Energjia e prgjithshme e lvizjes kaotike t t gjitha molekulave

paraqet energjin te cilen do ta quajm energji t nxehtsis apo

nxehtsi.
Energjia e prgjithshme e gazit sht e shprndar n molekula
sipas rregullave statistike q quhet shprndarje kanonike e
energjis.
Termodinamika sht diciplin e shkencs pr nxehtsin q
merret me studimin e vetive makroskopikje t sistemit q
jan:shtypja,vllimi,temperature,nxehtsia,energjia e brendshme
she lidhjet n mes tyre.N termodinamik nuk merret parazush
struktura atomike-molekulare e trupit,por vetm energjia e
sistemit.
Gazi pr t cilin supozojm se nk ekzistojn forca ndrmolekulare
quhet gaz I prsosur(ideal).
sht vrtetuar se ndrrimet t cilat jan n lidhje me
temperaturn jan rezultat I lvizjes kaotike t tyre.Kjo do t
thot se dukurit e nxehtsis mund t shpjegohen me ndihmn
e ksaj levizjeje kaotike.Shpjegimi I tille I nxehtsise njihet me
emrin TEORIA MOLEKULARE KINETIKE E NXEHTSIS.
Pa marr parasysh llojin e tyra molekulat gjenden ne levizje t
pandrprer dhe t parregullt t ciln e quajm LVIZJE KAOTIKE.
Shpejtsia mesatare e lvizjes s molekulave prcaktohet nga
temperature e trupit.
Molekulat:diametri 10-10m, masa 10-27kg, vllimi 10-30m3,
shpejtsia 300-400 m/s.
Molekulat dallojn mes tyre me :madhsi,mas,form dhe
ndrtim.
1
Si njsi atomike merret 12 pjes e mass s izotopit 126C.Vlera

e ksaj njsie sht 1u=1.66X10-27kg.

Masa molekulare relative paraqet numrin, i cili tregon pr sa her
masa e molekuls sht m e madhe se njsia atomike e mass.
Masa atomike relative paraqet numrin, i cili tregon pr sa her
masa e atomit t ndonj elementi kimik sht m e madhe se
1/12 pjes e atomit t izotopit t karbonit C12.
Moli sht ajo sasi e sybstancs e cila prmban aq njsi
elementare sa atome ka n 0.012 kilogram t izotopit t karbonit
12
6C.
Hersi n mes t mass s substancs m dhe numrit t moleve n
quhet mas molare U e asaj substance.Njsia pr mas molare
sht kg/mol.
Nse merret masa e cilsdo substanc n at sasi q sht e
barabart me masn molare t asaj substance,ather thuhet se
esht marre nj mol I saj.

 Moli sht substance e cila prmban 6.023 X 1023 grimca dhe

shrben si mas pr sasin.
Ligji I Avogadros:Numri I njjt I molekulave t gazrave t
ndryshm n shtypje dhe temperatur t njjt ka vllim t
njjt.
Vellimi I nj moli t gazit quhet vllim molar.

Forcat twrheqwse mollekulare qw veprojnw ndwrmjet dy lwndwve

tw njejta I quajmw forca tw kohezionit.
Forcat twrheqwse mollekulare qw veprojnw ndwrmjet dy lwndwve
tw ndryshme I quajme forca te adezionit.
Kur largesite ndermjet molekulave jane te medha mbizotwrojnw
forcat twrheqwse.
Kur largesite ndermjet molekulave jane te vogla mbizotwrojnw
forcat refuzuese.
Levizja e Braunit :Shkenctari Braun kt e vrejti me mikroskop duke
shikuar pluhurin e luleve (polenin) n tretjen e ujit.Ai vrejti se grimcat e
polenit bjn lvizje kaotike. Arriti q t vizatoj lvizjen e nj grimce.
Shpjegimi i ksaj dukurie sht ky:molekulat e ujit jan n lvizje t
perhershme, ato i godasin grimcat e polenit n drejtime dhe kahe t
ndryshme. N t njejtn koh me grimcn e polenit goditen numr shum i
madh i molekulave te ujit. Grimca do t bj levizje rezultuese ndaj veprimit t
t gjitha molekulave q e godasin. Pas nj kohe grimca ndodhet n veprim t
ri rezultues dhe do t ndroj kahun e levizjes deri n astin e veprimit t ri
rezultues t molekulave t ujit. Kshtu grimca e shikuar e polenit do t bj
levizje cik-cake.
Gazrat zgjerohen vetvetiu dhe mbushin tere vellimin e enes ku ndodhen ,

kurse trupat e ngurte dhe te lenget kan vellim te caktuar dhe u

kundervihen njelloj , si forcave te zgjerimit , ashtu edhe forcave te
ngjeshjes. Keto fakte shpjegohen me egzistimin e forcave terheqese dhe
refuzuese , te cilat veprojn njekohesisht ndermjet molekulave te qdo trupi .
Keto quhen forca molekulare

Gazrat zgjerohen vetvetiu dhe mbushin tere vellimin e enes ku

ndodhen , kurse trupat e ngurte dhe te lenget kan vellim te caktuar
dhe u kundervihen njelloj , si forcave te zgjerimit , ashtu edhe
forcave te ngjeshjes. Keto fakte shpjegohen me egzistimin e forcave
terheqese dhe refuzuese , te cilat veprojn njekohesisht ndermjet
molekulave te qdo trupi . Keto quhen forca molekulare