Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 15

1

/k`Rok ekuqk-foxzga f}tdqys


yhykpdkjkqrk%A
fLFkRok xk.kxe.Mya iqujxkr~
JhioZrL;kVohe~A
=krqa Loh;tukuusd ruq/k`d~
;ksHkwr~ f{kfra Ik;ZVu~A
lks;a Jhujflag-ln~xq:oj%
dq;kZr~ lnk e~xye~AA 1AA
ekuuh; vkIiklkgsc]
d/khdkGha vkiys ^lqcks/k xq:pfj=*
^iksFkh* ;akph f}rh;ko`fk ^lkFkZ xq:pfj=*
dk<ky] R;kosGha ek;k ;k ys[kukpk vok
djkok vlk fouafriwoZd vkxzg vkgs-

vkf.k
Eg.kwu
fopkj
vkf.k

rlk fopkj vokeso djky rlsp ;kfkok;


vk.k[khfg eksykph Hkj ?kkyky vkh Qkj eksBh
vis{kk eh ckGxwu vkgsch- vkj~- Bksacjsfok;kuqef.kdk

gk ,d uequk letkok

v/;k; 1 eaxykpj.k
-1 nkoanu &
2

x.kirh Lrou

laLr yksd
1 rs 16

3 kkjnk ueu

17 rs 26

4 czk fo.kq egsk

27 rs 34

5 ;{k fdj O;klkfn

35 rs 39

6 iwoZt tud tuuh

40 rs 45

7 xq: oanu

46 rs 49

8 -ljLofr xaxk/kjkpsa fuosnu 50 rs 57


vkf.k xq:pfj= ekgkRE; dFku
9 uke/kkjdklaca/kh izkLrkfod 71 rs 82
10 uke/kkjdkph xfHkZr fuank:Ik Lrqrh
82 rs 142
11 uke/kkjdkl Jhxq:ph HksV 143 rs 149

xzaFk okpukP;k vkjaHkh


-1

2
3
4

l t;fr flanqj onuks----------;k dqUnsUnq rqkkj gkj /koyk-------ewda djksfr okpkya------------Jw;rak nso nsosk--------------

Jksrk ok Jh leFkZ iakMqjax gjhA oklqnso gjhAA


vo/kwr fparu Jh xq:nso nk
xzaFk okpukP;k varha

1
2
3

;n{kj inHkzVa ek=k ghua p---------vijk/k lglzkf.k h;UrsgfuZka e;k-------djpj.kraokDdk;ta deZtaok----------

gsa vkf.k vkk i)rhps vk.k[kh dakgha yky


v{kjakr Nkikos- fHkMkakP;k ^lkFkZ Kkusojha*r vkgs
rlslkFkZ ^xq:pfj=k*lkBha dakgha lwpuk
1 iksFkh:iakr Nki.;kl gos- iqLrd:iakr udks2 iksFkh vkMoh /k:u iku myVY;koj ojP;k
ikukoj vksO;k vkf.k rsFkY;krsFkas lks; Eg.kwu
[kkyP;k ikukoj vFkZ- iku myVwu vFkZ ikg.ks xSj
lks;hps gksbZy- iksFkh m?kMwu /kjY;koj dks.kR;kfg
vksO;kcjkscj R;kpk vFkZfg ,dkp fV{ksiakr ikgrak
;sbZy- lgtrk lk/ksy3 v/;k;akph vuqef.kdk ueqU;kizek.ks iksFkhP;k
lqjokrhl 51 v/;k;akph laiw.kZi.ks |koh vkf.k
izR;sd ikukoj khkZd ;k Lo:iakr] ikuakP;k

vuqjks/kkus frP;akrhy rks rks Hkkx vlkok- R;kiq<s


vksO;k eakd vlkok4 ^pfjra ifo=a*;klkj[;k pqdk lq/kk:u ?;kO;kr
5 ksoVh pqdk jkg.kkjp rsOgak mke eksBs kqf)i=
tksMkos6 ^izR;; ?ksrak jksdMk vuqHko* ^ikiakps nksk*
vls dakgha kCn-iz;ksx dk<kosr7 ljLorh xaxk/kjkus tjh okijyh vlyh rjh
vuqoknakr vlyh Hkkkk oki:a u;s- mnkgj.kkFkZ
^rkjd* gh ck;cyh Hkkkk okVrs- R;k,soth
^m)kjd* vf/kd ;ksXk vkgs8 ^osnokD;akP;k lk{khus* gs rlsp- R;k,soth
^;kyk izek.k osnokD;sa vkgsr* vls vlkos9
^bafnz;* vls lafnX/k udks- eqGakizek.ks LoPN
uakefunsZk djkok10
laLr yksdkoj eqGakr Vhdk vkgsrprjhfg T;koj Vhdk ukgh] R;akps tls vFkZ fnysr
R;kizek.ksa lokpkp kCnk% dalakr vFkZ |kok11 ^vfXuehGs iqjksfgra* ^bks Rok* ^vXu v;kfg*
gs ea= dalakr Lojklfgr laiw.kZ |kosr- v/;k; 11v/;k; 26] 36] 37 vkf.k brjfg -dakgha]

;klaca/kh Lora=i.ks cjsp lqpokos vlk fopkj vkgsrr~iwohZ ,d egRokpsa fuosnu djrks&
^xq:pfj=k*pas ^yksdfk{k.k* gsa vR;ar eksykpsa
vkuqkafxd dk;Z vkgs- ljLorh xaxk/kjkpsa gsa dk;Z
iq<s pkyfo.ks vki.kkl kD; gksbZy vlk eyk
fookl okVrks- Eg.kwup lqpokos okVrs dha] v/;k;
26] 36 vkf.k 37 ;kfok;ha vki.k dsoG
vuqoknd vkh Hkwfedk Bsowa u;s- vkrak ;k dk;kZpsa
Lo:i lakxrksljLorh xaxk/kjkP;kosGha vxnh lkekU; czk.k
vlyk rjh R;kyk osnkpsa izkFkfed Kku vkf.k
czdeZ voxr vls- ^r Eg.krk rkd* ;k U;k;kus
R;kyk dsoG lqpfo.ks ,o<kp dk; rks izu gksrkckdh loZ dakgha ijaijsus feGr vlsvki.k Eg.krks] Kkusojh] nklcks/k thouakr
fdrh mrjyk\ ;kp i)rhus vls EgVys dha]
^xq:pfj=* thouakr fdrh mrjys\ rj R;klkBha
fdrhfg ikjk;.ksa dsyhs rjh tksi;ZUr v/;k; 26]
36] 37 ;koj dks.kkdMwu foLr`r Vhdk-fVIi.kk
gksr ukghr rksi;ZUr gs kD; ukgh- xzaFkkph ikjk;.ksa
dsyh rjhfg tksi;ZUr R;akr fyfgY;kizek.ks dls

okxkos
gsa
uhV let.kkj ukgh rksi;ZUr
rks xzaFk vkpj.kakr vkyk vls Eg.krak ;sbZy
dak\vkt loZlk/kkj.k fo|kF;kZyk ojhy rhu
v/;k;akrhy fok; c;kp vakakr uohu okVrkr;keqGsa vk/kqfud r:.k fuBkoku gks.kk,soth uqlrk
J)kGw gksrksljLorh xaxk/kjkus dakgha dkG fk{kdkph
Hkwfedk Lohdk:u yksd-fk{k.kkpsa gsa vkuqkafxd dk;Z
dsys- rsOgak vuqokndkphfg ghp Hkwfedk jgkoh vls
eyk okVrsojhy rhu v/;k;akr veqd ,d ea= Eg.kwu
veqd ,d deZ djkos vls T;kosGha EgVys tkrs
R;kosGha R;k ea=kpk dsoG vknh fnyk tkrks- rqEgha
Eg.kky ^laiw.kZ ea=klkBha R;k R;k iksF;k igkO;kr-*
ijarq gh fk{kdkph Hkwfedk gksbZy dk\ czk.kkus
xq:auk czk.kkpk vkpkj dks.krk] vlk izu
fopkjY;koj ^czdekZP;k iksF;k vkgsr] R;akr ikgwu
?ks* vls xq:auk Eg.krk vkys vlrs- fdaok vls
mn~xkj xq:aP;k rksaMha ljLorh xaxk/kjkyk ?kkyrk
vkys vlrs--ijarq vls dakgha u djrak brD;k tqU;k

dkGhafg R;kekukus fdrhrjh foLrkj dsyk vkgs- ex


vktP;k dkGha ;k v/;k;akpk vuqokn fdrh
foLrkjkus djko;kl ikfgts gsa dk; lakx.kkl gos
vls FkksMsp vkgs\ iwoZlwjhaph laink lakHkkGwu Bso.ksa
fu%lak; xkSjokLin vkgs- ijarq frP;akr ok< dsyh
rj rs uohuakpk frjLdkj djrhy dk;\
v/;k; 36&
-1 iakp ?kfVdk jk=hl vFkkZr~ igkVs] Eg.kts
- fdrh oktrak R;kpsa LiVhdj.k djkos2 ^Jhxq:Lej.k* ;klkBha fdafpr~ fo/khlg
,d fdaok nksu lqanj yksd |kosr3 czk fo.kq egsk /;ku ^HkfekxZnhi* ;k
vkiY;k iqLrdakrhy yksd |kosr4 uoxzgklkBha laiw.kZ uoxzgLrks=- lw;Z dsrw
lud luanu vknhlkBha ^dqoZUrq losZ ee
lqizHkkre~* ;akrhy fuoMd yksd |kosr5 -czdekZrhy izkr%Lej.k R;akrhy kD;
rso<k Hkkx |kok6 vkpeukpk fo/kh] fl)sojkkL=h fp=ko
;akP;k iqLrdko:u vFkok ^vk;kph fnup;kZ*

;k iqLrdko:u FkksMD;akr mke izdkjsa fokn


djkok7 HkLe/kkj.k fo/kh] Lukufo/kh bR;kfntkLr foLrkj djhr ukgh- dsoG lwfpr
djrks- vki.k ;k loZ xksVh mke tk.krak
vkgakrpeyk ;akrwu egRokpk eqk gkp lqpok;pk vkgs
dha]tsFks ^f=lqi.kZ* vlk mYys[k vkgs rsFks rsa
vFkkZlg- ^ioeku* EgVY;kl rsafg- ;keqGsa dk;
gksbZy\ 50ikusa ok<rhy-eh Eg.krks ok<aw |k uk!
vki.k gk vuqokn dsyk ;kph rjh dk; t:jh
gksrh\ fdrh yksdakuk gh xksV ilar iMyh\ gsa
,o<s dV dak Eg.kwu\ ekkklkj[ks pkj osMs lksMwu
|k-i.k brj fdrh t.kakuk R;kpsa eksy letys
vkgs\ rjhfg vki.k xq:-lsok Eg.kwu gsa ,o<s
ftfdjhpsa dke dsys uk\ vki.k xq:lsok pks[k
ctkoyh i.k xq:dk;kZps dk;\
eh Eg.krks R;kizek.ks dsys rj dk; osMsi.kk
gksbZy\ vkf.k ;kyk osMsi.kk Eg.k.kkjk vkiY;k
vuqoknkyk rjh kgk.ki.kk Eg.ksy vls eyk okVr
ukgh- rks ljG Eg.k.kkj] ^ewG xzaFk iqdGp lqcks/k

10

vkgs] dkkyk ;k ek.klkus ,o<s dV milys\


;kyk mkj vkgs\vkf.k tj ulsy rj ekkk
Eg.k.kkykfg vki.k udkj ns.kkj ukgha] rsa ekU;
djky vkh vis{kk vkgsrqeP;k ;k vuqoknakr 60@70 ikuakph Hkj
?kkykoh ykx.kkj vkgs- ts Qkj yakcypd fo/kh
vkgsr] R;klkBha pakxY;k iqLrdakpk rsFkY;krsFksp
gokyk |kok ykxsy- dkj.k r:.k oxkZyk dks.kR;k
fo/khlkBha dks.krs iqLrd igkos gsfg Bkd ulrsxk;=h mikluslkBha ^iz.koksikluk*& oS| vkf.k
^xk;=h foKku*& JhiknkkL=h fdatoMsdj- tso<s
kD; gksbZy rso<s kD;rso<h esgur ?ksu
rsFkY;krsFkas lqLiV gksu tkos- mnkgj.kkFkZ
;tqosZnkph usedh dYiuk ,d nksu ikuakr fnY;kl
^iklk* bR;kfnlaca/kh FkksMhQkj dYiuk ;su ikB
dj.kkjkl xksMh okVrs- ,d osxGsp lek/kku feGrsarqEgkl okVsy] gsa kqDydkB ekkkekxs
yko.kkpk gk m|ksx rqEgh dak djrak\ rj R;kyk
mkj gsap dha] nqljs vuqoknd Eg.kwu iqdG
fu?krhy i.k gsa dk;Z -R;akP;kdMwu gks.kkj ukgh- tj

11

vki.k gsa dk;Z dsys rj eh fu%lak; vls Eg.kwa


kdsu dha] ^lkFkZ xq:pfj=* gh vR;ar eksykph oLrw
ekuuh; nakMsdj vkt r:.k fi<hP;k gkrha nsr
vkgsr-iwT; dkerakuh Hk;adj ifjJe ?ksu xq:lsosar izFke eakd feGfoyk- eh xq:pfj=kojhy
ok~e; ckjdkbZus pkGys vkgs- iksF;akP;k vko`;k]
rGVhik] xksVh:i] dFkkud:Ik iqLrdsa gs izdkj
pkywp vkgsr- ek= vki.k dsysyk laiw.kZ xq:
pfj=kpk&R;akrhy izR;sd vksohpk kCnk%vFkZ gh
viwoZ xksV vkgs- gsa ,o<s dVlk/; dke d:u
vki.k xq:pfj=klaca/kh usedh vkf.k eguh;
dkefxjh dsyh vkgsEkk>sa vkOgku vkgs dha] iwT; dkerakP;k
uarj vki.kkfkok; dks.kkpk uacj ykxrks gs dks.khfg
nk[kowu |kos- ;kiq<psa ek>sa Eg.k.ksa vls dha]
xq:lsosar vki.k vkiyas LFkku feGfoys i.k rsa <
>kysa vls Eg.krk ;sr ukgh- R;klkBha eh Eg.krks rsa
laiw.kZ dke jkfgys vkgs- oLrqfLFkrh vkh vkgs dha]
xq:pfj=klaca/kh ftOgkG;kph izhfr fuekZ.k >kyh
vkgs- vkf.k vkiY;k JsBRokph eukseu lk{k iVyh
vkgs Eg.kwu gk vR;kxzg-

12

-iksFkh vkf.k vFkZ gh nksu iqLrdsa gk fofp=


izdkj >kyk vkgs- nqljh xksV Eg.kts Kkusojh]
Hkkxor] xkFkk] v/;kRe jkek;.k bR;kfn loZ xzaFk
lkFkZ Nkiys xsys vkgsr- xq:pfj= gkp viokn
jkfgyk vkgs- lksuksiar ekeakP;k Kkusojh izek.ks lqanj
v{kjakr] eksB;k vkdkjakr] iksFkh:iakr vls ^lkFkZ
xq:pfj=* ikg.kkl feGkos vkh xksM vkkk ekkk
euakr ?k tho /k:u jkfgyh vkgs;akr ,d egRokph lwpuk vkh djkoh
okVrs dha] ;kps xzkgd Eg.kts xq:pfj=kpsa ikjk;.k
dj.kkjk vH;kld uOgsa] rj J)kGw vlk Qkj eksBk
oxZ vkgs- rsOgak eq[ki`B vkf.k fp=sa briklwu brj
loZ xksVhfok;ha R;akps J)kladsr fopkjakr ?ksrys
rjp vkiY;k Jekps pht gks.kkj vkgsbfr ys[kulhek

13

Xkq:pfj= % cfgjax foospu


xq:pfj=kP;k fokskr% varjaxklaca/kha cjsp
fyfgys- ;k xzaFkkpsa cfgjax dls vl.ks t:jhpsa vkgs
;klaca/kha ek>h dYiuk dk; vkgs rh eakMrksifgyh xksV vkh lqpokoh okVrs dha]
^xq:pfj=* gk deZekxhZ miklukij vkf.k dakgha
izek.kakr ea=kkL=klkj[kk vlyk rjh eq[;r% rks
^ojn-xzaFk* vkgs- ikjk;.kkps Eg.ktsp [k;k vFkh
vuqBkukps loZ fu;e R;kyk ykxwa gksrkr- rsOgak
Kkusojh] nklcks/k ;k xzaFkkis{kak rks cfgjaxkus
oSfkBkiw.kZ vl.ksa vkokd vkgs- R;keqGsa rks
nk-Hkakuk fu%lak; fiz; gksbZy-1 ukgh EgVys rjh [kGheqGsa vkf.k ckUM
vlY;keqGsa nk-laiznk;akr rks frrdklk ekU; gks.kkj
ukgha- lqV;k ikuakph iksFkh ikjk;.kkyk vf/kd xzk
ekuyh tkrsa- iwT; dkerakph 16 :i;akph iksFkh
yksdfiz; >kyh R;kpsa gsap dkj.k vkgas-

14

2 lgtx;k gkrkGrak ;s u;s vlk eksBk


vkdkj gsa vxnh nkZuh oSfkBk gksbZyikjk;.kklkBha vlysyh iksFkh vlk Hkko euakr
fuekZ.k gksbZy- ukfo.k okVsy] vkdkZ.k jkghyvkdkj ok<Y;keqGsa i`Bla[;k deh gksbZy- vxnh
ikkG vkh eksBh iksFkh fnlsy- laj{k.k-QGkakP;k
vk/kkjsa etcqrh jk[krak ;sbZy3 -vkoj.k Eg.kwu fioGs jskeh dkiM] R;akoj
loZ= ^^-fnxacjk fnxacjk JhiknoYyHk fnxacjk-** gk
nk-ea= Nkikok4

tkfgjkr nsrakuk&

[kkl lIrkg-ikjk;.k dj.kkjklkBha cq)kk


r;kj dsysyh oSfkBkiw.kZ iksFkh !!! gk vlk
vkotwZu mYys[k djkok- xq:pfj= ojn-xzaFk Eg.kwu
ikjk;.k dj.kkjakuk lqo.kZ-laf/k !! ;P;;kor~
kCnklfgr iz;sd vksohpk vFkZ vlysyh 52
v/;k;h ^lkFkZ xq:pfj=* iksFkh ! 26] 36] 37
bR;kfn v/;k;koj LiVhdj.kklkBha] laiw.kZ ea=

15

vkf.k ea=kFkkZlkBha rlsp fof/k-fo/kkuakP;k [kqykkklkBha foLr`r ekfgrhph lnjsa vkf.k ifjfkVsa
vlysyh vkh lokxlqanj viwoZ iksFkh !!!!
5 okMh vFkok vkSnqacj vkkp fBdk.kha dakgha
izfFkr;k egkjktakuk ,d= vkeaf=r d:u -vkf.k
R;akpk lRdkj d:u] R;akP;kp gLrsa gk izdkku
lekjaHk Ogkok vkf.k R;kpsa o`k QksVkslfgr vlysyh
,d iqfLrdk ;k iksFkhcjkscj eksQr |kohnk-Hkakuk ;keqGsa vkiqydh vkf.k ftOgkGk okVsyvki.k ekxs jkgwu vFkiklwu bfri;ZUr gk
loZ lekjaHk R;akP;kdMwup ?kMfo.kakr dkSkY;
nk[kfoysa rj rsa vkiY;k lkFkZ iksFkhpsa Hkfo; Eg.kwu
vfrk; Qk;nskhj gksbZyekxhy vkf.k gsa vlsa loZ ys[ku tj
vki.k fopkjakr ?ksrys vFkok rls ?ks.ks vki.kkyk
kD; >kys rj eyk fookl vkgs dha] vkiys
^lkFkZ xq:pfj=* gk xq:-Hkakuk veksy Bsok gksu
jkghyvkse~ rr~ lr~

You might also like