Reina Adriano | 124428 | Ph101-WW | 3:00-4:30 pm

Ang Karalitaan para sa mga Mabubuting-Loob

Ang kahirapan ang nagsasadlak sa dusa upang gumawa ng
masamang bagay ang mga taong mabubuti. Napipilitan ang mga kapospalad na mamili sa mga natitirang karapatan para sa kanila upang
mamuhay nang maayos. Masasabi na ang katiwasayan ay madaling
masira tuwing oras ng kalamidad at ang panahon ng tagipit ang siyang
nagbabawal sa kanila upang bumangon muli. Tulad ni John Q na
napilitang mang-hostage ng isang emergency ward dahil hindi niya
kayang sagutin ang operasyon ng kanyang anak at ni Antonio Ricci na
nagnakaw ng bisikleta sa sobrang desperado niya na mabawi ang
nawalang sahod, ang kahirapan ang nagbibigay-limitasyon sa mga
walang-kaya.
Kung babalikan natin ang depinisyon ni Ricoeur, hindi tuwirang
nalalapitan ang kalipunan1. Kumbaga, ang kalipunan ay siyang taong
naaabot ko sa pamamagitan ng kanyang papel sa lipunan. May
nakatakdang gawin ang kalipunan. Hindi ito maaaring gumawi palayo sa
nakasanayan. Hindi maaaring mag-ibang landas upang sumadya ng isang
nangangailangan. Hindi ito tulad ng Mabuting Samaritano. Ang kapwa,
sa kabilang banda, ay may personal na paraan ng pakikitagpo, higit pa
bilang isang tulay o namamagitan. Napapansin ng kapwa ang Ka-Iba at
umaaksyon ito alinsunod sa tingin niya ay maaari niyang gawin kahit na
alam niyang maaaring hindi ito ang kanyang dapat na ginagawa.
Bagamat madalas hindi natin masisisi sa ibang mga tao ang naging
kondisyon ng mga mahihirap, marahil ay nagtataka tayo kung bakit hindi
awa

ang

unang

nararamdaman

ng

karamihan

gayunpamang

nasasaksihan na nila ang sitwasyon ng mga mahihirap. Sa pelikulang

1 Paul Ricoeur. Ang kalipunan at ang kapwa. Sa A. Angeles, et. al. (Eds.)
Pilosopiya ng Tao: Ilang Piniling Babasahin Tomo II. (Quezon City: Kagawaran ng
Pilosopiya, AdMU, 1988), 153

John Q2, masasabi kong makatarungan pa rin ang pagtrato ng mga

doktor sa ospital dahil ginagawa lamang nila ang nararapat. Kahit na
may bureaucratic red tape kung saan mali pa ang proseso ng aplikasyon
ni John Q, hindi natin maibubuntod ang sisi sa administrasyon. Tila
marami lang talaga ang hindi nabibigyan ng insurance, hindi rin naman
nila maaaring pagbigyan ang bawat nangangailangan ng operasyon dahil
malulugi ang institusyon.
Dito maaaring idagdag na may kaakibat na responsibilidad ang
bawat

taong

nabigyang-takda

sa

lipunan.

Marami

pa

rin

ang

nakadepende sa isang nabigyang-takda. Tulad ni Dr. Turner na

maaaring mawalan ng sweldo o lisensya kapag hindi siya sumunod sa
ninanais ng mga mas nakatataas sa kanya, hindi niya maaaring operahan
ng walang pahintulot ang anak ni John Q nang basta-basta. Dahil
ginagawa naman nila ang tungkulin sa komunidad, nahihirapan silang
palawigin ang kanilang hangganan upang tumulong sa mga mas
nangangailangan pa sa kanila. Kung makikitungo siya kay John Q bago pa
man, wala siyang mapapakinabangan mula rito. Ang kalipunan ay
palaging naghahanap ng kapalit para sa kanyang mga ginawang
kabutihan.
Bagamat may kapangyarihan ang mga institusyon, nasa tao pa rin
ang kakayahang sumalungat dito kapag hindi na nagiging makatarungan
ang mga ito. Dahil pinapalawak lamang ng ospital ang impluwensiya nito,
nadadamay ang mahihirap na walang pambayad o walang magagawa sa
kanilang sitwasyon dahil ito kayang sagutin ng nasabing institusyon. Ang
gusto lang din naman ng kahit sinong ospital na pagalingin ang kanilang
mga pasyente isang personal na kagandahang loob para sa Ka-Iba
ngunit palagi munang iniisip ang sariling kapakanan ng institusyon.
Siguro nga, hindi kayang baguhin ng isang indibiduwal ang pagtakbo ng
kanyang kinabibilangang lipunan, pero maaari niyang iusod nang kaunti
ang sistema upang mauna sa pila yung mga nangangailangan.
2 John Q. Directed by Nick Cassavetes (USA: New Line Cinemas, 2002).

Gayunpaman, totoo yung sinasabing May karapatan ka nang

magkasakit kasi may pera ka na. Sa pelikula, yung institusyon talaga
yung nakikipag-usap kay John Q at hindi si Dr. Turner dahil sinasabi niya
lang ang proseso na inilathala para sa kanila. Samakatuwid, hindi ito
isang tao-sa-taong pakikipag-ugnayan kundi isang tao-sa-taong-nasailalim-ng-institusyon na pakikipag-ugnayan malapit na sa tao-sainstitusyong pakikipag-ugnayan pero mayroon pa ring namamagitan sa
dalawa. Dahil rito ay maaaring maituring din si Dr. Turner at ang iba
pang mga doktor bilang kapwa kaakibat na naiipit ng sistema at ng
mga nangangailangan ng tulong nito.
Kung mapapansin natin, parehong may alyenasyon sa kapwa ang
dalawang pelikula. Alalahanin na may ibat ibang uri nito, ayon kay
Marx3: sa produkto, sa proseso ng paggawa, at sa species-being.
Humahantong sa produkto ng kanyang serbisyo ang lahat ng kanyang
ginagawa at pinapagmay-ari dahil ditto naibubuhos ng indibiduwal ang
kanyang enerhiya upang magtrabaho. Ang objektipikasyon ng trabaho
ang siyang naglalapit ng mga tao sa ginagawa ng mga hayop.
Bukod pa roon, ang trabaho ay nagpupundar sa karamihan upang
mabuhay. Nagsisikap sila upang manatiling may ipapakain sa pamilya.
Dahil dito, ang sariling buhay ay nagiging obheto. Sa pelikulang The
Bicycle Thief4, nagiging kalakal na rin mismo si Antonio Ricci dahil
kailangan may kasama siyang bisikleta para lamang makapagtrabaho.
Ang kanyang sariling pagkatao ay naisasantabi dahil nagiging daan na
lamang ito upang makatanggap ng suweldo. Kumbaga, parang hindi na
tao ang turing sa kanya. At itoy ayong-ayong para lamang mapabilis ang
produksyon ng trabaho ng kanyang opisina.
3 Karl Marx. Economic and Philosophical Manuscripts, First Manuscript:
Alienated Labor. Sa A. Angeles, et. al. (Eds.) Readings in philosophy of man
Volume II. (Quezon City: Philosophy Department, AdMU, 1988), 58.
4 The Bicycle Thief. Directed by Vittorio De Sica (Italy: Umbrella Entertainment,
1948).

Sa pangkalahatan, maraming naidudulot ang kahirapan. Una, ang

pamilya ng maralita ay naaapektuhan. Pati ang kagamitang pampamilya,
kasaysayan ng pamilya, mga pagmamana ay kayang angkinin ng trabaho
para lamang mabuhay. Pati ang moralidad ay kayang kontrolin kayang
palitan ang kagandahang-loob upang maipagpatuloy ang nakasanayang
pamumuhay. Binabaluktot ng trabaho ang nakasanayan ang upang
magbigyan-serbisyo ang kahirapan.

The Bicycle Thief. Directed by Vittorio De Sica (Italy: Umbrella

Entertainment, 1948).
John Q. Directed by Nick Cassavetes (USA: New Line Cinemas, 2002).
Karl Marx. Economic and Philosophical Manuscripts, First Manuscript:
Alienated Labor. Sa A. Angeles,

et. al. (Eds.) Readings in

philosophy of man Volume II. (Quezon City: Philosophy Department,

AdMU, 1988), 53-69.
Manny Dy, Jr. Philosophical implications of human labor. Sa Philosophy of
man: selected readings. (Quezon City: Goodwill Trading Company,
1986), 111-117.
Paul Ricoeur. Ang kalipunan at ang kapwa. Sa A. Angeles, et. al. (Eds.)
Pilosopiya ng Tao: Ilang Piniling Babasahin Tomo II. (Quezon City:
Kagawaran ng Pilosopiya, AdMU, 1988), 149-164.