Download as pdf
Download as pdf
You are on page 1of 76
Kf 234/2 ,.Puma” z 2. Dywizji Pancemej, Normandia, lipiec 1944 roku. Sd. . Sd Kz 234/2 “Puma” armored car from the 2nd Panzer Division, Normandy, July 1944. jednostii Pancemej, Normandia, MSA1 tank fom unidentified unit of the 6th U.S. Armored Division, Normandy, July 1944 12.654, Dywizjonu Cigtkich Niszezycicli Czotgéw, Normandia,lipiec 1944 roku. “Jagdpanther” SP AT gun fiom the 654th schwere Panzerjiger Abteilung, Normandy, July 1944, Jacek Solarz Francja 1944 vol. II Poglad, 2e walezylimy za nasza ojczyzne lub uwolnienie Europy od Hitlera, lub o lepszy Swit, jest bardzo romantyc stac przy 2yctu, a jesli byliémy lojalni, to nie wobec oiczyeny, nawet nie wobec naszego pulku, ale wobee siebie nawzajem. ik Andrew Wilson ‘Churchill Crocodile" sgiment Royal Armored Corps ny. Walezylismy, aby p dowédea cz w 141. Tank The view that we were fighting for our country, to free Europe from Hitler or for a better world is very romantic. We fought to stay alive, and if we were loyal, it was not to our country: ‘not even to our regiment, but td each other. Lieutenant Andrew Wilson commander of a “Churchill Crocodile" tank of the 141st Tank Regiment Royal Armored Corps Warszawa 2004 Oltadka — Arkadiusz Wrdbel Plansze barwne ~ Grzegorz Jackowski Mapy, tabele i schematy organizacyine ~ Jacek Solarz Opracowanie redakcyine — Artur Winiarski ‘Zdjecia/Photo Credits: CAW,Warszawa, Polska ADM, Warszawa, Polska, Airborne Forces Museum, Aldershot, England, Tank Museum, Bovingion Camp, England, IWM, London, England, US Army Official Wazelkie prawa zastrzezone. Zadna czeSé tej ksiazki nie moze by¢ kopiowana w Zadne| formic ani Zadnymi metodami mecha- nicznymi ani elektronicenymi,taczniez wykorzystaniem systemw przechowywania i odtwarzania informacii bez pisemnej zgody vwlasciciela praw autorskich. Uklad graficany strony tytulowej i liternictwo prawnie zastrzezone. Znak wydawnictwa i nazwa prawnie zastrzeZona jako znak towarowy. All rights reserved. No part of this book may be reproduced or transmitted in any form or by any means, electronic or mechnical, ‘including photocopying, recording or any information storage and retrieval system without written permission from copyright owner, © Copyright by Wydawnictwo ,MILITARIA” ™, Warszawa 2004 All rights reserved Wydawnictwo ,,MILITARIA” ™ — 00-961 Warszawa 42 skr. pocz. 106 tel/fax 48 22 845 14.27 ria@supermedia.pl actual offer/aktualna oferta www:militaria.net.pl ISBN 83-7219-216-2 Czolg PeKpfw TV Au H 7A batalionu 12. Put ne 6, 19 (CAL W niniejszym opracowaniu_przedstawiono historie zmagaf alianckich i niemieckich jed- nostek pancernych w pierwszym etapie bitwy 0 Normandie. Starcia te, toczone nierzadko z udziatem setek czolgow, nie ustepowaly pod wzgledem zacietosci. walkom, ktére rok wezesniej prowadzili z soba Niemcy i Rosjanie pod Kurskiem, i ktére przeszty do historii pod nazwa ,,najwiekszej bitwy pancemej w dzie- jach wojen“. Bitwa o Normandie, 0 czym cze- sto sie zapomina, byta réwnie wielka, jesli nie wieksza bitwa pancerna, a odniesione w niej przez aliantow zwyciestwo miato ogromny wptyw na koricowy rezultat wojny. WALKI WSROD RUIN I ZYWOPLOTOW 7 czerwea 1944 roku przez caly dzief do brzeg6w ,,Utah*, Omaha’, ,,Gold” ,,Juno” i ,Sword” dobijaly okrety desan- towe, 2 pokladéw ktérych na normandzkie plaze wysypywalo sie mrowie Zolnierzy oraz byla wytadowywana cala masa réznego rodzaju sprzetu, ekwipunku i materialéw wojennych. Sytuacja byta trudna, ale opanowana. Dowodzacy 21. Grupa Armii. marszalek Montgomery zbierat sily do decydujacego szturmu na Caen i péhwysep Cotentin. Zdobycie pierwszego z wymienionych celéw przez 2. Armie generata Dempseya mialo ogromne znaczenie dla realizacji zasadniczych wytycznych operacji Overlord. ,.Byt to wazny wezet drogowy i kolejowy, przez ktory prowadzity gléwne linie komunikacyjne do naszego przyczdtka ze wschodu 1 potudniowego wschodu. Pancernego SS 12. Dywizji Pancerne} S 1944 roku, P:Kpfiv IV Ausf. H tank from the Hind Baualion, [2th SS-Panzer Regiment, 12th SS-P itlerjugend Division "Hitlerjugend” in Normandy This work presents the history of the struggle between Allied and German armored units in the in the first phase of the battle for Normandy. These clashes ofien involved hundreds of tanks and were just as intense as any between the Germans and Russians near Kursk, which entered the annals of history as the “biggest armored battle in the histo- ry of war". It is often forgotten that the battle for Normandy was just as big, if not even a bigger armored battle, and the Allied victory had a huge impact on the war's final outcome. COMBAT ALONG RUINS AND HEDGES Throughout the entire day on June 7, 194, landing eraftemp- tied human masses and tons of-various types of equipment and materiel on the shores of "Utah", “Omaha”, “Gold”, “Juno and "Sword" beaches, The situation was difficult but under con- trol. Marschall Montgomery, commander of the 21st Army Group, was collecting forces for a decisive storm on Caen and the Cotentin Peninsula. The taking of the former by General Dempsey’s 2nd Army had tremendous significance for the exe- ccution of operation “Overlords important road and rail node, through which ran the main of communication to our bridgehead from the east and south: ast”, recalled the commander of the 21st Army Group. Among he units unloaded on June 7, were subunits of the 7th Armored Division, “The Desert Rats”, whose tanks and other vehi were staging on "Gold" beach near Arromanches. Othe armored units arrived on the heels of the 7th Divisior fundamentals, “It we ieckich odwodéw szybkich znajdowato sie podchodzi¢ do preyczétka zat w kierunku Caen, Poniewaé gros nie na pétnoc od Sekwany, musialy ‘od wschodu, w konsekwens Na pokudniow dowaly sie doskc n wspominat dowddea 21. Grupy zat inych 7 czerw. a jednostek byly réwnie? pododdziah izji Pancerne Szczur6w Pustyni*(z ang, The Dé bre) czolgi i inne pojazdy zjezdzaly na plaze d W lad za 7. Dywizja na lad preybyly takée inne pancerne W pasie natarcia kanadyjskiej 3. D; iechoty byla to 2 Brygada Pancerna (kanadyjska) uzbr zolgitypu ‘Sherman’ i Stuart”, 2a8 w rejonie pra pododdzialy 79. Dy idy Pancerne przez dywizje brytyjskic generala Hobarta oraz 4., 8. i 27. Bi nich, wyposazona w czolgi DD, lado inwazji). Na plazach ,,Utah* i wspieraly atakujace oddzialy 6 czerwca (70 47. batalion=Wieczorem 7 czerwca na wybrzed Normandii znajdowata sie cala masa sprzetu pancernegd najliczniej reprezentowanego przez amerykatiskie ,,Shermany” (w tym réwniez brytyjskie ,,Sherman Firefly”) i ,Stuarty” oraz brytyjskie ,Cromwelle” i ,,Churchille AVRE". Swoje sily wzmacniali nie tylko alianci. Niemey, jakkolwiek przekonani o tym, ze ladowanie w Normandii jest jedynie zastona dymna przed spodziewanym desantem pod Pas-de- ata juz pierwszego dnia Omaha” batalion) Calais, doskonale zdawali sobie sprawe ze znaczenia Caen. 7 czerwca dowédca Grupy Armii,,B*, marszalek Rommel, ktéry tego dnia spotkal sie w swojej kwaterze glowne| 2 generalem Geyrem von Schweppenburgiem, dowédea Panzergruppe West’, mial jeszcze nadzieje na to, Ze uda mu sie zepchnaé sity inwazyjne z powrotem do morza. Nadzieje te potegowal fakt, Ze w rejonie Caen pozycje nieprzyjaciela byly nadal jeszcze bardzo stabe, a oddzialy desantowe, jak dotad, nie Spadochroniarze brytyjsey z 6. Dywizji Powietrznodesantowe] w No Airborne Division in Normandy, June 7, 1944. [Air 6 Spadochron jacielskich samolot6w, Frat paratroops watching for enemy aire 1944, [ADM] ze niemieecy wypatruja w czasie jazdy nieprzy srwiee 1944 roku, German i 7 ezerwea 1944 roku. British paratroops from the 6th 1e Forces Museum] Odprawa w I. Korpusie Pancernym § , po lewe} dowsdea 716, Dyw Piechoty gen. Wilhelm ichter, posrodku szef sztabu korpusu SS-Oberfiihrer Krier, Normandia, ezerwiee 1944 roku. The briefing in the HQ of the Ist SS-Panzer Korps in Normandy in June 1944 ft is CO of the 716th Infantry Division General Wilhelm Richter and centre Chief of Staff of the corps SS-Oberfihrer Kramer. {ADM panowaly zadnego waaniejszego portu. Rommel chciat zatrzymaé aliant6w sitami dywizji , Hitlerjugend’i Panzer Lehr 2 |. Korpusu Pancemego $5 $5-Oberstgruppentiihrera Josefa Seppa” Dietricha kt6re, zajadle atakowane przez lotnictwo Sprzymierzonych, byly juz w drodze do Normandii. W nocy 2 6 na 7 czerwea niemieccy pancemiacy pokonali okolo 60-70 kilometréw. © Swicie na skutek dziatania lotniciwa sprzymie- -zonych tempo marszu rozciagnietych kolumn pancemnych spadalo do 15, a nierzadko nawet 3 kilometréw na godzine. COkryte galeziami pojazdy panceme i mechaniczne korzystaly 2 iesnych drog, bad kryly sie wéréd zywoptotéw, Itezac na to, Ze nie zostana wypatrzone przez cZujne oczy alianckich lotnik6w. Nie bylo to proste. Dowédea dywizji Panzer Lehr, weteran z Afryki, general Fritz Bayerlein wspominal: 00 potudnia zrobito sie okropnie; kazdy pojazd byt okryty gateziami; voruszaly sie wadtuz Zywoplotéw i na pograniczu laséw. Na skrzyzowania drog spadaly bomby, przez mosty nie mozna bylo przejechaé. Do korica dnia stracitem czterdziesci cystem Z paliwem i dziewie¢dziesiat innych pojazdéw. Mialem piet zolg6w niezdolnych do walki i unieruchomione osiemdziesiat ztery pojazdy kolowo-gasienicowe, ciagniki i dziata samo- jezne.” Ataki z powietrza budzity lek, ale straty nie byly prze sadnie wielkie. Najwieksze znaczenie w wyscigu do wybrzeza mialy opdénienia. Bataliony pancerne dywiz)i ,Hitlerjugend” i Panzer Lehr potrzebowaly Srednio okolo osmiu godzin, aby sjechaé na miejsce koncentracji oraz dodatkowezo czasu na zegrupowanie, uzupelnienie paliwa i znalezienia bez~ iecznego miejsca postoju Pomimo dominacji lotnictwa sprzymierzonych i duze} zewagi materialowe| sit inwazyjnych szanse Niemcéw na assault zone of the Canadian 3rd Infantry Division, it was the 2nd Armored Brigade (Canadian) armed with “Sherman and Stuart tanks, while in the area of the bridgehead established by British divisions — subunits of General Hobart’s 79th Armored Division as well as the 4th, Sth and 27th Armored les (a portion of those, equipped with DD tanks, landed on the first day of the invasion). The 747th Battalion reinforced the battalions that were supporting attacking units on June 6 (the Oth, 74Ist and 743rd). In the evening of June 7, there were heaps of armored equipment on the shores of Normandy, con: sisting mostly of American “Shermans (including the Sherman Firefly“) and “Stuarts as well as British ‘Churchill AVRE: The allies were not the only ones reinforcing their troops. ‘Though the Germans were convinced the landing at Normandy ‘was only a smokescreen for the expected landing near Pas-de- Calais, they were well aware of Caen’s importance. On June Marshall Rommel, the commander of Army Group “B, who ‘met that day in his headquarters with General Geyr von Schweppenburg, the commander of Panzergruppe “West”, still hoped he would be able to push the invading forces back inte the sea. This hope was compounded-by the fact that in the region of Caen enemy positions were still very tenuous and the landin, tunits had not yet taken any important port. Rommel wanted t0 stop the Allies using forces of the Division “Hitlerjugend Panzer Lehr Division from SS-Oberstgruppen ‘Sepp Diettich’s Ist SS-Pa way to Normandy under ferocious attack by Alli ‘Over the night of June 6 to 7, German armored t about 60-70 kilometers. At dawn, due to Alli ver Josef xr Korps. which was already on its air power, ops covered wity, the zatreymanie aliantéw byly dosyé spore. Wplyw na to mial przede wszystkim czynnik psychologiczny. Podczas ladowania alianci poniesli ciezkie straty i oddzialy na ladzie nie mialy pewnosci zwyciestwa, a atmosfera panujaca na prayczétku pomimo wysitkow wyészych dowédcw, nie sprzyjala szyb- kiemu posuwaniu sie napr26d a najrbzniejsze plotki Hawr zajety, méwia wiesni weedarty Kilomeny dalej. Rowniez nonsens. Wszystko, co porusza gasienicach, jest ,,Tygrysem” . Zotnierze sa troche preybici napisat w swym dzienniku kapitan Bell, oficer wywiadu przy 3, Dywizji Piechoty. Obronie sprzyjat rownie? teren, na ktorym juz lada moment mialy rozgorzeé krwawe walki. Podstawowa przeszkoda, ktor rie bunkry, zasieki, czy ch byky joptoty minowe, ale zwykle (fe, bocages), znajdujace rejonu inwazji, na poludnie i zachéd od Bayeux. Zywoptoty Normandii powstaly jeszcze w czasach 1 ziemne waly, sypane, Zeby zatrzymaé bydto i wyznaczyé sie gowni imskich. Byly granice wlasnoisci ziemskich, Waly na wierzchu porosniete byly gestymi zaroslami 1 drzewami, ktérych korzenie skuly Uubita ziemie, tak jak stalowe zbrojenie umacnia beton. W2¢ wielu z nich przebiegaly glebokie rowy odwadniajace, ktore z powodzeniem mozna bylo wykorzystywaé jako okopy. Na mate pole, zamkniete zywoplotami o réznej dlugosci i \wysokosci, biegnacymi pod przypadkowymi katami, byto na ‘og6t tylko jedno wejicie. Wadluz zaglebionych pomiedzy nimi drog zarosla siegaty czesto ponad wysokos cztowieka, totez zoinierze mieli czasem wrazenie, 2¢ zostali. zamknieci w zielonym tunelu. Atakowanie wé6d Zywoplot6w byto ryzykowne, kosztowne i czasochlonne. Preypominalo walke w labiryncie, powodowalo, ze juz kilka minut po rozpoczeciu ataku, nacierajace oddzialy kompletnie sie gubity. Generat Bradley twierdzit poéniej, ze: ,,Nawet w Tunezji nie zetkneligmy sie z terenem obronnym tak wyczerpujacym,* a Caolgi M3A3 Stuart” V 2 7. Dywizii Pancernej w Norman w ezerweu 1944 roku, M343 "Stuart" Vs from the Th Armored min Normandy in June 1944. (Tank Museum 3578/3] tempo of the drawn out armored columns slowed to 15 kilome- en 3 kilometers per hout. The armored and ‘mechanical vehicles covered with branches used forest roads ot took cover among hedges hoping to avoid detection by the v lant eyes of Allied airmen. Attacks from the air wrought fear but the losses were not exceedingly high. Delays were the most important factor in the race to secure the shore. The armored ba- Ualions of Divisions “Hitlerjugend" and Panzer Lehr needed an well as additio parking location, Despite the invading forces’ dominance in airpower and sig- nificant advant the Germans chances to stop the Allies were high. This was primarily the result of psychological factors, During the landing, the Allies took heavy losses and Of about cight hours to arrive att I time to regroup, take on fu staging areas as Land find a safe (Cromwell” Mk IV 2.7. Dywigji Pancerne 1944 roku. Two “Cromwell” Mk. 1V tanks from the 7th Armored Di June 1944. [Tank Museum se w Normand ostrzeliwuja pozyeje przeciwnika, ing near the bocage and firing German positions in Normand Grenadierzy pa cu 1944 rok 044. [ADM] cerni 2 25, Pulku Grenadieréw Pancernych generat Collins uwazal normandzkie ,,bocage” za ,,niemniej iebezpiecane niz dzungla na Guadalcanalu’. Normandzkie aywoploty okazaly sie bye przeszkoda nie do preebycia aszcza dla alianckich czolgow. Na biegnacych ponize] 2ywoplot6w drogach bylo mato miejsca na obrét wieza, a graniczona widocznos€ nie pozwalata na prowadzenie ognia Jo dalej potozonych celéw. Co gorsze, poruszanie sie ghowny. mi drogami byto bardzo niebezpieczne. Niemey majac w woich rekach wyzej potozone tereny ustawili na nich swoje viala przeciwpanceme i czolgi, ktérych zalogi mialy stamtad Joskonala widocznosé i latwo niszczyly pozbawione morliwosci_manewru wozy bojowe sprzymierzonych. Aby remu zaradzié traeba bylo zjezdzaé z ghownych drég, ale to 2 ‘lei utrudnialy wszechobecne zywoploty. Zazwyczaj czolg, ktdry probowal je sforsowaé bezwladnie na nich zawisal, wys- awiajac tym samyym sw6j stabo opancerzony spéd kadhuba na gies nieprzyjaciela, podezas gdy jego dzialo i karabiny naszynowe wycelowane byly bezradnie w niebo. Nieco lepsze arunki uaycia broni pancemej znajdowaly sie w okolicy aen. Teren byt tu jednak mocno pofakdowany, urozmaicony iedynie malymi wioskami, ktOre ciagnely sie az do Falaise. Nad (orze 112 (Hill 112) oraz obszar ten bezwzglednie wwym obszarem dominowaly_ w. kominy stalowni Columbelle, walezato oczyScié 2 Niemcéw, aby wydosta€ sie na otwarta zestr2eh. Pododdziaty 12. Dywizji Pancerne} SS Jotarty pod Caen rankiem 7 czerwea. Wydany popreedniego nia przez OKW rozkaz oddawat dywizje pod komende Jow6dziwa LXXXIV. Korpusu i nakazywat esesmanom zajecie Hitlerjugend - Grenadiers from the 25th SS-Panzer Grenadier Regiment, 12th SS-Panzer Division “Hitlerjugend” i 12, Dywigji Pancerne} w akeji pod Caen w ezerw- ‘action, Caen area in June units on land were unsure of vietory, while the atmosphere with- in the bridgehead, despite all efforts to the contrary by comman- ders, did not favor rapid movement forward. “The strangest rumors abound. Le Hawre is taken, so say the village people () The Tigers have torn 3 kilometers further. That's also non Anything on tracks seems to be a Tiger. The men are a bit down, Captain Bell, an intelligence officer of the 3rd Infantry Division wrote in his journal. The terrain upon which bloody combat was about to com ence also favored the defenders. The fundamental obstacle hin dering the progress of the invaders were not bunkers, barbed wire or minefields, but simple hedges, located mainly to the left of center of the invasion area, south and west of Bayeux. Attacking among hedges was risky, costly and time-consuming, Itwas akin tof ina labyrinth, leaving attacking units completely lost sw minutes of starting their assault, General Bradley even said that “Even in Tunis a we did not encounter defensive Collins thought the terr ‘and Gener Norman jess dangerous iges turned out to be t00 to adversary, especially for Allied tanks. The roads running beneath the hedges had too little room to rotate turrets and the limited vis- es impossible, The area sur better conditions for armored weaponry. However, the terrain was very wavy, embell es that ran all the way to Falaise. Hill 112 and the smokestacks from the Columbelle steel-mill lorded over that area, which had to be ruthlessly sanitized of Germans in order to break out into the open space. Guadaleanal ofan ibility made firing upon distant ta rounding Caen allowed for somewhat ished only with small vil 9 pozycji w pasie obrony 716. Dywizji Piechoty. Dowodzeni przez SS-B ral Major der Waffen-SS Fritza Witta Zotnierze umocnili sie w na linii Alen. con-Carrouges-Flers-Evrécy (okolo 8 kilomete zachéd od Caen). Esesmanom nie byto dane defuhrera und Ge Dokudnio sdpoczaé po tudach wi poludniem w sztabie dd Wilhelma Richtera, przygotowano plan. kontruderzenia Zaréwno Richter, Jak i generat Feuchtinger, dowédca wspéldziatajace| z nim 21. Dywizji Pancernej, byli pod duzym wradeniem przewagi materialowej aliantéw i probowali zerpujacego. marszu. Przed dcy 716. Dywizji, generata przekonaé Dietricha, 2e dwie dywizje pancemne (21. 1 12. SS Hitlerjugend’) to za mato, by przetamaé opér dobrze okopa: rnych Brytyjezykow i Kanadyjczykéw. Radzili zaczekat i uderzyé tzema dywizjami pancernymi, kiedy preybedzie Panzer Lehr Division. Dowédea |, Korpusu Pancerneg poparty przez $5-Brigadefidhrera Witta, nie podzielat i postanowit atakowaé. Wedlug opracowanego planu grupa sziurmowa (Kampfgruppe) -wydzielona 2 dywizii Hitlerjugend” miat dowodzi¢ $5-Standartenfilhrer Kurt Meye dowédca 25. Pulku Grenadierow Pancermych $5, przeniesiony Yo. jednostki Witta, jakm wiekszosé oficerow, z dywizji Leibstandarte $$ Adolf Hitler”. lego ludzie, wspatci przez zolgi 12. Pulku Pancemego SS dowodzonego przez SS: Obersturmbannfhrera Maxa Wunsche, mieli uderzyé 2 Caen w sirone Lion-sur-Mer, czyli w kierunku opanowane) przez no. W tym samym czasie druga Dywigji Pancerne} izech kompanii piechoty 2 736. Pulku Piechoty dj Kanadyjczykow plazy a, zlozona 2 czolgow 2 Richiera, miala atakowaé na prawym’ skrzydle esesmanéw wadluz linii Epron-La Folie. Obydwie grupy mialy jeden ce plaze zajete poprzedniego dnia przez aliantow Dowddca 12. Pulku Pancernego SS, SS-Stu ycerne} SS ,Hitlerjugen lung 12th SS-Panzer Division Samochéd pancer exerwiee 1944 roku. The Sd Kfe 231 (8x8) arm Normandy in June 1944. (CAW] ram the 12th SS-A 10 Na drodze planowanego natarcia znajdowali sie Zolnierze Kanadyjskie} 9. Brygady generata Cunninghama 2 3. Dywizi Piechoty Ulster Rifles. Wspieraty ich dziata 3. Putku Artylerii Przeciwpancemne} oraz 45 ,,Sherman6w* i ,Stuart6w" z 27. The Sherbrooke Fusiliers Regiment kanadyjskie) 2. Brygady Pancemnej. Popoludniowy atak zostal poprzedzony rozpoz- naniem, ktére przeprowadzily cztery P2Kpfw IV z 5. kompanil 2. batalionu 12. Putku Pancernego SS. ,Czwérki™ wjechaly na joge nr 13 prowadzaca z Caen do Bayeux i dudniac gasieni- ami po asfalcie wolno potoczyty sie w strone pozycii 2a)- mowanych przez wojska alianckie. Nie ujechaly dalekc Miedzy osadami Franqueville i Authie prowadzone przez SS. Untersturmfihrera Karla-Heinza Porscha czolgi natrafily na kolumne kanadyjskich ,Shermanéw*. 86} byt krotki i zakosiczyt sie dla Niemcow bardzo Zle. Stracili rzy czolgi i orzekonali sie, e zadanie,jakie przed nimi postawiono, weale nie bedzie tatwe. W chwile potem, okolo godziny 14 olgisci 12. Pulku SS uslyszeli w sluchawkach rozkaz swojego owodey: ,,Achtung, Panzer Marsch!*. Praesalo pigédziesiat woz6w ruszylo w strone wroga. Esesmani byli pewni zwyciest- wa. Na odprawie przed bitwa méwiono im, ze na ich drodze znajduja sie jedynie stabo wyekwipowane pododdzialy siechoty, ktére na sam widok czolgew w poplochu opuszcza swoje pozycje. Rzeczywistosé okazata sie jednak diametralnie inna od zapewnie skladanych przez dowadcow. Zaraz na poczatku walki 5. kompania 55-Obersturmfuhrera Bando siracita cztery Pzkpfw IV. Nieco lepie} powiodlo sie 6. kom. bani $S-Hauptsturmfihrera Ruckdeschela, ktore| ,,czworki* conbily dziesiee kanadyiskich czolgow. Pozostale wozy 27 Pulku, Scigane przez 9. kompanie i towarzyszacych im srenadieréw wycofaly sie w strone Authie. W Authie tak Kanadyjczycy, jak i Niemcy nie zabawili dhugo. Ci pierwsi ae Zdobyty czolg PzKpfw TV Ausf. Hi nr .Cromwella” ARV z 11. Dywizji Pancerne}, Cheux, 7 tip SS-Ustuf: Jeran from the Bt 044. {Ts Chews, July kc Museum 3879/C2] (dowodea SS-Ustuf. Jer 1944 roku. The captured P:Kpfiw IV Au Company 12th $S-Panzer Regiment being towed by a "Cromwell” ARV vehicle from the 11th Armored Division, Subunits of the 12th SS-Panzer Division “Hitlers reached Caen on the morning of June 7. The orders issued the previous day by the High Command tured command of the division over to the LXXXIVth Corps and ordered the SS-men to take up positions in the defensive belt of the 716th Infantry Division. The soldiers, led by SS-Brigadefiihrer Fritz Witt, fo tified themselves on the line of Alencon-Carrouj Evréey (about 8 kilometers southwest of Caen). The SS-men would not be granted rest afte the trials of an exhausting march, In the headquarters of the 716th Division General Wilhelm Richter planned for a counterattack before noon. Both Richter as ‘well as General Feuchtinger, commander of the cooperating 21st Panzer Division, were under the heavy impression of the Allies’ advantage in equipment and tried to convince Dietrich that two panzer divisions (the 21st and “Hitlerjugend') were too small 10 break the resistance of well dug-in English and Canadian troops. ‘They wanted to wait and then attack with three panzer divisions when the Panzer Lehr arrived. The Commander of the Ist Corps, backed by SS-Brigadefiihrer Witt, did not share these reserva. tions and gave the order for attack. The first phase of the battle did not confirm Richter’s and Feuchtinger’s fears. Kampf- gruppe “Meyer”, consisting of panzer grenadiers of the 25th SS- Regiment and tanks of the 12th SS-Panzer Regiment, attacked from Caen in the direction of Lion-sur-Mer (in the direction of Juno Beach) and pushed the Canadians all the way to Authie, and then to Buron, one kilometer further north. seemed completely surprised. The artillery on both sides has not yet fired a single round, recalled Meyer. At the same time, the tanks of the 22nd Panter Regiment frocths 2] attacking on the right flank of the SS-men, reached Cambes, There, however, the infantry of the Canadian Royal Ulster Rifles Battalion halted them. The Allied defenses grew stronger by the s-Flers The enemy ) 2 8, Kompanii 12, Pulku Pancernego SS, holowany przez H tank coded "837" commanded by Zamaskowane dzialo samobieine Flakpanzer 38(t) z 12. Pulku Pai Flakpanzer 38()) SP AA gun fro 2th SS-Paa er Regiment in No prowadzae walki opééniajace szybko uskoczyli do lezacego kilometr dale} na péinoc Buron. ,,.Niepreyjaciel wydawat sie kompletnie zaskoczony. Anyleria po obu stronach nie wys- twzelita jak dotad ani jeclnego pocisku.” ~ wspominal Meyer. W lym samym czasie nacierajace na prawym skrzydle esesmanow zolgi 22. Pulku Pancemego 21. Dywizji Pancemej dotarly do Cambes, tam jednak zostaly zatrzymane batalionu Royal Ulster Rifles. Z kazda chwila obrona aliantow stawala sie coraz twardsza. Na polu walki pojawialo sie coraz wigce} kanadyjskich czolgow. Pole walki zaczela ostrzeliwae aliancka antyleria. ,,Kilka naszych czolg6w plonelo, a ciezko anni czolgisci wracaliokropnie poparzeni i bez rak.” \wspominat $5-Sturmann Vasold, grenadier z 9. kompanii 25 Pulku. W nacierajacych oddziatach rosly straty i dlatego tez dowodzacy atakiem $5-Standartenfihrer Kurt Meyer wydat rozkaz do odwrotu. Biorace udziat w walce czolgi i piechota strone pozycji. Wedlug $s. Untersturmfhresa Kurta Mischa esesmandw ,(..Jzatrzymal przede wszystkim osirzat artyleryjski 2 floty inwazyjnej. Z powodu zmasowanego ognia ( jak i zwykli Zoinierze, zatamali sie i byli zmuszeni sie okopac.” W kilkugodzinnym boju z Kanadyjezykami 12, Putk Pancemny SS zit, Hitlerjugend'” stracit bezpowrotnie 12 czolg6w, 2a6 5 zostalo uszkodzonych. Zginglo 19 czolgistéw, a 14 zostalo ran rnych. W kanadyjskim Sherbrooke Fusiliers bylo 21. znisz czonych czolgow i 7 uszkodzonych oraz 73 zabitych i ran nych, Niecy doskonale zdawali sobie sprawe 2 tego, 2e uplywajacy czas dziala na ich niekorzy8¢ i postanowili jeszcze raz uderzy¢ — tym razem noca. Wieczorem 8 czerwca w strone alianckich pozycji zostali wystani grenadierzy pancerni 26. Pulku SS oraz czolgi dywizji ,Hitlerjugend”, w tym swiedo przybyle w okolice Caen ,,Panthery# z 1. bataliony 12. Pulku Pancemego SS. Takée i tym razem atak zostat skierowany w2dluz drogi nr 13, ale troche bardziej na pélnoc, w stone trzymanej przez Brytyjczykow play ,,Gold". Grupa uiderzeniowa sktadala sie z 25 czolgow P2Kpfw V ,,Panther“ zawrocity w ‘wlasnych, mandy sernego SS, Normandia, czerwiee 1944 roku, The in June 1944. [Tank Museum 3255/C7] 12. Dywizja Pancema SS ,,Hitlerjugend” czerwiee 1944 roku. The 12th S8-Panzer Division "Hitlerjugend June 1944, wspieranych przez okoto setke bieznych typu ,,Wespe“. R6wno o godzinie 20.00 dowddey woz6w bojawych ustyszeli_ w stuchawkach glos SS. Standartenfidhrera Kurta Meyera: ,,Ruszamy do ataku i o Swicie spotkamy sie nad morzem, Powodzenia“. Czokgi bez przeszkod rzejechaly odkryty teren koto Le Bourg i zbliZyty sie do wsi Bretteville-l/Orgueilleuse nadieréw i pie dziat samo: Dopiero tam znalazly sie pod zalem zamaskowanych armat _przeciwpancernych. Kanadyjczycy nie wytrzymali napiecia i otworzyli ogien ze zbyt duze} odleglosci. To sprawito, Ze miotane przez nich vociski jedynie rykoszetowaly od poteznych pancerzy 45 inowych czokg6w. Najczesciej jedyna pozostaloscia po trafie zona na bazie ementuy masa, ktéra okrywano niemieckie czolgi, w celu ich ichrony przed minami magnetycznymi przypis JS) i niez~ iapania oraz weiecia na kadlubach i wiezach, Zalogi ostrzeliwanych ,,Panther* nie pozostaty dhuzne. Co jakis 5-milimetrowe dziata wyrzucaty z siebie émiercionosne ociski, W strone wroga strzelaé zaczeli rownie? towarzyszacy Panterom” grenadierzy. W panujacym mroku Niemcy mieli ‘pore problemy z namierzeniem wroga. SS-Sturmmann Hans Kesper wspominat:,,Trafialy w nas liczne pociski. Bylo ciemno rie widzielismy wroga. Wredy uslyszatem w stuchawkach dowédcy, Pieiffera (dowsdca 4. kompanii nr2ypis JS). Kreyczat:,,Strzelajcie w domy i zapalcie swiatlo na scenie!* W strone zabudowat\ polecialy dziesiatki pociskéw zapalajacych. Bombardowane ogniem czolgowych dzial nor mandzkie domy zapalaly sie niczym kopy siana. Tak, jak tego iat SS-Hauptsturmiuhrer Hans Pfeiffer, pole walki zaptoneto niu byly odlupane warstwy zimmeritu (st niem. Niestety na_przek6r esesmanom szalejacy pozar ulatwit zadanie nie atakujacym, ale broniacym sie. W wietle plonacych doméw niemieckie czol Jem dla brytyjskich i kanadyjskich artylerzystow. Alianccy inierze, ukryci 2a Zywoplotami, niszczyli 2 PIAT-Gw kazdy byl tatwym Zniszezony czolg PzKpfw V Ausf. A Panther” nr 32 Panther" tank coded from the 3rd Co minute. Ever more Canadian tanks appeared on the battlefield mainly from the Canadian 27th Sherbrooke Fusiliers Regiment of the 2nd Armored Brigade. Allied artillery began shelling the battlefield. 4 few of our tanks burned and the seriously wound- ed ta med and without hands”, recalled SS-Sturmann Vasold, grenadier from the 9th Company of the 25th SS-Regiment. Losses began to mount in the assaulting units and that is why the attack’s commander, SS. artenfiihrer Kurt Meyer reat. The tanks and infantry taking part in the combat tumed around to SS-Untersturmfi nk crews were returning terribly ave the order fo toward their own positions. Accordin; Kurt Misch, the SS fire from the invasion fleet. Due to massed fire (..) bot n were “stopped primarily by artillery cers and regular soldiers broke down and were forced to In combat against the Canadians that lasted a few hours, the 12th SS-Panzer Regiment of the Division “Hitlerjugend" irreparably lost 12 tanks, while 5 were damaged. Nineteen crewmembers were killed and 14 wounded. The Canadian Sherbrooke «J tanks as well as 73 Fusiliers had 21 destroyed and 7 damay killed and wounded The Germans were well aware time was not on their side and decided to attack again, In the evening of June 8, the Panzer Grenadiers of the 26th SS-Regiment as well as tanks of the Division “Hitlerjugend", inthers“ from the Ist Battalion of tl Again, the a northward, in the direction of “Gi The assault g backed by about one hundred ‘Wespe SP guns, attacke: crossed the ground near Le Bot e of Bretteville-TOr themselves under fire from concealed anti-tank including the newly arrived 2th SS-Regiment tack was directed along road No. 13, but slightly ld" Beach held by the British. PzKpfw V “Panther* tanks adiers and five self-propelled punctually at 8.00 p.m. The tanks without obstacles and neared reilleuse. Only there did they find ns. Inthe light ts for oup, consisting of bum 1g houses, the German tanks were easy targ 0 SS, ezerwiee 1944 roku. A destroyed P=Kpfiv Ik Museum 2389/05 przeciwpa weeng czolg PzKpfw V Ausf. G Panther” 7 4. kompan Pancernego SS, Bretenville, ezerwea 1944 roku. A destroyed by AT guns P:Kpfw V Ausf. G “Panther” tank from the 4th Company, 12th SS-Pancer Regiment, Bretenville czolg, ktéry odwazyt sie podjechaé zbyt blisko ich pozycji. W ten spos6b zgingla main. zatoga $S-Sturmscharfuhrera Hohneckera. Pododdzialy kanadyjskiej 3. i brytyjskiej 50, Dywizji Piechoty odparly atak. Rankiem nad polem bitwy zalegla cisza. nocnym boju Swiadczyly jedynie dopalajace sie tu i Gwdzie wraki niemieckich czolgow. Nocny atak zakofczyt sie porazka, ktora jednak nie ostudzita zapatu pododdzialow ,,Hitlerjugend", zwane} czesto ze wagledu na wiek zolnierzy ,,Dziecieca dywizja". Skladajace sig glownie z 18- i 19-latkw zalogi niemieckich czolg6w (star- si byli jedynie dowédcy) rwaly sie do walki, SS Obersturmbannfihrer Max Wansche postanowit to wykorzys- taé i rankiem 9 czerwca, wraz ze swym sztabem opracowat plan kolejnego natarcia. Tym razem celem ataku miata byé polozona na poludnie od drogi nr 13, miejscowose Norrey. W jej kierunku zostata wystana 3. kompania wyposazona w 12 czolgow typu PzKpfw V Panther. Dowodzit nia SS- Obersturmfuhrer Rudolf von Ribbentrop, syn ministra spraw zagranicznych Ill Rzeszy. Padobnie, jak podczas poprzednich atakéw, takze i tym razem czolgom towarzyszyli grenadierzy ancerni. ,,Panthery* von Ribbentropa wyruszyly w stron alianckich pozycji okolo poludnia. Czolgi szybko toczyly sie po, i wzdluz, asfaltowe| drogi oraz biegnace| rownolegle do nie} linii_ kolejowej. PzKpfw V poruszaly sie do przodu, ,skokami*, zgodnie 2 rozkazami swego dowédcy, kt6ry nieustannie wysytat droga radiowa krétkie polecenia: Naprzé6d. Stop. Ognia. Naprzéd. Zatogi woz6w 3. kompanii bacznie obserwowaly teren, i gdy tylko zauwadyly jakié pode|- ‘zany ruch, blysk karabinu lub dziata, natychmiast pakowaly w ‘wo miejsce kilka pocisk6w z 75-milimetrowych armat. Czolgisci_von Ribbentropa mogli sobie pozwolié na taka roztzutnosé, gdyz przed walka do czolg6w zaladowano a2 po sto pociskéw, zamiast, jak zwykle, osiemdziesieciu. Tuz przed June 9, 1944. (WM. 14 British and Canadian artillery. Allied soldiers from the Canadian 3rd_and British SOth Infantry Divisions hidden behind the hedges used P/AT% to destroy each tank that dared come too close to their positions and repulsed the attack, The nighttime attack ended in defeat, which however, did not douse the fight- ing spirit of the “Children's Division as the “Hitlerjugend' was often referred to. Consisting mainly of 18 and 19 year-old crews (only the commanders were older), they were spoiling for a fight. The Commander of the 12th Regiment, SS Obersturmbannfithrer Max Wiinsche, decided to exploit this and ‘on the morning of June 9, along with his command, developed a plan for another assault. This time, the goal of the attack was the town of Norrey, located south of road No. 13. The 3rd Company ‘equipped with 12 PzKpfw V “Panthers tanks, was sent in that direction. It was under the command of SS-Obersturmfiihrer Rudolf von Ribbentrop, the son of the Foreign Minister of the Iilrd Reich. Just as during previous attacks, the tanks were backed by panzer grenadiers. Just before Norrey, the 3rd Company lost its first “Panther, SS-Uncersturmfithrer Alois Morawetz’s vehicle hit a mine. Shortly thereafter, the Company's vehicles were hit with an impenetrable wall of fire from English anti-tank guns and “Sherman Fireflies* from the 10th Regiment The Fort Garry Horse of the Canadian 2nd Armored Brigade. The Canadian “Shermans* held positions near the rail station in Norrey and opened fire when the German, tanks approached at about one kilometer. “Our nine ‘Shermans destroyed seven “Panthers” within four minutes from about 1,000 meters. My gunner, Bennett, destroyed a ‘Panther from 850 meters with the first shot. His second shot missed, hitting another "Panther" instead, ripping off its tur ret", recalled Major Tweedale, commander of the group of “Shermans. The “Panthers took so many hits they looked like sieves. Infantrymen from Major Tubb's Company from the Norrey 3. kompania stracila pierwsza ,,Panthere” — na mine jechal_w6z $5-Untersturmfuhrera’ Aloisa Morawetza Wkr6tce po tym pozostale wozy kompanii dostaly sie pod sty ogiefi_alianckich dziatprzeciwpancernych i Shermanéw Firefly 2 10. Pulku The Fort Gary Horse Kanadyjskiej 2. Brygady Pancerne}. Kanadyjskie ,,Shermany* mmowaly pozycje koto staji Kolejowej w Nortey i otworzyly jet, gdy niemieckie czolgi zblizyly sie do nich na odleglose mnie} wigce] jednego kilometra. ,,Nasze dziewiec Shermanw* zniszczylo siedem ,,Panther’ w ciagu ceterech minut 2 odleglosci okoto 1000 metréw. Méj dziatonowy, Bennet, rozbit,Panthere* z odlegtosci 850 metréw pierwszym sirzalem, Jego drugi pocisk chybit celu, ale za to trait w inna Panthere” zrywajac jj wieze” ~ wsporinat dowodzacy ‘upa_»Shermanéw" major Tweedale. Kazda z trafionych ;Panther" zostala podziurawione niczym sito. Te, ktGre luz otonely, towarzyszacy ,,Shermanom’ piechurzy kompanii majora Tubba 2 Pulku Regina Rifles, ostrzelal,,dla pewnosci pociskami PIAT-6w. W walke wlaczyl sie r6wnie? pancernik H.M.S. ,,Nelson‘, kibrego potezne 406-milimetrowe pociski rafily jeden, bad dwa plonace jue czolgi. W siedmiu spalonych PeKpfw V zginglo 15 niemieckich czolgistow Zalogi pozostalych pigciu pospiesznie opuscity pole walki. ich kierowcy jadae na pelnym gazie i osto zygzakujac, skierowali swoje maszyny w strong Caen. Dzienny wypad dywizii Hitlerjugend zakoriczy sie dotkliwa porazka, Huber Meyer, historyk dywigli, zanotowak:,,Przyczyna kleski bylo Zle przy otowane natarcie. Kolejny raz okazalo sie, Ze nieprzy owany atak nie ma szans na powodzenie".Starcie pod Norrey nylo.w zasadzie debiutem bojowym ezokgéw typu ,,Sherman Firefly Wozy te, uzbrojone w doskonata brytyska armate juntowa, wydawaly sie byé réwnorzedaym przeciwnikiem nawet dla niemieckich ,,Panther”. ,Przekonaliémy sie, 2e Shermany” sa znacznie zwrotniejsze niz toporne, majace iskie zawieszenie czolgi wroge. Mogliimy poruszaé sie i strzelaé znacznie szybciej.(..) Dzieki Zyroskopowym stabi lizatorom armaty nie mielismy probleméw ze stzelaniem z jakiejkolwiek pozycji, ani jadac 2 maksymalna predkoscia. Z inthery” nietanwo bylo strzelae w czasie jazdy” ~ wspomi nal porucznik G. Henty, dowédea jednego z czolg6w Sherman Firefly”. Wkrdtce jednak okazalo sie, e uzbrojone dlugolufowe dziata ,,Shermany* sa. jedynie doskonata pronia defensywna, Gdy role sie odwedcity alianci przeszli do taku, wysokie i niezbyt dobrze opancerzone sylwetk robaczk6w Swietojaiskich’ (2 ang. firefly — robaczek Swieto afski, byly r6wnie fatwo niszczone, jak niemieckie PzKpfw V ood Noreey Po trzech dniach zacieklych walk polozenie wojsk allan ich w rejonie wszystkich praycz6lk6w bylo dosyé dobre. W pasienatarcia brytyjskiej 2. Armi udalo sie odeprzeé wszystkie iemieckie ataki. Na obszarze, na ktérym ladowaly dywizje merykatiskiej 1. Armii zolgi piechurzy coraz glebiej zapuszczali sie w glab Normand i kierowali sw6j wysiek zbrojny w strone miasta Carentan. W odréénieniu od Anglikiw i Kanadyjczykow, Amerykanie zmagali sie przede wszystkim 2 oddziatami niemieckiej piechoty, ukrywajace} sie w5iGd_gestych zywoplot6w. Staré pancemych tutaj nje bylo, gdyz Niemcy, poza nielicznymi, starymiczolgami francuskimi, nie dys ponowali bronia pancerna. Dla alianckich czolgéw najwieksze iebezpieczefstwo stanowili dobrze zamaskowani niemieccy piechurzy i grenadierzy, ktérey kryiac sie w5rdd_gestych zarosli, podkradali sie w sqsiedztwo czolgow, a nastepnie niszezyli je za pomoca Panzerfaustéw. Bros ta byta o wiele generala Bradleya, wspierani przez ‘Regina Rifles Regiment used PIATs to fire on tanks that were already burning, “just to make sure,” nothing remained of them, The battleship H.M.S. “Nelson”, joined the battle, and its enor- ‘mous 406-millimeter rounds hit one or two already flami tanks, Fift Prkpiw V tanks. ‘The crews of the remaining five hurriedly abandoned the battlefield and retreated toward Caen, After three days of fierce combat, the positioning of Allied forces was quite good around all bridgeheads. All German attacks had been successfully repelled in the attack zone of the British 2nd Army. American divisions of General Bradley's Ist Army, with the push deeper in own of Care Americans n German crewmembers died in the sev pport of tanks and infantrymen, continued to Normandy and directed their efforts toward the British and Canadians, the ig against units of German no armored ide from a few old French tanks. The biggest danger to Allied nfantry hiding amor k hedges. There w tanks were camouflaged German infantrymen and renadiers, who hid in the thicket, snuck up next to tanks and destroyed them using Panzerfausts On June 9, the Panzer Lehr Di Caen. Though badly bruised by Allied air power, it still repre- sented a formidable fighting force. Nonetheless, it was too weak to tum the tide of victory in favor of German forces. Despite that, the German command tried its luck again using a surprise er Lehr s tanks against the Allies. The assault reached the front near Pozycje 12. Dywizji Pancernej SS ,,Hitlerjugend” w_rejoni Caen, ezerwiee 1944 roku. The positions of the 12th SS-Panzer Division “Hitlerjugend” near Caen in June 1944. [ADM 1944, IWMI skuteczniejsza od amerykariskiej Bazooki, pomimo mniejszego zasiegu strzalu. Byta znacznie prostsza w obstudze (uzywanie jej nie wymagalo specjalistycznego szkolenia) i mogla byé ‘obstugiwana tylko przez jednego Zolnierza, podczas gdy Bazooka wymagata dwuosobowej, uprzednio przeszkolone}, obstugi 9 czerwea na front pod Caen dotarta dywizja Panzer Lehr. Jednostka ta, mocno poobijana przez alianckie lotnictwo, nadal reprezentowala dosyé znaczna sile bojowa, ale jednak byta zbyt staba, aby przewazyé szale zwyciestwa na korzysé wojsk rniemieckich. Pomimo tego niemieckie dowédztwo jeszcze raz sprobowalo szczescia w niespodziewanym ataku i czolgi Panzer Lehr zostaly reucone na nieprzyjaciela. Natarcie, w ktérym waiely udziat czolgi P2Kpfw IV z Il. batalionu 130. Pulku Pancernego (Leh) pulkownika Rudolfa Gerharda, zostalo \wsparte przez grenadier6w | batalionu 902. Pulku i skierowane na miasto Bayeux. Stworzona z wyZe] wy-mienionych jednos- tek Kampigruppe dowodzit ksiaze major von Schonburg: Waldenburg, Tak jak to bywato w poprzednich akcjach, takze jw tym natarciu czolgi i piechota von Schanburga nie niepoko- jone zblizyly sie w okolice stanowisk obronnych aliantéw. Dopiero w miejscowosci Ellon nacierajace oddzialy natrafity na celementy brytyjskie} 56. Brygady Piechoty. W walce, prowad: zone) wérad ruin osady, Niemcy stracili rzy czolgi, ale zdolali wyprzeé nieprzyjaciela 2 zajmowanych pozycji. Brytyjczycy ‘opuscili Ellon, ale nie dali za wygrana i zbombardowali, i tak. juz mocno zniszczona miejscowose, ogniem artyleri. Po przy jotowaniu artyleryjskim do kontrataku ruszyta piechota 56. Brygady, wspierana przez czolgi 8, Brygady Pancerne). Boj 0 Ellan trwat przez wieksza czes¢ dnia. Zaréwno alianci, jak i Niemcy angazowali wef coraz to wieksze sily. Ze strony niemieckie} uczestniczyka w nim prawie cala dywizja Panzer Lehr— 1. 2. batalion 130. Pulku Pancernego (Leh) oraz 901. i 902. Pulk Grenadierw. Brytyjczycy, procz zolnierzy 56. 16 roku. 4 destroved PoKpfw IV Ausf: H tank from the lind Battalion 130th Pan Panzer Lehr Division ~ czerwiee 1944 roku. Panzer Lehr Division ~ June 1944 Brygady, do walki pchneli cSwnie# czolgi 24. Lancers. Niemey utrzymali Ellan, ale zazartosé z jaka walezyly o te miejscowos oddzialy brytyjskie byla zapowiedzia tego, ze alianci, wzmoc- nieni przez stale przybywajace na plaze positki, lada dzief przejda do natarci LEWE PROSTE“ POD CAEN. KRWAWA JATKA POD VILLERS-BOCAGE Nicugieta i nastawiona ofensywnie postawa wojsk niemiec nk6t Caen spowodowala, 2e generat mery doszedt do wniosku, iz wobec trudnosci, na jakie natratita brytyjska 2. Armia, naledy zrobié wszystko, aby sfatwié przekamanie frontu amerykafiskie) 1. Armii generata radleya, Ta nowa koncepcja strategiczna zostata bardzo obra- zowo przedstawiona za pomoca terminologii bokserskiej przez jenerata Eisenhowera. Naczelny dow6dca sit sprzymierzonych J2nal, Ze: ,,Nale’y bié lewymi prostymi pod Cae wiazania tam mozliwie najwiekszej ilosci sit nieprzyjaciela, a rzede wszystkim jego dywizji pancemych, po czym zada¢ decydujacy clos prawym sierpowym*. Pierwsze natarcie od: zialbw brytyjskich oznaczone zostalo kryptonimem ,,Perch’ 2 ang. okof). Plan Montgomery’ego zaktadat uderzenie w jonie na zachéd od Caen, sforsowanie rzeki Odon i zdobycie w2gorz wanoszacych sie nad Evrécy. Glowne zadanie miata wykonaé brytyjska 50. Dywizja Piechoty, uderzajac na pozy je dywizji Panzer Lehr w rejonie miedzy Tilly-sur-Seulles, luvigny, Hottot i la Senaudiére. W wylom utworzony przez siechote wiechaé miata brytyjska 7, Dywizja Pancerna nacie ajaca przez Villers-Bocage na Evrécy. Wsparcia nacierajacym kich rozciagnietych Mont w celu Centau ral Mar * Mk IV CS 7 Royal Marine Armored Support Reg Brytyjska 7. Dywizja Pancerna ,,The Desert Rats” czerwiec 1944 roku. The British 7th Armored Division "The Desert Rats June 1944, ent, rejon Tilly, 11 ezerwea 1944 roku Armored Support Regiment, Tilly area, June 11, 1944. (Yank Museum 3579/1] ‘Centaur” Mk. 1V tank from the Xxx Vv atte) ws SAINT MARTIN ea = Korpus Compe - Korpus Pancerny Armored Comps Se Peete Armored Division "cts ~ 11st SS Heavy Tank Ba. Ba = DywiziaPiechoty Infantry Division Proba brytyjskiej 7. Dywizji Pancemej wyjécia na tyly Panzer Lehr Division, 13 czerwea 1944 roku. The attempt by the 7th Armored Division to strike the rear of the Panzer Lehr Division on June 13, 1944. jednostkom miato udzielié lotnictwo i zespdt Royal Navy w sile jednego pancernika i diwéch krazownik6w Brytyjski tak zostal poprzedzony _preygotowaniem anyleryjskim — poczawszy od godziny 5.00, przez 45 minut angielskie i kanadyjskie dziala bombardowaly pozycje wojsk niemieckich. W_ chwile po zakofczeniu kanonady antyleryjskiejw strone pozycji wroga wyruszyly brytyjskie czolgi i piechota. Czolgi posuwaly sie zachodnim brzegiem rzeki Seulles, Po minigciu Tilly rozwinely szyk bojowy ~ 5. Royal Tank Regiment posuwat sie na prawym skrzydle, 4. County of London Yeomanry na lewym, zas 1. Royal Tank Regiment pozostal w odwodzie, Poczatkowo opér wojsk niemieckich byt stosunkowo nieduzy i brytyjskie ,Cromwelle” szybko dotarly w sasiedztwo kwatery glowne} 902. Pulku Grenadierow Pancemych dywizji Panzer Lehr. Dopiero wiedy do walki 2 ‘Anglikami rzucony zostat 1. batalion wspomnianego pulku, using P2Kpfw IV tanks from the 2nd Battalion of Colonel Rudolf Gerhard’s 130th Panzer Regiment, was supported by Grenadiers from the Ist Battalion 902nd Regiment and directed to the town of Bayeux. Prince Major von Schénburg-Walden burg commanded the Kampfgruppe made up of those units, AS was the case in previous attempts, von Schénburg's tanks and infantry neared Allied defensive positions unbothered. Only ir the town of Ellon did the assaulting units clash with elements of the British S6th Infantry Brigade. The Germans lost three tanks able to push the ‘opposing forces from their positions, The British left Ellon though they did not give up and bombarded the already heavily destroyed town with artillery fire. After the artillery preparation, infantry of the S6th Brigade, supported by tanks of the 8th Armored Brigade, went on the counterattack. The fight for Ear lasted most of the day. Both the Allies and Germans kept involv in the combat among the town’s ruins, but wei lowodzony przez majora von Zwierzynskiego. Grenadierow wspieraly dziala samobiezne ze 130. Dywizjonu Dziat Samobieznych. Utworzona napredce pozycja obronna okazata sie byé w Jagdpanzer IV, ustrzelity” trzy ,Cromwelle i zmusity zalogi ozostatych do odwrotu, Nacierajacy nie uzyskali townie sowodzenia na drodze z Tilly do Bayeux, gdzie reszta brytyjs ich czolg6w natrafila na zapore stworzona przez dwa dziata alibru 88-milimetrow i cztery czolgi PzKpfw IV. Wymiana vgnia trwala kilkanaécie minut. Anglicy parokrotnie prébowali orzebié sie przez stanawiska Niemcéw. Ich zapat do walki w yrazny sposob ostudzity zalogi pieciu PzKpfw V z 1. bata onu, ktére dowédzwo dywizji Panzer Lehr blyskawicznie srzerzucilo na zagozony odcinek. Dlugolufowe dziata Panther zatrzymaly Brytyjczykow, kt6rzy wycofali sie Dozostawiajac na polu walki cztery rozbite cz0 10 czenwca aliantom nie udalo sie ,,wgry2e" w_niemiecki as abrony, ale za to odniesliinny sukces. Byt on udziatem lot nikow wspierajacych wojska ladowe. Tego dnia samoloty Royal Air Force, korzystajac. z informacji otrzymanych od ywiadu, dokonaly udanego nalotu na sztab Grupy Pancerne} Zachéd" mieszczacy sie w niewielkiej wsi La Cain pod Caen. W rezultacie nalotu zabitych zostalo siedemnastu oficerSw. rod nich generat Edler von Dawans (szef sztabu) i 55- auptsturmfishrer Wilhelm Beck (oficer tacznikowy |. Korpusu Pancernego $5). Dowédca Grupy Pancernej - generat Geyr von Schweppenburg byt lekko kontuzjowany. Bombardowanie w yraény sposob 2dezorganizowalo poczynania wszystkich jed: wostek pancerych i byto przyczyna zatrzymania koleinego ontrataku, ktéry 2najdujacy sie w sztabie oficerowie planowali zeprowadzié w najblizszq noc. Po analizie sytuacji Niemcy joszli do wniosku, ze sitami, ktérymi dysponuja nie zdotaja starczajaca do zatrzymania_ataku. Niemieckie PeKpfw VIS@ Kfz 181 Ausf. E front, Morgny, Norm 101st SS-schwere Pan: iger 23. plutonu 1. kompat Abteilung. More Normandy, June 7, ing more extensive forces. Nearly the entire Pa Division, the Ist and 2nd Battalion of the 130th Panzer Lehr Regiment as well as the 901st and 902nd Panzer Grenadier Regiments fought for the Germans. The British, in addition to troops of the S6th Brigade, also put tanks of the 24th Lancers into battle. The Germans held Ellan, but the fierceness of the fight for the town put up by British units was a harbinger of the fact that the Allies, aided by reinforcements constantly arriving ‘on the beach, would go on the offensive any day now: “LEFT PUNCHES* NEAR CAEN. BLOODY BRAWL NEAR VILLERS-BOCAGE, The unyielding and extremely offensive attitude of German forces surrounding Caen caused General Montgomery to decide that in light of the difficulties encountered by the British 2nd Army, all efforts should be made to enable General Bradley's American Ist Army to break the front, This new strat cept was presented by General Eisenhower using boxing vocab- ulary. “We should hit the enemy with a left punch near Caen 10 tie up as many enemy forces as possible, especially their mored divisions, and then strike the knockout blow with a The initial assault by British units was code-named ‘Perch’ it was led west of Caen to ford the Odon River and take the hills over Evrécy. The British attack was preceded by an artillery preparation. Beginning at 5,00 a.m., for 45 minutes English and Canadian guns bombarded German troop positions. Right after the fusillade ended, tanks of the 7th Armored Division and the infantry of the S0th Division moved on enemy positions. The the western bank of the Seulles River. After passing Tilly, they went into combat forma- tion with the Sth Royal Tank Regiment rolling on the right flank, right hook snks. moved. alor 01. SS-schwere Panzer Abteillung SS-Ustuf. Fritza Zahnera w drodze dia, 7 ezerwen 1944 roku. Frits Zahner’s P2Kpfw VI Sd Kf 8) Ausf. E°Ti 1944, [Tank Museum 5674/42] 1” tank of the 3rd Platoon, 1s Crolgi M3A3 ,Stuart” V 2 7. Dywiz{i Pancerne} w Normandii w ezerweu 1944 roku. The M343. "Shwart” V tank from the 7th Armored Division in Normandy in June 1944. {Tank Museum 3878/44] zepchnaé aliantéw do morza. Konieczne byly wzmocnienia, tym wieksze, im wieksza stawata sie liczba alianckich wojsk roztadowywanych na przycz6tku. Tymezasem nacierajace w kierunku plaz dywizje Wehrmachtu i $$ meldowaly o brakt amunicji i paliwa. Panzergruppe ,,West* stracita te2 75 % swvego sprzetu radiowego. W |. Korpusie Pancernym SS, kt6ry mial koordynowac poczynania 21. Dywizji Pancernej, 12 Dywigii SS ,,Hitlerjugend’ i dywizji Panzer Lehr, stwierdzono, 2e dzialaja zaledwie cztery spostéd dwudziestu radiostacji! W zastraszajacym tempie rosly straty w ludziach. Transporty z zaopatrzeniem docieraly do jednostek frontowych okreznymi drogami, gdyz lotnictwo aliantow zniszczylo wiekszosé ‘wezlow komunikacyjnych. ,Zolnierze czuli, 2e nikt sie o nich nie troszczy, wiec dezerterowali i samowolnie opuszczali pozycje” - wspominat major von der Heydte, dowédca nniemieckiego 6. Putku Spadochronowego. Wydawalo sie, ze Luftwatie w ogéle nie istnieje. Trudnosci, w jakich znalazta sie Grupa Armii ,,.°, dostrzegli zaréwno marszalek Rommel, jak i marszatek von Rundstedt i dlatego te wszystkie skupione wokot Caen oddziaty otrzymaly rozkaz zaprzestania dzialan ‘ofensywnych i przejécia do obrony. Alianci nie dali Niemcom ani chwili wytchnienia i rankiem. 11 czerwca dywizje generala Montgomery'ego wyprowadzity kolejny ,,lewy prosty’. W strone Caen wyruszyly dugie kolum- ry brytyjskiej 1 kanadyjskiej piechoty zmotoryzowane} oraz czolgi 7. Dywizii i 8. Brygady Pancemnej. Podobnie, jak poprzedniego dnia, ciezar walki z nacierajacymi oddziatami alianckimi wziely na siebie dywizje Panzer Lehr i Hitlerjugend”. Niemieccy czolgigci wsparci_ przez Brenadier6w, otrzymali zadanie powstrzymania Brytyjczyk6w posuwajacych sie wzdluz drogi prowadzacej z Tlly-sur-Seulles do Audrieu. Jako pierwsza do boju 2 nacierajacym nieprzyja- cielem przystapita grupa Panther" z Il. batalionu, dowodzona 20 the 4th County of London Yeomanry on the left, while the Ist Royal Tank Re; remained in the rearguard. Initially, the resistance of German forees was weak, Only on the road to Till to Bayeux were the English finally halted by tanks of the Panzer Lehr Division. This victory did not improve the general bad Positioning of German forces. On June 10, when attacking in the direction of the beaches, Wehrmacht and SS Divisions reported shortages of ammunition and fuel. Panzergruppe “West lost 75% of its radio equipment. In the Ist SS-Panzer Corps, which was to coordinate the actions of the 2st Panzer Division, the 12th SS-Division“Hitlerjugend and Panzer Lehr Division, it was found that only four out of twenty radios were operational The human toll rose at a frightening pace. Supply transports reached front units through roundabout roads since Allied air power had destroyed most communication nodes. “The soldiers felt no one cared for them, so they deserted and left their posi tions”, recalled Major von der Heydte, commander of the German 6th Parachute Regiment. The Lufiwaffe seemed not to exist at all. The difficulties encountered by Army Group “B’ were noted by Feldmarshall Rommel and Feldmarshall von Rundstedt, which is why all units concentrated around Caen received orders to desist from offensive activities and go on the defensive, The Allies gave the Germans no respite and on the morning of June 11, General Montgomery's divisions threw another “eft punch. Long columns of English and Canadian motorized infantry as well as tanks of the 7th Armored Divisions and 8th Brigade, moved toward. Just as on the previous day, the brunt of the fighting against assaulting units was bome by the Panzer Lehr and “Hitlerjugend'* Divisions. Tanks backed by grenadiers received the task of stopping the British moving along the road leading from Tilly-sur-Seulles to Audrieu and did an exemplary job. In the region of Hill 102, Panthers from SS- zez $S-Obersturmfihrera Gaede. Esesmani zaatakowali roga od strony wanoszacego sie nad szosa wg6rza 102. Niemey wykorzystaé zasieg dlugolufowych 75: milimetrowych armat, otworzyli ogies, gdy tylko dostrzegli rogie pojazdy pancerne w celownikach swych dzial Rozrywajace sie wok6t brytyjskiej kolumny niemieckie pociski owodowaly, Ze ,,Shermany”, ,,Cromwelle” i ,Stuarty” seproszyly sie, zas towarzyszaca im piechota opuscita Cartiery i zalegla w wysokie Przejécie 2 szyku narszow bojowy niewiele pomoglo. W_ miare iplywajacego czasu i szybko zmniejszajace| sie odleglosci somiedzy walczacymi oddziatami, Niemey zaczeli,,zdobywac ierwsze punkty". Raz po raz brytyjskie czolgi byly trafiane rzer" pociski wyrzucane z dlugolufowych dziat ,,Panther. ‘utk Dragoon Guards stracit siedem czolg6w, pozostale wraz 2 -chota wycofaly sie do Audrieu. Nacierajacy Brytyjczycy nnadziali sie rowniez na kontratak czolgow 130. Pulku. zolgisci_pulkownika Gerharda uderzyli na nich od strony 2g6r2a 103, znajdujacego sie na po!nocny-wschéd od Tilly 1r-Seulles, W ataku wziely udzial wozy P2Kpfw IV 2 5. i 8. smpanil. Zatogi ,cawOrek* znacznie gorze) poradzity sobie z rogiem niz esesmani kryjacy sie pod poteznymi pancerzami Panther“. Kilka czolg6w zostalo rozbitych ogniem brytyjskich mat. przeciwpancemych, a wéréd nich w6z dowédey 2. tatalionu, ksigcia majora von Schénburg-Waldenburg, kt6ry ginal w jego wnetrzu. W béj toczony pod Tilly wlaczyly sie swnied niszezyciele czolgow ze 130. Dywizjonu Dziat Samobieinych kapitana Oventropa. Zalogi szesciu z nich rzymaly rozkaz wsparcia grenadieréw pancemych 901 utku. Przed walka dowédca wydat im polecenie nastepujace] Grenadierry 7 902. 1944 roku. Grenadiers from the 90: Tilly in June 1 d Regiment and a PzKpfiv V 944. |CAW| Division in Normandy anther” I. Batalionu 6, Pull Obersturmfiihrer * Gaed’s Lind Battalion destroyed 7 tanks from the Dragoon Guards Regiment and forced it to withdraw 10 Audrieu. The Assaulting British also stumbled into a counterat- tack by tanks of the 130th Regiment, Colonel Gerhard’s Armored troops hit them from the direction of hill 103, located northeast of Tilly-sur-Seulles. PzKpfw IV tanks from the Sth ‘and 8th Company took part in the attack. Tank destroyers from Captain Oventrop's 130th Armored Gun Battalion also got involved in the combat near Tilly. In the north, in Lingevres, the 6th and 7th Companies of the 130th Regiment fiercely fought the English, and near Thaon around farm Rots, the 4th Company of “Panthers from the 12th SS-Regiment of Division Hitlerjugend icked by infantry of the Canadian 3rd Division, commandos of the 46th Royal Marine Commando as well as tanks of the Canadian 10th Armored Regiment The Fort Garry Horse from the 2nd Armored Brigade. The Allies did not reach the intended goals in the assault conducted on June 11 The enemy met the “left punch’ with a sti block. The Germans deflected all punches and inflicted significant losses on assault- ing units. That day, many British and Canadian tanks did not return to theit units and Norman fields were slowly beginning to resemble one huge junkyard. ‘Combat flared up again on the morning of June 12. That day, the Canadian 2nd Armored Brigade attacked Hill 107 located south of Cheux. This time, the attacking formation, consisting of infantry and tanks, was led by vehicles of the 6th Armored Regiment Hussars as well as infantrymen from The Queen’ Own Rifles of Canada Battalion, Attacking units were divided into two groups and left Norrey shortly after 8.00 a.m, The first -oup of about 20 tanks was stopped by sappers near Rots, while + Lehr Division pod Tilly w ezerweu the Ist Battalion 6th Panzer Regiment, Panzer Lehr u Pancernego z Pan fron her VILLERS-BOCAGE 101 PARFOURU-S-ODON Niemey / German = Dywigia Pancerna ‘Armored Division »” 1. Batalion Pancerny 101st. Armored Batalliog = Kompanta Croigbw Tank Company es = Brytyjezyey / British EPINAY-S-ODON "°° ES] - Dywizin Pancerna Armored Division ES] - Brvgada Pancerna Armored Brigade Poth Pancerny I Armored Regiment Atak 7. Dywizji Panceme} na Villers-Bocage i, 13 ezerwea 1944 roku. The attack of the 7th Armored Division on Villers-Bocage, June 13, 1944 tres, Otwierajcie ogien dopiero wtedy, gdy bedziecie pewni, Ze kazdy wasz pocisk zlikwiduje jednego ,,Cromwella’ howcy Czolgow” wzieli sobie do serca te slowa. Wkrdtce tez do dowédztwa batalionu dotarly strzepy rozméw radiowych prowadzonych przez rozgrzane walka zatogi Jagdpanzerow. _ Pierwszy nieprzyjacielski czolg trafiony! ~ krzyczeli czolgisci Oventropa ~ Ogierh ogamia kadhub. Eksplodowata amunicja! Nastepne dwa czolgi plona. Brytyjczycy cofaja_ sie!" Rzeczywiscie Brytyjezycy tu i dwdzie cofali sie, ale atak nie zostal jeszcze zattzymany. Na polnocy w Lingevres 6. 7. kom- ania 130. Putku toczyly zaciekly b6j z Anglikami. Uczestnik ‘walk, porucznik Ernst wspominak ,,Osiagnelismy Lingevres i ratychmiast zucono nas do kontrataku. Z ogluszajacym rykiem silnik6w i stukotem gasienic nasze stalowe potwory pedzily po waskich ulicach wsi. Skrecilsmy, minelismy koscidt i prze- jechalismy obok wraku brytyjskiego czolgu. Droga o 2uzlowej rnawierzchni skierowalismy sie w strone lasku oddalonego 0 ‘okolo 300 metréw. ,Stworzyé formacje bojowal’, rozkazat kapitan Ritgen. Przez waskie szczeliny obserwacyjne w wiedy widac bylo jedynie waski pas okolicy: 2ywoploty, pola itrakty. Wewnatrz czofgu panowala nerwowa cisza. Nagle prosto na nas wyjechaly trey angielskie czolgi. Brytyjczycy takte kierowali sie w_ strone gesto zarosnietego zagajnika. the second by armored troops of the IInd Battalion of the SS-Division near Mesnil. To make matters even worse, the Canadian anti-tank guns of the British $0th Infantry Division e XXXth Corps were also firing upon the “Shermans Upon being attacked from the left by the Germans and the right by the British, the Canadians were not able to hold their posi tions and retreated while sending reconnaissance signals and responding only to German fire. Thirty-seven flaming wrecks of Canadian tanks remained on the battlefield. Fifty-nine erewmen were killed and 21 wounded. The Queen’ Own Rifles of Canada, which attacked along with the tanks, had 96 killed and wounded. “So many old brothers in arms were left an the bat dlefield (..), that each of us thought the tank crews of the 12th SS-Panzer Division had something personal against our ‘machines, recalled Sergeant Gariepy from the 6th Armored Regiment. The British and Canadian attacks resembled beating one’s hhead against the wall*, but they did their job, Just as Montgomery wished, successive German units were heading for Caen. The 17th S Berlichingen" as well as the \O1st SS-Heavy Tank Battalion under the command of SS-Sturmbannfithrer Heinz von Westermhagen (“Tiger No. “Q07") arrived there on June 12 Panzer Grenadier Division “Gétz von Prowadzacy czokg skrecit. W momencie, kiedy wykonywat éw manewr w stuchawkach ushyszatem krzyki i rozkazy dow6d- ‘ow: ,,Uwazaj, nieprzyjacielski czolg! Nieprzyjacielski czolg na godzinie 11! Ognial” Dziala naszych czolg6w bluznely igniem. ,,W prawo” ~ rozkazatem mojemu kierowcy. Nieco z rzodu dostrzeglem trzy nasze czolgi i piecdziesiat metrow falej palacy sie wrak angielskiego ,,Churchilla’. Tuz za nim idoczny byt zarys innego wozu, ktérego zaloga, kryjac sie w klebach dymu wydobywajacych sie 2 plonacego pojazdu, sitowala skryé sw6j czolg za Zywoplotem. W tej samej chwili Jostrzeglem poruszajace sie 2a Zywoplotem niewyrazne sy etki kolejnych czolgow. Znajdowaly sie tylko kilkanascie netrow-od nas. Spojrzatem w lewo i... zobaczylem kwadra- nwy Zarys brytyskiego ,Cromwella", ktory kierowat sie wprost na nasz w62. ,Ognia! ~ razkazafem swojemu deialonowemu, vystrzelony pocisk rykoszetowat od wiezy Anglika. To jednak ystarczylo, aby zmusié go do odwrotu — ,,Cromuvell” ukryt se 1 Zywoplotem. W tym momencie otrzymalismy trafienie 2 ewej. ,Ostro w lewo" ~ rozkazalem. Czolg zawyt i powoli nbracal sie we wskazanym kierunku. W celowniku widziatem ale rosnaca sylwetke wrogiego czolgu. Wtedy trafil w nas alejny pocisk. Potezny wybuch wstrzasnat naszym P2kpiw IV. “zolg stanat. Nie bylo sensu czekaé na smieré, Blyskawicznie puscilismy maszyne scigani przez _ogiefi karabinéw maszynowych ,,Cromwella’ 11 czerwea aliancki alak spadt rowniez na 4. kompanie Panther’ 2 12. Pulku SS dywizji_,Hitlerjugend”. Mocno ‘obijani w nocnym boju rozegranym pod Breteville esesmani sstali zaatakowani na polnoc od Thaon, w okolicy farmy Rots, zez piechote kanadyjskiej 3. Dywizji, komandoséw 46. Royal farine Commando oraz czolgi kanadyjskiego 10. Putku ancernego The Fort Garry Horse z 2. Brygady Pancemej jowodzeni przez SS-Maupisturmfvhrera Hansa. Pifeifera sinierze 4. kKompanii nie dali sie zaskoczy¢ nieprzyjacielowi i rczyli z nim zaciety b6j. $S-Sturmmann Hans Kasper wspom- nat: ,,Bylismy dobrze zamaskowani na pozycjach kolo farmy, dy tylko ustalo praygotowanie artyleryjskie, w nasza strone szyla grupa okolo dziesieciu-pietnastu Panthera” (kt6rej dziatonowym byt $5-Unterscharfihrer Ecki Stubldreher) zniszczyla c2tery, albo pieé z nich w ciagu iesieciu minut. W rewanzu wr6g postawit na naszych pozy. ach potezna zapore ogniowa i nasza piechota poniosta duze aty. Wieczorem wrég ponownie zaatakowal pozycje 3. plu- nu. Na ulicach nasze czolgi walczyly z ,,Shermanami” i »ga piechota. Nasz w6z szukat schronienia nia niewielkim zniesieniu. Tam oberwalismy. ,,Panthera” miala zerwana sienice. Wychylajac sie 2 wiezy zapytalem grenadierow, Czy 2ga ja nalozyé. Nie bylo to jednak mozliwe ze wzgledu na wajace sie wkoto pociski. W sluchawkach ustyszatem glos wdcy kompanii: ,Pospieszcie sie. Napér nieprzyjaciela jest raz silniejszy!” Na wegorze wbiegli pochyleni grenadierzy, a lad za_nimi nadjechat czokg S5-Hauptsturmtihrera Hansa jeifera. Grenadierzy znajdowali sie na wzg6rzu bez zadnej sfony, zalegajac w plytkim rowie, wér6d wybuchajacych kolo pociskéw miotanych przez zalogi kanadyjskich okgow. Otworzylismy ogieri do ,,Shermanéw* i wrogiej cchoty: Popatrzylem w lewo i dostrzeglem w6z dowédcy npanit, jak zjezdzat w dot wegdeza. W minute péznic] Jyszalem, Ze zginal.” \W rezultacie natarcia przeprowadzonego 11 czerwca alian- rie osiagneli wyznaczonych celéw. Wyprowadzony 2 duza wodzit zaloga dziata szturmowego StuG Il. W czerweu i ocu 1941 roku zniszczyt 6 sowieckich czolg6w i otrzymat za Kizy2 Zelazny I klasy. W sierpniu podézas walk o hersones, podezas ostrzalu port, zniszczyt kanonierke i stat na dno... okret podwodny. Miat juz wtedy na swym kon 10 zniszczonych czolg6w sowieckich. We wrzesniu odz- iczony zostat Krzyzem Zelaznym | klasy. Rok 1941 zamknat 2ba 25 zniszczonych czolgow sowieckich. W czerweu 1942 ku wystano go do szkoly oficerskie} SSw Bad Talz w Bawari grudniv. 1942 roku, jako jeden z nielicznych wybraficéw, ierowany zostal do nowo tworzone} jednostki ,Tygrys6w" 20. Szkolnego Batalionu Czolgow Ciezkich, ale ,Tygrysa” nie ssa, musiat zadowolié sie P2Kpfw II (nr, 421°). W styczniu raz z innymi olnierzami dywizji ,,Leibstandarte $5 Adolf ler“ wyruszyb na front. Kolejny etap jego kariery rozpoczat w marcu 1943 roku podezas boju 0 Charkéw, a jej kulmi: acja miata miejsce w czasie bitwy pod Kurskiem, gdzie ttimann, ,,dosiadajac” juz PaKpfw Vi (nr ,,13"), niemalze :zdego dhia ustanawiat nowe ,rekordy,, w ilosci zniszc- nych woz6w bojowych wroga. Batalie pod Kurskiem mknat liczba 58 wyeliminowanych 2 walki sowieckich mobiezczolgéw i dziat pancemych (30 czolg6w i 28 dziab armored vehicles was headed toward the city. The German ace decided to verify this information himself, left the rest of th Company's vehicles outside the city and drove his “Tiger along road No. 175 to Villers-Bocage. By chance, at nearly exactly the same moment, the tanks and armored personnel car- riers of the British 4th County of London Yeomanry Regiment led by Lieutenant Colonel! Arthur Cranley were entering the city from Bayeux. The British had left their armored vehicles and were resting. Some of the soldiers began brewing tea, others devoured canned goods before the coming fight. It was probably the relaxation that took over the ranks of the British armored troops, which allowed Wittmann’s tank to avoid the English forces and enter the town unnoticed. The subsequent events that took place on the streets of Villers-Bocage are known from eye- ‘witness reports, the combat journal of the British 22nd Armored Brigade and the application to decorate Wittmann for this action, Obviously, these sources diverge. For understandable reasons, the Germans attempted to heighten the accomplishments of the ace of the German Panzerwaffe, turn attention to his ,al- lantry and heroism,” while the British attempted to explain their glaring defeat. The majority of sources present the events at Villers-Bocage in the following way (see: bibliography), Wittmann entered Villers-Bocage from the direction of the main road to Caen (Rue Clemenceau) and there encountered four British “Cromwells* from the command of the 4th Regiment, In less than a minute, the “Tiger's 88-mm gun fired two anti-tank rounds. Both hit their mark and the tanks of the commander of the 4th Regiment, Lieutenant Colonel Cranley, and his deputy, Major Carr, were left ablaze. With nerves of steel, the drivers of the other two vehicles immediately got out of the “incensed Tiger $" way. The first threw it into reverse, ran over a fence and drove full throttle into a garden to its left (the 25 samobieznych). Udzial w kolejnych bitwach sprawil, Ze Wittmann stat sie kisrej_stworzeniu niiewatpliwy udzial mia minister propagandy Ill Rzeszy doktor Joseph Goebbels. Niemiecki naréd potrzebowat ,bohateréw" i heros6w", takich kirych czyny tworzyly mit niezwycigzonego niemieckiego zolnierza Dlatego tez do czolgu Wittmanna traft koresjsondent wojenny dzieki czemu ,,Tygrys” z numerem ,,13"* na wiedy sial si stynny w calych Niemezech. 13 stycznia 1944 roku, za wspaniala sluzbe ojczyénie” Wittmann otrzymal Krzy? Rycerski Krzyza Zelaznego. $5-Untersturmftihrer staral sie tudowodnié, Ze zashizyt na to wyrdnienie. W ciagu dwoch dai dorzucit” do zanotowanych na jego koncie 88 zniszczonych Pojazdéw pancernych wroga dalszych 19 czolgow T-34 i T-34/85 oraz 3 dziata samobiezne. 2 lutego 1944. roku Wittmann zostal osobiscie przyjety i udekorowany przez Hitlera Lisémi Debowymi do Krzyza Rycerskiego oraz awan sowany do stopnia $5-Obersturmfiihrera. Wiosna 1944 roku Wittmann, wraz z innymi zolnierzami 1. Dywizji Pancernej SS ,Leibstandarte SS Adolf Hitler* zostat przeniesiony do Belgii na Zasluzony odpoczynek. W miejscowosci o déwigcznej nazwie Knokke wypoczywat w glorii slawy do 7 Zywa_legenda’, w whasnie jak Wittmann, czerwea, kiedy je jednostka ponownie zostala skierowana na front. Do te} pory zaloga jego czolgu zniszczyla przeszto sto sowieckich czolgow i dziat samobieznych. Jednak najwieksze wyzwanie bylo dopiero przed nia, 12 czerwea dowédztwo brytyjskie} 7. ‘otrzymalo rozkaz nastepujace tresci: ,Ze wagledu na niewie ki postep nacierajacych oddziatéw rozkazuje sie, aby Dywizja skierowata swoj wysitek w strone amerykariskiego sek fora ataku i od strony Camount uderzyla na Villers-Bocage i sprébowala opanowac wegdrze 213." Wyznaczone do wyko- ania tego rozkazu pulki panceme i rozpoznawcze 7. Dywizji od strony Evrecy ubezpieczane mialy byé przez elementy 50. Dywizii Piechoty. Brytyiscy czolgiéci przystapili do. walki rankiem 13 czerwca 1944 roku, Wzdlu droy Dywizji Pancemej N 175, w strone SS-Oberstgruppenfihrer Josef Sepp” Dietrich i SS-Stubaf Rudolf Lehmann na stanowisku dowodzenia I. Korpi Pancernego SS, Norm ezerwiee 1944 roku. SS: Oberstgruppenfdhrer Josef "Sepp" Dietrich and SS-Stubaf, Rudo Lehmann on command post of he Ist SS-Panzer Corps, Norman lap] June 1 na a Bh sone = 90mm +. = Atak Wittmanna na Villers-Bocage I. faza, 13 ezerwea 1944 roku. Wittmann’ attack on Villers-Bocage, June 13, 1944. Ist phase 26 riiemieckich pozycji,ruszyly: 8. King Royal Irish Hussars (40 Cromwelli” 6 ,,Shermanow Firefly’, 5 przeciwlotniczych nCentauréw" AA, i 8 MB3A1 Scout Caréw), 4. County of Condon Yeomanry (55 ,Cromwelli”, 6 ,Shermanéw”, 11 _ Stuartow", 5 ,,Centaurow” AA i 8 Humberow), 5. Royal Tank Regiment (42 ,,Cromwelle”, 16 ,Shermandw 11 ,,Stuartow" 6 ,,Centauréw* AA i 8 Humberdw) i dowédztwo 22. Brygady Pancernej. Jednostki czolg6w wspierane byly przez baterie artyleri 2 5. Royal Horse Arillery (23 ,Sextony” oraz batalion piechoty zmotoryzowanej 2 1/7. Queen's Royal Regiment. Ogdtem ,,pancerma piesé” tworzyly 203 czolgi, 24 samochody nancerne i spora liczba transporterw opancerzonych. W tym samym czasie, gdy brytyjskie czolgi i piechota zmo- joryzowana zmierzaly w strone Villers-Bocage, nie byto w nim wiekszych jednostek niemieckich. Przez zrujnowane przez wojne miasto, tu i 6wdzie, przewijaly sie jedynie oddzialy ozpoznaweze operujacych w jego sasiedztwie niemieckich ‘ywizii ~ Panzer Lehr, 352. Dywizii Piechoty i stopniowo docierajacej na front 2. Dywizji Pancemej generata Heinricha ‘on Lattwitza, umacniajace} front na odcinku od Camount do racy-Bocage. W strone Villers-Bocage zmierzala townie? 2 Kompania 101. batalionu ,,Tygrys6w*. Okolo godziny 8.00 dowédca 2. kompanii, $5-Obersturmfishrer Wittmann, otrzymat meldunek od niemieckich zwiadowc6w, w ktérym ci donosil Ww strone miasta zbliza sie duza kolumna_brytyjskich ojazdéw pancerych. Niemiecki ,,as" sam postanowit sprawdzié wiarygodnos¢ tej informacj i pozostawiwszy reszte oz6w kompanii poza miastem poprowadzit swojego Tygrysa” w2dluz drogi nr 175 do Villers-Bocage. Los chcial, ze prawie w tym samym momencie do miasta wjezdzaly juz zolgi i transportery opancerzone jadacego z Bayeux bry yjskiego 4. Putku County of London Yeomanry podputkownika srthura Cranleya. Anglicy opuscili pojazdy pancerne i sdpoczywali. Czes¢ zolnierzy przystapita do parzenia herbaty ini z ogfomnym apetytem oprézniali puszki konserw posilajac ie przed zblizajaca sie walka. Chyba tylko dzieki rozprezeniu, akie zapanowalo w szeregach brytyjskich pancerniak6w, czolg ittmanna mégt ominaé szpice wojsk angielskich i iepostrzezenie wjechaé do miasteczka. Wydarzenia, kiore >zepraly sie poénie| na ulicach Villers-Bocage znamy 2 relacji aocanych Swiadk6w, dziennika bojowego brytyjskie} 22 ygady Pancemne} i wniosku 0 nadanie Wittmannowi odz- aczenia za przeprowadzona akcje. Jak sie tatwo domyslié sdla te rznia sie miedzy soba. Ze zrozumiatych wzgledow ‘ona niemiecka starala sie uwypuklié osiagniecia _,asa iemieckiej Panzerwafie*, zwrécié uwage na jego ,,bohater- vo i heroizm’, zas strona brytyjska nieco. wyttumaczyé vrazajaca kleske. Wiekszosé Zrédel praedstawia wydarzenia 7 illers Bocage w nastepujacy sposdb (patrz; bibliografia): Wittmann wjechat do Villers-Bocage od strony wylotu swunej-drogi na Caen (Rue Clemenceau) i tam napotkat cztery cviyjskie ,Cromwelle” z dowédztwa 4. Putku. W ciagu cspelna minuty 85-milimetrowe dzialo ,,Tygrysa” wyrzucilo siebie dwa pociski przeciwpancemne. Obydwa byly celne - w niu stanely czolgi dowédey 4. Putku — podputkownika ranleya i jego zastepcy — majora Carra. Kierowcy dwéch sozostalych wozéw zachowali sporo zimnej krwi i blyskaw- znie usuneli sie 2 drogi ,rozjuszonego tygrysa”. Pierwszy z ch wraucit wstecany bieg, staranowat plot iz calym impetem padt do znajdujacego sie na lewo za nim ogrodu (farma monnier), drugi pelnym gazem ruszyl wzdlue Rue emenceau, ale nie ujechat daleko — trafiony kolejnym sciskiem 88-milimetrowego dziala stanat_w_ plomieniach. owédea czotgu, ktéry uktyt sie w ogrodzie byt kapitan Pat Lemonnier farm), the latter drove as fast as it only could along, Rue Clemenceau, but it did not get far when it was hit by an 88- millimeter round and caught fire, The commander of the tank that hid in the garden was Captain Pat Dyas. Captain Dyas ordered the crew to leave the vehicle and hide among the thicket and remnants of the fence to learn where the iger™ was. By doing so, Dyas lost his chance to destroy Wittmann’s tank, as the latter paraded twenty meters before the “Cromwell™ that was lying in wait. A hit from that distance could have only one possible outcome for the Germans destruction of the vehicle and death or wounds to the crew. However, the British did not fire their gun and Wittmann’s tank slowly rolled down Rue Clemenceau unvexed by the enemy and. reached to road leading to Caumont, Lady luck was riding with the SS-Obersturmfiihrer. His tank destroyed everything in its path, incurring only light damage itself. Driving the main road, between Villers and Bocage, Witmann’s tank destroyed two artillery spotting vehicles from the Sth Royal Tank Regiment (“Shermans OP with wooden mock-ups of guns), sta before the Hotel Bras d'Our, one armored car and a hal ambulance, At the Jeanne d’Are Square, the SS-Obersturmfithrer encoun- tered Sergeant Stan Lockwood's “Sherman Firefly leading a column of tanks from Major Aird’s Squadron “B”. This time, the Germans were a split second slower. The gun of the British tank spat venom first. Luckily for the crew of the PzKpfw VI, the round hit at a bad angle and ricocheted off the “Tiger's thick armor. Wittmann immediately ordered the driver to with- draw the vehicle, The engine screamed at top rpm and the tank rolled back, then turned and lunged forward at full throttle. Driving at top speed down Rue Clemenceau, the “Tiger again ‘met Captain Dyas’ vehicle, Dyas’ crew immediately packed two anti-tank rounds into Wittmann’s tank. However, neither one of them penetrated the front armor! Meanwhile, Witmann’s gunner, Woll, found the “Cromwell in his crosshairs and a moment later the British tank stood ablaze emitting plumes of thick German Zi ezony Cromwell” majora Carra (Rue Clemenceau) 7 4. wunty of London Yeomanry, Villers-Bocage, czerwiee 1944 roku. 4 destoyed Major Carr's “Cromwell” tank from the 4th County of London Yeomanry on Rue Clemenceau in Villers-Bocage in June 1944, (Tank Museum 3579/F2] &, o = = > Sc ‘Lemonnier a! Du Atak Wittmanna na Villers-Bocage Il. faza, 13 ezerwea 1944 roku. Wittmann’s attack on Villers-Bocage, June 13, 1944, IInd phase. Dyas. Kapitan wydal rozkaz zalodze, aby opuscita pojazd i kryjac sie wiréd zarosli i resztek ogrodzenia ustalila, gdzie sie znajduje niemiecki ,Tygrys”. Tym samym Dyas straci szanse na zniszezenie woru Witimanna, gdyz w chwile potem niemiecki ol przedefilowal w odleglosci zaledwie dwudziestu metrow przed zaczajonym ,,Cromwellem*, Trafienie z takiej adleghosci mogto sie zakoriczyé dla Niemcéw tylko w jeden sposob — zniszezeniem wozu i ranami, badé Smiercia zalogi. Anglicy jed nak nie wypalili z driata i nie niepokojony przez nieprzyjaciela zolg Witlmanna wolno potoczyt sie po Rue Clemenceau i dotart do drogi prowadzace} do Caumont. Jak dotad $5- Obersturmiihrerowi szczescie wyjatkowo sprzyjato. Jego czolg niszczyt wszystko, co napotkat na swej drodze, sam za$ mial jedynie lekkie uszkodzenia. Jadac gléwna droga Villers-Bocage zolg Wittmanna zniszczyt jeszcze dwa wozy obserwacyjne artylerii 2 5. Royal Tank Regiment (,Shermany” OP z drewni ymiatrapami dzial), Ktére staly przed Hotelem Bras d’Our, jeden samochéd pancerny i polgasienicowy ambulans. Dojezdzajac do Placu Jeanne d/Arc $S-Obersturmitihrer rnatknal sie na ,,Shermana Firefly sierzanta Stana Lockwooda’ jadacego na czele kolumny czolgéw sewadronu ,,B” majora Airda. Tym razem Niemcy byli o ulamki sekund wolniejsi Pierwsze pluneto ogniem dziato brytyjskiego czolgu. Na szczeScie dla zalogi PzKpfw VI pocisk trafit pod zlym katem i rykoszetowal od grubego pancerza ,,Tygrysa”. Wittmann naty chmiast dat kierowey rozkaz wycofania wozu. Pracujacy na pelnych obrotach silnik zawyl i czolg potoczyt sie do tylu, rnastepnie wykonat skret i petnym gazem ruszyt przed siebie Jadacy 2 maksymalna predkosciq przez Rue Clemenceau nTyBrys” ponownie spotkat w6z kapitana Dyasa. Zaloga Dyasa blyskawicznie ,,wpakowata” w czolg Wittmanna dwa pociski przeciwpanceme. Jednak ani jeden z nich nie przebit czolowego pancerza czolgu_niemieckiego! Tymczasem celowniczy Witmanna - Woll uchwycit ,,Cromwella” w krzyzowe}_skali swojego celownika i w chwile potem z 130 88-milimetrowym. pociskiem brytyjskiego czolgu 28 smoke after being hit with an 88-millimeter round. Captain Dyas nbers but managed to save his own skin by escaping through the turret hatch, Before doing so, he informed the regimental commander of the situation. The alarmed tank crews prepared to thwart an attack by enemy tanks. No one had yet realized the entire regiment was fighting a single German Tiger‘! Wittmann then decided his crew had enough adven: tures and decided to withdraw his tank alor hill 213 towering over Villers-Bocage. After reaching Hill 213. the SS-Obersturmfithrer left his tank and scanned the area whi hiding among bushes and trees. Before his eyes appeared a camped column of squadron “A" from the 4th CLY. With the lost two erewm he road leading to Zniszezone Cromwelle” i Sherman Firefly” ze szwadronu A” 4. County of London Yeomanry, Villers-Bocage, ezerwiee 1944 roku. Destroyed “Cromwell” tanks and a "Sherman Firefly from the Squadron “A” 4th County of London Yeomanry in Villers Bocage in June 1944. |CAW| aczal wydobywaé sig ogief i geste kleby dymu. Kapitan Dyas stracit dwéch cztonkéw zalogi, sam jednak uratowal Zycie i ipuscit plonacy czolg przez wlaz na wiezy. Zanim to uczynit roinformowal przez radio dowédce pulku o zaistnialej sytuacj Zaalarmowane zatogi czolg6w przygotowywaly sie do odpar- ia ataku woz6w bojowych nieprzyjaciela. Jak dotad nikt nie cdawat sobie sprawy 2 tego, 2e putk walczy tylko z jednym jemieckim ,,Tygrysem*! Tymczasem Wittmann uznat, Ze jeg0 atoga przezyta juz dosyé wrazef i postanowit wycofaé sw) zolg droga prowadzaca w kierunku wznoszacego sie nad illets-Bocage wag6rza 213. Po dotarciu do wzg6rza 213 SS- Dbersturmfhrer opuseit czolg i kryjac sie wérbd krzak6w i drzew Zlustrowal okolice. Jego oczom ukazata sie biwakujaca olumna szwadronu A” z 4. County of London Yeomanry, Majac Anglik6w jak ,.na talerzu” Wittmann mégt zrobié tylko jedno = zaatakowa¢. Zatrzymat sw6j czolg wir6d drzew niewielkiego sadu, w bezpieczne} odleglosci od wroga, i rowadzac systematyczny ogief dostownie rozstrzelat pojazdy vytyiskie. W ciagu kilkunastu (pigciu?) minut walki Brytyiczycy siracili 16 czolgw réznych typow (Sherman Firefly”, |Stuart®, ,Cromwell”) i 25 transporteréw opancerzonych MAI, Universal Carrier)! Po udanym ,polowaniu* Wittmann sonownie znalazt sie w Villers-Bocage. Zamierzat przejechaé >rzez miasteczko i dotrze¢ do swojej kompanii W miedzyczasie doswiadczone ,,Szczury Pustyni, ktore ankiem daly sig zaskoczyé Wittmannowi, korzystajac z chwili rzerwy w walee, z1obity wszystko, aby zrehabilitowa€ sie 2a .czeSniejsza ,,wpadke”. W ruinach miasta, z rozkazu dow6dcy adronu ,,Bmajora Airda, zamaskowane zostaly diala prze- iwpancemne i czolgi. Do walki 2 wrogiem skierowana zostala swniez piechota, ktérej PIAT-y doskonale nadawaly sie do walki w miescie. Na Rue Pasteur ,Tygrys Wittmanna (,222”) osta trafiony przez ukryte wsréd ruin 57 mm armaty przeciw- vanceme. Uszkodzony PzKpfw VI nie nadawal sie juz do dal- sz¢) jazdy i Wittmann rozkazat zalodze opuscié czolg. Przedtem ednak nadat meldunek radiowy do dowédztwa kompanii i fezwat pomoc. Na odsiecz Wittmannowi i jego zalodze sospieszya grupa pigciu ,,Tygrysow" Z 1. (111%, ,112%, 122 131°) i 2. kompanii (223%). Pojazdy te wiechaly do miasta akies trzydziesci minut po tym, jak zaloga Wittmanna rozostawita na Rue Pasteur sw6j uszkodzony czolg. Niemcy nardz0 ghosno obwiescili swoje przybycie rozbijajac kazdy aliancki czolg i pojazd pancemny, kiry omieli sie sianaé im na drodze. W_desttuke|i przodowata zwlaszcza zaloga SS. Dberscharfithrera Jirgena Brandta (,223), ktora ustrzelita trzy Shermany* i kilka pojazdéw opancerzonych. Pogromcy Anglikéw nie zabawili dlugo w okolicy Villers-Bocage — ,2ga" ili” grupe okolo 160 jericéw i wrécili do jednostki. Tymezasem ozgrzany walka i szybkim marszem Wittmann dotart “do Kwatery Gliwnej. |. Korpusu Pancemnego $5. Tam zlozyt szczegilowy raport ze swych dotychezasowych dziatat i rzekonat swych zwierzchnikw, Ze nalezy natychmiast iderzyé, poki wrog nie zdolat otrzasnaé sie 2 zaskoczenia Wittmann zostat poparty przez szefa sztabu |. Korpusu $S- Dberthrera Kramera. Do kontmatarcia zosialo skierowanych 5 czolg6w Pekpfw IV z 6. kompanii 2. batalionu 130. Pulku Pancemego dywizii Panzer Lehr. W tym samym mnie wiece| zasie dowédca 1. kompanii -101, batalionu, SS: Hauptsturmfiihrer Mobius, skierowat na droge nr 175. grupe Tygrys6w" ktéra wraz 2 wozami 2. kompanii miata oczyscié z coga przedmiescia Villes-Bocage Niemieckie kontruderzenie rozpoczelo sie okolo godziny 3.00, WiekszoS€ czolgow nie przedarta sie do miasta, zostaly atraymane na jego podejsciach preez brytyjskie czotgi i English served on a platter there was only one thing Wittmann could do — attack. He stopped his tank among the trees of a small orchard, a safe distance from the enemy. Using systemat- ie fire, he simply executed the British vehicles like ducks in a row. In about fifteen (five?) minutes of combat, the British lost 16 tanks (“Sherman Firefly*, “Stuart* and “Cromwell* tanks) and 25 armored personnel carriers (M3A1, Universal Carrier). After a successful hunt, Wittmann again found himself in Villers-Bocage. He intended to drive through the city and reach his Company. In the meantime, the experienced “Desert Rats Wittmann catch them off guard in the morning, took advantage of the break in the fighting to make up for their blunders. The commander of squadron “B”, Major Aird, ordered anti-tank ins and tanks to be camouflaged in the ruins of the city. Infantry, whose PLATS were perfect for urban comba directed to face the enemy. On Rue Pasteur, the 57 mm anti-tank uns hidden among the ruins hit Wittmann’s “Tiger*. The da- raged PzKpfw VI (No. “222 who let was also 2”). was no longer fit to drive and Wittmann ordered the crew to abandon the tank. Before doing so, he radioed company command calling for help. A group of five “Tigers* from the Ist (tank Nos, "///," “/12", “122” and 131°) and 2nd ("223") Companies hurried to relieve Wittmann and his erew. These vehicles entered the city about thirty minutes after Wittmann’s crew left their damaged tank on Rue Pasteur. The Germans announced their arrival with pomp, by destroying every Allied armored vehicle that dared get in their way. SS-Oberscharfithrer Jargen Brandt's crew (*Tiger” -223"), was unmatched in its destructive prowess; it killed thre ‘“Shermans* and a number of armored personnel carriers. The Germans did not stay in the area of Villers-Bocage for long: they took a group of about 160 P.0.Ws and retuned to their unit Meanwhile, Wittmann, keyed up by the combat and rapid march, reached the main headquarters of the Ist SS-Panzer Corps. There, he filed a detailed report of his doings and convinced his superiors that the enemy should be hit before they recover from the surprise. SS-Oberfithrer Krimer, Commander in Chief of the Ist SS-Corps, backed Wittmann, Fifteen PzKpfw IV tanks from the 6th Company, 2nd Battalion of the 130th Panzer Regiment from Panzer Lehr Division were used for the counterattack. At about the same time, the commander of the Ist Company, 101s ‘Zniszcrony Tiger” nr 111" 1, plutonu, 1. kompanii, 101, SS- schwere Panzer Abteillung, SS-Ostuf. Hannesa Philipsen: Villers-Bocage, czerwiee 1944 roku. SS-Ostuf. Hannes Philipsen s Tiger” tank coded “111 "from the Ist Platoon, Ist Company, 1O1st SS-schwere Panzer Abteilung destroyed in Villers-Bocage, June 1944. armaty przeciwpancerne. Do Villers-Bocage przebity sie jedynie tay (cztery2) »-Tygrysy” i jeden P2Kpfw LV. Jako pier wszy do Villers-Bocage wpad ,,Tygrys” $5-Obersturmfuhrera Hannesa Philipsena (,,111”, a w slad za nim nastepne wozy. Poczatek starcia ulozyt sie po myéli Niemcéw. W stoczonym wstéd ruin pojedynku 2 ,,zaczajonymi” Anglikami esesmani trafili kilka pojazdéw mechanicznych i trzy czolgi, z kt6rych wszystkie zapisala na swe konto zaloga Philipsena. Wkrétce jednak Anglicy zaczeli ,,odrabiaé stracone punkty". Okazato sig, 2e » Tygrysy” wiele stracity ze swych waloréw w waskich, ulicach Villers-Bocage, gdzie bardziej liczyly sie zwrotnosé i szybkoSé, niz grubos¢ pancerza i kaliber dziata. Walka w takim terenie byla prowadzona niejako ,,z preylozenia“, z odlegtosci zaledwie kilkudziesieciu, a nierzadko, kilkunastu metrow Wystrzelone z takie] odleglosci pociski, nawet nieduzego kali- bru, w zasadzie bez problemu przebijaly gruby pancerz Pekpfw VI. jako pierwszy odczut to na swoje) skorze SS Obersturmfihrer Philipsen, ktorego czolg zosial trafiony na skrzyzowaniu Rue Saint Germain i Rue Jeanne Bacon i z tn dem dotoczyt sie do Rue Pasteur, gdzie stanat w plomieniach. Za moment jego los podzielit kolejny ,,Tygrys* dowodzony przez S5-Oberscharfihrera Heinricha Emnsta (,,112°), ktérego borytyjskie pociski dosiegly na rogu Rue Pasteur i Placu de Hotel de Ville. ,,Tygrysowi" Ernsta z pomoca pospieszyla zaloga P2Kpfw IV sierzanta Dobrowskiego, ale niewiele wskérala. Ostrzelana przez Brytyjczykow ,czwérka zamienita sie w plonaca pochodnie. Trzeci ,,Tiger* (,,122, 5- Untersharfihrera Arno Salomona, zostal unieszkodliwiony przez 57 mm armaty przeciwpancere na skrzyzowaniu Rue Emile Samson i Rue Jeanne Bacon, zag cawarty (czy?) splonat na Boulevard Jofire. Dowédca dywizji Panzer Lehr, generat Bayerlein zapisat: Iniemieckich czolgéw na Villers-Bocage zostalo odparte ze strata 6 ,,Tigerow" i kilku PzKpiw 1V’ Jak naprawde wygladato starcie ,,Tigeréw z brytyjskim 4. County of London Yeomanry tego zapewne nie dowiemy sie nigdy. To, czy w drugie) odstonie na ulicach Villers-Bocage pojawily sie tylko cztery niemieckie czolgi, czy (jak sugeruja niektérzy badacze zagadnienia) znacznie wiecei, i ile niemiec- Do godziny c2wartej po poludni natarcie 4 Zniszezony czolg Cromwell” Mk IV ze szwadronu, { destroyed “Cromwell” tank from the Squadron “A” 4th County of London Yeomanry, Villers-Bocage area in June 1944. (CAW| 30 Battalion, SS-Hauptsturmflthrer Mabius, directed a group of igers* onto road No, 175, which was to clean up the suburbs of Villers-Boc 2nd Company. The German counterstrike began at about 1,00 pum. The ‘majority of tanks did not break through to the city as they were stopped at the approaches by British tanks and anti-tank guns, Only three (possibly four) “Ti PzKpfw IV made it to Villers-Bocage. The first to enter was SS. Obersturmfithrer Hannes Philipsen’s “Tiger (No. “‘1/"), fo: lowed directly by additional vehicles. At the outset of the elach things went as the Germans planned. In a skirmish among the ruins with the “hidden English, the SS-men hit a few mechani vehicles and three tanks, which Philipsen’s crew gladly took credit for. Shortly, however, the English began to rally. It turned out the “Tigers* lost many of their advantages when fighting in the narrow, rubble-strewn streets of Villers-Bocag and quickness were more important than thickness of armor and the caliber of guns. The combat was nearly face-to-face, with the distances between forces totaling tens, sometimes little more than a dozen meters. Even small caliber rounds fired at such a distance will pierce the substantial armor of a PzKpfw VI. SS. Obersturmyiihrer Philipsen was the first to experience this, when his tank washit atthe intersection of Rue Saint Germain and Rue Jeanne Bacon and barely made it to Rue Pasteur, where it was devoured by flames. In just a moment, his fate was shared by 2 “Tiger commanded by SS-Oberscharfiiher Heinrich Ernst (No."/J2"), which was hit by British rounds at the comer of Ru Pasteur and Square de I'Hotel de Ville. The crew of a PzKpfw IV commanded by Sergeant Dobrowski hurried to help Emst’s “Tiger, but accomplished very litte. British fire quickly turned it into a flaming torch. The third “Tiger (No. “/22"), com: manded by SS-Untersharfihrer Amo Salomon, was incapacita- ted by $7 mm anti-tank guns at the interseetion of Rue Emile Samson and Rue Jeanne Bacon, while the fourth (whose?) burned at Boulevard Joffre. General Bayer Panzer Lehr Division, wrote: “By four o'clock in the afternoon ie assault German of tanks on Villers-Bocage was repulsed with the loss of 6 “Tigers” and a few P2Kpfwv IV of the enemy along with the vehicles of the rs and a singh wher n, Commander of ich czolg6w zostalo zniszczonych, nie miato wiekszego The exact events of the clash of “Tigers* with the British 4th naczenia dla rozwoju sytuacji na froncie. Niezaprzeczalnym County of London Yeomanry will likely never be known, st jedynie fakt, Ze wyczyn Wittmanna na trwale przeszedt do Whether only four, or, as suggested by some reserachers, signif- istorii drugie} wojny Swiatowe). Zaloga jego czolgu zde- icantly more German tanks rolled onto the streets of Villers- molowata szwadron ,,A“ 4. Pulku. Panika, jak powstala na Bocage in the second round and how many German tanks were kutek tego wydarzenia w szeregach calego 4. County of destroyed had little impact on the development of the situation ondon Yeomary, a w Slad za tym rownie? w dow6dztwie 22. on the front. The only indisputable fact is that Wittmann’s act rygady Pancernej generala Hinde spowodowala, ze has forever entered the annals of WWII. The crew of his tank Brytyjczycy przeszli do obrony! Trudno sig im zreszta dziwié _ single-handedly destroyed squadron “A” of the 4th Regiment sig pod uwage fakt, Ze w walce z niemieckimi The panic spread by these events in the entire County of London Tygrysami” stracili a 53 wozy bojowe (lub 59), w tym Yeomanry, and then the command of General Hinde’s 22nd zolg6w (20 ,Cromwelli” 4 ,Shermany Firefly” i 3 ,,Stuarty“ Armored Brigade caused the British to go on the defensive! czego-21 zapisano na konto" zatogi Wittmanna, Dowédca __This is not surprising, considering they lost 53 (some say 59) 27 tanks (20 “Cromwells“, 4 combat vehicles, includ i = u ll = Place Richard =n ' ia = Leno i CO a © a = trae : {LAC je saint Germ™ai, ee rytyjskiej 2. Armii, generat Dempsey, miat oSwiadezyé, Ze Place dv marche © - siisccoony tiger” Eensta (11 (Emst's “Tiger” destroyed (No 11: @ - sisz0n9 Pakph 1¥ Dobrowsbiego) Dobrowshy's Pakpiw IV dstoyed) O Sa © - suisczony cot Pips (or “11 hlipee's Tig" destroyed NoI11) © - yori rn prscinpancernyeh Sm The Deore Steam AT pans Zniszezone ezotgi z 101. SS-schwere Panzer Abteilung i Panzer Lehr Division, 13 ezerwea 1944 roku. Destroyed tanks from the 101st SS-schwere Panzer Abteilung and Panzer Lehr Division on June 13, 1944. Dywizja Pancema, spoczywajac na laurach, przeprowadzita te ‘operacie w haniebny sposéb*. Walka Wittmanna miata podsta- wowe znaczenie dla utrzymania frontu, gdyz w tym samym ezasie, gdy on ,harcowal’ po Villers-Bocage, jednostki 12. Dywia{i Panceme} SS , Hitlerjugend i wspierajace} ja Dywizji Panzer Lehr byly zwiazane przez 50. Dywizie Piechoty pod Tilly i nie mogly interweniowaé na zagrozonym odcinku fron- wu. Tak oto Wittmann uratowal od oskrzydlenia cate zZgrupowanie pancerne broniace Caen, za co, 22 czerwca 1944 roku, zostat odznaczony Mieczami do Krayza Rycerskiego 2 Lisgémi Debowymi i awansowany do stopnia $5-Hauptsturm: fbrera, Wittmann i pozostale zalogi woz6w 101. Batalionu Czolgow Giezkich $5 skutecznie sparowaly ,lewy prosty* wyprowadzony przez brytyjska 7. Dywizja Pancerna generala Erskine. Rownie dobrze poradzily sobie 2 ,lewymi prostymi* brytyjskej 50. Dywizii Piechoty pododdzialy dywizii_Hitlerjugend” i Panzer Lehr. Nie byty to jednak jedyne ciosy zadane 13 czerwca przez jednostki alianckie. Coraz bardziej niebezpieczne stawaly sie bowiem ,prawe sierpowe" amerykariskie} 1. Armi_generata Bradleya. Zadawaly je juz nie tylko formacje piechoty i spadochroniarzy, ale rownie2 czolgi 2. Dywizji Pancemej, kt6rej pododdzialy byly stopniowo rozadowywane na normandzkich plazach. W blokowaniu tych ciosow braly udzial m.in. bataliony 17. Dywizji Grenadieréw Pancemych SS ,,Gétz von Berlichingen” $5-Brigadefihera und General Major der Waffen- 55 Wemera Ostendortia, ktéra przybyla na front normandzki wesp6l ze 101. batalionem ,,Tygrys6w" i zostalaprzerzucona na Cdeinek frontu atakowany przez Amerykandw. Gtowna site uderzeniowa dywizji stanowily driala szturmowe 17. Batalionu Pancemego $5 dowodzonego przez. $5-Sturmbanntihrera LLudwika Kepplingera. W momencie wejscia do walki na stanie batalionu znajdowaly sie 42 dziata szturmowe. . ezerwiee 1944 roku, Camouflaged SiuG 40 Ausf. G assaul ‘Gite von Berlichingen”, Normandy, June 1944. [ADM , 17. Dywizji Grenadieréw Pancernych SS sun from the 17th SS-Panzer Abteilung, 2. Dywizja Pancema SS ,,Das Reich’ ezerwiee 1944 roku. The 2nd SS-Panzer Division “Das Reich” — June 1944. 13 czerwea grenadierzy 2 Kampfgruppe, Ktéra_osobiscie wodzit Kepplinger, stoczyli zazarty b6j 2 Amerykanami o arentan. Tego dia Zolnierze 1. Armii generala Bradleya wdar- sie juz do miasta, jednak dow6dztwo niemieckie postanowito za wszelka cene odzyskaé. Dziala szturmowe, ostaniane ze niemieckich spadochroniarzy, uderzyly na miasto od otudnia, okolo godziny 9,00. Do szczegdlnie zazarte) any ognia doszto w rejonie stacji kolejowe). Do walki z imieckim kontruderzeniem Amerykanie rzucili tu bowiem 1oro piechoty, spadochroniarzy 101. Dywizji oraz czolgi ze rupowania bojowego ,,A*(CCA) pulkownika Mourice Rose’a 2. Dywizii Pancernej. ,,Shermany” z bialymi gwiazdami na ancerzach okazaly si¢ lepsze od niemieckich Sturm- geschiitzow 40. Niemey stracili dwa dziata i wycofali sie na imowane wezesnie} pozycje. Towarzyszacy im spadochro- ze take zostali zmuszeni do odwrotu. Carentan zostato icie opanowane przez Amerykanéw 14 czerwea. Po Jobyciu miasta nacierajace nafi oddzialy rzucity sie w poscig, cofajacymi sie Niemcami i kolejny juz raz zaghebity sie w nirynt normandzkich Zywoplot6w. Natarcie 2. Armii prowa ‘one bylo wadtuz koryta rzeki Vire, w strong St. LO oraz w ‘one Cherbourga 14 czerwea 1944 roku Niemcy, dosyé skutecznie parujacy sy aliantéw, postanowili nieco ,,ostudzié ich zapat” i zorga ‘zowali kontruderzenie. Do walki skierowane zostaly jednost kt6re juz od blisko divéch tygodni zmagaly sie z nieprayja- em. Tego dnia dywizja Panzer Lehr preypuscita szturm na zycje, atakujace| ja dzien wezeSnie, brytyiskie iechoty. W sukurs atakowanym piechurom przyszli dragoni ncemi 2 4/7. Krlewskiego Pulku Dragonéw (4/7th Royal goon Guards) 8. Brygady Panceme). Kolejny juz raz w 50. Dywizii Zamaskowane drialo samo ok. Camouflaged M10 AT SP g Museum J948/C5] ¢ M10 i piechota amerykafiska 7 1. Armi santry from the Ist US Army fighting in Carentan “Sherman Fireflies" and 3 Stuarts"), of which 21 were cre dited to Wittmann’s crew. The commander of the Britis Army, General Dempsey, supposedly declared “the 7th Armored D oat with respect to holding the front, as at the same time he was sound Villers-Bocage, units of the 12th SS-Panzer Division “Hitlerjugend and the supportin er Lehr Division were tied up by the 0th Infantry Division near Tilly and could not inter ened section. Thus, Wittmann saved the entire armored groupini from being outflanked, for which he received Swords to the Knights Cross with Oak Leaves and was promoted to SS. Hauptsturmfithrer on Tune 22, 1944, Wittmann and the remaining crews of the 101st SS-Heavy Tank Battalion effectively blocked the left punch thrown by General Erskine’s British 7th Armored Division. Subunits of Division “Hitlerjugend and Panzer Lehr dealt just as well with the left punches thrown by the British SOth Infantry Division. However, these were not the only punches thrown on June 13 by Allied units. The right hooks of General Bradley's American Ist fous. They wer sion, by resting on its laurels, conducted this operation manner". Wittmann’s efforts were signifi e on the threa defending Caen Army were just as, if not more, dai tered not only by infantry tanks of the 2nd Armored Division, whose subunits were bein gradually unloaded on the beaches of Normandy. SS- Brigadefiiher Werner Ostendorit’s battalions from the 17th SS- Panzer Grenadier Division “Gétz von Berlichingen", which arrived on the Normandy front along with the 10st SS-Battalion Tigers and was transferred to the section being attacked by and parachute formations, but also by of the Americans, took part in dei two StuG 40 assault guns of SS-Sturmbannfithrer Ludwik nding against these hits. Forty- sdezas walk pod Carentan w Normandii, 13 ezerwea 1944 3, 1944. [Tank in Normand _Smiertelnym uscisku" zwatly sie czolg| obu walczacych stron. Niemieckie ,,Panthery* 2 2. kompanii 1. batalionu weszly do walk okolo godziny 10.30 pod Lingevtes. Na przedmiesciach i wewnatrz miasta operowalo pigé.brytyjskich plutondw pancemych 7 4/7. Pulku Dragonéw. W kazdym procz wyklych ,,Shermanéw* znajdowal sie jeden Sherman Firefly”, ktérego zatoga, dzieki posiadanemu uzbrojeniu, miata niwelowaé przewage ogniowa niemieckich -czolgow. Poczatkowo wszystko przebiegalo zgodnie 2 obowiazujacym od pezeszlotygodnia schematem, Lepiej wyszkolen i uzbrojeni niemieccy czolgisci wyeliminowali 2 walki trey bryyjskie 1 Shermany* iskierowali swoje ,Panthery* w strone Lingevres aby tam ,upolowaé” czolgi brytyjskie i bezpiecznie wprowa ddeié do ‘miasta biegnacych w Slad za nimi_grenadierow sPanthery" wiechaly do Lingevres i podobnie, jak poprzed. nego dia ,Tygrysy" 101. batalionu w Villrs-Bocage, wpadly w mistemie zastawiona pulapke. Zalogi ukrytych wsréd ruin alianckich czolgbw otworzyly ogien do. Niemcow dopiero wtedy, gdy ci niemalie otarli sie 0 ich deiala. Pierwsza Panthere” cozbit ukryty wéréd_ ruin kosciola Firefly porucznika Morrisona. W jakis czas potem nastepna anthera’ sila sie hupem czolgu sieréanta Harrisa, Gdy plomienie i dym ogarnoly dwa czolgi 2. kompani, zalogi pozostalych wolaly nie ryzykowa¢ | postanowily wycoiae sie 7 masa. Okazato sig to bardzo trudne. Miotane z niewielkich cdlegloici przeciwpanceme pociski siedemnastofuntowych dzial z potworna sila dziurawily pancerze nastepnych Panther’. Do korica dnia Niemey straciliszeS czolgow, 2 Czego pigé zniszczy! ,Sherman Firefly” sierdanta Harisa Widok plonacych ,,Panther* bardzo niekorzysinie wplynal na morale walezacych wraz z nimi grenadieréw 902. Pulku The 9th Grenadierzy widzac Smieré i zniszezenie, jakie sialy wirdd June 1944. pancemiak6w brytyskie pociski, zrobili| wszystko. by nie 9. Dywizja Pancema SS ,,Hohenstaufen’ ezerwiee 1944 roku. Panzer Division "Hohenstaufen Zniszezone czolgi PzKpfw V Panther” z I. batalionu 6. Pulku Pancernego Panzer Lehr Division, Lingévres, ezerwiec 1944 roku. Tivc destroved P:Kpfw V Ausf. A “Panther” tanks from the Ist Battalion 6th Panzer Regiment, Panzer Lehr Division, in Lingévres in June 1944 tw] 4 sdzielié ich losu | pospiesznie ulice Lingevres. Wieczorem 14 zerwca miasto znalazlo sie w rekach piechuréw 50. Dywizji W nocy z 14 na 15 czerwca do akeji preystapity ,,Tygrysy” kompanii 101. batalionu. Zalogi czterech z nich na ,,nocne wy” w rejon na pélnocny-wschéd od Camount poprowadzit zesinik _,drugiej_ wyprawy do Villers-Bocage”, $5- -sturmitiheer Philipsen, ilipsena ,ustrzelili* pigé czolgow brytyjskie} 22. Brygady az kilka dziat przeciwpancernych i bez strat whasnych powrd- i do. swojego batalionu. Znacznie mnie) szczescia mia ilipsen 16 czerwea. Tego dnia jego czolg, podczas kolejnego padu, tym razem pod Cahagnes, zostal zniszczony przez yiskie dziala przeciwpanceme. W rozbitym czolgu zgineta a zaloga. zie wezesniej réwnie okrutnie los obszed! sie 2 kompania 101. batalionu. Rankiem 15 czerwca na jonujace w Evrécy ,,Tygrysy” runely alianckie samoloty Joneto kilka czolgow, jednak o wiele gorsze od strat w sprze- Polowanie" udalo sie, Czolgisci bylo to, ze podezas nalotu zgineto az osiemnasty olgist6w, a kilkunastu zostako rannych (wsréd nich doweédea mpanii_ $S-Obersturmfuhrer Hanno Rasch). Zaprawionych bojach weteran6w frontu wschodniego nie mozna byto tak 10 zastapié, jak zniszczonego sprzelu. Brytyjczyey nie dawali stacjonujacym pod Caen Niemcom chwili_wytchnienia. Za dnia wéciekle atakowaly ich noloty, po poludniu i wieczorem _,lewymi prostymi” bily gi iedzy Tilly a Balleroy, niewielka miejscowos Hottot zyly pododdzialy, wspierane| przez czolgi, brytyjskiej 69. ady. Przeciwko wrogowi natychmiast zostaly skierowane igi i dziata pancerne oraz grenadierzy z dywizii generata yerleina, Zotnierze dywizji Panzer Lehr, pomimo tego, ze i juz bardzo zmeczeni toczona nieprzerwanie od przeszlo odnia walka, kolejny raz ,,dali z siebie wszystko" i zatrzy piechota. Tak bylo 15 czerwca, kiedy to, na polozona Kepplinger’s 17th SS-Panzer Battalion were the Division's main attack units. On June 13, the grenadiers from the Kampfgruppe commanded personally by Kepplinger fought a fierce battle with the Americans for Carentan, Carentan was totally controlled by the Americans on June 14. After taking the city, the units attacking it pursued the retreating Germans and again immersed themselves in the labyrinth of Normandy hedges. The assault of the 2nd Army was conducted along the Vire River, in the direction of St. Lé as well as in the direction of Cherbourg, On June 14, 1944, the G Allied blows rather effectively and decided to cool off their opponent's enthu- siasm by organizing a counterattack. Units that had been strug. jinst the enemy for nearly two weeks were used, That day, the Pa British 50th Infantry Division that had pestered it a day prior. The armored men of the 4/7th Royal Dragoon Guards of the 8th Armored Brigade came to help the infantrymen, The tanks of both sides found themselves in a death grip. The German “Panthers of the 2nd Company, Ist battalion ente at about 10,30 a.m. near Lingevres, Five British armored pla- toons of the 4/7th Dragoon Regiment were operating in and wand that ety. The “Panthers ers* of the 1OIst S9-Battalion in Villers-Bocage on the pre~ vious day, got caught ina trap. The crews of tanks concealed among the ruins opened fire on the Germans when the latter had nearly brushed against their guns, Lieutenant Morrison's Firefly", hidden in the ruins of the church, destroyed the first Panther. Sometime later, the next “Panther became Sergeant Harris’ quarry. As flames and smoke engulfed the two tanks of the 2nd Company, crews of the remaining. mans were deflec rr Lehr Division assaulted the positions of the -d combat a ‘entered Lingevres and, like the vehicles decided against risking their hides and tried to withdraw from the city. This proved rather difficult. The 17 Ib, anti-tank rounds ezucone dzialo samobiezne 7,5 em Pak 40/1 auf P rier Lorraine-S Sd Kfz 134 wizji Pancernej, Normandia, ezerwiec 1944 roku. An abandoned 7 Sem Pak 40/1 a Marder” 1 7.200, Pat Panzerjiger Lorraine-S Sd Kfe 135 cjiger Abtellung, 21 Marder” ISP in from the 200th Panzerjager Abteilung, 21st Panzer Division, Normandy, June 1944. [US. Army Official] Znane rage 73. kompanji 12. Pulku Ps cer Iacznosci SS-Ostuf, Rolf Jauch. The we Division “Hitlejugend”. In the foreground is the signal c mali wroga. Takze i tym razem gléwna role w rozegranym star iu odegraly zatogi,Panther”. Dowédcy poszczegélnych woz6w bojowych przescigali_ sie w_ilosci niszczonych pojazdéw pancerych nieprzyjaciela. Przyktadowo czolg sierzanta Stolza zniszczyt trzy czolgi i dwa dziata przeciw panceme, porucznika Schonratcha ~ trzy czolgi, sierzanta Duckerta — dwa. Nie obylo sie bez strat, Pociski wystrzelone 2 PIAT-6w spalily main. czolg majora Markowski innych maszyn zostalo. uszkodzonych, w_ sze renadierdw bylo wielu zabitych i rannych. W drugiej potowie Czerwca generat Bayerlein i jego sztab podliczyli stray i zyski Tydzies walk w Normandii kosztowat dywizje okoto 800 zabitych i rannych. W tym czasie Panzer Lehr wziela przeszto Irzystu jeficéw i zniszczyla 137 alianckich czolg6w. Rownie powaane straty zanotowano w dywizji, Hitlerjugend’, z kore Ubylo 1419 zolnierzy (w5réd_zabitych byt m.in. dowédca dywigji - $S-Brigadetiuher und General Major der Waffen SS Fritz Witt, ktéry zginal 14 czerwea pod Venoix, raniony w lowe odamkiem pocisku artyleryjskiego). W walkach z aliantami dywizja ta stracita 90 czolgow (52 PaKpfw IV i 38 PzKpfw V , Panther“ W czasie, gdy Niemey liczylistraty, jakie poniesli pod Caen, Amerykanie umocnili sie pod St. LO oraz przecieli pohwysep Cotentin i zajeli Bareville, W amerykatiskich batalionach pancernych wspierajacych 1. Armig generata Bradleya nadal intensywnie pracowano nad rozwiazaniem problemu nor mandzkich Zywoptotow. Mlodsi oficerowie wpadli na pomyst aby wyposazyé czolgi w zamontowane z przodu kadluba lemiesze (tak jak w spychaczach). Mogly one utorowaé droge przez zywoploty, ale bylo ich za malo, Do Stanéw szybko wyslano zaméwienie, ale minelo wiele tygodni nim lemiesze wykonano i przystano do Europy. W 747. batalionie czolgow kiéry preydzielono w charakterze wsparcia do 29. Dywizji 10 SS 12, Dywizii Pancerne} nown photo of “Panther er S8-Osty Hitlerjugend”. Na pierwszym planie oft tanks from the 3rd Company 12th SS-Panzer Regiment, [2th SS: Rolf Jauch. [Der Signal] 25. Pulku Grenadieréw Pancernych SS SS-Ostubal, .Panzermeyer” Meyer i dowodea 12, Dywizji Pancerne) itlerjugend” SS-Ofr. Fritz Witt, Belgia, wiosna 1944 roku, the 25th SS-Panzer Grenadier Re Kurt imzermeyer” and CO of id” SS-Oft Frits Witt, Be Piechoty, ktos inny zaproponowal uzycie tadunkéw wybu- howych do robienia dziur w 2ywoplotach. Po kilku probach zolgisci stwierdzili, Ze dwa dwudziestokilogramowe tadunki yybuchowe moga wyrwaé w zywoplocie na tyle wielka dziure zeby zmieScit sie w nie] Sherman“. Idea byla niezla, ale gdy orojektodawey zwrécil sie do odpowiednich shuzb z prosba o materialy wybuchowe dla jednastek czolgow, okazato sig, Ze aby zdobyé dwa kilometry terenu, kazda kompania potrze- owaé bedzie... siedemnascie ton takich materialow! To byly loéci nieosiagalne i pomyst szybko upadt. Kolejny eksperyment orzeprowadzono townie? w 747. batalionie czolgow. Ktérys z aperéw zaproponowat, aby nie wysadza¢ calych Zywopkotw wydrazyé waskie dziury mniejsze ladunki. Pomyst byt dobry, ale kopiacy otwory ‘olnierze wystawieni byli na ogie niemieckich snajperéw i moddzierzy. Wéwezas to jeden z czolgistow wymyslit, aby z rzodu ,Shermana” przyspawaé dwie run zelaznymi katownikami. Czolg whijat je w nasyp Zywoptotu, a sastepnie wycofywat sie, pozostawiajac dwa sporych rozmi le wv nasypie i umieScié w nich ar6w otwory. Saperzy tadowali w nie pociski kalibru 105 mm i wysadzali Zywoptoty. ,,Pomyst z rurami* nie byt jednak najlep- szym, na jaki wpadli amerykafiscy Zolnierze. O wiele skuteczniejsze rozwigzanie zaproponowal porucznik Charles en z 29. Dywizji Piechoty. Wymyslit on zderzak zrobiony ze starych szyn, z kt6rych Zolnierze Rommia ustawili zapory na plazach. Byly one niewiarygodnie mocne i dzieki nim nShermany” byly w stanie przedzieraé sie przez najgrubsze 2ywoploty. Pomyst ten w lipcu rozwinat sierzant Curtis Culin z amerykariskiej 2. Dywizji Pancemne}. Zaprojektowat urzadzenie srzebijajace Zywoptoty, wykonane z Zelazne| sztaby, wyr wane} z niemieckiej zapory drogowe). Urzadzenie zamon- Sierzant Curtis Culin we wlazi MSAI, Francja, 1944 rok. Ser hhatch of an MSAI light tank in Fra kierowey crolgu lekkiego 1 Curtis Culin in the driver's ein 1944, (US. Army] Czolgi amerykaiiskie M4 pokonuja Zywoploty w Norman i, prawej stronie widoc: waska droga Normandia, ezerwiee 1944 roku. US M4 tanks crossing the the hedgerow lines in Normandy: Right is seen a narrow roud used by troops ti cack. [IWM ES 659] towano na czolgach i poddano wnikliwym probom. Generat Bradley wspominat: ,,Zastatem Gerowa (dowédce V-Korpusu — przypis JS) z kilkoma oficerami sztabu przy lekkim czolgu, do Ktérego umocowana byla poprzeczna sztaba, Ze sztaby wys- tawaly cztery podobne do wielkich ktow zeby. Czolg cofnat Sie, a nastepnie z szybkoscia 10 mil na godzine wjechat w 2ywoplot. Kly warly sie w Sciane zarosli nie pozwalajac, aby caly kadfub podnidst sie do gory, i czolg preedart sie przez Zywoplot w tumanach wyrzucanej do gory ziemi, Probe powtorzono z podobnie wyekwipowanym ,,Shermanem’. Réwniez i ten zgnidtt Sciane Zywoptotu, i nie zadzierajac do Bory przednie czesci kadtuba przedart sie do preodu.” W koricu czerwca amerykaiskie oddzialy skierowaly sie na pétnoc - w strone Cherbourga. Niemcy dowodzeni przez g nerala Karla Wilhelma von Schliebena zamierzali bronié mias- {a i portu do ostatniego zolnierza. Nakazywat im to osobisty rozkaz Hitlera. Decydujacy szturm na Cherbourg rozpoczal sie 22 czenwea. Atak piechoty Vil Korpusu generata Collinsa Poprzedzony zostal zmasowanym bombardowaniem. lot- niiezym. Dziesieé eskadr ,,Mustangow’ i ,,Typhoonéw” zaatakowalo miasto wczesnym popoludniem. W élad za bry tyjskimi_mysliwcami nad miastem pojawily sie 562 amerykatiskie samoloty mysliwsko-bombowe oraz 387 Sred: nich bombowcow z 9. Zerupowania Lotnictwa Taktycznego. Tak wielka demonstracja sity nie zlamata ducha zotierzy niiemieckich. W wytrwalym oporze niewatpliwie podtrzymy- wala ich postawa dowddcy. Von Schlieben oswiadczyt swym odkomendnym: ,,Qpuszczenie zajmowanych pozy¢ji karane bbedzie smiercia. Upowazniam wszystkich dowédcw, nieza- leznie od stopnia do razstrzelania kazdego, kto okaée tcho- rzostwo i zejdzie ze swego stanowiska.* Niemcy walczyli ofia- ‘mie, ale nie wytrzymali dlugo. 26 czerwca von Schlieben zosial wzigty do niewoli przez Zotnierzy amerykariskie) 9. DUKW stuzace do transportowani rzqdzei portowych byt jedyny sposéb dowozu 7 zaopatrzenia ze statkéw do portu w Cherbourgu w lipeu 1944 rok patrze Przecinarka Zywoplotow wykonana przez siertanta Curtiss Culina zamontowana na czolgu lekkim MSA1, The hedgers cutter designed by Sergeant Curtis Culin mounted on a MSA1 ligh tank, lobbed from all directions punctured the armor of success “Panthers with a terrifying force. By the end of the day, the Germans lest six tanks, of which five were destroyed by “Sherman Firefly‘, The sight of flaming “Panthers* had a very detrimental effect on the morale of the mpanying 902nd Panzer Grenadier Regiment. Upon seeing the death and destruction sewed by the British fire among the armored crews, the grenadiers did everything the avoid their fate and quickly abandoned the rubble-strewn streets June 14, the city was in the hands ‘0th Division, could to of Lingevres. Inthe eve of the infantry from the Z powodu bious vehicles carring supplies from ze statkéw. DUKs amph he ships to destroyed Cherbourg harbor in July 1944. [U.S. Army Official] 38 Dywizji Piechoty generala Mantona Eddy’ego. Wkrdtce po tym Amerykanie zdobyli Cherbourg, ale nie mogli skorzystaé z urzadzef portowych. Byly tak 2niszezone, Ze alianci potrze- bowali dlugich szeSciu tygodni, aby przywr6cié je do pienwot- nego stanu i méc rozladowywaé w zdobytym porcie przysykane droga morska zaopatrzenie. Walczace 0 Caen wojska Montgomery’ego nadal_,dreptaly w miejscu. Z czasem zdobycie miasta stalo sie dla dowédcy 21, Grupy Armi sprawa prestizowa. ,,Monty” stat sie celem rytyki, poniewaz zbytnio podkreslat znaczenie Caen, Gdyby cograniczyt sie tylko do wiazania sit nieprzyjaciela, nie robiac 2 Caen jakiegos symbolu, chwalono by go za osiagniecia, a nie ‘oskarzano 0 flasko. Sukces ,,.Monty’ego” nalezato mierzyé liczba dywizji pancemych, jakie nieprzyjaciel rzucit na niego w czasie, gdy Collins nacierat na Cherbourg. A tymezasem czytelnicy gazet w paristwach sojuszniczych, domagali sie ‘miejscowosci zwanej Caen, ktéra Monty” kiedys im obiecat, a Kt6re nie udato mu sie dla nich zdobyé ~ wspominal generat Bradley. Niemcy, jakkolwiek mocno poobijali Brytyjczyk6w i Kanadyjczykéw, sparowali wszystkie ciosy inie zostali znokau- towani. Co wiece), krdtka przewa w walce dala im czas na zebranie sit i przygotowanie kontruderzenia, ki6re miaty przeprowadzié stopniowo docierajace na front pododdzialy 2. Dywizji Pancemej Wehrmachtu (jej elementy znalazly sie pod Villets-Bocage juz 13 czerwca) oraz dywizji SS — 9, Hohenstaulen”, 10. ,,Frindsberg®, 2. ,,Das Reich” i 1 ‘Leibstandarte $5 Adolf Hitler” OPERACJA ,,EPSOM“ Niemieckie kontruderzenie planowane byto juz od 17 czer- wea. Wtedy to marszalek Rommel udal sie do polowej kwatery Hitlera w Margival pod Soissons w Szampanii. Lis Pustyni” spotkat sie tam z Fihrerem, generatem Jodlem i marszatkiem von Rundstedtem. Cztery lata wezesnie) w miejscowose! te} preywédca Il Rzeszy i dowSdey Wehrmachtu wspélnie zas- tanawiali sie nad operacja ,Lew Morski* ~ inwazja na Anglie, do kt6rej nigdy nie doszio. Pierwotnie Hitler mial 2 Margival kierowa€ preebiegiem operacji. Na naradzie wszyscy obecni musieli przyznaé, ze przebieg dotychczasowych bojéw nieco ich zaskoczyl, przeciwnikowi latwie), niz sie spodziewali, przyszto —przelamanie—umocnieh__przybrzeznych. Optymistyczne byto jednak to, ze mimo wszystko aliantéw Ludalo sie zatrzymaé w strefie nadmorskiej. Inwazja przebiegala wolniej, niz oczekiwali tego Amerykanie i Brytyjczycy, a w niektérych miejscach alianckie straty byly bardzo powazne, Biorac powyzsze pod uwage Hitler robit wrazenie bardzo ewnego siebie, Swoim chwilowym optymizmem staral sie zarazi€ stuchaczy. Jego argumenty o rychtym juz zwyciestwie nie trafialy jednak na podatny grunt. Bardzo sceptycany byt zwlaszcza Rommel, ktory uparcie twierdzit, Ze sytuacja jest zla, Ze operujace w Normandii jednostki walcza resztkami sit, Ze Lurtwafie praktycznie nie istnieje, i ze ze wagledu na to wojska ladowe sa bezkarie bombardowane przez lotnictwo aliantow. Jego narzekania staly sie w koricu jedynie preyczyna wybuchu wécieklosci u Hitlera. Fuhrer byt przekonany, ze wygra batalie ‘© Normandie i nikt nie byt w stanie tego zmienié. Decyzja wod2za Ill Rzeszy obecne i zmierzajace do Normandii jednost- ki mialy byé rzucone do ataku. na wybrzeze. Odpowiedni rozkaz zostal wydany juz 20 czerwca 1944 roku. Czytamy w nim: ,,amiarem Fuhrera jest przeprowadzenie skoncen- trowanego ataku w kierunku Balleroy. Do natarcia maja bye uayte 1, 2,, 9. 1 10. Dywizje Panceme $8 oraz 2. Dywizja Pancema’. In the night of June 14 to 15, the “Tigers of the Ist ‘Company fom the 101st SS-battalion went into action. A veter- an of the second foray into Villers-Bocage, SS-Obersturmfiihrer Philipsen, took four of those crews on the night hunt into the region northeast of Camount. The hunt was a success Philipsen's armored troops killed five British tanks of the 22nd Brigade as well as a few anti-tank guns, returning to their bat- talion without any losses of their own. Philipsen was not as lucky on June 16, During another excursion near Cahagnes, British anti-tank guns destroyed his tank and the entire crew died inside. A day prior, fortune was just as cruel to the 3rd Company of the 101st SS-Battaion. On the morning of June 15, Allied airplanes descended on “Tigers* stationed in Evrécy. A. number of tanks burned, however, much worse than the loss in materiel was the death of 18 crew members, with between ten and twenty being wounded (including the Company comman- ‘det, SS-Obersturmfthrer Hanno Raasch). The salty veterans of ‘combat on the Eastern Front were not nearly as easy to replace as destroyed equipment. The English did not give the Germans stationed near Caen a moment of reprieve. During the day, they were ferociously attacked by airplanes and in the evening left punches were administered by tanks and infantry. That was the case on June 15, when the litle town of Hottot, located between Tilly and Balleroy, was pummeled by the British 69th Brigade supported by tanks, Tanks, armored guns as well as grenadiers from General Bayerlein’s Division were immediately directed against the Allied fire. The soldiers from the Panzer Lehr Division, though they were extremely tired from incessantly struggling against the enemy for over @ week, gave it their all and again halted the enemy. In the second half of June, General Bayerlein and his command totaled their losses and gains. A week of figh- ting in Normandy had cost his division about 800 casualties (killed and wounded). During the same time, the Panzer Lehr took over three hundred prisoners and destroyed 137 Al tanks. Equally serious losses were noted by the “Hitlerjugend'* Division, which lost 1,419 men (including the Divisions com- ander, SS-Brigadefiher Fritz Witt, who died on June 14 near ‘Venoix by a wound to the head from artillery shrapnel). This division jost 90 tanks in combating the Allies (52 PzKpfw IV and 38 PzKpfw V “Panther*), In the final days of June, American units turned north in the

You might also like