E *Road traffic accident

*Slips and trips

TH
*Accident at work
*24 Hours recovery
*Courtesy Cars
*Personal injury claims
*You can get £100 for every client you
refer to us with a successful claim
24 hours Cuma: 079 5799 3353
Okkes: 07766966209
NR.5/12 www.thealbanian.co.uk info@thealbanian.info Claim LinesTel: 0208 341 0399

Tel: 02082169527
LONDON 1 NËNTOR
Fax: 0208 341 3754
637 Green lanes London N8 0RE
email:cicclaim@hotmail.co.uk

ÇERTIFIKATA SHQIPTARE PROVA E HOME

OFFICE NË HEQJEN E NËNSHTETËSISË
KUSH DO TË PREKET nË RASTET E
MARRJES SË SHTETËSISË BRITAnIKE?
Përgjigjet avokati shqiptar
nAIM HASAnI faqe 5
Shqiptari me varkë
nga Franca për në Angli faqe 14

MOS MË THIRR KOSOVAR ,

UNË JAM SHQIPËTAR faqe 8
Thoma Simaku në garë për
“Kompozitori vitit në UK” faqe 9
Shpresa Programme apelon
“JO, MBYLLJES SE FEMIJEVE NE Të gjitha detajet e ligjit të ri për
QENDRAT E NDALIMIT” faqe 9 heqjen e nënshtetësisë faqe 22, 23

Lermeni pak atdhe III

“The Albania” & “Edit Durham”, kanë filluar përgatitjet për realizimin e
antologjisë së tretë “Lërmëni pak atdhe”, antologji e krijuesve shqiptarë
në Mbretërinë e Bashkuar. Lajmërohen të gjithë krijuesit shqiptarë
Përtej një ftese faqe 3 & 4

që jetojnë në Mbretërinë e Bashkuar që të paraqesin krijimet e tyre

pranë redaksisë së “The Albanian” në emër të ambasadorit
211 Boundary Road,
1st Choice Accident Claims OUR
P l a i s t o w Nëse keni patur ndonje aksident tre vitet e fundit
L o n d o n
E 1 3 9 Q F
mos hezitoni te na kontaktoni ne çdo moment
Had an accident? Not your fault
Services
*Free Consultation
*Loss Of Earnings
www.1stchoiceclaims.com *Recovery & Storage
info@1stchoiceclaims.com *Cost Of Repairs
*Policy Excess
T : 0 20 8 47 2 1110 *Hire Charges
F: 0 2 0 8 47 5 8869 *Personal Injury
*Legal Expenses
M : 0 7 9 513 5 0 0 5 0
 Marketing 1 NËNTOR FAQE 2

A dëshironi të realizoni
ëndrrën tuaj
për të studiuar në
Britaninë e Madhe?
Dëshironi të fitoni përvojë të papërsëritshme?
A dëshironi të realizoni ëndrrën e fëmijëve tuaj për të
patur një diplomë të universiteteve më prestigjioze
Britanike?
A dëshironi të bëni investimin më të mençur në drejtim të
arsimimit?
“Korbi Education” në bashkëpunim me universitetet më
njohura Britanike mund të realizojmë ëndërrën tuaj.
Ne ju ofrojmë mundësitë dhe u japim zgjidhjen.
Ju bëni zgjedhjen!
Suksesi ynë është i provuar!

Na kontaktoni në çdo moment. Për të gjithë shqiptarët në Britani që dëshi-

Tiranë: Rruga Mine Peza, 82, pranë Hotel Tafaj
Tel +355 4 22 62 669,
Cel: 069 28 57 689, 069 36 42 072, 0693200107
Londër: 0771 77 90 601, 0777 51 02 002
Email: student@kovanigroup.com,
admin@kovanigroup.com Web: www.kovanigroup.com
roni të sillni të afërmit tuaj të shkollohen
në Britaninë e Madhe, ju lutem kontaktoni
Tel +355 4 22 62 669,
Cel: 069 28 57 689, 069 36 42 072, 0693200107
Londër: 0771 77 90 601, 0777 51 02 002

Fairlane partnners
Bëjmë
Servisimin, BEJMË
riparimin
e të gjitha KONTROLLIN
llojeve dhe
A jeni ose a njihni dikë që do të modeleve TEKNIK
të automjeteve përfshirë
aplikoje për BRITISH CITIZENSHIP edhe (MOT)
air conditioner
apo LEJE TË PERHERSHME QENDRIMI? (klima) Çertifikata
-Skanimin e problemeve
Nëse PO, u nevojitet të demonstroni njohuritë tuaja për jetën elekronike si dhe është
rregullimin e tyre,
në Mbretërinë e Bashkuar, si dhe të provoni që aftësitë në të
folur dhe dëgjim janë adekuate për jetën e përditshme.
-Goma, Regjistrimin
e gomave
e liçensuar
Westa ofron kurse të kombinuara trajnimi për gjuhen
angleze (ESOL) dhe Citizenship Clases & Exams
-Saldime, -Modifikime,
si dhe të gjitha shërbimet
Ing Besim Sylaj
e tjera
FINSBURY PARK 118-120 LONDON
London North Per me shume informacione ju lutem OFERTË ROAD MITCHAM
Acedemy na kontaktoni
Andover
SPECIALE SURREY CR4 3LB
Community
Centre Andover
Tel: 0207 2721130 SERVISIM
MOB:07985195104
+ MOT
Estate
London N7 7RY Mob 07944367779 PREJ £99 ginobesim@hotmail.com
 AKTUALITET 1 NËNTOR FAQE 3
Brunilda Sejati,
Flori Slatina,
Kastriot Dervishi,
Enkeleid Omi,
Jeni Myftari,
Anila Hoxha,
Shefit Domi,
Ilir Thaçi,
REDAKSIA
Web-design Shefdomi.com
DREJTOR: PETRIT KUÇAnA Akil Koci, Daut Dauti,
www.thealbanian.co.uk
Zv/Drejtor: BASHKIM METALIA Brixhilda ndini, Pranvera Smith,
albania7@gmail.com
Kryeredaktor: MUHAMED VELIU Emanuel Bajra,
Majlind Goge, naim Hasani, Tel/fax:02082169527
vetëm për shkak të gabimeve or-
Redaksionale tografike), por menduam se edhe mund

A
mbasadat shqiptare në të gjithë
botën duhet të punojnë të
shtunë dhe të diele. Ky ka
qenë urdhri i kryeministrit shqiptar që
para 5 vitesh por që në Mbretërinë e
Bashkuar, për arsye sigurie ky vendim
nuk është vënë në zbatim (tek ndërtesa
e vjetër e ambasadës). Pra mërgimtarët
duhet të lënë ditën e punës dhe të shko-
jnë në ambasadë për të kryer shërbimet
e tyre konsullore.
Kohë më parë ne publikuam
njoftimin se ambientet e ambasadës
kanë ndryshuar dhe se tashmë shqip-
tarët në Mbretërinë e Bashkuar kanë
ambasadën e re 4-katëshe, por akoma
nuk është e sigurtë nëse shërbimet në
këtë ambasadë do të mund të bëhen të
shtunën dhe të dielën. Madje kemi
publikuar edhe shqetësimin e shumë
qytetarëve në lidhje me selektimin që
Përtej një ftese
Në emër të ambasadorit...
kjo ambasadë bën me shqiptarët e kë-
tushëm.
P or ky selektim arriti në një
nivel kaq të skajshëm, saqë vetëm pak
ditë më parë na vjen një email ku një
qytetar i quajtur Lufti Vata, kishte ftuar
disa njerëz në mënyre krejt selektive
për të marrë pjesë në një koktejl të or-
ganizuar nga ambasada për të inaugu-
ruar ambientet e reja të ambasadës.
E veçanta është e ky njeri, në
këtë email e kishte dërguar këtë ftesë
në emër të ambasadorit, fakt që e
kishte theksuar qartë në emailin e tij.
“nje njoftim pakes i shpejte
por meqenese jetojme te
gjithe ne Londer shpresoj qe
ky lajm te jete ne kohe. Am-
basada Shqiptare ka marre
nje ndertese te re
katerkateshe ne Pimlico.Me
kete rast ne oren 7 pm orga-
nizon: nje koktej te vogel per
gjithe shqiptaret kudo qe
jane.
Kjo ftese dergohet ne emer te
Ambasadorit Mazi dhe stafit
tij, jeni te mirepritur ne kete
ceremoni te vogel”- thuhej në
këtë ftesë.
Së pari ne nuk e besuam, (jo
të bëhen lojëra të tilla me emaile dhe
madje vumë në dijeni edhe Am-
basadorin Mazi.
Mirëpo pas kontakteve më Ministrinë
e Jashtme rezulton se ky person nuk
është staf i përfaqësisë shqiptare në
Mbretërinë e Bashkuar.
Nuk u shqetësuam që në
listën selektive të të ftuarve nuk ishte
gazeta jonë, pasi këtij zotërie dhe disa
të tjerëve që përpiqen të abuzojnë në
emër të shqiptarëve, u dhembin sytë
kur lexojnë të vërtetën në këtë gazetë,
prandaj kërkojnë me çdo kusht
anashkalimin, por u shqetësuam si
është e mundur që ky person, fton dikë
në emër të Shkëlqesisë së tij për një
koktej me rastin e inaugurimit të am-
bienteve të ambasadës së re të shqip-
tarëve në Mbretërinë e Bashkuar.
>>>
(vijon në faqe 4)

A jeni ose a njihni dikë që do të

aplikoje për BRITISH CITIZENSHIP
apo LEJE TË PERHERSHME QENDRIMI?
Nëse PO, u nevojitet të demonstroni njohuritë tuaja për jetën
në Mbretërinë e Bashkuar
SETP ofron kurse intensive për 4 ditore. mesuesit me eksperience perdorin gjuhen qarte
dhe thjeshte duke ju garanuar kalimin e testit

Në emër të ambasadorit...
>>>
(vijon nga faqe 3)
Më vonë njoftohet nga i njëjti person, në një
email tjetër, pak a shumë se ky takim qenka
për të parë se sa njerëz mund të zero një nga
sallat e ambasadës.
“Sa per sqarim ky organizim behet
me shume si nje prove per te pare
kapacitetin e salles) me qellim qe te
shihet mundesia e organizimit te
festes flamurit dhe organizimeve
te tjera nga Ambasada Shqiptare”-
thuhet në emailin e dytë.
Pra hajdeni burra e mbusheni sallën të shohim
se sa vend zini...
E turpshme?
Tragjikomike?!!!
Po sikur ky person të të bënte një telefonatë
dhe të pyeste (të pyeste një arkitekt psh) se
sa persona, mund vijnë në një sallë me kaq
m2?
Kushedi sesi janë ndjerë të ftuarit
kur kanë marrë këtë email nga personi që e
dërgon ftesën në emër të ambasadorit, pra që
do të shkojnë në këtë takim që ky zotëri, të
parashikojë se sa veta mund të zërë kjo sallë.
Pra këta njerëz janë ftuar për të
mbushur sallën?... në emër të ambasadorit?
Vërtetë ndjejmë keqardhje që ka akoma per-
sona të tillë, që nuk i zë gjumi tre ditë vetëm
që të dalin në një foto me ambasadorin...
“Një darkë” për një ftesë... në emër të
ambasadorit?...
Ndërkohë që u përpoqëm që të vërtetojmë
këtë ftesë- email, (ku nuk ishte caktuar as data
vetëm ora 7), një mik telefonon dhe kërkon të
dijë, nëse kishim marrë vesh ndonjë gjë në
lidhje me këtë takim që do të bëhej në Am-
basadën shqiptare. Madje ky mik na thotë se
kishte marrë vesh, që nëse dëshiron dikush
që të sigurojë ftesë për të marrë pjesë në këtë
takim duhet t’i japi atij, që flet në emër të am-
basadorit, një darkë.
Një darkë me një ftesë?... në emër
të ambasadorit?....
Jo vetëm që ky veprim është e turpshëm dhe
tepër e papranueshëm, por kalon caqet e çdo
perceptimi për një përfaqësim dinjitoz të
shtetit shqiptar në Mbretërinë e Bashkuar.
A mund të konsiderohet ky veprim
si klientelist, korruptim, i turpshëm, i
pamoralshëm, i pakonceptueshëm që vetëm
me këta njerëz mund të ndodhë kështu?
Pra një njeri fton në emër të am-
basadorit, flet në emër të ambasadorit,
ndërkohë që ambasada shqiptare në
Mbretërinë e Bashkuar, kurrë nuk ka patur më
tepër staf sesa tani dhe asnjëherë nuk ka patur
më tepër ambiente dhe hapësirë.
Ishte gati e pabesueshme për ne, që
këto gjëra mund të shkonin deri në këtë
shkallë, por sesi na u kujtuan ato emaile që
vinin në adresë të gazetës, për të denoncuar
ato që cilësoheshin si korrupsion i pastër që
bëhej nga stafi i ambasadës.
Ne nuk botuam asnjë nga këto
emaile pasi i konsideruam të
pabotueshëm,(për momentin), por me një
logjikë të thjeshtë , (sidomos kur merr këto
emaile), edhe mund të besosh se disa prej
atyre emaileve edhe mund të besoheshin.
Nisur nga akti i fundit, bie fjala a mundet që
ky njeri që fton në emër të ambasadorit,(apo
njerëz të tillë si ky), të shoqërojë një kom-
pani angleze që kërkon të investojë në
Shqipëri, që po në emër të ambasadorit të
shoqërojë përfaqësuesit e kësaj firme në
Shqipëri dhe t’i kërkojë përqindjen e fitimit,
AKTUALITET 1 NËNTOR FAQE 4
në emër ose jo të ambasadorit?
Edhe këtë po ia lëmë lexuesit
ta gjykojë.
Sapo lexuam këtë email na u kujtua
edhe një aktivitet që u organizua një vit me
parë me rastin e festës së flamurit, ku thuhet
se ky aktivitet ishte organizuar nën kujdesin e
veçantë të Shkëlqesisë së tij, por që kishte një
“taksë kombëtare” që shkonte në £25. Ai
koncert dështoi madje ne disponojmë edhe
emailin që ky person u dërgon grumbullit të
disa shoqatave për të paguar paratë e hum-
bura, duke ulur jo vetëm dinjitetin e shtetit
shqiptar por duke e shndërruar ambasadën si
levë përfitimi, (£25 për kokë, në emër të
shqiptarizmit), pasi ky aktivitet organizohej
nën përkujdesjen e veçantë të Ambasadorit
Mazi.
A mund të quhet korrupsion në
emër të shkëlqesisë së tij ky rast, pasi am-
basadës nuk i lejohet të marrë pjesë në
ndonjë aktivitet fitimprurës, pasi rroga,
shtëpia, dietat etj etj u paguhen nga tak-
sapaguesit shqiptarë?...
Edhe këtë po ia lëmë lexuesit
ta gjykojë.
Po ua lëmë qytetarëve, lexuesve të gazetës që
ta gjykojnë një veprim të tillë. Përse nuk tre-
goi kujdes Shkëlqesia e tij edhe për aktivitetet
e tjera që u organizuan nga shoqata dhe orga-
nizma shqiptarë në MB, dhe që u bënë falas
për qytetarët e këtushëm?
A mund të cilësohet ky klientelizëm?
Le të gjykojë lexuesi.
Por çfarë ndodh?
Që nga festa e flamurit e vitit të
kaluar nuk kemi marrë qoftë një
ftesë apo njoftim nga ambasada
shqiptare.
A është më mirë që Ambasadori
dhe ambasada të përqendrohet
në punët e saj që duhet të jenë
vërtet të shumta dhe ti largohet
klientelizmit pa shkuar më
tutje...
ne do t’i sygjeronim
publikisht ambasadorit
Mazi që të vendosë një
“complaint box”, pra një vend ku
mund të ankohen qytetarët për
shërbimet e kësaj stafit të kësaj
ambasade.
“The Albanian” i kërkon
publikisht ambasadorit të
Republikës së Shqipërisë në
Mbretërinë e Bashkuar z.Zef
Mazi, që të distancohet
përfundimisht nga njerëz që
flasin, ftojnë etj etj në emër të
tij.
I kërkojmë që t’i shmanget poli-
tikës klienteliste dhe të mos lejojë që din-
jiteti i shtetit shqiptar, përfaqësues i të cilit
është, të perceptohet me ftesa për një darkë
apo më keq akoma.
në të njëjtën kohë sigurojmë se
“The Albanian” do të vazhdojë të mbështe-
tim çdo lloj iniciative që mund të ndërmer-
ret nga ambasada në të mirë të shqiptarëve
të këtushëm. Dëshirojmë të besojmë
se nuk do të dëgjojmë më njerëz që flasin
në emër të Shkëlqesisë së tij, apo të mar-
rim ftesa në emër të tij.
Dëshirojmë të besojmë se Z.Mazi do të dijë
të jetë në lartësinë që ia kërkon detyra.
The Albanian
 AKTUALITET 1 NËNTOR FAQE 5

nGA MUHAMED VELIU

S
iç edhe raportuam numrin e
shkuar të “The Albanian”, Home
Office ka nisur dërgimin e njof-
timeve për heqjen e nënshtetësisë bri-
Çertifikata shqiptare
tanike atyre shqiptarëve, për të cilët ka
prova të mjaftueshme e kanë përfituar
atë përmes mashtrimit.
Natyrshëm lind pyetja se cila është
prova më e fortë që Home Office
disponon në të tilla raste?
Të gjithë përfaqësuesit ligjor
prova e Home
Office në heqjen e
të çështjeve të emigracionit janë të një
mëndje. Certifikata shqiptare e lindjes,
që është dërguar në Ambasadën Bri-
tanike në Tiranë në rastet e bashkimit
të familjes apo sponsorizuesit të vizës
për familjarët, është prova më e fortë

për Home Office.
Nisja e hetimit të atyre rasteve kur nën-
shtetësia është marrë përmes
mashtrimit ka dy vite që ka nisur nga
një grup i veçantë që njihet si “Depra-
vation Unit”.
Sipas avokatit Naim Hasani
politika e Home Office, e cila është
publikuar me 27 Shkurt 2009, e bën të
qarte se kush do të preket në rastet e
marrjes së shtetësisë Britanike nëpër-
mjet mashtrimit.
Avokati Hasni thekson se per-
sonat që preken më shumë nga
ligji i ri për heqjen e shtetësisë
Britanike, janë ata që kanë fi-
tuar Statusin e refugjatit në bazë
të Konventës së Kombeve të
bashkuara për refugjatët. Për
shqiptarët kjo ka ndodhur gjatë
vitit 1999 si rezultat i luftës në
Kosovë.
Por cilët janë ato kategori personash
që pavarësisht nga përfitimi nën-
shtetësisë me mashtrim nuk i hiqet e
drejta e qytetarisë?
Avokat Naim Hasani jep këtë
përgjigje.
“Të gjithë ata persona që e
kanë fituar “Indefinite Leave e
to Remain” nëpërmjet
aminestisë për familjet edhe se
mund të kenë mashtruar,
shtetësia nuk ka qenë kusht për
dhënien e letrave.
nuk ka pasur ndonjë rëndësi se
kanë qenë nga Shqipëria apo
nga Kosova apo nga ndonjë
vend tjetër sepse aminestia ka
qenë për të gjitha na-
cionalitetet. Kështu që këta per-
sona automatikisht
përjashtohen nga ligji për heq-
jen e shtetësisë edhe pse kane
mashtruar se janë nga Kosova.
Pra e thënë më thjesht, në asnjë
mënyrë nuk do tu hiqet
shtetësia Britanike.
Po ashtu ata persona që me të vërtetë
kanë qenë nën moshën 18 vjeçare kur
kanë marrë lejen e qëndrimit përgjith-
monë ILR dhe tani janë shtetas Bri-
tanikë, edhe pse mund të kenë
mashtruar nuk ju hiqet shtetësia Bri-
tanike. Përjashtim tjetër nga ligji për
heqjen e shtetësisë Britanike janë të
gjithë ata persona që kanë mbushur 14
vjeç që nga dita që kanë ardhur në Bri-
tani.
Edhe në këtë rast pavarësisht
mashtrimit nuk u hiqet shtetësia. Dua
të theksoj se pavaresisht se prindërve
mund tu hiqet shtetësia, fëmijët e tyre
nënshtetësisë
nuk kane bërë asnjë lloj krimi dhe ka mashtruar për vendin e lindjes kur lejon ligji për të mbrojtur personat që i mundshëm do te jetë i bazuar në
ngaqë kanë qenë nën moshën 18 vjeç kanë marrë shtetësinë Britanike. Home Office ka marrë vendim për t’ju legjislacionin në fuqi dhe Konventen
në kohën kur i kanë marre ILR, asnjë Është detyre e Home Office hequr shtetësinë. Eurojane për të drejtat e njeriut” u
vendim nuk do të merret për heqjen e për të provuar një gjë të tillë. Unë si Gjithsesi çdo rast ka speci- shpreh ai.
shtetësisë. avokat do të përdor çdo hapësirë që më fikat e tij të veçanta dhe çdo apelim
nuk ka
rëndësi nëse
personi që ka
mashtruar
është beqar
apo i martuar,
ligji është i
barabartë për
të gjithë”.
Sikurse “The Albania”
njoftonte numrin e
shkuar certifikatat
familjare po i shërbejnë
Home Office si provë
në heqjen e nënshtetë-
sisë pasi certifikata
është një dokument zyr-
tar lëshuar nga au-
toritetet shqiptare”
Rreth këtij
fakti Hasani thotë se
heqja e shtetësisë mund
të aplikohet vetëm në
ato raste kur Home Of-
fice ka siguruar prova të
sigurta, se personi në
fjalë ka mashtruar me
nacionalitetin e tij, kur
ka aplikuar për shtetës-
inë Britanike.
P r o v ë
bindëse është certifikata
e lindjes që mund të jetë
dorëzuar në Ambasadën
Britanike në Tiranë.
Përndryshe i takon
Home Office për të
vërtetuar se një person
ka praktikuar mashtrim
në marrjen e shtetësisë
Britanike. “Si avokat
është e vështirë për mua
dhe jashtë etikës profe-
sionale që t’i këshilloj
se si të fshihen ata që
kanë mashtruar kur
kanë marrë shtetësinë
Britanike. Ky është një
vendim personal për ata
persona që e kanë bërë
një veprim të tillë. Unë
nuk e di se kush ka
mashtruar e kush nuk
 Sifas Hairdressing & Beauty Salon
Bridal & and Evening Styles
Extensions & Manicure's
Shërbimet më fantastike për t’iu
bërë të bukur. Motoja jonë është
profesionalizmi. Ejani dhe binduni!
Free Eyebrow Shaping
With Your First Appointment
Tel 0795645745
you can visit Web; sifahairandbeauty.web.com
Address Downham Bromley Road BR1 5NS
Buses .136 &181

JR JONES SOLICITORS
Avokati Naim Hasani
ne sherbim te komunitetit
shqiptar ne Angli
Ne mund t’ju ndihmojme
Per te gjitha ceshtjet e emigracionit
1-Bashkime familjare perfshire bashkeshortet, femijet dhe
prinderit
2- Aplikime per VISA martesore dhe VISA per te fejuarit e per-
sonave me leje te perhershme qendrimi me Birtani apo me
shtetesi Britanike.
3- Leje qendrimi apo hyrje si partner I pamartuar I personave
me shtetesi Birtanike apo leje te perhershme qendrimi. Leje
qendrimi si student, leje punesimi apo qendrim per experi-
ence pune apo si Migrant me Kualifikim te Larte etj.
4- Processe divorcimi dhe ndarja e pasurise per ciftet qe
divorcohen. Perfaqesim ne procedurat per mbrijtjen e femi-
jeve.
www.luleonline.com
5- Nse jeni refuzuar nga Home Office si familje per tu perf-
shire ne Amnesti per arsye te ndryshme.
6- Nese keni pesuar aksidente ne pune dhe aksidente te
trafikut rrugor dhe nuk ka qene faji juaj dhe kerkoni kompen-
sim. Dërgoni lule në të gjithë botën. Mundësia më fantastike për të
7- Kompania operon skemen e ndihmes ligjore falas per ata
persona qe nuk jane ne mardhenje pune ose kane te ardhura
kujtuar të dashurit tuaj në mëmëdhe apo në botë
te vogla. A ka dhuratë më të çmuar sesa një tufë me lule për të dashurën
Address: 58 Uxbridge Road, Ealing London W5 2ST tuaj në Tiranë apo gjetiu?
Tel: 02082310440 e-mail nhasani@jrjones.co.uk TELEFONO: 07788406825
Kalendari 2010
Për pak ditë do të dalë në qarkullim
kalendari i prodhuar nga
“The Albanian”
Në këtë kalendar do të përfshihen
edhe shumë prej shërbimeve
shqiptare në Mbretërinë e Bashkuar.
Nëse dëshironi që reklama juaj të
qëndrojë një vit në shtëpitë e
shqiptarëve në MB nuk duhet të
humbisni rastin.
Kontaktoni
--
The Albanian Newspaper
122 White Hart Lane
London N17 8HP
www.thealbanian.co.uk

Tel/fax:02082169527
Info@thealbanian.info

nGA BASHKIM METALIA
Q
ytetërimi dhe zhvillimi njerë-
zor në etapa të ndryshme , ka
pësuar ndryshime të
paimagjinueshme. Ndryshimet kanë
sjellë në vetvete, stade të reja kon-
ceptesh dhe idesh duke evoluar pa
ndërprerje. Sistematikisht shkalla e
zhvillimit njerëzor ka paraprirë me
“rryma” dhe shfaqje që ka bërë të
ndërgjegjësohet njeriut në kuptimin
psikologjik për jetën , dhe të shpjego-
het qëllimi i saj ; i të jetuarit.
Nevoja bëri që të krijoj një
sistem organizimi më të avancuar për
njeriun, për të kultivuar vetëdije dhe
një trashëgimi të qenësishme elitare .
Si rrjedhim i kësaj u krijuan ose më
saktë u formuan kombet . Pa u thelluar
shumë rreth përkufizimeve , jo për tu
mjaftuar nga debatet shkencore të
doktrinave politike të cilat e pranojnë
kombin si një fenomen i avancuar
shoqërorë,por sepse krijimi i kombeve
u bë i ndryshëm në vende të ndryshëm.
Për shembull lindja e kombeve në
perëndim u bë më herët se në lindje
apo në rajonin e Ballkanit.
E tëra kjo në varësi të
rrethanave historike. Shekulli i XIX
për Ballkanin dhe shtetet që ishin në
këtë rajon tashmë pas çlirimit kombë-
tar nga pushtimi otoman u krijuan
kushtet dhe për krijimin e shteteve re-
spektive. Shqiptarët ishin të vonuar në
këtë drejtim .
Procesi filloi me periudhën,
që në historinë dhe kulturën shqiptare
njihet me emrin Rilindje Kombëtare, i
cili zgjati afro një shekull , deri me
1912 që u kurorëzua me Shpalljen e
Pavarësisë së Shqipërisë. Megjithëse ,
kjo shpallje Pavarësie ishte e pjesshme
pasi 1913-ta e copëtoj Shqipërinë sipas
interesave të fuqive të mëdha .
Nëse marrim rastin e kombit
shqiptar dhe momentin e shfaqjes së
Kombit në një kontur të organizuar,
nëse do të na e lejonte historia me fak-
tet e servirura prej saj ; do të vinim në
përfundimin se kjo ishte pa dyshim,
Rilindja Kombëtare që i dha shtysë
identifikuese kombit shqiptar.
Edhe kolektivi politik i Lid-
hjes Shqiptare të Prizrenit ishte po aq i
rëndësishëm për sa i përket shtet-
formimit , dhe lëvizjes kombëtare,që u
mblodh për të rritur përpjekjet për ve-
torganizim për mbrojtje, ndaj sulmit
sllav dhe pretendimeve greke. Rilindja
Kombëtare shërbeu si një inkurajuese
dhe ndërgjegje në mbrojtje të vlerave,
kulturës , gjuhës dhe traditës kom-
bëtare.
Sami Frashëri në veprën e tij
“ Shqipëria çka qenë, ç’është dhe çdo
të bëhet” thotë: “ shqiptarët me tepër
së çdo komb tjetër e duan dhe e ndero-
jnë kombin e tyre. Shqiptari i vërtet
vritet për kombin e tij dhe nuk mund të
dëgjoi njeri që ti shaj shqiptarin. Ai
vazhdon çdo komb për të ruajtur kom-
bërin (identitetin) e tij gjuhën e tij
duhet që të këtë mendjen e mbledhur
që të shpie gjuhën e tij përpara, të ku-
jdeset shumë që mos ta hanë e ta copë-
tojnë kombet fqinjë. Kombet janë si
peshqit që hanë njëri tjetrin mjerë kush
është i dobët”
Në fakt formimi
kombeve, nganjëherë i paraparë nga
qarqe të ndryshme, studiues apo dhe
filozofë, politikanë klerikë etj, , si një
proces të vendeve të modernizuara dhe
të industrializuara, ka mjegulluar
MOS MË THIRR KOSOVAR ,
UNË JAM SHQIPËTAR
mendimin përparimtarë dhe shkencor
racional.
Të tjerë thonë se kombi u
formua gjatë dhe pas Revolucionit
Francez(1789) , duke u ndikuar nga dy
kushte : industrializimi dhe iluminizmi
(zhvillimi shoqërorë)
Në fakt procesi i komb-formimit zë
vend dhe ndodh edhe në ato vende më
pak ose aspak te modernizuara apo in
dustrializuara.
Ernest Gellneri në librin e tij
“Nacionalizmi” e shtjellon çështjen si
një evolucion të natyrshëm vlerash; si
një dëshirë dhe vullnet për të ndaluar
diferencimet /mos asimilimet ndaj kul-
turave kombëtare të këtyre vendeve të
zhvilluara moderniste të industrial-
izuara, që shumica prej tyre ishin
vende pushtuese.
Pra konceptimi dhe ideja e
kësaj logjike e shpie Gellnerin të afir-
moj se këto vende të prapambetura
edhe pse nuk kishin luksin të ishin të
tilla ; moderniste dhe të industrial-
izuara, zhvilluan në mënyrë të orga-
nizuar ndërgjegjen kombëtare , duke
arsyetuar dhe këmbëngulur që me anë
të “logjistikës kulturore/arsimore “ do
të mund të synonin të krijonin kombin.
Në rastin e kombit shqiptar, Lëvizja
Kombëtare Shqiptare me përkushtimin
dhe punën e Rilindësve tanë , bënë që
të zgjonin dhe të vejnë në lëvizje
frymën kombëtar që tashmë kishte fil-
luar në Ballkan dhe në Evropën Lin-
dore.
Rilindësit shqiptarë ishin
lokomotiva dhe katalizatorët e
forcimit të ndjenjës kombëtare duke i
bërë thirrje masës për rritje të
ndërgjegjes kombëtare bazuar në ta-
banin kulturor, historik ...etj
Sipas Gellnerit-“Mungesa e
një lëvizje të tillë nga ana e shqip-
tarëve, për shkak të mungesës së zhvil-
limit të industrisë së tyre në shek. XIX,
do të kishte bërë që ata sot të ishin turq,
i “mendimin e tij” antishqiptar.
serbë apo grek në industrializim”
MOS MË THIRR KOSOVAR ,
UnË JAM SHQIPTAR
AKTUALITET
Fatkeqësisht edhe sot në të
ashtuquajtur post-modernizëm, (paçka
se nuk më pëlqen termi ...duke mos i
njohur limitet e tij) dukshëm është i
“integruar” logjika e mbrapshtë e kë-
tyre vendeve moderne ndaj kombeve
të tjera të vogla , të prapambetura apo
dhe të pa përkrahura.
Bile kjo logjikë shkon
deri aty sa tentohet në ekstreme
që ose të asimilohen me metoda
moderne shkombëtarizuese ose
të shfarosen nga faqja e dheut
me gjuhën e luftës – pa pasur as
më të voglin shqetësim për-
reth.Pas gjithë kësaj amullie që
,kryesisht Ballkani aq më tepër
shqiptarët, patën si gjatë
shekullit XIX dhe deri në ditët e
sotme, drejtësia si konvencion
shoqëror u shtrembërua, dhe u
shkel si mos më keq në kurriz të
kombit shqiptar. Vetëm më 17
Shkurt 2008 u bë e mundur të
bëhet (të vetshpallet ) një pjesë
nga trungu i Shqipërisë reale, e
pavarur nga një regjim i llas-
tuar totalitar.
Kosova ishte nën thundrën e
këtij regjimi më se një Shekull falë
orekseve dhe padrejtësive të interloku-
torëve burokrat të kohës .
E gjithë kjo periudhe ,pra, konsolidimi
të një kombi të nëpërkëmbur dhe në
një shtet demokratik dhe sovran ishte
një reminishencë që e deformoj rrjed-
hën e historisë në një gabim jo të natyr-
shëm nga forcat e “industrializuara”
ndaj një kombi i cili e pësoj për shekuj
me radhe zgjedhën totalitare.
Uzurpimi i i hapësirës
shqiptare në Kosovë , Maqedoni , Mal
të Zi, Çamëri, Preshevë, Medvegje,
Bujanovc etj për veçse kishte për qël-
lim shkombëtarizimi dhe asimilimi në
agjendën e pushtuesve ishte edhe sh-
farosja e shqiptarëve nga trojet e tyre.
Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, si
pararendëse, prijëse , nxitëse ,
ndërgjegjësuese e cila, tregoj se liria e
1 NËNTOR FAQE 8
“Unë, ushtari i Ushtrisë Çlirimtare
të Kosovës, betohem se do të luftoj
për çlirimin e tokave shqiptare dhe
bashkimin e tyre. Do të jem përherë
ushtar besnik, luftëtar i denjë i lirisë,
vigjilent, guximtar dhe i diciplinuar,
i gatshëm që në çdo kohë pa kursyer
as jetën time të luftoj për t`i mbroj-
tur interesat e shenjta të atdheut.
nëse shkel këtë betim, le të ndëshko-
hem me ligjet më të ashpra të luftës
dhe nëse tradhëtoj, qoftë i humbur
gjaku im . Betohem, betohem,
betohem.”
(betimi i ushtarëve të UÇK-së).
kombit fitohet dhe të nderuar Kadare-Qose?
nuk dhurohet dhe bëri që krahas tyre Konflikti i tyre duket sa in-
të ndërhyjnë edhe forcat aleate të dividual aq dhe tendencioz –vallë e
NATO-s të kryesuar nga SHBA dhe t’i dinë këta kolosë peshën e kombit?
japin atë që meriton Kombi shqiptarë Identiteti i shqiptarëve është vetëm
të Kosovës. Megjithëse një shtet i br- evropian(sipas Kadaresë) dhe vetëm i
ishtë, Kosova po ecën e sigurt drejt qytetërimeve perëndimore dhe lin-
zhvillimit dhe prosperitetit . dore(sipas Qoses).
Mirëpo ajo çka po kristali- Qorrsokaku i krijuar jo
zon në kushtet e paqes dhe po debato- vetëm nga Kadare dhe Qose shto këtu
het me të madhe është se si duhet të dhe media po e bëjnë akoma edhe më
pagëzohet kjo pavarësi, duhet ta të pakapërdijshëm edhe disa pseudo-
trashëgoj apo duhet ta ndërroj , iden- analistë të tipit Halil Matoshi që shko-
titetin e saj Kosova. Në fakt frazat e jnë më tej në alogjiken e tyre se në fakt
mësipërme janë sa qesharake aq dhe të ekziston identiteti kosovar.
vërteta. Të irriton fakti se kjo
Kur ndodhi shpërngulja ma- tendencë e publikuar e këtyre
sive e shqiptarëve të Kosovës më 1999 individëve trushpërlarë
dhe strehimin e tyre në çdo skaj të ter-
(brainëashed) ka një këmbën-
ritorit të Shqipërisë , krahas soli-
gulësi të theksuar që në fakt i
daritetit ,bujarisë dhe mikpritjes
shkon për shtat shumë plëngpr-
shqiptare në hapësirat shqiptare të
ishësve serb dhe tezës së tyre
Shqipërisë, u vu re dhe një tendencë
për tu etiketuar ndryshe. Kjo u vërejt shumëshekullore.
shumë, pikë së pari në mediat Kohët e fundit në një debat tele-
shqiptare kur ekranet televizive dhe or-
viziv në Shqipëri po zhvillohej
ganet e shtypit të përditshëm u push-
një bisedë rreth asaj se cili do të
tuan nga etiketa “kosovarët”.
ishte identiteti i shqiptarëve të
Praktikë kjo që vijon të jetë më se nor-
Kosovës.
male për këto media edhe sot e kësaj
Panelistët e programit anal-
dite.
istë , politologë ,historianë, aktivistë
Kjo etiketë e nisur fatkeqë-
dhanë disa shpjegime mbi atë çka është
sisht në Shqipëri dhe e përvijuar në
thelbësore dhe debatuese ditët e sotme
Kosovë dhe më gjerë i shkon për shtat
, në përgjithësi u përvijua një ritëm ar-
shumë dhe ndërkombëtarëve që po ini-
gumentues mbi identitetin e shqip-
ciojnë dhe ndihmojnë jo vetëm në kri-
tarëve të Kosovës .Ajo çka nuk
jimin e një shteti të ri por dhe të
argumentohet dhe nuk mund të
simboleve kombëtare për Kosovën.
kapërdihet në program është mendimi
Thjeshte për të justifikuar krijimin dhe
“revolucionar” jo ai i revolucionit për-
mbarëvajtjen e shtetit , ndërkombë-
parimtarë kombëtar, por atij parazitar
tarët , krijojnë artifica qesharake në
që ora iu ka ndalur në kohën e Milo-
dëm të shqiptarëve , duke ua veshur
shevicit ; nën petkun gjoja të një anal-
një identitet artificial.
isti .
Konflikti i dhe mos-pa-
Të vjen keq kur sheh të ash-
jtueshmëria e fakteve të servirura e du-
tuquajtur intelektual që i i hedhin ben-
alizmit të identitetit të popullit tek
zinë zjarrit duke bërë një gjoja
shqiptarëve i është shtuar edhe nga de-
intelektualin avangard- duke shprehur
batet e vazhdueshme nga dy kolosët e
letërsisë shqipe , Ismail Kadare dhe
Padyshim elementi me i rrezikshëm në
Rexhep Qosja. Të dy argumentojnë
një shoqëri është injoranca .
tezat e veta, në të njëjtën kohë po të dy,
ç’orientojnë mendimin dhe realitetin .
(vijon ne numrin e ardhshëm)
Shqiptar apo Kosovar, bashkëkombës

nga Muhamed Veliu
anë anoncuar emrat e finalistëve
J të nominuar në konkursin për të
shpallur kompozitorin më të mirë
në Britaninë e Madhe ku mes tre të
nominurave njëri është shqiptar. Ai
është kompozitori i mirënjohur Thoma
Simaku i cili do të garojë për marrjen e
çmimit Kompozitori Britanik i Vitit
2009” (British Composer Awards
2009).
Simaku në këtë konkurs
garon në kategorinë e pjesëve instru-
mentale me veprën “Soliloquy V -
JO, MBYLLJES SE FEMIJEVE NE
QENDRAT E NDALIMIT
S
hpresa Program eshte
e perfshire ne
fushaten ” per ti dhene
fund mbylljes se femijeve ne qen-
drat e ndalimit”. Peticionin per
kete qellim e kane nenshkruar 188
te rinj. Ata i kane shkruar kete
mesazh kryeministrit britanik:
“I dashur Zoti Brown, baba i femi-
jeve John dhe James dhe njeherazi
Kryeminister!
Eshte ne doren tuaj fuqia dhe au-
toriteti per te penguar mbylljen ne “Qendrat e Ndalimit” te
femijeve si ne, te cilet nuk kane bere asgje te gabuar.
Ju lutem vendosni femijet tuaj ne poziten e tyre dhe beni
diçka te mire per ta.
JEPInI FUnD nDALIMIT TE FEMIJEVE, TAnI! “
Familjet shqiptare jane brezi i pare i komunitetit shqipfoles ne
Britanine e Madhe. Nje numer i konsiderueshem prej tyre
kane pritur per nje kohe te gjate vendimin e dhenies se lejes
se qendrimit ne kete vend nga Ministria e Brendeshme (Home
Office), çka ka shtuar ne jeten e familjeve tona nivelin e
shqetesimit dhe stresit.
Ne e besojme plotesisht konstatimin e doktoreve se femijet
ne “Yarl’s Wood” vuajne nga konfuzioni, nga frika, shqetes-
Një ditë më herët…
Duket që me 9 qershor 1999, gjen-
eralët serbë e kanë kontrabanduar
një detaj i cili është vetë djalli.
Harta topografike e Kosovës që
është aprovuar në Kumanovë, e ku
s’pati të ftuar asnjë shqiptar, nuk
përputhet me kufijtë e Kosovës
sipas Kushtetutës së vitit 1974.
nga Albin Kurti
snjë dokument në Kosovën e
A pasluftës nuk ka qenë i trajtuar
e i përfolur sikurse Rezoluta
1244. Secili dokument i ri përgjatë
kësaj dekade e rikthente Rezolutën
1244 sepse i referohej asaj. Çfarëdo
dokumenti operacional kishte një nen
në tekst ku tregonte se operacioni i
varej nga një dokument tjetër i shifruar
si R1244. Çfarëdo dokumenti
themelor kishte një pikë ku tregonte se
nuk është themelor meqë kishte diçka
tjetër edhe më themelore. Duke mos
pasur asnjë dokument zyrtar të rëndë-
sishëm i cili së paku nuk e përmend (se
lëre më aso që do ta kundërshtonte),
Rezoluta 1244 u shndërrua në atë që
ishte: ADN juridike e Kosovës, kod që
kodifikonte.
Me 10 qershor 1999, fuqitë
e mëdha arritën një konsensus për
Kosovën në formën e rezolutës së KS
të OKB-së. Rezolutë, nga anglishtja,
Thoma Simaku në garë për
“Kompozitori vitit në UK”
Flauto Acerbo”.
Këto çmime jepen nga “Akademia Bri-
tanike e Kompozitorëve dhe Autorëve
“. (British Academy of Songëriters,
Composers and Authors)
Çmimet e kësaj akademie
shpeshherë janë të krahasuara me
çmimet BAFTA.
Pjesa e kompozuar nga Simanu luhet
hje. Vendet e tjera kane gjetur mundesi dhe kane marre masa
per ti lejuar familjet te qendrojne sebashku ne komunitet,
nderkohe qe çeshtjet e tyre shqyrtohen, ose perpara se kthe-
hen ne vendet e origjines.
Shpresa Program deshiron qe gjithkush qe e
lexon kete shkrim, te nenshkruaj peticionin dhe
te jape kontributin e vet ne kete fushate sensi-
bilizuese. Per te neshkruar kete peticion ju
duhet te shkoni ne adresen e internetit
www.ecdn.org.
do të thotë zgjidhje. Më tutje, nga la-
tinishtja, do të thotë zbërthim në pjesë,
kurse më vonë, kjo fjalë e fitoi edhe
kuptimin e vendosmërisë. Rezoluta
1244 nuk ishte zgjidhje për Kosovën,
por zgjidhje për harmonizimin e in-
teresave kundërthënëse ndërkombëtare
rreth Kosovës. Prandaj, kjo rezolutë
nuk ishte as zbërthim i lëmshit të
shkaktuar nga Serbia, dhe, më parë se
vendosmëri e ndokujt, ishte pavendos-
mëri e kolektivizuar. Problemet e
shumta të Kosovës, prej kodit të tele-
fonisë mobile e deri te fondi i privatiz-
imi që mbetet jashtë vendit, prej
strukturave të Serbisë në Kosovë e deri
te procesi i GjND-së për Kosovën,
pashmangshëm e përmbajnë datën e
10 qershorit 1999.
Mirëpo, a janë edhe këto
kontestet territoriale të Kosovës, që po
gëlojnë anekënd territorit tonë, sërish
pasojë e Rezolutës 1244? Megjithatë,
jo. Besoj se të gjithëve u ka rastisur që,
përderisa keni qenë duke shikuar
ndonjë film, rrëfimi të kthehet prapa
në kohë, me ç’rast në ekran shfaqet një
shënim që sqaron se ngjarjet në vijim
janë më të hershme dhe tregohet se sa
më të hershme janë ato. Pra, përgjatë
rrëfimit arrijmë në një pikë kur nuk
mund të ecet para pa shikuar prapa,
kur zhvillimet në vijim nuk mund të
AKTUALITET
përmes instrumentit “Recorder”,
cilësia tingullore e të cilit ngjan pak
me atë të fyellit në muzikën tonë pop-
ullore.
Ky instrument është mjaft i
përhapur në Evropën Perëndimore, që
nga periudha e Mesjetës dhe e
Barokut, dhe u lëvrua nga kompozitorë
të tillë si Bahu, Telemani dhe Vivaldi.
imet gjate gjumit, dhimbjet e
kokes, dhimbjet e barkut dhe
nga problemet emocionale te
sjelljes.
Nderkohe Agjensia e Kufijve
ne Mbreterine e Bashkuar (UK
Borders Agency) ka deklaruar
qe femijet duhet te trajtohen
me kujdes dhe dhembshuri.
Mbyllja brenda kater mureve e
njerezve te pa mundur dhe ne
menyre te veçante e familjeve
te cilat kane mundesi te vogla
per tu larguar, nuk eshte zgjid-
kuptohen pa u kuptuar zhvillimet para
fillimit nominal me të cilin nis filmi.
Në këtë moment kur avancimi përpara
në shpalosjen e narracionit nuk është i
mundur pa e bërë paraprakisht një hap
prapa, skenaristi i filmit i përngjan
shoferit i cili, gjersa i jep makinës për-
para, rregullon retrovizorin. Ng-
jashëm, përderisa përpiqemi të
shpjegojmë zhvillimet në Kosovë,
porsa arrijmë te çështja e kontesteve
kufitare, rrjedha e rrëfimit që deri
atëherë mund të konsiderohej si pasojë
strukturore e Rezolutës 1244, vjen në
krizë dhe s’ecën dot para. 10 qershor
1999 nuk mund të jetë më fillimi. Ka
nevojë për një kthim prapa, për një fil-
lim të ri që është më i vjetër, për një
zbritje më të thellë në kohë e cila do të
mundësonte ngjitjen kuptimore për
neve sot. Mirëpo, në këtë rast nuk
bëhet fjalë për ndonjë kthim të madh
prapa. Tamam
sikurse në shumë filma, është e nevo-
jshme ta kemi parasysh vetëm ditën
paraprake. Pra, ta shtjellojmë atë çfarë
ngjau një ditë më herët – me 9 qershor
1999. Kthimi te një ditë para 10 qer-
shorit i shpjegon pretendimet aktuale
të fqinjëve mbi zonat kufitare të
Kosovës. Në Kosovë atëbotë bëhej
luftë: nuk mund të merreshin vesh
diplomatët pa u marrur vesh njëherë
ushtarakët. Me 9 qershor të vitit 1999,
në Kumanovë, u nënshkrua Mar-
rëveshja Tekniko-Ushtarake ndërmjet
Kompozitori shqiptarë që jeton dhe
punon në Britaninë e Madhe tregon se
ai këtë muzikë e kompozoi me porosi
të instrumentist virtuoz Christophor
Orton dhe “BBC Performing Arts
Edi Rama dhe Anri Sala leksion
ne Galerine Tate Modern
Mes debatesh të shumta, pëlqimit dhe
kundërshtimeve, nëntë vjet më parë
Edi Rama vendosi ti ndërronte pam-
jen Tiranës duke nisur lyerjen e fasa-
dave të pallateve me bojëra
shumëngjyrëshe. Ky veprim i krye-
bashkiakut të Tiranës vazhdon të ng-
jallë interes edhe sot në qarqet
arkitekturore, veçanërisht ato të artit
në perëndim. Me ftesë të galerisë me
famë botërore,Tate Modern në
Londër, Rama sëbashku me kuratorin
Anri Sala kanë mbajtur një leksion
rreth marrëdhënies të ngushtë mes
arkitekturës dhe artit. Fillimisht të
pranishmit e shumtë kanë ndjekur
dokumentarin e Anri Salës me titull
“Dammi I colori” të xhiruar gjatë
transformimit të Tiranës, nga një qytet
ku dominonte grija në një qytet me
pallate shumëngjyrëshe. Ky doku-
mentar i Salës është pjesë e kolek-
sionit të galerisë Tate së bashku me dy
punime të tjera që mbajnë firmën e tij.
Duke treguar se përse e ndërmori një
hap të tillë kryebashkiaku i Tiranës i
tha audiencës, se lyerja pallateve me
bojë nisi si një nevojë për të
ndryshuar, për ti dhënë fund kaosit të
shkaktuar nga sistemi komunist dhe
për tu ndjerë të lirë.
gjeneralëve të KFOR-it dhe gjener-
alëve serbë të Ushtrisë Jugosllave. Kjo
marrëveshje pesëfaqëshe duket se
është e shkruar nga ekspertët e NATO-
s. Aty nuk përmendet fjala kapitullim
për forcat jugosllave porse gjithçkafit i
vjen era kapitullim. Madje, në nenin 5,
dedikuar autoritetit përfundimtar in-
terpretues, thuhet që “Komandanti i
Forcave Ndërkombëtare të Sigurisë
(“KFOR”) është autoriteti final lidhur
me interpretimin e kësaj Marrëvesh-
jeje dhe aspekteve të sigurisë të mar-
rëveshjes së paqes që e mbështet.
Përcaktimet e tij janë obligative për të
gjitha Palët dhe personat”. Gjithsesi
kjo duhet të ketë qenë ofenduese për
gjeneralët serbë të cilët e pranuan këtë
marrëveshje e cila përkufizonte shtig-
jet përmes së cilave trupat jugosllave
do të tërhiqeshin nga Kosova. Mirëpo,
duket që me 9 qershor 1999, gjeneralët
serbë e kanë kontrabanduar një detaj i
cili është vetë djalli. Harta topografike
e Kosovës që është aprovuar në Ku-
manovë, e ku s’pati të ftuar asnjë
shqiptar, nuk përputhet me kufijtë e
Kosovës sipas Kushtetutës së vitit
1974.
Me luftën që ende s’kishte
mbaruar në njërën anë, dhe me Maqe-
doninë e Shqipërinë përplot refugjatë
në anën tjetër, me gjasë gjeneralët e
NATO-s u ngutën dhe e pranuan
hartën e Serbisë për Kosovën. Sot,
përveç 2.500 hektarë në Debëlldeh të
1 NËNTOR FAQE 9
Fund”.
Pikënisja e muzikës që ai ka kom-
pozuar është e thjeshtë.
Ajo fillon me motive penta-
tonike të Shqipërisë së Jugut, por gjatë
veprës këto intonacione ndërthuren
dhe 'ndërlikohen' në një 'rrjet kom-
pleks' polifonik”.
Kompozitori shqiptarë në
një prononcim të tijin për “The Alban-
ian” tha se “Është nder për të, që
vepra është zgjedhur ndër finalistët e
këtij viti dhe radhitet pranë disa prej
kompozitorëve nga më të njohurit sot
në Angli.
Ndërsa Anri Sala duke e parë lyerjen
e pallateve në këndvështrimin artistik
u shpreh se nga kryeqyteti shqiptar
kanë hedhur sytë artistë me famë
botërore të cilën kanë ardhur dhe i
kanë përdorur fasadat e pallateve për
ti kthyer në punime arti. Brian Clarke
drejtor i Fondacionit Britanik të
Arkitekturës u shpreh se rasti i Tiranës
shumëngjyrëshe, është një leksion për
të gjithë ne, pasi na tregon se gabimet
njerëzore të së shkuarës mund të kor-
rigjohen. “Është padyshim një krenari
e jashtëzakonshme që të jepet
mundësia të prezantosh,qytetin tënd
në një nga tempujt, më të mëdhenj
dhe prestigjioz,të botës për sa i takon
zhvillimeve të artit dhe posaçërisht
artit bashkohor” tha Rama për “The
Albanian” në përfundim të leksionit.
Sipas tij ftesa e bërë nga galeria Tate,
është padyshim rikonfirmimi projek-
tit, për ngjyrat e Tiranës nga ky tem-
pull. Po ashtu Rama tha se prezenca
e tij së bashku me Anri Salën në Tate
Modern Gallery, është një sadisfak-
sion njëkohësish një shtysë më shumë
për të menduar thellimin e këtij pro-
jekti dhe zhvillimin e tij, në funksion
të zhvillimit ekonomik dhe turizmit
për kryeqytetin. M.Veliu
Vitisë, 1.500 hektarë në Karaçevë të
Dardanës, 2.000 hektarë të Pashajlës
në Pepaj të Rugovës dhe 5 kilometra
te Çakorri janë disa prej kontesteve
kufitare që i kanë rrënjët në Ku-
manovën e 9 qershorit 1999. Vetëm
atëherë kur do ta kemi hartën
topografike të Marrëveshjes së Ku-
manovës dhe ta krahasojmë atë me
hartën e Kushtetutës së vitit 1974 do të
mund t’i dimë të gjitha kontestet që na
presin. E, kjo hartë nuk është e pub-
likuar askund. Mbase, duke qenë i
vetëdijshëm për padrejtësinë dhe
dëmin e madh që i është bërë e do t’i
bëhet Kosovës, KFOR-i nuk e
preferon transparencën.
Në nenin 3.2 të aneksit VIII
të quajtur ‘Sektori i Sigurisë’ në Planin
e Ahtisaarit, thuhet që “Territori i
Kosovës do të përkufizohet nga vija
kufitare e KSAK-së brenda RSFJ-së,
ashtu siç kanë qenë këto vija kufitare
më 31 dhjetor 1988, përveç ndryshimit
të vijës kufitare nga marrëveshja e de-
markacionit në mes të RFJ-së dhe
IRJM-së më 23 shkurt 2001”. Midis
Marrëveshjes së Kumanovës dhe
Planit të Ahtisaarit ka konflikt sa i për-
ket përcaktimit të kufijve të Kosovës.
Por, Plani i Ahtisaarit shfrytëzohet
vetëm atëherë kur duhet copëtuar
Kosovën me decentralizim, jo edhe
atëherë kur ndonjë nen i tij do të mund
të shfrytëzohej për ta mbrojtur
Kosovën, apo jo?
 SPECIALE 1 NËNTOR FAQE 10

Ë
nga Ismail Kadare
shtë një kënaqësi e veçantë të jem i pran-
ishëm në këtë sallë dhe të marr fjalën këtu.
Kënaqësia është e dyfishtë, ngaqë e gjithë
Letërsia për nga
natyra është e pavarur
kjo ndodh për shkak të letërsisë, universit që unë
i përkas.
Ka pasur dhe vazhdon të ketë dy mendime kre-
jtësisht të kundërta për letërsinë. Njëri, i vjetër,
pakëz naiv, që besonte se letërsia, ashtu si gjithë
artet, mund të bënte mrekullira për botën;
mendimi tjetër, modern, rrjedhimisht aspak naiv,
se letërsia dhe arti nuk i shërbejnë askujt, veç
vetvetes.
Në të dy këto mendime, e vërteta dhe
jo e vërteta janë të përziera. Megjithatë, si njeri i
artit unë kam prirjen të besoj te mrekullia.
Ka një model për këtë paradigmë: miti i Orfeut.
Është quajtur me të drejtë miti më i misterioz i
njerëzimit. Thelbi i tij ka të bëjë me mundësitë e
artit. Orfeu arriti që me artin e tij të bëjë gjëra të
pabesueshme dhe, ndonëse nuk arriti dot të kapër-
cente murin e vdekjes, më pranë se kushdo iu
afrua së pamundurës.
E përmenda mitin e famshëm për të
ardhur te një mrekulli shumë herë më e rëndomtë
në dukje, por e së njëjtës natyrë. Njëzet vite më
parë, në vendin tim komunist, në qoftë se dikush
do t’i thoshte dikujt se ka gjasë që një ditë, një
shkrimtar shqiptar do të marrë një çmim në
Spanjë, për më tepër të dorëzuar nga princi
trashëgimtar, ky dikush do të shpallej aty për aty
i çmendur, do të prangosej e do të çohej në
çmendinë. Dhe kjo do të ishte e keqja më e vogël.
Sipas një versioni të dytë, ky dikush do të për-
fundonte në hetuesi dhe pastaj në torturë si një
komplotist i rrezikshëm.
Ndoshta mund t’ju duket pak i dramatizuar ky
parashikim, por unë do t’jua shpjegoj.
Shqipëria, vendi im, dhe Spanja e juaj,
përveç një miqësie të shkurtër në shekullin XV,
nuk kanë pasur kurrë asnjë lidhje. Ndërprerja e
plotë u bë në shekullin e kaluar, kur vendi im ko-
munist, i shquar për prerje marrëdhëniesh (ky ka “Ishte i vetmi që regjimi komunist, ai që gjënë më të lehtë në botë
qenë si të thuash specialiteti i tij), preu çdo lidhje
me Spanjën. kishte ndalimin, nuk e ndaloi dot. Don Kishoti, qoftë si libër, qoftë si
Por si çdo gjë në botë, ashtu edhe
mrekullia e letërsisë e ka një traditë. Në kohën e personazh i jetës, ishte aq i njohur në Shqipëri, sikur ta kishte pjellë ajo
ngrirë, për të cilën fola më lart, atëherë kur midis
vendit tim dhe Spanjës nuk shkonte as vinte
askush, një kalorës i vetmuar, duke shpërfillur lig-
vetë.Dikush mund të gjente një shpjegim për këtë paradoks: Don
jet e botës e kapërcente sa herë të donte kufirin e
pakapërcyeshëm. Besoj se e merrni me mend se
Kishoti ishte i marrë, dhe jo më pak i marrë ishte shteti shqiptar, ndaj
për kë e kam fjalën: Don Kishotin.
Ishte i vetmi që regjimi komunist, ai që gjënë më
ishte e logjikshme që dy të çmendurit të merreshin vesh. Duke kërkuar
të lehtë në botë kishte ndalimin, nuk e ndaloi dot.
Don Kishoti, qoftë si libër, qoftë si personazh i
ndjesë për krahasimin e lajthitjes së fisme të Kishotit me lajthitjen e
jetës, ishte aq i njohur në Shqipëri, sikur ta kishte
pjellë ajo vetë. keqe të shtetit tim, më lejoni t’ju them se nuk ka qenë kështu dhe se
Dikush mund të gjente një shpjegim
për këtë paradoks: Don Kishoti ishte i marrë, dhe krahasimi lidhet me tjetër gjë”
jo më pak i marrë ishte shteti shqiptar, ndaj ishte
e logjikshme që dy të çmendurit të merreshin kuptosh se mosvarja e artit nuk është një çështje që arti të ketë lidhje me jetën, por vetëm pjesër- dashurinë e tyre. Sado paradoksale të duket, të
vesh. Duke kërkuar ndjesë për krahasimin e la- luksi, një dëshirë për ta përkryer artin. Ajo është isht.Më lejoni në pjesën përmbyllëse të fjalës shumtë janë ata që padashur e luftojnë artin,
jthitjes së fisme të Kishotit me lajthitjen e keqe një kushtëzim objektiv, pra, e detyrueshme. sime ta shpjegoj fare shkurt këtë gjysmë herezi. pikërisht atëherë kur kujtojnë se e duan.
të shtetit tim, më lejoni t’ju them se nuk ka qenë Përndryshe ky univers paralel nuk do të qën- Në qoftë se e pranojmë botën e letër- Siç shihet, pavarësia e letërsisë dhe artit bëhet
kështu dhe se krahasimi lidhet me tjetër gjë. dronte në këmbë. Ai prej kohësh do të binte. sisë dhe arteve si botë paralele, referenciale, kemi përherë e më e vështirë.
E bëra këtë hyrje të gjatë për të ardhur te tema Përftimi, siç thashë, është i vjetër. Prej kohësh pranuar se ajo është një botë rivale. Si rrjedhojë e Megjithatë ne shkrimtarët jemi të bindur se arti
kryesore e fjalimit tim të shkurtër: pavarësia e është e njohur shprehja “republika e letrave”. kësaj, meqenëse rivaliteti çon zakonisht në kon- nuk do të ngrejë kurrë flamurin e kapitullimit.
letërsisë. Don Kishoti e kapërcente kufirin shqip- Tundimi për ta parë letërsinë si botë shpirtërore, flikt, duam apo s’duam do të pranojmë se midis Meqenëse përmenda këtë fjalë të trishtueshme,
tar, sepse ishte, veç të tjerash, i pavarur. Kur një natyrisht, por me atribute lëndore gjithashtu: këtyre dy botëve, jetës dhe artit, do të ketë kon- besoj se duhet t’i kthehem prapë vizionit të dy
shkrimtar shqiptar, për veprën e shkruar kryesisht hapësirë, kohë, lëvizje, është i njohur, por kjo nuk flikt. botëve që rrinë ballë për ballë në pritje të fitores:
në një truall dhe kohë komuniste, vjen të marrë mjafton. Ne e pranojmë si botë paralele referen- Dhe konflikt ka. Herë të shpallur, herë botës reale dhe asaj të artit.
çmim nga një mbretëri perëndimore, kjo ndodh ciale, por, kur vjen puna te vizioni i plotë i saj, të pashpallur. Në këtë përballje bota reale ka Ka shumë dallime midis tyre, por ka një dallim
se letërsia për nga natyra është e pavarur. mendja jonë e ngushtë, konformiste e ka të armët e saj kundër artit: censurën, doktrinat, kolosal që qëndron mbi gjithë të tjerat. Dallimi
Tema është e vjetër. Ka qenë dhe mbetet ndoshta vështirë ta pranojë paralelizmin, pra pavarësinë e burgjet. Arti gjithashtu ka mjetet e tij, fortesat, është ky: ndërsa në konfliktin e saj me artin bota
shqetësimi numër një i këtij arti. Në ndryshim nga vërtetë. Themi e pavarur dhe aty për aty instinkti veglat, së fundi, armët e tij, shumica të fshehta. reale qëllon që acarohet aq fort, saqë turret ta
pavarësia e shteteve, pavarësia e letërsisë është ynë i vjetër na çon tek e kundërta. Bota reale qëllon të jetë e pamëshirshme, mizore. shkatërrojë artin, në asnjë rast, e përsëris, në asnjë
globale. Ndaj dhe mbrojtja e saj e tillë është, Ne nuk i shmangemi dot mendimit se Arti gjithashtu nuk është një engjëll dhe mund të rast letërsia dhe arti nuk e sulmojnë jetën reale,
globale. arti, ndonëse mund të mos varet nga shtetet, dok- jetë i pamëshirshëm, mizor. Një poet romantik për ta dëmtuar, por, përkundrazi, luftojnë që ta
Kjo nuk e bën më të lehtë. Përkundrazi. trinat, moda, varet megjithatë nga diçka. Dhe gjerman i përfytyronte tercinat e Dante Aligherit bëjnë më të bukur, më të jetueshme.
Pavarësia e letërsisë dhe arteve është një proces mendja na shkon te bota jonë reale, thënë herë si heshta kërcënuese e herë si vegla torture Ky është dallimi absolut midis tyre. Dhe në këtë
në zhvillim. Mendja jonë është vështirë të kapë ndryshe, vetë jeta jonë. Mendimi se letërsia varet për ndërgjegjet e rënduara nga krimi. rast një dallim i tillë nuk është gjë tjetër veçse
përmasat e vërteta të saj. Të mësuar me pavarës- nga jeta është gati i zyrtarizuar planetarisht. Por lufta midis dy botëve është më e ndërlikuar konfirmimi më sublim i pavarësisë së vërtetë të
inë që lidhet kryesisht me shtetet, kombet, e gjer Unë do të bëja pyetjen që në vetvete ngjan nga sa duket. artit.
me individin njerëzor, nuk e kemi lehtë të shko- heretike: A është e vërtetë kjo? Përgjigjja tani për I njëjti poet gjerman ka ngulur këmbë se disa e * Fjala e shkrimtarit gjatë marrjes
tani s’mund të jetë veç e dyzuar: nuk përjashtohet kanë bezdisur me armiqësinë e tyre e të tjerët me
jmë më larg. Të shkosh më larg, do të thotë të së çmimit Princi i Asturias
 SPECIALE 1 NËNTOR FAQE 11
ë një ceremoni madhështore,

N
Kadare merr çmimin
shkrimtari ynë Ismail Kadare
ka marrë çmimin prestigjioz
Princi i Asturias në letërsi për vitin
2009. Çmimin e madh shkrimtarit
shqiptar ia ka dorëzuar princi i Span-
jës, Filip në një ceremoni ku ishin të
pranishëm mbreti dhe mbretëresha,
personalitete të mëdha të artit, kulturës
dhe të fushave të tjera.
Shkrimtari shqiptar është
vlerësuar nga juria e fondacionit Princi
i Asturias për letërsinë e tij, e cila i ka
kapërcyer kufijtë e të qenit shqiptare
prestigjioz Princi i Asturias
dhe është futur në fondin e vlerave uni-
versale të njerëzimit. Kadare e ka
marrë këtë çmim përballë emrave
shumë të njohur të letërsisë botërore ku
dallohen Kundera, Tabucchi etj. Cere-
monia ka qenë e jashtëzakonshme dhe
princi trashëgimtar i fronit spanjoll ka
mbajtur një fjalim ku i drejtohej botës
dhe njerëzve që të shprehin më të
mirën e tyre në mbrojtje të vlerave uni-
versale dhe të punojnë që këto vlera të
mbeten të patjetërsueshme. Fjalimi i
princit në ceremoninë e ndarjes së
çmimeve është fjalimi më i rëndë-
sishëm që mban princi i Spanjës. Is-
mail Kadare me veprën e tij është
cilësuar si një shkrimtar dhe intelektual
që renditet tek më të njohurit e gjithë
epokës. Shtypi dhe mediat ndërkom-
bëtare, sidomos ato spanjolle i dhanë
një rëndësi të madhe ceremonisë së
ndarjes së çmimeve. Disa prej gaze-
tave më të njohura e cilësuan Kadarenë
si një shkrimtar, vepra e të cilit përmes
vështirësive të komunizmit arriti të
kapë majat e letërsisë botërore. Ish
ministri spanjoll i Kulturës tha se
çmimi Princi i Asturias duhet të jetë
edhe një këshillë për akademinë e No-
belit.

Çmimi Princi i Asturias,

një nga çmimet më të
rëndësishme në botë
Princi i Asturias, së bashku me
Çmimin Nobel, është mirënjohja më
prestigjoze për meritat e atyre burrave
e grave që kanë kontribuar në pro-
gresin e njerëzimit.
Në edicionin e vitit 2009,
Çmimi Princi i Asturias për Letërsinë,
i është dhënë figurës së shkrimtarit
shqiptar Ismail Kadaré për “bukurinë
dhe kompromisin e thellë të krijim-
tarisë së tij letrare”.
Ai përbën një rast për të njohur më
mirë këto çmime në Shqipëri ashtu si
dhe për të bërë të njohur më mirë
veprën e Kadaresë dhe me anë të saj,
kulturën dhe historinë e Shqipërisë, në
gjithë botën spanjisht folëse.
Fondacioni Princi i Asturias
është themeluar në qytetin e Oviedos
në 24 shtator 1980 në një ceremoni for-
male të kryesuar nga lartësia e tij
Princi i Asturias, trashëgimtar i fronit
të Spanjës, i cili u shoqërua nga
prindërit e tij, madhëria e tyre mbreti
dhe mbretëresha e Spanjës.
Qëllimi kryesor i fondacionit është të
konsolidojë lidhjet mes principatës dhe
princit të Asturias dhe të kontribuojë
në inkurajimin dhe promovimin e vler-
ave shkencore, kulturore dhe humane
që janë pjesë të trashëgimisë univer-
sale.
Disa personalitete të
tjera të nderuara me këtë
çmim
Çmimi Princi i Asturias për Kadarenë nuk është vetëm
një akt drejtësie dhe mirënjohje për punën e tij, por
gjithashtu edhe një këshillë për Akademinë Suedeze.
Ky vlerësim për Ismail Kadarenë e
vendos atë në një Olimp imagjinar
pranë personaliteteve të tjera të njo-
hura dhe të respektuara anekënd botës
për punën e tyre si Nelson Mandela,
Yasser Arafat, Isaac Rabin, Al Gore,
Daniel Barenboim Edward Said, Vitto-
rio Gassman, Antoni Tapies, Ingrid Be-
tancourt, Jürgen Habermas, Paul
Krugman, Raymond Karr, Umberto
Eco, Bob Dylan, Pedro Almodóvar,
Woody Allen, Stephen Haëkins, Carl
Lewis, Lance Armstrong, Sebastian
Coe apo institucione të tilla si Google,
National Geographic, Fondacioni Bill
dhe Melinda Gates apo UNICEF.
Mediat për çmimin e dhënë
Kadaresë
Shtypi spanjoll
Është një gjë e thjeshtë të vendosësh
një autor në rrugën e Kafkës apo të
Borgesit dhe ta vlerësosh atë. Në këtë
rast është korrekte t’i përmendësh ata:
ai është kafkian sepse shumë nga ro-
manet e tij janë alegori e vetmisë dhe e
pandihmësisë së njeriut kundrejt
makinerisë së pashpirt, komplekse, të
padepërtueshme, absurde të super-
strukturës sociale dhe politike që e
sundon atë; dhe ai është borgesian për
shpikjen nga ana et ij të hapësirave
metaforike të paharrueshme.
Arkiva të pafundme, piramida të
mëdha të ndërtuara për të shpenzuar
energjinë e vendit në diçka krejt të
padobishme (Piramida): ministri ku
mijëra nëpunës civilë analizojnë ëndr-
rat e njerëzve sepse aty mund të jetë
fshehur pak disidencë (Pallati i Ëndr-
rave).
Ignacio Vidal-Folch,
El País, 25 qershor 2009
Admirues i Homerit, Eskilit (të cilit i
dedikoi një libër) dhe Shekspirit, Is-
mail Kadare është autor i shumë ro-
maneve, shumica e të cilave e përkther
në spanjisht nga mbështetësi i madh
dhe specialsiti Ramón Sánchez
Lizarralde, i cili duhet përgëzuar sot.
Ai gjithashtu shkruan ese. Çmimi
Princi i Asturias për Kadarenë nuk
është vetëm një akt drejtësie dhe
mirënjohje për punën e tij, por
gjithashtu edhe një këshillë për
Akademinë Suedeze.
César Antonio Molina, Ish ministër
i Kulturës
El Mundo, 25 qershor 2009
Shtypi argjentinas
Shkrimtari ka fituar garën me shkrim-
tarë të tillë si Milan Kundera, i kon-
sideruar si një nga më të mëdhenjtë
shkrimtarë të gjallë, italianin Antonia
Tabuçhi, Duthman Cees Nooteboom
dhe britanikun Ian McEwan, një nga
më të shquarit e brezit të tij.
Një grup prej 25 shkrimtarësh të
nominuar nga 31 kombësi ishin në
garë për këtë çmim që jep fondacioni
Princi i Asturias për një person, grup,
institucion apo grup institucionesh për
punën e tyre apo kërkimin si një
domethënie për kontributin në vlerat
dhe kulturën universale në fushën e
linguistikës dhe të letërsisë.
Clarín, 24 qershor, 2009
Shtypi amerikan
Shkrimtari shqiptar Ismail Kadare
është vlerësuar me çmimin Princi i As-
turias të mërkurën si mirënjohje për
angazhimin shoqëror dhe punën e tij.
Duke e përshkruar atë si një nga au-
torët më të mëdhenj botërorë në letërsi,
organizatorët e çmimit thanë se Kadare
përfaqëson kulmin e letërsisë shqiptare
dhe pa harruar rrënjët e tij ka kapërcyer
kufijtë për tu ngritur si një zë univer-
sal kundër totalitarizmit.
Ciaran Giles, 24 qershor, 2009
Shtypi francez
Shkrimtari shqiptar Ismail Kadare
është vlerësuar me çmimin Princi i As-
turias në letërsi për vitin 2009, njoftoi
të mërkurën juria që jep këto çmime, e
cila është më presigjiozja në Spanjë.
Kadare, kandidat për çmimn Nobel në
letërsi është konsideruar si një nga
shkrimtarët dhe intelektualët më të
mëdhenj të shekullit të njëzetë. Vepra e
tij është përkthyer në më shumë se 40
gjuhë të botës.
Le Monde, 24 qershor 2009

KUSH ËSHTËAKIL MARK KOCI?
kil Mark Koci është kompozi-
A
tor i shquar dhe shumë i njo-
hur në Shqipërinë Etnike.
Njihet me komponizime në zhanrin e
të gjitha gjinive atë të këngës popul-
lore Zambaku i Prizrenit, argëtuese
dhe serioze.
Është fitues i shumë shpër-
blimeve kombëtare dhe ndërkom-
bëtare, është shpallur qytetar nderi i
qytetit të Prishtinë në vitin 1974.
Në vitin 1976 shkroi baletin e parë
shqiptarë në Kosovë, Sokoli e
Mirusha, pas Tish Daisë, që shkroi
baletin e parë shqiptarë Cuca e
Maleve. Njihet si krijuesi i parë i
muzikës Avangarde (muzika pak më
ndryshe).
Më 1976 me ftesen e Hazir
Myftarit, drejtor i Teatrit Krahinor të
Kosovës, shkruan baletin Sokoli e
oezia me rime është si figurë
P gjeometrike , ku ne kemi ven-
dosur rregullat paraprake në
përputhjen e këndeve të mendimit.
Poezia me rime nuk është siç është
parashikuar në estetiken pararendëse
poetike, nuk është me e rëndësishme
se sa melodia e frazës. Si çdo krijese
edhe mendimi jep shpirt dhe shteron
ne moment te caktuar brenda frazës,
pa arritur dot limitin e pacaktuar te
rrokjeve.
Gabimisht ne teorinë e
letërsisë është ndare veçmas
muzikaliteti i vargut , nga objekti
ideor, pulsi i poezisë nuk mund te rrah
gjithnjë ne një ritëm te përcaktuar,
mirëpo ne e detyrojmë imagjinatën qe
te rrjedhe ritmikisht ne damarët poet-
ike.
Kjo gjë nuk ka te beje me
muzikën , me fjale te tjera nuk e për-
cakton dirigjenti nëse muzika është
apo nuk është e bukur , ai vetëm e
drejton atë.
Ketë rol bën edhe poeti , duke sund-
uar te gjitha instrumentet poetike
brenda krijimit, vargjet janë vërtet ne
rrokje te barabarta ashtu si korsite e
notimit ne sipërfaqen e pishinës, por
vrulli me te cilën mendimi e përshkon
largësinë e çdo korsie ne veçanti nuk
është i barabarte dhe pikërisht këtu pr-
ishet ekuilibri i dëmshëm i aspektit
formal ne poezinë me rime.
Thëne ndryshe me pak
fjale poezia me rime nuk e mënjanon
lirinë e vargut edhe nuk e njëtrajtë-
son atë , ne këtë mënyrë zvogëlohet
dallimi ne terrenin e poezisë me rime
nga ajo e vargut te lire.
DETAJ
Dy krahë zogu ndrinë pas teje
Te dy po vinin për tek unë .
Befas, përmbys ra një qiell mjeg-
ulle.
Ah, atë zog se pashe dot më
Qysh atëherë ne këngën tende
Ish zhurma e krahëve te tij.
Mbi peme një fole gjithnjë
mungonte
Diçka kish humbur, se gjeta dot
tek ty.
***
Sish aq e vështirë te zësh vendin e
saj.
Mirusha.
Tituj të veprave
Vepra të korit
* Lirisë, To Freedom, 1959. Shfaqja
parë: pril 1960, Sarajevë.
* Maca e vogël, Little Cat, 1959.
Shfaqja parë: mars 1967, Kori i
Fëmijëve, Radio Prishtina.
* Vajzës, To the Girl, 1960. Shfaqja
parë: qershor 1968, Festivali i Korit
në Krushevcë
* nënës time, 1960. Shfaqja parë:
shkurt 1988, Kori i Radio Pristinës.
* Pa titull, Untitled, 1971. Shfaqja
parë: nëntorë 1972, Kori i Radio Za-
grebit, Opatija.
* O, e ëmbëla, 1971. Shfaqja parë:
qershor 1986, Kori i Radio Pristinës.
* Kaltërsirat, 1972. Shfaqja parë:
tetor 1986, Kori i Radio Pristinës.
* Iz zapisa Stevana Mokranjac, nga
fletorja e Stevan Stojanović
Brixhilda Ndini
Poezia me rime
Hija e tokës përgjysmë ndau sh-
pirtin
Dhe ëndrrën
Pastaj me ndau dhe duart dhe
sytë.
Dy gjysmat filluan bisedën mes
tyre
Kurse heshtja mua me fliste me
«Ti »
Sa pak yje përgjonin pas shpine
nata vete u mbush me sy te zinj.
DUA TE SHPËTOJ
Te shkoj ne një plazh
Ku te gjithë te jene te zhveshur
Veçse me ca pupla pëllumbash për-
sipër
Te shkel te zakonshmen
Me rërë te derdhur.
PORTRET
Mokranjac, 1973. Shfaqja parë:
nëntor 1977, Kori i Radio Beogradit,
Opatija.
Vokal & Piano
* Popullit tim, To my People, 1971.
Shfaqja parë: nëntor 1977. Skena
mzikore, Prishtinë.
* Elegji, Elegjy, 1971. Shfaqja parë:
nëntor 1973. Radio Ljubljana,
Slloveni.
* Rekviem, Requiem, 1971. Shfaqja
parë: shtator 1974. Radio Ljubl-
jana, Slloveni.
* nimfa, 1971. Shfaqja parë:e:
Skena muzikore, Prishtinë.
* Rekviem, Requiem, 1971. Shfaqja
parë: shtator 1974. Radio Ljubl-
jana, Slloveni.
* Trimja Gjakovare, 1974. Shfaqja
parë: 1986. Skena muzikore, Prisht-
inë.
në vitin 2005 Çmimin i kompozi-
torit Akil Koci, e fitoi pianisti 12
Gjurma te shuhet,
Bregu te duket i virgjër.
Dua te gjej një guaske te bukur
Te mbaje ëndrrën time brenda
ne det thelle kam për ta zhdukur
Mos ta shkele dhe grimcoje rëra.
Shpresa priste një fëmijë
Dhe ishte gati për te lindur
Barku i saj lëmsh i padurimit
Diellin thirren si mjek me te
ndritur.
Ëndrra zgjedh emrin për foshnjën
e syrit
Pemët përplasin duart si gra plot
merak
Zogjtë qe pa gdhire me japin
zemër
ne shkallet e ferrit rri ulur mbi
vjeçar nga
Tirana,Arti Marika.
Çmimi i
kompozitorit Akil
Koci jepet edhe në
,,Takimet e Don
MIkelit,, Stubëll-Viti.
Për vitin 2006 e ka fi-
tuar Kleriku Dr.Don
Gjergj Gjergji për lib-
rin e botuar ,,Martirët
Karadakut,,kurse për vitin 2007 e ka
fituar poeti Sarë Gjergji,për librin e
poezive kushtuar Nënës Tereze. Akil
Koci në Takimët e At Shtjefen Gje-
qovit O.F.M. në Zym-Prizren, ku jepet
Unaza e Katit,aktorës tonë të famshme
donator i të cilit është kompozitori i
ynë i mirënjohur Akil Koci që jeton
dhe vepron në Londër-Britani e Madhe
Kompozitori Akil Koci,ndan edhe dy
bursa njëvjëçare në Garat Ndërkom-
flokë,
Përpiqem te kujtoj ngjyrën e gjel-
bër
Ja, -një vajze ,sapo kapi një flutur
Mëson prej saj si te mos dorëzohet
Shpresa –klithi.. « vajze » hëna
flet e përhumbur
Unë ,vrapoj,
Dheu mëndafsh zbutet tek këmbët
e mia.
Çatia ime s’ka tjegulla,
Por kujtime te ngurtësuara
Hijen e saj e thitha me ajrin tek
vetja,
S’më gjakosin dot dritat e bukura
E kam thyer oxhakun e trishtimit
Si një akull te zi
Ia zura gojën me leckat e qiellit…..
Tymi u hap dhe ne njollat e tij
Heshtja s’ka këmbë.
Po e dëgjoja tek ecte ajo
Bie shi.
Kur te prek diçka te dhemb
Kështu ike. Por s’mund te quaj
heshtje
Mbi çati era shkruan, për te
qeshur
dhe lexon me zë te larte për mua.
Muzikën tende imiton .
Shpesh me ka dehur
Diçka me thyen
Është gota e tekave te tua.
***
Vetja gdhendur mbi një maje di-
reku ne ujë.
Mos me tërhiqni o anije te mby-
tura
Shaminë e velat mbaj ne fytyre
Si maskën e pikturës prej kripe
Korniza ik nga shkuma e tërbimit.
Peshk i bardhe,
Mos mi lëpi plagët,
nervat – rrjete e shqyer,
Unë s’vij dot me ty ,
një direk i trashe
1 NËNTOR FAQE 12
bëtare të muzikës klasike që mbahën
e
për çdo vjet në Prishtinë dy garuesve
më të mirë fituesve apsolut si dhe një
shpërblimin për ekzkutimin e veprës
më të mirë të kompozitorit
Shqiptar,për ekzekutimin e veprës më
të mirë të Mozartit si dhe disa shpër-
blime të tjera.
Vizitoni faqen e kompozi-
torit të mirënjohur shqiptar në internet:
http://www.koci.org/archive_menu.ht
m
ne lakun e ujit këmba
qan mbërthyer.
Gjithçka dridhet.
Si mund te bjere kështu termet?
Bej te dal, Dera –e kyçur
me heshtje
ne ballin tim te erret
thyhet jastëku
yt i qelqte
Orën e çove pese miliard
vjet prapa
C’te bej?
Lulet për ty çoj
ne ditëlindjen e tokës
Ajo qan, qante dhe balta,
I vetmi njeri unë...
Mungon ajri i mirënjohjes.
***
Gishtat vallëzojnë
ne ritmin e bores,
Aq te holle sa thyhen
nga pesha e mbrëmjes
ndjenjat!- ç’flisni ,
ato quhen dorashka
Vishen ne çdo stine te dashurisë
Shpirti-ai gur i çmuar tek unaza
Mbron brymen vajzërore ne gisht.
Ja trungu i prere ,
taverne bisedimesh
Pa te ulen 12 muajt e besnikërisë!
Te nxjerrin traktet me vula yjesh
Për mbrojtjen e duarve qe nata
prish!
***
Me rrjedh gjak?!
Jo, qenka lëngu i njohjes
Ul jakën,
Zbuloj hije te ëmbla.
 REPORTAZH 1 NËNTOR FAQE 14
Vijon nga numri i kaluar...

...duke pare vajzat dhe grate duke

kenduar dhe vallezuar me beri per-
shtypje cfare kisha folur per trupa te
holle dhe elegante me nje fjale si i
thonim përpara, 50 kileshe, pra nuk po
I huaj ne vendin e vet
shikoja me femra me epitetin si sta-
mollesha, kjo per te gjata dhe te shen-
dosha. Gjithashtu kete e vura re edhe
kur zbritem ne Rinas tek (stafi) une
them personeli qe sherbente ne aero-
Pas 18 vitesh ne Shqiperi
jne edhe demokratet, e le ta humbim pak plazh, i vari hun- (ime shoqe ka lindur ne uje ne Shiro- ruar pa asnje plazhist)
port te gjitha shume te holla, e ngase
ngaqe na kane rrite pen- det por e aprovoj ken e bukur qe kur shkuam as qe nuk e Vizita te motra e lashe si ne fund mbasi
kam udhetuar shume ne Europe kam
sionet duan voten tone; u njoha se si ishte shkater- nuk gjendej ne Shkoder, po cfare te
bere nje sontazh se kush i ka femrat me
përgjigj. shihja nje grua shume e forte por
te mira ne aeroporte, cmimi i pare hun-
Si more i vetem, shtate femije pese ne emi-
garezet por duke mos u krahasuar me
thashe, ti paske qene ai grim dhe vetem dy ne Shqiperi,
shqiptaret ne mbajme cmimin Nobel
votuesi qe edhe ne TV ishin Biserja me Shyqin dhe femi-
dhe keshtu dasma vazhdonte. Po me
flisnin per ty- jo une s'di jet dhe Ymeri me Miren qe edhe
kujtohej kenga aq e famshme (Hajde
gje pergjigjej, s'me lene pse i rrinin shume prane cdo dite
Gjyle, peja Gjyle e gjate e holle etj etj)
me pa lajmet femijet e Fatimja 80 vjecare motra ime ishte
e thashe me vete se Shqiperia qenka
djalit i ka dhane Zoti vetem, por shyqyr ate dite shtepia
mbushe me (Gjyla).
vetem me pa filma gumzhinte nga femijet ashtu sic
Muzika s'pushonte dhe une
vizatimore, por shyqyr ishim mesuar ta shihnim gjate gjithe
po kullosja syte neper salle ku pashe
po hapen shkollat. Ne jetes, kishte ardhe Luli i ''vocerr''
dy gra te moshuara qe vinin drejt Hal-
qeshnim me lot dhe (ketu citoj Migjenin e madh shko-
itit (presidentit) veteranit te fisit tone.
keshtu kaluam per dran) nga Gjermania me familje, Luli
-Ua shiko moj Bule kush paska ardhe
nja dy ore duke kuj- me i vogli nga femijet e motres Luli
thot Gjylferoza;- o Zot ato momente
tuar te kaluarat dhe i te ndjerit Rifat Ymerit.
rrezik te na lente zemra u perqafuam
te paharruarat per- Po ate dite ishim ftuar tek
dhe qanim e qanim me madh sa madh
para se une te largo- Shyqi dhe Biserja me dy taksi i
sa vite dhe mbase dekada pa u pare.
hesha dhe te behesha mbushem plot dhe shkuam nga shtepia
Po te drejtohem o Zot me gjithe fuqine
i ''huaj'' . per ne nje restorant dhe kaluam shume
e shpirtit; Pse na denove kaq ashper
Edhe nente dite na bukur qe nga mengjesi deri ne pese
dhe duke pare disa nga njerezit tane te
kishim mbetur dhe mbasdite e nga nuk na cuan ate dite ato
lodhur e thashe me vete po une a mos
kater vizita po flis- dy taksi dhe cfare ishte surpriza e dites
jam kandidat se kam kohe qe i kam
nim me time shoqe dhe e jetes time. Ate dite se Luli kishte
kaluar te 70 tat. Kete po e them per lex-
organizuar cdo gje qe ne te mos
uesit e moshes i falen gabimet
paguanim, taksisti qe na shoqeronte
(gabimet e shtypit) jo gabimet e tjera
me tha veç me u rrahe me Lulim se
se mosha se lejon per jeten qe kemi
une smund te pranoj asgje e une se
kaluar ne pergjithesi ne Shqiperi.
prisja kete vlersim nga Luli e prandaj
Ndersa ditet kalonin nje vizite te Kadri
u ndala edhe me shume te Luli i ''vo-
Murati nje burre dy meter i gjate rreth
cerr'' i Rifos dhe Fatimes. Tu pi kafen
150kg keshtu e kisha njohur vite te
e mengjesit ne nje nga ato dite shume
shkuara, shok dhe ndihmes mjek i dok-
te bukura ne Velipoje, po kendoja
tor Litos, kryemjekut te sanatoriumit te
lehte kengen ''dal nga dal po vjen be-
Shkodres, nuk po flas per takimin se
hari'' e ime shoqe ja pret;- thuaj po ike
mos behem i merzitur per lexuesin
behari jo po vjen- jo moj une spo
(vetem lot kam pasur ne te gjthe
kendoj por po me vajton zemra se po
takimet).
na mbaron muaji i mjaltit dhe neser
Nuk gjeta ate Kadri mezi
po duhet me ba gati valixhet.........
mbahej ndersa Hyrija e shoqja ishte
Nuk po them lamtumire, vendit te vet
perseri e forte e ndihmonte cdo dite e
nuk i thuhet lamtumire, por mirupaf-
pyeta se a del, jo me tha vetem nga
shim me dhimbje. Une po kthehem ne
dhoma ne dhome dhe per votime,
vendin e huaj ku me presin shume
ngaqe sdua te humb asnje vote sa te
nipa e mbesa, shume shqiptare te veg-
jem gjalle, eh thashe me vete te nderroj
jël por lindur jashtë Shkodres dhe
teme me mire.
Shqipërisë tone.
-Per ke votove Kadri? - Val-
'' I huaji ''
lahi per socialistat se meduket po rre-

Shqiptari me varkë
nga Franca për në Angli...
jë i ri shqiptarë ka ndër- e pikasi duke tentuar manovrimin e Angli. pjesë në një aktivitet karateje.

N marrë një aventurë të

rrezikshme po aq edhe të
guximshme duke vjedhur një varkë
në qytetin Lion të Francës, me të
cilën tentoi të mbërrinte në Britan-
inë e Madhe. Detajet e kë saj
ngjarje i ka bërë publike agjencia
franceze e lajmeve AFP.
Njëzetvjeçari shqiptarë
është arrestuar të dielën pasi policia
varkës 30 metra të gjatë e cila për-
dorej nga autoritetet ujore franceze.
Varka ishte e ankoruar në një lum në
zemër të qytetit Lion.
Nëse shqiptari do të ishte i
suksesshëm në aventurën e tij ai
duhet të përshkonte me varkë 180
milje duke kaluar, përmes lumit
Rhone në detin Mediteran dhe më
pas në oqeanin Atlantik për në
Gazeta lokale e qytetit të Lionit “Le
Progress” shkruan se shqiptari të cilit
nuk i bëhet i ditur emri, dy ditë më
parë është dënuar me katër muaj
burg për grabitjen e varkës.
Në mbarim të dënimit ai
do të aplikojë për azil në Francë .
Avokatët e tij i thanë AFP-së se 20
vjeçari shqiptarë kishte ardhur nga
Shqipëria në Francë për të marrë
Ky rast dëshmon edhe
një herë tjetër sakrificën e
shqiptarëve për të emigruar ile-
galisht në Evropë , përballë
barrierave të mos liberalizimit
të vizave nga burokratë t e
Brukselit.
Muhamed Veliu

nGA SAMI ISLAMI
jëri prej shumë patriotëve
N kosovarë, që tërë jetën ia fali
arsimit, kulturës dhe krijim-
tarisë është padyshim Tahir Berisha. E
themi këtë pasi që ai, që në moshë të
re, pa i mbushur ende 18 vjet e nisi
këtë rrugë, jo me imponim, por me një
dëshirë të zjarrtë. Kjo ndoshta sepse në
atë kohë dëshira e tij për mesues ishte
jashtëzakonisht e madhe, sikur që ishte
edhe nevoja e përgjithshme e kombit.
Si i tillë ai e nisi rrugëtimin e tij si më-
sues në fshatrat shqiptare të Vitisë,
Gjilanit dhe të Anamoravës në
përgjithësi, për të vazhduar më pastaj
edhe në Gjilan, Prishtinë e gjetiu.
Si bir i patriotit Zeqë Ver-
banit, i cili tërë jetën e vet kishte
luftuar kundër pushtuesit serb, edhe
Tahiri e kishte ndjekur rrugën e të atit
duke e bartur mbi supet e tij djaloshare
peshën e rëndë të popullit të vet. I
ushqyer me këtë partriotizëm Tahir
Berisha iu rrek edhe me më shumë
dashuri profesionit fisnik, atij të më-
suesit, duke arritur deri tek pozicioni i
inspektorit të arsimit, në ç’post edhe u
pensionua. Dhe derisa Tahir Berisha
ishte me ditar në dorë, për punën e tij të
pakompromis, inspektori i atëhershëm
i arsimit Mehmet Gjevori e quajti me
të drejtë „Mësues i popullit“.
Baca Tahir, siç e quajnë të
tjerët për respekt, pas pensionimit, në
një moshë mjaft të shtyer, i provoi për
herë të dytë traumat e luftës. Herën e
parë Luftën e Dytë Botërore, në kohën
kur edhe i vritet babai nga Serbia. Dhe
tani, në fund të shekullit XX, në
moshë bukur të shtyer, atij iu desht të
largohet nga trualli i vet shqiptar, duke
u vendosur një herë në Turqi, e pastaj
në Glasgou të Skocisë, për t’u vendo-
sur definitivisht në Londër.
Edhe pse i ra „hise“ të bëhet
mërgimtar në këtë moshë, ai ishte dhe
mbetet vazhdimisht shumë i lidhur për
Kosovën. Baca Tahir shkon shpesh
atje (së paku për çdo verë). Edhe kësaj
vere veterani i arsimit shkoi në
Kosovë, por kësaj here kjo vizitë kishte
një rëndësi të veçantë për arsye se u
ftua dhe mori pjesë në një përvjetor që
ishte organizuar në shkollën e parë
shqipe të hapur nga vetë z. Tahir
Berisha në vitin shkollor 1945/46.
Ishte një emocion i papërshkruar, siç
më tregon baca Tahir, nga se në këtë
përvjetor po merrte pjesë si mesues i
parë i asaj shkolle, e cila kishte filluar
punën aty 63 vjet më parë! Në kohën
kur Tahir Berisha e filloi punën në
Zarbicë ishte më shumë i ri. Zarbicën
e kishte vizituar për herë të dytë pas
plot 47 vjetësh (me 2 korrik 1993) kur
ishte djegur shkolla në të cilën kishte
punuar vetë z. Berisha (hera e tretë
ishte kësaj vere, pra më 26 korrik
2009) .
Në atë kohë Baca Tahir
angazhohet për ta ndihmuar rindër-
timin e shkollës duke e dhënë vetë një
pension të plotë për rindërtimin e saj.
Në këtë kohë ai e formoi një këshill
për grumbullimin e ndihmave, në të
cilin këshill, përveç autorit , si kryetar
që ishte, ishin edhe prof. Tefik Geci,
Hysen Kadriu, Veli Veliu, Ramiz Fa-
zliu, Tefik Qarri, Shaban Xheladini
dhe dr. Dali Emerllahu, të cilët më 2
korrik e vizituan Zarbicën dhe dhanë
një kontribut modest për shkollën në
fjalë
VETERAN I PALODHSHËM
I ARSIMT SHQIP
Takimet në Zarbicë, më vonë, u bënë
tradicionale edhe për tërë Malësinë e
Bujanocit. Vlen të theksohet se kësaj
radhe aty kishin ardhur më shumë
njerëz, ish nxënës të z. Berisha, që të
gjithë tani në moshë bukur të thyer,
gati të një moshe sa edhe vete z. Tahir.
Në këtë manifestim folën shumë pjesë-
marrës, ndër të cilët edhe publicisti
dhe iniciatori i këtyre manifestimeve
Refki Hasani, i cili tani jeton dhe
punon në Gjilan.
Ai foli për kontributin e
madh të z. Berisha dhënë për arsim-
imin e gjenratave të reja, poashtu kon-
tributin për rindërtimin e shkollës etj.
Kurse në fjalën e tij të rastit edhe
baca Tahir nuk la pa i falenderuar për
ftesën dhe pritjen nga Zarbicasit. Ai
nuk harroi t’i përmendi edhe disa nga
njerëzit, mësues, kolegë etj., kur kishte
nisur punën ne këtë fshat, si: xha
Kamber Latën, Dynah Hajrën, Halil
Islamin (atëherë ishte kryetar i
këshillit të vendit),mulla Ajet Shaqirin
me vëllain Xhelalin, mulla Velijën,
shitës i Koopertivës bujqësore, mulla
Shabanin, korrier i shkollës, xha Mah-
mutin e kolegun i tij Hajrizin, korier të
këshillit komunal, e shumë të tjerë.
Me këtë rast z. Tahir
Berisha u nderua me një mirënjohje
nga Refik Hasani në emër të Levizjes
për kthim dhe integrim „Guri i zi“. Në
manifestimin e oganizuar folën edhe :
Selami Bajrami, kryetar i Bashkësisë
PORTRET
Lokale të Zarbicës ( ende jeton në
fshatin Suharrën, në mahallën Tahiraj);
Prof.Rexhep Abazi, kryetar i Lëvizjes
Demokratike për Integrim me seli në
Medvegjë dhe Këshilltar Komunal në
K.K. të Medvegjës, Eshref Shabani,
nip i dëshmorit të kombit Sylë Zarbica;
Sevdail Hyseni, ish-kryetar i Ansam-
blesë Komunale të Bujanocit, momen-
talisht drejtor i Radio Televizionit
"Bujanoci", imami i Xhamisë në
Zarbicë, Mefail Ramadani nga
Novosella etj.
81-vjetori i lindjes së bacës
Tahir mund të kompletohet edhe me
punën e tij të madhe edhe si publicist,
kronikan e shkrimtar. Si inteletual i
madh që ishte , përveç punës arsimore,
ai iu rrek me përkushtim të madh të
shkruante vepra. Me punë vetmohuese
ai mblodhi emrat e pothuaj të gjithë
mësuesve, arsimtarëve dhe punëtorëve
të tjerë të arsimit, të cilët kishin punuar
në arsim që para Luftës së Dytë
Botërore dhe në vazhdimësi deri në
ditët sotme. Ai këto biografi i botoi në
veprat me titull „Emra që nuk harro-
hen“ vëlllimi 1, 2, 3, 4 Pastaj botoi
veprën tjetër “Trojet që nuk shuhen”
promovuar në tre vende: në Zarbicë,
Prishtinë dhe Vërban më vitin 1993.
Më vitin 1997 promovon veprën kush-
tuar babait të tij Zeqë Vërbanit me
titull „Zeqë Vërbanbi dhe koha e tij“.
Më vitin 1998 në Elbasan dhe Prtisht-
inë promovon veprat „Rrëfime në
(Kushtuar Tahir Z.
Berishës me rastin
e 81-vjetorit të
lindjes)
veten e parë“ dhe „Kujtime e
shenime“ etj.
Fundi i mijëvjeçarit që shkoi
për shqiptarët e Kosovës shenoi
një gjenocid të paparë, bërë nga
Serbia. Ajo deshi definitivisht
t’i „heqte qafe“ shqiptarët. Dhe
mori aksionin famëkeq të
pastrimit etnik, duke i dëbuar
shqiptarët jashtë Kosovës. Siç
dihet dhjetra mijëra shqiptarë u
vranë dhe mbi 1 milion shqip-
tarë u përzunë nga trojet e veta.
Dhe në vargun e pafund të
refugjatëve kosovarë, ishte edhe
veterani i arsimit, tani në pen-
sion z. Tahir Berisha.
Atij , i takoi ta provonte pra
edhe jetën e refugjatit, pasi që
edhe ai u ndodh në turmat e
mëdha të shqiptarëve që po
dëboheshin nga makineria krim-
inale serbe. U dëbua nga shtëpia
e tij në Prishtinë dhe u vendos
në kampin famëkeq të Bllacës,
pastaj të atij të Stankovesit në Maqe-
doni dhe prej aty në kampin „Gazi
Osman Pasha“ të Kirlarelit në Turqi.
Ishte ky një përjetim tepër emocional
për bacën Tahir, sepse dëbimin e shqip-
tarëve për në Turqi e kishte provuar
edhe si i ri kur ishte në Kosovë, kur
iknin shqiptaret „ nga sytë këmbet“ , si
thonë, si gjithnjë nga reprezaliet serbe
( njësoj sikur tash pas 40 e dy tri
vjetësh). Atje, siç tregon autori, në
memoaret e tij kishte takuar një shqip-
tar nga Pozhorani.
Ky ishte Bajrush Misini, një
i afërm i bashkëshortes së tij, të cilit
turqit ia kishin ndërruar emrin në Ba-
jram Shen. Më 1944 Serbia këtij ia
kishte vrarë babain në prag të shtëpisë,
ashtu siç ndodhi më vonë edhe me mi-
jëra e mijëra shqiptarë të Kosovës. Dhe
krejt atë çka kishte marrë me vete
kishte qenë një pallto të babait të tij të
bërë blozhë nga plumat serbe, dhe të
cilën e kishte ruajtur kujtim si relikt të
vërtetë për vite të tëra. Dhe shpesh kur
donte të ç'mallej me vendlindjen e tij,
Pozharanin, nxirrte nga fundi i arkës
pallton e babait të vrarë, që serbët ia
kishin vrarë gjysëm shekulli më parë.
Ishte ky njëri nga shumë mërgimtarë
shqiptarë që kishin ikur në Turqi po
nga kjo dhunë, që po përsëritej edhe
tashti…
Edhe si refugjet në dhe të
huaj Berisha në asnjë çast nuk u nda
nga blloku dhe lapsi. Edhe në ato
1 NËNTOR FAQE 15
kushte të dëbimit masiv dhe odisejades
së tij dhe krejt popullit shqiptar të
Kosovës, derisa arriti në Turqi, por
edhe më vonë në Britaninë e madhe
(së pari në Gllazgou të Skocisë, e pas-
tasj edhe në Londër) shenonte çdo gjë
që e përjetonte. Kështu edhe lindi di-
tari i tij tashmë i njohur „Shenime dhe
ecajake të një refugjati nga Kosova“
promovuar në Londër më vitin 2001.
Libri është një ditar shumë i dobishem,
nëpërmes së cilit paqyrohet jeta e një
numri të madh refugjatësh prej kur
ishin në Kosovë dhe deri atëherë kur u
vendosën në vendet e ndryshme
perëndimore, siç qe rasti edhe me
bacën Tahir.
Në Llondër u promovua edhe vepra
tjetër me titull „Lermëni pak atdhe“
(2004) si dhe filmi dokumentar i au-
torit dhe regjisorit Fatmir Terziu
„Trokamat në jetën e një pene“ i vitit
2003, film ky që ishte një kontribut
shumë i çmuar për të pasqyruar jetën e
një pene që kishte bërë një personalitet,
duke kaluar nëpër sfida të mëdha në
jetën e tij si mësues, pedagog, inspek-
tor i arsimit dhe si autor librash.
Siç thamë, tani baca Tahir
jeton në Londër, por edhe pse në
moshë të shtyer ( tani është 81-vjeçar)
nuk pushon së punuari. Sa herë që e
takoj ose kur flasim edhe në telefon të
kënaq me shakatë e tij. Gjithnjë është i
hareshëm i qeshur..Kur e takova një
herë, në bisedat e gjata që shpesh i
kemi, më tregoi për rastin kur e kishte
takuar (ndoshta në ndër takimet e fun-
dit ) Dr. Ihsan Toptanin, i cili para disa
vitesh ndërroi jetë këtu në Londër, dhe
kur e kishte pyetur autori se çfarë
planesh kishte për të ardhmën, ai iu
kishte përgjigjur :“ Do të qëndroi këtu
në Londër deri sa t’i mbushi 100 vjet e
pastaj do të shkoj në Shqipëri!“, Po
për veten, si me mahi më thotë“ pasi t’i
mbushi 100, do t’i shlyej të gjitha këto
vite, (si kilometrat e veturës !) pastaj
do t’ia nisi prej fillimit“. Dhe natyr-
isht qeshim.
Duke e përfunduar mund të
themi se, me këtë prezentim, nuk
mund ta përfshijmë as për së afërmi
punën dhe kontribitin që baca Tahir
ka bërë për arsimim e as në lëmin e
veprave që ka tashme të botuara. Ky
shkrim le të jetë vetëm një kontribut i
vogël për punën e madhe dhe të
palodhshme të veteranit të arsimit,
z.Tahir Berisha.
 HISTORI 1 NËNTOR FAQE 16

Babai i Nënë Terezës i eliminuar më 1930 në Shkup

Kolë Bojaxhiu i helmuar nga serbët
si veprimtar i çështjes shqiptare
nGA KASTRIOT DERVISHI
Informacioni i vitit 1989 i MPB-së për udhëheqjen
jë shqiptare e famshme në të

N gjithë botën nuk njihej e as

lejohej të shkelte në Shqipëri.
E në çfarë regjimi tjetër mund të ndod-
komuniste në prag të vizitës së nënë Terezës në Shqipëri
hte kjo përveçse në vitet staliniste të
Enver Hoxhës. Kush mund ta mendojë
sot se në vitet më aktive të jetës së saj
shqiptarja e njohur kudo në botë me
emrin Nënë Tereza ndalohej të vinte në
Shqipëri qoftë edhe për të pritur e
takuar nënën dhe motrën e saj. Por kur
kishin kaluar vite nga regjimi komu-
nist, dhe pikërisht kur ky po i afrohej
fundit të tij, regjimi lejoi që Nënë
Tereza të vizitonte Shqipërinë e të shi-
hte varret e nënës dhe motrës së saj të
cilat kishin kaluar vite të tëra duke
shkëmbyer vetëm letra me të. Kjo ko-
rrespondencë e zhvilluar në kulmet e
diktaturës, ka kaluar nëpërmjet cen-
surës së lartë të regjimit, ndonëse në të,
nuk kishte asgjë tjetër veçse mallin e
madh të pjesëtarëve të ndarë të një
familjeje.
Në atë kohë televizioni i
vetëm shtetëror në vend, u përpoq ta
përcillte vizitën e Nënë Terezës vetëm
në planin aktual, duke mos përmendur
fare faktin pse i ishte ndaluar deri atë
çast hyrja në Shqipëri. Po ashtu të dhë-
nat biografike familjare për të, të cilat
diheshin nuk u bënë të njohura për
opinionin.

Kur ishte vetëm 18 vjeçe, në Romë e në Tanzani.

Informacioni i vitit 1989
Në pragun e vizitës së parë të Nënë
Terezës, autoritetet komuniste nuk
kishin informacion për aktivitetin
bamirës të jashtëzakonshëm në Nënë
Terezës ose kur kishin, e gjykonin për
keq atë. Kjo edhe në kuadër të luftës së
përgjithshme që regjimi u bënte bes-
imeve fetare si i vetmi vend në botë që
me kushtetutë e kishte të ndaluar bes-
imin tek Zoti si dhe ushtrimin e këtij
besimi. Në këto kushte, ndodhte vizita
e parë e Nënë Terezës në Shqipëri.
Më 13 tetor 1989 Drejtoria e
Parë e Sigurimit të Shtetit me nën-
shkrimin e ministrit të Punëve të
Brendshme, Simon Stefani njoftonte
sekretarin e parë të Komitetit Qendror
të Partisë së Punës së Shqipërisë,
Ramiz Alia, sekretarin e këtij komiteti
Hekuran Isai si dhe ministrin e Punëve
të Jashtme, Reiz Malile, mbi disa të
dhëna të familjarëve të Nënë Terezës
në Shqipëri. Në fakt ishte një vërtetim
biografik (ustanofkë) që bëhej rëndom
për raste të tilla kur pritej të binte efekti
përkatës mbi personin e rrethuar me
laps të kuq nga Sigurimit i Shtetit. Një
rast i tillë ishte për të motrën e Nënë
Terezës, Age Bojaxhiun.
Në këtë raport të hartuar për
shkak të domosdoshmërisë për të pasur
informacion në prag të një vizite të
Nënë Terezës në Shqipëri, dalin edhe
aspekte biografike që mund të jenë in-
teresante në çdo kohë që ato paraqiten.
Age Bojaxhiu, motra e Nënë Terezës,
kishte lindur në Shkup në vitin 1913.
Ajo nuk ishte martuar, nuk ishte anë-
tarësuar në parti, kishte pasur kombësi
dhe shtetësi shqiptare dhe kishte
vdekur në vitin 1973.
Kolë Bojaxahiu, babai i
Nënë Terezës dhe Ages, ishte helmuar
në vitin 1930 nga jugosllavët si
veprimtar i çështjes shqiptare. Për këtë
shkak, familja e përbërë nga nëna
Drane (Roza), vëllai Llazar dhe Agja
kanë ardhur në Tiranë. Drane Bojaxhiu
- nëna e Nënë Terezës, ka vdekur në
vitin 1971.
Vëllai i Nën Terezës, Llazari
pas mbarimit të liceut të Korçës ka
vazhduar studimet e larta ushtarake në
Itali ku është diplomuar oficer. Karri-
era e tij fillon në reparte e Mbretërisë
Shqiptare në Berat e Shkodër. pas vitit
1939 kishte punuar me shërbim deri në
Kretë e më vonë në Palermo të Itali.
Vdes në Itali në vitin 1981.
Gjatë Luftës së Dytë
Botërore, Age Bojaxhiu ka punuar në
Ministrinë e Kulturës Popullore. Pas
lufte, historia e saj është më shumë se
tragjike. Një vuajtje e pafund për të
cilën ky shkrim rezervohet ta shprehë
për shkak të moskuptimin që mund të
sjellë.
Vijimi i raportit
Më poshtë në raportin e MPB-së
thuhet:
“Theksojmë se Age Bojax-
hiu ka motër Maria Terezën (Bojaxhiu)
me banim në Kalkutë të Indisë, me
profesion murgeshë, e cila njihet si
personalitet i rëndësishëm ndërkombë-
tar në fushën e fesë. Maria ka mbajtur
korrespondencë të rregullt me nënë
Dranen e motrën Age nga viti 1951
deri në vitin 1971. Disa nga letrat e
dërguara kanë përmbajtje fetare.
Përveç nënës e motrës, të
cilat kanë vdekur, Maria Tereza nuk ka
të afërm të tjerë në vendin tonë. Rezul-
ton se Age Bojaxhiu ka një djalë halle
të quajtur Lorenco Antonio, me banim
në Prishtinë, profesor në Akademinë e
Shkencave, aktualisht në pension.
Lorenco ka ardhur në vendin tonë para
vitit 1981 me grupet e profesorëve
kosovarë.
Lidhja më e afërt shoqërore
e Drane dhe Age Bojaxhiut është
artistja Maria Kraja, e cila ka treguar
kujdes të vazhdueshëm ndaj tyre.
Mbas vdekjes, Maria ka shitur sendet e
orenditë shtëpiake dhe me këto të ard-
hura ka ndërtuar dy varret e tyre, të
cilat janë mermer dhe në gjendje të
mirë”.
Jeta e nënë Terezës
shtator të vitit 1928, Gonxhe Bojaxhiu
hyn në Institutin “Motrat e Loretos” në
Irlandë, me dëshirën e flaktë për t’u
bërë misionare. Këtu mori edhe emrin
motër Mari Tereza, për nder të Shën
Terezës së Krishtit Fëmijë. Në dhjetor
të atij viti ajo u nis për në Indi, ndërsa
në Kalkutë arriti më 6 janar të vitit
1929. Në maj 1931, Motër Tereza u
dërgua në bashkësinë e Loretos, në En-
tali, ku dha mësim për vajza. Këtu më
1944 u emëruar drejtoreshë e shkollës.
Më 24 maj 1937, Motër Tereza paraqiti
kushtet e përjetshme duke u bërë, siç
tha ajo vetë: “Vashë e Jezusit” për
“amshim”. Që nga kjo ditë ajo u quajt
Nënë Tereza.
Më 17 gusht të 1948-ës, ajo
veshi për herë të parë sarin e bardhë
me anët blu dhe la pas shpine kangjel-
lat e kuvendit të Loretos, për të hyrë
kësisoj në botën e të varfërve.
Pas kursit pranë Motrave
Mjeke Misionare në Patna, Nënë
Tereza u kthye prap në Kalkutë pranë
Motrave të Vogla të të Varfërve. Më 21
dhjetor 1948 ajo shkeli për herë të parë
në lagjet e të varfërve. Më 7 tetor 1950,
Kryedioqeza e Kalkutës njohu zyrtar-
isht Kongregatën e re të Misionareve
të Bamirësisë. Me të filluar viti 1960,
Nënë Tereza dërgoi motrat e saj në të
katër anët e Indisë. Në shkurt 1965 E
Drejta Papnore, e inkurajoi të hapte një
shtëpi misionare në Venezuelë, pas së
cilës u themeluan shtëpi të tjera në
Më 1963 ajo themeloi
Vëllezërit Misionarë të Bamirësisë.
Më 1976, degën kundruese të motrave,
më 1979 Vëllezërit kundrues dhe më
1984 Etërit Misionarë të Bamirësisë.
Gjithsesi frymëzimi i saj nuk u kufizua
vetëm në njerëzit e thirrur për jetë rreg-
ullt. Më 1991 Nënë Tereza themeloi
edhe Lëvizjen e Korpit të Krishtit për
Meshtarë, si "rrugë e vogël që i çon në
shenjtërim" ata, të cilët ishin një
mendje me karizmën dhe me shpirtin e
saj.
Për shkak të aktivitetit të saj
të admirueshëm, fama e saj nëpër botë,
arriti maja të pakrahasueshme, duke u
vlerësuar shumë çmime si Çmimi in-
dian Padmashri, në vitin 1962, Çmimi
Nobel për Paqen më 1979, etj.
Në vitet 1980 – 1990 Nënë Tereza hapi
shtëpi misioni pothuajse në të gjitha
vendet komuniste, duke përfshirë
Bashkimin Sovjetik, Shqipërinë dhe
Kubën.
Nënë Tereza vijoi t'i printe
Kongregatës së saj dhe t'u përgjigjej
nevojave të të varfërve e të Kishës. Në
vitin e fundit të jetës së saj, ajo kishte
4 mijë motra, të pranishme në 610
shtëpi misionare, në 123 vende të
botës. Pas dy vjetësh nga ndërrimi i
jetës së saj, Papa Gjon Pali II lejoi të
hapej çështja e kanunizimit, ndërsa më
20 dhjetor 2002 miratoi dekretin “mbi
virtytet heroike dhe mrekullitë e bëra
me ndërmjetësinë e saj”.
 OPInIOn 1 NËNTOR FAQE 17

Loja me imazhe
MJAFT DOKTORUAM, LE TE MESOJME PAK
nGA KIM MEHMETI
jeriu i paarsimuar sheh qartë dhe njeh vetëm vetveten dhe gjërat rreth

N tij. Gjysmë i arsimuari nuk sheh vetëm atë që shikon, por edhe hijet
që i duken se ecin pranë tij. Ndërsa i arsimuari i mirëfilltë nuk e lodh
shikimin me gjërat që ka pranë vetes, por do të shikojë largësitë, jeton me
nGA nDUE UKAJ tar, duke zhvilluar një ekonomi të shën-
doshë, duke luftuar korrupsionin, poli-
tikën mediokre, mburravecërinë e
shikojmë realitetin kosovar në dritën e
këtyre kategorive, imazh ynë është tr-
ishtë.
bindjen se gjithmonë do mbetet vetëm një nxënës që duhet të mësojë. timologjia e fjalës imazh, sipas
Por, mes këtyre tri kategorive, ekziston edhe një grup tjetër i të ar-
simuarve, një lloj i ri i tyre që e pollën dy dekadat e demokracisë, e numri i të
cilëve u rrit në përmasa të turpshme mes shqiptarëve të Maqedonisë: shkencë-
E shpjegimit të fjalorëve, rrjedh
nga frëngjishtja
domethënien figurë. Nëse e analizojmë
dhe
pashembullt, nepotizmin, provincial-
izmin, e dukuri të tjera degraduese.
Kosova mund të prezantohet më mirë
para botës së përparuar, vetëm atëherë
Çfarë do të mund të bënte
Kosova më mirë për të përmirë-
suar imazhin, apo për të
tarët me tituj doktorësh e magjistrash e që këta tituj i morën duke mbrojtur më tutje këtë term, ai nënkupton një pasqyruar vetën në planin
temat shkencore në vendkalimin kufitar të Qafë-Thanës. Aty ku "mentorët" figurë të riprodhuar të një sendi, pra kur kaosi katastrofal urbanistik fillon të
ndërkombëtar?
nga përtej kufirit ua sillnin diplomat e kandidatët e tyre ua dorëzonin punimet diçka që del nga pasqyrimi i tij. Po ta merr kontrua të mirëfillta, kur arsimi
Puna e parë, esenciale dhe shumë e
shkencore, të shkruar në bardhësitë e dhjetëra monedhave europiane me ngjyrë simplifikojmë, ky term nënkupton një bëhet shënjues i Kosovës dhe fizionomi
rëndësishme që Kosova do të duhej të
të kuqe. Dhe kështu, shqiptarët e Maqedonisë sot kanë aq shkencëtarë sa do lloj shëmbëllimi, i cili mund t’i ngjasoj reale e tij, dhe mbi të gjitha, kur
bënte pas shpalljes së Pavarësisë, do të
mjaftonin për t‘u kompletuar me kuadër arsimor e shkencor të gjitha institu- realitetit, por edhe jo. Duke analizuar Kosova të ketë një kulturë reprezenta-
duhej që të kompletoj një histori të
cionet shkencore e universitare të Ballkanit Perëndimor. Pra, të gjithë univer- këtë kontekst, mu ngulit në mendje tive, sport të përparuar, arte të pranuara
mirëfilltë të saj, të hartuar nga ekspert
sitetet e kësaj pjese të Ballkanit që u ngjajnë vetëshërbimeve ku mund të blesh vendimi i qeverisë së Kosovës dhe en- në botë, etj. Këto janë segmentet esen-
të shumtë shqiptar e të huaj dhe e
atë diplomë që ta lejon xhepi. E me çka u krijua bindja se arsimimi nuk ka të tuziazmi i pashembullt, për të ciale që e tjetërsojnë imazhin e një
njëjta, të ju dërgohej gjitha bib-
bëjë me atë që ke në kokë dhe në bërthamën njerëzore, por me atë që ke në angazhuar një kompani ndërkombëtare vendi. Si shembull, të marrim vetëm
liotekave, mediave të fuqishme
xhep dhe me thellësinë e tij. për promovimin e Kosovës në planin Kroacinë, e cila vetëm përmes sportit
botërore, universiteteve, instituteve e
Kuptohet, shqiptarët e Maqedonisë me të drejtë nguten të shërojnë ndërkombëtar, pra, për të transfiguruar dhe turizmit të zhvilluar, ka thyer gjitha
organizatave të ndryshme që merren
plagën më të madhe që ua lanë dekadat e socializmit: mosmundësinë të arsi- Kosovën në figurë, në imazh. paragjykimet dhe sterotipet e ndryshme
me çështje globale. Kjo do të ishte një
mohen. Pastaj shqiptarët e Maqedonisë me të drejtë nxitojnë të ngjiten në Dhe me këtë akt, presupozo- karshi këtij vendi.
referencë e fuqishme për çdo intelek-
shkallën e arsimimit të bashkëkombësve të tyre në Shqipëri e Kosovë dhe duan het se mund të ndikohet në vende të Institucionet e Kosovës, para
tual në botën perëndimore. Dhe si e
të mos mbeten pjesa më e paarsimuar e popullit tonë. Por, nga ngutja, disa nga caktuara, për të ndërruar qëndrimin në se të synojnë të tjetërsojnë imazhin dhe
tillë, do të shërbente jashtëzakonisht
ata, mbase harruan se plaga më e rëndë në trupin e shqiptarëve të Maqedonisë raport me Kosovën, apo, në variante t’iu hedh këtë imazh mediave
shumë në botën akademike, mediatike
e marrë gjatë dekadave të socializmit nga mospasja mundësi të arsimohen në tjera, për të konsoliduar një qëndrim ndërkombëtare, duhet të mos vend-
e politike, aty ku krijohen opinionet.
gjuhën amtare, nuk shërohet ashtu siç vepron i urituri - duke mos e zgjedhur më të shëndetshëm për vendin tonë. Në numërojnë, por duhet të ecin përpara,
Nëse dikush mendon se për Kosovën
ushqimin dhe me gatim të ngutshëm. të vërtetë, promovimi i Kosovës në duke flakur tej mbeturinat ideologjike
dihet mjaft dhe nuk ka nevojë të bëhen
Shqiptarët e Maqedonisë sot kanë në çdo lagje nga dy-tre doktorë planin ndërkombëtar, është një do- dhe të formave tjera që na kanë lënë
projekte të këtilla, vetëm le të shkojë në
shkencash dhe nga dhjetëra magjistra, kështu që mbase ka ardhur koha që të mosdo që s’do alternativë, mirëpo, pushtimet e shumëfishta.
ndonjëra nga bibliotekat e mëdha në
fillojnë të mësojnë, ka ardhur koha që disa nga këta "shkencëtarë" t‘u kthehen forma dhe modelet, duket se do të jenë Intencë e idesë për të prezan-
Skandinavi dhe sheh se aty nuk ndod-
librave të shkollës së mesme sa të mos duket aq qartë se janë prodhim i "kat- me efekte të pakta. E gjithë kjo, jo për tuar Kosovën në planin ndërkombëtar,
het, madje asnjë tekst i rëndësishëm që
edrave" të shitblerjes së diplomave në Qafë të Thanës, Bllacë e Deve-Bair. fajin dhe as për mungesën profesional- duket se rrjedh nga domosdoja për të
flet për Kosovën, as në planin historik
Shqiptarët e këtushëm duhet ta kuptojnë se një inflacion i tillë i diplomave, për izmit të kompanisë izraelite “Saatchi& përmirësuar reputacionin ndërkombë-
dhe as në atë aktual.
ata mund të ketë po të njëjtat pasoja si edhe mosarsimimi. Posaçërisht kur këta Saatchi”, mirëpo për formën e gabuar, tar të Kosovës, pra si referencë e gjithë
Le më nga autorë shqiptar.
shkencëtarë bëhen ligjërues nëpër universitetet e këtushme, apo drejtues të in- me të cilën institucionet e Kosovës, kësaj mbetet nevoja për të përmirësuar
Përkundër kësaj, ekzistojnë dhjetëra
stitucioneve të pakta kulturore e shkencore. Sepse, kur të arsimon analfabeti, dëshirojnë të bëjnë asgjë më shumë se apo pasqyruar imazhin tjetër të
botime nga Serbia që e paraqesin
dëmi është po aq shkatërrues sa edhe kur ta ndalojnë arsimimin. Andaj, nëse veprime të pakuptimta dhe aspak me Kosovës. Shikuar realisht, kjo i vije,
vendin tonë me paragjykime, të cilat i
deri dje ishte e domosdoshme një shfryrje e atyre që kanë pasur ambicie, por vlerë, me arsyetimin se gjoja po bëhet përkthyer në retorikën politike al-
dimë ne, një Kosovë të dizajnuar sipas
nuk u është dhënë mundësia ato t‘i realizojnë me kohë, sot ka ardhur dita që diçka e madhe për Kosovën. Në fakt, lashqiptarçe, për të mashtruar botën, se
pasioneve dhe apetiteve të tyre. Dhe,
ambiciet për tituj shkencorë të jenë në proporcion me atë që ke në kokë. kjo edhe mund të duket diçka e madhe gjoja ata nuk e ditkan realitetin tonë,
çfarëdo të ndodhte me një student të
Se arsimimi i gjeneratave të reja të shqiptarëve të Maqedonisë sot për ata që torollasen pas këtyre ndërsa ne tani do t’i yshtim të njohin
historisë, ta zëmë, i cili kërkon në Suedi
është lënë edhe në duart e atyre që kanë doktoruar, por ende nuk kanë filluar imazheve në mediat e fuqishme këtë realitet përmes imazheve të bukura
një libër për Kosovën. Suedezet, nga
të mësojnë, është diçka që e dinë të gjithë shqiptarët e këtushëm. Këtë e dinë ndërkombëtare, duke u dalldisur me dhe rinisë kosovare. Edhe naivët më të
eksperienca që kam, sidomos ata të kat-
edhe partitë e këtushme shqiptare, të cilat këtë brumë "shkencor" e përdorin mburravecërinë tonë provinciale, mëdhenj, do të beson pak në këtë mi-
egorisë intelektuale, nuk i besojnë as-
për të vënë nën kontroll institucionet e këtushme arsimore në gjuhën shqipe. mirëpo, për ata që njohin sadopak sion. Ndërsa ata që e dinë si funk-
gjëje përpos shkrimit. Ata kanë
Atë që nuk e dinë as shqiptarët e këtushëm dhe as partitë e tyre, e që duhet trendët ndërkombëtare, e dinë fare sionojnë shoqëritë e zhvilluara, e dinë
tejkaluar tanimë dekada më parë
thënë hapur, është e vërteta se me këtë brumë mund të ngjeshësh vetëm të qartë se janë vetëm shpenzim i kotë i se këto efekte mund vetëm të imagji-
oralitetin, imazhet dhe priren nga esen-
diplomuar të paditur. Një arsimim pa standarde vlerësuese, solli edhe deri tek atyre milionave, nga të cilat Kosova nohen.
cat. Madje, ata përqeshin modelin tonë
ajo, për shembull, që në Universitetin Shtetëror të Tetovës të ndërrohen s’do të përfitoj asgjë. Kosova nuk është referencë
oral të prezantimit, me megalomani
ligjëruesit sezonalisht dhe varësisht nga partia shqiptare në pushtet. Apo në Kjo formë e krijimit të për atraksione turistike, për të bërë
tipike ballkanase.
këtë universitet të kesh "komisarë partiakë" që mbajnë "rendë" në punësimin imazheve është krejtësisht atipike me kureshtare mendjet entuziaste që rrinë
Perëndimi ka ndërtuar një
e profesorëve, duke u dhënë përparësi atyre si vetvetja, atyre që marrin pagë modelet perëndimore, me shtet para TV-ve me renome që të vijnë dhe
standard të tillë të dijës e opinionbër-
mujore, por kurrë nuk dalin përpara studentëve, të vetëdijshëm se do përballen demokratike ku na u synoka të për- ta vizitojnë Kosovën. Madje, vendi ynë
jes, që ndërlidhet esencialisht me kul-
me studentët që dinë më shumë se profesorët e tyre. mirësohet imazhi ynë. Sepse, asnjë me gjymtime të shumta, i dalur nga
turën, me rrafshet kulturore, prej ku
Më në fund, sikur shqiptarët e Maqedonisë të kishin aq doktorë shtet e shoqëri normale, nuk mund të lufta, para se të bëhet referencë e një
ndërtohen qëndrimet dhe gjykimet për
shkencash, aq magjistra dhe aq të diplomuar nëpër universitetet e kryeqen- tjetërsojë bindjen përmes sajimeve të modeli të këtillë, për njeriun perëndi-
vende e kombe të caktuara.
drave fqinje sa është numri i tyre, atëherë atyre nuk do u ndodhte kjo që është ndryshme dhe reklamave të çfarëdo- mor është reminishencë lufte, krize,
Prandaj, më lehtë mund të
duke u ndodhur: që Gruevski t‘i kullosë si bagëti pa bari. Pra, sikur shqiptarët qofta . pasigurie, një shteti e shoqërie fragjile.
ndikohet me një libër të mirë në botë,
të kishin aq shkencëtarë sa janë në numër, ata prej moti do ta merrnin në duar Me këtë reklamë, përveç Duke e njohur këtë kontekst, atëherë
se me reklama vizuale.
të veta edhe universitetin "Shën Cirili e Metodi" në Shkup, e jo më ato dy të tjerash, mëtohet të harrohet apo vetvetiu në shtrohet pyetja e dileme, si
Në fakt, ideja për këtë promovim,
Tetovës që janë bë thuajse pronë e partive politike shqiptare. Pra, sikur numri anashkalohet realiteti i brendshëm, i duhet lexojmë dhe kuptojmë efektet e
megjithatë në planin e jashtëm duket e
i atyre që mbajnë tituj të lartë shkencorë të ishte proporcional me diturinë e cili është vetë imazhi i Kosovës, të cilin kësaj fushate? Ata që njohin mirëfilli
mirë, sepse i jep shans për herë të parë
tyre, shqiptarët e këtushëm qëmoti do dilnin nga gënjeshtra politike, se barazia asnjë pasqyrim ndryshe nuk mund ta modelet kulturore dhe politike perëndi-
Kosovës të paraqitet në planin
qytetare arrihet vetëm me pesë ministra në qeveri, do e kuptonin se problemi tjetërsoj. Sepse ai është i tillë çfarë more, e kuptojnë fare mirë se shoqëritë
ndërkombëtar, në mediat prestigjioze.
i tyre nuk është ai çka shkruajnë akademikët shovenë maqedonas, por pse ende është. Mbase, me këtë formë vetëm europiane dhe ajo amerikane, ku syno-
Kjo referencë do të jetë funksionale,
mbetën popull "joinstitucional". demonstrohet fuqishëm se dikasteret e het të ushtrohet një ndikim me këtë lloj
vetëm atëherë kur ne të heqim mbe-
Dhe ata shkencëtarë dhe elita të arsimuara do dilnin e do u thoshin caktuara, të cilat janë përgjegjëse për fushate, nuk priren të besojnë, e hiq më
turinat e shumta nga vendi ynë, kur të
partive politike: mjaft më me këtë luftë ndërpartiake për të ardhur në pushtet t’u marr me çështje të këtilla dhe pak të ndërrojnë mendje nga imazhe të
krijojmë një model të kulturës e sjell-
që t‘ia lehtësoni Gruevskit sundimin mbi ne! Do dilnin pra me ndonjë plat- reprezentim të Kosovës jashtë, janë to- caktuara.
jes universale dhe duke flakur provin-
formë të qartë politike, ku do sqaronin se mbase ka ardhur koha të riaktuali- talisht të paafta, jo kreative në opinion- Madje, përkundër kësaj, eli-
cializmat e përçudnuara, të cilat i kemi
zohet ideja e dikurshme e Ali Ahmetit që shqiptarët e këtushëm të kenë një bërje, sidomos në planin e tat politike, kulturore, mediatike, pra
pjesë të mendësisë.
këshill koordinues që do jetë korrigjues i destruktivitetit partiak dhe do u prijë ndërkombëtar. këto kategori qenësore, që kanë influ-
Akulturimi i një kombi është vrasja më
proceseve që do e çojnë përpara shoqërinë shqiptare në Maqedoni. Kosova mund të përmirësojë encë të madhe dhe krijojnë opinion në
e tmerrshme e tij. Dhe pra, që të
Nuk ka dyshim se shqiptarët e Maqedonisë mirë bëjnë që i përkush- imazhin e saj, më shumë se me çdo lloj shoqëritë e caktuara, nuk janë kategori
prezantojmë dinjitetshëm vetën, duhet
tohen shkollimit, që bëjnë çmos të kompensojnë të humburën. Por, që reklame, duke çrrënjos njëherë e që yshten apo ndërrojnë mendje e qën-
të kthejmë besimin tek idealet e për-
ndërkohë, duhet ta kuptojnë se e humbura nuk kompensohet nëse nuk ke ar- përgjithmonë shumë fenomene dhe drime, nga një reklamë televizive apo
bashkëta, të luftojmë akulturimin, i cili
simim të shëndoshë. Shqiptarët e Maqedonisë kanë nevojë për fakultete në dukuri çoroditëse që shoqërojnë jetën e gazetareske.
po degradon Kosovën, për të ecur për-
çdo lagje të tyre, që të shërojnë varrën nga e kaluara socialiste, por jo institu- njeriut tonë. Kosova mund të prezanto- Sepse, ato janë kategori që
para, në edukimin e shoqërisë sipas
cione arsimore ku partitë i punësojnë të paaftit e tyre, jo institucione ku krye- het denjësisht në planin ndërkombëtar, më së paku bazohen te imazhet, ngase
standardeve të mirëfillta demokratike e
suesit e partive i kontrollojnë universitetet nëpërmjet "komisarëve partiakë". vetëm duke pasur qeveri funksionale, e shëmbëllimin e kërkojnë nëpër esenca,
perëndimore, ku aspirojmë të jetojmë
Sepse nëse vazhdon ky proces, shqiptarët e Maqedonisë do bëhen populli i cila funksionon çdo ditë dhe në çdo që i nxjerrin nga kontekste të caktuara,
dhe të integrohemi. Në këtë mision, tok
vetëm që do ketë më shumë doktorë shkencash e magjistra se sa të arsimuar pore të jetës. Kosova mund të prezan- që për barometër matës kanë standardet
të bashkuar duhet të kontribuojmë.
me shkollim të mesëm. Çka do shkojë në favor të autorit të këtij teksti. tohet denjësisht në planin ndërkombë- kulturore, gjendjen sportive, ekonom-
inë, artet, infrastrukturën, etj. Nëse e
8
 TENDENCE 1 NËNTOR FAQE 20
ë jesh xheloz do të thotë të

T jnë konflikte serioze në marrëdhëniet

Xhelozia &
vuash, ndërsa të jesh objekt xh- intime. Pavarësisht nga shkaku, një
elozie do të thotë të jesh nivel i caktuar stresi dhe konflikti është
vazhdimisht i frikësuar. Dhe ndon- i pashmangshëm kur njerezit kanë lid-
jëherë xhelozia është fatale, vret veten hje të forta emocionale me njëri-tjetrin,
ose të tjerët. Xhelozia është reagim sidomos kur jetojnë bashkë. Nga
ndaj perceptimit të kërcënimit që natyra e tyre, marrëdhëniet intime kri-
ekziston në një marrëdhënie, që jo jojnë konflikte midis dëshirës së çdo
gjithmone bazohet në realitet. partneri për pavarësi kundrejt dëshirës

Të jesh xheloz do të thotë të vuash,
ndërsa të jesh objekt xhelozie do të
thotë të jesh vazhdimisht i frikësuar.
Dhe ndonjëherë xhelozia është fatale,
vret veten ose të tjerët. Xhelozia është
reagim ndaj perceptimit të kërcënimit
që ekziston në një marrëdhënie, që jo
gjithmone bazohet në realitet.
Shkaqet e xhelozisë
Zakonisht, xhelozia krijohet nga per-
ceptimi që njëri partner tërhiqet nga
dikush tjetër. P.sh. femrat ndjehen xh-
eloze për kohën që të dashurit e tyre e
kalojnë në familje ose me hobin e tyre.
Xhelozia është më intensive kur thyhet
romanca, ngaqë partneri terhiqet ndaj
një personi tjetër. Në pergjithësi, xh-
elozia lidhet me ndjenjat e pabarazisë
dhe papërshtatshmërisë në një marrëd-
hënie.
Ashtu si marrëdhëniet me
afat te shkurtër (flirti) kanë më pak sig-
uri se ato afatgjata (si martesa), si dhe
individët me ndryshim kronik për
mirëqenien e vet shpirtërore mund të
jenë pre e xhelozisë që në fazat e para
të marrëdhënieve. Po ashtu të predis-
pozuar për të qenë të tillë janë edhe ata
qe janë të varur nga marrëdhënia in-
time. Por xhelozia më e fortë dhe po-
tencialisht më destruktive synon të
rritet kur provon kërcënimin ndaj ek-
skluzivitetit seksual. Ka individë që
ndryshojnë në varësi të faktit se sa
rëndësi i kushtojnë ekskluzivitetit sek-
sual.
Madje, janë disa dallime të
marrëdhëniet në çift
medha kulturore në llojin e sjelljes që
shkaktojnë xhelozinë seksuale. Sipas
një studimi, e puthura shkakton nivel
të lartë të xhelozisë seksuale tek hun-
garezët, vallëzimi dhe marrëdhëniet
seksuale tek ish-sovjetikët, flirtimi tek
jugosllavët, dhe fantazitë seksuale tek
hungarezët.
Xhelozia mund të prodhojë
një numër të madh e të ndryshëm reag-
imesh emocionale. Zakonisht këto nd-
jenja janë negative, si: stresi,
turbullimi, dyshimi, armiqësia,
zemërimi, etj. Disa janë edhe pozitive,
si: eksitimi, dashuria, gjallëria.
Xhelozia është gjendja e dobësimit të
pushtetit të nënkuptuar, kur partneri
xheloz ka frikë se ka humbur pushtetin
për të tërhequr tjetrin.
Problemet e marrëdhënieve
Mosmarrëveshjet nga seksi, xhelozia,
dhe pushteti i partnerit, mund të krijo-
për afërsi, midis nevojës për të qenë i
hapur dhe i sinqertë, dhe nevojës për
privaci, midis dëshirës për veprime të
parashikuara dhe asaj për të provuar
romantizmin spontan.
Zbulimi i ndryshimeve
Kur dy njerëz zbulojne se janë të
ndryshëm në një sërë qendrimesh,
vlerash dhe preferencash, fillojnë të
shfaqin ndjenja negative. Dukuri të
tilla ndodhin shpesh në lidhjet e
bazuara në dashuri pasionante. Kur
dashuria është e verbër, emocionet
kanë një pushtet të tillë që zotërojnë
gjithçka dhe nuk lejojnë vëmendjen që
të dallojë detaje të papranueshme. Dal-
limet mund të jenë fatale për marrëd-
hëniet intime, por ato mund të jenë më
pak të dëmshme kur zbulohen në fazat
e para të marrëdhënieve sesa më vone,
ose pas martese. Ndonjëherë dallimet
kuptohen qartë, por njëri nga partnerët
ecën me shpresën se tjetri do të
ndryshojë. Kjo ështe një karrocë mbro-
jtëse nga ndryshimet, por e
përkohshme, sepse periudha e mëvon-
shme (martesa) nuk është magjike. Ka
dallime që shfaqen në periudhën pas
martese dhe ato kurrsesi nuk mund të
shmangen. Në këto raste ngjashmëritë
e fillimit kthehen në dallime. Kur
bashkëshortja vendos që ti përkushto-
het me pasion karrierës, por më vonë
të jetë një amvisë shembullore, kjo kri-
jon diferenca në qëndrimet e saj. In-
teresi i ndryshuar dhe shumë i madh i
bashkëshortes për jetën brenda
shtëpisë mund të jetë burim konflikti
për burrin e befasuar nga ndryshimet.

tudimet e fundit kanë zbuluar se të komplikuar, pra, do të çliroheni nga

S ekzistojnë disa arsye që seksi

dhe dashuria ndikojnë jo vetëm
në bukurinë por edhe në shëndetin e
Të lumtur?...
femrave dhe të meshkujve. Gjatë këtij
hae.
studimi janë intervistuar më shumë se
Ai e
1.000 persona të moshave të ndryshme
nxit apo e shpe-
dhe sipas pohimeve të tyre rezulton se
jton qarkullimin
seksi është më efikas se kremrat e
e gjakut dhe
shtrenjta kundër rrudhave, madje më
lëkura bëhet më
efikas edhe se ushtrimet në palestër,
e lëmuar, më
duke qenë se gjatë një raporti kon-
saktë më e
sumohen të paktën 560 kalori, po aq sa
nderë (më e
shpenzohen për një orë e gjysmë
shtrirë). Pa-
stërvitje në palestër, vetëm se në këtë
pastërtia dhe
rast duhet pasur parasysh edhe ele-
puçrrat zh-
menti kënaqësi.
duken.
Për të mos harruar dhe
3 -
ndikimin e drejtpërdrejtë që ai ka në
Seksi ndikon
enët e gjakut, duke u bërë njëherësh
edhe në mbajt-
edhe mjekimi më i mirë kundër depre-
jen e linjave të
sionit. Me jetën seksuale lidhen edhe
bukura të trupit.
rezultatet në punë e në jetë, pasi, pas
Gjatë seksit pa-
një nate të zjarrtë në shtrat, njerëzit
sionant shpen-
janë psikologjikisht më të qën-
zohen 560 kalori, po aq kalori sa
drueshëm e për rrjedhojë më eficentë
shpenzohen për një orë e gjysmë
në gjithë aktivitetin e përditshëm, pa-
stërvitje në palestër, por kësaj radhe
sojë kjo edhe e ndikimit që luan ky
shtohet edhe njëfarë kënaqësie.
faktor në të gjitha problemet që kanë
4- Në shtrat zvogëlohet
të bëjnë me pagjumësinë.
rreziku i ngushtimit të enëve të gjakut.
1- Dashuria e mjaftueshme
Gjatë kohës që kryhen marrëdhënie
bën që femrat të duken në formë të
seksuale, formohet hormoni që
mirë dhe me pamje të shkëlqyeshme.
zvogëlon tensionin e gjakut.
Shkaku kryesor, i cili ndikon për arrit-
5- Seksi ka efekte pozitive
jen e kënaqësisë në dashuri dhe seks
dhe përsa i përket zhdukjes së depre-
është, aktivizimi dyfish i sasisë së hor-
sionit dhe shfaqet ndjenja e lumturisë
moneve të ostrogenit.
dhe e kënaqësisë.
2- Seksi është më i bukur
6- Nëse juve ju mundon
sesa kremrat e shtrenjta kundër rrud-
pagjumësia, seksi para gjumit do t‘ju
bëjë çudira. Është konstatuar se seksi
është dhjetë herë më i mirë se sa ilaçet
për gjumë ose për qetësim. Do të çliro-
heni tërësisht nga brengat dhe do të
flini të qetë.
7- Seksi është terapia më e
mirë dhe më e fortë kundër gripit.
Netët e nxehta të seksit dhe të
dashurisë ndihmojnë edhe në kurimin
e astmës dhe të alergjisë.
8- Loja me buzë dhe me
gjuhë ndikon gjithsesi në formimin e
pështymës, e cila i mbron dhëmbët nga
kariesi dhe gurëzat e dhëmbëve.
Përveç kësaj, edhe puthjet e buta dhe
të ndjeshme e stimulojnë seksin.
të gjitha komplekset e mundshme.
13- Seksi u jep një pamje të
bukur këmbëve dhe lëkurës së trupit.
Nga celuliti nuk do të mbetet asnjë
9- Seksi
gjurmë, sepse sistemi limfatik është
i pakëson
mjaft aktiv, e posaçërisht në këmbë.
fatkeqësitë në
14- Netët e dashurisë i zgjid-
rrugë dhe në
hin të gjitha vështirësitë dhe këshillat
punë. Pas
nga institucionet për këshillime marte-
natës së
sore s‘do t‘ju nevojiten fare. Bisedoni
m r e k u l -
në shtrat me partnerin tuaj për gjithçka.
lueshme të
15- Sportistët e dinë tashmë
seksit dhe të
se pas një nate të zjarrtë seksi e
dashurisë së
dashurie, trupi reagon në mënyrë
kaluar, njerëzit
shumë më efikase.
j a n ë
16- Seksi është me të
psikologjikisht
vërtetë lloji më i sigurt e më i shpeshtë
më të qën-
i sportit, i cili vë në lëvizje çdo muskul
drueshëm dhe
të trupit të njeriut.
më të ku-
17- Seksi-terapia më e fortë
jdesshëm.
kundër infarktit të zemrës? Mjekët
10-
kanë konstatuar se infarkti i zemrës
Gjatë seksit,
godet në radhë të parë njerëzit që
stërviten
dashurohen shumë pak dhe që jetën
muskujt e barkut dhe të vitheve. Për
seksuale e kanë shumë të varfër.
këtë arsye zhduket stomaku, kurse vi-
Mirëpo, shumica e personave që pëso-
thet bëhen më të forta duke marrë një
jnë infarkt e ndërpresin jetën seksuale
pamje të mrekullueshme. Madje,
të rregullt nga frika e ndonjë infarkti
seksi mundëson edhe që të dobëso-
tjetër. Por, sipas mjekëve, kjo është
hemi dhe nuk ka dietë më të mirë se
plotësisht e gabuar dhe e dëmshme,
seksi për t‘i hequr kilogramët e tepërt
sepse seksi i rregullt pas infarktit,
dhe të padëshiruar.
ndikon dhe e stimulon stabilizimin e
11- Sipas seksologëve, seksi
imunitetit. Nëse nuk e besoni këtë,
dhe dashuria ngadalësojnë procesin e
para se ta provoni, këshillohuni me
plakjes së parakohshme dhe kthjello-
mjekun.
jnë mendjen.
18- Nëse doni të jeni sa më
12- Nëse fitoni vetëbesimin
shumë tërheqës dhe joshës, arma më e
në shtrat, edhe partneri juaj do t‘jua
sigurtë është padyshim seksi.
pranojë këtë dhe në jetë nuk do të jeni
 ENGLISH 1 NËNTOR FAQE 21

Prince Leka of the Albanians spent a

Where Kosovo treds

24 hour packed agenda day in Brussels
early last week. During this trip he
found some minutes to chat with Alia
Papageorgiou on Kosovo’s progress,
Balkan stability and the upcoming Al-
banian local elections.
to be involved intricately within the
What brings you to Brussels today?
governmental system as well as being
able to help the Albanian communities
Every time I come to Brussels it’s a
within the country.
very speedy agenda there’s no differ-
ence this time around. Obviously my
How do you think the world per-
trip is in relationship with the support
ceives the Kosovo issue at the mo-
of the Kosovo question as well as hav-
ment? How is that changing?
ing continuous contact with the Alban-
ian community within Belgium.
We have to make sure that we carry on
helping Kosovo. Ensure that it has a vi-
Is there a large Albanian community
able economy. Obviously Kosovo is
in Belgium?
going towards elections shortly so it
would be essential to ensure demo-
There is quite a large Albanian Com-
cratic progress for the Kosovars, en-
munity from Albania as well as from
suring that political tensions between
Kosovo. Of which the majority are pre
the parties don’t get away from the
90s period who have a huge amount of
main aim which is Kosovo’s long term
contact with the Royal family as well
stability.
as different activities and businesses
I think that also Albania has
within the community.
its role in ensuring that it continues to
be a stabilizing factor within the whole
What else was on your agenda for
Balkan region, without allowing for
Brussels?
any propaganda that tries to create a
“great Albania” or some of these ter-
One of the major duties which I have is
minologies which no longer exist
to continue to lobby for the Kosovo
within the European concept.
question, to insure that Kosovo is
going to be integrated as a state within
What type of example and precedent
Europe. A state which will have all the
does Kosovo present to the region
opportunities of having European Can-
and the world?
didacy and membership in the future.
Obviously we have a lot of work to do,
Kosovo is an independent country.
with reforms, not only in Kosovo but
Over 61 different countries have
in Albania as well, and I think it’s a
signed the recognition of Kosovo.
joint dream of the Albanian people to
Now it is essential that we start com-
be active members of the European
municating with other countries which
Union.
obviously have different positions.
I hope that the Kosovo question is also
What do you see as the future
linked to Serbians hopes and aspira-
roadmap leading Kosovo and Alba- Schengen status and ratification is a difficult point. We have to ensure that
tions within the European Community.
nia into that future could develop- very major step for the whole region. the political factors within the Kosovo How would you describe the situa-
Obviously it has to decide between the
ment be a part I know you yourself I hope that Albania will have the government remain away from corrup- tion in Kosovo today?
East and West cultures and we hope
are involved in several Development chance to ratify the Schengen status tion and also ensure that the viability
and we support Serbia’s desires of the
Foundations how do you see this within the EU, which will be essential of the society, free access for example, At this time the politicians are all very
Serbian population of becoming Euro-
path? for Albania’s growth, stability as well goes on not only for businesses but tight. Democratic local elections are on
peans in the full concept of the term,
as economic advancement of all the also to be a connection to the EU and 15 November and you have a whole lot
within the European Union.
I personally have a number of human- progress which the states have accom- strengthening the connections with of tension coming across, as all politi-
itarian objectives and duties as well as plished these last 4 years. Serbia, Macedonia and the others in cians know when it comes to voting,
Do you see Croatia as an example
projects with universities as well as the region. the local elections will be a very strong
for the region?
within communities helping the popu- Since independence, what have been indicator for the future. Next year is
lation. I worked within the Ministry of the biggest challenges for Kosovo? The Party of Sali Berisha is a part of general elections of different parties
I think that Kosovo will take its time.
foreign affairs and I am looking for- the European People’s Party. What Thaci the current prime minister as
Croatia is far more advanced and I
ward to working with the Ministry of The most important thing is that we do you think the EPPs role could be well as the opposition all trying to vie
must admit that Croatia, Montenegro
Interior this coming Monday (October have to ensure that Kosovo has a stable for Kossovo? for the will and indicating what will
and Macedonia (FYROM) getting the
26) so it’s a situation which allows me reliable economy. This will be the most happen next year in a national level.
The PM has a very
good relationship Does Europe enter into the debate?
with my family,
especially since he At this stage it is a balance. Obviously
has come out in the population want to see reforms,
favour of the re- they want to see continued progress.
turn of my grand- Europe continues to be an indicator as
father’s remains. Kosovo relies essentially on the aid
Obviously the and the help of the EU through
Royal family tries EULEX as well as UNIMICO during
its hardest to be its time so it’s a period of great impor-
above party poli- tance for the population in ensuring
tics, and creates that we supervise and watch what hap-
an equilibrium pens, including allowing the Serbs
with all the differ- their own right to say what they want
ent actors, but the within the elections.
EPP is playing a
role within Alba- Is this an unprecedented period of
nia and the demo- stability in the Balkans or is that
cratic party is a premature to say?
member and en-
sures that demo- I would say that finally we are starting
cratic and to get a continued stability within the
European values Balkans. The Albanian factor within
carry on through full Balkan stability is essential.
this. NEW EUROPE
 EnGLISH 1 NËNTOR FAQE 22

55.1 Introduction
55.1.1 Part 1 of this chapter explains the
provision made for deprivation of British
citizenship status by order under section 40
DEPRIVATION AND NULLITY OF BRITISH CITIZENSHIP
of the British Nationality Act 1981.
would not give rise to a power to order dep- with such fraud must have nocent error or genuine omission should not
55.1.2 Part 2 explains in which circum-
rivation under this provision. been complicit (55.7.4) in lead to deprivation. However, a deliberate
stances a registration or naturalisation may
55.4.2 "Concealment of any material fact" order to deprive them of their abuse of immigration or nationality appli-
be a nullity.
means operative concealment i.e. the con- citizenship: cation processes (for example Knowledge
55.1.3 Distinguishing between deprivation
cealment practised by the applicant must 55.7.2 Material to the Acquisi- of Life/ESOL testing) may lead to depriva-
and nullity
have had a direct bearing on the decision to tion of Citizenship tion.
55.1.3.1 There are some cases, such as
register or, as the case may be, to issue a 55.7.2.1 If the relevant facts, 55.7.4 Complicit
those described in paragraph 55.10.2, where
certificate of naturalisation. had they been known at the 55.7.4.1 If the person was a child at the time
the supposed grant of citizenship was
55.4.3 “Fraud” encompasses either of the time the application for citi- the fraud, false representation or conceal-
clearly a nullity. There may be others where
above. 55.4.4 “Conduciveness to the Pub- zenship was considered, would ment of material fact was perpetrated, the
a certificate of naturalisation or registration
lic Good” means depriving in the public in- have affected the decision to caseworker should assume that they were
has been obtained by means of deception,
terest on the grounds of involvement in grant citizenship via naturali- not complicit in any deception by their par-
but it is unclear whether we may, in conse-
terrorism, espionage, serious organised sation or registration the case- ent or guardian.
quence, treat it as a nullity or should con-
crime, war crimes or unacceptable behav- worker should consider 55.7.4.2 This includes individuals who were
sider deprivation of British citizenship
iours. deprivation. granted discretionary leave until their 18th
status. The crucial first question in such a
55.5 Timing 55.7.2.2 This will include but birthday having entered the UK as a sole
case will be whether the registration or nat-
55.5.1 There is no specific time limit within is not limited to: minor who can not be returned because of a
uralisation did in fact lead to the acquisition
which deprivation procedures must be initi- Undisclosed convic- lack of reception arrangements. Such a
of citizenship, and this should be deter-
ated. A person to whom s.40 of the 1981 Act tions or other information minor may be granted ILR after they reach
mined by reference to the guidance in para-
applies remains indefinitely liable to depri- which would have affected a the age of 18 without need to succeed under
graphs 55.10.2 to 55.10.4. Only if it appears
vation on the terms outlined above. B. Dep- person’s ability to meet the the Refugee Convention or make a further
that the deception was not such as to render
rivation Process – Fraud, False good character requirement application but the fraud was perpetrated
the registration or naturalisation ineffective,
Representation, Concealment of Material A marriage/civil when the individual was a minor.
would it then be appropriate to consider
Fact partnership which is found to 55.7.4.3 However, where a minor on reach-
deprivation. PART 1: DEPRIVATION
This process is not relevant to fraud depri- be invalid or void, and so ing the age of 18 does not acquire ILR or
Deprivation of citizenship under section 40
vation cases involving national security would have affected a person’s other leave automatically and submits an
of the British Nationality Act 1981 on
(terrorism and espionage), serious organ- ability to meet the require- application for asylum or other form of
grounds of fraud, false representation or
ised crime, war crimes and unacceptable ments for section 6(2) leave which maintains a fraud, false repre-
concealment of material fact or on grounds Group
behaviours False details given in relation to sentation or concealment of material fact
of conduciveness to the public good Note his/her final recommendation on the
55.6 Process Overview an immigration or asylum application, which they adopted whilst a minor, they
A. General Information Deprivation Questionnaire, Stage 5
55.6.1 Caseworkers should utilise the doc- which led to that status being given to a per- should be treated as complicit.
55.2 Introduction Escalate, in all cases, the decision to the
umentation within the Annexes to this son who would not otherwise have quali- 55.7.4.4 In the case of an adult, the fact that
55.2.1 These Instructions explain the appli- UKBA Chief Executive for approval
Guidance in order to comprehensively com- fied, and so would have affected a person’s an individual was advised by a relative or
cation by the United Kingdom Border 55.6.4.5 The Chief Executive or Deputy
plete the deprivation consideration process, ability to meet the residence and/or good agent to give false information does not in-
Agency of the legal power to deprive a per- Chief Executive will then: Review the de-
ensure relevant approvals are secured and character requirements for naturalisation or dicate that they were not complicit in the
son of British citizenship under section 40 cision and written recommendation of the
that there is standardisation and consistency registration deception.
of the British Nationality Act 1981 (‘The Regional Director
in decisions and documentation. 55.7.4.5 All adults should be held legally re-
1981 Act’). Note his/her final recommenda-
55.6.2 Deviation from the documents at- 55.7.2.3 If the fraud, false representation or sponsible for their own citizenship applica-
55.3 The Power to Deprive Citizenship tion on the Deprivation Questionnaire,
tached in the Annexes to this Guidance can concealment of material fact did not have a tions, even where this is part of a family
55.3.1 General Power Stage 5
only be made with the approval of Nation- direct bearing on the grant of citizenship, it application. Complicity should therefore be
55.3.1.1 Under s.40 of the 1981 Act, as Confirm their decision to the Nationality
ality Policy Team. will not be appropriate to pursue depriva- assumed unless sufficient evidence in miti-
amended by the Nationality, Immigration Department for further action or reconsid-
55.6.3 Part B relates only to the power to tion action. 55.7.2.4 For example, a person gation is provided by the individual in ques-
and Asylum Act 2002 from 1 April 2003 eration
deprive on grounds of fraud, false repre- who acquires ILR under a concession (e.g. tion as part of the investigations process.
and by the Immigration, Asylum and Na- 55.6.5 Action following finalisation of Ap-
sentation or concealment of material fact. the family ILR concession) does so regard- 55.7.5 The caseworker must also consider
tionality Act 2006 from 16 June 2006, any provals
Any reference to not being appropriate to less of their nationality, and so in this in- the following:
British citizen, British overseas territories 55.6.5.1 Following conclusion of the ap-
deprive in certain circumstances concerns stance the fact that we could show an 55.7.6 Reasonable/Balanced
citizen, British Overseas citizen, British Na- provals process outlined in section 1.1 the
deprivation on grounds of fraud, false rep- individual had lied about their nationality 55.7.6.1 The caseworker should consider
tional (Overseas), British protected person caseworker will normally:
resentation or concealment of material fact may be irrelevant. Similarly, a person may whether deprivation would be seen to be a
or British subject may, by Order, be de- Return the Deprivation Ques-
only. It will remain open to deprive in these use a different name if they wish (see balanced and reasonable step to take must
prived of his or her citizenship or status if tionnaire to the file
circumstances on non-conducive grounds at NAMES in the General Information section take into account the seriousness of the
the Home Secretary is satisfied that: Issue a notice of a decision not
which time part C of these Instructions of Volume 2 of the Staff Instructions): un- fraud, misrepresentation or concealment,
a. it would be conducive to the public good to deprive (Annex D)
would be relevant. less it conceals criminality, or other infor- the level of evidence for this, and what in-
to deprive the person of his or her British OR
55.6.4 Decisions and Approvals mation relevant to an assessment of their formation was available to UKBA at the
nationality, and that s/he would not become Issue a notice of a decision to
55.6.4.1 The caseworker must normally: good character, or immigration history in time of consideration.
stateless as a result of the deprivation deprive (Annex E) with accompanying ra-
Consider the content and sup- another identity it is not material to the ac- 55.7.6.2 Evidence that was before the Sec-
(ss.40(2) and (4)); or tionale and appeal documentation, in ac-
porting evidence provided in the Fraud Re- quisition of ILR or citizenship. However, retary of State at the time of application but
b. where the person acquired the citizenship cordance with Stage 6 of the Deprivation
ferral Pro-forma (Annex A) before making a decision not to deprive, the was disregarded or mishandled should not
or status as a result of his registration or nat- Questionnaire caseworker should ensure that relevant in general be used at a later stage to deprive
uralisation on or after 1 January 1983, the Prepare a bundle of relevant papers to sup-
Complete stages 1-2 of the Dep- character checks are undertaken in relation of nationality. However, where it is in the
registration or naturalisation was obtained port any appeal submitted and send this to
rivation Questionnaire - (Annex B) to de- to the subject’s true identity to ensure that public interest to deprive despite the pres-
by means of: fraud; or false representation; the appropriate Presenting Officers’ Unit as
termine if further investigation is required the false information provided to the Home ence of this factor, it will not prevent the
or the concealment of any material fact required Office was not used to conceal criminality deprivation.
(s.40(3)); or c. where the person acquired Track the outcomes and progress of any ap-
Write to relevant parties for de- or other information relevant to an assess- 55.7.7 Mitigating Factors
the citizenship or status on account of his peal brought against a decision to deprive
tailed information to inform the decision- ment of their character. 55.7.7.1 The caseworker should also con-
registration or naturalisation before 1983, 55.6.6 Action following conclusion of the
making process by using the Investigations 55.7.2.5 In general the Secretary of State sider any mitigating circumstances. How-
the registration or naturalisation was ob- appeals process against decisions to deprive
Letter (Annex C) will not deprive of British citizenship in the ever, the caseworker should operate on the
tained by means of: if the appeal against the decision to deprive
Complete stages 3-4 of the Deprivation following circumstances: Where fraud post- assumption that human rights considera-
fraud; or false representation; or the con- is dismissed and the individual has ex-
Questionnaire and escalate their decision dates the application for British citizenship tions and compassionate circumstances are
cealment of any material fact (s.40(6)) hausted their rights of appeal OR if no ap-
for it will not be appropriate to pursue depriva- not relevant to the decision to deprive be-
55.3.2 Delegation of powers to Governors peal is submitted within the prescribed
approvals to the senior caseworker, as indi- tion action. If a person has been resident in cause: The caseworker does not have remit
and Lieutenant-Governors period 55.6.6.1 The caseworker will nor-
cated within the Questionnaire the United Kingdom for more than 14 years to consider setting removal directions at the
55.3.2.1 Under s.43 of the 1981 Act the mally: Refer the case to the appropriate re-
55.6.4.2 The senior caseworker will nor- we will not normally deprive of citizenship same time as depriving and so human rights
Home Secretary has delegated to the Gov- gion in order to enable a removal decision
mally then: If a person was a minor on the date at which matters associated with removal are not rel-
ernor of each of the British overseas terri- to be made Prepare the Deprivation Order
Consider the caseworker’s proposal follow- they applied for citizenship we will not de- evant to the decision to deprive The policy
tories powers under ss.40(2), (3), (4), (5) (Annex G) and accompanying letter (Annex
ing an analysis of the caseworker’s sum- prive of citizenship If a person was a minor is limited to depriving on the basis of facts
and (6) and s.40A(2) of the 1981 Act, but F) for the attention of the senior caseworker
mary and consultation with them on the on the date at which they acquired indefi- that were material to the original decision
only in respect of the deprivation of British 55.6.6.2 The senior caseworker will nor-
reasonableness of any recommendation to nite leave to remain and the false represen- and so any rights which may be affected are
overseas territories citizenship. Governors mally:
deprive tation, concealment of material fact or fraud those acquired because of the citizenship
are required to refer cases to the Home Sec- Finalise the content of the Dep-
Note his or her final recommendation on the arose at that stage and the leave to remain which the individual has never been entitled
retary for prior approval before any deci- rivation Order and prepare a standard sub-
Deprivation Questionnaire, Stage 5 led to the subsequent acquisition of citizen- to. In cases where a decision to deprive is
sion is taken. mission for the Chief Executive to request
Escalate the Deprivation Questionnaire to ship we will not deprive of citizenship If a appealed and this is unsuccessful, UKBA
55.3.2.2 The Home Secretary has similarly that the Deprivation Order be signed and is-
the Deprivation Working Group for ap- person acquired indefinite leave to remain will then make a decision on removal prior
delegated deprivation powers in respect of sued by a relevant senior official with dele-
proval under a Government Concession, e.g. a to the issue of
British citizenship to the Lieutenant-Gov- gated authority
55.6.4.3 The Deprivation Working Group Family Asylum Concession, and that leave the Deprivation Order. This ensures that the
ernor of each of the Islands, again subject
must then: to remain is alleged to have been obtained individual remains a British citizen until
to a requirement to refer cases for prior ap- 55.7 Caseworker Decisions – Completing
Review the decision and written recom- in a false identity we will not deprive of cit- such time that a decision is taken on re-
proval before any decision is taken. the Deprivation Questionnaire
mendation of the senior caseworker izenship unless there is evidence than an moval The individual therefore also re-
55.3.2.3 In these cases, the respondent to 55.7.1 Following receipt of any information
Note its final recommendation on the Dep- earlier claim for asylum was made in an al- mains a British citizen at the time they
any appeal under s.40A(1) of the 1981 Act requested from the deprivation subject the
rivation Questionnaire, Stage 5 ternative identity and that this was refused appeal a decision to deprive.
or s.2B of the Special Immigration Appeals caseworker, in order to deprive of citizen-
Escalate, in all cases, the Deprivation Ques- However, where it is in the public interest to
Commission Act 1997 will be the relevant ship, must be satisfied that the fraud, false
tionnaire to the Regional Director for final deprive despite the presence of these factors 55.7.7.2 Thus, any form of fraud, false rep-
Governor or Lieutenant-Governor. representation or concealment of material
approval they will not prevent deprivation. resentation or concealment of material fact
55.4 Definitions fact was material to the acquisition of citi-
55.6.4.4 The Regional Director will then: 55.7.3 Deliberate should lead to deprivation regardless of
55.4.1 "False representation" means a rep- zenship (55.7.2) and that the fraud was de-
Review the decision and written recom- 55.7.3.1 The caseworker should be satisfied compassionate circumstances. All adults are
resentation which was dishonestly made on liberate (55.7.3). Third parties associated
mendation of the Deprivation Working that there was an intention to deceive: an in- expected to take responsibility for the in-
the applicant’s part i.e. an innocent mistake

formation they provided on acquisition of
ILR and/or citizenship and the following
will not be examples of mitigation:
Where the applicant claims that
a family member acted on their behalf
Where the applicant claims that
a representative or interpreter advised them
to provide false details
Where an applicant claims that
he or she was coerced into providing false
information or concealing a fact, but has
since had the opportunity to advise the
Home Office of the correct position but
failed to do so
55.7.7.3 The following may be considered
to be mitigating factors:
Where there is evidence of some
form of mental or physical impairment that
can clearly be shown to have impacted on
the subject’s judgement at the time the ma-
terial fraud took place
Where there is evidence of some
form of coercion that indicates that the sub-
ject was not able to make independent de-
cisions at the time the material fraud took
place
55.7.7.4 In both of these scenarios the evi-
dence presented must clearly indicate a lack
of free will and/or sound judgement. State-
ments by deprivation subjects not supported
by corroborative evidence will not be suffi-
cient to make a decision to deprive of na-
tionality unreasonable or unbalanced.
55.7.7.5 Evidence of mental or physical im-
pairment that is alleged to have impacted on
the subject’s free will or judgement would
need to be provided by the subject’s doctor
or other relevant health professional.
55.7.8 Evidence
55.7.8.1 The following key questions
should be considered by the caseworker:
Does the evidence presented as
part of the investigation process meet the
necessary standard of proof?
Is there an admission of guilt or
strong evidence from a third party of action
which suggests guilt?
Is the evidence weak or based
on hearsay and therefore likely to be easily
challenged?
55.7.8.2 The UKBA does not wish to pur-
sue deprivation where this is likely to be un-
successful on appeal as this would not be an
effective use of public resources.
55.7.9 Case Studies
a. Ms A applied for citizenship in June 2005
and was naturalised under section 6(1) in
January 2006. On her form she ticked the
box to say that she had not been charged
with any offences, either inside or outside
the United Kingdom.
Since being granted it has been established
that she had been charged and convicted of
drugs offences in Belgium in September
2003, and sentenced to 3 months imprison-
ment.
Recommended Decision - Had we known
this information at the time of considering
the application, we would not have granted
as the good character requirement would
not have been met. We should therefore
consider deprivation action.
b. Mr B claimed asylum as an Afghan na-
tional in 1997. He was granted refugee sta-
tus in 2001. He applied for naturalisation
under section 6(1) and was granted in 2006.
It has now been established that Mr B was
in fact born in Pakistan. Recommended De-
cision - Mr A’s refugee status, and thus his
ability to meet the residence requirements
for naturalisation, was based on false infor-
mation. Had we known this at the time of
considering the citizenship application, it
would not have been granted. His fraudu-
lent identity was clearly material to the
grant of refugee status and, but for that
fraud, he would not have been in a position
to remain in the UK and subsequently nat-
uralise as a British citizen. We should there-
fore consider deprivation action.
c. Mr C claimed asylum as a Kosovan na-
tional in 1997. He was granted ILR under
the family ILR concession in 2005. He ap-
plied for naturalisation under section 6(1)
and was granted in 2006. Mr C has now ad-
mitted that he was in fact born in Albania.
Recommended Decision - Although Mr C
gave false details in applying for refugee
status, this was not material to him being
granted leave in the United Kingdom as he
was granted ILR under a conces-
sion and not as a refugee. His na-
tionality was not relevant to how
ILR was granted under that con-
cession as it would have been to
a full asylum claim. This class of
person is therefore excluded
from the scope of the policy. But
note: If there were other factors
involved or an earlier failed asy-
lum claim was submitted in the
true identity/nationality which
would have made the grant of
ILR under the Concession void
consideration of deprivation may
still be appropriate.
d. Mr D entered the UK in April
2002 and applied for naturalisa-
tion under section 6(2) on 1 May
2005. In support of his applica-
tion he provided his UK marriage
certificate and his wife’s British
citizen passport. It has now
emerged that Mr D was previ-
ously married in Germany and
had not in fact obtained a divorce from his
first wife.
Recommended Decision - Had we known
that Mr D was not married to a British citi-
zen at the time of application, we would not
have granted the application. We should
therefore consider deprivation action.
e. Mrs E applied for naturalisation in 2007.
At the time she stated on her form that her
husband was a British citizen, but we had
not seen her marriage certificate or evi-
dence of his citizenship, and so naturalised
her under section 6(1). It has now been es-
tablished that Mrs E was in fact bigamously
married – she had not divorced her previ-
ous French husband. Recommended Deci-
sion - As Mrs E was naturalised under
section 6(1) of the BNA 81, the fact that she
claimed to be married to a British citizen
was not directly material to her being
granted citizenship. We would not therefore
pursue deprivation action.
f. Mr F applied for naturalisation in 2007
and was granted citizenship under section
6(1) in September of that year. Allegations
have since been made and Mr F has con-
fessed that he got his brother to take the life
of the UK test on his behalf.
Recommended Decision - As Mr F did not
meet the requirements for naturalisation, we
would not have granted the application, had
this information been available to us at the
time of consideration. We should therefore
consider deprivation action.
g. Miss G (then aged 11) was included in
her family’s asylum application in 1999.
She was granted refugee status in 2003 as a
dependent of her father. She applied for nat-
uralisation under section 6(1) and was
granted in July 2006. Miss G has now ad-
mitted that she was in fact born in Albania,
and not Kosovo as was claimed in all ap-
plications with IND/BIA.
Recommended Decision - The deception in
this case was material to the grant of ILR,
and therefore to Miss G’s ability to meet the
residence requirements. However, as Miss
G was a minor at the time her family en-
tered the UK, she could not be regarded as
having been complicit in the deception as
minors are expressly excluded from the
scope of the policy.
h. Ms H entered the UK in 1985 as a visitor.
She subsequently overstayed and was even-
tually removed in May 1999. In June 1999
she returned to the UK using the identity of
Mrs Z, with a false name and date of birth.
She was naturalised as a British citizen in
those details under section 6(1) on
3/7/2005.
Mrs Z has now admitted that she acquired
citizenship in an assumed name, and it has
been established that she was in fact Ms H.
Recommended Decision - Ms H used false
details to gain entry to the UK, hiding the
fact that she had previously been removed.
As such she was an illegal entrant, and so
we would have refused her application for
naturalisation. We should therefore pursue
deprivation action.
55.7.10 Depriving Spouses and Civil Part-
ners
55.7.10.1 A caseworker should consider de-
priving a spouse or civil partner of their
British citizenship if the fraud under con-
sideration was also material to his or her ap-
EnGLISH
plication for naturalisation, for example:
a. Mrs A, a Spanish national, applied for
naturalisation in 2005 – this was a joint 6(1)
application with her husband. Mrs A had
entered the UK in 1999 and the couple had
married in the UK in 2003. It has now
emerged that her husband gained indefinite
leave to remain in 2000 on the basis of
being a Kosovan refugee, but was in fact
Albanian. UKBA therefore plan to deprive
him of his citizenship.
Recommended Decision - The deception
took place before Mrs A married her hus-
band, and so she could not be regarded as
complicit in any deception that took place
before the couple met. Citizenship was
gained in her own right, rather than on the
basis of marriage, and so we would not de-
prive.
b. Mrs B made a joint application for natu-
ralisation with her husband. It has now
emerged that her husband gained indefinite
leave to remain in 2000 on the basis of
being a Kosovan refugee, but was in fact
Albanian. Mrs B was given ILR at the same
time as his dependent, and was also claimed
to be Kosovan but was Albanian.
Recommended Decision - Mrs B was mar-
ried to her husband when the deception took
place, and also obtained indefinite leave on
the basis of his deception. The deception is
therefore material to the grant of citizen-
ship, and she could be regarded as com-
plicit. We should therefore consider
deprivation.
C. Conduciveness Deprivation Process
55.8 The policy to deprive of British citi-
zenship status will be inserted in 2009.
PART 2: NULLITY
55.9 Introduction
55.9.1 Nullity, in the nationality context, is
a common law rather than a statutory con-
cept. The term is used to describe a regis-
tration or naturalisation which was
ineffective from the outset, as opposed to
being subject to cancellation by means of a
deprivation order.
55.9.2 Unlike deprivation, it does not nec-
essarily depend on misconduct by the per-
son concerned or on the Secretary of State
being satisfied as to certain matters. If it is
concluded that a registration or naturalisa-
tion was a nullity, the Secretary of State will
simply treat it as never having taken place.
55.9.3 A finding that a person's registration
or naturalisation was a nullity could affect
the position of that person’s spouse or other
relatives. It might also render him or her li-
able to deportation or removal. A person af-
fected by a finding of nullity has no
statutory right of appeal against the finding,
but could seek to challenge it by means of
an application for judicial review.
55.10 Circumstances in which a registration
or naturalisation may be a nullity
55.10.1 Section 42B of the British Nation-
ality Act 1981 provides that a person who
is registered under the 1981 Act, or to
whom a certificate of naturalisation is is-
sued, acquires, on that date, or on the mak-
ing of the appropriate oath and pledge, the
citizenship or status indicated by the cer-
tificate or entry in the register. The forerun-
ner of s.42B also applied, with necessary
modifications, to registrations under the
1983, 1990, 1996 and 1997 Acts, and to
registrations as a BN(O)
under the Hong Kong
(British Nationality)
Order 1986. Similar pro-
visions were included in
the pre-1983 legislation.
55.10.2 The Court of Ap-
peal confirmed in R -v-
SSHD ex p Ejaz [1994] 2
All ER 436 that a certifi-
cate of naturalisation or
registration will, in gen-
eral, be conclusive evi-
dence that the person
acquired the specified
citizenship or status on
the specified date. It was
irrelevant that, on the
true facts of Ejaz, the ap-
plication in that case
should not have been
granted. There are, how-
ever, a limited number of
circumstances in which
registration or the issue
of a certificate of naturalisation will have
no effect:
The registration or naturalisa-
tion was obtained by impersonation
The question here is whether the person
claiming to be the beneficiary of a registra-
tion or naturalisation is in fact the person to
whom the grant was intended to be made.
If A assumes B’s identity, and obtain s a
grant of citizenship in B’s identity, then that
grant will be a nullity as regards A.
What should be remembered
Cases may be encountered where an appli-
cant has, for whatever reason changed or
fabricated certain identifying particulars, at-
tributes or qualifications when making his
or her application. Unless the change/fabri-
cation is so complete as to amount to the
creation of an essentially fictional charac-
ter, any resulting grant of citizenship is un-
likely to be a nullity. In such a case it is
possible that the grant will have been ob-
tained by fraud, false representation or con-
cealment of a material fact, so that
deprivation action may be appropriate. But
it should be remembered that a person is, at
all times, and without the need to observe
any particular legal formality, free to take
on any name he or she chooses: there is
nothing illegal in this provided it is not done
for a fraudulent or other unlawful purpose
and provided also that, in the case of a
minor, the name was changed with the con-
sent of those who, at the time, had parental
responsibility for the child.
Example 1
A man, Sultan Mahmood, assumed the
identity of his deceased cousin, Javed Iqbal,
in order to gain admission to the United
Kingdom. A certificate of registration was
issued to him in the assumed identity 12
months later under s.6(1) of the 1948 Act.
He then purported to revert to his original
name by executing a deed poll. On applica-
tion for judicial review of the decision to re-
move him from the United Kingdom, Lord
Justice Roskill said: "If it were clear that the
appellant was the Javed Iqbal originally
named and identified in the Pakistani pass-
port and in the other relevant documents
and that the Secretary of State had intended
to grant registration to that person, this ar-
gument [i.e. that the appellant had become
a CUKC] would clearly have great force be-
cause it would be to that person so named
that the grant would have been directed. But
the evidence is that that person was dead…
I am clearly of the view that the instant case
is one in which the alleged registration was
a nullity." (R -v- SSHD and Governor of
Horfield Prison ex p Sultan Mahmood
[1980] 3 WLR 312n, CA)
In the above case it was clear that Sultan
Mahmood was not the intended recipient of
the grant of citizenship. The intended re-
cipient was the entirely distinct (and de-
ceased) person whose details were on the
application. Therefore the grant of citizen-
ship was a nullity. Example 2
A registration had been effected under s.7
of the 1948 Act in the particulars Parvaz
Akhtar son of Waris Ali. A man who the
Home Secretary was proposing to remove
from the United Kingdom as an illegal en-
trant claimed to have become a CUKC as a
1 NËNTOR FAQE 23
result of that registration, and thus to have
the right of abode here. However, enquiries
led the Immigration Service to conclude
that the man was, in reality, Abdul Hamid
son of Noor Hussain, and that Parvaz
Akhtar son of Waris Ali either never existed
or was some other person. Lord Justice
Templeman, sitting in the Court of Appeal,
said: "When Waris Ali applied for the reg-
istration he undoubtedly intended to pro-
cure the registration of the appellant and
nobody else. But the effect of the registra-
tion cannot depend on the intention of the
applicant… The registration which was in
fact effected was the registration of Parvaz
Akhtar, son of Waris Ali." The appellant
could not bring himself within that descrip-
tion and could not, therefore, claim to enjoy
the rights and privileges of a CUKC. (R -v-
SSHD ex Parvaz Akhtar [1980] 2 All ER
735, CA)
Example 3
Mr A applies for citizenship. He does not
reveal that he was formerly known as Mr B,
under which identity he had been convicted
of certain criminal offences. He also mis-
sates his date of birth by 7 days. But in all
other respects the details he gives on his ap-
plication form relate to Mr A. The resulting
grant would not be a nullity. It would be
necessary to consider whether, if his crimi-
nal past had been known when his applica-
tion was considered, citizenship would have
been granted. If citizenship would have
been refused, then deprivation (on grounds
that that the grant was obtained by means
of concealment of a material fact) might be
appropriate.
The person concerned already
had the citizenship or status purportedly
conferred by the registration or naturalisa-
tion
A registration or naturalisation which adds
nothing to the status already enjoyed by the
applicant is, at best, no more than confir-
mation of that status. In such cases, it will
usually be appropriate to treat the registra-
tion or naturalisation as a nullity, and to re-
fund any fee submitted with the application.
The person to whom citizenship was pur-
portedly granted was dead
References to "a person" in the nationality
legislation are to be construed, unless the
context requires otherwise, as references to
a living person.
55.10.3 It may be appropriate to treat a reg-
istration or naturalisation as a nullity in the
following additional circumstances (but see
paragraph 55.10.4, below):
There was no prior application for citizen-
ship
It is unlikely that a court would regard a
procedural irregularity, such as failure to
pay a fee or to take the oath of allegiance at
the appropriate time, as cause to treat a reg-
istration or naturalisation as a nullity.
Where, however, the registration or natu-
ralisation was not preceded by a request of
any kind for citizenship to be granted to the
named individual, it might well be appro-
priate to treat it as a nullity.
The application for registration
or naturalisation was made without the
knowledge or consent of the person to
whom it related 55.10.4 In paragraph
55.10.3 cases, a degree of caution should be
exercised. It is one thing where, as in the
paragraph 55.10.2 examples, an application
is made fraudulently in the name of a per-
son who has no knowledge either of the ap-
plication or of the resulting registration or
naturalisation. There is clear authority, in
the Court of Appeal’s decisions, for treating
such a registration or naturalisation as a nul-
lity. Other considerations come into play
where, for example, a husband applies on
behalf of his wife without her knowledge or
consent but she later learns of, and comes
to rely on, the resulting registration or nat-
uralisation as evidence of her own status
and (possibly) that of her children and
grandchildren. Or where, in the process of
granting a husband’s application, a certifi-
cate of naturalisation is issued instead to his
non-applicant wife, and she thereafter relies
on it. Much will depend on the circum-
stances of the particular case, and reference,
via a Senior Caseworker, to NPSCU may
help to clarify the issues and assist in deter-
mining the best way forward.
 Ne kemi gjithçka çfarë i duhet shtëpisë, zyrës apo lokalit tuaj;
karrige, tavolina, dollapë, krvate etj etj, të gjitha të cilësisë së
shkëlqyer. Ju mund të zgjidhni sipas preferencës suaj.
Adresa 1: E.U. FURNITURE LTD.
Unit 2, The Cromwell Centre, 24-30 Minerva Road London NW10 6HJ
Adresa 2: Unit 2 Inwood business Park Whiton Road Honslow Tw3 2EB
sales@albanyfurniture.co.uk
www.albanyfurniture.co.uk
Tel: 0208 961 8765 Fax: 0208 965 9651
E-Mail: sales@eufurniture.co.uk
www.eufurniture.co.uk
Transporti falas kudo që të jeni në Londër

OPEN DAY
Find out about our courses
and learn where the College
can take you

Saturday 7 November 2009 | 11am – 4pm | Tottenham Centre, High Road

;OL*
;OL*VSSLNLVM/HYPUNL`,UÄLSK
and
a
*VSSLNLVM/HYPUNL`,UÄLSK
nd North East
No r t h E ast London
Lo n d o n www.conel.ac.uk/opendays
w ww.conel.ac.uk /opendays