Iobp Ib 002 TD 2

Zacznik do Zarzdzenia nr 58/2015
IB-002/TD
Instrukcja
organizacji bezpiecznej pracy
przy urzdzeniach energetycznych
TAURON Dystrybucja S.A.
(wersja druga)
Obowizuje od dnia 1 grudnia 2015 r.
Spis treci
CZ I ZASADY ORGANIZACJI BEZPIECZNEJ PRACY ............................................... 6
1.
Cel i podstawa opracowania Instrukcji..................................................................... 7
2.
Zakres stosowania Instrukcji..................................................................................... 8
3.
Opis zmian................................................................................................................... 8
4.
Definicje ....................................................................................................................... 9
5.
Kwalifikacje i obowizki pracownikw w zakresie organizacji bezpiecznej pracy12
Poleceniodawca ........................................................................................................ 12
Koordynujcy ............................................................................................................ 13
Dopuszczajcy .......................................................................................................... 14
Kierujcy Zespoem pracownikw .......................................................................... 14
Czonkowie Zespou pracownikw ......................................................................... 15
Nadzorujcy .............................................................................................................. 15
Kierownik robt ........................................................................................................ 16
Koordynator .............................................................................................................. 16
6.
czenie funkcji przy pracach na polecenie .......................................................... 17
7.
Organizacja bezpiecznej pracy................................................................................ 17
7.1. Podzia pracy i formy wydawania polece .................................................... 17
7.2. Prace wykonywane przy Urzdzeniach energetycznych w warunkach
szczeglnego zagroenia dla zdrowia i ycia ludzkiego ............................. 18
7.3. Prace wykonywane przez co najmniej dwie osoby nie wymienione w
pracach wykonywanych w warunkach szczeglnego zagroenia przy
Urzdzeniach energetycznych ....................................................................... 19
8.
Polecenia na prace ................................................................................................... 19
8.1. Zasady wydawania polece............................................................................ 19
8.2. Rejestrowanie polece ................................................................................... 21
8.3. Obieg polece pisemnych na prace .............................................................. 21
9.
Przygotowanie Strefy pracy..................................................................................... 21
10. Dopuszczenie do pracy ............................................................................................ 22
10.1. Zakres czynnoci Dopuszczajcego ............................................................. 22
10.2. Zakres czynnoci Kierujcego Zespoem pracownikw ............................. 23
11. Przerwy w pracy........................................................................................................ 23
12. Zakoczenie pracy.................................................................................................... 24
13. Zasady organizacji pracy wykonywanej przez obcych wykonawcw ................. 25
13.1. Wydawanie polece wykonania pracy zespoom obcych wykonawcw
i dopuszczenie do pracy ................................................................................. 26
13.2. Organizacja prac innych uytkownikw Urzdze energetycznych
zlokalizowanych na obiektach bdcych wasnoci lub w eksploatacji
TAURON Dystrybucja S.A. .............................................................................. 27
14. Wykonywanie prac przez pracownikw TAURON Dystrybucja S.A (TD), TAURON
Dystrybucja Serwis S.A. (TDS) i TAURON Dystrybucja Pomiary sp. z o.o. (TDP)
w innych zakadach .................................................................................................. 28
15. Bezpieczne wykonywanie pracy ............................................................................. 28
15.1. Przepisy oglne ............................................................................................... 28
15.2. Zasady bezpiecznego wykonywania pracy ................................................... 30
15.3. Prace zabronione ............................................................................................ 32
Instrukcja organizacji bezpiecznej pracy przy urzdzeniach energetycznych
TAURON Dystrybucja S.A. IB-002/TD (wersja druga)
Strona 3 z 73
15.4. Prace wykonywane sprztem zmechanizowanym ....................................... 33

16. Praca w miejscach o przekroczonych napiciach raenia ................................... 36
17. Praca w miejscach o przekroczonych wartociach natenia pl
elektromagnetycznych ............................................................................................. 36
18. Praca wykonywana w technologii pod napiciem (PPN) ...................................... 36
19. Dziaania w sytuacji nagej koniecznoci ............................................................... 36
20. Dorane zespoy naprawcze .................................................................................... 36
20.1. Powoywanie Doranych zespow naprawczych ........................................ 37
20.2. Delegowanie pracownikw do pracy w Doranych zespoach naprawczych37
20.3. Organizacja pracy Doranych zespow naprawczych ............................... 38
20.4. Wykaz prac realizowanych przez Dorane zespoy naprawcze .................. 39
21. Sprzt ochronny i narzdzia pracy ......................................................................... 39
21.1. Podstawowe zasady dopuszczania i uytkowania Sprztu ochronnego i
narzdzi pracy ................................................................................................. 39
21.2. Wykaz stosowanego Sprztu ochronnego i narzdzi pracy uwzgldniajcy
obowizek ewidencjonowania oraz wykonywania bada okresowych...... 40
22. Czynnoci czeniowe - zasady postpowania, wymagany Sprzt ochronny
i narzdzia pracy ....................................................................................................... 42
23. Sprawdzenie braku napicia.................................................................................... 42
23.1. Wskaniki napicia .......................................................................................... 42
23.2. Zasady sprawdzenia braku napicia ............................................................. 43
24. Zakadanie i zdejmowanie Uziemiaczy przenonych i Zwieraczy ........................ 43
24.1. Zasady oglne ................................................................................................. 43
24.2. Stosowanie Uziemiaczy przenonych oraz Zwieraczy przenonych w
sieciach do 1 kV .............................................................................................. 45
24.3. Stosowanie Uziemiaczy przenonych w urzdzeniach stacyjnych ............ 45
24.4. Stosowanie Uziemiaczy przenonych w liniach napowietrznych powyej
1 kV do 110 kV ................................................................................................. 46
24.5. Stosowanie Uziemiaczy przenonych w liniach napowietrznych od 110 kV
do 400 kV .......................................................................................................... 46
25. Wyjmowanie i wkadania wkadek bezpiecznikowych .......................................... 46
25.1. Urzdzenia o napiciu do 1 kV ....................................................................... 46
25.2. Urzdzenia o napiciu powyej 1 kV ............................................................. 47
26. Uzgadnianie faz po stronie pierwotnej ................................................................... 47
26.1. Zasady oglne ................................................................................................. 47
26.2. Sposb uzgadniania ....................................................................................... 47
27. Uzgadnianie faz po stronie wtrnej ........................................................................ 48
28. Wygradzanie i osanianie czci znajdujcych si pod napiciem ..................... 48
28.1. Wygradzanie Strefy pracy............................................................................... 48
28.2. Osanianie czci pod napiciem .................................................................. 48
29. Pomiary przyrzdami................................................................................................ 49
29.1. Pomiar temperatury stykw w Urzdzeniach elektrycznych....................... 49
29.2. Pomiar prdu amperomierzem cgowym ..................................................... 49
CZ II WYTYCZNE UDZIELANIA PIERWSZEJ POMOCY .......................................... 50
1.
Wytyczne postpowania przy uwalnianiu poraonych i poparzonych spod
dziaania prdu elektrycznego................................................................................. 51
1.1. Postanowienia oglne .................................................................................... 51

Strona 4 z 73
1.2. Uwalnianie
poraonego
(poparzonego)
spod
dziaania
prdu
elektrycznego o napiciu do 1 kV .................................................................. 51
1.3. Uwalnianie poraonego spod dziaania prdu elektrycznego o napiciu
powyej 1 kV .................................................................................................... 53
1.4. Ewakuacja z wysokoci .................................................................................. 54
2.
Wytyczne w sprawie udzielania pierwszej pomocy przedlekarskiej osobom
poraonym prdem elektrycznym ........................................................................... 54
2.2. Postpowanie ratownika pierwszego kontaktu na miejscu zdarzenia
zgodnie z acuchem dziaa ratowniczych ................................................. 56
2.3. Postpowanie z osob przytomn ................................................................. 57
2.4. Postpowanie z osob nieprzytomn z zachowanym oddechem .............. 57
2.5. Postpowanie z osob nieprzytomn bez oddechu..................................... 59
2.6. Postpowanie z osob poraon prdem elektrycznym ............................. 66
3.
Pierwsza pomoc przy oparzeniach termicznych i chemicznych.......................... 67
3.2. Postanowienia przy poparzeniu termicznym ................................................ 67
3.3. Postanowienia przy poparzeniu chemicznym .............................................. 68
4.
Wytyczne postpowania w przypadku ran i zama .............................................. 68
4.1. Postpowanie z ranami ................................................................................... 68
4.2. Postpowanie ze zamaniami ......................................................................... 70
5.
Wytyczne postpowania z osob poszkodowan po upadku z wysokoci ........ 70
5.2. Postpowanie .................................................................................................. 71
Wykaz literatury ................................................................................................................. 72
Wykaz zacznikw ............................................................................................................ 73

Strona 5 z 73
CZ I
ZASADY
ORGANIZACJI BEZPIECZNEJ PRACY

Strona 6 z 73
1.
Cel i podstawa opracowania Instrukcji
Cel Instrukcji:
Celem niniejszej Instrukcji jest okrelenie zasad organizacji i wykonywania pracy przy
Urzdzeniach energetycznych.
Podstawy prawne opracowania:
1. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jednolity: Dz.U. z 2014 r., poz.
1502).
2. Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (tekst jednolity: Dz.U. z 2012 r.,
poz. 1059).
3. Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (tekst jednolity: Dz.U. z 2013 r., poz.
1409).
4. Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpoarowej (tekst jednolity: Dz.U.
z 2009 r., nr 178, poz. 1380. z pn.zm.).
5. Ustawa z dnia 21 grudnia 2000 r. o dozorze technicznym (tekst jednolity: Dz.U. z 2015
r., poz. 1125).
6. Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. o systemie oceny zgodnoci (tekst jednolity Dz.U.
z 2014 r., poz. 1645).
7. Rozporzdzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 wrzenia 1997 r. w sprawie
oglnych przepisw bezpieczestwa i higieny pracy (Dz.U. z 2003 r., nr 169, poz. 1650
z pn. zm.).
8. Rozporzdzenie Ministra Gospodarki z dnia 28 marca 2013 r. w sprawie
bezpieczestwa i higieny pracy przy urzdzeniach energetycznych (Dz.U. z 2013 r., poz.
492).
9. Rozporzdzenie Ministra Infrastruktury z dnia 6 lutego 2003 r. w sprawie
bezpieczestwa i higieny pracy podczas wykonywania robot budowlanych (Dz.U. z 2003
r., nr 47, poz. 401).
10. Rozporzdzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie
rodzajw prac wymagajcych szczeglnej sprawnoci psychofizycznej (Dz.U. z 1996 r.,
nr 62, poz. 287).
11. Rozporzdzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Spoecznej z dnia 28 kwietnia
2003 r. w sprawie szczegowych zasad stwierdzania posiadania kwalifikacji przez
osoby zajmujce si eksploatacj urzdze, instalacji i sieci (Dz.U. z 2003 r., nr 89, poz.
828 z pn. zm.).
12. Rozporzdzenie Rady Ministrw z dnia 2 wrzenia 1997 r. w sprawie suby
bezpieczestwa i higieny pracy (Dz.U. z 1997 r., nr 109, poz. 704 z pn. zm.).
13. Rozporzdzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27 lipca 2004 r. w sprawie szkolenia
w dziedzinie bezpieczestwa i higieny pracy (Dz.U. z 2004 r., nr 180, poz. 1860 z pn.
zm.).
14. Rozporzdzenie Ministra Pracy i Polityki Spoecznej z dnia 29 listopada 2002 r.
w sprawie najwyszych dopuszczalnych ste i nate czynnikw szkodliwych dla
zdrowia w rodowisku pracy (Dz.U. z 2002 r., nr 217, poz. 1833 z pn. zm.).
15. Rozporzdzenie Ministra rodowiska z dnia 30 padziernika 2003 r. w sprawie
dopuszczalnych poziomw pl elektromagnetycznych w rodowisku oraz sposobw
sprawdzania dotrzymywania tych poziomw (Dz.U. z 2003 r., nr 192, poz. 1883).

Strona 7 z 73
adne z postanowie niniejszej Instrukcji nie jest i nie moe by interpretowane sprzecznie z
oglnie obowizujcymi przepisami prawa, w szczeglnoci zawartymi w aktach prawnych
wymienionych powyej.
2.
Zakres stosowania Instrukcji
Instrukcja ma zastosowanie przy obsudze, konserwacji, remoncie, montau oraz pracach

kontrolno - pomiarowych przy Urzdzeniach energetycznych bdcych wasnoci lub
bdcych w eksploatacji TAURON Dystrybucja S.A. oraz w ich pobliu.
Ponadto Instrukcja ma zastosowanie przy budowie i eksploatacji obiektw budowlanych
znajdujcych si w pobliu lub krzyujcych si z Urzdzeniami energetycznymi bdcymi
wasnoci lub bdcych w eksploatacji TAURON Dystrybucja S.A.
3.
Opis zmian
Wydanie drugie.
Zmiany w zakresie caego dokumentu
1. Dodano wzory drukw w formie Zacznikw:
a. Zacznik nr 6 Przekazanie informacji BHP osobie wprowadzanej na Obiekt
energetyczny.
b. Zacznik nr 7 Zgoszenie zespou obcego wykonawcy do wykonania pracy.
c. Zacznik nr 8 Lista dzienna pracownikw.
2. Wykrelono w treci i Zacznikach obowizek wpisywania nr PESEL pracownikw firm
obcych.
3. We wszystkich dokumentach podpis zastpiono podpisem czytelnym.
4. Ujednolicono stosowanie nazwy eksploatowanych urzdze Urzdzenia
energetyczne, ktre zawieraj Urzdzenia, Instalacje i Sieci elektroenergetyczne.
5. Wykrelono form ustn polecenia i wszystkie zapisy odnoszce si do tej formy
organizacji pracy.
6. Uzupeniono obowizek stosowania trudnopalnych buffw chronicych usta i szyj
w kadym wskazaniu na rodki ochronne stosowane przy czynnociach czeniowych.
Zmiany w punktach:
1. W pkt. 4 - dodano definicj Prac eksploatacyjnych, Prac pomocniczych,
Dyspozytora,
zaktualizowano
definicj
Komrki
organizacyjnej
zgodnie
z obowizujc struktur organizacyjn.
2. W pkt. 5 doprecyzowano warunek penienia funkcji Koordynujcego przez osoby
niesprawujce operatywnego kierownictwa nad ruchem Urzdze energetycznych.
3. W pkt. 5 ust. 5e) dla Kierujcego Zespoem pracownikw wskazano zasad dla
imiennego podziau prac w Zespole pracownikw.
4. W pkt. 6 ust. 5 zmieniono warunek czenia funkcji Dopuszczajcego z Nadzorujcym.
5. W pkt. 7.1 ust. 2c) wykrelono prace zwizane z likwidacj przerw w dostarczaniu
energii elektrycznej.
6. W pkt. 7.1 wykrelono ust. 4 i ust. 6, w zwizku z tym poprzedni ust. 5 ma obecnie
numer 4.
7. W pkt. 7.3 prace wykonywane, przez co najmniej dwie osoby dopisano ust. 7 zakadanie
i zdejmowanie Uziemiaczy przenonych.
8. W pkt. 8.1 ust. 5 dopisano, jako specjalistyczne prace: pomiary.

Strona 8 z 73
9. W pkt. 8.1 dodano ust. 6 obligujcy do wskazania Kierujcego Zespoem pracownikw w

przypadku wydania polecenia na wykonanie pracy Nadzorujcemu.
10. W pkt. 8.1 ust. 15 zmieniono ilo egzemplarzy wydanego polecenia na wykonanie
pracy i dodano form elektroniczn.
11. W pkt. 9 ust. 1 zamieniono okrelenie wyczenia urzdzenia z okrelonego
w poleceniu na wymagany zakres i dodano, e dotyczy obwodw zasilajcych
urzdzenia okrelone w poleceniu, ust. 2 scalono ppkt. b) i c) w jeden.
12. W pkt. 10.1 dodano ust. 2 okrelajcy nieprzerwalno procesu dopuszczenia do pracy.
13. W pkt. 12 ust. 2a) dodano obowizek uporzdkowania Strefy pracy.
14. W pkt. 13 dodano opis wyczajcy obcych wykonawcw z zasad organizacji pracy
opisanych w tym punkcie, ktrzy posiadaj osoby upowanione do penienia funkcji
Poleceniodawcy i Dopuszczajcego. Zmianie uleg ust. 1 i wykreleniu ust. 4.
15. W pkt. 13.1 zmianie uleg proces wydawania polece i dopuszczenia do pracy Zespow
pracownikw obcych wykonawcw wynikajcy z uznania wanoci 1 roku przekazania
tym pracownikom informacji oglnej BHP i obowizywania jej na terenie TAURON
Dystrybucja S.A.
16. Dodano pkt. 13.2 okrelajcy organizacj pracy innych uytkownikw urzdze, ktre s
zlokalizowane na Obiektach energetycznych TAURON Dystrybucja S.A.
17. W pkt. 15.1 dodano ust. 5 okrelajcy zasad wprowadzania na Obiekt energetyczny
osb nieuprawnionych i nieupowanionych.
18. W pkt. 15.1 ust. 7 rozwinito zasad, e Urzdzenia energetyczne powinny by
eksploatowane przez Osoby uprawnione i upowanione o obcych wykonawcw.
Przyjto, e wydane polecenie dla pracownikw obcego wykonawcy jest upowanieniem
ich do wykonania okrelonych w poleceniu czynnoci.
19. W pkt. 15.1 ust. 15 dodano opis, e wskazane odlegoci dotycz prac niezwizanych
z eksploatacj Urzdze energetycznych.
20. W pkt. 15.2 Tabela nr 1 kolumna B zmieniono opis Strefy pracy dla napicia do 1 kV.
21. Dodano pkt. 19 okrelajcy organizacj pracy w sytuacji nagej koniecznoci.
22. W pkt. 20.1 (w pierwszej wersji 19.1) zaktualizowano nazwy stanowisk Dyrektorw
posiadajcych uprawnienia do powoywania Doranych zespow naprawczych zgodnie
z obowizujc struktur organizacyjn.
23. W pkt. 20.3 i 20.4 (w pierwszej wersji 19.3 i 19.4) rozszerzono zakres dziaania
Doranych zespow naprawczych o obszar wysokiego napicia.
24. W pkt. 21.2 (w pierwszej wersji 20.2) zaktualizowano wykaz Sprztu ochronnego i
narzdzi pracy.
25. W pkt. 24.1 (w pierwszej wersji 23.1) ust. 6 rozszerzono wyjtek uziemiania przez
rozcznik, jeli wynika z rozwizania konstrukcyjnego rozdzielni.
26. W pkt. 25.1 (w pierwszej wersji 24.1) dodano ust. 1 zalecenie wymiany wkadek
bezpiecznikowych w stanie bez napicia i wykrelono ust. 3.
27. W pkt. 28.2 (w pierwszej wersji 27.2) ust. 2 rozwinito opis stosowania przegrd
izolacyjnych.
4.
Definicje
Urzdzenia energetyczne urzdzenia, instalacje i sieci, w rozumieniu przepisw prawa

energetycznego stosowane w technicznych procesach wytwarzania, przetwarzania,
dystrybucji, magazynowania oraz uytkowania paliw lub energii.

Strona 9 z 73
Obiekt energetyczny obiekt zawierajcy Instalacje, obwody i Urzdzenia

elektroenergetyczne cznie ze sucymi im budynkami i terenem, na ktrym si znajduj.
Urzdzenie elektroenergetyczne urzdzenie techniczne stosowane w procesach
wytwarzania, przetwarzania, przesyania i dystrybucji, magazynowania oraz uytkowania
energii elektrycznej.
Instalacje elektroenergetyczne Urzdzenia elektroenergetyczne z ukadami pocze
midzy nimi.
Sieci elektroenergetyczne urzdzenia poczone i wsppracujce ze sob, suce do
przesyania i dystrybucji energii elektrycznej.
Urzdzenie elektroenergetyczne nieczynne Urzdzenia elektroenergetyczne, do ktrych
za pomoc istniejcych cznikw i aparatury nie ma moliwoci podania czynnikw
stwarzajcych zagroenie.
Pomieszczenie lub teren ruchu elektroenergetycznego wydzielone pomieszczenie lub
teren bd cz pomieszczenia lub terenu albo przestrzeni w budynkach lub poza
budynkami, w ktrych zainstalowane s Urzdzenia elektroenergetyczne dostpne tylko dla
upowanionych osb.
Strefa pracy odpowiednio przygotowane stanowisko pracy lub okrelone miejsce pracy
w zakresie niezbdnym dla bezpiecznego wykonywania pracy przy Urzdzeniach
energetycznych.
Prowadzcy eksploatacj jednostka organizacyjna, osoba prawna lub osoba fizyczna,
zajmujca si eksploatacj wasnych lub powierzonych jej na podstawie zawartej umowy,
Urzdze energetycznych.
Prace eksploatacyjne prace wykonywane przy Urzdzeniach energetycznych w zakresie
ich obsugi, konserwacji, remontw, montau i kontrolno-pomiarowym.
Prace pomocnicze prace wykonywane w pobliu czynnych Urzdze energetycznych,
niebdce pracami eksploatacyjnymi np. obsuga sprztu zmechanizowanego, prace
budowlane, porzdkowe i inne, ktre nie wpywaj na zmian parametrw technicznych
i parametrw pracy Urzdze energetycznych w sieci dystrybucyjnej lub s wykonywane na
elementach infrastruktury budowlanej oraz pozostaej, Obiektw energetycznych.
Instrukcja eksploatacji zatwierdzona przez Prowadzcego eksploatacj instrukcja
okrelajca procedury i zasady wykonywania czynnoci niezbdnych przy eksploatacji
Urzdze energetycznych, opracowana na podstawie odrbnych przepisw, dokumentacji
producenta oraz dowiadcze uzyskanych podczas prowadzenia prac eksploatacyjnych.
wiadectwo kwalifikacyjne dokument stwierdzajcy spenienie przez dan osob
odpowiednich wymaga kwalifikacyjnych do wykonywania pracy na stanowisku dozoru lub
eksploatacji w ustalonym zakresie: obsugi, konserwacji, remontw, montau, kontrolno -

Strona 10 z 73
pomiarowym dla okrelonych rodzajw Urzdze, Instalacji i Sieci elektroenergetycznych,

uzyskane w trybie i na zasadach okrelonych w odrbnych przepisach.
Upowanienie dokument pozwalajcy danej osobie peni wybrane funkcje w organizacji
pracy lub wykonywa okrelone czynnoci eksploatacyjne na zasadach okrelonych
w odrbnym dokumencie przez Prowadzcego eksploatacj.
Osoba uprawniona osoba posiadajca kwalifikacje uzyskane na podstawie przepisw
prawa energetycznego.
Osoba upowaniona osoba wyznaczona przez Prowadzcego eksploatacj do
wykonywania okrelonych czynnoci lub do prac eksploatacyjnych.
Zesp pracownikw grupa osb, w skad, ktrej wchodz, co najmniej dwie osoby
wykonujce prac.
Zesp pracownikw kwalifikowanych grupa osb, w ktrej co najmniej poowa, lecz nie
mniej ni dwie osoby, posiada wane wiadectwa kwalifikacyjne.
Dyspozytor osoba kierujca ruchem sieci elektroenergetycznej na wyznaczonym
obszarze dziaania i okrelonym poziomie napicia.
Pogotowie energetyczne Zesp pracownikw kwalifikowanych wyznaczony przez
Prowadzcego eksploatacj do penienia funkcji Pogotowia energetycznego, z ktrych co
najmniej dwch (w tym Kierujcy Zespoem pracownikw) posiada upowanienie do
wykonywania czynnoci czeniowych.
Poleceniodawca osoba upowaniona pisemnie przez Prowadzcego eksploatacj do
wydawania polece na wykonanie pracy.
Koordynujcy osoba wyznaczona przez Poleceniodawc sprawujca dozr nad ruchem
Urzdze energetycznych, przy ktrych lub na ktrych bdzie wykonywana praca.
Przygotowujcy Stref pracy (dalej: Dopuszczajcy) osoba wyznaczona przez
Poleceniodawc do przygotowania Strefy pracy i dopuszczenia do jej wykonania.
Kierujcy Zespoem pracownikw osoba wyznaczona przez Poleceniodawc do
kierowania pracownikami w Strefie pracy wskazanej w poleceniu w celu wykonania
okrelonej pracy.
Czonek Zespou pracownikw osoba przeszkolona w zakresie BHP oraz posiadajca
umiejtnoci zawodowe stosowne do wykonywanej pracy.
Nadzorujcy osoba wyznaczona przez Poleceniodawc wykonujca wycznie czynnoci
nadzoru.

Strona 11 z 73
Kierownik robt osoba wyznaczona przez Poleceniodawc w celu skoordynowania prac

wykonywanych
przez
kilka
Zespow
pracownikw
na
jednym
Obiekcie
elektroenergetycznym.
Koordynator osoba wyznaczona w myl art. 208 Ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (tekst jednolity: Dz.U. z 2014 r., poz. 1502), gdy w tej samej Strefie pracy
wykonuj prac osoby zatrudnione przez rnych pracodawcw.
Osoby postronne osoby niewchodzce w skad zespou wykonujcego prac i niebdce
osobami funkcyjnymi zwizanymi z organizacj okrelonej pracy.
Sprzt ochronny i narzdzia pracy sprzt i narzdzia, zwizane z obsug, konserwacj,
napraw, remontem, montaem i pomiarami, chronice osoby wykonujce prace przed
poraeniem prdem elektrycznym, dziaaniem uku elektrycznego i przed innymi
zagroeniami wystpujcymi w Strefie pracy - oraz suce do jej wykonania przy
Urzdzeniach elektroenergetycznych wysokiego, redniego i niskiego napicia.
Uziemiacz uziemiacz przenony dostosowany do prdu zwarcia w miejscu, gdzie zosta
zastosowany.
Uziemiacz przenony lekki uziemiacz, ktrego przewd uziemiajcy ma przekrj
niedostosowany do warunkw zwarciowych, jednak nie mniejszy ni 16 mm2.
Uziemnik aparat zainstalowany na stae, przeznaczony do uziemiania obwodw
elektroenergetycznych, dostosowany do warunkw zwarciowych.
Zwieracz
urzdzenie
przenone
zwierajce
wszystkie
fazy
Urzdzenia
elektroenergetycznego wraz z przewodem uziemiajcym i zerowym, dostosowane do mocy
zwarcia
Urzdzenia
elektroenergetycznego,
majce
zastosowanie
w
liniach
elektroenergetycznych o napiciu znamionowym do 1 kV.
Zwieracz lekki urzdzenie przenone majce zastosowanie np. w przyczach
elektroenergetycznych o napiciu znamionowym do 1 kV, jako zabezpieczenie przed
pojawieniem si napicia od strony instalacji odbiorczej.
Dorany zesp naprawczy zesp skadajcy si z pracownikw rnych komrek
organizacyjnych, ktrzy zostali oddelegowani do pracy na teren, w ktrym wystpiy
zmasowane awarie Sieci elektroenergetycznej.
Komrka organizacyjna Region, Wydzia, Dzia, Jednostka Terenowa.
5.
Kwalifikacje i obowizki pracownikw w zakresie organizacji bezpiecznej pracy
Poleceniodawca
1. Funkcj Poleceniodawcy moe peni osoba posiadajca wiadectwo kwalifikacyjne na
stanowisku dozoru oraz upowaniona pisemnie do wydawania polece na wykonanie
pracy oraz organizowania prac.

Strona 12 z 73
2. Upowanienie do wydawania polece obejmuje prawo wydawania polece pisemnych

i organizowania prac oraz okrela zakres i obszar obowizywania.
3. Poleceniodawca obowizany jest:
a) ustali form organizowania pracy (polecenie pisemne / bez polecenia zgodnie
z okrelon instrukcj szczegow),
b) okreli zakres, rodzaj, Stref pracy i termin jej wykonania,
c) okreli rodki i warunki bezpiecznego wykonania pracy,
d) okreli liczb pracownikw skierowanych do pracy,
e) okreli osoby funkcyjne, odpowiedzialne za organizacj i bezpieczne wykonanie
pracy:
imiennie lub stanowiskiem Koordynujcego i Dopuszczajcego,
imiennie Kierujcego Zespoem pracownikw i Nadzorujcego, jeli jest
wymagany,
imiennie Kierownika robt, jeli jest wymagany,
f) okreli planowane przerwy w czasie pracy,
g) prowadzi ewidencj wydanych polece pisemnych,
h) omwi z odbierajcym polecenie:
zakres wykonania zadania,
sposb przygotowania Strefy pracy, warunki i technologie bezpiecznego
wykonania pracy.
Koordynujcy
1. Funkcj Koordynujcego moe peni osoba posiadajca wane wiadectwo
kwalifikacyjne na stanowisku dozoru i upowaniona pisemnie przez Prowadzcego
eksploatacj w zakresie wymaganym do penienia tej funkcji.
2. W przypadku, gdy dozr nad ruchem Urzdze energetycznych, przy ktrych bdzie
wykonywana praca, jest prowadzony przez rne Komrki organizacyjne danej jednostki
organizacyjnej, Koordynujcym powinien by pracownik jednej z tych komrek.
3. Koordynujcy obowizany jest:
a) skoordynowa wykonanie okrelonych w poleceniu prac z ruchem Urzdze
energetycznych,
b) okreli zakres oraz kolejno wykonywania czynnoci czeniowych zwizanych
z przygotowaniem i likwidacj Strefy pracy, jeeli wymaga tego bezpieczestwo lub
technologia wykonywania prac,
c) ustali kolejno prowadzenia prac, przerwania, wznowienia lub zakoczenia prac,
d) wyda zezwolenie na: przygotowanie Strefy pracy, dopuszczenie do pracy
i likwidacj Strefy pracy,
e) wyda zezwolenia na uruchomienie Urzdze energetycznych, przy ktrych bya
wykonywana praca, jeeli w zwizku z jej wykonywaniem byy one wyczone
z ruchu,
f) zapisa w dzienniku operacyjnym ustalenia wynikajce z ppkt. a, b, c, d, e.
Dopuszcza si penienie funkcji Koordynujcego przez osoby niesprawujce
operatywnego kierownictwa nad ruchem Urzdze energetycznych jedynie dla
czynnoci wykonywanych poza czynnymi Urzdzeniami energetycznymi sieci
dystrybucyjnej TAURON Dystrybucja S.A. np. w myl pkt. 14 niniejszej Instrukcji.
W przypadkach, kiedy funkcj Koordynujcego sprawuje Poleceniodawca lub inna
wyznaczona przez niego osoba, ustalenia wynikajce z ppkt. a, b, c, d naley zapisa
w poleceniu wykonania pracy lub w zaczniku do polecenia.
Strona 13 z 73
Dopuszczajcy
1) Funkcj Dopuszczajcego moe peni osoba posiadajca wane wiadectwo
kwalifikacyjne na stanowisku eksploatacji i Upowaniona pisemnie przez Prowadzcego
eksploatacj do wykonywania czynnoci czeniowych. Zakres upowanienia
Dopuszczajcego okrela Prowadzcy eksploatacj.
2) Do obowizkw Dopuszczajcego naley:
a) zapoznanie si z poleceniem i zweryfikowanie moliwoci wykonania pracy zgodnie
z zapisami w nim zawartymi,
b) uzyskanie zezwolenia od Koordynujcego na wykonanie czynnoci czeniowych,
c) wyczenie urzdze z ruchu, jeeli wymaga tego technologia lub bezpieczestwo
wykonywanych prac, oraz ich zabezpieczenie przed przypadkowym uruchomieniem
lub doprowadzeniem czynnikw stwarzajcych zagroenie,
d) zastosowanie wymaganych zabezpiecze na wyczonych urzdzeniach oraz
sprawdzenie, czy zostay usunite czynniki stwarzajce zagroenie, takie jak:
napicie, cinienie, woda, gaz, temperatura,
e) wygrodzenie i oznaczenie Strefy pracy znakami lub tablicami bezpieczestwa,
f) poinformowanie Kierujcego Zespoem pracownikw o zagroeniach wystpujcych
w Strefie pracy i w jej bezporednim ssiedztwie,
g) dopuszczenie do pracy,
h) zlikwidowanie Strefy pracy,
i) zoenie meldunku o powyszych czynnociach Koordynujcemu,
j) zapisanie w dzienniku operacyjnym ustale i wykonane czynnoci.
Kierujcy Zespoem pracownikw
1) Funkcj Kierujcego Zespoem pracownikw moe peni osoba posiadajca
przeszkolenie w zakresie BHP, umiejtnoci zawodowe bezpiecznego zorganizowania
i fachowego wykonania pracy.
2) Kierujcy Zespoem pracownikw zobowizany jest zaznajomi si z treci polecenia
i zweryfikowa moliwoci wykonania pracy zgodnie z poleceniem.
3) Kierujcy Zespoem pracownikw ma prawo wyczy si z bezporedniego udziau w
wykonywaniu pracy, aby peni funkcj nadzoru, jeeli zaistniej szczeglne warunki
zwizane z zachowaniem bezpieczestwa pracy.
4) Kierujcy Zespoem pracownikw moe wystpowa jako:
a) Kierujcy Zespoem pracownikw kwalifikowanych wymagane jest posiadanie
wanego wiadectwa kwalifikacyjnego na stanowisku eksploatacji, waciwego dla
okrelonego w poleceniu zakresu pracy i rodzaju Urzdze elektroenergetycznych,
przy ktrych bdzie wykonywana praca
b) Kierujcy Zespoem pracownikw niebdcym Zespoem pracownikw
kwalifikowanych nie jest wymagane posiadanie wiadectwa kwalifikacyjnego.
5) Kierujcy Zespoem pracownikw kwalifikowanych obowizany jest:
a) dobra osoby o umiejtnociach zawodowych odpowiednich do wykonania
poleconej pracy,
b) sprawdzi przygotowanie Strefy pracy i przyj je od Dopuszczajcego, jeeli
zostao przygotowane waciwie,
c) zaznajomi podlegych pracownikw ze sposobem przygotowania Strefy pracy,
wystpujcymi w niej zagroeniami oraz w jej bezporednim ssiedztwie,

Strona 14 z 73
6)
d) zapewni wykonanie pracy w sposb bezpieczny przez okrelenie technicznych

i organizacyjnych metod,
e) okreli imienny podzia pracy i ustali kolejno wykonywanych zada
z uwzgldnieniem, e prace eksploatacyjne przy Urzdzeniach energetycznych
mog wykonywa Osoby uprawnione i upowanione,
f) egzekwowa od Czonkw Zespou pracownikw stosowanie waciwych rodkw
ochrony indywidualnej, odziey i obuwia roboczego oraz waciwego Sprztu
ochronnego i narzdzi pracy,
g) nadzorowa przestrzeganie przez podlegych pracownikw zasad i przepisw BHP
w czasie wykonywania pracy,
h) powiadomi o zakoczeniu pracy jedn z osb funkcyjnych: Dopuszczajcego,
Nadzorujcego, Koordynujcego, Kierownika robt.
Kierujcy Zespoem niebdcym Zespoem pracownikw kwalifikowanych obowizany
jest:
a) dobra pracownikw o umiejtnociach zawodowych odpowiednich do wykonania
poleconej pracy,
b) zapewni wykonanie pracy w sposb bezpieczny przez okrelenie technicznych
i organizacyjnych metod,
c) okreli imienny podzia pracy i ustali kolejno wykonywanych zada,
d) egzekwowa od Czonkw Zespou pracownikw stosowanie waciwych rodkw
ochrony indywidualnej, odziey i obuwia roboczego oraz waciwego Sprztu
ochronnego i narzdzi pracy,
e) nadzorowa przestrzeganie przez podlegych pracownikw zasad i przepisw BHP
w czasie wykonywania pracy,
f) powiadomi Nadzorujcego o zakoczeniu pracy.
Czonkowie Zespou pracownikw

1) Funkcj Czonka Zespou pracownikw moe peni osoba posiadajca przeszkolenie w
zakresie BHP oraz posiada umiejtnoci zawodowe i uprawnienia stosowne do
wykonywanej pracy.
2) Czonkowie Zespou pracownikw obowizani s:
a) wykonywa prac zgodnie z zasadami i przepisami BHP oraz zgodnie
Zespoem
pracownikw
lub
z poleceniami
i wskazwkami
Kierujcego
Nadzorujcego,
b) stosowa odzie, obuwie ochronne i robocze oraz sprzt ochrony indywidualnej
wymagany przy wykonywaniu danego rodzaju prac,
c) reagowa na nieprzestrzeganie zasad i przepisw BHP przez innych pracownikw
i informowa o tym Kierujcego Zespoem pracownikw lub Nadzorujcego,
d) nie opuszcza Strefy pracy bez zgody Kierujcego Zespoem pracownikw lub
Nadzorujcego.
Zabronione jest rozpoczcie pracy Czonkom Zespou pracownikw, jeli nie zostali
poinformowani o sposobie przygotowania Strefy pracy, wystpujcych zagroeniach
oraz niezbdnych rodkach ochrony do bezpiecznego jej wykonania.
Nadzorujcy
1) Funkcj Nadzorujcego moe peni osoba posiadajca wane wiadectwo
kwalifikacyjne na stanowisku dozoru lub eksploatacji, wykonujca wycznie czynnoci
nadzoru.
Strona 15 z 73
2) Nadzorujcy powinien by wyznaczony przez Poleceniodawc, jeeli:

a) prace bd wykonywane w pobliu czynnych Urzdze energetycznych przez
Zesp pracownikw niebdcy Zespoem pracownikw kwalifikowanych,
b) Poleceniodawca uzna to za konieczne ze wzgldu na szczeglny charakter
i warunki wykonywania pracy.
3) Nadzorujcy obowizany jest:
a) zapozna si z poleceniem zweryfikowa moliwoci wykonania okrelonej pracy,
b) sprawdzi przygotowanie Strefy pracy i przyj je od Dopuszczajcego, jeeli
zostao przygotowane waciwie,
c) zaznajomi Kierujcego Zespoem pracownikw i nadzorowanych pracownikw ze
sposobem przygotowania Strefy pracy, wystpujcymi w niej i bezporednim
ssiedztwie zagroeniami oraz warunkami bezpiecznego prowadzenia pracy,
d) sprawowa cigy nadzr nad pracownikami, aby nie przekraczali granicy
wyznaczonej Strefy pracy, reagowa na niestosowanie si do zasad i przepisw
BHP,
e) powiadomi Dopuszczajcego lub Koordynujcego oraz Kierownika robt (o ile
zosta wyznaczony) o zakoczeniu pracy.
Kierownik robt
1) Funkcj Kierownika robt moe peni osoba posiadajca wane wiadectwo
kwalifikacyjne na stanowisku dozoru. Wyznaczany jest w przypadku, gdy na jednym
Obiekcie elektroenergetycznym wykonuje prac jednoczenie wicej ni jeden Zesp
pracownikw i jeeli Poleceniodawca uzna to za konieczne
2) Do obowizkw Kierownika robt naley koordynowanie prac rnych Zespow
pracownikw, w celu wyeliminowania zagroe wynikajcych z ich jednoczesnej pracy
na jednym obiekcie. Kierownik robt uczestniczy przy dopuszczaniu do pracy Zespow
pracownikw i przy zakoczeniu ich pracy.
Koordynator
1) Koordynator jest to osoba wyznaczona w celu nadzoru nad bezpieczestwem i higien
pracy, na mocy porozumienia midzy pracodawcami w przypadku, gdy w tej samej
Strefie pracy wykonuj prac osoby zatrudnione przez rnych pracodawcw.
Koordynator powinien posiada wane przeszkolenie z zakresu BHP dla kierujcych
pracownikami.
2) W przypadku wykonywania prac przy Urzdzeniach elektroenergetycznych
Koordynatorem powinna by osoba posiadajca wiadectwo kwalifikacyjne na
stanowisku dozoru lub eksploatacji.
3) Koordynator zobowizany jest w szczeglnoci:
a) ustali i uzgodni harmonogram prac uwzgldniajcy zadania wszystkich Zespow
pracownikw realizujcych prace, jeeli wymaga tego bezpieczestwo lub
technologia ich wykonywania;
b) zapewni wspprac osb Kierujcych pracami Zespow pracownikw i osb
nadzorujcych ich wykonywanie,
c) ustali sposb cznoci i sposb alarmowania w sytuacji zaistnienia zagroenia lub
awarii.
d) skoordynowa prace rnych Zespow pracownikw w celu wyeliminowania
zagroe wynikajcych z ich jednoczesnej pracy w obrbie Strefy pracy,

Strona 16 z 73
Wyznaczenie Koordynatora nie zwalnia poszczeglnych pracodawcw z obowizku

zapewnienia bezpieczestwa i higieny pracy zatrudnionym przez nich pracownikom.
W przypadku, gdy Poleceniodawca wyznaczy Kierownika robt oraz jest ustanowiony
Koordynator z powodu wykonywania pracy przez pracownikw wicej ni jednego
pracodawcy zaleca si czy te funkcje w jednej osobie.
Koordynujcy
3.
Dopuszczajcy
4.
Tak 1)
Tak 4)
X
X
Tak 7)
Kierujcy Zespoem
pracownikw
Tak 7)
5.
Nadzorujcy
Tak 5)
6.
Kierownik robt
Tak 2)
7.
Czonek Zespou
pracownikw
Tak 3)
Czonek Zespou
pracownikw
2.
Kierownik robt
Poleceniodawca
Nadzorujcy
1.
Kierujcy Zespoem
pracownikw
Funkcja
Dopuszczajcy
Lp.
Koordynujcy
czenie funkcji przy pracach na polecenie
Poleceniodawca
6.
Tak 2)
Tak 3)
Tak 5)
Tak 6)
X
X
Tak 6)
Warunki czenia funkcji:

1)
Poleceniodawca moe by Koordynujcym.
2)
Poleceniodawca moe by Kierownikiem robt, jeeli nie jest Koordynujcym lub
Czonkiem Zespou pracownikw.
3)
Poleceniodawca moe by Czonkiem Zespou pracownikw, jeli nie jest jednoczenie
Koordynujcym lub Kierownikiem robt.
4)
Koordynujcy moe peni rol Poleceniodawcy.
5)
Dopuszczajcy moe by Nadzorujcym, jeli przygotowanie Strefy pracy nie wymaga
wykonywania czynnoci czeniowych i praca jest wykonywana w odlegoci bezpiecznej
od urzdze bdcych pod napiciem.
6)
Dopuszczajcy moe by Czonkiem Zespou pracownikw, jeeli tak przewiduje
polecenie.
7)
Kierujcy Zespoem pracownikw moe peni funkcj Dopuszczajcego jedynie
w organizacji pracy w technologii PPN.
7.
Organizacja bezpiecznej pracy
7.1. Podzia pracy i formy wydawania polece

Strona 17 z 73
1.
2.
3.
4.
Prace na czynnych Urzdzeniach elektroenergetycznych mog by wykonywane na

polecenie pisemne lub bez polecenia.
Bez polecenia dozwolone jest wykonywanie czynnoci zwizanych z:
a) ratowaniem zdrowia i ycia ludzkiego,
b) zabezpieczeniem Urzdze energetycznych przed zniszczeniem,
c) pracami eksploatacyjnymi okrelonymi w instrukcjach zawierajcych szczegowy
opis metod i rodkw bezpiecznego ich wykonania, realizowanych przez
upowanione osoby w koordynacji z waciwym Dyspozytorem. Koordynacji nie
podlegaj prace wykonywane przy ukadach pomiarowych zainstalowanych
w instalacji wewntrznej odbiorcy oraz skrzynkach i zczach pomiarowych.
Na podstawie polecenia pisemnego wykonuje si:
a) prace w warunkach szczeglnego zagroenia dla zdrowia i ycia ludzkiego przy
zastosowaniu odpowiednich rodkw zabezpieczajcych zdrowie i ycie ludzkie,
b) prace wykonywane przez osoby niebdce pracownikami Prowadzcego
eksploatacj danego Urzdzenia energetycznego, z wyjtkiem prac, dla ktrych
czynnoci zwizane z dopuszczeniem ustalono odrbnie na pimie,
c) wszystkie inne prace, ktre Poleceniodawca uzna za konieczne.
Prowadzcy
eksploatacj
Urzdze
energetycznych
sporzdza
wykaz
Poleceniodawcw, Dopuszczajcych i Koordynujcych, okrelajcy zakres udzielonego
im upowanienia oraz obszar obowizywania.
7.2. Prace wykonywane przy Urzdzeniach energetycznych

szczeglnego zagroenia dla zdrowia i ycia ludzkiego
warunkach
Do prac wykonywanych w warunkach szczeglnego zagroenia dla zdrowia i ycia ludzkiego

zalicza si prace:
1. wykonywane w pobliu nieosonitych Urzdze energetycznych lub ich czci,
znajdujcych si pod napiciem,
2. konserwacyjne, modernizacyjne i remontowe przy Urzdzeniach energetycznych
znajdujcych si pod napiciem,
3. przy wyczonych spod napicia, lecz nie uziemionych Urzdzeniach energetycznych
lub uziemionych w taki sposb, e adne z uziemie Uziemiaczy, nie jest widoczne ze
stanowiska pracy,
4. przy opuszczaniu i zawieszaniu przewodw na wyczonych spod napicia
elektroenergetycznych liniach napowietrznych w przsach krzyujcych drogi kolejowe,
wodne i koowe,
5. zwizanych z identyfikacj, przecinaniem i napraw kabli elektroenergetycznych,
6. przy spawaniu, lutowaniu, wymianie stojakw oraz pojedynczych ogniw i caej baterii
w akumulatorniach,
7. przy wyczonym spod napicia torze dwutorowej elektroenergetycznej linii
napowietrznej o napiciu do 1 kV i powyej, jeeli drugi tor linii pozostaje pod napiciem,
8. przy wyczonych spod napicia lub znajdujcych si w budowie elektroenergetycznych
liniach napowietrznych, ktre krzyuj si w Strefie pracy ograniczonej uziemieniami
ochronnymi z liniami znajdujcymi si pod napiciem lub mogcymi znale si pod
napiciem oraz przewodami trakcji elektrycznej,
9. na skrzyowaniach linii elektroenergetycznych znajdujcych si pod napiciem lub
mogcych znale si pod napiciem i przewodami trakcji elektrycznej,

Strona 18 z 73
10. przy wykonywaniu prb i pomiarw z wyczeniem prac stale wykonywanych przez
wyznaczonych pracownikw w ustalonych miejscach pracy,
11. wewntrz zbiornikw i pomieszcze, w ktrych znajduje si lub moe by doprowadzone
sprone powietrze, na rurocigach spronego powietrza o nadcinieniu roboczym
rwnym lub wikszym od 50 kPa, wymagajcych demontau elementw sprarki,
12. spawalnicze, cicie gazowe i elektryczne oraz inne prace wymagajce posugiwania si
otwartym rdem ognia w pomieszczeniach zamknitych, nad kanaami kablowymi,
albo w pomieszczeniach zagroonych poarem lub wybuchem,
13. przy usuwaniu skutkw awarii Urzdze elektroenergetycznych w izolacji SF6,
14. przy uyciu dwignic w odlegociach mniejszych, od podanych w kolumnie B Tabeli nr
2,
15. inne, niewymienione powyej, wynikajce z zastosowania nowych rozwiza
technicznych i technologicznych, a Poleceniodawca wykonywanie ich uzna, jako
w warunkach szczeglnego zagroenia dla zdrowia i ycia ludzkiego.
7.3. Prace wykonywane przez co najmniej dwie osoby nie wymienione w pracach
wykonywanych w warunkach szczeglnego zagroenia przy Urzdzeniach
energetycznych
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
8.
Prace przy budowie i eksploatacji napowietrznych linii elektroenergetycznych w terenie

trudno dostpnym lub zalesionym, wymagajcym cinania drzew.
Prace przy eksploatacji linii teletechnicznych kablowych ze zdalnym zasilaniem oraz
przy urzdzeniach zdalnego zasilania.
Prace w studniach kablowych i pomieszczeniach z nimi poczonych.
Prace wykonywane na wysokoci powyej 2 m.
Prace w wykopach i wyrobiskach o gbokoci wikszej od 2 m.
Prace wymagajce wchodzenia na supy linii elektroenergetycznych.
Zakadanie i zdejmowanie Uziemiaczy przenonych.
Prace wykonywane w warunkach niezaliczonych do szczeglnego zagroenia dla
zdrowia i ycia ludzkiego (niewymienione w pkt. 7.2) oraz niezaliczone do tych, ktre
powinny by wykonywane, przez co najmniej dwie osoby - mog by wykonywane
jednoosobowo.
Polecenia na prace
8.1. Zasady wydawania polece

1. Upowanienie osb wydajcych polecenia na prac i dopuszczenie do wykonywania
pracy naley do obowizkw Prowadzcego eksploatacj.
2. W okresie wykonywania prac rozruchowych obowizki okrelone w ust. 1 spoczywaj na
wykonawcy rozruchu lub przyszym uytkowniku, jeeli zostaa zawarta midzy nimi
odpowiednia umowa na pimie.
3. Na czas wykonywania prac remontowych lub modernizacyjnych przy Urzdzeniach
energetycznych nieczynnych obowizki okrelone w ust. 1 mog by przekazane
wykonawcy tych prac, o ile obowizki te okrelono w zawartej z nim umowie na pimie.
4. Polecenie pisemne wykonania pracy powinno by wystawione na prace wykonywane
przez jeden zesp pracownikw w jednej Strefie pracy.

Strona 19 z 73
5. Dozwolone jest czasowe wprowadzenie dodatkowych osb / osob do Zespou

pracownikw w celu wykonania specjalistycznych prac (np. sprztem cikim,
przeprowadzanie testw, pomiarw lub bada) pod warunkiem uwzgldnienia tej
moliwoci w poleceniu przez Poleceniodawc z okreleniem rodzaju i zakresu tych
prac. Kierujcy Zespoem pracownikw lub Nadzorujcy, jeli zosta wyznaczony,
wprowadzajc tak osob zobowizany jest poinstruowa j o sposobie przygotowania
Strefy pracy, wystpujcych zagroeniach oraz ustalonych metodach prowadzenia prac.
Udzielenie informacji przez Kierujcego Zespoem pracownikw, godzin wprowadzenia
oraz opuszczenia Zespou pracownikw dodatkowej osoby jest odnotowane w poleceniu
i powiadczone podpisami (pkt. 13 w druku polecenia). Wprowadzona osoba jest
zobowizana wykonywa prac zgodnie z zasadami i przepisami BHP, stosowa Sprzt
ochronny i narzdzia pracy oraz postpowa zgodnie z poleceniami i wskazwkami
Kierujcego Zespoem pracownikw lub Nadzorujcego.
6. W przypadku wydania polecenia na prac Nadzorujcemu odpowiedzialnemu za
sprawowanie nadzoru nad Zespoem pracownikw, Poleceniodawca zobowizany jest
wskaza w poleceniu Kierujcego Zespoem pracownikw, ktry jest odpowiedzialny za
waciw technologi i organizacj wykonywanych prac, a take egzekwowanie od
pracownikw stosowanie wymaganych rodkw ochrony indywidualnej.
7. Dozwolone jest wystawienie jednego polecenia pisemnego na takie same prace
wykonywane przez jeden Zesp pracownikw kolejno w rnych Strefach pracy, pod
warunkiem, e zakres pracy jest taki sam, Zesp pracownikw pracuje w tym samym
czasie tylko w jednej Strefie pracy, a warunki bezpiecznego wykonania pracy s takie
same we wszystkich Strefach pracy. Zmiana Strefy pracy wymaga ponownego
dopuszczenia.
8. Strefa pracy dla prac wykonywanych w budynkach powinna by ograniczona do jednego
pomieszczenia lub obszaru wyznaczonego w poleceniu.
9. Poleceniodawca moe dopuci wykonywanie prac przez jednego lub kilku Czonkw
Zespou pracownikw w rnych pomieszczeniach, dokonujc odpowiedniego zapisu
w poleceniu.
10. W przypadku wykonywania prac przez Zesp pracownikw w rnych
pomieszczeniach, w kadym pomieszczeniu powinien znajdowa si pracownik
posiadajcy wane wiadectwo kwalifikacyjne.
11. Polecenie wykonania pracy jest wane na czas okrelony przez Poleceniodawc.
12. Poleceniodawca moe w poleceniu dokona zmiany uprzednio podanych terminw
wykonania pracy oraz zmiany liczby pracownikw w skadzie Zespou pracownikw, przy
czym w razie potrzeby moe dokona obu zmian jednoczenie.
13. Zmiany terminw i liczby pracownikw, o ktrych mowa w ust. 12, powinny by
odnotowane w poleceniu pisemnym.
14. Dozwolone jest przekazanie polecenia pisemnego oraz ewentualnych zmian rodkami
cznoci (telefonicznie, drog radiow lub poczt elektroniczn). Tre powinna zosta
odczytana przez odbierajcego, po czym potwierdzona przez Poleceniodawc (nie
dotyczy drogi e-mail). W przypadku przekazania polecenia drog e-mail jego tre
powinna zosta omwiona telefonicznie. Zamiast podpisu Poleceniodawcy, odbierajcy
powinien wpisa nazwisko Poleceniodawcy oraz swoje imi i nazwisko jako osoby
odbierajcej polecenie. Odbierajcym polecenie moe by Dopuszczajcy lub Kierujcy
Zespoem pracownikw, bd Nadzorujcy.
15. Polecenie pisemne powinno by wystawione:

Strona 20 z 73
a)
w dwch egzemplarzach w przypadku bezporedniego przekazania polecenia (dla

prac wykonywanych w technologii PPN oraz gdy Dopuszczajcy po dopuszczeniu
do pracy wchodzi w skad Zespou pracownikw dopuszcza si jeden egzemplarz),
b) w przypadku przekazywania polecenia rodkami cznoci telefonicznej obowizuje
jeden egzemplarz wicej wypeniany przez Poleceniodawc, odbierajcy wypenia
ilo zgodnie z ppkt. a).
c) w przypadku przekazywania polecenia w formie elektronicznej, Poleceniodawca
zachowuje jego wersj elektroniczn, natomiast odbierajcy drukuje ilo zgodnie
z ppkt. a).
16. Druk polecenia pisemnego stanowi Zacznik nr 1 do niniejszej Instrukcji.
17. Dopuszcza si moliwo realizacji prac na podstawie polecenia pisemnego w formie
elektronicznej przy uyciu np. tabletw, pod warunkiem stosowania aplikacji
informatycznych umoliwiajcych zachowanie zasad jednoznacznej identyfikacji
odnotowanych czynnoci osb funkcyjnych w systemie elektronicznym wraz
z rejestracj czasu rzeczywistego.
8.2. Rejestrowanie polece
1. Wydane polecenia na prac musz by rejestrowane.
2. Poleceniodawca prowadzi rejestr wydanych polece na prace.
3. Sposb rejestrowania i przechowywania polece na prace ustala Prowadzcy
eksploatacj Urzdze energetycznych.
4. Polecenia pisemne wykonania pracy naley przechowywa przez okres 30 dni od daty
zakoczenia pracy.
8.3. Obieg polece pisemnych na prace
1. Dopuszczajcy lub Nadzorujcy (jeli jest wyznaczony) lub Kierujcy Zespoem
pracownikw otrzymuje polecenie wraz z ewentualnymi zacznikami od
Poleceniodawcy.
2. Po dopuszczeniu do pracy i podpisaniu polecenia przez Dopuszczajcego oraz
Kierujcego Zespoem pracownikw lub Nadzorujcego, jeden egzemplarz polecenia
pozostaje u Kierujcego Zespoem pracownikw lub Nadzorujcego, a drugi zatrzymuje
Dopuszczajcy.
3. Kierujcy Zespoem pracownikw lub Nadzorujcy przez cay czas trwania pracy
posiada jeden egzemplarz polecenia.
4. Po zakoczeniu pracy potwierdzonym podpisem w poleceniu, Kierujcy Zespoem
pracownikw lub Nadzorujcy zwraca egzemplarz polecenia Dopuszczajcemu.
5. Dopuszczajcy po wykonaniu czynnoci zwizanych z penieniem funkcji i potwierdzeniu
w poleceniu zwraca komplet dokumentw Poleceniodawcy.
9.
Przygotowanie Strefy pracy
1. Wyczenie urzdze z ruchu w wymaganym zakresie i uzgodnionym z Koordynujcym

tak, aby uzyska przerw izolacyjn w obwodach zasilajcych Urzdzenia
energetycznego okrelonego w poleceniu, zablokowanie napdw, sprawdzenie braku
napicia, zamknicie Uziemnikw staych oraz zaoenie Uziemiaczy przenonych

Strona 21 z 73
2.
3.
4.
5.
6.
10.
wykonuje si zgodnie z zasadami okrelonymi w Instrukcji wykonywania Czynnoci

czeniowych w sieciach elektroenergetycznych TAURON Dystrybucja S.A..
Przygotowanie Strefy pracy i dopuszczenie do pracy dokonuje osoba penica funkcj
Dopuszczajcego i polega na:
a) uzyskaniu od Koordynujcego potwierdzenia o wykonaniu niezbdnych
przecze,
b) uzyskaniu zezwolenia od Koordynujcego na przygotowanie Strefy pracy
i zaoenie odpowiednich zabezpiecze,
c) rozbrojeniu i zablokowaniu napdw cznikw, w sposb uniemoliwiajcy
przypadkowe uruchomienie wyczonych urzdze,
d) sprawdzeniu braku czynnika stwarzajcego zagroenie (napicie, cinienie)
oraz sprawdzenie przerwy izolacyjnej,
e) zastosowaniu wymaganych zabezpiecze na wyczonych urzdzeniach
(dodatkowego uziemienia, zalepki, itp.),
f) zaoeniu wygrodzenia, oson i oznaczeniu Strefy pracy stosownie do
wystpujcych warunkw i potrzeb,
g) wywieszeniu tablic ostrzegawczych w tym rwnie w miejscach zdalnego
sterowania napdami wyczonych urzdze,
W technicznie uzasadnionych przypadkach dopuszcza si pozostawienie czynnika
stwarzajcego zagroenie w urzdzeniu (np. napita spryna, sprone powietrze).
Fakt ten musi by odnotowany w poleceniu na prac.
Zastosowanie wymaganych zabezpiecze powinno by odnotowane kadorazowo
w dzienniku operacyjnym.
Zamknicie Uziemnikw i/lub zastosowanie Uziemiaczy powinno by kadorazowo
odnotowane w dzienniku operacyjnym i w ksice naoonych Uziemiaczy lub
w przypadku jej braku tylko w dzienniku operacyjnym i odwzorowane przez
Koordynujcego na schemacie operacyjnym sieci w systemie SCADA.
Przy wykonywaniu czynnoci zwizanych z przygotowaniem Strefy pracy moe bra
udzia pod nadzorem Dopuszczajcego, Kierujcy Zespoem pracownikw lub
wyznaczony przez niego Czonek Zespou pracownikw, ktry bdzie wykonywa prac.
Warunkiem koniecznym jest posiadanie przez tego Czonka Zespou pracownikw
wiadectwa kwalifikacyjnego na stanowisku eksploatacji.
Dopuszczenie do pracy
10.1. Zakres czynnoci Dopuszczajcego

1.
Rozpoczcie pracy jest dozwolone po uprzednim przygotowaniu Strefy pracy oraz

dopuszczeniu do pracy polegajcym na:
a) sprawdzeniu przygotowania Strefy pracy przez Dopuszczajcego i Kierujcego
Zespoem pracownikw lub Nadzorujcego,
b) wskazaniu Kierujcemu Zespoem pracownikw Strefy pracy,
c) poinformowanie
Kierujcego
Zespoem
pracownikw
o
zagroeniach
wystpujcych w Strefie pracy i w jej bezporednim ssiedztwie,
d) skutecznym udowodnieniu, e w Strefie pracy nie wystpuje zagroenie,
e) jeeli z przyczyn technologicznych lub technicznych zagroenie wystpuje,
a Poleceniodawca okreli to w poleceniu na wykonanie pracy, Dopuszczajcy jest

Strona 22 z 73
2.
zobowizany
poinformowa
Kierujcego
Zespoem
pracownikw
lub
Nadzorujcego o miejscu jego wystpowania,
f) potwierdzeniu dopuszczenia do pracy podpisem w poleceniu pisemnym,
g) zgoszenie Koordynujcemu dopuszczenie Zespou pracownikw do pracy.
Proces dopuszczenia do pracy musi by realizowany nieprzerwanie do momentu
zoenia podpisu przez Kierujcego Zespoem pracownikw lub Nadzorujcego. Jeli
cykl czynnoci zosta z jakichkolwiek powodw przerwany to dopuszczenie naley
rozpocz od pocztku.
10.2. Zakres czynnoci Kierujcego Zespoem pracownikw

1. Sprawdzenie prawidowoci przygotowania Strefy pracy.
2. Potwierdzenie podpisem w poleceniu faktu przyjcia Strefy pracy i posiadanie jednego
egzemplarza polecenia przez cay czas trwania pracy. .
3. Zaznajomienie Czonkw Zespou pracownikw z wystpujcymi zagroeniami w Strefie
pracy i w jej bezporednim ssiedztwie oraz z metodami bezpiecznego wykonywania
pracy.
4. Egzekwowanie od Czonkw Zespou pracownikw stosowania waciwych rodkw
ochrony indywidualnej, odziey i obuwia roboczego oraz Sprztu ochronnego i narzdzi
pracy,
5. Zapewnienie wykonania pracy w sposb bezpieczny.
11.
Przerwy w pracy
1. W trakcie wykonywania pracy mog wystpi przerwy w pracy:

a)
planowane, jeeli tak przewidzia Poleceniodawca,
b)
nieplanowane.
2. Planujc przerw w pracy, Poleceniodawca winien okreli rodzaj przerwy,
tj. z likwidacj Strefy pracy, z czciow likwidacj Strefy pracy lub bez likwidacji
Strefy pracy.
3. Pracownik ma obowizek przerwa prac, gdy zaistniej warunki stwarzajce
zagroenie. O przerwie w pracy powinien niezwocznie zawiadomi Kierujcego
Zespoem pracownikw lub Nadzorujcego.
4. Osoby dozoru maj obowizek wstrzyma prac Zespou pracownikw, jeeli stwierdz,
e nie s zachowane warunki bezpiecznej pracy lub nie s przestrzegane przepisy
bezpieczestwa i higieny pracy. Wolno stosowa tylko wyprbowane i bezpieczne
metody pracy.
5. Kierujcy Zespoem pracownikw lub Nadzorujcy ma obowizek wyczenia z pracy
podlegego pracownika, o ile stwierdzi, e pracownik ten nie zapewnia bezpiecznego
wykonania pracy (niedysponowany fizycznie lub psychicznie). O fakcie takim powinien
zawiadomi Poleceniodawc.
6. W razie koniecznoci opuszczenia Strefy pracy przez Kierujcego Zespoem
pracownikw lub Nadzorujcego, dalsze wykonywanie pracy musi by przerwane,
Zesp pracownikw wyprowadzony, a Strefa pracy odpowiednio zabezpieczona przed
dostpem Osb postronnych.
7. Po przerwaniu pracy wykonywanej na polecenie jej wznowienie moe nastpi po
ponownym dopuszczeniu do pracy. Nie wymaga si ponownego dopuszczenia do pracy
po przerwie, jeeli w czasie trwania przerwy Zesp pracownikw nie opuci Strefy
Strona 23 z 73
pracy lub Strefa pracy na czas opuszczenia go przez Zesp pracownikw zostaa
zabezpieczona przed dostpem Osb postronnych.
8. Kierujcy Zespoem pracownikw lub Nadzorujcy, przed wznowieniem pracy po
przerwie niewymagajcej ponownego dopuszczenia, jest obowizany dokona
dokadnego sprawdzenia zabezpieczenia Strefy pracy.
9. Jeeli podczas sprawdzania, o ktrym mowa w ust. 8, zostanie stwierdzona zmiana tego
zabezpieczenia, wznowienie pracy jest zabronione.
10. O decyzji wstrzymania pracy Kierujcy Zespoem pracownikw lub Nadzorujcy
powinien niezwocznie powiadomi Dopuszczajcego lub Koordynujcego oraz
odnotowa przerw w poleceniu wykonania pracy.
11. O przerwie w pracy wymagajcej ponownego dopuszczenia do pracy przed jej
wznowieniem Kierujcy Zespoem pracownikw lub Nadzorujcy obowizany jest
powiadomi Dopuszczajcego lub Koordynujcego, a w razie wykonywania pracy na
polecenie pisemne, przekaza to polecenie Dopuszczajcemu lub Koordynujcemu po
uprzednim podpisaniu.
12. Jeeli w czasie trwania przerwy w pracy przewidywana jest likwidacja Strefy pracy lub
czciowa likwidacja Strefy pracy, Kierujcy Zespoem pracownikw lub Nadzorujcy
obowizany jest przed jej opuszczeniem przez Zesp pracownikw zapewni usunicie
z niej materiaw, narzdzi i sprztu oraz powiadomi o tym Dopuszczajcego lub
Koordynujcego.
12.
Zakoczenie pracy
1. O zakoczeniu pracy decyduje Kierujcy Zespoem pracownikw i nastpuje, jeeli cay

zakres prac przewidziany poleceniem zosta w peni wykonany lub dalsza jej
kontynuacja jest niemoliwa.
2. Po zakoczeniu pracy Kierujcy Zespoem pracownikw lub Nadzorujcy jest
obowizany:
a) wraz z pozostaymi Czonkami Zespou pracownikw zapewni usunicie
materiaw, narzdzi oraz sprztu i uporzdkowa Stref pracy
b) wyprowadzi Zesp pracownikw ze Strefy pracy,
c) powiadomi Dopuszczajcego lub Koordynujcego bd Kierownika robt
o zakoczeniu pracy,
d) w przypadku wykonywania pracy na polecenie pisemne podpisa na druku
w odpowiedniej rubryce zakoczenie pracy.
3. Kierujcy Zespoem pracownikw lub Nadzorujcy ma obowizek dokona wpisu do
dokumentacji stacji o zakresie wykonanych prac i technicznej gotowoci urzdzenia do
pracy, jeli taka dokumentacja istnieje.
4. Po otrzymaniu informacji o zakoczeniu pracy Dopuszczajcy likwidujc Stref pracy
jest obowizany w szczeglnoci:
a) sprawdzi wpisy w dokumentacji stacji o gotowoci urzdzenia do pracy,
b) w przypadku wykonywania pracy na polecenie pisemne sprawdzi i potwierdzi
wpis o zakoczeniu pracy,
c) dokona ogldzin urzdze, na ktrych bya wykonywana praca oraz Strefy pracy,
d) powiadomi Koordynujcego o zakoczeniu pracy i uzyska zgod na likwidacj
Strefy pracy przez usunicie technicznych rodkw zabezpieczajcych uytych do
jego przygotowania,

Strona 24 z 73
e)
Koordynujcy zezwalajc na likwidacj Strefy pracy wydaje polecenie

Dopuszczajcemu
zdjcia
wszystkich
zaoonych
Uziemiaczy
zgodnie
z odwzorowaniem w systemie dyspozytorskim (np. SCADA),
f) dopuszcza si w uzgodnieniu z Koordynujcym czciowe pozostawienie
elementw zabezpieczajcych Stref pracy dla prac wykonywanych etapami
zgodnie z ustalonym harmonogramem prac. Informacja o pozostawionym stanie
urzdze i zabezpiecze musi zosta uwzgldniona w zapisach: dziennikach
operacyjnych Dopuszczajcego i Koordynujcego oraz odzwierciedlona w systemie
dyspozytorskim (np. SCADA).
5. W czynnociach zwizanych z likwidacj Strefy pracy mog bra udzia, pod nadzorem
Dopuszczajcego Kierujcy Zespoem pracownikw lub Czonkowie tego Zespou
pracownikw posiadajcy wiadectwo kwalifikacyjne.
6. Koordynujcy zezwala na uruchomienie Urzdzenia energetycznego, przy ktrym bya
wykonywana praca, po otrzymaniu informacji od Dopuszczajcego o gotowoci
urzdzenia do ruchu. Jeeli praca bya wykonywana przez kilka Zespow pracownikw,
decyzj o uruchomieniu Urzdze energetycznych Koordynujcy moe podj po
otrzymaniu informacji, o gotowoci urzdze do ruchu od wszystkich Dopuszczajcych
lub Kierownika robt, jeeli taki zosta wyznaczony.
13.
Zasady organizacji pracy wykonywanej przez obcych wykonawcw
Zasady opisane w niniejszym punkcie nie obowizuj w przypadku samodzielnej organizacji

pracy przez pracownikw firm obcych na podstawie odrbnych umw oraz posiadanych
upowanie do penienia funkcji Poleceniodawcy i Dopuszczajcego. W tym przypadku
organizacja prac realizowana jest zgodnie z zasadami okrelonymi w pkt. 5 - 12 niniejszej
Instrukcji.
Zasady oglne:
1. Wszystkich obcych wykonawcw obowizuje pisemne zgoszenie Zespou pracownikw
do wykonania pracy na Urzdzeniach energetycznych TAURON Dystrybucja S.A. wg
wzoru w Zaczniku nr 7 do niniejszej Instrukcji. Do zgoszenia doczone powinny by
kopie udzielenia wymienionym w nim pracownikom, informacji oglnej BHP, jeli takowe
zgaszajcy posiada.
2. Zgoszenie powinno zosta zoone z odpowiednim wyprzedzeniem w stosunku do
planowanego terminu rozpoczcia pracy tak, aby moliwe byo zapewnienie waciwej
organizacji pracy.
3. Wystawienie polece i dopuszczenie do pracy naley do obowizkw Prowadzcego
eksploatacj Urzdze energetycznych.
4. Zabrania si wykonywania jakichkolwiek czynnoci i robt przy Urzdzeniach
energetycznych przez obcych wykonawcw bez uzgodnienia z prowadzcym ich
eksploatacj.
5. Pracownicy
obcych
wykonawcw
wykonujcy
prace
na
Urzdzeniach
elektroenergetycznych, musz przestrzega ustale zawartych w niniejszej Instrukcji
oraz pozostaych regulacji dotyczcych prowadzenia prac oraz wynikajcych z zakresu
umowy obowizujcej wykonawcw okrelonych robt.
6. Pracownicy obcych wykonawcw musz by zapoznani z organizacj pracy oraz
z zagroeniami jakie wystpuj podczas wykonywania prac przy Urzdzeniach
energetycznych.

Strona 25 z 73
13.1. Wydawanie polece wykonania

i dopuszczenie do pracy
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
pracy
zespoom
obcych
wykonawcw
Pracownik posiadajcy upowanienie do wydawania polece na wykonanie pracy

i organizowanie prac zobowizany jest do zweryfikowania wanoci udzielonej
informacji oglnej BHP wskazanych w zgoszeniu pracownikw. W przypadku braku
takowego potwierdzenia, udziela im tej informacji i dokumentuje ten fakt na druku
stanowicym Zacznik nr 2 do niniejszej Instrukcji. Otrzymanie informacji oglnej BHP
pracownicy obcego wykonawcy potwierdzaj wasnorcznym podpisem. Kopi tego
dokumentu przekazuje do Zgaszajcego. Przekazanie informacji oglnej zachowuje
wano 1 roku od daty przeprowadzenia i obowizuje na terenie dziaania TAURON
Dystrybucja S.A.
Poleceniodawca wydaje polecenie wykonania pracy na podstawie pisemnego
zgoszenia Zespou pracownikw do ich wykonania (Zacznik nr 7 do niniejszej
Instrukcji).
Wykonywanie prac przez pracownikw obcych wykonawcw moe odbywa si tylko na
podstawie polecenia pisemnego. W poleceniu pisemnym naley imiennie wyszczeglni
cay skad Zespou pracownikw. W przypadku braku moliwoci wpisania wszystkich
Czonkw Zespou pracownikw, naley doczy do niego list dzienn wg Zacznika
nr 8 do niniejszej Instrukcji. Zacznik nr 8 do niniejszej Instrukcji zatrzymuje Kierujcy
Zespoem pracownikw lub Nadzorujcy, jeli zosta wyznaczony, wraz z jednym
egzemplarzem polecenia.
Poleceniodawca zobowizany jest wyznaczy Nadzorujcego dla Zespou pracownikw
niebdcym Zespoem pracownikw kwalifikowanych lub jeli uzna to za konieczne.
Dopuszczajcy zobowizany jest do poinformowania Kierujcego Zespoem
pracownikw i Czonkw Zespou pracownikw przed dopuszczeniem do pracy
o sposobie przygotowania Strefy pracy, wystpujcych zagroeniach w obrbie i w jej
bezporednim ssiedztwie. Przekazanie tej informacji musi by potwierdzone
wasnorcznym podpisem przez kadego Czonka Zespou pracownikw na druku wg
Zacznika nr 3 do niniejszej Instrukcji. Po dopuszczeniu Zacznik nr 3 do niniejszej
Instrukcji zatrzymuje Dopuszczajcy wraz z jednym egzemplarzem polecenia.
Za wyegzekwowanie przekazania informacji okrelonej w ust. 5 odpowiedzialny jest
Kierujcy Zespoem pracownikw lub Nadzorujcy, jeli zosta wyznaczony.
Za ustalenie i przekazanie informacji o technicznej organizacji oraz technologicznych
metodach bezpiecznego wykonania pracy odpowiedzialny jest Kierujcy Zespoem
pracownikw.
Zezwala si na dopuszczenie do pracy mniejszej liczby osb ze skadu Zespou
pracownikw obcego wykonawcy, ktrzy zostali zgoszeni i potwierdzili
u Poleceniodawcy otrzymanie informacji oglnej o zagroeniach dla bezpieczestwa
i zdrowia podczas pracy przy Urzdzeniach energetycznych. W takim przypadku
obowizkiem Dopuszczajcego jest sprawdzenie, czy skad Zespou pracownikw
spenia definicj Zespou pracownikw kwalifikowanych, by mg samodzielnie podj
prac i uzyska telefoniczn zgod od Polecenodawcy na zmniejszenie skadu. W pkt
11 Polecenia dokonuje stosownego wpisu oraz w Zacznikach nr 3 i 8 do niniejszej
Instrukcji wykrela nieobecnych Czonkw Zespou pracownikw i przy kadym
wykreleniu skada czytelny podpis. Jeli Zesp pracownikw nie spenia definicji
Zespou pracownikw kwalifikowanych, odstpuje od dopuszczenia i informuje o tym
fakcie Poleceniodawc.
Strona 26 z 73
9.
W przypadku, gdy polecenie na prac wystawione zostao na okres duszy ni jeden

dzie, Zacznik nr 8 do niniejszej Instrukcji moe by dziennym wykazem pracownikw
kierowanych do tej pracy, jeli Poleceniodawca dopuci w poleceniu moliwo
zmiennej iloci pracownikw w trakcie realizacji polecenia. Docza wtedy do polecenia
kopi zgoszenia (Zacznik nr 7 do niniejszej Instrukcji) potwierdzajc swoim podpisem,
e wszyscy pracownicy w nim wymienieni s poinformowani w zakresie oglnym BHP.
Po dopuszczeniu Zespou pracownikw kopia zgoszenia wraz z jednym egzemplarzem
polecenia i dziennym skadem Zespou pracownikw pozostaje u Kierujcego Zespoem
pracownikw. Kierujcy Zespoem pracownikw kadego dnia przekazuje
Dopuszczajcemu aktualn list dzienn. Dopuszczajcy przed dopuszczeniem Zespou
pracownikw do pracy weryfikuje skad Zespou pracownikw w danym dniu z list
pracownikw wskazanych w Zgoszeniu pod wzgldem odebrania przez nich informacji
oglnej oraz, czy wskazany Zesp pracownikw spenienia definicj Zespou
pracownikw kwalifikowanych. Dalszy tryb dopuszczenia do pracy odbywa si zgodnie z
trybem opisanym w ust. 8.
10. Jeeli podczas wykonywania pracy wymagana jest czasowa praca sprztu cikiego lub
innego specjalistycznego ujtego w poleceniu, a Dopuszczajcego nie ma w Strefie
pracy, to informacji szczegowej udziela Nadzorujcy lub Kierujcy Zespoem
pracownikw i odnotowuje ten fakt w poleceniu, ktry potwierdzany jest zoonymi
podpisami. Czasowe wprowadzenie sprztu wraz z operatorem, bdcym pracownikiem
firmy zewntrznej, do pracy Zespou pracownikw dotyczy jedynie operatorw, ktrzy
posiadaj zawiadczenie odbycia instruktau oglnego w ramach odrbnych umw oraz
Poleceniodawca zawar t moliwo w poleceniu.
13.2. Organizacja
prac
innych
uytkownikw
Urzdze
energetycznych
zlokalizowanych na obiektach bdcych wasnoci lub w eksploatacji TAURON
Dystrybucja S.A.
1.
2.
3.
4.
5.
Prace wykonywane na urzdzeniach uytkownikw systemu zlokalizowanych na

obiektach lub terenie ruchu energetycznego TAURON Dystrybucja S.A. bd
wykonywane zgodnie zapisami w obowizujcych Instrukcjach Wsppracy Ruchowej
(dalej: IWR). W przypadku braku stosowanych zapisw w IWR, konieczne jest spisanie
porozumienia w zakresie organizacji pracy oraz odpowiedzialnoci za wskazanie osb
funkcyjnych (Poleceniodawca, Dopuszczajcy, Koordynujcy, Nadzorujcy i Kierujcy
Zespoem pracownikw).
Funkcje Koordynujcego i Dopuszczajcego w kadym przypadku powinna peni osoba
upowaniona przez Prowadzcego eksploatacj do penienia tej funkcji na terenie, gdzie
zlokalizowany jest przedmiotowy obiekt (stacja).
Dopuszczajcy przygotowujc Stref pracy na terenie stacji opiera si na informacji
uzyskanej od Koordynujcego o sposobie wyczenia i zabezpieczenia urzdzenia, na
ktrym bdzie wykonywana praca.
Koordynujcy TAURON Dystrybucja S.A. komunikuje si z wacicielem urzdzenia, na
ktrym bdzie wykonywana pracy zgodnie z zapisami IWR.
Pozostae elementy organizacji pracy oraz dopuszczenia do niej odbywaj si w trybie
opisanym w pkt. 13 i 13.1.

Strona 27 z 73
14.
1.
2.
3.
15.
Wykonywanie prac przez pracownikw TAURON Dystrybucja S.A (TD), TAURON

Dystrybucja Serwis S.A. (TDS) i TAURON Dystrybucja Pomiary sp. z o.o. (TDP) w
innych zakadach
Wystawianie polece na prace, koordynacja prac i dopuszczenie do pracy naley do
obowizkw Zakadu, w ktrym odbywa si praca.
Jeeli w zakadzie tym brak jest pracownikw o wymaganych kwalifikacjach, to
w uzgodnieniu pisemnym z kierownictwem tego zakadu:
a) polecenie na wykonanie pracy moe wystawi Poleceniodawca TAURON
Dystrybucja S.A., TAURON Dystrybucja Serwis S.A. lub TAURON Dystrybucja
Pomiary sp. z o.o. po uprzednim osobistym sprawdzeniu na miejscu warunkw
wykonania pracy w celu okrelenia ich bezpiecznej organizacji,
b) funkcj Koordynujcego dla prac okrelonych w uzgodnieniu pisemnym moe
peni upowaniony pracownik TAURON Dystrybucja S.A., TAURON Dystrybucja
Serwis S.A. lub TAURON Dystrybucja Pomiary sp. z o.o.,
c) przygotowanie Strefy pracy i dopuszczenie do pracy mog w takim przypadku
wykona upowanieni pracownicy TAURON Dystrybucja S.A., TAURON
Dystrybucja Serwis S.A. lub TAURON Dystrybucja Pomiary sp. z o.o.
Uzgodnienie pisemne powinno okrela, kto peni funkcj Poleceniodawcy,
Koordynujcego i Dopuszczajcego.
Bezpieczne wykonywanie pracy
15.1. Przepisy oglne

1.
Kade Urzdzenie energetyczne przed dopuszczeniem do eksploatacji powinno

posiada wymagany odrbnymi przepisami certyfikat na znak bezpieczestwa, o ile taki
obowizek istnieje, albo posiada deklaracj zgodnoci z Polskimi Normami
wprowadzonymi do obowizkowego stosowania oraz wymaganiami okrelonymi
odrbnymi przepisami.
2. Obiekty z zainstalowanymi Urzdzeniami energetycznymi oraz Urzdzenia
energetyczne stwarzajce zagroenie dla zdrowia i ycia ludzkiego powinny by
oznakowane znakami ostrzegawczymi i/lub tablicami zakazu wstpu osobom
nieupowanionym.
3. Pomieszczenia lub teren ruchu elektroenergetycznego powinny by dostpne tylko dla
osb Upowanionych.
4. Urzdzenia energetyczne stwarzajce zagroenia dla zdrowia i ycia ludzkiego naley
zabezpieczy przed dostpem osb nieupowanionych.
5. Wprowadzenie do pomieszczenia lub na teren ruchu energetycznego osoby
nieupowanionej jest moliwe wycznie pod nadzorem, po poinstruowaniu jej
o wystpujcych zagroeniach oraz obowizujcych zasadach BHP i potwierdzeniu
pisemnym przyjcia tych informacji na druku wg Zacznika nr 6 do niniejszej Instrukcji.
Nie dotyczy Czonkw Zespou pracownikw firm obcych wykonujcych prace na
polecenie pisemne.
6. Prowadzcy eksploatacj Urzdze energetycznych obowizany jest do opracowania
zasad i prowadzenia gospodarki kluczami tj. aktualnej ewidencji wydawania kluczy,
zasad przekazywania kluczy do zamknitych pomieszcze lub terenu ruchu
elektrycznego, wyznaczania osb upowanionych do ich otrzymywania.
Strona 28 z 73
7. Urzdzenia energetyczne powinny by eksploatowane tylko przez Osoby uprawnione

i upowanione. Wydane polecenie wykonania pracy dla uprawnionych pracownikw
obcych wykonawcw jest upowanieniem ich do wykonania okrelonych w poleceniu
czynnoci.
8. Prace rozruchowe, prby techniczne Urzdze energetycznych powinny by
prowadzone zgodnie z wymaganiami Polskich Norm, Instrukcji Ruchu i Eksploatacji
Sieci Dystrybucyjnej, zasad eksploatacji oraz uzgodnione z Prowadzcym eksploatacj
tego Urzdzenia energetycznego.
9. Strefa pracy powinna by waciwie przygotowana, oznaczona i zabezpieczona
w sposb zapewniajcy bezpieczne wykonanie pracy.
10. W kadym Zespole pracownikw wyznacza si osob Kierujc tym Zespoem
pracownikw.
11. W przypadku wykonywania pracy przez wicej ni jeden Zesp pracownikw rnych
pracodawcw w obrbie jednej Strefy pracy wymagane jest wyznaczenie Koordynatora.
12. Urzdzenia energetyczne lub ich czci, przy ktrych bd prowadzone prace
konserwacyjne, remontowe lub modernizacyjne, powinny by wyczone z ruchu,
pozbawione czynnikw stwarzajcych zagroenia, specjalnie oznakowane i skutecznie
zabezpieczone przed ich przypadkowym uruchomieniem.
13. Jeeli ruch Urzdze energetycznych znajdujcych si w pobliu Strefy wykonywania
prac, o ktrych mowa w ust. 12 zagraa bezpieczestwu pracownikw, to Urzdzenia
energetyczne te powinny by wyczone z ruchu na czas wykonywania tych prac.
14. Wymagania, o ktrych mowa w ust. 13, nie dotycz prac, dla ktrych zastosowana
technologia nie przewiduje wyczenia urzdze z ruchu.
15. Dla prac niezwizanych z eksploatacj Urzdze energetycznych zabronione jest
sytuowanie stanowisk pracy, skadowisk wyrobw i materiaw lub maszyn i urzdze
budowlanych bezporednio pod napowietrznymi liniami elektroenergetycznymi lub
w odlegoci mniejszej ni:
a) 3 m - dla linii o napiciu znamionowym nieprzekraczajcym 1 kV;
b) 5 m - dla linii o napiciu znamionowym powyej 1 kV, lecz nieprzekraczajcym 15
kV;
c) 10 m - dla linii o napiciu znamionowym powyej 15 kV, lecz nieprzekraczajcym
30 kV;
d) 15 m - dla linii o napiciu znamionowym powyej 30 kV, lecz nieprzekraczajcym
110 kV;
e) 30 m - dla linii o napiciu znamionowym powyej 110 kV.
16. Wykonywanie prac z wykorzystaniem sprztu w odlegociach mniejszych ni podane w
ust. 15 jest dopuszczalne po opracowaniu i zatwierdzeniu szczegowych instrukcji
stanowiskowych opisujcych warunki ich bezpiecznego wykonywania.
17. W czasie wykonywania robt budowlanych z zastosowaniem urawi lub urzdze
zaadowczo - wyadowczych powinny by zachowane odlegoci, o ktrych mowa w ust.
15, mierzone do najdalej wysunitego punktu urzdzenia wraz z adunkiem.
18. Przy wykonywaniu robt budowlanych przy uyciu maszyn lub innych urzdze
technicznych, bezporednio pod lini energetyczn, naley uzgodni bezpieczne
warunki pracy z Prowadzcym eksploatacj.
19. Przy wykonywaniu wszelkich prac na Urzdzeniach energetycznych lub w ich pobliu,
pracownicy obowizani s stosowa elektroizolacyjne hemy ochronne.

Strona 29 z 73
15.2. Zasady bezpiecznego wykonywania pracy

1. Prace przy Urzdzeniach energetycznych mog by wykonywane tylko przy
zastosowaniu sprawdzonych metod i technologii.
2. Dopuszcza si wykonywanie prac przy zastosowaniu nowych metod i technologii pod
warunkiem wykonywania tych prac w oparciu o opracowane specjalnie dla nich
instrukcje.
3. Prace przy Urzdzeniach energetycznych, w zalenoci od zastosowanych metod
i rodkw zapewniajcych bezpieczestwo pracy, powinny by wykonywane:
a)
przy cakowicie wyczonym napiciu,
b)
w pobliu napicia,
c)
pod napiciem.
4. Odlegoci wok nieosonitych Urzdze energetycznych lub ich czci znajdujcych
si pod napiciem, wyznaczajce Strefy prac w pobliu napicia i Strefy prac pod
napiciem podane s w Tabeli 1.
Tabela nr 1.
Napicie znamionowe
urzdzenia
[kV]
A
do 1
powyej 1 do 30
powyej 30 do 110
220
400
Strefa pracy
prac pod napiciem
prac w pobliu napicia
B
w dotyku
do 0,6
do 1,1
do 2,5
do 3,5
[m]
C
bez dotyku do 0,7
powyej 0,6 do 1,4
powyej 1,1 do 2,1
powyej 2,5 do 4,1
powyej 3,5 do 5,4
prac w odlegoci
bezpiecznej
D
powyej 0,7
powyej 1,4
powyej 2,1
powyej 4,1
powyej 5,4
5. Prace w pobliu napicia powinny by wykonywane przy uyciu rodkw ochronnych

odpowiednich do wystpujcych warunkw pracy.
6. Prace pod napiciem naley wykonywa w oparciu o waciw technologi pracy i przy
zastosowaniu wymaganych narzdzi i rodkw ochronnych, okrelonych w instrukcji
wykonywania tych prac.
7. Wyczenie Urzdze energetycznych spod napicia powinno by dokonane w taki
sposb, aby uzyska przerw izolacyjn w obwodach zasilajcych te urzdzenia.
8. Za przerw izolacyjn, o ktrej mowa w ust. 7 uwaa si:
a) otwarte zestyki cznika do pozycji wskazanej przez oznaczenie napdu,
b) wyjte wkadki bezpiecznikowe,
c) zdemontowane czci obwodu zasilajcego,
d) przerwanie cigoci poczenia obwodu zasilajcego w cznikach o budowie
zamknitej, stwierdzone w sposb jednoznaczny w oparciu o pooenie wskanika
odwzorowujcego otwarcie cznika, za wyjtkiem wycznika.
9. Odpowiednim zabezpieczeniem przed przypadkowym zaczeniem napicia jest:
a) w urzdzeniach o napiciu znamionowym do 1 kV - wyjcie wkadek
bezpiecznikowych w obwodzie zasilajcym lub zablokowanie napdu otwartego
cznika,

Strona 30 z 73
b)
w urzdzeniach o napiciu znamionowym powyej 1 kV - unieruchomienie

i zablokowanie napdw cznikw lub wstawienie przegrd izolacyjnych midzy
otwarte styki cznikw lub inne okrelone przez Poleceniodawc.
10. Uziemienia naley wykona tak, aby miejsca / stanowiska pracy znajdoway si w strefie
ograniczonej uziemieniami i co najmniej jedno uziemienie powinno by widoczne z
miejsca / stanowiska pracy. W przypadku braku moliwoci zaoenia Uziemiacza w
Strefie pracy naley uziemienie zaoy w miejscu wyczenia. W razie zasilania
wielostronnego, uziemienia powinny by zrealizowane od kadej strony zasilania.
11. Za uziemienie Strefy pracy przyjmuje si zamknicie Uziemnikw staych, ktrych
pooenie odzwierciedla tablica synoptyczna rozdzielnicy oraz wskanik pooenia
dwigni Uziemnika lub odwzorowanie zamknicia Uziemnika na monitorze.
12. Wykonywanie
pracy
przy
wyczonych
i
nieuziemionych
Urzdzeniach
elektroenergetycznych jest dopuszczalne, jeeli rodzaj czynnoci lub rozwizania
konstrukcyjne nie zezwalaj na uziemienie Strefy pracy, a dla wykonania pracy zostan
zastosowane inne rodki ochrony przeciwporaeniowej zapewniajce pene
bezpieczestwo i jeeli w poleceniu pisemnym na wykonanie pracy dokonano
odpowiedniego zapisu (np. praca przy urzdzeniach wyczonych i nieuziemionych).
Przed kadorazowym rozpoczciem pracy, konieczne jest rozadowanie nieuziemionych
urzdze.
13. Czciowe lub cakowite zdjcie Uziemiaczy w miejscu pracy jest dopuszczalne, jeeli
jest to konieczne dla wykonania bada, prb i pomiarw. Wwczas w poleceniu
pisemnym na wykonanie pracy naley dokona odpowiedniego zapisu, np. zezwala si
na czciowe (lub cakowite) zdjcie Uziemiaczy do prb (pomiarw). Decyzj o zdjciu
Uziemiaczy pozostawia si Kierujcemu Zespoem pracownikw.
14. Czciowe lub cakowite zdjcie Uziemiaczy w miejscu pracy oraz zaczenie napi
pomocniczych jest dopuszczalne, jeeli jest to konieczne dla wykonania prb
funkcjonalnych. Zdjcia Uziemiaczy i zaczenie napi pomocniczych na czas prb
funkcjonalnych moe dokona Kierujcy Zespoem pracownikw lub Dopuszczajcy,
jeeli zostao to zaznaczone w poleceniu, w uzgodnieniu z Koordynujcym.
15. W napowietrznych liniach kablowych nN, ktre nie s przystosowane do uziemienia
w miejscu pracy, naley przyjmowa za waciwie przygotowane Strefy pracy,
wyczenie i uziemienie linii w miejscach zasilania i stworzenie przerw u odbiorcw lub
zastosowanie rodkw technicznych uywanych przy wykonywaniu prac
z zastosowaniem technologii PPN (prac pod napiciem).
16. Przy wykonywaniu prac na elektroenergetycznych liniach napowietrznych, ktre krzyuj
si w strefie ograniczonej Uziemiaczami z liniami znajdujcymi si pod napiciem lub,
ktre znajduj si w pobliu takich linii, naley krzyujce lub ssiednie linie wyczy
rwnie spod napicia i uziemi lub zastosowa inne rodki techniczno-organizacyjne
niezbdne do bezpiecznego wykonania prac.
17. Podczas prac wykonywanych przy wyczonym jednym torze, dwutorowej
elektroenergetycznej linii napowietrznej o napiciu znamionowym 110, 220 i 400 kV
naley:
a) tor linii, na ktrym bd wykonywane prace, wyczy spod napicia i uziemi we
wszystkich punktach zasilania oraz zaoy Uziemiacze na przewody robocze na
najbliszych supach ograniczajcych Stref pracy,
b) zablokowa automatyk samoczynnego powtrnego zaczenia na torze
pozostajcym pod napiciem, a w Strefie pracy oznaczy tor pozostajcy pod
napiciem,
Strona 31 z 73
c)
zaoy dodatkowe Uziemiacze:

na przewody robocze na kadym supie, na ktrym wykonywane s prace
wymagajce dotykania przewodw roboczych,
po obu stronach mostka przewodu roboczego przy jego rozczaniu lub
czeniu,
na przewd odgromowy w miejscu wykonywania na nim prac w warunkach
przerwania metalicznego poczenia przewodu odgromowego z konstrukcj
supa.
18. Przy pracach wykonywanych przy wyczonej jednotorowej elektroenergetycznej linii
napowietrznej naley zaoy dodatkowe Uziemiacze, o ktrych mowa w ust. 17 ppkt. c),
jeeli przebiega ona rwnolegle na odcinku o cznej dugoci wikszej ni 2 km od
elektroenergetycznej linii napowietrznej o napiciu znamionowym:
a)
110 kV - w odlegoci mniejszej ni 100 m,
b)
c)
19. Prace na wysokoci, w ktrych wymagane jest zastosowanie rodkw ochrony
indywidualnej przed upadkiem z wysokoci, musz by wykonywane przez dwie osoby,
zdolne do pracy na wysokoci. Przebywanie w bezporednim otoczeniu supa, jeeli
pracuj na nim ludzie jest dopuszczalne przy zachowaniu szczeglnej ostronoci i
ograniczeniu przebywania do niezbdnego minimum.
20. Prace poza staymi pomostami roboczymi na wysokoci powyej 2 m od poziomu terenu
(posadzki) mog by prowadzone przy zastosowaniu odpowiednich rodkw
technicznych, np. rusztowania, pomosty, podnoniki, drabiny i supoazy oraz
waciwych dla danego rodzaju pracy Sprztu ochronnego i narzdzi pracy.
21. Podczas prac na Urzdzeniach energetycznych niezbdne jest waciwe owietlenie.
Musi ono zapewnia prawidowe i bezpieczne wykonywanie pracy oraz umoliwia jej
sprawdzenie. Ocena owietlenia Strefy pracy ley w kompetencji Kierujcego Zespoem
pracownikw.
15.3. Prace zabronione
Zabronione jest:
1. Eksploatowanie Urzdze elektroenergetycznych bez przewidzianych dla tych urzdze
rodkw ochrony i zabezpiecze,
2. Dokonywanie zmian rodkw ochrony i zabezpiecze przez osoby nieupowanione,
3. Podczas ogldzin Urzdze energetycznych wykonywanie jakichkolwiek prac
wymagajcych zdejmowania oson i barier ochronnych, otwierania celek, wchodzenia na
konstrukcje oraz zbliania si do nieosonitych czci urzdze znajdujcych si pod
napiciem na odlego mniejsz ni odlegoci okrelone w Tabeli 1 kolumna D,
4. Wykonywanie prac na napowietrznych liniach elektroenergetycznych, stacjach
i rozdzielniach oraz na wysokich konstrukcjach w czasie wyadowa atmosferycznych.
5. Wykonywanie innych prac na urzdzeniu podczas wykonywania na nim prb, bada
i pomiarw.
6. Przy wykonywaniu prac:
a) rozszerzanie pracy poza zakres i stref okrelone w poleceniu,
b) dokonywanie zmian w zastosowanych zabezpieczeniach, jeeli miaoby to
pogorszy poziom bezpieczestwa przy wykonywaniu prac, a w szczeglnoci
zmian pooenia napdw, aparatury i armatury odcinajcej, uytej do
Strona 32 z 73
7.
8.
9.
przygoto
owania Strrefy pracy,, usuwanie
e ogrodze, oson, zalepek i tablic
ostrzega
awczych orraz zdejmo
owanie Uziemiaczy, je
eeli ich zzdjcie nie zostao
przewidzziane w pole
eceniu,
Wyykonywanie prac na Urrzdzeniach
h energetyc
cznych w po
orze wieczoorowo - noc
cnej, gdy
Strrefa pracy wraz
w
z otoc
czeniem nie
e s w oce
enie Kieruj
cego Zesppoem praco
ownikw
o owietlone
e.
wysstarczajco
Sam
mowolne zm
mienianie Strefy
S
pracy,,
Wyystawianie polecenia
p
na
n prac, j eeli Polec
ceniodawca nie zna w
warunkw, w jakich
bd
dzie wykon
nywana prraca i nie
e jest w stanie okreli niezzbdnych rodkw
zap
pewniajcycch bezpiecz
zne jej wyko
onanie.
15.4. Prace wykonywane sp

prztem zm
mechanizow
wanym
1.
2.
3.
Pra
ace przy uyciu dwig
gnic (maszyyn i urzdze
e przemys
sowych takkich jak urz
zdzenia
dw
wigowo - trransportowe
e, maszynyy i urzdze
enia do rob
bt ziemnycch, itp.) - w pobliu
czyynnych lin
nii elektro
oenergetyczznych mo
ona wyk
konywa przy zachowaniu
dop
puszczalnycch odlegoci.
Dopuszczalna
a odlego dwignicy ((pozioma lu
ub pionowa)) od linii eleektroenergetycznej jesst to odleg
go skrajn
nego nieuzziemionego
o przewodu
u tej linii ood strefy dziaania
d
dw
wignicy.
Strrefa dziaan
nia dwign
nicy - jest to
o przestrze
e wyznac
czona skraajnymi poo
oeniami
ele
ementw dwignicy
d
cznie
z przemiesz
zczanym a
adunkiem (z uwzgld
dnieniem
nku).
wahania adun
Rys 1.
Strefa dzia
aania dwig
gnicy
ozioma - jest to odleg

go midz
zy rzutami pionowym
mi: strefy dziaania
d
4. Odlego po
wignicy i skrajnego nieuziemioneg
go przewodu linii elektrroenergetyccznej.
dw
Insttrukcja organiza
acji bezpiecznejj pracy przy urz
dzeniach enerrgetycznych
TAU
URON Dystrybucja S.A. IB-002
2/TD (wersja dru
uga)
Strrona 33 z 73
Rys 2.
5.
Odlego
pozioma
Odlego pio
onowa - jest to odleg
go midz
zy rzutami poziomym
mi strefy dziaania
d
wignicy i skrajnym nieu
uziemionym
m przewodem
m linii elektrroenergetyccznej.
dw
Rys 3.
Odlego
pionowa
ace przy uyyciu dwign

nic zmieniaj cych miejs
sce lokaliza
acji (podnoniki samochodowe,
6. Pra
dw
wigi samoje
ezdne, widrostawiaczze, kopark
ki itp.), w pobliu
p
nieewyczonyc
ch spod
nap
picia Urzd
dze energ
getycznych, mog by wykonywan
w
ne pod waruunkiem zachowania
odlegoci pozziomych wi
kszych od podanych w Tabeli nr 2:
2
Tabela nr 2
Napicie
e
Odlegoci poziome dwignic

d
zmieniajcych m
miejsce lokalizacji od
elemen
ntw bdcy
ych pod napiciem
TAU
2/TD (wersja dru
uga)
Strrona 34 z 73
[kV]
A
do 1
powyej 1 do 15
powyej 15 do 30
powyej 30 do 110
220
400
Prace bez nadzoru

[m]
B
powyej 3
powyej 5
powyej 10
powyej 15
powyej 30
powyej 30
Prace pod nadzorem

[m]
C
powyej 1 do 3
powyej 2 do 5
powyej 2 do 10
powyej 3 do 15
powyej 5 do 30
powyej 6 do 30
7.
Praca dwignic pod liniami elektroenergetycznymi bdcymi pod napiciem oraz w

odlegociach poziomych mniejszych od podanych w kolumnie C w Tabeli nr 2 jest
dozwolona po opracowaniu i zatwierdzeniu szczegowych instrukcji.
8. Poleceniodawca
wyznaczony
przez
Prowadzcego
eksploatacj
Urzdze
elektroenergetycznych, zezwalajc na prac dwignicy w odlegociach okrelonych
w kolumnie C Tabeli nr 2, ma obowizek:
a) wyda polecenie pisemne,
b) okreli na szkicu, ktry stanowi bdzie zacznik do polecenia, miejsce
ustawienia dwignicy i stref jej dziaania,
c) okreli sposb oznaczenia Strefy pracy dwignicy,
d) wyznaczy Nadzorujcego prace dwignicy.
9. Operator ma obowizek ustawi sprzt w wyznaczonych miejscach w taki sposb, aby
mg bez przeszkd oceni odlego poziom wysignika od czci urzdze lub
przewodw pod napiciem. Ustala rwnie z Nadzorujcym sposb porozumiewania si
przy pomocy jednoznacznie zrozumiaych sygnaw.
10. Zabrania si pracy sprztem uszkodzonym o niepenej sprawnoci i bez aktualnego
wiadectwa Urzdu Dozoru Technicznego (UDT) oraz osobom bez uprawnie.
Wszystkie
fabrycznie
zainstalowane
automatyczne
ukady
ograniczajce
i zabezpieczajce dwignicy musz by sprawne.
11. Nie wolno przekracza dopuszczalnych obcie i udwigw oraz stosowa zawiesi
uszkodzonych lub o nieoznaczonym dopuszczalnym obcieniu roboczym (DOR).
12. Zabrania si przebywania osb w zasigu ramienia dwigu, podnonika, koparki
podczas ich pracy.
13. Praca ludzi w koszu podnonika dozwolona jest przy zamknitych barierkach
i w szelkach bezpieczestwa z przypit link asekuracyjn do barierki kosza lub innego
staego punktu gwarantujcego ochron przed upadkiem z wysokoci.
14. Pracownicy pracujcy w koszu podnonika musz mie aktualne badania
wysokociowe.
15. Zabrania si przewoenia ludzi w koszu podnonika.
16. Dopuszcza si czasowe wprowadzenie sprztu zmechanizowanego w Stref pracy,
jeeli polecenie na wykonanie pracy to przewiduje. Zmiana w skadzie osobowym
Zespou pracownikw powinna by odnotowana w poleceniu. Operator musi si
wykaza przeszkoleniem w zakresie oglnym przeprowadzonym przez Prowadzcego
eksploatacje. Kierujcy Zespoem pracownikw wprowadzajc operatora ze sprztem
zobowizany jest poinstruowa go o sposobie przygotowania Strefy pracy,
wystpujcych zagroeniach oraz ustalonych metodach prowadzenia prac. Ten fakt
musi zosta odnotowany w poleceniu na prac. Wprowadzenie oraz wyjcie ze skadu

Strona 35 z 73
Zespou pracownikw rwnie jest odnotowane w poleceniu, powiadczone podpisem z

podaniem daty i godziny.
16.
Praca w miejscach o przekroczonych napiciach raenia
W pomieszczeniu i na terenie ruchu elektroenergetycznego miejsca o przekroczonych

napiciach raenia powinny by oznakowane tabliczk o treci: UWAGA
PRZEKROCZONE NAPICIE RAENIA. W razie koniecznoci przebywania lub pracy w
tych miejscach naley uywa pbuty lub kalosze elektroizolacyjne i rkawice
elektroizolacyjne.
17.
Praca w miejscach
elektromagnetycznych
przekroczonych
wartociach
natenia
pl
W pomieszczeniu i na terenie ruchu elektroenergetycznego, miejsca o przekroczonych

wartociach natenia pl elektrycznego lub magnetycznego powinny by oznakowane
tablicami ostrzegawczymi zawierajcymi informacj o zakazie przebywania pracownikw lub
czasie ograniczonego przebywania podanym w godzinach. Organizowanie pracy musi
uwzgldnia ograniczenie czasu przebywania lub usunicie czynnika zagraajcego zdrowiu
przez zmian parametrw Sieci elektroenergetycznej lub cakowite wyczenie napicia.
18.
Praca wykonywana w technologii pod napiciem (PPN)
Zasady organizacji i wykonywania prac w technologii PPN okrela szczegowa instrukcja

stanowiskowa obowizujca w TAURON Dystrybucja S.A.
19.
Dziaania w sytuacji nagej koniecznoci
Waciwy Dyspozytor sprawujcy operatywne kierownictwo nad ruchem Urzdze

energetycznych w sytuacjach zagroenia lub awarii ma prawo zaangaowa pracownikw
Zespow pracownikw wykonujcych planowe prace eksploatacyjne w celu:
a) ratowania zdrowia i ycia ludzkiego,
b) zabezpieczenia Urzdze energetycznych przed zniszczeniem,
c) likwidacji przerwy w dostawie energii elektrycznej.
Dyspozytor podejmuje decyzj o koniecznoci zaangaowania Zespow pracownikw jak
wyej, gdy nie ma moliwoci podjcia dostatecznie szybkiej reakcji przez Zesp Pogotowia
energetycznego. W tym celu Dyspozytor komunikuje si z waciwym Mistrzem, aby wskaza
pracownikw w celu przekazania ich do jego dyspozycji. Zesp taki musi stanowi Zesp
pracownikw kwalifikowanych, w skadzie ktrego co najmniej jedna osoba posiada
upowanienie do wykonywania czynnoci czeniowych.
Prace wyszczeglnione w ppkt a c mog by wykonywane przez niniejszy Zesp
pracownikw bez polecenia do momentu usunicia zagroe. Dalsze czynnoci
wykonywane w celu usunicia skutkw niniejszych zdarze podlegaj organizacji pracy
opisanej w niniejszej Instrukcji pkt. 5 - 12.
20.
Dorane zespoy naprawcze

Strona 36 z 73
Dorany zesp naprawczy jest zespoem organizowanym czasowo w celu przywrcenia

zasilania odbiorcom w sytuacjach zmasowanych awarii. Moe si skada z pracownikw
rnych komrek organizacyjnych, ktrzy zostali oddelegowani do pracy na teren, w ktrym
one wystpiy.
20.1. Powoywanie Doranych zespow naprawczych
Dorane zespoy naprawcze mog by powoywane w sytuacjach zaistnienia lokalnych
awarii w iloci wprowadzajcych zagroenie przekroczenia dopuszczalnych czasw przerw
w dostawie energii elektrycznej dla klientw.
Decyzj o koniecznoci powoania Doranych zespow naprawczych podejmuj:
a) Kierownik Komrki organizacyjnej w przypadku wystpienia awarii o charakterze
lokalnym, jeli prace wykonywa bd wycznie pracownicy tej Komrki organizacyjnej.
b) Dyrektor Oddziau / Dyrektor ds. Serwisu na wniosek Kierownika Komrki organizacyjnej
gdy ze wzgldu na rozmiar awarii wymagane jest zaangaowanie rwnie
pracownikw z innych Komrek organizacyjnych Oddziau
c) Wiceprezes Zarzdu Dyrektor Operatora lub Dyrektor Departamentu Utrzymania Sieci
na wniosek Dyrektora Oddziau / Dyrektora ds. Serwisu gdy rozmiar awarii wymaga
zaangaowania pracownikw oraz sprztu z innych Oddziaw.
Wniosek o powoanie Doranych zespow naprawczych moe by zoony poczt email lub
telefonicznie.
20.2. Delegowanie pracownikw do pracy w Doranych zespoach naprawczych
Kierownicy Komrek organizacyjnych, ktrzy deleguj swoich pracownikw do pracy w celu
usuwania awarii w Doranych zespoach naprawczych zobowizani s przesa do
Kierownika Komrki organizacyjnej, na terenie ktrej wykonywana bdzie praca, imienny
wykaz pracownikw z wyszczeglnieniem posiadanych przez nich kwalifikacji. Delegowani
pracownicy powinni posiada wiadectwo kwalifikacyjne a wytypowani jako Kierujcy
Zespoem pracownikw, co najmniej 5 lat dowiadczenia zawodowego w zakresie
eksploatacji oraz penienia tej funkcji w organizacji. Wykaz powinien zosta sporzdzony w
formie pisemnej zgodnie z Zacznikiem nr 4 do niniejszej Instrukcji i przekazany za
porednictwem e-mail, fax lub dorczony bezporednio Kierownikowi Komrki
organizacyjnej, gdzie bdzie organizowana praca. Dorany zesp naprawczy na czas
oddelegowania podlega Kierownikowi tej Komrki organizacyjnej.
Skad Doranego zespou naprawczego powinien by co najmniej dwuosobowy, w ktrym:
Dopuszczajcym moe by wycznie pracownik danej Komrki organizacyjnej, na
terenie ktrej wykonywana bdzie praca, posiadajcy Upowanienie do wykonywania
czynnoci czeniowych na danym terenie, w celu przygotowania Strefy pracy.
Kierujcym Zespoem pracownikw jest pracownikiem danej Komrki organizacyjnej, na
terenie ktrej wykonywana bdzie praca lub innej Komrki organizacyjnej TAURON
Dystrybucja S.A i TAURON Dystrybucja Serwis S.A.
Skad Zespow pracownikw oraz dostpnego sprztu (podnoniki, dwigi, koparki itp.)
ustala i zatwierdza Kierownik Komrki organizujcej prace wg wzoru wskazanego
w Zaczniku nr 5 do niniejszej Instrukcji i przekazuje waciwemu Dyspozytorowi penicego
funkcj Koordynujcego
Dopuszcza si zmiany w przyjtej organizacji w zakresie:
skadu osobowego ustalonych zespow
Strona 37 z 73
moliwoci uycia sprztu budowlano montaowego przez zesp.

Zmiany w organizacji Zespow pracownikw na wniosek Kierujcego Zespoem
pracownikw akceptuje Kierownik odpowiedzialny za ich prac i przekazuje telefonicznie lub
e-mailem Koordynujcemu. Powysze zmiany musz zosta odnotowane w dziennikach
operacyjnych Koordynujcego i Dopuszczajcego.
20.3. Organizacja pracy Doranych zespow naprawczych
Dorane zespoy naprawcze wykonuj prace bez polecenia w oparciu o niniejszy punkt
Instrukcji. Podlegaj koordynacji waciwego Dyspozytora ruchu Sieci elektroenergetycznej
w danym obszarze.
Przy realizacji prac naprawczych w sieciach WN, SN i nN obowizuje nastpujcy tryb
postpowania:
1. rozpoznanie miejsca, rodzaju i zakresu uszkodze przez Dopuszczajcego oraz
okrelenie orientacyjnego czasu usunicia awarii,
2. identyfikacja obiektu Sieci elektroenergetycznej wymagajcego wyczenia w celu
przygotowania Strefy pracy.
3. uzgodnienie Koordynujcego z Dopuszczajcym podstawowych warunkw i rodkw
zapewniajcych bezpieczne wykonanie pracy oraz sposobu usunicia uszkodze
(zakresu pracy, potrzebnych narzdzi, sprztu i materiaw) i zapisanie ustale
w dzienniku operacyjnym przez Dopuszczajcego i Koordynujcego,
4. uzyskanie zgody od Koordynujcego na przygotowanie Strefy pracy i dopuszczenie
Zespou pracownikw do pracy przez Dopuszczajcego,
5. przygotowanie Strefy pracy zgodnie z w/w ustaleniami przez Dopuszczajcego
i powiadomienie o tym fakcie Koordynujcego,
6. w przygotowaniu Strefy pracy uczestniczy Kierujcy Zespoem pracownikw penic
rwnie rol asekuracyjn,
7. zapoznanie wszystkich Czonkw Zespou pracownikw przez Dopuszczajcego
z warunkami pracy, zakresem przygotowania Strefy pracy, wystpujcymi zagroeniami
w Strefie pracy i bezporednim ssiedztwie oraz rodkami i metodami bezpiecznego
wykonania pracy,
8. potwierdzenie zapoznania si z warunkami panujcymi w Strefie pracy przez zoenie
podpisu przez wszystkich czonkw zespou w dzienniku operacyjnym
Dopuszczajcego,
9. powiadomienie Koordynujcego przez Dopuszczajcego o dopuszczeniu zespou do
pracy,
10. po zakoczeniu pracy usunicie materiaw, narzdzi, sprztu oraz wyprowadzenie
pracownikw ze Strefy pracy przez Kierujcego Zespoem pracownikw i powiadomienie
o tym fakcie Koordynujcego,
11. wszystkie etapy organizacji pracy musz by zapisywane w dziennikach operacyjnych
Koordynujcego i Dopuszczajcego.
12. Dopuszczajcy po dopuszczeniu do pracy zawsze wchodzi w skad Doranego zespou
naprawczego.
13. Kierujcy Zespoem pracownikw ma prawo odmwi wykonania okrelonej pracy oraz
wymaga zmiany zakresu i sposobu przygotowania Strefy pracy jeli uzna, e warunki
panujce w niej lub w jej otoczeniu stwarzaj zagroenie dla zdrowia i ycia Czonkw
Zespou pracownikw.

Strona 38 z 73
14. Koordynujcy ma prawo i obowizek, o ile uzna to za konieczne, zwikszy zakres

wyczenia Urzdze elektroenergetycznych okrelony przez Dopuszczajcego, w celu
stworzenia warunkw niezbdnych dla prawidowego i bezpiecznego przygotowania
Strefy pracy oraz bezpiecznego wykonania pracy.
15. Wszelkie pozostae zasady organizacji i prowadzenia prac okrelaj oglne zapisy
niniejszej Instrukcji.
20.4. Wykaz prac realizowanych przez Dorane zespoy naprawcze
Dopuszcza si wykonywanie nastpujcych prac w sieci WN, SN i nN przez Dorane
zespoy naprawcze:
1. szczegowe ogldziny linii napowietrznych WN, SN i nN,
2. naprawa zerwanych przewodw, mostkw, obostrze, wymiana izolatorw liniowych,
usuwanie zarzutek, drzew i gazi lecych na przewodach lub stwarzajcych
zagroenie w sieci WN, SN i nN,
3. rozmostkowanie linii w celu przygotowania Strefy pracy dla wykonania prac
naprawczych i zamostkowanie linii po zakoczeniu pracy,
4. wymiana wkadek bezpiecznikowych SN i nN w stacjach transformatorowych SN/nN.
Zabrania si wykonywania prac przez Dorane zespoy naprawcze, gdy w strefie
zaoonych uziemie ograniczajcych Stref pracy, wystpuj zblienia lub
skrzyowania linii z innymi urzdzeniami pozostajcymi pod napiciem.
21.
Sprzt ochronny i narzdzia pracy
21.1. Podstawowe zasady dopuszczania i uytkowania Sprztu ochronnego i narzdzi

pracy
1. Pracodawca ma obowizek wyposay pracownikw w niezbdny Sprzt ochronny i
narzdzia pracy, sprzt ochrony indywidualnej i odzie ochronn dostosowane do
warunkw i rodzaju wykonywanych prac.
2. Sprzt ochronny, rodki ochrony indywidualnej i narzdzia pracy powinny by
oznaczone znakiem CE, zgodnie z obowizujcymi przepisami oraz winna by
wystawiona deklaracja zgodnoci przez producenta lub jego upowanionego
przedstawiciela.
3. Sprzt ochronny i narzdzia pracy naley przechowywa w miejscach wyznaczonych,
w warunkach zapewniajcych utrzymanie ich w penej sprawnoci zgodnie
z zaleceniami producenta.
4. Sprzt ochronny powinien by przewoony w przeznaczonych do tego celu skrzyniach,
pojemnikach rurowych, pokrowcach lub zamocowany w uchwytach. Podczas transportu
naley przestrzega nastpujcych zasad:
a) drki izolacyjne wieloczonowe naley przewozi w stanie rozmontowanym,
b) sprzt powinien by transportowany w sposb uniemoliwiajcy obijanie
i ocieranie powierzchni,
c) zabronione jest przewoenie Sprztu ochronnego w pojemnikach wraz
z narzdziami,
d) przegrody naley przewozi w pozycji pionowej, zabezpieczone przed wilgoci
i uszkodzeniami mechanicznymi.

Strona 39 z 73
5. Sposb ewidencjonowania, gospodarowania, i kontroli Sprztu ochronnego i narzdzi

pracy ustala pracodawca.
6. Sprzt ochronny i narzdzia pracy znajduj si:
a) w stacjach elektroenergetycznych WN,
b) na wyposaeniu Dyurnych Stacji,
c) na wyposaeniu elektromonterw penicych funkcj Pogotowia energetycznego,
d) na wyposaeniu Zespow pracownikw,
e) w narzdziowniach.
7. Sprzt ochronny i narzdzia pracy naley poddawa okresowym ogldzinom i prbom
w zakresie ustalonym w Polskich Normach lub dokumentacji producenta, przy czym
prbie wytrzymaoci elektrycznej naley poddawa sprzt ochronny do pracy przy
Urzdzeniach energetycznych:
a) co 6 miesicy: buty, kalosze i rkawice elektroizolacyjne,
b) co 12 miesicy: uzgadniacze faz, drki izolacyjne 1110 kV, drki pomiarowe,
chwytaki manewrowe i kleszcze do bezpiecznikw, wskaniki napicia akustyczno
optyczne wsppracujce z drkiem izolacyjnym,
c) co 24 miesice: drki izolacyjne i wskaniki napicia 220, 400 kV.
8. Sprzt ochronny, o ktrym mowa wyej powinien by oznakowany w sposb trway
przez podanie numeru ewidencyjnego, daty nastpnej prby okresowej oraz cechy
przeznaczenia.
9. Zabronione jest uywanie uszkodzonego, niesprawnego i nieoznakowanego Sprztu
ochronnego i narzdzi pracy.
10. Sprzt owietleniowy oraz urzdzenia z napdem elektrycznym, uywane do
wykonywania
prac,
powinny
spenia
wymagania
z
zakresu
ochrony
przeciwporaeniowej.
11. Stan techniczny Sprztu ochronnego i narzdzi pracy naley sprawdza bezporednio
przed ich uyciem.
12. Osoby dozoru powinny okresowo sprawdza stan techniczny, stosowanie,
przechowywanie i ewidencj Sprztu ochronnego i narzdzi pracy oraz rodkw
ochrony indywidualnej.
13. Sprzt ochronny i narzdzia pracy, niesprawne lub, ktre utraciy wano prby
okresowej, powinny by niezwocznie wycofane z uycia.
21.2. Wykaz stosowanego Sprztu ochronnego i narzdzi pracy uwzgldniajcy
obowizek ewidencjonowania oraz wykonywania bada okresowych
Sprzt ochronny oraz narzdzia specjalistyczne podlegaj okresowym ogldzinom
i badaniom zgodnie z zaleceniami producenta.
Tabela 3 Wykaz Sprztu ochronnego i narzdzi pracy
Wskazujcy
obecno napicia
Grupa
Lp.
sprztu
Nazwa Sprztu ochronnego, Narzdzia
1
2
3
4
5
Wskanik napicia powyej 1kV akustyczno-optyczny; akustyczne,

optyczne
Wskanik napicia do 1kV akustyczno-optyczny; akustyczne, optyczne
Wskanik napicia akustyczny i optyczny dwubiegunowy - nN
Uzgadniacze faz
Uzgadniacze faz SN - specjalnego wykonania, jednobiegunowe SN,

Podlega
ewidencji
Podlega
badaniom
okresowym
X
X
X
X
X
X
X
Strona 40 z 73
Chronicy przed pojawieniem

si napicia
dwubiegunowe SN
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
Izolujcy
20
21
22
23
24
25
26
27
Do indywidualnych zabezpiecze i
asekuracji
Dodatkowe zabezpieczenia techniczne
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
Wskanik napicia - ukady stacjonarne rozdzielnic osonitych SN

Wskanik kontrolny obecnoci napicia
Uziemiacze przenone
Uziemiacze przenone- SN - z drkami izolacyjnymi
Uziemiacze przenone- nN
Uziemiacze specjalne dla NLK
Zaciski do zakadania Uziemiaczy dla NLK
Sondy uziemiajce (dla supw bez uziemionych wyprowadze konstrukcji)
Uziemiacz przenony lekki do linii WN
Uziemiacz przenony lekki do 1kV
Zwieracze przenone
Zwieracz przenony lekki do 1kV
Chwytaki manewrowe i kleszcze do bezpiecznikw powyej 1 kV
Drki izolacyjne powyej 1 kV
Uchwyty izolacyjne z rkawem skrzanym do wymiany bezpiecznikw mocy
do 1kV
Dywaniki i chodniki gumowe
Pbuty, kalosze elektroizolacyjne
Rkawice elektroizolacyjne
Rkawice skrzane do pracy na urzdzeniach do 1kV
Hem ochronny elektroizolacyjny z przeciwukow ochron twarzy
Hem ochronny elektroizolacyjny
Osony przeciwuderzeniowe i przeciwtermiczne
Przenone urzdzenia specjalne do napowietrzania wentylacji i ochadzania
Strefy pracy
Detektor do wykrywania gazu SF6
Detektor do wykrywania gazw w stacjach podziemnych
Transformatory bezpieczestwa
Klucze do blokad elektromagnetycznych np. typu INCO
Namioty
Przenone ogrodzenia
Barierki i liny
Przegrody z materiau izolacyjnego
Siatki ochronne
Tablice ostrzegawcze, informacyjne i inne
Dodatkowe owietlenie miejsca pracy
Latarka hermetyczna
Szelki bezpieczestwa z osprztem
Sprzt asekuracyjny przed upadkiem z wysokoci
Zestawy ratunkowe do ewakuacji poszkodowanego z wysokoci - sprzt
pomocniczy
Trjng z urzdzeniem ewakuacyjnym
Supoazy
Maski przeciwgazowe
rodki ochrony grnych drg oddechowych do substancji i preparatw
chemicz..
Maski przeciwpyowe
Okulary ochronne
Ochronniki suchu
Odzie ochronna i elementy ochrony indywidualnej - spawalnicza, malarska,
kwasoodporna, dla pilarza, odporna na uk elektryczny w tym buffy chusty
niepalne etc.

X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X*
X*
X*
X
X
X
X
X
X
X
X
Strona 41 z 73
X* - przegldy prowadzone przez osoby autoryzowane przez producenta.
22.
Czynnoci czeniowe - zasady postpowania, wymagany Sprzt ochronny
1. Czynnoci czeniowe naley wykonywa zgodnie z zasadami okrelonymi w Instrukcji

wykonywania Czynnoci czeniowych w Sieciach elektroenergetycznych TAURON
Dystrybucja S.A..
2. Drki izolacyjne uyte do manipulacji cznikami bez wasnych napdw powinny by
dostosowane do napicia znamionowego pracy tego urzdzenia.
3. Przy wykonywaniu czynnoci czeniowych drkami izolacyjnymi lub napdami
rcznymi naley przestrzega nastpujcych zasad:
a) przed przystpieniem do pracy naley wzrokowo sprawdzi stan techniczny
cznikw,
b) niedopuszczalne jest trzymanie drkw izolacyjnych poza ogranicznikiem
uchwytu,
c) styki cznika powinny by zamykane i otwierane ruchem szybkim
i zdecydowanym,
d) w czasie burzy (wyadowa atmosferycznych) przy urzdzeniach napowietrznych
oraz w stacjach wntrzowych do ktrych doprowadzone s linie napowietrzne nie
wolno wykonywa czynnoci czeniowych rcznie,
e) dopuszcza si uycie drkw izolacyjnych o napiciu wyszym przy
manipulacjach czeniowych na urzdzeniach o napiciu niszym.
4. Podczas wykonywania czynnoci czeniowych przy urzdzeniach do 1 kV naley
stosowa rkawice skrzane lub elektroizolacyjne, buffy trudnopalne chronice usta
i szyj oraz hem ochronny elektroizolacyjny z przeciwukow oson twarzy.
Nie dotyczy czynnoci czeniowych wykonywanych przedlicznikowymi i zalicznikowymi
rozcznikami oraz bezpiecznikami instalacyjnymi, jeli ich obudowy i podstawy nie s
uszkodzone.
5. Podczas wykonywania czynnoci czeniowych przy urzdzeniach powyej 1 kV do
rcznej manipulacji dwigniami lub napdami cznikw naley stosowa rkawice
elektroizolacyjne, buffy trudnopalne chronice usta i szyj oraz hemy ochronne
elektroizolacyjne z przeciwukow oson twarzy. W przypadku wykonywania czynnoci
czeniowych cznikami zainstalowanymi na supach napowietrznych linii
elektroenergetycznych naley dodatkowo stosowa pbuty elektroizolacyjne.
Zapisy ust. 4 i 5 nie dotycz czynnoci czeniowych wykonywanych za pomoc zdalnego
sterowania cznikami.
23.
Sprawdzenie braku napicia
23.1. Wskaniki napicia

1.
2.
Przy urzdzeniach napowietrznych niskiego, redniego i wysokiego napicia naley

stosowa akustyczno optyczne wskaniki napicia z samokontrol dziaania. Przy
urzdzeniach wntrzowych dopuszcza si stosowanie wskanikw optycznych.
Wskaniki bez samokontroli mog by stosowane tylko, gdy istnieje moliwo kontroli
ich dziaania, bezporednio przed i po uyciu, na urzdzeniach pod napiciem.

Strona 42 z 73
3.
4.
Sprawdzenie braku napicia nie moe by oparte tylko na podstawie dziaania

wskanikw staych montowanych na szynach lub odczytu przyrzdw pomiarowych
zainstalowanych na stae.
W rozdzielnicach osonitych redniego i wysokiego napicia dopuszcza si stosowanie
ukadw stacjonarnych sprawdzania napicia, jeeli czynnoci czeniowe uziemiania
wykonywane s za pomoc Uziemnikw staych.
23.2. Zasady sprawdzenia braku napicia

1.
2.
3.
4.
5.
6.
24.
Wskaniki napicia powinny by uywane tylko przy urzdzeniach, ktrych napicie

znamionowe pracy odpowiada znamionowemu zakresowi napicia wskanika.
Wskaniki wysokiego i redniego napicia powinny by mocowane na drkach
izolacyjnych o odpowiednim napiciu znamionowym.
Posugujc si wskanikami dwubiegunowymi i wskanikami napicia umocowanymi na
drkach nie wolno trzyma drka izolacyjnego poza ogranicznikiem uchwytu.
Brak napicia naley sprawdza na wszystkich fazach, a w liniach do 1 kV rwnie na
przewodzie neutralnym oraz w sieci skojarzonej na przewodach owietlenia ulicznego.
Przy stosowaniu wskanikw napicia przy urzdzeniach powyej 1 kV wymaga si
uycia rkawic elektroizolacyjnych, buffy trudnopalne chronice usta i szyj i hemw
ochronnych elektroizolacyjnych z przeciwukow oson twarzy.
Przy stosowaniu wskanikw napicia przy urzdzeniach do 1 kV wymaga si uycia
rkawic skrzanych lub elektroizolacyjnych, buffa trudnopalnego chronicego usta
i szyj oraz hemu elektroizolacyjnego z przeciwukow oson twarzy.
Nie dotyczy przy sprawdzaniu braku napicia na listwach zaciskowych ukadw
pomiarowych zainstalowanych w instalacji wewntrznej odbiorcy i skrzynkach oraz
zczach pomiarowych.
Zakadanie i zdejmowanie Uziemiaczy przenonych i Zwieraczy
24.1. Zasady oglne

1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Uziemiania i zwierania naley dokonywa bezporednio po sprawdzeniu braku napicia.

Stref pracy naley uziemia, zawsze obustronnie, przy czym co najmniej jeden
Uziemiacz musi by widoczny z miejsca / stanowiska pracy. W razie zasilania
urzdzenia w Strefie pracy z wielu linii lub punktw zasilania, naley uziemi wszystkie
linie i punkty zasilajce.
Uziemiacze przenone powinny by dostosowane do prdw zwarciowych
wystpujcych w miejscu ich zastosowania.
Uziemiacze przenone naley zakada i zdejmowa dwuosobowo.
Zaciski Uziemiaczy przenonych i Zwieraczy przenonych powinny by dostosowane do
ksztatu i przekroju uziemianych lub zwieranych przewodw.
Nie wolno uziemia Strefy pracy poprzez czniki i bezpieczniki. Wyjtek stanowi
rozwizania konstrukcyjne rozdzielni SN umoliwiajce uziemienie pola tylko za pomoc
rozcznika lub wycznika przy zablokowanych zabezpieczeniach.
W szczeglnych przypadkach o sposobie uziemienia Strefy pracy przez czniki lub
zwory decyduje Poleceniodawca.
Strona 43 z 73
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
Naley uziemia wszystkie fazy urzdzenia, nawet, gdy praca ma by wykonywana tylko
na jednym przewodzie (np. przewodzie owietlenia ulicznego).
Nie wolno zakada i przykrca zaciskw fazowych bezporednio rkami.
Dopuszcza si zakadanie zaciskw fazowych na przewody w inny sposb ni przy
pomocy drkw izolacyjnych, jeli zastosowana technologia zapewnia bezpieczestwo
pracy.
W razie koniecznoci przy uziemianiu naley wykorzystywa istniejce uziomy
naturalne, uziemienia, zbrojenia, konstrukcje supw lub stosowa sondy uziemiajce.
Sond naley wbija na gboko co najmniej 1 m, w odlegoci wikszej ni 2 m od
Strefy pracy.
Przy uziemianiu Uziemiaczami przenonymi w pierwszej kolejnoci naley dokrci
zacisk uziomowy do uziemienia, ktrego styk naley uprzednio oczyci, a nastpnie
przy pomocy drka izolacyjnego kolejno zaoy zaciski fazowe, uprzednio dotykajc
nimi do elementw, na ktrych ma by zaoony zacisk.
Przy zdejmowaniu Uziemiaczy przenonych naley najpierw zdj przy pomocy drka
izolacyjnego zaciski fazowe, a nastpnie odkrci zacisk uziomowy.
Przy posugiwaniu si Zwieraczem przenonym pierwszy zacisk zakadany jest na
przewd neutralny. W kadym przypadku naley zwiera wszystkie fazy urzdzenia
wraz z przewodem uziemiajcym, neutralnym lub ochronno-neutralnym w tym rwnie
przewd owietlenia ulicznego.
Przy zakadaniu i zdejmowaniu Uziemiaczy przenonych lub Zwieraczy w Urzdzeniach
elektroenergetycznych naley stosowa rkawice elektroizolacyjne przy urzdzeniach
powyej 1 kV i skrzane lub elektroizolacyjne przy urzdzeniach do 1 kV oraz hemy
ochronne elektroizolacyjne z przeciwukow oson twarzy i buffy trudnopalne chronice
usta i szyj.
Przed kadym uyciem Uziemiaczy przenonych i Zwieraczy przenonych naley
dokona ich ogldzin. Uziemiacz przenony lub Zwieracz przenony naley wycofa
z eksploatacji, jeeli:
a) powierzchnia styku zacisku Uziemiacza przenonego lub Zwieracza, pytki
zczowej lub zacisku uziomowego przeduacza przenonego jest uszkodzona,
b) stwierdzi si przez ogldziny uszkodzenia drutw linek Uziemiacza przenonego,
Zwieracza przenonego lub uszkodzenie pocze i elementu dociskajcego,
c) przez Uziemiacz przenony lub Zwieracz przenony pyn prd zwarcia.
Sposb doboru przekroju Uziemiaczy w zalenoci od prdu zwarcia i wartoci czasu
trwania zwarcia obrazuje Wykres nr 1.

Strona 44 z 73
100
90
Prd zwarcia Ir [kA]
80
70
60
Przekrj
przewodu
2
50
40
120
95
70
50
35
25
30
20
10
0
0
0,25 0,5 0,75
1,25 1,5 1,75
2,25 2,5 2,75
Czas zwarcia tr [s]
Wykres nr 1.
Dopuszczalny prd zwarcia Ir w funkcji czasu zwarcia tr dla rnych przekrojw

przewodw Uziemiaczy
Uwaga!
W zakresie czasw:
Ir : 1s 3s prd przeliczeniowy gwarantowany
0,1s 1s prd przeliczeniowy po sprawdzeniu wytrzymaoci elektrodynamicznej
Uziemiacza (wykonanie specjalne)
24.2. Stosowanie Uziemiaczy przenonych oraz Zwieraczy przenonych w sieciach do
1 kV
1.
2.
3.
W Sieciach elektroenergetycznych do 1 kV dopuszcza si stosowanie Uziemiaczy

przenonych lekkich, jeli w miejscu wyczenia zastosowano Uziemiacz przenony lub
zdemontowano przso linii od strony zasilania.
Dopuszcza si stosowanie Zwieraczy zamiast Uziemiaczy przenonych pod warunkiem,
e przewd neutralny jest trwale uziemiony.
Na przyczach oraz w instalacjach odbiorczych dopuszcza si stosowanie Zwieraczy
lekkich.
24.3. Stosowanie Uziemiaczy przenonych w urzdzeniach stacyjnych

1.
2.
Uziemiacze przenone naley zakada tylko w miejscach do tego wyznaczonych, tj.

dobrze oczyszczonych i widocznie oznakowanych. W przypadku braku takich miejsc
Uziemiacze przenone naley zakada na goe, nieizolowane i nie malowane czci
urzdze, zapewniajc pewny styk.
W rozdzielniach wyposaonych w Uziemniki stae, jeeli Strefa pracy po zamkniciu
Uziemnikw staych jest obustronnie uziemione, w miejscu wykonywania pracy
dopuszcza si zastosowanie Uziemiacza przenonego lekkiego.

Strona 45 z 73
24.4. Stosowanie Uziemiaczy przenonych w liniach napowietrznych powyej 1 kV do

110 kV
1.
2.
W liniach promieniowych dopuszcza si zabezpieczenie Strefy pracy przez

zastosowanie Uziemiaczy przenonych lekkich, jeeli w miejscu wyczenia uziemiono
lini Uziemnikiem staym lub zastosowano Uziemiacz przenony.
W liniach o moliwoci podania napicia z dwch stron lub wicej punktw poprzez
zamknicie cznikw, dopuszcza si zabezpieczenie Strefy pracy przez zastosowanie
Uziemiaczy przenonych lekkich, jeeli w miejscach wycze uziemiono lini
Uziemnikami staymi lub zastosowano Uziemiacze przenone.
24.5. Stosowanie Uziemiaczy przenonych w liniach napowietrznych od 110 kV do 400

kV
1.
2.
25.
Linie napowietrzne 110, 220 i 400 kV powinny by uziemiane w miejscach ich

wyczenia, Uziemnikami staymi lub Uziemiaczami przenonymi. Stref pracy na linii
naley uziemi przy pomocy Uziemiaczy przenonych lekkich zakadanych na
najbliszych supach ograniczajcych t stref. Przy pracach wykonywanych tylko na
jednym supie dopuszcza si bezporednie uziemianie Strefy pracy Uziemiaczami
przenonymi lekkimi zakadanymi na supie, na ktrym odbywa si praca.
W napowietrznych liniach dwutorowych 110, 220 i 400 kV przy wyczonym jednym
torze linii oraz przy pracach na wyczonych liniach napowietrznych biegncych w
zblieniu z liniami 110, 220 i 400 kV, niezalenie od zasad uziemiania podanych w ust.
1. naley zaoy dodatkowo Uziemiacze przenone lekkie:
a) na przewody robocze na kadym supie, na ktrym wykonywane s prace
wymagajce dotykania przewodw roboczych,
b) po obu stronach mostka przewodu roboczego przy jego rozpinaniu lub spinaniu,
c) na przewd odgromowy w miejscu wykonywania na nim pracy w warunkach
przerwania metalicznego poczenia przewodu odgromowego z konstrukcj supa
(przewodem uziemiajcym).
Wyjmowanie i wkadania wkadek bezpiecznikowych
25.1. Urzdzenia o napiciu do 1 kV

1.
2.
3.
4.
Wymiany wkadek bezpiecznikowych zalecana jest w stanie bez napicia.

Wymian bezpiecznikw instalacyjnych mona przeprowadza pod napiciem bez
uycia Sprztu ochronnego pod warunkiem, e ich obudowy zewntrzne oraz podstawy
nie s uszkodzone.
Wymian wkadek bezpiecznikowych mocy pod napiciem naley dokonywa uywajc
uchwyt izolacyjny wyposaony w rkaw skrzany, skrzane lub dielektryczne rkawice,
buff trudnopalny chronicy zakrywajcy usta i szyj oraz hem ochronny
elektroizolacyjny z przeciwukow oson twarzy. Stosowanie uchwytu izolacyjnego
wyposaonego w rkaw skrzany nie zwalnia z obowizku uywania rkawic, naley
stosowa je cznie.
W stanie pod napiciem dopuszczona jest wymiana wkadek bezpiecznikowych mocy na
podstawach wyposaonych fabrycznie w osony stykw i szczk jeli:
a) osony nie s uszkodzone,

Strona 46 z 73
5.
6.
7.
b) prd zastosowanej wkadki bezpiecznikowej nie przekracza 250 A,

c) nie ma innych dodatkowych zagroe, ktre elektromonter indywidualnie ocenia i
podejmuje decyzj, np. due zawilgocenie, brak moliwoci odczytania wartoci
prdu wkadki bezpiecznikowej itp.
Wymiana wkadek bezpiecznikowych mocy pod napiciem na podstawach
niewyposaonych fabrycznie w osony stykw i szczk jest dozwolone jeli:
a) podstawy bezpiecznikowe nie s uszkodzone,
b) podstawy bezpiecznikowe nie maj konstrukcji zespolonej,
c) podstawy bezpiecznikowe znajduj si na wysokoci pomidzy 50 150 cm od
podoa,
d) prd zastosowanej wkadki bezpiecznikowej nie przekracza 250 A,
e) nie ma innych dodatkowych zagroe, ktre elektromonter indywidualnie ocenia
i podejmuje decyzj, np. due zawilgocenie elementw wewntrznych, brak
moliwoci odczytania wartoci prdu wkadki bezpiecznikowej itp.
Dopuszczona jest wymiana wkadek bezpiecznikowych nie speniajcych warunkw
wymienionych w ust. 3 i 4, jeli okrelone s dodatkowe obostrzenia i rodki ochrony w
odrbnych instrukcjach.
Kadorazowo przed wymian wkadki bezpiecznikowej naley sprawdzi brak napicia
zwrotnego na zacisku odpywowym fazy, na ktrej dokonujemy wymiany.
25.2. Urzdzenia o napiciu powyej 1 kV

1) W stacjach wntrzowych do wymiany wkadek naley stosowa kleszcze izolacyjne lub
chwytak manewrowy. Wymiany naley dokonywa po wyczeniu napicia w urzdzeniu
stosujc rkawice elektroizolacyjne oraz hem ochronny elektroizolacyjny
z przeciwukow oson twarzy.
2) W przypadkach gdy uycie kleszczy izolacyjnych jest utrudnione lub niemoliwe, np.
w stacjach supowych, przed wymian wkadek naley wyczy urzdzenia
i obustronnie uziemi Stref pracy.
26.
Uzgadnianie faz po stronie pierwotnej
26.1. Zasady oglne

1.
2.
3.
4.
Kady uzgadniacz faz moe by uyty wycznie przy urzdzeniu o napiciu rwnym
napiciu znamionowemu uzgadniacza.
Zaleca si stosowanie jednobiegunowych akustyczno optycznych uzgadniaczy faz
wsppracujcych z drkiem izolacyjnym.
Podczas uzgadniania faz uzgadniaczem dwubiegunowym, naley zachowa minimaln
odlego linki czcej, od czci znajdujcych si pod napiciem oraz od ciaa
czowieka. Odlego ta powinna wynosi co najmniej 0,5 m.
Uzgadnianie faz przy Urzdzeniach elektrycznych naley wykonywa dwuosobowo
uywajc rkawic elektroizolacyjnych i hemu ochronnego elektroizolacyjnego
z przeciwukow oson twarzy oraz buffy trudnopalne chronice szyj i usta.
26.2. Sposb uzgadniania

Uzgadniacz jednobiegunowy
Strona 47 z 73
Przy uzgadnianiu faz uzgadniaczem jednobiegunowym, naley postpowa cile

z instrukcj podan przez producenta.
Uzgadniacz dwubiegunowy
1. Przed uzgodnieniem faz naley sprawdzi dziaanie uzgadniacza przez dotknicie
kocwk czonu wskanikowego do czci bdcej pod napiciem, wskanik powinien
sygnalizowa obecno napicia.
2. Przy uzgadnianiu faz naley w pierwszej kolejnoci dotkn drkiem oporowym jedn z
szyn (lub cz urzdzenia), a nastpnie dotkn innej szyny (lub innej czci
urzdzenia):
a) sygnalizacja obecnoci napicia oznacza istnienie rnicy potencjaw,
b) sygnalizacja braku napicia oznacza, e potencjay badanych faz s rwne.
3. Uzgadniacz faz nie powinien pozostawa pod napiciem duej ni 15 sekund.
27.
1.
2.
28.
Uzgadnianie faz po stronie wtrnej

Przy uzgadnianiu faz po stronie obwodw wtrnych naley stosowa si do
szczegowych instrukcji fabrycznych rozdzielnic i urzdze.
W stacjach WN/SN do uzgadniania faz wykorzystuje si napicia strony wtrnej
przekadnikw napiciowych. Pomiaru napicia dokonuje si w polach pomiarowych lub
zaciskach wejciowych zabezpiecze odlegociowych linii.
Wygradzanie i osanianie czci znajdujcych si pod napiciem
28.1. Wygradzanie Strefy pracy

1.
2.
3.
Urzdzenia elektroenergetyczne lub ich czci pozostajce pod napiciem i znajdujce

si w pobliu Strefy pracy naley wygrodzi oraz wyposay w tablice ostrzegawcze.
Odstpy pomidzy ogrodzeniami, a nieosonitymi czciami urzdze pozostajcych
pod napiciem powinny wynosi tyle co wartoci okrelone w kolumnie D Tabeli nr 1.
Jeeli ogrodzenie umieszcza si w odlegociach mniejszych ni podane, praca
wykonywana jest w warunkach szczeglnego zagroenia i wymaga opracowania
instrukcji szczegowej prowadzenia prac w pobliu napicia opisujcej metody,
technologi, wymagane narzdzia oraz rodki ochronne.
Odlegoci minimalnych podanych w kolumnie B Tabeli nr 1 przekracza nie wolno.
28.2. Osanianie czci pod napiciem

1.
2.
Sprzt sucy do osaniania czci urzdze pozostajcych pod napiciem powinien

posiada wytrzymao elektryczn i mechaniczn odpowiadajc warunkom w miejscu
jego uycia.
Przegrody izolacyjne (mechaniczne), suce do zakadania midzy styki otwartych
odcznikw w rozdzielniach wntrzowych do 20 kV, powinny by zakadane
i wyjmowane przy pomocy uchwytw na drkach izolacyjnych lub bezporednio rkami
za pomoc rkojeci do wkadania rcznego zgodnie instrukcj fabryczn producenta
rozdzielnicy oraz instrukcj uytkowania przegrody izolacyjnej. Wybr sposobu
wkadania przegrody powinien by uzaleniony od moliwoci bezpiecznego jej
zaoenia zwizanego z konstrukcj urzdzenia, usytuowaniem odcznika i innymi
ograniczeniami. Podczas wkadania i wyjmowania przegrody izolacyjnej naley uywa

Strona 48 z 73
3.
29.
rkawic elektroizolacyjnych, buffy trudnopalne chronice szyj i usta oraz hemu

ochronnego elektroizolacyjnego z przeciwukow oson twarzy. W innych przypadkach,
urzdzenia naley wyczy spod napicia i uziemi na czas zakadania przegrody.
Szeroko przegrd izolacyjnych w celkach rozdzielni wntrzowych powinna
odpowiada szerokoci tych celek.
Pomiary przyrzdami
29.1. Pomiar temperatury stykw w Urzdzeniach elektrycznych

Zaleca si przeprowadzanie pomiaru przy uyciu kamery termowizyjnej lub wskanika
pirometrycznego (bezdotykowego). Inne technologie mog by stosowane jedynie po
opracowaniu i zatwierdzeniu do stosowania instrukcji stanowiskowej.
29.2. Pomiar prdu amperomierzem cgowym
Przyrzdy pomiarowe powinny by sprawne o nieuszkodzonej izolacji. Przy wykonywaniu
pomiaru naley stosowa skrzane rkawice oraz hem ochronny elektroizolacyjny
z przeciwukow oson twarzy.
Zabronione jest wykonywanie pomiaru amperomierzem cgowym w przypadku
uszkodzonych aparatw, kocwek, izolacji y podpitego kabla, na ktrym ma by
wykonywany pomiar.

Strona 49 z 73
CZ II
WYTYCZNE
UDZIELANIA PIERWSZEJ POMOCY

Strona 50 z 73
1.
1.1.
Wytyczne postpowania przy uwalnianiu poraonych i poparzonych spod

dziaania prdu elektrycznego
Postanowienia oglne
1. Wytyczne podaj sposoby postpowania pracownikw TAURON Dystrybucja S.A. przy

uwalnianiu poraonych i poparzonych spod dziaania prdu elektrycznego
w Urzdzeniach, Instalacjach i Sieciach elektroenergetycznych o napiciu do 1 kV oraz
powyej 1 kV. Ponadto okrelaj zasady udzielajcych pierwszej pomocy osobie
poszkodowanej, do momentu przybycia sub medycznych.
2. Zakres stosowania wytycznych obejmuje podstawowe czynnoci ratownicze moliwe do
wykonania przez osoby nie posiadajce fachowego przeszkolenia medycznego.
Czynnoci te mona wykona za pomoc prostych, oglnie dostpnych rodkw
ratunkowo opatrunkowych. Pracownik wykonujcy ww. czynnoci nazywany jest
ratownikiem przedmedycznym. Osoby udzielajce pierwszej pomocy powinny
postpowa w myl zasad okrelonych w niniejszych wytycznych.
1.2.
Uwalnianie poraonego (poparzonego) spod dziaania prdu elektrycznego o

napiciu do 1 kV
1. W przypadku zauwaenia czowieka poraonego prdem elektrycznym naley

natychmiast przystpi do udzielania mu pomocy, a wic poraonego (poparzonego)
naley jak najszybciej uwolni spod dziaania prdu elektrycznego.
2. Najwaciwszym sposobem uwalniania poraonego jest pozbawienie napicia, jednak to
ratownik dokonuje wyboru metody i sposobu uwolnienia poszkodowanego na podstawie
oceny warunkw w jakich nastpio poraenie, majc na uwadze bezpieczestwo
wasne, jak i potrzeb natychmiastowego uwolnienia poraonego.
3. Gdy poraenie (poparzenie) nastpio w Urzdzeniach, Instalacji lub Sieci
elektroenergetycznej na wysokoci do dziaa ratowniczych naley przystpi po jak
najszybszym pozbawieniu napicia obwodu racego.
Uwaga!
Podczas prowadzenia akcji ratunkowej na wysokoci ratownik powinien pamita
o zastosowaniu waciwej metody asekuracji gwarantujcej mu ochron przed
upadkiem z wysokoci.
4. Uwolnienia naley dokona jedn z nastpujcych metod:
a) przez wyczenie napicia we waciwym obwodzie elektrycznym na ktrym doszo
do poraenia,
b) przez odcignicie poraonego od urzdze lub instalacji bdcych pod napiciem.
5. Wyczenia napicia naley dokona jednym z nastpujcych sposobw:
a) Przez otwarcie waciwych cznikw od strony zasilania.

Strona 51 z 73
Rys. 1.
Uwolnienie poraonego spod dzziaania prd

du elektrycz
znego o nap
piciu do 1kV przez
cznika
otwarcie
ek topikowyych z obwod
du zasilania
a.
b)) Przez wyjcie wkade
W przypa
adku uszkodzenia gw
wki bezpiec
cznikowej, podczas w
wyjmowania wkadki
topikowej, naley zachowa odpowied
dnie rodk
ki ostronooci. Wyjm
mowanie
nikw mocy
y powinno o
odbywa si za pomoc uchwytw przeznaczonych
bezpieczn
do tego ce
elu.
Rys. 2.
Uwalnianie poraonego spod dzziaania prd

du elektrycz
znego o nap
piciu do 1kV przez
kowych
wyjcie wkadek topik
dcicie prz
zewodw zasilania za pomoc
c narzdzzi z izolo
owanymi
c)) Przez od
rkojecia
ami i przy za
astosowani u rodkw ochrony
o
oso
obistej.
Nie wolno
o stosowa
tego spo
osobu w po
omieszczeniach zagrooonych wy
ybuchem
oraz w kanaach i tun
nelach kablo
owych!
TAU
2/TD (wersja dru
uga)
Strrona 52 z 73
6. Porraonego odciga
o
si od urzdzze znajdujcych si pod napicciem wwcz
zas, gdy
wyczenie na
apicia trwa
aoby zbyt d
dugo lub by
yo bardziej niebezpiecczne do wyk
konania.
Pod
dczas odccigania po
oraonego spod dzia
aania prd
du elektryccznego nie
e wolno
zap
pomnie o bezwzgldnym zaka
azie dotykania goym
mi rkami ciaa pora
aonego.
Porraonego uwalnia si spod
s
dziaa nia prdu elektryczneg
e
go za lune czci gard
deroby.
Rys. 3.

du elektrycz
znego o nap
piciu do 1kV przez
dze bdcy
ych pod nap
piciem
odcignicie od urzd
onego spod
d dziaania
a prdu elektryczneggo do 1 kV,
k
jako
7. Przzy uwalnianiu porao
pod
dstawowy materia
m
izolacyjny, nale
ey stosowa sprzt ochronny. Doopiero w przypadku
bra
aku tego sprztu ochro
onnego mona stosow
wa zastpcze materiay o waciw
wociach
izolacyjnych np. suche drrewno, mate
eriay teksty
ylne.
1.3.
Uwalnianie
e poraone
ego spod d
dziaania prrdu elektrrycznego o napiciu powyej
p
1 kV
1. Porraonego naley natyc

chmiast uwo
olni spod dziaania
d
pr
du elektryccznego.
2. Uw
wolnienia po
oraonego spod dzia
aania prdu elektrycz
znego naleey dokona
a jedn
z nastpujcycch metod:
a
a) przez po
ozbawienie napicia waciwego obwodu
o
elek
ktrycznego,,
b
b) przez od
dcignicie poraonego
o od Urzdz
ze elektroe
energetycznnych bdc
cych pod
napicie
em.
3. Przzed zdjciem
m poraone
ego z urzd
dzenia, ktrre zostao wyczone,
w
naley upe
ewni si
o b
braku napi
cia za pom
moc wskanika napi
cia, a nasttpnie rozaadowa urz
zdzenie
zacchowujc wymagane
w
dla
d tych czyn
nnoci rod
dki ostronoci.
4. Odcignicia poraonego
o od urzd
dzenia bd
cego w stanie zaczzenia, w przypadku
bra
aku moliw
woci wy
czenia na
apicia, na
aley dokona w spposb bez
zpieczny,
possugujc si
sprztem ochronnym
o
dedykowan
nym do poz
ziomu napicia.
Uw
waga!
TAU
2/TD (wersja dru
uga)
Strrona 53 z 73
Nie
e wolno be
ezporedniio dotyka
poraone
ego oraz dotyka eleementw In
nstalacji
i Urzdze elektroener
e
rgetycznyc
ch znajdujjcych si pod naapiciem. Naley
mita o za
achowaniu
u bezpieczn
nej odlego
oci.
pam
Rys. 4.
1.4.
1.
2.
3.
2.
2.1.

du elektrycz
znego o naapiciu powyej 1kV
d urzdze b
bdcych pod napicie
em
przez odcignicie od
Ewakuacja
a z wysoko
oci
Porraonego naley
n
naty
ychmiast uw
wolni spod
d dziaania prdu elekktrycznego stosujc
w zzalenoci od
o napicia znamionow
wego metod
dy opisane w Czci II pkt. 1.3 ustt. 3 - 4.
Do ewakuacji poraone
ego ze su
upa linii na
apowietrzne
ej naley stosowa zestawy
unkowe do
o tego prze
eznaczone. Kady Zes
sp pracow
wnikw wy konujcy prace
p
na
ratu
wyssokoci po
owinien by
wyposao
ony w takii zestaw ra
atunkowy ooraz musz
odby
szkkolenie w tyym zakresie.
Ew
wakuacj pracownika
p
oci naley
y przeprow
wadzi zgoodnie z za
asadami
z wysoko
rato
ownictwa i bezpieczne
b
j pracy na w
wysokoci w energetyc
ce.
W
Wytyczne w sprawie
e udzielan ia pierwsz
zej pomoc
cy przedleekarskiej osobom
o
po
oraonym prdem ele
ektrycznym
m
Postanowiienia ogln
ne
Okrele
enia pojawia
ajce si w czci med
dycznej niniejszej Instru
ukcji:
NRC ochrronny koc ratunkowy
r
ssucy do zabezpiecz
zenia posz kodowaneg
go przed
Folia N
skutkam
mi wyzibie
enia (strona srebrna po
owinna zna
ajdowa si od strony cciaa) i prze
egrzania
(strona w kolorze zotym
z
od sttrony ciaa) .
TAU
2/TD (wersja dru
uga)
Strrona 54 z 73
Hydroel opatrunek hydroelowy sucy do udzielania pierwszej pomocy przy

oparzeniach 1 i 2 stopnia.
Komfort termiczny stan, w ktrym czowiek czuje, e jego organizm znajduje si w stanie
zrwnowaonego bilansu cieplnego tzn. nie odczuwa ani uczucia ciepa, ani zimna.
Pierwsza Pomoc to czynnoci wykonywane przed przybyciem Pogotowia Ratunkowego,
lekarza lub innych wykwalifikowanych osb majcych na celu ratowanie zdrowia, bd ycia
ludzi, ktrzy odnieli obraenia lub nagle zachorowali.
Pozycja przeciwwstrzsowa pozycja, w ktrej ukadamy poszkodowanego pasko na
wznak z podniesionymi nogami na okoo 30 cm (kt ok. 30).
Resuscytacja jest to zesp czynnoci stosowanych w stosunku do poszkodowanego,
u ktrego wystpio podejrzenie nagego zatrzymania krenia, czyli ustanie czynnoci serca
z utrat wiadomoci i bezdechem. Celem resuscytacji jest utrzymanie przepywu krwi przez
mzg i misie sercowy oraz przywrcenie wasnej czynnoci ukadu krenia.
Reanimacja jest to zesp czynnoci ratowniczych wykonywanych w stosunku do osb,
u ktrych nastpio nage zatrzymanie krenia. Celem reanimacji jest przywrcenie
krenia, oddychania (resuscytacja kreniowo oddechowa) oraz czynnoci orodkowego
ukadu nerwowego (odzyskanie wiadomoci).
1. W przypadku poraenia prdem elektrycznym dziaania ratownicze powinny by
prowadzone wedug acucha dziaa ratowniczych.
2. acuch dziaa ratowniczych trzeba traktowa jako oglny schemat postpowania
w pierwszych dziaaniach ratowniczych.
Do acucha dziaa ratowniczych zalicza si:
a) Natychmiastowe dziaanie.
b) Wezwanie Pomocy.
c) Pierwsza pomoc.
d) Ratownictwo Medyczne.
e) Szpital.
Ratownika przedmedycznego dotycz tylko trzy pierwsze ogniwa acucha
(natychmiastowe dziaanie, wezwanie pomocy i pierwsza pomoc), natomiast pozostae
s zarezerwowane dla odpowiednich sub ratunkowych.

Strona 55 z 73
acuch ratowniczy
Wezwanie pomocy
Pierwsza pomoc
Natychmiastowe
dziaanie
Ratownictwo
medyczne
Szpital
Rys. 5.
2.2.
acuch dziaa ratowniczych
Postpowanie ratownika pierwszego kontaktu na miejscu zdarzenia zgodnie

z acuchem dziaa ratowniczych
1. Natychmiastowe dziaanie polega na:

a) Ocenie miejsca zdarzenia ratownik musi by pewien, e teren w ktrym bdzie
wykonywa dziaania ratunkowe, jest miejscem dla niego bezpiecznym!
Uwaga!
Przy poraeniu prdem elektrycznym ratownik w pierwszej kolejnoci musi
doprowadzi dostpnymi rodkami technicznymi do pozbawienia napicia
obwodu raeniowego, a dopiero potem moe rozpoczyna dziaania
ratownicze.
Jeeli nie ma takich moliwoci naley poraonego odcign spod jego
dziaania prdu, z zachowaniem zasad bezpieczestwa i z wykorzystaniem do
tego celu stosownego sprztu ochronnego. Odciga osob poraon
prdem elektrycznym mog tylko osoby przeszkolone w zakresie udzielania
pomocy przedlekarskiej.
b) Bezpieczestwie wasnym ratownika ratownik, aby mg rozpocz dziaania
ratownicze, musi pamita o ochronie osobistej:
rkawiczkach medycznych,
maseczce do sztucznego oddychania (jeeli s wymagane dziaania
resustacyjne).
c) Zabezpieczeniu miejsca zdarzenia jest to kluczowe dziaanie dla zachowania
bezpieczestwa ratownika i wiadkw wypadku podczas dziaa ratowniczych. Do
zabezpieczenia miejsca wypadku ratownik powinien wykorzysta dostpne rodki,
wykorzysta przedmioty lub osoby (wiadkw zdarzenia) znajdujce si na miejscu
zdarzenia.

Strona 56 z 73
2. Wezwanie Pomocy
W sytuacji zagroenia ycia ludzkiego zawsze wzywamy pomoc. W pozostaych
sytuacjach, bezporednio nie zagraajcych yciu nie ma potrzeby natychmiastowego
wzywania pomocy.
a) sposoby wzywania sub ratowniczych wezwanie Pogotowia Ratunkowego, Stray
Poarnej itp. powinno odbywa si:
osobicie,
przez waciwego Dyspozytora TAURON Dystrybucja S.A.,
poprzez wyznaczenie konkretnej osoby (np. z tumu gapiw),
b) numery ratunkowe
Pogotowie Ratunkowe 999,
Stra Poarna 998,
Centrum Powiadamiania Ratunkowego (CPR) 112,
Dyurny Dyspozytor TAURON Dystrybucja S.A.,
c) meldunek ratunkowy czyli co naley powiedzie dyspozytorowi sub ratunkowych
podczas wzywania pomocy:
gdzie zdarzy si wypadek,
co si stao,
ile osb jest poszkodowanych,
w jakim stanie znajduj si poszkodowani.
3. W ramach dziaa z zakresu pierwszej pomocy ratownik, po zrealizowaniu dziaa
opisanych w punkcie 2.2.1 i 2.2.2 powinien rozpozna czynnoci yciowe:
a) przytomno,
b) oddech.
2.3.
Postpowanie z osob przytomn
1. Pozostaw w pozycji zastanej.

2. Sprawd czy poszkodowany nie ma obrae ciaa, ktre mog zagraa jego yciu
(krwotok, otwarte urazy klatki piersiowej, amputacja itd.).
2. Zbierz wywiad (jak?, gdzie?, kiedy? zdarzy si wypadek).
3. Wezwij pomoc.
4. Otocz opiek poszkodowanego (wsparcie psychiczne).
5. Zadbaj o komfort termiczny (okryj poszkodowanego kocem lub foli NRC).
2.4.
Postpowanie z osob nieprzytomn z zachowanym oddechem
1. U poszkodowanego nieprzytomnego z zachowanym oddechem naley dba o drono

drg oddechowych, sprawdza oddech i zapewni komfort termiczny.
2. Poszkodowanego ukadamy w pozycji bezpiecznej.
Uwaga!
W przypadku podejrzenia urazw krgosupa, zamania miednicy, koczyn
poszkodowanego nie ukadamy w pozycji bezpiecznej a tylko zapewniamy
drono drg oddechowych poprzez uniesienie i wysunicie uchwy (tzw.
Manewr Esmarcha)
Tryb postpowania w celu uoenia poszkodowanego w pozycji bezpiecznej:
a) zdejmujemy okulary poszkodowanego, jeli je posiada,

Strona 57 z 73
b) klkamy przy
p
poszko
odowanym i upewniamy si, e ob
bie nogi s w
wyprostowa
ane,
c) blisz rk poszkod
dowanego o
odsuwamy od
o ciaa tak, by bya skkierowana ku
k grze,
Rys. 6.
d) drug rkk poszkod

dowanego przykadam
my do polic
czka grzbieetow stron
n doni
i przytrzym
mujemy j przy
p
policzkku,
Rys. 7.
za dalsz koczyn doln, tu powyej kolana,

woj rk chwytamy
c
e) drug sw
i podciga
amy j ku grze, nie
e odrywajc
c stopy od podoa ttak, aby zg
gia si
w stawie kolanowym
k
,
TAU
2/TD (wersja dru
uga)
Strrona 58 z 73
Rys. 8.
f)
trzymajcc rk na policzku cig

gniemy za kolano odw
wracajc pooszkodowanego do
siebie na bok,
p
my poszko
odowanego, ukadamy w ten spos
sb, aby
g) koczyn, za ktr przetaczali
zarwno staw
s
kolano
owy, jak i bio
odrowy byy
y zgite pod
d ktem proostym,
u tyowi, ab
by drogi oddechowe by
yy drone,
h) odchylamy gow ratowanego ku
Rys. 9.
i)
j)
2.5.
e sprawdzam
my oddech,,
regularnie
jeeli poszkodowany
y musi by uoony w tej pozycji duej ni 330 minut, to
o po tym
wracamy go
o na drugi b
bok.
czasie odw
Postpowa
anie z osob
b nieprzyttomn bez oddechu
o
niep
przytomnej bez oddec
chu naley
y natychmiaast podj zabiegi
Po rozzpoznaniu osoby
esuscytacj
kreniow
wo oddechow (RKO
O) czyli przyywrcenie oddechu
o
resuscyytacyjne. Re
i kren
nia naley wykonywa
w system
mie 30:2, to
o jest 30 uciskw
u
moostka na 2 wdechy
ratunko
owe.
Uwaga!
cytacj wy
ykonujemy w tym s
samym sta
andardzie 30:2 zarw
wno przy jednym
Resusc
ratowniku, jak i przy dwch.
Podsta
awowe dzia
aania rato
ownicze u dorosych
h wykonuje
emy wedu
ug nastpujcego
algoryttmu RKO:
TAU
2/TD (wersja dru
uga)
Strrona 59 z 73
NIE
E REAGUJE
Zaw
woaj o pomoc
c
Udronij drogi oddechowe
Brak praw
widowego oddechu
o
Zadzwo na
a numer 999 lub 112
30 ucini
klatki piersiowej
2 odde
echy ratownicze
30 ucini
klatki pierrsiowej
Rys. 10. Dziaania ratownicze u osb doro

osych
Podstaw
wowe zabie
egi resuscyttacyjne u do
orosych wy
ykonuje si w nastpujcy sposb
b:
1. Upewnij si, czy poszkod
dowany i wsszyscy wiadkowie zda
arzenia s bbezpieczni.
2. Sprrawd reakkcj poszko
odowanego
o przytom
mno: deliikatnie potrrznij za ramiona
i gono zapyta
aj: halo, co
o si stao?.
Rys. 11.
3. Jeeli nie reag

guje gono zawoaj o pomoc za
abezpiecz sobie
s
osob do pomoc
cy. Jeeli
nie
e masz osob
by do pomocy, przejd do sprawdz
zania oddec
chu.
TAU
2/TD (wersja dru
uga)
Strrona 60 z 73
Rys. 12.
we (tak abyy broda pa

atrzya ku niebu)
n
w naastpujcy sposb:
4. Udronij drogi oddechow
jedna rka na czole, a dw
wa palce dru
ugiej rki na
a czciach kostnych bbrody.
Rys. 13.
TAU
2/TD (wersja dru
uga)
Strrona 61 z 73
Rys. 14.
5. Utrrzymujc drono
d
drg oddech
howych, wzrokiem,
w
suchem
s
i dotykiem sprawd
odd
dech.
Rys. 15.
awidowy, w
wezwij Pogo
otowie Ratu
unkowe (osoobicie lub poprzez
6. Jeeli oddech nie jest pra
wyzznaczon osob).
o
7. Ukllknij obok poszkodow
wanego.
8. U
nadgarstek na rodk
ku klatki pie
ersiowej pos
szkodowane
ego.
TAU
2/TD (wersja dru
uga)
Strrona 62 z 73
Rys. 16.
9. U
nadgarstek drugiej rki
r
na ju p
pooonym.
Rys. 17.
e bdziesz wywiera nacisku na ebra

10. Splle palce obu doni, upewnij ssi, e nie
posszkodowane
ego.
TAU
2/TD (wersja dru
uga)
Strrona 63 z 73
Rys. 18.
11. Pocchyl si nad

n
poszko
odowanym,, rce wyprostuj w okciach, a ramiona
a ustaw
pro
ostopadle do
o mostka i uciskaj
u
na g
gboko 4 - 5 cm.
Rys. 19.
TAU
2/TD (wersja dru
uga)
Strrona 64 z 73
12. Po wykonaniu
u 30 ucini
klatki pie
ersiowej, ud
dronij drog
gi oddechow
we odginaj
c gow
i un
noszc uch
hw.
Rys. 20.
dmuchuj po
owoli pow
wietrze do ust poszk
kodowanego przez ookoo 1 sekund,
s
13. Wd
obsserwujc jed
dnoczenie
e, czy klatka
a piersiowa si unosi.
Rys. 21.
14. Utrrzymujc odgicie

o
gowy
g
i u
uniesienie uchwy, odsu
o
swooje usta od
posszkodowane
ego i obserwuj, czy po
odczas wyde
echu opada
a jego klatkaa piersiowa.
TAU
2/TD (wersja dru
uga)
ust
Strrona 65 z 73
Rys. 22.
15. Jesszcze raz nabierz powietrza i wdmuchnij do ust poszkodow

wanego, d
c do
wykkonania dw
wch skutecznych odde
echw ratow
wniczych.
16. Kon
ntynuuj ucisskanie klatk
ki piersiowejj i oddechy ratownicze w stosunkuu 30:2.
17. Przzerwij swoje
e dziaania w celu sprrawdzenia stanu
s
poszkodowaneggo tylko wte
edy, gdy
zaccznie on pra
awidowo od
ddycha. W innym przy
ypadku nie przerywaj rreanimacji.
18. Kon
ntynuuj dzia
aania ratow
wnicze do czzasu gdy:
a) poszkodow
wany zacznie samodzie
elnie oddych
ha,
b) zesp ratunkowy prze
ejmie za cie
ebie dziaania ratownicz
ze,
c) opadniesz z si.
2.6.
anie z osob
b poraon
n prdem elektryczn
nym
Postpowa
oraeniu prrdem elek

ktrycznym, gdy doszo
o do zatrzy
ymania odddechu, w pierwszej
p
Przy po
kolejnoci wykonujemy resus
scytacj, a nastpnie zajmujemy
z
si zabezppieczeniem oparze
i innych
h urazw.
TAU
2/TD (wersja dru
uga)
Strrona 66 z 73
Uwolnij poraonego spod dziaania czynnika racego

(osobicie lub przez zlecenie tego Dyspozytorowi)
Sprawd stan przytomnoci
Jeeli jest nieprzytomny
Jeeli jest przytomny (pkt. 2.3)
Postpujemy jak z poszkodowanym

nieprzytomnym (pkt. 2.4 - 2.5)
Opatrzenie obrae wg standardw
Folia NRC, koc termiczny
Gotowo do resuscytacji
3.
3.1.
Pierwsza pomoc przy oparzeniach termicznych i chemicznych

Postanowienia oglne
Oparzenie jest to obraenie tkanek pod wpywem dziaania wysokiej temperatury, pynw
rcych, prdu elektrycznego lub pioruna. W celu ustalenia gbokoci oparzenia podzielono
je na trzy stopnie:
I. Stopie oparzenie obejmuje tylko naskrek.
Objawy: rumie, zaczerwienienie, obrzk skry, bl.
II. Stopie uszkodzenie dotyczy naskrka i powierzchownych warstw skry waciwej.
Objawy: stopie pierwszy + pcherze z pynem surowiczym.
III. Stopie martwica caego naskrka i skry waciwej oraz uszkodzenie tkanek
znajdujcych si poniej skry.
Objawy: skra jest sucha, biaa lub szara, moe by strup, brak czucia blu.
3.2.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Postanowienia przy poparzeniu termicznym

Zlikwidowa rdo wysokiej temperatury lub energii elektrycznej.
Natychmiast schodzi pod biec wod przez minimum 20 minut.
Uwaga!
Jeli nie ma moliwoci schodzenia rany wod, naley schodzi j za pomoc
opatrunku hydroelowego.
Nie zrywa odziey mocno przylegajcej do ciaa.
Niezwocznie zdj biuteri.
Zaopatrzy rany jaowym opatrunkiem lub hydroelem.
Postpowa przeciwwstrzsowo uoy poszkodowanego w tzw. pozycji
przeciwwstrzsowej. Zadba o komfort termiczny np przykry foli NRC.

Strona 67 z 73
7.
Regularnie kontrolowa czynnoci yciowe.

Oparzenia termiczne
Chodzenie na miejscu wypadku do

ustpienia blu
Bieca woda min. 20 - 30

minut i opatrunek jaowy
Opatrunek hydroelowy
ratowniczy na ran
Przy duej powierzchni oparzenia po schodzeniu rany lub naoeniu

opatrunku okry poszkodowanego foli NRC
3.3.
Postanowienia przy poparzeniu chemicznym
1. Usun i zapakowa skaone ubranie.

2. Usun mechanicznie suche rodki chemiczne.
3. Spuka obfitym strumieniem wody lub innym pynem nadajcym si do picia.
Uwaga!
Przed spukaniem obfitym strumieniem wody miejsca poparzonego, naley
upewni si czy dana substancja chemiczna nie wchodzi w reakcje chemiczn
z wod.
4. Zabezpieczy substancj rc dla dalszych czynnoci wyjaniajcych.
5. Zaopatrzy rany jaowym opatrunkiem lub hydroelem.
6. Postpowa przeciwwstrzsowo - uoy poszkodowanego w tzw. pozycji
przeciwwstrzsowej, tzn. pasko na wznak i podnie nogi okoo 30 cm (kt ok. 30o).
Zadba o komfort termiczny np. przykry foli NRC. Regularnie kontrolowa czynnoci
yciowe.
Oparzenia chemiczne
Usun odzie
Spuka skr wod 20 30 minut
Opatrunek hydroelowy ratowniczy (schadzajcy)
Przy duej powierzchni oparzenia po schodzeniu rany lub naoeniu opatrunku

hydroelowego ratowniczego okry poszkodowanego foli NRC
4.
4.1.
Wytyczne postpowania w przypadku ran i zama

Postpowanie z ranami

Strona 68 z 73
1. Rana to przerwanie cigoci tkanki skrnej lub bony luzowej.

2. Przyczyny powstawania ran:
a) czynniki mechaniczne,
b) czynniki termiczne niska temperatura, wysoka temperatura,
c) czynniki chemiczne kwasy, zasady,
d) prd elektryczny.
3. Postpowanie:
a) obmy ran (wok rany),
b) zaoy jaowy opatrunek,
c) zatamowa krwotok,
d) unieruchomi (gdy zranienie koczyny),
e) pozycja p/wstrzsowa (gdy duy krwotok),
f) nie naley usuwa cia obcych z rany,
g) kontrola podstawowych parametrw yciowych,
h) komfort termiczny.
4. Rodzaje opatrunkw:
a) Osaniajcy suy do zaopatrywania ran z niewielkim krwawieniem, chroni ran
przed dalszymi zabrudzeniami. Moe by w formie opatrunku z plastra lub
z uyciem gazika i przylepca do zamocowania.
b) Wchaniajcy suy do zaopatrywania ran np. gowy z niewielkim krwawieniem
lub podczas wypywajcego pynu rdzeniowo mzgowego. Jest to opatrunek
jaowy, przy ktrym nie naley uciska miejsca zranienia.
c) Uciskowy suy do zaopatrywania ran z wikszym krwawieniem, bd
z krwotokiem. Ran nakrywamy jaowym gazikiem, na wierzch nakadamy
poduszeczk uciskow i przymocowujemy j mocno. Ucisk nie moe powodowa
zatrzymania przepywu krwi.
Tamowanie Krwawie i Krwotokw
RKA / NOGA
TUW / GOWA
AMPUTACJA
RKI / NOGI
UNIESIENIE
UCINICIE
OPATRUNEK
UCISKOWY
NACISK NA RAN
(Tuw)
GOWA
OPATRUNEK
WCHANIAJCY
NACISK NA RAN /
OPATRUNEK
UCISKOWY

Strona 69 z 73
4.2.
Postpowa
anie ze zam
maniami
1. Za
amanie to prrzerwanie cigoci
c
tka
anki kostnej.
2. Rodzaje zama
a:
a) zamknite
e gdy skra nie zosta
aa uszkodz
zona,
b) otwarte - gdy przerwanie cigoci skry
z otoczeniem).
(odamy
kosttne
maj kontakt
Rys. 23. Zamanie zamknite

z
i zamanie ottwarte
bjawy zama
ania:
3. Obj
a) bl przy prbie
p
porus
szania kocczyn,
z
zaba
arwienia sk
ry,
b) obrzk i zmiana
koczyn,
we s pene lub czcio
owe ruchy uszkodzon
u
c) niemoliw
nieprawidowa (patolo
ogicznie) ruchomo ko
oczyny,
d) pojawi si
alny ksztatt koczyny i jej uoenie,
e) nienatura
e stopni w obrbie za
amania.
f) powstanie
e:
4. Posstpowanie
(w sytuacjji unieruch
a) niepotrzeb
bnie nie porusza
p
zzamanej koczyny
k
hamiania
koczyny,, pamitajm
my o zasadzzie dokadan
nia zdrowej koczyny ddo chorej),
omi (unierruchomienie
e dwch ssiednich
s
staww - powyej i poniej
b) unierucho
zamania)),
w
posstpowanie
e przeciwwstrzsowe.
c) jeeli jest potrzeba, wdroy
5.
5.1.
W
Wytyczne po
ostpowan
nia z osob
poszkodo
owan po upadku
u
zw
wysokoci
Postanowiienia ogln
ne
1. U p
poszkodowanego, ktry upad z wysokoci, mog wys
stpi rnnego rodzaju urazy,
dla
atego prowa
adzone dzia
aania ratun
nkowe mus
sz odbywa
a si zgoddnie ze stan
ndardem
posstpowania wzgldem poszkodow
wanego uraz
zowego opisanego ponniej.
2. W postpow
waniu ratow
wniczym w
wzgldem osoby po
oszkodowannej, ktra upada
wysokoci, ratownik
r
po wykonaniu
u dziaa na
atychmiastowych (okrelonych w Czci
C
II
zw
TAU
2/TD (wersja dru
uga)
Strrona 70 z 73
pktt. 2.2 ust. 1), powinien

n rozpocz ratowanie wedug tria
ady ycia, kktra mwi w jakiej
kolejnoci rato
ownik powin
nien wykonyywa dziaa
ania ratownicze:
d
o czy
ynnoci ycciowe (reanimacja),
a) najpierw dbamy
e dbamy o krgosup
k
(sstabilizacja krgosupa),
b) nastpnie
otem dbamy o koczyn
ny (unieruchomienie).
c) dopiero po
5.2.
Postpowa
anie
a zadania oopisane w Czci

C
II
1. Jeeli na miejscu zdarzenia ratownikk jest sam i zrealizowa
pktt. 2.2 ust. 1 (ocena i zabezpiecze
enie miejsca
a zdarzenia
a oraz bezppieczestwo
o wasne
rato
ownika), po
owinien w pierwszej
p
kkolejnoci oceni
o
czyn
nnoci ycioowe w nastpujcy
spo
osb:
a) ratownik podchodzi
p
do
d poszkodo
owanego za
awsze od przodu (nigddy od tyu),
b) klka i obyydwiema r
kami trzym
ma gow po
oszkodowan
nego stabilizzujc krgi szyjne,
c krgi szyjjne sprawdzza przytomno reagujc gosem (gono py
yta halo,
c) stabilizuj
co si stao?),
e ratownik musi
m
sprawd
dzi oddech
h poprzez wypchnicie
w
e dolnej szcz
zki nad
d) nastpnie
grn.
waga!
Uw
U osb ura
azowych, przy sprrawdzaniu oddechu, nie ud
drania si
drg
dechowych
h metod tradycyjn
czoo uchwa odchylajcc gow ku
u tyowi
odd
(Czz II pkt 2.5, ust. 4 i Rys. 13, 1
14).
nie drg odd

dechowych u poszkodo
owanego ura
azowego
Rys. 24. Udranian
2. Po sprawdzen
niu czynnoci yciowycch ratownik powinien ro
ozrni osoob:
p
a) urazow przytomn,
n
n z zachow
wanym oddechem,
b) urazow nieprzytomn
n
n bez odde
echu.
c) urazow nieprzytomn
e z osob urrazow przyytomn:
3. Posstpowanie
a) stabilizow
wa krgi szyjne
s
(tak jak na Ry
ys. 25: rato
ownik klkaa za gow
osoby
poszkodo
owanej z opartymi okciami na
n
ziemi i stabilizuuje domii gow
poszkodo
owanego),
b) wezwa pomoc,
p
c) zebra wyywiad (jak?,, gdzie?, kie
edy? zdarzy
y si wypad
dek),
d) otoczy opiek poszk
kodowaneg
go,
e) wykona zabiegi wg
g potrzeb (np. tamow
wanie krwo
otokw, posstpowanie z ran
em),
i zamanie
TAU
2/TD (wersja dru
uga)
Strrona 71 z 73
f) zadba o komfort termiczny.

4. Posstpowanie
e z osob urrazow niep
przytomn:
a) stabilizow
wa krgi szyjne,
b) dba o dro
ono drg
g oddechow
wych,
c) wezwa pomoc,
p
g potrzeb, (np. tamow
wanie krwo
otokw, posstpowanie
e z ran
d) wykona zabiegi wg
i zamanie
em),
e) zadba o komfort termiczny.
e z osob urrazow niep
przytomn bez
b oddech
hu:
5. Posstpowanie
a) wezwa pomoc,
p
b) naley natychmiast podj
p
zabie
egi reanima
acyjne w sta
andardzie 3 0:2.
Rys. 25. Stabilizacjja krgosup

pa u osoby urazowej z podejrzenie
em urazu krgosupa
Wykaz literatury
1. Henryk Markie
ewicz: Zagrroenia i o
ochrona od
d porae w instalacjjach elektry
ycznych.
e, Warszawa
a, 2000.
Wyydawnictwo Naukowo- Techniczne
2. Henryk Markie
ewicz: Bezp
pieczestwo
o w elektrroenergetyc
ce. Wydaw
wnictwo Na
aukowo echniczne, Warszawa,
W
2002.
2
Te
erwsza P omoc Prz
zy Porae
eniu Prdeem Elektrrycznym.
3. Kazzimierz Pazdro: Pie
Wyydawnictwo Zwizkowe
e CRZZ, Wa
arszawa, 19
964
4. Porradnik mon
ntera elektryka. Praca
a zbiorowa
a. Wydawn
nictwo Nau kowo- Techniczne,
Wa
arszawa, 19
997.
2. Romuald
K
Kosztaluk:
Ochron a
przed
d
porae
eniami
w
urzd
dzeniach
ele
ektroenergettycznych. Centralna
C
R
Rada Zwizkw Zawo
odowych, G
Gwny ins
spektorat
acy, Warsza
awa, 1970.
Pra
3. O. K. Cieszy
ski, J. Ga
ajewski, W.. Wojciecho
owicz: Organizacja i prowadzen
nie akcji
unkowej w rejonie poraenia. Pomorska
a Akademia Medyczzna w Szc
czecinie,
ratu
Szcczecin, 198
82.
4. Wyytyczne udzzielania pierrwszej pomo
ocy przy po
oraeniach prdem i pooparzeniach ukiem
ele
ektrycznym. Praca zbio
orowa pod kierunkiem
m St. Sakiela. Instytut Energetyki, Zakad
Bezzpieczestw
wa Pracy. Warszawa,
W
1
1987.
5. R. Buehl, A. Majka,
M
J. Saferna, St. S
Sakiel, J. Strruyna: Po
oraenia i oparzenia prdem
i ukiem elekttrycznym. Etiologia i pomoc przedlekars
p
ka. Wydaw
wnictwa Na
aukowoW
1993.
1
Tecchniczne, Warszawa,
6. M. Grzekowiak, Z. aba
a, A. Turow
wska- Kska
a, R. Podlewski: Stanyy zagroenia ycia.
Posstpowanie
e bezprzyrz
zdowe. W
Wydawnictwo
o FHU Grz
zegorz Soomczyski, Krakw,
200
03.
TAU
2/TD (wersja dru
uga)
Strrona 72 z 73
7. Automatyczna Defibrylacja Zewntrzna. Podrcznik AED. Pod redakcj J. Andres.

Polska Rada Resuscytacji, Krakw, 2004.
8. Ratownik Medyczny. Wydanie polskie pod redakcj J. Jakubaszki. Grnicki
Wydawnictwo Medyczne, Wrocaw 2003.
9. ABC Resuscytacji. Wydanie polskie pod redakcj J. Jakubaszki. Grnicki Wydawnictwo
Medyczne, Wrocaw, 2002.
10. ABC Postpowania w urazach. Wydanie polskie pod redakcj J Jakubaszki. Grnicki
Wydawnictwo Medyczne, Wrocaw, 2003.
11. Medycyna ratunkowa. Wydanie polskie pod redakcj J. Jakubaszki. Wydawnictwo
Medyczne Urban & Partner, Wrocaw, 1998.
Wykaz zacznikw
Zacznik 1 Druk polecenia pisemnego.
Zacznik 2 Wzr przekazania informacji oglnej pracownikom firm obcych.
Zacznik 3 Wzr przekazania informacji szczegowej pracownikom firm obcych.
Zacznik 4 Zestawienie delegowanych pracownikw.
Zacznik 5 Skad Doranego zespou naprawczego.
Zacznik 6 Przekazanie informacji BHP osobie wprowadzanej na Obiekt energetyczny.
Zacznik 7 Zgoszenie zespou obcego wykonawcy do wykonania pracy.
Zacznik 8 Lista dzienna pracownikw.

Strona 73 z 73

Iobp Ib 002 TD 2

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Iobp Ib 002 TD 2

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Zacznik do Zarzdzenia nr 58/2015

Obowizuje od dnia 1 grudnia 2015 r.

15.4. Prace wykonywane sprztem zmechanizowanym ....................................... 33

Instrukcja organizacji bezpiecznej pracy przy urzdzeniach energetycznych

Instrukcja organizacji bezpiecznej pracy przy urzdzeniach energetycznych

Instrukcja organizacji bezpiecznej pracy przy urzdzeniach energetycznych

Cel i podstawa opracowania Instrukcji

Instrukcja organizacji bezpiecznej pracy przy urzdzeniach energetycznych

Zakres stosowania Instrukcji

Instrukcja ma zastosowanie przy obsudze, konserwacji, remoncie, montau oraz pracach

Instrukcja organizacji bezpiecznej pracy przy urzdzeniach energetycznych

9. W pkt. 8.1 dodano ust. 6 obligujcy do wskazania Kierujcego Zespoem pracownikw w

Urzdzenia energetyczne urzdzenia, instalacje i sieci, w rozumieniu przepisw prawa

Instrukcja organizacji bezpiecznej pracy przy urzdzeniach energetycznych

Obiekt energetyczny obiekt zawierajcy Instalacje, obwody i Urzdzenia

Instrukcja organizacji bezpiecznej pracy przy urzdzeniach energetycznych

pomiarowym dla okrelonych rodzajw Urzdze, Instalacji i Sieci elektroenergetycznych,

Instrukcja organizacji bezpiecznej pracy przy urzdzeniach energetycznych

Kierownik robt osoba wyznaczona przez Poleceniodawc w celu skoordynowania prac

Kwalifikacje i obowizki pracownikw w zakresie organizacji bezpiecznej pracy

Instrukcja organizacji bezpiecznej pracy przy urzdzeniach energetycznych

2. Upowanienie do wydawania polece obejmuje prawo wydawania polece pisemnych

Instrukcja organizacji bezpiecznej pracy przy urzdzeniach energetycznych

d) zapewni wykonanie pracy w sposb bezpieczny przez okrelenie technicznych

Czonkowie Zespou pracownikw

2) Nadzorujcy powinien by wyznaczony przez Poleceniodawc, jeeli:

Instrukcja organizacji bezpiecznej pracy przy urzdzeniach energetycznych

Wyznaczenie Koordynatora nie zwalnia poszczeglnych pracodawcw z obowizku

czenie funkcji przy pracach na polecenie

Warunki czenia funkcji:

Organizacja bezpiecznej pracy

7.1. Podzia pracy i formy wydawania polece

Instrukcja organizacji bezpiecznej pracy przy urzdzeniach energetycznych

Prace na czynnych Urzdzeniach elektroenergetycznych mog by wykonywane na

7.2. Prace wykonywane przy Urzdzeniach energetycznych

Do prac wykonywanych w warunkach szczeglnego zagroenia dla zdrowia i ycia ludzkiego

Instrukcja organizacji bezpiecznej pracy przy urzdzeniach energetycznych

Prace przy budowie i eksploatacji napowietrznych linii elektroenergetycznych w terenie

8.1. Zasady wydawania polece

Instrukcja organizacji bezpiecznej pracy przy urzdzeniach energetycznych

5. Dozwolone jest czasowe wprowadzenie dodatkowych osb / osob do Zespou

Instrukcja organizacji bezpiecznej pracy przy urzdzeniach energetycznych

w dwch egzemplarzach w przypadku bezporedniego przekazania polecenia (dla

Przygotowanie Strefy pracy

1. Wyczenie urzdze z ruchu w wymaganym zakresie i uzgodnionym z Koordynujcym

Instrukcja organizacji bezpiecznej pracy przy urzdzeniach energetycznych

wykonuje si zgodnie z zasadami okrelonymi w Instrukcji wykonywania Czynnoci

10.1. Zakres czynnoci Dopuszczajcego

Rozpoczcie pracy jest dozwolone po uprzednim przygotowaniu Strefy pracy oraz

Instrukcja organizacji bezpiecznej pracy przy urzdzeniach energetycznych

10.2. Zakres czynnoci Kierujcego Zespoem pracownikw

1. W trakcie wykonywania pracy mog wystpi przerwy w pracy:

1. O zakoczeniu pracy decyduje Kierujcy Zespoem pracownikw i nastpuje, jeeli cay

Instrukcja organizacji bezpiecznej pracy przy urzdzeniach energetycznych

Koordynujcy zezwalajc na likwidacj Strefy pracy wydaje polecenie

Zasady organizacji pracy wykonywanej przez obcych wykonawcw

Zasady opisane w niniejszym punkcie nie obowizuj w przypadku samodzielnej organizacji

Instrukcja organizacji bezpiecznej pracy przy urzdzeniach energetycznych

13.1. Wydawanie polece wykonania

Pracownik posiadajcy upowanienie do wydawania polece na wykonanie pracy

W przypadku, gdy polecenie na prac wystawione zostao na okres duszy ni jeden

Prace wykonywane na urzdzeniach uytkownikw systemu zlokalizowanych na

Instrukcja organizacji bezpiecznej pracy przy urzdzeniach energetycznych