Vive La Paris! Przewodnik Po Paryzu (WWW - Krzysztofgierak.pl)

Darmowy przewodnik po Paryu 2013- 2014
Krzysztof Gierak | www.krzysztofgierak.pl | krzysztof,gierak@gmail.com
Pary w 4 dni: przewodnik, relacja, co warto zobaczy, zabytki

i atrakcje, porady, plan zwiedzania
Pary jest miastem niezwykym - stolica mody, kutlury,

sztuki, nad ktr dumnie gruje synna wiea Eiffla.
Pary posiada szeroki wachlarz zabytkw i atrakcji
turystycznych, ktre s w stanie oczarowa kadego, a by
zwiedzi je wszystkie potrzeba conajmniej kilkunastu
dni. Co zatem zrobi, jeli wybieramy si do Parya tylko
na kilka dni? Co koniecznie trzeba zobaczy, ktre atrakcje i zabytki s
najpopularniejsze i jak zaplanowa zwiedzanie, by wykorzysta maksymalnie czas,
ktry mamy w stolicy Francji?
Zapraszam na pierwsz cz przewodnika po Paryu, ktry w 4 dni pozwala zwiedzi,

zobaczy i odwiedzi najwaniejsze atrakcje turystyczne i miejsca w Paryu, a jednoczenie
zobaczy Pary z rnych stron i z rnych perspektyw. Od podziemi w katakumbach Parya
po najwysz platform wiey Eiffla. Jednoczenie pokazuje, jak zaplanowa zwiedzanie i
swj czas, by nie marnowa czasu w kolejkach oraz jak porusza si po miecie i jak
zwiedza, by nie wyda fortuny.
Kiedy najlepiej wybra si do Parya?

Francuzi mwi, e w Paryu zawsze jest piknie, bez znaczenia na por roku. To prawda, ze
wzgldu na swoje pooenie geograficzne Pary posiada ogodne zimy i ciepe, acz nie
upalne, lata. W sezonie turystycznym (lipiec - sierpie) trzeba jednak liczy z tumami
turystw, ktre czasami potrafi skutecznie zniechci do dalszego zwiedzania lub
pokrzyowa plan dnia. Dlatego najlepszym czasem na zwiedzanie Parya bd pierwsze
tygodnie po lub przed sezonem. Spokojnie do Parya rwnie mona wybra si nawet w
okresie zimowym, jednak wtedy koniecznie trzeba zaopatrze si w ciep kurtk i szalik.
Spodoba Ci si przewodnik, a informacje w nim zawarte okazay si pomocne? Wejd na stron

www.krzysztofgierak.pl i kliknij w reklamy zyski z nich zbierane s na wymarzon podr dookoa wiata.

Jak dotrze do Parya?
Do stolicy Francji dosta mona si na wiele sposb - zarwno samochodem, pocigiem, czy
samolotem. To wanie samolot jest najszybszym rodkiem transportu, ktry jest najczciej
wybierany przez turystw. Loty do Parya oferuje kilkunastu przewonikw operujcych z
terenu Polski, w tym rwnie linie niskokosztowe (Ryanair, WizzAir lub easyJet), u ktrych
czasami bilet do Parya mona kupi w cenie obiadu w restauracji. Pary posiada trzy porty
lotnicze, s to port lotniczy Pary-Roissy-Charles de Gaulle pooony na pnoc od centrum
miasta w miejscowoci Roissy-en-France, port lotniczy Pary-Orly pooony na poudnie od
miasta oraz port lotniczy Beauvais-Till pooony w Till opodal Beauvais, 84 km na pnoc
od centrum miasta.
Dojazd z lotniska do centrum Parya

W przewaajcej wikszoci przewonicy niskokosztowi lataj na lotnisko Beauvais (easyJet
lata na lotnisko Charles de Gaulle). O tym jak dosta si z portu lotniczego Beauvais mona
przeczyta w tekcie: Lotnisko Pary Beauvais we Francji (Paris Beauvais Tille Airport) dojazd do / z Parya, informacje, mapa, ceny, poczenia. My wybralimy linie easyJet, wic
dojazd z lotniska do centrum Parya nie stanowi adnego problemu - przy pomocy kolejki
RER B dostalimy si do centrum w 30 minut. Bilet kosztuj 9,50 Euro, kupuje si go w
specjalnych zielonych automatach "Billetterie Ile-de-France" przed bramkami (uwaga
automat przyjmuje tylko monety lub europejskiej karty patnicze z chipem, nie przyjmuje
banknotw!). Warto zapamita, e ostatni pocig odjeda do centrum o 23:56 z terminalu 2,
a pierwszy dopiero o 4:56. Do wyboru mamy rwnie Roissybus, ktry kursuje do przystanku


Paris-Opera, a jeli ldujemy na lotnisku w nocy, to specjalne nocne autobusy N120, N121 i
N140, ktre kursuj midzy 0:30 i 5:30.
Jak porusza si po Paryu?

Jeszcze przed zwiedzaniem Parya warto zapozna si z system komunikacji miejskiej i
wybra najlepszy dla siebie bilet. Polecam tekst: Pary: Komunikacja miejska - metro,
autobusy, pocigi RER, tramwaje. Ceny biletw 2013, mapa, informacje praktyczne. My
postawilimy przede wszystkim na metro o koleje RER. Pary ma doskonale rozwinity
system podziemnych pocigw, czyli Metro zwany Mtro (skrt od Chemin de fer
mtropolitain). Cho podczas korzystania z komunikacji miejskiej w Paryzu bardzo czsto
korzysta rwnie si z pocigw RER, ktrych trasa w duej mierze rwnie przebiega pod
powierzchni Parya. Stacja metra oznaczone s du liter M. W Paryu mamy do wyboru
16 linii metra (lignes) - mianowicie od numerw 1 d0 14, a take 3bis i 7bis. Metro
funkcjonuje w Paryu od od 5.00 rano do 00.30 w nocy, a w sobot i w niedziel do 01:30
nad ranem, kursuje ono w godzinach szczytu co kilka minut (2-3 min), a poza godzinami
szczytu w interwale 5-8 min. Pocigi za kadym kursem zatrzymuje si na wszystkich
stacjach na danej linii. Czas midzy poszczeglnymi skadami wywietlany jest na

specjalnych tablicach, ktre informuj o czasie do przyjazdu najbliszego i nastpnego
skadu. Linia 14 jest w peni zautomatyzowana (nie ma w niej motorniczego) i nazywana ona
jest Mteor.
Na metro pojedyczy bilet (bilet nazywany t+) kosztuje 1,70, jednak generalnie, jeli
zamierzamy korzysta kilkakrotnie z komunikacji miejskiej, to nie poleca si tego typu biletu.
Bardziej opacalne jest kupienie karnetu 10 biletw, ktry mona kupi za 13,30 na kadej
stacji, a ktry obnia cen jednego biletu do 1,33. Bilety imienne w taryfie reduit mog by
zakupione dla dzieci poniej 10. roku ycia, ale tylko w karnecie 10 biletw za 6,65.
Obydwa typy biletw s wane na nieograniczon ilo przejazdw metrem i pocigami RER
lub autobusami i tramwajami w przecigu 1,5h od pierwszego skasowania do ostatniego, czyli
na przesiadki mamy 90 minut - po ostatniej przesiadce dalej mona uywa danego rodka
transportu, jednak ju bez moliwoci jego zmiany. Aby byo janiej: biletw takich mona
uzywa w nastpujcych kombinacjach: metro-metro, metro-RER, RER-RER (tylko na
terenie Parya), autobus-autobus, autobus-tramwaj i tramwaj-tramwaj.
My wybieramy jednak opcj biletu tygodniowego, ktry nazywa si Navigo Dcouverte

(koszt na strefy 1-2 to 19.15). Naley pamita, e bilety tygodniowe zaczynaj swoj
wano od poniedziaku. Karta na wyrobienie biletu kosztuje 5, a mona j kupi w
informacji na stacjach lub w automacie. Mielimy to szczcie, e nasz pobyt mieci si
midzy poniedziakiem, a niedziel, wic bilet tygodniowy wychodzi najkorzystniej cenowo.
Decyduj si na ten bilet musimy zaopatrzy si w zdjcie legitymacyjne, ktre przyklejamy
do karty. Jeli nie posiadamy aktualnie zdjcia ze sob, to moemy skorzysta ze specjalnych

automatw, w ktrych moemy sobie wykona zdjcie, a ktre znajduj si na wikszoci
stacji metra lub kolei RER.
Zwiedzanie | Dzie 1
Wyposaeni w mapy komunikacji miejskiej (mona je bezpatnie dosta na kadej stacji
metra lud RER) oraz plan zwiedzania dzie rozpoczynamy od porannej kawy. Gdzie?
Najlepiej w ktrej z maych kawiarni na obrzeach centrum, ktre s otwartego od samego
rana, a gdzie mona przy stoliku na zewntrz i przyglda si yciu ulic Parya, a
jednoczenie dopracowa ostatnie szczegy planu zwiedzania dnia.
Bdc w Paryu z Mart postanowilimy, e nie o ile Pary posiada liczne i ciekawe muzea
oraz galerie, to jednak nie chcemy spdzi w nich caego naszego czasu, ktry mamy w
stolicy Francji, dlatego na zwiedzanie muzew i galerii przeznaczylimy dwa dni, a dwa
pozostae na zwiedzanie podziwiania architektury Parya i odkrywanie zakamarkw tego
niezwykego miasta. Analizujc rne dostpne formy kart rabatowych, zniek, bonusw oraz
sposb na tasze zwiedzanie Parya postanowilimy zakupi 2-dniow kart Paris Museum
Pass, o tym jednak w kolejnej czcie przewodnika, a zainteresowanych ju teraz odsyam do
tekstu: Pary: Zniki i tanie zwiedzanie - karta Paris Museum Pass, ParisPass, Paris City
Passport i Paris Visite Pass [Ceny 2013]
Pierwszy dzie zatem przeznaczylimy na zwiedzanie i spacer przez najwaniejsze obiekty i

miejsca Parya. Zaczynamy od jednego z symboli Parya, ktry zna prawie kady - uku
Triumfalnego (Arc de Triomphe). Dosta si tam moemy liiami metra 1,2,6 wysiadajc na
przystanku Charles de Gaulle Etoile lub kolej RER A (stacja Charles de Gaulle Etoile).
Zwiedzanie wntrza i wejcie na taras widokowy zostawiamy sobie na kolejne dni, gdy
bdziemy mieli wspomnian kart Paris Museum Pass. Pierwszego dnia podziwiamy budowl
z zewntrz. uk Triumfalny zosta wzniesiony z inicjatywy Napoleona, ktry chcia uczci
zwycistwo onierzy armii francuskiej pod Austerlitz w 1805 roku. Projekt architektoniczny
monumentu zosta zaakceptowany w 1809 roku, a zosta on zakoczony 30 lat pniej za
panowania Ludwika Filipa I. Budowla ta mieci si na Placu Charles de Gaulla (Generaa de
Gaullea), ktry kiedy nazywany by Placem Gwiazdy, a to z uwagi na promienicie
rozchodzce si z tego miejsca 12 alei, w tym synne Champs Elyse - Pola Elizejskie. Pod
pomnikiem znajduje si Grb Nieznanego onierza. Sam uk ma 49 m wysokoci, 45 m
szerokoci i 16 m gbokoci.

Dalej udajemy si spacerem przez synne Pola Elizejskie. Jest to najsynniejsza ulica Parya,
jednoczenie jedna z najsynniejszych w wiecie. czy ona na dugoci 1910 m Plac Zgody
(Place de la Concorde) z Placem Generaa de Gaullea (Place de ltoile Charles de Gaulle).
Na miejscu obecnych Pl Elizejskich do roku 1616 byy pola uprawne, przez ktre Maria
Medycejska poprowadzia drog wysadzan drzewami. W roku 1640 drog t przeduono z
Luwru do Ogrodu Tuileries, a w roku 1724 do Placu Gwiazdy. W XVIII wieku aleja staa si
modnym deptakiem spacerowym i miejscem spotka arystokracji. Pola Elizejskie zostay
wchonite przez aglomeracj Parysk dopiero w roku 1828. Aleja zostaa zaopatrzona w tym
czasie w chodniki, owietlenie gazowe i fontanny. Dzi Pola Elizejskie z licznymi teatrami,
restauracjami, kinami i ekskluzywnymi sklepami s miejscem czsto odwiedzanym przez
turystw. W pobliu znajduje si Paac Elizejski z ogrodem.
Spacerujc dalej najsynniejsz ulic Parya mijamy Rondo Roosevelta i odbijamy w prawo,
by zobaczy najpierw Wielki Paac (Grand Palais). Jest to dua, przeszklona hala wystawowa
zbudowana na wystaw wiatow, jaka odbya si w Paryu w 1900 roku. Grand Palais zosta
zbudowany w tym samy czasie co Petit Palais oraz most Aleksandra III. Celem budowy


wszystkich wymienionych budynkw byo jak najlepsze przyjcie przez Pary wystawy
Expo. Zewntrzna cz Grand Palais zostaa zbudowana w stylu secesyjnym, uzupenionym
klasycznymi fasadami. A nastpnie pooony na przeciwko May Paac - Petit Palais. Jest to
muzeum zbudowane na wystaw wiatow jaka si odbywaa w Paryu w 1900 roku.
Budynek pod wzgldem konstrukcyjnym przypomina Grand Palais posiadajc ogrody na
tyach budynku oraz liczne kolumny na fasadzie. Dach budynku stanowi dua kopua ktra
ksztatem przypomina kopu znajdujc si na kociele Les Invalides. Dalej udajemy si
na Most Aleksandra III (Pont Alexandre III). Most ten zosta wybudowany w latach 18961900, a ukoczony na otwarcie Wystawy wiatowej. Zosta nazwany na cze cesarza
Imperium Rosyjskiego Aleksandra III Romanowa, ktrego syn i nastpca, Mikoaj II, pooy
kamie wgielny pod budow (w padzierniku 1896). Most nawizuje do przymierza
rosyjsko-francuskiego zawartego w roku 1892. Na mocie umieszczone s goda Francji i
Imperium Rosyjskiego oraz personifikacje Sekwany i Newy. Paac Les Invalides widoczny w
oddali zobaczymy pniej, a tymczasem wracamy na Pola Elizejskie.
Udajemy si w kierunku widocznego ju od pocztku Placu Zgody, a to za spraw wysokiej

iglicy oraz diabelskiego mynu. Plac Zgody (Place de la Concorde) jest to obszerny plac w
centrum Parya midzy Polami Elizejskimi a Ogrodami Tuilerie. Place zbudowano w latach
1755-1775 wedug projektu Jacques'a Ange Gabriel'a. Na jego rodku ustawiono pomnik
Ludwika XV, a sam plac otrzyma jego imi. W czasach rewolucji francuskiej usunito
pomnik krla, a na placu ustawiono gillotyn. Swoje stae miejsce gilotyna znalaza przy
wejciu do Ogrodw Tuilerie. Tu pozbawia ycia ponad 1300 osb. Midzy innymi w 1793
roku cito na placu krla Ludwika XVI oraz krlow Mari Antonin. Wspczesn nazw

nadano placowi po Rewolucji majc nadziej, e czasy krwawego terroru nigdy nie wrc. W
centralnej czci placu znajduje si egipski obelisk podarowany w 1831 roku przez kedywa
(wicekrla) Egiptu, Muhammada Alego. Obelisk ma ju ponad 3300 lat i pochodzi ze
wityni w Luksorze. Na placu znajduj si rwnie dwie due ozdobione rzebami z brzu
fontanny: Fontanna Rzek i Fontanna Mrz pochodzce z okresu przebudowy placu w latach
30. XIX wieku. W naronikach placu znajduje si osiem kobiecych posgw bdcych
symbolami gwnych miast francuskich. Ludwika XVI cito koo posgu Brestu. Przy placu
znajduje si Ministerstwo Marynarki (Hotel de la Marine).
Dalej wchodzimy na tereny Ogrodw Tuilieres (Jardin des Tuileries), gdzie do czasw
Komuny Paryskiej sta tam zniszczony w maju 1871 ogromny paac renesansowo-barokowy,
paryska rezydencja walezyjskich i burboskich krlw i napoleoskich cesarzy Francji. Przez
ogrody kierujemy do uku triumfalnego Arc de Triomphe du Carrousel. Znajduje si on na
Place du Carrousel, z ktrego ju tylko krok do synnego Luwru. uk zosta zaprojektowany
na zlecenie cesarza Napoleona przez Charlesa Perciera i Pierre'a Fontaine'a i by wzorowany
na uku Konstantyna w Rzymie. Upamitnia on wojskowe i dyplomatyczne zwycistwa
Napoleona, m.in. bitw pod Austerlitz, poddanie Ulm, pokj w Preszburgu i traktaty
tylyckie. Budow przeprowadzono w latach 1806-1808. Pocztkowo na szczycie uku byy
ustawione cztery konie z fasady weneckiej bazyliki witego Marka, ale zostay zwrcone
Wenecji w 1815 roku i zastpione przez kwadryg zaprojektowan przez Franois Bosio. Po
obu stronach kwadrygi stoj rzeby zwycistwa.


Dalej czas na Luwr, ale jego zwiedzanie zostawiamy sobie na kolejne dni. Teraz podziwiamy
kompleks budynkw z zewntrz. Jest to dawny paac krlewski w Paryu, a obecnie muzeum
sztuki. Luwr pooony jest midzy Rue de Rivoli i prawym brzegiem Sekwany oraz ogrodami
Tuileries i Rue du Louvre w obrbie Pierwszej Dzielnicy. Muzeum znajduje si w Paacu
Luwru (Palais du Louvre) znanym ju w redniowieczu. U schyku XII wieku, krl Filip II
August wznis w tym miejscu zamek warowny. W drugiej poowie XIV wieku Karol V
Mdry uczyni z zamku rezydencj krlewsk. W XVI wieku Franciszek I zamieni t
budowl w monumentalny renesansowy paac. W 1672, Ludwik XIV przeprowadzi si do
Wersalu, natomiast w Luwrze zostawi bogat kolekcj dzie sztuki antycznej. W 1692,
gmach zosta siedzib Acadmie des Inscriptions et Belles Lettres oraz Acadmie Royale de
Peinture et de Sculpture, w roku 1699 Akademia zorganizowaa pierwszy Salon wystawowy.
Podczas rewolucji francuskiej Zgromadzenie Narodowe wydao dekret o zamienieniu paacu
na muzeum. W oczy rzuca si w szczeglnoci Piramida Luwru. Pomysodawc powstania
piramidy by prezydent Francji Franois Mitterrand. Projekt konstrukcji wykona Ieoh Ming
Pei. Piramida ma 20,6 m wysokoci, a bok podstawy ma 35 m. W piramidzie znajduj si 603
tafle szklane o ksztacie rombu i 70 tafli trjktnych, co daje cznie 673 elementy.
Informacja o rzekomej liczbie 666 jest bdna i pochodzi jeszcze z lat 80 (media cytoway t
liczb podczas budowy). Wykorzysta j Dan Brown w powieci Kod Leonarda da Vinci. Pod
piramid znajduje si gwny hall wejciowy do muzeum, z ktrego prowadz trzy
podziemne cieki do poszczeglnych skrzyde paacu. Ppitro kadej z nich zadaszone jest
dodatkow ma piramidk.


Wychodzc z kompleksu Luwru kierujemy na synny most zakochanych, czyli Pont des Arts,
gdzie moemy przypic kdk na dowd naszej mioci.. Most ten przeznaczony jest tylko
dla ruchu pieszego i czy Institut de France z Luwrem. Jego nazwa pochodzi od okrelenia
Dziedziniec Sztuki, jak w XIX wieku nazywano jeden z dziedzicw Luwru. Na mocie
moemy kupi kdki od sprzedawcw w cenie 8 Euro, jednak zdecydowanie si to nie
opaca. Z mostu udajemy si pod gmach Instytutu Francuskiego (Institut de France), gdzie
na schodach moemy usi na chwil, by obserwowa Luwr, rzek i turystw
przechadzajcych si po Mocie Zakochanych lub te poszuka miejsca na lunch w jednej z
okolicznych maych restauracji.
Nastpnie bulwarem nad Sekwann podamy w kierunku synnej wyspy le de la Cit, na

ktrej znajduje si Katedra Notre Dame. Na wysp dostaniemy si przez most Pont Neuf,
ktry jest najstarszym mostem w Paryu. Kamie wgielny pod jego budow pooy w 1578
roku krl Francji Henryk III (wczeniej krl Polski jako Henryk Walezy), budow zakoczy
Henryk IV w roku 1604. By to pierwszy paryski most nie zabudowany domami, od samego
pocztku wyposaony w chodniki chronice przechodniw przed botem i komi. Most
skada si z 12 kamiennych przse o cznej dugoci 278 metrw i wysokoci 28 metrw
(przez dugi czas by to najszerszy most w Paryu). 7 przse czy prawy brzeg Sekwany z
zachodni czci le de la Cit, 5 czy wysp z lewym brzegiem. Ciekawostk jest to, e
konstrukcja mostu nigdy nie zostaa zmieniona, nawet drewniane supy wspierajce
fundamenty s oryginalne.


Gwn turystyczn atrakcj wyspy jest Katedra Notre-Dame. Jedna to z najbardziej

znanych katedr na wiecie, midzy innymi dziki powieci Dzwonnik z Notre Dame
francuskiego pisarza Victora Hugo. Budow obiektu rozpoczto w 1163 i ukoczono 200 lat
pniej. Budow tej budowli zleci biskup Maurice de Sully. Po przebyciu 387 stopni
rozpociera si zapierajcy dech w piersiach widok na panoram Parya. W rodku Katedry
znajduj si przykady rzeby gotyckiej przedstawiajce rne twarze i postacie. Wstp do
katedry jest bezpatny, zawsze jednak jest to niej duga kolejka. Katedra otwarta jest kadego
dnia od godziny 08:00 do 18:45.
Obchodzc katedr dostaniemy si na most Ponte Notre Dame, z ktrego ju tylko krok do
paryskiego ratusza (Htel de ville de Paris). Obecny budynek zosta wzniesiony w latach
1874-1882 jako rozbudowana rekonstrukcja XVII-wiecznego ratusza, ktry zosta spalony
podczas Komuny Paryskiej. Zosta zbudowany w stylu neorenesansowym wedug projektu

architektw Thodora Ballu i douarda Deperthes'a. Jego fasada jest bogato zdobiona
ornamentami, kolumnami, wieyczkami i 136 rzebami najwaniejszych paryskich
osobistoci. Nad gwnym wejciem znajduje si zegar, a po dwch stronach rzeby
przedstawiajce alegori sztuki, autorstwa Laurenta Marqueste'a, i alegori nauki, autorstwa
Jules'a Blancharda.
Z ratusza prawym brzegiem Sekwanny udajemy si do Mostu Wymiany (Pont au Change),

ktry prowadzi nad do Paacu Sprawiedliwoci (Palais de Justice), a dokadnie do jego
jednego ze skrzyde zwanego Conciergerie, ktre okryo si z saw podczas Rewolucji
Francuskiej, kiedy zyskao potoczn nazw przedpokoju gilotyny. Od 2 kwietnia 1793 r. do
31 maja 1795 r. Wielka Sala miecia Trybuna Rewolucyjny, natomiast pitra budynku
przeznaczono dla winiw. Wikszo osadzonych przebywaa w salach zbiorowych, lepsze
warunki miay jedynie nieliczne osoby, ktre mogy kupi sobie pojedyncz cel oraz
szczeglnie wani winiowie, jak Maria Antonina, Danton czy Robespierre. cznie przez
wizienie przewino si okoo 1200 osb. Conciergerie pozostao wizieniem jeszcze przez
cay XIX i nadal w pierwszej kolejnoci przeznaczone byo dla skazanych na kar mierci lub
dugoletniego odosobnienia. Wrd znanych osadzonych z tego okresu s marszaek Michel
Ney i pniejszy cesarz Napoleon III. W celi Marii Antoniny znajdowaa si kaplica.
Nastpnie udajemy si na stacje Cite, skd apiemy najpierw metro linii 4 do stacji Chatelet
(mona te si do niej przej piechot), nastpnie zmieniamy lini na nr 1 do stacji
Roosevelta, by w kocu zmieni lini na nr 9, ktr jedziemy do stacji Trocadero.

Wychodzimy na plac Place do Trocadero, z ktrego ju rozpociera si widok na
najsynniejsz budowl architektoniczn Pary, jeli nie caej Francji - wie Eiffla.
Schodzc do niej przekraczamy ogrody Jardins du Trocadro i ... Plac Warszawski (Place de
Varsovie). Jest to jednak wyjtkowo malownicze miejsce ze wzgldu na Wie Eiffela, ktra
znajduje si dokadnie po drugiej stronie mostu Pont d'lena na osi widokowej. Przez plac
przebiega Avenue de New York. Cae mnstwo zdj Wiey Eiffela wykonywana jest
wanie z tego miejsca, a mao kto o tym wie.
Przechodzc jednak do synnej Wiey Eiffla. elazna dama stoi w zachodniej czci
centrum miasta, nad Sekwan, na pnocno-zachodnim kracu Pola Marsowego. Wie
zbudowano specjalnie na parysk Wystaw wiatow w 1889 roku. Miaa zademonstrowa
poziom wiedzy inynierskiej i moliwoci techniczne epoki, by symbolem wczesnej potgi
gospodarczej i naukowo-technicznej Francji. Po 20 latach budowla miaa by rozebrana. Jej
konstruktor, Gustaw Eiffel, nie chcia do tego dopuci. Postanowi przekaza j nauce.
Zaoy na wiey laboratorium aerodynamiczne i meteorologiczne. Jednak dopiero udane
eksperymenty z umieszczonym na szczycie telegrafem bez drutu ocaliy wie i odstpiono
od jej demontau. W przededniu I wojny wiatowej staa si obiektem militarnym czya
Pary z posterunkami wojskowymi na granicy z Niemcami (do tej pory do cznoci uywano

gobi pocztowych). Ocalona budowla z czasem staa si najwiksz atrakcj turystyczn
Parya, ktr odwiedzio ju ponad 200 milionw ludzi. Na wysokociach 57 m, 115 m i 275
m znajduj si tarasy widokowe. Zajmuje obszar kwadratu o boku 125 m. Na sam szczyt
wiey prowadzi 1665 stopni. Na szczycie Wiey Eiffla znajduje si luksusowa restauracja
Jules Verne, ktra oprcz wymienitej kuchni oferuje wspaniay widok na panoram Parya.
Wjazd wind na wierzchoek Wiey Eiffla kosztuje Doroli: 13 Euro, Modzie: 9,90 Euro,
Dzieci (4 11 lat): 4,50 Euro, Dzieci (poniej 3 lat): wstp bezpatny. My si nie
zdecydowalimy na wizyt na wiey - postanowilimy sobie to zostawi na kolejny raz w
Paryu. Jeli jednak kto chciaby wej/wjecha na wie Eiflla, to musi si uzbroi w
cierpliwo, niestety czasami kolejka chtnych jest bardzo duo.
Zamiast wjecha na wie decydujemy si na may piknik na Polach Marsowych (Champde-Mars). Jest to rozlegy park, znajdujcy si w Paryu midzy wie Eiffla na pnocnym
zachodzie i cole Militaire na poudniowym wschodzie. Nazwa pochodzi od rzymskich Pl
Marsowych, na ktrych (zarwno w Rzymie, jak i Paryu) odbyway si wiczenia wojskowe.
Pole Marsowe zostao przeznaczone do tych wicze w roku 1751, gdy Ludwik XV utworzy
Szko Militarn dla ludzi z biednej szlachty. Odbyway si tam rne wydarzenia
rewolucyjne, midzy innymi prby lotw balonem. To wanie tutaj witowano zdobycie
Bastylii (14 lipca 1789). Przez jaki czas na Polu Marsowym miay miejsce Wystawy
wiatowe, ktrych gwn atrakcj bya wiea Eiffla. W kocu sprzedano du cz terenu i
utworzono ogrd.


To wanie na Polach Marsowych koczymy pierwszy dzie naszego zwiedzanie Parya.

Refleksje? Pary to miasto niezwyke, urzekajce architektur, mnogoci rzeczy do
zobaczenia i zwiedzenie. Przed nami jeszcze 3 dni, jestemy pewni, e zakochamy si w
Paryu jeszcze bardziej!
W pierwszej czci przewodnika - Pary w 4 dni: przewodnik, relacja, co warto zobaczy,

zabytki i atrakcje, porady, plan zwiedzania - Mapa + Zdjcia [Dzie 1] - mona znale
wszystkie potrzebne informacje na temat tego, kiedy najlepiej wybra si do Parya, jak
najtaniej dolecie lub dojecha, a take na temat transportu z lotniska. Osoby zainteresowanie
kwesti komunikacji miejskiej w Paryu odsyam do wpisu Pary: Komunikacja miejska Spodoba Ci si przewodnik, a informacje w nim zawarte okazay si pomocne? Wejd na stron

metro, autobusy, pocigi RER, tramwaje. Ceny biletw 2013, mapa, informacje praktyczne,
ktry szczegowo przedstawia wszystkie zawioci dziaania i cen paryskiego systemu
transportu miejskiego.
My przy zwiedzaniu Parya postanowilimy skorzysta z systemu zniek, ktry jest dostpny,
jeli kto planuje odwiedzi paryskie muzea i galeria. Do wyboru mamy rne systemy, ktre
cz w sobie zarwno karty na transport miejski i tasze wstpy do zabytkw i atrakcji
turystycznych oraz szereg rabatw na restauracje lub zakupy, jak i tylko takie, ktre oferuj
darmowe lub tasze wstpy do zabytkw, muzew i atrakcji turystycznych. Caa lista
wszystkich dostpnych pakietw znikowych, rabatowych oraz sposobw na tasze
zwiedzanie Parya dostpna jest tutaj: Pary: Zniki i tanie zwiedzanie - karta Paris Museum
Pass, ParisPass, Paris City Passport i Paris Visite Pass [Ceny 2013]
Dla nas najkorzystniejsz opcj jest wybr karty Paris Museum Pass na 2 dni, zarwno jeli
chodzi o aspekt ekonomiczny i funkcjonalny. Jest to karta pre-paid, ktra umoliwia wstp do
ponad 60 muzew i innych obiektw w Paryu i okolicach (w tym do Paacu w Wersalu).
Posiadacz karty Paris Museum Pass moe wchodzi bez kolejki, nieograniczon ilo razy,
nie tracc czasu na stanie w kolejce do kasy oraz oszczdzajc kilkadziesit euro na biletach.
Wyjtek stanowi jedynie zwiedzanie paacu w Wersalu, ktre moe odby si tylko raz ze
wzgledu na ograniczon ilo zwiedzajcych. Kart Paris Museum Pass mona zakupi na
okrelon ilo dni. Wano karty Paris Museum Pass liczy si od pierwszego dnia jej
uycia a nie zakupu. Koszty wygldaj nastpujco:
- 2-dniowa: 39 euro
- 4-dniowa: 54 euro

- 6-dniowa: 69 euro
Karty Paris Museum Pass mona kupi m.in. na lotnisku Roissy-Charles de Gaulle (terminal
1, 2C, 2D, 2E, 2F), lotnisku Orly (terminal Orly-Sud), w punktach informacji turystycznej
(m.in. na dworcach: Gare du Nord, Gare de Lyon, Gare de l'Est), czy w najpopularniejszych
muzeach (m.in. Luwr, uk Triumfalny, Oraneria, Concergerie, katedra Notre-Dame, kaplica
Sainte-Chapelle, Museum d'Orsay, Centrum Pompidou), a take na stronie internetowej Paris
Museum Pass www.parismuseumpass.com
Warto zapamita, e w pierwsz niedziel kadego miesica wstp do wikszoci muzew i

zabytkw jest bezpatny. Mieszkacom Unii Europejskiej poniej 26. roku ycia, a take
obywatelom pozostaych krajw wiata poniej 18. roku ycia przysuguje bezpatny wstp
do wikszoci obiektw turystycznych Parya (za okazaniem dowodu tosamoci przy kasie
biletowej).


Zwiedzanie | Dzie 2
Zaczynamy od wizyty w Narodowym Muzeum Wiekw rednich, czyli Muse de Cluny
fr. Muse National du Moyen ge. Jest to muzeum mieszczce zbiory sztuki i rzemiosa
artystycznego, poczwszy od pnoantycznej sztuki Galw, a do pnego redniowiecza.
Pooone jest w Pitej Dzielnicy przy placu Paul-Painlev. Obok nowojorskiego The Cloisters
i koloskiego Muzeum Aleksandra Schntgena jest najwiksz na wiecie placwk
muzealn powicon sztuce redniowiecza. Muzeum gromadzi zbiory redniowiecznej
rzeby kamiennej (gwnie architektonicznej), drewnianej, alabastrowej,
malarstwa
ksikowego, tablicowego i witraowego oraz rzemiosa artystycznego, gwnie zotnictwa.
Muzeum jest pooone w hotelu Cluny. Htel de Cluny jest czciowo wzniesiony na
rzymskich termach datowanych na I-III w. (znanych jako Thermes de Cluny). Budynek Htel
de Cluny naley do jednych z najlepiej zachowanych przykadw redniowiecznej
architektury wieckiej w stolicy Francji. Swoj nazw zawdzicza pierwotnej funkcji by to
bowiem tzw. htel particulier, czyli pewnego rodzaju rezydencja, ktrej gospodarzami byli od
1334 opaci z klasztoru Cluny. Kiedy opaci z Cluny przenieli si do nowego budynku na
Sorbonie, gmach przej Jacques d'Amboise, biskup Clermont i przeoony opactwa
Jumiges. W latach 1485-1510 rozbudowano rezydencj w stylu bdcym poczeniem
gotyku i renesansu. W 1793 pastwo skonfiskowao gmach. W roku 1833 gmach zosta
zaadaptowany na muzeum, w ktrym kolekcjoner-amator i mionik sztuki redniowiecznej
Alexandre Du Sommerard urzdzi zbiory dziedzictwa sztuki redniowiecznej, w tym dzie
ocalaych ze zniszcze rewolucji.


Muzeum otwarte jest kadego dnia z wyjtkiem wtorkw. Otwarte jest ono od 9:15 do 17:45.
Normalny bilet kosztuje 8,50, jednak my dziki karcie Paris Museum Pass mam wstp
darmowy. Do muzeu najatwiej dosta si ze stacji metra Cluny-La Sorbonne / Saint-Michel /
Odon lub autobusami nr 21 - 27 - 38 - 63 - 85 - 86 - 87. Strona internetowa
muzeum: www.musee-moyenage.fr
Piechot z Muzeum de Cluny udajemy si odwiedzi synny paryski uniwersytet - La

Sorbonne lub po prostu Sorbonne. Niestety wstp do rodka gwnego gmachu maj jedynie
studenci, a nam pozostaje zobaczenie samego synnego budynku tylko zewntrz. La Sorbonne
to tradycyjna nazwa historycznego uniwersytetu paryskiego zaoonego w 1257 roku, jednego
z najstarszych i najbardziej znanych w Europie. Uniwersytet paryski by modelem dla innych
redniowiecznych uniwersytetw. Pierwotnie zosta on utworzony jako miejsce spotka
fakultetu teologii, jako Collge de Sorbonne przez Roberta de Sorbon (1201-1274), kapelana i
spowiednika krla Ludwika IX. W tamtym czasie na Sorbonie studiowao tylko dwudziestu
studentw.


Szybko zyska reputacj i ju w XIII wieku goci 20 tysicy studentw z caej Europy,
czynic Pary stolic nauki wiata zachodniego. Do dzisiaj zagraniczni studenci stanowi
znaczc cz wszystkich studentw uniwersytetu. W 1231 roku papie Grzegorz IX wyda
bull Parens scientiarum, gdzie uzna niezaleno od krla, biskupw i kanclerzy. 23
czerwca 1894 roku baron Pierre de Coubertin zorganizowa na Sorbonie midzynarodowy
kongres, ktry doprowadzi do utworzenia Midzynarodowego Komitetu Olimpijskiego. W
1968 roku Sorbona bya miejscem gwatownych rozruchw studenckich znanych jako Paryski
Maj, co po raz drugi w XX wieku doprowadzio do zamknicia na pewien czas uczelni (po raz
pierwszy stao si to po inwazji Niemiec na Francj w 1940 roku). Pierwsz kobietprofesorem na Sorbonie bya Maria Skodowska-Curie. Patronk uczelni jest Katarzyna
Aleksandryjska.


Nastpnym punktem na naszej mapie zwiedzania jest wizyta w Instytucie wiata

Arabskiego. Dochodzimy tam rwnie piechot - co prawda mona wzi metro, jednak
lepiej si przespacerowa i podziwia architektur dzielnicy aciskiej. Institut du Monde
Arabe, czyli Instytut wiata Arabskiego to zjawiskowy budynek projektu Jeana Nouvela,
kolejna inwestycja z Wielkich Projektw Franois Mitteranda. Instytut promuje kultur wiata
arabskiego, pokazuje te jej zwizki z Francj i Europ. Szklany budynek stan w 1987 roku
nad brzegiem Sekwany na obrzeach historycznej czci Parya. Zawiera muzeum,
bibliotek, audytorium na 300 osb, restauracj, a take biura i parkingi. Na szczycie budynku
jest moliwo wejcia na punkt widokowy, z ktrego rozciga si wspaniay widok na star
cz Parya.
Instytut i mieszczce si w nim muzeum jest otwarte codziennie od 10:00 do18:00 oprcz
poniedziakw. Posiadacze karty Paris Museum Pass maj wstp bezpatny (normalny bilet do
muzeum kosztuje 3,80). Dosta si do niego moemy z przystankw metra: Jussieu, SullyMorland, Cardinal-Lemoine, a take przystanku koleji RER Gare d'Austerlitz lub autobusami
nr 24, 63, 67, 86, 87, 89. Wicej info na stronie www.imarabe.org


Idc dalej wzdu Sekwany dotrzemy do okazaych ogrodw, gdzie znajduje si Muzeum
Historii Naturalnej w Paryu - Musum National d'Histoire Naturelle. Uwaga wstp do
tego muzeum nie jest objty znikami w ramach karty Paris Museum Pass! Muzeum zostao
zaoone 10 czerwca 1793 na bazie zbiorw Krlewskiego Ogrodu Rolin Leczniczych
(Jardin royal des plantes mdicinales), zaoonego przez Ludwika XIII w 1635 i
gromadzcego bogate zbiory z dziedziny szeroko rozumianej przyrody, zwaszcza za czasw
dyrekcji Buffona.
Gwn rol muzeum, od momentu powstania jest dziaalno naukowa oraz dokumentacja
odkry (gromadzenie zbiorw). Podrzdn rol odgrywa dziaalno ekspozycyjno popularyzatorska, cho jest ona najbardziej znan form aktywnoci muzeum. Posiada siedem
wydziaw: klasyfikacji i ewolucji; molekularnego zrnicowania, rodowisk i populacji

wodnych; ekologii i biornorodnoci; historii Ziemi; czowieka, natury i spoeczestwa oraz
prehistorii. oprcz tego w skad muzeum wchodz: galerie rolin; ogrody botaniczne i kilka
zoologicznych oraz Muzeum Czowieka. Muzeum jest otwarte kadego dnia (w odzinach
10:00 - 18:00) z wyjtkiem poniedziakw. Wicej info na stronie www.mnhn.fr Ze wzgldu
na ogrom atrakcji my zobaczylimy tylko szybk Wielk Galeri Ewolucji - polecamy!
Ogrody otaczajce muzeum warto wykorzysta na ma przerw i szybki lunch - znajdziemy
tam may punkt gastronomiczny, lub wychodzc ju z ogrodw, tu obok metra,
Mc'Donaldsa.
My udajemy si teraz do jednego z najciekawszych, naszym zdaniem, muzew w Paryu.

Gratki dla wszystkich zainteresowanych sztuk pozaeuropejsk, podrowaniem i
odkrywaniem innych kultur. Chodzi mianowicie o Muse du quai Branly. Jednak wczeniej
z Muzeum Historii Naturalnej idziemy na stacj Gare d'Austerlitz, z ktrej apiemy pocig
RER (linia C), ktry zawiezie nas na stacj mieszczc si tu obok wspomnianego muzeum,
a mianowicie Pont de l'Alma.
Muse du quai Branly to muzeum sztuki kultur pozaeuropejskich, zlokalizowane w Paryu

przy Quai Branly 37, niedaleko Wiey Eiffla. Zostao otwarte w 2006 roku dziki inicjatywie
prezydenta Francji Jacques'a Chiraca. Muzeum posiada okoo 267 000 eksponatw z ktrych
3500 jest wystawiana. Zbiory rozdzielone s na kolekcje gromadzce przedmioty z Azji,
Afryki, Ameryki i Oceanii. Ekspozycje kontynentw podzielone s na mniejsze ekspozycje
dzie sztuki pochodzcych z poszczeglnych pastw, narodw i plemion. Przykadowo mona
wyrni ekspozycje powicone sztuce Aborygenw, Papuasw, Majw, Inkw i Aztekw.

W muzeum znajduje si rwnie Wiea Muzyki, gdzie eksponowane s instrumenty

muzyczne z caego wiata, kolekcjonowane przez rne francuskie placwki etnograficzne w
okresie niemal 120 lat. Dziki karcie Paris Museum Pass wstp jest bezpatny. Muzeum jest
otwarte kadego dnia z wyjtkiem poniedziakw. We wtorki, rodki i niedziele od 11:00 do
19:00, a w czwartki, pitki i soboty od 11:00 do 21:00. Bilet normalny kosztuje 8,5 Wicej
info na stronie: www.quaibranly.fr
Spacerem, mona obok Wiey Eiffla, udajemy si pod Paac Inwalidw i Koci
Inwalidw. Les Invalides zosta wybudowany z inicjatywy Ludwika XIV. Jest to wielki
kompleks budynkw w Paryu na lewym brzegu Sekwany. Od pocztku istnienia suy jako
szpital i pensjonat dla inwalidw wojennych. W swoich salach mg pomieci okoo cztery

tysice chorych i rannych. Kompleks ten skada si z Paacu Inwalidw (fr Htel des
Invalides) wybudowanego wedug projektu Libral'a Bruant'a w stylu klasycystycznym, w
1676 oraz Kocia Inwalidw (fr. Dme des Invalides, St-Louis-des-Invalides) wzniesionego
w 1706 roku przez Jules'a Hardouin-Mansarta.
Koci Inwalidw, Tum Inwalidw (fr. Dme des Invalides) jest to monumentalny paryski
koci wzniesiony w 1706 roku przez Jules'a Hardouin-Mansarta na polecenie Krla Soce,
Ludwika XIV. Jego iglica wznosi si na 105,16 metrw. Budowa zostaa rozpoczta w 1677.
Pierwotnym celem budowli, przeznaczonej do wycznego uytku krla, miao by miejsce
spoczynku rodziny krlewskiej. Tak si jednak nie stao, gdy zrezygnowano z tych planw
po mierci Ludwika XIV. W 1840 decyzj krla Ludwika Filipa do Parya sprowadzono
szcztki Napoleona Bonaparte z Wyspy w. Heleny. Ciao zostao zabalsamowane i
zamknite w szeciu trumnach (jedna z cyny, druga z mahoniu, trzecia i czwarta z oowiu,
pita z hebanu, a ostatnia wyrzebiona z fiskiego, czerwonego porfiru), jednak ceremonia
pogrzebowa odbya si dopiero w 1861 (2 kwietnia), gdy dopiero wtedy krypta i sarkofag
byy gotowe. Militarne osignicia Napoleona s przedstawione w postaci Zwycistw
otaczajcych krypt, ktrych nazwy s wygrawerowane w marmurowej pododze Austerlitz,
Jena, Marengo i in. Jego osignicia dla pastwa s wyrzebione na niszym reliefie duta
Simarta, ktry ozdabia ciany krypty (pacyfikacja kraju, scentralizowanie administracji i in.).
Pod posgiem Napoleona znajduj si zwoki jego syna L'Aiglona, zwanego pniej
Napoleonem II.


Koci odznacza si widoczn z daleka kopu, pozocon po raz pierwszy w 1715, a
odnowion w 1989, przy czym uyto 12 kg zota. Wewntrz pod kopu znajduje si fresk
namalowany przez Charles'a de La Fosse, ktry take by ostatnio poddany renowacji. Oprcz
Napoleona Bonaparte w Kociele Inwalidw s pochowani rwnie marszakowie: Ferdinand
Foch, Sebastian Vauban, Turenne, Louis Lyautey oraz Jzef Bonaparte (starszy brat
Napoleona I), Hieronim Bonaparte (modszy brat) i Napoleon II Bonaparte. Epitafium
Napoleona I mwi: Niech pi pod t kopu, to hem na gow giganta.
W Paacu Inwalidw znajduje si kilka interesujcych muzew - m.in
Muzeum
Armii, Muse de l'Arme, ktre postanawiamy zwiedzi - niestety rwnie w biegu, gdy
goni nas czas, jednak fani militariw na pewno spedz tam kilka dobrych godzin! Paac i
koci s otwarte w terminach 1 padziernika - 31 marca od 10:00 do 17:00, a od 1 kwietnia
do 30 wrzenia od 10:00 do 18:00. Z kart Paris Museum Pass wstp darmowy, bilet
normalny kosztuje 8.
Teraz czas na muzeum nr 2 wrd paryskich muzew, jedno z najchtniej odwiedzanych, za

kadym razem wysoko uplasowane w rankingach paryskich atrakcji - Musee de
l'Orangerie. Najlepiej dosta si tego muzeum wysiadajc na stacji Concorde, gdy muzeum
znajduje si na kocu ogrodu Tuileries, z ktrego ju rzut kamieniem z placu Concorde (ktry
jest ju nam znany ze wczeniejszego zwiedzania). W muzeum znajduj si Lilie wodne
Claude'a Monet'a i 144 obrazy ze sawnej kolekcji Walter-Guillaume'a (Cezanne, Renoir, le
Douanier Rousseau, Matisse, Derain, Picasso, Modigliani, Soutine, Utrillo).


Musee de l'Orangerie jest otwarte codziennie oprcz wtorkw i wit (1 maj, 25 grudzie) w
godzinach od 09:00 do 18:00. Z kart Paris Museum Pass wstp bezpatny, a take nie trzeba
czeka w kolejkach, ktre czasami mog by znaczne! Normalny bilet kosztuje 7,5.
Wracamy teraz na stacj Concorde, by zapa metro, ktre zawiezie nas do kontrowersyjnego
budynku Centre Pompidou. Tak na prawd my chcielimy zobaczy Muzeum Judaistyki w
Paryu, jednak muzeum te byo ju zamknite, gdy do niego dotarlimy, skutkiem czego
majc
jeszcze
troch
czasu
przed
zaplanowanym
spotkaniem
postanowilimy
zobaczy Centre Pompidou.


Centre Georges Pompidou (zwany take Beaubourg, Rafineria) jest to budynek pooony w
paryskiej dzielnicy Beaubourg, w ktrym mieci si muzeum sztuki wspczesnej (Muse
National d'Art Moderne) oraz gwna biblioteka publiczna stolicy Francji (Bibliothque
publique d'information). W 1969 nowo wybrany prezydent Francji, Georges Pompidou,
podj decyzj utworzenia centrum kulturalnego na miejscu zwanym Plateau Beaubourg.
Ogoszono midzynarodowy konkurs architektoniczny, w ktrym zwyciy projekt Renzo
Piano i Richarda Rogersa. Budow rozpoczto w 1972, a w 1977 otwarcia Centrum dokona
Valery Giscard d'Estaing.
Oglna struktura budynku jest oryginalnym pomysem Piano i Rogersa, lecz silnie
inspirowanym przez teoretyczny projekt Fun palace idealnej przestrzeni widowiskowowystawienniczej, stworzony przez Cedrika Price'a. Budynek zajmuje powierzchni placu.

Wszystkie instalacje zostay wyprowadzone na zewntrz i pomalowane na rne kolory, z
ktrych kady odpowiada innej funkcji. Niebieski to ukad klimatyzacyjny, ty instalacje
elektryczne, czerwony cieplne, a zielony to wodocigi. Daje to wiele moliwoci aranacji i
podziau przestrzeni wewntrz budynku. Trzy najwysze pitra budowli zajmuje Muzeum
Sztuki Nowoczesnej.
Muzeum Sztuki Nowoczesnej jest czynne codziennie, z wyjtkiem wtorkw. Jest ono otwarte
od godziny 10:00 do 21:00. Bilet normalny kosztuje 10, jednak posiadacze Paris Mueum
Pass maj wstp ju opacony w ramach posiadanej karty. Wicej informacji
na www.centrepompidou.fr
Z Centre Pompidou wychodzimy kilkadziesit minut po 20. Jestemy ju na prawd
zmczenie po caym dniu, jednak warto byo. Co ciekawe - ju pierwszego dnia zwraca si
karta Paris Museum Pass, jeli decydujemy si, tak jak my, na odwiedzenie kilku obiektw.
Mimo, e by to dzie bardzo zabiegany, to czujemy si usatysfakcjonowani tym co
zobaczylimy i miejscami, ktre odwiedzilimy.
Powysz tras mona dowolnie modyfikowa i zmienia, w zalenoci od tego, jakie

muzeum nas interesuje lub jaka tematyka jest nam blisza. My musielimy poczy
zainteresowanie antropologi, histori, sztuk i geografi, dlatego taki pakiet. W
zdecydowanej wikszoci drugi dzie w Paryu mija na chodzenie, tam gdzie to moliwe
staramy si spacerowa, a korzysta z komunikacji miejskiej tylko w przypadkach, gdy
odcinek midzy dwoma atrakcji jest za dugi, by jego dystans pokona na piechotk! Mimo,
e zabiera to wicej czasu, to zdecydowanie warto! Znalelimy dziki temu kilka urokliwych

kawiarni i sklepw, gdzie warto zatrzyma si na chwil, by nabra si przy paryskiej kawie
lub czym sodkim.
Trzeci dzie w stolicy Francji bdzie luniejszy, ni dzie drugi, a jednoczenie troch
bardziej nastawiony na zwiedzanie i zobaczenie atrakcji, o ktrych nie zawsze przeczytamy w
przewodnikach, jako "must see", a ktre na pewno warto odwiedzi, by mie spojrzenie na
Pary z rnych stron. Dalej przede wszystkim zwiedzamy centrum Parya - lubicy spacery
mog, pomidzy poszczeglnymi atrakcjami, przemieszcza na piechot, a osoby wolce
korzysta z komunikacji miejskiej bez problemu mog porusza si metrem lub pocigami
RER.
My wybieramy opcj spacerowanie i komunikacji miejskiej, ze wzgldu na oszczdno

czasu, ktry chcemy przeznaczy na dusze zwiedzanie odwiedzanych atrakcji. Wszystkim
jednak polecam zapoznanie si z pierwsz czci przewodnika po Paryu: Pary w 4 dni:
przewodnik, relacja, co warto zobaczy, zabytki i atrakcje, porady, plan zwiedzania - Mapa +
Zdjcia [Dzie 1] - gdzie mona znale wszystkie potrzebne informacje na temat tego, kiedy
najlepiej wybra si do Parya, jak najtaniej dolecie lub dojecha, a take na temat
transportu z lotniska. Osoby zainteresowanie kwesti komunikacji miejskiej w Paryu
odsyam do wpisu Pary: Komunikacja miejska - metro, autobusy, pocigi RER, tramwaje.
Ceny biletw 2013, mapa, informacje praktyczne, ktry szczegowo przedstawia wszystkie
zawiloci dziaania i cen paryskiego systemu transportu miejskiego.
Podobnie, jak dnia drugiego, postanawiamy skorzysta z systemu zniek, ktry jest dostpny,
jeli kto planuje odwiedzi paryskie muzea i galeria. Do wyboru mamy rne systemy, ktre
cz w sobie zarwno karty na transport miejski i tasze wstpy do zabytkw i atrakcji

turystycznych oraz szereg rabatw na restauracje lub zakupy, jak i tylko takie, ktre oferuj
darmowe lub tasze wstpy do zabytkw, muzew i atrakcji turystycznych. Caa lista
wszystkich dostpnych pakietw znikowych, rabatowych oraz sposobw na tasze
zwiedzanie Parya dostpna jest tutaj: Pary: Zniki i tanie zwiedzanie - karta Paris Museum
Pass, ParisPass, Paris City Passport i Paris Visite Pass [Ceny 2013]
My ju poprzednieo dnia zaopatrzylimy si w dwudniow kart Paris Museum Pass, ktr

dzisiaj rwnie zamierzamy wykorzysta. Karta zwrcia nam si ju po pierwszym dniu,
zdecydowanie jest to najlepsza opcja dla wszystkich zainteresowanych zwiedzaniem Parya,
ktrzy stawiaj na zobaczenie wicej, ni tylko Luwru i Muzeum d'Orsay. Jednoczenie
warto pamita, e w pierwsz niedziel kadego miesica wstp do wikszoci muzew i
zabytkw jest bezpatny. Mieszkacom Unii Europejskiej poniej 26. roku ycia, a take
obywatelom pozostaych krajw wiata poniej 18. roku ycia przysuguje bezpatny wstp
do wikszoci obiektw turystycznych Parya (za okazaniem dowodu tosamoci przy kasie
biletowej).
Dzie zaczynamy o godzinie 9, jeszcze przed wyjciem na zwiedzanie, biegniemy do piekarni

by kupi paryskie bagietki (cena od 0,9 do 1,1) i przygotowa kanapki, ktre zastpi nam
lunch. O ile Pary to pikne miasto, to jest jednoczenie drogim miastem. Zamiast lunchu w

restauracji postanawiamy wybra kanapki, a zaoszczdzone pienidze przeznaczy na
pamitki ze stolicy Francji. Zaraz po wyjciu z domu znajdujemy ma cukierni, gdzie przy
aromatycznej, mocnej kawie, wrd Francuzw przegldajcych porann pras, wzmacniamy
si przed caym dniem. Poranna kawa w maych cukierniach i kawiarniach jest bardzo
popularna wrd mieszkacw Parya, lokalne otwarte od wczesnych godzin rannych
znajdziemy praktycznie na kadym kroku.
Zwiedzanie | Dzie 3
Dzie rozpoczynamy od zobaczenie, jak Pary wyglda... spod ziemi. Pierwszym miejscem
na planie zwiedzania Parya tego dnia s synne paryskie katakumby. Katakumby paryskie Les catacombes de Paris - to sie korytarzy w dawnych kamienioomach DenfertRochereau z czasw cesarstwa rzymskiego. W 1786 roku z powodw sanitarnych, chcc
unikn szalejcych epidemii w przeludnionym miecie zaczto znosi tu zwoki z paryskiego
cmentarza z dzielnicy Les Halles, pniej z innych cmentarzy paryskich. W XIX wieku
utworzono pomieszczenia, ktre przeznaczone s dzisiaj do zwiedzania, np. Krypta Mki
Paskiej (Rotunda Piszczeli), "Grobowiec Gilberta". Wejcie znajduje si w siedzibie Urzdu
Inspektora Kamienioomw.
Tunele pokryte s licznymi graffiti z XIX wieku, wiadczcymi, e miejsce to byo czsto
odwiedzane przez Paryan. Victor Hugo, bywalec tych podziemi umieci tu akcj swojej
powieci Ndznicy. W czasie Komuny Paryskiej w 1871 komunardzi zamordowali grup
monarchistw w jednej z komr. W czasie II wojny wiatowej katakumby byy miejscem
konspiracyjnych spotka czonkw francuskiego ruchu oporu.


Paryskie katakumby znajduj si tu obok stacji metra Denfert-Rochereau, ktr obsuguj
linie metra 4 i 6, a take linia RER B. Katakumby s otwarte od 10:00 do 17:00 kadego dnia,
z wyjtkiem poniedziakw i wit publicznych. Uwaga: wstp do katakumb nie jest objty
system zniek Paris Museum Pass! Bilet normalny na zwiedzanie katakumb kosztuje 8, a
modzie midzy 14-26 rokiem ycia paci 4. Wicej informacji znajdziemy na
stronie www.catacombes.paris.fr
Nastpnie apiemy metro (linia nr 6) i udajemy si na uk Triumfalny (Arc de Triomphe),

ktry mielimy okazj ju zobaczy pierwszego dnia, jednak tym razem nie podziwiamy go
od zewntrz, a od wewntrz. Naszym celem jest wizyta na jego szczycie, skd rozpociera si
wspaniay widok na Pary i gwiadzist sie rozchodzcych si od uku aleji. uk Triumfalny
zosta wzniesiony z inicjatywy Napoleona, ktry chcia uczci zwycistwo onierzy armii
francuskiej pod Austerlitz w 1805 roku. Projekt architektoniczny monumentu zosta
zaakceptowany w 1809 roku, a zosta on zakoczony 30 lat pniej za panowania Ludwika
Filipa I. Budowla ta mieci si na Placu Charles de Gaulla (Generaa de Gaullea), ktry
kiedy nazywany by Placem Gwiazdy, a to z uwagi na promienicie rozchodzce si z tego
miejsca 12 alei, w tym synne Champs Elyse - Pola Elizejskie. Pod pomnikiem znajduje si
Grb Nieznanego onierza. Sam uk ma 49 m wysokoci, 45 m szerokoci i 16 m
gbokoci.
W grnych partiach uku znajduje si rwnie mae muzeum powicone tej budowli, a w
ktrym zobaczymy histori jego budowy i konstrukcji. uk Triumfalny jest otwarty od 1
kwietnia do 30 wrzenia w godzinach 10:00 - 23:00, a od 1 padziernika do 31 marca od
10:00 do 22:30. Posiadajc kart Paris Museum Pass wstp jest bezpatny. Bilet normalny
kosztuje 9,50. Strona internetowa uku: www.arc-de-triomphe.monuments-nationaux.fr

Zobaczylimy zatem Pary z gry i z dou, teraz czas wrci do normalnego poziomu i
rozpocz zwiedzanie innych atrakcji turystycznych, ktre zaplanowalimy na dzi.
Przegldajc serwis TripAdvisor zobaczylimy, e muzuem nr 1 w Paryu jest Musee
d'Orsay, dlatego postanawiamy odwiedzi te muzeum i sprawdzi, czy opinia uytkownikw
popularnego serwisu jest trafna. Do muzeum mona podjecha metrem (linia 12, stacja
najbliej zlokalizowana to Assemble Nationale) lub pocigiem RER linia C (stacja Muse
d'Orsay), my jednak postanawiamy si przespacerowa przez synne Pola Elizejskie oraz
wspaniay most Aleksandra III (miejsca te zostay opisane w pierwszej czci przewodnika).


Muzeum Orsay (fr. Muse d'Orsay) to muzeum w Paryu, pooone na lewym brzegu
Sekwany. Zbiory zawieraj gwnie sztuk francusk z lat 1848-1918: malarstwo, rzeb,
fotografi oraz meble. Dziea te s modsze od tych, ktre prezentowane s w Luwrze, a
starsze od zbiorw Centre Georges Pompidou. Rocznie muzeum odwiedza ok. 4 miliony
zwiedzajcych.


W 1897 francuska Compagnie de chemins de fer zakupia od pastwa tereny pod budow
nowego dworca kolejowego, poniewa dotychczas istniejcy, Gare d'Austerlitz, znajdowa si
zbyt daleko od centrum miasta. Rok pniej spomidzy trzech architektw Lucien Bnarda,
Lucien Magne'a i Victora Lalouxa na architekta dworca d'Orsay wybrano tego ostatniego.
Nowy budynek musia harmonizowa z eleganck dzielnic oraz ssiedztwem Luwru i Legii
Honorowej. Zaprojektowany przez Lalouxa budynek mia eklektyczn fasad i szklany dach
oraz dwa ogromne zegary, zachowane do dzi (jeden znajduje si w gwnym holu, drugi w
kawiarni Caf des Hauteurs). Uroczysta inauguracja budowli odbya si 14 lipca 1900 roku,
podczas wystawy wiatowej. Przez nastpnych 39 lat budynek peni rol dworca kolejowego,
jednak z powodu elektryfikacji kolei dugo pocigw znacznie si zwikszya i nie mieciy
si one ju na dworcu d'Orsay. Zosta wic on zamknity i od tego czasu znajdowa rne
przeznaczenia mieci si tu teatr Renault-Barrault, sale domu aukcyjnego Druot, suy
take jako to w wielu filmach (m.in. w Procesie Orsona Wellesa).
Propozycja wyburzenia budynku napotkaa na sprzeciw spoeczestwa, ktre nie chciao, by

dworzec podzieli los Les Halles. W 1978 roku wpisano go na list zabytkw i tym samym
uniemoliwiono jego wyburzenie. Kilka lat wczeniej pojawi si te pomys, by dawny
dworzec przeksztaci w muzeum sztuki XIX wieku. Prace nad realizacj tej koncepcji
rozpoczy si w 1979 roku i dowodzi nimi architekt Gae Aulenti, a uroczystego otwarcia
Muse d'Orsay dokona prezydent Franois Mitterrand 1 grudnia 1986 r. Dla zwiedzajcych
zostao ono udostpnione 9 grudnia 1986.


Kolekcja muzeum skada si ze zbiorw malarstwa, rzeby, sztuki uytkowej, fotografii i

grafiki. Istnieje take dzia powicony sztuce architektury, gdzie mona znale rysunki,
projekty i modele budynkw. Wrd zbiorw malarstwa najwikszym powodzeniem ciesz
si dziea impresjonistw i postimpresjonistw, np.: Paul Czanne, Edgar Degas, Paul
Gauguin, douard Manet, Claude Monet, Vincent van Gogh.
Muzeum jest otwarte od wtorku do niedzieli w godzinach 9:30 - 18:00, a w czwartki 9:30 21:45 (muzeum jest zamknite w poniedziaki i wita). Z kart Paris Museum Pass wstp jest
darmowy. Jeli kto jednak nie posiada wspomnianej karty, to bilet normalny kosztuje 9
(6,50 dla modziey w wieku 18-25 lat). Wicej informacji mona znale na www.museeorsay.fr. Muzeum zdecydowanie warte odwiedzenia! aujemy, e nie moglimy zosta w
nim duej!


Z Muse d'Orsay spacerem wzdu rzeki udajemy si do synnej ksigarni Shakespeare and
Company
mieszczcej si pod
adresem 37
Rue de
la Bucherie (Wicej
info
na www.shakespeareandcompany.com), a dalej przez Petit Pont (Most May) do

katedry Katedra Notre-Dame. Petit Pont jest mostem ukowym, w przeszoci opartym na
trzech ukach, obecnie na jednym. Most jest w caoci kamienny, o dugoci 32 metrw, co
czyni z niego najkrtszy paryski most. Prowadzi przez niego 20-metrowa droga ruchu
koowego, 12-metrowa cieka rowerowa oraz dwa czterometrowej szerokoci chodniki.
Stajemy zatem ponownie pod jedn z gwnych turystycznych atrakcji Parya, czyli Katedr
Notre-Dame. Jedna to z najbardziej znanych katedr na wiecie, midzy innymi dziki
powieci Dzwonnik z Notre Dame francuskiego pisarza Victora Hugo. Budow obiektu
rozpoczto w 1163 i ukoczono 200 lat pniej. Budow tej budowli zleci biskup Maurice de
Sully. Po przebyciu 387 stopni rozpociera si zapierajcy dech w piersiach widok na
panoram Parya. W rodku Katedry znajduj si przykady rzeby gotyckiej przedstawiajce
rne twarze i postacie. Wstp do katedry jest bezpatny, zawsze jednak jest to niej duga
kolejka. Katedra otwarta jest kadego dnia od godziny 08:00 do 18:45. Nie mielimy okazji
zwiedzi jej wntrza oierwszego dnia, dlatego teraz stajemy w duuuugiej kolejce. Ju po
zwiedzaniu wntrza stwierdzamy, e warto byo czeka.

Kilka ciekawostek na temat Katedry: Katedra utracia zadaszenie wie podczas Rewolucji
Francuskiej, sama za unikna zburzenia dziki rzekomemu ryzyku uszkodzenia ssiednich
budynkw podczas tej operacji, co sugerowa pewien niezbyt chtny Rewolucji paryski
mieszczanin. Dziki temu zdarzeniu katedra przetrwaa do naszych czasw. W okresie
Rewolucji nosia nazw "wityni Rozumu". 3 wrzenia 2006 plac przed katedr,
zaprojektowany przez barona Georges'a Haussmanna w czasach Napoleona III dla
podkrelenia wietnoci zachodniej fasady katedry, noszcy dotd nazw Place du Parvis
Notre-Dame, czyli "plac Kocielny Notre-Dame" powicono papieowi Janowi Pawowi II
nadajc mu now nazw Parvis Notre-Dame - place Jean-Paul II, czyli "Dziedziniec NotreDame - Plac Jana Pawa II".
Po zwiedzaniu katedry, na jednej z okolicznych aweczek z widokiem na Sekwane, zjadamy

nasz szybki lunch, po czym udajemy si na szybk kaw to jednej z okolicznych kawiarni.
Nastpnie piechot (dla zmczonych opcja metra) przechodzimy przez most Pont d'Arcole
pod znane nam ju ze wczorajszeo dnia Centre Georges Pompidou, z ktrego ju tylko rzut
kamieniem do Muzeum Judaizmu w Paryu.


Jeli chodzi o most Pont d'Arcole, to od redniowiecza do 1828 na miejscu mostu

funkcjonowaa jedynie szeciometrowa przeprawa piesza pod nazw Passelerie de Grve,
wzniesiona przez Marca Sguina. W 1828 obiekt zosta zastpiony szerszym mostem, a w
1854, w zwizku ze zmianami w ukadzie urbanistycznym miasta wzniesiono nowy most wg
projektu Cadiata, elazny, pierwszy most na tym miejscu, ktry pozwala zarwno na ruch
pieszy, jak i koowy. By to zarazem pierwszy elazny most w Paryu, ktry wid przez ca
szeroko rzeki nie przebiegajc przez jedn z wysp. Bd konstrukcyjny sprawi, e w 1888
most nieoczekiwanie obsun si o 20 cm i musia by gruntownie wyremontowany. Ponown
renowacj przeszed w latach 1994-1995. W 1944 to przez ten most do ratusza paryskiego
wesza dywizja generaa Leclerca w dniu wyzwolenia miasta. Nie jest konkretnie ustalone
pochodzenie nazwy mostu. Moe on nosi imi synnej bitwy stoczonej przez Bonapartego,
jak rwnie nazwisko jednej z ofiar rewolucji lipcowej - modego republikanina, ktry zgin
na mocie, niosc na czele pochodu trjkolorowy sztandar.
Muse d'Art et d'Histoire du Judasme to paryskie Muzeum Sztuki i Historii Judaizmu.

Prowadzi nas ono przez rne aspekty sztuki Judaizmu, pozycja obowizkowa dla wszystkich
zainteresowanych t dziedzin. Muzeum jest otwarte od niedzieli do pitku w godzinach
11:00 - 18:00 (w niedziele od godziny 10:00). Z kart Paris Museum Pass wstp jest
bezpatny. Muzeum znajduje si w poliu stacji metra Rambuteau i Htel de Ville. Dojecha
tam moemy rwnie autobusami 29, 38, 47, 75. Wicej info na: www.mahj.org

Ostatnim punktem na naszej mapie zwiedzanie Parya, w dniu trzecim, jest synne Muzeum
Luwr - najchtniej odwiedzane muzeum na wiecie. Muzeum jest otwarte kadego dnia od
9:00 do 18:00, z wyjtkiem wtorku, kiedy muzeum jest zamknite. W rod i pitek muzeum
jest otwarte duej, bo do 21:45. My mamy szczcie, e bo muzuem odwiedzamy w pitek,
dlatego te moglimy je sobie zostawi na koniec, by spokojnie mc tam spdzi ok 3h. Jeli
jednak kto zamierza zwiedzi muzeum w inne dni tygodnia, to przy przedstawionym planie
zwiedzanie moe zabraknc czasu, dlatego by je zobaczy, mona zrezygnowa np. z
Muzeum Sztuki i Historii Judaizmu oraz zwiedzanie wntrz Katedry Notre Dame.
Luwr (fr. Louvre, Muse du Louvre) to dawny paac krlewski w Paryu, obecnie muzeum
sztuki. Jedno z najwikszych muzew na wiecie, najczciej odwiedzana placwka tego typu
na wiecie. Stanowi jedno z waniejszych punktw orientacyjnych stolicy Francji. Luwr
pooony jest midzy Rue de Rivoli i prawym brzegiem Sekwany oraz ogrodami Tuileries i
Rue du Louvre w obrbie Pierwszej Dzielnicy. W kompleksie budynkw o cakowitej
powierzchni wynoszcej 60,600 metrw kwadratowych znajduj si zbiory liczce okoo
35,000 dzie sztuki od czasw najdawniejszych po poow wieku XIX, dziea wiatowego
dziedzictwa o najwikszej sawie takie jak np. stela z kodeksem Hammurabiego, Nike z
Samotraki, Mona Lisa pdzla Leonarda.


Muzeum znajduje si w Paacu Luwru (Palais du Louvre) znanym ju w redniowieczu. U

schyku XII wieku, krl Filip II August wznis w tym miejscu zamek warowny. W drugiej
poowie XIV wieku Karol V Mdry uczyni z zamku rezydencj krlewsk. W XVI wieku
Franciszek I zamieni t budowl w monumentalny renesansowy paac. W 1672, Ludwik XIV
przeprowadzi si do Wersalu, natomiast w Luwrze zostawi bogat kolekcj dzie sztuki
antycznej. W 1692, gmach zosta siedzib Acadmie des Inscriptions et Belles Lettres oraz
Acadmie Royale de Peinture et de Sculpture, w roku 1699 Akademia zorganizowaa
pierwszy Salon wystawowy. Podczas rewolucji francuskiej Zgromadzenie Narodowe wydao
dekret o zamienieniu paacu na muzeum.
Muzeum zostao otwarte 10 sierpnia 1793 r. Ekspozycja liczya 537 obrazw. Lwi cz
stanowiy konfiskaty dbr kocielnych i krlewskich. Ze wzgldu na problemy zwizane ze
stanem budynku muzeum zamknito na lata 1796 - 1801. Kampania napoleoska wpyna na
duy wzrost kolekcji, przy czym wikszo stanowiy upy ze zbiorw na terenach podbitych
przez Napoleona I Bonaparte, po porace wojsk dyktatora pod Waterloo dziea zwrcono
prawowitym wacicielom. Za czasw panowania Ludwika XVIII i Karola X oraz Drugiego
Cesarstwa nastpi wzrost kolekcji, ktra przekroczya 20 tysicy dzie. Kolejny wzrost
kolekcji to owoc licznych nabytkw muzeum i darw prywatnych kolekcjonerw dzie sztuki.

W 2008 roku zbiory Luwru podzielono na osiem kategorii, kadej z nich przypada odrbny
dzia. S to Dziay: Staroytnego Egiptu, Staroytnego Bliskiego Wschodu, Staroytnej
Grecji, Staroytnego Rzymu, Sztuki Islamu, Rzeby, Malarstwa, Rzemiosa Artystycznego,
Rysunku i Grafiki.
Muzeum Luwr jest jedynym muzeum w Paryu, w ktrym udao nam sie uzyska mteriay w
jzyku polskim. Rwnie na stronie muzeum dostpny jest zbir informacji w jzyku polskim
- www.louvre.fr
Wychodzimy z Luwru w okolicach 21 z zapenion kart pamici w aparacie. Udajemy si na

kolacje, a wszystkim, ktrzy maj jeszcze siy polecamy skosztowanie ycie nocnego
Parya. Powysz tras mona dowolnie modyfikowa i zmienia, w zalenoci od tego, jakie
muzeum nas interesuje lub jaka tematyka jest nam blisza.


Montmartre stanowi wisiek na torcie podczas naszego zwiedzania Parya, idealna miejsca
na zakoczenie wyprawy do Parya ze synnym placem Pigalle, kabaretem Moulin Rouge
oraz monumentaln bazylik Sacr-Cur. To wanie w Montmartre tworzyli i mieszkali
Toulouse Lautrec, Modigliani, Van Gogh czy Picasso.
Na Montmartre mamy tylko troch wicej, ni p dnia, ze wzgldu na popoudniowy lot

powrotny, a jednoczenie po intensywnych trzech ostatnich chcemy troch spokoju. Co nie
znaczy jednak, e stawiamy na lenistwo - zamierzamy spokojnie, lecz z sukcesem zwiedzi i
zobaczy wszystkiego najwaniejsze miejsca tej najsynniejszej paryskiej dzielnicy. bPo
Montmartre decydujemy si w spacerowa, a opcj komunikacji miejskiej wybieramy tylko
na dojazd i powrt do centrum.
Montmartre - historyczny fragment Parya, pooony na wzgrzu o tej samej nazwie,

znajdujcy si w XVIII dzielnicy miasta. Fragment ten jest zabudowany starymi kamienicami,
cigncymi si wzdu krtych i ostro wznoszcych si, brukowanych uliczek i wskich
przej ze schodami, o wyranie odmiennym charakterze ni reszta miasta. Niegdy dzielnica
ta miaa charakter centrum rozrywki i gwnej siedziby bohemy artystycznej. Obecnie jest
niemal w caoci opanowana przez przemys turystyczny. Istniej przypuszczenia, e na tym
wzgrzu ponis okoo roku 250 mczesk mier pierwszy biskup Parya wity Dionizy
(po francusku Saint Denis) z dwoma towarzyszami Rustykiem i Eleuterem, std nazwa Mons
Martyrorum (Wzgrze Mczennikw). W rzeczywistoci jednak pierwotna nazwa Mons
Mercurii ("gra Merkurego"; wrd dawnych nazw aciskich nazwy powicone bogu

Merkuremu s czste) bya przeksztacana kolejno w Mons Mercori, nastpnie w Mons
Martyrum (zgodnie z etymologi naiwn z czasw chrzecijaskich) i wreszcie w
Montmartre.
Tutaj w 1534 roku Ignacy Loyola wraz z ma grupk zoy luby zaoenia zakonu
Jezuitw. W kocu XI wieku na szczycie wzgrza zaoono klasztor benedyktynek. W czasie
Rewolucji Francuskiej klasztor zosta zniszczony, a pozostaoci po nim jest koci StPierre. Przy klasztorze istniaa osada o podejrzanej sawie (tanie wyszynki), a teren wok niej
mia charakter wiejski, z licznymi wiatrakami. Ju w poowie XIX wieku Montmartre sta si
ulubionym miejscem artystycznej cyganerii.Pod koniec XIX wieku Montmartre wczono do
Parya, co zapocztkowao jego szybk urbanizacj. Na szczycie wzgrza Montmartre
zbudowano eklektyczn bazylik Sacr-Cur , a poniej pierwszy koci elbetowy Saint
Jean de Montmartre. W okolicy znajduje si jeden z waniejszych paryskich cmentarzy Cimetiere de Montmartre.
Zwiedzanie | Dzie 4
Ostatni dzie w Paryu przeznaczony na zwiedzanie Montmartre rozpoczynamy od jednego z
najbardziej charakterystycznych punktw nie tylko tej dzielnicy, ale i caego Parya Bazyliki Sacr-Cur. Bazylika Sacr-Cur (Bazylika Najwitszego Serca) to koci na
szczycie wzgrza Montmartre w Paryu. Kiedy w 1870 roku wybucha wojna francuskopruska, dwaj francuscy przemysowcy przysigli sobie, e jeeli po wojnie ujrz Pary takim
samym, jak przed wojn, to wybuduj bazylik ku czci Serca Jezusowego. Gdy rok pniej po
zakoczeniu dziaa zbrojnych okazao si, e Pary zosta nietknity, przemysowcy

postanowili wypeni swoj obietnic. Propozycj z zadowoleniem przyj wczesny
arcybiskup Parya i ju w 1876 roku rozpoczto budow. Ukoczono j w 1914 roku, jednak
wybuch pierwszej wojny wiatowej uniemoliwi konsekracj. Odbya si ona 5 lat pniej, w
roku 1919.
Bazylika Sacr-Cur wybudowana zostaa na szczycie wzgrza Montmartre (XVIII dzielnica

Parya). Zaprojektowa j Paul Abadie w stylu romasko-bizantyskim, z zastosowaniem na
elewacjach nazywanego biaym granitem trawertynu, std potoczna nazwa biaa bazylika.
Jej kopuy maj wysoko 79 metrw, a wiea pnocna 83 metry. W owej wiey znajduje si
najciszy dzwon w Paryu (19 ton), nazywany "Savoyarde", jego serce way 500 kg. Ze
szczytu kopuy mona oglda panoram Parya i widok na tereny oddalone o 30 km.
Do bazyliki dojecha mona metrem (linia 2, stacja Anvers oraz linia 12, stacja Abbesses),
autobusami nr 30, 31, 54, 80, 85. Bazylika jest czynna kadego dnia od 10:00 do 17:45.
Wstp do kopuy i krypt kosztuje 5. Wicej info na www.sacre-coeur-montmarte.com
Tu obok bazyliki znajduje si glise Saint-Pierre de Montmartre, czyli koci w. Piotra.

Wedug niektrych historykw koci zosta wzniesiony przez w. Dionizego, jednak
badania archeologiczne wykazay jedynie skromne pozostaoci obiektu z tamtych czasw.
Najstarszy znany nam z pewnoci koci pochodzi z IX wieku i stanowi popularny
przystanek dla pielgrzymw udajcych si do bazyliki Saint-Denis, pod opiek hrabiego
Melun. W 1133 r. grunt i nieruchomo naby dwr krlewski i ufundowa na jego terenie
klasztor benedyktynw. Sfinansowa rwnie zasadnicz przebudow, ktry zosta ponownie

konsekrowany w 1147 przez papiea Eugeniusza III w obecnoci Bernarda z Clairvaux. Przy
budowie nawy gwnej wykorzystano wczeniejsze filary.
Benedyktyni przenieli si do nowego budynku, pooonego poza wzgrzem, pod koniec

XVII w., pozostawiajc koci bez gospodarza. Zrujnowany w czasie Wielkiej Rewolucji
Francuskiej, obiekt zosta czciowo odbudowany w XIX wieku. Koci jest trjnawowy, o
ukadzie bazylikowym - nawa rodkowa wysza od pozostaych dwch. Prezbiterium
wyranie wyodrbnione, oparte na przyporach, wiea od strony pnocnej utrzymana w stylu
neoromaskim. Koci posiada dwie absydy. Na fasadzie znajduje si wykonany w 1975 r.,
naladujcy gotyk portal. Wntrze ze sklepieniem krzyowym, wsparte na filarach o
rzymskim rodowodzie przeniesionych z wczeniejszego kocioa. We wntrzu cztery otarze,
z czego jeden o rodowodzie dwudziestowiecznym. Pozostae elementy wyposaenia w wieku
tym samym, co caa witynia.
Idziemy kawaek dalej by doj do serca dzielnicy - Place du Tertre. Place du Tertre jest to
plac pooony w paryskiej 18 dzielnicy. Place du Tertre stanowi serce oraz centrum
Montmartru, lec niedaleko bazyliki Sacr-Cur oraz kabaretu Lapin Agile. Na co dzie
plac jest zapeniony licznymi artystami oraz tumami turystw zwiedzajcych Montmartre.
Place du Tertre jest znany jako kolebka skupiajca artystw sztuki modernistycznej. W XX
wieku w okolicach placu mieszkao wielu znanych a take biednych malarzy w tym m.in
Pablo Picasso oraz Maurice Utrillo.


Jeli kto ma wicej czasu, to warto z Place du Tertre przej si pod adres 12 rue Cortot,
gdzie znajduje si Muse de Montmartre, w ktrym moemy pozna histori tej niezwykej
dzielnicy. W muzeum mona obejrze unikatow kolekcj dokumentw, zdj, plakatw,
rysunkw, mebli itp. przedmiotw zwizanych ze synn dzielnic bohemy. Wicej
informacji o muzeum na www.museedemontmartre.fr
Wskimi uliczkami kierujemy si teraz na Cmentarz Montmartre. Cmentarz Montmartre

nazywany rwnie Cmentarzem Pnocnym. Jest on jedn z najstarszych nekropolii Parya.
Pooony jest u stp wzgrza Montmartre w 18 dzielnicy Parya. Zbudowano go w miejscu
dawnych kamienioomw gipsu. Pierwszy cmentarz zosta zaoony w 1789 roku i otwarty w
1798 roku. Tutaj wrzucono do wsplnego grobu ciaa Gwardii Szwajcarskiej, wybitej podczas
obrony Paacu Krlewskiego Tuileries w 1792 roku. Cmentarz zosta na nowo otwarty w
1825 po podjciu decyzji o zaoeniu trzech gwnych paryskich cmentarzy poza murami
miasta. Wtedy wanie powsta Cmentarz Montmartre na pnocy, Cmentarz Pre-Lachaise na
wschodzie i cmentarz Montparnasse na poudniu. Cmentarz Montmartre o powierzchni 11
hektarw powikszy si o 9 hektarw dodatkowych w 1847 roku. Zosta on oficjalnie
wczony w obszar Parya w 1860 roku. Pomimo protestw ludnoci zosta on przecity
mostem-wiaduktem w 1888 aby uatwi dojazd do Wystawy wiatowej. W zwizku z
budow mostu przeniesiono okoo stu grobw, w tym grb Stendhala.
Cmentarz jest dzisiaj trzecim pod wzgldem wielkoci cmentarzem w Paryu po Cmentarzu
Pre-Lachaise i cmentarzu Montparnasse. Cmentarz Montmartre liczy okoo 20 000 grobw i
kadego roku 500 osb jest pochowanych w tym miejscu. Najbardziej odwiedzany grb na

Cmentarzu Montmartre jest grb piosenkarki Dalidy ktrej posg wielkoci ludzkiej,
otoczony zotymi promieniami jest widoczny z daleka. Cmentarz Montmartre stanowi take
jedn z polskich nekropolii poza granicami kraju na ktrej pochowano wielu znanych i
wybitnych przedstawicieli tego narodu.
Po odwiedzinach cmentarza czas na synne Moulin Rouge, ktrego wizerunek zobaczymy na

wikszoci pocztwek z tej dzielnicy. Moulin Rouge (pol. Czerwony Myn) to tradycyjny
kabaret otwarty 5 padziernika 1889 roku przez Josepha Ollera, waciciela paryskiej
Olympii. Pooony w dzielnicy czerwonych latarni niedaleko Montmartre w Paryu, jest
znany z wielkiej, czerwonej imitacji myna na dachu.
Kabaret od czasu powstania prezentuje przedstawienia taneczne, w ktrych na scenie

wystpuj tancerze i tancerki ubrani w kolorowe, wymylne stroje. Tancerki czsto prezentuj
si, topless ozdobione biuteri lub barwnymi pirami. Na przestrzeni lat Moulin Rouge stao
si synne z wykonywanego tu kankana. Najbardziej znani wykonawcy z Moulin Rouge to
midzy innymi La Goulue, Yvette Guilbert, Jane Avril, Mistinguett i Le Ptomane. Wygld i
nazwa tego kabaretu jest czsto kopiowana przez inne kluby na wiecie.


Przechodzc przez ulic Rue Lepic trafimy na Muzeum Erotyzmu, ktre mieci si po lewej
stronie. Bilet do muzeum kosztuje 7, a jest ono otwarte od godziny 10:00 do 02:00 . Srona
internetowa muzeum to www.musee-erotisme.com
My idziemy dalej gwn alej, by doj do synnego Placu Pigalle. Pigalle to zwyczajowa
nazwa dzielnicy w Paryu wok placu Pigalle, na granicy pomidzy administracyjn
dzielnic (arrondissement) IX i XVIII. Patronem placu jest osiemnastowieczny rzebiarz
francuski, Jean-Baptiste Pigalle (1714-1785).
Dzielnica znana jest we Francji i na caym wiecie z tego, e znajduj si w niej liczne domy
publiczne, "hotele na godziny", lokale "peep-show" i tym podobne przybytki, w ktrych
swoje usugi oferuj prostytutki. Jest jedn z najsynniejszych w wiecie "dzielnic
czerwonych latarni", obok amsterdamskiej i hamburskiej. Dzielnica ta jest znana take z
licznych w tej okolicy sklepw sprzedajcych instrumenty muzyczne.
Od nazwy tego placu i dzielnicy uksztatowao si w Polsce okrelenie "pigalak" oznaczajce

dzielnic o podobnym, co Pigalle charakterze. Plac Pigalle na trwae zapad w polszczynie i
w polskiej kulturze masowej dziki hasu "W Paryu najlepsze kasztany s na placu Pigalle",
ktrym posugiwali si francuscy antyfaszyci w bardzo popularnym polskim serialu
filmowym "Stawka wiksza ni ycie"; odzewem byo "Zuzanna lubi je tylko jesieni".
Na tym synnym placu koczmy nasz przygod z Montmartre. Zakupujemy jeszcze tylko
kilka pamitek (plakaty ze synnym czarnym kotem, ktry symbolizuje kabaret Chat Noir) i

wracamy metrem do centrum Parya, gdzie czas na kaw i co sodkiego, a nastpnie trzeba
uda si ju na lotnisko.
Informacje praktyczne:
- Sie metra i pocigw RER w Paryu jest bardzo rozbudowana i dziaa nad wyraz sprawnie.
Przejcia, wyjcia, dojcia na poszczeglne platformy, perony s czytelnie oznaczone.
- Trzeba uwaa na kieszonkowcw, zarwno w rodkach transportu publicznego, jak i w
miejscach obleganych przez turystw
- Kupujc pamitki warto rozejrze si w kilku sklepach, gdy ceny tej samej rzeczy mog
by cakiem rne, nawet w punktach znajdujcych si tu obok siebie. Generalnie im dalej
od gwnych atrakcji turystycznych, tym ceny pamitek taniej
- Podobnie ma si sprawa z jedzeniem. Nie warto siada w restauracjach i kawiarniach przy
gwnych ulicach, jeli chcemy zaoszczdzi. Lepiej uda si ulic, dwie dalej i znale
miejsce wybierane przez mieszkacw Parya, a nie turystw
- rednie ceny w Paryu: bagietka 0.90-1; crossiant 0,70, kawa w kawiarni 2-2,5, piwo
0,2l 5, porcja kasztanw 2,5-3, pizza 8-10, piwo w sklepie 0,5l 1,2, papierosy 6,5, obiad
w restauracji od 15
- Uwaajmy na dzieci/osoby chcce bymy podpisali jakie listy. Bardzo czsto to oszuci,
ktrzy pod pozorem podpisania listy, na ktr musimy wpisa nr swojego dowodu osobistego,
chc sprawdzi, gdzie chowamy portfel
- Pierwsza Pomoc: Pogotowie ratunkowe (SAMU) 24h/24h tel. 15 ; Policja (Police) tel. 17;
Stra Poarna (Pompiers) tel. 18
- Ambasada RP Adres: 1, rue de Talleyrand, 75343 Paris Cedex 07 Telefon: 01 43 17 34 00

Stacja metra: Invalides
Przy opisach zabytkw i atrakcji Parya wykorzystano informacje ze strony

www.wikipedia.pl
Zobacz rwnie kolejne czci Przewodnika po Paryu:

- Dzie 1
- Dzie 2
- Dzie 3
Polecam rwnie:
4 dni w Paryu: Katakumby, Muzeum d'Orsay i Luwr, czyli darmowy przewodnik po

Paryu. Mapa + Zdjcia [Dzie 3]
Pary: Zniki i tanie zwiedzanie - karta Paris Museum Pass, ParisPass, Paris City
Passport i Paris Visite Pass [Ceny 2013]
Pary: Komunikacja miejska - metro, autobusy, pocigi RER, tramwaje. Ceny biletw
2013, mapa, informacje praktyczne
ycz udanego pobytu w Paryu!

Krzysztof Gierak

Vive La Paris! Przewodnik Po Paryzu (WWW - Krzysztofgierak.pl)

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Vive La Paris! Przewodnik Po Paryzu (WWW - Krzysztofgierak.pl)

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Darmowy przewodnik po Paryu 2013- 2014

Krzysztof Gierak | www.krzysztofgierak.pl | krzysztof,gierak@gmail.com

Pary w 4 dni: przewodnik, relacja, co warto zobaczy, zabytki

Pary jest miastem niezwykym - stolica mody, kutlury,

Zapraszam na pierwsz cz przewodnika po Paryu, ktry w 4 dni pozwala zwiedzi,

Kiedy najlepiej wybra si do Parya?

Spodoba Ci si przewodnik, a informacje w nim zawarte okazay si pomocne? Wejd na stron

Darmowy przewodnik po Paryu 2013- 2014

Dojazd z lotniska do centrum Parya

Spodoba Ci si przewodnik, a informacje w nim zawarte okazay si pomocne? Wejd na stron

Darmowy przewodnik po Paryu 2013- 2014

Jak porusza si po Paryu?

Darmowy przewodnik po Paryu 2013- 2014

My wybieramy jednak opcj biletu tygodniowego, ktry nazywa si Navigo Dcouverte

Darmowy przewodnik po Paryu 2013- 2014

Pierwszy dzie zatem przeznaczylimy na zwiedzanie i spacer przez najwaniejsze obiekty i

Darmowy przewodnik po Paryu 2013- 2014

Spodoba Ci si przewodnik, a informacje w nim zawarte okazay si pomocne? Wejd na stron

Darmowy przewodnik po Paryu 2013- 2014

Udajemy si w kierunku widocznego ju od pocztku Placu Zgody, a to za spraw wysokiej

Darmowy przewodnik po Paryu 2013- 2014

Spodoba Ci si przewodnik, a informacje w nim zawarte okazay si pomocne? Wejd na stron

Darmowy przewodnik po Paryu 2013- 2014

Spodoba Ci si przewodnik, a informacje w nim zawarte okazay si pomocne? Wejd na stron

Darmowy przewodnik po Paryu 2013- 2014

Nastpnie bulwarem nad Sekwann podamy w kierunku synnej wyspy le de la Cit, na

Spodoba Ci si przewodnik, a informacje w nim zawarte okazay si pomocne? Wejd na stron

Darmowy przewodnik po Paryu 2013- 2014

Gwn turystyczn atrakcj wyspy jest Katedra Notre-Dame. Jedna to z najbardziej

Darmowy przewodnik po Paryu 2013- 2014

Z ratusza prawym brzegiem Sekwanny udajemy si do Mostu Wymiany (Pont au Change),

Darmowy przewodnik po Paryu 2013- 2014

Darmowy przewodnik po Paryu 2013- 2014

Spodoba Ci si przewodnik, a informacje w nim zawarte okazay si pomocne? Wejd na stron

Darmowy przewodnik po Paryu 2013- 2014

To wanie na Polach Marsowych koczymy pierwszy dzie naszego zwiedzanie Parya.

W pierwszej czci przewodnika - Pary w 4 dni: przewodnik, relacja, co warto zobaczy,

Darmowy przewodnik po Paryu 2013- 2014

Darmowy przewodnik po Paryu 2013- 2014

Warto zapamita, e w pierwsz niedziel kadego miesica wstp do wikszoci muzew i

Spodoba Ci si przewodnik, a informacje w nim zawarte okazay si pomocne? Wejd na stron

Darmowy przewodnik po Paryu 2013- 2014

ksikowego, tablicowego i witraowego oraz rzemiosa artystycznego, gwnie zotnictwa.

Spodoba Ci si przewodnik, a informacje w nim zawarte okazay si pomocne? Wejd na stron

Darmowy przewodnik po Paryu 2013- 2014

Piechot z Muzeum de Cluny udajemy si odwiedzi synny paryski uniwersytet - La

Spodoba Ci si przewodnik, a informacje w nim zawarte okazay si pomocne? Wejd na stron

Darmowy przewodnik po Paryu 2013- 2014

Spodoba Ci si przewodnik, a informacje w nim zawarte okazay si pomocne? Wejd na stron

Darmowy przewodnik po Paryu 2013- 2014

Nastpnym punktem na naszej mapie zwiedzania jest wizyta w Instytucie wiata

Spodoba Ci si przewodnik, a informacje w nim zawarte okazay si pomocne? Wejd na stron

Darmowy przewodnik po Paryu 2013- 2014

Darmowy przewodnik po Paryu 2013- 2014

My udajemy si teraz do jednego z najciekawszych, naszym zdaniem, muzew w Paryu.

Muse du quai Branly to muzeum sztuki kultur pozaeuropejskich, zlokalizowane w Paryu

Darmowy przewodnik po Paryu 2013- 2014

W muzeum znajduje si rwnie Wiea Muzyki, gdzie eksponowane s instrumenty

Darmowy przewodnik po Paryu 2013- 2014

Spodoba Ci si przewodnik, a informacje w nim zawarte okazay si pomocne? Wejd na stron

Darmowy przewodnik po Paryu 2013- 2014

W Paacu Inwalidw znajduje si kilka interesujcych muzew - m.in

Teraz czas na muzeum nr 2 wrd paryskich muzew, jedno z najchtniej odwiedzanych, za