Download as doc, pdf, or txt
Download as doc, pdf, or txt
You are on page 1of 102

oifcef;pm (1)

bk&m;ocif\tvkdawmf

rdwfaqGtygt0if urÇmay:&Sd vlom;wkdif; u,fwifjcif;okdU


a&mufbkd h&ef bk&m;ocif tvkdawmf &Sdonf/ 1 wdarmao 2;4
vltaygif;wkdUonf u,fwifjcif;okdYa&mufíor®mw&m;ukd
odapjcif;iSg bk&m;ociftvkdawmf&Sd\[kqkdxm;ygonf/
rdwfaqGonfvnf; vltaygif;ü yg0ifaomaMumifh bk&m;ocifonf
rdwfaqGukd u,fwifjcif;okdU a&mufapvkdonf/ rdwfaqG u,fwifjcif;okd
ha&mufvkdygovm;/

,kHMunfjcif;tm;jzifh

rdwfaqGonfu,fwifjcif;okdUa&muf&efusrf;pmu
þokdUqkdxm;ygonf/ ,kHMunfaom tm;jzifh aus;Zl;awmfaMumifh
u,fwifjcif;okdUa&muf&\ ({zuf 2;8)? wenf;tm;jzifh
aus;Zl;awmfukd ,kHMunfjcif; tm;jzifh u,fwifjcif;okd ha&muf&onf/
aus;Zl;awmf (okdU) aus;Zl;jyKjcif;onf bk&m;ocif\
wm0efjzpfonf/ ,kHMunfbkdU
&efrSmvl\wm0efjzpfonf/bk&m;ociftaejzifh vlwkdif;
u,fwifjcif;okdUa&mufbkdU&ef aus;Zl;jyK cJhjyD;jyD/
xkdaus;Zl;awmf (okdU) aus;Zl;jyKjcif;ukd,kHMunfbkd
h&efomvkdawmhonf/ rdwfaqG ,kHMunf vkdyg ovm;/
bk&m;tykdif; vltykdif;
? ?
aus;Zl;jyKjcif; + ,kHMunfjcif; = u,fwifjcif;

Mum;emjcif;tm;jzifh

u,fwifjcif;okd ha&muf&ef vl htykdif;rS vkdtyfcsufonf


,kHMunfjcif; jzpfaMumif;az:jycJ
hjyD;jyD/okdUjzpfvQif,kHMunfjcif;onf tb,fujzpfoenf;/
usrf;pmu,kHMunfjcif;onf Mum;emjcif; tm;jzifh jzpf\/
Mum;emjcif;onf vnf;bk&m;ocif\ pum;awmftm;jzifhjzpf\-
[kqkdxm;onf/ (a&mr 10;1&)/ xkdUaMumifh Mum;emjcif;r&SdvQif
,kHMunfjcif;r&Sdedifacs/ a&mr?10; 14üvnf; owif;rMum;&iftb,fokd
h,kHMunfedifrnfenf; [kqkdxm;ygonf/ xkd haMumifh,kHMunf
edifbkd h&ef Mum;embkdUvkdonf/
oabmwlaxmufcHjcif;
,kHMunfjcif;onf Mum;emjcif;tm;jzifhjzpfaMumif;od&jyD/
okdUaomf Mum;&aomt&mukd oabmrwl? raxmufcH? oHo,&SdvQif
,kHMunfonf[k rqkdedifao;acs/ rdrdMum;&aompum;ukd
oabmwlaxmufcHjcif;/ oHo,vnf;r&dSrSomvQif
,kHMunfonf[kqkdedifonf/ wenf;tm;jzifh
rdrdMum;onfhtwkdif;jyefvnfajymjyjcif;?
0efcHjcif;&SdrS,kHMunfjcif;rnfonf/ Oyrm-vlwa,mufu
ol\emrnfonfarmifarmifyg-[krdwfqufvQif Mum;&aom olu ol hpum;ukd
axmufcHedif? oabmwledifygu,kHMunfonf [kqdkedifonf?
Mum;aomolu-[kwfuJh/ oifajymonfhtwkdif; oifonf armifarmif
jzpfygonf[k oabmwlrSomvQif,kHMunfonf[kqkdedifonf/

ykdí,kHoifhaomt&m
vlonfvdrfnmírkompum;ukdajymwwfonf/ okd haomfvnf;
wa,mufESifhwa,muf ,kHMunfwwfMuonf/ tajymaumif;vQif
ykdí,kHvG,f Muonf/ okd haomf rkomrajymbl;aom bk&m;pum;ukdrl
r,kHMunfwwfMu/ bk&m;\uwdawmfrsm;ukdoHo,&SdwwfMuonf/
bk&m;\ uwdawmfxuf vlvlcsif;ay;aom uwdrsm;ukd ykdí,kHwwfMuonf/
okd haomfusrf;pmu-
vl\oufaoukd,kH&vQifbk&m;ocif\oufaoawmfukdykdí ,kHbG,f&m
taMumif;&Sd\-[kqkdxm; onf (1 a,m[ef 5;9)?
vlajymaompum;xufbk&m;ajymaompum;onfykdí,kHoifhonf[kqkdx
m;onf/ rdwfaqG onf bk&m;pum;ESifhvl hpum;teuf rnfol hpum;ukd
ykdí,kHygoenf;/ bk&m;ajymaom pum; ukd ykdí,kHoifhonf[k
rdwfaqGajzvQif bk&m;ajymorQukd axmufcHedif&rnf/ rdwfaqG
rodem;rvnfEdkif aomfvnf; oHo,uif;pGm oabmwl&rnf/

tjrifrwlaomaMumifh
vlonf tb,faMumifh bk&m;pum;ukdr,kHedifoenf;?tb,faMumifh
bk&m; pum;ukd tvG,fwulraxmufcHedifoenf;[lrlum;
bk&m;tjrifESifhvlUtjrif? bk&m;tBuHESifhvl htMuH rwlnD
MuaomaMumifhjzpfonf/
bk&m;ocif ukd,fawmfwdkfifu-xm0&bk&m;onfvljrifouJhokdU
jrifawmfrlonf r[kwf-[kqkdxm;onf (1&m
16;&)/wzefxm0&bk&m;rdefh awmfrlonfum;-ig\tBuHtpnfonf
oifwkdU\tBuHtpnfESifhrwl/ ig\tusifhonfvnf;
oifwkdU\tusifhESifhrwl/ rdk;aumif;uif onf
ajrMuD;xufomíjrifhouJhokd hig\tusifhonf oifwkdUtusifhxuf4if; ?
ig\ tBuHtpnf onfoifwkd h\tBuH tpnf xuf4if;omí jrifh\-
[kqkdxm;ygonf (a[&Sm, 55;8-9)/
xkdUaMumifhvlonfbk&m;ocif\pum;ukd,kHMunfedif&efrSm
bk&m;jrif ouJhokd hjrifí ukd,fhtjrifukdy,fbkd hvkdonf/
ukd,fhtBuHtpnfukdy,f bk&m;tBuHtpnf twkdif;vufcHbkd hvkdonf/
rwlnDcsufrsm;
bk&m;tjrifESifhvl htjrifrwlnDcsufrsm;-
(u) bk&m;tjrifü vl\0dnmOfonfwefbkd;&Sdonf/
vl htjrifü cE¨monfwefbkd;&Sdonf (róJ? 16;26)/
(c) bk&m;uedifiHawmfESifhajzmifhrwfjcif;t&if&Smckdif;onf/
vluavmut&mukdom&Smaeonf(ró?J 6;31-33)
(*) bk&m;utxuf (aumif;uif)t&m&Smckdif;onf/
vluajrMuD;t&mukdom&SmaeMuonf (aum 3;2)/
(C) bk&m;ub@mrsm;ukdaumif;uifüpkckdif;onf/
vluajrMuD;ay:rSmpkxm;Muonf (ró?J 6;19)/
(i)bk&m;utaumif;[kqkdvQifvlutqkd;[kqkdonf/
bk&m;utcsKd[kqkdvQifvlutcg;[kqkdonf (a[&Sm, 5;20)/
qufvufaz:jyygu bk&m;ESifhvl htjrif? tBuHcsif;wlnDcsuf r&Sd?
tjrJqef husifbuf jzpfMuonf/ xkd haMumifhtjrifcsif;rwlnDaom bk&m;\
pum;ukd vl htaejzifh,kHMunfbkd h&ef cufaeonf/
y,fbkd hvkdonf
xkdokd hbk&m;tjrifESifhvl htjrifbk&m;tMuHawmfESif
hvl\tMuHrwlnD aomaMumifh wzufzufürSm;,Gif;aeayrnf/okd
hjzpfvQif rnfol rSm;edifoenf;/ bk&m;onfrSm;edifrnfr[kwf/
vl\tjrifomvQifrSm;ayrnf/ xkd haMumifh vlonf rdrdtjrifESifh
tMuHukdy,fí bk&m;\tjriftMuH twkdif;vufcHbkdU vkdonf/
xdkokdU bk&m;tjrif twkdif;jrif
bk&m;tMuHtwkdif;vufcHrSomvQif bk&m;ocifukd ,kHMunfedifonf/
pdwfESvkH;cdkifrmaomolESifh igonfynm&Sdonf[k xifrSwfaom
olwkd honfrdrdtjrifESifhtMuHukd ry,fedif aomaMumifh
bk&m;ocifukd r,kHMunfedifMuacs/ rdwfaqG-bk&m;\tjriftwkdif;jrif
bk&m;\tMuHtwkdif; vufcHvkdygovm;/bk&m;ocifukd ,kHMunf
vkdygovm;/
oifcef;pm (1) ar;cGef;rsm;
(1) bk&m;\ tvkdawmfonfvlwkdif;----------okd h a&mufbkd
h&efjzpfonf?
(2) u,fwifjcif;okd ha&mufbkd h&efbk&m;bufrS--------------jyKí
vlbufrS---------------bkd hvkdonf/
(3) ,kHMunfjcif;onf----------jcif;tm;jzifhjzpf\/
(4) ,kHMunfjcif;onfMum;aomt&mukd-----------jcif;jzpf\/
(5) vl\pum;xuf---------\pum;ykd ,kHoifhonf/
(6) vlonfbk&m;pum;ukdr,kHedifjcif;onf-----------jcif;rwlnD
aomaMumifhjzpfonf?
(&) bk&m;ocifu vl\----------ukd wefbkd;xm;í vlu ----------- ukd
wefbkd; xm;onf/
(8) bk&m;uedifiHawmfESifh---------
jcif;ukd&Smckdif;aomfvnf;vlu-------ukdom &Smonf/
(9)bk&m;ESifhvl htjrifü -----------tjrifomrSefonf/
(10)bk&m;pum;ukd,kHedif&ef-------------
tjrifukdy,fí-----------\tjrifukd vufcHbkdU vkdonf/

oifcef;pm (2)
xm0&bk&m;w&m;olMuD;

oifcef;pm (1)ü bk&m;ocifukd,kHMunf edif&efbk&m;ocif\


tjriftwkdif;jrifbkdU vkd onf[kodcJh&jyD/
bk&m;ocif\tjrifomvQifrSefívl\ tjrifonfrSm;onf[kodcJh&jyD/ tb,f
aMumifh bk&m;ocif\tjrifomvQif rSefívl\tjrifonf
rSm;onf[kqkdedifoenf;/
w&m;olBuD;
tjypfom;rsm;ukdw&m;pD&ifaomolonf w&m;olMuD;jzpfonf/
w&m;qkH;jzwf&mwGif w&m;olBuD;\tjriftwkdif;omvQif
qkH;jzwf&onf/ w&m;cHonf ukd,fhukd,fukdrnfrQyif tjypfuif;í
MowyÜpdwfMunfvif apumrl w&m;olMuD;utjypf&Sdonf[k jrifvQif
tjypfay;cH&rnfom jzpfonf/
xkd henf;wlwavmuvkH;&Sdvlom;rsm;ukdw&m;pD&ifrnfholonf
xm0&bk&m;yifjzpfonf/ usrf;pmü-xm0&bk&m;onfigwkdU\
w&m;olBuD;jzpfawmfrl\-[kqkdxm;onf(a[&Sm, 33;22)/ xkd
haMumifh xm0&bk&m;\tjrif tqkH;tjzwfomvQiftwnfjzpfíta&;MuD;onf/
uGsefyfESifh rdwfaqG\tjrifonfta&;rMuD;acs/

zefqif;aomaMumifh
w&m;olMuD;onftmPm&tpkd;&ucef htyfwwfonf/ okd hjzpfvQif
xm0&bk&m;ukd rnfoluw&m;olMuD;tjzpfcef htyfoenf;/
xm0&bk&m;ukd w&m;olMuD;tjzpfcef htyfaom olonf
olukd,fwkdifyifjzpfonf/ taMumif;rSm vlom;rsm;ukd zefqif;oljzpfonf/
rdbrsm;onf ukd,farG;aom om;orD;rsm;ukd
qkH;rykdifcGifh&SdouJhokd hxm0&bk&m;vnf;olzefqif;aom vlom;
rsm; tay:w&m;pD&ifykdifcGif h&Sdonf/

rodaomfvnf;
rdwfaqGonfw&m;olBuD;ukdrodaomfvnf;tjypfusL;vGefygu
olESifh&ifqkdif&rSmjzpfonf/ xkd henf;wlrdwfaqGtaejzifh
w&m;olMuD;jzpfaom xm0&bk&m;ukd rodaomfvnf;? *&krpkduf
aomfvnf; wae husvQifol\w&m;
pD&ifjcif;ukdcH&rnfomjzpfonf/
usrf;pmu-wzefwkHyv’ifjzLMuD;ukd4if;/yv’ifay:rSm
xkdifawmfrlaom olukd4if;/igjrif\/ aumif;uifESifhajrMuD;onf
rsufESmawmfa&S hrSajy;vGifhí olwkd haep&mt&yfr&Sd/
aovGefaom tMuD;ti,fwkdUonf yv’ifawmfa&ShrSm
&yfaeMuonfukdigjrif\/ pmapmifrsm;ukdzGifhxm;\?
toufpmapmifwnf;[laom tjcm;wyg;aompmapmifukdvnf;zGifhav\/
aovGefaom olwkdUonf rdrdwkdU tusifhtwkdif;
pmapmifüa&;xm;csufrsm;ESifh tnDw&m;pD&ifjcif;ukd
cH&Mu\/ (Asm 20;11=12)?
txufygw&m;pD&ifjcif;onfaemufqkH;aomtcsdefüjzpfonf/
urÇmvnf;ukefí vlrsm; tm;vkH;vnf;aojyD;rSjzpfrnf/ w&m;pD&ifjcif;
cH&rnfholrsm;onf aovGefaomolrsm;jzpfonf/ vlxifrSwfwwfonfrSm
vlonf aovQifjyóemuif;í at;csrf;rnf[líjzpfonf/
xkdokd xifrSwfjcif;onfpmwef\ vSnfhzsm;rIESifh rodem;rvnfrI\
tm;enf;csuf jzpfonf/ trSefrSm jyóemonfaojyD;rS ykdrsm;um
b,faomtcgrS ajz&Sif;edifawmhrnf r[kwfacs/ xkd haMumifh aoaMumif;
MuHpnfjcif; tm;jzifh jyóemrajz&Sif;bkd howday;vkdygonf/
rdwfaqGonf aovGef aomfvnf; w&m;pD&ifjcif;cH&OD;rSmjzpfonf/
wzefusrf;pmu- vlonf wcgwnf;aoí xkd haemufrS w&m;
pD&ifjcif;cH&ouJhokd h-[kqkdxm;ygao;onf (a[jAJ 9;2&)? vlonf
aovGefaomfvnf; w&m;pD&ifjcif;cH&OD;rnf/ xkdU aMumifhaojcif;
jzifhjyóem rat; ao;acs/ w&m;pD&ifjcif;cH&OD;rnf jzpfaomaMumifh
raorSDBudKwif jyifqifbkd hvkdonf/

r,kHaomfvnf;
rdwfaqGtaejzifhxm0&bk&m;ukd rdwfaqG\tjypfpD&ifrnhf
w&m;olMuD;tjzpf r,kHMunf bJ jzpfaumif;jzpfedifonf/
okdhaomfrdwfaqG\ r,kHMunfjcif;jzifh xm0&bk&m;onf
w&m;olBuD;tjzpfrS avsmusoGm; rnfr[kwf/
aem{vufxufüvnf; xm0&bk&m;onfajrBuD;ukd
a&vTrf;rkd;jcif;tm;jzifh w&m;pD&ifrnfht&mukdaem{tm;jzifh
owday;cJhaomfvnf; xkdacwfu vlrsm;onfr,kHMunfMu/
okdUaomfolwkd h\r,kHMunfjcif;tm;jzifh w&m;pD&ifjcif;ukd
rqD;wm;edifMu/ xkdr,kHMunf olrsm;onf a&vTrf;rkd;jcif;tm;jzifh
aoaMuysufqD;Muonf (1 ay 3;19-20)/
AmAkvkefedifiHukdtkyfpkd;cJhaom aeAkc'faeZmrif;BuD;vnf;ol
hukd,fol csD;ajr§muf0g<um;aomtcg
bk&m;ocif\w&m;pD&ifjcif;ukdcHcJh&onf/ vlpifppfrS
wd&pämefpdwf0ifumvlpkxJrSESifxkwfjcif;cHcJh&avonf/ aumif;uifrS
toHu- tjrifhqkH;aombk&m;ocifonf avmuDedifiHukd
tkyfpkd;íay;vkdaomolwkd htm;ay;awmfrlonfukd rif;BuD; rod
rrSwfrDumvckESpfESpfywfvkH;EGm;uJhokd hjrufpm;&rnf-
[kqkd\/
('HHa,v 4;32)/
aekAkc'faeZmrif;BuD;onf bk&m;ocifpD&ifonfhtwkdif;
wd&pämefuJhokdY ckESpfESpfjzpfjyD;aemuf-
tjrifhqkH;aombk&m;ocifukdaumif;BuD;ay;í
xm0&touf&Sifawmfrlaom bk&m;ukd axmremjyK\/ tmPm
awmfonf xm0&tmPmjzpf\/ edifiHawmfonf urÇmtqufquf wnf\/
ajrMuD;om;taygif;wkdUonfa&SUawmfütb,frQr[kwf ouJhodkU
jzpfMu\/ aumif;uifAkdvfajcwkdUü4if;? ajrBuD;om;wkdUü4if;?
tvkdawmf&Sd onfhtwkdif; pD&ifjyKjyifawmfrl\/ vufawmfukd
tb,folrQrqD;wm;edif/ tb,fokd hjyKoenf;[k ukd,fawmfukd
qkdedifaomol r&Sd- [k bk&m;ocif\ wefckd;awmfESifh
tmPmawmfukd 0efcHoGm;cJhygonf/ ('Ha,v?4;34-35)/
aeAkc'faeZmrif;BuD;onf xm0&bk&m;ocifukd ,kHMunfolr[kwf/
okdUaomfbk&m;ocif\ w&m;pD&ifjcif;onf oluJhokd haom&Sifbk&if
tay:vnf; oufa&mufí rjiif;qkdedifcJhacs/ okd hjzpfvQifrdwfaqGESifh
uGsefyfonf tb,foUkdaomoljzpfí bk&m;\wefckd;awmfESifh
tmPmawmfukd jiif;qkdawmfvSefedifrnfenf;/

bk&m;ociftjypfrwifrSom
xm0&bk&m;onf
wavmuvkH;\uw&m;olBuD;jzpfaMumif;od&Sd&jyD/ xkd
haMumifhxm0&bk&m;\ tjypfwifjcif;rSuif;vGwfrSomvQif oufom&m
&rSmjzpfonf/ usrf;pmu-
xm0&bk&m;tjypfwifawmfrljcif;ESifhvGwfí
vSnfhpm;wwfaompdwfoabmESifhuif;pifaomolonfr*Fvm&Sd\-
[kqkdxm;onf (qmvH 32;1-2)/
xkdhaMumifhrdwfaqGtygt0if vlom;tm;vkH;onf rdrdtjrifESifh
tBuHtpnftm;vkH;ukd pGef hvTwfíxm0&bk&m;
ocif\tjriftwkdif;jrifbdkU pD&ifawmfrlcsufrsm;udk od&SdvufcHbkd
hvkdtyfonf/

oifcef;pm (2)ar;cGef;rsm;

1/ tjypfom;rsm;ukdw&m;pD&ifaomolonftb,folenf;-------------/
2/ wavmuvkH;&Sdvlom;rsm;ukdw&m;pD&ifrnfholonf------------
jzpfonf?
3/ xm0&bk&m;onftb,faMumifhw&m;olBuD;jzpfedifoenf;? ---------/
4/ rdwfaqGonfw&m;olBuD;ukdrodaomfvnf;tjypfusL;vGefygu
w&m;pD&ifjcif;cH&ygrnfavm-------------/
5/ Asm'dwf20;11-12 ürnfolwkd
hw&m;pD&ifjcif;cH&Muoenf;/----------/
6/ vlonfaoaomaemufrnfonfht&mcH&OD;rnfenf;/----------------/
&/ aem{acwfvlrsm;onfxm0&bk&m;\ owday;jcif;ukdr,kHMu aomfvnf;
w&m;pD&ifjcif;cMHuoavm? -----------------/
8/ aeAkcfaeZmrif;BuD;ukdrnfoluwd&pämefuJhokd hjzpfatmifw&m;
pD&if oenf;/-------------------/
9/ aeAkcfaeZmrif;BuD;onfrnfol.tkyfpkd;jcif;ukdjyef0efcHcJhoenf;/
---------------/
10/rdwfaqG? xm0&bk&m;\wefckd;awmf?
tmPmawmfESifhw&m;pD&ifjcif;ukd 0efcHygovm;/---------------/
oifcef;pm (3)
eH0dnmOfjzifhukd;uG,fjcif;
oifcef;pm(2)üxm0&bk&m;onf wavmuvkH;\w&m;olBuD; jzpfaMumif;
od&Sd&jyD? xkdw&m;olBuD;u ol hukdukd;uG,faomolonf
eH0dnmOfjzifh ukd;uG,f &rnf[k ynwfxm;onf/
eH0dnmOfjzifhukd;uG,f&rnf
ocifa,&Sku-ukd;uG,faomolrSeforQonf crnf;awmfukd eH0dnmOf
ESifh4if; opömw&m; (or®mw&m;)ESifh4if;? ukd;uG,f&rnfh
tcsdef umvonfvmí,ckyifa&mufvsuf&Sd\/ taMumif;rlum; xkdokdU
ukd;uG,faomolwkd hukdcrnf;awmfonf tvkd&Sdawmf rl\/bk&m;
ocifonf eH0dnmOfjzpfawmfrl\/ bk&m;ocifukd ukd;uG,faom
olwkdUonfeH0dnmOfESifh4if;opömw&m; (or®mw&m;) ESifh4if;
ukd;uG,f &rnf- [krdef hawmfrl\ (a,m 4;23-24)/
rnfuJhokd hukd;uG,f&rnfenf;
bk&m;ocifukdrnfuJhokdUeH0dnmOfjzifhukd;uG,f&rnfenf;/
rsm;aom tm;jzifh xdkokd h,lqwwfMuonf?
eH0dnmOfjzifhukd;uG,fjcif;qkdonfrSm/-
(u) pdwfESvkH;ygygESifhukd;uG,f&rnf[lí4if;/
(c) pdwfa&mukd,fyg ukd;uG,f&rnf [lí4if;/
(*) opöm&SdpGmukd;uG,f&rnf[lí4if; jzpfonf?
okdhaomfxkdt&mrsm;onfeH0dnmOfr[kwfaomaMumifhrSm;,Gif;aeyg
onf/pdwfESvkH;onf0dnmOfr[kwfyg/
ukd,fpdwf0dnmOf
bk&m;ocifonfvlukdzefqif;aomtcg ukd,fcE¨m? pdwf? 0dnmOf
okH;rsKd;yg0ifvsuf zefqif;cJhonf/ xkdtxJü bk&m;ESifhwlnDaom
tykdif;onf 0dnmOfjzpfonf/ vlonfxkd0dnmOftm;jzifh bk&m;ocifESifh
rdó[m&zGJU Ekdifonf/ xkd0dnmOftm;jzifhbk&m;ukd ukd;uG,f&rnf/
xkd0dnmOf tm;jzifhbk&m;ESifh pum;ajymedifonf/bk&m;\
tvkdawmfukdvnf; odedifonf/ taMumif;rSm
0dnmOftcsif;csif;jzpfaomaMumifhjzpfonf/
&Sifaygvku-bk&m;ocifonfrddrd0dnmOfawmftm;jzifhigwkd
h tm;az:jyawmfrl\- [kqkdxm;onf (1 aum 2;10)? wzef -igwkdUonf
bk&m;ocif\om;jzpfMuonf[k 0dnmOfawmfonf igwkd h\0dnmOf
ESifhtwloufaocHawmfrl\- [kqkdxm;onf (a&m 8;16)/ xkd haMumifh
bk&m;0dnmOfESifhvl\0dnmOfqufaerSomvQifeH0dnmOfjzifh
ukd;uG,fEkdifonf/ atmufygykHu bk&m;\0dnmOfESifh
vl\0dnmOfqufpyfrIukd az:jyxm;onf?
txufygykHü bk&m;\0dnmOfeSifh vl\0dnmOfonfqufaeonf/
xkdUaMumifh vl\0dnmOfonfbk&m;ocifxHrS xm0&toufukd
&&SdcHpm;onf/ bk&m;\ tvkdawmfukdvnf; odonf/ xkdtcg vl\0dnmOfu
pdwfESvkH;ukd tkyfcsKyf nTefMum;edifonf/ wzefpdwfonf
0dnmOf\nTefMum;csuft& bk&m;\ tvkdawmfukdodí
ukd,fcE¨mukdnTefMum;edifonf/ xkdokd hjzifh pdwfESifh
ukd,fcE¨monf bk&m;\tvkdawmftwkdif; touf&SSifjcif;tm;jzifh bk&m;
bkef;awmfxif&Sm;apedifonf/
bk&m;ESifhtqufjywfjcif;
vlom;tm;vkH;\bcifjzpfaomtm'Honfbk&m;ocifESifhqufpyfvsuf
tajctaeaumif;&mrS
pmwef\vkyfaqmifcsufaMumifhbk&m;ESifhtqufjywf oGm;cJhonf/
tm'Honfpmwef\pum;em;axmifí bk&m;ocif wm;jrpf xm;aom
aumif;raumif;oduGsrf;&m toD;ukdpm;vkdufonf (urÇm?3;1-
&)/xkdtcsdefrSpí tm'Honfbk&m;ocifESifhtqufjywfí tjypfom; b0okdU
a&mufoGm;onf (u 3;23)/

txufygykHtwkdif; tm'Honf bk&m;pum;em;raxmifaomaMumifh


ol\ 0dnmOfeSifhbk&m;ocif\ 0dnmOftMum;qufoG,frSk jywfawmuf
oGm;onf/ bk&m;ESifhvltMum;tjypfwdrfumpD;aeonf/
rkd;wGif;üaexGuf aomfvnf; rkd;wdrfaMumifhaerawG hedifouJhokd h
tjypfaMumifhbk&m;ESifh vluGmjcm;aponf (a[&Sm, 59;2)/ xkd
haMumifhbk&m;ocifonf vl0dnmOfukd nTefMum;jcif;r&dSawmhacs/
xm0&toufvnf;qkH;&SkH;cJh&onf/ vl\
0dnmOfonfbk&m;ESifhtqufjywfaomaMumifh taojzpfum
pdwfESvkH;ukd nTefMum;jcif;r&Sdawmhacs/
xkdtcgpdwfonfbk&m;\ae&mukd,lí rdrdpdwfBudKuf ukd,fcE¨mukd
nTefMum;tkyfcsKyfvmonf/ xkd haMumifh ukd,fcE¨monf pdwf\
tvkdqE´twkdif;om touf&Sif vIyf&Sm;vmawmhonf/
wd&pämefjzpf
xkdokd
hpdwfESvkH;onfukd,fcE¨mukdtkyfcsKyfvsufaeaomaMumifhbk&m;
tvkdawmfESifhrukdufnDawmhacs/ tm'H\0dnmOfonf &Sdaeaomfvnf;
r&Sd ouJhokd hjzpfonf/ xkd haMumifhukd,fcE¨mESifhpdwf\tvkdokd
hom vkduf&onf/ xkdokd hpdwfESifhukd,fcE¨mtvkdokdUom
vdkufaomolonf wd&pämefjzpfonf/
taMumif;rSmwd&pämefrsm;vnf;ukd,fcE¨mESifhpdwftvkdokd
homvkdufMuonf/ okdUjzpfí tm'HonfvlpifppfrSwd&pämefb0okd
husqif;oGm;onf/
tm'HrS qif;oufvmaom vlom;wkdif;vnf;wd&pämefjzpfonf/
arG;puyif0dnmOfykdif;üaoaevsuf? cE¨mukd,fykdif;ESifhpdwfom
touf&Sif Muonf/ xkd haMumifh,mauom; tm*k&u- tu,fpifppf igonf
vlr[kwf? wd&pämefjzpfonf- [k0efcHcJhonf (okwåH?30;2)/

trsufawmfcH&
xkdokd hvlonf ukd,fum,ESifhpdwftvkdom vkdufaomaMumifh
bk&m;ocif\ trsufawmfukd cH&aom olrsm;jzpfMuonf ({zuf ?2;3)/
rdwfaqGESifhuGsefyfonfarG;puyif
(1) wd&pämefoabmESifharG;Muonf/xkd
haMumihfpdwfESifhudk,fum,tvkdokdUom vkdufwwfMuonf (ok ?
30;2)/
(2)bk&m;ocifESifhtqufjywfaeonf/xkdhaMumifh
bk&m;ocif\tvkdawmfukd rodMu (1 aum ?2;11-14)/
(3) xm0&toufqkH;&SkH;onf/ xkd haMuifhavmurSxGufoGm;aomtcg
i&JoUkdoGm;&rnf (u ?3;1& ? 21-24)/
(4) bk&m;\trsufawmfcH&aomolrsm;jzpfMuonf/xkd h
aMumifhaysmf&Tif jidrfoufrSkr&Sd ({zuf ?2;3)/
i&JrD;tkdif ocFsKdif;
txufygykHü vlonftjypfaMumifh bk&m;ESifhtqufjywfí
wd&pämefjzpf oGm;onf/ 0dnmOfonftaojzpfí vlonf cE¨mukd,fESifh
pdwftvkd okdYom vkdufonf/ xkd haMumifh
bk&m;trsufawmfcH&onf/ okdU jzpfí vlonf avmurS
xGufcGgoGm;aomtcg pdwfESifh0dnmOfonf rD;tkdif xJokd h qif;í
ukd,fcE¨monf ajrBuD;odk hjyefoGm;&rnf/

tjypfz,fbkd hvkd
vlonfrdrdtjrifüvl[k ukd,fhukd,fukd xif&aomfvnf;bk&m;tjrifü
wd&pämefjzpfaejyD/ xkd haMumifhbk&m;ukd ukd;uG,fvQifvnf;
pdwftm;jzifh4if;? ukd,fcE¨mtm;jzifh4if;ukd;uG,fonf/ okd
haomfbk&m;ocifuvufrcHEkdif/ eH0dnmOftm;jzifhukd;uG,frS omvQif
vufcHedifrnf/ wenf;tm;jzifhvl\ 0dnmOfESihf
bk&m;ocifjyefquf&rnf/okd haomfbk&m;ESifhvltMum;ütjypf&Sdae
aomaMumifh eH0dnmOfjzifhukd;uG,fí r&acs/
xkdtjypfukdz,f&Sm;bkd hvkdonf/ xkdtjypftaMumif;ukd oifcef;pm
(4)ukd avhvmMupkdU /
oifcef;pm (3)ar;cGef;rsm;
1/ bk&m;ocifukdbmtm;jzifhukd;uG,f&rnfenf;-------------
2/ pdwfa&mukd,fygukd;uG,fjcif;rSefygovm;?----------------
3/ vlü tykdif;b,fESpfck&Sdoenf;?---------------
4/ cE¨m? pdwf? 0dnmOfü bk&m;ESifhwlaomtykdif;onf-------------
5/ bk&m;\tvkdawmfukdtb,ftykdif;uodedifoenf;------------
6/ bk&m;uvl\ rnfonfhtykdif;ukdnTefMum;oenf;--------------
&/ vl\ 0dnmOfurnfonfhtykdif;ukdnTefMum;oenf;---------------
8/ pdwfurnfonfhtykdif;udk nTefMum;oenf;--------------
9/ bk&m;ESifhvltqufjywfapaomt&monf------------
10/ vlonfbk&m;ESifhtqufjywfaomtcg rnfolutkyfpkd;oenf;------------
11/ vlonfbk&m;ESifhtqufjywfaomtcgrnfol\ tvkdvkdufoenf;-----------
12/ pdwfESifhukd,fum,tvkdomvkdufaomolonfrnfhonfht&mjzpfoenf;?----------
13/ rdwfaqGonfrnfonhftcsdefrSpíwd&pämefjzpfoenf;-------------
14/ arG;puyifbk&m;ESifhtqufjywfaomaMumifhrnfol htvkdawmfrod oenf;?------
15/ rdwfaqGaoqkH;aomtcgukd,fcE¨monfrnfonfht&m jzpfrnf enf;?------------
16/ rdwfaqGaoqkH;aomtcg0dnmOfESifhpdwfonfb,fae&mokUd a&mufrnf
enf;?----
1&? vlonfukd,fcE¨mESifhpdwftvkdomvkdufaomaMumifh rnfoltrsufxGuf oenf;?
------------/
18/

bk&m;ukdeH0dnmOfjzifhukd;uG,fedif&efbk&m;ESifhvl\0dnmOfrnfokdUjzpf
&rnfenf;
-----------/
19/ bk&m;ESifhvl\0dnmOfjyefqufedif&efbmukdz,f&Sm;&rnfenf;------------
20/ bk&m;ukdeH0dnmOfjzifhukd;uG,fvkdygovm;?-----------

oifcef;pm (4)
tjypftaMumif;
oifcef;pm (3) bk&m;ESifhvl tqufjywfapaom t&monf
tjypfjzpfaMumif;od&MujyD/ xkdtjypfukdz,f&Sm;EkdifrSomvQif
bk&m;ocifukd eH0dnmOfESifhukd;uG,fedifrSmjzpfaMumif;od&jyD/
xkdtjypfukdz,f&Sm;edif&ef tjypftaMumif;ukdyXrOD;pGmodbkd
hvkdonf?vlemukd ukbkdUa&m*gukdt&if&Sm
ouJhokd hvl\tjypfukd bk&m;ocif\tjriftwkdif;t&ifodbkd hvkdygonf/
tjypfESpfrsKd;
bk&m;tjrifü tjypfESpfrsKd;&Sdonf/4if;wkd
hrSmarG;&mygtjypf ESifhusL; vGefaomtjypf wkd hjzpfonf/
arG;&mygtjypf
arG;&mygtjypfonfukd,fwkdifusL;vGefaomtjypfr[kwf/arG;bGm;pOf
uygvmaom tjypfjzpfonf/ qmvHusrf;ü-tuGsefyfonf
arG;puyiftjypfygvsuf &Sdyg\/ trd0rf;xJrS oaE¨,lpOfyif
tjypfpJGyg\/- [kqkdxm;onf (qm?51;5)/
jzpfay:vmykH
arG;&mygtjypfonfvltm;vkH;\ wOD;wnf;aombcif tm'Htm;jzihf
jzpfonf/ tm'Honfbk&m;ocifuzefqif;puukd,fcE¨mpdwf 0dnmOf taumif;
yuwd&SdcJ honf (u 1;30/ tm'Hukdol\ rdef;r {0ESifhtwl{'if
O,smOfüxm;chJonf(u2;15)/
xkdO,smOfü&SdaomopfoD;tm;vkH;pm;cGifh &Sdaomfvnf;
O,smOftv,fü&dSaomaumif;raumif; oduGsrf;&mtyif\ toD;udkum;
bk&m;ocifu pm;cGifhrjyK (u?2;1&)?/ okd haomf tm'HESifh{0wkdU
onfbk&m;ocif\ pum;ukdem;raxmifbJ pmwef\ vSnfhzsm;rIukd
em;axmif aomaMumifh xkdtoD;ukdpm;cJhMuonf (u?3;6-&)/
xkdokd h vlvifr,m;wkd honf
bk&m;pum;em;raxmifaomaMumifh bk&m;ocifutjypfom;
[kowfrSwfvkdufonf (a&m?5;19)/ ynwfawmfukd
vGefusL;jcif;onftjypfjzpfonf (1a,m 3;4)/ tm'HHESifh{0wkUdonf
bk&m;ocif\ wckwnf;aom ynwfawmfukd vGefusL;aomaMumifh tjypf
om;jzpfoGm;Muonf/ tm'Honfvltay:rSm jypfrSm;onf r[kwf/
vlodwwfaom tjypfrsm;jzpfonfh vlowfjcif;? ckd;jcif;? vdrfnmjcif;rsm;
usL;vGefonfr[kwf? bk&m;\pum;em;raxmifjcif;jzpfonf/ xkdtjypfonf
tjypftm;vkH;\ rlvtjrpfjzpfonf/
tarGqkd;
tm'HESifh{0wkdUonf om;pOfajr;qufrsm;xH tjypfwnf;[laom
tarG;qkd;ukday;tyfcJhonf/ tm'HESifh{0wkd hrS
arG;zGm;vmaomvlom;wkdif;onf olwkd huJhokd htjypf om;
rsm;jzpfMuonf/ xkdokd harG;bGm;pOfu ygvmaomt jypfudk
arG;&mygtjypf[kac:onf/ vltcskKd hwkd honfarG;&myg
tjypf&SdaMumif;ukd r,kHMunf vufrcHMu/ ukd,fwkdif tjypf
usL;vGefaomaMumifh tjypfom; jzpfonf[k,lqMuonf/
okdUaomfatmufyg usrf;csufrsm; Munfhjcif;tm;jzifh
arG;&mygtjypf&SdaMumif; xif&Sm;onf/
wa,mufaomoltm;jzifh
usrf;pmu - tjypfw&m;onfwa,mufaomol tm;jzifh þavmuokd
h0ifí tjypfw&m;tm;jzifhaojcif;w&m; 0ifonfESifh tnD vltaygif;wkd
honf tjypf&SdaomaMumifh aojcif;okd h a&muf&Mu\ [kqkdonf
(a&mr 5;12)/
usrf;pmu tjypfw&m;onf þavmuokd hwa,muftm;jzifh 0ifonf
[kqkdonf/ vltrsm;tm;jzifh0ifonf r[kwf? wa,mufaomol
tm'Htm;jzifh0ifonf/ xkd tjypfaMumifh aojcif;w&m;0ifonf
[kqkdjyefonf/ xkd aMumifhaowwfaomolwkdif;utjypf&Sdonf/
aojcif;onfrarG;ao;cif rdcif\0rf;xJrS pwifjzpfay:edifonf/ vlMuD;jzpfrS?
tjypfusL;vGefrSom aoEkdifonfr[kwf/ okd hjzpfí tjypfaMumifh
aojcif;w&m;0ifonf[k qkd&m
wGifusL;vGefaomtjypfukdqkdvkdonfr[kwf?
arG;&mygtjypfukdqkdvkdjcif;jzpfaMumif; xif&Sm;onf/
em;raxmifaomtm;jzifh
usrf;pmu-wa,mufaomolonfem;raxmifaomtm;jzifh
vlrsm;wkdUonftjypfokdha&mufonfhenf;wl wa,mufaomol\
em;axmifaomtm;jzifh vlrsm;wkd honf ajzmifhrwf&mokd h
a&muf& Mu\ - [kqkdonf (a&m 5;19)/
yXrwa,mufaomolonf tm'Hjzpfonf/ tm'Honf bk&m;pum; ukd
em;raxmifaomtm;jzifh vlrsm;wkd honf tjypfokd ha&mufonf[k qkdonf/
xkd haMumifhrdwfaqGukd,fwkdif tjypfusL;vGefaomaMumifh
tjypfom; jzpfonfr[kwf/ arG;&mygtjypfaMumifhtjypfom;jzpfonf/
roef h&Sif;aomol
wzefusrf;pmu- roef h&Sif;aomt&mxJu oef h&Sif;aom
t&mukd tb,folxkwfaz: edifoenf;/tb,fol rQrxkwfaz: edifyg-
[kqkdxm;onf (a,mb 14;4)/ vlonf bk&m;ocifa&S hrSm
oefU&Sif;jcif;r&Sd (a[&Sm 64;4)/ rdbwkdif;ütjypf&SdMuonf/ xkd
haMumifhtjypf&Sdaom rdbonf oefY&Sif;aomom;orD;ukd
rarG;bGm;edifyg/ tjypf&Sdaomrdbonf
tjypfom;rsm;ukdomarG;bGm;edifonf/
roef h&Sif;edif
vlonftb,fokd haomoljzpfíoef h&Sif;edifoenf;vlrdef;r
zGm;aomolonftb,fokdhaomoljzpfíajzmifhrwfedifoenf;- (a,mb
15;14)/ þusrf;ykd'fuvlrdef;rrSzGm;jrifaomolwkdif;onfroefU&Sif;
rajzmifhrwf[kqkdxm;onfavmuü rdef;rxJrS rarG;zGm;aomol wa,mufrQ
r&Sd/ xkd UaMumifhrddef;rzGm;aomoluGsefyfESifhrdwfaqGvnf;roef
h&Sif;/
trd0rf;xJrS
usrf;pmu - tuGsefyfonfarG;puyiftjypfygvsuf&Sdyg? trd
0rf;xJrSmy#doaE¨,lpOfyiftjypfpJGyg\- [kqkdonf (qmvH?51;5)/
þqmvHukda&;aom'g0d'frif;BuD;onfarG;puyiftjypfygaMumif;?
trd0rf;wGif;rSmyiftjypf&SdaMumif;0efcHcJhonf/ xkdokd
htjypfrsKd;aphonf arG;puyifygaomaMumif
hMuD;vmaomtcgtvkdtavsmuftjypf vkyfwwf Muonf/ rdcif\ 0rf;xJrS
'kp&kduftjypfrvkyfedifyg/ xkdaMumifh xkdtjypfonf arG;&myg
tjypfjzpfonf/ vlwkdif;arG;&myg tjypfaMumifh tjypfom;jzpf&onf/
'kp&kduftjypfaMumifh tjypfom;jzpf&onfr[kwf/ tjypfom;t&ifjzpfaom
aMumifh tjypfvkyf&onf/
&kdif;aomoabm
rw&m;aomolonf trd0rf;xJrSpí &kdif;aomoabm&SdMu onf/
arG;uwnf;u vrf;vGJí rkompum;ukdajymwwfMu\ (qmvH?58;3)/
&kdif;aomoabmonf arG;&mygjzpfonf/ vrf;vJGjcif;ESifh rkom
ajymjcif;onfvnf; arG;&mygjzpfonf/ vlwkdif;&kdif;aomoabm&Muonf/
rkomrajymwwfaomolrajymbl;aomolvnf;r&Sdacs/ xkd haMumifhvlonf
arG;&mygtjypf&SdaMumif;xif&Sm;onf/
bk&m;tay:jypfrSm;
arG;&mygtjypfonftm'HaMumifhjzpfonf?arG;&mygtjypfonf
vlvlcsif;tay:jypfrSm;aomtjypfr[kwf/ bk&m;tay:jypfrSm;aom
tjypfjzpfonf/ tm'Honf bk&m;tay:jypfrSm;cJhonf/ tm'Hom;orD;
wkdif;vnf; tm'HrSwqifhbk&m;tay:jypfrSm;cJ hMujyD/
tjypf\tcaojcif;
usrf;pmu tjypf\tcum;aojcif;aywnf;-[kyg&Sdonf (a&m 6;23)/
wzef -tjypfw&m;tm;jzifhaojcif;w&m;0ifonf-[kqkdjyefonf (a&m?
5;12)/ xkd haMumifhaoedifaomolwkdif;u tjypf&dSonf? tjypf\tcum;
aojcif;[k qkdaomaMumifhaojcif;taMumif;ukdodxm;bkd hvkd onf/
aojcif;okH;rsKd;
aojcif;okH;rsKd;&Sdonf/ cE¨mukd,faojcif;/
0dnmOfykdif;qkdif&m aojcif;ESifhxm0& (okd h) 'kwd,aojcif;wdk
hjzpfonf/ xkdokH;rsKd;pvkH;onf cJGcGgjcif;ukdqkdvkdonf/
ukd,fcE¨maojcif;
ukd,fcE¨m aojcif;onf ukd,fcE¨mESif
hpdwf0dnmOfcJGcGgjcif; jzpfonf/
ukd,fcE¨mxJrSpdwf0dnmOfxGufoGm;aomtcg usef&pfaom
ukd,fcE¨mukdvlao[kac:onf/ w&m;p&yfrSL;\orD; aoaomtcg ocifa,&Iu
olr\ pdwf0dnmOfukd jyefvmapjcif;tm;jzifh toufjyef&Sif vmonf/ (vk
8;53-55)/

ukd,fcE¨m aoaomtcg ,kHMunfol\ pdwf 0dnmOfonfaumif;uif bkHokdU


wufí r,kHMunfol\pdwf0dnmOfrlum; i&Jokd ha&mufoGm;onf (vk
16;22-23)/ ukd,fcE¨mrlum; ajrrSkef hrSjzpfaomaMumihf ajrrSkef hokd
h jyefoGm;onf (u 3;19)/ ukd,fcE¨maojcif;onf om;r,m;? rdb? nDtpfukd
armifESrrsm;?
aqGrsKd;rdwfaqGrsm;ESifhcJGcGgaomaMumifh0rf;enf;&onf/
0dnmOfykdif;aojcif;
0dnmOfonf raoedifacs/aoedifvQifi&JxJü a0'emcHp&m taMumif;
r&Sd/ bk&m;ocifESifh tqufjywfjcif; ukd0dnmOfykdif;aojcif;[k
ac:onf/ tm'Honfbk&m;pum;em;raxmifaomaMumifhbk&m;ESifh
cJGcGg&onf/ bk&m;ocifu tm'Htm; aumif;raumif;oduGsrf;&m tyif\
toD;ukdrpm;&? pm;aomae hwGifao&rnf [kqdkonf (u ?2;2&)/ tm'Honf
xkdtoD;ukd pm;aomae hwGif bk&m;ESifhcJGcGgíbk&m;tjrifu
aooGm;onf/ol\ ukd,fcE¨m aoaomfvnf;bk&m;ocifESifhcGJcGgjcif;onf
aojcif;jzpfonf/ tm'Honf 0dnmOfykdif;aojyD;rS
om;orD;&aomaMumifh ol\om;orD; wkdif;onf 0dnmOfykdif;
aojyD;om;ESifh arG;bGm;Muonf/ rdwfaqGESifh uGsefawmfvnf;
tm'HrSqif;oufarG;bGm;aomaMumifh 0dnmOfykdif;aojyD; om;ESifh
arG;bGm; Muonf/ xkdaMumifh ukd,fcE¨maovQifi&Jokd
hoGm;bkdU&ef arG;bGm;Muonf/
'kwd,aojcif; (okd h) xm0&aojcif;
'kwd,ao jcif; (okd h) xm0&aojcif;onfukd,fcE¨mütouf&Sif pOf
u,fwifjcif;okd hra&muf? 0dnmOftoufr&Sif xm0&touf r&Sdaom
aMumifh ukd,fcE¨maoaomtcg 0dnmOfonfxm0& rD;tkdifxJokUd
hqif;oGm; jcif;ukd qkdvkdonf/ usrf;pmü- aMumufwwfaomol?
r,kHMunfaomol? pufqkyf&GH&SmbG,faomol?
vltoufukdowfaomol? rw&m;aom arxkefü rSD0Jaomol?
jyKpm;wwfaomol? &kyfwkukd ukd;uG,f aomol?
opömysufaomoltaygif;wkd hrlum; 'kwd,aojcif; wnf;[l aom uef
hESifhavmifaom rD;tkdifxJü rdrdwkd htbkd hukd&Mu vdrfhrnf-
[k qkdxm;onf (Asm? 21;8)/

oifcef;pm (4)ar;cGef;rsm;

1/ tjypfb,fESpfrsKd;&Sdoenf;/ az:jyyg -------------


2/ arG;&mygtjypfonfrnfoltm;jzifhjzpfoenf;/---------------
3/ arG;&mygtjypfonf ------------tay:jypfrSm;jcif;jzpfonf/
4/ a&m 5;19 tm'H\tjypfonfrnfonfht&mjzpfoenf;/------------
5/ roef h&Sif;aomt&mxJrSoef h&Sif;aomt&mxkwfaz:Ekdifoavm/------
6/ vlonfrnfonfhtcsdefrSpí tjypf&Sdoenf;/-------------
&/ vrf;vGJjcif;ESifhrkomajymjcif;onfrnfonfht&G,frSpoenf;/----------
8/ tjypf\ tcum;-------------jcif;aywnf;/
9/ aojcif;okH;rsKd;ukdaz:jyyg/
(u)--------------------
(c)--------------------
(*)--------------------
10/0dnmOfykdif;aojcif;onf --------------ESifhcJGcGgjcif;jzpfonf/

oifcef;pm (5)
usL;vGefaomtjypf
oifcef;pm (4)ü arG;&mygtjypftaMumif; od&Sd cJh&jyD/,ckarG;&myg
tjypf\
toD;tyGifhjzpfaomusL;vGefaomtjypftaMumif;ukdavhvm&rSmjzpfonf/
toD;tyGifh
ocifa,&Sku-toD;tm;jzifhtyif\oabmukdxif&Sm; onf
jzpfítoD;aumif;vQif tyifaumif;onf[k qkdMuavmh? toD; raumif;
vQiftyifraumif;[kqkdMuavmh-[kqkdxm;onf (ró?J 12;33)/
ocifa,&Skajym ouJhokd hyifopfoD; aumif; raumif; onf tyifESifh
qkdifonf/ tyifaumif;vQif toD;aumif;í tyifraumif;vQif toD; raumif;acs/
tyifraumif;jcif;onfvnf; trsKd;raumif;jcif;aMumifh jzpfonf/
rsKd;aumif;vQiftyifaumif;onf/ tyifaumif;vQif toD;aumif;onf/ xkd
haMumifhtoD;onf t"dur[kwf/ rsdK;okd hr[kwf tyifonft"du jzpfonf?
vlüvnf; arG;&mygtjypfonf rsKd;ESifhwlonf/ arG;&mygtjypf
&Sdaom tjypfom;onf tyifESifhwlonf/ tjypfom; usL;vGefaom
tjypfonf toD;ESifhwlonf/ usL;vGefaomtjypfukd vlwkdif;uem;vnf
Muonf/ vl htoufukdowfjcif;? ckduf&efjzpfyGm;jcif;?
rw&m;aomarxkefü rSD0Jjcif;? ol hr,m;ukdjypfrSm;jcif;? ckd;jcif;?
vdrfnmjcif;? rw&m;ojzifh usifhjcif;?pdwfqkd;jcif;? pdwfwkdjcif;?
pdwfaumufjcif;? olwyg;ukdtjrifuyfjcif;? rw&m; pD;yGg;ukd
wyfrufjcif;? rrSefaom oufaoukd cHjcif;? avmb vGefusL;jcif;?
remvkdjcif;? rkef;wD;jcif;? twif;ajymjcif;? paom tjypfom;rsm;rS
xGufvmaom raumif;rSkrSeforQonf usL;vGefaom tjypfjzpfonf/
xkdtjypfrsm;onf vlvlcsif;tay:jypfrSm;aom tjypfrsm;jzpf
aomaMumifhvl\ tjrifü tvGeftjypfMuD;onf/

toD;aMumifhr[kwfrsKd;aMumifh
o&ufyifonfo&ufoD;oD;aomaMumifho&ufyifjzpfonfr[kwf/
o&ufrsKd;rSaygufaomaMumifh o&ufyifjzpfonf/
o&ufoD;oD;onfjzpfap? roD;onfjzpfap?
o&ufrsKd;rSaygufaomaMumifho&ufyifjzpfonf/ o&ufoD;
roD;aomo&ufyifonf&mckdifESkef;tjynfho&ufyifjzpfonf/o&ufoD;
oD;aom o&ufyifonf ykdío&ufyifjzpfonf r[kwf/
xkd henf;wl vlonf usL;vGefaom tjypfvkyfaomaMumifh tjypfom;
jzpfonf r[kwf/ tjypfrsKd;rS aygufbGm;vmaomaMumifhtjypfom; jzpf
&onf/ vlwkdif; xifrSwfwwf onfrSmvlonf usL;vGefaomtjypfaMumifht
jypfom; jzpf&onf[líjzpfonf/ xkd haMumifhtjypfom; rjzpfbkd
htjypfrusL;vGef&ef csKyfwD; Muonf/ xkdokd hcsKyfwD;&efvnf;
wkdufwGef;a[majymoGefoifMuonf/
rjzpfedif
'kp&kduftjypf csKyfwD;jcif;onfaumif;ygonf/ okd
haomftjypfom; onf 'kp&kduftjypf ukdcsKyfwD;edifonf r[kwf/ vla&S
hYcsKyfwD;edifaomfvnf;
bk&m;ocifa&SYtjypfusL;vGefvsufyif&Sdonf? usrf;pmu-tJoa,myd (vl
rJ)onfrdrdta&\tqif;ukd4if;/ usm;opfonfrdrdtuGuf tMum; wkd4if;?
ajymif;vJedifoavm? ajymif;vJ edifvQif 'kp&kdufukdjyK
avh&Sdaomolwkd honf okp&kdufukd
jyKjcif;iSgwwfedifMuvdrfhrnf- [kqkdxm;ygonf (a,&rd?13;23)/xkd
haMumifhrdwfaqGtaejzifh okp&kdufwnf; [laom aumif;rSkjyKedifbkd
h&efrSm tJoa,mydwnf;[laom tom;rJ vlrsKd; ta& tqif;ajymif;&rnf/
usm;opfvnf;rdrdtuGuf tqif;ajymif;&rnf/ tJoa,mydvlonf
rdrdta&tqif;ukd rajymif;edif/ usm;opfonfvnf; rdrdtuGuftMum;ukd
rajymif;edif/ xkd haMumifhrdwfaqGESifh uGsefyfvnf; tusifh
rajymif;edif?bk&m;ocifa&ShYukokdvfrvkyfedifMu/
npfaomt0wf
vlUtjrifüaumif;onf[kxif&aomfvnf;bk&m;tjrifüraumif;aomt&mrsm;pG
m &Sdonf rdwfaqG taejzifh rdrdtusifhukd ESpfoufrnfjzpfaomfvnf;
bk&m;ocif taejzifh tvGef&GH&Smonf? usrf;pmu- tuGsefyfwkd
h&SdorQonf pifMu,f jcif; r&Sdyg?
jyKbl;orQaomukokdvfaumif;rSkwkd honf npfaom
t0wfESifhwlMuyg\- [kqkdxm;ygonf (a[&Sm 64;6)/
txufygusrf;ykd'ft&ukokdvfaumif;rSkrsm;yifvQif&HGp&maumif;ao
mnpfaom t0wfESifhwlonf/ vl htjrifü ukokdvfaumif;rSkonfaumif;ygonf/
okd haomf
tjypfom;jyKaomukokdvfaumif;rSkukdbk&m;ocif&GH&Smonf/tb,faM
umifh enf; [lrlum; vlonf npfnL;aomaMumifh jzpfonf/ vlonfbk&m;ocif
a&SUü tEla&m*gonfvkd npfnL;onf/ tela&m*gonf okyfay;aom
vufzufokyfukd rdwfaqGpm;csif ygrnfavm/ rnfrQyifaumif;aomvufzuf?
yJ?ESrf;?ykZGef ajcmufrsm;okH; aomfvnf; rdwfaqGpm;csifrnfr[kwf/
taMumif;rlum; vufzufokyfaumif;aomfvnf; okyfay;olroef h&Sif;aom
aMumifh jzpfonf/ xkd henf;wl rdwfaqG\ukokdvf aumif;rSkrsm;onf
aumif;ygonf/ okdUaomf rdwfaqGonf bk&m;ocifa&SU roef
h&Sif;aomaMumifh rdwfaqG\ ukokdvfaumif;rSkrsm;vnf; npfnL;onf/
oef h&Sif;jcif;r&Sd/ xkdUaMumifh bk&m;ocifa&SU üY
ukokdvftm;jzifh rsufESmr&edifacs/
tjypfr&Sd[kxifwwf
vlonf tarSmifom;jzpfí tarSmifxJüaeaomaMumifhrdrdtjypfukd
rjrifwwfacs/ wcgwkef;u- rSm;,Gif;jcif;trSkukd jyKvsufaeaom
rdef;r wa,mufukd awG hvQifusrf;jyKq&mESifhz&d&SJwkd honf
ac:í tv,f ü xm;jyD;rS t&Sifbk&m; xkdrdef;ronf
rSm;,Gif;jcif;trSkukd jyKpOfwGif yif awG hrdygonf/ xkdokd
haomrdef;rukd ausmufcJESifhypf&rnf[k arma&Sonf
tuGsefyfwkd htm;ynwfw&m;ü pD&ifxkH;zJG hygjyD/ okdU&m
wGifukd,fawmfonftb,fokd hrdef hawmfrlrnfenf;[k avQmufMu \/
a,&Skonfatmufokd hikH hvsufvufnKd;awmfESifh ajrüa&;
om;í aeawmfrll\/ xkdolwkd honf txyfxyfar; avQmufMuaom tcg
ukd,fukdvSefawmfrlí oifwkd hwGiftjypf uif;aomolonf
a&S;OD;pGm ausmufcJESifhypfap [krdef hawmfrljyD;rS
wzefatmufokdU
ikHUíajrüa&;om;awmfrljyef\/ xkdolwkd
honfMum;&vQifrdrdwkd hpdwf ESvkH;onfrdrdwkd
htjypfukdaz:jyojzifh toufBuD;aomolrSpí ti,fqkH;aomolwkdifatmif
wa,muf aemufwa,muf xGufoGm; Mu\?(a,m 8;3-9)/
usrf;jyKq&mESifhz&d&SJrsm;onftpü rdrdwkd htjypfukdrjrif/
trsKd;orD;\/ tjypfukdom jrifMuonf/ xkd haMumifh ocifa,&SkxH
trsKd;orD;ukd w&m;pJGMuonf/ olwyg;\tjypfukd jrifaecsdefwGif
ukd,fhtjypfukdrjrifedifacs/ xkdenf;wl rdwfaqGonf ukd,fhtjypfukd
rjrifedifbJ&dSaeygovm;/ okd haomf ocifa,&Sk\pum;aMumifh rdrdwkd
htjypfukd jrifíxkdrdef;rukd tjypfrjrif awmhbJ xGufcGgoGm;Muonf/
xkdoltaygif;wkd honf tvmütjypfr&Sd[k xifrSwfMu aomfvnf;
ocifa,&SkxHrS tjyefwGifrdrdwkd h tjypfrsm;ukd
odjrifvsufjyefoGm;Muonf/ rdwfaqGvnf; ocifa,&SkESifh awGUygu
rdrdtjypfukdjrifvmrSmjzpfonf/
aumif;aomtusifhusifhol
vl xifrSwfwwfonfrSm avmu vlwkdhtxJüaumif;aom
tusifhusifhaom olawmfaumif;&Sdrnf[líjzpfonf/ okd haomf usrf;pmu
twdtvif; az:jyonfrSm- aumif;aomtrSkukdjyKaomol r&Sd/
em;vnfaomol? bk&m;ocifukd&SmaomolwpkHwa,muf
&Sdonfr&Sd onfukd odjrifjcif;iSm xm0&bk&m;onf aumif;uifay:u
vlom; wkd hukdikHíMunfh&Skawmfrl\/ vltaygif;wkdUonf
vrf;vGJMujyD/
wnDwnGwfwnf;aqG;ajrU,kd,Gif;jcif;&SdMu\/aumif;aom tusifh
ukdusifhaomolr&Sd?wa,mufrQr&Sd-[kqkdxm;onf(qmvH 14;2-3)/
vltjrifü aumif;aomol?tusifhaumif;aomol&Sdedifaomfvnf;
xm0&bk&m;tjrifü wa,mufrQaumif;aomtusifhusifhaomol r&Sd[k
qkdxm; onf/ wa,mufrQr&Sd[k twdtvif; az:jyxm;onf/ tb,fhaMumifh enf;
[lrlum;vlonfarG;puyif tjypfom;jzpfaomaMumifhjzpfonf/ tjypfom; onf
tjypfvkyfbkd h&efarG;bGm;onf/ xkd haMumifhtjypfom vkyfwwfonf/

tjypfvkyfbkd h&efarG;
vlwkdif;xifrSwfwwfonfrSm vlonftaumif;ESifharG;aomfvnf;
BuD;vmaomtcg ywf0ef;usif aMumifhtaygif;toif;aMumifh tusifhysuf
onf [líjzpfonf/ okd haomf rnfonfht&mrqkd trsKd;vkdufaMumif;awGU
&onf/ Oyrm? acG;onfa[mifbkd harG;onf/ xkd haMumifhacG;a[mifvQif
tHhMop&mr&Sd/ bJonfa&ul;bkdYarG;onf/ xkd
haMumifhbJa&;ul;vQifxl;qef; onfr[kwf/ Muufzonf wGefbkd harG;onf/
xkd haMumifhMuufzonf oifay; p&mrvkdbJBuD;vmaomtcg
wGefwwfonf/
xkd henf;wl vlonfvnf; tjypf vkyfbkd h arG;bGm;onf/ xkd
haMumifhBuD; vmaomtcg
oifay;p&mrvkdbJtjypfrsKd;pkHvkyfwwfonf/ tjypfvkyfenf;
oifwef;rwufbJtjypf vkyfwwfMuonf/ ckd;enf;?owfenf;?rkomajymenf;
oifwef;r&Sdyg/ vlwkdif;vkyfwwfMuonf/ xkdokd htjypfvkyfwwfbkd
h&efarG;bGm; Muonf/
xkdt&mukdodaom'g0d'frif;BuD;u-tuGsefyfonfarG;puyif
tjypfygvsuf&Sdyg\/ trd0rf;rSmy#doaE¨,lpOfyif tjypfpJGyg\-
[kqkdxm;onf (qmvH?51;5)?/ arG;pü xkdtjypfoabmonf rxif&Sm;ao;/
BuD;vmaomtcgrSxif&Sm;vmonf/ opfyifrsm;vnf; aygufcgpü roD;wwf/
okd haomfBuD;&ifhvmaomtcgrS oD;wwfMuonf/ rodaomolrsm;twGuf
toD;oD;rSom tyif\oabmukdod&Muonf/ trsKd;em;vnfoltwGuf
aygufpuyifrnfonfh toD;rsKd;oD;rnfukd em;vnfedifonf/
bk&m;ocifonf vl\oabmukd arG;puyif em;vnfaomaMumifh
rnfuJhokd haom
tusifhukdusifhrnf[laomt&mukdodESifhjyD;om;jzpfonf/
xkdUaMumifhtb,folrQ bk&m;ocifa&Shawmfüajzmifhrwfaomolr&Sd-
jcm;em;jcif; tvQif;r&Sd/ vltaygif;wkd honf'kp&kduftjypfukdjyKí
bk&m;ocif\ a&S hawmfütoa&ysufMujyD (a&m? 3;23)/

oifcef;pm (5) ar;cGef;rsm;

1/ tyif\oabmukdrnfonfht&mjzifhod&oenf;/--------------
2/ tyifaumif;vQif--------------aumif;onf/
3/ arG;&mygtjypfonfrsKd;ESifhwlíusL;vGefaomtjypfonf----------
ESifhwlonf/
4/ vlonf'kp&kdufjypfvkyfaomaMumifhtjypfom;jzpfoavm/
tjypfom;jzpfaomaMumifh tjypfvkyfoavm/-----------------
5/ usm;opfonftuGuftMum;ajymif;edifrS vlonf -------------
rvkyfbJaeedifrnf/
6/ vl\aumif;rSkukodkvfonfbk&m;a&SUü -------------uJhokd hjzpfonf/
&/ zg&d&SJESifhusrf;jyKq&mwkd
honftb,fhaMumifhrSm;,Gif;aomrdef;r\
tjypfukdomjrifoenf;/--------------
8/ bk&m;ociftjrifü aumif;aomtusifhukdusifhaomol -----------rQr&Sd/
9/ vlonfaumif;aomtusifhusifhbkd harG;oavm?raumif;aom tusifhusifh
bkdU arG;oavm/ --------------------
10/ vlonfrnfonfht&G,frSpítjypfom;jzpfoenf;/ ----------------
oifcef;pm (6)
rdef;rtrsKd;ESifha>rtrsKd;
oifcef;pm (5) üusL;vGefaomtjypftaMumif;oifcJ hMujyD/ vlonf
aumif;aom tusifhrusifhEkdifaMumif;od&SdchJMujyD/ ,ckvlwkdif;
cspfjrwfedk;í taotvJ umuG,fvkdaom trsKd;taMumif;ukdavhvmMupkd
h/ vlrsKd;wkdif; rdrdtrsKd;ukdESpfoufjrwfekd;wwfMuonf/
rdrdtrsKd;ukd trTrf;wifwwf Muonf/ trsKd;ukdtxdrcHedifMu/
trsKd;twGuftaocH&JMuonf/ olwyg;\trsKd;xuf ukd,fhtrsKd;omíaumif;?
ykdíjrwfonf[k ,lqwwfMuonf/ tdrfaxmifzuf a&G;cs,f&mwGifvnf;
trsKd;taMumif;ukdxnfhwGufpOf;pm;wwMfuonf/ okdUjzpfí
trsKd;taMumif;ESifhywfoufí bk&m;ocif\tjrifukd od&Sd em;vnfbkdU
vkdtyfonf/
&efjidK;zJGU
tm'H ESifh {0wkd honf ajrG\vSnfhzsm;rIaMumifh aumif;raumif;
oduGsrf;&m tyif\ toD;ukd pm;jcif;jzihf tjypfom;jzpfMu&onf/ xkdtcg
bk&m;ocifu ajrGukdac:í - oifonf þtrSkukdjyKaomaMumifh om;,Of
om;&J taygif;wkd hxufusdefjcif;ukdcH&\/ oifonf 0rf;jzifh oGm;í
ajrrSkef hukd woufvkH;pm;&rnf/ oifESifhrdef;rukd4if;? oif\
trsdK;tEG,fESifhrdef;r\ trsKd;tEG,fudk4if;? igonf&efjiKd;zJG
haprnf? ol onf oif\acgif;ukdBudwf vdrfhrnf/ oifonf ol\zaemifhukd
Budwfvdrfhrnf[krdef hawmfrl\-(u 3;14-15)/
txufygusrf;ykd'ft& bk&m;ocifonfajrG\trsKd;tEG,fESifhrdef;r\
trsKd;tEG,fukd &efjiKd;zJGUvkdufonf/
okdUjzpfvQifajrG\trsKd;tEG,fonf rnfoljzpfí rdef;r\
trsKd;tEG,fonfrnfolenf;/ þtcsufukd odbkdU&ef urÇmay:üvljzpfenf;
av;enf;ukdodbkd h&efvkdtyfonf/
vljzpfenf;av;enf;
urÇmay:üvljzpfenf;av;enf;&Sdonf?,if;wkd hrSm-
(1) rdbrJh (u ?2;&)
rdbr&SdbJvljzpfvmaomol&Sdonf/ vlom;rsm;tm;vkH;\ bcif
jzpfaom tm'HonfajrrSkefYrSvljzpfvmonf/ bk&m;ocifonf tm'Hukd
ajrrIefUrSzefqif;cJhonf/ tm'Hürdbr&Sd/ cav;b0vnf;r&Sd/ t&G,f
a&mufaom vlBuD;tjzpfzefqif;onf/ tm'HuJhokdU bk&m;ocifonf
rnfolukdrQ rzefqif; awmhacs/
(2) rdcifrJh(u 2;21-22)
zcifom&Sdí rdcifr&SdbJvljzpfvmaomol&Sdonf/ xkdolonf vlom;
tm;vkH;\ rdcifwnf;[laom {0yifjzpfonf/ bk&m;ocifonftm'Hukd
BuD;aom tdyfjcif;jzifh tdyfapí ol\eH&kd;wacsmif;ukd xkwfum
vlrdef;rukd zefqif;cJhonf/ {0vnf; cav;b0 r&Sd/
t&G,fa&mufaomrdef;rBuD; tjzpf zefqif;jcif; jzpfonf/ oluJhokdU
rnfolrQ zefqif;jcif;r&Sdawm hacs/
(3) rdbESpfyg;rSvljzpfjcif;
rdwfaqGESifhuGsefyftygt0ifvlom;tm;vkH;onfrdbESpfyg;rSarG;bG
m; vmMuonf/ cav;b0rSMuD;jyif; vmMuonf/ zefqif;jcif;tm;jzifh
vljzpfMu onfr[kwf/ arG;bGm;jcif;tm;jzifhvljzpfMuonf/
(4) rdef;rtrsKd;
rdcif&Sdaomfvnf; zcifr&SdbJvljzpfaomol&Sdonf/ xkdolonf ocif
a,&Skyifjzpfonf/ ocifa,&Iü rdcifrm&d &dSaomfvnf; vlzcifr&Sday/
vlrsm; txiftrSwftm;jzifha,moyfonf ol\zcifjzpfonf (vkum 3;23)?
okd haomfocifa,&Skonf oef h&Sif;aom 0dnmOfawmftm;jzifh rm&d\
0rf;rS y#doaE¨,ljcif;omjzpfonf (r1;18-20)/ xkd haMumifhrdef;r
trsKd; onfocifa,&Skyifjzpfonf/
ajrGtrsKd;
rdef;rtrsKd;onfocifa,&Skjzpfygu ajrGtrsKd;onf rnfolenf;/
(1) AwådZHa,m[efuAwådZHcH&efvmMuaomvltpkta0;tm; tcsif;
a>rqkd;trsKd;wkd ha&mufvkaomab;rSajy;oGm;pdrfhaomiSg
oifwkd hukd tb,fol owday;bdoenf; [kqkdcJhonf (r 3;&? vk
3;&)/a,m[efonf vlrsm;tm; tcsif;ajrGqkd;trsKd; [ktcsnf;ESD;ajymonf
r[kwf/ olonf bk&m;ocifapvTwfaomvljzpfonf? vl hrsufESmukd
raxmufbJ trSeftwdkif; ajymjcif;jzpfonf/ vlonfbk&m; tjrifü ajrGrsKd;
jzpMfuonf/
(2) ocifa,&Skuvnf; vlrsm;tm;-tcsif;ajrGqkd;trsKd;wkd h?
oifwkdUonf tqkd;jzpfvsufaumif;aompum;ukdtb,fokd hajymedif
rnf enf;/ pdwfESvkH;tjynfh&Sdonfhtwkdif;ESkwfjrGufwwf\ -[k
qkdonf (r?12;34)/

ocifa,&Sk £Koa&v vlrsKd;rsm;tm;ajrGqkd;trsKd;[k qkdonf?


ajrGqkd;trsKd;jzpf aomaMumifh aumif;aompum;ukd rajymedif
[kqkdonf? £oa&v vlrsKd;rsm; yifvQifajrGqkd;
trsKd;jzpfvQifwyg;trsKd;om; rsm;jzpfMuaom uGsefyfwkd honf
ajymp&mrvkdawmhacs/
ajrGqkd;trsKd;jzpf&jcif;
tm'HESifh{0onf tjypf rusL;vGefcifü bk&m;om;rsm;jzpfMuonf/
okdUaomf bk&m;pum;ukdy,fí
ajrGpum;ukdaxmufcHaomaMumifhajrGom; orD;rsm; jzpfoGm;Muonf/
tm'HESifh{0rSqif;oufvm aom vlom; wkdif;vnf; ajrGrsKd;jzpf&Muonf/
ajrGrsKd;\vu©Pmrsm;
vlonfajrGrsKd;jzpfaomaMumifhatmufygajrG\ vu©Pmrsm;awGU
&onf/
(1)tqdyftawmuf&Sdjcif;/ ajrGonfESkwfcrf;xJütqdyftawmuf&Sdonf/
xkdhenf;wlvl\ESkwfcrf;txJüvnf;tqdyftawmuf&dSonf/ usrf;pmu -
olwkdU\ESkwfcrf;xJrSm ajrGqkd;tqdyftawmuf &Sd\-[kqkdonf
(a&m 3;13)/&Sif,mukyfuvnf;=vQmukdum;tb,fvlrQratmifedif/rqkH;
r
edifaom tqdk;tnpfjzpf\/ aoapwwfaom tqdyftawmuf
ESifhjynfhpkH\- [kqkdonf (,m? 3;8)/ ajrG\ tqdyfonftpG,fü&Sd\/
vl\tqdyfonfvQmü&Sd\/ vlonfESkwfrSajymaom pum;tm;jzifh tjcm;
olrsm;ukd pdwfemapedifonf/ tEÅ&m,fjyKedifonf? &efjzpfapedifonf/
xkdUaMumifhvlonfajrGqkd;rsKd;jzpfaMumif;xif&Sm;onf/
(2) vQmESpfcG&Sdjcif;/ ajrGonfvQm ESpfcG&SdouJhokd
hvlonfvnf; vQmESpfcG &Sdonf/ &Sif,mukyfu- igwkd
honfvQmtm;jzifh crnf;awmf bk&m;
ocifukdaumif;BuD;ay;wwfMu\/ bk&m;ocif\ ykH@mef awmfESifh
tnDzefqif;aom vlukdvQmjzifhusdefqJwwfMu\/ESkwf wyg;wnf;
axmyemcsD;rGrf;jcif;ESifhusdefqJjcif;xGufwwf ygonf wum;-
[kqkdonf(,m 3;9-10)/
vlonfpum;ESpfrsKd;ajymwwf aomaMumifhajrGuJhokd
hvQmeSpfcG&Sdonf/
bk&m;ocifukdcsD;rGrf;aomfvnf;vlukdtjypfwifusdefqJwwfonf/
a&SUrSm wrsKd;aemufuG,frSmwrsKd;ajymwwfonf/ {nfhonfukd
pm;ygpm;yg[k ajymaomfvnf;{nfhonfjyefoGm;aomtcg pm;usL;aomol[k
ajymwwfonf/xkd haMumifhajrGuJhokd
hvQmeSpfcG&SdaMumif;xif&Sm;onf/
a,m[ef 9 xJwGifocifa,&Sku rsufpduef;aomolukd rsufpdjyefjrif
apcJhonf/ xkdtcgzg&d&SJwkd hu rsufpdurf;bl;aomolukdac:í
-bk&m;ocifukd csD;rGrf;yg/xkdol(a,&S)onf
vlqkd;jzpfaMumif;ukdigwkd hod\[kqkdMu onf (a,m9;24)/
zm&d&SJwkd hcsD;rGrf; ckdif;aom bk&m;onfolwkd h ukd,fwkdif
vlqkd;[kqkdaom ocifa,&Skyifjzpfonf? olwkd hcsD;rGrf;aom
bk&m;ukd olwkdU ukd,fwkdifjyef&Skyfcsonf/ olwkd
honfvQmESpfcGESifhajymaerSef;rodMu/ xkdenf;wluGsefyfwkd
hvnf;ae hpOfvQmESpfcGESifhajymaerSef;ukd,fukd,fukdroMdu/
ajrGqkd;oGm;rnfhae&m
ocifa,&Su- ajrGqkd;trsKd;wkdU? oifwkd honftjypfi&JrS
tb,fokdUvGwfedifrnfenf;- [kqkdxm;&m(r?23;33)ajrGqkd;
trsKd;oGm;rnfh ae&monfi&Jyifjzpfonf/ xkd
haMumifhajrG;qkd;trsKd;jzpfaom vlom;wkdif;vnf; i&Jokd
hoGm;Mu&rnfomjzpfonf/

oifcef;pm (6) ar;cGefrsm;


1/ ajrGrsKd;ESifhrnfol htrsKd;&efjidK;zJG hoenf; --------------------
2/ vljzpfenf;tm;vkH;az:jyyg? -------------------
3/ rdef;rtrsKd;onfrnfolenf;/------------------
4/ £oa&vrsm;ukda,m[efu---------------[kqkdonf/
5/ vlonfrnfol\trsKd;tEG,fjzpfoenf; -----------------
6/ ajrG\ vu©PmESpfckaz:jyyg / ----------------
&/ vl\ tqdyfonfrnfonfhae&mü &Sdoenf;/ -------------------
8/ vlonf vQm --------------- &Sdonf/
9/ vQmESpfcG&Sdjcif;qkdonfrSm--------------------
10/ajrGqkd;rsKd;onfrnfhonfhae&mokd hoGmrnfenf;------------------

oifcef;pm (&)
pmwefom;orD;rsm;
oifcef;pm (6) ürdef;rtrsKd;tEG,fonfocifa,&Sjzpfí ajrGtrsKd; tEG,fonf
vlom;rsm;jzpfaMumif;od&dS&jyD/ ,ckqufvufí pmwefom;
orD;rsm;taMumif;avhvmMupkd h/
bk&m;om;orD;
bk&m;ocifutm'HESifh{0zefqif;pu tjypfuif;pifvsuf &Sdaom
aMumifh bk&m;om;orD;rsm;[k ac:Muonf/ vkum? 3;3& aemufqkH;ü
tb bk&m;ocif aywnf; [kyg&Sdonf/ bk&m;ocif\om;orD;rsm;
jzpfaomaMumifh bk&m;ocifESifh rdó[m&zJG hedifcJhMuonf/
bk&m;ocif\ tarGpm;tarGcHrsm; vnf;jzpfMuonf/
pmwefom;orD;rsm;tjzpfokd h
pmwefonfajrGtxJrSaeí
tm'HESifh{0ukdvSnfhzsm;vkdufonf/pmwefu
vlonfbk&m;pum;em;raxmif bJol\pum;em;axmif&ef aoG;aqmif
vkdufonf/ tm'HESifh {0 wkd hvifr,m;onf bk&m;pum;ukdy,fum
pmwef\ pum;ukd em;axmifvkdufMuonf/
bk&m;ocifrSmxm;onfrSm aumif;raumif;ukdoduGsrf;&m tyif
rSwyg;/ xdkO,smOfYü&SdorQaomtyifwkd h\toD;ukd oifonfpm;&
aom tcGifh&Sd\? xkdtyif\ toD;ukdum;rpm;&? pm;aomae hwGif
{ueftrSefao&rnf [líjzpfonf (u 2;16-1&)/ okd haomfpmwefuvnf;
xkdokdUwefjyefqkdxm;onf oifwkdUonf {ueftrSef ao&rnfr[kwf/
taMumif;rlum;xkdtoD;ukdpm;aomaeUwGifyifoifwkdUonfrsufpdy
Gifh vif;vsuf aumif;raumif;ukd odíbk&m;ocif uJhokdUjzpfMu
vwHh onfukd bk&m;ocifodawmfrlonf[k rdef;rtm; qkd\ (u ?3;45)/
tm 'HHESifh{0onfbk&m;ocif\pum;ukdy,fí pmwef\ pum;ukd axmufcH
aomaMumifh bk&m;ocifESifhtqufjywfoGm;cJhMuonf (u? 3;23-24)/
aumif;raumif;oduGsrf;&mtyif\toD;ukdpm;aomae hwGif ukd,fcE¨mrao
aomfvnf; 0dnmOfykdif;aooGm;onf/ olwkd honfbk&m;ocif\ykH@mef
awmfESifh tnD zefqif;cJhaomfvnf;pmwef&kyfaygufvmonf/
bk&m;ocif\ usdefjcif;ukdvnf; cH&onf/bk&m;ocif\om;orD;tjzpfrS
pmwef\ om;orD; tjzpfokd ha&mufoGm;Muonf/
tbpmwef
£Koa&v vlrsKd;rsm;taejzifh rdrdwkd honf bk&m;ocif\ om;jzpf
onf[k ,lqMuonf? xkd haMumifhocifa,&SkESifh tajctwif
ajymqkd&mwGif ocifa,&Sku- oifwkd honfoifwkd htbwnf;[laom
rm&fewfrS qif;oufMu\?oifwkd htbtvkdokd
hvnf;vkdufwwfMu\/rm&fewf onfa&S
hOD;pGmrSSpívltoufukdowfaomoljzpf\/ olüopöm w&m; (or®
mw&m;) r&SdaomaMumifh opömw&m; rwnfrae? olonf
rkompum;udkajymaomtcgrdrd yuwdtwkdif;ajym\/ rkom pum;
usifvnfaomoljzpf\/ rkom\tbvnf;jzpf\ - [kqkdonf (a,m 8;44)/
bk&m;ocifa&G;aumufxm;aom £oa&vvlrsKd;rsm;yifvQif
pmwefrm&fewf\om;jzpfvQif wyg;trsKd;om; jzpfaom uGsefyfwkdU
ajymp&m rvkd/ pmwefrm&fewf\ om;rsm;jzpfMuonf/ wrefawmf
a,m[efuvnf;- avmuDom;taygif;wkd honfrm&fewf\
vufü&SdMuonfukdigwkdU odMu\-[kqkdonf (1 a,m ?5;19)/
bk&m;om;tjzpfrarG;Mu
vlwkdif; rdrdarG;ae hukdtvGefESpfoufMuonf/ arG;ae hr*Fvm[lí
arG;ae hyJGrsm;jyKvkyfwwfMuonf/ okd haomfvlonfbk&m;ocif\
om;orD;rsm; taejzifhrarG;bJ pmwefom;orD;tjzpf arG;bGm;onf/ xkd
haMumifharG;aeU r*Fvmr[kwfbJ arG;ae h tr*Fvmjzpfonf/ usrf;pmu-
xkdolukdvufcH orQaom olwnf;[laom ukd,fawmfukd
,kHMunfaomolwkdU tm;
bk&m;ocif\ om;jzpf&aomtcGifhukd ay;awmfrl\-[kqkdonf (a,m
1;12)/xkdolwnf;[laomc&pfawmfukd,kHMunfvufcHrSom bk&m;om;
jzpfcGifh &rSmjzpfonf/ rnfolrQc&pfawmfukd,kHMunfjyD;
om;ESifharG;zGm;Muonf r[kwf/ okd hjzpfvQif
c&pfawmfukdr,kHMunfrvufcHrSDwGifrnfol\ om;orD;jzpfMu oenf;/
pmwef\om;orD;rsm;jzpfMuonf/ rdwfaqG?oifonfpmwef\ om;orD;
jzpfaMumif; vufcHedifygovm;/
yaxG;pmwef
arG;ozcifr[kwfaomolukd yaxG;[kac:Muonf/ pmwefonf vlwkdif;\
zcifjzpfonf/ okd haomfpmwefonfvlrsm;u kdzefqif;arG;xkwfay;ol
r[kwf/ vlukdbk&m;ocif uzefqif;onf/ okd haomfzcifppfr[kwfaom
pmwefukdzcif[kac:&aomaMumifh pmwefonfvlom;rsm;\ yaxG;jzpfonf/
rdwfaqG\yaxG;ukdod&SdjyDavm/ yaxG;onf rsm;aomtm;jzifhr,m;yg
om; orD;rsm;tay:aumif;&kd;xkH;pHr&Sdyg? xkdenf;wl pmwefonfvnf;
vlom;rsm; tay: raumif;acs/ yaxG;ukdaMumufouJhokd h pmwefukd
aMumuf&onf/ yaxG;onf ESdyfpufwwfouJhokdU pmwefonfeSdyfpuf
wwfonf/
pmwefom;rsm;\vu©Pm
vlom;rsm;onfpmwef\om;orD;rsm;jzpfaomaMumifhatmufyg
pmwef\vu©Pmrsm;&SdMuonf-
(1) vltoufukdowfjcif;
pmwefonfa&S hOD;pGmrSpívl\toufukdowfaomol jzpf onf [k
ocifa,&Skuajymonf (a,m 8;44)/ pmwefonf tm'HESifh {0wkd h\
0dnmOfykdif;qkdif&m toufukdowfonfomru um£exJrS tmaAv ukdvnf;
owfvkdufonf (u? 4;8)? xkd henf;wlvlom;rsm;vnf; tcsif;csif;\
0dnmOfykdif;ESifh ukd,fcE¨mykdif;toufrsm;ukd owfaeMuonf/
(2) bk&m;ocifukd&efbufjyKjcif;
pmwefonf tpuaumif;uifwrefjzpfonf/okd haomfbk&m;ocifukd
awmfvSefí olUukd,folbk&m;ocifjzpfcsifaomaMumifhbk&m;ocif\
w&m; pD&ifjcif;ukdcH&onf/ bk&m;ocif\&efol[kt"dyÜg,f&aom
pmwef [laom emrnfukd&&Sdvmonf (a,Z ?28;12-1&/ a[&Sm?14;12-
15)/
xkd henf;wl vlom;rsm;onf bk&m;ocifESifh&efjzpfvsuf&dSonf/
bk&m;ocifESifh tjrifjcif;rwl? tvkdqE´jcif;vnf;tjrJqef husifbufjzpfonf/
xkd haMumifh ocifa,&Skc&pfonf&efjidrf;apbkd h&efvuf0g;uyfwkdifü
taocH onf(2 aum? 5;18)/
(3) opömw&m; (okd h)or®mw&m;r&Sd
pmwef üopöm w&m; (or®mw&m;) r&Sd (a,m?8;44)/
or®mw&m; onf bk&m;ocifüom&Sdonf/ xkd henf;wlvlom;rsm;ü
or®mw&m;r&SdMu/
or®mw&m;ESifhywfoufvmvQif taeMuonf?em;rvnfMu/ xkdr
Qomru tvkdvnf;r&SdMu/
(4) rkomw&m;üusifvnf
pmwefonfrkomw&m;üusifvnfírkom\tbvnf;jzpfonf (a,m? 8;44)/
xkd henf;wlvlom;rsm; onfvnf;rkomüusifvnfírkomukd ESpfoufMuonf/
or®mw&m;ukdem;rvnfedifaomfvnf; rkomukdrl
oifay;p&mrvkdbJajymwwfem;vnfwwfMuonf/ rkomt&mrsm;ukd
pJGvef;jcif;tm;jzifh pmwef\om;orD;rSef;xif&Sm;onf/ rdwfaqGrkom
ajymbl;ygovm;?ajymbl;vQifpmwef\om;orD;rSef; xif&Sm;onf/
&Dp&m [morsm;onfrkomrsm;omvQifjzpfonf/[moajymvQif tvGeftm;&
Mujcif;onf rkom\om; rsm;jzpfMuaomaMumifhjzpfonf/
(5) avmuukdcspfjcif;
þavmuukd bk&m;ocifu zefqif;í tm'Hvufokd htyfcJhonf (u?
1;28)/okd haomftm'Honfþavmuukdpmwefvufokd hol
hwynfhcHjcif;jzifh
tyfvkdufonf (vk? 4;6)xkd haMumifh pmwef onfþavmu ukdtpkd;&onf
(a,m?14;30)/ vlonf pmweftkyfpdk;aom þavmuukdtvGefpJGvef;
wwfrufMuonf/ pmwef om; orD; rsm;jzpf aomaMumifhtb\ Opömukd
pJGvef; wyfrufMuonf/
(6) 'kp&kdufukdjyKjcif;
rm&fewfonf a&S hOD;pGmrSpí
'kp&kdufukdjyKaomoljzpfaom aMumifh? tMuifolonf
'kp&kdufukdjyK\ /xkdolonfrm&fewfESifhqkdif\ (1 a,m?
3;8)/avmu'kp&kdufrjyKbl;aomolr&Sd/ xkd
haMumifhvlonfrm&fewfESifh qkdifaomoljzpfaMumif;xif&Sm;\/
pmwef\ed*kH;
pmwefrm&fewfonfbk&m;ocif\&efoljzpfonf/xkd haMumifh
bk&m; ocifonfpmweftwGufrD;i&Jtkdifukdzefqif;xm;onf/ bk&m;ocifu
pmweftm;-oifhukd rD; &Skd h bkd hoifh t v,ffü rD; ukd ig ndS rnf
- [kqkdonf (a,Z28;18)/ wzefocifa,&Sku- rm&fewfESifhol\ wrefrsm;
tbkd hjyif qif aom xm0& rD;-[kqkdonf (r?25;41)/ aemufqkH;aom
tcsdef rm&fewf ukdvnf;om;&JESifhrdpämya&mzuf &Sd&m uef
hESifha&m aESm aom rD;tkdifxJokd hcsypfvQifolwkd honfaehn
rjywfuråmtqufqufjyif;pGmaoma0'emukdcH&MuvwHh (Asm
20;10)/
txufygusrf;ykd'frsm;t&pmwef\ed*kH;onfrD;i&Jtkdifjzpfonf/
rdwfaqGvnf; pmwefESifhqkdifaomaMumifhrD;i&Jtkdifa&mufbkd
h&ef&Sdonf/ xkdUaMumifh rD;i&JtkdifrS vGwfvrf;ukd&Smbkd
hvkdonf/

oifcef;pm (&) ar;cGef;rsm;


1/ tm'HESifh{0onfzefqif;pürnfol\om;orD;rsm;jzpf Muoenf;/
--------------------
2/ tm'HESifh{0wkd honfpmwefpum;em;axmifcsdefrSpí rnfol\ om;orD;
rsm;jzpfMuoenf;/--------------------
3/ £oa&vrsm;tm; ocifa,&Skurnfol\om;orD;rsm;[kqkdoenf;/
---------------------
4/ vlonfarG;bGm;aomtcgrnfol\ om;jzpfoenf;/------------------
5/ vlwkdif;\ yaxG;onfrnfolenf;/ -----------------
6/ vlonfpmwef\om;orD;jzpfaomaMumifhrnfolESifh&efjzpfoenf;/
----------------------------
&/ pmwef\om;orD;rSef;rnfonfht&mrsm;tm;jzifhod&oenf;/
---------------------------------------------------------------------
8/ rdwfaqGonfrkomajymbl;ygovm;/ -------------------------
9/ avmuukdcspfaomolonfrnfol\om;orD;jzpfaMumif;xif&Sm;
oenf;/ --------------------
10/ pmwef\ed*kH;onfrnfonfhae&mjzpfoenf;/ ------------------------

oifcef;pm (8)
wd&pämefESifh ykd;rTm;rsm;
oifcef;pm (&)ü vlonf pmwef om;orD; jzpfaMumif; oifcJh&jyD/
pmwefom;orD; jzpfMuaomaMumifhpmwef uJhokd
haomtusifh&SdMuonf/ ed*kH;vnf;pmwefESifhtwl i&JtkdifxJokd
hoGm;&rSmjzpfonf/ qufvufívlU trsKd;onf
bk&m;tjrifüwd&pämefESifhykd;rTm;rsm;omjzpfaMumif;oifMu
&rSmjzpfonf/
wd&pämefjzpf
vlonfukd,fhukd,fukdt[kwfBuD;xifrSwfwwfaomfvnf;bk&m;ocifa&SU
vlr[kwf/ wd&pämefrQomjzpfonf? oifcef;pm (3)uvlonfukd,fcE¨mpdwf
0dnmOf okH;ykdif; touf&SifvSkyf&Sm;rSomvQifbk&m;ociftjrifu
vljzpfaMumif; oifcJ h&jyD/ okd
haomfukd,fcE¨mpdwfomtouf&Sifaomolonf wd&pämeffjzpfonf? xkd
haMumifhokwåHq&mu- tu,fpifppfigonfvlr[kwf? wd&pämefjzpf\?
vlOmPfESifhrjynfhpkH[kqkdonf (okwåH? 30;2)/
acG;jzpfonf
acG;onfrdrdtefzwfukdjyefípm;wwfonf (2 ay?2;22)/
xkdenf;wlvlvnf;rdrdpGef hjyD;aomtjypfukdjyefvkyfwwfonf/
0ufjzpfonf
0ufonfvnf;aq;jyD;rS&TUHwGifvl;jyefonf (2 ay 2;22)?
0ufonf&THUukdBuKdufouJhokd
hvlonfnpfnL;aomt&mukdBudKufESpfoufonf/ xkdt&mrsm;udkpGef
hjyD;rSjyefusifhwwfonf/xkd haMumifhvlonf0ufuJhokd hjzpfonf/
vlESifhwd&pämefwlnDcsufrsm;
(1) ysufpD;jcif;okd ha&mufwwfonf? xif&Sm;aomt&m[lrlum;/
ynm&SdaomolwkdUonf aowwfMu\?xkdtwlrdkufaomolESifh
wd&pämef oabm&Sdaomolwkdk honfysufpD;jcif;okd
ha&mufírdrdwkdU Opömukdolwyg;wkd htm;csef xm; Mu\-
(qmvH 49;10)/wd&pämefonf aoqHk;íysuf pD; jcif;okd ha&muf
ouJhokd h vlonfvnf; ao qkH;íysufpD;jcif; okd ha&mufwwfonf?
(2) vlrnfonf um;rdrd OmPftm; jzifhwd&pämefuJhokd hjzpf\
(a,&rd 51;1&)/ vlonf ukd,fukd,f ukdOmPfaumif; onf[k xifwwf
aomfvnf; bk&m;ocifa&S hüwd&pämefOmPfrQom&Sdonf/
wd&pämef rsm;onfpm;aomufbkd h&efom pOf;pm;ouJhokd
hvlonfvnf;pm;aomufbkd hompOf;pm;wwfonf/ wd&pämef rsm;
onfukd,fusKd;ukdomMunfhwwf ouJhokd hvlonfvnf; ukd,fusKd;
ukdom Munfhwwfonf/
(3)wd&pämeffrsm;onf bk&m;ocifukdrukd;uG,fMu/tpmpm;
aomtcg üvnf;aus;Zl; awmfrcsD;rGrf;Mu/olwkd
hukdzefqif;aomt&Sifukd rodMu/ xkdenf;
wlvlvnf;rdrdzefqif;&SifukdrodMu/ xm0&bk&m; ukdukd; uG,fjcif;/
aus;Zl;awmfukdcsD;rGrf;jcif;rjyKMu/ ukd;uG,faomolrsm;vnf;[efjyom
vQifukd;uG,fMuonf/ pdwfESvkH;rlum;bk&m;ocifESifha0;vS\ (r?
15;&-9)/
AmAkvkef&Sifbk&ifaeAkcfaeZmonf
bk&m;ocif\csD;ajrSmufjcif; cHcJh&aomfvnf; ukd,fhukd,fukd
txifBuD;vsuf b0ifjrifhaomtcgxm0& bk&m;u
wd&pämefpdwfaygufapvsufwd&pämefuJhokd
hawmxJückESpfESpfae&onf/ ckESpfESpfjynfhaomtcg
xm0&bk&m;ukdjyefvnfcsD;rGrf;ívlpdwfjyef0ifum vlpkxJütmPm jyef
vnfwnfjrJ onf ('Ha,v 4;28-3&)/ xkdokd h bk&m; ocif jzpfapjcif;rSm vl
onfwd&pämeff uJhokd hjzpfíbk&m;ocifukd ukd;uG,fcsD;rGrf;
rSomvljzpfaMumif;odapbkd h&efjzpfonf/
ykd;rTm;rQom
vlonf wd&pämeffuJhokd hjzpfonfomrubk&m;tjrifykd;rTm;;
rQomjzpf aMumif;ukdusrf;pmtm;jzifhod&Sd&onf? usrf;pmu- okd
hjzpfívllonf bk&m; ocifa&SUü ukokdvfukdtb,fokdU&edifoenf;?
vlrdef;r bGm;jrif aom olonf tb,fokdUoef h&Sif;edifoenf;?
vaomfvnf;tvif; r&Sd/ Mu,faomfvnf;a&S hawmfürjzLpif/
xkdrQruwDaumif jzpfaomvl? ykd;&G jzpfaomvlom;ukd
tb,fqkdbG,f&m&Sdoenf;(a,mb ?25;4-6)/

wDaumif
vlonfbk&m;ocifa&SUüwDaumifjzpfonf?vlESifhwDaumif
wlnDaom tcsufrsm;rSm-
(1) &GHp&maumif;jcif;/ wDaumifonf &GHp&maumif;ouJhokd
hvlonf bk&m;ocifa&S h&GHp&maumif;onf? wDaumifurdwfaqGxH
rdrdtoufpGef h vsufpm; bkd h&efaomf4if;? apckdif;bkd
h&efaomf4if;? qufuyfygu rdwfaqG vufcHedifygrnfavm/
xkdenf;wl&GHp&maumif;aom vlom;rsm;\ qufuyf
jcif;ukdbk&m;ocifESpfoufvufcHawmfrrl/
(2) ajrMuD; ukdMuKduf ESpfouf? wDaumifonf
ajrBuD;ukdBudKufESpfoufí ajrMuD;ukdom pm;ouJhokd
hvlonfvnf;aumif;uift&mxuf ajrMuD;t&m ukdom pJGvef; ESpfoufonf/
(3) ajrMuD;om&Sd? wDaumif\0rf;xJüajrBuD;om &SdouJhvl\
pdwfESvkH; xJüvnf;ajrBuD;t&mom&Sdonf/
(4) ajrBuD;xJüae? wDaumifonf ajrxJüaeouJhokd hvlonfvnf; ajrBuD;
t&m xJüomaysmfarG honf/
(5) rnfolukdrQredif? wDaumifonfrnfol hukdrQredifouJhokd
hvlonfvnf; pmwef? tjypf?tema&m*g? aojcif;wkd hukdredif/
ykd;&G
ykd;&Gonfavmufaumifrsm;ukdqkdvkdonf/avmufaumifESifhvl
wlnDaom tcsufrsm;/
(1) ykd;&Gonf&GHp&maumif;ouJhokd
hvlvnf;&GHp&maumif;onf/
(2) ykd;&Gonf t ykyf teH hrsm; BuKduf ouJhokd h
vlvnf;raumif;aom 'kp&kduf tjypfrsm;ukdBuKdufESpfoufonf/
(3) ykd;&GonfnpfnL;aomae&müaeouJhokd hvlonf'kp&kdufESifh
npfnL; aomae&müaysmfarG hwwfonf?
bk&m;w&m;ajymqkdaomae&müraysmfwwf?
(4) ykd;&G\txJü&GHp&m om &SdouJhokd h
vlüpdwfESvkH;onftvGef&GHp&m aumif;onf/ xkd haMumifh
rdwfaqGonft&yf&Snfygu wDaumif&Snf&Snf?
ykd;&G&Snf&Snfjzpfonf/ rdwfaqGonf0ygu ykd;&G00?
wDaumif00jzpfonf/

rdwfaqGonf ydefyguwDydefavmufydefjzpfonf?
wDaumifESifhykd;&Gonf vltwGuftokH;r0ifouJhokdhvlonfvnf;
bk&m;ociftwGuftokH;r0ifacs? okd
haomfvlonfrdrdtajctaeukdrodaomaMumifhbk&m;ocifxHüqufuyf
vSL'gef;jcif;tm;jzifh rsufESm&bkd h BuKd;pm;wwfBuonf/
oifcef;pm (8) rSar;cGef;rsm;
1/ ukd,fcE¨mESifhpdwfomtouf&SifvSLyf&Sm;aomolonfvl
jzpfoavm wd&pämeffjzpfoavm/ --------------------------
2/ acG;onfrdrdtHzwfukdjyefpm;wwfouJhokd hvlonfbmvkyfwwf
oenf;/---------------------
3/ 0ufonf&TUHukdBuKdufouJhokd hvlonfb,ft&m ukdBuKduf
oenf;/----------------------
4/ okwåH 30;2/okwåHq&mu
olonfbmOmPfESifhrjynfhpkH[kqkdoenf;/ ------------------
5/ wd&pämefrsm;onfbk&m;ocifukdukd;uG,fwwfoavm/------------
6/ aeAkcfaeZmonfrnfolukdcsD;rGrf;rSvl hpdwfjyef0ifvmoenf;/
--------------------------
&/ wDaumifESifhvlBuKdufaomt&monftb,ft&menf;/-----------
8/ wDaumifESifhvltxJürnfonfht&mom&Sdoenf;/-----------------
9/

ykd;&GESifhvlüwlnDcsufrsm;ukdaz:jyyg/---------------------------
----
-------------------------------------------------------------------------------
---------------------------------------------------
10/ rdwfaqGonfbk&m;ocifa&S hü
wDaumifESifhavmufaumifjzpfaMumif;
0efcHygovm;/-----------------------------

oifcef;pm (9)
jynfhwefqmESzl;
oifcef; pm (8) ü vl onf xm0& bk&m; tjrif
wd&pämefESifhykd;rTm; rsm;omjzpfaMumif;oifcJh&jyD/
,ckvlonfbk&m; ocif tjrifu jynfhwefqm ezl; &SdaMumif; avhvmMupkd
h/
bk&m;ocifukdomcspfbkd h
£oa&vvlrsKd;rsm;onfbk&m;ocifukdomcspfbkd hbk&m;ocif
ynwf xm;onf/ w&m; 6;5ü -oif\bk&m;ocifxm0&bk&m;ukd
pdwfESvkH; t<uGif;rJ h/tpGrf;owåd&SdorQESifhcspfavmh -
[krSmxm;onf/ pdwfESvkH; tMuGif;rJhESifhcspfjcif;qkdonfrSm
&D;pm;ukdpdwfESvkH;t<uif;rJh ESifhcspfjyD;vQif
tjcm;aomolrsm;ukdrcspfedifawmhacs/xkd henf;wlbk&m;ocif uvnf;ol
hukd £oa&vvlrsKd;rsm;ucspfapcsifonf/
bk&m;ocifrdef;r
bk&m;ocifürdef;r&dS oavm [krdwfaqG tHhMoayvdrfhrnf/ okd
haomf £oa&vESifh,k'vlonfbk&m;ocif\ rdef;rrsm;jzpfMuonf/ oifhukd
zefqif;awmf rlaom olonfoif\vifjzpfawmfrl\ emrawmfum;
aumif;uifAkdvfajct&Sifxm0&bk&m;aywnf; -[kqkdxm;onf
(a[ &Sm?,54;5)/ a[ma&S 2;16 vnf;- xm0&bk&m;rdef
hawmfrlonfum; xkdumvüoifonfighukdocif[krac:&cifyGef;
[lac:&rnf-[kqkd xm;onf? a,&rd 3;20 - tkd £oa&vtrsKd; r,m;onf
rdrd cifyGef;ü opömzsufouJhokd htu,fpifppfoifwkd honf
igüopömzsufMujyD - [k xm0&bk&m;rdef hawmfrl\/ xkd haMumifh
xm0&bk&m;\ rdef;ronf £oa&vvlrsKd;rsm;jzpfonf/
cifyGef;ukdcspfonf
bk&m;ocifonfrdrdcifyGef; £oa&vukdtvGefcspfonf?a[&S, 54;10
ü-awmifMuD;wkd honfa&GUí awmifi,fwkd honfvSLyf&Sm; aomf
vnf; ig\arwÅm onf oifrSra&GU&- [kxm0&bk&m; qkdonf/w&m;
a[m&m 7;7üvnf;-oifonftjcm; aomvlrsKd;xufomírsm;aom aMumifh
xm0&bk&m;onfoifhukdcspfí&G;cs,fawmfrlonfr[kwf/
xm0&bk&m; onf oifhukdcspfaom aMumifh4if;-oifhukdcspfí
a&G;ESkwf aqmif ,l cJhawmfrljyD-[kqkdonf/ wzef
w&m;a[m&musrf; 23;5 üvnf;-okd
h&mwGifoif\bk&m;ocifxm0&bk&m;onf Amvrf\ pum;ukd
em;raxmif oifh ukdcspfaomaMumifh usdefqJjcif;ukd
oifüaumif;BuD; r*Fvm jzpfapawmfrl\[kqkdonf/
jynfhwefqmvkyf
bk&m;ocifonf £oa&vukdtvGefcspfonf/ xkd haMumifh tJ*kwåK
uGsefrS vGwfajrmufapí edk hESifh ysm;&nfpD;aomjynfokd hykd
haqmifum aumif;BuD;ay;cJhonf/ bk&m;ocifonf
£oa&vukdtvGefcspfouJhokd h £oa&vuvnf;ol hukd
pdwfESvkH;tMuGif;rJh cspfapcsifonf/ okdhaomf £oa&vonf
bk&m;ocifxuf &kyfwkrsm;ukd omí cspfonf? ukd;uG,fonf/
bk&m;ociftjrifü&kyfwkukd;uG,fjcif;onf
&kyfwkESifhrSm;,Gif;jcif; jynfhwefqmvkyfjcif; [kqkdvkdonf/
bk&m;ocifxuf &kyfwkukdcspfaomaMumifh jzpfonf/ xkd
haMumifhbk&m;ocifu a,&rd 3;1-3 ü-a,mufsm; pGef hypf
aomrdef;ronfxGufoGm;ítjcm;aomol\r,m;jzpfjyD;rSt&if vifonf
xkdrdef;ukdjyefíoifhoavm/ xkdokd hjyKaomjynfonfnpf nL;onf
r[kwfavm[kqkdavh&SdvsufESifh oifonfrsm;pGmaom
&nf;pm;wkd hü rSD0JrSm;,Gif;aomfvnf;igxHokd
hjyefvmyg[kxm0& bk&m; rdef hawmfrl\/
jrifhaomt&yfukdarQmfMunfhívifraebl;aom t&yfwpkHwckukd
&Smavmh/ tm&yfvlonf awmuapmifhouJhokdh oifonf vrf;wkd
hüapmifhaeírw&m;aomarxkeftm;jzifh4if;? t"r®trSkrsm;
tm;jzifh4if;? jynfukdnpfnL;apjyD/ rkd;acgifí aemufrkd;
wkdifatmifr&Gmaomfvnf; oifwkd honfjynfh
wefqmezl;&SdíI&Sufjcif; oabmukdy,f&Sm;jyD -[kqkdonf?
a,mufsm;pGef hypfaomrdef;ronf £oa&v ukdqkdvdkonf/ t&ifvifonf
bk&m;ocifukd qkdvkdonf/ tjcm;aomol\r,m;qkdonfrSm £oa&vonf
bk&m;ocifESifh uGmí &kyfwkrsm;ESifhrSm;,Gif;aomaMumifh
&kyfwkrsm;onftjcm;aomol jzpfonf/ £oa&v\rsm;pGmaom
&nf;pm;onfvnf; &kyfwk rsm; yifjzpfonf jrifhaom t&yf onfawmifukef;
rsm;ukdqkdvkdonf/ awmifukef; rsm;ay:ü&kyfwkrsm;ukd
wnfxm;ukd;uG,fMuonf/ £oa&vrsm;udkbk&m;ocifonf rkd;acgifapjcif;
tm;jzifh'Pfcwfaomfvnf;rrSwfbJ qufí&kyfwkukd ukd;uG,faeMuao;onf/
xkd haMumifhbk&m;ociftjrifü olwkd honfjynfwefqmrsm; jzpfMuonf/
olwkdU ezl;onfvnf;jynfhwefqmezl;jzpfonf/
jynfhwefqmrdef;r,lckdif;
£oa&vvlrsm;onf jynfhwefqm vkyf aomaMumifhxm0&bk&m;
ocifu ya&mzuf a[ma&Stm;oifoGm;íjynfhwefqmrdef;rESifh
wuGolbGm;jrifaom om;orD;wkd
hukdodrf;ykdufavmh/taMumif;rlum; jynfoljynfom;wkd
honfxm0&bk&m;ukdpGef hjypfí txyfxyf rSm;
,Gif;MujyD[ka[ma&Stm;rSmxm;awmfrlonfhtwkdif; a[ma&Sonf
oGm;í 'dAvdrf\orD;a*grmukdodrf;ydkufonf-(a[ma&S 1;1-3)/
a[ma&Sonf xm0&bk&m;\ya&mzufjzpfonf/ xm0&bk&m;\
trSkaqmifonf oef h&Sif;&onf/ jynfhwefqmukdr,loifh/ ,aeU
jynfhwefqmukd ,laom w&m;a[mq&mukdrdwfaqGvufcHedifygrnfavm/
ol\ w&m;a[mcsuf rsm;ukdemcHedifygrnfavm/ okd
haomfbk&m;ocifonf tvGefpdwfemaomaMumifh a[ma&Stm;
jynfhwefqmrukd,lckdif;onf/ £a&vvlrsm;vnf; 'dAvdrforD;a*grmuJhokd
h jynfhwefqmrsm;jzpfMuonf/
a,mufsm;pGef hypf
£oa&vonfbk&m;ukdpGef hypfonf/ xkd haMumifha,mufsm; pGef
hypf aom rdef;r[kqkd onf (a,&rd 3;1)/£oa&v vlrsm;ukd bk&m;ocifu
jyefvnfac:aomfvnf;rvm/ xkd haMumifha&Smvrkef rif;\om;
a&maAmifrif;
vufxufwGif bk&m;ocifu edifiHawmfukd ESpfcsrf;cJGvkdufonf?
ajrmufzuf edifiHukd £oa&v[lí4if;? awmifzufedifiH ukd,k'[lí4if; ac:onf/
bk&m;ocifu£oa&vukdtr/ ,k'ukd nDr [kac:onf/ £oa&v onf
jynfhwefqmvkyfíbk&m;ocif\pGefUypfjcif;cH&aomfvnf; nDr
,k'onfrrSwfbJaeaMumif;ukdbk&m;ocifu -
azgufjyefaom £oa&v trsKd;jyKaomtrSkukd oifjrifjyD avm?
jrifhaom awmif&SdorQokd hwufí4if;? pdrf; aom opfyif&SdorQ
atmufü4if;? jynfhwefqm vkyfavjyD/ olonfxkd trSk
tvkH;pkHwkdUukd jyKjyD;rS ighxHokd hjyefvmyg[k
igajymaomfvnf;olonfjyefrvm? xkdtrSkukd ol\nDr opömysufaom
nDr ,k'onf Munfh jrif av\/ azgufjyef aom £oa&vonf
rw&m;aomarxkefukdjyKí rSm;,Gif; aomtjypfrsm;aMumifh
olESifhiguGmí jzwfpmukdtyfaomf vnf;opöm ysufaom
nDr,k'onfvnf; raMumufbJ jynfhwefqm vkyfaMumif; ukdigjrif&\/
olonfrw&m;aom arxkefukdjyKí tvGefavmfvnf aomtm;jzifh
jynfukd npfnL;apíausmufESifh4if;opfwkH;ESifh4if; rSm;,Gif;av\/
xkdrQavmuf tjypf&Sdaomfvnf; opömysufaom nDr,k'onf igxHokd
hpdwfESvkH;t<uif;rJhjyefrvm? jyefvm[ef aqmifonf[k
xm0&bk&m;rdef hawmfrl\/ (a,& 3;6-10)/
jypf'Pf
bk&m;ocifonfacwftqufqufüenf;trsKd;rsKd;jzifh£oa&vukd
'Pfcwf aomfvnf;rrSwfMu/ qufvufrSm;,Gif;um &kyfwkrsm;tjcm;aom
bk&m;rsm;ukdom ukd;uG,fjrJukd;uG,f Muonf/ xkd haMumifhaemuf
qkH;übk&m; ocifonf £oa&vtrsKd;ukdtm&Sk&dvufü4if;(4&m?
1&),k'trsKd;ukd AmAkvkefvufü4if; (4 &m?24-25)
tyfxm;íuGsefcHaponf/ xkdaemufykdif;ü olwkdUonfukd,fhrif;
ukd,fhcsif;ESifhraeedifawmhbJwkdif;wyg;\ tkyfpkd;jcif;ukd4if;?
wkdif;edifiHt&yf&yfü xGufajy;ívltrsKd;rsKd;wkdY\
ESdyfpufjcif;owfjzwfjcif;ukd ,ae hwkdifatmif cHpm;&Muonf/
£oa&vvlrsKd;rsm;udkbk&m;ocifonf r[marwÅmjzifh cspfí
urÇmay:ütaumif;qkH; vlrsKd;jzpfbkd htBuH&Sdaomfvnf;
txl;ojzifh&kyfwkukd;uG,faomaMumifh olwkd h\orkdif;
wavmuvkH;ütvGef qkd;0g; aom tdyfrufrsm;uJhokd
haMuuGJ0rf;enf;bG,f &ifwxdwfxdjzifh ae&Mu onf/
uGsefyfwkd hü
"r®opfusrf;ü om;awmf ukd,kHMunfaomolrsm;onfc&pfawmf\
rdef;rjzpfMu&rSmjzpfonf/ okd haomfvnf; uGsefyfwkd hvnf; £oa&v
vlrsKd;rsm; uJhokd hrSm;,Gif;MujyefjyD/ bk&m;ocif
ukdpdwfESvkH;tMuGif;rJh cspfckdif;aomfvnf; rcspfMu (ró?J 22;3&-
39? rmuk ?12;30-31)/ bk&m;ocifxufavmu t&mrsm;ukdomí cspfMuonf/
avmuukdcspfaomolonfcrnf; awmfukd cspfjcif;arwÅmr&Sd (1
a,m ?2;15)/ xkd haMumifhuGsefyfwkd honfbk&m;
ocifxufomícspfaomt&mrsm;ESifhjynfhwefqmvkyfMujyD/ avmb
vGefusL;jcif;jzifh &kyfwkukd;uG,fMujyD ({zuf ?5;5)/
0rf;bk&m;ukdukd;uG,f Mu jyD (zdvd? 3;19)/ xkd
haMumifhuGsefyfwkd honfvnf;£oa&vvlrsm;uJhokdU azgufjyefí
jynfhwefqmvkyfMujyD/ jynfhwefqmezl;&SdMuonfr[kwfavm/
usrf;pmuþokd hqkdonf-olwkd honfysufqD;jcif;üvrf;qkH;wwfMu\/
olwkd h\bk&m;rlum;rdrdwkd h0rf;aywnf;?rdrdwkd
h&SufaMumufbG,faom tusifhüomrdrdwkd h0g<uGm;Mu\/
avmuD t &mwkdUukdom pdwfpJG vef;jcif;&dSMu\ (zdvd ?3;19)/

oifcef;pm (9)rSar;cGef;rsm;
1/ £oa&vvlrsm;onfbk&m;ocifukdrnfokd hcspf&rnfenf;/------------
2/ bk&m;ocif\ rdef;rrsm;onftb,folenf;/----------------------
3/ bk&m;ocifonf£a&vukdtb,faMumifhcspfoenf;/-----------------
4/ £oa&vonfbk&m;xuftb,ft&mukdcspfoenf;/----------------
5/
&kyfwkESifhrSm;,Gif;jcif;onfbk&m;tjrifütb,ft&mvkyfjcif;jzpfoenf;
/
----------------------
6/ £oa&vrsm;onfrnfonfhezl;&Sdoenf;/---------------
&/ bk&m;ocifonfrnfolukdjynfhwefqm,lckdif;oenf;/-----------------
8/ a&maAmifvufxufüedifiHawmfrnfuJhokd hjzpfoGm;oenf;/------------
9/ £oa&vESifh,k'onfrnfol huGsefcHoenf;/-------------------------
10/ uGsefyfwkd
htb,faMumifhjynfhwefqmezl;&Sdoenf;/--------------------

oifcef;pm (10)
ukd,fcE¨m?pdwf?0dnmOf
bk&m;ocifonf vlukd ukd,fcE¨m? pdwf ?
0dnmOfokH;rsKd;jzifhzefqif;onf (1 ouf 5;23)/
zefqif;püxkdokH;rsKd;pvkH;aumif;rGefonf/ 0dnmOfonf
bk&m;ocifESifhtquftoG,f&SdípdwfESvkH;vnf; aumif;rGefonf/
ukd,fcE¨mvnf;usef;rmí aobkd htaMumif;r&Sd/ bk&m;ocifonf
rdrdzefqif;orQaomt&mwkd hukdMunfh&SkvQif tvGefaumif;onfukd
jrifawmfrl\ (u 1;31)/ bk&m;ocifu taumif;jrifaom t&mrsm;xJ wGif
vlvnf;yg0ifonf/ xkd haMumifhaumif;BuD;ay;awmfrl\ (u 1;28)/
okUdaomf vlonf t jypfvkyfaom tcgol\ukd,fcE¨m? pdwf? 0dnmOfonf
ysufpD; oGm;onf/
ukd,fcE¨m
vl htjrifü ukd,fcE¨monf aumif;onf/ usef;rmonf[k xifwwfonf/ okd
haomfbk&m;tjrifü-ol hukd tb,f okdU'Pfay; & OD; rnfenf;? tb,fokd
hqkH;r&OD;rnfenf;/ OD;acgif;onf tem oufouf&Sd\/
ESvkH;onfvnf;cGeftm;tvQif;r&Sd/ ajcz0g;rSonf
OD;acgif;wkdifatmifusef;rmjcif;r&Sd/ pkwf&Saomtem?xdckdufí
a&mifaomtem? &d,JGaomtem oufouf&Sd\-(a[&Sm, 1;5-6)/
bk&m;ocifonf £oa&v vlrsKd;rsm;ukdtBudrfBudrf qkH;r
aomfvnf; em;rvnfEkdif/'Pfcwfaomfvnf; rxl;jcm;/ rnfokd hyifqkH;r
aomfvnf; rrSwfwwf/ olwkd h\ukd,fcE¨mvnf; temoufoufjzpfí bk&m;
tjrifü usef;rmjcif; r &Sd? xkd henf;wl uGsefyfwkd hvnf;
bk&m;ociftjrifüusef;rm jcif;r&Sd? tcsdefra&G;em ae aom? emedifaom
ukd,fcE¨mykdif&Sifrsm; jzpMfuonf/
wzeftrsufawmfxGufaomaMumifhtuGsefyftom;onf
usef;rmjcif;r&Sdyg/
'kp&kduftjypfaMumifht&kd;rsm;xJrSmoufomjcif; r&Sdyg/
tuGsefyfjyKrdaom 'kp&kdufwkd honftuGsefyfacgif;ukd
vTrf;rkd;íav;aom0efuJhokd htuGsefyfrxrf;edifatmifav;Muyg\/
tuGsefyfrkdufaomtrSkaMumifhtemwkd
honfeHapmfí,GJvsuf&SdMuyg\/ tuGsefyfonfjyif;xefpGmcH&í
tvGefESdrfhcs vsufMurf;wrf;aom t0wfukd 0wfvsufwae
hvkH;oGm;&yg\/tuGsefyfcg;onf ylavmif aomtempJGítom;onfvnf;
usef;rmjcif; r&Sdyg/ ekef heJ hjcif; aMuuGJ
jcif;&SdIípdwfESvkH;vSkyf&Sm;ojzifh atmf[pf &yg\(qmvH 38;3-
8)/
qmvH q&m onfvl htjrifüa&m*gonftempdrf;onfr[kwfyg/
bk&m;ocif tjrifüoma&m*gonf tempdrf;onfjzpfonf/ wukd,fvkH;
rusef;rmjcif;onf bk&m;ociftrsufxGufaom aMumifh4if;? rkdufaomtrSk
aMumifh4if;? jzpfonf/ xkd henf;wl uGsefyfwkd honfvnf; bk&m;ocif
tjrifü wukd,fvkH;usef;rmjcif;r&Sd Muyg/
pdwfESvkH;
vlonfrdrdpdwfESvkH;aumif;onf[kxifwwfonf/ pdwfcsKyfwD;
edifrnf[kxifwwfonf/ ukd,f hukdukd,f pdwfxm;rGefjrwfaMumif;?
olwyg;uJhokdU pdwfxm;r,kwfaMumif;ajymqkdwwfMuonf/ okd haomf
pdwf ESvkH; onf vkH;0 raumif;awmhaMumif;
usrf;pmtm;jzifhod&onf/
tjypftppdwfESvkH;rS
bk&m;ocifonfaumif;uifwrefrif; (vlpDzm) ukdt aumif; yuwd
zefqif;cJhonf/ tvGefvnf;csD;ajrSmufcJhonf (a,Zausv 28;12-1&)?
okdUaomfolonfpdwfESvkH;txJrSbk&m; jzpfcsifvmonf (a[&Sm,
14;12-15)/ xkd haMumifhol hukd bk&m;ocifu ckwfvJSvkdufonf/
xkdtcg olonf bk&m;ocif\ &efol wnf;[laom pmweftjzpfokd
ha&mufoGm;onf/ vlpDzmonf pdwfESvkH;tm;jzifhpwif ysufpD;onf/
vlpDzm\ pdwfESvkH; rStjypfpwifonf/
vl\pdwfESvkH;okd hul;puf
bk&m;ocif zefqif;xm; aom tm'HESifh{0wkd h\ pdwfESvkH;
rsm;onf taumif;yuwd jzpfcJhonf/ okd haomfpmwefu
aumif;raumif;oduGsrf;&m tyif\ toD;ukd pm;vQifbk&m;ocifuJhokd
hjzpfrnf[kvdrfnmcJhonf/ tm'HESifh{0wkd honfbk&m; ocifuJhokd
hjzpfcsifaom pdwfjzpfvmonf/
xdkUaMumifh aumif; raumif; oduGsrf;&m toD;ukdpm;Muonf/ olwkd
hpdwfESvkH; vnf;,kd,Gif; ysufpD;oGm;onf/ olwkd
hrSarG;bGm;vmaomvlom;wkdif;vnf; pdwfESvkH;,kd,Gif;
ysufpD;jyD;om;ESifh arG;bGm;Muonf/
tpOfrysufqkd;npf
ajrBuD;ay:wGifvltjypfBuD;í pdwfESvkH;tMuH
tpnf&SdorQ wkdUonf tpOfrjywf
qkd;npfjcif;oufouf&SdaMumif;ukd bk&m;ocif
odjrifawmfrlvQifajrMuD;ay:rSmvlukd zefqif;awmfrlonfukd
aemifw &íESvkH;awmfylyefvsuf&Sdawmfrl\ (u? 6;5)/
tb,faMumifhbk&m;ocifonfvlukd xkdokd hjrifygoenf;/ bk&m;
ocifonf raumif;jrif0g'&Sdoavm/ þt&mukdod&Sdedif&ef
Oyrmtm;jzifhajym bkUdvkdonf/ tpdk;&tjrifrSmolykefonf tpOfrysuf
qkd;npfjcif; oufouf&Sd onf/ tusifhaumif;aom
olykefESifhtusifhqkd;aom olykefonf tpdk;&tjrifü twlwlyifjzpfonf/
olwkd h\tusifhaMumifhr[kwf? tpkd;&\tkyfpkd;jcif;ukd rcH
aomaMumifhol\ &efoljzpfaomaMumifhxkdokd hjrif&jcif;jzpfonf/
xkd henf;wlvlvnf;bk&m;ocif\tkyfpdk;jcif;ukdrcH? rdrdukd,fukd
rdrd tkyfpkd;aomaMumifh4if;? bk&m;ocif\ &efolpmwefukd axmufcH
aomaMumifh 4if;? bk&m;ocif\ &efoljzpfonf/ usrf;pmu-
&efoljzpfvsufyif bk&m; ocif\om;awmf taocHawmfrljcif; tm;jzifh
igwkd honfbk&m; ocif ESifh rdó[m,zGJ hjcif;aus;Zl; udkcH&
onfrSefvQif - [kqkd onf(a&mr?5;10)/ vlonfbk&m;ocif\&efol?
olykefjzpfonf/bk&m; ocifonf rdrd&efolukdtaumif;rjrifedifacs/
olykefonftpkd;&tjrifü jyefvnfaumif;vmbkd
h&efrSmtvif;0ifbkdU omvQif&Sdonf/ xkd henf;wl vlonf
bk&m;ocif\tjrifü jyefvnf aumif;vmbkdU &efrSm
vufajrSmuft&kSH;cHbkdU&efom&Sdonf/ ukd,fusifhw&m;
rnfrQyifjyifapumrlbk&m;\&efolb0raumif;edifyg/
,kd,Gif;jyD
pdwfESvkH;onf cyfodrf;aom t&mwkd hxuf pOf;vJwwf\?
tvGef ,kd,Gif;aom oabm&Sd\/pdwf ESvkH; o abmukd t b,fol
odedifoenf; (a,&rd?1&;9)/ bk&m;tjrifüpdwfESvkH;onf aumufuspf
pOf;vJ onf/
tvGef,kd,Gif;aejyDjzpfaomaMumifhaumif;uGufr&Sdawmhyg/ ,kd,Gif;
aeaom t&mwckonftokH;jyKír&awmhyg/ vTwfypfbkUdom &Sdonf/
xkdUenf;wl,kd,Gif;aejyDjzpfaom pdwfESvkH;onfvnf;jyKjyifír&yg/
vTwfypf bkdU&efom&Sdonf/
raumif;aomt&momxGuf
olwkdU\vnfacsmif;onfzGifhxm;aomocFsKdif;wGif;jzpf\
(a&mr 3;13)/ ocFsKdif; wGif; zGifh vQiftykyfteH
homvQifxGufvmrnf/ xkdenf;wl vnfacsmif;onfpdwfESvkH;\t0jzpfí
pdwfESvkH; raumif;aom aMumifh vnfacsmif;rS
raumif;aomt&mrsm;om xGufwwfonf/
ocifa,&Sku- cHwGif;rSxGufaomt&mrlum;ESvkH;xJrSxGuf
vm ívlukdnpfnL;apaomt&mjzpfonf?raumif;aomBuH pnfjcif;/
vltoufukdowfjcif;? ol hr,m;ukdjypfrSm;jcif;? rdef;rvGwf
ESifhrSm; ,Gif;jcif;? ol hOpömukdckd;jcif;?
rrSefaomoufaoukdcHjcif;? ol htoa& ukdzsufjcif;t&mwkd
honfESvkH;xJrS xGufvm ívlukd npfnL;apaom t&mjzpfMu\-
[kqkdonf (r\J 15;18-19)/
tjypf'kp&kduf[l orQukd,fcE¨mtm;jzifhvkyf&aomfvnf;
ukd,fcE¨mukd apckdif;aomolonfpdwfESvkH;jzpfonf/ pdwfESvkH;onf
aumif;ygu ukd,fvuf t*Fg rsm;onftaumif;ukdomjyKvkyfMurSmjzpfonf/
xkd haMumifhbk&m;ocif
u-igonfpdwfESvkH;ukd Munfh&Skaom bk&m;jzpfonf-[kqkdonf
(a,&rd 11;20/ 1&;10/ qmvH &;9/ 1 &m 16;&)/xm0&bk&m;onfvl
hpdwfESvkH;ukd ppfaq;aomtcgvkH;0raumif;aMumif;awG h&onf/
ausmufuJhokd hrm
pdwfESvkH;opfukdigay;rnf? oabmopfukdoGif; xm;rnf/
oifwkdUukd,fcE¨mxJuausmuf ESvkH;ukdESkwfí tom;ESvkH;ukd
ay;rnf/ (a,Zausv 36;26)/ vlonfrdrdpdwfESvkH;ajymif;vJbkd
hBudK;pm;wwf Muonf/ ajymif;vJedifrnf[kvJxifwwfonf/ okd
haomfbk&m;ocifu vltxJü
ausmufESvkH;&SdíxkdESvkH;ukdxkwf,lítom;ESvkH;ESifhtpm;xkd;r
Som &rnf[k qkdonf/ xkdokdhtpm;xkd;&efbk&m;ocifuom wwfedifonf/
vlrwwfedif/rdwfaqG\pdwfESvkH;udkbk&m;ocifutpm;xkd;ay;bkdU
oabmwlygovm;/
0dnmOf
bk&m;ocifonf wd&pämefrsm;ukd 0dnmOfrygbJ zefqif;onf/
okdUaomf vlukdzefqif;aomtcg0dnmOfxnfhay;xm;onf/ taMumif;rSm
0dnmOf&Sdaom olonfbk&m;ocif udkukd;uG,fí rdó[m,zJG hbkd
h&efjzpfonf/eH0dnmOf&Sdaom olwkdif; bk&m;ocifukdukd;uG,fbkd
hvkdonf/ aumif;uifwrefrsm;vnf; eH0dnmOf jzpfaomaMumifh
bk&m;ocifukd ukd;uG,fMuonf/ vlwkdif; eH0dnmOf &SdaomaMumifh
bk&m;ocifukdukd;uG,f&rnf/ okd hjzpfí eH0dnmOf&Sdaom vlonf
bk&m;ocifukd rukd;uG,fvQifwd&pämefjzpfonf/
0dnmOfykdif;ao
tm'HESifh{0onftpykdif;ubk&m;ocifESifhrdó[,zJG hEkdifonf/
0dnmOf a&;&mübk&m;ESifh tquf toG,f&SdcJhonf/okd haomf
tjypfaMumifh bk&m;ocifESifhtquftoG,f jywfawmufoGm; cJhonf/
bk&m;ocif\ 0dnmOfESifh vl\0dnmOftquftoG,fr&SdaomaMumifh
0dnmOfykdif;qkdif&mü taojzpfonf/ 0dnmOfykdif; aojcif;onf ukd,fum,
aojcif;ESifhrwl/ udk,fum, aovQif cHpm;csuf r&Sdawmhacs/ okd
haomf0dnmOfonf cHpm;csuf &Sdao;onf/ 0dnmOfonf cHpm; csuf
r&Sdygu rD;i&Jtkdifü'ku¨qif;&J cHp&m taMumif; r&Sd/
0dnmOfykdif;aojcif; onf bk&m; ESifhtquf toG,fjywfíbk&m;\
tvkdawmfvnf; em;rvnfjcif; jzpfonf/
bk&m;qmiwf
vl. 0dnmOfonf bk&m;ocif ukdjyefvnf qmiwf aeonf/ orif'&,fwkd
honfa&pD;aom acsmif; ukdawmifhwouJhokdU tuGsefyf
0dnmOfonf udk,fawmfukdawmifhwygonfbk&m;? igh0dnmOf onf
bk&m;ocifwnf; [laomtouf&Sifawmfrlaom bk&m; ukdiwfvS\/
tb,fumvrSbk&m;ociftxHawmfokdU a&mufí rsufESmjy&tHhenf;
(qm?42;1-5)/
aEG acgif acgif awmxJwGif pdrf;prf;a& rsm;
cef;acsmufíjrpfacsmif;rsm; üoma&&Sdawmhonf/xkdtcgorif'&,frsm;onf
a&tvGefqmaomaMumifh &efolukdyifrrSkedif awmhbJjrpfacsmif;
&Sd&mokd ha&aomufbkd hoGm;wwf onf/ xkd henf;wlvl\0dnmOfonf
bk&m;ocifukdiwfvSonf?vl\0dnmOfonf
bk&m;ocifukdiwfaomaMumifhteD;qkH;jzpf aompdwfonf
jidrfoufrSkr&Sdedifacs? pdwfESvk;HjidrfoufrSk&Sdap&eft&uf?
rl;,Zfaq;0g;?&kyf&Sif?taysmftyg;?yJGrsm; aiG? rdef;r a,mufsm;?
tm;upm;? edifiHa&;?vlrSka&;?vlrsKd;a&;? ynma&;? tvkyf?
0goemwckckjzifh&SmazGMuonf/okd haomf xkdt &mrsm;onf qm;a&
aomuf ouJhodk hydkíiwfaponf/ ppfrSefaomjidrfoufrIukd ray;edif/
trSefrSm 0dnmOfjidrfoufrSk &SdrSpdwfjidrfoufrSk&&SdrSmjzpfonf/
xkdUaMumifhrdwfaqGtygt0ifvlwkdif;\0dnmOfonf
bk&m;ocifukd qmiwfvsuf&Sdonf/ rdwfaqG\0dnmOfonfbk&m;ocif
ESifhawG hrSom wif;wdrf a&mihf&J rSm jzpfovkdxm0& toufvnf;
&&SdrSmjzpfonf? okd haomf ta&;BuD; onfrSm rddwfaqGonf
ukd,fcE¨mtouf&SifpOfom bk&m;ocifESifh awGUbkdU&ef tcGifh
&Sdonf/ ukd,fcE¨m ao jyD; rS qkd vQif tvGef aemufusoGm;
jyDjzpfonf/ xkd haMumifhrdwfaqGraorSDrdwf aqG\0dnmOfonf
xm0&bk&m;ESifh awGUbkdUvkdaMumif; today;vkdonf/

oifcef;pm (10) rSar;cGef;rsm;


1/ bk&m;ocifu vl\cE¨m pdwf 0dnmOfzefqif;pürnfuJhokd
h&SdcJhoenf;/
----------------------------------------------------------------
2/ vl\cE¨monftb,faMumifheHapmfí&d,JGvsuf&Sdoenf;/---------
3/ rdwfaqGonfbk&m;tjrifüusef;rmygovm;/ -------------------
4/ tjypf\tponftb,fujzpfoenf;/---------------------
5/ rnfol\pdwfESvkH;ü tjypfpoenf;/-----------------------
6/ vl hpdwfonftpOfrjywfrnfuJhokd h&Sdoenf;/---------------
&/ vlukdrnfonfht&munpfnL;apoenf;/-----------------
8/ ausmufuJhokdUrmaompdwfoabm
tpm;bk&m;ocifurnfuJhokdUaom
pdwfukday;rnfenf;/------------------
9/ 0dnmOfykdif;aojcif;onfrnfolESifhtqufjywfjcif;jzpfoenf;/
----------------------------------------------------------------
10/ vl\0dnmOfonfrnfolukdqmiwfoenf;/ ----------------------

oifcef;pm (11)
ynwfawmf
vlonfbk&m;ocifxHjyefa&mufbkd h&ef ynwfawmfusifhbkdU
vkd onf [k cH,lxm;Muonf/ xkdokdUcH,l,kHMunfjcif;onf ynwfawmf\
vkyfaqmif csufukd rodaomaMumifhjzpfonf/ ynwfawmfESifhywfoufí
usrf;pmxJü ynwÅdusrf; (5) usrf;&Sdonf/ ,if;wkd hrSm-
(1) urÅmOD;usrf;
(2) xGufajrmuf&musrf;
(3) 0wfjyK&musrf;
(4) awmvnf&musrf;
(5) w&m;a[m&musrf; wkd hjzpfonf?
xkdynwÅdusrf;rsm;ynwfawmfaygif; (613) ck&Sdonf/
okH;ykdif;
ynwfawmfrsm;ukdokH;ykdif;ykdif;edifonf?,if;wkd hrSm
(u) 0wfjyKjcif;qkdif&mynwfawmf (Ceremonial law)
(c) tkyfcsKyfa&;qkdif&mynwfawmf (Civil law)
(*) ukd,fusifhw&m;ykdif;qkdif&mynwfawmf (Moral law) wkd hjzpfonf/
£oa&vrsm;xHay;
ynwfawmfrsm;onfbk&m;ocifuay;xm;jcif;jzpf onf?usrf;pmü-
xm0&bk&m;onf igwkd h\ynwf w&m; &Sifjzpfawmfrl\[k qkdxm;
onf (a[&Sm,33;22)? &Sif,mukyfuvnf;- ynwfw&m;ukdxm;
ykdifaomol ppfaMumpD &ifykdifaomol wyg;wnf;om&Sdawmfrl\
[k qkdonf (,m?4;12)/xkdwyg; wnf;aom olonf xm0&bk&m;yifjzpfonf/
xm0&bk&m;onf ynwfw&m;ukd £oa&v vlrsKd;rsm;xHüom
ay;cJhonf/ okdk haomf ,ae
hwyg;trsKd;om;rsm;uynwfw&m;onfolwkdUESifh qkdifonf[k
xifwwfMuonf/ usrf;pmu- omoemy vlwkdU ynwfw&m; ukd
rodbJukd,ftvkdtavsmufw&m;awmfukd usifhaomtcg-
[k qkdonf (a&mr 2;14)? (t*Fvdyf usrf;pmü txufyg usrf;ukd-
wyg;trskKd;om;wkd honfynwf w &m;r&Sd [k qkd xm;onf) okd
haomfomoemy (okdk h) wyg;trsKd;om; wkd h onf ynwf w&m;ukd
vdkufbkd hBudK; pm;wwfBuonf/ &Sifaygvku qufvufí
wyg;trsKd;om;rsm;onf ynwf awmfESifhroufqkdifaMumif; þokd
ha&;xm;onf - xkdtcg oifwkd honf c&pfawmfukd rod?
£oa&vtaygif;toif;ü r0if*wdawmf ygaom y#dnmOfw&m;wkd
hESifhrqkdif? arQmfvifhjcif;r&Sd? avmu\
w&m;rJhaeMuonfukd4if;? atmufarhMuavmh ({zuf?2;12)? xkd
haMumifh ynwfawmfonf wyg; trsKd;om;rsm; ESifhrqkdif?
£oa&vvlrsKd; rsm;ESifh om qkdifonf/
ravQmufedif
vlonf ynwfawmfukd vkdufavQmufrnf [kajymaomf vnf;
rvkdufavQmufedifyg/ ocifa,&Sku-arma&S
onfynwfw&m;ukdoifwdkUtm; ay;onfr[kwfavm? xkd w&m;
ukdoifwkdYwGif wpkHwa,mufrQ rusifh[kqkdonf (a,m &;19)/
&Sifaygvkuvnf;- aumif;aomt usifhukdusifhaomolr &Sd?
wa,mufrQr&Sd-[kqkdxm;onf (a&m?3;12)/ xkd
haMumifhynwfawmfukdvkdufavQmufedifaom olwa,mufrQr&Sd/
rajzmifhrwfedif
ynwfawmf vkdufavQmufjcif; tm;jzifh ajzmifhrwf jcif;r&edif
aMumif;ukdatmufyg usrf;csufrsm;tm;jzifhod&onf- xkdokdUynwf
w&m; onftjypfukdxif&Sm;aponfjzpfaomaMumifh ynwfw&m;
\tusifh tm;jzifhbk&m;ocifa&SUawmfü tb,f olrQ
ajzmifhrwf&mokdU ra&muf edif&m (a&m? 3;20)/
vlonfynwfw&m;\ tusifhtm;jzifh ajzmifhrwf&m okd hra&muf
(*vm?2;15)/ynwfw&m;ukd trSDjyKí ajzmifh rwf&mokd
ha&mufedifvQifc&pfawmfonf tcsnf;ESD; taocH awmfrljyD (*vm
2;21)/
usdefjcif;cH
ynwfw&m;\ oabmw&m;em;rvnfaomolrsm;u ynwfawmf
vkdufavsmufjcif;jzifh u,fwifjcif;okd ha&mufrnf[k tjyif;txefajym
qkdwwfMuonf/ okd haomf
ynwfawmfonfvlukdusdefjcif;cHapaMumif;rodMu/ usrf;pmu-
ynwfw&m;tvkH;pkHukd vkdufavQmufonfwGifwpkHwckü
rSm;,Gif;rdvQifynwfw&m;tvkH;pkHukdvGefusL;aomtjypf &d\-
[kqkdxm;onf (,mukyf?2;10)/ xkd ht jyif- ynwfw&m;\ tusifhukd
trSDjyKaomol&dSorQwkdhonfttusdefESifh pyfqkdifMu\/
taMumif; rlum; ynwåd usrf;pmü ygorQaom pum;wkd hukdtjrJ
rusihfaom olwkdif; usdefawmfrljcif;udk cHapownf;[k usrf;pm vm\
(*vm 3;10) [k yg &Sdonf/ xkd haMumifh ynwf w&m;
ukdvkdufavQmuf&m wGifynwf w&m;tvkH;pkHukd wckrusefvkduf
avQmufíaeUwkdif; tquf rjywf vkduf avQmufbkd hvkdonf/ okd haomf
xkdokd hvkdufavQmuf&efrSmrjzpfedifyg/ xkdaMumifh
ynwfw&m;onfvlukdusdefjcif; cHaponf/
vlukdowfonf
vlwkdif;u ynwfw&m;onf vlukd t ouf&Sif ap onf[kxifrSwfMu
ayvdrfhrnf/ okd haomfynwfw&m; onf vlukdtoufr&SifapbJ toufukd
aoapaMumif; &SifaygvkuþuJhokd ha&;om;xm;onf- ynwfw&m;
r&SdvQif tjypf ao\/ txufuynwfw&m;r&Sdojzifh igonf touf&Sif\/
ynwfw&m;ay:aomtcg tjypfw&m;onf &Sifjyef \/ ig onfvnf; ao\/
touf&Sifjcif;ESifhqkdifaom ynwf w&m; onf aojcif;ESifh
qkdifonfukd igawGU&\/ tjypfw&m; onf ynwf w&m; tm;jzifh
tcGifh&vQifighukd vSnfhzsm;íxkdw&m; tm;jzifhighukd owfav\-
[kqkdonf (a&mr? &;8-11)? qkd vkdonfrSmynwfw&m;aMumifh
tjypfw&m;onf&Sifí ighukdowfí aoaponf/ xkd haMumifh
ynwfw&m;onf vlukdtouf&Sifaponf r[kwfbJ aoapaMumif;awG h&onf/
tjypfod&ef
xkdokd hajzmifhrwfjcif; vnf;ray;edifonf om ru udsefjcif;
ESifhaojcif; ukdjzpfapwwfaom ynwf w&m;ukd
bk&m;ocifonftb,faMumifh ay;ao;oenf;/ taMumif;rSm vlonf rdrd
tjypfukd em;rvnfEkdif/ ukd,fhukd,fukd vlaumif;
tjypfr&Sd[kxifwwfonf/ xkd haMumifhvl\ tjypfukd az:jybkd
h&efynwfw&m;ukday;xm;jcif;jzpfonf/usrf;pmü- xkdokdU ynwf
w&m;onftjypfukdxif&Sm;aponf jzpf aomaMumifh ynwf w&m;\
tusifhtm;jzifhbk&m;ocifa&S h awmfü tb,folrQ ajzmifhrwf
&mokdUra&mufedif&m- [kqkd onf (a&m?3;20)/ xkd htjyif-
ynwfw&m; tm;jzifhom tjypfoabmukdigod&\/ tb,fokd henf;[lrlum;
avmb pdwfr&SdESifh [kynwfw&m;rqkdvQif avmboabmukd
igrod-[kqkdao;onf (a&m?&;&)/ xkd haMumifhynwfw&m;\ tvkyfrSm
vlrsm; rdrdwkd h\tjypfukdaz:jybkd h&efjzpfonf/
c&pfawmfxHokd hykd h
ynwfw&m;onfolukd,fwkdifajzmifhrwfjcif;ray;edif/ol
hukdtrDSjyKvQif usdefjcif;ESifh aojcif;ukdom jzpf ap onf/ okd
haomfajzmifhrwfjcif;&edifbdkU&ef vl rsm;ukd c&pfawmfxHokd
hykd haqmifonf/ usrf;pmü- igwkd honf,kHMunf jcif;tm;jzifh
ajzmifhrwf&mokd ha&mufapjcif;iSg ynwfw&m;onf c&pfawmf
xHokd higwkd hukd ykd haqmifí igwkd h\txdef;jzpfownf;-
[kyg&Sdonf (*vm?3;24)/ xkd haMumifhynwfw&m;onf
c&pfawmfukd ,kHMunfjcif;tm;jzifh ajzmifhrwf&mokd
ha&mufapjcif;iSg taxmuftul jzpfonf/ okd haomf
ynwfw&m;ukdomtm;ukd;vQifaojcif;ukdomjzpfaponf/
oifcef;pm (11) rSar;cGef;rsm;
1/ ynwÅdusrf;rsm;ukdaz:jyyg/ --------------------------------------
------------------------------------------------------------------
2/ ynwfw&m;ukd rnfoluay;oenf;/-----------------------------
3/ wyg;trsKd;om;rsm;xH ynwfay;oavm/-------------------------
4/ ynwfw&m;vkdufavQmufedifol&Sdoavm/------------------------
5/ ynwfw&m;tm;jzifh ajzmifhrwfedifoavm/-----------------------
6/ ynwfw&m;rvkdufavQmufedifvQifbmcH&rnfenf;/----------------
&/ ynwfw&m;onfaoapoavm&Sifapoavm/-------------------
8/ ynwfw&m;onfbmukdodapoenf;/----------------------------
9/ ynwfw&m;onf rnfol hxHokd h ykd haqmifoenf;/----------------
10/ rnfolukd,kHMunfrSajzmifhrwfedifoenf;/--------------------------

oifcef;pm (12)
vlrwwfedif
,cifoifcef;pmrsm;üvl\tajctaeonftvGefqkd;0g;í raumif;aMumif;
awGU&onf/ trsKd;vnf;raumif;tusifh tm;jzifhMunfhvQif vnf;raumif;/
xkd haMumifhtjypfuif;&ef ajzmifhrwfbkd h&ef bk&m;ocif\
edifiHawmf a&mufbkdU&ef vlrwwfedifyg/
xkdt&mrsm;ukdtwkdcsKH;íqufavh vmMupkd h/ tjypfESifh
ywfoufívlonftjypfuif;bkd h&ef rwwfedifyg/ usrf;pmu- tJoa,mydvlonf
rdrdta&\tqif;ukd4if;? usm;opf onf rdrdtuGuftusm;ukd4if;
ajymif;vJedifoavm/ajymif;vJ edif vQif 'kp&kdufukd
jyKavh&SdaomolwkdUonfokp&kdufukd jyKjcif;iSg
wwfedifMuvdrfhrnf- [kqkdonf (a,&rd?13;23)/ vlonftjypf
rvkyfbJraeedifyg/ tJoa,mydvl (vlrJ)onf tom;jzLvmrS usm;opfonf tuGuf
tusm;ajymif;vmrSvlonf tjypf rvkyfbJaeedifrnf/
tjypftcESifhywfoufí
usrf;pmu - tjypf\tconfaojcif;aywnf; - [kqkdonf (a&m?6;23)/
vlonftjypf\tctwGuftaocHygurnfuJhokd hxm0& touf&edifrnfenf;/
vlonfrdrd tjypftwGuftaocHvQif i&JusbkdU&ef omvQif&Sdonf/ xkd
haMumifhvlonftjypf\tctwGuf ray;qyfedifacs/
tjypfaq;aMumjcif;ESifhywfoufí
vlonfaemifw&í aemufxyftjypfrusL;vGefbkdU&efMuKd;pm;
wwfonf/ okd haomftjypfrvkyfbJraeedif/ xkd rQomru usL;vGefjyD;aom
tjypfrsm;oef h&Sif;pifMu,f apbkd h&ef rwwfedifyg/ usrf;pmu-
vl\tjypfudk ajzaom t&mum; taoG;jzpfownf; - [k qkdonf (0wfjyK
&m?1&;11)/ wzef- taoG;roGef;avmif;bJtjypfajzvTwfjcif; r&Sd-
[kqkdjyefonf (a[jAJ?9;22)/ vlonf rdrdt jypfoef h&Sif;apbkkd h&ef
taoG;oGef;p&mr&Sdyg/ wd&pämef taoG;tm;jzifhvnf; bk&m;ocifu
vufrcHedifawmhyg/ rdrdtaoG; oGef;vQifvnf;tjypfom;\taoG;onf roef
h&Sif;yg? xkd haMumifh vlonf tjypfuif; atmifrwwfedifyg/
ukokdvfaumif;rSkESifhywfoufí
vlonfbk&m;ocif u vufcHvm atmif ukokdvfaumif;rSkukdtm;ukd;
wwfonf/ q,fbkd hwbkd hvSLjcif;? t vSLaiGxnfhjcif;?
qif;&Jom;rsm;ukd rpjcif;? bmoma&;vkyf ief;rsm;ü
yg0ifvSL'gef;jcif;wkd hjzifh tjypf jyóem ajyvnfrnf[kxifwwfonf/ okd
haomfusrf;pmu-tuGsefyfwkd h&dS o rQ onfpifMu,fjcif; r&Sdyg/
jyKbl;orQaom ukokdvfaumif;rSk wkdUonf vnf;
npfaomt0wfESifhwlMuyg\-[k qkdxm;ygonf (a[&Sm,64;6)/ vl\
ukokdvfonfvl\tjrifü aumif;aomfvnf; bk&m;tjrifü npfaomt0wfESifh
wlonf/ xkdrQru ukokdvfaumif;rSkjzifh tjypf jyóemukd
rajz&Sif;edifyg/ Oyrm vlowform;wOD;onf ukokdvf rnfrQyif
jyKaomfvnf; tjypfrajyedifyg/ vlowfrSktwGuf jypf'PffcH
&rnfomjzpfonf/
ynwfawmfESifhywfoufí
vlonfynwfawmf vkdufavQmufjcif; tm;jzifhtjypfuif;rnf/
xm0&touf&rnf[k xifwwfonf/ okdUaomfvnf; usrf;pmu- ynwfw&m;
tvkH;pkH ukdapmifh a&SmufonfwGifwpkHwckü rSm;,Gif; ygu
ynwftvkH;pkHukdvGefusL;aom t jypf&Sd\-[kqkdygonf (,mukyf
2;10)/ vlonfynwfw&m;tvkH;pkHukdravQmufedifyg/ vkduf avQmufrnf
[kom ajymwwfMuonf/ vkdufavQmufBudK;pm;olrrsm;yg/ xkdrQomru
ynwfawmf rvkdufavQmufedifaomaMumifh
usdefjcif;ESifhaojcif;ukdom jzpfaponf (*vm 3;10? a&mr &;11)/
xkdaMumifh vlonf ynwfw&m;ESifhywf oufí bmrQrvkyfwwfyg/
'kwd,arG;bGm;jcif;ESifhywfoufí
vlonfyXrarG;bGm;aomtcgtm'H\om;orD;t jzpfarG;bGm;onf/
yXrarG;bGm;jcif;onfrdcif0rf;xJrS ukd,fcE¨mtm;jzifharG;bGm;onf/
xkdarG;bGm;jcif;yifvQif rdrdvkyfaqmifcsufrygyg/ xkdrQomru
ocifa,&Su- 'kwd,arG;bGm;jcif;rcHaomolrnfonfum;
bk&m;ocif\edifiHawmf
ukdrjrif&[kigtrSeftuefqkdonf[krdef hawmfrl\-(a,m?3;3)/
yXrarG;bGm;jcif; rcHaomolonfþavmuxJokd hra&muf&kHomru
þavmuukdvnf; rjrifMuyg/ xkdUenf;wl 'kwd,arG;bGm;jcif;
rcHaomolonf bk&m;ocif\ EkdifiHawmfukd ra&muf&kHru
þavmuukdvnf; rjrifMuyg/ xkdUenf;wl 'kwd,arG;bGm;jcif;
rcHaomolonf bk&m;ocif\ EkdifiHawmfukd ra&muf&kHru
jrifvnf;rjrif&yg/
ocifa,&Iu a&ESifh 0dnmOfawmftm;jzifh arG;bGm;&rnf[k
qkdonf/ rnfuJhokdU a&ESifh0dnmOfawmftm;jzifh arG;bGm;&rnfenf;/
a&ESpfjcif; cHjcif;tm;jzifh arG;bGm;&rnfavm/ a&ESpfjcif;tm;jzifh
jzpfvQif a&ESpfjcif; cHolwkdif; bk&m;ocif\ EkdifiHawmfa&mufrnf/
okdUaomfa&ESpfjcif; cHolwkdif; bk&m;ocif\
EkdifiHawmfa&mufrnfr[kwf/ 0dnmOfawmftm;jzifh rnfokdU
arG;&rnfenf;/ vltm;jzifh rjzpfEkdifyg/ xkdUaMumifh
'kwd,arG;bGm;jcif;ESifh ywfoufí bmrQrwwfEkdifyg/
xm0&toufESifh ywfoufí
vlonf xm0&touf&bkdUtusifhaumif;jcif;? ynwfawmfvkduf
avQmufjcif;? tvSLay;jcif;? bmoma&;vkdufpm;jcif; ponfjzifh
trsdK;rsdK;BudK;pm;wwfMuonf/ okdUaomf xm0&toufonf
xkdt&mrsm;ür&Sd/ bk&m;ocifu xm0&toufukd c&pfawmfü
xnfhxm;onf/ xkdUaMumifh c&pfawmf&rSom xm0&touf&Ekdifayrnf
(1a,m?5;11-12) okdUjzpfvQif c&pfawmf rygbJ rnfuJhokdU
xm0&touf&Ekdifrnfenf;/ vlonf xm0&touf&bkdU&ef rnfokdUrQ
rvkyfwwfyg/
pmwefESifh ywfoufí
vlonfpmwef\ om;orD;jzpfonf/ ocifa,&Iu oifwkdUonf
oifwkdUtbwnf;[laom pmwefrm&fewfrS qif;oufMu\-[k qkdonf (a,m?
8;44)/ tbpmwefESifh rnfuJhodkU tqufjzwfrnfenf;/ vltm;jzifh
rnfokdUrQ rvkyfwwfyg/
tm'HESifh ywfoufí
vlom;wkdif; tm'HrS qif;oufMuonf/ xkdUaMumifh tm'Henf;wl
tjypfESifhusdefjcif;cH&onf/ arG;&mygtjypf&SdMuonf/
xkdUaMumifh tm'HESifh tqufjywfbkd hvkdonf/
xkdokdUtm'HESifhtquf jywfbkd h&efrnfokdU vkyf&rnf enf;/
vltm;jzifh rwwffedifyg/
okd hjzpfvQifrnfokd hvkyf&rnfenf;
þar;cGef;onf vlwkdif; ar;oifhaom ar;cGef;jzpfonf/ ar;cGef; rar;
olrsm;onf rdrdwkd h\tajctaeukd rod? jyoemvnf;r&Sd? xkdUaMumifh
aMumuf&rSef; vnf; rodaomaMumifhvGwfvrf;ukdvnf;r&Sm?
rdrdwdk htjypfü ysufpD;rnfomjzpfonf/
þar;cGef;ukd £a&v vlrsKd;rsm;u wrefawmf rsm;xHar;cJhbl;onf
(wref2;3&)/ xkd£oa&v vlrsm; taejzifhrdrdwkdUü bmrQ
rvkdbk&m;zufü pdwftm;BuD;íbkk&m;w&m;ESifhaeaomolrsm;
[líxifrSwfMuonf/ bk&m;zufü

pdwftm;BuD;aomaMumifh olwkd htjrifü ocifa,&Skukd


vrf;vGJOD;aqmifol[lí owfvkdufMuonf/ okd haomfrdrdwkd
hvkyfaqmifcsufrSm;,Gif;aMumif;ESifh u,fwifjcif;ESifhtjypfvTwf
jcif;tbkd htvkd hiSgrwwfedifaMumif; od&SdvmMu aomtcg
wrefawmfrsm;xHtb,fokd hjyK&rnfenf;[kar;Muonf/
xkdar;cGef;ukdzdvyÜdjrdK haxmifrSL;uvnf;&Sifaygvk
ESifhodvwkdU hxHar;cJh bl;onf/ aygvkESifhodvwkd honfaxmif
xJübk&m;ocifukdcsD;rGrf;Muaomtcg bk&m;ocif\wefcdk;
awmfaMumifhaxmifwHcg;rsm;yGifhukefonf/ xkdtcg axmif
om;rsm;xGufukefjyD[kxifrSwfojzifh axmifrSL; onfukd,f
ukd,fukdowfaobkdU MuHpnfonf/ okd haomf aygvk ESifhodvwkd hu
wm;Muonf/ xkdtcg axmifrSL; onf aygvkESifh odvwkdU\ ajc&if;ü
wkefvSkyfjywf 0yf av \/ ol wkd hukd jyifokd hxkwfjyD;vQif- ocifwkd
htuGsefyfonf u,fwifjcif; okd h a&muftHh aomiSg tb,fokd
hjyK&rnfenf;[kar;avQmufav\-(wref 16;25-30)/
xkdokd haom ar;cGef;ar;olrsm;onf ab;MuyfeHMuyfawG holrsm;
vlY tykdif;ü tcuf tcJBuKHí bmrSrvkyfwwfaom tajctaersKdK;rSom
ar;avh &Sdonf/ rdwfaqG onfxkdar;cGef;ukd ar;jyDavm/ okd hr[kwf
ar;p&mr vkd[k xifoavm/
oifcef;pm (12) rS ar;cGef;rsm;
1/ vlonftjypfrvkyfbJaeedifygovm;/----------------------
2/ vlonfokp&kdufwnf;[laomaumif;rSkvkyf&efvlrJonfbmvkyf
&rnfenf;/-----------------------
3/ vlonftjypf\ tcaojcif;ukday;qyf edifygovm;/ ---------------
4/ vl htjypfaq;aMum&efvlü oef h&Sif;aomtaoG;&Sdygovm;/---------
5/ ukokdvfaumif;rSkonftjypfjyóemukdajz&Sif;edifygovm;/------------
6/ ynwfw&m;onfrnfonfht&momjzpfapedifoenf;? ----------------
&/ 'kwd,arG;bGm;&efvlonfwwfedifygovm;/--------------------------
8/ c&pfawmfrygbJxm0&touf&edifygovm;/-------------------------
9/ pmwefESifhtm'H trsdK;rS rnfokdU
jywfEkdifrnfenf;/--------------------
10/ axmifrSL;u rnfokd har;oenf;/-------------------------------------

oifcef;pm (13)
bk&m;ocif\ u,fwifjcif;
oifcef; pm (12)ü vl onf u,fwifjcif; ESifhywfouf í rnfokdY
rQrwwfedifaMumif;odcJ h&jyD/ okd haomfvlr wwf edif aom t rSkrSm
bk&m;ocif wwfedifawmfrl\ (r 19;23-36)/
bk&m;ocifonfvlrwwfedifaom trSkukd c&pf
awmftm;jzifhajz&Sif;ay;aMumif;qufvufavhvmMupkd h/
usL;vGefaomtjypf
yXrOD;pGmbk&m;ocifu'kp&kduftjypfukdrnfuJhokd hajz &Sif;
ay; aMumif; ukd avhvmMu&atmif/ usL;vGefaomtjypfonftjypfom;u
usL;vGefaom tjypfjzpfonf/ xkd tjypf onfbk&m;ocif\tjrifüomru vl
htjrifüvnf; tjypf&Sdonf/ xkd haMumifhusL;vGefaomtjypfonf
vlpdwfukdxdckdufaponf? usL;vGefaomtjypfjyKolonfrdrd
tjypfukdodojzifh bk&m;ocif\ aus;Zl;awmf ukdyifvuf
rcH&JavmufatmifpdwftaESmuf t&Sufay;edifonf/ xkdtjypfESifh
uif;rSom bk&m;ocif\aus;Zl; awmf&Tifvef; 0rf;ajrmufedifrSmjzpfonf/
taoG;tm;jzifh
usL;vGefaom tjypfukdtaoG;tm;jzifh ajzvTwfedifonf/ usrf;pmu-
oifwkd hjyKaomtjypfukd ajzapjcif;iSgxkd
taoG;ukd,Zfyv’ifay:rSm igay;jyD/
vltjypfukdajzaomt&mum;taoG;jzpfownf;-[kyg&Sdonf (0wfjyK
1&;11)/ wzef - ynwfw&m;twkdif; cyfodrf;aom&mwkd wkdUukd
ukefrwwf taoG; tm;jzifh pifMu,fapwwf\/ taoG;oGef;
avmif;jcif;r&SdbJ tjypfajzvTwfjcif;r&dS-[kqkdonf (a[? 9;22)/
bk&m;ocifuvl\tjypfukd taoG;tm;jzifhomajz vTwfedifonf[k
qkdonf/ okd hjzpfvQiftjypf ukdtaoG;tm;jzifh rnfokd hajzvTwfrnfenf;/
þtaMumif;ukd odedif&ef £a&vvlrsm;\tjypfajz&m ,ZfylaZmfjcif;
taMumif;ukd avhvmbkd hvkdonf/ wzef,ZfylaZmfjcif;em;vnf;edif&ef
wJawmf taMumif;ukdvnf;odxm;bkd hvkdonf/

wJawmf
wJawmftppfonfaumif;uifbkHYü&Sdonf/ bk&m;ocifonf
arma&Stm; odemawmifay:üxkdaumif;uif wJawmfukd
jycJhonf/xkdaumif;uif wJawmfESifhwlaomwJawmfukd ajrBuD;ay:ü
aqmufckdif;onf (xGufajrmuf?25;9)/ ,ZfylaZmfjcif;rSeforQukd
xkdwJawmfüjyKvkyf&onf/ wJawmfü ,ZfylaZmfenf;ukd
em;vnfjcif;jzifh aumif;uifü rnfuJhokdU ,ZfylaZmfonfukd
em;vnfedifonf/ xkd haMumifh,ZfylaZmfjcif;ESifh wJawmf
taMumif;ukdodbkd h&eftvGefta&;MuD;onf/
(1) wJawmf0if;tum
wJawmf0if; ukdydwfacsm jzifhumxm;í tvsm; tawmifw&m? t
eHtawmifig;q,f? tjrifh ig;awmif&Sdonf (xGufajrmuf?2&;9)/ vlrsm;
wJawmf0if;xJokd hr0ifedif&ef umxm;aomt&mjzpfí ynwfawmfESifh
wlonf/
(2) wJawmf0if;wHcg;
wJawmf0if;wHcg;onf ta&S hbufü&Sdítawmif ESpfq,fus,fonf/
jymaom txnf? armif;aomtxnf ESifh eDaomtxnfydwfacsmjzifh
vkyfxm;onf (xGufajrmuf?2&;15)/ wJawmfwHcg;0onfocifa,&Skukd
ykHaqmifonf/ wJawmf0if;xJokd hwHcg;0tm;jzifhom 0ifedifouJhokd
haumif; uifwJawmfxJokd hc&pfawmfwnf;[laomwHcg;tm;jzifhom
0ifedifonf/
(3) wJawmf
wJawmfonf0if;twGif;taemufzufuyfíaqmuf xm;onf? tvsm;
tawmifokH;q,f? teH tawmif wpfq,f&Sdonf/
(4) toef h&Sif;qkH;Xge
wJawmfukdESpfykdif;ykdif;ítwGif;buftcef;ukd toef
h&Sif;qkH;Xge [kac:onf/ xkdae&mü y#dnmOf aowÅm&SdítxJü
ynwfawmfq,fyg; a&;xm; aom
y#dnmOfausmufjym;ESpfcsyfxnfhxm;onf (xGuf? 26;33)/

(5) oef h&Sif;&mXme


wJawmf\tjyifbufcef;onf oef h&Sif;&mXge [k ac:onf/ tvsm;
tawmifESpfq,f?teHq,fawmif&Sdonf/ xkdtcef;xJü eH homaygif;arT;
rD&SkdU&m ,Zf yv’if? a&TrDckH ESif h a&S hawmfrkef hwifaom
pm;yJGomvQif&Sdonf/ xkdtcef; xJokd h,Zfyka,mf[dwfrsm;onf ae
hwkdif; eHeufwpfcg naewpfcg eHUomaygif; arT; rD&Skd hbkd
h&efESifh a&TrD;cGufrsm;ü oHvGif qDxnfhbkd h&ef0ifwwf onf
(xGuf 26;33)/
(6) ukvm;um
oef h&Sif;&mXgeESifhtoef h&Sif;qkH;Xgeudk umxm;aom
ukvm; umjzpfonf (xGuf?26;33)/ toef h&Sif;qkH;XgexJokd h
bdodwfcHaom ,Zfyk
a,m[dwf0ifaomtcgxdkukvm;umukdjzwfausmf&onf/ xkdukvm;umonf
c&pfawmf\ukd,fcE¨mukdykHaqmifonf/
(&) y#dnmOfaowÅm
y#dnmOfaowÅmonftum&Sopfom;jzifhjyKvkyfí a&TjzifhtwGif;
tjyifrGrf;rHxm;onf/ y#dnmOfaowÅmtay: zkH;ukda&TpifjzifhjyKvkyfí
a&Tpifjzifh jyKvkyfaomaumif;uif wrefESpfyg;onf rsufESmcsif;
qkdif&Sdonf/ xkdaowÅmtzkH;ukd*&kem
yv’if[kac:íaumif;uifbkHü&Sdaom bk&m;
ocifyv’ifawmfukdykHaqmifonf/ bk&m;ocifonf yv’ifawmf tay:ü
rkd;wdrftm;jzifhusdef0yf onf/ ,ckwGif bk&m;ocif\ yv’if awmfonf
*&kPm yv’ifawmf jzpfao;onf/ rMumrSD
xkdyv’ifawmfonfw&m;pD&if&m yv’ifjzpfrnf/
xkdtcsdefüu,fwifjcif;okd ha&muf&Sdedifawmhrnfr[kwf/xkd
haMumifh ,cktjrefqkH; u,fwifjcif;okd ha&mufbkd h ta&;MuD;onf/
(8) eH homaygif;arT; rD;&Skd h&m,Zfyv’if
tum&Som;jzifhjyKvkyfí a&TjzifhrGrf;rHxm;onf/
xkd,Zfyv’ifay:u ,Zfyka&m[dwfrsm;onfeHeufwcg naew cgeH
homaygif;arT;ukd rD;&SdUonf/ eH homaygif;arT;rD;&Skd hjcif;onff
oef h&Sif;olrsm;\ qkawmif;jcif;ukd ykHaqmifonf/ (qmvH 141;2?
Asm'dwf? 5;8? 8;3)/ oef h&Sif;olrsm; qkawmif;jcif;onf bk&m;ocifa&S
hü eH homaygif; arT;rD;&Sdk hjcif;ESifhwlonf/
(9) a&T;rD;cHk
oef h&Sif;&mXmeawmifbufwGifxm;&Sdonf/ a&Tpif
jzifhjyKvkyfonf/ a&TrD;ckHü rD;cGufckESvkH;&Sdonf/ xkd
rD;cGuf ckESpfvkH;onftoif;awmfukd ykHaqmifonf (Asm'dwf? 1;20)/
rD;cGufxJü &SdaomoHvGifqDonfoef h&Sif;aom 0dnmOfawmfukdk
ykHaqmifonf/ toif;awmfrsm;onf0 dnmOfawmf&SdrS omvQif
vif;edifonf/ ,ae hrsm;pGmaom toif;awmf rsm;\oef h&Sif;aom
0dnmOfawmf r&SdaomaMumifharSmifrkdufonf/
(10) a&S hawmfrkef hwifaompm;yJG
tum&Sopfom;jzifhjyKvkyfía&TjzifhrGrf;rHonf/ oef
h&Sif;&mXge ajrmufzufwGifxm;onf/
waq;rJhrkefUq,fhESpfcsyfukdwifxm;íOykofaeU wkdif;topfvJ&onf/
xkdrkef hukd,Zfyka&m[dwfrsm;ompm;cGif h&Sdonf/ (xGuf 25;23-
30)/ ocifa,&Sku igonftoufrkef hjzpfonf [kqkdcJhonf (a,m 6;48)/
(11) aMu;0gtifwkH
aMu;0gtifwkHonfaMu;0gjzifhjyKvkyfí wJawmfa&S h
wJawmfESifhrD;&IdU&m ,Zfyv’ifMuD;tMum;wGif xm;&Sdonf/
,Zfyka&m[dwfrsm;ajcvufaq; bkdU&ef a&xnfhxm;onf/
vl\pdwfESvkH;ukdoef&Sif;apedifaom ESkwfuywfawmf ukd
ykHaqmifonf/
(12) aMu;0g,Zfyv’ifBuD;
aMu;0g,Zfyv’ifMuD;ukdrD;&SkdU&m,Zfyv’if[kvnf;
ac:onf/tvsm;
ig;awmifteHig;awmiftjrifhokH;awmif&Sdítum&Sopfom;ukdaMu;0gjzi
fh rGrf;rHxm;onf/ ,Zfaumifrsm;rD;&Sd h&mae&m jzpfonf (xGuf
2&;1-&) vuf 0g;uyfwkdifukd ykHaqmifonf/

(13) y&dowfpnf;a0;&mwJawmfwHcg;a&S h
y&dowfrsm;pnf;a0;aomae&mjzpfonf/ y&dowf rsm;wJawmf
twGif;okd h0ifcGifhr&Sd/ aMu;0g,Zfv’if BuD;
ESifhaMu;0gtifwkHywf0ef;usifüom aecGifh&Sdonf/ ,Zfaumif
rsm;bk&m;ocifxHqufuyfaomae&mjzpfonf/

rSwfcsuf? /wJawmfESifhwJawmfwefqmrsm;ukdtvGwf usufyg/

oifcef;pm (13)rS ar;cGef;rsm;

1/ usL;vGefaomtjypfukdrnfonfht&mtm;jzifhajzvTwfedifoenf;/-------
2/ wJawmftaMumif;ukdtb,faMumifhodbkd hvkdoenf;/------------------
3/ wJawmftppfonftb,frSm&Sdoenf;/-------------------------------
4/ wJawmftwGif;cef;ukd rnfokd hac:oenf;/---------------------------
5/ toef h&Sif;qkH;Xgeü rnfonfht&m&Sdoenf;/-------------------------
6/ oef h&Sif;&mXme&Sd
ypönf;rsm;ukdaz:jyyg/------------------------------
&/ ukvm;umonfrnfonfhae&mü&Sdoenf;/----------------------------
8/ aMu;0gtifwkHonfrnfonfhtwGufjzpfoenf;/-----------------------
9/ aMu;0g,Zfyv’ifonfrnfonfht&mukdykHaqmifoenf;/---------------
10/ ,Zfaumifrsm;ukdrnfonfhae&mwGifqufuyf&oenf;/---------------

oifcef;pm (14)
taoG;tm;jzifhtjypfvTwfjcif;
oifcef;pm (13) ü wJawmftaMumif;odcJh&jyD/ xkd wJawmfü
tjypfrsm; ukd taoG;tm;jzifh rnfokd hajz vTwf aMumif;ukd qufvuf
avhvmMupkd h/ xm0&bk&m;u-vl\tjypfukdajzaomt&mum; taoG;
jzpfownf;- [kqkdonf(0wfjyK&m?1&;11)/ taoG;tm;jzifh tjypfukd
rnfuJhokd hajz vTwfrnfenf;/
tjypfwifykdifaomol
vlukdtjypfwifykdifaomol?w&m;pD&ifykdifaomol
onfxm0&bk&m; ocifomvQifjzpfonf[koifcef;pm (2) üoifcJh&jyD/
usrf;pmü-xm0&bk&m; tjypfwifawmfrljcif;
ESifhuif;vGwfívSnfhpm;wwfaom pdwfoabm ESifhuif;pif
aomolonfr*Fvm&Sd\-[kqkdxm;ygonf (qm?32;2)/
xkdUaMumifhtjypfwifykdifvTwfykdifaomolonfxm0&bk&m;
omvQifjzpfonf/
taoG;tm;jzifh
tjypfwifykdifvTwfykdifaom xm0&bk&m;u vl\t jypfukdajzbkd
h&ef taoG;ukdawmif;qkdonf/ usrf;pmü- ukd,fcE¨mtoufonf taoG;ü
wnf\/ oifwkd hjyKaomt jypfukdajzapjcif;iSg xkdtaoG;ukd
oifwkdU tm; ,Zfyv’ifay:u igay;jyD/ vl\tjypfukd ajzaom t&mum;
taoG;jzpfownf; - (0wfjyK&m?1&;11) [lí4if;? t aoG; r oGef;avmif;
bJ tjypfvTwfjcif; r&Sd (a[jAJ ?9;22) [líqkd xm;onf/ xkd
haMumifhtjypf vTwfbkd h&ef taoG;tm;jzifhomjzpfEkdifonf/
taoG;onftouf
tb,faMumifhbk&m;ocifonf tjypftwGuf taoG;ukd awmif; oenf;/
trSefrSm tjypf\ tconf aojcif;jzpfonf (a&mr? 6;23)/ tjypfaMumifh
tjypfom;onfao&rSmjzpfonf/ tjcm;tjypfvTwfjcif;wnf; [laom axmif'Pf
aiG'Pf tvkyfMurf;wkd hr&Sd/xm&bk&m;uw&m;&kH;awmfrScs
rSwfaomjypf'Pfonfao'PfomvQifjzpfonf/
tb,faMumifh tjypf om;onfao'Pffcwfoenf;/ cav;av; wa,mufonf
tbkd;wefaomem&D? uufqufwkd hESifhaqmhygu cPjcif;wGif
ysufpD;oGm;rSm jzpfaomaMumifh rdbrsm;uolvufxJrS pJG,lvkdufrSm
jzpf onf/ cav; onf xkdt&mrsm;ukd rukdifwG,fwwf ojzifh zsufpD;rSm
jzpfonf/ xkdhenf;wl vl htoufonfbk&m;ocifu ay;xm;jcif;jzpfonf/
vlonf xkdtoufukd bk&m;ocif\ tvkdawmftwkdif;tokH;jyK&rSm
jzpfonf/ okd haomfvlonfbk&m; tvkdawmftwkdif;rokH;bJ
rdrdtvkd qE´twkdif; tokH;jyKonf/ xkdokd hrdrdqE´twkdif;vlU
toufwm tokH;jyKjcif;onf tjypf jzpfonf/ xkdokd hvlonf
bk&m;tvkdawmfukd vkH;0*&krpdkufbJ rdrdqE´jynfhbkd
h&efomt"duxmítoufwmukdtokH; jyKaomaMumifh bk&m;ocifu
vlUtoufukd jyefawmif;onf/ vlxHrStoufukd jyefawmif;aomtcg
vlonfao&onf/ cE©mukd,f toufonftaoG; üwnfonf[kqkdaomaMumifh
taoG;awmif;jcif;onf touf awmif; jcif;jzpfonf/
okd haomfvlonftoufray;edifacs? taMumif;rSm toufukday;ygu
tjypfom;jzpfaomaMumifhi&Jokd hoGm;& rSmjzpfonf/ xkd
haMumifhrnfokd hrQ vlonftoufray;edif/ okd
haomfbk&m;ocifonfvlukdoem;aom aMumifholU ukd,fpm;
toufay;rnfhol wenf;tm;jzifh taocHrnfholukd pD pOfay;onf/ okd haomf
vlonfxkdt&m udkem;vnfedifrSmr[kwfaomaMumifh £oa&v
vlrsKd;rsm;ukda&G;aumufvsuf rnfuJhokdhtjypftwGuftoufay; rnfukd
oifay;cJhonf/
t&dyf
xm0&bk&m;ocifonf£a&vvlrsKd;rsm;tm; tjypftwGuf taoG;
awmif;wwfonf/xkdt&monft&dyf jzpfonf/ 0wfjyK&m?4;1-12üY
bdodufcHaom ,Zfyka&m [dwfonf xm0&bk&m;u ynwfawmfukdrodbJ
vGefusL; jypfrSm;rdvQif aemifw&&kHjzifh tjypfrvTwfyg/
xkdtjypftwGuftouf ysKdaom
EGm;xD;wpfaumifukdy&dowfpnf;a0;&mwJawmfwHcg;em;
xm0&bk&m;a&S hawmfüquf&rnf/ EGm;acgif;ay:wGifrdrdvufukd
wifíEGm;ukd owf&rnf/ EGm;taoG;ukd,lí wJawmftxJ&Sdoef
h&Sif;&mXgeukvm;um a&SUwGif ckESpfBudrfjzef;&rnf/ xkd
haemufeH homaygif;arT;rD;&Sd h&m ,Zfyv’ifOD;csKdukd
taoG;tcsKd hukdxnfhíusefaomtaoG;ukd wJawmf tjyifbuf&dS
aMu;0g ,Zfykv’ifBuD; ajc&if; em;rSm oGef&rnf/ EGm;\0rf;wGif;qDO
rSeforQESifh ausmuf uyfESpfck? acgif;? ajcaxmuf? ttl
acs;ekESifhwuG ta&tom;&SdorQukd wyfjyifbufjymoGef&mt&yfü
rD;&SkdU&rnf/

xkdokd hxm0&bk&m;apckdif;onfhtwkdif; ylaZmfjyD; rSomvQif


xm0& bk&m;u,Zfyka&m[dwf\ tjypfukdajzvTwf ay;onf? xm0&bk&m;
awmif;qkd aom taoG;ukdray;bJtjypftwGufaemifw&ygjyD
aemufaemifwGif ynwfawmf ukd rusL;vGefawmhyg[k
uwdjyK&kHjzifhtjypfvTwfjcif;r&edifyg/
xm0&bk&m;onf EGm;taoG; ukdMunfhjcif;tm;jzifh tjypfukdvTwfonf/
EGm;taoG;onf EGm;\touf? EGm;touf onf tjypfusL; vGefaom
,Zfyka&m[dwf\toufukd ukd,fpm;jyKonf/ EGm;\ toufay;jcif;
tm;jzifh ,Zfyka&m [dwfonf tjypftwGuf taocHjyD/ tjypfukd
touftm; jzifhay;qyfjyD[kt"dyÜg,ff&onf/
taumiftxnf
£oa&vvlrsm;\ ylaZmfjcif;tm;vkH;onf ocifc&pfawmfu rdrd
ukd,fukdylaZmfrnfht&mukdykHaqmifjcif;jzpf onf/ EGm;?
qdwf\taoG;onf tjypfukdry,fedif&m-[kqkdonf(a[jAJ?10;4)/
taMumif;rSm wd&pämefonf vlxuf
edrfhaomaMumifhvlukdukd,fpm;rjyKedifacs/ xkd haMumifhuGsefyf
wkd htwGuf xm0&bk&m;xHtjypfaMuG;qyfbkd h&ef taoG;
vkdvmonf/ wd&pämeftaoG;ukd bk&m;ocifu vufrcHedif/
ukd,fhtaoG;ay;vQifvnf; aoqkH;í i&Jus&kHom &Sdonf/ xkd
haMumifhxm0&bk&m;ukd,fawmfwkdif tjypftemtqmESifh uif;aom
c&pfawmf\ ukd,fcE¨mawmfESifhtaoG; ukduGsefyf wkd htwGufjyifqif
awmfrl\
( a[jAJ 10;5)/ "r®a[mif;um vywfvkH;ESpfaygif; 1500 £a&vrsm;
ylaZmfaom,Zftm;vkH;onf t&dyfjzpfíaumiftxnfonf ocifc&pfawmf
yifjzpfonf (aum 2;1&)/
c&pfawmf\taoG;ylaZmf
wavmuvkH;&Sdvlom;rsm;ü bk&m;ocifxHqufo &efoef
h&Sif;aom taoG;r&SdMu/ xkd haMumifhxm0&bk&m; pD
pOfay;onfhtwkdif; c&pfawmfonf rdrdtaoG;ukdylaZmfonf/
usrf;pmü- ,ckwGifvl hvufjzifh rvkyf? þavmuESifhrpyfqkdif?
omíBuD;jrwfpkHvifaomwJawmfüaemuf r*Fvm t
usKd;wkdU\,Zfyka,m[dwfrif;jzpfaom c&pfawmf onfig wkd htbkd
hxm0&a&G;ESkwfjcif; aus;Zl;ukdcH&íqdwftaoG;? EGm;uav;
taoG;ESifhr[kwf? rdrdtaoG;awmf ESifhoef h&Sif; &mXge
awmfxJokdU wcgwnf; 0ifawmf rl\-[k qkdxm;ygonf (a[jAJ 9;11-12)/

txufygusrf;ykd'ft& c&pfawmfonfigwkd h\,Zf yka&m[dwfrif;


jzpfonf/ ,Zfaumifvnf;c&pfawmfyifjzpfonf/ wJawmfvnf; þavmuü
vufjzifhaqmufaomwJawmfr[kwfbJaumif;uifwJawmf jzpfonf/
tjypfvTwfjcif; umvvnf;xm0&umvtwGufjzpfonf/ xkd haMumifh ,cif
£oa&vvlrsm; ylaZmfaom,Zfxuf ,ckc&pfawmf ylaZmfaom,Zfonf
omíaumif;onf/ atmufygZ,m;ü ,cift&dyfacwfylaZmfaom,ZfESifh
,ckacwf ylaZmfaom ,ZfukdESkdif;,SOfxm;ygonf/

bk&m;ocifauseyf
vlom;rsm;\tjypfvTwfrnfholonfxm0&bk&m;jzpfonf/ olawmif;
aomt&monf toufjzpfonf/ xkdtouf onf tjypf uif; aomol jzpf&rnf/ xkdtouf
ay;aMumif;ukdtaoG;tm;jzifhaz:jy&rSmjzpfonf/
vlom;rsm;taejzifhrdrdwkdU toufESifhtaoG;ukd ay;p&m r&Sdaom tcg
xm0& bk&m;ukd,fwkdif om;awmfa,&Skc&pfukdþavmuokd hapvTwfí
vl hZmwd cH,lum toufukd pGef hap onf/ om;awmfonf
wavmuvkH;twGufrdrd toufukd pGef hí taoG;ukd crnf;awmfa&ShY
ylaZmfcJhjyD; jzpfonf/ usrf;pmu- xkdocifrlum;? tjypfudkajzjcif;iSg
,Zfwck wnf;udk ylaZmfjyD;rSpí? bk&m; ocif\
vusfmawmfbufütpOf tjrJxkdifí- [kqkdonf (a[jAJ 10;12)? c&pf awmf\
ylaZmfjcif;udkcrnf;awmfbk&m;onfvufcHíauseyfcJhjyD/ xkd
haMumifh bk&m;ocif\w&m;&kH;awmfrStjypfvTwfjcif;
ukdausnmcJhjyD/ xkdaMumifh bk&m;ocifu-xkdtjypfrsm;ukd
vTwfjyD;vQif aemufwzef tjypfajzaom,ZfylaZmf
p&mtaMumif;r&Sd-[kqkdxm;onf (a[jAJ 10;18)/
oef h&Sif;jyD
avmu om; rsm;tjypf&dSonf[kjrifaomolonf bk&m;ocifj jzpfonf/
okd haomfocifa,&Sk\taoG;awmf tm;jzifhoef h&Sif;jyD[k qkdonf/
usrf;pmu-bk&m; ocif \ om;awmfa,&Skc&pf\ taoG;awmfonf igwkd
htjypf&SdorQukdaq;ausmawmfrljyD -[kqkdonf (1 a,m?1;&)/
vlom;tm;vkH;onf wenf; tm;jzifhtjypfjyoem r&Sdawmhacs/
taMumif;rSm c&pfawmf\taoG;tm;jzifholwkdU\ tjypfrsm; ukdoef
h&Sif;apjyD/ okd haomf vltrsm;pkonfrvkdtyfbJi&JxJokd
hoGm;&MuOD;rnf/ taMumif;rlum; c&pfawmf\taoG; tm;jzifh tjypf
vTwfjcif;ukd rod? r,kHMunfaom aMumifhjzpfonf/

vufcHbkd hvkdonf
rdwfaqGtaejzifhbk&m;ocif\ vkyfaqmifcsufukd
,kHMunfvufcHbkdU vkdonf/ rdwfaqGonftjypfrvkyfonf r[kwf/ae
hpOfESifhtrQtjypfvkyf aerSmjzpfonf/ okd haomf
c&pfawmf\taoG;tm;jzifhtm;vkH;oef h&Sif;apjyD/
xkdt&monfbk&m;ocif\vkyfaqmifcsufjzpfíukd,fwkdifauseyfjyD?
xkdUaMumifh usrf;pmü xm0&bk&m;tjypfwifawmfrl
jcif;ESifhuif;vGwfí vSnfhpm; wwfaom
pdwfoabmESifhuif;pifaomolonfr*Fvm&Sdonf -[k qmvH 32;2
üqkdxm;onf/bk&m;ocifurdwfaqGukdtjypfrwifawmhacs/ xkd h
enf;wlrdwfaqGukd,fwkdifvnf;ukd,fhukd,fukdrvSnfhzsm;bkd h
ta&;BuD;onf/

oifcef;pm (14) rSar;cGef;rsm;


1/ tjypfwifykdifvTwfykdifaomolonftb,folen;f?/----------------
2/ xm0&bk&m;utjypfukdrnfonfht&mtm;jzifhvTwfedifonf
[kqkdoenf;/
-----------------------------------------------------------------
3/ rdrdqE´twkdif;toufwmukdtokH;jyKjcif;onf------------jzpfonf/
4/
taoG;awmif;jcif;onftb,ft&mawmif;jcif;jzpfoenf;/--------------------
---------------------------------------------------
5/

tb,faMumifhtjypftwGuftoufawmif;oenf;/------------------------------
--------------------------------------------------
6/ ,Zfyka&m[dwfonftjypftwGufaemifw&jcif;tm;jzifhtjypf vTwfedif
oavm/-----------------------------------------------
&/ EGm;\ t------------onf EGm;\ t--------------? EGm;t-----------------
onftjypfusL;vGefol\ t-----------------ukdukd,fpm;jyKonf/
8/

£oa&vvlrsm;\ylaZmfjcif;tm;vkH;onfrnfolüjynfhpkHoenf;/---------
----------------------------------------------------------
9/ igwkd h\,Zfyka&m[dwfonf------------------------jzpfonf/
10/ igwkd h\,Zfaumifonf-------------------jzpfonf/
11/ ,cifwJawmfonfþ-----------&Sdí,ckwJawmfonf---------ü&Sdonf/
12/ c&pfawmf\toufylaZmfjyD;aemuf,ZfylaZmfp&mvkdao;oavm/
tb,faMumifhenf;/---------------------------------------------
13/ rdwfaqG\ tjypfonfajzvTwfjyD;jyDavm/------------------------
14/ avmuom;rsm;onfi&Jusp&mvkdoavm?
----------------------tb,faMumifh us&OD;
rnfenf;/----------------------------------------------------------------------
---------------------------
15/ bk&m;ocifu tjypfrwifonfomru ukd,fukd,fukd
r----------------------------bkdUvnf; ta&;MuD;onf/

oifcef;pm (15)
taoG;awmf\vkyfaqmifcsufrsm;
oifcef;pm (14) ütaoG;awmftm;jzifhtjypfvTwfjcif;taMumif;
od&Sd&jyD/taoG;tm;jzihftjypfvTwfjcif;omru tjcm;t&mrsm;vnf;
vkyfaqmifonf/ xkdt&mrsm; ukd avh vmMupkd h/
w&m;pD&ifjcif;rSvGwfjcif;
taoG;tm;jzifh xm0&bk&m;\ w&m;pD&ifjcif;rS vGwfaponf/
£oa&v vlrsm;onf tJ*kwåKuGsefcH &m rS vGwfajrmufrnfh nwGif
xm0& bk&m;uokd;oli,fukdowfí nwGif; csif;
tom;ukdpm;ckdif;onf/okd;oli,f\ tom; ukd pm;
aomtdrf\wHcg;xkyfESifhwHcg;wkdifüokd;oli,f\taoG;ukdxkd;
ckdif;onf/xkdnwGifxm0&bk&m; onf tJ*kwÅK jynfukd
w&m;pD&ifrSmjzpfonf/ okd; oli,f\taoG; onf
£oa&vvlwkdU\vu©Pmoufaojzpfí xkdtaoG;ukd jrifaomtcgbk&m;ocif u
w&m;rpD&ifbJolwkd hukdausmfoGm;
rSmjzpfonf/taoG;rokwfaomtdrfrsm;wGifrl w&m; pD&ifíom; OD;ESifh
wd&pmäef om; OD;rsm;ao &rSmjzpfonf (xGuf 12;&=13)/
xkdn oef;acgiftcsdefü xm0&bk&m;onf eef;xkdifaom
zga&mbk&if\om;OD;rSpíaxmifxJrSmtcsKyfcH&aom ol\om;OD;
wkdifatmif tJ*kwÅKjynfüom;OD; &SdorQukd4if;?
wd&pämef&SdorQ\ om;OD;rsm;ukd4if;'Pfcwf awmf rl \ (xGuf
12;29)/ okd haomf£oa&v vlrsKd;rsm;\om;OD; rsm;rlum;raoMu/
'Pfcwfjcif; rcH &Mu/ xkdokdU'Pfcwf jcif;rSvGwfajrmufjcif; onfolwkd
U\tusifhaumif;aomaMumifh r[kwf/ okd;oli,f\taoG;aMumifhjzpfonf/
xm0&bk&m;onftaoG;ukd MunfhívGefoGm;onf/
xkd henf;wl wavmu vkH; w&m; pD&ifjcif; rSuif; vGwfbkd
h&eftaoG; vkdtyfonf/okd haomfbk&m;ocifvufcH ESdifonfhoef
h&Sif;aomtaoG;r&Sdaom tcg bk&m;ociftpD pOftm;jzifh
c&pfawmf\taoG;ukd oGef;cJhjyD/
c&pfawmfukd,fwkdifu=þcGufum;y#dnmOfw&m;opfESifhqkdifívl
trsm;\tjypfukdvTwfapjcif;iSgoGef;aomig\taoG;jzpf\- [k qkdonf
(róJ26;28)/ xkdtaoG;aMumifhtjypfvTwfjcif;cH&vQif tjypftwGuf
w&m;pD&ifjcif; cHp&mrvkdawmhacs/ c&pfawmfukd,fwkdifu-
om;awmf ukd,kHMunfaomolonf tjypfpD&ifjcif;ukdrcH&-
[kqkdonf (a,m 3;18)/
rdwfaqG\tjypfrsm;ukd c&pfawmf\ taoG; awmftm;jzifh vTwfvsuf
bk&m;ocifonf w&m;rpD&if awmhbJ vGefoGm;cJhjyD/
xkdor®mw&m;ukd rdwfaqGvufcHedifygovm;/£oa&v
vlrsKd;rsm;w&m;pD&ifjcif; rSvGwfuif; apaomol
onfbk&m;ocifukd,fawmfwkdifjzpfonf/ taoG;tm;jzifh
vGwfaponf/xkdenf;wl wavmuvkH; c&pfawmf taoG; tm;jzifh
vGwfbkdU
pDpOfaomolonfbk&m;ocifyifjzpfonf/bk&m;ocifukd,fawmfwkdif
c&pfawmf\taoG;Munf hjcif; tm;jzifhw&m;rpD&ifbJaejcif;ukd
rdwfaqG ,kHMunfvufcHbkd homvQif&Sdonf/

jynfhwefqm &mcyf
£oa&v vlrsKd;rsm; onfcgeefjynfr0ifrSD&SdwÅdrfjrdKU
ühaepOfwGif a,m&Skonfa,&dacgjrKd hukdpkHprf;bkd h&ef?
olvSLdESpfa,mufukd apvTwfcJhonf/ xkdolvSLdESpfa,muf wkd h onf
a,&dacg jrdK h&Sdjynfhwefqm &m cyf tdrfwGifckdvSkH Muonf/
xkdtcg&mcyfu £oa&v vlrsm;onfa,&dacgjrdK h ukd odrf;ykdufaom tcg
olESifhwuG tdrfoltdrfom;rsm;ukd rowfbkd h&efolvQdK rsm;xH *wd
awmif;cHcJhonf/xkdolvQdKESpfa,mufuvnf; *wday;cJh onf/ okd
haomf a,&dacgjrdK hukd odrf;ykdufaom tcgjynfhwefqm
&mcyf\tdrfukd odedifbkd h&ef olvSLdrsm;uBudL;eDav;ukday;í
jyLwif;aygufücsnfxm; ckdif;onf/olvQdKrsm;u BudK;eDukdcsnfxm;í
oifh rdb armifESrrsm;onftdrfxJü ac:xm;&rnf/
tdrfjyifxGufíaovQifukd,fwkdifaojypfcHap [kqkdMuonf (a,m&Sk 2;1-
21)/ £oa&v vlrsm;onfxm0&bk&m;ua,&dacgjrdKU
ukday;aomtcgBudK;eDcsnfxm;aom tdrfxJü&Sdaom jynfhwefqm&m
cyf\ rdom;pkukd t oufcsrf;omay;Muonf (a,m&Sk 6;23)/
jynfwefqm &mcyfonf tusifhaumif;aomol r[kwfyg/ jynfh wefqm
jzpfonf/ okd haomf olonf bk&m;ocifukd aMumuf&GH h,kHMunf
aomol jzpf onf/ xkd okd h aMumuf&GH h&kHjzifhrjyD;ao;yg/ ol\
,kHMunfjcif; ukd vufawGU jyoonf/rnfokd hjyoenf;[lrlum; £oa&v
olvQdKrsm;ukd umuG,fonf/xkdokd humuG,frpjcif;jzifhol htoufao
edifonf/ okd haomf xkdt&mukdrrSkbJulnDrpcJhonf/ wtdrf
om;vkH;aoab;rS vGwfajrmufjcif; onf BudK;eDav;aMumifh jzpfonf/
MudK;eDwyfxm;aom tdrfxJrSm aeorQ aomolwkd h onf vGwf
ajrmuBfuonf/BudK;eDtjyifbufrSm aeorQaomwjrdKU
vkH;onfao&Muonf/
xkdBudK;eDav;onfocifa,&Sk\taoG;awmfudk ykHaqmifonf/
BudK;eDav; onf jynfhwefqm&mcyfykdifonfr
[kwf/olvSLdrsm;uay;onf/ xdkenf;wlc&pfawmf\ taoG; onfuGsefyfwkd
htm;jzifhr[kwf/bk&m;ocifu ay;aomt&m jzpfonf/
BudK;eDav;\uG,fumrSkaMumifhaoab;rSvGwf ouJhokd hc&pfawmf\
taoG;aMumifh aoab;rS vGwfaom tcGifh&MujyD/ xkdtaoG;awmfukd
rdwfaqGvufcHtm;ukd;bkd homvQif&Sdonf/ c&pfawmf\
taoG;awmfaMumifhaoab; rSvGwfajrmufMuonf/ usrf;pmu-
vuf0g;uyfwkdifrSm oGef;aomtaoG;awmftm;jzifh &efukdjidrf;apí
aumif;uif t&mjzpfap?ajrBuD;t&mjzpfap? cyfodrf;aomt&m
wkdUukdom;awmftm;jzifhbk&m;ocifESifhrdó[m&zJG
hapjcif;iSg t vkdawmf&Sd\ (aum 1;20)/
ajzmifhrwfapjyD
vlonfbk&m; ocifa&USührdrd vkyfaqmifcsufjzifhajzmifhrwfjcif;
r&ESkdifaMumif; odcJ h&jyD/okd haomfbk&m;ocif
onfa,&Skc&pf\taoG;awmf tm;jzifh
ajzmifhrwfapcJhjyD/tm'H\Hom;tmaAvonf okd;oli,ftm; jzifhbk&m; ocif
tm;ylaZmfcJhonf (u 4;4)/tmaAv\ylaZmfjcif;ukdbk&m; ocifu
vufcHonf/qkdvkdonfrSmolonfbk&m;ocifa&S h ajzmifhrwfjcif;
&&Sdonf/ olylaZmfaom okd;oli,f\taoG;onfc&pfawmf taoG;\
ykH&dyfjzpfonf/
,ckwGifbk&m; ocifonfc&pfawmf\taoG;tm; jzifhajzmifhrwfjcif;
ukd ay;aejyDjzpfonf/usrf;pmü-,ckwGif taoG;awmf tm; jzifhajzmifh
rwf&mokd ha&mufjyD;rSxkdociftm;jzifhtjypfi&JrSu,f cGswf
awmfrljcif;okd ha&mufrnf[k om íarQmf vifhp &m &Sd\- [kqkdonf
(a&mr 5;9)/ xkd
haMumifhtaoG;awmftm;jzifhajzmifhrwfaponfomruc&pf
awmftm;jzifhtjypfi&JrSvnf;u,fcGswfjyD;jyD/ rdwfaqGtae jzifhxkdt
aoG;tm; jzifhajzmifh rwfapjcif;ukd,kHMunfvufcHbkd
homvQif&Sdonf/
ab;'PfBuD; umvtwGif; ,kHMunfolrsm;vnf; ajzmifhrwfjcif; ukd
taoG;awmftm;jzifh &&SdaMumif;awG h&onf/usrf;pmü-þolwkkd
honf BuD;pGm aom'ku©xJuxGuf ajrmufírdrdwkd h0wfvkHukd
okd; oli,f\ taoG;üavQmfí jzLapaomoljzpfMuownf;- [kqkdonf(Asm?
&;14)/
rdwfaqG\0wfvkHukdokd;oli,fwnf;[laomc&pf awmf\taoG;awmf
tm;jzifhjzLpifapjyDavm/ynwfawmf tm;jzifhr&edifaom
ajzmifhrwfjcif;ukd c&pfawmf\taoG;tm;jzifh &apawmfrlaombk&m;ocif
onfxm0& csD;rGrf; jcif;cH&ygapaomf/
a&G;ESkwfjyD
igwkd honftpüavmuDom;rsm; xJüarG;bGm; Mu onf/xkd avmuD
om;rsm;onfrm&fewf\vufü&Sdonf (1 a,m 5;19)/ xkdrm&fewf\ vufrS
igwkdhonfrxGufwwf/ bk&m;ocif\vufxJokdhra&mufESkdif/ xkdtcg
bk&m;ocif ukd,fawmfwkdif igwkd hukd c&pfawmf\
taoG;awmftm;jzifh a&G;ESkwf awmfrl\/usrf;pmü-ukd,fawmf
(c&pfawmf) onftaoowfjcif;ukd cHawmfrlaom tm;jzifhtoD;oD;bm
ompum;ukdajymaomvltrsKd; tEG,fcyfodrf;wkd
htxJrStuGsefyfwkd hukd,lítaoG;awmfESifh bk&m; ociftbkd
ha&G; ESkwfawmfrl\ -[kyg&Sdonf (Asm 5;10)/c&pfawmf onf
taoG;awmftm;jzifh igwkdUukdbk&m;ocif tbkd
ha&G;ESkwfawmfrljyD jzpfaom aMumifhigwkd honfbk&m;ociftbkd
hjzpfMujyD/ ,cif b0u igwkd honf avmuD xkH;pHokd hvkdufí
tcsnf;ESD;aom tusifhwkd hukdusifhMuHMuonf/ xkdtxJrS
c&pfawmf\taoG;awmftm;jzifh a&G;ESkwfjcif;ukd &Sifayw&ku
-rdpOfb qufusifvnfaom tcsnf;ESD;usifhMuHjykrljcif;rSa&T
aiGtp&Sdaom azmufjyefysufpD;wwf aom OpömESifhoif wkd
hukda&GG; ESkwf awmfrlonf r[kwf/ tb,f tjypfrQr&Sd tnpftaMu;
ESifh uif;pifaom okd;oli,f uJhokd haomc&pfawmf\taoG;awmf
jrwfESifh a&G;ESkwfawmf rlonfukdodrSwfMuavmh -[kqkdonf (1
ay?1;18-19)/
vlonf rdpOfbquf usifhaom tusifhrsm;ukd ESpfoufwwfMu onf/
xkdtusifhrsm;onf tcsnf;ESD;tusKd;r &Sd/xkd aMumifhxkdtxJrS
c&pfawmf\ taoG;awmf tm;jzifh a&G;0,fjyD/xkd
haMumifhrdrdukd,fukdrykdif/
&Sifaygvku-oif wkd honf tbkd; ESifh0,f,lawmfrl aom oljzpfaom
aMumifh bk&m;ocifykdifawmfrlaom oifwkd h\ ukd,fcE¨mESifh
pdwf 0dnmOf tm;jzifh bk&m;ocif\ *kPfawmfukd xif&Sm; apMu
avmh- [krSmxm;onf ( 1 aum?6;20)/
oifcef;pm (15)rS ar;cGef;rsm;
1 £oa&v vlrsKd;rsm;onfb,ft&mtm;jzifhw&m;pD&if jcif;rS
vGwfMuoenf;/--------------------
2/ uGsefyfwkd honfrnfol\taoG;tm;jzifhw&m;pD&ifjcif;rSvGwfedifMu
rnfenf;/-------------------
3/ jynfhwefqm&mcyfukdolvSLdrsm;urnfonfht&mukday;oenf;/---------
4/ BudK;eDav;onfbmukdykHaqmifoenf;/-------------------
5/ rdwfaqGonfc&pfawmf\taoG;tm;jzifhw&m;pD&if
jcif;rSvGwfajrmuf jyD[k ,kHygovm;/-----------------
6/ ynwfawmftm;jzifhr&edifaomjzmifhrwfjcif;ukd bmtm;jzifh&edif
oenf;/-------------------
&/ bk&m;ESifhvlukdb,ft&mtm;jzifh&efjidrf;apoenf;/------------------
8/ ab;'PfBuD;umv ,kHMunfolrsm;onf
b,ft&mtm;jzifhrdrdwkdU0wfvkHukd
jzLpifapMuoenf;/---------------------
9/ avmuDom;rsm;xJrSigwkd hukdrnfonfht&mtm;jzifh a&G;0,foenf;/
-------------------------
10/ c&pfawmf\taoG;jzifha&G;0,fjyDjzpfíoifonfrnfol htbkd hjzpfoenf;/
---------------------------------------------------------------------
oifcef;pm (16)
ukd,fpm;cHjcif;
oifcef;pm (14)ü taoG;tm;jzifhtjypfvGwfjcif; ESifhoifcef;pm (15)
wGiftaoG;\vkyfaqmifcsufrsm;od cJh&jyD?,ckukd,fpm;cHjcif;ESifh
ywfoufí avhvmMupkd h/ tcskKdUudpörsm;ukd,fpm;cHjcif;onf
rjzpfedifyg/ Oyrm- olw yg;twGuf xrif;pm;ay;ír&yg/ ukd,fwdkifpm;bkd
hvkdonf/ okd haomftcsKdU udpörsm;ü
ukd,fpm;cHay;edifaMumif;awG h&onf/ Oyrm-ta<u;ukd ukd,fpm;
ay;edifonf/ xkd
haMumifhtjypfESifhywfowfíukd,fpm;cHjcif;ukdem;vnfbkdU vkdonf/
qdwfacgif;ay:wif
£oa&v vlrsKd;rsm;onftjypfajz&maeUü rdrdwkd h
tjypfajzbdkU&ef touf&Sifaom qdwfwpfaumifukd ,Zf yk
a&m[dwfxHokd h,laqmif vmwwf Muonf/ xkdtcg bdodufcHaom
,Zfyka&m[dwfonftouf&Sifaom qdwfacgif;ay:ü vufESpfzufukdwifvsuf
£oa&vvlrsKd;wkd h\tjypfrSpí jypfrSm;aom
tjypftrsKd;rsKd;&SdorQwkdhukdabmfjyí qdwfacgif;ay:wGif wifjyD;
vQif awmfavsmfaom vlwGifawmokd h apvTwf&rnf/ olwkd
htjypf&SdorQukd vlraeaom t&yfokd h aqmifoGm;aomxkdqdwfukd
awmü vTwfvkduf&rnf/ (0wfjyK&m?16;21)/
£oa&v vlrsKd;rsm;\tjypf&SdorQonf xm0& bk&m;pD&if awmfrl
onftwkdif; qdwfacgif;ay:okd ha&muf&dSoGm;onf/ xkdtjypfygaom
qdwfukd awmokd hvTwfaomtcg tjypfvnf;ygoGm;jyDjzpfonf/
xkdUaMumifh £oa&v vlwkd hxHü tjypfr&Sdawmhyg/
tjypfwifykdifvTwfykdifom olonfxm 0&bk&m;jzpfonf/
xm0&bk&m;ukd,fwkdif xkdokd hpD&ifaomaMumifh£oa&v
vlrsKd;rsm;onf tjypfESifh vGwfvsuf&Sdonf/
c&pfawmftay:wif
,ckwGifwavmuvkH;&Sdvlom;rsm;\tjypfukdc&pfawmftay:ü
wifvsuf c&pfawmfu tjypf\tcaojcif;ukdcHay;onf/ usrf;pmu-igwkdU&Sd
orQonf okd;uJhokd hvrf;vGJvsufukd,fvrf;okd
htoD;oD;vkdufoGm; Muonfjzpfí xm0& bk&m;onf cyfodrf;aom
igwkd h\tjypfrsm;ukd ol htay:üwifawmfrl\ [kqkdonf (a[&Sm, 53;6)/
usrf;pmu cyfodrf;aom igwkd h\tjypfrsm;ukd ol h ay:üwifawmfrl\
[k qkdaomaMumifh igwkd h[kqkdaomolrsm; txJü rdwfaqGvnf;
yg0ifaejyD jzpfonf/ ,kHMunfol r,kHMunfol wavmuvkH;&Sd
vlom;tm;vkH;yg0ifjyD; jzpfonf/ xkdUaMumifhrdwfaqGtay:ü
tjypfvkH;0r&Sdawmhacs/ cyfodrf;aom igwkdU\ tjypf[k
qkdaomaMumifh ,ciftjypf ,cktjypf tem*wfY jyKvkyfrnfh tjypftm;vkH;
ygoGm;jyDjzpfonf/ ol htay:[kqkd&mwGif ocifc&pfawmfukd
qkdvkdonf/ AwÅdZH a,m[efu c&pfawmfukdjrifaomtcg þavmu\tjypf
ukd,laqmif oGm;aom bk&m;ocif\ okd;oli,f[kqkdonf (a,m?1;29)?
&Sifaygvkuvnf;- c&pfawmfonf igwkd ht jypf rsm; aMumifh
taocHawmf rl\- [kqkdonf (1 aum?15;3)/ xkdaMumifhigwkd h\
tjypfrsm;ukd ,lwif aqmif&Gufaomolonf c&pfawmfyifjzpfonf/
tjypfwifykdifol
£oa&v rsm;\ tjypfukd ,Zfyka&m[dwfuom qdwfacgif;ay:okdU
wifykdifonf/ olwkdUukd,fwkdif wifykdifcGifhr&Sd/xkd
henf;wlwavmuvkH;\ tjypfrsm;ukdbk&m;ocifu
omc&pfawmftay:üwifykdifonf/ usrf;pm u-bk&m;ocifonftjypfESifh
uif;pifaomolukdigwkd htwGufaMumifh tjypf
&Sdaomoljzpfapawmfrl\- [kqkdxm;onf (2aum?5;21)/ tjypfESifh
uif;pifaomolonf c&pfawmfyifjzpfonf/ xm0& bk&m;u c&pfawmfukd
igwkdU twGufaMumifh tjypf&Sdaomol jzpf apjyD/ xkdokd
hjzpfapjcif;onf vGefcJhaomESpfaygif; ESpfaxmifcefhujzpfonf/ xkd
haMumifhrdwfaqG taejzifh xm0& bk&m;jyKvkyf aomt&mukd
,kHMunfvufcHbkd hom&dSonf/ xkdokd h,kHMunfvQif bk&m; tjrifü
rdwfaqGonftjypfuif;onf/ xkdt&monf owif;aumif;jzpfonf/
tjypftcaojcif;
,ck igwkdU\tjypfrsm;onf c&pfawmftay:a&muf&SdoGm;jyD/
tjypf\ tconfaojcif; jzpfonf (a&m?6;23)/ xkd haMumifhigwkd hukd,fpm;
c&pfawmf taocHcJh&onf (a[jAJ?9;28)/ okd hjzpfí tjypftwGufrnfolrQ
aemufwzef aop&m rvkdawmhacs/ wavmuvkH;\tjypfaMumifh aornfhol
r&Sdawmh acs/ c&pfawmfonf wavmuvkH;twGuf taocHcJhjyD/
usrf;pm u-xkdocif onfigwkd h\tjypfru avmuDom; taygif; wkd
h\tjypf ajzp&m taMumif; jzpfawmfrl\-[kqkdonf (1 a,m ?2;2)/okd
haomf rsm;pGmaom olrsm;onf xkdt&mukdrodaomaMumifh4if;?
r,kHMunfaomaMumifh4if; i&JrD;tkdifxJokd hqif;Mu&OD;rnf/

ynwfw&m;\ usdefjcif;
oifcef;pm (11)ü vl onf ynwfw&m; rvkduf avQmufedifaom
aMumifh usdefjcif;cH &aMumif;odcJ h&jyD/ t b,faMumifhqkdaomf
ynwfw&m; vkdufavQmuf&mwGifwck
rusefrjcm;rvyfvkdufavQmufbkdhvkdonf/
rdwfaqGtygt0ifvlom;wkdif;onfynwfrvkdufavQmufedifaomaMumifh
usdefjcif;cH&Muonf (*vm?3;10-13)/ usdefjcif;cHaomol
onfopfwkdifrSm qJGxm;jcif;cH&rnf/ okdk haomf c&pfawmfonfigwkd
htwGufaMumifh usdefjcif;ukd cHaomoljzpfí igwkdUukd ynwf
w&m;\usdefjcif; rSa&G; ESkwfawmfrljyD (*vm 3;13)/
c&pfawmfonfigwkd hukd,fpm;usdefjcif;cHcJhonf/ xkd h
aMumifhopfwkdif wnf;[laom vuf0g;uyfwkdifrSmqJGxm;jcif; cH cJh&
onf/ okd hjzpfí rdwfaqG onf usdefjcif;rS vGwfajrmufjyD/
opfwkdifay:rSm qGJxm;jcif; cHp&m rvkdawmhacs/
usdefjcif;ESifhaojcif;rSvGwfajrmufjcif;onfrdwfaqG\BudK;
pm;rSkESifhtusifhaMumifhr[kwf/ bk&m;ocif\ pDpOfay;rSkjzifh
c&pfawmfu ukd,fpm;cHaomaMumifhomvQif jzpfonf/
bk&m;ocif\aus;Zl;awmf oufoufaMumifhomvQif jzpfonf/
xkdt&mukd,kHMunfvufcHbkd hvkdonf/
taocHjcif;
vlonftm'HtjypfaMumifhtaocH&onf[koifcJh&jyD/ aojcif;
okH;rsKd;&Sdonf/ 4if;wkd hrSm-
(1)0dnmOfykdif;aojcif;? vl\0dnmOfESifhxm0&bk&m;\0dnmOf tquf
jywfjcif; jzpfonf/ vlwkdif;tm'HaMumifh arG;puyif 0dnmOfykdif;
aoaeMuonf/
(2) ukd,fcE¨mykdif;aojcif;?
vl\ukd,fcE¨mESifh0dnmOftqufjywfaomtcg
ukd,fcE¨maoqkH;onf[kqkdonf/ rdwfaqGtxJü
0dnmOf&Sdao;aomaMumifh ukd,fcE¨mouf&Sif ao;onf/
(3) 'kwd,aojcif;? r,kHMunfolrsm;ukd,fcE¨maoqkH;aomtcg olwkd h\
pdwf0dnmOfxm0&rD;tkdifxJokd ha&mufoGm;jcif;ukd 'kwd,aojcif;
[kac:onf/
xkdaojcif;rsm;ukdvlwkdif;rvGJraoG &ifqkdif&rSmjzpfonf/ odk
haomf bk&m;ocif\ aus;Zl;awmfaMumifhigwkd
hukd,fpm;om;awmfa,&Skukd taocH aponf/ xkdokd hjzifh
vlonfaojcif;rSvGwfajrmufedifonf/ c&pfawmfonf vuf0g;uyfwdkifrSm
taocHaomtcg aojcif;tm;vkH;twGuf cHjyD;jzpfonf/
0dnmOfykdif;qkdif&maojcif;twGuf igwkd
hukd,fpm;tbcrnf;awmfESifh tqufjywfcJhonf/ xkd haMumifh-
tuGsefyfbk&m;tb,fhaMumifhtuGsefyfukd pGef hypfawmfrloenf; -
[katmfcJhonf (róJ?2&;46)/ xkd okd hc&pfawmft
aocHcJhaomaMumifhigwkd
honfbk&m;ocifESifhjyefvnfquf&aomtcGifh &MujyD/
c&pfawmfukd,fcE¨mtm;jzifhtaocHcJhaomaMumifhigwkd
h\ukd,f cE¨monftema&m*grsm;jidrf;&aomtcGifhESifhukd,fcE¨m
xm0&ysufpD; jcif;rSuif;vGwfaponf/ igwkdh\ukd,fcE¨monfaocJhonf
&Sdaomfc&pfawmf MuGvmaomtcg
rykyfysufwwfaomukd,fcE¨mjzifhjyefxvmrnfjzpfonf/
c&pfawmf<uvmaomtcg touf&Sifao;cJhaomf raoawmhbJ t&Sif
vwfvwfcsDaqmifjcif; cH&rSmjzpfonf (1 aum?15;51-55?1 ouf 4;13-
1&) c&pfawmftaocHjcif;aMumifh 'kwd,aojcif;wnf;[laom xm0&
rD;tkdifrS vnf;vGwfajrmufoGm;jyDjzpfonf/
okdUaomfþt&mrsm;udkcHpm;edif&ef ,kHMunfjcif;&dSbkd hvkdonf/

oifcef;pm (16) rSar;cGef;rsm;

1/ £oa&vrsm;\tjypfrnfonfhtay:wifoenf;----------------
2/ rnfoluwifoenf;/--------------------------------------------
3/ vlom;tm;vkH;\tjypfrnfol htay:wifoenf;/----------------
4/ rnfoluwifoenf;/--------------------------------------------
5/ igwkd h\tjypfrnfrQwifoenf;/----------------------------------
6/ rdwfaqGütjypf&Sdygao;ovm;/-----------------------------------
&/ ynwfawmfusdefjcif;rSrnfokd hvGwfedifoenf;/--------------------
8/ rdwfaqGusdefjcif;rSvGwfajrmufjyDavm/----------------------------
9/

rdwfaqGbk&m;ocifESifhjyefqufcGifh&jyDavm/--------------------
---
10/ c&pfawmfMuGvmvQifrnfuJhokd hjzpfrnfenf;/----------------------

oifcef;pm (1&)
vla[mif;aojcif;
usL;vGefaomtjypfukd c&pfawmf\ taoG;awmftm;jzifhaq;aMum
ajzvTwfjcif;ukd oifcef;pm (14)ü oifcJ h&jyD/ taoG;awmf\
vkyfaqmifcsuf rsm;ukd oifcef;pm (15) ukd,fpm;cHjcif; ukd oifcef;pm
(16)ü4if; oifcJh&jyD/ ,ck tjypfjyKvkyfol vla[mif;taMumif; avhvmbkd
hjzpfonf/
tjypfyGm;rsm;vQifaus;Zl;awmfMuG,f0
usrf;pmü- tjypfyGg;rsm;onfht&mrSm aus;Zl;awmfomí <u,f0\
-[kqkdonf (a&m? 5;20)/ qkdvkdonfrSm tjypfrsm;avav
aus;Zl;awmfcHpm;avav jzpfonf/ okd hjzpfvQif
aus;Zl;awmfrsm;rsm;cHpm;bkdU &eftjypfrsm;rsm; vkyf&rnfavm[k
ar;p&m&Sdvmonf/ xkdaMumifhusrf;pm u- xkdokd
hrSefvQiftb,fokd hjyK&rnfenf;/ aus;Zl;awmf yGm;rsm;
apjcif;iSgtjypfw&m;ukdusifhíe&rnfavm/ xkdokdUrae&/ tjypf
w&m; pkawhaomolonfxkdw&m; tb,fokd h&Sif&OD;rnfenf;-
[kqkdonf (a&m?6;1-2)? okd hjzpfí tjypfw&m;\aojcif;taMumif;ukd
avhvmMupkd h/
tvif;EkdifiHü
bk&m;ocifonf tm'Htm; tvif;edifiHüxm;cJhonf/ tvif;EkdifiH
qkdonfrSmtjypfuif;rJhaomae&m
bk&m;ociftkyfpkd;aomEkdifiHukdqkdvkdonf/
tarSmifedifiHokd h
tm'Honfbk&m;ocif\ pum;ukdem;raxmifaom tm;jzifh tvif;
EkddifiHrStarSmifedifiHokd hul;ajymif;oGm;onf/
tarSmifEkdifiHqkdonfrSm bk&m; ocif rtkyfpkd;aomae&m þavmuukd
qkdvkdonf/
tjypfuGsefcH
tarSmifedifiH\ocifonf tjypfjzpfonf/ c&pfawmfu- 'kp&kduf
tjypfjyKorQaomolwkdUonf 'kp&kduf\uGsefjzpfonf-[kqdkonf
(a,m?8;34)/ tm'Honfbk&m; pum;em;raxmifaomaMumifh tarSmif
EkdifiH\ tjypf uGsefjzpfonf/

arG;bGm;jcif;jzifh
tm'Honfpum;em;raxmifjcif;jzifhtjypf\ uGsefcH&aomfvnf;
ol\om;orD;rsm;onftarSmifEkSdifiHüarG;bGm; jcif;tm;jzifh
a&muf&Sdí tjypf\uGsefcHMuonf/xkdaMumifh rdwfaqG\
ocifonftjypfjzpfonf/vlrwwfEkdif
bk&m;ocifonfrdwfaqG\tjypfrsm;ukdajzvTwf aomfvnf; rdwfaqG
onftarSmife,fajrxJrSmtjypf\ uGsefcHae&vQif tjypfqufvkyfae&OD;rSm
jzpfonf/vlonftarSmife,fajrrS xGufbkdh&ef aomf4if;?
tjypfuGsefrSvGwf bkd h&efaom4if; rwwfEkdif/
om;awmfapvTwf
bk&m;ocifonftarSmife,fajrrSmtjypf\uGsef cH ae&aomvlom;
rsm;ukdu,fwifbkd h&efom;awmfa,&Skukd tarSmife,fajrxJokd
hapvTwfonf (a[jAJ 2;14-15? r 4;14-
16)/ocifa,&SkonftarSmife,fajrxJüae&aomf vnf;tjypf\uGsefrcHacs (1 ay
2;22)/xkd haMumifhtarSmif e,fajrxJrSm tjypf\ uGsefcHae&aomolwkd
hukd u,fwif jcif;iSmwwfpGrf;Ekdifonf/
c&pfawmfü
vlonf tarSmife,fajrxJokd harG;bGm;jcif; tm;jzifh
a&muf&Sdvmonf/ xkd haMumifhaojcif;jzifh om jyefxGufEkdif
onf/Oyrm rdom;pkxJüarG;bGm;jcif; jzifha&mufvmíao
jcif;jzifhjyefxGuf&onf/xkd haMumifhvlonf aojcif;jzifh
tarSmife,frSjyefxGuf&rnf/okd haomf ukd,fcE¨maovQifi&J
a&mufbkdUom &Sdonf/ xkd haMumifhbk&m;ocifuvlukd
c&pfawmftxJüxnfhvkdufonf (1 aum 1;30) / xkdokd hbk&m;
ocifuvlukdc&pfawmftxJüxnfhjcif;ukd ,kHMunfjcif;tm;jzifhvufcHbkd
hvkdonf/
vla[mif;ao
tarSmife,fajrü arG;bGm;ítjypf\ uGsefcHae&aom vlukd vla[mif;
[kac:onf/xkdvla[mif;onfbk&m; pum;em;raxmifedif/ taMumif;rSm
ol\ociftjypf\ pum;em;axmifbkdUvkdaomaMumifh jzpfonf/ xkdvla[mif;
ukdbmoma&;orm;rsm;u aumif;aomtusifhusifhbkd h&ef
oGefoifaomfvnf; r&/bk&m;ociftaejzifh xkdvla[mif;ukd jyKjyifbkdU
rMudK;pm;/ xkd hxuf tqkH;pD&ifbkd htMuH&Sdonf/
xkd haMumifhvla[mif;ukdc&pfawmftxJüxnfhvsuf
c&pfawmfESifhtwl vuf0g;uyfwkdifü taocHaponf/usrf; pmü-
igwkdY\vla[mif;onf xkdocifESifhtwlvuf0g;uyf
wkdifütaoowfjcif;cH&jyD[kigwkd hod Mu\/
taMumif;rlum;igwkd honfaemufrStjypfw&m;\ tapukd
rcHapjcif;iSg tjypfw&m;\ukd,fukd zsufpD;rnfhtaMumif; wnf;-
[kqkd xm;onf (a&m 6;6)/
vla[mif;onf tjypfuGsefcH&mrSc&pfawmfESifhtwl taocHaom
tcgtjypf\uGsefrSvGwfajrmufoGm;onf/ taMumif;rlum; aoaom olonf
tjypfw&m;\ vufrSvGwf vsuf&Sd\ (a&m 6;&)/ vlaoukd rnfolrQ
rapckdif;Ekdifacs/ xkd henf; wlaoaeaom vla[mif;ukd tjypf w&m;u
rtkyfcsKyfEkdifawmhacs/ xkdenf;jzifhvla[mif;onf tjypf\ uGsefrS4if;
tarSmife,fajrrS 4if;xGufajrmufvmonf/
bk&m;tjrifESifhvl\tjrif
vl htjrifüvuf0guyfwkdifay:rSm c&pfawmf tao cHonf/okdUaomf
bk&m;ocif\&nf&G,fcsufrSm c&pfawmfaobkd h&ef r[kwf/ vla[mif;
aobkd h&efjzpfonf/ xkd h aMumifhvla[mif;ukdc&pfawmft
xJüxnfhvsuf c&pfawmfESifh twltaocHaponf/ xkd
haMumifhbk&m;tjrifü vuf0g;uyfwkdifay:wGif vla[mif;aoaeonf/
,kHMunfjcif;jzifhvufcH
rdwfaqGtaejzifh c&pfawmfESifhtaocHjcif;ukdvufcHbkd h&ef
cuf aeayvdrfhrnf/ okd haomf bk&m; ocif\vkyf aqmifcsufukd
,kHMunfjcif; tm;jzifhvufcHbkd hvkdonf/ &Sifaygvkonfvnf;
c&pfawmftaocHaomtcg ,kHMunfolr[kwfao;/ okd haomfaemufykdif;
üþokdYh0efcHonf -igonf
c&pfawmfESifhtwlvuf0g;uyfwkdifütaocHjyD -[lí (*vm 2;20)/
jrKyfESH
vlonfaooGm;aomtcgocFsKdif;xJüjrKyfESH&onf/ xkdenf;wl
c&pfawmfESifhtwl aoaom vla[mif;ukdvnf;
c&pfawmfESifhtwljrKyfESHjcif; cH&onf/
jrKyfESHjcif;ukdAwÅdZH[k ac:onf/ &Sifaygvku-taocHawmf
rljcif;üAwÅdZHukdcHaom tm; jzifhxkd ocif ESifh
twloj*FKdvfjcif;ukd cH&Mu\- [kqkdonf (a&mr 6;4)/xkd
haMumifhrdwfaqGonfc&pfawmf
ESifhtwloj*FKdvfjcif;ukdcH&onf/rdwfaqG\vla[mif;onf
vuf0g;uyfwkdifü taocHíocFsKdif;ü tqkH;owfonf/xkd
haMumifhrdwfaqGonf tjypfuGsefrS vGwfajrmufcJhjyD/
&Sifjyefxajrmufjcif;
ocifa,&Skonfaojcif;rS&SifjyefxajrmufcJhonf/ xkdenf;wligwkdU
vnf; topfaomtoufwmjzifh &Sifjyefx ajrmufMu jyD/ usrf;pmu
-c&pfawmfonf crnf;awmf\ bkef;wefckd;tm;jzifhaojcif;rS &Sifjyef
xajrmuf awmfrlonfhenf;wl? igwkdYvnf;topfaom touf
wmüusifvnfMu & o wnf;-[kqkd onf (a&m 6;4)/ wzefusrf;pm u-
AwÅdZHtm;jzifhxkdocifESifh twloj*FKdvfjcif;ukdcHMu\/c&pf
awmfukdaojcif;rSxajrmufapawmfrlaom bk&m;ocif\jyKjyif
tm;xkwfawmfrljcif;ukd ,kHMunfaomtm;jzifhAwÅdZHukd cHí
xkdocifESifhtwlxajrmufjcif;okd ha&mufMu\- (aum 2;12)/
xkd haMumifhrdwfaqGonfxajrmufjyD/
topfaomtoufwmjzifh
xkd okd h&Sifjyef xajrmuf aom tcg vla[mif; xajrmuf onfr[kwf/
topfaom toufwm vlopf x ajrmufonf/usrf;pmü-tcsif;vlrkduf oifpkduf
aom rsKd; aphrysufvQifr&Sifwwf/xkdrSwyg;rsKd;aphukd
pkdufaomtcg aemufjzpfvwhHaom
ukd,fukdrpkduf/*sKH;pyg;jzpfap tjcm; aompyg;jzpfap
taphoufoufukd pkdufwwf\/ bk&m; ocifonf
tvkdawmf&Sdonfhtwkdif; ukd,fukd ay;awmfrl\ (1 aum 15;36-38)/
qkdvkdonfrSm pkdufaomtaph ESifhayguf vm aom tyifonf
ykHo@mefjcif; rwlnD/ pyg;aph onfacsmufí aoaomvu©Pm
&Sd\/aygufvmaomtyifonf pdrf;pkdítouf&Sifaom vu©Pm&Sd\/
xkdUenf; wlc&pfawmfeSifhtwlaoaom
vla[mif;ESifh&Sifjyefxajrmufaomvlopf onfrwlawmhyg/
vlrnf onfum; c&pfawmfü&SdvQif t opf aomowÅ0g jzpf\/
a[mif;aom t&m wkd honf ukefvGefí cyfodrf;aom t&mwkdh
onftopfjzpfMujyD (2 aum 5;1&)/ xkdokd hc&pfawmfütopfjzpfaom
arG;bGm; vm aom olukd 'kwd,arG;bGm;ol [kac:onf/ rsm;aomtm;
jzifh 'kwd,arG; bGm; jcif; born again onft usifh ajymif;vJjcif; okdr[kwf
pdwfvSkyf&Sm;jcif;ukdqkdvkdwwfMuonf/ xkdUaMumifh tusifhtvGef
aumif; vQif4if;?bk&m;w&m;tvGefMudK;pm; vQif4if;tvGef born
jzpfonf[kqkd wwf Muonf/ cav;arG;bGm; aom tcgt vGefarG;onf[k
r&Sdbl;yg/ tusifh ajymif;vJjcif; jzifh born EkdifvQif
c&pfawmfMuGvmjyD;tao cHp&mrvkdyg/ xkdhaMumifh born again
onfvltm;jzifhr[kwfbk&m;ocifuom;awmftm;jzifh
vkyfaqmifaom t&mjzpfonf/xkd haMumifhrnfolrQ born again rjzpfedif
aomol r&Sd/rodjcif; aMumifhomvQif born again rjzpfedifjcif;jzpfonf/
Born again jzpf&ef vkyfaqmifp&mr&Sd/ ,kHMunfjcif;jzifh vufcHbkd
homvQiffrdwfaqG\ wm0ef jzpfonf/

oifcef;pm (1&)rSar;cGef;rsm;

1/ tjypfyGm;rsm;vQif----------------omí MuG,f0onf/
2/ tm'H onftarSmifEkdifiHokd hrnfokd ha&mufoenf;/----------------
3/ tarSmife,fajrokdhoifrnfokd ha&mufoenf;-------------------
4/ tarSmife,f\ocifonf------------------jzpfonf/
5/ rdwfaqGukdrnfoltxJüxnfhoenf;/-------------------
6/ c&pfawmfESifhtwlaojyDavm/-----------------------
&/ jrKyfESHjcif;ukdrnfokd hac:oenf;/----------------------
8/ oifonfc&pfawmfESifhtwlxajrmufjyDavm/-------------------
9/ xajrmufaomtcgvl---------------------jzpfonf/
10/ 'kwd,arG;bGm;jcif;onftusifhajymif;vJjcif;jzpfoavm/-------------
oifcef;pm (18)
c&pfawmfaMumifhcHpm;&aomt&mrsm;

igwkd honfc&pfawmfESifhtwl&Sifjyefxajrmufvm
aomtcgatmufyg tusKd;rsm;ukdcHpm;&Muonf/
'kwd,tMudrfarG;bGm;jyD
ocifa,&Sku- 'kwd,arG;bGm;jcif;ukd rcHaom ol rnfonf um;
bk&m;ocif\edifiHawmfukd rjrif&[kqkdonf (a,m 3;3)/
okdhjzpfvQifrnfuJhokd h'kwd,tMudrf arG;bGm;&rnfenf;/ ocifa,&Sku-
a& ESifh0dnmOfawmftm;jzifharG;bGm;&rnf- [kqkdonf (a,m?
3;5)? a&[kqkdaomaMumifh tcsKd haomolrsm;u
a&ESpfjcif;tm;jzifh'kwd, tMudrfarG; bGm; jyD [k,lqMuonf/ okd
haomf a&ESpfjcif;jzifh 'kwd,t Muddrf rarG;bGm; edifyg/
arG;bGm;edifvQifc&pfawmfþ avmuokdU MuGvmp&mrvdk/
'kwd,arG;bGm;jcif;odbkd h&ef yXrarG;bGm;jcif; odbkd
hvkdonf/ yXr arG;bGm;jcif;onf rdcif0rf;xJrS arG;bGm; jcif;jzpfonf/
yXrarG;bGm;aom tcg tm'HtrsKd;? tm'H rdom;pkxJü arG;bGm;onf/
tm'HtrsKd;onf vla[mif; jzpfí tjypfom;jzpfonf/
xkdyXrarG;bGm;jcif;jzifh aumif;uifokd h r0ifedifyg/
'kwd,jyefrarG;vQifbk&m;ocif\edifiHawmfukd r0if&onfomru jrifvnf;
rjrif&yg/ 'kwd,arG;bGm;bkd h &efa&ESpfjcif;? tusifhajymif;vJjcif;?
bk&m;w&m; MudK;pm;jcif;? ynwfawmfvkdufavQmufjcif;jzifhr&yg/
bk&m;ocifonf vla[mif;tm'HtrsKd;ukd c&pfawmfESifhtwlvuf0g;
uyfwkdifü &kdufowfvkdufonf/ xkd haemuf ocFsKdif;xJü jrSyfESHí
&Sifjyefxajrmuf aponf/ xkdokd h xajrmufvmaomtcg
vla[mif;r[kwfawmhbJ vlopfjzifh xajrmufaponf/ xkdokd hvlopfjzpfbkd
h&ef vlrwwfedifyg/ bk&m;ocif\ wefckd;tm;jzifhjzpfonf (2 aum?
5;1&)/ xkd okd hvlopftjzpfokd ha&muf&Sdjcif; onfom vQif 'kwd, arG;
bGm;jcif;jzpfonf/
om;awmfedifiHokd ha&mufjyD
,cifvla[mif;b0wGif tarSmife,fajrüae&onf/ xkdtarSmife,f xJrS
xGufwwfaomfvnf;bk&m; ocifonfc&pfawmftm;jzifh igwkdUukd
qJGEIwf vkdufonf/ usrf;pmü- arSmifrkdufwefckd;rSvnf;igwkd
hukdESkwfí cspfawmf rlaomom;awmf\ edifiHxJokd hoGif; awmf
rl\- [kqkdonf (aum?1;13)/ xkd haMumifhrdwfaqGonf
arSmifrkdufwefckd;ü r&Sdawmhacs/ c&pfawmf\
edifiHokdUa&mufjyD/ wzef-a,&Skc&pftm;jzifh igwkdUukd
xajrmufapí aumif;uift&yfü ae&may;awmfrljyD- [kqkd jyefonf
({zuf ?2;6)/ xkd haMumifhrdwfaqGonf ,m,DwJjzpfaom rdwfaqG\
ajrtdrf (ukd,fcE¨m) ysufvQif aumif;uifbkHü vl hvufjzifhrvkyfbJ
bk&m;ocifjyifqif awmf rl aom edpöxm0&aetdrf&SdjyD (2 aum 5;1)/
rdwfaqGonfaumif;uifü ae&mrJhjzpfrnf
r[kwfaomaMumifhþavmuukdrpJGvef;oifh/ þavm aumif;uif
ukd,fpm;vS,ftjzpfaeoifhonf/
xm0&touf&jyD
rdwfaqGonfu,fwifjcif;taMumif;ESifh,SOfaom {0Ha*vd
w&m;wnf;[laom or®mw&m;ukdMum;emíxkd c&pfawmfukd
,kHMunf jyD;rS uwdawmfESifh,SOfaomoef h&Sif;
aom0dnmOfawmf\ wHqdyf cyfjcif;ukdcH&jyD({ 1;13)? oef h&Sif;
aom 0dnmOfawmf\wHqdyfcwfjcif;ukd cH&vQifc&pf
awmfukd&&SdjyD/ c&pfawmfukd &&SdaomaMumifh xm0&touf
ukdvnf;&&SdjyD/ xkdokd h& &SdaMumif;ukd
rdwfaqGukd,fwkdifem; vnfbkd hvkdonf (1a,m ?5;11-13)/
bk&m;om;jzpfjyD
rdwfaqGonfyXrarG;bGm;aomtcgpmwefom;jzpfcJhonf (a,m
8;44)/ okd haomfa,&Skc&pfukdvufcHcsdefrSpí
bk&m;om;jzpf&aomtcGifhukd&jyD (a,m 1;12)/ xkd
haMumifhigwkdUonfbk&m;om;jzpf&Muonf[k 0dnmOf awmfonfig
wkd h\0dnmOfESifhtwloufaocH awmfrl\ (a&m
8;16)/om;jzpfaomaMumifhvnf;tarG; pm; tarGcHrsm; vnf;jzpf MujyD
(a&m 8;1&)/
bk&m;vufxJü
rdwfaqG\toufonfbk&m; ocifxHü&SdjyD/usrf;pmü- oifwkdUonf
aoaomoljzpfíoifwkd h\toufonf c&pfawmfESifhtwl bk&m;
ocifü0Sufxm;vsuf&Sd\-[kqkd onf (aum?3;3)/ xkd haMumifh
rdwfaqG\ toufukd pmwefonf rxdckdufedifawmhacs/
xkdUtjyifc&pfawmfu- ighokd;wkdUonf igpum;oHukdem;axmifí ig
haemufokd hvkdufMu\/ xkdokd;wkdU ukd igod\/
xm0&toufukdvnf;igay;\/ xkdokd;wkdonf
ysufpD;jcif;ESifhtpOfrjywf uif;vGwfMuvdrfhrnf/ tb,folrQ
xkdokd; wkdUukd ighvufrSrESkwfr,l&m/ xkdokd;wkd
hukdighvufü tyfay; awmfrl aom ighcrnf;awmfonf
cyfodrf;aomolwkdUxuf MuD; jrwf awmfrl onf jzpfí tb,fol
rQxkdokd;wkd hukdighcrnf;awmf\vufrS rESkwf r,l&m- [kqkdonf
(a,m 10;2&-29)/
,ckrdwfaqGonf c&pfawmf\okd;jzpfaomaMumifh xm0& touf
&SifjyD? ysufpD;jcif;ESifhvnf; tpOf uif;vGwfaomoljzpfonf/
ysufpD;jcif; qkdonfrSm i&JoGm;jcif;ukd qkdvkdonf/ rdwfaqGonf
crnf;awmfESifh c&pfawmf\ vuf xJü &dSaomaMumifh
pmwefonfrdwfaqGukd rxdckduf rpJGESkwf edifawmhacs/ okd
haomftjypfjyKvkyfbkdU&ef aoG;aqmifedifao;aomaMumifh
owdxm;&rnf/
ajzmifhrwfoljzpfjyD
ynwfw&m;tm;jzifhr&edifaomajzmifhrwfjcif;ukdrdwfaqGonf&&S
djyDjzpfonf/ ajzmifhrwfjcif;ukd bk&m;ocifuom ay;ykdifonf/ usrf;pmu
-ajzmifhrwf&muwnfapaomolum; bk&m;ocifaywnf;-[kqkdonf
(a&m?8;33)/ bk&m;ocifonf c&pfawmf\taoG;tm;jzifh rdwfaqGukd
ajzmifhrwfapjyD/ usrf;pmü ,ckwGif taoG;awmftm;jzifh ajzmifh
rwf&m okd ha&mufjyD- [kqkdonf (a&m?5;9)/ xkdajzmifhrwfjcif;onf
vl htjrifü r[kwf/ bk&m;tjrifüjzpfonf/ usrf;pmubk&m;ocifonf
tjypfESifh uif;pifaomolukd
igwkdUtwGufaMumifhtjypf&Sdaomoljzpfap awmfrl\/
taMumif;rlum; igwkd honfxkdoltm; jzifh bk&m;ocifa&SU
awmfüajzmifhrwf aomol jzpfrnfhtaMumif;wnf; -[kqkd onf (2 aum
5;21)/ xkd haMumifh rdwfaqGonf bk&m;t jrifü ajzmifhrwfjyD/ xkd
haMumifh ajzmifhrwfaomoluJhokdU touf&Sifbkd hvdkvmonf/
bk&m;ocif\ taygif;toif;jzpfjyD
,cifb0ü rdwfaqGonf bk&m;ocifESifhbmrQrqkdif/ xkdrQomru
bk&m;ocif\ &efoljzpfcJhonf/ okdUaomf ,ckwGif arSmifrkdufxJ rS
tHhbG,faomtvif;awmfokdU ac:oGif;awmfrlaom ol\*kPf aus;Zl;
awmfrsm;ukd az:jyapjcif;iSg a&G;cs,fawmfrlaom trsKd; jzpfjyD/
rif;pnf; pdrf &Sdaom,Zfyka&m[dwfrsKd;? oef h&Sif;aomvlrsKd;
ykdifxkduf awmfrlaom taygif;toif;jzpfjyD/ txuf utaygif; toif; r[kwf/
,ckwGifbk&m;ocif\ taygif;toif;jzpfjyD/ *kPfaus;Zl; awmf
ukdtxufurcH&aomfvnf; ,ckwGifcH&jyD(1 ay 2;9-10)/
rdwfaqGonf ,Zfyka&m[dwfrsKd;jzpf aomaMumifh rif;pnf;
pdrfcHpm;cGifh &Sdonfomru ukd,fwkdifqkawmif; edifonf/
bk&m;ocif\taygif;toif; jzpfaomaMumifh
bk&m;ocifESifhtpOfrjywfrdó[m&zJG hedifonf/ aus;Zl;awmf
cHpm;aomolvnf;jzpfjyD/

oifcef;pm (18) rSar;cGef;rsm;


1/ yXrarG;bGm;jcif;onf---------------rSarG;bGm;jcif;jzpfonf/
2/ 'kwd,arG;bGm;jcif;onfc&pfawmfESifhtwl---------aomtcgjzpfonf/
3/ rdwfaqGukd
----------wefckd;rSESkwfícspfawmfrlaom----------\edifiHokdh
ykdhaqmifjyD/
4/ rdwfaqGonfavmu\-------------ukd,fpm;vS,f jzpfonf/
5/ rdwfaqGonf---------------\ wHqdyfcyfjcif;cH&jyD/
6/ rdwfaqGonfocifa,&Skukd,kHMunfaomaMumifhbk&m;ocif\
----------------------jzpfjyD/
&/ rdwfaqGonfc&pfawmf\----------xJü&SdaomaMumifh pmwefonf
rdwfaqGukd r-------------------ckdufedifacs/
8/ rdwfaqGonfbk&m;ocif\tjrifü------------------jyD/
9/ rdwfaqGonfrif;pnf;pdrf&Sdaom---------------------jzpfjyD/
10/ rdwfaqGonf---------------\ taygif;toif;jzpfjyD/

oifcef;pm (19)
u,fwifjcif;pdwfcsrSk
u,fwifjcif;onf tptqkH; bk&m;ocifu vkyfaqmifoGm;jcif; jzpfonf/
crnf;awmf bk&m;ocifuuGsefyf wkd hukdom;awmftm;jzifh u,fwif bkd
hurÇmrwnf r&SdrSDuyif MuHpnfjyD;jzpfonf (1 ay? 1;20)/ om;awmf
bk&m;uvl h ZmwdcH,lí taocHjcif;ESifh &Sifjyefxajrmufjcif;tm;jzifh
jynfh pkHapcJhjyD/ oef h&Sif;aom0dnmOfawmf bk&m;u
ESkwfuywfawmfukd tokH;jyKí xdkt&mrsm;ukd
em;vnfoabmygufaponf/ uGsefyfwkd hu,kHMunfjcif; wckwnf;jzifhvuf
cH&,lonf/ uGsefyfwkd h\vkyfaqmifcsufwckrQ r&Sd/
ESkwfuywfawmftm;jzifh
bk&m;ocifuuGsefyfwkd hukdu,fwifaMumif;/ tjypfvTwfaMumif;/
xm0& toufay; aMumif;/ vufcHaMumif; rsm;ukdrnfuJhokd
hodedifrnfenf;? "r®a[mif;acwf\ bk&m;ocifukd
vlvlcsif;pum;ajymouJhokd har;jref; edifonf/ om;awmfvufxufü
rsufESmcsif;qkdif ajymqkdar;jref;edifonf/ okdUaomf ,ckoef
h&Sif;aom0dnmOfawmfacwfü EIwfuywfawmftm;jzifh bk&m;\
vkyfaqmifcsufrsm;ukd od edifonf/ xkd haMumifhESkwfuywfawmfukd
zwf&Skavhvmbkd hvkdonf/
ESkwfuywfawmfurnfokd hqkdoenf;
vlvlcsif; pma&; Muaomt cg wa,mufESifh wa,muf pmxJüa&;
xm;onfh twkdif;,kHMunf wwfMuonf/ xkdenf;wlbk&m;ocif\ uwdawmf
rsm;ukdusrf;pmxJü a&;xm;onfhtwkdif; pdwfcs ,kHMunfedifonf/ tcsKd
h aom olrsm;onf usrf;pmtay:ü ,kHMunfrSktjynfht0 r&Sdaomtcg
tjcm;aom enf;tm;jzifh ,kHMunfbkd h&Sm wwfMu onf/
cHpm;rSk&Sdbkd h&efaomf4if;? edrdwf vu©Pmtm;jzifh4if;?
,kHMunfbkd h&Smaomtcg pmwef\vSnfhuGufxJrSm a&muf
oGm;wwfonf/ bk&m;ocifukd,kHMunfedif&ef-,k'vlwkd h onfedrdwf
vu©Pmukdawmif;wwfMu\/ a[vovl (*&dwfvl)wkd honf ynmukd
&SmwwfMu\? igwkdhrlum; vuf0g;uyfwkdifrSm taocHawmfrlaom
c&pfawmf\ taMumif;t&mukda[majymMu\(1?aum 1;22-23)/
tjypfpD&ifjcif;rcH&
tjypfESifhywfoufíocifa,&Skþokd hqkdcJhonf-avmuDom;wkdU
tm; tjypfpD&ifjcif;iSg bk&m;ocifonfom;awmfukd þavmuodkU
apvTwfawmfrlonfr[kwf/ avmuDom;wkd honfukd,fawmftm;jzifh
u,fwifjcif;okd
ha&mufrnfhtaMumif;apvTwfawmfrl\/om;awmfukd
,kHMunfaomolonf tjypfpD&ifjcif;ukdrcH& (a,m? 3;1&-18)/
usrf;pm u om;awmf ukd,kkHMunfaomolonf tjypfpD&ifjcif;ukd
rcH&[k qkdxm;&m uGsefyfwkd honfom;awmfukd
,kHMunfaomaMumifh tjypfpD&ifjcif;ukdrcH&[k
,kHMunfpdwfcsedifonf/ bk&m;ocifonf rkom rajymwwf yg/
vlajymaom pum;ukd ,kH&vQif bk&m;ocif ajymaompum;onf
omí,kHbG,f &mtaMumif;&Sd\/ (1 a,m?5;9)/
uGsefyfwkd hukdvufcHonf
vlom;rsm;onfukd,fxHokdUvmaomolukd wcgw&H ESifxkwfwwf
Muonf/ okdUaomf ocifa,&Sku - ighxHokd hvmaomolukd igonf
tvQif; ry,f- [kuwdjyKxm;ygonf (a,m 6;3&)/ rdwfaqGonf
ocifa,&SkxHoUkd trSefwu,fvmvQif olonfoifhukd vufcHonf[k
pdwfcsedifonf/ olukd,fwkdifESkwftm;jzifh rajymawmhaomfvnf;
ol\ESkwfuywfawmf usrf;pmtm;jzifh rdwfaqGukd
vufcHaMumif;odedifonf/
xm0&touf&jyD
xm0&toufqkdonfrSm bk&m;ocifESifhtwl aumif;uifbkHü
aejcif;ukdqkdvkdonf/ vl\0dnmOfonf i&JrD;tkdifxJüvnf;
xm0&touf&Sif &rSm jzpfonf/ xkdokdU i&JrD;tkdifü
xm0&touf&Sifjcif;ukd aojcif; (okd h) 'kwd, aojcif;[kac:onf (Asm?
20;14)/
ocifa,&Sku -om;awmfudk,kHMunfaomol t aygif;wkd honf
ysufpD;jcif;okd hra&muf xm0& toufukd&rnfh taMumif;wnf;-
[kqkdonf (a,m?3;15)/ AwådZHa,m[efuvnf; - om;awmf
ukd,kHMunfaomolonf xm0&toufukd&\/ om;awmfukd y,f
aomolrlum; xm0&toufukdrawG h&/ xkdol\tay:übk&m; ocif\
trsufawmfwnfaeonf [ka[mav\- (a,m? 3;36)/

,ck rdwfaqGonf om;awmfukd ,kHMunfaomaMumifh xm0&


touf&jyD[k ESkwfuywfawmft& pdwfcs edifonf/ xm0&toufonf
aojyD;rS &rnfht&mr[kwf/ ,cktouf&SifpOfyif &rnfht&mjzpfonf/
xkdtouf&&ef jynfhpkHrS tjypfruif;rS r[kwf/
om;awmfukd,kHMunfvQif &edifonf/ xkd
haMumifhESkwfuywfawmfukd pdwfcs bkdUvkd onf/
oef h&Sif;aom0dnmOfawmf&&SdjyD
rdwfaqGonf ocifa,&Skukd ,kHMunfvufcHaomtcg oef h&Sif;aom
0dnmOfawmfukdvnf; &&SdjyDjzpfonf/ usrf;pmü-oifwkd honf
u,fwifjcif; taMumif;ESifh ,SOfaom {0Ha*vdw&m; wnf;[laom
or®mw&m;ukd Mum;emí xkdc&pfawmfukd ,kHMunfjyD;rS
uwdawmfESifh ,SOfaom oefU&Sif;aom 0dnmOfawmf\
wHqdyfcyfjcif;ukdcH&jyD({zuf?1;13)/ xkdoefh&Sif;
aom0dnmOfawmfonf a&G;ESkwfjcif;aeU&ufwkdifatmif wHqdyf
cyfxm; onf ({zuf? 4;30)/ xkd haMumifhrdwfaqGonf oef h&Sif;aom
0dnmOfawmf (okd h)c&pf awmf\ 0dnmOfukd&&Sdxm;aomoljzpfonf/
oefU&Sif;aom 0dnmOfawmfESifh c&pfawmf\ 0dnmOfonf
twlwlyifjzpfonf/
oifcef;pm (19) ar;cGef;rsm;
1/ u,fwifjcif;onf tptqkH; -------------uvkyfaqmifoGm;onf/
2/ u,fwifjcif;vkyfief;ukd ----------uMuHpnfí----------ujynfhpkHaponf/
3/ oef h&Sif;aom0dnmOfawmfacwfübk&m;ocifukd ------------------tm;jzifh
ajymqkdedifonf/
4/ bk&m;ocif\uwdawmfrsm;ukd----------------ü a&;xm;onfhtwkdif;
pdwfcsedifonf/
5/ bk&m;ocifukdk,kHMunfbkd h&ef edrdwfvu©Pmvkdygovm;/--------------
6/ om;awmfukd,kHMunfaomolonf tjypfpD&ifjcif; cH&ygrnfavm/
---------------------------------------------------------------------------
&/rdwfaqGukd ocifa,&SkuvufcHaMumif; rnfokd hodedifoenf;?
------------------------------------------------------------------------------
8/ om;awmfukd,kHMunfaomolonf------------------------ukd&\/
9/ rdwfaqGonfoef h&Sif;aom 0dnmOfawmfukd &&SdjyDavm? rnfuJhokd
hodedif oenf;/ --------------------------------------------
10/xm0&toufonf,ck&edifoavm/aojyD;rS&&rnfavm/
----------------------------------------------------------------------------

oifcef;pm (20)
c&pf,mefESpfrsKd;
,kHMunfcgp c&pf,mefwkdif; rSm;wwfaom t&mwck&Sdonf/
xkdt&mrSm c&pfawmfukd,kHMunfaomol onf tjypfrvkyf&/ xkdrQru
tjypf rvkyfedif[kxifrSwfjcif;yif jzpfonf/ tu,fí,kHMunfol wa,muf
tjypfjyefvkyfvQif xm0&touf jyefvnfqkH;&SkH;rnf[kxifrSwf wwfonf/
trSefrSm xm0&toufonf tjypfuif;aomaMumifh4if;/ bk&m;ocif\
tvdkawmftwkdif; aeedifaom aMumifhaomf4if;?&onfr[kwf?
bk&m;ocif\ aus;Zl;awmfoufouf
aMumifh&&SdonfjzpfíjyefvnfrqkH;&SH;edifacs/
tu,fítjypfvkyfwkdif; xm0&touf qkH;&SkH;vQif xm0& touf
r[kwfawmhacs/ xm0&toufonf wqufwnf;jzpfí wcg&&SdvQif
xm0&wnfwef honf/ okd hr[kwfbJ tjypfvkyfaomtcg xm0& touf
qkH;&IH;í jyefvnfaemifw&aomtcgwkdif;jyef&&SdedifvQifxm0&touf
r[kwf/ jywfawmif;jywfawmif; toufwmjzpfrnf/ bk&m;ocifu ,kHMunf
olukd xm0&toufay;aom tcgxkdufwefíay;onf r[kwf/ oem; aom
tm;jzifhom ay;onfukdodxm;bkd hvkdonf ({zuf?2;8-9)/
xkdrQomru ,kHMunfolrsm;onftjypfvkyfedifao;aMumif;
&Sifa,m[efu þokd ha&;om;xm;onf-ukd,ft jypfr&Sd[kigwkd honfqkd
vQif ukd,fukdukd,fvSnfhzsm;Mu\/'kp&kdufrjyKjyD[k igwkd
honfqkdvQif bk&m;ocifukd rkomt jypfwifMu\/
ESkwfuywfawmfvnf; igwkdUü r&Sd- (1 a,m?1;8? 10)/ trSefrSm
,kHMunfoltjypfvkyfvQif zsm;emjcif;jzpfonf/ ukd,fcE¨mzsm;emaomtcg
toufukef qkH;oGm; onfr[kwf/ okd haomf bmrQ rvkyfedifbJ
tdyf&may:vSJaeouJhokd h,kHMunfoltjypfvkyfvQif 0dnmOf a&;&m\
tvkyfrvkyfedifbJ zsm;emaejcif;jzpfonf/
þavmuüvlokH;rsKd;okH;pm; &SdaMumif;or®musrf; pmtm;jzifh
od&onf/ 4if;wkd hrSm
Zmwdyuwdvl
Zmwdyuwdvlonfc&pfawmfukdr,kHMunf/ c&pf awmfukd
vufrcH aomol jzpfaomaMumifh c&pfawmfESifhrqkdif (a&m?8;9)/
c&pfawmfr&

aomaMumifh xm0& toufr& (1 a,m 5;12)/c&pfawmfukd r,kHMunfaom


aMumifh ,ckyif tjypfpD&ifjcif;ukd cH&aomoljzpfonf (a,m 3;36)/
þolonf c&pfawmfukdr&aomaMumifhpdwfESvkH;txJ&Sdyv’ifay:uig
wnf;[laom twåutkyfpkd;ae onf/
&Sifaygvku ZmwdyuwdvlESifhywfowfí þokd hqkdonf- Zmwd
yuwdvlonf bk&m;ocif\0dnmOfawmf t&mukdrcHr,l/ xkdt&mwkd
hukd rkdufrJaomt&mjzpfonf [kxifwwfonf/ xkdt&mukd 0dnmOf
tm;jzifhom ykdif;jcm;í em;vnfedifaomaMumifh Zmwdyuwd vlonf
em;rvnfedif (1 aum ?2;14)/Zmwdyuwdvlonf 0dnmOft&mukd
em;rvnfaomaMumifh rvkdcsif/ ajrMuD;t&mukdom pdwf
pJGvef;jcif;&Sdonf/ ol\toufwm? tjyKtrl? tusifhtBuHrsm;Munfh
vQifvnf; 0dnmOfoabmr&dS/wnfjidrfjcif; 0rf;ajrmufjcif; r&Sd?
tvGefaysmfvkduf? tvGef 0rf;enf;vkduf? pdwfwkdvkduf?
pdwfqkd;vkduf? pkd;&drfylyefvkdufjzifh rjidrfoufaom toufwmjzifh
touf&Sifonf/
Zmwdyuwd toufwmonf omoemyvlrsm;üomru c&pf,mef
rsm;xJüvnf; rsm;pGm&Sdonf/ oif;tkyf q&mrsm;rSpí?
toif;awmfvlMuD;rsm;? trsKd;orD;acgif; aqmifrsm;?
vli,facgif;aqmifrsm;? toif;oltoif;om;
rsm;pGmwkd honf tjyifyef;tm;jzifh c&pf,mef[kxif&aomfvnf;
c&pfawmfukd r&&SdaomaMumifh Zmwdyuwdvlrsm; jzpfMuonf/
þtoufwmrsKd;jzifh bk&m;ocif\ tvkdawmfukd rvkdufedif/
vkdufcsifpdwfvnf; r&SdMu/ bk&m;t vkdawmfxuf rdrdwkd
htvkdukdvdkufbkd htav;xm;Muonf/ bk&m;\bkef;
&Skwfcsp&mjzpfaponf/
0dnmOfyuwdc&pf,mef
0dnmOfyuwdc&pf,mefonf c&pfawmf ukd pdwfES
vkH;xJüvufcHonf omru ol\toufwmukdtkyf pkd;cGifh jyKaomol
jzpfonf/ ig wnf;[laom rmefrmeudkatmufokd hcsonf/ þvlonf
c&pfawmf&&SdaomaMumifh ppfrSef aom c&pf,mef jzpfonf/
xm0&touf ukdvnf;&&Sdonf (1 a,m 5;12)/ tjypfpD&ifjcif;rSvnf;
vGwfajrmufaomol jzpfonf (a,m?3;18)/ bk&m; ocifa&S
hawmfüajzmifhrwfaomol oef h&Sif;aomoljzpfonf (1 aum?1;2?30)
þvlonf toufwmukd ukd,fwkdifrtkyfcsKyfbJ c&pfawmfukd
tkyfpkd; apaomaMumifhbk&m; tvkdawmftwkdif;
touf&Sifaomoljzpfonf/ xkdUaMumifh0dnmOfawmf\toD;wnf;[laom
cspfjcif;? 0rf;ajrmufjcif;? jidrfouf jcif;? pdwf&Snfjcif;?
aus;Zl;jyKjcif;? aumif;jrwfjcif;?opömapmifhjcif;? el;nHHhodrfarGU
jcif;? umr*kPfcskKyfwnf;jcif;paom 0dnmOfawmf\toD;rsm;ukd ol\
toufwmü awG h&onf (*vm 5;22-23)/
þvl\toufwmonft"dyÜg,f&Sdí yef;wdkifvnf;&Sdonf/ tajym
tqkdtjyKtrl tMuHtpnfwkdUonfbk&m;ocif\tvkdawmf twkdif;
jzpfaomaMumifh olwyg;twGufvnf; wnfaqmufp&mjzpfívlrsm;ukd
qJGaqmif edifaomoljzpfonf/ ol\toufwmonf bk&m;ocif\bkef;ukd
xif&Sm;apí vlwkdif;\av;pm; ESpfoufcspfcif jrwfekd;jcif;ukd cH&onf/
,kHMunfolwkdif;onf xkduJhokd haom toufwmjzifh
touf&Sif&rSm jzpfonf/ xkduJhokd haomolukdomoemyvl rsm;uvnf;
av;pm;í olUtm;jzifh bk&m;ocifukd,kHMunfvmMurSmjzpfonf/
bk&m;ocif\pdwfawmfeSifh awGUí ,kHMunfolwkdif;
arQmfvifhawmifhwaom toufwmjzpfonf/
Zmwdyuwdc&pf,mef
Zmwdyuwdc&pf,mefonf c&pfawmfukd pdwfESvkH;xJü
&&Sdaom aMumifh xm0&toufukd&&Sdaomol/ tjypf
pD&ifjcif;rSuif;vGwfaom oljzpfonf/ c&pf,mefwa,muf&oifh
&xkdufaom tcGifhta&;rsm; udk&onf/ okd haomf c&pfawmfukd
toufwm\ tkyfpkd;cGifhray;/ ig wnf;[l aom twå jzifhtoufwmukd
tkyfpkd;onf/ xkd haMumifhc&pf ,mefjzpfaomfvnf;
c&pf,mefr[kwfouJhokd hZmwdoabmjzifhtouf&Sifonf/
þvlonfc&pfawmfukd &&SdaomaMumifh xm0&toufrqkH;&SkH;
aomfvnf; Zmwd tvkdtm;jzifh touf&SifaomaMumifh ol\toufwmu
bk&m;ocif\bkef;awmf rxif&Sm;onfomru &Skwfcsp&mjzpfonf/
Zmwdyuwdvl uJhokd hyif *vmwd 5;19-21 xJrSmaz:jyaom ZmwdtoD;
rsm;ukdomoD;onf/
aum&defoktoif;awmf
aum&defoktoif;awmfvnf; Zmwdtm;jzifhtouf &SifMuaom
aMumifh &Sifaygvkuþokd hqlcJhonf- nDtpfukdwkdUtxufu
igonf0dnmOf vlwkdUtm; a[majymouJhokd hoifwkd htm; a[majym
&aom tcGifhr&SdbJ Zmwdyuwd vlwkd htm;4if;? c&pfawmfü
oli,fuav; wkd htm;4if;? a[majymouJhokd ha[majym&\/ ,ckyifvnf;
Zmwdy uwdvl jzpfMu ao;\/ *kPfjyKdifjcif;? &efawG hjcif;?
tcsif;csif; uJGjym;jcif; &SdMu onfjzpfíoifwkd honf
ZmwdyuwdvljzpfMuonf r[kwfavm? avmuD xHk;pHtwkdif;
usifhaqmifMu onf r[kwfavm (1 aum 3;1? 3)/
aum&defok toif;awmfonf Zmwdtm;jzifhtouf &Sifaomfvnf;
u,fwifjcif;rqkH;&SkH;aMumif; &Sifaygvk\ ESkwfqufpmu þokd hawG
h&onf- a,&Skc&pftm;jzifh tjypfESifhuif;pifí oef h&Sif;olt&m cef
hxm; aomol (1 aum?1;2) [ka&;xm;onf/ xkdrQomru xkdolrsm;onfocif
c&pfawmf<uGvmaomtcg olwkd hcHpm;&rnfht&mrsm;ukd þokd
ha&;om; cJhonf- aemufqkH;aom wHykd;rSkwfaomtcg
wcPjcif;wGif rsufpd wrSdwfwGif igwkd h&SdorQ(aum&defok
toif;om;rsm;tygt0if)onf ajymif;vJjcif;okd h a&muf&Murnf (1 aum
15;52)/
þokd hZmwdyuwdc&pf,mefrsm;onf u,fwifjcif;rqkH;&kSH;
aomfvnf; bk&m;tvkdawmfESifhjynfhpkHaom toufwmr[kwf
olwyg;xdckduf p&m toufwmjzifh touf&SifaomaMumifh
bk&m;bkef;awmfvnf; olwkdU aMumifh &Skwfcsp&m jzpfonf/
olwkd hukd,fwkdifvnf; aysmf&TifjidrfoufrSkr&Sd/ pdwfysufp&m
toufwmjzifhtouf&Sif&onf/ xkd toufwmrsKd;jzifh toufr&SifbJ
0dnmOfawmf tkyfpkd;jcif; t oufwmjzifh touf&Sif&Murnf/
c&pfawmfukdtkyfpkd;apjcif;jzifh
Zmwdyuwdc&pf,mefonf toufwmü ig tm;jzifhtkyfpdk;í
c&pfawmfukd ae&mray;jcif;aMumifhjzpfonf [kod&jyD/ xkdokd
hZmwdoabmjzifh qufvuftouf&Sifygu
bk&m;ocif\pdwfawmfESifhrawG hedif/ bk&m;ocifESifh qef
husifbufjzpfí bk&m;ocif\w&m;awmftvdkokd h rvkdufwwf/ xkdrQru
rvkdufEkdif (a&m 8;7-8)/
xkd haMumifh c&pfawmf tkyfpkd;aom toufwm
0dnmOfawmfjynfh0 aom toufwmjzifh jyefvnftouf&Sifedif&ef
rdrdtjypfukd0efcsawmif;yef í c&pfawmfukdtoufwmü
ociftjzpfjyefvnftkyfpkd;cGifhay;&rnf/pdwfESvkHESdrhfcsí
rdrdtoufwmukd c&pfawmfxHü jyefvnfykHtyf&rnf/ xkdoUkd
c&pfawmfukd trSefwu,f tkyfpkd;cGifhay;vQif olonf rdwfaqG\
toufwmukd
tkyfpkd;rSmtrSefjzpfonf/c&pfawmftkyfpkd;aomtoufwmonf
0dnmOfyud toufwm jzpfíbk&m;ocif\ tvkdawmftwdkif; jyefvnf
touf&Sifedifay rnf/ 0dnmOftoD;rsm;ukdvnf; jyefvnfoD;vmedifayrnf/
oifcef;pm (20)rS ar;cGef;rsm;
1/ c&pfawmfukd ,kHMunfjyD;aomolonf tjypfvkyfedifyg ao;ovm;/
-----------------------------------------------------------------------
2/ ,kHMunfolrsm;onftjypfaMumifhxm0&touf
qkH;&SkH;edifygovm;/-----------------------------------------------------
--------------------
3/ Zmwdyuwdc&pf,mefonfc&pfawmfukd&ygovm;/--------------------
4/ c&pf,mefrsm;txJüZmwdyuwdvlrsm;&Sdygovm;/tb,fhaMumifhenf;/
-----------------------------------------------------------------------
5/ ZmwdtoD;rsm; az:jyyg/---------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------
6/ rnfokd haomolonf0dnmOfyuwdc&pf,mefjzpfoenf;/
-----------------------------------------------------------------------
&/ 0dnmOftoD;rsm;az:jyyg/---------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------
8/ Zmwdc&pf,mefonfrnfolutkyfpkd;oenf;/--------------------------
9/ Zmwdc&pf,mef u,fwifjcif;qkH;&SkH;rnfavm/-------------------------
10/rnfuJhokd h0dnmOfc&pf,mefjzpfrnfenf;-------------------------------
----------------------------------------------------------------------

oifcef;pm (21)
&yfwnfcsufESifhvkyfaqmifcsuf
c&pf,mefwa,muftaejzifh rdrd\ &yfwnfcsuf (standing) ESifh rdrd\
vkyfaqmifcsuf (state) ukdaocsmpGmykdif; jcm;em;vnfbkdUvkd onf/
&yf wnfcsufqkdonfrSm bk&m;ocifu ,kHMunfolrsm;twGuf
c&pfawmf\vkyf aqmif ay;aom t&mrsm;jzpfonf/ tdrfESifhESkdif;ygu
tkwfjrpfESifhwlonf? vkyfaqmifrSkonf ae hpOf ,kHMunfol\
vkyfaqmifrSkukdqkdvkdonf/ &yfwnf csuftcskKd hukdaz:jyyg u-
tjypfuif;pifonf
,kHMunfolwa,mufonf ae hpOfESifhtrQ pdwftm;jzifh4if;?ukd,f
um,tm;jzifh4if;? wenf;r[kwf wenf; tjypfusL;vGefrSmjzpfonf/
okdUaomf olonf c&pfawmfü tjypfuif;pifaomoljzpfonf/ xkd haMumifh
tjypfpD&ifjcif;rS uif;vGwfaomoljzpfonf (a,m 1;18)/ tjypfusL;vGefrSk
twGuf tbonfom;ukdqkH;rwwfouJhokd hbk&m;ocif\qkH;rjcif; cH&rSm
jzpfonf (a[jAJ 12;5-11)/ tjypfpD&ifjcif; onf tjypfom;rsm;ESifhqkdifí
qkH;rjcif;onfom;rsm; ESifhomqkdifonf? xkd
haMumifh,kHMunfolrsm;onf tcsdef ra&G;
bk&m;ocif\qkH;rjcif;ukdcHedifaomfvnf; tjypftwGufw&m;
pD&ifjcif;rS uif;vGwfjyD;aomolrsm;jzpfonf/ xkdokd h,kH
Munfolwa,muf tjypfESifh uif;pifjcif;onf c&pfawmf\ cHpm;&aom
&yfwnfcsufwckjzpfonf/ ,kHMunfolukd,fwkdif tusifhtMuHtm;jzifh
tjypf&Sdaomfvnf; c&pfawmfü tjypfuif;pifonf/ wenf;tm;jzifh
qkdvQif&yfwnfcsufonf bk&m;ocif\ tjrifüjzpfívl htjrifür[kwf? þt&mukd
em;vnfedifbkd h&ef &Sifaygvku aum&defoktoif;awmfxHa&;aompm
ukdMunfhMupkd h/ xkdtoif;awmfonf tjypfESifhruif;yg/ olwkd
honfZmwdyuwdvljzpfMu ao;onf/ *kPfjydKifjcif;? &efawG hjcif?
tcsif;csif;uJGjym;jcif;&SdMuao;onf (1 aum 3;3)/ xkdrQomru tb\
r,m;ukdodrf;ykdufaomolvnf; olwkd htxJü&Sdonf/ usefaomolrsm; uvnf;
xkdtjypftwGuf pdwfromnnf;wGm;jcif;r&Sd/ rmeaxmifvTm; vsuf&Sd
Muonf (1 aum?5;1-2)? aum&defoktoif;awmfonfoef
h&Sif;jcif;r&Sdacs/
okdUaomf&Sifaygvku olwkd hukdpma&;aomtcg-
a,&Skkc&pftm;jzifhtjypfESifh uif;pifíoef
h&Sif;olt&mücefUxm;aomolwnf;[laom aum&def
okjrdKUü&Sdaom bk&m;ocif\ toif;awmf-[ka&;cJhonf (1 aum 1;2)/
tb,faMumifhxkdokd ha&;oenf;/ tpü olwdk h\tjypfukdrodaom
aMumifhavm/ r[kwfyg/ olwkdU\tjypfrsm;ukd &Sifaygvk aumif;aumif;
odygonf/
&SifaygvkqkdvkdonfrSm aum&defok toif;awmfonf c&pfawmf\
tjypfESifhuif;pifíoef h&Sif;jcif;ukdbk&m; ocifu a,&Skc&pftm;jzifh
ay;jcif; udk qkdvkdonf/ xkdt&m onfa,&Skc&pfü olwkd
h\&yfwnfcsufjzpfonf/ olwkdU vkyfaqmifcsuf raumif;yg/ &efawG
hjcif;? *kPfjydKifjcif; t csif;csif; uJGjym;jcif;wkdU onf olwkd
h\vkyfaqmifcsufrsm; jzpfygonf/ xkdt&mrsm; onftjypf&Sdí
vkH;0raumif;yg/ okd haomfolwkd h\&yfwnfcsuf onf c&pfawmfü
jzpfaomaMumifh tjypfESifhuif;pifíoef h&Sif;onf/ taMumif;rSm
c&pfawmf \ oeUf&Sif;jcif;onf olwkd h\ oef h&Sif;jcif;jzpfonf (1 aum
1;30)/
&yfwnfcsufonf bk&m;\ tjrifüjzpfí vl\htjrif r[kwf/ bk&m; ocifu
aum&defok toif;awmfukd c&pfawmfü jrifonf/ xkd haMumifholwkdh
onfc&pfawmfü tjypfuif;íoef h&Sif;onf/ vlonfvkyfaqmifcsufom
jrifedifonf/ xkd haMumifhvkyfaqmifrSktay:rSmom wa,mufESifh
wa,muf qkH;jzwf Muonf/ xkdokd hqkdaomf bk&m;ocifonf
vkyfaqmifrSkukd *&krpdkuf oavm[k ar;p&m&Sdvmonf/
bk&m;ocifonf ,kHMunfol\vkyfaqmifrSk ukdvnf; *&kpkdufygonf/ okd
haomfxkdt&mtm;jzifh ,kHMunfoluc&pfawmfü &&Sdxm;aom oef
h&Sif;jcif;ukd rxdckdufedifacs/ vkyfaqmifrSk twGuf tbonf
om;ukdqkH;rouJhokd h qkH;rrSmjzpfonf/ tu,fíqkH;rjcif;ukd
em;;raxmif ygu ol\ ukd,fcE¨m&kyfodrf;jcif;txd jyKvkyfedifonf/
ajzmifhrwfjcif;
ajzmifhrwfjcif;onf w&m;pD&ifjcif;ESifhqkdifonf/
,kHMunfolwpf a,mufonf c&pfawmfü &SdaomaMumifhbk&m;ocif\
tjrif ajzmifhrwfonf/ xkd haMumifh&Sifaygvku- bk&m;ocifonf
tjypfESifh uif;pifaomolukd igwkdUtwGufaMumifh
tjypf&Sdaomoljzpf apawmf rl\/ taMumif; rlum;igwkd
honfxkdoltm;jzifh bk&m;ocifa&SU ajzmifhrwf aomol
jzpfrnfhtaMumif;wnf; -[kqkdonf (2 aum?5;21)/
bk&m;ocifu tjypfESifhuif;pifaomol wnf;[laom c&pfawmfukd
igwkd htwGufaMumifh tjypf&Sdaomol jzpfaponf/ taMumif;rSm
igwkd honf c&pfawmftm; jzifh(igwkd h\vkyfaqmifcsufaMumifhr[kwf)
bk&m;ocifha&Sh awmfü (vla&SUü r[kwf)
ajzmifhrwfrnfhtaMumif;wnf;[k qkdxm;onf/
okd hjzpfí,kHMunfolrsm;onfbk&m;tjrifü
c&pfawmfaMumifhajzmifhrwfMu onf/ xkdt&monf ,kHMunfolrsm;\
&yfwnfcsufjzpfonf/ olwkd h\vkyf aqmifrSktay: qkH;jzwfonfr[kwf/ vl
htjriftm;jzifhvnf; r[kwf/ &yfwnf csufonf c&pfawmftay: rlwnfonf/ okd
hjzpfí,kHMunfolwkdif;\ &yfwnf csuf onf twlwlyifjzpfí
ajymif;vJjcif;vnf; r&Sdacs/ vkyfaqmifrSk rlum;
rdrd\vkyfaqmifrSktay:rlwnfaomaMumifh wa,mufESifhwa,muf
uGm;jcm; uGJjym;Muonf/
&yfwnfcsufESifh vkyfaqmifcsuf rcJGjcm;ygu
&SkyfaxG;rSkrsm; jzpfvm onf/ rnfolrQtjypfrvkyfbJraeedifMu/ okd
hjzpfí ,kHMunfolrsm; tjypfjyef vkyfrd aomtcg ajzmifhrwfjcif;? oef
h&Sif;jcif;rsm; qkH;&SkH;oGm;jyD[k xifwwf onf/ bk&m;ocifa&S
hrSm a,&Skc&pftm;jzifh &&Sdaom ajzmifhrwfjcif;ESifh oef
h&Sif;jcif;onf a,&Skc&pf rajymif;vJouJhokdk h
ajymif;vJjcif;r&Sdacs/ okdhaomf tjypfaMumifh bk&m;ocifESifh
rdó[m&jywfí 0rf;ajrmufrSkqkH;&SkH;rnf/ rdbpum;em;raxmifaom
om;orD;onf om;orD;tjzpfrS pGef vTwfjcif; rcH&aomfvnf;
0rf;ajrmufrSk r&Sdawmhacs/ rdba&S hrSmrsufESmr&bJ rsufESm
i,fae&onf/ xkd henf;wl t jypfvkyfaom ,kHMunfolonf bk&m;
ocifa&ShrSm rsufESmi,f&onf/ 'g0d'fonf
Amoa&SAESifhrSm;,Gif;aomtcg 0rf;rajrmuf edifaomaMumifh
þokdUjyefvnfqkawmif;onf- pdwfoufom 0rf;ajrmufrl
&SdrnfhtaMumif;pum;ukd tuGsefyftm; Mum;ap awmfrlyg/ okd
hjyKvQif csKd;zJhawmfrlaomt&kd;wkd honf &TifjrL;jcif;
&SdMuygvdrfhrnf-u,fwif awmfrljcif;ESifh,SOfaom 0rf;ajrmufjcif;
tcGifhukd jyefíay; oem; awmfrlyg/-MunfndKaom
apwempdwfoabmonf tuGsefyfukd axmufrygapaomf- (qm?51;8?12)/
aum&defok toif;om;rsm;onf toufwmü oef
h&Sif;rSkr&SdMuaomf vnf; 0dnmOfqkaus;Zl;rsm;&&SdMuonf/
xkdrQomru oef h&Sif;olrsm; ukdocif a,&Sku
csDaqmifjcif;vnf;yg0if&MurSmjzpfaMumif; &Sifaygvku þokd ha&;
xm;onf-igwkd h&SdorQonf tdyfaysmf(ao)&Murnfr[kwf/
okdUaomf vnf; aemufqkH;aom wHykd;rSkwfaomtcgwcPjcif;wGif
rsufpd wrdSwfü igwkd h&dSorQ (aum&defok toif;om;rsm;tygt0if)
onf ajymif;vJjcif;okd h a&muf &Murnf ( 1 aum? 15;51-52)/
qkdvkdonfrSm c&pfawmf <uvmaomtcg
Zmwdyuwdtwkdif;touf&SifcJhMuaom aum &defoktoif;om; rsm; vnf;
ukd,fcE¨majymif;vJjcif;okd ha&mufMurnf/
Zmwdtwkdif;touf&Sifjcif;tm;jzifh ol wkd hu,f wif jcif; rqkH;&IH;acs/
xkdokdUrqkH;&SkH;aomaMumifhZmwdtwkdif; touf&SifMubkd
hr[kwf/ Zmwdtvkd twkdif;touf&Sifjcif;tm;jzifh
qkH;&IH;aomt&mrsm;ukd jyefvnfavhvm&Murnf/rdó[m&jywfonf
,kHMunfolwa,mufonf c&pfawmf vufcHcsdefrS pí bk&m;ocif\
om;jzpf&jyD (a,m?1;12)/ Zmwd tvkdvkdufítjypf
usL;vGefaecsdefüyifvQiff bk&m;ocif\om;jzpfonf/ om;orD; rsm; onf
rdb pum; em;axmifaom tcsdefuom om;orD;rsm;jzpfonf r[kwf?
pum;em; raxmifaom tcsdefü yifvQif om;orD;rsm;jzpfMuonfr[kwfavm/
pum;em;axmifaom aMumifh
om;orD;jzpfMuonfr[kwf/ arG;bGm;jcif;aMumifh om;orD;jzpfonf/
xkdhaMumifh pum;em;raxmifjcif;tm;jzifh om;orD;t&mudkqkH;
&SkH;edifonf r[kwf/ om;orD; jzpfjcif;onf usKd;pm; jcif;?
aumif;jrwfjcif;tm;jzifhjzpfonf r[kwf/ rdcifrS
arG;bGm;jcif;tm;jzifhjzpfonf/ xkd henf;wl bk&m;ocif\ tom; jzpfjcif;onf
tusifhESifhMudK;pm;jcif;tm;jzifhr[kwf/ 0dnmOfESifh arG;bGm;jcif;
tm;jzifh omvQifjzpfonf/ xkdt&monf&yf wnfcsufjzpfonf/ vl\
vkyfaqmifrSkaMumifhr[kwf/ bk&m;ocif\vkyfaqmifrSkjzpfí rajymif;vJ
edifawmhacs/ ocifa,&Skc&pf ay;aom Oyrmuvnf; aysmufaom om;onf
okH;jzKef;í raumif;aomtusifhrsm;usifhvsuf zcifxHrS
xGufoGm;aomfvnf; ol hzcif\om; yif jzpfonf/ zcifxHrS oGm; aom
aMumifh zcifESifhrdó[m& jywfí zcif\pnf;pdrfrcHpm;&aomfvnf;
zcif\om;jzpfqJjzpfonf/ oljyefvmaomtcg ol hzcifu om; [kvuf cHonf
(vk?15;24)/

om;orD;rsm;onf rdb pum;em;axmifbkd hjzpf onf/ rdbpum;


em;axmifrS rdbrsufESmyGifhvef;onf/ xkdenf;wl ,kHMunfolrsm;
bk&m; pum; em;axmif&rnf/ okd hrSom bk&m;\bkef;
xif&Sm;rSmjzpfonf/ bk&m;\om; rsm; tusifhqkd;aeygu
bk&m;\bkef;&Skwfcsp&m jzpfonf/

oifcef;pm (21) ar;cGef;rsm;


1/ &yfwnfcsufonf-------------\vkyfaqmifcsufjzpfonf/
2/ vkyfaqmifcsufonf ---------------\vkyfaqmifcsufjzpfonf/
3/ &yfwnfcsufonf ----------------\ tjrifüjzpfonf/
4/ aum&defoktoif;awmfonf c&pfawmf\ oef h&Sif;jcif; onfolwkdU\
---------------csufjzpfonf/
5/ aum&defoktoif;awmfonf ZmwdtjypfusL;vGefjcif;onf olwkdU
-----------------------csufjzpfonf/
6/ ,kHMunfol onf----------&SdaomaMumifh----------
tjrifüajzmifhrwfonf/
&/

a,&Skc&pfü&aomt&mrsm;rajymif;aomfvnf;tjypfvkyfvQifbm&SkH;
rnfenf;/-------------------------
8/ 'g0'fonfrSm;,Gif;aomtcg bm&SkH;oenf;/-------------------
9/ bk&m;om;jzpfjcif;onf--------------csufjzpfonf/
10/tjypfvkyfvQif rnfonfht&m&SkH;rnfenf;/----------------------------
rnfonfht&mr&IH;edifoenf;/-----------------------------------------

oifcef;pm (22)
MuD;xGm;jcif;ESifh&ifhusufjcif;
ouf&SdowÅ0gESifhtyifwkdif;onfMuD;xGm;Muonf/
MuD;xGm;jyD;rS &ifhusufum oD;yGifhMuonf/ okd hrSomyGg;
rsm;edifonf/ vlom;rsm;vnf; arG;bGm;jyD;vQif BuD;xGm;Mu onf/ cav;
arG;aomfvnf; rBuD;xGm;vQif rdbrsm;pdwf qif;&JrSm aocsmonf/
xkdrQomru BuD;xGm;aomolwkdif; vnf;r&ifhusufBuyg/
vlaumifBuD;aomfvnf;cav;pdwf &Sdaeao;ygu tm;ukd;ír& cav;uJhokdU
Munfh&Skbkdhvkdtyf ayvdrfhrnf/ xkd haMumifhvlwkdif;
arG;bGm;&kHjzifhrjyD;yg/ tcsdef wefvQif MuD;xGm;bkd hESifh
&ifhusufbkd hvkdonf/
xkdUenf;wl 0dnmOfykdif;qkdif&müvnf; ,kHMunfol rsm;onf
c&pfawmf\ 'kwd,arG;bGm;&kHESifh rjyD;yg/ BuD;xGm;jcif;ESifh
&ifhusufjcif; &Sdbkd hvkdtyfonf/ tcsdefwefaomfvnf;
rBuD;xGm;r&ifhusufygu rsm;pGmaom jyóemrsm; ay:aygufedifonf/
Zmwdüusifvnf
,kHMunfolrsm;MuD;xGm;&ifhusufjcif;r&SdvQif
0dnmOfoabmjzifh toufr&Sifedif/ Zmwdoabmjzifhom touf&Sifedifonf/
aum&defok toif;awmfonf MuD;xGm;&ifhusufjcif;r&SdaomaMumifh
&Sifaygvku -nDtpfukdwkdUtxufuigonf 0dnmOfvlwkd
htm;a[majym ouJhodkU oifwkdhtm; a[majym&aomtcGifh
r&dSbJ ZmwdyuwdvlwkdU tm;4if;? c&pfawmf\ oli,fcav;wkd
htm;4if;? a[majymouJhokdh a[majym &\-[kpma&;cJhonf (1aum?
3;1)/ Zmwd yuwdvl qkdonfrSm bk&m;rod aomol r,kHMunfaomolukd
qkdvkdonf/ ,kHMunfolrsm;onf rMuD;xGm; r&ifhusuf vQif
avmuDom;rsm;uJhokd hjzpfícJGjcm;ír&ay/
aMucJaomtpm
cav;oli,frsm;onfaMucJaomtpmrsm;ukd rpm;edifMu/ edk hukdom
okH;aqmifMuonf/ xkd henf;wl0dnmOfykdif; cav;oli,frsm;vnf;
aMucJaom tpmukdrpm;edif 0dnmOfedk hrsm;ukdom
okH;aqmifMuonf? &Sifaygvku- ,ckwkdif atmif oifwkd honf
cJbG,fpm;bG,fukd raMuedifMuaom aMumifh igrauGs;&/ ekd
hukdomwkduf&\/ ,ckyifvnf;raMuedif Muao;-[ka&;cJhonf (1 aum?
3;2)/ a[jAJpma&;aomoluvnf; xkdarvcd aZ'uf\taMumif;ukd
igajymp&mtrsm;&Sd\/ okd haomfvnf; oifwkdU
onfumvMumaomaMumifh q&mtjzpfokd ha&mufoifhaomf vnf;
bk&m;ocif\ Asm'dwfawmfü a&S hOD;pGm oif&aom w&m;ek
wkd hukd olwyg;xHüwzefoif&aomtaMumif;&Sdonfjzpfí aMucJ
aom tpmukdrokH;aqmif edk hukdomokH;aqmifaomol jzpfMu\-
[ka&;cJhonf (a[jAJ 5;11-12)/
aMucJaomtpmrpm;jcif;jzifh tb,fjyóem &Sdoenf;[k ar;edif onf/
ekd hukdomokH;aqmifaomolonftm;r&Sd/ tvkyfrvkyfedif/ aMucJaom
tpmpm;rSom tm;&Sdí tvkyfvkyfedifonf/ xkdenf;wl 0dnmOfEkdU
hukdomaomuf aomolonf bk&m;ocif\ tokH;awmfrcHedif/ cav;uJh okd h
olwyg;ukdrSDckd tm;ukd;bkd hvkdtyfaeayvdrfhrnf/ cav;rsm;onf
tvkyfrvkyfedifonf omru om;orD;rsm;vnf; rarG;bGm;edifyg/ xkd
henf;wl 0dnmOfcav;rsm;onff 0dnmOfom;orD;rsm;rarG;bGm;edifacs/
olwkdUukdwcsdefvkH;apmifha&SmufbkdUvkd tyfonf/
tjypfüaysmfarG h
cav;rsm;onf npfnL;aomt&mrsm;ukd&GH&Smjcif;r&Sd?
ESpfouf Muonf/ awG horQaomt&mukd yg;pyfxJokd h xnfhwwfonf/
usef;rma&; vnf;rod? rdrdtwGuf ab;tEÅ&m,f&Sdr&Sdukdvnf; em;rvnf/
xkd haMumifholwkdh ukd wcsdefvkH;apmifha&Smufbkd hvkdtyfonf/
xkdenf;wl 0dnmOfrMuD;xGm; r&ifhusufaomolwkd honf
tjypfüaysmfarG hwwfonf/ rdrdtwGuf tEÅ&m,f&dS r&Sd rpOf;pm;bJ
Zmwd\tvkdukdvkdufavQmufwwfaomaMumifh olwkUdukd wcsdef
vkH;apmifh a&Smufbkd hvkdtyfonf/ aum&defoktoif;awmfvnf;rMuD;
xGm;r&ifh usufaomaMumifh *kPfjydKifjcif;?&efawG hjcif;?
tcsif;csif;uGJjym;Muonf (1 aum 3;3)/
xkdtusifhrsm;onf,kHMunfolrsm;ür&Sdoifh/ okd haomfvnf; 0dnmOf
a&;&m cav;jzpfaevQifrvTJra&Smifom &Sdaeayrnf/ 0dnmOfa&;&m
rBuD;xGm; r&ifhusufjcif;onf rdrdtwGufomru tjcm;olrsm;twGufvnf;
raumif;acs/ ,kHMunfolnD tpfukdarmifESrrsm;ukd tm;enf;aponf/
,kHMunfolrsm;tMum;ü jyóemrsm;íuGJjym;aponf/ xkdrQomru
r,kHMunfolrsm;twGuf xdrdvJp&mjzpfonf/ r&ifhusufolrsm;\
toufwmudk Munfhjcif;tm;jzifh r,kHMunfolrsm;onf bk&m;ocifukd
rjrifedif/ t[ef htwm; jzpfaponf/ bk&m;ocif\bkef;awmfukd
rxif&Sm;aponf omru emrawmfukd &Skwfcsp&mjzpfaponf/ xkd
haMumifh,kHMunfolwkdif; MuD;xGm;&ifhusufbkdU vkdtyfonf/
touf&Sifaomtoif;awmfrsm;ü 0dnmOfykdif;MuD;
xGm;&ifhusufrS kr&Sdygu jyóemaygif;pkHESifh awG
hBuKH&rSmaocsmaeygonf/aum&defok toif;awmfuJhokd h 0dnmOf
qkaus;Zl;&&Sdaomfvnf; jyóem rajyvnf edifatmif&Skyf axG;rSk&Sd
edifonf/ cav;rsm; rsm;&Sdaom ae&müjyóem rsm;ítb,ft&mukdrQ
vkyfaqmifír&acs/ BuD;xGm;&ifh usufrSomvQif jyoemrsm;ukd
ajz&Sif;edifrSm jzpfonf/
MuD;xGm;&ifhusufjcif;r&SdvQif cav;rsm;uJhokd h
aumuf&kd;rD;avmifovkd cPcsif;wGifwuf<uGaomfvnf;rMumrSD
jyefvnfjidrfusoGm;wwfonf/ tb,fcav;rSMuD;rm;aomtrSkukd rvkyfedif/
tcsKd haomt oif;awmfrsm;\ 0dnmOfykdif;cav; rsm;omvQif&Sd
aomaMumifh wcsdefvkH; cav;xdef;MuD;wnf; [laom
toif;tkyfq&mukdom wrf;waeMu onf/toif;tkyf q&mr&SdvQif
bmrQrvkyfwwfMuawmh acs/ oif;tkyfq&mvnf; cav;MuD; jzpfaeygu
rnfuJhokdU cav;rsm;MuD;xGm; &ifhusuf
atmifjyKpkauGs;arG;&rnfukd rod EkdUbl;BuD;ESifh we*FaEG ae
hwGif 0dnmOfcav;rsm;ukd a&a&maom ekd hBuJBuJ (vl
htBuKdufw&m;rsm;)ukd wkdufwwfonf/ xkd
haMumifh0dnmOfcav;rsm; onf rBuD;xGm;/ jyóemrsm;onf/ okd hjzpfí
rdwfaqGvnf; 0dnmOfa&;ü BuD; xGm;&ifhusufbkd hvkdonf/

oifcef;pm (22) ar;cGef;rsm;


1/ cav;rsm;arG;bGm;jyD;vQif bmjzpfbkd hvdkao;oenf;/------------------
2/ cav;rBuD;xGm;vQifrnfolpdwfqif;&Joenf;/-------------------------
3/ 'kwd,arG;bGm;jyD;vQifbmvkdao;oenf;/-----------------------------
4/ 0dnmOfoabmESifhtouf&Sifedif&efbmvkdoenf;/---------------------
5/ Zmwdyuwdvlonftb,fokd haomolenf;/--------------------------
6/ cav;rsm;rnfuJhokd haomtpm pm;oenf;/---------------------------
&/ tvkyfvkyfedif&efrnfuJhokd haomtpmpm;&oenf;/-------------------
8/ cav;rsm;onfrnfonft&mESifhaysmfwwfoenf;/--------------------
9/ rMuD;xGm;jcif;\
jyóemrsm;a&;yg/-------------------------------------------------------------
-------------------------------------------
10/ tb,faMumifhtoif;awmfrsm;üjyóemrsm;oenf;/------------------
11/ tb,faMumifh,kHMunfolrsm;MuD;rm;aomt&mrvkyfedifoenf;/
----------------------------------------------------------------------------
12/ tb,faMumifhoif;tkyfq&mukdrSDaeoenf;/--------------------------

oifcef;pm (23)
BuD;xGm;&ifhusufenf;
cav;rsm;BuD;xGm;bkd
h&efatmufygtcsufrsm;&SdbkdUvkdtyfonf/ usef;rmjcif;?
tpmpm;aomufjcif;? ukd,fvufvSkyf&Sm;jcif;? tem;,ljcif;?
ESifhtcsdefrsm;vkdtyfonf/ xkdt&mrsm;jynfhpkHygu
BuD;xGm;jcif;onf tvkdvkd jzpfonf/
tpm;tpm
cav;rsm;BuD;xGm;&ef yXrOD;qkH;ekd hpkd h&onf/
rdcifekdUonf cav;rsm; twGuf taumif;qkH;jzpfonf/ xkdenf;wl
0dnmOfykdif;üvnf;0dnmOfekd haomuf bkdU vkdonf/ usrf;pmu- xkd
haMumifhoifwkd honf ocifbk&m;\ aus;Zl; awmfukd
jrnf;prf;Muonfjzpfí trskKd;rsKd;aom remvkdjcif;? vSnfhzsm;
jcif;? vQdK h0Sufjcif;? jiLpljcif;? uJ h&J hjcif;&SdorQudk
y,f&Sm;u,f wifjcif; tvkdiSg ESkwfuywfawmf w&m;\ edk hppf
tm;jzifh BuD;yGm;rnfh taMumif; bGm;paomoli,fuJhokd
hxkdw&m;edk hukd tvGef vkdcsifaom pdwf&SdMuavmh-
[kqkdonf (1 ay?2;1-3)/
cav;edk hrpkdhvQif rBuD;xGm;edifouJhokd h 0dnmOfvl vnf;
eSkwfuywf awmfedk hppfukd rpkd hvQif rBuD;xGm;edifacs/
ESkwfuywfawmfonf 0dnmOfEkdU
jzpfaomaMumifhzwf&Skavhvm&rnf/ tcsKd haomolrsm;onf
Mum;emjcif; tm;jzifhomvQif eSkwfuywfawmfukd cH,lBuonf/
ukd,fwkdifzwf&Skavh vmjcif;r&Sd/ xkdokd
haomolonfrMuD;xGm;edif/ ESkwfuywfawmf rzwfbJ
MuD;xGm;edifaomjzwfvrf;r&Sd/ xkdaMumifhMuD;xGmvkdvQif
ESkwfuywfawmfukd zwf&Skav hvm&rnf/
qkawmif;&rnf
ukd,fhtpGrf;tptm;jzifh bk&m;om;rjzpfedifouJhokd h
ukd,fhtpGrf; tptm;jzifh c&pf,meftoufwm touf
r&Sifedifyg/c&pf,meftoufwmukd bk&m;ocif\wefckd;tm;jzifhom&Sif
edifonf/ ocifa,&Sku- igESifhuGmvQif oifwkd honf tb,ftrSkukdrQ
rwwfedifMu-[kqkdcJhonf (a,m? 15;5)/ xkd
haMumifhMuD;xGm;&ifhusuf&ef qkawmif;bkd hvkdonf/
qkawmif;jcif;onf vufajrSmuf t&SkH;ay;jcif; bk&m;ocifukd
vkH;0Ookef tm;ukd;jcif;jzpfonf/ bk&m;ocifESifh tpOfqufoG,fbkd
hvkdonf/
rdó[m&zJG hjcif;
cav;rsm;BuD;xGm;bkdU&ef aqmhupm;jcif;vnf; vkdtyfonf/xkdU
enf;wl ,kHBunfolrsm;vnf; tjcm;olrsm;ESifh xdawG hrSk rdó[m&zJG
hbkdU vkdtyfonf/ ,kHMunfolrsm;ESifhawGUvQif
tcsif;csif;wkdufwGef;jcif;? oufaocHjcif;? aus;Zl;awmfcsD;rGrf;jcif;
qkH;roGefoifjcif;rsm;jyKvkyfjcif; tm;jzifh 0dnmOfa&;&mü
MuD;xGm;&ifhusufedifonf/ xkdUaMumifhtcsif;csif;
pnf;a0;jcif;trSkukd ra&SmifrvGJMuESifh? tcsif;csif;wkd hukd
wkdufwGef; edk;aqmfMuavmh/umv tcsdefa&mufvkeD;onfukd
axmufojzifh omíMudK;pm;Mu avmh- (a[jAJ ?10;25)/
tem;,ljcif;
cav;rsm;BuD;xGm;&ef tdyfpuftem;,lbkdUvkdonf/ cav;i,f avav
ykdíttdyfrsm;avavjzpfonf/ 0dnmOfa&;&müvnf; tem;,lbUkd vkdtyfonf/
rnfuJhokd h tem;,lrnfenf;/ tem;,ljcif;onf tvkyfrvkyfjcif;? ol
wyg;ukdtm;ukd;jcif;jzpfonf/ bk&m;ocifukdtm;ukd;jcif;tm;jzifh tem;
,ledifonf/ ocifa,&Sku-0efav;íyifyef; aomol taygif;wkd high xHokd
hvmMuavmh/ igonf csrf;omay;rnf- [kvufurf;BuKdaeonf (róJ?11;28)/
vlwkdif;ü0efxkwf0efykd;rsm;&SdMuonf/xkdt&mrsm; ukd
ocifc&pfawmf u xrf;ay;csifonf/ xkd haMumifh ol hukd
rdrd\0efxkwfrsm;tyfESHbkd hvkdtyfonf/
0efxkwf0efykd;rsm;&dSaevQif 0dnmOfa&;&mü
BuD;xGm;&ifhusufjcif;r&Sdedifacs/ avmuü&SdMuao;aomaMumifh
qif;&J'ku©rsm;&dS&OD;rSm jzpfonf/ xkd haMumifh ocifa,&Sku-
oifwkd honf þavmu\ qif;&J'ku©ukdcH&Muvdrfhrnf/ okd
haomfvnf; rpkd;&drfESifh igonfavmuukdatmifjyD-[krdef
hawmfrl\/ (a,m?16;33)/
c&pfawmfü rsm;rsm;tem;,ljcif;jzifh 0dnmOfykdif;ü ykdí
BuD;xGm;edifonf/ qufvufí- tb,folonfpkd;&drf jcif;tm;jzifh
rdrdtoufwmukd wawmifcefUrQ wkd;yGg;apedifoenf;-[kqkdonf
(ró?J 6;2&)/ pkd;&drf ylyefjcif;jzifh 0dnmOfykdif;aeraumif;jzpfaponf/
xkd haMumifh-xm0& bk&m;ukd
pdwfESvkH;t<uif;rJhukd;pm;avmh/ ukd,fhOmPfukdt
rSDrjyKESifh/ oGm;av &m&mü
xm0&bk&m;ukdrsufarSmufjyKavmh/ okdUjyKvQifoif\ vrf;
c&D;wkdU ukd yJhjyifawmfrlrnf/ igonfynm&Sdonf[k
ukd,fwdkrxifESifh/xm0&bk&m;ukd aMumuf&GHI
'kp&kdufukda&Smifavhm/odkUjyvQif oif\t aMumwkd
honftm;oefí t&kd;wkd honf jcifqDESifh jynfhpkHMu vdrfhrnf-
(okwåH? 3;5-8)/
usef;rmbkd hvkdonf
cav;rsm;BuD;xGm;bkd h&ef usef;rmbkd hvkdonf? rnfrQ
yifpm;aomfvnf; rusef;rmygu BuD;xGm;edifrnf r[kwf/ xkd
henf;wl0dnmOfykdif;üvnf; usef;rm bkdUvkdonf/ 0dnmOfykdif;
aeraumif;apaomt&monf tjypfjzpfonf/ ,kHMunfolwa,muftjypf
usL;vGefaomtcg BuD;xGm;rSk ukd&yfwef haponf/ qmvHq&mu-
igonftjypfukdraz:jybJaepOftcg waeUvkH; nnf;wGm;aomtm;jzifh
ight&kd; wkd honfaqG;ajrhjcif;okd ha&muf& Mu\/ ae
hnrjywfukd,fawmf\vufonf tuGsefyf tay:rSm av;í tuGsefyf\
acGs;&nfonf aEGumvüajcmufaoG hjcif;uJhokd jzpf\- [kqkdonf
(qm?32;3-4)/
aeraumif;aomolonf*&kkpkduf&onf/ aq;aomuf&onf/
ukoay;&onf/ okd hrSom usef;rmíBuD; xGm;edfifayrnf/ xkd henf;wl
0dnmOfykdif;usef;rmbkd h&ef t jypfrsm;ukd bk&m;ocifxH
0efcsawmif;yef&rnf/ usrf;pm u-wzeftuGsefyfonf ukd,ftjypfukda&S
hawmfü0efcsyg \/ jyKrdaom'kp&kdufukd0Sufírxm;yg/
igvGefusL;aomt&mukd xm0&
bk&m;tm;az:jyawmif;yefrnf[kajymqkdaomtcg ukd,fawmfonf
tuGsefyfjypfrSm;jcif;tjypfukd vTwfawmfrl\- (qm?32;5)/
vlonftjypfr&SdvQifa&m*gr&Sd/
a&m*gr&SdvQifusef;rmíBuD;xGm;bUkd &efom&Sdawmhonf/
tcsdefapmifhbkd hvkdonf
cav;BuD;xGm;&ef tcsdefapmifhbkd hvkdonf/ rnfrQyif
*&kpkduf auGs;arG;jyKpkaomfvnf; ae hcsif;ncsif;rBuD;xGm;edif/
xkd henf;wl 0dnmOfykdif; vnf; tcsdefapmifhbkd hvkd onf/
a[jAJpma&;aomolu þokd ha&;onf- oifwkd honf
umvMumaomaMumifh q&mtjzpfokd ha&mufoifh aomf vnf;-
aMucJaomtpmukdrokH;aqmif/ edk hukdom okH;aqmif& aom
oljzpfMu\- (a[?5;12)/ þae&mumvtcsdefMumaomtcg BuD;xGm;
&ifhusufaom q&mtjzpfokd ha&mufoifhaMumif; od&onf/
xkdUaMumifh,kHMunf olrsm;onf BuD;xGm;&ifhusufbkd h
tcsdefapmifhbkd hvkd aBumif;od&onf/
&ifhusufjcif;
&ifhusufjcif;onf BuD;xGm;jcif;\ toD;tyGifh okd hr[kwf tqufjzpf
onf/ ukd,fcE¨m&ifhusufjcif;onf rsKd; qufjyef hyGGGGg;apedifonf/
pdwfykdif;qkdif&m BuD;xGm;jcif;onf todOmPfA[kokw
yGm;rsm;jcif;jzifh&&dSedifonf? &ifhusuf jcif;rlum; &&Sdxm;aom
todOmPfukd tokH;jyKjcif;tm; jzifh&&Sdedifonf/
ausmif;om;jzpfpOfwGif &ifhusufjcif;r&Sdaomfvnf; BuD;xGm;onf/
xkd ausmif;om;onfq&mr jzpfvmaomtcg BuD;xGm;jcif;&yfí
&ifhusufvm onf/ BuD;xGm;pOfwGif aqmhupm;csifí
£aj'apmifhjcif;r&Sd/ okd Uaomf q&mr
jzpfvmaomtcg&ifhusufjcif;\vu¨Pmjzpfaom £aj'apmifhjcif;onf tvkdvkd
jzpfvmonf/ xkdq&mronf ausmif;jyefwufygu BuD;xGm;jyefí
cav;pdwfjyef0ifvmrSmjzpfonf/ wynfhawmfrsm;vnf; ocifa,&SkESifhae
pOfwGiftvGefcav;qefMuonf/ a,m[efESifh,mukyfnDtpfukdwkdUvnf;
avmuD&mxl;&&Sdbkd h ocifa,&SkxHü awmif;cJhMuonf/ usefaom
wynfhawmf rsm;uvnf; cav;pdwf&SdMuaomaMumifh xkdnDtpfukd
ESpfa,muftay:wGif remvkdMuípdwfqkd;Muonf(róJ?20;20-24)/
tb,folonft BuD;jrwfqkH; jzpfaMumif;ukdvnf; odcsifMuonf (r?18;1)/
xkdokd hjzpf&jcif;onf oifwef;om; jzpfjcif;aMumifhjzpfonf/ olwkd
hocifESifhcJGcGgjyD; aomtcg wGifrl &ifhusufvmMuaomaMumifh
cav;tusifh rsm;rawG h&awmhbJ vlBuD; uJhokdU ajymqkdMuonf/
owÅdvnf;&SdMuonf/ vltMuD;tuJrsm;ukdvnf; raMumufawmhbJ
jywfjywfom;om;&if qkdif&JMuonf/
xkd haMumifh0dnmOfa&;&müvnf; olwyg;xHü oif,laevQif
BuD;xGm; jcif;&Sdaomfvnf; &ifhusufjcif;r&Sdedif/
BuD;xGm;vkdvQifoifwef;om;vkyfí &ifhusufvkdvQifq&mvkyf&rnf/
wjyKdifwnf;BuD;xGm; &ifhusufvkdvQif olwyg; xHwynfhcHí
tjcm;olrsm;ukdvnf;oifay;&rnf/ BuD; xGm;&ifhusuf aomol onf
vkyfief;atmifjrifedifonf/ jyoemukdvnf;ajz&Sif;edifonf/ olwyg;ukdvnf;
wnf aqmufedifonf/ bk&m;\bkef;awmfvnf;xif&Sm;I vl rsm;ukd
qGJaqmifedif ODaqmifedifonf/
oifcef;pm (23) ar;cGef;rsm;
1/ 0dnmOfykdif;twGuf ekd honf -------------jzpfonf/
2?/usrf;pmrzwfbJBuD;xGm;edifoavm ---------------/
3/ qkawmif;jcif;onf -------------- jzpfonf/
4/ rdó[m&zJG hjcif;tb,faMumifhta&;BuD;oenf;/-----------------------
5/ tem;,ljcif;onf --------------- jzpfonf/
6/ 0dnmOfaeraumif;apjcif;onf --------------- jzpfonf/
&/ tjypfonf0dnmOfBuD;xGm;rSkukd --------------- aponf/
8/ 0dnmOfykdif;BuD;xGm;&ifhusuf&ef --------------- vkdonf/
9/ wynfhcHjcif;jzifh --------- íolwyg;ukd oifay;jcif;jzifh -------- aponf/
10/ BuD;xGm;&ifhusufjcif;\tusKd;rsm;az:jyyg/
-----------------------------
---------------------------------------------------------------------

oifcef; pm (24)
,kHMunfolrsm;\ &efolrsm;

bk&m;ocif\aus;Zl;awmfaMumifhu,fwifjcif;okdh
a&muf&SdoGm;MujyD/ c&pf,meftoufwmvnf;avQmuf vSrf;aejyD/
okd haomfxifrSwfoavmuf c&D;raygufa&mufbJ
taESmifht,Sufrsm;&Sdum toufwmü aysmf&Tif0rf; ajrmufoifhoavmuf
r0rf;ajrmuf/ vkyfaqmifoifho avmufrvkyf aqmif edif/ xkdrQomru
bk&m;w&m;bufü pdwfr0ifpm;awmhbJ toufwm\ crf;ajcmufrSkukd
cHpm;edifonf/ xkdtcsdefwGif tjcm;,kHMunfolrsm;ESifhvnf; rawG
hcsif/ rdó[m&vnf;rzJG hvkd? usrf;pmvnf;rzwf? qkvnf; rawmif;?
bk&m;ausmif;vnf;rwufcsif? wufvQifvnf; tm;&rSkr&Sd?
MowypdwfausbkdU avmufomwufonf/ xkdtcsif;t&mrsm;onf
,kHMunfolrsm;ütenf; trsm;jzpfwwfaom t&mrsm;jzpfonf/ xkdokd
hjzpf&jcif;taMumif &if; rsm;onf ,kHMunfolrsm;ü &efol\
wkdufckdufjcif;cH& aomaMumifhjzpfonf/
&efolokH;rsKd;
,kHMunfolrsm;ü &efolokH;rsKd; &Sdonf/ ,if;wkd hrSmpmwef
rm&fewf? avmu ESifh Zmwdwkd hjzpfonf/ xkd&efolrsm;
taMumif;ukd avhvmí rnfuJhokdU awmfvSefwkdufckdufrnfukd
avhvmMupkd h/
pmwefrm&fewf
yXrOD;pGm ,kHMunfolrsm;\ bkH&efoljzpfaom pmwefrm&fewf
taMumif;ukdavhvmMupkdU/jrefrmpum;ykHü ukvm;redif&ckdifrJ
qkdovkd pmwefonf bk&m;redifaomtcg bk&m;ocif\tcspfqkH;vlukd
rJvmonf/ yXrOD;qkH;ol\zsufqD;jcif;tvkyfukd tm'HESifh{0 wkd
hxHüawG hedifonf/ olonf tm'H ESifh{0ukd rowfedifaomfvnf;
bk&m;ocifxHawmfrS vrf;vGJoGm&ef vkyfaqmifcJhaMumif;awG
h&onf/
pmwef\ &nf&G,fcsuf
ol\ t"du&nf&G,fcsufESifh tvkyfrSm vlom;rsm;ukd bk&m;ocifxH
ra&mufbkdU&ef xm0&rD;tkdifxJokdUolESifhtwl qif;&JcHapjcif;iSm
zsm;a,mif; aoG;aqmifbkd hjzpfonf/ vlrsm;ukdbk&m;ocifxHrScGgjyD;
bk&m;ocifESifha0; edfiforQ a0;oGm;atmifvkyfaqmifvkdonf/
vlrsm;ukdzsuf qD;vkdonf/ ocifa,&Sku-olckd;onf ckd;jcif;? owfjcif;?
zsufqD;jcif;iSgom
vmwwf\-[kqkdonf(a,m?10;10)/ þae&mü olckd;onf pmwefukd
qkdvkdjcif;jzpfonf/ pmwefonf vlom;rsm;bk&m;ocifESihf qufoG,fí
bk&m;ocif\ aumif;csD;ay;jcif;ukd rjrifvkd/ xkdUaMumifh u,fwifjcif;
okdUra&mufao;aomolrsm;ukd u,fwifjcif;taMumif; Mum;&avatmif
olwkdU\ em;rsm;ukd ydwfí olwkdU\ rsufpdrsm;udkvnf; zkH;xm;onf/
&Sifaygvku- xkdokdUr,kHMunfaomolwkdUrlum;
bk&m;ocif\ ykHo@mefawmfwnf;[laom c&pfawmf\
bkef;toa&ESifh jynfhpkHaom {0Ha*vdw&m;\ ta&mifonf tvif;ukd
ray;apjcif;iSg þavmuukd tpkd;&aombk&m;onf olwkdU\
OmPfrsufpdukd uG,fap\-[kqkdonf(2aum?4;4)/
c&pfawmf\ {0Ha*vdw&m;onf vlrsm;ukd u,fwifEkdifaom
wefckd; &Sdonf(1aum?1;18)/ vlonf xkdw&m;pum;ukd Mum;vQif
u,fwifjcif;okdU a&mufoGm;Ekdifonf/ xkdUaMumifhpmwefonf
wwfEkdiforQ vlrsm;ukd xkdowif; pum;ukd rMum;Ekdifatmif olwkdU\
em;ukd ydwf? rsufpdukdzkH;aponf/ xkdodkU vlrsm;udk rsufpdzkH;
em;ydwfbkdU&ef tokH;jyKaom vufeufrsm;rSm avmu ypönf;rsm;
wyfrufapjcif;? &mxl;*kPfxl;rsm;tm;jzifh vSnfhzsm;jcif;? aysmfyGJ
&TifyGJrsm;tm;jzifh qGJaqmifjcif;? aiGukdwyfrufí
aiGaemufwaumufaumuf ygatmifvkdufapjcif;? vGJrSm;aom
bmoma&;rsm; qGJvrf;apjcif;? emrnfcH c&pf,mefb0ESifh
auseyfapjcif;? c&pfawmfESifh or®mw&m;xuf *kdPf;*Pukd
ykdít"duxm;apjcif;? EkdifiHa&;? vlrsdK;a&;? vlrIa&;? ynma&;?
,Ofaus;rIrsm; vkdufpmjcif;tm;jzifh bk&m;ocifxHrS a0;oGm;atmif
qGJaqmifonf/ vrf;vGJ aponf/
u,fwifjcif;odkUa&mufNyD;aomolrsm;vnf; olUvufrS
vGwfoGm;aomf vnf; vufravsmhbJ bk&m;zufü
pdwftm;rBuD;Ekdif&efaomf4if;? tjcm;olrsm; c&pfawmfxHokdU
rqGJaqmifEkdif&ef tm;avsmhbkdU&ef wwfEkdiforQ tm;xkwfvsuf
taESmifht,Sufay;aeonf/ þtaMumif;t&mESifh ywfouf í a,mb\ toufwmü
pmwef\ vkyfaqmifcsufukd awGUEkdif onf/ bk&m;ocifukd ,kHMunfí
ajzmifhrwfjcif;ukd vkdufpm; aom a,mbu kdzsufpD; bkdU&ef
pmwefonf bk&m;ocifxHü awmif;qkd cJhonf (a,mb?1)wrefawmf
ayw&ktm;jzifhvnf; ocifa,&Skonf aojcif;ukd a&SmifuGif;&ef tMuHay;
cJhonf (r?16;23)/ ocifa,&Sk ukd,fwkdifyifvQif &ufaygif;av;q,f
tpma&Smifí cE¨mukd,ftm;enf;csdefwGif okH;Budrf tjypfvkyfbkd h
aoG;aqmif cJhonf ( r?4)/ tu,fíocifa,&Sku pmwef\ aoG; aqmifrSkukd
rjiif;y,fedifcJhvQif olonf pmwefvufatmufüusa&mufí vlom;rsm;ukd
u,fwifedifrnf r[kwfay/
pmwef\vlrsm;
,kHMunfolrsm;onfbk&m;om;rsm;jzpfouJhokd
hr,kHMunfolrsm;onf pmwef\om;rsm;jzpfMuonf? ocifa,&Sku ,ckvlwkd
htm; -oifwkdU onfoifwkd htb wnf; [l aom rm&fewfrSqif;oufMu\-
(a,m 8;44)[kqkdcJhonf/ wrefawmfa,m[efuvnf;-igwkd honfbk&m; ocif
ESifhpyfqkdifonfukd4if;/ avmuDom;taygif;wkd honf rm&fewf\
vufü &SdMuonfukd4if; igwkd hodMu\= [kqkd onf (1 a,m? 5;19)/
xkd haMumifh,kHMunfolrsm;onf avmuDom;rsm;ESifhaygif;az:aomtcg
or®m owd&Sdbkd hvdkonf/ r,kHMunfolrsm;ESifhrnDaomxrf;bkd;ukd
rxrf;bkdU &Sifaygvkuowday;cJhonf (2 aum 6;14)/ xkdowday;csufukd
*&krpkdufbJ r,kHMunfolrsm;ESifh wGJaomolrsm;onf
jyóemaygif;pkHawGUum 0dnmOf a&;&mü usqif;í bk&m;zufü
tm;enf;wwfMuonf/

pmweftoif;awmf
pmwefonfbk&m;ocifukdtjrJ wkdufckduftHwkcsif onfhtwkdif;
bk&m;vkyforQukdvkyfvkdonf/ bk&m;ocif\toif;awmf&SdouJhokdU
olüvnf; toif;awmf&Sdonf/ tpykdif;ü toif;awmfukd wwfediforQ
wkdufckduf
zsufpD;onf/ a&Smvkukdvnf;tokH;jyKí toif;awmfukd zsufpD;cJhonf/
okdhaomftoif;awmfonf rysufpD;onfomru ykdíykdí tm;BuD; vmaom
tcg pmwefonfol\ enf;jAL[mudk ajymif;vkdufonf/ tb,fokdh ajymif;oenf;
[lrlum;? toif;awmfukdrwkdufckdufawmhbJ toif;awmftxJrS
tvkyfvkyfonf/ toif;om;rsm;or®mw&m;vrf;rS vGJoGm; atmifoGefoif
onf/ xkd haMumifhrsm;pGmaom toif;awmfrsm;onf tjyifyef;tm;jzifh
bk&m;ocif\toif;awmfrsm;[k xifrSwf&aomfvnf;twGif;ü pmwef\
toif;awmfrsm;jzpfaeonf/
pmwef\toif;awmf[kwf r[kwfrnfuJhokd hodedif rnfenf;[lrlum;?
u,fwifjcif;taMumif;rajym? ajymaomolukdvnf;rkef;í wm;qD;vQif
pmwef\ toif;awmf jzpfonf/ xkdokd haomtoif;awmfrsm;ü usrf;pmukd
t"du rxm;? vl hynm tawG;tac:rsm;ukd OD;pm;ay;um a[majymMu onf/
bk&m;\tvkdawmfaqmifbkd hxuf vlrSka&; ynma&; edifiHa&;
vlrsKd;a&; rsm;ukdOD;pm;ay;Muonf/ 0dnmOfa&;&mxuf
ukd,fum,ykdif;? aysmf&Gifbkdh OD;pm;ay; onf/
or®mw&m;a[majymaomolrsm;ukd rkef;onf/ xkdokdUaom
toif;awmfrsm;onf [ef&Sdaomfvnf; bk&m;ocif\todtrSwfjyKaom
toif;awmfrsm;r[kwfacs/
pmwefusrf;pmausmif;
pmwefü toif;awmfomru usrf;pmausmif;rsm;vnf;&Sdonf/
xkdusrf;pmausmif;rsm;ü usrf;pm,kHMunfbkd hoifay;onfxuf
oHo,&SdbkdU oifay;onf/ usrf;pm xuf vl htawG;tac:rsm;ukdoifay;onf/
xkdusrf;pm ausmif;rsm;ü wufonfxuf rwufvQifomíaumif;onf
tb,fhaMumifh qkdaomf ,kHMunfjcif;ukdaysmufapí
bk&m;ocifESifheD;aponfxuf omí a0;aponf/

pmwef\ vufeufrsm;
pmwef\ t"duvufeufrSm vdrfvnfvSnfhzsm;rSkjzpfonf/ xkdvuf euf
jzifhvlom;tm;vkH;\ rdcifjzpfaom {0ukd zsufpD;cJhonf/ pmwef onf
{0ukd aumif;raumif; oduGsrf;&mtoD;ukdpm;ckdif;onfr[kwf/ okd
haomfpm;csif vmatmif vdrfvnfcJhonf/ {0onftb,faMumifh
vdrfvnfrSkukd cHoenf; [lrlum; bk&m;ocif\pum;ukd r,kHMunf
aomaMumifhjzpfonf/
pmwefonfvlwkdif;ukdvdrfvnfvSnfhzsm;onfomru ocifa,&Sk
ukdyifvSnfhzsm;cJhonf/ pmwefonf ocif a,&Skukd tpmtm;jzifh 4if;?
avmu bkef;pnf;pdrftm;jzifh4if;? wefckd;jyí0gMuGm;bkd h&ef4if;
zsm;a,mif; cJhonf (róJ? 4;1-11)/ ocifa,&Skonf pmwef\
vSnfhzsm;rSkukd bk&m;ocif\ ESkwfuywf awmftm;jzifh
atmifjrifcJhonf/ xkd henf;wl ,kHMunfolrsm;vnf; bk&m;ocif\
ESkwfuywfawmfukd tav;teuf xm;um tokH;jyKbkd hvkdonf/
pmwefukdatmifedifaomvufeuf
pmwefonftaoG;tom;&Sdonfr[kwf/ xkdaMumifh taoG;tom;
vufeufrsm;jzifh wkdufckdufír&acs/ &Sifaygvku- nDtpfukdwkd h
ocifbk&m; tm;jzifh4if;? wefckd;awmf t&Sdeftm;jzifh4if;? ckdifcef
hjcif; &SdMuavmh/ rm&fewf\y&d,m,fwkd hukd
qD;wm;edifrnfhtaMumif; bk&m;ocifjyif qifawmfrlaom
vufeufpkHwkdUukd 0wfaqmif Muavmh/ t aMumif;rlum; igwkd
honf taoG;tom; &Sdaom &efolwkdUESifh qkdifjyKdif
wkdufvSefMuonf r[kwf/ txG#ftjrwfwkd hESifh4if;? tmPmpufwkd
hESifh 4if;? avmuDarSmifrkdufü tpkd;w& jyKvkyfaom rif;wkd
hESifh4if;? rkdCf;aumif;uifüaeaom ewfqkd; wkdUESifh4if;?
qkdifjydKifwkduf vSef &Muonf-[kqkdonf ({zuf 6;10-12)/
xkdokdUpmwefonf Zmwd vufeufjzifh wkdufír&aMumif; odjcif;onf
atmifjrifjcif;\tp jzpfonf/pnf;urf;&Sdjcif;? pnf;vkH; nDnGwfjcif;?
BudK;pm;tm;xkwfjcif; ukd,fum, cGeftm;pkdufxkwfjcif;?
aiGaus;tokH;jyKjcif;? ynmukd tokH;jyKjcif;wkd honf aumif;aomfvnf;
xkdt&m rsm;jzifh pmwefukd redifedifyg/ xkdaMumifhbk&m;
jyifqifay;aom vufeufrsm;ukd tokH;jyK&rnf/

bk&m;jyifqifay;aomvufeufrsm;
bk&m;ocifonfol\om;orD;rsm;twGuf atmufygvufeuf rsm;ukd
wyfqifay;onf? xkdvufeufrsm;ukdt okH;jyK&rnf/
opöm (or®mw&m;) wnf;[laom cg;yef;
cg;yef;onfcg;ukd wif;usyfaponf/ xkd htjyif"g; ukdvnf;
cgyef;ücsdwf xm;&onf/ ppfom;wa,muf\ vkdtyfaom vufeuf wckjzpfonf/
xkdUenf;wl ,kHMunfol\ opömwnf;[laom or®mw&m; rodr&SdvQif
pmwef\ tvG,fwul atmifedifjcif;ukd cH&rSmjzpfonf/
ajzmifhrwfjcif;yg&rDwnf;[laom &iftkyfwefqm
&iftkyfwefqmonf&efolxkd;rnfhckwfrnfht&mukd umxm;onf/
&iftkyfonf&efol\ t"duypfrSwfjzpfonf/ &iftkyfrumxm;ygu &efol
twGuftuGufaumif;jzpfonf/ xkd henf;wl ,kHMunfolwa,muf bk&m;
ay;xm;aom ajzmifhrwfjcif;ESifh oef h&Sif;aom 0dnmOfawmftkyfpkd;
jcif;tm;jzifh &&Sdaom ajzmifhrwfjcif;r&Sdygu
&efolvufxJü&IH;&efvG,fulonf/
jidrfoufjcif;ESifh,SOfaom {0Ha*vdw&m;ukd a[majymtHhaomiSg
jyifqifaom tjzpfwnf;[laom ajcpGyf
ajcpGyfonfvrf;avQmufbkd h&ef tvGefta&;BuD;onf/ ajcpGyf
r&SdygurnfokdhrQ&efolukd wkdufckdufedifrnf r[kwf/ xkdt&monf
{0Ha*vd w&m;ukd a[majymbkd h&ef tqifoifh
&Sdjcif;ukdqkddkvkdonf/ {0Ha*vdw&m;ukd ae&mra&G;
tcdsefra&G; ajymedif&rnf/
rm&fewfypfcwfaom rD;pufvufeufukd umowfedifaom ,kHMunf
jcif;wnf;[laom vTm;
vTm;onf&efolUxm;? vSHrsm;tm;vkH;ukdumuG,faomt&m
jzpfonf/ xkdenf;wl&efolwnf;[laompmwefypfcwfaom rD;pufvufeufrsm;
wnf;[laom pmwefom;orD;rsm;\ a0zefjcif;? tjypfwifjcif;?
txiftjrifao;jcif;rsm;ukd bk&m;ociftay: ,kHMunfjcif;tm;jzifh
atmifjrifedifonf/
u,fwifjcif;wnf;[laom oHcarmufvkH;
oHcarmufvkH;onf OD;acgif;vkHjcKHa&;twGuf t vGefta&;
BuD;onf/ xkdenf;wl bk&m;ay;xm;aom u,fwifjcif;r&SdvQif rnfokd hrQ
pmwefukd wkdufckdufedifrnfr[kwf/ þu,fwifjcif;onf ae hpOftouf wmü
bk&m; ocif\uG,fumrprSkvnf;qkdvkdonf/
bk&m;oif\ESkwfuywfawmfwnf;[laom 0dnmOfawmfxm;
az:jycJhjyD;aomvufeufrsm;onf cHppfvufeuf rsm;jzpfonf/
xkdvufeufrsm;onf tvGefta&;BuD;aomfvnf; &efolukdxkdvufeufrsm;
tm;jzifh rwkdufckdufedifaomaBumifh &efolonf aBumufvef
hvdrfhrnfr[kwf/ okd hjzpfí&efolukd wkdufckdufbkd h&ef
0dnmOfawmf xm;wnf;[laom ESkwfuywf awmfukdtokH;jyK&rnf/
pmwefESifhol\ vlrsm;onf vl\tawG; tac:? tajymaumif;jcif;rsm;ukd
rrSkacs/ bk&m; ocif\ ESkwfxGufpum; rsm;ukdom aMumuf&GH honf/
taMumif;rSm ESkwfuywfawmfonf oefvsufwumwkd hxuf xuf onf
(a[jAJ 4;12)/ xkd h aMumifh ESkwfuywf awmfukd tvGwfusuf&rnf/
aumif;pGm t"dyÜg,f em;vnfítokH;jyK&rnf/

oifcef;pm (24) ar;cGef;rsm;

1/ ,kHMunfolrsm;ü &efolb,fESpfrsKd;&Sdoenf;/ tm;vkH; az:jyyg/


-----------------------------------------------------------------
2/ pmwef\
&nf&G,fcsufonftb,ft&menf;/--------------------------------------------
----------------------------------------
3/ pmwefonfu,fwifjcif;okd hra&mufaomolrsm;\-------------rsm;ukd
---------------íolwkdY\------------
rsm;ukdvnf;---------------------------xm;onf/
4/ vlrsm;u,fwifjcif;okd hra&mufedifatmif tokH;jyKaom pmwef\
vufeufrsm;ukd az:jyyg/----------------------------------------
-----------------------------------------------------------------
5/ tb,faMumifhpmwefonf,kHMunfolrsm;ukdaESmuf,Sufoenf;/
-----------------------------------------------------------------
6/ pmwef\vlrsm;onfrnfolrsm;enf;/------------------------------
&/ pmwef\ toif;awmfrsm;ukdrnfuJhokd hodedifoenf;/
-----------------------------------------------------------------
8/ pmwef\usrf;pmausmif;rsm;ürnfonfht&mrsm;oifoenf;/
----------------xkdausmif;rsm;üwufvkdygovm;/-----------------
9/ pmwef\vufeufonftb,ft&menf;/------------------------
10/ pmwefukdtb,faMumifhtaoG;tom;vufeufjzifh redifedifoenf;/
-----------------------------------------------------------------
11/ ocifa,&Skonf ----------------------tm;jzifhpmwefukdedifonf/
12/ bk&m;jyifqifay;aomvufeufrsm;ukd az:jyyg/
-------------------------------------------------------------------------------
-------------------------------------------------------------------------------
---------------------------------------

trSmpm
þoifcef;pm rsm;ukda&;&aom
tcGifhESifhxkwfa0&aomtcGifhukd ay;oem; awmfrlaom tbbk&m;ocif\
aus;Zl;awmfukdcsDrGrf;ygonf/
þoifcef;pmrsm;ajzqkd&mwGif jyD;pvG,frajzbJtouf&bkd h&ef
ajzapcsifygonf/ oifcef;pmrsm;ukdaocsmpGm
zwfjyD;rSar;cGef;rsm;ukd ajzap csifonfff/
qkawmif;jyD;rSajzapcsifygonf/ em;vnfonfomru toufwm\
xm0&touf&&SdaMumif; pdwfcsaocsmrSom tusKd;&dSrSmjzpfonf/
tajzvTmrsm;ukd oD;oef hpm&Gufjzifhajzqkdum atmufyg
vdyfpmokdU ay;ykd hapvkdygonf/
oifcef;pmtm;vkH;jyD;pD;oGm;aomtcg oifwef; qif;vufrSwfay;ykd
hygrnf/ toufwmü tusKd;cHpm;&ygu aemufxyf þuJhokd
hxkwfvkyffjzef ha0edif&ef rdrd aumif;MuD;cHpm; onftwkdif;
tvSLaiGrsm; ay;ykd hedifygonf/ pdwfxJü
bk&m;trSkawmfjrwfMuD;aqmif&Gufí aysmufqkH; aom 0dnmOfrsm;
u,fwifjcif;okd ha&mufapvkdrSomvQifay;vSLyg/ bk&m;&Sif
aumif;BuD;ay;ygap/

qufoG,frnfhvdyfpm
Rev. apm0if;vGif
toif;csKyfpmayaumfrDwD
jrefrmEdkifiHowif;aumif;ESpfjcif;toif;awmf? toif;csKyf?
&efukefNrdKU?

rmwdum
taMumif;t&m pmrsufESm
oifcef;pm (1) bk&m;ocif\ tvkdawmf -------------- 1
oifcef;pm (2) xm0&bk&m;w&m;olBuD;---------------- 5
oifcef;pm (3) eH0dnmOfjzifhukd;uG,fjcif;----------------- 9
oifcef;pm (4) tjypftaMumif;------------------------ 14
oifcef;pm (5) usL;vGefaomtjypf--------------------- 20
oifcef;pm (6) rdef;rtrsKd;ESifhajrGtrsKd;------------------ 26
oifcef;pm (&) pmwefom;orD;rsm;--------------------- 30
oifcef;pm (8) wd&pämefESifhykd;rTm;------------------------ 35
oifcef;pm (9) jynfhwefqmezl;------------------------ 39
oifcef;pm (10) ukd,fcE¨m?pdwf?0dnmOf------------------ 44
oifcef;pm (11) ynwfawmf--------------------------- 50
oifcef;pm (12) vlrwwfedif--------------------------- 54
oifcef;pm (13) bk&m;ocif\u,fwifjcif;------------ 58
oifcef;pm (14) taoG;tm;jzifhtjypfvTwfjcif;--------- 63
oifcef;pm (15) taoG;awmf\vkyfaqmifcsufrsm;----- 69
oifcef;pm (16) ukd,fpm;cHjcif;------------------------- 74
oifcef;pm (1&) vla[mif;aojcif;--------------------- 78
oifcef;pm (18) c&pfawmfaMumifhcHpm;&aomt&m----- 83
oifcef;pm (19) u,fwifjcif;pdwfcsrI------------------ 87
oifcef;pm (20) c&pf,mefESpfrsKd;---------------------- 90
oifcef;pm (21) &yfwnfcsufESifhvkyfaqmifcsuf-------- 95
oifcef;pm (22) BuD;xGm;jcif;ESifh&ifhusufjcif;------------ 100
oifcef;pm (23) BuD;xGm;&ifhusufenf;------------------ 104
oifcef;pm (24) ,kHBunfolrsm;\&efolrsm;------------- 109

You might also like