Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 72

bia,dï ms<sn|j

flá wjfndaOhlg
rEms; uÕfmkaùula
17

fuu .%ka:fha��bx.%Sis��mßj¾:kh wka;¾cd,fhka lshùu i|yd;a"


bia,duh ms<sn|j jeä úia;r i|yd;a" tys��uqøs; msgm;a i|yd;a
msúfikak'
www.islam-guide.com

isxy,� mßj¾:kh ms<sn|j úuiSu i|yd�ezahidh@yahoo.com


iïnkao��lr .kak

bÈßmi msg ljrh


uq¿ f,dalfha isák ñ,shklg;a wêl uqia,sï ck;dj tlg tla ù ulalu
msysá uiaðÿ,a yrï ys foaj keuÿfuys ksr; ùu

msgqmi msg ljrh


uoSkdfõ msysá jla;D uqyïuoa ;=udKkaf.a foajia:dkh
mru ohdnr" wiuiu lreKjka; foúhkajykafiaaf.a kdufhkA wdrïN lrñ'

bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg


rEms; uÕfmkaùula

fojk ixialrKh
I A bnrdySï

m%Odk ixialrKh úoHd ixialrKh

Dr. William (Daoud) Peachy Professor Harold Stewart Kuofi

Michael (Abdul-Hakim) Thomas Professor F. A. State

Tony (Abu-Khaliyl) Sylvester Professor Mahjoub O. Taha


Professor Ahmad Allam
Idris Palmer
Professor Salman Sultan
Jamaal Zarabozo
Associate Professor H. O. Sindi
Ali AlTimimi

bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula


m%ldYk whs;sh
m%ldYk whs;sh © 1997, 1996 I. A. Abu-Harb.
m%ldYlf.a ,sÅ; wjirh ksis mßÈ fkd,nd fuu m%ldYkfha lsisÿ
fldgila l=uk wdldrhlska fyda l=uk l%uhlska bf,lafg%dkslj"
hdka;%kslj" Pdhdmsgm;a u.ska iïfma%IKh iy Ndú;h ms‚i lsishï
moaO;shl igyka lsÍu yd .nvdlr ;eîu imqrd ;ykïh'

kej; uqøKh i|yd


fuu .%ka:h kej; uqøKh yd kej; m%;sksIamdokh i|yd lsisÿ
fjkila yd ixl,kh lsÍula fkdfldg l< yel' ;;;Ajfhka Wiia
uqøKh i|yd fkdñf,a mß.Kl msgm; ,nd.ekSug ezahidh@yahoo.com
iïnkao lr .kak'

fuu .%ka:fha fjí wvúh


fuu .%ka:fha �bx.%Sis� mßj¾:kh yd bia,duh ms<sn| jeä úia;r i|yd
msúfikak' www.islam-guide.com

fojk ixialrKh
Library of Congress Catalog Card Number: 97-67654
ISBN: 9960-34-011-2

isxy, mßj¾:kh
tï' tï' t*a' uqiañrd
B.Sc Special (Hons)

wu;r mßj¾:k iy�� msgq� ieliqu


t*a' zilshd fmf¾rd

Published by Darussalam, Publishers and Distributors, Houston, Texas, USA

Conveying Islamic Message Society


P.O.Box 834-Alex-Egypt
www.islamic-message.net
info_en@islamic-message.net

bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula


mgqk 1

mgqk
ud;Dldj msgqj
fmrjok 03

1 mßÉfþoh
bia,dufhys i;H;djh i|yd idol lsysmhla 05

01 w,a l=¾wdkfha i|yka úoHd;aul m%d;sydrhka 05

A. ñksia l<, úlikh ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka 06


B. l÷ ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka 11
C. úYajfha iïnjh ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka 14
D. uia;sIalh ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka 16
E. id.r yd .x.d ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka 17
F. .eUqre uqyqo yd wNHka;r ;rx. ms<sn|j
w,a l=¾wdkfhka 20
G. j<dl=¿ ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka 20
H. w,a l=¾wdkfhys i|yka úoHd;aul m%d;sydrhka
ms<sn|j úoHd{hkaf.a woyia 27

03' bia,dufhys jla;Djrhd jk uqyïuoa ;=udKkaf.a my<ùu


ms<sn|j nhsn,fha i|yka wkdjels' 33

04' w,a l=¾wdkfhys wkd.; isÿùï ms<sn|j i|yka lr we;s


jdlHhkaa miqld,Skj ieneúka isÿùu' 35

05' uqyïuoa ;=udKka úiska fmkajk ,o m%d;sydrhka' 36

06' uqyïuoa ;=udKkaf.a ir, osúfmj; 36

07' bia,dufhys wdYap¾hu;a j¾Okh' 40

2 mßÉfþoh
bia,dufhka ,efnk m%;s,dN iuyrla 41

01' iodld,sl jQ iaj¾.h lrd we;s fodrgqjhs 41


02' ksrfha .skafkka ñ§fï ud¾.hhs 42
03' ienE ika;DIaáh yd wOHd;añl iduh 43
04' fmr isÿlrk ,o ish¿ mõ j,g iudj 44

bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula


2 mgqk

3 mßÉfþoh
bia,duh ms<sn| idudkH f;dr;=re 45

bia,duh hkq l=ulao@ 45


bia,dóh uQ,sl úYajdihka lsysmhla 45
01 foúhkajykafia ms<sn|j úYajdi lsÍu 45
02 foaj ¥;hska ms<sn|j úYajdi lsÍu 45
03 foúhkajykafia úiska fy<s orjq lrk ,o mqia;lhka
ms<sn|j úYajdi lsÍu 47
04 foúhkajykafiaf.a m‚úvlrejka yd jla;Djreka
ms<sn|j úYajdi lsÍu 48
05 úksYaph Èkh ms<sn|j úYajdi lsÍu 48
06 w,A loa¾ ms<sn|j úYajdi lsÍu 49
w,a l=¾wdkh yer fjk;a Y=oaO jQ m%Njhka lsisjla ;sfío@ 49
uqyïuoa ;=udKkaf.a m%ldYhka i|yd WodyrKhkA 49
úksIaph Èkh ms<sn|j bia,duh mjikafka l=ulao@ 50
hï mqoa.,fhl= uqia,ïjrfhl= jkafka flfiao@ 52
l=¾wdkh l=ula ms<sn|jo@ 53
uqyïuoa kï jQ jlA;Djrhd ljqrekao@ 54
bia,dufha jHdma;sh úoHdfõ ÈhqKqjg n,mdk ,oafoa flfiao@ 55
uqia,sïjreka l%sia;=iA jykafia ms<sn|j is;kqfha l=ulao@ 56
;%ia;jdoh ms<sn|j bia,duh l=ula mjihso@ 58
bia,dufhys udkj ysñlï yd idOrK;ajh 60
bia,dufhys ldka;djkaf.a ;;ajh l=ulao@ 62
bia,duh ;=< mjq, 62
uqia,sïjreka jeäysáhkag i,lkafka flfiao@ 63
bia,dufhys l=¿Kq my fudkjdo@ 63
01 foaj úYajdih ms<sn|j idËsh 63
02 keu§u 64
03 ild;a §u ^È<skaokag Wmldr lsÍu& 64
04 rdu<dka udifha Wmjdifha fh§u 65
05 ulaldjg jkaokd .ukl ksr; ùu 65
tlai;a ckmofhys bia,duh 66
bia,duh ms<sn|j jeä úia;r i|yd 67
yÈiaj,�wxlkh 67

bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula


3

fmrjok
fuu .%ka:h bia,dï oyu i|yd flá uÕfmkaùuls' fuh mßÉfPo
;=klska iukaú; fjhs' fuys m<uq mßÉfPoh jk —bia,dufha i;H;djh i|yd
idOl lsysmhla˜ uÕska iuyr mqoa.,hka wikq ,nk jeo.;a m%YaK lsysmhlg
ms<s;=re imhhs'
∗ l=¾wdkh hkq we;a; jYfhkau foúhkajykafia úiska my< lrk ,o
foúhkajykafiaf.au jokao@
∗ uqyïuoa 1 ;=ud we;af;kau foúhkajykafia úiska tjk ,o jla;Djrfhlao@
∗ bia,duh hkq we;a; jYfhkau foúhkajykafia úiska my< l< oyulao@
fuu mßÉfPofhys yh wdldrhl idËs bÈßm;afldg we;'

1 Y=oaO jQ w,a l=¾wdkfhys i|yka úoHd;aul


m%d;sydrhhka(
fuys§ ^rEm igyka iys;j& idlÉPd flfrkqfha uE;
ld,fha§ fidhd.kakd ,o úoHd;aul f;dr;=re
lsysmhla ms<sn|j w,a l=¾wdkfhys i|yka fldg we;s
oEh' fuu úoHd;aul f;dr;=re oekg Y;j¾I
oyy;rlg fmr§u w,a l=¾wdkh uÕska wkdjrKh
fldg ;snq‚'

2 Y=oaO jQ w,a l=¾wdkfhys wvx.= mßÉfþohkag iudk


jk tla mßÉfþohla ks¾udKh lsÍu i|yd mj;sk
úYd, wNsfhda.h'
w,a l=¾wdkfha mj;sk mßÉfþohka jeks jQ ;j;a tla mßÉfþohla ks¾udKh
lrk f,i ñksiaj¾.hdg w,a l=¾wdkh ;=,ska foúhkajykafia wNsfhda. lr
we;' w,a l=¾wdkh my<ù oekg Y;j¾I oyy;rla .;ù ;snqK;a w,a
l=¾wdkfha mj;sk jpk oyhlska muKla iukaú; jQ fláu mßÉfþohj;a
^108 jk mßÉfþoh& ks¾udKh lsÍfï fuu wNsfhda.h ch .ekSug fï olajdu
lsisfjl=;a iu;a ù ke;'
3 bia,dufhys jla;Djrhd jk uqyïuoa ;=udKkaf.a my<ùu ms<sn|j
nhsn,fha i|yka wkdjels'
fuu fldgi uÕska uqyïuoa ;=udKkaf.a my<ùu ms<sn|j nhsn,fha i|yka
wkdjels iuyrla idlÉPd flfrhs'

1. kï fuu wrdì jpk j, w¾:h jkafka foúhkajykafia t;=udf.a i|yka lsÍu m%ixYd
lr;ajd" tfiau t;=udj wiïmQ¾K;d j,ska wdrËd lr;ajd hkakhs'

bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula


4
4 w,a l=¾wdkfhys wkd.; isÿùï ms<sn|j i|yka lr we;s jdlHhka miqld,Skj
ieneùu'
w,a l=¾wdkfhys" wkd.;fha§ isÿjk isÿùï f,i i|yka fldg ;snQ iuyr
isÿùï miqld,Skj ienEúh' WodyrKhla f,i frdaukajreka úiska
m¾ishdkqjka mrojd ch ,eîu oelaúh yel'
5 uqyïuoa ;=ud úiska fmkajk ,o m%d;sydrhhka'
uqyïuoa ;=ud úiska fndfyda m%d;sydrhhka isÿfldg we;' fuu m%d;sydrhhka
fndfyda mqoa.,hska úiska oel ,eno we;'
6 uqyïuoa ;=udKkaf.a ir, Èúfmj;
fï uÕska uqyïuoa ;=ud hkq fN!;sl ,dN m%fhdack" Wiia Ndjh fyda n,h
,nd.ekSu ms‚i jla;D;ajh ,nd .;a jlA;Djrfhl= fkdjk njg meyeÈ<sj
fmkajhs'
by; i|yka jk yh wdldrfhau idËs uÕska wjidkfha§ .; yels ks.ukh
jkafka
∗ l=¾wdkh hkq foúhkajykafia úiskau my< lrk ,o" foúhkajykafiaf.au
joka njhs'
∗ uqyïuoa ;=ud hkq foúhkajykafia úiska tjk ,o ienE jla;Djrfhla
njhs'
∗ bia,duh hkq we;a; jYfhkau foúhkajykafia úiska ,ndÿka oyula njhs'
wmg hï lsis O¾uhla i;Ho" wi;Ho hkak oek .ekSug wjYH kï wm
úiska wmf.a yeÕSïj,g fyda iïm%odhkag jy,a fkdúh hq;=h' ta fjkqjg wm l<
hq;af;a wmf.a nqoaêh uÕska úuid ne,Suhs' foúhkajykafia úisska jla;Djreka
my< lrk úg" Tjqkg m%d;sydrhhka lsÍfï yelshdj o ,nd § tuÕska Tjqka
i;HjYfhkau foúhkajykafia úisska tjkq ,enQ jla;Djreka njg yd Tjqka
foaYkd lrk ,o O¾uh i;H njg;a Tmamq lrk ,§'
fojk mßÉfPaoh jk —bia,dufhka ,efnk m%;s,dN iuyrla˜ hkak uÕska
ñksidg bia,dufhka ,ndfok my; wkaofï m%fhdack ms<sn|j okajd we;'
1. th uÕska iodld,sl jQ iaj¾.h lrd we;s fodrgqj újr lrhs'
2. ksrfha .skafkka wdrËdj ,ndfohs'
3. ienE ika;DIaáh yd wOHd;añl iduh ,Õd lrhs'
4. fmr isÿlrk ,o ish¿ mõ j,g iudj ,ndfohs'
;=kajk mßÉfPaoh jk —bia,duh ms<sn| idudkH f;dr;=re˜ hk uefhka
bia,duh ms<sn|j idudkH f;dr;=re ,nd fok w;ru th ms<sn|j we;s iuyr
jerÈ u;hka ksjerÈ lrñka ks;ru wikq ,nk my; wdldrfha m%YaK lsysmhlg
ms<s;=reo ,nd fohs'
∗ bia,duh ;%ia;jdoh ms<sn|j mjikafka l=ulao@
∗ bia,dufhys ldka;djkag ,efnk whs;sjdislï fudkjdo@
bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
^1& w,a l=¾wdkfhys i|yka úoHd;aul m%d;syd¾hhka 5

1 mßÉfþoh
bia,dufhys i;H;djh i|yd idol lsysmhla
foúhkajykafia úiska" wjidk jla;Djrhd jQ uqyïuoa ;=udg" fndfyda
m%d;sydrhhka lsÍfï yelshdj iy fndfyda idËs ,nd foñka t;=ud ienúkau
foúhkajykafia úiska tjkq ,enQ jla;Djrfhl= nj ;yjqre fldg we;' tfiau
foúhkajykafia ;ud úiska wkdjrKh lrk ,o wjidk;u .%ka:h jk Y=oaO jQ
l=¾wdkfhys fndfyda m%d;sydrhhka wvx.= lrñka th foúhkajykafiaf.au joka
njg idOl imhhs' l=¾wdkfhys l;Djrhd ukqIHfhl= fkdjk njgo idËs
imhhs' fuu mßÉfPaoh uÕska fujeks idOl lsysmhla ms<sn|j idlÉPd
flfrhs'
^1& w,a l=¾wdkfha i|yka úoHd;aul
m%d;syd¾hhka
w,a l=¾wdkh hkq foúhkajykafiaf.a i;H
jokah' ðnrdhS,a foaj¥;hd uÕska fuu joka
jla;D uqyïuoa ;=ud yg wkdjrKh lrk
,§' th uqyïuoa ;=ud úiska jkfmd;a
lrf.k" Tyqf.a wkq.dñlhskag th ,shd .ekSu
msKsi lshjk ,§' Tjqka th ms<sfj<ska u;l
;nd f.k úúO wkaoñka igyka lr f.k" tajd
uqyïuoa ;=ud iuÕ iudf,dapkh lr we;'
tmuKla fkdj fuu l=¾wdkh uqyïuoa ;=udo
ðnrdhS,a foaj¥;hd bÈßfha iEu jirla mdidu
mdrdhkh lr we;s w;r t;=udf.a Ôú;fha
wjidk jif¾§ th foj;djla mdrdhkh lr
ksjerÈ;djh ;yjqre lrf.k we;' w,a l=¾wdkh
l=¾wdkh f,djg my< jQ od isg fï jk ;=re tys wl=rla kEr wl=rla
mdidu lg mdvï lr.;a uqia,sïjreka úYd, ixLHdjla fuf,dj ;=< isà' ta
w;f¾ jhi wjqreÿ oyhla ;rï l=vd orejka mjd isà' tf,i i;j¾I
.Kkdjla miq l,;a w,a l=¾wdkh tlu wl=rlaj;a fkdjer§" fkdfjkiaj ta
whqßkau mj;S'
oekg ishjia oy y;rlg fmr wkdjrKh l< l=¾wdkfha i|yka
iuyr f;dr;=re úoHd{hka úiska fidhdf.k we;af;a b;du;a uE;lÈh' fï
fidhd.ekSï uÕska úoHdudk jkafka l=¾wdkh hkq i;HjYfhkau
foúhkajykafiaf.a joka nj;a" th jla;D uqyïuoa ;=ud fj;g wkdjrKh
jQ nj;a tjeks .%ka:hla rpkh lsÍug ;rï {dKhla t;=udg fkd;snqK fyhska
Tyq tys l;D fkdjk njg o Tyq i;HjYfhkau foúhkajykafiaf.a mKsúvlre-
jdh hkakg fyd|u idËshhs'

bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula


6 A. ñksia l<, úlikh ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka

ñka Tíng is;d ne¨jfyd;a wo Èk úoHd;aulj fidhd.;a we;eï


lreKq .fõYKh lr.kakd ,oafoa b;du;a iQËu yd ÈhqKq hka;% WmlrK
uÕsks' kuq;a fkdÈhqKq ld,jljdkqjla jQ oyy;r jk i;j¾Ifha isá lsisu
flfkl=g fujeksfoa fidhd .ekSug lsisfia;a fkdyels nj meyeÈ<s fõ'
'
bka WodyrK lsysmhla muKla my; i|yka lr we;'

A. ñksia l<, úlikh ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka


Y=oaO jQ w,a l=¾wdkh uÕska ñksia l<, úlikfha úúO wjëka ms<sn|j foúh-
kajykafia fufia i|yka lrhs'

wm ñksidj ujk ,oafoa ueá ksiaidrKhlsks' miqj wm th hï


ia:dkhl ;Èka iú jQ ì÷jla lf,uq' miqj fuh w,ldya ^l=ve,a,d"
wj,ïnkh jQ øjH" reêr leáh& ;;ajhg m;a lf<uq' bkamiq tu
l<,h uqoa.dya wjia:djla ^imk ,o øjHla& njg m;a lf<uq'1
^w,a l=¾wdkh 23( 12-14&

wrdì NdIdfjka w,ldya hkakg w¾:hka ;=kla we;'

01' l+ve,a,d
02' wj,ïnkh jQ øjH
03' reêr leáh hkakhs'

ñksia l<, úlikfha w,ldya wjêh l=ve,af,l=g ixikaokh l< úg


ta fol w;r idudk;ajhla my; 01 rEmfha wdldrhg olakg yel'2 tfiau fuu
wjia:dfõ l<,h ujf.a reêrfhka fmdaIKh jk w;r th l+ve,af,l="
flfkl=f.a reêrfhka fmdaIKh ùu yd iudkh'3

w,ldyays fojeks w¾:h jk —wj,ïnkh jQ øjHh˜ .;a l< th my; 2


yd 3 rEm j,ska fmfkk wdldrhg ujf.a .¾NdYfha wj,ïnkh jQ øjHhla f,i
mj;S'

^1& fuu úfYaIs; jQ jryka ;=< we;af;a w,a l=¾wdka w¾:fhys mßj¾:khla muKla
nj i,lkak' th i;H w,a l=¾wdkh fkdjk w;r th we;af;a wrdì NdIdfjks'
^2& The Developing Human, Moore and Persaud, 5 jk ixialrKh" msgqj 8

^3& Human Development as Described in the Qur’an and Sunnah, Moore and others, msgqj 36

bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula


A. ñksia l<, úlikh ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka 7

01 rEmh
ñksia l<, úlikfha w,la wjia:dj yd l+ve,af,l= w;r we;s iudkd;ajh fmkakqï
lsÍug w¢k ,o rEmh' (Leech drawing from Human Development as Described in the
Qur’an and Sunnah, Moore and others,msgqj. 37, modified from Integrated Principles of
Zoology, Hickman and others. Embryo drawing from The Developing Human, Moore and
Persaud, 5jk ixialrKh" msgqj 73.)

02 rEmh
ujf.a .¾NdYfha
wj,ïnkh jQ øjHhla
f,i mj;sk l<,h'
(The Developing Human,
Moore and Persaud, 5jk
ixialrKh" msgqj 66.)

03 rEmh
fuu Ëqø PdhdrEmh u.ska w,la wjia:dfõ
we;s l<,h ^B& ujf.a .¾NdYh ;=,
wj,ïnkh ù we;s wdldrh fmkajd we;' fï
wjia:dfõ l<,fha i;H m%udKh ñ,sóg¾
0'6la ;rï l=vd fõ' (The Developing
Human, Moore, 3jk ixialrKh" msgqj 66,
from Histology, Leeson and Leeson.)

bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula


8 A. ñksia l<, úlikh ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka

w,ldya ys ;=kajk w¾:h zzreêr leáhZZ hkakhs' fuys§ l<,fha ndysr


fmkqu yd tys wdjrKh" reêr leáhlg iudkh' fuhg fya;=j fuu wjia:dfõÈ
idfmaËj w;s úYd, reêr m%udKhla tys wka;¾.;j ;sîuhs'1 ^4 rEmh& ;jo
fuu mshjf¾È l<,h tys ;=kajk i;sh wjidk jk f;la lsis÷ reêr
ixirKhla isÿ fkdlrhs'2 tneúska l<,fha w,ldya wjia:dj reêr leáhlg
iudkh'

04 rEmh(
w,la wjia:dfõoS l<,fha
we;s m%d:ñl reêr ixirK
moaO;sh rEmfhka oelafõ'
l<,fha msg; fmkqu;a" tys
we;s wdjrKh;a" l<,fha
idfmaËj wêl m%udKhla
reêrh wvx.= neúka reêr
leáhlg iudk fjhs' (The
Developing Human, Moore,
5jk ixialrKh" msgqj 65.)

tneúka w,ldya hk jpkfha w¾: ;=ku l<, wjia:djg ukdj .e,fma'


bkamiqj we;s mshjr f,i l=¾wdkfha i|yka jkafka uqoa.dya wjêh
f,ihs' fuu wrdì jpkfha w¾:h jkafka zzimk,o øjHhlaZZ 3 hkakhs' hfula
pqúka.ï tlla lfÜ oud imd th msg;g f.k l<, wjia:dj iuÕ ixikaokh
l<úg" uqoa.dya mshjf¾ we;s l<,h imk,o øjHhfha yevhg iudk nj
fmkShhs' fuhg fya;=j l<,fha msgqmi we;s lfYareld" imk ,o øjHhfha o;a
i,l=Kq j, yevhg iudk ùuhs' ^5 iy 6 rEm igyk&
tfiakï" oekg jir oy y;rodylg fmr uqyïuoa ;=ud fuh oek
isáfha flfiao@ oË úoH{hska mjd uE;lÈ fïjd fidhd .kakd ,oafoa jir
jir oy y;rodylg fmr fkd;snqKq ÈhqKq ;dËKsl WmlrK yd ishqï
wkaùË Ndú;d lrñks'

^1& Human Development as Described in the Qur’an and Sunnah, Moore and others, msgqj. 37 38.
^2&The Developing Human, Moore and Persaud, 5jk ixialrKh"msgqj 65
^3& The Developing Human, Moore and Persaud, 5jk ixialrKh" msgqj 08

bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula


A. ñksia l<, úlikh ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka 9

05 rEmh(
uqoa.dya wjêfha we;s l<,hl
PdhdrEmh ^Èk 28la jhie;s& fuu
wjêfha§ l<,h imk ,o øjHhl
iajrEmh .kshs' fya;=j fï wjêfha§
l<,fha lfYareld mDIaGh imk ,o
øjHhl we;s o;a i<l=Kq j,g
;rula iudk yevhla .ekSuhs' fï
wjêfha l<,fha m%udKh 4mm fõ'
(The Developing Human, Moore
and Persaud 5 jk ixialrKh"
msgqj 82, from Professor Hideo
Nishimura, Kyoto University,
Kyoto, Japan.)

06 rEmh(

uqoa.dya wjêfha we;s l<,h" iemq


pqúx.ï lene,a,la yd ixikaokh l<
úg tu iajrEm foflys iudk;d wmg
y÷kd.; yel'

A uqoa.dya wjêfha we;s l<,hl rEm


igyk' fuys lfIareld mDIaGfhys
yevh o;a i<l=Kq j,g iudkh' (The
Developing Human, Moore and
Persaud, 5jk ixialrKh" msgqj 79.)

B iemQ pqúx.ï lene,a,l PdhdrEmh'

bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula


10 A. ñksia l<, úlikh ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka
yeï iy ,shqjekafydla (Hamm & Leeuwenhoek) ñksia Y=l%dKq ffi, ms<sno
uq,skau ksÍËKh l< úoHd{hska fofokd jk w;r fï i|yd jeäÈhqKq l<
wkaùË fhdod .kakd ,§' fufia lrk ,oafoa ls%'j' 1677 §h' tkï uqyïuoa
;=udf.a ld,fha isg jir 1000lg muK miqjh' kuq;a Tjqka mejiqfõ" Y=l%dKqj
hkq ñksia l<,fha b;d l=vd wjêh nj;a" th ia;s% m%ckk moaO;shg we;=¿ miq
j¾Okh jk nj;a hkqfjks' Tjqka th jrojd jgyd .kakd ,È' 1

uydpd¾h tußgia lS;a t,a' uqj¾" l<, úoHdj yd ldhjHjÉfþoh ms<sn| uq¿
f,dfõu m%isoaêhla ordisák úoHd{hls' Tyq The Developing Human kï
.%ka:fha l;=jrhd jk w;r th oekg NdId wglg mßj¾:kh lr we;' fuh
úoHd;aul ks¾foaYkhla jk w;r wefußldfõ úfYaI ksfhdað; uKav,hla úiska
fuh ;ks mqoa.,fhl= úiska rpkd lrk ,o W;alDIag .%ka:hla njg f;dard
.kakd ,È' fudyq ldhjHjÉfþoh yd ffi, úoHdj ms<sno lekvdfõ fgdrkafgda
úYaj úoHd,fha uydpd¾hjrfhls' Tyq ffjoH mSGfha iyldr mSGdêm;s f,io
ldhjHjÉfþo wxYfha iNdm;s f,i jir 8 la fiajh lr we;' 1984 § lekvdfõ
ldhjHjÉfþo ix.uh úiska msßkuk ldhjHjÉfþo wxYh ms<sn|j úYsIag;u
iïudkh jk J.C.B Grant Award kï iïudkh Tyq úiska Èkd .kakd ,§' Tyq
lekvd iy weußld ldhjHjÉfþoh ix.uh" Ôj úoHd ljqkais,h jeks ix.ï
/il iNdm;s OQrh fydnjd we;'

1981" iõÈ wrdìfha oudï ys mej;s y;ajk iuq¿fõÈ uydpd¾h uqj¾ fufia mjid
we;' —udkj úlikh iïnkaOj w,a l=¾wdkfha i|yka oE ms<sn|j meyeÈ<s
m%ldYhla lsÍug ,eîu buy;a Nd.Hhla f,i i,lñ' fuys wvx.= m%ldYkhka
we;a;jYfhkau uqyïuoa yg foúhkajykafia úiska mjid we; hkak ug b;d
meyeÈ<sh' ulaksido fuu m%ldYkhka jla;D uqyïuoa ;=udf.a ld,fha isg
ishjia .Kklau hk;=re fidhdf.k fkd;sîuhs' fuhska Tmamq jkafka uqyïuoa"
foúhkajykafiaf.a mKsúvlrefjl= njhs'˜ 2

—ta lshkafka Tn" w,a l=¾wdkh foúhkajykafiaf.a jpk nj úYajdilrkjd


hkako@˜ hkak fuysÈ Tyqf.ka wik ,o m%Yakhlg —ta .ek ug lsiu ielhla
ke;˜ 3 hkafkka ms<s;=re § we;'
;j;a iïuka;%Khl§ uydpd¾h uqj¾ fufia m%ldY lr we; —''''''''
tlsfklg wkqhqla; úlikfha§ isÿjk úúO fjkialï ksid ñksia l<, úlikh
fndfyda ixlSrKh' tneúka fï i|yd w,a l=¾wdkfha yd iqkakdya ^uqyïuoa ;=ud
lshmq" lrmq yd wkqu; lrmq foa& j, we;s mo fhdodf.k kj j¾.SlrK l%uhla
isÿl< hq;=hs'˜
^1& The Developing Human, Moore and Persaud, 5jk ixialrKh"msgqj 9
^2& fuu m%ldYh i|yd f;dr;=re ,nd .kakd ,oafoa This is the Truth u.sks' ^ùäfhda mghls& tu
ùäfhda mgfhys msgm;la ,nd .ekSu i|yd msgq wxl 66 ys i|yka ixúOdkhkaf.ka tlla iuÕ
iïnkao jkak'
^3& This is the Truth ^ùäfhda mgh&
bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
B l÷ ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka 11
fhdackd lrk ,o l%uh ir,h tfiau mq¿,ah' tmuKla fkdj th j¾;udk
l<, úoHd;aul oekqu ;yjqre lrhs' wjidk isõjir ;=< my< jQ l=¾wdka jels
yd yÈia ^uqyïuoa ;=ud lshmq" lrmq yd wkqu; lrmq foa ms<sn|j t;=udf.aa
wkq.dñlhska úiska jd¾:d lrk ,o úYajdi l< yels iïfma%Is; jd¾:d& ishqïj
wOHhkh lsÍfuka ñksia l<, úlikfha úúO wjia:d j¾.SlrKh lsÍug
l%uhla fy<s orjq lrf.k we;s w;r" mqÿuhg lreK kï fï f;dr;=re igyka
lr ;nd ;snqfKa ls%'j' y;ajk ishjfia§ úuhs'

l<, úoHdj fidhd.;a —weßiafgdag,a˜" lssls<s ì;a;r wOHhkh lsÍu uÕska l=l=¿
l<,h úúO wjÈ iys;j jefvk nj l%s'mQ y;rjk ishjfia§ ksÍËKh lr
;snqK;a" fuu úúO wjê ms<sn|j lsis÷ úia;rhla i|yka lr fkd;snq‚' fufia
w;S;fha isg úisjk ishji jk�f;la" l<, úlikfha úúO wjia:djka
ms<sn|j;a" tys j¾.SlrKh ms<sn|j;a oek isá lreKla fõ kï ta b;d w,amh'
fï ksid w,a l=¾wdkfha we;s ñksia l<, ms<sn|j úia;r l%s'j' y;ajk ishjfia§
;snqK úoHd;aul oekqu u; mokï jQjla úh fkdyel' tneúka fï i|yd Èh
yels idOdrK ks.ukh jkafka( wl=re ,sùug fyda lshùug fkdo;a lsis÷
úoHd;aul mqyqKqjla fkd,o uqyïuoa ;=udg fy<s orõ lrk ,oafoa foúh-
kajykafia uÕskah hkakhs'1

B. l÷ ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka

Earth keue;s .%ka:hla f,dj mqrd we;s úYaj úoHd,j, uQ,sl fmd;la f,i
Ndú;d fjhs' uydpd¾h tußgia *%Ekala fm%ia (Frank Press) hkq tu .%ka:fha
l;=jrekaf.ka flfkls' Tyq ysgmq weußldkq ckdêm;s ðó ldg¾ (Jimmy Carter)
uy;df.a úoHd WmfoaYl f,io lghq;= lf<ah' tfiau Tyq jir fod<yla fjdIs-
xgkfha cd;Hka;r úoHd welvñfha iNdm;s OQrh o fynùh' Tyqf.a .%ka:fha
i|yka jk wdldrhg l÷ j,g háka fmd<j ;=< .s,qk uq,a 2 mj;k f,i;a
fïjd b;d ;Èka fmd<j ;=<g ldje§ we;s neúka lkaolg l+x{hl yevhlA ,eî
we;s njo i|yka fõ'

wms fmdf<dj w;=rKhla fkdlf,uqo@ l÷ l+x{ fuka fkdlf,uqo@


^w,a l=¾wdkh 78(6-7&

^1& This is the Truth ^ùäfhda mgh& msgm;la ,nd .ekSu i|yd msgq wxl 10 ys i|yka wxl 2 wfOda
,smsh n,kak'

^2& Earth, Press and Siever, msgqj 435' tfiau n,kak Earth Science, Tarbuck and Lutgens, msgqj 157.

bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula


12 B l÷ ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka
9 rEmh
.eUqre uq,a mej;Su
fya;=fjka l÷j,g
l+x{ yevhla ,eî
we;af;a flfia oehs
fmkajk ;j;a rEm
igykla (Earth,
Press and Siever,
msgqj 413.)

7 rEmh
l÷j,g fmdf<dfõ u;= msg mDIaGfhka hgg úysÿqk .eUqre uq,a we;' (Anatomy of the
Earth, Cailleux, msgqj 220.)

8 rEmh
Èlalvla l+x{ yevh .;a l÷j,g fmdf<dj ;=<g ld jeÿKq .eUqre u,a mj;shs'(Earth
Science, Tarbuck and Lutgens, msgqj 158.)

kùk úoHdj uÕska l÷ j,g fmdf<dj u;=msg mDIaGfhka hg" fmdf<dj ;=<g
.eUqßka ld jeÿKq uq,a mj;sk njg ikd; lr we;s w;r ^9 rEmh& fuu uq,aj,
.eUqr"

bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula


B l÷ ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka 13

fmdf<dfjka1 Wvg u;= ù wmg fmfkk l÷j, Wi m%udKh fuka lsysm .=Khla
úYd,h' tneúka fuu f;dr;=re ie,lSug .kakd úg l÷ ye¢kaùu i|yd
zzl+x{hZZ hk jpkh b;du WÑ;h' ulaksido h;a fndyda úg fmdf<dj u;
ukdj .ik ,o l+x{hl úYd,u fldgi fmdf<dj ;=< ieÕù mj;S'

úoHdfõ b;sydih wmg mjikafka" l÷j,g háka we;s .eUqre uq,a


ms<sn|j isoaOdka;h yÿkajdÿkafka 1865 § ;drld úµd{fhl= jQ Y%Su;a fcda¾Ê
whsß frdah,a (Royal, Sir George Airy) úiska njhs'2

fmdf<dfõ u;=msg isúh iu;=<s; ;djfha ;nd.ekSu3 i|yd l÷uÕska


úYd, fufyhla isÿ flfrhs' l÷uÕska fmdf<dj p,kh ùu wvq lrhs'

foúhkajykafia Y=oaO jQ w,a l=¾wdkfha fufia mjihs'

Tn yd fmdf<dj lïmd fkdjkq ms‚i ;Èkaa fmdf<djg iú jQ l÷o"


Tng yß uÕ oek.kq ms‚i .x.do uxudj;ao tys msysfgõfõh'
^w,a l=¾wdkh 16(15&

fuf,i b;d uE; ld,fha§ ÈhqKq


;dË‚l l%u (Plate Tectonics) uÕska
fidhd .;a wdldrhg l÷ fmdf<dj
iu;=<kh lsÍug úYd, ld¾HNdrhla
bgqlrhs' fuu fidhd .ekSï j,
uq,drïNh isÿ jQfha 1960§ muK jQ uE;
ld,fha§h'4

we;a;gu jla;D uqyïuoa ;=udf.a ld,fha isák ,o lsisflfkl=g


l÷j, ienE yevh .ek fufia jegySula ;sfnkakg we;ao@ we;af;kau ta
ld,fha isá ñksfila ;ud bÈßfha mj;sk úYd," WiajQ lkaola foi n,d fuys
fmdf<dj hg fuu lkaog háka úYd, uq,la mj;shs hehs úoHd;aulj is;kakg
we;ao@ lsisfia;au ke;' fya;=j tod ñksidg ta ms<sn|j {dkhla fkd;sîuhs'
flfia kuq;a kùk N+f.da, úoHdj uÕska l=¾wdka jelsj, ;snQ i;H;djh wo Èk
jk úg Tmamq lr wjidkh'

^1& The Geological Concept of Mountains in the Qur’an, El-Naggar,msgqj. 5.

^2& Earth, Press and Siever, msgqj 435. tfiau n,kak Geological Concept of Mountains in the
Qur’an,, msgqj 5.

^3& The Geological Concept of Mountains in the Qur’an, msgqj 44-45.

bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula


14 C. úYajfha iïNjh ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka

C. úYajfha iïNjh ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka


kùk wcgdldYúoHdfjys ksÍËKj,g yd kHdhhkag wkqj tla;rd ld,
jljdkqjl§ uq¿ úYajhu tlu —ÿudrhla˜ nj meyeÈ<sju fmkakqï lrhs' ^th
úksúo fkdfmfkk b;du;a wêl >k;ajfhka hq;a WKqjQ jd;fhka iukaú;h&1
fuh kùk wcgdldYúoHdfjys mj;sk u;fNaohg ;=vq fkdÿka uQ,O¾uhkaf.ka
tlls' tu ÿudrfhys wjfYaIhka uÕska kj ;dreld we;sùu ksÍËKh lsÍug ú
µd{hkag j¾:udkfha§ yelsù ;sfnhs' ^10 yd 11 rEm igyka n,kak& rd;%s
wyfia wmg olakg ,efnk §ma;su;a ;dreld ish,a,o úYajfhys mj;sk wfkl=;a
ish¿u foaj,ao tu —ÿudrhg˜ wh;aj ;snq‚'

foúhkajykafia Y=oaO jQ w,a l=¾wdkfha i|yka lr we;s wdldrhg

tfjf,ys Tyq wyi foi ne,Sh" túg th ÿudrhlaj mej;=‚'


^w,a l=¾wdkh 41(11&
fmdf<dj yd wmg by<ska we;s wyia ^iQ¾hhd" pkaøhd" ;dreld" .%yf,dal"
ukaodls‚''''& hk ish,a, fuu tlu —ÿudrfhka˜ ks¾udKh ù we;s neúka wmg
wyia yd fmdf<dj tlgu hdjqk jia;=jla f,i ;sî we;s nj ks.ukh l< yel'
fuu icd;Sh —ÿudrfhka˜ tajd ks¾udKh ù tlsfkl fjkaù we;'

foúhkajykafia Y=oaO jQ w,a l=¾wdkfha mjik wdldrhg

ksh;jYfhkau wyia yd uyfmdf<dj hk folu uq,§ tlg iïnkaO jQ


iaÓ;shla úh' miqj wms ta fol fjkalf<uq'
^w,a l=¾wdkh 21 (30&
uydpd¾h we,a*afrâ fl%dak¾ (Dr. Alfred Kroner) hkq f,j iqm;< N= úµ
d{fhls' Tyq N=úµd uydpd¾hjrfhl= jk w;r c¾uksfha fuhskaiays msysá
fcdyekaia .=fgkan¾.a úYaj úµd,fha N=úµd wdh;kfha N=úµd
fomd¾;=fïka;=fõ iNdm;s OQrho fydnjhs' Tyq mejiQ wdldrhg
—uqyïuoa fldfya isg meñ‚ flfkla oehs is;d n,k úg '''' ud is;k wdl-
drhg kï úYajfha fmdÿ iïnjh ms<sn|j Tyq oek isàfï lsis÷ yelshdjla
;sfnkakg neye' ulaksido h;a" úµd{fhda mjd fï ms<sn|j fidhd.kakd ,oafoa
miq.sh jir oyh ;=<§ b;du;a ixlS¾K yd ÈhqKq ;dË‚l l%u fhdod
f.khs˜'2

^1& The First Three Minutes, a Modern View of the Origin of the Universe, Weinberg msgqj 94-105.

^2& fuu m%ldYh i|yd f;dr;=re ,nd.kakd ,oafoa This is the Truth (ùäfhda mgh)uÕsks. fuys
msgm;la ,nd.ekSu i|yd fyda uydpd¾h we,a*afrâ fl%dak¾ uy;df.a w¾: l:kh i|yd lreK-
dlr www.islam-guide.com/truth keue;s fjí wvúhg msúfikak'

bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula


C. úYajfha iïNjh ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka 15

10 rEmh

jdhq yd ¥ú,s j,djla uÕska kj


;dreldjla ^fkìHq,djla& iïNjh
jk wdldrh fuys oelafõ' fuu j,dj
il< úYajhu iïNjh jQ tu
—OQufhys˜ wjfYaIhkaf.ka
tlls'(The Space Atlas, Heather and
Henbest, msgqj. 50.)

11 rEmh
wdf,dal j¾I 60l muK úYalïNhlska hqla; —,.+ka˜ kï fkìHq,dj ¥ú,s yd jdhq
jd,djls' th ;=< uE;l§ iïNjh jQ wêl WIaK;ajfhka hq;a ;drldj, mdrcïnq, lsrK
uÕska th l%shdldÍ ù we;'(Horizons, Exploring the Universe, Seeds, plate 9, from Asso-
ciation of Universities for Research in Astronomy, Inc.)
bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
16 D. uia;sIalh ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka
tfiau Tyq fufiao mejiSh' —oekg jir tlaoyia ydrishhlg fmr isá kHIaál
fN!;sl úµdj ms<sn|j lsisjla fkdokakd ñksfil=g Tyqf.au uki ;=<ska fuu
mDÓúh yd wyia tlu iïNjhlska hqla; nj mjikakg fkdyels njhs" ug kï
isf;kafka'˜1
D. uia;sIalh ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka
uqyïuoa ;=udg Y=oaO jQ l(nd foajia:dkfhys foúhka keu§u ;ykï lrk
,o" foaj úYajdifhka f;drjQ tla;rd ÿIaG mqoa.,fhl= ms<sn|j foúhkajykafia
Y=oaO jQ w,a l=¾wdkfhys my; wdldrhg i|yka fldg we;'
ke;æ Tyq fkdj<lshs kï wms Tyqj kdishya ^ ysfia bÈßmi fldgfi & fjka
weof.k hkafkuq' uqidnia lshk" mdmldÍ kdishyajls ^ ysfia bÈßmi fldgi &
^w,a l=¾wdkh 96(15-16&
w,a l=¾wdkfhys" ysfia bÈßmi fldgi uqidnia lshk" mdmldÍ fohla f,i
y÷kajd § we;af;a wehs @ l=¾wdkh uÕska tu mqoa.,hd fndre lshkafkl= fyda mõ
ldrfhl= nj fkdmjikafka wehs @ uqidnia mejiSu yd mdmldÍ nj ysfiys
bÈßmi fldgi iuÕ olajk iïnkaO;djh l=ulao@
ñksia ysia ln< ;=< mj;sk ysfia bÈßmi fldgi foig wmf.a wjodkh fhduq
l<fyd;a wmyg mQfrda,,dg fmfoi (Prefrontal Area) oel.; yel' ^12 rEm
igyk n,kak& fuu fmfofiys ld¾Hh ms<sn|j ldhsl úµdfjys mjikafka
l=ulao @ Essential of Anaomy & Physiology kï .%ka:fhys fuu mQfrda,,dg
fmfoi ms<sn|j mjid we;af;a fufiah' —p,khla we;s ùu ;SrKh lsÍu iy
wdrïN lsÍu i|yd fm<Uùï we;s lrkqfha;a ¥ro¾YSNdjh we;s lrkqfha;a
,,dg LKaäldfjys mQ¾j fldgi jk mQfrda,,dg fmfofiysh' fuh ix.dó
ndyslfhys fldgils'˜2 tfiau fuu .%ka:fha mjik wdldrhg — fm<Uùï we;s
lsÍu flfrys tu fldgfiys we;s iïnkaO;djh i<ld ne¨ úg mQfrda,,dg
fmfoi wdl%uKldÍ yeisÍï i|yd jQ uQ,sl l%shdldÍ uOHia:dkh f,io is;sh
yel' '''''˜ 3
tneúka uia;sIalfha fuu fmfoi hula ;SrKh lsÍu" ta i|yd fm<Uúï we;s
lsÍu" hym;a fukau mdmldÍ yeisÍï wdrïN lsÍu hkdÈh foa isÿlsÍug uQ,sl
jk fmfoi jk w;ru" fuu fmfoi fndrelSu fiau" i;H l;d lsÍu hkdÈhgo
fya;= ldrl fjhs' tneúka hful= uqid nia mjik wjia:dfõ§ fyda mdmldÍ
l%shdjl fhfok wjia:dfõ§ l=¾wdkfhys uqid nia lshk" mdmldÍ kdishyajls ^
ysfia bÈßmi fldgi & mjid we;s wdldrhgu ysfiys bÈßmi fldgi uqid nia
lshk" mdmldÍ fmfoila f,i kï lsÍu b;du;a iqÿiq fjhs'
^1& This is the Truth ^ùäfhda mgh&

^2& Essentials of Anatomy&Physiology, Seeley and others, msgqj. 211 n,kak The Human Nervous
System, Noback and others, msgqj. 410-411.
.
^3& Essentials of Anatomy & Physiology, Seeley and others, msgqj 211.

bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula


E. id.r yd .x.d ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka 17

12 rEmh ( uia;sIal ndyslfhys jï uia;sIal w¾Of.da,fhys l%shdldÍ fmfoihs fï'


uia;sIal ndyslfhys mQ¾j fldgfiys mqfrda,,dg fmfoi msysgd we;' (Essentials of
Anatomy & Physiology, Seeley and others, msgqj. 210.)

uydpd¾h lS;a t,a uqj¾ (Prof. Keith L Moore) mjik wdldrhg úµd{hska úiska
fuu mQfrda,,dg fmfofiys ld¾Hh ms<sn|j fidhd.kakd ,oafoa óg wjqreÿ 60
lg by;§h' 1

E. id.r yd .x.d ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka


tlsfklg fjkia uqyqÿ folla yuqjk ;ekl" tu uqyqÿ fol w;r ndOlhla nj
kùk úoHdj uÕska fidhd f.k we;' fuu ndOlh uqyqÿ fol fjka lrk neúka
tla tla uqyqolu thgu fmdÿ jQ WIaK;ajhka" ,jK;djhka" yd >k;ajhka
we;'2 WodyrKhla f,i uOHOrŒ uqyqo .;a úg tys c,h w;a,dka;sla id.rfha
c,hg jvd WKqiqï jQo" ,jK;dj wêl jQo" wvq >k;ajhla o we;s c,h fõ'
uOHOrŒ uqyqfoa⁄⁄c,h⁄ .sn%e,agd újrh uÕska lsf,daóg¾ ish .Kkla ÿrg;a"
óg¾ oyila muK .eUqrg;a w;a,dka;sla id.rh ;=<g we;=¿ jkafka thgu
wdfõ‚l WIaK;ajh" ,jK;djh" yd wvq >k;ajh hk ,ËK iuÕh'

^1& Al-E’jaz al-Elmy fee al-Naseyah (The Scientific Miracles in the Front of the Head), Moore and
others, msgqj. 41.

^2& Principles of Oceanography, Davis, msgqj. 92-93.

bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula


18 E. id.r yd .x.d ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka

fuu .eUqf¾§ uOHOrŒ c,h iu;=,s;;djhg m;afõ' 1 ^ 13 rEmh n,kak'&

13 rEmh
uqyqÿ tlsfklg fjka lrk ndOlh fya;=fldg f.k uOHOrŒ uqyqfoa c,h .sn%e,agd
újrh yryd w;a,dka;sla id.rhg .ukalrk úg thgu wdfõ‚l WKqiqu" ,jK;djh"
yd wvq >k;ajhlska mj;S' WIaK;ajh fi,aishia wxYl^Cº& j,sks'(Marine Geology,
Kuenen, msgqj 43, with a slight enhancement.)

fuu id.rj, w;s úYd, ;rx. ^r<& iev iq<s yd jv yd ndÈh hkdÈh ;snqk;a
tajd tlsfkl ñY% jkafkj;a" fuu ndOlh leã hkafkj;a ke;' uqyqÿ folla
yuqjk ;ek ndOlhla ;sfnk nj;a" th úkdY ù fkdhk nj;a w,a l=¾wdkfha
i|ykaj we;' foúhkajykafia fufia mjihs'

Tyq uqyqÿ folla tlsfklg ixl,kh ùug ie,eiaiqfõh'


tfy;a tajd w;r ndOlhla we;' th tajd wìNjd fkdhhs'
^w,a l=¾wdkh 55(19-20&
tfy;a l=¾wdkh ñßÈh yd lrÈh w;r we;s˘fn§u .ek l;d lrk úg tys
zzwkj;r‚h fnÿuZZ f,i ndOlh y÷kajd we;''
w,a l=¾wdkfha foúhkajykafia fufia mjihs'

Tyquh j¾. foll c,h we;s lf<a' tlla ñßÈhh" îug


yelsh' wksl lrÈhh" ¨Kq rie;s yd ;s;a;h' Tyq ta fol w;r
iïnkaOhla we;s lf<ah' th w;jr‚h ^;rKh l<
fkdyels& ndOlhls'
^w,a l=¾wdkh 25(53&

^1& Principles of Oceanography, Davis, msgqj. 93.

bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula


E. id.r yd .x.d ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka 19

w,a l=¾wdkfhys ñßÈh yd lrÈh fjka lsÍu .ek l;d lrk úg" fnÿï
l,dmhla .ek l;d l<;a uqyqÿ folla w;r we;s fnÿu .ek l;d lrk úg tfia
l;d fkdlf<a wehs @ hkqfjka flfkl=g weish yel' kùk úoHdj uÕska fidhd
.;a wdldrhg l,mqj," tkï lrÈh yd ñßÈh ñY% jk ;ek we;s ;;ajh" uqyqÿ
folla ñY% jk ;ek we;s ;;ajhg jvd iaj,amhla fjkiah' l<mqj,§ lrÈh yd
ñßÈh w;r fjkialu zzia:r folla w;r >k;aj fjki meyeÈ,sj fmfkk
l,dmhla˜1 (pycnocline zone) f,i fidhdf.k we;'

fuu fnÿï l,dmfha we;s c,fha" lrÈh yd ñßÈhg jvd fjkia ,jK;djhla
olakg ,efí'2 ^ 14 rEmh &

14 rEmh
l<mqjl ,jK;djh ^odylg fldgia 0$00 la f,i& fmkajk oslalvla' lrÈh yd ñßÈh
w;r olakg ,efnk fnÿï l,dmh wmg fuys§ oel.; yelsh' (Introductory Oceanog-
raphy, Thurman, msgqj. 301, with a slight enhancement.)

fuu f;dr;=re b;d uE;l§ fidhd.;a w;r ta i|yd b;d kùk WmlrK
fhdof.k WIaK;ajh" ,jK;djh" yd >k;ajh" TËscka Èhjk m%udKh jeks
fndfyda foa uek .ekSug isÿúh' tlsfkl yuqjk uqyqÿ folla w;r we;s fjki
mshú weilska oelsh fkdyels w;ru wmg uqyqÿ folu tlu uqyqola f,i muKla
oelsh yel' tf,iu l<mqjl§ c,h fldgia ;=klg fn§uo mshú weilska oelsh
fkdyel' fï fldgia ;=k kï ñßÈh" lrÈh" yd fnÿï l,dmhhs'

^1& Oceanography, Gross, msgqj. 242. n,kak Introductory Oceanography, Thurman, msgqj.. 300-301.
(2) Oceanography, Gross msgqj. 244, iy Introductory Oceanography, Thurman, msgqj 300-301.

bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula


20 F. .eUqre uqyqo yd wNHka;r ;rx. ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka

F. .eUqre uqyqo yd wNHka;r ;rx. ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka


foúhkajykafia w,a l=¾wdkfhys i|yka lrk wdldrhg

ke;fyd;a ^foaj úYajdih fkdlrkakkaf.a& iajdNdjh .eUqre


iuqøfha w÷r n÷h' /<la th jihs' tau; ;j /<a,ls' tau;
j,dl=<ls' w÷r u; w÷rh' hful= Tyqf.a w; úys÷jkafka kï Tyq
th fkdolskafkah'''''
^w,a l=¾wdkh 24(40&
fuu jdlHfhA i|yka lrk wdldrhg" .eUqre id.rfha yd uqyqfoys mj;sk w÷r
ms<sn|j úia;r flfrk wdldrhg" tys§ ñksfil= ;u w;a È.=l< úg Tyqg th
fkdfmfka' .eUqre id.rj, yd uqyqfoys w÷r mj;skafka óg¾ 200la fyda thg
jvd jeä .eUqrl§h' fuu .eUqf¾§ tys lsisÿ wdf,dalhla fkdue;s ;rïh' ^15
jk rEmh n,kak& óg¾ 1000lg jvd jeä .eUqrl§ tys lsisÿ wdf,dalhla
we;af;kau ke;' 1

15 rEmh
id.rfha u;= msg mDIaGh uÕska iQ¾Hdf,dalfhka 3] ;a 30] ;a w;r m%udKhla mrdj¾:kh
flfrhs' bkamiqj wdf,dal j¾Kdj,sfhys mj;sk j¾K y; w;=ßka ks,amdg yer wfkl=;a
ish¿u j¾K m<uq ógr 200l .eUqr ;=<§ tllg miqj wfkl f,i iïmq¾Kfhkau
wjfYdaIKhg ,lafjhs' (Oceans, Elder and Pernetta, msgqj. 27.)

^1& Oceans, Elder and Pernetta, msgqj 27

bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula


F. .eUqre uqyqo yd wNHka;r ;rx. ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka 21

iíueÍk fyda úfYaIs; WmlrKj, iydh fkdue;sj ñksidg óg¾ 40lg jvd
jeä .eUqrlg lsñ§fï yelshdjla fkdue;' óg¾ 200la ;rï .eUqrla we;s
id.rfha w÷re fmfofiys" WmlrK lsisjl Wmldrfhka f;drj Ôj;h /l
.ekSfï yelshdjla ñksfil=g fkdue;'

úµd{hska úiska uE;l§ id.r m;af,ys mj;sk fuu w÷r ms<sn|j fidhd.kakd
,oafoa" id.rj, .eUqre m%foaY j, .uka lsÍug Tjqkg WmldÍ jQ úfYaI
WmlrK iy iíueÍk j, Wmldrfhks'

by; jdlHfhys my; oelafjk —''''''.eUqre iuqøfha w÷r n÷h' /<la th jihs' tau;
;j /<a,ls' tau; j,dl=<ls' w÷r u; w÷rh'˜ hk jelsh ;=<ska wmg ;jÿrg;a
f;areï .; yels jkafka uqyqÿ yd id.rj, we;s .eUqre c, l|ka" ;rx. j,ska
wdjrKh ù we;s nj;a fuu ;rx. j,g by<ska ;j;a ;rx. mj;sk nj;ah'
by; mj;sk fojk j¾.fha ;rx. hkq wmg olakg ,efnk u;=msg ;rx.
^r<&hs' by; jdlHfha mjik wdldrhg fojk j¾.fha ;rx. j,g by<ska
olakg ,efnkafka j<dl=¿h' tfiakï tys i|yka m<uq ;rx. j¾.h l=ulao@
tajdkï —úúOdldrfha >k;ajhkaf.ka hq;a ia:r ;=< >k;aj wka;¾ uqyqK;aj,
we;sjk˜1 wNHka;r ;rx.hs' fïjd mj;sk nj uE;l§ úµd{hka úiska
fidhdf.k we;' ^16 jk rEmh n,kak&'

16 rEmh
tlsfklg fjkia >k;ajhlska hq;= c, ia:r folla w;r mj;sk wka;¾ uqyqKf;ys
olakg ,efnk wNHka;r ;rx.' by; rEmfhys tla ia:rhla ^my; ia:rh& >k;ajfhka
jeäh' wfkla ia:rh ^by< ia:rh& >k;ajfhka wvqh'(Oceanography, Gross, msgqj. 204.)

^1& Oceanography, Gross, msgqj 205

bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula


22 G. j,dl=¿ ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka

.eUqre c,fhys >k;ajh" thg by<ska we;s c,fhys >k;ajhg jvd jeä neúka
uqyqÿ yd id.rj, we;s .eUqre c,h" wNHka;r ;rx. j,ska wdjrKh ù mj;shs'
wNHka;r ;rx.o u;=msg ;rx. f,iu l%shd lrhs' u;=msg ;rx. ^r<& ìf|k
wdldrhgu wNHka;r ;rx. j,go ì|Sfï yelshdj we;' mshú ñksia weilska
;rx. oel.ekSfï yelshdjla fkdue;' tajd y÷kd.; yelafla fok ,o lsishï
ia:dkhl mj;sk WIaK;aj j, fyda ,jK;djhkaf.a fjkialï wOHhkh lsÍu
uÕsks'1

G. j,dl=¿ ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka


úµd{hska úiska j,dl=¿ j¾. wOHhkh lsÍu ;=<ska jeis j<dl=¿ we;sjkafk;a
tajdfha yevh ;SrKh jkafk;a" lsishï iq<x j¾. yd j<dl=¿ j¾. iu.
iïnkao jQ úfYaIs; mshjr j,ska yd úfYaIs;jQ ms<sfj,lg nj fidhdf.k we;'

Cumulonimbus fkdfyd;a leá j,dl=¿ hkq tla;rd jeis j,dl=¿ j¾.hls'


ld,.=K úµd{hska úiska fuu j,dl=¿ we;sjkafka flfiao@ tajd uÕska jeis"
iq<x yd úÿ,s flàï we;sjkafka flfiao@ hkdÈh ms<sn|j wOHhk isÿfldg
we;' tu wOHhk uÕska Tjqka j¾Idj we;s ùu i|yd leá jeys j,dl=¿ my;
mshjrj,a miql< hq;= nj fidhd.kakd ,§'

1&' iq<Õ uÕska j,dl=¿ ;,a¨ùug ,laùu'

iq<Õ uÕska lsishï j¾.hl l=vd j,dl=¿ fldgia Cumulus Clouds fkdfyd;a
flá j,dl=¿& talrdYSjk m%foaYhla lrd ;,a,q lsÍu fya;=fldg f.k" leá jeys
j,dl=¿ we;s ùug mgka .kshs' ^17 yd 18 rEm igyka n,kak&

17 rEmh
j,dl=¿ talrdYSjk B C
yd D m%foaY lrd ;,a,qjk
j,dl=¿ oelafjk pkaøsld
PdhdrEmhls fï' fuys
we;s B;< igyka uÕska
iq<f.ys ÈYdj fmkajhs'
(The Use of Satellite
Pictures in Weather
Analysis and Forecasting,
Anderson and others,
msgqj 188.)

^1& Oceanography, Gross, msgqj 205

bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula


G. j,dl=¿ ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka 23

18 rEmh
Ës;sch wdikak-
fha msysá j,dl=¿
talrdYSjk
m%foaYhla lrd
mdùhk l=vd
j,dl=¿ fldgia
^leá j,dl=¿&
úYd, ixLHdjla
fuys oelafõ'
(Clouds and
Storms, Ludlam,
plate 7.4.)

2&' tlsfkl tl;= ùu'

bkamiq tu l=vd j,dl=¿ tlg tl;= ù úYd, j,dl=<la iEfohs'1 ^18 yd 19 rEm
igyka n,kak&

19 rEmh
A) tlsfkl fjkaj mj;sk l=vd j,dl=¿ fldgia ^leá j,dl=¿&
B) l=vd j,dl=¿ fldgia tlg tlajk úg iEfok úYd, j,dl=< ;=< by,g f;rmSfï
n,h jeä neúka tu j,dl=< l%ufhka by,g f;rmSfï n,h o jeäfõ' tuksid tu
j,dl=< l%ufhka by<g tlu; tlla f,i f.dv.efihs' fuu rEmfhys ;s;a i<l=Kq
uÕska c, ìxÿ fmkakqï flf¾ (The Atmosphere, Anthes and others, msgqj. 269.)

^1& n,kak The Atmosphere, Anthes and others, msgqj. 268-269, iy Elements of Meteorology,
Miller and Thompson, msgqj 141.

bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula


24 G. j,dl=¿ ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka

3&'tlu; tl f.dv.eiSu
l=vd j,dl=¿ tlsfkl tl;=ù iEfok tu úYd, j,dl=< ;=< by<g we;s flfrk
f;rmSu j¾Okh fjhs' j,dl=f<ys msg; m%foaYj,g jvd uOHg wdikak
m%foaYfhys fuf,i by<g ;,a,q Ωùfï n,h wêlh'1 fuu by<g ;,a,q Ωùfï
n,h ksid j,dl=¿ tlu; tl f.dv .eiSfuka tu j,dl=¿ isria w;g j¾Okh
ùug mgka.kS' ^19 ^B&" 20 yd 21 rEm igyk n,kak& fuf,i j,dl=f<ys isÿjk
isria j¾Okh fya;= fldg f.k tu j,dl=¿j,g jdhqf.da,fha jvd;a isis,a m%foaY
lrd Èlaùfï wjia:dj ,efnhs' jeis ìxÿ yd ysu leg we;s ùu;a" tajdfhys
m%udKh l%u l%ufhka úYd, ùu;a isÿjkafka fuu m%foaYfha§h' tu c, ìxÿ yd
ysu leg tajd ord isák Wvql=re f;rmqug jvd nßka jeãjk úg tajd j,dl=¿j,
isg j¾Idj fyda ysuleg jeis f,i jeàug mgka .kS' 2

20 rEmh
leá j,dl=<ls fï' fuu j,dl=< by<g
tlu; tl f.dv .eiSfuka miqj tu
j,dl=f<ka j¾Idj weo yef,hs' (Weather
and Climate, Bodin, msgqj.123.)

foúhkajykafia w,a l=¾wdkfhys fufia mjihs'


ksh;jYfhkau foúhkajykafia j,dl=¿ fiñka mdù hdug
i,ijk njo miqj tajdfha leì,s tlg wuqKd wk;=rej th >k
j,dl=¿ f.dvla njg m;alrk nj kqU fkdolskafkyso@ túg th
w;ßka jeis jefgkafka hehs kqU olskafkah''''''''
^w,a l=¾wdkh 24(43&
j,dl=¿j, iïNjh tys jHqyh iy ld¾HNdrh ms<sn|j f;dr;=re oek .ekSug
ld,.=K úoHd{hkag yelsjQfha uE;l§h' ta i|yd .=jkahdkd" pkaøsld"
mß.Kl" ne,Qk iy wfkl=;a ÈhqKq WmlrK Ndú;d lsÍug isÿúh'

^1& j,dl=f<ys uOHg wdikak m%foaYfha by<g we;s f;rmqu wêlh' thg fya;=j tu m%foaY
j,dl=f<ys msg; fldgia uÕska isis,a ùfï ls%hdj,shkaf.ka wdrËd lsÍuhs'

^2& n,kak The Atmosphere, Anthes and others , msgqj. 269, and Elements of Meteorology, Miller
and Thompson, msgqj.. 141-142.

bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula


G. j,dl=¿ ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka 25

21 rEmh
leá jeys j,dl=<ls fï' (A Colour Guide to Clouds, Scorer and Wexler, msgqj 23.)

tys§" iq<Õ ms<sn|j yd tys ÈYdjka ms<sn|j wOHhkh lsÍu i|yd;a jdhqf.da,Sh
mSvk yd tajdfha fjkia ùï kS¾Kh lsÍu i|yd;a fuu WmlrK fhdod .kakd
,§'1
j,dl=¿ yd j¾Idj ms<sn|j i|yka lsÍfuka miqj my; jdlH uÕska ysu
leg iy úÿ,s flàï ms<sn|jo i|yka lrhs'

''''''';jo wyiays l÷j,ska ^ j,dl=¿ & mdk ysu leg my< lrkafkah'
;udg wNsu; whg thska myr fokafkah' Tyq ;udg wNsu;
whf.ka th j<lajkafkah' ;jo tu úÿ,s t<sh weia ks,xldr lrkq
we;' ^w,a l=¾wdkh 24(43&
ysu leg we;s lrk fuu leá jeys j,dl=¿ l÷ wdldrhg wä 25"000 isg 30"000
olajd ^ie;mqï 4'7 isg 5'7 la olajd&2 jQ Wilg kef.k nj ld,.=K úoHd{hka
fidhdf.k we;' ta ms<sn|j w,a l=¾wdkfhys ''''''';jo wyiays l÷j,ska ^ j,dl=¿ &
mdk .,a jeis my< lrkafkah' f,i i|yka flfrhs' ^21 rEm igyk n,kak&

^1& n,kak Ee’jaz al-Qur’an al-Kareem fee Wasf Anwa’ al-Riyah, al-Sohob, al-Matar, Makky and
others , msgqj 55

(2) Elements of Meteorology, Miller and Thompson, msgqj.. 141.

bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula


26 G. j,dl=¿ ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka

by; mßÉfþoh uÕska wm ;=< m%YaKhla u;= lrhs' ysu leg jeis i,ld n,k
úg tys —úÿ<s flàu˜ f,i fuu mßÉfþofha i|yka jkafka wehs @ fuhska
meyeÈ<s jkafka úÿ<s flàu we;sùu i|yd n,mdk m%Odk idOlh ysu leg
njo@ Meteorology Today kï .%ka:fhys fï ms<sn|j l=ula i|yka ù we;a oehs
n,uq' j,dl=¿ j, we;s wê YS;,g ,la jQ c, ì¢;s yd whsia iaMál iys;
tla;rd m%foaYhla yryd ysu leg m;kh jk úg j,dl=¿ úoHq;a wdfrdamkhg
,lafjhs' c, ì¢;s ysu leg iu. .efgk úg tu c, ì¢;s .=ma; ;dmh msg
lrñka ñ§ug ,lafjhs' fuu ;dmh uÕska tu ysu legfhys u;= msg mDIaGfhys
WKqiqu th jgd mj;sk whsia iaMálhla yd iam¾Y jk úg b;du;a jeo.;a
fohla isÿfjhs' isis,a jia;=jl isg WKqiqï jia;=jla lrd bf,lafg%dak .uka lsÍu
isÿfjhs' tu ksid ysu legh Rk f,i wdfrdamkh fjhs' wêl f,i isis,a jQ c,
ì¢;s ysu leghla iu. iam¾Y jk úgo by; isÿùu isÿjk w;r fuys§ Ok
f,i wdfrdamkh jQ b;d l=vd whsia m;=re leã úisfrhs' nßka b;du;a ieye,a,q
jk Ok wdfrdams; fuu l=vd whsia m;=re j,dl=f<ys by<g we;s lrk f;rmqu
fya;= fldg f.k j,dl=f<ys by< fldgi lrd .uka lrhs' Rk f,i wdfrdamkh
ù mj;sk ysu leg j,dl=f<ys my< fldgi lrd .uka lrk w;r tuÕska
j,dl=f<ys my< fldgi Rk f,i wdfrdamkh fjhs' fuu Rk wdfrdamkhka úÿ,s
flàu f,i bj;aj hhs' tneúka ysu leg hkq úÿ,s flàu we;s ùu i|yd
wjYHjk m%Odk idOlh nj fï uÕska wmyg ks.ukh l< yel' 1
úÿ,s flàu ms<sn|j fuu f;dr;=re fidhd
.kakd ,oafoa uE; ld,fha§h' l%s'j' 1600 jk
;=re ld,.=K úoHdj ms<sn|j m%Odk
jYfhka ms<s.eKqfka weßiafgdag,af.a
woyiah' jdhqf.da,h iukaú; jkafka f;;a
iy úh<s hk j¾. foll jd;hkaf.ka jk
w;r tf,i mj;sk úh<s jd;h wi, msysá
j,dl=<l .efgk YíOh wyi f.rùfï
y~ jk w;r úÿ,sh flàu hkq tu úh<s
jd;h b;du;a ;=kS oe,a,la iys;j .sksf.k
oefjk njhs' tl< ms<s.ekqfka'2 fuu
woyia oekg ishjia oy y;rlg fmr w,a
l=¾wdkh my< jk ld,fha ld,.=K úoHd-
fjys uQ,sl f,i ms<s.eKqk woyia j,ska
iuyrls'

(1) Meteorology Today, Ahrens, msgqj. 437.

(2) The Works of Aristotle Translated into English: Meteorologica, vol. 3, Ross and others, msgqj
369a-369b.

bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula


H. w,a l=¾wdkfhys i|ykajk úoHd;aul m%d;syd¾hhka ms<sn|j úoHd{hkaf.a woyia 27

H. w,a l=¾wdkfhys i|ykajk úoHd;aul m%d;syd¾hhka ms<sn|j


úoHd{hkaf.a woyia
w,a l=¾wdkfhys i|ykajk úoHd;aul m%d;syd¾hhka ms<sn|j
úoHd{hkaf.a woyia iuyrla my; i|yka fjhs' fuu ish¿u woyia Wmqgd
f.k we;af;a This is the Truth ^i;Hh fuhhs& kue;s ùäfhda mgfhks' fuu
ùäfhda mgfhys tu úoHd{hka my; i|yka lr we;s Tjqkaf.a woyia m%ldY
lrk wdldrh" ±lSug;a" th weiSug;a Tng mq¿jk' ^fuu ùäfhda mgfhys
msgm;la ,nd .eksu i|yd lreKdlr www.islam-guide.com/truth fjí wvúhg
msúfikak&'

1& wdpd¾h á' ú' tka' m¾fidaâ (T. V. N. Persaud) hkq lekvdfõ úksfm.ays ueksf-
gdand úYaj úoHd,fhys ldhjHjÉfþoh ms<sn|j uydpd¾hjrfhl=o <ud frda.
yd <ud fi!LHh ms<sn|j uydpd¾Hjrfhl=o m%ij yd kdßfõoh m%ckk fi!LH
ms<sn|j uydpd¾hjrfhl=o fjhs' Tyq tu úYaj úoHd,fhys ldhjHjÉfþoh
wxYfhys jir 16la uydpd¾Hjrfhl= f,i lghq;= fldg we;' tu lafIa;%fhys
Tyq b;du;a m%isoaO wfhls' Tyq .%ka: 22l l;Djrfhl= jk w;ru Tyq
úoHd;aul m;%sld (Scientific papers) 181 lg jvd jeä m%udKhla m%ldYhg
m;afldg we;' 1991 jifrys Tyq lefkaähdkq ldhjHjÉfþofõ§kaf.a ix.uh
uÕska msßkukq ,nk lekvdfjys ldhjHÉfþo wxYfha b;du;au iïNdjkSh
iïudkh jk J. C. B. Grant Award kï iïudkfhkao msÿï ,eîh' Tyq úiska
m¾fhaIK mj;ajk ,o oE ms<sn|j w,a l=¾wdkfhys i|yka úoHd;aul
m%d;syd¾hhka w<,d Tyqf.ka m%Yak l< úg Tyq ;u woyia m%ldY lf<a fufiah'

— ug ±fkk wdldrhg kï uqyïuoa lshkafka idudkH


ñksfila' Tyq ,súugj;a lshùug;a fkdokakd flfkla tkï wËr {dkh
fkdue;s flfkla' tfiau wm l;d lrk tu ld, jljdkqj;a ±kg Y;j¾I
fod<ylg ^ieneúkau .;fyd;a Y;j¾I oyy;rlg& by; ld, jdljdkqjhs'
fuysÈ wËr {dkh mjd fkdue;s hful= úiska úoHd;aul w;sska b;du;a ksjerÈ
yd b;du;a .eUqre w¾:hka iys; woyia yd m%ldYhka bÈßm;a fldg ;sfnkjd'
fuh kslïu wyUq isÿúula nj ug kï flfiaj;a ys;kak neye' tajdfhys
fndfyda ksjerÈ;djhka ;sfnkjd' Tyqg fuu m%ldYhka isÿlsßug fmd<Ujk
,oafoa lsishï ÈjHuh {dkhla fyda tjeks ÈjHuh fy<slsÍugla uÕska nj
is;Sug wdpd¾h uqj¾g fiau ugo lsisÿ wmyiqjla keye'˜

bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula


28 H. w,a l=¾wdkfhys i|ykajk úoHd;aul m%d;syd¾hhka ms<sn|j úoHd{hkaf.a woyia

uydpd¾h m¾fidaâ Tyqf.a .%ka: iuyrl w,a l=¾wdka mßÉfþohka fiau jla;D
uqyïuoa ;=udf.a m%ldYhkao we;=<;a fldg ;sfí' tfiau Tyq iïfï,k
iuyrl§ o fuu l=¾wdka mßÉfþohka iy jla;D uqyïuoa ;=udf.a m%ldYhka
bÈßm;a fldg we;'

2& wdpd¾h fcda ,S isïmaika (Dr. Joe Leigh Simpson) hkq weußld tlai;a
ckmofha fglaidia" yqiagkays fí,¾ ffjoH úoHd,fhys m%ij yd kdßfõo
fomd¾;fïka;=fõ iNdm;sjrhdh' tfiau Tyq m%ij yd kdßfõoh ms<sn|j
uydpd¾hjrfhl=o" wKql iy udkj cdk úoHdj ms<sn|j uydpd¾hjrfhl=o
fjhs' �fuhg by;È Tyq weußldfõ fuï*siays fgfkiS úYaj úoHd,fha m%ij yd
kdßfõo fomd¾;fïka;=fõ iNdm;s f,i;a m%ij yd kdßfõoh ms<sn| uydpd¾h
jrfhl= f,i;a lghq;= lr we;' tfiau Tyq weußldkq iM,;djh ms<sn|j
ix.ufha (Fertility Society) iNdm;s f,io lghq;= fldg we;' tfiau Tyq 1992
j¾Ih i|ydjq Association of professors of Obstetrics and Gynecology Public
Recognition Award kï iïudkh we;=¿ iïudk .Kkdjlska msÿï ,nqfjls'
uydpd¾h isïmaika jla;D uqyïuoa ;=udf.a my; i|yka jk m%ldYhka fol
wOHhkhg ,la lr we;'

™Tn ish¿ fokdf.au ish¿u wjhjhka ks¾udKh lsÍu" Èk


y;,sh jk úg§ Tnf.a ujf.a .¾NdIh ;+<§ tlg tl;+ lrkq ,efíš'1

™l<,hg rd;%Ska y;,sia folla bl=;a jk úg§ foúhka úiska th


lrd iqr¥;fhl= tjkq ,nk w;r Tyq úiska thg kshñ; yevhka ,nd foñka tys
weiSu" fmkSu" iu" udxY yd wiaÓka ks¾udKh lrkq ,efí'š' 2

Tyq by; i|yka jk jla;D uqyñuoa ;=udf.a m%ldYhka fol


b;du;a .eUqßka wOHhkh l< w;r l<, ckkfhys m<uq Èk y;<sh tys
b;du;a meyeÈ,s yd jeo.;a ld,m¾Éfþoh njo wjOdkhg ,la lrk ,È'
fuys§ Tyq jla;D uqyïuoa ;=udf.a by; i|yka jk m%ldYhkays ;snqk
id;sYh ksrjoH;djh ms<sn|j b;du;a mqÿuhg m;aúh' bkamiqj tla
iïfï,khlÈ Tyq my; woyia m<lrk ,È'

01& iySya uqia,sï # 2643 yd iySya w,a nqydß # 3208 ys i|ykaj we;' fuu .%ka:fhys ™š fuu
úfYaIs; jryka ;=< igyka fldg we;af;a jla;D uqyïuoa ;=udKka m%ldY l< oE j, mßj¾:khls'
tfiau wfOda ,smsj, # ixfÄ;h fhdod we;af;a y§ifhys wxlh i|yka lsÍughs' y§ia hkq jla;D
uqyïuoa ;=udKkaf.a wkq.dñlhka úiska t;=udKkaf.a l%shdjka" m%ldYhka yd wkqu; l< oE
ms<snoj úYajdikSh f,i oekqï ÿka f;dr;=re jd¾;dh'

02& iySya uqia,sïys # 2645 ys i|ykaj we;'

bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula


H. w,a l=¾wdkfhys i|ykajk úoHd;aul m%d;syd¾hhka ms<sn|j úoHd{hkaf.a woyia 29
—fuu yÈia ^ jla;D uqyïuoa ;=ud úiska mjik ,o foaj,a& fol uÕska Èk
y;,sylg fmr isÿjk m%Odk l<, úlik ms<snoj úfYaIs; ld, igykla wm
yg ,ndfokjd' tfiau" ud is;k wdldrhg ud mjik fuu lreK wfkl=;a
lÓlhka úiskao wo WoEik kej; kej; m%ldYhg m;a l<d' tkï fuu
y§ihka tajd ,shk ld,fhys ;snqK úµd;aul ±kqu fidhdf.k ,shk ,o tajd
úh fkdyels njhs' tfiau" ud is;kafka cdk úoHdj yd O¾uhg w;r .eàula
fkdue;' we;af;kau mrïmßl úoHd;aul m%fõYhka iu. O¾uhg foúhka
úiska fy<sorjq l< oE tlalsÍu uÕska tu O¾uhg úoHdj flfrys u.fmkaùula
l< yelshs' fufia" w,a l=¾wdkfhys mj;sk m%ldYhka j, i;H;djh th my< ù
Y;j¾I .Kkdjlg miqj wog;a tajd j,x.= fõ' t;=<ska w,a l=¾wdkfhys
wka;¾.; ±Kqï iïNdrfhys uQ, m%Njh foúhka nj wm yg t;a;= .kajkjd˜

3& wdpd¾h B udI,a fcdkaika (Dr. E. Mashall Johnson) hkq weußldfõ


fmkais,afõkshdys *s,fv,a*shd j, msysá f;dauia fc*¾ika úYaj úoHd,fha
ldhjHjÉfþoh yd úlik ðj úoHdj ms<sn|j uydpd¾h tußgia jrfhls' jir
22la mqrd Tyq tys uydpd¾h OQrfhys lghq;= l< w;ru ldhjHjÉfþo
fomd¾;fïka;=fjys iNdm;s Oqrho" veksh,a fnda.a wdh;kfhys wOHlaI OQrho
fynúh' tfiau Tyq úrEm úoHd (Teratology) ix.ufhyso iNdm;s f,i lghq;=
lrk ,§' Tyq m%ldYk 200lg jeä .Kkl l;Djrfhl=o fjhs' 1981 È fi!È
wdrìfhys oudïj, mej;s y;ajk ffjoH iïfï,kfhaÈ Tyqf.a m¾fhaIK
jd¾;dj bÈßm;a lrñka Tyq fufia mejish(
—idrxYh ( w,a l=¾wdkh uÕska ndysr rEmldrj, úlikh ms<sn|j muKla
fkdj" wNHka;r wjëka ms<sn|jo wjOdrKh lrhs' tkï" j¾;udk úoHdj
uÕska y÷kd.;a l<,h ;=, we;s úúO wjêka ms<sn|jo" tys ks¾udKh yd
úlikh ms<sn|jo wjOdrKh lrhs
tfiau" Tyq ;jÿrg;a mejiqfõ — úoHd{fhl= f,i" ud yg l%shdl, yelafla ud
ksYaÑ; jYfhkau olsk foaj,a iu. muKhs' ud yg l<, úoHdj yd úlik ðj
úoHdj ms<sn|j f;areï .eksug mq¿jks' ud yg mßj¾:kh fldg fmkajk ,o
w,al=¾wdka jdlHhkao ud yg f;areï .ekSug mq¿jks' ud fuhg fmr
WodyrKhla bÈßm;a l<dfiau" ud fuu j¾;udkfha isÿjk foaj,a tu hq.hg
f.dia tajd úia;r lsÍug yelshdjla ;snqK;a ud yg tu úia;r fldg ;sfnk
foaj,a úia;r lsÍfï yelshdjla kï fkdue;s fõú' tneúka" uqyïuoa keue;s
fuu mqoa.,hdyg fuu f;dr;=re hï ia:dkhlska fy<soõ jQ njg mj;sk
ixl,amh jerÈ nj mejisu i|yd idol lsisjla udyg olskakg keye' tneúka"
Tyq yg ,sùug yelsjq foaj,a i|yd lsishï ÈjHuh ueÈy;a ùula fya;=jQ njg
mj;sk ixl,amhg tfrys ùug ;rï lsisjla udyg olskakg keye'˜1

01& jla;D uqyïuoa ;=udKka wËr ×Kfhka f;drh't;=udg ,sùug fyda lshùug fkdyel kuq;a
t;=ud ;u wkq.dñlhkag w,a l=¾wdkh lgmdvñka lshd fmkajñka Tyqf.ka iuyrl=g th igyka
lr .kakd f,i wK lrk ,§'

bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula


30 H. w,a l=¾wdkfhys i|ykajk úoHd;aul m%d;syd¾hhka ms<sn|j úoHd{hkaf.a woyia

4& wdpd¾h ú,shï jhs fya (Dr. William W. Hay)hkq iqm%isoaO iuqø
úoHd{fhls' Tyq weußldfõ fld<rdfvda" fnda,av¾ys fld<rdfvda úYaj úoHd,fha
N+ úoHdjka ms<sn|j uydpd¾h jrfhls' Tyq fuhg fmr weußldfõ *af,daÍvd"
ñhdñys msysá ñhdñ úYaj úoHd,fha iuqø iy jdhqf.da, úoHdj ms<sn|j jQ
frdfikaiaghs,a úoHd,fha msGdêm;s OQrfhao lghq;= fldg we;' id.r ms<sn|j
uE;lÈ fidhd .kakd ,o f;dr;=re ms<sn|j w,a l=¾wdkfha i|yka oE ms<sn|j
uydpd¾h fya iu. isÿlrk ,o idlÑPdfjka miQ Tyq mejiqfõ"
—Y=oaO jq l=¾wdkh jeks bmerKs O¾u .%ka:hl fujeks jq wdldrfha
f;dr;=re i|ykaùu ud yg kï b;du;a is;a.kakd iq¿hs' tfiau tu f;dr;=re
fldfya isg ,enqK tajd úhyelsoehs ug kï is;d .kakg neye' fuys iuyr
mßÉfÊoj, w¾:hg wod< jQ f;dr;=re fidhd.eksfï jevlghq;= ls%hd;aul
fjñka mj;sk úgÈ;a tajd w,a l=¾wdkfhys i|yka ù ;sîu b;du;au is;a.kakd
iq¿ fohla njhs uu is;kafka˜
tfiau" Tyqf.ka w,a l=¾dwdkfhys m%Njh ms<sn|j úuiSsula l<úg Tyq mejiqfõ"
—we;af;kau" uu kï is;kafka th foúhkaf.au úh hq;= njhs˜

5& wdpd¾h fcrd,aâ is' f.daßx.¾ (Dr. Gerald C. Goeringer) weußldfõ


fjdIsxgkays fcda¾þ gjqka úYaj úoHd,fha ffjoH úoHd,fhys ffi, Ôj úoHd
fomd¾;fïka;=fõ l<, ffjoH úoHdj ms<sn|j uydpd¾hjrfhl= fiau mdGud,d
wOHlaIljrhd f,io lghq;= lrhs' fi!È wdrdìfha ßhdoays mej;s wgjk fi!È
ffjoH iïfï,kh fha§ Tyqf.a m¾fhaIK jd¾;dj bÈßm;a lrk w;r;=r§
uydpd¾h f.daßx.¾ my; ± m%ldY lrk ,È'
—ckaudkq ixfhdackh ùfï isg wx.ckkh olajdjQ udkj úlikh
ms<n|j b;du;a mD:Q, úia;rhla idfmalaIj b;du;a wvq jdlHhka ^w,al=¾wdka
jdlHhka& .Kkl wvx.=j mj;shs' j¾.SlrKhka" ta i|yd jQ mdßNdIsl Yío
ud,dj yd úia;r lsÍï jeksjQ udkj úlikh ms<sn|j jk iïmQ¾K iy meyeÈ,s
igykla fuhg fmr ;sî fkdue;' tu ish¿u" tfia;a fkdue;s kï idïm%odhsl
úoHd;aul ,sms f,aLk j, udkj l<, yd N%EK úlikfhys úúO wjia:djka
ms<sn|j i|yka úug Y;j¾I .Kkdjlg l,skau fuys úia;r lsÍï isÿù
;sfnkjd'

6& wdpd¾h fhdIsysfoa fldfihs (Dr. Yoshihide Kozai) cmdkfha" fgdalsfhda"


fydxfldxys fgdalsfhda úYaj úoHd,fha uydpd¾h tußgia jrfhls' tfiau Tyq
cmdkfha fgdalsfhda" ñgldys cd;sl .%yf,dal ksÍlaIKd.drfhys wOHlaIljrhd
f,io lghq;= lr ;sfnhs' Tyq mjik wdldrhg(
—;drld úoHdj ms<sn|j f;dr;=re l=rdkfhys ±lSu ug b;du;a mqÿu
iy.;hs' tfiau" j¾;udk ;drld úoHd{hka wOHhkh lrñka isákafka úYajfha
b;du;a iq¿ fldgia ms<sn|jhs' wm wmf.a Y%uh mQ¾K f,i fhdojd we;af;a
úYajfha b;du;au l=vd fldgila ms<sn|j f;areï .ekSu i|ydhs'
bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
H. w,a l=¾wdkfhys i|ykajk úoHd;aul m%d;syd¾hhka ms<sn|j úoHd{hkaf.a woyia 31
tkï" ÿf¾Ëhka fhdodf.k wm yg ksÍËKh l, yelafla úYajfha b;du;au
iq¿ fldgila muKhs' uq¿ úYajhu .ek is;kakg neye' tu ksid" w,a l=¾wdkh
lshùu u.skq;a" m%Yak j,g ms<s;=re iemhsu ;=<skq;a" ud is;kafka" ud yg
wkd.;fha úYajh ms<sn|j wOHkh lsßu i|yd ud¾.h fidhd .eksug yelsjk
njhs'˜
7& uydpd¾h ácdgeÜ fgcdika (Prof. Tejatat Tejasen) hkq ;dhs,ka;fha Ñhx
fuyshs msysá Ñhx fuhs úYaj úoHd,fha ldhjHjÉfþo fomd¾;fïka;=fõ
iNdm;sjrhdh' fuhg fmr Tyq tu úYaj úoHd,fhau ffjoH mSGfhys mSGdêm;s
f,i lghq;= lrk ,È' fi!È wrdìfha ßhdoays mej;s wgjk ffjoH
iïfï,kfha§ uydpd¾h fgcdika ke.s isg fuf,i mejish'
—miq.sh jir ;=k ;=<È ud w,a l=¾wdkh ms<sn|j úuis,su;a úñ' udf.a wOHh-
khka ;=,skq;a" fuu iïfï,kfhaÈ ud ±k.;a foaj,a ;=,skq;a" ±kg jir
tlaoyia ydrishhlg fmr l=rdkfha igyka lr ;snQ ish¿ ± i;Hhla úh hq;=
nj;a" tajd úoHd;aulj Tmamq lsÍug yels nj;a ud úYajdi lrñ' jla;D uqyïuoa
;=udg ,sùfï fyda lshùfï yelshdj fkdue;s neúka" uqyïuoa hkq n,iïmkak
ks¾ud;D úiska Tyqg fy<s orõ lrk ,o i;H wm yg m%ldY l, ¥;fhl= úh
hq;=h' fuu ks¾ud;Djrhd foúhkajykafia úh hq;=h' tneúka" fuh" ,d b,dy
b,a,,a,dya" w,a,dya ^foúhkajykafia& yer keu§ug iqÿiq wkalsisfjl= fkdue;"
uqyïuÿ¾ riq¨,a,dya" uqyïuoa hkq w,a,dya ^foúhkajykafia&f.a ÿ;hd
^jla;Djrhdh& hehs mejiSug iqÿiqu wjia:dj fuhhs' wjidk jYfhka ud fuu
iuq¿j b;du;a úYsIaG f,i yd b;du;a id¾:l f,i ixúOdkh lsßu ms<sn|j
udf.a i;=g m< lrñ'''''''' ud fuysÈ ,nd.;af;a úoHd;aul ±kqu yd wd.ñl
±kqu muKla fkdfjhs' b;du;a iqm%isoaO úoHd{hka fndfyda fofkl= yuq ùfï
úYsIaG Nd.Hho Tjqka w;ßka kj ñ;=rka fndfyda fofkl= we;s lr .ekSfï
wjia:djo ug fuys§ Wodúh' fuu ia:dkhg meñŒsu ;=,ska ud ,nd .;a jákdu
foh jkafka ,d b,dy b,a,,a,dya" uqyïuÿ¾ riq¨,a,dya hkak iy ud uqia,sï
jrfhl= njg m;a ùuhs'˜

w,a l=¾wdkfhys i|yka jk úoHd;aul m%d;syd¾hhka ms<sn|j fuu


WodyrKhka ish,a, .ek ±k .ekSfuka miqj;a ta ms<sn|j by; úoHd{hkaf.a
woyia ±k .ekSfuka miqj;a wms wmf.kau my; i|yka m%Yakhka wid n,uq'

∗ úúO lafIa;%hka ;=<ska b;du;a uE;lÈ fidhd .kakd ,o úoHd;aul


f;dr;=re" ±kg jir tlaoyia ydrishhlg fmr my< lrk ,o w,a
l=¾wdkfhys i|ykaj ;sìu wynq isÿùula úh yelso@
∗ fuu l=¾wdkfhys l¾;D uqyïuoa ;=ud fyda fjk;a hï ñksfil=
úh yelso@
fuu mekhkag we;s tlu iqÿiq ms<s;=r jkafka" w,a l=¾wdkh hkq
foúhkajykafiaf.au joka nj;a" th Tyq úiska wkdjrKh lrk ,oaola
hkak;ah'
bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
32 ^2& Y=oaOjQ w,a l=¾wdkfhys wvx.= mßÉfþohkag iudk jk tla mßÉfþohla ks¾udKh
lsÍu i|yd mj;sk úYd, wNsfhda.h'

^2& Y=oaOjQ w,a l=¾wdkfhys wvx.= mßÉfþohkag


iudk jk tla mßÉfþohla ks¾udKh lsÍu
i|yd mj;sk úYd, wNsfhda.h'
w,a l=¾wdkfhys foúhkajykafia fufia mjid we;(

wmf.a .e;a;d ^ uqyïuoa kï O¾uÿ;hdKka& g wm my< l< oE ^w,a


l=¾wdkh& iïnkaOfhka ^th foúhkajykafia úiska my< l< njg& kqU,d
ielfha isà kï tjeks mßÉfþohla bÈßm;a lrkqæ' ;jo kqU,d i;Hjd§yq
kï" th ^idlaId;a lrkq jia& foúhkajykafia yer kqU,df.a wdOdrlrejka
le|jd.kq' tfy;a kqU,d tfia fkdlrkafka kï kqU,dg lsis lf,l;a tfia
lsÍug fkdmq¿jk' tneúka foaj úYajdih fkdue;s wh i|yd ms<sfh<
lrk ,o bkaok f,i ñksiqkajo" .,ao ojd,k .skakg ìhjkq' ^uqyïuoaæ fuu
w,a l=¾wdkh& úYajdi lrkakd jQ;a ^ta wkqj& hym;a f,i l%shdlrk whg
.,d nisk .x.djkaf.ka hq;= iaj¾.h we;ehs Y=NdrxÑ okajkq''''''^w,a
l=¾wdkh 2(23-25&
w,a l=¾wdkfhys i|ykaj we;s tla mrsÉfPaohla fuka tkï ta yd iudkj
w,xldrh" jHla;Ndjh" fYa%IaGNdjh" nqoaêu;a kS;s mekúï" i;H f;dr;=re"
i;H wkdjels iy wvq ¨yqvqlï j,ska f;drjQ wfkl=;a .=Kdx.hkaf.ka iukaú;
tlu tl mrsÉfPaohlaj;a ks¾udKh lsÍug" Y; j¾I oy y;rlg fmr
l=¾wdkh my< l<od isg fï olajdu lsisfjl=g;a fkdyels ù ;sfí' ;jo
l=¾wdkfhys i|ykaj we;s b;du;a l=vd" jpk oyhlska muKla iukaú; ^108
jk& mßÉfþohlaj;a ;ju;a ks¾udKh lsÍug yd tu wNsfhda.h ch .ekSugtod
isg wo olajdu1 lsisu lsisfjl=g;a fkdyels ù ;sfí'

w,a l=¾wdkfhys mj;sk l=vdu mßÉfþoh ^108 jk mßÉfþoh& iukaú; jkafka jpk
oyhlska muKs' kuq;a" fï olajdu lsis÷ flfkl= w,a l=¾wdkfhys wvx.= mßÉfþohkag
iudk jq ;j;a tla mßÉfþohla ksmoùfï wNsfhda.h ch .ekSug iu;aù ke;'

01& n,kak Al-Borhan fee Oloom Al-Qur’an, Al-Zarkashy, 2 jk fj¿u msgqj 224

bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula


^3& bia,dufhys jla;DjrhdKka jk uqyïuoa ;=udf.a my< úu ms<sn|j nhsn,fha
i|yka wkdjels(
33

jla;D uqyïuoa ;=udf.a i;=rka jQ foaj úYajdih fkdlrkakdjQ wrdìjreka


iuyfrla fuu wNsfhda.h ch .ekSug W;aidy lrñka jla;D uqyïuoa ;=udKka
i;Hjq jla;Djrfhl= fkdjk nj Tmamq lsÍug W;aidy l<o" Tjqkaf.a W;aidyh
wid¾:l úh1' fuu W;aidyh wid¾:l jqfha l=¾wdkh Tjqkaf.au NdIdj jk
foaYsh NdIdfjka fy<s orjq ù ;sìh§;a yd jla;D uqyïuoa ;=udf.a ld,fhys
isá wdrìjreka wo olajd j¾Kkd l< yels wdldrfha b;du;a ukyr yd úYsIaG
jQ ldjHhka rpkd lsÍfï oËhkaj isáhÈ;a h'

^3& bia,dufhys jla;DjrhdKka jk uqyïuoa ;=udf.a


my< úu ms<sn|j nhsn,fha i|yka wkdjels(
jla;D uqyïuoa ;=udf.a my<ùu ms<sn|j
nhsn,fha i|yka wkdjelSka" nhsn,h úYajdi
lrk mqoa.,hkag bia,dufhys i;H;djh i|yd
we;s idlaIska fjhs'

oaú;Sh kS;s ix.%yfhys 18ys foúhkajyka-


fia fudaiiag fufia mejiq nj i|yka lrhs( —
kqfò ifydaor ck;dj w;ßka kqqU yd iudk Èjeisjrfhl= f;dard
m;afldg" Tyq lsh hq;= foa Tyqg lshd fokafkñ' Tyqg ud wK lrk
ish,a, Tjqkg Tyq okajkq we;' hfula udf.a kdufhka Tyq lshk-
foag ijka fkdfokafka kï" uu tjekafkl=g o~qjï lrñ'˜
^oaú;Sh kS;s ix.%yh 18 ( 18 - 19& 2

by; jels j,ska wm ks.ukh l< yels jkafka foúhkajykafia úiska tùug
kshñ; jla;DjrhdKka"
1& fudaiia jeks jla;Djrfhla úh hq;= nj;a'
2& Tyq hqfoõjkaaf.a ifydaorhka w;=ßka meñ‚h hq;=j we;s nj;a
yd"
3& foúhkajykafiaf.a joka jla;Djrhdf.a uqjg oeuQúg Tyq
foúhkajykafiaf.a wK mK;a lshdmE hq;= nj;ah'

fuu lreKq .eUqßka wOHkh lr n,uq'

01& n,kak Al-Borhan fee Oloom Al-Qur’an, Al-Zarkashy, 2 jk fj¿u msgqj 226
02& fuu nhsn,a jdlHhka wxl 293" .d,q mdf¾ fld<U 03 msysá Y%S ,xld nhsn,a ix.ufhka ,nd
.;a isxy, NdIdfjka mßj¾:kh lrk ,o —f;aud mgqk iys; Y=oaO nhsn,h kj wkqjdoh" f;jk
ixialrkfhka Wmqgd .;a;ls' ^The Holy Bible with subject index, New Revised Sinhala Version)
(New Translation – Third Edtion)

bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula


34 ^3& bia,dufhys jla;DjrhdKka jk uqyïuoa ;=udf.a my< úu ms<sn|j nhsn,fha
i|yka wkdjels(

1' fudaiia jeks jla;Djrfhla úh hq;=h'


fudaiia yd jla;D uqyïuoa ;=udKka ;rï iudk;djhkaf.ka hq;a jla;Djreka
fofofkla ;j;a fkdue;s ;rïh' Tjqka fofokdgu Ôú;h ms<sn|j b;du;a
mD:q, kS;s ix.%yhla ,nd § we;' Tjqka fofokdu Tjqkaf.a i;=rka iu. igka
fldg b;du;a úYauh ckl wdldr j,ska ch ,nd we;s w;r Tjqka fofokdu
jla;Djreka f,i yd Wiia foaYmd,lhka f,i ms<s.eksug ,laj we;' Tjqka
fofokdju >d;kh lsÍfï l=uka;%K j,ska miqj Tjqka fjk;a m%foaYhkag
ixl%uKh fldg we;' fudaiia yd jla;D uqyïuoa ;=udKka w;r iudk;djhka
w;rg iajNdúl Wm;" mjq,a Ôú;h yd t;=udkAf.a urKh wvx.= jk w;r"
fudaiia yd fhaiqia ls%ia;=iajykafia w;r we;s iudk;djhka by; i|yka lreKq
uÕska fkdfmkS hhs' tmuKla fkdj fhaiqia ls%ia;=iajykafiaf.a wkq.dñlhka úiska
t;=udj uqia,sïjreka is;k wdldrhg" uqyïuoa yd fudaiia kï jQ
jla;Djrfhl= f,ika muKla fkdi,ld t;=udj foúhkaf.a mq;%hd f,io i<lk
,È' tneúka" by; wkdjelsh uÕska i|yka lrkqfha fhaiqia ls%ia;=iajykafia
ms<sn|j fkdj jla;D uqyïuoa ;=udKka ms<sn|jhs' ulaksido h;a" fhaiqia
ls%ia;=iajykafiag jvd fudaiiag iudk;d olajkqfha jla;D uqyïuoa ;=udKka
jk neúks'
tfiau" hqfoõjka úiska meyeÈ<s wkdjelska ;=kla i;H jk;=re u. n,d
isá nj cqjdï ;=udf.a Y=NwdrxÑh (Gospel) uÕska i|ykafõ' bka m<uqjekak
fhaiqia ls%ia;=iajykafiaf.a meñŒuhs' fojekak jqfha t,shdf.a meñŒsuhs'
f;jekak jqfha jla;DjrhdKkaf.a meñŒsuhs' Y=oaO jQ cqjdï ;=udg fhduqlrk ,o
m%Yak ;=fkka fuh b;du;a meyeÈ,s fjhs' —kqU ljfrla oehs wik ms‚i hqfoõjreka
úiska fcrEi,fï isg mQclhkao f,ùhhkao hejQ l<" fcdyka idËs foñka" uu
l%sia;iajykafia fkfjñ hs fkdiÕjdu m%ldY lf<ah' tfia kï lsfulao@ kqU t,shdoehs Tõyq
weiqy' ke;ehss Tyq lSh' kqU ta Èjeisjrhdo@ hk m%YaKhg;a Tyq ke;ehs lSh' ^Y=oaO jQ cqjdï
^fcdyka& ( 19 - 21& meyeÈ<s lsÍfï igyka iys; nhsn,hlska wm fï ms<sn|j
wjOdkh l<fyd;a tys me;s udhsïj, we;s úia;r igyka j, zÈjeisjrhdZ
^jla;DjrhdKka& hk jpkh Y=oaO jQ cqjdï ^fcdyka& 1 ( 21 ys we;s ia:dkh;a"
oaú;Sh kS;s ix.%yfha 18 ( 15 ys yd 18 (181 ys i|yka wkdjels j,g iudk jk
nj;a wmyg ±l.; yel' fï ish¿ f;dr;=re uÕska wmg ks.ukh lrkqfha
oaú;Sh kS;s ix.%yfha 18 ( 18 ys wkdjels uÕska woyia lrkqfha l%sia;=iajykafia
ms<sn|j fkdj jla;D uqyïuoa ;=udKka ms<sn|j njhs'

2' hqfoõjkaaf.a ifydaorfhlaa

wdíryï yg" bIauhs,a yd Bidla hkqfjka msßñ orejka fofofkl= jQy' ^W;am;a;s
l;dj 21& bIauhs,a wrdì cd;slhkaf.a mrmqfrys mshd úh' Bidla hqfoõ
cd;slhkaf.a mrmqfrys mshd úh' i|yka lr we;s jla;Djrhd mej; wd hq;af;a
hqfoõ cd;sl mrïmrdfjka fkdj Tjqkaf.a ifydaor mrïmrdfjks ^bIauhs,a
mrïmrdj&' uqyïuoa hkq bIauhs,a mrïmrdfjka mejf;kafkls'
bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
^4& w,a l=¾wdkfhys wkd.; isÿùï ms<sn|j i|yka lr we;s jdlHka miq
ld,Skj ieneúkau isÿúu'
35

;jo nhsn,fha fhdidhd 42(1-13 ys mjikafka foúhkajykafiaf.a fiajlhd hkq


Tyq úiska —f;dard.kakd ,o mqoa.,hd˜ yd jHjia:dj f.fkk —jla;Djrhd˜
f,ihs' —ieneúkau hqla;sh bgq lrkafkah' t;=ud l,lsfrkafkj;a" wffO¾H jkafkj;a ke;(
ñysmsg hqla;sh msysgjk;=re t;=udf.a oyï uÕ Wodjk;=re osjhska n,d isáq we;' ^fhdidhd
42(4&'1 ;jo 11 jk jdlHfha" n,dfmdfrd;a;=fjka isá jla;Djrhd
flao¾jrekaf.ka mejf;kafkla f,i i|yka fõ' flao¾jreka hkq ljfrlao@
W;am;a;s l;dfõ 25(13 ys mjik mßÈ flao¾ hkq bIauhs,f.a fojk mq;%hd fõ'
tkï jla;D uqyïuoa ;=udf.a uq;=kañ;a;dh'

3' foúhkajykafiaf.a joka jla;Djrhdf.a uqjg oeuQúg Tyq foúhkajykafiaf.a


wK mK;a lshdmE hq;=hs'
foúhkajykafiaf.a joka ^Y=oaO jQ w,a l=¾wdkh& we;a;gu uqyïuoa ;=udf.a
uqj.g ouk ,§' ðnrdhS,a foaj ¥;hdf.a ud¾.fhka foúhkajykafiaf.a i;H jQ
joka ^Y=oaO jQ w,a l=¾wdkh& uqyïuoa ;=udg tjQ w;r tajd weiqk f,iu ,shd
.ekSu ms‚i ñksiqkag lshk f,ig Tyqg wKlrk ,§' tneúka tu joka Tyqf.a
fkdjk w;r tajd Tyqf.a woyia ;=<ska wd foaj,ao fkdfõ' tajd ðnrdhS,a foaj
¥;hd uÕska Tyqf.a uqjÕg oeuQjls' uqyïuoa ;=udf.a Âú; ld,h mqrdjg
Tyqf.a wkqoekqu u; fuu joka Tyqf.a wkqdñlhka úiska ,shd ;enQ w;r Tjqka
th jkfmd;a l<y' oaú;Sh kS;s ix.%yfhys fuu jla;D;ajh ms<sn|j foúh-
kajykafia fufia mjihs' hfula udf.a kdufhka Tyq lshkfoag ijka fkdfokafka kï" uu
tjekafkl=g o~qjï lrñ'˜ ^oaú;Sh kS;s ix.%yh 18 ( 18 - 19& tkï nhsn,h úYajdi lrk
lõreka fyda fõjd fuu jla;Djrhd mjik foh ms<smeÈh hq;=hs' fuu
jla;Djrhd jkafka uqyïuoa ;=udh'
^nhsn,fha i|yka uqyïuoa ;=ud ms<sn|j jeäúia;r ioyd www.islam-guide.com/mib
hk fjí wvúhg msúfikak'&

^4& w,a l=¾wdkfhys wkd.; isÿùï ms<sn|j i|yka lr


we;s jdlHka miq ld,Skj ieneúkau isÿúu'
w,a l=¾wdkfhys wkdjels m<lr ;snQ tjeks tla isÿùuls" m¾ishkajreka úiska
frdaukajreka mrojkq ,en jir ;=kl isg kjhla olajdjQ ld, isudjla ;=< È
frdaujreka úiska m¾ishdkqjka ch .eksu' w,a l=¾wdkfhys foúhkajykafia
fufia mjid we;'
frdaujre mrdch lrkq ,enQy' ^wrdì w¾Ooaëmhg& wi,ajeis
foaYhl Tjqyq Tjqkaf.a mrdcfhka miq jir ^;=klska fyda kjhlska&
lsysmhlska Tjqyq ch.%dys jkafkdah' ^w,a l=¾wdkh 30(2-4&

01 fuu nhsn,a jdlHhka wxl 293" .d,q mdf¾ fld<U 03 msysá Y%S ,xld nhsn,a ix.ufhka ,nd
.;a isxy, NdIdfjka mßj¾:kh lrk,o —f;aud mgqk iys; Y=oaO nhsn,h kj wkqjdoh" f;jk
ixialrkfhka Wmqgd .;a;ls' (The Holy Bible with subject index, New Revised Sinhala
Version)(New Translation – Third Edtion)
bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
36 ^5& uqyïuoa ;=ud úiska fmkajk ,o m%d;syd¾hhka

±ka wm b;sydifhys fuu hqoaOhka ms<sn|j mejfikafka fudkjd±hs n,uq'


History of the Byzantine ^nhsiekaàka m%dka;fha ch.%yKh& kï jk .%ka:fhys
613 j¾Ifha§ frdau yuqodj úYd, mrdchla ,enq nj i|yka jk w;r fuys
m%;sM,hla f,i m¾ishdkqjka blaukskau ish¿ fmruqKq j, isg fmrg meñK
we;1' tu ld,fha§ frdaudkqjkag m¾ishdkqjka mrdch lsßug yels fj;ehs
is;Sugo fkdyels ;rï úh' kuq;a" jir ;=kl isg kjhla olajd jQ ld, iSudjla
;=< frdaudkqjka ch.%yKh lrk nj l=¾wdkfhys wkdjels mjid ;snqKs'
frdaudkqjkaf.a mrdcfhka jir kuhlg miqj tkï 622 j¾Ifha§ yuqodjka
fomsßi ^frdaudkqjka yd m¾ishdkqjka& wdfïkshdfjys§ kej; uqK .eiqk w;r
tys m%;sM, jqfha" 6132 j¾IfhaÈ frdaudkqjka mrdchg m;aùfuka miqj m<uq jrg
frdaudkqjka m¾ishdkqjka mrojd úYsIaG chla ,eîuhs' foúhkajykafia
l=¾wdkfhys m<lr ;nQ wdldrhgu tu wkdjelsh ienE úh'
fuf,i wdk.; isÿùï ms<sn|j mjikq ,en miqj ienejQ ;j;a fndfyda
jdlHhka Y=oaO jq l=¾wdkfha olakg we;s w;ru jla;D uqyïuoa ;=udo tjeks
oE m%ldY lr we;''''''''''''''''
^5& uqyïuoa ;=ud úiska fmkajk ,o m%d;syd¾hhka
foúhkajykafiaf.a wkque;sh iys;j jla;D uqyïuoa ;=udKka fndfyda
m%d;syd¾hhka isÿfldg we;' fuu m%d;syd¾hhka fndfyda msßia úiska olskq ,eno
we;' WodyrKhla f,i(
∗ ulaldfjys jdih l< foaj úYajdih fkdlrkakka jla;D uqyïuoa ;=udf.ka
Tjqkg m%d;syd¾hhka fmkajk fuka b,a,d isá wjia:dfõ§ jla;D uqyïuoa
;=udfKda Tjqkg if|ys fonEùu fmkajqy3'
∗ ;j;a tla m%d;syd¾hhla kï" jla;D uqyïuoa ;=udf.a wkq.dñlhka i;=j
Tjqkaf.a n÷kaj, b;du;a iq¿ c, m%udKhla muKla ;snqk wjia:dfõ Tjqka
b;du;a mssmdifhka fmf<ñka isák úg jla;D uqyïuoa ;=udf.a weÕs,s j,ska
c,h .,kakg úh' jla;D uqyïuoa ;=udf.a wkq.dñlhka meñK Tjqkg
YÍrh fodajkh lsÍug fyda mdkh lsßug ;rï c,h Tjqkaf.a n÷fkys
fkdue;s nj mejiqy' túg jla;D uqyïuoa ;=udKka t;=udf.a yia;h tu
n÷k ;=,g ±uQ úg t;=udf.a weÕs,s w;ßka c,h .,d tu werUqks' túg Tjqka
tu c,h uÕska ;u mdkSh yd fodajk wjYH;d bgqlr .;ay' tys wkq.dñlhka
tlaoyia mkaishhla muK isák ,È4'
fuf,i uqyïuoa ;=udKka úiska isÿlrk ,o fiau t;=udg isÿjqk ;j;a
fndfyda m%d;syd¾hhka we;'

(1) History of the Byzantine State, Ostrogorsky, msgqj. 95.


(2) History of the Byzantine State, Ostrogorsky, msgqj 100-101, iy History of Persia, Sykes, fj¿u.
1, msgqj 483-484 n,kak The New Encyclopaedia Britannica, Micropaedia fj¿u 4 msgqj 1036
(3) i|yka ù we;af;a iySya w,a nqydß # 3637" iy iySya uqia,sï #2802'
(4) i|yka ù we;af;a iySya w,a nqydß # 3576" iy iySya uqia,sï #1856'

bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula


^6& uqyïuoa ;=udKkaf.a ir< Èú fmfj;' 37
^6& uqyïuoa ;=udKkaf.a ir< Èú fmfj;'
uqyïuoa ;=udKka jla;Djrfhl= f,i O¾u ¥; fufyjr wdrïlsÍug
fmr yd jla;Djrfhl= f,i O¾u ¥; fufyjr werôfuka miqj t;=udKkaf.a
ðú;h ixikaokhg ,la l<fyd;a" wmg ks.ukh l< yelsjkafka jla;D
uqyïuoa ;=udKka hkq fN!;sl m%fhdack" Wiia nj" lS¾;sh fyda n,h ,nd .ekSu
Wfoid jla;D Ndjh ,nd .;a jHdc jla;Djrfhl= nj is;su fya;= iy.; fkdjk
njhs'
jla;D uqyïuoa ;=ud" jla;Djrfhl= f,i ;u O¾u ¥; fufyjr
weröug fmr t;=udKkag wd¾Ól .eg¿ lsisjla fkd;snqKs' id¾:l yd iqm%isoaO
fjf<kafol= f,i i;=gqodhl yd iem myiqlï iys; wdodhulao t;=ud i;= úh'
jla;Djrfhl= f,i ;u O¾u ¥; fufyjr weröfuka miqj yd th fya;= fldg
f.k fN!;sl iïm;a w;ska t;=udKka b;du;a È<s÷ njg m;a jQy' fuh ;jÿrg;a
meyeÈ<s lr .ekSu i|yd t;=udf.a Èúh ms<sn|j jk my; m%ldYhka i<ld
n,uq(
∗ jrla jla;D uqyïuoa ;=udf.a ìßhla jk wdhsId ;=ñh" t;=ñhf.a nEKkqjka
wu;d( —nEKkqjks" jla;DjrhdKkaf.a ksjfiys ^wdydr ms<sfh, lsÍu i|yd&
.sks fkdo,ajd udi folla kj i|j,a ;=kla wm .;lr we;af;uq˜ hs
mejiqjdh' túg Tyq —kekafoa" Tnj fkdkeis mj;ajd .;af;a l=ulao@˜ hhs
úuik ,È' — l¿ meye;s jia;=ka fol" tkï rgb¢ iy c,hhs' kuq;a"
jla;DjrhdKkag wi,ajeisj lsßfok Tgqfokqka isák wkaidßjreka
lsysmfofkl= isá ksid tu lsß j,ska iaj,amhla jla;DjrhdKkag;a tùug
Tjqka mqreÿ ù isáy'˜1
∗ jla;D uqyïuoa ;=udf.a wkq.dñlfhl= jk iya,a bíkq idoa mjik wdldrhg
foúhka úiska t;=udj jla;Djrfhl= f,i hejq ld,fha isg t;=ud wNdjhgm;a
jk ;=reu foúhkaf.a jla;DjrhdKka ishqï msá j,ska iE¥ mdka fkdÿgQy2'
∗ jla;D uqyïuoa ;=udf.a ìßh wdhsId ;=ñh mejiQ wdldrhg —jla;DjrhdKka
ie;mSu i|yd mdúÉÑ l< t;=udf.a fuÜgh idod ;snqfKa rgb¢ .fiys fl¢
j,ska mqrjk ,o i;aj iulsks3'
∗ jla;D uqyïuoA ;=udf.a wkq.dñlfhl= jQ wñ¾ bíkq w,a ydßia mjik wdl-
drhg jla;DjrhdKka wNdjhgm;a jk wjia:dfõ t;=udKka ish .uka ìuka
i|yd fhdod.;a fldg¿jd" t;=udf.a m<sy iy mqkH lghq;= i|yd fjka lrk
,o bvï lene,a,la yer lsis÷ uqo,la fyda wka lsis÷ jia;=jla b;sßfldg
f.dia fkd;snqKs4'
uqia,sï NdKavd.drh jla;D uqyïuoA ;=udKkaf.a Ndrfhys mej;=k;a t;=ud
b;du;a ÿlanr Ôú;hla .; l<y' t;=udf.a wNdjhg fmr wrdìhdkq
w¾Ooaùmfhys jeä fldgila uqia,sï njg m;a jQ‚'
(1) i|yka ù we;af;a iySya uqia,sï #2972 iy iySya w,a nqydß #2567
(2) i|yka ù we;af;a iySya w,a nqydß #5413" iy w,a ;srñ§ #2364
(3) i|yka ù we;af;a iySya uqia,sï #2082 iy iySya w,a nqydß #6456
(4) i|yka ù we;af;a iySya w,a nqydß # 2739" iy uqiakoa wyuoa #17990
bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
38 ^6& uqyïuoa ;=udKkaf.a ir< Èú fmfj;'
t;=udf.a ¥; fufyjr wrUd jir oy wglg miqj uqia,sïjreka ch.%dylhka
njg m;a jQ kuq;a jla;D uqyïuoA ;=udKkaf.a wNdjh olajdu t;=udKka fuu
ÿIalr Èú fmfj;u .; l<y'
jla;D uqyïuoA ;=udKka jla;DNdjh ,nd .;af;a ;;ajh"
Wiia nj fyda n,h ,nd .ekSfï woyiska úh yelso@ n,h iy ;;ajh N+la;s
ú£fï wdYdj idudkHfhka fyd| wdydr mdk" w,xldr we÷ï me<÷ï" úYd,
ud<s.d" uqrldj,a" ksiel wdêm;H hkdÈh iu. nef|hs' fuu lsis÷ fohla jla;D
uqyïuoA ;=udg wod< fjhso@ fuu meKhg ms<s;=re iemhsug t;=udf.a Ôú;h
ms<sn|j b;du;a flá ksßlaIKhka lsysmhla my; mßÈ WmldÍ lr .; yel'
jla;Djrfhl= f,i;a" .=rejrfhl= f,i;a" Wiia foaYmd,lfhl=
f,i;a" úksYaphlrefjl= f,i;a ;u j.lSï bgq lsÍug wu;rj jla;D uqyïuoA
;=udKka t;=udf.a t¿ fokf.ka lsß foùug;a"1 t;=udf.a we÷ï ms<silr
lsÍug;a" t;=udf.a mdjyka w¿;ajeähd lr .eksug;a"2 f.a fodr jev lghq;=
i|yd iydh ùug;a"3 ÿ.S mqoa.,hka wikSmjQ wjia:djkaysÈ Tjqkaf.a iqj ÿla
ne,Sug hEug;a4 mqreÿ ù isáhy' tfiau t;=udf.a wkq.dñlhska wÕ,la lKsk
wjia:dfõ§ Tjqka iu. tlaj tys je,s bj;a lrñka t;=udKka ta i|yd iydh ù
we;5' t;=udf.a Èú fmfj; ir< nfõ iy ksy;udkslfï úYauh ckl
m%;suQq¾;shls'
jla;D uqyïuoA ;=udf.a wkq.dñlhka t;=udKkag mqÿu iy.; wdl-
drhg wdorh l<y' f.!rj l<y" tfiau" t;=udj úYajdi l<y' tfia jqj;a
t;=ud ksr;=reju wjOdrKh lr isáfha foaj;ajfhka ie<lSu foúhka Wfoid
l<hq;= jkjd yefrkakg t;=udKkag fm!oa.,slj tfia fkdl, hq;= njhs' jla;D
uqyïuoA ;=udf.a wkq.dñlfhl= jk wkia m%ldY lrk wdldrhg" jla;D
uqyïuoA ;=udKka yer Tjqka ±äj wdorh l< fjk;a wfhl= fkdue;s jqj;a"
t;=udKka Tjqka wi<g meñfKk úg wfkl=;a mqoa.,hka b;du;a Wiia
mqoa.,hkag <.g meñfKk úg ke.sg" .re lrk wdldrhg t;=udg .re lsßu
i|yd ke.sg isàu t;=udKka ms<sl=,a l< ksid6 Tjqka t;=udKka fjkqfjka ke.sg
fkdisáhy'
bia,dufhys iuDêh ms<sn|j wfmalaIdjla we;ssùgu fndfyda l,lg fmr
jla;D uqyïuoA ;=udKkag yd t;=uf.a wkq.dñlhkag fndfyda jO ysxid" ÿla
fõokd lïlfgd¿ j,g uqyqK §ug isÿjQ hq.hl wdrïNfha§ t;=udKkag
b;du;a is;a.kakd iq¿ fhdackdjla bÈßm;a úh' ñ;HoDIaál kdhlhkaf.a
ksfhdað;fhl= jk T;and keue;a;d jla;D uqyïuoA ;=udKka lrd meñK"
—Tng uqo,a wjYHkï wms Tn fjkqfjka we;s ;rï uqo,a /ialr fokafkuq' túg
Tng wm w;ßka b;du;a Okj;a wfhl= ùug yelshs' Tng kdhl;ajh wjYH kï
wms Tnj wmf.a rcq f,i Tgqkq m<|jkafkauq hehs mejisSh'
(1) i|yka ù we;af;a iy uqiakoa wyuoa # 25517
(2) i|yka ù we;af;a iySya w,a nqydß # 676 iy uqiakoa wyuoa #25517
(3) i|yka ù we;af;a iySya w,a nqydß # 676 iy uqiakoa wyuoa #23706
(4) i|yka ù we;af;a uqj;a;d ud,sla # 531
(5) i|yka ù we;af;a iySya w,a nqydß # 3034 iy iySya uqia,sï #1803 iy uqiakoa wyuoa #18017
(6) i|yka ù we;af;a uqiakoa wyuoa #12117 iy w,a ;srñ§ #2754
bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
^6& uqyïuoa ;=udKkaf.a ir< Èú fmfj;' 39
fï ish,a, fjkqfjka Tjqka t;=udKkaf.ka tla fldkafoaishla muKla
n,dfmdfrd;a;= jqy' tkï" t;=ud ckhdj bia,duh je<|.ekSsug werhqï lsÍu
w;ay< hq;= hkak;a" foúhkajykafiaj keuÈfï§ t;=ud lsisÿ i.fhl= fkdue;sj
th ;ksju bgql< hq;= nj;ah' fuf,dj jdis m;k mqoa.,fhl=g fuu fhdackd
uÕska tla;rd fm<Uúula we;s fkdlrkq we;ao@ fuu fhdackdj bÈßm;a jq úg
jla;D uqyïuoA ;=udKka l=uk me;a;la .; hq;=±hs fo.sähdjlg m;aùo @
tfia;a fkdue;s kï flaj,a lsßfï tla;rd l%uhla f,i fuhg;a jvd fyd|
§ukdjla wfmalaId lrñka t;=udKka tu fhdackdj m%;slafIam l<do @ t;=udKka
tys§ ms<s;=re ÿka wdldrh my; ±lafjhs' —uyd ldreKsl" mru ohdnr
foúhkajykafiaf.a kdufhks˜ t;=udKka T;andg w,a l=¾wdkfhys 41 ( 1-381
olajdjq jels mdrdhkdfldg fmkajQy' my; ±lafjkafka tu jels j,ska lsysmhls'
fuh mru odhnr" wiuiu lreKdjka;hd ^foúhkajykfia& f.ka
my<ùuls' tys mßÉfþohka úia;rj lreKq iys;j olajd we;' wrdì
ni okakd ck;djg l=¾wdkhls' Y=N wdrxÑhka yd wk;=re yeÕùï
iys; jQjls' tfy;a jeäfofkla fuhg weyqïlka fkd§ m%;sfËam lrhs'
^w,a l=¾wdka 41 ( 2 - 4&
;j;a wjia:djl§ ñksiqka bia,duh fj; le|ùu kj;ajk fuka jla;D uqyïuoA
;=udKkaf.a ndmamd úiska t;=udKkag lrk ,o b,a,sug t;=udf.a ms<s;=r b;du;a
iaÒr yd wjxl úh' —ud foúhkajykafiaf.a kdufhka Èjqrd fmdfrdkaÿ fjñ'
ndmafma" fuu ld¾hh ^ñksiqka bia,duh fj; le|ùu& w;ayer ±óu fjkqfjka
Tjqka udf.a ol=Kf;ys iQ¾hdh;a udf.a jï wf;ys pka\hd;a f.kú;a ÿkak;a"
foúhka tys ch.%yKh ,nd fok ;=re ud thska je<flñ' tfia;a ke;fyd;a th
wdrlaId lrñka ud ñh hñ'˜2
uqyïuoA ;=udKka yd t;=udf.a wkq.dñlhka jir oy;=kla uq¿,af,a
b;du;a oreKq jOysxid j,ska mSvkhg m;ajQqjd muKla fkdj" t;=udKkaj
>d;kh lsßu i|ydo foaj úYajdih fkdlrkakka fndfyda jdrhla W;aidy fldg
we;' tla wjia:djl§ tiùug mjd b;du;au wiSrejq úYd, .,la t;=udKkaf.a
ysi u;g fmr,Su uÕska t;=udj >d;kh lsÍug Tjqka ;e;a l<y3' ;j;a
wjia:djlÈ t;=udf.a wdydr j,g úI ñY% lr t;=udj >d;kh lsÍug Tjqka
W;aidy l<y4' t;=udf.a i;=rkag tfrysj t;=udKka iïmQ¾Kfhka ch.%yKh
lr ;ssìh§;a t;rï ÿla lïlfgd¿ yd mß;Hd. j,ska hq;a Ôú;hla iqÿiq hehs
ks¾foaY lrkafka l=ula uÕskao@ b;du;a lS¾;su;a wjia:djkays§ mjd
t;=udKkaf.a tu id¾:l;ajhg fya;=j t;=udKkaf.a nqoaêh fyda olaI;djhka
fkdu foúhkajykafiaf.a Wmldrhu muKla nj ;rfhau m%ldY lrñka"
t;=udKka fmkajk ,o ksy;udks nj iy Wodr nj l=ulska úia;r l< yelso@
fuu .;s.=Khka n, ;Kaydfjka fmf<k tfia;a ke;skï ;udf.a hym; .eku
is;k mqoa.,fhl=f.a ,laIKhka úh yelso@
(1) w,a iSrdya w,a knùhd" bnka fyIdï" fj¿u 1" msgqj 293-294
(2) w,a iSrdya w,a knùhd" bnka fyIdï" fj¿u 1" msgqj 265-266
(3) w,a iSrdya w,a knùhd" bnka fyIdï" fj¿u 1" msgqj 298-299
(4) i|yka ù we;af;a w,a odßï # 68 iy wnQ odjqoa # 4510

bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula


40 ^7& bia,dufha wdYap¾hu;a j¾Okh

^7& bia,dufha wdYap¾hu;a j¾Okh


fuu mßÉfþoh wjidkfha§ bia,dufhys i;H;djh ms<sn|j tla jeo.;a
o¾Ykhla yqjd ±laúu iqÿiqh' weußld tlai;a ckmofha b;du;au fõ.fhka
me;sr hk O¾uh bia,duh nj iefjdu oks;s' fï ms<sn|j lrk ,o ksÍlaIKhka
lsysmhla my; olajd we;'
∗ —bia,duh hkq weußldfjys fõ.fhkau me;sr hk O¾uh jk w;ru" th
wmf.a ñksiqka fndfyda fofkl=g u. fmkajk ia:djr;ajfha l=¿Kls''''˜ ^ys,ß
frdoï la,skagka" f,dia wekac,sia ghsïia&1

∗ —uqia,sïjreka hkq f,dj fõ.fhkau j¾Okh jk lKavdhuhs''''˜ ^ck.yK


ix.Kk uKav,h" hQ tia ta gqfâ&2

∗ —bia,duh hkq rfgys b;du;au is>%fhka j¾Okh jk oyuhs''''˜ ^fcr,aäka fndaï


ksjqia fâ ys O¾uh ms<sn|j f,aLl" ksjqia fâ&3

∗ —bia,dï" tlai;a ck mofhys fõ.fhkau j¾Okh jk O¾uhhs'''˜ ^tß t,a


f.da,aâuka ksõfhda¾la ghsïia&4

fuu ixisoaëka uÕska bia,duh hkq i;H jYfhkau foúhkajykafiaf.ka ,o


O¾uhla nj fmkakqï lrhs' b;du;a fyd¢ka ie<ls,su;a fkdù b;du;a .eUqßka
l,amkd lr fkdn,d bia,duh i;Hhla nj ks.ukh fkdfldg fu;rï weußld-
kqjka msßila bia,duh je<|.kq we;ehs is;Ssu widOdrKh' fuu weußldkqjka
úúO jQ cd;ska j,g yd úúO iudc uÜgï j,g wh;a jQjka fiau úúO /lshdj,
kshqla;jkakkao fjhs' thg úoHd{hka" uydpd¾hjreka" od¾Ykslhka fiau
udOHfõ§kao we;=<;ah'
l=¾wdkh hkq foúhkajykafiaf.au joka nj;a uqyïuoa ;=udKka i;H
jYfhkau foõhkajykafia úiska tjk ,o foúhkaf.a jla;Djrfhl= nj;a
bia,duh hkq i;H jYfhkau foúhkajykafiaf.ka ,o O¾uhlau nj;a úYajdi
lsÍu i|yd fuu mßÉfþofhys wvx.= jQ lreKq idlaIs iuyrla imhk nj
ie,lsh yel'
(1) Larry B. Stammer, Times O¾uh ms<sn|j f,aLl, “First Lady Breaks Ground With Muslims,”
Los Angeles Times, Home Edition, Metro Section, Part B, uehs 31, 1996, msgqj. 3.

(2) Timothy Kenny, “Elsewhere in the World,” USA Today, Final Edition, News Section, fmnrjdß
17, 1989, msgqj. 4A.

(3) Geraldine Baum, “For Love of Allah,” Newsday, Nassau and Suffolk Edition, Part II, ud¾;= 7,
1989, msgqj. 4.

(4) Ari L. Goldman, “Mainstream Islam Rapidly Embraced By Black Americans,” New York Times,
Late City Final Edition, fmnrjdß 21,1989, msgqj 1.
bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
^1& iodld,sl jQ iaj¾.h lrd we;s fodrgqjhs 41

2 mßÉfþoh
bia,dufhka ,efnk m%;s,dN iuyrla
bia,duh ;ks mqoa.,hkag fiau iudchg;a m%;s,dN /ila i,ihs' fuu
mßÉfþofhys ;ks mqoa.,fhl= i|yd bia,duh uÕska ,nd.; yels m%;s,dN
iuyrla i|yka fjhs'

^1& iodld,sl jQ iaj¾.h lrd we;s fodrgqjhs'


foúhkajykafiaa mjid we;s wdldrhg
^ uqyïuoaæ fuu w,a l=¾wdkh & úYajdi lrkakd jQ;a ^ta wkqj& hym;a
f,i l%shdlrk whg .,d nisk .x.djkaf.ka hq;= iaj¾.h we;ehs
Y=NdrxÑ okajkq''''''
^w,a l=¾wdkh 2(25&
foúhkajykafiaa ;j ÿrg;a fufia mjihs"
Tnf.a mrudêm;sf.a ohd¿ndjh fj;o" wyfiys yd fmd<fjys m<,
n÷ iaj¾.h fj;o fmr.eñ jkak æ th foúhkajykafia .eko
Tyqf.a jla;Djrhd .eko úYajdi l< whg ms<sfh< lrwe;'
^w,a l=¾wdkh 57(21&

jla;D uqyïuoa ;=udKka wmg mjid we;s wdldrhg iaj¾.jdiSka w;=ßka


b;du;a my<u uÜgfñ isákakkag fuf,djg jvd oi .=Khl m%udKhla ,efnkq
we;s"1 w;ru Tyqg fyda wehg Tjqka leu;s ´kEu fohla tfuka oi .=Khlska
,efnhs'2 tfiau jla;D uqyïuoa ;=udKka mejiQ wdldrhg( ™iaj¾.fhys
,efnk tla mdohla ;eîug iEfyk bv m%udKh mjd fuu uq¿ f,dalhu iy tys
we;s ish¿u fohg jvd fyd|hš3 t;=ud ;j ÿrg;a mejiQ wdldrhg( ™iaj¾.fhys
lsis÷ weilska ±l fkdue;s foaj,a" lsis÷ lKlska wid fkdue;s foaj,a fiau lsis÷
ñksia is;lska is;dj;a fkdue;s foaj,a ;sfnhs š 4 tfiau t;=udKka" ™ iaj¾.hg
kshu jQjka w;=ßka f,dj jik b;du;au ld,lKaKs mqoa.,hdj tla jrla
iaj¾.fhys .s,ajkq ,efì' bka miqj Tyqf.ka"

(1) i|yka ù we;af;a iySya uqia,sï #186 iy iySya w,a nqydß #6571
(2) i|yka ù we;af;a iySya uqia,sï # 188 iy uqiakoa wyuoa #10832
(3) i|yka ù we;af;a iySya w,a nqydß #6568 iy uqiakoa wyuoa #13368
(4) i|yka ù we;af;a iySya uqia,sï # 2825 iy uqiakoa wyuoa #8609

bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula


42 ^2& ksrfhys .skafkka ñ§fï ud¾.hhs

™—wdoïf.a mq;Kqjks" Tn flÈkl fyda lsishï mSvdjla w;aú| ;sfío@ Tn


flÈkl fyda lsishï ÿ#Å; Ndjhlg uqyqK md ;sfìo@ ˜ hehs wikq ,efí' túg
Tyq zkeyeZ foúhkaf.a kdufhka" —wfyda foúhksæ uu flÈklj;a lsisu ÿ#Å;
Ndjhlg uqyqK md fkdue;s w;ru ud yg flÈklj;a mSvdjla w;a ú£ug ,eî
fkdue;˜ hehs Tyq mjikq we;š 1 hkqfjkao mejiQy'
Tn iaj¾.hg we;=¿ jk úg Tn f,v frda." fõokd" ÿla fyda urKfhka
f;dr b;du;a m%S;sodhl Ôú;hla .; lrkq we;¦ foúhka Tn flfrys i;=gq jkq
we;' tfiau" Tn tys iodld,slj Ôj;a jkq we;' l=¾wdkfhys foúhkajykafiA
mjid we;s wdldrhg"
foaj úYajdih lr hym;a ls%hdfjys fhÿKq whj" wms tys háka Èh
we<s .,d nisk iaj¾.hg we;=<;a lruq' Tjqka tys iodl,aysu
fjfikq we;'
^w,a l=¾wdkh 4(57&

^2& ksrfhys .skafkka ñ§fï ud¾.hhs


foúhkajykafiA w,a l=¾wdkfhys fufia mjid we;'
foaj úYajdih fkdlr ;jo foaj úYajdih fkdlrkakka f,i ñh.sh
who il, uyfmdf<dju rkska jid .e,ùula i|yd jkaÈhla
jYfhka th bÈßm;a fldg isáho ksh;jYfhkau Tjqkg mrf,dj§
kskaÈ; ovqjï we;' ;jo Tjqkg msysg ùug lsisjl=o ke;'
^w,a l=¾wdkh 3(91&
tneúka" iaj¾.h ,nd .ekSu i|yd ksrfhys .skafkka wdrlaId ùu i|yd;a we;s
tlu wjia:dj fuf,dj Ôú;hhs' l=ula ksido lsjfyd;a" hful= foaj úYajdif-
hka f;drj ñh .shfyd;a Tyqg foaj úYajdilrkafkl= ùu i|yd kej;
fuf,djg meñKSug ;j;a lsis÷ wjia:djla fkd,efnk neúks' úksYaph Èkfha§
foajúYajdi fkdlrkakkag l=ula isÿ jkq weoa±hs w,a l=rdkfhys foúhkajykfia
úiska mjid we;af;a fufiah(

Tjqkaj ksrh bÈßmsg k;r lrk l,ays kqU Tjqkaj ÿgq úg" wmj kej;
jrla ^fmd<jg& hjkafka kï wms wmf.a mßudêm;sf.a wKmk;a ^yd
ix×jka& fndre hehs fkdlshkafkuq' ;jo wm foaj úYajdih we;a;ka
jkafkuqhs lsh;s'
^w,a l=¾wdkh 6(27&
kuq;a" lsisfjl=g;a fuu fojk wjia:dj fkd,efnkq we;'

(1) i|yka ù we;af;a iySya uqia,sï # 2807, iy uqiakoa wyuoa #12699

bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula


^3& ksrfhys .skafkka ñ§fï ud¾.hhs 43

jla;D uqyïuoa ;=udKka mejiQ wdldrhg¦ ™ úksYaph Èkfha§ .skakg


^ksrhg& kshu lrk ,o mqoa.,hska w;=ßka fuf,dj Ôú;fhys§ b;du;au
m%S;sfhka úiQ mqoa.,hdj ksrfhys tla jrla .s,ajkq ,efì' bka miq Tyqf.ka
—wdoïf.a mq;Kqjks" Tn ljodlj;a fyd| fohla ±l ;sfìo@ Tn ljod fyd
Èfkl wdYs¾jdohla w;a ú| ;sfìo@˜ hehs wikq ,efì' túg Tyq — keye
foúhkajykafiaf.a kdufhkau wfyda foúhksæ hehs mjikq we;'š1

^3& ienE ika;=Iaáh yd wdOHd;añl iduh

ienE ika;=Iaáh yd iduh ,nd.; yelafla fuf,dj ujd md,kh lrk


foúhkajykafiaf.a wKg lSlre ùu ;=<sks' w,a l=¾wdkh uÕska foúhkajykafia
mjik wdldrhg (

we;a;gu foúhkajykafia .ek isys lsÍfuka ys;g iekiSula ,efí'


^w,a l=¾wdkh 13(28&

wksla w;g" l=¾wdkfhka bj;g fhduqjk mqoa.,hkag fuf,dj§ b;d ÿla


lror j,ska msß Ôú;hla Wreu fjhs' foúhkajykafia mjid we;s wdldrhg
hful= udf.a l=¾wdkhg2 msgq mdkafkao ksh; jYfhkau Tyqf.a
Ôú;h ÿIalr tlla fõ' wjidk Èkfha wms Tyqj wka|fhl= f,i
ke.sÜgjkafkuq'
^w,a l=¾wdkh 20(124&

ñ< uqo,a § ,nd .; yels fN!;sl iem iïm;a N=la;s ú¢ñka isáh§;a
iuyreka ishÈú kid .kafka wehs ±hs fï uÕska meyeÈ,s fjhs' WodyrKhla
f,i" tla /hl§ fvd,¾ 150"000 lg;a jvd uqo,la bmhSug yqrej isá" l,lg
by;§ iqm%isoaO fmdma .dhlfhl= jQ leÜ iaàjkaia ^±ka Tyq hqiq*a bia,dï kï
fõ'& foi n,uq' Tyqg lsis÷ fN!;sl id¾:l;ajhla ;=<ska ,nd .; fkdyels jQ
ienE i;=g yd iduh bia,duh je<|.ekSfuka miqj Tyqg ,enqKs'3

(1) i|yka ù we;af;a iySya uqia,sï # 2807 iy uqiakoa wyuoa #12699


(2) l=¾wdkh úYajdih fkdlrkakka fiau tys wKmk;a wkqj l%shd fkdlrkakka
(3) leÜ iaàjkaia biaa,duh je<|.;a miqj Tyqf.a yeÕSï ms<sn|j Tng oek .ekSug wjYH kï
Tyqf.a j¾;udk ,smskh fuhhs'2 Digswell Street, London N7 8JX, United Kingdom.

bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula


44 ^4& fmr isÿ lrk ,o ish¿ mõ j,g iudj

bia,duh je<|.;a mqoa.,hkaf.a ;;= ú;a;s ms<sn|j wOHkh lsÍu i|yd


www.islam-guide.com/stories fjí wvúhg msúfikak' ke;skï why Islam is
Our Choice1 keue;s .%ka:h n,kak' fuu fmd;a msxfpys iy fjí wvúfha§ Tng
bia,duh je<|.;a mqoa.,hkaf.a is;=ï me;=ï ms<sn|jo lshùug yelshdjla
we;' Tjqka úúO rgj,g wh;a jQ úúO wOHdmk uÜgï j,ska hqla; jqjka jk
w;ru" úúO mßir j, Ôj;a jkakkao fjhs'

^4& fmr isÿ lrk ,o ish¿ mõ j,g iudj


hful= bia,duh je<|.;a úg Tyq thg fmr isÿ lrk ,o ish¿u mõ
yd whym;a l%shd j,g foúhkajykafia úiska iudj fokq ,efì' wï¾
keue;af;l= jla;D uqyïuoa ;=udKka lrd meñK — ud yg Tnf.a ol=K;
fokak' túg uu Tng udf.a mlaImd;S Ndjh ms<sn|j fmdfrdkaÿ fjkakï˜ hehs
mejiSh' túg jla;D uqyïuoa ;=udKka t;=udf.a ol=K; È.= l<y' wï¾
Tyqf.a w; bj;a lr .;af;ah' túg jla;D uqyïuoa ;=udfKda ™ wfyda" Tng
l=ula isÿùo wï¾ @ š hehs úuiQy' ud lsishï fldkafoaishla bÈßm;a lsÍug
is;=fjñ hehs ˜ wï¾ ms<s;=re ÿ‚' ™ Tn bÈßm;a lsÍug n,dfmdfrd;a;= jk fld-
kafoaish l=ulao@ š hhs jla;DjrhdKka weiQy' —foúhkajykafia udf.a jerÈ j,g
iudj Èh hq;=h˜ hehs wó¾ mejiSh' túg jla;D uqyïuoa ;=udfKda ™bia,duh
je<|.ekSu uÕska thg fmr lrk ,o ish¨u mõ uld ouk nj Tn ±k isáfha
ke;ao@š 2 hkqfjka mejiQy'

jla;D uqyïuoa ;=udKkaf.a my; ±lafjk m%ldYhg wkqj hful=


bia,duh je<| .ekSfuka miqj tu mqoa.,hd lrkq ,nk hym;a fyda whym;a
l%shd i|yd Tyqg wod< jQ m%;sM, ,efì' ™w;sfYa%IaG jQ yd wdYS¾jdo ,enQ Tnf.a
foúhkajykafia b;du;a ldreKslh' hful= hym;a fohla lsÍug is;d isáh;a"
Tyq th bgq fkdl<fyd;a Tyqg tla hym;la isÿ lsÍfñ m%;a:, ^mskla& igyka
fjhs' Tyq tu hym;a l%shdj bgq l<fyd;a tu l%shdj fuka oi .=Khl isg
y;aish .=Khla fyda thg;a jvd jeä jdr .Kkdjla hym;a m%;sM, Tyq
fjkqfjka igyka fjhs' hful= tla whym;a l%shdjla isÿlsßug is;d isá kuq;a
th bgq fkdl<fyd;a" Tyq fjkqfjka tla hym;la isÿlsßfï m%;sM, igyka fjhs'
Tyq tu whym;a l%shdj isÿ l<fyd;a" Tyqg tfrysj tla mjla lsÍfuys m%;sM,
igyka fjhs' tfia;a ke;fyd;a" foúhkajykafia úiska th bj;a fldg oukq
,efí'š 3

(1) fuu .%ka:fha l;Djrhd jkafka uqyïuoa tÉ Iysoa h' fuys msgm;la ,nd .ekSu ioyd
www.islam-guide.com/stories fjí wvúhg msúfikak' ke;skï fuu m;%sldfjys msgq wxl
69-70 ys i|yka ixúOdkhkaf.ka tlla yd iïnkaO jkak'

(2) i|yka ù we;af;a iySya uqia,sï # 121 iy uqiakoa wyuoa #17357


(3) i|yka ù we;af;a uqiakoa wyuoa #2515 iy iySya uqia,sï # 131

bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula


bia,dï hkq l=ulao@ bia,dufhys uQ,sl úYajdihka lsysmhla 45

3 mßÉfþoh
bia,duh ms<n|j idudkH f;dr;=re
bia,dï hkq l=ulao@
bia,dï O¾uh hkq" foúhkajykafiaf.a u.fmkaùu iïmQ¾Kfhkau
ms<s.ekSu iy thg lSlre ùuhs' fuu u.fmkaùï foúhkajykafia úiska Tyqf.a
wjidk jla;D uqyïuoa ;=udKkag fy<sorõ lrk ,§'

bia,dufhys uQ,sl úYajdihka lsysmhla


^1& foúhkajykafia ms<sn|j úYajdi lsÍu

uqia,sïjreka úiska talSh" lsisfjl=g;a iul< fkdyels" lsis÷ orefjl=


fyda iylrefjl= fkdue;s tlu foúfhl= ms<sn|j úYajdi lrk w;ru" Tyq
yer wka lsis÷ flfkl=g keuÿï ,eîfñ whs;sh fkdue;s njo úYajdi lr;s'
ienE foúhka jkafka Tyqu muKlau jk w;r wka ish¨u foújreka jHdc
foújrekafú' Tyqg b;du;a W;=ï jQ kduhka we;s w;r Tyqg b;d Wiia" lsis÷
wvq ¨yqvq lulska f;dr jQ i¾j iïmQ¾K .=Kdx.hka we;' lsisfjl=;a Tyqf.a
foaj;ajfha fyda .=Kdx.j, yjq,a lrefjl= fkdfõ' w,a l=¾wdkfhys foúh-
kajykfia ;ud ms<sn|j fufia úia;r lrhs'

mjikak æ foúhkajykafia tlaflfkls' foúhkajykafia


wjYH;djhkaf.ka f;dr jq flfkls' Tyqg odj lsisflfkl= bmÿfka
ke;' Tyq lsisfjl=g odj bmÿfkao ke;' ;jo Tyqg iudk lsisfjl=
ke;'
^w,a l=¾wdkh 112(1-4&
foúhkajykafiaj yer wka lsis÷
wfhl=j he§u fyda wka lsis÷ wfhl=g
wdhdpkd lsÍu fyda hdÉ× lsÍu fyda
jkaokdudk lsÍfï lsis÷ l%shdj,shlg
n÷kaùug lsis÷ ysñlula fkdue;s
w;r tu ysñlu we;af;a foúh-
kajykafiag muKs' i¾jn,OdÍ
jkafka;a" uejqïlrejdKka jkafka;a"
mrudêm;s jkafka;a foúhkajykafiau
muKlau jk w;r il< úYajfhysu
fmdaIlhdKka jkafkao Tyquh' Tyq úÑ;% wËr l,dfjka ,shk ,o
ish¨u oE md,kh lrhs' w,al=rdkfhys 112 mßÉfþoh

bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula


46 bia,dufhys uQ,sl úYajdihka lsysmhla

Tyqf.a lsis÷ ks¾udKhlska Tyqg lsis÷ wjYH;djla fkdue;s w;ru" Tyqf.a


ks¾udKhka ish,a, Tjqkg wjYH ish¨u foaj,a foúhkajykafiaf.ka
n,dfmdfrd;a;= fõ' Tyquh ish,a, wikakd" ish,a, olskakd" ish¨u oE ±k
isákakd' i¾j iïmQ¾K f,iu mejiqjfyd;a" Tyqf.a ±kqu ieÕj mj;sk yd
t<smsg mj;ajkakdjQo" fmdÿ yd fm!oa.,sl jQo ish¨u foa wNsnjhs' isÿ jQ ish,a,
Tyq okafkah' tfiau" wkd.;fha isÿ jk ish¨ foaj,a o" tAjd flfia isÿ fõo
hkako Tyq okS' Tyqf.a leue;a;lska f;drj fuf,dj lsis÷ fohla isÿ fkdfõ'
Tyq leu;s ´kEu fohla isÿ fõ' Tyq wleu;s ´kEu fohla isÿ fkdfjkjd fiau
tajd lsis÷ Èfkl isÿ jkafkao ke;' Tyqf.a leue;a; wka ish¨u Ôùkaf.a
leue;a;g jvd by<ska mj;S' Tyqg ishÆu oE flfrys n,h we;' tfiau Tyqg
iEu fohlau lsÍfñ yelshdjo we;' b;du ohdnr jkafkao" b;du;a lreKdjka;
jkafkao" b;du;au ;Hd.YS,s jkafkao Tyquh' uqyïuoa ;=udKka f.a
m%ldYhkaf.ka tll§ foúhka ;u ueùï flfrys olajk lreKdj ujl wef.a
orejdg olajk lreKdjgo jvd b;d wêl nj wm yg mjid we;'1 foúh-
kajykafia whqla;sfhka yd l%Er núka f;drh' Tyqf.a ish¨ l%shdjkays§;a" Tyqf.a
ish¨ ksfhda.hkays§;a Tyq ish,a, okafkah" b;du;a nqoaêu;ah' hful= yg
foúhkajykafiaf.ka lsishï fohla wjYH kï" Tyqg fyda wehg foúhkajykafia
bÈßfha ;ud fjkqfjka ueÈy;a jkak hehs wka whf.ka b,a,Sï fkdfldg" ;u
wjYH;djh iDcqju Tyqf.ka b,a,Sug yel'

foúhkajykafia hkq fhaiqia l%sia;=iajykafiaj;a" l%sia;=iajykafia hkq


foúhkajykafiaj;a fkdfú2' l%sia;=iajykafia mjd fuh m%;slafIam fldg ;sfnhs'
w,a l=¾wdkfhys foúhkajykafia fufia mjid we;'

ußhïf.a mq;%hd uiSya ksh;jYfhkau foúhkajykafia hehs mejiQ wh


ienúkau wúYajdijka;hska fõ' biardhs,a orejks æ udf.a iajdñjQo"
kqU,df.a iajdñjQo ^tlu& foúhkajykafia kuÈkq' ksh;jYfhkau
foúhkajykafiag wdfoaYhla ;nkakkag foúhkajykafia iaj¾.h
;ykï lrk ,§' Tjqkaf.a ksjyk wmdh fõ' ^fujeks& jerÈldrhskag3
lsisfjl= msysg jkafka ke;ehs uiSya mejiQy'
^w,a l=¾wdkh 5( 72&

^1& i|yka ù we;af;a iySya uqia,sï # 2754 iy iySya w,a nqydß #17357
^2& 1984 cQks 25 Èk ,kavkays wefidaisfhagâ fm%ia wdh;kh úiska jd¾:d lrk ,o wdldrhg rEmj-
dyskS jevigykla u.ska úuiSulg ,la lsÍfï§ wex.a,slka ìfIdmajrekaf.ka nyq;rh m%ldY
fldg ;snqfKa —fhaiqia l%sia;=ia jykafia foúhka nj úYajdi lsÍu wksjd¾H fldg fkdue;˜ hkqfjks'
tka.,ka;fha ìfIdmajreka 39 fofkl=f.ka 31 fofkla fuys§ Pkaoh m%ldY l<y' tu jd¾:dj
u.ska ;j ÿrg;a úia;r lrk wdldrhg ìfIdmajreka 31 fokdf.ka 19 fofkl= m%ldY lf<a
—l%sia;=iajykafiaj foúhkajykafiaf.a fY%aIaG;u ksfhdað;hd˜ f,i ie<lSu m%udKj;a njhs' fuu
Pkao úuiSu isÿlrk ,oafoa ,kavkays —i;s wka; rEmjdyskfha˜ i;sm;d úldYh jk —credo˜
keue;s wd.ñl jevigyfkks'

^3& fuu jerÈldrhskag" nyqfoajjd§kao wh;a fõ'

bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula


bia,dufhys uQ,sl úYajdihka lsysmhla 47

foúhka hkq ;%s;ajhla fkdjk njg foúhkjykafiaa w,a l=¾wdkfhys fufia


mjid we;'
ksh;jYfhkau foúhkajykafia ;sfokdf.ka ;=kajekakd hehs lsjQ wh
ieneúkau wúYajdijka;hska fõ' tlu foúfhl= yer fjk;a foúhka
ke;' Tjqka lshk fohska Tjqka fkdje<l=Kfyd;a Tjqkaf.ka
wúYajdijka;hskag fõokSh o~qjï ,efnkq we;' tneúka Tjqka foúh-
kajykafia fj; yeÍ Tjqyq ^l< mdmhkag& miq;eú,s ù Tyqf.ka iudj
wehÈh hq;= fkdfõo@ foúhkajykafia fnfyúka ËudYS,Sh' wiSñ;
lreKdjka;h' ußhïf.a mq;a uiSya jla;Djrfhl= ñi ^fjk flfkl=&
fkdùh'
^w,a l=¾wdkh 5( 73-75&
ueùfuys i;ajk Èkfha§ foúhka úfõl .ekSu" ukqIH j¾.hdg tfrysj
B¾IHd iy.; l=uka;%Khla isÿ l< ;u foaj ¥;fhl= iu. foúhka fmdr ne§u
fyda foúhka ´kEu ukqIHfhl= ;=< Ôjudkj jev isàu hkdÈh bia,duh
m%;slafIam lrhs' tfiau" foúhkajykafiag lsis÷ wdldrhl ukqIH iajrEmhla
wdfrdamKh lsÍuo bia,duh m%;slafIam lrhs' fï ish¨u foa foúhkajykafiag
wjuka lsÍï f,i ie,fla' foúhkajykafia b;d W;alDIaGh' Tyq ish¨u wdl-
drfha wiïmQ¾K;djhkaf.ka f;dr jQjls' Tyq lsis÷ Èkl fjfyig m;a fkdfú'
Tyq flÈkl j;a ksÈnr jkafkao ksokafkao ke;'

zw,a,dyaZ kï wrdì jpkfhys w¾:h foúhkajykafia ^il< úYajhu


ujk ,o tlu yd i;H jQ foúhkajykafia& hkakhs' fuu zw,a,dyaZ kï wrdì
jpkh wrdì NdIdj l:d lrkakka w;r wrdì uqia,sïjreka fiau wrdì ls%ia;shdks
Nla;slhkao foúhkajykafiaj wu;k wdldrhhss' fuu jpkh tAlsh jQ yd i;H
jQ foúhkajykafiaf.a kduhla f,i ñi wka lsisjla kï lSÍug fhdod .;
fkdyel' zw,a,dyaZ kï jpkh w,a l=¾wdkfhys 2150 jdrhlg;a jvd jeä jdr
.Kkla i|ykaj mj;S' wrdì NdIdjg fndfyda ÿrg iudk;d iys; tfiau"
l%sia;=ia jykafia mqreoaola f,i l:d lrk ,o werfuhsla1 kï NdIdfõo foúh-
kajykafiaj w,a,dya hkqfjka y÷kajd we;'

^2& foaj¥;hka ms<sn|j úYajdi lsÍu'


foaj¥;hkaf.a ^iqr¥;hka&� meje;au i;H nj;a" Tjqka W;=ï jQ ueùula
nj;a" uqia,sï Nla;slhska úYajdi lr;s' foaj ¥;hka foúhkajykafiaj muKla
kuÈ;s' foúhkajykafiaag lSlre fj;s' tfiau foúhkajykafiaf.a wK wkqj
muKla l%shd lr;s' uqyïuoa ;=udKka lrd w,a l=¾wdkh /f.k wd ðnrdhS,a
^f.aí%fh,a& o foaj¥;hkaf.ka flfkls'

^1& NIV Compact Dictionary of the Bible, Douglas, msgqj. 42.

bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula


48 bia,dufhys uQ,sl úYajdihka lsysmhla

^3& foúhkajykafia úiska fy<s orõ lrk ,o mqia;lhka ms<sn|j


úYajdi lsÍu'
foúhkajykafia úiska ñksidg u. fmkaùula f,i yd ñksia j¾.hdg
,ndÿka idOlhla f,i fuu mqia;lhka Tyqf.a m‚úvlrejkag ,nd ÿka nj
uqia,sï Nla;slhska úYajdi lrhs' fuu mqia:lhka w;r" foúhkajykafia úiska
;u jla;Djrfhl= jk uqyïuoa ;=udKkag fy<sorõ lrk ,o l=¾wdkho fjhs'
w,a l=¾wdkh lsis÷ fjkia lula lsÍulg fyda lsis÷ úlD;s ùulg ,la fkdù
wdrlaId lrk njg foúhkajykafia úiska iy;sl ù we;' foúhkajykafia mjid
we;s wdldrhg"

wmuh fuu w,a l=¾wdkh ^O¾fudamfoaYh& my< lf<a' ;jo th


wdrËd lrkafkao wmuh'
^w,a l=¾wdkh 15(9&

^4& foúhkajykafiaf.a mKsúvlrejka iy jla;Djreka ms<sn|j


úYajdi lsÍu
wdoïf.ka wdrïN ù" fkdajdo we;=¿j wdíryï" bIauhs,a " Bidla"
fÊfldaì" fudaiia yd fhaiqia ^Tjqka yg iduh w;a fújdæ& jeks jQ jla;Djreka iy
foúhkajykafiaf.a mKsúvlrejka .ek uqia,sïjreka úYajdi lr;s' kuq;a
foúhkajykafiaf.aka ñksidg ,enqK wjidk mKsjqvh tkï iodld,sl jQ
mKsúvh kej;;a iy;sl lsÍula f,i jla;D uqyïuoa ;=udKkag fy<sorõ
lrk ,È' uqyïuoa ;=udKka hkq foúhkajykafia úiska tjk ,o wjidk
jla;Djrhd hehs foúhkajykafia mjid we;s wdldrhgu uqia,sïjreka úYajdi
lr;s'
uqyïuoa kqU,df.a lsisfjl=f.a mshd fkdfõ' Tyq foúhkajykafiaf.a
jla;Djrhd fõ' ;jo Tyq jla;Djrekaf.ka wjidk jla;Djrhd fõ'''
^w,a l=¾wdkh 33(40&
ish¨u O¾u¥;hka yd jla;Djreka ujkq ,enQ ukqIHhka nj;a" Tjqka lsisfjl=g;a
foúhkajykafia i;= ÈjHuh .=Kdx.hka lsisjla msysgd fkdue;s nj;a
uqia,sïjreka úYajdi lr;s'

^5& úksYaph Èkh .ek úYajdi lsÍu


ñksiqkaf.a úYajdihkag yd l%shdjkag wkqj foúhkajykafiaf.a úksYaph
,nd §u i|yd Tjqkaj u<jqkaf.ka ke.sgjkq ,nk úksYaph Èkh ^u<jqkaf.ka
ke.sgjkq ,nk Èkh& ms<sn|j uqia,sï jreka úYajdi lr;s'

bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula


w,a - l=¾wdkh yer fjk;a Y=oaO jQ m%Njhka lsisjla ;sfío@ 49

^6& w,a - lo¾ ms<sn|j úYajdi lsÍu


uqia,sï Nla;slhska w,alo¾ ms<sn|j úYajdi lr;s' tkï" foúhkajyka-
fia úiska l,ska kshu l< mßÈ ffojfhka kshu jQ wdldrhg ish¨u foa isÿ jk
nj úYajdi lr;s' fuhska woyia jkafka ñksidg ;ks leue;a;lska lsisjla l<
fkdyels nj fkdfõ tkï foúhkajykafia úiska ñksidg iaj leue;a; i|yd bv
§ we;s nj;a Tjqkg ksjerÈ fyda jerÈ oE f;dard .; yels w;r Tjqkaf.a f;aÍug
Tjqka j. lsj hq;= nj;a" uqia,sïjreka úYajdi lr;s'
foúhkajykafiaf.a fmr kshuhkag wkqj ish,a, isÿ jk nj úYajdi
lsÍu hkakg lreKq y;rla wvx.= fjhs'

^1& foúhkajykafia ish,a, okS' isÿ jQfha l=ulao hkak;a Tyq okS' ^2& isÿ ù
wjika jQ ish¨ foao" isÿjkakg hk ish¨ foao" foúhkajykafia igyka lr we;'
^3& foúhkajykafia úiska isÿ úh hq;= hehs is;kafka l=ulao" th isÿ fjhs' Tyq
isÿ úh hq;= fkdfõ hehs is;k lsisjla isÿ fkdfjhs' ^4& foúhkajykafia hkq
ish¨u oEys uejqï lrejdh'

w,a - l=¾wdkh yer fjk;a Y=oaO jQ m%Njhka lsisjla ;sfío@


Tõ' iqkakdya ^jla;D uqyïuoa ;=udKka m%ldY l<" isÿ lrk ,o yd
wkqu; lrk ,o oE& hkak bia,dufhys fojk m%Njhhs' iqkakdya" yÈia j,ska
iukaú; jk w;r tajd jla;D uqyïuoa ;=udf.a wkq.dñlhka úiska b;d úYaj-
diodhs f,i jd¾;d lrk ,o t;=udKka mejiQ" lrk ,o yd wkqu; lrk ,o
foaj,ah' iqkakdya ms<sn|j úYajdi lsÍu bia,dufhys uQ,sl úYajdihls'

jla;D uqyïuoa ;=udKkaf.a m%ldYhka i|yd WodyrKhka


∗ ™foaj úYajdijka;hka" Tjqka tlsfkld flfrys olajk wdorh" lreKdj yd
ohdj hk ish,a, tla YÍrhla n÷h' tys tla fldgil hï lsis wikSmhla
;sfí kï" uq¿ YÍrhgu tys ksÈjeÍu yd WK .;sh n,mdkq we;'š1

∗ ™ foaj úYajdih w;ska b;du;a wx. iïmQ¾K mqoa.,hd jkafka Tjqka w;=ßka
hy .=K oï j,ska msßmqkau mqoa.,hdh' Tjqka w;=ßka o Wiiau jkafka ;u
ìßhkag jvd;au hym;a jk mqoa.,hkah' š2

∗ ™hful= ;udgu wdorh lr .kakd ;rug ;u fidfydhqrdg;a wdorh


lrk;dla Tn,d w;=ßka lsisu flfkla ^iïmQ¾K jYfhka & foaj úYajdi
jka;fhl= fkdfú'š3

(1) i|yka ù we;af;a iySya uqia,sï #2586 iy iySya w,a nqydß #6011
(2) i|yka ù we;af;a uqiakoa wyuoa #7354 iy w,a ;s¾ñ§ #1162
(3) i|yka ù we;af;a iySya w,a nqydß #13 iy iySya uqia,sï #45

bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula


50 úksYaph Èkh ms<sn|j bia,duh mjikafka l=ulao@

∗ ™lreKdjka; jQjka uyd ldreKsl jQ foúhkajykafiaf.a lreKdjg md;% fõ'


fuf,dj jikakg lreKdj olajkak' túg foúhkajykafia Tn flfrys
lreKdjka; jkq we;'š1
∗ ™Tnf.a fidfydhqrdg iskyjlska ix.%y lsÍu mqkH l¾uhls''''''''''š2
∗ ™hym;a jpkhla l:d lsÍu mqkH l¾uhls'š3
∗ ™foúhkajykafia flfrys iy wjidk Èkh ^úksYaph Èkh& ms<sn|j úYajdi
lrk ´kEu wfhla Tyqf.a wi,a jeishdg hym;a úh hq;=hs'š4
∗ ™foúhkajykafia Tnf.a fmkqfukaj;a" Tnf.a Okfhkaj;a Tnj úksYaph
lrkafka ke;' kuq;a" Tyq Tnf.a yoj; ;=<g;a" Tnf.a ls%hdjkaj,g;a
ie<ls,a, fhduq lrhs'š5

∗ ™lïlrejkag Tjqkaf.a oyäh úh<Sug fmr Tjqkaf.a jegqm ,ndfokak'š6


∗ ™tla u.la Èf.a weúof.k .sh mqoa.,fhl=g msmdihla we;súh' <s|la lrd
meñKs Tyq thg nei" l=i mqrd c,h mdkh lr f.dvg meñKssfhah' túg
msmdih ksid Èj msg;g t,af,ñka ;snQ n,af,la W!f.a msmdih ksjd .ekSu
i|yd uv iaj,amhla f,jlkq Tyq ÿgqfõh' —fuu n,a,d;a ud fm¿kd jeksu jQ
wêl msmdihlska fmf<a˜ hehs mejiQ tu ñksid kej;;a <s|g nei" ;u
mdjyka c,fhka mqrjd f.keú;a n,a,dg mdkh lsÍug ÿkafkah' tneúka"
foúhkajykafia Tyqg ia;=;s fldg" Tyqf.a mõ j,g iudj fok ,È'š flfkl=
uqyïuoa ;=udKkaf.ka" —foúhkajykafiaf.a m‚úvlrejdfKks" i;=kag
lreKdj ±laùu fjkqfjka wm yg hym;a m%;sM, ,efnhso@˜ hehs wik ,§'
túg" t;=ud ziEu iÔú i;ajfhl=gu fyda ñksfil=gu lreKdj ±laùu
fjkqfjka ;s<sK ;sfíZ hehs mejiQy'7

úksYaph Èkh ms<sn|j bia,duh mjikafka l=ulao@


ls%ia;shdks Nla;slhka fiau" uqia,sïjrekao úYajdi lrkqfha fuf,dj
Ôú;h fuhg miqj we;s Ôú;h i|yd jQ mQ¾j iQodkï lsÍula f,i njhs' iEu
mqoa.,fhl=gu fuf,dj Ôú;h urKska u;= Ôú;h i|yd jQ mÍlaIKhls' il<
úYajhu úkdY jQ miqj" foúhkajykafia úiska úksYaph i|yd ñh.sh wh kej;
jrla urKska ke.sgqjkq ,efí' fuu Èkh iodld,sl jQ ðú;hl wdrïNl Èkh
fõ'
(1) i|yka ù we;af;a w,a ;s¾ñ§ # 1924 iy wnQ odjqoa # 4941
(2) i|yka ù we;af;a w,a ;s¾ñ§ # 1956
(3) i|yka ù we;af;a iySya uqia,sï # 1009 iy iySya w,a nqydß #2986
(4) �i|yka ù we;af;a iySya uqia,sï #48 iy iySya w,a nqydß #6019
(5) i|yka ù we;af;a iySya uqia,sï # 2564
(6) i|yka ù we;af;a bíka udcdya #45
(7) i|yka ù we;af;a iySya uqia,sï #2244 iy iySya w,a nqydß #2466

bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula


úksYaph Èkh ms<sn|j bia,duh mjikafka l=ulao@ 51

;jo foaj úYajdih lr hylï lrk wh" iaj¾.fha mÈxÑlrefjda


fjhs' Tjqyq iodl,a tys /§ isá;s'
^w,a l=¾wdkh 2(82&
kuq;a hï wfhl=" —foúhkajykafia yer i;H jQ wka foú flfkl= fkdue;'
uqyïuoa ;=udKka foúhkajykafiaf.a ¥;fhls ^jla;Djrhdh&˜ hk úYajdif-
hka f;drj ñh .shfyd;a" tkï uqia,sïjrfhl= fkdù kï" Tyqg iodld,slju
iaj¾.h wysñ jk w;r" foúhkajykafia mjid we;s wdldrhg Tjqkaj ksrfha
.skakg kshu lrkq ,efí'
^tlu foúhkajykafiag wjk; ùfñ ud¾.h jk& bia,duh yer ^ljr
fyda wkH& oyula wkq.ukh lrkafkl= fõo" Tyqf.a tu oyu
lsisúgl;a ms<s.kq fkd,efí' ;jo Tyq mrf,dfõ§ mdð;hskaf.ka
flfkl= fõ'
^w,a l=¾wdkh 3(85&
tfiau" foúhkajykafia mjid we;s wdldrhg"
foaj úYajdih fkdlrkakkao ;jo foaj úYajdih fkdlrkakka f,i
ñh.sh who il, uyfmdf<dju rkska jid .e,ùula i|yd jkaÈhla
jYfhka th bÈßm;a fldg isáho ksh;jYfhkau Tjqkg mrf,dj§
kskaÈ; ovqjï we;' ;jo Tjqkg msysg ùug lsisjl=o ke;'
^w,a l=¾wdkh 3(91&
bia,duh hkq fyd| oyula' kuq;a" ud bia,duh je<|.;fyd;a udf.a mjq," ys;
ñ;=rka yd wfkl=;a mqoa.,hka ud yg ysß yer lrkq we;s" ud úys¿jlg ,la
lrkq we;s' tneúka" ud bia,duh je<| fkd.;fyd;a" ud yg iaj¾.hg we;=¿
úh yels fõo@ ud yg ksrfha fõokdfjka wdrlaIdj ,efío@ foúhkajykafia
thg § we;s ms<s;=r my; jdlHfhka m%ldY fõ' bia,duh yer ^ljr fyda wkH& oyula
wkq.ukh lrkafkl= fõo" Tyqf.a tu oyu lsisúgl;a ms<s.kq fkd,efí' ;jo Tyq mrf,dfõ§
mrdð;hskaf.ka flfkl= fõ
ñksiqka bia,duh fj; le|ùu i|yd foúhkajykafia úiska uqyïuoa
;=udKkaj tùfuka miqj" wkA lsis÷ wd.ula úYajdi lsÍu foúhkajykafia úiska
flf,il j;a ms<s.kq fkd,efí' foúhkajykafia hkq wmf.a uejqï lrejdo"
wmf.a fmdaIlhdofõ' Tyq fuu mDÓúfhys mj;ak ish¨u foa wm i|yd ujd
we;' wm N=la;s ú¢k ish¨ hym;a foaj,a iy wdYS¾jdohka wmg ,efnkafka
Tyqf.kauh' tneúka" fï ish,a,g miqj;a hfula foúhkajykafia ms<sn|j
úYajdi lsÍu fyda Tyqf.a jla;D uqyïuoa ;=udKka ms<sn|j úYajdi lsÍu
fyda foúhkajykafia my< l< wd.u ms<sn|j úYajdi lsÍu m%;slafIam lrhs kï"
Tyqg fyda wehg urKska u;= Ôú;fha§ o~qjï ,nd §u idOdrK fjhs'
we;af;kau" l=¾ wdkfhys ^51(56& foúhkajykafia mjid we;s wdldrhg wmj
ujkq ,en we;s m%Odk wruqK jkafka foúhkajykafiag muKla keu§u iy Tyqg
muKla lSlre ùugh'
bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
52 hï mqoa.,fhla uqia,sï jrfhl= jkafka flfiao@
wo Èk wm Ôj;a jk Ôú;h b;du;au flá ld,Sk Ôú;hls' foúhkajykafia
mjid we;s wdldrhg" úksYaph ÈkfhaÈ foaj úYajdih fkdl< mqoa.,hka
is;kqfha Tjqka fuf,dj§ .; l< Ôú;h tla Èkla muKla tfia;a fkdue;s kï
tla Èkhlskq;a fldgila muKla njhs'
kqU,d fldmuk wjqreÿ .Kkl ld,hla uy fmd<fjys jdih lf<a
oehs foúhkajykafia widú' túg kqU,d wms ojila fyda ojilska
fldgila jdih lf<uqhs mjidú'''''
^w,a l=¾wdkh 23(112-113&
tfiau" foúhkajykafia mjid we;s wdldrhg"
kqU,dj wms ueõfõ kslug hehs kqU,d is;kafkao @ kqU,d wdmiq
^ur‚ka miqj& le|jkq fkd,nkafka hehs kqU,d is;kafkao @ i;H
wêm;shdKkajQ foúhkajykafia W;alDIaGh' keu§ug iqÿiq Tyq yer
fjk;a foú flfkla ke;''''
^w,a l=¾wdkh 23(115-116&
fuf,dj Ôù;h urKska u;= Ôsú;h iu. ixikaokh lsÍfï§ uqyïuoa ;=udKka
mjid we;af;a fufiah' ™urKska u;= Ôú;h iu. iei£fï§ fuf,dj Ôú;fhys
jákdlu yßhg Tn uqyqo ;=<g Tnf.a weÕs,a, Tnd th msg;g .; fyd;a
uqyqfoka Tnf.a weÕs,a,g .; yels foh ;rï fjhsš' fuys w¾:h jkafka" urKska
u;= Ôú;h iu. iei£fï§ fuf,dj Ôú;fhys jákdlu" uy uqyqo iu.
iei§fï§ c, ìx÷ lsysmhla jeks njhs'

hï mqoa.,fhla uqia,sï jrfhl= jkafka flfiao@


—,d b,dy b,a,,a,dya" uqyïu¥¾ riQ¨,a,dya˜ hkqfjka iaÓr úYajdihlska
hq;=j mejiSu uÕska b;d myiqfjka hful= bia,duh je<|.kakd w;ru" Tyq
uqia,sïjrfhl= njg m;a fõ' fuu m%ldYfhys woyi jkafka" — foúhkajykafia
^w,a,dya& yer i;H jQ fjk;a foú flfkl= fkdue;' uqyïuoa ;=udKka hkq
foúhkajykafiaf.a ¥;fhls ^jla;Djrfhls&˜ hkakhs' fuu m%ldYfhys m<uq
fldgi jk —foúhkajykafia yer i;H jQ fjk;a foú flfkl= fkdue;˜ hkaf-
kys w¾:h jkafka foúhkajykafiag yer wka lsis÷ wfhl=g je÷ï ,eîug
ysñlula fkdue;s nj;a" foúhkajykafiag yjq,arefjl= fyda orefjl= fkdue;s
nj;ah' uqia,sïjrfhl= ùu i|yd hful="
∗ Y=oaO jQ l=¾wdkh hkq foúhkajykafia úiska fy<sorõ lrk ,o
foúhkajykafiaf.au joka hehs úYajdi l< hq;=h'
∗ úksYaph Èkh ^u<jqkaf.ka ke.sgq ùfñ Èkh& i;Hhla nj;a" foúhkajyka-
fia w,a l=¾wdkfha fmdfrdkaÿ ù we;s wdldrhgu tu Èkh meñfKk nj;a
úYajdi l< hq;=h'
∗ Tyqf.a fyda wehf.a wd.u bia,duh nj ms<s.; hq;=h'
∗ foúhkajykafia yer hï flfkl=g fyda hï fohlg jkaokdudk fkdl<
hq;=h'
bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
l=¾wdkh l=ula ms<sn|jo@ 53

jla;D uqyïuoa ;=udKka mjid we;s wdldrhg( ™hful= miq;eú,sù foúh-


kajykafia fj; yefrhs kï" thska foúhkajykafia b;d i;=gg m;a fjhs' tfia
fkdue;sj fujeks mqoa.,fhl= fkdúh hq;=h' tkï" tu mqoa.,hd Tgqjd iu.
ldka;drhl .uka lrk úg W! Tyqf.a wdydr yd c,ho /f.k Tyqf.ka bj;g
mekÿjhs' kej; W! ,efí hehs Tyq ;=< we;s n,dfmdfrd;a;=j ish,a, ke;s ù .sh
miq Tyq .yla wi,g meñK ^urKh wfmalaIdfjka& tu .ia fijfka ie;fmhs'
fya;=j" Tyq ;u Tgqjd fiùfï n,dfmdfrd;a;= ish,a, w;yer ±óuhs' tu
;;ajfhka ^udkisl mSvkfhka & isák wjia:dfõ yÈisfhau Tyqf.a Tgqjd Tyq
bÈßfha isà æ Wf.a /yekamáka w,a,d .kakd Tyq wêl m%S;sh fya;=fjka fufia lE
.ihs' — wfyda foúhks" Tn udf.a fiajlfhla' uuhs Tnf.a foúhka˜ Tyqf.a fuu
jerÈu isÿjqfha Tyqf.a mS%;sh wêl úu fya;=fjks'š1

—foúhkajykafia yer
i;HjQq fjk;a foú
flfkl= fkdue;' tfiau
uqyïuoa hkq
foúhkajykafiaf.a
¥;hdh ^jla;Djrhdh&
hk m%ldYh fodrgqjl
leghï lr we;s
wdldrhhs fï'

l=¾wdkh l=ula ms<sn|jo@


w,a l=¾wdkh" tkï foúhkajykafia úiska wjidk jYfhka fy<sorõ
lrk ,o foúhkajykafiaf.a joka nj iEu uqia,sïjrfhl=f.au úYajdifhys iy
l%shdjkays m%d:ñl m%Njh fõ' ukqIHhdg wjYHh ish¨u úYhka ms<sn|j tys
i|yka fjhs' m%{dj" O¾uh" keu§u" .kqfokq" kS;sh'''''' we;=¿ ;j;a fndfyda oE
kuq;a" tys uQ,sl f;audj jkafka foúhkajykafia yd Tyqf.a ueùï w;r mj;akd
iïnkaO;djhhs' tfiau" ta uÕska idOdrK jQ iudchlg wjYHh u.fmkaùï iy
úia;rd;aul b.ekaùïo" ñkaiqkaf.a ukd yeisÍï" idOdrK wd¾Ól l%uh
hkdÈho wm yg ,nd § we;'

uqyïuoa ;=udKkag w,a l=¾wdkh fy<sorõ lrkq ,enqfõ wrdì NdId-


fjka nj wjOdkhg ,la lrkak' tneúka bx.%Sis NdIdfjka fyda wfkl=;a ´kEu
NdIdjlska mßj¾:kh lrk ,o l=¾wdka tys i;H msgm; fkdfõ' th" tys w¾:h
fjk;a NdIdjlg mßj¾:kh lrk ,oaola muKhs'

(1) i|yka ù we;af;a iySya uqia,sï #2747 iy iySya w,a nqydß #6309

bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula


54 uqyïuoa kï jQ jla;Djrhd lõrekao@

uqyïuoa kï jQ jla;Djrhd lõrekao@


uqyïuoa ;=udKka l%s'j'570§ ulaldfõ§ Wm; ,enQy' t;=ud bm§ug
fmru mshd;a" t;=ud bm§ flá l<lskau uj;a ñh .sh neúka t;=udj yod jvd
.kakd ,oafoa l=ffrIs kï b;d Wiia l=<hlg wh;a t;=udf.a f,dl= mshd úisks'
Tyq ye§ jevqfKa kQ.;a" ,shkak" lshjkak fkdo;a flfkl= f,ihs' t;=udf.a
urKh olajdu Tyq wËr ×kfhka f;dr jQ flfkl= úh' jla;Djrfhl= f,i
t;=udf.a O¾u m%pdrhg fmr isgu t;=udf.a wkq.dñlhkao úµdj ms<sn|j yd
wËr ×kfhkao f;dr jQ wh jQy'
t;=ud jhiska jefv;au i;Hjd§" wjxl" úYajdijka;" ;Hd.YS,S yd
wjHdc flfkl= f,i m%isoaêhg m;aúh' t;=ud b;du;au úYajdijka; wfhl= jQ
neúka ckhd Tyqg —úYajdijka;hd˜ 1 hehs kï ;enQy' uqyïuoa ;=udKka b;d
Od¾ñIaG wfhl= jQ w;r t;=udf.a iudcfha ;snQ m%;sud jkaokh yd iudc mßy-
dksh w;sYfhkau ms<sl=,a lrk ,§'
t;=udf.a y;,siajk úfha§" ðnrdhS,a kï foaj ¥;hd ud¾.fhka
foúhkajykafiaf.a m<uq foaj jdlH Tyqg fy<sorõ jq‚' fuu foaj jdlHhka
fy<sorõ ùu jir úis ;=kla ;siafia isÿ jQ w;r tAjd ish,af,ys tl;=j w,a
l=¾wdkh kï fõ'

u§kdfõ we;s
jla;D uqyïuoa
;=udKkaf.a
m,a,sh

t;=ud w,a l=¾wdkh mdrdhkd lsÍu yd t;=udg fy<sorõ jQ i;H ñksiqkag foaYkd
lsÍu wdrïN l< jydu t;=ud;a" t;=udf.a wkq.dñlhskq;a foaj úYajdih
fkdlrkakkaf.a jO ysxid j,g f.dÿre jQy' tu jO ysxidjka b;du;a oreKq yd
Nhdkl jQ neúka l%s'j' 622 § foúhkajykafia úiska Tjqkg ixl%uKh jkakehs
wK lrk ,È' ulaldfõ isg W;=rg ie;mqï 260la muK ÿßka jQ uÈkdjg isÿ
lrk ,o fuu ixl%uKh uqia,sï Èk o¾Ykfhys wdrïNh igyka lrhs'

(1) i|yka ù we;af;a uqiakoa wyuoa #15078

bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula


bia,dufhys jHdma;sh úoHdfjys ÈhqKqjg n,mdk ,oafoa flafiao@ 55

jir lsysmhlg miq jla;D uqyïuoa ;=udKkag yd t;=udf.a wkq.dñlhkag


kej;;a ulaldjg hEfï yelshdj Wod jQ w;r tys§ Tjqka ;u i;=rkag iudj
fok ,È' uqyïuoa ;=ud ñh hEug fmr" t;=udf.a yeg;=kafjks úfha§ wrdì
w¾Ooaùmfha jeä fldgilau uqia,sïjreka njg m;a jQy' tfiau" t;=udf.a wNd-
jfhka Y;j¾Ihla ;=<§ ngysr foiska msysá iamd{hg;a" kef.kysßka Ökh
;rï ÿr wE;lg;a bia,duh me;sreKs' fuf,i b;d fõ.j;aj yd iduldój
bia,duh me;sr hEug bia,dufhys i;H;djh iy meyeÈ,s nj n,mdk ,§'
bia,duh uÕska keu§ug iqÿiaid jQ tlu foúhkajykafiaj úYajdi lrk fuka
wdrdOkd lrhs'
jla;D uqyïuoa ;=udKka wjxljQ;a" O¾ñIaGjQ;a" lreKdjka;jQ;a"
ohdnrjQ;a" i;HjdÈjQ;a ks¾Ns; ñksfil= i|yd jk i¾j iïmq¾Kjq
WodyrKhls' t;=udKka ukqIHfhl= jqj;a" t;=ud ish¿ krl .;s.=K j,ska bj;a
lrkq ,enQfjl= jk w;ru foúhkajykafia fjkqfjkq;a urKska u;= Ôú;fhaÈ
foúhkajykafiaf.ka ,efnk hyM, i|yd;a uy;a mßY%uhla ±rEfjls' tfiau"
t;=ud.a ish¿ ls%hdjkays§;a .kqfokq j,È;a t;=ud ksr;=reju foúhkajykafia
ms<sn|j is;ays ;nd.;a w;ru foúhkag ìh ne;s jQy'
jla;D uqyïuoa ;=udKka ms<n|j jeäÿr f;dr;=re ioyd lreKdlr www.islam-
guide.com/muhammad hk fjí wvúhg msúfikak'

bia,dufhys jHdma;sh úoHdfjys ÈhqKqjg n,mdk


,oafoa flafiao@
ñksidg ;u nqoaêfha n,;, yd ksÍlaIKhka
m%fhdackhg .eksug bia,duh uÕska kshu lrhs'
bia,duh jHdma;ù flá jir lsysmhla ;=<§u úYsIaG
YsIaGdpdrhka iy úYaj úoHd, jecUqks' fmrÈ. yd
wmrÈ. Woyiaj, ixl<kh;a" kj woyia yd merKs
woyiaj, ixl<khka uÕska ffjoH úoHdj" .Ks;h"
N+f.da, úoHdj" .Dy ks¾udK Ys,amh" l<dj" idys;Hh
yd b;sydih jeks wxYj, úYd, wNsjDoaêhla we;s
úh' ùc .Ks;h wrdì b,lalfuys yd ìxÿj
b,lalfuys ixl,amh ^.Ks;fhys wNsjDoaêhg
w;HdjYH jQ& b;du;a jeo.;a Í;Ska /ila uqia,sï
f,dalfha isg uOH;k hqfrdamhg me;sreKs'

;ßlaiqj - The astrolabe ^;re ud,sudj& ( uqia,sïsjreka úiska


jeäÈhqKq lrk ,o b;du;a jeo.;a úoHd;aul WmlrKhla fjk
fuh uE;la jk ;=reu ngysr rgj,a j, nyq,j m%fhdackhg
.eKqks'

bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula


56 uqia,sïjreka ls%ia;=iajykafia .ek is;kqfha l=ulao@

uqia,sï ffjoHjreka
Y,Hl¾u i|yd ±ä
wjOdkhla fhduql<
w;r" fuu merKs
f,aLkfhys i|ykajk
wdldrfha Y,H
WmlrK rdYshla Tjqka
úiska fidhd .kakd
,È'

hqfrdamshhkaf.a úúO fidhd.ekSï i|yd bjy,a jq yd uqyqÿ .uka i|yd Wmldß


jqjd hehs ie<lsh yels ;ßlaiqj (astrolabe)" Wi uekSfï WmlrKh (quadrant)
jeks ÈhqKq WmlrK iy ÈhqKq kdúl is;shï hkdÈh uqia,sïjreka úiska
jeäÈhqKq lrk ,o tajd úh'

uqia,sïjreka ls%ia;=iajykafia .ek is;kqfha l=ulao@


uqia,sïjreka fhaiqia l%sia;=iajykafiaj ^t;=udg iduh w;afõjd& b;du;a
.re fldg i<l;s' Tjqka t;=udj i,lkqfha ñksia j._hd fjkqfjka foúhkajyka-
fia úiska tjk ,o úYsIaG;u jla;Djrhkaf.ka flfkl= f,ihs' w,a l=¾wdkh
uÕska t;=ud lkHdjlg Wm; ,o nj ;yjqre lrñka l=¾wdkfhys tla
mßÉfþohla zu¾hïZ ^ußhd ;=ñh& f,io kïfldg we;' l=¾wdkfhys
l%sia;=iajykafiaf.a Wm; fufia úia;r lrhs'
ußhïæ foúhkajykafia ;udf.a m‚úvhla ms<sn|j Y=N wdrxÑhla Tn
fj; tjhs' Tyqf.a ku ußhïf.a mq;%hd uiSya Bid ^fhaiqia& jkq we;' Tyqg
fuf,dj§;a mrf,dfõ§;a fndfyda .re iïudk ,efnkq we;' Tyq foúh-
kajykafiag jvd;a ióm jQjka w;ro jkq we;ehs u,lajreka lS ieá isysm;a
lrkq' ;jo f;dá,af,a isák úg fukau jeã msßmqka jq úgo Tyq ckhdj
wu;kq we;' ;jo Tyq Od¾ñIaG flfkl= fõ hehso lSy' ^fuh weiQ ußhï&
udf.a mrudêm;shdfKks" lsis÷ mqreIfhl= ud iam¾Y fldgj;a ke;súg
ug mq;%fhl= ,efnkafka flfiaoehs úuiqjdh' th tfiau fõ' foúhkajyka-
fia ;udg leu;s foh ujhs' Tyq hula ;SrKh l< úg" th tfiau fõjd
hehs mejQ úg th tfiau fõ'
^w,a l=¾wdkh 3(45-47&
msfhl= fkdue;sj wdoïj ìysl< f,iu foúhkajykafiaf.a wK mßÈ
l%sia;=iajykafiao wdYap¾Hu;a f,i Wm; ,enQy'

bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula


uqia,sïjreka ls%ia;=iajykafia .ek is;kqfha l=ulao@ 57

foúhkajykafia mjid we;s wdldrhg (


foúhkajykafia iu. fhaiqiaf.a ^W;am;a;fha& iudk;ajh" wdoïf.a
^Wm;& yd iudkh' Tyq ^wdoï" fmd<fõ& miska ujd miqj Bg jkq hehs
mejiSh' túg th we;s úh'
^w,a l=¾wdkh 3(59&
jla;Djrfhl= f,i t;=udf.a O¾u m%pdrh w;r ;=r§ l%sia;=iajykafia fndfyda
m%d;syd¾hhka fmkajd we;' l%sia;=iajykafia mjik ,±hs foúhkajykafia wmg
fuf,i lshhs'
uu kqU,df.a mßudêm;sf.ka meyeÈ<s ix×jla we;sj kqU,d fj;
meñ‚fhñ' ksh;jYfhkau uu kqU,dg ueáfhka l=re,af,l=f.a wkqre-
jla ;kd W!g yqiau msöñ' túg W! foúhkajykafiaf.a wjirfhka
l=re,af,al= fõ' ;jo uu Wm;ska wkao jQjka iy ,dÿre frda.Ska iqjm;a
lrñ' ;jo uu foúhkajykafiaf.a w‚ka u<jqkag m%dKh foñ' ;jo
kqU,d wkqNj lrkafka l=ulao@ kqU,d ish ksjeiaj, .nvdlr we;af;a
l=ulao@ hkak uu kqU,dg oekqï foñ''''
^w,a l=¾wdkh 3(49&

uqia,sïjreka úYajdi lrkqfha l%sia;=ia jykafiaj l=reisfha weK fkd.eiQ njhs'


l%sia;=iajykafiaj l=reisfha ;nd weK .eiSug t;=udf.a i;=rka l=uka;%Kh l<;a"
foúhkajykafia úiska t;=ud bka wdrlaIdlr foúhkajykafia lrd t;=udj Tijd
.kakd ,o nj;a Tyqf.a iajrEmh fjk;a ñksfil=g we;s lr túg" i;=rka tu
mqoa.,hd ls%ia;=iajykafia hehs is;d Tyqj w,a,d l=reisfha weK .id urKhg m;a
lrk ,o nj;a úYajdi lrhs' foúhkajykafia mjid we;s wdldrhg (

foúhkajykafiaf.a jla;Djrfhl= jQ ußhïf.a mq;a Bid ksh;jYfhkau


wms >d;kh lf<uqhs Tjqyq mejiQy' tfy;a ieneúkau Tyqj >d;kh
lf<aj;a l=reifha weK ;nd .eiqfõj;a ke;' kuq;a Tyqf.a yev rejg
iudk jk flfkl=j t;kg oeóh' ^Tjqka >d;kh lf<a tu ñksidjh&'
^w,a l=¾wdkh 4( 157&

fmarEi,ffuys we;s wlaid uiaðoh


^m,a,sh&

bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula


58 ;%ia;jdoh ms<sn|j bia,duh l=ula mjihso@

uqyïuoa ;=udj;a" ls%ia;=iajykafiaj;a meñ‚fha foúhkajykafiaj úYajdi


lsÍu ms<sn|j jk uq,sl wd.ñl ixl,amh fjkia lsßug fkdj thg fmr isá
jla;Djreka úiska foaYkd lrk ,o foa ;yjqre lssÍug;a" tu woyi kej;;a
mK.ekaùug;a h'1

;%ia;jdoh ms<sn|j bia,duh l=ula mjihso@


bia,duh hkq lreKdfjys O¾uhla jk w;r" tys ;%ia;jdoh wkqu;
fkdlrhs' l=¾wdkfhys foúhkajykafia fufia mjid we;(

i;Hud¾.h Wfoid Tng úreoaOj igka fkdl< wh flfryso


kqU,df.a f.j,aj,ska kqU,dj msgqjy,a fkdflrE wh flfryso
lreKdj oelaùu yd Tjqka iuÕ idOdrKj yeisÍu foúhkajykafia
j,lajkafka ke;' foúhkajykafia idOdrKjka;hska m%sh lrhs'
^w,a l=¾wdkh 60(8&
jla;D uqyïuoa ;=udKka hqO nghkag ldka;djkaj yd orejkaj ueÍu ;ykï
lsÍug mqreÿj isáy'2 tfiau t;=ud Tjqkag fufia Wmfoia fok ,È' ™mdjd fkdfo-
kak" widOdrK fkdjkak" w¿; Wmka orejka fkdurkakš3 tfiau" t;=udKka
fufiao mjid we;' ™uqia,sïjreka iu. .súiqulg t<U isák mqoa.,fhl=j urd
ouk lsisu wfhl=g iaj¾.fhys iqj| jir y;,syla uq¿,af,a mej;sh;a tu iqj|
wYajdi lsßug fkd,efí'š4

(1) foúhkajykafia úiska fhaiqia l%sia;=iajykafiag bkaÔ,a kï jQ Y=oaO jQ .%ka:hla fy<sorjq l<
nj;a tys wvx.= jQ iuyr lreKq yd foúhkajykafiaf.a wkqYdikdjka oekqÿ kj f;ia;fïka;=fõ
olakg we;s nj uqia,sïjreka úYajdi lrhs' kuq;a fuhska lshfjkafka uqia,sïjreka wo olakg
,efnk nhsn,h úYajdi lrk nj fkdfõ' ta ukaoh;a wo Èk wm i;=j we;s nhsn,h foúh-
kajykafia úiska my< lrk ,o Y=oaO jQ O¾u .%ka:fhys i;H msgm;u fkdfõ' th fjkialr" thg
w¿;a f;dr;=re tlafldg yd ;snqk f;dr;=re bj;afldg o fjkilg Ndckh fldg we;' Y=oaO jQ
nhsn,fhys ixfYdaOkhka (The Holy Bible - Revise Standerd Virsion) isÿlsÍug m;alr we;s lñgqj
u.skao fuh m%ldYhg m;afldg we;' fuu lñgqfõ idudðlhska f,i úoaj;=ka ;siafofkl=f.ka
iukaú; úh' thg ixfhda.h olajk wd.ñl ksldhhka j, ksfhdað;hska mkiafofkl=f.ka
iukaú; jQ wkqYdil uKav,hl iyfhda.h yd Wmfoia fï ioyd ,nd.kakd ,§' fuu lñgqj (The
Holy Bible - Revise Standerd Virsion) tys fmrjofkys msgq wxl IV ys m%ldY lrk ,oafoa —iuyrla
úg fuu i;H f;dr;=re iïfm%aIKfha§ ydkshg m;aj we;s nj meyeÈ<s jk w;r lsis÷ fj¿ulska
thg i;=gqodhl m%;sixialrKhla ,nd fokafka ke;' fuys§ wmg l< yelafla iqÿiq úoaj;=kaf.a
u;hla jk uq,a lD;sfhys m%;sixialrKhla f,i úhyels hehs wkq.ukh lsÍu mu‚'˜ tfiau tu
lñgqj u.ska fmrjofkys msgq wxl VII ys fufiao i|yka fldg we;' —w;S; n,OdÍka úiska
ie<lsh hq;= fjkialsÍï" f;dr;=re tla lsÍu yd f;dr;=re bj;a lsÍï isÿlr we;s njg igyka
tys we;=<;a fldg ;sfí' (Mt 9.34; Mk 3.16; 7.4; Lk 24.32, 51,……) nhsn,fha fjkialsÍï ms<sn|j
jeä ÿr f;dr;=re ioyd www. Islam-guide.com/bible hk fjí wvúhg msúfikak'

(2) i|yka ù we;af;aiySya uqia,sï #1744 iy iySya w,a nqydß #3015


(3) i|yka ù we;af;aiySya uqia,sï #1731 iy w,a ;s¾ñ§ #1408
(4) i|yka ù we;af;a iySya w,a nqydß #3166 iy bíka udcdya #2686

bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula


;%ia;jdoh ms<sn|j bia,duh l=ula mjihso@ 59

tfiau jla;D uqyïuoa ;=udKka .skaor fhdodf.k ovqjï lsßu


1
;ykï fldg we;'
t;=udKka jrla ókS ueÍu uyd mdmhkaf.ka tlla njg2 ,ehsia;=.; l<
w;r ™úksYaph Èkfha§ ñksiqka w;r m<uqfjkau úksYaph lrkq ,nkafka f,a
je.sßï ms<sn|jhsš3 hkqfjkao wk;=re we.jQy'4
uqia,sïjrekaj i;=kag mjd lreKdjka; ùug Èß.ekajqk w;r i;=kag
ysxid lsÍu ;ykï lrk ,È' jrla jla;D uqyïuoa ;=udKka fufia mejiQy' ™
ldka;djla mQfil= ñh hk;=reu W! isr fldg ;enq neúka wehg ovqjï ,enqKs'
fuu fya;=j u; wehj ksrhg kshu lrk ,§' tu mqid ysrlr ;nd.;a ld,h
;=<§ weh tu mQidg wdydr mdk lsisjla fkdÿka w;r uy fmdf<dfjys isák lDñ
i;=ka w,a,d lEugo W!j ksoyia fkdl<dh'š5
tfiau t;=ud mejiQ wdldrhg ñksfil= wêl msmdifhka fmf<k
n,af,l=g mdkhg hula ÿka neúka tu i;a l%shdj fya;= fldgf.k foúhkajyka-
fia Tyqf.a mõ j,g iudj fok ,È' túg" jla;D uqyïuoa ;=udf.ka fufia
wik ,È' —foúhkaf.a ÿ;hdfKks" i;=kag lreKdj ±laùu i|yd wmg hyM,
,efío@˜ túg t;=ud" ™iEu iÔú i;ajfhl=gu fyda ñksfil=gu lreKdj ±laúu
fjkqfjka ;s<sK mj;sš6 hehs mejiqy'
Bg wu;rj wdydrh i|yd if;l= Ôú;laIhg m;a lsÍfïÈ mjd
uqia,sïjrekag wKfldg we;af;a th tu i;dg yels;dla wju ìhla yd wju
fõokdjla we;sjk wdldrhlska bgqlrk f,ihs' uqyïuoa ;=ud mejiQ wdl-
drhg ™Tn if;l= uia lrk úg th fyd|u wdldrhg bgq lrkak' i;df.a
fõokdj wju lsÍu i|yd Tnf.a msysh fydÈka uqjy;a lr.kak'š7

fuu .%ka:fhys fiau wfkl=;a ish¿u bia,dñh .%ka: j,g wkqj wirK
fmdÿ ckhdf.a yoj;a ;=< ;%ia;jdÈ ye.sï weúiaiSu uyd mßudK f,i
f.dvke.s,s yd foam< j,g ydks lsÍu" fndaïn m%ydr t,a, lrñka wirK msßñka"
.eyeKqka yd <uqka wx. úl< njg m;a lsßu hkdÈh bia,dufhys yd
uqia,sïjrekag ;ykï lrk ,o ms<sl=,a iy.; l%shdjka fõ' uqia,sïjreka iduh"
ohdj yd iudj §fï .=Khkaf.a hq;a oyula woyk w;ru iuyreka uqia,sïjreka
iu. wE|d l;d lrk wdldrfha lsis÷ m%pKav l%shdjla iu. lsis÷ in|;djhla
w;s nyq;r uqia,sïjrekaf.a fkdue;' hïlsis uqia,sïjrfhl= ;ksju fyda lsis÷
;%ia; ls%hdjl ksr; fõ kï tu mqoa.,hd bia,dóh kS;ska W,a,x>kh lsÍu
ms<sn|j jrolre njg m;a fõ'

(1) i|yka ù we;af;a wnQ odjqoa # 2675


(2) i|yka ù we;af;a iySya w,a nqydß # 6871 iy iySya uqia,sï #88
(3) ñka woyia jkafka ñksueÍï iy ;=jd, isÿlsÍuh'
(4) i|yka ù we;af;a iySya uqia,sï # 1678 iy iySya w,a nqydß #6533
(5) i|yka ù we;af;a iySya uqia,sï # 2422 iy iySya w,a nqydß #2365
(6) fuu uqyïuoa ;=udf.a lshufkys úia;r lsÍu msgq wxl 50ys i|yka fldg we;' i|yka ù
we;af;a iySya uqia,sï # 2244 iy iySya w,a nqydß #2466
(7) i|yka ù we;af;a iySya uqia,sï # 1955 iy w,a ;s¾ñ§ # 1409

bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula


60 bia,dufhys we;s udkj ysñlï yd idOdrK;ajh

bia,dufhys we;s udkj ysñlï yd idOdrK;ajh


bia,dufhys ñksidg fndfyda udkj ysñlï m%odkh lr we;' my;
±lajkqfha tfia bia,duh ;=< wdrlaId flfrk udkj ysñlï lsysmhls'
bia,dñh rdcHhla ;=< isák ish¿u mqrjeishkaf.a Ôú; yd foam< tu
mqoa.,hd uqia,sïjqj;a fkdjQj;a th mdßY=oaO f,i ie<fla' bia,duh flfkl=f.a
f.!rjho wdrlaId lrhs' tneúka" bia,dufhys wka whg wmydi lsÍug;a Tjqka
úys¿jg ,la lsÍug;a bvlv ke;' uqyïuoa ;=udKka mjid we;s wdldrhg
™we;af;kau" Tnf.a reêrh Tnf.a foam< yd Tnf.a f.!rjh fkdflf<ish
hq;=hsš1' bia,dufhys cd;sjdohg bvla fkdue;s w;r w,a l=¾wdkfhys my;
±lafjk wdldrhg udkj iudkd;au;djh ms<sn|j m%ldY flf¾'

ñksiqks æ kqUj ks¾udKh lr we;af;a ia;%Shlf.ka yd mqreIfhl=f.ks'


kqU,d tlsfkl oek.kq ms‚i cd;Ska yd f.da;%hska lf<uq' we;af;kau
kqU,df.ka b;d f.!rjŒh ;eke;a;djkafka b;d Y%oaOdjka;
;eke;a;dh'2 foúhkajykafia ish,a, okafkah'
^w,a l=¾wdkh 49(13&
hïlsis úfYaIs; mqoa.,fhl=g fyda cd;shlg Tjqkaf.a Okh" n,h fyda
cd;sh fya;= fldgf.k mlaImd;s nj fmkaúu bia,dufhys m%;slafIam lrhs'
foúhkajykafia ñksidj ujd we;af;a iudkhka f,ihs' Tjqka tlsfkldf.ka
fjkia úh hq;af;a Tjqkaf.a foaj úYajdih yd O¾ñIaGNdjh wkqj muKs' uqyïuoa
;=udKka mjid we;s wdldrhg ™ wfyda ñksiqksæ Tnf.a foúhkajykafia tla wfhl=
jk w;ru Tnf.a wdÈ uq;=kañ;a;do ^wdoï& tla wfhls' wrdìjrfhl= wrdì
fkdjkafkl=g jvd hym;a fkdfjkjd fiau wrdì fkdjkafkl=;a wrdìjrfhl=g
jvd hym;a fkdfõ' tfiau r;= ^r;= meyehg yqre ifï j¾Kfhka hq;a iqÿ&
mqoa.,fhl= l¿ mqoa.,fhl=g jvd hym;a jkafkao ke;' l¿ mqoa.,fhl= r;=
mqoa.,fhl=g jvd hym;a jkafkao ke;'3 hfula wfkl=g jvd hym;a jkafka
Y%oaOdfjka muKsš'4
wo Èk ukqIHj¾.hd uqyqKfok m%Odk .eg¿ j,ska tlls cd;sjdoh'
ÈhqKqjQ f,dalhg ñksfil= i|g heùfï yelshdj we;suq;a ñksfil= ;u i.hdg
ffjr lsßuj;a" Tjqfkdjqka l<flda<y, lsÍuj;a keje;aúfï yelshdj thg
fkdue;' uqyïuoa ;=udKkaf.a ld,fha mgkau" cd;sjdoh ÿr,sh yelafla flfiao
hkak ms<sn|j meyeÈ,s WodyrKhla bia,dufhys fmkajd § ;sfí'

(1) i|yka ù we;af;a iySya w,a nqydß #1739 iy fudiakoa wyauâ #2037
(2) Od¾ñIaG mqoa.,fhl= hkq úYajdijka;fhl= jk w;r Tyq ish¿u wdldrfha mõ j,ska je<lS isà"
foúhkajykafia wmyg lsÍug wK fldg we;s ish¿u hym;a ls%hdjka isÿlrhs' foúhkajykafiag
wdorh yd ìh Nla;shla olajhs'
(3) jla;DjrhdKkaf.a fuu m%ldYkfhys i|ykajk ish¿u j¾Khka WodyrKhkafõ' fuys w¾:h
jkafka hful=f.a meyeh" th iqÿ jqj;a l¿"r;= fyda fjk;a j¾Khla jqj;a bia,dufhys lsisÿ
wfhl= wfkldg jvd hym;a jkafka ke; hkakhs'
(4) i|yka ù we;af;afudiakoa wyauâ #22978

bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula


bia,dufhys we;s udkj ysñlï yd idOdrK;ajh 61

ulaldjg jd¾Islj isÿlrkq ,nk jkaokd .uk ^yÊ& ;=,ska ish¿u ud¾.hka yd
cd;Ska w;r ienE bia,dóh ifydaor;ajh fmkakqï flfrhs' fuysÈ f,dj mqrd
jik ñ<shk folla muK jq uqia,sï ck;djla jkaokdj bgq lsÍu i|yd
ulaldjg meñfK;s'

bia,duh idOdrKjQ O¾uhls' foúhkajykafia mjik wdldrhg (

foaj úYajdih lr hym;a ls%hdfjys fhÿKq whj" wms tys háka


Èh we<s .,d nisk iaj¾.hg we;=<;a lruq' Tjqka tys iodlaysu
fjfikq we;'
^w,a l=¾wdkh 4(57&

tfiau foúhkajykafia mjik wdldrhg (

'''''idOdrK jkak' foúhkajykafia


idOdrKjka;hska m%sh lrhs'
^w,a l=¾wdkh 49(9&

foúhkajykafia mjid we;s wdldrhg"


wm ffjrlrk mqoa.,hdg mjd wms
idOdrK yd hqla;s iy.; úh hq;=hs'

''''' wkawh iu. i;=re ù isàu kqU,dj


hqla;s iy.; ùu j<lajd,hs' hqla;sh bgq
lrkqæ th Od¾ñIaGNdjhg b;d lsÜgqh'
^w,a l=¾wdkh 5(8&

uqyïuoa ;=udKka mjid we;s wdldrhg ( ^ñksiqks" whqla;sfhka m%fõiï jkak1'


ulaksido h;a" úksYaph Èkfha§ whqla;sh w÷re ksidh&2

fuf,dj Ôú;fhaÈ ;u whs;ska ^Tjqka idOdrK f,i b,a,k foa& fkd,o


mqoa.,hkag uqyïuoa ;=udKka mjid we;s wdldrhg úksYaph Èkfha§ tajd
,efnkq we;' ™úksYaph ÈkfhaÈ ,eìh hq;= mqoa.,hkag Tjqkf.a whs;ska ,nd fokq
we;' ^tfiau jerÈ ksjerÈ lr iykh ,ndfokq we;'''''''š3

(1) wkqkag ysxid lsÍu" widOdrK f,i yeisÍu fyda wkawhg whym;a foa lsÍu'
(2) i|yka ù we;af;a uqiakoa wyauoa #5798 iy iySya w,a nqydß #2447
(3) i|yka ù we;af;a iySya uqia,sï #2582 iy uqiakoa wyauoa #7163

bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula


62 bia,dufhys ldka;djkaf.a ;;ajh l=ulao@ bia,duh ;=< mjq,

bia,dufhys ldka;djkaf.a ;;ajh l=ulao@


bia,dóh ldka;djla újdyù isáh;a" wújdyl jqj;a" wehg bia,dï
O¾uhg wkqj ;udf.a foam< j,g ysñlrejd
ùfu;a" ;u foam< yd bmehsï ms<sn|j lsisu
flfkl=f.aa ^th wef.a mshd" iajdñ mqreIhd fyda
wfkfll= úh yel& n,mEula fkdue;sj ;u
wNsu;hg wkqj ta ms<sn|j ls%hd lsÍfï whs;sh;a"
wehg ñ<È .eksfï;a" úlsŒfï;a whs;sho" mqKH-
dOdr f,i ;Hd.hka §fï whs;sho we;s w;r wehg
leu;s wdlrhg wef.a Okh úhoï lsßugo wehg yel' újdyhlÈ ukd,hd
úiska ukd,shg fokq ,nk oEjeoao wehf.a fm!oa.,sl Ndú;h i|ydu jk w;r"
wehg wehf.a ieñhdf.a jdi.u fjkqjg ;u mrïmrd.; kduhu ;j ÿrg;a
mj;ajd .; yel'
uqyïuoa ;=ud mjid we;s wdldrhg bia,dufhys ieñhdg ;u ìß|g
b;d fyd¢ka ie,lSug wkqn, fohs' ™Tn,df.ka Wiiau jkafka ;u ìßhg
jvd;au hym;a jkakdhš1
bia,dufhys uõjreka wêl f.!rjhg md;% fj;s' bia,duh
Tjqkg jvd;au fyd| wdldrhg ie,lsug ks¾foaY lrhs' jrla ñksfil= jla;D
uqyïuoa ;=ud fj; meñK —foúhkajykafiaf.a m‚úvlrejdfKksæ udf.a
weiqrg iqÿiq jvd;au jákd mqoa.,hd ljqrekao@ hehs weiSh' túg jla;D;=udKka
™Tnf.a ujš hehs ms<s;=re ÿkAfkAh' miqj Tyq B,.g ljqrekao@ hehs weiqfõh'
túg uqyïuoa ;=ud ™Tnf.a ujš hehs ms<s;=re ÿkAfkAh' Tyq f;jk jrg;a tu
m%Yakhu weiSh' túgo Tyqg ,enqfKa tu ms<s;=r uh' Tyq kej; jrla thu
weiSh' túg uqyïuoa ;=ud ™Tnf.a mshdš2 hehs ms<s;=re ÿkAfkAh'˜
^bia,dóh ldka;dj ms<snoj f;dr;=re ioyd www.islam-guide.com/women hk fjí
wvúhg msúfikak&
bia,duh ;=< mjq,
YsIaGdpdrhl uQ,sl tallh jk mjq, j¾;udkfhaÈ leã ì§ f.dia we;'
bia,dóh mjq,a ixia:dj ieñhdf.;a ìß|f.a;a" orejkaf.a yd kEoEhkaf.a;a"
whs;Ska ukdj iu;=,s; lrhs' bia,duh uÕska" ukd f,i ia:dms; jQ mjq,a
ixia:djla ;=< wd;aud¾:ldó;ajfhka f;dr yeisÍu" ;dH.YS,s nj yd wdorh
frdamKh lrhs' ia:dhs mjq,a tallhla uÕska we;s lrk iduh yd wdrËs;Ndjh
b;du;a we.hsh hq;= w;ru th tu mjqf,a idudðlhkaf.a wdOHd;añl j¾Okh
w;HdjYH f,io ie<lsh yel' jeäÈhqKq jQ mjq,a ixia:djka j, meje;au yd
<uqkaj w.h lsÍu ;=<ska tluq;= lñka msß iudc l%uhla we;sfjhs'

(1) i|yka ù we;af;a bíka udcdya #1978 iy w,a ;s¾ñ§ #3895


(2) i|yka ù we;af;a iySya uqia,sï #2548 iy iySya w,a nqydß #2447

bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula


uqia,sïjreka jeäysáhkag i<lkafka flfiao@ bia,dufhys zl=¿Kq myZ fudkjdo@ 63

uqia,sïjreka jeäysáhkag i<lkafka flfiao@


bia,dóh f,dalh ;=< —jeäysá ksjdi˜ ±l.ekSu b;du;a wiSreh'
fuys§" ;u foudmshkaf.a Ôú; j, b;du;au ÿIalr wjêh jk jeäuy,a
wjêfha§ Tjqkaj /l n,d.ekSu f.!rjhla f,i ie,flk w;r th
wdYs¾jdohlao" úYsIaG wdOdHd;añl j¾Okhla we;s lr .eksfï wjia:djla
f,io ie,fla' bia,dufhys wm wmf.a foudmshka fjkqfjka m%d¾:kd lsÍu
muKla fkdiEfya' kuq;a wm lsis÷ yelshdjla fkdue;s l=vd orejkaj isáh§
Tjqka Tjqkag;a jvd wm flfrys wdorh ±lajQjdfia wmso Tjqka flfrys iSud rys;
jQ wdorhlska ls%hd l< hq;=h' uõjrekag úfYaIs; jQ f.!rjhla ysñfjhs' uqia,sï
foudmshka úhm;a jk úg Tjqka ohdj" lreKdj yd wd;aud¾:ldó núka f;drj
ie<lSulg n÷ka fj;s'
bia,dufhys hful=g ;u foudmshka /l n,d.ekSu foaj keu§ug miqj
we;s ^fojk& j.lSu jk w;ru" foudmshka th n,dfmdfrd;a;= ùu Tjqka i;=
whs;shls' flfkl= úhm;a ndjhg m;aj ÿn, ;;ajhg m;ajkafka lsis÷ jrola
fya;= fldgf.k fkdj bfíu w;r túg" Tjqkag ;u fkdßiaiSu fmkaùu ms<sl=,a
iy.; l%shdjla f,i bia,duh i,lkq ,efí' foúhkajykafiaa mjid we;s wdl-
drhg (
foúhkajykafia yer fjk;a lsisjla jkaokdudk fkdlrkq' ;jo foud-
mshkag ohdnr jkq' Tjqka fofokdf.ka flfkl= fyda fofokdu kqT <Õ
uy¿ úhg m;ajqjfyd;a Tjqka fofokdg Ö hkqfjka fkdlshkq'Tjqkg nek
fkdjÈkq' Tjqka fofokdg f.!rj jpkfhka wduka;%Kh lrkqhs' kqU,df.a
mßudêm;s"kqUg ksfhda. lrhs';joTjqka fofokdg ohd¿Ndjfhka
ksy;udkSj i,lkq' ;jo udf.a mßudêm;shdfKks Tjqka fofokd ud nd,
úfha wdorfhka /l n,d.;a wdldrfhkau Tjqka fofokdg ohdkaú; jkq
uekjhs m%d¾:kd lrkq'
^w,a l=¾wdkh 17(23-24&
bia,dufhys zl=¿Kq myZ fudkjdo@
uqia,sïjrfhl=f.a Ôú;fhys iels,a, jkqfha bia,dufhys l=¿Kq myhs'
tajd kï" foaj úYajdih ms<sn|j idlaIsh" keu§u" ild;a §u ^ÿ.Skag Wmldr
lÍu& ru<dka udifhys Wmjdifha fh§u" yelshdj we;s mqoa.,hka Tjqkaf.a
ðú; ld,h ;=< tla j;djla ulaldjg jkaokd .ukl fh§u hkdÈhhs'

^1& foaj úYajdih ms<sn|j idlaIsh'


,d b,dy b,a,,a,dya uqyïuÿ¾ riQ¨,a,dyaZ hkqfjka iaÒr úYajdihlska
hq;=j mejisu" foaj úYajdih ms<sn|j idlaIshhs' fuu m%ldYfhys woyi jkqfha
—foúhkajykafia ^w,a,dya&1 yer fjk;a i;HjQ foúflfkl= fkdue;' uqyïuoa
hkq foúhkajykafiaf.a ¥;hdh ^jla;Djrhdh&˜ hkakhs'

(1) w,a,dya kï jpkfhys jeä úia;r ioyd msgq wxl 47 n,kak'

bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula


64 bia,dufhys zl=¿Kq myZ fudkjdo@
fuys m<uq fldgi jk —foúhkajykafia yer fjk;a i;HjQ foúflfkl=
fkdue;˜ hkafkys w¾:h jkafka foúhkajykafiag yer wka lsis÷ wfhl=g je÷ï
,eîug ysñlula fkdue;s nj;a" foúhkajykafiag yjq,arefjl= fyda orefjl=
fkdue;s nj;ah' i;Hh ms<sn|j jQ fuu idlaIsh zIydodZ f,i ye¢kafjk w;r
th hful= bia,duh je<| .eksu i|yd ukd wjfndaOhlska yd úYajdihlska
hq;=j mejish hq;= ir< m%ldYhls' úYajdih ms<sn|j idlaIsh bia,dufhys
jeo.;au l=¿K fjhs'
^2& keuÈu
uqia,sïjreka Èkm;d miajrla foaj keu§fuys fhfo;s' tla tla keu§u
ioyd .;jkafka õkdä lsysmhla ;rï jQ iq¿ ld,hla muKs' bia,dufhys keu§u
hkq foúhkajykafia yd keu§u isÿlrkakd w;r we;s iDcq iïnkaO;djhhs'
foúhkajykafia yd keu§u isÿlrkakd w;r lsis÷ w;rueÈfhl= ke;'
keu§fï§" keu§u isÿlrkakd ;=< wNHka;r ix;DIaáh" iduh yd
iekiSu we;sjk w;ru foúhkajykafia Tyq fyda weh ms<snoj i;=gg m;afú'
uqyïuoa ;=udKka mejiQ wdldrhg ™ì,d,a keuÈu bgqlsÍug ^ñksiqka& wu;kak"
tA uÕska wmyg iekiSu we;s lr.ekSug bv i<ikakš1 ì,d,a" uqyïuoa
;=udKkaf.a wkq.dñlfhl= jQ w;r Tyq ñksiqkaj keu§u ioyd le|ùfï j.lSu
Ndrj isáfhah'
keu§u bgqlrkqfha w¿hu" uOHyakh" uOHu ijiaNd.h" ysre neiSu yd
rd;%sh hk fú,djkaysÈh' uqia,sïjrfhl=g ;u lafIa;%fhys" ld¾hd,fhys
l¾udka; Yd,dj, fyda úYaj úoHd, jeks ´kEu ia:dkhl keuÈu isÿl, yel'
2
^bia,dufha foaj keuÿu ms<snoj f;dr;=re ioyd www.islam-guide.com/women hk
fjí wvúhg msúfikak&

^3& ild;a §u ^È<skaokag Wmldr lssÍu &


ish¿u oE foúhkajykafiagu wh;ajk w;r Okh ñksid úiska md,kh
lrkq ,efí' ild;a hk jpkfhys ienE w¾:hka fol jkafka" zmsßisÿ lsÍuZ
yd zj¾OkhZ hkakhs' ild;a Èu hkq —iuyr jia;+kaf.ka tla;rd kshñ; jQ
m%;sY;hla hïlsis mka;sj,g wh;a jk È<s÷ ckhdg Èuhs˜' r;a;rka" ßÈ yd
uqo,a hkdÈh r;a;rka .%Eï 85 l jákdlu orhs kï yd th tla pkaø j¾Ihla
mqrd ;udg wh;aj ;snqKs kï Bg wod< ild;a m%;sY;h jkafka ishhg folyu-
drls' Ydl lmamdÿ lsÍu uÕska tu Ydlh iu;=<s; ùu yd kj j¾Okfhys
jeäÈhqKq lsÍula isÿjkjd fiau" È<skaokag wm i;= oehska tla;rd l=vd
fldgila fjka lsÍu uÕska wm i;= foaj,a mú;%;ajhg m;afjhs'
hful=g Tyq fyda weh leu;s ´kEu m%udKhla ;u leue;af;kau oka
§u fyda mqkH lghq;= ioyd m%odkh lssÍugo yel'

(1) i|yka ù we;af;a wnQ odjqoa #4985 iy uqiakoa wyauoa #22578


(2)foajkeu§u ms<sn|j jeä úia;r ioyd lreKdlr tï'ta'fla' idÅí uy;df.a A guide to prayer
in Islam kï .%ka:h n,kak' tys msgm;la ioyd lreKdlr by; ioyka fjí wvúhg msúfikak'

bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula


bia,dufhys zl=¿Kq myZ fudkjdo@ 65

^4& ru<dka udifhys Wmjdifha fhÈu'


iEu jirlu ru<dka udifha1 w¿hu isg ysre nisk f;la ish¿u uqia,sïjreka
wdydr" mdk yd ,sx.sl iïnkaO;djhkaf.ka je<lS Wmjdifhys fhfo;s'
Wmjdih fi!LHhg ys;lr jqj;a th uq,sl jYfhka i<lkq
,nkafka wdOHd;añl iajhx mdßY=oaêhla we;s lr.kakd l%uhla f,isks'
hful=f.a f,!lssl iem myiqlï flá l<lg fyda bj;a l< úg tu Wmjdifha
fhfokakdyg l=i.skafkka fmf<kakka ms<sn|j ienE wkqlïmdjla we;s jk
w;ru Tyqf.a fyda wehf.a wdOHd;añl Èúfha j¾Okhlao fï uÕska isÿ flfrhs'

^5& ulaldjg jkaokd .ukl ksr; úu'


YdÍßlj yd wd¾Ólj yelsh-
djka iys; mqoa.,hkag ;u
Ôú; ld,h ;=<È tla
j;djla jd¾Islj ulaldjg
isÿ lrk jkaokd .ukl
^yÊ& ioyd iyNd.s ùu
wksjd¾Hh hq;=lula fjhs'
f,dalfha iEu fldklu isg
iEu jirl§u ñ<shk folla
muK jQ ckldhla ulaldjg
meñfK;ss'
ulaldj ksr;=reju jkaokdlrejkaf.ka msÍ mej;=k;a jd¾Islj yÊ
jkaokdj isÿ lrkq ,nkafka bia,dóh le,ekavrfha fod<iajk udifha§h' mssßñ
jkaokdlrejka úfYaIs; jq ir< we÷ï w¢k w;r ta uÕska úúO mka;ska yd
ixialD;Ska w;r fjki ke;slrñka foúhkajykafia bÈßfha ish,a,kau iudk
jk nj fmkajhs'
yÊ ys pdß;% w;rg i;a jrla l(ndj meol=Kq lsÍu" i*d yd
u¾jd kï l÷.eg fol w;r yd.¾ c,h fiùu isÿl<dla fuka i;a jrla .uka
lsÍu hkdÈh we;=<;a fjhs' bkamiqj jkaokdlrejka" úksYaph Èkfha§ mq¾j
o¾Ykhla f,i i,lkq ,nk wr*dfjys2 tlg /iajk w;r fuys§ Tjqka
foúhkajykafiaf.ka ;u ;uka wfmalaId lrk ish¿ oE b,a,k w;r
foúhkajykafiaf.ka iudjo hÈ;s'
yÊys wjidkh ixfÄ; jkafka Bÿ,a-w<ayd kï jQ W;aijhlsks'
th foaj hd×jka iu. iurkq ,efí' fuu W;aijh;a ru<dka udih wjidkfhaÈ
iurkq ,nk Bÿ,a-*s;a¾ kï jQ W;aij Èkh;a uqia,sï Èk o¾Ykfha we;s jd¾Isl
W;aijhka fol fõ'
(1) rdu<dka udih hkq bia,dóh Èk o¾Ykfha kj jk udihhs' ^th pkaø udih jk w;r iQ¾H
udih fõ'&
(2) ulaldfõ isg ie;mqï 15 l ÿßka jQ m%foaYhls'
bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
66 tlai;a ckmofha bia,duh"�� bia,duh ms<sn|j jeäÿr úia;r i|yd

tlai;a ckmofha bia,duh


weußldkq uqia,sïjreka ms<sn|j fmdÿ wjfndaOhla ,nd .ekSsu u|la
ÿIalrh' tkï" Tjqka w;r bia,duh w¿;ska je<|.;a wh;a" ixl%uKslhka"
l¾udka; Yd,d fiajlhka yd ffjoHjreka jeks úúOdldrfha wh isá;s' fuu
tlsfklg fjkia jQ iudch fmdÿ foaj úYajdihlska tlai;a flfrk w;r cd;sl
jYfhka fuh uiaðohka ^m,a,s& úYd, .Kklska iukaú; cd,hlska ord isá'
w;S;fhaÈu uqia,sïjreka W;=re weußldjg meñKshy' oy
wgjk Y;j¾Ih muK jk úg W;=re weußldfõ fndfyda uqia,sïjreka isáy'
weußldkqjka úYd, ixLHdjla bia,duh fj; msúiS we;' Tjqka
ÿmam;a fmdfydi;a W.;a yd kq.;a jeks úúO jq mka;s j,g wh;a jQjka fõ' wo
Èk tlai;a ckmofha ñ<shk myudrla muKjQ uqia,sï ckldhla isá;s'2

bia,duh ms<sn|j jeäÿr úia;r i|yd


Tn bia,duh ms<sn|j jeäÿr úia;r ,nd .ekSug leu;s kï fyda ta
ms<sn|j lsishï .eg¿jla fyda úfõpk ;sfíkï fyda Tng fuu .%ka:fha msgm;a
,nd .eksug wjYH kï lreKdlr fuu .%ka:fhys fjí msgqj jk
http:www.islam-brief-guide.org msúfikak' ke;fyd;a my; i|yka wdh;k
iu. iïnkaO jkak'

^1& weußld tlai;a ckmoh

Islamic Assembly of North America


3588 Plymouth Road, Suite # 270, Ann Arbor, MI 48105, USA
Tel.: (734) 528-0006 - Fax: (734) 528-0066
E-mail: IANA@IANAnet.org

Islamic Foundation of America


PO Box: 3415, Merrifield, VA 22116, USA
Tel.: (703) 914-4982 - Fax: (703) 914-4984
E-mail: info@ifa.ws

Alharamain Islamic Foundation


1257 Siskiyou Blvd., no. 212, Ashland, OR 97520, USA
Tel.: (541) 482-1116 - Fax: (541) 482-1117
E-mail: haramain@alharamain.org

Islamic Information Institute of Dar-us-Salam


5301 Edgewood Rd., College Park, MD 20740-4623, USA
Tel.: (301) 982-9463 - Fax: (301) 982-9849
E-mail: iiid@islamworld.net

World Assembly of Muslim Youth


PO Box: 8096, Falls Church, VA 22041-8096, USA
Tel.: (703) 820-6656 - Fax: (703) 783-8409
E-mail: support@wamyusa.org

bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula


bia,duh ms<sn|j jeäÿr úia;r i|yd 67

^2& lekvdj

Islamic Information and Da’wah Center International


1168 Bloor Street West, Toronto, Ontario M6H 1N1, Canada
Tel.: (416) 536-8433 - Fax: (416) 536-0417
E-mail: comments@islaminfo.com

^3& tlai;a rdcOdksh


Al-Muntada Al-Islami Centre
7 Bridges Place, Parsons Green, London SW6 4HW, UK
Tel.: 44 (0207) 736 9060 - Fax: 44 (0207) 736 4255
E-mail: muntada@almuntada-alislami.org

Jam’iat Ihyaa’ Minhaaj Al-Sunnah


PO Box: 24, Ipswich, Suffolk IP3 8ED, UK
Tel. and Fax: 44 (01473) 251578
E-mail: mail@jimas.org

^4& iõÈ wrdìh


Alharamain Islamic Foundation
PO Box: 69606, Riyadh 11557, Saudi Arabia
Tel.: (966-1) 465-2210 - Fax: (966-1) 462-3306
E-mail: haramain@alharamain.org

World Assembly of Muslim Youth


PO Box: 10845, Riyadh 11443, Saudi Arabia
Tel.: (966-1) 464-1669 - Fax: (966-1) 464-1710
E-mail: info@wamy.org

^5& Y%S ,xldj


Center for Islamic Studies
No 15A, Rohini Street, Wellawatta, Colombo 06
Tel: (0094) 11 2586660
y§iaj, wxlkh(
fuu .%ka:fhys we;s y§iaj,1 j, wxlkh my; úia;r u; mokï fjhs'

• iysya uqia,sï ( uqyïuoa t*a wíÿ,aa - ndlsf.a wxlkh lsÍï wkqjhs'


• iysya w,a nqydß ( *;a w,a ndß f.a wxlkh wkqjhs'
• w,a - ;s¾ñÈ ( wyauoa Idl¾ f.a wxlkh lsÍï wkqjhs'
• uqiakoa wyuoa ( îreÜ ys o¾ tyahd w,a f;dar;a w,a wrdì f.a wxlkh lsÍï wkqjhs'
• uqj;a;d ud,sla ( uqj;a;d ud,sla f.a wxlkh lsÍï wkqjhs'
• wnq - odjqoa ( fudfyduâ uqyahs w,a - Èka wíÿ,a yñoaf.a wxlkh lsßï wkqjhs'
• bìka udcdya ( uqyïuoa t*a' wíÿ,a ndlsf.a wxlkh lsßï wkqjhs'
• w,a odßï ( ld,soa w,a - ind w,a - w,ñ iy *õjdia wyuâ iu¾,sf.a wxlkh lsßï
wkqjhs'
(1) y§ihla hkq uqyïuoa ;=udKkaf.a wkq.dñlhka t;=udKka m%ldY l< oE" isÿ l< oE yd
wkqu; l< oE ms<sn|j b;d úYajdi lghq;= wdldrhg ,ndÿka f;dr;=reh'
bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula

You might also like