Indeks Kesukaran Dan Indeks Diskriminasi

INDEKS KESUKARAN
Indeks kesukaran (p) ialah kadar murid-murid yang dapat menjawab item ataupun soalan
dengan betul. Dia bertujuan untuk menunjukkan bahawa item ataupun soalan tersebut
terlalu susah, sederhana atau terlalu mudah bagi murid-murid yang menjawab soalan
tersebut. Bagi ujian berbentuk objektif (betul/salah, isi tempat kosong, padanan, beraneka
pilihan), indeks ini dikira dengan menggunakan nisbah bilangan calon yang memberi
jawapan betul bagi item tertentu kepada jumlah calon yang menjawab item btersebut.
Indeks kesukaran boleh ditakrifkan sebagai peratusan pelajar yang menjawab ujian dengan
betul. Semakin besar peratusan jawapan betul yang diperolehi lagi mudahlah sesuatu item.
Semakin tinggi peratusan item kesukaran semakin mudahlah item tersebut (Wood, 1960).
Soalan yang dijawab dengan betul oleh 85% pelajar dalam kelas, maka mempunyai nilai
p=0.85. manakala, soalan yang dijawab dengan betul oleh 50% pelajar dalam kelas hanya
mempunyai nilai indekskesukaran p yang rendah iaitu 0.50.
Nilai p hanyalah satu ukuran sikap. Definisi lain bagi terma kesukaran dalam ciri intrinsik,
kesukaran boleh didefinisikan dalam bentuk kekerapan relatif pengambil ujian memilih
respon jawapan yang betul (Thorndike et al, 1991).
Berikut merupakan cara yang digunakan untuk mengira indeks kesukaran (p) :
Bagi item beraneka pilihan, iaitu ujian berbentuk objektif, indeks kesukaran dikira
dengan menggunakan nisbah bilangan murid yang dapat menjawab item tertentu
dengan betul kepada jumlah murid yang menjawab item tersebut .
Indeks Kesukaran (p) =
B
J
di mana
B = Bilangan pelajar yang dapat menjawab dengan betul

J = Jumlah pelajar yang menjawab item tersebut
Bagi item berjawapan pendek, iaitu ujian berbentuk subjektif atau struktur, indeks
kesukaran dikira dengan menggunakan nisbah markah purata (markah min) kepada
julat markah penuh.
Indeks Kesukaran (p) =
di mana Markah Purata =
Markah Purata
Julat Markah Penuh
Jumlah Markah
Jumlah Murid
Julat Markah Penuh = Markah Maksimum Markah Minimum
Berikut adalah ciri-ciri nilai p :
Nilai maksimum p adalah 1.0 dan nilai minimum p adalah 0.

Nilai p adalah sentiasa positif.
Nilai p yang tinggi menunjukkan bahawa item ataupun soalan lebih mudah.
Nilai p yang rendah menunjukkan bahawa item ataupun soalan lebih sukar.
Pengkelasan item melalui pengiraan nilai Indeks Kesukaran (p) boleh dilihat pada jadual
berikut:
Nilai Indeks Kesukaran (p)
Pengkelasan Item
0.00 0.20
Terlalu sukar
0.21 0.40
Sukar
0.41 0.60
Sedarhana sukar
0.61 0.80
Mudah
0.81 1.00
Terlalu mudah
Jadual 1: Aras Kesukaran dan Pengkelasan Item
Hasil penganalisisan daripada pengiraan Indeks Kesukaran boleh dilihat pada jadual
berikut :
Nilai Indeks Kesukaran (p)
Pengkelasan Item
Tindakan
0.00 0.20
Terlalu sukar
Buang item.
0.21 0.40
Sukar
Ubahsuai item.
0.41 0.60
Sedarhana sukar
Tidak perlu diubahsuaikan atau dibuang.
0.61 0.80
Mudah
Tidak perlu diubahsuaikan atau dibuang.
0.81 1.00
Terlalu mudah
Buang item.
Jadual 2: Tindakan yang diambil selepas analisis daripada pengiraan Indeks

Kesukaran (p)
Analisis Item Beraneka Pilihan (Ujian Berbentuk Objektif)

No. Soalan
Indeks Kesukaran
Pengkelasan Item
Aras Taksonomi Bloom

(Anderson, 2001)
Tindakan
(p)
1
38
=0.927
41
Terlalu mudah
Memahami (sederhana)
Soalan ini perlu dibuangkan.
38
=0.927
41
Terlalu mudah
Mengingat (mudah)
37
=0.902
41
Terlalu Mudah
Soalan ini perlu dibuangkan..
36
=0.878
41
Terlalu mudah
Memahami (sedarhana)
25
=0.61
41
Mudah
Soalan
35
=0.854
41
Terlalu mudah
Mengingat (mudah)
35
=0.854
41
Terlalu mudah
Memahami (susah)
33
=0.805
41
Mudah
Mengingat (mudah)
Soalan
ini
tidak
perlu
diubahsuai atau dibuang.
ini
tidak
perlu
No. Soalan
Indeks Kesukaran
Pengkelasan Item

(Anderson, 2001)
Tindakan
(p)
9
34
=0.829
41
Terlalu Mudah
10
26
=0.634
41
Mudah
Memahami (susah)
22
=0.537
41
Sederhana Susah
28
=0.683
41
Mudah
26
=0.634
41
Mudah
33
=0.805
41
Mudah
15
40
=0.976
41
Terlalu Mudah
Mengingat (sederhana)
16
37
=0.902
41
Terlalu Mudah
17
22
=0.537
41
Sederhana Susah
Mengaplikasi (sederhana)
11
12
13
14
Soalan
ini
tidak
perlu

Soalan
ini
tidak
perlu

Soalan
ini
tidak
perlu

Soalan
ini
tidak
perlu

Menganalisis (sederhana)
Soalan
ini
tidak
perlu
Soalan
ini
tidak
perlu
No. Soalan
Indeks Kesukaran
Pengkelasan Item

(Anderson, 2001)
Tindakan
(p)
18
37
=0.902
41
Terlalu Mudah
Mengingat (sederhana)
19
35
=0.854
41
Terlalu Mudah
20
21
=0.512
41
Sederhana Susah
Menilai (sederhana)
Soalan
ini
tidak
perlu

Jadual 3 : Analisis Ujian Berbentuk Objektif serta Tindakan yang Diambil.
Analisis Item Berjawapan Pendek (Ujian Berbentuk Subjektif atau Struktur)

No.
Indeks Kesukaran (p)
Pengkelasan
Soalan
1
Item
Jumlah markah = 116
Markah purata =
Mudah
116
=2.829
41
Julat markah penuh = 4

Indeks
Kesukaran

(Anderson, 2001)
Mengaplikasi (sedarhana)
Tindakan
Soalan
ini
tidak
perlu
2.829
=0.707
4
2
Jumlah markah = 44
Susah
Soalan
ini
perlu
No.
Pengkelasan
Soalan
Item
Markah purata =

(Anderson, 2001)
44
=1.073
41

Indeks
Kesukaran
Tindakan
diubahsuaikan.
1.073
=0.268
4
3
Jumlah markah = 144

Markah purata =
144
=3.512
41

Indeks
Kesukaran
Terlalu Mudah
Susah
Soalan
3.512
=0.878
4
4
Jumlah markah = 56
Markah purata =
56
=1.366
41

Indeks
Kesukaran
1.366
=0.341
4
ini
diubahsuaikan.
perlu
No.
Pengkelasan
Soalan
5
Item
Jumlah markah = 68
Markah purata =
Sederhana
68
=1.659
41

Indeks
Kesukaran
Susah

(Anderson, 2001)
Tindakan
Soalan
ini
tidak
perlu
1.659
=0.415
4
Jadual 4 : Analisis Ujian Berbentuk Subjektif serta Tindakan yang Diambil.
INDEKS DISKRIMINASI
Indeks diskriminasi dapat membezakan murid-murid kepada kumpulan tahap tinggi dan
kumpulan tahap rendah. Sesuatu item atau soalan yang bagus dapat membezakan serta
mendiskriminasikan murid yang bertahap tinggi dengan murid tahap rendah. Soalan
tersebut dikatakan mempunyai nilai diskriminasi yang baik apabila sesuatu soalan dalam
ujian tersebut dapat mengakibatkan murid tahap tinggi dapat menjawab soalan dengan
betul, manakala murid tahap rendah tidak dapat menjawab soalan dengan betul.
Terdapat beberapa tujuan Indek Diskriminasi dikira iaitu,
i.
Mengenal pasti konsep yang perlu diajar semula, iaitu apabila guru mendapati
soalan-soalan berkenaan tidak dapat dijawab oleh sebahagian besar pelajar
ii.
pandai
Mengenal pasti dan melaporkan kekuatan dan kelemahan bahagian-bahagian
iii.
kurikulum, iaitu yang tidak boleh dikuasai pelajar pandai

Memberi maklum balas kepada pelajar pandai tentang kelemahan mereka bagi
iv.
setiap tajuk pengajaran yang diuji

Mengenal pasti soalan yang bias kepada sesuatu kandungan, seperti kandungan
v.
yang tidak ditekankan semasa pengajaran atau langsung tidak diajar

Mengenal pasti pelajar-pelajar yang berpencapaian tinggi untuk melanjutkan
pengajian dalam bidang-bidang tertentu
Berikut merupakan cara yang digunakan untuk mengira indeks diskriminasi (d) berdasarkan
langkah-langkah Mehrens & Lehmann (1991) :
Langkah Pertama:
Membahagikan murid-murid kepada tiga kumpulan, iaitu terdapat 12 orang
pelajar berpencapaian rendah (27% pelajar berpencapaian terendah), 19 orang
pelajar berpencapaian sedarhana (46% pelajar berpencapaian terendah dan
tertinggi) dan 12 orang pelajar berpencapaian tinggi (27% berpencapaian
tertinggi).
Cara untuk membahagikan murid-murid kepada tiga kumpulan dengan
menggunakan rumus seperti yang ditunjukkan di bawah.
N=bilangan murid yang terlibat dalam ujian.
n=bilanganmurid yang berpencapaian rendah atauberpencapaiantinggi .

n=N
41
27
100
27
100
11
Dengan ini, jelas menunjukkan bahawa 11 murid yang mendapat markah yang
tertinggi akan digolongkan dalam kumpulan murid berpencapaian tinggi dan 11
murid yang mendapat markah yang terendah digolongkan dalam murid
berpencapaian rendah. Murid-murid yang tinggal akan digolongkan dalam murid
berpencapaian sederhana.
Jadual 5 di bawah telah menunjukkan senarai nama pelajar kelas 2E telah
dibahagikan kepada 3 kumpulan iaitu kumpulan murid berpencapaian tinggi,
berpencapaian sederhana dan berpencapaian rendah.
Bilanga
Nama Murid
Kumpulan
n
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
29.
30.
Rachel Awing Robin

Zachary Yap Ju Ken
Ellyster Anak Estil
Reynold Jewis Bryak
Haddi Liew
Melvin Chui Wen Jie
Janet Tea Ting Ting
Ivy Tiong Yong Wei
Gabriel Leo
Alexander Harris Anak Sedu
Priscilla Umay Anak Ambrose Jimbun
Luk Xin Yi
Annabelle Callista Issah
Michelle Livan
Ryan Teo Yii Long
Felicitydiya Audrey Puji
Victovena Fung Jiu Jing
Chung Ming Han
Anster Wazie Sube Anak Joshua
Lai Ching Shuen
Kendra Arianne Wong
Bebiana Anak Pieus
Welley Chau Qing Lian
Josephine Lim Mei Chen
Ivan Kueh Zhen Yi
Alexander Lin Lee Hwa
Vincent Yew Shun Sheng
Liong Hui Qi
Jaslene Hii Be Ya
Jethro Tobin Ak Albert Edson
31.
32.
33.
34.
35.
36.
Patrick Kong Ben Wen

Vincent Wong Chung Yu
Eric Fon Jun Xiang
Allysha Reavena Ak Jamalin
Michelle Usun Matthew
Emmanuella Awe Freddie
Murid berpencapaian rendah
Murid berpencapaian sederhana
37.
38.
39.
40.
41.
Chong Yu En
Ngu Sze Yin
Conny Sia Teck Seng
Cinney Tan
Dalston Lim Thian Yong
Murid berpencapaian tinggi
Jadual 5 : Senarai nama murid-murid kelas 2E yang telah dibahagikan kumpulan
Langkah Kedua:
Mengira bilangan murid yang menjawab dengan betul dalam kalangan murid
berpencapaian rendah ( R L
Right Lower), bilangan murid yang menjawab
dengan betul dalam kalangan murid berpencapaian tinggi ( RU
Right Upper)
dan jumlah murid berpencapaian rendah dan tinggi ( T (L+U ) Total ).
Langkah Ketiga:
Pengiraan indeks diskriminasi bagi setiap item atau soalan.
Mengira indeks diskriminasi (d) dengan menggunakan formula yang ditunjukkan
berikut
Indeks Diskriminasi (d)
( RU R L )
1
T
2 (L+U )
R L=bilangan murid yang menjawab dengan betul dalam kalangan murid

berpencapaian rendah.
RU =bilangan murid yang menjawab dengan betul dalam kalangan murid
berpencapaiantinggi .
T (L+U ) = jumlah murid berpencapaian rendahdan tinggi .
Berikut adalah ciri-ciri nilai indeks diskriminasi (d).
Nilai maksimum indeks diskriminasi (d) ialah 1.0.
Nilai indeks diskriminasi (d) yang tinggi menunjukkan bahawa item ataupun soalan
baik dan mempunyai diskriminasi positif yang tinggi.

Nilai indeks diskriminasi (d) yang rendah menunjukkan bahawa item ataupun soalan
tidak baik dan mempunyai diskriminasi positif yang rendah.

Nilai indeks diskriminasi (d) yang negatif bermaksud item ataupun soalan tidak baik
dan bermaksud prestasi kumpulan murid yang berada pada aras rendah lebih baik
daripada kumpulan pada aras tinggi.

Indeks diskriminasi (d) untuk soalan-soalan ujian di bilik darjah perlu melebihi 0.20,
sekiranya pencapaian pelajar dibahagikan kepada dua (separuh berpencapaian
rendah dan separuh berpencapaian tinggi).

Indeks diskriminasi (d) perlu melebihi daripada 0.20 sekiranya pelajar dibahagikan
kepada 27 berpencapaian rendah dan 27 berpencapaian tinggi.

Indeks diskriminasi (d) perlu melebihi 0.30 jika item-item tersebut dipilih untuk sesuatu
ujian.
Indeks diskriminasi (d) perlu lebih tinggi untuk ujian-ujian PRN.
Pengkelasan item melalui pengiraan nilai Indeks Diskriminasi (d) boleh dilihat pada jadual
berikut:
Nilai (d)
Pengkelasan Item
0.00 0.10
Tidak baik
0.11 0.20
Kurang baik
0.21 0.30
Sedarhana baik
0.31 0.40
Baik
0.41 1.00
Sangat baik
Jadual 6: Aras Kesukaran dan Pengkelasan Item

Hasil analisis daripada pengiraan Indeks Diskriminasi ditunjukkan pada jadual di bawah :
Nilai Indeks
Pengkelasan
Kesukaran (d)
Item
0.00 0.10
Tidak baik
Pentaksiran Item
Tindakan
Diskriminasi positif yang amat
Buang item.
rendah.
0.11 0.20
Kurang baik
Diskriminasi positif yang rendah.
Item perlu diubahsuai

dan dicuba sekali lagi.
0.21 0.30
Sedarhana
Diskriminasi
positif
yang Item perlu diubahsuai
baik
sederhana.
dan dicuba sekali lagi.
0.31 0.40
Baik
Diskriminasi positif yang tinggi.
Item sesuai diterima.
0.41 1.00
Sangat baik
Diskriminasi positif yang amat
Item
tinggi.
diterima.
amat
Jadual 6: Tindakan yang diambil selepas analisis daripada pengiraan Indeks

Diskriminasi (d)
sesuai
Analisis Item Beraneka Pilihan (Ujian Berbentuk Objektif dan Subjektif)

No.
Indeks
Pengkelasan
Soalan
Diskriminasi (d)
Item
Tidak Baik
D=
Pentaksiran Item
Diskriminasi
Penjelasan
Tindakan
positif Bilangan pelajar berpencapaian rendah Buang item.
yang amat rendah.
dapat menjawab soalan ini dengan betul

melebihi bilangan pelajar berpencapaian
1110
=0.091
22
2
2
D=
tinggi.
Tidak Baik
1110
=0 .091
22
2
3
D=
D=
109
=0.0 91
22
2
positif Bilangan pelajar berpencapaian tinggi Buang item.
yang amat rendah.
dan
rendah
yang
dapat
menjawab
soalan ini dengan betul adalah sama.

Tidak Baik
911
=0.182
22
2
4
Diskriminasi
Diskriminasi
yang amat rendah.

tinggi.
Tidak Baik
Diskriminasi
yang amat rendah.

tinggi.
No.
Indeks
Pengkelasan
Soalan
Diskriminasi (d)
Item
D=
Baik
84
=0.364
22
2
6
D=
Baik
D=
1010
=0
22
2
Diskriminasi
positif Bilangan pelajar berpencapaian tinggi Item sesuai diterima.

dan
rendah
yang
dapat
menjawab
117
=0.364
22
2
9
positif Bilangan pelajar berpencapaian rendah Item sesuai diterima.
yang tinggi.
Kurang Baik
D=
Tindakan
tinggi.
119
=0.182
22
2
8
Penjelasan
Baik
D=
Diskriminasi
yang tinggi.
117
=0.364
22
2
7
Pentaksiran Item
Diskriminasi
yang rendah.
positif Bilangan pelajar berpencapaian tinggi Item perlu diubahsuai

dan rendah yang dapat menjawab dan dicuba sekali
lagi.
Diskriminasi
positif Bilangan pelajar berpencapaian tinggi Item sesuai diterima.
yang tinggi.

rendah.
Tidak Baik
Diskriminasi
yang amat rendah.
dan
rendah
yang
dapat
menjawab
No.
Indeks
Pengkelasan
Soalan
Diskriminasi (d)
Item
.10
D=
Kurang Baik
86
=0.182
22
2
11
D=
85
=0.273
22
2
12
D=
D=
D=
Penjelasan
Tindakan

dan
dicuba
sekali
melebihi bilangan pelajar berpencapaian lagi.

rendah.
Sederhana
baik
Diskriminasi
yang sederhana.
dan
dicuba
sekali

rendah.
Tidak Baik
Diskriminasi
yang amat rendah.

rendah.
Tidak Baik
76
=0.091
22
2
14
Diskriminasi
yang rendah.
98
=0.091
22
2
13
Pentaksiran Item
Diskriminasi
yang amat rendah.

rendah.
Kurang Baik
Diskriminasi
yang rendah.

dan
dicuba
sekali
No.
Indeks
Pengkelasan
Soalan
Diskriminasi (d)
Item
Pentaksiran Item
108
=0.182
22
2
15
D=
16
1111
=0
22
2
D=
D=
Tidak Baik
D=
D=

dan
rendah
yang
dapat
menjawab

Tidak Baik
Diskriminasi
yang amat rendah.

rendah.
Tidak Baik
Diskriminasi
yang amat rendah.

rendah.
Tidak Baik
109
=0.091
22
2
19
Diskriminasi
yang amat rendah.
65
=0.091
22
2
18
Tindakan
rendah.
1110
=0 .091
22
2
17
Penjelasan
Diskriminasi
yang amat rendah.

rendah.
Sederhana
Diskriminasi
No.
Indeks
Pengkelasan
Soalan
Diskriminasi (d)
Item
118
=0.273
22
2
20
D=
Baik
D=
Tidak Baik
D=
D=
119
=0.182
22
2
dan dicuba sekali

Diskriminasi

rendah.
Sangat Baik
Diskriminasi
yang amat tinggi.
positif Bilangan pelajar berpencapaian tinggi Item

amat
sesuai
diterima.

rendah.
Sangat Baik
50
=0.455
22
2
23
Tindakan
yang amat rendah.
94
=0.455
22
2
22
yang sederhana.
Penjelasan
rendah.
76
=0.091
22
2
21
Pentaksiran Item
Diskriminasi
yang amat tinggi.

amat
sesuai
diterima.

rendah.
Kurang Baik
Diskriminasi
yang rendah.

dapat menjawab soalan ini dengan betul dan dicuba sekali
lagi.
rendah.
No.
Indeks
Pengkelasan
Soalan
Diskriminasi (d)
Item
24
D=
Sangat Baik
72
=0.455
22
2
25
D=
91
=0.727
22
2
Pentaksiran Item
Penjelasan
Tindakan
Diskriminasi
positif Bilangan pelajar berpencapaian tinggi Item amat sesuai

yang amat tinggi.
dapat menjawab soalan ini dengan betul diterima.
rendah.
Sangat Baik
Diskriminasi
yang amat tinggi.

rendah.
Jadual 7 : Analisis Ujian Berbentuk Objektif dan Subjektif dan Tindakan yang Diambil.
amat
diterima.
sesuai

Indeks Kesukaran Dan Indeks Diskriminasi

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

You might also like

Indeks Kesukaran Dan Indeks Diskriminasi

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Indeks Kesukaran Dan Indeks Diskriminasi

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

INDEKS KESUKARAN

B = Bilangan pelajar yang dapat menjawab dengan betul

Julat Markah Penuh = Markah Maksimum Markah Minimum

Berikut adalah ciri-ciri nilai p :

Nilai maksimum p adalah 1.0 dan nilai minimum p adalah 0.

Jadual 1: Aras Kesukaran dan Pengkelasan Item

Tidak perlu diubahsuaikan atau dibuang.

Tidak perlu diubahsuaikan atau dibuang.

Jadual 2: Tindakan yang diambil selepas analisis daripada pengiraan Indeks

Analisis Item Beraneka Pilihan (Ujian Berbentuk Objektif)

Aras Taksonomi Bloom

Soalan ini perlu dibuangkan.

Soalan ini perlu dibuangkan.

Soalan ini perlu dibuangkan..

Soalan ini perlu dibuangkan.

Soalan ini perlu dibuangkan.

Soalan ini perlu dibuangkan.

diubahsuai atau dibuang.

diubahsuai atau dibuang.

Aras Taksonomi Bloom

Soalan ini perlu dibuangkan.

Soalan ini perlu dibuangkan.

Soalan ini perlu dibuangkan.

diubahsuai atau dibuang.

diubahsuai atau dibuang.

diubahsuai atau dibuang.

diubahsuai atau dibuang.

diubahsuai atau dibuang.

diubahsuai atau dibuang.

Aras Taksonomi Bloom

Soalan ini perlu dibuangkan.

Soalan ini perlu dibuangkan.

diubahsuai atau dibuang.

Analisis Item Berjawapan Pendek (Ujian Berbentuk Subjektif atau Struktur)

Indeks Kesukaran (p)

Julat markah penuh = 4

Aras Taksonomi Bloom

diubahsuai atau dibuang.

Indeks Kesukaran (p)

Aras Taksonomi Bloom

Julat markah penuh = 4

Jumlah markah = 144

Julat markah penuh = 4

Soalan ini perlu dibuangkan.

Julat markah penuh = 4

Indeks Kesukaran (p)

Julat markah penuh = 4

Aras Taksonomi Bloom

diubahsuai atau dibuang.

Jadual 4 : Analisis Ujian Berbentuk Subjektif serta Tindakan yang Diambil.

kurikulum, iaitu yang tidak boleh dikuasai pelajar pandai

setiap tajuk pengajaran yang diuji

yang tidak ditekankan semasa pengajaran atau langsung tidak diajar

N=bilangan murid yang terlibat dalam ujian.

n=bilanganmurid yang berpencapaian rendah atauberpencapaiantinggi .

Rachel Awing Robin

Patrick Kong Ben Wen

Murid berpencapaian rendah

Murid berpencapaian sederhana