Download as doc, pdf, or txt
Download as doc, pdf, or txt
You are on page 1of 46

26

Chng 3:

K TON HNG TN KHO


Mc tiu:
Ngi c nm c nhng vn c bn trong hch ton k ton hng tn kho:
1. Mt s khi nim c bn ca ch k ton v chun mc k ton lin quan n hng tn kho
2. Cc nguyn tc hch ton, nguyn tc xc nh gi tr hng tn kho, cc phng php tnh gi
hng tn kho
3. Phng php k ton chi tit hng tn kho v k ton tng hp ca hng tn kho
2.1 Nhng vn chung:
2.1.1 Khi nim:
Hng tn kho l mt loi ti sn ngn hn v n thng bn i trong vng mt nm hay trong
mt chu k hot ng kinh doanh. doanh nghip thng mi, hng tn kho ch yu l hng ha mua
v bn li. n v sn xut, hng tn kho bao gm: nguyn vt liu, sn phm d dang v thnh
phm. Ngoi ra, hng mua ang trn ng i cha v nhp kho v hng xut kho gi i bn,
hng ca hng nhng cha bn cng bao gm trong hng tn kho ca doanh nghip.
2.1.2 Phn loi:
Mi doanh nghip hay loi hnh doanh nghip, do c th ring nn s dng cc loi hng tn
kho khc nhau. Ty thuc vo tiu thc m doanh nghip la chn, hng tn kho c th chia lm nhiu
loi khc nhau.
Theo mc ch s dng, hng tn kho c th chia thnh hai loi, l: Hng tn kho s c
bn cho khch hng v hng tn kho s c doanh nghip s dng trong cc hot ng sn xut kinh
doanh ca mnh.
Theo quy nh ca chun mc k ton s 02 Hng tn kho th hng tn kho c chia thnh
3 loi:
+ Hng tn kho gi bn trong k hot ng sn kinh doanh bnh thng, bao gm: Hng
ha tn kho, hng mua ang i trn ng, hng ha gi i gia cng ch bin, thnh phm tn kho,
thnh phm, hng ha gi i bn.
+ Hng ha ang trong qu trnh sn xut kinh doanh d dang, bao gm: sn phm cha hon
thnh (sn phm ang ch to), sn phm han thnh nhng cha lm th tc nhp kho thnh phm v
chi ph dch v d dang.
+ Hng tn kho s dng trong qu trnh sn xut kinh doanh hoc cung cp dch v, bao
gm: Nguyn liu, vt liu, cng c, dng c tn kho, gi i gia cng ch bin v mua ang i
ng.
Theo cch phn loi ny, mi mt thnh phn ca hng tn kho c mc ch s dng khc nhau
hay c c im vn ng v yu cu qun l khc nhau, s c coi nh mt i tng k ton ring
l, c t chc theo di trn ti khon k ton ring.
Ngoi ra, Cn c vo vai tr, tc dng v yu cu qun l : theo cch phn loi ny, mi mt
i tng k ton ring l s c theo di trn mt ti khon ring. Cn c vo vai tr qun l
phn loi hng tn kho mt cch chi tit hn. Theo cch phn loi ny mi i tng c th nh:
nguyn vt liu, hng ha, thnh phm s c chia thnh nhiu loi, mi loi bao gm nhiu nhm,
mi nhm bao gm nhiu th khc nhau vi nhng tn gi, nhn hiu, quy cch. Trong , mi nhm,

27
mi loi s c k hiu ring. K hiu l mt cch m ha thun tin trong qun l v s dng
mt cch thng nht trong doanh nghip.
2.1.3 Nguyn tc k ton hng tn kho:
K ton hng tn kho cn phi tun th y cc nguyn tc sau:
(1) Tr gi ca vt liu xut nhp tn phi c nh gi theo nguyn tc gi gc. K ton phi
xc nh c gi gc ca hng tn kho tng thi im khc nhau. Gi gc bao gm: Chi ph thu
mua (gm c gi mua), chi ph ch bin v cc chi ph lin quan trc tip khc pht sinh c c
hng tn kho a im v trng thi hin ti.
(2) Trong mt doanh nghip ch c p dng mt trong hai phng php k ton hng tn kho
l phng php k khai thng xuyn hoc phng php kim k nh k. Vic la chn phng php
no l ty thuc vo tnh hnh c th ca doanh nghip nh : c im, tnh cht, s lng chng loi
v yu cu cng tc qun l ca doanh nghip. Khi thc hin phng php no phi m bo tnh cht
nht qun trong nin k ton .
+ Phng php k khai thng xuyn : l phng php theo di v phn nh thng xuyn,
lin tc c h thng tnh hnh nhp, xut tn kho ca hng tn kho trn s k ton. Cc ti khon hng
tn kho theo phng php ny c dng phn nh s hin c, tnh hnh bin ng tng, gim ca
hng tn kho. Gi tr ca hng tn kho tn kho c th xc nh c bt c lc no trong k k ton
trn cc s k ton .
Gi tr HTK
tn kho cui k

Gi tr
HTK tn
u k

Gi tr HTK
nhp trong k

Gi tr HTK
xut dng trong
k

- Cui k, k ton cn c vo s liu kim k thc t ca hng tn kho, so snh i chiu vi


s liu trn s k ton, nu c chnh lch phi tin hnh x l kp thi.
- Phng php ny thng p dng cho cc n v sn xut (cng nghip, xy lp), v cc
n v thng nghip kinh doanh cc mt hng c gi tr ln .
+ Phng php kim k nh k : l phng php hch ton cn c vo kt qu kim k thc
t phn nh ga tr tn kho cui k hng tn kho trn s k ton tng hp v t tnh gi tr ca
hng tn kho:
Gi tr HTK
xut kho

Gi tr HTK
tn u k

Gi tr HTK
nhp trong k

Gi tr HTK
tn cui k

- Theo phng php kim k nh k, mi s bin ng ca hng tn kho ( nhp, xut kho)
khng theo di, phn nh trn cc ti khon hng tn kho, m c theo di, phn nh trn mt ti
khon TK 611- Mua hng.
- Cng tc kim k hng tn kho c tin hnh cui mi k k ton xc nh hng tn kho
tn kho cui k lm cn c ghi s k ton hng tn kho. Trn c s gi tr hng tn kho tn kho cui
k v gi tr hng tn kho nhp kho trong k xc nh gi tr hng tn kho xut dng trong k lm
cn c ghi s k ton cho ti khon 611.
- Khi p dng phng php kim k nh k th cc ti khon hng tn kho ch s dng u
k k ton ( kt chuyn s d u k) v cui k ( kt chuyn s d cui k).

28
- Phng php ny thng p dng cc n v c nhiu chng loi vt liu vi qui cch mu
m rt khc nhau, gi tr thp, hng tn kho xut dng hoc xut bn thng xuyn .
- Phng php ny c u im l n gin, gim nh khi lng cng vic hch ton, nhng
chnh xc khng cao v chu nh hng ca cng tc qun l hng tn kho ca doanh nghip .
(3) K ton vt liu phi thc hin ng thi k ton chi tit c v gi tr ln hin vt . K ton
phi theo di chi tit tng th, tng loitheo a im qun l s dng, lun lun phi m bo s
khp ng c v gi tr ln hin vt, gia thc t vi s liu trn s k ton, gia k ton tng hp v
k ton chi tit.
(4) Cui k k ton nm, khi gi tr thun c th thc hin c ca hng tn kho nh hn gi
gc th phi lp d phng gim gi hng tn kho. S d phng gim gi c lp cn c vo quy nh
hin hnh.
Gi tr thun c th thc hin c: l gi bn c tnh ca hng tn kho trong k sn xut,
kinh doanh bnh thng tr ci ph c tnh cn thit cho vic han thnh hoc tiu th chng.
2.1.4 Tnh gi hng tn kho
Hng tn kho thng l ti sn quan trng ca doanh nghip, vic xc nh phng php tnh
gi nh hng n bo co ti chnh, nn phng php xc nh gi tr hng tn kho phi cung cp
c nhng con s thc t v chnh xc.Vic xc nh gi tr hng tn kho phi c tun th nguyn
tc gi gc (gi gc bao gm: Chi ph mua, chi ph ch bin v cc chi ph trc tip khc pht sinh
c c hng tn kho a im v trng thi hin ti). Tuy nhin, chi ph sn xut vt trn mc
bnh thng, chi ph bo qun hng tn kho, chi ph bn hng v chi ph qun l khng c tnh vo
gi gc ca hng tn kho.
2.1.4.1 Khu nhp:
Gi tr ca hng tn kho c xc nh theo gi gc. Vic xc nh gi gc ca hng tn kho
trong cc trng hp c th khc nhau ty theo ngun gc hnh thnh, gi gc ca hng tn kho nhp
trong k c tnh nh sau:
a. i vi hng tn kho mua ngoi:
Gi
gc

Gi
mua

Cc khon thu
khng hon li

Chi ph thu
mua

Cc khon gim gi v
chit khu thng mi

Chi ph thu mua c th bao gm: chi ph vn chuyn, bc xp, chi ph bo qun, bo him, hao
ht hp l trn ng i, tin thu kho bi, chi ph ca b phn thu mua c lp.
Gim gi l khon gim gi pht sinh sau khi nhn hng v xut pht t vic giao hng khng
ng quy cch, k kt.
Chit khu thng mi (nu c): l khon tin doanh nghip gim gi nim yt cho khch hng
mua hng nhiu ln mi t mc nht nh c hng chit khu.
b. Trng hp t sn xut ch bin hoc thu ngoi gia cng ch bin:
Gi
gc

Gi gc vt t, hng ha xut
kho em gia cng ch bin

Chi ph ch
bin

Chi ph lin quan


trc tip khc

29
Chi ph ch bin: bao gm nhng chi ph c lin quan trc tip n hng tn kho nh chi ph
nguyn vt liu trc tip sn xut, nh chi ph nhn cng trc tip, chi ph SX chung c nh v chi ph
SX chung bin i pht sinh trong qu trnh chuyn ho hng tn kho.
Chi ph lin quan trc tip khc: Bao gm nhng khon chi ph nh chi ph vn chuyn, bc
xp, ph bo him v tin tr cho ngi gia cng
d. i vi nguyn vt liu nhn gp vn lin doanh, c ng ng gp :
Gi gc = Gi nh gi do hi ng lin doanh chp nhn + Cc chi ph doanh nghip b
thm (nu c)
e. i vi nguyn vt liu c cp, c biu tng: l gi tng ng trn th trng (gi
tr hp l).
Ch : i vi doanh nghip thuc i tng np thu GTGT theo phng php trc tip
(hoc hng tn kho khng thuc i tng chu thu GTGT), gi gc hng tn kho nhp kho l gi bao
gm c thu GTGT c khu tr. Cn i vi doanh nghip thuc i tng np thu GTGT theo
phng php khu tr, gi gc l gi khng bao gm thu GTGT c khu tr.
2.1.4.2 Khu xut:
Do nh hng ca gi c trn th trng nn gi gc ca nhiu loi hng tn kho thay i lun.
Mt loi hng tn kho mua nhng thi im khc nhau s c nhng gi gc khc nhau. Do vy, khi
tnh gi xut ca hng tn kho cng c th khc nhau.
Theo chun mc k tan hng tn kho, gi gc xut kho c p dng mt trong cc phng
php sau:
+ Phng php tnh theo gi ch danh
+ Phng php tnh nhp trc xut trc (FIFO)
+ Phng php tnh nhp sau xut trc (LIFO)
+ Phng php tnh bnh qun gia quyn (BQGQ)
a. Phng php tnh theo gi ch danh:
Phng php ny i hi k ton phi bit hng tn kho trong kho thuc nhng ln nhp
no, n gi nhp l bao nhiu. Gi tr xut dng c tnh chi tit cn c vo s lng v n gi ca
n. Theo phng php ny, k ton s s dng gi gc thc s ca tng n v hng tn kho xc
nh gi tr ca hng tn kho. y l phng php hp l nht trong 4 phng php, tuy nhin y
cng l phng php i hi nhiu cng sc nht v phi nhn bit c gi gc ca tng n v hng
tn kho. Do vy, phng php ny thng p dng cho nhng doanh nghip c t loi mt hng hoc
mt hng n nh v nhn din c.
b. Phng php nhp trc xut trc (FIFO)
Theo phng php ny p dng da trn gi nh l hng tn kho c nhp trc th c
xut ra trc, v hng tn kho tn kho cn li cui k l hang ftn kho c nhp kho gn thi im
cui k. Theo phng php ny th gi tr hng tn kho xut kho c tnh theo gi ca l hng nhp
kho thi im u k hoc gn u k, gi tr ca hng tn kho tn kho cui k c tnh theo gi
hng nhp kho thi im cui k hoc gn cui k cn tn kho.
V d : Tnh hnh vt liu A trong thng 3 ca doanh nghip M nh sau
Vt liu A tn kho u k 1.000 kg, n gi 1.000 /kg
Trong thng c cc ln mua vt liu :
Ngy 01 mua 5.000 kg, n gi l 1.050 /kg

30
Ngy 05 mua 10.000 kg, n gi l 1.080 /kg
Ngy 15 mua 15.000 kg, n gi l 1.040 /kg
Ngy 25 mua 3.000 kg, n gi l 1.000 /kg
Vt liu A xut dng cho sn xut trong k
Ngy 04 xut cho sn xut trc tip ch to sn phm 4.000 kg
Ngy 14 xut cho sn xut trc tip ch to sn phm 12.000 kg
+ Gi thc t ca vt liu tnh theo phng php FI FO thng xuyn nh sau
Ngy 04 :
- 1.000 kg x1.000 /kg = 1.000.000
- 3.000 kg x1.050 /kg = 3.150.000
Ngy 14 :
- 2.000 kg x1.050 /kg = 2.100.000
- 10.000kg x1.080 /kg = 10.800.000
+ Gi thc t ca vt liu tnh theo phng php FI FO nh k nh sau. Do nhp trc xut
trc nn gi tr tn c tnh nhng ln sau cng
S lng tn = 18.000 kg
Gi tr tn = ( 3.000kg x1.000 /kg ) +(15.000 kg x1.040 /kg ) = 18.600.000
Gi tr vt liu tn u k
= 1.000 kg x1.000 /kg
= 1.000.000
Gi tr Vt liu nhp trong k
= 5000 kg x 1.050 /kg
= 5.250.000
=10.000 kg x 1.080 /kg
= 10.800.000
=15.000 kg x 1.040 /kg
= 15.600.000
=3.000 kg x 1.000 /kg
= 3.000.000
Gi tr vt liu c th s dng trong k
35.650.000
Gi tr vt liu tn cui k
18.600.000
Gi tr vt liu xut dng
Cho sn xut trc tip
17.050.000
c. Phng php nhp sau xut trc (LI FO )
Theo phng php ny p dng da trn gi nh l hng tn kho c mua sau hoc sn xut
sau th c xut ra trc, v hng tn kho cn li cui k l hng tn kho c mua hoc sn xut
thi im trc . Theo phng php ny th gi tr hng tn kho xut kho c tnh theo gi ca l
hng nhp kho thi im nhp sau hoc gn sau cng, gi tr ca hng tn kho c tnh theo gi
hng nhp kho thi im u k hoc gn u k cn tn kho.
V d : Ly li v d trn nhng tnh cho phng php LI FO
+ LI FO thng xuyn
Gi tr xut ngy 04 = 4.000 kg x 1.050 /kg
= 4.200.000
Gi tr xut ngy 14 = (10.000 kg x 1.080/kg ) + (1.000 kg x 1.050 /kg) + ( 1.000 kg x 1.000 /kg )
= 12.850.000
+ LI FO theo phng php nh k
Gi tr vt liu tn u k
= 1.000 kg x1.000 /kg
= 1.000.000
Gi tr Vt liu nhp trong k
= 5.000 kg x 1.050 /kg
= 5.250.000
= 10.000 kg x 1.080 /kg
= 10.800.000
= 15.000 kg x 1.040 /kg
= 15.600.000
= 3.000 kg x 1.000 /kg
= 3.000.000
Gi tr vt liu c th s dng trong k
35.650.000
Gi tr vt liu tn cui k
19.130.000
Gi tr vt liu xut dng
Cho sn xut trc tip
16.520.000

31
Gi tr vt liu tn cui k = (1.000 kg x1.000 /kg ) + (5000 kg x 1.050 /kg ) + (6.000 kg x
1.080 /kg ) + (2.000 kg x 1.040 /kg) = 19.130.000
c. Phng php bnh qun gia quyn :
Theo phng php bnh qun gia quyn, gi tr ca hng tn kho c tnh theo gi tr trung
bnh ca tng loi hng tn kho tng t u k v gi tr tng loi hng tn kho c mua hoc c
sn xut trong k. Gi tr trung bnh c th c tnh theo thi k hoc vo mi khi nhp mt hng tn
kho v, ph thuc vo tnh hnh ca doanh nghip.
Gi thc t xut kho = S lng xut kho x n gi thc t bnh qun
n gi thc
t bnh qun =

Gi tr hng tn u k + gi tr hng thc t nhp trong k


S lng hng tn u k + S lng hng nhp trong k

- Nu sau mi ln nhp, xut k ton xc nh li n gi thc t bnh qun th gi c gi


l bnh qun gia quyn lin hon (bnh qun sau mi ln nhp).
- Nu ch n cui k k ton mi xc nh n gi bnh qun tnh gi xut kho trong c k
v tr gi tn kho cui k th gi gi l bnh qun gia quyn cui k (bnh qun gia quyn c nh).
d. Trng hp doanh nghip s dng gi hch ton
Trng hp doanh nghip s dng gi hch ton trong k ton chi tit nhp, xut nguyn liu,
vt liu, thi cui k k ton phi tnh h s chnh lch gia gi thc t v gi hch ton ca nguyn
liu, vt liu tnh gi thc t ca nguyn liu, vt liu trong k theo cng thc:
H s chnh lch
gia gi thc t v
gi hoch tan ca
hng tn kho (1)

Gi tr thc t ca hng
tn kho xut dng
trong k

Gi tr thc t ca hng
tn kho u k

Gi tr thc t ca hng
tn kho nhp kho trong k

Gi tr hch ton ca
hng tn kho u k

Gi tr hch ton ca
hng tn kho u k

Gi tr hch ton ca
hng tn kho xut dng
trong k

H s chnh lch
gia gi thc t v
gi hoch tan ca
hng tn kho (1)

2.1.5 K ton chi tit hng tn kho:


K ton chi tit hng tn kho l k ton mt cch t m v s lng ln gi tr ca hng tn
kho xut nhp tn, cng vic k ton c thc hin c kho v phng k ton .
2.1.5.1 Chng t v s sch k ton nhp xut hng tn kho:
Theo ch chng t k ton k ton chi tit hng tn kho gm c :
- Phiu nhp kho ( Mu s 01 - VT )
- Phiu xut kho ( Mu s 02 - VT )
- Bin bn kim nghim vt t, cng c dng c, thnh phm, hng ha (Mu s 03 VT)
- Phiu xut kho kim vn chuyn ni b ( 03 PXK 3LL )

32
- Phiu xut kho hng gi bn i l (04 HDL-3LL)
- Phiu bo vt t cn li cui k ( Mu s 04 - VT )
- Bin bn kim k vt t, cng c, sn phm, hng ha ( Mu s 05 - VT )
- Bng k mua hng ( Mu s 06 - VT )
- Bng phn b nguyn liu, vt liu, cng c, dng c ( Mu s 07 - VT )
- Bng k thu mua hng ha mua vo khng c ha n (04/GTGT)

Ngoi cc chng t bt buc s dng thng nht theo quy nh ca Nh nc Cc doanh


nghip c th s dng thm chng t k ton tu thuc vo c im, tnh hnh c th ca tng doanh
nghip thuc cc lnh vc hot ng, thnh phn kinh t...
i vi cc chng t k ton thng nht bt buc phi lp kp thi, y ng quy nh v
mu biu, ni dung, phng php lp, ngi lp chng t phi chu trch nhim v tnh hp l, hp
php ca cc chng t v cc nghip v kinh t - ti chnh pht sinh.
Mi chng t k ton vt liu, cng c, dng c, hng ha, thnh phm.. phi c t chc
lun chuyn theo trnh t thi gian hp l, do k ton trng quy nh phc v cho vic phn nh, ghi
chp v tng hp s liu kp thi ca cc b phn c nhn c lin quan.
S (th) kho c s dng theo di s lng nhp- xut- tn kho ca tng th hng tn kho
theo tng kho. Th kho do phng k ton lp v ghi cc d liu: Tn, nhn hiu, quy cch, n v tnh,
m s hng tn kho... Sau giao cho th kho hch ton nghip v kho, khng phn bit k ton
chi tit vt liu, cng c, dng c, hng ha, thnh phm theo phng php no.
Cc s (th) k ton chi tit hng tn kho, s i chiu lun chuyn, s s d c s dng
hch ton tnh hnh nhp - xut - tn kho v mt gi tr hoc c mt gi tr v hin vt ty thuc
phng php k ton chi tit p dng trong doanh nghip.
Ngoi nhng s k ton chi tit trn cn c th m bng k nhp, bng k xut, bng k lu k
tng hp - nhp - xut - tn kho vt liu cng c, dng c, hng ha, thnh phm phc v cho vic ghi
s c n gin, nhanh chng, kp thi.
2.1.5.2 Cc phng php k ton chi tit hng tn kho
Doanh nghip c th la chn 1 trong 3 phng php sau
- Phng php th song song.
- Phng php s i chiu lun chuyn.
- Phng php s s d.
2.1.5.2.1 Phng php th song song:
Vic k ton chi tit c t chc ti kho v phng k ton.
Ti kho : Th kho s dng th kho ghi chp vic nhp xut tn theo s lng. Mi th kho
dng cho mt th vt liu, hng ha, thnh phm, cng c dng c cng nhn hiu qui cch cng
mt kho. Phng k ton lp th kho ghi cc ch tiu : tn, nhn hiu, qui cch, n v tnh, m s hng
tn kho, sau giao cho th kho sao chp hng ngy.
Hng ngy khi nhn c cc chng t k ton v nhp, xut, th kho kim tra tnh hp php,
hp l ca chng t cho nhp xut kho ri ghi s lng thc t ca hng tn kho nhp xut vo chng
t sau sp xp, chng t theo tng loi ring bit ng thi cn c vo cc chng t ny th kho
ghi s lng hng tn kho nhp xut vo th kho, mi chng t ghi mt dng, mi ngy th kho ghi
s tn kho v ghi vo th kho. Sau khi ghi vo th kho xong, th kho sp xp li chng t v lp phiu

33
giao nhn chng t ri chuyn nhng chng t cho nhn vin k ton. Khi giao nhn phi k vo
phiu giao nhn chng t lm c s xc nh trch nhim .
Ti phng k ton : K ton s dng th hay s chi tit vt liu, hng ha, thnh phm, cng
c dng c ghi chp c s lng ln gi tr ca hng tn kho nhp xut tn. Th hoc s k ton chi
tit c m tng ng vi th kho cho tng th hng tn kho v cho tng kho. nh k nhn vin k
ton xung kho nhn chng t v kim tra vic ghi chp ca th kho, sau k nhn vo phiu giao
nhn chng t . Khi nhn c chng t k ton vin phi kim tra lai tnh cht hp l hp l ca
chng t, ghi s tin vo chng t, phn loi chng t sau ghi s lng nhp xut ln gi tr vo s
hoc th k ton chi tit v tnh ra gi tr v s lng tn.
Cui thng sau khi ghi chp cc nghip v kinh t pht sinh xong, k ton tin hnh tnh ra
tng s nhp, xut v t tnh ra s tn v c s lng ln gi tr . S lng hng tn kho s hoc
th k ton chi tit c dng i chiu vi th kho ca tng th hng tn kho v i chiu vi s
liu kim k thc t. Trong trng hp c chnh lch th phi kim tra xc minh v tin hnh iu
chnh theo ch qui nh. Trn c s s liu tng hp ca cc s chi tit k ton s lp bng tng hp
nhp xut tn kho vt liu, hng ha, thnh phm, cng c dng c .
u im : D lm, d ghi chp, d kim tra i chiu.
Nhc im : Cng vic ghi chp nhiu trng lp gia phng k ton v kho.
S k ton chi tit vt liu theo phng php th song song
Phie
u nha
p kho
Thekho

Phie
u xua
t kho

The
hoa
c
so
chi
tie
t

Ba
ng to
ng hp
nha
p xua
t

Ketoa
n
to
ng hp

Ghi ha
ng nga
y
Ghi cuo
i tha
ng
Quan heo
i chie
u

2.1.5.2.2 Phng php s i chiu lun chuyn


Phng php ny c xy dng trn c s ci tin phng php th song song.
Ti kho : Th kho s dng th kho ghi chp, s lng hng tn kho nhp xut tn ging
nh phng php th song song.
Ta phng k ton : K ton s dng s i chiu lun chuyn ghi chp s lng v gi tr
ca hng tn kho xut nhp tn ca tng th vt liu, thnh phm, hng ha, cng c, dung c trong
tng kho v ch ghi mt ln vo cui thng trn c s tng hp s liu ca cc chng t pht sinh
trong thng. Mi th vt liu c ghi 1 dng trn s i chiu lun chuyn, khi nhn chng t k
ton vin cng tin hnh kim tra chng t v tnh hp l, hp l .
S lng v gi tr ca hng tn kho ghi trn s i chiu lun chuyn c dng i chiu
vi s lng trn cc th kho v vi gi tr trn s k ton tng hp.
Phng php ny hn ch c mt phn khi lng ghi chp nhng cng vic c dn
vo cui thng nn s liu bo co chm.

34
S k ton chi tit nguyn vt liu theo phng php s i chiu lun chuyn
Phie
u nha
p kho

Ba
ng kenha
p

Thekho

Soo
i chie
u lua
n
chuye
n

Phie
u xua
t kho

Ketoa
n
to
ng hp
Ghi ha
ng nga
y
Ghi cuo
i tha
ng
Quan heo
i chie
u

Ba
ng kexua
t

S I CHIU LUN CHUYN

S
danh
im

Tn
vt
liu

n
v
tnh

n
gi

S d u
Thng 1

Lun chuyn thng 1


Nm
Nhp
Xut

SL

SL

Gtr

Gtr

SL

S d u
thng 2
Gtr

SL

Gtr

2.1.5.2.3 Phng php s s d


Phng php s s d l mt bc ci tin cn bn trong vic t chc hch ton chi tit hng
tn kho. c im ni bt ca phng php ny l kt hp cht ch vic hch ton nghip v ca th
kho vi vic ghi chp ca phng k ton v trn c s kt hp kho ch hch ton v s lng v
phng k ton ch hch ton v gi tr ca vt liu, cng c dng c, thnh phm, hng ha xa b
c ghi chp trng lp gia kho v phng k ton, to iu kin thc hin kim tra thng xuyn v
c h thng ca k ton i vi th kho, m bo s liu k ton chnh xc kp thi.
Ti kho : Hng ngy hoc nh k 3 -5 ngy sau khi ghi th xong, th kho phi tp hp ton
b cc chng t nhp xut kho pht sinh trong ngy hoc trong k theo tng nhm vt liu qui nh.
Cn c vo kt qu phn loi chng t ca tng loi hng tn kho lp phiu giao nhn chng t k r
s lng, s hiu cc chng t ca tng loi vt liu, cng c, dng c, thnh phm, hng ha tn kho.
Phiu giao nhn chng t phi lp ring cho phiu nhp kho mt bn, phiu xut kho mt bn. Phiu
ny sau khi lp xong c nh km vi cc tp phiu nhp hoc phiu xut giao cho k ton.
Ngoi ra cui thng th kho cn phi cn c vo cc th kho c k ton kim tra, ghi s lng
hng tn kho tn kho cui thng ghi vo s s d. S s d k ton m cho tng kho, dng cho c
nm v giao cho th kho trc ngy cui thng. Trong s s d cc danh im c in sn, sp xp
theo th t trong tng nhm v loi hng tn kho. Ghi s s d xong th kho chuyn giao cho phng
k ton kim tra v tnh thn tin. Nhn vin k ton ph trch kho no phi thng xuyn xung
kho hng dn v kim tra vic ghi chp ca th kho, nhn chng t v k vo th kho v phiu
giao nhn chng t .
S k ton chi tit nguyn vt liu theo phng php s s d

35
Phie
u nha
p kho

Phie
u giao nha
n ch
ng tnha
p
Sosod

Thekho

Ba
ng lu
y kenha
p, xua
t to
n kho va
t lie
u
Ketoa
n to
ng hp

Phie
u xua
t kho

Phie
u giao nha
n ch
ng txua
t

Ghi ha
ng nga
y

Ghi cuo
i tha
ng

Quan heo
i chie
u

PHIU GIAO NHN CHNG T


T ngy .n ngy.thng.nm.
Nhm vt liu
1

S lng chng t
2

S hiu chng t
3

Ngi nhn

Nm ..
Kho.
S
Tn
Danh
vt
im
liu

S tin
4

Ngy thngnm
Ngi giao
S S D

n
v
tnh

n
gi

nh
mc
d tr

S u
Nm
SL

GT

S d
cui
thng 1
SL GT

S d
cui
thng 4
SL
GT

Ti phng k ton :
Hng ngy hoc nh k k ton nhn chng t v kim tra vic ghi chp ca th kho. Khi
chng t v phng k ton nhn vin k ton hon chnh chng t sau tng hp gi tr hng tn kho
nhp xut kho theo tng th vt liu, cng c dng c, hng ha, thnh phm ghi vo phiu giao nhn
chng t t ghi vo bng k ly k nhp xut tn kho hng tn kho, bng ny c m cho tng
kho. Cui thng k ton tng hp ton b gi tr hng tn kho nhp xut kho trong thng theo tng th
vt liu, cng c, dng c, hang ha, thnh phm bng k ly k nhp xut tn vt liu, cng c
dng c, hng ha, thnh phm ghi vo bng tng hp nhp xut tn. S tn kho cui thng trn
bng tng hp nhp xut tn c dng tin hnh i chiu s d bng tin trn s s d. phc
v cho cng vic i chiu ny cui thng khi nhn c s s d, k ton cn c vo s lng vt
liu ghi trn s tnh thnh tin . Nh vy s d trn s s d phi bng vi s d trn bng tng hp
nhp xut tn kho hng tn kho. Ngoi ra s liu trn bng tng hp nhp xut tn cn c dng
i chiu vi s liu k ton tng hp.
Phng php ny c u im l gim bt c khi lng ghi chp, trnh trng lp v cng
vic c di u trong thng ng thi kim tra c thng xuyn tnh hnh ghi chp ca th kho.
Tuy nhin nu mun bit c s liu v mt s lng th phi xem ti liu ca kho.

36
2.2 K TON NGUYN LIU, VT LIU V CNG C DNG:
2.2.1 Nhng vn chung:
2.2.1.1 Khi nim:
Nguyn liu, vt liu l nhng i tng lao ng mua ngoi hoc t ch bin cn thit trong
qu trnh sn xut ca doanh nghip. c im ca vt liu l ch tham gia vo mt chu k sn xut
nht nh v trong qa trnh vt liu s b tiu hao ton b hoc b bin i hnh thi vt cht ban
u cu thnh thc th ca sn phm. V mt gi tr, do ch tham vo mt chu k sn xut nht nh
nn gi tr ca n c tnh ht vo chi ph kinh doanh trong k.
Cng c dng c l nhng t liu lao ng khng cc tiu chun v gi tr v thi gian s
dng qui nh i vi TSC. V vy cng c dng c c qun l v hch ton nh vt liu v mt
phn nh TSC.
Theo qui nh hin hnh, nhng t liu lao ng sau y khng phn bit tiu chun gi tr v
thi gian s dng vn hch ton l cng c dng c :
+ Cc gio, vn khun, cng c, dng c g lp chuyn dng cho sn xut xy lp;
+ Cc loi bao b bn km theo hng ha c tnh tin ring, nhng trong qu trnh bo qun
hng ha vn chuyn trn ng v d tr trong kho c tnh gi tr hao mn tr dn gi tr ca bao
b;
+ Nhng dng c ngh bng thy tinh, snh, s;
+ Phng tin qun l, dng vn phng;
+ Qun o giy dp chuyn dng lm vic..
c im ca cng c dng c l tham gia vo nhiu chu k sn xut kinh doanh ca doanh
nghip nhng gi tr ca chng c phn b mt ln, hai ln hoc nhiu ln vo chi ph ca doanh
nghip.
2.2.1.2 Phn loi nguyn liu, vt liu:
Nguyn vt liu ca doanh nghip gm nhiu loi do vy cn thit phi tin hnh phn loi vt
liu nhm qun l v s dng vt liu mt cch c hiu qu .Vt liu c th phn loi cn c vo vai
tr v chc nng thnh cc loi sau :
- Nguyn vt liu chnh : l nhng nguyn liu, vt liu khi tham gia vo qu trnh sn xut n
cu thnh thc th chnh ca sn phm. Chng ta cng cn phn bit gia nguyn liu v vt liu .
Nguyn liu l sn phm ca cng nghip khai thc hay nng nghip c a vo qa trnh sn xut
ch bin thnh sn phm khc nh c trong ngnh ch bin, bng trong ngnh cng nghip si
Vt liu chnh l sn phm ca ngnh cng nghip ch bin c a vo qu trnh sn xut tip
tc ch bin thnh sn phm chng hn si c a vo cng nghip dtNgoi ra nguyn vt liu
chnh cn bao gm c na thnh phm mua ngoi vi mc ch tip tc qu trnh sn xut ch to
ra sn phm hng ha .
- Vt liu ph : l nhng b phn vt liu khi tham gia vo qu trnh sn xut khng cu thnh
thc th chnh ca sn phm m c th kt hp vi nguyn vt liu chnh lm thay i mu sc, mi
v, hnh dng b ngoi ca sn phm hoc to iu kin cho qu trnh ch to sn phm c tin hnh
mt cch bnh thng, hoc phc v cho nhu cu cng ngh, k thut, phc v cho lao ng chng
hn nh : x phng, du my, m bi trn
- Nhin liu : V thc cht l mt loi vt liu ph, nhng c tc dng cung cp nhit cho qu trnh
ch to sn phm c th din ra bnh thng nh : xng, gaz, than

37
- Ph tng thay th: L nhng loi vt t dng thay th sa cha my mc thit b, phng
tin vn ti, cng c dng c sn xut .
- Vt liu v thit b xy dng c bn : l nhng loi vt liu v thit b c s dng cho
cng vic xy dng c bn . i vi thit b xy dng c bn bao gm c thit b cn lp, khng cn
lp, cng c, kh c v vt kt cu dng lp t v cc cng trnh XDCB.
- Ph liu : l nhng vt liu c thi ra trong qu trnh sn xut kinh doanh ca doanh
nghip, chng mt ht hoc phn ln tnh nng s dng nh : vi vn, b ma, nang mc
Trong thc t vic sp xp nguyn vt liu theo tng loi trnh by trn l cn c vo cng
dng ch yu ca chng tng n v c th, v c nhng th n v ny l vt liu chnh nhng
n v khc li l vt liu ph hoc l nhin liu. phc v tt hn yu cu cng tc qun l cht
ch nguyn vt liu cn phi bit c mt cch c th y s hin c v tnh hnh bin ng ca
tng th nguyn vt liu c s dng trong hot ng sn xut kinh doanh ca doanh nghip. V vy,
nguyn vt liu cn phi phn loi mt cch chi tit hn theo tnh nng l hc, ha hc, theo quy cch
phm cht ca nguyn vt liu vic c thc hin trn c s xy dng v lp s danh im vt
liu. Trong nguyn vt liu c chia thnh tng loi, tng nhm, tng th nguyn vt liu. S
danh im vt liu c xy dng trn c s s hiu ca loi nguyn vt liu. Ty theo s lng nhm
th nguyn vt liu m s hiu c th l 1,2 hoc 3,4 ch s.
S DANH IM NGUYN LIU,VT LIU
Loi : Nguyn liu, vt liu chnh - k hiu 1521
K hiu
Tn nhn hiu,
VT
Ghi ch
Nhm
Danh im vt liu
quy cch
1521.01
1521.01.01
1521.01.02

1521.02
1521.02.01
1521.02.02

Cc ch s dng ch loi nguyn vt liu thng s dng l s hiu ca ti khon cp 1 hoc


cp 2 dng hch ton loi vt liu . Cc ch s dng ch nhm nguyn vt liu l ch s
lin tc.
+ Trng hp di 10 nhm th dng ch s t 01 n 09.
+ Trng hp di 100 nhm th dng ch s t 001 n 099.
Cc ch s dng ch th nguyn vt liu l s th t lin tc sp xp theo qui cch, c loi
ca nguyn vt liu trong nhm.
Khi lp s danh im vt liu sau mi loi mi nhm nguyn vt liu phi d tr mt s s
hiu s dng cho cc th hoc loi nguyn vt liu mi xut hin sau ny.
2.2.2 Ti khon s dng:
Ti khon 152 - Nguyn liu, vt liu .
Ti khon ny dng phn nh s hin c v tnh hnh bin ng ca cc loi nguyn vt liu
trong doanh nghip .
Bn n :
Gi tr thc t ca nguyn vt liu nhp kho do mua ngoi, t ch bin, thu ngoi gia cng, nhn
gp vn lin doanh, c cp hoc t cc ngun khc.

38
Gi tr thc t ca nguyn vt liu pht hin tha khi kim k.
Kt chuyn gi tr thc t ca nguyn liu, vt liu tn kho cui k (trng hp doanh nghip p

dng k ton hng tn kho theo phng php kim k nh k)


Bn c :
Gi tr thc t ca nguyn vt liu xut kho cho sn xut, bn, thu ngoi gia cng hoc gp vn
lin doanh.
Gi tr thc t nguyn vt liu c gim gi, chit khu mua hng hoc tr li cho ngi bn.
Gi tr gc nguyn vt liu hao ht, mt mt pht hin khi kim k.
Kt chuyn gi tr thc t ca nguyn liu, vt liu tn kho u k (trng hp doanh nghip p
dng k ton hng tn kho theo phng php kim k nh k)
S d n : Gi tr thc t ca nguyn vt liu cn tn kho lc cui k.
* Ti khon 153 Cng c, dng c:
Ti khon ny dng phn nh gi tr hin c v tnh hnh bin ng cc loi cng c dng c
trong doanh nghip .
Bn n :
Gi tr thc t ca cng c dng c nhp kho do mua ngoi, t ch, thu ngoi gia cng, nhn gp
vn
Nhn li cng c dng c cho thu trc y;
Gi tr cng c dng c pht hin tha khi kim k;
Kt chuyn gi tr thc t cng c, dng c tn kho cui k (trng hp k ton hng tn kho theo
phng php kim k nh k).
Bn c :
Gi tr thc t cng c dng c xut kho s dng cho sn xut kinh doanh, cho thu, em gp vn
.;
Gi tr cng c dng c pht hin thiu khi kim k;
Cng c dng c tr li cho ngi cung cp, c ngi cung cp gim gi, chit khu thng mi
c hng;
Kt chuyn gi tr thc t cng c, dng c tn kho u k (trng hp k ton hng tn kho theo
phng php kim k nh k).
S d n : Gi tr thc t cng c dng c tn kho .
2.2.3 K ton cc trng hp tng, gim nguyn vt liu, cng c dng c theo phng
php k khai thng xuyn
2.2.3.1 K ton tng nguyn vt liu, cng c, dng c
a. K ton nguyn vt liu/ cng c dng c mua ngoi:
- Khi mua nguyn vt liu/cng c dng c dng vo hot ng sn xut kinh doanh hng ha
dch v chu thu tr gi gia tng theo phng php khu tr thu k ton ghi
N TK 152/ 153 - Nguyn vt liu/cng c, dng c
N TK 133 - Thu tr gi gia tng c khu tr
C TK 111, 112, 331 Tng gi thanh ton
- Khi mua nguyn vt liu/cng c dng c dng vo hot ng sn xut, kinh doanh hng ha,
dch v khng chu thu tr gi gia tng hoc chu thu tr gi gia tng theo phng php trc tip, k

39
ton phn nh gi tr nguyn vt liu/cng c dng c mua ngoi bao gm tng s tin phi thanh ton
cho ngi bn ( bao gm c thu tr gi gia tng u vo )
N TK 152/153 - Nguyn vt liu/cng c, dng c
C TK 111,112, 331
- Khi nhp khu nguyn vt liu/cng c dng c, k ton phn nh gi tr hng nhp khu bao
gm s tin phi thanh ton cho ngi bn, thu nhp khu phi np, chi ph vn chuyn
N TK 152/153 - Nguyn vt liu/cng c, dng c
C TK 3333 - Thu xut nhp khu
C TK 111, 112,331
- i vi thu tr gi gia tng hng nhp khu :
+ Nu hng nhp khu dng vo hot ng sn xut, kinh doanh hng ha, dch v chu thu
tr gi gia tng theo phng php khu tr thu v thu tr gi gia tng ca hng nhp s c khu tr
N TK 133 - thu tr gi gia tng c khu tr
C TK 33312 - Thu tr gi gia tng phi np ca hng nhp khu
+ Nu hng nhp khu dng vo hot ng sn xut, kinh doanh hng ha, dch v khng chu
thu tr gi gia tng hoc np thu tr gi gia tng theo phng php trc tip hoc c trang tri
bng ngun kinh ph khc th thu tr gi gia tng phi np ca hng nhp khu c tnh vo gi tr
hng mua vo, ghi:
N TK 152/153 - Nguyn vt liu/cng c, dng c
C TK 3331 - Thu tr gi gia tng phi np ca hng nhp khu
- i vi nguyn vt liu/cng c dng c mua v dng ng thi cho sn xut kinh doanh
hng ha, dch v chu thu v khng chu thu tr gi gia tng nhng khng th tch ring c
N TK 152/153 - Nguyn vt liu/cng c dng c (Gi khng c thu tr gi gia tng )
N TK 133 - Thu tr gi gia tng c khu tr
C TK 111,112,331 .
Cui k k ton tnh v xc nh thu tr gi gia tng u vo c khu tr khng c khu
tr trn c s phn b theo t l doanh thu .
+ S thu gi tr gia tng u vo c khu tr trong k
N TK 3331 - Thu tr gi gia tng phi np
C TK 133 - Thu tr gi gia tng c khu tr
+ S thu gi tr gia tng u vo khng c khu tr trong k
Nu thu tr gi gia tng u vo khng c khu tr tnh vo gi vn hng bn trong k
N TK 632 - Gi vn hng bn
C TK 133 - Thu tr gi gia tng c khu tr
- Mua hng ha nguyn vt liu/cng c dng c, dch v c dng ha n c th ghi gi
thanh ton l gi c thu tr gi gia tng k ton phi tnh gi khng thu.
N TK 152/153 - Nguyn vt liu/cng c dng c (gi cha c thu GTGT)
N TK 133 - Thu tr gi gia tng c khu tr
C TK 111,112,331gi thanh ton
- Khi mua nguyn vt liu/cng c dng c m ha n v hng cha v th k ton lu ha
n vo tp h s hng cha v , nu cui thng hng v th ghi s ging trng hp hng v ha
n cng v.

40
Nu cui thng hng cha v th phn nh ti khon 151
+ Nu n v p dng phng php thu tr gi gia tng khu tr th ghi
N TK 151 - Hng mua ang i trn ng (gi khng Thu GTGT)
N TK 133 - Thu tr gi gia tng c khu tr
C TK 111,112,331 Tng gi thanh ton
+ Nu n v p dng phng php thu trc tip
N TK 151 - Hng mua ang i trn ng (Tng gi thanh ton)
C TK 111,112, 331( Tng gi thanh ton)
- Nu trng hp nguyn vt liu v nhp kho thiu so vi ha n m cha xc nh c
nguyn nhn, phi ch x l
+ Nu n v p dng phng php thu khu tr
N TK 152/cng c dng c - Nguyn vt liu/cng c dng c (gi thc t thc nhp)
N TK 1381 - Ti sn thiu ch x l (gi gc ca vt liu thiu)
N TK 133 - Thu tr gi gia tng c khu tr
C TK 331 - Phi tr cho ngi bn
Nu xc nh c bi thng th thay ti khon 1381 bng 1388
N TK 152/153 - Nguyn vt liu/cng c dng c (gi gc ca vt liu thc nhp)
N TK 133 - Thu tr gi gia tng c khu tr
N TK 1388 - Phi thu khc (gi gc ca vt liu thiu)
C TK 331 - Phi tr cho ngi bn
+ Nu n v p dng phng php thu trc tip
N TK 152/153 - Nguyn vt liu/cng c dng c (gi thc t ca vt liu thc nhp)
N TK 1381 - Ti sn thiu ch x l (gi gc ca vt liu thiu)
C TK 331 - Phi tr cho ngi bn
Nu xc nh c bi thng th thay ti khon 1381 bng 1388
N TK 152 - Nguyn vt liu (gi thc t ca vt liu thc nhp)
N TK 1388 - Phi thu khc (gi thc t ca vt liu thiu)
C TK 331 - Phi tr cho ngi bn
- Nu nguyn vt liu/cng c dng c tha so vi ha n
+ Nu nhp lun s tha :
* Nu n v p dng phng php thu khu tr
N TK 152/153 - Nguyn vt liu/cng c dng c (Gi thc t ca vt liu thc nhp )
N TK 133 - Thu tr gi gia tng c khu tr (1331)
C TK 331- Phi tr ngi bn (Theo ha n )
C TK 3381- Gi tr thc t ca nguyn vt liu tha
* Nu n v p dng phng php thu trc tip
N TK 152/153 - Nguyn vt liu/cng c dng c (Ga thc t thc nhp )
C TK 331- Phi tr ngi bn (Theo ha n )
C TK 3381- Gi tr thc t ca nguyn vt liu tha
+ Nu s tha coi nh gi h th phn tha s ghi vo ti khon 002
N TK 002 - Vt t hng ha nhn gi h, nhn gia cng (s tha)

41
- Nu nguyn vt liu/cng c dng c v khng ng qui cch phm cht theo hp ng k
tr li cho ngi bn hoc c ngi bn gim gi
+ Nu n v p dng thu khu tr
N TK 331 - Phi tr ngi bn
C TK 133 - Thu tr gi gia tng c khu tr
C TK 152/153 - Nguyn vt liu/cng c dng c
+ Nu n v p dng thu trc tip
N TK 331 - Phi tr ngi bn
C TK 152/153 - Nguyn vt liu/cng c dng c
- Trong k nu nguyn vt liu/cng c dng c v nhng cha c ha n th nhp kho
nguyn vt liu trn c s phiu nhp kho v lu phiu nhp kho vo tp h s Hng cha c ha
n. Nu trong thng, ha n v th cn c vo ha n ghi s bnh thng , nu cui thng ha n
cha v th ghi s theo gi tm tnh.
N TK 152/153 - Nguyn vt liu/cng c dng c
C TK 331 - Phi tr cho ngi bn
Sang thng sau khi nhn c ha n th k ton s tin hnh iu chnh t gi tm tnh sang
gi thc t theo ha n bng bt ton ghi b sung hoc bt ton ghi m
-i vi cc chi ph thu mua nguyn vt liu/cng c dng c th k ton cn c vo cc ha
n , bin lai cc ph vn chuyn
N TK 152/153 - Nguyn vt liu/cng c dng c
C TK 111,112,331
b. Nguyn vt liu/cng c dng c nhn gp vn lin doanh:
- Ga tr nguyn vt liu/cng c dng c nhn gp vn lin doanh phi c hi ng lin
doanh gp vn lin doanh nh gi xc nh l vn gp
N TK 152/153 - nguyn vt liu/cng c dng c
C TK 411 - Ngun vn kinh doanh
C 111,112,331 Chi ph doanh nghip b thm
c. Nguyn vt liu/cng c dng c thu ngoi gia cng
phn nh hot ng thu ngoi gia cng , ch bin vt t k ton s dng ti khon 154
Chi ph sn xut kinh doanh d dang hoc ti khon 631 gi thnh sn xut
- Khi xut nguyn vt liu/cng c dng c giao cho n v nhn gia cng k ton tnh ra gi
thc t ca nguyn vt liu/cng c dng c xut
N TK 154 - Chi ph sn xut kinh doanh d dang
C TK 152/153 - Nguyn vt liu/cng c dng c
- Cn c vo cc chng t phn nh chi ph bc d vn chuyn t ni ch bin n n v v
ngc li
N TK 154 - Chi ph sn xut kinh doanh d dang
N TK 133 - Thu tr gi gia tng c khu tr
C TK 111,112,331
- Cn c vo hp ng kinh t v gia cng ch bin vt t
N TK 154 - Chi ph sn xut kinh doanh d dang
N TK 133 - Thu tr gi gia tng c khu tr

42
C TK 111,112,331
- Cn c vo phiu nhp vt t
N TK 152/153 - Nguyn vt liu/cng c dng c
C TK 154 - Chi ph sn xut kinh doanh d dang
d. Nguyn vt liu/cng c dng c t ch bin
Cn c vo cc chng t ti liu k ton lin quan n chi ph cho qu trnh t ch bin
N TK 154 - Chi ph sn xut kinh doanh d dang
C TK 152/153 - Nguyn vt liu/cng c dng c
C TK 111- tin mt
C TK 112 -Tin gi ngn hng
C TK 331 - Phi tr ngi bn
C TK 334 - Phi tr cng nhn vin
.
- Khi nguyn vt liu/cng c dng c t ch bin hon thnh nhp kho k ton cn c vo
phiu nhp vt t, ghi gi tr nguyn vt liu/cng c dng c nhp kho theo gi tm tnh
N TK 152/153 - Nguyn vt liu/cng c dng c
C TK 154 - Chi ph sn xut kinh doanh d damg
- Cui thng tnh c gi thc t nguyn vt liu/cng c dng c t ch bin nhp kho trong
thng, k ton iu chnh s liu ghi cho ph hp vi gi thc t bng bt ton ghi b sung hoc bt
ton
e. K ton kt qu kim k
nh k hoc bt thng doanh nghip tin hnh kim k nguyn vt liu/cng c dng c
pht hin chnh lch gia s liu s sch v s liu thc t. Khi tin hnh kim k doanh nghip phi
thnh lp ban kim k, ban ny s tin hnh kim k thc t v phn nh kt qu kim k vo bin bn
kim k vt t sn phm hng ha. Bin bn ny dng xc nh s lng, cht lng v gi tr ca
nguyn vt liu c kho ti thi im kim k, lm cn c xc nh trch nhim trong vic bo qun, x
l nguyn vt liu/cng c dng c tha hay thiu v ghi s k ton .
Tt c cc trng hp nguyn vt liu/cng c dng c tha thiu doanh nghip phi truy tm
nguyn nhn v ngi phm li c bin php x l kp thi.
- Nu thiu trong nh mc cho php.
N TK 632 Gi vn hng bn
C TK 152 - Nguyn vt liu
- Nu thiu ngoi nh mc cha xc nh c nguyn nhn:
N TK 1381 Ti sn thiu ch x l
C TK 152
- Cn c vo bin bn x l v hng tn kho hao ht, mt mt, k ton ghi:
N TK 111, 334,... (Phn t chc, c nhn phi bi thng)
N TK 632 - Gi vn hng bn (Cc khon hao ht, mt mt ca hng tn kho, sau khi
tr (-) phn bi thng ca t chc, c nhn gy
ra c phn nh vo gi vn hng bn)
C TK 1381 - Ti sn thiu ch x l.
- Kim k pht hin tha trong nh mc

43
N TK 152 - Nguyn vt liu
C TK 632 Gi vn hng bn
- Nu pht hin tha trn nh mc cha xc nh c nguyn nhn
N TK 152 - Nguyn vt liu
C TK 3381 - Ti sn tha ch x l
- Khi c bin bn x l ca cp c thm quyn
N TK 3381 - Ti sn tha ch x l
C TK 411, 632, 3388, 642
- Nu xc nh nguyn vt liu khng phi ca doanh nghip ghi vo ti khon 002 - Vt t
hng ha nhn gi h, nhn gia cng.
Ghi N TK 002
2.2.3.2 K ton xut vt liu, cng c dng c
a. K ton xut kho vt liu:
- Xut nguyn vt liu dng vo sn xut kinh doanh
N TK 621, 627, 641,642
C TK 152 - Nguyn vt liu
- Xut nguyn vt liu gp vn lin doanh
N TK 222 - Gp vn lin doanh
N TK 128 - u t ti chnh ngn hn khc
N TK 811
C TK 152 - Nguyn vt liu
C TK 711 .
- Khi xut gia cng ch bin
N TK 154 - Chi ph sn xut kinh doanh d dang
C TK 152 - Nguyn vt liu
- Khi xut nguyn vt liu bn doanh nghip phi c ha n
N TK 632 (811) - Gi vn hng bn
C TK 152 - Nguyn vt liu
ng thi phi phn nh doanh thu
b.1. Xut cng c dng c dng cho sn xut kinh doanh:
Trng hp 1: Loi phn b 100%
Nu gi tr xut dng khng ln lm th tnh ht vo chi ph cho ni s dng mt k (loi phn
b 1 ln).
N TK 627, 641, 642
C TK 153 - Cng c dng c
Trng hp 2: Loi phn b 50%:
Nu gi tr xut dng tng i ln khng th tnh ht 1 ln vo chi ph sn xut kinh doanh
ca doanh nghip. Theo phng php ny th vo thi im xut dng k ton s phn b 50% gi tr
ca cng c dng c vo chi ph sn xut kinh doanh. n khi cng c dng c b hng, b mt hoc
ht thi gian s dng theo qui nh th k ton s phn b vo ni s dng phn gi tr cn li sau khi
tr i cc khon ph liu thu hi hoc cc khon bi thng.
Khi xut dng, cn c vo phiu xut kho, bng phn b

44
N TK 142 - Chi ph tr trc (lin quan trong nin )
N TK 242 Chi ph tr trc di hn (lin quan nhiu nin )
C TK 153 - Cng c dng c
ng thi phn b ngay 50% gi tr cn li vo ni s dng
N TK 627, 641, 642
C TK 142 (242)- Chi ph tr trc
Khi bo hng hoc b mt th phn b ln 2
Mc phn
Gi tr cng c dng c
Gi tr ph liu thu
Khon bi
b ln 2
2
hi nu c
thng
N TK 1528 - Ph liu thu hi
N TK 1388 - Cc khon bi thng
N TK 627, 641, 642, Mc phn b ln 2
C TK 142 (242) - 50% gi tr cn li
Trng hp 3: Loi phn b nhiu ln:
p dng trong cc trng hp xut dng cng c dng c c gi tr ln khng th phn b theo
kiu 2 ln nh trang b mi hng lot. Khi k ton phi cn c vo gi tr xut dng vi thi gian s
dng tin hnh phn b vo ni s dng cng c dng c.
Khi xut dng cn c vo phiu xut kho
N TK 142 - Chi ph tr trc
N TK 242 Chi ph tr trc di hn
C TK 153 - Cng c dng c
ng thi tin hnh phn b vo ni s dng
N TK 641, 642, 627
C TK 14 - Chi ph tr trc
C TK 242 - Chi ph tr trc di hn
nh k tin hnh phn b n khi phn b ht gi tr hoc n khi cng c dng c mt hoc
bo hng.
Ln phn b cui cng
N TK 1528 - Ph liu thu hi
N TK 1388 - Cc khon bi thng
N TK 627, 641, 642, Mc phn b ln cui
C TK 142 - gi tr cn li
C TK 242 Gi tr cn li
b.2. i vi cng c dng c cho thu
- Xut cng c dng c cho thu
N TK 142 - Chi ph tr trc
N TK 242 Chi ph tr trc di hn
C TK 153 - dng cho thu
- Phn b gi tr hao mn ca dng cho thu vo chi ph ca hot ng cho thu
N TK 627
C TK 142 (242) - ( Gi tr hao mn cng c dng c )
- Cc chi ph khc pht sinh trong qu trnh cho thu

45
N TK 627
C TK 111, 112
- Phn nh s thu v ca hot ng cho thu
N TK 111 - Tin mt
N TK 112 - Tin gi ngn hng
N TK 131 - Phi thu khch hng
C TK 511 - Doanh thu bn hng
C TK 3331 - Thu VAT
- Nhn li cng c dng c trc y cho thu
N TK 153 - Cng c dng c ( Gi tr cn li )
C TK 142 (242) Chi ph tr trc
2.3 K TON HNG TN KHO SN PHM ANG CH TO V THNH PHM CC
DOANH NGHIP SN XUT:
2.3.1 Nhng vn chung:
im khc bit c bn trong hot ng ch yu ca mt doanh nghip sn xut vi mt Cng
ty thng mi l doanh nghip sn xut phi ch to ra sn phm bn cn Cng ty Thng mi ch
mau hng ha v bn li cho khch hng. Theo chun mc k tan 02 Hng tn kho gi tr ca
hng ha tn kho l gi tr ca cc loi hng ha tn kho l sn phm ang ch to v thnh phm u
c xc nh trn c s cc chi ph: chi ph nguyn vt liu trc tip, chi ph nhn cng trc tip, chi
ph sn xut chung. Phn ny s c chi tit hn trong mn k ton chi ph
2.3.2 K ton tp hp chi ph sn xut:
2.3.2.1 K ton chi ph nguyn vt liu trc tip:
a. Ni dung v nguyn tc:
Chi ph nguyn vt liu trc tip l cc chi ph nguyn liu, vt liu c tc dng trc tip n
quy trnh cng ngh k thut sn xut sn phm, trc tip dng sn xut sn phm, lao v, dch v.
Bao gm:
+ Nguyn vt liu chnh dng cho sn xut sn phm, l c s vt cht cu thnh thc th sn
phm.
+ Vt liu ph, vt liu khc trc tip dng cho sn xut sn phm.
Trng hp nhng chi ph ny c quan h trc tip vi tng i tng hch ton chi ph sn
xut th tng hp trc tip chi ph sn xut t chng t gc v i tng c lin quan. Trng hp
nhng chi ph ny c lin quan vi nhiu i tng hch ton chi ph sn xut, m khu hch ton
ban u khng ghi chp ring cho tng i tng c, khng th tp hp trc tip chi ph sn xut t
chng t gc vo i tng lin quan c, th dng phng php phn b gin tip.
Cn la chn tiu thc phn b hp l phn b chi ph cho tng i tng c lin quan.
Tiu thc phi c mi quan h cht ch vi chi ph cn phn b hoc l phi c mi tng quan t
l thun vi chi ph cn phn b. C th dng cc tiu thc sau phn b:
+ T l vi nh mc tiu hao vt liu
+ T l vi trng lng sn phm hon thnh
+ Phng php h s

46
K ton chi tit chi ph sn xut c th s dng s chi tit chi ph sn xut sau theo di chi
ph cho tng i tng hch ton chi ph
b. Ti khon s dng:
- K ton chi ph nguyn vt liu trc tip s dng ti khon: TK 621 Chi ph nguyn vt
liu trc tip, ti khon ny c m chi tit cho tng i tng hch ton chi ph.
* Kt cu :
Bn N :
- Tr gi thc t nguyn vt liu xut dng trc tip cho hot ng sn xut sn phm hay thc
hin dch v trong k hch ton.
Bn C :
- Kt chuyn tr gi nguyn vt liu thc t cho sn xut, kinh doanh trong k vo TK 154 Chi
ph sn xut kinh doanh d dang hoc TK 631 Gi thnh sn xut v chi tit cho cc i tng
tnh gi thnh sn phm, dch v.
- Kt chuyn chi ph vt liu trc tip vt mc bnh thng vo TK 632
- Tr gi nguyn vt liu trc tip s dng khng ht nhp li kho.
Ti khon 621 khng c s d cui k.
c. Phng php hch ton mt s nghip v ch yu.
(1) Khi xut kho vt liu trc tip sn xut sn phm hay thc hin lao v, dch v trong
k ghi:
N 621 Chi ph nguyn vt liu trc tip
C 152 Nguyn vt liu
(2) Khi vt liu mua v a ngay vo sn xut sn phm hay thc hin lao v dch v (khng
qua kho) hoc thc hin dch v thuc i tng chu thu GTGT tnh theo phng php khu tr ghi.
N 621 - Chi ph nguyn vt liu trc tip( gi mua cha c thu GTGT)
N 133 Thu GTGT c khu tr
C cc TK 111, 112, 141, 331, 311.
(3) Khi vt liu mua v a ngay vo sn xut sn phm hay thc hin lao v dch v (khng
qua kho) hoc thc hin dch v thuc i tng chu thu GTGT tnh theo phng php trc tip ghi.
N 621 - Chi ph nguyn vt liu trc tip ( gi mua c thu GTGT)
C cc TK 111, 112, 141, 331, 311.
(4) Khi vt liu xut ra khng s dng ht vo hot ng sn xut sn phm, hoc thc hin
dch v cui k nhp li kho.
N 152 Nguyn vt liu
C 621 - Chi ph nguyn vt liu trc tip
(5) Vt liu xut cho sn xut sn phm cha dng ht li ti phn xng, k sau tip tc s
dng, k ton ghi bt ton .
N 621 - Chi ph nguyn vt liu trc tip (ghi )
C152 Nguyn vt liu (ghi )
- u k sau k ton ghi bt ton bnh thng chuyn thnh chi ph ca k sau
N 621 - Chi ph nguyn vt liu trc tip
C 152 Nguyn vt liu

47
Cui k kt chuyn chi ph nguyn vt liu trc tip vt nh mc khng c tnh vo
gi thnh.
N 632 Gi vn hng bn
C 621 Chi ph vt nh mc
Cui k k ton cn c vo bng phn b vt liu chnh cho tng i tng tnh s dng
nguyn vt liu theo phng php trc tip hoc phn b,
N 154 Chi ph sn xut, kinh doanh d dang
N 631 Gi thnh sn xut (trng hp hch ton hng tn kho theo phng php
kim k nh k)
C 621 - Chi ph nguyn vt liu trc tip
S hch ton k ton chi ph nguyn vt liu trc tip
621

152
Xut kho cho sn xut sn phm,
thc hin dch v
111, 112, 331

133

152

Gi tr vt liu dng khng ht nhp


li kho

Thu GTGT

Gi tr vt liu mua v dng ngay khng


qua kho
611
Tr gi nguyn vt liu xut kho s
dng trong k cho sn xut(theo
PPKKK)

154
Kt chuyn chi ph nguyn vt liu
trc tip(PPKKTX)
Kt chuyn chi ph nguyn vt liu
trc tip vt nh mc

632
631

Kt chuyn chi ph nguyn vt trc


tip (PPKKK)

2.3.2.2 K ton nhn cng trc tip:


a. Ni dung v nguyn tc: Chi ph nhn cng trc tip bao gm tt c cc khon tin lng,
tin cng cc khon ph cp mang tnh cht lng, m doanh nghip phi tr cho cng nhn trc tip
sn xut sn phm, trc tip thc hin cc lao v, dch v doanh nghip. Ngoi ra, trong chi ph nhn
cng trc tip cn bao gm c cc khon trch theo lng nh BHXH, BHYT, KPC trn tin lng
ca cng nhn sn xut trc tip.
Chi ph nhn cng trc tip cng c t chc theo di ring cho tng i tng hch ton chi
ph. Cn nhng trng hp chi ph nhn cng trc tip c lin quan n nhiu i tng hch ton chi
ph, khng th t chc theo di ring c, th k ton tp hp chung, cui k tin hnh phn b theo
tiu thc ph hp cho cc i tng chu chi ph. Tiu thc phn b thng s dng l theo nh mc
chi ph tin lng, nh mc gi cng, hc theo ngy, gi cng thc t..
b. Ti khon s dng
K ton chi ph nhn cng trc tip s dng ti khon 622 Chi ph nhn cng trc tip.Ti
khon ny c m chi tit cho tng i tng hch ton chi ph.

48
Kt cu:
Bn N:
- Chi ph nhn cng trc tip tham gia qu trnh sn xut sn phm, thc hin dch v bao gm:
tin lng, tin cng lao ng v cc khon trch trn tin lng, tin cng theo qui nh pht sinh
trong k.
Bn C:
- Kt chuyn chi ph nhn cng trc tip vo TK 154 Chi ph sn xut kinh doanh d dang
hoc TK 631 Gi thnh sn xut
- Kt chuyn chi ph nhn cng trc tip vt mc bnh thng vo TK 632
Ti khon 622 khng c s d cui k.
c .Phng php hch ton.
(1) Cn c vo bng phn b tin lng, ghi nhn s tin lng, tin cng v cc khon phi
tr cho nhn cng trc tip sn xut sn phm, thc hin dch v.
N 622 Chi ph nhn cng trc tip
C 334 Tin lng phi tr cho ngi lao ng
(2) Trch bo him x hi, bo him y t, kinh ph cng on ca cng nhn trc tip sn xut
sn phm, thc hin dch v trn s tin lng, tin cng ca cng phi tr theo ch qui nh.
N 622 Chi ph nhn cng trc tip
C 338 (2, 3,4) Phi tr phi np khc
(3) Trch trc lng ngh php ca cng nhn trc tip sn xut.
N 622 Chi ph nhn cng trc tip
C 335 Chi ph phi tr
(4) Tin n ca, gia ca phi thanh ton cho cng nhn trc tip sn xut
N 622 Chi ph nhn cng trc tip
C 334 -Phi tr cho ngi lao ng.
(5) Cui k kt chuyn chi ph nhn cng trc tip vt nh mc khng c tnh vo gi
thnh.
N 632 Gi vn hng bn
C 622 Chi ph vt nh mc
(6) Cui k k ton, tnh phn b v kt chuyn chi ph nhn cng trc tip sn xut
vo bn N TK 154 hoc bn N TK 631 theo i tng tp hp chi ph, ghi
N 154 Chi ph sn xut, kinh doanh d dang
N 631 Gi thnh sn xut( trng hp hch ton hng tn kho theo phng php
kim k nh k)
C 622 - Chi ph nhn cng trc tip
S hch ton k ton chi ph nhn cng trc tip

49
334

622
Tin lng, ph cp phi tr
cho CNTT sn xut

154
K/c chi ph CNTT (theo
phng php KKTX
632

335
Trch trc tin lng ngh
338

Php ca CNTT sn xut


Cc khon trch v BHXH,
BHYT, KPC

Chi ph nhn cng trc tip


vt trn mc bnh thng
631
K/c chi ph NCTT (theo phpp
KKK)

2.3.2.3 K ton chi ph sn xut chung:


a. Ni dung v nguyn tc: Chi ph sn xut chung l chi ph phc v v qun l phn xng
sn xut bao gm: chi ph nhn vin phn xng, chi ph vt liu, dng c dng phn xng, chi ph
khu hao TSC phn xng, chi ph dch v mua ngoi v cc chi ph khc bng tin dng cc
phn xng sn xut.
Chi ph sn xut chung c tp hp theo tng phn xng v cui k tin hnh phn b cho cc
i tng lin quan theo tiu thc ph hp. Tiu thc c th la chn l : theo nh mc chi ph phn
xng ; theo tin lng cng nhn sn xut, chi ph nhn cng trc tip ; Theo gi cng nh mc hc
thc t ; Theo s gi my chy...
Nu phn xng sn xut ra hai loi sn phm tr ln, v chi ph sn xut trc tip c t
chc theo di ring cho tng loi sn phm, th chi ph sn xut chung tp hp c phn xng
phi c phn b cho tng loi sn phm kt chuyn vo chi ph sn xut sn phm .
tng chi ph sn xut chung em
Mc phn chi ph
phn b
khi lng tiu thc phn
Sn xut chung =
X
b cho tng i tng
cho tng i tng tng khi lng tiu thc dng
phn b
b. Ti khon s dng
K ton chi ph sn xut s dng ti khon 627 chi ph sn xut chung. Ti khon ny c
m chi tit cho tng phn xng
Kt cu
Bn N :
- Chi ph sn xut chung thc t pht sinh.
Bn C :
- Cc khon ghi gim chi ph sn xut chung.
- Chi ph sn xut chung c nh khng phn b c ghi nhn vo gi bn trong k do mc
sn phm thc t sn xut ra thp hn cng sut bnh thng.

50
- Kt chuyn chi ph sn xut chung vo bn N TK 154 Chi ph sn xut, kinh doanh d
dang hoc vo bn N TK 631 Gi thnh sn xut
Ti khon 627 khng c s d cui k v c 6 ti khon cp 2 nh sau:

TK 6271 - Chi ph nhn vin phn xng

TK 6272 - Chi ph vt liu

TK 6273 - Chi ph dng c sn xut

TK 6274 - Chi ph khu hao TSC

TK 6277 - Chi ph dch v mua ngoi

TK 6278 - Chi ph khc bng tin


c. Phng php hch ton mt s nghip v ch yu.
(1) Khi tnh tin lng, tin cng, cc khon ph cp phi tr cho nhn vin ca phn xng;
tin n gia ca ca nhn vin qun l phn xng, b phn, t i sn xut, ghi:
N 6271- Chi ph sn xut chung
C 334 Phi tr ngi lao ng.
(2) Trch BHXH, BHYT, KPC theo lng ca NVPX
N 627- Chi ph sn xut chung
C 338 (2,3,4) Phi tr, phi np khc
(3) Chi ph vt liu dng phn xng (trng hp doanh nghip hch ton hng tn kho theo
phng php k khai thng xuyn)
N 627- Chi ph sn xut chung
C 152 Nguyn liu, vt liu
(4) Chi ph cng c dng c sn xut dng phn xng
N 627 -Chi ph sn xut chung
C 153 - Cng c dng c (loi phn b 100% gi tr)
- Khi xut kho cng c dng sn xut c tng gi tr ln s dng, phi phn b dn
N 142 - Chi ph tr trc (cng c dng c phn b di mt nm)
N 242 - Chi ph tr trc di hn (Loi phn b trn mt nm)
C 153 Cng c dng c
-Khi phn b gi tr cng c dng c vo chi ph sn xut chung, ghi:
N 627 - Chi ph sn xut chung
C 142 - Chi ph tr trc1
C 242 - Chi ph tr trc di hn
(5) Chi ph khu hao TSC phn xng
N 627- Chi ph sn xut chung
C 214 Hao mn
(6) Chi ph khc thanh ton bng tin
N 627 - Chi ph sn xut chung
N 133 -Thu GTGT c khu tr(nu c khu tr thu GTGT)
C 111, 112
(7) Xc nh chi ph sn xut chung c nh khng c tnh vo gi thnh sn phm
N 632 - Gi vn hng bn
C 627 Chi ph sn xut chung c nh vt nh mc.

51
(8) Cui k k ton cn c vo bng phn b chi ph sn xut chung kt chuyn hoc phn
b chi ph sn xut chung vo cc i tng c lin quan cho tng sn phm, nhm sn phm, dch v
theo tiu thc ph hp:
N 154 Chi ph sn xut, kinh doanh d dang
N 631 Gi thnh sn xut( trng hp hch ton hng tn kho theo phng
php kim k nh k)
C 627 - Chi ph sn xut chung

S o hch toan chi ph san xuat chung


334,338

627

Tien lng, phu cap va


cac khoan trch theo lng
cua NVPX
152

154
K/ Chuyen chi ph san
xuat chung e tnh
gia thanh

Gia tr vat lieu xuat


dung phuc vu PX san xuat
.
153,142,242
632
Gia tr CCDC xuat dung
va phan bo cho PX SX
214
Khau hao TSC dung
Phan xng san xuat

Chi ph san xuat chung


vt nh mc khong
tnh vao gia thanh

111,112,141,331
Chi ph dch vu thue ngoai
va chi ph khac bang tien
dung PX
2.3.2.4 K ton tng hp chi ph sn xut:
2.3.2.4.1 K ton tng hp chi ph sn xut theo phng php k khai thng xuyn
a. Ni dung v nguyn tc: Cui k trn c s cc khon chi ph nguyn vt liu trc tip, chi
ph nhn cng trc tip v chi ph sn xut chung sau khi c iu chnh cc khon lm gim chi

52
phi, c kt chuyn sang ti khon tnh gi thnh, k ton tng hp chi ph sn xut trong k,
ng thi nh gi sn phm d dang cui k lm cn c tnh gi thnh sn phm hon thnh.
b. Ti khon s dng:
K ton tng hp chi ph sn xut v tnh gi thnh sn phm theo phng php k khai
thng xuyn s dng ti khon 154 Chi ph sn xut kinh doanh d dang ti khon ny c m
chi tit cho tng i tng tnh gi thnh.
Kt cu:
Bn N :
Kt chuyn cc chi ph sn xut pht sinh trong k.
Kt chuyn chi ph sn xut kinh doanh d dang(trng hp hch ton hng tn kho theo
phng php kim k nh k)
Bn C :
- Cc khon ghi gim chi ph sn xut
- Gi thnh ca sn phm, lao v dch v hon thnh.
S D N: Chi ph d dang cui k ca sn phm, lao v dch v cha hon thnh.
c. Ni dung v phng php phn nh.
(1) Cui k kt chuyn chi ph nguyn vt liu trc tip, chi ph nhn cng trc tip, chi ph sn
xut chung tng hp chi ph.
N 154 - Chi ph sn xut kinh doanh d dang
C 621 Kt chuyn chi ph nguyn vt liu trc tip
C 622 Kt chuyn chi ph chi ph nhn cng trc tip
C 627 Kt chuyn chi ph sn xut chung
(2) K ton lm gim chi ph.
(a) Ph liu thu hi
N 152(8)- Nguyn vt liu
C 154 - Chi ph sn xut kinh doanh d dang
(b)Sn phm ngoi nh mc khng sa cha c
N 138(8)- Phi thu khc
C 154- Chi ph sn xut154
kinh doanh d dang
621
155
(c)Gi tr sn phm vt t thiu ht bt bi thng sn xut
N 1388, 334
154
K/c chiC
ph
vat t trc
Gia thanh san
(d)Chi ph ngoi nh
mc
khng
c
hch
ton
vo hoan
gi thnhthanh
sn phm .
tiep
pham
N 632
nhap kho
157
622
C 154
(3) Tng gi thnh ca sn phm lao v, dch v hon thnh trong k
Gia thanh san
N 155 - Sn phm hon thnh nhp kho
pham hoan thanh
K/c
cong
N chi
157 ph
- Snnhan
phm hon
thnh gi bn
lai
632
tiephon thnh bn trc tip tigi
N 632trc
-Sn phm
phn xng
C 154 - Tng gi thnh ca sn phm
v, dch
v hon thnh.
Gia lao
thanh
san
627
S hch ton k ton chi ph sn xut pham
v tnh gi
thnhthanh
theo phng php k khai
hoan
thng xuyn.
ban trc tiep
138,334,152
K/c chi ph san xuat
chung
Cac khoan lam
giam chi ph

53

2.3.2.4.2 K ton tng hp chi ph sn xut theo phng php kim k nh k


a. Ni dung: Khi s dng phng php k ton kim k nh k trong k ton chi ph sn xut
v tnh gi thnh sn phm phi t trong mi quan h vi k ton vt liu, cng c dng c v k ton
thnh phm.
b. Ti khon s dng
K ton chi ph sn xut v tnh gi thnh theo phng php kim k nh k s dng TK 631
Gi thnh sn xut.
Kt cu:
Bn N :
-Chi ph sn xut d dang u k.
-Chi ph sn xut, kinh doanh dch v thc t cui k.
Bn C :
-Chi ph sn xut d dang cui k kt chuyn sang ti khon 154.
- Gi thnh sn phm hon thnh nhp kho, bn trc tip, gi bn.
TK 631 khng c s d cui k.
c. Ni dung v phng php hch tan:
(1) Kt chuyn chi ph sn xut kinh doanh d dang u k, ghi:
N 631 - Gi thnh sn xut
C 154 Chi ph sn xut kinh doanh d dang
(2) Cui k kt chuyn cc chi ph nguyn vt liu trc tip, nhn cng trc tip, ch ph sn xut
chung vo gi thnh sn xut, ghi :
N 631- Gi thnh sn xut
C 621 Chi ph nguyn vt liu trc tip
C 622 Chi ph nhn cng trc tip
C 627 Chi ph sn xut chung
(3) Cn c vo kt qu kim k v nh gi sn phm sn xut d dang cui k kt chuyn chi ph
sn xut d dang sang ti khon 154.

54

(4)

(5)

N 154 Chi ph sn xut kinh doanh d dang


C 631 - Gi thnh sn xut
Cc khon lm gim chi ph nu c:
N 611,111,138
C 631
Gi thnh sn phm hon thnh nhp kho, xut bn trc tip gi bn k ton ghi.
N 632 Gi vn hng bn
C 631- Gi thnh sn xut
S hch ton

K/c chi ph SXKD d dang


cui k

154

631

K/c chi ph san xuat


d dang au ky
621
K/c chi ph nguyen vat
lieu trc tiep
622

K/c chi ph nhan cong


trc tiep
627

632
Gia thanh san
pham hoan thanh
nhap kho, gi ban,
hoac ban trc tiep
1388,334,611
Cac khoan lam
giam cua chi ph

K/c chi ph san xuat


chung

2.4 K ton thnh phm:


2.4.1 Nhng vn chung :
Thnh phm l nhng sn phm tri qua tt c cc giai on ch bin cn thit theo quy
trnh cng ngh ch bin sn phm ca mi doanh nghip v c kim tra ph hp vi tiu chun
cht lng k thut quy nh, lm th tc nhp kho thnh phm hay giao ngay cho khch hng. Khi
c sn phm hon thnh, nhn vin kim tra k thut phi tin hnh kim tra, xc nhn phm cp ca
sn phm trn c s cc tiu chun k thut quy nh v ghi vo bng Theo di cng tc ca t. Cn
c vo kt qu kim tra cht lng sn phm, ph trch b phn sn xut lp phiu nhp kho giao

55
cho ngi c trch nhim chuyn thnh phm km phiu nhp kho n kho thnh phm.. Tuy nhin,
thng k ton ch phn nh trc tin theo ch tiu hin vt, n cui thng, sau khi tnh c gi
thnh sn xut ca nhng sn phm hon thnh nhp kho trong thng, k ton mi c th xc nh gi
gc ca thnh phm xut bn hay xut khc trong k. Phng php tnh gi l phng php tnh gi
ca hng tn kho.
2.4.2 Chng t k ton:
Chng t k ton s dng phn nh s bin ng v s hin c ca thnh phm bao gm:
- Phiu nhp kho (Mu 01-VT).
- Phiu xut kho (Mu 02-VT).
- Phiu xut kho kim vn chuyn ni b (Mu 03 PXK-3LL).
- Phiu xut kho hng gi i l (Mu 04-HL-3LL)
- Bin bn kim nghim vt t, sn phm, hng ho (Mu 03-VT).
- Bin bn kim k vt t, sn phm, hng ho (Mu 05-VT).
2.4.3. K ton tng hp thnh phm theo phng php k khai thng xuyn.
2.4.3.1 Ti khon s dng.
* Ti khon 155 - Thnh phm.
Ti khon ny dng phn nh gi tr hin c v tnh hnh bin ng cc loi thnh phm ca
doanh nghip.
Bn N:
+ Tr gi gc ca thnh phm nhp kho trong k.
+ Tr gi gc ca thnh phm pht hin tha khi kim k.
+ Kt chuyn tr gi thc t thnh phm tn kho cui k (PPKKK).
Bn C:
+ Tr gi gc ca thnh phm xut kho trong k.
+ Tr gi gc thnh phm thiu ht khi kim k.
+ Kt chuyn tr gi gc ca thnh phm tn kho u k (PPKKK).
D N: Phn nh tr gi gc thnh phm cn tn kho cui k.
* Ti khon 157 - Hng gi i bn.
Ti khon ny dng phn nh tr gi ca thnh phm, hng ha gi bn chuyn cho
khch hng, hoc nh bn i l, k gi; tr gi dch v cung cp, bn giao cho khch hng
nhng cha c chp nhn thanh ton. Hng ha, thnh phm phn nh trn ti khon ny vn thuc
quyn s hu ca doanh nghip.
Bn N:
+ Tr gi gc thnh phm gi cho khch hng hoc nh bn i l, k gi.
+ Tr gi gc cc loi lao v, dch v cung cp cho khch hng nhng cha c chp nhn
thanh ton.
+ Kt chuyn tr gi hng cn gi bn cui k (PPKKK).
Bn C:
+ Tr gi gc thnh phm, lao v gi bn c khch hng chp nhn thanh ton hoc
thanh ton.
+ Tr gi gc thnh phm, lao v gi i b khch hng tr li.
+ Kt chuyn tr gi gc hng cn gi bn u k (PPKKK).

56
D N: Phn nh tr gi gc thnh phm, hng ha gi i bn nhng vn cha c khch
hng chp nhn thanh ton.
* Ti khon 632 - Gi vn hng bn.
Ti khon ny dng phn nh tr gi vn ca thnh phm, hng ha, lao v, dch v xc
nh tiu th trong k v mt s khon khc theo qui nh.
Bn N:
+ Tr gi gc thnh phm, hng ha, lao v, dch v xc nh tiu th trong k.
+ Chi ph nguyn vt liu, chi ph nhn cng vt trn mc bnh thng v chi ph sn xut
chung c nh khng phn b khng c tnh vo tr gi hng tn kho m phi tnh vo gi vn hng
bn ca k k ton.
+ Phn nh khon hao ht, mt mt ca hng tn kho sau khi tr (-) phn bi thng do trch
nhim c nhn gy ra.
+ Phn nh chi ph t xy dng, t ch TSC vt trn mc bnh thng khng c tnh vo
nguyn gi TSC hu hnh t xy dng, t ch hon thnh.
+ Phn nh khon chnh lch gia s d phng gim gi hng tn kho phi lp k ny ln hn
khon lp d phng k trc.
Bn C:
+ Phn nh khon hon nhp d phng gim gi hng tn kho cui k (Khon chnh lch gia
s phi lp d phng k ny nh hn khon lp d phng k trc).
+ Kt chuyn gi vn gc ca thnh phm, hng ha, lao v, dch v tiu th trong k vo
ti khon xc nh kt qu.
Ti khon 632 khng c s d cui k.
2.4.3.2. Phng php hch ton mt s nghip v ch yu.
a. K ton nhp kho thnh phm:
- Nhp kho thnh phm do b phn sn xut hon thnh hoc t thu ngoi gia cng, ch bin:
N TK 155 - Thnh phm.
C TK 154 - Chi ph sn xut kinh doanh d dang.
- Nhp li kho thnh phm gi bn b khch hng tr li:
N TK 155 - Thnh phm.
C TK 157 - Hng gi bn.
- Nhp li kho thnh phm tiu th b tr li:
N TK 155 - Thnh phm
C TK 632 - Gi vn hng bn
- Kim k pht hin tha thnh phm nhng cha r nhng nguyn nhn:
N TK 155 - Thnh phm
C TK 3381 - Phi tr phi np khc
- Khi c quyt nh iu chnh tng gi gc thnh phm tn kho:
N TK 155 - Thnh phm
C TK 412 - Chnh lch nh gi li ti sn
b. K ton xut kho thnh phm:
- Xut thnh phm bn theo phng thc tiu th trc tip:
N 632 - Gi vn hng bn

57
C 155 - Thnh phm
- Xut thnh phm bn theo phng thc gi hng, k gi i l:
N 157 - Hng gi bn
C 155 - Thnh phm
- Khi xut kho thnh phm em gp vn lin doanh, lin kt th trn cc ti khon gp vn
c ghi theo gi tha thun ca hi ng lin doanh, phn chnh lch gia gi xut kho v gi nh
gi ca hi ng lin doanh c phn nh ti khon 711 hoc 811.
N TK 128 - u t ngn hn khc
N TK 222 - Vn gp lin doanh (C thnh lp c s kinh doanh mi)
N TK 223 - u t vo cng ty lin kt
N TK 811 - Chi ph khc (nu gi xut kho > gi tha thun)
C TK 155 - Thnh phm
C TK 711 - Thu nhp khc (nu gi xut kho < gi tha thun)
- Xut kho thnh phm giao cho khch hng thay th sn phm bo hnh khng sa cha
c:
N TK 6415 - Chi ph bo hnh sn phm
C TK 155 - Thnh phm
- Xut biu tng, tiu dng ni b, tr lng, thng cho nhn vin:
N TK 632 - Gi vn hng bn
C TK 155 - Thnh phm
- Xut thnh phm trao i vt t, cng c dng c:
N TK 632 - Gi vn hng bn
C TK 155 - Thnh phm
- Xut gia cng, ch bin:
N TK 154 - Chi ph sn xut kinh doanh d dang
C TK 155 - Thnh phm
- Kim k pht hin thiu thnh phm nhng cha r nhng nguyn nhn:
N TK 1381 - Ti sn thiu ch x l
C TK 155 - Thnh phm
- Khi c quyt nh iu chnh gim gi gc thnh phm tn kho:
N TK 412 - Chnh lch nh gi li ti sn
C TK 155 - Thnh phm
2.4.4. K ton tng hp thnh phm theo phng php kim k nh k:
4.1 Ti khon s dng.
* Ti khon 155, 157: Ch s dng u k v cui k.
* Ti khon 632 - Gi vn hng bn.
Bn N:
+ Tr gi vn thnh phm, hng gi bn kt chuyn u k.
+ Tr gi thnh phm sn xut hon thnh trong k (nhp kho, xut gi bn, xut bn).

58
+ Cc khon khc c hch ton vo gi vn theo qui nh.
Bn C:
+ Kt chuyn gi vn ca thnh phm tn kho, gi bn cui k.
+ Kt chuyn gi vn ca thnh phm, hng gi bn tiu th trong k sang TK 911 Xc nh
kt qu kinh doanh.
Ti khon 632 khng c s d cui k.
4.2 Phng php hch ton mt s nghip v ch yu.
- u k kt chuyn gi tr thc t ca thnh phm tn kho v thnh phm gi i bn nhng
cha c khch hng chp nhn thanh ton:
N TK 632 - Gi vn hng bn
C TK 155 - Thnh phm
C TK 157 - Hng gi bn
- Nhp kho thnh phm sn xut hoc thu ngoi gia cng ch bin hon thnh:
N TK 632 - Gi vn hng bn
C TK 631 - Gi thnh sn xut
- Khi nhp li kho thnh phm bn k trc:
N TK 632 - Gi vn hng bn
C TK 911 - Xc nh kt qu
C TK 711 - Thu nhp khc
- Cui k, kim k xc nh gi tr thnh phm tn kho, thnh phm gi i bn nhng cha c
chp nhn thanh ton:
N TK 157 - Hng gi bn
N TK 155 - Thnh phm
C TK 632 - Gi vn hng bn
- Xc nh v kt chuyn gi vn thnh phm tiu th trong k:
N TK 911 - Xc nh kt qu kinh doanh
C TK 632 - Gi vn hng bn
2.5 K ton hng ha:

59
2.5.1 Nhng vn chung:
a. Phn bit gi mua v chi ph thu mua hng ha:
Theo VAS 02 Hng tn kho, gi gc hng ha cc cng ty thng mi c xc nh trn
c s gi mua, cc khon thu khng c hon li, chi ph vn chuyn, bc xp, bo qun trong qu
trnh mua hng v cc chi ph khc c lin quan trc tip n vic mua hng. Trong , ta cn phn
bit s khc nhau gia hai ch tiu gi mua hng ha v chi ph thu mua hng ha.
* Gi mua hng ha: l ch tiu c dng phn nh s hin c v tnh hnh bin ng ca
hng ha trong kho tnh theo tr gi mua vo:
Gi mua
hng ha

Gi mua ca hng +
thc nhp

Cc khon thu khng c


hon li

Trng hp hng ha mua v cn phi gia cng, s ch, phn loi tng thm gia tr hoc kh
nng bn ra ca hng ha th cc chi ph ny c tnh vo h tiu gi mua hng ha.
Trng hp cng ty thng mi c hng cc khon chit khu thng mi do mua hng
vi khi lng ln hoc c gim gi hng mua do hng mua khng ng quy cch, phm cht th
nhng khon ny c tr khi ch tiu gi mua hng ha.
* Chi ph thu mua hng ha: l ch tiu dng phn nh tt c cc chi ph lin quan trc
tip qu trnh thu mua hng ha tnh n khi hng ha nhp kho . Ngoi cc chi ph ch yu nh vn
chuyn, bc xp, bo qun hng ha pht sinh trng qu trnh mua hng, ch tiu ny cn bao gm cc
chi ph khc nh chi ph bo him hng ha ang c vn chuyn, tin thu kho, thu bn bi, lng
nhn vin thu mua v nhn hng, chi ph ca b phn thu mua c lpk c khon hao ht t nhin
trong nh mc pht sinh trong qu trnh mua hng.
b. Phn b chi ph thu mua hng ha:
V l thuyt, ton b chi ph thu mua hng ha phi c tnh ton phn b cho hng ha
bn v hng tn kho cha bn c vo lc cui k. Khi doanh nghip k ton hng tn kho bng
phng php k khai thng xuyn th hng ngy khi xut kho hng ha bn k ton s tnh ton v
ghi chp vo cc ti khon c lin quan theo ch tiu gi mua hng ha. n cui k trc khi xc nh
kt qu kinh doanh, k ton phi phn b chi ph thu mua hng ha cho hng bn trong k v hng
ha tn kho cui k tnh gi vn ca hng ha bn v hng ha cha bn cui k.
Vic la chn tiu thc phn b chi ph thu mua hng ha ty thuc vo tnh hnh c th ca
mi doanh nghip nhng phi c thc hin nht qun trong nin k ton Sau y l mt trong
nhng cch tnh ton c th p dng:
Chi ph thu mua
phn b cho
hng tn cui k
CP thu mua
phn b cho
hng bn trong
k

Chi ph thu mua hng ha


+
lc u k

CP mua hng ha pht


sinh trong k

=
KL hay gi mua ca
hng tn cui k

CP thu mua hng


ha lc u k

KL hay gi

KL hay gi mua hng ha


xut trong k

CP thu mua hng


ha pht sinh
trong k

mua ca
hng t

CP thu mua phn b cho


cui k
hng tn cui k

c. K ton chi tit hng ha ch bn cc quy hng, ca hng:

60
y l nhng hng ha xut ra khi kho ca Cng ty nhng ch mi giao cho cc ca hng
bn l, tc l cha bn cho khch hng cho nn k ton ca Cng ty ch ghi gim hng tn kho kho
ca Cng ty v ghi tng hng ha giao cho cc ca hng. T , vic ghi chp, theo di tnh hnh
nhp, xut, tn cc loi hng ha ti quy hng, ca hng cng nh trch nhim vt cht i vi nhng
hng tn kho ny l thuc v cc nhn vin ca ca hng. K ton chi tit hng tn kho ny c th tin
hnh theo hai phng php:
o Phng php hch tan c s lng v s tin:
Theo phng php ny, nhn vin bn hng phi m Th quy hng cho tng mt hng theo
di s bin ng ca hng ha v mt s lng; cui ca hoc cui ngy kim k hng cn li tnh
s lng hng bn ra v tnh s tin bn hng trong ca, trong ngy. Th quy hng c ng k
phng k ton, nh s th t theo danh mc hng ha v theo nhm hng. Cui ca, cui ngy, nhn
vin bn hng lp bo co bn hng v giy np tin vo qu. Cui thng, cn c s d ca tng mt
hng tng th quy hng lp bng k tr gi hng ha tn quy v ton b th quy hng c
chuyn v phng k ton lu tr nh ti liu chi tit ca k ton.
TH QUY HNG
Tn hng: . K hiu:
Ngy
Tn
Nhp
Cng nhp
Tn
Xut bn
Xut
Nhp t
Lng
Tin
thng
ngi
khc
trong ngy v
cui
khc
kho
bn
tn cui ngy
ngy
Phng php ny m bo vic qun l tin hng cht ch, nhng nhn vin bn hng phi ghi
chp nhiu, nh hng n vic bn hng.
o Phng php ch hch ton s tin:
Theo phng php ny, nhn vin bn hng ch cn m s Nhn hng v thanh ton theo
di s tin hng nhn vo v s tin bn hng np. S tin hng nhn m cha thanh ton l
gi tr hng ha cn li.
S NHN HNG V THANH TON
Chng t
Tr gi hng
S tin
Gi tr hng
Din gii
S
Ngy
nhn
thanh tan
cn li
Hng tn u thng
Cui thng hoc nh k, kim k hng ha cn quy, tnh ra gi tr, i chiu vi s tin
cha thanh ton trn s xc nh s tin bn hng tha hoc thiu.
Phng php ny c u im l n gin, d lm nhng i hi phi c tinh thn trch nhim
cao v thc hin tt cng tc kim k hng ha.
2.5.2. K ton tng hp hng ha theo phng php k khai thng xuyn:
2.5.2.1 Ti khon s dng:
TK s dng 156 Hng ha
Ti khon ny dung phn nh tr gi hin c v tnh hnh bin ng tng, gim cc loi hng
ha ca doanh nghip bao gm hng ha ti cc kho hng, quy hng, hng ha bt ng sn.
Bn N:

Tr gi mua ca hng ha theo ha n mua hng (Bao gm cc loi thu khng c


hon li);

61

Chi ph thu mua hng ha;


Tr gi ca hng ha thu ngoi gia cng (Gm gi mua v chi ph gia cng);
Tr gi hng ha bn b ngi mua tr li;
Tr gi hng ha pht hin tha khi kim k;
Kt chuyn gi tr hng ha tn kho cui k (Trng hp doanh nghip k ton hng tn
kho theo phng php kim k nh k);
Tr gi hng ha bt ng sn mua vo hoc chuyn t bt ng sn u t.

Bn C:
Tr gi ca hng ha xut kho bn, giao i l, giao cho n v ph thuc; thu ngoi gia
cng, hoc s dng cho sn xut, kinh doanh;
Chi ph thu mua phn b cho hng ha trong k;
Chit khu thng mi hng mua c hng
Cc khon gim gi hng mua c hng;
Tr gi hng ha tr li cho ngi bn;

Tr gi hng ha pht hin thiu khi kim k;


Kt chuyn gi tr hng ha tn kho u k (Trng hp doanh nghip k ton hng tn
kho theo phng php kim k nh k);
Tr gi hng ha bt ng sn bn hoc chuyn thnh bt ng sn u t, bt ng sn
ch s hu s dng hoc ti sn c nh.
S d bn N:
Tr gi mua ca hng ha tn kho;
Chi ph thu mua ca hng ha tn kho;
Ti khon 156 Hng ha c 3 ti khon cp 2:
- Ti khon 1561 Gi mua hng ha: Phn nh tr gi hin c v tnh hnh bin ng ca
hng ha mua vo v nhp kho (Tnh theo tr gi mua vo);
- Ti khon 1562 Chi ph thu mua hng ha: Phn nh chi ph thu mua hng ha pht sinh
lin quan n s hng ha nhp kho trong k v tnh hnh phn b chi ph thu mua hng ha hin c
trong k cho khi lng hng ha bn trong k v tn kho thc t cui k (K c tn trong kho v
hng gi i bn, hng gi i l, k gi cha bn c). Chi ph thu mua hng ha hch ton vo ti
khon ny ch bao gm cc chi ph lin quan trc tip n qu trnh thu mua hng ha nh: Chi ph
bo him hng ha, tin thu kho, thu bn bichi ph vn chuyn, bc xp bo qun a hng ha
t ni mua v n kho doanh nghip; cc khon hao ht t nhin trong nh mc pht sinh trong qu
trnh thu mua hng ha.
- Ti khon 1567 Hng ha bt ng sn: Phn nh gi tr hin c v tnh hnh bin ng ca
cc loi hng ha bt ng sn ca doanh nghip.
Hng ha bt ng sn bao gm: Quyn s dng t; nh; hoc nh v quyn s dng t; c
s h tng mua bn trong k hot ng kinh doanh bnh thng; Bt ng sn u t chuyn thnh
hng tn kho khi ch s hu bt u trin khai cho mc ch bn.
2.5.2.2 Phng php hch ton mt s nghip v ch yu :

62
(1)
Hng ha mua ngoi nhp kho doanh nghip,cn c vo ha n, phiu nhp kho v
cc chng t c lin quan:
i vi hng ha mua vo dung cho hot ng sn xut, kinh doanh hng ha, dch v thuc
i tng chu thu GTGT tnh theo phng php khu tr:
Nu mua hng trong nc, ghi:
N TK 156 Hng ha (1561) (Gi mua cha c thu GTGT)
NTK 133Thu GTGT c khu tr(1331)(ThuGTGTu vo)
C cc TK 111,112,141,331,(Tng gi thanh ton)
Nu mua hng trc tip nhp khu, ghi:
N TK 156 Hng ha (1561)(Gi mua+Thu nhp khu)
C cc TK 111,112,331,
C TK 3333 Thu xut, nhp khu (Chi tit thu nhp khu)
ng thi phn nh thu GTGT phi np Ngn sch Nh nc, ghi:
N TK 133 Thu GTGT c khu tr (1331)
C TK 3331 Thu GTGT phi np (33312 Thu GTGT hng nhp khu)
Trng hp nhp khu phi np thu tiu th c bit hng nhp khu, ghi:
N TK 156 Hng ha(1561)(Gi mua cng thu nhp khu v thu tiu th c bit hng
nhp khu)
C cc TK 111,112,331,
C TK 3333 Thu xut khu,nhp khu
C TK 3332 Thu tiu th c bit
Nu mua hng y thc nhp khu xem quy nh Ti khon 331 Phi tr ngi bn.
i vi hng ha mua vo dung cho hot ng sn xut, kinh doanh hng ha, dch v thuc i
tng chu thu GTGt tnh theo phng php trc tip, hoc dung cho hot ng sn xut kinh doanh
hng ha, dch v khng thuc i tng chu thu GTGT:
Nu mua hng ha trong nc, ghi:
N TK 156 Hng ha (1561) (Tng gi thanh ton)
C cc TK 111,112,331,(Tng gi thanh ton)
Nu mua hng nhp khu, ghi:
N TK 156 Hng ha (1561) (Gi mua cng vi thu nhp khu cng thu GTGT hng nhp
khu cng thu tiu th c bit hng nhp khu (nu c)
C cc TK 111,112,331,
C TK 3333 Thu xut khu, nhp khu ( Chi tit thu nhp khu)
C TK 3331 Thu GTGT phi np (33312)
C TK 3332 Thu tiu th c bit (nu c)
(2)
Trng hp nhn c ha n ca ngi bn nhng n cui k k ton, hng ha
cha v nhp kho th cn c vo ha n, ghi:
N TK 151 Hng mua ang i ng
N TK 133 Thu GTGT c khu tr (nu c)
C cc TK 111,112,331,

63
Sang k k ton sau, khi hng mua ang i trn ng v nhp kho, ghi:
N TK 156 Hng ha (1561)
C TK 151 Hng mua ang i ng
(3) Chit khu thng mi hng mua c hng, ghi:
N cc TK 111,112,331,
C TK 156 Hng ha (1561)
C 133 Thu GTGT c khu tr (1331)(nu c)
(4)
Gi tr ca hng ha mua ngoi khng ng quy cch, phm cht theo hp ng kinh t
phi tr li cho ngi bn, hoc s tin c ghi gim gi, ghi:
N cc TK 111,112,
N TK 331 Phi tr cho ngi bn
C TK 156 Hng ha (1561)
C 133 Thu GTGT c khu tr (1331) (nu c)
(5)
Phn nh chi ph thu mua hng ha dung vo hot ng sn xut, kinh doanh hng ha
dch v chu thu GTGT theo phng php khu tr, ghi:
N TK 156 Hng ha (1562)
N TK 133 Thu GTGT c khu tr (nu c)
C cc TK 111,112,141,331,
(6) Hng ha bt ng sn, mua v bn, ghi:
N TK 156 Hng ha (1567-Hng ha bt ng sn-gi mua cha c thu GTGT)
N TK 133 Thu GTGT c khu tr (1332)
C cc TK 111,112,331
(7) Cc chi ph lin quan trc tip n vic mua hng ha bt ng sn, ghi:
N TK 156 Hng ha (TK 1567 Hng ha bt ng sn)
N TK 133 Thu GTGT c khu tr (1332)
C cc TK 111,112,331,
(8)
Trng hp bt ng sn u t chuyn thnh hng tn kho khi ch s hu c quyt
nh sa cha, ci to nng cp bn:
Khi c quyt nh sa cha,ci to,nng cp bt ng sn u t bn, ghi:
N TK 156 Hng ha (TK 1567 Hng ha bt ng sn-GTCL ca BS u t)
N 214 Hao mn TSC ((2147) S hao mn ly k)
C TK 217 Bt ng sn u t (Nguyn gi)
Khi pht sinh cc chi ph sa cha, ci to, nng cp trin khai cho mc ch bn, ghi:
N TK 154 Chi ph sn xut, kinh doanh d dang
N TK 133 Thu GTGT c khu tr
C cc TK 111,112,152,334,331,
Khi kt thc giai on sa cha, ci to,nng cp trin khai cho mc ch bn, kt chuyn ton
b chi ph ghi tng gi tr hng ha bt ng sn, ghi:

64
N TK 156 Hng ha (1567)
C TK 154 Chi ph sn xut, kinh doanh d dang
(9)
Tr gi hng ha xut bn c xc nh l tiu th, cn c vo ha n GTGT hoc
ha n bn hng, phiu xut kho, ghi:
N TK 632 Gi vn hng bn
C TK 156 Hng ha (1561)
(10) Trng hp thu ngoi gia cng, ch bin hng ha:
a. Khi xut kho hng ha a i gia cng, ch bin, ghi:
N TK 154 Chi ph sn xut, kinh doanh d dang
C TK 156 Hng ha (1561)
b. Chi ph gia cng, ch bin hng ha, ghi:
N TK 154 Chi ph sn xut,kinh doanh d dang
N TK 133 Thu GTGT c khu tr (nu c)
C cc TK 111,112,331,
c. Khi gia cng xong nhp li kho hng ha:
N TK 156 Hng ha (1561)
C TK 154 Chi ph sn xut, kinh doanh d dang
(11) Khi xut kho hng ha gi cho khch hng hoc gi cho cc i l, n v nhn hng
k gi, ghi:
N TK 157 Hng gi i bn
C TK 156 Hng ha (1561)
(12) Khi xut kho hng ha cho cc n v hch ton ph thuc bn:
Nu s dng phiu xut kho kim vn chuyn ni b, ghi:
N TK 157 Hng gi i bn
C TK 156 Hng ha (1561)
Nu s dng Ha n GTGT hoc Ha n bn hng, khi xut kho hng ha cn c vo ha
n, k ton xc nh gi vn ca hng xut bn:
N TK 632 Gi vn hng bn
C TK 156 Hng ha
(13) i vi hng ha thuc i tng chu thu GTGT khi xut kho s dng ni b:
a. Nu hng ha xut kho s dng ni b, phc v cho hot ng sn xut kinh doanh hng
ha, dch v thuc i tng chu thu GTGT tnh theo phng php khu tr thu, k ton phn nh
doanh thu bn hng ni b theo gi vn hng xut kho, ghi:
N cc TK 623,627,641,642.(Gi vn hng xut kho)
C TK 512 Doanh thu bn hng ni b (Gi vn hng xut kho)
ng thi phn nh gi vn hng xut kho, ghi:
N TK 632 Gi vn hng bn
C TK 156 Hng ha (1561)

65
b. Nu xut kho s dng ni b, phc v cho hot ng sn xut kinh doanh hng ha, dch v
thuc i tng chu thu GTGT tnh theo phng php trc tip hoc khng thuc i tng chu
thu GTGT, k ton phn nh doanh thu bn hng ni b theo gi vn hng xut kho. Thu GTGT u
ra phi np khng c khu tr phi tnh vo chi ph, ghi:
N cc TK 623,627,641,642,.(Gi vn hng xut kho cng vi thu GTGT u ra)
C TK 3331 Thu GTGT phi np (33311)
C TK 512 Doanh thu bn hng ni b (Gi vn hng xut kho)
ng thi phn nh gi vn hng xut kho, ghi:
N TK 632 Gi vn hng bn
C TK 156 Hng ha (1561)
(14) i vi hng ha thuc i tng chu thu GTGT khi xut kho biu tng hoc
tr thay lng:
a. Nu xut kho hng ha biu, tng (Chi t qu phc li, khen thng) hoc tr thay lng
phc v hot ng sn xut, kinh doanh hng ha, dch v thuc i tng chu thu GTGT tnh theo
phng php khu tr thu, k ton phn nh doanh thu bn hng ha theo gi bn cha c thu, ghi:
N TK 431 Qu khen thng, phc li (Nu xut kho biu tng)
N TK 334 Phi tr ngi lao ng (Nu xut kho tr thay lng)
C TK 512 Doanh thu bn hng ni b
C TK 3331 Thu GTGT phi np (33311)
b. Nu xut kho hng ha biu tng (Chi t qu phc li, khen thng), tr thay lng hoc
phc v sn xut, kinh doanh hng ha, dch v thuc i tng chu thu GTGT tnh theo phng
php trc tip hoc khng thuc i tng chu thu GTGT,k ton phn nh daonh thu bn hng ni
b theo tng gi thanh ton, ghi:
N TK 431 Qu khen thng, phc li (Nu xut kho biu, tng)
N TK 334 Phi tr ngi lao ng
C TK 512 Doanh thu bn hng ni b
(15) i vi hng ha thuc i tng chu thu GTGT theo phng php trc tip, hoc
khng thuc i tng chu thu GTGT, khi xut biu tng, s dng ni b, k ton phn nh doanh
thu bn hng l tng gi thanh ton, ghi:
N cc TK 641,642,431
C TK 512 Doanh thu bn hng ni b
ng thi phn nh gi vn hng xut kho, ghi:
N TK 632 Gi vn hng bn
C TK 156 Hng ha (1561)
(16) Xut hng ha a i gp vn lin doanh vo c s kinh doanh ng kim sot:
a. Khi xut hng ha a i gp vn lin doanh, ghi:
N TK 222 Vn gp lin doanh (Theo gi nh gi li)
N TK 811 Chi ph khc (Chnh lch gia gi nh gi li nh hn gi tr ghi s ca hng ha
C TK 156 Hng ha (1561)
C 711 Thu nhp khc (Chnh lch gia gi nh gi li ln hn gi tr ghi s ca
hng ha tng ng vi phn li ch ca cc bn khc trong lin doanh)

66
C TK 3387 Doanh thu cha thc hin (Chnh lch gia gi nh gi li ln hn gi
tr ghi s ca hng ha tng ng vi phn li ch ca mnh trong lin doanh)
b. Khi c s lin doanh ng kim sot bn s hng ha cho bn th ba c lp, bn gp
vn lin doanh kt chuyn s doanh thu cha thc hin vo thu nhp khc trong k, ghi:
N TK 3387 Doanh thu cha thc hin
C TK 711 Thu nhp khc
(17) Xut hng ha a i gp vn vo cng ty lin kt, ghi:
N TK 223 u t vo cng ty lin kt (Theo gi nh gi li)
N TK 811 Chi ph khc (Chnh lch gia gi nh gi li so vi gi tr ghi s ca hng
ha)
C TK 156 Hng ha (1561)
C TK 711 Thu nhp khc ( Chnh lch gia gi nh gi li ln hn gi tr
ghi s ca hng ha)
(18)

Cui k, khi phn b chi ph thu mua cho hng ha c xc nh l bn trong k, ghi:
N TK 632 Gi vn hng bn
C TK 156 Hng ha (1562)

(19) Mi trng hp pht hin tha hng ha bt k khu no trong kinh doanh phi lp
bin bn v truy tm nguyn nhn. K ton cn c vo nguyn nhn c xc nh x l v hch
ton:
a. Nu do nhm ln, cn, o, ong m, do qun ghi s,..th iu chnh li s k ton.
b. Nu hng ha tha l thuc s hu ca n v khc, th gi tr hng ha tha ghi N TK 002
Vt t, hng ha nhn gi h, nhn gia cng (ti khon ngoi Bng cn i k ton). Sau khi tr li
hng ha cho n v khc ghi C TK 002.
c. Nu cha xc nh c nguyn nhn th phi ch x l, ghi:
N TK 156 Hng ha (1561)
C TK 338 Phi tr, phi np khc (3381)
d. Khi c quyt nh ca cp c thm quyn v x l hng ha tha,ghi:
N TK 338 Phi tr, phi np khc (3381)
C cc TK lin quan
(20) Mi trng hp pht hin thiu ht, mt mt hng ha bt k khu no trong kinh
doanh phi lp bin bn v truy tm nguyn nhn. K ton cn c vo quyt nh x l ca cp c
thm quyn theo tng nguyn nhn gy ra x l v ghi s:
a. Phn nh gi tr hng ha thiu cha xc nh c nguyn nhn, ch x l, ghi:
N TK 138 Phi thu khc (1381 TS thiu ch x l)
C TK 156 Hng ha (1561)
b. Khi c quyt nh x l ca cp c thm quyn, ghi:
N cc TK 111,112,(Nu do c nhn gy ra phi bi thng bng tin)
N TK 334 Phi tr ngi lao ng (Nu do c nhn gy ra phi tr vo lng)

67
N TK 138 Phi thu khc (1388) (Phi thu tin bi thng ca ngi phm li)
N TK 632 Gi vn hng bn (Phn gi tr hao ht, mt mt cn li)
C TK 138 Phi thu khc (1381)
(21) Tr gi hng ha bt ng sn c xc nh l bn trong k, cn c vo Ha n
GTGT hoc Ha n bn hng, bin bn giao hng ha BS, ghi:
N TK 632 Gi vn hng bn
C TK 156 Hng ha (1567 Hng ha bt ng sn)
ng thi k ton phn nh doanh thu bn hng ha BS:
+ Nu n v np thu GTGT theo phng php khu tr, ghi:
N cc TK 111,112,131,.
C TK 511 Doanh thu bn hng v cung cp dch v (5117) (Gi cha c thu
GTGT)
C 3331 Thu GTGT phi np (33311)
+ Nu n v np thu GTGT theo phng php trc tip, ghi:
N cc TK 111,112,131,.
C TK 511 Doanh thu bn hng v cung cp dch v (5117)(Tng gi thanh ton)
2.6. K tan hng nguyn vt liu, cng c, dng c, hng ha theo phng php kim k nh
k :
2.6.1 Ti khon s dng :
Ti khon 611 - Mua hng
Bn N
Kt chuyn gi gc hng ha, nguyn liu, vt liu, cng c, dng c tn kho u k
Gi gc hng ha, nguyn liu, vt liu, cng c dng c mua vo trong k, hng ha bn b
tr li,
Bn C
Kt chuyn gi gc hng ha, nguyn liu, vt liu, cng c, dng c tn kho cui k (Theo
kim k).
Gi gc hng ha, nguyn liu, vt liu, cng c dng c xut dng trong k, hoc gi gc
hng ha xut bn (cha xc nh l bn).
Gi gc hng ha, nguyn liu, vt liu, cng c dng c mua vo tr li cho ngi bn , hoc
c gim gi.
Ti khon 611 c 2 ti khon cp 2
Ti khon 6111 - mua nguyn liu, vt liu
Ti khon 6112 - mua hng ha
2.6.2 Phng php hch ton mt s nghip v ch yu:
- u k kt chuyn gi tr hng ha, nguyn vt liu, cng c dng c tn kho u k v trn
ng i
N TK 611 - mua hng
C TK 152 - Nguyn vt liu
C TK 153 Cng c, dng c

68
C TK 156 Hng ha
C TK 151 - Hng mua ang trn ng i.
- Trong k cn c vo cc chng t lin quan ghi gi tr gc ca hng ha, nguyn vt liu, cong c
dng c mua vo.
+ Nu n v p dng phng php thu tr gi gia tng khu tr
N TK 611 - Mua hng
N TK 133 - Thu tr gi gia tng c khu tr
C TK 331, 111, 112
+ Nu n v p dng phng php thu tr gi gia tng trc tip
N TK 611 - Mua hng
C TK 331, 111, 112
- Nu c hng chit khu thanh ton
N TK 331 - Phi tr ngi bn
C TK 515 Doanh thu hot ng ti chnh
- Trng hp nhn hng ha, nguyn vt liu, cng c dng c nhng khng ng qui cch
chng loi, phm cht th khi tr li hoc gim gi cho ngi bn
N TK 111, 112, 1388, 331.
C TK 611
- Cui k cn c vo kt qu kim k xc nh gi tr hng ha, nguyn vt liu, cng c dng c tn
kho, ang i ng
N TK 152 - nguyn vt liu
N TK 153 Cng c, dng c
N TK 156 Hng ha
N TK 151 - hng mua ang i ng
C TK 611 Mua hng
- Cn c vo kt qu xc nh tng gi tr nguyn vt liu, xut dng:
N TK 621,627,641, 642
C TK 611
- Cn c vo kt qu xc nh tng gi tr hng ha xut bn, ghi:
N TK 632 Gi vn hng bn
C TK 611 Mua hng
2.7 K ton d phng gim gi hng tn kho:
2.7.1. Khi nim: D phng gim gi hng tn kho l d phng phn gi tr b tn tht do gi
vt t, thnh phm, hng ho tn kho b gim.
2.7.2. iu kin lp d phng:
i tng lp d phng bao gm nguyn vt liu, dng c dng cho sn xut, vt t, hng ho,
thnh phm tn kho (gm c hng tn kho b h hng, km mt phm cht, lc hu mt, lc hu k
thut, li thi, ng, chm lun chuyn), sn phm d dang, chi ph dch v d dang (sau y gi tt l
hng tn kho) m gi gc ghi trn s k ton cao hn gi tr thun c th thc hin c v m bo iu
kin sau:

69

C ho n, chng t hp php theo quy nh ca B ti chnh hoc cc bng chng khc chng
minh gi vn hng tn kho.
L nhng vt t, hng ho thuc quyn s hu ca doanh nghip tn kho ti thi im lp bo
co ti chnh.
Trng hp nguyn vt liu c gi tr thun c th thc hin c thp hn so vi gi gc nhng
gi bn sn phm dch v c sn xut t nguyn vt liu ny khng b gim gi th khng c trch
lp d phng gim gi nguyn vt liu tn kho .
2.7.3. Thi gian lp v hon nhp d phng:
- Thi im lp v hon nhp cc khon d phng l thi im cui k k ton nm. Trng hp
doanh nghip c B ti chnh chp thun p dng nm ti chnh khc nm dng lch (bt u t ngy
1/1 v kt thc ngy 31/12 hng nm) th thi im lp d phng l ngy cui cng ca nm ti chnh.
- Ring i vi cc doanh nghip nim yt phi lp bo co ti chnh gia nin th c trch
lp v hon nhp d phng c thi im lp bo co ti chnh gia nin .
2.7.4. Phng php lp cc khon d phng:
Doanh nghip phi cn c vo tnh hnh gim gi, s lng ca tng lai vt t hnh ha tn
ho xc nh mc d phng theo cng thc sau:
Mc d phng
gim gi vt t
hng ho

Lng vt t hng
Gi
gc
Gi tr thun c
= ho thc t tn kho ti
x hng
tn
- th thc hin
thi im lp bo co
kho theo s
c ca hng tn
ti chnh
k ton
kho
Mc lp d phng gim gi hng tn kho c tnh cho tng loi hng tn kho b gim gi v
tng hp ton b vo bng k chi tit. Bng k l cn c hch ton vo gi vn hng bn (gi thnh
ton b sn phm hng ho tiu th trong k) ca doanh nghip.
Ring dch v cung cp d dang, vic lp d phng gim gi hng tn kho tnh theo tng loi
dch v c mc gi ring bit.
2.7.5. Ti khon s dng:
Ti khon 159 - D phng gim gi hng tn kho.
Bn n : - Hon nhp d phng ton b s d phng lp.
Bn c : Mc d phng gim gi hng tn kho c tnh vo chi ph qun l doanh nghip
S d c : Mc d phng gim gi hng tn kho lp cho nm sau .
2.7.6. Phng php hch ton:
Ti thi im lp d phng nu gi gc hng tn kho cao hn gi tr thun c th thc hin
c ca hng tn kho th phi trch lp d phng gim gi hng tn kho.
N TK 632 Gi vn hng bn (Chi tit d phng gim gi hng tn kho)
C TK 159 D phng gim gi hng tn kho
Nu s d phng gim gi phi trch lp cho nm k hoch bng s d khon d phng nm
trc trch, th doanh nghip khng phi trch lp khon d phng gim gi vt t hng ho tn kho
vo chi ph qun l doanh nghip.
Trng hp khon d phng gim gi hng tn kho phi lp cui k k ton nm nay ln
hn khon d phng gim gi hng tn kho lp cui k k ton nm trc th s chnh lch ln
hn c lp thm, ghi:

70
N TK 632 Gi vn hng bn (Chi tit d phng gim gi hng tn kho)
C TK 159 D phng gim gi hng tn kho
Trng hp khon d phng gim gi hng tn kho phi lp cui k k ton nm nay nh
hn khon d phng gim gi hng tn kho lp cui k k ton nm trc th s chnh lch nh
hn c hon nhp, ghi:
N TK 159 D phng gim gi hng tn kho
C TK 632 Gi vn hng bn (Chi tit d phng gim gi hng tn kho)
Trng hp x l hy b hng tn kho:
Cn c vo Bin bn thm nh ca Hi ng x l v cc bng chng ban hnh quyt nh
x l hy b vt t, hng ho; quyt nh x l trch nhim ca nhng ngi c lin quan n s vt
t, hng ha .
N TK 111,112,1388 : Thu bi thng, thanh l
N TK 159
: B p bng qu d phng
N TK 632
: Chnh lch cn li
C TK 152, 153, 155, 156, 157 : Gi tr vt t, hng ha hy b
Tm tt
Gi tr ca hng tn kho c xc nh theo gi gc. Doanh nghip c th la chn nhiu
phng php khc nhau tnh gi tr gc xut kho ca hng tn kho. Phng php tnh c chn
cn phi p ng yu cu ca doanh nghip, phng php c la chn phi c p dng nht
qun. Vic thay i phng php tnh gi tr hng tn kho s nh hng n bo co ti chnh ca
doanh nghip.
K ton hng tn kho cn phi m s theo di c chi tit v tng hp. C nhiu phng php
k ton, vic la chn ty thuc vo yu cu qun l v c im ca doanh nghip.
Nhng vn lin quan n k ton chi ph sn xut v tnh gi thnh sn phm s c trnh
by r trong phn k ton chi ph.

71

You might also like