blVl

^,^
(i,tjaw jmisioiics

liiijiis

CYMUAM

clalemporis ml supeiveiiiuram

riuiiein, qiia: revelabiiur in nubis {lioin. vin,

ut posl tornienla el

lci

iip;>lici:i

IkjIo

ad paradisum lriumph:iiilcin

Adain peccator ejcctus

esl, illuc,

rcdirc

sed rcslituio paradisus cxbibetiir

ct

quanta securitas exire

prcssnras

et

angustias gloriosnm

Tam

slus!

incntisiiicoluuiein,laudemdevotionisillustrcin,comi-

lcrris repciile subtraheris,

vcnire coeperii

vindiclam de ininiicis

iepon:iris.

rcceplurus, lateri eius assislerc, ciim sederil judica-

cobxredem Ghristi lieri

Aiigelis adaequari,
cuni Palriarcliis cmn Aposlolis , cuin Proplictis cxKstis rcgiii posscssione Ixlari? Uas cogitationcs qua;
luius,

1i

qiuc possuiit

toi

felicitcr

migrandi

mo-

claudcre in

mHilem,

iieril.

f
quaiila velocitas

Ut

iii

'.

"*

vinci noii

Vel

si

polerit virius

accersitio anle pr.Tve-

sinc priiiio non eril (ides

qu;i!

mnr-

eral ad

Sine d:inino leinporis inerccs

lyriiiin pra-paraia.

incnta su-

dice Den, rcddiiur

pcraie? Dural foriis el slabilis rcligiosis mcdiiationibus fundaia mens , et advcrsus omiies diaboli lcr-

regnis coDJcslibus

U:ec oporiet menle ct cogiiarninc comnocie meilitari. Si t.ilem |iersoculio

plecii, lia;c die ac

inveiierii ' Oei

ad pra.lium pfompta

persccutio polcstf vincere

tcinporalis

cxire inier

laelum,

liinc

ccptissimum munns, incorruplam lidem et viriutcm

cum cum

vila

menlo oculos, qiiibns bomines videbaniur ct muiidus,

et aperire eosdcm staiim ui Dcns vidcaiur ct Cbri-

prostralo co qui aiue

drjeceraii', lropbaeaviclriciareporlare,offcrreleo.nc-

tari

sed aclcrna reparalur. Quaiila esl digniias

cxiinguiiiir,

ctuiide

persecuiionibus lerric, scd palet coelum

in

el solida corroljoral. Clau-

'^^

rcna,

diaqnanto poiior el majnr csl gloria, viclo

'

'

animus imniobilis pcrslal

fides ceria

minaiur Anlicbrisliis.scd Cbristusluctiir ; mors inferocciso inundus eripiiur,

iiir, scd iinmorlalilas sciiuilur

pi;emia divinapercipiat? SimilitilMissivciilaribusgloriosura cst ut liostc devicto rcdcant iii paii-iain tiiuraplianies.

miiias nuinili

ei

fnUirorum

dunlur

viribus elahorcl ad Uiiilain clarilaergo non omnibiis

tcm pervcniie , ul amicus Doi liai, ul cum Cbri.-io

slalim gaudeai

rores
queiii

18). Qiiis

G7G

in perseculione,

iiiililia

in

ju-

pace,

conscieniia coronalur.

'

LECTIONES VARIANTES.
'

Triumpbanles Borf. 2, 5, 4.
Dcceperal lain. Ebor. NC.
1,2.
I'crsi'cutlones possUDl Bod.
'

''

il
"^

1.

Bod. 1,2,

2.

Lam.

rcfiwscnlaliir

Codex

i.

Voss.

I,

2.

Hod.

I, 2,

5'

Impr.

BALUZII NOT.E.

STEPII.
.

NC.

1'erseculor invoneril Hod. 3.

'
1'rjelium destinata Bod. 5.

Ueligiosis imilulionibus Voss. t.

Fidcsgrata Vos$. 1.

Ailerna reparaiur

Sic Inm. Ebor. Lin.

4. Beii. Ver. Clauduntur oculi

B yiiaiita felicilas Uil.

Voss.

o, i.

Scguierianus

mternilas

(^

Si lulem persccuiio. Codex Tiiuanus et Gratianopo-

el edilioncs Spirciisis ci Morellii "babcnt si

lalem perseculionis dies Clirisli invciierit mililein. lla

lilanus
etia

ferme codex

saiicli

TESTIMONIORUM

Arniilpbi.

LIBRI TRES

ADVERSUS JUD/EOS.
CTPRiiiiis Quirino '
lili

fuit,

cbarisime

saliriem.

filio

Dominus per &cripluras sanctas crudire

Oblempeiandiim

dcsidoriu tuospirilali

siiua pcliiione diviiia

magislcria poiscciili

dignaiiis est

iiiipciisis-

iios

quibus

ejns pura

'

',

et

ut, a lenebiis crroris

''

candida himinaii, viam

et

insUucre

abducti ct
vitac

liicc

pcr salu-

LECTIONES VARIANTCS.
"

A(l

yiiiriiuim, (lc Siicramciito r.lirlsli ,Vf. I.

IrtiH. l.ibor advci.siisJiitlitosacm. Er.Mun. Mur.

llod. 2.

Kpistola

SicAr. Bod. 1, 2, o, J.
lirutlire et inslituerc Oxoh.
'i

'

f.Mihaiii ad Ouiriimiu. I.in.

o
Ouirino suo, S. NC. <i.

tm,

clianssimc ttod.

1.

Tku. Veron. Benev. Foss. 3.

ronobrosi orioris caligine Bod. 1. Voss. 3.

El per lucpin ojiis piirain ol caiididam illuminati Bud.

llUimiuari Voss. 3.

Ad

luccin, elc. Lin.

STEPH. BALIZII miJE.

Si qiia sunt loca
biis

inOperibussanfti Cypriani deqni-

promintiari non

possit

e.i

ecrtc

"illiiis

cssc

id

vcro

Spirenst, iii veteri Vencta , ei in ca quam

Uuinboldiis procuravit. Erasnnis tcrliam cmisil cx
coJicc scripto nionastcrii Cciiiblacciisis. Sed quml
odilioiift

in priinis afforri poiest dc libris Fcs(;iomon(mad

OMniHiim. Plures eniin coilicos plus Iiabcnl quam
vidgala' editiiines, alii miiius. Ilaqiie, quoniain impossihile est discerncre ea qiw) verc Cypriaui sunl b
lis qu:c
iios
post illiiin a stndiosis addila sunl
rciiiiuimus ca (pia; vulgo
leguntur in cdiii(mibiis ct
ea addimiis qiiae reperl:i
mdiis simt in a liqiiis

saiicins

noslro addcn-

Cilat lib

:i

excmphirilnis
les.

inaniisoriplis,

lorro duo lanluni

iiihil d(>

priores

libii

exslaiil

in

probabilins sibi vidcri aii boc opnsiion esse Cyoriani,

in ill pr.clcr prairalioncm numqnam aiiclor
siiiiin
siylnin cxerat, (|iiamvis id veriiin csset , qiiod
coile noii esl, argnmenlum isnid levissinniin esl, iiti
qiiia

ct

illiul

cl D,

iil

Nam

(|uod dc icriio libro opinatiir Piiorius.

Aiigiisiimis librns isios iani|iiaiii Cypriani
iv, conlra rfiios t>is/o/(ts /Mdg aiiorHm cap.8
adnotavit Pamcliui, qui aliasquoque proba-

'fl'STlA10!SIORU.M LICKR.

(.77

lcncamus. Et quitlcm, sioui [KMisii,

laria sacranicnla

a nobis sernio coniposilus el libelliis

ila

breviante

"

non copia

latiorc

diocri.s

digesius esl
^

ut

qn;e

dilfundcrcn)

menioria siiggerebal

quantnm me-

quam

IV.

sum

VI.

liber

longior spargit

'',

scd subiiliorecompcfl-

quod iegitur lcnnx memoria custodit. eomplexus sum vero libellos duos pari a;qualiiaio moduiratos 8
uuuni, quo ostendere enisi sumiis ^, Juda:os,

Dco

ante pra^dicla, a

'

tdto

orbc

proiiierenles

et

venicules.

IX.

prsediclus
prinia fidei

spiritalium

Nara nos nunc de divinis fontibus

dicum quod

libi

""

"

accesseris.

1.

Quod juguin

essei, el

teatamtnlnm novitm dari

ulia el

velus

cessarei

et

velus evucuarelur, et

velerct

nocuin

'

in-

jugnm novum

cessaluri essetu,

doinus
cessarel

ei

lemptum Dei

lemplum

vetiis,

Cliristus
ei

novum

XVI. Quod sacrificium vetus evacuarelur

el

novi

et

'

futurus
inciperct,

nomn

celc-

braretur.

XVII.

ad eosdem

valcre.

sficcrdotium

Quod

velus cessarel,

el

novus sa-

cerdos venirel, qui in wlernutn futiirus essel.

XVIII. Quod prophela alius sicul Motjses proinissus
sii, scilicel

'"

cessa-

'i.

XV. Quod

implevimus mo-

nobiscum pariler potaiurus

fdi
te,
Oplo
cbarissime, semper bene

esl,

inciperent.

inlerim ndtteremus. Bibere uberius"

divin.TB plenitudinis fontes

diaposiiio

XIV. Quod pailores

perlegenli.

ct saturari copiosius poleris, si tu

quoqiie

Moyscn duJa

durelur.

et

volumina

ct

noca dari hnberel.

le.v

Quod

Xlil.

quse
prosint ad
iineamcnla formanda. Plus roboris dabi-

versa Librorum

sit,

ciperel.

magis ac magis inieHectus cordis operabilur

scruianti Scripiuras veteres ac novas plenius, et uniliir

perdiluri essenl, et lerrnin quain

lex prior, qucv per

XU. Quod baiHisma

legeniibus interim

nisi

spirilulis reproinissa sit.

Quod

hiiberel

est,

Clirislus veiiissel.

Quod Uierusalem

X. Qi.wd

sacraniciuum, qiiod idem venerit

qni sccundum Scripiuras annuntialus esl, et gesserit ac perfecerit universa qnibns inlelligi el cngnosci posse
"^

qmiu

tura esset.

XI.

de omiiibiis gcniibus ac de
Ilcm libcllus alius coiuinet

Cliristi

Judui non

iiilcllecluri

posse Jiulceos inlelligere de Svripluris,

A'i/i!7

secunda

sisse, ei

nura

sancliis

Scripliirds

VH. llem, quod essenl amissuri lumen Doniini.

Vlil. Quod circumcisio priiiia cariialis evacuala

rcces-

indulgcniiam Domini, qua>. sibi jam pridcni

dala et in poslerum promissa fuerat, pordidisse, successisse vero in coruin locum C.hrisiianos fidc Doini-

Quod

acceperani, reticiuri,

quac fnerant

coijiiituri,

prius crcdideiiiil inClirisluin.

id

secundum

Doiiiiiiiun iccijue

piwdicluiH qnod

inleUecliiii, iicqiic rcccpluri cssciil.

bus poslea

Iraclanlibiis malcriiini prscbuissc

Y.

iiilc

esseul, inlellicjiaulem liuhercnl in uovissimis leiupori-

videamur. Sed et legenlibus breviias ejusmodi pliirimum prodest, dum non inlellecliim legeiitis et sendio

Aiile

ucque

anncxis necessaria quseqne colligercni quibiis non

lani Iractasse

cos

el

[cceriiil.
ill.

>,

exccrpiis capiiiilis el

'',

(i78

H- liem, qitod Prophctis iion acdideriiU

compendio

scribebantiir

sed,

qui leslamentiim

twvam

durel, et qui

ma-

gis audiri deberet.

CAPITULA.

XIX. Quod duo populi prwdicli

Judwos in effentmn v Dei graviler deliquisse

Domintun dereliquermt ei idola secuii siiil.

sint, tnajor et miuor ,

"
id est velu Judteortm, el novus
qui esset ex nobis

quod

fulurus.

LECTIONES VARIANTES.
"
dif;.

g,

>

^
ii

'^

f
'i

i>

i. Brevi dig. Bod. 1, 2. Brevi ad te

Spir. Compendiosa brevitate Yoss. 5.
Scribaiilur ].in.
Laiior Bod. i.

Suggesserat NC. 1. Imnit. Bod. 2.

SijarHcret Ver.
Uttliorc conipcndio Ver.
Pari qualilale Veron. Moderatus Voss.
Simus, exciisi plerique. Sumus Oxon.

1,2,5, .f. Lin. NC. 1. Voss. 4.

Kidem Uomini Bod. 1. 3. Voss.
'

Brevi ante Voss.

Jam advcnerlt NC.

Agnosci posse prsediclus est Lam.

Posset, sicut prffidictus esl Voss. 3.
1

"
"

Oxon.
Legcnli
Librorum volumjna Lam. lin. NC.

NC.

1, 2.

Lin.

libi

1.

Divinac plcnitudiuis foiite Voss. 3.

Bil)ere liberius Bod. i.
V Offcnsa Voss. i.
1 Deboret Voss. i.
'
Baptismus Voss. i.
' Novus Voss. i.
t
Teinpluiii Clirislus Voss. 1.
" Novis
iJorf. 1.

i.

ci;

codd. Bod.

i.

2.

STEPH. BALL7.1I NOTyE.

liones affcrt optimas ut osteinlal vere cssc Cypriani.
Qiiod ctiam adstruil observalio editionis Anglicanaj
ad librimi primum, el in pncfaiioiie ad libriim lcrtiuni. Quilnis

ego addo Fnlgentinm

lionum

suaruin in Evangclium Joannis cilare

captit
et quintiim liliri secundi
lanquam Cypriani.
Subtiliore. Codcx Veronensis et Corbeicncis M(i-

lerliiiin

in

tiore.

fragmeiitis, et Luppum abbateni Ferrarienscm in

Epistola 128, ad regein Karolum, cl iii libro de Iribus
Qua'slionibus cilare boc opiis lanijuam Cypriaiii. lla-

liana

episcopum

biii auteiii iiniim et

viginii excniplaria velera iiorum
iibrorum, qiiormii taincn qiiiiii^uc hiibenl (anliim libros duos priorcs. Liii.stleiii porro fcre argumenli
ruin islo Cyoriaiii operc est libcr de Pramissioiiibus el

Cognosci possrl. Ediltoquiedicitnr Gravti ct Pamcii;il)eiit pote,^l qiwd

ipsa si( qni prwdiclus esl. Sed
lectionciii iii niillo veienim exoiiiplarimu
cp;() li;iiic
iiei|iic exstai in Anglicanis ,
repeii qiiibus iisus siiiii
,

edilioniliiis aniiqiiioribus. An^^li laiiien

reiiuucriiiii.

ncqiie

iii

Legeiiiibus. Aiitea

swiptum cr.^vl kgenii tihi. Emen-;

cx codicc Vcroiiensi, cl cx Fiixcnsi cl IJccccnsi; lcgilimam aulcin essc baiic cniciidntiynem os-

prwdicliouihiLi Dei, ipii viilgo liiliuiliir Prospcro. C;bleriiin ailiiionco Eiasiiiuiii, (|iii
profcssiis csl sc pulare

tfiviiiiiis

boc opuj

teiidii ciiuin

iioii

c-bC Cypriani,

iii

initiu taincii /l)i(iwJ-

eam

pixfalio

libri lcrlli.

DIVI C\'PR1ANI

679

XX. Quod

cx geiitibus, qitain

fitios liabitura esset

XXIV. Quod

antc httbuisset.

Wl.

XXII. Quod panem

et

culicem

Cliiisii et

omnem

gratiam

ejusamissuri essent Judwi, nos vero accepturi,

novim iwmen

et

Ueittcs

(luam

qiiod

veniam possint

solo lioc Judcei accipere

deliciorum

in Cliristumcredilurd' essent.

QiiodGentesmagis

Clirisiianorum

Quod ad regnum ccelorwn magis

Juda;i pervemuiit.

synagoga

qiiot

G80

plure$ A XXIU.

quai prius slerilis fuerat,

Ecdesia,

si

siiormn,

Bnptismo

cjiis ablueriiit, el in

prwceptis

ejiis

occisi

C.liristi

sanguincm

Ecclesiam Iraiiseuntes,

obtemperarint.

benediceretur in terris.

TESTIMDNIORUM

LIBER PRIMUS.
CAPUT

JUD.EOS

I.

OFFENSAM DEi GRAViTER DELi-

IN

QUOD UOMISUM

(lUiSSE,

tcvit ct n^eclavil

DEBELIQUERIKT ET IDOLA SE-

CUTI SINT.
'
In Exodo populus ad Aaron
Exsurge et fac no=
bis deos qtu nos praicedaiit, quia Moyses, vir liic qui
iiof ejecil de JEgypio, quid ei acciderit non scimus

Jacob

cidis

caput

m.

meos

cor.AH.Domine^^^deliquUpopulushicdelictumgrande'-.
Fecerunt sibi deos aureos et argenteos; et nunc, si

aiidiebatis

me

autem, dele

libro

qitcm scripsisli. Et dixit Doininus ad

cens

',

quain dedi vobis

35).Ilum in Deulcrunoinio Sacrificuverunt damoniis,

ct non
Deo(Deut. xxxn, 17). Iiem iii libio Judicum
Et fecerunl filiilsraet quod matignum ' erat coramDo-

alienos ut serviatis

Deo patrum

miiio

/Eyypti,
simt, el

et seculi siint

''

offenderunt

servierunt Bual.

cl

siiorum,

et diis

deos gentium e qua:

Dominum
J

',

r.t

terra

circa illos

retiquerunt

Deum, C

Et adjecerunt filiilsraet
coram Domino, et servierunt

llcmWlic

iterum facere malignum

Uaat

qui ejecil

de

eos

atieiiigennrum, et retiquerunt Dominuin, et

nonservieruiitilti(Judic.\i,H-iZ).DereticiiisestJuda*',

ubominutio facta est

et

in Israet et in

Uierusalem, quo-

nium profanavit Jiidas sancia Doimiii,

in quibus

di-

que

inciietis

Misi ad vos ser-

iii

non

et

et

et

et liabitubitis in

patribus veslris a sa;cub

Et ilerum

eis, et

a neterra

us-

et

Notite ambutare post deos

tie

adorareritis eos ",

et

manuum vesirarum ad disperHier. xxv, 4-7 ).

vot, et non audistis me
Basiiion libro v iii Ilelias ad Dominum

me

deiidos "

Item

lucem viiltebum,

quissimis olfectaiionibus"^vestris;
ista

Aiite

neque inlendebatis auribus vestris, di

Moysen : Si quis
dciiquilante me, deteam iltum de libro meo (Ibid. 51:

Doiiiinus dicil

Converiatur unusquisque a via sua mala

in sa!cula.

et

pbopiietis non crediderint

prophetas.

me

tuberna-

11, 12).

"* interfecerint.

Apud Hicremiam
vos

sin

et liumilis efficietur in

ii,

{ilalacli.

- quod
'

Pre(Kxod. xxxii.l). IieiniUicMoysesadDominum:

dimittis ei delictum, dimitte;

dcos aiienos. Exterminabil Dominus

liomiiiem qui facit liwc,

in operibus

^Emulaiulo aniutatus sum Domiiio Deo oninipotenifi;

quia deretiqiicruntte fiiiilsrael, otlaria lua demolieninl

remansi ego
'
a me '
solitarius , ct quairunl animam meain auferre
a
III
Ilem
in
Esdra
Desciveruiii
(
Reg. xix, 10).
tuos inlerfecerimt gludio,

el proplietas

et

te^^et abjecerunt legem luam post dorsum suum

'

prophetas tuos inlerfeceruiu, qui obteslabanlur eos ut

revcrterenturad te (M Esdr. x\, 'id).
et

LECTIONES VARIANTES.
"
''

'

Retiqucriiii Thu. Foss. Corb.

Exsurgc,

fae

Boi.

Corb. Voss. 3.
1
Obaudicballs Foss.

2.

"

X"" 1"' ^"'''Precor, Domine Thu.toss. Corb.

,

Poi.ulus

graiide Foss.
'
Maligiiuni 0.ro/i. f.oulra Dominum Voss. 3. Maluni
corain loss. 1.
K Ueos a
genubus .NC. 1. Lin. Lamb. Tku. Corb. Benev.

^f^.
Circa
"'

liic

.,,

-11

illos,

cl

Tliu.

Lonlra

Uommiim

Lorb.Bod.

1, 2, 3, 1.

'

Ar. Lain.
Sic infrn.

NC.

i.

Lin. Thu. Foss. J)

hl iteruui fcccriiiit inaliiin ro.ss. i.

Uerelictus est Juda. Totu hwc
periodiis nd ApiiJ Hicvcm.deesltn Ar. Lam. iVC.1,2. Bod. i, 2,5,4. Thu.
)

">

"
2, 3,
o

^*"*-.'-

P^^^eliilus

est

Segmenium boc

scxdecim libris veteribus. Desidcraii etiam

'!" '"onuerunt Aiigli.
Apiid .Valachiam.
cdiiioiies. Aiigli isla

lia

omnes

libri

deesi

jii

in pleris-

ttem apud Malachiam : Derelictus est

iJiiicn liujus muiationis rationem dederuiit.
:

1>AP.

lianc

II.

Apud Hieremiam.

periodum decsse

in

Aiigli

Adoravcrilis, elne Spir.

t. Thu. Foss. Corb

Djspergeiidos

Kr.

Liii.

omnes

nullam

admoneiil lolain

undecim codicibus maiius-

NC.

Rem. Er. NC.

l, 2.

Rod.

1,

I.

i'osi>.

Ouajrunt auferre aiiimam Foss. Voss. 3

t
Y.im a mc Bod. 2, i. loss. 3, 4.
"
Discesscruiit a tc Bod. I, 2, 5. Voss. ii.
" Posl
corpus Bod. 1 4 Voss 3

NOTA.

cripiis, deest eliam in libro sancti Marlini

sis usi|iie ad apud Esaiam

Rasition.

veleres et

dclevcrunl in

lioc loco, et liansliileruiii posi verb.i, ci noii servieiniis

illi, ct posueriiiit

Rem.

p Iiem iii
Rcgum bbro ttod. 2. NC. 2.
"I
yKinulatus sum Doiniimin Dcuni oinuipolenicm
'
solus
Lam. NC. 1. Bod. 2. i. Lin.
Ego

STEPII. BALUZII

Afreclionibiis veslris, a sfficiilo Spir.

1, 2, 3, i. Foss. Corh.

NC. Lnm. Hod.

Laclanlius

lib. iv,

in tibro Basilion leriio. Alibi

Turonea-

cap. 11. liem llelias

Cyprianus ponit Reqiioriim

veicres posucriini Reqiim,

pro Rnsition. Sic plcriqiie

alii
Reqiwrum. Vide Eucberium in initio Coime/i(riorumin iibros Regum et scliolia Joannis Tilii ad Luciferiim Calariiaiium. Vide eliam Biblia sacra cx cdilioiie Boberii Slepbani

TESTI.MONIORUM LIBER

C81
CAP.

ANTEPR.EDICTUJI QUOD DOMiMM NEQUE

III.

co-

A'

682

1.

umbra deumbulabunt

Ev.ingelio cala Joaiinem

SENT.

eum non

Apiid Esaiam Audi, ccelum,

et

proebe

aurem

et

viinc ejns {Joan.

non cognovit,
peccalrix

et

scelesti; reliquistis

filii

me non

populus

Dominum,
''

liujus

videbitis J. Incrassnvit ^

non

auribus graviler audierunt,

gens
s,

et

et dic

et

revertanlur

et

vivai, et

dereliquerunl [ontem aqucb

detritos, qui

non poterunt

legere, Signaliis est

sermones

curem

illos

oculi

et

Me

tempus suuin, turtur

et

Cognovit

cum

est metatura. falsa

pidaverunt
verunt

et

'i,

Ilem apud Salomonem :

non invenient. Odio enim lia-

nte mali ^, et

fiet

et

Cor. x, 1). Iiem in Epislola

Obtusi sunt sensus eorum us-

evacualur

ad Dominnm, anferetur Ye-

atilem ut conversi fuerint y

'

lamentum

Cor.

(II

iii,

locutus

runt in operibtts Domini

et

Psalino Lxxxi

Non

45

).

cum

vos

Prophetis

sum

et

sunt sermones quos

adliuc essem vobiscum, quia

oportet adimpteri omnia quce

Item in

cognoverunt neque inieUexerunl

sum ad

Isti

Dominus

In Evangelio

14, 16).

perunl {Proverb. i, 28, 29). Item in Psalmo xxvii :

Redde eis relributionem eorum, quoniam non inteltexexxvii,

; quoniam
omnia hwc {Dnn. xii,

(I
:

post resurrectionem dicit

Psal.

apud

cognoscetis ea

implealur agnitio^

dispersio, cognoscent

buerunt sapienliam, sermonem autem Domini non rece-

siint.

Ileiii

; et usque in ItodiernHm ^, si quando

velamentiim
est super cor eorum. Mox
legilur Moyses,

Cltrislo

Domini reproba-

{Hier. viii, 7-9).

Quarunl

18).

que in htinc diem, hoc eodem velamento in lectione ve

teris Teslamenti manenle quod non revelatur, quia iii

(aeta

scribw confitsi sunt, sapientestre-

capti sunt, qtiia verbiim

In novissimo dierum

omnes sub nube fuerunt

ad Corinthios secunda

meus non

Domiiii nobiscum est? In cassum

et lex

qui in nebula

H,

{Isa. xxix,

i, 7). Item in Epistola Panli ad Coriiilliios prinia :

Nolo eniin vos ignorare, fratrcs, quia patres noslri

milvus

cognovit judicitim Domini. Qtiomodo dicitis: Sapientes

sumus,

libri ^; ei qiii in tenebris et

quoad discant mulii,

ii,

liirundo, ruris passeres r custo-

dicrunt lempora inlroiius sui, populus autem

dederis

si

{Hier. xxiii, 20). Ilem apud Danielem : Muni sermones " et signa librum usque ad tcmpus consummaiionis,

sibi tacus

"

quem

ad legendiim, dicct : Non possuin

enim. Sed in illadie audimt surdi

cxcorum videbunt

Hieremiam

Isa.

omnes sermones

lii

qui signalus est

liomini scienti litteras

Et erunt vobis

iibri

enim cor populi

effoderunt

dicit

sermones

oculos snos con

aqitam portare {Hier.

Item apud eumdein Domiiius

IV.'

sicut

apud eumdem Ecce sermo Domini factus esl

" voluiit illum
maledicliim, et non
{Hier. vi, 10).

13). Iiein

Apud Esaiam

videntes vi-

el

Iiem apud Hieremiam Dominus dicit

VI, 9-10).

eis in

11, 12).

i,

NISSET.

populo

cluserunt, ne forte videant ocutis et auribus audiant

corde inlelligant,

dedit

recepcrunt,

qui credunt in no-

JUD^El

2-4). Iiem

i,

{Isa.

'

et

eum

fierenl,

in indignalionem

el

apud eumdem Dominus dicit : Vade,

; Aure audietis, et non
isli
inteUigetis,
debitis, et

Yce,

semen nequam

peccalis,

illum sanctum Israel

misislis

intcltexil ^.

populus plenus

'^,

Dei

QUOD SCRIPTURAS SANCTAS INTELLECTURl

NON ESSENT, INTELLIGI AUTEM HADERENT I.N
NOVISSIMIS TEMPORIBUS POSTEA QUAM CHRISTUS VE-

CAP.

Domini sui<^: Israel aulem me

asinus prwsepium

filii

in

venit, etsui

", lerrii,

quoniam Domiims loaiius esl. Filios generavi el exaltavi,

''.
A(itiovit bos possessorem
ipsi aulem me reprobaverunt

suum

In sua propria

receperunt. Qiiotqitot

poteslalem ul

illis

Lxxxi,'5).

{Psal.

GNITLRl NEQUE INTELLECTURl NEQUE RECEPTUKI ES-

Itcm

''

scripta

sunt in lege

Psalmis de me.Tunc adaperuit

ut intelligerent Scripturas, et dixil illis

Moysi

illis

sen-

Quia

sic

LECTIONES VARIANTES.
^ Prsebe aures

Ar. Bod.

Lam. Tlm.

2. i.

1,

Corb.

Me spreverunt NC.

1)

1.

Bod.

2. Lin.

"

Foss. Yoss. 3. Sic

Tertul. el Iren.
^

i.

PrKse(iiuni Domini Bod. 2. 4. Thu. Foss. Corb: yoss.

Prssepem Ver.
Non agnovit Bod.

Populus non Foss.

Vse geuli peccalrici Ox^n.
t
Oxon.
Populo [ileno
8 Semen pessimum Bod. 1 5. Yoss. 4.
t Ad iracundiam provocaslis Ar. Lam. Lin. NC. 1 Bod.
cl indignaiionem misislis illiun, pro1, 2. Ad iracundiam
d

Un.

5, i.

'

Populo

Non

liuic

Bod.
Ar. NC.

aspicielis

1.

2. Voss. i.

Bod.

2.

'^

3.

lain.

Impleantur agnilione omnes Lin.

Hodiernum dicm NC. 1. Lam. Bod. 2.
Dominum Ar. NC.i.Lin. Lam. Bod.

y Conversus est ad
2. Voss. 3.
'

k Incrassavi enim Foss.

1, 2,

Libri biijus Voss. 4.

' In
novissimisdierum ross. 4.
" Mniii librum Ver.

3,

Corb.

Maledfctum, noii Thti. Foss.

Milvus cognovit Bod. o.
Hirunilo, passeres Corb.
Mfjecatura Afflig. Meiaiura vestra Bod.
Tltu. Bor. Voss. 3, 4.
Quserent me mali Thu. 1. Voss. 4.

'

vocaslis illum sancluni Voss. 2.

Et convertantur Corb. me Terlul. Ut curem Voss.

Non
pntuerunt

Toss. i.

Omnia

quse scripta Bod. 1. Voss. 3.

STEPH. BALUZII NOT^.

Cap.

III.

Prmbe

aitrem. Hacc est lcclio

omnium

velerumeditionum.PameliusmutavitexIideuiiiiisliliri
veieris, el qiiia apud TertuUianum lib. in adversus

Marcioncm

legilur in aures percipe.

Sane

editio Viil-

gata Isaia-. habet lectionem ipiain Pamelius proiiilit.

At, cum versio qiia Cyprianus ulebatiir ,diversa luerit a noslra Viilgata , valde probabile est veterum
editionnm scriptiiram esse meliorem. Coeteriim eam
confirmaiit tredecim libri noslri et sex Anglicani.

Praisepium. Revocavi leclionem editionis Spirenquam inveni eliam in decom libris nostris et in

sis,

Patrol. IV.

S.

CypRiA.

quatuor Anglicanis. Sane

in edilione noslra

sacrai Scripturae lcgitur prmsepe. Veruin

Vulgala

auctoritas

non probat ita quoqne legendum e<;se apud Cynam et la^ini scriptores dicebant oliin
prianum

illa

prmsepe et

preesepiiiin.
Vce, gens peccatrix. Ita resliliiimus ex fide veterum
libroruin, uli etiain fecimiis in libro de Oratione Do-

viinica, pag.
tationis.

Metaiura

207, ubi raiionem reddidimus hujus miifalsa.

Sex

libri

veteres habent melatura

veslra.

22

CYPRIANl

DIVl

883
seriptum eU, el
gere a mortuis

tertia die,

gentet (Luc. xxiv,

C4P. V.

Cbritlum pati et reiurprwdicari in ttomme ejus

tie oporlebal
et

pcr ipsum faclus

in ottmes
peccatorutn usriue

et remissatn

pcemlentiani

A tem in hunc mundum

judicalus

U-il).

non

Et,

lucem(Joan.

eredideritis.neqtie intelli-

CAP.

Si
9). liem Dominus in Evangelio
getit {Isa.
enim non credideritis quia ego sum, morietiiiiii in pcccatit vestris

tiam et

(ioan.

iilic

24). Fide autem slarc

viii,

mea

(Abae.

ii,

4).

Deo

et

Paulus ad Galatas

Itera

depulalum

<=

est

ergo quia qui ex fide sunl

Abraham

credidit

jusiitiam. Cognosciiis
hi sunt filii ^ Abialiw.

Providens aulem Scriplura

quia ex fidejusiifical
Gentes Deus, pranunliavit Abrahce quia benediceniur in
divitia

Terra vestra deserta,

vestram

alieni coniedent

eam;

deserla

el

mUaremur
nus

dicil

(Isa.,

7-9). Item

lapidas mitsos

gare fiUos tuos

ad

te

ITEM QUOD ESSENT

Yenite,

lerris

qui,

quod

Iteni,

11).

^t

ob

homiiiibusqiie

solus in qiio

'i,

Evangelio Domi-

CAP.IX.

Pro-

humanum

dclicla

genus scr-

et Melchisedech saccrdos, scciin-

QDOD LEX PRIOR, QU.E PER MOVSEN DATA EST,

CESSATURA ESSET.

quoties volui congre-

sub alas

domus

Esaiara

Apud

siuis !

Legein, ne

veslra de-

in luniine

"^

manifesti erunt qui signanl

Et

diccl

Do-

Lex usque ad

et

Dcum

Exspeclo

suam a doino Jacob,

Joaitnein

cro in

et ftdens

illum (Isu. VIII, IG, 17). Itcin in Evangclio

AHISSDRI LDMEN DOMIM.

ambulemus

Tunc

discant

Otnncs

prophelaveruiil

(Malth. XI, 13).

mini. Ditnisil enim

populum suutn doinum Isracl (ha.

Fuit
5, C). Item in Evangclio suo cala Joaiiiiem

II,

esli cir-

cujus ordinem Christus repromissus est, tum

quod illud signaculuin sciiiinis non proficit, sigiio
autem Domini oinnes signaiilur.

Prophetce

Apud Esaiam

Circumcisi

et

dum

quasi Goittorrha si-

Nue,

varetur electus

vinea, el

civitas quce
tiobis

et

qui avcrlil faciein

aculos,

Isract (Josuc v,

filios

primus a Deo factus iiicircuincisu, cl Abel

justus , ct Eiioch , qui Dco placuit el iranslalus

serta ^ (Matth. xxiii, 57, 38).

CAP. VII.

i'

in ciicutncisione Chrisli (Coloss. ii,

pcreuntibus

sicut gallina pullos

Ecce reimquetur vobis

et tioluisii.

cor

cidlellos petrinos niinis

libi

Ilcm Paulus ad Colossenses

est

in

In

et

cumcisioiie non manufacta in cxspotialione carnis, sed

subversa a populis

Hierusalem, Hierusalem, qua; occidis

et

phetat,

i,

Fac

et

et

dicil

luum

ad Dominum Deuin ainandum (Deul, xxx,

Et dixil Dominus ad

ttti

Ilem apud Jesum Nave

2).

civitates vestne

expugnatur. Et nisi Dominus Sabaoth reliquisset

semen, quasi Sodotna fuissemus,

Item Moyses

i).

seiiiinis

conspeclu vestro,

qiiasi

prwputium cordis vestri, ne

el exiiral, et non sil qui

dicbus circumcidet Deus cor

in

cuslodiarium in cucuinerario,

circumcidile vos

spinis,

Adam

alienit derelinqueiur filia Sion, sicut casa in

sicut

igiiis

no-

inler vos

Renovate

assidcns circumcide sccundo

RAH QUAU ACCEPERANT RELICTDRI.

Apiid Esaiam

mea

ira

DominusvirisJuda

dieit

tiovissimis

G).

QUOD BIERUSALEH PERDITURI ESSENT, ET TER-

igni exustw; regionem

Ucbc

cxilinguat (llier. iv, 3,

Jesum

iUo omnes gentes. Igilur qui ex fide sunt, benedicli

tunt cum fideli Abrahain (Gal. iii, 6-9).
CAP. VI.

veslru, et circumcidite

cxcal sicul

ad
,

SIT,

viialein, et ne seininaverilis in

Deo

quam

QUOD CIRCIIMCIRIO PRIMA CXnNALIS EVAET SECUXDA SrlRITALIS REPROMISSA SIT.

qui inhabuanl llierusakm

et

Inde

>

vivet

jam

'"' crcdiderii,

0"'

18, 19).

Apiid Hiercmiam

Abraliam pater gentium credidil. lu Genesi : Credidit

Abraliam Deo, et deputatum est ei ad justitiam (Gen.
6).

VIII.

CCATA

justi-

Abacuc

esse vilam prsediclum est apud

Justus autem ex fide

sv,,

iii,

VII,

illic

"
dilexerunt hoinines magis lenebras

et

swculiun,

ApudEsaiam

mundus

el

unici FiUi
quia non credidil in nomine
aulein esl judicium, quonium lux veiut in

POSSE JCD;EOS INTELLICEHE DE SCRIP-

TUniS, MSI PRIUS CREDIDERINT IN CDRISTUSI.

fuil,

esi,

Hoc

Dei.

NIHIL

est,

mundo

lioc

nvindus eum non cognovit

et

item

9, 10).

1,

(Joati.

In

"".

QUOD LEX NOVA DARI

CAP. X.

HABGAET.

lumen verum quod illuminat omnem hominem

vctiien-

Mlcliseani

Apud

Quoniam LexdeSion proficiscetur,

et

LECTIONES YAUIAMES.
*

Quia scriptum

NC.

esl, ei oportet

1, 2. 3, 4.

Lam.

Foss. 3.

Juitei

Tl
"

i, 4. Tert.

Alieiiigeua: conicdcnl Ben.

2, 3, 4. Voss. 3, 4. Mor.
'
Similes csseinui Ar.
Corb.

Bod.

NC.

Ar. Lin. NC.

1, 2.

Bod.

1,

mittelur vobis

Bod.

I,

2, 3,

Remittelur

4,

T/iii.

Dcserla nbcsl u Ar. Ben. Er. fcr. Man. Voss.

tissent

Siroilareoius

Thu. Voss.

1, 3, 4.

Benedicli
Joannem.
Cap.VU.

Codex BurgundicusjKs/)-

sunl.

^Cdllllll-.

Coirt

Vpiiicns

Ita

Sic liaiu bcrijisil Siriuondus,

semper libii vcleres.

quamvis graecic liiigua;

iii

4.

iimissuri Lain.

liunc uinndniii Ycr. Bcnev.

a Lam. NC. l. Voss. 5, 4.

.liida

Corb.

V Alisciile fo.ss. -Idscide Tlm.Corb.

Ll absiidi! cl circumscide Voss. 5. V.l.

Qui

'!

Uod.
'

STEPIt. BALLZII
\.

Jmhei

"
Hoiuiiies abesl
"

Viri

Corb. Yoss. 5, 4.
1'
OmRregiire lilifis .41-. tam. NC. 1, 2. Coiigregarc tc
ct filjos Voss. 4.
Colligere O.TOH.
'
Aquila pullos suos Bod. 3.

CaI'.

Eeee

"

Lam.

'

iHlorficis

Toss. 5.

Fide vivet NC. i. Bod.

"
Rei.utatum Bod. 1, 2.

Bod.

l,

Asside

NC.

sede Voss.

1.

Uim.

4.

in lerris oiunilius ol) delicta .VC. 1, 2. Lin. Lani.

3, 4. Bencv. Ver. Mun. Voss. 3.

'i,

Ne discedaiit

Uud. 4.
Et dices exspecto Lin.

NC. Lam.

Bprf. 1, 2, 4.1'oss. 4.

NOT^.

peritus, in pijcceplo Stcphaiii pap.x

Hoiuaiiu , cula Galla Paiiicia, tom.
Callix, pag. 38.

II

dc hospilali
Cuucilioruin

TESTIMONIORUM LIDER

685

smno-Domini de Hienisalem. Et judicabilinler plurimos

et

pnpulos,

23). Iieni apuil Esaiam

De Sion enim

verbum Domini de Hierusalem

procedet Lex,

CAP.

Psalmo

Iii

simus, in quobene sensi

CAP. XI.

ipsum audile {Maltli.

Ecce

consummabo domui

et

xvii, 5).

dies veniunt, dicit

domui Juda

Isracl et

num

ul educerem eos de terra .^gypii ", quia

manserunt

in lestamenlo

el

G ).

5,

QUOD JCGUM VETUS EVACUARETUR

JUGUM NOVUM DARETLR.
II

Ad

Adslilerunt

abjiciumus a nobis

el

quid lumullualw sunl

unum

adversus Christum ejus.

et

eorum,

"

'"

Venileadme, omnes qui

dicit:
et

non per-

ego vos requiescere [aciam

super vos, et[discile

ego neglexi eos, dicil

invenietis

et

de,

ET

gentes, ct

reges terree,

adversus

Domi-

Disrumpamus vincula
jugum eorum {Ps. ii,

Dominus

1-3). Item in Evangelio cata Maiiliacum

lesta-

menlum novum, non secunduni lestamenlum quod rfiposui patribits eorum in dic qua appreliendi manus eo-

rum

iii,

regnum Dei. Quod etiiin

quod natum est de spi-

> snnt in
principes eollecti

el

Dominus,
'

{Joan.

est, et

populi medilali sunl inania

QUOD DISrOSITIO ALIA ET TESTAMENTUM

NOVUM'UARI HABERET.

Apud Hieremiani

XIII.

Evangelio cala MaUiiKum lil

ecce vox de nube dicens : Uic csl Filius meus dileciis-

introire in

de carne caro

esi

rilu spirilus est

et

, eljudicabit inler genlcs

in

XI, 3, i). Itein

{h.

non potest

Spiritii,

nalum

rcvincet et detegel validas nationes {Micli. iv,

686

I.

laboralis el onerati eslis,

jugum meum

Tolliie

i'.

mei quiamilissum

requiem animubtts

et

humitiscor-

vestris,

Jugutn
Dominus. Quia Iwc lestamenlum quod disponam domui^" enimmeumbonumesl^ etsarcinalevis^Matth.jii^^iS-ZO)
^
Israel posl dies illos, dicit Dominus. Dans legcs meas,
Apud Iliereiniara :/n illa die conlribulabo juguma cermeo,

sensum illorum scribam

in

enmt mihi

ipsi

jratrem
scieiit

suum

ero

illis

in

Deum,

viceillorum etvinculaillorumdisrumpam;

et

buntur

non docebunt unusquisque

Dignosce Domimtm, quia omnes

dicenlcs

memor amplius
CAP.

eorum,

et

{Hier. xx\i, Zi-Zi).

Apud

Nolile ergo priora ^ meminisse

el

in loco inaquoso

meam quam

QUOD PASTORES YETERES CESSATURI

ESSENT, ET NOVI INCIPERENT.

adaquare genus meum electum ", plebem

ut viriuicsmeas exponere*.
,

acqmsivi

Si silierint,
{Isa. XLiii, 18-21). Item apud cumdem
de
deserta
adducet
illos
8, aquam
petra producel
per
ilUs, findetur petra, et flitet aqua, el bibet
plebs mea.

Ezecliielem

Propterea limc

Dominus

dicil

pascam eas cum judicio

ore eorum, et

Ecce facio nova quce nunc orien(aciam in deserlo viam et flumina

anliqua nolile reputare.

tur, et cognoscelis, el

{Hier. xxx, 8, 9).

ipsis

Ecce ego super paslores, ct inquiram oves meas de

manibus eorum, et avertam eos ut non pascant oves
meas; et jam non pascent eas, et extraham oves meas d&

CESSARET ET

NOVUM INCIPERET.

Apud Esaiam

non operaet David

et

Domino Deo,

CAP. XIV.

peccatorum eorum non

QUOD BAPTISMA VETUS

Xll.

sed operabunlur

aliis,

regem suscilabo

me a minimo usque ad maxinium eorum, quiapro-

piiius ero iniquilaitbus

ero

illas, et

in plebem, et

Apud Ilieremiam Doniiiius

10, 1G.)

vobis paslores

secundum cor meum,

Exech. xxxiv,

dicil

el

Et dubo

pascent vos pa-

*'"'"''""*

remiam

'''*"''''"" (''>". 15). Ilem apud HieAudile verbum Domini, genles, et nuntiat&

''

Isa.

xLvii, 21

Joaniies dicit
nilenlium.

).

Item in Evangelio caia Maiihseum

Ego quidem

Qui

cujus non sum idoneut

baptizabit

vos baptizo in aqua iu

autem post me,

venil

me

gregabit illum,

quia
illius

pm-

est ',

el igni {

Matlh.

iii,

II

Nisi quis nalus fuerit ex aqua

et

custodiet sicut paslor

Dominus Jacob

eruit

et eruit

de

gregem suum,

manu

forlioris

{Hier. xxvi, 10).

QCOD DOMCS ET TEMPLCM DEl CHR1STD9

FUTURUS ESSET, ET CESSARET TEUPLUM VETUS, ET

CAP. XV.

calceamenta portare. lpe vos

^ in
Spiritu sancto

Ilcm cala Joannem

forlior

insuUsqitie longe sunt. Diciie: Qui disperdit Israelcon'

NOVCM INCIPERET.
).

In Basilio

et

II:

Et

verbum Domini fad Nathan

fuit

LECTIONES YARIANTES.
Ali llierosol. Lin. NC. 1 Lam. Bod.
1, 2, 4. Voss. 3, i.
^ Coiisummabo doniiim Israel ol clomiim Juda NC. i. Et
lestamonUim NC. 1. Lin. Lam. Corb. Bod. 2, 3, i. Voss. i.
" Do lerra
j4gy|iti. Reliqua ad fiiiein capilis desiint in Ar.
Thu. Lamb. Foss. NC. 1, 2. Bod. 2, 5, 4, Voss. 5, i.
.

i, 2. Spirilu

"1

'

i.iii.

sanclo Bod. 2. Foss.

1
fremuerunt Lin. Lam. NF. 1. Corb. Voss. 3, 4
^ Quare
Coiiveneruul in unum Ar. Corb. NC. 1, 2. Lam. Lin

F.

Bod. 1, 2, 3. Fos. 3.

Congregati Voss.

4.

Nolile priora Ar.

Projiciauius a uobis Lam. Thu. Bod. 2, i. NC. i, 2.
1)
Geiius lnimauuin Foss.
Corb. Lin. Voss. i.
P
Corb.
Vos requiescam Thu. Lin. Bod. 1, 2, 3, 4. Voss 3
Qiiam elesi
1 Scitole a me Thu.
.Xdducet illis aquam dc petra; flndetur Bod. 1,2,4.
'
llenev. Voss. 3, 4.
Jugiim meum suave Lin. Tliu. Bod. 1,
4.

\ivet plebs iiipa Ar.

Vouil forlior Thu. Foss. Corb.
i
Uignus Lm. Lin. NC. 1, 2. Hod. 2, 3, i.
k
Baiitizat Oxon. Daplizabit Foss. Ar. Lam. lin. Bod.

"

1'

2.

2, 3,

Apud Hierem.

Bod.
*

I, 2, 3, 4.

In

illa,

desnnt apiid Ar.

Thu. Corb. Voss.

Apud Hieremiam Dominus

Lam.NC

1.'

3.

dicit

Et dabo desunt in

eisdem mss.

STEPH. BALUZII NOT.^.

De Sion procedet
Cap. XI. Quia non permanserunl.

^Cap. X.

lex.

Vide Avilum

cpisl. XIX.

Ista et qiioe sedesiint in qualuordecim codicibus iiostris et in novem Aiia;lieaiiis. Deeraiil eliam

quniiiiir

usquc ad

lineiii

Erasnii

adiiunc

Apud Uieremiam. Et

locum

Maltliaii.

qnnqiie iisqiie ad lineM

capituli desuiil in tredecim codicibus nosiris, ct ia
decem Aiiglicanis; deerant eiiani in ilio iiico vctere
iii
qiio addita sunt in margine.
li.iec

iini) iiieo

vetere, sedadditaposteasuntanliqiiitusin
margiiio, ciim codex illerecognitns est et emeiidalus.
Cap. XIII.
Juguin meum bonum. Vidc anno-

iii

tationcs

iii

Cap.XIV.
/'eHia/jurfy/iercmiaiH.Desunletiamista
vetustis exemplaribus paulo ante commemoratis

in nieo addita suiit in

margine,

dicent

mimts

meo David

servo

dic

et

Yade,

Non

domum ad

mihi

tucedilicabis

llwc

Do-

dicii

iiihabiian-

et dormieris
sed erit, cuin implcli (uerint dies tui
tuutn posl le, qHi
tuis, susciKibo semen

dum
cum pntribtts
;

el

de ulcro tuo,

eiit

parabo regnttm

miliidomtimin nominetneo
in swcula

et

ei in

ego ero

eterigam ihronitm

",

M,

Dominusdicil
16). Ilem in Evangelio
in templo lapis super Inpidetn qui

Malth. XXIV, 2

sine manibus

CAP. XYl.

ciorum veslrorum

nemlattrorum

ct
ct

Non edam

dixit

speraie

in

iv

me

vuttis

Domi-

Si aiitem

Sacrificate

itti

salutare Dei

sacrificium

offertinlur

el

dividentur

Non

itto

Et

et

et diio

genles, dicil Do-

(Gen. xxv, 23). Itcni apiid Oscc

Apud Esaiam

Hcli

tucerdolein fiditm ",

Dominus
tuorum

tu es sacerdos in wter-

faciet, et mdiftcabo

snccrdolcm

qiii omiiiii

ei

domuin

"

quw

Et suscilabo
in

sititt

corde

conspeclu chrisloruin meoruin omnibus dicbus

fitii

Dei

vivi

Osc. u, 24,

i,

10).

ct

fige

Noli parcere,

".

autworum
mensuras

Adhuc

in

dexleram tuum
posside-

Noli

timere,

et

desertas inliabiiabit.

civilales

Neque reverearis quia

qiioniam confusionem mternam oblivisceris

hWti,

natus esset prior

sero

iii

i).

Sic et Abrahae

(Isa.uv, 1,4).

et eiit.

el

tongas fac

Dilata tocum tabernacuti tui

nuiledicla es,

in

parit,

quiarevinces (Isa,

meo

qiia non

steritis

Jttcundarej

exctania,

ct in sinislram exlende, el seinen titum gcnles

bit ',

niilii

ftdekin, ct transibit

major
Yo-

quw non parluris quia mutli filii

magis quam ejus quw habet virum. Dixil eiiiin

el

erumpe

tecttndum ordinem Melchisedech. Itcm in Basilion

primo Dcus ad

Duw

QDOD ECCLESIA, QDiE PRIUS STERILIS

FUERAT, PLURES FIUOS HABITURA ESSET EX GE.NTIBUS,
QDAM QUOT SVNAGOGA ^ AKTE HABUISSET.

Aiite luciferum genui <">. Juravit

:

'

veiitre tuo "

populi de

XX.

CAP.

sacrificium munduin, qito-

eum

poputtiin siiperabil, ct

poptiltis

y confirma.
tuas, et patos tuos

pcenilebit

scripsit.

Dominus Rebcccw

dixit

toco vocabuntur

desertw

non

ilte

quotnodo verbis

credilis,

diteclam. Erit enim qito loco dicelur non populus meus,

ESSET.

ct

non

cabo non populitmmeum, poputum meum,ct non ditectam,

Psalmo cix

me enim

de

non

>'.

QDOD SACERDOTIUM VETUS CESSARET, ET

NOVUS SACERDOS VESIRET, QDl IN /ETERNUH FUTURUS

Dominits,

mihi

geiiies in utero tuo siini,

dicit

niam magnum est nomen meum aptid

minus ( Matach. i , 10, 11 ).
CAP. XVII.

Genesi

In

nomini meo

el

-~ QBOD DUO POPULI PR^DICTl SINT, MAJOR

ET MINOR, ID EST VETUS JUD.EORUM, ET NOVUS, OUl
ESSET EX NOBIS, FUTURUS.'

).

Dominus, et sacri^ ex manibus veslris.

Quoficium acceptum non habebo
niam a sotis orlu et ttsqtte in occasum ctarificatum est noomni loco odores incensi
men meum apud gentes, et
i

me

Notile putare

habeatis.

CAP. XIX.

jtislilice,
:

el

illius scripturis

serviet minori

Dominum. Iiem apud Malachiam

,

wlernam habere.

meis credetis(Joan. v, 39, 40, iS, 47)

in

die pressurw ",

{Ps.

et

Sciulamini

quia ego vos accitso apiid Palrem. Est qui vos accusel,
in quem vos speralis ". Si enim credidisselis
Moijsi, credereiis

exqtiisivit

xlix, 15, 15

'i

perliibenl de

ut viiam

meo,

De quo

17-19).

aitdierit

in nomiiie

itte

Joannem

tesliinoniuin

venire ad me

totfuelttr

Moyses.

sacrilicium laudis,

me in

quw

et sangtii

Sacrificium laitdis clarificabil

xviii

Deitl.

prophela

Evangclio cala

iii

Ilw sunt

holo-

11,12.) Ilcm

Deo

qua ostendam
'

i'

fuerit

el

ejtis,

Et quisquis non

ei.

prwcepero

vindicabo

ego

(Isa.
carnet taurorum, aul sangiti.

est vtihi voluntas circa vos

num

Ei

de frairibus eornin

dabo verbum metiin in ore

qitce

quwcutnque toculus

sacrifi-

sitin,

agnorum

i,

te ' et ctarificabis

via est in

ad eos ea

excilabilur

Quis eniin

vestris?

Ilcm in 1'salmo

In

eis

vos vitatn
Scripluras, in quibus puliitis

hircorumnolo.

et

Psalmo eodem

tne, itlic

et

Deus ad Moysen

Proplielam excilabo

relin-

non dissolveliir

Dominus. Pleitus

dicit

Itircorum bibam. Sacripca

in

me

sicul te, el

).

redde Altissinio vola lua. Invoca

erttam

Non

milii ' muliiittdinem

Quo

de mantbus

llem

In Deiiicronomio

nus ad

Ciirisius

causlotnata arietum et pinguamina

Psalmo XLix

aliud

tiiduttm

r post

Marc. xiv, 58

Apud Esaiam

nem

SICUT MOYSES,

TE3TAMENTUU NOVUH

Qlil

DARET, ET QCl MAGIS AUDIRI DERERET.

ejits

QCO SACRIFICIDH VETUS EVACUARETCR

ET NOVUM CELEBRARETUR.

ista

53, 3G).

tts-

que

ii,

licg.

SCILICET

obolo

veniel adorare in

Itia,

QUOD PROPHETA ALIUS,

PROMISSUS SIT

dotntis ejns et regnum ejus

(idem conseqitelur
swcula in conspectu meo (III Iteg. vii, 4, 5, 12,

in

qtietur

CAP. XVIII.

et ipse erit tnihi in /i-

palrem,

qui remausent in domo

pecunia: et in pane uno (I

Ilic wdificnbit

ejtts.

liuin, et

689

DIVI CYPRlANi

gg7

Sara

flliiis,

ciini

sterilis diu

dc ancilla
mansit, ct

senecia de pollicilatione pepcril filium Isaac

LECTIONES VARIANTES.

Domum

nominc Dod.

1, 2. Tliu. Foss.
>
Qui iion (lcslniouir Ar. Bod. e Liim. SC. \.
^ Ks.iiain dicil Bod. 1.

Quid niilii orf. 3, 4.

'
Oicin pressurffi Tlitt.
t

Lximam

le

Ver.Cam.

NC.

1, 2.

Thu. Corb. Ar

Kl

Voliipias circa Voss. Bod. 3, 4. In vobis Ter.

Noii a(x:epl') hal)eu Yeron.

Tliii. 1'oss.

Corb.

Iiicensi oh"erenliir Itod.

'"

I'

"1

Lin.

M.igniri(abil Lin. Honoriricaliil .4r. Corb.

b Salulaio iiieum Ar. Cam. NC. 1. Bod. 2.
illic

"

bus

Tlu-dnum meliorem ini. Domum fldelem oninibus dicLin. NC. 2. Bod. 1

2, 3, i.
QusDcunique loquilur Bob. 1, i. Loquctur Bod. 2.
,

Quk

Lantb. Tliu. Foss. Corb.

Bnd. 1,2,4.

Gcneravi te Bettev. Yerun. Tlm. Foss.

"
Sarurdolem lidi;leiii, ei Lain.

Joaimem

dicit

Bod.

loquelur Lain.

4.

"

Ha!c sunt Tltu. Foss. Corb. Hocc sunt qnae testimonio

sunt Bcnev. Ver. Lin. Bod. 2, 5, 4. Thu.
'
In quo vos speralis Bod. 1, 2.
'
Domiims ad Relieccaui Bod. 2.
" De
ulero tuo dividonlur Foss. Corb.
^
Synagoga hiil)iiiss('t Ver.
^

noli

Lam

y Et
paxillos tnos Corb.
Possidcbunt, inhabilabiles Thu. Corb. Bod.

i, 4.

Et

fige funicnlos

Bod.

1.

Uor. Fige ct

'

TESTIMONIORUM LIBER
fuit

(Gen.xxi), qui

duas

uxorcs
oculis

Gen. xxix

iulirniioribus

Sic et Jacob accepit

Clirisli.

typus

xxx

"

lypum

majorem Liam
minorem

mansil,

Et

Clirisii.

typus

liabuisse

"^

peperit Joseph
in Basilion

uxores duas

'',

et natus

i);

Ileni in Basilion

benedicentur in

primo

sunt'' Ecclesise

septem

seplem,unde

muudum

septem quibus Deus

et

filiis,

fuit

ii,

et

^ et
fralris tui
ledixerit erit

Vbi autem

Paulus septeui
dies

iit

Raphael angeliis

iii

dicit

Tob.

liipis

cum

xii. ), et

domuni

CAP. XXI.

erit in

Josepli

nesi

tui

Exi de
tui, et

Et

dixit

recubans obdormisti

Quis excitabit illum

Dominus Deus ad Abralmm

vade in illam terram

quam

tibi

domo

ostendero

illi

et fa-

'

benedi-

Genesi
"

paler
illi

exaltabitur; sed frater

semen

17-19). Item in Gc-

fratres tui

De

Non

mul-

ejus erit in

manus

ftlii

super
pairis

frutice,fiti mi, ascendisti,

et

velut catulus leonis.

deficiet princeps

de Juda

ejus quoadusqtie veitiant deposila

et
*

"
et ipse est
spes gentium. Deligans ad vitein'' pnl-

lumsuum,

patris

''

velut leo

CHRISTUH CHE-

terra tua et de cognatione tua et de

dominus

quitema-

ipso in

tuortmi. Adorabunt le

calulus leonis Juda.

et liic

laudabunt

te

Juda,

dux de femoribus
:

benedixerit

lioc

(Gen. XLViii,

dorsum inimicorum

DITCH.E ESSENT.
In Genesi

et

quoniam superposuit

erit i, el

illo

titudinem genlium

Sapientia. ApudSalonioneiu(Proii.9,l).
IN

super caput Effraim, grave

populuni,

ejusjunior major

septem, ct candelabra

QLOD GENTES MAGIS

te

qui

el servient

visumest;et apprehendit Josepli manum patris sui ,

auferre eam a capiie Effraim ad caput Manasse. Dixit

et liic

inApocalypsi scpteiii,et columna; septein super quas edificavit

autem Josepli ad patrem suum : Non sic, pater, liic est

r ; superpone dexteram tuam super
primitivus meus
caput ejus. llle autem noluit, et dixit : Scio, fili, scio :

oculis seplem, ut Zacharias dicit

(Zaclt. in, 9; iv, 10), ct Spiritus

'

"

lucerua septiforniis " iii labernaculo martyrii f (Exod.

XXV.), et oculi Duinini sepleni qui mundum speculanlur,- et

el

eris

el

patris lui

27-29). De

"

vidit

olei

le filii

maledictus,

manum dextram

suus

(ecit

Tobia

adorabunt

ctus (Gen. xxvii,

qum

aulem

5).Filii

Cliristi.

peperit, et

Genesi

filii

teir(B multitudinem (rumenti et vini et

tibi gentes, et adorabunt te principes,

(Gen. l.),ui Angeli

septeni qui assistunt et conversaiitiir aule faciein Dei,
sicut

Et benedixil Isaac Jacob

meisicutodor agri pleniquem benedixit

Dominus. Et det tibi Deu$ de rore cceli et a (ertilitate

servetur seplenariiis numerus,

iit

te

ipso in

Ecceodor

Ecclesiis scripsit, et Apdcalypsis Ecclesias septem ponit (Apoc.i),

et

maledicam qui le maledixerit e, et

omnes tribus ^ lerrce (Gen. xii, 1-5).
et

Helcana

septem

plurimos Itabeat inprmata est{l Heg.

magnibenedicam

legiiur

piimo

Sierilis

benediclus

et eris

le, et

De hoc

Samuel, typus
:

nomen tuum,

benedicam

el

ipse fuit

Annam sterilem, ex qua nascilurSamuel, non secundum ordineui generandi, sed secundum Dei miseralionem eipromissionem, cum illa orasset iu lemplo
(I Reg.

690

ingentem magnam,

qui et

Fenennam cum

te

/icabo

diu

slerilis

ciam

qui te benedixerit,

synagog*,

speciosam Racliel lypum Ecclesi;c, qua> ct

ei postea

I.

in vino

ad cilicium

et

stolam

suam

pulltim

asiita: suce.

y et in sanguine

Lavabit

uvw amiclum

LECTIONES VARIANTES.
InBrmloribus

in

lypum

....

Hachel

in

"

"

typum Oxon.

Peperit Joseph Foss.Xorb. Bod. 1, 2,

lium Josepli Oxon.
*>

4.

Peperit

Primo Helcaiia liod. 1, 2, 3, 4. Helcana babuit

NC. 1, 2. Bod. 1,2, 3, i. Corb. Iliu.
Filii autem sunt seplem Oxon.

Ubi vidit Tltu- Corb.

Quoniam posuit Tltu. Corb.
" Pairis sui a
capite Foss.

"

li-

V Primogenitiis Ar.
1 Major illi erit Foss.

.ir.

-.

Latn.
<i

'
"

LucernsB septiformes Oxon.

Tabcrnaculo 'reslimoiiii Foss.
8 Maledixerint Bod. 1.
h Omiies genles Bod. 1.
' Jaeob et dixit Lin. Lam. NC. 2.
f

i
li

4.

NC.

"

1.

tuae

coeli

Foss.

Beaedixeril erit Thu. Corb.

2, 3,

Ipse erit spes Corb.

Religansad vilem Lam. NC. 1. Bod.

Ad ciliuui Tltu. Foss. Ben. Bod. 1, 2,
Oxon.
y Anabolium Bod. 1.
"*

Lam. NC. 1, 2. Bod. 1, 2, 4. Thu.

Domiiius fratribus luis Inm. JBorf. 2. JVC. 1.
rore

i. Thu.
superBorf.l, 2, 3, 4. Thu. Foss.
Veniant quae reposita sunt Lamb. Lin. Bod. 1,

Laudant Bod.

Maims

i, 2, 3.
3, 4.

Ad

Thu.
helicoiu

STEPII. BALUZll miJE..

Cap. XXI. Vbi

se lielicem in hoc loco scriptnm vidisse inter varias

usque
codice Burgundico
lecliones positas in exeniplari ediiionis Cyprianica;,
jj
ct in Lainoniaiio.
quod eral Gravii, innuens illum casiigationes ex maCiticium. Hanc lectionem prKferunt anliquiores
niiscripto Cypriani codice observatas in sunni silii
editioiies et (unnia veteia exempkiria, iiisi quod iii
codicem brevissime taniiim notasse, qiiamvis consiet
omncs illas leciiones noii esse sumptas ex librn veTliuano, ut in Fossateiisi, scripiiim est citiitm, per
incuriam videlicet librariorum igiioraiiiiuin quod
teri
et nonnullas earuiii esse lanliim conjeetiiras
si qnis Iioc quoque
ECribebant. Quo eliaiii inodo
Gravii; ac quamvis ille qui hiijus ediiioiiis auctor cst,
scire desiderai, lcgiiur iii diiobiis amiqiiis codicibus,
nioneat sibi in ea usui fuisse exeniplaria coiupliira ,
iiiio regio ei aliero uieo. Pari criore iii codice meo
nt iiiter ca;tera unuin insigniiis ac vetustius niaiiuiiul162, sci ipluin est Citius pro C(ecitio, in libro de Passcriplum ex bibliolheca Carlhusia; Coloniensis,
sioiie saticli Cypriiiiii boc iiiodo
lum lanien eoriim laudavit ad confirmandam leciioTemporibus Videriaautein vidit. Hsec et caetera

ad multiludinem Gentium desunt

in

ni, iniquissiiiii impcraioris, fnil iit CurtlnKfuie, qum est

inAfrica, yloriosissiimis viriwiiiine Cyprittiius, qui primo

ncminventam

in libroGravii, iniimiretiiiuiteditioneni

Erasmi; qiiod

iion fecissei, si babuisset auctorilaiem

vcteris. Aique ego sane lubenier am-

''"'*

deiiide
u quodum presquide.m rhetoricani docnil
bylero nomiite Cilio, conversus ad fidem Chrisli, nomen
quoqiie sorlitus est Ca:lius. Erasniiis, qiii vidclial huiic
,

Cypriani locum cubare in meiido, posuit i/icem, ex

conjeciura videlicel. Postea emersit edilio qua; dicitur Gravii, quani qiii procuravit, admonet lecloies

alicujus

liliri

plecterer ei pra;rerrein conjecturani Gravii, nisi obslaret vcierum ediiionuni ei codiciiiii auctorilas , et
iiisi

vetusii qiiidam magiioruiii

nominum

scriptorcs

lepugnarenl. Leciioneiii cnini quara ego leiinui ,

quanivis iuendosa sil, esse vctercm constat ex capile

DIVI CYPRIANI

C9l
suum. Formidotosi

ejus a vino,

lac ^ (fien.

quam

ejus magis

ocuti

\u\,

candidi dentes

et

8, Xl). Iiide

dc popiilo iiostro scriplum esl

populus teomnus e.rsurget {iSum.
ris

iii

dem

Nume-

dem

Tonomio: Eritis,gentes, in capui,incredulus uulem poItem apud Hierepulus iii caudam {Deiil. xxviii, 44).
iniani

Audile vocein iub(e

etdi.verunt:

audient gentes "'

lioc

Propter

et qiii

milii

De

45).

auris obedivit

in aiiditu

"^,

'

lioc ipso

Prinsquum

<=

tc

te

posiii

[ormarem

{Hier.

Constitues

5).

i,

milii

in utero uovi
le, el

te, et

prophetam

non noverunt
ad

te

l>
[

<=

te

te

liem apud Esaiam

eumdem

Iiem apud

^.

invocabunt

et

te,

tneo

et

XLV,

te-

runl

qum

lencbris

videte

qui liabilalis in regione umbrie

mor-

Domino, cujus leneo dexteram, ut exaudiant euin

1).

Itein

". Aperiam
non ctaudenlur {Isa.

regum disrumpam

et civitaies

cumdem

apud

et venient et

Venio

colligere

videbunt ctaritatein

miltam ex

et

eis

nomen ineum, neque viderunt gloriam

\fieain, et

meam in gentes {Isa. lxvi, 18,

eumdem
Et in omnibus liis non sunt
Item
apud
apud
19).
LLCTIOMES VARIANTES.
:

k Et qui maritima Foss.

1 Galilaea

hoc ipso .VC.

1, 2.

Lam.

Lin. Thu.

i.

Proplielani in gentes Thu.

B Eccc posui illuin tr$lCDi nationibus, manifestavi principeni et imperalorcKi Thu.

Itcni

Surgciis iuipcrabil Thu.

Illlc

apud cumdcm, Bod.

apud eumdem Bod.

LXX.

gentlum Oxon. ex codd. NC.

2.

Bod. 1,3, i.

Iinpressi et mss. plerique tegerunt trans

Jordanem
gentium populus.
" Vidil luMien
Ar.
Corb.
magnuin
" lllic
apud eunidein Bod. 1.
"
Sic Spir. Remb. Er.Man. Tert. Lam. Lin. .VC. 1.
Yoss. 3, 4. Niipcri iinpr. tegimt. cujus teneo. Disrumpct
Bod. 1, 3, 4. Forlitudineni suam disrumpcnt et in illum
gentes sperabuut et civitates concludentur Thu. Foss.
non claudeutur illi lert.

et

illic

trans Jorda-

et

nuntiabunt ctaritalein

d Scrvicl milii Corb.

Corb. Bod. 1,2, 3,

apud eura-

conservatos in gentes qiiw longe sunl, qiiw non aiidie-

ejus Thu. Foss. Corb.

De

"

in

omnesgentes
tinguas,
tneain, et dimittam super eos signum,

Formosi Oxoa.
Dontes ejus lacle Ar.

Servivil milii.

populus ambulans

et

poputi qui ignorabanl

eumItem ^

confugient {Isa. lv, 4, 5).

Pf cora

inagnum

'

inipe-

Geiites

Ilem

terra Neplalim, via niaris,

^
inliabiluiis,
qui mariliina

ante ipsum puiias,

dicil:

Ecce

xi, 10).

et

Centes. Et forliludinein

prius quani

stem Hluin nationibus manifestavi, principem

ranlem gentibus

me

in gentibus

(/tirf.

luinen lucebit supervos {Isa. viii, 23; ix, 1). Iiem

" : Sic dicit
Doininits Deus Cliristo
apud eumdem

\\u,U,

{Ps.

lionor

'

in illum gentes sperabunt, et erit re-

tis,

servivit

apiidHicrciniamDoininus

exires de vulva sanclificavi

luinen

Tcrra Zabuton

nein gentium

andiemus.

populus quem non cognovi

el cceleri

pascent pecora

Hi eis {llier. vi,17, 18).lii Psalnioxvii

in caput genliwn

Non

ejus

quies

xxiii, 54). la

radix Jetse qui surgel imperare

erit in illa die

omnibus gentibus

Ecce populus quasl

Deute-

692
Et

i.

1.

STEPH. BALUZn NOTyE.

quarto lihri sancli Ambrosii de Benediclionibus I'a- (] lalur formidolosus. Hanc leclionem confirnianl alinrnni vcr^iones, quac cumdeni scnsiim liabeni, si i|uis
triarcharum, ex lihro duodecimo saiicti Augustini adversus Fausiuin ilanichwum cap. i2, el ex Jibro deeas paulo accuraiius cxpendcre vclil. Qnidam cnini

''

de Civiiaie Dei , luin eiiani ex

cinio scxio cap.
Episldla XLVii saiicii Panlini episeopi NoUini ad lUilinuin, cui respondct idcni Rulinus in cpistola priellxa libris

verleruiil piitchriores. alii ignei , des yeux

pleiiis de
feu , i\l nns Galli loquimur^ cl iii capite xix Apoca')cuU uuiew ejus erdiil lamquam
Ijpsis, Oc

de uenedicliombus Valriarclmum. Arliitra-

leni diciint

(jaci

tii/a

pulaium csse;
nuii

Uiiii

almiiein,

eiiini

oiiinia facile conveiiiunl intcr se. Nain et oculi

ignci
el aidenl(>s, qiii ut rubiciindi dici
possunl, liarjcnl

vi-

quomodu ha-

et eximiain piilcliritudincm ; iidein suiii

forniidolcisi, id csi, tiniorcm nidvciit et forniidiiicni ,
non laiiien eani foriiiidinein ([ua; leiTcal sed eain

pra-cljirain

lieiit iiuslra

exrniplaiia, <|uani illos quasi ruciiinulos

cl cinniculospalniitis,qiiibiis succrcscens p:iliiics iiineciere ei suspeiidere sulct vel rainis aiboris vel
pali , vci quibuscumquc illis innitilnr adniiniculis ,
,

quos caprcolos appellanl agricola'

tuius

ct

i Clitoniciiu.
cap. 1, aiiutorvm viiis qtios lielecos toconl. CaLtciuni.cx liis
qiix dicla siiiil, salis liqucl eirarc ilics qui aiunl lltlican, istic Kgi :ipud
typiianum in corriciis cxtmpl:iribus, cnni tciiuni
611 tain Miccni dcsiilerari in oniniluis
aniiquis o| tinni
sancli Maiiyris
e.vcniplaribus. Vide Ca:liuin talcalib.
giiimim
i, Kpisi. xxviii.
Fvniiidvlosi. Iia libri vcicrcs ct vclcrcs cditiones.

Anliqua' igiinr

isiiiis

i|iio pcgs/jsi oi

veicri

ci

Dtum

quibus ncxibus

lins lib.

III

qiia; proficiscitiir ex rcverentia (jua prosequimnr eos

quos vereinur c! Iioiioninius, ut est in capiie xxxvii
libri Job, iid
Liicrc-

siiie

lap^us peiiculo, vel gravior fruciilius

palnics, vcl vaga proccriiale oisleiiditnr. llmle corrigas Isidorunilib. xvii Etymolog. cap. 1, nbi, de liac
ipsa rc agciis, tcri|sit sme lapsu peiiculoiuw, cuni
icribciidiim sil siiie lupius periculo. Calius Auiclii:

vcrsionis aiiclor

iisiis

cst tcdice

o-fOa//oi ftutci/

dice grato

stripiuni tiiii, nli iii

biblioilicc;e Higiie vidisse se

nnbi rctnlitvir isiamm

niuliaruiiKpie aliaium boiiaiuiii lilierariim

perilis^iiuus, aciiieiainantlssinnis,

aoninus liernaidus de
Muntclalconc.Miunatbns Renewtiinus : fwejfis cniui ju \cltribub
glofcsis

inicipre-

iqiiis,

Citeronem, Virgiliiini, et alibi : alii riibicundi, alil (leniqiie yrnti/ici,

ul Riiliiuis in libro de licuedictione Judce.m alii. Ila;e

tur aiiicni Riilinus lianc pravaiii Icctioncm posiiam

cssc iii cxcniplai ibiis laiinis a scriplonbus latinis iion
inielli^eniibnB (|iiid signilicaiel graca vux ai|, ac

yreplerea ciliciiim

fliimma

sive ardenics, ut apiid Tit. Liviuiii,

loimidolosa laudulio, apud

iimoris mixla formido
apud
Hicronyninni. Natuia enim revcrciniir liomines pulcliios. Quippe pulcliriludo corporis, ut ait Cicero
,
apia coinposiiioiie nieinlirorum movet ociilos ei de
leclat boc ipso quod iiiier se oniiies
paiKjs qiiodara
liiim formido Daini,

lepore foiiscniiiini. Scd, ul ad rcni iKistram redeanius, niiior Alanniium et ca.ierus^qui isiic posiicrunl
fvrwosi, tonlra vctcriuii todicum et cdilioiinin fidem,
(antuni (|iiia Krasnm.s iii niaiginc suai ediiionis coiijccerat

ita

muiavtral,

scribendum essc.

iiiliil

lameii

iii

contexlu

iiiiror, iiiquani,Maiiiiiiuni ct

cieleros pnelol aiicioriiaiibus : liam

lulisse lianc conjecliirain

prailer vetera excniplaria qiia; illi viderunt, praier
ea qua' ego vidi, le.Matur Laiiiius Lalinins veinsiiorcs
codices rctinere Itctionem quain ego revucavi.

Sane,
ne quid dissiniulein, vox fornwsi exstai in duulius
aniiqiiistodicibiis, sedquidisiudadversiis lam innlius
qui lorinidolvsi babenl? Prulectiis esl crgo liic crror
cx curum judicio qui iion intclligebanl voceiii
forinidotosi posse haliere bouuui seiisuiu iu lioc loco. Lec''''

TESTIMONIORUM LIBER

conversi.

longe

et

sifjnum in

exlollet

hfilur
attrahet

illos

summo

A 9-11).~ Ilein

sitnt

qme

genies

terrai {Isa. v,

cit

25,

apud eiMndeni Quibus non est nunlialum

de eo videbunt, el gni non audierunl inlelligenl {Isa.

2G). Itcin

Lii,

eis

eumdem

15). llem apud

gui

me non guwrunt

7wn interrogabant. Dixi

invocavit nomen meum
'^'

Ecce snm,

eis

sum

gui

De hoe

ipse

cjus sanguinem,

exputislis illud,

bibat.

Scriplura, flumina de

non habebitis vilum

bibe-

et

in vobis {Joan.

quod ad regnum coeloruu

gentes quam jud.i pekveniant.

cap.

xxill.

In

Uominus

Evangelio

dicit

46, 47).

Jncob in regno cmlorum,

et

filii

tenebras exteriores. Illic erit

Mulli

macis

ab

venient

cum Abrahamet Isaac

Orienteet Occidente,et recumbent

pasem et calicem chbisti et

quod

{Juan.

veniat et

siiii,

VI, 53j.

ita ut sis in salvulio-

xiii,

umgunm

sitiet

Si guis

Nisi ederitis carnem Fitii hominis,

illic

primum oppor-

sicut dicit

me,

ritis

nosad Gentes. Sic enim dixitper Scripturas Dominus':

cap. xxii.

ipse

ipso in

Vobis

Ecce lucem posui te inlei- Gentes,

nem f usgue ad fines terrae {Acl.

in

non

crediderit

illic

di-

esu-

venire ejus fluent aguce vivw {Joan. vii, 37, 58). Itcm

vos dignos viia wlerna; judicaslis, ecce convertimus

tiec

me

"^

verbum Dei. Sed, guia

Qui credit

''

me non

panis vitm. Qui venit ad

3S). Iiem

VI,

me

gum non

genti

(Isa. lxiii, 1.)

Actibus Apostolorum Paulus

tuerat indicari

sum ab

inventus

',
:

Manifestus (actus

gui in

riel, et

Evangelio cala Joannem Dominus

in

Ego sum

694

I.

aulem regni exibunt

ptoratio

et

stridor

in

den-

ver'o acceptcri

christianorum novum

et quod

NOMES benediceretur

titmi

essent jud.tl, nos

ounem gratiam ejos amissuri

Dominus

sic dicit

serviunt e bibent, vos

autem

niam

CLESIAM

aulem confundemini ; vos inDominus. Eis aulem qui serviunt mihi, nomen

nominabiiur

novum

peccaia

audiam

longe

et allrahet
:

illos

non

summo

validum, vateniiain panis

leniiam agua;{lsa.

iii,

staie et videle guoniain dulcis est

vir qtii sperat in

sancti ejus,

"'

va-

et

xx.\iu.

Gu-

Dominus. Felix

Dominum non

el

est

eis

inopia

esurierunt

gui euin

veslra.

Cum

a vobis

; et si

vos,

dicit

exlenderitis

OB -

Jam non

Inxabo "

mantts

avertam

multiplicaveritis

Manns enim

conservnte euni gui

el justificate

nus

vestrce

",

preces,

non ex-

sanguine plence stmt.

injuriam

viduam,

palilur, judicale pupillo

et venite,

dispulemtts, dicilDomi-

peccata vestra ut phainiceum

el si fuerint

1,

tit

ni-

vem exatbabo; et si fiierint quasi coccinum , / lanam

inatbabo. Et sivotueriiis et atidieritis me ", bona terrce

est

eum. Timete Dominum Deum, omncs

guoniam non

tuunt. Divites eguerunt

runt

Psalmo

1). Ileni in

EJUS

slris

vnleitlein et

TRANSEO.NTES, PR^CEPTIS

Lavamini, mundi estote, auferte neguitias ab aniniis vea conspectu oculorum meortim, cessate a neguitiis vestris. Discite bonutn facere, exgtiirite judicium,

esurient, ne-

gue siiient {Isa. v. 26, 27). Ilem illic Ecce ilague

dominalor Duminus sabaoth auferet aJuda et ab Ilierusalem

facieni

'',

terrm. El ecce cito leviier ^ venient

EJUS

Apud Esaiam Dominus

guod benedicetur in terra {Isn.

^
Lxv, 15, 15, 16). Ilem iilic
Igilur extollet lignum
in genles guce sunt

QUOD SOLO HOC JUD.El ACCIPERE VEdelictorum suorcm , si sangui.nem

TEMPERAVERINT.

Ecce gui mihi ser-

viunt jueundabunlur, vos

terftciet

possint

CHRISTI OCCISI BAPTISHO EIUS ABLUERINT, ET LN EC-

sitietis.

XXIV.

CAP.

in terris.

Ecce qui terviunt

mihi manducabunt, vos autem esurietis. Ecce qui mihi

Apud Esaiam

{Matlh. vin, 11, 12).

me-

Siautem

edetis.

gni autem ingui-

vos consumet *.

indigebunt omni bono {Ps. xxxiii.

1,

nolueritis et

non audieritis me, gladius

Ot entm Domini loculumest

isia^ {Isa.

M-20).

LECTIONES VARIANTES.

1>

'
<i

"
f

AUrabet

illas Corb. Altrabent Borf. 3.

Manilcsius simi Foss.
Quaerebanl Ar. Lam. NC. 1. Bod.-2.
Ecce adsuni gcnli, quoiiiaiu nou Corb.
Vocavil noiiieii Thu.

r.ito vcnient Lam. NC. 1. lin. Bod. 2.

Virtulem panis et virlntem aquae Bod. 1.
suavis Ar. Lam. NC. 1. Bod. 1, 2, 3.
Itcluxalio Bod. 2, 5, 4. Spir. Rem. Erasm.
"
Maiius veslras Bod. 3. 4.
P Meam Bod. 1, 4. Tert. Spir. Remb. Erut. Motell.
Oxon. Deest in impress.nuperisme.am.
JJ
q Quabi russeuni Yer. quasi rcseuni Tert. Bencv. Yer.

" Quoniam
"

sinl salviili Lam. JVC. i. Bod. 2.

Eccc (|iji serviuiii iiiibi, bibent, vos autcm silietis
Lam. NC. 1. BoU. i, 2, 3, 4.
iXoiiiiiiabilur niagnuiii Lam. NC. i.Bod.% Ar.

Ul

li

i
Igneni iu gentes.iJod. i. Li^imm Riguli. conlru fidem
excus. el mss. Lam. Lm. NC.i, 2. Bod.i,^,^. Thu.
Foss. Corb. Signnm Oxon.
i
Attruhel illas Foss.

jumiul.
r
"

Qiiasi coccuni
Oi)auclierilis

Thu. Foss.'Benev. Ver. Manut.

Bod. 4. Nonobamlieritis iforf.

me

4.

Vosconiedel Lin.
u Locutum est haec Bod.

1.

STEPII. BAHJZII NOTiE.

tionem noslram approbat edi
fnrinosi jiosnerit
Cai'.

XXIV.

iii

tio

Anglicaiia

quaitivis

coiitoxtu.

Apud Esaiam.

dcbeam
in

piis,
Ista

usquc ad Igilur

extolle desiini in libro Lanionii.

fliceniceum. Dubius

fcrre

sum an lectionem

seum

quam

cx Terlulliano, apud quem

Marcionem legilur guasi roseum.
piisse

istam pra;-

qure exflat in quisbiisdammanuscriqvasi rosseum vel loleciionem essc meliorcm videlur colligi
ei

quibiis seriplum est

lib.

iv

adversus

696

CYPRIANl

DIVI

695

LIBER SECLNDUS.
-a-

CAPITUL\.

XX.

Qiiod cruci illum pxdri essenlJudwi.

XXI. Quod

ipsum eue sapientiam Dei, per qiiem omnia facta sunt.

Quod sapieiUia Dei Christus est , et de sacrumenlo incarnationis ^ ejus et passionis et

CArMMtii pnmogeniliim este, el

I.

II.

pra:dicaterunt.
in. Qttod Christus idein sit et

Sermo Dei

idem

idein Chrislus

Quod

IV.

XXII. Quod

manus

sit

signo virtus omnis

hoc signo crucis satus

omnibus

sit

die

in

ejus lenebrcs

passioiie

futurm essent.
XXrV. Quod a morte non vinceretur, nec apud
feros remansurus essct.

bra-

ct

in

Quod medio

XXIII.

.
''

el

poteslas.

qui in (roniibus nolcnlur.

Apostolorum qui missi

calicis el attaris, el

passione crucis

in

sii et

XXV.

chium Dei.

Qitod ab in(eris

in-

terlio die resurgerel.

XXVI. Quod cum resiirrexisset

acciperel a Palre
omnem potestatem,el poleslas ejus ceteriia sil.
,

V. Quod idem angelus et Deui".

VI. Quod Deus Christus.
VII.

XXVII. Quod

Chrislus Deiis venturus esset illuminator el

Quod

Quod cum a

'

principio

Fitius Dei (uisset, ge-

Quod

lioc

esset

(uturum

signum

ui de virgine nasceretur

minis et Dei

Quod liomo

Patrem

nativitatis ejus,

homo

et

Deus, ho-

CAP.

Cliristut ex
utroque genere
medialor esse ^ inter nos ei

ift

posset.

el

'

ideni el lapis dictus

im-

(ieret el

in

XIX. Qiiod

sil

filii

cwtum, aderam

Dominus

condidit

swcu-

(aceret

priusquam proccde-

cum

itti, et

secerneret

Ciim para-

suam

sedein.

venlos vatidas (aceret desuper nubes, et ciim

siiper

confirmalos ponebat (ontes

"

sub

quando

caeto,

(oriia

(undamenta lerra, eram penes itlum disponens.

Ego eram cui adgaudebal. Quotidie autem jucundabar

siaslico

omnem

sponsus, Ecclesiam habens spon-

sam, de qua

constilueret

spiritaliler nascerentur.

Ego

lempore cum

in otnni

Uem

per(eclo (Prov. viu, 2:2).

justi ascenderenl.

quem

ipse

in opera sua anle

(oiites

ante (aciein ejus

mani(eslaretur, super quein gentes venirenl,

et in

faciebat

mons

novissimis '.temporibus idem

Proverbiis

Cum

pteret iutum terram.

XVIII. Qiiod

aiilequam abyssos

ret

sit.

XVII. Qnod deinde idem lapis mons

in

viarum suarum

iiihabitnbilia"' et fines inhabilabites sub cwto.

Qiiod ipse dictus sit ovis et i agnus, qiii occidi

habcret. El de sacramento ^ passionis.

XVI. Quod

PRIHOGENITCM ESSE, ET IPSOM ESSE

aquarum, antequam monles cottocarenlur,

anle oinnes coltesgenuit me Dominus. Fecit regiones et

occisuri essenl.

quemJudwi

justus

CniUSTDH

in initio

rent

XII. Quodin lieildeliemnasceretur.

XIII. Quod humilis in primo advenlu suo veniret.
sit

sil.

lum (undavil me. In principio anlequam terram

haberet.

ipse

1.

Apud Salonionem

me

XI. Quod de semiiie David secundum carnem nasci

XIV. Quod

Cliristum.

SAPIENTIAH DEI, PER QDEH OHNIA FACTA SDNT.

jilius.

Deus

et

concrelus

XV.

Jesum

XXIX. Quod ipsesitrex in teternumregnaturus

XXX. Qiwd ipse sit et judex et rex.

nerari deiiuo haberet secundiim cariiein.

IX.

Deum Patrem

ad

possit

perFitium ejus,
XXVIII. Qiiod ipse judex venturus

satvalor gencris huniani.

VIII.

non

perveniri

nisi

.ipud

in Eccle-

ex ore Attissimi prodivi primogenila anle

crenturam. Ego in
et

indeficiens,

twtarelur orbe

eunidem

coetis

nebuta lexi

(eci ut

omnem

orirelur

lerram.

tumen

Ego

in

2, 3,

4.

LECTIONES VARIANTES.
Sfc, Bod.
i>

2.

Conciiriiationis

Tliu.

j
Ipse dictns sit ovis. Lam.
Ipse sit ovis Oxon.
k De sacramento Clirlsti Lin.

Esl deest in Oxon.

Lam.

Lin.

NC.

l, 2.

Bod. 1,2, 3,

4.

Veron.
.

l'l

medialor csset Corb. Bod. 2,

Quod

ipse sit Cbristus

quem

i>

3.

Jiidsei

Lam. SC.

" Poneltal montcs cod.

LiBRO SF.ccNDO.

In

Proverbiis. Ita

iium

cl

in liliro

Proverbiis

in Eiasinica,

emendavi,

apud TerinlliaiVam iil Satoiiwn in

el quia

de Pudicilia lego

quce Tofwjuiac diciniHS : qnidam codices

Labenl paroemiis. Ilaiic leciiouem prxlulit Pauielius,
,

Lin.

Bod.

2. Foss.

l, 2.

Un. Bod.

3. 4.

Nube

l.

quia iteni scripinm vidi in qnibusdam libris velcriInis, in veleri cdiiioiic Vcncia , in ca (luatn Remboltus cinisil

1.

Nelwla texi Liml. NC.

Bod.\. Nubila Oxon.

STEPH. BALLZIl

1
Triusquam produceret Lam. NC. L2. Bod.
Tlm.
"
Kegioncs et habita\)ilia et fines Yeron.

Idem 01 semio Pod. 1, 2, 5, 4.

rt Idem niamis Bod. 1
2, 3, 4.
Deus in Gencsi Bod. 1.
f Ouod nomirmsciiin a
principio /iorf. l.
Ouod el iiomo ct Deus Bod. 1, 2, 3, 4.
<=

NC.

miM.

fassns tainen proverbiis scriptum esse in viilgatis editionibiis ; .tliqui codices

non facinnt niontionem

bnjns

Ilbri

Salomoiiis

sicut nec edltioncs Maiiutii ei

Morcllil. Ripnliins et Angli scripseriinl in parmmiis.

Cap.I.
Fecit regiones. lUt cliamapud Lactautium,

lib. IV,

cap. 6.

Primogenila. Vocabulum i^ud addilum a iiobis est

TESTIMONIORUM LIBER

C97
altis liabitavi, et llironus

meus

rum

jtrofmidum

circuivi ^, et in

cwli

el

in fluctibus maris ambulavi,

in

omni populo

in

et

columna mtbis.

omni gente primatum

et in

liabui

'^,

et

tute calcavi.

In me omnis spes vilm

et virtutis ".

Trans-

scui vobis.

ad me, omnes qui concupiscitis me (Eccli. xxiv, 5).

Et ego primogenitum ponam
Itein iri Psalmo lxxxviii
eiim f, aliissimum apud reges terra;. In ceternmn serdele

illi, et

in

ponam

dereliquerint

si

eorum

lestamenlum

meam

meum
b.

''

pruden-

(Prov. ix,

II(.

QUOD CHRISTUS IDEM

SIT

SERMO

DEI.

fi-

Psalmo xliv

In

Si

meum sermonem bo-

Eructavit cor

num, dico ego opera mea regi (Ps. xliv, 1). Item
Psalmo XXXII Sermone ^ Dei cceli solidati sunt,

meas profanave-

iii

el

Spiritu oris ejus omnis virtus eorum (Ps. xxxii, G).

observaverint, visitabo in virga

apud Esaiam

Iteiii

eorum. Misericor-

et in flagelUs delicla

el qucerite

Derelinquite stultitiam,

sqq.).
C.\P.

meis

et in judiciis

justificaiiones

prxcepta mea non

fiu-inora

et

sceculum smculi semen ejus

ejus legem

filii

non ambulaverint,
rint et

meam

misericordiam

corriyite scientiam in intellectu

et

tiam,

illi

servos siios convocans

ad cralerem dicens

Qui est
ad me. Et egentibus sensu dixit Vede meis panibus, et bibite vinum quod mi-

edite

nite,

ite

vabo

et misit

excelsa prwdicatione

insipiens dectinet

excellentium et liumilium corda propria ^ vir-

omnium

vinum suumt,

miscuit in tralera

suam mensam,

paravit

cum

lerra steti, et

698

II.

clavit suas hostias v,

et

abijssi penetravi,

omni

in

Ctj-

Verbum consummans

et

brevians in

diam autem meamnon dispergam ab eis.Item in Evan- j^^justiiia; quoniam sermonem breviatum faciet Deus in
toto orbe lerrm (ts. xvi, 23). Ilem in Psalino cvi
Migelio cata Joannein Domiims dicil: Hcec autem eslviia
:

wterna,ut cognoscant

Jesum

misisii,

me

te

Ego

te

ipsum

in terra

clarificavi

claritale

sit

Deum,etquem

liabui

quam

Sermo

lnm

crealurce (Coloss. i, la).

cet in

iniliitm et finis.

gralis

Ego

sitienii

xxi, 6).

(.ipoc.

Quod

Dci. Paulus ad

virtus

dabo de fonie aqux vitm ^

idein

Corinlliios

sil et
I

Quoniam Judwi

Grmci prudenliam

signa desideraiil ^, et

Nos autem prmdicamus

Dei sapientiam
CAP.

II.

QUOD

CRAMENTO

et

Grwcis Cliristum Dei virtuiem

Cor.

fidelis et verus,

'>''

sanguine

"^^

el

CAP.

IV.

QUOD

in Proverbiis

ET DE SA-

peccuta

et

qui sedebat super

mquuin justitmque judi-

eratque coopertus veste con-

dicitur

nomen

Numquid non

vestra'='' inler

peccata vestra

'^^

vos

aveitit

facinus,

Ma

aurem

ejus

et

vatet

u(

Sermo Dei

et liiigua

lequiliir vera

manits Dei ul

non exaudiat

Deumseparant,

faciem

suam a

Manus enim veslrceHnquinaim

lur.

Sapientia mdifi

columnas seplem.

lux tu-

CHRISTUS IDEU MANUS ET BRACUIUM

digiti vestri in peccatis.

subdidit

et

eum vocabatur

salvos facial? aut gravavit

INCAR.NATIONIS " EJLS ET PASSIONIS, ET CA-

Apud Salomonein
domum, et

factuin esl.

DEI SIT.

UCIS ET ALTARIS, ET APOSTOLORLM QUl MISSI PRiEDICAVERUNT.

cavit sibi

in

ecce equus albus

Apud Esaiam

SAPIENTIA DEI CHRISTCS

quod

hominum;

el

22).

i,

niliil

non compreliendeApocalypsi Et vidi coe-

et

quidein scandulim, Geniibus autem stultiliam, ipsis au-

lem vocatis Judicis

erat

Deits erat Serino.

(Apoc. XIX, ii).

qumriint.

Cliristum crucifixum, Judmis

In principio

ei

lenebris, el lenebrm illam y

lum apertum,

spersn

'"

lux

et vita erat

cans'-, et prmliabatitr

sapienlia ei

(Ps. cvi, 20).

apud Deitm. Omnia per ipsum

runl (Joun. i, 1). Itein

Primogenitus a morliiis, ut fierel in omnibusipse

priinatiim leiiens. Item in Apocalypsi Ego sum a. et a,

illic

illos

apudDeum,

principio

Jnillo vila erat^,

loiius

curavit

el

faclasunt, et sine ipso factitm est

priusquam mundiis fieret (Joan. xvii, 5). Item

raulus ad Colossenses Qui est imago Dei invisibilis
primogeniius

", SeriUoerat

^ erat in

Uic

apud

suiiin ',

Evangelio caia Joannem

Iteni in

le

el

sermonem

'',

Et nunc tu

dedisli milii ut faciam,

quod

apud

solumetverum*^'^

Cliristum.

'

upus perfeci
clarifica

te

et

Sed

propler

vobis ne miserea-

sunt sangiiine

"'^, et

Labia autem vestra locuta sunt

veslra injusliiiam medilatur

". Nemo

neque esljudicium verum. Fidunt in vu-

LECTIONES VARIANTES
"

2. Lam. lin. NC.

Lam. Bod. 2, 5. NC. \.
Bod. 2. Lam.

In allissimis Bod. i,

>>

Circuivi sola

<^

Primalum

rt

Corda

Percipite scifiutiam et intelligentiam Bod. 1, i.

Sic Bod. 3. Foss. Sjnr. Remb. Eras. Verbo Dei solidalisunt nuperi Impress. el mss. pler. Firmati sunt Oxon.

1, 2.

leiiui

virtutii

calcavi"T/m. Corb. Benev. Ver.

T\

me

via vita' Lin. spes vits Foss.

f fon.tm
pum, et excelsum pr* regibus terrse ffC. 2.
8 Srmen ojus, et Ihroimin ejiissicut dies ceeli iVC. 2.
1'
Clarilicavi te super lerrani Lain. NC. i
'
Opere consummato Lin. quo dedisli milu Foss.
C.l.irifica me pater Lin.
j

In

Aqna; viva; gralis NC. 1,2. Lnm.

Signa potuut Lin.
Ha],ienliSim legunt Bod. i.. Voss. 5. Morell. Tert. In
Grwco <i',5ia. Prudentiam Impress. el mss. pler.
"
Coiicarnationis Lin. NC. 2. Thu. Bod. 3, 4.
k
1

"^

" Succidit

Lam. NC.

V Suani liosliam Tliu. Fos. Corb.

'1 In
criilere viuuni Lam. Tltu. Corb.
cratercni ISod. 3.

NC. Bod.

l, 2. in

"

sed

iioii

exslat

Et

sic

"

Hoc erat Lam. NC. 1, 2. Lin. Foss. Bod. 1, 2, 3. t.

" Vita pst Bod.
1, 2, i. Thu, Foss. Corb. Ver. Benev.
lUan. Quod factum est in illo vita erat Pam. Uig.
y Et tenebrje eum Bod. l, i, Thu. Coib.
^

Verus

cum justitia Bod.

et

i.

"" SicMor. Mnn. PrKliabantur Pnm.Birt.Prailiatorlnm.

Lin. NC. 1, 2. Bod. 1,2, 3, i. Voss, 5. TM. Corb. Juclicans el prselialnrus Foss. Spir. Rem. Eras.
i)b Veslem
conspersani sanguiue Tliu. Corb.
"^"^
Peccala noslra Bod. 3.
!'i1
Propter debita Veron.
'"'
Manus vestr-t plenae sunt sanguine NC. 2. Bod. 3.
f f

cx codice BurRundico et ex Fuxonsi. Ilabetur auiein

2, 3, 4.

deinceps.

STEPll. BALUZII

in vcisiyiie Vultrata libri Eccksiuslici

Verbnm suum Ttod. 2. Lam. NC. 2.

Verbum NC. 1, 2. Lain. Bod. i,

'

" Erat

Injustitiam nieditabitur Tliu.

NOT^.

in versione

lxx Iiitcrpretum.

'

C\P1UAM

DIVI

C90
" ei
ii

loquunlur inaniit qui partmiunl dolorein

riuni facinits {lia.

1). Ileni

i.iv.

est(lsa. Liu,
:

Ileiii

1)'.'

Coeliim milii

pediim meoriim

mihi? Oinnia

iiium

eiiiiideiii

apiiil

timm
Deo

iriiurabis

'""

extenuabis colles,

et

monles,

Israel,

et

exuliabunt inopes

aquam,

et

non

et

Linijua enim eortim a

et

Cum

Denedicius
Malacliia
et

dedi

mei

sicca-

El ilerum

illi

Lex

non

Quoniam

et legein

exquirent ab ore

mora aquosa,

nipoleniit ett

uam
et

in

terriim cedriim et biixum et

inaquosam
>

cijpressum

el

et

mini

itta

simul

In Genesi
el

QUOD

Esau

IDEM AJiGELUS ET DEUS CIIRISTUS.

G
Cenesl ad Ahraliain

In

Domiiii de cmlo,

aulem

dixil

Ecce

et dixit ilii

Et

eijo.

Et voeavit ettm
Augelus

Abraham, Abraham.

dixit

ISoli

NuHC enim

non pepercitii

luo

filio

(Gcn. xxii, 11,

milti

illi

eognovi quoniam limes Deitm

12).

dileclissimo

Iicm

rllic

Angelui Domini in tomnit

'

propier

ad Jacoli

lit

Di.cii

fratris

Sic dicit

qtti

nomini*

facie

'i,

el

In pace inigum '

miillos acertit ab in-

ii,

quoniam Angeliis

ejiit,

Oiii-

5-7).

QUOD DEDS CnRISTDS.

ad Jacob

aiitem Deits

libi

Exsnrge,

et liabita illic, ei

cum

apparitit

fac

illic

fugeres a facie

(Gen. xxxv, 1). Item apud Esaiam

ttii

Dominus Deus sabaolh

ei tui

erunl servi,

Fatigata est .lEgij-

Sabaim

negolialio /Elhiopiim, et

transgredientur,

ei

post

virialii
le

ad

le

" ambula-

bunt vincti compedibus, et adorubunt te, el in te

precabunlur ; quoniam in te Deus esl, et non est Deus alius "

quiciiiiam.
tiiuin

(Ualac.

Deo

illi

plits, et

Ille

imponere nia-

niim titam tuper

piteriim, neque fecerit

in

ctim vila et pace,

verilatis fuit in ore ejits

ascende in locum^ Belliel:

altare

15-20).
CAP. V.

cxvii

sacerdolis servabiint scieHiiam,

litbia

CaP. Vi.

xli,

(Is.

illum ac-

et

manus Do-

qiiia

Israet ostendit

sancttis

el

myrlum

ut videant

popiilum,

sciani ei credant

cognoscant
fecit

ulmum

et

siio,

Psalmo

Domini. liem

fitil

corrigens ambulavil nobiscum, el

aqitwdnclus. Po-

Evaiige-

non rece-

est iiivenla in lubiis

ejus.

jusiitia.

silienlem lerram in

ignis

el

linwrem ut timerel met a

Ego Dominus Deus, ego exaudiam Deus Israel, et

non derelinquam eos ; sed aperiam inler montes
flitmina et in mediis caivpis fontes- Facium deserta in nebit.

el

meum

Teslttmeitlum

proficisci illiim.

injustitia

in

qui venit in nomine

esl

"

nomine

atius vcnerit in

(Joan. v, 45).

cipieiis

20, 2l), Uiide ipse in

Eijo veui in noinine Patris mei,

pisiis ine.

illos, et

sili

columna

in

'"

(Ibid. xxiii,

lio dicit

Qumrent enim

egeni.

XIII,

illo est

autem jucundaberis in sanclis

procella disperget. Ttt

eril.

et sicut la-

ventus occupabit

tt veniitabis, et

nuijinem poiies

autem

i(er', noclu

illis

Exodo

quidem per coliimiiam nii-

ul le inducat in terram
quain tibi proepaObseiTu eum",et obaiidi eum, etne fueris inobaudicns ei, et non deerit libi. Nomen enim meum in

bracliiiim

novns in se retornalas

prteibat eos, die

oslendere

tilulum lapideum,

xx.vi, 13). llcin in

Tttvi.

mmies gentes ipsn suprema terrw salulem a

[Ibid. lii, 10). Item illic : Ecee feci te siciit

'

volum (Gen.

in ilinere,

Videbiint

rolas veliicnli trilurantis

Dei,

omnium genlium.

siinclum in conspeclu

illiim

ubi ^ unxisti milii

21). Et poslea illic : Promovit autem Angetus Dei qui priecedebat exercilim fiHorum
Israel (Ibid. xiv, 19). Iiem illic
Ecce ego prmmitlo
Anyelum ineiim unle jiiciem luam, ad cuslodiendum te

xxvi.M).

Dominus

Revelavil

bis

aulem

(Exod.

ma-

non sciebanl

et

vidisti in loco

Dciis

Domine

700

ei vovisii milii

aiu

''.

eniin isia fecil

cuin cogyioVSfinl auleni, confundeniur^

(Ibid.

Ilem

suppedaneuin

apnd eunidem

lieiii

bracliium

est

pa-

Sic dicitDo-

terra

et

Qiiain milii aedein adificabiiis'^

<'.

i.xvr,> 1).

alluin

Deiis,

et

Domiiie, quis

ctiiiulein

apud

tlironiis,

quis locus adreqiiiem

nus mea (Jsa.

illic

bracliium Dei cui revelalum

creiiidil audilui nostro ? et

minui

>

ct

prwler

me

le.

sulvaior.

dixit

versaniur

Ego tum Deus quem

Tuenim

es Deits, etiion sciebamus, Deitslsraid

Confundenlur
tibi, et

citdcnl

U-16). Iiem apud

e.t

reverebiinlur oiiines qui ad-

in

confasionem

eumdem

"

(Isa. xlv,

Vox clamaniis

in

dc-

LECTIO.NES VARIANTES.
'

Conndunt

Qui

in vanis

C(iii(i|iiujii

Bod.

(lolorem

1.

Scabclliiiu p(!(liiiii Bod. 1, 2, 5. Lam. NC. 1.

Doniuiii .x-difiuibiUs Liim. iVC. i.Bod.i. foss.

>'

<

yui aulem

,! ^;'.'"'''.''"
Lin. M.i.

"

nnii ((.jgnuveiiint coiiruiidfiilur Lin.

Qm

Ut^i *'' 3, 1.
Boil. t. Thii. Foss.

scquuniiir ilcsuiit

inUm.

Coik Benev. Ver Svir V

Iniiom. Heiiib. Lias.Manut.

" lii serr.im
Yeion. et Bencv. in seres formalas Voss 4

mss
w.
I.

Ostcndcns illis iler Bod. 2.

In terram lionain Bod. I
Eiiiii ne lucris iiiobaudieiis Tliu. Foss. Corb.
Ei, iioii
eniui Biid. t, 4. Thu. Corb. Sf.ir.
" Itcni
in M;i]. Ilmc et
.teqiieiitiii tlesidcranlitr in Ben. el
Vcr. Litm. NC. i. Lin Bod. 1, 2. V. Imwm. mss. B.

"

jBoc/. 4.

2.

Tliu. Foss. Coib.

V I)i(|i illi linioxc nie Bod. o.

1 Ejuscl
injusiilia Bod. 1.
^
In p;ice corrigciis AfT. 2.

Pam.

^.>'"!i"')l

^!-

"'Kcssum Pam.

Rig. Et

ulmum

'

et popu-

'
>
i
l"

TiiiiesDoiiiiiiuiii

Duuwtuuni Bod

2 3
Fillo luodilcclo Bocl.
1,3. Ver. Benev.
In loco ubi Bod. 3.
1.

Augcliis Uoiiiini Bod. 1,2, 4.

Lle;>ceiido in lociiui Lam. JVC.

" El
poslea ainhulabunl Foss.
^ Et iion
estalius Bod. 1, 3.
^ In
conlusioiie Thu. Foss.

'

STEPII. DALUZII
Cap. iy.lie,

pnnius
liioii

Iniic

quK
.nn,

/"

iS

:Ecce

capiii auexiiit

in ejiis

aiii lilii,

iiijc

Hoc seRmcnlnm
Morcilins. 1'ro eo anicm

',.''""/'"?.""

'l"'^''"" '''"''
veierilMis
^'''^""labal Pamclius .^cri-

!"'''

"^"'"=-'"'''

ff cmeXio Lon::;,^""'"'""- ^ ""

'^'^'"'"

mjJE.

Cap.YI. QModC/irisJMs.Vide Erasmi Annoiationes

feci le.

cdiiione legiiiir in se
reiornaitts, (luia
veleres .luos Paniclins
videral, pi:cfere-

1.

in capiil
prinium Evaiigelii secundiim
Itein in Mnlachia. Isia et

fincm
cl

capitiili

Joaiinem.

qu:c seqiiuiitur usqiie ad

dcsideraiiiur in aniiquis cditionihns

'quibiisdam codicibus manuscripiis , nti eliaiii

aiiiioiaium esl in edilione Anglicaiia. Morcllius adiii

jccii.

Cap.

y\. Cadent in confusionem, lii capilc xuv

cpi-

TESTIMONIORUM LIBER

JfOl
^

terto

Dei

Parate viam Domiiii

Omnis

nostri.

"

rivus

ctum

aspera i

et

omnia lortuosa

minus locutus

miam

absque

eamJacob

puero suo

'

in terris visus est,

m,

(Baruc.

ei

cum hominibus

Et Iransibunl per mare anyuslnm,

ownes
viari fluctus , et arefacient
et

sceplrum Jigypli

'

Domino Deo ipsorum,

dicit Dominus (Zach.

injuria

nomine

cjus gloriabuntiir,

lxxxi

Deus

>',

ex quibnt

Dcus

synagoga deorum, in medio auiem

in

sietit

deos discernens. El iierum

licm apud Osee

12).

patrcs

confortubo eos in

11,

x,

Assyriomm

quorum

prumissiones,

quorum

constitutio ei

dubo de fonte aquai vitx '^'^ gratis Qui viccrii ^^^> possidebil ea et eornm Itwreditatem ; et ero ejus Deus, et ille
erit milii
fdius (Apoc. xxi, G, 7). Iiem in Psaimo

in

et

auferetur,
et in

percutient

el

hraeliiai,

et legis

benedictus in swcula (liom. ix, 5-5). Item in Apoca' initium et

finis. Ego sitienti
lypsi : Ego sum n el u,

aliiludines (lumi-

'"'

confundetur omnis

el

famulatus

Optnbam ego

(ratribus cognatisqiic

Chrislus secundum carnem, qui est super omnia

conversatus est

ct

>

num,

atius

apud Zacliariam Deus dicit

Romanos

lestamentum

et claritas ct

vidisli

secundum carnem, qui sunt

adopiio

Post hcec

dilecto sibi.

['aiilusad

-iU). itcni

"

meis

me

Jesus Quia
^,
quinon viderunt et eredidentnt (Joan.
illi

ipsc amitliema esse a Cliristo pro

viiim prudentiw, et dedit

hrael

im

11.

Deiis mens. Dicit

et

xx, 27

Ilem a|md Hicre^^

meus

credidisti.Felices

in dire-

twn depulabilur

el

s,

et

lleni

33).

et

caro saluture Dei, (luoniam Do-

omnem

qui invenit

illo,

'^

mon*

mdebilur clarilas Do-

et

(ia. xl, 5-5).

est

Deus nosler

Ilic

campum

omms

mini', etvidebit

',

implebilur, etomnis

huniiliabitut, et erunt

collis

semitas

rectas facite

Hi(i

illic

omnes; vos uulem

tHH Altissimi

(P. lxxxi, 1, C, 7).

Quod

Dii esiis

Ego

dixi

sicut

homines morie-

et

qui fueriut et

si jusli

faeiam juxta iram indignalionis

pra!cepiis divinis obtemperaverint dii, dici po&sunl,

mew, non sinam deleri Efjraim, quoniam Deus ego

sum, et non homo in te sancius'", et non introibo" in

? Sicipse''''
quanio magisCliristus DeusDei Filius
in Evangeliu caia Joaniiemdicit
A'oHHescri;)(i(m est

dicit

Dominus

civiialem,

post

Psalmo xliv
rum, virga

iVoii

Deum

ibo

(Ose.

xi, 9, 10).

Thronus tuus, Deus,

tiam,

et odisti

Deus

tuiis,

<>

iniquilalem

i'.

te

Psalmo XLV

sanctificavit et tnisit in swculum, vos

' '
quonium blasphemas
quia di.ri : Filius Dei sum.
'''
se
si
non
;
Quod
facio facta Patris, nolite tnihi credere
el
tiiihi non vullis credere, factis credite,
quodsi facio

Vacate

et

quem Pater

tura,

Deus.
'i

'^'^

Lege quoniamegodixi: Dii estts? Siillos dixil devs

ad quos sermo Dei fuclus est, et non potest solvi Scrip-

in

Dilexisti jusli-

Propterea unxit

oleo exultationis super participesiuos

XLiv, 7, 8). Item in

in

in snecula sceculolui.

aquitatis, virga regni

Ilein

"^c

dicitis

(Ps.

cognoscite

quoniamegosum Deus. Exallaboringentibusetexaliabor

interra(Ps. lxv, H). Fiem in PsaliiiOLXXxi: Non co-

et cognoscite

gnoverunt' nequcinieUexerunl,inutnbradeambulabunt^

vocabiiis

nomen

'

illi

Joanncm

(Ps. Lxvii,

5).

Ilem

iii

In principio erat Sermo

apud Deum, et Deus eral SetTiio

in codem Dominus ad Thomain

tum tuum,
sed

et vide

manus meas,

llespondit

fidetis,

Thomas,

Sermo

(Joan.
:

i,

dixit

illi

incrcdidus
:

esl

Pater, elegoinillo

nomen

CAP.

VII.

Et

interpreta-

DEUS VENTDRUS ESSET

CHRISTUS

QL'0D

est

ILLUMINATOR kt SALVATOR GESEftlS HUMANI.

erat

1). Iieni

Injice liuc digi-

et noti esse
et

Evangelio cala

", et

me

in

ejits Emmanuel, quod

tum nobiscum Dcus (Maiih. i, 25).

(Ps.L\\xi,S).\tem'ml'sa\moL\\ir.CantateDeo:psallite
tiomini ejus,viamfacite ei qiiiascenditin occasum, Detis

quonittm

(Joan. x.54). Iiein in Evaiigelio cala Maillixum

Domiiius

Apiid Esaiam

genua

Confortamini,

mnnus

resolulce,

et,

debilia, exhortamini ''.Quieslis pusitlanimes ii

Deus noster judicium

twlite tnetuere.

nos.

niet et satvos faciet

Tunc

retribuei, ipse ve-

cwco-

aperientiir oculi

LECTIONES VAUIANTES.
"
1>

A
>'

"

Inprincipio fult Tliu. Foss. Corb. Verbum lom. Bod.

2, o, 4. NC. 1, 2.
^
vidisii, rrcdidisti JJorf.1, 2, i. Vidisli ine, Thoma iJH.
Bod. 3. Credeiit Lam. NC. 1. Bod. 2.

Tneremo NC. 1. Latn. Bod, 1,2, 4.

Viam Doniino Bod. 5, 4. Xhu. Foss. Corb.
Oninis vallis NC. 2.
Oiimiaprava NC. 2.
Aspera in vias i.lanas NC. 2.
Bod.

Oinnis

Hic est Dous meus

Non

cliiritas

"

oonipulabitur Lin.
Kl dfdil .lacob Tliu. Dilccto suo Foss.
i Et arelieiil omiies NCi.
k Coniundonturoii.nes
injurise Foss.
J)
1
;T:^ypti transferelur Porf. 1. Avertelur NC.Latn.Pod. 2.
'"
Hoiiio inlor sanclos l.miib. liod. 2. Thu. Lin. NC.l.
1

" Nori

il)0

Thu.

Odiohabiiisli Lin. Iliu. Corb.

r Injusliliam Bod. 1. 4.
1 Latilia; pra^ coiisorlibiis (uis NC. 2. Bod. 3.

Coguovorunt me ncriue Bod. 1.

Doanibulant NC.\. Latn. Deanibulaveruut

Nomen

illi

est

Fralrlbus cognatis meis Lam. Bod.

Tlm. Corb.
>
Ouoruni

3, i. Foss.
Bod. 5.

Ego

""

bl)
'^"

ex-

Lam.

2.

A()use viv;e Foss.

Qui biberit NC. 1. Lam.

Clirisuis Dei filius Foss.

Sicul ipse Lin NC. 1, 2. Tliu. Foss. Corb.

Dixit doos el iion [lOtesl Latn. NC. 1. 2. Lilt.Bod. 1,
2, 4. Tliu. Foss. Corb.
ts
Blasplicniaris BodA.
e^ Sum. Si no facio T/ii(. Foss. Corb.

STEPII. BALUZII

Nain Laciantiiis , lih. iv, cap. 15, liunc eumdcm

loonm referens, scripsit confusionem.
Injice huc digitum. llunc locuin ex alia versione

1, 2./iH.

<"=

tomcs Lactantii edilnm est in confmioncm. Pfafrin

monnit legendnm forsiian esse con/^MsioHcm. Uecie.

NC.

'IJ

iit

Lin.

vocem Deus non

Bod.

Nolile uiihi credere, sed

Thu. Foss.
i i
Exhorlamini,

Bod. 1.4.

rafert Aviiiis epist. iii.

Deus benedictus. Certura est

p'atres suut .\T. 1.

el u,

1, 2.

Kolite liincre,

si

mihi uon vullis credere,

(jui cslis pusillanimi

iiolite nietuere Thu.

Ver. Benev.
Foss.

NOT^.

slarc in codice Fossaicnsi, ul

jampridemmonnil

illiis-

tiissimiis episcopus Oxoniensis. Sed exstal iii pliiribiis

aliis, sallem in (]uiiidecim a me visis , ct in editioni-

bns .Manutii

et

Morellii.

In margiiie vero ediiionis

rpiaMlicitiir Gravii iia ail bnnc loc uin adnotatiim cst :

Mirum est in exempUiribus etiam vetu.Hlissimis iion addi

Deus, quutn

sit

apud Grwcos

eudeni vox exslat

etiaiii

CYPRIANl

DFVI

705
ruin,

est in deserlo
lieiii

el

illic

Non

Dominus

ipse

redimet eos {Isa. lxiii, 9).

et

luam,

et

conftrtabo

sed

de

est

tes

meas

XXIV

meum

Clarilalem

utii >ion

CAP. IX.

tuas edoce me,

dabo, neque virtu-

Domine "", oslende

milii

'',

Apud Esaiam

doce

et

me,quoniamtues, Deus,satvator meus (Ps. xxiv, 4-5).

Unde in Evangelio cala Joannein Dominus dicii Ego

Omnis

spiritus

Deo non

Deo

Joan,

est

"

dicens

"^'"

Non

Pele

siirsum

pelam

Et

tibi

et

ET

FILIUS.

adjecit

Dominus

loqui ad

Deo Domino

signum a

in alliludinem deorsum.

Achaz

tuo in allitudi-

El

dixil

Achaz :

non lentabo Dominum Deum meuni.

el

'i,

2, 3).

iv,

UOC FUTUBUM ESSET SIGNUM NATIVl-

ET DEl

IIOSIINIS

DELS,

semilas

et

deduc me ad veritaiem luam,

el

il-

TATIS EJUS, UT DE VIRGINE NASCERETUR nOMO

sculpiilibus {Isa. xlii, U-8). Ilcni in Psaliiio

Yias luas,

i,

in {arne venisse, de

in carne venisse, de

anlicliristi spirilu (I

QIOD

''

*.

ad me {Luc.

iiici

Episiola Joannis

auiem negat

est. Qiti

lumen gcntium , aperire ocutos ccecoa

rum, producere vincutis vincios, el de domo carceris
tedenles in lenebris. Ego Dominus Deus, hoc milii noesl

"

Jesum Chrisium

qui coiijitelur

generis mei, in

mcn

Domini

IV, 4). Iiein in

{Ual.

ma-

dedi le in leslamenlnm

le ; et

unde koc mihi con-

magna

dixit

parillic

vocavi le in justiiia, ul leneam

Ego Dominus Deus

num

'

Iteiii

mulieres, el benedicius venlris lui. Et

et

45)? llcni Paulus ad Calatas Al ubi advenit impletio

lemporis ", niisii Deiis Eitium suiim natiim de mutiere n

sed

",

Benedicla tu inler

exctumavit voce

tingit ut veniat nialer

xxxv,

Angetus

quia diligel eos

liberabil illos ;

el ipse

cet eis,

mque

senior,

704
:

et

quia rupta

rivus in terra silienli {Isa.

aqua,
:

cliiudus

satiet

mulorum

sicul cervus, el plana eril lingua

5-6).

Tunc

aures surdorum audient.

el

bulabit in lencbris, sed habeblt liimen viia; {Jonn. viii,

dixit : Audiie ilaque, domus David^. Non pusilluin " vobis certamen cum hominibuf , quoniam Deus

12). Itum caia Malllixum Caliricl angelus ad Josepli

praislat

sum tumen mundi

Joseph

Duvid

fili

Qui me secutus

'

ne mclueris

fuerit

non um-

assumere Mnriiim

Et

et vocabitis "

uxorem luam. Quod enim ex ilta natum fueril,de Spirilu

sanclo esl. Pariet autem fHium , et vocabis nomen ejus
Jesum. Hic enim satvum

eorum

faciel

agonem. Propler hoc dabil Deus ipse vobis

fi-

gniim. Ecce virgo in uterum accipiei, ei pariet fitium

''

manducabit

populum suum a pecca-

bonum

gere

nomen

'^

ejus Emmaiiuet.

priusquam

Bulijrum ct mel
sciat reprobare malum. et eli-

y {Isa. vii,
40-15;.

Hocsemen

prsedixeiai

Zacharias implelus

Deus dc innliere procedere, quod calcaret caput diaTunc dixit Deus ad serpentem Quia
boli. In Ceiicsi

dicens

lu lioc fecisti, maledictus tu ab oinni genere ^ besliarum

tis

{ilalth.

20, 21

i,

Ilcm caia Luc:im

).

Ei

esl Spirilu sanclo, et prophetavit

Benedicius Dominus Detis Israet, qui prospexil
'
et exciiavit
nobis cornu
redempiionem
populo suo

Aiigelus ad

(lastores

sui {Luc.

Ne

i,

Ecce eiiim

annuntio vobis quoniam nalus esl vobis hodie sahator,

qui est Chrislus Jesus, in civilale David {Ibid. ii,7,

inier te

Vlll.

QUOD CUM A PRINCIPIO FILIUS DEI FUISSET,

ii

eqo hodie geiiui

^Dominns
le

".

hwrcdilalim luain

dixit

Poslula

et

ad me : Fitius meiis

ame

dabo

tibi

possessionem tuam lerminos

Evangelio caia Liicam

{Ps.

II,

7,8). Ileni

elum

esl

", u( audivii satulaiionem

iii

^, et

elmulierem

et

tibi lerra

erit

ponam

inimicitiam

semen'"^ ejus. Ipsetuum ob-

et inler

calcaneum ejus{Gen.

14, 15).

CAP.

X.

QUOD ET HOMO ET DEUS CnRISTUS, EX CTRO-

QCE GE.NERE CONCRETUS

GENERARI DENUO HABERET SECUINDUM CARXEM.

In Psalino

ventre repes

servabil ^^ caput, el tu observabis

i>i.

S).

C\P.

et

cibus in oinnibus diebiis vilw lum. Et

67, 68). Iiein

limuerilis.

Peclore tuo

terrre.

David pueri

saluiis in doino
illic

UT MEDIATOR ESSE I.MEll

NOS ET PATBEH POSSET.

es <,

El homo esl,
Apud Uieremiam
eum {Hier. xvii, 9)? Item inNuiiieris
<=<'

geiites
lerrai

Ei

Jacub,

fu-

M aria; Elisabelh,exul-

tavit infans in ute.ro ejiis, el

iinpleta esl Spirilu saiiclo

et

exsurget

homo de semine
et exallabiliir

homo ex

cjus, et

tainquam

et

Ilem

Israel.

quis cognoscet

Oiielur siella cx
illic

Procedtt

dominabitur multarum gentium

^*'

Cog regmim ipsius,

el aiigebi-

LECTIONES VARIANTES.
"

Senior

'

Angelus Lain. aKiue Bod. 3.

>
DiliKit eos Foss. Lam. eos, ellpse redimct Thti. Corb.
"
Producero e vinculisiiM/. 1.
'l
Deiis. r.laritalein Fo.ss.
iion

'

Nolas fac

'

Kgosuni lu\ niundi liod.

Nu limuiTlstmii. XC.i.

"
"

1
)

^
1

Mariani

milii

coiiju^'eiii

NC.

1, 2.

0<ii feeit rodciiiiHioncin

Suscliavit jVC. i.

Bod.

I.in.

D
5, 4.

Lnm.

SC.

i.

Hmlio gcuenivi Bod. i.

Poscc imo Lin. Kod. \. Tliu Foss. Pete NC. 2.
ost (luomodo auilivit Bod. 1, 2, 3. 4. Tlm.

Corb. Ver. Bciiev.

"
It raalcr Domliii Bnd.

P
t

I,

2, i.

Thu. Corb.

Atlinijilcllo Thii. Vo.ts.

Nalum ilc virginc

De Dco natus uon

tomcdet

Lin.

Prlusijuam cngnoscat ut prKfcral mala, commnlabit

boiuini V'oss.3, 4. Thu. Cor. Lam. NC. 1. Lin. Bod. 1, 2,
4.
Oxon. Cominulal Voss. 3, i. Beiier. Coniiiuilalo Ver.
3,
Iwpress. Sciat reprolMre nialiim cl cliKCrc boniun.
'
Tii ab oiniii pecorc, ct ab Lam. Lin. Bod. 1, 2, 3, 4.
A'C. I. Thu. Foss Corh.
*" Tuuin ct inler scincn Lmji. Lin. NC. 1. Bod.
1, 2, 5,
>

" Factum
"

'

XCi.
o.

Achaz peie Thu. Foss. Corb. Bod. 1,3, 4.

In altltuiline Bod. 1.
Itaqiic domus Jacob tam. Bod. 1,2,5, i.NC. 1. Lin.
" Pusllliin. crit vobis
AC. 1. Lin. BoU. 1, 2, 3, 4.
^'
El vocabis nomen Thii. Foss. Corb. vocabllur Borf. 3.
Jcsns Bod. 3.
"

Corb. Plcnltudo Lin. Bod. 5

Lin. l>od. 5, 4.
est, sed csi autlchrlslus Bod. 3.

4, Tlin.

^^

Foss. Corb.
tuum observ.ibit Benev.Ver.NC.i.Lam.Bod.^ijO,

Ilisa

Lum. NC.

<=<=

Hlcrcmiam

lii

Exaltabltur Gog. Oxon. Glgas Bod.

dicllur

1,

Bod. 2, 3,

4.

1.

.STEPH. BALIZII NOTiE.

apnil Tertnllianum in libro advcrtus
Praxeam, ubi relcil liunc locuin Pauli.

CAr.VIll.

De

liOlaiioues iu

anticliristi spirilu.

huuc iocum

Pclri.

Vidc Erasrai an-

im
tiir

TESTlMONlORUM LIBER
regniim

suorum

el

",

unicornis

'

Qui

le

ma-

qui maledicunt

et

apud Esaiatn

xxiv, 17, 7-9). Itein

quod unxit

Proptei-

corde

prcedxare captivis remissionem

^,

annum Domini

vocare

',

Unde

tributionis (Isa. lxi, 12).

cam

Gabriel

dixit

ad illam

ad Mariam

scetur ex te

Spiriius sanctus

liomo de terras

Umo

tales el

diem

superveniet in

vocabittir

secundus liomo de coelo

liino,

tales

ccelesles.

et

de limo

qui

et

Apocalypsi
'

signis

Qualis

voce inagna
signa ejus ?

imaginem

qui de cmlo

ejtis

CAP. XI.

El

De

'^'^

DAVID SECUNDCM CARNEH

riallian dicens

Dominus

dicil

Vade ,

Non

inhabitandum ; sed
et

Et

et

tu

erit,

fiiit

te,

impleli fuerint

Dominus

domum

llic wdificabil milii

dies tui

reqnum

nomine meo

in

", el

fidein consequetur

ejiis usque in swcuttim

meo

iiitus

et

'^,

30-35). Item in

retro

Dei sedentis
y,

signatum

Angelum fortem prwdicantem

repertus esset qui aperiret libriim aut videret

Leo de

tribu

dixit milti

Ne

fleveris,

Radix David, aperire

Juda,

septem signa ejus {Apoc. v, 1-5).

QUOD

XII.

ApudMichscam
non exigua

IN

BETHLEOEM NASCERETUn.

ejtis.

erigam

es,

doinus

(II

tu

Bethlehem, domus <^'Elfrata,

Juda. Ex

Item in Evangelio

qui naius

Et

princeps apud Israel, el

procedet ut sit
es a
principio a diebtis swciUi {ilich.
processiones ejus
V, 2).

in

ut constituaris in millibus

milii

te

regnum
conspectu
Reg. vn, i, 5, 12, 14, IC). Ileni apud Esaiara
Et exibit virga p de radice Jesie, et (los de radice ejus

ejus,

in dextera

lil>rum

vidi

eum. Et ego flebum ntulium quod nemo

Judm

ab oriente venerunt

et

{Luc.

finis

poterat neque in ccelo, neque

cl ipsc erit inihi in

thronum David

est accipere libruin et aperire

Bethleliein

liUum

Deiis

Quis dignus

tlironum ejus usqiiein sceculum. Et egoeroeiinpatrem,

et

Filius Aliissimi

super doinum J acob in scecula

>'

vidi

vocabis

et

Ilaic

semen tuttm

stiscitiibo

qui erit de ulero tuo, et parabo

domum ad

milii

mdificabis

cum

dormieris ciim patribiis tuis

post

CAP.

meo David

paries filium, et

magnus,

Nec quisquam

verbum Domini ad

dic servo

et

",
erit

erit

el solvere ^'^

libruin

secundo

ponam

NASCI HABERET.
Basilion

fruciu ventris tui

Et unus ex senioribus

illum.

ecce vicit

in

et

eum

Item in

1-3).

illi

; et

ncqtie perspicere

diynus

QUOD DE SEHINE

consilii

stiper terrain "", neqtie sub terra ^^,aperire librum, sed

Cor. XV, 47-49).

est (l

non

septem

qualis coelestis,

Qtiomodo poriavimus imaginem ejus

qui de limo est, portemus et

xi,

{Isa.

tlironum scriplum

super

'B

Primiis

".

'

meum

dabit

el

et regni ejits

et

Domini,

spiritus

spiritus

Jnravit Deus ipsi David verilatem, et

patris sui, et regnabit

'

ad Corintliios prioie

Domini

timoris

Ecce concipies in ulero

nomen ejus Jesum. Hic

Lu-

intellectus

et

). Item in
{Ps. cxxxi
: E(
dixit
cnla
Lucam
Evangeiio
Angelus ad illam :
Ne timeas, Maria. Invenisti enim gratiam ante Deum.

re-

te

eum

super

requiescet

tlironum

siiper

"'
Quapropter
qiiod nasanctum vocabitur Fitius Dei {Luc. i, Zb).

Itcin in Episiola Pauli

de

et

el

non reprobavit eam

Et respoiideiis Angelus

virtus Altissimi obumbrabit te

sapientiai

Psalino cxxxi

nie s,

Evaiigelio cala

in

'i

spiritiis

cacis vi-

et

acceplabilem

ascendel

spiritus

imntiare pauperibus misit ine, curare contribiilatos

beiie

706

II.

fortitudinis, spiritus scienlite et pietaiis, el implebit

requievil quasi

Quis suscitabil euin

leonis.

sunt{Num.
Spirilus^'^ Domini super me.

itte

"

Recubans

''.

benedicii sunt,

ledicti

sum

gentes inimicorum

et edel

'',

inimicum

leo et quusi catulus

te

ei

crassiludines iilorum emedultabit, el baii-

slis siiis configet

benedicunt

Deus edtixk eum ex jEgijpio

et

ejiis,

quaii ctaritas

"

est

' '

Et cum

rex Judwortim ?

veninms

ejtis in Oriente,

et

illum {ilatth.

1,2).

ii,

Jestis natus esset in

''''

Herodis regis, ecce magi

Hierosolijmam dicentes : Ubi est

in diebus

Vidiimis enim stellam

cum muneribus adorare

LECTIONES \ARIANTES.
'

>E{;ypto gloria ejus Bod. 1

''
Unicornis et edet NC. l, i.Lam. Lin. Thu. Foss.
'
Canips liiimicorum Foss.
'1
Confriiigel Bod. l Conficict. Lin. 2. Bod. 3, 4.
"
Sic Bod. 1, 2, 3. Lam. Lin. Thu. Foss. Cor. NC. 1,
Becuinbens Oxon.
f
Benedicent Lam. Lin. NC. \ Bod. 2, 5, 4.
8 yuod misit mel)onum Bod. 3.
1'
Sanare contribulatos Lum. NC. 1. Bod. 2.

"

Timoris Dei Thu. Corb.

Et noii frustrabit NC. 2. Reprobravit eum Foss.
Super thronum tuuni Oxon.
" lu utero tuo Bod. 3.
"^
Et regnum Foss.
* Iua!ternum
Bod.5.
y Scriplum inlus el secreto NC. 2. foris Bod. 1.
1. Lam. Lin. NC. 1.
Bod.
Sigillis
" In terra
Bod. 1, 2, 3, 4. Lam. Lin. NC. 1.

"

2.

Csecis visuin restituero

Gabriel angelus

NC.

l>l>

2.

''=

J?0(/. 1.

k Dixit aci Mariam

virginem Bod. 5, 4,
1 Adumliraliit tibi Kod.
2 i.nm. Lin. NC. 1, 2.
'"

yuaproplcr lioc (iiiod n'Si,elurex tesanclum

C. \, 2. Lin. Bod. I, 3, 4. T^in. Foxs. Corb.
" Secundus dc
"

Domum

'-

cffilo

noniine

Lam. Lin NC.

meo

Tliu.

d<i

D
...^

Lam.H

\.

Foss.

Corb.

Lam. Lin.

2. Bud. i, 3, 4.
P Exivit Corb. Kxiet Thu.

NC.\,

^"

iJod. 2,3,4.
dignus:in terra Bod. 1-4. Lam. Lin. NC. i.
Etsepiemlftm.iVC. l, 2. Bod. 1,2, 3,4. Tlm. Corb.
Bethlehem domusillius Lin. Bod. 1, 4. NC. 2. Tliu.

Nemo

Foss. Corft. numquid exiguaBorf.

ff Qui sit
princeps Foss.
?8 Progressiones Lam. NC. 1.
hii
i i
j j

1 Kadice ejus descciidens Corb.

Sub terram

Betlileem indiebusFoss.
Advenerunt Lam. Bod. 1, 2,
Et ccce venimus NC. 2.

1, o,

i.Lin.NC.

4. Lin.

NC.

2.

1,2.

Cum muneribus

abcst

Oxon.

STEPH. BALUZII NOTiE.

Cap. XII.
tMiinmoierifrMS.Addidihxcduovocabiila
juxla vcteres ediiiones, iii quibiis eliam pono .Manntianain et Morelliaiiam. Painelius expunxitutsiipernua :
sicetiam Uigaltius et Angli.Exslant lameii iivlibro Fossalensi, in Becccnsi et in vetusiissimocodice87

Ma-

joris-Monaslerii Turoncnsis. Sic etiani legcbat vetus

aiKlorlibri dc Rebaptismaie, pag. 3.')9. Iinino in inissalibiis aniiquis ct novis legitur sequciis antiphona iii
die Epipbani! : Vidimus stellam ejtis in Oriente, etve-

nimus cum muneribus atlorare Uominum.

CYPRIAM

DlVl

707

QUOD nUMILIS

t.VP. Xlll.

A et

PRIUO ADVf.NTU 8U0

IN

VENIBET.

Apml Esaiam
et

"

coram

siciit

ipso

pueri,

radix in terra

siciit

sitienti.

liabuil

non

hottore et deficiens prmter

Liii,

{Isa.

piitatus

et in

est

plaga

tivore ejus

et

crravimus,

''

pro peccuiis

ipse

iion aperuit os siium (Isa.

talur coelesiium

siciit

oves

Sypientia Saloinonis

In

aiixiliator

tradidit illum

cumdem

'

niigaces

iiie

el locuii

I',

ravil

poptili.

niam

eum

vult

qut tne

eripial eutn

(Ps. s\\, 7-9).

tura sunt

illi.

Conlumelia

sciamus reverentiam

ut

Ileni illic

sordida

et

stabant

et ait
"^

Au[erte

el

noscit.

in pace

[acie

' '

et

viri

enim

etiin,

malitia ip-

r,

->

-,

vestimenta sordida ab eo. Et dixit ad eiim

Et induite eum poderem

xxiii, 7).

nemo recog'

tollunliir, et

sublatus estjustus,

sepultura ejus (Isa. lvii,

cides(Exo,

"

justi

injustitio!

Exodo anle proedicium

anle [aciem ipsius Atujeli, et res-

ad eos qui stabant ante

iniquitates tuas,

eiiiin illos

tiemo inlelligit,

diabolus stabai ad dcxteram

(aciein ejus dicens

Ecce abstuU

interrogemus

Aruit velut

Et Jesus erat indutus veslimenla

et.

et torinento

illius ^^, et

laverunt, et erraverunt. Fxcwcavit

et

'

viis

ejui adversari

et

probemus patientiain
Morte lurpissima condemnemus eum. llaic cogi-

illius.

Doniiiius Jesuin sacerdotem illiim nwgiium staniem aiite

pondit

ab imnmnditiis,

mea, et lingua mca aggtittinata est [auEt osieiidit milii

meis. llem apud Zaeliariam

[aciem Aiigcti Domini,

Tumquam

continet se

et

prafert twvissima jusloruin, et glorialur palrein sc luibere Deiim i . Videanius

ergo si serinones iltius veri sunt, et tenlemus quai vcii-

salvutn [aciat ctmi, quo-

tesla ' virlus

cibits

hominis

illo,

sunt in labiis i, et

Domino,

in

Omnes

"

wstimati sumus ab

vice illiiis.

.C.sorum, et nescteiuni sacramenta Uei (Sap. ii, la-l/)

videbanl desptctebant ^ ,
,^ _.
,^.j
.
Iiem apud Esaiam : Videte quomodo justus perit, \el
moverunt capitt. Spe.j

,,

,.

"

abjecito

non honto, tnaledictum

et

vermis,

siiiit

noslris qiinsi

ejus.

...

miuata;

cst aliis 'jiia ittius, ct

judicium. Fulgebit et non quassabitur quoadusque ponat '" in terra judicium, et in nomine ejus Gentes credeiit (Isa. XLii, 2, i). Ilem in Psalmo xxi: Ego autein

sum

legis. Proinittil

cogitationum nostraruin;
quoniam dissimiUs

etiam ad videndiim

gravis cst nobis

audiet qttis ^ in piateis

Non

Circumveniamiis jiislum,

>'''

lus esl nobis in traductione

cttimabit neque
Arundinenx quassatam non con[ringet, et
linum [umigans non exslinguel, sed in veritate ' pro[eret

vocem

scientiam Dei se liabere, elFiliiim Dei se nominat.Fac-

llem apud

{Isa. l, 5, 7).

QUEM JUD^I OCCI-

exprobral nobis ss peccata

et

noslris,

propterea quod vexalus est,

lui, 1-7). Ilem apud enin-

meus

6-11).

'^ est
nobis, et caiilraiius est operibiis
qiioniam iiisuavis

'

Deus

ii,

SIT JUSTUS

IPSE

Cliritlus in glo-

SURI ESSENT.

'

[uii

QUOD

CAP. XIV.

Non swn

omne'''^ (jcnu flec-

Dominus Jesus

ria ce esl Dei Patris

{Philip.

contumax, nequc contradico ; dorsum

nieum posui ud flageUa, el maxiUas meas ad pnimas,
[aciem autem meam non averti a [wditate sputvrtim, ct

ilem

nomine Jesu

terresirium el infernorum, et omnis

liiigua confileatur quia

iUiim csse

fc'

Omnes

Ki Deus

erravit.

Uumiiiuvil se, factus obcdiens s-

ui in

infirmalus esl

et

sanati sumiis.

homo a viasua
nostris, et

quia
'^com-

ipse aulem vulne-

'"''.

>;

est

Doctrina pacis nostrm snper

propier peccata nostra.

iUum,

vexatione

facinora noslra

propler

non

nos putavimiis

', el

et in

liomo

super onine noinen,

imbeciUitatem
et

in

Uic peccata nosira por-

1-7).

pro nobis dotel

tut ', el

in dolore

fcrre

servi

[ormam

',

/i-

esi esse se

'='^

Uomo

ca-teros liomines.

[aciesejus, inhonoratusest,

"

ratus

sciens

el

plagn positus
aversa est

cxinanivil

{Zncli.

Qui, in

que ad morlem, mortem aulem crucis. Propter qtiod et

Deus exaltavit illum, et donavit illi nomen
qiiod est

siiie

ejiis

figiira

ejiis

""
accipiens, in simililudinem liominum
facliis, et habitu
iiiveniiis ut

neque spcciem, sed

figuram

wqualem Deo, sed senictipsum

Non

est figiira ejus neqiie claritas ; et vidimiis illiim, et

super capHl

Paulus ad Pliilippenses

1, 3, 5). Iiein

gura Dei constilulus, nonrapinam arbitratus

Annuntiavinms

cui rcvclatiim cst ?

mundam

imponile cidarim

III,

Domine, qnis crcdidit auditui nostro,

brachium Domini

708

2).

De

et erit

lioc ipso

Pec-

iiilenliadiictus""", sacerdolibusetsenioribusdixH

cavi iradens sanguinem

4).

CAP.

XV.

OCCIDI

Apud

>',

iii

lnnoccntem ctjitstum non ocItem iii Evangelio

Jitdas, pai:

juslum {Matth. xxvii, 3,

QUOD IPSE DICTIS SIT OVIS ET AG.NUS QUI

"' PASSIONIS.
j
UABEKET, ET DE SACRAMENTO

Esaiain

S/cl ovis ad victimam ductus

est, et

LECTIONES VARIANTES.
* Bracliiuni
Dei Thu. annunliatuin esl Lin.

^ Kotrc
"
''

"
'

Tlm. Adversa Foss.

Oui.i ver.sa esl lacies

Nou

esl commulaltis iJod. 1,2,

Bod. 1, 2, 3.
l)i)luitod. i. Dolciis Bod. 5.

PnUliamus

"
"

'

Corfc.
1.

lu vcritatcm llod. 4.
l'oiialur

Bod.

3.

Homo

opiirobrium Lin.
Malivliclio Bod. 1. Malcdiclus Bod.
3. Abjciliij iiomiuum Thu. Foss. Corb.
P SubsjnnibautmeUii.
A'C. 2.
1 Suis labiLs Bod. 1

1.

Plebis Un. Bod.

'

TcslaioratU(lo.\C.
lesluiii Ver.

AdhstsUtw.

i\rc. 2.

fccuw.

Buil.

Advcrsari ei ca;pil Corb. Ver.

Vcsle Foss.
^ Stabant Tlm. Corb. Foss. Slabal. Oxon.
" A
verti te vestimcnta cjus Bod.
y PoderoiaiH. .VCl.
Sed sc exiiiauivit Lin. Ver. SC 1, 2. Ifim. i?od.l, 2, 3.
"" Siiiiiliuiilincm hoininis Lain. Lin.
NC.i.Tliu.Corb.
'il>
Invenlus liomo Thu.
'"
Nomeuutsit Lin. Tliu. Cor. Benev. Ver.
"'1 Oinucs
i,'cnu llcctant Lam. A'C. l.Bod. 2. Tlm. Cor.
Curvent Lin. NC. 2. Bod. 1, 4. Ver.
''''
Jcsus iu gloria Doi Palris Bod. 1, 2,3, 4. Foss.
*'
OuoniaminutilisesluobisJVC. 2.
f* Et
Corb. Ver.
iui|iropcrat
^^
Intraductioneuicogitalionum Lain. Lin. JVC.l.
" Nugie
aistiinati tfliii. Bod.2.>uga.s.VC. 1.
j
Patreui Deuiii Bod. 1. Corb. Tlm. Benev. Ver.
''I'
Uevercnliam illiuset iiiortc Bod. 1, j.
" In jiac.^ iTJt incinoria iJod.o. Jiislus,
iu pace erilenim
Lam. I.in. vr. \.Bnd. l.i.
"

I .

l'orliivil

^ Livore fjus nosomnes inm. Lin. NC.

Facicm mcam itod. 1. Thu.

i
KlfniiDoininus Corb.
k Amlicl
iiuisquani Lam, .VC. 1, 2.

"

'

iulirinilalein Lin.

I,

2,

t.

37l((.

<orb,

"'

"

1'aniienlia actus

NC.

2.

tESTIMONIORUM

709

comm

sicuiagnus

tondenle se sinevoce, sic non upe-

suum. In humililale judicium ejus sublatum

ruil os

Nalivitatem ^ ejus quis enarrabil?

mei adductus

est

ex

vesiris, et

ore suo. Proplerea ipse consequetiir mullos

5,

<=

dividet

anima

proplerea quod Iradita

spolia,

tradiius est

litia

(Isa.

sum ad victimam

perductus

''

dicentes

Venile

eradamus

'

a terra vitam

panem
men ejustwn

erit in

memoria

19). Item

Exndo

<

ejus, et

iii

singuli ovein

>

cogitaverunt
lignuin
el

ejus,

amplitis (Ilier. xi, 18,

:

annicidum'"

erit

occidcnt illuin

accipieiis, ei

jiliorum Israel ad vesperam

; et

accipient

assatam

igtii, et

caput

igtii,

azyma cum

cum

pedibus

'^

el

in

Et

veslrw in pedibus
edetis

; et

Domini [Exod. xii,

Et vidi iu medio

de dexlera

accepit librutn

et

vetiit,

Et cum

llirono.

oraliones

sancloruni

nocuin

dicentes

brum

aperire sigiia

et

popido

accepissel librum,

et

nalione,

'^'^

iii

ecce

qiii

Evaiigelio
se,

aufert pecfalu

CaP. XVI.

ex onini tribu
uos irgnuin

et

ct

lingua

Deo

noslro,

regnabiint super terram (Apoc.

fecisli, et

liem

occisus es

quoniam

cjus,

el fccisii

li-

Doitiine, accipere

es,

'i''

canlicum

catUaverunt

el

Digiius

Jesuin tenientetn ad

picridibus i edent.

crudam, neque coclam

eis

sedentis in

V, 6 10).

et ponent super duos

posteset super limen in
dotnibus in quibus eiim P edent in ipsis ; ei edent carnes

ISon edetis de

cum.

iii
Apocalypsi
quaiuor anittwliutn ei in medio seniorum

sacerdotesqiie

synade siitt-

guine ejus,

ipsa tiocle assulas

el

terrce.

sunt

et

"

"

in

mque

coiucdetis

matiibus veslris

iii

redemisti tios sanguitie tuo

vobis.Abagnis etab

omne vulgus

auleat

teras ^^ aureas plenas odorattientis

suppticalionutn, quoi

in

no-

bacula vesira

confrimje-

quatuor animalia et viginii quatuor seniores proslraverunt se atile Agnum, liabentes singuli citliaras el pa-

Deus ad Moysen Accipinnt sibi

per domos tribuum ^, ovem sine vitio, per-

fectuni, tnnsculuni,

gogm

me

in

millamus

'

"''

Dei

agnus sine ma-

sicut

Ego

"

noti

fuerint de eo

511). llem

orbem

cognoscam, tunc

et

milti,

significa

Sic

os^

el

relicta

agiium stantem quasi occisum, liabenlem cornua septem

et oculos septeiu,
qui sutit septem spiritus Dei niissi per

ipse

Ilcm apud Hiere-

V, 9-12).

liii,

'

Domine,

cogitatum

hoedis

Et

mane

in

festinunter, Pasclia est etiiin J

tltroni

propter facinora itlorum

et

meditaiiones s eorum.

vidi

foriium

ad mortem

est

ejus, el inter facinorosos depulatus est.

pnccata mullorunt pcrtulit,

iiiiam

ei

'',

eum

eis

" vestii
prwcincti, et cnligo!

dubomatos pro sepuliura ejus et ipsos divites

viortem,
'^
morte
ejut, quia facinus non fecit, neque insidias
pro
et

ex

cremcntur.

igni

Lumbi

ad

Quce nulem

eo.

maue

^IO

11.

dereHnquelis
tis

auferelur a

Quoniam

lerra vila ejus, a facinoribus populi

esl,

LIBEll

ct

Allera die vidit Joanties

ait

Ecce agims Dei

mundi [Jou.

i,

f f

<"^

el

29).

QUOD IDEM ET LAPIS BICTUS

SIT.

aqua, nisi

interaneis

nihil

Apiid

Esaiam

sic

dicit

Doniinus

Ecce ego

iiii'

LECTIONES VARIANTES.
sine Bod. 5. Thu. Corb. Tondentibus

TondeiUe,

eam

Foss.

b Nativitatem autemlam.iVC.

1, 2. i(od. 1, 2, 3, i.Tliu.

Foss. Curb.
Etdivites Bod. 1.
'1
Nequc dolus inventus in ore ejus i?orf. 5. Iiisldians ore
Lin. Insidialur Tlm. Insidias oresuo locutusest Bod. i.
"
I|)se coiifltetur inuUos Foss.

aeisvero ab illisim. NC. 1, 2

'
Derelinquentes Tliu. Foss. ex eo Lin.
'
Ossuui Lund). Ossa ^ffl.Abeo Lain. Lin. NC.

Diiminesiguificasli NC. 1. Lam.

8 Vidi
cogilationes Tliu.
' In
paneejus Thu. Foss. Corb. Latn.
'
Tollamus a terra Bod. 3. Ejiciemus
In memoriain Bod. 1.4.
i
k Exodo dixitiVC. 2.
1

"

Ovem

|ier iribiis

Auiiiculiis erii

Bod.

Bod.

^ Calceaiiienla Lam. Lin.

" Baculi
veslri Coib.

3.

1.

"

Oinne vulgusfiliorunijFoss. Omnispopulus Bod. 5.

Et accipienlde sanguine et Bod. 1, 2, 5, i.
P Quibus comedcnt Lam. NC. 1. Islas Thu. Foss.Pla. -V
C. 2. Et carnes
Borf. 1, 5,i.Corb.
ijisas
"I Auiaritudiiiibusi.i)i.
Bod. 1. i.Corb.

Pedibus ejus Lom. Intestinis Bod. 3. JVC.2. Intera"

libri

veteres. Erasnuis scripsit lactucis agrestibus, qiiomodo

veriisse sanctum liicronymuiii moiiet Paineliiis; (|iicd

sed idem Hieronymiis in epislola ad Marveriim est

cellam dc Miinusculis acceptis, ait: Pascha Cliristi cutn
uniaritudinibus nianducatur : ei iii epistola ad Gau'"'
denliuin de liifanluUc
Pasclia qiioque
educatioiie
ciini amaritudinibus coniedi jubelur. Sic etiam lil). u
adversus Jovinianum. Codex Moyssiacensis ct Graiia:

lialieiit

ainaritudinc

tantuin

Coinpcn-

diensis, ainariludine cmn picridibiis ; Tnronciisis, Corbciensis et Ircs Anglicini : amaritudinibus; Eligiaiius,

pingueludinibus amariiudinis

lxx Inlerpreles pusue-

runt /i.T ittzfitwv. Hieroiiyiiiiis

ad Algasiani
Vidi ego nauscnin
:

anlidoto qucc

in

prologo

et

cnpilis

1.

y EstDoniiui Corlt.
^
Tluoni qualuor animalia Lam. ,VC. 1. Bod.
** De dextra sedenlis Latn. Lin. NC. i.Bod.1,21, 2,

3, i.

dii Redeniisii nosDoo Tliii. Foss. Corb. Eniisti

Vcr.Doo
nostro et sacerdoles, el reguabunt Latn.Lin.NC. 1, %Bod.

2,4.
'^"

VidensJoannes Jesumvenipntem adse,

NC.

Joan. Foss. Corb.

KcceagnusDei, occequiaulerL Lutn.
Foss.
iVuferet
Thu.
2, 3, 4.
1,2.

l^pistolai
verligiiieni

appellaUir Ttixpii, saipe siinnri. 1'linius,

lib. sxu, cap. 22. Picris ab insigni amuriliidinis cog-

ail

Lam.Bod.

2, 4, Lin. Vldil

ff

NC.

1,

BoU.

1,

NOT^.

STEPII. BALUZII

nnpolilanus

NC.

Thu. Foss,
!>''
Aureas et pateras Laiii. Thu. Bod. 1, 2, 5. NC. 1, 2.
Lin. Phialas aureas Bod. \. Corb.
"^
Signacula Bod. 5. JVC 2. Dignus es accipere Ln. JVC.
1,2. y.Hi.Borf. 1,2.

Curb.

Cap.XV. Picridibus.ha vctercsediiioneselocto

Bod.

" Sintlumbi Bod.i.

Liti:

1,2.

1,2, 4.

<^

D notninalur.

Vide illnsirissimum virum Pelnim Danic-

limi Iluetiuin in Obscrvniionibus

giMiis , pag. I.T.
Ecclesi:ie saiicti

Addam

isiic,

iii

ex

Coniniontaiia Oriaiiiiqiio ordinario

Aniani Aiireliaiiensis

iiiamisciiplo,

locuin qiii visus esi diriicilis qiiibusdam , ciiin iii ea

iirbc essein. Pnsi dcscriplas c;creiiioiiias qu;e liunt
iii

lerlia

feri.i

Rogalionmii, pnsi descriptaiii procesecclesiam sancli Gerinaiii lcgilur illic

reccdit procissio ab ccctesia canlando lclaiiiani

sioiiem ad
7'w)ic

usque ad ecctesinm suam, eo ordine quo vcncraiit, illo

prwccdenie qni porlat laclucas ; noii pi)teraiit capcre
qiiid

csl

in

hoc loco

librarii

qiii

sigiiilicarc

possiiit

laclucic.

taclucas posuit pro lcctiones

Eiror
:

nam

Quarius portat librum in quo leclui fitend nuniiiinuin , ct paiilo piisl, dicloresponsorio, puer imus legit lectionem in libro quein secutn
:

siipra legitiir
riiiil conciuiies

portavit.

CTPRIAM

DIVl

711

mitlo <

elecfimdamcnta Sion lajudem pretiosum,

Jm'', siimmum, aiigiilarem, liononilum ; et qui crediderii in eum, non confundeiur (ha. xxviii, IG). llein

in Psaliiio cxvii

Lapis quem

talva
reiiil

jiicundemur

" in eo.

vos cjus

nomen

tlcce ego

adduco puerum meiim. Vriens

quem dedi

faciem Jesu,

super lapidem ipsum tinuin sepicin ocuii

sitnl (Zacli.

quoniam

lapis

Iiem in Deuteronomio

ni, 8, 9).

El scribes

iste

quia

>

audivit

quanla locutus

est

conlra

ad vos hodie;

et erit

contrti le

chia
]j

pcliles, et

et facta

lolorum Petrus
audite

Principes popiili etseniores Israel ^,

esl

temptus

put anguli.

autem nullo.

Ilic est lapis qui

", qui faciiis est in

Son

aliud

esl eiiim

nomen

sitb

comminuit eos minulalim,

airamentum

ca-

"'

Apud Esaiain
ttifeslus

in

cacumine

collis i,

simul

aurum

remanscrit
esl

ii,

}'

ex

mons

51-35).

TEMPORIBUS IDEM

et exallabitttr

tium,

omnes

Erit in novissimis temporibns

mons Domini

gentes,

domtis Dei sttper verlices

et

viam

et tiuntiabit nobis

salem

Christum significans. Hic est

et

et

ejiis,
'

lex

et

'''

el

2-5). Item in

el

in

ei

dicenl

domum

ambuliibimus

Psalmo

'''>

in illa.
llierii-

populum

aratra et lanceas

stios in

xxiii

Venile,

Dei Jacob,

verbum Domini ab

discent pugnare {Isa.

tion

jam

ma-

mon-

venient super illuin

gentes, et redarguet

concident gladios

suas in (alces
II,

"^

el jitdicabit inter

tnullum,

super qucm sedit Moyses

quando Jesus Nave conlra Amaxvii)

et

super colles,

nmbulobunt mulii,

et

De Sion enim procedet

unctioiiis p

esl

et

MONS MANIFESTARETUR, SUPER QUEM GENTES ^ VEMRENT, ET IN QUEM JOSTI QUIQOE ASCENDERENT.

qua constitutus erat Dominus, et Angeli ascendcl)ant

ct desccndebant ; qucm lapidcm consecravit et unxit

Exodo {Exod.

argentum

QIIOO IN NOVISSIMIS

ascendnmus in montem Domini

sacramento

ferreos et

factum

totam terrum (Dan.

Jacob ad caput suum, quia capui viri Clirisius; et

dormicns videt scalam ad coelura pertingcntcin, in

lapis in

el

el

imaginem (aclus

percussil

el itnplevil

CAP. XVIII.

cuelo daltim

hominibus in quo oporlet talvari nos {Acl. iv, 8-12).

Hic est lapis in Gcnesi {Gen. xxvin ) (niem ponit

de monte sine manibus conci-

imaginem super pedes

percussit

lapis qui

magnus,

con-

a robis adificanlibus

ferrei,

sunt minuta quasi palea aut pulvis in area as-

'

Jesu Christi JSazarenx, quem vos crucifixislis, quem Deus

"'
in illo isle in conspeclu vesiro sasuscitavit a mortuis

bra-

et

femora wrea, pedes autem

ex parte auiem ficiiles, quoad-

est lapis

el tesla ^ et

et

illis ;

infirmi in quo iste salvalus esl. Sit

ncfacto hominis
vobisomnibus nolitm etomni populo Jsraelquia in nomine

jius adstat ", in alio

Reg,

veiiter et

tate, ei ventilavit illa ventus, ita ut niliil

Ecce nos Iwdie interrogamur a vobis super be-

ct

denlium,

ipse vobis in

cujus capitt fuil ex auro boiio, pectus

abscisiis

ferreitm

in

(1

Et ccce imago nimis magna, cl

meluenda et elala stabat

argentea,

cjits

tisque

Domino,

ex parle qttidem

Aciibus Apos-

Iiem

vestro {Jos. xxiv, 20, 27).

<

coniemplalio ejus imaginis

testimoiiium"' in tiovissimo dierum, quando recesseritis a

Dco

Samucl, ctappellavit

id cst lapis auxiiialur

OLOD DEINDE IDEM LAPIS MOJiS FIEnET ET

Apiid Danielem

super la-

et nii Jestts

dicla tunt a

quw

'

IHPLERET TOTAM TERRAM.

teslimoniitm
lapis itle erit vobis in
oninta

Dominum,

CAI'. XVII.

illic

ea capitis parle

12).

vii,

pidcm omnem legein lianc manifeste nimis {Deut. xxvii,

Et uccepil lapidem vwg8). Itcm apud Jcsum Nave

num, et statuit cum

ad populum : Ecce

Abennczcr,

niile

eii ei

iiide prosicrni, vicla sciiicel

DOincii cjus

Domine,

Denedictus est qui

igilur, o Domine, dirige igitur.
in r.omine Domiiii {Ps. cwiii, 22-20). Ileni apud
:

fronlom

D.iviil

xvn) quo

alicnigciiaslsrael vicissct statiiil

'

Zacliariam

Basilioii (I Rerj.

iii

qiiam signalam non habeiit ". Quo signo nos el tuti

scmpcr sumiis et vivimus. Hic est lapis qiiem cum

repiobaveruiit wditicanies,
'

et

csi l:ipis

Colia; percussil elocciclil, sigiiificaiisdiabolnin ci ser-

hic faciiis cit in caput anguli. A Domino factus est isle ,

''
el est admirabilis in oculis noslris. Iste dies
quem fecit

Dominus, exultemus

712

Quis ascendet in

mon-

sacramcnto lapidis ct stabilitaie

fcssionis Amalech superatus est ab Jesn, id cst, dia-

tem Domini, aut quis stabit in loco sanclo ejus? Innocens manibus el tnundo corde "'. Qui tion accepit in vano

bolus a Chrisio viclus esl. Hic cst lapis niagnus in

Dasilion primo (I lieg. iv) super quem posita cst arca

animam suam,

lcch

''

dimicavil, ct

tostaraenti,

quando cam ab

'

allopliylis

non juravil subdole

el

isie uccipiet benedictionetn

Deo

remissam ct

rcdditam in plaustro boves rcportaveriint. Itcm hic

Domino

salutari suo. Isla nativitas

runt,

qtti

et

"

proxitno sibi,

misericordiam a

eorum ts qui eum quw-

qttwrunl faciem Dei Jacob (Ps.

xxiii, 3, 0).

LECTIONES VARIANTES.
"
'*'

Ego mitlo Bod.

1.

Eleclum, niumlimi.summum Bod.

Factuni eslistuiJ ei est mirabile Lin. Bod. 5.

'
Hfcc cstdies Bod. 3.
*
Lslemur Bod. 5. Lin. NC. 1,2.
' Salvuni
lac, benc prosperare Lin. JVC. 2. Bod.
K Ortiis nomeii csl Lin. NC. 2. Tltu. Foss.
h Scribc
super Bod. o. 1.
'^

>

Corb.

)
NC. 1, 2. Bod. 1,2,3, 4.
t Senioros Israel,ccce Lam. Lin. NC. 1. Bd. l, 2, 4.
Thu. Foss. Corb.
1 Bciiclicio hoc hominis Bod. 3.
""
Dcus oxcilavil a mortuis Bod. 1, 5. 4.
" Sanus adslilit Foss.
f

Uiia;a>dinc.ibiiis Bod. i.Corb. Ver. Benev. Positus csl

incaput Lam. Lin. NC. \. Bod. 2, 5, 4.
1'
SacrameuloCbrisUiinr/i.

1 Cacuinioe inonlis Lmn. Lin. .VC.

1. J5od.2, 3, 4.

1.

Quando ab Bod.

Vicios

eam

3.

pariem Lam. Bod.

Bod. 3. Ver.
"
Haberet Lam. Lin. NC.l.
"

capitis

Lapsis adjutor

^ Kt IVactum esl

NC.

1. 2, 4. Victus

2.

Oxon.
Bod. 1, 2. Thu.
'
Geulesconvenireiil Bod. 3.
" Es:iiam Et erit
Bod. i. 3, 4.
'ii>
lil inerediemur Lam. Bod. 2. Lin.
<= l'ro<iiet lex Lam.
NC. i.Bod. 1,2.
J'! lo lalcps et
jani non acoipiet gens super Reiitcm glanon
discent Ver. Lam. NC. 1, Boa. 2. Discent
iliuni, etjam
y

Qiiixl auditalis oiiinia Foss.

Lotulus est vobis Lmn. Lin.

Amalech dimicabat T/m. Cor6. Dimicavit sacramenlo

"^

Bod.

I.am. Lin.

Kemaneret

in

simiil.

iilis

bclligerare Lin.
<"

Mundus corde Lam. NC.i. Thu. Bod. 2.

Nec jur.ivitin doloJ:,m. NC. 2. Bod.3.
68 Hsec est
gcneratio quiercniium Lin. NC. 2.

"

TESTIMONIORUM

715
xi\.

CAP.

BENS

Sponsls

IPSE SiT

QUOD
SPONSAM ,

H\-

BENTUIi.

nium,

Canile tubain Sion, sancliftcnle jeJH-

tlialamo
liiiam

stto

Joliel

15,

ii,

Ilem apiid lliere-

10).

Et aufernm de civitnlibus Judn

Hierusalem vocem Iwlantium

'^

tium,

Ilem

Psalino xviii

iii

de tlialamo suo. Exsuttavit ut gigas

summo

cxti egressio ejus ", et

summuni

nonesl qui

ejus, et
_, ,

XVIII, 6, 7)^

Ilem

in

Apocalypsi

novnm nuptam uxorem Agni

nioniem magnum,

currere.

t'iiu

decursio
^

tateat

''

ejus usque

Vem, osiendam

me

et dtixit

Hierusalcm desccitdentem de

ccclo,

Dei(Apoc.,\\i,
Vos milii testes
Joaiincm

ad
,.,. B
tm

in Spiritu in

veniens lioino

tus,
liabet

esl.

sponsum sponsus

quislatet guudiouiidtt

suin anle illunt.

doininum

cutn venerit
qtios

et

sutitn

scilicct spoiisiis

Loge

'

pulsaverit aperiunt

i
,

XX.

CAP.

el

fmmeam

el vidit

iciientem

an udvcrsariorum

es,

virtutis

ciem

"

iii

? llle

iiiami ejus,

et di.vit :

autein dixit

QUOD

bem contumacein
vias

ait

dux

mentiitn de pedibus tuis.

virlutis

Doinini

Noster

Ego sum dux

Locus enim

iii

est

Deus
ei

7).

ILLUM

CRUCI

apud

panem

ejus

"', sed post

IXURI

ESSENT

(Hier.

xi,

attte
vilai

Psalmo XXI

platisunl,

et

oculos
lua;

-''

'''

tiios, el

siia [Isa.

lerra
:

lxv

ple-

vilain

Et

timebis die

xxviii

(Deut.

ad

anibutanl
2).

millamus lignum in

Deuleronomio

in

pen-

nocte, et

et

06).

ejus

erit

Item

maitiis ineas et pedes

Effoderunl

dinumeraverunt

quo stas lerra

Ilem

19).

lota die

milii, qiii

peccata

Venile,

eradanius

et

sg,

noH credes

Solve calcia-

contradicenlem

et

lliereniiam

dens vita tua

in

meos,

otnniaossa tnea. Ipsi autcm conlemet

videruntme,

meam

diviserunt vestimenta ntea

Tu uutem,
Dotnine, ne elongaveris auxilium tuiim a me in atixi'
tiiim meum allende. Libera a gladio anitnam ineam et

Item in Exodo Moyses

jubeiur calciainentum deponere p, quod nec ipse spoiisus essel Et apparuit ei Angelus Domini in flamnta
saiicia

non bonas

Ilein

Doinini, nunc advcni. Et Jesus cecidit in faud lerratn, et ait ilU : Dotnitte, qiiid imperas fa-

inulo" tuo? Et

illi

dcinus

ei

Apud Esaiam: Rxpandi manus meas

calciamentum

hominem stuntem ante faciem suam

"'

servi

JUD,EI.

depoueret "^, cakiaretur vero ille qui sponsus fulurus

esset. Et facltim est cum esset Jesus i in Jerico, circumspexit oculis,

ut

itupliis,
''''

quoitium venerunt nuptice Agiii, et

uxor ejus se prwparavit (Apoc. xix, 6,

Erat enim in

cssct.

iniptias recusaret

liegnavit Doininus

cxullemus

et

gaiideainus

cluritateni,

gloriai

Qui enim

'<'

Beali

ei.

adveniens dominus invenerit vigilantcs (Luc. xii,

omitipolens

Atnicus autem sponsi est

non ipse

cujus

vos siiniles Itominibtis exspec-

qtiundo veniat

III,

ut quisquis

[acliis esl,

".

et

35-37). Item in Apocalypsi

eum elgaudet propler vocetnsponsi

quod

me

..

28, 29). IIujus rei mysterium oslensum esl

apud Jesum Nave, quando jussus esl excalciare se ",
(Joun.

de quo

est enini

Ipse

ante

'

lucernm ardentcs ^^,

'^''

sed quoniam missus

"^.

>

tunlibtis

sanctam

quoniam dixi eis qui

ud nie, qiiia non sum Cltris-

missi sunl ab llierosoltjmis

baptizo

vos nescitis

quem

me

Post

iit

'
solvcre (Joan. j.
digitus corrigiam cakiantenti

,
,Iteiil caliiLiicaiii :i>ni;/Mi)it'ii'es(n prn;cinc(i""
20, 27).
'

eslis

siat

Et respondit ilUs Joatiaqita : in medio atiteni

^'

non stim

Evangeliocata

iii

Moyses,

':

Deus Abraham, et Deus Isaac, Deus

2-0). Hoc aiiteiii inanilestulum est

iii,

Ego quidem

dixi

a Deo Itabentem cla-

9, 11). Ileni

riuitem!!

'

palris lui ",

vestrum

el

osiendit milti civitalein

et

nes

acaloreeius(Ps.

,,
:

de rubo dicem

Voininiis Deiis

Evangelio cala Joaniieni

in

xvi, 9).

Et ipse velut sponsus egrcdiens

eum

Jacob (Exod.

vocem guuden-

et

vocem sponsce [Hier.

voceni sponsi et

Trans-

grande visum, cur utique non crema-

lioc

rubus. Ut vidit aulem quoniam accedit viderc, vo-

Dcus

de quadri-

et

igni, ru-

Quid esl ? Et dixit : Ne accesseris huc, itisi solveris calciamentnm de pedihus tuis. Loctis
eitim in quo slas lerra sancla est. Et dixit ei : Ego stini

procedat sponsusde cubili suo

quoniam rubus arderet

'i. Et dixit
Slotjses

et vidit

Motjses. Qtii dixit

majores natu, coUigitc parvulos

de
', et sponsa

ficale ecclesiam, excipite

lactmtes

viis

"

cavit

indicilecurationem, aggrerjalepopulum , suncti-

et

'

videbo

jetis

Apiiil Joliel

de ntbo,

ifjnis

ttir

"'

71 i

II.

bus autem non cremabatur

FILU SPIRITALES XASCE-

QUA

I)E

ECCLESiAsi

LIBEll

super vestem

sibi, et

(Josue v, i3-l.i).

sorlem miserunt.

LECTIONES VAIIIANTES.
"
Congrogatc iwpulum Bod. 1,5.
^ Decubiculo suo Bod.
1,2,4.

1
2.

PlatfisJcrusLilemiVC. 2.
<i
Velut gigas Bod. 1,5. Ad currcndam viam

ifiin. iiii.

J!od 1, 2, 5. iVC. 1,2.

Ca;li profeclio Bod. 1, 2, 4. Thu. Corb. Processiotwni.

Lin.NC.i,
Nec

esl qui se abscondel Lin.

remX.m.A'C.

2.

Bod.

NC.

1, 2.

Laleat calo-

2, i.

B Clarilalem ilem iain.

h Ul excalccarptseii/i.
l Ut
(|uicum(iue Foss. 3. Lum. NC.

1.

Oiiarido fuit Jesus

Frameam

Lam. NC.

1.

Bod.

Jerico in

concreinabatiir Bod.

1.

Comburebatur Lmn. NC.

2.

Vado

"

Non

et videbo

Bod.

concreniatur Bod.

Moyses, Mojses,

(lui disit,

quid est; relkitta desuttl

iii

MR.
"

Deus patrum tuorum NC. 1.

^
Ego vos quidem baptizo Uod. 1. o. 4.
^ Vosuou uosliSiVC. 1. Bod.
1, 2,5, 4.
y Homo, et anle me iVC.2. Bod.l.
'-

j
Niiplias excusarel7?orf. 1. Foss. 2.
^ Excalrearctur Bod.i.

Foss.
agro
"

Nou

Bod.
'

Calceaineiitorimi Uim.

NC.

2.

Bod. 1,2.

"" Vestri accincli Bod.

1, 3, 4.
il' Ardentes inmanibiisvestris Borf.3.
="
iiii.
NCi.
Quaiidoreverlalur
iA Felices servi iin. NC. 1. Bod. 1,
<='

Deiiius ei claritatem

Lin.

2, 4.

Lam. Lin.NC.i,

2.

Bod. 1,2,3,4

Thu. Corb.
ff Qiii non ambulant vias meas TJod. 3.
6S Lignum in pani; Thu. Corb. Voss.
iiii Vellainusa tena Bod. 3.

ferenleni Tltu. Foss. Corb.

"

Super faciem Bod. 1.

"
Imperas servo lum.
P Calccanienluni solvere Uod. 3.

STEPH. BALUZII NOT/E.

k..

Cap. XIX. Anie me

facliis est.

Patrol. IV.

S.

Vidc aiiiiotaliones Erasini

CvpniAN.

in

capul priinum Evangelii seeundtim

23

Joaiiiien!,

de

uwmi

vnicm imm. Salvu me

caiiii

u coniibiit wiietnnium

men

17 22).

P^aliiMCXL

suum,

ei

manuum mearum
Dc quo

cxl, 2).

Dominus

'

quia appuravii

apuil Z;icli:iiiam

mos

CAP.

Soplio-

in libro

CUICIS SAi.Li SIT

HflC SIGNO

IN

QCOD

dicit

Douiiiius

eremo,

iiigeniunl el mcereiil

virorum qui
siijnum supcr frontcs
ob iimiuilates qute fiunt in mcdio ip-

sorum {Ezech.

i, C).

el iio^abis

ix,

'

uioris el jiuieuis
ifiierfieile

in

Evau^clio

signum

iJoiii illic

et virginii

Filium liominis,

'

Eilium

et

puriulos

XXI.

iii,

VIRTUS

Apud Abaciic
ejus plena est

cornua

OMINIS

Texit ^

terra;

el

coelos virtiis ejus el

et

'

eU

nb Jcsu
"

iwmen

5).

(Isa. IX,

Jcsuiii

ciijus

ett

iniperium stiper linmeros

magnm

ejiis

et

Etige

viros

tibi

Lxodo

lu

et

exi

dixil
,

et

nuntius

cjus sciipluiu

Ego sum k

XXIII.

cl

El

cril in

Exterrila

cum

Moyses , prwvalebal Isruei ; ubi auwm

iubmiscrat manui v Moyses, invalescebul Amulech. Sed
vabat manus

teiitabanl

Moysi

manus

ejus hinc el inde

occusum

siubiles usqiie in

Ur

Aaron

et

fucia; sunt nianiis

et

DIE

IX

PASSIONE

EJl S

iUo dic, dicit Dominus, oc-

(Xmos
esl

omnia canlica
Ilcin aptid

9, 10).

viii,

'" et con-

et lccduil

qiia purit

^-

nniiiia

(0(0111

sexia

eorum
autem

Hier.

liora

xv, 9). Iicin

tenebrm

iii

faclw sunl

terram iisque ud liotani nonnin {Matih.

xxvii, 45).

CAP. XXIV.

sus-

Jcsus

solis, et fugavtl

i'^

super

accepto lupide supposiieet

notissimus, iiiitium et

sol ei cuin adlinc mediiis dies essel, conftisa

ejus. Subiit
"" dabo in
est et mnkdictn. HeliqMs corum in gladio

E^angelio

eum;

nomcn Putiis
xiv, 1). llcai

(Apoc.

el

NEDIO

QUOD

conspectu iiiimicorum

sub eo, el sedebat super

suis

, primus

coUis, cl virga Dei in

riiiit

in

cril

lerrain .^gypli

verlani dies feslos ViSlros in luctum cl

Hiereiniam

Ecce cgo siabo iit cacumine

manu mea. El fuctumest ctini le-

et

eril

l.t

non

et

liabebuiU noinen ejus et

el

Aiuiilecb in craslinum ".

nianus Moysi erant gruves,

protegam vos

cum perciUiam

veslra in lamenUitionem

Moyses ad

conslUiie

cl

in froniibiis

Apiul Anios

IIuc sij^no crucis ei Auiaiecli vicius est

pcr Moyseii.
:

ejiis

"

cogilalionis

Doiis aJ Uoyseii

cidet sol meridie, el oblencbriibitnr dies lucis

voculum

qvcm

" siinclis

ub ipfis

et

TENEBR/E FUTUB. ESSENT.

Ante fuciem suamibitverbum, ei procedet'' in campot

sccundum gressus i tuot { Abac. iii, 5-5). Ilem apud
Esaiam : Ecce naius cst nobis puer et daiut est
nabis filius

muHercs

vobissuper domos inquibii. ibicriii^;

sigiio

quuluor wiUia,

CAP.

vulidam.

dilcclionem

et

aiitem tuper

eos qui faciunl prwcepia ejiis, i sU polesfiuis. Eeiices

>
(Apoc. xxii, 15-14).
las.eorum super ligmim viuc

erit,

constitbitita

coiisliltfit

laudjs

liix

iit

splendor cjiis
El illic

.^^

videbo iangiiincni

illic

manibus ejus crunl

virtus glorice ejus,

ET POTESTAS.

SIT

et c<b-

: Et vidi
Agnum
(ExoU. xji , 15). Iiem iii Apocalypsi
'^
slanlem iu inoute
Sion, il cimi eo ccntuin quadruginla

PASSIONB CRUCIS ET SICSO

IN

QLOD

Exodo

vobis plaija iliminnlionis

14, 15).

CAP.

ne tettgerUis,

meis incipiie. llciu iu

et

ut oninis qiii

liabeat vitani a'lernam (Joan.

VadUe

Omumu

ul perdeleaniur.

scriptiim e$t,

^^^^^^.^^

Sicul Moyses extilluvil serpenlcin in

ita exaltari oporiet

crediderit in

Undc

19).

Trumi mcdiam

xxii.,

FBONTIBUS KOTENTLIt

l.N

tota die, exlendi ud temaims

te, Domine,
nmt (Ps. Lxxxvii, 10). Ilcm iii Nmiieiis ISon quaii
homo Deus sufpeuditur ^, neque quiisi fiHns lioniiws

in

ei d.i

Siolile misercri sedile, et noUte jiarcere ocuiis vesiris.

Exclainuvi ad

minas paiilur (Nmn.

dAenm memoriam Ama-

Apiid Ezecliielein ditil Doiaiiuii

sacriliciim

rsaliuo lxxvvii

iu

ejus.

Domiwti ad

dixit

(Exod. xvn, 9-11).

XXII.

El

mcmorin

sit

quoniam ddelione

'i,

Uierusaim,

Ileiii

10).

fixeruni (Zach. xii,

Scribfi lioc

OilMBLS QCI

{Soph. i, 7). llcm

Et iniuebunluT in me, in quem irniisclectos

sanciificavit

omnem porulnm

lech de sub caelo

liuiii

sacrilicium

sacrificio

et
:

anres Jesu

te

l'saluin cxviii: Confnje cla-

iii

Amalech

Moyscn

Meiuiie a facie Domini Dei, qiioiiiam prope

dies ejus

etl

ex ore Uonis

meam. EiHimibo no-

medio ecclciiw laiidM)

/"

Allceiilio

tesperiiiitim (Pt'.
iiias (lixil

Ilciii

..

carncs meas (Ps. cxviil, 120).

de melii tuo

tit

liuniilitale

tiuim fratribiis mcis

(I's. XXI,

iii

Wyi CKCUIAM

QUOD A MOIITE NON VINCOETUJI

APUD l^ifEKOS BEM.VNSLUU ESSET.

l';ubuo

In

XXIX

Domiia;,

rcdu.iisti

<:^'

iib

KEC

inferno

LECTIO.N^S YAUIANTES.

Do

liuioi-e

luo Lin. Viiulo

poit lilevalio Lin.
liod. 1, 2, 4. Lum. iVC.

b raravil Domiuus Lin.

lorb.
SaucliBcavilvocalos
<:

Houio

C. 1,2. Cord.

JV

U
1

2.

Crasliiio Coib.

Elcgo jtabo

Siiljiiii.serat iiivnlcst-oliat

'I

AiU'

Yer.

s ejus, miouiaiij

l)od. i, 2.

Bod. 1,2,

Lmn-NC.

1.

5, i. Fui^. Corb.
Lut. Uod. 1, 'it.Poss.

Froiilibiis iiotaiiiiir llod.^.

siisi.cudiiur foss. Corb. Filius houiinc Daiilur.

Vadi, ciedite

llo.l.

1,2,3, ^.Aolilc Hod.

5.

'

J.iii.
^

Ucliide iii Evangolio .VC. 2.

'
Ocdiilcril iu emu /,/. Liii. SC. 1.2. Jlod. 2.
K Signo viriuUs Lin. Virliis .sil ci notcslas .YC.2.
Bod.\,

SiMiiorilius eljiivoiiibus, virjjiiiibus ct |iar\ulis

Coi!i. Si'!iioic's ol llod. 2.
" Ab
i|isissicut a sanetis Ilod. 3.
"
Issaii^uis Hnd. i. lii siguviiii Lbt. Hod. 1. 5.
'^

'

""

bi'
'^'^

"

Mapiii coiisiliinuiiliiis liod. 5.

" .4d Jc^um >'ave Lam.
.VC. 1. Bod. 2.

1.

Bod. 1,2, 5, 4.
Bod. 1. 2, 3, 4. Ueucv.
2. Bod, 2.
licdiavii auinia

lii

' 0|ieruit coilos Bod.fi

-)
i
!!'
I tlut .Tii
-,, i. Krii uboit Oion.
Maiiibus
i
1, +.
l. a; 5.
Exibil iui
1
Sccuilduni gr.gcs iiu. Iliid. i.

iijail.

uioutciii

Supcr

li{,'niiiii

AC

liiKla(liiimdab.)7.'0(/. 1, 2.
l'cr tolaiii lerram Hod.\, 2. 4.

Univcrsani Bod-

3.

IJouiino, iui|:osnislial) iiii'cruy, A'C. \.Luili. Eduxisli

.VC. 2.

Bod.

\, 2. 4.

Rcvucasti Lm.

lufcrui Bod. l, 2,3, 4.

STEPH. BAUIZU NOTiK.

Cir.XXm.

Otrjei(ii/;i(r.Vidc Fiouloi

is

DucaM

uolasiti

Uomiliam

vi CbrysoslOffli

ad poptiluui Aiiiioehenuin.

TESTIMONIORUM LIBER

717
njiii/wm /crtm (Ps. XXIX, 3). Itein

PsaliDO XV

iii

iVoii

dcrdinques aninmni meam npud inferos , neque dnbis

sauctum luum vidcre corruplionem
(Psal. xv, 10).
rsalnio

iii

III

somuuni cepi

et

Ego dormini,

resurrexi, (luouiam Domiuusauxitiiilus csl nlUii

6). Itcin

III,

Joaiiiiem

c:ila

tne(mi a me, sed ego a nie

ponendi eam,

Uoc enim

^, et

QUOD AB

poleslalem liabeo

auieni

TERTIO DIE

nos post bidttum, die

Vivilicabit

hodie

sunm

f, el

teriio

descendet Domiuus in

10, 11). Ilcni

tera

signum

nitm

Jonx

''

et

iii

crns,

montem

Evangclio

(juceril

ct

Siiia s

hominis in corde

adul-

'

iribus dicbus

a patre
4:terna

prwcepi vobis

PATREM

Videbum

vsque ud Veterem dieruni,

qui

assislebant

esl

ei

poiestas regia

iius

ei
,

et

el

Nunc exsurgam,
exallabor

vii

nunc

dicit

";

et

pcr

ge-

potestas

inferorum (Apoc,

'

doccle

el

xwn,

Spi-

omnia quxcutnqui

eos observare

(Mutth.

omncs

et

18, 19).

'^'^

ejiis

ejiis

Domiiius

"

Domino meo
p

quoadus(iue

qum

et

miin.

Qui

dicto

vitam

apuil

Epliesios

f f

illic

videtis

el iibn

non audiens

et

iis

pacem

iii,

FiUum non

est in

Ei ciim venl^set

loiicje

viderunt, et
3i)).

vitam aler-

hubel

Filiuni

salva-

Multi prophetce et

scd ira Dei manebit super euin.

qiti

'''^

non aiidierunt (Joan.

Qui credil in

Iiciii illic

6). Itein illic

si quis introierit

4')- llcin

xiii,

cupierunt videre

pacein his

Iteiii

habel

Panlus

aununliavit vobis

qui

prope,

per

qiiia

ipsum habemus accessiim bs ambo in utio Spirilu ad

Pnirem (Ephes. ii
17, 18). Item ad Romanos :

nuiic con-

"

Oinnes enim peccaverunt

et

caniur aulem dono ipsius

Sede ad dexterani
luos suppeda-

inimicos

ponam

Per me

'^^.

Nemo

et viia.

nisi

atidire quai auditis

clarificabor, niinc

miiic inleUigelis,

Ego sum via et verilas

per me (Joan. xiv,

ostiiim

biiur' (ilallh
jiisti

nou cor-

apuJ Esaiaui

Ilera

Dominus, nunc

videbiiis

lerrai

rejnum

1 1).

13,

data

et

euni;

Yaaa erit fortitudo spirilus vesiri , ignis

vos consumet (Isa. x>:x, 10, II). licm iii Psalnio cix

meam

et

et

vivens in saicula

QUOD PERVENIRI NON POSSIT AU DEDJt

PER FILIUM
EJUS JESUM ' CDRISTUM.

ad Pairem

Ego sum

el

fundemini.

Di.tit

NISI

In Evangelio

in conspeciu ejus,

omnes regcs

omiiis clarilas serviens ei

(Dan.

hominis veniens venit

slctit

et

nocte

visu

in

oblulernnt

wlernn, qucc non aufereiur,

rumpclur

sum

ecce in nubibus cceli

quusi Fil,ius

el

^'^

CAP. XXVII.

sit.

ApuJ Danielem

ecce

noeissimus

et

priinus

ei

terra. Ite ergo

iii

sancli, docentes

rilus

venit

ct

"" eos in iiomine Patris el Filii

genles, tingentes

no-

tribus

et

sum

in

Iiein

in cwlo et

lestas

Jonas in

fuil

c(jo

Evangelio Dojinnus post resiirrcclionem y discipulis dicit : Dala cst viihi omnis po-

qdod, cdm resurrexisset, acciperet

omneii potestatem, et potestas ejds

xxvi.

pedes ejussiniiles auri-

habeo cluves mortis

el

12-18).

II,

Iribus noclibiis, ita erit Filius

et

lerra:

et

Noli limere,

scecuiorum,

nisi sig-

illi

cens

vivus qui fueram morluus

Die enint

Progenies nequam

1}

clibus (Maiih. xvi,

4).

cap.

i(jnis, el

flamma

siciit

Et citm vidissem eum, cccidi ad pedes ejus

Inmquaiii
^
mortiius, et imposuil
super me dexteram suam di-

terlio

(Exod. xix,

signuin non dubilur

prophelai. Quomodo enim

tenire ceii Iribus diebus

Caput

" acutus
et ex ore
,
ejus glndius titraque parle
exibat, et facies ejus splendcbat f ul sol in virtule siia.

lavenl icslem

el

parnti in perendiniini diem.

sint

stdlas

et smiclifica illos

populo,

anreani

eraul albi vclnl luna aul nix, el

capilli

ut

zonam

de fornace ignis ', et tox ejus tit sonus

aqunrum muUarum ; et kabebat in dfxlera sua septem

RESUR-

(Ose. vi, 2). Item in Exodo : Et

Dominus ad Moijsen : Descende et tesiiftcare

dixit

et

ejiis

oculi ejus

x,

"

resurgemus

Et

loquebulur.

prwciucius supra mamillifs

INFERIS

'^
:

Et convenus

mecum

Nenio aufert animani

GERET.

Apnd Osce

Apocalypsi

cimi

chttlco,

XXV.

Ilejii iii

vidi

(Psal.

10,14).
CAP.

'

mltui

tuai

virlulis

Virijam

dominaberis in medio inimicorum luo-

et

ut viderem vocem qna;

respexi,

'^

a Patre meo (Joan.

niaudiitum accepi

pedum tiwrum.

runi (I's. cix, 1-3).

poieslaiem habeo iienim suipendi eam.

et

518

II.

septem candelubra aurea , et in niedio candelabrorum similcm Filio hominis vesiitiim p,odere el crul

pono

Dcus a Sion

>

Ilem

est

qnx

in Christo

Dei

ege.nl claritale
et

jusiifi-

gralia per redempiionem

Jesu (Roin.

iii,

23

2i). Ilem

iii

LECTIONES VAUIANTES.
"

Vidcre iiUeritum Lam. Kod.

''

2.

NC.

Un.

Soiioratiis snin

Qiiicvi lYC. i.Surrexi Bod. 1. 3.

Douiiims auxillator Bod. 2. 3. Suscepitrae lin.NC."!.
'i
Vivificavit uos Bod. 1,5.
" Die
lcrtio ilcm l.hi. NC. 1,2. Bod. 1, 2, 3,-t.
=

VcstiiDcnla

,sua

lam. NC.

I,

2.

Bod.

i, 3.

8 In niunie Sina Bod. 1.3.

h Nisi Jonae
proiilieta; Bod.

I, 4.
Desiinl iiUe voces in corilr" lcrra;
lu visu iioclis Boit. 2. Fons.

i
i

Bod. l.Foss. Corb.

k Assislcbuul obtuleruiil llod.

I, 2, 3, i.
1
Teir.e ct gcnsouinis foss.Secundum

"Scrvict

1'

"

Siipra niamiiias Bod. 1,3,

i.

Bod.

1,

2,5, i.

<^"

'^"
f t

Lm.

Dominus I.am.
Doncc pouam iin. Lum. JVC. 1,2.
Dieit

Zoiia aurea

XXVI, Vinwj m

Corb.

NC.

1.

Bod

-l.

1, 2, o,

i.

Pra;eipio voliis Bod. 1. Mandavi Lin.

Nisi per illum Lam.
Ja:uia Latu. NC. I. Bod. 2. '>.
l'er meqiii iutroieril Bod. Foss,

Qui indicto nou audiens

2.

iaiii.

Foss. Corfc. iuobedieus

Bod.\.i.

88 Habeiuus pacein

scecula swculorum.

2.

Bod.l,

1.

ambo Lam.

Lin.

NC.

1.

STEPII. BALUZII NOTiE.

Cap.

1,

fots.

I.

T
Splendida Bod. 1.
^ Kt
posiiil Bod. 1. A.
y Rcsurrcctioiicm dicil Lam. lin.
^
Ite et docete, Bod. 1.
>"
H:iptizanles eos NC. 2. Bod. 3.

ilrt

NC.

f.

3.

NC.

Foruace igiiea Bod. \, 3,

Brev. Ver.
" Glailius
utriiiipie aculus Lam. Im. NC.
'

i'b

genus Teit.

iiii.

"
Ignis vos cousumet Lin. Liim.
Igui 0x011.
^

1 Scabcllum Lam. Lin. NC. 1,2. Bod.

"
Emillet Foss. Deuscx Sioii Lam. I.in.

Codex Gralianopolliaiuis,

vivens inccclesia suncioritm.

Bod.2.

3. i.

DIVl

^j^
Epislola Pclri apoiloli

Deo

ferret

uioiiiiis
Itcii)

Pclr.

(I

pro
18). Ilcm

iii,

Epislola Joaniiis

iii

1'airem

liabet.

Qiii confilelur

Palrem habet {IJoan.

illic

pcccatis

iiro

injiislis

'',

Ibici.

ut nos of

In Iwc enim

ut suscitentur

cst

pradiciilum

scmet

Cliristiis

morluiis
esi, jiisliis

mtlrit

CYPUIANi
inliabiianl

</'ti

xlvii

cl

Apiid Malacliinm

'

gentibus (Ps. lxxxi

Qui ncgat Filiuni, ncqiie

Fitium ' , el Filiuin et

llixuin

clibanus; eruntque omnes atienigcna:

relitt

qiii sliinila, el

viiiws

succendel

Matacli.

iilos

deorum Dominus locutus

Joimnem

''

Deus mnnifesle

et

anle

nimia

veniet

eum

liisponiinl

coeli

et

iusliliam ejus

''

''<^

imusquisqiie

et

clamabit

"

inimici

mnt eum.

Siciit deficii

cil

indomitiiin

" cum

ut

forti-

qiii

'i

el

hclenlur in jiicundiliile.
'

ejns

iioinen

iter fucite ei
ilti.

"
lyiii

Tiirbabunliir a

ct jiidicis vidiiaruin.

ascendit

(iicie

DcUs

in loco sancto suo,

inliabiiaie facit unaiiimes " in

ctos in virlute

occasum

in

non
23).

Oiniiei

reporlet

.ETERNUM

I.N

Ecce rex tuu$

sedens super asinunt

Item apud Esaiain

Qiiis

in

sanguiiiis, el

iiijusliliam

illi

compiimens ocutos

iiiliabilabil ^^

liic

in alta

et acjuu

dabilur,

ejus

Rex niagiius suin ego,

apud Malacliiain
"' et nonien meum illuslre cst
apud genies

Itcin

Dominiis,

14). Ilcm in Psalino

i,

sum rex ab

stilutus

in Psalino

xxi

ad Dominum
speclu

liio

regnum,

",

Ambulans

abslinens a muneribus, gravans auret

eo

ii

el

Coinmemorabunlur

oiiines lermini leira;, et

omnes

aulcin con-

Ego

super Sion montem sanctuin

ejus ps, aiinuntians iinperium ipsiiis (Ps.

'

" vin-

provocant

i//Hi aneriiuin ?

pelrai forlis. l'anis

(Malach.

Deus qui

doino, producens

similiter eot qui in irain

2:2,

Hegein cuin claritatevidebiiis (Isa. xxxiii, 14-

fidelis.

Deus

ejus pairis orpliunoriim

manus

videal

iie

spelunca

ode-

exsultenl in conspeclu Dei et

Canlate Deo, psallile nomini

'^''

non audiat judicium

siios

17).

iiicundeniur

(Zacli. ix, 9).

juslilia, et

dicit

(Joan. v,

Sion

filice

niiiis

''^

nuniiabit vobis locuni

deficiant. Siciit labes-

ct jusii

Dicite

jiidex est

cera a fucie ignis, sic pereant peccalorcs a facie Dei,

fumus

Fiinun sicul

Cor. v, 10).

quoniam Deus

fugianl a facic ejus

ejiis, el

(II

venit libi justus et sulvans

sipenlur

misit

QUOD IPS6 SIT REX

REGNATURUS.

Apiid Zacliariam

eos qni

Tacui ", numquid semper tacebo {Isa. XLii,

15, 14)? Iicm in P:>:iliiio lxvii : Exsurgal Deiis tt disludiae

29).

corporis propria sccundiim quai egit,

et aniiuii'

super inimicos suos

viii,

(ilatih.

aiite Iribuiial Clirisli, ut

^
(Ps. XLix, 1-C). Iicm apud Esaiaiii ; Dominus Deiis
tirlulum prodibii , et comminuet bellum. Excilabit cerii:iiien

XXIX,

CAP.

siii

mala

sivc bona, sive

'"''

ul sepa-

ejiis,

ejus in sacriftciis

nos munifestari oporlct

solis

Evangelio cata MatDavid ? Qiiid liiic rc-

lionoriftcent

eum

qui

Exsuriie, Detis,
"" in oiiinibus

Kpisiola P.uili ad Coriiitiiios seciiiida

iii

ejns procella

lerram

jiistos

Ilciii

ejiis.

silebit.

'

illi

Colligile

testamentiim

non

circuitu

in

et

Vocavil cceliim siirsuin 6

'.

tiabunl

Deiis noster,

*',

ardebit,

poputum suum.

rel

decoris

non honorifical Filium

Qiii

Patrem

honorifical

Dcus

onmcs

Filio dedil, ut

in

Pater jiidicat, sed judicium

Niliil

honorificanl Palrem.

omnesini-

est, et vocavit lcrrani.

orlu usque ad occasum ex Sion species

Jgnis

omne

Psaliiio xlix

iii

nos

punire

teinpus

SIT.

adveniens dies, dicii Do-

1). Iteiii

iv,

ei

8). Itcni in

Qiiid nobis et tibi, fHi

ante

nisti

Ecce diet Domini venit ardens

in Psalino i.xxxi

ineremum(Ps.

judica terram, qnoniani tu exlennimibis

iv, G).

QUOD IPSE JUDEX VENTURUS

XXVlll.

Iranseundo

in

lui,

Ilciii

2, 8).

Itein cala

C\P.

monumentis. Deus, clum prodires

iii

conspectu popiili

23).

ii,

720

'''

ii,

6,7). Iicm

converienlur

el

adorabunt in con-

gentium ; quoniam Doinini esl

'> omnium
ipse dominabilur
gcnlium (Ps,
patriai

LECTIONES VARIANTES.
"
l"

'
<\

Pro peccalis niortuus Bod. 1, 3, 4.

Jusliis pro liiiquis .VC. 1. Umi.
Cuulitulur Kiliuiu, el Patreiu jiiabct Bod. 1, i. Fosi.
Sion Bod. 1, 2, 4. Species elegauliu; Lam. Bod. i.

NC
"
f
5

'

I.

luaDifestus Bod.

I,

2, i.

(jiiMiiUi ejus liMiipeslas valida Lia.

Ca'liiiu siirsuin, u terra llen. Ver.

Ul

.VC. 2. Bod. 3.
'

Exdamabit

iu rortitudiue

4. Foss.

Lin.NC.

'''

''s

])

luiiuieos cjus Foss.

" Taeui
quideiu, uuiuquid tiod.o.

IJis[iergaulur iiiimui Botl.

I.

Perdere nos Bod. 3.

Ul rccipial unusipiisquc Lmn. NC.

siveboiia .VC.

Bod i

ttod. I.

'"

"

Bod. 1,3,

Disperdes

Jib
<"=

k Douiiiiusdicit, Ueus virlutuiii

I

el judices

Corb.

2.

" Eos
qui aniaricaul Corb. Eos qui iiiUabitaul iu iiionuinm. ,VC. 1. Bod. 2, 3, 4. Foss.
y Dum
egredereris Lin. NC. 2.
^
Tui, duin transieris Foss.
"" Tu cxliseredabis Bod. 2. Lam.

Si-|iararet |>0|iuluui Foss. Corli.

Coiigre^ate sanctos SC.i.

Qiii oriliiiaveruut \'C. '2. 1.in.

orphauorum

niculis

Deus

''

Pati-es

" Unius nioris Lin.

"
Qui educil vinelos

.).

V QuonioJo (lcliclt l'oss. Corb. Iloit. I,

2, 3,4. Quomodo
labescit eera llotl. l.a,.i, i-. Cera lluct l.in. .VC. 2.
1 Jusli epiileutiir /./. tlnil.
2, 5. .YC. 2.

1'saliiiuiiidicite l.in. .YC. 2. Jucuuditalc iiiDeo

Bod.o
Viain
facilc ci.VC. 1. Bod.
Foss. Coib.

1.

NC.

2.

Coib. qujc gessit

Lain.

Su|ierpulluuiasini Lum.NC. 1. Bod.-2.

Quis nuiitiabit vobis qiila iguis ardet quis nuntiabit
'!

vobis lociiiu illuiu ;ctcruuin

Lnm. Bod.i,

5,

i.

Lin.

NC.

1,

2. FO.SS.
ff Hicliabital)itBod. 1.

SK Mouteiii .sanctuin ejiis,

pra;dicans praccptum
-VC. 2. Foss. luipcrium ejus Bod. 1, 2, 5, 4.
Mi Reininisceutur et converteutur
NC. 2.
' i
Doiniuabilur geiitiuiii Foss.

Domini

i,%o,%.

STEPII. BALUZIl
Cap.

XXVIII. Prorfi'HS

vinclos. Priiilo aliler lialict

IiiclnciisincodicclJiirgaiiilic",

iibi siclejiiliir:

cil viiiclos in
fortiliiuine, siinililcr

eos

qiti in

Quiedii-

iiain provo-

cant, quiliabilant in sepulcliris. Dciis. cum eijredeieris coriiin popiilo tuo, dnm
ininsgirdcreris in ileserlo. Itein
iii

Lxxxi K.xiuigc', Dciis, jiidica lerrnin,

<iuolu dispcrtlcsm omnibiisCennbiis. Iiein in
Evaiige-

Psiiliiio

iii.iin

NOT^.

Maltlmnm : Quid nobis et tibi, Fili Dei?

Qiiid liuc venisli anlc lempiis perdere iios ? Duo libri
veieres in edilionc Anglicana laudati liabeiit qui educii vinctos in
fvriiiudine. Sic etiain in iiiio nieo.
lio

secmidiim

Quas

calypji

ipse pascititrtiscst. Ilaec non lialxMilur in Apoei dcsunl iii qiiibusdam libris veteribus; ilc-

suiit eliani in Kra;co.

TESTIMONIORUM LIBER
Item

XXI. 28, 29).

Psalmo

in

xxiii

Aufeile

portas ",

principcs, vesiras, et exioUimini, portm a:lernulcs, ci in-

rex claritatis.

troibit

niinus [orlis

et

polens,

portas principes

ferte

(clernales

Doniimis

claritatis?

Dominus

fortis

vestrns

et

virtuliiin

DoAu-

''

extolliinini

introibit rex clarilatis.

ct

in prmlio.

rex clarilalis

esl isle

Quis

Quis

cuinin

in labiis tuis, propterea benedixit

Accingere
^ et

Item

ad

intende

el

mane

orabo,

Psalmo XLiv
inuurata

Rex mcus

aurem

.\dslitil

notuin. Et

et

liii

vide

palris

Dominus Dcus

Ps:ilmo lxxiii

luus

Deus

i'

(f's.

xlw, iO-12). Iiem

Evangolio ciia MaHliDciim

in

nalusesset in nellileliem

Judx,

est

iJbi

slellam
(Mattti.

nalus est rex Jndaoriim?

qui
ejn$
II,

Oiienle

in

1,2). Il(in cata

nu<n

meum non

essel

regnum meiim,

de

est

et

veiiimus

Joaimcm

eniin

adorare

cnin

dixil Je.sus

Si de

islo sceculo.

Vidiiniis

isto

ministri mei lurbarenttir

Reg'

smculo
*

ne tra-

derer Judmis. Ntinc aiilein regnum meiiin non est tiiiic.

Dixit Pilatus "
Ergo rex es tu ? Respondit Jesus : Tu
:

dicis, quoniam rex suin.

lioc

Ego

in lioc nalus siim

veni in smculiim , ut lestimoiiium

pertiibeam

et

in

veri-

Evaiigelio
et

omnes

snm

eis qui

'

(jis

'

percipite

sitivi

diicare;
.rislis nie

respondebunt

qiiando aiilem
duni,
et in

le

et

Tiinc dicet Ilex

me

fiii

pavimus

Pa-

^^'

paratum

el dedislis milii

el

paslor

Venile, benedicti

^^

dicentes

ei jiisti

dimus esurienlein

eiiini

gente,'!

oves ad dexteram
i

liospes fui

"""
et texistis ine

carcere

in

qiiod vobis

regnum

"; nndus,

visilastis nie;

lleni

).

quemadmodum

ejus erunt

et potastis

eliain

reguin

sedebit in llirono

ttinc

slaiuet

et

ab origine mundi. Esiirivi

ipse cat-

(Apoc. xix, 11-10

>''

ab invicem

licedis

ad dexlram
,

et

nomen scriplnm : Rex

limdos aiilem ad sinislram

niei

colligenliir ante eiim omnes

et

ab

exibnt gln-

ejiit

ex eo percuterct nationcs

cuin eo

Aiigeli
:

de ore

; et

ut

veneiit Filins liominis in clariti.ie

t'"i)i

segregnbil illos

siiam

sifci''''

'=''

Dei omnipolenlis. Ilubel

in

segregal oves

in diebits Herodis regis,

alii nisi

ks esl in
virga ferrcn

viiii irai

''

Dominus dominnntium

et

Ei cum Jcsus

ecce niagi ab Orienle venerunt Hierosolyinam^ dicenles

acutus

et

claritatis

operatus estsalnlein in medio lerrai (Ps. lxxiii,

12). Ilem

in veste et in [eniore stio

rex nuster ante sa'cu-

aulein

super capiit ejus diademala

mundum

byssinum albnm

sua

jnstum-

", (equuin

nomen scriptum nemini

qitns ipse pascilurus

qiioninm dcsidernvil rex speciem lunm, quia

sedclml

et qui

aspersUm
sangiiidicitur noinen ejus Verbitin Dei ''''; et exercilus

cabit lorcuiur

domus

et

el veriis

Oculi aulem ejus erant tam-

et

in .\pocalypsi: Ei vidi

ecce equus albus

erat coopertus vestein

dius ulrinqiie

et

Iiem

et

sunt in coelo sequebantur cuin in equis albis. induti

qiii

Item in

I).

ct

ne,

regina ad dexleram tuum in vesle

lunin, et obliviscere popiili

ipse esl

'1,

el

regna propter verila-

insuhe multiu (Ps. xcvi,

ignis

miilta, et portabal

contcinplabor te {Ps. v,T>,i).

Doininus rcgiiavit, exuliet lerra,

tui,

luin

quam flamma

''.

justiliam (/'. xliv, 2, o).

", ainicta est varietule. Aiidi, filin, el

"

in

et

et

dirige

aperlum

; ct

'

titum in

jndicare poputitm

qite jiidicat, el prwlialur,

tibi i, et

'"

jucundeiitur

incliiia

P.-^alnio .\cvi

iii

in soicula

Deus meus, qiioniam

Doinine, maiie exaiidies voccm nienm ;

assistam

Iiem

el

mansueludinem

in Psaliiio

te

Dcus

le

ad femur, potcnlissime. Decori

'

tuo

eiise

speciei tua;

tem

de-

'

JCDEX ET REX

SIT

judicium luum regi da

super euin vocabatur fidelis

s
specie super filios lioniinnin. Ejfusu esl
cjrulia

corus

acule scribentis

Deus

jusiiiia {Ps. Lxxi, 1, 2).

"^

"

QUOD IPSE

Psalmo Lxxi

Iii

scriptoris

vocem mciim

veritale audit

lie

jusliliam tuain p,Ho regis

rex

{Ps. xxui, 7-10). Ilem iii P.salmi) xnv Eriiclavit cor

meum serinonem bomim , dico ego '^ opera mea regi.

Lingua mea calamus

est

qiii

XXX.

CAP.

porlw

isle

Omnis

".

(Joan. xviii, 36, 37).

rex claritatis

est

ipse

est

tati

7^2

II.

et

sitientem

addu-

inftrmus "",

venistis

Doniine

csi

nian

cl

ad me. Tiinc

quando

te vi

et

potavimus?
vidiinns Iwspilcm eladduximus "''.' nii,

quundo aiitem te vidiinus in/irmuin vv

venimus ad te? Et respondens Bex 'i'i

et vestivinius ?

earoere,

dicel eis

et

Ainen dico vobis

quaindiu

fecistis

uni tiorum

LECTIONES VARIANTES.
*

ToUile, portas, princlpps Lam. JVC.t,2. Jiod. 2, S.Klevamini, porla; Bod. 1,2,5. Lam. NC. 1.
>

AC.

Aiwrax

liod.

in|ir*lio, iteni in
"
'I

i.

Rex

Bod.

1, 2, 5. JMin. Lin.
prielio. Foss. Forlis
Liim. Lin. NC. 1, 2.

glnri;e

1, 2. Claritatis, Doiiiiniisfortis

Hsalmo

Cor inpumvprbmnlioimm Bod.

Dico pera
^J..^.,
mca regi
Bod. 1..
..^.^, .........
...^, ...^,

iii

, 5.

Lam.Lin. NC.X.t.

"

Calamus scriba; Lam. Bod. 2, 5. I.in. NC.\, 2. Scribie

vrlociter Lam. tlod. 2, 3. Lin. NC. 1, 2.
f
Speciosds fornia pne filiis liominuui Lin. NC. 2.
(!

Diffusi cst gratia iiod. 2. o.

in ;eteriium Bod. ^.
Ensiiui tuuin Lam. Bod. 2, 5,

i.

Gladium Lin. NC.

2.

j
Prospere incquila Bod. i, 3. Procede Lin. NC. 2.
k Sanclilaleinet justitiaiii Lain. Borf,l,4..flr6'.l.Jusllliain,
ct (locebit te inirabilia dextra tua Bod. 5,
1 Mane aslabo til)i el videbo Lin. NC. 2.'
""
Kxidt('t lerra, laloiUur Bod. 2. Lin. NC. 2.
"Iii vpstiludeaurato circunioruala etvariala iiii.Circumamicta varictate NC. 2.1'ircumaniicla ct variata Lam.Bod.

NC.i.

Doinum

patris Corb,
V Doiniiius luus Bod. 1. 2, 3.
'I Aiile
sKcula^orfr.
"

'

Advpiierunt Hierosolymani Bod,

De

mundo

si

NC,\.

Coifb,

Vcstcaspersa ^'oss. Veste sparsa Lam. NC.

Bod. 2.
(iiiSermoDei.
"0 Bvssiuo niundo Foss.
f f Gbdius ex
ulraquc partc Corb.
B8 Pasturus Bod. 2, 3, 4.
lili Dominorum Bod. \. i.
i
Segregabit illas Corb.
j

sinistris

Corb.

Dextram

suani sunl

2. I.am,

NC,

2.

Lam.

l,2./iO(/. 1,2, 3,4.

kk Dedislis mihibibprcLam. NC,\, Bod. 2.
11
Susccpistis mc Lnm, NC. \. Bod. 2.
""" .Nudiis et
cooperuislis Lam, NC. \

""
""

1.

1.

lin.

de lioc mundo Hod.

Lti(iuc decerlarent Bod. 3.
lioc

1. Prreliator Lum.
Nisi ipsi soli Fos.s.

Lnm, NC.
<: ^:

Bod.i.

2.

^-

1'!'

h Deus
i

" Dixit .lutein Pilalus Bod. I.

^ Natussum el iii lioc veni Lam- Bod. 1,
2, 3, i. /./.(.
NC.\. Ego in lioc veni in s;eeulnm Oxon.
" Teslimoniuiii (licam l.ain. l.in. NC.
1, 2. Bod. 1, 2,5,
4. Corb.
y Quod Cliristus in fine sa;culi judex omnium vcniens.bomerilis resliluet Bod. 5.
malis
.......... supplicia
nis
..1.^ prsmia,
,
^u,.^. ..>... pro
|.. [.,....,
'
Coelum toluni .ipertuni Bod, i
>">
Fidelis ct verax foss. Et iusius Coib.Justiimjudican'<,

Vcr.
Siisccpimus Bod.
Inliriiiatus

2.

abduixmus Ver

rP Inlirmari Bod, 1, 3. 4.
11 Hespoiidil Kcxet dicil Bod,

1.

Liii.

NC.

CVI CYPRIANI

723

"J5l
Doiitiite

exfralribusniehmminm,miliiffcislit.Tnnc<licetillisXetipsicticetttes:
tetii, aut silienlem, aut
etiuH ; Disccdilc a iiie, nialcdicli,
qui ad sitiistiam cjus
et
diubolo
tneut
Pater
prmuin aitt in carcere,
wieinuiii ijuem paravit
in
,

igttem

Estuivi cttiin,
aiigclis cjus.

non

el

dedistis

inilii

duciire; fiiici, ct tton polusiis inc'''; Iwspes

ftti

maticl

rcfpoiideMt

non

el

bnnt

isii

lam

a;lcrttam

et iion

h.i iti-

El

qtiaitidiu iion fc-

iitilii

wlcniam

',

xxv, 21-46

Miitllt.

minisliavitniis tibi?

liis, iicque

in aiiibusliottem
(

aut nudiim

^: Aiiicn dico vobis,

cx miniinis

cisiis uiii

>

midus, el tton vcsiislis itie ; inllrinus

in carcere, et non visilaslis mc. Tunc respondebuttt

addiixistis lite;

illis

qitmdo

hosiiilcin

vidimus esuiien-

te

fecislis.

El abi-

jusli antein in vi-

).

LECTIONES VAUIANTES.

NC

1, 2. Bod. 2.
Qui sunl ad sinislram Lam. Lin.
Deirisiis raiUi bibcrc Bod. 2. l>olaslis nie, hi)spi.'S
et non susccpisiis me Latn. Lin. fiC. i, t. Bod.
i>

Nou

<=

Vfuislis

me

.nd

Bod.

3, 4. Abdiixistis Vcr.

A Kespoiidcbil illis Ucx diceiis Lam.

In igneni aelernum NC. 2.

fui

NC.

1.

"

LIBER TERTILS
CvpbiaKus Quirino filio salulem. Pro Gdc ac devoquam Doniino Deo exliibes , fili cliaris

lc, excerjicreiii de
siiiie, pctisli iil,
sanctis
Scripluris
quxdain c:ipilula ad rcligiiisnin

ad iiislrucnduiii

iioslrjc

secljc

Deo

dedilus

iioii

iiibus ratigelur

XI.

diletlioiiis

obscquiuni debeo,

laborarcm seinel

XV. Ad

ut

prwmium

giinliir ei

rrcqnculer ilerantur. Oplo ic,

fili

XVIU.

XIX.

''.

sivculo paliiiiur qunin

itt

ijtta;

sit

qiiod proiitissinn cst.

Dileclioni Dei ac Cliristi

Voluiituli, iwtt noslru',

cliaris-

niliil

prwpoiiendum.

sed Dei, obiemperitii-

dum.

sciiiper Leiie valcrc.

Iwmincs a Deo ut probenlur

lioc tenlari

XYII. Slinorn esse

bieviariuui paiica digesla ot velociter perle

qtice

XVI. De bono martyrii.

complicii, collccta

no^itr.i

piiore

accidunt 4 beticdicendutn Deitm.

fiua^dam pr^ccepla Dominica ci inagisievia

''
ci uiilia lcgeiiiilius possiiii,
qiia: essc facilia

iii

simc

XIV. Nuinquam inussitandum , scd circa oinnia

|ili.num

pelisli,

exposilo

nuntiuvit P.

iiie

divina

dum

quod

"
,

Non iuraiidum.
XIII. Non muledicendiim,

ne lu seniper labor^ues. Ouanlum

poluil ilai|ue iiicdiocrilas

sunt a

fcci

lilii

esl

coeleslia taiiium et spirilalia cogitare

XII.

coelesiiuin liabeal

lubrc ct graiide coinpeiidium. El quia

cunsecuius

qtti fidein

debere ncc attendere ad saiculuin, cui jain re-

qiixrcns, ul aniniiis
aut iiiuliis iibroruin volumi-

diligcnliain
loiigis

soluin " jidcnduin, et in ipso gloriandutn.

Itomiite

scd crudiUis brcviario pr.cceptorum

ad rovendam mcnioriam suaiu sa-

Eum

leciionis di-

disciplinnin perlinenlia,

vin3c snccinciani

IX. Invicem te fratret sustinere debere,

X. In Deiim

lioiic s lu:i

XX.

Futidatnctiluin

el

finiiamenluin spei

et fidei s.s:

titnoretn *.

CAPITULA.
XXI.

De

I.

Iii

II.

opcris el niisericordice

iiuito

npme
iiiiiHS

III.

Aiiapem
ntiter

et eleeiiiosijiiis
fiiit

V.

rcligiose cl fir-

fraternam

Iluini^ilaietn

Non

posse ad

XXV. Ad rcgmm
quando nosliutn

niliil sit.

qtiia
"^

cottii-islnndum

'

XXYI.

lablirare, scd

igitosccttdutu.

Patreili perVeniri

itisi

pcr

Baptizatittn

qitis faclis et

renaius qtds

XXYIII. Non posse

VIII. Iracttndiam vincendain esse, ne

cogrll dcliiiqttcrc.

opere proficial.

quoque graliam perdere

coitsecultis sit "

j)

et

non posse.

Piirutn esse baplinari cl Eucliaristiain acci-

sanettm qucm

accepimus,

ct

rcddeiidum.

Dei, nisi bupliiatus

pere, nisl

XXVII.

probantur.

Spiritnui

rcmiiietidum

fuetit, pervctiiie

et quielein in otniiibus teiteiidain.

tolcrare debere

iiijuria^,

iiiuits ttoit

Clirisium.

exercendam.

VI. Bonos qi^sqiie ^ et jiistos plut

VII.

XXIV. Non

satit esse.

ipsam voliwtatcin^i

et dileciionem

IV. /n nullo gloriitnduin

'

etiamsi per inediocritctem

tcmere de nltero judicaiidum.

iVoi

XXII. Atcepia
XXIII. Yicein

'.

iiisi

qiiain

ittnocanliitm scrvet.

in Ecclesiu remitii ci
in
qtti

Deutn

dcliqueril.

Lf:CTl()NKS VARIANTES.
' l)e

capilulis nianilaliirum Doi, afl cbrisliaha! rcligionis discipliilani pprtinmilibus. OXon. in Hota.
B Fidcac dileclione Imiu.
X('. 1. Hcn.
Ksse elfacilia SC. 2. hiid.
\.
'

(l|M-re iiiiscricoriliT

lps.1

volunlate

/,aiii,

l'.onns qiioqiip Jlod. 1. 4.

Plurhnum laboraro Corb.

'

Non

conlrisuiro l.imi.

Deusolo Bod.

1, i.

1.

I. /!orf. I. l.

"'

NC.

Cfrb. i.am.

SC.

I.in

\c

Conflacnduin Corfr.

"
Kxpoliato nrimo homlne Thu.
P Rcnuntiavinius/Jorf. 1, 5. 4.

lAccidiint, scmper Limi. NC. 1.Borf,2.

' Deo
iit cx|l(ircntur NC. 2. Bod.
1, 4.

'

Dei addit Bod.

.4cc,pptaui
NC. 2. Corh.

4.

injuriam remiltendam et ferendam latn.

^ Non
ijossc ad Demn Patrcm Corb. Veniri, uod. 1,2,
Thu. Nisi per Christiim Bod. 1, 2. Corb. Tliu.
^ Conscculus est Thu. Coi-b.

i.

TESTIMt)NlO!\6JI LIIiEIl

1i$

XXIX. De

ottio /ioftHiri

XXX. Quod
XXXI.

Niliil

frmlklam.
cHo rcddcndnm.

III.

LXIV.

essc.

el

Va-

LXV.

non

LXVI. Disciplinnm Dei

iib

judiciire

sed Filium,

XXXIV. Fidelem

yeniiliier vivere
lioc

non oporlere

paiientem esse, lU nos

oporlere ob

nobis

LXIX. Non

,'

ne

in

^*"'

el

seurrililer '

non loquendnm.
'
prodesie el lanlum nos

LXXIV. Yiduas

LXXV.

slalim cunsequi qui vere crcdideiit.

XLV. Spem (uturorum

Suuruin

ut

fieri

LXXX.

luboreiims,

'"'

Non fmneraiidum.
XI, IX. Inimicos qnoque diliyendos.
LI.

Quod nemo

esse

non credendi Uberlatem

LXXXl. Mercedem

LXXXIV.

LXXXV.

in nrbiirio

LIV. Neminem tine sorde

el sine

LV. Non

Deo

liomiiiibiis

sed

lalere ex

niliil

LVII. Fidelem emendari

Neminem

iVoii

LXXXVl.

idcirco fidem

et

liis

fiite

presbijicr

LXXXlX.

el reservari.

et

cum

el

in

eliamsi in uiia

eudein traditione permancal

LXXXVII. FWe/es simplices cum prudcnlia esse debere.

LXXXVIII. Fralrem non circumveuiendum.

pl.icenduin.

quie ijerunlur.

sil

pericuhim, in moriendo

pi:x el resitryendi secnrilas

Subito venire ftnein inundi.

XC. Uxorem a

in

viro

non rccedere, aut

innuplam maiiere

''

lentari

quantum

j)

XCII.

Non

quicquid

licel esie

poicst

faciendum.

XCIII. Pradictum quod hcereses fulurai

et

rccesseril,

suslinere.

Posnidendi concupiscenliam

si

^.

XCI. Tantum unumquemque

'

LX. Ciborum iiimiam concupiscentiam non appcI.XI.

qui recedil.

idolis qiia; genlHes deos putnnl.

tendiim

tellendum

Scliisma non faciendiim

peccalo esse.

conlrislari morte debere

vivendo labor

LIX. De

Dcus

nisi

r mercenario cito reddenddni.

Surgc.ndam cum episcopus aut

noslrain simpiicnn esse debere.

I.VIII.

veniat.

Dei arcana perspici non posse,

LV|. Deiim

publice objurgandum.

Ucere diabolo in liominem

iVi7ii7

posiiam.
Lllli

debere.

liiibere

naiu non teinere accusandum

LXXXII. Non auyurandum.

LXXXIII. Cirrum i in capiie non liabendum.

profunandum.

in opere sito exlolli debeat.

LII. Credeiidi vel

esse debere.

periniserit.

XLVIII.

non

plus dominis car-

LXXVin. Cum hmrelicis uon loquendum.

LXXIX. Jnnocenlidin " fidenler pelere et impelrare.

nec Dei opein in omnibus sentiumus.

fidti

maxiine fidelium, curam plus

el

LXXVII. Peccanlem

in ecclesia tacere debere.

L. Siicranienliim

unumquemque

esse, el ideo fidem b circa ea

merito iioslro

credideriiit

probatas quasqne lionorandas.

LXXVI. Majorem

quce promissa sunt patienlem esse debere.

et

cum

LXXIII. llem duminos mitiores

tilem judicein experiri.

XLVII. Deliclo

nulibus servire deberc.

Fideles inler se discepiantes non debere gen-

XLVI. Slulierem

virlule

et

Palres quoqiie asperos circa fdios esse non

LXXII. Servos

quautum credimus.

ewn

XLIII. Posse

XLIV.

criicis

oportct ".

XLII. Fidem in totitm

posse

in etoquenlia esse

sed in fide

Parenlibus obseauendum

LXXI.

juciaiiier nec tumuttiwse operandiim,

XLI. Ineple

contra

el

conversalioiiis.

LXX.

vivendi

e.templum

mundi nec

in sapieniia

reguum Dei

Cliristo.

XL. Non

picicepiis

disciplinam vival.

"'.

poenam sa'cu!arem.
esse

ccclesiasiicis

turi essent'.

delicla nisi

iilia

Dei innocenlem ene debere

incidal in

XXXIX. DaUim

in

LXVIII. Recedendum ab eo qui inordinute

ob nomen solum puniri.

XXXVUI. Servum

el

LXVII. Prwdicliim qnod discipUnam sanam asperna-

''.

pieiii-

reformemnr.
SluUerem ornari swculariler non debere

XXXVII. Fidelem non

'.

observanddm.

tral " peccali noslri et

XXXM.

advilam ducnnt

Vinnia delicla in Baptismo dcponi.

Iwnorificelur Filiiis ^.

XXXV. Deum

morlein pufia)il

qiia;

spiriudia quoe

(juce

co non lionorificari a quo

Puirem

ad

carnalia

siiit

Q(((B

virginilalis cl conlincnliie.

trem

72(J

LXlf. MairimoniuiA cuin geiiCdibus non jiihgenclum.

LXIII. Grave ^ deticlum esse fornicalidiiis.

vovcril,

non credidcril jam judicalum

Eiiin qui

XXXII. Dc bono
XXXIII.

Dco

qnis

rmfe

pecuniam non

XCIV. Ciim

appetendam.

liniore ct

esseiit.

Ettcliarisliam

lionore

acci-

piendam.

LECTIONES VARIANTES.
"
1'

Hoiioiilirciur etFilius

Lam. NC.

l.

Ilod. 2.

IiidiiJinate et alisquc disciplina Liii. Inordinale

Corb. CoHlra distipliiiaui Doi Lam. NC.i.

|)(>ecatisnoslristm. JVC. 1.
Nou 0|,oriere I.ain. \<'.. 1.
'
cf
ISod.a.
s;c(Miiaiit;-v
liii'i:te
P(i'niu;;it

.i

" Noii
oportiMi^ I.iim. Lin.

'1

Tantum NC.

i. Tiilain l.imx.

NC.

1.

Bod.

p 1'idcm nosirani
Iinpr. Tliu. Corb.
b In niorieniio autini Lam. NC. l. Bod.
1 In
resilrgniido securiias Bod. 2..
i

2.

"

2.

Iiinoceutem

liilcliter

NC.

NC.

Bod.

1.

vaitlt

2, 4.

i.

Mcrcedes , ctc. Lin.

1 Cirrum nuii liabeudum Lam.

Corb.

Corb

AdniillemJam Lam. NC. 1. Bod. 2.

I, 2,5, 4. Foruicari !(('. NC. l.Bod.

k Gr3vius/J(j(/.

Diicantspnifiiternam lin.

'"

Dphore Corb.

Lin.

NC.

1.

Bod.

1, 2,

Tliu. Corb.
l'iluiii/?0(/. I.

2,

Inniiptam remanere Voss. iDniiiitaai permancret

JSCi.Bod.X

/.(11

728

DIVI CYPRIANl
BottU convimidum

XCV.

matos antem vUandot.

',

'" cap.

Faclis, non veibis, opeiandiim^

XCVI.

XCVII. Ad

esse

non debere.

'i

(iiliirum

judiciuin jusliim

appa-

dicentes

eniin jejuiiii

debere.
miittitoqueiiiia

temperandum.

natis, aul

CVI. hijuria accepta patientiam

lenendam,

el

el

CX. Susurrones

''

CXII. Graviusjudicari de

'

liis qiii

et

esse.

est

quis,

in saicuto plus lia-

eo diligi

Deum

lum,

Exomologesin facere

dabil

cui in Baplitnio ptura

anticliriito,

CXIX. Grave

esse adversiis diubo-

lum

homine

Deus exaudiet

Dum

te.

Lviii, i-9).

smn.

erul adjutor auxiliulus

me, cum

XXIX, 12, 13, 45, 16).

ettein oculus
et

De hnc

cwcorum, pes

invalidorum pater {Job

aimd Toliia:ii Et
:

ipso

adduc quemcumiiiie
dixtTobiw
Vade,
filio
tamen in
ex
inveneris
nostris,
qiii
fralribus
pauperem
menteliabealDeum exlolo 'IJ corde suo. Ilunc adduc "',

veniat.

essejugum Domini quod a

est ^, et leve

Dei circum-

et ctarilas

Conservavi egenum dc miniu

quoque claudorum ego essem,

fuisse jtigiim tegis quod a nobis abjec-

nnbis susceptum

CXX,

ttt

et

non

cui
potenlis, et pupillo

ridiiK benedixit

tiest";

Timc erumpet

Ecce adsum ^^-^lsa.

C Os

despicies.

te jutlitia

Job

iioc ipso apiid

meo

'^'

quod

non

Tunc exclamabis

De

possimus vincere.

CXVIII. De

le.

et egenos sine

luam. Sivideris nudum,

adliiic loqiieris dicet

ideo fortiter nos stare debere, ut

el

Do-

cilo orienluuin, et vestimenlu lua

temporaneum lumen
lur. Et prceibil ante

peccnla dimitluntur.

CXVIl. Fortem congressionem

vocabiinr

consignationem iiijustam

panem tuum

tsurienti

et domcsiicos semiiiis tui

Aditlatioiiem perniciosam esse.

CXYI. Plus ab

sic y

nec

''

omnem

domum

tecio iitdnc in

pupillos protegi oportere.

carne

Franqe

dissipa.

non

debere.

CXV.

cinerein subsiraveris

el

ilicit

biieiiiit potestatis.

in

saccum

focaliones
satos in rcquiem, el

acceplabilia

cniin

jeju-

^'

maledictosesse.

malorum

Sacrificia

Aul
liles

Non tale jejunium elegi,

jejunium acceptum.
minus ; sed solve omnem nodum injustiti_w, resolve sufDimitte quasimpolenlium commerciorum.

CIX. Infirmos visiiandos.

Dum

In diebus

milii jcjuproximos cwditis pugnis. Vt quid

vox veslra in clamore? Non

ul-

CVIII. iVo)i esse proximo insidiandum.

CXIV.

vidisii, liu*.

^ Itumiliel liomo animain

ego elegi, nisi
jejunium
suam. Et si contorseris quasi circulum collum tunm ,

delraliendum.

CXIII. Vidiias

non

non cognovisti

el

" veslrw.
iiiveninnlur voliintales

'

lioc

lionem Deo retinquendam.

CXI.

Deo concupiscunt

appropinquiire

H( liodie audiatur

natis,

mestico ministerio.

Non

et

aut ad judicia et
subjeclos vobis subpungilis,

CIV. Non mentiendum.

CV. Frequenter emendandos qui delinquunl in do-

CVII.

el
quasi plcbs qiuc justitiam feccril
r. Postutant 'i me nunc

Qiiid '? quia jejiinavimus et

libentcr audire

'

bonos qiwsque

et

non dcseruerit

miliavimus animas nostras

Cll. Correptionem

"

judicium Dei

ruisse.

Clll.

Exctama'", inquit, in fortitudinc,

meiis concupiscnnt

anle Legem, vel Legis post Moysen.

debere.
Dci
Gratiain
gratuitam esse
C.
in igne freqiienter
Simitinn sanctnm

opeiiis f.t MiSERicoRi.i.fi '.

Me

wqui-

taiis

CI.

De bono

noti parcere , sicut tuba exalta vocem tiiam , annunlia

"
Jacob facinora
peccatn ipsorum et domni
plebi niew
de die in diem qiiwnint, el cogiiosccrc vias
eoriim.

''.

XCVIll. Cateciiminiim peccare jam

XCIX. Judicium secunduin lempora

i.

Apud Esaiam

comecutioneni propermidum

et iid

fidfiH

el

manducabit

est.

tineo te,

Oraiionibus intittendum.

fiti,

piiriier

el

meum

' '

prandium

donec venias (Tob.

nibus diebiis vitw tuce,

Deum

fili,

lioc

2). Ilem

ii,

Ecce sus-

illic

Oiii-

tn niente habe, et noli

LECTIONES VARIANTES.
Convivondiim lam. Lin. 'NC. 1,2. Thn. Hod. 1,2,
Oron.

"

3, 4.

ConveiileiKliin"!
'

'

ObliMii|i(T;iiiiliiiii

llod. 1.

"

l'roiienniUim O.ioii.
<l
Pocciirc niiii di^lifre
" In
iKnc scniiier Lain.
f

(Jiinnne liod. 2,

">,

l.iim.

SC.

lin- !SC. 1.

1. tlod. 2.

1.

Viiluaiii

1"

foniuidinc Voss. 2.
"
Plchi In.-e Voss- 2.
"
Indiriiini non Voss i.
V Derfliqueril l.in.
'1
l>oslul:inl quidein Bod. 3. rostulanl a
I.am. .VC. 1,2. ross.2.

K:(flama

1. Bod. 1, 2, 4. Voss.
(luorl ego elegi Lam. Lin. NC.
o. Colt.
.
,.
t^
'
Sed Immiliare liiiminem Coi;. Jejuniuin, dicit l)ominiis,
.

:iiiini:iiii

lioiniiicui

per dieni liiiiiiiliiire

lorseris quasi circuluin
y Necsic hoc Lam.

Lam.

NC.

1.

Lin.

\.

Corb.

Coiisign;ilioiieni
""Veslieiim Cott.
bi"

Adsuni prope

iii

2.

NC.

Bod.

2.

iiijuslilia.'

suain, l;inielsi eon1. Bod. 1, 2, i.Colt.

Hoc nonsic

Colt.

Cotl.

Dixil TobiasUlio

siio

Lam. NC.

2.

Bod.

1, 2.

Voss. i.

Doniinnni in lolo Lam. NC.

yni lamen
' Hiicadduc Cort.
j
,
ff Pariier niecum Tliii. Corb. Lam. Lin. JVC.1, 2. Bod.
ross.2.
1,2.
lialiel

iii

me

NC.

Bod.

'

\C.

2.

VolnpUiles Lin. Tliu. Corb.

Oxon.

In lioiiiinem veniel Corb.

I
k Susreiilnm non Corh.
1 De lioiio
opcre el misericordi.i I.iim.

Hod.

1.

tmii. lYC. 1. 7?oa, 2.

Jojiinioriini vestroruni

f l':ilienlinni esse Lam. NC. 1.

i Siisnrroneselbilingues iMU. SC.i. Bod.i.Corb.
i

Ul qHul.ie)iinaviinus lam. NC.

Emescisli Lin.

1.

STEPH. BALUZII mTJE.

I.
Vl quid milii jejunatis. Vide FroiiloDocaei nolas in llomiliain vi Chrysostomi ad po-

C\p.
iiis

pulum Xntiochenum.

Nisi
slolae

/iHt7ii7ie(.

Barnabx.

Vidc Cotelerii noias

in capiit ui

Epi-

TESTIMONIORUM LIBER

i20

Jmlhium

prwtciire prwcepla e\us.

vilai

ex

te

agcnle

eril

veritate,

subsluiiiia lua fac

Dei.

Quomodo

cum

morte

nim

monem

bonuin re-

eril

Item

(Prou. xxviii, 27). Item

superfundes in caput
illic

Sicut

aqua

extinguit peccatum

Provcrbiis

Ne

Hocenim faciens carbones

euin.

ejus (Ibid.

extinguit
(Eccli.

xxv

53).

iii,

iii,

oblural aures suas " ne audiat

illic

Apud

ct noii

eritqui

Non enim

28). Itein

scis
illic

exaudiateum

FiU,

si

xx,7).

Qui

Deo

(KccU. xiv,

H,

12). Ilcm illic

non

fures

Ubienim

neque

effodiunt

fuerit tliesnu-

Siinile est re-

'''

illam

(Maith.

'

ttnum ex miniinis

'

amen

Omni

caticem aqiiw

dico vobis, non peri-

merces ejus (Malth. x, i2).

illic

islis

xiii

illic

Nemini negaiidam

^^
du, et ab
poscenti te

eo quivolueritniuluari ne aversatusfueris^^ (Luc. v, 42).

Item illic : Si vis ad vitam """ venire, serva mandata.
Dicit

et

Dicit

^'"
hmc pro te orabit " ab
niosynam in corde pauperis, et
omiii malo (Ib. xxvii, 12). De hoc ipso iii Psal-

itte

chaberis,

trem

Conctudc elee-

Thesau-

modicum opus prodcsse. Item

Etiani

-iO).

bit Ji

dignas oblaliones offer' , memornre quoniain mors non

tardcit

illic

neque tinea

Iteiii illic

licibuit, et eniit

eleeniosyiiam. Ilem

Apud euindem
et

luum.

frigicUc in noinine discipidi,

(Ib. xxi, 15).

habes, bene factecum,

(Ibid. vi, 20, 21).

Et qui potaverit

Qui conversatur sine viluperatione in justi-

Ecclesiaslico

ubi

et

exterminat,

ttius, ilUc erit el cor

45,

quid
:

'"'

veudidit oninia quu:

imbecilluin, et ipse in-

tia r, beatos filios

reliiiquiti (Ib.
iii

eleemosyna
euiiidem in

in
si-

gnumcwtoruin Iwmini negotianliquwrenlibonasmargaritas; ubi autem i/ivenit pretiosam margariiam SR.afciif ct

22). Item

Item

7).

thesauros in coelo, ubi

vobis

etfurantur"
rus

dixeris:Abi etreverlere"\ cras ego du-

contingat seciuenti die (Prov.

Item

21

el

^^ Beati
misericordes, quoniam ipsi miseri-

comesturu

vivos ^

sic

ignem,

bo, cuin possis continuo bene facere.

vocabit Denin,

illic

J} rizate

'

polabis

Beati qui csuriunt

cordiam consequentur (Ibid.

silieiil,

De hoc ipso

6).

tiunt justiliam "^, quia ipsi saturabuntur (Mattli.y, C).

Eteemosynis s et fide peccata purgantur ^^{Prov. xvi,

Item
illic .-Si esiirieritinimicus tuus, ciba
eum; elsi
6).
illic

scecuti

Misericorcliam

agnitionem Dei ptus

et

Iwtocuustoinata (Ose. vi

Evangelio cata Matlhicum

'

^'^

qiiam

suum", himutta penuria

ipso apud Osce

linc

(Ib. cxi, 9).

volo magis "" cjuam sacrificium,

Qui pauperi miseretur, Deo

Iiem illic
xix,
Qui dal paupe17).
fmncral {Prov.
ribiis, nuinquam indicjebit. Qui aiitem avertit oculum

super

inlelligit

De

511). De hoc ipso apuJ Salo-

iv,

in Provcrbiis

Beatusy qui

'-

non patitur ire in tenebras. Munus bo"

omnibus qui faciunl eam corain
eleemosyna

suinmo Deo (Tob.,

pauperibus, justitia ejus manebit in saiculum

liberat et

est

Psalino xl

fwne-

xxxvi,23,26).

et

quoniam eleemosyna a

in

et

pauperem, in die malo liberubit iUum Deiis

Item iii Psalmo cxi
Distribuil
, dedit
{Ps. XL, 2)

egenum

communica. El ne

prwmium

facis eleeinosynam,

seinen ejus inbenedictione esf^ {Ps.

Ue hoc ipso

fuerit co-

tibi

et posleris prodesse :
non vidijustum dercUctum

et

necsemen ejuscfUKrenspanem. Totacliemiseretur

rat^' , et

eleeinosynam. Si exi-

illa fac

ciiem necessilalis

poiiis tibi in

Ex

etcnim senui ",

fui,

'

misericordiam

xxxvi,

Junior

avertere facicm

Si

liabueris ^, ex lioc ipso exiguo

tiinueris

A.mo

avertatiir facies

te

sic fac.

fili,

piosa substantia, pUis ex

cjuum

operum tiiorum.

et noti

nec a

ul

fiel

liabueiis,

cliebus

quouiam

iniquitatis

respectus

eteemosynam

ab ullo pauperc. Jta

fae omidbiis

"

ambulare viam

noli

et

lum,

75

III.

Qum ? Dicit ilti Jesus Non occides, non moenon fatsuin teslimonium "" dices, Iwnora pa:

matrem,

illi

el ditiges

'luvenis

milii deest? Dicit

proximiim

Umnia

itti

Jesus

tibi

te "".

lamqumn

adhuc

ohservavi. Qiiid

ista

Si vis perfeclus esse, vade

etvendevtomiiiatua,eldapauperibusVi,et habebis the-

LECTIONES VARIANTES.

" Benedictione eril lam. NC.

1, 2. Bod. \, 2, 4. Cotl.
y Felix
qui Bod. 4. Tlm. Corb.
"
Disi.ersil Lam. Lin. NC. 1,2. Bod. 1, 2, 4. Cott. ross.

viam Yoss. 2.
Ouomoclo et habiioris Uod. 2. Voss. i.Tliu. Lam.
"
Klocmosjnn, omnibns racienlibiis Cmb.
<1
Sic Lam. Voss. 3. Pauiicrnm Oxon. Deum foenerat
Thu. Corb.
"
Ociiliim in niulta Kod. 1, 2, i. Lam. Tliu. Corb.
In

l"

"
'
i

Tlm. Cmb.
"" Misericordiam malo
quam Lam. Lin. NC. 1,
2, 4. Thu. Corb.
i>i'
Dei quam Lam. Lin.'NC. 1. Thu. Corb. Cott.

2.

Iii iiiagiia inopia NC. 'i.

Eleeniosjiia Ucid. I. Koss. 2.
Delicta (luijianliir liod. I, 2,3.
Pascft Lin. Bod.l, 4. Tliu. Vo.ss. 2.
Sic Voss. ~>. Bod. 2. Poialiis impr. Pota Oxon.

^i"!

ili
'"

"
"
1'

Corb. Cott.
Lctm.

NC.

1, 2.

iiiliiiiuim Coll.

Viliipfralioiiejustilise CoU.

Nec

FolicesmisericordesBod.

fiir.intMr,

KK
1'''

4.

'

Miseretur etrommodat Bod. 1,2,4. Fos.s.S.

Liu.NC.
suprade Opere

Bonam iiiargarilam
Ad cmondam illam

2.

Thu.

Tlm. Bod,

7.1.

Non pcrdct mcrcedem

Petentida

To.ss. i.

Coll.

Dedcrit uni CoK.Tanlum in nornine

1, 4.

el Eleein.

i i

ki'

UcliiK]uct CoH. Voss. 2.

ObliUioiies olTrres NC. 1, 2, Colt. Lam. Voss. 2.
'
Tf oxorabit Coih. Lin. NC. 1, 2, Bod. 1, 2, 3, i.Lam.
Thu. Voss. 2.
'
Mis(^ricordiam fac et poteris prodesse Corb.
" Juvonior lui et semii el
numquam Cott. Corb.
M

^'

NC.l.Bod.

Corh.

ff Etrortiunt. Cl)i
r\

Vadc ct rcvortcre Cott. Cras 'lalio lihi

AiMOs ne audial Bod. 1, 5. Voss, 2.

Bvd.

Comcstura demolitur Colt.

k Caiboiii's
ignis JVf^. 2. Cott.
1
CaiiiLi /.nm. Li. ISvd. 1,2. Thu. Koss. 2. Super|ionet
cai

Be;ili csurionles ctsilicntes Foss.2. La>n.

<^<=

1, 2, 4. Tlin.

2.

mco

Cott.

Cott.

Cotl.

1 1
Ne avc^rteris te Bod. 5. Voss. 4.
""" liivitam Cott.
"" Non
moecliaberis, non furtum facics, noii falsuin Coll.
"" Proximum tuum
tamquam teipsuui Cotl. Proxiniuiu

tani(|nani
i'P
l'l

Tlm.

boiia Bod. 1, 2, 4. Omnia bona Co. Voss.

Egenis Lcim. Lin. NC. \. Tliu. Voss. 2.

Vonde

2.

STEPH. BALUZII NOTiE.

Jiiniorfui.

Pleriqiic

libri

vcteres

liabent iiiveiiior

Apiilciiis , lib. 8, Metamorplioseon : Sed

cccteris ct uiiiino foriior et ccicite jitveiiior.

unus prw
So^ipaier

, lib. il
Atiqiiando primus et secundus, ut
senex senior. juvenis jnvenior. Sic etiain apud Fulgeiilium Pliciadcm, lib. i Eiymologicon.

Ciliarisius

Wl

Mti cti

smtfum
17-20.

In

ccrlb,

|[6iii

iffc

thrbno fldrililih
geiiles.

reiimi FHiiis liomims

Anijlill ciuh

El

ill.^k

srijrerfnbit

nS

inriiciii,

bics
pnslflr serjtcijnt

aH

ram

iid iiitistrrini e.

aH

qiii

aiiVm

', lia-dos

mei, i^ereipite

XqMd^raiidim^-^riuadrnphunredda^^^^^.Dhh^^^^aulemle'

ma-

liodie domui liuic fncta esl, quoiiiam el ipse

Xbrdhdi [Luc. \u, 40,41). Do lioc ipso ''' ad
Connlliio.s ii
Vistra itbiindanlia illoruin iiiopiam sup-

fus,

in

oiniiei^^

p'ciil, ul et illoruin iibiindniiti.i vestrre

ncl ttexle-

Titnc dicel

lir.v eis

rerpvnii

ntidus et lexisils

in cartere

fiii,

'

nie

liospH

ad me.

""

el venistiS

DontiHe, qlirindo

juslidicenles

liex dicet eis

iti

exfratribns meii

dieo vobis,

qui a sinistris ejus V sunt

iqncm

wlerniiirt 1

quamd'u

mihi

miniiiiis, et

qiiem pra;paravil

non

ilueirre ; sitivi, et

ct ipsi

dicenles

lem anl

sitieiiteni

'^

illis

his,

heque mihi

Liicain

XXV, 51-46).

Lue. XI

xii,

IHS, fecil ei

l)e lioc

veilrtis ^

/}

lantuiii supplctit

per miiltinim

man-

55

qund

).

illic

iii

Yetliiiilllineii y

fOris esl.

suhl

oiliiiia

tiUod est

ddle

Eccc dimidium ex substaniia niea do

etjenis

edeiiduin

el Uugebii

non

of/icii

liiijiis

disuiii, sed

locii-

Dcuin {U Cor.
J6;iiiiiis

et videril

"

''i'

abundavil

ix,

Qui

fratrcm siiuin

abeo. quoiito-

neque

noli vocltre

vii:ihos, neqiie divites,

S^d,

Ciiiii

amtcos iuos

ne forlc

cUm

facis

priindiiim

neijue

fralrcs"",

el

illi

rcinvilCnt le,

faiis eifiiluin,

voca pp paii-

pcrcs, (tcbiles, citxGS et daiidbs, el bcaliis incris,

noii h.ibenl relribuerctibi;retribiietitr"
;

surrectioiie

justorum

aulem

quoniam

tibi in

rc-

{Ltic. xiv, liJ-l t).

INOPEBGETELEEOHOSV^MS, ETIAMSI PERMEDiOCUITATEU MISUS FIAT, IP.-AM VOLU.NTATEM SATIS ESSF,.

CAP.II

iit-

eleeiilo-

Utui

iniindu.

mundi 'i'i,

iii Hiiiiiibiis

Ejiislota

cala Liiciin

Evaiigolio

et fiai tibi relribiitio.

eleenwsijnnm

fjili fecit

iii

ipsO

uut ccsnam,

in

cMn

Evatigelio

dirte

et

vendlte,

Ilein

sijnamietecce vobi

Ipso

irt

Qui antc.m

veslrUm ss

griiiitiiiiih (i(:tioiii;iii ih

fioc ipsV)

il-

doclidiitdsliei'^"" htliHetiitilto^" {iJoan. iii,17)?(>eliiic

wlernnm

in viiam

Stiiilitis

neces-

Isciii

panem ad

el

<''',

sicut

panperibus,

illic

deiiderantciii^^ , el cluuseritviscerasua

uiii

isii

Ilciii

AdiiiiHhlraiio

ed /juci;

linbuerit sUb^lantiain

noii

fecislis

dedil

Distribuil,

diternum.

in

ilfic

IJe

6, 7, 0-12).

El respon-

tibi?

Iieiii

pletCiiiiiii.

infirmns

Et abibunl

fecittis.

ambustionem wteriium, jnsii nntem

(ilatih.

'

incrcniCiitU friigiim jusliiia: vcstrw. vi

"

tisilastis

manel

esi

Deus.

diligil

]J prastulni, el timlliplieubil Senien

illis

et

fiii,

Anien dico vobis, qitumdin non

ex minimis

liOspes

veslistis nie;

datonin

udministrat^^ semen seininanti,

Pater meus dinbolo

non niinislriwimiis

iintin earctre, cl
debil

non

fui, et

scnpluin

jusiitia ejits

me. Tunc respondebiinl

Doiiiine, qiiando te vidimus tsurieiiunt liospilein aiit nuduin aut infirnium

non

et in eatcete, et

me

potnslis

me; imdus

attdnxistis

lie, Sicii;

ei

unihornm

angelis cjus. Esufivi enim, et non dedistis milii

ef

aulem

t.nusqiiisiiuc

irUiirem

i:iiim

in-

qdi semiiial in dencdiilione

liieiei'^''.

proposuil, ndn quasi ex trisiitid vet cx

Qui

WWc .Qiiiparcese-

ileiii

silate.

Tuiicdicet
fecistis.

'

ei

15).

corik

Dlscedite a nie, maledieii, in

VIII, 1-i,

me

rcspondebuiit

fec'>slis

Cdr.

(ll

siip:

modicum non

abiiiidavil, et qui

iiie ;

tidimns liospiiem ctad-

le

iioii

de beiieditiioni

ct

Aiiieti

Ttiiic

visitastis

vesnvimus? Quando (tlitemtevidiinns

Mtcere et venimus dd le? El respondens

duximui"iuUdum
infirmuili el

addiixistis

ei

(iii,

iiifhmatus Sum^,et

tlie ';

iin.llum liub'Uil

sil

inopiai

scriptuin est

sicul

aniuaiitas,

iiiinnt, ptircc cl iiielil, cl

gine munili. Ksnrivi enim, et dedislis milii

siHci, tl potiislis

sil

diijuit

qiwd vobis paralnm esl db orinmndncnre;

''

pleinentum, ul
'<

Vhiite, teitedictl Ptilris

siiiil ;

i/iiiu siilus

piiiis esl

qnciiindmoduin

El staHicl oves

IIH'diL

suiim

dtxlirriim

ante eiim

<

i.\\t,

hi

scdebit

e6, tUiic

ei tiiV.iijfnlilT

iilii^.

{MMi.

tve

vnii, scrineri

Ciini

' et d'imfs

silti

jeilflle

t.
:

^32

h/.v5fl

et

lltfc,

liiEpisl<ila Pauli ail Coiinlliios

ii

Si volunlas pro

ii-

^^
pta est, secuiiditm quodcitmque
habueiil,accepliMe^

cni

si

'

LECTIONES VARI.XNTES.
"

"

In clarilalesua

Suptr

Lam. JtC. l.Krid.

;mU- Coll.

OiiMiPS giMilcs lerte Liilh.

ICl separaliit Cott.

<="

Congi
''

'

cgaliaiilui-

OvPSi|ui(lem a deXtrts

SC.

1. Jiod. 2.

'

Possldele
Dodi.slis

^" Melel vilaiii leteriiaiii Luin.

JVC.l. Colt.
tt
Oni ndiniiiislrai Litm. lili. Bod. 1, 2, 3, 4.

1
<<

"'

par;itiini Coll.

iiiilii

odihi

liljhi

/.iii.

Tlin.Corh.
8S Seiiiiiiallonem vestratn Liim. .VC.
Benev. Vdss. 2.

bibere CoH.

Kt collegislis Cott.
Openiislis Colt.
liiririiius Corb. Vbns.i. Sic
Htprnllh. n. Toss 2.
Visilaslis

Hod.

iiie

"

I, 2, 5, l.

" r.nllejjlniiis.
liifiiin.iri

Stc supra

lib.

Lnm.

I.in.

yC.

hli

I.

Lin.

\C.

I.

fllirf.

I, 2, 4.

Tlm. Corb.

u. (oll.

'

Adiniiiisiraviiiiiis

"
liiiicrespoiidi'lyil
^ Minliiiis

Hod.i.

4. T/iii. sic

Lum.XC.

1.

supra

Voss. 2.

nicis Corft.

'I
.

V.'rtiiii dai(;

Itod.

1 ,

Hod.l,

5, 4.

Vobis munda ouinia Ltmi.

n(fii

\C

2, 3, 4.

STEPH.

hem

Ulic

cum

rfriinm

venerit. Ista

deMuu

in

usque ad

iHsli

Ilnjns niuudi

fei

kl'

NC.

Lmn. A'C.

JITC. I, 2.

1. i?ofC 1, 2, 5,

l.

Bid. 1,2. Abum!;ibit

Voss. 2.

I. Cotl.

I. Cott.

l)i'sidcraiitinn ali(piid irini. /{0(/

Ver.

II Viscera siia iiiioiin.do llod.

1, o, i. Voss. i.
Agiipi! Dci Beiiev.
"" Maticliit iii illo
Litm. NC. 1. Bod. 2.

"""

""

Ne(pieco^n;i!os tnos, nc^ine viciiios Cnll.

PP Voca i.icndicos Liim. Lin. NC.

1, 2.

Bod.

I,

2,

4. Tliu Ver. Vots. 2.

''
ncslilnelurauiem NC. I. Bod. 1, 2, 4; Tlm.
^' lisa
vol(int;ile (titod tialmerit Limi. NC. \.
seciinduin (piod niiusiiiiisque Corb. Voss.H..

"

13.\LLiZII

anlem

codice Burgundico

et aliuiidavii Lnin. .VC. 1.

2.

i.

Thn.

Corb. Cott. Voss. 2.

11 Felix oris Bod.i,

Corb.

VeiidiliMpia' pnssiil^lis Lin.

.

Sed

llod. 2. Tlm. Voss. 4.

ii i'er iiiuluiruin Lam.
ii

Lnm.

f Ail slnislraiii
Ilnd. I, 2, 4. Tliu.Corb. Colt. Ko.ss. 2.
1 Iii supplicinin a>l(TiimTi
t'otl.
'
niK.iii
aiMvii Hod. I sic
siipra.

Veiiislis ailine l.in.

Rcddam Liim. NC. \.Corb.

Pirtiliisaa.VC. 1, 2. rorfr.
Non iiidiijebii Corb. Noii miiioravit Bod. 1. Voss.
In bl-AeaiMioh&m Tlm.

<l'i

Coll.

" ,\aiiiistris Cott.

''

D#fr.iu(}!rt? tin.

"a

sprieii) iiiajost;ilis Cott.

"=

i'

1, 9, 4. TliU.Corb.

in
in

Acceplabilis

NOT^.

LaiDoniauo.

NC.

2.

Bod.%

H%

TESTI.\fOMORUM LlBKR

esl, iioh

refmjeiium, vobis
C.tP.

" iion

secunduHi tluod
aUldtii

ACAPEN

III

liiibnmt

nrifiic sit iilih^'

pressura (IlCor.

|-

vi;:

ET DILfeCTIONEH Fn ATKIi.N.VJt

/n hoc "' nppnrciil filii y Dci cl

ipso
fdii dlaboli. Oinnis qui uon estjuiiils, iion rsl de Deo, cl
qni non diligit frnlrein snum. Qiii eiiim fralrei:: suuni

HEI.I

homicida

odil,

6I0SE T FIKSIITF.R ESF.RCRND.VM.

in se vilain
^

illic

ISoiiin: Deua niiiis coiididil nos?

ApiiJ Maiacliinm
Noiine pnler unus est oinniuinnoi^lruin'^? Quid iiliriue

dereliriuistis

unusqiiisiiue

De hoc ipso cala

10)?

Joaiiiieiii

ilalricli.
'

Paccin

mandulum meuni,

esl

adinodum dikxi
linbel,

illic

Bcali

bant, ncc

quem-

ciuoniam ipsi

Dei vocubuntur ()luiih. v, 9). Item illic : Aiiien

dico vobis, quoninm, si
duobus ex vobis conucncrit in
''

ad

sum [Matih.

xviii, 19).

Kl ego fiuidem,

fralres,

noinine ineo, ego

in

cum

dum

et

nonne

dissensiones,

I(em

non hubenin,

charitatein auiein

niliil

sum

iii

CAP.

magnunima

iiiflutur,

Ilcm

'

Cor.

xiir,

2-8^.

hnc ipso ad Galiiias Diliijes proximvm libi

^
(luam te. Si aulem mordelis el incusnlis iiiijicein,

tailt-

consuniamini

iie

(\

"^

ab invicein

(Gnl. v, li-I6).

iii

Ileiii

beniqna

IN

iiisi

NdLte GLORIANDUM

diiiitm fiteril
P.tiili

Kpisiula

iii

loquamini

ex

Chnritns numqiicim excidet

illi

est, et (jin

ct Delts '< in

co

(IUANDO NOSTRCrf

Nemo

Basiliou
''

ad Coriiilliios

el

'''
(

Noliie

27

).

Quid

Si aulem uccepisii

Cor. iv, 7

gloriari

Iteiii

ihftfini

ipso in"lHa'cit;(lj;Ms

'^

Deus scieniiarum

quia

lleg. u, 5).

paieiiliiith,

pi'iiiio

iii

priiiia

neiiue

elata ii, elnoit procedui mngniloqnentiii^''^

ore vrstro

potesl qiiicqvnm

de coelo (Jonn.

iion ncceprris

qiiid glorinris, ijunsi

wmululur, chnritas non nrjit perpcram,

non irritatur, non cogitat mnlum non

1)0

cliaritas

IV,

enim hnbes quod non ncceperis

gnudet sitper injustitiam, collwlatur aulem in verilnie.

Oinnia diligit, omnia credit, omnia spernt, omiiia sustinct^.

Deus

Deo manel

in

cliarilUle "",

Evaiigelio cata Joaiiiicin

accipere

Etsi in ci-

esl, cliaritas

Jo:innis

Epistdla

IV.

Iii

est, chiiritnsnoii

non

vnde prius reconciliari fralri tiio, cl luiic

milnus tuum ad altare (Maltk. v, 23).

'^*'

secun-

bos P disiiibuero oiiinia mea, et si Iradidero corpus

ineumul urdenm'\, cimiilatem^ autem nonliiibenm, niliil
proficio^. Clinrilas

tuuiii

NIHIL SIT.

lleiii illic

".

iii

ttius

fratret
miiniiS

Qiti dicit se in litce eh.^e

1&). Iicm illic
et fratrein suuiii odii, inendax cst bs, et intcnebrli ainbulat usque adhilc (1 Joan. ii, 9).

:
iii, 1-3)
(1
Etsi hnbucro omiicin fidcm, ita ut montes trnnsferam,
'!

o/fer

Jonn.

(I

eniiii'"

ciiriuiles eslis, et

Cor.

lioinineiH aiiibulniis

ei

qma

fueris

relinrjue illic

le,

eis

adhuc pusillieraiis, non poieralis, sedneque nunc potestis,

adhuc enim eslis carnales. Vbi enim in vobis amulaiio " el
contenlio

iittitin, iiec (liiicqUaiti

quai eis eraiil, sed fuermil

boiiis^-^''^

recordatns

aliare, et illlc

veni

Oe hoc ipso ail Coiiiiiliios 1 :

non potui vobis loqni quasi

ChristOylncvobispotum dedi^, non etcum}. Duin

ex

hubet aliqiiid iidrersuin

mnne.t in

spirilaUbus, sed quasi cnrnalibus; quasi infanlibusi

d:-

(Act. iv, 52). t)e ftbt ipsi) i/i

<' caia
Maiih:uuni : Si obiuleris muiius ittUm

iinte ttliare, et

de oinni re quamcunuiue pelierilis,cunliiigel vobis a Paire ineo iiui in coilis esl. Vbicuinriue eiiim fuetres collecii

in

inler itlos discrimen

',

rint diio aut

frnireni skuni

dilirjii

videt qiioniodo potest

omniu commnnia

Evaiigelio

filii

terra

IlCiii

Aciibus Apiistnliinim Tiirdd

credideniiil aniiiia at hieiiU liiiit iltje

qiii

filil

ponnt proamicis suis

pncifici,

non

ciiiin

Deum quem non

siiuin jndicabniil

nenio

chariiatein

linc

qiiis

Joan. iv.lG).

(I

lllis

suam

quin oinnis hoinicidn iion hnbel

inanenlem

meiidaxest. (^ui

ligere? I>e lioc ipso

vobis re-

srilis

in se

ii,

Ileiii iilic

diligntis invicem

ul

vos. Majorein

quain ut (iniiiiam

(Ib. XV, 13). lieiii

siiiim odit,

qiiein videt ",

iiulem eoriiln

pncein iiteam do vobis {Joiin. xiv, 27).

'uiv.li),

IIoc

suuin

friilrcin

El

esi.

aHernum

Siqiiis dixerit (luoiiiam diligil Deiim, et fralrem

"

III.

Episiola Joarihh

hi

illic

Invalidns

fnciits

iitciilcii

sunt virtnie

Jusium

esi sltbdiiuiii

Dominns
est

"*"'.

beo

arcus

i)e lioc

esse rt

morlalem non paria Deo sentire ( 11 Mach. ix, 12 ).

Et verba viri peccaloris iie iimuerilis "" ,
Ileiii illic

videle

""
qidngloria ejus in stercora

Dc hoc

erit

el in

vermes. Ilodie

LECTiONES VARIANTES.
"

non

liabuit

"

Omuia sufferl, Lain. Lin. NC.i. Bod. 2 Cotl.

" Proxiniiini luuin
lanuiiiaui lcipsuiu Cott. Tliu. Corb.
NC. 1, 2.
"
el ci iiniuatis Bod. 1. .VcciiSStis Lam. Bod. 2.

Lam.

Quotl
b Ut sit aliis
rpfrigcriuin Corb- llod. i, 2. L'l aliis rcfiitjcriuiii, vobis prussura sil Thu.
"
Cliarilaieiii Linn. NC. 2. Bod.
<1
Oiiiniuui? Qnid Corb.

Di'S()icit unusiiiiisqfio
f P.aciMn incaiii
clovoliis,

NC.

2.

Lain. Lin.
1.

Voss. 2.

Moidelis,

Ad
Carb.

J)

Duo ex

Super

|.;ic('iii

voiiis convfn(a'iiit

im.

Lin.

NC.\. Hod.2,

5.

NC.

1.

Ver.

"

K.sc:!!!! noniliiiii

" in vobis

enim potcratis Lam. NC.i.Lin. Bod.i.

Und. 5. Vobis sunt Cott.

cjidil .-finulalio

"

NC.

2.

Niliil profi.io l)od.

P I:i cibds
p:iup['ruiii Lain.
1 Ut aideat Benev. Yer. Corb.
7,.

Lam. XC.

'

iioii

A;,';ipeii
Niliil S'iin

\. Tltu.

Bod.^.

ApparelMiiil

lilii

NC.

Lani. Bod. 2.

1.

llcui illic: Oiii fralroiii r/iH. Cor.

viilet (juoiidic Cott.
(liic.iii

"* Kralrciu

lcrraiii Coll.

Parvulis iii Clirislo Cnit.

k Larle \os polavi, Bod. 1, 2,4. Lam. Lin.
Briier. Tliu. Co<b.
1 Non cibo Lnm. Lili. JVC. 1
Tlm. Corb.

y
^

ineaui reliU([uo Cott.

B Foliccs Hod. 1, 2, 4. liiin. Tliu.

iiiviceni

l'i>

i\ec(niis(|iiaiii .suuilijiiilicaliat

""

lii

Evaii^fliii

(/es;i//( iii

de

lionis

Corb.

Tlm.

ofieies Lain. Boit. 2. NC. \.

Maiict in dilediiiiic Lnm. Bod. 2. NC. 1.
Deus in eo eril Bod. 1. In Uco iii.anet. Item Borf. 2,

Jii Tiiiic
'"'
f f

5, 4.
615

i'h

Odit.Iiomicida esl, Bod. 3.

Accepisti Ldin Bud. 1, 2. NC. l

ii
i

l'"l(if|u:iiiiiiii

Bod.

2.

Klale Corb.

kk
Lin. Sic passiin infra.

Cott.

patiensest, benigna cst, non inilatur,

delKineslatiir, iion (jUierit quse sua sunt, non cogilal

M:ii(iiaiiiiiia est,

uialuni, ingaudet injiisliliam Cott.

Lani. NC. 1. Bod, 2.

M:igniloqiiela
11 Scieuliaruiii Doiiiinus est. Colt.
tiim

Acciiicti

siiiil

rolKirc, !o(l. 5.

"" Tiuiueris Lam. Lin. NC. Bod. 4. CoU.

Stercore Lam. Lm. NC. 1.

>">

>

txloUelur
es(

cras iion iiwiiiklur

et

terram tuam

i;i

quoniam convcnui

'

et

peiiit

ejus

cogitaiio

759

CVPUIANI

niVl

955

Oominiis
vabit.

illic

ex omnibiis

corde

conlritit

Ilein

UulKe

justorum

De

Dominus.

eos

liberabit

iltis

humites spirilu sal

et

pressurce

J/ac/i.ii,G2).

V.

CiP.

HHIIILnATEM

F.T

Job

apiid

OMNlHfS

IN

Ol'IITF.M

TENEXDAM.

Apud Esaiam
thronus

sedem

mihi

oinnia

Omnia enim

humilem
(

Isa.

cedipcubilis

et

Lxvi

MallliKuni

1,

minimus

De

erit

De

5).

illic

(LMC.ix.^iS^.liem

qunniam

erit

niaynus

forte ncc

Psalmo

libi

parcat

XXXIII

Romanos
tribulum

De

lioc ipso

cui tinioicm timorem

honorem. Nemiiii quicquam debenlis

ut invicem diliyatis

raia MalilKKiiin
in cceiiis ^, el

Rom.

Xlil

licin

).

iii

ne vocaverilis

el

sulula-

'

Unus

rabbi.

est

eiiim vobis

Non

senus major domino suo

est

tnojor eo qui te

inisit.

fecerilis{Jonn.

xiii,

llumitem

et

Ilaic scientes benti erilis

Iteni

10).

paupcrem

"'
,

si

et

ct

qui

''''

CAP.

juslificale.

homines
Iiein in

Vasa

probal fornax

figuli

tribulatus

dcspiciet ".

cor

conlrilum

Item

huiiiiUaliim

el

Psalmo

iii

spiritus

xxxiii

Dtus

libi
{

.G/oiinmi(iet

gloriumur

v,

2-5

invcniuiit

Vbi

2i

Oe

).

lioc ipso cala

tata et spatiosa via est quce ducit

t'=

Malth.

suiil justitiai

Ilem

nd

vii,

vilnin

15

ad

eam! Qunm

inlrant per

qiii

De

)!

et paiici

lioc ipso

Ecce qiix paicris

tuai ?

).
Sapientia Salomonis : In toimpiornm gcmunt jusli. In itlorum aulem perdiii,

in

'^"

jusli {Prov. xxviii, 28).

NON C0NTRI8TANDUH &PIRITLM

Vll.

"

SANCTUM,

Paulus 8g aposlolusad Ephesios

Spiritum sanctum Dei

Nolite contristare
''''

in

quo signali eslis in die

redemptionis. Uninis amuriludo ct ira et indignutio et
ctnmor el blaspheinia
auferanlur a vobis { Ephes. iv,

et

'

Deo

Sacrificium

perficiiur

ODEH ACCEPIHUS.

jiislos lenlatio""^ tribulalionis (/'.Vc/j. xxvii,6).

Psalino

Rom.

ancjuslu via esl quce ducit

lionein abundabiinl

Salomnnem

Dominiim

Sufficit

VI. BOXOS QIOSQUE ET JLSTOS PLDS LABORARE

SED TOLERARE DEBERE
Ql'IA PROBANTUR.

Aptid

infirmitate

non solum autem, scd

mulli siint

"

CAP.

sum

munduni "^

vici

mihi

ct dixit

virlus in

Quani

cam

Tobia

{Tob.
cis

en

Psalmo lxxxi

in

inteiiium

in

neqne aposlolns

^,quoiiiam ego

De hoc ipso ad Rnmanos

nobis

est
:

siint

mngisler

{Matlh. \xin, 6-8). Itcm in Evangelio cala Joaniicm

lociilus

scicntes qiioniam pressura lolerantinm ope-

Maitli:i'iiiii

arcla

vucari nb hominibus rabbi. Vos nulem

e.t

Ilwc

in saicuto auteni pressu-

loteruniiu aiitem probationem , probalio autem

Spes autem non confundit , quia dileclio Dei
1'''
cst in cordibus noslris per Spiriliiin snncnim

dalus

qiii

Ditigunt primuin recumbcndi tocuin

infiisa

Ev.iiigclio

primnin sessioncin in synagoqis,

foro

ratitr

spein.

nisi

liabenlis

fidite

in spe claritatis Dei,

in pressiiris

iii

cuitribulum

Nam

Cor. XII, 7-9).

Et humiles spiriiu satvabit. Ilcm ad

cui rectignt vecligal

cui honorein

lioiies in

).

Reddile omnibusqiiw debentur i

20

Iiem caia Joaniiem

pncem

colaphizct, ut non extoltar. Propter quod ler

gratia mea.

).

'

xi

in nie

iit

rogavi ut discederet a nie,

{Rom.

Domini

sed
Noti altum sapere
,
time. Si enim Deus natiiratibus raniis non pepercit , ne
ipso ad Ronianos

Dc hoc

faclum esl. Sit nomen

omnibus quw coiiliqerunt

ita

his

{Joan. XVI, 55 ). De lioc ipso ad Corinliiios seciinda

Datus est inilii slimulus carnis mea: ancjeliisSalana;,qtti me

Qui

Ibid. xiv, 11

rnniy habcbilis;sed

hwredilubmit

hic

ilaiih.

Evangelio caia

Lucam

nudiif

Domiims abs-

vobis

ipsi

In

".

'

{Job 1, 21 ). I)e lioc ipso i Evangelio c:ita Maillixum Beati plumjenles ", quor.ium ipsi coiisotnbinilur

se extotlit huniitiubititr,

Qui

exutlubitiir

humitiaverit

el qui se

iii

'

ptacuit

peccnrit Job labiis suis in conspecin

ei ", niliil

sermones meos

lioc ipso cala

omnibus vobis

in

'

lioc ipso
e

Beati mites

Quam

reqiiiein

sunt nien

et

Domino

Doinini benedictuin

iiiihi

alium, nisi super

'-

trementem

et

2)

terram {Maiih. v

manus mea

quem aspiciam

quietum
,

itta (ecil

El super

tocus ad

aul (juis

<>

ista.

Ccelum

scabeltum pedum meoruni.

et terra

milii

Dominiis Deus

sic dicii

sub lerram. Domiiius dedil

Sicnt

tiilii.

mcm

Nudiis erivi de utero viatrit

etiam ibo

scd

lioc ipso

con-

50

non

'

).

1'roxiiiius esl

LECTIONRS VARIANTES

>

Exlollilur Ilod. 2.
Periljil /.rtm.

.VC.

rolt.

/,i(i.

I.

Borf. 1,2, 4.

Thu.

Corl).
'

"

Mihi

(loniiiin

Siiper

Lnm. SC.

\.

Hod.

2.

(iu(iuc

hod.

4. Thii.
.1.

>.

1, 2. 4.

Dcspicii o(/. 2. Spcrnit iin.

Corb.
P Contrilmlatis corde llod.
1,

1 Mulla
Hagellj
( vll.

lioii.

4.

Thu.

Coll.

Liim. llod. 1, 2, 4.

Konedictuin in

.ssnciila

Lain.

NC.

i.

Lin.NC. 1,2.

Bod.

2.

Conligcriinl, iiihil Uod. 2.

Fcliccs Bod. 4. Thu. I.ugeiilcs Bod.\.Qm lugenl CoH.
Plaugentcs niinc Lain. XC- I.
' Prcssuraiii sed Thu.
Ilod, 1, 3, 4.
'
Coulldite 7io(/. 1, o.
"" Vici sajculimi
Bod. t, 4. Thu. Corb.
l-h DilTusa Colt.

I
Nolite vocari Un. Ne voceraiui iVC. 2. Vocati fueriils,'
Cnrb.
" Kcliccs crilis
Hod, 1.4.

Bdnos

vi.suni csi

Cott.

"

Allum resuifwf llvd. 3.

Omnibus (lebita llod. 1.

"

Domiiio

'

.">.

* In comcslione Uod.

"

Kl ex omuihus, Corb.
llio in l('rrain Hod. 1,

"

Corb.

i]uciii iispl( i;iiM, iiisi llvd. 2.

Kl liiiicnlcm llod.
K l-'clicfs iiiiies, Hod.
h Miniiiius fuerit Bo<l.
i

'

Thu. Corb.

'

'

""

'

Scdes Corb.

'1

5.

\C.

Bod.

3.

Thu.

2,3, 4. Thu. Corb. Colt.

Multw irilmlalioDcs AC. 2

'^"

Introeunl Lam.

Lin.

NC. 1,2. Bod.

\, 2. 4.

Thn.

Corb.
In loco Hod. 2.
"
Pordilionp ululabunl Coll. pcrditioiicm
Impr.
'f

<iit

Contrisl;ire

Lmi.

Lin.

NC.

1.

KS Paulus;id Oxon. Corb. Lain. Lin. XC.

1,2. Bod.% 3
'''
In diem rliu. Corb. Lain. I.in. NC. 1, 2. Bod. 2.
.\ulcrauir Thn. Corb. .\ vobis, eiim omni malitia Yir.
'

'

Cult.

TESTIMONIORIM

737
CAP.

iRACUNDiAM vi.NCENDAM ESSE, NE coGiT A (loiwsor

viii.

Apud

Salonioiiem.

iii

Proverbiis

Melior

esl vir

758

III.

Rex

rcspoiidere 1

DELINQUERE.

HOii

libi.

eiiiin

<<

""'"""

pa-

""'

'"''"

''''^

''

V' diis

"'''

servimus
' ''

'

" """""

^^'
,

verbo

lioc

iios

"J"'' "''''"'>'

non servimus

luis

cui

Deus,

"

'"''''"'

forii.

de

tiobis

csl

opus

Est

P""^"' '"P'''' "

Qui eiiim iracundiam coiHinel -, melior est

urbcm
52 ). Ilem illic
,,imm qui
capii { Prov. xvi
Imprudens eadem die enimliat iram suam , abscondit
lieiis

LlBEll

"'"-

'

'

iinaginem auream

el

aulem

iiihonoralionem

suam

astulns

IC

Ibid. xii.

-7"' siatuisli

'"

Amlistis quia dictum

autem icciderit

Ad

'

Galatas

II'

nitisaue

nele

ne

reus erit

In conlemplalione
'^

b habentcs

1-3

m DEUM SOLUM

IN IPSO

Apud Hiereiniam

Non

ncque glorielur

lielnr qui glorialur

sum Dominus

glorieiur snpiens

in sa-

sua

dicit

Psalmo

Liv

iii

Domino

mihi homo. Itein

cial

illic

Non

nisi soli

aniina mea. Ilem in

lioc ipso

et

qiiid

"

sitbjecla

Boniiin esl

homiiie.

miiium quam sperare in principibus

apud

Danielem

Misiic

ct

Abdenago

el

sperare in

De

v.

lioc

autem

Iksponderunt
,

dixcrunt

regi

quam

Doipso

Sidrac

NEC ATTENDERE AD

P-

apud

qui in hoc

S,CULUU,

Quwrile Dominum ; et cum iiivenenaulem appropiiiquaveril vobis,

Cum

Sic aulem comedclis

qitam fidere in

est

lioc ipso

et vir

"'

faciiwrosus

Vidi universn opera qiim fucla snnt sub sole,

'^

Iiein

De

reliclo

i).

oiiiHm vanitas {Eccle.

ii\

qitid fa-

Deo

).

*'^'' '"

cogila-

ad Doininum, et misericordiam consequetur, quia in mullum " remillel peccata

veslrn {Isa. lv. 6). De hoc ipso apiid Salomonem :

est voluntas

speravi, non limebo

25

'""

Hoiies .uias, et coiiverlatiir

Psalmo cxvii Non metuam

fucialmihi homo, Dominus milii auxiliulor est.
^'
Uonnm esl confidere in Domino
illic

e>,i

Doininus

qnoniam in his
Hier. ix, 22 ). Dc
,

i.

relhiquat impiits vias siias,

qiioniam ego

qui facio misericordiam et judicium

jnsliniim super lerram

mea

i-

creaiurm

"''"''"'''

qui in vobis

est

tis,iiivocateeum.

scd in hoc glo-

intelligere et iicssc

<"'

COI JAM RENUNTIAVIT.

GLO-

Rom.

DEBERE.

Apiid Esaiam

suis

I.oc ipso iu

forlis in forliludine

iiequc glorielur dives in divitiis

De

habel

Domino

COGITAUE

RIANDUM ESSE.

pienlia sua

''"' ^

servierunt

et

^'"'"^'- </'"'

Joan. IV

"'"

qui fidit

EUM QUI FIDEM CONSECUTUS EST, EXPOSITO

PRIORE " HOMINE COELESTIA TANTIJM ET SPIRITALIA

(jai. vi. 1 /).

{
\

FIDENDUM ET

'

uniis-

mundo

16-18). Ilem

Dominum Deum tuum adorabis

et
Deut. vi. 13 ). De lioc ipso ad Ro-

lll

"""^* ignominiw
Joaiinem
Major

oiierasustt,

'

cotuerunt

'^^

^'""""'=

CA1>. XI.
i

adimplebiiis leqem Lhrisii

CAP. X.

'^''"^

dico vobis
,

><^rvies

qui

Ego aulem

vos lenleinini. Allcrutrum

et

et sic

,
'

occides

INVICEM SE PnATRES SUSTINERE DEBERE.

IX.

VI>.

Non

Deuleioi.omio
"'''

homo

benediclns

'

"'" "' '^"^ /' 'J"'

'"'

(ralii suo sine causa

reus erit judicio.

qnia omnis qni irascitur

}udicio{Matlh. v, 21 ).
C

aniiquis,

''

'"""""'

{Dan.

Malediclus hoino qui spem

).

ad Eplicsios : Irascimim , et iiolile

De l.oc ipso
non
occidat super iracundiam veslram.
Sol
peccure<i.
26
Itcm
ii.
IV.
).
Evangelio cala MaUl.xum :
( Ephcs
^

est "

"ic-emiam

"'?"''

non adoramus

Nabucho-

calcianienla
tra in

>'

ceslra

manibus

ecce

in

pedibits vestris, el bacula ves-

vestris, et cdelis

Domini

el

i,
\A). De lioc ipso in Exodo
eum. Lumbi vcslri praicincli, el

eum

feslinanier. Piisclia

{Exod. \n, i\). De l.oc ipso ia

cata
MalllKcum
JVo/i(e cogiture diceiites :
Evaiigelio

enim

est

^-

^'^, aut quid vesliemiir?

II&c cnim nnliones inquirunt '''. Scit aulem '"' Pater
vester quia horum omniitm indigetis. Quccrile primiim

Qiiid edemus, aut

regnitm Dei

quidbibemus

el justiliain ejiis, el

omnia

ista

apponenlur

LECTIONES VARIANTES.
" Iracundiam contemnil

Bod.

3, 4.

Qui

iracuniJiani con-

urbcm Cotl.
lu Parabolis lam. NC. i, a. Bod. 2. Proverb. iVC. 2,
Puuliis Oxon.lam. NC. 1,2. Bori.2. deestinimpressis.
Dcliiiiiuorc Lnm. Lin. NC. 1. /Jori. 2. 4.
DicUini st al) auliquis Lum. NC. 1.

lii.clc.niiel
'>

'
'I

"
f

Paulus Oxon. Lum. ?fC.

Vos

1, 2.

Bod.

Cott.

"

Doniino Thu. Colt. Dominuni

Oa;oii.

"

In lioinines Thu. Bod. i. Cott.

p In
principes Bod. I, 2, 4.
1 Sermone
rps|ioiidcre Bod. 2.

Et nuuc noluiu
"

'i.

sit

Lain. Bod. 2.

Npc imaginciu auream quain

NC. 1 adorabimus Corb.

NC.

1.

statuisti

adorau.us Lam.

piseoccupauis fucrit liomo in aliquo

*
cslis, iuscrviie bujusniodi ia
Creatore, qui esl benedictus in sa^cula iao. NC. 1.
spirilu mansuctiidiiiis, considcrans tcipsuin iie lcnteris. J) Bod. 2. Cott..
"
Jiivicom oncra vestra portiite Coll.
Kxpoliato priore Tliu.
'^
ii
Facinorosus semitas (oib. iniquus consilia sua Lin.
Allcr alterius onera NC. 2. l.in. Oiiera vcstra NC. 1
fralres, el

vos

(lcliclo,

lui

Liii.

si

spiritalcs

Bod.

Deo

Glorietur fortis CoU. Glorietur. quiglori;ilurfortisi!.

yc.i.

solo Bod. 2.

>

Boit. 2.

k Nosse dcbel

TAu. Et

sciat quia

pgo suni Dominns,

(Juia

multum

Et

inisericors pst elrcinillet Bod. i.

NC. 1. Lin. BoU. i, 2, t.

caliga; vestrae Limt.

Corb. Cott.
'

Domini rliu.
""Edimus aut quid bibiinusCoH.
Nationes quajrunt Lam. NC. 1. Bod.
" Scit enim Paler Colt.

>''

Colt.
1

Dpo

"'

Adjulor Lani. Lin. J?od.2. Etego videbo iniinicos

siibiui llod. 2.

Siiie cnustt.

Cassianus,

lib. viii,

cap. 20,
quibiisdain cxciiiplaribiis, ct adiiit
abhis
qui iiiipiisiiieifliia csse sinecnnsa, et adjccta
laiKlainiran. pro jiistis caiisis inii.inic pulavcrunl, cui.i
scribii ila

legi

1,

2,3, 4.

meos

STEPII. BALLZII
fC Cap.VIII.

Thu.

Pasclia est

ii.

niiqiicnullusqiiiiiulibet ahsque ralioiiecoiiiinolus.sinc

cauria se dicat iiasci. Hieronymus quoque iii caput iv

miJE.

Epislola; ad Ephesios, et capul v Malilimi, iinde

sum-

a quibiisdain coiiicibiis addi

shie causa, et islud radciidum csse, qnia ira viri jusli
jusliliam Dei non operalur. YideErasi.ii aiinolationcs
iii liiinc Maliha'i lociim
et Reuatum Massuetuiii ht.
piiis esl liic lociis,

ait

iv Iieiia-i, cap.

15.

lil'.

veilnim ex
dUujUh Domiiwm Deuin

si

aiiiina vctlra

exlota

cl

Saplcnlia Saloinoiiis

iii

Ei

et in

niain

Deus

illos

lenlavit

in

Jamijuam auriim
rcspecius illorum

buntur popalis,
tiiuin

(Sap.

regiuibit

probavit

De

lioc

DE

CAP. XVI.

est

Macli,

cala

Proverbiis Salomonis

B00 MARTKRll.

niarlyr

tiaverunt

et

(Prov.xiv,25). llein
conslantia adversus eos

illic

fidelis

magna

iii

jutli

Liberatde malis

''

labores
qui abslulerunt

lurbabuntiir timore liorribiii,

liubentes

et

per angustiam

Nos

liludiiiem improperii.

mabamiit insaniam

modo

'

el

derisum

finem

el in

lli

illoruin sine lioiwre.

Dei,

et iiiter

tis

Quo-

sanclos

(li

via et perdilionis,

ainbulaviinus sotiludines di(liciles,viain uulem Doiiii

"
aut
profuit superbia,
ignoravimus. Quid nobis
(iiiiliaruiii

qiiid

omnia

tamquam umbra {Sap.

illa

Psabno cxv

iii

mors

sanctoriim

teiiiinanl
'

lanles

conluHl nobis

jactalio

iii

Pretiosa

i'

"

conspeciu

ct

tempore

"

in vilam

sa;cuto,

aiternam invenicl

'

slmn

illos,

el iiivenil illos dignos esse, cl holocau-

HolocausU Iiosllam
HolocaiisUiiii liosUam llen. Ver. Tllu.

"^

<1

I.

SC. Itod. 2, 5.
Tciiiiiore jllo llod. 1.

l.iim.

K<\spi'cUis

llloriiin

fulgebiiiil

tainqiiain scinUllo^

iii

aruiutlnulo currciil Lam. SC. 1. Uod. 2. CoU.

lu Gciiesi Uun. .VC. 1.
llod. 2.
f Aiilmani snain l.iim. SC. i.
Colt
8
Uoi Uod. 2.

Qui (lirlpuoruiit labores

2, 5, i. Thu. Cott.
'
DlciMil inter se TUu.
i
"i

I.

Lam. Lin. XC.

I'o;nllunllain agentes Cott.

lu risu et lu similltutllne iaiH.

Ixco

"

(|Uoino<lo

I'

SC.

1. Tliu.

AmbuUntesihaiil elflebant porlanles l.in. Amlnilabaiit

Aiubulam et ploranl Corb. Euules ibuiit el llebuiil

iiu.

cl

El

cum

fralres

non

reci-

swcuto autem

in

lempore,

lioc ipso

aperuissct quinliim siynum

''''

el

propler Verbitm
ctamaverunt magiia voce

dictum
i

est

eis

ut

doiiec implealitr

eorum,
vi,

'

reqiiiescerent brevi adlitic

^^ niimerus conservorum et

qitique poslea occidenliir

7-11).

Iiein

quam dinumerare
et

ex oinni Iribu,

iliic
' '

el

cxempto ipPost liaic vidi

exliis neino poleral,

ex omni populo

el

conspectuAgiii,

mltlentes Cott.
'
Tollenles manipiilos biios Lin. Bod. 1. Portantes Cotl.
'
Couservat liod. 2. Lam. SC. l. Conscrvabit Lin. Bod.
4.
Tliu. Coib.
I,
"
Oceiderit vos Lain. SC. i. Bod. 1, 2, 3, i. Tlm. Corb.
" Pulel
officiuni Bod. 1, 2, 3, 4. Tliu. Judlciuin Deo

1. Thu.
Coraui Patre uicn cl ,4ngelis ejiis Bod.
**
Oui autem perseveravcrit l.in. Cott.

1.

Mulu

in cobIIs liod. I, 4. Coplosa esl Colt.

Neino esl blc Lam. SC. 1, Bod. i.

14

Oul reliquerlt Bod.

'''

Uomum

i.

aul agruin Cnrb.

Aul tllios aiit agros Cott.
KK Vitam a;t(>riiani
possldeblt Lain. Bod. 2.
'iii
Quintum slglllum Bod. i.
i
Kt data esi blngulis slola alba Tlm.

"

Uud. 3.

isto

ex omni gente,

"'^

Corb.

L'l

Mors jiistoniin Bod.

propter regiium Dei,

nemo

^
1,

1 In gaudio Lin. Coll.

'

'', aitl

NC.
Bod.

Luxati sunius Cott.

quld iiobls profuil Cott.
"
Prctiosa est Lain. SC. 1.

"

dico vobis,

Causa jusUlls I.ain. I.in. NC. 1. Bod. 1,2.

y Occklere iii
gelienna lain. Miltcrc in Kebennam Cotl.

Colt.
'

Amcn

1, 2.

i.

sepa~

matedixerinl nomiiti vislro

tiirbam muttam,

'b

od 1,2.

et

Lii-

Cotl.

Martyr

liic

ARIANTES.

Colt.

k Holocatisiuni ac liosliimi Jiod.

fiiiein

coetii

lioc ipso cata

tiiigua, slantes in conspeclutlironi et in

LECTIONES
Prottavil

in

qui

Dei animus occisoruin

soruin {.Apoc.

isto

De

in

usque

'

et

bai,

De lioc ipso in Evangetio cala Joannein Qui

animam suam perdet illiim ; et qui odit aiiimam
in

et

illic

marlyrium siium,

fratrum

tua. '"

tuain

et

melent. Aiiibu-

'l

nieo

1'alre

qiii

Quousque, Domine sanclus cl verus, non judicas et viudicns saugitinem noslrum de his qui iii
eis singulis slotai alterris inluibitant ? Et dalai sunt

Qiii

venientes autein venient in exulliilione toltehtes greinia

ainat

Dei

ptorabunt miltenles seinina sua,

lacryniis, in exullulione

ambutubunt

'

coram liomimbus,

wternam bk {Luc. xvin, 29). De

Apocalypsi

dicenles

Doinini

cxw

Iiem in Psabno

ejus.

' '

fitios

tanlum in

vidi sub arn

De boc ipso

v, 1-9).

in

Transierunt

(.1/u(//i.x,28).

cuin vos oderint liomines,

22). Ilein

aul uxorem, uut

piat seplies

cl

.'

qui retinqitat '^'^domum, autparentes

fuliiro viiitm

in iniquilalis

negnveril

xxxii, 22).

eritis

{Liic. VI,

est'^<^

!
Ergo eiravimus a via veritalis, ct
lumen non luxil nobis, el sol non esl orlus
'"

non

auicm

die et exuUale

sors illorum est

sumus

rcg-

limue-

neqttam propler Filiuin liominis. Gamlele in illa

multa ^'^ in cce; eccc enim merces vestra

qiiasi

simi-

gehcnnuin

suslinuerii ""

{Ibid.

Ueati

jiisiiliw

nobis. Lnssuii

Ne

illic;

coufessus fueril corom homi-

me

raverinl vos cl exputerinl,

pxnilenliam

in

eum coram

autein

eril

mc

Qiiiaulem

e.ii.

Qui

cain

vitam illoruin wsli-

inseiisiiti

siint iiiter fHios

computati

siibila-

gementes

spiritiis

sunl quos aliquando liabuiinus in

est

ipsorum

10). llein

v,

Quicuinque

cgo uegabo

satvus

'

persecuiionem passi

ego confilebor illum coram Palre mco

coetis

est.

eoruin. Videiilcs

tione insperal(B salutis, dicenles iiiler se

in
el

qui se angus-

mirabuntur in

et

Tuuc slabunt

lleaii qiti

corpus occiderc

el

Ilciii il!ic

officiitm

quoninm uon co{Joan. xvi, 2). De hoc

me

occidunt corpus, animuui

qui

VeiiieJ

>

possnnt occiilere. Mayis aulem ineluile eitm qui polesl

aiiimiim

'

iieque

.Maillinf^iiin

eos

rilis

et

animam

x, i'J). Ilein illic

lioc fncient,

et

nuin coetorum Matlli.

nibiis, et
Iii

Pairem

tradi-

loquamiiii. iVoii eiiim

fucriul proplcr juslilium'^, quoiiiam

52)?

ii,

mtem

sed Spiiilus Palris vesiri qui

{.Mallli.

Sed

faccre.

(luoverunl

ipso

in perpe-

fuielis,

Deo

se

eiit

"

vobis

in

t'i(i)t

liora ul oniiiis qui iulerficit vos ", aibilreliir

domina-

el

2.')).

illic

vos, notile cogilarc quid

toquiiur

fiuasi
''

Macliabxis

invenltis
(I

el

tnupore

in

ipso

ad jusliliam

est ei

el in

Domimis eorum

tenlalione

Abraluiin noniie in

depulatum

itlos

xii,

Iiein

vos esiis qui toquimini

se.

invenil illos digiios

iltam {Joan.
derint

lioimiiibus lor-

JitdicHbuni iialione^

h).

III,

ipso

bcne disponenlur, quo-

illos,

accepil

''.

et

" et

{ornace

''

licslia

Iwlocausla

lioc

immorlalilalc plena est

imillis

in

De

si coirtiii

meiita piuii iunt, spes eoriiin

paiicis vexali,

corde veslvo

loto

xiii. 3).

(Deut.

Tii

CY PRIANl

DIVl

74:^

NC.

i.

'

kk
1 1

Breve adhuc teuipns Corb.

Donpc suppleatiir Bod. 2.
Dinumcrare nenio poteral Lam.

Lin.

Bod.

1, 2. 1. Lin.

TESTIMONIORUM

745
et

nibus eorum,

et

nostro sedenti

unus

mapalmte fiierwU
"
diccbant
: Salus Deo
clamore
mayno

(imicU slulas nlbas,

crant

e.r

nnde

El

ait
ct

gna

scis

'^.

et

Agno. Et retpoudit

Qui amicli sunlsloiis

mihi ^

senioribits dicens

tribulatione,

mi, lu

iii

thronum

sufier

albis, qiii siinl ? et

el

venerunl ? Et dixi

'^

mihi

laverunl stolas

"

cas fecerunl in sanguine Agni. Ideo sunt

Ihroni Dei,

serviunt

diebus

ei

niam Agnus

in

eos

dediicei

neque

qiti

ad

'

sitient

meilio
viice

(onies

9-17). Ilem
'

illic

quod

Qui

dabo

vincel,

paradiso Dci

ad morlem,

iisque

/idelis

csi in

esl,

cum

ei

tlabo

el

llem

illic

siiam

liirpiiudinein

bor

et

1',

nem

'

"

lempusinstat

mea

illo die juslus

et

omnibus

De

6-8).

outem

lioc
ct

filii,

siquidem coiiipaliamur
16).

De hoc

ijiso

",

Beati

qiii

el

Bonum agoJam su-

Tim.

II

ipso

in

sicut

^"

qu-

ad superventurani
Domine,

viii,

qiii

in

viile

Tu

Deiim noslrum.

impuiiilum futurum,

DEI ET

BILECriONl

aggressus

CHniSTI

NIHIL

Dominim Deum

Diliges

de lola iiniina tua

et

hem

ad

el

tuuni

de tota virlu-

caU

.Maiili.xum

18)

De

an

fanies,

QMiii

iios

separabit'"^ a

an nudilus, an periculiim, angladius?

'

lui s occidiniur ''' lola

vicliinw;sed inhis oninibus

'

supervincimus pro co qui dilexit nos (Rom.\u\, 55-37).

XIX.

VOLUNTATI

NON NOSTR*, SED DEI, OD TEMPERANDUM.

In.Evangelio cata Joaiincm

f^on descendi de caelo

ut faciam voluiilatem meain, scd volunlatein cjus

me

Dc

misil (Joan. vi, 58).

Pater,

si fieri potesl,

59). Item
in

ut

li-

iii

coelo

me

(luod

prcce quotidiaiia
et

qui

liuc ipso cata M^iltlia^iim

transeat a

men nonquod egovolo,sed

lioc

habes

scientiam, manifestum est quia, ciim possem a morte

prcssura, an anyuslia, an pcrsecu-

scriplum est:Qitoniain causa

CAP.

clarila-

sanclam

Kvuiigclio

Roiiianos
'^"

>".

'

iii

depululi sumusulovcs

die,

SIT PRjI^MIUH

Macliab:eis

pulare
ct

Mach. vn, 9-19).

(II

Deuleroiiomio

tio ff,

"

charitale Chrisli

Si

Cliristi

cxviii -.Beaii v

tem tjuwrevelabitur innobis (Rom.

te existimes

pislola Pauli

iv,

fiUi Dei.

perscrulantur marlijria cjus

passiones hujiis lemporis

Noli autem

me dignus; el qiti non accipit crucem suam et scquilur

me nonest meus discipulus (Maiih. x, 37). Ilem iii E-

XVIl.

QUAH

non

hatens,

Ego jam

MINORA ESSE t}VX IN S;ECI;L0 PATIMUn

QUOD PRUMISSUM EST.
In EpislolaPauli ad Romaiios
Non sunt condignw

CAP.

ipso

Qui amat palrem aul malrem siiper me^'^' non esl metli"^ amat
filium aui liliani super nie non esi
gnus ; et (jui

ambulant in lege Do-

qui

tib

viltim

inlcr homiiics

hmc palimur peccanlcs

pugnare cum Deo

Iii

comnuignificemur (Bom.

Psalmo

iii

immaculaii sunt in via

^.

et

Poleslalcm

in

leiua ([)eui.\i,ti).

hwredes Dei, cohwredcs aulem

iit

resurrectio

ipso

Suinus

Potius estab homi-

deli-

assumiiiionis'i.

Romanos

ipso ad

eiiim

de toto corde luo

judex ; non solum aulcm mihi, sed

'

lioc

dilexerinl adventuin ejus

fliii

libcnter

qitidem,

PRjEPUNE.NDUII.

mihi coronajusiiliw, quammihi reddet Domimis

in

mini

De

15).

scciimlu

iii

iiiic

CAP. XVIll.

certavi, cursuin perfeci, fidem servavi.

perest

VIII,

xvi,

{Apoc.

illic

corriiplilis, facis qiiod vis.

autem ne

"'
eruiil (jui vigilabunt et ser(Apoc. 11, 7vl0). Beati
vabunt " veslimeiila sua, ne nudi ainbulenl et videant

Paulus ad Timoilieum

Tibi

coroiiam vitw

libi

Tu

Eslo

sis

melipsos

abslerget

edere de ligno

iili

mei.

mtigna potestas ejus (jualiler te et semcn luum lurquebii.

Ilem illii; ISoli frusira errare. Nos enim propler nos-

eos, et

teget

aquarum

melum

illic

genus noslrum a Deo csse dcreliclum. Sustine

oculis ^ eoritni (Apoc. vii.

Deus omnem lacrymam ex

vitw

''

tlironi

Ilem

erit.

super eos.

super eos cadet,

Neque

suscilnntlos.

scd

neque sol
umquam,
b ;
mslum
uUum
quopalienlur
neque

esurient ',

Ilem

vi, 50.)

surreciionem susciiabil. Ilem

in lcniplo

noclibiis

et

Mach.

paiior (II

nibus niorti dalos expectare spem a Deo, ileriim

in conspeciu

throno iiihabilabit

in

qui sedet

et is

cjus,

et

corporis lolero, flagellis va-

impolens, cx hac prwsenli vila 7ios perdis. Scd mundi

liex defunclos nos pro suis legibus in wlernam vila: re-

cundidas

ct

suas,

berari. diirissimos dotorcs

hmc

Domine

740

pulan.i, iiniino autein propler lui ipsius

sunt qui venerunt ex nia-

Ili

ei

LIliER Hl.

in lerra. Ilem

calix isle

verumla-

tu^^ (Mallh. xxvi,

Fiat volimlus lua sic-

cala Ma(lli(eum

Non

LECTIONES VARIANTES.
'

Laus Deo Vod. 5.

! Et
rosiiondeiis unus ex scniorilnis dlxit mihi Bod.
* Sunl bi el uiide Lain. NC. 1. llod.
2, 3.
il

o.
2.

scis Borf. 1, t, 3, 4.
Propler lioc sunl Ltmi. NC. 1 Tliu. Corb. Colt.
' Non esurient
neque aiii|ilius siiicnl Lin. Cott.
6 Ulluin dolorem iialienlur Hod. 3.
h Throni est, reget liod. 1, 2, 3, i. Thu. Corb.

Doniine,

tii

Deducere cos

Ad fontem

Jlod.

Ex

Ad

fonteni aqiia? vitse Bod. 3.

ligno Bod. i, 3, i.

Bod.

'I

Inslal assumptionis

"

Boiiuiii certameii Vtni. 2.

1, 3,

{.

liod. 2.

1,2,

4.

Compatiamur et coininagnificemur lum. N.

Simiil inagniliccmur Bod. 1.
1. 4.

Bod.

1.

Tliu.

^ Amlmlanl in via Doiiiini Bod.

1, 2. Tliu. Corb.
y
Martyria ejus, ct iii toto corde ex<piirunt euiu Botl. 1.
Ad futiiram gloriam Bod. 1
*" De hoc
ipso in Machaha^is desuiil isla inlmpressis, sed
agncsciint Veron. Liim. NC. 1. Bod. 2. Corb.
^^ Plus
quam me Cott.
<="=
El qui diligil Corb.
.

|'<i

NC.

ccetero reposita Coll.

3.

"Felicesiiorf. 1.4. Thu.

"
A'igilant et servanl Bod .1. Coll.
"
Item Paulus ad Tiinotheum Lum.
Corb.
P Ego jam libor Bod. 1, "2. Thu.

Ille jiislus J?orf.

''

"2.

vilae Colt.

k Al) oculis Bod.

De

'

Felices Bod.

'

"

Thu.

4.Ueposiiionis CoH.
Cursum coiisunimavi

Coll.

Quid scparal)il Thu.

e Al)
ag.ipe Christi Lam. NC. 1. Bod. i. Corb.
'f Tribulalio,
anguslia Cott.
88 Quoniam propter le Bod. 3.
lih Mortilicamur Cott.
ii
i

Oves

occisionis Bod. 1. Cott.

Patris raei qui me misit Colt.

kk Sed quod tu vis Cctt.

CoU.

STEPII. BALUZII NOT.^.

Cap.XVII. De
ecqiiuiiUir

iisi|iie

lioc ipso in Machabwis. Isia ctquoc

ad lincm capiiili, addita suiil cx

Patrol. \y.

S.

Cypbiaiv.

cdiiione
cliain

Anglicana ct
cx TiiroiieDsi,

cx

codice

24

Fuxensi

luin

ditit

omtiisnuimihi

in re-

introibit

Domine, Domine,

h qni facil votumtem P:H,;s met

introibilm
regmm coetorum {Mnilli.
mii in aelis etl, ipse
'^''9'"'
l"-''" <""' ^'"'"" /"'""'" ^""7"'
VII, 21).
jft(

non

el
voliinlalem domini sni
'

In Episiola
{Ltic. xii, 47).

mtiltis

vaputabit

volunlali
pariieril

FDNBAMENTUM ET

''.

eentes

SPEI

et

ET FIDEI ESSE TIMOREM.

ejusdem
tum {Prov.

De

aliiim

Genesi

iii

dixil

rfe eoelo, et

autem

respiciam,

diiit

manum luam

Jj in

nisi super hmiiilem et

lxvi

{Isa.

2)

illi

Abraliam
dixil

Abrnhnm.

Itle

Noli imponere

'i

illi
quicquam.
Deiim Itium et non

stiper puertim,neque feceris

JViinc eiijm cognovi qiioniam limes

pepercisli

filio

H).Ilcm

in

dileclissimo propter

tiio

Psalino

(iie

{Gen. xxii,
Servile Domino in limore et

ii.

vox

exultate ei iniremore. Item inDouierniiomio Dei

ad Moysen : Convoca ad me populiim, et atidiant verba

"' me omnibus diebus
mea. ut discanl timere
qiios ipsi
vivent siiper terram {Deut.

miam

Eccediet veniunt,

siimmabo

manum

et

iii

secundum

eorum

palribus

quod disposiieram

llem apiid HiereDominus, et con-

).

Israel

non

novum,

10

dicit

domum

super

teslameiittim

hendi

iv.

meo

Mggpii,
ego negle

Dominus, qiiia lioc lesiameniiim qiiod

domui
Israet. Post dies ittos, dicil Doniinus,
disponam

illis

in Deiim, et ipsi erunt milii in

cebuiil ttnusquisqiie

Dominum,

maximum eorum,
rum,

et

me

eoriiin

et

non do-

dicentes

:
Cognosce
minore usque ad

ero iniquiiatibiis eo-

non ero memor amplius. Si

coitum in siiblime, dicit Domitius,

fiieril

humiliala

suum

scient

qiiia propitius

peccaiorum

exallnlum
i

fralrem

quia omties

ero

ittitm, et

plebem,

lerra

fiierit

deorsum,

at

Ina

merces ser-

qtii

lcr-

cornipertinl

el

cgo tion reprobabo

linguas et populos, dicen-

et tribus et

Timete Denm,

date

et

el adorale
qnonittin venit liorajudicii ejus,

ccetum

lerram

mnre

ei

hoiwrem,

eum

quifecit

aqunrum {Apoc. xiv,

El vidi qunsi mnre vilreiim mixmm
6, 7). Ilcm illic
beslite cuni agnis ejus, et numerusnoigni, et pascenles
niinis ejus cxLiv sianles supra mare vilreiim habenles
el

el

el

foutes

canlieum Agni dicenies

Domine

canlicum Hotjsi servi Dei

el cnnliinl

cillinras Dei,

et

ilagtia

Deits onmipolens,jusiw et

Qnis non limenl

getilitim.

quia solus pius,

adorabuntin conspeclu
sitnt

nifeslaia;

del

el

liio,

verm viee iuk

cliite,

nomen

Moysi{Dan. \m, i-Z).

tegeni

Deum

Iicn)

eral

erant paseciindnnt

Dauicle

iii

Joa-

filiam llelet

lilinm stinm

rentes ejus jusli, et decuerunt

ma-

Daniele

in

uxoremnomine Sttsaimnm,
limeniein

Itio?

venieiil et

justilia: tiia;

quoniam

Apoc. .w, 2-4). Ileni

ei

stiiit,Rex.

honorem nomini

Ftiit vir habitans in Biibylonia, cui

accepil

et

mirnbitia opern Ina,

qiwninm omnes naliones

el

formosam valde

xi eorum, dicit

dant legem meain in sensu eortim scribani

omncs nationes

tem voce magna

el

et

leslamentum

ittorum, eduiere eos de lerra

in leslamento
quia non permanserunt

disperdere eos

el

mngnis,

domo Juda Q chim,

cum appre-

in die

riginti

t( vidi ntium Anxi, 16-18). Ilem illic

habeniem
cceluin
mediuin
volaniem
Evnngeper
geltim
tium pereime, evangelizare scdenlitms super terrum et

E( vocavit etim Angelus Do-

Ecce ego. Et

jiidiciltir et delttr

rnm {Apoc.

me-

Esaiam

ipso apuil

animo.

Kl

Prophelisel snnclislimenlibns nomen tiium pu-

liiis

sillis et

Proverbiis

iii

qui veretur omnia per

Irementeni sermones mevs

el

lioc ipso

mini

16). Iiem

i,

est

H). De hoc

XXVIII,

El super quem
quieliim

homo

Bealus

omni

el venit ira
regnasli, et genles iralce sunl,

tempus quo de moriuis

vis

Domini.
In Psalmo CX. : Imtium tapientiw limor
Iniiium
:
Salomonis
sapienDe lioc ipso iii SapieiUia
licemeliiereDeum {Eccti.

plantnrc

et in

DomineDcus omnipolens

(iralias aghntis libi,

et

gnam

FmMAMENTDM

omni corde

et

liinm niaqui es et qiii fuisli, qiiod nccepisli polesUilem

Joan. n, 17).

(I

benefncere
in

el

illos in

quaiuor seniorcs in conspecln sedentes in thronis stiis

cecidcrunt svpra (acies siias et adoraverwit Deiim di-

ejtis,

Jo.mnis

fiile

illis et

{Hier, xxxi, 31-11). llem in .Apncalypsi

manel tnwlernum,

voltintatetn Dei,
Qiiiaiiiem fecerit
et ipse mnnet in aHernim
quomodo

CAP. XX.

lerra stia in

me

ui tion discedanl a

timorem diibo in cor eorum,

visttnbo super illos

coelornm; ed

qnnm

?48

CVPUIANI

niVl

ni

Et

sumiis liumiles inonini lerraliodie jiropter peccata nos-

non

tra, et

neque
tia,

diix,

esl

hoc

lempore princeps neque propheles

neque holocausla neqne oblalio iieque hos-

neque ihus, neque locut taerificare caram

venire misericordiam a te
litnlis
el

acceptos nos habe

taurorum

el qiiasi

et in

holociitisli

tit

millia

iiiutia

piiiguissimi. Sic finl hoslia noslra

in-

victimns arietiim

agnorum qui sunt

coram le liodie , et

consumelur poleslus illorutn, quoiiiam non

erubetcent

Elniinc seqiiiiimr lolo corde noslro,

qiiwrimus (nciem luaiii. Ne nos in oppro-

qui confidunl in
et limemiis el

le et

aninta et spiriiu humi-

le.

omnibiis quwfecerunt.
brium"* Iradus, sed fncnobisctimsectindwn Iranqttitlilagettttt lsraei,dicit Doininiis, pro
jj
lein luain, el setitnduin miiUiiudinem misericordiw tuw
licce ego congregabo eos ex omiii lerra qitadisperti illos
in

irtt

el

iit

furore

in pavore, et erunl
el

dnbo

iltit

meo

et

in exacerbalione

iltos iu tocuin iiluin, et

gna, etcoiitcram

iuili<

in

plebem,

relinquam

el eroittis

in

tiian alleram et cor aliud, ut timtoiU

nibus diebits in bono cuin

fitiis suis,

et

maitios

Deum

iiie

sni-

constiminnbo eis

lcslumenlumwlernuniquod non averlam posl

itlo(,ct

tibcranos (Dun. in.oT.lS). Ileni

gavisiis

esl,

el niliitei

in

Deo

el

nocuerunl leoncs,

suo. El jussil rex

qiii iicciisaverant

iium

el

illic:

Elrexvehemeiiler

jussil Dimietein de tiuu leonum

qitia
ei

Dnnietem,

uxores eoriim

perduxeruut

iltos

liomiHcs

miserunl illos in lacu lco-

el

el iiatos

ejici ;

confidebnt el eredidernt

eorimi,

l'.l

UHteqiuim per-

LECTIONES VAIUANTLS.
Mullis iilagis

h Deus manel

iii

'

olt.

a:lcriiun)

CoU.

'1

Oiniiia [iropler mclum Cotl.

Iiileire iii,iiium Coll.

STEPH. BALUZll NOT^.

\X.

llem

DeuicroHomio. Isla cl qn:w sequunlur U!>que ad Item iii psi<(ii<oxx\in: Timeie Domir.AP.

iii

adilila siinlex codicesancli Albliii, el ex ccdicQ

AUieb.ilcnsi S. Eligii.

ttttin,

TESTIMONIORUM LIBER

venirentin pavimenlum lacm, apprehensi sunt a leonibus

omnia ossn eorum commiimeruut.

et

scripsit

in regno

ago ut

Tiinc Darius rex

omnes qui snnt

Iti

Doininits vivus
transibil, et

et

meo

in regno

summum Denm eui

servit

permanens in smcula,

dominalio

ejiis in

el

cemini

regnum

non

ejus

Danielem de lacu leonum(Dan. vi, 24-28). Item

In qno assequar Dominum et npprehendam

in Michsea

cutis, >i

Dominus

acceplo favet

aut dabo primiiiva

millibus

in

mea

homo, quod bonum

aiit

el

paralus

in

sis ut

ens

putat

luum

6 9).

VI,

in

Michsca

in

oves hereditatis tuis,

virga lua,

separalim convelle in medio Carmelo.

nim

ei

Gnladim secundum

eorum a

profectionis

oticndam

illis

el

suverponenl nianus

illorum exsurdabuntur,

et

in

mira-

suum.

os

Trahenies lerram conlurbabuniur,

serpentes.

Aures

suitl

ab eo,

ttiile

14-18)? Et

VII,

et colles

faciem

ejus et

in

Nahum

denudata

et

cantremuerunt,

omnes qui

ment

illo.

Bonus Dominus

in die pressurw, et

liiient

(Nah.

robnbel

i,

.S-7).

in

Agg;eo

facie

Juda

et

aitdivit

Jesus

filiut

illis
)i,

limorem
!>).

Testamenlum
liinere

me

fitit

cum

mea mecum
(Apoc.

Jo-

perseverans

malo, sed vince

Ne

ia

signaveris verba prophe-

jam tempus

in

proximo

hi

est, et

qui in sordibus

et

est

juttus aulem adhuc justiora faciat

Ecce venio

cito, et

merces

reddere unicuique secundum faclasua ^

est,

NON

rOSSE AD PATBEH PERVENIRI

PER FILIUM EJUS JESUM CHRISTUM

i,

In Evangelio cata

12). Item

Timeie Dominum,

eril,

**

".

illic

veitit

NISI

"'.

Joannem

ad Patrem

Ego sum

Ego sum via, vei-ita$

per me (Joan. xiv ,

nisi

ostium ". Per

me

si

quis introi-

solvabitur (Joan. x, 9).

""^-

\)

egnum

dei,

msi

<

baptizatus et re-

natus quis fuerit, pervenire non posse.

In Evangeliocata

smculorum

Itom

6),

vita et pace, et dedi

Nemo

el vita.

quoniam non estinopia eis qui eum

Timor Domini castus

meluunt. Ilem in Psalmo xviii

in sacula

Nemini malum pro

vinci a

XXII, 10).

CAP. XXIV.

a facie nominis mei (Malach.

Iiem in Psalmo xxxui

omiies sancli ejus,

hujus, quin

timuil plebs a facie Dei (Agg.

in .Uulachia

Et dixilmihi:

Non

simililer et sanclus sancliora.

et omnes qui
superfuerunt'depo
pulo voces Domini Dei sui, quoiiiam misil illiim Dominus

ttd illos, et

(Rom. xn. 17,21). De hoc ipso

"''"'

sordescal adhuc,

Zo-

sedech sncerdos mngnus,

illic

qui perseverant nocere noceant,

eum susqui eum ti-

Et

'

lim libri

qui

illos

cognoscens

Ilem

Salalhiel de Iribu

filius

illis

*"""

Apocalypsi

est terra

inltabiiunt illam.

'"

xi

in ea

'',

REDDENDAM.

N0.\

ad Romanos

malo reddentes, Item

fueritis

iv, 24).

VICEM MALIS

In Epislola Panli

irm ejusquis sustinebit, et quisresistil in ira animi ipsius ? Animaiio ipsius flnere
facii principatus, el petrw
dksoluta; stint ab

(Marc.

CAP. XXUI.

Monles commoti

ad

sleteritis

peccata vestra {Marc.

In qua mensura mensi

el lingenl

tu elevans injustiliam et
transgrediens impietales

Mich.

illic

remetieiur vobis

In conclusione sita ad Dominum Deum

pulverem.
suiim expavescent, et tlmebunt abs te. Quis Deus
quo-

modo

Et cum

qiiid hnbetis adversus aliquem,ul

in ccelis est dimillet vos

2S). Item

quomodo

pulverein

lingeiit

si

qui in ccelis est remiltat veslra peccata voSi autem e vos non dimiserilis, neque Pater vesler

bis.
qiti

tudinesua,

nEJfiTTENDUM et icno.

et Pttler vester

coiifundentur ex omni forti-

el

quis se

quemadmodum

'
nobis
prece quotidiana : Remiiie
et nos remittimus debiloribus nostris

orationem, remitlite

Parabunt Basa-

"* Si

viii, 2).

i^7DIIIA.

{Maith.w, 12). Item cataMarcum

dies smeuli, et secundiim dies

lerra A^gypii

Videbunt gentes

bilia.

^'in

debiia nostra, sicul

Imbitanles

et

xxh.-accepta

cap.

quia ipse

jacis,

^
$cil

nondum

scire {I Cor.

InEvangelio

Pasce populum

au-

ii,

SCEiNDUM

cum Dommo Deo tuo. Vox Domini

limenles nomen ejus salvabit

Itcm

eum

aliquid,

civilale invocabitur, et

(Mich.

" scire

oporleat

aliitd, nisi

nt facias judicium el JHstitiam et diligas misericordiam

eadem

agiint et

videatne cadat{l Cor. x,12).Et iterum

caprarum

impielatis

quod Dominns cxqmrit

stat aut cadil. Slabit

1-5)? Item in Epiad Corinlhios prima: Et qui se pulal stare,

stola Paiili

anni-

mala

judicium Dei {Rom.

effiigies

fructum
venirismei, peccatum nnima; mece. Renuntiaium libiestt

pinguium,

vi,

qui es qui judicas

esl

potens

lu quijudicas eos
qui

ilium insacriliciis, in holocHustomalis, in vitutis

domino suo

Tu

ct solits

facil signa et prodigia et mirabilia in ccelo et in terra, qni

eripuit

Nolite judicare, nejudi'

enim Deus stntuere eum [Rom. xiV, A).

Et iieriim Quare sine excusciiione ^ es, o liomo omnis
qui judicas. In quo enim judicas atium, le ipsum condemnas : eadem enim agia quoi judicas. Speras aulem,

ipse est

perpetitum ambulal,

Romanos

ipso ad

ttlienum servum ?

lem

altero JcmCANDra.

i>e

condemnare, ne condemnemini (Luc.

nolile

De hoc

37).

sint limentes et

Dnniei,quia

non temere

In Evangelio cata Liicam

Omnibut (jenlibus, Iribitbus et linguis quce sunt

meo : pax sit vobiscnm a facie mea. Censeo et

irementes

750

III.

cap. xxi.

ex aqua

rit

et

Joanncm

Spiritu i,

non

Nisi quisrenatus

potesl

i'

fue-

introire in regnuni

LECTIONES VARIANTES.
"
)>

Timor Domini sanclus pcrmanens

in

aetcrnum

Cott.

Inexcusaljilis Colt.
S()prat Bod. i.

Se

Nondum

linc scil Corb. Nonilum cognovit Cott.

Evangelio MaUhsi RemiUo Cott.
f
Dimille nobis Bod. Corb. el sic deinceps.
K Si autem vos. DesiiiU luuc in Thu.

<1

" In

i'

Justus justiora laciet Bod. 1. Cott.

i Oiiera sua Colt.
Patrem vpuire Bod. 1, 2, 3, 4.
1

Meliverilis Corb.
In bonum Thu. Corb. CoU.

"

Nisi pr Clirislum Bod. 1, 2.

Thu. Corb.

iiiinum Cotl.
"
"

Sum

janua Bod.

1, 3. Cotl.

Nisi (luis baplizatus Cott.

Natiis fuerit Bod. 3, 4.
1 ElSpirilu saucio Lam. Lin.
I'

NC.

1.

STEPH. BALUZII NOTiE.

Cap. XXII.

Remiile nobis

debila.

Vidc Erasnii

annotationes in capul sexluiu Matth;ci.

Nisi

per Do-

Quod enim natum

Dei-

tum I de

de canic caro

esl

cst
tpirilu spiriliis

cainem

iVisi ederiiis

Filii homiiiis

esl, cl

et biberitis

quod im-

Ilcm

5).

lii,

{Joan.

Hon habebitisvihim in vobis {loan.

cjns,

illic

cala Marcimi

num

SHnijuinem

pru eo

CIAT.

omnes quidem

qui in stadio currunt,

unus tamen

curruiit,

pa/mom

quidem

ut corrujitibilem

<^.

Et

illi

Mal-

me

MuUi
>

HOHiiHc tuo
cxcUisiinus,

El lunc ditam

mu*

dile

10)

llcin illic

illis

"

peccel

Iwmo, quis

PB.DICTUM.

NOMINIS ASTF.

Et

omnibus

eriiit odibilcs

nomen meum {Luc.

xxi, 17).

llem

Si seeculum vos odil, sciiole quoiiiam

saiculum quod

esselis,

sed quia de swculo non estis, et ego

csset

eteiji

vos de swculo, propierea odii vos smculiim.

amaret

^^^^^^^^^^ ^^^^^^^^.^ ^^^^^^

.

lur

stio

et

^^^. ^^^.^

^,

Iiem

18).

et

et

Barucli

in

Me-

^^^^^ ^^^ ^^^^.^^, ^^._

Sinie persecutisunt,

quarelis ine

verbum

dire

,
'

XV,

{Joiin.

tempus,

vos persequenVeniet enim

vos et qui posl vos fuerint au-

siipieiUiw et intetleclus, et

non

cmUs est{Maith.
:

Lucete sicul

v, 16).

Palrem

'

ves-

lingei eis

Paulus ad

Iiein

/unii;uiria in

Nationes uutein cupient videre sapientem,

mundo

iiivenietis.

BAPTIZATUM

QUAM CONSECUTBS

QUOQDE GRATIAM PERDERE

SIT, NISI

In Evangelio cata Joaniiem

Ecce sanus factus

es

vobis ? Si quis

'

lum

violaverit,

disperdet

iii,

eum, dereiinquet vos

CAP. XXVllI.

NON POSSE

IN

{II 1'aral.

Evangelio caia

M;illli,Tuin

contrarii el impedientes

criiiit

pronuntianles sicul Aliissimi

erroris el

^'^'""'-

^'" ""'"' personales

EI QUI

Deuieronoinio "

Qui dixerit verbum

xii,

et forles

Prout voveris votum Deo, ne

illud{Eccle. v, 3). Dcliocipsoin

Si auiem voveiis votum

Dominus Deus

illud

Qui autem dixc-

num quod

52). Item

tuus a

egredientur per lubia

quw

adverstu Spirilum sunctum, iion remitleturilli, neque

iu itto smeulo neque in futuro (ilaUh.

Aliicapaces

fidei.

tuo, iion lardabis reddere illud

lidversus Eiliuin lioniinis, remittetur ilU.

et fortis

QUODQUIS DEO VOVERIT CITO REDDENDOM.

Apud Salomonem
moram fecerisreddere

xv, 2).

ECCLESIA REUITTI

contradicentes

CAP. XXX.

DEUM llELIQUEUIT.

I.N

quie-

in ftde AUissiini, el odibiles alieno.

"'

16) .De hocipso iii ParalipomeDeusvobiscum est, dumestis vos cum ipso. Si de-

reUqueriiis

Iii

Spiriius Dei liabitat in

Dei

templum

illum Deus{lCor.
iioii

esiis, et

et

eos liorrcbunt et

quidam

spiritum veritalis, Alii autem erunt sapicntes ad spiri-

Episiola

teinplum Dei

confubulantes, quoniam

et

denl,

noli peccare, ne quid tibi deterius fial^ {Joan. v ,

Pauli ad Coriiilliios prima : ISeslicm in

citisquia

non con-

deficiet sapientia liujus

timebunt ut inalos. AUi uuiem nec creduiu verbo legis

AUissimi. Alii autem ore slupentes non credeiit, el cre-

INNOCENTIAM SERVET.
:

deeril aul

eniin sapienlia in paucis vigitaiitibus el lacituriiis

tis sibi

CAP. XXVII.

non quia

et

saxuli tehw, sed neqiie deeril serino legis swculo. Eril

{Phii.

15).

rit

ODIO

Deum

in

Basilion iirimo

tiium, orabunt v

priiiw odiit '. Si de swciito

vus domino

operamini iniquiUitem (JIJnI(/i. vil, 22).

Luceal lumen veslrum corum hoiiiinibus,

Pliilippenscs

jam

iii

Spi-

nie, qui
illic

truin qui in

li).

in

ciit wleriii

suum

vos novi 8, recc-

videant bona opera veslra et clarijicent

11,

23)

ii,

Numquam

filiis

", sed reus

" vir adversus

homi-

''

llem
tit

iii,

Domine, Domine nonne

noiniiietuo dxmonta
etin
propheiavimus,
'
et in tuo nomine virlules magnus
(eci-

inihi dicent in ilta die

Reg.

DE

caia Joaniiem

Iii Evangelio caia

incorruptam<i (1 or. i\, 21).
Ohihis orfror non faciens (rucium bonum, cxtlia;uin

cidetur et in ignem mittetur {Matih.

peccel

(I

itli

De hocipso

29).

"*

liominibus propler

vero

accipiant, nos

coroiiam

iii,

Evangelio cala Lucain

lii

? Sic currite^ ut occupetis

accipit

peccata femilleulw

Qui aulcin bUispheinaverit

Dominum. Si autem

'1

CAP. XXIX.

Nescitis quia

Oinma

Si delinquendo
orabit pro eo

Epislola Paiili ad CorinllMOS prima

blasphemke.

peccuii {Marc.

vi, Tii).

lii

et

ritum saiictum, non remitletur

PAnUM ESSE BAITIZAnl ET EUCHARISXXVI.

PROFITIAM ACCIPERE, NISI QUIS FACTIS ET OPEllE

CAP.

t)i

752

blVI C\1'[UANI

754

locutus es ore y

Psalmo xlix

ipso in

Domino Deo

quia inquirens quwret

in

le, et erit

^.

Ea

et facies ^

do-

peccatum

tiia

observabis,

tiio

{Deut. xxiii, 21).

''

Sacrifica

Deo

De hoc

sucrificium lau-

LECTIONES V.\R1ANTES.
"
'
"^

"

Acci|i!l lirabeion llod. 5.

Deliiiquendo peccaverii Corb. Thu. Delinquendo dcliquerit CoU.

P Orabit sacerdos NC. 2. Orabuiu
jiisli Lam. NC. 1.

Curiile oiiines Thu.

()iime.s com|)relieiid:ilis Coll.
incorrii|ilil)ilcin Calt.

i Nos aiilcm
'

Duiuioiiia cjccinius Colt.

'

Virlutes

iiiiilias

Bod.

Vou.

Bod.

o.

1. Cott.

B Coijnuvi Cotl.
1'
Sic luccat Coll.
<

Et

niaiiiiliicenl

2.

Ad Dominuni Bod.

"

Mo

Sermones quos

Me

iirimnm CoU.

priorcm

Tliu.

Bod.

oilil

1.

Sermonum quos

Voss- 5.
loculus stim

Corb.
llod.

iJ.

Domino suo neque apostoUis

t. NC. \ Coll.
:

A(l l'iiili|i|)enscs liiter quos liic<;lls sicut Coll.

i
k Oetrriiis
contiiigal llod. 1. Voss. .">.
1 Si
qiiis iiiilcni Coll.
'"
Vioiaverit, violahil Ijiin. AC. I. Hvd. I, 2, 5, i. Cor.
"
0"i aiileni bla.s|>lianiavcril, nnii liahct rfMiiissam Tlm.
Corb. Voss. .i. Noii liahflhit riMiiissani llod. i, '2, i. Lam.
Lin. fiC. 1. Keinissioneni (^ott.
:

Lam. Bod.

per

labia liia

" El

y
^

liicies

inajor

eo qui misit illum

" Ilcni in
Dfuterononiio Imp.
^ In to
pcccaluni NC. 1. Bod.

Si

non ohsorvaliis Vo.^is. 3.

Doniino Deu tuoiloimm

Ex ore CoU.
Inimola Cott.

ea qua; caredientiir
Cotl.

NC.

1.

Bod. 2

STEPH. BALUZII NOTyE.

.4neain!.5,.7;SuS;ufsu:;tc^
cibus paulo aiile io.mncinm.tis.
(/,'
limc loca attervanda videniur
quod isia

-"^-"!'
^"1.^.'!!^lJ^t"'.^"\
^rt^Zs SJCCf"Edd.
''-'?'""

--".5-"'-

traiislalioiie stve

sive latina inveniantur.

proplieiwDaruch

grwca,

TESTIMONIORUM LIBER

755

suras ",

eximaiii

et

le

et clariftcabis

>,

ipso in Aclibiis Aposloloriim

tuum

cor

"

mentiri

Act.

V,

te

liominibus meniiius

Ilem npuil Hiereniiiim

).

<1

es,

lem non

Satanas
'

ne

qui facit opera Dei negligenler {Hier. xlviii, 10).

CAP. XXXI.

vir,

lenlel vos Salaiias

NON CREUIDERIT JAM JUUICA-

",

aulein sic

Cor.

(I

lucem (Joun. iii, 18). t)e lioc ipso iii Psalino Proptereanon resurgent
iiiipii injudicio, neque peccaiores

mundi

in consilio justorum.

CAP. XXXII.

ET

Muttiplicans muttipticabo

^
et gemilus tuos

conversio

(Uen.

tiia

III,

lliucuin

datum

tuum

viruin

i-.d

l)e lioc

!()).

el

iii

ipso

ipse

iristitias

et

filios,

'

erit

siiioii

Non

qiii

ilti

qiiibus

ex ulero mulris nati

et

ittius

nubuntur

Qui

Fitii scecuti

Neque

sunl Angetis Dci,

ad mutieres

primo

Esloteparati
''

tribus diebus "iio/i

'

(Exod. xix, 15). Iu:ni

Et respondit sacerdos ad Duvid et

liii-

iii

dixit

suiit

propter re-

hujus generant

mortuis, non nubuiit,

cumque

cum

sint

fitii

auleni

cuin dicit in rul)0

resurrectionis

ierit

<f

(Apoc. xiv,

-i).

PATREM JLDICARE, SED FII.U M,

ET PATREM AB EO NON HONORII ICARl A OUO NON HONO-

CAP.

et

neque

enim

eniin incipient mori. /Equntes

XX, 34). Resurgere

lical

iii

lU:

mundi hujus, quoinodo placeat viro (IbUl.

Exodo, cum pnccepissel Uoiniiius Moysi

mutieribus se non coiniiuinuverunl. Virgiiics

euiin permanscrunt. Hi sunt ijui sequnntur Agnuin ijuo-

autein hubuerunt dignutionein smculi

resurreclionis a
".

san

cum

qui

(Matth. \\x,

poiest capere capiat

11). Iieni cata Liicani

generanlur.

sit

punes profuni in manu mea, iiisi pniiis r.niictus unus '''. Si observati sunt f pueri a muliere, manditcabunt (I heg. xxi, 4). Itcm in Apocalypsi
lli siinl

Mat-

Eviiiigeiio eaia

qui sc ipsos custraveruiil

cmlorum, Qui

finuin

sunt

ttccedetis

'

domiiiabilur

tiii

oinncs cupiiint verbum, sed

Sunt cnim spndones

spadnnes

qum

vil ille, et adjecit''''

tuas

sunl, et siint spudones qui coacli sunl ub hoiiiiiiibus, et

stinl

ul

Domiin,

'

Non

esl.

et in trittilia paries

suiU

quce

et inulier ct

ul sancUlicaret populuni in dicin lerrnini, sanclifira-

NENTIJi:.

In Gencsi

ea

cogitiit

ptaceut uxori '. Sic

autemnupsit cogilal

52). llem

CONTI-

quomodo

virgo innupta cogitut cu quw siint

cta "" et corpore et spiiitu. Qum
iis

DE BONO VinGINITATIS

Itujus

contraxit

sic, utiiis

Cwtebs cogiiut eu
ptaceat Deo. Qiii au

quomodo

Doiiiini,

tem matrimoniuin

sunl

qux

Iwmines tenebras quam

'

corporis

a Deo y, alius

vii, 1). Iiein iUic

''

Fitii Dei. lloc aulein esl judicium , quoniainliix venit in

magis ditcxerunt

pole.slii

vir

non secundum iinperium' .

et me. Sed unus -

donum

quisque proprium liabet

Evangeiio cala Joannem Qui non crediderit

jam judicatus est, quia non ciedidil in nomine unici
Iii

et

et

Volo aulein oinnes hominet esse sicui

TIM ESSE.

smculum,

corpoiis sui

Siviiliter

propter incontinenliam vestram.

secundumvenium

IIoc dico
El'M Qll

Uxor

viro.

sed

polestatem non habet, sed uxor ". Sotile fiaudare invicem nisi, ex conventione * ad
tenipus ut viicelis oralioni ; et ilerum reverlimini " ad id
ipsuiii,

Deo

Malediclus

uxor

liabei

debilum red-

vir

sui

(undus
scd

7r;i

imaquceque virum sumi habeat. Vxori

dal, simitiler el

=.

Cnr implevit

Spiritui sanclo, ciiin esset

Non

in tua potestale?
(

me in diepresme
Dc lioc

redde Attissimo vola lna. liivoca

dis, el

III.

XXXIIl.

NIlllL

RIFICATLRflLIUS.
In Evangelio cata Joaniieni : A'i/ii/ Pater judiciu ,
sed judicium omiic Fitio dedil, ut omnes honorifiient

(Luc.

moriuos Moyses signiDeus Abraliam,

Filium

honoripcant Putrem

' '
''''. Qui non
hoiiurinon
Putrein
eum
niisit
jical
qui
honoripcat
(Joun. V, 22). liem in Psalnio ixxi
Deus, judicinnt
tuum regi du , et justiliam tnam fitio regis judicare

Dominus

siciit

Filium,

et Deus Isaac, et Deus Jacob, non est Deus nwrtnorum,

sedvivorum (Exod. ui,Q). Oinnes enimiltivivunt (Luc.
XX, 38). item in Episiolii Paiili aii Corinlhios priina Uo-

populuih tuuin

Iiem

in jitstitia.

in

Genesi

Et

ptnii

Dominus super Sodontam et Goinorram sidphur

igiiein de coelo a Domino (Gen. xix, 21).

Propter [orninumesthominimutieremiioncontingere
"^ autem
calionem "
unusquisqueuxoremsuamhabeat, et
'i.

et

LECTIONES VARIANTES.
"

Tribulalionis Cotl.

Et

>

'

erii.im Cotl.

Magnilicaliis Cott.
Li quid iniiilevil Salaiias Ihu. Colt.
" Monliri tc
apud S|iirilum saaclum Lam. Liu. NC. i, 2.
Bod. 1, 2, 4. Beiiev. Ver.
f Sic liod. 1
Cott. Voss. 5. Impressa tequnt Cuin esset
fundus iii Uia. Oxon. Cum cssol fumlus vcnditus, in tua
polesl:iie.

K Malodictus liomo

Lam. Bod.

i.

NC.

1. Cott.

h Uiiigeniti Colt.
i
Magis dileiicruiit teiiebras Bod. 2. i. Thu. Corb. Cott.
No exsurgeiit Bod. 1. Voss. 3. Ideo non resurgent
1

Cott.
^

Reiilens replelio nunroies luos, sus|)irium

tuum,

et

resurreclione auleni racrluoruni non legistis in

libio Mijsis Cotl.

V Iii rubo vidi Doiiiinuiii

Deuin Jacub Bod.

"

1, 2. 4.

l.iii.

Revertimini ad ipsuin Lain. NC.

Convertimiiii
Corb.
" Secundum consilium Bod. 3.
"
Non secunduin jussum Lam. Bod. i, 2, 4. NC. 1. Thit.
Beiiev. Ver. Secuiiduin iudulgentiarn , et non secuiidum
iniperium Cott.
> Habet Cliarisma a Deo Lam. Bod. 1,
2, 3, 4. Vuss. o.
i. Lin.

Lin.

NC.

1.

^
Placeat Deo. Qui autem cum uxore cogitai qua' siint
mundi hujus, quomodo placeat iixori et divisa; suul iuulier Cotl. Vei-. Placeat uxori ct virgo iunupla Lam. Cult.
NC. i. Bod.i.
;

1, 4.

"" Ut

saiicta sil

corpore Bod.

NC.

l, 5.

Bod.

1, 2.

NC.

1.

Voss. 3,

Bod. 2.
paiics abunde, uisi panis unus.

i'!

A.mulieribus Lam.

<<=

Non

1.

suiit niibi
Si custocliti sunt Cott.
8K yuociinique vadit ISod. 3, 4. Cott.

ft

Deum Abraham, elDeuin

Isaac,

Coib.

1 Muliereui iion langere Lam. Bod. 2.

ProiiliT loniicatldnos l.am l.in NC.
""

i, "i.Bod. 2, 3, 4.

i.

Adjccit (licens Lam. Lin.

"^ In tribus diebus Ctitt.

el

NC.

>>

Etcouversio Uia Bod. 1, 'i, i. Voss. ~>.

"
Sic et spadoiies Bod. \ l^uimciii Cott.
"
Neque uxorcs duciinl Bod. 1.
1

De

Lin.

iu Inslilia parics luilos tuos Cott.

"

Lam.

Convenlione, el ad tempus Lam. Bod.

"

ii

eriit

Seti mulier

NC.

NC.

i. Cotl.

1. Hntt. 2.

bb Patrem qui euiu misii Lam. NC.

i i
Honorat Colt.
Pnpulos luos Borf. 4. Colt.
1

Voss. 4.
Voss. 3.

1.

756

DIVI C^PUIANI

755

CAP. XXXIV.

FiDELEM GENTiLiTER viVEaE

OPOKTERE

Apud Hieremiam

Htec

A i7/a

NO.N

Dominus

dicit

ipso qu<id

et

execratioHum

immunditio!

el

et

'

coruin. In Aposociusculpm; et flat pariiceps plagac

voeen} de ca;lo dicentem: Exi
aliam
audivi
K(
calvjisi

{Apoc.

XVII,

lieres v

veslrm

et

manu

in

mar-

et

$ua pleiium

fornicalionis totius lerra;

"

Ilem ad Timotlu'Um

1).

coccineum,

lapidibus pretiosis

tenens pocutum aureum

garilis,

Seeundum

ne ambulaveriiis {Hier. vii). De lioc

iic sit
segregare se (niis debeata genlllibiis,

viam gentilium

omicta erol paUiumpurpureum

adornuta erat auro

el

"

cum verecundia

el

mu-

Sint

compo-

pudicitia,

'

nentes te, non in torlis criiiibus

maryaritis

iis deliclorum ejns,

ileea, jiopndis meas, ne parliceps

et

ne perstringaris plagis ejus

tum

duplum

misciiii,

lucins et
esl

fortis

quo po-

iii

fames,

DominUt Deut

igni

qui

eam

Sit

Ilem

vi'',

(I Pet.

iii,

3).

>

et
ei

meretricem esse (CeH. xxxviii, 14).

cap

FIDELEU

XXXVII.

'

NON OPORTERE

hUk

OB

DELICT\, NISl OB MOMEN SOLUH, PUNIRI.

quoniam

cremabiiur,

el

ad

Epislcila Pelri

iii

exierior ornamenti aut

Thamar coopmtit se pallio,

cum aspcxisset eam Judas, visum est

Genesi

in

tnntum' dalus

in

una hora plagce ejus advenient

et

Sonam convcrsationem

per

De hoc ipso
in muKere non

auri aut vestis cultus, sed cultus cordis

quan-

non possum, nec luctum

vidiia esse

el

castilalerii

9).

II,

adonittvil

tura sitm. Propleren

niors,

et in

cruciatus et tuctiis, qitoniam in corde suo dicil

Reginn sum,

(I Tim.
Poiilicos

ei ; ei

est

delicimtm habuil,

se elarificavii et

est ei et

remixlum

<

i neque

et
uique adcoilnm pervenerunt,
'^. Ideo reddidit ii dupla,
iniquitaiiim ejus

culo

',

promittenles

quoniam delicia ejus

meminit Doininus Deus

neque uuro

aut veste pretiosa, sed ut decet muUeres

judicabit. E( flebunt

ad Ponlleos

In Epislola Pelri

terrte qui cum ea fornicati

plangent te in ea reges
sunt (Apoc. xviii, li).
conversaii
snnl ci (11 delieiis
et

Nec qitisquam

trum tamqttam fur aut Uomicida^ paiiaiur

ves-

aul tem-

'

Esainm

Iieni apiul

vata

Domini(lsa.

quam
quum

fertis

malefieus

UT NOS

(I

NE INCIDAT

IN

Pauli ad Roinanos

In Epistola

et

Peccavi,

simus

in

quid accidit

patiens
:

mihi

redditor

'

ad Romanos

Ecclesiastico

(Eccli.

tuain

et

le

v,

adducit

dixeris,

bouiialis

iram

ii,

4).

DATOS

pro nobis

Et venit unut ex

et

habeniihis phialat,
osleiidam

libi

aggrcstut

''

ES5E ESEMPLOM VIVENDI

NOBIS

',

relinqitciis vobis

^
;

cum

>'

extmptitm, ul

ett

Iradebal aulein se judicanli ^^ injusle

dicent

damnalionem merelricis nwgna;

(I

1'elr. ii,

21).

f
Pauius ad Pbilippciises
Qui in pgiira Dei
conslitiilus, non rapinnm arbitratus est esse se aqualem

teplem Angelis

me

non miiiabniur"",

paierelur,

Iiein

ApocSlypsi

illa

non remuledixii

DEBERE.
In

timere

laudem ex

sequamini vesligia ejus : qui peccatiim non fecit, uec

dotut iuventus est in ore ejtis : qui cum mttledicereiw

CAP. XXXVi. HLLIEREH ORNABl S.ECULAU1TER NON

'"

Yis non

habebis

Epistola Peirl ad Ponticos: Christus enim pas-

In

sns est

el retelalionis jusiijudicii Dei, qui reddei unicuique se-

cundumoptra iua [Rom.

el

IN CHRISTO.

die irm

iii

fac

XIII, 5).

XXXIX.

CAP.

Bonum

ejus

ignorans quia bonilas Deiin

duriliam
,
libl

(Rom.

liem Paulus

4).

Tu aulem secundum

eor impoenilens, Ihesaurizas

pblesiuiem

Est enim Altis-

An mtmquid opulentiam

el paiientiam"' contemnis,

pwnilenliam

^ trisle?

Ne

sed lam-

POENAM SfCOLAREM.

POEMTEAT PECCATI NOSTRl ET IIEIORMEMOR.

Apud Salomonem

>*

Petr. iv, 15).

SeRVOM DEl INNOCENTEM E9SE DEBERE

CAP. XXXVIII.

UOC PATIENTEM ESSE

aut curas ulienas agens,

Ckrislianus

II).

Li),

DEOM AD

CAP. XXXV.

de medio eorunt, qut

lixiie

^*
Deo, sed

Veni,

sedentis

se exinttiiivit

simiUludincm

super aquiis mullus , ciim qua fornicati suul reget lcrrae.

l vidi mutierem tedentem tuper besiiam. Ei mulier

"

homo. Humiliavit

ul

*, formanl

homiiiis faetits

morlem, morlem uuiem

se,

servi acclpieiis, In

ei hiibilu

bk invenlus

faclus obediens

crucis. Propler

quod

ttsqiie
ei

od

Deus

LECTIOiNES VARIANTES.
'
i>

Non dcbcre

Corb.

Bod.

i, t.i
El (iil iKir(ice|is plaga;, in

Via.s i^eiitiuni

Apoc. Bod.

'
Fiilcleni non (Jeltere Corb.
'
Honiicidam ageiis puniuuir Colt.
* Curas alieuas
agens puDiatur Bod.

1, 2, i.

Hvd.

1, 5, 4.
Hcddet fi
diipla Colt.
i
Du|ilum rumiscuit liod. 1.

il

lni()iiil.Uis ojiis

k
I

Di-liiiis

^ Laudoni ab

\, 2, n.

Qui portalls vasa CoU.

Kt (|uid acciilK mibi? est Corb. Tristitia! Bod. 3.
Patieiis, et rodditurus CoU. Altissiiiius et patiendssiloogjuimilatis cjus, ct

p:itieii-

liam Coll.
" Pallio

purpur(!0 et C(X'ciiieo Corb.

" Ileiii Faiilus ad Tim. Lam. Boi. 3. Lin.
I'

Siut, tnquit,

muliercs Bod.

SC.

1.

i.

NC.

1. Bud. 4.
Thu. Corb. Cott.
Bod.
1. 3.
Helinqiiens excnipUini
^
Non niiiledioehal Bod. 2.
"" Non comininabatur
Corb.
''''
Jiidicanli se Bod. 3.
^"
Cuin in li^ura Dci constitutus esset Cott.
'IJ Sed
soiiietipsuiii Bod. i. 4. Colt.
""
Inanivil Thu. Corb.
f f In
siniilitudine Bod. i, 2, 3,4. Corb. Thn. Ilominuin
Bod. 2.
8 In specie inventus Cott.

0x0.

mus Lam.Bod. 2. NC. 1.

" An divitias Iwnitatis, ct

3. Alicni speculalor

Tert.

'ranluni datiiiii liod. i. Datur Bod.

Ii Adveiiit Bod. 1.
i

1 Auro, nec
argentn Cott.
Nequc In inarMrlHs p^etiosis Bod. 2.

'

illa

Limi.

Cliristus passus osi pro volils

STEPH. BALUZU NOTiE.

Cap. XXXVII.
Curai aliennsagens. Siceiiain lcgit
saoclus Augustiiius in Expotiiione incboata epislolx

Pauli ad Roimnoi, cap. 10.

%'

TESTIMONIORUM LIBER

CxallavH ilium,

nomcn

oiiine

doiwvU

ct

<^

Dei Pairis

dominus,

Exemplum enim
tosatiis facintis

CAP. XL.

Annnias, Azarias, MisaJiel creilenles l)co,

sunt
de flauima ignis {Dan. iii, 24,52).
<

liljeraii

POSSE EUM

CAP. XLIII.

STATIM CO.NSEQUI QIH VEHE

qloiia

'

CREDIDERIT.

6-H). Delioc ipsoinEvanSi ego lavi pedes vestros ma-

>l\

I>il,>

{Pliitip. ii,

Joaiinem

cata

gelio

in

758

A injDaiiiclc

Jesu^omiiegenu ciirvettir,
infernorum, el omnis lingua

et

Dominus Jesus Chrislus

quia

confilealur

gister et

stiper

", I in noiiiine

coetesliiim, terrestrium

esl

tu sit

noiiien

itli

111.

et

dedi vobis, ut, sictu cgo

'

In

vos debelis * aHoruin pedes lavare.

feci

me

(Joan. xin, 14).

>

Ecce aqua, quid

DEBERE GENTILEM

ett

quod

dixit ^ Pliilippui

Tunc

.'

licet

FIDELES INTER SE

CAP. XLIV.

JACTANTER NEC TUMULTUOSE OPE-

NO.N

bapiizaii

ex lolo cordey tuo,

credis

ct

',

Aclibiis Aposlolorura

impedit

{Acl.

viii,

Si

oC).

DISCEPTANTES NON

JDDICEJI EXPERIRI.

BANDUU.
In

Evaiigeliocata Maitliacum

Iii

quid faciat dexlera lua, ut

abscondito ; el Paler luus

ei

Item

tibi.

buccinare

>

aute
ut

synagogis

dico vobis,

iliic

l(

quomodo

videl

qiti

Cum

'>

eUemosyiia lua

sil

reddet

IS esciat sinisira e lua

ab hominibus.

clarificentur
* mercedem

eompleverunt

suani

Ainen

iieruni:

Sed

{Malih.

Epistola Pauli ad Epliesios

scurrililas

qum ad rem non

An

conseqiienlur

ct

Sluttitoijuium

cum

>'^

SPEM

XLV.

Quare non magis

invicein'^'^.

et

quoniam

'f

hoc

fraudalis, et

fra-

regnum Dei non

iiijusit

Cor. vi, 1-9).^

(I

NOSTRAM CIRCA

perlinent, nee nominenlur

.1

aul quare non magis

fraudumiiii ?

"'=?

nesciiis se

LOQUEMDUM.
CAP.

In

non apiid sanctos? ""

iiijusios, et

vos injuriam facilis

tribus

INEPTB ET SCUKRILITER NON

apud

injuriain palimini

VI, 3,2).

CAP. XLl.

qiiia jitdicia habelis

liypocrilce fuciuni in vicis

Andct

qma sancti liunc innnduin ^^ judicubunt? Ei

Jam quidem in toliim deiictuin " in vobiscsi.

nescitis

eleemosyiiam, noli

facis

discepiare

ad Corinlhios prinia

Paull

veslrum adversus alleium iiegotiuni linbens

qumiuam

in

in abscondilo

Eiiistola

FDTUROHUU ESSE

' '

'

T IDEO FIDEM

QU<E PROMISSASUHTPATIENTBM ESSE

DEBERB.

quidein in vobis {Eph. \, i).

CAP.

FIDEM

XLII.

Iii Epistola Pauli ad Romanos

Spe salvaii sumus.
Spes aulein quai videlur noH est saes. Quod cnim
videl quis, quid speral ? Si aiUem
quod non videiims
:

IN

TOTUM

"'

PBODESSE

ET TAN-

TUM NOS POSSE QUANTUM CREDIMUS.

est

Esain-m

speramus, per palienliam

ei

{Isa.

Itein

VII, 9).

"

Et credidit Abraham Deo, el

deputaad jusiiiiam ' {Gen. xv, 6). Iiem apud
El sinon credideriiis, neqiie inteltigelis

In Cenesi

tum

in

CAP. XLVl.

xiv,

,"1)?

Iiem

In Epislola Pauli ad Corinlhios prima

illic:

dotni viros

suos inlerrogeni

ad Timollieum

Mulier

iiiipos-

='*

erii

vobis {Mailh. xvii,

19).

ItcmcataMarcum

2-4).

'

crcdetui {Mare.

Juslus aulem

ex fide mca

ix,

24).

vivil

neque prieposilam

ii,

ducius tion

Iieiii

4).

auiem
{

cum

Mulieres ^^

qtiid dicere votunl,

Cor. xiv,

sileiitio

54). Itcni

discat

in oinin

"" esse
viro, sed esse in sileniio.

enim priinus formalus

Apud Abacuc:

{Abuc.

21).

sub]eciione'""K Docere autem mutierem nott permiiio,

Oninia quwcumque oratis et pelitis, credilc

quia aceipietis el erunt vobis {Marc.xi,
Item illic Oiiiuia
possifci/ia

viii,

EUCLBU TACERE DEBERE.

in Ecclesia laceanl. Si qurn ^^

Si habueritis fidcm l quasi granuin

sinapis, dicelis
monli liuic : Traiui liinc illo, et Irunsibii, ei nihil
sibile

speramus {Roin.

IN

Evangelio cata MattliKum; .Wodic*

fidei, quare dubiiasii v {Matlh.

HULIEREM

ii

II,

est,

deinde

est,

mulier auiem

Eva ;

seducla

et

est

Adum
Adam sc{ITim.

11-14).

LECTIONES VARIANTES.
"

Nonien quod

huper liod. 3. Tliit. Cotl.

h Kloclelur oninc
goim Coll. Genu curveul
4. 77iH.
"
'1

Conscqui Baplismum Lam. SflC.l.

est

Bod. ' 1

CoiititPatur Deo Lum. S. 1. CoU.

Alter allcrius pedcs Colt.

'

Kgo

lit

Siiiisira quiiJ Uaii.

Iii

leci vobis Coll.

vos lacialis Bori.

NC.

1. Iliu.

2.

SC.

1.

Noli tuba cancre lin.

Yer. Voss. 4.

NC.

2.

TuniuUuari Bod.

3.

2,

Coiii|ieiisavcruiil Ueiiev. Yer.

l
Miiltilo(|uiiiiii Bod. 3.

"
"

Fideiii tanliiiii Voss. 3, 4. iVC. 2. Fideni iirodcssc

Tlm.

Kcpuiatuui CoU.
Iii

Ad

jiistiliaiii Coll.

quid duhiiasli l.am. :VC. 1. Bod. 2, 4. Thu. Corb.

Fidcin sicul Bod. I, 2.
" Possibilia
sunl Corb. rossibilia sunt credcnlibus Coll.
lix fide vivct Luin. Lin.
AC. 1. Bod. 1, 2, 3. JusUis
auteiii nieus, ex lide Colt.
'
Crcdenles liberati sunl Bod. 1, 2, 4.
1'

'1

1, 2, 4.

Voss. 3.

4. ilc licc iiiuiKlo Cult.

'ranluni dclictuni CoU.

Habetis iiivicciu Bod. 1. Cott.

Fraudcni paiiiiiini Lam. Hod. 1. JVC.
Bod. l.
Injuriam accipilis
ff Et lioc Iratrcs Bo(i.4.
8(5 Aut nescitis Tliu. Corb.
f-'

{'cnsavcruiit Laiu. Liii. Tlm. A'C. i.Coib. Bod. 2, 4.

Pcrcc|H'rmit jVC. 2. CoU- Rcccpcruiil lloU. 1. Voss. 3.

Bod.

dil

Be-

'"

2,

'<:<:

Hoiioiiliceiilur Cott.

i, 2.

Audcl aliquis vcslrum negotiura disceplare CoU.

" Sanctos? Nestilis Bod. 1.
bb Saiicti niunduui Luin. Lin. ?fC. 1, 2. Thu. Corb. Bod.

Voss. 3.

absconso Bod. 2. Colt. Liim. Lin. Bod.

NC.

J)
1.

Coll. Voss. 4.
ticv.

y Ouud uio iiiipcdiat tiiigi Lam.

Tliu. Coib. Coll. Voss. 1.
^ Uixil ei Corb.
y 1d toto coide Bod. 1. CoU.

2.

NC.

1.

SustinellsJVC.

Bod. 2. CoU.
Bod. 2.
Per |iaticnliain s|icrauius Lam. Bod. 1. NC. ^.Exspcclainus Bod. 1. Foss. 3. Oxon.
kk Mulier Corb. Mulicrcs vcslrai Lam. Bod. 1, 2, 5, 4.
Cou. NC. 1. Voss. 3. Ecclesia lacere debent Luin. NC. 1.
Bod. 2.
11 Si qiiid aulcm discere NC. 2. Si qiix' autem sint Lin.
""" Huniilitatc y.<im. NC. 1. Bud. 2. t'or(i.
SubniissioK
Bod. \ 4. Thu. lu omui modcstia Cou.

Lum.

Lin.

iiii

Non

ii

idco lidclcm circa Lam. NC.

iiossidcbuuL

"" Douiiiiari ia viruiu Coit.

1.

\.

XLVU

r.AP.

11

FiEui

xosTRO

ET MKiUTO

DF.LICTO

LABOBEMUS, NEC BEI OPEM

cwUs cU ,

orki facH super bonoicl

'

suum

so/wi

f,Mi

cl

mulos,

SENTI.UIUS.

IN OSI.NinUS

"<>*

CYI'1U.\M

DIYI

739

cl

injnslos

FIDEI

NON

super juslos

pUiil

{Malt. \,

44,45).

Apud Osec

Dommo

iH
quia judiciwn

verilas,

lerram.
lerra

lugebii

agri,

cum

et

yumquid uon

'

ut

Deum

veslra inier vos et

autem

in peccatis. Labia
et

vestru locuta

judicium verum.

est

'

loquuntiir inania qui partiiriunt

lieiii

facinus {Isa. lix, 1-4).

a facie

feclione deficiut

homo,

(iciat

In PsaliiKi

Qui

ista fecerit

Nemo

loriuilur

NON

De-

2).

FOENERANDUH.

nudum

dabit

Non

ciborum

'"

qiai

diUgiini los

MaUh;fum
qui vos

ett

iiui
:

suum
suam
iii

esiirienli dabit,

usttram non

in

Dcuieroiiomio

luo usiira pecunia!

i'

bes.

conversi cli-

et

vii,

6).

OPERE SDO EXTOLLI DEUEAT.

Salomonem

ia

Ecclesiaslico

in faciendo opere luo

cata Lucaiu

ex

et

el

Sed

.'

el

ilU:

dicil

tu

postea

iii

aliquid

ntilti

donec

manducabit

et bi-

jecil qiia:

vos, cum perfeceriiis

Servi supervacui " su^

et

qumvobis imperala sunt,dicite

mus,quod habitimus^^ facere fecimus
:

CREDENDI

ex-

le

Itcm

Pnra

minislra

et

imperata sitnt? Sic iiaque

Lll.

NoU

Quis vesirum Itubens servuin

venienti " de agro dicii con-

accingere

bibam

{EccU. x, 29).

habet gratiam servo ilU y quia

Numquid

xvu, 7-10).

{Ltic.

VEL NON LIBERTATEM

arbi-

1N

TRIO POSITAM.

<i

Deiileroiiomio

lii

tam

ct

ut vivas

pro

liis

qiti in

Ecce dedi anle faciem tuam

bonum

et

{Deui. xxx, 19).

uon

et

in

vi-

malum. Elige vitain tibi

Item apud Esaiam Etsi
,

me, bona terrmedelis

audieritis

Os enim Domini

met.

Ilem

''''.Si

locutum
:

aulem

vos consu-

me, gladius

Evangclio cata Lucain

isla {Isa. i, 19).

est

Regnum

Dei

''<'

intra

vos est {Liic. XVII, 21).

LIII.

DEl ARCANA PER8PICI

F1DF.M

{Ltic. vi, 52). Itcin cata

ul lilit fHii l'alris veslri

'<'

nolueriUs,

CAP.

Diligite ininiicos venlros. ct orale

mortem,

voliieriUs et aitdieritis

QUOQUE DILIGENDOS.

:
Si diligitis qui vos
graiia? Et peccatores enim

te diligunt

usiira

et

Lucani

vobis

pertequuntur

20).

INIMICOS

cnia

Evnngclio

diligunt

Iiem

7,8).

fratri

XtU.

panein

pecuniiim

xviii,

{Deul. xniii

C.VP.

In

et

operiel,

faenerabis

'

faciet ^, et

{Ezecli.

Apiid

CAP.

el

siiiictitm

IN

manducem

apud Ezcchielcm llomo autem qui erit jiistus liominem non opprimet el piijnus debitoris reddet ", el
rapinam non

Ll.

quod casnem

Dominut. De-

dederitis

siiis

pedibus

arantem aut pastorem, el

ttnuo: Transi, recumbe ^

et

pariunt

terrce {Sopli.

Ne

aiidieiil,

{Piov. xxiii, 9). Item

QUOD NEMO

Evaiigolio

fucinns,

ea

inciiUent

toltere

Qui pecuniam suam non dedit

munera siiper innocenles non accepit.
^
non commovebilur " iii (eternum. Itera

\iii

fcenore ^, et

CAP.

deficiaiit, volucres cceU et pisces

pecudes

CAP. SLVIU.

iii

difil

terrce,

ne forie

dant vos {Maltli.

sunt

apuil Suplioiiiam

tttos

neqiie miseritit margaritat veslras anie porcoi,

veslii

Fidunt in vnnis

In aures im-

il/flims

et digili

tlolorein il

aufcram iniquos u facie

et

maris,

et

'',

injustiliam meditatur.

lingutt vesira

vera, neque

deUcla

'^

Sed peccata

miserealur.

sanguiHe

canibtts

sulvos fiicial ?

ii(

sennones

Evangelii) cala Matth;t;iiiii

in

Esaiam

Siyarant, et propter

suiil

eniiii veslrce inqiiinatai

''

exauiUiit?

iioit

(aciem a vobis, ne

vestra averUt

PRO-

ESSF.

qaidquam dicnrc, ne, qunndo

irrideat sensaios

bestiis

ncino

<^

judiret

manus Domiiii

viilet

aurem

tjravavit

Idcirco

l-i).I)ehoc ip-o apiid

iv,

pntdeiilis uoli

Provcrbiis

S.iloiiioiicm in

Aput!

volucribus cieU,

nemo

SACHAME.NTUM

I..

FANANDUM.

siiper

cum

siiis,

cum

ut

pisces maris,

revincat {Ose.

aut

terrai

serpentibus

deficienl

incoUs

universis

citm

est

supermiscent.

sangiiini

Sniujuinem

C.vr.

mendacium,

adulterium di/fiisiim

et

,
'

neqiie aijnitio

ct

fnrium

lemv,

incolas

iidversns

'

quod neque miscricurdia, neiiue

sed execratio,
Dei sil super terram
et cccdes, ei

Isriiel

Audite sennonein Uomini, jiUi

NON POSSE, ETIDF.O

NOSTRAM SIMPLICEM ESSE DEBERE.

"

In Epislola Pauli ad Corinthios prima

.Videinus
nuuc per speculum in mnigmate ss , tunc aulem fucie
ad fttcicm. Nitnc tcio ex parte, titnc auiem cognos-

cam

''''

sicul el

Iicin npiid

eyo cognilus

Salumonem

iii

sum

''

Sapicnlia

(I C.or.
:

xiii,

12).

Et iusimplicitali'

LECTIONES VAIUANTES.
" Jiiilicimn est a Domiiio lain.
Bod. t.
* "
'"-' '
*
Terra;, co qtiixl Bod. 4.

--

*=

lit

uenio

' Neino

sit (lui
(|ui I.in.

Domini Voss. \.T\

"

'

judicet.

i'arliiriuiil (Joliiiii

Bod.

P.islorcm veuientem taiii. Corb.

^ Trausi ct rccuinbe Corb.
^
Ut co!iieni Corb.

.VC. 2.
.

'"

Non (lclcbiiur l.am. Bod. 2. NC. 1.

" Etdcbiluai
rcildcl Corb. Dcbitori rcildct Cott.
"
Kapinamnoii rapiat Bod. I, 3, -i. Tltit.
V i;sur,->s Bod. i,
2,.", I. In usurii l.am. NC. 1.
2. Uii. Isurain B((. 1. I.iii. Thu. U.suram
pccunia;
'

Tlotl.

Colt.

Voss. 3, 4.
J

Pcccalorcs eaim diligunt eos qui se diligunl

i, S. Bod. 1, 2, 5, 4. Thu. Corb.

2.

"

l.

i
Pariunl ini(iuilateni Lam.NC. 1. Bod.1. Corb.
* Deilit ail usuraiu Cott. Dcdit Ifleiiori ttod. 1 Tliu. Corb.
1
Facil lia;c Corb.

NC.

Solcm suuin Lum. Lin. NC. 1. Sod. 1, 2, 3, 4. roas.

SoUuii oiiii O.roii.
Soloinonem iu Parcemiis Oxaii. Et sicsemper ubiapud
cwtcros legiliir Saloinoncm et Crovcrbiis.
'
Nc iiiculcent ea pedibus CoU. Couculceut eas .VC. 2
'

Ctsalvet Lnni. NC. 1, 2. Corb.

' Ciravavit aures Thu. Cnrb.

PropKr peccata Lin. NC. 1. Bod. 1.3,

'
I'len;e suut saiiguine Bod. 3. Yoss. \.

3.

la.ii. iiii,

'

Sorvus

illi

Lam. NC.

1.

Bod.

NC.

1.

2.

Cuni fpcerilis Tltu.

'" Scrvi inutiles
Thu. Corb.
h* Quofl (lebuiniiis faeere Bod. 1, 2. l. Cotl.
<="=
Eligc vilain, ut vivas Bod. i, 2, 3, i. Thu. Corb.
'i'!
TcrrfE iiianducabis Colt.
'" Eccc
rcgnum uaiLum. NC. 1. Bod. 2. CoU.
f f
PanlusiuEpisiola ad Corinlhios prinia Coib.
Kg Pri.
jenigniata Lin.
*

>>
i '

Tunc cognoscam Bod.

Sicul cognitus Colt.

1.

701

TESTIMONIORUM LIBER

cordis quterile

iUum^(Sap.

1). Ikmii aputl

i,

eiimilem:

Qui ambulal simpliciler, ambnlul jidenler (Prov. x,

9 ). Item apud eunidem Alliora le ne qucesieris, et
{ortiora te ne scrulatm (ueris (Eccle. iii, 22). Item
:

Salomone

iii

quum

Esiiiani

:i|iiid

tule

MaclialKuis

libcralut

viliarum sapienlia;

et

scientia

hensibilia " sunt judicia ejus

viie

'
:

altiiudo di-

in

et

Quonium ex

sunt omnia, ipsi

ipso

iorum

xi

(Rom.

tiles

el

mims,

ipso, el per ipsum,

et

Ilein

swcuta

in

mitem esse ad omnes

liligare, sed

CAP

LIV.

devila

(II

7jm.

ii,

unius

4,5). Itcm

Psalmo

i.ii

FIDELEJI EMENDARI ET RESERVARI

morli

et

Emendans emendavil

non

me

Iradidil

Psalmo lxxxviii

apud Malacliiain Et
:

aurum

sicut

(Matach.

^.

me Do-

cxvii,

(Ps.

13).

'

Visitabo in virga

faci-

et

'>''

conflans et ex-

emundabit filios
argenlum,
Item in Evangelio Non exiet

3).

iii,

sedebii

26).

CAP.

NEMINEM

LVIII.

CUM

CONTRISTARI HORTE

LABOR ET PERICULUM,
DO PAX ET RESURGENDI SECURITAg <^<=.
SIT IN VIVENDO

Geiiesi

Iii

Tunc

dixil

DEBERE

manducasli ex

et

Quia

ilta ar-

ma-

bore de qua sotaprceceperam libinemanducares''',

omnibus operibus tuis. In Irisiilia

gemitu edes ex ea omnibus diebus vilw luce. Spinas
tributos ejiciet tibi, et edes pabutum agri f f in sudore
lerra eril in

ledicta

UOHIMBUS, 8ED DEO, PLACENDUH.

et

HORIEN-

IN

Dominus ad Adam

vocem uxoris ''"l luw,

exaudisti

et veri-

""
Qui hominibus ptacenl
confusi
$unl, quia Deus niltit fecit itlos. ilem in Epistola
P^udi ad Galaias
Si hominibus ^ placere vettem i,

Psalmo

Cor. v, 10).

V,

Iii

nl

secundum

inde danec exsolvns novissimum quadrantem (Maith.

'

pecculum non habemus, nos ipsos decipimus,

las in nobis non esl (I Joun. i, 8).
C\P.

(II

Oiii-

Chrisli,

bis

LV. SON

(Ps. xviii, 13).

nora eorum et in flagetlis delicia eorum. Misericordiam anlem meam non dispergam "" oi eis (Ps. lxxx viil,

Ecce in iniquiiatibus
concepme maler mea (Ps.
lus sum, etindelictis concepit
&i dixerimus quia
L, 7). Iiem in Epistola Joaiinis
iii

renis et cordis,

^ sui
corporis propria

bona, sive mala

sive

in

Levi

^S.^^i).

sordibus'? Necunus,
^
ejus in lerra
(Job. xiv,

8 diei sit vita

'

in

Et scient

oporlet anle tribunat

unusquisque

purgans

oportei

enimmundusa

Quis

"

55). Iiein

sciens

NEHINEM SINE SORDEETSINE PECCATO ESSE.

Apud Job
etiamsi

scecu-

ad Timotheum

liem

Servum autem Dei non

generant.

scrnlator

munda me, Domine

Psalnio cxvii

In

ei,

Sluttas aulem et ineruditas quwstiones

quia

manifestari

CAP. LVll.

sensum Domini ? aut

claritas

33-56).

sum

ego

Deus nulem

p,

Apocalypsi

Episiola Panli ad Curintliios seciinda

iii

c/wfB egit,

quam incomprequam investigabiles

quis consitiarius ejus fuit ? vel quis prior dedit

relribuelnr itti?

60).

Ileni in

Dei,

Quis enim cognovit

ejus

Iiem

reporlel

ii

videt in facie

7).

Mach.

Ihg. xiv,

occutiis meis

nes nos

ad Roinanos

Paiili

ecclesioe i quia

Daniel in sua simpUci-

de ore leonum

est

Ilem in Epistola

omnes

Ab

17). Item

(Eccle. vii,

llomo

(I

dabo unicuique vestrum secundum opera sua ' (Apoc.

Delicla quisinletligil?
H, 23). Iteiii in Psalino xviu

Y(e qui anjuli sunt in semelipsis ilsa.

Iieiii in

9).

lii,

^'

oportct

corde

el

Noli esse muUumjustus^,et noli ar-

gumenturi ptus

111.

Basilion

in

et

vuttus

Edes panem tuum donec

lui.

revertaris in lerram

Clirisli servus

CAP. LTI.

non essem (Gal.

DEUH

NIHIL

bonos

liiereiiiiain

et

HIS

UU.CGERUNTUR.

matos (Prov. xv, 3). Ilem apud

7ion

et

dicit

Dvminus

(IJier. xxiii,

LECTIUNES
"

'i

'

Deum

Quaerile

lam.

4.

NC.

I.in.

Thu. Yoss.

i.

Dominuin Bod.

foenum,
' '

1, 2, 3,

l.

Placercm Bod.

Dcus dc

1.

Bod.

1,

3,4.

""
'^''

f f

SS

STI:PI1.

xl, 6-8).

Apud

facta sunl ossa

Ezecliieleni

proplerea proplicliza,

nostra, periit spes

1.

Bod.

et dic

1.

1,

'"''

Voss. 5.

2.

Tlni.

NC.

NC.

1, 2.

1.

Voss.
Non dis|)crdani Corb. Auleram Bod.
Etsedil Deus Liim. Lin. NC. 1. Bod. 2. Thii.
Et in resiirgeiido seciirilas Bod. 3.
Mulieris Latn. Lin. NC. 1. Bod. 1, 2, i. To5.s. .".
Ne manducares, et iiianducastis e\ ea Linii. NC.
o.

i.

I.

Bo.l, 2.

iiii

Citalliiiii<;

Aruit

milem Domini munrt

Reservari debere Lam.

I.

Neminem tine sorde.

''''

Castl^'anscastigavit CoK. Castigans emeiidavit

In virga ferrea Bod. 1. Voss. 5.

'

si

Cap.LIV.

Sermo

"

<="

longo I.am. NC. E longinquo Cotl.

abseondiuis lueril lionio iii absconditis suis
Aiiscondiuis crgo Corb.
"
Er};o nou Hod. 5.
1'
Videl in laciem, Deus autoin iii cor Thu. Lin. Deus
videt in corde Cutt.
"

Quod
Lnm. NC.

Omnis

'l'l

Vons- 3.

Arida

apud Esaiam

ctaritas ejus ut (los foeni.

"
Recipiat unusquisquc NC. 2.
^
ISostrum quod gessit Coll.

ki'

Iu peccatis concepil Lam. Lin. NC. 1.

Alult ine iu ulero Voss. 5.
k Si adliuc hominibus Lain. NC. 1.
'i

omnis

terram

in

et

scient omnes gentcs et Ecclesi* Bod.

Suui Dominus scrulalor Lam. NC. 1.

Cnrb. Voss. 5.

et

>-'!'

El comptucuit Enoch
poslmodum, quia Deus ittum
illic

2i). Ei

\,

oeternum (Isa.
:

quia

Oiiera veslra NC. 2. Opera Thu.

A"secrclis meis Lam. Lin. NC.
Corb. Vosi. 3.

Bod. 2. Thu. Corb.

Corb.

"
yiiam inscrutabilia Lam. Lin. NC. l. Bod. 1, 2, 3, 4.
Thu. Corh. Voss- 5.
f .Siue sordibus fer. Benev.
n Ncc si uniiis Bod. 1.
1> Terra
non polcsl esse sine querela Cott.
i
licce in taciiiore Lan. Lin. AC. 1. Bod. 1, 2, 4. Thu.

inventus

lerra es

lit

"

Ouau) ncccsse est Lam. NC.

est

nosira, exspiravimus
V.^iltlANTES.

i.

adKom.

in

17-19). Item

et flos decidil.

Ipsi dicunt

MuUunis.ii)iensi.in. MHltuinsapiensapudseipsum Colt.

d Paulus

non

caro fKnum,

Dens de

23, 24). Ilcin

et

es

sumplus

iii,

transtulit (Gen.

longinquo^K ^iabscondiiusfuerit liomo in absconditis^,

"
videbo eum? Nonne coetum et lerram
ergo ego uon
ego impleo,

(Gen.

Deo ;

In omni loco specutanlur

Ego Deus approximans,

qua

ibis

et

10).

LATERE EX

In Sapienlia Saldinoiiis
ocuti Dei

i,

de

Edes pancm tuuiii de pabulo

Non est invcntus, qiiia Cotl.
Verbum NC. 2. Maniit.
Manebit Bod.

agri Corb.

5. 4.

Ezecliielcin Dicunt Bod. i, 2, 5, 4. Thu. Corb.

Kk Prophela el dic Itod. 1, 2, 3, i. Cott. Voss. 5.
j

BVLUZII NOT^.

lociiin

llicroiiyMiiisiiiiibro

bialoqornm adversus Pelngianos.

educMH

el

(la,

vos

et

cogiioscetis

et

fucimh

Iteni

Dowinus

eyo

qiioiiituu

Uomiiiits (fidi/j.

dicit

$a|)iciiiu) Salonioiii&

iii

mutmet

mu

et

x\xvii,

{Saj). iv, 11

llciii

U).

Desideral

et

conse

mientibut,

coHiritieuiiiii

iie

siciti

et

returrtxil, tie et

Jesu adducei cum eo

(I

eos

lieit

Theii.

riim

nisi

Siulte

Dci (Ps.

''

sl

dc dvr-

fritlres,

spem

sieri, qui

niortuiis
]i

<'o-

aiJ

put i corrupiione, reiurgii sine corruplela

in

tiir

ignoiuinia

infinnilale,

Semiimtur corpus

iu virluli;.

resurgit

mule, reiiurgit>^spiritale {lCor.w. 56, il-4t, 55

Kt

iteriiin

mortale

et

iuconuptionein
'" Cum

itlis

lionem

Ubi

"'.

el

Absorpta

volo ut

tibi

dislianle coHstitiitiotteiii inunili

Niiuc

tuum

Si

iiie

Irein,

{Litc.

quia Puier major

BE

iii

me

IDOLIS

tiiiiaverunt deos

deiidum,

de-

idolanationum

'i,

sed

ci

percipienduin

vcque

jjj,,

in

digili

iii

omnes qui confidunt in

in rsntoio xcv :

U'm

).

dwmonia, Dominut aulem

lieiii iii E.\()ilo

iduluin
liciii

iii

Non

coelos

(ucietisvobis

sunt.

el

illa

et

vaciia sunt. Li

non niovebuntur

omiiia. lltjacintliuin

Exhurruit coslum in

quiu matitm non

Sic dicile

iion est in illii.

lioc

quia

a Tharsis.

esl

cam. Tollentettolteniea

terram non (ecerunt intereunt a

islo.

quia limeiililla

conflatum auruin
in marlulis et in

et

siint

Moab. Operaartificum

Nolile tiniere ea

bonum

(nciuttt

de sub ccelo
mulluin

ablwrriiit

taqucos detritos qui non

sibi

conlinere.

Verberavii

acctisabit le.

vi-

jj

manibits

pedes eorum pigri ad ainbu-

Et

(/e)e/i(ji((;risi)it;,

te dileclio

scito el vide qiiia

(iiVil

i''' '" ""'' ''''''

meum

et

et

(iitis,

(ecit

effo-

aquam
liia

nequitia

amarum

/^uiiimHS Z>eus

contribulasti jugiim

poterant

tua

l>oimiius Deits luiis

Dii qui ca:lum el

terr<t et
et

mn

quia

magis tehemenler , dicit Dominus. Hiec nialigna

ptebs meu. Oereliqiierunt fontein aqua: vivai , et
derunt

nulite incedere

Argeitlum apposiiuin

vettient

purpura

nec cujusquam siiiiililudinem

llaic dieitDoininus :
llicrciiiia

qiiia legitiina genliuin

confiriiiavcriinl

prodient.

a:s-

j(,,,

el

sattu excisum opus (abri

confixibiHa

el

<'

ud

(luibus neqiie oculoruin usus est

ud audieiidttm

adtoiUteaaudwn

siiit

{Joan. xiv, 28),

Oiiiiiiu

).

stiis

Venit flurum

iiisi

QVM CENTILES DEOS PUTAM.

:

Ileni

nrgentum speciose composita

clavis

vado ud Va-

quuniain

est

neque nures ad

neqiie aiires

et

servum luiim, Domiiie,

"

lS-18

xcv, 5).

(acies tibi

gnum de

Paler,

otnli.

).

eorum. Similet

eiiim est ipiriius in ore

geiuiuut

in persoiiis

ver-

Ilcin tata Joaniiein

lia;c coiisli-

Seciindum viusgenlium

niilii

pace, quia vid^iHiil

dii

Ibid. XX, 4

mors, con-

qiiam

opera eorum

quoniam qni
Sap. xiii 1-4

Jdola gentium

cxxxiv,

(Ps.

Non

iu conten-

quonim

deos argenteos neqiie aiireos {Exod. xx,25). liiiteruiii

uiiifiii).

fiet

scianl qitanto his

tirlntes el

ii>sii

qui fcciunt ea

illii

fecit (/'.

{Joun. xvii, 2i). Ilcm

29.50).

ii,

Sapienlia Salomonij

Iii

<

gaudereiii

dilexissetis,

CAP. LU.

et

ego (uero

menm

ilimitiis

teciiiidum rerbmn luum,

satuiare

tunc

tuiis ? ubi est,

videant clarilalein

cau Liicam

mors

est

Evaiigelio caia Joaiiiieni

iii

quos dcdisti mihi,

mecum,

mors, aculeus

esl,

tua? Itera

tentio

est

Neque

Omnes

lioc iiiduere immortitlitatein.

mortale hoe induerit incorruptionem

bum quod scripium

'

"

auteincorriipiivum hoc induerilincorrupiionem,

et

ti

et

solein

fianl

iit

aul

argenium ei aurum ,
el nou loquunlur ,
liabeiit
Os
hominuin.
inanmim
opus
et iiou fluaures litibent
ocutos Uabenl cl iwn rideiil
diiint

Oporlet enim corruptivum istud induere

ani

Semiiia-

Seminatur

resmgit in gloria.

'

wtiimiiverunt

lioc

specioiior

cxxxiv

1'salniO

durmieriint in

qiii

iiquum

orbis lerrai deo piilaveninl

propler specieni
tii

niinium

tiul

reclores

luil lorlia furlior esl illit {

resurreeiio . Seitiinaiar cor-

ei

miruti sunl, iiiieUignnl ab

differt in elariiale, tie

auiem ipte

est

Dominui

(ii

',

Melior

iiianifcnj miqiiii!.

similem

sibi

eniin morlnlis,

sil

illi
quoniam ipse qiiidein vixit
Neque
Snp. sv 15-17 ). Dtf lioc ipsn

stelltirum

htnam

quod seminas non livi/icttiur

SteWia siella
priuti moriiium (uerii. El iierum

riiiiliiiis

fingere. Cuin

iiim-

itd
epera iiliendeules cognovernnl quis essei iirlifex ,
aul
iierem
ciiaium
aui
(ii((
aut ignem
,
gyspiriiHni ,

inii-

ad Tlicssaloni-

15, 14). Item

iv,

apirilum

()fKi

Nemo aulem

cotil;

quos

nuimiuam

virlHluiu!

Si BHim ciedimus qkia Jesus

non habent.
et

E(ilsiola

deum

et

'

atria

1'aiili

auiem vos ignorare,

Noltttntit

Deo

erai

Deus

ad

iis

(ecil illo

/inxit illos.

is

morluHm fiiigil

ll-li).

INalino Litxxiii

iii

J nHiiiia Mit'a

properul

L\x\in, 2,3). ti in

siiin

^l

hmiio poterii

^ ne mulitia

Huptutetl

dilectissiinoi ^ liubilalioiies liue,

Quain

loculiis

iniellecium illius. Plucita eiiim

illius

meuiu

Sfiirituin

ffomo enim

laiidiim.

tuaiut

El poiiuiu vo in terrum veslrain,

melii.

in

dube

l.l

iiidu-

et

vtslris,

iiioiiuiiientis

dt:

lerram hrueL.

vos in

caiii

vos

Ecce ego a^rio iHoimmenta tcs-

Dominui

lltcc dicii

ett

76t

DlVl CYi'RlANI

MS

tibi erit
<!(

iioii

quod

spmi-

quiain swculiim

dirupidi vincuta lua

et

LKCTIONES VAIU.\NTES.
"
>

Dicit Doniiniis oniiiipolcn Utnt. NC. 1. Bod. 2.

lott. Oiniiiicnuiraliis est
Kajilus csljiisliis
liibrcvi,

Uoo

explcvii tcmpurn,

Cott.
(iliicplial (>ulni
(Jiiaiii aiiiabilcs /(o(/. 5. Ainahilia tabiiniacula

'

"

Connipiscit el dclWl
Iii .ilria

Ilnli.

Liii.

AC.

Lh.

-i.

1.

'

Insipiciis lii ( OU.

8 Nisi ante tniii. Un.

enim
^
'

NC.

I.

NC.

1.

Bod.

J.

KOM.

3. Slclla

Ilotl. 2. Cotl.

ri!siirrc(.tioii(^ /("(/. 1.

In in(orni|ilioiie Hod. 1,
In igiioliiliialc Coll.

/,0111.

Iii

Morliiorum

Vms.

0(/(/i(

Oj'OW.

5.

Hcsiirgii corpus Bud. 1. ros. 3.

.4bsuiiipla cst inors ioin. Bod. I, 2, 4.

SC.

I.

VAIUdRUM
Cap.

LIX. /(emin Wiermio.

Baluzius,

haud dubic

'"

"
"

Sine contcnlione

iniii.

Bod.

2. A'C. 1.

AutC(]uaiii iiiuinlus lierel Colt.

Gaiidcrclib uli(|iic l.in.

V Nares il odorainluni Colt.
1 Digili nianuuni :iil traclainlum lam.
4. Voss. 5. Maiiusail rial|>aiiiluiii CoU.
'

.Spiritimi niiituat liii.

"

Morlalis. morluuni

Nou

NC.

liiit;ct

NC.

Bod.

2,

{.

Voss. 3, 4.

babent, ct non otlorabunt; manns

palpabunl; pciJes liabcnl, et uon ambula-

auiiiiiiit; iiares

babcnt, ct iioii
biml Kod. 1. Colt. Voss. 5.
" Siiiilles sint
oiniKis Lam. Lin.
T/iii. Corb.
"
laciuut ca Itcm Bod. 1, 2, 3,

\C.

1.

Bod.

1, 2, 4.

4.

ISOTyE.

esniscodd. addiditlocos Jer.,Isa.

el

Apoc. Li>s,

(?(/</.

TESTIMO.NIORUM LlBEIl

^6S
dixislt

Non

excelsum

et

serviam

lignum umbrosum. Ibi confundar

et

faciem sunm

I]ier.

2-5

Cecidit
20, 27 ). In Esaia
Facta sunt sculptiliaeorum ut

vel

Tu

niclur igne
et

non vatenics

bestia: etpecora. Auferetis

Isai.

captivi diicli suiit teciini

me

Cui

fccctunl niaiiu fucta

levaverunt in humeris
itta

posuerint

loco manebiint

qui ctamaverint ad

vabunl eos.

lum

et

llieremia

Iluiii iu

cwtum

prudenlia extendii

cpnfusui

est

iVoii est

omnis artifex

fluimn

ligalos super

magnum

Solve quatuor Angetos

Euphralem. El soluii sunt

numerum eorum. Et

vtsu

sedentes stiper

et

eos

eortim exiit ignis

el

exiit

qitod

sulpliitre

et

fumus

occisa est tertia pars

equorum,

sulphur.

Iwminum ex

CAP. LXI.

de ore corum

est

non

capita

et in eis

area

et idola

et

retiqui

et

el

funw

ut

et

Proverltiis

iii

'

'

eurum

Itomini

teriuin

perdere

Luc.

Dominus

Stulle
'

ergo

ix
,

SS

et

Domini

Lncam

lucrifacere tolum
^

Qum

vineas

est dies

in Evaiigelio cata

llem

ditiqit

est

cupile

ejus

jEdificabiinl

el insiituent

quia prope

Qui

ut anferunl proximo suo

Sophoiiiam

aryenlea

in

soti super
i\Mi(/Hirf'" Itabilubilis

2G). Ilem apud Esaiam

" ad domum " ct
ugrum

{l'rov. xi,

habitabunt

ligncu, qtim neque videre petsunt iieque

aulem

'"conjungunt domuin
conlinuiinl

argenio

Eccti.

Captans annonam makdictus

Benediclio

est.

EcclesiasUco

in

liciii ;i|iud

et

El

Soph.

aliquid.

i,

13,

"

Non dicemus Edamus

1>

Exodo: ConseditBod.

Exsurrexil Tlut. Voss.

el

HC.

1.

1.

Dedciemus

'

Cum

tsiirieril

liis,

ipsum autem
autem ilti

'

fliiima tua ".

Luc. xn,

20

ei

Bod.

1.

qui Cotl.

Atljnnxit domum Bod. \.

Ad doinuni, villain .nd villam, Un. Corb.
4. Thu.
1'
Agruin agro Utin. Lin. NC. 1. Bod. I, 3,
1 l'iMximis snis Bort. 2, .5. Corb. 1'roximi Bod. 1, 4_
' Non liabilabunl in eis Lam. JVC. 1, 2. Bod Cott.[
" Si auima! suffl detrimenlum
palialur NC. 2.

Worf. 3.

conveiierilis

Bod.

Communicans

"

3.

* Ederiiims Thu.
"

1
'"

tam. SC.

1.

1. 3.

liijudiciiim Uod. 1,3, 4.

i
Uein in Evangelio Boid. 1, i.
i
Cibuui Iiaboo inaoducare Cwb.
k Ui
perliciam .VC. 2.

1'

'

HC.

2.

"

Postulatur anirna Lam.

Anima lua a te Lin.
Prseparasli

Lam.

NC.

1.

).

prodest

Dixit

hac nocte expostutalur

eruni
purusli, cujus

ad

domos, el noninnon bibenl viniim

se

itcriiiii

Vm

{Isa. V, 5)?

Qiiirf eni"

mundum,
?

'I

in

qui

LECTIONES VARIANTES.

'^

pax

COMCIPISCENTUH ET PECUNUM

satiabiiur

iiem

aqrum

qui

jiisliiia et

habenles

non egerunt pmnilentium homicidiorum

et

non

qiii

et

sed

opusejus {Joun. iv,32, 54).

argentuin

plebe

non adorent dm

aurea

polus

''

saHcto{Rom. xiv, 17). Iii EvitnEgo cibum hiibeo quem vos noti

in caiidis

hominum

et

ul

SOS APPTEi\OAU.

communicut

nec pmnilentiam egeruiit

id est siinulacra

tapidea

a mbuture

manuum suarum

opera factorum

monia

El

nocent.

stinl occisi in islis pltigis

et

Apud Salomonein

ex ore

Si

non ad judicium
33, 34). Ittiin ad Rouiaiios

POSSIOENCI

et

Cum

'

in Spiriiu

misit el perflciam'^

tribus plagis

igne

eorum. Cuudw enim eoriim simites anguillis

111111

et

Cor. xi

man-

si

non manduca-

si

insiceiHexipectate.

domi manducet
I

neque,

Meus cibusestut fuciam volunlatem ejusquime

noslis.

iii

equos

hubentes toricas igiicas

hyiicinthinat el sutphureas, el capila

iilis

tic vidi

Cor. viii, 8). Et iteium

geilo cata Joaiiucm

quatuor Aiigeli qui eranl porali in horam el diem et

niensem et annum, ut occiderent tertiam parlem hominum, et numerits exerciiuum equesn ium dismiriades
mijriadon. Audivi

'

regnnm Dei escu

unum ex qualuor

abundabimus

'',

ad maiiducaudum

eigaudium

conspectu Dei dicentem

esi in

enim

cras

bibamus,

ei

Cibus nos iion commendai Deo; neqite,

comieniaiis

qum

esurit s,

qitis

angulis arcm aurem

'*

conveniiis

quia falsum conflavit. Non est spiVacuata sunt opera iiicluta , in tempore
Ei
conspeclionis illorum peribunl. El iii Apocalypsi

scxto Angclo qui liabebut lubam

Edamus

remittetur vobis peccatum iilud quoad-

verimus, egebimus

ritus in illis.

sextus Angclus luba cecinit. Et audivi

Non

ducaverimus

in scutjHilibus suis

C0NCUPI6CENTUM NON

NlMIAIl

^ :
usque moriamini {Isa. xxii, 13,
). iUini in Exodo
^' consedit populus manducare et bibere
et surrexerunt
ludere {Exod. xxxii, 6). Paulusad Cqrintiiios

prima

tt

a mulis non sal-

muitiiudinem iiquarum in
coeto
perduxit nubes ab exlremo teriw , fulgura in nubibus. Et ejecit venlos de thesauris suis. Infatiiaius est

omnis liomo ab scientia sua

in

i, 13-31; xiv,

<^

el

{Apoc.

virlute correxit

terram,in

ejus et pu-

fumus tormentorum eorum

et

CIBOBUM

Esai:im

moriemur.

in

Dominus, qui fecil coeorbem terrcB, in sua

LX.

Apud

quia erraiis

et

non movebunlur

et

non audienl

itla

bibel de vino irw

iiic

sulphurc sub oculis Angelorum sanctorum

el

APPETENDAM.

umbuLabml. Si auiein

et sic

suani

sub ocutis Agni

CAP.

incUiumles se adoraverunt illud

,

uccepil inscriplionem in fronle sua aut

el

y-U).

argenlum
pondera conducenles. Artifices

in

simu-

et

El iterum:

).

inielligiie

aurum desaccuh

corde, qui coinmitlitis

slatera ponderutis

et

iteriiin

cos

seciitiis rsl

Si quis adornt bcsliam

belto. Ipsi aiitem

llier. li, 1.5-18

Videte

astimilasiis ?

Et

1,2,3).

xlvi,

non poterunl salvari de

Et tertius Aiigelm

scecuta swculoruin ascenUet

dnico.

csl

dissotuliis

illic

magna

manum

super

non

13, 19

H,

ii,

et

lacrum ejus,

Ligno

lapidi,

Ilam

dicens in voce

iltacollo tigalo quiisi sarciifam laboranleset esurieiftes

Collecii siniut

et

ei

me. Et convcrterunt ad me (/o/<m

genuisli

et

es tu

A aiiorum,

snper omne

et

in fornicatione.

meus

Inpidi dixerunt quia paier

'"

omnem montem

sed ibo super

omneni cotlem ultum

sitper

7C6

111.

Ei

ilerum

hic

" in

C.ommemorme qmniam pempisli bona

lua

vita

Laiarv

et

rogntnr

anlem doles

lu

<,

mala

simititer

Niinc

^.

23

l-nc. xvi,

vero

nalur

do

'

excitavit

prima

eiim

iVi/ii/

Act. in

intulimus in
^.

mferrt quid possumns

el legumeiituin

divites fteri

liis

).

yaznreni

Clirisii

Et avpreliemn mrinu

et aiiibula.

turge

In nomine Jesu

"

cunda

ejus dexlera,

hiinc miiiidum

Habenle*

verwn nec

contenii simus.

Qui aulein
'

et

"

cum

liici

'

ad lenebras

(11
:

Cor.

CAP.

meryunt lioniinein in
interitum. Radix cnim oninium nin-

LXm.

est

quw

comde

vi, 14)? Iloin

Et uverterunt uxoies

alienigencecor ejus post deos suot

voliint

aulem

Qiia;

infideiibut.

Saloinone in Basilion tertio

miiscipulnm

congluli-

qiii

ad Coriniliios sc-

(Ibid. vi, 15-17). Ileni

^olite conjungi

municiitio

itaqiie exhibilionem

incidunt in lenlaiioiiein

Aiit nescilis qiiia

parlicipatio est juslitiiB et iniquilati ? aut

IU'ni s ;\d Tiiiiolhuimi

meni-

Cltristi'i, faciani

uiiumcorpus sunl ? Erunl ciiiin diio in

'
Domino, uiiiis
Qui uulem se conjunxerit

spirilus est

'

membra

corpora vetlra

quoniam

fornicaria:

una carne.

Argenlum

libi

iV.-sii/is

smit? Aiifereni membrn

braforiiicariw? Absit.

Aclibus Apostolnrum />i.ri/ aulem felrus ad eum :

quidem et aiirum non esl milii. Quod iiulem
habeo, hoc

ilenini
Cliristi

Et in

).

78

CYPRFXNI

f)IVI

7rt7

(III

Req.

xi, i).

GRAVE DELICTUM ESSE KORNICATIONIS.

desideria iimlta el nocentin, qua;

el

perditionem

lorum

est

et

eufiditat

gaverunt

lim.

7-10

VI,

in

qitam quidam appelentes naiifra-

et

fide

In

interuenmt se doloribus

niiiliis

iilpislola

0' ""'"i (ornicatur,

et

MATftlMONIUM CVH GGNTILIBUS NON

in

Empii enim

eslis veslri.
).

CiP. LXII.

ad

Pauii

Corinthios

deliclum quodcumque feceril

Dominum

poriale

homo

prinia

citra

corpore

est.

Son

corpus suiim peccal.

eslis preiio uiiigno.

in

Omne

corpus

Clarificnle

(1

Cor. vi,

QO/E

MORTEM

vestro

18-20).

JU.NGENDLII.

Apiid Tohiam
et

tuorum,

ex Iribu parenlnm iiiorum {Tob.

nesi

CAP.

llxorem accipe cx semine parentnm

noli siimere atienam mulierem i qnce non est

accipial

Esdra

12). Ilem in

iv,

Ge-

PauliTS ad Galatas

Maiiifesla sunt auteiit facla carnis; qiia; sunl, y aditl-

fuii

uxores

leria, forniculiones, imniunditia;, spuiciiiie, idulolaliia;,

veneficia

'

cui

"'

Caro concupiscii adversus spi-

Deo, ciim vastarenuir Jiuhri,

ciiin filiis qiioquc quos ex illis

saiis noii

vivit vir ejiit

vull " nnbnt,

erit, ti

sic

Si autem dormitril, liberala

est.

"

au-

tanlum

permanserit

in Bomiiio.
v

(1

Cor.

Fdicior

vii,

59, 40).

homicidia

'

tiones

tem

rilttm, et spirilus adversns carnem. Iliec eniin inviccin

^ adversanliir sibi
( non qtice viillis ipsa faciaiis.
,

procrcaverint reliqiiissent (I Esdr. x). Item in Epistola Pauli ad Corinlliios prima

Mutier vincla cst

ttJ

CARNALIA

puenim suum .Abraliam, ( de semine suo ^

Rebeccam filio ejiis Isaiic {Gen. xiv). Ilem in

nisi alicnigenas

quamdiu

SUNT

QVJE

PARIANT, ET QU*: SPIRITALIA OU/K AD VITAM DUCANT.

Mittii

LXIV.

inimicitice

animosilales

conlcnliones

provocaliones

wniula-

simullalcs

dissensiones, liofrescs, invidice, ebrietates, comessalioncs,

Ei

prwdico, quin qui talia iiguiil,

Dei non possidebunt. Fructus nutein spiiiliis

el liis similia ". Qua;''''

regntm

LECTIONES VARUXTES.
"

"

Ueccpisii boiia Lmn. \C. 1.

Lazarus auteni mala NC. 1, i.
'
Hic la,'iauir l.nin. Cott. Hic quiescit Bod. l.Hic cousol.itiir liod. 2. Corb.

Ciii volel Tltu. Corb.

"
Boatior Bod.i. NC. 2.
P Permaiiseiit. Item de hoc ipso ad Corintliios prima

i"

''

Na/arxi

.\p|ir('lii'.ii(leiis
<

Bod.

iiiaimm

Klovavil Thii.
lUini 1'uulus Uod.

l.in.

-2.

'

SC

Musciinilaui
AlliMiam iixorem Hod. 1, l. Voss. 3. Tliu.
Aocipialur Rebccca Lam. Liti. NC. 1. Bod.

I,

'"

2, 4.

^
Lain.

I.in.

AT.

1.

Bod.

2,4.

Thu.

Corfc.

Adlirel

iiio-

Se conjungiinl Cotl.
" Ihio
s|iiriui suut Colt.
^
Luiiiiiii Voss. 3.
^
Eniiii advorsantiir Voss. 3.
'
Fornicalii), impiidicitia Coll.
'

Miilior alligala osl VC. 2.

l.ihcrata ost, ciil Voss. 3.

4.

'

ilialKili Coll.

-i.

Qui cong;lutinantur;}od.2,

retrici Voss. 3.

Tltu.
'

I.

Colt. Vnss. 5.

Aulcrre possiiimis Ilod. 1, i, 3, 4. Tltu. Lam. Yoss. 5.

Aiirerrc fiolcTinius Colt.
'
Inridunl iii laqiiiHis triualiunum Corb. lu laqucum
(liaboli

1, 3, 4.

1 Tollain membra ChrisU CoU. Auferens ergo Bod. 2.

"
Meiiibra iiierelricis lurnicaria: Lam. NC. 1. Bod.

Tliii.

'

1, ,

.EmiiliUio. ira, rixa, animositatos CoU.

Siinilia. Oiiia

qui

talia agtuil

Lain.Lin.NC. 1,2. Bod.

Thu. Corb.
lib

Prajdico vobis sicut i>ra;dixi,quia Co.

STEPH. BAL1]Z1I NOT^.

C,vp.
ni-;

LXI.

Diiorei

Percepisti bona.

in llnmiliam

Viile nnias Kronloscxiam Chry^ostomi nrf po-

pnlunt Anliocheiiitm.
Cap. LXlll.
Foriiiciiiioiiit, Aliquando foniicatio
abusive siiinitur, ul apud Gratianum, 51 , qusDSt. 1
cap.

//nc

rn(io/;^,uhisocuii(lxMiiipiia-diciiiiiur

esseveie/brnicatio, ei mox additiireain fornicaiiouein esse honcsum. Qiiod vorum c^t. Et Uiincii Micliael Siricius
Ikcc vcrba, ul siilent advcrsarii cailibaliis
cloriconiin,
ut teluin ailvcrsiis niorcs iiostros avide
in
arripiiit

pMif.tioiie libri qiiein sciipsit de 1'xore uim lunlum

liubenda, iit osleiidercl aliquam iiiler iioj o.ssc Iio-

iie-inm sconaiioiieiii,
adeoqiie sconaiionem ex scn'
leulia iiostru
iion osso. scj virtiiiein.
pcccaliiiii

Oii,'

dicia esse

inagna vi intemperanti:e palam est lociis

enini illeid non evincii, seil tanliim eam viveiidi coiisiiotiiillncm csse lioncslain (piani aiictor stiidio piidiciiiae vocare voluii roriiicatiiniem, tameneisi vcri!
fornicaiio uoii sit, sod legitima inaris ot feminaccon:

jiinclio. Naiii ei

iii

ct

caiiouibiis sancii Pairicii episcopi

Pceiiiieiitiali, Fulbcrii, episcopi

Carnoleiisis, vocabuliiiii foriiicatiouis suinilur pru
aciu ipso cociindi generaliier. Et saiictiis Aiigusruiiis
iii
capilc sexlo libri de ISono conjuijati, ait iii ipsa
iiiimodcraliorc exaclioiie debili carnalis, etsi cos
pravi inores ad talcni conciihilum impelluni, iiuptias

lliheriioriim,

tiiiieii

iii

ab adultcrio seu rornicaiionc ilcfendere.

TESTIMONIOIIUM LIBER

709
esl clinrUas,

fidrs, in(insuelni!o

pax, maguanimilas, bonitas,

conlinentia, castitas. Qui enim sunt

caniem stiam crucifixeriml cnm

Christi

cupiscentiis

i'

'

gaudium,

LXV. OMNIA

In

Epislola Pauli

DELICTA

Paulus ad Tbessalonicenses
vobis

BAPTISMO

IN

ab eo qui

ETCONTRA DISCIPLINAM

(Gal. v, 17, 19-24).

C\P.

recedendum

c\v. Lxviii.

"

inordinate

P VIVIT.

con-

el

viliis

770

111.

nomine i Domini

in

Prwcipimus auteni
Jesu Christi, ut

nostri

discedalis ab omnibiis fraliibus ambulaniibus inordinate

DEPO.M.

non secundum Iradiiionem quam acceperunt a nobis

(II Thessal. iii, 6). Item in Psalmo xlix : Si videbas

et

formcarii

ad Corinthios

neque idolis servientes

'*^

ncque molles,nequemasculoriim

piima

aduUeri

neque

C\P.

qnidem fuislis; sed abluti esds, sed sanctificati estis

in nomine Domini Jesu nostri Christi el in Spiritu Dei

CAP.

In

me
DEI

ECCLESIASTICIS

IN

adulleris

'

lENTIA MUNDI NEC

SAP

IN

PRiECEPTIS OBSERVANDAM.

inaiiis

ad

ELO-

IN

FIDE CBUCIS ET

IN

qui pereunt

est.

esl

prinia

.Visit

in sermonis sapieiitia,

Verbum enim
aulem

iis

Scriplum

Corintliios

non

crux Chrisli.

fiat

iis

Dei

Et dabo vobis pastores secundum

.\pud Hicremiam
cor meum, et pascent oves pascentes s cum disci-

Pauli

Epislola

Christus annuntiare

esi

SED

VIRTUTE CONVERSATIONIS.

IN

9-H).

DISCIPLINAM

LXVi.

NON

LXIX.

QUENTIA ESSE REGNIM DEI

nostri (I Cor. vi,

cum

et

eo,

portionem luam ponebas (Ps. xlix, 15).

makdici,

regnum Dei consequeniur. Et hwc

''

raptores

cum

simul currebas

furem,

appetitores *, neque

[ures, neque fraudalores, nequeebriosi,neque

neqtie

Neque

enim

salvanltir

qui

virlus

Perdam sapientiam

ne

crticis sluUitia

sa-

plina

Hier.

Pioverhiis

IS). Iiem apiid Salomonem in

ne neglexeris disciplinam Dei, ne-

iii ,

Fili

que defeceris ab eo correptus.

(Prov.

corripit

''

Contincte

H, H).

iii,

Ileni

ne forle

disciplinam,

ii

slultiliam

Domi-

et

At quid exponis

asswnis lestamenlum

meum

odisti disciplinam, et

abjecisii

qiii abjicit infelix est

C VP. LXVII.

tulem

serinoiies ineos relro? r,

(Sap.

ii,

ad

i'aulus

duin

Timoiheuin
'"

in

prurientes

quidein

audiendo

audiliim

II).

secunda

rcrieniur

(1(

Dei sapientiam

ad

et

Grwcis Chrisluin Dei

(I Cor.

enim hujus niundi

:

stullitia
'''

18-20).

ii,

"' *'' "P''^"*-

^''-

estapud Deum. Scri-

sapietites in astutia ipso-

Et ilerum:

sapienlium

sapienlem se esse in

pi^ial

lleprehendes

vir-

,17-2i). El ilenim

"'

Doniinus cogno-

qttia sunl

stiiUw^'^ (Ps.

teiiipus

CAP. LXX.

PARENTIBU8 OBSEQUENDUM.

magisiros

aulem

fiibulas

per

Quoniam

xciii, 11).

sed secun-

sibi

crcdenlcs.

"""[" /^f.;"'

'"""''",

rum([Cor.

InEpistola Pauli ad Ephesios

scalpenles aures. Et a veriiale

averlent ",

Tiin. iv, 3,

Lrit

suslinebunl ,

complacuit Deo

''

vitcogitaliones

coaceivabunt
,

salvnre

^""'' ''"'"'" *'''?""

pientia

QUOD DISCIPLIXAM SANAM

sanam doctrinam non

sua desideria

et

"<:*"'.

ASPERNATURI ESSENT.

quiindo

Deum,

prcedicationis

ptumeslenim

PR.F.DICTLM

in

sapientiam

'""'

Oim-

(Z'.XLix,16, 1-).Itera inSapieniiaSalomouis:

plinam

"

hnjus saiculi ?

sapieniiam hiijus mundi?

sapienlia Dei non
cognovit

aulem vocatis Judwis

ipsis

Tu aulem

per os tuuin?

Deus

desiderant >', et Croeci prudenliam

quwrunt. Nos autem prwdicamiis Cliristuni crticifixuni,
Judwis quidem scandalum, Gentibus autem stulliliam.

nieas ^,

juslificaliuiies

"

conquisitor

"

Vbi

reprobabo.

Judmi signa

infaluavil

niuiidus per

el

lem dicilDeus

scriba ? ubi

Nonne

pereatisavia recla K Cum esarseril cilo ira

cjus super vos , beaii omnes qni confidunt in eo
Ps. II, 12 ). Ilein in Psalmo xlix
Peccatori au(
nus,

sapieiis ? ubi

diligit

Psalmo

in

irascntur

prudeniiam prudenlium

Quoniani quidem

enim Deus

Quem

pieiitium, et

cstoie pareiitibus veslris.

con-

patrein

4-).

luum

el

niatrem

Hoc enim
<-'<>

Filii,
cst

obsequenles

juslum.

luam, quod

Honora

tnandaluin

esl

LECTIONES VARIANTES.
"

Pax, paiienlia, benignitas, honitas Cott.

* Fldos , modeslia mansuetudo, oonlinenlia
diioclio, ;Ldvorsus hujusniodi iimi est lex Colt.
Cniii passlonlbus ol desideriis Colt.
,

1 Vobis, fratres, in
,

caslilas

Masc^ulorum coneubitores

l.ain.

\C.

I.

Ncque

'

Ilod. 1,2. Cott.

l'ss. 5.
'-

rcgnum npi

rapaccs

Colt.

NC.
^
^

Sed sanclilicati sed jusll(icali l.ain. Lin. fiC. \, 2.

8 Pasccnl Yos cuni disciplina Coll. Vosa. 3.
f

Ii

(|uid Vuss. o.

Proiccisli... post le Colt.

">
Desideria amliiilantes Lain.

"
"
!'

1.

avprtiMilcs Lam. Bod. 2. NC.

Inonllnate vadil Corli.
Disclplinam Dei vivit Lain. .VC. 1.

Audilmn

crucis.

Bod.

ei

Thu. Corb.
Conquisitor hujus niundi Lam. NC.
1.

\.

Thu. Corb.
i.

Lam

2.

1.

SliilUim fecil saiiienliam Colt. Voss. 3. Stultitiaiu fecit

1.

^
Qiiaiidoqnidcm sapientiam Dei non co,i:;novlt nuindii
per insinientiam suain; placuit Deo per slultitiam. Lam,
NC. 1 Bod. 2. Por sapiontiam siiam Cott.
y Sigua
pctunt Bod. I. Voss. 3.
^

Grajci sapicntiain (lureruiit Cotl. Voss. 3.

.

1.

Corb.

''''

(IJ
<="

STEPll.

Verbum enim

I, 2.

"" Saiculo huic stullus lial Bod.

1, 3, -1. Voss. 3.
ih
Reprehondeiis Lin. NC. 1 lloprehcndain Hlorel.

NC.

NC.

Lam. NC. I. Thu. Bod. 1, 2, 3,

Inter mooclios Bod. i. Cum nioechis paniculam
Conourrcbas

Dens Bod.

ApprobiMidite disripliii.iin l)od. 2.

Pereatis a via justa Coll.
Kcliccs omiics qui coulidunl iu eiun CoU. Corb.
Dixit Deus Qtiarc tu uarras justilias uieas CoU. Ut

Lin.

Sic Grwca, Lam. Lin. NC. 1. Bod.

Yoss. 3. Imii). omillunl Domini noslri.

'i

nomine Lam.

Sapientum homlnum Lam.

Quia snut van;o Boil. \
Et inatrein, quoU Bod. 1, 2,

BAHZIl NOTiE.

Vide Massiietum ad librum primum Irensci, pag. i".

4.

m longams A

nl benetil tibl cl

in promissione ",
terram
(Ephes. m, 1, 7, 9)iujier

primum

%KV.

LXXI.

mS

Et

(I

mitlere'^ filios reslros, secl nulrite eos in Hisi-iplinn

et

ui

Peccanles

metutn habeant

cceteri

ei

Tim. V, 20).

CUM II^RETICIS NON LOQUENDUM.

LXXVIII.

ttem devila

scieiis

post unatn correpiio-

quoniam pervertus

kujitsmodi et

esl

a semetipso ditmnaius(Til.

10, l1).De
hoc Ipso iii Epistula Junnnis : Ex nobis exierunt sed
nen (nerunl ex ttobis. Si etiim luissenl ex nobis , niansissent utique nobiscuni(l Joan. ii , 19). Ilcm ad Tipeccat,et est

PLCS 00-

AdTilum Ilwrelicumhominem

i)i'

LXXII. SERVOS, CUM CREDIDERINT

CAP,

"^

ottinibus corripe

CAP.

irnnindiam

rtolile in

palrea,

correpiione Domini (Eplt.-

ad Tiinolheum prima

In Episloia Pauli

PATnES'' QUOQIE ASPEROS

illic:

PECCANTEM PCBLICE OBJimCANDUM.

lxxvii,

cap.

coram

ESSE CIRCA

FILIOS NON OPORTEnE.

Iiem

CVTRIAM

IHVl

yjl

iii,

HIMS CARNALIBDS SERVIRE DEBEIIE.

In Epislola P-iuli ad Epliesios

Servi

cum mcluil tremorc"^

miait carnalibus
cordit

vestri sicut Chritlo,

qitmd

hominibut

obeditedo-

f,

non ad oculum

placentei

sed

moihenm

elinsintplicitate

iervienles

Dei.

servi

qunsi

(\lTim.

secuiida

CAP. LXXIX.

lii

ESSE DEBERE.

Epislola Joannis

Si cor noiitmm noa non repre-

hetidal, (iduciam habemiis

Iiem

illic

i?

Et vo

^
Inxantet iracundinm

domini

est

non

(Ephes. vi

esl in

CAP. LXXIV.

in calis,

VIDUAS

In Epislola Pauii ad

1,

7, 8

'.

5).

Et

Cum enim
,

Tiiii. v,

gUOnCM, ET MAXIME FIDELIUM

cala

e.ccitavii

CURAU

De

II). Iiem

Domiiius Saiunan
'>

XIII

(Joan.
biis

Cor

27).

rcgis in

NISl

iii

duta

nisi

esset

Hasilinn lerlio

Evaiigelio

Et

Rcg. xi ,
lunc dia-

(III

prius Oeus periiiisit..ct

in

Nttllam
tibi

Dominus

'

^
()uo<i facis fac celeriua

Item apud Saloinonem in ProverDei (Prov. xxi, 1),

manu

ct

LXXXI.

CAP.

MERCEDEM MERCENARIO CITO REDDENDAM.

Si paIn Levilico

cos cjiis (Malth. x, 25) ?

apttd le

Non

usque

in tnane

CAP.

LXXXII.

AJOKEM MATU NON TBMERE ACCU-

LXXVI.

Salomotii

ipsi

liciiit

Iremfamilios dixeruni Beetzebub, qnanio ningit domesti-

CAP.

qttis

inundo

HOMINEM

IN

dixil Jesus

ine

(Job II, 6). Et

anle pcrinisit, diccndo Judx

bolo

lioc ipso apud Esaiam : Si videris niidum, vesti,

domeslicot seminis tuinondetpicias " (/sa. lviii, 7).

Joannem

potestatem adversits

liaberet

desiiper (Joan. xix

De

domeslicis in Evangelio diclum est

NIHIL LICERE DIABOLO

In Evangelio

11).

8),

(|nilMis

et

(Ps. xxiii, 3, i).

25). Itcin in Job

deterior in^deli (l rini. T,

iiul

lnnoceni ntanibus

sattctu ejus?

Psalnio

lii

Doinini,

ei esi

nioniem

in

DEliS PERMISRRIT.

Si qiiit aulcm
Aposlolus d Timolheum prima
sitoiutn, et tnoxime domesticontm , tion agit curam , fi,

CAP. LXXX.

delicalte

habeiiies judiciuin
{

corde

PLDS UNUHQDEMQOE HABERE DEBBRE.

dem denegal

Quis ascendel

est vi-

ilcriim

"'

pe-

Viduas ho-

el quodcitmqite

iiiam ipsiDeitm videbunt (Mutih. v, 8). Iiein

XXIII

Tim. v,

in Cliristo tiubere volitnt

LV.

el ipso-

Quce autem delicata

ad Dettin,

in
accipiemus ab eo (I Joan. iii, 'i\). lloni
"
muiido
Beati
Mailli%uin
corde, quoEvangclio cala

lieiiiiiui

).

quoniam priinam fidem reprobaverunt

GAP.

'

eos

exceplio persotiarum

Timolheum prima

Juniores autem vidiius praieri

[ueritii

el

ad

faeile

PBOBATAS QUASQOE^nONOBANDAS.

vivens ^ mortua esi

eadem

siubit in loco

tiora ijua vere sunt vidttx.

dua

scienles duia et vesler

rnm Dominut
illo

ET

IMPETRARE.

ITEM DOiimOS MITiORES

CAP. tlXIII.

cancer serpil

ut

INNOCENTIAM FIDENTER PETERE

VI, 5).

(Ephet.

Setmo eorum

II, 17).

SANDDM.

dormiel
'

merces merceiiarii

tui

(Levil. xix, 13).

NON

AUUURANDUM.

D
.\d

Timollieiim prima

ciisationetn

tie

Advcrsus inajorem nala ac-

receperis (I 7iiM. v, 19).

In Deuleriinomio

Non

oHiineiiiini "

tieqtte

atigu-

remitii (Deitt. xviii, 10).

LECTK)NES YARIANTES.
*
t

'
il

Frimum

In rcpromisslone Lam. Un. Bod.l, 2.ro$s.5.

Parentes qnoque Bod. 2, *.
Vos paires Tlin. Kosi. 5. Corb. Parentes Oxon.

Iracuiiiliam

'

provocare tiC.

1.

Cum disciplina Cott. In disciplinam

Lmn. Bod.iNC.t. Yoss. 3.

el corrcptionem

Scrvi Christi l.am. NC. 1, 2. Borf. 1, i, 5, 4. Toss. 3.

K Ilcm illic desunl in
illic Iratispointpressis, qtut;toccm
nmn. Beslituo ex iMm. NC. 1. Voss. 3. lin.
f

>

'

Uemiltinles iracuudiam Lam. Cott.

tl vpslruiii insorum Foss. r>.

apuu illuin AC. %

k Viva morlua esl Bod. 1. 4, Corb.
I

Non

esl

Adolescenlesaiilem vlduas rtcviia Cott. Oroittc Voss. 5.

0elicaia> fuerint Benev. lam. NC. 1. Bod. 1, 2,.5, i.
In deliclis fiierint Voss. 3.
"
Oospcxcris Bod. 1. Voxs. 5.
"
Felices raniido i((m. Tlm. Corb. lin. NC. l. Bod.l,
"

2, i.
I'

Miindus corde Bod.

omnibus prius Deus 1). SC. l. Bod. 2.

Anle prajmoiuiit Bod. 1.
Fac velociiis Lam. NC. 1. Bod. i. Cotl. Velociter Lin,

"
"

Citius
'

"

i.

lii

\C.

2.

Hod.

3.

Usqiic ad Hod. 2. Usquc manc Hod.

Ominaberis ne^jue auguraberis Cott.

I, 4. Cott.

TESTIMONIORU.M LIBER

77.1

CAP. LXXXIU.

In Levilico
vestri {Levit.

CIRRUM

Non

CAPITE

facietis

lUDEXDUSI

NO.N

'
.

corrumpetis

efficjiem

"

Inquil Aposlolus

vestrce

Cum

quin

vlior

'"

Thess. iv, 6).

(I

Dies Domini,

dixcrint pax!>

Levit.

repentimis adveniet interilus

XIX, 27).

Aclibiis

SURGENDLM CUM EPISCOPOS ET PBESBV-

LXXXV.

omnibus

CAP. LXXXIX. SUBITO VENIRE FINEM UUNDI.

NON VELLENDIM.
barbce

negotio fralrcm aiium

in

his

ita veniet ".

Non
CAP.

Dens de

\i\, 27).

CAP. LXXXIV.

'

circumveitire
cst

cirrum ex coma capitis

IH.

siciit

firmitas

furin nocle,
lunc iHis

'i
,

^'

2). Ilein

(ITIiess. v,

ia

Neino

polest

cognoscere tem-

quce Paler

posuil

in

Aposloloinm

pus aut lempora

cl

sua potestale

TER VENIAT.
{Act.1,1).
In Levilico
bis

[acie senioris

'"

personam

honora-

el

exsurgei,

<^

presbyieri

LXXXVI.

CAP.

CAP. XC.

UXOREM

xix, 32).

{Levil.

- - SCniSMA NON FACIF.NDUM

ETIAMSI IN

A VinO NON RECEDERE

RECESSERIT

AUT

SI

INNUPTAM MANERE.

Episidla Pauli ad Corinihios priina : lis autem

nupscruul prcmpio non ego sed Dominus uxorema viro non separari', si autem recesserit ", manere
Iii

UNA FIDE ET

EADEH TRADITIONE PERMANEAT QUI

IN

qiia:

RECEDIT.
j}

In Ecclesiaslico aptid

*"

periclitabitur

S.ilomonem

in eis,siexciderit

Scindcns ligna

ferrum {Eccli. x,9).

in Exodo
In donio una comedetur, non ejicietis
domo carnem furas {Exod. xii, 46). Itcm In Psal-

Item
de

mo

cxxxii

Ecce qnain bonum

<^

me

versus

unum

in

fratres

Evangelio cala

quam

cxxxii,

jiicundiim

innuptam'', aut reconciliari viro,

in

I).'Iiem

et

{Matth. XII, 50). Iiem in Epislola Panli ad Corinlliios priina

Obsecro auiem vos , fratres , per nomen
:

Domini
non

nostri Jesu Clirisli ut

in

el

Ilein in Psalnio lxvii

>

in

domo

Deus, qui inhabitare facit una-

XCl.

POTEST SUSTINERE.
Pauli ad

In Epislola

vos non occupnbil

>',

nisi

SIMPLICES CUM PRUDKNTIA

FIDELES

Evangelio cata MattluTium

Tentatig

cum

possitis tolcrnre (I Cor. xi

CAP.

sed

leniatione eiiam evadendi facuUateiu,

XCII.

ul

5).

NON QinCQUID LICET BSgE FACIENDUM.

Paulus
cent

Epistola ad CorintUios prima

iii

CAP.

16). Et iteriim

fatualum

Vos

'

fiieril

in

ut projiciatur

(I

Cor. vi

quo

foras

et

PR/EDICTOM QDOD

XCIII.

li-

sed hon

11).

In Episiola Pauli ad Coriiilliios

Estote prudenles sic-

eslis sal lerrm.

sfitielur?

Onmia

sed non omnia expediunt. Oninia lieenl

H.ERESES

FUTURjE

ESSENT.

siinpHces sicut coliimbw {Maith.

et

serpentes,

si

Corintliios priina

hnniana. Fidelis autcm Deus,

'
qui non paiieiur vos tentari super quod
potetiis

faciet

ESSE DEBERE.

ul

virum uxoreiu non

et

TANTUM tNlMQUEMQLE TENTARI QUANTUM

omnia mdiftcant

(Ps. Lxvn, 6).

GAP. LXXXVII.

In

sinl in vobis schismaia, silis

eodem sensu

ninies

ipsuni dicatis

omnes,
aulem compositi s in
eadein senlenlin { I Cor. i , 10 ).
icl

CAP.

''

Qui non est mecum ad*

qui mecum non colligit spargi

Mattli;iciHn

est,

{Ps.

et

diinillcre^ (I Cor. vii, 10).

habitnre

el

x,

Si autem sal in-

Ad

nihil

conculcelur ^

valct, ni-

prima

Oporlct

et

hcereses esse, ut probati

manifesti sint in vobis (I Cor.

XI, 19)

CAP.

XCIV.

CUM TIMORE ET nONORE EPeARtSTIAJI

hominibus

ab

ACCIPIENDAM.

{Malth. V, 15).
CAP. LXXXVIII.

FRATREM NON CIRCUHVENIENDUH.

ad Thessaloniccnses priina

lu Epistola Pauli

In Lcviiico

ex carne

Jion

.iiiima

aulem qumcumque manducaveril

,
qiiod esl Domiiii , et im-

sacri/icii salutaris

munditia ipsius super ipsuin

esi

peribit

anima

illa

de

LECTIONES VARIANTES.
"

2.

Cirrum non habendum, Sic Thu. Corb. Lam. NC. \,D

w:..
n
A
a
r
...i.i.....
...
;._ r_ r ...;
I.in. Bod. 1, 2, 4. Impressn addiml in eapile. InLeviI

tico.

i- A iile

"
"

h HonoriOcabis
personam Colt.
Presbyteri lui I!od. 2.
(l
lil quid bonum et voluptabile Ilenev. Lin. Uod. i.
'^

Lt

'

Non

.\(jn

liatjitenl

Bod.

iiisi Paler solus addil Colt.

f Dixeriiit Jiomiiies
|iax Bod. 2.
1 Et securitas Bo(t. 1.

1, 2,

*.

NC.

i, 2.

Unius

m(jris iu

Bod.

domo

1. Voss. 3.

Cott.

Sal evanueril Cotl.

Ad nihilum NC. 2. Valel ultra Lam. NC. 1. Bod. 2.
k Nisi
projici foras el coiiculcari Bod. 4. Thu. Corb.
Voss. 5.
i

Noli circumvenire fratrem luuiu

Augcli

"

Su|jerveuiel iuleritus Ltnn.

Momenla aut leinpora Cotl.
iVon discedere Bod. 2. Cott.
"
Discesserit Cotl.
^
Iiinuptam pcrmanere lam. NC. I. Bod. 2.
^ Vir
uxoreui iion dimitlal Lam. NC. l. Bod. 2.
J
Occupavil Oxon. Occupabii Thn. Corb. Aiiprebendil
^

2. Lin.

'

cougrcgat CoU.

K Sllis aiiteni perfecli

li

Lam. Bod.

Fiuem mundi. lu Evaiigelio ii)i. N. 1. Bod.

Diem autein illam et lioram nemo scit, iieiiuo

Cffiloruin,

2, i.

colligil, dispergit

circumvcuiret CoU.

noquis
m ir:...i-?.
^-..

Vinde\ Coll.

Lam. NC.

i.

Bod.

Bod.
^

2,

I.

Soper

id

Bod. Lam. NC.

1.

STEPH. BALUZII NOT^E.

Cap.

LXXXIU.

Cirrum. Laacus

Casaubonus

in

aniinadversionibiis ad libruin sccuiiduiiiSuetdiiii , ait

lianc votcni griecaiu noii essc, sed Alcxandrinoruin,

III

alia inulia in
intcrpretalione Biblioruui

Cllicuni Phasalitaruin.

gr.cca, vcl

DIVI
pupulo suo [Levii.
liia

VII,

mini iiidigne, reus

Oiberil

'<iul

piiiiem

erit

ad Cutiiiiliios pii-

Ittiin

^O).

Qukumquc cdmi

el

corporis

CYPRIANl
t.U'.

Domini

smujuiiiis

"

CONVIVENDLM

In Epistola

MALOS ALTEM

''

(Rflm.

CAP.
rroverbiis

in

AV

adduxeris

impiiim in habilacutum jnsloriim (1'iov. xxiv, 15).

liein apud fmiideni in Ecclesiasiico : Viri justi sinl

convivw (Eccli.

libi

ix

Luiiye ubesto

liera

iliic

beiite

occidendi
43).

tx',

rum,

Ilem

12).

<

non

el

Iiem

el qiii

Ei

2:i).

ilcriiin

iliic

ab

lioiniiie

siispicaberis limorein

Bealus

<>

invenit

qiii

Sepi aures tuas spinis,

XVII

Cum

justo justificaberis ', et

cente innocens eris

et

cum

ei noli

in

cum

siiiue (I

FACTIS, NON

Apud Salomonem

viro imio-

essein Ungua lua.et inutilis

luis

{EccU.

Non

IV,

'.

Teinissus

et

in

(Roin

II,

sed

15). Iiem

mei doinum

I'alris

maximus vocabilur in regno cmlorum (Mallli. v, 19).Ilem illic Omiiis qui nudit verba 11! et [acit ca, similabo eum virosapiinli qiii wdifi[cceril el sic docuerit,

leciimsitin

tiia"^

yriUium Dei per pccuniam

gralis diile {.Mallli. x, 5). Ueiii

-.Gratis v

Evangelio

iii

illic

Do-

doinum

el

fecisiis neyolialionii,

Qui

siiilis,

ad aqiiam

vadiie

pecunia

M, iiiiimm

et

iu

(isa. lv, 1;. Itcni

siiie

dilatem;

el fiiiis.

sitienli

Ego

ero ejus Deut,et

et

el

el bibite

'i

Apocalypsi ; Ego
dabo de fonte uquw
'

eoruin lixre-

ei

ille erit inilii fdiiis

(.\poc.

XXI, 6).

Qiii

Fecunia

"

(Act. viii, 20). Ileiii

SPIRFTUM

C.VP. CI.

SANCTUM

IN ICNE

FREQUENTEIl

APPARUISSE.

legis juslificabuiUnr

(aclores

Evangelio caia Maiilixiini

in

12.).

ii.

accepistis,

apud Deum

quolquot in legc peccaverunl

vila graiis. Quivicerit, possidebit eu

in serinone est

suiit

Qiiolquol sinc lege peccave-

; el

judicabuiilur (liuin.

llem apud Esai;:m

regnum Dei, sed in virtute ( 1 Cor.

Non audilores leifis justi
20).Ilcm ad Ronianos

IV,

peribiinl

quotquol non habetis pecuniam,fiuntes einile,

opeiibus

54). El Paulus ad Corinlliios priiua

POST

I.EGIS

orutionis vvs fecislis speliincum lalrunum (Joan.u, 16)

ciiains

f<oli

VEL

possideri

uium

VERBIS, OPERANDUM.

in Ecclesiaslico

el

"

Cor. xv, 55).

"' CAP. XCVI.

'

perdiiionc, quia exislimasli

audire

Corrumpunt ingenia bona confabidaiiones pes-

TEMPOKA KUTURUM,

LEGLSl

In Aclibns Aposioloriini

(Pt. XVII, 28). Ilcm in Epislola Paiili ad Corinlliios

l>rima

esl

CAP. C. GRATIAM UEIGRATUITAM ESSE DEBEHE.

Psalmo

perverso perversus eris

A.ME

Romanos

ad

per lcyem

Ibid.

xxv

(Ibid.

.EgLlTATIS

runl, sine leye

amicum ve-

lleiii

imguam nequam{Ibid., \t\\u, 25).

mala

quoriiin condemnnlio justa

JLDICIUM SECU.NDUM

XCIX.

P.iiilus

/i-

Ita-

potcsiniem

enanat juslitiam auri audienti

illic

Amicus

Faciamus

R(ini;iii((s ;

HOYSEiN.

viiaiet immorialiiaiis (Ibid. vi, 16).

delismedicamenlum

8).

III,

VEL

ad

Paiili

bona

vciiiuiil

VITANUOS.

Apnd Siilomonem

SON

JA.M

DERERE.

duin

BO>IS

XCV.

CATECIMINLU PECCAnE

.\C\lll.

calicem Do-

(lCor. XI, 27).

CP.

776

Iii

Exodo

Et mons

'

Sinii fiiinabal

lolus,

quoniain

desceiiderat Deiis in eiiin in iV)n(;(a;(<(/.xix,18).liem in

Aciihus Apostolornm: Et faclus

est siibiio

de ccelo sonus

domum suamsuper

cavit

pelram. Descendit pluvia

vcnerunt flumiiia, flnveruiil venii

mum

illain, et

non

cecidil.

Fundata enim

petram. Etoinnis quiaudit verbu mea,

et

fuit

non

tiiper

facil ''ea,

domitm suamsuper

similttboeuinvirostullo quiwdificavit

arenam. Descendit pluvia, veneriinl flumina, (laverunt

impegerunl in domum illam, et cecidit,
ruina ejut magna (Matth. vii 24-27).

venti el
la eit

et fac-

enim venit

impleti sunt
sacrificiis

omnes Spiritu

et

iii

ne differia

iraittius

Ne

lardes con-

de die in diem. Subilo

saiiclo

quiccumqnc accepla babebat Deus, descenqiii sacrincala consumerei (I Ileg.

xviii, 35).

Exodo

Iii

In flammaignis apparuil An-

getus Domini de rubo (Exoi.

Cll.

COBREPTIONEM
AUDIRE

Apud Salomoneiii

Ecclesiasiico

viswsuntillislinguw divisw

unuinquemque illorum ; ct
(Acl. ii,2). Item in

iii

debat ignis de coelo

CAP.

PROPERANDUM.

Apud Salomonein
ad Deuin,

quusi ignis, qui

el insedit

ET AD FIDEM ET AD CONSECUTIO.NEM

CAP. XCVII.

verti

cum in quo erant sedenles^^.Et

?,

impegerunt in do-

et

loquasi ferretiir flalus veliemeiis, el implevit lolumilluin

iii,

2).

BONOS QUOSQCE''

LIBENTER

DEBERC.

in Provcrbiis

Qui

corripil

im-

j) p,,^ odietur abco. Corripe sapientein, el diliget te

iprov ix

=^

8).

(Ecctes. v, 8).

LECTIONES VARIANTES.
"

Cum

Convonieniliiin

SC. 1. Voss.
Mor Man.

bonis Lnin.

< 0(;cideiidi.
llciii illic I.imi.

1, 2.

.l.

Hod.

1, 2, i.

Tlm. Corb.

1'erverteris

1>

i
i

Non

CM.

De!5cendeninl

riluvia;

Lam.

Oxon. Non facil Lam. Lin. SC. 1. Voss. 3.

Differa.s dicm iu diein Lam. Lin. NC. 1.
Ira illius, el ia temporc viudicix disiierdcl, te Lin.

Colt.
k
1

Liii.

K Asceiideriini venli
JiC. \. }>od. 1.

"
"

l Fclix
(lui invenit Bod. i. Tliu.
' Ciiin cleclo
clcctus eris Lin. Cutt.
'

Bod. 1,2,

" Tccum

fa(!ial

M.ila, ul veniant Doliis bona Lam. NC. 1.

Quotquol inique pcccavennit, iniquc Lam. Liu. .VC.

i.

Voss.o.

Bod. 1. Voss. 5.
Qui a^stimasti Cott. Exislimasli te iMin.
Possiderc Lam NC. 1.
Quod graiis a(M;n|iislis Cott. Bod. 3.
sil in

iiitcrjtum

NC.

1.

Emitc et edite Coll.

Possidehil lisec Cott.

In niium Bod. 5.
'
Funiigabat lolus Coll.
" Scdeiites
Apostoli Lam. Bod. 2. NC. 1,
'
i. Coll.
Bod.
"

Bonosquoque

1, 3,

Et diligei te. Item in Psalmis Corripiel

increpabit nie in misericordia sua Bod. 3.
:

me justus

et

TESTIMONIORLM LIBER

777
C\P.

Clll.

A MULT1LOOUENTI.\

Apiitl Saloiiioiieni

Ex

Abominatio

est

Domino

labia

simiis [Kccli.

mendacia [Prov.

xii,

JVDICARI DE

S^CULO

HIS QUI IN

IX

tentes

Iiem

in

liis

qui

Exigiio enim conceditur misericordia, poauteni potenter tormenta patientur (Sap. vi, 6).

Psaiino secuiido

iii

'

einendamini

Owi parcit baculo '', odit filium

Ne destiteris
parvulum
24). Et iierum

Judicium dwissimum

fiet.

Kt

nunc, reges, intelUgile

qui judicatis terram (Ps,

10).

ii,

i^

(Prov.

XIII,

CAP. CVI.

Apud Salomoneni

INJURIAACCEPTA, PATIENTIAM TENENDAM, ET

B

'.

"8

Ne dixeris, Ukiscar me de inimico meo, sed siistiue Dowinum ut tibi aiixilio sit (Deiit. xxxii, 55). llem
Iflilii

(Rom.

XII,

19). Ilem

Apud Salomoneni
ne

extollaris

NoU

(Prov. xvii,

bas, el

De nullo male

loqui, nec Utigiosos esse (Tit.

i"
:

manu

CAP. CXIV.

Proverbiis

in

In

12),

DUM

Psalmo

in

dispu-

Jbb

apiid

polentis, et pupillo cui

Os vidum

non

benedi%it nic

Psalnio lxvii

CARNE EST

IN

f|uinto

Apud

vi, 6) ?

(Ps,

exomologesin

foveam

Qiti fodit

liem

Iiem

Pairis or-

lxvii, 5).

EXOHOLOGESIN FA-

QUIS,

r.

alibi
:

et ft-

CERE DEBERE.

NON ESSE PROXIMO INSIDIANDUM.

Apud Salomonem

vobis, et peri-

et venite,

viduam,
17).

i,

auxiliatus sum.

adjutor

bitur libi

CAP. CVIII.

justificaie

Conservavi egenmn de

2).

iii,

f, et

pbanorum etjiidicisviduarum(Ps.

Iiem fn

(Ps. xLix, 21). ItemiiiEpislolaPauliad Colossenses

iit

erunt conjuges vestrw viduic,

(Isa.

(Job. XXIX,

diligere de-

9).

(t

adme,exaudiam

animo

irascnr

temus, dicil Dominus

erat

Sedens adversus (ralrem tuum delraheadversus filimn matris tum ponebas scandalum

PsalmoxLix

vos gladio

ct

Omnem

Si autem vexave-

vexabilis.

eos '\,etvociferunl/:s e.vclainaverint

Judicate pf.pillo

DETRAHENDUM.
:

orphanum uon

et

Attissimi v,

et eris veliit filius

Ui vestri orpliani (Cxorf. xxii,22). Iiem apiid Esaiain

super eos iram nieiim

Provcrbiis

iii

obedieris (Eccli., iv, 18). Iicm in fexodo

mam

8).

NON

si

excliimationes eorum,

Exspecta me,

congregaliones gentium

effmidam

el

CAP. CVII.

trahere,

So|ilioiii:\m

meum ad

qiianiam judicium

III,

apud

pro viro niairi illoriim

riiis

Dominus

dicit

Esto pupillis misericom ut pater,

et

viduam

resurrectioiiii meai in teslimonium,

dicitDominusJndie

(Sopli.

retribuam

vindictani, ego

excipium reges

VIDUAH ET PUPILLOS PROTEGI OPORTERE.

CAP. CXIII.

xix, 12).

ULTIONEU DEO RELINQUENDAM

ut

Altis-

"

prwsunl

emendando (Prov.

alibi

Salomoncm

Apiid

FREQUENTER EMENDANDOS Qll DELINQCLNT

Salomone

Dona iniquorum non probaf^

PLUS HABUERDNT POTESTATIS.

DOMESTICO MlNISTERiO.
In

NON ESSE.

'

XXXIV, 25).

GRAVIUS

CAP. CXIl.

22).
CAP. CV.

eimiilein

Apud

Prov.

778

III.

SACRIFICIA MALORIH JVCCEPTALIA

CAl'. CXI.

effiigies

NON MENTIENDUM.

CAP. CIV.
^

non

sensatus eris

labiis

TEMPERANDUM.

muliitoquenlia

peccalum, parcens autem

^,19).

"

"

Item

auteni quis conftle-

inferos

Psalmo xxix

iii

Numquid

(Ps. xxix, 12) ? Ileni

faciet tibi piilvis

exomologesiii faciendam : Malo pcenitenliam

Ezech. xxxiii, 11). Iteni
quani mortem
(
'

proximo suo, ipseincidet

Apud Salomonem

in

Ex

infirmum.

eam (Prov. xxvi,

Ecelesiastico

enim

his

me;

apud Hieremiam
cadit non siirgel

Ne

(Hier.

pigriteris

in ddectione firmaberis

(Eccli. \i, 59). Ilem in Evangelio

visitastis

27).

INFIRMOS VISITANDOS.

CAP. cix.

visilare

in

peccatoris

Inftrmus

ftii,

et

CAP.

XXV, 36).

el

linguis maledicttis

CAP. CXVI.

Salommicm

Multos

Susurro

el

convertetur

CXV. ADULATIONEM PERNICIOSAM

SUSURRONES MALEDICTOS ESSE.

Ecclesiaslico apnd

Numqitid qui

ESSE.

Qui vos

seinitas

felices dicunt, in

errorem vos

peditm vestrorttm lurbanl

<

(Isa,

12).

III,

In

Apiid Esaiain
mittttnl,

CAP. CX.

i)

Dominus

dicit

aul qui avertitur non

'

ad me (Matlh.

in curcere fui, et venistis

viii,

llaic

",

PLOS AB EO

DILIGI

DEUM, CUI

IN

BAPTISMO

bi-

enim turbabit pacem ha-

benles (Eccli. xxviii,

IS).

PLURA PECCATA DIMITTUNTUR.

In Evangelio cala

Lucam

Cui plus dimittitur, plus

LECTIONES YARIANTES.
*

A mnltiloqiiio Co.

i>

Apiid Solomoiiem. Sic Lam.

NC,

1 et

Bod.

2.

Deest

in Tnipr.
"^

Maledictus in plebe Sir.

j
k Multos enim tribulanl Cott.
1

L.-ibia

nipndacia. Item

os qiiod mcnliiiir occidil animani Colt. Ilom illic:Noli vellc meniiii oiiiiie
inciidacium,
assidnilas illius nO!i bona l.in.
''
Parcit virgae Cott. Baculo suo Borf. 1, i.
"
Desiitncris p^irviihiin I.am. Lin. NC. 2.
:

f
IJllionem
rcliiKiiiciRlain.
Aputl Soloinonem f* Ne
dixeris reildain Mi:ilum, seil p.\S|icc!.a Doniiiiuui rlsalvabil

te Cotl. i;xs|.ecla nominuni Laiii.

8
ne

Ad

A isitastis nie

liluin

Bod.

eradiceris Bod. o.

Dclrabere,

'

Oxon.
nudus
;

Patrol. IV.

2. Lin.

NC.

lui, el veslislis

S.

Cvpn.

NC.

i. Cott.

ine Lin.

1.

"

Acccpta non essc, Bod. 1, 2, 4. Lmn.

Reprobal Lani. NC. 1. Bod. 2. CoU.

" In
his qui praeslaiil Lam. NC. 1 .
"
Krudimiui qui judicatis JVC. Lin.
P El lilius Altissinii cris Bod. 1.
1 VcxaliUis Bod. I, 2, 4. Nocueritis Colt.
'

Jiidicalp piipilhim Cott.

Numqnid conlitcbitur ifod. 1.

Kxoiiiologcsin malo peccatoris

et

mortpm Ver. Man.

"

Non

Vestrorum coiituibanl Lam. NC.

pwnitcntiam quam

adjiciet ut resnrgal Cotl.

2.

25

Bod.

2,

.5.

dilig;,

Miai,elCHimum*^imuti,m;modicHm
^

(Lhc.

\ ckv.

'

QUOD A

FOnTEM CONGHESSIO^EM tSSE

tunit.

ADVERSIS

STAKE DEUERE,

ET IDEO FORTITER NOS

nitltniUII

ad Ephcsios : Non esl nobis

carnem ei sanguincm, sed udversus
col-

mundi

harum

et

lenebra-

arma c Dei, ut possitis

u,, cnm omnia pcrlirerilis,

lii

(Ps.

me quia

poiti, omnia

ignea jucula

salulis

etgaleam
verbum Dei
CAP.

'

CXVllI.

assumere

Apud

Evangc-

fidei, in

quo

nequissimi exlingiiere,

gladium

tpiritiis,

ITEM,

Csaiara
reges,

Hic

scincto Spirilui e,
islu quai

quam

IN

cumque

110

oniis

e,

m,

</

onerai,

e,

Ve-

cstis, ei

ei liumili,

veslris.

meiim

corde, el

Jugiim

leve

'

e.v(

emm

[iiiUili.

ex necessi,a,e sunt, nbstinere vos ab ido^ el

fornicatione. Ei quai-

vnbi, fieri tion vuliis,ttliis ne feceritis

(Ac(.xv,8).

CAP. CXX. ORATIONIBUS INSISTENDCM.

ad Colossenses .Instate oraiioni,

iv, 2). Ilem in Psalnio primo

in ea (Coloss.
vigilaiiles

^,

qui ponii orbem twoB totum deserium

in lege "

Sed

Domiiii voliinlas ejut,

ditubitur die ac nocte

{Iw. XIV, 16, 17).

ego

Aiioslolorum : Visum esl

vobis iiiiponere snrciiinm
nullam
nobis

In Episiola Pauli

concilal terram

eofum

Aclib.is

VENIAt''.

homo

Dirumpamus

ejus.

sum

niilit

lolalriis et tangiiini, effusione

DE ANTICIIRISTO, QIOD
i

liem in

xi, 8).

"
qui esl

es,

in vnuin adiersus

TollHe jugum meiim super

i>.

animdbus

requiem

meum bonum

{Eph.yx, 12-17).

MINEM

commovel

el

invcnielis

geit-

a nobis jiujim

qni laboratis

vos, et discile a

lori-

"'

Evangelio cnla MaUlurun.

stelis accincli
'

"

sniil

Climtum
"

om,m

stini

..,.,.,

projiciamus

1). Iien. in

ii,

ad me,

ni,e

e,

lunwlliima;

adveisus

e,

,.

'

(aciam

assumen,es scu,um

Ad imd

vos requiesccrc

et caleia,i pedes in prreparatione

jutliiia;,

paci,, in omitibtt,

secundo

resistere J in

luinbos vestros in veri,a,e Evangelii, induentes

cam

vincnla eorum.

die nequissimo,

p.salnio

Dominum

pc,eates e, principes liuju,

adiertus spiriialia nequitiiB in ccelesiibus. Prorum
pterlioc induite

j^^

;UCIU DOIIIM,

ESSK

SLSCEI>TUM EST.

.NOBIS

lecs, qvod a

gr*ve fo.sse JCCtM

^^^^^^ ^^ principes congregali

Epislola Pauli

luclatio adversus

IT possiutis vi>CERE.

Iii

cx.x.

NOBIS ABJECTLM EST, ET LEVE

VI, 47).

rD cxvii.
rtvil
CAP.

^80

CVPiUANI

DIVI

^.^

>'

(Ps.

I,

et in lege eju,

me-

2).

LECTIONES V.\RIANTES.
*

Pusillum dimitlilar Lam. NC.

Ben. Ver.

Mundi

>

1. Lin.

Bod.

1, 2.

"
Principrs convenprunt iMin. NC. 1. Bod. i, 5. ColIcdi sunt Bod. 1. 4. Conveneruiit iii uuum CoU.
"
Aiijiciiinius Ver. ISod. 4.
* Kellciani lain. lin. Bod 1, 2

Tlm

rectores tenebrarnm liarum Coll.

" Iiiduitc tota

arma Lmn. Lin. hod. 1, 2, 4. NC. 1. Bcn.

Lam. Bod. 2 NC. 1.
Veritalc, inilucntcs i.oiH. Liii. NC. 1. Bod. 2.

Suave esl Lam. NC. I. Bod. 1, 2, .5. Cotl.

' Sarcina nica levis Bod. I. Tliu Corb.
El
sangninc el Bod. 1, 2. 4. Thu. Corb.

Possitis persistere

t
Evaiigclii; in omiiibiis Ver.
t lunita j:icnla /.(im. Lin. Bod. 1, 2, 4. Beiiev. Yer.

Giilcaiii salvalliiiiis

Bod.

1. 2.

4.

Thu.

Lam.

p
^

Sernio Dei Bod. 1, i, S, 4. Tlm. Cwb. Irun.

Huiniuo Oxoii. Lam. Liii. NC 1. elBod. i,i,i. Impr.
lloniiueni. Hoiiiiin; invcnictur Cut,.
'

k Vciiiat. 1'aulus
luerit
t

homo

Tenam

ail

Thcssaloiiiccnsps

peccati, lilius pcrdiiioui

et coininovel Bod. 2.

" Quare fremuerunt Bod.

Cum

revelatus

CoU.

ad iinem

libri,

in

codice

"

Bcatusqiii non abiit in eonsilio iinpiorum elin via pec-

c;itoruni

non

slelit, et

iii

cilhcilra pcsiilciiliiB

non

scdit,

sed in lcgc Doiiiini Coll.

* Ilein
apiid Soloinoncin
Neimiiediaris orare sempcr,
ac nou cesses usque ad iiiorlcm jusiilicari ,quuiiiaui merces
Doinlni nianel in a;lernuin, (/(/i( Oio. e icodd.Lam,
:

1.

Bod.

2. Colt.

BALUZH NOT^.

inveiiielit. Isia et

desunt

Benev. Ver.

su(Toiali(ine Co.
Ncc lcccritis Coll.

NC.

3. Colt.

STEPll.
Cap. CXIX. (

Et

qux deinccps
sequunlur usquc

*"

Gralianopolilano.

LIBER

DE SPEGTAGULIS.
AhGUHENTUM.

Aijit

primum aiiCor adversus

illosT)

qui tpeclaciila gcniHinm pttblica Scriplurarum aueio

rilalevindicarenitebawnr,

et

quamquamnuequain

di-

scriis Scrip,nra; verbit proliihila sinl,daiHiia,u

idoloUttricB interdiCo liinc probat,

spectaciili

STEPII. BALUZII
""DeSpectacilis.
ex oniriiia

Paiili

Prlma lihri

istius eiliiio prodiit

Manii.il. Karis-iiiia sniit velon illiiis

geiius

idolis

consccruium

sii.

NOT^.

dccretorio jiidicid abjiidirant Cyprhnio

bililiollicca iiuiiiasicrii s
ncliDioiiysilReineiisis, :iliud

diii:ilis

qiind ruiiolinicoll. -iiKuxciisis,cx Collicrrma. Iloniin

librorum auciuriiate emendavi hunc llbruin, iillill :d-

iion

Deinde,per

dcns dcnien neqne mul.ins.V.irlae auiem sunt virornn

ennliloriiiii opinioiics de cjns auclorc. Qiildain illuiii

pxcinjilaria. Moreirnis. Gonlailius el Rigaillus niiUnin

liabiieriini, iieqiie Angli
cjio lialmi dno, iiiiiim"e\
;

tamen

quod niiHnm

ics vlri dnctl et

coiilra, plu-

car-

Jacobus P;imeliiis, Petriis F;iber

Jacobus Sinnondiis
Desiderlus llcral-

B;ironius,

Saiijoriaiiiis,
diis,

eiiiliii, iiinilrnin illiisirissimus

ac forlassc

alii,

illum cilanl laniquain gcnuiiiuiu