Mainski fakultet Sarajevo

Katedra za industrijsko ininjerstvo i menadment

Industrijska logistika

Uvod u logistiku
Porijeklo i znaenje pojma logistika
Definicija logistike, definicija upravljanje lancem
snabdijevanja (SCM)
Bitni datumi u razvoju logistike

Doc. dr. Hadis Bajri

Uvod u logistiku

Logistika

Pojam koji se esto susree u razliitom znaenju i razliitom

kontekstu
Ne postoji jedinstvena definicija
Brojni sinonimi, koncepti, podjele

Uvod u logistiku
Vojna logistika

Logistika drave, regije,

kontinenta

Industrijska logistika

Upravljanje lancem snabdijevanja

(Supply Chain Management)
Marketing logistika
Logistika tree strane

Enginerring Logistics
Poslovna logistika (Business Logistics)

Lanac snabdijevanja
SCM
e-logistika

Upravljanje materijalima

Snabdijevanje, nabava,
opskrba, kupovina

Logistika

Logistiki menadment

Logistika nabave

Logistiki lanac

Interna logistika
Ulazna logistika
Povratna logistika

Eksterna logistika
Izlazna logistika
Tehnika logistika
Zelena logistika

Uvod u logistiku

Porijeklo i znaenje pojma logistika

Logistika:

Pojam preuzet iz vojne terminologije.

Bizantijski car Leontos (886-911) prvi uveo pojam logistika:

Logistika treba da naorua vojsku srazmjerno potrebi za sredstvima zatite i
orujem, da se pravovremeno brine o njenim potrebama na terenu i da pripremi
svaku njenu akciju u ratnom pokretu.

Henri Jomini (1779-1869), francuski general, vojni teoretiar i historiar, osniva

Vojne akademije u Petrogradu:
Sinonim za aktivnosti podrke borbenim jedinicama to podrazumijeva transport,
snabdijevanje, komunikaciju i medicinsku pomo.

Posebno je postao popularan u Drugom svjetskom ratu, a u zvaninu vojnu

terminologiju je uao 1949.

Porijeklo i znaenje pojma logistika

Logistika:

Zvanini termin NATO-a i podrazumijeva sve aktivnosti koje su neophodne da se

osiguraju prave stvari, na pravom mjestu, u pravo vrijeme.

NATO definicija logistike:

Logistika je nauka o planiranju i izvoenju pokreta i odravanju snaga. Logistika

podrazumijeva:
Oblikovanje i razvoj, pribavljanje, skladitenje, prevoz, distribuciju, odravanje,
evakuaciju i dispoziciju materijala
Transport ljudstva
Pribavljanje ili izgradnju, odravanje, rad i dispoziciju objekata i opreme
Pribavljanje usluga
Medicinsku i zdravstvenu podrku

http://www.nato.int/cps/bu/natolive/topics_61741.htm

Porijeklo i znaenje pojma logistika

Logistika:

Etimoloki, logistika se najee povezuje sa francuskim i grkim jezikom, te

latinskim i perzijskim.

Prema jednoj grupi autora rije logistika vodi porijeklo od francuske rijei loger
koja znai smjestiti, nastaniti, i da u vojnoj terminologiji oznaava prevoz,
snabdijevanje i smjetaj vojnih jedinica.

Prema nekim autorima rije logistika potjee od grke rijei logistikos, koja je
oznaavala osobe koje ispravno procjenjuju, raunaju, te brzo odluuju. U staroj
Ateni su postojali i inovnici tzv. logisti koji su vodili finansije i pripreme za ratove.

Pojam logistika se, takoer vee i za grku rije logos, koja, izmeu ostalog, znai
pojam, govor, um, razum, mo miljenja

i rasuivanja, odnos.

Pojedini autori smatraju da logistika potie od latinske rijei logista kojom su

nazivani inovnici u rimskim legijama koji su obavljali administrativne poslove.

Postoje autori koji tvrde da je rije logistika vodi porijeklo od iranske rijei loger,
to znai nastanak, povremeni smjetaj.

Porijeklo i znaenje pojma logistika

Logistika:

Iako se prvenstveno koristila u vojnom podruju, rije logistika se dovodi i u vezu sa

nekim matematikim disciplinama.

Platon je upotrebljavao rije logistika da sa njom oznai primijenjenu matematiku.

Leibniz je koristio izraz logistika kao sinonima za matematiku logiku.

Porijeklo i znaenje pojma logistika

Logistika:

Logistika se afirmisla u vojnom kontekstu, da bi zatim prela u poslovno podruje.

Mnogo je primjera bitaka i ratova gdje je logistika odigrala presudnu ulogu i odluila
pobjednika.

Neke izreke zapaenih zapovjednika historije ratovanja:

"Moji logistiari su ljudi bez humora. Oni znaju da ako moj pohod ne uspije, oni su prvi koje u
pogubiti. Alexander Veliki

Ni jedna vojska bez (logistike) podrke nije hrabra. Frederick the great (Frederick II Pruski)

"Zaboravi logistiku i izgubio si." - Potpukovnik Fredrick Franks, Sjedinjene Amerike Drave,
zapovjednik 7. korpusa, Pustinjska oluja

"Gospodo, oficir koji ne zna komunikacirati i snabdijevanje, jednako dobro kao i svoju taktiku je
potpuno beskoristan." - Gen George S. Patton, USA

"Jasno je, logistika je tei dio ratovanja." - Potpukovnik E. T. Cook, USMC, novembar 1990

"Iza svakog velikog lidera postoji jo vei logistiar." - M. Cox

"Amateri priaju o taktici, a profesionalci ue logistiku." - Gen Robert H. Barrow, USMC, 1980.

Porijeklo i znaenje pojma logistika

Zaljevski rat (1990-1991) ponovo je demonstrirao znaaj logistike za uspjeh vojnih

akcija.

General William Gus Pagonis je bio odgovoran za logistiku u operaciji Pustinjska

oluja.

Intendantsko i tehniko snabdijevanje organizovao je preko distributivne mree sa

preko 100.000 vozila, 50.000 radnika i velikim brojem otvorenih skladita.

Trokovi ovog rata iznosi su blizu milijardu amerikih dolara dnevno.

Iskustva iz Zaljevskog rata general Pagonis je uspjeno primijenio na upravljanje

logistikim aktivnostima i u kompanijama.

Nakon rata (1993) postao je menader logistike u uvenom maloprodajnom gigantu

Sears, Roebuck & Co., gdje je bio odgovoran za funkcionisanje logistikog sistema
koji je obuhvatao: 30 velikih i 90 manjih distributivnih centara, 2.000 prodajnih
objekata sa asortimanom od preko 100.000 proizvoda, sa 5.000 dnevnih isporuka
robe domainstvima, odnosno 250.000 godinje.

Ovaj general poznat je i po izjavi "nikada ne treba gubiti iz vida ko su vai kupci"

Definicija logistike
Logistika u poslovnom kontekstu:

Nauna disciplina

Poslovna funkcija

Druga znaenja

Logistika u poslovnom kontekstu je novijeg datuma.

Jedne od prvih i najznaajnijih naunih rasprava u SAD

Relativno paralelno se razvijala i u drugim dijelovima svijeta

Ne postoji jedinstvena, opeprihvaena, univerzalna definicija

Definicija logistike
Logistika kao nauna disciplina

Logistika je aplikatibilno orijentisana nauna disciplina koja izuava zakonitosti

planiranja, organiziranja, implementacije i kontrole tokova dobara, usluga i
informacija, s ciljem iznalaenja metoda optimizacije cjelokupnog poslovnog sistema
kako bi se ostvarili najvei ekonomski efekti.

Interdisciplinarna i multidisciplinarna

Definicija logistike
Logistika kao poslovna funkcija

Definicija 7P :
Zadatak logistike (logistika kao poslovna funkcija) je da osigura dostupnost pravog proizvoda, u
pravim koliinama, u pravom stanju, na pravom mjestu, u pravo vrijeme, za pravog kupca uz prave
trokove.
Pravo
stanje
Prave
koliine

Pravo
mjesto
Pravi
proizvod

Pravi
trokovi

Pravo
vrijeme
Pravi
kupac

Definicija logistike
Council of Logistics Management je 1986 dao definiciju logistike

Logistika je proces planiranja, implementacije i kontrole efikasnog i efektivnog toka

i skladitenja sirovina, zaliha u procesu, gotovih proizvoda, i s tim povezanih
informacija, od take izvora do take potronje, kako bi se ispunili zahtjevi kupaca.

Uz manje modifikacije (evoluciju) od nekih autora i institucija najire prihvaena

definicija logistike.

Definicija logistike
Tok informacija
Inputi; Dobavljai
(trite nabave)

Ljudi
Objekti
Sirovine
Poluproizvodi
Oprema
Informacije
Energija
Novac
itd

Transformacija
(preduzee)

Proizvodnja
Nabava
Skladitenje
Pakovanje
Transport
Itd.

Normalni tok dobara

Povratni tok dobara

Outputi; Kupci
(trite prodaje)

Dobra
Usluge
kart
Profit
Troak
Nusprodukti
Itd.

Definicija logistike
The European Logistics Association:

Logistika podrazumijeva organizaciju, planiranje, kontrolu i implementaciju toka dobara

(engl. goods) od razvoja i nabavke, preko proizvodnje i distribucije, do krajnjeg kupca kako
bi se zadovoljili zahtjevi trita uz minimalne trokove i minimalno koritenje kapitala.

Institut za logistiku i transport (London):

Logistika je proces upravljanja transportom, zalihama, skladitenjem i informacijama o

dobrima i materijalima, od izvora do mjesta finalne potronje.

Definicija logistike
Najnovija definicija logistike (tanije logistikog menadmenta) koju je usvojio Council
of Supply Chain Management Professionals 2005 glasi:

Logistiki menadment (engl. Logistics management) je dio SCM-a i obuhvata planiranje,

implementaciju i kontrolu efektivnosti i efikasnosti normalnog i povratnog toka i
skladitenje dobara (engl. goods), usluga i povezanih informacija izmeu take izvora i
take potronje kako bi se ispunili zahtjevi kupaca.

Tipine aktivnosti logistikog menadmenta su: upravljanje ulaznim i izlaznim

transportom, upravljanje voznim parkom, skladitenje, rukovanje materijalima,
izvravanje narudbi (engl. order fulfillment, OF), dizajn logistike mree, upravljanje
zalihama, planiranje nabave, planiranje potranje, upravljanje outsoursing
strategijama. U razliitoj mjeri, funkcija logistike takoer ukljuuje nabavu, planiranje
i terminiranje proizvodnje, pakovanje i paletiranje (engl. assembly), i servis kupca.
Logistika je ukljuena u sve aktivnosti planiranja i implementiranja, taktikih,
operativnih i stratekih odluka. Logistika je integrirajua funkcija, koja koordinira i
optimizira sve logistike aktivnosti, te integrira logistike aktivnosti s drugim
funkcijama, ukljuujui marketing, prodaju, proizvodnju, finansije i informacione
tehnologije.

Definicija logistike
Definicija SCM koju je usvojio Council of Supply Chain Management Professionals
2005 glasi:

Upravljanje lancem snabdijevanja (SCM) obuhvata planiranje i upravljanje svih aktivnosti

ukljuenih u nabavu, konverziju i sve aktivnosti logistikog menadmenta. Takoer ukljuuje
aktivnosti koordinacije i suradnje s partnerima u lancu (dobavljai, posrednici, pruatelji
usluga, kupci). U sutini, upravljanje lancem snabdijevanja integrira upravljanje
snabdijevanjem i potranjom unutar i izmeu kompanija.

Upravljanje lancem snabdijevanja je integrirajui funkcija koja je primarno odgovorna

za povezivanje glavnih poslovnih funkcija i poslovnih procesa unutar i izmeu
kompanija u kohezivan poslovni model visokih performansi. To podrazumijeva sve
aktivnosti logistikog menadmenta, proizvodne operacije, te koordinaciju procesa i
aktivnosti sa i izmeu marketinga, prodaje, dizajna proizvoda, finansija i
informacionih tehnologija.

Bitni datumi u razvoju logistike

Prve rasprave o mogunostima logistike kao naune discipline se susreu u djelima:

amerikog oficira George Cyrus Thorpe (1917 objavio knjigu pod nazivom Pure
Logistics: The Science of War Preparation),

amerikog admirala Henry Eccles (1954 objavio rad Logistics What is it?),

te poznatog austrijsko-amerikog ekonomiste Oskar Morgenstern (1955 objavio rad

Note on the Formulation of the Theory of Logistics objavljenom 1955).

Posebne zasluge, prema nekim autorima, za razvoj logistike i njeno utemeljenje kao
naune discipline ima Oskar Morgenstern i njegov rad: Note on the Formulation on
the Theory of Logistics.

Oskar Morgenstern je osniva i asopisa Naval Research Logistics Quarterly koji je

finansirala amerika mornarica, a u kojem su zabiljeene neke od prvih rasprava o
logistici kao naunoj disciplini.

Prvi broj Naval Research Logistics Quarterly je izaao u 1954 godini (to je i godina
osnivanja asopisa) u kojem je i objavljen ve spomenuti Ecclesov rad.

Bitni datumi u razvoju logistike

Pedesetih godina prolog stoljea javljaju se i odgovarajui termini i koncepti koji

imaju ue znaenje od savremenog znaenja pojma logistika, a koji su bitna faza u
njenom razvoju:

Fizika distribucija (eng. Physical distribution); Pojam koji se odnosi na kretanje robe od mjesta
njenog nastanka do mjesta potronje ili upotrebe.

Upravljanje materijalima (eng. Materials Management); Pojam koji se odnosi na nabavu i

upravljanje zalihama.

Upravljanje materijalima

Fizika distribucija

Bitni datumi u razvoju logistike

ire interesovanje teoretiara i praktiara za logistiku, preko pojma fizika

distribucija, pokuava pobuditi Paul D. Converse, jedan od vodeih poslovnih i
akademskih autoriteta tog vremena, iznosei argumente o vanosti fizike
distribucije kao dijela marketinga u svom radu The Other Half of Marketing koji je
objavio 1954.

1961 - Prvi univerzitetski udbenik o logistici koji su objavili Edward W. Smykay,

Donald J. Bowersox i Frank H. Mossman, pod nazivom Physical Distribution
Management.

Bitni datumi u razvoju logistike

Konano, 1962 Peter Drucker, svojim autoritetom i popularnou, a kroz lanak

The Economys Dark Continent, stavlja logistiku u iu interesovanja praktiara i
akademske zajednice.

U spomenutom lanku Drucker je izjavio: Danas znamo neto vie o distribuciji

nego to su znali Napoleonovi savremenici o unutranjosti Afrike. Znamo da je ona
tu i znamo da je ona velika, i to je sve.

Na istom mjestu, Drucker je iznio i stav da je logistika zadnja fronta menadmenta

za poveanje efikasnosti.

Nakon Drackerovog lanka sve vei broj autora poinje objavljivati radove iz ove
oblasti kao to su Heskett, Ivie, Glaskowsky (1964), Plowman (1964).

Interes trgovakih drutava, kompanija, akademskih zajednica, intenzivno raste,

Poinju prvi programi obuke, kako bi se zaposleni edukovali u oblasti logistike,

Osnivaju se prva logistika udruenja, instituti, savjeti.

Bitni datumi u razvoju logistike

1963 u SAD je osnovan Nacionalni savjet za upravljanje fizikom distribucijom (engl.

National Council for Physical Distribution Management, NCPDM),

1985 postaje Savjet za upravljanje Iogistikom (engl. Council of Logistics

Management, CLM),

a 2005 preimenovan je u Savjet profesionalaca za upravljanje lancima snabdijevanja

(engl. Council of Supply Chain Management Professionals) je vodee udruenje iz
oblasti logistike i SCM u svijetu.

Udruenje okuplja preko 8.500 lanova iz svih sektora industrije, vlada i akademskih
zajednica iz 67 zemalja svijeta.

lanovi CSCMP su vodei praktiari i autoriteti iz oblasti logistike i upravljanja

lancima snabdijevanja.

Internet stranica udruenja: http://cscmp.org/

Bitni datumi u razvoju logistike

Internacionalno udruenje ininjera logistike (engl. Society of Logistics Engineers,

SOLE), danas poznato do nazivom The International Society of Logistics ili samo
SOLE, je osnivano 1966 godine.

Sjedite udruenja je u SAD, a djeluje u vie od 50 zemalja svijeta.

http://www.sole.org

Sa nekoliko godina zakanjenja, od ranih 1970-ih pa nadalje, paralelni razvoj

istraivanja, publikacija, i institucionalizacija takoer evoluira u Evropi, to se moe i
vidjeti iz publikacija kao to su:

Everything for Replenishment objavljena 1969 (autora Hans-Christian Pfohl)

Marketing Logistics objavljena 1972 (autora Hans-Christian Pfohl)

Business Logistics objavljena 1976, a iji su autori Buijtenen, Christopher i Wills.

Bitni datumi u razvoju logistike

Poetkom osamdesetih u SAD dolazi do pojave i ire upotrebe pojma upravljanje

lancem snabdijevanja (engl. Supply-chain Management, SCM).

Prema nekim autorima termin Supply-chain management su prvi upotrijebili Oliver

i Webber 1982 u radu Supply-chain management: logistics catches up with strategy

Prema nekim drugim autorima i ovo je termin koji je preuzet od vojske. Ova grupa
autora argumentuju svoj stav injenicom da je 1905 godine list "The Independent"
objavio lanak u kojem je pojam "Supply Chain" koristio uz druge vojne termine a
kojima se opisivala ratna situacija.

Isjeak iz lista

Bitni datumi u razvoju logistike

Glasgow Herald (danas Herald Scotland) 14. oktobra 1912 spominje termin supply
chain u tekstu koji donosi vijesti o Balkanskim ratovima.

Isjeak iz lista Glasgow Herald

Mainski fakultet Sarajevo

Katedra za industrijsko ininjerstvo i menadment

Industrijska logistika

Evolucija logistike u privredi

Lanac snabdijevanja
Odnos logistike, logistikog menadmenta i SCM
Podjela logistike
Logistike aktivnosti
Ciljevi logistike
Vanost i potencijal logistike

Doc. dr. Hadis Bajri

Evolucija logistike u privredi

Model T Svaki kupac moe dobiti automobil u bilo kojoj boji sve dok
je ta boja crna Henry Ford

Evolucija logistike u privredi

Pedesetih godina prolog stoljea dolazi do zasienja trita i tad poinje borba za kupca.

Profit prestaje biti nezavisna varijabla odreivana po elji i apetitima vlasnika preduzea.
Nezasieno trite
Zasieno trite

Prodajna cijena = Profit + Trokovi

Profit = Prodajna cijena - Trokovi

Trite prodavaa se pretvorilo u trite kupaca.

Preduzea ne mogu prodati sve to mogu proizvesti, a da bi opstala moraju se okrenuti

kupcima, njihovim eljama i njihovom zadovoljstvu.

Sve ovo dovodi do poveanja asortimana, smanjenja veliine proizvodne serije, smanjuje
se ivotni vijek proizvoda, i dr., a preduzea nastoje ostvariti to vei nivo raspoloivosti
proizvoda, optimizirati zalihe, razviti kanale distribucije, a sve to uz minimalan nivo
angaovanih sredstava.

Sa jaanjem konkurencije rasla je i potreba za racionalizacijom svih aktivnosti jednog

preduzea, a rjeenje se vidjelo u integraciji, odnosno sinhronizaciji svih tokova.

to je konkurencija postajala jaa to je potreba za integracijom bila naglaenija, a samim

tim je rastao znaaj logistike iji razvojne faze prate integracijske faze.

Evolucija logistike u privredi

Prva faza: fizika distribucija i upravljanje materijalima

Logistika, svoj privredni put, zapoinje 50-tih godina prolog stoljea i to kroz
koncepte fizika distribucija (eng. Physical distribution) i upravljanje materijalima
(eng. Materials Management).

Koncept fizika distribucija se odnosio na distribuciju gotovih proizvoda od take

proizvodnje do krajnjih kupaca, a koncept upravljanje materijalima se odnosio na
nabavku sirovina i kontrolu zaliha.

Evolucija logistike u privredi

Prva faza: fizika distribucija i upravljanje materijalima

Inputi
Take nabave

Inputa
Skladite

Upravljanje materijalima

Proizvodnja

Finalni proizvodi
Skladite

Fizika distribucija

Trite

Evolucija logistike u privredi

Prva faza: fizika distribucija i upravljanje materijalima

Koncepti fizika distribucija i upravljanje materijalima, koji su ujedno i oznaili prvu fazu
integracije, nekad se susreu i pod drugim nazivima.

Upravljanje materijalima (eng. Materials Management) jo naziva fizika nabava (engl.

Physical Supply) ili ulazna logistika (engl. Inbound Logistics),

Fizika distribucija se naziva marketing logistika (engl. Marketing Logistics) ili izlazna
logistika (engl. Outbound Logistics).

Nacionalni savjet za upravljanje fizikom distribucijom (engl. National Council for

Physical Distribution Management, NCPDM) daje definiciju fizike distribucije, koju neki
autori smatraju prvom definicijom logistike jer obuhvata i upravljanje materijalima:

"irok raspon aktivnosti povezanih s efikasnim kretanjem gotovih proizvoda od kraja proizvodnje do
kupca, a u nekim sluajevima ukljuuje i kretanje sirovina od dobavljaa do poetka proizvodnje.

Tipine aktivnosti pod ingerencijom fizike distribucije su: transport, skladitenje,

pakovanje, kontrola zaliha, izbor lokacije fabrike, realizacija narudbi kupaca, predvianje
potranje, ...

Tipine aktivnosti pod ingerencijom upravljanja materijalima su: kontrola i upravljanje

zalihama, nabava, transport, primanje, rukovanja materijalima, ...

Evolucija logistike u privredi

Druga faza: Poslovna/integrisana logistika

Kada se osamdesetih godina prolog stoljea pojavila jo intenzivnija konkurencija preduzea

su odgovorila novim nivoom integracije i sinhronizacije svojih aktivnosti.

Dolazi do koordiniranog upravljanja inputima (ulazna logistika), proizvodnjom i ostalim

procesima unutar preduzea, te izlaznom logistikom i svim aktivnostima usmjerenim prema
kupcu.

Ovu fazu razvoja logistike karakterie intenzivni razvoj informacijskih i komunikacijskih

tehnologija.

Dolazi do razvoja raunarski sistema koji omoguavaju bolju i bru komunikaciju i do tada
nezamislive mogunosti optimizacije logistikih procesa zasnovane na holistikom pristupu.

Logistika dobiva koordinirajuu, kros-funkcionalnu zadau, te povezuje sve elementa preduzea

pravei od njega ureenu cjelinu i optimizira sve tokove koji prelaze granice pojedinih funkcija
preduzea.

Evolucija logistike u privredi

Druga faza: Poslovna/integrisana logistika

Evolucija logistike u privredi

Druga faza: Poslovna/integrisana logistika

Nacionalni savjet za upravljanje fizikom distribucijom (engl. National Council for Physical
Distribution Management, NCPDM) 1985. godine postaje Savjet za upravljanje logistikom (engl.
Council of Logistics Management, CLM), te daje novu definiciju logistike:

Logistika je proces planiranja, implementacije i kontrole efikasnog i efektivnog toka i skladitenja sirovina, zaliha
u procesu, gotovih proizvoda, i s tim povezanih informacija, od take izvora do take potronje, kako bi se
ispunili zahtjevi kupaca.

Termin logistika, u definisanom znaenju, se susree i pod nazivima poslovna logistika (engl.
Business Logistics), te integrisana logistika (engl. Integrated Logistics).

Arthur D. Little u svom djelu Logistics in the Service Industries, koju je izdao 1991, u
suradnji sa Pennsylvania State University a za potrebe Council of Logistics Management, daje
sljedeu definiciju integralne logistike:

Integralna logistika je proces predvianja potreba i elja kupaca; prikupljanje kapitala, materijala, ljudi,
tehnologija i informacija potrebnih za ispunjenje tih potreba i elja; optimizacija proizvodne mree roba ili usluga
s ciljem ispunjenja kupevih zahtjeva; koritenje mree s ciljem ispunjenja kupevih zahtjeva unutar vremenskog
roka.

Evolucija logistike u privredi

Trea faza integracije: Supply Chain Mangement

Devedesetih godina prolog stoljea otkriva se potencijal koordiniranog i sinhronizovanog

djelovanja svih preduzea ukljuenih u stvaranje dodatnih vrijednosti i isporuke tih vrijednosti
do take potronje, a u cilju poveanja efikasnosti i efektivnosti svih aktivnosti i svih vrsta
tokova (materijalni, finansijski, informacijski, ...).

Logistika poinje prelaziti granice preduzea i poinje ulaziti dublje u lanac dobavljaa i
isporuilaca, te lanac korisnika i kupaca.

Dolazi do intenzivne upotrebe termina lanac snabdijevanja (engl. Supply Chain), a koji se
odnosi na sva preduzea ukljuena u stvaranje i isporuku dodatne vrijednosti. Koordinacija i
sinhronizacija preduzea ukljuenih u lanac snabdijevanja u cilju sinergijskog djelovanja prerasta
u upravljaku koncepciju zvanu upravljanje lancem snabdijevanja (engl. Supply Chain
Mangement, SCM).

Savjet za upravljanje Iogistikom (engl. Council of Logistics Management, CLM) 2005 opet
mijenja ime i postaje Savjet profesionalaca za upravljanje lancem snabdijevanja (engl. Council of
Supply Chain Management Professionals, CSCM), te daju definiciju logistikog menadmenta i
SCM.

Evolucija logistike u privredi

Trea faza integracije: Supply Chain Mangement

1960

1970

1980

1990

2000

Tokovi
U
preduzee

Upravljanje
materijalima

Kroz
preduzee
Iz
preduzea

Integrisana
logistika
Fizika
dsitribucija

Upravljanje
lancima
snabdijevanja
(SCM)

Kroz druga
preduzea

Razvoj logistike u privredi se neto kasnije deavao nego u naunim radovima. Nekim
konceptima je trebalo i po desetak godina da bi zaivjeli u praksi, a osim toga razvoj logistike u
svijetu, ali u razliitim privrednim granama, se nije deavao istovremeno, pa se vremenska skala
na slici moe uzeti samo kao orijentaciona.

Evolucija logistike u privredi

Henry Ford

Svjestan vanosti sinhronizovanog djelovanja svih

karika u lancu stavranja nove vrijednsoti odluio je
kontrolirati ga.

Kupio je sve sudionike lanca, od rudnika eljeza i

plantaa kauuka, do auto distributera.

On je to nazvao Transcontinental material flow.

Poslodavac ne daje plau, on je samo isplauje. Plau

daje kupac.

Lanac snabdijevanja

Lanac snabdijevanja (engl. Supply chain) je sistem organizacija, ljudi, aktivnosti, informacija i
resursa ukljuenih u kretanje proizvoda ili usluge od dobavljaa do kupca.

Aktivnosti lanca snabdijevanja transformiu prirodne resurse, sirovine i komponente u gotov

proizvod koji se isporuuje krajnjem kupcu ili korisniku.

Svaki proizvod ili usluga ima jedinstven lanac snabdijevanja koji obuhvata dobavljae inputa
(sirovine, energenti, materijali, poluproizvodi,...), transportna poduzea, skladita, proizvodne
pogone, veleprodaju, maloprodaju i krajnjeg korisnika.

Nije rijedak sluaj da koriteni proizvod i nakon krajnjeg kupca ponovno ulazi u lanac
snabdijevanja na onom mjestu gdje se ostatak vrijednosti moe reciklirati.

Lanac snabdijevanja

Lanac snabdijevanja papira

Lanac snabdijevanja

Lanac snabdijevanja za odjevni predmet

Lanac snabdijevanja

Lanac snabdijevanja za odjevni predmet

Lanac snabdijevanja

Prikazani lanci snabdijevanja, iako neki izgledaju kompleksno, su u stvarnosti jo

sloeniji jer veina preduzea za svaki od ulaza ima vie od jednog dobavljaa, a
takoer i svoje proizvode uglavnom prodaju mnogobrojnim kupcima (vidjeti sliku
ispod).

Gledano iz perspektive jedne organizacije u lancu snabdijevanja moe se vidjeti da

lanac snabdijevanja konvergira sa kretanjem materijala preko dobavljaa, a
divergira kretanjem proizvoda prema krajnjim kupcima, odnosno korisnicima.

Gledano iz iste perspektive sve aktivnosti ispred tj. aktivnosti kojima se ostvaruje
ulaz materijala zovu se uzvodne aktivnosti (eng. upstream activities), a sve
aktivnosti nakon preduzea zovu se nizvodne aktivnosti ( eng. downstream
activities).

Lanac snabdijevanja

Lanac snabdijevanja

Lanac snabdijevanja

Mnogi smatraju da je pojam lanac snabdijevanja pojednostavljeni pogled, i predlau

pojam mrea snabdijevanja (eng. supply network ili supply web).

U literaturi i praksi zadran je pojam lanac snabdijevanja, istovremeno uzimajui u

obzir svu sloenost strukture takvih lanaca i kretanje dobara kroz isti.

U savremenom poslovanju nije rijedak sluaj da lanci snabdijevanja prelaze granice,

ne samo drava ili regija, nego i kontinenata.

Lanac snabdijevanja

Krem namaz Nutella, talijanskog proizvoaa Ferrero, proizvodi se na pet

kontinenata od sastojaka koji potjeu iz cijelog svijeta.

Prema studiji Organizacije za ekonomsku suradnju i razvoj (engl. Organisation for

Economic Cooperation and Development, OECD) godinje se proizvodi blizu
250.000 tona ovog krem namaza u 10 tvornica irom svijeta.

Pet tvornica je smjeteno u Europi (Francuska, Njemaka, Poljska i dvije u Italiji),

dvije u Junoj Americi (Brazil i Argentina) i po jedna u Rusiji, Kanadi i u Australiji.

Svi ovi proizvodni centri koriste sirovine iz razliitih dijelova svijeta: ljenjak iz
Turske, palmino ulje iz Malezije, kakao iz Nigerije, eer iz Brazila i Francuske,
vaniliju iz Kine i Francuske, a obrano mlijeko, ambalau, te neke manje bitne sastojke
iz zemalja u kojoj se proizvodi, odnosno u kojoj je smjetena tvornica.

Prodaja se vri putem mree prodajnih objekata u 75 zemalja irom svijeta, a glavni
centri distribucije su u Europi, Sjevernoj i Junoj Americi i Okeaniji, dok je sjedite
kompanije u Italiji.

Lanac snabdijevanja

Lanac snabdijevanja

Lanac snabdijevanja

Lanac snabdijevanja
Zadatak:
1. Skicirati lanac snabdijevanja (uzvodno i nizvodno)
proizvoaa komponente u autoindustriji.
2.
Skicirati lanac snabdijevanja (uzvodno i nizvodno)
proizvoaa mlijeka.
3. Skicirati lanac snabdijevanja (uzvodno i nizvodno) za dva
poslovnog subjekta iz vaeg okruenja; jedan za
proizvodnu organizaciju, a drugi za uslunu organizaciju.

Odnos logistike, logistikog menadmenta i

upravljanja lancem snabdijevanja (SCM)

Razliita pogleda na odnos i znaenje ova dva termina:

Tradicionalisti: SCM je dio logistike.
Re-labeling: Logistiku treba preimenovati u SCM.
Unionisti: Logistika je dio SCM.
Intersectionisti: Logistika i SCM se u odreenim segmentima preklapaju.

U Evropi je dominantan stav da nema razlike izmeu termina logistika i SCM.

Promjenom imena CSCMP ne derogira definiciju logistike, ve daje definiciju logistikog
menadmenta i definiciju SCM, prema kojima je logistiki menadment, a ne logistika, dio
SCM.

Logistika vs SCM (Upravljanje lancima

snabdijevanja)

Osnova za pribliavanje stavova i eliminaciju konfuzije u koritenju termina logistika, logistiki

menadment i SCM:

Logistika podrazumijeva aktivnosti planiranja, implementacije i kontrole svih tokova

(materijalni, informacijski, ...), od take izvora do take potronje, to obuhvata aktivnosti i
unutra preduzea i izvan granica preduzea.

Logistiki menadment nadlean za intraorganizacijske logistike aktivnosti (fokus na tokove

unutar jednog preduzea),

SCM nadlean za interorganizacijski logistike aktivnosti (fokus na tokove kroz vie preduzea,
lanac snabdijevanja).

Pitanje: Koji tokovi su u nadlenosti (fokusu) logistikog menadmenta a koji su u nadlenosti

(fokusu) SCM?

Podjela logistike

Sistematizacija logistike se moe izvriti po vie razliitih kriterija.

esto koriteni kriteriji sistematizacije su:

veliina domene,

privredna djelatnost,

funkcije u poduzeu,

vrsta logistikih aktivnosti,

pripadnost naunom podruju,

segmenti toka dobara, itd.

Pitanje: Navesti neke od kriterija za podjelu logistike (minimalno tri).

Podjela logistike

Podjela logistike prema veliini domene

Logistika se prema veliini domene moe podijeliti na:

Mikrologistika, pojam koji se odnosi na logistiku neke organizacije (preduzea, kola,
bolnica,...)
Metalogistika se nalazi izmeu makrologistike i mikrologistike, a oznaava
interorganizacijske sisteme, odnosno sistem organizacija koje uestvuju u stvaranju
dodatne vrijednosti (lanac snabdijevanja).
Makrologistika; pojam koji se odnosi na logistike fenomene u okvirima jedne drava
(logistika u vojsci, logistika u zdravstvu, logistika privrede ili privrednih djelatnosti).
Megalogistika; se odnosi na logistike fenomene megasistema kao to su logistiki
fenomeni odreenog geografskog podruja (npr. Evropa), logistiki fenomeni veliki
dravnih unija i saveza (npr.: Evropska unija, SAD, ...), te logisitki fenomeni velikih
multinacionalnih korporacija.

Podjela logistike

Podjela logistike prema pripadnosti privrednim djelatnostima

Logistika se prema pripadnosti privrednim djelatnostima moe podijeliti na:

Industrijska logistika,
Poljoprivredna logistika,
Trgovinska logistika,
Logistika ugostiteljstva i turizma,
...

Podjela logistike

Podjela logistike prema funkciji u preduzeu

Logistika se moe podijeliti i prema pripadnosti poslovnoj funkciji preduzea.

Kako pojam poslovna funkcija nije jednoznaan tako i po ovom kriteriju postoje razliite sistematizacije.

Posmatrajui tok dobara, a uzimajui u obzir osnovne poslovne funkcije, moe se napraviti sljedea
podjela logistike:

Logistika nabave

Logistika proizvodnje

Logistika distribucije

Podjela logistike prema pripadnosti odreenom segmentu toka dobara

Logistika se moe podijeliti i prema pripadnosti odreenom segmentu toka dobara na:

Unutranja logistika (interna)

Vanjska logistika (eksterna)

Ulazna logistika

Izlazna logistika

Podjela logistike

Normalni tok dobara

Tok informacija

Dobavljai
(trite nabave)

Preduzee

Kupci
(trite prodaje)

SCM
Logistika nabave
Ulazna logistika

Logistika proizvodnje
Unutranja logistika
Logistika otpada
Povratna logistika
Povratni tok dobara

Logistika distribucije
Izlazna logistika

Podjela logistike

Pitanje: Dati podjelu logistike prema funkciji u preduzeu i prema pripadnosti odreenom segmentu toka
dobara. Upisati nazive na sliku.

Dobavljai
(trite nabave)

Preduzee

Kupci
(trite prodaje)

Podjela logistike

Prema pripadnosti naunom podruju

Prema pripadnosti naunom podruju logistika u privrednom kontekstu se moe

podijeliti na:
Poslovna logistika
Tehnika ili ininjerska logistika

Logistike aktivnsoti

Imajuu u vidu definiciju(e) logistike a pratei tok dobara, usluga i povezanih informacija
kroz logistiki lanac moe se napraviti sistematizacija, odnosno lista logistikih aktivnosti
za koju se ne moe rei da je konana:

Nabava
Transport
Prijem (robe, materijala)
Skladitenje
Komisioniranje
Rukovanje materijalom
Pakovanje
Predvianje
Upravljanje zalihama
Distribucija
Lokacija
Povratna logistika (povrat, recikliranje i zbrinjavanje otpada)
Komunikacija/informacijski sistemi

Pitanje: Navesti minimalno 8 tipinih logistikih aktivnosti.

Ciljevi logistike

Council of Logistics Management (1986):

Logistika je proces planiranja, implementacije i kontrole efikasnog i efektivnog toka i
skladitenja sirovina, zaliha u procesu, gotovih proizvoda, i s tim povezanih informacija, od
toke izvora do toke potronje, kako bi se ispunili zahtjevi kupaca.
Ciljevi logistike
Ispuniti zahtjeve kupca
(zadovoljstvo kupca)

Uz to manje trokove

Efektivnost
Efikasnost
Ciljevi logistike:
Ostvariti visok nivo zadovoljstva kupaca pruanjem visokog nivoa logistike usluge uz
minimalne trokove.
Mora postojati balans izmeu efektivnosti i efikasnosti.
Ciljevi logistike su konfliktni ciljevi.
Moraju se optimizirati.

Pitanje: Navesti osnovne ciljeve logistike?

Ciljevi logistike
Ciljevi logistike su sadrani i u 7P definiciji logistike:
Zadatak logistike je da osigura dostupnost:
1.

pravog proizvoda,

2.

u pravim koliinama,

3.

u pravom stanju,

4.

na pravom mjestu,

5.

u pravo vrijeme,

6.

za pravog kupca

7.

uz prave trokove.

Efektivnost (zadovoljstvo kupca)

Efikasnost (uz minimalne trokove)

Efektivnost
(zadovoljstvo kupca)

Efikasnost
(uz minimalne trokove)

Vanost i potencijal logistike

Logistika se bavi tokovima, gdje ima kretanja ima i logistike.

Bez logistike nije mogue odvijanje ni jednog poslovnog procesa, bez logistike
nijedan materijal se ne kree, nijedna operacija ne moe biti uraena, nijedan
proizvod se ne moe dostaviti, nijedan kupac ne moe biti usluen itd.

Logistika direktno utjee na dva strateka cilja svakog preduzea:

Zadovoljstvo kupca,
Smanjenje trokova.

Na koja dva strateka cilja svakog preduzea logistika ima direktan utjecaj?

Vanost i potencijal logistike

Mnoga istraivanja su raena sa ciljem da se utvrde ukupnih trokovi logistikih

aktivnosti.

U istraivanjima koja su raena u osamdesetim godinama prolog stoljea, kako

navodi Waters 2003, mnogi autori su doli do podataka da su ukupni logistiki
trokovi u visini od 15% do 20% ukupnih trokova poslovanja.

Waters (2003) takoer, na osnovu statistikih izvjetaja Velike Britanije iz 2001,

konstatuje da su ukupni trokovi logistike u ovoj zemlji dosta vei od 15 do 20%
koliko je kvantificirano u SAD.

Waters, D. (2003), Global Logistics: New Directions in Supply Chain Management, 4. Ed., Kogan Page, London.

Vanost i potencijal logistike

Rosalyn Wilson (2013) u godinjem izvjetaju o stanju logistike u SAD, iji je izdava
CSCMP, navodi mnogobrojne injenice koje govore o potencijalima logistike:

Ukupni trokovi poslovne logistike u SAD

Rosalyn Wilson (2013), 23rd Annual State of Logistics Report, CSCMP, United States

Vanost i potencijal logistike

Rosalyn Wilson (2013) u godinjem izvjetaju o stanju logistike u SAD, iji je izdava
CSCMP, navodi mnogobrojne injenice koje govore o potencijalima logistike:

Ukupni trokovi poslovne logistike u SAD kao procenat od BDP

Rosalyn Wilson (2013), 23rd Annual State of Logistics Report, CSCMP, United States

Vanost i potencijal logistike

Rosalyn Wilson (2013) u godinjem izvjetaju o stanju logistike u SAD, iji je izdava
CSCMP, navodi mnogobrojne injenice koje govore o potencijalima logistike:

Ukupni trokovi poslovne logistike kao procenat od BDP u SAD i svijetu

Rosalyn Wilson (2013), 23rd Annual State of Logistics Report, CSCMP, United States

Vanost i potencijal logistike

Rosalyn Wilson (2013) u godinjem izvjetaju o stanju logistike u SAD, iji je izdava
CSCMP, navodi mnogobrojne injenice koje govore o potencijalima logistike:

Ukupna vrijednost zaliha SAD

Rosalyn Wilson (2013), 23rd Annual State of Logistics Report, CSCMP, United States

Vanost i potencijal logistike

Rosalyn Wilson (2013) u godinjem izvjetaju o stanju logistike u SAD, iji je izdava
CSCMP, navodi mnogobrojne injenice koje govore o potencijalima logistike:
Trokovi dranja zaliha kao procenat vrijednsoti zaliha u SAD
40%
Troak dranja zaliha

35%
30%
25%
20%
15%
10%
5%
0%
1975

1980

1985

1990

1995
Godina

2000

2005

2010

Trokovi dranja zaliha kao procenat vrijednosti zaliha (inventory carrying rate)

Rosalyn Wilson (2013), 23rd Annual State of Logistics Report, CSCMP, United States

2015

Vanost i potencijal logistike

Usporedba efikasnosti sistema zaliha domaih poslovnih subjekata i poslovnih subjekata

u razvijenim zemljama govori o znaaju i svrsishodnosti logistike za nau privredu.

Prosjean nivo zaliha u trgovini na malo u Kantonu Sarajevo u periodu juli 2008. do juni
2009. godine iznosio je 427 miliona KM,

Promet u trgovini na malo u Kantonu Sarajevo u 2008. godini iznosio 2,7 milijardi KM,

Koeficijentom obrta zaliha u trgovini na malo u Kantonu Sarajevo u 2008 je iznosio 6,4 na
godinjem nivou.

Godinji koeficijent obrta zaliha u maloprodaji u USA iznosi oko 18 (KPMG International
2006),

Tesco jo 1994. godine imao koeficijent obrta zaliha 30 i ubrajao se je u najuspjenije

lance supermarketa u svijetu.
Koliki je potencijal logistike u trgovini na malo u Kantonu Sarajevo?

KPMG International je globalna mrea profesionalnih organizacija koje pruaju usluge biznis konsaltinga (revizija, porezi, finansije, ispitivanje trita).
KPMG International ima svoje poslovne jedinice u 146 zemalja irom svijeta i 140.000 zaposlenih. Takoer, imaju ured i u Sarajevu.

Vanost i potencijal logistike

Teknoxgroup, koji je zvanini distributer opreme Caterpillar na prostorima Balkana, je

uspostavio regionalnu mreu od 14 glavnih i pomonih skladita.

Tehnoxgroup se snabdijeva opremom i rezervnim djelovima iz Caterpillarovog centralnog

skladita koje se nalazi u Belgiji.

Caterpillarovo centralno distribucijsko skladite sadri vie od 300.000 razliitih dijelova.

Redovne narudbe zaliha iz tog skladita, prema regionalnim centrima, se isporuuju

kamionima dva puta sedmino.

Tehnoxgroup ima i opciju hitne nabave koju realizira koristei avionski transport
(Teknoxgroup, 2010).

http://www.teknoxgroup.com/ba/proizvodi/rezervni-dijelovi

https://www.youtube.com/watch?v=6qr3VVmEirM

http://www.pon-cat.com/power/sc/parts/cat-parts

Vanost i potencijal logistike

Lanci snabdijevanja u autoindustriji se obino sastoje od centralnog skladita

i od lokalnih skladita.
Lokalna skladita robu nabavljaju preko nacionalnih ili regionalnih
distributera.
ASA PSS Sarajevo koja se bavi prodajom, servisiranjem i odravanjem koda i
Seat vozila, posjeduje skladite rezervnih dijelova sa oko 3.600 razliitih
pozicija. Opskrba skladita rezervnim dijelovima je 3 puta sedmino (ASA PSS
Sarajevo, 2010).
ASA PVA Sarajevo (2010) u svom skladitu rezervnih dijelova posjeduje oko
9.500 razliitih pozicija u vrijednosti od oko 1.300.000 KM.
AC Quattro Sarajevo (2010) na svom skladitu ima oko 4.000 razliitih
dijelova.

Vanost i potencijal logistike

Economic Vitez je razvio franiznu mreu koja trenutno broji 58

prodavnica koje su rasporeene po veim gradovima BiH.
Davanjem franize Economic Vitez se obavezuje da e dostavljati zalihe
svojim franiznim prodavnicama najmanje jednom u sedmici, pri emu
se franizne prodavnice moraju uklapati u dostavni plan Economica.
http://www.economic.ba/bih/index.php?uid=1277142941&t=m

Vanost i potencijal logistike

Istraivanjem, koje je provedeno na poslovnim subjektima iz BiH, je

utvreno da poslovni subjekti obuhvaeni istraivanjem upravljanje
zalihama obavljaju potpuno intuitivno.

Vanost i potencijal logistike

Postoji veza izmeu nivoa ekonomskog razvoja neke zemlje, odnosno

njene privredne i logistikih trokova

Logistiki trokovi i ekonomski razvoj zemlje

Gdje se nalazi BiH?

Vanost i potencijal logistike

Visina logistiki trokova preduzea varira u zavisnosti od djelatnosti i privredne grane.

Tako Handfield i ostali (2013), prema istraivanju koje je zasnovano na 1757 internacionalnih
izvjetaja i 62 intervijua a koje je obuhvatilo razliita preduzea u najveim svjetskim
privredama (USA, Kina, Njemaka, Francuska, Brazil, ...), dolaze do strukture trokova u 2012
u razliitim sektorima.

Logistiki trokovi kao procenat od ukupnih prihoda

Handfield, R. Straube F., Pfohl, H.-Chr., Wieland, A., (2013). Trends and Strategies in Logistics and Supply Chain Management - Embracing Global Logistics Complexity to Drive
Market Advantage, Bremen, DVV Media Group GmbH

Vanost i potencijal logistike

Handfield i ostali (2013) su doli i do strukture logistikih trokova

njemakih proizvodnih preduzea

Struktura logistikih trokova u njemakim proizvodnim preduzeima

Vanost i potencijal logistike

Ukupan iznos logistikih trokova, ali i njihova struktura se razlikuje u zavisnosti od privredne
grane. Moser i Zechbauer (2003) navode rezultate istraivanja iz 2002. godine a koji su
odnose na tri sektora njemake privrede.

Logistiki trokovi kao procenat od ukupnih

trokova poslovanja i struktura logistikih
trokova

Moser, S., Zechbauer, U., (2003). A Flawless Flow of Goods, Pictures of the Future The magazine for Research and Innovation, Siemens, Fall 2003

Vanost i potencijal logistike

Logistiki trokovi takoer zavise i od veliine preduzea.

Vea preduzea imaju manje logistike trokove.

Lostiki trokovi kao procenat od ukupnih prihoda u zavisnosti od obima prodaje1

[1stablish

Davis Logistics Costs and Service (2010). Logistics Cost and Service 2010. CSCMP - Annual Global Conference, Establish, Inc.

Vanost i potencijal logistike

Prikaz rezultata navedenih istraivanja je imao za cilj:

da se da orijentaciona predstava o veliini logistikih trokova,
da se ukae na prostor za dodatne racionalizacije,
da se skrene panja na faktore koji utjeu na visinu tih trokova.

Treba znati da logistike trokove nije jednostavno kvantificirati, da njihov iznos u razliitim
studijama moe biti i kontradiktoran jer zavisi od:
metodologije samog istraivanja,
od metodologije knjienja i usvojene podjele logistikih trokova u preduzeima,
od stava (istraivaa i samih preduzea) ta se sve ubraja u logistike aktivnosti i logsitike
trokove, itd.

Veina istraivanja, uraenih s ciljem utvrivanja logistikih trokova, ne obuhvataju

oportuitetne trokove a koji se javljaju kao posljedica neadekvatne logistike usluge.
Oportuitetne trokove je teko utvrditi, kvantificirati.

Pitanje: Koja vrsta trokova uglavnom ne budu uzeta u obzir u izvjetajima i istraivanja o
visini logistikih trokova? Zato?

Logistika u praksi: Augulla Limited

U svojoj fabrici u Bombaju, Augulla Limited proizvodi osnovne odjevne predmete

kao to su majice i sl. Proces je prilino jednostavan, ali predsjednik kompanije,
Pradhir Augulla, je razoaran duinom proizvodnog ciklusa, odnosno vremenom
potrebnim da njegovi proizvodi dou do krajnjeg kupca.

On razmatra kupovinu drugih kompanija u lancu snabdijevanja da vidi da li moe

poboljati ukupne performanse. Da bi donio ovu odluku on je prikupljao podatke i
dobio prosjeno vrijeme trajanja razliitih aktivnosti, poevi od kupovine vlakana
na otvorenom tritu roba, do konane isporuke odjevnih predmeta do krajnjih
kupaca.

Lanac snabdijevanja Augulla Limited poinje sa kupovinom vlakna dostupnih na

otvorenom tritu roba.

Aktivnost

Logistika u praksi:

Augulla Limited

Trajanje

Vlakna stoje u robnim skladitima

140 dana

Kupovina vlakana i transport do predionica

11 dana

U predionici

Sirova vlakna u skladitu

21 dana

Proces predenja (transformacija sirovih vlakana u prediva)

13 dana

Predivo u skladitu (skladite gotovog proizvoda)

11 dana

Kupovina prediva i transport do fabrike gdje se predivo plete

8 dana

U fabrici za pletenje

Skladite prediva

6 dana

Proces pletenje (transformacija prediva u tkaninu)

9 dana

Skladite izmeu pletenja i bojenja

12 dana

Bojenje

7 dana

Skladite tkanine, gotovih proizvoda

8 dana

Kupovina tkanine i transport do Augulla Limited

U Augulla Limited

7 dana

Skladite tkanine

12 dana

Krojenje (formiranje komponenti odjee)

5 dana

Skladite komponenti

6 dana

ivenje (formiranje odjevnih predmeta)

14 dana

Skladite gotovih proizvoda

18 dana

Regionalni distributivni centri (dostava i skladitenje)

21 dana

Lokalni veleprodajni objekti (dostava i skladitenje)

17 dana

Maloprodajni objekti (dostava i skladitenje)

19 dana

UKUPNO

365 dana

Logistika u praksi: Augulla Limited

Lanac snabdijevanja Augulla Limited zavrava kada kupac kupi odjeu u trgovini.

Moe se vidjeti da je potrebno u prosjeku 365 dana da materijal proe kroz lanac
snabdijevanja. Operacije predenja, pletenje, bojenje, krojenje i ivanja traju 48
dana, a preostalo vrijeme otpada na logistike operacije.