aratrma

EMO zmir ubesi

Mesleki Denetim Uygulamasnn 40.Ylnda-2
Belediyenin Baknda
Bir Deiiklik Yok
Elk. Mh. Ahmet Becerik
ahmet.becerik@emo.org.tr
4-zmir Belediyesi ile likiler:
mar Yasasnn gerek anlamda
zmir Belediyesi snrlar iinde
uygulanmas iin Belediye Bakanl ile birlikte almalarn srdren
EMO zmir ubesinin giriimleri
sonucu, ESHOT Genel Mdrl
ile yaplan elektrik tesislerinin
projelendirilmesine ilikin protokol,
Belediyeden yap ruhsat almak iin
bavuranlarn mimari ve statik
projelerle birlikte elektrik tesisat
projelerininde istenilmesini zorunlu
klmt. 6785 sayl mar Yasasnn
4. maddesi gerei en kk yerde
kurulacak yaplar da iinde olmak
zere belediye ilgili birimi, tm ruhsat
eklerinde 01.07.1972 tarihinden
itibaren elektrik tesisat uygulama
projesi istenmektedir.
EMO zmir ubesinin o yllarda
elektrik mhendislii SMM hizmetlerini dzenleme ve denetleme
istekleri, bata konut sektrnde
olmak zere yklenicilerinin tepkisi
ile karlamakta,kimileri elektrik
proje hizmetini brokratik zorunluluk
sonucu yaplan i, proje cretini ise
yasalarla zorlanan rant olarak
alglamaktayd. Yapnn projesine
uygunluunu salamak ve teknik
gereklere uygun tesis yapmak
amacyla TUS (Fenni Mesuliyet)
uygulamasnn yaygnlatrlmasna
ilikin giriimlere de balayan EMO

eyll 2009

EMO zmir ubesi 7.Dnem alma Raporundan

zmir ubesinin almalarnn engellenmesine ynelik olarak kimi kesimler aba gstermeye balad.
Yaplan basklar sonucu zmir
Belediye Bakanl 20.01.1973
tarihinde ald bir kararla 12.80
metre ykseklik ya da 10 daireye
kadar olan yaplardan elektrik projesi aranmayacan bir aklama
ile duyurdu.!
EMO zmir ubesi 6.Genel Kurulunun yapld gn, Belediye tarafndan alnan bu karar geri aldrmaya ynelik giriimle yeni dneme
balayan ube Ynetim Kurulu,
belediye bakanlnn konu ile ilgili
verdii kararn gerekesini aklamak bir yana sorunu anlamazlktan
gelen, yasad uygulamalarn sessizce geitirmek ynndeki tavrlar
zerine, konuyu yl boyu srekli gndemde tutarak belediyeye ynelik
yazl uyarlarn, giriimlerini srdrm, belediye imar mdrl

Osman Kibar
zmir Belediye Bakan (1964-1973 )

26

yetkilileri ile grmeler yaplmasna

karn bir sonu alnamamt.1973
yl sonunda yaplan yerel seimler
sonucunda ise dokuz yldr zmir
Belediye Bakanln srdren Osman Kibar (AP) seimi yitirmi,
hsan Alyanak (CHP) kazanmt.
Meslek odalarna toplant arsnda
bulunan yeni belediye bakan,
kendisinin bir organizatr olduunu,
eitli sorunlarn zmnde meslek
odalarnn grlerini alacan,
Odalardan seilecek yelerle komisyonlar kuracan, meslek odalarndan uzmanlk dallarna gre
danman isteyeceini kesin bir dille
aklamt. Yeni belediye bakan
ile gren EMO zmir ubesi
yetkilileri, mar Yasasnn uygulanmas ve tm yaplardan elektrik
projesi aranmas konusunda kendisi
ile szl bir anlamaya vard. Bunun
zerine ubemizce belediye bakanlna konuya ilikin nceki

hsan Alyanak
zmir Belediye Bakan (1973-1980)

emo izmir ubesi

aratrma
25 Nisan 1974 gn Belediye Meclis Salonunda Belediye Bakan, Belediye Meclis yeleri ve Belediyede alan teknik elemanlarn
bulunduu bir toplantya,zmirdeki mimar, mhendis odalarnn temsilcileri olarak katldk.Belediye Bakanlndan aada zlenen
isteklerde bulunduk:
1-Mimar ve Mhendis Odalar yatrm ve planlama kararlarndan haberdar olmaldr. zellikle nazm plan almalar , imar ynetmelii
almalar meslek odalarna duyurulmal kapal kaplar ardnda kalmaktan kurtarlmaldr.
2-Binlerce teknik eleman isizlikten yurt dna gerken yabanc uzman gruplarna szde karlksz kredilerle finanse edilen projeler
yaptrlyor. zmiri ilgilendiren btn sorunlarn proje almalarn bu yabanc kurulular yapmaktadr. zmir Belediyesinin bu tutuma
yardmc olmamas gerekir. Halkmz temelden ilgilendiren sorunlarn zmlerini kar evrelerinin rgtleri veya kadrolar ile
aramak, sorunlarn zm ile elikidir. lkemizin sorunlarna ancak milli proje brolarmzn, yurtsever meslek rgtlerimizin zm
getirebilecei aktr.
3-ehrin grnm ve yaants ile ilgili kararlarda odalarmzn bilgisine bavurulmaldr.
4- Belediye hizmetleri iin drt yllk bir uygulama plan yaplmal ve odalarmzn bu plana katklar salanmaldr
5-ehir sorunlarna zm aratrmalar iin Ankara ve stanbulda olduu gibi odalardan ve eitli kamu kurulularndan bir danma
kurulu oluturulmaldr.
Bugne kadar bu dncelerle yaptmz giriimlerde geri evrilmemekle beraber, henz somut bir tavr deiiklii grmedik.
Kentimizin trafik sorunu kar evrelerinin baz kurulular ve eski kadrolarn daha nce hazrlad tezgahlarda , kapal kaplar ardnda
etd edilmektedir.
Adeta Kibar Ynetimi devam etmektedir. Deien Kibar poplizmi ile Alyanak poplizmidir.
Alyank ciddiyete davet ediyoruz.
04.09.1974 tarihli TMMOB zmir Birimleri Ortak Basn Aklamas

dnemde yaplan tm almalar da

ieren ayrntl bir rapor hazrlanarak
kiiye zel olarak gnderildi.
Ksa srede EMO zmir ubesine yant veren zmir Belediye Bakan hsan Alyanak, meslek odalarna byk umutlar veren sanki kendisi deilmi gibi halihazr tatbikatmzda bir deiiklik yaplmasna
lzum grlmemitir biiminde bir
yaz ile uygulamann srdrlecei
bilgisini vermi, bu yaz incelendiinde 1973 ylnda Osman Kibarn
Odamza yazd yaz ile ayn olduu
grlmt. Konuya ilikin giriimlere yeniden balayan ubemiz,
1973 ylnda alnan bu karar iin
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlndan alnan gr ekte sunarak,
hukuk ve bilim anlayna uymayan
bu kararn kaldrlmasn ve uygulamann 1972 ylnda olduu biimde
srdrme istemlerine, hsan Alyanak
imzal ayn yantlar verilerek bir
deiiklik yaplmayaca belirtilmiti.
5-OMDU Ynetmelii:
te yandan lkemizde proje
hizmetlerinin yeterince nemsenmemesi ve bu hizmetlere denen
cretlerin dk tutulmas birbiri ile i

emo izmir ubesi

paylam sava veren bir SMM

kitlesi oluturdu. Bunun sonucu olarak proje retiminde belirli bir kalitesizlik grlmeye baland. Bu nedenlerle konuya eilme gereini duyan
Oda merkezlerinin nerdii kiilerden oluan srekli bir Odalararas
Mesleki Denetim Komitesi kuruldu.
Komitenin almalar sonunda
hazrlanan Ortak Mesleki Denetim
Ynetmelii,1973 ylnda yaplan
TMMOB 18.Genel Kuruluna drt
odann ortak nergesi ile sunuldu
ve kabul edildi. TMMOB Genel
Kurulunca kabul edilen ynetmelik 11 Haziran 1974 tarih 14912
sayl Resmi Gazetede yaymlanarak yrrle girdi. Ortak
Mesleki Denetim Uygulamas
(OMDU)nun zmir blgesinde yaama geirebilmek iin Mimar, naat
ve Makine Mhendisleri Odalarnn
zmir ubeleri ile birlikte EMO zmir
ubesi de hazrlk almalarna
giriti. Ancak mimar ve inaat
mhendisleri arasndaki cret konusunda beliren anlamazlk OMDU
uygulamasnn zmirde ksa srede
balayamayaca gereini ortaya
kard.

37

6-SMM-Oda likileri:
Serbest alan yelerimizin
sorunlar, Odadan bekledikleri ve
kendi aralarndaki ilikilerin dzene
konulmas gibi istekleri 70li yllarda
EMO zmir ubesinin gndeminde
srekli olarak youn bir biimde
yeralmaktayd. Bu balamda SMM
yelerimizle sklkla toplantlar yaplm, elde edilen bilgilerin nda
ilikilerin arttrlmas, alma alanlarnda denetimin arttrlmas, haklarnn korunmas, proje fiyatlarnn
gnn koullarna gre yeniden
dzenlenmesi ve mhendislik hizmetinin en iyi biimde halkmza
ulatrlmas iin almalarn geniletilmesine ilikin kimi kararlar alnd.
Serbest alan yelerimizin
EMOdan istedikleri;
1-Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlna onaylanmak zere sunulan projelere konulan artnamelerin
ve tip projelerin bulmakta glk
ekilmesi nedeni ile EMOdan temin
edilmesinin salanmas,
2-Elektrik tesislerinde teknik uygulama sorumluluunun elektrik mhendislerine verilmesi iin gerekli
giriimlerde bulunulmas,

eyll 2009

aratrma
3-Proje fiyatlarn dren rekabette bulunanlarn denetlenmesi ve
gerekirse cezalandrlmalarnn salanmas,
4-Belediyede ve ETKBnda projelerin uzun zaman onaylanmadan
bekletilmesinin nlenmesi iin
alma yaplmas,
EMOnun serbest alan
yelerinden istekleri;
1-Elektrik projelerinin elektrik
mhendisleri tarafndan yaplr
gerekesini ieren ekonomi, gvenlik, estetik gibi etkenlere projelerde
uyulmas,
2-Elektrik projelerinin yurdumuz
koullarna uygun olmas iin zen
gsterilmesi,
3-Serbest alan yelerimizin karlarn korumak iin yaptmz a-

lmalarda yardmc olunmas,

4-Mhendislik hizmetinin kar
evrelerinin deil halkmzn yararna olmasnn salanmas.
O yllarda yukarda belirtilen
istekler zerine dikkatle durulmu,
ilikiler arttrlm ve olumlu gelimeler salanmt.
EMO zmir ubesi, elektrik mhendislii SMM hizmetlerine ilikin
olarak zmirde ulalan sonucun,
ubeye bal dier illerde de
yaygnlatrlmas amacyla 70li
yllarn ilk yarsnda giriimlerini
srdrm, Aydn ve Denizli
Belediyeleri yaplan grmelerle
elektrik tesisat projelerinin zmir
uygulamasna benzer biimde
istenmesi salanmt.

Bro Tescil Belgeli Elektrik SMM Kuruluu

llere Gre Dalm (1973)
Ankara
zmir
55
37
Antalya
Kastamonu
4
1
Aydn
Krklareli
3
1
Balkesir
Kocaeli
3
6
Bursa
Manisa
1
1
Diyarbakr 1
Nevehir
1
Gaziantep 2
Sakarya
1
stanbul 162
Zonguldak
1
Trkiye SMM Toplam : 280
zmirde 1973 ylnda bro tescil belgeli
yeni kayt SMM yeler
Yaar Soydin
Haydar Bayraktar
Cengiz Giritligil
ener Ylmaz
Arslan Alp

Kaynaka:
EMO 18.-19.-20.-21.Dnem Oda
Genel Kurul alma Raporlar
EMO zmir ube 5.-6.-7. Dnem
Genel Kurul alma Raporlar
Elektrik Mhendislii Dergisi- 186187-189-190-196-199. say

ESHOT GENEL MDRL LE EMO ZMR UBES ARASINDA ELEKTRK TESSLERNN PROJELENDRLMES VE
UYGULANMASINA LKN ANLAMA
1-Projeler 27.03.1971 tarih 13791 sayl Resmi Gazetede yaynlanarak yrrle giren Elektrik Tesisat Ynetmelii ve Fenni artnamesinin
deiik 10.maddesi dikkate alnarak 27.03.1968 tarih ve 12859 sayl Resmi Gazetede yaynlanarak yrrle giren Yetkili Elektrikiler
Hakkndaki Ynetmelik gereince yetkili (yetkisine gre Mhendis, 1.snf, 2.snf veya 3.snf elektriki) tarafndan yaplacaktr .
2-Tesisatn takat olarak ifade olunan deerler, bu tesisat besleyecek ana tevzi ebekesine balant takatlar olup tesisat ksmlara blmek
suretiyle bu balant drlmeyecektir. rnein: Bir apartmann dairelerini veya bir atelyenin tezgahlarn ayr ayr mtalaa ederek tesisat
kk imi gibi ileme tabi tutmaya msaade olunmayacaktr.
3-2.maddedeki esaslar dahilinde bir binann veya fabrikann projesi btn olarak istenecektir. rnein:Bir apartmann projesi tm olarak
mtalaa edilecek, ayr ayr proje istenmeyecektir.
4-Ruhsat ekinde verilmi olan elektrik tesisat ve asansr projelerinin yukarda belirtilen hususlara uygun olarak tasdikleri iin mutlaka bir
elektrik mhendisi vazifelendirilecektir.
5-4.maddede belirtilen projeler ematik olarak ve milimetrik katlara deil, mimari lye uygun olarak hazrlanacak ve normuna gre
katlanacak, dosyalanp tasdike verilecektir.
6-Projeler; 27.03.1968 tarih ve 12859 sayl Resmi Gazetede yaynlanarak yrrle giren Yetkili Elektrikiler Hakknda Ynetmelik
hususlarna uygun olanlar tarafndan Elektrik Tesisat Ynetmelii ve Fenni artnamesi ve bunda bulunmayan hususlar iinde Bayndrlk
Bakanl Fenni artnamesi hkmlerine gre meydana getirilecektir. zellikle bu arada;
a-Priz devreleri, genellikle k devrelerinden ayr olacaktr. Ancak tali tablodan uzak mnferit bir vaziyette bulunan bir ve en fazla iki prizin k
devresine balanmas mmkn olacaktr. Priz gleri mutlaka ve en az 200W olarak alnacaktr.
b-Prizlerin linye ve sorti hatlar 2,5 mm2, priz adedi 3 olan k linye hatlar 2,5 mm2, dierleri 1,5mm2 olacaktr.
c-Etan tesisatlar ve toprakl prizler mstakil gvenlik hatl, bilumum elektrik donanm ve makinalarn madeni aksamlar bu gvenlik hatt ile
balanacaktr.
7-Tesislerin yapmnda sorumluluk tayan bir fenni mesul(yetkisi dahilinde)mutlaka istenecektir.
8-Tesisatn;onayl projesine uygun olarak yaplp yaplmad,kullanlan malzemelerin TSE standartlarna uygunluu, TSE standard yok ise
Elektrik Mhendisleri Odasndan alnm kalite belgesi bulunup bulunmad aratrlacaktr.ESHOT Genel Mdrlnce grevlendirilmi
yetkisine gre mhendis veya teknisyen ,tesisin yrrlkte bulunan ynetmelik ve artnamelere de uygunluunu saptadktan sonra; mal sahibi
adna tesisi yapan yetkili elektriki ile karlkl olarak bahse konu tesise cereyan verilmesinde saknca yoktur eklinde bir protokol tanzim
edecek ve bu protokol dosyasnda saklanacaktr.
9-Bu anlama hkmleri 1 Ekim 1971 tarihinde geerli olmak zere yrrle girecektir.
ESHOT Genel Mdrl adna
Cahit Gnay

Hikmet Anar

Genel Mdr

Genel Md.Yrd.

eyll 2009

EMO zmir ubesi adna

smet zpirin
Bel.Bak.Yard.

Ergun Elgin
Bakan

38

smail Toros
ye

emo izmir ubesi