ANGELES, JONA MARIE L.

2-SWM D
To the Man I Married
Angela Manalang-Gloria
I
You are my earth and all the
earth implies:
The gravity that ballasts me in
space,
The air I breathe, the land that
stills my cries
For food and shelter against
devouring days.
You are the earth whose orbit
marks my way
And sets my north and south,
my east and west,
You are the final, elemented
clay
The driven heart must turn to
for its rest.
If in your arms that hold me
now so near
I lift my keening thoughts to
Helicon
As trees long rooted to the
earth uprear
Their quickening leaves and
flowers to the sun,
You who are earth, O never
doubt that I
Need you no less because I
need the sky!
II
I can not love you with a love
That outcompares the
boundless sea,
For that were false, as no such
love
And no such ocean can
ever be.
But I can love you with a love
As finite as the wave that
dies

And dying holds from crest to

crest
The blue of everlasting
skies.
The Spouse
Luis Dato
Rose in her hand, and moist
eyes young with weeping,
She stands upon the threshold
of her house,
Fragrant with scent that
wakens love from sleeping,
She looks far down to where
her husband plows.
Her hair dishevelled in the
night of passion,
Her warm limbs humid with the
sacred strife,
What may she know but man
and woman fashion
Out of the clay of wrath and
sorrowLife?
She holds no joys beyond the
days tomorrow,
She finds no worlds beyond her
loves embrace;
She looks upon the Form behind
the furrow,
Who is her Mind, her Motion,
Time and Space.
O somber mystery of eyes
unspeaking,
O dark enigma of Lifes love
forlorn;
The Sphinx beside the river
smiles with seeking
The secret answer since the
world was born.

Pagkat Lalaki Ka
Michael Coroza

I.
Pagkat lalaki ka, Anak,
Matuto kang umiyak.
Mapait langgasin ng luha ang
gunita
O ang bagong sugat ng huling
pagkadapa
Subalit malinis at subok ang
bisa
Ng luha sa pagtanggal ng mga
mikrobyo
Sa isip, puso at buong
pagkatao.
Pagkat ikaw ay lalaki,
Matuto kang magsisi,
Dagok sa danal ang pag-amin sa
kasalanan
Ngunit sadyang walang may
monopolyo ng katwiran
Hayaan mo na ikaw ay usigin,
husgahan,
Sa ganyan mo mahahanap ang
angkop na sangkap
Upang ang iyong pagkataoy
maganap.
II.
Minana mo, Anak,
Ang laksang pribilehiyo
Na pinagpasasaan
Ng mga nagtindig ng torre ng
Babel,
Piramide, Koliseo,
Ziggurat, Templo,
Ang mga imperyo.
Iyo rin ang luwalhating
Tinatamasa nila
Sa mga maskuladong
Pahina ng istorya.
Ngunit, Anak, dumadaloy rin
Sa iyong katauhan
Ang mapagmalupit
Nilang lohikat pangalan
Na nandarahas, gumagahis,
Nagpipiit sa iyong inat
Sa lahat ng inat babae sa

daigdig.
Iluha mo, Anak,
Ang kanilang nakaraan.
Pagsisihan mo, Anak,
Ang kanilang kamalian.
III
Ang babaeng kakambal
At altar ng lupang
Nagluwal, kumandilit
Nagpalaki sa lahat
At siya ring hantungan,
Aangkin sa labi
Ng lahat sa wakas
Ay bina-bahagi,
Inari, inararo,
Ginawang pundasyon
Ang Babaeng Nangarap
Nang Gising Rio Alma
Nakayakap siya sa sandok na
bali
Nang muling magising
Habang nagtatalo ang subot
sagitsit
Ng tuyot sinaing.
Kumukutitap pa sa sulok ng
mata
Ang planetat bitwin
Bagamat naglaho ang sintang
prinsipe,
Hasmin at palangkin.
Naisumpa niya noong dalagita
Na siyay aahon
Mula sa malansa at bukid na
basa
Ng liblib na nayon;
Kipkip ang pangarap sa isang
tampipi,
Hindi lumilingong
Napaangkin siya sa tukso ng
lungsod
At bughaw na layon.

Tulad sa istorya ng ligaw na

sisiw,
Pagod na at lanta
Nang kanyang kagatin ang
buhay sa isang
Lumang aksesorya.
May nakapagsabing darating
nga ngayon
Ang galang asawa
Kayat maaga pay naghandat
naglinis
Saka nagpaganda.
Sa pagbukas ng pinto, siya ay
pipikit
Sa saliw ng byolin
At magpapalunod sa hasmin at
himas
Ng asawang lasing.
Babae Akong Namumuhay
Nang Mag-isa
Joi Barrios
Babae akong namumuhay nang
mag-isa,
hiwalay sa asawa,
matandang dalaga,
kerida,
puta.
Ang aking pag-iisay batik na
itinuring,
latay na pabaon ng nakaraan,
pilat na taglay habambuhay.
May pagsusulit na di ko
nakayanan,
may timbangan sumukat sa
aking pagkukulang,
May pagsusuring kumilatis
sa pagkatanso ng aking
pagkatao.
Lagiy may paghuhusga saaking
pag-iisa.
Ang di nila nakitay
Akin ang pasya.
Maliit na kalayaang

Hinahamak ng iba pang

Pagkapiit at pagkaalipin
Sa akiing lipunan.
Ang pag-iisay di pagtalikod sa
pag-ibig, o pagnanasa o
pananagutan.
Hindi ito pagsuko
Sa katuparan ng mga pangako
O pagkakatutuo ng mga
pangarap.
Hindi pagtanaw sa buhay
Nang hubad sa pag-asa.
Paghangad ko lamang
Na kamay ko ang magpatakbo
sa aking orasan;
Puso at isipan and sumulat ng
aking kasaysayan,
Sarili ko ang humubog sa aking
kabuuan.
Hayaan akong mabuhay nang
payapa,
nang hindi ikinakabit sa aking
pangalan
ang mga tawag na pagkutya:
puta,
kerida
matandang dalaga,
hiwalay sa asawa,
babae man akong namumuhay
nang mag-isa.
Babae Ka
Inang Laya
Babae ka, hinahangad,
sinasamba
ipinagtatanggol, ikaw namay
walang laya.
Ang daigdig moy lagi nang
nasa tahanan.
Ganda lang ang pakinabang, sa
buhay walang alam.
Napatunayan mo, kaya mong
ipaglaban
ang iyong karapatan at ganap

na kalayaan.
Ang pinto ng pag-unlad sa yo
laging nakasara.
Harapin mo, buksan mo
ibangon ang iyong pagkatao
Babae ka.
Kalahati ka ng buhay.
Kung ikaw kayay wala saan ang
buhay ipupunla?
Pinatunayan mong kaya mong
magpaalila
ngunit kaya mo ring
magpalakad ng bansa
Ang pinto ng pag-unlad sayo
ngayoy nakabungad.

Harapin mo, buksan mo

ibangon ang iyong pagkatao
Babae ka.
Dahil sa akala ay mahina ka
alaga mo ay di nakikita.
Bisig mo man sa lakas ay
kulang
ngunit sa isip ka biniyayaan
upang ang tinig moy maging
mapagpasya
upang ikaw ay lumaya.
Lumaban ka, babae may
tungkulin ka
sa pagpapalaya ng bayan na
siya nating simulain.