AZINLIK KARITI POLTKALARIN KRONOLOJS

Ocak 1923te zmirde yaymlanan Trk Sesi ve Yank Yurt gazeteleri, Trk tccarlarn aralarnda
birleerek ahlaksz ve karc Yahudi tehlikesine kar mcadele etmesini istiyordu. Edirnedeki
Paaeli gazetesinde yaymlanan bir dizi yaz sonucu galeyana gelen Edirneliler ehir meydannda
toplanarak bu lkeden gitme sras size de gelecek! Yahudiler defolun! diye bard. Polis
Yahudilere ait dkknlara saldrlmasn zorlukla nledi. Babaeski gibi kk kentlerde yaayan
Yahudiler stanbul gibi byk kentlere g ettiler. Trakyadaki Alyans okullar kapatld.
2 Mart 1923te Dr. Rza Nur, Trk tarafnn Lozan bar grmelerinde izledii politikay
Meclisteki gizli celsede anlatrken yle demiti: Akalliyetler [aznlklar] kalmayacaktr. Yalnz
stanbul mstesna olmak zere (Peki Ermeniler? nidalar) Fakat arkadalar, ka Ermeni vardr?
(Yahudiler? sesleri) stanbulda otuz bin Yahudi vardr. imdiye kadar mazarrat [arza/sorun]
karmayan insanlardr. (Grltler) Museviler malum, nereye ekilirse oraya giderler. Tabii,
olmasalard daha iyi olurdu derim...
16 Mart 1923'te Mustafa Kemal Adana Trk Oca Esnaf Cemiyeti'nin aynda Adanal esnaflara
yle seslendi: "Arkadalarmz sylevlerinde demilerdir ki, Adana'mza hakim olan dier unsurlar,
unlar, bunlar, Ermeniler sanat ocaklarmz igal etmiler ve bu memleketin sahibi gibi bir durum
almlardr. phesiz hakszlk ve kstahln bundan fazlas olamaz. Ermenilerin bu verimli lkede
hibir hakk yoktur. Memleket sizindir, Trklerindir. Bu memleket tarihte Trk't, o halde Trk'tr
ve sonsuza kadar Trk olarak yaayacaktr"
Haziran 1923te Yahudi, Rum ve Ermeni memurlar ilerinden kartlarak yerlerine Mslmanlar
alnmaya balad. Yahudilerin ve dier aznlklarn Anadoluda serbeste dolamlar kstland.
Karar yle ani olmutu ki, pek ok kii kstlamalar yznden memleketine dnemedi, gittii yerde
mahsur kald. Bu yetmezmi gibi Yahudilerin Filistine gmelerine de engeller konulmutu.
24 Temmuz 1923 tarihli Lozan Bar Antlamasnn bir paras olan ve ondan 6 ay nce imzalanan
Trk ve Rum Nfus Deiimine likin Szleme ve Protokolne gre, Trk topraklarnda
yerlemi Rum Ortodoks dininden Trk uyruklar ile, Yunan topraklarnda yerlemi Mslman
dininden Yunan uyruklar (190 bin kadard) zorunlu deiime (mbadele) tabi tutuldu.
Aralk 1923te orluda yaayan birka yz kiilik Yahudi cemaatine ehri 48 saat iinde terk
etmesi emredildi. Hahambaln mracaat zerine karar ertelendi ancak benzer bir karar atalca
iin alnd ve hemen uyguland.
1924 yl boyunca, Lozan Bar Antlamasnn gerei olarak
24 Ocak 1924 tarihli Eczaclar Hakkndaki Kanunla eczane ama yetkisi Trk bulunma
meselesine baland.
3 Mart 1924 tarihli Tevhid-i Tedrisat Kanunu uyarnca 40 kadar Fransz ve talyan okulu
kapatldktan sonra sra aznlk okullarnn binalarnn onarmnda, geniletilmelerinde, yeni binalar
yapmalarnda kstlamalara geldi. Okul programlar ve snavlar MEB tarafndan denetlenmeye
balad.
3 Nisan 1924te, kabul edilen Avukatlk Kanunu uyarnca 960 avukat iyi ahlakl olup olmad
asndan deerlendirildi ve sonuta 460 avukatn alma izni iptal edildi. Bylece Yahudi
avukatlarn yzde 57si, Rum ve Ermeni avukatlarn drtte isiz kald.
4 Mays 1924te Mustafa Kemal New York Herald gazetesine u beyanat verdi: Hilafetle beraber

Trkiyede mevcut olan Ortodoks ve Ermeni kiliseleri patrikhaneleri ile Musevi hahamhanelerinin
ortadan kalkmas lazmdr...
29 Ocak 1925 gecesi, Fener Rum Patrikliine seilen Arabolu Konstantinos bir trene bindirilerek
Selanike gnderildi. Suu, hkmetin houna gitmeyen biri olmasyd.
ubat 1925te gazetelerde Trkiyeden 300 kadar Yahudinin Kristof Kolombun Amerikay
kefinin 435. yldnm kutlamalarna bir telgraf gnderdii sylentileri boy gstermesi zerine
iddetli bir Yahudi dman kampanya balad. Yazlarda Yahudilerden nankrler, lkenin srtna
yapm slkler diye sz ediliyordu. zm olarak lkeden srlmeleri neriliyordu. Bu
yazlarn tahrik ettii baz kiiler bir Yahudi gencini ldrdler, Kuzguncuk Sinagoguna saldrdlar.
Byle bir telgraf olup olmad hibir zaman ortaya kmad.
22 Nisan 1926da, ticari yazmalarda sadece Trke kullanlmasn mecburi klan kanundan sonra
idari kadrolarda alan ve Trke yaz diline hkim olmayan gayrimslimler iten karlmaya
baland.
1 Austos 1926da, Yahudilere ynelik sadakatsizlik, nankrlk gibi ithamlardan bunalan
Yahudi cemaatinin nderleri Lozan Antlamasnn yeni kan Medeni Kanunla uyumlu olmayan
42. maddesinden feragat ettiklerini beyan eden mazbatay Baveklete gnderdiler. Karar
kamuoyuna, sadece 42. maddeden deil, tm aznlk haklarndan vazgetikleri ekilde yansd.
17 Austos 1927de Elza Niyego adl 22 yandaki Yahudi kz, kendisine k olan ve uzun sredir
taciz eden evli ve torun Osman Ratp Bey tarafndan ldrld. Gen kzn cansz bedeninin
saatlerce sokakta st bile rtlmeden tutulmas yetmezmi gibi, Osman Ratpn mahkeme yerine
akl hastanesine gnderilmesi Yahudi cemaatinde byk tepkiye neden oldu. Yahudi cemaatinin
geleneksel ekingenliini ilk kez bir yana brakarak, 18 Austostaki cenaze trenine kitlesel
biimde katlmas ve adalet istiyoruz diye haykrmas, gazetelerde youn bir Yahudi dman
kampanyann balatlmasna neden oldu. Ayrca baz Yahudiler Trkle hakaret ettikleri
gerekesiyle mahkemeye verildiler, hapis cezas aldlar.
13 Ocak 1928de Darlfnun Hukuk Fakltesi Talebe Cemiyetinin yllk kongresinde tarihe
Vatanda Trke Konu! sloganyla geen aznlklar Trke konumaya mecbur eden kampanya
balatld. Btn lke afilerle donatld, genler Trke konumayan aznlklar uyarmaya
baladlar, uyarlara uymayanlar tehdit edildi, dvld, yargland. Ayn yl lkedeki yabanc
okullarla birlikte Yahudi okullarnn da nemli blm kapand.
Ocak 1928de basnda, Bursadaki Amerikan Kolejinde okuyan Mslman Trk kznn
okuldaki baz retmenlerin ynlendirmesiyle Hristiyan olduu haberlerinin kmasnn ardndan,
ateli bir Hristiyan kartl kampanyas balatld. nce okul kapatld, ardndan okulun mdr
ve baz retmenler mahkemeye verildi, ardndan gayrimslim okullar ar teftiten geirildi,
ardndan gazeteciler Misyonerleri Kovma Cemiyetini kurdular.
11 Nisan 1928 tarihli Tababet ve uabat Sanatlarnn Tarz- crasna Dair Kanunla doktorluk
Trk olma artna baland. Bylece gayrimslimler doktorluk yapamaz oldular.
10 Temmuz 1929da milliyeti bir Trk renci grubu Rum Xpovka gazetesinin basmevini
tahrip etti. Tahrip edenler deil, gazetenin sahibesi tutukland ve gazete hakknda Trkl tahkir
sulamas ile dava ald. Gazete ksa sre sonra kapatld.
Eyll 1929da Defterdarlk, Yahudi okullarn, Or Ahayim Hastanesini, Ortaky Yetimhanesini ve
sinagoglar, ticari messese sayarak bunlara yaplan balar ve intikalleri vergilendirmeye karar

verdi. Uygulama geriye doru, 1925 ylndan balatld. Bu yksek vergileri deyemeyen
Hahambala haciz geldi. Hkmetin basklar srd ve balar sk takibe alnd.
18 Eyll 1930da, Adalet Vekili Mahmut Esat Bozkurt, demi Yaylasnda Benim fikrim,
kanaatim udur ki, bu memleketin kendisi Trktr. z Trk olmayanlarn Trk vatannda bir hakk
vardr, o da hizmeti olmak, kle olmaktr eklindeki nl vecizesini syledi.
11 Haziran 1932de, yrrle konan Trk Vatandalarna Tahsis Edilen Sanat ve Hizmetler
Hakkndaki Kanunla yabanclarn baz mesleklerde almalar yasakland. Bu durum zellikle
Yunan uyruklu serbest meslek erbabn, kk esnaf ve sokak satclarn kapsyordu.
Kasm 1932de zmirli her Yahudiye Trk kltrn benimsemeye ve Trk diliyle konumaya
sz veren birer taahhtname imzalatld. zmir Yahudilerini Bursa, Krklareli, Edirne, Adana,
Diyarbakr, Ankara Yahudileri izledi. Gazetelerde, gruplar halinde ihtida eden Yahudi (ve Ermeni)
kzlarnn haberleri kyordu.
25 ubat 1933 gn Darlfnun ve Milli Trk Talebe Birlii rencileri, ceplerine irili ufakl talar,
ellerinde Trk bayraklar, dillerinde vatanda Trke konu! sloganlaryla Vagon-Li irketi'nin
Karaky brosunu tahrip ettiler. Gereke, irketin Beyolu Acentasnn Belikal Mdr
Jannoninin telefonda Trke konuan memur Naci Bey'e irkette resmi dilin Franszca olduunu
belirterek, 25 kuru para cezas ve 15 gn iten uzaklatrma cezas vermesiydi. (Olay u yazmda
anlatmtm: Okumak iin tklayn)

(Vagon-Liyi protesto eden genler Taksimde atl polisle kar karya)

1933te bir gn, Mardindeki Sryani Patriklii, gizli ve ak basklara dayanamayarak cemaatin
arzusu dorultusunda, grlen lzum zerine, muvakkaten (geici olarak) Mardinden
Suriyedeki Humusa tand, bir daha da geri dnemedi.
14 Haziran 1934te lkeyi Trk kltrnden olan ve Trke konuanlar (has Trkler), Trk
kltrnden olan ve Trke konumayanlar (Krtler) ve Trk kltrnden olmayan ve Trke

konumayanlar (gayrimslimler ve dierleri) olarak e blen skn Kanunu kabul edildi.

Ardndan Anadolunun eitli yerlerindeki Krtler, Rumlar ve Ermeniler, kendileri iin uygun
grlen blgelere srldler.
21 Haziran-4 Temmuz 1934te, Irk Cevat Rfat Atilhan ve Nihal Atsz gibi rk yazarlarn
Yahudi aleyhtar ve rk yazlarla galeyana gelen kitleler, anakkale, Gelibolu, Edirne, Krklareli,
Lleburgaz, Babaeskide Yahudilere saldrdlar. Olaylarda Yahudilere ait evler ve maazalar
yamaland, kadnlara tecavz edildi, bir haham ldrld. CHF Trakya tekilatnn rgtledii
anlalan olaylar sonucu 15 bin Yahudi, mal ve mlklerini geride brakp can havliyle baka
ehirlere, lkelere kamak zorunda kald.
Austos 1938de, hkmet Tebaas olduklar devlet arazisinde yaama ve seyahat bakmndan
basklara tbi tutulan Musevilerin bugnk dinleri ne olursa olsun Trkiyeye girmeleri ve
ikametleri yasaktr diyen 2/9498 numaral kararnameyi kard. lkenin tek resm haber ajans
olan Anadolu Ajansnda alan 26 Musevi personelin iine son verildi. Gazete ve dergilerde genel
olarak aznlklar, zel olarak da Yahudileri lkenin ektii skntlarn sorumlusu gsteren yaz ve
karikatrlerde patlama oldu.
1938-1939da, yaklaan savata milli gvenlii tehdit edecekleri gerekesiyle, Anadolunun krsal
blgelerinde yaayan gayrimslimler byk ehir merkezlerine nakledildiler. Byk ehirlerin
yaam koullarna ayak uyduramayanlar lkeden g etmek zorunda kald.
8 Austos 1939da Avrupann eitli yerlerinden toplad 860 Yahudi mlteciyi Filistine tarken,
yolda karlat baz sorunlar yznden zmire snmak zorunda kalan Parita gemisi, yolcularn
Bizi ldrn ama geri gndermeyin haykrlarna ramen 14 Austosta iki polis motorunun
refakatinde limandan karld. Gemi karlrken yar resmi Ulus gazetesi Serseri Yahudiler
zmirden gitti diye balk atmt.

(Parita zmir limannda)

28 Aralk 1939da Erzincanda byk bir deprem oldu ve on binlerce kii ld. Bunu duyan TelAviv, Hayfa, Buenos Aries, New York, Cenevre, Kahire ve skenderiyedeki Yahudi cemaatleri
aralarnda topladklar paralar, giyim eyalarn Trkiyeye yolladlar. Ancak bu hareketin takdir
edilmesi bir yana, gazetelerde Yahudilerin bu tavrn alaya alan, altnda kt niyet arayan yazlar,
karikatrler boy gsterdi.
12 Aralk 1940ta Romanyann Kstence limanndan ald 342 Yahudi mlteci ile stanbula

varan yzen tabut naml Salvadorun (aslnda 40 kiilik bir tekneydi) bir mil bile gidecek hali
olmad ak olduu halde Trk makamlar, gemiyi yoluna devam etmesi iin zorlad. Sonu
hazindi: 13 Aralk gn Silivri aklarna iddetli frtnaya yakalanan Salvadorun paralarndan
tam 219 l topland.
22 Nisan 1941de kaplarnda beliren jandarmalar tarafndan 12 bin gayrimslim erkek, sivrisinek
kaynayan ve stma yayan batakln, rutubet, amur ve ar scan bunaltt, su darl ekilen
altyapsz kamplara gnderildiler. 20 Kura htiyatlar denilen bu askerler, Zonguldakta tnel
inaatlarnda, Ankarada Genlik Parknn yapmnda, Afyon, Karabk, Konya, Ktahya illerinde
ta krma, yol yapma gibi ar ilerde altrldlar. 20 Kura htiyatlar, 27 Temmuz 1942 gn
terhis edildiler. Ancak stanbulu unutunuz! diye baran avularn ve subaylarn sesi, o dnemi
yaam tm aznlklarn belleine yerleti.
15 Aralk 1941de Kstence limanndan ald 769 Romen Yahudisini Nazi zulmnden karp
Filistine gtrmek isteyen Struma gemisi stanbula geldi. Trkiyenin izin vermemesi yznden
2,5 ay Sarayburnu aklarnda hastalkla ve lmle peneletikten sonra geminin pas kesildi, dev
bir klavuz gemisine balanarak Karadenize ekildi. Struma, 23 mil akta, motorsuz, yaktsz,
yiyeceksiz, susuz, ilasz kaderine terk edildi. 24 ubat 1942 gn, saat 02.00de bir Sovyet
denizalts tarafndan batrld. Faciadan sadece bir kii kurtuldu. Olaydan sonra babakan Refik
Saydam yle demiti: Trkiye bakalar tarafndan arzu edilmeyen insanlara mekn olamaz!
11 Kasm 1942de, kr Saracolu Hkmeti, sava srasnda ortaya kan mali sorunlar amak
gerekesiyle Varlk Vergisini kard. Vergi mkelleflerinin yzde 87si gayrimslimdi. Ermeni
tccarlar kapital glerinin yzde 232si, Yahudi tccarlar, yzde 179u, Rum tccarlar yzde
156s, Mslman-Trk tccarlarn ise sadece yzde 4,94 orannda vergilendirilmilerdi.
Vergilerini deyemeyenler Akale, Sivrihisar, Karanlkdere kamplarna gnderildiler. Mart 1944e
kadar sren Varlk Vergisi Facias srasnda kimi maln, kimi cann, kimi onurunu, kimi
Trkiyeye inancn yitirdi.
Ocak-ubat 1943te stanbul Emniyet Mdr Haluk Pepeyi, yannda aznlklardan ve
yabanclardan sorumlu Drdnc ube Mdr Salhattin Korkud ile 1915 Ermeni Soykrmnn
asli faili Talt Paann kemiklerini getirmek zere Almanyaya gitti. kili gezi srasnda
Sachsenhausen Temerkz Kampn ziyaret etti. Nazilerin sembol gamal ha bulunan bir trenle
Trkiyeye getirilen Talat Paann kemikleri asker trenle, Abide-i Hrriyet Antnn 50 metre
yaknna defnedildi.
1946da, CHPnin 9. Brosu tarafndan yaymlanan Aznlk Raporunda stanbulda zellikle
Rumlara kar ciddi tedbirler almalyz. Bu anlamda sylenecek tek bir cmle var: stanbulun
fethinin 500. yldnmne kadar bu ehirde tek bir Rum bile kalmamaldr deniyordu. Rapora gre
bu sorunun zmne geilmeden nce Anadolunun geri kalan ksm da gayrimslimlerden
arndrlmalyd.
30/31 Ocak 1947de Urfann Kendirli mahallesinde yaayan yedi kiilik Yahudi ailesinin tm
fertleri katledilmi olarak bulundu. Cinayetten Urfal Yahudi cemaati sorumlu tutuldu ve ehirdeki
tm Yahudi erkekleri tutukland. Urfallar dava boyunca Yahudilere boykot uyguladlar. yl
sonra tutuklanan tm Yahudiler salverildi ancak Urfann Yahudileri de ehirden uzaklamak
zorunda kaldlar.
1948de, Yahudiler yeni kurulan sraile, Ermeniler ise Ermenistan Sovyet Cumhuriyetine g
etmeye kalknca, yllardn onlar kartmak iin her eyi yapan devlet ve devlet gdml basn bu
sefer de gmek isteyenleri hain gsteren yaynlara baladlar.

6-7 Eyll 1955 gnlerinde, Kbrsla ilgili olarak Londrada toplanacak l konferansta
Trkiyenin elini glendirmek iin arlkl olarak stanbul Rumlarna ynelik byk bir yama
harekt rgtlendi. Ancak olaylar zmir, Adana, Trabzon gibi merkezlere de yayld ve sadece
Rumlar deil Ermeniler ve Yahudiler de saldrlardan nasiplerini aldlar. Kimi kaynaklara gre ,
kimine gre 11 kii ld, yaklak 300 kii yaraland, yzlerce kadna tecavz edildi. Resm
rakamlara gre 5.300 akn, gayr resm rakamlara gre yedi bine yakn bina saldrya urad.
Hasarn mali portresi konusundaki en dk tahmin o gnn deerleriyle 150 milyon lira, en yksek
tahmin bir milyar lirayd.

(6 Eyll 1955 gn yamaclar stanbulda ibanda)

1964te, Kbrsta yaanan toplumlararas atmalar yznden Trk-Yunan ilikilerinin

gerginletii gnlerde, Atatrk ve Venizelos arasnda, 1923 tarihli Mbadele Antlamasnn
aksayan yanlarn dzeltmek zere 1930 ylnda imzalanan Dostluk Antlamas Trkiye tarafndan
tek tarafl olarak iptal edildi. Trkiye'deki Yunan uyruklularn tapu mdrlklerindeki ilemlerini
durduruldu, ardndan da bankalardaki paralarn bloke edildi. Trkiyede doup bym, burada
ticaret yapan, esnaflk yapan, emekilik yapan Yunanistan vatanda Rumlar snrd edildiler.
Srgnlerin yanlarna bir bavul ve 200 lira almalarna izin verilmiti. Trkiye Cumhuriyet yurtta
Rumlarla, ayn din ve etnik kkten gelen Yunanistan tebaal Rumlarn onlarca yldr stanbulda
birlikte oluturduklar aileler de bu srgn ok ac ekilde yaad.
26 Ocak 1970de Milli Nizam Partisini kuran Necmettin Erbakan ileriki yllarda Beynelmilel
Yahudilik, Beynelmilel Siyonizm, Nilden Frata Byk srail, Ortak Pazar Siyonizmin bir
oyunudur Ortak Pazara girmek Trkiyenin sraile bir vilayet olmasyla sonulanabilir, srail
Gney Amerikaya nakledilmelidir, Terrn kkn ararsak, Tevrat'a kadar gitmek gerekir gibi
ifadeleriyle antisemitizm tarihemize nemli katklar yapt.
1974te, stanbuldaki Balkl Rum Hastanesi Vakf Ynetim Kurulu ile Hazine arasndaki bir dava

nedeniyle Yargtay Hukuk Genel Kurulunun verdii bir kararda, Trkiyedeki gayrimslim
vatandalar Trk olmayanlar olarak deerlendirildi. Ardndan, 1936 Beyannamesi denilen eski bir
belgede ad gemeyen tm gayrimslim mlklerine devlet el koydu.
6 Eyll 1986 gn stanbul Galatadaki Neve alom Sinagoguna Filistinli Abu Nidal rgtne
bal terristler tarafndan yaplan bombal ve makineli tfekli saldrsnda 22 kii ld ancak olay
byk tepki yaratmad, nk Filistin davasna kamuoyunda byk sempati vard.
1985-1990 arasnda PKKya kar korucu olmay reddettikleri iin topraklarna el konularak
yerlerinden edilen Ezidiler kitlesel olarak Bat lkelerine g etmek zorunda kald.
12 Aralk 1999da smail Cem iin Dileri Bakanlndaki Salomon baln kullanan Aydnlk
gazetesi, Fenerbaheli futbolcu Revivonun Yahudi asll dileri bakan smail Cem tarafndan
Trkiye-srail dtentena katkda bulunmak zere tezghland iddia etti.
Eyll 2000de, srail Babakan Ariel aronun Kudste Mescid-i Aksaya yapt kkrtc
ziyaretle balayan kinci ntifadadan (El Aksa ntifadas) sonra gerek sa, gerekse sol kesimlerde
srail eletirileriyle Yahudilik eletirileri daha da karmaya balad.
15 Kasm 2003te ilideki Beth srail Sinagogu ile Galatadaki Neve alom Sinagoguna iki
Mslman Trk terristi tarafndan intihar saldrs yapld, eylemciler de dhil 25 kii ld,
300den fazla kii yaraland. Gazetelerde, televizyonlarda, eylemciler deil, sinagogu oraya
kurarak Trkleri tehlikeye atan Yahudiler suland, sinagogda ajanlarn sakland iddia edilerek,
basknlar adeta merulatrld.
17 Austos 2004 tarihli Vakit gazetesinde Abdurrahim Karako yle diyordu: Dnya
kamuoyunda rk, sadist, canavar olarak takdim edilen Adolf Hitlerin basiretine hayran olmamak
elde deil. Hitler bugnleri grm ta o zaman. Dnyann bana bela olacaklarn bildii iindir ki,
rkl din gibi alglayan, yeryzn kana bulamaktan zevk alan hokkabaz Yahudileri temizlemi.
Uza gren ikinci adam ise Usame bin Ladindir.
31 Aralk 2004te Milli Gazete yazar Mahmut Topta Dileri Bakanmz Sayn Abdullah Gl
beyin, igalci, eli kanl, katil, srail Babakannn yanna giderken Kuran- Kerimde Yahudiler
hakknda haber verilenleri Diyanet leri Bakanlnn mealinden okur midi ile baz ayetlerin
listesini sunuyorum dedi ve Kurandan ayetleri sralad. Ancak Diyanetten de Glden de tepki
gelmedi.
ubat 2005te, Adolf Hitlerin Kavgam kitab tam 13 yaynevi tarafndan yz bini akn sayda
basld. 1934ten beri 50ye yakn basks yaplan kitap MHPnin ve Gen Partinin taban iin bir
nevi el kitab haline gelmiti. Yln dier best-selleri Siyon Protokolleri adl Yahudi dman
dzmece kitapt. Bu kitap da Cumhuriyet tarihi boyunca 100den fazla bask yapmt.
Haziran 2005'te Yaln Kkn yolunu izleyen Soner Yaln, Efendi, Beyaz Trklerin Byk
Srr adl romannda Sabetayclk/Selanik/Masonluk/ttihat ve Terakki/Komploculuk izleini ok
etkileyici tarzda iledi. Ksa srede yz binden fazla satan kitap sayesinde dnyay Yahudiler,
Trkiyeyi dnmeler idare eder! iar zihinlere iyice kaznd.
5 ubat 2006, Trabzondaki Santa Maria Katolik Kilisesi Rahibi Andrea Santoro 16 yanda bir
gen tarafndan ldrld.
19 Ocak 2007de, AGOSun bayazar Hrant Dink ldrld. Yllarca sren yarglamalar, insan
haklar eylemcilerinin srarl takibi sayesinde sadece grnrdeki faillerin az da olsa hapisle

cezalandrlmasyla biterken, devlet, asli failleri saklad, korudu, vd, terfi ettirdi.
18 Nisan 2007'de Malatyada yedi milliyeti gen Hristiyanlkla ilgili yayn yapan Zirve
Yaynevini basarak bro alann vahice ldrd. Mahkemeye sunulan 32 klasrden sadece 78i cinayetle ilgili olup, geri kalanlar misyonerlik faaliyetlerine odaklanmt. O gnlerde toplanan
Milli Gvenlik Kurulunun ilk maddesi misyonerlik faaliyetlerinin yaratt tehlikeler idi. Bu tr
haberlerden etkilenen bir gen zmirde bir rahibi yaralad, Antalyada benzer bir olayn olmas ise
son anda nlendi.
21 Haziran 2007 gn (o zaman) Trk Tarih Kurumu Bakan, (imdi MHP Milletvekili) Yusuf
Halaolu, devletin 1936-1937 yllarnda Mslmanla ihtida eden Ermenileri ev ev tespit ettiini
ve saylar 100 bine varan bu dnmelerin listelerinin elinde olduunu aklad. Bu aklama nce
adeta magazin olay gibi ele alnd, ardndan da zeri kapatld.
Eyll 2008de ABD merkezli PEW Aratrma Merkezinin Eyll 2008de aklad Kresel
Tutumlar Aratrmasna gre, 2004te Trklerin yzde 49u, 2006da yzde 65i Yahudilere kar
olumsuz grlere sahipken, 2008de neredeyse her drt kiiden (yzde 76) olumsuz duygulara
sahip olduunu ifade ediyor. Tm ya ve eitim gruplarnda ayn oranlar sz konusu.
5 ubat 2009 gn AKP Ankara l Bakanlnn internet sitesinde Hitlerin Yahudileri
frnlad, kalabalk kitleler halinde ldrd iddialar da tarihi gereklere uymamaktadr...
ldrlenler de dierlerinin Filistin topraklarna g etmelerinin salanmas iin
ldrlmlerdir... yazd grld. Tepkiler zerine yaz bir sre sonra kaldrld.
27 Haziran 2013 tarihinde bir Ermeni anaokuluna ocuunu kaydetmek isteyen veliyle ilgili
olarak ili Milli Eitim Mdrlnn yazd bir yaz sayesinde, 1923 ylndan bu yana
vukuatl nfus kaytlarnda gizli soy kodunun yer ald, bu balamda Ermeni vatandalarn soy
kodunun 2 olduu anlald, ancak bu haber de ciddi tartmalara neden olmadan unutuldu gitti.
Yl 2014, srailin Gazzeye ynelik haksz ve sert saldrlarn bahane eden evreler, Yahudi
dmanlna devam ediyor. Taze Cumhurbakan Erdoan Af edersin, ok daha irkin eyler
syleyenler oldu, Ermeni dediler! diyor
2015in nefret sylemi asndan fakir, tarihle yzleme asndan zengin bir yl olmas
dileiyle

zet Kaynaka: Atatrkn Sylev ve Demeleri, Atatrk Kltr, Dil ve Tarih Yksek Kurumu,
Atatrk Aratrma Merkezi, 2006; Avner Levi, Trkiye Cumhuriyetinde Yahudiler, letiim
Yaynlar, 1998; Mehmet Altun, Bursa Amerikan Kz Koleji, Toplumsal Tarih, S.113, Mays 2003,
s.26-32; Rfat Bali, Vagon-Li Olay ve Yeni Bir Trkletirme Kampanyas, Bir Trkletirme
Serveni (1923-1945), letiim Yaynlar, 2005; Rfat N. Bali, 1934 Trakya Olaylar, Kitabevi,
2008; Rfat N. Bali, Cumhuriyet Yllarnda Trkiye Yahudileri, Bir Trkletirme Serveni (19231945), letiim Yaynlar, 1999; Rfat N. Bali, Devletin Yahudileri ve teki Yahudi, letiim
Yaynlar, 2004; Musann Evlatlar, Cumhuriyetin Yurttalar, letiim, 2003; Corrina Guttstadt,
Hakikaten nanlmaz Bir yk, Toplumsal Tarih, S. 168, Aralk 2007, s. 56-65; Selim Deringil,
Denge Oyunu: kinci Dnya Savanda Trkiyenin D Politikas, Tarih Vakf Yurt Yaynlar,
2000; Haluk Karabatak, 1934 Trakya Olaylar ve Yahudiler, Tarih ve Toplum, ubat 1996, S. 146,
s. 4-16; Avner Levi, 1934 Trakya Yahudileri Olay: Alnmayan Ders, Tarih ve Toplum, Temmuz

1996, S. 151, s.10-17; Zafer Toprak, Trakya Olaylarnda hkmetin ve CHFnin sorumluluu,
Toplumsal Tarih, Ekim 1996, S. 34, s. 19-25, Ayhan Aktar, 1934 Trakya Olaylar ve Trk
Milliyetilii, Tarih ve Toplum, Kasm 1996, S.155, s. 45-56; Dilek Gven, Cumhuriyet Dnemi
Aznlk Politikalar Balamnda 6-7 Eyll Olaylar, Tarih Vakf Yurt Yaynlar, 2005; Ruen akr,
Milli Gr Hareketi, letiim, 2005; Hakan Uzun, Cumhuriyet Genliinin Misyonu erevesinde
1933 Yl Vagon-Li ve Razgrad Olaylar, Modern Trklk Aratrmalar Dergisi, Cilt 6, S. 3 (Eyll
2009), s. 57-81; Ertan nal, Wagon-Lits Olaylar, Popler Tarih Dergisi, S. 30, ubat 2003, s. 7075; Ayhan Aktar, Varlk Vergisi ve Trkletirme Politikalar, letiim Yaynlar, 2006; Rdvan Akar,
Akale Yolcular - Varlk Vergisi ve alma Kamplar, letiim Yaynlar, 2009.