Aigai'l nl bir Kahin: Polles (Malay)

AGALI NL BR KAHN: POLLES

Fal (divinatio) ya da kehanet (mantike) Yunan ve Romallarda gnlk yaamn

vazgeilmez bir parasyd. nk onlar iin doadaki her olay tanrlar
tarafndan gnderilen birer mesajd ve bunu zmlemek suretiyle gelecei renmek
mmknd. Bu tanrsal mesajlar renmenin ok farkl yollar vard; rnein, bir kehanet
merkezine giderek kahinler aracl ile tanrlarn fikrini almak, haprma, kanma, doum lekesi
vb. gibi baz anatomik olaylar, ryalar, kanatl hayvanlarn davranlarn, kurban edilen
hayvanlarn i organlarn (ve zellikle karacieri), evde ya da sefer srasnda tesadfen
karlalan kii, davran, durum veya objeleri, imek, yldrm vs. gibi gksel olaylar vs. falc,
byc ya da kahinlere inceletmek ve yorumlatmak gibi. Bu durum, her trden olay yorumlayan
ve bu yoldan byk prestij ve paralar kazanan kahinlerin ortaya kmasna neden oldu. rnein,
Melampous
adndaki nl kahin
(
mantis
)
, insan vcudundaki doum izlerinin ve arpntnn hangi anlamlara geldiini anlatan iki kitap
yazmt.

1/6

Aigai'l nl bir Kahin: Polles (Malay)

Romallarda devletin grevlendirdii tr kahin bulunmaktayd: augurlar, kutsal Sibyl (

Sibylla
)
kitaplarndan sorumlu olan ve dinsel trenleri dzenleyen rahipler
(sacerdos, flamen)
ve
haruspex (
veya
auspex)
ler. lk iki gruptakiler devletin srekli ve resm rahipleriydi; ama kurban edilen hayvanlarn i
organlarn ve zellikle karacierlerini inceleyip anlamlar karan
haruspex
ler ihtiyaca gre grevlendiriliyorlard. Ama hem
augur
lar ve hem de
haruspex
ler
kularn ve gksel olaylarn anlamlar zerine yorum yapabiliyorlard.

_______

zmir ve Manisann kuzeyindeki Aiolis blgesinde ve Manisann kuzeyindeki Yunt

Dalarnda yer alan Aigai (Kseler) kenti en ok yanbandaki Apollon Khresterios tapna,
kaliteli dokuma rnleri ve
Polls
adndaki kahin ve aratrmac biri ile nlenmiti. Ancak ne yazk ki Pollesin yaam hakknda
ok ey bilmediimiz gibi, yazd eserler de gnmze ulaamamtr. Ad baz ge devir
yazarlar tarafndan zikredilse de, onun hakkndaki bilgilerimizi .S. X. yzyl sonlarnda kaleme
alnan ama kimin tarafndan yazld bilinmeyen
Suda
(
veya
Suidas
)
adl nl ansiklopedik esere borluyuz. Bu ansiklopedide Aigail Pollse ayrlm olan madde
yledir:

2/6

Aigai'l nl bir Kahin: Polles (Malay)

Kk Asyann Magnesia ile Smyrna kentleri arasnda yer alan Aigai

kentinden bir filozof. u eserleri yazmtr:

-Almetler (Semboller), 2 kitap, alfabetik;

- Kehanetler, 8 kitap;

- Kulardan Elde Edilen Kehanetler, 8 kitap;

- Aritmetik, 2 kitap;

- areler (Reeteler), 2 kitap;

- Homerosa Gre Kahinlik;

- Etrsklerlerde Kahinlik;

- TbbSemboller;

- Aakakan Hakknda;

- Kutsal Szler;

3/6

Aigai'l nl bir Kahin: Polles (Malay)

- Evcil Hayvanlar, 1 kitap;

- Av Hayvanlar;

- Sevgi ve Nefretler, 3 kitap;

- Yldrmlar ve Bunlarn Gzlenmesive dierleri .

Suda'da bunu izleyen ikinci bir 'Polls' maddesinde de unlar okunmaktadr: Bir kahinin
ad. smin Genetivus (-in) hali 'Polletos' eklindedir. Bu adam, seyahatler iin yazd bir
ku fal kitabnda, rnein "elinde falanca ey tayan birini grmek una delalet
eder" eklinde baz kehanetlerde bulunmutur
(Bu maddede anlatlan kiinin de Aigai'l Polls olduundan kukumuz yoktur). te yandan,
Aigail Pollsin ad yine Suda adl ansiklopedik eserin
Oionistike
(Kulardan Gelen Almetleri Yorumlama) maddesinde de grlmektedir. Bu maddede gelecei
okumann birok yollar aklanrken, bu konularda eser yazm kiilerin -ve bu arada Polls'inadlar verilmektedir:

Bu sanat Phrygiallar kefetmilerdir. u trleri vardr:

Ku kahinlii: Belli bir ku ne, arkaya saa ya da sola uarsa bunun bir
anlam vardr. Telegonos bu konuda bir eser yazmtr.

Evdeki olaylar yorumlama: rnein, eve bir gelincik (veya sansar) girdiinde
veya yere zeytinya veya bal ve- yaarap veya su dkldnde veya atein koru
yere dtnde veya bir aa gcrdamas duyulduunda veya bir baka ey olduunda,
bunlar bize gelecek hakknda nceden bilgi verirler. Bu konuda Ksenokrates bir eser
yazmtr.

4/6

Aigai'l nl bir Kahin: Polles (Malay)

Yolculuk srasndaki alametleri yorumlama: rnein, yolculuk srasnda belli

bir mad-de tayan biri ile karlamann ileride size olacaklar bakmndan yorumlanmas.
Bu konu-yu Polls yazmtr.

El okuma: rnein, avu iindeki izgilerden bir bebeiniz olacak vs. gibi
kehanet karmak. Helenos bu konuyu yazmtr.

Gz seirmeleri, rnein sa veya sol gzn seirmesi, tikler, omuz ya da

kaladaki bir tutulma, srama veya ayak kanmas veya kulak nlamas belli anlamlara
yorumlanr. Posidonios bu konuda yazmtr.

Sudada, .. III. yzylda yaam olan nl falc Melampousdan sz edilirken, gelecei

bilme konusunda Melampous ile Pollsin en baarl kimseler olduklar belirtilmektedir.
Gerekten de, bu iki kii o kadar byk bir n kazanmlard
ki, cevaplanmas zor sorular karsnda
Bunu bilmek iin Melampous veya Polls olmak gerekir
diye bir deyim ortaya kmt. .S. VI. yzylda yaayan Lydial nl
astrolog Lydos
(
veya
Lydus)
Pollsin
Etrsklerde Kahinlik

5/6

Aigai'l nl bir Kahin: Polles (Malay)

ile
Yldrmlar ve Bunlarn Gzlenmesi
konulu eserlerinden geni lde yararlanmt. Pollsin ne zaman yaadna ilikin herhangi
bir ipucu bulunmamaktadr. Ama ad Melampous ile birlikte anlr olduundan, onun .. III.
yzyl ile Lydosun yaad .S. VI. yzyl arasnda yaam olduunu dnmek mmkndr.

H. Malay

6/6