3.EBALUAKETA: DERIBATUEN KALKULUAK.

ERABILERA

IZEN-ABIZENAK: ……………………………………………………………..

TALDEA: …………………………………. DATA: …………………………

Kalkulatu funtzio hauen funtzio deribatua: (emaitzak sinplifikatuz)

1) y = x ⋅ x 2 + 1

2)

3)

4)

5) Kalkulatu a, b eta c koefizienteak f(x) = ax2 + bx + c

funtzioaren grafikoa (1, 3) puntutik pasa dadin eta

x – y + 1 = 0 zuzenarekiko ukitzailea izan dadin (2, 3)

puntuan.

6) Aurkitu x=-1 abzisa puntuan y=-x2+2x+5 kurbarekiko zuzen

ukitzailearen ekuazioa.

7) Aztertu eta adierazi honako funtzio hau:

3.EBALUAKETA: DERIBATUEN KALKULUAK. ERABILERA

EBAZPENA

Kalkulatu funtzio hauen funtzio deribatua: (emaitzak sinplifikatuz)

1) y = x ⋅ x 2 + 1

2)

3)

4)
 5) Kalkulatu a, b eta c koefizienteak f(x) = ax2 + bx + c
funtzioaren grafikoa (1, 3) puntutik pasa dadin eta

x – y + 1 = 0 zuzenarekiko ukitzailea izan dadin (2, 3)

puntuan.

EBAZPENA

Enuntziatutik ondorengo hau dugu:

• f(1) = 3, f(2) = 3 eta f´(2) = 1 , y = x + 1 zuzen ukitzailea delako 2

abzisa-puntuan, hau da m=1
• f´(x) = 2ax + b da.

• Ordezkatzerakoan:

3=a+b+c

3 = 4a + 2b + c

1 = 4a + b.

Sistema ebatzi ostean, honela geratuko da:

a = 1; b = -3; c = 5.

Eskatutako bigarren mailako funtzioa: f(x)= x2-3x+5

6) Aurkitu x=-1 abzisa puntuan y=-x2+2x+5 kurbarekiko zuzen

ukitzailearen ekuazioa.

EBAZPENA:

Ondorengoa kontuan hartuko ditugu:

• Zuzen baten (kasu honetan ukitzailearen) adierazpen orokorra

hauxe da:

y-y0=m(x-x0)
 • Zuzen ukitzailearen malda (m) eta puntu ukitzailean funtzio-
deribatuaren balioa bat datoz:

m=f´(x0)

• Puntu ukitzailea zuzen ukitzailearen eta funtzioaren puntu bat

da.

Beharrezko kalkuluak egingo ditugu:

• Bilatu funtzio-deribatua: f´(x)=-2x+2

• Bilatu m=f´(-1)=-2 (-1)+2=4

• Bilatu puntu ukitzailearen y0 koordenatua:

Y0=-(-1)2+2(-1)+5=-1-2+5=2

• Bilatu zuzen ukitzailearen adierazpen analitikoa:

y-2=4(x+1)=4x+4

y=4x+6

7) Aztertu eta adierazi honako funtzio hau:

EBAZPENA:

Funtzio bat irudikatzeko, ondorengo atalak aztertu behar

ditugu:
• Funtzioaren DEFINIZIO EREMUA

• GORAKORTASUN eta BEHERAKORTASUN TARTEAK

• Puntu singularrak: Maximoak eta minimoak

• ASINTOTAK/ ADAR INFINITUAK

• BALIO_TAULA

a) DEFINIZIO-EREMUA

Funtzio arrazionala denez eremutik izendatzailea

anulatzen duten balioak kendu behar ditugu.

b)GORAKORTASUN-BEHERAKORTASUN
tarteak+MAXIMOAK/MINIMOAK

Maximo eta minimo puntuetan funtzioaren

deribatuaren balioa “0” denez:
GORAKORRA: (-∞,-4) U (2,∞)

BEHERAKORRA: (-4,-1)U (-1,2)

MAX(-4,-5)

Min (2,7)

c)ASINTOTAK/ADAR INFINITUAK

*ASINTOTA BERTIKALAK :

Hau da, AB: x=-1

*ASINTOTA HORIZONTALAK:

*ASINTOTA ZEIHARRA
 • BALIO-TAULA

x -4 0 2
y -5 11 7