1.

Definii investicioni fond ?

Investicioni fondovi su profesionalno voenje finansijske institucije,
koje plasiraju sredstva u porfolio hartijama od vrijednosti i predstavljaju
nain plasmana sredstava u finansijske instrumente na osnovu naloga
ulagaa, odnosno u ime i za rauna ulagaa i imaju poseban oblik pasive.
2.
Na koji nain se osniva investicioni fond ?
Investiciona banka osniva investicionu kompaniju a ona osniva familiju
investicionih fondova ( F1, F2,F3...)
3.
Navedi prednosti investicionih fondova ?
Prednosti su sljedee: Profesionalni menadment rukovodi novcem
investitora, Diversifikacija ulaganje sredstava u vei broj fin.
Instrumenata, Ekonomija obima manji transakcioni trokovi, Likvidnostmogunost trenutnog pretvaranja akcija u novac, Jednostavnostjednostavna procedura u kupovini samog inv. fonda.
4.
Navedi probleme sa inv. fondovima ?
Problemi Inv. fondova su sljedei: Profesionalni menadment rukovodi
novcem investitora dilema da li su profesionalci bolji od njih u odabiru
akcija, Trokovi- uspjenost Inv.fondova u pokrivanju trokova, Intezitetproblem pronalaenja investicija koje su podjednako dobre kao prethodne,
Porezi Menaderi nemaju interesovanje o poreskim obavezama
investitora.
5.
Navedi kriterije podjele invest. Fondova ?
Kriteriji podjele su prema: nainu mobilizacije sredstava i investicionoj
strategiji.
6.
Nevedi i objasni podjelu prema mobilizaciji sredstava ?
Otvoreni inv. fondovi predstavljaju pogodniju formu za fin. trita u
razvoju i iz njega se moe lako ulaziti i izlaziti po vrijednosti inv. jedinice
na taj dan, izlae se riziku likvidnosti zbog uzimanja obaveze unovenja
akcija u svakom momentu.
Vijednost investicione jedinice (NAV) se izraunava po sljedeem
obrascu:
NAV (Vijednost investicione jedinice ) =
MVAt (trina vrijednost
portfolia) LIABt (iznos obaveza)
NSOt ( broj akcija na kraju dana)
Zatvoreni inv. fondov predstavlja klasinu formu akcionarskog
drutva koji se osniva emisijom akcija koje garantuju njihovim vlasnicima
sva prava koja akcija sadri u sebi, a unovavanje akcija jedino je mogue
na sekundarnom tritu efekata. Akcije se izdaju u odreenom broju i
prodaju investitorima , prikupljena sredstva se ulau u relativno postojan
porfolijo HOV.Cijena akcija se odreuje na tritu i zavisi od ponude i
tranje to nije sluaj sa akcijama otvoreih inv. fondova.Sredstva od
kupljenih akcija pripadaju prodavcima a ne fondu.
7.
Navedi i objasni podjela fondova prema inv.strategiji?
Imamo sljedee fondove:
Deoniki fond - vei dio imovine ulazu u akcije,
Fondovi trita novca - ulau u novane HOV, kratkorone dunike HOV
i dre depozite po bankama uz najniu proviziju,
Balansirani fondovi- uravnoteen odnos rizika ( prinos 30-60)
Fondovi na trito obveznica
8.
Definii odnos kompanija fond?
Kompanija naplauje fondu proviziju ( ulazak, izlazak i na upravljanje)
9.
Definii Hed fondove?
Hed fondovi su podvrsta investicionih fondova koji su organizovani kao
ortaka drutva , najee locirani u ofor centrima zbog poreskih i
regulatornih razloga iji su menaderi plaeni na bazi ostvarenog provita i u
njega ulau veliki investitori.
10. Definii akcije?
Akcija je HOV koja glasi na dio osnovnog kapitala akcionarskog drutva, a
izdaje se na ime i donosioca.

11. Navedi osnovna prava vlasnika akcija?

Osnovna prava vlasnika akcija su:
Pravo na potvrdu vlasnitva- pravo na upis u registar.
Pravo glasa- putem prava glasa akcionar faktiki ostvaruje
kontrolu nad poslovanjem preduzea a ostvaruje se najee
kupovinom obinih akcija.
Pravo na dio dobiti pravo na dividendu.
Pravo pree kupovine akcija specifino pravo koje omoguava
postojeim vlasnicima da odre svoj vlasniki udiokupovinom
novih akcija.
Pravo na uvid u poslovne rezultate- uvid u osnovne finansijske
izvjetaje.
Pravo na aktivu u sluaju likvidacije- daje mogunost da
akcionari uestvuju u dijelu likvidacione mase u sluaju
bankrota kompanije.
Pravo na transver akcija- slobodna prodaja akcija. .....
12.

Navedi vrste akcija ?

Prema pravu koje donose vlasnicima

Obine akcije daju pravo svojim vlasnicima na dividendu,pravo
glasa na skuptini akcionara, pravo da uestvuju u raspodjeli imovine u
sluaju bankrotsva ali nakon izmirenja obaveza akcionarskog drutva i
izvrene isplate vlasnicima prioritetnih akcija.
Prioritetne (povlaene) akcije su akcije bez prava glasa u
skuptini akcionara, ali imaju prioritet prilikom isplata dividendi. Preduzea
prioritetne akcije obino emituju kada ele da pribave dodatna
sredstva za finansiranje, a da pri tome novi vlasnici akcija nisu u
mogunosti da uestvuju u donoenju odluka.
Razlikujemo sljedee prioritetne akcije :
Kumulativne daju pravo na komuliranje neisplaenih dividendi i prioritet u
isplati ovih dividendi u odnosu na dividende koje pripadaju imaocima
obinih akcija.
Participativne pored utvrene prioritetne dividende, daju pravo i na isplatu
dividende koja pripada vlasnicima obinih akcija.
Participativno-kumulativne daju prava koja sadre komulativne i
participativne akcije.

Prema nainu oznaavanja vlasnitva

Akcije na ime , na platu se upisuje ime kupca i evidentiraju se u knjizi
akcionara.
Akcije na donosioca,na platu se navodi da glase na donosioca a vlasnici
ovakvih akcija se ne upisuju u knjigu akcionara.

Prema redosljedu izdavanja

Osnivake akcije , emituju se prilikom osnivanja preduzea,redovne su
akcije
Akcije sljedeih misija, sve misije akcija nakon to je preduzee osnovano

Prema pravu glasa koje donose vlasnicima

Akcije bez prava glasa
Akcije sa ogranienim pravom glasa
Akcije sa kumulativnim pravom glasa
Akcije sa uveanim pravom glasa
13. Navedi osnovne tipove vrijednosti akcija?
Nominalna vrijednost je vrijednostpo kojoj akcionarsko drutvo odluuje da
emituje svoje akcije.
Knjigovodstvena vrijednost akcija predstavlja raunsku kategoriju koja se
dobija prostim dijeljenjem ukupne knjigovodstvene vrijednosti akcijskog
kapitala i predstavlja zbir nominalne vrijednosti,emisione premije i
zadrane dobiti.
Trina vrijednost (P) je vrijednost koja se formira na sekundarnom tritu
odnosom ponude i tranje i po njoj se obavljaju kupoprodajne transakcije
izmeu kupaca i prodavaca akcija.
Stvarna vrijednost akcija (V) je vrijednost koja se dobije na osnovu svih
dostupnih relevantnih ekonomskih podataka.
Ako je V>P ,akcija je podcijenjena , treba kupovati akcije, a ako je V<P ,
akcija je precijenjena ,treba prodavati akcije.

14. Definii obveznice i navedi vrste?

Obveznica je duniki vrijednosni papir, pisano obeanje da e drutvo
isplatiti glavnicu zajma uveanu za kamatu, a izdaje s ciljem prikupljanja
financijskih sredstava s unaprijed definiranim rokom povrata.
Vrste obveznica
Osigurane (izdaju se uz garanciju)
Neosigurane (bez garancije)
Terminske (isplata ukupne vrijednosti glavnice na datum
dospijea)
Konvertibilne( mijenjaju se za akcije preduzea)
Vrste dravnih obveznica su:
prema ronosti ( kratkorone, srednjorone i dugorone)
prema vrsti emitenta:obveznice centralne vlasti,vladinih agencija ili
korporacija,organa lokalne samouprave.
prema
nainu
finansiranja
otplate:sa
specijalnim
razrezanim
porezom,obezbjeene prihodom,bez striktno obezbjeenog javnog prihoda.
15. Navedi principe(naela) po kojima se vri promet obveznica?
Naela su sljedea: naelo pismenosti, inkorporacije, fiksne obaveze,
strogosti, naelo solidarnosti, neposrednosti i samostalnosti obaveze.
16. Navedi karakteristike obveznica?
Karakteristike su: kvalitativan oblik prometa kapitala, emitovanje po
prihvatljivm kamatnim stopama, lako su prenosive, kupci unaprijed poznati,
emituju ih kvalitetni emitenti....
17. Navedi rizike vezane za obveznice?
Rizici su sljedei:rizik kamatne stope,neizmirenja
obveza,reinvestiranja,inflacije,likvidnosti.....
18. Navedi vrijednosti kopanije?
Vrijednosti kompanije su: knjigovodstvena, likvidaciona,trina i
diskontovano novani tok.
Primjer izraunavanja diskontne stopa (prosjena ponderisana cijena):
Re-troak obinih akcija 12%, We=40%
Rp-troak preferencijalnih akcija 10%, Wp=20%
Rd- troak duga 8%, Wd=40%
WACC-diskontna stopa
WACC=Re*We+Rp*Wp+Rd*Wd=04*0,12+0,2*0,1+0,4*0,08= 10%
19. ta je fundamentalna analiza akcija?
Fundamentalna analiza je vrsta analize akcija kojom se nastoji utvrditi
unutranja (stvarna) vrijednost akcije na osnovu svih dostupnih relevantnih
ekonomskih podataka. Stvarne vrijednosti dobijene na ovaj nain se
uporeuju sa trenutnom trinom cijenom kako bi saznali da li je cijena
akcije podcijenjena ili precijenjena.
ROE -indikator profitabilnosti kompanije. Dobija se kao odnos neto dobiti i
prosjene vrijednosti kapitala u toku godine. Rezultat se iskazuje u
procentima. Upotrebljava se kao pokazatelj ostvarene neto dobiti po osnovu
kapitala uloenog od strane akcionara.
ROE = neto dobit / prosjeni akcijski kapital
ROA indikator koji slui kao mjera neto dobiti po osnovu uloenih
sredstava, a dobija se kao odnos neto dobiti i prosjenih ukupnih sredstava
izraen u procentima.
Slui kao mjera ostvarenja neto dobiti po osnovu uloenih sredstava.
ROA = neto dobit / ukupna aktiva
Profitna mara je jedna od najrairenijih mjera profitabilnosti u praksi.
Najee se rauna kao odnos dobitka (profita) i prihoda od prodaje.
Profitna mara nam na jednostavan nain pokazuje postotak ostvarenog
dobitka iz odreenog poslovnog pothvata.
PM = EBITDA ( poslovni dobitak) / prihod od prodaje
EBITDA = prihod od prodaje trokovi
20. Nevedi vrste faktora kod funamentalne analize?
Fundamentalni faktori koji utiu na poslovanje kompanije su:
Kvantitativni fatori su numerike mjerljive karakteristike poslovanja, a
najsigurniji izvor kvantitativnih faktora je finansijski izvjetaj koji
kompanija objavljuje, a kvantitativni faktori su sljedei pokazatelji: P/E,
EPS,P/S,P/B, EBITDA......
Kvalitativni fundamenti su grupa faktora koje nije mogue izmjeriti ili
izraunati, a oni su:biznis model, konkurentska prednost,menadment i
korporativno upravljanje.

21.

Navedi i definii racia zasnovana na trinoj cijeni P

racia?
1. P/E- je pokazatelj koji se rauna stavljanjem u odnos trenutne trine
cijene i zarade po akciji ostvarenih tokom prethodne poslovne godine.
Zarada po akciji se rauna dijeljenjem ukupno ostvarene dobiti poslije
poreza i ukupnog broja redovnih akcija. Prilikom posmatranja P/E potrebno
je imati u vidu metodologiju izrauna koja je koritena u razliitim
analizama. Teoretski, ukoliko je pokazatelj P/E visok, trini participanti
oekuju znaajno poveanje budue poslovne aktivnosti kompanije, kao i
poveanje zarada po akciji. Izolovano posmatranje trenutnog P/E
pokazatelja najee nije samo po sebi dovoljno za donoenje odluke o
kupovini ili prodaji hartije od vrijednosti. On je od znaaja za akcionare jer
im govori koliko KM maraka treba da uloe da bi dobili jednu KM neto
dobiti po akciji.
P/E = P (trina cijena) / EPS ( dobit po akciji)
EPS = neto dobit / broj akcija
2. P/B - je pokazatelj koji se izraunava stavljanjem u odnos trenutne
trine cijene i vrijednosti kapitala po akciji. Vrijednost kapitala po akciji
izraunava se dijeljenjem ukupne vrijednosti kapitala kompanije s ukupnim
brojem akcija.
P/B = P (trina cijena) / knjigovodstvena vrijednost kapitala po akciji
3. P/S - pokazatelj se izraunava stavljanjem u odnos trenutne trine
cijene i vrijednosti ukupnih prihoda po akciji. Vrijednost ukupnih prihoda
po akciji izraunava se dijeljenjem ukupnih prihoda kompanije s
ukupnim brojem akcija.
P/S = P (trina cijena) / SPS (vrijednosti ukupnih prihoda po akciji)
22. ta je tehnika analiza akcija?
Tehnika analiza akcija je vrsta analize koja je bazirana na kretanju cijena
akcija u prolosti i pokuajima da se identifikuju trendovi koji e ukazivati
na kretanja cijena u budunosti. Tehniki analitiari kupuju i prodaju akcije
na osnovu tehnikih pokazatelja i nadaju se da e ostvariti profit ako se
ostvare njihove prognoze u vezi sa kretanjem cijena akcija. Razliiti
tehniki analitiari koriste razliite tehnike, ali najvei broj njih svoje
analize zasniva na kretanju cijena akcija i broju akcija koje su prometovane
po danima.
23.

Navedi osnovne principe praenja kretanja prosjeka po

DAU?
Principi su:prosjeci odravaju globaln miljenje i procijene, cijene akcija
kreu se u skladu sa tri osnovna trenda (primarni, sekundarni i minorni
trend)
24. Navedi faze primarnog trenda?
Primarni tredovi imaju tri faze i to: faza akumulacije- investitori predviaju
preokret i poinju da kupuj, rasta cijena i faza expanzije trita povoljne
vijesti i rast cijena je munjevit.
25. Navedi metode tehnike analize?
Metode tehn. analize su: utvrivanje i praenje trenda, upotreba pokretnih
prosjeka, prepoznavanje cijenovnih kotura, izraunavanje indikatora i
oscilatora, i analiza ciklusa.
26.

Na koji nain se vri internacionalizacija aktivnosti velikih

kompanija?
Internacionalizacija aktivnosti velikih kompanija vezane su za pojave
preuzimanja kompanija ( akvizicija) i spajanje kompanija (merderi).
27.

Definii merdere?
Merderi nastaju kada se dvije firme usaglase da nastave
poslovanje kao nova firmai nastaju uglavnom kao rezultat dugogodinje
poslovne saradnje dvije ili vie organizacija.
28.

Definii akvizicije?
Akvizicija je aktivnost kada jedna kompanija preuzme drugu i
postane novi vlasnik tj. stekne svu ili dio imovine i posla prodavca ili sve ili
dio akcija prodavca.
29. Na koji nain se sporovodi proces akvizicije?
Proces akvizicije se sprovodi koritenjem razliitih metoda: akvizicijom
aktive i akvizicijom akcija ( direktna kupovina, ponude tendera, kupovina
odobrenih neizdatih akcija), statutarni merder, statutarne konsolidacije.

30. Navedi i definii oblike merdera i akvizicija?

Horizonatalne akvizicije nastaju putem integracije dvije kompanije koje se
nalaze u direktnoj konkurenciji sa istim proizvodnim linijama i na istim
tritima a tri osnovna pokretaa horizontalnih merdera i akvizicija
su:ekonomija obima, ekonomija okvira, ekonomija trine radne snage.
Vertikalne akvizicije i merderi nastaju kada se dvije kompanije nalaze u
razliitim fazama proizvodno prodajnog procesa ( npr. vertikalni merder
unaprijed kada se spajaju proizvoa i distributer ili vertikalni merder
unazad kad se proizvoa spaja sa dobavljaem.
Konglomerati nastaju putem akvizicija kada imuni vlasnici kupuju firme
u razliitim djelatnostima i tako stvaraju neku vrstu poslovnih imperija.
31. Navedi motive strategija za preduzimanje akvizicija?
Motivi su sljedei:preuzeti podcijenjene firme ( firme koje trguju po
manjoj vrijednosti nego to je njihova stvarna vrijednost, pristup sredstvima
potrebnim da bi se izvrila akvizicija,vjetina u implementaciji);
diversifikovati da bi se smanjio rizk; kreiranje operativne i finansijske
sinergije; preuzeti loe voene firme i promijeniti menadment;
obezbjeenje interesa menadera (graenje carstva,ego menadera i
kompenzacija i sporedne beneficije).
32. Navedi i objasni vrste akvizicija?
Spajanje i akvizacije mogu biti prijateljske i neprijateljske.
Dobrovoljne akvizicije su kad uprava preporui prihvatanje
ponude za preuzimanje , vode se direktni pregovori izmeu menadmenta
kompanije koja eli da izvri preuzimanje i kompanije koja predstavlja
target za ovaj dil, prije nego to pregovori o akviziciji ponu napadaka
kompanija prikuplja sve relevantne informacije i sastavlja skraenu listu
kompanija koje dolaze u obzir za akviziciju a one moraju prezentirati tane
podatke o ocjeni vrijednosti firme. Odluka o avizicije je donijeta kad obje
kompanije zakljue ugovor o akvizicionom dilu.
Neprijateljske akvizicije nastaju ako uprava slubeno odbije
ponudu za preuzimanje. Kod ovih akvizicija menadment ekipa napadake
kompanije se direktno obraa akcionarima target kompanija i nude otkup
akcija po vioj cijeni od berzanske, to je tenderska ponuda o preuzimanju a
kad se ona podnese akcionari firme targeta imaju 20 dana da donesu odluku
o prihvatanju ili ne prihvatanju ponude.
Kada se jednom podnese tenderska ponuda , target kompanija
moe da uradi jednu od sljedeih stvari: prihvati uslove ponude, pokuati da
pregovara, pokuati preuzeti neku odbranu od neprijateljskog preuzimanja.
33. Navedi neprijateljske taktike preuzimanja?
Neprijateljske taktike preuzimanja su:
Medvei zagrljaj, formalni prijedlog odnosno javno saoptenje odboru
direktora o preuzimanju kompanije.
Borba protiv punomonika, obezbjeenje preko punomonika dovoljno
uea u ukupnim glasovima na skupiti akcionara.
Tajna kupovina akcija, kupovina akcija na berzi prije formalne ponude o
preuzimanju po cijeni nioj od konane cijene ponude jer se izbjegava
plaanje premije na tu koliinu akcija.
Tenderska ponuda,koristi se kad je prijateljsko preuzimanje nemogue,
direktno obraanje akcionarima ponudom za kupovinu njihovih akcija.
34. Navedi taktike odbrane od neprijateljskog preuzimanja?
Odbrambene taktike menadmenta su:
Napraviti firmu nepoeljnom na jedan od sljedeih naina:
unititi sve pri povlaenju da neprijatelj naie na pusto, kljuni zaposleni
dobijaju veliku koliinu isplate novca za prekid rada,dostupnost originalnim
dioniarima akcije po pogodbenoj cijeni ako je firma preuzeta a oslabiti
vrijednost akcija novim dioniarima.

Bijeli vitez, pronalaenje prijateljske firme za spaavanje od

preuzimanja tako da ona preuzme kontrolu nad firmom i ostavi trenutne
menadere na poslu
Zelena pota,target firma kupuju akcije natrag od firme koja
pokuava da preuzme firmu sa premijom.
Pravo glasanja, sporazum menadera i akcionara da ko eli da
preuzme firmu mora imati dozvolu super veineakcionara firme.....
35.

Definii vrijednost kompanije i navedi dva glavna metoda za

procijenu vrijednosti kompanije?
Vrijednost kompanije je monetarno izraena trina vrijednost interesasvih
njegovih vlasnika adva glavna metoda za procjenu vrijednosti kompanije
su: Metoda diskontovanja novanih tokova (DCF) i P/E metoda.
Izraunavanje po DCF metodi:
Kn = K0 x (1+i)
K0 = Kn / (1+i)
K0 -sadanja vrijednost investicije
Kn-budua vrijednost

36. Navedi faze u procijeni vrijednosti kompanije?

Faze u procijeni vrijednosti kompanije su sljedee: analiza istorijski
performansi, predvianje budueg poslovanja, procijena cijene kapitala,
utvrivanje reziudalne vrijednosti i prikazivanje i interpretacija rezultata.
Zadatak za vebanje:
Kompanija X imala je
1.
neto dobit od 4.000.000 evra,
2.
emitovano je 500. 000 akcija.
3.
poslednja cena akcije bila je 100 evra.
4.
knjigovodstvena vrednost akcionarskog kapitala kompanije
40.000.000 evra
5.
ukupnu aktivu 100.000.000 evra
Izraunati: (upisati formulu, uneti veliine i izraunati):
1.

Trinu kapitalizaciju kompanije = broj akcija x cijena akcije

TKK = 500.000 akcija X 100 = 50.000.000 evra

2.

EPS (zarada po akciji) = neto dobit / broj akcija

EPS = 4.000.000 profita / 500.000 akcija = 8 evra zarade po

akciji
3.

P/E = P (trina cijena) / EPS ( dobit po akciji)

P/E = 100 / 8 = 12,5

4.

BV (knjigovodstvena vrednost po akciji = akcionarski kapital

podeljen sa brojem akcija)
BV = 40.000.000 / 500.000 = 80 evra

5.

P/B (odnos cene akcije i knjigovodstvene vrednosti po akciji)

P/B = 100/80 = 1,25 ili 50.000.000 / 40.000.000 = 1,25

6.

ROE (prinos na kapital) = neto dobit / akcijski kapital

ROE = 4.000.000 profita/ 40.000.000 akcionarskog kapitala =

7.

ROA (, prinos na aktivu) = neto dobit / ukupna aktiva

ROA= 4.000.000/ 100.000.000 = 4%

10%