Download as docx, pdf, or txt
Download as docx, pdf, or txt
You are on page 1of 7

Istilo ng Pamumuhay ng mga Mamamayang Tsino

Ang Tsina ay may populasyong mahigit sa 1.3 bilyon na may iba't ibang kalagayang panlahi,
panlipinan, pangkabuhayan at pangkultura. Samakatuwid, dito maaari lamang nating pagusapan ang tradisyonal o dominanteng istilo ng pamumuhay ng humigit-kumulang, tipikal
na bansang Tsino sa kabuuan.
Sa kalahatan, ang pamumuhay ng mga mamamayang Tsino ay hindi katulad ng sa iba sa
dahilang sila ay likas na palasang-ayon sa kalikasan, at namumuhay nang may armonya at
simple na kabaligataran naman ng pananakop sa kalikasan, indibidualildad at materyal na
luho. Maaaring maraming kahulugan sa mga mamamayang Tsino ang isang magandang
bulaklak o bilog na buwan, depende sa kalagayan.
Kaugnay ng kanilang mga etiko, kinakarakterisa ang istilo ng pamumuhay ng armonya sa
pagitan ng tao at kalikasan at ang armonya sa pagitan ng mga tao.
Ang preokupasyong ito sa kalikasan ay lumalampas sa lahat ng mga aspekto ng buhay ng
mga Tsino. Halimbawa, kahit sa iskursyon, nagsisikap ang mga Tsino na i-unite ang kanilang
sarili sa kalikasan. Sa panahon ng tagsibol, hinahangaan nila ang mga nag-uusbungang
kaluntian, kung tag-araw, kinalulugdan nila ang "lotus"; kung tag-lagas, umaakyat sila sa
bundok

upang

tanawin

ang

ginintuang

panahon

na

ito,

at

sa

taglamig

naman,

pinananabikan nila ang pagbagsak ng kauna-unahang niyebe.


Mahalaga ang mga pista sa buhay ng mga Tsino. Kahit naghahandog sila ng sakripisyo sa
mga diyos-diyosan, sa katotohanan, ang mga diyos-diyosan na ito ay may sekondaryong
kahalagahan lamang. Ang armonya ang talagang may pangunahing kahalagahan. Ang
pinakamahalaga sa lahat ng mga pista siyempre ay ang "Spring Festival", at kahit sa araw
na ito, ang mga handog ay laan para kainin ng tao, at pinaniniwalaang hindi tutol dito ang
mga diyos-diyosan.
Omnipresente ang KULTURA. Ang Qin, isang "Chinese stringed instrument" na parang
"zither"; Qi, "Chinese chess o go"; Shu, kaligrapiya; at Hua, pagpipinta, ay ang apat na
pinakapopular na tradisyonal na uri ng libingan. Ang punto rito ay hindi kung gaano
kakahusay sa mga ito, kundi ang "mood" at atmosperang nalilikha para sa ma nag-e-enjoy
dito. Ito ay isang tempering of Character. Ang paglalaro ng "Chinese chess o go", halimbawa,
ay hindi lamang para manalo. Sa proseso ng paglalaro, maaaring matuto ang isang tao sa
arte ng kahinahunan at maaaring ma-adopt niya diwa ng hindi paghahangad ng katanyagan
at kapakinabangan.

Isa pang pangunahing elemento sa buhay ng mga Tsino ay ang pagpapanatiling malusog.
Ang Qigong ay ang pinakapopular na ehersisyo. Sa pamamagitan ng pagkokoordina ng
paghinga at iba pang mga kondisyong pisikal at mental, ang Qigong ay nag-re-reflect ng
tradisyonal na palagay ng pakikipag-isa ng tao sa kalikasan. Kaugnay ng Qigong, ang
karamihan sa mga tao ay nakapaglalaro ng Taijiquan o iba pag klase ng "kung-fu". Ang
"Chinese martial arts" ay naglalayon, pangunahin na, na palakasin ang katawan at patalain
ang isip, at ito ay isang paraan ng pakikipagkaibigan hindi pakikipag-away.

Mga Pangunahing Relihiyon sa Tsina

Budismo
Ang Budismo ay pumasok sa Tsina noong mga Unang Siglo, pagkatapos ng Ika-4 Siglo, ito ay
nagsimula nang magpalaganap; ang Budismo ay unti-unting naging isang relihiyon na may
pinakamalaking impluwensiya sa Tsina. Ang Buddismo ng Tsina ay binuo ng tatlong
malalaing language Famiiles--Han language family Buddism, Tibetan language family
Buddism. Bali language family Buddism. Sa nasabing mga tatlong malalaking language
families, mga mahigit sa 200 libong tao ang naging mga Buddist monk. Sa Tsina ngayon,
may mahigit sa 1300 bukas na Templo ng Budismo, 33 kolehiyo at ubibersidad ng Budismo,
at

halos

55

klase

ng

iba't

ibang

pyblikasyon

ng

Budismo.

Ang Tibetan language family Buddism ay nauukol sa isang sanga ng Buddimo ng Tsina, ito
ay kumalat, pangunahin na, sa sa Rehiyong autonomo ng Tibetan nationality, Rehiyong
Autonomo ng Mongol nationality, lalawigan ng Qinghai at iba pa. Ang mga mamamayan ng
Tibetan

nationality,

Mongol

nationality,

Yugu

nationality,

Monba

nationality,

Lhoba

nationality, Tu nationality ay malawakang manamalataya sa Tibetan language family


Buddism, at mahigit sa 7 milyon ang mga populasyon. Ang Bali language family Buddhism
ay

kumalat,

pangunahin

na

sa

autonomous

prefecture

ng

Dai

nationality

sa

Xishuangbanna, autonomous prefecture ng Dai nationality, Jingbo nationality ng Dehong,


Simao area sa lalawigan ng Yunnan sa katimugang kanlurang bahagi ng Tsina; higit na
nakararaming tao sa Dai nationality, Bulang nationality, Achang nationality, Wa nationality
ang manampalataya sa Budismong ito, hanggang ngayon, may mahigit sa isang milyong
mananampalataya. Ang mga mananampalataya ng Han language family Buddism,
pangunahin na , ay mga mamamayan ng Han nationality, sila ay kumalat sa iba't ibang
lugar ng Tsina.
Taoism
Taoism ay katutubong celihion ng Tsina, at nag-umpisa noong ika-2 Siglo; hanggang ngayon,

ito ay may mahigit sa 1800 taong kasaysayan. Ang Taoism ay umangkin sa pagsamba ng
kailikasan at pagsamba ng ninuo . Sa kasaysayan, may maraming religious sects,
pagkatapos, ang Taoismo ay unti-unting naging dalawang malalaking religious sects, at ito
ay may ilang epekto sa Han nationality. Ang Taoismo ay walang mabinding seremoniya ng
paglahok

sa

relihiyon

at

mga

tadhana,

kaya

mahirap

bilangin

ang

mga

taong

nananampalataya sa Taoismo. Sa Tsina ngayon, may mga 1500 Taoist Templets, at mga 25
libong Paoist priests.
Islam
Ang Islam ay pumasok sa Tsina noong ika-7 Siglo. Higit na nakararaming populasyon sa
mahigit sa 18 milyon ng mga pambansang minoriya ng Hui, Uygur, Tatar, Kirgiz, Kazak,
Uzbek, Dongxiang, Salar, Bonan, at iba pa sa Tsina ang manampalataya sa Islam. Karamihan
sa Moslem ng Tsina ang nakatira sa Xinjiang Uygur Autonomous Region, Ningxia Hui
Autonomous Region, at mga lalawigan ng Gansu, Qinghai, Yunnan, sa iba pang lalawigan at
lunsod , mayroon ding Moslem. Sa Tsina ngayon, may mahigit sa 30 libong mosque , at mga
40 libong imam.
Katolisismo
Ang Ktolisismo ay ilang ulit na pumasok sa Tsina mula noong ika-7 Siglo, at malawakang
pumasok sa Tsina pagkatapos ng Digmaang Opiyo noong 1840. Sa Tina ngayon, may 100
parishes ang China Catholic Crurch, limang milyong mananampalataya, halos 5000 bukas na
Catholic chapels, churches, at may 12 seminaryong teolohikal. Nitong mahigit sa taong
nakalioas, mga 1500 kabataang Pari ng hinubog at kinogsagra ng China Catholic Crurch,
kabilang dito, mga 100 kabatang Pari ang ipinadalo ng Crurch sa ibayong dagat para sa
patuloy na pag-aaral . Bukod dito, sa China Catholic Crurch, mayroon nang 3000 kabtaang
Mongha na nagpahayag ng unang kagustuhan, at may mga 200 Mongha a nagpahayag ng
habang-buhay na kagustuhan. Sa China Catholic Crurch, mga 50 libong tao ang nabinyagan
na bawat taon, at mahigit sa 3 milyong kopya ng "Bibliya" ag nilimbag lahat-lahat.
Kristiyanismo
Ipinasok noong unang dako ng ika-19 siglo ang Kristiyanismo sa Tsina at malawakan itong
ipinasok pagkaraan ng Opium War. Noong 1950, nawagan ang mga simbahan sa mga
nananampalataya na pawiin ang impluwensiya ng imperyalismo at pasiglahin ang
patriotismo

para

maisakatuparan

ang

self-administration,

self-supporting

and

self-

propagation ng Kristiyanismo ng Tsina. Sa kasalukuyan sa Tsina, may halos 10 milyong


nananampalataya, 18 libong pare, 12 libong simbahan at 25 libong religious sites.
China

Kabisera: Beijing
Uri ng Gobyerno: communist party- led state
Mga tanim: Bigas (Rice), Trigo (wheat), Patatas (potato), Tsaa (tea), Sorghum, Mani (peanuts)
Industriya: Steel, Textiles, Iron
Mamamayan: Chinese
Wika: Mandarin, Chinese, Minbel
Relihiyon: Buddhismo, Daoist
Kasaysayan
Sa katotohanan, madalang na makitang malinis ang kasaysayan ng Tsina, hindi katulad ng
palagiang inilalahad, at madalang din talaga para sa isang dinastiyang magtapos ng
mahinahon at kaagad at matiwasay na nagbibigay daan sa isang bago. Karaniwang naitatag
ang mga dinastiya bago mamatay ang isang nangangasiwang pamahalaan, o nagpapatuloy
magpahanggang isang kapanahun matapos na malupig sila.

Dinastiyang Chin
Pinaniwalaan ni Qin Shi Huang, ang unang emperador ng Imperyong Tsina/ dinastiyang Qin,
na magtatagal ang kaniyang imperyo ng may 10,000 salinlahi. Subalit nang mamatay siya,
nagkaroon ng isang pag-aalsang nagpaalis sa kaniyang anak na lalaki mula sa palasyo,
kaya't napalitan ng isa pang emperador. Mayroong ganitong mga paghihimagsik sa loob ng
20,000 mga taon, na nagaganap kapag mahina o mahigpit ang isang emperador. Ayon sa
kasabihang Intsik, nawawala ang pagtangkilik ng Kalangitan kapag napalitan ang isang
naghaharing mag-anak o angkan.
Dinastiyang Song: Paglaganap ng mga Imbensyon
Isa namang gintong kapanahunan ng sining at agham sa Tsina ang dinastiyang Song, na
naghari ng may 300 taon. Sa panahong ito naimbento ang nagagalaw na mga panlimbag
kaya't nalathala ang mga malalaking ensiklopedya sa Tsina; lumaganap ang panitikan at
mga dibuho ng mga tanawin; unang ginamit dito ang pulbos na para sa mga baril; at
ginamit ang mabatobalaning kompas para sa paglalakbay sa karagatan. Subalit mahina ang
kakayahang militar ng dinastiyang Song, kaya nasakop ang Tsina ng mga Mongol na galing

sa Mongolia.
Dinastiyang Yuan: Panahon ng mga Mongol
Sa kalagitnaan ng ika-13 daantaon, nilusob ng mga dayuhang Mongol ng Gitnang Asya ang
Tsina. Ito ang unang pagkakataong nasakop ng mga banyaga ang Tsina. Pinamunuan ni
Genghis Khan ang pananakop ng Tsina, halos kabuoan ng Asya, at Hilagang Europa. Ang apo
ni Genghis Khan, na si Kublai Khan, ang nagpatuloy sa paglusob sa Tsina, at naging
emperador ng Tsina noong 1260 at itinayo ang Dinastiyang Yuan. Ginusto at minahal ni
Kublai Khan ang mga gawi at kaugaliang Intsik. Tinangkilik niya ang mga paaralang makaConfucius. Noong panahon niya nakarating si Marco Polo sa Tsina, na nanirahan sa bansa sa
loob ng maraming mga taon at nagsulat ng patungkol dito. Subalit, bagaman namuhay na
parang isang emperador na Intsik si Kublai Khan ng may 100 taon, naghimagsik ang mga
Intsik laban sa mga Mongol noong 1368, kaya't nailunsad ang dinastiyang Ming.
Dinastiyang Ming: Ang Huling Dinastiyang Tsino
Sa ilalim ni emperador Yongle ng dinastiyang Ming, napalayas ang mga Mongol mula sa
Tsina patungong Siberia. Naging makapangyarihan ang hukbong pandagat ng dinastiyang
ito, na nakarating magpahanggang Aprika. Tumagal ang dinastiyang ito ng may 3 daantaon.
Wika
Ang Classical Chinese ang ginamit na wikang pasulat ng mga Tsino sa mahabang panahon.
Subalit, ito ay para lamang sa parmga iskolar at matatalino na bumubuo ng pinakamataas
na uri ng lipunan na tinatawag na Shi Da Fu. Ang Four Great Classical Novels ng China ay
isinulat sa disnastiyang Ming at Qing. Ang pagiimprinta ng mga gawang Tsino ay nagsimula
sa dinastiyang Song.
Musika, Literatura at Sining
Ang dinastiyang Zhou ang kinikilalang simula ng paglaganap ng literaturang Tsino. Ang Five
Cardinal Points ang naging pundasyon ng halos lahat ng mga itinuturo sa mga paaralan.
Ilan sa mga naisulat na musika ay galing pa sa panahon ni Confucius. Ang pinakasentro ng
musika ng Tsina ay para sa qin ng dinastiyang Tang.
Ang paggawa ng porselana ay ang isa sa mga pinakaunang parte ng panahong Paleolitiko.
Ang mga musika at tula ng bansa ay naimpluwensyahan ng Book of Songs at ng manunulat

na si Qu Yuan.
Ano ang Mahabang Muog ng Tsina (Great Wall of China)?
Ito ay isang kahanayan ng mga bato at harang sa Republikang Popular ng Tsina, itinayo,
muling ipinaayos, at pinanatili sa pagitan ng ika-5 at ika-6 na dantaon upang ipananggalang
ang mga paligid na nasasakupan ng Imperyong Tsina noong nanunungkulan ang mga
nagpapalitang mga dinastiya. Maraming mga tabiki, na tinaguriang Magiting na Tabiki ng
Tsina, ay itinayo mula pa noong ika-5 dantaon BK. Ang pinakatanyag ay ang dinding na
itinayo sa pagitan ng 200 BK - 220 BK na ipinasagawa ng unang Emperador ng Tsina, si Qin
Shi Huang; kaunti na lamang nito ang natitira; higit na malayo ang abot nito pahilaga kaysa
sa pangkasalukuyang dinding, at itinayo noong kapanuhan ng Dinastiyang Ming noong ika15 siglo.
Ang Mahabang Muog ng Tsina
Heograpiya
Ang China ay may lawak at habang 5, 026 papunta sa mga bansa ng Silangang Asya. Ito ay
napaliligiran ng East China Sea, Korea Bay, Yellow Sea, Taiwan Strait, South China Sea at ng
mga bansang mula sa North Korea hanggang Vietnam. Ang klimang nararanasan sa bansa
ay iba - iba, mula sa Tropikal na nararanasan sa Timog, Subarctic sa Hilaga at Alpine sa mga
matataas sa lugar sa Tibetan Plateau. Tuwing tag - init, ang East Asian Monsoon ang
nagdadala ng basang hangin sa bansa na nagdudulot ng mga pag - ulan. Ang Siberian
Anticyclone ay domi
Kultura
Mitolohiya
Ang relihiyong Tsino ay nagmula sa pagsamba sa kanilang pinaka - diyos na si Shang Di
noong dinastiyang Xia at Shang. Ang mga hari at babaylan ang nagsisilbing mga pari ng
diyos na gumagamit ng oracle bones. Ang dinastiyang Zhou naman ay sumamba sa
kalangitan. Kahit maraming diyos ang naging parte ng tradisyong Tsino, mas kilala ang mga
banal na imahe tulad ni Guan Yi, Jade Emperor at Buddha.
Ekonomiya
Ang ekonomiya ng bansa ay pumapangalawa sa buong mundo, pagkatapos ng Estado
Unidos. Ito ay ang pinakamabilis sa mundo pagdating sa pagtaas ng ekonomiya na may 10

bahagdan sa nakaraang 30 taon. Ang Tsina ang pinakamalaking exporter sa mundo at


pangalawa sa pinakamalaking importer.
Currency

Renminbi (RMB); Unit: Yuan (CNY)

GDP growth: 7.8% (2012)


GDP per capita: $6,076 (nominal: 87th; 2012)
GDP by sectoragriculture: 10.1%, industry: 45.3%, services: 44.6%% (2012 est.)
Inflation (CPI): 2.5% (December 2012)
Population below poverty line: less than $1.25 / 13.1% (2008)
less than $2 / 29.8% (2008)
Gini coefficient: 0.48
Labour force: 795.5 million (1st; 2010)
Labour force by occupation agriculture: 36.7%, industry: 28.7%, services: 34.6% (2008 est.)
Unemployment: 4.1% (Q4 2012)[5]
Average gross salary: $457 monthly (2010)[6]

You might also like