Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 26

KAEDAH

POLINOMIAL BEZA
TERBAHAGI
NEWTON
(Newtons Divided Difference Polynomial Method)

Bentuk umum:
f n ( x) = b0 + b1 ( x x0 ) + b2 ( x x0 )( x x1 ) + ...bn ( x x0 )( x x1 )...( x xn 1 )

Data yang diberikan digunakan untuk mendapatkan nilai-nilai


pekali;

b0 , b1 ,...bn
Data yang diberi adalah

( x0 , f ( x0 )),( x1 , f ( x1 ))...( xn , f ( xn ))

n + 1 data
2

Daripada data, diperoleh:


NEWTONS DIVIDED DIFFERENCE METHOD

x = x0 b0 = f ( x0 )
f ( x1 ) f ( x0 )
x = x1 b1 =
= f [ x1 , x0 ]
x1 x0
f ( x2 ) f ( x1 ) f ( x1 ) f ( x0 )

x2 x1
x1 x0
x = x2 b2 =
= f [ x2 , x1 , x0 ]
x2 x0

x = xn bn = f [ xn , xn 1 , x1 , x0 ]
3

INTERPOLASI NEWTON LINEAR


Diberi ( x0 , y 0 ), ( x1 , y1 ), yang mana
f1 ( x) = b0 + b1 ( x x0 )
b0 = f ( x 0 )
f ( x1 ) f ( x 0 )
b1 =
x1 x 0

CONTOH 1(A)
Halaju menaik sebuah roket diberikan sebagai fungsi masa
seperti dalam Jadual 1. Cari halaju pada t=16 saat menggunakan
kaedah beza terbahagi Newton (interpolasi linear) .
t

v(t)

m/s

10

227.04

15

362.78

20

517.35

22.5

602.97

30

901.67
Jadual 1

Velocity vs. time data for the rocket example

f n ( x) = b0 + b1 ( x x0 ) + b2 ( x x0 )( x x1 ) + ...bn ( x x0 )( x x1 )...( x xn 1 )

t 0 = 15, v(t 0 ) = 362.78

v(t ) = b0 + b1 (t t 0 )

t1 = 20, v(t1 ) = 517.35


b0 = v(t 0 ) = 362.78
b1 =

v(t1 ) v(t 0 )
= 30.914
t1 t 0
6

517.35

550

500
ys
f ( range)

450

f x desired

400

362.78

350

10

12

x s 10
0

14

16

18

x s , range, x desired

20

22

24
x s + 10
1

v(t) = b0 + b1 (t t0 )
= 362.78 + 30.914(t 15), 15 t 20

At t = 16
v(16) = 362.78 + 30.914(16 15)

= 393.69 m/s
7

INTERPOLASI NEWTON KUADRATIK


Diberi ( x0 , y 0 ), ( x1 , y1 ), dan ( x 2 , y 2 ), memenuhi interpolasi kuadratik.

f 2 ( x) = b0 + b1 ( x x0 ) + b2 ( x x0 )( x x1 )
b0 = f ( x0 )

f ( x1 ) f ( x0 )
b1 =
x1 x0
f ( x 2 ) f ( x1 ) f ( x1 ) f ( x0 )

x 2 x1
x1 x0
b2 =
x2 x0
8

CONTOH 1(B)
Halaju menaik sebuah roket diberikan sebagai fungsi masa
seperti dalam Jadual 1. Cari halaju pada t=16 saat menggunakan
kaedah beza terbahagi Newton (interpolasi kuadratik) .
t

v(t)

m/s

10

227.04

15

362.78

20

517.35

22.5

602.97

30

901.67
Jadual 1

Velocity vs. time data for the rocket example

550

517.35

500

450
y s
400
f ( range )

f x desired

350

300

250

227.04

200

10
10

12

14

16

18

x s , range , x desired

20
20

f 2 ( x) = b0 + b1 ( x x0 ) + b2 ( x x0 )( x x1 )

t0 = 10, v(t0 ) = 227.04


t1 = 15, v(t1 ) = 362.78
t2 = 20, v(t2 ) = 517.35

10

b0 = v(t0 )
= 227.04
v(t ) v(t0 ) 362.78 227.04
b1 = 1
=
15 10
t1 t0
= 27.148

v(t2 ) v(t1 ) v(t1 ) v(t0 )

t2 t1
t1 t0
b2 =
t 2 t0
30.914 27.148
=
10

517.35 362.78 362.78 227.04

20 15
15 10
=
20 10

= 0.37660

11

v(t ) = b0 + b1 (t t 0 ) + b2 (t t 0 )(t t1 )

= 227.04 + 27.148(t 10) + 0.37660(t 10)(t 15),

10 t 20

Pada t = 16,
v(16) = 227.04 + 27.148(16 10) + 0.37660(16 10)(16 15) = 392.19 m/s

Ralat mutlak relatif, a

di antara keputusan polinomial peringkat pertama

dan peringkat kedua adalah


a

392.19 393.69
x100
392.19
= 0.38247 %

12

FORMULA BAGI INTERPOLASI NEWTON


KUADRATIK
f 2 ( x) = b0 + b1 ( x x0 ) + b2 ( x x0 )( x x1 )
yang mana

b0 = f [ x0 ] = f ( x0 )
f ( x1 ) f ( x0 )
b1 = f [ x1 , x0 ] =
x1 x0
f ( x2 ) f ( x1 ) f ( x1 ) f ( x0 )

f [ x2 , x1 ] f [ x1 , x0 ]
x2 x1
x1 x0
b2 = f [ x2 , x1 , x0 ] =
=
x2 x0
x2 x0

Jika ditulis semula, maka

f 2 ( x) = f [ x0 ] + f [ x1 , x0 ]( x x0 ) + f [ x2 , x1 , x0 ]( x x0 )( x x1 )

13

FORMULA BAGI INTERPOLASI NEWTON KUBIK


Polinomial peringkat ketiga, diberi ( x0 , y0 ), ( x1 , y1 ), ( x2 , y2 ), dan ( x3 , y3 ),
adalah

f 3 ( x) = f [ x0 ] + f [ x1 , x0 ](x x0 ) + f [ x2 , x1 , x0 ](x x0 )(x x1 )


+ f [ x3 , x2 , x1 , x0 ](x x0 )(x x1 )(x x2 )
b0
x0

f ( x0 )

b1
b2

f [ x1 , x 0 ]

x1

f [ x 2 , x1 , x0 ]

f ( x1 )

f [ x3 , x 2 , x1 , x0 ]

f [ x 2 , x1 ]
x2

f ( x2 )

f [ x3 , x 2 , x1 ]

f [ x3 , x 2 ]
x3
14

f ( x3 )

b3

CONTOH 1(C)
Halaju menaik sebuah roket diberikan sebagai fungsi masa
seperti dalam Jadual 1. Cari halaju pada t=16 saat menggunakan
kaedah beza terbahagi Newton (interpolasi kubik) .
t

v(t)

m/s

10

227.04

15

362.78

20

517.35

22.5

602.97

30

901.67
Jadual 1

Velocity vs. time data for the rocket example

15

Profil halaju adalah

v(t ) = b0 + b1 (t t 0 ) + b2 (t t 0 )(t t1 ) + b3 (t t 0 )(t t1 )(t t 2 )


Data yang menghampiri nilai t = 16 adalah
t 0 = 10,

v (t 0 ) = 227 .04

t1 = 15,

v (t1 ) = 362 .78

t 2 = 20,

v (t 2 ) = 517 .35

t 3 = 22 .5, v (t 3 ) = 602 .97

16

b0

t0 = 10

b1

227.04

b2

27.148

t1 = 15,

362.78

5.4347 x10 3

30.914

t 2 = 20,

b3

0.37660

517.35

0.44453
34.248

t3 = 22.5,

602.97

b0 = 227.04; b1 = 27.148; b2 = 0.37660; b3 = 5.4347*10-3

17

Maka
v(t) = b0 + b1 (t t 0 ) + b2 (t t0 )( t t1 ) + b3 (t t0 )( t t1 )(t t 2 )
= 227.04 + 27.148( t 10) + 0.37660(t 10)(t 15)
+ 5.4347 * 10 (t 10)( t 15)( t 20)
3

Pada t = 16
v(16) = 227.04 + 27.148(16 10) + 0.37660(16 10)(16 15)
+ 5.4347 * 10 (16 10)(16 15)(16 20)
3

= 392.06 m/s

Ralat mutlak relatif a adalah


a

392.06 392.19
x100
392.06
= 0.033158 %
18

JADUAL PERBANDINGAN
Peringkat
Polinomial
v(t=16)
m/s
Ralat Mutlak
Relatif

393.69

392.19

392.06

----------

0.38247 %

0.033158 %

19

JARAK DARIPADA PROFIL HALAJU


Dapatkan jarak yang dilalui oleh roket tersebut pada masa
t=11s hingga t=16s ?
t

v(t)

m/s

10

227.04

15

362.78

20

517.35

22.5

602.97

30

901.67
Jadual 1

20

v (t ) = 227.04 + 27.148(t 10) + 0.37660( t 10)( t 15)

10 t 22.5

+ 5.4347 * 10 (t 10)( t 15)( t 20)


3

= 4.2541 + 21.265t + 0.13204t 2 + 0.0054347t 3

10 t 22.5

Maka
16

s(16) s(11) = v()


t dt
11
16

= ( 4. 2541 + 21. 265t + 0. 13204t + 0. 0054347t ) dt


2

11
16

2
3
4

t
t
t
= 4. 2541t + 21. 265 + 0. 13204 + 0. 0054347
2
3
4 11

= 1605m

21

PECUTAN DARIPADA PROFIL HALAJU


Dapatkan pecutan roket pada t=16s.
v(t ) = 4.2541 + 21.265t + 0.13204t 2 + 0.0054347t 3

d
d
a(t) = v(t) = 4.2541 + 21.265t + 0.13204t 2 + 0.0054347t 3
dt
dt

= 21.265 + 0.26408t + 0.016304t 2


a(16) = 21.265 + 0.26408(16) + 0.016304(16) 2
= 29.664 m / s 2

22

BENTUK UMUM
Diberi (n + 1) data iaitu ( x0 , y 0 ), ( x1 , y1 ),......, (x n 1 , y n 1 ), ( x n , y n ) sebagai
f n ( x) = b0 + b1 ( x x0 ) + .... + bn ( x x 0 )( x x1 )...( x x n 1 )

yang mana
b0 = f [ x0 ]

b1 = f [ x1 , x0 ]
b2 = f [ x 2 , x1 , x0 ]

bn 1 = f [ x n 1 , x n 2 ,...., x 0 ]

bn = f [ x n , x n 1 ,...., x0 ]
23

NEWTONS DIVIDED DIFFERENCE METHOD

dan
f [ xi , x j ] =

f ( xi ) f ( x j )
xi x j
f ( xi ) f ( x j )

f [ xi , x j , xk ] =

xi x j

f ( x j ) f ( xk )

xi xk

x j xk

f [ xi , x j ] f [ x j , xk ]
xi xk

f [ xn , xn 1 , x1 ] f [ xn 1 , xn 2 x1 , x0 ]
f [ xn , xn 1 , x1 , x0 ] ==
xn x0
24

NEWTONS DIVIDED DIFFERENCE METHOD

maka diperoleh:
f n ( x) = f ( x0 ) + f [ x1 , x0 ]( x x0 ) + f [ x2 , x1 , x0 ]( x x0 )( x x1 )
+ f [ xn , xn 1 , x1 , x0 ]( x x0 )( x x1 ) ( x xn 1 )
= f ( x0 ) +

f [x , x
k

k =1

k 1 , x1 , x0 ]( x

x0 )( x x1 ) ( x xk 1 )

25

f ( x)

x0

f ( x0 )

x1

f ( x1 )

x2
x3

xn

f ( x2 )
f ( x3 )

f ( xn )

f [ xi , x j ]

f [ xi , x j , xk ]

f [ x1, x0 ]
f [ x2 , x1 ]
f [ x3 , x2 ]

f [ xn , xn1]

f [ x2 x1 , x0 ]

f [ xn , xn1 , x0 ]

f [ x3 x2 , x1 ]

f [ xn , xn1 , xn2 ]
26

You might also like