Professional Documents
Culture Documents
Analysisf
Analysisf
Most good stories start with a fundamental list of ingredients: the initial situation,
conflict, complication, climax, suspense, denouement, and conclusion. Great writers
sometimes shake up the recipe and add some spice.
Exposition (Initial Situation)
Just a Small, American Town
Ichabod Crane is the schoolteacher in Sleepy Hollow, a town where not much ever
happens. Oh, except for ghost stories. The people in this town are obsessed with
ghostsand so is Ichabod. This is pretty much all we need to know before the story
gets going.
Falling Action
Ichabod Who?
After Ichabod disappears, no one even cares. They move on, get another teacher,
and burn his books. In the end, he becomes just another ghost story. Oh well. We
find out what happened to Ichabod and who gets the girl, so all the strings are tied
up in this falling action. Right?
Resolution (Denouement)
Old Men Telling Tales
The Postscript ends with a conversation between two men that goes roughly like
this:
He was also very conscientious and superstitious, much of his enjoyment came from
reading about witchcraft and listening to stories about ghosts and goblins, "... he
had read several books quite through, and was a perfect master of Cotton Mather's
History of New England Witchcraft, in which, by the way, he most firmly believed."
Brom Bones on the other hand, enjoyed taking advantage of Ichabod's superstition
by playing practical jokes on him.
Brom Bones was very muscular and mischievous. He had a Herculean frame, curly
black hair, and as already stated, enjoyed playing pranks on Ichabod. As was said in
the story, "He was broad-shouldered and double-jointed, with short, curly black hair,
and a bluff but not unpleasant countenance, having a mingled air of fun and
arrogance." The problem Brom had with Ichabod was that they were both trying to
win the heart of Katrina, and it seemed as though Ichabod was winning.
Lualhati Bautista
Bansa PilipinasPilipinas
Wika Pilipino; Tagalog
(Mga) Uri
Nobela
Naglimbag
Petsa ng paglimbag
1988
Panahon
Mga talabanggitan
2.1
Mga talababa
2.2
Mga talasanggunian
Dekada Sisenta
Ang mga salitang ito'y tila mga lagusan na naghahatid sa mga aktibista,
mamamahayag, politiko at iba pang naging bahagi ng mga rali't demonstrasyon sa
mga alaala ng isang di-malilimutang panahon sa ating kasaysayanang dekadang
1970.
Sa akdang ito, ipinakita ni Amanda Bartolome ang mga sakit, ligaya, problema, at
adhikain niya bilang babae.
Hindi tipikal na babae si Amanda, bagkus, isang tao na may likas na kamalayan sa
mga pangyayaring kinasasangkutan ng mas malawak na bilang ng mamamayan (na
unti-unti niyang natutuklasan) at di nagpapasupil sa limitasyon ng litanya ng asawa
na, "Well honey, it's a man's world."
"Ang inyong anak ay hindi n'yo anak, Sila'y mga anak na lalaki't babae ng buhay!
Nagdaan sila sa inyo ngunit hindi inyo, At bagama't pinalaki n'yo,sila'y walang
pananagutan sa inyo" Sa pagkakaalam ko, ito rin ang madalas sipiin ng mga
aktibistang estudyante ngayon sa pakikipag-usap sa mga magulang na hindi
nakakaunawa sa kanilang ginagawa!
Kahit noong mga taong nagsisimula pa lang na sumulong ang pakikibaka para sa
isang malayang konseho at pahayagan ng mga mag-aaral sa UPHSL, itinuring ko na
ang nobela bilang nirerekomendang reading material para sa pagmumulat at pagoorganisa sa masang estudyante. May isa ngang kasamang nagmungkahi pa na
gawin itong kurso sa pag-aaral ng organisasyon.
Wika nga ng isang bilanggong pampolitika, "ang payapang pampang ay para lang
sa mga pangahas na sasalungat sa alimpuyo ng mga alon sa panahon ng unos."
Carlos Agassi, Danilo Barrios, Carlo Muoz, Tirso Cruz III, Orestes Ojeda, John Wayne
Sace, Marianne de la Riva, Manjo del Mundo, at Cacai Bautista.[1]
Si Julian, ang asawa ni Amanda, ay kakampi ng anak nilang lalaki sa mga gawain
nitong kumakalaban sa pamahalaan habang kasabayan namang tumatangging
unawain ang kagustuhan ni Amanda na makahanap ng hanapbuhay. Isang
sundalong pandagat ng Estados Unidos ang pangalawang anak na lalaki (Carlos
Agassi) ni Amanda. Ang ikatlo naman niyang anak na lalaki (Marvin Agustin) ay
nagsusulat naman ng mga ipinagbabawal na mga sulating pampolitika na
nagsisiwalat ng mga katiwalian. Ang ikaapat (Danilo Barrios) ay naging biktima ng
isang tiwaling kagawaran ng pulisya, habang isa pa lamang paslit na bunsong lalaki
(John W. Sace) ang ikalima.
Pagsusuri ng pelikula
Mga talabanggitan
4.1
Mga talababa
4.2
Mga talasanggunian
Sa ganitong banda, madali para sa isang ordinaryong manonood na magconcentrate sa mga nilalamang mensahe ng istorya. At katulad ng premyadong
nobelang pinagbasihan nito, mayaman ang pelikula sa mga mahahalagang
mensaheng ito.
Ngunit una sa lahat, kailangan nating banggitin na kung ang Dekada ay isa lamang
pelikula tungkol sa panahon ng martial law, maaaring hindi ito naging singganda.
Tinatanggap natin itong isang melodrama at hindi social commentary na nagkataon
lamang na naganap ang istorya noong panahon ng batas militar. Bagamat
naniniwala tayong maganda ang pelikula, nauunawaan nating si Roo ay hindi isang
Lino Brocka, at masasabi nating mas pampolitika pa rin ang nobela kaysa pelikula,
kahit pa si Bautista ang mismong nagsulat.
Halimbawa, sa unay hindi nauunawaan ni Amanda kung bakit gayon na lamang ang
animoy pagkabale-wala ni Julian sa mga nangyayari sa kanilang mga anak. Makikita
nating isa lamang siyang maybahay na naghahangad din namang hanapin ang sarili
niyang fulfillment sa labas ng papel na ito. Dito pa lamang, totoo sa kanyang
pagiging peminista, ipinapaalaala sa atin ni Bautista ang maling kalagayan ng
kababaihan sa ating bansa.
May isang eksena pa na pilit sumasali si Amanda sa usapang pampolitika nina Julian
at mga kaibigan niya, kung saan ipinagkamali niyang nagsulat si Amado V.
Hernandez ng isang librong Ingles. Gayunman, lumalabas na katawa-tawa siya rito
at kaawa-awa rin, ngunit hindi natin maiwasang humanga pa rin sa kanya dahil
kahit papaanoy naninindigan siya.
Mapapansin din nating nauna pa nga na namulat si Jules at ang kapatid niyang
manunulat na si Emmanuel (Marvin Agustin) sa mga masamang katotohanan ng
martial law kaysa kay Amanda. Ngunit sa huli ay mamumulat din naman si Amanda
nang dahan-dahan bagamat sigurado.
Si Julian naman ay isang may pagkasinaunang ama ng tahanan whose word is final,
bagamat may pagkaliberal din dahil kunoy ipinapalaganap niya ang freedom of
expression sa kanilang bahay. Maiisip nating maaaring ito ay dahil lahat naman ng
kanilang limang anak ay pawang mga lalake rin. Walang kiyemeng
ipangangalandakan pa nga niya sa kanila at kay Amanda na ang kaligayahan ng
mga babae ay maaari lamang magmula sa mga lalake. Double standards, like
charity, begin at home.
Itinuturing din niya na ayon lang naman sa kanyang mga liberal na pananaw na
hayaang hanapin ng kanilang mga anak ang kanilang sariling mga paniniwalaan sa
buhay. Every man has to believe in something he can die for, because a life that
does not have something to die for is not worth living, sasabihin pa niya, ngunit
makikita natin sa huli na ang totooy natatakot din siya sa maaaring kahinatnan ng
mga anak niya.
Ipinapakitang patas din ang turing ng Dekada sa mga kalalakihan nang ibinigay nito
kay Julian ang linyang Mahirap din ang maging lalake. Maraming emosyon ang
iniipit na lang dito, sabay turo sa kanyang puso. Anupaman ang mga limitasyon ng
pananaw ni Julian sa buhay, nagawa pa rin niyang lumabas sa kanyang sariling
kahon at mamulat sa kanyang sariling paraan.
Dahil nga nagaganap ang istorya sa panahon ng batas militar, maaasahan nating
marami sa mga tema ng pelikula ay may bahid-politika. Sa katunayan, mainam
nitong isinasalarawan ang masalimuot na panahong ito sa ating kasaysayan.
Maigting na ipinapakita ang mga nag-aalab na damdamin ng mga aktibistangestudyante sa ibat ibang paraan. Nariyan ang tapang nila sa harap ng karahasan ng
Metrocom sa mga nagra-rally, ang pagkakasal sa isang magkasintahan kasama sa
kilusan kung saan sa halip na puting alindong ay pulang bandilang komunista ang
ibinabalabal at sa halip na singsing ay kuwarenta y singkong baril ang hahawakan
nila, at iba pa. Si Jules, bilang panganay at estudyanteng kolehiyo, ang mamumulat
sa ganitong mga pangyayari sa kanyang kapaligiran.
Sa katunayan, mapapansin natin, katulad nga ng nabanggit na, na tila ang mga
anak pa mismo nina Amanda at Julian ang nag-aakay sa dalawa upang harapin ang
kanilang tungkulin bilang mamamayan. Sa maalab na paninindigan ng
magkakapatid, at kahit sa nga kapus-kapalarang sinapit ng isa sa kanila, si Jason
(Danilo Barrios), pagdadaanan mismo ng mag-asawa ang sakit at pait ng mga
katulad nilang magulang na katulad nilang naging biktima ng batas militar ang
kanya-kanyang anak.
Sa huli, kung tutuusin ay pampolitika din naman ang mensahe ng Dekada '70.
Binibigyang-diin nitong mahalaga ang papel na ginagampanan ng mga magulang sa
paggabay sa kanilang mga anak sa mga usaping katulad ng kalayaan o karapatang
pantao o peminismo at marami pang iba. At sa kahihinatnan, makikita nating ganito
Amanda, whose voice is most resonant in the unfolding of this family's tale, will
awaken to the needs of her own self, as she embarks on a journey of discovery to
realize who she is as a wife, a mother, a woman, and a Filipino.
Cast
Vilma Santos - Amanda Bartolome
Christopher de Leon - Julian Bartolome
Piolo Pascual - Jules Bartolome
Marvin Agustin - Emmanuel Bartolome
Carlos Agassi - Isagani Bartolome
Danilo Barrios - Jason Bartolome
Kris Aquino - Student Leader
Ana Capri - Mara
Dimples Romana - Evelyn
Jhong Hilario - Willy
Based on Lualhati Bautista's novel, Dekada '70: Ang Orihinal at Kumpletong Edisyon