1.

Disleksija Disleksija u najveem broju sluajeva prouzrokuje tekoe u itanju, pisanju,

raunanju, razumevanju teksta i govora. Podjednako je uestala kod deaka i devojica, ali se
ona, i pored postojanja tipinih simptoma, kod razliitih osoba manifestuje razliitim oblicima
i u razliitom stepenu. Javlja se u 5-10% dece kolskog uzrasta na svim nivoima inteligencije
(Golubovi, 2000). Re disleksija potie od grkih rei dys (loe, teko, s grekom ili
oteenjem) i lexsis (jezik, rei). Prvi put ju je u ovom znaenju upotrebio nemaki neurolog
R. Berlin 1872. godine. Deseta gimnazija Mihajlo Pupin, Antifaistike borbe 1a, 11000
Beograd, Srbija Trinaesta beogradska gimnazija, Ljeka 47, 11000 Beograd, Srbija; e-mail:
boskovicdragana@yahoo.com Bokovi, D.: Problem disleksije i naini njegovog
prevazilaenja u nastavi stranog jezika Komunikacija i kultura online, Godina III, broj 3,
2012. 222 1.1. Definicije disleksije U medicinskoj klasifikaciji bolesti disleksija se definie
kao poremeaj itanja, to je ujedno i opteprihvaen prevod te rei. Njeno je bitno obeleje
nivo tanosti i brzine itanja, kao i razumevanja proitanog, koji je po pravilu znatno nii od
oekivanog, uzimajui u obzir starosnu dob, izmerenu inteligenciju i obrazovanje (DSM IV
TR, 2000, str. 52). Prema definiciji Orton Dyslexia Society1 disleksija je jeziki utemeljen
poremeaj koji obeleavaju tekoe u kodiranju pojedinih rei, koje obino odraavaju
nedostatak sposobnosti fonoloke obrade. Date su tekoe u dekodiranju neoekivane s
obzirom na starosnu dob i ostale kognitivne i akademske sposobnosti, a nisu rezultat
razvojnih i senzornih tekoa (Orton Dyslexia Society Research Committee,
http://www.interdys.org/). Disleksija je poremeaj u uenju itanja, uprkos normalnoj
inteligenciji, dobrom vidu i sluhu, sistematskoj obuci, adekvatnoj motivaciji, kao i ostalim
povoljnim psiholokim i socijalnim uslovima za obrazovanje. Disleksija je znaajno
neslaganje izmeu stvarnog (postojeeg) i oekivanog nivoa itanja u odnosu na mentalni
uzrast (Golubovi, 2000). Disleksija se opisuje kao trajni poremeaj u pisanom jeziku, u
savladavanju itanja, pisanja, delom i raunanja, zbog nemogunosti da se pravilno
dekodiraju pisani simboli jezika i da se automatizuju mentalne akcije koje su temelj tog
dekodiranja, ime se bitno naruava preciznost i brzina itanja kao i dobro razumevanje
proitanog (Gali-Jui, 2004). Prema najnovijim naunim definicijama disleksija je
poremeaj itanja, tj. skup razliitih potekoa u usvajanju i korienju jezika, koji se javljju u
razliitim oblicima i stupnjevima. Savremeno miljenje na meunarodnom nivou glasi da je
disleksija pre svega pedagoki, a ne medicinski problem, pa se stoga vie znaaja pridaje
pravilnom obrazovanju dece i prevenciji disleksije pomou odgovarajuih vebi. Od kljunog
znaaja je svakako i adekvatno obuavanje buduih i ve aktivnih nastavnika da prepoznaju
decu s potekoama u itanju i da se prema njima ophode na pravi nain. U primarnom i
sekundarnom obrazovanju nastavnika (pre-service i in-service teaching) disleksija se u
poslednje vreme sve ee tematizuje, to je vaan korak u premoavanju ovog relativno
estog obrazovnog problema. 1