Professional Documents
Culture Documents
Chinh Phục Kiến Thức Hoán Vị-chỉnh Vị-tổ Hợp
Chinh Phục Kiến Thức Hoán Vị-chỉnh Vị-tổ Hợp
Chinh Phục Kiến Thức Hoán Vị-chỉnh Vị-tổ Hợp
HON V - CHNH HP - T HP
(LP 11 & N THI THPT QUC GIA)
NGUYN HU BIN
https://www.facebook.com/ng.huubien
Email: ng.huubien@gmail.com
Trang 1
a 6 c 5 cch chn
Vy tt c c: 10.9.8.7.6.5 = 151.200 t v s
Bi 3: Trong mt trng THPT, khi 11 c : 160 hc sinh tham gia cu lc b ton, 140 hc sinh tham gia
hoa qu trng ming trong 5 loi hoa qu v mt loi nc ung trong 4 loi nc ung. Hi c bao nhiu
cch chn thc n cho ba n ?
Hng dn:
+ Mn n c: 10 cch chn.
+ ng vi cch chn 1 mn n, 1 loi hoa qu c chn t 5 loi nn c 5 cch chn.
Bin son : NGUYN HU BIN
Trang 2
n ?
Hng dn:
+ Chn nam: c 8 cch chn
+ ng vi mi cch chn nam, c 6 cch chn na
Vy tt c c 6.8 = 48 cch chn mt i song ca.
Bi 8: T cc ch s 1; 5; 6; 7 c th lp c bao nhiu s t nhin :
a) C 4 ch s ?
b) C 4 ch s khc nhau ?
Hng dn:
a) S cn tm c dng: a1a2a3a4 ; ai {1;5;6;7}
+ a1 c 4 cch chn
+ a1 c 4 cch chn
nhau v lp li)
chn li)
+ a 3 c 4 cch chn
+ a 3 c 2 cch chn
+ a 4 c 4 cch chn
+ a 4 c 1 cch chn
Vy c 4.4.4.4 = 256 s c 4 ch s
Hng dn:
+ Gi s cn tm c dng a1a 2a 3a4a5 ; ai = 0;9 ; a1 = a 5 ;a 2 = a 4
+ a1 c 9 cch chn (do khng chn ch s 0)
+ a 2 c 10 cch chn
+ a 3 c 10 cch chn
+ a 4 = a 2 nn c 1 cch chn
+ a 5 = a1 nn c 1 cch chn
Vy tt c c: 9.10.10.1.1 = 900 s tha mn yu cu.
Trang 3
c) L s l c 2 ch s
d) L s l c 2 ch s khc nhau
Hng dn:
a) S cn tm c dng a1a 2 ;ai = 0;9
Vy tt c c 9.5 = 45 s chn c 2 ch s
Vy tt c c 9.5 = 45 s l c 2 ch s
d) Ta tm cc s l c 2 ch s ging nhau
a1a 2 ;a i { 2;4;6;8}
a1a 2 ;a i {1;3;5;7;9}
+ a1 c 4 cch chn
+ a1 c 5 cch chn
+ a 2 = a1 c 1 cch chn
+ a 2 = a1 c 1 cch chn
+ Kt hp phn a c 45 - 4 = 41 s chn c 2 ch
+ Kt hp phn c c 45 - 5 = 40 s l c 2 ch s
s khc nhau
khc nhau
Hng dn:
* Bc 1: Tm cc s nguyn dng c 1 ch s: C 9 s
* Bc 2: Tm cc s nguyn dng c 2 ch s khc nhau
S cn tm c dng a1a 2 ;ai = 0;9
Bin son : NGUYN HU BIN
Trang 4
Hng dn:
a)
+ chn 1 hc sinh n trong 4 hc sinh n c: 4 cch
+ chn 1 hc sinh tip theo c: 6 cch (ch c chn trong s hc sinh nam)
+ chn 1 hc sinh cui cng c: 5 cch
Vy c 4.6.5 = 120 cch chn 3 hc sinh trong c ng 1 hc sinh n
b)
* Trng hp 1: Trong 3 hc sinh c chn, c ng 1 hc sinh n : C 120 cch (theo a)
* Trng hp 2: Trong 3 hc sinh c chn c ng 2 hc sinh n:
+ Chn n th nht: c 4 cch
+ Chn n th hai: c 3 cch
+ Chn 1 nam: c 6 cch
Vy c: 4.3.6 = 72 cch
* Trng hp 3: C 3 hc sinh chn u l n: c 4.3.2 = 24 cch chn
Kt lun: Tt c c 120 + 72 + 24 = 216 cch chn tha mn yu cu bi ton.
Trang 5
ln ?
Hng dn:
a)
b)
c)
+ Chia 4 ngi thnh 2 nhm: Nhm I: c 3 ngi,
c)
Cch khc:
cch chn
khoang:
Vy ta c 4.3 = 12 cch.
- Nhm I: C 4 cch xp
Trang 6
cho ?
Hng dn:
Gi s cn tm l a1a2a3a4
+ a1 c 7 cch chn
+ a 2 c 6 cch chn
+ a 3 c 5 cch chn
+ a 4 c 4 cch chn
Vy c 2.4.3 = 24 s tha mn
+ a1 c 4 cch chn
+ a 2 c 3 cch chn
+ a1 c 5 cch chn
+ a 2 c 4 cch chn
+ a 2 c 4 cch chn
+ a 3 c 3 cch chn
+ a 3 c 3 cch chn
+ a 4 c 2 cch chn
+ a 4 c 2 cch chn
Trang 7
Cch khc:
+ a 4 c 3 cch chn
+ a 5 c 2 cch chn
+ Gi s t nhin L C 5 CH S KHC NHAU l: m = b1b 2b 3b 4b 5
+ b 5 c 3 cch chn
(Do b 5 {1;3;5} )
+ b1 c 4 cch chn
(Do b1 0 )
+ b 2 c 4 cch chn
+ b 3 c 3 cch chn
+ b 4 c 2 cch chn
Kt lun: Vy cc s chn tha mn yu cu bi ton l : 600 - 288 = 312 s.
Bi 19: T cc ch s 0; 1; 2; 3; 4; 5; 6 c th lp c bao nhiu s t nhin chn gm 5 ch s khc nhau ?
+ a1 c 6 cch chn
+ a 2 c 5 cch chn
+ a 2 c 5 cch chn
+ a 3 c 4 cch chn
+ a 3 c 4 cch chn
+ a 4 c 3 cch chn
+ a 4 c 3 cch chn
Trang 8
Cch khc:
TH2: a 5 = 2 c 1 cch
+ a1 c 6 cch chn
+ a1 c 5 cch chn
+ a 2 c 5 cch chn
(Do a1 0 )
+ a 3 c 4 cch chn
+ a 2 c 5 cch chn
+ a 4 c 3 cch chn
+ a 3 c 4 cch chn
+ a 4 c 3 cch chn
Vy c 1.5.5.4.3 = 300 s tha mn
nhau ?
Hng dn: Gi n = a1a 2a 3a4a5 l s in trn v s tha mn yu cu bi ton
+ a1 c 10 cch chn
+ a 2 c 9 cch chn
+ a 3 c 8 cch chn
+ a 4 c 7 cch chn
+ a 5 c 6 cch chn
Bi 21: C bao nhiu s t nhin c 7 ch s tha mn ch s th 3 l chn, ch s cui cng chia ht cho 3,
cc ch s th 5 v 6 khc nhau ?
Hng dn: Gi n = a1a 2a 3a4a5a6a7 l s cn tm.
+ a 3 c 5 cch chn (Do a 3 {0;2;4;6;8} )
+ a 7 c 3 cch chn (Do a7 { 3;6;9} )
+ a1 c 9 cch chn (Do a1 0 )
+ a 2 c 10 cch chn
+ a 4 c 10 cch chn
Bin son : NGUYN HU BIN
Trang 9
+ a 5 c 10 cch chn
+ a 6 c 9 cch (Do a 6 a 5 )
Vy c 5.3.9.10.10.10.9 = 1.215.000 s tha mn
Bi 22: Cho tp hp A = {0;1;2;3;4;5} . C bao nhiu s gm 5 ch s i mt khc nhau c to thnh t
cc ch s trong tp hp A ?
Hng dn: Gi n = a1a 2a 3a4a5 l s cn tm.
+ a1 c 5 cch chn
(Do a1 0 )
+ a 2 c 5 cch chn
+ a 3 c 4 cch chn
+ a 4 c 3 cch chn
+ a 5 c 2 cch chn
cho 5 ?
Hng dn: Gi n = a1a 2a 3a4 l s cn tm.
+ a 4 c 3 cch chn
(Do a4 {1;3;7} )
+ a1 c 3 cch chn Vy c 3.3.3.2 = 54 s tha mn
+ a 2 c 3 cch chn
+ a 3 c 2 cch chn
0; 1; 2; 3; 4 ?
Hng dn: S cn tm < 10.000 vy ln nht ch c th l s c 4 ch s
TH1: S c 4 ch s khc nhau :
Trang 10
+ a 2 c 4 cch chn
+ a 3 c 3 cch chn
+ a 4 c 2 cch chn
Vy c 4.4.3.2 = 96 s tha mn
TH2: S c 3 ch s khc nhau:
Gi n = a1a 2a 3 l s cn tm.
Gi n = a1a 2 l s cn tm.
+ a1 c 4 cch chn ( Do a1 0 )
+ a 2 c 4 cch chn
+ a 2 c 4 cch chn
+ a 3 c 3 cch chn
Vy c 4.4 = 16 s tha mn
Vy c 4.4.3 = 48 s tha mn
TH4: S c 1 ch s: c 4 s
Kt lun: Tt c c 96 + 46 + 16 + 4 = 156 s tha mn
Bi 25: C 4 nam v 4 n cn xp ngi di vo mt hng. Hi c bao nhiu cch xp sao cho nam v n
Trang 11
+ V tr 2 c 4 cch chn
+ V tr 3 c 3 cch chn
+ V tr 4 c 3 cch chn
+ V tr 5 c 2 cch
+ V tr 6 c 2 cch
+ V tr 7 c 1 cch
+ V tr 8 c 1 cch
Vy c 8.4.3.3.2.2.1.1 = 1152 cch xp tha mn
Bi 25. C bao nhiu c nguyn dng ca s 2 3 .3 4 .5 6 .7 8 1112 .1314
Hng dn:
c nguyn dng ca s 2 3 .3 4 .5 6 .7 8 1112 .1314 khi phn tch ra tha s nguyn t th c dng:
2 a .3 b .5 c .7 d 11e .13 f
Vi s a c th chn 0, 1, 2, 3 th c 4 cch chn. (a l s t nhin khng vt qu 3)
Vi s b c th chn 0, 1, 2, 3, 4 th c 5 cch chn. (b l s t nhin khng vt qu 4)
Vi s c c th chn 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6 th c 7 cch chn. (c l s t nhin khng vt qu 6)
Vi s d c th chn 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 th c 9 cch chn. (d l s t nhin khng vt qu 8)
Vi s e c th chn 0, 1, 2, 3, 4, 10, 11, 12 th c 13 cch chn. ()
Vi s f c th chn 0, 1, 2, 3, 4,12, 13, 14 th c 15 cch chn.
Vy c 4.5.7.9.13.15 = 245700 c s.
Cch ca THCS: s 2 a .3 b .5 c .7 d 11e .13 f c ( a + 1) ( b + 1) ( c + 1) ( d + 1) ( e + 1) ( f + 1) c s
Trang 12
Trang 13
BNG BN
30
CU LNG
10
Trang 14
Trang 15
BI HC 2: HON V
I. TM TT L THUYT
1. Giai tha:
Trang 16
Vy c tt c 4.P4 = 96 s tha mn
c) Gi s cn tm l 23a 3a4a5 . Vy c 1.1.P3 = 6 s
d) Ta lm ngc li: S cc s t nhin gm 5 ch s bt u bng 345 l 345a4a5 . Vy c 1.1.1.P2 = 2 s
Kt lun: S cc s t nhin tha mn yu cu bi l 5! 1.1.1.P2 = 118 s
Bi 3: T cc ch s 1; 2; 3; 4; 5; 6; 7; 8; 9 ta c th lp c tt c cc s gm 9 ch s khc nhau :
a) C bao nhiu s c thnh lp
b) C bao nhiu s chia ht cho 5
c) C bao nhiu s chn
Hng dn:
a) p s: 9! = 362.880 s
b) Ta thy ch s cui cng l 5 ( s cn tm chia ht cho 5) nn c 1 cch chn. 8 v tr cn li l hon v
v vy c 8! Cch chn.
Kt lun: c 8!.1 = 40.320 s c 9 ch s khc nhau chia ht cho 5
c) Ta thy ch s cui cng l 2; 4; 6; 8 ( s cn tm l s chn) nn c 4 cch chn. 8 v tr cn li l hon
v v vy c 8! Cch chn.
Kt lun: c 8!.4 = 161.280 s c 9 ch s khc nhau v l s chn.
Bi 4: C 10 hc sinh cng ngi trn mt hng gh v chi tr i ch. Cho rng mi ln i ch ht 1 pht.
Hi thi gian h i ch cho nhau l bao nhiu ?
Hng dn:
+ S ln i ch l 10! = 3.628.800 ln
+ Thi gian h i ch trong cc tnh hung l: 3.628.800 (khong 7 nm)
Bi 5: Mt nhm gm 12 hc sinh trong 5 n v 7 nam. Hi c bao nhiu cch sp xp 12 hc sinh thnh
mt hng doc sao cho 5 hc sinh n phi ng lin nhau ?
Hng dn: Dng cch buc ci
+ Coi 5 hc sinh n ng lin nhau nh 1 nhm X. Nh vy ta c 7 bn nam v 1 nhm X (coi nh 8 bn)
xp thnh mt hng dc.
+ Xp X v 7 hc sinh nam c 8! Cch
+ By gi m nhm X ra cho 5 bn n hon v vi nhau. Vy xp 5 bn n trong nhm X c 5! Cch.
Vy theo quy tc nhn ta c: 8! . 5! = 4.838.400 cch sp xp tha mn yu cu bi ton.
Bi 6: C 4 tem th khc nhau v 4 b th khc nhau. Hi c bao nhiu cch dn tem vo b ?
Hng dn:
(C nh 4 b th (coi nh 4 gh ngi), mi tem th coi nh 1 ngi di chuyn vo ch ngi)
+ C nh 4 b th. Mi hon v ca 4 tem th l 1 cch dn. Vy c 4! = 24 cch dn tem vo b
(Ch : khng c va hon v tem va hon v b th, v nh vy chc chn s c lc trng nhau)
Bi 7: Cn sp xp 5 hc sinh A, B, C, D, E thnh mt hng ngang. Hi c bao nhiu cch sp xp sao cho 2
hc sinh A, v B lun ng u hng ?
Hng dn:
+ Coi 2 bn A v B ng cnh nhau (u hng) nh mt nhm X. Nh vy ta c 3 bn C, D, E v mt nhm
X (coi nh 4 bn)
+ X lun ng v tr u nn c 1 cch xp
+ 3 bn cn li c 3! Cch xp.
+ 2 bn trong nhm X li c 2! Cch xp
Vy ta c : 1.3!.2! = 12 cch sp xp
Bin son : NGUYN HU BIN
Trang 17
Trang 18
Bi 11: Mt hc sinh c 12 cun sch i mt khc nhau, trong c 2 cun sch mn ton, 4 cun sch
mn vn, 6 cun sch mn ting Anh. Hi c bao nhiu cch sp xp tt c cc cun sch ln mt k sch
di, nu mi cun sch cng 1 mn c xp k nhau ?
Hng dn:
+ Ta coi 2 cun sch ton l 1 nhm X, 4 cun sch vn thnh 1 nhm Y, 6 cun sch ting Anh thnh 1
nhm Z. Vy c 3! cch t 3 b sch X, Y, Z ln k sch.
+ (By gi coi nh ci dy buc ra cc cun sch trong 1 nhm t hon v vi nhau) Nhm sch ton c
2! cch xp, nhm vn c 4! cch xp, nhm ting Anh c 6! cch xp.
+ Vy tt c c 3!.2!.4!.6! = 207.360 cch sp xp.
Bi 12 (SGK): T cc ch s 1; 2; 3; 4; 5; 6 lp cc s gm 6 ch s khc nhau. Hi :
a) C bao nhiu s chn, bao nhiu s l ?
b) C bao nhiu s b hn 432000 ?
Hng dn:
a) Gi cc s cn tm c dng n = a1a 2a 3a 4a 5a 6
+ a1 0 a1 c 4 cch chn
+ 4 ch s cn li c 4! cch sp xp
Vy tt c c: 4.4! = 96 s tha mn yu cu bi ton.
Bi 15: Tnh cc s t nhin i mt khc nhau c 6 ch s to thnh t cc ch s 0; 1; 2; 3; 4; 5 sao cho 2
ch s 3 v 4 ng cnh nhau
Hng dn:
Gi 2 ch s 3 v 4 ng cnh nhau nh 1 nhm X (ch s kp X). Vy ta xt s lp thnh t 5 ch s: 0; 1;
2; 5 v X
Gi s cn tm c dng a1a 2a 3a4a5
+ a1 0 a1 c 4 cch chn
+ T a 2 n a 5 c 4! cch chn na.
+ Tuy nhin 2 ch s 3 v 4 trong nhm X hon v cho nhau nn c 2! cch chn na
Kt lun: C 4.4!.2! = 192 s tha mn yu cu.
Bin son : NGUYN HU BIN
Trang 19
xanh1
xanh2
xanh3
xanh4
+ 4 qu xanh cn li c 4! cch sp xp
+ 5 qu cu trng trong nhm X li c 5! cch sp xp v tr.
Vy tt c c: 5.4!.5! = 14400 cch sp xp.
Bi 18: C 30 hc sinh ca trng X tham gia mt tinh trong c 4 hc sinh cng lp; 26 hc sinh cn li
chn t 13 lp khc nhau (mi lp 2 hc sinh). Hi c bao nhiu cch sp xp 30 hc sinh thnh 1 hng sao
cho cc hc sinh cng 1 lp th ng k nhau ?
Hng dn:
+ Ta coi cc hc sinh cng 1 lp nh 1 nhm A (Mi nhm A ging nh 1 hc sinh kp). Vy tt c c 14
nhm A
Bin son : NGUYN HU BIN
Trang 20
+ Khi xp 14 nhm khc nhau (xp 14 hc sinh kp) thnh 1 hng, ta c : P4 cch xp.
+ Tuy nhin, trong mi nhm 2 ngi s c 2! cch xp, mi nhm 4 ngi s c 4! cch xp.
13
Bi hc 3: CHNH HP
I. TM TT L THUYT
1. Bi ton: Cho tp hp A gm n phn t, ly ra k phn t ca A ( 1 k n ) v sp xp chng theo mt
TH T. Hi c bao nhiu cch sp xp ?
Hng dn:
+ Cng on 1: Ly phn t th nht c n cch
+ Cng on 2: Ly phn t th hai c n - 1 = (n - 2) + 1 cch
+ Cng on 3: Ly phn t th ba c n - 2 = (n - 3) + 1 cch
.
.
+ Cng on k: Ly phn t th k c n - (k - 1) = (n - k) + 1 cch
Vy c tt c: n ( n 1) ( n 2 ) ... ( n k + 1) cch
2. nh ngha: Cho tp hp A gm n phn t v s nguyn k ( 1 k n ) . Khi ly ra k phn t ca A v sp
xp theo 1 trt t nht nh ta c 1 CHNH HP chp k ca n phn t ca A (Gi tt l chnh hp chp k
ca A)
n!
K kiu: A kn = n ( n 1) ( n 2 ) ... ( n k + 1) =
(n k )!
Ch : 0! = 1; A n0 = 1;A nn = Pn = n!
VD1: C 11 cu th, chn ra 5 cu th lun lu, vy s cch chn l
11!
11!
5
A11
=
=
= 11.10.9.8.7 = 55440 cch.
( 11 5 ) ! 6!
VD2: Mt nhm c 5 bn A; B; C; D; E. Hy k ra cc cch phn cng 3 bn lm trc nht: 1 bn qut nh,
1 bn lau bng, 1 bn xp bn gh.
5!
5!
Vy c A 53 =
= = 5.4.3 = 60 cch
( 5 3 ) ! 2!
VD3: C bao nhiu s t nhin gm 5 ch s khc nhau c lp thnh t cc ch s t 1 n 9.
C A 59 = 9.8.7.6.5 = 15120 s
VD4: Trong mt phng cho mt tp hp gm 6 im phn bit. C bao nhiu vecto khc 0 c im u v
im cui trong tp hp ny ?
+ V mt cp sp th t gm 2 im A, B cho ta mt vecto khc 0 , vy c: A 62 = 6.5 = 30 vecto
II. BI TP P DNG
Bi 1: C 8 vn ng vin chy thi, nu khng k trng hp c 2 vn ng vin cng v ch mt lc, hi
c bao nhiu kt qu xy ra i vi cc v tr 1, 2, 3 ?
Hng dn:
+ Bi ton ny thc cht l chn ra 3 vn ng vin xp gii nht - nh - ba (th t 1, 2, 3) t 8 vn ng vin
cho trc.
+ Vy tt c c: A 83 = 8.7.6 = 336 kt qu
Bi 2: Trong 1 ban chp hnh gm 7 ngi, cn chn ra 3 ngi vo ban thng v vi cc chc v: b th,
ph b th, y vin. Hi c bao nhiu cch chn ?
Bin son : NGUYN HU BIN
Trang 21
3
Vy c: 4. 1.A 99
= 3.764.376 kt qu.
Bi 5: Mt cu lc b c 25 thnh vin, c bao nhiu cch chn 3 ngi vo 3 v tr: ch tch, ph ch tch,
th qu ?
Hng dn: C A 325 cch chn
Bi 6: Cho 100000 chic v s c nh s t 000000 n 999999. Hi cc v s c 5 ch s khc nhau l
bao nhiu ?
Hng dn: Thc cht bi ton chnh l: t 10 ch s 0; 1; 2; 3; ; 9, ly ra 1 tp hp gm 5 ch s khc
10!
5
nhau trong 10 ch s . Vy c A10
=
= 10.9.8.7.6 = ... v
5!
Bi 7: Mt lp hc c 25 hc sinh, chn ra 1 ban cn s lp (lp trng - lp ph - thy qu). Hi c bao
nhiu cch chn ?
Hng dn: C C A 325 cch chn (ging nh Bi 5)
Bi 8: Mt cuc khiu v gm 5 nam v 6 n. Cn chn c th t 3 nam v 3 n ghp thnh 3 cp. Hi c
bao nhiu cch chn ?
Hng dn:
3
+ Chn 3 nam trong 10 nam theo 1 th t c: A10
cch
Trang 22
Hng dn:
(1)
(2)
(3)
(4)
(5)
(6)
(7)
TH1: 3 bn nam chn cc gh (1); (2); (3) c 1 cch. 2 bn n c 3 cch chn gh:
[ (4);(5)] ;[ (5);(6)] ;[ (6);(7)]
M 3 bn nam ngi cnh nhau nn c 3! Cch ngi; 2 bn n ngi cnh nhau nn c 2! Cch ngi.
Vy tt c c: 1.3.3!.2! = 36 cch.
TH2: 3 bn nam chn cc gh (2); (3); (4) c 1 cch. 2 bn n c 2 cch chn gh: [ (5);(6)] ;[ (6);(7)]
M 3 bn nam ngi cnh nhau nn c 3! Cch ngi; 2 bn n ngi cnh nhau nn c 2! Cch ngi.
Vy tt c c: 1.2.3!.2! = 24 cch.
TH3: 3 bn nam chn cc gh (3); (4); (5) c 1 cch. 2 bn n c 2 cch chn gh: [ (6);(7)] ;[ (1);(2)]
M 3 bn nam ngi cnh nhau nn c 3! Cch ngi; 2 bn n ngi cnh nhau nn c 2! Cch ngi.
Vy tt c c: 1.2.3!.2! = 24 cch.
TH4: 3 bn nam chn cc gh (4); (5); (6) c 1 cch. 2 bn n c 2 cch chn gh: [ (1);(2)] ;[ (2);(3)]
M 3 bn nam ngi cnh nhau nn c 3! Cch ngi; 2 bn n ngi cnh nhau nn c 2! Cch ngi.
Vy tt c c: 1.2.3!.2! = 24 cch.
TH5: 3 bn nam chn cc gh (5); (6); (7) c 1 cch. 2 bn n c 3 cch chn gh:
[ (1);(2)] ;[ (2);(3)] ;[ (3);(4)]
M 3 bn nam ngi cnh nhau nn c 3! Cch ngi; 2 bn n ngi cnh nhau nn c 2! Cch ngi.
Vy tt c c: 1.3.3!.2! = 36 cch.
KT LUN: c 36 + 24 + 24 + 24 + 36 = 144 cch
Bi 11: Tnh cc s t nhin c 4 ch s i mt khc nhau c lp thnh t 0; 1; 2; 3; 4; 5 sao cho trong
mi s u c mt t nht ch s 1 hoc 2 ?
Hng dn:
Bc 1: Gi s t nhin c 4 ch s khc nhau l a1a2a3a4 ( a1 c 5 cch chn), vy c 5.A 53 = 300 s
Trang 23
TH1: {a1 ;a 2 ;a 3 } = {0; 4;5} , a1 c 2 cch chn, a 2 c 2 cch chn, a 3 c 1 cch chn. Vy c 2.2.1 = 4 s.
TH2: {a1 ;a 2 ;a 3 } = {1;3;5} ; {2;3; 4} u c 3! S.
Vy tt c c 4 + 2.3! = 16 s tha mn.
Bi 17: T cc ch s 1; 2; 3; 4; 5; 6 lp c bao nhiu s c 3 ch s khc nhau b hn 345 ?
Hng dn:
+ Gi s cn tm l a1a2a 3 < 345
TH1: a1 = 1 c 1 cch chn, a 2 c 5 cch chn, a 3 c 4 cch chn. Vy c 1.5.4 = 20 s
TH2: a1 = 2 c 1 cch chn, a 2 c 5 cch chn, a 3 c 4 cch chn. Vy c 1.5.4 = 20 s
TH3: a1 = 3, a 2 = 1 , vy c 1.1.4 = 4 s
TH4: a1 = 3, a 2 = 2 , vy c 1.1.4 = 4 s
TH5: a1 = 3,a 2 = 4, a 5 {1; 2} , vy c 1.1.2 = 2 s
Vy tt c c 20 + 20 + 4 + 4 + 2 = 50 s
Bi 18: C bao nhiu s c 6 ch s c chn t cc ch s thuc {1;2;3;4;5;6;7;8} sao cho cc ch s
i mt khc nhau, ch s u tin phi l s 4 v ch s cui cng chn ?
Hng dn:
Bin son : NGUYN HU BIN
Trang 24
Bi 19: Cho 5 ch s 1; 2; 3; 4; 5
a) C th lp c bao nhiu s l c 4 ch s khc nhau t 5 ch s trn ?
b) C th lp c bao nhiu s chia ht cho 3 c 3 ch s khc nhau t 5 ch s trn ?
Hng dn:
a). Gi s cn tm c dng a1a2a3a4 , a 4 {1;3;5} nn c 3 cch chn, cc ch s cn li c A 34 cch chn.
Vy c 3. A 34 = 72 s l tha mn.
b). Gi s cn tm l a1a 2a 3 , do ( a1 + a 2 + a 3 ) 3 {a1 ;a 2 ;a 3 } = {1; 2;3} ; {1;3;5} ; {2;3; 4} ; {3; 4;5}
ng vi mi TH ta lp c 3! s . Vy c 4.3! = 24 s tha mn.
Bi 20: trng ph thng c cc mn hc l Ton, L, Ha, Sinh, Vn, S, a, Ting Anh, Cng ngh,
Gio dc quc phng v Th dc. Cn sp lch cho 1 ngy hc 5 tit thuc 5 mn khc nhau. Hi c bao
nhiu cch sp xp ?
Hng dn:
+ Ta thy c tng cng 13 mn hc khc nhau. sp xp cho 1 ngy hc c 5 tit hc, ta chn 5 mn t 13
5
mn hc ri sp xp chng theo mt th t. Vy c A13
= 154.440 cch
Bi 21: C 10 cun sch khc nhau v 7 cy bt my khc nhau. Cn chn ra 3 cun sch v 3 cy bt my
lm qu tng cho 3 hc sinh, mi em 1 cun sch v 1 cy bt my. Hi c my cch chn ?
Hng dn:
3
+ Chn 3 t 10 cun sch khc nhau c A10
cch
+ Chn t 3 trong 7 cy bt khc nhau c A 37 cch
3
Vy c A10
.A 37 = 151200 cch
Bi 22: Mt lp c 15 hc sinh nam v 20 hc sinh n. Trong bui tp trung lp u nm, gio vin chn 3
hc sinh lm ban cn s lp (1 lp trng, 1 lp ph, 1 th qu)
a) Hi c bao nhiu cch chn ?
b) Hi c bao nhiu cch chn nu lp trng l nam ?
c) Hi c bao nhiu cch chn nu mt trong ba bn c chn phi c t nht 1 n ?
Hng dn:
a). C A 335 = 39270 cch
2
cch.
b). Lp trng l nam c 15 cch chn. Chn 2 bn cn li t 34 bn ri sp xp theo th t c A 34
2
Vy tt c c 15. A 34
= 16830 cch chn
3
c) Lm theo PP phn b: Gi s 3 bn c chn u l nam, khi c A15
= 2730 cch.
Vy tng s cch tha mn l 39270 2730 = 36540 cch
Bi 23: Trong mt chng trnh vn ngh, cn chn ra 7 bi ht trong 10 bi ht v 3 tit mc ma trong 5
tit mc ma ri xp th t biu din. Hi c bao nhiu cch chn nu cc bi ht c xp k nhau v cc
tit mc ma c xp k nhau ?
Hng dn:
7
+ Chn 7 bi ht t 10 bi ht ri xp th t c A10
cch, chn 3 tit mc ma t 5 tit mc ri xp th t c
A 35 cch.
7
TH1: Ht trc, ma sau, vy c: A10
. A 35 cch.
7
TH2: Ma trc, ht sau, vy c: A 35 . A10
cch.
Trang 25
Trang 26
( )
+ 10. ( 8.A ) = 42000 s
3
8
4) Px .A x2 + 72 = 6 A x2 + 2Px
5) A 3x + 5A 2x 21x
Hng dn:
1). 2!x 2 3!x = 8 2x 2 6x 8 = 0 x = 1; x = 4
n N*
n N*
2). K:
n 5 1 n 6
Trang 27
n!
.(n 5)! (n + 3)! = 720.n! (n + 3)(n + 2)(n + 1) = 720 n = 7
(n 5)!
3). K: n 2 4 n 6, n N
n!
(n 2)!
n(n 1)(n 2)!
(n 2)!
n(n 1)
= 30.
= 30.
= 30 n = 25; n = 6
(n 5)!
(n 2 4)!
(n 5)(n 6)!
(n 6)!
n 5
4). K: x 2, x N
(n + 3)! = 720
x!
x!
x!
+ 72 = 6
+ 2.x!
(x 2)!
(x 2)!
x = 3 < 0
x! 6 = 0
x = 3
5). K: x 3, x N
x!
x!
+ 5.
21x
(x 3)!
(x 2)!
x(x 1)(x 2) + 5x(x 1) 21x
x 2 + 24x 24 0 6 x 4 x = 3; x = 4
Trang 28
Hng dn:
+ Gi s c 4 ch s khc nhau lp t cc ch s cho l a1a 2a 3a4 = a1 .103 + a 2 .102 + a 3 .10 + a4
+ Khi ch s 1 nm v tr hng n v a 4 = 1 a 4 c 1 cch chn, s a1a 2a 3 c 5! cch chn.
Vy c 1.5! = 120 s c 5 ch s khc nhau m ch s hng n v l 1.
Lp lun tng t ta cng c:
+ 120 s c 4 ch s khc nhau m ch s hng n v l 2.
+ 120 s c 4 ch s khc nhau m ch s hng n v l 3.
+ 120 s c 4 ch s khc nhau m ch s hng n v l 4.
+ 120 s c 4 ch s khc nhau m ch s hng n v l 5.
+ 120 s c 4 ch s khc nhau m ch s hng n v l 6.
Vy tng tt c cc s t nhin c 4 ch s khc nhau lp c m ch s hng n v ln lt l 1; 2; 3; 4;
5; 6 l:
Cch lm: Coi vai tr s 0 nh s khc ngha l khi s 0 ng u ta c coi nh n c ngha. tnh c tng
tng ng. Ti y li tnh tng tt c cc s c 4 ch s khc nhau lp t tp {1;2;3;4;5} (chnh l cc s
c 5 ch s m 0 ng u), ly tng trn tr tng di l ra kt qu cn tm
Hng dn:
+ Gi s c 5 ch s khc nhau lp t cc ch s cho l a1a 2a 3a4a5 = a1 .104 + a 2 .103 + a 3 .102 + a4 .10 + a5
+ Khi ch s 0 nm v tr hng n v a 5 = 0 a 5 c 1 cch chn, s a1a2a3a4 c 5! cch chn.
Vy c 1.5! = 120 s c 5 ch s khc nhau m ch s hng n v l 0.
Lp lun tng t ta cng c:
+ 120 s c 5 ch s khc nhau m ch s hng n v l 1.
+ 120 s c 5 ch s khc nhau m ch s hng n v l 2.
Bin son : NGUYN HU BIN
Trang 29
Tuy nhin trong tng trn v tnh c tnh c s t nhin c 5 ch s khc nhau m ch s ng u
a1 = 0 (thc cht ch l s t nhin c 4 ch s khc nhau). Vy ta cn ly kt qu trn tr i tng cc s
t nhin c 4 ch s khc nhau c lp nn t cc ch s {1;2;3;4;5}
Tht vy: Gi s t nhin c 4 ch s khc nhau c lp nn t cc ch s {1;2;3;4;5} l
vy c 1.A 56 s nh vy c lp ra.
+ Khi xt tng cc s nu trn, ta thy mi ch s 0; 1; 2; 3; 4; 5 u xut hin s ln nh nhau ng vi mt
1
1
ch s no ( ln ca A 56 ) nn tng s l: S1 = .A 56 . ( 0 + 1 + 2 + 3 + 4 + 5 ) . 104 + 10 3 + 102 + 10 + 1
6
6
Hng dn:
+ Gi s c 3 ch s khc nhau lp t cc ch s cho l a1a 2a 3 = a1 .102 + a 2 .10 + a3
+ Khi ch s 0 nm v tr hng n v a 3 = 0 a 3 c 1 cch chn, s a1a 2 c 3! cch chn.
Vy c 1.3! = 6 s c 3 ch s khc nhau m ch s hng n v l 0.
Lp lun tng t ta cng c:
+ 6 s c 3 ch s khc nhau m ch s hng n v l 1.
+ 6 s c 3 ch s khc nhau m ch s hng n v l 2.
Bin son : NGUYN HU BIN
Trang 30
Tuy nhin trong tng trn v tnh c tnh c s t nhin c 3 ch s khc nhau m ch s ng u
a1 = 0 (thc cht ch l s t nhin c 2 ch s khc nhau). Vy ta cn ly kt qu trn tr i tng cc s
t nhin c 2 ch s khc nhau c lp nn t cc ch s {1;2;3}
Tht vy: Gi s t nhin c 2 ch s khc nhau c lp nn t cc ch s {1;2;3} l b1b 2 = b1 .10 + b 2
+ Khi ch s 1 nm v tr hng n v b 2 = 1 b 2 c 1 cch chn, s b1 c 2! cch chn.
Vy c 1.2! = 2 s c 2 ch s khc nhau m ch s hng n v l 1.
Lp lun tng t ta cng c:
+ 2 s c 2 ch s khc nhau m ch s hng n v l 2.
+ 2 s c 2 ch s khc nhau m ch s hng n v l 3.
Vy tng tt c cc s t nhin c 2 ch s khc nhau lp c m ch s hng n v ln lt l 1; 2; 3 l:
S 2 = ( 1 + 2 + 3 ) ( 10 + 1) .2 = 132
Kt lun: vy tng cc s t nhin c 3 ch s lp c t tp hp A l : 3.996 132 = 3.864
1
Bi hc 4: T HP
I. TM TT L THUYT
1). nh ngha: Cho tp hp A gm n phn t v s nguyn k vi 1 k n . Mi tp hp con ca A c k
phn t c gi l 1 t hp chp k ca n phn t, gi tt l mt t hp chp k ca A (khng tnh theo th
t)
n!
A k n(n 1)(n 2)...(n k + 1)
Ckn =
= n =
(quy c: C0n = 1 )
k!(n k)! k!
k!
2). Tnh cht
TC1: Ckn = Cnn k ( 0 k n )
TC2: Ckn +1 = C nk + C nk 1 ; Cnk = Cnk 1 + C nk 11 (1 k n ) - hng ng thc Paxcan
Trang 31
Cch khc: Chn 5 hc sinh trong c 4 nam v 1 n c C84 .C12 cch. Chn 5 hc sinh trong c 3 nam
v 2 n c C83 .C 22 cch. Vy c C84 .C12 + C83 .C 22 = 196 cch
Bi 4: C 1 nhm hc sinh gm 7 nam v 3 n, chn ra 5 hc sinh tham gia ng din th dc sao cho c
khng qu 1 hc sinh n. C bao nhiu cch chn.
Hng dn:
+ Chn 5 hc sinh (1 n v 4 nam) c C13 .C74 cch
+ Chn 5 hc sinh (0 n v 5 nam) c C57 .C03 cch
Vy c C13 .C74 + C57 .C03 cch
Bi 7:
a). Phn phi 7 chic v cho 7 ngi hi c bao nhiu cch phn phi
Bin son : NGUYN HU BIN
Trang 32
b). Phn phi 32 v cho 4 ngi (mi ngi nhn 8 v). Hi c bao nhiu cch phn phi.
Hng dn
a). C 7! = 5040 cch
8
b). S cch phn phi cho ngi th nht C832 , ngi th hai C824 , ngi th ba C16
cch, ngi th t C88
8
. C88 cch
cch. Vy c C832 . C824 . C16
c). S dng PP phn b: S cch chn 4 hc sinh ton nam c C425 cch, vy s cch chn t nht 1 n l
C440 C 425 = 78740 cch.
Cch khc: lit k cc trng hp
2
- TH1: chn 1 n & 3 nam c C15
.C325 cch
2
2
- TH2: chn 2 n & 2 nam c C15
.C25
cch
3
- TH3: chn 3 n & 1 nam c C15
.C125 cch
4
- TH4: chn 4 n & 0 nam c C15
.C025 cch
2
2
2
3
4
Vy c C15
.C325 + C15
.C25
+ C15
.C125 + C15
.C025 = 78740 cch
Bi 10: Mt nhm cng nhn gm 15 nam v 5 n. Ngi ta mun chn t nhm ra 5 ngi thnh lp
mt t cng tc sao cho phi c 1 t trng nam, 1 t ph nam v c t nht 1 n. Hi c bao nhiu cch lp
t cng tc.
Hng dn:
TH1: chn 1 n & 4 nam
- Chn 1 n c C15 = 5 cch
2
- Chn 2 nam lm t trng v t ph c A15
cch
2
- Chn 2 nam cn li c C13
cch
2
2
Vy c C15 .A15
.C13
cch
TH2: chn 2 n & 3 nam
- Chn 2 n c C52 cch
2
- Chn 2 nam lm t trng v t ph c A15
cch
Trang 33
Bi 11: Mt nhm c 7 nam v 6 n, chn ra 3 ngi sao cho trong c t nht 1 n. Hi c bao nhiu cch
chn?
Hng dn: PP phn b
3
Bc 1: chn 3 ngi ty trong 13 ngi ta c C13
cch
Bc 2: chn 3 nam (khng c n) trong 7 nam ta c C37 cch
3
Vy c C13
C37 = 251 cch chn
Bi 13: Tp hp X gm 10 phn t khc nhau. Tnh s tp hp con khc cha mt s chn cc phn t
ca X.
Hng dn
2
4
6
8
10
S: C10
+ C10
+ C10
+ C10
+ C10
10 = 511 tp hp (hoc cch cp 2: s tp con ca X gm 10 phn t l 2 , b i
mt tp hp ta c 210 1 tp hp.
Bi 14: Gii v ch bng quc gia c 14 i tham gia thi u vng trn 1 lt, bit rng trong 1 trn u
i thng c 3 im, ha 1 im, thua 0 im v c 23 trn ha. Tnh s im trung bnh ca 1 trn trong
ton gii.
Hng dn:
+ Do thi u vng trn 1 lt nn 2 i bt k ch u vi nhau ng 1 trn, vy s trn u ca gii l
2
C14
= 91
+ Tng s im ca 2 i trong 1 trn ha l 2, vy tng s im ca 23 trn ha l 46
2
+ Tng s im ca 2 i trong 1 trn KHNG HA l 3, vy tng s im ca C14
23 = 68 trn khng
Bin son : NGUYN HU BIN
Trang 34
ha l 3.68 = 204.
46 + 204 250
=
91
91
Bi 15: Tnh s cc s t nhin gm 7 ch s c chn ra t cc ch s 1,2,3,4,5 sao cho ch s 2 c mt
ng 2 ln, ch s 3 c mt ng 3 ln v cc ch s cn li c mt khng qu 1 ln.
Hng dn:
+ Gi s cn tm l a1a 2 ...a 7
+ Ta coi 7 ch s nh 7 v tr thng hng.
Bc 1: chn 2 trong 7 v tr xp ch s 2 c C72 = 21 cch
Vy im trung bnh ca 1 trn l
Trang 35
bnh trong nht thit phi c 2 bng bch v 2 bng nhung. Hi c bao nhiu cch chn.
Hng dn:
2
3
.C10
= 5400 cch
TH1: chn 2 bng bch v 3 bng nhung c C10
3
2
TH2: chn 3 bng bch v 2 bng nhung c C10
.C10
= 5400 cch
Vy c 5400 + 5400 = 10800 cch
Bi 21: Cho n im trong mt phng sao cho khng c 3 im no thng hng. Tm n sao cho s tam gic m
nh trng vi cc im cho gp i s on thng c ni t cc im y.
Hng dn
+ V ni 2 trong n im cho ta c 1 on thng, vy c C2n on thng
=2
n =8
(n 3)!3!
(n 2)!2!
3.2
2
Bi 22: Mt nhm hc sinh gm 7 nam v 3 n, gio vin mun chn ra 5 em trong nhm lm cng tc
x hi. Hi c bao nhiu cch chn nu:
a). Chn ra 5 em ty
b). Nht thit (t nht) phi c 1 n 3 nam
c). Phi c t nht 1 n
Hng dn
5
a). C10
= 252 cch chn
b). TH1 chn 1 n & 4 nam, TH2 chn 2 n & 3 nam, vy c C13 .C74 + C32 .C37 = 210 cch
c). PP phn b. Chn 5 hc sinh ton nam c C57 cch, vy chn 5 hc sinh c t nht 1 n l 252 C57 = 231
Bi 23: Mt b bi t l kh gm 52 qun bi, chia thnh 4 phn bng nhau (mi phn 13 qun). Hi c bao
nhiu cch chia c 1 phn sao cho :
a). c 2 con t
b). c t nht 1 con t
Hng dn
a). Chn 13 qun trong c 2 qun t: chn 2 qun t trong 4 qun t c C24 cch, tip theo chn 11 qun
2
11
cn li trong 48 qun (b 4 qun t ra khng chn: 52 - 4 = 48) c C11
48 cch. Vy c C 4 . C 48 cch
b). PP phn b:
Bc 1: s cch chn 1 phn gm 13 con trong 52 con bi l C13
52 cch
b). TH1: rt 5 con c ng 2 con t c C24 .C348 cch. TH2: rt 5 con c ng 3 con t c C34 .C248 cch. TH3:
rt 5 con c ng 4 con t c C44 .C148 cch. Vy tt c c C24 .C348 + C34 .C248 + C44 .C148 cch.
Bi 25: Mt ngi c 4 pho tng khc nhau v mun by 4 pho tng vo dy 6 v tr trn 1 k trang tr.
Hi c bao nhiu cch sp xp.
Bin son : NGUYN HU BIN
Trang 36
Trang 37
b) trong t t nht 2 n
Hng dn
3
4
a) C10
.C15
= 163800 cch
2
5
3
4
4
3
5
2
6
7
b) C10
.C15
+ C10
.C15
+ C10
.C15
+ C10
.C15
+ C10
.C115 + C10
cch
Trang 38
Cm = C nm + 2
7). n2
Cn = 153
Hng dn
1). C1x + 6.C2x + 6.C3x = 9x 2 14x
Cm = C mn + 2
8). n2
,
Cn = 153
K: x N* ; x 3
x!
x!
x!
+ 6.
+ 6.
= 9x 2 14x
1!(x 1)!
2!(x 2)!
3!(x 3)!
x + x(x 1).3 +
x = 2 < 3
6.x.(x 1)(x 2
= 9x 2 14x
3
x = 7
K: x N* ; x 3
n = 7
n!
n!
n(n 1)(n 2)
n
= 5.
=5
3!(n 3)!
1!(n 1)!
6
1
n = 4 < 3
K: n N* , n 2
(2n)!
n!
2n(2n 1)(2n 2)
n(n 1)
= 20.
= 20.
n =8
(2n 3)!3!
2!(n 2)!
6
2
y
y
2A + 5C x = 90
3). yx
y
5A x 2C x = 80
K: x y; x, y N* , t X = A xy ; Y = C xy thay vo v gii h ta c
x!
= 20
A = 20 (x y)!
1
.20 = 10 y = 2; x = 5
y
x!
y
C x = 10
= 10
y!(x y)!
y
x
5
4). C4n 1 C3n 1 A 2n 2 < 0
4
*
K: n N ; n 5
(n 1)!
(n 1)! 5 (n 2)!
<0
4!(n 5)! 3!(n 4)! 4 (n 4)!
(n 1)(n 2)(n 3)(n 4) (n 1)(n 2)(n 3) 5 (n 2)(n 3)
<0
4.3.2
3.2
4
1
Trang 39
(n 1)(n 4) (n 1) 5
5). A 3n 2 = C n2 1
K: n 2; n N
(n 2)!
(n 1)!
1
=
(n 2)(n 3)(n 4) = (n 1)(n 2)
(n 5)! (n 3)!2!
2
n 2 = 0
n = 2
(n 3)(n 4) = 1 (n 1)
n = 5 < 2
2
2
6). A 3n 2.C3n 1 + P2 ,
K: n 1; n N
n!
(n 1)!
2
2
+ 2! n(n 1)(n 2) (n 1)(n 2)(n 3) + 2
(n 3)!
(n 4)!3!
6
5
4n 3 6n 2 10n 0 2n 2 3n 5 0 1 n n {1; 2}
2
Cmn = C nm + 2
7). 2
Cn = 153
K: m 0; n 1; n m
1
1
n!
n!
=
(n m)(n m 1) (m + 2)(m + 1)
(n m)!m! (n m 2)!(m + 2)! n(n 1) = 306
1
1
n = 8
n = 18
n = 8
n = 17(loai)
C xy = C xy +1
8). 2
A y = 20
K: x 0; y 0; x y; x, y N
y!
y!
y x x +1
y = 5
y! = 20
y(y 1) = 20
(y 2)!
Trang 40
4
+ TH6: Chn 4 vin bi ton mu trng v vng c C11
C54 + C64 cch
HNG DN
a) V bt buc phi c 3 bi xanh nn c 2 TH sau :
+ TH1: Chn 1 bi + 3 bi xanh + 3 bi vng c C15 .C73 .C43 cch
+ TH2: Chn 2 bi + 3 bi xanh + 2 bi vng c C52 .C73 .C42 cch
Trang 41
(
)
+ TH5: Chn 4 bi v vng c C ( C + C ) cch
+ TH6: Chn 4 bi trng v vng c C ( C + C ) cch
+ TH4: Chn 4 bi v trng c C49 C44 + C45 cch
4
10
4
4
4
11
4
6
4
5
4
6
Trang 42
Bi 9: Ti cuc thi Theo dng lch s, BTC s dng 7 th vng v 7 th , nh du mi loi theo cc s
1, 2, 3, 4, 5, 6, 7. Hi c bao nhiu cch sp xp tt c cc th ny thnh mt hng sao cho 2 th cng mu
khng nm cnh nhau ?
HNG DN
Hai th cng mu khng nm lin nhau tc l nm xen k nhau, ta c 2 TH sau :
+ TH1: Xp th vng v tr l :
- Xp th vng th nht c 7 cch
- Xp 6 th vng cn li c 6! cch
- Xp 7 th xen k vo 7 ch trng c 7! cch
+ TH2: Xp th v tr l :
- Xp th th nht c 7 cch
- Xp 6 th cn li c 6! cch
- Xp 7 th vng xen k vo 7 ch trng c 7! cch
p s: Vy c 7.6!.7! + 7.6!.7! = 50.803.200 cch
Bi 10: T 20 cu hi trc nghim gm 9 cu d, 7 cu TB, 4 cu kh. Ngi ta chn ra 10 cu lm
kim tra sao cho phi c 3 loi d, TB, kh. Hi c th lp c bao nhiu kim tra ?
HNG DN
S dng phng php phn b
* Bc 1: Chn 10 cu ty trong 20 cu c C10
20 cch
* Bc 2: Chn 10 cu khng tha mn yu cu, ta c cc TH sau:
+ TH1: Chn 10 cu d v TB trong 16 cu c C10
16 cch
10
10
10
Kt lun: vy c C10
20 C16 + C13 + C11 = 176451 kim tra tha mn yu cu
Trang 43
HNG DN
S dng phng php phn b
* Bc 1: Chn 7 cu bt k trong 20 cu ta c C720 cch chn
* Bc 2: Chn 7 cu khng tha mn yu cu, vy c cc trng hp sau
+ TH1: 7 cu ton d c C79 cch
7
+ TH3: 7 cu d v TB c C16
C97 + C77 cch
7
Vy chn 7 cu d v TB c C16
C97 + C77 cch )
7
+ TH4: 7 cu d v kh c C13
C79 cch
(Gii thch: S dng phng php phn b
7
B1: Chn 7 cu bt k trong 13 cu c C13
cch
HNG DN
+ V c 5 cu gm 3 loi (kh, TB, d), s cu d khng t hn 2 s cu d ch c th l 2; 3
(khng th l 4), do ta c cc TH sau :
2
2
- TH1: Chn 5 cu trong 2 d, 2 TB, 1 kh c C15
.C10
.C15 cch
2
1
- TH2: Chn 5 cu trong 2 d, 1 TB, 2 kh c C15
.C10
.C52 cch
3
1
- TH3: Chn 5 cu trong 3 d, 1 TB, 1 kh c C15
.C10
.C15 cch
Trang 44
Bi 13: i tuyn HSG ca 1 trng gm 18 em, trong 7 em khi 12, 6 em khi 11, 5 em khi 10. Tnh
s cch chn 6 em trong i tuyn i d tri h sao cho mi khi t nht 1 em c chn.
HNG DN
S dng phng php phn b
6
* Bc 1: Chn 6 em bt k ta c: C18
cch
* Bc 2: Chn 6 em khng tha mn yu cu, vy c cc TH sau:
+ TH1: 6 em ton khi 12 c C67 cch
6
+ TH3: 6 em ton khi 12 v khi 11 c C13
C76 + C66 cch
6
Vy chn 6 em ton khi 12 v khi 11 c C13
C76 + C66 cch )
6
+ TH4: 6 em ton khi 12 v khi 10 c C12
C67 cch
6
+ TH5: 6 em ton khi 11 v khi 10 c C11
C66 cch
6
6
6
6
Kt lun: vy c C18
C67 + C66 + C13
C67 + C66 + C12
C67 + C11
C66 = 15470 cch chn
Bi 14: T 1 nhm gm 30 hc sinh (15 hc sinh khi A, 10 hc sinh khi B, 5 hc sinh khi C), chn ra 15
hc sinh sao cho c t nht 5 hc sinh khi A v c ng 2 hc sinh khi C. Tnh s cch chn ?
Bi 15: T 1 nhm gm 12 hc sinh (4 hc sinh khi A, 4 hc sinh khi B, 4 hc sinh khi C) chn ra 5 hc
sinh sao cho mi khi t nht 1 hc sinh. Tnh s cch chn.
HNG DN: s dng phng php phn b
5
* Bc 1: Chn 5 hc sinh ty trong 12 hc sinh c C12
cch
* Bc 2: Chn 5 hc sinh khng tha mn yu cu bi ton:
+ TH1: 5 hc sinh ch gm khi A v B c C58 cch
+ TH2: 5 hc sinh ch gm khi A v C c C58 cch
Bin son : NGUYN HU BIN
Trang 45
Bi 16: (HKD - 2006) i thanh nin xung kch ca mt trng ph thng c 12 hc sinh, gm 5 hc sinh
lp A, 4 hc sinh lp B v 3 hc sinh lp C. Cn chn ra 4 hc sinh tham gia trc tun, sao cho 4 hc sinh
khng qu 2 trong 3 lp ni trn. Hi c bao nhiu cch chn ?
HNG DN: s dng phng php phn b
4
* Bc 1: Chn 4 hc sinh trong 12 hc sinh c C12
= 495 cch
* Bc 2: Chn 4 hc sinh khng tha mn yu cu bi ( c 3 lp) c
C15 .C14 .C32 + C15 .C42 .C13 + C52 .C14 .C13 = 270 cch
p s: Vy c 495 - 270 = 225 cch.
Bi 17: Mt i vn ngh c 20 ngi trong 10 nam v 10 n. Hi c bao nhiu cch chn ra 5 ngi sao
cho c t nht 2 nam v c t nht 1 n ?
HNG DN: s dng phng php phn b
* Bc 1: Chn 5 ngi bt k trong 20 ngi c C520 cch
* Bc 2: Chn 5 ngi khng tha mn yu cu :
5
+ TH1: Chn 5 ngi ton n c C10
cch
5
+ TH2: Chn 5 ngi ton nam c C10
cch
4
+ TH3: Chn 1 nam v 4 n c C110 .C10
cch
5
5
4
p s: Vy c C520 - ( C10
+ C10
+ C110 .C10
) = 12.900 cch
Bi 19: Mt trng trung hc c 7 thy dy Ton, 6 thy dy L v 4 thy dy Ha. Chn t ra 5 thy i
d i hi. Hi c bao nhiu cch chn c 3 b mn ?
HNG DN: s dng phng php phn b
Bin son : NGUYN HU BIN
Trang 46
Bi 20 (KB - 2005): Mt i thanh nin tnh nguyn c 15 ngi gm 12 nam v 3 n. Hi c bao nhiu
cch phn cng i v gip 3 tnh min ni sao cho mi tnh c 4 nam v 1 n ?
HNG DN
+ C 3 tnh min ni, ta gi l A, B, C.
+ Tt c c 15 ngi, chia cho 3 tnh, mi tnh 5 ngi.
4
+ Chn i thanh nin tnh nguyn cho tnh A c C12
.C13 cch
4
+ Chn i thanh nin tnh nguyn cho tnh B c C12
.C12 cch
4
+ Chn i thanh nin tnh nguyn cho tnh C c C12
.C11 cch
4
4
4
Vy c ( C12
.C13 ).( C12
.C12 ).( C12
.C11 ) = 207.900 cch
Trang 47
Trang 48
Bi 25: i vn ngh ca trng gm 10 hc sinh trong c 3 bn Lan, Hng, Nga hc cng mt lp. Hi
c bao nhiu cch sp xp i vn ngh thnh 1 hng dc sao cho 3 bn Lan, Hng, Nga lun ng cnh
nhau ?
HNG DN
+ Ta coi 3 bn Lan, Hng, Nga lun ng cnh nhau nh 1 nhm X.
+ Vy sp xp 1 nhm X vi 7 hc sinh cn li coi nh 8 hc sinh nn c 8! cch.
+ Tuy nhin 3 hc sinh trong nhm X li c 3! cch sp xp.
Vy c 8!.3! = 241.920 cch
Bi 26: Mt on tu c 3 toa ch khch. Trn sn ga c 4 hnh khch chun b ln tu. Bit mi toa u c
4 ch trng.
a) Hi c bao nhiu cch sp xp 4 hnh khch ln tu ?
b) Hi c bao nhiu cch sp xp 4 hnh khch ln tu c 1 toa trong c 3 v khch ?
HNG DN
a) 4 v khch ln tu, ta cn chn ra 4 ch trng trong 12 ch trng (do 3 toa, mi toa 4 ch) trn tu,
4
khng lin quan n th t nn c C12
= 495 cch.
b)
+ Chn 1 nhm 3 v khch t 4 v khch ta c C43 cch chn
+ Nhm 3 v khch ny khi ln tu c th chn 1 trong 3 toa tu nn c 3 cch chn.
+ V khch cn li khi ln tu c th chn 1 trong 2 toa tu (khng chn toa cha 3 hnh khch kia) nn c 2
cch chn.
Vy c C43 .3.2 = 24 cch.
Bi 27: Mt on tu c 4 toa sn ga. C 4 hnh khch bc ln tu.
a) C bao nhiu trng hp v cch chn toa ca 4 hnh khch ?
b) C bao nhiu trng hp m mi toa c 1 ngi ln ?
c) C bao nhiu trng hp m 1 toa c 3 ngi ln, 1 toa c 1 ngi ln v 2 toa cn li khng c ai ln ?
HNG DN
a)
- Ngi th nht c 4 cch chn toa
- Ngi th hai c 4 cch chn toa
- Ngi th ba c 4 cch chn toa
- Ngi th t c 4 cch chn toa
Vy c 4.4.4.4 = 256 cch chn
b)
- Chn v tr xp ngi th nht ln 1 trong 4 toa c C14 cch
- Chn v tr xp ngi th hai ln 1 trong 3 toa cn li c C13 cch
- Chn v tr xp ngi th ba ln 1 trong 2 toa cn li c C12 cch
- Chn v tr xp ngi cui cng ln 1 toa cui cng c C11 cch
Vy c C14 . C13 . C12 . C11 = 24 cch
c)
+ Chn 1 nhm 3 v khch t 4 v khch ta c C43 cch chn
+ Nhm 3 v khch ny khi ln tu c th chn 1 trong 4 toa tu nn c 4 cch chn.
Bin son : NGUYN HU BIN
Trang 49
+ V khch cn li khi ln tu c th chn 1 trong 3 toa tu (khng chn toa cha 3 hnh khch kia) nn c 3
cch chn.
Vy c C43 .4.3 = 48 cch.
Bi 28: Cn chia 18 hc sinh ca lp thnh 3 nhm sinh hot (khng cn t tn cho nhm, khng quy nh
th t), mi nhm c 6 hc sinh. Hi c bao nhiu cch chia ?
HNG DN
6
* Nhm I: Chn 6 hc sinh t 18 hc sinh c C18
cch
6
* Nhm II: Chn 6 hc sinh t 12 hc sinh cn li c C12
Bi 30 (KA - 2004) : Mt lp c 30 hc sinh, trong c 3 cn b lp. C bao nhiu cch chn 3 em trong
lp trc nht tun sao cho trong 3 em lun c cn b lp ?
HNG DN : s dng phng php phn b
* Bc 1: Chn 3 hc sinh bt k trong 30 hc sinh c C330 cch
* Bc 2: Chn 3 hc sinh khng l cn b lp trong 30 - 3 = 27 hc sinh c C327 cch
Vy c C330 - C327 = 1.135 cch
Bi 32: Trn mt gi sch c 10 cun sch gio khoa v 7 cun sch tham kho.
a) C bao nhiu cch ly 6 cun sch trong c 2 cun sch gio khoa ?
b) C bao nhiu cch ly 7 cun sch trong t nht 4 cun sch gio khoa ?
Bin son : NGUYN HU BIN
Trang 50
HNG DN
a) Ly 6 cun sch trong c 2 cun sch gio khoa vy s c 4 cun sch tham kho nn c
2
C10
.C47 = 1575 cch.
b) Ly 7 cun sch trong t nht 4 cun sch gio khoa vy c th ly 4 ; 5 ; 6 ; 7 cun sch SGK nn ta
4
5
6
7
c C10
.C73 + C10
.C72 + C10
.C17 + C10
.C07 = 14232 cch
Bi 2: Cho tp hp A = {1, 2, 3, 4, 5, 6, 7}
a) T tp hp A c th lp c bao nhiu s c 12 ch s sao cho ch s 5 c mt 3 ln, ch s 6 c mt 4
ln, cn li cc ch s khc c mt 1 ln ?
b) T tp hp A c th lp c bao nhiu s c 7 ch s sao cho c 1 ch s lp li 4 ln, mt ch s khc
lp li 2 ln v mt ch s khc vi hai s trn ?
HNG DN
a)
3
+ Ch s 5 c mt 3 ln trong s c 12 ch s nn c C12
cch chn v tr cho ch s 5
+ Ch s 6 c mt 4 ln trong s 12 - 3 = 9 v tr cn li nn c C49 cch chn v tr cho ch s 6
+ Cn 5 ch s cui cng xp vo 5 v tr nn c 5! cch.
3
Vy c C12
. C49 .5! = 3.326.400 cch
b)
+ C C47 cch chn v tr cho ch s lp li 4 ln. Tuy nhin v ch s lp li 4 ln ny ta cha bit l s no
nn c 7 TH xy ra, vy c 7.C47 cch
+ C C23 cch chn v tr cho ch s lp li 2 ln. Tuy nhin v ch s lp li 2 ln ny ta cha bit l s no
nn c 6 TH xy ra, vy c 6.C23 cch
+ Cn 5 ch s cui cng ch c th xut hin 1 ln nn c 5 cch chn.
Vy c ( 7.C47 ).( 6.C23 ).5 = 22050 s.
Trang 51
+ Gi s c 5 ch s cn tm l a1a 2a 3a4a5
- Ch s a1 0 nn c 4 cch chn
- Cc ch s cn li c 4! cch
+ Tuy nhin 2 ch s trong X li c 2! cch sp xp
Vy c 4.4!.2! = 192 s tha mn.
Bi 4: T cc ch s 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 c th lp c bao nhiu s t nhin gm 6 ch s khc nhau v
tng ca cc ch s hng chc, hng trm, hng nghn bng 8 ?
HNG DN
+ Gi s cn tm c dng a1a2a 3a4a5a6 .
+ V a 3 + a 4 + a 5 = 8 {a 3 ,a4 ,a5 } {1, 2, 5} ;{1, 3, 4} nn c 2.3! cch chn.
+ 3 ch s cn li c A 63 cch
Vy c 2.3! . A 63 = 1440 s tha mn yu cu.
Trang 52
HNG DN
+ TH1: Nu ch s th nht l 1 c 1 cch sp xp, xp 2 ch s 1 cn li vo 7 v tr c C72 cch, 5 v tr
cn li c 5! cch sp xp.
+ TH2: Nu ch s th nht khc 1 c 4 cch chn (do chn t {2, 3, 4, 5}). Xp 3 ch s 1 vo 7 v tr c
C73 cch, xp 4 ch s cn li c 4! cch
Trang 53
HNG DN
+ Chn 1 v tr xp s 0 c 5 cch.
+ Chn tip 1 v tr xp s 1 vo c 5 cch.
+ Cn 4 v tr, cn 8 s. Ly ra 4 s t 8 s xp vo 4 v tr cn li c A 48 cch.
Vy c 5.5. A 48 = 42.000 cch
n (n 3)
2
n ( n 3)
= 2n n = 7 )
2
Bi 2: Tnh s hnh ch nht to thnh t 4 trong 20 nh ca a gic u c 20 cnh ni tip ng trn tm
O.
HNG DN
+ Ta thy hnh ch nht ni tip ng trn tm O c to thnh t 2 ng cho bt k i qua tm O ca
a gic u 20 cnh ni trn.
+ M a gic u 20 cnh ni tip ng trn tm O c 10 ng cho i qua tm.
2
s hnh ch nht cn tm l C10
= 45
Bi 3: (HKB - 2002) Cho a gic u A1 A 2 ...A 2n ( n 2;n Z ) ni tip ng trn (O). Bit rng s tam
im A1 ; A 2 ;...;A 2n , tm n.
Bin son : NGUYN HU BIN
Trang 54
HNG DN
+ Theo bi 6 ta c s cc hnh ch nht to thnh t a gic u 2n cnh ni tip ng trn (O) l Cn2
ng thng song song vi nhau. Hi c bao nhiu hnh bnh hnh c to thnh bi ( L1 ) v ( L 2 ) ?
HNG DN
+ Do cc ng thng thuc h ( L1 ) song song, cc ng thng thuc h ( L 2 ) song song, m 1 hnh bnh
hnh c to bi 2 cp ng thng song song ct nhau.
Trang 55
thng h ( L 2 ) )
Bi 7: Cho hnh thp gic li. Hi c th lp c bao nhiu tam gic c nh l nh ca thp gic li,
nhng cnh ca tam gic khng phi l cnh ca thp gic li ?
HNG DN: s dng phng php phn b
3
* Bc 1: S tam gic to thnh t 3 nh bt k ca thp gic li l C10
* Bc 2: Ta tm s tam gic c 3 nh ca thp gic li nhng c t nht 1 cnh l cnh ca thp gic li :
+ TH1: Tam gic c 1 cnh ca thp gic :
- C 10 cch chn 1 cnh l cnh ca thp gic (chn xong 2 nh ca tam gic)
- Chn nh cn li c 6 cch (tr 2 nh chn v 2 nh khc ca thp gic k vi 2 nh y)
c 10.6 = 60 tam gic c 1 cnh ca thp gic
+ TH2: Tam gic c 2 cnh ca thp gic : C 10 tam gic (Xem Bi 4)
3
p s: Vy s tam gic tha mn yu cu l C10
- (60 + 10) = 50
(Bi 7 ny bn cht ging Bi 4 phn b)
0
2
4
6
= 2 C15
+ C15
+ C15
+ C15
+ ... + C14
15
0
2
4
6
14
= 2.C15
+ 2. C15
+ C15
+ C15
+ ... + C15
T :
2
4
6
0
1
2
3
14
15
0
2. C15
+ C15
+ C15
+ ... + C14
15 = C15 + C15 + C15 + C15 + ... + C15 + C15 2.C15
(
2. ( C
2. ( C
2
15
4
6
+ C15
+ C15
+ ... + C14
15
2
15
4
6
+ C15
+ C15
+ ... + C14
15
)
)=2
)=2
15
0
2.C15
15
2.1
2
4
6
14
C15
+ C15
+ C15
+ ... + C14
15 = 2 1
Trang 56
Bi 2: Cho tp hp A gm 20 phn t khc nhau. C bao nhiu tp hp con khc rng ca A m s phn t
l s chn ?
HNG DN
S tp hp con khc rng ca A m s phn t l s chn l C220 + C420 + C620 + C820 + ... + C20
20
+ Ta tnh tng trn bng cch nh sau : (Bi ny khng tnh theo cch Bi 1 c v 20 - 1; 20 - 3; 20 - 5; 20
- 7; kt qu khng ra s chn)
* Ta c :
3
20
20
C020 + C120 + C 220 + C20
+ ... + C19
20 + C 20 = 2 = ( 1 + 1 )
* Mt khc ta c :
2
3
20
20
C020 C120 + C20
C20
+ ... C19
20 + C 20 = 0 = ( 1 1 )
(
)=2
20
20
(1)
(2)
2
20
+ C420 + C620 + C820 + ... + C20
* Ly (1) cng vi (2) v theo v ta c : 2 C020 + C20
20 = 2
20
220 2.C020
= 219 1
2
Bi 3 (KB - 2006): Cho tp A gm n phn t ( n 4 ) . Bit s tp hp con cha 4 phn t ca A bng 20 ln
s tp hp con cha 2 phn t ca A. Tm s k {1, 2, 3,...,n} sao cho s tp hp con cha k phn t ca A
l ln nht .
HNG DN
+ Theo gi thit ta c phng trnh C = 20.C ... n = 18 . Vy A c 18 phn t
4
n
2
n
k
+ S tp hp con cha k phn t ca A l C18
k
k 1
17
19
C18 C18
+ s tp hp con cha k phn t ca A l ln nht th k
...
k
k=9
k +1
2
2
C18 C18
NGUYN HU BIN
Fb: https://www.facebook.com/ng.huubien
Nhm n thi H mn ton: https://www.facebook.com/groups/nguyenhuubien
Trang 57