OGP5: Vakwerk en rekenen

Beginsituatie van leerlingen in beeld;

Een goede rekeninstructie;
Werkvormen om te differentiren;
Toetsing;
Taal in de rekenles;
Mediadidactiek in de rekenles.

Lesdoelen
De student:
Weet wat het concept big idea inhoudt;
Kan relaties leggen tussen het concept big
idea en het concept probleem-georinteerd
rekenonderwijs;
Heeft zelf ervaren hoe een rekenprobleem
wordt ingezet volgens het concept big idea;
Heeft handvatten gekregen om zelf een big
idea te ontwikkelen.

Startactiviteit:
Help!
Heb een erg kleine tuin..
Wil een vierkant terrasje..
Deze tegel is nu in de aanbieding.. (60 cm x 24 cm)
Maar ik kan gekochte tegels niet terugbrengen!
Hoeveel tegels moet ik precies kopen om een zo klein
mogelijk vierkant terrasje te kunnen leggen met deze
tegels, zonder ze stuk te hoeven maken?
Deze aanbieding geldt alleen vandaag nog!!!

Hoe gaan jullie me helpen?

Ik heb vellen papier meegenomen.

Denk met elkaar na over hoe je dit vraagstuk kunt
oplossen.
Werk het uit op groot vel.
Zorg dat je allemaal begrijpt hoe jullie dit hebben
opgelost.
Na 10 minuten vraag ik een aantal groepjes om hun
uitwerking te komen presenteren.

Verwerking artikel
Wat kun je zeggen over de startactiviteit
in relatie tot het artikel rekenen met
perspectief?
Welke boodschap wil het artikel ons
meegeven?
Welke betekenis heeft dit voor je stage?

Evaluatie activiteit
Aan

welk reken-wiskundig inzicht heb ik jullie

laten werken?
In hoeverre is dit een goede rekenactiviteit?
Wat was mijn rol als docent?

Wat zijn big ideas?

Big ideas zijn wiskundige concepten, sleutelbegrippen,

wezenlijke reken-wiskundige kenniselementen, die
leerlingen kunnen ontdekken (kerninzichten)
Eerst in tweetallen werken aan geschikte rekenwiskundige problemen
Vervolgens daarover met de hele groep in discussie
gaan onder leiding van de leerkracht.
De rol van de leerkracht is belangrijk omdat hij moet
zorgen dat er zoveel mogelijk uit de kinderen komt.

Opbouw big idea

Hoe kan de leerkracht dat het beste doen? Een les

waarin kinderen met elkaar kennis construeren over
big ideas is in fasen ingedeeld.

Fase 1: probleemstelling
Fase 2: mathworkshop
Fase 3: mathcongres
Fase 4: stellen van verhelderings- en
verdiepingsvragen

Probleemstelling

Probleemstelling moet motiverend en uitdagend zijn;

Probleemstelling moet passen binnen de
belevingswereld van de kinderen;
Probleem moet op verschillende manieren en
verschillende niveaus opgelost kunnen worden;
Zowel zwakke als sterke rekenaars moeten zich
uitgedaagd voelen om er op hun eigen manier mee
aan de slag te gaan.

Mathworkshop

In tweetallen, samengesteld door de leerkracht;

Koppels mogen niet teveel in niveau verschillen;
Voorafgaand aan de opdracht weten kinderen dat er
een plenaire discussie over het vraagstuk zal volgen,
en dat beide kinderen hun oplossingsstrategie moeten
begrijpen en kunnen toelichten;

Mathworkshop

Leerkracht loopt rond en stuurt bij;

Leerkracht krijgt beeld van verschillende
oplossingsstrategien van de kinderen, zodat hij hier,
tijdens het mathcongres, handig gebruik van kan
maken;
Als alle tweetallen tot een oplossing zijn gekomen,
krijgen ze een groot vel papier, een poster, waarop ze
hun oplossingsstrategie beschrijven en/of uittekenen.

Mathcongres

De posters met oplossingsmanieren worden onder leiding van de

leerkracht gepresenteerd en besproken;
De leerkracht maakt een selectie van drie belangrijke verschillende
oplossingsmanieren en wijst drie tweetallen aan die hun manieren
met behulp van hun poster gaan presenteren.
Elk tweetal krijgt de kans om zijn oplossingsstrategie aan de andere
kinderen uit te leggen. Op deze manier leren de kinderen de
belangrijkste oplossingsstrategien kennen en begrijpen.

Doelen mathcongres

Kinderen krijgen uitleg van leeftijdgenootjes die hun

eigen taal spreken;
Kinderen leren van het zo begrijpelijk mogelijk onder
woorden brengen en verdedigen van hun
oplossingsmanier;
Kinderen krijgen de mogelijkheid om
verhelderingsvragen te stellen;
Vervolgens kan de leerkracht nog verdiepingsvragen
stellen;
Kinderen leren strategien te verkennen en te
begrijpen. Daarna moet gerichte oefening volgen.

Ander voorbeeld Big idea

Brooklyn
Weinig speelruimte voor kinderen
Wijk: 2 braakliggende kavels
(50 meter bij 100 meter)
Kavels worden parkjes met
speelruimte om te basketballen
Carroll Gardens: van het terrein inrichten als speelplaats,
deel van de speelplaats asfalteren om te kunnen basketballen
Flatbush: van het terrein inrichten als speelplaats, deel van
de speelplaats asfalteren om te kunnen basketballen
In welk park is er meer ruimte voor basketbal?

14

Oplossingen van leerlingen

Probleem-georinteerd rekenonderwijs
Aan

welk kerninzicht werk je met

leerlingen als je bovenstaand vraagstuk
laat oplossen?
In hoeverre sluit het concept big idea
aan bij het artikel over probleemgeorinteerd rekenonderwijs?

Filmfragment hoe hoog/ver is dat

eigenlijk?
Bekijk

het fragment.
Hoe kun je van deze introductie een
uitdagend rekenprobleem maken?

Groepsopdracht

Werk in groepjes van 4 studenten een big idea uit.

Zoek medestudenten uit die in dezelfde bouw stagelopen
(onderbouw, middenbouw, bovenbouw)
Voer de les uit in je stageklas.
Maak een video-opname van de presentatie van het
probleem en de presentatie van de kinderen; Deze
opname komt aan bod tijdens het volgende kwartaal.
In bijeenkomst 8 gaan jullie de opbrengsten aan elkaar
presenteren. Dit biedt mooi materiaal voor je blog!

Voor de volgende les:

Lees het artikel van Maarten Dolk Aandacht voor big
ideas in de wiskunde.
Verwerking: maak aan de hand van het artikel een
checklist, waarmee je kunt kijken of je big idea voldoet aan
de criteria.
Hier komen we de volgende les op terug.

Lesdoelen behaald?
De student:
Weet wat het concept big idea inhoudt;
Kan relaties leggen tussen het concept big
idea en het concept probleem-georinteerd
rekenonderwijs;
Heeft zelf ervaren hoe een rekenprobleem
wordt ingezet volgens het concept big idea;
Heeft handvatten gekregen om zelf een big
idea te ontwikkelen.