Marka Inceleme Kilavuzu

MARKA
INCELEME KILAVUZU
MARKA
INCELEME KILAVUZU
2015
MARKA NCELEME KILAVUZU
NDEKLER
NDEKLER
1
GR
6
GENEL PRENSPLER
6
I. MUTLAK RET NEDENLER _
7
1 556 SAYILI KHK MADDE 7/1(a)
7
1.1. Ayrt Edicilik
7
1.2. Ayrt Ediciliin Tespitinde Esas Alnacak Balca Kriterler
8
1.3. Kelime Markalar
9
1.4. Kelime Kombinasyonlar (Bileke Markalar)_
9
1.5. Sloganlar
10
1.6. Etkinlik Adndan Oluan Markalar _
11
1.7. Kelime + ekil Kombinasyonlar
12
1.8. ekiller
13
1.8.1. Basit Geometrik ekiller ve Semboller
13
1.8.2. Basit ve Sradan Mekan Gsterimleri
13
13
1.8.3. Boyutlu ekil Markalarnn ki Boyutlu Versiyonlar ve Desenler _
1.8.4. ekil Kombinasyonlar _
15
1.9. Boyutlu ekiller
16
1.10. Renk ve Renk Kombinasyonlar _
21
1.10.1. Tek Renkten Oluan Markalar
21
1.10.2. Renk Kombinasyonlarndan Oluan Markalar_
24
1.11. Ses Markalar
24
1.12. Hareket Markalar
26
1.13. Koku ve Tat Markalar
27
1.14. Harfler ve Saylar
27
1.14.1. Tek Rakamdan/Harften Oluan Marka Bavurular_
28
1.14.2. ki veya Daha Fazla Rakamdan/Harften Oluan Marka Bavurular
28
1.14.3. Harf-Say Kombinasyonlardan Oluan Marka Bavurular
29
1.15 Tek bana il adlar ya da maruf yer adlar_________________________________29
2 556 SAYILI KHK MADDE 7/1(b)
33
2.1. Aynlk veya Ayrt Edilemeyecek Derecede Benzerliin Tespiti
33
2.2. Aynlk
34
2.3. Ayrt Edilemeyecek Derecede Benzerlik
34
2.4. zel Hallerde Ayrt Edilemeyecek Derecede Benzerlik _
36
2.4.1. Benzer Harf eren Kelime Markalar
37
2.4.2. Ek eren Kelime Markalar _
38
2.4.3. Corafi Yer Adlarn eren Bavurular _
43
2.4.3.1. l Adlar_
44
2.5. Ayrt Edici aretle Birlikte Mal/Hizmet Ad Kullanlmas
48
2.5.1. Talep Edilen Mal ve Hizmetler iin Tanmlayc Nitelikteki barelerin Kullanm 48
2.5.2. Tanmlayc Nitelikteki barelerin Talep Edilen Mal ve Hizmetler iin Tanmlayc
Olmamas
48
2.5.3. Tanmlayc Unsurun Asli Unsurdan nce Yer Almas
49
2.6. Kii Adlar _
50
2.7. Ayn Saylarn Rakam ve Harflerle Yazlmas _
51
2.8. Rakam ve Harflerin Birlikte Kullanm _

2.9. ki veya Harften Oluan aretler
2.10. Tek Harf ve Tek Basamakl Rakamlarn zgn Tasarm
2.11. Ksaltmalar
2.12. kilemeler ve Yer Deitiren Kelimeler
2.13. Tanmlayc Unsur eren Kelime Markalar _
2.14. Aidiyet Bildiren Tamlamalar
2.15. Has, z, Yeni n Ekleri _
2.16. Sloganlar_
2.17. ekiller Arasndaki Benzerlik
2.17.1. Kelime + ekil Kombinasyonlar - ekil Benzerlii _
2.17.2. Kelime + ekil Kombinasyonlar - Kelime Benzerlii
2.18. Renk ve Renk Kombinasyonlar _
3 556 SAYILI KHK MADDE 7/1(c)
3.1. Tanmlayc aretler
3.2. Kelime ve Kelime Kombinasyonlar
3.3. Yabanc Dillerdeki Tanmlayc Kelimeler
3.4. ekil ve Tanmlayc Kelimeler
3.5. Yazm Hatal Kelimeler (Misspellings) _
3.6. Corafi Yer Ad eren Bavurular_
3.6.1.Corafi Yer Ad eren Bavurular Konusunda Dikkate Alnacak Temel Kriterler
3.6.2. Corafi Yer Adn Tek Bana/Esas Unsur Olarak Barndran Bavurular
3.6.3. Corafi Yer Ad + rn/Hizmet veya Sektr Adndan Oluan Bavurular
51
52
53
53
55
56
57
58
59
59
60
61
61
63
63
64
65
66
68
68
69
72
73
3.7. Ksaltmalar _
76
3.8. Ekler _
77
3.8.1. Tanmlayc barelerle Birlikte Kullanlan Trke yelik Ekleri
77
3.8.2. nternet Alan Ad htiva Eden Bavurular _
78
3.8.3. Tanmlayc Kelimelerle Birlikte Kullanlan Saray, Dnyas, World,
Land gibi bareler
78
3.8.4. Trkiye, Trk, Euro bareleri
78
80
4 556 SAYILI KHK MADDE 7/1(d)
4.1. Ticaret Alannda Ortak Kullanma Ak aretler
80
4.2. Belirli Bir Meslek, Sanat veya Ticaret Grubuna Mensup Olanlar Ayrt Etmeye Yarayan
aretler
81
5 556 SAYILI KHK MADDE 7/1(e)
82
6 556 SAYILI KHK MADDE 7/1(f)
83
6.1. Mal ve Hizmetin retim Yeri veya Corafi Kayna Konusunda Yanltclk
84
6.2. Nitelii tibariyle Tehlikeli veya Riskli Olan rnler
88
6.3. Mallarn nitelii itibariyle yanltc olan ibareler
88
7 556 SAYILI KHK MADDE 7/1(g)
90
7.1. Koruma Kapsam
90
7.1.1. Devletlere Ait aretler _
90
7.1.2. Uluslararas Hkmetleraras rgtlere Ait aretler _
92
8 556 SAYILI KHK MADDE 7/1(h)
94
9 556 SAYILI KHK MADDE 7/1()
95
10 556 SAYILI KHK MADDE 7/1(j) _

96
10.1. Din Grevlilerinin sim ve Unvanlar
96
10.2. Kutsal Kelimeler
96
10.3. Kutsal Meknlar ve/veya simleri _
96
10.4. Din, Mezhep veya Tarikatlarn Adlar _
97
10.5. Kutsal Szckler, ahs simleri, Sembolik Kavramlar _
97
11 556 SAYILI KHK MADDE 7/1(k) _
98
12 556 SAYILI KHK MADDE 7/2
99
12.1. Kullanm Sonucu Kazanlm Ayrt Edicilik _
99
12.2. Kullanm Sonucu Kazanlm Ayrt Ediciliin Tespitinde Dikkate Alnacak Hususlar
99
13 - GARANT MARKASI VE ORTAK MARKA (KHK MADDE 54-55) _
101
13.1. Garanti Markas (Madde 54)
101
13.2. Ortak Marka (Madde 55)
101
13.3. Garanti Markas ve Ortak Marka Teknik Ynetmelii
101
13.4. Garanti ve Ortak Markalarnn Deerlendirilmesi _
101
103
II. NSP RET NEDENLER
103
1.1. Ayn Marka Ayn Mal ve Hizmetler
103
1.2. Ayn veya Benzer Marka Ayn veya Benzer Mal ve Hizmetler
103
1.2.1. Kartrlma htimali
104
1.2.1.1. Markalarn Benzerlii
106
1.2.1.1.1. Benzerliin Tespitinde Dikkate Alnacak Temel Kriterler
114
1.2.1.2. Mal ve Hizmetlerin Benzerlii _
118
1.2.2. likilendirme (artrma) htimali
123
124
2.1. nceki Markann Varl
125
2.2. Bavurunun Gerek Marka Sahibinin Ticari Vekili veya Temsilcisi Adna Yaplmas
125
2.2.1. Bavuru Sahibi
125
2.2.2. Bavurunun Kapsam
126
2.3. Ticari likinin Varl ve Kapsam
126
127
2.4. Gerek Marka Sahibinin zninin Olmamas
127
2.5. Geerli Bir Gereke Gsterilememesi
128
3.1. Tescilsiz Markann veya Ticarette Kullanlan Bir aretin Korunmas_
128
3.2. 556 Sayl KHKnn 8/3 Maddesi Hkm Kapsamnda Deerlendirilebilecek aretler
128
128
3.2.1. Tescilsiz Markalar _
128
3.2.2. Ticaret Srasnda Kullanlan aretler
129
3.2.2.1. Ticaret Unvanlar
129
3.2.2.2. Eser, Program vb. Balklar/Adlar _
129
3.2.2.3. Alan Adlar
130
3.3. Hkmn Uygulanma Koullar
3.3.1. Ticaret Srasnda Kullanm art
130
3.3.2. Tescilsiz Marka veya aret ile Marka Tescil Bavurusu Arasndaki Benzerlik _ 130
3.3.3. Mal ve Hizmetlerin Benzer Olmas _
130
3.4. Tescilsiz Marka veya aret zerinde tiraz Edilen Markann Bavuru Tarihinden nce
Hak Elde Edilmi Olmas _
131
3.5. Kullanmn spat ve Deliller
132
133
4.1. Madde 8/4e likin Genel Deerlendirme
133
4.1.1. Markalarn Benzerlii
134
134
4.1.2. Mal ve Hizmetlerin Benzerlii
134
4.1.3. Haksz Bir Yararn Salanmas
135
4.1.4. Markann tibarna Zarar Verilmesi _
136
4.1.5. Markann Ayrt Edici Karakterinin Zedelenmesi
137
4.1.6. Koullarn spat _
4.2. Tannmlk Kavram ve Unsurlar _
138
4.2.1. Tannmlk Dzeyi
138
4.2.2. Toplumun lgili Kesimi _
138
4.2.3. Koruma Kapsam _
139
4.2.4. lgili Corafi Alan _
139
4.2.5. Tannmlk Zaman
139
4.3. Tannmln Tespitinde Uygulanacak Kriterler
139
4.3.1. Ayrt Edicilik
139
4.3.2. Markann Tannmlna likin Mahkeme Kararlar, Marka Haklarn Korumaya
140
Ynelik Etkili almalar
4.3.3. Tantm Faaliyetleri
140
4.3.4. Markann Bilinirlik Dzeyi
141
4.3.5. Markann Kullanld Sre, Kapsam ve Corafi Alan
141
4.3.6. Markann Tescillerin ya da Tescil Bavurularnn Kapsad Corafi Alan _
142
4.3.7. Markann Parasal Deeri
142
4.3.8. Dier Faktrler
142
4.4. Tannmln spat: Deliller
142
4.4.1. Delillerin Nitelii_
143
4.4.2. Delil Olabilecek Bilgi veya Belgeler
144
145
5.1. Genel artlar
145
5.2. sim Hakk _
145
5.2.1. nl Kiilerin Soy simleri, Takma simler ve Lakaplar
146
5.3. Fotoraf Hakk
147
5.4. Telif Hakk _
147
5.4.1. Eserlerdeki Tiplemeler ve Karakter simleri
147
5.4.1.1. Sinema Filmi, Dizi Film ve Sahne Oyunlarndaki Tiplemeler
147
5.4.1.2. Yabanc Filmlerde Yer Alan Tiplemeler
148
5.4.1.3. Kitap, Karikatr, izgi Film Tiplemeleri
148
5.4.2. Eser simleri_
149
5.4.2.1. Edebi Eserler_
149
5.4.2.2. TV Programlar, Sinema, Tiyatro, Opera, Mzikal, izgi Film, Karikatr vb.
Eserlerin simleri
150
5.4.3. Fotorafik Eserler, Resim ve Tablolar, Mimari Eserler
151
151
5.4.4. Mzik Eserleri
5.4.4.1. Mzik Eserleri simleri
151
151
5.4.4.2. Gfte ve Beste Birlikte eren Bavurular _
151
5.4.4.3. Gfte ermeyen Bavurular
5.5. Dier Sna Mlkiyet Haklar
152
5.5.1. Endstriyel Tasarmlar, Patent, Faydal Model, Entegre Devre Topografyalar vb.
152
5.5.2. Corafi aret
152
5.5.3. Ticaret Unvan
152
5.6. tirazn Deerlendirilmesinde Dikkate Alnacak Belgeler _
152
154
155
156
8.1. Marka Bavurularnda Kt Niyet Deerlendirmesi
156
8.1.1. Kt Niyetin Tespitinde Dikkate Alnacak Zaman Dilimi _
156
8.1.2. Kt Niyetin Tespiti
156
8.1.3. Kt Niyet Kapsamna Girmeyen Durumlar
157
GR
Bu klavuzun amac, 3.11.1995/4128 22.6.2004/5194 tarih ve sayl Kanunlarla tadil edilen 556
sayl Markalarn Korunmas Hakknda Kanun Hkmnde Kararnamenin 7 inci maddesinde
dzenlenmi bulunan mutlak ret nedenleri ve 8 inci maddesinde dzenlenmi bulunan nispi ret
nedenlerine ilikin Trk Patent Enstits (TPE) uygulamalarna esas olan kriterleri gstermektir.
TPE Yeniden nceleme ve Deerlendirme Kurulu yeleri ve marka uzmanlarnn tamamnn aktif
katlm, TPE ve Alman Uluslararas Hukuki birlii Vakf tarafndan yrtlmekte olan Avrupa
Birlii finansl Eletirme Projesi kapsamnda Alman Federal Patent Mahkemesi hkimleri ve
OHIM uzmanlarnn da katklaryla, Yargtay ve Avrupa Adalet Divan itihatlar, Yeniden
nceleme ve Deerlendirme Kurulu Kararlar ve doktrince benimsenen esaslar ncelikle dikkate
alnarak hazrlanmtr.
Mevcut vaka ve rnekler esas alnarak hazrlanm olan alma genel bir klavuz niteliinde olup
yasal bir metin deildir. Taraflar ve Enstit, gerektiinde 556 sayl KHKya, KHKnn
Uygulama Ynetmeliklerine ve yetkili mahkemelerin KHK ile ilgili yorumlarna bavurmak
zorundadr.
GENEL PRENSPLER
Her bavuru, kendine zg deer ve koullar iinde inceleme konusu marka ve mal ve hizmetler
dikkate alnarak deerlendirilecektir. TPE incelemesinde, ticari hayatn genel yapsn, kural ve
uygulamalarn, mal ve hizmetlerin tedarik usuln ve ilgili tketici kesimini dikkate almak
zorundadr.
Enstitnn, bavuru sahiplerinin aleyhine karar ald tm durumlarda, karar gerekelerinin
belirtilmesi zorunludur. Uzmanlar, bavuru sahiplerinin sunduklar grlerde ileri srdkleri her
argman, ilikili olduu lde ele almaldr.
Bavuru sahiplerinin Enstitnn her trl kararna kar itiraz hakk bulunmaktadr. tiraz, kararn
bildiriminden sonraki iki ay ierisinde yazl olarak Enstitye yaplr.
I. MUTLAK RET NEDENLER

1 556 SAYILI KHK MADDE 7/1(a)
5 inci madde kapsamna girmeyen iaretler marka olarak tescil edilemez.
Madde 5 - Marka, bir teebbsn mal veya hizmetlerini bir baka teebbsn mal veya
hizmetlerinden ayrt etmeyi salamas kouluyla, kii adlar dhil, zellikle szckler,
ekiller, harfler, saylar, mallarn biimi veya ambalajlar gibi izimle grntlenebilen veya
benzer biimde ifade edilebilen, bask yoluyla yaynlanabilen ve oaltlabilen her trl
iaretleri ierir.
Marka, mal veya ambalaj ile birlikte tescil ettirilebilir. Bu durumda mal veya ambalajn
tescili marka sahibine mal veya ambalaj iin inhisar bir hak salamaz. nhisar hak
salamayan bu tr unsurlar tescil belgesi zerinde aka belirtilir.
1.1. Ayrt Edicilik

556 Sayl KHKnn 7/1(a) Maddesi ayn KHKnn 5 inci maddesine atfla 5 inci madde
kapsamna girmeyen iaretlerin marka olarak tescil edilemeyeceini hkme balamaktadr.
KHKnn 5 inci maddesi ise;
i)
ii)
ayrt etmeyi salama,

izimle grntlenebilme veya benzer biimde ifade edilebilme (grafik gsterim)
artlarn salayan kii adlar dahil, zellikle szckler, ekiller, harfler, saylar, mallarn biimi
veya ambalajlarnn marka olabileceini belirtmektedir Bask yoluyla yaynlanabilme ve
oaltlabilme 5 inci maddede belirtilen bir art olmakla birlikte grafik gsterim artnn yerine
getirilmesi halinde bu artn da saland kabul edilir. Dolaysyla, KHKnn 5 inci maddesine
gre mal ya da hizmetleri ayrt etme niteliini haiz olan ve grafik gsterimi mmkn olan her
trl iaret marka olabilir.
aretin ayrt edicilii esas olarak farkl iletmeler tarafndan retilerek piyasaya srlen mal ve
hizmetlerin bu mallarn tketicileri ya da hizmetlerin kullanclar tarafndan birbirinden ayrt
edilebilmesi fonksiyonuna iaret eder. Dolaysyla, iaretin ayrt edilebilme ilevini rnn
tketicileri nezdinde gsterebilmesi gerekir. Bu zellie sahip bulunan her trl iaret, dier
istisnai hkmler dnda, marka olarak tescil edilebilir kabul edilirken, tescilli bir markann bu
fonksiyonunu kaybetmesi de tescilin iptal gerekesini oluturur. Ayrt edicilik, bir iaretin
kkeninden kaynaklanabilecei gibi kullanm sonucu da kazanlabilir.
Bir iaretin ayrt edicilik ilevi ile tanmlayclk ilevi arasnda dorusal bir iliki bulunmakla
birlikte bir iaretin tanmlayc olmamas ayrt edicilik ilevine sahip olduunun bir gstergesi
deildir.
1.2. Ayrt Ediciliin Tespitinde Esas Alnacak Balca Kriterler

i) Tescilin etkili olaca corafi alan:
Tescilin etkili olaca corafi alan ilgili iaretin marka olarak kullanlaca ve hitap edecei
toplum kesiminin tespiti iin nem arz etmektedir. Trk Patent Enstits tarafndan yaplacak
deerlendirmede tescilin etkili olaca corafi alan Trkiyenin corafi snrlardr. aretin ayrt
edicilik nitelii asndan yaplan incelemede lkenin geneline hakim olan dil, eitim, kltr ve
sosyo-ekonomik durum dikkate alnr.
ii) Markann kullanlaca mal ve hizmetler:
aretin ayrt edicilik nitelii tescili talep edilen mal ve hizmetler asndan deerlendirilir. Baz
mal ya da hizmetler iin ayrt edici nitelikte olan bir iaret baka mal ya da hizmetler iin bu
nitelii haiz bulunmayabilir. Markann ayrt edicilii talep edilen mal ve hizmetlerden bamsz
ve soyut olarak deerlendirilmez. Baz iaretler ise hibir mal ya da hizmet iin ayrt edici
nitelikte olmayabilir. aretin ayrt edicilik nitelii tescili talep edilen mal ve hizmetlerin tamam
iin ayr ayr deerlendirilir.
iii) lgili kamu algs:
aretin ayrt edicilik nitelii tescili talep edilen mal ve hizmetlerin ilgili olduu toplum kesimi
dikkate alnarak deerlendirilir. lgili toplum kesimi mal ve hizmetin niteliine bal olarak
deiiklik gsterebilir.
aretin hitap ettii ilgili toplum kesiminin ortalama tketiciden olutuu ve bu grubun da makul
derecede bilgili, makul lde gzlemci ve dikkatli olduu kabul edilir. Ayn zamanda ortalama
tketicinin dikkatinin mal ve hizmetin trne gre farkllaaca kabul edilir. rnein, ortalama
tketicinin daha ucuz ve risk faktr daha dk rnlerin almnda gsterdii dikkat ve zen ile
daha pahal ve risk faktr yksek rnlerin almnda gsterdii dikkat ve zenin farkl olduu,
ikinci grup rnlerde daha dikkatli davranaca kabul edilir.
Tescili talep edilen mal ya da hizmetler itibariyle uzman bir tketici grubuna hitap eden
markalarda ortalama tketicinin daha bilgili ve dikkatli olduu kabul edilir.
Ayrt edici nitelikteki bir iaret, ilgili toplum kesiminin zihninde, mallarn ticari kkenine dair bir
alg oluturmaldr. lgili kesim iareti hemen ve kesin olarak alglamal, yani iaret tketici
gznde marka algs uyandracak nitelikte olmaldr.
Marka olarak tescili talep edilen her iaretin trne baklmaszn ayrt edicilik niteliine sahip
olmas gerekir. rn veya ambalajnn eklinden oluan iaretler, renkler ve sloganlar gibi baz
iaretlerin ayrt edicilik nitelikleri grece zayftr ve ortalama tketici kesimi tarafndan marka
olarak alglanmas daha zordur. Bununla birlikte bu tr iaretler yeteri derecede zgn nitelikleri
haiz bulunmalar halinde ayrt edici nitelie sahip olabilirler. aret ortalama tketici kesimi
tarafndan sadece tanmlayc nitelikte, teknik, dekoratif ya da promosyon amal bir iaret olarak
alglanrsa, ayrt edicilik niteliine sahip olmad kabul edilir.
Ayrt edicilik niteliinin deerlendirilmesinde tescili talep edilen iaretin ihtiva ettii unsurlarn
tamam ile birlikte ve bir btn olarak brakt genel intiba dikkate alnr. Ortalama tketici
markay bir btn olarak alglar ve markann detaylarn analize ynelmez. Birden ok unsurdan
oluan bir markann her bir unsuru tek bana ayrt edici olmasa dahi iaretin bir btn olarak
verdii alg ayrt edici bulunabilir.
iv) Markann bireysellii - somut koullar:
Bir iaretin ayrt ediciliinin deerlendirilmesinde mevcut her trl veri erevesinde bavurunun
tm somut koullar dikkate alnr.
Bir marka tescil bavurusu, daha nceden ayn ya da benzer bir iaretten oluan dier bir
markann ayn ya da benzer mal ve hizmetler iin tescil edildii gerekesiyle kendiliinden kabul
edilemez. nceki bir tescil yeni bavurunun ret gerekelerini ortadan kaldramaz.
1.3. Kelime Markalar
Anlamsal ierii bir kelimenin ayrt edici nitelie sahip olup olmadnn en temel gstergesidir.
Kelime tescili talep edilen mallarn zelliklerini dorudan belirtiyorsa ve ilgili tketici kesimi
tarafndan maln ticari kaynan gstermekten ziyade maln niteliklerine ynelik ya da
promosyon amal bir bilgilendirme algs yaratyorsa ayrt edici deildir. Bununla birlikte, maln
niteliklerini dorudan gstermiyor olmas tek bana bir kelimeyi ayrt edici yapmaz. nemli
olan marka olarak tescili talep edilen ibarenin ilgili tketici kesimi asndan rnn kaynana
iaret eden dolaysyla marka olarak alglanabilecek bir ibare olmasdr. Dier taraftan, piyasada
ayn ya da benzer kelimelerin kullanlyor olmas bir kelimenin ayrt edici nitelie sahip
olmadnn tek bana gstergesi deildir.
1.4. Kelime Kombinasyonlar (Bileke Markalar)
Bileke markalarn ayrt ediciliinin tespitinde, markay oluturan her bir kelime ya da bileenin
tek tek deerlendirilmesi yeterli deildir. Bu tr markalarda, bileke markann ihtiva ettii
kelimelerin tamam itibariyle bir btn olarak ilgili tketici kesimi zerinde brakt izlenim
dikkate alnr.
Genel olarak ayrt edici nitelii bulunmayan iki farkl kelimenin bir araya getirilmesinden oluan
bir kelime kombinasyonunun da ayrt edici karakter tamad sylenebilir. Bununla birlikte,
ayrt edici olmayan iki kelimenin sra d bir ekilde biraraya getirilmesi sonucu oluan kelime
kombinasyonu (bileke) ayrt edici nitelik kazanabilir. Tescili talep edilen kelime kombinasyonu
bu temel ilke nda bir btn olarak incelenmeli, tek tek ayrt edici nitelikte olmayan unsurlar
birletirildiinde ortaya kan yeni kelimenin bir btn olarak ayrt edicilik vasf kazanabilecei
kabul edilmelidir.
1.5. Sloganlar
Ayrt edicilik niteliine sahip olmas kouluyla sloganlar marka olarak tescil edilebilir
niteliktedir.
Bir slogann marka rneinde belirgin ve kendi bana ayrt edici baka bir unsurla birlikte yer
almas halinde, slogan + marka kombinasyonu btn halde ayrt edici kabul edilir.
rnek:
Tamamyla tretilmi, kelimelerle oynama, ironi, uyak veya ses tekrar ierme ya da bilinaltna
mesaj gnderme gibi yollarla yaratclk ieren, anlam ynnden zmlenemeyen, allmn
dnda kelime kombinasyonlarn ieren sloganlar ayrt edici kabul edilir.
rnek:
IMPOSSIBLE IS NOTHING
NZ BYTMEY GZNZDE BYTMEYN
A KENDN GEL AKA
(Snf 25: Giyim eyalar, Snf 28: Spor aletleri)
(Snf 35: idaresi konusunda danmanlk hizmetleri, Snf 36: Finansal ve parasal hizmetler)
(Snf 30: Kahve, ay)
Avrupa Adalet Divan, DAS PRINZIP DER BEQUEMLICHKEIT (Rahatlk lkesi) kararnda,
slogan markalarnn dier markalardan daha kat inceleme kriterlerine tabi tutulmamas
gerektiini ifade etmekle birlikte, sloganlarn ilgili tketiciler tarafndan, tek bir iletmenin
rnlerini ayrt eden iaretler olarak alglanmasnn daha zor olduunu ifade etmitir.
Yargtay, BECOME WHAT YOU ARE (Neysen o ol) kararnda, markann KHKnn 7 ve 8
inci maddelerinde dzenlenen tescil engellerinden herhangi birisine girmedii, tescili talep
edilen temizlik rnleri, elektronik rnlerle, kuyumculuk eyalar iin anlan slogann hibir
balants bulunmad, iaretin marka olarak tescili annda kullanld emtia ile
btnlemesinin, emtiay artrmasnn aranmayaca, tantldka ayrt edici nitelik
kazanaca, iaretinin ayrt edicilik vasfn tadn kabul etmitir.
Sloganlar, yaps gerei bir reklam, tantm ve promosyon arac olarak sklkla kullanlan ibareler
olduundan, ayrt edicilik incelemesinde slogann ilgili tketici kesiminde marka algs yaratp
yaratmayaca hususunun ncelikli olarak deerlendirilmesi gerekir. Marka algs yaratmayan,
ortalama tketici tarafndan mal veya hizmetleri iaret etmenin ya da onlarn asli zelliklerini
belirtmenin normal bir yolu olarak alglanacak, dorudan doruya sradan bir reklam, promosyon
10
ifadeleri eklinde alglanacak sloganlar ayrt edici nitelikte kabul edilmez. Benzer ekilde, i
yaamnda, zellikle tantm, reklam, pazarlama faaliyetlerinde yaygn olarak kullanm bulunan
sloganlar ayrt edici deildir. Mal ve hizmetleri dorudan tanmlayan sloganlar ayrt edicilikten
yoksunluun yan sra tanmlayclk gerekesiyle de reddedilir.
rnek:
BZDE HER YAAMA ORTAK OLABLECEK YZLERCE MODEL VE RENKTE

KAPI VAR
BZDE HEREY YDR & UCUZDUR
TPE Yeniden nceleme ve Deerlendirme Kurulu, 2010-M-3780 sayl kararnda, etiket ekli
ve "AYIN ORTASI, ETKETN YARISI" ibarelerinden oluan bavurunun, sata sunulan
rn veya hizmetin fiyatna veya fiyata ilikin promosyona ynelik dorudan armda
bulunduu, marka algs oluturmad ve bu nedenle redde konu hizmetler iin ayrt edici
nitelii haiz olmad kanaatine varmtr.
Mteri hizmetleri ile ilgili ve her iletme tarafndan kullanlabilecek nitelikteki sloganlar ayrt
edici kabul edilmez.
rnek:
BAARIMIZIN SIRRI MTERLERMZE VERDMZ DEERDR

MTERLERMZ LK SIRADA GELR
Dorudan toplumsal, evreci, ikaz/uyar niteliinde vb. mesajlar ileten, herkes tarafndan
serbeste kullanlabilecek nitelikte ve bu nedenlerle marka olarak alglanamayacak sloganlar
ayrt edici deildir.
rnek:
LKEMZDE MESLEKSZ GEN KALMASIN

EVREY NEMSYORUZ %100 GER DNML AMBALAJ
KULLANIYORUZ
1.6. Etkinlik Adndan Oluan Markalar

Etkinlik adndan oluan markalar, byk apl organizasyonlarn ya da yarma-msabaka tarz
faaliyetlerin sponsorlarna sz konusu etkinliin ismini ticari olarak mnhasran kullanma
hakkn verir. Ayrt edicilik niteliinin deerlendirilmesi asndan bu tr markalara uygulanacak
kriter, dier marka trlerinde aranan koullardan daha az ya da daha fazla olmamaldr.
Genelde CHAMPIONSHIP/AMPYONLUK, CUP/KUPA, FESTVAL/FAIR/FUAR
gibi ibareler tek balarna sadece etkinliin tr hakknda ilgili kesime bilgi veren, tanmlayc
terimler olarak kabul edilir. Eer etkinlik markas tketici zihninde, talep edilen mal ve/veya
11
hizmet ile etkinlik arasnda tanmlayc bir ba kuruyorsa ya da bir ilikilendirme yapyorsa, sz
konusu marka tanmlayc nitelikte ve ayrt edicilik fonksiyonundan yoksun kabul edilir. Etkinlik
markalar baz mal ve hizmetler asndan rnn kaynana ynelik bilgi vermekten ziyade,
etkinliin ierii hakknda bilgi sunuyor olabilir. Spor aletleri, mzik enstrmanlar, basl
yaynlar, giysiler, oyunlar gibi hayran kitlesine ynelik mallar zerinde ya da etkinliin ierii
ile ilgili hizmetler alannda, bu tr etkinlik adlarnn marka olarak alglanmaktan ziyade sadece
etkinliin ad gibi bilgi verici mahiyette olabilir.
Etkinlik adndan oluan markalarn deerlendirilmesinde, ibare bir btn olarak tketicide marka
algs oluturuyorsa veya rnn ya da hizmetin kaynana iaret etme ilevini ifa ediyorsa ayrt
edici nitelikte olduu ve tanmlayc olmad kabul edilir.
Etkinlik adndan oluan markalar da dier marka trlerinde aranan ayrt edicilik vasf sorgusuna
ayn ekilde tabi tutulur. TRKYE 2016 gibi, herhangi bir ayrt edici unsur ilave edilmeden,
sadece lke ad ve etkinlik tarihinden oluan ibareler, her bavurunun kendi zel koullar sakl
kalmak kaydyla, tescil iin yeterli ayrt edici nitelii haiz deildir. Bu tr ibareler ilgili tketici
kesimi tarafndan herhangi bir iletmesel kken veya ticari kayna iaret edecek ekilde deil,
sadece sz konusu etkinliin ad (etkinliin dzenlendii yer ve tarih de dahil olmak zere)
olarak alglanr. Bu nedenle bu tr ibareler markann temel fonksiyonu olan ayrt etme ilevini
yerine getirmeyen ve ilgili mal veya hizmetler bakmndan dorudan tanmlayc nitelikte olan
ibarelerdendir.
Etkilik adna iaret eden bir kelime ile birlikte ekil ihtiva eden bavurularda, ekil bavurunun
baskn unsuru ise ve bavuru bir btn olarak ortalama tketici kitlesi zerinde brakt alg ve
izlenim itibariyle ayrt edici nitelie sahip ise, yani marka olarak alglanabiliyorsa bavuru tescil
edilebilir niteliktedir. Dier taraftan, ortalama tketici kitlesi tarafndan tanmlayc nitelikteki
etkinlik ad ihtiva ettii ekli unsura ramen tescili talep edilen markann asli unsuru olarak
alglanyorsa bavuru ayrt edici nitelikten yoksun ve tanmlaycdr.
rnek:
KTAP FUARI
(Snf 16: Kitaplar, Snf 35: Fuar dzenleme hizmetleri) - (7/1(a)(c) Ret)
STANBUL KTAP FUARI
STANBUL KTAP FUARI 2011
GELBOLU BALIKILIK FESTVAL
(Snf 41: Elence ve festival dzenleme hizmetleri) - (7/1(a)(c) Ret)
1.7. Kelime + ekil Kombinasyonlar
Kelime ve ekil unsurlarn birlikte ihtiva eden marka bavurularnda ayrt ediciliinin tespitinde
de dier marka trlerinde esas alnan kriterler dikkate alnr. Kelime + ekil
kombinasyonundan oluan bir bavuruda kelime unsuru tek bana ayrt edici nitelikte deilse
ve ekil unsuru marka rneinde tali bir unsur olarak yer alyorsa bavuru bir btn olarak
12
ayrt edicilikten yoksundur. Ancak ekil ve Kelime unsurlarnn sra d olarak ve bavuruya
konu marka rneini ayrt edici klacak ekilde birletirilmesi halinde bavuru ayrt edici nitelik
kazanabilir. Mnhasran ayrt edici nitelii haiz ekli bir unsurun, ayrt edici olmayan kelime
unsuruna gre marka rneinde n planda ve baskn unsur durumunda kullanlmas halinde
marka btn olarak ayrt edici nitelik kazanabilir. Ancak bu durumdaki bir markann tescili, ayrt
edici olmayan kelime unsuru iin bavuru sahibine mnhasr hak salamaz.
1.8. ekiller
Tescili talep edilen mal ve hizmetlerle herhangi bir ilikisi bulunmayan, bu mal ve hizmetler iin
dorudan tanmlayc nitelikte olmayan ekiller kural olarak ayrt edici niteliktedir.
1.8.1. Basit Geometrik ekiller ve Semboller
Dikdrtgen, daire, begen gibi basit geometrik ekiller ayrt edici nitelikte deildir. Benzer
ekilde toplumun farkl kesimleri tarafndan yaygn olarak kullanlan @ gibi semboller ile $,
, gibi para birimi sembollerini mnhasran ieren bavurular, her olayn somut koullar sakl
kalmak kaydyla, ayrt edici nitelikten yoksundur.
1.8.2. Basit ve Sradan Mekan Gsterimleri
Mallarn ve hizmetlerin sunulduu, ilgili sektr asndan genel ve yaygn kullanm haiz, basit
ve sradan mekan gsterimlerinin (rnein; Herhangi bir ayrt edici amblem, logo vb. bir iaret
iermeyen sradan bir benzin istasyonu gsterimi) tek bana ayrt edici nitelikte olmad kabul
edilir.
1.8.3. Boyutlu ekil Markalarnn ki Boyutlu Versiyonlar ve Desenler
Marka, ihtiva ettii unsurlarn tamam ile bir btn olarak rnn kaynana (reticisine) iaret
etme fonksiyonuna sahip ise ayrt edici niteliini haiz bulunduu kabul edilir. Mnhasran
ekilden, zellikle bir rn eklinden oluan figratif bir iaret, ilgili piyasada dier reticiler
tarafndan retilen ya da kullanlan dier rn ekillerinden uzaklat, standart rn eklinin
dna karak zgn bir nitelik kazand oranda ayrt edicilik nitelii de artacak ve tescile uygun
hale gelecek, standart rn ekillerine yaklat oranda ise ayrt edicilik niteliini kaybedecektir.
Bir rn eklinden oluan iki boyutlu figratif bir iaretin ayrt edicilik niteliinin tespitinde
aada belirtilen kriterler esas alnr:
i) rnn karakteristik ekline yaknl,
ii) eklin ilgili sektrn norm ve geleneklerine yaknl,
iii) Ortalama tketici kitlesi tarafndan herhangi analitik ve karlatrmal incelemeye ve
zel bir dikkate gerek duyulmadan ayrt edilebilmesi.
Desen ve dekoratif unsurlardan oluan iaretlerin ortalama tketici kesimi zerinde genellikle
rnn kaynana iaret eden bir ayrt edicilikten ziyade rnn tasarmna ya da niteliine
ynelik bir alg ve izlenim yaratt dikkate alnarak, bu tr ekillerin ayrt edicilik niteliinin
13
incelemesinde kelime ve dier marka trlerinden farkl olarak gl bir zgnlk ve ilgili
sektrde kullanlan benzer dekoratif unsurlardan belirgin bir ekilde farkl olma art aranr.
rnek:
i) Cep eklinden oluan ve giyim eyalar iin tescili talep edilen marka tescil bavurular,
sektrde yaygn kullanlan cep tasarm ekillerinden farkllamamas ve tketiciler tarafndan
sadece dekoratif bir unsur olarak alglanacak olmas nedeniyle ilgili mallar iin ayrt edici
nitelii haiz bulunmamtr.
Bavuru No: 2008/00995
Bavuru No: 2008/00996
ii) Desen eklinden oluan marka bavurusu, markann kaynak gsterme fonksiyonunu yerine
getirmedii, ortalama tketicinin oraplar iin tescili talep edilen sz konusu ekli ticari
kaynak gsteren bir iaret olarak deil, bu tarz mallar iin olduka yaygn olarak kullanlan bir
desen olarak alglayaca gerekeleriyle ayrt edicilik niteliinden yoksun bulunmutur.
Bavuru No: 2010/53506
YDK Karar No: 2011-M-1811
iii) Kt mutfak havlular zerindeki desenden oluan marka tescil bavurusunda Avrupa
Topluluklar lk Derece Mahkemesi, kat havlu zerinde bulunan kabartmalarn tketici
tarafndan maln ticari kaynann deil, emi gcnn gstergesi olarak alglanacan, teknik
olarak kat havlunun emi gcnn gstergesi havlunun kalnl olsa da burada nemli olann
tketicinin alglama biimi olduunu, sz konusu eklin estetik ve dekoratif amal olduunu, bu
tr mallar zerinde kullanlan bir biim olduunu ve bu nedenle de ortalama tketicinin bu mal
dierlerinden ayrt etmek iin yeterli unsurlarn bulunmadn belirtmitir. Mahkeme bu
kararnda, ilgili desenlerin ortalama tketici kitlesi zerinde kat havlunun amacna ynelik bir
alglama yarataca, dolaysyla tanmlayc nitelikte olduu ve bu nedenle de ayrt edicilikten
yoksun bulunduu sonucuna varlmtr.
14
1.8.4. ekil Kombinasyonlar

Bir markay oluturan birden fazla ekli unsurdan her biri tek bana ayrt edici nitelikte
olmamasna ramen bu unsurlarn bir araya getirilmesi baz durumlarda markaya zgn bir
nitelik ve ayrt edici bir fonksiyon kazandrabilir. Bununla birlikte, bu tr birden fazla eklin
markaya ayrt edici nitelik kazandrabilmesinin en nemli art, ilgili piyasadaki standart
uygulama ve tasarmlarn dna kmas ve bunun bir sonucu olarak orta dzeydeki ilgili tketici
nezdinde rnn meneini/reticisini gsterme fonksiyonunu elde etmesidir. Bir marka zerinde
ayrt edici nitelikten yoksun birden fazla unsur piyasadaki farkl firmalar tarafndan yaygn bir
ekilde bir araya getirilerek rn ambalajlarnda kullanlyor ise bu standart unsurlarn
birbirinden farkl ancak znde standart rn ekli ve ortak kullanlan aralarla tek tek ya da
birlikte sunumu markaya ayrt edici nitelik kazandrmayacaktr. Markann ayrt edici nitelik
kazanmas, bu standardn dna km, orta dzeydeki tketicinin dikkatini ilk grte
ekebilecek zgn ekil ya da unsurlarn kullanmyla mmkn olabilecektir.
YDK Kek, ikolata kab ve st kab ekillerini birlikte ihtiva eden marka tescil bavurusuna
ilikin 2010-M-875 Nolu kararnda;
lgili piyasada yaygn olarak kullanlan kek, ikolata, st
gibi unsurlarn, srahi, kap gibi standart aralarla ve yine
standart bir ekilde sunulduu, gerek birlikte sunumu
itibariyle gerekse tek tek ele alndnda bu unsurlarn
hibirisine
zgn
bir
nitelik
kazandrlmad
grlmektedir. Bavurunun mevcut ekliyle orta dzeydeki
tketiciler asndan bu ekil kombinasyonu altnda
sunulacak bavuru kapsamnda yer alan ikolata, kek
tr rnleri piyasadaki dier rnlerden ayrt etme ve bu rnlerin kaynana iaret
etme fonksiyonu bulunmadnn dolaysyla tketiciler nezdinde marka algs yaratma
niteliinden yoksun olduunun ve netice itibariyle 556 Sayl KHKnn 7/1(a) maddesi
kapsamna girdiinin kabul gerekir.
Bavuru konusu markay oluturan temel unsurun (kek ,st, kap) tamamnn tescili
talep edilen ikolata ve kek tr rnlerin ve zellikle, bavuru sahibi tarafndan da
belirtilen, markann kullanld "...." markal ii st kremas dolgulu yumuak ikolatal
kek rnnn en temel fonksiyonlarna iaret ettii ak bir ekilde grlmektedir. Kald
ki, bu tr dorudan tanmlayc nitelikteki bir iaretin KHKnn 7/1(c) maddesi
kapsamnda deerlendirilebilmesi iin ilgili piyasada herkesin
yaygn kullanmnn
gerekmeyeceinin de kabul gerekir. tirazda bavuruya konu eklin ilgili sektrde herkes
tarafndan kullanlmasnda herhangi bir teknik zorunluluk bulunmayan bir kombinasyon
olduu belirtilse de bu durum esas itibariyle rnn temel zelliklerine dorudan iaret
eden bu eklin tanmlayc niteliini ortadan kaldrmamaktadr.
eklinde deerlendirme yapmtr.
15
1.9. Boyutlu ekiller

556 Sayl KHKnn 7/1(a) maddesi ve buna bal olarak 5 inci maddesinde belirtilen koullar
salamas artyla boyutlu ekiller marka olarak tescil edilebilecek iaretlerdendir. Bu
erevede,
i) izimle grntlenebilen veya benzer biimde ifade edilebilen (grafik gsterim); ve
ii) Ayrt edici nitelii haiz bulunan;
boyutlu ekiller marka olarak tescil edilebilir niteliktedir.
i) izimle grntlenebilme veya benzer biimde ifade edilebilme (grafik gsterim):
boyutlu ekillerden oluan bavurularda boyutlu ekli gsterir nitelikteki izim, resim,
fotoraf vb. gsterimler grafik gsterim iin yeterli kabul edilir. Sunulan marka rneinin,
kukuya mahal vermeyecek lde ak ve anlalr olmas halinde tek bir grafik gsterim yeterli
kabul edilir. Ynetmelikte belirtilen ller dahilinde kalmak kaydyla, boyutlu ekli farkl
alardan gsteren grntler de sunulabilir.
rnek:
ii) boyutlu ekillerde ayrt edicilik

boyutlu markalarn tketici zihninde uyandrd alg kelime ya da dier ekil markalar gibi
geleneksel marka trleri ile ayn deildir. Ortalama tketici genellikle kelime veya grafik unsur
iermeyen sadece rnn kendi eklinden ya da rn paketinin eklinden oluan markalarda,
rnn firmasal kkeni konusunda bir karsama yapma alkanlnda deildir.
Bu nedenle
geleneksel markalara kyasla boyutlu ekillerde ayrt edici karakteri oluturmak daha zordur.
boyutlu ekillerin ayrt edicilik kriteri markann trne gre deiiklik gsterebilir.
a) Standart ve yaygn kullanm olan rn veya ambalaj ekilleri ile bunlar zerinde yer alan
ayrt edici iaretler
Tek bana ayrt edici nitelii bulunmayan bir ambalaj/rn eklinin ayrt edici bir iaretle
birlikte kullanld marka tescil bavurularnda ambalajla birlikte kullanlan ve markaya ayrt
edici nitelik kazandran unsurun marka rnei zerinde ak, belirgin ve okunabilecek ekilde yer
almas gerekir. Burada markaya ayrt edicilii katan unsur boyutlu rn veya ambalaj ekli
deil, bu ekil zerinde yer alan ayrt edici nitelii haiz szck, logo vb. iaretlerdir. Bu tr
16
markalarn btn olarak ayrt edici nitelikte olduu kabul edilir. Ancak, bu tr markalarn tescili,
tek bana boyutlu ekil zerinde bavuru sahibine mnhasr hak salamaz. (KHK m. 5/2)
Snf 30: Kahveler
b) Standart ve yaygn kullanm olmayan rn veya ambalaj ekilleri ile bunlar zerinde yer
alan ayrt edici iaretler
Standardn dnda, piyasada yaygn kullanm bulunmayan rn veya ambalaj ekilleri ile
bunlarn zerinde yer alan logo, isim, amblem gibi ayrt edici iaretlerden oluan marka
bavurularnda rn veya ambalaj ekli de standardn dnda, zgn nitelii haiz ekillerden
olduundan, logo ya da ibareden bamsz olarak tek bana ayrt edici nitelii haizdir. Bu
durumda marka, ambalaj ile birlikte tescil edilmi olsa dahi ambalaj iin de mnhasr bir koruma
salamas sz konusu olabilir.
c) rn ambalajnn boyutlu ekli
boyutlu ekillerin ayrt edici niteliinin deerlendirmesinde dikkate alnmas gerekli olan
husus, ilgili boyutlu eklin tescili talep edilen mal ve hizmetleri piyasada bulunan dier mal
veya hizmetlerden ayrt edebilme niteliine sahip olup olmaddr. Kullanm sonucu piyasada
standart haline gelmi bulunan ve ilgili piyasada genel ve yaygn kullanma sahip olan ieler,
kutular, ambalajlar gibi sradan boyutlu ekillerin ayrt edici niteliinin bulunmad kabul
edilir.
rnek:
Aadaki ekiller, piyasada genel ve yaygn kullanm mevcut, basit ve sradan, ilgili piyasadaki
dier ambalaj ekillerinden yeterli derecede farkllamayan ve bu nedenle ayrt edici nitelii
bulunmayan ekillerdendir.
Snf 33: Alkoll ikiler
Snf 04: Snai yalar
Snf 32: Maden sular
Ayrt edicilik deerlendirmesinde, tescili talep edilen eklin baz unsurlar farkllk arz etse dahi
eklin bir btn olarak tketicilerin zihninde brakaca izlenim ve genel grnmn marka
olarak alglanabilir nitelikte olup olmad dikkate alnr.
17
Avrupa Adalet Divan, aada rnei verilen ie eklinin ayrt edicilik nitelii asndan yapt
deerlendirmede tescili talep edilen eklin allagelmi ekilden farkllat tek zelliin
ekildeki yanal oyuklar olduunu, bu zelliin allmadk olduu dnlse dahi, tek bana,
markann yaratt genel izlenimi, sektrn normlar ve geleneklerinden nemli lde ayr
klacak ve bu sayede asli ilevi olan kaynak gsterme ilevini yerine getirecek ekilde etkilemek
iin yeterli olmadn belirtmektedir.
Snf : 29, 30, 32: Domates konsantreleri, st ve st rnleri, yourt, yenilebilir
yalar, ketap, sirke, hardal, mayonez, meyve sular.
Tescili talep edilen boyutlu ekil, standarttan farkllam, ilgili tketici evrelerince sz
konusu rn asndan beklenmedik, allmadk bir ekle sahip, yani ekstra birtakm unsurlar
ieren ve bu sayede ilgili pazardaki dier rnlerden ayrt edilerek tketicinin zihninde sz
konusu rnlerin ticari kaynann belli bir reticiye iaret etmesini salayacak nitelikte ise ayrt
edici nitelii haiz bulunduu kabul edilir.
Tketicilerin objeleri (maln kendi ya da ambalajnn eklinden oluan objeler de dahil olmak
zere boyutlu ekilleri) marka olarak grmeye alkn olmadklar dikkate alndnda, eklin
tescil edilebilir olmas iin ilk bakta normalden nemli lde uzaklaan bir ekilde olmas
veya kullanm sonucu halk tarafndan marka olarak alglanr hale gelmi olmas gerekir.
Tescili talep edilen ekil, ilgili trden rnlere ilikin standart ambalaj (rn) eklinden
uzaklat oranda markann ayrt edicilik nitelii artmakta; standart ambalaj ekline yaklat
oranda ise ayrt edicilik nitelii azalmaktadr.
Ankara Fikri ve Snai Haklar Hukuk Mahkemesi, bir rn ambalajnn boyutlu eklinin
tesciline ynelik davayla ilgili olarak, Yargtay tarafndan da onanm kararnda;
..... rnn ambalajnn boyutlu eklinin marka olarak tescili olanakldr.
Ancak bu eklin kullanld rnn normal ve bilinen ekli olmas halinde, sz
gelimi; satlan rn ikolata olup da boyutlu ekil markas bu ikolatann bizzat
kendisi ise veya ekil hibir zellii olmayan sradan bir biim ya da kullanld
rnn ilevi ve teknik zorunluluk sebebiyle ald bir ekil ise, byle durumlarda
modelin ( boyutlu eklin) tescili olanakl olmayacaktr.
grne yer vermitir. (Ankara FSHHM 2004/885 E., 2005/260 K. sayl, 03.05.2005 tarihli
karar (Yarg. 2005/10856 E., 2006/11671 K. sayl, 13.11.2006)
Kendine zg bir ekli olmayan ve piyasada sata sunulabilmesi iin ambalajlanmas zorunlu
olan mallarda, ambalajn ekli, rnn ekli haline gelmektedir. rnein granl, toz veya sv
halde retilen rnlerde, bu rnlerin doalar gerei kendilerine ait bir ekilleri yoktur. rnn
ambalajnn eklinden oluan bu tr boyutlu ekil bavurularnda, ancak eklin ilgili sektrn
normlarndan ve geleneklerinden nemli lde farkllamas halinde ortalama tketiciler ilgili
mallar dier iletmelere ait mallardan ayrt edebilecektir.
18
d) rnn kendisinin ekli

Ayrt edicilik asndan ambalaj ekillerinden oluan boyutlu markalara ilikin yaklam ve
ilkeler, mnhasran rnn kendi eklinden oluan boyutlu ekil markalar iin de geerlidir.
Dier bir deyile, sz konusu rnn allageldik, sradan, yaygn olarak kullanlan ve bilinen
ekli tek bana, tketiciye rnn ticari kayna konusunda herhangi bir fikir vermeyen ve
bizzat rnn kendisi olarak grlecei iin marka olarak alglanmayan bir iarettir. Bu
erevede, bir eklin, markann kullanlaca rnn doal veya yaygn kullanlan ekline olan
benzerlii arttka, ayrt edici olma ihtimali azalacaktr. Sektrde yaygn kullanm nedeniyle
allagelmi ekillerden nemli lde uzaklaan ekillerin ayrt edicilik nitelii ise
glenecektir.
Ayrt ediciliin hem mal ve hizmetin ierii hem de ilgili tketici kesiminin nitelii dikkate
alnarak analiz edilmesi gerekmektedir. Baz mallarn nitelii ve uzun sreli kullanm amal
olmas dikkate alnarak sz konusu mallarn ortalama tketicisinin normalden daha fazla bir ilgi
ve dikkate sahip olaca varsaylabilir. Ancak, ilgili tketicinin, ekli rnn ticari kkeni olarak
alglama kapasitesi sz konusu tketicinin dikkatinin rnn ekli konusunda daha yksek
olmas dolaysyla artmaz. nk eklin teknik ve estetik detaylar konusunda daha ilgili olmak
bu unsurlar marka olarak alglama sonucunu dourmaz.
lgili sektrde yaygn olarak kullanlan, bilinen bir eklin spesifik bir zelliinin olmas, eer o
tek zellik tketici tarafndan bir btn iinde sadece bir detay olarak alglanyorsa, o markay
ayrt edici yapmaz. Ayn ilke, eklin teknik nedenlerle snrl olduu alanlar iin de geerlidir.
Bir eklin, rnn herkes tarafndan bilinen yaygn eklinin sadece farkl bir varyasyonu olmas o
markay ayrt edici yapmaz. Belirleyici olan her zaman iin ortalama tketicinin algsdr. Makul
lde bilgili ve makul oranda gzlemci ve dikkatli olan tketicinin analitik bir inceleme
yapmadan ve zel bir dikkat sarf etmeden rnn kkenini baka firmalardan ayrt etmesi
gerekmektedir. Dolaysyla, allagelmi genel rn eklinden her ayrma, eklin marka ilevi
grd ve ayrt edici olduu sonucunu dourmaz.
Bir eklin marka olarak tescilinde yine kamu yarar ilkesi gzetilir. Belli ekillerin tescil
kapsam dnda tutulmasnn amac, mnhasr haklarn tekel oluturarak haksz rekabete yol
amasn engellemektir. rnein, bulak ykama tabletleri davasnda, teknik nedenlerden tr
bu tabletlerin birbirinden farkllatrlmas pek mmkn olmadndan, ortak kullanmdaki tablet
ekillerine ok yakn tablet ekillerinin marka tescili ile sadece bir firma tekeline verilmesi uygun
grlmemitir.
Avrupa Adalet Divan, ykama tabletinin eklinin marka olarak tescil talebine ilikin olarak
Henkel Tableti kararnda sz konusu tabletlerin ayrt edici karakteri bulunmadna
hkmetmitir. Avrupa Adalet Divan, davay kendisine getiren Avrupa Topluluklar lk Derece
Mahkemesinin;
iaret tarafndan verilen btnsel izlenim; tablet eklindeki bir
bulak ykama rnnn, ieriindeki eitli aktif kimyasal
bileenlerin, merkezinde mavi oval bir unsur bulunan krmz
19
renkli tabaka ve beyaz renkli tabaka olmak zere iki renkli tabakann dekoratif ve
ekici bir tarzda biraraya getirilmesi suretiyle gsterimi ile snrl kalmaktadr
ynndeki grn paylam ve bu durumun, ortalama tketicinin sz konusu rn dier
iletmelerin rnlerinden ayrt etmesine imkan vermeyeceini ifade etmitir (ECJ: Henkel KgaA v.
OHIM, C-144/06 P, 4 Ekim 2007.)
Avrupa Topluluu lk Derece Mahkemesi, yine ykama tableti ekillerinin tescil bavurularyla
ilgili olarak verdii bir baka kararnda da, aada bazlarnn rnei verilen tabletlerin ayrt
edici karaktere sahip olmadna hkmetmitir. Sz konusu kararda, ilgili tabletlerin eklinin
rnler iin aikar olduu, ykama tabletlerinin st yzne dolgu eklemenin, ierikteki eitli
aktif bileenleri bir araya getirmenin apak bir yolu olduu, dolgunun sadece temel geometrik
ekillerden biraz farkl olacak ekilde basit bir tasarma sahip bulunduu ve her tasarmn
ierikteki bir bileenin varlna iaret eden bir dolgu eklinde alglanacan ifade edilmitir.
(CFI: The Procter & Gamble Company v. OHIM, joined cases T-241/05, T-262/05, T-263/05, T-264/05, T-346/05)
Aada yer alan sosis ekline ilikin olarak Avrupa Topluluu lk Derece Mahkemesi, sz
konusu eklin talep edilen mal ve hizmetler ve ayn zamanda tketici algs dikkate alnarak
incelendiinde, rnn ortalama tketicisinin ortalama dzeyde bilgili, ortalama dzeyde zen ve
dikkate sahip olduunu, tkenen ve kalcl olmayan bir gda emtias alrken tketicinin
ortalama dikkatten daha fazla zen gstermeyeceini belirtmitir. Bavuru sahibi bir ka sosisin
bir araya getirilerek pretzel denen zel bir simit eklini artracak ekilde farkllatrldn
belirtmi olsa da, mahkemece sz konusu ekil sradan sosis eklinden farkl grlmemitir.
Ayrca pretzel eklinde bir araya getiriliin bir pazarlama metodu olduu ve zamanla
deiebilecei, ayrca bu rnn birbirine eklenerek satlmasnn sektrde kanksanm genel bir
sat metodu olduu ifade edilmitir. Sonu olarak, ekil ayrt edici bulunmayarak marka olarak
tescili uygun grlmemitir.
Dier yandan Avrupa Adalet Divan Linde kararnda Direktifin 3(1)(e) maddesinden (556 s.
KHKda 7/1(e) maddesine karlk gelmektedir) bamsz olarak 3(1)(c) maddesinin (556 s.
KHKda 7/1(c) maddesine karlk gelmektedir) de rn eklinden oluan boyutlu ekil
markalar asndan neme sahip olduunu belirtmi ve u tespitlerde bulunmutur:
20
Somut bir olayda Direktifin 3(1)(c) maddesindeki ret gerekesi incelenirken, sz

konusu hkmn altnda yatan kamu menfaati dikkate alnmaldr, yle ki ilgili
madde hkm anlamnda mal veya hizmetlerin karakteristik zelliklerini belirten
iaretleri mnhasr olarak ieren rn eklinden oluan boyutlu markalar;
kullanm sonucu ayrt edici nitelik kazanan markalara ilikin dzenlenmi madde
hkmne her zaman tabi olmakla beraber, herkesin serbeste kullanmna ak
olmaldrlar ve tescil edilemezler. (ECJ: Linde AG, Winward Industries Inc., Rado Uhren
AG, joined cases C-53/01, C-54/01)
Buradan hareketle, bavuruya konu edilen rnleri cins, eit, kullanm amac gibi ynlerden
tanmlayc nitelikte olan boyutlu ekil bavurular, 7/1(a) maddesinin yan sra 7/1(c) maddesi
uyarnca, bavurunun somut koullar sakl kalmak kaydyla, reddedilebilir.
1.10. Renk ve Renk Kombinasyonlar
Renklerin somutlam belli bir ekil dhilinde kullanlmas, yani snrlar belli bir eklin
renklerle ifade edilmesi halinde, deerlendirme renklerden oluan ilgili eklin ayrt edici nitelie
sahip olup olmad asndan yaplr. Bu tr bir kullanm, renk markasndan ziyade renk unsuru
barndran bir ekil (ya da logo) markas veya renkli ekil markas olarak kategorize edilir.
Renklerin, szck, say ya da dier iaretlerle birlikte kullanlmas halinde ise renkler genellikle
markann asli unsurunu oluturmamakta, asli ayrt edici unsur ilgili szck ya da dier
iaretlerden olumaktadr. Dier geleneksel markalar gibi deerlendirilen bu tr markalarn ayrt
edicilik nitelie sahip olup olmamas, iaretin dier unsurlarla birlikte bir btn olarak orta
dzeydeki tketici kitlesi zerinde brakt alg ve izlenime baldr.
Renk markalarnda ayrt edicilik kriteri, esas olarak belli bir konturu yani d hat izgileri,
snrlar ve somut ekilleri bulunmayan renk markalar asndan deerlendirilecektir. Bu tr
markalar, kendi bana renk markalar (colors per se) veya soyut renk markalar olarak ifade
edilmektedir. Kendi bana renk markalar ise;
a. tek renkten oluan markalar
b. renk kombinasyonlarndan oluan markalar
eklinde iki alt grupta incelenmektedir.
1.10.1. Tek Renkten Oluan Markalar
i) Tek renkten oluan markalarda grafik gsterim
Avrupa Adalet Divannn Sieckmann kararnda belirledii ilkelere gre,
trl iaretin grsel olarak, zellikle grntler, izgiler veya harfler
(grafik gsteriminin) yaplabilmesi gereklidir. Grafiksel gsterim; ak,
bana ifade ettii eyi kapsayan), kolay eriilir, anlalr, dayankl
nitelikte, kalc) ve objektif olmaldr.
21
marka olabilecek her

yardmyla temsilinin
kesin, mstakil (bal
(zamanla bozulmayan
Avrupa Adalet Divan, bu karar ile grafik gsterimin sahip olmas gereken kriterleri
belirlemitir.
Bu kriterler dorultusunda grafik gsterim:
olmaldr.
a)
b)
c)
d)
e)
Markay tanmlamak ve korumann kapsamn belirlemek iin kesin;

Yetkili makamlar ve kamu asndan ak (net);
Marka sicilinde mstakil, kolay eriilir ve anlalr;
Tescil sresi boyunca dayankl (kalc);
aretin tehisinde herhangi bir kukuyu nlemek iin objektif (nesnel)
Avrupa Adalet Divan tarafndan belirlenen bu kriterler Enstit tarafndan da benimsenmektedir.

Bu kriterler dorultusunda kendi bana renk markalarnda sadece renk rneinin sunulmas,
yukarda saylan kriterleri salamamaktadr. nk renkler zamanla bozulmaya urar. Renkleri
kalc ekilde oaltmaya imkan tanyacak bir ortam olabilir. Ancak, kat ortam dahil dier
ortamlarda rengin kesin tonunu zamann etkisinden korumak mmkn deildir. Bu durumda,
yukarda saylan kriterlerden dayankllk koulu salanamam olacaktr. Dolaysyla, renk
rneinin sunulmas, grafik gsterim artn tek bana yerine getiremeyecektir.
Ancak, kesinlik ve dayankllk (zamanla bozulmama) gibi koullar yerine getirememe nedeniyle
grafik gsterim art salanamyorsa, bu eksiklik, uluslararas kabul grm bir renk kodu
belirtilerek rengin tasvir ve tayin edilmesi suretiyle giderilebilir.
Bu balamda, Enstitye yaplacak tek renkten oluan marka bavurularnda, bavuru formunda
marka rnei alannda tescili istenen rengin rneine yer verilmesi, ayrca, bavuru formundaki
uygun bir alanda veya ilave sayfada sunulacak bir tarifnamede
bavurusu yaplan rengin,
uluslararas geerlilii olan bir renk kodlama sistemine gre (rn. PANTONE) renk kodunun
belirtilmesi gerekmektedir. Aada kabul edilebilir nitelikte bir grafik gsterim rnei
verilmektedir.
Tarifname/Renk Kodu: Trafik Mor, RAL 4006.
Renk kodu belirtilmeden yaplan bir renk markas bavurusunda 556 sayl KHKnn 5 inci
maddesinde belirtilen izimle grntlenebilme veya benzer biimde ifade edilebilme artnn
eksiksiz olarak yerine getirilmedii kabul edilir ve bavuru sahibinden bu eksiklii 2 ay iinde
gidermesi
istenir.
Eksiklik
sresi
iinde
giderilmedii
takdirde
izimle grntlenebilme artn eksiksiz olarak salayamad gerekesiyle 7/1(a)
bavuru,
maddesi uyarnca reddedilir.
22
ii) Tek renkten oluan markalarda ayrt edicilik

556 Sayl KHKnn 5. maddesi erevesinde, renklerin kendi bana marka olarak tescil
edilebilmeleri iin, zerinde kullanldklar mal/hizmetler asndan ayrt edici nitelii haiz
olmas gerekir. zellikle kendi bana tek bir renkten oluan bavurularda ayrt edici niteliin
tespiti olduka zordur. Tketiciler genellikle kelime, ekil, saylar gibi iaretleri rn zerinde
grdklerinde, bunlar rnden bamsz olarak alglar ve bu iaretlerin rnn ticari kaynan
gsteren bir marka olduunu dnr. Ancak renkler asndan byle bir alglamann
oluabilmesi iin ncelikle rengin rn zerinde srekli ve uzun sreli kullanlmas ve bu
kullanm sonucu ilgili rn/hizmetle ilgili olarak marka ilevi grecek ekilde ayrt edici nitelik
kazanm olmas gerekir. Bu nedenle, ayrt edici nitelik kazand yeterli derecede delille
ispatlanmad srece kendi bana tek renkten oluan bir bavurunun balangta ayrt edici
nitelikten yoksun olduu kabul edilmelidir.
Avrupa Adalet Divan, Libertel davasnda, tek bana rengin mal veya hizmetin ticari
kaynan gsterme kapasitesi konusunda;
renklerin belli dnceleri ilikilendirme ve hisleri uyandrabilme yetisine karn; mal
ve hizmetlerin tantm ve pazarlanmas srasnda, herhangi bir zel mesaj iermeksizin,
ekici zellikleri nedeniyle yaygn olarak kullanlmalarndan tr, tabiatlar gerei, zel
bir mesaj (burada mal/hizmetlerin ticari kaynan gsterme mesaj) iletme kapasiteleri
ok dktr. Ancak durumla ilgili bu tespit, tek bana renklerin ilke olarak ayrt edici
nitelikte olmad sonucunu dourmaz. Renklerin baz durumlarda, iletmelerin
mal/hizmetlerinin bir kimlii yerine gemesi ihtimali gz ard edilemez. Bu nedenle, tek
bana renklerin (...) bir iletmenin mal/hizmetlerini dier iletmelerin mal/hizmetlerinden
ayrt edebilme niteliini haiz olabilecei kabul edilmelidir.
deerlendirmesini yapmtr.
Renkler zerinde geni bir tekel hakk verilmesi dengeli bir rekabet sistemi ile badamayacaktr.
nk bu durum, tek bir iletme iin haksz bir rekabet stnl yaratma etkisine sahiptir. Bu
nedenle rengin tescile konu edilen mal/hizmetlerle ayn trde mal/hizmetler iin dier iletmeler
tarafndan kullanmnn haksz yere kstlanmamas asndan kamu yarar gzetilmelidir. Bu
adan deerlendirildiinde, kendi bana tek bir rengin, olduka snrl sayda ve spesifik bir
rn/hizmet zerinde ayrt edicilik kazanarak marka ilevi grmesi mmkndr.
Bavuruya konu mallar zerinde kullanm zorunlu olan renklerin ayrt edici nitelie sahip
olmad kabul edilir. Bir rengin rn (veya hizmet) zerinde kullanm, ilgili rnn
almas/kullanlmas asndan belli bir fayda salyorsa ya da ilgili rne fonksiyonel adan
bir stnlk katyorsa, rengin ilevsel olduu ve ayrt edici niteliinin bulunmad kabul edilir.
Renk, sz konusu rnn retimi veya kullanm asndan daha ekonomik ise yine ilevsel bir
nitelii haiz olduundan ayrt edici deildir.
Tescili talep edilen mal ya da hizmet zerinde sektrde herkes tarafndan yaygn olarak
kullanlan renkler tanmlayc ve ayrt edici nitelikten yoksundur.
rnein, sar renk sakz,
eker gibi gda rnlerinde limon aromas olduunu, yeil renk ise rnn mentoll/naneli
olduunu ifade etmek iin yaygn olarak kullanlan renklerdendir. Baz rnler ise nitelikleri
23
gerei renkli olmak zorundadr. rnein boyalar,

boya kalemleri veya kumalar iin renk
vazgeilmez ve asli bir unsurdur, rnden bamsz dnlemez. Bu tarz mallar iin renk hibir
surette ayrt edici nitelikte deildir.
Balangta ayrt edici nitelii bulunmayan bir renk, bavuru kapsamndaki belirli mal ve
hizmetler iin uzun ve yaygn olarak kullanm sonucunda ayrt edici nitelik kazanabilir. Bu
trden kullanm sonucu ayrt edici nitelik kazanm bir rengin KHKnn 7/2 maddesi uyarnca
tescili mmkndr. Rengin ayrt edici nitelik kazand hususu genellikle itiraz aamasnda
bavuru sahibi tarafndan sunulacak delillerle ispatlanabilir.
1.10.2. Renk Kombinasyonlarndan Oluan Markalar
i) Renk kombinasyonlarndan oluan markalarda grafik gsterim
Tek renkten oluan markalarn grafik gsteriminde geerli olan aklk, kesinlik, mstakil,
kolay eriilir ve anlalr olma, dayankllk ve objektiflik kriterleri renk kombinasyonlarnn
grafik gsteriminde de geerlidir.
Kendi bana renk kombinasyonundan oluan marka bavurularnda, bavuru formunda marka
rnei alannda tescili istenen renk kombinasyonunun rneine yer verilmesi, ayrca bavuruya
konu edilen renklerin, uluslararas geerlilii olan bir renk kodlama sistemine gre (rn.
PANTONE) kodlarnn belirtilmesi bu artlar yerine getirecektir. aklk ve kesinlik artlarn
zorunludur. Ayrca marka rneinden aka anlalamyorsa, renk kombinasyonunu oluturan
renklerin her birinin marka rnei iindeki konumu ve dalm oranlarnn da yazl olarak aka
ifade edilmesi iarete salanacak koruma kapsamnn tespiti ve olas uyumazlklarn zm
asndan gereklidir.
ii) Renk kombinasyonlarndan oluan markalarda ayrt edicilik
Renk kombinasyonlarnn ayrt edicilik gc tek renklere gre daha yksektir. Renklerin sunulu
ekilleri ve mal/hizmetlerle ilgili olarak olas kullanm biimleri ayrt edicilik
deerlendirmesinde belirleyici unsurlardr. rnein, renk kombinasyonunun, bavuruya konu
mallarn veya ambalajlarnn kendi renginden olumas, mal ya da hizmetlerle ilgili reklam
materyallerinde kullanm vb... olas kullanm biimleri ayrt edicilik deerlendirmesinde dikkate
alnmaldr.
Renk kombinasyonunun ilgili mal ya da hizmetler iin ilgili sektrde yaygn kullanmnn
bulunup bulunmad, ilgili mal ya da hizmetler iin ilevsel bir niteliinin bulunup bulunmad,
renklerin sadece dekoratif birer unsur olarak alglanp alglanmad rnn kaynan gsterme
nitelii asndan ilgili tketici kitlesi zerinde ilk bakta brakt etki ve izlenim ayrt edicilik
niteliini belirleyici kriterlerdir.
1.11. Ses Markalar
KHKnn 5 inci madde hkmnde belirtilen ayrt etme ve izimle grntlenebilme veya benzer
ekilde ifade edilebilme (grafik gsterim) artlarn salayan sesler marka olarak tescil edilebilir
24
niteliktedir. Avrupa Adalet Divan Shield Mark kararnda, 556 sayl KHKya kaynak tekil
eden 89/104 sayl Direktifin 2nci maddesinin;
bir iletmenin mal veya hizmetlerini dier iletmelerinkinden ayrt edebilir ve grafiksel
olarak ifade edilebilir nitelikte olan seslerin marka olarak addedilebilir olduu eklinde
yorumlanmas gerektiini
belirtmitir.
i) Ses markalarnda izimle grntlenebilme veya benzer biimde ifade edilebilme (grafik
gsterim)
Bir bavurunun ses markas bavurusu olarak deerlendirilebilmesi iin, ncelikle tescili talep
edilen iaretin bir ses markas olduunun bavuru dilekesinde aka belirtilmesi
gerekmektedir. Ses markas talebinin ak bir ekilde belirtilmemesi halinde, ilgili bavuru
geleneksel marka (ekil/kelime) olarak deerlendirmeye alnr (bu durumda herhangi bir ses
iareti iin koruma elde edilemez) veya bavuru sahibinden marka bavurusuna konu ettii
iaretin ne olduunu aklamas istenir.
Melodik (notaya dklebilir) sesler iin grafik gsterim, sese ait zellikleri (anahtar, lleri,
notalar, duraklar, tekrar eden tempolar ve dier detaylar) tasvir eder nitelikte hazrlanm bir
porte ile yaplmaldr. Bu tr bir gsterim, annda anlalr olmasa dahi, kolay anlalr nitelikte
olduundan, yetkili makamlarn ve kamunun marka olarak tescili istenen iareti kesin olarak
bilmelerine imkn tanr.
Ek olarak, gerek bavuruyu inceleyen uzman gerekse ilgili nc kiiler tarafndan daha kolay
ve hzl anlalabilir olmas ve koruma konusunun hukuki belirlilii asndan, tescili talep edilen
sese ilikin kaydn, bilgisayar ortamnda dinlemeye ve saklamaya imkan tanyacak ekilde
(tercihen mp3 formatnda), bir CD ile bavuruyla birlikte verilmesi gerekir. Ses kaydnn,
bavuru dilekesinde sunulan grafik gsterime (porte) tam olarak karlk gelmesi gerekmektedir.
Ses kayd ve porte arasnda uyumsuzluk olduunun tespiti halinde, bavurunun KHKnn 5 inci
maddesinde belirtilen izimle grntlenebilme veya benzer biimde ifade edilebilme artn
eksiksiz olarak yerine getiremedii kabul edilir ve bavuru 556 sayl KHKnn 7/1(a) maddesi
hkm gereince reddedilir. Her bir ses markas bavurusu iin sadece bir adet ses kayd
sunulabilir. Ayn grafik gsterime sahip olmakla birlikte birbirinden farkl olan sesler ayn
bavuruyla tescile konu olamaz. Her bir farkl ses markas iin ayr bavuru yaplmas gerekir.
Grafik gsterimin, bavuru dilekesinde marka rnei iin ayrlm 7x7 cmlik alana sdrlmas
gerekir. Ancak, ses markalarnda porte ile salanan grafik gsterimin sadece kat ortamnda
sunulmas baz durumlarda inceleme asndan zorlua neden olabileceinden, rahat okunup
incelenebilir olmas iin grafik gsterimin elektronik ortama aktarlm halinin (tercihen jpeg
formatnda) -ses kaydnn da yer ald- CD ile bavuru dilekesine eklenmesi tavsiye
edilmektedir. Marka rnei alannda sunulan grafik gsterimin rahat okunup incelenebilir
olmamas halinde, Enstit tarafndan grafik gsterimin elektronik ortama aktarlm hali talep
edilebilir.
25
Tarifname, ses markas bavurularnn incelenmesinde dikkate alnacak unsurlardan birisidir.

Bavuru kapsamnn net olarak anlalabilmesi ve grafik gsterim ile ses kaydn tamamlamas
iin tescili talep edilen sesi ve sese ait grafik gsterimde yer almas mmkn olmayan baz
detaylar tasvir eden bir tarifnamenin,bavuru dilekesine eklenmesi tavsiye edilmektedir. Enstit
bavuru konusu iaretin yeterince ak, kesin ve anlalr olmadna kanaat getirirse grafik
gsterim ve ses kaydnn yan sra, bavuru konusu sese ait yazl bir tarifname talep edebilir.
ii) Ses markalarnda ayrt edicilik
Ayrt edicilik deerlendirilmesinde, tescili istenen sesin, geleneksel markalarda olduu gibi,
bavuru kapsamndaki mal ve hizmetler ynnden ayrt etmeye elverili olup olmad hususu
deerlendirmeye esas olacaktr. Bu anlamda, bilinen bir mzik eserinden alnm bir blmden
oluan sesin konser dzenleme hizmetleri iin ayrt edici nitelikte olmad kabul edilebilir.
Sesin, tescile konu edilen rnn almasnn doal bir sonucu olarak ortaya kmas veya
rnn almas esnasnda teknik bir zorunluluk gerei meydana gelmesi halinde sz konusu
sesin ilgili rnler asndan ayrt edici karakterinden sz edilemez. rnein, bir elektrikli
sprgenin almas srasnda ortaya kan tipik ses, rnn almasnn teknik ve doal bir
sonucu ortaya kan, marka olarak alglanmas mmkn olmayan ve ayn tr rnlerin dier
reticileri tarafndan da serbeste kullanlmas gereken bir sestir. Benzer ekilde, motosikletler
iin tipik bir motor sesi, gazl iecekler iin ie/kutu kapa almas sesi gibi sesler de bu
anlamda ayrt edici kabul edilmez.
Bir mzik eserinin btnn veya marka olarak alglanamayacak derecede uzun bir blmn
ieren bavurularn marka olarak ayrt edici nitelie sahip olmad kabul edilir.
Sesler dier mutlak ret nedenleri asndan da incelenir ve ilgili maddeler gereince redde konu
olabilir. rnein, bebek rnleri iin sradan bir bebek glmesi/alamas sesi, ilgili rnler iin
tanmlayc nitelikte olduundan 7/1(c) maddesi, ambulans hizmetleri iin siren sesi, ayrt edici
nitelikte olmad gibi, ilgili sektrde herkes tarafndan serbeste kullanlan bir ses olduundan
7/1(d) maddesi uyarnca reddedilebilir.
1.12. Hareket Markalar
Grntlerin hareketi yoluyla bir iletmenin mal veya hizmetlerini dier iletmelerin mal veya
hizmetlerinden ayrt etmeyi salayan markalar hareket markas olarak adlandrlr. Bir
bavurunun hareket markas olarak deerlendirilebilmesi iin tescili talep edilen iaretin bir
hareket markas olduunun bavuru dilekesinde aka belirtilmesi gerekir. Aksi takdirde
marka rneinde sunulan ekil dikkate alnr (bu durumda herhangi bir hareket iareti iin
koruma elde edilemez) veya bavuru sahibinden marka bavurusuna konu ettii iaretin ne
olduunu aklamas istenir.
Hareket markasnn grafik gsterimi, bir araya getirildiinde hareketi resmeden hareketsiz
grnt serilerinin (ekil) sral olarak verilmesiyle yaplabilir. Verilen gsterim yeterince ak ve
anlalr olmaldr. Ayrca hareketi aklayan yazl bir tarifname verilmeli, sz konusu
tarifnamede tescil bavurusuna konu edilen hareket ak ve anlalr biimde ifade edilmeli,
26
grntnn neyi resmettii, yani grnte neyin deitii, hareketin sralamasnda ka adet
grntnn olduu ve bu grntlerin sralamasnn nasl olduu gibi bilgilere yer verilmelidir.
Bavuruya konu edilen iaretin bir hareket markas olduu bilgisine tarifname iinde de yer
verilebilir.
Hareketsiz grnt serileri ve tarifnameye ilaveten, gerek bavuruyu inceleyen uzman gerekse
ilgili nc kiiler tarafndan daha kolay ve net ekilde anlalabilir olmas ve koruma
konusunun hukuki belirlilii asndan, tescili talep edilen harekete ilikin elektronik kaydn,
bilgisayar ortamnda izlemeye ve saklamaya imkan tanyacak ekilde (tercihen mpeg
formatnda), bir CD ile bavuruyla birlikte verilmesi gerekir. Harekete ait elektronik kaydn,
bavuru dilekesinde sunulan grafik gsterime (hareketsiz grnt serileri) tam olarak karlk
gelmesi gerekmektedir. Elektronik kayt ve hareketsiz grnt serileri (grafik gsterim) arasnda
uyumsuzluk olduunun tespiti halinde, bavurunun KHKnn 5 inci maddesinde belirtilen
izimle grntlenebilme veya benzer biimde ifade edilebilme artn eksiksiz olarak yerine
getiremedii kabul edilir ve bavuru 556 sayl KHKnn 7/1(a) maddesi gereince reddedilir.
Grafik gsterimin, bavuru dilekesinde marka rnei iin ayrlm bulunan 7x7 cmlik alana
sdrlmas gerekir. Ancak, hareketsiz grnt serileri ile salanan grafik gsterimin sadece
kat ortamnda sunulmas baz durumlarda inceleme asndan zorlua neden olabileceinden,
rahat okunup incelenebilir olmas iin grafik gsterimin elektronik ortama aktarlm halinin
(tercihen jpeg formatnda) hareketin elektronik kaydnn da yer ald- CD ile bavuru
dilekesine eklenmesi tavsiye edilmektedir. Marka rnei alannda sunulan grafik gsterimin
rahat okunup incelenebilir olmamas halinde, Enstit tarafndan grafik gsterimin elektronik
ortama aktarlm hali talep edilebilir.
Hareket markalarnda ayrt edicilik kriteri her bir somut olayn zel artlarna gre
deerlendirilir. Deerlendirmede hareketin ilgili tketici evreleri tarafndan marka olarak
alglanabilir olup olmad, ilgili hareketin tescili talep edilen mal ve hizmetlerin ticari kaynana
(reticisi ya da sunucusuna) iaret etme fonksiyonunun bulunup bulunmad hususlar dikkate
alnr. Bu niteliklere sahip bulunan bavurularn ayrt edici olduu kabul edilir.
1.13. Koku ve Tat Markalar
Enstit tarafndan koku ve tatlarn izimle grntlenebilme veya benzer biimde ifade
edilebilme artn (grafik gsterim) yerine getiremedii kabul edilmektedir.
1.14. Harfler ve Saylar
Ayrt edici nitelie sahip olan harfler ve saylar marka olarak tescil edilebilir. Bununla birlikte,
stilize edilmemi, zel biim verilmemi ve zgn bir nitelii bulunmayan standart karakterlerle
yazlm tek harfler ve tek basamakl saylarn, bavurunun zel koullar sakl kalmak kaydyla,
ayrt edici nitelikte olmad kabul edilir.
Harfler veya saylar tertip tarz itibariyle, ne kadar zgn ve allmadk ise ayrt edici nitelii o
kadar gldr. Dolaysyla, bir harf veya say ticari hayatta yaygn bir ekilde kullanlan
iaretlere ne kadar ok benzerse ayrt edicilik gc de o kadar azdr.
27
1.14.1. Tek Rakamdan/Harften Oluan Marka Bavurular

Standart yaz karakterleriyle yazlm tek harf ya da rakamlarn kural olarak ayrt edici nitelikte
olmad kabul edilir. zgn bir tasarma sahip tek harf ya da rakamlarn ise kural olarak ayrt
edici nitelie sahip olduu kabul edilir.
rnek:
Ayrt edici nitelie sahip
Ayrt edici nitelie sahip deil
zel bir tasarma sahip bir ereve ya da harf veya rakamla birlikte zgn bir ekilde kullanlan
renk unsurlar iaretin ayrt edicilik kazanmasna yardmc olabilir.
rnek:
Yeniden nceleme ve Deerlendirme Kurulu nne gelen tek harften oluan bir olayda, harfin
standart yazmndan farkllamam, stilize bir tasarm iermeyen, standart daktilo veya
bilgisayar karakterlerinden farkl grnm olmayan tek harften oluan markalarn ayrt edici
iaretler olarak deerlendirilmeyecei ynnde deerlendirme yapmtr.
1.14.2. ki veya Daha Fazla Rakamdan/Harften Oluan Marka Bavurular
ki veya daha fazla basamakl saylar ile iki veya daha fazla harften oluan kelimelerin, kural
olarak, ayrt edicilik niteliine sahip olduu kabul edilir.
Tescili talep edilen mal ya da hizmetle balants olabilecek herhangi bir ehri veya lkeyi
artran harf ya da rakamlar da ayrt edicilikten yoksun ya da tanmlayc nitelikte olabilir.
rnek:
Malatyann plaka kodu olan 44 saysnn kayslar iin;
svirenin uluslararas lke kodu olan CH harflerinin saatler iin.
28
1.14.3. Harf-Say Kombinasyonlardan Oluan Marka Bavurular

Harf ve say kombinasyonlarndan oluan iaretlerin, tescili talep edilen mal ya da hizmetler iin
tanmlayc bir nitelikte olmad srece, kural olarak ayrt edicilik niteliine sahip olduu kabul
edilir. rnein; Y2, T1, 2e KL5 gibi harf ve say kombinasyonlarndan oluan iaretler
ayrt edicili nitelie sahiptir.
Bununla birlikte, tescili talep edilen mal ya da hizmetler iin tanmlayc nitelikte olan harfler,
rakamlar ya da bunlarn kombinasyonlarnn, ayn zamanda ayrt edici nitelii haiz olmad
kabul edilir.
rnek:
MiktarHacim Bildiren:
350 gr - Gda rnleri
20 - Sigaralar
%8 - Alkoll iecekler
retim Tarihi Bildiren: 1885 (arap iin),
Hizmetin Sresinin Bildiren:
24 Saat Yayn hizmetleri
Ayda Bir Danmanlk hizmetleri
G Bildiren:
122 HP Kara tatlar
l Bildiren:
XL Giyim eyalar
Telefon Numaralar: 0800, 444 0
Kalite Bildiren: AA, A+
1.15 Tek bana il adlar ya da maruf yer adlar
lkemizdeki ehir, blge veya maruf mahal isimlerinin tek bir szck olarak bir kii lehine marka olarak
tesciline olanak tanmak, bu isimlerin artk bakalar tarafndan markalarnda kullanlamayaca sonucunu
ortaya karacaktr. rnein, stanbul, Ankara veya zmir veya dava konusu olayda olduu gibi stanbulun
maruf bir ilesinin ad olan sadece Pendik szcnn tek bir kii adna marka olarak tescil edilmesi
halinde, bu szck artk bir kiinin tekelinde kalacak ve bu ekilde bir kamu ad bakalar tarafndan
markalarnda kullanlamayacaktr. (Yargtay 11. Hukuk Dairesi, 1999/5790 E., 1999/9590 K., 26.11.1999
tarihli Pendik karar)
Mnhasran il adndan oluan bavurularn yan sra, Trkiyedeki maruf (herkese bilinen, tannan) ile
ve yerleim yerlerinin isimlerini tek bana (baka herhangi bir unsur bulunmakszn) ieren bavurular da
genel kural olarak 556 s. KHKnn 7/1-(a) bendi uyarnca reddedilecektir.
29
Bavuruya konu edilen il, ile, yerleim yeri ile bavuruya konu mal ve hizmetler arasnda corafi kaynak,
cins, vb. bir ynden tanmlayclk bulunmas durumunda ilgili mal/hizmetler 556 s. KHKnn 7/1-(c) bendi
uyarnca da reddedilecektir.
Maruf veya herkese bilinen ifadesi ile kastedilen, ibarenin ilk etapta ve dorudan doruya ile veya
yer ad olarak alglanmas, bilinmesidir. rnein, Trkiyenin nemli turizm merkezlerinin bu kapsamda
olduu kabul edilebilir.
rnekler:
STANBUL, ZMR, KAYSER, OSMANYE
MARMARS (YDK: 2011-M-2895)
SRKEC (stanbul 1. FSHM, 2010/142 E., 2011/46 K., 22.03.2011)
TAKSM (Ankara 3. FSHM, 2013/167 E., 2014/72 K., 17.04.2014)
BODRUM, EME, FATSA, BEYLKDZ, AYVALIK, KUADASI, ANKAYA,

ALAATI, KEREN, DATA, MRANYE, L, NANTAI, POLATLI, SARIYER, NEGL, LLEBURGAZ,
FETHYE, AKAABAT, SLFKE, GKEADA, CZRE, BELEK, ALANYA, vb.
lk etapta ve dorudan doruya ile veya yer ad olarak alglanmayan, ancak aratrma sonucu ile ad
veya yerleim yeri ad olduu tespit edilen, herkese bilindiine dair yeterli kanaat olumayan ibareler bu
kapsamda deerlendirilmeyecektir.
30
rnekler:
KORKUT, MURATBEY, SERDVAN, YENEHR, NLFER, HAN, AVDARHSAR, ALACA, ARALIK, KOFAZ,
KSE, TRKOLU, vb.
Belirtilen ilkenin tek istisnas sz konusu corafi alan adnn 556 sayl KHK m.7/son hkm uyarnca
kullanm sonucu ayrt edicilik kazanm olmas halidir. 1 Bu durumun da bavuru sahibi tarafndan ya
bavuru aamasnda sunulan belgeler ile ya da karara itiraz aamasnda ispat edilmesi gerekir.
rnekler: BEYPAZARI (maden suyu), BEYKOZ (ikembe-paa), MUDURNU (pili)
Maruf yer adnn marka rneinde belirgin biimde yer alan, ayrt edici ve mal/hizmetler ynnden
tanmlayc olmayan ekil unsuru ile birlikte bulunmas halinde bavuru btn halde ayrt edici kabul
edilir.
rnekler:
Bu tip durumlarda, yayn karar alan uzmann kararnn gerekesini ve markadaki ekil unsuruna ilikin
deerlendirmesini marka programna eklemesi gerekmektedir.
31
rnek: Kelime unsuru tek bana ayrt edici grlmemekle birlikte, bavurunun ayrt edici unsurunun ekil
unsuru olduu kanaatine varlm ve bu nedenle ilan karar verilmitir.
l adlarnn farkl yazm ekilleri kullanarak yazlmas durumunda ise markann btn itibaryla brakt
etki dikkate alnarak karar verilir. Markann genel grnmne etkisi az olan yazm stilleri ve ekiller ile
tertip edilmi il adlar, tanmlayclk deerlendirmesi ayrca yaplmak kaydyla, kural olara ayrt edici
nitelii haiz deildir. Dier bir ifadeyle, ekil unsurunun minimum dzeyde olduu, marka rneinde fark
edilemeyecek kadar belirsiz biimde yer ald, tek bana ayrt edici olmad, ya da sadece dekoratif bir
unsur olarak alglanp bavuruya btncl bir ayrt edicilik katmad durumlarda bavuru 1 nolu balkta
belirtilen genel ilke kapsamnda deerlendirilerek reddedilir.
rnekler:
(Ankara 2. FSHM, 2013/291 E., 2014/121 K., 07.05.2014) 2
Kararda Mengen ibaresinin yan sra a eklinden oluan ekli unsurun da ayrt edicilik tamad belirtilmi ve
marka ayrt edici olmad gerekesiyle hkmsz klnmtr. (Bavuru no: 2010/43323)
32
2 556 SAYILI KHK MADDE 7/1(b)

Ayn veya ayn trdeki mal veya hizmetle ilgili olarak tescil edilmi veya daha nce tescil
iin bavurusu yaplm bir marka ile ayn veya ayrt edilemeyecek kadar benzer markalar
tescil edilemez.
2.1. Aynlk veya Ayrt Edilemeyecek Derecede Benzerliin Tespiti

556 Sayl KHKnn 7/1(b) maddesi, ayn veya ayn trdeki mal veya hizmetle ilgili olarak tescil
edilmi veya daha nce tescil iin bavurusu yaplm bir marka ile ayn veya ayrt edilemeyecek
kadar benzer markalarn tescil edilemeyecei hkmn iermektedir.
7/1(b) maddesi hkm kapsamnda, sonraki tarihi tayan marka tescil bavurusunun Enstit
sicilinde nceden tescilli veya bavurusu yaplm markalarla (nceki markalarla) ayniyeti veya
ayrt edilemeyecek derecede benzerlii aratrlmaktadr. ncelenen bavuru ile ayn veya ayrt
edilemeyecek derecede benzer olduu dnlen nceki markalarn, bavurunun ret gerekesi
arasnda olabilmeleri iin, markalarn ayn zamanda ayn veya ayn trdeki mallar ve hizmetleri
iermeleri gerekmektedir. Ayn veya ayn trde mallarn ve hizmetlerin tespit edilmesi iin
Enstit tarafndan yaynlanan Tebli hkmleri ve ierii esas alnacaktr. Bununla birlikte, Nice
Snflandrmasnda yaplan deiikliklerin nceden tescilli markalara yanstlmamas veya yanl
snflandrma nedenleriyle ayn / ayn tr mallarn ve hizmetlerin farkl snf numaralar altnda
yer alabilmesi mmkndr. Belirtilen durumlarda deerlendirme mallarn ve hizmetlerin
gerekte ait olduklar snflar esas alnarak yaplacaktr. Dier bir deyile mallarn ve hizmetlerin
farkl snf numaralar altnda snflandrlm olmas, mallarn ve hizmetlerin ayn tr olarak
deerlendirilemeyecei anlamna gelmemektedir.
nceki markann mal ve hizmet listesi, bavuru kapsamndaki mallar ve hizmetleri (veya
bunlarn bir blmn) kapsayan genel bir ifadeyi ieriyorsa, mallarn ve hizmetlerin (veya
bunlarn bir blmnn) ayn olduu kabul edilir. rnein, nceki marka motorlu tatlar iin
tescil edilmiken, yeni bavuru otomobilleri ieriyorsa mallarn ayn mallar olduu kabul
edilecektir. Benzer ekilde, nceki marka belirli mallar ve hizmetler iin tescil edilmiken,
sonraki bavuru sz konusu mallar ve hizmetleri (veya bunlarn bir blmn) ieren genel bir
ifadenin tescili talebiyle yaplmsa, mallarn ve hizmetlerin (veya bunlarn bir blmnn) ayn
olduu kabul edilecektir. rnein, nceki marka otomobiller iin tescil edilmiken, yeni bavuru
motorlu tatlar ieriyorsa mallarn ayn olduu kabul edilir.
Mal ve hizmet listesinde, zellikle, yani (Madrid Protokol markalar bakmndan in
particular, namely, vb.) gibi ierikle ilgili kapsam aklayc, zelletirici ifadelerin
bulunmas durumunda listenin kapsam kullanlan ifadeye gre belirlenir. Genel bir ifadeden
sonra gelen zellikle (in particular) kelimesiyle oluturulan ifadenin, sz konusu ifadeden
sonra gelen mallarla ve hizmetlerle snrl olmayaca, genel ifadenin de kapsand kabul
edilecektir. rnein; Oyuncaklar, zellikle model uak biimindeki oyuncaklar ifadesi tm
oyuncaklar kapsar bir ifade olarak deerlendirilir. Buna karlk, genel bir ifadeden sonra gelen
yani (namely) kelimesiyle oluturulan ifadenin, genel ifadeyi kapsamad, sz konusu
ifadeden sonra gelen mallarla ve hizmetlerle snrl olduu kabul edilir. rnein; Elektronik
33
cihazlar, yani tanabilir mzik alarlar ifadesi tm elektronik cihazlar kapsar bir ifade olarak
deerlendirilmez.
Bu blmde 7/1(b) maddesi anlamnda markalarn aynl ve ayrt edilemeyecek derecede
benzerlii deerlendirilecektir.
2.2. Aynlk
Bavuruya konu iaretin daha nce tescil edilmi (veya bavurusu yaplm) marka ile ayn
olmas, karlatrlan iaretlerin zde, farksz, tpa tp taklit, aynen veya bire bir kopya
olmalarn ifade eder. Aralarnda kk de olsa farkllk bulunan markalar ise ayn saylamazlar.
Ancak markalarn farkl byklkte olmas veya szck markalarnn yaz karakterinin, renginin
farkllatrlmas ayn olma durumunu etkilemez.
Yukarda yer verilen yaklam ve temel prensipler, markalarn aynlnn tespit edilmesi
aamasnda Enstit tarafndan da kabul edilir.
Buna gre:
i)
ii)
iii)
iv)
v)
Markalarn ayn kabul edilmesi iin, markalar oluturan unsurlarn tamamen ayn
olmas gerekir.
Markalarn kelime unsurlar ayn, markalarn en az birisinde yer alan ekil unsuru
farkl ise markalar ayn olarak deerlendirilmez, ayrt edilemeyecek derecede
benzerlik aratrmasna geilir.
Markalarn kelime ve/veya ekil unsurlar ayn, markalarn en az birisinde yer alan tali
unsurlar farkl ise markalar ayn olarak deerlendirilmez, ayrt edilemeyecek derecede
benzerlik aratrmasna geilir.
Markalarn tm unsurlar ayn iken, bu unsurlarn markalardaki yerlerinin,
konumlandrlmasnn farkllatrlmas markalar genel grnmleri itibaryla
birbirinden farkl hale getiriyorsa, markalar ayn olarak deerlendirilmez, ayrt
edilemeyecek derecede benzerlik aratrmasna geilir.
Markalar oluturan tm unsurlar ayn iken, bunlarn boyutlarnn farkl olmas veya
kelime markalarnda yaz karakterinin, renginin farkl olmas, markalarn ayn olarak
kabul edilmesi durumunu deitirmez.
Yukarda yer verilen genel ilkeler dorultusunda markalarn ayn olduklarna karar verilmesi
durumunda, markalarn kapsadklar mallarn ve hizmetlerin ayn ya da ayn tr olup olmadklar
deerlendirmesine geilir.
2.3. Ayrt Edilemeyecek Derecede Benzerlik
Ayrt edilemeyecek derecede benzerlik tespit edilirken ortalama tketiciler esas alnacak ve
incelenen bavuru ile nceki markalar arasnda, markalarn asli ayrt edici unsurlar bakmndan
tereddde yer vermeyecek derecede benzerlik durumu aratrlr
Ortalama tketici grubu bavurunun kapsad mal ve hizmetler esas alnarak tespit edilir. Bu
erevede, nihai tketicisi genel anlamdaki halk (ayrm gzetmeksizin tm tketiciler) olan
giysiler ile nihai tketicisi konusunda uzmanlam kiiler olan tekstil makineleri iin
34
benzerlik kriterleri ayn deildir. Bavuru kapsamnda ortalama tketici gruplarnn

birbirlerinden farkl olduu mal ve hizmetlerin yer almas halinde ortalama tketici grubunun
spesifik bir tketici grubu olduu ynnde deerlendirme yaplmaz.
Markalarn ayrt edilemeyecek derecede benzer olup olmadklarnn tespit edilebilmesi iin,
ncelikle ayrt edilemeyecek derecede benzerlik durumu tanmlanmal ve uygulanacak testin
ltleri belirlenmelidir.
Ayrt edilemeyecek derecede benzerlikte, karlatrlan markalar ayn olmamakla birlikte, orta
dzeydeki tketici (alc) de brakt genel izlenimler hemen hemen ayn olmaldr. Dier bir
anlatmla markalarn yazl, okunu, grsel ve sessel olarak ayn imi gibi alglanmalar daha
nce bilinen marka ile ayn sanlmasdr.
Ayrt edilemeyecek derecede benzerliin tespit edilmesinde aada belirtilen genel ilkeler esas
alnr:
i) 556 sayl KHKnn 7/1(b) maddesinde yer verilen ayrt edilemeyecek derecede benzerlik
durumu, ayn KHKnn 8/1(b) maddesinde yer verilen benzerlik durumundan farkl olarak
deerlendirilmelidir. 7/1(b) maddesi kapsamnda dzenlenen ayrt edilemeyecek derecede
benzerlik halinde, karlatrlan markalar ayn olmamakla birlikte, markalarn ortalama
tketici kitlesinde braktklar genel izlenim bakmndan hemen hemen ayn olmas
kastedilmektedir. Markalarn ortalama tketicilerde braktklar genel izlenimin hemen
hemen ayn olmas durumu ise markalara ayrt edicilii katan asli (lider, asl) ayrt edici
unsurlarn ayniyeti veya st dzeydeki benzerliidir. Uygulanacak benzerlik testi,
markalar yan yana koyup aralarndaki grsel farkllklarn hemen hemen aynl ortaya
karp karmadnn belirlenmesi deil, markalarn ayn/benzer unsurlarnn
tketicilerde braktklar genel izlenim itibaryla st dzeyde benzerlik ierip
iermediklerinin saptanmas, markalarn asli ayrt edici unsurlarnn st dzeydeki
benzerliinin ek testlere, deerlendirmelere gerek kalmakszn ayrt edilemeyecek
derecede benzerlik haline yol ap amayacann tespit edilmesidir. Bir baka deyile,
markalar arasndaki farkllk o kadar nemsizdir ki, mteri kitlesi nezdinde markalar
yazl, okunu, grsel ve iitsel olarak aynym gibi alglanrlar.
ii) 7/1(b) maddesi kapsamnda ayrt edilemeyecek derecede benzerliin incelemesinde
markalarn ayrt edici nitelik salamayan ya da herkesin kullanmna ak tali unsurlar
deerlendirme d braklr. Dolaysyla, ayrt edilemeyecek derecede benzerlik
deerlendirilmesinde, inceleme konusu markalarn asli (asl, lider) ayrt edici unsurlar
esas alnarak karlatrma yaplr. Bir dier deyile, markalara (bavuru kapsamndaki
mallar ve hizmetler iin) ayrt edici nitelik katmayan yardmc (tali, tanmlayc, ticaret
alannda herkes tarafndan kullanlabilir nitelikte olan veya ayrt edici nitelikte olmayan)
unsurlar markalarn karlatrlmasnda esas alnmaz ve bu tip unsurlar markalarn
karlatrlmasna etki etmez.
iii) Birbirinden farkl ekil ve ayrt edilemeyecek derecede benzer kelime unsurlarn birlikte
ieren markalara ilikin olarak 7/1(b) maddesi deerlendirmesinde, markalarn kelime
unsurlar tketici zihninde ncelikli olarak yer bulan unsurlar olduundan, benzerlik testi
markalarn ayrt edici kelime unsurlar esas alnarak gerekletirilir.
iv) 7/1(b) maddesi kapsamnda markalar ayrt edilemeyecek derecede benzerlik bakmndan
karlatrlrken, markalarn grsel ve iitsel alardan benzerlii esas alnr. Markalar
35
grsel ve iitsel alardan ayrt edilemeyecek derecede benzer olmad srece, tek bana
anlamsal adan aynln veya benzerliin ayrt edilemeyecek derecede benzerlie yol
amad kabul edilir.
v) 7/1(b) maddesi kapsamnda markalar ayrt edilemeyecek derecede benzerlik bakmndan
karlatrlrken, markalar arasnda st dzeyde grsel benzerlik olmad srece, iitsel
aynln veya benzerliin ayrt edilemeyecek derecede benzerlie yol amad kabul
edilir (rnein, love ile lav markalar ayrt edilemeyecek derecede benzer markalar
olarak deerlendirilmez).
vi) Birden fazla kelime unsuru ieren markalarda, kelime unsurlarndan sadece birisinin ayn
olmas markalarn ayrt edilemeyecek derecede benzer olduu anlamna gelmez. Bununla
birlikte, kelime unsurlarndan en az birisinin farkl olmas da markalarn 7/1(b) maddesi
kapsamnda ayrt edilemeyecek derecede benzer olmadklar anlamna gelmez. Farkl
nitelikteki kelime unsurlarnn markaya ek bir ayrt edici nitelik katp katmad, ilgili
kelimenin ayrt edicilik niteliinin gc, bavuruda yer alan ek kelimelerin ortalama
tketici zerinde yarataca ilk ve genel marka algsn etkileyip etkilemeyecei, nceki
markann toplumdaki bilinirlik dzeyi, sonraki markann ek kelime unsurlaryla birlikte
btnsel bir anlam kazanp kazanmad gibi hususlar birden fazla kelime unsurundan
oluan markalarn ayrt edilemeyecek derecede benzer olup olmadklarnn tespitinde
dikkate alnr.
vii) Markalarn ortak kullanlan ibarenin ayrt edicilik gcnn zayf olmas halinde, kural
olarak markalar ayrt edilemeyecek derecede benzer deildir. Zayf olsa dahi ayrt edici
nitelikte olmakla birlikte ilgili sektrde ok sayda firma tarafndan farkl eklerle birlikte
kullanlan ibarelerin ayrt edicilik gcnn zayf olduu kabul edilir. rnein, dolayl bir
ekilde rn kalitesine ilikin mesaj ileten, farkl eklerle birlikte kaliteli rne iaret eden
ve tketicilerce de bu ekilde algland ak olan star kelimesi, dorudan tanmlayc
olmasa dahi anlam itibaryla kalite, nicelik veya nitelik bakmndan stnle iaret eden
premium, ultra, bir numara, mega gibi kelimeler, bir hizmetin 24 saat boyunca
sunulduunu ifade eden ve bu anlamda yaygn kullanm bulunan 24, 7/24, hizmetin
sunulduu yeri ifade etmek zere farkl kelimelerle birlikte yaygn olarak kullanlan
merkez, center gibi kelimeler ayrt edici gc zayf kelimeler olarak deerlendirilir.
viii) Ortak kelimeleri ihtiva eden markalarn ayrt edilemeyecek derecede benzer olup
olmadnn markalarn btn olarak ortalama tketici zerinde brakt etki ve izlenim
dikkate alnr.
ix) Birden fazla ibareden oluan markalarda, kelime unsurlarndan birisinin dierine oranla
markann btnne hakim olacak derecede veya ilk bakta dier ibareyi geri planda
brakacak ekilde byk puntolarla veya daha koyu karakterlerle yazlm olmas halinde,
n plandaki kelimenin markann asli ayrt edici unsuru olduu kabul edilir ve benzerlik
testi daha byk n plandaki kelime esas alnarak uygulanr. Ancak, ikinci planda yer
alan kelime ilk bakta grsel olarak kolaylkla alglanabilir nitelikte ise veya n plandaki
kelime grsel olarak markann geneline hakim deilse, benzerlik testinde sadece n
plandaki kelimeye odaklanmadan, markann btn olarak brakt izlenim dikkate alnr.
2.4. zel Hallerde Ayrt Edilemeyecek Derecede Benzerlik
Aada belirtilen ilkeler uygulamada sklkla karlalan zel durumlara ilikin Enstit
uygulamasnn belirlenmesine yneliktir. lkeler zel durumlara ilikin olduundan pratikte
karlalan her duruma uygulanmalar mmkn deildir. Aklamalarn belirtilen spesifik hallere
36
ilikin genel deerlendirmeler olarak alglanmas, ancak incelenen markalar bakmndan tereddt
olumas durumunda, dier blmlerde belirtilen genel benzerlik ilkelerinin uygulanmas
gerekmektedir.
2.4.1. Benzer Harf eren Kelime Markalar
i) itsel benzerlik
Markalar arasnda ayrt edilemeyecek derecede grsel benzerlik bulunmad durumda, anlamsal
benzerlik olsa dahi, tek bana iitsel benzerliin, ayrt edilemeyecek derecede benzerlik iin
yeterli bir kriter olmad kabul edilir. Baz markalarda iitsel adan benzerlik olmasna ramen
grsel adan markalar farkllaabilmekte ve ayrt edilmeyecek derecede benzerlikten
uzaklaabilmektedir.
Bu tr durumlara ilikin baz rnekler:
Uzun harf dizinlerinin ksa harf dizinlerine gre benzeme eilimi daha fazladr.
Ayrt edicilii yksek olan markalarn benzeme eilimi daha fazladr.
Giyim ve gda gibi daha geni bir tketici kitlesine hitap eden ve genel olarak rnlerin
daha dk bir dikkatle seildii sektrlerde markalarn benzetilme eilimi artarken,
elektronik veya otomotiv gibi fiyatlarn daha yksek ve tketici kitlesinin daha dar ve
seici olduu sektrlerde benzetilme eilimi der.
rnek:
PHONE
CASHMERE
(Ayrt edilemeyecek derecede benzer deil)
FON
KAMR
itsel benzerlik grsel ve/veya anlamsal benzerlikle de destekleniyorsa markalar ayrt

edilemeyecek derecede benzerdir.
rnek:
ANJELICA
ANGELICA
POLMER
POLYMER
(Ayrt edilemeyecek derecede benzer)
stisna: itsel benzerlie konu olan markann zel niteliklerinden ya da bilinirliinden

kaynaklanan ayrt edici gc grsel, anlamsal ya da iitsel benzerliin sadece birisinin varln
ayrt edilemeyecek derecede benzerlik iin yeterli klabilir.
37
rnek:
DAKIRS
DOCKERS

ii) Grsel Benzerlik
Markalar arasnda iitsel benzerliin daha az olduu fakat szcklerde kullanlan harfler arasnda
grsel benzerliin yksek bulunduu durumlarda markalar ayrt edilemeyecek derecede benzer
kabul edilir.
rnek:
angel
anqel
stisna: Yksek grsel benzerlie ramen bilinen farkl anlamlar nedeniyle farkl alglama
yaratan ibareler benzer grlmeyebilir.
rnek:
kolay
kalay

iii) Harf Tekrar
Harf says fazla olan szcklerde yer alan herhangi bir harfin tekrarlanmasyla oluturulan
marka trlerinde, szcklerin grnmleri ve iitsel alg hemen hemen ayn veya benzer olabilir.
Bu nedenle tek harfin ikinci kez kullanlmasyla oluturulan markalar da harfin ayrt
edilemeyecek kadar benzerlii ortadan kaldrmad kabul edilir.
rnek:
ALTERA
ALTERRA

2.4.2. Ek eren Kelime Markalar
i) -olu, -kz, -zade, -oullar -ler, -lar ekleri
zel durumlar sakl kalmak kouluyla, Trkede yer alan kelimelerde, -olu, -oullar, kz, kzlar, -zade, -ler, -lar gibi ekleri ihtiva eden ibareler bu ekleri ihtiva etmeyen kk
ibarelerle ayn ya da ayrt edilemeyecek derecede benzer deildir.
38
stisnalar:
i. Birden fazla kelime ieren markalarda eklerin sadece kelimelerden birinin sonuna eklenmesi,
ii. Ortak kelime unsurunun uzun ve/veya ayrt edici nitelii yksek bir ibareden olumas veya
bu eklerin ortalama tketiciler asndan farkl bir marka algs yaratmamas,
iii. Ortak kelime unsurundan oluan nceki markann sektrnde ya da toplumun genelinde iyi
bilinen bir marka olmas.
rnek:
ZTRK
ZTRKOLU
GNEYOLU
GNEYOULLARI
KAYA
KAYALAR
KARAHSARLI
KARAHSARLILAR

ii) yelik ekleri
Ayrt edici nitelikteki bir ibareye -m, -n, -i, -miz, -niz, -leri gibi iyelik eklerinin
eklenmesi halinde, kk kelimenin harf says, iyelik ekiyle oluan yeni kelimenin nitelii, ayrt
edici karakterin yeni kelimeye aktarlp aktarlmad ve nihai olarak iyelik ekinin ibarenin
grselliini ve btnsel algy ne kadar deitirdii benzerliin tespitinde belirleyici kriterlerdir.
rnek:
CAN
HARA
P
ZAFER
ZEYNEP
CANIM
HARAM
PM
ZAFERM
ZEYNEBM
KARAHSARLI
KARAHSARLIM
39
iii) ngilizcede aidiyet belirten s taks

ngilizcede aidiyet bildirmek zere kullanlan s taks Trkiyede de yaygn olarak
bilinmekte ve kullanlmaktadr. s taksnn Trkiyede de yaygn olarak bilinmesi, tek harften
oluan bir ek olmas nedeniyle eklendii kelimenin yaratt genel algy deitirme gcnn
bulunmamas, dolaysyla ortalama tketicinin marka algsnn kk kelime zerinde
younlamas nedeniyle bu taky ihtiva eden markalarla markalarn ayrt edilemeyecek derecede
benzer olduu kabul edilir.
CEMAL
CEMALS

iv) ngilizce by eki
ngilizcede tarafndan, -a(e) ait anlamlarna gelen by kelimesi Trkiye ve dnyada

ticaret alannda yaygn olarak kullanlan, ortalama Trk tketicisi tarafndan da bilinen, aidiyet
ve kaynak gsteren bir nek niteliindedir. Bu anlam ve kullanm by ekinin birlikte
kullanld ibarenin niteliini ve ortalama tketici zerinde yaratt algy deitirmemekte, bu
nedenle kural olarak bu ekle birlikte kullanlan ibare bu ekin yer almad ayn ibare ile ayrt
edilemeyecek derecede benzer kabul edilmektedir
rnek:
KASABALI
BYKASABALI veya by kasabal
stisna: by ekini takip eden harfler ile birlikte ortaya kan kelimenin anlaml bir kelime
olmas ve bavuru rneinde by ekinin anlaml btnden ayrtrlmamas halinde markalar
ayrt edilemeyecek derecede benzer deildir [rnek: byte, byzantine-(bizans)].
by ekinin birlikte kullanld, ounlukla ksa bir harflerle btnlemesi ve btnsel bir marka
algs yaratmas halinde markalar ayrt edilemeyecek derecede benzer deildir
rnek:
MK
BYMK
v) -san, -mak, -pen ve -tech ekleri

Kural olarak, -san, -mak, -pen ve -tech eklerini ihtiva eden ibareler bu ekler dndaki
blmleri ayn olan ibarelerle ayrt edilemeyecek derecede benzer deildir.
40
Genel kural olarak, ayrt edici nitelie sahip bir kelime unsuruna sanayi anlamnda kullanlan san, makine retimi, makine paras ve bakm salanmas sektrnde faaliyet gsteren
firmalarca makine anlamnda kullanlan -mak, pencere, kap doramalar reten yap
malzemeleri sektrnde faaliyet gsteren firmalarca pencere anlamnda kullanlan -pen ve
teknoloji kelimesinin ksaltmas olarak sklkla kullanlan -tech soneklerinin eklenmesiyle
oluturulan bavurular ilgili mallar ve hizmetler iin olsa da genel ilke olarak ayn kelime
unsurundan oluan nceki markalarla ayrt edilemeyecek derecede benzer bulunmaz.
AKIN
AKINPEN

stisna:
-san, -mak, -pen ve -tech eklerinin sanayi, pencere, makine ve teknoloji

anlamlarna gelecek ekilde piyasada yaygn bir kullanm bulunduu dikkate alndnda sonuna
eklendii ibarenin niteliine bal olarak bu ekler baz durumlarda bezerlii ortadan kaldrmaz.
nceki markann ilgili sektrde yaygn bilinirlii, ortak kk kelimenin uzun bir harf dizisine ya
da gl bir ayrt edici nitelie sahip olmas gibi durumlarda markalar ayrt edilemeyecek
derecede benzer kabul edilir.
rnekler:
KARAHSAR
OPET
KARAHSARSAN
OPETTECH
vi) ngilizve my kelimesi

ngilizcede benim anlamna gelen my kelimesi Trkiyedeki ortalama tketici kitlesi
tarafndan da yaygn olarak bilinmekte ve kullanlmaktadr. My kelimesinin nceki ve sonraki
markada ortak olarak yer alan ayrt edici bir kelime unsurunun bana getirilmesi durumunda,
ortaya kan tamlama anlaml ise markalar birbirleriyle ayrt edilemeyecek derecede benzer
bulunmaz.
rnek:
MY WORLD
WORLD
41
Bununla birlikte, my kelimesi eklendii kelime ile kaynamyor, anlaml bir btn
oluturmuyor ve eklendii kelime bamsz olarak gl bir marka algs yaratyorsa bu durumda
my kelimesi markalar arasndaki ayrt edilemeyecek derecede benzerlii ortadan kaldrmaz.
Markalardaki my kelimesi dndaki ortak unsurun piyasada iyi bilinen bir marka olmas
durumda da my kelimesi markalar arasndaki ayrt edilemeyecek derecede benzerlii ortadan
kaldrmaz.
rnek:
SMFEL
MY SMFEL

vii) Grup Group kelimeleri
Bir szcn bana veya sonuna grup szcnn eklenmesi, markalarn ayrt edilemeyecek
derecede benzer markalar olarak deerlendirilmesi ihtimalini tek bana ortadan kaldrmaz.
Tketici algsna bal olarak bir deerlendirme yapldnda,grup ibaresini ieren bavuru ile
karlaan ortalama tketiciler, bu kelimelerle birlikte markay oluturan dier unsuru markann
asli ayrt edici unsuru olarak alglamakta ve benzer ibare ieren bavurularn sahibi firmalar
tketici tarafndan ayn firma olarak alglanmaktadr. Bu nedenle genel kural olarak markann
grup kelimesi dndaki unsurunun asli ayrt edici unsur olduu kabul edilir.
rnek:
Terziolu
Terziolu Grup
stisna: Bunlarla snrl olmamakla birlikte, aada belirtilen durumlarda grup kelimesinin
kullanm markalar arasndaki ayrt edilemeyecek derecede benzerlii ortadan kaldrabilir.
i. Grup kelimesi birlikte kullanld ibareyle kaynaarak birlikte anlaml ya da anlamsz bir
btn oluturuyorsa;
ii. Grup kelimesi ayrt edicilik nitelii dk bir ibareyle birlikte kullanlyorsa;
iii. Grup kelimesi ok ksa bir kelime/harf dizi ile birlikte kullanlyorsa;
rnekler:
GrupCa
Gold Grup
CA tekstil
Gold
42
viii) Euro ve Trk kelimeleri

Euro ve Trk ibareleri genel ilke olarak ayrt edici olmayan veya ayrt edicilii dk bir
ibare ile birlikte kullanldnda, nceki markadan farkllamakta ve ayrt edilemeyecek derecede
benzerlikten uzaklamaktadr. Bu tr bavurular, Trk ve Euro ibarelerinin birlikte kullanld
ikinci ibarenin yapsna ve ayrt edicilik niteliine gre farkllk gstermekle birlikte, genel ilke
olarak benzerlii ortadan kaldrr.
rnekler:
TRK STAR
EURO ASYA
STAR
ASYA
stisna: Euro ve Trk ibarelerinin birlikte kullanld ibarenin piyasada bilinirliinin yksek
olmas, tannm bir marka olmas veya ayrt edici nitelii yksek zgn bir ibare olmas
hallerinde benzerlik ortadan kalkmaz.
rnekler:
Euro Pidar
Philips
Pidar
Philips Trk
2.4.3. Corafi Yer Adlarn eren Bavurular
Kural olarak Trkiyedeki il adlar mnhasran marka olma niteliini haiz bulunmamaktadr. Bununla
birlikte, il adlar yanlarna gelen ikinci bir ibare ile birlikte kullanldklarnda (dier ret nedenleri sakl
kalmak kaydyla) kural olarak ayrt edici nitelie sahiptir. Dier corafi yer adlar, tescili talep edilen mal ve
hizmetler iin tanmlayc ya da yanltc bir nitelii bulunmuyorsa mnhasran marka olma niteliini
haizdir. Bu genel ereve ierisinde, corafi yer adlarna ilikin benzerlik incelemesi ilgili ibarenin il ad
olup olmamas, turistik bir ile ya da bilinen yer ad olup olmad, herhangi bir iletmenin ubesi izlenimi
verip vermedii gibi kriterler esas alnarak yaplr.
43
2.4.3.1. l Adlar
i) l adnn ayrt edici nitelie sahip bir kelime ile birlikte kullanm:
Bir il ad, talep edilen mal ve hizmetler iin ayrt edici nitelie sahip bir ibare ile birlikte bavuruya konu
ise, mal ve hizmetin niteliine gre bavurunun faaliyet yeri ya da ube izlenimi verip vermedii hususlar
da dikkate alnarak, kural olarak il adyla birlikte kullanlan ibare markann asli unsuru olarak kabul edilir
ve bavuru bu ibareyi asli unsur olarak ieren markalarla ayrt edilemeyecek derecede benzer kabul edilir.
rnek:
BOLU ARAGON
ARAGON OTEL

stisna: l ad talep edilen mal ve hizmetler iin tanmlayc nitelikte deilse ve ayrt edicilik gc zayf bir
ibare ile birlikte kullanlyorsa, il adnn dier ibarelerle birlikte ve bir btn olarak marka alglamasna
konu olaca kabul edilir.
rnek:
KONYA STAR DU
STAR GIDA

ii) l adnn ayrt edici nitelie sahip olmayan bir kelime ile birlikte kullanm:
Ayn il adnn tescili talep edilen mal ve hizmetler iin ayrt edici nitelii olmayan ibarelerle birlikte
kullanld durumlarda, il adyla birlikte kullanlan ibaredeki kk farkllklar markalar arasndaki
benzerlii ortadan kaldrmaz.
rnek:
ANTEP OTOMOTV
ANTEP OTOMOBLCLK
Ayn il adnn tescili talep edilen mal ve hizmetler iin ayrt edici nitelii olmayan ibarelerle birlikte
kullanld durumlarda, il adyla birlikte kullanlan ibareler iitseli anlamsal ve grnm olarak birbirinden
farkl ise markalarn 7/1(b) maddesi anlamnda ayrt edilemeyecek derecede benzer olmad kabul edilir.
44
rnek:
ANLIURFA OPTK
EDRNE NAAT
ANLIURFA POLKLNK
EDRNE JEANS

Yarg kararlarna gre ierisinde il, maruf ile ve yerleim yeri ad bulunduran markalar, marka hakk
sahibine sz konusu corafi alan ad bakmndan mnhasr yetkiler ve haklar salamaz. 3 Bir baka ifade ile
gerek KHK m.7/1-(b) gerek m.8/1-(b) kapsamnda deerlendirme yaplrken, markalarda kullanlan corafi
yer adlar tek bana markann ayrt edici unsuru olarak kabul edilmez. Sz konusu markalar ierisinde
bulundurduklar corafi yer adlar bakmndan bir baka markann tesciline engel olamayacaklar gibi
tescilli bir markann hkmsz klnmasn da salayamazlar. Eer bu tarz ibareler tek bana nceden
tescil edilmi ise, bu markalarn kendiliinden sahip olduu ayrt edici nitelik ok zayf kabul edilir ve ancak
kendisi ile ayn veya ayniyet dzeyinde benzer bavurulara kar korunabilir.
rnein, KONYA JANT ibaresinin jant emtiasn da kapsayacak ekilde 12. snf mallar iin tescil edilmi
olmas, marka sahibine sadece KONYA ibaresi zerinde mnhasr bir hak salamayacaktr. Bu durumda,
markalarn benzerliinde corafi yer ad dndaki dier unsurlarn (dier kelime unsurlar ve/veya figratif
unsurlar) benzerlii ile markalarn btnyle braktklar izlenim dikkate alnarak karar verilmelidir.
Ank. 3. FSHHM, 04.05.2007 tarihli ve E. 2010/146, K. 2010/254 sayl BURSAGAZ, Yarg. 11. HD.,
23.02.2009 tarihli ve E. 2007/1326, K. 2009/2015 sayl KONYAJANT kararlar.
45
nceki marka
Yeni bavuru
7/1-(b) ye gre
KONYA JANT
KONYA MOTOR
BENZER DEL
KONYA JANT
KONYA OTO YEDEK PARA
BENZER DEL
KONYA JANT
KONYA JANT SANAY
BENZER
KONYA JANT
KONYA ALMNYUM JANT
BENZER
BENZER DEL
(YDK: 2012-M-1797)
BENZER DEL
BEYLKDZ
46
(YDK: 2014-M-15743)
BENZER DEL
ATAKY
(YDK: 2011-M-5245)
(8/1-(b) ye gre kartrlma
ihtimali yok)
BENZER DEL
ALAATI
(YDK: 2014-M-7975)
(8/1-(b) ye gre kartrlma
ihtimali yok)
ETLER BFE
ETLER KONFEKSYON
BENZER DEL
SKDAR PAACISI
SKDAR BALIKISI
BENZER DEL
BENZER DEL
(YDK: 2012-M-2180)
47
2.5. Ayrt Edici aretle Birlikte Mal/Hizmet Ad Kullanlmas

2.5.1. Talep Edilen Mal ve Hizmetler iin Tanmlayc Nitelikteki barelerin Kullanm
Tescili talep edilen mal ve hizmetler iin tanmlayc nitelikte olan ibarelerin marka rneinde
kullanm kural olarak markann ayrt edici niteliini glendirmez. Bu durumda benzerlik
incelemesi marka rneinde tanmlayc unsur dnda kalan ibare(ler) esas alnarak yaplr.
Tanmlayc unsurun markaya ek bir ayrt edici nitelik kazandrmad dikkate alnarak eya
listesinde dorudan ya da dolayl tanmlayclk ayrm yaplmadan bavuru talep edilen mal ve
hizmetlerin tamam iin 7/1(b) maddesi kapsamnda deerlendirilir.
rnek:
KASABA ST
(Talep edilen mallar: Snf 29)

KASABA
stisna: Baz durumlarda, marka rneinde asli unsurla birlikte kullanlan tanmlayc ibare baz
mal ve hizmetler iin markann niteliini deitirerek bir btn olarak marka alglamasna neden
olabilir. Bu tr durumlarda sadece ilgili ibarenin dorudan tanmlad mal ve hizmetler 7/1(b)
maddesi kapsamnda deerlendirilir, dier mal ve hizmetler iin bavuru ilan edilir.
rnek:
SMAL TATLI
(Sadece Snf 30: Tatllar ve tatl tr rnler iin 7/1(b) maddesi kapsamndadr)
2.5.2. Tanmlayc Nitelikteki barelerin Talep Edilen Mal ve Hizmetler iin Tanmlayc
Olmamas
Marka rneinde kullanlan tanmlayc ibarenin tescili talep edilen mal ve hizmetler iin bu
niteliinin bulunmamas halinde marka rneinde yer alna ibarelerin tamam bir btn olarak
benzerlik incelemesinde esas alnr ve markalar 7/1(b) maddesi kapsamnda deerlendirilmez.
rnek:
PETEK NC rneinde Snf 14: Kuyumculuk eyalar iin benzerlik incelemesine konu
olacak asli unsur PETEK iken tanmlayc inci emtiasyla ilikili olmayan alanlarda benzerlik
incelemesine konu olacak asli unsur birlikte PETEK NC ibareleridir. Bu nedenle inci
emtiasyla ilikili olmayan mal ve hizmetler iin aadaki rnekler 7/1(b) maddesi kapsamnda
deerlendirilmez.
48
PETEK NC
PETEK
Baz durumlarda tanmlayc unsur genel bir sektr ad olabilir. Bu durumda, sektr adnn geni
kapsaml tanmlayclk nitelii dikkate alnarak, mal ve hizmetlerin daha geni bir blmn ya
da tamamn 7/1(b) maddesi kapsamna girebilir.
rnek:

2.5.3. Tanmlayc Unsurun Asli Unsurdan nce Yer Almas
Tanmlayc unsurun marka rneinde asli ayrt edici unsurdan nce yer almas halinde benzerlik
deerlendirmesinde asli unsurun ayrt edici niteliinin derecesine baklr. Asli unsurun ayrt edici
niteliinin belirlenmesinde ibarenin tek veya birden fazla kelime iermesi durumlar ile
karlalabilir.
i) Ayrt edici ibarenin tek bir kelime olmas
Ortak ayrt edici ibare Trkiyede yaygn olarak kullanlan bir kii ismi ise ve markalarn
kapsad mal ve hizmetlerin ait olduu sektrde kii isimlerine eklenen unvanlarla - sfatlarla
mal ve hizmet salaycnn ayrtrlmas genel kullanlan bir teaml niteliinde ise, ya da ortak
ibare ayrt edici nitelii dk bir ibare ise, orta dzeydeki tketici zerindeki btnsel alg esas
alnarak markalar 7/1(b) maddesi kapsamnda deerlendirilmez.
rnek:
(Snf 18)
KAPORTACI ABDULLAH
FRENC ABDULLAH (Snf 37)
CERC EMN
EMN
(Snf 43)
Ortak ayrt edici ibare zgn ve ayrt edicilik gc yksek bir ibareden oluuyor ya da ilgili
sektrdeki bilinirlii yksek bir ibare ise bavuru 7/1(b) maddesi kapsamna girebilir.
rnek:
49
KRK KARAHSARLI
BAKLAVACI GLLOLU
KARAHSARLI
GLLOLU

ii) Ayrt edici ibarenin birden fazla kelimeden olumas
(Snf 18)
(Snf 30, 43)
Ortak ayrt edici unsurun birden fazla kelimeden olumas ve birden fazla kelimeden oluan ayrt
edici unsurun her iki markada da aynen yer almas durumunda, markalarn ayrt edilemeyecek
derecede benzer bulunmas ihtimali artmaktadr. Bununla birlikte ortak kelime unsurlarnn
Trkiyede yaygn olarak kullanlan kii isimlerini iermesi durumunda markalar btnsel olarak
yarattklar alg balamnda ayrt edilemeyecek derecede benzer grlmeyebilir.
rnek:
KEBAPI
ADEM BABA
KEBAPI ADEM USTA
ADEM USTANIN TATLILARI

2.6. Kii Adlar
Trkiyede baz ad ve soyadlar yaygn olarak kullanlrken bazlar daha az kullanlmakta, ad ve
soyadlarn ayrt edicilik gc kullanm yaygnlyla ters orantl olarak deimektedir. Genel
kural olarak, ad ve soyad ieren markalarda bu kelimelerden sadece birisini ieren markalar
7/1(b) maddesi kapsamna girmez.
Bununla birlikte:
i. Ortak ibare dier ibareye oranla ayrt edicilik nitelii ok gl, tannm ya da ok iyi
bilinen bir marka ise markalar 7/1(b) maddesi kapsamna girebilir.
ii. Ortak ibare markada baskn ve asli unsur eklinde konumlandrlmsa markalar 7/1(b)
maddesi kapsamna girebilir.
iii. Marka rneklerinde kullanlan baka unsurlar markalar arasndaki benzerlii
zayflatyorsa markalar 7/1(b) maddesi kapsamna girmeyebilir.
rnekler:
50
ARELK
ARELK Ali stn
2.7. Ayn Saylarn Rakam ve Harflerle Yazlmas

Bir saylarn rakamla ifade edildii markalar ile ayn saynn harflerle ifade edildii markalar
7/1(b) maddesi kapsamnda ayrt edilemeyecek derece benzer kabul edilir. Bu tr markalar iitsel
ve anlamsal olarak ayn olduu iin grsel farkllk markalar arasnda 7/1(b) maddesi kapsam
dna kacak derecede bir fark ortaya karmaz.
rnek:
4 KARDE
DRT KARDE
1223
binikiyzyirmi

Bununla birlikte, tek veya iki basamakl saylar duruma gre bir ile, bir tarihe ya da bir yaa
iaret etmek amacyla baka unsurlarla birlikte kullanlabilmektedir. Bu tr saylarn baka
unsurlarla birlikte kullanlmas halinde, her bir olayn zel koullar dikkate alnarak, bavurular
7/1(b) maddesi kapsamnda deerlendirilmeyebilir. Rakamlarn marka zerindeki konumu,
tasarm ve renkleri dahil ifade edili ekilleri gibi unsurlar deerlendirmede esas alnr.
rnekler:
61 HALK OYUNLARI KULB
ALTMIBR KOLBASTI MERKEZ
78

2.8. Rakam ve Harflerin Birlikte Kullanm
Kural olarak, ortak ibarelerden oluan markalardan birisinde bir say ya da rakamn yer almas
markalar arasndaki benzerlii ortadan kaldrmaz.
rnekler:
KAZAN
FIORICCI
KAZAN 1985
FIORICCI 15
51
Bununla birlikte, ortak unsur ayrt edicilik gc zayf ve/veya ksa bir harf ya da kelimende
oluuyor ve birlikte kullanld rakam kelimeler zerindeki algy deitiriyorsa markalar 7/1(b)
maddesi kapsamnda deerlendirilmeyebilir.
rnek:
AB
AB2

2.9. ki veya Harften Oluan aretler
Birbirinin ayns iki ya da harften oluan kelimeler ayn sralama ierisinde yazlmsa ya da
kolaylkla ayn sra ierisinde alglanyorsa bu tr bavurular markalar 7/1(b) maddesi
kapsamnda deerlendirilir. Harfler arasnda kullanlan ., -, , gibi standart noktalama
iaretleri benzerlii ortadan kaldrmaz.
rnek:
S.E.
S-E

Bununla birlikte, iki harften oluan harflerin arasnda & iaretinin kullanlmas durumunda,
tannmlk ya da ok iyi bilinme gibi istisnai haller sakl kalmak kaydyla, markalar 7/1(b)
maddesi kapsamnda deerlendirilmez.
rnek:
GB
G&B
ki ya da harften oluan markalarda, harflerin marka zerindeki konumlandrl ekilleri,

kullanlan stil ve tasarmlar, harflerin baka ak ve net olarak tanmlanp tanmlanmad,
harflerin sralamas gibi unsurlar deerlendirmede belirleyici faktrlerdir. Bu alardan yaplan
deerlendirme sonucunda markalarn ortalama tketiciler tarafndan farkl markalar olarak
alglanmas ihtimali gl ise markalar 7/1(b) maddesi kapsamnda deerlendirilmez.
rnek:
52
2.10. Tek Harf ve Tek Basamakl Rakamlarn zgn Tasarm

Standart karakterlerle ifade edilen tek bir harf ya da tek basamakl saylar kural olarak 7/1(a)
maddesi kapsamnda ayrt edici nitelikte deildir. Bununla birlikte bu tr iaretler zgn bir
tasarmla ifade edilmesi halinde ayrt edici nitelik kazanarak marka olarak tescil edilebilir. zgn
tasarmlarla ifade edilen tek bir harf ya da tek basamakl saylar, renk, tasarm ve stilize yazm
ekli
itibariyle
yksek
derecede
benzerlik
ihtiva
etmiyorsa
7/1(b)
maddesi
kapsamnda deerlendirilmez.
rnek:

2.11. Ksaltmalar
i) Ayrt edici ortak unsurlarn ba harflerinin ksaltmas
Marka rneinde kullanlan ksaltma marka rneinde kullanlan dier ayrt edici unsurlarn ba
harflerinden oluuyorsa ve dier unsurlar hala markann asli ayrt edici unsur olarak alglanyorsa
ksaltmann kullanm markalar arasndaki benzerlii ortadan kaldrmaz.
rnek:
HG
HASK GYM
HASK GYM
CS CAN SEBZECLK
CAN SEBZECLK
53
ii) Bamsz ksaltmalar

Ksaltmann, marka rneinde yer alan dier ibarelerin ba harflerinden olumad durumlarda
ncelikle ksaltmann ayrt edici nitelii haiz olup olmad dikkate alnr. Ksaltmann bilinen
veya anlaml bir ksaltma olup olmamas, ksaltmann uzunluu (bir-iki harften, veya daha
fazla harften olumas), ksaltma ile birlikte kullanlan kelimenin ayrt edicilik gc benzerlik
incelemesinde dikkate alnacak balca esaslardr. Ayrca, ortala tketici tarafndan genel olarak,
ksaltmalarn tali bir unsur olarak algland ve ksaltmayla birlikte kullanlan ayrt edici
ibarelerin esas marka algsna konu olduu dikkate alnmaldr.
iii) Ksaltma ile birlikte birden fazla ibare kullanlmas
Ksaltma marka rneinde asli unsur eklinde yer almyorsa ve asli unsur eklindeki ibare gl
bir ayrt edici nitelie sahipse bavurunun 7/1(b) maddesi kapsamna girdii kabul edilir.
rnek:
ACAYLE GYM
ACAYLE TEKSTL
Bununla birlikte, birlikte kullanld ibarenin/ibarelerin zayf ayrt edici nitelii nedeniyle
ksaltma, konumu itibaryla bavurunun asli ayrt edici unsuru olarak alglanacak ya da markann
btnsel algsn etkileyecek nitelikteyse bavuru 7/1(b) maddesi kapsamnda deerlendirilmez.
rnek:
SPT CAN BAKKAL
CAN BAKKALYE

iv) Ksaltma ile birlikte tek bir ibare kullanlmas
Marka rnei bir btn olarak deerlendirildiinde ksaltmann baskn ve etkili bir unsur olup
olmad, ksaltmayla birlikte kullanlan ibarenin ayrt edicilik gc, ksaltmann birlikte
kullanld ibarenin uzunluu, sradan ya da zgn olup olmad gibi unsurlar benzerlik
incelemesinde dikkate alnacak balca faktrlerdir.
rnek:
CR SARABYTON
SARABYTON
EC KAAN
KAAN
54
v) Anlaml bir ibarenin sessiz harflerinden oluan ksaltmalar

Bir ibare ile bu ibarenin sadece sessiz harflerinden oluan bavurularn karlatrlmasnda,
ibarenin ayrt edicilik gc, uzunluu, zgn nitelii ve bir btn olarak ksaltma ile ibare
arasndaki iitsel, grsel ve anlamsal benzerlik belirleyici kriterler olarak dikkate alnacaktr.
rnek:
CNDN
CANDAN
MYWORLD
MYWRLD
KLM KELAM
KELAM
2.12. kilemeler ve Yer Deitiren Kelimeler

i) kilemeler
Kural olarak, ikileme eklinde kullanlan zgn ve ayrt edici nitelikteki ibareler bu ibareleri tek
bana ihtiva eden markalarla ayrt edilemeyecek derecede benzerdir.
rnek:

Ayrt edici nitelii zayf olan ve Trkede ikileme ekilde kullanm ve anlam bulunan ibarelerin
ilgili ibareyi tek bana ihtiva eden bavurularla ayrt edilemeyecek derecede benzer olmad
kabul edilir.
rnek:
55
ii) Yer deitiren ibareler

ki kelimenin kaynamas suretiyle oluturulan ibareler, genel olarak bu ibarelerin yerlerinin
deitirilerek oluturulan ikinci ibareden grsel ve iitsel olarak uzaklamaktadr. Bu nedenle bu
tr ibarelerin ayrt edilemeyecek derecede benzer olmad kabul edilir.
rnek:

2.13. Tanmlayc Unsur eren Kelime Markalar
Kelime markasnn sonuna eklenen tanmlayc ibarenin, markann anlamsal olarak
farkllamasna sebep olduu ve ortalama tketicinin btnsel algsnda tamamen farkl bir
izlenim yaratan markalar, mal ve hizmetlerin niteliine baklmakszn 7/1(b) kapsamnda benzer
kabul edilmez.
rnek:
Snf 29: mallarn tamam.

Tanmlayc ibare ieren kelime markalarnda, ortalama tketicinin btnsel algs erevesinde
asli ve tali unsurun kolaylkla ayrtrlamad, tanmlayc unsurun markann ayrt edici gcn
arttrd durumlarda benzerlik incelemesinin asli ve tali unsur ayrtrlmakszn btnlk
ilkesi erevesinde yaplmas gerekmektedir.
rnek:
STARWOOD (Snf 19)

SERAMALL (Snf 35)
STAR
SERA
COSMOPOLITAN CLUB
COSMOPOLITAN
(Ayrt edilemeyecek kadar benzer)
56
(Snf 6)
NEVCLUB
NEV
(Ayrt edilemeyecek kadar benzer deil)
(Snf 3)
Tanmlayc ibarenin grsel, iitsel ve anlamsal olarak asli unsurun ayrt edicilik fonksiyonuna
katkda bulunmad; ortalama tketicinin asli ve tanmlayc tali unsuru kolaylkla ayrt
edebildii durumlarda inceleme asli ve tali unsur ayrtrlarak yaplacaktr.
rnek:
FIRAT SPERMARKET
HUNCAMETAL
FIRAT
HUNCA
Markalarn ortak kelime unsurunun ayrt edici gcnn dk olmas veya ksa bir harf
dizisinden olumas, bavurunun bu unsurla birlikte kullanlan bir mal ve hizmet adndan veya
tanmlayc bir unsurdan olumas halinde, markalarn benzerlii yalnzca mal ve hizmet adnn
iaret ettii mallar ve hizmetler bakmndan deerlendirilecektir. Tescili istenen dier mallarda
veya hizmetlerde markann btn olarak brakt etki dikkate alnacak, inceleme markay
oluturan asli ve tali unsurlar ayrtrlarak yaplmayacaktr.
rnek:
SUNVALF
SUN
rnekte, markalar sadece valfler ve ilgili emtialar iin ayrt edilemeyecek derecede benzer,
dier emtialar iin ise yaynlanabilir niteliktedir.
2.14. Aidiyet Bildiren Tamlamalar
yelik ekleri alan kelimeler birlikte kullanld ibareyle birlikte anlaml bir tamlama
oluturuyorsa, markalar birbirleriyle ayrt edilemeyecek derecede benzer kabul edilmez.
rnek:
57
yelik eki yklenen ibare ile birlikte dnldnde ortaya kan tamlama anlaml deilse,
iyelik eki alan kelimenin btnsel marka algsn etkilemedii dolaysyla markalarn benzer
olduu kabul edilir.
rnek:
BZMULLAS
ULLAS
Markalarda ortak olarak yer alan kelime unsurunun nceki markaya ilikin tannml, yukarda
birinci paragrafta iaret edilen duruma baklmakszn, ayrt edilemeyecek derecede benzerlik
tespitine varlmasn salayacaktr.
BZM VAKKO
VAKKO
2.15. Has, z, Yeni n Ekleri

Has, z ve yeni gibi n ekler genel olarak markalarn benzerlik ilikisini ortadan
kaldrmaz. Bu ekler ilgili tketici kesiminde ayn firmann rn izlenimini brakr. Bu nedenle
bu tr n eklerin markaya yeterli derecede ek ayrt edicilik katmad kabul edilir.
rnek:
HAS KARACANLAR
ULLAS
KARACANLAR
YEN ULLAS
Bununla birlikte kullanlan ekler birlikte kullanld ibareyle kaynam ve kk kelimeden

uzaklaarak yeni ve farkl bir alg yaratmsa markalar 7/1(b) maddesi kapsamnda
deerlendirilmez.
rnek:
ZAKIN
HAS BEY
YENYURT
AKIN
BEY
YURT
58
2.16. Sloganlar
Slogan markalarnda, markalarn genel tketici algsna bal btnsel incelenmesi sonucunda,
markalar arasndaki farkllk kolaylkla ayrt edilmelerini salayacak dzeydeyse markalar ayrt
edilemeyecek kadar benzer grlmeyecektir. ki slogan arasnda sadece belirli kelimelerin ortak
olmas bavurunun 7/1(b) maddesi kapsamna girmesi iin yeterli deildir.
.
rnek:
TEK STEMZ BAARINIZ
TEK STEMZ HUZURUNUZ
Bununla birlikte, kullanlan btn kelimeler ortak olmakla birlikte sadece baz eklerin fakl
olmas markalar arasndaki benzerlii ortadan kaldrmaz.
rnek:
TEK STEMZ BAARINIZ
TEK STEMZ BAARI

2.17. ekiller Arasndaki Benzerlik
Yargtay 11. Hukuk Dairesi 2006/11 esas, 2006/338 karar sayl kararnda, benzerliin, iki
iaretin ierdii unsurlardan birinin veya birkann ya da hepsinin varl nedeniyle ortaya
kabileceini belirtmektedir.
KHKnn 7/1(b) maddesi anlamnda markalar arasndaki ayniyet veya benzerlik, salt markalarn
kelime unsurlarnn benzerlii nedeniyle deil, markalarn ierdii ekil veya 3 boyutlu ekil
unsurlarnn benzerlii nedeniyle de ortaya kabilir. Markalarn ekil unsurlar, fotoraflar,
resimler, izimler, logolar, amblemler bata olmak zere grafikler, armalar, mhrler, etiketler
vb. den oluabilir.
Markalarn ierdii ekil unsurlarnn ayn olmas hali aktr, ekiller arasnda birebir aynlk
aranmaktadr ve ek bir aklamaya gerek bulunmamaktadr.
ekil markalarnn 7/1(b) maddesi kapsamnda benzerliinin incelenmesinde dikkate alnacak
temel kriter grsel benzerliktir. ekil markalarnn ayrt edilemeyecek derecede benzerlii ancak
ekillerin btnsel benzerlii ile mmkndr. ekillerin ayrt edilemeyecek derecede
benzerliinde, izim, fotoraf veya benzeri biimde grntlenmi ekli unsurlarda st dzeyde
grsel benzerlik aranr.
ki ekli unsurun 7/1(b) maddesi anlamnda ayrt edilemeyecek derecede benzer kabul edilmesi
iin kavramsal benzerlik yeterli deildir, ekiller arasnda belirgin grsel benzerlik de olmaldr.
rnein, her ikisi de kanatlar ak kartal eklini ihtiva eden iki markadaki ekli unsurlarn ayrt
edilemeyecek derecede benzer olarak kabul edilebilmesi iin, markalarda kanatlar ak kartal
59
figrlerine yer verilmi olmas yeterli deildir, kartal ekillerinin st dzeyde grsel benzerlik
ihtiva etmesi de gerekir.

Genel grsel zellikler bakmndan st dzey benzerlik ieren ekillerde detaylarn farkl olmas
(rnein, st dzeyde benzerlik ieren kartal ekillerinden birisinin gagasnn ak, dierinin
kapal olmas) markalar arasndaki ayrt edilemeyecek derecede benzerlik halini ortadan
kaldrmaz. Baka bir deyile, detaylardaki farkllklarn ayrt edilemeyecek derecede benzerlik
halini ortadan kaldrmad kabul edilir.
ekli unsur basit bir geometrik ekil veya ilgili sektrde ortak kullanma ak bir ekilden
ibaretse ve belirtilen ekiller zel bir biimde tasarlanmamsa, ekli unsurlar ayrt edilemeyecek
derecede benzer kabul edilmez.
rnein; her iki markada da daire eklinin veya yiyecek sektrndeki iki markada atal resminin
yer almas ayrt edilemeyecek derecede benzerlik iin yeter art deildir. Bununla birlikte
yukarda bu atal ekillerinin zgn tasarmlarnn zel stilize izimlerinin st dzeyde grsel
benzerlik veya ayniyet iermesi halinde markalar 7/1(b) maddesi kapsamnda deerlendirilir.
2.17.1. Kelime + ekil Kombinasyonlar - ekil Benzerlii
Kelime + ekil kombinasyonundan oluan bavurularda, ekli unsurun zgn nitelikte olmas,
eklin sonraki bavuru sahibince aynen veya ok benzer biimde kopyalanmas, bu kopyalama
halinin kolaylkla tespit edilmesinin mmkn olmas veya ekli unsurun tannm bir ekil olmas
durumunda, ekli unsurla birlikte farkl kelimelerin kullanm markalar arasndaki benzerlii
ortadan kaldrmaz.
60
Bununla birlikte; bu tip markalarda ekli unsurun ayrt edici gc zayfsa, ekil orijinal ve zgn
bir ekil deilse, ekil marka rneinde dikkat ekmeyen yardmc bir unsur olarak yer alyorsa
bir btn olarak yaratt alg ve izlenim itibariyle markalar ayrt edilemeyecek derecede benzer
kabul edilmeyebilir.
2.17.2. Kelime + ekil Kombinasyonlar - Kelime Benzerlii
Kelime ve ekillerin birlikte kullanld markalarda ayrt edici nitelii haiz kelimelerin
tketiciler tarafndan daha kolay hatrlanan ve zihinde kalan unsurlar olduu kabul edilir. Bu
nedenle bu tr markalar arasndaki benzerlik incelemesinde kelime unsurlar esas alnr.
Dolaysyla, kelime markalarnda uygulanan genel benzerlik kriterleri bu tr markalar iin de
byk oranda geerlidir. Bu durumda, ayrt edici nitelikte ortak kelime ihtiva eden markalar,
ekli unsurlar farkl olsa dahi, 7/1(b) maddesi kapsamnda ayrt edilemeyecek derecede benzer
kabul edilir.
rnek:

2.18. Renk ve Renk Kombinasyonlar
Renk kombinasyonlar ile ilgili benzerlik incelemesinde uygulanacak temel kriter, inceleme
konusu renk kombinasyonunun ve bu kombinasyonun izime uygulanm halinin ayn veya st
dzeyde benzer olmasdr. Renk tonlarnn birbirine ok yakn olduu ve tketicinin markalarn
ayn firmadan kaynaklandn dnmesi ihtimalinin ok yksek olduu durumlarda markalar
ayrt edilemeyecek derecede benzer kabul edilir. Aadaki rnekte her iki markada kullanlan
renkler farkl tonda olsa dahi markalar btn olarak braktklar izlenimin st dzeyde benzer
olmas nedeniyle ayrt edilemeyecek derecede benzer kabul edilir.

Markann ekil ve renk kombinasyonundan olutuu durumlarda ise benzerlik aratrmasnda
eklin ayrt edici gc dikkate alnacaktr. Her iki markada aynen yer alan ekil zgn ve ayrt
61
edici zellii yksek bir ekil ise kullanlan renklerin farkl olmas markalar arasndaki benzerlii
ortadan kaldrmaz.
62
3 556 SAYILI KHK MADDE 7/1(c)

Ticaret alannda cins, eit, vasf, kalite, miktar, ama, deer, corafi kaynak belirten veya mallarn
retildii, hizmetlerin yapld zaman gsteren veya mallarn ve hizmetlerin dier karakteristik
zelliklerini belirten iaret ve adlandrmalar mnhasran veya esas unsur olarak ieren markalar
tescil edilemez.
3.1. Tanmlayc aretler

Tanmlayc iaretler, tescili talep edilen mal ya da hizmetleri dorudan tanmlayan, mal ya da
hizmetin cins, eit, vasf gibi zelliklerine ya da kalitesine dorudan atfta bulunan iaretlerdir.
Bir iaretin tanmlayc nitelikte kabul edilebilmesi iin iaretin mal ya da hizmetin mutlaka ok
vazgeilmez nemde bir zelliini belirtiyor olmasna gerek yoktur. Bu hkmn temel amac,
ilgili sektrde faaliyet gsteren herkesin kullanmna ak olmas gereken tanmlayc iaretlerin
tek kiinin tekeline verilmesinin nne geerek kamu yararn gzetmektir. Yani, mal ve
hizmetlerin karakteristik zelliklerini belirten iaretlerin ilgili herkes tarafndan serbeste
kullanmn temin etmektir. Bylece tanmlayc bir iaretin tek bir kiinin tekeline verilmek
suretiyle dier iletmelere ve rakiplerine kar haksz bir avantaj salamasn engellemektir.
Bir iaretin tanmlayc olarak kabul edilebilmesi iin, iaret ile mal veya hizmet arasnda
dorudan ve spesifik bir ilikinin bulunmas, iaretin mal veya hizmetin bir zelliini veya
kompozisyonunu dorudan doruya ve derhal dndrmesi, bu ilikinin tketicinin algsnda
ekstra bir irdeleme ya da analize gerek olmadan dorudan kurulabilmesi gerekir.
Yargtay BODENGE kararnda, talep edilen mal ve hizmeti karlayan kavram ile zde olan
bir iaretin ayrt edicilikten yoksun olduunu ve herkesin kullanmna ak serbest bir iareti bir
ahsn inhisarna vermemek gerektiini ifade etmektedir.
Mal veya hizmetlerin zelliklerini sadece artran ya da anmsatan iaretler tanmlayc
olarak deerlendirilemez.
rnein, Avrupa Topluluu Birinci Derece Mahkemesi tarafndan VITALITE kelime markas
bebek gdalar, mineral ve havalandrlm sular iin, EUROPREMIUM markas, 16, 20, 35
ve 39. snflardaki mal ve hizmetler iin; FUN markas ise kara tatlar iin tanmlayc
bulunmamtr.
Bir kelimenin tanmlayc terimden tretilmi yeni bir kelime olmas (telaffuz hatalar), ya da bir
kelimenin ilgili dilde ya da szlkte yer almamas onu tanmlayc bir iaret olmaktan kurtarmaz.
rnein, BIOGENERIX ibaresi BIOGENERICS olarak, FRESHH ibaresi ise taze
manasna gelen FRESH olarak alglanacaktr.
Birden ok anlam bulunan bir iaretin anlamlarndan sadece birisinin, ilgili mal ya da hizmet
iin tanmlayc olmas o iareti tanmlayc grmek iin yeterlidir. Benzer ekilde, bir kelime mal
ya da hizmetin zelliini belirtiyorsa, ilgili mal veya hizmetin ayn zelliklerini belirten ve daha
yaygn bilinen baka kelimeler olsa dahi bu kelime tanmlayc kabul edilir.
63
Bir iaretin tanmlayc nitelikte kabul edilebilmesi iin o iaretin ticari hayatta pratikte
kullanlyor olmas art deildir. Byle bir kullanm ihtimalinin varl dahi yeterlidir. Ancak bu
tespitin ok dikkatli yaplmas, piyasa tecrbesine dayal somut bir analizle kullanm ihtimalinin
varl tespit edilmelidir.
3.2. Kelime ve Kelime Kombinasyonlar
Bir marka birden ok tanmlayc unsurdan oluuyorsa iaretin bir btn olarak verdii anlamn
tanmlayc olup olmadna baklr. Bu nedenle bir marka bavurusu salt onu oluturan
unsurlarn her birinin ayr ayr tanmlayc olmasna bal olarak reddedilemez. Ancak genel
kural, mal ve hizmeti tanmlayan unsurlarn sradan bilekesinden oluan bir markann
tanmlayclk vasfnn olduu ynndedir. Marka onu oluturan unsurlarn genel toplamndan
daha teye varan bir anlam ve alg yaratyorsa iaret tanmlayc deildir. zellikle birden ok
tanmlayc unsurun gerek anlam gerek sz dizimi olarak sra d ekilde bir araya getirilmesi
sz konusu deilse, marka tanmlayc olarak deerlendirilir.
Tanmlayc unsurlarn srad bir ekilde bir araya getirilerek yepyeni bir anlam kazanmas
halinde ise iaretin tanmlay nitelii ortadan kalkar. Kelime markalar hem grsel, hem iitsel
hem de kavramsal bir kullanm ve etki alanna sahip olduundan bu tr markalarn bir btn
olarak ilgili tketici kitlesi zerinde brakt grsel ve iitsel etkiye baklr.
Her biri tanmlayc nitelikte olan birden fazla kelimenin birlikte kullanlmasyla oluturulan
kelime kombinasyonlarnn tanmlaycl konusunda deerlendirilmesi gereken balca husus,
bu ekilde oluturulmu bavurularn birlikte tanmlayc bir anlama sahip olup olmaddr.
Avrupa Adalet Divannn BABYDRY kararnda ifade ettii gibi;
tanmlayclk sadece her kelimenin ayr ayr anlamna gre deil, birlikte
oluturduklar btne gre de deerlendirilmelidir. Tescili talep edilen kelime
kombinasyonuyla, ilgili tketici kesiminin mallar/hizmetleri veya onlarn
karakteristik zelliklerini tanmlamak iin gnlk dilde kullandklar terimler
arasndaki belirgin farklar, kelime kombinasyonuna marka olarak tescil edilmesini
salayacak derecede ayrt edicilik kazandracaktr.
Bununla birlikte; markay oluturan kelime kombinasyonunun olaand yapsndan dolay,
markann btn olarak brakt izlenim, kelimelerin tek tek tanmlayc anlamndan
uzaklamsa ve kombinasyon kelimelerin tek tek brakt izlenimden farkl bir genel izlenim
ortaya kartyorsa marka tescil edilebilir niteliktedir.
Bununla birlikte, birden ok kelimeden oluan markalarda kelimelerin bir araya getirili ekli
oluan yeni kelimenin tanmlayc niteliini dorudan etkilemektedir. Ortaya kan kelime
kombinasyonu hala orta dzeydeki tketiciler nezdinde rnn niteliklerini dorudan ve ekstra
bir abaya gerek kalmakszn artryorsa bu kelime kombinasyonu da tanmlayc niteliktedir.
Avrupa Adalet Divan DOUBLEMINT (double = iki kat, iki misli; mint = nane) ibaresini
sakzlar iin tanmlayc bulmutur.
64
3.3. Yabanc Dillerdeki Tanmlayc Kelimeler

Ticaretin herhangi bir aamasnda tanmlayc ierikte olan yabanc dillerdeki kelimeler tm
tacirlerce kullanlma potansiyeline sahiptir. Bu nedenle bu tr kelimeler zerinde mutlak marka
haklarnn bir kiinin tekeline verilmesi yerinde deildir. Dolaysyla, Trkiyede ve uluslararas
ticarette yaygn olarak kullanlan ve yabanc bir dilde tanmlayc bir anlam bulunan kelimeler
de 7/1(c) maddesi kapsamnda deerlendirilir. zellikle, ngilizce bata olmak zere ticaret
alannda ilgili sektrde yaygn olarak kullanlan dillerdeki anlamlar resen dikkate alnr. Bunun
yan sra mal veya hizmet grubunun nitelii dikkate alnarak dier dillerde tanmlayc anlamlara
rastlanr ve ilgili kelime ilgili sektrde serbest kullanma braklmas gereken bir ibare olarak
deerlendirilirse bavurunun reddi gerekir.
Bir marka tescil bavurusu, Trke karl, tescili talep edilen mal ya da hizmetler iin
tanmlayc bir anlam ieren yabanc dildeki bir kelimeden oluuyorsa ilgili bavurunun 7/1(c)
maddesi kapsamna girdii kabul edilir.
Yargtay 11. Hukuk Dairesi E. 2000/236, K. 2000/1141 sayl kararnda;
davacnn ticari marka olarak tescil ettirmek istedii CHIFFON szcnn
Franszcada kuma ad olduu, Trkede effaf, ince kuma anlamnda
kullanld, gerek kelime anlam gerekse Trkede kullanlma ekli ile cins, eit
ve vasf ifade ettiini belirtmitir.
Yabanc dildeki bir kelime talep edilen mal ya da hizmetler iin dorudan tanmlayc olmamakla
birlikte, yaktrma yoluyla dolayl bir anlam yklenerek tanmlayc bir anlama ulalmas
halinde dahi tanmlayc nitelikte kabul edilmez ve 7/1(c) maddesi kapsamnda deerlendirilmez.
Avrupa Adalet Divan deerlendirmesi markann AB yesi lke ofislerine yaplm ulusal bir
bavuru olmas veya OHIMe yaplm bir Topluluk Markas bavurusu olmas hallerine gre
farkllamaktadr. Mahkeme, ulusal bir ofiste tescil edilmi yabanc dildeki bir kelimenin
tanmlayclnn tartld MATRATZEN kararnda aadaki tespitleri yapmtr: (Matratzen
kelimesi Almancada ilte anlamna gelmektedir ve spanyada ilteler iin 1994 ylnda marka olarak tescil
edilmitir.)
ye lkeler arasndaki dilsel, kltrel, sosyal ve ekonomik farkllklar nedeniyle,

bir lkede ilgili mallar veya hizmetler bakmndan ayrt edici nitelikten yoksun veya
tanmlayc olan bir marka baka bir ye lkede yle olmayabilir. Bu nedenle, ()
tescilin talep edildii mallara veya hizmetlere ilikin olarak ye bir lkenin dilinde
ayrt edici nitelikte olmayan ve tanmlayc olan bir markann baka bir ye lkede
tescilin talep edildii lkedeki ilgili taraflar kelimenin anlamn tanmad srece
- ulusal bir marka olarak tescil edilmesini engellemez.
Ayn kararn bir dier paragrafnda ise kararda bahsedilen ilgili taraflar (relevant parties)n
kim olduu akla kavuturulmaktadr.
Ulusal bir markann tescilin talep edildii mallara veya hizmetlere ilikin olarak
ayrt edici veya tanmlayc olup olmad belirlenirken ilgili taraflarn, yani tescil
65
bavurusunun yapld blgede tescil talebine konu mallarn veya hizmetlerin

ticaretteki ve/veya ortalama tketicileri arasndaki makul derecede iyi bilgili ve
makul derecede gzlemci ve basiretli taraflarn, algs esas alnmaldr.
Dolaysyla, bu erevede, yabanc dildeki tanmlayc kelimelerin tescil edilebilirlii ilgili
taraflar asndan deerlendirilirken, yalnzca ilgili lkedeki ortalama tketicilerin algsnn
deil, ilgili lkedeki ticari aktrlerin (dier reticiler, hizmet salayclar, vb.) algsnn da
dikkate alnmas gerekir.
3.4. ekil ve Tanmlayc Kelimeler
Tanmlayc nitelikteki bir kelime ile ayrt edici nitelie sahip bir ekil unsurunun
kombinasyonundan oluan bavurularn deerlendirilmesinde aada belirtilen esaslar dikkate
alnr.
Marka bavurusunda yer alan ekil unsurunun ayrt edici niteliinin bulunmamas veya tescili
talep edilen mallar veya hizmetler iin tanmlayc nitelikte olmas ve dolaysyla bavurudaki
tanmlayc kelimenin bu zelliini pekitirmesi durumunda bavuru bir btn olarak tanmlayc
nitelikte kabul edilir.
Tanmlayc kelime unsuru ve ayrt edici nitelikteki ekil unsurunun kombinasyonunun tescil
edilebilirlii iin ayrt edici nitelikteki ekli unsurun, markaya btncl bakta ayrt edicilii
salar nitelikteki unsur olup olmadnn deerlendirilmesi ve markadaki esas unsurun tespit
edilmesi gereklidir. Btncl deerlendirme sonucu ayrt edicilii salad kabul edilebilecek
ekli unsurun, marka rneinde boyut anlamnda baskn veya byk unsur olmas zorunlu
olmamakla birlikte, markann geneline hakim olan, ilk bakta marka olarak deerlendirilebilecek
derecede baskn unsur konumunda olmas gerekir. Bu husus deerlendirilirken; tanmlayc
kelime unsurunu farkl yazm karakterleri kullanarak yazmak, ereve iine almak, renkli
yazmak, altn izmek, standart ssleme biimlerini, basit izimleri kullanmak, ilgili sektrde
yaygn kullanm bulunan ekillere, basit geometrik ekillere veya hafzada iz brakmayan silik
unsurlara, siletlere yer vermek tanmlayclk durumunu ortadan kaldrmayan hususlar olarak
deerlendirilir.
Ayrt edici zellie sahip ekil unsurunun markann geneline hakim olan unsur konumunda
bulunmamas, ilk bakta markann btnne hakim olan unsur konumunda olmamas, kelime
unsuruna gre olduka arka planda bulunmas, silik veya silet halinde olmas hallerinde ekil
unsurunun markaya ayrt edici nitelik katmad ve tanmlayc kelime unsurunun markann esas
unsuru olduu kabul edilir.
rnek:
Yargtay 11. Hukuk Dairesi E. 2000/7590, K. 2000/9528 sayl COMPUTER BILD kararnda;
66
tanmlayc unsurun byk puntolarla yazlm olmasnn tek bana esas unsur
alglamasna yol amayaca, markadaki esas unsurun tespiti iin markann btn
itibaryla ortaya kan izlenimin, markann btnne hakim olan grnn ve
ayrt edicilii vurgulayan imajn tetkik edilmesi gerektii
ifade edilmektedir.
Ankara Fikri ve Snai Haklar Hukuk Mahkemesinin 2004/238 esas 2004/204 karar sayl
NUMBER 1 kararnda;
markann asl ve yardmc unsurlarnn belirlenmesi iin yaplacak bu tr bir
incelemede; markann btn itibaryla brakt etki dikkate alnarak karar
verilmesi gerekmektedir. Markann btn itibaryla brakt etki esas
olduundan, markann paralara blnerek inceleme yaplmas ve zellikle
markalarn tek bana ayrm gc bulunmayan tasviri iaretlerden oluan
ksmlarnn esas unsur olarak kabul doru sonular vermeyebilir. Bu tr ibareler
elbette ki markann genel grnmne etkileri lsnde incelemede dikkate
alnabilirler. Buna karlk markann esas unsurlarnn ayrt edicilii salamaya
olanakl olmasna ramen, markann genel grnmne etkisi az olan yardmc
nitelikteki cins belirten unsurlarn esas unsur olarak nazara alnmalar doru
netice vermeyecektir Ancak resim yahut ekil, tamamen n plana geip esas
unsuru oluturuyorsa
marka
ierisindeki
dier unsurlar btnde yardmc
durumunda kalacaklardr.
eklinde deerlendirme yaplmaktadr.
Buraya kadar yaplan aklamalar ve ele alnan mahkeme kararlar nda ekil ve tanmlayc
kelime(ler)den oluan marka bavurular incelenirken aadaki ok aamal test uygulanacaktr.
1. Bavuru ekli unsurun yansra tescili talep edilen mallar veya hizmetler iin
tanmlayc kelime(ler) de ieriyor mu?
2. lk soruya verilecek cevap Evet ise, bavuruda yer alan ekil tescili talep edilen
mallar veya hizmetler iin tek bana marka olarak tescil edilebilir nitelikte midir?
3.kinci soruya verilecek cevap Evet ise ilk bakta markann btnne hakim olan
unsur, kelime unsuru mu yoksa ekli unsur mudur?
Yukarda yer verilen 3 aamal testin son sorusuna verilen yantn, tanmlayc kelime unsurunun
markada ekil unsuruna gre ak bir ekilde markann btnne hakim olan unsur konumunda
olduunu gstermesi durumunda marka tescil bavurusu reddedilecektir. Bununla birlikte bu
blmde daha nce de belirtildii gibi, markann btnne hakim olan nitelikte olsun olmasn
marka bavurusunda yer alan ekil unsurunun ayrt edici niteliinin bulunmamas veya tescili
talep edilen mallar veya hizmetler iin tanmlayc nitelikte olmas ve dolaysyla bavurudaki
tanmlayc kelimenin bu zelliini pekitirmesi durumunda da marka tescil bavurusu
reddedilecektir.
67
Eer son soruya verilecek yant markadaki ayrt edici ekil unsurunun esas unsur olarak kabul
edilmesi gerektiini gsteriyorsa, bavuru tanmlayc nitelikte bir bavuru olarak kabul
edilmeyecektir. Bu tr durumlarda koruma kapsamnn netletirilmesi, gerek Enstit
incelemesinin sonraki srelerinde gerekse muhtemel ihtilaflarda ilgililerin doru
bilgilendirilmesinin salanmas iin esas unsurun ekil unsuru olarak kabul edildii ynndeki
deerlendirme ilgili karar, tutanak ve marka programnda belirtilecektir.
3.5. Yazm Hatal Kelimeler (Misspellings)
Bavuru kapsamndaki mal veya hizmetlerin bazlar veya tamam asndan ayrt edici olmad
veya tanmlayc olduu dnlen bir kelime ya da kelime kombinasyonunun, yazm kuralna
uygun biimde yazlmayp, baz deiiklikler yaplarak yazlmasyla oluan markalar bu
kategoride deerlendirilir.
Bu tr markalarda genel kural olarak, yazmdaki farklln ilgili tketici kesimi tarafndan grsel
veya iitsel olarak ilk bakta kolaylkla fark edilemeyecei ve bavuruya konu ibarenin
dorudan tanmlayc olduu veya ayrt edici olmad dnlen kelimenin edeeri olarak
alglanaca durumlarda bavuru reddedilir. Bavurunun koullarna uygun olarak, ilgili hallerde
dier mutlak ret nedenleri de uygulanabilir.
DANTHEL ibaresinin 18, 24, 25 ve 26 nc snflarda tescil bavurusunun KHKnn 7/1(a), (b)
ve (c) maddeleri gereince reddi kararna kar yaplan itiraza ilikin olarak YDK 2008-M-2289
sayl kararnda aadaki grlere yer verilmitir:
Bavurunun 7/1(a),(c) maddeleri kapsamnda ksmen reddi karar, "DANTHEL"
ibaresinin Trkedeki "her trl iplikle rlen veya bir kuman kenarna ilenen
trl biimde ince ve a grnmnde rg" anlamna gelen "DANTEL" ibaresi ile
ayn okunua sahip olmas, ayrca ibu markadaki yazm farkllnn (5 nci harf
olan H harfi), ortalama tketici tarafndan ilk bakta ve kolaylkla ayrt
edilebilecek bir grsel ve fonetik farkllk yaratmamas nedenleriyle isabetli
bulunmutur.
Gnlk yaz ya da konuma dilinde sklkla yanl yazlan/telaffuz edilen kelimelerle ilgili olarak,
ortalama tketicinin tanmlayc kelime ile yazm hatal ibare arasndaki farkll kolaylkla
alglayamayaca kabul edilir ve bu tr ibarelerden oluan bavurular tanmlayc olduklar mal
ve hizmetler asndan reddedilir.
MAKNA (yanl yazm) - MAKNE
KARASR/KARSR/KARSR (yanl yazm) KAROSER
Yazm hatal kelime, ticari hayatta belirli bir sektrde yaygn kullanma sahipse, sz konusu
yazm hatal kelimeden oluan bavuru, ilgili mal/hizmetler asndan ayrt edici kabul edilmez.
68
Yabanc dildeki yazm hatal kelimelerle ilgili olarak, ibarenin Trkiyedeki ortalama tketici
asndan nasl alglanaca ve sz konusu kelimenin ilgili sektrdeki yaygn kullanm biimleri
de gz nne alnmak kaydyla ayn genel ilkeler uygulanr.
XMAS GIFT (christmas gift = ylba hediyesi) (ilgili mallar iin tanmlayc)
Yazm hatal kelimenin, marka rneinde ayrt edici dier unsurlarla yer almas ve bavuruya
konu edilen iaretin btn halde ayrt edici nitelie sahip olmas durumunda bavuru ilan edilir.
Yazm hatasnn hayal rn olmas ve/veya ilk bakta dikkat ekici, farkedilir olmas
durumunda ya da yazm hatasnn, kelimenin anlamnda bir deiiklie yol amas durumunda
bavuru ilan edilebilir niteliktedir.
Snf: 29, 43
3.6. Corafi Yer Ad eren Bavurular

KHKnn 7/1(c) maddesi, mal veya hizmetleri corafi kaynak ynnden dorudan tanmlayan marka tescil
bavurularnn reddedileceini hkme balamaktadr. Bu husus deerlendirilirken mal veya hizmet listesi
kapsam ncelikli olarak dikkate alnmaldr. Markay oluturan corafi yer ad niteliindeki ibarenin tescili
talep edilen mallar veya hizmetler iin n kazanm, bilinir, dorudan o mal veya hizmetleri anmsatr hale
gelmi olmas ve ilgili rnler iin menei bildirmesi durumunda bavuru bu kapsamda
deerlendirilecektir.
3.6.1. Corafi Yer Ad eren Bavurular Konusunda Dikkate Alnacak Temel Kriterler
1. Adm: bare corafi terim olarak anlalyor ve bu ekilde yaygn olarak biliniyor mu?
Markann ilgili tketicinin zihninde oluturduu asl anlam bir corafi yer mi?
Corafi yerlerin (lke, ehir, kasaba, ky...) bykln mutlak bir kritere balamak mmkn deildir.
nk kk bir yer, belli mallarda yaygn ekilde biliniyor olabilir (rnein, irince Ky araplar ile
bilinmektedir). Bir ok rn asndan corafi yerin byklne paralel olarak rnler iin kaynak
bildirme ihtimali de artacaktr. Ancak mal ve hizmetler corafi kaynak bildirmeyen corafi yer adlarnn
marka olarak tescili mmkndr.
2. Adm: Corafi yer ile mal/hizmetler arasnda ilgili tketici kesiminin zihninde mevcut durumda bir
balant var m? Bu balant, tketicilerin satn alma tercihlerini etkiyecek olumlu bir alg yaratyor mu?
69
Bu balant, maln imalat, retim yeri, tasarm yeri; hizmetlerin saland yer veya herhangi dier bir
ilikilendirme olabilir. Tescili istenen mal ve hizmetlerle mehur olan corafi yer adlarnda bu balant
dorudan kurulduundan tescil mmkn olmayacaktr.
Bir maln belli bir yerde sadece retiliyor ya da sata sunuluyor olmas, o yerin o mal iin corafi kaynak
belirttii anlamna gelmez. Bunun istisnas retim yaplan ya da sata sunulan yerin belli bir mal ile
nlenmi olmas durumudur. Bu durumda corafi kaynak balants kurulabilir.
Mehur corafi yer adlarnn, duyulmam ve cra yerlere kyasla tanmlayclk nitelii daha yksek olsa
da ilgili kesimin sz konusu yer adn sadece bilmesi yetmez ayn zamanda ilgili mal ve hizmetler zerinde
kullanldnda o corafi yere atfta bulunulduunun anlalmas gerekir.
Burada anlatlmak istenen yer adnn yalnzca artran ya da hayali bir terim olmamasdr.
rnein, North Pole ve Mont Blanc yaygnca bilinen yerler olmasna karn, dondurmalar
ve spor arabalar iin retimi mmkn yerler olarak anlalmazlar nk yalnzca artran ya da hayali
terimlerdir.
3. Adm: Mevcut durumda byle bir balant yok ise, gelecekte corafi yer ile mal/hizmet
arasnda rnn meneine ilikin byle bir balantnn kurulma ihtimali mmkn m?
Tescili talep edilen mal veya hizmetler ile corafi yer ad arasnda ilgili kesimin zihninde henzbir iliki
bulunmamas durumunda, corafi yer adnn ilgili iletmelerce gelecekte bu rnn meneini gstermek
iin kullanlmas ihtimali deerlendirilerek, ilgili tketici kesiminin zihninde corafi yer adnn bu mallara
ilikin corafi menei gsterebilecei ihtimalinin makul olup olmad belirlenmelidir. Byle bir balantnn
olup olmadna karar verirken; ilgili kesimin sz konusu corafi isme, bu isim ile iaret edilen yerin
zelliklerine ve ilgili mal gruplarna olan ainalna dikkat edilmelidir. Gelecekte ihtimal dahilinde olan
ekonomik gelimeler bu varsaym deerlendirmesinde dikkate alnmaldr.
Konuya ilikin deerlendirmeler yaplrken mallarn ve hizmetlerin nitelii, dikkate alnmas
gereken ncelikli unsurlardandr. rnein, araplar, tarm rnleri ve iecekler sz konusu
olduunda yer adlar genellikle retim yerine atfta bulunuluyormu gibi alglanr. Ancak bu
deerlendirme, corafi yer ya da blgenin zelliklerine gre deiebilir.
70
Corafi yer adnn ilgili mallar ile nl olmas ve bavuruya ayrt edicilik katan baka bir unsur
bulunmamas durumunda, ilgili corafi yerin bykl veya halk tarafndan bilinirlik dzeyi ne olursa
olsun bavuru tanmlayc kabul edilir.
rnekler:
SARIGL SULTAN ZM (YDK: 2014-M-4708)

AFYON SUCUK SANAY
EDREMT ZEYTNYAI 4
NEGL MOBLYA PLAZA (YDK: 2014-M-1440)
OSMANCIK PRNLER
AYVALIKZEYTN
Dier yandan, zellikle tarm rnleri, yetitii/retildii corafi yer ile sk skya bal gda rnlerinde
(zeytin, bal, arap, vb. ) corafi yer adnn, sz konusu corafi yerin o rn ile mehur olup olmamasna
bal olmakszn, ilgili rnn corafi kaynana iaret eder biimde alglanmas kuvvetle muhtemel
olacaktr. Bununla birlikte, AB Adalet Divannn Windsurfing Chimsee 5 ve Oldenburger 6 kararlarnda
yer verdii ilkeler corafi yer ad ieren bavurularn tanmlayclna ilikin deerlendirmede daima gz
nnde bulundurulmaldr.
rnekler :
FOA ARAPLARI
FETHYE BALI
TARSUS ZEYTN
NAZLL NCR
Edremit Krfez Blgesi Zeytinyalar corafi iaret olarak da tescillidir. (Tescil no: 87)
C-108/97 ve C-109/97, 04/05/1999
6
T-295/01, 15/10/2003
5
71
BODRUM ZEYTNCS (YDK: 2014-M-12164)

NYE FINDIK
RVAN FISTII
lgili mal/hizmetler bakmndan eitli sebeplerle tanmlayc ve btn halde ayrt edicilikten yoksun
olma durumuna ilikin rnekler:
SAMANDA YRESEL RNLER

VAN KAHVALTI SOFRASI (YDK: 2011-M-1847)
BAGCLARKOMBSERVS.COM.TR
HATAY PAZARI (YDK: 2014-M-1084)
KONYA MUTFAI
MLAS-BODRUM HAVAALANI TAKS
BOZCAADA TUR
3.6.2. Corafi Yer Adn Tek Bana/Esas Unsur Olarak Barndran Bavurular
Avrupa Adalet Divan Windsurfing Chimsee kararnda corafi yer adlarnn tesciline ilikin
olarak aada belirtilen ilkeleri benimsemektedir.
Tescili talep edilen mallar ile corafi yer ad arasnda ilgili kesim zihninde mevcut durumda iliki kurulup
kurulmad; Tescili talep edilen mallar ile corafi yer ad arasnda ilgili kesimin zihninde henz bir iliki
bulunmamas ancak ilgili yer adnn ilgili iletmelerce gelecekte bu rnn meneini gstermek iin
kullanlmas ihtimalinin bulunup bulunmad durumu deerlendirilmelidir.
Gelecekteki muhtemel ekonomik gelimeler bu deerlendirmede dikkate alnmaldr. Dier bir deyile
tescile yetkili kurum, byle bir corafi yerin ilgili tketici kesiminin zihninde bu mallara ilikin corafi
menei gsterdiini varsaymann makul olup olmad hususunda bir belirleme yapmaldr.
72
Bu belirlemenin yaplmas srasnda, ilgili tketici kesiminin sz konusu corafi isme, bu isim ile iaret
edilen yerin zelliklerine ve ilgili mal gruplarna ainalna nem verilmelidir.
Mal ile corafi yer arasnda iliki kurulmas iin ilgili mallarn o yerde retilmi olmasna gerek yoktur.
Avrupa Topluluklar lk Derece Mahkemesi OLDENBURGER kararnda: Tescil, ilgili mallar iin
halihazrda mehur olan ve bilinen yerleim adlarnn yan sra, iletmeler tarafndan kullanlma olasl
olan ve ilgili mallar iin bu iletmelerce kullanlmas durumu srekli mevcut olan yer adlar iin de mmkn
deildir. Corafi yer adlarnn tescili ancak belirttikleri yerin trne gre, halkn rnlerin kaynann bu
yerler olduunu dnmelerinin olas olmad durumlarda mmkndr. eklinde deerlendirme
yapmtr.
Yargtay 11. Hukuk Dairesi E. 2003/6901, K. 2004/1531 sayl kararnda, kiremitler mal iin corafi
kaynak belirttikleri gerekesi hkmszlkleri talep edilen Granada, Valensiya ibarelerinin ilgili
yerleim yerlerinin kiremit retimi ile ilgisinin bulunmamas nedeniyle hkmsz klnamayacaklarn
belirtmitir.
3.6.3. Corafi Yer Ad + rn/Hizmet veya Sektr Adndan Oluan Bavurular
lkemizdeki ehir, blge veya maruf mahal isimlerinin tek bir szck olarak bir kii lehine marka olarak
tesciline olanak tanmak, bu isimlerin artk bakalar tarafndan markalarnda kullanlamayaca sonucunu
ortaya karacaktr. rnein, stanbul, Ankara veya zmir veya dava konusu olayda olduu gibi stanbulun
maruf bir ilesinin ad olan sadece Pendik szcnn tek bir kii adna marka olarak tescil edilmesi
halinde, bu szck artk bir kiinin tekelinde kalacak ve bu ekilde bir kamu ad bakalar tarafndan
markalarnda kullanlamayacaktr. (Yargtay 11. Hukuk Dairesi, 1999/5790 E., 1999/9590 K., 26.11.1999
tarihli Pendik karar)
Maruf yer adlaryla birlikte rn, hizmet veya sektr bildiren veya irketin unvann gsteren ibarelerin
kullanlmas durumunda, ilgili corafi yer adnn tescili talep edilen mal/hizmetlerle ilikisi, bu rnler iin
cins, nitelik, kalite veya corafi kaynak bildirme fonksiyonuna sahip olup olmad, bavurunun bir btn
olarak ortalama tketiciler tarafndan ticari kaynak belirtir biimde alglanp alglanmayaca gibi
hususlara zellikle dikkat edilerek somut olayn koullarna gre deerlendirme yaplmaldr.
73
Konuya ilikin olarak Yargtay Konya Jant kararnda:
KONYA JANT + EKL ibaresinden oluan iarette, mnferit unsurlardan ziyade, iaretin bir btn olarak
brakt genel intiba nazara alndnda, Konya ve Jant szckleri ile birlikte ayrca bir renk
kombinasyonunu da ierdii, bilinen ehir isimlerinin tek bir kii adna tescilinin mmkn olmamasna
karn kullanlaca rnlerin adnn bunlarn yann
eklenmek suretiyle tescilinin mmkn bulunduu, bu haliyle

bir renk kombinasyonu da ieren bavuru konusu iaretin
asl ve yardmc unsurlar itibariyle bir btn olarak ayrt
ediciliinin bulunduu, koruma kapsamnn ayr ayr
szckler deil, iaretin btnn oluturan izlenim zerinde
gerekleecei, Konya ibaresinin bulunmasnn, davac
lehine mnhasr hak dourmayaca, jant rn iin Konya
ilinin bir tannmlnn veya nnn bulunmamas sebebiyle iaretin bir btn
olarak corafi kaynak konusunda yanltc olduundan da sz edilemeyecei
belirtilmitir.
KAYSERGAZ kararnda YDK, markann, ekil unsuru ile birlikte bir

btn olarak deerlendirildiinde ayrt edici nitelii haiz olduunu,
dolaysyla 7/1(a) maddesi kapsamnda deerlendirilemeyeceine karar
vermitir.
74
"SWISSMETAL" kararnda YDK, "svire'ye zg ya da svire Meneli metaller" anlamna gelen

"SWISSMETAL" ibaresinin metal, metalden mamul ya da metal ihtiva eden rnler iin dorudan
tanmlayc nitelikte bir ibare olduu, dolaysyla bavurunun bu tr mallar iin ayrt edici nitelii de
bulunmadndan 7/1(a) ve (c) maddeleri kapsamnda deerlendirilmesinin uygun olduu, bununla
birlikte "SWISSMETAL" ibaresinin bavuru kapsamnda yer alan 3, 18, 25, 40 ve 42 nci snflardaki mallar
ve hizmetler iin bu kapsamda deerlendirilemeyeceine karar vermitir.
Ayrt edici kabul edilebilecek rnekler:
TAKSM TEKSTL
MARMARS ASANSR
PENDK YAPI KMYASALLARI
ANKAYA NVERSTES
SKDAR PATENT
RESTAURANT KEREN
ETLER MARMARS BFE
KONYA JANT (Yargtay 11. HD, E.1999/5790, K.1999/9590, 26.11.1999)
BURSA GAZ (Ankara 3. FSHHM, 2010/146 E., 2010/254 K., 04.05.2007) SKDAR OCUK DERGS
STUDIO KADIKY
SNCAN BALIKISI
MALTEPE ET VE ARKTER
te yandan, baz hizmetlerle ilgili sektr alkanl bu hizmetlerin verildii ya da bu hizmetlerin ilgili
olduu mallar asndan nl olan yer adlarnn hizmeti tanmlayan ibarenin nne marka algs yaratacak
ekilde yazlmas eklindedir. Bu tarz bavurulara rnek olarak il-ile adlar yanna emlak, restoran,
turizm, tur gibi ibarelerin eklenmesi durumunda bu tali unsurlar yer adlaryla dorudan balantl
olduundan rnein il ad ya da maruf ile ad + emlak ibareli bavurularda emlak komisyonculuu
hizmetlerinin o il ya da ilede yapld/yaplaca, restoran ibareli bavurularda ise o yreye zg
yemekler asndan ilgili hizmetin sunulduu/sunulaca kabul edilecektir. Bu nedenle bu tarz
bavurularda ilgili hizmetler iin ret karar verilmesi gerekmektedir. Bu tarz kullanmlar hem markann asli
75
fonksiyonlarndan olan ticari kaynak gsterme fonksiyonunu salamayaca gibi ilan edilmesi durumunda
sektrde herkesin kullanmna ak olan ibarelerin tek kiinin tekeline verilmesine neden olacaktr.
Bununla birlikte, turistik nemi haiz corafi yer adlarnn beraberinde tur, turizm gibi ibarelerle marka
bavurusuna konu olmas durumunda da, marka rneinde marka olabilecek baka bir unsur yoksa, ilgili
hizmetler iin 7/1(a) ve (c) bentleri gereince ret karar verilmesi yerinde olacaktr.
3.7 Ksaltmalar
Ticaret alannda kullanm kolayl salamak ve sektrdeki kavramlarn ticari aktrlerin aklnda
kalmasn temin amacyla birden fazla kelimeden oluan ifadeler genellikle her kelimenin ilk
harfinden oluan ksaltmalara dntrlerek kullanlr. Bu ekilde uzun sreli kullanmlar
sonucunda, ksaltmalardan oluan markalar, kullanmn geerli olduu sektr veya rn iin
tanmlayc vurgular yapabilir ve ayrt edicilik zelliini haiz bulunmayabilir. Yeni teknolojiler
ve yeni rn trlerinde bu tr ksaltmalarla karlamak daha yaygndr.
Ksaltmalardan oluan marka bavurularn deerlendirilmesinde aada belirtilen kriterler esas
alnr:
i)
Ksaltma, herhangi bir mal ya da hizmeti tanmlayan bir kelime grubunun

ksaltmas mdr?
a. ksaltma tanmlayc nitelikte ise ayn manay veren baka ksaltmalarn
varl, ilgili ksaltmay tanmlayclktan kurtarmaz.
b. Ksaltmann tanmlayc manasndan baka anlamlar iermesi yine ilgili
ksaltmay tanmlayclktan kurtarmaz.
ii)
Ksaltma ilgili tketici kesimi tarafndan tanmlayc nitelikteki kelime grubunun
ksaltmas olarak yaygn olarak kullanlyor ve biliniyor mu?
Birinci ve ikinci sorulara verilen cevap Evet ise bavuruya konu iarette mnhasran veya esas
unsur olarak yer alan ksaltmann, bavurunun kendi zel artlar ayrca deerlendirilmek
kaydyla, tanmlayc nitelikte olduu kabul edilir.
rnein, "RGTA" ibareli bavurunun 7/1(a) ve (c) bentleri uyarnca reddine ilikin olarak
YDKnn 2010-M-874 sayl kararnda;
RGTA (regenerating agent) ibaresinin dekstrandan tretilmi bir dizi polimerin
genel ad olduu, RGTAnn heparin baml reme faktrlerinde canl d
biyolojik aktiviteleri harekete geiren bir ara olduu, RGTA bileimlerinin doku
tamiri ve yara iyiletirme gibi tedavilerinde kullanld, teknik terimlerin konunun
uzmanlar iin hangi dilden tretildiine baklmakszn ayn anlam ifade ettii,
dolaysyla Trkiyedeki hitap ettii kitle asndan da yukarda belirtilen
tanmlayc anlamlarnn geerli olaca ifade edilmitir.
Benzer ekilde, "EPSBETON" ibareli bavurunun 7/1(a), (b) ve (c) maddeleri uyarnca reddine
ilikin olarak YDKnn, 2010-M-1163 sayl kararnda;
EPS harflerinin Expanded Polistiren ibaresinin ksaltmas olduu, petrolden
76
elde edilen termoplastik bir yaltm malzemesi olan EPSnin dnyada mevcut en iyi
s yaltm salayan birka malzemeden biri olduu, basnca dayankl olan
malzemenin yksek s yaltm salad, teki malzemelerden ok daha ekonomik
olan tek malzeme olduu ve levha, boru ve form verilmi elemanlar halinde
yaplarn s yaltmnda ve ambalaj sanayisinde kullanld, ayrca, eitli
formlarda kullanm mevcut olan EPS malzemenin beton malzeme ile birlikte ve
birbirini tamamlayc nitelikte yaygn kullanm bulunduu tespit edilmi ve
"EPSBETON" ibaresinin bavuru kapsamnda tescili talep edilen mallarn
niteliine ve temel zelliklerine iaret eden tanmlayc nitelikte bir ibare olduu ve
bu nedenle ayrt edici nitelii haiz bulunmad sonucuna ulalmtr.
3.8. Ekler
3.8.1. Tanmlayc barelerle Birlikte Kullanlan Trke yelik Ekleri
Tanmlayc bir kelime unsuruna -m, -n, -i, -miz, -niz gibi iyelik eklerinin eklenmesi
ile oluturulan marka tescil bavurularnda deerlendirme:
yelik ekinin grsellii ve eklendii kelimenin algsn deitirip deitirmedii;
Marka rneinde bakaca ayrt edici ekil, renk gibi unsurlarn bulunup bulunmad;
Bu tr unsurlar bulunuyor ise markann btnsel algsn ne kadar etkiledii;
gibi hususlar dikkate alnarak yaplr.
rnek:
Algnn deitii rnekler:
Algnn deimedii rnekler:
EKERM, GZELM, BALIM

BSKVM, FISTIKLIM, SGORTACINIZ
Tanmlayc
ibarelere
eklenen
iyelik
ekleriyle
grsel
ve
anlamsal
algnn
deimedii/etkilenmedii, renk, ekil gibi unsurlarla desteklenmemi, btn olarak tanmlayc
algnn tesine geemeyen iyelik ekleri eklenmi bavurular 7/1(c) maddesi kapsamnda
deerlendirilir.
rnek:
77
Grsel ve anlamsal algnn deitii/etkilendii, renk, ekil gibi unsurlarla desteklenmi, btn
olarak tanmlayc karakterinden syrlan iyelik ekleri eklenmi ibareler 7/1(c) maddesi
kapsamnda deerlendirilmez.
3.8.2. nternet Alan Ad htiva Eden Bavurular

Genel kural olarak, com, net gibi alan ad uzantlar ile www, http gibi ifadeler yanna
geldii ibareye ayrt edici nitelik katmadklarndan deerlendirme bu ifadeler dnda kalan dier
unsur(lar) zerinden yaplr. Bununla birlikte, alan adnn ekirdek unsurunu oluturan ibare ile
alan ad uzants btnsel bir alglamaya konu olabilecek nitelikte ise deerlendirme bu
btnsellik dikkate alnarak yaplr.
7/1(c) maddesi kapsamnda deerlendirilmez.

3.8.3. Tanmlayc Kelimelerle Birlikte Kullanlan Saray, Dnyas, World, Land
gibi bareler
Belirli bir rn ya da hizmet adnn sonuna dnyas, saray, diyar, kona, evi,
bahesi, dura, world, land gibi ibareler eklenerek oluturulan bavurularn, ayrt
edicilik gc zayf olmakla birlikte, kural olarak asgari ayrt edicilik niteliine sahip olduu
kabul edilir. Bununla birlikte, bu kelimelerin eklendii ibare ile birlikte ticari alanda yaygn bir
kullanm mevcutsa bavuru tanmlayc nitelikte kabul edilir. rnein, Aile ay Bahesi
ibaresi yiyecek iecek hizmetleri iin bu kapsamda deerlendirilir.
Belirli bir hizmeti tanmlamak iin gerekli olan ve ticaret alannda yaygn kullanm bulunan
marketi, pazar, sat merkezi, merkezi, outlet, mall, center gibi ibarelerin, kural
olarak eklendikleri ibarelere halde ayrt edici nitelik katmadklar ve ilgili mal ve hizmetler iin
tanmlayc nitelikte olduklar kabul edilir. rnein, Et Market ibaresi et rnleri iin bu
kapsamda deerlendirilir. Bununla birlikte, belirtilen tamlama bir btn olarak hayali ve fantezi
bir kombinasyon oluturuyorsa bavuru 7/1(c) maddesi kapsamnda deerlendirilmeyebilir.
3.8.4. Trkiye, Trk, Euro bareleri
Trkiye ibaresini mnhasran veya esas unsur eklinde ihtiva eden bavurular, kural olarak,
markann asli ilevi olan ayrt edicilik ve ticari kaynak gsterme ilevinden yoksun kabul edilir.
Ayrca, mal ve hizmetlerin niteliine gre ibarenin corafi kaynak gsterme ihtimali de
mevcuttur. Genel kamu yarar Trkiye ibaresinin bir kiinin tekeline verilmemesinin dier bir
gerekesidir.
78
Bununla birlikte, Trkiye ibaresinin marka rneinde tali/yardmc unsur olarak yer almas
veya marka rneindeki dier ibareler veya unsurlarla birlikte bir btn olarak marka algs
yaratmas halinde, bakaca bir ret gerekesi yoksa, bavuru 7/1(c) maddesi
kapsamnda deerlendirilmez. rnein; Trkiyenin Sesi, Konuan Trkiye.
Belirtilen kriterler, Euro, Trk ve Trk anlamna gelecek dier kelimeleri mnhasran veya
esas unsur olarak ihtiva eden bavurular iin de geerlidir. Bununla birlikte, ilgili ibarelerin
birlikte kullanld baka ibarelerle birlikte ayrt edici nitelie sahip olma ve tanmlayclktan
kurtulma ihtimali mevcuttur. Bu erevede, mal/hizmet listesi de gz nne alnarak, ilave
edilecek ibare ile birlikte ortaya kan btnsel alg dikkate alnarak deerlendirme yaplr.
79
4 556 SAYILI KHK MADDE 7/1(d)

"Ticaret alannda herkes tarafndan kullanlan veya belirli bir meslek, sanat veya ticaret
grubuna mensup olanlar ayrt etmeye yarayan iaret ve adlar mnhasran veya esas unsur
olarak ieren markalar tescil edilemez.
4.1. Ticaret Alannda Ortak Kullanma Ak aretler

556 Sayl KHKnn 7/1(d) maddesi, ticaret alannda ortak kullanmda olan iaretlerin tek bir
firmann tekeline verilmesini engelleyerek, kamu yararn gzetmektedir
Marka bavurusunu oluturan iaretin ortak kullanmda olup olmad deerlendirilirken ilgili
terimin tanmlayc olup olmadna baklmaz. Sadece ticari hayatta ilgili sektrde hali hazrda
farkl ticari aktrler tarafndan kullanlp kullanlmad gz nnde bulundurulur. Gelecee dair
byle bir kullanmn oluup olumayacana dair herhangi bir ihtimal aratrmas da yaplmaz.
Marka bavurusunda mnhasran veya esas unsur olarak yer alan ibarenin 7/1(d) maddesi
kapsamna girip girmedii, tescili talep edilen mal ve hizmetler dikkate alnarak deerlendirilir.
Bir iaretin 7/1(d) maddesi kapsamna deerlendirilebilmesi iin iaret ile tescili talep edilen mal
ve hizmetler arasnda sk bir iliki aranr. rnein OHIM, park hizmetleri iin aadaki iaretin
bu madde hkm kapsamnda reddedileceini belirtmitir.
bare ve tescili istenen mal ve hizmetler arasnda iliki olmas gerei hem Yargtay hem de
Avrupa Adalet Divan kararlarnda vurgulanmaktadr.
7/1(c) maddesinde nemli olan ibarenin tanmlayc olup olmad iken, 7/1(d) maddesinde
dikkate alnmas gereken temel husus, ibarenin tescili talep edilen mallar ve hizmetlerle ilikili
olarak ticaret alannda yaygn kullanm bulunup bulunmaddr.
Bavuruya konu iaret veya adlandrmalar, mevcut dilde ve tescili istenen mal ve hizmetlerle
ilikili olan yerleik ticari uygulamalarda alldk hale gelmi ise bu kapsamda
deerlendirilecektir. 7/1(d) maddesi kapsamnda deerlendirme yapmak iin, markay oluturan
iaret veya adlandrmalarn tescili istenen mal ve hizmetler iin dorudan tanmlayc olmas
gerekmemektedir. Sz konusu mal ve hizmetler asndan allageldik ve ilgili sektrde herkes
tarafndan kullanlan nitelikte olmalar yeterlidir.
80
4.2. Belirli Bir Meslek, Sanat veya Ticaret Grubuna Mensup Olanlar Ayrt Etmeye
Yarayan aretler
7/1(d) maddesi belirli bir meslek, sanat, ticaret veya meslek grubuna mensup olanlar ayrt
etmeye yarayan iaret ve adlarn marka olarak tescil edilemeyeceini hkme balamaktadr. Bu
inceleme yaplrken bavuruya konu ibare ile tescili talep edilen mal veya hizmetler arasnda
iliki olmas hususu gz nnde bulundurulmaldr. aret ile mal ve hizmetler arasnda bu
ilikinin kurulamamas halinde bavuru 7/1(d) maddesi kapsamna girmez.
rnein, Bakrc, retmen ve Pilot ibarelerinin srasyla bakr rnleri, eitim
retim hizmetleri, uu eitimi hizmetleri gibi mal ve hizmetler iin tescilinin talep edilmesi
halinde bavurular 7/1(d) maddesi kapsamnda deerlendirilirken, ayn ibarelerin sz konusu
mesleklerle iliki kurulamayacak mal veya hizmetler iin tescilinin talep edilmesi halinde
bavuru ilan edilir.
81
5 556 SAYILI KHK MADDE 7/1(e)

Maln zgn doal yapsndan ortaya kan eklini veya bir teknik sonucu elde etmek iin
zorunlu olan, kendine maln eklini veya mala asli deerini veren ekli ieren iaretler
tescil edilemez.
Hkmn lafzndan, ilgili maddenin uygulama alannn ekillerle snrl olduu aka
anlalmaktadr.
7/1(e) maddesinde belirtilen unsurlar ana ksmdan olumaktadr:
i.
ii.
iii.
Maln kendi zgn ve doal yapsndan ortaya kan ekiller: Bu ekillere rnek
olarak bir futbol topunun veya araba lastiinin ekli verilebilir. Futbol topunun kre
eklinde olmas, araba lastiklerinin dairesel ekilde olmas, topun ve araba lastiinin
doas gereidir.
Teknik bir sonucu elde etmek iin zorunlu olan ekiller: Buna rnek olarak dner
bal elektrikli tra makinesi veya drbn ekli verilebilir.
Mala asli deerini veren ekiller: rnek olarak prlantann kendine has ekli
verilebilir.
Bu madde hkm ile teknik zmler veya bir rnn ilevsel zellikleri zerinde tekel hakk
kurulmasn engellemektedir. Temel zellikleri bir teknik ilevin yerine getirilmesi olan veya o
ilevi yerine getirmek amacyla seilen ekiller herkes tarafndan kullanlabilir olmaldr. Bu
nedenle 7/1(e) maddesinin kapsam kamu yarar ile ilikilidir. Bir rnn ekli (bavuruya konu
edilen ekil) temel nitelikleri itibariyle sadece teknik bir sonucu elde etmek iin tasarlanmsa,
ayn teknik sonuca dier ekillerle ulalabilse dahi, bu durum ilgili eklin 7/1(e) maddesi
kapsamnda deerlendirilmesine engel olmaz.
82
6 556 SAYILI KHK MADDE 7/1(f)

Mal veya hizmetin nitelii, kalitesi veya retim yeri, corafi kayna gibi konularda halk
yanltacak markalar tescil edilemez.
7/1(f) maddesi, mal ve hizmetlerin nitelii, kalitesi, retim yeri, corafi kayna gibi durumlara
ilikin yanltcl kapsamaktadr. 7/1(f) maddesinin uygulamasnda, ilgili iaret nedeniyle
tketicinin yanlma ihtimalinin gerekten bulunup bulunmadnn tespiti gerekir. Bu erevede,
mal ve hizmetin nitelii, sat noktas ve olas tketici kesiminin zellikleri de dikkate alnr.
Bavurunun 7/1(f) maddesi kapsamnda deerlendirilebilmesi iin iaretin halk yanltc nitelikte
olmas yeterli olup bavuru sahibinin yanltma, aldatma kastyla hareket edip etmediine
baklmaz.
Yanltclk deerlendirmesi somut olayn zelliklerine gre her markann kendi zel koullar
dikkate alnarak yaplr. Bir iaretin ilgili tketici kesimi asndan yanltc olup olmadnn
tespitinde baz temel sorularn cevab yol gsterici olacaktr:
i. aret, rnn herhangi bir zellii, kalitesi, grevi, bileimi veya kullanm konusunda yanl
bir tanmlama yapyor mu?
ii. Evetse, ilgili tketiciler bu yanl tanmlamaya gerekten inanabilir mi?
iii. Evetse, bu yanl tanmlama tketicilerin alm kararn etkiler mi?
Dier yandan, bavurunun eya listesinde yer alan mal ve hizmetlerin zellikleriyle markada yer
alan iaret arasnda ak ve belirgin bir ztlk olmas gerekir.
Kural olarak, bavuru sahibinin tescili talep edilen iareti gerekten ilgili zellikleri tayan
rnler zerinde kullanaca kabul edilir. rnein, John Millers Genuine Leather Shoes
(John Millern Hakiki Deri Ayakkablar) ibareli bavurunun eya listesinde ayak giysileri
olmas halinde, ayak giysileri ifadesi, hakiki deri ayakkablar kapsayc nitelikte bir tabir
olduundan bu markann gerekten hakiki deri ayakkablar zerinde kullanlaca, dier bir
ifade ile markann yanltcla yol amayacak ekilde kullanlaca varsaylr ve bavuru7/1-(f)
bendi kapsamnda deerlendirilmez. Ancak, bavurunun eya listesinde plastik ayakkablarn
bulunmas halinde, markann sz konusu emtia iin yanltcla yol amadan kullanlma ihtimali
bulunmadndan ak ve belirgin bir ztlk ortaya kar ve belirtilen kriterler erevesinde
bavuru ilgili mallar iin yanltc nitelikte kabul edilir. Dier bir deyile; tketicilerin yanlaca
konusunda kk bir olaslk yeterli deildir. Gerek ve elle tutulur bir nedenin varl ve bunun
sonucunda orta dzeydeki tketici kitlesinin ciddi derecede pheye dmesi gerekir. Ak
belirgin ztlk prensibi kapsamnda deerlendirilebilecek dier bir duruma rnek olarak doal
suni/yapay ayrm gsterilebilir. Bu durumda marka bavuru rneinde doal ibaresinin yer
almas buna karn bavurunun eya listesinde suni im gibi doal olmayan emtialarn olmas
durumunda da ilgili mallar 7/1(f) bendi gereince redde konu olacaktr. Bavuru listesinde
sadece im yazmas halinde ise 7/(f) bendi gereince ret karar verilmeyecektir.
83
rnek:
rnein, chicken deluxe sandwich crunchy ibareli marka bavurusu Markalar Dairesi
tarafndan eya listesinde yer alan etli sandviler, domuz etli sandviler, balkl sandviler.
iin mallarn nitelii itibariyle yanltc bulunarak 7/1(f) gereince reddedilmitir. yle ki,
bavuruda yer alan chicken ibaresi satn alnan rnn tavuktan yapld ynnde dorudan
bir alg yaratmakta olup, bavuru konusu markann yukarda belirtilen mallar iin kullanm
halinde tketicilerin maln nitelii konusunda yanlmas kanlmaz olacaktr. Ancak,
bavurunun eya listesinde yer alan sandviler ibaresi tavuklu sandvileri kapsayc nitelikte
olduundan, markann yanltcla yol amadan kullanlaca varsaylarak bavurunun
sandviler iin ilan edilmesi uygun grlmtr. .
7/1(f) maddesi ve yanltclk konusunun deerlendirilmesinde esas alnacak temel unsur, ilgili
iaretin, mantkl ve rasyonel olarak satn alma tercihinde bulunan ortalama tketicilerin
tercihlerini etkilemesi ihtimali zerine kurulmaldr.
7/1(f) maddesi kapsamnda yanltclktan bahsedilebilmesi iin iarette yer alan asli
veya yardmc bir unsur nedeniyle tketicinin gerekte satn almayaca veya yararlanmayaca
bir mal ve hizmeti srf iarette yer alan szck veya anlatm nedeniyle satn alma veya
yararlanma yoluna gitmesi gerekir. Dolaysyla, yanltclk, gerek yaamda, gerekten
yanltcla yol aabilecek durumlarla snrl biimde deerlendirilmeli, kurgusal yanltclk
ihtimalleri deerlendirmeye dhil edilmemelidir.
556 Sayl KHKnn 7/1(f) bendi kapsamnda yaplacak yanltclk deerlendirmesi 3 balk
altnda toplanmaktadr:
1) Corafi iaret ve corafi kaynak konusunda yanltclk
2) Kullanm salk asndan risk oluturabilecek nitelikteki ibarelere ilikin yanltclk
3) Mallarn nitelii itibariyle yanltc olan ibareler
84
6.1. Corafi aret ve Corafi Kaynak Konusunda Yanltclk

Yanltclk konusunda uygulamada karlalan hususlardan ilki, tescilli bir corafi iaretin,
corafi iareti oluturan yer adnn ya da corafi iaret olarak tescilli olmamasna ramen benzer
nitelikte olan ibarenin ayrt edici nitelikteki baka bir ibare ile birlikte markada yer ald
durumlardr.
Marka rneinde tescilli bir corafi iaretin yer almas durumunda, bavuru kapsam ilgili alt
gruptaki corafi iarete konu malla ve ilgili corafi iarete konu maldan mamul rnlerle
snrlandrlacak, geriye kalan mallar iinse, rnein gda sektrnde deerlendirdiimiz 29, 30,
31, 32 ve 33. snflarda yer alan rnlerin tamam iin ret karar verilecektir.
rnein, Feast Adana Kebap eklinde 29. ve 30. snftaki tm mallar iin tescil
bavurusu yaplm olan marka bavurusunda yer alan 29. snfn ilk alt grubu, Adana kebab
emtias ile snrlandrlacaktr. Bavuru kapsamnda yer alan dier mallar asndan (29.1 alt
grubu hari 29. snf ve 30. snftaki mallar) ise 7/1(f) bendi gereince ret karar verilecektir.
te yandan, tescilli corafi iarete konu rnn birden fazla snfla ilikili olmas
durumunda da, farkl snflarda yer alan ilgili mallarn hepsine ilikin snrlandrma yaplacaktr.
rnein, 29. ve 31. snf iin yaplan bir bavuru rneinde Malatya Kayss ibaresinin yer
almas durumunda, 29. snfta yer alan Kurutulmu, konservelenmi, dondurulmu,
piirilmi, ttslenmi, salamura edilmi her trl meyve ve sebzeler. alt grubu
Kurutulmu, konservelenmi, dondurulmu, piirilmi, ttslenmi, salamura edilmi
malatya kayss eklinde; 31. snfta yer alan Tarm rnleri, bahecilik rnleri ve
tohumlar alt grubu ise Malatya Kayss eklinde snrlandrlacaktr. Bavuru kapsamnda
29. ve 31. snfta yer alan dier mallar iin 7/1(f) gereince ret karar verilecektir.
Corafi iarete konu rnler bakmndan yaplabilecek snrlandrmalar hakknda baz rneklere
aada yer verilmitir:
XXX GEMLK ZEYTN
SINIF 29: Gemlik zeytini ve Gemlik zeytininden mamul zeytinyalar
XXX EZNE PEYNR
SINIF 29: Ezine peyniri
XXX FNKE PORTAKALI
85
SINIF 29: Kurutulmu, konservelenmi, dondurulmu, piirilmi, ttslenmi, salamura

edilmi Finike portakal
SINIF 31: Finike portakal
Benzer ekilde, 33. snfta viskiler, araplar, votkalar iin bavurusu yaplm Chivas
Regal Blended Scotch Whisky markas, sadece Scotch Whisky (sko Viskisi)
bakmndan ilan edilecek, Scotch Whisky (sko Viskisi) dnda kalan dier mallar ve varsa
gda sektrne ilikin dier snflar bakmndan 7/1(f) bendi uyarnca reddedilecektir 1 .
Bavurunun mal/hizmet listesinin 33. Snf: Alkoll iecekler olduu durumda ise bavuru
Scotch Whisky olarak snrlandrlacak Scotch Whisky dndaki alkoll iecekler iin ise
7/1(f) gereince ret karar verilecektir.
te yandan, Enstit kaytlarnda corafi iaret olarak tescilli bulunmamakla birlikte markada yer
alan ve belirli mallar bakmndan n kazanm baz yer adlarnn, tketiciyi rnn kalitesi ve
kkeni konusunda yanlgya drebilecei durumlarda, sz konusu ne sahip mallar, ilgili
corafi mene ile snrlandrlrken dier tm mallar iin bavuru ilan edilecektir.
Benzer yndeki karar iin; bkz. 2005/42786 bavuru numaral Colombiano Coffee House markas hakkndaki
2007-M-2369 sayl YDK karar
86
rnein, 14. snfta yer alan Saatler ve zaman lme cihazlar iin tescil bavurusu
yaplm olan yukardaki markada, Swiss ibaresini gren tketici, ilgili saatin kalitesi ve
kkeni hususunda yanlgya debilecektir. Bu nedenle yukardaki marka bavurusunun eya
listesinin, 7/1(f) bendi gereince svire meneli saatler olarak snrlandrlmas
gerekmektedir. Bavuru kapsamndaki dier mallar ynnden ise ilan karar verilecektir.
Yine benzer ekilde, 8. ve 21. snfta bavurusu yaplm Jurgen Stein Solingen marka
bavurusu, markada yer alan "Solingen" ibaresinin Almanya snrlar ierisinde bulunan bir
blgenin ad olmas ve bu blgenin demir/elik rnleri ile ilgili olarak dnya apnda bilinir
olmas nedeniyle marka rnei zerinde "Solingen" ibaresini ieren bavurunun "Solingen"
meneli olmayan rnler zerinde kullanmnn ortalama tketiciler asndan yanltc
olabilecei gerekesiyle, bavuru kapsamnda yer alan 8. ve 21. snfta yer alan mallar
bakmndan Solingen Blgesinde retilen Demir/elikten Mamul eklinde snrlandrma
yaplmas gerekmektedir.
Enstit kaytlarnda corafi iaret olarak tescilli bulunmamakla birlikte markada yer
alan ve ilgili mallar bakmndan nlenen baz yer adlarnn, tketiciyi rnn kalitesi ve kkeni
konusunda yanlgya drebilecei durumlarda ise, bavuru kapsamnda yer alan ilgili alt grup
bakmndan snrlandrma yaplrken, listede yer alan dier tm mallar iin bavuru ilan
edilecektir.
TURAN
OSMANCIK
PRN
rnein, Turan Osmanck Pirin markasnn 30. snfn tamamnda bavurusunun
yaplmas durumunda, bavuruda yer alan Osmanck Pirinci corafi iaret olarak tescilli
olmamasna ramen, bavuru ilgili snfta yer alan Hububat (tahl) ve mamulleri.
bakmndan Hububat (tahl) mamullerinden Osmanck pirinci eklinde snrlandrlacak,
sz konusu snfta yer alan dier mallar bakmndan ilan edilecektir.
87
6.2. Kullanm salk asndan risk oluturabilecek nitelikteki ibarelere ilikin yanltclk
Marka rneinde yer alan bir ibare nedeniyle, tescili talep edilen mallar bakmndan insan
sal ve gvenlii iin nemli derecede risk oluturabilecek bavurular, ilgili mallar asndan
7/1(f) maddesi kapsamnda deerlendirilir.
Sport vitamins african mango plus ibareli bavuruda geen sports vitamins african
mango ibareleri, insan salna ynelik gda rnlerini artrd iin Markalar Dairesi
Bakanl tarafndan "Zararl bitkileri, hayvanlar ve mantarlar imha edici maddeler.
Dezenfektanlar, antiseptikler (mikrop ldrcler), tbbi amal deterjanlar" mallar iin insan
saln tehdit edebilecek derecede yanltc bulunmutur. 2
Benzer ekilde bebemama ibareli marka bavurusu da eya listesinde yer alan nsan
ve hayvan sal iin ilalar, tbbi amal kimyasal rnler ve elementler.; Di hekimlii
iin rnler (aletler/cihazlar hari); Zararl bitkileri, hayvanlar ve mantarlar imha edici
maddeler; Mekanlar iin koku gidericiler, koku vericiler (kiisel kullanm amal olanlar
hari);
Dezenfektanlar,
antiseptikler
(mikrop
ldrcler),
tbbi
amal
deterjanlar;Biralar; bira yapmnda kullanlan preparatlar. mallar bakmndan yanltc
bulunmutur.
6.3. Mallarn nitelii itibariyle yanltc olan ibareler
Bavuruya konu marka rneinde yer alan baz unsurlar, gda sektrne ait snflar iinde
yer alan mal/hizmetler arasnda yer alan iecekler iin, ambalajlama, yakn raflarda sata
sunulma gibi benzer nitelie sahip olmas ve tketici dikkat dzeyinin dk olmas
durumlarnda yanltcla yol aabilecektir. Bu nedenle, bavuruya konu marka rneinde yer
2
Ayn dorultuda bknz. Markalar Dairesi Bakanlnn 2012/34903 numaral bavuru hakkndaki karar
88
alan btn unsurlarn (asli/tali, kelime/ekil) dikkatli bir ekilde ele alnmas ve mal/hizmet
listesinde yer alan bu mallar asndan tek tek ve ayr olarak incelemeye tabi tutulmas
gerekmektedir.
Gda sektrne ait snflar olan 29., 30., 32. ve 33. snflarda yer alan iecek
emtialar sz konusu olduunda ve bu iecek adlarnn marka rneinde yer almas
durumunda, sadece bu emtialarla snrl olmak zere, bu mallarn birbirine benzer ambalajlarda
ve yakn raflarda sata sunuluyor olduu, sz konusu mallar bakmndan ilgili tketicinin dikkat
dzeyi gibi hususlar dikkate alnmak suretiyle 7/1(f) deerlendirmesi yaplacaktr. Konuyla ilgili
olarak OHIM Temyiz Kurulu tarafndan verilen bir kararda, WINE OH! markas, Maden
suyu, alkolsz iecekler, kaynak sular, soda, tonik
mallar iin yanltc bulurken
bilgisayarlar, kyafetler ve yiyecek iecek hizmetleri iin yanltc bulunmamtr.3
KAVAKLIDERE WINES ibareli markada wines (arap) ibaresi yer almasna
ramen, eya listesinin viskileri aka iermesi durumunda, viskiler asndan bavuru maln
nitelii itibariyle yanltc olduundan bu mallarn 7/1(f) maddesi uyarnca reddi gerekirken;
bavurunun eya listesinde alkoll iecekler eklinde kapsayc bir tabirin yer almas
durumunda markann araplar iin kullanlaca varsaylarak 7/1(f) maddesi uygulanmaz.
Benzer ekilde, ALEM SODA markas, 32 nci snfta yer alan Biralar, bira yapmnda
kullanlan preparatlar; Sebze ve meyve sular, bunlarn konsantreleri ve zleri, merubatlar
mallar bakmndan; KAVAKLIDERE SU markas da, ayn ekilde 32 nci snfta yer alan
Biralar, bira yapmnda kullanlan preparatlar; Sebze ve meyve sular, bunlarn konsantreleri ve
zleri, merubatlar mallar bakmndan ve 33 nc snfta yer alan alkoll iecekler
bakmndan yanltc kabul edilir.
R 1074/2005-4 sayl BoA(Board of Appeal) karar
89
7 556 SAYILI KHK MADDE 7/1(g)

Yetkili mercilerden kullanmak iin izin alnmam ve dolaysyla Paris Szlemesinin 2 nci
mkerrer 6 nc maddesine gre reddedilecek markalar tescil edilemez.
Hkmn atf yapt Paris Szlemesi 2nci mkerrer 6nc maddesi (6ter) Paris Szlemesi ye
devletlerine ait hkmranlk/hanedanlk armalar, bayraklar ve amblemler ile devletler tarafndan
kabul edilmi resmi kontrol ve garanti iaretlerinin korunmasn dzenlemektedir. Koruma, en az
bir yesinin Paris Birlii yesi olduu uluslararas hkmetleraras rgtlerin isim, amblem,
ksaltma ve bayraklar iin de salanmaktadr. (bkz. Paris Szlemesi 6ter (1)(b) maddesi)
Paris Szlemesi 6ter maddesi kapsamnda korumaya elverili olan devletlere ait iaretler ile
uluslararas hkmetleraras rgtlere ait iaretlerin, ayn Szlemenin 6ter(3)(a) ve 6ter(3)(b)
hkmlerine istinaden, WIPO Uluslararas Brosuna bildiriminin yaplmas zorunludur. Hkmn
istisnas olarak, devletlere ait bayraklarn bildirim zorunluluu bulunmamaktadr. (Bildirimi
yaplan iaretlere ait veri tabanna http://www.wipo.int/ipdl/en/6ter/ internet adresinden eriim
mmkndr.)
Dolaysyla, Trkiye dndaki devletlere ait amblemlerin (bayraklar hari) ve uluslararas
hkmetleraras rgtlere ait amblem ve iaretlerin 556 Sayl KHKnn 7/1(g) maddesi
kapsamnda korunabilmesi iin sz konusu iaretlerin WIPOnun 6ter veritabannda bulunmas
zorunludur.
7.1. Koruma Kapsam
7.1.1. Devletlere Ait aretler
Paris Szlemesi 6ter(1)(a) maddesi uyarnca korumaya elverili iaretler; devletlere ait
hkmranlk/hanedanlk armalar, bayraklar ve devletler tarafndan kabul edilmi resmi kontrol
ve garanti iaretlerinin/damgalarnn yan sra dier resmi devlet amblemleridir.
Paris Szlemesi 6ter(1)(a) hkm uyarnca:
-
koruma altndaki devlet ambleminin aynsnn mnhasran veya markann bir unsuru
olarak marka bavurusuna konu edilmesi;
ilgili amblemin hanedan/hkmranlk armacl ynnden her tr taklidi olarak kabul
edilebilecek nitelikteki benzerinin mnhasran veya markann bir unsuru olarak marka
bavurusuna konu edilmesi;
halinde ilgili marka tescil bavurusu 556 Sayl KHKnn 7/1(g) maddesi uyarnca bavuru
kapsamndaki tm mal ve hizmetler iin reddedilir.
aretin hanedan/hkmranlk armacl ynnden taklidi ifadesi dar olarak yorumlanmas
gereken bir benzerlik halidir. Zira devlet amblemleri sklkla aslan, kartal gibi ortak sembolleri
ierdiinden, bunlarn taklitleri ancak ve ancak ilgili devlet amblemindeki hanedan armasna ait
tipik zellikleri ihtiva ediyorsa reddedilmelidir.
90
Hanedan/hkmranlk armacl ynnden taklidi kavram, koruma altndaki iareti olduu

gibi deil, iaretin ok kati lde bir sanatsal/artistik yorumunu korumay amalamaktadr. Eer
amblemin bir hanedan armacl zellii yoksa veya ok az bir hanedan armacl zellii varsa
Paris Szlemesi 6ter(1)(a) maddesi hkm anlamnda bir taklit sz konusu deildir.
rnein, aadaki markalarda yer alan ay-yldz figrleri, Trk Bayrann Trk Bayra
Kanununda ekil, l ve oranlar belirlenmi gsterimleri dnda kaldndan ve kurgusal
(sembolik) bir biimde tertip edildiinden koruma altndaki bayran Paris Szlemesi 6ter(1)(a)
hkm anlamnda birer taklidi deildir ve bu nedenle 7/1(g) maddesi kapsamna girmez.
556 Sayl KHKnn 7/1(g) maddesi hkm ile hkmn atf yapt Paris Szlemesinin
6ter(1)(a) maddesi, devlet amblemlerinin yetkili merciler tarafndan izin verilmeksizin tescilini
veya kullanmn yasakladndan, amblemin ait olduu devletin yetkili mercilerinden iaretin
tescili iin izin alnm olmas halinde ret gerekesi ortadan kalkacaktr.
Devletlere ait bayraklar veya koruma altndaki resmi amblemleri ieren bavurularn
deerlendirilmesinde aada belirtilen aamal testin uygulanmas gerekir:
i.
ii.
iii.
Koruma altndaki bayrak/resmi amblem nedir? (Grsel olarak bayran ya da resmi

amblemin orijinal rnei nasl?)
Bavuruya konu iaret (ya da iaretin bir blm) koruma altndaki bayra aynen
ieriyor mu?
a. Bu soruya verilecek yant evet ise, 3 nolu soruya geilecektir.
b. Verilecek yant hayr ise, bavuruda yer alan unsur, koruma altndaki bayran
hanedan/hkmranlk armacl ynnden taklidi mi sorusunun yantlanmas
gerekmektedir.
c. Eer hanedan/hkmranlk armacl ynnden taklidi olduu sonucuna
varlrsa yine 3 nolu soruya geilecek, ayet taklit olmad sonucuna varlrsa
bavuru 7/1(g) maddesi kapsamna girmez.
Yetkili mercilerden bavurunun tescili iin izin alnm m?
lke/devlet adlarn ieren bavurular Paris Szlemesi 6ter(1)(a) maddesi uyarnca korunacak
iaretler arasnda yer almadndan, lke/devlet adlarn ieren bavurular KHKnn 7/1(g)
maddesi hkm kapsamnda deerlendirilmeyecektir. Bu tr bavurular, dier mutlak ret
nedenlerinin yan sra, zellikle ayrt edicilik ve corafi kaynak ynnden tanmlayclk
asndan ayrca deerlendirilecektir.
91
i) Kontrol ve garanti iaretleri iin koruma kapsamnda snrlama

Paris Szlemesinin 6ter(2) maddesi hkm uyarnca resmi kontrol ve garanti iaretleri ve
damgalar iin salanacak korumann kapsam, devletlere ait arma, bayrak ve amblemlere kyasla
daha snrldr. Anlan madde hkm erevesinde, bu iaretleri ieren marka bavurular ancak,
koruma altndaki kontrol ve garanti iaretinin konu olduu mallar ve hizmetlerle ayn veya
benzer mallar ve hizmetleri kapsamas halinde reddedilir.
7.1.2. Uluslararas Hkmetleraras rgtlere Ait aretler
Devlet amblemleri ile resmi kontrol ve garanti iaretlerine salanacak koruma, Paris
Szlemesinin 6ter(1)(b) maddesi hkm uyarnca, uluslararas hkmetleraras rgtlerin isim,
ksaltma, amblem, arma ve bayraklar iin de eit ekilde uygulanacaktr. Ancak, bu kapsamdaki
iaretler, bunlarn korunmasn temin etmeye ynelik yrrlkteki bir uluslar aras anlamaya
konu olmalar halinde Paris Szlemesi 6ter(1)(b) maddesi hkm kapsam dnda tutulmutur.
Uluslararas hkmetleraras rgtlere ait iaretlere salanacak koruma, bu iaretlerin marka
olarak tescili veya kullanmnn ilgili rgt ile balant kurulmasna yol aabilecei hallerle
snrlandrlacaktr. Dolaysyla uluslararas hkmetleraras rgtlere ait iaretleri ieren ve ilgili
rgt ile balant kurulmasna yol aabilecei kanaatine varlan marka bavurular, sz konusu
balantnn kurulabilecei dnlen mal ve hizmetler asndan reddedilecektir. ayet bavuru
kapsamndaki tm mal ve hizmetler iin bu balantnn kurulaca kanaatine varlmsa, bavuru
tm mal ve hizmetler ynnden reddedilecektir.
Burada nemli olan koruma altndaki iaretin markada mnhasran, esas unsur veya tali unsur
olarak yer alp almamas deil, bavuruya konu marka ile koruma altndaki iaretin sahibi olan
rgt arasnda balant ihtimalinin ortaya kabilecei sonucuna varlmasdr. Eer rgt ile
balant kurulabilecei sonucuna varlyorsa, koruma altndaki iaret markada ana unsur olsun ya
da olmasn bavuru reddedilecektir.
Bu kapsamda, bavuruya konu marka ile koruma altndaki iaretin sahibi olan rgt
arasnda
balant izleniminin ortaya kma ihtimalinin deerlendirilmesinde aadaki
hususlarn dikkate alnmas gerekmektedir:
Bavuruya konu iaretin korunmakta olan iaret veya ibare ile aynlk veya benzerlik
derecesi,
Bavuru kapsamndaki mal ve hizmetlerin iaret veya ibarenin adna korunduu rgtn
faaliyet veya ilgi alan ile ilikili olup olmad, ilikili ise bu ilikinin derecesi,
Ortalama tketici kitlesinin bavuruya konu iareti nasl alglayaca
rnein, Dnya Salk rgt (World Health Organization)nn ksaltmas olan WHO
ibaresinin, ilalar, tbbi hizmetler gibi mallar ve hizmetler bakmndan 7/1(g) maddesi uyarnca
reddi gerekir. Benzer ekilde, Dnya Bankasnn kurulularndan biri olan ve yoksul durumdaki
lkelere kredi salamak amacyla kurulmu olan International Development Agency
kuruluunun ksaltmas olan IDA ibaresi, finansal hizmetler bakmndan 7/1(g) maddesi
uyarnca tescil edilebilir nitelikte deildir.
92
Dier yandan, UNO ibaresi Birlemi Milletler rgtne ait koruma altnda bir ksaltma
olmakla birlikte 2009 14862 say ile tescilli bulunan UNO DUE TRE ibareli marka bavuruya
konu uno due tre ibarelerinin talyancada bir iki anlamna gelmesi ve markann btnsel
bir alg yaratmas dolaysyla halk tarafndan iaret ile ilgili rgt ile balant kurulmasna yol
amayacandan 7/1(g) maddesi kapsamnda deerlendirilmemitir.
93
8 556 SAYILI KHK MADDE 7/1(h)

Paris Szlemesinin 2 nci mkerrer 6 nc maddesi kapsam dnda kalan, ancak kamuyu
ilgilendiren, tarihi, kltrel deerler bakmndan halka mal olmu ve ilgili mercilerin tescil
izni vermedii dier armalar, amblemler veya nianlar ieren markalar tescil edilemez.
Bir iaretin 556 Sayl KHKnn 7/1(h) maddesi kapsamnda deerlendirilmesinde aada
belirtilen kriterler esas alnr:
i.
ii.
iii.
iv.
Bavuruya konu iaretin kamuoyunu ilgilendiren bir niteliinin bulunup bulunmad

Bavuruya konu iaretin tarihi ve kltrel deer niteliinde olup olmad
aretin lkemizin tarihi ve kltrel deerleriyle ilgisinin olup olmad
aretin kullanlmas iin ilgili mercilerden izin alnp alnmad
7/1(h) maddesi iin benimsenen temel kriterler u ekildedir:

i.
ii.
iii.
iv.
v.
ktisadi nitelik arz etmeyen ve kamunun genelini ilgilendiren iaret ve adlandrmalar

(Yargtay ibaresi veya logosu, siyasi parti isim veya logolar, Sanayi ve Ticaret
Bakanl ad veya logosu, vb.) bu kapsamda deerlendirilir.
Tarihi veya kltrel deerler bakmndan halka mal olmu nl Trk byklerinin
isimleri bu kapsamda deerlendirilir. (rnek: Atatrk, Fatih Sultan Mehmet,
Kanuni Sultan Sleyman) Ancak, nl sanat, sporcu, yazar, oyuncu, ressam gibi
kiilerin adlar bu kapsamda deerlendirilmez.
Osmanl mparatorluu, Osmanl Devleti, Ottoman Empire, Osmanl Devlet
Nian/Armas (ekil), ya da ayn anlama gelecek ekildeki dier ibare ve iaretler.
Ancak, tek bana ya da esas unsur olarak Osmanl veya Ottoman ibarelerinden
oluan bavurular, tescili talep edilen mal ve hizmetlerin nitelii dikkate alnarak,
ayrca hakaret ya da rencide edici bir unsur iermedii srece bu kapsamda
deerlendirilmez.
Tarihi ve kltrel yaplarn fotoraf, resim ya da isimlerini ieren marka bavurular bu
kapsamda deerlendirilir. (rnek: Antkabir, Ayasofya, Selimiye Camii,
Dolmabahe Saray, vs.) Ancak, Efes, Anatolia gibi antik ehir/yer isimleri ilke
olarak bu kapsamda deerlendirilmez.
Trkiye Cumhuriyeti Devletinin cumhurbakanlar ve babakanlarnn ad ve
soyadlarn birlikte ieren marka bavurular bu kapsamda deerlendirilir. Bununla
birlikte, cumhurbakan veya babakan isimlerini ieren niversite, havaalan gibi
kamu hizmeti nitelii bulunan kurum veya kurulular iin, sz konusu kurum veya
kuruluun kendisi tarafndan yaplan bavurular bu kapsamnda deerlendirilmez.
(rnein; Erzurum Atatrk niversitesi, Sleyman Demirel niversitesi).
94
9 556 SAYILI KHK MADDE 7/1()

Sahibi tarafndan izin verilmeyen Paris Szlemesinin 1. mkerrer 6. maddesine gre
tannm markalar tescil edilemez.
556 Sayl KHKnn 7/1() maddesine gre korumadan yararlanacak tannm markalarn
Trkiyede tannm olmalar gerekmektedir. Ayrca sz konusu hkmde sahibi tarafndan izin
verilmeyen ifadesine yer verilmektedir. Buna gre; sonraki bavuru iin tannm marka
sahibinden izin alnmas durumunda, ilgili tannm markann tannml gereke gsterilerek
7/1() maddesi kapsamnda ret karar verilmeyecektir. te yandan, tannm marka sahibinden
muvafakat alnm olmas 7/1(b) maddesi kapsamnda yaplacak incelemeyi etkilemez. Tannm
marka sahibinden izin alnmas durumunda sz konusu izin belgesinin taraflar arasnda
dzenlenmi olmas, belgenin, marka sahibinin gerek kii olmas durumunda marka sahibi
tarafndan, tzel kii olmas durumunda ise temsile yetkili kii (bu durumda imza sirklerinin
ibraz edilmesi gerekir) tarafndan imzalanm olmas gerekir. Ayrca ilgili belgede iznin kime,
hangi marka iin ve hangi mal ve hizmetler iin verildii aka belirtilmelidir.
556 Sayl KHKnn 7/1() maddesi kapsamnda; Enstit nezdinde tannm marka olarak kaytl
olan markalarn yan sra, Paris Szlemesinin 1. mkerrer 6. maddesi hkmne atfla Trkiyede
tannm olduu, ilave bir incelemeye gerek kalmakszn, aka anlalan markalar tannm
marka korumasndan yararlanr.
Tannm markalara, 7/1() maddesi kapsamnda esas olarak ayn, ayn tr, benzer veya ilikili
mal ve hizmetler ynnden koruma salanr. Tannmlk dzeyi ve ayrt edici gc
yksek olan tannm
markalar
7/1(b)
maddesinin
yan
sra
7/1()
maddesi
asndan
da benzerlik incelemesine tabi tutulur. nceki markann tannmlk dzeyi ve ayrt
edicilik gc dikkate alnarak karkla neden olabilecek mal ve hizmetlerin kapsam geni
tutulabilir.
Markann tannmlk dzeyi ve ayrt edici gc markalar arasndaki benzerlik incelemesinde de
dikkate alnacak temel faktrdr. rnein TPE, giyim eyalar iin tescili talep edilen B&A
BLU&ARMANI ibareli bavuruyu tannm ARMANI markas ile benzerlii nedeniyle 7/1()
maddesi kapsamnda deerlendirmitir.
95
10 556 SAYILI KHK MADDE 7/1(j)

Dini deerleri ve sembolleri ieren markalar tescil edilemez.
Toplumun ve toplumu oluturan bireylerin dini duygularn zedeleyici, bu duygular istismar

etme ve kar salama amac ve etkisi tayan iaretler 7/1(j) maddesi kapsamda deerlendirilir.
Bir iaretin KHKnn 7/1(j) maddesi kapsamnda deerlendirilmesinde iki temel unsur dikkate
alnr:
1. Toplumda sadece dini bir terim ya da sembol olarak kullanlan ya da dorudan dini bir
arm yapan iaretleri mnhasran ya da esas unsur eklinde ieren iaretler bu kapsamda
deerlendirilir. (rnein, Allah, Hz. Muhammed, kutsal kitaplarn isimleri v.b.)
2. Dini bir ierik ve anlama sahip olmakla birlikte baka alanlarda da kullanlmas, ya da
dorudan dini arm yapan bir ibare olmamas gibi nedenlerle dorudan dini deerlere atfta
bulunmayan iaretler kural olarak bu kapsamda deerlendirilmez. Bununla birlikte, nihai
deerlendirmede, mal ve hizmetlerin nitelii de dikkate alnarak iaretin toplumun genelinde
brakaca etki ve alglanma ihtimali esas alnr. Bu kapsamda, ncelikle ve dorudan dini bir
arm yapan ya da dini deerleri zedeleme ihtimali bulunan iaretler bu kapsamda
deerlendirilir.
10.1. Din Grevlilerinin sim ve Unvanlar
mam, rahip, papa, haham gibi din grevlilerinin isim ve unvanlarn mnhasran ve/veya esas
unsur olarak ieren marka tescil bavurular, sadece dini terim olarak bu alanda kullanlmas ya
da dini bir ibare olarak bilinirliinin ve kullanmnn yaygnl gibi nedenlerle dorudan dini
deerlere atfta bulunan ibarelerden olmalar durumunda reddedilir.
te yandan; din grevlilerinin isim ve unvanlarn iermekle birlikte, marka rneinde yan unsur
eklinde yer alan ve bu itibarla dorudan dini deerlere atfta bulunmayan ibareler genel kural
olarak ilan edilebilir niteliktedir. (rnein, mam Usta, Papazn Ba)
10.2. Kutsal Kelimeler
Bir dinin mensuplar iin kutsal saylan iaret ve adlandrmalar mnhasran ya da esas unsur
eklinde ihtiva eden ve dorudan dini bir arm yapan Allah, Kuran, Tevrat, ncil
gibi ibareler KHKnn 7/1(j) maddesi kapsamnda deerlendirilecektir.
10.3. Kutsal Meknlar ve/veya simleri
Dinler iin kutsal saylan Kbe, Mescid-i Aksa, cami, kilise, sinagog gibi meknlarn fotoraf,
resim ya da isimlerini mnhasran veya esas unsur eklinde ieren iaretler kural olarak KHKnn
7/1(j) maddesi kapsamnda deerlendirilir. lgili ibarenin Ayasofya, Sultanahmet Camii gibi
ilgili din mensuplar ya da toplumun geneli tarafndan bilinen kutsal bir meknn ad olmas
halinde bavuru, KHKnn 7/1(j) maddesi kapsamnda deerlendirilir.
96
Bununla birlikte bu ibarelerin dorudan dini bir arm yapmayacak ekilde baka unsurlarla
birlikte kullanlmas halinde, mal ve hizmetlerin nitelii de dikkate alnarak, ibareler bu
kapsamda deerlendirilmeyebilir.
10.4. Din, Mezhep veya Tarikatlarn Adlar
Din, mezhep veya tarikatlarn adlarn ya da bunlarn mensuplarna verilen adlandrmalar
mnhasran ya da esas unsur olarak ieren iaretler KHKnn 7/1(j) maddesi kapsamnda
deerlendirilir. (rnein, Hristiyan, Mslman, Musevi, Nakibendi, Protestan vb.).
Bununla birlikte, din, mezhep ya da tarikat adlarn ve bunlara ilikin unvanlar iermekle
birlikte, ihtiva ettii dier unsurlarla birlikte bir btn olarak dini bir arm yapmayan iaretler
bu kapsama girmez. (rnein, slam Albayrak).
10.5. Kutsal Szckler, ahs simleri, Sembolik Kavramlar
Bir dinin mensuplar iin kutsal saylan szckler, ahs isimleri veya sembolik kavramlar
mnhasran veya esas unsur eklinde ieren iaretler, ibarenin sadece dini bir terim/iaret olarak
kullanlmas ve bu nedenle dorudan ilgili anlamda dini arm yapan bir iaret olmas halinde
KHKnn 7/1(j) maddesi kapsamnda deerlendirilir. (rnein, Rahman, Vedud, Tanr,
Meryem Ana ve bunlara ilikin semboller). Bu tr isim ya da sembolleri iermekle birlikte
ihtiva ettii dier unsurlarla birlikte bir btn olarak dini bir arm yapmayan iaretler bu
kapsama girmez.
rnek:
97
11 556 SAYILI KHK MADDE 7/1(k)

Kamu dzenine ve genel ahlaka aykr markalar tescil edilemez.
Kamunun (toplumun) her bakmdan genel karlarn koruyucu hkmlerin tm; bir lkede
kamu hizmetlerinin iyi yaplmas, devletin gvenliini ve dzenini, bireyler arasndaki ilikilerde
hukuku, huzuru ve ahlak kurallarna uygunluu salamaya yarayan kurum ve kurallarn tm;
toplumun huzur ve sknunun salanmasn, devletin ve devlet yapsnn korunmasn hedef
tutan, toplumun her alanndaki dzeninin temelini oluturan btn kurallar kamu dzenini
oluturmaktadr.
Sua tevik edici, insan haklarna ve demokratik dzene aykrlk ya da blclk ieren
unsurlar tayan iaretler kamu dzenine; aile nizam ve yerleik rf ve adetlere aykr unsurlar
tayan iaretler ise genel ahlaka aykr iaretler olarak kabul edilir.
Bu kapsamda, sahip olduu genel ilke ve deerler itibariyle toplumun normal ileyiine zarar
verebilecek nitelikte olan, toplumun ahlak anlayna ters den, zararl alkanlklar zendiren
veya cesaretlendiren, sua tevik eden, kfr, hakaret, rklk, ayrmclk ieren ibareler, ekiller
ve benzeri iaretler genel ahlaka ve kamu dzenine aykr iaretler olarak kabul edilir. Ayrca,
terrist organizasyonlarn isimlerini, sembol ve ksaltmalarn ieren veya onlarla dorudan
ilikili olabilecek bir alg yaratan ibare ve semboller de kamu dzenine aykr iaretlerdir.
Kokain, eroin, extacy gibi ibareler, bu tr ibarelerin heroin, cocaine gibi herhangi bir
dildeki karlklar ya da bunlarla eanlaml kelimeler veya herhangi bir ekilde bu tr rnleri
tevik edici nitelikteki iaretler kamu dzenine ve/veya genel ahlaka aykr iaretler olarak kabul
edilir.
Kamu dzeni ve genel ahlaka aykrlk incelemesinde bireysel deer yarglar ve ahlak
anlayndan ziyade Trkiyede yaayan ortalama duyarlla sahip bireylerin deer yarglar
dikkate alnr.
Kamu dzeni ve genel ahlaka aykrln tespiti lkeye ve iinde bulunulan zamana gre
deiiklik gsterebilir. Normal koullarda kamu dzenine ve genel ahlaka aykr olmayan bir
iaret incelemenin yapld tarihte kazand anlam ve toplumda oluturduu alg nedeniyle
kamu dzenine aykr hale gelebilir. Ayrca, tarihi kii isimlerini ktye kullanan, kfr veya bir
rk aalayc ibare ya da ekil ieren iaretler bu kapsamda deerlendirilir.
98

Bir marka tescil tarihinden nce kullanlm ve tescile konu mallar veya hizmetlerle ilgili
olarak bu kullanm sonucu ayrt edici bir nitelik kazanm ise (a), (c) ve (d) bentlerine gre
tescili reddedilemez.
12.1. Kullanm Sonucu Kazanlm Ayrt Edicilik

Kullanm sonucu kazanlm ayrt edicilik,
i)
ii)
iii)
ayrt edici nitelikten yoksun olma (7/1(a))

tanmlayc olma (7/1(c))
ticaret alannda herkes tarafndan kullanlabilir olma (7/1(d))
gerekeleriyle tescil edilmesi mmkn olmayan iaretlerin, yaygn/youn kullanm sonucu ilgili
tketici evresi nezdinde marka olarak alglanmak iin gerekli olan asgari ayrt edicilik niteliini
kazandn, dolaysyla tanmlayc bir ibare eklinde alglanmayacan ve bir markadan
beklenen asgari fonksiyonlar yerine getireceini ifade eder.
Kullanm sonucu kazanlm ayrt edicilik durumu 7/1(a), (c), (d) maddeleri kapsamnda
dzenlenmi ret hallerinin istisnas niteliindedir ve bu haller dndaki mutlak tescil engelleri
sebebiyle marka olarak tescil edilemeyecek iaretlere, kullanm sonucu ayrt edici nitelik
kazandrldn iddia etmek mmkn deildir.
Kullanm sonucu ayrt edicilik kazanld iddias, uygulamada genellikle 7/1(a), (c) ve (d)
maddeleri gereince verilen ret kararna yaplan itirazlarda ne srlmekte ve 7/2 maddesi
gereince tescil talep edilmektedir. Gerek hkmn lafzndan gerekse KHK sistematiindeki
yerinden, kazanlm ayrt edicilik iddiasnn bavuru aamasnda ne srlebilecei
anlalmaktadr. Yargtay, 11. HD. E. 2000/6135 K. 2000/8767 sayl kararnda davac tarafn
Patent Enstitsne yapt bavuruda bu hkme (7/II) dayal tescil talebi olmad gibi, anlan
Enstitnn Yeniden nceleme ve Deerlendirme Kuruluna vaki itiraznda da bu
maddeye dayal bir itiraz sebebi ileri srlmemi,...eklindeki yorumu ve ifadelerini kullanmtr.
Bu erevede;
Madde 7/2ye dayal inceleme, talep zerine yaplr,
Madde 7/2ye dayal tescil talebi, bavurunun reddi halinde itiraz aamasnda ileri
srlebilecei gibi kullanm sonucunda ayrt edici nitelik kazanlm olduunu ispatlayan
delillerin sunulmas kaydyla bavuru aamasnda da ileri srlebilir.
12.2. Kullanm Sonucu Kazanlm Ayrt Ediciliin Tespitinde Dikkate Alnacak Hususlar
Bir iaretin kullanm sonucu ayrt edici nitelik kazandnn tespitinde, bunlarla snrl olmamak
zere, ncelikle aada belirtilen kriterler dikkate alnacaktr.
i)
Tescili talep edilen iaretin daha nceden kullanld ve bu kullanm sonucunda

ayrt edici nitelik kazanm olduu ispatlanmaldr.
99
ii)
iii)
iv)
v)
vi)
vii)
viii)
ix)
x)
xi)
xii)
aretin, tescil talebi kapsamnda bulunan mal ve hizmetlere ilikin olarak ayrt
edicilik kazand ispatlanmaldr.
aretin Trkiyede marka olarak alglanr hale gelmi olduu ispatlanmaldr.
Yurt dnda kazanlm ayrt edici niteliin ispatlanmas, iaretin Trkiyede
tescili iin yeterli deildir.
Ayrt ediciliin ispatna ilikin deliller, iaretin yneldii hedef kitlenin
alglamasn yanstmaldr. Doas gerei uzman bir kesime ya da toplumun
snrl bir kesimine hitap eden bir mal ya da hizmet sz konusu ise delillerin ilgili
toplum kesimine ilikin olmas gerekli ve yeterlidir. Yiyecek/iecek gibi herkesin
tketicisi olduu mal ve hizmetler asndan ise deliller, toplumun genelinin
iareti marka olarak algladn ortaya koymaldr.
Kesin bir yzde vermek mmkn olmamakla birlikte, ilgili toplum kesiminin
yeterince byk bir ksmnn iareti marka olarak alglad ispatlanmaldr.
Kamuoyu anketleri ve/veya aratrmalar, ticaret odalar/birlikleri beyanlar,
tketici dernekleri beyanlar, iaretle ilgili eitli yayn organlarnda kan
haberler, makaleler, brorler, eya numuneleri, iaretin kullanmna ilikin ciro
rakamlar, reklam ve tantm faaliyetlerine ilikin belgeler, iaretin baka
yerlerde tescilli olduunu gsteren belgeler,
iareti korumaya ynelik yasal
takiplere ait belgeler gibi deliller, kullanm sonucu ayrt ediciliin kazanlm
olduunu ispat amacyla sunulabilir.
Ynlendirici sorular iermeyen, cevap veren kiilerin uygun ve tarafsz olarak
belirlenmi olduu, bamsz ve tannm kurulular tarafndan yaplan kamuoyu
anketleri ve/veya aratrmalarnn ispat gc yksektir.
Ticaret odalar/birlikleri, tketici dernekleri vs gibi bavuru sahibindenbamsz kurulularn ve rakiplerin beyanlar da ispat gc asndan deerli
iken, bavuru sahibi ile iliki iindeki (tedarikiler, distribtrler vs) kiilerden
gelen deliller deerlendirmede daha az etkili olur.
Sunulan ciro ve reklm rakamlar yalnzca tescili istenen eyaya ilikin olmaldr.
rnein bavuru kahve iin yaplm ise rakamlar, kahveyi de kapsar ekilde
gdaya ait olmamaldr.
Pazar payna ilikin rakamlar, kullanm sonucu ayrt edicilik iddiasna konu
iarete ilikin olmaldr. rnein x firmasnn y iaretine kullanm sonucu
ayrt edici nitelik kazandrdn ileri srdn varsayalm. Bu firmann
piyasada rnlerini pazarlarken kulland farkl iaretler/markalar da varsa ve
firmann toplam cirosu zerinden bir pazar pay rakam sunulmusa, bu rakamlar,
y iaretini tayan rnlerin pazar paynn ne kadar olduunu
yanstmayacandan deerlendirmede gl bir etkisi olmayacaktr.
Sat rakamlar delil olarak sunulduunda dikkat edilmesi gereken husus ise
iarete ilikin rakamlarn toplam piyasa rakamlar ile oranlanarak sunulmasdr.
Yllk sat rakamlar ancak piyasann toplam bykl ile kyaslandnda delil
nitelii kazanacaktr. Sektrde yer alan dier markalarn da sat orann gsteren
bir sralama tablosu, ispat gc yksek bir delil olacaktr.
Deliller, markann kullanm ekline, kullanmn sresine, srekliliine ve
younluuna dair bilgiler vermelidir.
100
13 - GARANT MARKASI VE ORTAK MARKA (KHK MADDE 54-55)

13.1. Garanti Markas (Madde 54)
Garanti markas, marka sahibinin kontrol altnda, bu markay kullanmaya yetkili klnm birok
iletme tarafndan retilen mal ve/veya hizmetlerin ortak zelliklerini, retim usullerini, corafi
kaynaklarn ve kalitesini garanti etmeye yarayan iarettir.
Garanti markasnn, marka sahibinin veya marka sahibine iktisaden bal olan bir iletmenin mal
ve/veya hizmetlerinde kullanlmas yasaktr.
13.2. Ortak Marka (Madde 55)

Ortak marka, retim veya ticaret veya hizmet iletmelerinden oluan bir grup tarafndan
kullanlan iarettir. Ortak marka gruptaki iletmelerin mal veya hizmetlerini dier iletmelerin
mal veya hizmetlerinden ayrt etmeye yarar.
Bu nedenle ortak markann sahibi, iletmeler topluluudur. Ortak markann sahipleri, ortak
markann tescili iin birlikte hareket ederler.
13.3. Garanti Markas ve Ortak Marka Teknik Ynetmelii

Bir garanti markasnn veya ortak markann tescili iin bavuru ile birlikte, markann kullanlma
usul ve eklini gsteren teknik ynetmeliin de sunulmas zorunludur. Ynetmelikle ilgili
muayyen esaslar 56. maddede dzenlenir. 57. maddenin 2. fkrasndan kan sonuca gre; sadece
deiiklikler deil ayrca teknik ynetmeliin ierii de en batan itibaren kamu dzenine ve
genel ahlaka uygun olmaldr.
Garanti markas teknik ynetmelii; markada garanti edilen mal ve hizmetlerin ortak
zelliklerini, markann kontrol edilme ekillerini ve gerektiinde uygulanacak cezalar iermek
zorundadr (Madde 56(2)).
Ortak marka teknik ynetmeliinde, markay kullanma yetkisine sahip iletmeler belirtilmelidir
(Madde 56(2)).
13.4. Garanti ve Ortak Markalarnn Deerlendirilmesi
Bavuru ile birlikte teknik ynetmeliin verilmesi gerekir.
Ofis, ieriin yasal gerekliliklere uygun olup olmadn inceler (Madde 58). Ynetmelikte
yaplacak her trl deiikliin Enstit onayndan gemesi gerekir.
Bununla birlikte, garanti markalar ve ortak markalarn bavurular, byk lde ticaret ve
hizmet markalaryla ayn ilem ve artlara tabidir.
Garanti markas ve dier markalarn deerlendirilme aamasndaki farklar garanti markasnn
zel bir amac olmasndan kaynaklanmaktadr. nk garanti markas, retim metodu, corafi
101
kaynak ve belirli koullarn salandna dair bir garanti sunmaktadr. erisinde baskn unsur
olarak corafi kaynak ya da retim metodu belirten bir ibarenin kullanld bir markann tescil
edilmesi de mmkndr. Bununla birlikte, marka, tanmlayc bir ibareyi veya ticaret alannda
herkes tarafndan kullanlan bir ibareyi mnhasran iermemelidir. rnein; bir kelime markas
olarak, %100 saf doal yn ibaresi dorudan tanmlayc olduu iin reddedilecektir. Ancak;
bir logo, sembol ya da en azndan bir iaret barndran %100 saf doal yn ekil/kelime
kombinasyonundan oluan garanti markas, ticaret ve hizmet markalarnda ayrt edicilik
asndan yeterli grlmeyen bir grafiksel gsterimi olsa da, garanti markas olarak tescil
edilebilir.
Ancak; bu ifade, garanti markas sahibinin tanmlayc ibare zerinde bir monopol hakk elde
ettii manasna gelmez. nk 12 inci maddeye gre, marka sahipleri ticari ve snai hayata
drstlk ilkeleri erevesinde, nc kiilerin tanmlayc ibareleri kullanmalarn
engelleyemezler. Bu nedenle anlamazlk halinde(iki garanti markas veya garanti markas ve
ticaret/hizmet markalar arasnda) iki markann sadece tanmlayc unsurlarnn benzer olduu
durumlarda bu unsur garanti markasnn baskn ibaresi olsa da kartrlma ihtimali ileri srmek
yeterli olmayacaktr. Kartrlma ihtimali, 12 inci maddenin amacna uygun olarak gerekli tm
artlar ve rnlerin ortak zelliklerini garanti eden tanmlayc unsurlarn zel fonksiyonlar gz
nnde bulundurularak deerlendirilmelidir.
Garanti markas, tketici nezdinde garanti olarak alglandndan, teknik ynetmeliinde
belirtilen kalite standartlar,
tarafsz kiiler ve/veya kamu otoriteleri tarafndan salanmad
durumda tketiciler asndan yanltc olabilmektedir.
Teknik ynetmelik, markann ieriine veya verdii mesaja aykr artlar ieriyorsa, bu durumda
da, bavuru yanltc olacaktr. rnein; %100 saf doal yn ibareli garanti markasnn teknik
ynetmeliinde, sadece %90 saf doal ynn kaliteyi salayaca belirtiliyorsa, markann vaat
ettii %100 oranyla uyumsuzluk olacaktr.
102
II. NSP RET NEDENLER

Tescil edilmi veya tescil iin bavuru yaplm bir markann sahibi tarafndan itiraz
yaplmas durumunda, aadaki hallerde marka tescil edilemez:
a) Tescil iin bavurusu yaplan marka, tescil edilmi veya tescil iin daha nce bavurusu
yaplm bir marka ile ayn ise ve ayn mal veya hizmetleri kapsyorsa,
b) Tescil iin bavurusu yaplan marka, tescil edilmi veya tescil iin daha nce bavurusu
yaplm bir marka ile ayn veya benzer ise ve tescil edilmi veya tescil iin bavurusu
yaplm bir markann kapsad mal veya hizmetlerle ayn veya benzer ise, tescil edilmi
veya tescil iin bavurusu yaplm markann halk tarafndan kartrlma ihtimali varsa ve
bu kartrlma ihtimali tescil edilmi veya tescil iin bavurusu yaplm bir marka ile ilikili
olduu ihtimalini de kapsyorsa.
1.1. Ayn Marka Ayn Mal ve Hizmetler

8/1(a) maddesi, tescil bavurusu yaplm bir markann kendisinden nce tescil edilmi veya
tescil bavurusu yaplm bir marka ile ayn olmas ve markalarn her ikisinin de kapsad mal
ve hizmetlerin ayn olmas halinde, sonraki bavurunun nceki markann sahibinin itiraz zerine
reddedileceini belirtmektedir.
Belirtilen durumda kartrlma mutlak olarak ortaya kaca iin, ayrca kartrlma ihtimalinin
aratrlmasna gerek yoktur. Ayn markayla neyin kast edildii ve markalarn ayniyetinin hangi
unsurlar gz nne alnarak belirlenecei nceden 7/1(b) maddesi kapsamnda aklanm
olduundan ayn aklamalar bu blmde tekrar edilmeyecektir. Bu erevede, markalar
arasndaki ayniyet deerlendirmesi iin ibu klavuzun 7/1(b) maddesi blmnn incelenmesi
gerekmektedir.
1.2. Ayn veya Benzer Marka Ayn veya Benzer Mal ve Hizmetler
8/1(b) maddesinde belirtilen durum, nceki tescilli markalarn veya marka tescil bavurularnn
sahiplerinin sonraki tarihli markann ilanna kar itiraz etmeleri halinde incelenecektir. nceleme
sonucunda, KHK ve literatrde Kartrlma htimali olarak adlandrlan halin ortaya kp
kmayacana ilikin deerlendirmede bulunulmas gerekmektedir.
8/1(b) maddesi, kartrlma ihtimalinin yan sra kartrlma ihtimalinin markalarn ilikili
olduu ihtimalini de kapsamas halinden bahsetmekte ve ilikili olma ihtimalinin de ret gerekesi
olarak kabul edileceini dzenlemektedir. Dolaysyla, 8/1(b) maddesi yalnzca kartrlma
ihtimalini deil, ayn zamanda mal ve hizmetlerin geldii kaynaklar arasnda tketicilerce
balant kurulmas olasl olarak adlandrlabilecek likilendirme htimalini de
kapsamaktadr.
Tescil iin bavurusu yaplan marka ile nceki markann ayn olmas ve markalarn her ikisinin de
ayn mal ve hizmetleri kapsamalar durumunda kartrlmann mutlak olduu ve ayrca bir
103
ihtimalin aratrlmasna gerek olmad yukarda 8/1(a) maddesine ilikin deerlendirmede

belirtilmitir. Bu erevede, kartrlma ihtimalinin aada belirtilen hallerde ortaya kabilecei
kabul edilir:
Sonraki bavuru ile nceki markann ayn olmas ve markalarn benzer mal ve hizmetleri
kapsamalar.
Sonraki bavuru ile nceki markann benzer olmas ve markalarn ayn mal ve hizmetleri
kapsamalar.
Sonraki bavuru ile nceki markann benzer olmas ve markalarn benzer mal ve
hizmetleri kapsamalar.
1.2.1. Kartrlma htimali
Kartrlma ihtimali kavram Bir mal veya hizmetin alcsnn, yani genel anlamda halkn
almay tasarlad, bildii veya duyduu bir mal veya hizmeti ald zann ile baka bir
iletmenin ayn veya benzer maln veya hizmetini alma ihtimali (tehlikesi) ile kar karya
olmas. eklinde tanmlanabilir.
Yargtay ise 2003/4003 esas sayl TIC-TAC kararnda, kartrlma ihtimali kavramn
kartrlma ihtimalinde nemli olan husus halkn iki iaret arasnda herhangi bir sebeple
balant kurmasdr. Burada iitsel ve grsel bir benzerlik ve hatta genel grn asndan
umumi intiba olmasa bile, halk tarafndan iki marka arasnda balant kurulmas ve hatta
artrmas dahi kartrma ihtimali iin yeterli bir l olarak kabul edilmelidir. eklinde
tanmlamtr.
Yargtay Hukuk Genel Kurulu 2006/11-338 esas sayl kararnda kartrlma ihtimali
incelemesinin ne ekilde yaplmas gerektii hakknda deerlendirmelerde bulunmutur. Buna
gre:
Tketicinin, her iki markay her zaman ayn anda grp detaylarn
karlatrabildiini dnmek hayatn olaan akna uygun olmad gibi
markada yer alan yardmc unsurlar ile ve ayrm gc az olan ifadeleri her zaman
hatrnda tutabilecei de dnlemez. Daha nce grd, yararland, satn
ald ve denedii bir maln yahut hizmetin markasnn, gz ve kulanda kalan
izine, hatrlayabildii kadaryla hafzasnda kalan zelliklerine dayanarak, sonraki
ayn veya benzer mal ve hizmetlere ilikin alverilerinde de ayn veya benzer
markay tayan rn satn almak yahut hizmetten yararlanmak istemek tketicinin
en genel yaklamdr... Daval iaretini gren ve duyan tketiciler daha nce
tand davac markalarnn brakt intiba hatrlayacak ve en nemlisi, bu
hatrlama daval adna tescil olunan itiraza konu markann daha nce tescil edilip
kullanlmakta olan davac markalarnn bir baka versiyonu, serisi veya uzants
olduunun ya da davacnn vermi olduu bir lisans gerei rnler zerinde
kullanldnn alglanmasna yol aabilecektir.
Markalar arasnda kartrlma ihtimalinin varl incelenirken ncelikle aada belirtilen
faktrler dikkate alnr:
104
nceleme konusu markalarn benzerlik derecesi.

nceleme konusu markalar kapsamnda bulunan mal ve hizmetlerin benzerlik derecesi.
nceki markann ayrt edici gcnn, tannmlnn derecesi.
nceleme konusu mal ve hizmetlerin tketicilerinden oluan ortalama tketici kitlesinin
bilin ve dikkat dzeyi.
Karlkl etkileim ierisinde bulunan yukardaki hususlarn birlikte deerlendirilmesiyle,

bavurunun btn olarak ortalama tketicilerde brakt izlenim erevesinde, nceki marka ile
bavuru arasnda kartrlma ihtimalinin bulunup bulunmadna karar verilmelidir.
Kartrlma ihtimali, incelenen vakayla ilgili tm faktrler dikkate alnarak, genel (btnsel)
olarak deerlendirilmelidir. Ortalama tketici, markay btn olarak alglar ve markann
detaylarn deerlendirmeye girimez.
Kartrlma ihtimaline ilikin deerlendirme, yukarda saylan temel faktrler bata olmak zere,
ilgili eitli faktrlerin karlkl bamlln ierir. rnein, mallar arasndaki benzerlik
derecesinin dkl, markalar arasndaki benzerlik derecesinin ykseklii ile telafi edilebilir
(veya tam tersi).
nceki markann ayrt edicilii artka, kartrlma ihtimalinin ortaya kma olasl da artar.
Kendiliinden veya piyasada sahip olduklar tannmlk nedeniyle yksek ayrt edicilie sahip
olan markalar, ayrt edici gc dk olan markalardan daha geni koruma elde ederler.
Markalar arasndaki benzerliin kartrlma ihtimaline yol ap amayaca deerlendirilirken,
nceki markann ayrt edici karakteri ve zellikle tannml dikkate alnmaldr. Marka tescil
bavurusu, markalarn ok benzer olmas ve nceki markann, zellikle tannml nedeniyle,
yksek derecede ayrt edicilie sahip olmas durumunda, mal ve hizmetler arasnda dk
derecedeki benzerlie ramen kartrlma ihtimali ortaya kabilir.
Bir markann ayrt edici karakterini ve bu ayrt ediciliin yksek olup olmadn
deerlendirirken; markann, tescile konu mallar veya hizmetleri belirli bir firmadan gelen mal ve
hizmetler olarak gsterebilme yeterliliinin btnsel olarak incelenmesi gerekmektedir. Bu
deerlendirme yaplrken, markann tescili talep edilen mal ve hizmetler bakmndan tanmlayc
unsurlar ierip iermemesi, markann sahip olduu pazar pay, markann kullanmnn
younluu, corafi alan bakmndan yaygnl ve sresi, markann tantm iin yaplan
yatrmlarn miktar, iareti bir irketten gelen mallar veya hizmetleri belirten bir marka olarak
alglayan tketicilerin oran, ticaret ve sanayi odalarndan veya dier profesyonel ticari
rgtlerden alnacak beyanlar gibi markann kendisinden kaynaklanan zellikleri dikkate
alnacaktr. Markann gl bir ayrt edici karaktere sahip olmas halini kesin artlara balamak
(rnein, halkn markay tanmas orann kesin yzdelerle ifade etmek gibi) mmkn deildir.
nceleme konusu mal ve hizmetlerin tketicilerinden oluan ortalama tketici kitlesinin bilin ve
dikkat dzeyi de kartrlma ihtimali asndan nemlidir. Makul derecede bilgili, gzlemci ve
ihtiyatl olduu varsaylan ortalama tketicinin dikkat seviyesinin, inceleme konusu mal ve
105
hizmetlerin niteliine
alnmaldr.
gre
deiecei
kartrlma
ihtimali
deerlendirmesinde
dikkate
1.2.1.1. Markalarn Benzerlii

ki markann benzer olup olmad deerlendirilirken; markalar arasnda grsel, iitsel veya
kavramsal dzeyde ortaya kan benzerlik veya yaknlk dikkate alnr. Grsel, iitsel veya
kavramsal benzerliin derecesi konusundaki deerlendirmeyi mallarn niteliini ve mallarn
piyasaya sunum yntemlerini dikkate alarak yapmak yerinde olacaktr.
Ortalama tketicinin markalar dorudan karlatrma imkannn bulunmad, markalarn
karlatrmasn zihninde muhafaza ettii tam (eksiksiz) olmayan imaja gre yapt dikkate
alnmaldr.
Markalarn benzerliinin deerlendirilmesi, markada yer alan kelime veya ekil unsurlarnn
birbirlerinden bamsz olarak tek tek ele alnmas yoluyla deil, markann tm unsurlarnn
birlikte yaratt btncl izlenime gre yaplmaldr. Bir markada birden fazla unsurun
bulunmas durumunda nceki markalarla ayniyet veya benzerlik asndan yaplan
deerlendirme, bu unsurlarn tmnn birlikte yaratt grnm, ses veya anlam erevesindeki
izlenim dorultusunda gerekletirilmelidir. Bununla birlikte, markay oluturan unsurlardan
birisinin dierlerine gre grsel veya iitsel olarak daha baskn unsur konumunda olmas veya
tketici algsnn markadaki unsurlardan birisi zerinde younlamas ihtimalinin bulunmas veya
ayrt edici gc veya bilinirlik dzeyi yksek nceki markayla bavurudaki unsurlardan birisinin
benzerliinin bulunmas hallerinde, benzerlik incelemesi markalardaki benzer unsur n plana
kartlarak yaplabilecektir.
Avrupa Topluluklar Adalet Divannn yerleik itihadna gre, iki markann benzerlii
incelenirken markalar btn unsurlaryla birlikte oluturduklar genel izlenim bakmndan
deerlendirmek gerekmektedir. Ancak, bu husus, bileke markalarda baz durumlarda tketici
zihninde oluan btnsel izlenimde markadaki unsurlardan birinin ya da bir ksmnn baskn
unsur olmas halini ortadan kaldrmaz.
Bir markann baskn unsuru, ilgili tketicinin dikkatini byk lde zerine younlatraca
unsurdur. Bir markann baskn unsuru belirlenirken aada belirtilen hususlar dikkate
alnmaldr:
lgili tketiciler, tanmlayc unsurlar bileke markann ayrt edici ve baskn unsuru
olarak deerlendirmeyeceklerdir. Markalarda ortak olarak yer alan tanmlayc unsurlara
dayal olarak markalar arasnda kartrlma ihtimalinin ortaya kabilecei sonucuna
varlamaz. Benzer biimde, markalarda ortak olarak yer alan ayrt edici nitelie sahip
olmayan kelimeler veya bir irketler grubunu ifade edecek biimde alglanacak grup,
group gibi kelimeler nedeniyle de markalar arasnda kartrlma ihtimalinin ortaya
kabilecei neticesine ulalamaz.
Markalarda yer alan ayrt edicilii yksek unsurlarn, tketicilerin zihninde yer etmesi
olasl ve bu nedenle de baskn unsur olarak alglanmas olasl daha fazladr.
Markadaki baz unsurlar, markadaki konumlar, boyutlar veya renkleri gibi grsel
zellikleri nedeniyle tketicilerce markaya ilk bakta ncelikli olarak alglanan ve
106
zihinde yer eden unsurlar olabilirler. Bu nedenle grsel adan ncelikli olarak alglanan
kelime unsurlarnn (konum, boyut, renk, dier kelime unsurunun nnde veya zerinde
bulunmas gibi nedenlerle) markann baskn unsuru olarak deerlendirilmesi olasl
daha yksektir.
Bileke bir markadaki kelime unsurlar btn olarak tek ve anlaml bir kombinasyon
oluturuyorsa, bu unsurlardan hibirisinin markann baskn unsuru olmad kabul
edilecektir.
Kelime ve ekil unsurlarndan oluan bileke markalarda, kelime unsurlar genellikle
markann baskn unsuru olarak kabul edilir. Bununla birlikte, kelime unsuru baz
durumlarda (kelime unsurunun tanmlayc olmas, vb.) bileke markann baskn unsuru
olarak kabul edilmeyebilir.
Bir marka isim ve soy isminden oluuyorsa, genellikle soy ismin ayrt edici nitelii isme
gre daha yksektir. Bu nedenle Avrupa Topluluklar Adalet Divan Genel Mahkemesi
itihadnda soy ismi genellikle baskn unsur olarak kabul edilir. (Avrupa Topluluklar
Adalet Divan Genel Mahkemesi, T-11-09, p.34, James Jones - Jack & Jones; Avrupa
Topluluklar Adalet Divan Genel Mahkemesi, T-259-06, p.34, Manso de Velasco
Velasco; Avrupa Topluluklar Adalet Divan Genel Mahkemesi, T-40-03, p.63-65, Julian
Murua Entrena - Murua). Bununla birlikte deerlendirmede; soy isminin yaygnl,
allml, sradanl gibi hususlar dikkate alnmaldr. Ayrca, isim-soy ismi
kombinasyonunun iaret ettii kiinin toplumdaki bilinirlii de, bu husus toplum algsn
ak biimde etkileyeceinden, gz nnde bulundurulmaldr.
Bileke markalarda yer alan (mnhasran ayrt edici nitelie sahip olan) baz kelime unsurlar,
markada baskn unsur konumunda olmasalar da kartrlma ihtimaline yol aabilirler. Bu tip
durumlarla, uygulamada zellikle ticaret unvan veya tketicilerce tannan at markasyla
birlikte kullanlan ikinci markalarda karlalmaktadr. Konu hakknda Avrupa Topluluklar
Adalet Divan, Thomson Life kararnda takip eden yorumu yapmtr:
htilafa konu iaret, taraflardan birinin irket ismi ve ortalama ayrt edicilik gcne
sahip (baka birisi adna) tescilli bir markann birletirilmesinden olumusa ve bu
tescilli marka, bileke iaretin oluturduu btnsel izlenimde tek bana baskn
unsur olmamakla birlikte, btnsel izlenimde bamsz biimde ayrt edici role
sahipse, mallarn ve hizmetlerin de ayn olmas durumunda, 89/104 sayl Topluluk
Direktifi Madde 5(1)(b) uyarnca halkn belirli bir blmnde kartrlma ihitmalinin
ortaya kabilecei yorumuna ulalabilir (Avrupa Topluluklar Adalet Divan,
Medion AG v. Thomson Multimedia Sales Germany & Austria GMBH, C-120-04,
p.38, 06/10/2005).
Markalar arasndaki benzerlik incelenirken ortalama tketicinin algs, bir dier deyile ilgili mal
ve hizmetlerin ortalama tketicisinin markalar benzer veya ilikili bulup bulmayaca dikkate
alnmaldr. 8 inci madde incelemesinde dikkate alnacak tketici grubu ile 7 nci madde
kapsamnda dikkate alnacak tketici grubu arasnda farkllk bulunmamaktadr. Her iki madde
balamnda algs esas alnacak tketici grubu ayn ortalama tketici kitlesidir. Ortalama tketici
107
grubunun inceleme konusu mal ve hizmetler bakmndan makul derecede bilgili, gzlemci ve
ihtiyatl olduu kabul edilecektir.
stisnalar sakl kalmak kaydyla, Enstit tarafndan 7/1(b) maddesi kapsamnda ayrt
edilemeyecek derecede benzer bulunan markalarn 8 inci madde kapsamnda benzer markalar
olduklar kabul edilecektir. Bu kabul, tek bana markalar arasnda kartrlma ihtimalinin ortaya
kt anlamna gelmemekte, mal ve hizmetlerin benzerliinin de deerlendirmesi
gerekmektedir. Bununla birlikte, markalar 7/1(b) maddesi kapsamnda ayrt edilemeyecek
derecede benzer bulunmu olsa da, eer gerekli grlrse markalarn benzer olup olmad 8 inci
madde kapsamnda yeniden irdelenebilir.
8/1(b) maddesi kapsamnda ifade edilen benzer marka tanmlamasnn, ayrt edilemeyecek
derecede benzerlik halini kapsayan, ancak markalar arasnda ilk baktan veya ilk intibadan
kaynaklanan benzerlik hali dnda, tketicilerce eitli nedenlerle kurulabilecek benzetmeler,
ilikilendirmelerden kaynaklanacak benzerlik halini de kapsad kabul edilmektedir. Bir dier
deyile, 7/1(b) maddesi kapsamnda ayrt edilemeyecek derecede benzer bulunmayan markalarn,
8 inci madde kapsamnda benzer markalar olarak deerlendirilmesi mmkndr.
8 inci madde kapsamnda benzerlik hali tespit edilirken mekanik deerlendirmelerden
kanlacak ve markalarn btn olarak ortalama tketicilerde braktklar izlenim erevesinde
benzerliin ortaya kp kmad aratrlacaktr. Bu erevede, birden fazla kelimeden oluan
markalarda kelimelerden birisinin ortak olmas halinde, mutlak surette kartrmann ortaya
kaca eklindeki bir yaklam Enstit tarafndan kabul edilmemektedir. Bununla birlikte,
kelime unsurlarndan en az birisinin farkl olmas da markalarn birbirlerine benzemez olduklar
eklinde deerlendirilmeyecektir. Bu tip durumlarda yeni bavurunun nitelii, btnsel olarak
ortaya kan izlenim bakmndan benzerlik, nceki markann ayrt edici gcnn ykseklii veya
tannml gibi hususlar gz nnde bulundurularak karar verilecektir.
Markalar arasndaki benzerlik incelenirken, genel ilke olarak, markalarn ayrt edici nitelikte
olmayan ya da herkesin kullanmna ak tali unsurlar deerlendirme d braklacaktr.
Dolaysyla, benzerlik deerlendirmesinde, inceleme konusu markalarn (inceleme konusu mal ve
hizmetler iin) ayrt edici nitelie sahip unsurlar esas alnarak karlatrma yaplacaktr.
Bununla birlikte, nceki markada tanmlayc olan, ayrt edici nitelie sahip olmayan unsurlarn
sra d, normalde rastlanlmayan, zgn bir tasarm erevesinde markaya yerletirilmi
kullanm sz konusuyken, yeni markada da benzer bir kullanm gzlemlenmise ve bu benzer
kullanm nedeniyle markalarn brakt genel izlenim sonucu benzerliin ortaya kaca
dnlyorsa, markalar benzer markalar olarak deerlendirebilir.
Birbirinden farkl ekil ile (ayrt edici nitelie sahip) benzer kelime unsurlarn birlikte ieren
markalar arasndaki benzerlik deerlendirilirken, markalarn kelime unsurlar tketicilerin
hafzasnda ncelikli olarak yer bulan unsurlar olduundan, benzerlik testi markalarn kelime
unsurlar dikkate alnarak gerekletirilecektir.
Ayrt edici nitelie sahip farkl ekil ile ayrt edici nitelie sahip olmayan (tanmlayc vb.)
benzer kelime unsurlarn birlikte ieren markalar arasndaki benzerlik deerlendirilirken,
markalarn ayrt edici unsurlar ekiller olduundan, benzerlik testi markalarn ekil unsurlar
dikkate alnarak gerekletirilecektir.
108
nceki markann kendisinden (markann niteliinden) kaynaklanan ayrt edici gcnn

ykseklii Enstit tarafndan resen deerlendirilip, incelemede gz nne alnabilir. Buna
karlk, markann ayrt edici gcnn yksekliinin markann toplumdaki tannml
iddiasndan kaynaklanmas durumunda, iddiay ne sren tarafn iddiasn kantlamas
gerekmektedir. tiraz sahibi tarafn tannmlk iddiasn ne srmesi durumunda, Enstitye bu
iddiann doruluunun deerlendirilmesini salayabilecek nitelikte dokmanlar veya kantlar
sunmas da gerekmektedir.
Markalarn benzerlii, markalarn grsel, iitsel, kavramsal benzerliklerine bal olarak ortalama
tketicinin bak asyla deerlendirilmelidir, bavuruyu yapan kiinin davran biiminden
(niyetinden) kaynaklanan haller markalarn benzerlii deerlendirmesine esas tekil
etmeyecektir. Kt niyet deerlendirmesi kartrlma ihtimali incelemesinden bamsz ierikte
bir deerlendirmedir.
Bu hususla ilgili olarak Yargtay Hukuk Genel Kurulu 2006/11-338 esas sayl kararnda
kartrlma ihtimali incelemesinde kast veya kusur aranmamas gereklilii hususunda takip eden
deerlendirmelerde bulunmutur:
...nceden tescilli bulunan marka ya da markalardaki unsurlarn tamamn ya da
bunlarn bir ksmn kulland iaretin marka olarak tescilini isteyenin, kartrlma
etkisini yaratmak istememesi, iareti bu kast altnda kullanmamas, byle bir sonu
istememesi halinde dahi salt kartrlma tehlikesinin ortaya km olmas iltibas
ihtimalinin varlnn kabuln olanakl klar. Zira, iltibas tehlikesinin varl iin
kast ya da kusur bulunmas gerekmemektedir...
Markalarn benzerlii incelemesinde, markalardaki benzer unsurlar, benzemeyen unsurlara gre

daha ncelikli olarak deerlendirilecektir.
Tketiciler bir markayla karlatklarnda markay detayl biimde analiz etmeden, markann
ayrt edici veya baskn unsurlarna daha fazla dikkat ederler. Tketiciler markalar arasnda birebir
karlatrma yapma ansna nadiren sahip olduklarndan, karlatrmay zihinlerinde muhafaza
ettikleri tam olmayan imaja gre gerekletirirler. Tketiciler markalarn tm detaylarndan
ziyade, ayrt edici ve baskn unsurlarn hatrlarlar. Bu nedenle, markalarn karlatrlmasnda
baz unsurlarn dierlerinden daha ayrt edici veya baskn olup olmad her zaman dikkate
alnmaldr. Bu husus incelenen markalarn her ikisi (yeni bavuru ve itiraz gerekesi marka)
bakmndan da geerlidir.
Markalar arasndaki benzerlik deerlendirilirken, markalarn koruma altndaki halleri
karlatrlmaldr. Bu, nceki markann veya yeni bavurunun tescile veya bavuruya konu
halleri esas alnarak karlatrlmalar gerektii anlamna gelmektedir. zellikle, markann fiilen
(tescilli halinden) baka bir biimde kullanlyor olmas veya (tescilli halinden) baka bir biimde
kullanlmas niyetinin bulunmas, markalarn karlatrlmas incelemesine etki etmeyecektir.
Ankara 3. Fikri ve Snai Haklar Hukuk Mahkemesi 2007/56 esas sayl kararnda yukarda
belirtilen husus hakknda takip eden deerlendirmelerde bulunmutur:
109
...Bununla birlikte, 556 sayl KHKnin 23 ve Uygulama Ynetmeliinin 12 inci

maddeleri uyarnca, bavuru ile sunulan marka rneinin deerlendirmeye esas
alnaca kukusuzdur...Bavuru ile yaynlanan ve tescil edilmesi halinde davac
tarafndan kullanlacak marka rnei zerinde, zgnlk ve ayrt edicilik salad
belirtilen ve yukarda zikredilen unsurlarn varlndan sz etmek mmkn deildir.
Bu nedenle davac vekilinin, (...), eklin TPE kaytlarndaki rneinin dikkate
alnmas suretiyle, resmin st ksmnn parlak ve silik olmasnn ayrt edicilik
bakmndan dikkate alnamayaca ynndeki beyanlarnn kabulne olanak yoktur.
Dolaysyla benzer ambalaj tasarmlar zerinden yeni deerlendirmeler ve
varsayma dayal incelemeler yaplmas, ayn sektrde faaliyet gsteren ve
yaynlanan bavuruya itibar etmekle ykml bulunan 3. kiileri hukuki gvenceden
yoksun brakr. Dier taraftan bavuru rneinde grnmeyen unsurlarn, marka
rneinde bulunmas halinde ayrt edicilik vasfnn olup olmayaca hususu bu
davann konusu deildir.
Literatre de getii haliyle markalar arasndaki benzerlik grsel, iitsel veya kavramsal
(anlamsal) dzeyde ortaya kabilir. Bu durumlardan ksaca bahsedilecek olursa:
i) Grsel benzerlik:
Grsel benzerlik kelime veya ekil markalarnn grnm olarak benzerlik iermeleri durumunda
ortaya kar. Grsel benzerliin tespiti, markalarn benzer markalar olarak deerlendirilmeleri
iin, tek bana, yeterli kabul edilebilir.
Bilindii zere, kelime markalar sz konusu olduunda, kelimenin yazm ekli deil kelimenin
kendisi korunmaktadr. Bu nedenle, kelimenin byk ya da kk harfle ya da farkl yazm
karakterinde yazlm olmasnn incelemeye etkisi yoktur.
Grsel benzerlik deerlendirmesi yaplrken aada saylan kriterler dikkate alnmaldr:
Kelime markalarnda grsel deerlendirme; kelimenin uzunluu/ksal, harf says,
harflerin dizilimi, kelime says ve iaretlerin yaps gzetilerek yaplmaldr.
Grsel deerlendirmede, kelimenin ilk ksmnda oluan benzerlik ya da benzememe
durumu kelimenin son ksmna gre daha byk neme sahiptir. Bununla birlikte, grsel
alg nce dta bulunan elemanlar ayrt ettii iin, son harf, kelimenin i ksmlarnda yer
alan harflere kyasla, daha byk etkiye sahip olacaktr.
Uzun kelimelerin kartrlmas ihtimali ksa kelimelerin kartrlmas ihtimalinden daha
fazladr.
Kelime markalarnda, kelime yazldndan farkl ekilde okunmad srece (yabanc
dillerdeki markalar), grsel ve iitsel benzerlik genellikle ayn anda ortaya kar. Bununla
birlikte, ksa zaman aralnda gerekleen iitsel algya kyasla, grsel algnn daha kesin
ve tekrarlanan alglama imkan salad dikkate alnmaldr. Bu nedenle, iaretler
arasndaki grsel farkllklar iitsel farkllklara kyasla daha fazla etkiye sahip olacaktr.
Markalardaki ekil unsurlarnn benzerlii deerlendirilirken, iitsel benzerlik deil grsel
ve/veya kavramsal benzerlik dikkate alnmaktadr. Markalardaki ekil unsurlarnn grsel
benzerlii deerlendirilirken takip eden faktrler gz nnde bulundurulmaldr:
110
Yaygn kullanma konu bir ekil hibir zaman tek bana markalarn benzer markalar
olduu sonucuna varlmasn salamayacaktr. Bu tip durumlarda yaygn kullanma konu
eklin dnda ilave benzerlikler aranacaktr.
Markalardaki ekil unsurunun resimlenme teknii, soyut ya da somut olmas,
renklendirilmesi vb. hususlar ekillerin benzerliinin tespit edilmesinde nem arz
etmektedir.
Bununla birlikte, nceki markann halk tarafndan bilinirliinin az olmas ve yaratc
ierii zayf olan (fazlasyla hayal gc iermeyen ) bir ekilden olumas hallerinde, her
iki markann kavramsal olarak benzer olmas, tek bana, markalar arasnda kartrlma
ihtimalinin ortaya kmasna imkan vermez.
ekil markalar tm detaylar bakmndan kelime markalarna gre daha az
hatrlanmaktadr. Tketici hafzasnda sadece tam olmayan kaba bir resmi saklamaktadr.
ekil unsuru, karlatrlan markalarda baskn unsur konumunda ise tali unsurlarda
ortaya kan farkllklar incelemede dikkate alnmas gereken bir farkllk
yaratmayacaktr.
ekil unsurunun boyutunun farkl olmas, siyah beyaz olmas veya aynadaki yansmasnn
sunulmas benzerlik halini ortadan kaldrmayacaktr. Siyah beyaz bir eklin renkli
biimde sunulmas genel olarak ekil unsurlarnn benzerliini ortadan kaldrr bir husus
deildir.
ii) itsel benzerlik:
itsel benzerlik, kelime markalar telaffuz edilirken ortaya kan benzerlik halidir. itsel
benzerliin tespiti, baz durumlarda tek bana markalarn benzer markalar olarak
deerlendirilmeleri iin yeterli kabul edilebilir. Ancak, iitsel benzerliin grsel benzerlikle
yeterli dzeyde desteklenmemesi halinde markalarn benzer markalar olarak deerlendirilmemesi
mmkndr.
Markalar arasndaki kavramsal ve grsel farkllklar, markalardan birisinin ak bir anlamnn
bulunmas, bu sayede halkn markay annda kendi anlamyla alglamasnn mmkn olmas
halinde, iitsel benzerlii etkisiz hale getirebilir.
zellikle, siparile veya szl olarak temin edilen mal ve hizmetlerde iitsel benzerlik daha
byk neme sahiptir. Avrupa Topluluklar Adalet Divan Genel Mahkemesi T-194/03 sayl
kararnda giysiler ve benzeri mallarn grsel deerlendirilmesinin iitsel deerlendirmeye
nazaran daha byk bir nem arz ettiini belirtmektedir:
...bu adan, iitsel benzerliin bu ekilde pazarlanan mallar iin daha az neme
sahip olduu, tketicilerin rn iaret eden markay grsel olarak alglayacaklar
hususuna dikkat edilmelidir. (GC T-194/03(No.116).
itsel benzerlik deerlendirilirken aada belirtilen fonetik zellikler incelemede zellikle
dikkate alnmaldr:
Ortalama tketici kelimenin ilk hecesine, kelimenin dier ksmlarna nazaran daha byk
dikkat vermektedir. zellikle kelimelerin sonunda yaygn biimde karlalan son ekler
111
veya heceler, kelimenin iitsel karakteri zerinde daha az etkiye sahiptir. Ancak, bu
durum kelimenin balang ksmnn tanmlayc olmas ya da kelimenin vurgusunun son
ksmda younlamas durumunda geerli olmayacaktr.
Kelimenin iitsel karakteri analiz edilirken, sesli harflere ve dizilim biimlerine, sessiz
harflere gre daha byk nem atfedilmelidir. Bununla birlikte, kelimede dikkat ekici
bir pozisyonda bulunan bir sert sessiz harf (rnein kelimenin ilk harfi konumundaki k
harfi veya bu harfle oluturulmu bir hece), kelimenin iitsel karakterinde nemli bir
etkiye sahip olacaktr.
Baz sesli veya sessiz harfler, iitsel olarak kolaylkla kartrlabilir veya
ilikilendirilebilir (rnein: p-b, n-m, vb.) niteliktedir. Bu tip durumlar, ortalama
tketicinin yapt benzerlik deerlendirilmesinde, iitsel olarak ancak nemsiz
farkllklar olarak deerlendirilebilir.
Kelimenin iitsel karakteri tespit edilirken, sesli harflerin ve dizilimlerinin tespitinin yan
sra, kelimeyi hecelere ayrma yntemi de nemli bir yntemdir. Bununla birlikte,
kelimenin ortasna veya sonuna eklenen vurgulu olmayan ek bir hece, genellikle
kelimenin iitsel karakterini deitirmez.
Kelimenin, benzer ve/veya farkllaan vurgularnn tespiti de iitsel karakteri belirlemede
nemli bir yntemdir.
itsel olarak ortaya kan farklar, ksa kelimelerde uzun kelimelere gre daha byk etki
gstermektedir. ya da drt harften oluan kelimelerde, sadece tek bir sesin farkl
olmas kelimeler arasndaki benzerlii ortadan kaldrmak iin yeterli olabilir. Bu durum
sadece harflerden veya rakamlardan oluan markalar iin de geerlidir. Bununla birlikte,
uzun kelime markalarndaki bu tip farklar iitsel karakterin nemli lde deimesine
yol amamaktadr.
Yerel aksandaki farklar, ulusal lekte geerli olacak tescilli markalar bakmndan
dikkate alnmayacaktr.
Bavuru yabanc dildeki bir kelimeden oluuyorsa, ortalama tketicinin bu yabanc dile
aina olmad veya kelimenin anlamn anlam olsa bile, kelimenin telaffuzunu Trke
fonetik kurallar erevesinde gerekletirecei varsaylmaldr. Bununla birlikte,
ngilizce gibi yaygn bilinir / kullanlr diller sz konusu olduunda, eitime sahip
tketiciler veya profesyoneller gz nnde bulundurularak, kelimenin doru telaffuzu da
dikkate alnmaldr.
iii) Kavramsal (anlamsal) benzerlik:

Kavramsal (anlamsal) benzerlik, kelime veya ekil markalarnn tekabl ettikleri anlam veya
kavramlar bakmndan ayniyet veya benzerlik iermeleri durumunda ortaya kar. Kelime
markalarnn kavramsal (anlamsal) benzerlii, temel olarak, farkl ekilde yazl kelimelerin ayn
veya farkl dilde ayn/benzer kavramlara (anlamlara) karlk gelmeleri durumunda ortaya
kabilir. ekil markalarnn kavramsal (anlamsal) benzerlii ise temel olarak, markalarda yer
alan ekil unsurlarnn ayn kavramlara karlk gelmeleri durumunda ortaya kabilir.
Ayn veya benzer kavramlara (anlamlara) tekabl eden markalar arasndaki kartrlma ihtimali
deerlendirilirken; genel ilke olarak, anlamsal benzerlik grsel veya iitsel benzerlikle
desteklenmedii veya nceki marka yksek dzeyde ayrt edicilie veya bilinirlie sahip
olmad srece, kavramsal (anlamsal) benzerlik tek bana kartrlma ihtimaline yol aan bir
112
unsur olarak kabul edilmeyecektir. Bununla birlikte, kavramsal benzerliin baz durumlarda tek
bana markalarn benzerliine yol aabilecei haller teorik olarak ortaya kabilir.
Kavramsal benzerliin ortaya kmas iin benzerlik derecesinin dk seviyede olmamas
gerekmektedir. nk sadece kavramsal benzerliin varlnn tespit edilmesi, iitsel ve grsel
anlamda ciddi farkllklarn bulunduu anlamna gelebilir ve bu halde de kartrlma ihtimali
ortaya kmaz. Bu nedenle kavramsal benzerlik sadece e anlaml ve neredeyse e anlaml
kelimeler iin ortaya kabilir
Kelimelerden birinin ya da her ikisinin yabanc dilde olmas halinde kavramsal benzerliin
ortaya kt tespitine varlmas daha gtr. Kavramsal benzerlik ilgili yabanc dili bilmeyen
tketiciler bakmndan ortaya kmayacaktr veya tercme gerektii iin benzerlik ihtimali
azalacaktr. Bu nedenle, (yabanc dildeki bir kelime bakmndan) kavramsal benzerliin, ancak
yaygn olarak bilinen bir yabanc dilin yaygn olarak bilinen kelimeleri veya zel kullanma konu
mal ve hizmetler iin yaygn bilinen teknik terimler bakmndan ortaya kabilecei kabul
edilecektir.
Kelimenin tanmlayc anlama sahip olmas durumunda kavramsal benzerlik ortaya
kmayacaktr. Korunabilir nitelikte olmayan iaretler kartrlma ihtimaline gereke tekil
etmeyeceklerdir.
Kavramsal benzerliin tersine, anlamdaki farkllama grsel ve iitsel benzerlii ortadan
kaldrabilmektedir. Kelimelerden birinin veya her ikisinin, ilgili kamu kesimince kolaylkla
annda kavranabilir ak ve ayr anlamlara sahip olmalar, tketicilerin markalar arasndaki iitsel
ve grsel farkllklar kolaylkla alglamasna neden olacaktr. Anlamsal farkllama, ortalama
tketicinin algsnda netlik yaratarak iitsel ve grsel farkllklar anlamasn
kolaylatrabilmektedir. Markalar arasndaki kavramsal ve grsel farkllklar, markalardan
birisinin ak bir anlamnn bulunmas, bu sayede halkn markay annda kendi anlamyla
alglamasnn mmkn olmas halinde, iitsel benzerlii etkisiz hale getirebilir
Bununla birlikte, markalarn eit olarak yksek derecede iitsel ve grsel benzerlik ierdii
hallerde, markalarn birinin ya da her ikisinin zel anlamlar bulunsa da, btnsel deerlendirme
sonucunda markalar arasnda benzerlik bulunduu sonucuna varlabilir. zellikle, iitsel veya
grsel benzerliin yanl iitme veya yanl okuma hallerine de yol aabilecek derecede yksek
olmas, dolaysyla dorudan dier markaya ynlenmenin gereklemesi halinde, farkl anlama
sahip olma, markalarn benzerlii ynndeki sonucu ortadan kaldrmayacaktr.
Markalardaki ekil unsurlarnn benzerlii deerlendirilirken, iitsel benzerlik deil grsel ve /
veya kavramsal benzerlik dikkate alnmaktadr. Markalardaki ekil unsurlarnn kavramsal
benzerlii deerlendirilirken takip eden faktrler gz nnde bulundurulmaldr:
ekil unsurunun yaygn kullanm kavramsal benzerlik incelemesinde dikkate alnmaldr
(bkz. Blm 1.2.1.1.(i) Grsel Benzerlik, ekil markalarna ilikin aklamalar)
ki markada benzer kavramlara tekabl eden ekiller kullanlmasndan kaynaklanan
kavramsal benzerlik, nceki markann (kendiliinden sahip olduu veya halk nezdinde
113
tannmlktan kaynaklanan) yksek ayrt edicilie sahip olmas durumunda, kartrlma

ihtimalinin ortaya kmasna neden olabilir.
nceki markann halk tarafndan bilinirliinin az olmas ve yaratc ierii zayf olan
(fazlasyla hayal gc iermeyen) bir ekilden olumas hallerinde, her iki markann
kavramsal olarak benzer olmas, tek bana, markalar arasnda kartrlma ihtimalinin
ortaya kmasna neden olmaz.
Tanmlayc bir ekil kavramsal benzerliin ortaya kmasna neden olmaz. Bu tip
durumlarda eklin salayaca koruma grafik gsterimin sadece kendisiyle snrldr. Bu
husus, popler olarak veya ilgili sektrde yaygn biimde kullanlan ekil unsurlar iin de
geerlidir (rnein: kalp, ta, yldz ekilleri). Bu tip ekillerin mal ve hizmetlerin belirli
bir firmadan geldiini gsterme gc son derece snrldr. Dolaysyla, bu tip ekillerin
koruma kapsam gsterim eklinin kendisiyle snrldr. Bu durumun istisnas markann
tannmldr.
Bir ekil markasnn bir kelime markasyla kavramsal benzerlii, ancak kelimenin aka
ve dorudan o eklin adlandrmas olmas durumunda ortaya kabilir. ekli o kelimeyle
adlandrma ihtimali kavramsal benzerliin varl iin yeterli deildir. Kelimenin daha
geni veya genel bir anlama sahip olmas halinde de kavramsal benzerlik ortaya
kmayacaktr.
Markalarda benzer kavramlara tekabl eden ekiller kullanlmas nedeniyle halkn iki
markann birbirini artrdn dnmesi, tek bana, kartrlma ihtimalinin varl
sonucunu dourmaz.
1.2.1.1.1. Benzerliin Tespitinde Dikkate Alnacak Temel Kriterler

i) Markalarn balang ksmlarndaki benzerlik
Kelime markalarnda, tketici dikkatinin zellikle kelimenin balang ksm zerinde
younlat dnlmektedir. Bu erevede, kelime markalarnn balang ksmndaki (ilk
harflerindeki) benzerliin tketicilerin markalarn benzer bulmasnda nemli bir etken olduu,
kelime markalarnn balangcndaki farkllklarn ise markalarn tketicilerce benzer bulunmas
ihtimalini azaltt kabul edilmektedir.
ii) Trkede anlam bulunan kelimeler
Yeni bavurunun Trkede anlaml, Trke szlklerde geen bir kelime olmas durumunda,
ortalama tketicilerin markay btn olarak alglamas ve dier markalarla benzer bulmamas
ihtimali artmaktadr.
iii) Kelime markalarnn uzunluu ve tek harf veya rakamdan oluan markalar
Markalarn benzerliinin belirlenmesindeki temel ilke markalarn genel izlenimleri itibaryla
benzerlii olsa dahi, benzer olduklar iddia edilen kelime unsurlarnda bulunan harf says,
benzerlik incelemesinde dikkate alnacak nemli bir deikendir.
Kelimedeki harf says azaldka, kelimenin ortalama tketici tarafndan btncl olarak
alglanmas ihtimali artmaktadr. Bu sebeple ksa kelimelerde, kk farklar dahi genel izlenimin
114
farkl alglanmasna neden olabilir. Ayn mekanizma dolaysyla, daha ok harf ieren
kelimelerdeki farkllklarn alglanma ihtimali harf saysnn artmasyla azalacaktr.
ki veya harfli kelimelerden oluan markalarda, tek bir harfin farkl olmas kartrlma
ihtimalini olduka drecektir. Piyasada firma isimlerinin ba harflerinden oluan ksaltmalar
marka olarak sk kullanld iin sradan tketici bu markalarla sk sk karlamaktadr ve
birbirinden ayrt etme hususuna alktr.
Tek harfli ve tek rakaml markalarda ise, benzerliin oluabilmesi iin ekil ve grafik unsurlarn
veya stilize yazm biimlerinin genel benzerlii gerekmektedir.
iv) Markalardaki tanmlayc unsurlar
Markalar arasndaki benzerlik incelenirken, markalarn ayrt edici nitelik tamayan ya da
herkesin kullanmna ak tali, tanmlayc unsurlar arka planda braklarak deerlendirme
yaplacaktr. nceleme konusu markalarn ayrt edici unsurlar esas alnarak karlatrma
yaplacaktr. Bununla birlikte, markalarda yer alan birden fazla saydaki tanmlayc unsurun,
piyasada o ekilde bir kullanm teaml olmad halde, her iki markada da ayn ekilde, ayn
sra dahilinde kullanlmas ve bu kullanm nedeniyle markalarn ilikilendirilebilecei kanaatine
varlmas halinde, markalarn benzer markalar olarak deerlendirilmesi mmkndr.
v) Kelime ve ekil kombinasyonundan oluan markalar
Markalarn birbirleri ile benzemeyen ekil unsurlar iermeleri, ancak markalarn ayrt edici
nitelie sahip - kelime unsurlarnn benzer olmas halinde, markalarn kelime unsurlarn tketici
zihninde ncelikli olarak yer bulan unsurlar olduundan, benzerlik testi markalarn kelime
unsurlar dikkate alnarak gerekletirilecektir. Dier bir deyile, markalarda yer alan ekli
unsurlarn farkl olmas, ancak markalarn kelime unsurlarnn benzer olmas halinde, markalarn
benzer markalar olduklar sonucuna varlacaktr.
vi) Tanmlayc kelime unsurlar ve ekil unsurundan oluan kombinasyonlar
Ayrt edici nitelie sahip farkl (benzemeyen) ekil ve ayrt edici nitelie sahip olmayan
(tanmlayc, vb.) benzer kelime unsurlarn birlikte ieren markalar arasndaki benzerlik
deerlendirilirken, markalarn ayrt edici unsurlar ekiller olduundan, benzerlik testi markalarn
ekil unsurlar dikkate alnarak gerekletirilecektir.
vii) at marka veya ticaret unvannn klavuz unsuru ile birlikte yer alan alt/ikinci markalar
Halk tarafndan bilinen ve belirli bir firmann rnlerinin ounluunda yer alan bir at markas
veya bir firmann ticaret unvannn klavuz unsuruyla birlikte kullanlan ikincil kelime
unsurlarndan oluan markalara uygulamada sklkla rastlanmaktadr (rnein: lker okonat,
lker metro, lker hanmeller, lker krispi, vb.). Bu tip markalarda yer alan ikincil kelime
unsurlarnn aynsnn veya benzerlerinin baka bir markada yer almas halinde, markalarn
benzerlii deerlendirmesinde at markas (veya ticaret unvan klavuz unsuru) arka planda
braklarak inceleme yaplacaktr. at marka veya ticaret unvan klavuz unsurlar ile birlikte
ikincil markann btnsel algya yol amas veya btncl anlama sahip olmas veya markalarda
115
ortak olarak yer alan ikincil kelime unsurunun ayrt edici gcnn zayf olmas durumlarnda
markalarn benzer markalar olarak deerlendirilmemesi mmkndr.
viii) Yaygn kullanma konu kii ad veya soyadlarn ieren markalar

Kullanm yaygn olan ve gnlk yaamda sklkla karlalan kii ad ve soyadlarnn ayrt edici
glerinin ve kaynak gsterme ilevlerinin grece zayf olduu uluslararas marka literatrnde
ve mahkeme kararlarnda genel kabul gren bir husustur. Belirtilen husus Enstit tarafndan da
kabul edilmektedir.
Trke kii adlarndan oluan veya asli ayrt edici unsurlar Trke kii ad olan markalarn, ayn
kii adn farkl ayrt edici unsurlarla birlikte ieren markalarla benzerlii incelenirken, mutlak
surette markalarn benzer olduu sonucuna varlmaz. ncelemede markalarn btn olarak ortaya
kardklar izlenim bakmndan benzerlik dikkate alnacaktr. Markalarn bir btn olarak,
benzer/ilikili/ayn kaynaktan gelen markalar olduklar izlenimi ortaya kmad srece,
markalar kartrlabilecek derecede benzer olarak deerlendirilmez. Bununla birlikte, kii adn
ieren nceki markann, inceleme konusu mal ve hizmetler bakmndan bilinirlii veya
tannmlnn mevcudiyeti kartrlma ihtimalinin ortaya kmasn kuvvetlendiren bir etken
olarak deerlendirilecektir.
Yukardaki deerlendirme, kii ad olduu ortalama Trk tketicisi tarafndan da kolaylkla
alglanan yabanc dillerdeki kii adlar iin de aynen geerlidir.
Soyadlar iin yaplan deerlendirmede ise; ilgili soyadnn Trkiyede kullanm mevcutsa kii
adlar ile ayn deerlendirme yaplr. Soyad olduu Trkiyede de kolaylkla anlalan yabanc
dillerdeki soyadlar iin de ayn kriterler geerlidir.
ix) Kii ad ve soyad ile birlikte kullanlan ikinci marka
Kii ad ve soyad ile birlikte ayrt edici nitelie sahip ikinci bir markann kombinasyonundan
oluan markalarla (rnein: Basri Elmac VITTORY), ikinci markann aynsn veya ok
benzerini asli ayrt edici unsuru olarak ihtiva eden markalarn (rnein: Vittory) benzerlii
deerlendirilirken, kii ad ve soyad genel ilke olarak ikinci planda, tali unsur ekilde
deerlendirilir. Bu deerlendirmenin temel gerekesi, halkn kii ad ve soyad ile birlikte yer alan
ikincil markay asli marka olarak deerlendirmesidir. Bu tr durumlarda, genel ilke olarak,
markaya asli ayrt edici deeri katan, tketicilerce marka olarak deerlendirilecek unsurun ikincil
kelime unsuru olduu kabul edilecek ve benzerlik testi bu erevede yaplacaktr. Kii ad ve
soyad ile birlikte ikincil markann btnsel algya yol amas veya btncl anlama sahip olmas
veya markalarda ortak olarak yer alan ikincil kelime unsurunun ayrt edici gcnn zayf olmas
durumlarnda markalarn benzer markalar olarak deerlendirilmemesi mmkndr.
x) Birden fazla kelime unsurundan oluan markalarda ortak bir kelime unsurunun yer almas
Birden fazla kelimeden oluan markalarda kelimelerden birisinin aynsnn veya ok benzerinin
baka bir markada yer almas halinde, markalarn mutlak surette benzer kabul edilecekleri
eklinde mekanik bir yaklam Enstit tarafndan kabul edilmemektedir. Bununla birlikte, kelime
116
unsurlarndan en az birisinin farkl olmas da markalarn birbirlerine benzemez olduklar eklinde

deerlendirilmemelidir. Bu tip durumlarda markalarn nitelii, btnsel olarak ortaya kan
izlenim bakmndan benzerlik veya farkllk, nceki markann ayrt edici gcnn ykseklii
veya tannml gibi hususlar gz nnde bulundurularak karar verilecektir.
xi) Ayrt edici gc zayf markalar gereke gsterilerek yaplan itirazlar
Metin ierisinde ok kez belirtildii zere nceki markann ayrt edici gc yksekse salanacak
korumann kapsam da ykselir. Bu n kabul, kartrlma ihtimali teorisinin temellerinden birisidir ve ok
sayda Avrupa Adalet Divan kararnda belirtilmitir. Ayrt edici gc zayf markalarn, ayrt edici gc
yksek markalarn -dier markalarla ihtilaf durumunda- salayabilecei derecede geni bir koruma
kapsam yaratmas ise mmkn deildir. Bu erevede, ayrt edici gc dk (bir ya da birka harften
oluan ksa harf dizilimlerinden ibaret markalar, yaygn kullanlan kii isimleri - soy isimleri, anlamlar
itibaryla bavuru kapsamndaki mal ve hizmetler iin zayf marka olarak deerlendirilebilecek kelimeler,
gemite Enstit tarafndan hatayla tescil edildii kabul edilebilecek tanmlayc kelimeler, vb.) markalar
gereke gsterilerek yaplan itirazlarda, markalar arasnda btnsel olarak ortaya kan alg bakmndan
ok st dzeyde benzerlik bulunmad srece markalar birbirleriyle kartrlabilecek derecede benzer
markalar olarak kabul edilmeyecektir.
tiraz gerekesi markann ayrt edici nitelii, 8/1-(b) bendi kapsamnda kartrlma ihtimaline ilikin
deerlendirmede dikkate alnacak faktrlerden birisi olup, mnhasran maruf ile adndan veya yerleim
yerinden oluan markalarn nceden tescil edilerek itiraza gereke olarak gsterilmesi halinde bu
markalarn kendiliinden sahip olduu ayrt edici nitelik ok zayf kabul edilir.
Mnhasran yer adndan olumamakla birlikte, sadece yer adn ortak olarak ieren markalarda da, yer ad
dndaki dier unsurlar belirgin biimde farkllamsa, markalar btncl anlamda benzer deilse veya
nceki markann tannml ya da youn kullanm sonucu arttrlm ayrt edici nitelii bulunmuyorsa
veya incelenen dosya zelinde kartrlma ihtimalinin varl sonucuna varlmasn salayan ek faktrler
bulunmad srece, genel kural olarak, sadece maruf yer adnn ortak olmasnn markalar arasnda
kartrlma ihtimaline yol amayaca kabul edilir.
117
xii) Ayrt edici gc yksek bir kelime unsuruna ilave edilmi eklerden (oul ekleri, iyelik
ekleri -olu, zade gibi ekler) veya ayrt edici gc yksek bir kelime unsuruyla kombinasyon
halinde bulunan ayrt edici gc zayf kelimelerden ya da ticaret alannda yaygn kullanlan
ksaltmalardan (trk, euro, line, grup, -san, vb.) oluturulmu markalar
Ayrt edici gc yksek bir kelime unsurundan oluan markalar ile ayn kelime unsuruna ilave
edilmi oul ekleri, iyelik ekleri, -olu, -zade gibi eklerden oluturulmu markalar, genel ilke
olarak, 8 inci madde kapsamnda kartrlabilecek derecede benzer markalar olarak
deerlendirilecektir. Ayn deerlendirme, ayrt edici gc yksek bir kelime unsurundan oluan
markalar ile ayn kelime unsuru ile kombinasyon halinde bulunan ayrt edici gc zayf baka
kelimelerden ya da ticaret alannda yaygn kullanlan ksaltmalardan (trk, euro, line, grup, -san,
vb.) oluturulmu markalar iin de geerli olacaktr.
Genel ilke yukarda belirtilen biimde olmakla birlikte, ortaya kan yeni kelimenin bal bana
bir anlam bulunmas, gnlk yaamda ska karlalan bir soy ismi veya unvan olmas,
markann btncl olarak alglanmas vb. durumlarda markalarn benzer markalar olarak
deerlendirilmemesi mmkndr.
xiii) Ayrt edici gc zayf bir kelime unsuruna ilave edilmi eklerden (oul ekleri, iyelik
ekleri -olu, zade gibi ekler) veya ayrt edici gc zayf bir kelime unsuruyla kombinasyon
halinde bulunan ayrt edici gc zayf baka kelimelerden ya da ticaret alannda yaygn
kullanlan ksaltmalardan (trk, euro, line, grup, -san, vb.) oluturulmu markalar
Ayrt edici gc zayf bir kelime unsurundan oluan markalar ile ayn kelime unsuruna ilave
edilmi oul ekleri, iyelik ekleri, -olu, -zade gibi eklerden oluturulmu markalar, genel ilke
olarak, 8 inci madde kapsamnda kartrlabilecek derecede benzer markalar olarak
deerlendirilmeyecektir. Ayn deerlendirme, ayrt edici gc dk bir kelime unsurundan
oluan markalar ile ayn kelime unsuru ile kombinasyon halinde bulunan ayrt edici gc zayf
baka kelimelerden ya da ticaret alannda yaygn kullanlan ksaltmalardan (trk, euro, line, grup,
-san, vb.) oluturulmu markalar iin de geerli olacaktr.
Genel ilke yukarda belirtilen biimde olmakla birlikte, nceki markann bilinirlik dzeyi yksek
bir marka olmas, ortaya kan yeni kelimenin btncl olarak alglanmas olaslnn
bulunmamas, vb. durumlarda markalarn benzer markalar olarak deerlendirilmesi mmkndr.
1.2.1.2. Mal ve Hizmetlerin Benzerlii
Mal ve hizmetlerin benzerlii deerlendirilirken, inceleme konusu mallara veya hizmetlere
ilikin tm faktrler dikkate alnmaldr. Bu faktrler, mal ve hizmetlerin niteliini, kullanm
amalarn, kullanm biimlerini ve birbirleriyle balantl veya tamamlayc olup olmadklarn
ierir.
nceki blmlerde bahsedildii zere kartrlma ihtimalinin varl tespit edilirken mal ve
hizmetlerin benzerlii veya tketicilerce ilikilendirilebilir nitelikte olmalar da gz nnde
bulundurulacaktr.
Mal ve hizmetlerin aynl ile kast edilen durum aktr. Mal ve hizmetlerin aynl, ilke olarak
mal ve hizmetlerin ayn ekilde yazlm, ifade edilmi olmalarndan kaynaklanmaktadr.
118
Bununla birlikte, ayn mal ve hizmetin birden fazla isme sahip olmas veya piyasada anld
isimle teknik, bilimsel, literatre gemi isminin farkl olmas veya yabanc dildeki isminin
Trkeye de gemi olmas durumlarnda da mal ve hizmetler farkl ekilde ifade edilmi olsalar
da ayn olarak kabul edilecektir.
nceki markann mal ve hizmet listesi, bavuru kapsamndaki mal ve hizmetleri (veya bunlarn
bir blmn) kapsayan genel bir ifadeyi ieriyorsa, mal ve hizmetlerin (veya bunlarn bir
blmnn) ayn olduu kabul edilecektir. rnein, nceki marka motorlu tatlar iin tescil
edilmiken, yeni bavuru otomobilleri ieriyorsa mallarn ayn olduu kabul edilecektir.
Benzer ekilde, nceki marka belirli mal ve hizmetler iin tescil edilmiken, sonraki bavuru sz
konusu mallar veya hizmetleri (veya bunlarn bir blmn) ieren genel bir ifadenin tescili
talebiyle yaplmsa, mal ve hizmetlerin (veya bunlarn bir blmnn) ayn olduu kabul
edilecektir. rnein, nceki marka otomobiller iin tescil edilmiken, yeni bavuru motorlu
tatlar ieriyorsa mallarn ayn olduu kabul edilecektir.
Mal ve hizmet listesinde, zellikle, yani, uluslar aras markalar sz konusu olduunda in
particular, namely, vb.) gibi ierikle ilgili kapsam aklayc, zelletirici ifadelerin
bulunmas durumunda listenin kapsam kullanlan ifadeye gre belirlenecektir. Genel bir
ifadeden sonra gelen zellikle (in particular) kelimesiyle oluturulan ifadenin, sz konusu
ifadeden sonra gelen mallarla/hizmetlerle snrl olmayaca, genel ifadenin de kapsand kabul
edilecektir. rnein; Oyuncaklar, zellikle model uak biimindeki oyuncaklar ifadesi tm
oyuncaklar kapsar bir ifade olarak deerlendirilecektir. Buna karlk, genel bir ifadeden sonra
gelen yani (namely) kelimesiyle oluturulan ifadenin, genel ifadeyi kapsamad, sz konusu
ifadeden sonra gelen mal ve hizmetlerle snrl olduu kabul edilecektir. rnein; Elektronik
cihazlar, yani tanabilir mzik alarlar ifadesi tm elektronik cihazlar kapsar bir ifade olarak
deerlendirilmeyecektir.
Mal ve hizmetlerin benzer olmas haliyle ayn olmalar hali farkldr. 7/1(b) maddesi kapsamnda
yer alan ayn tr mal ve hizmet tanmlamas, 8 inci maddede yer alan mal ve hizmetlerin
benzerlii hali ile ayn deildir. Enstit tarafndan yaymlanan Marka Tescil Bavurularna Ait
Mal ve Hizmetlerin Snflandrlmasna likin Tebli erevesinde kapsam belirlenen ayn tr
mal ve hizmetler, benzer mal ve hizmet tanmlamasndan daha dar ieriktedir. Dier bir deyile;
benzer mal ve hizmet tanmlamasnn ierii, ayn tr mal ve hizmeti mutlak surette kapsamakla
birlikte daha geni bir yaklamla benzer olduklar ngrlebilecek, tketicilerce
ilikilendirilerek ayn kaynaktan geldikleri varsaylabilecek mal ve hizmetleri de kapsamaktadr.
Dolaysyla, Tebli kapsamnda belirlenmi ayn tr mal ve hizmetler, benzer mal ve hizmetlerin
tespit edilmesi iin yeterli deildir.
Benzer mal ve hizmetler ifadesi, ortalama tketicilerce ayn (veya ilikili) kaynaktan geldikleri
varsaymyla kartrlma ihtimalinin konusu olabilecek mal ve hizmetleri iermektedir. Bu
erevede, ayn (veya ilikili) kaynaktan geldikleri varsaylabilecek ilikili mal ve hizmetler de
benzer mal ve hizmet tanmlamasnn ieriine girmektedir.
Mal ve hizmetlerin benzerlii, ilgili olduklar ortalama tketicilerinin bak esas alnarak
deerlendirilmelidir. Bu erevede, ortalama tketici grubu genel anlamda halk olan mal ve
hizmetler bakmndan yaplan deerlendirme ile ortalama tketici grubu snrl, teknik bir
kme olan mal ve hizmetler bakmndan yaplan deerlendirme ayn ierikte olmayabilir.
119
8/1 maddesi kapsamnda, mal ve hizmetlerin aynl veya benzerlii deerlendirilirken yalnzca
tescil edilmi veya bavurusu yaplm mal ve hizmetler dikkate alnmaldr; listede yer almayan,
ancak fiilen kullanld veya kullanlma niyeti olduu belirtilen mal ve hizmetler
deerlendirmede dikkate alnmayacaktr.
Nice snflandrmas benzer mal ve hizmetlerin tespit edilmesi iin tek bana yeterli deildir.
WIPOnun mal ve hizmetlerin benzerliinin deerlendirilmesinde Nice snflandrlmasnn
kullanm ynndeki yorumu: Markalar, eitli mallar iin sadece idari amalarla oluturulmu
snflarda tescil edilir. Mallarn snflandrlmas bu yzden benzerlik sorunu asndan belirleyici
olamaz. Bazen tamamyla farkl mallar ayn snfta yer alrken (9 uncu snftaki bilgisayarlar,
gzlkler, yangn sndrcler ve telefonlar), kimi zamanda benzer mallar farkl snflarda yer
alabilir. (yaptrclar 1,3,5 ve 16 nc snflardadr.) eklindedir. Dolaysyla, mal ve hizmetlerin
benzerlii veya ilikisi aratrlrken Nice snf numaralar yardmc aralar olarak kullanlmaktan
fazla bir yarar salamayacaktr.
Mal ve hizmetlerin benzerlii veya ilikilendirilebilir nitelii literatre ve genel kabullere gre
aada belirtilen durumlarda ortaya kabilir:
Mal ve hizmetlerin kullanm amac ve alanlarnn benzerlii,

Mal ve hizmetlerin kullanclarnn benzerlii,
Mallarn fiziksel grnmnn benzerlii,
Mal ve hizmetlerin ticari pazara ulamasnda kullanlan sat yollarnn benzerlii,
Mal ve hizmetlerin birbirleriyle rekabet eder nitelikte bulunmasndan kaynaklanan
benzerlik,
Mal ve hizmetlerin birbirlerini tamamlayc nitelikte olmasndan kaynaklanan benzerlik,
Mallarn maazalarda ayn reyonda veya rafta bulunmasndan kaynaklanan benzerlik.

Avrupa Adalet Divan Canon davasnda mal ve hizmetlerin benzerlii incelemesi ile ilgili nemli
deerlendirmelerde bulunmutur. Divana gre, kartrlma ihtimali birok ilikili faktrn
birbirini etkilemesi sonucunda ortaya kar. Bu konudaki en nemli iki faktr, markalarn
benzerlii ve mal ve hizmetlerin benzerliidir. Mal ve hizmetlerin benzerlik derecesinin
dkl, markalarn benzerlik derecesinin yksekliiyle telafi edilebilir veya tam tersi geerli
olabilir. Divann yerlemi uygulamasna gre de, nceki markann ayrt edici gcnn yksek
olmas durumunda kartrlma riski artmaktadr. (Avrupa Adalet Divan, Sabel - Puma davas)
Dolaysyla, ayrt edici gc yksek markalarn korunma derecesi, ayrt edicilii zayf markalara
gre daha fazladr. Bu nedenle Avrupa Adalet Divanna gre; Direktifin 4(1)(b) maddesinin
(kartrlma ihtimali ile ilgili ret gerekesi) yorumlanmas, mal ve hizmetler arasndaki benzerlik
dk derecede olsa da, markalarn ok benzer ve nceki markann ayrt edici gcnn yksek
olduu durumlarda tescil talebinin reddedilmesi ynnde olacaktr. Bu aamada dikkat edilmesi
gereken nokta, mallarn ve hizmetlerin benzerliinin hibir durumda yok saylmamasdr.
ncelemede gz nne alnacak husus benzerliin derecesi olacaktr. Avrupa Adalet Divannn
konuya ilikin getirdii dier bir yorum da iki markann kapsad mallarn ve hizmetlerin
benzerliinin kartrlma ihtimaline yol ap amad belirlenirken, nceki markann ayrt edici
gcnn yksekliinin ve nnn dikkate alnmas gerekliidir.
Yukarda maddeler halinde saylan mal ve hizmetlerin benzerliine/ilikilendirilebilir niteliine
ilikin deerlendirme aada belirtilen ilkeler erevesinde yaplr:
i)
Mal ve hizmetlerin farkl Nice snflar altnda yer almas, her durumda mal ve
hizmetlerin birbirlerine benzemedii veya ilikilendirilebilir nitelikte olmad
anlamna gelmez.
120
ii)
iii)
iv)
v)
vi)
vii)
viii)
Mal ve hizmetlerin ayn Nice snf altnda yer almas, her durumda mal ve
hizmetlerin birbirlerine benzedii veya ilikilendirilebilir nitelikte olduu
anlamna gelmez.
Mal ve hizmetlerin ayn Nice snf altndaki farkl gruplar (Enstit tarafndan
yaynlanan Teblide yer alan Nice snflar altndaki gruplar) ierisinde yer
almas, her durumda mal ve hizmetlerin birbirlerine benzemedii veya
ilikilendirilebilir nitelikte olmad anlamna gelmez.
Mal ve hizmetlerin ayn Nice snf altndaki ayn grup ierisinde yer almas
halinde, istisnai durumlar hari olmak zere, mal ve hizmetlerin birbirlerine
benzer olduu kabul edilir.
Farkl snflarda veya ayn snfn farkl gruplarnda yer alan mal ve hizmetlerin
birbirleriyle
benzer
veya
ilikilendirilebilir
nitelikte
olup
olmad
deerlendirilirken, literatrdeki (yukarda saylm) genel kabuller gz nne
alnr ve her bavuru kendine zg zel artlar erevesinde ayr bir vaka olarak
deerlendirilir.
Mal ve hizmetlerin benzerlii markalardan veya bunlarn ayrt edici glerinden
bamsz olarak deerlendirilir.
Mal ve hizmetlerin benzerlii deerlendirilmesi neticesinde, mal ve hizmetler
arasnda dk, orta veya yksek derecede benzerlik bulunduu veya hi
benzerlik bulunmad sonularna ulalabilir. Mal ve hizmetler arasnda hibir
benzerliin bulunmad sonucuna ulalmas durumunda kartrlma ihtimalinin
ortaya kmayaca sonucuna ulalr ve kartrlma ihtimali incelemesi sona erdirilir.
Mal ve hizmetlerin benzerlii incelemesi, markalarn benzerlik derecesinden ve
nceki markann ayrt edici gcnn yksekliinden bamsz bir inceleme olacandan,
mal ve hizmetlerin benzerliine ilikin deerlendirme markalarn ayn olduu
varsaymyla yaplr. Farkl snflarda veya ayn snfn farkl gruplarnda yer
alan mal ve hizmetlerin birbirleriyle benzer veya ilikilendirilebilir nitelikte olup
olmad deerlendirilirken, ilk olarak markalarn ayn olduunu varsaylarak aadaki
sorunun cevab aranr:
Markalar ayn olsayd, mal ve hizmetleri benzer/ilikili mal ve hizmetler
olarak deerlendirilerek kartrlma ihtimalinin varlna karar verir miydik?
a- Yant kesinlikle hayr ise ek bir incelemeye ihtiya olmakszn mal ve
hizmetlerin birbirleriyle benzer/ilikili olmayan mal ve hizmetler olduu kabul edilir.
Bu durumda kararda mal ve hizmetlerin birbirleriyle benzer/ilikili mal ve
hizmetler olarak deerlendirilmedii belirtilir.
b- Yant kesinlikle evet ise ek bir incelemeye ihtiya olmakszn mal ve hizmetlerin
birbirleriyle benzer/ilikili mal ve hizmetler olduu kabul edilir. Bu durumda
kararda mal ve hizmetlerin birbirleriyle benzer/ilikili mal ve hizmetler olarak
deerlendirildii belirtilir.
c- Yantta, mal ve hizmetler arasnda dk ya da orta derecede bir benzerlik
veya dolayl bir ilikiye ulalr ise kartrlma ihtimali incelemesinde ek
testler uygulanr.
Uygulanacak ek testler, Avrupa Adalet Divannn Canon davasnda iaret ettii
gibi uyumalk konusunu etkileyen tm hususlar (bata nceki markann ayrt
edici gcnn ykseklii, tannml olmak zere) gz nnde bulundurularak her
vakann kendi artlarna gre uygulanr.
121
Bu tr durumlarda ilgili kararda mal ve hizmetler arasnda dk veya orta dzeyde

benzerlik bulunduu, ancak somut ihtilafla ilgili dier hususlar dikkate
alndnda (gereke belirtilecek) markalar arasnda dk veya orta dzeyde
benzerlik gsteren mal ve hizmetler bakmndan kartrlma ihtimalinin ortaya
kabilecei (kmayaca) eklindeki deerlendirmelere yer verilir.
Mallar ile hizmetlerin birbirleriyle benzer veya ilikili kabul edilebilmesi iin ilgili mal ve
hizmetler arasnda yakn bir ilikinin varl gerekir. Bu tr durumlarda kartrlma ihtimalinin
tespiti, ihtilaf konusu markalar bakmndan ilgili mallar ile hizmetlerin kartrlmasn veya
ilikilendirilmesini kanlmaz hale getiren ek artlarn varlna (ilgili sektrde mallarn
piyasaya sunum biimi, ilgili sektrdeki tketici alkanl, nceki markann bilinirlii,
ayrt edici gcnn ykseklii ve somut olay etkileyen dier tm faktrler) baldr.
elebi markasna ilikin
deerlendirmeleri yapmtr:
2005/8113
sayl
kararnda
Yargtay
aadaki
Dava, YDK kararlarnn iptali istemine ilikindir. Mahkemece, davacnn

tescilini istedii markasn ticaret, daval irketin markalarnn ise hizmet
markas olduu ve hizmet ve ticaret markalarnn ayn veya benzer olarak
deerlendirilemeyecei gerekesi ile davann kabulne karar verilmitir.
Her ne kadar Dairemizin nceki uygulamas ayn markann hem ticaret hem
de hizmet markas olarak ayr kiiler adna tescil edilebilecei yolunda ise
de, bu uygulamann zellikle ticaret ve hizmet snflar kapsamndaki baz
mal ve hizmetlerin birbiri ile i ie gemi olduu durumlarda markalarn
kartrlmas olasl karsnda yeniden gzden geirilmesi gerekmitir...
Somut uyumazla dndmzde, davac ticaret snf iin markann
tescilini istemitir. Davalnn markas ise hizmet snf iin tescillidir. Ancak,
farkl mal ve hizmetler ile ilgili olmasna ramen davacnn tescilini istedii
marka ile daval adna tescilli markann kullanlaca mal ve hizmetler
asndan benzerlik ve bu benzerliin halk arasnda kartrlma olasl
bulunduu savunmasnn deerlendirilmesi gerekmektedir... O halde,
mahkemece, 556 sayl KHKnn ve atf yaplan uluslar aras anlamann
hkmleri gzetilerek benzerlik, iltibas ve halk nazarnda kartrlma
olasl asndan somut olaya ilikin durum ve veriler birlikte
deerlendirilerek sonuca gre karar verilmesi gerekir iken, salt tebli
hkmlerine dayanlarak taraf markalarnn farkl snflar iin tescilli
olduu gerekesiyle yazl ekilde hkm kurulmas doru grlmemi,
daval Trk Patent Enstits Bakanl vekilinin karar dzeltme itiraznn
kabul ile Dairemizin 2004/6310 esas 2005 /3393 sayl onam kararnn
kaldrlarak kararn daval Enstit Bakanl yararna bozulmas
gerekmitir.
Mnhasran, teknik, bilimsel zellii ar basan, kullanm alan olduka zel, tketici
grubu kstl ve zel mal veya hizmetlerin genel nitelikteki mal ve hizmetlerle benzeme
ihtimali daha dktr.
35. snfta yer alan Mterilerin mallar elverili bir ekilde grmesi ve satn almas iin
eitli mallarn bir araya getirilmesi hizmetlerinin, genel ilke olarak 1-34 nc
122
snflarda yer alan mallarla benze olmad kabul edilir. Bununla birlikte, ilgili sektrdeki
mallarn nitelii, piyasaya sunulu ekli, tketici alkanlklar, markann ayrt edicilik
gc ve bilinirlik dzeyi gibi somut olay etkileyen ek artlarn varl halinde bu tr
hizmetlerle baz mallar arasnda ilikilendirilme ihtimali ortaya kabilir.
1.2.2. likilendirme (artrma) htimali
8/1(b) maddesinde bu kartrlma ihtimali tescil edilmi veya tescil iin bavurusu yaplm
bir marka ile ilikili olduu ihtimalini de kapsyorsa. ifadesiyle ilikili olma ihtimalinden de
bahsedilmektedir.
likilendirme ihtimali, kartrlma ihtimalinin alternatifi deildir. likilendirme ihtimali,
markalarn aynl veya benzerlii ile mal ve hizmetlerin aynl veya benzerlii nedeniyle,
123
nceki marka ile sonraki marka arasnda iliki kurulmas sonucunda, halkn bir blmnde
kartrlma ihtimalinin ortaya kmas durumudur.
artrma ihtimalinde, sonraki marka ile nceki marka arasnda kolaylkla fark edilebilen
farkllklar bulunur ve bu nedenle sonraki marka tketicilerce farkl bir iaret olarak
deerlendirilir niteliktedir. Bununla birlikte sonraki markann nceki markann sahibiyle
ilikilendirilmesi, tketicinin markalarn sahiplerinin ekonomik olarak balantl olduklarn
dnmesi tehlikesi mevcuttur. liki veya balant kurulmas hali, sonraki markann,
tketicilerce nceki markann sahibine ait bir marka serisinin devam veya alt markas olarak
deerlendirilmesi hallerinde ortaya kabilir.
Seri markalar sz konusu olduunda kartrlma ihtimali, tketicinin mal ve hizmetlerin
kaynana ilikin olarak yanlgya dmesi ve hatayla markann baka bir firmaya ait marka
serisine dahil olduunu dnmesi olaslndan kaynaklanr.
Ayn kelimeye farkl grafik unsurlar veya yeni kelimeler eklenmesi veya farkl kelimelere srekli
biimde ayn nek veya sonekin eklenmesi biimiyle karakterize edilen markalar sz konusu
olduunda marka serilerinden bahsedilebilir.
Seri marka gerekesine dayal itirazlar deerlendirilirken aadaki esaslar dikkate alnr:
Bir marka serisi oluturmaya yetecek sayda marka itiraz sahibi adna tescilli (veya
bavuru halinde) olmadka, hibir tketiciden o marka serisinin ortak zelliklerini tespit
edip, o zellii ieren baka markalarla balant kurmas beklenemez.
Sonraki marka, marka serisine dahil markalarla sadece benzer olmamal, ayn zamanda
seriye dahil markalarla ilikilendirilmeyi salayacak karakteristik zellikleri (ayn
kelimeye farkl grafik unsurlar veya yeni kelimeler eklenmesi veya farkl kelimelere
srekli biimde ayn nek veya sonekin eklenmesi vb.) de iermelidir.
Bununla birlikte, nceki marka serisine ait ortak kelime unsurunun, sonraki markada genel olarak
yer ald konumdan farkl konumda veya farkl bir anlamsal ierik oluturacak biimde
kullanlm olmas durumlarnda, seriye dhil markalarla ilikilendirmeye neden olabilecek
ekilde karakteristik zellikleri ierme hali ortaya kmaz.

Marka sahibinin ticari vekili veya temsilcisi tarafndan markann kendi adna tescili iin, marka
sahibinin izni olmadan ve geerli bir gereke gsterilmeden yaplan bavuru, marka sahibinin itiraz
zerine red edilir.
KHK Madde 8/2ye gre, ticari vekil veya temsilcinin marka sahibinin izni olmadan markay
kendi adna tescil ettirmek istemesi durumunda, marka sahibinin itiraz ederek markann tescilini
engelleme hakk mevcuttur. Kt niyetli marka bavurularna kar itiraz imkn, KHKnn 35/1
maddesinde genel hkm olarak ayrca dzenlenmitir. Bu nedenle, somut olayn niteliklerine
gre KHKnn 8/2 maddesi kapsamna girmeyen durumlarda madde 35/1 uyarnca kt niyet
iddiasnda bulunulabilir.
124
Ticari vekil veya temsilcinin, marka sahibinin izni olmadan markay kendi adna tescil ettirmek
istemesi halinde marka sahibinin itirazda bulunabilme hakk, esasen Medeni Kanunun 2 inci
maddesinin Herkes, haklarn kullanrken ve borlarn yerine getirirken drstlk kurallarna
uymak zorundadr. Bir hakkn aka ktye kullanlmasn hukuk dzeni korumaz. hkmnde
ifadesini bulan drstlk (kt niyet) kuralnn zel bir durumudur.
2.1. nceki Markann Varl
Madde 8/2 kapsamnda itiraz iin itiraz sahibinin korunmaya layk, daha nceden kazanlm
ama TPE nezdinde tescil edilmemi bir marka hakkna (nceki marka) sahip olmas gerekir.
Marka sahibinin meru hakknn etkin korunmas sz konusu olduunda, nceki marka kavram
geni yorumlanmal ve henz bir sonuca ulamam marka bavurusu veya tescil edilmi olsa
dahi halihazrda hkmden dm olan markalar da bu kapsamda deerlendirilmelidir. Madde
hkmnde ilgili corafi blgeye ilikin herhangi bir atfta bulunulmadndan, kural olarak
nceki marka hakknn Trkiye snrlar ierisinde geerli olma art aranmaz.
tiraz sahibi, sz konusu itirazn yapld tarihte markann yasal olarak sahibi olduunu ispat
etmek zorundadr. Bu nedenle itiraz sahibi, marka zerinde gerek hak sahibi olduuna dair
kantlar sunmaldr.
2.2. Bavurunun Gerek Marka Sahibinin Ticari Vekili veya Temsilcisi Adna Yaplmas
2.2.1. Bavuru Sahibi
Madde 8/2 kapsamnda itiraz iin marka tescil bavurusunun marka sahibinin ticari vekili veya
temsilcisi tarafndan kendi adna tescili iin yaplm olmas gerekir. Bununla birlikte, madde
hkmnn uygulanabilmesi iin bavurunun bizzat ticari vekil veya mmessil adna yaplmas
mutlak art olmayp ticari vekil veya mmessilin ei, ocuklar, ticari vekil veya mmessile ait
irketin yneticisi gibi ayn ekonomik menfaati paylaan kiilerce yaplan bavurular da, bu
bavurularn aslnda ticari vekil veya mmessilin talebi ve ynlendirmesiyle yapld hususunda
yeterli delillerin bulunmas halinde bu kapsamda deerlendirilir.
125
2.2.2. Bavurunun Kapsam

Ticari vekil veya mmessilin ayn veya ayn trdeki mal veya hizmetlerle ilgili olarak yapm
olduu marka bavurusu, gerek marka sahibinin sahip olduu markasnn ayns olabilecei gibi
ayrt edilemeyecek kadar benzeri de olabilir. Ayrca gerek marka sahibi, markasnn mal veya
hizmetleriyle kartrlma ihtimali olan ayn veya benzer mal veya hizmetleri ieren, ayn veya
benzer marka tescil bavurularna da itiraz edebilir.
2.3. Ticari likinin Varl ve Kapsam
Madde 8/2 kapsamnda gerek marka sahibi ile marka bavurusunda bulunan kii arasnda,
markay gerek hak sahibi namna Trkiyede kullanma, markay piyasaya srme, datma
yetkisi veren bir ticari ilikinin bulunmas gerekir. Bu ticari iliki ve hkmde bahsi geen ticari
vekil veya temsilci kavram, hukuki-ticari veya salt ticari her trl ekonomik ilikiyi de kapsar
ekilde geni yorumlanmaldr.
Taraflar arasndaki ticari iliki, genellikle ticari vekile markay kullanma yetkisi veren bir
szlemeye dayanmaktadr ve bu durumda szleme hkmleri nem kazanmaktadr. Ticari vekil
veya temsilci ilikisi olarak deerlendirilecek balca szleme trleri acentelik szlemesi, tek
satclk szlemesi, franchising szlemesi, lisans szlemesi, irket szlemesi, veklet
szlemesi, hizmet szlemesi, bayilik szlemesi ve ithalat szlemesi olarak saylabilir.
Ticari ilikinin bir szlemeye dayal olmas durumunda bu szlemenin taraflarnn geni olarak
yorumlanmas gerekir. Sadece douran szlemeye taraf olanlar arasnda deil bunlarn ortaklar,
ticari temsilcileri, mstahdemleri arasnda da bir ticari iliki bulunduu kabul edilir.
Szleme hkmleri deerlendirilirken aada belirtilen hususlara dikkat edilir:
Szlemenin taraflarna ait bilgiler,

Szlemenin mal veya hizmet, yer ve sre bilgileri; marka, marka ile ilgili olarak verilen
hak, yetki, sorumluluklar ve snrlamalar,
Szlemenin geerlik sresi.
Szlemenin balang tarihi, vekil veya temsilcinin Trk Patent Enstitsne marka tescil
bavurusunda bulunduu tarihinden nce olmaldr. Bavurunun yapld tarihten sonraki
srete bavuru sahibi ile bavuruya itiraz eden marka sahibi arasnda markann ticari temsilcilii
konusunda yaplm olan mzakereler veya bavuru sahibinin tek tarafl olarak sz konusu
markann ticari temsilcisi olmak iin giriimde bulunmas itirazn incelemesi asndan nem arz
etmeyecek, karar etkilemeyecektir. Temsilcilik ilikisinin sona ermesinden sonra, eski temsilci
tarafndan markann tescili iin bavuruda bulunulmas halinde de ticari iliki ortadan kalkm
olacanda ncelikli marka sahibinin itiraz 8/2. madde kapsamnda deerlendirilmez. (Sona
ermeden sonra szlemenin etkilerinin devam ettii makul sre hari) .
126
2.4. Gerek Marka Sahibinin zninin Olmamas

Madde 8/2 hkmnn uygulanabilmesi iin ticari vekil veya temsilcinin Trkiyede ilgili marka
iin tescil bavurusunda bulunmasna gerek marka sahibinin rzasnn bulunmamas gerekir.
Ticari vekil veya temsilcinin marka bavurusunda bulunmasna gerek marka sahibinin rzas
varsa, marka sahibi bu maddeye dayanarak bavurunun ilanna itiraz edemez. Marka sahibinin
izni ak olabilecei gibi zmni de olabilir. Balangta mevcut olmayan izne, daha sonra icazet
verilmesi durumunda marka sahibinin rzas var kabul edilir. Bu maddeye dayal itirazlarda kural
olarak gerek marka sahibinin sz konusu tescile rza gstermedii kabul edilir. Bunun aksinin
ispat ykmll bavuru sahibine aittir.
2.5. Geerli Bir Gereke Gsterilememesi
Marka tescil bavurusunda bulunan ticari vekil ya da temsilcinin marka tescil bavurusu iin
geerli bir gereke gstermesi halinde bu kapsamda yaplan itiraz reddedilir. Geerli gereke,
taraflar arasndaki szlemeden kaynaklanabilecei gibi (rnein szleme ile ticari temsilciye
markay Trkiyede tescil hakk verilmesi) itirazda bulunan marka sahibinin markasndan
vazgemesi gibi durumlar da olabilir.
127

Tescilsiz bir markann veya ticaret srasnda kullanlan bir baka iaretin sahibinin itiraz
etmesi zerine, tescili istenen marka, aadaki hallerde tescil edilmez.
a) Markann tescili iin yaplan bavuru tarihinden nce veya markann tescili iin yaplan
bavuruda belirtilen rhan tarihinden nce bu iaret iin hak elde edilmi ise,
b) Belirtilen iaret, sahibine daha sonraki bir markann kullanmn yasaklama hakkn
veriyorsa.
3.1. Tescilsiz Markann veya Ticarette Kullanlan Bir aretin Korunmas

(EC) 207/2009 Sayl Topluluk Marka Tz (Eski Council Regulation No:40/94) madde
8/4den uyarlanan sz konusu hkm, marka korumasnn tescil yolu ile elde edilecei (KHK
m.6) ilkesinin istisnalarndan birini dzenlemektedir. KHKnn 8/3 maddesi ile tescilsiz bir
marka veya ticaret srasnda kullanlan bir iaretin sahibine, sonraki bir marka bavurusuna itiraz
etme hakk tannmtr.
Tescili talep edilen bir bavurunun KHKnn ilgili maddesi kapsamnda deerlendirilebilmesi
iin;
tiraz gerekesi iaret zerinde, itiraz edilen markann bavuru tarihinden nce bir hak
elde edilmi olmas
tiraz gerekesi iaret zerindeki hakkn, sonraki bir markann kullanmn yasaklama
hakk vermesi
artlarnn birlikte gereklemesi gerekir.
8/3(b) maddesinde yer alan yasaklama hakk, Trk Ticaret Kanununun (TTK) 57 inci maddesine
dayandrlmaktadr. Nitekim zel haksz rekabet hallerinin dzenlendii TTKnin 57 inci
maddesinde 5 inci bent u ekildedir: Bakasnn emtias, i mahsulleri, faaliyeti veya iletmesi
ile iltibas meydana getirmeye almak veya buna msait olan tedbirlere bavurmak,
zellikle bakasnn kulland ad, unvan, marka, iaret gibi tantma aralar ile iltibasa
meydan veren mallar, durumu bilerek veya bilmeyerek sata arz etmek veya ahsi ihtiyatan baka
her ne sebeple olursa olsun elinde bulundurmak.
3.2. 556 Sayl KHKnn 8/3 Maddesi Hkm Kapsamnda Deerlendirilebilecek aretler
3.2.1. Tescilsiz Markalar
Dzenlemede yer alan tescilsiz markalardan kast, marka hukukuna zg kullanlan, ancak 556
sayl KHKya gre tescili yaplmam markalardr. Marka hukukuna zg kullanm ise, iaretin
mal veya ambalaj zerine konulmasn veya sunulan hizmetle birlikte kullanlmasn gerektirir.
3.2.2. Ticaret Srasnda Kullanlan aretler
Ticaret srasnda kullanlan bir baka iaret ifadesiyle, ticari hayattaki eitli ekillerde
kullanm mevcut olan ve ticari bir ilev gren, tescilsiz marka dndaki, zellikle ticaret unvan,
128
iletme ad, alan ad gibi iaretlerin bu kapsama girdii kabul edilir. Buna gre ticaret srasnda
kullanlyor olmalar koulu ile ticaret unvanlar, iletme adlar, alan adlar, telif hakk konusu
olmamakla birlikte ticaret alannda kullanlan eser/program adlar gibi iaretler 8/3 maddesi
kapsamndaki iaretlerden kabul edilir.
3.2.2.1. Ticaret Unvanlar
TTKnin 41 inci maddesine gre ticaret unvan, her tacirin, ticari iletmesine ilikin i ve
ilemlerinde kulland addr. Markalar, eya ile iletme arasndaki ilikiyi kurar ve farkl
iletmelerin rettii benzer emtiay birbirinden ayrt etmeye yarar iken, ticaret unvanlar
iletmenin kendisini tanmlar. Kanuna ve usulne uygun olarak seilmi ve ilan edilmi olan
ticaret unvann kullanma hakk tekel olarak sahibine/tacire aittir. Bu hakkn uygulama snrlar
gerek kii tacirlerin unvanlar bakmndan tescil edildikleri sicil dairesi, tzel kii unvanlar
asndan ise btn Trkiyedir. Ticaret unvannn tescili ile elde edilmi olan bu tekel hakk, tek
bana 8/3 maddesi gereince bir markann tescilini engelleme hakk vermemektedir. Unvann
ticaret srasnda kullanlyor olmas da gerekir. Nitekim Hukuk Genel Kurulu, 27/02/2002 tarihli
E. 2002/11-62, K. 2002/115 sayl MNG kararnda, 8/3 maddesi hkmn yorumlarken; ...
Daval bu iareti ayrt edici birtakm szlerle birlikte unvannda kulland iin, bu kullanm
davalya stn hak salamamtr. Davacnn itiraz hakknn geerli olmas iin, tescilsiz iaretin
ticaret srasnda kullanlm olmas gerekir... diyerek ticaret srasnda kullanm koulunu
aka belirtmitir.
Paris Szlemesinin; Ticaret unvan.... btn Birlik lkelerinde tevdi veya tescil mecburiyeti
olmakszn himaye edilecektir dzenlemesini ieren 8 inci maddesi, ayn szlemenin 2 inci
maddesi nda yorumlandnda, Trkiyede tescilli olmayan ticaret unvanlarnn da yine
ticaret srasnda kullanlyor olmalar koulu ile- KHKnn 8/3 maddesi kapsamnda itiraz
gerekesi olabilecei kabul edilmek gerekir.
3.2.2.2. Eser, Program vb. Balklar/Adlar
Telif hakk kapsamnda korunan eserler, hkmde yer alan ak dzenleme gerei, 8/5 maddesi
kapsamnda deerlendirilmelidir. Telif hakk konusu olmayan iaretler ise kartrlma ihtimali
olumas koulu ile 8/3 maddesi kapsamndaki korumadan yararlanabilir.
3.2.2.3. Alan Adlar
Uygulamada yalnzca alan adna dayanlarak yaplan itirazlara pek rastlanmamakta, alan adlar
genellikle bir ticaret unvan veya iletme ad ile birlikte itiraza gereke gsterilmektedir. Bu
durumlarda da alan adnn, itirazn dayana olmaktan ok, dayanlan unvann ticaret sahasnda
kullanldn gstermek gibi bir fonksiyonu olmaktadr.
Ancak teorik olarak bir ticaret
unvannn klavuz unsurunu iermese dahi tescil edilmi ve ticaret sahasnda gerek anlamda
kullanlan bir alan ad da, TTKnin 57/5 maddesi erevesinde korunur ve KHKnn 8/3 maddesi
kapsamnda itiraza gereke olabilir.
129
3.3. Hkmn Uygulanma Koullar

Uygulamada eskiye dayal kullanmdan kaynaklanan itiraz hakk olarak ifade edilen 8/3
maddesi hkmne dayal itirazlarn incelemesi aada belirtilen esaslar erevesinde yaplr.
3.3.1. Ticaret Srasnda Kullanm art
Gerek Enstit uygulamasnda, gerekse yarg kararlarnda 8/3 maddesi hkmnce itirazda
bulunulabilmesi iin, iaretin ticaret sahasnda kullanlyor olmas artndan sz edilmektedir.
Yargtay 11. HD. E. 1998/5372, K. 1999/256 sayl GRIN NICCI kararnda, ...KHKnn 8/III
maddesinde de tescilsiz dahi olsa bir iaret veya markann ticari hayatta kullanlmas artyla
daha sonra ayn markann tescil edilmesine itiraz ... imkan tannm bulunmaktadr...
ifadelerine yer vermitir. Hukuk Genel Kurulu da, yukarda deinilen MNG kararnda kullanm
koulunu aka zikretmitir.
KHKnn 8/3. maddesinde tescilsiz bir marka ve ticaret srasnda kullanlan bir baka
iaretten ayr ayr sz edilmesine dayanarak, hem marka hukukuna zg kullanlan iaretlerin
(tescilsiz marka) hem de ticaret hayatnda herhangi bir ekilde (i evraknda, tabela, ilan ve
reklamlarda vb.) kullanlan iaretlerin 8/3 maddesine dayal itiraz hakkna gereke olabileceini
belirtmek gerekir. Burada nemli olan husus iltibas ihtimalinin (kartrlma ihtimali) ispatdr.
Marka hukukuna zg kullanlan tescilsiz iaretlerin, bu kullanmn doas gerei piyasada
yaygn hale, dolaysyla iltibasa ak hale gelmesi daha olasdr. Bununla beraber rnein sadece
ticaret unvan fonksiyonunu karlamak zere, i evraknda, reklam ve tantm aralarnda
kullanlan bir iaretle iltibas yaratlmas ihtimali daha dktr. Yaygn ve youn
kullanm/bilinirlikle balantl olarak bu iltibas ihtimalinin arttn sylemek mmkndr.
3.3.2. Tescilsiz Marka veya aret ile Marka Tescil Bavurusu Arasndaki Benzerlik
Madde 8/3 erevesinde yaplan bir itirazn incelenmesinde, itiraza gereke olarak gsterilen
tescilsiz marka veya ticarette kullanlan iaret ile inceleme konusu marka bavurusunun ayn ya
da yksek dzeyde benzer olmas dikkate alnr. Markalar arasnda yeterli derecede benzerlik
yoksa itiraz gerekesi marka ya da iaretin nceki kullanmlarnn 8/3 maddesi asndan bir
nemi yoktur.
3.3.3. Mal ve Hizmetlerin Benzer Olmas
Ticaret srasnda kullanlan bir iarete dayal itiraz, iaretin kullanmnn ispatland mal ve
hizmetlerin ayn, ayn tr ya da benzer olanlar asndan kabul edilebilir. Hkmde bu ynde bir
dzenleme olmamasna karlk, tescilli markaya dayal itirazlar asndan kabul edilen bu ilkenin
tescilsiz marka veya ticarette kullanlan iaretlere dayal itirazlar asndan da kabul uygundur.
Burada iltibas ihtimali, somut olayn zelliklerine gre deerlendirilir, iaretlerin orijinallii, mal
ve hizmetlerin nitelii gibi. hususlar dikkate alnarak iltibas ihtimalinin ortaya kt mal ve
hizmetler asndan bavuru reddedilebilir.
130
3.4. Tescilsiz Marka veya aret zerinde tiraz Edilen Markann Bavuru Tarihinden
nce Hak Elde Edilmi Olmas
Bu koul, 556 sayl KHKnn 8/3(a) maddesinde ifadesini bulmaktadr. Buna gre, itiraza
gereke olarak gsterilen iaret zerindeki hakkn, itiraz edilen markann tescili iin yaplan
bavuru tarihinden veya bu bavuruya ait rhan tarihinden nce domu olmas gerekir. Mlga
551 Sayl Markalar Kanunu, 15/2 maddesinde, bir marka zerinde ilk defa kullanm suretiyle
hak kazanmak iin, fiilen ihdas ve istimal, ve piyasada maruf hale getirme artlarn
aranmaktayd. 556 sayl KHKda piyasada maruf hale getirme artndan sz edilmese de bu
artn zmnen 8/3 maddesi hkmnde yer aldn kabul etmek gerekir. Buna gre, tescilsiz bir
iaret zerinde bir hakkn domas ve korunmas iin, o iarete -kullanm yoluyla- hukuken
korunmas gereken bir ekonomik deer kazandrmak gerekir. Bu ise iaretin asgari bilinirlik
dzeyine ulamas ile mmkndr. Asgari bilinirlikten anlalmas gereken, iaretin kullanm
sonucunda belirli bir yer, blge veya piyasada bilinir hale gelmesidir. Aksinin kabul, piyasada
iareti ilk kullanan kiiye koruma salanaca anlamna gelir ki, bu KHK hkmleri uyarnca
salanan korumann tescil ile elde edilecei ilkesini anlamsz hale getirecei gibi hakkaniyet ile
de badamaz.
8/3 maddesi hkm asndan yabanc tescilsiz markalar veya iaretler iin farkl bir uygulama
yoktur.
Trkiyede tescilli olmayan bir marka veya iaret de, hkmde yer alan koullar
salamalar artyla hkm kapsamnda korunabilir. Ancak lkesellik prensibi gerei, baka
bir lkede domu olan hak Trkiyede ne srlemez. Dolaysyla sadece- Trkiye dndaki
bir tescile (veya tescillere) dayanan markalara/iaretlere 8/3 maddesi kapsamnda koruma
salanmas mmkn deildir. leri srlen hakkn Trkiyede domu olmas, dier bir deyile
marka olarak kullanmn Trkiyede gereklemi olmas gerekir. Bu konuya ilikin olarak,
YDK 2008-M-742 sayl kararnda;
Marka haklarnn tescili ve korumasnda geerli olan lkesellik ilkesinin bir gerei
olarak marka haklarnn doumu, kazanlmas ve koruma kapsam her bir hukuk
sistemi tarafndan ayr ayr belirlenir. Bu erevede, markalar kural olarak tescilli
bulunduklar ya da kullanldklar lkede doar ve korunur. Dolaysyla, 556 Sayl
KHK'nn 8/3 maddesi ile dzenlenen daha nceden kullanlan ve zerinde hak elde
edilmi bulunan tescilsiz bir marka ya da iaretin sahibinin itiraz zerine daha
sonraki bavurularn tescil edilemeyecei hkmnn de Trkiye'de kullanlm ve
elde edilmi haklara ilikin olduunun kabul gerekir. Bu hkmn dnyann
herhangi bir yerinde elde edilmi haklara ilikin olduunun kabul ise fikri mlkiyet
haklar iin dnya apnda geerli olan lkesellik ilkesi ile badamaz. Nitekim
Paris Szlemesi'nin 6/1 maddesine gre, markann bavuru ve tescil koullar her
ye lkenin kendi i hukukuna gre belirlenecektir. Ayn maddenin 3. fkrasna
gre, birlik lkelerinden birinde usulne uygun olarak tescil edilmi bir marka,
mene lkesi dahil birlie dahil dier lkelerde tescil edilmi markalardan bamsz
olarak kabul edilecektir. Nitekim "CARLO PAZOLINI" markasnn halihazrda
farkl lkelerde farkl kiiler adna tescilli bulunmas da lkesellik ilkesinin bir
sonucu olarak ortaya kan bir durumdur. lkesellik ilkesinin dier bir sonucu da,
bir kimsenin bir lkedeki tescile dayanarak baka lkede hak iddia edememesidir.
(Yasaman/Yusufolu, Marka Hukuku, s.4 vd.) Dolaysyla, "CARLO PAZOLINI"
markas iin talya'da ya da dnyann dier lkelerinde elde etmi olduu tesciller
itiraz sahibine Trkiye snrlar ierisinde de geerli olan bir hak salamaz.
131
ifadelerine yer vererek, lkesellik prensibine vurgu yapmtr.

3.5. Kullanmn spat ve Deliller
ddia sahipleri, iddialarn ispata matuf eitli deliller sunabilirler. aretin mal zerinde veya
ambalajnda veya hizmet sunumu srasnda kullanldn gsteren eitli kataloglar, faturalar,
vergi tahakkuk fii, sat szlemesi, sergi katlm belgeleri/fotoraflar, gazete/dergi kuprleri,
eitli reklam vastalarndaki kullanma dair belgeler (bror, takvim, ilan, TV reklam vs),
ticaret sicil kaytlar, ticari amal yazmalar vs. kullanm ispat amacyla sunulabilmektedir.
Deerlendirme aamasnda delillere farkl ispat gleri atfedilebilir. Tarih bilgisi de ieren resmi
kaynakl deliller (rn: faturalar, fuar katlm belgeleri vs.) daha gl kabul edilirken, ierii
iddia sahibi tarafndan belirlenebilen deliller (rn: kataloglar, takvimler vs.) kullanm iddiasn
ispat asndan yetersiz kabul edilebilir.
132

Marka, tescil edilmi veya tescil iin bavurusu daha nce yaplm bir markann ayn veya
benzeri olmakla birlikte, farkl mallar veya hizmetlerde kullanlabilir. Ancak, tescil edilmi
veya tescil iin bavurusu yaplm markann, toplumda ulat tannmlk dzeyi nedeniyle
haksz bir yararn salanabilecei, markann itibarna zarar verebilecei veya tescil iin
bavurusu yaplm markann ayrt edici karakterini zedeleyici sonular dourabilecei
durumda, tescil edilmi veya tescil iin bavurusu daha nce yaplm bir marka sahibinin
itiraz zerine, farkl mal veya hizmetlerde kullanlacak olsa bile, sonraki markann tescil
bavurusu reddedilir.
4.1. Madde 8/4e likin Genel Deerlendirme

Tannm markalarn farkl mal ve hizmetler ynnden korunmasn dzenleyen 556 sayl
KHKnn 8/4 maddesi hkmne gre; toplumda belirli bir tannmlk dzeyine ulaan nceki bir
tarihte tescil edilmi veya tescil iin bavurusu yaplm markadan,
tannmlk dzeyi nedeniyle haksz bir yarar salayabilecek,
markann itibarna zarar verebilecek,
markann ayrt edici karakterini zedeleyici sonular dourabilecek
durumda olan sonraki bavuru, farkl mal ve hizmetlerde kullanlacak olsa bile reddedilecektir.
KHKnn 8/4 maddesi gereke gsterilerek yaplan itirazlar incelenirken aadaki sray takip
eden bir deerlendirme yaplmas gerekmektedir:
1) tiraza gereke olarak gsterilen ve tannml iddia edilen markann Trkiyede itiraz
edilen bavurudan nceki tarihte tescilinin veya tescil bavurusunun olup olmad,
2) tiraz edilen bavuru ile itiraza mesnet markalarn ilikilendirilme ihtimali de dahil olmak
zere kartrlma ihtimaline yol aabilecek derecede benzer olup olmadklar,
3) tiraza gereke olarak gsterilen markann Trkiyede tannm olup olmad,
4) Tannmlk dzeyi nedeniyle haksz bir yarar salanp salanmayaca,
5) Markann itibarna zarar verip vermeyecei,
6) Markann ayrt edici karakterini zedeleyip zedelemeyecei.
Burada saylanlarn ilk koulun herhangi birinin salanmamas durumunda takip eden
basamaklar iin herhangi bir deerlendirme yaplmasna gerek yoktur. te yandan, ilk
koulun salanmas halinde son kouldan herhangi birinin varl yeterli grlecektir.
Bununla birlikte her farkl mal ve hizmet asndan kullanm nedeniyle markann
tannmlndan haksz yarar salanaca, tannm markann itibarna zarar verilecei ya da
ayrt edici niteliinin zedelenecei sonucu karlamaz. Mevcut olayn niteliine gre sz konusu
koullarn iddia eden tarafa ispatlanmas gerekir.
KHKnn 8/4 maddesi, tannm marka ile ayn ya da benzer olan her marka bavurusunun
reddedilmesini amalamaz. Markann ilgili lkede tannm olmas koulu, tannm markann
farkl mal ve hizmetler ynnden korunmas iin gerekli koullardan sadece birisidir. Korumann
133
salanmas iin dier koullarn da varl aranmaldr ve tannmla ilikin kanaat olutuktan
sonra dier koullarn deerlendirilmesine geilmelidir.
8/4 maddesi kapsamnda, sonraki tescil bavurusunun, belirtilen koullarn varl halinde farkl
mal ve hizmetler iin dahi reddedileceinin hkme balanmas, bu korumann ayn veya benzer
mal ve hizmetler iin de salanmasn gerektirmektedir.
4.1.1. Markalarn Benzerlii
Tannm marka korumasnn artlar incelenirken ncelikle iaretler arasndaki benzerlik
ilikisinin deerlendirilmesi gerekir. Sonraki markann, tannml iddia edilen marka ile ayn,
benzer olmamas ya da ilikilendirme ihtimalini ierecek ekilde kartrlma ihtimalinin
bulunmamas durumunda, dier artlar iin herhangi bir inceleme yaplmasna gerek yoktur.
Ayn ynde Avrupa Adalet Divan Intel kararnda, toplum zihninde herhangi bir balant kurma
durumunun yokluunda, sonraki markann kullanlmasnn dier artlarn meydana gelmesine
neden olmayacan ifade etmitir. aretlerin benzerlii deerlendirilirken, bu almada yaplan
deerlendirmelerin yan sra ayn zamanda bu klavuzun 7/1(b) ve 8/1 maddelerine ilikin
ksmlarda belirlenen kriterler de dikkate alnacaktr.
Genel olarak bir markann koruma kapsam belirlenirken, markann ayrt edici gc dikkate
alnan faktrlerden biridir. Markann ayrt edicilii, markann kendi zelliklerinden
kaynaklanabilecei gibi, bilinirliinden de kaynaklanabilir. Bu anlamda yksek ayrt edicilie
sahip tannm markalar daha geni bir korumadan yararlanr.
Benzer mal ve hizmetlerin deerlendirmesi yaplrken, zellikle tannm markalarda korumann
geniletilecei mal ve hizmetlerin kapsam incelenirken, mal ve hizmetlerin benzerlii ile
iaretlerin benzerlii arasnda bir korelasyonun olduu dikkate alnmaldr. yle ki; mal ve
hizmetlerin benzerliinin dkl, markalar arasndaki benzerliin ykseklii ile telafi
edilebilir. Bununla birlikte, markann ayrt edicilii, bilinirlik derecesi, markalar arasndaki
benzerlik ilikisinin nitelii, markann bilinir olduu sektre yaknl ya da uzakl gibi
etmenler dikkate alnarak mal ve hizmetler arasnda balant kurma ya da markann hangi lde
koruma kapsamna alnaca hususlar deerlendirilmelidir.
4.1.2. Mal ve Hizmetlerin Benzerlii
Marka bavurularna konu olan mal ve hizmetlerin snflandrlmasna ilikin Teblie gre, ayn
tr mal ve hizmetin tespitinde, Tebli ekinde dzenlenen gruplar esas alnacaktr. Ancak, marka
tescil bavurularnn veya itirazlarn incelenmesi aamalarnda ayn tr mal ve hizmet, farkl mal
ve hizmet snf kodlarn da ierecek ekilde daha geni kapsamda deerlendirilebilir. Bununla
birlikte, mal ve hizmetlerin benzerlii deerlendirilirken bu klavuzun 7/1(b) ve 8/1 maddelerine
ilikin ksmlarda belirlenen kriterler de dikkate alnacaktr.
4.1.3. Haksz Bir Yararn Salanmas
Tannm markann baka iletmeler tarafndan farkl mal ve hizmetlerde kullanlmas yoluyla,
tannm markann sahip olduu mteri potansiyelinden ve yksek reklam gcnden
faydalanlarak haksz yarar salanabilmektedir. Buradaki hareket noktas, tketicilerin tannm
134
markal rnlerin, tannm marka sahibinin yardmyla, sponsorluunda veya verdii lisans
yoluyla ve tannm marka sahibinin sahip olduu teknoloji ile retildii izleniminde olmalar
nedeniyle veya mallarn retilmesi veya hizmetlerin sunumunda tannm marka sahibi ile
birlikte hareket edildii dncesiyle bu rnleri kolayca tercih edebilmeleridir. Yargtay 11.
Hukuk Dairesinin Advantage ve ntel kararlarnda markann tannmlndan haksz yarar
salanacana hkmetmitir.
Avrupa Adalet Divann 2009 tarihli LOREAL kararnda da ifade ettii gibi haksz yarar elde
etme durumunda herhangi bir ekilde tannm markaya zarar verme amalanmamaktadr.
Buradaki ama, tannm markann tannmlndan ve ayrt edici niteliinden yararlanmak
suretiyle haksz yarar elde etmektir.
Bununla birlikte, daha nce de belirtildii gibi, sadece farkl mal ve hizmetlerde kullanmn
olmas, peinen markann tannmlndan haksz bir yararn salanaca sonucunu dourmaz.
Yargtay 11. Hukuk Dairesinin 2006 tarihli MAGGI kararnda da ifade ettii gibi, bu sonuca
ulalmas iin, farkl mal ve hizmetlerde kullanmn olmas nedeniyle tketici nezdinde tannm
marka ile sonraki marka arasnda bir balantnn kurulmas gerekmektedir ve bu kullanm ekli
nedeniyle tescilli ticari marka sahibinin menfaatlerinin zarar grme olasl bulunduunu
kantlamas gereklidir.
KHKnn 8/4. maddesindeki koullar saylrken, bunlar arasnda kt niyete yer verilmemitir.
Ancak itiraz incelenirken, kt niyetli olarak hareket edildiine ilikin ak delillerin varl
halinde, bavuru sahibinin haksz yarar edinme amacnda olduu sonucuna varlabilir.
4.1.4. Markann tibarna Zarar Verilmesi
Tannm markann ayns veya benzerinin farkl mal ve hizmetlerde kullanlmas, baz hallerde
tannm markann itibarna zarar verebilir. Bu durumlar yle sralanabilir: Markann dk
kaliteli mallarda kullanlmas, markann imaja aykr mallarda kullanlmas, markann istenmeyen
balantlar kurulmasna yol aacak biimde kullanlmas ve markann kk drc ekilde
kullanlmas.
Tannm markann dk kaliteli mallarda kullanlmas, bu markann itibarna zarar verebilir.
Tannm markal rnlerin sahip olduu yksek kaliteyi, sonraki markann kullanld mallarda
bulamayan tketicilerin dk kaliteyi tannm marka ile ilikilendirmesi sz konusu olabilir.
Buna bal olarak deien tketici davranlarn ve tannm markal rnlerin satndaki d
gsteren bilgi ve belgeler bu durumu ispat eder niteliktedir.
Tannm markann toplum nezdinde sahip olduu imaja aykr mallarda kullanlmas da tannm
markann itibarna zarar verecektir. Tannm markann sahip olduu olumlu imajn bilinciyle bu
markay farkl mal ve hizmetlerde kullanarak haksz menfaat elde etmek isteyen nc kiilerin,
tannm markay, imajna uygun mal ve hizmetler ynnden kullanma gibi bir kaygs
olmayacaktr.
Tannm markann itibarna zarar verebilecek durumlardan bir dieri de, tannm markann
istenmeyen balantlar kurulmasna yol aacak ekilde kullanlmasdr. Bu tr bir itibar kayb,
skandinav lkelerinde tannm olan bir parfm markasnn, fare zehiri iin kullanlmas
135
nedeniyle parfm markasnn urad zarardan hareketle Fare Zehiri Doktrini olarak
adlandrlmaktadr.
Markann kk drc biimde kullanlmas da, tannm markann sahip olduu itibarn
olumsuz etkileyerek tannm markaya zarar verebilecektir. Tannm markann sahip olduu
itibarn, sonraki markann yaps veya kullanld mallar nedeniyle kk drlmesi veya
olumsuz imaj yaratan sloganlar nedeniyle zarar grmesi sz konusu olabilecektir. Amerikan
Federal Mahkemesi bir kararnda Enjoy Cocain ibaresinin marka olarak kullanlmasn Coca
Colaya ait bir marka olan Enjoy Coca Cola y artrd ve bu nedenle Coca Colann
itibarna zarar verecei gerekesiyle yasaklamtr.
Tannm markann itibarna zarar verecek nitelikteki marka bavurularna kar itiraz sahibinin,
bu tarz kullanmlarn tannm markann pazarda edinmi olduu imajla atacan veya
markayla ilgili uygunsuz ya da olumsuz armlara neden olacan ispat etmesi veya bu
konuda ikna edici bilgiler sunmas gerekir.
4.1.5. Markann Ayrt Edici Karakterinin Zedelenmesi
Markann ayrt edici karakterine zarar verilmesi, ayn anda farkl iletmelere ait markalarn
piyasada bulunmas nedeniyle, markann ayrt etme gcnn azalmasdr. Bylelikle tannm
markann piyasada baka firmalar adna farkl mal ve hizmetlerde kullanlmas sonucunda
markann ayrt edici karakteri zedelenecek ve buna bal olarak, markann tannml ve kimlii
zayflayacaktr. Bylece tannm marka, tketicilerin refleks olarak belirli bir iletme veya mal
ile balant kurmalarna olanak tanyan zelliini yitirecek ve markann teklik zellii zarar
grecektir.
Tannm markann farkl mal ve hizmetlerde kullanlmas, dorudan markann ayrt edici
karakterine zarar verilecei eklinde yorumlanmamaldr. Bu anlamda bu durumdan sz
edebilmek iin, ayrca ayrt edici karakterin zarar grmesi veya byle bir tehlikenin bulunmas
konusunda deerlendirme yaplmaldr.
Markann ayrt edici karakterinin zedelenmesi koulu, tannm markann ayrt edici karakteriyle
ayn paraleldedir. Tannm markann ayrt edici karakteri ne kadar yksekse, haksz kullanmlar
sonucunda, markann sahip olduu bu ayrt edicilik karakterinin ve itibarnn zedelenmesi
sonularnn ortaya kmas durumu da o kadar kolay kabul edilebilecektir. Avrupa Adalet
Divan, OHIM ve YDK tannm markalara ilikin vermi olduklar kararlarnda bu duruma
iaret eden ifadelere yer vermektedirler. Avrupa Adalet Divan, CHEVY yorumunda, OHIM
Duplo kararnda ve YDK, Roman, Koza pek ve Apple kararlarnda bu ifadelere yer
vermitir. Bununla birlikte, OHIM, ayn kararnda, tescilli olduu mallar da dikkate alndnda,
ayrt edici nitelii pek fazla olmayan Duplo markasnn sahibi tarafndan yaplan itiraz
reddederek korumay farkl mallara geniletmemi ve bylelikle tannm markann ayrt edici
karakterinin nemini vurgulamtr.
Tannm markann ayrt edici karakterini zedeleyici durumlara ilikin deerlendirme yaplrken,
bavuru sahibinin, tannmlk iddiasndaki markann eitli sektrlerde farkl iletmeler
tarafndan halihazrda kullanlan bir marka olduunu gstermesi, tannm markann ayrt edici
karakterini zedeleyici sonularn ortaya kacana ilikin iddialar rten bir savunma olarak
136
deerlendirilmelidir. Ayn dorultuda, itiraz sahibinin dier snflardaki ayn ya da benzer

markalar konusunda herhangi bir giriimde bulunmamasn da, tannmlk iddiasndaki marka
sahibinin tketicilerin markay sadece kendi rnleriyle badatrmas konusunda kayg
tamadnn gstergesi olarak deerlendirmek yerinde olacaktr.
4.1.6. Koullarn spat
556 sayl KHKnn 8/4 maddesi erevesinde markann tannmlndan haksz yarar salama,
markann itibarna zarar verme veya ayrt edici karakterini zedeleme durumlarn, olas
durumlar olarak deerlendirmek gerekir. lgili maddenin lafznda yer alan haksz bir yararn
salanabilecei, markann itibarna zarar verebilecei veya tescil iin bavurusu yaplm
markann ayrt edici karakterini zedeleyici sonular dourabilecei ifadeleri bu durumu
aklamaktadr.
te yandan, markann tannmlndan haksz yarar salama, itibarna zarar verme veya ayrt
edici karakterini zedeleme durumlarnn olas durumlar olarak belirtilmesi, 8/4 maddesi
erevesinde tannm marka korumas elde etmek iin sadece zarar grme/haksz yarar salama
ihtimalinin yeterli olduu anlamna gelmez. Markann tannmlndan haksz yarar salama,
itibarna zarar verme veya ayrt edici karakterini zedeleme, olaylarn seyri ierisinde
ngrlebilir ve muhtemel olmaldr. tiraz sahibi asndan, haksz yarar salama veya markann
itibarna zarar verme durumlarnn gz ard edilemeyeceini ifade etmek veya bu durumlarn
gereklemesinin uzak da olsa ihtimal dahilinde olduunu belirtmek yeterli bir savunma deildir.
Bununla birlikte, bir tannm markann ayrt edici gcnn ve tannmlk dzeyinin yksek
olmas zararn belirlenmesinde dikkate alnmas gereken faktrlerden biridir. Bu yorumun,
markann tannmlndan dolay haksz yarar salama durumu iin de kabul edilmesi gerekir.
Kural olarak, iddia sahibi iddiasn kantlamakla ykmldr. Bu durumda itiraz sahibi,
itiraznda sunaca belgelerle, bavurusu yaplan markann tescil edilmesi durumunda
markasndan dolay haksz yarar salayacan veya tannm markasnn itibarn veya ayrt edici
karakterini zedeleyici sonular douracan ispat etmelidir. En azndan bu konuda ciddi bir
riskin var olduu konusunda ikna edici olmaldr. tiraz sahibinin, sonraki bavurunun
kullanlmas halinde, salt tannmlktan tr, tannm markasnn itibarn veya ayrt edici
karakterini zedeleyici sonularn veya haksz yarar elde etme durumunun kanlmaz olarak
meydana geleceini ileri srmesi yeterli deildir. Yargtay Meridien, Bizim ve Uni
kararlarnda, Avrupa Adalet Divan Intel kararnda ve YDK tamek gurme kararnda yer
verdii ifadelerle ispat ykn aka itiraz sahibine yklemitir.
Mevcut olayda fiili zarar veya haksz yarar iddialarnn ne srlmesi durumunda, itiraz
sahibinin, bavurusu yaplan ibarenin kullanlmas dolaysyla maruz kalnan zararn ya da
bavuru sahibi tarafndan elde edilen haksz yararn trn gsteren bulgu ve delilleri sunmas
gerekir. Bunlara; tannm markal rnlerin satndaki dikkate deer d, mteri kayb ve
halk arasnda markann tannmlk dzeyindeki azalma rnek gsterilebilir. Bu anlamda itiraz
sahibi, fiili zararn ispatlanmasnda, markann tannmlndaki d gsteren kamuoyu
aratrmalar ve firmann sat rakamlarndaki d gsteren somut ekonomik veriler ile ticari
kaytlarn veya tketicilerinin ekonomik davranlarndaki deiiklikler veya gelecekte bu
konudaki ciddi bir riskin varl ynnde deliller sunabilir.
137
4.2. Tannmlk Kavram ve Unsurlar

4.2.1. Tannmlk Dzeyi
Marka korumas mal ve hizmetler iin ngrlmektedir ve doal olarak bu mal ve hizmetlerin
hitap ettii toplum kesimleri de farkl farkldr. Buna gre, rnein gda rnlerinin toplumda
hitap ettii kesim ve buna bal olarak bilinirlik dzeyleri ile daha teknik rnlerden olan di
hekimliine ilikin aralarn bilinirlik dzeyleri birbirinden farkl olacaktr. Bu nedenle tannm
marka olarak deerlendirmeye alnacak markalar iin mal ve hizmetleri ne olursa olsun ayn
seviyede bir tannmlk derecesi aramak uygun bir yaklam deildir.
Tannmln tespiti konusunda, markann konu olduu mal ve hizmetlerin zel olarak
deerlendirilerek, bu konudaki mevcut veriler nda tannmlk dzeyine ilikin bir yargya
varlmas gerekir. Buradaki en uygun yaklam; somut olayn zelliklerine gre tannm marka
deerlendirmesi yapmak ve tannmlk dzeyini deerlendirirken markann kullanld mal ve
hizmetleri gz nnde bulundurmaktr.
4.2.2. Toplumun lgili Kesimi
Yargtay 11. Hukuk Dairesinin E2005/14028 K2007/5223 sayl Uni kararnda 556 sayl
KHKnn 7/1() maddesi anlamnda tannm markalardan sz edilebilmesi iin, bir hizmet veya
ticaret markasnn toplumun ilgili sektrnde tannm olmas gerektii ifade edilmitir.
Mahkeme sz konusu kararda ilgili sektr; markann kullanld rn ve hizmetlerin
Trkiyedeki gerek ve potansiyel alclar, bu alandaki i evreleri ve markann kullanlaca
rn ve hizmetlerin datm kanallarnda yer alan kiiler ve satclar olarak tanmlamtr. Sonu
olarak, markann tannml deerlendirilirken, ilgili mahkeme kararlarnda da belirtildii
zere, toplumun marka ile ilgili olan kesimindeki bilinirlii dikkate alnmaldr.
Toplumun ilgili kesimi, markann hitap ettii tketici kitlesinin niteliine gre de
deerlendirilmelidir. Kartrlma ihtimalinin belirlenmesinde dikkate alnd gibi, mal ve
hizmetin nitelii ve hedef ald alc kitlesi toplumun ilgili kesiminin belirlenmesinde yol
gsterici olacaktr. Mal ve hizmetlerin nitelii gerei, her kesimden tketici grubuna, zel bir
tketici grubuna ya da gruplarna veya uzmanlk gerektiren bir tketici grubuna hitap etmesi
hallerine gre tannmln aranaca ilgili kesimin kapsam farkl deerlendirilmelidir. Mal ve
hizmetler, ucuz ve gnlk tketime ynelik, ie sular ve kat mendil rneklerinde olduu gibi,
her kesimden alc grubuna hitap ediyorsa geni halk kitlesi nezdinde bilinirlik aranmaldr. Mal
ve hizmetlerin, ekerleme rneinde olduu gibi, daha ok ocuklar gibi zel bir tketici grubuna
ya da eitli ya gruplar ve aralarnda eitim fark bulunan eitli gruplar gibi zel birka
tketici grubuna hitap etmesi halinde, sz konusu tketici gruplar dikkate alnmaldr. Mal ya da
hizmetlerin, stetoskop rneinde olduu gibi uzman bir alc kitleye hitap etmesi halinde,
markann tannmlnn uzmanlk sahibi grup dikkate alnarak deerlendirilmesi gerekir.
Markann tannmlk incelemesinde sz konusu olan toplumun ilgili kesimi deerlendirilirken
markann fiili tketicileri yannda potansiyel tketicilerinin de dikkate alnmas gerekmektedir.
Potansiyel tketicilerden anlalmas gereken ise marka ile dorudan deil dolayl olarak temas
kurulmas halidir. Bu temas, ayn mal ve hizmet iin dier bir markann kullanlmas srasnda
olabilecei gibi, reklam faaliyetleri araclyla da kurulabilir.
138
4.2.3. Koruma Kapsam

Markann pek ok mal ve hizmet grubunda tescilli olmas durumunda, tannmln her mal ve
hizmet iin ayr ayr deerlendirilmesi gerekir. Yaplan incelemede markann tescile balanm
olan baz mal ve hizmetler asndan tannm olduunun tespit edilmesi durumunda, tannm
marka korumasnn yalnzca sz konusu mal ve hizmetler asndan salanmas gerekmektedir.
Koruma kapsamnn farkl mal ve hizmetlere geniletilmesi konusunda ise 8/4 fkrasnda saylan
koullarn varl aranacaktr.
4.2.4. lgili Corafi Alan
Markann, korumann talep edildii lkede tannmla sahip olmas gerekir. Bu anlamda ilgili
corafi alanda tannm olma, tm lke genelinde bilinir olmay deil, ilgili lkenin nemli bir
ksmnda bilinirlie sahip olmay ifade eder. Yargtay 11. Hukuk Dairesi Uni kararnda ayn
dorultuda ifadelere yer vermitir. Tannmln ispat edilmesine ynelik deliller koruma talep
edilen lkeye ilikin olmaldr. rnein marka ile ilgili olarak sunulan sat rakamlar Trkiyede
elde edilmi olan sat deerlerini, marka iin yaplan tantm faaliyetlerine ilikin delillerin de
Trkiyede yaplm faaliyetleri ieren deliller olmas gerekir. tiraz sahibinin markasna ilikin
dier lkelerdeki faaliyetlerini gsteren belgeler bu kapsamda delil olarak kabul edilemez.
4.2.5. Tannmlk Zaman
Tannmlk, eitli faktrlerin etkisiyle (piyasa koullar, tantm faaliyetleri, pazar pay vs.)
zaman ierisinde deikenlik gsteren bir olgudur. Tannmln belirlenmesinde nemli olan
tannmlk iddiasnn ortaya atld zamana gre deerlendirme yaplmasdr. rnein, itiraz
sahibi, itiraz edilen markann bavuru tarihinde tannmla sahip olduunu gstermek
zorundadr. Tannmla ilikin delillerin de itiraz edilen markann bavuru tarihinde markann
tannm olduunu gsterir nitelikte olmas gerekir. Ankara 3. Fikri ve Snai Haklar Hukuk
Mahkemesi 2006 ylndaki Form kararnda;
kald ki dava tarihinde tannm olarak kabul edilecek bir markann mutlak ret
nedeni olarak engel tekil etmesi gereken zamanda bu tannmln sryor olup
olmayaca dahi pheli olduu gibi, TPE hasm gsterilerek alacak bir davann
sresiz olarak kesin hkm niteliini koruyacak olmasnn marka hukuku asndan
ne derece isabetli olduunun da tartlmas gerekecektir
ifadelerine yer vererek markann tannm olduu zamana ve tannmla ilikin verilen
kararlarn ilelebet geerliliini koruyamayacana dikkati ekmitir. Ayn husus ayn
mahkemenin 2006 ylndaki Pixar kararnda da vurgulanmtr.
4.3. Tannmln Tespitinde Uygulanacak Kriterler
4.3.1. Ayrt Edicilik
Tannm marka olarak tespit edilecek bir markann ayrt edicilik dzeyi nemli bir kriterdir. Bu
anlamda tannmla konu bir ibarenin farkl sektrlerde de olsa bakalar adna ok sayda
tescilinin olmas aratrlmas gereken bir durumdur. Tannmla konu ibarenin baka firmalar
139
adna farkl mal ve hizmetlerde tescilli olmas, markann ayrt edicilie sahip olmasna ilikin
kriterini zayflatan bir unsurdur. Piyasada ayn ibareyle baka birok mal ve hizmet iin
kullanlan markalarn varl, tannm markann tketici nezdinde refleks olarak markann
tannm olduu mal ve hizmete iaret etme ve dolaysyla kaynak gsterme ilevini yerine
getirmesine engel olur.
Tannmla konu olan markann ayrt edicilii konusunda deerlendirilmesi gereken baka bir
unsur da, markann tretilmi, herhangi bir anlam olmayan veya ilgili olduu mal ve hizmetlerle
ilikilendirilemeyecek anlama sahip bir marka olmas durumudur. Bununla birlikte, bu artlar
salamayan markalar da belli bir tannmlk seviyesine ulaabilecektir ancak tannm markaya
salanacak korumadan asgari dzeyde faydalanacaktr. 1999 tarihli Duplo kararnda OHIM,
markann tannm bir marka olduunu kabul etmekle birlikte iki kat, ift anlamlarna gelen
Duplo ibaresinin ok da ayrt edici bir ibare olmadna hkmetmi ve farkl snflarda
bavurusu yaplan baka bir Duplo markasna yaplan itiraz bavurusunu reddetmitir.
4.3.2. Markann Tannmlna likin Mahkeme Kararlar, Marka Haklarn Korumaya
Ynelik Etkili almalar
Yetkili merciler tarafndan dorudan markann tannmlna atfta bulunularak verilmi
kararlarn olmas veya marka sahibinin markasn korumak iin yrtt faaliyetler
tannmln belirlenmesinde dikkate alnabilecek unsurlardandr. Ayn ekilde, Enstitnn
zellikle marka yayna itiraz ilemlerini yrtrken bir markann tannmlna dayandrd net,
kesin ve tekrar eder nitelikteki kararlar bu anlamda nemlidir. Ancak bu durumda, markann
tannmlna karar verilirken dikkate alnan kriterlerin genel kabul grm kriterlerden olmas
gerekir. rnein; bir markann birok lkede tescilli olmas gerekesiyle tannm marka olarak
belirlenmi olmas, ilgili kararn, markann tannmlnn incelenmesinde dikkate alnmasn
engelleyebilecektir.
Markalarn tannml ynnden verilen kararlarn sresiz olarak geerliliini koruyaca
dnlmemelidir. Eski tarihli bir tannmlk karar nedeniyle, mevcut olayda herhangi bir
deerlendirme yapmadan, markann peinen tannm marka olduuna hkmetmek salkl
sonular dourmaz. Mevcut olayn meydana geldii an itibariyle edinilmi tannmlk nemli
olduundan, mevcut olay an itibariyle tannmlk deerlendirmesi yaplmaldr.
4.3.3. Tantm Faaliyetleri
Tannm markann tespitinde dikkate alnabilecek kriterlerden bir dieri de, markann ilgili
olduu mal ve hizmetlere ynelik reklam amal olan veya olmayan tantm faaliyetleridir.
Reklam amal olan tantm faaliyetlerinin kapsamna, yazl ve grsel medya organlarnda marka
iin yaplan almalar girmektedir. Bu faaliyetler kapsamnda; televizyon, radyo reklamlar,
gazete ve dergilerde marka iin yaplan reklamlar, el ilanlar, brorler, panolardaki reklamlar ve
benzeri faaliyetler saylabilir.
Markann tantmna katkda bulunan dier faaliyetler kapsamnda ise; markal rnlerin
fuarlarda tehiri, markaya ilikin yazl ve grsel medya organlarnda km haberler, sponsorluk
ve sosyal sorumluluk projeleri gsterilebilir.
140
Yargtay 11. Hukuk Dairesi tannm markalara ilikin verdii kararlarnda yrtlen tantm
faaliyetlerini tannm markann belirlenmesinde kullanlacak kriterler arasnda gstermi ve
tannmlk kararlarn bu kritere de dayandrmtr. 11. Hukuk Dairesi Maserati, Johnson ve
Rodi kararlarnda marka sahipleri tarafndan yrtlen tantm faaliyetlerini tannm markann
tespitinde kullanlan kriterler arasnda saymtr. Ancak, bu faaliyetler tannmln
belirlenmesinde kriter olarak kabul edilebilmekle beraber, deerlendirme yaplrken, tantm
faaliyetlerinin Trkiyede yaplm olmas, tantma harcanan miktarn yan sra bu tantmn
geni halk kitlelerine yaylp yaylmad, tantm faaliyetlerinin devaml surette olup olmad
gibi hususlar dikkate alnmaldr.
4.3.4. Markann Bilinirlik Dzeyi
Bir markann tannm marka olarak belirlenmesinde, markann toplumun ilgili kesiminde sahip
olduu bilinirlik dzeyi dikkate alnmas gereken kriterlerden biridir. tiraz sahiplerinin
tannmlk talepleri ile birlikte sunacaklar bilinirlik dzeyini ispat eder nitelikteki belgeler,
tannm markann tespitinde yol gsterici olacaktr. Ancak, bu tip belgelerin sunulmas tek
bana markann tannmlnn kabul iin yeterli deildir.
Markalarn toplumda ulam olduklar tannmlk dzeylerini ortaya karan en nemli
aralardan biri, marka iin yaplan kamuoyu aratrmalardr. Burada nemli olan bu almalarn
tamamen objektif, profesyonel, bamsz firmalar tarafndan yaplmasn salamaktr. Anketlerin
istenen sonular verebilmesini salamak zere, anketin uygulanmas iin seilen model
boyutunun (sample size) toplumu temsil edebilecek seviyede olmas nem arz etmektedir.
Seilen model boyutu ne kadar iyi belirlenirse, anket de o derece gvenilir sonular verecektir.
Aksi halde, yani model boyutu ne kadar kk olursa sonular da o derece az gvenilir olacaktr.
OHIM, 2000 ylnda verdii Beachlife kararnda, yzme giysilerinde kullanlan bu markann
tannmlna ilikin yaplan almada kullanlan 157 kiilik bir cevap veren grubunu ilgili lke
asndan yeterli bulmam ve almay deerlendirmemitir. Buna gre, uzman grlerini
ierecek anketlerin genel olarak 300 kiiden az olmamas gerekmektedir. Dier anketlerde ise
2000-2500 aras kiiyle grme yaplmas idealdir.
Anketlerin ispat gc, bu almalar hazrlayan irketlerin prestiji ve bamszlk derecesi,
ierdii bilgilerin doruluu ve geerlilii, uygulanan yntemin gvenilirlii ile belirlenir.
Bamsz ve gvenilir kurulularca hazrland konusunda phe bulunmayan, ideal model
boyutunu (sample size) ieren, ynlendirici sorular iermeyen anket almalarnn tannmlk
incelemelerinde dikkate alnmalar nnde herhangi bir engel yoktur. Aksi durumda anket
almasnn tannmlk karar zerindeki etkisi de buna bal olarak olduka azalacaktr.
4.3.5. Markann Kullanld Sre, Kapsam ve Corafi Alan
Markann uzun zamandr kullanlyor olmas tek bana yeterli olmasa da tannmlk
deerlendirmesi ynnden dikkate alnabilecek kriterlerden biridir. Ancak bu kullanmn dier
unsurlarla desteklenmesi gerekmektedir.
Kullanm sresinin yannda markann kullanmnn yayld corafi alan da dikkate alnmas
gereken kriterlerden biridir.
141
4.3.6. Markann Tescillerin ya da Tescil Bavurularnn Kapsad Corafi Alan

Bir markann ka lkede tescilli olduu ve bu tescillerin kapsad alan, bir markann tannm
marka olup olmadna ilikin olarak yaplan incelemelerde bavurulabilecek kriterlerdendir.
Ancak bu kriter tannmln belirlenmesinde tek bana yeterli deildir. Bu tescil saylarnn
ayn zamanda, markaya ilikin kullanm yanstmas gerekmektedir. Bir marka sadece yurtdnda
birok lkede tescilli olduu gerekesiyle tannm marka olarak kabul edilemez.
4.3.7. Markann Parasal Deeri
Tek bana yeterli olmasa da bir markaya biilen parasal deer ne kadar yksek ise, bu markann
toplum nezdinde belli bir bilinirlik dzeyine erimi olduu kabul edilebilir.
4.3.8. Dier Faktrler
Markann sahibi firmaya ilikin zellikler de dikkate alnabilecek faktrlerdendir. Buna gre;
firmann bykl, alan says, cirosu, sahip olduu datm kanallar, ihra miktarlar ve
bunun gibi markann sahibi firmaya ilikin dier bilgiler deerlendirmeye alnabilir. Ancak,
markann firmadan bamsz ve ayr bir geliim gsterebilecei dikkate alnarak, markaya ilikin
unsurlarn tannmlk incelemesinde ncelikli kriterler olmas gerekir. Firmann sahip olduu
datm kanallar, ubeleri, firmann ihra miktarlar, cirosu gibi bilgiler ayn zamanda markann
da kullanm ve tercih edilirliine ilikin veri ierdiinden bu kapsamda deerlendirilebilir.
Ancak, firmann bykl, alan says gibi dorudan firmay ilgilendiren bilgi ve belgeler tek
bana yeterli deildir.
Tannmln tespit edilmesinde, markay tayan rne veya marka sahibi firmaya ilikin olarak
alnm sertifikalar veya dller de deerlendirmeye alnr. Ancak, herhangi bir firmann retim
yapabilmesi iin veya faaliyetlerini srdrebilmesi iin sahip olmas gereken belgelerin,
sertifikalarn tannmlk incelemesi dnda tutulmas gerekir. Ayn dorultuda, firmann sahip
olduu dllerin, sertifikalarn tannmla konu olan markayla ilgili dller olmasna dikkat
edilmelidir.
Bu balklar altnda saylan kriterler herhangi bir ncelik sralamasna tabi deildir, tannmlk
karar iin bazen sadece bir kriter yeterli olabilecekken, kimi zaman da birden ok kriterin bir
arada deerlendirilmesi sz konusu olabilecektir. Benzer ekilde, tannmlk incelemesine ilikin
olarak dikkate alnacak kriterler, yukarda belirtilenlerle snrl deildir. Somut olayn
zelliklerine gre farkllklar gsterebilir.
4.4. Tannmln spat: Deliller
Markann tannm marka olduunun ispat ykmll iddia sahibine aittir. Markann
tannmlnda ispat yknn hangi tarafa ait olduu konusunda KHKda ak bir hkm
yoktur. Ancak KHKnn itiraza ilikin 35. maddesinde itirazn gerekeli olarak yaplaca
hkmnden hareketle tannmln da sunulacak belgelerle gerekelendirilmesinin gerekecei
aktr. te yandan, bir davada/olayda ispat yknn kime decei Medeni Kanunun 6 nc
maddesinde dzenlenmitir. Buna gre; kanunda aksine bir hkm bulunmadka, taraflardan
her biri, hakkn dayandrd olgularn varln ispatla ykmldr. Bu kurala gre; bir eyi
142
iddia eden ispatla mkelleftir. Bu durumda markasnn tannm marka olduunu iddia eden
marka sahibinin bu iddiasn ispat etmesi gerekmektedir. Bu konuda Yargtay tarafndan verilen
lker-lkem (E2004/4268 K2005/2362, 10.03.2005), Black Decker (E2004/1146 K2004/12103,
09.12.2004), Sultan (E. 2007/2350, K. 2008/3691, 25.05.2006,) kararlarnda da tannmln
iddia eden tarafa ispat edilmesi gerektiini ifade etmitir. Ayn ynde YDK, 2007-M-4946
sayl Tamek Gurme kararnda da ayn ifadeleri kullanmtr.
tiraz sahiplerince sunulacak bu hususlar ispat eder nitelikteki belgelerin markann
tannmlnn incelenmesindeki nemi tartmasz olmakla birlikte, tannmlk dzeyi ne kadar
yksekse markann tannmlna ilikin olarak sunulmas gerekecek ek belgelerin younluu da
o derece az olabilecektir.
Tannmln ispat iin sunulacak bilgi veya belgeler ak ve anlalr olmal, bilgi ve belge
kalabal iermemelidir. Sunulan belge ieriklerinin markann tannmln ispat edici ve karar
vericileri bu konuda ikna eder nitelikte olmalar nemlidir.
4.4.1. Delillerin Nitelii
Markalarn tannmlk dzeyi zamana gre deikenlik gsterebilen bir durum olduundan,
sunulan belgelerin gncel bilgiler iermesi tercih edilmelidir. Bununla birlikte marka sahibi,
markasn kulland sre iindeki bilgi ve belgeleri delil olarak sunabilir. rnein, marka iin
yaplan tantm faaliyetlerine ilikin sunulan belgelerin birka yl ncesinin tarihini iermesi ve o
tarihten sonras iin herhangi bir belgenin olmamas, bu tantm faaliyetlerinin sreklilii
konusunda phelere neden olacaktr ve bu da markann tannmlna karar verilirken dikkat
edilmesi gereken bir husustur.
Markann tannmlnn ispat iin sunulan delillerin Trkiyedeki tannml ispat eder
nitelikteki deliller olmas gerekir. rnein Almanya meneli olan bir marka sahibi, Trkiyedeki
tannmln ispat iin markasna ynelik Almanyada yrtt tantm faaliyetlerini deil,
Trkiyede yrtt reklam tantm faaliyetlerini veya yrtt tantm faaliyetlerinin
Trkiyede de tketicilere ulatn veya Alman mahkemelerinde deil de Trk mahkemelerinde
markann tannmlna ilikin verilmi kararlar delil olarak sunmaldr. Aksi takdirde sunulan
bu belgeler tannmlk ispat asndan yeterli grlmeyecektir.
Markann tannmln ispat iin sunulan delillerin objektif kaynaklardan gelmesi, herhangi bir
ekilde gr veya tahminler iermemesi gerekir. zellikle itiraz sahibi tarafndan dorudan
sunulan, gr ve tahminler ieren bilgi veya belgeler, bu konuda yeterli olmayacaktr. Sunulan
deliller ne kadar bamsz, gvenilir ve kayna iyi belirtilmi olursa bu delillerin ispat gc de o
kadar fazla olacaktr. Birden ok kaynak tarafndan teyit edilmi bilgiler, tek bir kaynak referans
alnarak sunulan bilgilerden daha gvenilir olacaktr. Bununla birlikte, sunulan bilgi veya
belgelerin kamuya ak olmas, resmi maksatlarla derlenmi olmas, bu bilgilerin tarafsz bir
ekilde dorulanm bilgiler olmas halinde bu bilgilerin ispat gc genel olarak daha yksek
olacaktr.
Tannm marka incelemesinde sunulan bilgi veya belgelerin tannml iddia edilen markaya
ilikin olmas gerekir. rnein tannml iddia edilen marka ile bu iddiann ispat iin sunulan
143
bilgi veya belgelerde yer alan markann farkl olmas durumunda tannmlk incelemesi
yaplmas mmkn deildir.
4.4.2. Delil Olabilecek Bilgi veya Belgeler
Aada saylan bilgi veya belgeler tannmln ispat konusunda sklkla kullanlan ve
kullanlabilecek bilgi ve belgeler olarak ne kmaktadr.
Markann kullanmna ilikin bilgi veya belgeler,

Markann reklam ve tantmna ilikin bilgi veya belgeler,
Markann tannmlna ilikin verilmi mahkeme veya TPE kararlar,
Marka sahibinin markasn korumak iin yrtt faaliyetler,
Markann tannmlna ilikin yaplm anket almalar,
Markann pazar pay, sat rakamlar,
Marka sahibine ilikin bilgiler (ube says, datm kanallar),
Sertifikalar, dller,
Markayla ilgili gazete, dergi, TV vb. medya organlarndaki yaynlar,
Haberler, makaleler.
144

Tescil iin bavurusu yaplm markann, bakasna ait kii ismi, fotoraf, telif hakk veya
herhangi bir snai mlkiyet hakkn kapsamas halinde, hak sahibinin itiraz zerine tescil
bavurusu reddedilir.
5.1. Genel artlar

KHK 8/3 maddesinde belirtilen nceki markalara ilaveten, 8/5 maddesine gre kii ismi,
fotoraf, telif hakk veya nc kiilere ait herhangi bir snai mlkiyet hakk gibi tescilli ya da
tescilsiz zel haklar gereke gsterilerek yaplan itirazlar nedeniyle bir markann reddi
mmkndr.
Bu kurala gre; markann itiraza konu olabilmesi iin baka herhangi bir koul gerekmeksizin
markann yukarda saylan haklardan birini kapsyor olmas yeterlidir.
Bununla birlikte, bu haklardan sadece birisinin zayf bir varl itiraz kabul iin yeterli deildir.
Bunun iin ek baz koullarn salanmas gerekir:
Her eyden nce, 8/5 maddesine dayal hak, itiraz edilen marka bavurusundan nce
var olmaldr. atan haklardan hangisinin daha nce var olduunu belirlemek iin
kazanlm haklarla ilgili tarihler karlatrlr. Marka bavurusu iin bu tarih,
bavuru tarihi ya da geerli bir biimde iddia edilen rhan tarihidir. Madde 8/5e
dayal ileri srlen hak konusunda ulusal hukuk altnda kazanlan mnhasr hakka ait
kazanm tarihi kesindir. Bu hakkn kullanlyor olmas arttr ve kullanm marka
bavuru tarihinden nce balam olmaldr. Kazanlm ayrt edicilik ya da ticaret
hayatndaki tannmlk mutlaka marka bavuru tarihinden nce elde edilmelidir.
kinci olarak, 8/5 maddesinde belirtilen nceki haklar marka sahibine daha sonraki bir
markann kullanmn yasaklama hakk verdii durumlar iin geerlidir. Bunun iin,
marka sahibinin mnhasr hakknn olduuna dair bir kantn bulunmas gereklidir.
nc olarak, itiraz eden kii hakkn sahibi veya hak sahibi tarafndan ilgili hakk
korumak zere grevlendirilen kii olmaldr. nk 8 inci maddede belirtilen
hususlar herkes tarafndan ileri srlebilen bir iddia olmayp sadece nispi ret
gerekesi oluturur.
5.2. sim Hakk

sim hakk, sadece bireysel veya kiisel haklarla ilgili olduundan ticaret unvanlar, irket
isimleri, kurulu veya maaza isimleri gibi dier i tanmlar veya benzeri tanmlar bu kategoride
deerlendirilmez. Bunlar Madde 8/3 erevesinde ileri srlmek zorundadr.
145
Bir marka bavurusunda herhangi bir kiinin ismi-soy ismi mnhasran veya esas unsur olarak
yer alyorsa ve bavuru sahibinin bu ismi-soy ismi kullanmada hakl bir gerekesi (eskiye dayal
kullanm, bavuru sahibinin ad soyad, sessiz kalma vb.) bulunmuyorsa sz konusu ismin-soy
ismin sahibinin itiraz zerine marka bavurusu reddedilir.
Kii ismi-soy isminden oluan bavurularda ismin nne getirilmi unvanlar tali unsur olarak
deerlendirilir. rnein Dr. Engin Yavuz bavurusuna Engin Yavuz isimli kii tarafndan
yaplan itiraz kabul edilir.
sim ve/veya soy isme herhangi bir ek getirilerek yaplm bavurulara isim hakk gereke
gsterilerek yaplan itirazlar somut olayn zelliklerine zg istisnalar hari olmak zere
reddedilir. rnein Engin Yavuzlar bavurusuna Engin Yavuz isimli kii tarafndan yaplan
itiraz reddedilir.
tiraz sahibi itiraz dilekesinin ekinde noter onayl resmi bir kimlik belgesi (nfus czdan,
pasaport vb.) sunmaldr. Birden fazla isim-soy isim kullanan kiiler iin kimlik belgesindeki
bilgiler dikkate alnmaldr. rnein Ahmet Engin Yavuz ibareli bir marka bavurusu iin
Engin Yavuz isimli kiinin isim hakk gereke gstererek yaplan itiraz reddedilir.
lgili madde hkm genel kural olarak hayatta olan gerek kiilerin itirazlar zerine
uygulanmakla birlikte bavuruya konu ismin-soy ismin lm bir kiiye ait olmas ve sz konusu
kiinin n nedeniyle, ticari bir faydann salanabilecei veya sz konusu ismin istismar
edilebilecei kanaatine varlmas durumunda da bavuru reddedilebilir. Bu durumda itiraz
yapmaya yetkili kiiler, isim sahibinin sa kalan ei ile ocuklar, ana-babas, kardeleri veya sz
konusu kiinin isim hakkna dayal olarak itirazda bulunma yetkisini haiz olan kurululardr
(dernek, vakf, irket vb.). Burada belirtilen n ifadesiyle, incelemenin yapld tarih itibariyle
kiinin isminin toplumsal, kltrel, ticari, siyasi, sanatsal, sportif vb. alanlarda sregelen yerel
veya ulusal dzeydeki bilinirlii kastedilmektedir.
5.2.1. nl Kiilerin Soy simleri, Takma simler ve Lakaplar
Marka bavurusunda, ulusal veya uluslararas seviyede bilinirlie sahip kiilerin soy isimlerinin
tek bana veya esas unsur olarak yer almas ve bavuruya konu ibare ile sz konusu nl kii
arasnda iliki kurulma ihtimali bulunmas halinde bavuru itiraz zerine reddedilir. rnein,
Beckham, D. Beckham ibareleri nl futbolcu David Beckham ile, Mandela, N.
Mandela gibi ibareler nl siyaseti, Gney Afrika Cumhuriyeti Eski Devlet Bakan Nelson
Mandela ile iliki kurulmasn salayabilir. Bununla birlikte, Aksu - Sezen Aksu ve GatesBill Gates rneklerinde byle bir durum sz konusu deildir ve iliki kurulmasna neden olmaz.
sim hakknn temel mantna gre sadece aynlk veya marka ile kiinin gerek ismi arasndaki
ayrt edilmeyecek derecedeki benzerlik deil, ayrca bir kiinin (rnein nl bir kii)
deitirilmi isminden kiinin kendisi anmsanabiliyorsa (Lionhardo di Capri), yaygn bir
ekilde bilinen bir takma isim veya lakap varsa (Arnold Schwarzenegger iin Governator)
veya yalnzca ilk isim veya soy isim belirli bir kiiye ak bir biimde atfta bulunuyorsa marka
bavurusu reddedilebilir.
146
Marka bavurusunda, ulusal veya uluslararas dzeyde bilinirlie sahip kiilerin takma isimleri
tek bana veya esas unsur olarak yer alyor ve bavuruya konu ibare ile sz konusu nl kii
arasnda iliki kuruluyorsa marka bavurusu itiraz zerine reddedilir. rnein, Cneyt Arkn
ibareli marka bavurusuna Cneyt Arkn takma adyla bilinen Fahrettin Creklibaturun
yapaca itiraz kabul edilebilir niteliktedir.
Bunun dnda kendilerine verilmi lakaplarla bilinen nllerin sz konusu lakaplar ieren marka
bavurularna yaplan itirazlar lakabn orijinallii ve mal ve hizmet listesi dikkate alnarak, marka
bavurusu tm mal ve hizmetler iin veya ksmen reddedilebilir. rnein, Fatih Terim veya
brahim Tatlsesin lakab olarak bilinen imparator ibaresinin yaygn kullanm bulunan ve
zgn nitelii zayf bir ibare olmas nedeniyle dorudan bu kiileri anmsatmayacandan bu
lakap gereke gsterilerek yaplan itirazlar reddedilir. Ancak marka rneinde lakap sahibini
anmsatacak baka bir unsurun bulunmas halinde itiraz kabul edilebilir. rnein mparator
Terim ibaresi toplumun byk kesimi tarafndan Fatih Terim olarak alglanabilir.
5.3. Fotoraf Hakk
fade fotoraf diyor olsa bile, kanunun zne bal olarak, herhangi kiisel bir portre yeterli
grlr. Bu portre, karikatrleri veya resmedilen kiiyi grsel olarak tanmlamay mmkn klan
herhangi bir detayl tasarm ierebilir. Bu nedenle Madde 8/5 kapsamnda fotorafn yerine
geebilen portrelerin de gz nnde bulundurulmas gerekmektedir.
5.4. Telif Hakk
Telif hakk veya onun rnleri tarafndan korunan bir iareti ihtiva eden marka bavurular itiraz
zerine reddedilir.
5.4.1. Eserlerdeki Tiplemeler ve Karakter simleri
5.4.1.1. Sinema Filmi, Dizi Film ve Sahne Oyunlarndaki Tiplemeler
Bir eserde yer alan tiplemelerin deerlendirilmesinde ilgili ibarenin zgnl ile markayla eser
arasnda iliki kurulma ihtimaline baklr. tirazn deerlendirildii tarih itibariyle toplumun
byk kesiminde iliki kurulma ihtimali mevcut ise bavuru reddedilir. rnein nek aban ve
Gdk Necmi tiplemeleri Hababam Snf filmi ve srasyla Kemal Sunal ve Halit
Akatepe ile zdelemi tiplemelerdir. Geni Aile dizi filminde yer alan Cevahir Kirii
tiplemesi Ufuk zkan ile zdelemitir. Her iki rnek iin, toplumun byk kesimi sz konusu
tiplemeler ile hem eser hem de tiplemeleri canlandran kiilerle iliki kuracandan bu gibi
durumlarda itiraz kabul edilir. Ancak orijinal nitelii olmayan, birok eserde yer alan ve
toplumda yaygn kullanma sahip isimlerin verildii tiplemeler iin itiraz reddedilir. Geni Aile
dizi filmindeki Bilal, Mrsel, Zekai tiplemeleri gereke gsterilerek yaplan itirazlar sz
konusu isimlerin toplumda yaygn olarak kullanlan isimler olduu dikkate alnarak bu
tiplemeleri canlandranlar ve eser ile dorudan iliki kurulmayacandan reddedilir.
147
tiraz deerlendirilirken sz konusu tiplemenin toplumun byk kesimindeki algs dikkate

alnmaldr. Ancak toplumun kk bir kesiminde bilindii tespit edilen veya dnlen bir
tipleme iin iki durum dikkate alnmaldr:
Birincisi, sz konusu tipleme itirazn incelendii tarihten daha nce meydana getirilmi
ve halihazrda herhangi bir ekilde yaymda deil ise itiraz reddedilebilir.
lgili tipleme yeni meydana getirilmi ve zellikle grsel medya aracl ile kamuya
sunulmu olmakla birlikte itirazn incelendii tarih itibariyle henz toplumun byk
ounluunca bilinmese de yakn gelecekte toplumun byk kesimince bilinecei
ynnde bir kanaat olumas halinde itiraz kabul edilebilir.
5.4.1.2. Yabanc Filmlerde Yer Alan Tiplemeler
Sz konusu tiplemenin isminin veya lakabnn uluslararas dzeyde bilinirliinin yannda ulusal
dzeyde bilinirliinin de olmas gerekir. rnein Bill Cosby ve Clark Kent tiplemeleri
lkemiz de dahil olmak zere birok lkede televizyon kanallarnda gsterime girmi The
Cosby Show dizi filmi ve Superman sinema ve izgi filmlerinde yer alan tiplemelerdir.
Yurtdnda meydana getirilen bir eserde yer alan bir tiplemenin ismi veya lakab zgn olsa da
Trkiyede toplumun byk kesiminde bilinirlii bulunmuyorsa telif hakk gereke gsterilerek
yaplan itiraz reddedilir.
Edebi bir eserden esinlenerek meydana getirilmi sinema filmi, dizi film veya tiyatro
eserlerindeki tiplemeler iin itiraz edebi eserin sahibi tarafndan yaplabilir. rnein Da Vinci
ifresi isimli roman Dan Brown tarafndan yazlm ve sinemaya uyarlanmtr. Bu eserdeki
bakahraman olarak bilinen Robert Langdon tiplemesi iin sz konusu roman sinemaya
uyarlayan kiilerin telif hakkn gereke gstererek yapacaklar itiraz eser sahibi olmadklarndan
reddedilir. Sinema filmi, dizi film ve sahne oyunlarndaki tiplemeler gereke gsterilerek
yaplacak itirazlar iin itiraz sahipleri, 5846 Sayl Fikir ve Sanat Eserleri Kanununda dzenlenen
eser sahipleri, tiplemeyi canlandran kiiler ile bunlarn tespit ettii kiiler veya maddi haklar
devralan kiilerdir.
Eser sahibi 5846 Sayl Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa gre 14 ve 15 inci maddelerin birinci
fkralaryla kendisine tannan salahiyetlerin kullanl tarzlarn tespit etmemise yahut bu hususu
her hangi bir kimseye brakmamsa bu salahiyetlerin lmnden sonra kullanlmas, vasiyeti
tenfiz memuruna; bu tayin edilmemise srasyla sa kalan ei ile ocuklarna ve mansup
miraslarna, ana - babasna, kardelerine aittir.
5.4.1.3. Kitap, Karikatr, izgi Film Tiplemeleri
Trkiyede meydana getirilmi eserlerde yer alan tiplemeleri ieren marka bavurularna yaplan
itirazlar iin, toplumun byk kesiminde ibare ile eser arasnda iliki kurulup kurulmadna
baklr. rnein Avanak Avni tiplemesi karikatrist Ouz Aral'n Grgr sayfalarnda izdii
nl bir izgi-kahramandr.
Yurtdndaki bir eserde yer alan bir tiplemenin ismi veya lakab zgn ve yurtdnda bilinirlik
seviyesi yksek olsa da Trkiyede bilinirlii bulunmuyorsa telif hakk gereke gsterilerek
yaplan itiraz reddedilir.
148
Baz durumlarda ayn eserde yer alan tiplemeler tek balarna itirazn kabuln salayamasalar
da birlikte kullanldklarnda itirazn kabul gerekebilir. rnein Tom ve Jerry ayr ayr
yurtdnda ska rastlanan isimlerdir. Ancak Tom ve Jerry dnya apnda tannm bir izgi
filmdir. Sadece kelime unsuru Tom veya Jerry olarak yaplan bir marka bavurusu iin sz
konusu izgi film ile iliki kurulmayacaktr. Ancak Tom ve Jerry ibaresi iin yaplan bir marka
bavurusu toplumun byk kesiminde sz konusu izgi film ile iliki kurulmasna neden
olacaktr.
Hem eser ad hem de tiplemenin orijinal niteliinin dk olmasna ramen beraber
kullanldklarnda sz konusu eser ile iliki kurulabilir. rnein alkuu ve Feride ibareleri
ayr ayr tescil edilebilir nitelikte olmakla beraber, alkuu Feride gibi bir marka bavurusu
btn olarak nl alkuu eserine dorudan atfta bulunduundan, bavuru itiraz zerine
reddedilebilir.
Bunun yannda, zellikle baz izgi film karakterleri lkemizde orijinal ismi ile bilinmemektedir.
rnein Belikal karikatrist Maurice De Bevere tarafndan izilen izgi roman Lucky Luke,
Ferdi Sayman tarafndan Trke adlandrmas Red Kit, Jolly Jumper tiplemesi Dldl ve
Rantanplan tiplemesi ise Rintintin olarak yaplmtr. Bu gibi durumlarda sz konusu orijinal
ibarenin lkemizdeki bilinirlii dikkate alnmaldr.
Marka bavurusunda eser sahibine ait tiplemeler tiplemenin ismi olmakszn grsel olarak
bulunuyorsa marka rneindeki dier kelime veya ekil ibareleri dikkate alnmakszn eser
sahibinin itiraz zerine bavuru reddedilir.
tiraz kabul, bavuru ret (25. snf)
tiraz kabul, bavuru ret (16. ve 18. snf)
5.4.2. Eser simleri

5.4.2.1. Edebi Eserler
Marka bavurusu edebi bir eserin ismi ise veya esas unsur olarak edebi bir eserin ismini
ieriyorsa sz konusu edebi eserin orijinallii ve toplumda ulam olduu bilinirlik dzeyi
dikkate alnarak karar verilir. Bavuruda yer alan eserin ismi ile eser sahibi arasnda iliki
kurulabiliyorsa eser sahibi yaad mddete kendisi, eser sahibinin lmnden itibaren 70 yl
sreyle 5846 Sayl Fikir ve Sanat Eserleri Kanununda belirtilen kiiler tarafndan yaplan itiraz
zerine bavuru reddedilir.
Baz ke yazarlarnn gazete veya dergilerde yer alan kelerine verdikleri isimler de telif hakk
kapsamnda deerlendirilebilir. rnein eytann Gr Dedii isimli gazete kesinde
149
gazeteci-yazar etin Altan uzun yllardr yazlarn yaynlamaktadr ve sz konusu gazete kesi
ismi kendisiyle zdelemitir.
Kitap, iir, makale gibi eserlerin ieriinden alntlar ieren marka bavurularnda sz konusu
eser ile bavuruda yer alan ibare arasnda iliki kurulup kurulmamas durumu dikkate alnmaldr.
5.4.2.2. TV Programlar, Sinema, Tiyatro, Opera, Mzikal, izgi Film, Karikatr vb.
Eserlerin simleri
Sinema, tiyatro, opera, izgi film vb. eserlerin isimleri aynen veya esas unsur olarak marka
bavurusunda yer alrsa sz konusu eserlerin isimlerinin orijinallii, bilinirlii ile bavuruya konu
iaretin telif hakkna konu eser ismini anmsatp anmsatmad gibi hususlar dikkate alnmaldr.
Zrt Aa, Forrest Gump, Ben 10, Shrek gibi eser isimleri iin itiraz kabul edilebilir.
Markada yer alan ibarenin, eserin ismini aynen veya esas unsur olarak iermekle birlikte,
orijinalliinin, ayrt ediciliinin yeterli dzeyde olmad, sz konusu eseri dorudan
anmsatmad durumlarda ise itirazlar reddedilebilir. Bununla birlikte marka bavurusunda sz
konusu eserlerin afiinden bir para veya filmden bir tipleme mevcut ise ya da bavuru herhangi
bir ekilde eserle iliki kurulmasna yol aan bir unsur (eserden bir sahne) ieriyorsa itiraz kabul
edilir.
MATRIX
Yurtdnda meydana getirilen eserler Trkiyede bilinmiyor ve eser adnn zgn nitelii dk
ise telif hakk gereke gsterilerek yaplan itiraz reddedilir. Seri olarak gsterime giren zellikle
sinema filmleri iin genel olarak sz konusu serinin toplumda bilinen ismi, blm isminin
zgnl ve eser ile iliki kurulma ihtimali dikkate alnr.
Trkiyede bilinirlik dzeyi dk olmasna ramen zgn nitelii ok yksek olan eser isimleri
iin itiraz kabul edilebilir. (Avustralya yapm Hoota and Snoz veya Rus yapm
Cheburashka animasyon filmleri.)
150
5.4.3. Fotorafik Eserler, Resim ve Tablolar, Mimari Eserler

Fotorafik eserler, resimler veya tablolar ile mimari eserlere ait grselleri ieren marka
bavurular eser sahibinin veya eser zerinde hak sahibi olanlarn itiraz zerine reddedilir.
Piano eklinde Bina (in)
Ankara Hitit Heykeli
5.4.4. Mzik Eserleri

5.4.4.1. Mzik Eserleri simleri
Mzik eserleri her trl szl ve szsz bestelerdir. Mzik eserlerinde hem eserin ismi ve gftesi
hem de bestesi dikkate alnmaldr. Kamuda tannml bulunan bir mzik eserinin isminin ayrt
ediciliinin yksek olmas durumunda marka bavurusu itiraz zerine reddedilir. rnein
Rindlerin Akam (Dnlmez Akamn Ufkundayz), Endlste Raks isimli eserler beste
olarak Mnir Nurettin Seluk, gfte olarak Yahya Kemal Beyatlya ait olup, eser ad olarak ayrt
edici nitelikleri de yksektir. Ancak, Kalam gibi ayn zamanda bir yer ismi olan eser ad ayrt
edicilii zayf olarak deerlendirilebilir.
5.4.4.2. Gfte ve Beste Birlikte eren Bavurular
Marka bavurusu hem beste hem de gfte iermesi durumunda beste ve gfte sahipleri veya bu
kiilerin yasal varisleri ayr ayr itiraz edebilirler. Marka bavurusu itiraza gereke olarak
gsterilen eserin tamamn veya sz konusu eserle iliki kurulabilecek bir ksmn iermesi
durumunda itiraz kabul edilir. Baz durumlarda bir besteye birka gfte yazlm veya bir gfte
iin birka beste yaplm olabilir. Bu durumda, beste sahibi iki ark iin de itiraz edebilir ancak
gfte sahipleri sadece kendi gfteleri iin itiraz edebilirler.
Gfte gereke gsterilerek yaplan itirazlarda, itiraz sahibi tarafndan sz konusu gfte zerinde
telif hakkna sahip olduuna dair kantlarn sunulmas gerekmektedir. Beste gereke gsterilerek
yaplan itirazlarda, delil olarak sunulan belgelerin yan sra bestenin elektronik kaydnn da
(mp3, wav vb.) CD ortamnda sunulmas gerekmektedir.
5.4.4.3. Gfte ermeyen Bavurular
Marka bavurusu gfte iermiyorsa, hak sahipliine ilikin kantlarn yan sra itiraz gerekesinin
elektronik kaydnn (mp3, wav vb.) CD ortamnda itiraz sahibi tarafndan sunulmas
gerekmektedir.
151
5.5. Dier Sna Mlkiyet Haklar

5.5.1. Endstriyel Tasarmlar, Patent, Faydal Model, Entegre Devre Topografyalar vb.
Marka bavurusu, bavuru tarihi nce olan ayn veya ayrt edilemeyecek kadar benzer bir snai
mlkiyet bavurusunu veya tescilli bir snai mlkiyet hakkn kapsyorsa, marka bavurusu sz
konusu hakkn sahibinin itiraz zerine reddedilir.
Tescil edilmemi bir tasarm iin yaplan bir marka bavurusuna kar yaplan itiraz dilekesinde
sz konusu tasarmn itiraz sahibi tarafndan kullanlm olduuna ilikin delillerin sunulmas
gerekmektedir. Bu delillerin arasnda, dergi, gazete, grsel medyada yer alm yaynlar,
kataloglar olabilir. Bu belgelerin sz konusu tasarmn itiraz sahibine ait olduunu da ispat
edecek nitelikte olmas gerekmektedir.
Snai mlkiyet haklarna dayal itirazlarda, bavuru, itiraz gerekesi hakkn koruma konusu
kapsamnda deerlendirilir. Bu deerlendirmede itiraz, snai mlkiyet haklarn oluturan
unsurla ayniyet veya kartrlabilecek derecede benzerlik ve mal ve hizmet listesi erevesinde
incelenir. rnein, endstriyel tasarmn grsel anlatmnda sz konusu tasarmn konu olduu
rnn markasnn da yer almas, tasarm hakk sahibine sz konusu marka zerinde mnhasr
hak salamaz.
5.5.2. Corafi aret
Tescilli corafi iaret gereke gsterilerek yaplan itirazlarda, marka bavurusunun corafi
iareti iermesi durumunda, bavuru 555 sayl Corafi aretlerin Korunmas Hakknda
KHKnn 18. maddesi de dikkate alnarak ilgili mal ve hizmetler ynnden itiraz kabul edilebilir
niteliktedir.
5.5.3. Ticaret Unvan
Marka bavurusunun, ticaret unvann birebir iermesi durumunda, bavuruya yaplacak itiraz
zerine, bavuru reddedilir.
Ticaret unvannn klavuz unsurunu ieren marka bavurularna yaplan itirazlar, ibu fkra
hkm kapsamnda deerlendirilmeyecektir. Bu yndeki itirazlar 8/3 maddesi kapsamnda
deerlendirilecektir.
5.6. tirazn Deerlendirilmesinde Dikkate Alnacak Belgeler
Faturalar
Telif Hakk Belgesi
Katalog
Gazete, dergi ve grsel medya yaynlar
Anket almalar
Eserin Kendisi
Eserin eser sahibine ait olduunu kantlayan her trl belge
152
Noter Onayl kimlik belgesi fotokopisi

CD (zellikle ses markalarna itirazlarda)
Szlemeler (maddi haklarn devrine ilikin vb. nitelikteki szlemeler)
Trkiyedeki snai mlkiyet haklarna ilikin tescil belgeleri (bavuru dahil)
Belirtilmemi ancak karar etkileyecek dier belgeler.
153

Ortak ve garanti markalarnn sona ermesinden itibaren yl iinde ortak marka veya
garanti markas ile ayn veya benzeri olan marka tescil bavurusu itiraz zerine reddedilir.
Madde hkm ak olmakla birlikte, itiraz, itiraz gerekesi garanti veya ortak markalarn sona
eren tescillerinin kapsamndaki mal ve hizmetler ile ayn, ayn tr, benzer veya ilikili mal ve
hizmetler ynnden kabul edilir.
154

Bir markann yenilenmeme nedeniyle koruma sresinin dolmasndan sonra iki yl ierisinde
ayn veya benzer markann, ayn veya benzer mal ve hizmetler iin yaplan tescil bavurusu
itiraz zerine reddedilir.
Tescilli markann koruma sresi bavuru tarihinden itibaren on yldr. Bu sre, onar yllk
dnemler halinde yenilenir. 8/7 maddesi hkmne dayanarak yaplacak itirazlar, bu on yllk
srenin dolmasndan itibaren iki yl iinde yaplan marka bavurularna kar ileri srlebilir. Bu
iki yllk sre hesaplanrken, KHKnn 41/2 maddesinde belirtilen alt aylk uzatma sresi dikkate
alnmaz.
Sz konusu hkm gereke gsterilerek yaplan itirazlarda, itiraz gerekesi markann
yenilenmeme nedeniyle koruma sresinin sona erdii tarihten sonra, tescil kapsamndaki mal ve
hizmetler zerinde kullanlmaya devam ettiini kantlar nitelikteki belgelerin sunulmas gerekir.
Bu ynde sunulmu delil olmamas halinde bu kapsamda yaplan itirazlar reddedilir. Zira
KHKnn 35/2 maddesinde 8 inci maddenin son fkras erevesinde yaplacak itiraz, ancak
itiraz eden kiinin markasn bu sre ierisinde kullanmamas halinde reddedilir. hkm yer
almaktadr.
155

"Tescil bavurusu yaplm markann 7 ve 8 inci madde hkmlerine gre tescil edilmemesi
gerektiine ilikin itirazlar ile bavurunun kt niyetle yapldna ilikin itirazlar ilgili kiiler
tarafndan marka bavurusunun yaynndan itibaren 3 ay ierisinde yaplabilir".
8.1. Marka Bavurularnda Kt Niyet Deerlendirmesi

Kt niyet kavram, bilerek ve haksz bir avantaj kazanmak veya bakalarna zarar vermek
amacyla genel olarak kabul edilmi ahlaki davranlarn ve drst ticaret ilkelerinin dnda
davranan kiinin durumu olarak tanmlanabilir.
Marka hukukunda genel olarak kabul gren anlaya gre, tescil yoluyla salanan marka
korumasnn amacna aykr ekilde ktye kullanlmas yoluyla bakasnn markasndan haksz
yarar elde etmek, markay gerekte kullanmayp yedeklemek, marka ticareti yapmak, gerek hak
sahibinin piyasaya giriini engellemek, gerek hak sahibine maddi veya manevi zarar vermek
amalarna ya da antaja ynelik bavuru ve tesciller kt niyetli olarak kabul edilmektedir.
Gerek hak sahibi ile arasnda szleme yahut nszleme bulunan bavuru sahibinin, tescil yolu
ile ve drstlk ilkelerine aykr biimde marka zerinde hak temin etme giriimi de kt niyet
olarak kabul edilir.
8.1.1. Kt Niyetin Tespitinde Dikkate Alnacak Zaman Dilimi
Kt niyetin tespitinde referans gsterilen durumlara gre dikkate alnacak zaman dilimi
ncelikle bavuru tarihidir. Bavuru tarihinden sonra meydana gelen olaylar da mevcut durumun
aydnlanmasnda yardmc olabilir ancak esas gz nne alnmas gereken nokta bavuru
tarihinin kendisidir.
8.1.2. Kt Niyetin Tespiti
Kt niyetin tespitinde somut olaya ilikin tm koullar dikkate alnarak deerlendirme yaplr.
Bununla birlikte, saylanlarla snrl olmamak zere aada belirtilen hususlar tek bana ya da
birlikte kt niyeti gsteren unsurlar olarak deerlendirilir:
zgn, ayrt edici nitelii yksek, tek bana ve kelime ve/veya ekil kombinasyonu
olarak tesadf olarak seilmesi ya da oluturulmas mmkn olmayan yurtii ya da
yurtdnda tescilli veya kullanlan ibare veya ekilleri ieren marka tescil bavurular;
Piyasadaki bilinirlik dzeyi ve ayrt edicililik nitelii yksek olan markalarla ayn ya da
benzer nitelikte olan ve tescili talep edilen mal ve hizmetler de dikkate alndnda,
markalar arasnda ilikilendirme ya da nceki markann tannmlndan haksz yarar
salama ihtimalinin bulunan bavurular;
Aralarnda szleme, nszleme, ticaret yahut ii-iveren ilikisinin bulunduu nc
tarafn; renk, dizayn, yaz ekli, tertip tarz itibaryla zgn olan markasnn ayns ya da
ayrt edilemeyecek derecede benzeri iin yaplan bavurular;
156
Bavuru sahibinin yurtdnda ya da yurt iinde tescilli bulunan ve bilinirlik dzeyi yksek
olan markalar iin sistematik bir biimde marka tescil bavurusunda bulunmas, nceki
marka sahibini szleme yapmaya yahut marka hakkn satmaya zorlama amacn gtmesi,
rakibi firmann Trk pazarna giriini engelleme amac gtmesi, rakiplerinin teknik yahut
ticari faktrlerden kaynaklanan bir gsterim tarz veya ekli seme zgrln kstlamas;
bylece rakiplerinin yan sra rakip rnlerin de pazara giriini engellemeye almas;
Bakasna ait alan adn marka olarak tescil ettirmek suretiyle gerek hak sahibine satmak,
kiralamak yahut rakip firmann ticari faaliyetini engellemek amacn gden bavurular.
Trkede veya yabanc bir dilde anlam bulunsun ya da bulunmasn ayrt edici nitelii zayf olan
ya da tesadf olarak seilme ihtimali yksek olan ibareleri ieren bavurular kt niyetli bavuru
olarak deerlendirilmez.
Kt niyet iddiasn ispatlama ykmll itiraz sahibine aittir. Kt niyet iddiasn ispatlayc
nitelikteki kantlarn ve gerektiinde Trke tercmelerinin, itirazla birlikte sunulmas gerekir.
8.1.3. Kt Niyet Kapsamna Girmeyen Durumlar
Bunlarla snrl olmamak zere;
bavuru sahibinin markay kullanmamas ya da kullanma niyetinin olmamas;
Bavuru sahibi tarafndan ok geni kapsaml mal ve hizmetler iin bavuru yaplmas;
tek bana kt niyetin delili olarak deerlendirilemez:
157
Hipodrom Cad. No: 115

06330 Yenimahalle/ANKARA
www.turkpatent.gov.tr
info@tpe.gov.tr
Tel : (0312) 3031000

Faks: (0312) 3031173
interaktif Sesli Yamt Sistemi: (0312) 303 1 303
http://online.turkpatent.gov.tr
158

Marka Inceleme Kilavuzu

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Marka Inceleme Kilavuzu

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

MARKA

MARKA NCELEME KILAVUZU

MARKA NCELEME KILAVUZU

2.8. Rakam ve Harflerin Birlikte Kullanm _

MARKA NCELEME KILAVUZU

10 556 SAYILI KHK MADDE 7/1(j) _

MARKA NCELEME KILAVUZU

MARKA NCELEME KILAVUZU

MARKA NCELEME KILAVUZU

MARKA NCELEME KILAVUZU

I. MUTLAK RET NEDENLER

1.1. Ayrt Edicilik

ayrt etmeyi salama,

MARKA NCELEME KILAVUZU

1.2. Ayrt Ediciliin Tespitinde Esas Alnacak Balca Kriterler

MARKA NCELEME KILAVUZU

MARKA NCELEME KILAVUZU

NZ BYTMEY GZNZDE BYTMEYN

A KENDN GEL AKA

(Snf 25: Giyim eyalar, Snf 28: Spor aletleri)

MARKA NCELEME KILAVUZU

BZDE HER YAAMA ORTAK OLABLECEK YZLERCE MODEL VE RENKTE

BAARIMIZIN SIRRI MTERLERMZE VERDMZ DEERDR

LKEMZDE MESLEKSZ GEN KALMASIN

1.6. Etkinlik Adndan Oluan Markalar

MARKA NCELEME KILAVUZU

MARKA NCELEME KILAVUZU

MARKA NCELEME KILAVUZU

Bavuru No: 2008/00995

Bavuru No: 2008/00996

MARKA NCELEME KILAVUZU

1.8.4. ekil Kombinasyonlar

MARKA NCELEME KILAVUZU

1.9. Boyutlu ekiller

ii) boyutlu ekillerde ayrt edicilik

MARKA NCELEME KILAVUZU

Snf 30: Kahveler

Snf 33: Alkoll ikiler

Snf 04: Snai yalar

Snf 32: Maden sular

MARKA NCELEME KILAVUZU

MARKA NCELEME KILAVUZU

d) rnn kendisinin ekli

MARKA NCELEME KILAVUZU

OHIM, C-144/06 P, 4 Ekim 2007.)

MARKA NCELEME KILAVUZU

Somut bir olayda Direktifin 3(1)(c) maddesindeki ret gerekesi incelenirken, sz

marka olabilecek her

MARKA NCELEME KILAVUZU

Markay tanmlamak ve korumann kapsamn belirlemek iin kesin;

Avrupa Adalet Divan tarafndan belirlenen bu kriterler Enstit tarafndan da benimsenmektedir.

MARKA NCELEME KILAVUZU

ii) Tek renkten oluan markalarda ayrt edicilik

MARKA NCELEME KILAVUZU

gerei renkli olmak zorundadr. rnein boyalar,

MARKA NCELEME KILAVUZU

MARKA NCELEME KILAVUZU

Tarifname, ses markas bavurularnn incelenmesinde dikkate alnacak unsurlardan birisidir.

MARKA NCELEME KILAVUZU

MARKA NCELEME KILAVUZU

1.14.1. Tek Rakamdan/Harften Oluan Marka Bavurular

Ayrt edici nitelie sahip

Ayrt edici nitelie sahip deil

MARKA NCELEME KILAVUZU