Prdko liniowa gazu nonego (i natenie przepywu strumienia gazu) zale od

temperatury kolumny. Przy staym cinieniu na czole, prdkoci liniowe gazu

nonego malej wraz ze wzrostem temperatury kolumny. Oznacza to, e rednia
prdko liniowa powinna by ustawiona w tej samej temperaturze dla danej
metody jeeli chcemy otrzyma powtarzalne wyniki.

Zmiana redniej prdkoci liniowej w rnych temperaturach kolumny spowoduje

zmiany w retencji i rozdzielczoci. Poniewa rednia prdko liniowa zaley od
temperatury kolumny, prdko maleje w czasie przebiegu programowanej
temperatury. Ukad elektronicznego sterowania cinieniem w dozownikach moe
by tak zaprogramowany, aby utrzymywa sta redni prdko liniow lub
natenie przepywu podczas programowania temperatury. Wykorzystanie tej
waciwoci moe poprawi rozdzielczo wolniej wymywanych pikw lub
prowadzi do skrcenia czasu analizy.

Wpyw redniej prdkoci liniowej gazu nonego na sprawno kolumny najlepiej

przedstawia krzywa van Deemtera lub wykres (rysunek 8). Krzywa van
Deemtera powstaje w wyniku wyznaczenia zalenoci sprawnoci (jako H) od
rednich liniowych prdkoci i naniesienia ich na wykres. Wykres krzywej van
Deemtera wskazuje, i istnieje rednia prdko liniowa, ktra zapewnia
maksymaln sprawno (uopt)

Do najczciej stosowanych gazw nonych w kapilarnych kolumnach do

chromatografii gazowej nale azot, hel i wodr. Rnice pomidzy gazami s
oczywiste porwnujc ich krzywe van Deemtera (rysunek 9). Azot charakteryzuje
si najlepsz sprawnoci; jednake, jego uop wystpuje przy redniej prdkoci
liniowej. Poszczeglne odcinki krzywej van Deemtera dla azotu wskazuj na to,
e mae zmiany redniej prdkoci liniowej powoduj due zmiany sprawnoci.
Niska rednia prdko liniowa dla uop sprawia, i azot jest najmniej podanym
gazem nonym dla kolumn kapilarnych. W porwnaniu do azotu, uop dla helu ma

wysz warto redniej prdkoci liniowej przy troch niszej sprawnoci.

Rysunek 9. Krzywe van Deemtera dla azotu, helu i wodoru.