Professional Documents
Culture Documents
TULA
TULA
SANGKAP
AT
MGA SANGKAP AT
KATUTURAN
KATUTURAN
INIHANDA NI:
SUKAT
Ito ay tumutukoy sa bilang ng pantig ng
bawat taludtod na binubuo sa isang
saknong.
12-18 pantig (labindalawa at
labingwalong pantig ay may cezura)
2.
Apatan (4)
Pag di-ukol
Di-bubukol.
Isang pinggan
Abot-bayan.
3. Limahan (5)
Si Kikiriko
Nananabako
Pag hitik usok
Pag buga baga
4. Animan (6)
Tunay ngayong umid
Yaring dilat puso,
Bayan palibhasay
Lupig at sumuko
Sa kapabayaan
Ng nagturong puno.
Kundiman
Jose Rizal
5. Pituhan (7)
Lunsad na sa bakood
yayamang pa sa bundok,
bakit mararagosgos?
walang kukong ikamot.
Baging akong kalatkat,
kaya ako mataas,
sa balite kumalat
makinabang ng taas.
6. Waluhan (8)
Cung sa langit nabubuhay
Ang sa lupay namamatay.
Anot kinatatakutan
Ang oras ng kamatayan?
Dalit
Marcelo H. Del Pilar
7. Siyaman
(9)
8. Labindalawahan (12)
Ulan! Hala, ulan! Punin mo ang bukid
Na ang hinihingiy ang dala mong tubig,
Basain mo kaming darang na sa init
At iyong sabuyan ang ayaw maglinis
Dalit sa Ulan
Jose Corazon De Jesus
9. Labing-apatan (14)
Daludturan o Couplet
May dalawahang taludtod sa bawat saknong
Tula na may Tatluhan o triplet, Apatan o
quartrain, limahan,animan, pituhan,waluhan atbp.
Pinakakaraniwan at pinakamadaling gamitin ang
animan, sa saknong naman ay ang apatan.(Sukat)
CEZURA O HATI ( / )
Labing-animan (16)
Lumuha ka aking bayan, / buong lungkot mong iluha,
ang kawawang kapalaran / ng lupain mong kawawa;
ang bandilang sagisag moy / lukob ng dayong bandila,
pati wikang minana moyy / busabos ng ibang wika;
ganito ring araw noon / nang saklutin ang Maynila,
labintatlo ng Agosto / nang saklutin ang Maynila.
Kung Tuyo na ang Luha mo, Aking bayan
Amado V. Hernandez
. Lalabingwaluhan (18)
Tulad mo ay talang / kukuti-kutitap / sa aking paglakad
Dahilan sa iyo / ang gabi ng buhay / ay naglahong ganap
Isang aso ka lang / sa mata ng iba / at napakahamak
Ngunit sa buhay ko, / ikaw ay patnubay, / ikaw ay liwanag.
Isang Aso: Sa isang Buhay ng Batang Bulag
LGT Rubin
TALINGHAGA
Ito ay ang pagpapahayag ng di-tuwirang khuugan
sa bawat salita, ang kaisipan o kahulugan ay nasa
pagitan ng mga salitang gagamitin.
Tayutay
-Ang tawag sa paggamit ng matatalinghagang
pagpapahayag. Nagmumula ito sa inspiradong
imahinasyon na nasa tulong ng karanasan sa
buhay, mayamang bokabularyo at maunlad na
karanasan sa pagbasa at pagsusulat.
Simile o Pagtutulad
Hal.
A. Kabagot- bagot maging tao lamang sa kaharian ng
Babel tulad ng isang anghel naghangad na maging
Diyos sa impiyerno itinakwil.
B. Balahibuhing parang labong ang mga braso niyat binti.
Metapora o Pagwawangis
Hal.
A. Ang musika ay hagdan ng kaluluwa paakyat sa langit
B. Tinik sa lalamunan ko ang katahimikan mo.
Apostrope o Pagtawag
Hal.
A. Ano ka ba, O kabaitan? Ikw ba ay isang
pangalang walang kabuluhan lakas ng
kaloobang lumalaban sa mga katutubong
damdamin?
B. Bukas ay iiwan naming ang Mediterano at
papasok sa Kanal, Paalam, Europa!
PAGTATANONG
B.
Hal. A.
saan
saan nangaroon
ang mga al perez
kahapon
at di pinamayani
ang katahimikang
nayon?
Itinulad kita sa
santa dinambana,
sinamba
anot bumaba ka
sa altar ng aking
tiwala?
Pagsusukdol o Klaymaks
Hal.
A.
Pasaan na sa pagkakabugbog ang mga ulap sa alaapan
Duguan na sa pagkakadumog ng mga alon ang dalampasigan,
Sumambula na sa paguputukanang mga dahon sa lansangan.
B.
O nakapanindig balahibo ang tengang kaliglig!
O nakapambubuntung hininga ang saglit na kulog!
O nakapamikit- mata ang bingit ng bangin!
Antiklaymaks
Hal.
a. Ikawy sisilang Sapagkat alam mo nadarama mo,
masasalat mo, masasalat mo
b. Ngunit kailangan mo ng katambal: kailangan mo ng
katulong, kawaksi, kaisa.
. Pagdaramdam
Hal.
a. Hay! Handog na walang kasintarik! Lugod ng dilang
nakalawit!
b. Ay! Ganoong pagpapasakit para sa isang kabutihang
madaling mawala!
Pagtatambis o Oksimoron
Hal.
a. Paroot parito, papanhik-panaog, lalakad-hihinto, tatayouupo. Ang pagkainip ay walang kasimbalintino.
b. Ang bayan ko ay lakas sa hina ang humigit kumulang na
laya.
. Pagsalungat
o Antitesis o Epigram
Hal.
a. Lagi mong tandaan hindi lahat ng kaligayahan ay
natatamo sa tagumpay dahil may tagumpay din sa kabiguan.
b. Layo ay lapit ng budhit isip.
Pagpapalit-saklaw o Sinekdoke
May dalawang paraan sa pagbuo ng tayutay na ito.
Pagpapalit-tawag o Metonimiya
Hal.
Nagiging punlaan na ang iba nating kababayan.
Hal.
Kay hinhin ng tubig sa batis.
Mahihiyaing mata subukin mong mangusap sa akin.
Hal.
A. Hindi sa pinangungunahan kita , pero malaki ka na, sana
naman ay tigilan mo na ang pagbabarkada.
B. Hindi naman sa minamaliit ko ang kakayahan mo, kaya
lamang ay bihira na ang nagtatagumpay na hindi nakapag-aral.
Hal.
Bukas biyernes na naman pala. Nakikinita ko na si Kikay sa
kanyang asul na bestida . Nag-aabang . Lumilinga-linga sa
kintatayuan. Pinakpipihongmay susundo sa kanya.
Hal.
Sa parabola- Ang Manghahasik at Ang Sampung Birhen
Sa pabula- Ang Unggoy at ang Matsing at ang Palakang
nangarap Maging Malaking Baka
Sa Alegorya- Ang noli Me Tangere At El Filbusterismo
Paglumanay o Eupemismo
Hal.
Masarap ang patis. Tamang-tama sa nilaga mo, Pasing
(pangalan ng katulong). Sa palagay ko mas masarap pa ito
kung ang patis ay malapit dito.
SALAMAT SA
PAKIKINIG!!!!!!
level
Third level
Fourth level
.
Fifth level
Category 1
Category 2
Series 1
Category 3
Series 2
Series 3
Category 4
Group B
Class 1
82
85
Class 2
76
88
Class 3
84
90