Tahap Kerangka Alternatif Konsep

Haba dan Suhu dalam Kalangan

Pelajar Fizik Tingkatan 4
OLEH:

MISKONSEPSI
Miskonsepsi adalah salah

faham yang berlaku apabila

pelajar mensalahtafsirkan
sesuatu konsep sains dan
berbeza daripada konsep yang
diterima secara saintifik oleh
saintis
(Kose, 2008).

TUJUAN
Mengenal pasti tahap kerangka

alternatif (miskonsepsi) pelajar

Fizik tingkatan 4 dalam konsep
haba dan suhu
Mengkaji kesan pengajaran
kontekstual terhadap kefahaman
konsep haba dan suhu dalam
kalangan pelajar Fizik tingkatan 4

Mengapa ?
Salah seorang penyelidik adalah guru Fizik
Pelajar sukar untuk fahami konsep haba

dan suhu
Melibatkan konsep abstrak
Hampir setiap pelajar mempunyai idea
awal mengenai konsep haba dan suhu yang
tersendiri berdasarkan pengalaman
Hasil tinjauan daripada kajian lepas
mendapati terdapat ramai pelajar yang
mempunyai miskonsepsi dalam haba dan
suhu

PERSOALAN KAJIAN
Bagaimanakah tahap kerangka

alternatif pelajar fizik tingkatan

4 dalam konsep haba dan
suhu?
Adakah terdapat perbezaan
yang signifikan antara ujian pra
dan ujian pos bagi konsep haba
dan suhu dalam kalangan
pelajar Fizik tingkatan 4?

REKA BENTUK KAJIAN

____________________________________________
Kumpulan Skor Ujian Pra
Pasca

Rawatan Skor Ujian

____________________________________________
Kumpulan Eksperimen

o1

o2

________________________________________________________

X Pengajaran Kontekstual
Kesan Rawatan =

o2 - o 1

SAMPEL KAJIAN
30 orang pelajar tingkatan 4 aliran

Sains yang mengambil mata

pelajaran Fizik di salah sebuah
sekolah di Pulau Pinang

INSTRUMEN KAJIAN
Thermal Physics Concept Evaluation (TPCE) ditadbirkan

sebagai ujian pra dan ujian pos

Dibangunkan oleh Yeo dan Zadnik pada tahun 2001untuk
menilai kepercayaan atau pemahaman tentang konsep
termodinamik dan sesuai digunakan untuk pelajar yang
berada dalam lingkungan umur 15 hingga 18 tahun
Mengandungi 26 soalan aneka pilihan
Kebolehpercayaan ujian TPCE ialah 0.81, ditentukan
dengan menggunakan pemisahan korelasi-separa
dengan pembetulan Spearman-Brown
Kesahan TPCE dilakukan oleh pensyarah-pensyarah
berpengalaman daripada Jabatan Fizik Gunaan Universiti
Curtin.

Thermal Physics Concept Evaluation (TPCE)

KONSE
P

HABA

SUHU

PEMINDAHAN
HABA DAN
PERUBAHAN
SUHU

SIFAT
HABA
JIRIM

Ujian Pra
Untuk
menentukan
miskonsepsi haba
dan suhu

4
minggu

Kaedah rawatan
untuk
mengurangkan
miskonsepsi

Pengajaran
Kontekstual
Melihat kesan
rawatan
terhadap
miskonsepsi

Ujian Pos

PENGAJARAN & PEMBELAJARAN

KONTEKSTUAL

Jadual 2 : Miskonsepsi suhu dan haba dalam kalangan

pelajar
Konsep haba

Haba ialah bahan

Haba bukan
tenaga
Haba dan sejuk
adalah berbeza
daripada hujung
bertentangan
dengan kontinum
Haba dan suhu
adalah sama
Haba adalah
berkadaran
dengan suhu
Haba tidak boleh
diukur

Nombor Soalan
10, 22
22
10, 13, 18, 23, 24

Jawapan Salah (%)

56.67%, 53.33%
53.33%,
56.67%,56.67%,66
.67%, 76.67%,
76.67%

15, 18

63.33%, 66.67%

7, 11, 15

53.33%, 63.33%,
63.33%

53.33%

Konsep Suhu

Nombor Soalan

Jawapan Salah
(%)

Suhu adalah keaamatan

haba

15

63.33%

Kulit atau sentuhan dapat

menentukan suhu

16

66.67%

Persepsi panas dan sejuk

tidak berkaitan dengan
pemindahan tenaga

10,18,21,22

Apabila suhu pada

pendidihan kekal,
sesuatu yang salah
terjadi

Takat didih adalah suhu

maksimum sesuatu
bahan dapat capai

19

Badan yang sejuk tidak

mengandungi haba

7, 10, 11, 22,

26

Suhu sesuatu objek

1, 9, 14

56.67%,66.67%
, 50%,53.33%,
56.67%

50%

53.33%,63.33%
, 53.33%,
66.67%,53.33%
66.67%,

Konsep pemindahan
haba dan perubahan
suhu

Nombor Soalan

Jawapan Salah
(%)

3, 4, 5

63.33%,
66.67%,
56.67%

Haba hanya bergerak ke

atas

20

56.67%

Haba meningkat

20

56.67%

Suhu boleh dipindahkan

7, 13

53.33%,
56.67%

Haba dan sejuk

mengalir seperti cecair

10, 13

53.33%,
56.67%

Keseimbangan terma
bukan satu konsep

17, 24

56.67%,
76.67%

Pemanasan selalu
menyebabkan
peningkatan suhu

Objek yang panas

3, 13

63.33%,56.67%

Konsep pemindahan
haba dan perubahan
suhu

Nombor Soalan

Haba mengalir lebih

perlahan melalui
konduktor dan
membuatkannya lebih
panas

25

Kinetik teori tidak

menjelaskan
pemindahan haba

18,20,21

Jawapan Salah
(%)
63.33%

56.67%, 56.67%,
50%

Konsep Sifat Haba Jirim

Nombor
Soalan

Jawapan Salah (%)

Suhu adalah sifat objek

atau bahan tertentu

9,4,16,24

53.33%,66.67%,50%,
76.67%

Logam mempunyai
kelebihan untuk
menarik, memegang
atau menyerap haba
dan sejuk

9,4,16,20

53.33%,66.67%,50%,
56.67%

Objek yang senang

menjadi sejuk tidak
akan senang menjadi
panas

25

63.33%

Bahan yang berlainan

memegang jumlah haba
yang sama

11

63.33%

Takat didih air cuma

100O C
Ais adalah pada 0O C dan

4,8,19
1

66.67%,53.33%,50%
66.67%

Konsep Sifat Haba Jirim

Nombor
Soalan

Jawapan Salah (%)

Air tidak boleh berada

pada suhu 0O C

2,11

76.67%, 63.33%

Stim melebihi 100O C

6,19

76.67%, 50%

Bahan seperti kapas

boleh memanaskan
bahan

17,23

56.67%,76.67%

Sesetengah bahan sukar

dipanaskan

26

50%

Buih bermaksud
pendidihan

12

50%

KEPUTUSAN
Berdasarkan jadual 2, didapati tahap

miskonsepsi dalam konsep suhu dan haba

berada pada tahap yang tinggi di mana para
pelajar mempunyai banyak kerangka alternatif
yang dipegang mengenai konsep haba dan
suhu.
Penguasaan pelajar dalam konsep suhu,

konsep haba, konsep pemindahan haba

dan pertukaran suhu serta konsep haba
jirim adalah berada pada tahap yang
sangat rendah.

KEPUTUSAN
Hipotesis Kajian
Ho: Tidak ada perbezaan yang signifikan dalam min

markah
ujian pra dan min markah ujian pasca bagi kumpulan
eksperimen yang diberi rawatan pengajaran secara
kontekstual.
Ha: Terdapat perbezaan yang signifikan dalam min
markah
ujian pra dan min markah ujian pasca bagi kumpulan
eksperimen yang diberi rawatan pengajaran secara
kontekstual.

KEPUTUSAN
Jadual 3: Ujian t bagi min perbezaan antara ujian pra
dan ujian pasca kumpulan eksperimen
Paired Differences

Pair 1

Ujian
Pra Ujian
Pos

95%
Confidence
Std.
Std. Interval of the
Difference
Deviati Error
Mean
on
Mean Lower Upper
t
- 5.1198 .93475
15.8333
3
17.745 13.921 16.939
3
11
56

Sig. (2df
tailed)
29
.000

KEPUTUSAN
nilai kebarangkalian yang diperoleh ialah (t =

-16.939, df=29 , p<0.05) kurang daripada nilai

alfa yang ditentukan
Hipotesis nol ditolak maka hipotesis alternatif
diterima
Terdapat perbezaan yang signifikan dalam min
markah ujian pra dan min markah ujian pasca
bagi kumpulan eksperimen yang diberi
rawatan pengajaran secara kontekstual

KESIMPULAN
Hasil daripada analisa kajian ujian pra,

didapati tahap kerangka alternatif

(miskonsepsi) pelajar berada pada tahap
yang agak tinggi.
Sebahagian besar pelajar Fizik tingkatan 4
mempunyai pengetahuan sedia ada atau
idea-idea alternatif mengenai konsep haba
dan suhu yang berbeza daripada konsep
haba dan suhu yang sebenar.
Kaedah pengajaran kontekstual memang
berkesan bagi mengurangkan miskonsepsi
dalam konsep haba dan suhu dalam
kalangan pelajar fizik tingkatan 4.

IMPLIKASI KAJIAN
Memberi kesedaran kepada para guru dan

pelajar mengenai miskonsepsi yang wujud

Memberi ruang supaya miskonsepsi dalam
haba dan suhu yang wujud dapat
dikurangkan
Membentuk kerangka pemikiran pelajar
yang selari dengan konsep saintifik yang
diterima saintis

CADANGAN
Menggunakan kaedah rawatan yang

berbeza
Reka bentuk penyelidikan ditukarkan
kepada jenis reka bentuk kuasieksperimen dengan kumpulan kawalan
Tempoh masa rawatan ditambah