The Albanian July 2008

You might also like

Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 40

Albanian Contacts në dorën tuaj.

Porositni një kopje falas

NR.7/5 www.gazetaalbania.co.uk Tel: 02082169527


SPECIAL ISSUE albania7@gmail.com LONDON JULY 2008

Xhimi
Marku Home Office u anullon testet
më i forti
i Britanisë e nënshtetësisë 371 shqiptarëve
Faqe 12-13
Leksion grek
JORGEN
ÇETAJ për shqiptarët
KAMPION e Britanisë së Madhe Faqe 3
ANGLIE
Faqe 14 ORGANIZATAT E Ç’ORGANIZUARA
Tre DHE MISIONI I TYRE…! Faqe 19

italianë Kadare: “Identiteti shqiptar është


libër homogjen, nuk mund të ketë
Shkodrës identitet të përgjysmuar ose të
Faqe 16 modifikuar Faqe 5

XHOANA NANO: “Kosova’s Independence


“DUKE
under International Law
DASHURUAR
NJERIU BËHET Heqja nënshtetësisë – a Factor of Peace and
MË I MIRË” Bllokohet rikthimi i famijes Stability in the Balkans”
Faqe 32
shqiptare By H.E. Mr. Zef Mazi Page 37

Bejme transport mallrash


Londër – Shqipëri
07727033937
100%
07817797374 Mirëpret të gjithë Shqiptarët në Mbretërinë e Bashkuar Kompensim

211 Boundary Road, 1st Choice Accident Claims OUR


P l a i s t o w Nëse keni patur ndonje aksident tre vitet e fundit
L o n d o n
E 1 3 9 Q F
mos hezitoni te na kontaktoni ne çdo moment
Had an accident? Not your fault
Services
*Free Consultation
*Loss Of Earnings
www.1stchoiceclaims.com
*Recovery & Storage
info@1stchoiceclaims.com
*Cost Of Repairs
*Policy Excess
T : 0 2 0 8 47 2 1110 *Hire Charges
F: 0 20 8 47 5 8869 *Personal Injury
*Legal Expenses
M : 0 7 9 51 3 5 0 0 5 0
LONDON JULY 2008 2

AVOKATIA PRAGASH & MCKENZIE


PRAGASH & MCKENZIE SOLICITORS
Office 1: 894 Garrat Lane, Tooting Broadway, London SW17 0NB
Tel: 020 8682 2332 Fax: 020 8767 8607 DREJTOR: PETRIT KUÇANA
E-mail: k.berberi@pmlaw.co.uk
Zv/Drejtor: BASHKIM METALIA
Office 2: 791a London Road, Thornton Heath, Croyden CR7 6AW
Tel: 020 8689 0089 Fax: 020 8684 1840 Kreyredaktor: MUHAMED VELIU
www.pragashmckenzie.com REDAKSIA
Akil Koci, Bejtullah Destani, Daut Dauti, Emanuel Bajra,
JU LUTEM MOS HEZITONI TE KONTAKTONI Majlind Goge, Naim Hasani, Ylli Përmeti, Kastriot Berberi,
JURISTIN SHQIPTARO-BRITANIK Edvin Lamçe, Blerim Ciroka, Elda Memiaj, Brunilda Sejati,
Z. KASTRIOT BERBERI - LEGAL CONSULTANT Pranvera Smith, Flori Slatina, Kastriot Dervishi,
Jeni Miftari,Nertila Qarri, Naim Trezhnjeva, Anila Hoxha,
Agim Shabani, Ilir Thaçi, Nikolin Nilaj, Behar Nela,
Telefono tani: 020 8682 2332 Webdesign Marko
www.gazetaalbania.co.uk
albania7@gmail.com
ÇESHTJE EMIGRACIONI
Tel/fax:02082169527
-Aplikime per bashkim familjar me bashkeshorten, femijen,prinderit
- Aplikime per viza per te martuarit, fujuarit, bashkejetuesit me
persona qe gezojne shetesi britanike apo leje qendrimi te ÇFARË DUHET TË BËNI NËSE NUK
perheshme ne Britani
-Aplikime per lejim qendrimi te perhershem dhe te perkohshem ne UK
KENI KALUAR TESTIN E GJUHES
- Aplikime per lejim qendrimi ne baze punesimit apo si student ANGLEZE APO ATE TE ‘JETES NE UK’?
- Aplikime per Dokument Udhetimi (Travel Document)
- Aplikime per shetesi Britanike (Naturalisation) Level 3), kalimit i testit te ‘Life in the UK’ apo
humë bashkëkombësve shqiptarë u bëhet i një kombinacion i tyre.

SHITJE DHE BLERJE


- Shitje dhe blerje prona private apo bisnese
S mundshëm qëndrimi i përkohshëm me anë
të lejes së hyrjes apo qëndrimit për një
periudhë 2-vjeçare, si bashkëshort i një personi
Në qoftë se aplikanti nuk arrin të marri
çertifikatën e gjuhës Angleze si dhe atë të ‘Life in
që është prezent dhe i stabilizuar me banim në the UK’ , të mos bie në panik. Ata duhet të ap-
- Kontrata residenciale dhe komerciale Mbretërinë e Bashkuar. likojnë për shtesë të lejes së qëndrimit për t’u
- E drejta per te blere prone apo biznese Pak kohë para përfundimit të periudhës dhënë atyre më shumë kohë për të marrë çerti-
- Mortgage dhe Remorgage (borxh bankar i siguruar me prone) 2 vjeçare, këta persona duhet të bëjnë aplikimin fikatat e lartpërmendura. Konkretisht për të duhet
për leje të përhershme qëndrimi në MB, si partner plotësuar forma FLR(M). Se bashku me këtë
i një personi që është prezent dhe stabilizuar me formë, është e nevojshme të dërgohet dhe një
ÇESHTJE BIZNESI banim në MB (Application for Indefinite Leave letër shpjeguese ku parashtrohen arsyet se përse
- Fillim bisnesi - Blerje e shitje bisnesi - Licensa alkoli etj to Remain in the UK as the partner of a person nuk e bëjnë aplikimin për leje të përhershme qën-
present and settled in the UK). drimi në MB si partner i një personi që është
- Kontrata punesimi -Transferime kontraktash, etj Pra, duhet të plotësojnë formën SET(M) dhe prezent dhe stabilizuar me banim në MB (Appli-
- Falimentime dhe mbyllje bisnesi - Neglizhence profesionale plotësojnë kriteret që parashtrohen në ‘Part 8 cation for Indefinite Leave to Remain in the UK
- Padi gjygjsore per mosmarveshje pronash apo bisnesi Section 1 of the Immigration Rules’. Gjithashtu, as the partner of a person present and settled in
i gjithë dokumentacioni mbështetës i aplikimit the UK). P.sh. arsye mund të jenë mosmarrja e
duhet paraqitur se bashku me formën SET(M). çertifikatave të mësipërme apo ndonjë ndryshim
ÇESHTJE KRIMINALE Për informacion mbi rregullat e emigracionit i rrethanave tuja personale në lidhje me marrëd-
- Perfaqesime, apelime dhe keshilla ligjore ne rast arrestimi mund të shihni në ëebsite-in e ‘UK Border hëniet me bashkëshortin. Gjithshtu, në këtë leter
Agency’ ose telefononi ne numrin 0870 606 shpjeguese të cilësohet se kur do të ishte e
/ ndalimi nga policia 7766. mundur për aplikantin marrja e çerifikatave të
ÇESHTJE FAMILJARE Një nga kriteret kryesore është që ap- mësipërme.
- Divorce, ndarje jo ligjore (Seperation) likanti të ketë plotësuar periudhën 2 vjeçare të
lejes së hyrjes apo të qëndrimit në MB. Për per- Mungesa e marrjes së këshillës së
- Urdhera gjykate urgjente - Perkujdesje per femije sonat që kanë hyrë në MB me vizë si një partner, duhur ligjore dhe mosndjekja e procedurave të
- Pagesa te detyrueshme te prinderit per femijet pas divorvit atëherë periudha 2 vjeçare fillon nga data e hyrjes mësipërme në lidhje me problemin në fjalë sjell
në MB dhe jo nga data e lëshimit te vizës në am- refuzimin e aplikimeve përkatëse. Pasi të mira-
basadat e vendeve përkatëse. Kurse për personat tohet aplikimi për shtesë të lejes së qëndrimit,
ÇESHTJE PUNESIMI që e kanë marre lejen 2 vjeçare brenda MB-se, atëherë atyre u jepet mundësia të regjistrohen në
- Perfaqesojme pononjesit ose punedhenesit atëherë periudha 2 vjeçare fillon që nga data e kurset përkatëse e të testohen për të marrë certi-
-Diskriminime ne pune per arsey racore, fetare, seksi,aftesise fizike lëshimit të lejes së qëndrimit. fikatat e lartpërmendura.
-Shkarkim i padrejte nga puna Personat që kanë pasur viza por që Kujdes në përzgjedhjen e formave të
kanë vonuar hyrjen në MB me javë apo muaj, mësipërme. Format ndryshojnë e riformulohen
ÇESHTJE AKSIDENTESH atëherë ata duhet të aplikojnë për një shtesë të herë pas here. Aplikimet e riformuara me të fun-
lejes së qëndrimit me anë të formës FLR(M) deri dit janë të vlefshme për të bërë një aplikim të
- Demtim personal - Aksidente ne rruge sa të plotësohet periudha 2 vjeçare. vlefshëm.
- Aksidente ne pune - Neglizhence mjeksore etj.
Aplikimi duhet bërë para përfundimit Së fundi po theksoj se ky artikull nuk
të periudhës 2 vjeçare. Aplikimi nuk duhet bërë është një këshillë ligjore dhe ju inkurajoj që
- IMMIGRATION, NATIONALITY AND ASYLUM më shumë se 28 ditë para datës së plotësimit të këshillat ligjore në lidhje me rastet tuaja t’i mer-
- CONVEYANCING - CRIMINAL periudhës 2 vjeçare. Nqs aplikohet më herët se rni vetëm pranë zyrave të avokatisë (Solicitors),
- WELFARE AND BENEFITS 28 ditë nga data e plotësimit të periudhës 2 ‘Laë Centre’, ‘Citizen Advice Bureau’ etj.
vjeçare atëherë aplikimi do të refuzohet dhe se
- HOUSING / LANDLORD AND TENANT pagesa e aplikimit nuk ju kthehet mbrapsht. KASTRIOT BERBERI
- CIVIL LITIGATION - PERSONAL INJURY - DEBTS Jurist (‘Pragash & McKenzie Solicitors’)
- MATRIMONIAL - WILLS, TRUSTS AND PROBATE Një kriter tjetër shumë i rëndësishëm Tel: 020 8682 2332
për t’u plotësuar nga aplikantët është marrja e
- EMPLOYMENT etc… çertifikatës së gjuhës angleze (p.sh. ESOL Entry
LONDON JULY 2008 3

NGA PETRIT KUÇANA

shte një ftesë nga kolegët gazetarë grekë, për


Leksion grek për shqiptarët
I të marrë pjesë në panairin e bizneseve të tyre,
që na shtyu të mendojmë më tepër për
shkallën reale të integrimit të shqiptarëve në
në Britaninë e Madhe
Mbretërinë e Bashkuar. Nuk ishte thjesht mënyra
fantastike e organizimit të panairit, apo vendi i
zgjedhur Alexandra Palace, por historiku i orga-
nizmit të këtij panairi. kthehet në traditë si botim i gazetës “The Alban- Nuk besojmë se dikush do të
Në të vërtetë nuk janë vetëm grekët që ian”. thoshte jo, pasi gjithsecili biz-
organizojnë një panair të tillë, por edhe komu- Po a ekziston mundësia e nesmen kushdoqoftë ai, nuk
nitetet e tjera e kanë kthyer tashmë në traditë një mund kurrsesi të përbuzë një
gjë të tillë. organizimit të një forumi të treg kaq të fuqishëm siç është
tregu shqiptar në Mbretërinë e
Ndërsa një pjesë e biznesmenëve shqiptarë vazh- biznesmenëve shqiptarë në Bashkuar.
dojnë të “ankohen”, për kohën jo aq të gjatë të
ardhjes këtu, pra moshën e re të komunitetit Mbretërinë e Bashkuar, apo Cili do të ishte ai
shqiptar, e pse jo disa prototipa dua të rrinë larg saktësisht të shërbimeve biznesmen që do të
shqiptarëve, pasi u është fiksuar ideja bazë se nuk përbuzte të paktën 100
mund të bëhet biznes me shqiptarë. shqiptare të këtushme?
Nuk dihet nëse këtyre tipave
mijë konsumatorë?
u ka rënë ndërmend që të marrin pjesë
në panaire të tilla, (e theksojmë se në Gjithsesi një hap është E nëse para pak kohësh Am-
basada Shqiptare në Britani
panairin e bizneseve greke kishte edhe
partnerë shqiptarë), por ajo që duket
më shqetësuese, qëndron në faktin se
hedhur. Për herë të organizoi me shumë sukses
këtu në Londër forumin e in-
kultura e menaxhimit mbetet në nivele vestitorëve të huaj dhe që pati
të dëshirueshme.
Çuditërisht prototipat zënë
parë në Mbretërinë e një rëndësi jashtëzakonisht
shumë të madh, në nxitjen e
investitorëve të huaj për inves-
një vend të konsiderueshëm në gamën
e bizneseve shqiptare në Mbretërinë e Bashkuar gazeta time në Shqipëri, besojmë se
një mirëorganizim i shër-
Bashkuar dhe në këto rrethana ,
mbetesh skeptik për të besuar se në një
të ardhme të afërt do të bëhet e mundur
“The Albanian” botoi bimeve të këtushme shqiptare
do të jetë mëse i domos-
një “ndryshim”. doshëm. Vetëm po të shikohet
Gjithsesi një hap është hedhur. Për herë
të parë në Mbretërinë e Bashkuar
me sukses të parë arsyeja
bashkëpunimit
e thjeshtë
dhe
e

bashkëveprimit brenda shqip-


gazeta “The Albanian” botoi me sukses
të parën “directory” AlbanianContacts “directory” Albanian- tar, kjo do t’u shërbente drejt-
përsëdrejti vetë
në Mbretërinë e Bashkuar.
Përveç informacioneve tepër
të vlefshme për shqiptarët në Britaninë
Contacts në biznesmenëve, (një shembull
shumë i thjeshtë lidhja biznes- kanë bërë oferta speciale për shqiptarët.
e Madhe, janë ekspozuar edhe shumë e men-llogaritar) jo vetëm në shkëmbimin e përvo- Kjo është vërtet shumë pozitive.
shumë biznese shqiptare, si dhe biznese
në shërbim të shqiptarëve. Ne jemi të
Mbretërinë e jave dhe bashkëpunimin si biznes e pastaj si
atdhetar, por do të ishte vërtet shumë frytdhënëse
E nëse ka akoma prototipa, atëherë mbase do u
duhet të marrin pjesë në ndonjë panair grek dhe
edhe për vetë komunitetin. Mjafton për t’i hedhur
sigurtë se ky sukses nuk do të ndalet
me kaq, por Albanian Contacts do të Bashkuar. një sy gazetës dhe shikon se shumë biznesmenë
jam i sigurtë se do të marrin leksione shumë të
vlefshme.

MEAF FESTON ME KOMUNITETET E TJERA


TË REFUGJATËVE DHE ATIJ BRITANIK
JAVA E REFUGJATËVE NË pjesëmarrësit, tek uleshin në shkallët e dhe vëmendjen e organizuesve si dhe të tavoli-
sheshit, shijonin kënaqësinë e muzikës nave përreth, të cilët u mblodhën dhe pyesnin
BIRMINGHAM dhe valleve popullore të kërcyera me rreth Shqipërisë dhe shqiptarëve me kureshtje.
– 14 QERSHOR 2008 shumë talent nga refugjatë të vendeve të Si për ta plotësuar tërësisht ndjenjën e
ndryshme të botës, nën ritmin prekës të shqiptarizmit, kur orkestra “Shqipet e lira” e drej-
irminghami, i dyti qytet për nga madhësia muzikës së luajtur me shumë talent nga tuar nga z. Blerim Bajrami filloi të luajë muzikën

B dhe popullata pas Londrës, vjen përsëri në


këto ditë vere me një aktivitet tërësisht të
veçantë: Java e Refugjatëve e cila u organizua
orkestrat përkatëse të secilit vend pjesë-
marrës. Gjithashtu, sheshi tjetër
përkrah, Victoria Square ishte i pushtuar
e bukur të dasmave dhe gëzimeve shqiptare, ishte
Znj. Pranvera Smith (Punonjësja për Zhvillimin e
Integrimitn ne zyrën ë MEAF-it) dhe vullnetarët
nga Refugee Council në bashkëpunim me organi- nga tendat me punonjës dhe vullnetarë të e MEAF-it të cilët filluan vallen në shesh, duke
zata të tjera bamirëse, mblodhi sëbashku me qin- ndryshëm të shoqatave të ndryshme inkurajuar dhe pjesëmarrësit e kalimtarët që të
dra dhe mijëra refugjatë, qytetarë Britanikë si dhe refugjate në Birmingham dhe zonat për- bashkoheshin në valle.
emigrantë, në Chamberlain dhe Victoria Squares reth. Nuk kishte rëndësi në ishin të gjithë
këtë të Shtunë, në qendër të Birminghamit. Sigurisht, meqë Birminghami shqiptarë që flisnin bukur shqipen, gjuhën e
Qëllimi kryesor i këtij aktiviteti ishte ka një popullsi relativitsht të lartë të ko- nënës, britanikë a shtetas të tjerë që s’flisnin asnjë
inkurajimi dhe përkrahja e shtresës së refugjatëve munitetit shqiptar, pjesëmarrja e shqip- fjalë në shqip, apo djaloshi me emrin Martin, me
në Midlands si dhe inkurajimi i komunitetit ven- tarizmit nuk mungoi dhe madje tërhoqi shtetit më të ri, Kosovës, Britanisë së Madhe dhe baba anglez dhe nënën arbëreshe, i cili me fla-
das për tu njohur më mirë me disa nga arritjet, vëmendjen si dhe shfaqi shumë interes në një Shqipërisë sikur të jepte ndjesinë e afrimitetit jo murin e kuq dhe shqiponjen dykrenare në supe,
sukseset si dhe nevojat e kësaj shtrese e cila ka numër shumë të lartë pjesëmarrësish. vetëm fizik por edhe atij shpirtëror mes këtyre tre dhe kokën lart tek na thoshte me krenari: “Unë
zënë një vend jo të vogël në jetën politike, MEAF-i, e vetmja organizatë bamirëse shteteve, për të cilat mund të shkruaje libra të asht shqiptar”, pasi çdo ndjenjë largësie nga ana
ekonomike dhe sociale të Birminghamit në shqiptare në Midlands dhe me qendër në Birm- tërë. e kombësise u shkri kur të gjithë kërcenin vallen
veçanti dhe të Midlandsit në përgjithësi. ingham, luajti një rol të madh në këtë aktivitet Ishin fotot nga Shqipëria dhe Kosova, e pogonishtes. Edhe me largimin e orkestrës,
Ishte diçka vërtet e bukur të shihje kaq dhe i dha atij frymën e shqiptarizmit dhe krenar- hartat e dy shteteve, si dhe te gjitha materialet e festa nuk përfundoi këtu: Në sheshin tjetër, ( Vic-
shumë pjesëmarrës, të cilet ndonëse jetojnë për isë së të qenit shqiptar në Birmingaham dhe Mid- tjera të cilat sikur të afronin disi me atdheun që toria Square), CD-ja e fundit e Medës dhe kënga
një kohë të gjatë në Britaninë e Madhe, me shumë lands. është kaq larg fizikisht… më e re e Pavarësisë së Kosovës kumboi mu në
krenari festojnë kulturën, traditat, zakonet dhe Stenda dhe tavolina e rezervuar për Për ta plotësuar shijen e shqiptarizmit, qendër të Birminghamit, dhe u kërcye nga kalim-
gjuhën e tyre, duke bërë që ky qytet prej shumë MEAF-in në Victoria Square ishin të mbushura këngët patriotike të kënduara në CD nga Shkurte tarë, shumica e të cilëve në fakt nuk ishin shqip-
kulturash të bëhet gjithnjë dhe më tërheqës. me materiale dhe copëza që të sillnin një pjesë të Fejza, Meda dhe këngëtarë të tjerë nga Kosova, tarë! For further information please contact
Aktiviteti dhe pjesëmarrja ishin përf- atdheut. Tavolina ishte plot me literature në Shqipëria dhe Diaspora të bënin të ndjeheshe Mr. Dritan Dema. MEAF Chair on 077 17 500
shirë në dy sheshe: Chamberlain Square, ku gjuhën shqipe dhe stenda me 3 flamurë: Atë të sikur ishe në dasëm. Qoshja e MEAF-it tërhoqi 454 or via email on info.meaf@gmail.com
LONDON JULY 2008 4
EKSKLUSIVE HEQJA NËNSHTETËSISË BRITANIKE
“ THE ALBANIAN”
HOME OFFICE ÇON NË GJYKATË ELDA DERRIN
Nga Gjykjata Croydon Crown
Court/Londër
Muhamed Veliu

inistria e brendshme bri-


Avokati Naim Hasani bllokon
M tanike Home Office, ka dër-
guar për ndjekje penale një
shqiptare duke e akuzuar atë se ka për-
dënimin e shqiptares nënë e
fituar lejen e qëndrimit (Indefinite
Live To Remain) së bashku me pas-

dy fëmijëve të mitur
aportën britanike përmes mashtrimit.
Elda Derri është përballur me këto dy
akuza në gjykatën e krimeve "Croydon
Crown Court".
Që në seancën e parë gjyqë-
sore më 24 Prill 2008 shqiptarja nënë e shtetësi britanike shkuan në këtë am- ndodhur më pas me të tilla raste kur se vërtetohet që e ka fituar përmes në nivel ministerial. Më pas të gjitha
dy fëmijeve i ka pranuar akuzat. basadë për të aplikuar për bashkim "UK Borders Agency" ka kërkuar mashtrimit. çështjet do të konsiderohen në bazë të
Mesditën e së premtes 14 Qershor familjarë me bashkëshortët apo sqarime nga personat subjekt hetimi në Rreth kësaj bisede në pikën 19 të dësh- kësaj politike".
2008 ajo është futur në ambientet e bashkëshortet apo sjelljen e të afërme bazë të Seksionit 41 për Qytetarinë misë avokati shqiptarë pranë kom- Një tjetër aspekt që çoi në
kësaj gjykate nën shoqërinë e në Angli. Britanike Akt 1981. panisë "JR Jones Solicitors" thotë. bllokimin e dënimit të shqiptares 25
bashkëshortit dhe dy fëmijëve të saj. Kur aplikantët e vizave Në pikën 18 të kësaj dëshmie avokat "Zoti Dalton konfirmoi se vjeçare është konfuzioni me departa-
E veshur me një bluze te kuqe dhe pan- shkuan në ambasadë pjesë e doku- Naim Hasani sqaron me detaje korre- një politikë e re është në hartim esipër mentin "Nationality Special Cases
tallona të zeza, shqiptarja tek e cila dal- mentacionit të kërkuar ishte certifikata spondencën telefoni dhe shkresore që për ato 70 raste nga të cilat janë edhe Unit" dhe një oficereje emigracioni
loje shenja ankthi në ora 12:22 minuta familjare e shtetasit britanik me të cilin ka patur me zotin Tony Dalton me de- disa klientë të zyrës tonë. Ai u shpreh në Croydon e cika ja referoi rastin e
është ulur në bankën e të akuzuarve në zonjës Derri prokurorisë angleze për
sallën e gjyqit Nr-6. ndjekje penale.
Elda Derri me bashkeshortin dhe Zoti Dalton shpreh një opin-
Por, kur gjykatësi Mr Justice
J.A. Ainley ka hyrë në sallë për të lex- dy femijet duke hyre ne gjykate ion të tijin krejt ndryshe nga ai i zonjës
uar masën e dënimit që mund të vari- Joanna Hutchinson e cila ka hetuar
onte nga 9 muaj deri në tre vite burg, rastin në fjalë duke marrë në pyetje në
pala mbrojtëse e shqiptares ka kërkuar stacionin e policisë të Croydonit zon-
ndërrimin e pranimit të fajit, nga faj- jën Derri.
tore në jo fajtore. Sipas tij për momentin çështja nuk
Ky ndryshim i papritur për duhet ti kalonte prokurorisë për aq
prokurorin Hamish Reid ka ardhur si kohë sa një politikë e re është ende në
rrufe në qiell të hapur pasi avokati proces hartimi e sipër.
Naim Hasani përmes baristeres Dawn Të gjitha këto fakte të për-
Chapman i ka dorëzuar gjykatësit një piluara me kujdes në 30 pika sëbashku
dëshmi prej dhjetë faqesh së bashku me një letër nga "UK Borders Agency"
me një shkresë dërguar atij nga asistent në adresë në avokatit Hasani që mban
drejtori i Border& Immigration datën 13 Maj 2008 kanë penguar dën-
Agency në degën "Nationality Special imin e shqiptares.
Cases Unit" Ky është rasti i parë që Home Office
Gjykatësi Mr Justice J.A. ka çuar për ndjekje penale një person
Ainley ka lexuar këtë dëshmi duke e duke e akuzuar atë se ka përfituar lejen
pranuar atë. e qëndrimit përgjithmonë së bashku
"Është e pamundur për mua të jap sot (Indefinite Live To Remain) me pas-
masën e dënimit ndaj zonjës Derri pasi aportën britanike përmes mashtrimit.
jam njohur me këtë dëshmi të mbushur
me fakte të reja e të panjohura për mua
deri më tani. Të tilla kushte më bëjnë
HETIMI
që të shty datën e dënimit për në mua-
jin shtator, kohë në të cilën shpresoj të Zbulimi mashtrimit nga Elda Derri nuk
kem në tavolinën time politikën e re që është një çështje klasike që e ka
Home Office është duke hartuar për zanafillën në Ambasadën Britanike në
këtë çështje" është shprehur gjykatësi. Tiranë. Është thjesht një fat i keq i kap-
Ky vendim është pritur me gëzim nga jes së certifikatës së saj shqiptare në
avokati Hasani dhe klientja e tij Elda valixhen e të shoqit që po udhëtonte
Derri pasi fjala e gjykatësit ju përkthye nga Tirana për në Londër.
nga përkthyesja e gjykatës. Ai është shtetas shqiptarë i pajisur me
një vizë 6 mujore për të hyrë në Angli
në kapacitet si i fejuari i saj. Pasi ka
BLLOKIMI mbërritur në një aeroport anglez ai
është ndalur dhe kontrolluar duke ju
Ka qenë një punë intensive e avokatit gjetur certifikata familjare e të fejuarës
Naim Hasani që çoi në bllokimin e Elda Derri që provonte se ajo ishte
masës së dënimit për klientën e tij zon- shtetase shqiptare. Bashkëshorti i saj u
jën Derri. Fillimisht zoti Hasani avokat la i lirë e më pas viza 6 mujore iu an-
i rregjistruar në "Supreme Court of ullua.
England and Walles që nga 15 Tetori Home Office përmes një
2007, në dëshminë paraqitur gjykatës letre i ka kërkuar shpjegime asaj duke
argumenton se rasti zonjës Elda Derri ata do të kryenin bashkimin familjar. tyrë asistent drejtor në "Nationality se kemi të bëjmë me një problem sa se- marrë një përgjigje më 3 Tetor 2006
nuk është i izoluar."Duke filluar nga Kjo certifikatë është paraqitur nga Special Cases Unit" me qendër në rioz po aq kompleks pasi janë shumë ku pranonte se ishte shtetase shqiptare
muaji Prill 2007 "Nationality Special shtetasit britanik ku në pasaportë ishte Liverpool, ku është biseduar në lidhje faktorë që do të merren në konsideratë dhe jo Kosova duke treguar arsyet që
Cases Unit" në agjencinë "UK Borders vendlindja Kosovë ndërsa në certi- me rastin e klientes Derri dhe të tjera si fëmijë e familje që janë po ashtu çuan në deklarimin e saj si shtetase
Agency" filloi të marrë informacione fikatën familjare Shqipëri. Kjo certi- rasteve të njëjta. shtetas britanik për të cilët nuk mund Kosovare. Po ashtu ajo ka parashtruar
nga Ambasada Britanike në Tiranë se fikatë më të dhënat e tjera, i është Zoti Dalton gjatë bisedës të argumentohet se kanë gënjyer apo të arsyet përse nuk duhet ti hiqej qytetaria
shumë aplikantë vizash, kishin spon- kaluar Home Office për të raportuar telefonike ka sqaruar se departamenti jenë përfshirë në ndonjë formë britanike. Por Home Office ja ka
sorizuesit e vizave shtetas shqiptarë e këto raste si mashtrime në fitimin e "Nationality Special Cases Unit" në mashtrimi. kaluar çështjen prokurorisë për ndjekje
jo Kosovar siç ata kishin kërkuar azil e shtetësisë britanike" sqaron avokat bazë të "Nationality, Immigration and Sipas zotit Dalton politika e penale duke shënuar rastin e parë të
më pas fituar qytetarinë britanike. Hasani në pikat 5,6,7 dhe 8 të dësh- Asylum Act 2002" i jep të gjitha të re në lidhje me këtë çështje ka gjasa të këtij lloji.
Ky zbulim ndodhi pasi në misë paraqitur në gjykatë. kompetencat e duhura për ti pivuar mbarojë së formuluari në fund të mua-
shumë raste kur shqiptarë me nën- Me tej ai sqaron se ç'farë ka dikujt nënshtetësinë britanike nëse në jit Korrik duke e çuar atë për aprovim
LONDON JULY 2008 5

Intervistë me SHQIPËRINË NUK E NDERON VONESA NË


shkrimtarin
Ismail Kadare DËNIMIN E KRIMEVE TË KOMUNIZMIT
NGA BONI,
Identiteti shqiptar është homogjen, nuk mund të ketë
MIMOZA KELMENDI

Mimoza Kelmendi : Zotëri Kadare,


identitet të përgjysmuar ose të modifikuar
sot bisedën po e zhvillojmë në një
kohë kur shqiptarët në Kosovë në jeve, si nga pikëpamja politike , frikërat e fëmijërisë që krijohen nga Prandaj të përdorësh këtë shprehje në dhe një robëri të brëndshme që ka
kushtetutën e re që sapo ka hyrë në ekonomike, psiqike e kombit shqiptar, fantazmat, nga gogoli. Dhe me sa këtë rast për atë që quhet Shqipëri e qenë me dy fytyra: robëria komuniste
fuqi, vendosën themelet e një shtetit do ndryshojë gradualisht, dalëngadalë duket këto ngelen edhe në jetën poli- natyrshme, cënohet e vërteta. Kjo sh- shqiptare në Shqipëri dhe robëria ko-
të ri, pra shqiptarët arritën të reali- vetë ndjesia e tij për vehten e tij . Dhe tike ndërkombëtare disa herë. E ash- prehje ka qenë një tingëllimë negative muniste serbe bashkë me robërinë e
zojnë ëndrrën e tyre për një Kosovë kur ndjesia e një kombi ndryshon për tuquajtura Shqipëri e Madhe ka qenë dhe është e përjashtuar për ne brënda mbretërisë jugosllave në Kosovë.
shtet të pavarur? Sa i rëndësishëm të mirë, siç është në këtë rast, atëherë prej kohësh një motiv i preferuar, për vendit. Egziston një teori e keqe do të thoja
është ky fakt për kombin shqiptar? pesha e tij e brendshme do të reflektojë të qenë një lloj alibie, për të justifikuar unë, që pretendon nga këto aksidente
në peshën e tij të jashtme. Sigurisht që një prapambetje të çështjes shqiptare, Mimoza Kelmendi : Zoteri Kadare, të rënda historike (njëra 5 shekuj e
Ismail Kadare: Sigurisht që përgjigjja kështu ndodh në gjithë popujt. Pra, një ngecje në vend. Në fakt prej kohë më parë ju keni zhvilluar një tjera më shumë se gjysëm shekulli) se
ime si e çdo shqiptari do të jetë pozi- psikologjia shqiptare do të ndryshojë shumë e shumë vitesh shqiptarët e debat të gjatë lidhur me identitetin e identiteti shqiptar është modifikuar,
tive. Shqiptarët, kombi shqiptar, sigur- nga kahu i mirë i saj në të gjitha pikë- kanë bërë të njohur vetë në gjuhën shqiptarëve. A ka ndryshuar në parim është ndryshuar. Të thuash këtë gjë për
isht që nuk ka marrë një favor, por pamjet. shqipe, në formën e të menduarit identiteti i shqiptarëve pas krijimit të një popull është ti bësh fyerjen më të
është rregulluar diçka që ishte çregul- shqiptar që kjo shprehje të takohet shtetit të ri të Kosovës, pra të shqip- madhe. Një popull që i ndryshohet
luar, në vite, në shekuj. Tashmë shqip-
Mimoza Kelmendi : Pra tani kemi shumë rrallë. Shqiptarët nuk thonë tarëve si komb me dy shtete? identiteti prej robërisë është mjeran,
tarët kanë hapësirën e tyre në Ballkan,
dy shtete shqiptare. Por, pse disa i Shqipëri e Madhe. Asnjëherë. Thonë është thellësisht fatkeq dhe ka
shumë të rëndësishme me atë shtat që
tremben një Shqipërie të madhe dhe Shqipëria natyrale, ose Shqipëria et- Ismail Kadare: Besoj që shumica e mungesa në dinjitetin e tij. Përse pop-
ata e meritojnë prej kohësh. Prandaj
nuk i tremben dy shteteve shqiptare, nike. Pra as e madhe, as e vogël, por shqiptarëve janë dakord që identiteti ujt e tjerë të Ballkanit nuk e ndryshuan
është gjetur një drejtëpeshim, një
zoteri Kadare? Si e shpjegoni ju ajo që është dhe që duhet të jetë. Në shqiptar është homogjen, është i njëjtë, identitetin dhe përse i paska rënë pop-
ekuilibër për një drejtëpeshim të pr- këtë? fund të fundit Shqipëri e Madhe, apo është pjesë e identitetit europian. Nuk ullit shqipëtar kjo fatkeqësi dhe ky
ishur, pra është zevendësusar ky i fun- siç kanë thënë Rusia e Madhe, Gjerma- mund të ketë identitet shqiptar të cënim i rëndë? Pra nuk është e vërtetë.
dit që ka qenë. Dhe kjo është në rradhë Ismail Kadare: Mendoj se është nia e Madhe, Kroacia e Madhe, këto përgjysmuar, as identitet shqiptar të Identiteti shqiptar, pavarësisht nga të
të parë për të mirën e kombit shqiptar thjeshtë një frikë. Në botë zakonisht terma ndryjnë në vetvete një koncept gjymtuar ose të modifikuar për shkak gjitha ndikimet që kanë pasur të gjitha
dhe për të gjithë Ballkanin, kjo rigjetje ka frikëra që kanë një bazë të vërtetë, negativ, pra nënkupton një shtet i bërë të një robërie të gjatë. Ne kemi njohur vendet e Ballkanit nga robëria e gjatë
e ekuilibrit. Natyrisht që kjo do të luajë por shpesh ato kanë një bazë virtuale. i madh me dhunë, pa të drejtë, dmth. si të thuash një robëri klasike të otomane kanë mbetur ata që janë të
një rol të madh ndaj të gjitha pikëpam- Një bazë të shpikur, siç janë edhe duke uzurpuar të drejtën e të tjerëve. jashtëme që ka qenë robëria otomane pamodifikuar. (vijon ne faqe 22)

Amosu Robinshaw
A Class Motors Solicitors
Me eksperiencë AUTO GARAZHE
10 VJEÇARE NË ANGLI Firmë e specializuar
Bëjmë Servisimin,
riparimin e në fushën e krimeve
të gjitha LLOJEVE
dhe MODELEVE
të automjeteve Stacion Policie
BEJMË Magistrates Court
GJITHASHTU EDHE Crown Court
KONTROLLIN TEKNIK (MOT)
Garazhi ynë është i liçensuar për lëshimin e
çertifikatës së emotisë Për çdo nevojë tuajën në fushën e veprave penale
kontaktoni një ndër avokatet më të mirë
Nese thoni se keni shkuar nga Gazeta
Mos harroni! “The Albanian” përfitoni;
në Londër Nick Robnshaw ose
*10% ZBRITJE juristin shqiptar Nalton Shtembari
Si dhe shërbime të tjera: *LARJE FALAS te automjetit tuaj Kjo firme punon me fonde
Goma, Balancim, nga Ndihma Ligjore (Legal Aid) ose privatisht
Rregjistrimin e gomave, PRONARI AGIM HALILI
skanimin e problemeve JU MIREPRET Amosu Robinshaw Solicitors
TEL: 020 8453 0008 Tel: 020 7582 9645 Bondway Commercial Centre
elektrike,
MOB: 07932 024 665 Fax: 020 7820 1815 71 Bondway
të gjitha riparimet
A CLASS MOTORS Nalton: Vauxhall
mekanike, saldime etj 34C Park Royal Road
si dhe larjen Park Royal NW10 7LN 07801 437 460 London
e makinave SW8 1SQ
LONDON JULY 2008 6

Emigracioni
Si u zbulua mashtrimi në "Graham Park One Stop Shop Test Centre" në Londër?
inistria e Brendshme Bri-

M tanike Home Office u ka an-


uluar testet e nështetetësisë
britanike 371 shqiptarëve pasi është Home Office u anullon testet
zbuluar që ata kishin paguar të kaluar
provimin "Life in UK".
Kjo ministri nëpërmjet një zëdhënësit
të saj ka deklaruar numrin e 371 per-
sonave që kishin aplikuar për nën-
shtetësi britanike por ata nuk do të
e nënshtetësisë 371 shqiptarëve
mund ta përfitojnë atë për momentin, Shqiptarit që ka marrë këtë letër e cila mëparshëm me para në qendrën e qua- Si shumë shqiptarë të kategorisë së tij njoftimi nga një grua kosovare e cila i
nëse nuk do të përsëritin testin. mban datën 17 Qershor 2008 Home jtur "Graham Park One Stop Shop Test ai i është drejtuar për ndihmë disa sek- ka dhënë gazetarëve një numër telefoni
“The Albania” ka mundur të Office i jep disa alternative se në cilat Centre". serëve shqiptarë që kishin lidhje me për të kontaktuar grupin e Kolit.
sigurojë kopjen e një letre që departa- qendra provimesh ai do të përsërisë Dy vjet me parë gazetë londineze mbiqyrësen e provimeve Josete Fitz- "Një mike e imja ka paguar
menti i "Managed Migration National- testin. patrick 41 vjeçe në qëndrën "Gra- Kolin dhe ajo tani është pajisur me një
ity Group" i ka dërguar një shqiptari në Home Of- ham Park One Stop shop Test çertifikatë gjoja sikur e ka kaluar
Londër, me anë të cilës shpjegon pro- fice sqaron se Centre" . testin. Ç'farë Koli po bën me këtë
cedurat në vazhdim të ripërsëritjes së përsëritja e provimit Shqiptarët të cilën duket ta kenë mashtrin, nuk është gjë tjetër veçse po
testit. është falas. Pjesa më e quajtur veten me fat për këtë rekru- shkakton dëm emigrantëve të ligjshëm
"Jemi të sigurt se ju e kup- rëndësishme e kësaj tim të artë, mendohet të kenë fituar të cilën duan të jetojnë në Britaninë e
toni rëndësinë dhe vlerat e qytetarisë historie aspak të kënd- mijëra paund nëpërmjet një Madhe me dinjitet. Ai duhet të ekspo-
britanike. Ne besojmë se aplikimi sipas shme për ata të cilët mekanizmi shumë perfekt. zohet" ka thënë gruaja kosovare për
rregullave është një element tjetër po paguan për testin dhe Ky grup kriminal dërgonte gazetën londineze e cila më pas ka ini-
aq i rëndësishëm në këtë proces. tani duhet ta në zyrën e saj për bërjen e testit, ciuar investigimin.
Kështu ne ndërmarrim të gjitha hapat ripërsërisin atë është shtetas shqiptarë dhe të huaj që Gazetari i infiltruar ka bërë
që aplikimi të jetë i drejtë dhe pa asnjë afati kohor. nuk flisnin anglisht dhe nuk dinin pazar me vetë Kolin duke u paraqitur si
mashtrim duke ruajtur të gjitha stan- Në lidhje me këtë as- të përdorin kompiuterin për bërjen një emigrant nga Moldavia. Më pas ai
dartet e procedurës së qyetarisë" thuhet pekt Home Office në e testit. ka filmuar me kamerë të fshehtë të
në paragrafin dy të kësaj letre. paragrafin e fundit të Sipas Evening Standard që gjithë mekanizmin e këtij mashtrimi.
Me tej në të i sqarohet dërguesit se ai si letrës kopje së cilës zbuloi këtë skandal, në krye të I gjithë pazari është bërë në kafenenë
pjesë të aplikimit ka dërguar kopjen e “The Albanian” po e këtij grupi qëndronte një djalë i Zara në afër stacionit të metrosë Coro-
certifikatës së testit "Knoledge of Life publikon si faksimile quajtuar Koli dhe disa ndale ku një nga miqtë e Kolit pasi
in the UK" lëshuar nga një thuhet: bashkëpunëtorë të tij të cilët u është siguruar se klineti që priste në
mbikëqyrëse provimi e cila punonte në "Nëse testi i kërkonin klientëve të tyre 700 kafe ishte në rregull i ka thënë atij "Më
qendrën e provimeve "Graham Park ripërsëritur me notën paund për ta kryer testing me suk- ndiq mua nga pas".
One Stop Shop Test Centre" kaluese nuk na dërgo- ses. Rroli i nëpunëses angleze ek- Në pjesën e pasme jashtë
"Home Office ka dyshime se het pas dy muajve nga spozuar në faqen e pare të kafesë në një makinë Pajjero qëndronte
testet e mbikëqyrura nga ky person data kësaj letre, ju Evening Standard me titull "MRS Koli. "Gjithçka do të shkojë në rregull.
janë administruar në mënyrë jokor- njoftojmë me keqard- Fix it" (Zonja Mashtruese), Na paguaj paratë, dhe detajet se si ve-
rekte" vijon letra e cila në fund është hje se aplikimi për ishteplotësimi nga ana e saj e këtij prosh do ti tregojë unë " ka thënë
nënshkruar nga vetë ministri emigra- qytetari britanike (nat- teksti, ndërsa klientët e dërguar shqiptari me mjekërr veshur me një
cionit Liam Byrne. uralisation) do të refu- nga Koli veçse qëndronin përpara xhaketë meshine të zezë që quhet Koli.
kompjuterit. Mes Kolit dhe anglezes Josete Fitz-
Kur kalonin 20 minuta nga patrick ishte vendosur një kod për
koha e fillimit të ekzaminimit të klientat që ai dërgonte në këtë qendër
dijeve për jetën në Britaninë e testesh.
z o h e t . Evening Standard përmes një inves- Madhe, anglezja Fitzpatrick u jepte Më tej ai ka treguar gazetarit i cili është
Personat që tigimi zbuloi se punonjësja e kësaj atyre çertifikatën kaluese. prezantuar me emrin Marjus Neagu se
k a n ë qendre ishte lidhur me një grup krimi- Infiltrimi "Kur të shkojë tek recepsioni ti thuash
paqartësi nal shqiptarësh të cilët gjenin klientë se "BENI ka lënë një takim me mua".
rreth kësaj që paguanin 700 paund, ndërsa irlan- Për të zbuluar këtë skandal, gazeta
procedure dezja Josete Fitzpatrick e rekrutuar londineze infiltroi një reporter të sajin M VELIU
duhet të tele- nga në grupin e shqiptarëve pas marrjes së
fonojnë në shqiptarët i ipte të dërguarve nga ky
0800 0154 grup kriminal notë kaluese.
245.
Por si mundi
Home Office Historia mashtrimit në "Graham
të anullojë Park One Stop shop Test Centre"
testet e 371
shqiptarëve? Letra e siguruar nga “The Albanian”
“The Alban- tregon qartë se personi që e ka marrë
ian” ka këtë atë nuk i është pranuar testi pasi e
mundur të ka kryer atë në "Graham Park One
zbulojë se Stop shop Test Centre".
shumica e Personi në fjalë ka pranuar
personave që se ai kishte paguar 700 paund për ta
tani duhet të kaluar testin pasi nuk megjithëse kishte
ripërsërisin 9 vjet në Angli nuk dinte të fliste
testin, e kanë anglisht dhe si pasojë ishte e pamundur
kryer testin e kalimi testit.
LONDON JULY 2008 7

NGA OKSFORDI
MUHAMED VELIU
mbasadori I Republikës së
PAVARËSIA E KOSOVËS
A Shqipërisë në Londër Zef
Mazi ka mbajtur një referat në
universitetin e Oxfordit, ku përmes ar-
gumenteve të shumta ka argumentuar
se pavarësia e Kosovës është në për-
puthje me ligjet ndërkombëtare.
Në një audiencë të zgjedhur
në "Qëndrën Ndërkombëtare të
MËSE LEGJITIME
Studimeve" të St Anthony's College"
pranë këtij universiteti, Mazi për më
Ambasadori Zef Mazi leksion në Universitetin
shumë se 40 minuta ka mbajtur refer-
atin e tij me temë "Pavarësia e Kosovës
nën ligjin ndërkombëtar-faktor paqeje
dhe stabiliteti në Ballkan”.
e Oksfordit. "Serbët dhe Rusët s'kanë asnjë
Qëllimi ardhjes së diplo-
matit të njohur shqiptar në këtë univer-
sitet ishte një iniciativë krejt private,
argument ligjor në kundërshtimin e pavarësisë".
duke bërë një lobing bindës përse
pavarësia e Kosovës është legjitime, në
një kohë kur propaganda serbe e
mbështetur nga ajo ruse ende vazhdo-
jnë të trumpetojnë se pavarësia është
ilegjitime.
"Mendoj se njohja e
Kosovës shtet nga vendet që ende nuk
e kanë njohur, është një fazë delikate
deri diku është bllokuar. Është mo-
menti që diplomacia kosovare përfshi
atë shqiptare, të organizohet dhe t’i
thonë këtyre vendeve skeptike, se njo-
hja e Kosovës shtet është një faktor
stabiliteti në Ballkan dhe më gjerë. Por
ama përmes fakteve dhe argumenteve
të shëndoshë bazuar në ligjet ndërkom-
bëtare dhe të drejtën e popujve për
vetëvendosje" ka deklaruar Mazi pak
përpara fillimit të këtij referati.
Ky ka qenë edhe shkaku që e ka nxitur
Mazin të nis një tur leksionesh në uni-
versitet më me emër në Angli rreth
Kosovës.
Që në fillim të referatit am-
basadori Mazi është shprehur se shumë
zhurmë dhe kundërshti vazhdon të
bëhet nga Serbia dhe një shtet tjetër
antar i Këshillit të Sigurimit, vend i cili
duket se e ka të vështirë të kuptojë se
zgjidhja e propozuar "është më e mira,
më praktikja ne cila do të zgjasë gjatë".
"Kjo zhurmë zbehet përballë fakteve
ligjore atyre morale dhe argumenteve
të tjera. Këtu në Universitetin e Ox-
fordit është vendi më i përshtatshëm
përballë kësaj audience, për të anal-
izuar disa dokumente ndërkombëtare
të rëndësishme, që formojnë baza të
shëndosha për një analizë me kon-
kluzione të sakta" ka vijuar Mazi i cili
"Kjo zhurmë zbehet përballë fakteve ligjore atyre morale dhe argumenteve të tjera.
më pas ka cituar një mori ligjesh
ndërkombëtare që justifikojnë shpall-
Këtu në Universitetin e Oxfordit është vendi më i përshtatshëm përballë kësaj audi-
jen e pavarësisë së Kosovës. ence, për të analizuar disa dokumente ndërkombëtare të rëndësishme, që formojnë
Qëndrimin kundra pavarë- baza të shëndosha për një analizë me konkluzione të sakta"
sisë së Kosovës sipas Mazit lë hapësira
për ta interpretuar atë, si një mungesë
interesi për një Evropë në paqe dhe të qëndrojnë në çështje tyre dhe SË TRETI sisë në Shkurt 2008. "pavarësinë e mbikëqyrur" si dhe a
është e mundur që shqiptarët e Maqe-
sigurtë.
Në vijim të referatit ambasadori Mazi specifike duke i ka patur në mënyrë Ambasadori Mazi ka theksuar disa
herë gjatë fjalës se tij se Rusia nuk ka
donisë të kërkojnë shkëputje nga
është ndalur edhe në kundërshtimet që Maqedonia.
i bëhen Kosovës duke mos e quajtur shtuar këtu shpërbër- konstante, të progra- dhe nuk paraqet asnjë argument ligjor "Shqiptarët e Maqedonisë e kanë bërë
se shpallja e pavarësisë së Kosovës të qartë që ata nuk duan të krijojnë një
atë një rast "sui generis".
Sipas tij kjo nuk ka as më të voglin
jen e ish Jugosllavisë muar shkelje masive është në kundërshtim me ligjet situatë paralele me atë në Kosovë. Ata
ndërkombëtare në fuqi. duan të jetojnë brenda Maqedonisë por
dyshim pasi çështjen e Kovës e kanë përmes luftërave të të drejtave të njeriut Duke përfunduar referatin me të drejta të respektuara brenda
njohur si "sui generis" komuniteti
zoti Mazi tha se pavarësisht kokëfortë-
ndërkombëtar, "Grupi Kontaktit" përf- përgjakshme. nga aparatura sisë së shfaqur dhe krijimit të pre-
kushtetutës
përgjigjur Mazi.
maqedonase" është
shi presidentin Ahtisari.
"Prandaj ne besojmë se Kosova nuk as shtetërore serbe. Të tendimeve artificiale, ato do të
tejkalohen. Historia do të provojë se
Ç'farë do të bëhet me zgjedhjet në
më të voglin dyshim që është një Mitrovicë? Ka qenë një tjetër pyetje të
çështje "sui generis" për disa arsye.
Së dyti dhuna ma- gjitha këto zhvillime ishte një vendim i drejtë sikurse e ka cilës Mazi ju përgjigj duke thënë se "
provuar në 100 mënyra se bashkimi Ata le të mbajnë zgjedhje. Mos njohja
Së pari kemi të sive ndaj shqiptarëve kulmuan në 1999 Kosovës me Serbinë para 100 vjetëve e tyre nga BE është zgjidhja më e mirë.
ishte një vendim i gabuar.
bëjmë me rrethana duke i larguar ata me dhe më pas me Të pranishmit kanë drejtuar
Kështu këto tentative nuk do të jenë të
suksesshme".
specifike të cilat dhunë nga shtëpitë e shpalljen e pavarë- një mori pyetjes që kishin të bënin me
LONDON JULY 2008 8
NGA MARACUS TANNER

P
lazhet janë të pastra në Shqipëri
dhe pothuajse bosh. Dete të pas-
tra, dhoma me pamje tej
dritareve, madje një qytet i humbur për
t‘u zbuluar. Sa kohë duhet që grupi të
arrijë në Shqipëri?
PUSHIME EUROPIANE
Kurrë s‘të shkonte ndër-
mend të shkoje në Shqipëri, sidomos
pas leximit të përshkrimeve apokalip-
tike të Paul Thereoux në lidhje me një
udhëtim në Vlorë, te "Kolonat e
Herkulit"? Kisha ardhur me idenë për
një javë me diell në Korfuz. Por Kor-
NE SHQIPERI
Sarandës shtrihej si një hark i madh hotelin pas hotelit dhe pjesa më e betoni, m‘u shfaq përpara një pamje dëshirën për t‘u kthyer përsëri, sigur-
fuzi se si m‘u duk, pa lidhje, kështu që rreth njërit prej limaneve më të mëd- madhe e tyre me emra të pabesueshëm, malesh të zhveshur, bashkuar me isht me një standard për pushime të
pas dy ditësh bëra pagesën në hotel dhe henj natyrorë të detit Jon. Padyshim që emra qytetesh amerikane si (Çikago liqene dhe bar të gjelbër, një peizazh i suksesshme. Nuk munda të vizitoja
tërhoqa valixhen deri në port. regjimi komunist i Enver Hoxhës dikur apo Nju Jork); destinacione shpirtërore rrallë, që sikur më sillte ndërmend qytetin e lashtë të Gjirokastrës, një orë
Kur arrita, në dritaren e i kishte mbushur këto ujëra blu plot me si (Paradise, Parajsë) deri tek emrat e qiellin. me makinë nga Saranda, ndërkohë që
zyrës së parë, vura re tabelën "Bileta llumra, por si një efekt anësor i dein- personazheve historikë. Atje ku toka puqej me detin, më hante dëshira të qëndroja në
për në Shqipëri" dhe meqenëse burri dustrializimit të vrazhdë të fillimviteve Unë zgjodha atë me emrin e shtrihet qyteti i humbur i Butrintit, një ////Livia, të ecja me këmbë nga aty deri
aty brenda, në tryezën e tij të punës, ‘90 shfaqet këtu mungesa e ndotjes. vajzës së Musolinit, Eda, për pamjen e qytet i madh në kohët greke e romake, atje te fshatrat që shfaqeshin në vijën e
dukej i sjellshëm, kureshtja më shtyu Një shëtitje e gjatë ndanë tij nga deti, ku për kënaqësinë time, të cilin Virgjili e përmend në "Enei- horizontit, shpërndarë në majë të ko-
të futem. Kur është trageti tjetër? gjirit të thoshte se nuk kishte shenja m‘u dha një dhomë dyshe, xham i dën" e tij, por që pak nga pak u zhyt në drave, disa të besimit ortodoks grek, e
"Për pak minuta, në orën rrymash, ndaj notova pa çarë kokën pastër, me ballkon që varej mbi det dhe harresë, pasi fiset sllave pushtuan Bal- disa myslimanë.
nëntë". "Hë, a mund të kthehem dhe pa shumë njerëz përqark; të rinjtë e gjithë kjo as për gjysmën e çmimit të lkanin në shekullin VI. I menaxhuar Arsyeja tjetër pse dua të
përsëri?" "Ka tre tragete në ditë". "Sa e qytetit qëndruan atje nën kolonat, dhomës së zymtë të hotelit në Korfuz, nga shteti, me ndihmën e fondacionit kthehem përsëri është se shqiptarët
zgjat udhëtimi?" "25 minuta". Pak a duke vështruar ata pak të huaj që no- nga ku shihja vetëm kontejnerët. "Butrinti" të Londrës, kushtet dhe janë tepër entuziastë ndaj të huajve.
shumë i dhashë drejtim; sidomos për tonin me shprehje të menduar dhe Përveç shumë hoteleve dhe tabelat e tij shfaqin një kontrast të fortë Pas shumë vitesh izolimi ata i kanë
faktin se bileta e kthimit kushtonte enigmatike. restoranteve që shërbenin ushqim të në krahasim me shumë site të tjera hapur katër kanatash, apo më saktë i
vetëm 25 â‚. Ja kështu, kalova rripin e Ishte e lehtë të gjeje dhoma, freskët me mish, supë, pasta apo mid- arkeologjike që unë kam parë në Bal- kanë shpërthyer dyert e tyre dhe po
ngushtë të ujit deri në Sarandë, nga ku mund të shijoje hapësirat blu. hje, këto të fundit prej liqenit me ujë të lkan, të braktisura që nga rënia e ko- hedhin hapa të sigurt përpara.
shoqëruar nga shqiptarë të thinjur dhe Vitet e fundit, një bum ndërtimesh ka pastër aty pranë, qyteti i Sarandës të munizmit, duke pasuruar gjuetarë të Me pamjet e saj të
të lodhur. Kisha dijeni për një qytet përfshirë Shqipërinë, sepse popullsia ofron vetëm pak vende historike që të tyre dhe hajdutë. ndryshueshme, me vendet e pazbulu-
romak "të humbur" pranë Sarandës, po i zbraz fshatrat për të kapur qytetin, thithin vizitorët, sikurse janë rrënojat e Një restorant-hotel ftues, ara dhe të magjishme, trevat jugore të
por ç‘dija për qytetin? ndërkohë që një numër i madh sinagogave të shekullit IV. gjendet në hyrje të tij, një vend i Shqipërisë, me siguri, do të bëhen edhe
A do kishte hotele, ujë të njerëzish të mërguar në Greqi, Itali dhe Kështu, të nesërmen, mora mrekullueshëm për të pushuar pas një më të njohura në të ardhmen, ndërkohë
rrjedhshëm, dritë elektrike, një meny Britani kthehen dhe i derdhin kursimet njërën prej taksive që prisnin në radhë shëtitjeje të gjatë, përmes hapësirave që lajmi i mirë për të po përhapet.
që ta merrja vesh? Shqetësimet e mia e tyre në vendlindje; i kthejnë më mirë dhe u nisa për në jug të Butrintit, rreth dhe kishave të rrënuara, ku mund të Mbase ai do të bëhet po aq i shfry-
fluturuan sapo trageti u ankorua në një në beton, sepse bankave nuk mund t‘ju 12 milje larg, një udhëtim që kushton shërbehet një pjatë me supë peshku, tëzuar nga turizmi masiv sa edhe Kor-
gji të mrekullueshëm. Qyteti i besosh shumë. 10 euro vetëm për vajtje. Duke lënë fileto pule dhe birra "Tirana". fuzi. Por kjo ditë është larg. Ende kemi
Dhe ja rezultati: hoteli ndjek pas ndërtesat gjysmë të ndërtuara prej U largova nga Shqipëria me kohë....

signatureclaims.co.uk

A keni patur një AKSIDENT dhe nuk For a free consultation calll us on:
Had An Accident Not Your
Your
o Fault?
ka qene FAJI JUAJ?
We Can Provide
We Provide The Following Services:- 0800 047 0940
09940
NeFor
ju ofrojme
yyour keto sherbime:-
our vehicle:
your
- free recovery of you
ur damaged vehicle.
PER AUROMJETIN TUAJ
- free storage of
-Zevendesim te your damagedtuaj
automjetit vehicle.
FALAS
- free estimate on the damage
-Ruajtje e makines se demtuar FALAScaused.
-Vlersim terecover
- repair or demit the
tee makines FALAS
total loss value.
-Riparim ose mbulim te vleres
For yyou:
ou:
Per Ju you in all you
- assisst your
ur legal documents.
-Ndihme
- providene tewith
you gjithaf dokumentet
a free courtsey vehicle.
-Ofrojme zevendesimin e mjetit
- recover your injury compensation.
-Mbulojme compensimin e demtimit
tuaj
andmos
dhe remember you ju
harroni get
ge 100%
etdo of all
te merrni
monies recovered from
100% te te gjitha pavare m your injury com-
te pensation.
kompensuara nga demtimi

P E R S O N A L 
I N J U R Y  S P E C I A L I S T

Signat
Signature
g ture Claims
Head OfO
Office:
fffice:
5 Parkk Road
W eest Hendon
West H
Londo
London on NW4 3QB
Tel: 02082 022 822
Mob: 07958 192 192
Fax: 05601 167 450
Email:: azizi@signatureclaims
azizi@signatureclaims.co.uk
LONDON JULY 2008 9

ORTENZ & CO
Are you confused and uncertain as where to get help with
your accounting issues? A po paguani më shume se
You don’t have to sa duhet taksa?
A keni gjoba për të paguar
We can sort out the following with
kundrejt Inland Revenue?
best solutions at a reasonable fee
Mendoni përpara se të paguani


Self Assessment Tax Return
New Business set up
ORTENZ &
• Accounts


PAYE
VAT
CO
• Management Accounts,
monthly or quarterly ju ndihmon
• Company Formation
• Limited Company Accounts


Inheritance Tax Planning
Capital Gains Tax
Plus, Contact: Gentiana Hakia
(MAAT) Accountant
Tel: 020 8220 1872


Business Plans
Cash-Flow Forecast and Projected
Profit
free Fax: 020 8594 2233
Mob: 07792 610 020
Email: gentaomeri@hotmail.com
• Tax enquiries by H.M Revenue
and Customs Consultation 32-34 North Street
Barking Essex
IG11 8AW

JR JONES SOLICITORS
Avokati Naim Hasani
ne sherbim te komunitetit
shqiptar ne Angli
Ne mund t’ju ndihmojme
Per te gjitha ceshtjet e emigracionit
1-Bashkime familjare perfshire bashkeshortet, femijet dhe
prinderit
2- Aplikime per VISA martesore dhe VISA per te fejuarit e per-
sonave me leje te perhershme qendrimi me Birtani apo me
shtetesi Britanike.
3- Leje qendrimi apo hyrje si partner I pamartuar I personave
me shtetesi Birtanike apo leje te perhershme qendrimi. Leje
qendrimi si student, leje punesimi apo qendrim per experi-
ence pune apo si Migrant me Kualifikim te Larte etj.
4- Processe divorcimi dhe ndarja e pasurise per ciftet qe
divorcohen. Perfaqesim ne procedurat per mbrijtjen e femi-
jeve.
5- Nse jeni refuzuar nga Home Office si familje per tu perf-
shire ne Amnesti per arsye te ndryshme.
6- Nese keni pesuar aksidente ne pune dhe aksidente te
trafikut rrugor dhe nuk ka qene faji juaj dhe kerkoni kompen-
sim.
7- Kompania operon skemen e ndihmes ligjore falas per ata
persona qe nuk jane ne mardhenje pune ose kane te ardhura
te vogla.
Address: 58 Uxbridge Road, Ealing London W5 2ST
Tel: 02082310440 e-mail nhasani@jrjones.co.uk
LONDON JULY 2008 10

U bëfsh 100 vjeç dhe Me rastin e 9-te vjetorit te


jetë të lumtur lindjes se mbeses tone
Rebecca Omi Valeria Qyrsaqi ne Bruksel
Eshtë urimi nga gjyshi urimet me te mira i
Xhaviti, gjyshja Fejzija shkojne nga gjyshi dhe
babi Ledi, mami Jola gjyshja Xhavit dhe Fejzije
dhe motra e dashur Jete te gjate e te lumtur
Vesna me babim, mamin dhe
vellain e vogel.

Alba-Media Entertainment
uron me trashegime
çiftin e lumtur Udi &
Saida me rastin e
martesës me 22 Korrik Dëshiroj të uroj nipin tim Arlind Mara i cili
2008 ne Londer. me 13 Qershor 2008 mbushi plot 2 vjeç.
Urimit i bashkohen edhe babi Mediu, mami
Deshira dhe vëllai Eni.
Sherbimet u mundesuan Jete te gjate, fat dhe kthim sa me te shpejte
nga Studio Alba-Media ne Angli. Arlindi është shumë djalë i zgjuar
Entertainment dhe i shkathët dhe unë i uroj që një ditë të
& Orkestra Tinguj Zemre bëhet një djalë i sukseshëm dhe pse jo,
Lider i Birminghamit Dritani
LONDON JULY 2008 11
LONDON JULY 2008 12

XHIMI MARKU, MË I
FORTI I BRITANISË
NGA MUHAMED VELIU që fatmirësisht ja dola mbanë. Vitin e
shkuar shumë shqiptarë ishin skeptikë, Ka përfunduar konkursi "Britain's
himi Marku është shpallur duke deklaruar se unë nuk do të mund

X njeriu më i fortë në Britaninë e


Madhe për vitin 2008.
Si një "gladiator" i vërtetë i kohërave
të shpallesha njeriu më i fortë në Bri-
taninë e Madhe. Për t'ia shuar skepti-
cizmin atyre ju përvesha punës duke u
Strongest Man" ku shqiptari Xhimi
moderne, gjatë konkurrimit "Britain's
Strongest Man", emigranti shqiptarë
stërvitur gjatë të gjithë vitit. Dhe rezul-
tati u pa. Ishte një moment i jashtëza- Marku është shpallur njeriu më i
me banim në Londër ka lënë pas të konshëm fitimi këtij titulli për mua
gjithë konkurentët e tjerë duke real-
izuar kështu ëndrrën për ta fituar këtë
personalisht dhe njëkohësisht për
vendin nga vij. Me këtë konkurim unë fortë në Britaninë e Madhe.
titull që në momentin kur vendosi ti u tregova anglezëve se Shqipëria ka
përkushtohej këtij sporti.
Këtë vit konkurimi është zhvilluar në
djem të fuqishëm të denjë për t’u marrë
me këtë sport" ka thënë ai. "Britain's Një sukses absolut nga ai duke
qytezën "Batlins Minehead" ku morën Strongest Man" është një konkurim i
pjesë 16 konkurentë që përfaqësonin
Anglinë, Irlandën, Skocinë dhe
përvitshëm nga ku zgjidhet njeriu më i
fortë në Britani. Konkurimi është habitur të gjithë në veçanti
Wellsin. Marku 34 vjeç që në fillim të gjithashtu një fazë kualifikimi për
garës ka bërë një paraqitje të shkëlqyer
duke qenë favoriti kryesor për t'ia
"World's Strongest Man" "Njeriun më
të fortë në botë" që zhvillohet në kampionin në fuqi Mark Felix.
marrë titullin kampionit në fuqi Mark Amerikë.
Felix.
"Mark ishte kërcënimi krye-
Xhimi Marku ka dy vjet që i
është përkushtuar këtij sporti. Pas kësaj Tani shqiptarin e pret sfida e
sor për mua gjatë të gjithë garës. Por fitoreje ai padyshim është shqiptari më
kisha besim të plotë se këtë vit vendin
e parë do ta fitoja unë" nis të rrëfejë
i fortë në botë, pasi është i vetmi shqip-
tarë që merret me një sport të tillë. konkurimit në Amerikë për
Xhimi ekskluzivisht për “the Alban- Por ç'farë do të thotë për Markun të
ian” aventurën e tij drejt fitimit të këtij
titulli.
qënurit njeriu më i fortë në Britaninë e
Madhe? "World's Strongest Man".
Për shqiptarin me origjinë Pasi pozon për disa sekonda
nga Tropoja, ky eveniment mezi pritej,
për shumë arsye. Më kryesorja për t’i
jep këtë përgjigje. "Fitimi këtij titulli
nga ana ime tregon se ne shqiptarët po Menjëherë pas kësaj fitoreje ai flet
dhënë një përgjigje skeptikëve se edhe ju futëm diçkaje do t'ia dalim për
këtë vit Marku nuk do të mund ta fi-
tonte vendin e parë, pasi vitin e shkuar
mbanë. Nuk ka njeri të na ndalojë. Më
kujtohet dita e parë kur vendosa të ekskluzivisht për “The Albanian”
ai u shpall i katërti pas një dëmtimi në merresha me këtë sport. I vura
pulpën e këmbës.
"Ky konkurim së bashku me
një synim vetes për dalë njeriu më i
fortë në Britani dhe ja arrita. Jam kre- duke rrëfyer aventurën drejt fitimit
fitimin e titullit "Britain's Strongest nar për këtë".
Man" ishte një sfidë e vërtetë për mua, Në CV e tij Xhimi Marku ka
të arkivuara edhe disa tituj të tjerë. të këtij titulli.
Kështu në kundërshtarët e mi në të gjitha palestre të mirë. Vitet kaluan shpejt
vitin 2006- ushtrimet, saqë nuk kisha nevojë ta dhe Xhimi ishte bërë një djalë popullor
2007 ai do të bëja ushtrimin e fundit pasi kisha në një
shpallej burri mbledhur pikët e mundshme për të prej palestrave në lagjen Wembley. Një
më i fortë në qënë i pari" thotë Xhimi për të cilin ditë menaxheri palestrës duke parë se
Angli. Po në kanë bërë tifo shumë shqiptarë dhe an- muskujt e shqiptarit sa vinin e rriteshin
2007 në glezë gjatë konkurimit. duke u bërë akoma më të fortë i syg-
konkusrin për Tani ai është duke u përgati- jeron të përfshihej në këtë sport. Duket
"Britain's tur për një sfidë tjetër akoma të rëndë- se ka qenë një sugjerim mëse me vlerë
Strongest sishme. Atë të kampionatit botëror për të cilin Xhimi i është mirënjohës.
Man" do të sh- "World's Strongest Man" që do të E ndërsa karriera Xhimi Markut po kap
pallej i katërti. zhvillohet në West Virginia në Shator majat e këtij sporti ai nuk mjaftohet me
Konkurimi 2008. Sido që të jetë rezultati këtij kaq. Dëshira e madhe është të ndërtojë
këtij viti do ta konkurrimi, Marku pohon se dëshira e një akademi të tijën ku të
gjente atë në tij e madhe është marrja pjesë në stërvitë kampionët e ardhshëm shqip-
formë të shown më të rëndësishëm atë të quajtur tarë në këtë sport. Në fakt hapat për
jashtëzakon- "Arnold Classic". Nuk mund të rrish këtë i ka ndërmarrë. Ai ka nisur të
shme sportive pa e pyetur atë se nga buron kjo forcë stërvitë një djalë nga Kosova që quhet
pavarësisht një e jashtëzakonshme për tu marrë me Fatmir Haxa. "Famtmiri ka mundur të
aksidenti të këtë lloj sporti. ndërtojë një trup plot muskuj dhe tani
vogël me mak- Xhimi Marku pasi vë buzën në gaz ai është i denjë të marrë pjesë në
inë kur por thotë: "Vjen nga trashëgimnia ime konkurse të ndryshme ku mund të vër
shkonte në familjare plus pastaj çelësi suksesit në përdorim forcën që ka. Ishte jo me
vëndin ku do është stërvitja intensive pesë herë në shumë fat në konkurimin e sivjetshëm
të zhvillohej javë". për "England's Strongest Man". Një
kompeticioni Përfshirja në këtë lloj sporti dëmtim në shpatull nuk e lejoji të sh-
sivjetshëm. tejet burrëror për të ishte krejt e rastë- paloste aftësitë e tij për tu kualifikuar.
"Arrita ti sishme. Që në ditën e parë kur mbërriti Nuk ka dyshim që vitin që vjen Fatmiri
mund bind- si emigrant në Anglia, gjëja e parë që do të shkojë në finale" pohon Xhimi.
shëm të gjithë do të kërkonte ishte gjetja e një Shqiptarët në Angli do të kenë mundësi
LONDON JULY 2008 13

ta ndjekin konkurimin ku Marku u sh- shqiptar. Edhe atje ai ka demonstruar 2008 " Xhimi Marku i ka të miliona njerëz paraqitja e tij me identifikohej me krimin. Fatmirësisht
pall "Britain's Strongest Man" përmes se sa i fortë është dhe ç'farë mund të gjitha potencialet të bëhet ambasadori origjinën shqiptare do të thotë shumë. një situatë e tillë nuk zgjati gjatë. Disa
Channel 5 në muajin gusht. Ata të cilët arrij falë saj. më i mirë i për Shqiptarët në Britaninë Për këtë mjafton të hedhim sytë nga të rinj kërcimtarë në emisionin e
nuk mund të presim mjafton një Kur plazhistët në Shëngjin mësuan se e Madhe me imazh të nëpërkëmbur e eksperienca italiane e shqiptarëve gazetares Maria De Filipi bënë
kërkim në www.youtube.com me ai merrej më ngritjen e peshave të nxirë padrejtësisht nga mediat bri- të atjeshëm. Në vitet e para të emigra- ndryshim. Të talentuarit Ambreta
emrin Jimmy Marku ku mund të shiko- rënda ju kanë lutur të ngrijë një mak- tanike. cionit shqiptar në Itali mediat vendase Toromani, Leon Çino, Klajdi Kadiu
jnë shpalljen e ti si njeri më i fortë në inë. "Nuk ja prisha qejfin. Ngrita peshë Duke qenë se ky lloj sporti në të cilin ia falë aftësive të përkryera si balerinë u
Britani 2008. një makinë Reno" tregon Xhimi. Tani fatmirësisht ai po shkëlqen ndiqet ma- faturonin çdo lloj krimi që ndodhte shndërruan në idhuj për të rinjtë Ital-
Atij kanë filluar ti mbërrijnë urimet e që ai është "Britain's Strongest Man sivisht përmes ekraneve televiziv nga shqiptarëve. Fjala shqiptar për Italianët ianë. Revistat filluan ti kenë në faqe të
para. Tashmë shqiptarët e Britanisë parë. Mediat elektronike u kushtuan
kanë një arsye më shumë për t’u kren- programe të tëra televizive duke anal-
uar. Njeri më i fortë i vendit ishull
është Shqiptarë. Dhe kjo nuk është
Atij kanë filluar ti mbërrijnë urimet e para. izuar suksesin e
arritur. Madje ata tashmë njihen në Itali
pak. Por si është e mundur që një talent
shqiptar në këtë sport nuk është aspak Tashmë shqiptarët e Britanisë kanë një arsye si "Bravi-Albanezi" një titull që vjen
më shumë se kaq. Ata ndryshuan
i njohur në Shqipëri? Xhimi me mod- imazhin e shqiptarëve në gadishullin
esti thotë se ka dashur të prezantohet më shumë për t’u krenuar. Njeri më i fortë i Apenin.
publikisht në Shqipëri në të ardhmen. A mund të ndodh një diçka e tillë në
Por identifikimi i djalit gjigand, si një
njeri që merret me një sport të tillë
vendit ishull është Shqiptarë. Dhe kjo nuk Britaninë e Madhe?
Padyshim që po. Njëri prej atyre të
është realizuar pa nevojën e artikujve
në gazeta apo në është pak. Por si është e mundur që një talent cilët mund të jetë ambasadori ynë më i
mirë mes shumë të tjerëve, që ne të
kronikave televizive. Gjatë pushimeve tjerët të krenohemi pse jo të mburremi
vjet në Velipojë dhe Shëngjin Xhimi shqiptar në këtë sport nuk është aspak i njo- është Xhimi Marku.
tregon se Pavarësisht se në këtë konkurs ai garon
plazhistët janë marrosur me trupin e tij.
Padyshim më shumë femrat, që
hur në Shqipëri? Xhimi me modesti thotë se për Anglinë, kurrë nuk është kursyer të
thotë se është shqiptar. "Ëndrra ime
kërkonit të bënin foto me djalin që ka
një trup të veçantë e që peshon 142 ka dashur të prezantohet publikisht në është të shpallem kampion bote duke
ngritur flamurin shqiptarë" shprehet
kilogram. Xhimi Marku "gladiatori" shqiptarë i
"Nga një anë u ndjeva mirë nga një anë Shqipëri në të ardhmen. Por identifikimi i djalit kohërave moderne.
prezenca ime në plazh bëri të më Me vullnetin që e karakterizon ajo ditë
rrethonin shumë njerëz duke më pyetur
si kam mundur të ndërtoj një trup të
gjigand, si një njeri që merret me një sport të nuk duket aspak e largët për ta pare atë
njeriun më të fortë të botës duke ja
tillë. Ata kërkonin të bëni foto gjë të
cilën e pranova me kënaqësi. Ditën tillë është realizuar pa nevojën e artikujve në rrëmbyer titullin polakut Marjus Pux-
hanovski që e mban këtë titull katër
tjetër mu desh të rrija në çadër" rrëfen herë radhazi.
Xhimi për pushimet në bregdetin gazeta apo nëkronikave televizive.
LONDON JULY 2008 14
EKSKLUZIVE
BOKS

B
oksieri Jorgen Çetaj për të
dytin vit radhazi është shpal-
lur kampion i Anglisë për
JORGEN ÇETA J KAMPION ANGLIE
moshat e reja në federatën ama-
tore të boksit "Amatory Boxing As-
sociation".
Shtatëmbëdhjetë vjeçari shqiptarë
ka mundur me lehtësi në finalen e
PËR TË DYTIN VIT RADHA ZI
zhvilluar dje në Liverpool kundër-
shtarin Ryan Aston që mban dy
breza të kampionit të Anglisë në
peshën super të mesme.
Shqiptari gati
Që në minutën e parë të
raundit të parë Çetaj ka lëshuar një
të majtë të fuqishme duke i treguar
kundërshtarit nga Birminghami që
për tu ndeshur
në fillim se kishte hyrë në ring për
ta mposhtur. Shqiptari ka fituar
raundin e parë duke mbledhur 3
pikë ndërsa Aston asnjë.
për titullin e
Kundërshtari Çetajt është
munduar ta vërë në pozitë të
vështirë atë duke lëshuar një
ganxhë të fuqishme me të majtën
kampionit të
e tij, por boksieri shqiptarë nuk
është dorëzuar duke u kundër-
përgjigjur me një goditje lëshuar
rrufeshëm me të majtën. Edhe ky
BRITANISË
raund do të fitohej nga Jorgen
Çetaj me rezultatin 5 me 2.
Në raundin tretë dhe fun-
dit Çetaj e ka lënë minutën e parë
SË MADHE
të kalonte duke mos u hedhur në
pasi e ka mbyllur këtë duel me një por edhe më sipas planit. dërguar një letër ku më
sulm. Ndërsa dy minutat e fundit
fitore të pastër prej 13 pikësh. gjer" është shprehur Çetaj gjatë një Kundërshtrarin e ka cilësuar si një kërkon që të përfaqësoj An-
kanë folur krejtësisht për të duke
"Për mua fitimi këtij titulli interviste telefonike për Shqip. boksier të mirë. glinë në kampionatin e
goditur drejt në fytyrë kundërshtarin
për të dytin vit radhazi do të thotë Duke folur për këtë duel "Ryan Aston është një boksier me boksit ku do të ndeshem me
duke mbledhur edhe nga ky raund
shumë. Si në aspektin kombëtar po ai ka treguar se ka hyrë në ring me kualitet. kundërshtarët nga
5 mikë të tjera.
ashtu edhe në atë ndërkombëtar. një dëmtim të vogël në dorën e U gëzova pamasë që e Irlanda, Skocia dhe Uellsi për
Jorgen Çetaj përmes
Mbi të gjitha e çon më përpara njo- djathtë pësuar gjatë stërvitjes, por munda dhe arrita për të dytën herë titullin e kampionit të Bri-
emocionesh është shpallur kam-
hjen time si boksier këtu në Angli Çetaj deklaron se gjithçka shkoi të fitoj titullin e kampionit për ABA.
pion i Anglisë për të dytën herë tanisë së Madhe. Ky kompeti-
Ishte një
cion do të zhvillohet në Skoci.
duel që e
Unë jam në gjendje shumë të
fitova jo
me shumë mirë fizike pasi gjatë tërë
vështirësi kohës jam stërvitur për
mund të ndeshjen e fundit që pata. E
them në kam shtuar stërvitjen për të
n j ë shkuar atje dhe pse jo për të
mënyrë fituar. Këto tre javë në
komode". vazhdim do të jenë të vështira
Kjo fi- për mua pasi do të më duhet
tore e të stërvitem shumë. Kam pak
rëndë- problem me dorën që kam të
sishme i vrarë por besoj se deri në
jep atij të finalen e madhe për kampion
g j i t h a të Britanisë së Madhe do të
mundësitë më shërohet".
për të
q e n ë Shqiptari që jeton në Angli që prej
pjesëmar- dhjetë vjetësh pohon se suksesi i
rës në Lo- deritanishëm lidhet me mbështet-
j ë r a t jen e vazhdueshme të familjes dhe
Olimpike në veçanti të dy trajnerëve Dave
në 2012. Veysey dhe Harry Scott. Dave Vey-
Përpara sey njëri prej trajnerëve të tij pas
se të kësaj fitoreje do të deklaronte:
mbërrij
"Kjo ishte fitorja e 14 rad-
deri atje
Jorgen hazi për Jurgenin në dy vjet.
Çetaj ka Të mundësh një boksier të
një tjetër talentuar si Rayan Aston
sfidë të është me të vërtetë për tu
rëndë- admiruar".
sishme në Të gjithë dashamirësit e
fund të boksit mund të pyesin se kur do ta
këtij muaji shikojnë këtë talent të ri të boksojë
për të si profesionist. Për këtë Jorgen
c i l ë n Çetaj pohon se për të sfida më e
thotë: madhe janë lojërat Olimpike 2012-
të. Pas tyre ai ka dëshirë të veshë
"Feder- dorezat e boksit profesionist duke
ata an- shtuar emrin e tij në listën e
gleze e boksierëve profesionistë shqiptarë.
boksit
më ka M.Veliu
LONDON JULY 2008 15
Xhelozia e krijuar nga ish i dashuri an-
glezes që bashkëjetonte, ka çuar një
shqiptar drejt goditjes ndaj tij me thikë,
Shqiptari thikë në zemër rivalit anglez në dashuri
krim për të cilin është dënuar pa afat Gjykata angleze burg pa aft Zamir Veselit. U konsiderua kërcënim për publikun
afat burgimi.
Zamir Veseli përdori dhunë maksimale Nëse vendimi komisionit do të jetë më parë të dashur Matthew Stables. quajtur Geraldine Agovi për katër vjet. glezi.
ndaj anglezit duke e goditur atë me negative atëherë atij do ti duhet të Zamir Veseli ka thënë në gjykatë se kjo Lidhja mes tyre do të përfundonte Qer- Por më 31 Qershor 2007
thikë direkt në zemër, vetëm e vetëm vazhdojë se qëndruari në burgjet e sig- ishte një lidhje thjesht për sex asgjë më shorin e shkuar kur ajo do të lidhej me Zamir Veseli fillimisht i ka zënë pritë
për ta eliminuar fizikisht pasi ai i dër- urisë së lartë përsëri. shumë. Nuk ka patur të njëjtin mendim shqiptarin Veseli. Pavarësisht se ajo "rivalit" në dashuri duke e goditur me
gonte SMS të dashurës. Veseli 27 vjeç kishte dhjetë vjet që je- gjykatësi James O'Mahony që deklaroi ishte në lidhje me shqiptarin i dërgonte grusht dhe më pas goditur me thikë në
Gjykata vendosi që ai të qëndroi në tonte në Angli. Ai nuk pranoi ti nën- se shqiptari ishte xheloz, priti mo- SMS me nostalgji ish të dashurit. Në zemër. Viktima për pak sa nuk ka
burg pa afat pasi përbën rrezik për pub- shtrohej një kontrolli psikiatrik mentin për ta goditur viktimën 29 një rast Matthew Stables i ka teguar vdekur. Ai është shpëtuar pas një
likun. mjekësor për gjendjen shëndetësore. vjeçar, në portin e Doverit pasi ndjente Veselit një prej këtyre SMS-ve duke e ndërhyrje kirurgjikale në një spital
Atij do t’i duhet të kryejë 8 vite burg Në të tilla kushte pa një raport të hollë- një urrejtje për të. irrituar shqiptarin në maksimum. Ai i londinez.
pastaj do ti jepet e drejta e daljes për- sishëm gjykatësi e dënoi me burg pa Gjatë procesit në gjykatën e krimeve është përgjigjur anglezit me kërcënim Gjatë procesit gjyqësor që zgjati një
para një komisioni që do të vlerësojë afat. "Canterbury Crown Court" në jug të duke i thënë se do ta vriste së bashku javë, Veseli ka mohuar akuzat e të
nëse ai vazhdon të përbëje rrezik për Xhelozia shqiptarit ka nisur kur ai Anglisë u mësua se viktima kishte me nënën dhe fëmijët. plagosurit me qëllim. Juria do ta gjente
publikun apo jo. është lidhur me një vajzë e cila kishte patur lidhje dashurore me vajzën e Ky kërcënim është neglizhuar nga an- atë jo fajtor për tentativë vrasje.

Ipswich, burgoset shpërndarsi shqiptarë i drogës


Ali Recica tenton "Cage Jackson Shabanit momentin e arrestimit ju
kapën 57 gram heroin dhe 130gram kokainë

Fight" të luftuarin në kafaz N


jë shqiptarë që shiste drogë
në lokalet e natës të qytetit
Ipswich është dënuar me
një sasi prej 25 kg kanabis mes dy
grupeve shqiptare nga Elbasani dhe
Tirana në 14 Janar 2002 ata do të për-
katër vjet e gjashtë muaj burg.
lesheshin me armë.
Ali Recica është shqiptari i cili kërkon të bëjë emër në sportin e Jackson Shabani (emri
I vdekur përjashta pabit "FOX" në
deklaruar në polici) në momentin e
lagjen Palmers Green do të mbetej
vështirë të "Cage Fight" të luftuarin në kafaz arrestimit ju gjetën 57 gram heroin
E. Çullhai i cili kishte shkuar për të
dhe 130 gram kokainë të ndara në
sqaruar çështjen mes dy grupeve.
porcione një gramëshme gati për
brëmjen e 22 Qeshorit ai Hakmarrja e grupit tiranas,

M është futur në kafaz në du-


elin e patë të tij në këtë sport
tejet agresiv.
shitje me vlerë 4 mijë stërlina. Ai do
të arrestohej pas një operacioni ku
policia infiltroi një oficer të sajin
duke pozuar si i groaguar dhe
kishte vënë në shënjestër I. Fejzul-
lahun i burgosur nëntorin 2005 për
trafik prostitucioni me 14 vite burg
dhe I. Krasniqin. Për këtë vrasje
Recica 24 vjeç ka patur përballë bri- kërkonte të blinte drogë.
tanikun Irving Daniels i cili kishte tre drejtësia shqiptare do të dënonte E.
Shabani 20 vjeç, më 27
fitore dhe 1 humbje. Shqiptari Recica Sinanin dhe F. Metallën ish ekspo-
Janar 2008 do të prangosej sëbashku
një djalë muskuloz ka hyrë në kafaz nentë të njohur të krimit shqiptarë në
me sasinë e drogës. Një sasi tjetër
tejet konfident pas një stërvitje të gjatë. zonën Hounslow.
droge u gjet në shtëpinë e ku banonte.
"Cage Fight" i cili ka pesë raunde nga Shabani gjatë marrjes në pyetje në
pesë minuta kërkon një përgatitje të Arrestimet
polici pretendoi se në ai kishte ardhur
lartë fizike mbi të gjitha taktike. nga Londra në Ipswich për tu fshehur
Në fillim të raundit të parë Recica Krahas suksesit të kontrollit të prosti-
pasi dy miq që ai kishte ishin vrarë
kërkonte të bënte protagonistin, ndersa tucionit në Londër si dhe qytete të
dhe jo për të shitur drogë.
Daniels disa herë më i vogël në trup se tjera angleze përfshi Skocinë dhe
Policia rajonale pas
shqiptari gjuante rrallë duke studjuar Uellsin,trafiku drogës ka qenë një
dënimit të shqiptarit ka deklaruar
strategjinë e Recicës. dëshirë e madhe për t’u përfshirë nga
përmes një deklarate për mediat se
Një rënie në tapet nga Daniesl si pasojë Shqiptarët të cilët e kanë patur të
rasti 20 vjeçarit është njëri prej atyre
e mos eksperincës nuk është shfry- vështirë të tregojnë muskujt e tyre në
rasteve kur shpërndarës droge nga
tëzuar nga Recica për ta mbajtur në një këtë biznes përballë, kurdëve që kon-
Londra shkojnë në zonën Suffolk për
pozicion ku ai mund ta grushtonte mbi trollojnë Heroinën dhe britanikëve e
të shitur droga të klasit A pasi men-
kokë duke çuar në mënyrë direkte kolumbianëve bosë të Kokainës.
dojnë se kjo zonë është e kollajshme
shqiptarin drejt fitimit të duelit. Kjo vërtetohet më së miri
për të zhvilluar tregëtinë e shitjes së
Daniel ka gjetur forcat për tu rikthyer nga një operacioni disa muaj më
narotikëve. Oficerja e policisë DS
në dyluftim me ashpërsi. Minutat e parë, i katër forcave policore angleze,
Tracey Cracknell e cila hetoi çështjen
fundit të raundit të parë kanë qënë të që pas një survejimi tre vjeçar ar-
e Jackson Shabanit tha se ai kishte
ngadalta për të dy kundërshtarët. Tek restuan 8 shqiptarë që kishin ngritur
ardhur nga Londra në Ipswich vetëm
Recica janë dalluar shenja lodhje. dy laboratorë përzierje të kokainës në
për një qëllim. Të shiste drogë.
Përsëri në fillim të raundit të dytë Re- qytetin e Oksfordit.
cica është hedh në sulm. Një Disa vite më parë po këtë
goditje e kundërshtarit ka shkaktuar qytet do të arrestohej një shqiptarë
Infiltrimi
hemoragji gjaku të lehtë nga hunda. nga Burreli që njihej me pseudonimin
Por Ali Recia nuk është ndalur duke "Buja". Ai u prangos momentin e
Në Janar të 2008 Scotland Yard do të
tentuar me ç'do kusht të rrëxonte në marrjes në postë të një pakoje të dër-
arrestonte katër shqiptarë. Ata ishin
taper britanikut Daniels. guar nga Belgjika ku kishte 6 kile
dora e pare e shitjes kokainës me kile
Eksperienca përfshi një teknikë të ad- heroinë. Ai do të dënohej dhjetë vjet
në Veri të Londrës. Një agjent i infil-
mirushme kanë bërë që Daniels të kri- burg.
truar hyn në pazar me ta duke blerë
jojë një epërsi ndaj Recicës që sa vinte L. Metani i kërkuar nga
fillimisht 120 gram dhe bërë një
tregonte shenja lodhje. Disa goditje të në Reading jo vetëm për në këmbë gjatë ndeshjes e mbështetur drejtësia Italiane për shfrytëzim pros-
porosi për 1 kg në javët në vazhdim.
menjëhershme në mesin e raundit të shqiptarët por edhe për britanikët. Ai Aliun. Që në moshën 10 vjeçare ai ka titucioni fshihej në Londër është një
Momentin që shqiptarët B. Lleshi, S.
dytë kanë detytyruar arbitrin ti japë ka një fizik për ta patur zili. jetuar në Poloni kur i jati vendosi të tjetër shqiptarë që do të dënohej për
Mustafa, A. Hekuri dhe B. Limaj
fund dyluftimit duke shpallur Irvine Aliu respektohet nga shqiptarët pasi ai lërë Kosovën. Në readin ku jeton një tregti droge. Momentin e arrestimit
shkuan të dorzonin kilen e kokainës
Daniels fitues. punon në lokalet e natës dhe sa herë që komunitet i madh polakësh Recica në shtëpi ju gjet gjashtë kile heroinë e
në një lokal bullgar në veri të Lon-
"Nuk e di ku gabova. Ende se besoj që shqiptarët kanë ndonjë problem ai paçka është nga Kosova konsiderohet presuar gati për tu shitur.
drës, do të prangoseshin.
humba" ka deklaruar për The Alban- është në krahun tone. "thotë Edmon si pjesë e komunitetit polak dhe krenari Shqiptari nga Lushnja një dhomë të
Të katër që në seancën e
ian” pas duelit Ali Recia. Pamvarësisht Çoku që kishte ardhur për të parë du- e tij. shtëpisë e kishte shndërruar në lab-
parë gjyqësore pranuan akuzat për
nga kjo humbje ai pohoi se nuk është elin. Ndërsa Nehat Recica babai Aliut Megjithatë Recica kurrë nuk orator droge.
konspiracion në shitjen e drogës kat-
aspak i dekurajuar. Pas disa javëve pohon se ai kurrë nuk ka dashur që I e ka mohuar origjinën. Kur ai ka hyrë Nga analizat rezultoi se
egoria A. Gjykatësi R.D. Harris do të
pushim Recicës i duhet ti përvishet biri të merret me këtë sport. "Është në kafaz është prezantuar si një sportist vetëm 16 përqind e 6 kg drogë të
lexojë masën e dënimit për tagjatë
punës për një stërvitje të gjatë për dy- dëshira e tija. Jam munduar disa herë që do të ndeshej për të mbrojtur ngjyrat sekuestruar ishte heroinë e pastër.
muajt Korrik.
luftimin e radhës. Gjatë të gjithë duelit ta ndaloj por nuk më ka dëgjuar" thotë e Kosovës. Pjesa tjetër përzierës. Metani u dënua
ai është mbështetur nga shqiptarë të ai pasi për herë të parë ka parë të birin Ky duel ku Recica ka zhgënjyer nga me 6 vite burg pasi pranoi akuzat.
Vrasja
shumtë që jëtojnë në zonën e Reading duke dyluftuar. mospasja e ekspericës së duhur në këtë
të cilët kishin asrdhur për ta ndjekur. Në krah të Ali Recicës kanë lloj dyluftimi u zhvillua nga "Freestyle Si pasojë e mospagesës së parave për
"Aliu është një djalë shumë popullor qënë edhe disa polakë duke u nbritur Fighting Federation". M.Veliu
LONDON JULY 2008 16

Nga Muhamed Veliu


Është promovuar në Londër një libër
që i kushtohet Shkodrës së djeshme
dhe të sotme me titull "Konsullata e
Tre italianë libër
Italisë në Shkodër". Libri është shkruar
nga dy autore italiane të cilat jetuan për
një kohë të gjatë në këtë qytet verior të
Shqipërisë. Autoret e librit janë
Francesca Leo dhe Laura Davido.
Ndërkohë frymëzuesi,shtytësi dhe
Shkodrës dje dhe sot
mbështetësi kërkimeve të tyre ishte ish
konsulli Italisë në Shkodër Roberto
Roberto Orlando ish konsulli Italisë në Shkodër
Orlando tani diplomat në ambasadën
Italiane në Londër. mbështetësi libritpromovuar në Londër.
Autoret kanë zhvilluar një
punë kërkimore dy vjeçare duke hu- Shqipërinë. Rihapja e konsullatës ital-
lumtuar arkivat shqiptare dhe ato ital- iane në Shkodër në veçanti rikonstruk-
iane për të gjetur fotografi të kohës së sioni saj duke mos ndryshuar asgjë nga
paraluftës për të krahasur arkitekturën arkitektura e saj është padyshim për të
e Shkodrës së djeshme me atë të tu vlerësuar. Roberto punoi në Shqipëri
sotëme. Po ashtu është shfrytëzuar në kohëtë vështira që ky vend po
arkivi privat i historianit Artan Lame kalonte.
ku ato kanë gjetur disa foto të rralla Ishim me fat që kishim një
nga Shkodra. Libri trajton në mënyrë diplomat të tillë atje. Ky libër vlen për
të detajuar historinë e konsullatës Ital- tu përgëzuar dhe mbart vlera për të dy
iane në Shkodër si ka qënë dhe si është vendet tona" është shprehur ai. Vetë
sot pasi është rikonstruktuar duke iniciuesi këtij libri Roberto Orlando e
ruajtur arkitekturën e saj italiane njësoj nisi fjalën përshëndetëse duke thënë se
siç ishte ndërtuar në vitin 1861. historia e konsullatës së Shkodrës
është një histori që na përket të
Duke krahasuar fotot e kësaj gjithëve. "Pas dy viteve atje Shkodra
konsulltare gjatë viteve me atë të për mua është një qytet krejt ndryshe
sotme po ashtu të shumë fotove të në Shqipëri. Është qytet i paradokseve,
qytetit Francesca Leo dhe Laura një qytet im vjetër që nuk duhet har-
Davido në mënyrë perfekte demostro- ruar se u persekutua rëndë nga ish
jnë se si ky qytet djep i kulturës regjimi komunist.
shqiptare krahas rrënimit ekonomik në Ky libër vjen pas një pune
këto 17 vjet, po përjeton një tjetër të gjatë të këtyre dy vajzave të mrekul-
rrënim akoma më të rëndë. Atë të lueshme që u morën me kërkimin e fo-
humbjes së vlerave kulturore në tove në arkivë, nuk lanë cep të
veçanti atyre arkitektonike. Shkodrës pa shkelur duke e mbledhur
kërkimin e tyre në këtë libër" tha Or-
lando. Më pas për më shumë se 20
PROMOVIMI minuta dy autoret përmes një video-
projektori kanë paraqitur foto të vjetra
Libri "Konsullata e Italisë në Shkodër" të Shkodrës duke i krahasuar ato me
është promovuar në ambientet e li- ndërtimet e sotëme. Njërin prej këtyre E ndërkohë kur harxhohen mijëra euro për spote
brarisë "Italian Book Shop" në qendër
të Londrës. Në fjalën e tij përshënde-
tëse ambasadori Italisë në Londër Gi-
ndërtimeve në mes të qytetit e
kanë cilësuar si një ndërtim rus, pa
asnjë lloj përshtatje me arkitekturën e
Autorët televizive ku u thuhet të huajve hajde në Shqipëri
se Shqipëria është e juaja ta zbuloni, në një pro-
ancarlo vjetër që ka trashëguar Shkodra. Kra-
Aragona u shpreh se Shkodra është një has problemeve me arkitekturën au- Roberto Orlando tregon se ideja për të movim libri ku u fol gjatë e gjërë për Shqipërinë,
qytet me rëndësi për histortinë e toret në libër flasim edhe për përmbledhur historinë e konsullatës traditën e kulturën askush se prishi terezinë të
Shqipërisë. problemet politike, fetare, sociale përf- italiane në një libër ishte i dy studen-
"Roberto Orlando është një nga diplo- shi kanunin me të cilat ky qyet bashkë- teve italiane Francesca Leo dhe Laura ishte pjesë e kësaj ceremonie...
matët tanë që ka kontribuar shumë për jeton dita ditës. Davido të cilat shkuan në zyrën e tij
duke i
treguar se kishin ardhur nga Italia për
Indiferentizmi
të studiuar arkitekturën italiane të
trashëguar nga ky qytet. Studimi që po
shqiptar...
ndërmerrnin ishte pjesë e dezertacionit
për universitetin ku studionin. Ai me Megjithëse Roberto Olrlando kishte
kënaqësi ofroi mbështetjen duke u bërë ftuar disa shqiptarë për të marrë pjesë
pjesë e librit. Orlando flet me respekt në promovimin e këtij askushi nuk
për Shqipërinë. Madje gjatë prezan- kishte marrë mundimin të vinte përveç
timit të librit me humor do të lëshonte dy gazetarëve autorit të këtij shkrimi
batutën "Shqiptarët janë më dinakë se dhe koleges Ilva Tare. Indiferentizmi
napoletanët". Megjithatë ai ka shpre- ndaj këtij evenimenti ku promovohej
hur respekt për vendin tonë duke u kultura e një qyteti për të cilin autorëve
treguar të pranishmëve se nëse shkoni të librit u dhimbsej më shumë se vetë
në Shqipëri mos rrini pa provuar rakinë shqiptarët tregoi edhe njëherë tjetër se
që prodhojnë shqiptarët. "Kam nostal- si padashje shqiptarët po bëhen armiq
gji për Shkodrën. Më ka marr malli për të vlerave të tyre kombëtare. E
miqtë e mi, rrugët, rrëmujën, jetën që ndërkohë kur harxhohen mijëra euro
bëjnë shqiptarët padyshim edhe për për spote televizive ku u thuhet të hua-
rakinë" pohon diplomati Italian. jve hajde në Shqipëri se Shqipëria
Ndërsa Francesca Leo thotë se ka viz- është e juaja ta zbuloni, në një pro-
ituar shumë qytete të Shqipërisë por movim libri ku u fol gjatë e gjërë për
Shkodra është ndryshe. Ka një histori Shqipërinë, traditën e kulturën askush
të pasur me kulturë të veçantë. Për të se prishi terezinë të ishte pjesë e kësaj
të qëndruarit për dy vjet në Shqipëri ceremonie. Kur bota paguan për
ishte një eksperiencë e rëndësishme. veprimtari të tilla shqiptarët refuzojnë
Leo thotë se në përfundim të diplomës të marrin pjesë edhe në ato raste kur të
nga 110 pikë të mundshme mori 106 tjerët siç ishte rasti Roberto Orlandos
ku një rrol të rëndëishëm pati studimi promovojnë Shqipërinë falas.
historisë artekturore të Shkodrës.
LONDON JULY 2008 17
NGA BASHKIM METALIA

Shoqata Ardhmëria ka arritur deri tani


të ndërmarrë një mision sa kombëtarë
Ardhmëria e mbyll me sukses
aq dhe integrues.
Duke ditur se në terren janë dhe një
grup shoqatash të tjera që më të vërtete
kanë punuar dhe dhënë mjaft për ko-
munitetin.
vitin shkollor 2007-2008
Duke u përqendruar më drës dhe konkretisht; Shkolla
tepër , duke qenë e kufizuar dhe nga Lewisham, Woolwich, Southwark,
fondet , vetëm në shkollat shqipe për Camberwell,Hammersmith dhe se
fëmijët shqiptarë , Shoqata Ardhmeria fundmi shkolla Queen's Park ku vetëm
ka treguar një progres të kënaqshëm kjo shkollë ka 216 nxënës, gjithsej në
dhe jehona e punës së saj ka shkuar total numri i nxënësve shkon në 570.
deri tek qeveria Britanike , apo dhe e Organizimi i këtij manifestimi është i
shteteve shqiptare të Kosovës dhe shoqëruar më muzikë dhe ushqime
Shqipërisë . Kjo e fundit ka kontribuar tradicionale shqiptare.
dhe me mjete didaktike dhe një in- Po me 1 Qershor Ardhmëria
teresim të vecante ka treguar dhe Min- organizoi me rastin e festës ndërkom-
istri i Arsimit te Republikës së bëtare të fëmijëve në Batersea Park,ku
senaj, në atletikë shkolla Queens Park, visor e shkollës Hammersmith Znj aktivitet dhe personat e ftuar dhe për-
Shqipërisë Z.Genc Pollo duke e parë ishte prgatitur nje program i detajuar
në volejboll shkolla Hammersmith, Edlira Gjelili, e shkollës Queen's Park faqësuesit e mediave.
personalisht me vizitën e tij në Londër sportiv
gjithnjë flasim për moshën e rritur, ku dhe Camberëell Znj, Flora Krasniqi e Z Vata premtoj qe vitin tjetër
punë e Ardhmërisë.. Ne program përfshihej Atletike, fut-
shquheshin nxënësjaMergime shkollës Leëisham, Greenwich, Merita “do jenë trefishi i këtyre që janë të
Si dhe premtimi i Kryeministrit boll, volejboll, lojra popullore me mo-
Behrami, Fllanxa Asani, Sonida Halili, dhe aktivistja dhe organizatorja pranishëm”, pastaj ai tha se –“kjo është
Berisha për të gjitha ato organizata që tive tradicionale shqiptare, por ajo që
Dobra, Fiona Krasniqi, Syhana e prindërve Znj, Shkurte Azemi. e vetmja rrugë që ne mund ta eman-
ndërmarrin misione të tilla, se do të të binte në sy në këtë aktivitet ishte,
Hasani, Roni Asani, Lisar Baca, Eljesa Nje organizim mbresëlënës cipojmë dhe integrojmë komunitetin
kenë mbështetje të pa kursyeshme. sepse programi mësuesve dhe organi-
Sakiri, Mariglen Hani,Valentina Alija, ku dominonte shpirti i gares. Gratë tonë në shoqërinë demokratikë të Bri-
Me 6 Korrik “Ardhmeria” organizon zatorëve të këtij aktiviteti ishte prega-
Tina Geca, e shumë e shumë të tjerë. zhvilluan disa lojra sportive si Vole- tanisë së Madhe.
një Koncert festiv me rastin e mbylljes ditur dhe për prindërit.
Spektakël dhe organizim i përkryer jboll, atletike, mes prindërve të shkol- Fëmijët dukeshin te qeshur dhe mjaft
së vitit shkollor të shkollave shqipe në Fillimisht u organizuan gara ndërmjet
nga mësuesja e fëmijëve të vegjël Znj, lës Hammersmith dhe Queen's park, te gëzuar, sepse me të vërtetë ishte një
Londër. shkollave shqipe sipas zonave ku janë
Esmeralda Shehu, me moshën 7-8 vje- gara në volejboll u fitua nga shkolla aktivitet perfekt. Ardhmëria deri
Ky lloj organizimi është i përvitshëm të përqendruara ata, ku dukej interesi
care, Ariola Vishnja, Albana Vata, Queen's Park dhe në atletike nga zona tani ka treguar se vepron në kahe të
dhe përkon dhe me zgjedhjen e Bordit mjaft i madh se cila nga shkollat do fi-
Kozeta Malo,Donika Stafa, me e Hammersmith. këtu patëm rastin të drejat dhe në shërbim të misionit që i
të ri drejtues AGM-it. tonte garën.
moshën 9-10 vjecare, Klarita Halili, provojmë dhe ushqimet nga më të ka vënë vetës si detyrë.
Ardhmëria dhe stafi i saj e kanë rritur Ne futboll fitoi shkolla Cam-
Flutura Berisha, Valdete Matranxhi, larmishme Tradicionale shqiptare, si Shpresojmë se do ta vazhdojë këtë
punën bashkë me suksesin duke hapur berwell me trajnerin dhe organizatorin
Mirdita Gjonaj, dhe me moshën e rritur fli, byrek, ëmbëlsira të ndryshme, rrugë me sukses, edhe të tjerat si motra
shkolla shqipe në shumë vende të Lon- kryesor të këtij aktiviteti Z, Hysni Hy-
profesionistët Valbona Luta, Juli Bicaj, speca te mbushur me gjizë, mish te të zgjerojnë aktivitetin e tyre në të
R a g i p thate(pastarma) etj. mirën e komunitetit .
Behrami,Anjeza Të pranishmit i përshëndeti dhe u uroj

1.H.R.BUILDING SERVICES
Jashari dhe or- festën e 1 Qershort nxënësve të të
ganizatorët e gjithave shkollave shqipe Z, Lutfi Vata
palodhur Super- ku ai falënderoi të pranishmit në këtë

Specialising in Plastering and Bricklaying


Driveways
Block Paving
Transport mallrash
Extensions
All Building work undertaken
Domestic & Commercial
Plastering
Angli Shqipëri
Kontaktoni Ylli Xhemalin
Plumbing
Mob: 07795031702
Ofrojmë të gjitha shërbimet
që ju nevojiten në fushën e
( ky numër funksionon edhe në Shqiperi)
ndërtimit me çmimet më Bëjmë falas grumbullimin e mallrave
konkuruese
dhe cilësi të garantuar me peshë të madhe
Ne vijmë kudo Mbledhja bëhet çdo ditë
në adresën e mëposhtme
që ju jeni Dosti's Barber Shop
34 Westbury Avenue
London, N22 6RS

40 Primrose Close
Luton LU3 1EU
ilirthaci@hotmail.co.uk
ilirahmati@gmail.com
Tel/Fax: 02088074878
Mob: 07886 091213
LONDON JULY 2008 18

NGA MUHAMED VELIU

I
smail Kadare pas fitimit të çmimit "Man
Booker International" ka ngjallur interes tek
lexuesi britanik dhe si pasojë kërkesën në
rritje nga botues të ndryshëm të cilët kërkojnë të
botojnë në gjuhën angleze krijimtarinë e tij ndër
"Rrethim" anglez
për Ismail Kadarenë
vite.
Kolosi letrave shqipe ka promovuar në
Londër përkthimin në gjuhën angleze të librit
"Kështjella" ndërkohë që përkthyesi David Bel-
los ka zgjedhur si titull "The Siege" Rrethimi".
Ky është libri i shtatë që përkthehet nga Bellos .
Hyrja e Kadaresë në sallën qëndrës kulturore
"Mbretëresha Elizabeth" është pritur me ovacione
dhe duartrokitje nga shqiptarët e pranishëm dhe
adhuruesit britanik.
Pas 40 vitesh
Fillimisht Kadare ka lexuar një fragment nga libri
"Kronika në Gur" në mungesë të një kopje atë
moment të "Kështjellës" në gjuhën shqipe.
nga botimi në
Prezantimi kësaj vepre ka nisur në formën e një
bashkëbisedimi mes Kadaresë dhe Bellos që drej-
tonte pyetjet. Kadare fillimisht ka treguar me de-
taje rrethat në të cilat ai shkroi këtë libër. "Për
shqip
mua është e pabesueshme që ky libër i shkruar 40
vjet më parë tani të botohet në gjuhën angleze.
Ky libër është shkruar nën presionin e
promovohet në
autoriteteve të kohës për të shkruar diçka ndryshe
nga veprat e mija të mëpërparshme si "Gjenerali
Ushtrisë se Vdekur" apo Përbindëshi" ka thënë
anglisht libri
Ismail Kadare. Një ndër pytjet e drejtuara nga
Bellos ishte rreth studimeve të Kadaresë në Rusi
për të cilën ai do të ipte këtë përgjigje.
"Këto studime ishin shumë të rëndë-
"Kështjella"
sishme për mua. Shkova atje nga një vend i vogël shkrimtarë dogmatik. Këtë e kuptova që në fillim. kur shkruara bëja të kundërtën e asaj e shumtë shqiptarë të suksesshëm siç do të po-
në një qytet të madh me liri por instituti Gorksi Dëgjoja me vëmendje leksionet e pedagogëve por që na mësonin" tha ai. Pyetjet e zgjedhura me ku- honte vetë ai ishte I preferuari i tij. Ai nuk për-
ku unë studiova ishte dezanjuar për të prodhuar jdes nga Bellos ishin përgati- mendi ndonjë emër por i bëri një retrospektivë të
tur në atë mënyrë që Kadare përgjithshme shkrimtarëve shqiptarë duke
të shpaloste jo vetëm krijim- lavdëruar veprat e publikuara nga ata. Sikurse në
tarinë prej një shkrimtari gje- tre vitet e mëparshme kur Kadare ka qenë pjesë e

Transport mallrash nial por mbi të gjitha edhe


marrëdhëniet me diktaturën
komuniste në Shqipëri.
Kadare ka dhënë një
bisedave me të njëjtën format nuk i ka shpëtuar
pyetjes përse ai ka refuzuar disa herë të përfshihet
në politikën shqiptare e të japë kontribut në rolin
e politikanit. "Është e vështirë t'a shpjegoj tani me

Angli Shqipëri
përgjigje të ashpër kur është detaje. Ka shumë arsye. Disa prej tyre janë pri-
pyetur të rrëfejë debatim mes vate.
tij dhe Nexhmije Hoxhës. Me Nuk ndryshoj mendim se një shkrimtar
një ton pak më të lartë se deri i mire mund të jetë i tillë si politikan. Dikush
ato moment ai duke përdorur mund të thotë se presidenti Halev në Çeki doli një
Kontaktoni Ylli Xhemalin ironi ka thënë se "Madame politikan i suksesshëm. Unë mendoj se ai ishte
Hoxha është një vrasëse. një rast i veçantë. Sipas mendimit tim një shkrim-
Mob: 07795031702 Ajo e priti këtë kohë për tu tarë e ka të vështirë të bëhet lider" do të përgjigjej
më kundërvënë mua përmes Kadare duke qeshur. Fundi i kësaj mbrëmje në
( ky numër funksionon edhe në Shqiperi) një shkrimi në gazetë. Londër me Kadarenë do të ishte sa emocionale
Përgjigja ime ishte se po aq e gjetur.
Bëjmë falas grumbullimin e mallrave me shkrimtarët e kanë obligim të Ambasadori shqiptar në Londër Zef
jenë të sinqertë dhe të thonë Mazi në praninë e publikut është çuar duke për-
peshë të madhe të vërtetën. Ajo është më keq
se një krokodil. Ajo është
shëndetur me fjalët. "Ismail është nder për mua
dhe vendin që unë përfaqësoj t'ju kemi mes nesh
Mbledhja bëhet çdo ditë vrasëse. Të tilla akuza nga
"Madame Hoxha" kanë qenë
në Londër. Nuk dua të drejtoj ndonjë pyetje pasi
shpeshherë jemi takuar dhe kemi biseduar. Paçka
në adresën e mëposhtme të vazhdueshme.
E vetmja gjë që nuk kanë
se komisionit të çmimit "Nobel" nuk i është
mbushur mëndja t'ju japë këtë çmim ju e keni fi-
Dosti's Barber Shop thënë ishte "Përse vazhdon të
jesh gjallë.
tuar atë duke u kthyer në krenarinë e
kombit tonë. Ju jeni padiskutim fitues. Edhe
34 Westbury Avenue Përse nuk ke vdekur". Me in- njëherë është nder të ishe me ne në këtë pro-
teres është dëgjuar Kadare të movim".
London, N22 6RS flasë se si ai mundi të mbije- David Bellos përkthyesi besnik i
tojë në diktaturë. Sipas penës veprave të Kadaresë nga frëngjishtja në anglisht
shqiptare më të suksesshme u shpreh për Shqip se në vitet në vazhdim ai do të
të gjitha kohërave kishte përkthejë vepra të tjera të shkruara nga
vetëm dy mundësi të shkru- Kadare."Jemi në Londër për të biseduar me
ante në ato rrethana që ishin botues të ndryshëm në lidhje se cila vepër do të
ose të heshtte. Kjo ka thënë pëlqehet nga ata për ta sjellë në anglisht." Shtoi
Kadare do të kushtonte një Bellos. Një varg i gjatë njerëzish do ta prisnin
errësirë 50 vjeçare shkrimtarin 72 vjeçar, jashtë sallës ku u zhvillua
literaturës shqiptare prandaj bashkëbisedimi me ta për të marrë autografe mbi
ai zgjodhi këtë të parën. "Kështjellën" tashmë në anglisht publikuar nga
Pas rreth 60 minutave shtëpia botuese Cannongate.
bashkëbisedim Kadare-Bel- Disa ditë përpara daljes në treg të kësaj
los ku doli një pah profile një vepre në anglisht gazetat më prestigjioze si The
shkrimtari shumë dimen- Guardian, Daily Telegraph,Times apo Independ-
sional që shkroi në një peri- ent i kanë kushtuar shkrime të veçanta përfshi in-
udhë tejet të vështirë u erdhi tervista me Kadarenë për të mësuar më shumë
radha të pranishmëve të drej- rreth tij e në veçanti për "Kështjellën" me histor-
tojnë pyetje. Kadare ka inë e saj të cilën anglezët do ta lexojnë nën titullin
dhënë një përgjigje të gjatë "The Siege".
kur u pyet se cilin nga autorët
LONDON JULY 2008 19

ORGANIZATA TË Ç’ORGANIZUARA
DHE MISIONI I TYRE…!
KONTRAST
nuk mund të mos përmend dhe rendi-
NGA BASHKIM METALIA mentin momental të situatës brendako-
munitare.
rioriteti dhe puna me të cilën E quaj shumë të vështirë dhe

P duhet të merren struktura të


ndryshme brendakomunitare ,
për zhvillimin dhe integrimin e këtij
cinike që tjetër të proklamosh dhe
tjetër të veprosh .
Pasi zhgënjimi më i madhe i deritan-
ishëm nuk janë njërzit e thjesht por të
të fundit, në shoqërinë ku ajo aderon ,
jeton dhe punon , duhet të këtë si ob- ashtuquajturit intelektual , të cilët nuk
jektiv dhe vëmendje të veçantë pikër- arritën që të krijojnë një “genuine
isht brezat e rinj. move” dhe të japin një ritëm bindës në
Është ndoshta një retorikë e komunitetin shqiptarë këtu në Britani.
thënë dhe e stërthënë , megjitthatë s’do Rast pas rasti ne i kemi përmendur
të ketë aspak një konotacion negativ diku më pak diku më shumë duke
nëse i trgojmë pikë së pari lexuesit , më elaburuar dhe inkurajuar pse jo me
pas komunitetit dhe në vijimësi modesti gjithçka që është mundur të
shoqërisë Britanike dhe më tutje organizohet me komunitetin tonë .
akoma , se Shqiptarët dijnë të të kul- Mirpo vetëm disa organizata dhe indi-
tivojnë dhe japin vlera , dijnë dhe e vidë kanë arritur që me sakrificë të
çmojnë atë , kanë se cfarë të japin nga skajshme të japin shkëndijat e
vetja pse jo, kjo dhe i bën krenarë ! një pune dhe suk-
Letargjia e regjimeve sesi të prek-
shoviniste i ka lënë popujt në errësirën shëm.
e injorancës dhe maskimin e vlerave
kombëtare . subjekti në
Kjo ka sjellë ndikime dhe pasoja të fjalë
mëdha në arenën ndërkombëtare mund
për sa i përket zhvillimeve so-
ciale , emancipimin dhe in-
t ë Sipari i kësaj
tegritetin shoqërorë.
Mirëpo të arrish të krijosh
paradigme është ana
dhe zbatosh me përpikmëri
dhe profesionalizëm burokratike , dhe më
kërkesat dhe nevojat ime-
diate që komuniteti yt ka tej hierarkia e
duhet pikë së pari një se-
riozitet, dhe një vullnet
njerëzorë i pastër.
hipokrizive së
Më tej i duhet
një punë transparente ku
“intelektualëve” tanë
rendimentet e së cilës t’i shi-
jojnë ata për të cilët ke marrë që punojnë pa pushim
mundimin për tu angazhuar.
Kjo temë është sa e lehtë për ta që të
diskutuar aq dhe e domosdoshme që ndërve-
të theksohet dhe të debatohet projnë dhe sigurojnë fonde për
vazhdimisht. bashkëpuno-
Sipari i kësaj paradigme është ana
burokratike , dhe më tej hierarkia e
jnë me njëri-
tjetrin për të dhënë atë
komunitetin , zot na
hipokrizive së “intelektualëve” tanë që
punojnë pa pushim që të sigurojnë
Rast pas rast
kemi demaskuar, tani.
Shumë
çka është më e mira
për komunitetin.Ajo
ruaj se vetëm për
duke qëndruar në anën e së
fonde për komunitetin , zot na ruaj se
vetëm për këtë se bëjnë, dhe dalin drejtës , dhe misionit tonë, për të sen- organizata janë themeluar , aq shumë
saqë nuk mundesh të bindesh veten se
çka unë kam citova
më lart them se nuk re-
këtë se bëjnë, dhe
nëpër podiume për të hapur të ek- sibilizuar opinionin se diçka funk- flekton ndonjë nuancë
spozuar bujarinë e pakursyer; për të sionon apo jo.
Lëvizjet intelektuale nuk
vallë a janë më të vërtetë përkrahës të
komunitetit apo...? negative dhe me kono- dalin nëpër podiume
treguar me zell fodullëkun e tyre të pa Kjo më lë të dyshoj dhe nuk arrij të tacione thumbuese për
karar.
Ky nuk është një mllef
mund të mos jenë të panevojshme për
sa kohë ekziston potenciali dhe nevoja konceptoj se çfarë rendimentesh kanë të gjitha për të hapur të
dhënë deri tani. organizatat...paçka se
vetëm i imi , nuk është thjesht një e
zezë mbi të bardhë , por një thirrje për
për ta.
Marr shkas për të bërë me dije dhe Megjithatë ky dyshim do të krisatlizojë nuk kam përmendur
emra të përveçëm(me
ekspozuar bujarinë e
opinionin shqiptarë si këtu në Britan- dalëngadalë gjithçka .
ndërgjegjësim , të shtresave me një di-
apazon të mirëfilltë intelektual, inë e Madhe ashtu edhe në Shqipëri , Ndaj kategoria për të cilën flas nuk ia
vlen as t’ia përmendësh emrin pasi
kalimin e kohës do të
bëhet edhe kjo)
pakursyer; për të
prindërve që nuk po tregojnë akoma Kosovë , Macedoni ,Mal të Zi dhe
atë përpjekje të duhur për fëmijët e tyre kudo gjenden shqiptarët, se neve, me ndoshta i heronjizojmë pa dashje.
Më intereson më tepër kategoria e
Kjo do të
thotë se informaliteti i treguar me zell
, për shkollim në gjuhën amtare, shtetit gjithë vitalitetin që na karakterizon , na njërës apo tjetrës
amë, si dhe të gjithë atyre që e ndjejnë mungon nganjëherë dhe vullneti , in-
sistimi dhe mos përkushtimi i
atyre organizatave dhe individëve që
kanë dhe vazhdojnë të japin për komu- duhet bërë me dije dhe fodullëkun e tyre të pa
peshën e shkronjave shqipe. nitetin. të mos rrihet gjoksi si
Sa herë që marrë mundimin të shkruaj
diçka mbi ecurinë dhe punë e X apo Y
mjaftueshëm.
Sepse është shumë e rëndësishme që të Them se kjo do te jetë një re- proletarë dhe kon-
tribuues i atributeve të
karar.
kuptojmë momentin dhe situatën në të torikë pozitive ku gazeta “The Alban-
organizate dhe individë të veçante , ian” si media që pasqyron lajmin edhe pa qenë.
cilën ndodhet komuniteti ynë në Bri-
LONDON JULY 2008 20

Bar Restorant Prizreni


Ju
ofrojmë
mikpritjen
shqiptare
Vetëm tek Bar Restorant Prizreni do të
gjeni kuzhinën e papërsëritshme
shqiptare, kuzhinën mesdhetare si dhe
atë të kombinuarën shqiptaro-turke.
Nga Prizreni nuk do të mbeteni asnjëherë
të zhgënjyer Ejani dhe binduni për këtë
Lumi ju mirepret
Ofertë
nëse vërtet dëshironi të pini një
Të gjitha kampionatet Mish,
sallatë kafe të qetë, nëse dëshironi një
Oriz ambient të këndshëm dhe komod
e futbollit LIVE £ 3.50
nëse kërkoni cilësi të lartë
shërbimi LUMI Ju mirëpret
2 minuta nga stacioni i trenit
Seven Sisters
643 Seven Sisters Road
London N15 5LE
Tel: 07782559849
LUMI
LUMI HAND
CAR WASH
From

NDËRRIM GOMASH TË REJA DHE TË VJETRA


PREJ £9.99 LARJA E MAKINËS
SUAJ KUSHTON £3.99
Adresa
Ofertë £3.99
678 Seven Sisters Road
London N15 5LE 65-67Stamford Hill
Tel: 07782559849 London N16
LONDON JULY 2008 21

Netët
Speci
ale m
e DJ a
rab 6
.am-2
pm
TANGINE D’OR
E PAPERSERITSHME
Nuk do të gjeni ambjent më të mirë
për festat tuaja
Ditëlindje
Fejesa Adresa
Martesa etj. 92 Seven Sisters Road
London, N7 6AE
Këtu mund të gjeni llojshmëri të ushqimeve të Tel 020 7700 0134
www.taginedor.co.uk,
kuzhinës arabe tepër e pëlqyer nga shqiptarët info@taginedor.co.uk

Fundjaven e fundit te cdo


ALB-UK TRANSPORT muaji bejme grumbullimin e
mallrave ne Birmingham
TRANSPORT MALLRASH

LONDER - SHQIPERI 07727033937


www.alb-uktransport.com

Transportojme mallra per ne Shqiperi


*Çmime speciale per pesha të mëdha
*Mbledhje falas neper shtepite tuaja per pesha te renda
07817797374
*Hapur cdo te shtune dhe te diele 10 AM-04 PM ne:
Safe store 105 Mayes Road Wood Green London N22 6UP
NGJITUR ME SHOPING CENTRE
LONDON JULY 2008 22
>>>>>(vijon nga faqe 5)
Pra të gjitha ato përrallat për iden-
titetin e modifikuar mbeten vetëm për-
SHQIPËRINË NUK E NDERON VONESA NË
ralla, dhe jo vetëm kaq, por ato janë
edhe të dëmshme. DËNIMIN E KRIMEVE TË KOMUNIZMIT
Mimoza Kelmendi : Por tani flitet
për një problem tjetër që ka dalë pas ose dhe e verbër, sipas jush.
krijimit të shtetit të ri shqiptar. A ka Sot , ajo duket se është më
Kosova identitet tjetër apo ka iden- afër se kurrë pranë shqip-
titetin klasik shqiptar? tarëve, në Shqipëri, Kosovë
dhe Maqedoni. A mjafton
Ismail Kadare: Bëhen shumë përp- kjo? Apo fati për të hyrë në
jekje për këtë gjë, ka shumë doktrina familjen e Bashkimit
dhe lloj - lloj teoricientësh për të vërte- Evropian e kanë vetë shqip-
tuar se Kosova ka identitet tjetër. Kjo tarët?
nuk është gjë tjetër veçse versioni që
thashë më parë, versioni se një populli Ismail Kadare: Kjo është
robëria mund tia ndryshojë identitetin. pyetje interesante dhe shumë
Në qoftëse ne pranojmë që Kosova për e rëndësishme.
shkak të një qëndrimi 70 vjeçar nën Unë jam vetë një evropianist
sundimin jugosllav paska krijuar iden- i vendosur ashtu si dhe shu-
titet tjetër, ky është përsëri siç thashë mica e shqiptarëve. Por kjo
më sipër një mjerim i madh për pop- nuk do të thotë se unë çdo gjë
ullin tënd. Përse e paska ndërruar? që kam bërë ose bën Evropa
Kosova ka qenë e bashkuar me e shoh në mënyrë të
Shqipërinë përpara. Ka qenë vazhdimi pakushtëzuar, në mënyrë poz-
i hapësirës shqiptare. Nuk ka pasur itive gjithmonë. Dhe gjith-
kufinjë gjatë pesë shekujve që fola unë. monë njeriu i bën vërejtje në
Gjatë perandorisë otomane ka qenë e radhë të parë vendin të vet,
njëjta zonë, zonë që administrata turke zonës së vet ku është shteti i
e quante me emra të ndryshëm, por ka tij dhe kontinentit të vet.
qenë kjo zonë që është sot, pra përse Prandaj ne kur i bëjmë vëre-
ndryshoi ky identitet për këto 70 vjet ? jtje Evropës, të gjitha këto
Përse, ku janë arsyetë, ku është janë vërejtje që ia bëjmë kon-
ndryshimi ? E folmja ? E folmja në tinentit tonë, kontinentit
Kosovë është absolutisht më e afërt mëmë, ku bën pjesë edhe
disa herë me gjuhën që flitet në populli shqiptar, në familjen e
përgjithësi në Shqipëri se sa në shumë popujve evropiane. Pra këtu
pjesë, zona të Shqipërisë që kanë di- nuk kemi ndonjë ndjesi të
alekte shumë të larguara nga pjesa e keqe., as ndonjë kompleks.
përgjithshme shqiptare. Unë kur flas Kjo është e natyrshme. mungesë përgjegjësie në plotësimin ku jemi, ku kemi një sistem herë janë keqkuptuar, janë pritur me
me kosovarët apo kur lexoj shtypin Evropa dihet që për një kohë të gjatë e kriterëve që kërkojnë standartet e demokratik dhe ka letërsi të mirë dhe nervozizëm. Për fat të keq Shqipërinë
kosovar, gjuha është shumë më e afërt ka pasur një qëndrim që është gjykuar BE-së etj. Cila është detyra e të keqe apo edhe më të keqe, mediokre nuk e nderon kjo vonesë me dënimin
se sa disa gazeta në Shqipëri, si në përfillës ose shpërfillës zakonisht për poltikës shqiptare në këtë drejtim ? fare edhe pse është një sistem nga më e krimeve të komunizmit. Flitet shumë
Gjirokastër, në Shkodër, në Kukës në gjithë Ballkanin, sidomos për të përparuarit në botë. Dhe po të ishte për korrupsion në Shqipëri. Me të
Elbasan. Pra është tepër natyrale kjo, e Shqipërinë. Për fat të mirë prej vitesh Ismail Kadare: Kjo tregon që në ashtu , që letërsia varet nga sistemi, drejtë, mendoj se një nga bazat më të
megjithatë, do të shtoja se nuk është ajo është bërë e ndërgjegjshme, ka ko- Shqipëri ka mbeturina që e trajtojnë atëherë gjithë sistemet e përparuara thella të korrupsionit është pikërisht
vetëm gjuha që përcakton identitetin , rigjuar mjaft gjëra në këtë qëndrim, ka Evropën si një hapësirë jo miqësore, duhet të kishin letërsi të mrekul- kjo. Dmth, ky mosdënim krimesh nuk
edhe pse është një nga faktorët korigjuar gjërat themelore. Evropa, ose si një hapësirë të huaj , ose si një lueshme dhe art të mrekullueshëm dhe është i kotë. Me sa duket ka një kor-
themelorë, por është një nga faktorët. Aleanca atlantike, SHBA-të, e ndih- hapësirë që na ka borxh gjithmonë dhe sistemet e prapambetuar duhet të rupsion në bazë , në thellësi, në
Identiteti është edhe historia muan kombin shqiptar në mënyrë duhet të na rregullojë punët tona. Në kishin të kundërtën. Por nuk është themele të asaj që ndodh sot në
e përbashkët, është të ndjerit e për- jashtëzakonisht të vendosur në një qoftëse pretendojmë që të jemi një kështu, shpesh ndodh e kundërta. Shqipëri, të ndërsjelltë midis palëve të
bashkët, janë emocionet e përbashkëta luftë të armatosur për të mbrojtur të vend europian, në radhë të parë e ndër- ndryshme. Që të ketë ende një parla-
si komb , të cilat janë të krijuara gjatë drejtat e tij. Pra më duket se epoka që tojmë ne vetë Evuropën , brenda nesh Mimoza Kelmendi : Veprat tuaja ment, siq akuzohet ,flas sipas atyre që
shekujve, gjatë mijëvjeçarëve. Prandaj ne duhet të ankoheshim në përgjithësi dhe pastaj në mënyrë të natyrshme in- kanë në fokus ngjarje historike. Kjo shkruhet në shtyp ku ka njerëz të
nuk e kuptoj këtë këmbëngulje për ta për Evropën ka mbaruar. tegrohemi në Evropë. përzgjedhje ka ardhur si rrjedhojë e inkriminuar, ose të kenë partitë krye-
deformuar identitetin e shqiptarëve. Sigurisht që tani populli shqiptar sisitemit ku jetonit, dhe e keni për- sore politike, ose administrata krye-
Një popull mund të jetojë në dy shtete, ndjehet gjithmonë e më tepër Mimoza Kelmendi : Zotëri Kadare , dorur ndoshta si sfidë për tu distan- sore në Shqipëri, pra të ketë ende
kjo nuk do të thotë asgjë. Në radhë të evropian, sepse në një farë mënyre veprat e juaja madhore janë krijuar cuar nga ky sistem? njerëz që nuk duhet të ishin dhe kjo
parë është e rëndësishme si ndjehet kemi qenë të përjashtuar nga ky konti- në kohën e një regjimi diktatorial. A vjen pikërsiht nga shkelja e këtij
vetë kombi , çfarë kombësie ndjen ai nent, disa herë jemi përjashtuar nga fati ndikon regjimi, sistemi politik, tek Ismail Kadare: Në rradhë të parë parimi .Ky është një parim i madh që e
në ndërgjegjen e vet historike, në dhe disa herë kemi përjashtuar vehten. krijuesi, pra cilat janë raportet e veprat që krijon një sistem janë vepra pastron një vend , është i detyrueshëm.
moralitetin e vet historik. Kjo këmbën- Shqipëria komuniste në programin e shkrimtarit me sistemin politik të që i krijon letërsia , ligjet e letërsisë. Por gjenden gjithëfarë lloj alibishë për
gulje, më duket përsëritje e tezave që saj kishte përjashtimin absolut të vendit? Në qoftëse unë kam trajtuar tema his- të mos e kryer këtë detyrë morale që
nuk të çojnë askund. Evropës dmth. të quheshe evropian në torike, mund të ketë qenë edhe një ka Shqipëria përpara Evropës, përpara
atë kohë do të thoshte të ishe mik me Ismail Kadare: Unë mendoj se tepro- shtysë për përpjesëtimin e tyre në botës. Dikush mund të thotë që kjo
Mimoza Kelmendi : Po vlerat botën perëndimore, dmth. me botën het gjithmonë ndikimi i një regjimi veprën time , edhe një shtysë largimi Shqipëri tani është tjetër nga ajo. Por
shqiptare, zotëri Kadare, a ka të armiqësore. Prandaj për gjysëm politik i një shteti , i një diktature apo nga aktualiteti, por ato do të krijo- ka mungesa që i bien borxh, jo vetëm
bëjë kjo edhe me identitetin e shqip- shekulli ka qenë faji i Shqipërisë. Sot i një demokracie mbi krijimtarinë le- heshin edhe sikur regjimi të ishte sistemit që u varros, por i bien borxh
tarëve? epoka ka ndryshuar tërësisht për të trare. Studjuesit, kritikët e kanë shumë ndryshe. Pra nuk mund të kushtëzohet historikisht një shteti. Dhe ky shtet që
mirën tonë dhe tani marrdhëniet me komode të thonë që ndikon. E vërteta gjithçka te një letërsi nga sistemi poli- ka zevëndësuar shtetin e vjetër duhet
Ismail Kadare: Sigurisht identiteti i Evropën janë themelore për mbarëva- është ndryshe. E kam thënë shumë tik. Edhe ato libra historik fare mirë të kryejë borxhet e tij morale ndaj
një kombi ka të bejë më vlerat që bartë jtjen e vendit. A mund të bëjë Evropa herë se letërsia ka ligjet e saj të cilat mund ti kisha shkruar edhe në qoftëse kombit. Pra dënimi i krimeve duhet të
kombi por njëkohësisht edhe me gjenet akoma? Evropa po bën mjaft. Kupto- nuk përputhen me ligjet shoqërore. Shqipëria do ishte një shtet borgjez, kryhet sa më shpejt, sepse Shqipëria
e tij. Por nuk duhet të kemi frikë të het, aksione të tilla, si rivendosja e Letërsia është shpërfillëse për sis- ndoshta. ka mbetur e fundit dhe nuk duhet të
themi, siç flasim për vlerat me shumë ekuilibreve në Ballkan është një ak- temet shoqërore, politike. Letërsia lind mbesi e fundit në këtë gjë. Neve
të drejtë , me kurajo duhet të flasim sion kolosal që kushtëzohet nga dhe zhvillohet në çdo kohë , në çdo Mimoza Kelmendi : Kur jemi te dik- shumë punë na kanë ecur mbarë,
edhe për gjenet e tyre, për ti korigjuar shumë faktorë dhe Evropa i ndjek hap regjim sado i ashpër të jetë, sado i butë tatura në Shqipëri, zotëri Ismail kemi ngjarje të gëzueshme, pavarësia
ato. Ashtu sikurse njerëzit e fortë janë pas hapi . Nuk është e lehtë, por dhe të jetë, nuk luan ndonjë rol të madh në Kadare, pas kaq vitesh , pas përm- e kosovës , Shqipëria kandidate për në
më të aftë të gjejnë mungesat e tyre se nuk është kaq e vështirë, mjafton të re- zhvillimin e saj. Shumë njerëz e bysjes së komunizmit, qeveritë nuk NATO, afrimi në BE. Por mosdënimi
sa njerëzit e dobët, të cilët nuk flasin spektohen disa parime bazë të së teprojnë me këtë gjë dhe kanë shumë kanë kërkuar falje për viktimat e i krimeve të komunizmit stonon, me
kurrë për mungesat e tyre. drejtës universale, të lirisë universale. qejf edhe të kapen pas kësaj, pas sis- sistemit komunist. A është normale këtë vrull , me këtë dëshirë që ka
temit shoqëror për të shpjeguar një kjo? kombi shqiptar për të ecur përpara.
Mimoza Kelmendi : Zotëri Kadare Mimoza Kelmendi : Në kohën që letërsi . Letërsia mund të jetë e fortë Dhe pastaj stonojnë edhe problemet e
ju shpesh keni bërë vërejtje ndaj Evropa vërtet po afrohet, duket se ose e dobët në çdo sistem shoqëror. Ismail Kadare: Problemi dihet. tjera të brëndshme që e pengojnë atë.
Evropës, se i ka qëndruar larg shqiptarët e kanë kuptuar sikur Mund të jetë e fortë në një regjim të Këshilli i Evropës, Bashkimi Evropian, Dhe ato janë të lidhura me njëra
shqiptarëve, nuk i ka afruar sa vetëm Evropa e ka këtë detyrë. Bie keq dhe mund të jetë e dobët në një i ka kërkuar vendeve të ish Lindjes të tjetrën. Ato bllokojnë në mënyrë të
duhet, madje në rastin e dramës së fjala, në Shqipëri vazhdon agonia regjim demokratik. Shumica e librave dënojë krimet e komunizmit. Unë vetë ndërsjelltë njëra - tjetrën.
Kosovës shpesh ka qenë e shurdhër politike, zvarriten reformat, që botohen sot , si këtu në Gjermani kam folur disa herë për këtë gjë, disa
LONDON JULY 2008 23

Nga Ylli Permeti

I. Gjurmet e para te demokracise:

Kur ne njeren ane ne Shqiperine Post-


Drejte nje demokracie
tranzicionale situata politike per-
shkruhet marramendese/mediokre apo
nepotike *ne anen tjeter ne Europen
Perendimore situata thellohet midis dy
kampeve shoqerore te cilat qe nga
lindja e nocionit shtet po kalojne ne
stratum-e perhere e me konfliktuale.
gjitheperfshirese
Kjo ndodh, ne saj te tranzicionit ‘in- shtjelluar dhe praktikuar. Keshtu, Her-
fatilik’ politik qe kalon Europa dekadat aklitus ishte mendimtari i pare qe
e fundit duke patur si zanafill Mar- senderzon shkencen si aktivitet dhe per
rveshjen e Durkirkit. Pra, midis paleve here te pare kundrinoi jeten bashkiake
protagoniste te atehershme *ato Anglo- ne formen e qytetit antik greke dhe qe
Franceze. Qellimi’ tyre ishte: Perbal- u quajt per arsye te epersise se gjuhes
limi e agresionit Gjermano-Nazist nese greke Polis dhe ku demokracia si no-
ai terbohesh perseri dhe, asgjesimin e cion u shvillua per here te pare. Keto
tij bashkarisht. refleksione n’a vijne, nga hulumtime
Ky zhvillim, beri qe sot te te filozofit 6) Bertrand Russell dhe qe
kemi ne menyre sfidante nje nocion te verdikton se ‘filozofia fillon nga epoka
ri politike: Bashkimin Europian. e Thales’ dhe se aty duhet te kerkojme
Keshtu, kemi nje situate te re politke. rrenjet e saj.
Pervec deputeteve te shtetit tashme nga Ne fakt, nocioni demokraci
rradhet tona duhet te perzgjedhim edhe ne nje perkthim te lirshem vjen nga
ata Europiane ose e thene ndryshe: Eu- kompzita demos (bashki) dhe kratisi
rodepudete. Kemi gjithashtu edhe nje (mbaj), pra *bashki-mbaj. Por kjo
tjeter situate te ‘re’ politike te cilen fenomenologji ne kohe dhe ne zhvil-
mund t’a quajme kontradiktore ne limin historik por edhe dialektik mori
vetevete. Kontradiktore per arsye se sic nje rendesi me te gjere dhe u ‘kompro-
edhe shihet qarte; procesi i demokra- mentua’ me nocionin shtet i cili ka nje
tizimit te shoqerive Europiane por dhe moshe relativisht te re sipas para-
me tej, ende eshte ne fillesat e tij, digmes qe perjetojme.
pavaresisht demagogjise mediatike qe Paradoksalisht kolonozimi i
ushtrohet ane e mban globit ne emer te nje vendi tjeter sic ishte ai i Miletus ne
demokracise. zonen e Jonise se Turqise (Jon) nga
Sic edhe e theksoja ne ar- greket e atehershem rrezatoi ne drejtesi
tikullin e kaluar (Homogjeniteti: Mor- pozitive dhe i paraprinte domokracise
taja Europiane) demokracia rivendikon demokraci. Keshtu, le te shohim drinuar thellesisht nocionin demokraci muar, demonstruar negativisht dhe se Athines dhe hedh keshtu themelet
ekzistencen e tre komponenteve gjurmet e para te ketij ekzaminimi no- dhe se e kane uzurpuar ate ne saj te perkembur per hir te inflacionit per nje nocion qe s’do te vdes kurr deri
(drejtesine pozitive; drejtesine natyrale cional dhe se si ai paraqitet ne kohe hegjemonise mediatike ku ata domino- ekonomik. ne ditet e sotme. Keshtu vatra ‘cogito’
dhe realizmin trashegimtar) qe ne dhe hapesire. Ne kete bisede, duhet te jne dhe perfundimisht financojne. Te kutohemi, ne kete pike rezulton ne lindjen e afert dhe, do te
terma epistimologjik/shkencor kane kemi parasysh antikitetin dhe se behet E thene me fjale te tjera, in- nuk metoj per implementim te poli- perbej me pas themelet dhe kontributin
evoluar ne saj te filozofise perendi- fjale per me teper se 2500 vjete ose teresat shteterore te ushtrohen sipas tikave deflacioniste, perkundrazi, per baze te demokracise se athines nga ku
more dhe jane konsideruar te domos- 600 vjete para eres sone; dhe se cfare deshires dhe kostumit qe nje poliarkist ‘politike gjitheperfshirese’, te te gjithe ‘zbulimi i kesaj bote’ nga greqishte-
doshme ne krijimin e shoqerive dhe perse kjo fenomenologji perben predominon. Aritmetikisht, ne dy apo grupeve shoqerore, te te gjithe globit: folesit do te trupezohej me pas ne
demokratike. Por, nje kundrim me te ‘shpirtin e zbulimit’ te perjetesise tre persona (ndoshta edhe me shume) ashtu sic 5) Kornelios Kastoriadis ‘identitetin kultural politik’ Europian
hollesishem te nocioneve te mesiperm, evoluese demokratike. Kjo fenome- te cilet shesin dhe blejne placken e meton me qemtimet e tij filozofike, ne por dhe me tej. Keshtu, ky refleksion i
do t’u bej ne vazhdim te kesaj esse-je nologji e gjeneruar nga Edmund nje nder sprovate e tij te nje ‘bote transedente’ do te jete diserta-
shqyrtuese qe meton te hedh pakez Harsserl dhe e mbartur nga 2) Martin fundit sic eshte ajo ‘The cioni fillestar dhe do te vendos shtyl-
drite ne obskurantizmin global me qel- Heidegger, i cili e ktheu kete rrezatim Imaginary Institution of So- late e kesaj shkendije filozofike.
lim qe te senzibilizoi sadopak qen- filozofik ne ‘fenomenologji revolu- ciety’ ku ne nje perkthim te
drimin e elitave te cilat konceptin cionare’ dhe ne vazhdim u pasua nga lire mund t’a perquajme ‘In- 1) Ideas Pertaining to a Pure Phenom-
demokraci e shohin si arrivizem per- 3) Klaus Held kerkon me kembngulje stitucionet e Imagjinuara te enology and to a Phenomenological
sonal. Rrjedhimisht, nese kjo rezo- trajtim me serioz nga pauperistet poli- Shoqerise’: konkludon per ...By Edmund Husserl
nance eshte e konsiderueshme qytetari tikeberes boteror por njekohesisht ndryshim total institucional.
i sotem apo i neserm te marr pjese rivendikon zgjimin e shqisave ndijuese Por kjo duhet te 2) The end of philosophy By Martin
fuqishem ne vendimet shteterore qe te qytetareve ane e mban botes ku behet, duke u mbeshtetur Heidegger, Joan Stambaugh
prekin interesat e tij ne te gjitha hallkat fundja jane dhe viktimat e ketyre pjeserisht ne empirizmin
individuale, familjare, kolektive, eksperimenteve te mbrapshta. dhe eksperimentimin e no- 3) The Origin of Europe with the
bashkiake, komune apo rajonale dhe cionit demokraci ne vendet Greek Discovery of the World By
keshtu te mos cenohet per interes te Ky refleksion shfaqet me i perndimore dhe qe eshte sh- KLAUS HELD
askujt identiteti gjenealogjik i partiku- nevojshem sesa kurr ne ditet tona, per pranuar apo shperkendej-
larizmit gjeografik te tij dhe ku evolimi arsye se demokracia perendimore suar totalisht dhe 4) Polyarchy: By Robert Alan Dahl
i demokracise ka arritur ne nje pike eshte perceptuar ne rang elitash nga origjinalisht.
kritike. politikanet si nje dhe e vetme (si poli- Keshtu, deri ketu 5) The Imaginary Institution of Society
tike inflacioniste) -pra ne terma statal kemi folur vetem per By Cornelius Castoriadis
Por ky evolim ne terma si hegjemonizem dhe ka marr rrjedhen pikepyetjen e madhe qe
statal, ka kaluar nga nje gjenerate ne e nje dukurie qe mund t’a veme re shtrohet vertikalisht: pra, ku 6) A history of western philosophy By
nje gjenerate tjeter dhe, nga nje popull vetem ne shoqerite feudale (por fillojne gjurmet e para te Bertrand Russell
ne nje nje popull tjeter. Keshtu, kemi tashme ne version global) dhe ku pro- demokracise dhe si ato ma-
gjithnje ne mendje qasjen apo qoken e fesori amerikan emeritus 4) Robert terializohen ne prakatike  Inflacioni shihet si pozitiv dhe defla-
fillimit te demokracise nga ku mundo- Dahl (nje kritik i ashper i politikes dhe se si cuditerisht cioni shihet si negativ nga epistimolo-
hemi te kuptojme se cfare eshte ne amerikane) e quan me nje term teknik shtetit kur te duan dhe si te duan. Kjo demokraci nuk ekziston ne asnje kend get e ekonomise boterore por
vete-vete demokracia dhe se si ka ‘polyarchy’ dhe qe me fjale te tjera do ndodh ne te gjithe vendet pa perjash- te botes ashtu sic babai i filozofise mekanizmat ne te cilet ai mbeshtetet
evoluar ajo. Kete qemtim ineherent te te thote: Pushteti u eshte veshur dy apo tim; i kujtdo kahu politike qofshin ato. Thales (nje nga shtate te urtet e greqise kane treguar se jane shume luhates,
popujve te cilet kane ekzaminuar qe ne tre personave. antike) e kundroi dhe e percoi ne gjen- keshtu kemi gjithnje nje paqendrush-
lashtesi nocionin demokraci, duhet te Ne fakt, ne kuptimin libror Keshtu, burimet episti- eratat e tjera rreth viteve 600 para eres meri dhe pasiguri te ekonomise
vazhdojme dhe t’a perfeksionojme sot, ‘polyarchy’ eshte nje term grek dhe ne mologjike filozofike, n’a vijne nga sone. boterore dhe gjithashtu te qytetareve
neser dhe ne perjetesi thekson ne nje perkthim te lirshem mund te perk- profesore dhe universitete te ndryshem Kjo magme filozofike u perberes.
studimet e tij filozofike gjermani 1) thehet si ‘shumeligjeri’; pra *ligje te filozofiko-perpunues më me emer ne shfaq per here te pare ne Miletus (ne Ne kete kuader, asnje
Edmund Hasserl. Kjo n’a ben qe te ushtruara nga disa persona te cilet, bote. Por edhe nga mundi qe shume bregdetin perendimor te Turqise se ekonomolog pertej Keinsianizmit nuk
ekzaminojme se pari kumtesen qe proklamojne demokracine si nocion prej tyre, rivendikojne me kembngulje sotme dhe qe sot njihet me emrin flet me siguri per te ardhem e
skeptiket e lindjes se afert mundo- dhe abuzojne ndaj saj. Kjo ndodh per ‘virtytet njerezore’ te cilat i vendosin Aydin) dhe u perpunua po aty dhe nga ekonomise boterore ose te pakten kane
heshin te themelonin ne popujte e an- arsye se maxhoranca e politikeberesve ne perparesi kundrejte te gjitha vlerave ku 100 vjete me vone Heraklitus behet bindje te ndryshme…
tikitetit dhe qe ‘zbuluan’ termin mbarenderkombetare nuk e kane kun- te tjera, ku rrjedha historike ka desafir- ‘skllav’ i asaj qe te paret e tij kishin
LONDON JULY 2008 24

MENDIMI JUAJ ËSHTË


NiCKS MOTORS SHUME I VLEFSHËM PËR NE
Per te gjitha
Ne jemi shumë të interesuar për mendimin tuaj në lidhje me gazetën
problemet e “The ALBANIAN”

www.gazetaalbania.co.uk albania7@gmail.com
Kjo besojmë se do të shërbente më së miri si një barometër për të
automjetit tuaj orientuar më mirë politikën tonë editoriale.
drejtohuni tek ne

122 White Hart Line London N17 8HP


1. A mendoni se trajtohen sa duhet problemet e emigracionit?
A mendoni se ka akoma tema dhe probleme në lidhje me emigracionin

mund të trajtohen?

The Albanian Newspaper


*Auto
2. A mendoni se duhet zgjeruar aktualiteti, pra duke pasqyruar më

Tel/fax:02082169527
shumë çfarë ndodh me shqiptarët këtu, apo në diasporë?
3.A mendoni se janë përfshirë sa duhet problemet me të cilat
përballen mërgimtarët shqiptarë ne diasporë, konkretisht në Britaninë

Repairs
e madhe?
4. A mendoni se ka informacione të mjaftueshme nga Shqipëria, Kosova
apo trojet e tjera shqiptare?
5. A mendoni se është trajtuar mjaftueshëm tema mbi "ambasadorët"

*Service
më të mirë, që na nderojnë në Mbretërinë e Bashkuar, përfshirë në
rubrikën profil?
6. A besoni se do të ishte e rëndësishme shtimi i faqeve për rubrikën
opinion?

*Spares
7. Çfarë mendoni për dosierët, copëzat e panjohura të historisë sonë?
8. Çfarë mendoni për faqen e fëmijëve, apo kuzhinën shqiptare?
8. A mendoni se janë të mjaftueshme 4 faqe në gjuhen angleze?
9. Çfarë do të donit të lexonit më tepër në gazetë?
10. Çfarë mendoni se mund të hiqet?

315/332 Cann Hall Rd London TË NDERUAR LEXUES!

Jeni të lutur që të kontaktoni me redaksinë e gazetës


E11 3NN "The ALBANIAN" për të shfaqur mendimet tuaja. Çdo mendim i juaji do të jetë i
mirëseardhur.
Tel:07940770150 / 07956368267 Ne kërkojmë që të jemi sa më afër jush.
Na ndihmoni që t'ju ndihmojmë

MISS SHQIPTARJA MB
2008 Do you want to register your company as

A company limited by guarantee with the Companies house?


Or
A company limited by shares with the Companies house?
Or
A community Interest Company with the Companies house?

Do you want to register your charity or community organisa-


ALBA-MEDIA UK dhe MISS ALBANIANS tion as
UK Ltd filluan regjistrimet për spektaklin e
vitit 2008. A charity with the Charity Commission?
Ftohen të gjitha vajzat shqiptare që jetojnë
në Mbretërinë e Bashkuar dhe Irlande t’i In collaborations with The ALBANIAN newspaper
bashkohen listës për përzgjedhjen e we can assist you to get the registration you wish for your
princeshës shqiptare në UK. company or your charity.
ALBA-MEDIA UK garanton pjesëmarrjen në
evenimentet më të bukura në Shqipëri dhe If you need this services or more information please email
at Albania7@gmail.com , Tel: 07863583420
në botë.
Gjithashtu për të gjitha vajzat pjesëmarrëse Or email us on rco.consultancy@gmail.com
do japim çmime dhe dhurata fantastike të
cilat i mundëson vetëm ALBA-MEDIA UK
INTERCONEXIS CONSULT
Për më shumë informacione kontaktoni me koordinatoren www.interconexis.com
ARJOLA CENI në tel. 07843619372
ose alba-media@hotmail.co.uk, www.missshqiptarja.org.uk
www.albamedia-uk.com
LONDON JULY 2008 25
Nga Elda MEMIAJ

Divorci
ivorci është një dukuri rela-

D tivisht e re për shqiptarët, sido-


mos në vitet pas demokracisë.
Kjo jo sepse më përpara nuk ka ekzis-
tuar si problem, por sepse ka qenë
shumë pak i përhapur. Sidomos pas
demokracisë dhe në disa raste emi-
grimit në Evropën perëndimore, është
vënë re një rritje e dukshme në numrin
e divorceve në komunitetin shqiptar.
Problematika e tij lidhet ngushtë me

&
dukuritë shoqërore-sociale që e kanë
karakterizuar komunitetin shqiptar
gjatë kësaj periudhe.
Në vitet para demokracisë
numri i divorceve qe shumë i ulët. Një
rol të rëndësishëm luante dhe politika
"sensibilizuese" e pushtetit të atëher-
shëm kundrejt ruajtjes së dinjitetit dhe
marrëdhënieve në cift. Mbase edhe
frika nga opinioni ka pasë luajtur një
rol parimor në këtë çështje. Të kryeje
veprime që të diferenconin nga pjesa
më e madhe e shoqërisë qe jo e zakon-
shme. Nëse merrej vesh se dikush

pasojat e tij
kishte probleme në familje apo në çift,
ka patur mjaft raste kur persona të
angazhuar me instancat qeverisëse
lokale si kryetarët e lagjeve apo komu-
nave ndërhynin për të "pajtuar çiftin".
Frika nga pushteti apo edhe nga
damkosja e emrit ka mbajtur të lidhur
edhe çifte të cilët përndryshe do ishin
divorcuar.
Mbas viteve ‘90 numri i per-
sonave që kërkojnë zgjidhjen e
martesës ka ardhur gjithmonë e në
rritje. Në Shqipëri gjykatat e rretheve
konstatojnë se numri i martesave të lid-
hura me numrin e divorceve nuk kanë
një diferencë shumë të madhe.
Cilat janë arsyet që i shtyjnë burrin dhe gruan ta ndërpresin lidhjen martesore?
E njëjta gjë është vënë re
edhe në komunitetin shqiptar në MB.
Në komunitetin shqiptar numri i divorceve vjen gjithmonë e në rritje
Numri i divorceve është relativisht i
lartë. Shkaqet kryesore janë tradhtia
Kush e ka fajin thelbësor për këtë dukuri shoqëria apo individi?
bashkëshortore dhe problemet
ekonomike, si dhe mospërputhja in-
"Thë Albanian" sjell disa nga arsyet për ju
telektuale midis bashkëshortëve. Njëri
shumë shpejt më pas u martuan dhe me djemtë ndodh që midis një cifti gjithashtu. Nëse ajo
nga problemet primare është lidhja me
filluan të jetonin në Britani. Kon- familja u gjen një është e keqe atëherë është më e lehtë të
anë të mblesërisë dhe për tu bërë qejfin
tradiktat dhe problemet ishin të sh- vajzë në atdhe dhe lindin kontradiktat që e rrënojnë lid-
prindërve. Kur çifti nuk ka pasur kon-
peshta që në fillim të martesës. mbasi takohen pak hjen. Sidomos në ato raste kur kjo
takte mjaft të afërta më përpara dhe
Mospërputhja e ideve dhe diferenca herë kur ai shkon me gjendje shkaktohet për shkak të zakon-
nuk janë njohur me karakterin apo
në mentalitet ishin shkaqet krye- pushime të shkurtra eve apo veseve të një partneri, i cili i
mentalitetin e njëri-tjetrit përpara fe-
sore që e çuan lidhjen e tyre marte- atje e disa tele- harxhon të ardhurat në kumar apo ka
jesës, lindin më pas probleme dhe
sore drejt shkatërrimit. Por edhe fonatave fillojnë personalitet adiktiv ndaj drogës apo
mbarëvajtja e lidhjes martesore dëm-
mungesa e ndjenjave të forta jetën me dikë që ndaj shpenzimit në veshje sic ndodh
tohet.
dashurore nga ana e djalit qe është gati gati i huaj më shpesh me femrat të cilat harxhojnë
Besiana dhe Albani nga Fieri
vendimtare. Mbas më pak se dy për ta. Kjo sjell di- më shumë seç kanë për tu ndjerë më
u njohën nga dëshira e familjeve të tyre
vorcin nëse çifti nuk mirë shpesh përkrah shoqeve të tyre të
të cilët qenë miq, që fëmijët e tyre të
gjen një gjuhë të për- cilat kanë një gjendje financiare më të
krijonin një lidhje martesore. Albani
bashkët komunikimi mirë. Fakte si këto më sipër ndihmojnë
jeton në Britani prej mbi 10 vjetësh,
apo është më fat të të lindin argumentet me bashkëshortët
por nuk ja prishi qejfin familjes, të cilët mica nga ne dëgjojmë përditë raste të dashurohet dhe të krijojë një lidhje të që nganjëherë e çojnë çiftin në divorc.
i kërkuan të lidhej në martesë me një tilla, ku çifte të ndryshme janë të lidhur fortë. Shkaqet përse një lidhje mund të vuajë
vajzë që jetonte në Shqipëri, në qytetin më shumë nga dëshira e familjeve të Një tjetër arsye mjaft e përhapur për janë të shumta,por rritja e divorceve
e tij të lindjes. Pa u njohur mirë dhe pa tyre për ti martuar fëmijët sesa nga zgjidhjen e martesës është tradhtia ndodh më së tepërmi mbase nga
ndjerë për të dashurinë e nevojshme që dashuria reciproke dhe vendimi indi- bashkëshortore. Kur njëri nga partnerët rëndësia jo e duhur që i jepet martesës
duhet të ekzistojë tek një çift që po lidh vidual për tu martuar. Sidomos tek disa cënon intimitetin e përbashkët duke në kohët e sotme.
jetën, ai u fejua me Besianën dhe familje, dëshira për ti martuar vajzat e tradhtuar dhe partneri apo partnerja e Fatkeqësisht martesa nuk
tyre është kaq e fuqishme saqë nëse ato merr vesh, shpesh martesa përfundon. nis gjithmonë në baza të shëndosha
fillojnë të kalojnë mbi 25 vjeç i shtyjnë Në komunitetin tonë kjo dukuri e trad- dashurie të mirëfilltë dhe diskutimi dhe
drejt lidhjeve thjesht për ti parë të mar- htisë bashkëshortore ndodh shpesh pështjelljeje të përbashkët e përzgjatur
tuara. Për shkak të rolit vendimtar që edhe për arsye të shkaqeve të në çift. Pasionet e momentit apo edhe
ka familja dhe prindërit tek shumë parashtruara më lart. ndërhyrja jo e duhur në disa raste e
vjetësh dhe vajza shqiptare, sidomos me prejardhje Fatkeqësia më e madhe shoqërisë apo familjes tonë siç e
shumë mërzit- provinciale, ato pranojnë të lidhen në është kur fëmijët janë të implikuar në parashtruam më sipër, ndihmojnë të
jesh lidhja e tyre martesë thjesht për ti bërë qejfin famil- këtë çështja, pasi ata vuajnë pasojat e krijohen lidhjet martesore të shumë
martesore mori jes e më pas fatkeqësisht nëse djali i divorcit të prindërve shpesh më shumë çifteve pa baza të forta në të cilat të
fund dhe tani je- zgjedhur ka karakter komplet të edhe sesa vetë prindërit. Divorci i ndërtojnë kështjellën e fortë e të
tojnë të divor- kundërt me të sajin vajza vuan në hes- prindërve le tek fëmijët një gjurmë të patundshme të martesës. Kështu që
cuar. htje ose martesa përfundon në divorc. thellë dhe pasoja psikologjike që sh- martesa ngjan më shumë me një shtëpi
Ky s Edhe më përpara ka pasur mjaft raste pesh influencojnë vendimet e tyre të kashte që do të rrënohet nga stuhia më
është rasti i të krijimit të martesave me mblesëri. mëvonshme në lidhjet që ata vetë do e lehtë. Në të tilla raste fatkeqësisht,di-
vetëm i këtij Por çifti martohej mbas një fejese rel- krijojnë në jetë. vorci është e vetmja rrugëdalje apo pa-
lloji. Jam mese ativisht të gjatë e mbasi çifti njihej më Gjendja ekonomike luan një rol të sojë.
e bindur se shu- mirë. Tashmë në mjaft raste,sidomos rëndësishëm në lidhjen martesore
LONDON JULY 2008 26

4 years “The Albanian”

10 000 kopie

0777 8192291
Magic Flute Hall “The Albanian”
ekziston një mënyrë për të
menduar për biznesin tuaj...
Bëjmë pronetime të çdo lloj feste,

Shume biznese i besojnë


ditëlindje, fejese martese etj
Kontaktoni SOFINË tel:

gazetës suksesin te tyre.


The Albanian Newspaper The Albanian Newspaper
122 White Hart Line London N17 8HP
Nëse dëshironi që të keni një www.gazetaalbania.co.uk albania7@gmail.com

festë të paharrueshme ka vetëm


Tel/fax : 02082169527
një emër

New SWS Garage


Mechanical
Services
Ofrojme sherbime te garantuara
Çmime konkuruese
Per cdo problem te makines suaj
General Servicing mund te kontaktoni ne cdo kohe
Engine repairs apo te vini tek servisi yne.
Braking Systems, Oferte speciale per shqiptaret
Clutches, Kenaqesia juaj eshte detyra jone
Exhaust Electronics,
Electrical, &
Welding Tyres Fitted
& Wheels Balanceda
Car wash
348 Hermitage Road
London N15 5BR
Tel:0208809 2221
Fax: 0208809 9111
Mobile:
07976 716 175
LONDON JULY 2008 27
Mund të merret me mend se
sa probleme ka pasur nga organet e nd-
jekjes oër botimin,përhapjen dhe shit-
jen në rrugë të librave nga Shqipëria.
Pos shkrimeve gazetare,mua më kanë
lënë përshtypje krijimet letrare nga ro-
manët i tij “ Heshtja e armëve”,”Kur
RAMIZ KELMENDI , ENERGJI
QË NUK SHTERON
kositën livadhet”,me tematikë nga Ru-
gova,prej nga e ka origjinën Ramizi .
Pas citimit të ca fragmenteve nga ato
romane nga se kërkoja tema për baletin
tim të ri,pas baletit “Sokoli e Mirusha”
dhe “Kënga e Rexhës”,Ramizi pak si u
habitë ,por priti që të i them ato se si i
kisha përjetuar këto dy romane,unë Ramiz Kelmendi,sidomos me disa
nuk u habita se në te gjeja dhe u bal- shkrime të tij satirike,si “Letra nga
lafaqova me një komunikim Ulqini” etj., ka treguar guximin qytetar
artistik,imazhet,tregimet,përshkrimet, dhe gazetar për të vënë “Pikën mbi
prosedeun përbrenda kodit narrativ që i”,si thoshte ai,për të kritikuar dhe
paraqitnin portretime dhe skica jo thumbuar fenomenet negative,injoran-
imagjinare por reale nga natyra e cila tët e sahanlëpirësit dhe veprimet e tyre.
NGA AKIL KOCI përjetohet jo si simbolikë e përjetshme, Në një takim rasti,zakonisht në Kafe-
por si një metafizik e realitet të atij Galerinë “Koha”, më tregoi për një ng-
ambienti të Bjeshkëve të Rugovës dhe jarje që i kishte ndodhur me një shok.
amiz Kelmendi, shkrimtar,

R publicisti dhe pedagogu ynë i


njohur,ka një veprimtari të
shquar në artin e dhe kulturën tonë.
të mentalitetit të trimit malësor që na
paraqitet si një mit i magjishëm duke
qit në pah qëndresën epike ,por edhe
dhëmbjën,këngëtimin nostalgjik si
Të nesërmen,në rubrikën e vet “Çapitje
mes

krye:
rreshtave”, / ”Rilindja”
12.1.1985/,shkruante kështu,që në
Kontributi i tij si prozator,publicist dhe
lirikë si kallëzim dhe interpretim es- “Më tha një miku
pedagog,është madh. Shëmbëlltyra e
tetik dhe artistik. im:”Ore,ke mend të heqësh dorë nga
tij prej letrari,gazetari,pedagogu
Ramizi pasi dëgjoje këto gazetaria,apo,për Zotin,të zuri më e
paraqet një vlerë të dalluar në letrat
përjetimet e mija gjatë të lexuarit të kë- liga:do të mbesim pa ty?”
dhe kulturën tonë ,sepse në veprat e tija
tyre dy romaneve u habitë dhe më tha: Po pse, ore, ia ktheva me një
shpreh optimizmin duke e shprehur
“Akil, po këto që mi citove dhe fole të qeshur ca si të thartë,sado e dija se
atë në mënyra të ndryshme, por edhe
për këto dy romanet e mija ,kolegët e ai,gjithandej, ma shihte të madhe që,në
dramën dhe tragjiken duke aspiruar
mi jo vetëm që nuk dinë, por as nuk vend se të shkruaj tregime,të merresha
qasjen dhe një lloj analize si përfundim
janë gjendje kështu ti thonë aq bukur me letërsi,unë, ja, po margjinosja e po
por edhe përkufizim artistik dhe estetik
si i tha ti”. qapisja,demek- po rrahja ujë në havan.
me një ndjeshmëri të caktuar duke u
Ramizit ia di për nder edhe S’ do mend se e kishte me më të mirin
reflektuar si krijues arti i cili me një
faktin se askush nuk ka shkruar kritikë qëllim. Pastaj vijoi:A po s’e lexove se
përkushtim,ligjëron dhe komenton
më reale dhe më të qëlluar se ai me skipas anketës së madhe dhe të hollë-
metateksin e ngjarjeve të cilat i trajton
rastin e vënies në skenë të baletit tonë siushme të Lidhjës së
jo si drama të pazgjidhura por si uni-
të parë kosovar,”Sokoli e Mirusha”,me Gazetarëve,qenkësh provuar që,mesa-
verse jetësore dhe krijuese duke u gër-
rastin e kremtimit të 30-vjetorit të tarisht,gazetari jetuaka vetëm -37 vjet e
shetuar si vrojtore tregimtare si veçori
artistike. Teatrit Popullore Krahinor.Ai,pos
tjerash,pas titullit “Sokoli e Mirusha në

Përvjetor i rëndësishëm
Nuk më takon mua ta vlerë-
soj si letrar,,nga se vokacioni i im është shërbim të perëndeshës
krijimtaria muzikore,por me te më lid- terpsihore”,shkruante:
hin shumë kontakte,ngjarje,takime e “ U tha edhe do thënë edhe
biseda lidhur me artin dhe kulturën më se shfaqja e baletit tonë të parë në
tonë në përgjithësi.
Ramizit ai kam lexuar shkrimet që kur
ka qenë student në Beograd.
Prishtinë,madje pikërisht në ditët
solemne të kremtimit të 30-vjetorit të
themelimit të teatrit tonë profesion-
për artin dhe kulturën tonë
Ai,asokohe, ishte njeri nga themeluesit
dhe redaktorët e revistës së parë të ilus-
8 muaj,ndërsa sipas statistikës së
truar në gjuhën shqipe, ”Zëri i rinisë”,
bashkë me Masar Murtezajin, Gjon Ramiz Kelmendi njihet edhe si Kombeve të Bashkuara,jeta mesatare e
gazetarit në mbarë botën qenka-41 vjet
Shirokën, Rexhai Surroin etj.
Si gazetar i”Rilindjës”, reportazhet e tij
jan ë lexuar me ëndje.
propagandist i kulturës shqiptare, e 6 muaj!”
Eu,ç’ më friksove e më fute
datën ,or burrl! Qesha unë.
Për disa vjet me radhë ishte
drejtor i Redaksisë së Botimeve të
“Rilindjes”,drejtor i Teatrit popullor
sidomos të Shiqpërisë, kur si drejtor i Po unë paskam mbi dhjetë
vjet që-paskam vdekur!
Shakahja mënjanë,po,vërtet,mos qof-
Krahinor dhe zëvendës-drejtor dhe
profesor i letërsisë shqiptare i Shkollës
së Lartë Pedagogjike të Prishtinës.
Shtepisë botuese “Rilindja” në kohët ,më shim në lëkurën të gazetarit!”Ca si pak
“stazh” jete na i paskësh caktuar
natyrat të gjorit.Po ta jetonin me
Më së fundi,tash dhjetë vjet
e sa,themeloi dhe drejton fakultetin e të vështira,na sillte libra nga Shqipëria nderë,me fytyrë,hajdede!Mbase edhe
s’ janë pak.
parë privat të gazetarisë në të gjitha
Nuk janë pak,në qoftë se
trojet shqiptare, Fakultetin e Gazetarisë
“Faik Konica”. Nuk është e rastit pse dhe botoi,për herë të parë, nesër,pas vdekjës se gazetarit,si tha
njeri syresh,ngrihen fëmijët e tij
e emërtoi Fakultetin e gazetarisë me
emrin e shkrimtarit,gazetarit,poliglotit
dhe princit të gjuhës shqipe dhe të
kompletet-veprat e plota –të Shekspirit, dhe,pasi të kenë lexuar ç’ ka shkruar i
ati të thonë:” Pa shih,pa shih ç’ gën-
jeshtra që paskesh shkruar babai ynë!
letërsisë shqiptare, Faik Konica.

si
Ramiz Kelmendi njihet edhe
propagandist i kulturës
Sterjo Spasses, Nolit, Jakov etj Ç’ pleh që paska qenë”Për ndonjë tël
tillë edhe 37 vjet janë shumë...?
E citova këtë shkrim vetëm
shqiptare,sidomos të Shiqpërisë,kur si
e pjekurisë së kulturës sonë. Njësoj si inës,sezonat teatrale edhe sot mbahen e vetëm për t ‘ia bërë me dije Ramizit
drejtor i Shtepisë botuese “Rilindja” në
ist,”Sokoli e Mirusha” është jo vetëm opera,baleti qe ëndërr e jonë e kamot- në mend.Jo vetëm me skenën e madhe se s’ paskan qenë të sakta konstatimet
kohët ,më të vështira,na sillte libra nga
një nga sukseset tona më të mëdha në shme,lakmi që e menduam si iluzion të teatrit,por edhe me dy skena të e sipërme,ngase ai tashma i mbushi të
Shqipëria dhe botoi,për herë të
jetën kulturore dhe artistike,por-ende të parealizueshëm,si një endërrallë”. vogla-Teatrin e Poezisë “Sofra” dhe 77-tat.
parë,kompletet-veprat e plota –të
Shekspirit, Sterjo Spasses, Nolit, Jakov më shumë- një d i t ë me shumë interes Edhe kur ishte drejtor i Kabareun Satirik,të cilat i themeloi dhe
Xoxes, Kadaresë,etj. dhe jo një d a t ë dinjitoze e rritës dhe teatrit Popullore Krahinor të Prisht- realizoi Ramizi për të parën herë.

www.albaniancontacs.com
LONDON JUNE 2008 28

NGA MID’HAT FRASHËRI

Moti 1928 përfaqson për ne një pesëd-


hjetëvjetor historik me rëndësi të
madhe, fillimin e lëvizjevet që do linin
përshtypjen e thellë të tyre me emrin
Lidhja e Prizrenit, një lëvizje që zgjoi
dhe shkaktoi krijimin e Shoqërisë
Shqiptare të Stambollit.
Mungesa e botimeve në
Lidhja e Prizrenit
filluar të këqyren si
gjuhën shqipe, si dhe të mospasurit sot një element pre-
në dorën tonë kujtime dhe shënime të ponderent në jetën
shkruara nga ajo kohë, si edhe akoma e popujvet dhe të
fakti që Shqipërija atëherë ishte viz- shtetevet. Kështu
ituar dhe e vizituarshme prej të hua- që, edhe Rusija, e
jvet, na bëjnë të mos kemi lëndën e cila bënte një poli-
plotë për rikonstituimin e atyre ngjar- tikë thjesht egoiste
jeve. Për çdo studim historik mbi këtë për rritjen e saj,
pikë, jemi, pra, të shtrënguar të bazo- edhe ajo Rusi,
hemi mbi kujtimin personal dhe mbi të themi, që ngrinte
paka ndihma që na japin do botime fort armët më tepër për
të kufizuara. parimet fetare, si
Lidhja e Prizrenit lindi nga një zihje nërmjet
Lufta ruso-turke e motit 1877-‘78. Kryqit dhe Ku-
Rusija fitimtare po përgatitte copë- ranit, në fund të
timin e Turqisë, i impononte konditat luftës ishte shtrën-
e saj, i çkëputte copa toke, disa drejt- guar të dëftejë ide
përdrejt në favor të saj (në jugë të kombiare, të
Kaukasit), të tjerat për shtetet e vegjël kërkojë copëtimin
të Ballkanit, klientë dhe agjentë të saj. e Turqisë për
Edhe, në qoftë se për veten e saj merrte fitimin e kombevet
thela nga trupi i Turqisë aziatike, prej të ndryshmë të Ru-
Ballkanit cënonte dhe tokën shqiptare, sisë, në emër të
për një shtet të krijuar rishtazi dhe njerëzisë, të
vetëm truallin arbënor për të tre shtetet kombeve, të së
drejpërdrejt fqinjë. drejtës dhe jo
Ky trap i çelur befas nën vetëm fuqisë.
këmbët e shqiptarëvet po zgjonte një Idetë e reja s’ishin
reaksion si me thanë fiziologjik, hithte fare të panjohura
kushtrimin dhe qitte poteren, sipas za- në Shqipërin e
konit jetik të popullit, një praktikë kur- Poshtme: atje
doherë e përsëritur, në çdo rasje: kishte gjetur një
Lidhja e Prizrenit ndoshta në krye ishte jeh, një shesh diskutimi epopeja patri- çdo individ që fliste gjuhën shqipe. brëndëshmi dhe së jashtmi, në trup të ditë nevoje.
edhe ajo një manifestim lokal kundër otike e Garibaldit, idetë humanitare të Ishte, mbase hera e parë, që popullit dhe më tepër akoma, nga ana e Edhe kështu, Lidhja, tërë
shkëputjes së tokës në fitim të Serbisë Mazzinit. Në Janinë prapë lufta e motit lulja e kuptimit të kombësisë po zinte sunduesit të Stambollit. Turqija, në fil- duke pasur si pemë vonimin e caktimit
dhe Bullgarisë. 1870 kishte zgjuar një interes të madh rrënjë në shkrepat e Arbërisë dhe kup- lim të lëvizjes dëfteu një kënaqësi duke të kufisë në Epir për favorin e Greqisë
Këtu është koha të për- dhe ishte e natyrëshme që çdo që çdo tohet vetiu se, bima e re do të zhvillo- parë te shqiptarët një mbrojtës të in- dhe pastaj shpëtimin e asaj cope të
mendim se, me fjalën që figuron si tit- lëvizje, çdo parim i ri, do të ndiqej me hej me gjithë ngjyrat e saj: nga e tegritetit tokësor të Imperatorisë madhe të Shqipërisë, pati edhe fitimin
ull i këtij artikulli, nuk duam të një kuriozitet praktik në ato qendra, në sotmja në të ardhmen ishte një i vetëm Otomane. Por aspiratat nacionaliste më të madh akoma të pregatitë një
dëftejmë vetëm përpjekjet që u bënë të cilat nuk mungonte intelektualisma. çap për t’u bërë. Dhe dita e nesërme dhe autonomiste të Shqiptarëvet, jetën tonë kobiare, t’u japë një kuptim
rrëzë Sharit, po edhe çfaqjet patriotike E nesërmja e luftës, vajtja e zuri të preokupojë Lidhjen dhe degët e mbase dhe më tepër se nga çdo gjë – të ri aspiratavet të popullit.
të Janinës dhe Shkodrës. S’ka dyshim Rusëve në portë të Stambollit dhe im- saj më tepër se gjendja e keqe e ditës: kolaborimi i gjithë Shqipërisë dhe i Që nga ajo ditë, vërtet fillon shpresa e
se ay ndryshim që prejektohej në ponimi i vullnetit të tyre me traktatin e duhej siguruar jeta e kombit dhe gjithë elementevet fetarë, e bënë një shpëtimi, e një jete më të lumtur,
statutin tokësor të Shqipërisë, zgjonte Shën Stefanit, po vinte në evidencë mëmëdheut, duke i bërë këtë komb dhe Turqinë që të shihte te zgjimi i malavet në formë të caktuar; që atëhere merr
një reaksion identik, një mprojtje in- rrezikun që i kanosej Turqisë, rrojtja e këtë mëmëdhe t’u njihen të drejtat e tanë një armik më të madh se nga trajtë të kthjelltë ideja e përfytyruar
stinktive edhe në ato dy qendra të tjera: së cilës në Rumeli po bëhej fort e tyre, të respektohen më një mënyrë ushtritë ruse ose lakmitë e shtetevet të prej fjalës Shqipëri; mbryhen dhe
Rusija më nj’anë po sillte Bullgarinë e dyshimshme. Ky kërcënim ishte edhe baras me të drejtat e atyre popujve në Ballkanit. Edhe fuqija brutale turke gatuhen aspiratat për një qok të
Re gjer në Devoll dhe në Drin, m’anë më i posaçmë për Shqipërinë: në qoftë favor të të cilëve këkohej të shqyhet s’mënoj të manifestohet në Ulqin si shënuar. Lokalisma dhe kantonisma i
tjatër i falte Serbisë Nishin, Vranjën, se Imperatorija Otomane po mën- trualli shqiptar. dhe në Kaçanik. lënë vend patriotizmës; tendencat
Kurshumlinë, Leskovçën, si dhe Malit janohej si shtet, trualli arbënor shtihej Kushtrimi dhe poterja e zakonevet të Mentaliteti turk në atë kohë ndarëse dhe mërgonjëse fillojnë të
të Zi – Podgoricën, Shpuzën, Gucinë, në rrezik si racë, si komb, edhe bash në vjetra po transformohej në një aksion nuk pranonte një ide nacionaliste, një peshojnë drejt një pike të vetme; krahi-
Plavën; gjithashtu duke paraparë për një kohë kur bëhej fjalë për të drejtat e diplomatik; brenga e thjeshtë dhe in- aspiratë të përbashkët dhe një bashkim nat dhe elementet që e kishin kujruar
Greqinë një dhuratë nga ana e Epirit. popujvet dhe për parimet e njerëzisë. stinktive e katundit po merrte formën i shqiptarëve; politika e sulltanit qe veten e tyre të ndarë dhe të huaj nga
Të tre ballët e rrezikut krijonin tri vatra Duhej, pra, që edhe Shqiptarët në e një aspirate kombiare dhe patriotike, bazuar mbi ndarje dhe çarje. Shpresa e njëri-tjatri nisin të njësohen të ndjehen
kundrëqëndrimi, prej të cilavet, kupto- kundërqëndrim dhe ankimet e tyre, të me një qok më të lartë dhe natyrisht më sundimit ishte ngrehur mbi antago- solidarë. Me një fjalë fiset bëhen
het vetiu, dy të veriut do të kishin mbështeteshin mbi argumenta prej të largët. nizëm ndërmjet toskëve dhe gegëve, të komb.
sipërinë materiale, me shumësin e pop- mentaliteti modern. Në shumë njerëz Lidhja e krishterëve dhe myslimanëve. Pra- Kjo mbryjtje e shpirtit dhe
ullsisë, forcën strategjike të pozitës dhe Edhe këtu shfaqet për ne influenca e Prizrenit mund të paraqitet si një prej nonte që malsorët tanë të luftonin për dëshiravet, krijimi i këtij karakteri të
një farë indipendence relative përkun- degës jugore: Në Prizren, populli kom- atyre kryengritjeve që populli ynë e ka shtëpinë dhe kullotat e tyre, po jo për ri, nuk bëhej dot pa një edukatë perse-
drejt Turqisë. Po edhe, nga ana tjetër, pakt dhe me armë në dorë, me pasur kurdoherë në vetij të tij, sidomos një etnitet moral që i thonë mëmëdhe. verente dhe të gjatë, bazuar mbi
fuqija moderale dhe intelektuale do t’i ndërgjegje për fuqinë materiale të tij në shekull të nëntëmbëdhjetë, me Ali Padyshim, s’do të mungojnë njerës që stërvitjen morale dhe intelektuale.
binte në pjesë asaj qendre që ishte në dhe për supremacinë mbi elementin Tepelenën dhe Bushatllinë, si edhe më nuk njohin rrjedhjen e punëvet, ose Edhe një pemë jo më pak’ e çmueshme
jugë. shkja, bazonte shpresat mbi forcën e pas tyre. Por, ndryshimi qëndron mbi janë lëshuar në rrëketë e thënievet prej e Lidhjes së Prizrenit, qe për ne krijimi
Edhe me të vërtet, kur veriu numurit dhe të drejtën e pronës. Juga, pikën që, në këto lëvizje ishte për fqinjësh të interesuar dhe besojnë ose i “Shoqërisë e të shtypurit shkronja
injoronte gjer më një pikë manevrat e më pak e fortë, po më koshiente e të shtytkë iniciale aktiviteti i një njeriu të kanë besuar që Lidhja është një krijim shqip”. E harruar, e përbuzur, si një
shqahvet, duke qenë lark qendravet të drejtave të saj si racë dhe si komb, vetëm, duke u mbështetur mbi ten- i qeverisë turke. Sa tham’ më sipër, patois, e shikuar jo si një vegël
tyre, pra, duke mos i parë me sy (se vinte në peshë parimet e rinj që kishin denca lokale të nevojshme prej sirkon- janë një përgjigje për të tillë. qytetërimi, po mbase si një ndalesë
n’atë kohë propaganda dhe politika përmbysur sisteme të vjetra. Kjo influ- stencavet të ditës; këtë radhë iniciativa A mund të thuhet se veprimi i Lidhjes përparimi, shqipja, me themelimin e
luhej në Petërburg dhe jo në Belgrad), encë e delegatit të jugës u manifestua merresh prej popullit dhe qëllimi nde- mbeti shtërpë? Shoqërisë së Stambollit nis të bëhet e
Janina ishte një vënt i lirë i veprimeve edhe në një mënyrë më definitive, hej mbi tërë Shqipërinë etnografike, Një veprim, një përpjekje gjallë dhe shpirtdhënëse, të jetë një
greke dhe aspiratat e helenismës s’shi- duke i dhënë lëvizjes një karakter të mbi ditën e veprimit, si dhe mbi kohën është kurdoherë pjellore; është lindja organ për të dhënë ide dhe aspirata, të
hnin nevojë të fshiheshin ose masko- përbashkët, të përgjithshëm, panshqip- e ardhme. dhe nisja e një eksistence të re, edhe në zgjojë ndjenja dhe të frymëzojë
heshin. Vetëm Shkodra ndjente tar, duke nxjerrë nga forma e Lidhja donte moscopëtimin qoftë se nuk rrëfehet sish një rezultat mendime.
drejtpërdrejt shtypjen e Cernogorës rivendikimevet lokale për vatanin e e Shqipërisë; por edhe kërkonte që imediat. Në këtë botë sforcimi për t’ar- Ç’shohim sot, ç’presim nga
prej luftavet të pareshtura ndërmjet dy vogël, për vilajetin dhe kazanë; tani toka arbënore të njihej si Shqipëri, të ritur një qëllim ka mbase një rëndësi ardhmja, ç’kemi të drejtë të kërkojmë
kombevet. mendimet ishin për Shqipërinë e tërë, caktoheshin të drejtat e saj, t’i respek- dhe një vleftë më të madhe se nga qël- nga pritmi, buron nga Shoqërija Le-
Lufta ruso-turke po ngjante për mëmëdhenë, për jugën si dhe për tohej jeta; me një fjalë, një vënt au- limi vetë. Një luftim i sotmë është kap- trare, lindur nga lëvizja e Lidhjes së
mbas luftimevet të Alemanjës dhe të verinë, për myslimanët dhe të kr- tonom, me administratë dhe sundim të itali i magazinuar për kohën e arthme, Prizrenit.
Italisë për njësinë kombiare të tyre ishterët, për çdo çip të truallit dhe për përshtatur. Ishte një interprizë kolos- një fuqi e mbetur e gjallë ushtrohet në
sipas parimevet të kombësisë që kishin ale, me vështirësi të panumurta, së çdo minutë dhe shfaqet me forcë në
LONDON JULY 2008 29

NGA VALMIR ELEZI


Në mbajtjen e kësaj Konference vlerë-
soj se, ndikuan dy ngjarje të rëndë-
sishme, ndër të shumta që kanë
mundur të ndikojnë në këtë drejtim. E
KONFERENCA E BUJANIT
para, mbajtja e Mbledhjes së II të Par-
tisë Komuniste të Jugosllavisë, më
1928 në Drezden. Dhe, e dyta, thirrja
e kësaj Konference ishte bazuar në
parimet e Kartës së Atlantikut. Më
1912 është shpallur pavarësia e
Shqipërisë, që për shqiptarët nënkup-
DHE KOSOVA
parimet demokratike që do të viheshin do të mbështetej në
tonte pavarësimi i të gjitha tokave
në themel të marrëdhënieve ndërkom- kufijtë etnikë apo
shqiptare dhe inkuadrimi i tyre në një
bëtare dhe theksuan se, asnjë modi- do të ndiqte ndonjë
shtet të vetëm.
fikim, ose ndryshim territorial nuk do linjë tjetër” (Walter
Por, ajo që ndodhi më 1913,
të bëhej pa pëlqimin e shprehur lirisht Laqueur, “Evropa
na bën të kuptojmë se, pavarësimi nuk
nga popujt e interesuar dhe se, çdo në kohën tonë
do të vlente, ndër të tjera, edhe për
popull do të kishte të drejtën të zgjid- 1945 – 1992”,
shqiptarët e Kosovës. Në këtë kontekst
hte lirisht formën e qeverisjes së tij. Në përktheu nga
pamundësia e shqiptarëve për t’iu
këtë dokument që nuk do të kishte anglishtja në shqip
kundërvënë një vendimi të tillë, dhe
karakter univerzal por, do të ishte e Gëzim Arapi,
për të dalë mbi atë vendim do të bënte
vlefshme vetëm për vendet dhe popujt Shtëpia Botuese
që një numër i madh i popullatës dhe i
evropianë. Kësisoj, edhe PKJ që ishte ‘’Dituria’’, Tiranë
tokave shqiptare të mbesin jashtë
vënë në krye të Luftës Kundërfashiste 1996, f. 29). Anek-
shtetit shqiptar. Kjo gjë nuk do ta qetë-
në Jugosllavi, kurrsesi nuk kishte se, si simi i Kosovës në
sonte asnjëherë këtë pjesë të popul-
t’i shmangej platformës aleate të shpal- kuadrin e Repub-
latës. Në themel të të gjitha lëvizjeve
lur në Kartën e Atlantikut. likës së Serbisë u
të shqiptarëve të asaj kohe qëndronte
Konferenca e Bujanit u paraqit si një rrugë
bashkimi i trojeve shqiptare në një
mbajt për tre ditë rresht, nga data 31 që do të ndikonte
shtet të vetëm shqiptar.
dhjetor 1943 deri më 2 janar të vitit në forcimin e “vël-
Problemi i bashkimit kom-
1944, në fshatin Bujan të Malësisë së lazërim –
bëtar të popullit shqiptar nuk doli për
Gjakovës, ku pjesëmarrës, përpos bashkimit”.
herë të parë përpara udhëheqjes së Par-
shqiptarëve, ishin edhe disa serbë e Por, a
tisë Komuniste të Jugosllavisë pas fi-
malazez. Në këtë Konferencë u bë thua vallë se, mund
tores mbi fashizmin. Kjo parti, duke e
konstituimi i Këshillit Nacionaçlirim- të ndërtohej diçka e
ndier këtë gjendje, edhe më herët ishte
tar me 51 anëtarë dhe i kryesisë së tij tillë duke dëmtuar
ndalur dhe kishte njohur, sigurisht, me
prej 9 anëtarësh në përpjestim të të tjerët?! Them se,
objektivat që i kishte vënë vetes, të
drejtëpërdrejtë me përbërjen nacionale kjo është e ng-
drejtën e popullit shqiptar për bashkim
të Kosovës e Rrafshit të Dukagjinit. jashme si ‘’të ndër-
kombëtar. Në Kongresin e IV të PKJ
Krijimi i këtij organi të lartë vërteton tosh mure të
që u mbajt në Drezden, më 1928, u tra-
njohjen faktike të njësisë së Kosovës si kështjellës prej
jtua në mënyrë të drejtpërdrejt edhe
e barabrtë me njësitë e tjera dhe e rëre’’! Aneksimi i
problemi kombëtar i popullit shqiptar
pavarur nga çdonjëra prej tyre në dhunshëm (siç e
në Jugosllavi dhe u nënvizua se, për të
kuadrin e Jugosllavisë. quan profesori im,
‘’duhej të zbatohej parimi i vetëven-
Dokumenti më i rëndë- Arsim Bajrami) i
dosjes deri në shkëputje’’.
sishëm i kësaj Konference ishte Rezo- Kosovës u bë më 8
Me këtë rast u theksua se, re-
luta, e cila ishte miratuar njëzëri nga të shkurt të vitit 1945,
alizimi i këtij parimi do të çonte në
gjithë pjesëmarrësit. Kjo Rezolutë nga dy dokumente
“shkëputjen e pakicës shqiptare’’ (Ali
ishte një akt me fuqi konstituive dhe ‘’tejet sekrete’’,
Hadri, “Politika kombëtare e PKJ në
me garanci ndërkombëtare. njëri nga ta me Enver Hoxha &
Kosovë”, Prishtinë, 1974, f. 76).
Tre elemente qenësore të numër 31, ku Miladin Popoviçi
Poashtu në Drezden, në këtë mënyrë
Rezolutës në të cilat mbështetej e Mareshali i Ju-
PKJ kishte shpallur qëndrimin e vet
dhe në themel të këtij programi - qën-
drejta për vetëvendosje e popullit gosllavisë, Tito, Dokumenti më i rëndësishëm i kësaj Konference ishte
shqiptar në Kosovë ishin, elementi kishte urdhëruar që
drimi (që do të theksohej në prag dhe
deri kah fundi i Luftës së II Botërore)
etnik, historik dhe politik. Përcaktimet në Kosovë e Rezoluta, e cila ishte miratuar njëzëri nga të gjithë pjesë-
politike në Rezolutën e Konferencës së Metohi të vendoset
qëndronin karakteri kundërfashist dhe
Bujanit kishin hasur në reagime të ash- e të shtrihet Ad-
marrësit. Kjo Rezolutë ishte një akt me fuqi konstituive
nacionalçlirimtar i luftës.
Sipas këtij programi, PKJ,
pra të kreut politik jugosllav, që qëllim ministrimi dhe me garanci ndërkombëtare. Tre elemente qenësore të
kryesor ishte menjanimi i mundësisë Ushtarak, që do të
shpalli se do të luftonte për barazinë
midis popujve dhe për të drejtën e tyre
për zgjidhjen e çështjes së Kosovës ishte organ i Rezolutës në të cilat mbështetej e drejta për vetëvendosje
jashtë Jugosllavisë. pushtetit ushtarak e
për të vetëvendosur pas triumfit mbi
Menjëherë pas mbarimit të shtetëror në këtë
e popullit shqiptar në Kosovë ishin, elementi etnik,
fashizmin. Në këtë mënyrë shqiptarët
e Kosovës kishin parë ‘’një dritë në
Luftës së II Botërore, udhëheqja e PKJ, krahinë dhe detyra historik dhe politik. Përcaktimet politike në Rezolutën e
pasi realizoi copëtimin e territoreve kryesore e këtij
fund të tunelit’’ dhe se, ishin
bashkangjitur në luftë kundërfashizmit
shqiptare ndërmjet republikave të pushteti do të ishte Konferencës së Bujanit kishin hasur në reagime të ashpra
ndryshme brenda Federatës Ju- ‘’shpartallimi i for-
të cilën e udhëhiqte PKJ, në këtë pjesë,
gosllave, diskutimin e problemit e cave kundërrevolu-
të kreut politik jugosllav, që qëllim kryesor ishte
të cilën gjë e dëshironte kjo parti
pasiqë në këtë mënyrë do të
përqendroi në rrugët që duheshin nd- cionae’’. menjanimi i mundësisë për zgjidhjen e çështjes së
jekur për të penguar afirmimin e kom- N ë
inkuadronte në radhat e saj mijëra
luftëtarë shqiptarë.
bëtar të këtij populli dhe mbajtjen me Kosovë “forcat Kosovës jashtë Jugosllavisë.
dhunë brenda kuadrit të kësaj federate. kundërrevolu-
Thirrja e Konferencës së Bu- Politika që u ndoq nga PKJ Bujanit se, kërkesat politike të shqip-
Partia Komuniste e Ju- cionare’’ arrinin në 30 mijë veta
janit, zhvillimi dhe vendimet që ajo
gosllavisë dhe udhëheqësit e saj e hod- (Lefter Hasi, ‘’Ripushtimi i Kosovës, pas mbarimit të luftës u përshkua nga tarëve, qofshin kërkesa për zgjerim e
mori, ndër tjerash, ishin të mbështetura
hën poshtë Konferencën e Bujanit, shtator 1944 – korrik 1945”, Tiranë një konstante e pandryshuar anti- thellim të autonomisë ose ato për Re-
në parimet e politikës aleate kundër- shqiptare. publikën e Kosovës (1968, 1981),
shkelën mbi parimet e vetëvendosjes 1994, f. 161).
fashiste të shprehura veçantërisht në Shtypja kombëtare, shfry- kërkesa për mbajtjen e autonomisë kur
pasi duke i ardhur fundi i Luftës në Aneksimi i Kosovës në përbërje të Re-
Kartën e Atlantikut. Historia na tregon
Koalicionin Kundërfashist (fitues), fil- publikës së Serbisë, bëri që PKJ të tëzimi ekonomik, diskriminimi i shqip- kjo ishte e rrezikuar më 1988-1989, si
se, ky dokument është firmosur më 14
loi me furi lufta e nëndheshme, “Lufta ‘’tradhëtoi’’ të thënat e saj para dhe tarëve në krahasim me popujt e tjerë të dhe kërkesa për pavarësi të plotë të
gusht të vitit 1941 në Argjentinë nga
e Ftohtë” e cila do të kishte krejtësisht gjatë Luftës së II Botërore. Por, ish – Federatës Jugosllave kanë qenë Kosovës, në kohën kur hegjemonizmi
përfaqësuesit e ShBA dhe të Britanisë
parime të tjera nga ato të aleancës. prapëseprapë, pavarësisht nga parullat dhe mbetën edhe këto ditë shkaqet serb rrënoi autonominë dhe pushtoi
së Madhe, respektivisht nga presidenti
Saqë, siç shkruante komentatori i ng- e udhëheqjes jugosllave për ‘’barazinë kryesore të luftës së shqiptarëve në Kosovën, të gjitha këto kërkesa me të
amerikan i asaj kohe Franklin Rusvelt
jarjeve politike të pasluftës së II në mes të popujve’’, “vëllazërim – këto vise për realizimin e të drejtave njëjtën të drejtë gjejnë jo vetëm in-
dhe kryeministri anglez Winston
Botërore, Walter Laqueur, “për botën bashkim” ndërmjet tyre, në praktikë kombëtare. Andaj, siç thoshte profesori spirim, por, edhe mbështetje në Kon-
Churchill, që kishin për synim krijimin
në përgjithësi pak rëndësi kishte nëse populli shqiptar ndieu dhe provoi i ndjerë, Fehmi Agani, në një Sesion ferencën e Bujanit dhe në vendimet e
e një aleance kundërfashizmit.
kufiri midis Polonisë dhe Çekosllovak- rrjedhojat e një politike që ishte në Shkencor të mbajtur në Tiranë me saj.
Këto vende formuluan
isë ose midis Hungarisë dhe Rumanisë kundërshtim të plotë me këto pohime. rastin e 50 vjetorit të Konferencës së
LONDON JULY 2008 30

Ne kemi gjithçka çfarë i duhet shtëpisë, zyrës


apo lokalit tuaj; karrige, tavolina, dollapë,
krvate etj etj, të gjitha të cilësisë së shkëlqyer.
Ju mund të zgjidhni sipas preferencës suaj.
E.U. FURNITURE LTD.
Unit 2, The Cromwell Centre, 24-30 Minerva Road
Transporti falas kudo London NW10 6HJ Tel: 0208 961 8765 Fax: 0208 965 9651
E-Mail: sales@eufurniture.co.uk
që të jeni në Londër www.eufurniture.co.uk

CAPITAL Restorant
* Ushqimi më i preferuar për
shqiptarët gjendet vetëm
tek Capital Restorant
* Kuzhine shqiptare dhe turke
* Shije e papërsëritshme
*Shërbim i shkëlqyer
*Çmime tepër konuruese

JENI TË MIRËPRITUR
Fore Street
Edmonton London
N9
Tel:
0208803 6662
LONDON MARCH 2008 32

XHOANA NANO:
“DUKE DASHURUAR
NJERIU BËHET MË I MIRË”
PËRGATITI PRANVERA SMITH një familje të mrekullueshme, një hënia mes jush? probleme.
biznes dhe një pozicion shoqëror të -Të dy e kemi mbiemrin Nano. Nuk
a pret si një zonjë e vërtetë admirueshëm. Ju ndodh ta ktheni jemi kushërinj (qesh)... dhe ndërsa ne Ndoshta ka

N shtëpie, në zyrën e saj, pranë


stadiumit “Selman Stër-
masi”, ku është edhe qendra e kom-
kokën pas?

-Njeriu është produkt i së kaluarës.


po përpiqeshim t’ia shpjegonim njëri-
tjetrit këtë kuptuam se diçka alkimike
ndodhi mes nesh vetëm brenda pak
ndikuar situata
juaj familjare për
këtë?
panise “Joy travel”, që ajo drejton Mendoj se nëse nuk vlerësohet ekspe- çastesh. Ishte destin.
në Shqipëri që nga viti 1999. Është e rienca nuk ecet përpara. Njeriu duhet -Isha një vajzë që
veshur me një fustan sportiv ngjyrë ta kthejë kokën pas në mënyrë që të Tashmë ju jeni pjesë e kësaj famil- e ndieja shumë
bezhë, me bizhu të kombinuara analizojë të shkuarën dhe të vlerësojë jeje. Jeni ndjerë e pranuar lehtë përgjegjësinë mbi
bukur, që për të kanë një simbolikë të gjitha ato ngjarje që e sollën tek kjo edhe nga familja e bashkëshortit vete. Pikërisht e
të veçantë: Ia ka dhuruar e tashme. tuaj? udhëhequr nga kjo
bashkëshorti i saj për 30 vjetorin. ndjenjë mora dhe
Ndërkohë që nis një bisedë e çlirët, Si janë marrëdhëniet tuaja me të? -Babai i Fatosit, Bushku siç i thërrasim vendimin për të më të afërt duke e kuptuar psikologjinë
pa skenar dhe regjistrues, duket me përkëdheli ne familje, në fillim ka ndryshuar statusin tim. Kështu hodha e tyre...
sikur ajo, ish gruaja e parë e -Si nëna me djalin. Ka një marrëdhënie pasur një reagim pakëz te ashpër. Ishte një hap shumë të rëndësishëm, por
Shqipërisë, ndërron rolet me inter- të veçantë mes nënës dhe birit të vet. normale të ndodhte kjo gjë. Tashmë ndoshta pak të nxituar...Mora një Politikanët dhe familjet e tyre bëhen
lokutoret e saj, duke u kthyer në Tani që ai është rritur, përpiqem ta tra- gjërat kanë ndryshuar sepse kemi të vendim serioz ne një moshe jo serioze. shumë herë pjesë e vorbullës së keq-
psikologe dhe gazetare. E përmes jtoj si shok. bëjmë me një burrë shumë të mençur. Martesa e parë ishte e dështuar. dashjeve për interesa të caktuara. Si
këtij komunikimi, përpiqemi të Ai është 92 vjeç. Sot kuptohemi shumë jeni ndjerë përballë sulmeve të tyre?
hyjmë dhe ne në rrezatimin e shpir- Si e përjetuat të bërit nënë? Ishit dhe e duam shumë njëri tjetrin. E megjithatë duket se keni qenë një
tit të kësaj gruaje, e lindur për të akoma e parritur në atë kohë? vajzë shumë kurajoze për faktin se -Duke qenë njeri shumë i ndjeshëm
qenë një zonjë, në mënyrë natyrale M’u krijua përshtypja se ju jeni nuk keni pranuar të mbani një lid- dhe i vërtetë, vitet e para më kanë
dhe, pa dyshim, edhe me meritë. -Jam bërë nënë kur isha 20 vjeçe. Qe gjithnjë e udhëhequr nga një dritë hje fallso. Ndoshta shumëkush në prekur shumë keqdashjet. Bota e poli-
Xhoana, vajza e një kimisteje dhe një çast i mrekullueshëm dhe i veçantë, besimi. A e shikoni deri larg dritën vendin tuaj do t’i nënshtrohej tikës më dukej shumë e egër. Ndërsa
një psikologu, tashmë ka 8 vjet që por dhe përgjegjësi në një moshë të re. që ju udhëheq? fatit...? vija nga bota e biznesit, ku marrëd-
rri krahas politikanit Fatos Nano, Më ka ndihmuar shumë gjyshja në rrit- -Mendoj se lidhja shpërbëhet kur hëniet janë të drejtpërdrejta, politika
njeriut që ka njohur gjithë trajek- jen e djalit. Për të ishte një kënaqësi e Si gjithë brezi im, i lindur dhe rritur njerëzit janë të ndryshëm me njëri- ishte një planet tjetër.
toret e ekstremeve në politikë. Me madhe. para 90-ës, kulturën fetare e kemi tjetrin. Dhe pse shumë femra i nën-
bashkëshortin e saj thotë se ka qenë marrë vetëm nga gjyshërit. Unë besoj shtrohen fatit, kjo nuk është në natyrën Si e keni përjetuar trysninë e keq-
e pashmangshme “alkimia”, për Klajdi ka qenë në një moshë të vogël tek Zoti. Pikërisht në fillim të time. Aq më tepër për fëmijët, nuk dashjeve?
shumë koincidenca: ndajnë të dy të kur ju u lidhët me Fatos Nanon. Një demokracisë kam studiuar Biblën, është aspak e shëndetshme që të jeto-
njëjtin mbiemër, janë njohur në fil- moshë kur fëmijët nuk janë as të sepse unë i përkas besimit ortodoks jnë në një ambient ku prindërit nuk -Të “regjet” lëkura (qesh). Fillimet
limin e mileniumit të ri, dhe mbi të rritur, por as të vegjël për të mos dhe më pas dhe Kuranin, për të gjetur duhen me njëri -tjetrin dhe kur e ishin të vështira. Por kisha në krah një
gjitha kanë të njëjtin shpirt dhe linjë kuptuar. Si e ka pritur ai lidhjen ndryshimet përkatëse dhe për të krijuar përditshmja e tyre është mosmar- njeri që qeshte dhe merrte gjithnjë me
perceptimi. Në shtatë vite të jetës së tuaj? besimin personal. Unë besoj tek morali rëveshja dhe grindja. Asnjëherë nuk e humor gjithë çfarë thuhej.
tyre të përbashkët çifti që moderni- i fesë, e cila është një rregullatore e kam pranuar formalitetin për hir të
zoi mentalitetin e shqiptarëve vazh- -Lidhja ime me Fatosin ka qenë një lid- mirë e shoqërisë dhe e moralit njerëzor. opinionit. Pa dashuri nuk mund të je- Dhe pas kësaj kohe çfarë vlerësoni
don të ketë të njëjtën ndjesi, të hje ndjenjash. Mendoj se ka qenë af- tojë një lidhje. Gjithnjë në jetë gjërat i më shumë tek ai?
njëjtën dëshirë për të qenë bashkë tësia që ai shfaqi, të na tërhiqte të dyve Në edukimin tuaj çfarë roli ka luaj- kam bërë me dashuri. Mendoj se njeriu
dhe pse jo dhe për të zgjeruar famil- me natyrën e tij. tur nëna juaj? mbi të gjitha nuk mund të shtiret dot -Pa dyshim sinqeritetin. Është gjithnjë
jen…. me veten. i vërtetë. Statusi ka ndryshuar, por
Duken shumë rastësi të bukura..., si -Mamaja ime ka qenë e “rreptë”, por e Jeni më shumë natyrë e brishtë apo karakteri jo.
Jeni një person që keni arritur në përralla. Duke iu kthyer fillimit, drejte. “Meraku” i saj më i madh, ka e fortë?
gjithçka, falë aftësisë tuaj. Sot keni jam kureshtare të di si lindi marrëd- qenë që unë, gjatë fëmijërisë dhe A ka qenë ndonjëherë problem për
adolesh- -Duke u rritur shpejt mendoj se kam ju diferenca që keni në moshë?
encës, të mos mësuar të jem në formën e duhur sipas
e mbivlerë- situatave:edhe e brishtë edhe çelik. -Nuk ka qenë asnjëherë problem për
soja paraqit- Gjithnjë atëherë kur duhet. mua. Dhe kur kam qenë në shkollë të
jen time. Ajo mesme, më dukeshin shumë kalamaj
më thoshte Takimi me Fatos Nanon sa e moshatarët e mi.
gjithnjë: ”Ti ndryshoi jetën tuaj?
je një vajzë e Fakti që ai ishte i martuar kur u njo-
zakonshme! -Duke dashuruar njeriu bëhet më i hët, ju ka sjellë ndonjë çast dileme?
Bile ke mirë. Duke dashuruar një njeri si ai, pa
shumë de- dyshim që dhe rrjedha e jetës merr -Nuk besoj. Ai kishte një martesë te
fekte!” kthesa të forta. Kam fituar më shumë konsumuar. Nuk isha unë shkaku. Ai
Atëherë më eksperiencë, kam njohur më mirë ishte bosh. Mendoj se kur je i dashu-
dukej një gjë vetveten dhe pa dyshim dhe jam rritur ruar, nuk mund të biesh kurrë në
shumë e çu- pak më shumë. Kur u njoha me Tosin dashuri me dikë tjetër. Ne u njohëm në
ditshme dhe kisha një djalë 7 vjeç, kisha një biznes çastin e duhur...
më krijonte që tashmë ka ndryshuar në vite dhe Si janë marrëdhëniet me familjen e
d i s a kualitet. Ngarkesat janë më të mëdha tij të parë, sidomos me fëmijët e tij?
pikëpyetje dhe përgjegjësitë gjithashtu. Mendoj se
rreth vetes. të rrish në krah të Fatos Nanos të -Tani janë normalizuar. Fatosi është një
Por mendoj ndryshon ekzistencën. baba i shkëlqyer dhe marrëdhëniet me
se kjo ishte ta i ka shumë të mira. Sot ata janë dy
thjesht një Çfarë pëlqen ai tek ju? fëmijë që kanë dalë në jetë dhe që e
m ë n y r ë kuptojnë zgjedhjen e babait të tyre.
edukimi. -Duhet të pyesni atë. Gjithsesi unë
Nuk më linte mendoj se ne kemi hyrë në botën e Keni menduar të keni fëmijë së
shumë para njëri tjetrit. bashku?
pasqyrës. -Fëmija është pjesë e jetës dhe frut i
Por kam E shprehni shumë dashurinë? dashurisë. E kemi menduar. Është një
qenë një gjë e dëshirueshme nëse vjen. Dhe
vajzë shumë -Më pëlqen ta shfaq dashurinë time pa djali im, Klajdi ka dëshirë të ketë
e urtë e pa rezerva. Kam hyrë në jetën e njerëzve ndonjë vëlla ose motër.
LONDON JULY 2008 33
trupi.

KËSHILLA PËR
(vijon nga numri i kaluar) 251-Duhet pasur parasysh se, nëse
vuajmë nga sëmundjet e zemrës, duhet
Kështu nuk acarohet tabani i të këshillohemi me mjekun për sasinë
flokëve. e lëngjeve që konsumojmë.
179-Përpiqu të mos përdorësh solu- 252-Rënia në peshë është e rëndë-
cione që përmbajnë alkool për sishme për të pakësuar rrezikun e

SHËNDETIN
flokët pasi ai than lëkurën. shfaqjes së sëmundjes.
180-Përpiqu t’i shmangesh stresit 253-Sasia e proteinave në ushqim
dhe të flesh gjumë të rregullt, pasi ndikon në një farë mënyre në sasinë e
pagjumësia dhe stresi shtojnë acidit urik në gjak.
zbokthin. 254-Por edhe një dietë koncize nuk
181-Në rastin kur zbokthi është në mund të sjellë uljen e acidit urik në
sasi të vogla, mund të përdorni 197-Përdorni gjatë ditës majdanoz të 213- Krijo një stil jete. Balanco de- gjiret. gjak në të njëjtën mënyrë si mjekimi.
rregullisht një shampo të zakon- freskët. tyrimet duke i dhuruar vetes kohën e 228- Të vegjlit duhet të pinë shpesh
shme kundër zbokthit, sa herë që 198-Përdorni shpëlarës antibakterial. mjaftueshme për t’u qetësuar. Ushqehu por pa e tepruar.
lani flokët. 199-Duhet të konsumoni të paktën dy mirë, mos pi duhan dhe limito sa të 229- Gjatë pirjes krijojini foshnjës OSTEOPOROZA
182-Kur zbokthi është në sasi herë në ditë kos të freskët. mundesh konsumin e alkoolit. mundësi të pushojë nga pak. KËSHILLA PËR TË LUFTUAR
mesatare, duhet përdorur çdo dy 200-Duhet të shpëlani gojën me sodë. 214- Mbaj afër miq të mirë: Njerëzit 230- Nëna që ka fëmijën në gji duhet të SËMUNDJEN QË NË FËMIJËRI:
ditë një shampo e veçantë që përm- marrë sa më shumë lëngje.
ban lëndë që mbysin këpurdhat. 231- Ushqimi i nënës duhet të 255-Për të luftuar shfaqjen e osteo-
184-Kur zbokthi është në sasi sigurojë elementet e nevo- porozës është e nevojshme ajo që
shqetësuese, është nevoja e për- jshme. hamë. Për këtë duhet të ndiqet një dietë
dorimit të një mjeti efektiv siç janë 232- Sa më shumë të pijë ushqyese e balancuar me një përbërje
shampoja “Fungoral” apo trajtuesi fëmija, aq më tepër qumësht kalorike, të përshtatshme me nevojat
i zbokthit “Gentinor”. prodhon gjiri. fiziologjike të individit.
233- Fëmijës deri në gjashtë 256-Dieta duhet të përmbajë një gram
muaj nuk i jepen ushqime jo të proteinash për çdo kile të organizmit
lëngshme. tonë.
AKNET 234- Nëna që ka fëmijën në gji 257-Duhet të përmbajë një përbërje të
PËR TË LUFTUAR PUÇRRAT duhet të shmangë stresin, duhur yndyrash dhe karbohidratesh që
NË FYTYRË: shqetësimet. nuk duhen të jenë më tepër se 55-60%
të kalorive totale. Po që duhen marrë
185-Mos ndërhyni me duar në puçrra GASTRITI çdo ditë.
ose pika të zeza, sepse janë shenja in- KËSHILLA PËR TË EVI- 258-Po ashtu rekomandohen sasi të
flamacioni. Shtypja është e rrezikshme TUAR: larta kalciumi, potasi, magnezi dhe sasi
nëse ndërhyrja bëhet në mënyrë të të pakta sode.
gabuar. Kjo lloj traume nuk bën tjetër 235-Mos përdorni alkool. 259-Vitamina D është nga ana tjetër
veçse përkeqëson gjendjen e lëkurës. 236-Mos përdorni duhan. një përbërës i rëndësishëm për asimil-
186-Trajtoni fytyrën me produkte cilë- 237-Mos përdorni në mënyrë imin e kalciumit dhe për këtë duhet
sore, me përbërës organikë si: sistematike aspirina, ibrufen , marrë me dietë apo me tableta.
Kamomil, kamfor, kalendula, etj. naporxen etj. 260- Përveç kësaj vitaminat: A, C, E,
187-Përdorni fruta e ushqime të 238-Mos përdorni në mënyrë të K dhe minerale të tjera si fosfori, flu-
freskëta. sistematike kortizonë. ori, hekuri, zinku dhe bori janë të
188-Merrni vitamina A, C, E. nevojshëm për një metabolizëm nor-
189-Mos përdorni sapunë kundër yn- RËNIA E FLOKËVE mal të kockave dhe mund të merren
dyrës. Në këto raste gjëndrat reagojnë KUJDESI QË DUHET TË falë një ushqyerjeje të larmishme dhe
duke prodhuar yndyrë në sasi. TREGONI PËR TË korrekte.
190-Përdorni drithëra, vaj ulliri, kos, 201- Duhet të përdorni vaj mesteje. që kanë një rrjet të fortë shoqëror që i PARANDALUAR FENOMENIN: 261-Së fundmi rekomandohet elimin-
fruta, perime, prodhime deti. 201- Të konsumoni farat e koprës. mbështet dhe që janë shumë të aftë të imi i alkoolit, kafeinës dhe pijeve të
191-Pini shumë ujë (pa gaz). Është 202-Të konsumoni gjatë ditës përballojnë ndryshimet e jetës. 239-Kontrolloni stresin. gazuara. Këto të fundit duket se e rrisin
mënyra më e mirë për të hidratuar çimçakiz me manjolia. 215- Ndrysho mënyrën e të menduarit. 240-Mbani një dietë të shëndetshme. më shumë riskun për fraktura te gratë
lëkurën. Thuaju “stop” mendimeve që të shkak- 241-Pini të paktën 2 kilogramë ujë në që i konsumojnë.
192-Kujdes nga flokët e gjatë. Në tojnë stres. ditë.
kushtet e një higjiene të keqe ato mund SYTË 216-Zgjidhi problemet duke punuar 242-Konsumoni fruta, perime, me anë
të jenë bartës bakteriesh dhe në kontakt SI TË MOS I DËMTOJMË SYTË dhe krijo intimitet me orenditë e zyrës të së cilave merrni vitaminat, proteinat LEMZA
me lëkurën keqësojnë gjendjen e saj KUR JEMI PARA KOMPJU- apo shtëpisë, që të jenë sa më të kënd- dhe mineralet e nevojshme. KËSHILLA PËR TË NDALUAR
duke stimuluar infeksionet. TERIT: shme për syrin. 243-Evitoni sa më shumë konsumimin LEMZËN E SHPESHTË:
e yndyrnave shtazore duke i zëvendë-
VESHET 203-Sfondi përtej ekranit të mos jetë LINDJET PARA KOHE suar me ato vajore. 262-Duhet të pish ujë ose të hash një
SI TË LUFTONI INFEKSIONIN asnjëherë krejt i errët. DISA KËSHILLA PËR KU- 244-Evitoni ushqimet e skuqura. lugë sheqer sapo të zëre lemza.
E VESHËVE: 204-Të mos ketë reflekse në ekran. JDESIN NDAJ FËMIJËVE PRE- 263-Faktori psikologjik arrin të
205- Kontrasti dhe drita e ekranit të MATURË: ULÇERA ndalojë lemzën si p.sh me anë të tërhe-
193-Trajtimi fillimisht i infeksionit rregullohen në vlera mesatare. USHQIMET QË KUROJNË SË- qjes së vëmendjes, bën që të ndalojë
konsiston në pastrimin apo bërjen 206- Ekrani duhet të jetë rreth 50-60 217- Mbajtja e temperaturës së trupit MUNDJEN: shtëllunga e ajrit.
lavazh të kanalit të veshit dhe kjo ndih- cm larg syve. në shifrat normale. 264- Ndalesa e frymëmarrjes, pirja e
mon në heqjen dhe shpërndarjen e 207- Mundësisht të përdoret filtër për 218- Ushqyerja e kujdesshme sipas 245-Banania jo e pjekur. Ajo favorizon ujit të ftohtë me gllënka të vogla, ven-
grumbullit të infeksionit të mbledhur ekranin kundër reflekseve. mundësive dhe nevojave të fëmijës. shërimin e ulcerës gastroduodenale të dosja në qafë e një cope akulli, ven-
në zona të caktuara. 208- Të shpluhuroset shpesh ekrani. 219- Ruajtja nga sëmundjet dhe infek- lehtë. dosja e një borse akulli në bark,
194-Më pas nëpërmjet një fitili, deri në 209- Gjatë punës para kompjuterit sionet. 246-Duhet të ndiqet një ushqim i gudulisja e hundës për të provokuar një
mesin e veshit, arrihet që të shpërnda- është mirë që disa herë në orë të shkë- 220- Temperatura e fëmijës duhet rua- ekuilibruar, i pasur në zarzavate dhe teshtimë, marrja e frymës thellë, duke
het i gjithë pezmatimi i mbledhur. putet shikimi nga ekrani përreth një jtur në limitin 36-37 gradë. fruta që të kenë vitamina C, e njohur ndjekur një ritëm të rregullt janë disa
195-Njëkohësisht duhet bërë edhe tra- minutë. 221- Temperatura e ambientit ku qën- kjo për mbrojtjen e mukozës së stom- nga mënyrat e ndalimit të lemzës.
jtimi mjekësor në të cilin hidhen an- 210- Të rrotullohen sytë në ambientin dron fëmija duhet 23-25 gradë. akut. 265- Lemza mund të zërë edhe një
tibiotikët në vesh për të trajtuar dhe përreth ose të paktën çdo një orë të 222- Në stinët e nxehta temperatura 247-Në të kundërtën duhen kufizuar fëmijë të porsalindur dhe mund të
kuruar zonën në të cilën më parë ishte bëhet një pushim prej 15 minutash. nuk duhet t’i kalojë 27 gradë. proteinat shtazore dhe dhjamërat. ndalohet duke e marrë në krah, i
mbledhur pezmatimi dhe që kishin 223- Dhoma e fëmijës duhet të ketë 248- Mishi, peshku ose veza duhen mbështet kokën në shpatull dhe i bie
çuar në ënjtjen e veshit. lagështirë të mjaftueshme. marre vetëm një herë në ditë. lehtë në kurriz, në mënyrë që t’ia nx-
196-Është e rëndësishme që të STRESI 224- Ajri i dhomës ku rri fëmija duhet 249-Duhet përdorur çaji nga bima e jerrsh ajrin që ndoshta i ka dilatuar
shmanget marrja e ilaçeve qetësuese DISA TEKNIKA PËR TË të ndërrohet vazhdimisht. njohur e Bar-Bletës. stomakun ose ezofagun.
vetë në farmaci, pa rekomandim, sepse SHMANGUR STRESIN E 225- Veshjet dhe mbulesat nuk duhet 266-Një mënyrë tjetër është edhe
ato nuk ndikojnë në përmirësimin e sit- PANEVOJSHËM: ta shtrëngojnë fëmijën. frymëmarrja dhe nxjerrja në një qese
uatës, vetëm sa mund ta rëndojnë dhe CERMA /PËRDHESI letreje. Në këtë mënyrë rritet sasia e
më shumë. 211- Menaxho kohën. Programimi dhe USHQIMI ME QUMESHT KËSHILLA PËR TË LEHTË- CO2 në organizëm.
organizimi i kohës suaj mund t’ju bëjë KËSHILLA PËR NËNAT QË SUAR DHIMBJET E SËMUND- 267-Mjekët kryesisht rekomandojnë
AROMA E KEQE më shumë produktivë. KANË FËMIJËN NË GJI: JES: ngrënien e një luge sheqer pa ujë.
KËSHILLA PËR TË ULUR 212- Strategjitë për të përballuar. Për-
AROMËN E PAKËNDSHME TË piqu të dallosh mënyrat e sjelljes që 226- Jepini fëmijës sasinë e nevojshme 250- Këshillohet pirja sa më shumë e (Vijon në numrin e ardhshëm)
FRYMËMARRJES: ndikojnë në stres dhe gjej mënyrat për të qumështit. ujit dhe lëngjeve të ndryshme për të
t’i reduktuar. 227- Jepini fëmijës qumësht nga të dy lehtësuar nxjerrjen e acidit urik nga
LONDON JULY 2008 34

Kuzhina shqiptare
produktet e qumështit. mishin e pulës ne copa te vogla shtojmë salçiçet 2 luge gjelle esence vanilje
pak kripe dhe piper dhe i përziejmë mire. Shtojmë 300 ml krem qumështi
qepen, hudhrat dhe i përziejmë mire, pastaj hed- 400 ml qumësht
QOFTE MIKSE TE RRUBULLAKTA TE him masën ne tepsi mbi pete duke e hapur mire 2 te verdha vezësh
SHERBYERA ME SALCE DOMATEJE ne sipërfaqe. Pastaj hapim petën tjetër sipër, duke
rregulluar qoshet e tepsisë me ujë. Pastaj lyejmë Mënyra e përgatitjes se recetës
Për qoftet sipërfaqen me veze dhe piqet ne temperature
mesatare per rreth 1 ore e gjysme. Ne fund shkri- Për spongën përziejmë te gjithë përbërësit me një
Përbërësit e recetës het xhelatine ne lëngun e pulës dhe kur masa fil- përzierës metalik elektrik
TONY 250 gr mish i grirë derri lon te mpikset bëjmë një vrime ne mes te petës Piqet ne një tepsi mesatare për 20-25 minuta deri
250 gr mish i grirë viçi me një pirun dhe hedhim lëngun . sa te marre një ngjyre te kuqërremtë dhe te shkë-
BUK MISRI 250 gr mish i grirë lope putet nga tepsia. Pastaj e heqim nga tepsia dhe e
2 vezë të mëdha të rrahura EMBELSIRE ME COKOLLATE TE leme te ftohet dhe e presim për se gjeri ne tri
Përbërësit e recetës 150 gr djathë BARDHE shtresa. Pastaj shkrijmë çokollatën dhe e leme te
5 thelpinj hudhre te shtypura ftohet, hedhim gjalpin dhe kremin e qumështit ne
Kulaçka e hollë për bluarje 50 gr thërrime buke Përbërësit e recetës një tenxhere e përziejmë ngadalë deri sa te shkri-
1 tufë e madh majdanoz i grirë imët Për spongen duhen: het e mbulojmë me celefon dhe e leme te ftohet.
50 gr miell ë imët i bardhë misri 150 ml vaj ulliri për skuqje 5 veze Përgatisim custardin kështu: Hedhim niseshtenë,
1 lugë gjelle vaj ulliri Krip dhe piper 125 gr sheqer sheqerin dhe esencën e vaniljes ne një tenxhere ,
100 ml ujë 125 gr miell gruri i bardhe gradualisht shtojmë kremin e qumështit, te verd-
Brumi Salca e domates 150 ml liker ose lëng frutash hen e vezës dhe qumështin. I leme te ziejne ne
150 gr miell misri ë kuq me imtësi mesatare nje nxehetesi te ngadalësuar duke e përzier deri sa
260 ml ujë i vaket 2 lug gjelle vaj ulliri Për çokollatën e bardhe duhen: te trashet. Vendosim ne një pjate shtresën e
2 lug kafeje maja e imët e tharë 1 qep e madh e prerë imët 250 gr çokollatë e bardhë poshtme te spongës, duke e lyer me liker ose me
100 ml ajkë qumështi e rrahur 4 thelpinj hudhre te shtypura 120 ml krem qumështi lëng frutash dhe me custedin e përgatitur.
150 gr miell misri maiza 2 vazo 250 gr domate te konservuara 220 gr gjalpë pa kripe Përsërisim te njëjtën gjë edhe me shtresën e dyte
350 gr miell gruri i imët me përqindje të lartë 2 gjethe dafine te spongës, pastaj vendosim shtresën e fundit
gluteni 1 tufë e vogël majdanoz i prerë imët Për custard duhen: sipër dhe e mbulojmë me çokollatën e shkrire.
1 lugë e gjysme kafeje kripë Gjysmë lug spec djegës vetëm farat 100 gr niseshte Pastaj presim disa copa çokollate dhe e
Vaj ulliri për lyerjen e tepsisë Kripë, piper 120 gr sheqer zbukurojmë sipër dhe anash. Ju beftë mirë
Miell për spërkatje 1 lugë gjelle basil i prerë imët

Mënyra e përgatitjes së recetës


Mënyra e përgatitjes së recetës
Për kulaçkën e hollë, në fillim ngrohim ujin dhe
pastaj shtojmë miellin e misrit dhe e përziejmë Përziejmë në një ene te madhe të gjithë për-
deri sa të valojnë dhe te përftohet një masë pa bërësit për qoftet përveç vajit për skuqje pasi i
dramca dhe pastaj ne një pjatë të sheshtë, të lyer kemi përzier mirë me dy pëllëmbët dhe me
me vaj ulliri e shpërndajmë në mënyrë të njëjtë spërkatje te miellit iu japim formën dhe mundë-
përgjatë gjithë sipërfaqes dhe na formohet një ku- sisht me madhësi të njëjtë dhe duke i ngjeshur
laçkë e rrumbullakët pastaj e mbulojmë ashtu siç mirë pastaj në një enë të madhe ngrohim vajin
është e nxetë me një pjatë tjetër me madhësi të dhe i skuqim mirë deri sa te marrin ngjyrën e
njëjtë që të mbyllet hermetikisht dhe e lëmë të kuqerreme pasi përfundon skuqja me ndihmën e
ftohet. lugës me vrima i zhvendosim nga vaji dhe i lëmë
Përgatisim brumin në fillim, pasi është të kullojnë dhe vazhdojmë përgatitjen e salcës.
tharë kulçka e thërmojmë dhe e bluajmë imët ne Për salcën e domates ne fillim ngrohim vajin
mikserin ushqimore, pastaj brenda shtojmë ma- pastaj hedhim qepet hudhrat i kavërdisim për 2
janë, ajkën e qumështit, 260 ml ujë dhe i minuta pastaj hedhim domatet e konservuara,
përziejmë dhe njëherë deri sa të kemi një brumë fletët e dafinës, majdanozin, specin djegës,
të hollë pa dramca. piper, kripë dhe i ziejmë për 30 – 40 minuta deri
Në një enë të thellë përziejmë të gjitha sa salca të trashet ne fund zhvendosim gjethet e
llojet e miellit për brumin, kripën pastaj shtojmë dafinës dhe shtojmë basilin dhe i shërbejmë në
vajin dhe përzierjen e kulaçkave nga mikseri pjatë supe të thellë
ushqimor i përziejmë mirë dhe e lëmë këtë brumë
të qetësohet për 5 minuta pastaj lyejmë duart me PAJ PULE ME PETE DHE UJE TE NX-
vaj ulliri dhe brumin e rrahim sipër tavolinës me EHTE
pëllëmbët e dorës për 1 minutë dhe pastaj na për-
fitohet një formë brumi e rrumbullakët e kthejmë Perberesit e recetes
në enën që ishte e mbulojmë dhe e lëmë edhe për
10 minuta pastaj e rrahim dhe njëherë këtë brumë 275 gr miell gruri i bardhë
sipër tavolinës së lyer me vaj ulliri. ¼ luge gjelle kripe
Pastaj e kalojmë prapë ne enën e thellë 4 luge gjelle margarine perimesh
qe ishte e mbulojmë dhe këtë proces e përsërisim 120 ml ujë
çdo 15 minuta për 3 herë me radhë dhe ne fund 500 gr gjoks pule i pastruar dhe i prerë në
pas këtij procesi te gjatë e lëmë të fermentohet kubike te vogla
brumin për 30 minuta Në një peshqir te larë mirë 200 gr salçiçe të prera në kubike
e spërkatim me miell të mjaftueshëm, pastaj bru- 1 qepe e grire
min e kalojmë nga ena sipër sipërfaqes së 2 thelpinj hudhre te shtypura
peshqirit të spërkatur me miell pastaj i lidhim 4 Kripe dhe piper
cepat që të mbulojmë brumin plotësisht dhe për- 1 luge gjelle xhelatine
fundimisht e lëmë në një vend te freskët qe te fer- 150 ml lëng mish pule
mentohet dhe për 1 orë.
Ngrohim furrën ne temperaturën 220 Mënyra e përgatitjes së recetës
gradë C pastaj ne një tepsi copat e bukës së lyer
me gjalpë dhe të spërkatur me miell e hedhim Sitim miellin dhe kripen në një ene. Ngrohim
brumin nga peshqiri dhe e ngjeshim duke i dhënë margarinën, hedhim ujin dhe e përziejmë bashke.
formën që dëshirojmë dhe e presim me thikë di- Pastaj hedhim miellin dhe e ziejmë derisa të
agonalisht në siperfaqie qe te kemi vija te bukura behet një mase e trashe, duke e përzier me luge
pas pjekjes pastaj e fusim në furrë dhe e pjekim druri. E heqim nga zjarri ngadalë dhe e mbësht-
40 – 50 minuta deri sa buka te marr ngjyrë të jellim me celefon të holle dhe leme te ftohet për
kuqerreme pasi pjekët e zhvendosim nga tepsia 30 minuta. Pastaj e hapim 2/3 e masës ne një
dhe e lëmë të ftohet dhe kjo bukë eshtë shumë e pete dhe e vendosim ne një tepsi te vogël duke
përshtatshme te serviret me produktet dhe nën- rregulluar qoshet e tepsisë me dore. Presim
LONDON JULY 2008 35

Eposi Edhe unë


dua të
i kreshnikëve mësoj shqip
këtij eposi janë; Fuqia e Mujit, Martesa e pergjithesi, jeton jo thjesht si një
Mujit, Ajkuna qan Omerin, Martesa e relikt i nderuar dhe i çmuar etno-
PËRGATITI: JENI MYFTARI Halilit, Muji e tri zanat e malit, Halili pret kulturor, por kryesisht për
Pajo Harambashin. mesazhin e madh që sjell rezis-
posi i kreshnikëve (ose Cikli i tencën në emër të lirisë, të së

E kreshnikëve) është një epos legjen-


dar i përbërë nga këngë të
ndryshme epike, ku këngët kryesisht
1. Përhapja
gjeografike,
drejtës e të dinjitetit, si dhe për
vlerat e larta artistike është mjaft
elokuente bindja e thellë e malë-
shoqërohen me lahutë. Zonat ku eposi sorëve se "Kangët e kreshnikëve e
burrnojnë njerin, e bajnë trim, i
këndohet janë të shumta në Shqipërinë e
sotme e më gjerë. Mendohet se ai është i
kërkimet dhe shtien zemër të durojë plumbin, të folklorit shqiptar", vëll. II dhe III
gjakun, luftërat ku treten meshkujt". Ja
pranishëm në zonat si Malësia e Madhe,
Dukagjin, Has e shumë rrethe të tjera si
studimet pse, sipas dëshmive të bartësve popullorë
(1986).

Eposi i kreshnikëve është i përhapur e të studiuesve, këto janë kënduar tradi-


dhe në zonat e Kosovës, si Pejë, Gjakovë,
Prizren, Deçan, Rahovec e të tjerë. Në kryesisht në trojet veriore të banuara prej cionalisht e janë dëgjuar me kënaqësi e
2.Tiparet kryesore
qendër të këtij eposi, qëndrojnë dy nderim të veçantë, jo Eposi i kreshnikëve i ka të gjitha tiparet e
vëllezërit Muji dhe Halili. Në epos trego- vetëm ndër kuvendet zhanrit, por edhe veçoritë specifike, që
hen historitë e të dy vëllezërve, dhe ka e gjera popullore, lidhen me klimën historiko-shoqërore e
edhe një këngë ku përfshihet vajtimi i ndër dasma e festa të kulturore ku lindi, u rrit, u maturua e
Ajkunës për birin e saj Omerin (aktual- tjera apo pranë ox- jeton. Së pari, ai ka tri veçorite kryesore
isht kënga "Ajkuna qan Omerin" ose e hakut të kullave të një eposi: Epizmin, frymën heroike dhe
njohur ndryshe edhe si "Vaji i Ajkunës") karakteristike malë- legjendaritetin.
Vargjet e përdorura në këtë cikël janë të sore, netëve të gjata
tipit 6, 8, 10, 14 dhe 16 rrokësh. Si këngë të dimrit, por edhe
para fillimit të një
Epizmi
të mbështetura në notat modale dia-
beteje, madje edhe Eposi i kreshnikeve e pasqyron jetën në
tonike, këngët zakonisht këndohen me
në zjarrmin e luftës. formë tablosh të gjera "objektive".
gjysmë zëri ose e thënë ndryshe me
Ja pse shtëpia pa Frymëmarrja e gjerë është e pranishme
gjysmë toni. Çdo këngë e eposit shoqëro-
lahutë, shtëpia ku në çdo ind të tij: në përleshjet dhe dy-
het me lahutë, duke u përshtatur sipas llo-
s'këndoheshin këngë luftimet homerike, në madhështinë e
jit të vargut.
kreshnikësh, kon- heronjve dhe të botës që i rrethon, në për-
Mendohet se eposi e ka origjinën e tij në
siderohej si "shtëpi e masat e larta dhe tradhtitë tronditëse, në
fillimet e dyndjeve sllave në territorin e
lanun", që s'meriton ndjenjat dhe mendimet e thella (Muji,
Ballkanit. Teksti i këngëve të ndryshme
respekt. p.sh., kur mendohet "shikon barin kah po
tregon për betejat e dy vëllezërve me
Për vetë rrethanat e rritet"), në gjatësinë e poemave (mesatar-
grupe sllave, duke e bërë këtë cikël më
disfavorshme his- isht dalin me 200, por edhe me 500 apo
shumë një rrëfim të rezistencës së popull-
toriko-shoqërore të 1000 vargje), në gjatësinë e vargjeve
sisë etnike aty, kundrejt fiseve sllave. Në
së kaluarës –luftrat e (pëlqehet më shumë dhjetërrokëshi i
këto luftime, Muji dhe Ajkuna humbasin
vazhdueshme, niveli i bardhë - nje varg me mundësi të gjera sh-
Omerin. Ky epos epik ngjason shumë në
ulët arsimor, zhvil- prehese)5 etj. Epitetin objektiv e vemë në
formimin e tij epik, me "Iliada" dhe
limi i ulët ekonomik thonjëza, sepse rapsodi shtiret sikur
"Odisea" dhe është Eposi i kreshnikëve,
etj.-, që kanë vetëm tregon objektivisht si kanë ndod-
një epos me vlera etnokulturore. Mendo-
kushtëzuar edhe hur ngjarjet, kurse në fakt ai mban një
het se këngët, në shumicën e rasteve kën-
gjendjen e shkencave qëndrim të caktuar, qoftë edhe duke e
doheshin për "miqtë e ardhur" si një
shqiptarëve1, sidomos mbi lumin Drin: shqiptare në atë kohë, interesi për eposin lënë atë të nënkuptuar. Në të njëjtën kohë,
mënyrë dëfrimi. Pa dyshim këto këngë
nga bregdeti veriperëndimor deri në e kreshnikëve është i vonë. Po të përjash- në epos janë të pranishëm, me shumicë,
nuk mund të mungonin në festat e
krahinat verilindore, duke përfshirë Kra- tonim një fragment të shkurtër që botoi edhe detajet, situatat, trajtimet, person-
ndryshme të malësorëve.
jën, Malësinë e Madhe, Dukagjinin, albanologu i njohur Gustav Majer (G. azhet e një reference lirike: dashuria
Jo shpesh por jo dhe rradhë herë, studiue-
Nikaj-Mërturin, Malësinë e Gjakovës etj. Mayer) më 1896 ("Albanesiche Studien" midis vëllezërve e shokëve, dhimbja e
sit debatojnë mbi këtë epos. Një mendim
Këngë të këtij cikli këndohen dhe në jug VI), mund të thuhet se mbledhja dhe bo- humbjes së një personi të dashur, gëzimi i
se Ajkuna është në të vërtetë gruaja e
të Drinit, sidomos në Pukë, Lumë e Dibër. timi i këtij eposi realisht filloi në krye të takimeve miqësore, ngjyrat plot shkëlqim
Omerit, dhe jo nëna, nuk është shumë i
Ndonjë subjekt haset dhe në Lezhë, Krujë shekullit të njëzetë, sidomos në vitet '20. të një peizazhi dhe lektisja para tij,
përhapur, edhe pse një mendim i tillë
dhe krahinat veriore të Elbasanit e Li- Ndër botimet kryesore të gjertanishme portreti i një vashe etj. Një shembull tepër
ekziston. Sado i pabazuar të jetë ky
brazhdit, që ka arritur aty nëpërmjet mund të përmenden: "Epika legjendare", shprehës lirizmi është edhe vajtimi i thek-
mendim, do të duhej një analizë e thellë
lëvizjeve të popullatës malësorëve, të vellimi I dhe II (1983,1996), "Chanson- shëm i Ajkunës, gruas së kryetrimit, mbi
nga persona të specializuar në këtë fushë
zbritur nga fillimi i shekullit të njëzetë e nier epique albanis" (antologji frengjisht, trupin pa jetë të djalit të saj të vetëm.
për të mbështetur këtë mendim. Për mo-
këtej, si edhe të shqiptarëve të Kosovës të 1983) "Këngë kreshnike" (Prishtinë, Veçse edhe këtu gjithçka përthyhet nëpër-
mentin ideja më e saktë është se Ajkuna
shpërngulur nga Kosova e të vendosur 1974). mjet prizmit epik, ruan përmasat epike -
ishte nëna e Omerit dhe gruaja e Mujit
deri në rrethet Elbasan, Durrës, Lushnje Krahas botimeve me materiale faktike, dhembja e thellë e nënës, mallkimi i saj i
duke u mbështetur te kënga elegji
e Fier. Dhe sot e kësaj dite aty jeton një filluan edhe studimet e eposit të kresh- fuqishëm, keqardhja e elememtëve të
"Ajkuna qan Omerin", që është një vaj-
cikël i gjerë poetik, sa i lashtë e madhësh- nikëve. Në fillim ato qenë kryesisht shën- natyrës dhe e bishave të malit: Qyqe
tim tipik i një nëne për të birin e saj. Një
tor nga ana ideore e artistike, aq edhe ime të thjeshta e mbresa, që erdhën duke vetëm rrugën paske marrë, / Kan zan
debat tjetër jo shumë i përhapur është
kompleks e kompakt. Në shkencë ai njihet u thelluar e u zgjeruar disi gjatë viteve vend yjt vajin me e ndie!/ Kur ka dale
origjina e eposit. Pak persona shprehen se
me emërtimin eposi i kreshnikeve ose cikli '30, për të arritur sot një nivel mjaft të kë- nder Lugje të Verdha, / Atherë nana
Muji dhe Halili janë boshnjakë.
i Mujit2 dhe i Halilit3, kurse në popull - naqshëm. Kurorëzimi i gjithë kësaj pune hanën ka mallkue: / - T'u shkrimtë drita
Megjithatë një mendim i tillë do të ishte
këngë kreshnikësh, këngë të Mujit e të studimore u bë me simpoziumin "Epika ty, o mori hanë, / Që s'na çove atë natë nji
pa bazë, sepse cikli vetë flet për luftërat e
Halilit, këngë të moçme trimash, këngë heroike shqiptare", (Tiranë, 20-22 tetor fjalë, / Në Lugje, t'Verdha shpejt me dalë,
popullit etnik shqiptar kundra të ard-
lahute etj. 1983), ku morën pjesë edhe mjaft studiues / Bashkë me hy n'nji varr me djal! . . .
hurve sllavë. Në të vërtetë Eposi i kresh-
nikëve është një epos i pasur me këngë të Ky epos, që përbën një pjesë të rëndë- të huaj. Materialet e këtij simpoziumi u
sishme të epikës legjendare shqiptare në botuan të plota në përmbledhjen "Çështje >>>>>>>
shumta. Disa nga këngët më të njohura të
(Vijon)
LONDON JULY 2008

Estetikë
36

FUSTANET…
& XHINSET
E REJA!!!
ashmë vera ka filluar edhe këtë vit

T prandaj para se të dilni shopping në


dyqanet që sapo kanë filluar uljet e
çmimeve, ose para se të planifikoni gar-
daroben të cilën do t’a merrnit me vete në
pushimet e verës, është mirë që të merni d
isa këshilla mode.
Lucy Yeomans editoja e revistës së
famshme të modes Bazaar këshillon se
mënyra më e thjeshtë për të veshur fustanet
që këtë verë po pushtojnë vitrinat e dyqan-
eve, është t’i kombinosh me aksesorë të
ndryshëm.
Kështu qe mund te ngjani bukur jo vetëm
gjatë ditës, por edhe gjatë mbrëmjes. Ajo
thotë: “ndryshoni vetëm aksesorët; të tjerë
ditën dhe të tjerë në mbrëmje, ndërkohë që
fustani mund të jetë i njëjti. Por mos harroni
takat nëse fustanin do e vishni në mbrëmje.
Shtëpitë e modës si Alberta Ferretti dhe Lan-
vin në pasarelat e tyre të fundit kanë veshur
xhaketa të çdo lloj ngjyre mbi fustanet, pran-
daj mbani mend edhe këtë version për
mbrëmjet e freskëta të verës.
Aksesoret duhen të jenë sa më mat luk është
e mundur sepse ata glam me diamante nuk dor aksesore dhe këpuce me ngjyra vishi me taka të larta, përndryshe këmbët ng- klima të ngrohta.
preferohen shume këtë vere. Përsa i përket natyrale. jajnë të shkurtra dhe nuk komplimentojne
• Fustane me volume dhe të gjate, trupin. Për qerpikë brilantë maskara
make up-it apo flokëve, mundohuni të keni
krehje sa më të thjeshta dhe ngjyra domosdo mos i prefero nëse nuk ke gjatësinë e duhur • Rripat të jenë të gjerë dhe varëset më e rekomanduar për këtë seksion
ose përdor taka shumë të larta. të gjata.
natyrale që t’i afroheni këtij luku.
• Mos kërko çdo pjesë të stinës • Ngjyrat sa më të ndezura dhe të
është ajo e Clinique “Lash Poëer Mas-
Fustani i Kim Kardashian që veshi në pre-
mierën e Sicko në LA është një shembull i vetëm pse janë në mode; silueta jote duhet mprehta për një luk sa më modern. cara”, e cila ndalon qerpikët të bashko-
të jetë ajo që të zgjedh dhe jo ti vetë.
këtij luku. Ky fustan shumngjyrësh është hen por mban gjatë gjithë ditës dhe
shumë femëror dhe do dukej njësoj bukur si
ditën dhe në mbrëmje. • Xhaketat dhe jelekët vishi mbi rroba • Një print çdo herë mjafton jo më hiqet shumë lehtë me pak ujë të nxehtë.
të ngushta të pjesa e lartme, mëngët dhe shumë se kaq njëkohësisht. Derisa ngjyrat e rrobave janë
gjokset. • Mos bëj miks xhinse të errëta me
• Këpucët pak ekstravagante por jo ato të zbardhura, këtë stinë prefero të zbard- ato të ndezurat për këtë stinë, atëherë
13 RREGULLA TE shumë të gjëra ose të trasha. hurat. dhe ngjyrat e tualetit janë po ashtu të
• Thjeshtëso flokët dhe tualetin sa të • Mos ik për markën, por mendo
DOMOSDOSHME mundesh. nëse veshja të shkon. ndezurat. Ngjyra flori ishte ajo më e
• Kur gjen një përdorura në tualetin e
palë xhinse që të
• Për rrobat me ngjyra të hapura për-
• Pantallonat me mes të shkurtër puthen me trupin tënd,
pasarelave dhe kampan-
atëherë bli dy palë. jat e Prada, Versace,
Missoni, Dior dhe John
Galliano. Floriri ishte i
kombinuar me gjithçka.
Clarins ka një selek- Një grim I lehtë mbi
sionim të ri produk- lëkurën e nxirë nga dielli
tesh të cilat mbrojnë duket e mrekullueshme.
fytyrën juaj nga Për buzët përdorni
ndryshimi i klimës. rozë të çelura, të kuqe
Zakonisht ndodh që mat ose pse jo dhe por-
kur ndryshon klimën tokalli ashtu siç pasare-
hormonet e trupit lat e Louis Vouitton, Bottega Veneta
ngatërrojnë fuksionimin e tyre dhe kjo dhe Miu Miu kishin bërë. Lip gloset
ndikon te lëkura. Atëhere, para se të janë ato që janë rikthyer, përdorini
mbyllni valixhet juaja dhe të lagroheni shumë këtë verë dhe mbyllni në
me pushime vizitoni raftet e Clarins sirtaret tuaja buskuqet mat. Thonjtë
dhe provoni linjën Hydra Quench që të shkurtër dhe rrumbullakë afërsisht
përmban një serum intensiv, një krem të si të meshkujve. Thonjtë katrore har-
pasur dhe të trashë që është i posaçëm rojini për këtë stinë. Ngjyrat jo shumë
për klima të ftohta, një xhel-krem të të ndezura por edhe rozat e ëmbla nuk
freskët dhe një losion të posaçëm për do dukeshin keq. RUDINA. S
LONDON JULY 2008 37

“Kosova’s Independence
under International Law
– a Factor of Peace and
By H.E. Mr. Zef Mazi*
Stability in the Balkans”
ing scale, 81 AJIL 146 (1987), note 21). fined, recognized and recognizable bor- quoting this simply to illustrate that in pursuit of the exercise of their right to
As one noted international legal scholar, ders. The subjective criteria are: to what certain capitals the thinking is unfortu- self-determination, such peoples are en-
et me first thank the Oxford In- Thomas Franck, stated in his “Post- extent do the individuals within the nately still back at the time when the titled to seek and receive support in ac-

L ternational Study Center and St.


Anthony’s College for having or-
ganized and hosted this event and in-
modern Tribalism and the Right to Se-
cession”, “a minority within a state,
especially if it occupies discrete terri-
tory, may have a right to secede -
group perceive themselves collectively
as a people and, lastly, the degree which
the group seeking self-determination
can form a viable political group.
UN was dealing with and adopting dec-
larations to ensure that the process of
decolonization and independence
moved ahead. Indeed, for years now, the
cordance with the purposes and
principles of the Charter”.

Further, a state seeking pro-


vited me to share some views on
Kosova’s independence under interna- roughly analogous to a decolonization From all the angles one would Committee on Decolonization is no tection “must be possessed of a govern-
tional law and its impact as a factor of right – if it is persistently and egre- wish to look at the above criteria, they longer existent under the UN committee ment representing the whole people
peace and stability in the Balkans. It is giously denied political and social turn out to be both proven applicable structures. belonging to the territory without dis-
indeed a pleasure to be here today, in equality as well as the opportunity to re- and unique to Kosova; they made very That and what followed is rel- tinction to race, creed or color”. The key
this world renown university and study tain its cultural identity.” apparent the viability of Kosova’s self- evant to the Kosova situation, too. In the word here is, “government representing
center. This famous city is in my view Further- the whole people”. In the absence of
the production machine of a guaranteed more, “severe depri- compliance with the aforementioned, a
top quality educated future generation. vations of human government is in violation of and,
Let me now turn to the topic rights often leave no therefore, is not entitled to protection
of my presentation today. The solution alternative to territo- from any action which would dismem-
of the Kosova status has, at various in- rial separation”, ber or impair… (its) territorial integrity
tensities, dominated the political and writes Ved Nanda or political unity. Belgrade has not
diplomatic negotiations over almost two (supra note 1, at been in compliance in this regard. In
decades now. It actually became a key 443). Such has been the Kosova situation, the Belgrade
issue, figuring high on the agenda of the the problem that has Government, through its application of
international community and its major confronted the peo- decades upon decades of continuous
players after, in particular, what hap- ple of Kosova. As and programmed oppression, viola-
pened in the period 1998-99. The keen stated above, not tions of all kinds of human and other
and sole focus of interest has been in only does interna- rights, including through the applica-
bringing lasting peace, security and tional law recognize tion of martial law and taking away the
prosperity in the Balkans, the South- a right to secede, rights of the Kosovars solely because
Eastern Europe and, consequently, Eu- under certain cir- of their ethnicity, violates the Declara-
rope as a whole. cumstances, but nu- tion quoted above.
Much noise and opposition merous international Therefore, as logic follows,
continues to be raised by Serbia, which legal scholars hold Belgrade should not expect its “pro-
is understood. So does also one perma- that under certain claimed territorial integrity” to be pro-
nent member of the Security Council, circumstances, it is tected. To look at it another way, a state
which appears to be difficult to under- well justified. that does not have a government that
stand, on the pretext that the solution In a host represents all the people, has impliedly
proposed as “the best, most viable and of articles and books waived its right to territorial integrity,
long-lasting”, violates international law, on the subject of the way it perceives it and, as such, has
the UN Charter, various legal frame- self-determination, no right to seek international protection
works, etc., and impair the territorial in- it is generally main- from secession. The Kosovars’ fight for
tegrity of a state. tained by the authorities that a right to determination bid and, therefore, the de- 1970s the General Assembly unani- freedom, resulting from the Serbs’ pro-
This noise actually falls short secede is not automatic or guaranteed cision for secession – i.e., mously adopted the Declaration on Prin- tracted brutality culminating in the evic-
of sound legal, moral and other argu- but, under certain circumstances, seces- independence. ciples of International Law Concerning tion of 1 million people from their
ments. Here in Oxford is the right venue sion may be warranted, and that a blan- Very briefly something on Friendly Relations. (Indeed, the Koso- homes, the destruction and razing to the
and audience to try to analyze certain ket rejection of the right to secede – as self determination under the UN: the var Unity Team offered to the Serb side, ground of thousands upon thousands of
key international documents that actu- one or two states are actually trying to history of self-determination traces its during the negotiations, a document on households and entire villages, has been
ally provide the right solid basis to come do and, even worse, encourage others to roots to the Peace of Westphalia (1648); principles of friendly neighborly rela- rightly assessed in terms of self-defense.
to the right conclusions. We believe the follow suit - is improper. much later President Wilson proclaimed tions that was turned down by the On the other hand, the action
right decisions have been taken based In addition, legal authorities the concept to the League of Nations Serbs!) One of the principles of the UN of the Serbs against the Kosovars should
on those right conclusions I just referred hold generally that certain criteria must (1919), yet it did not become part of in- Declaration is that of “equal rights and be looked at under the General Assem-
to. Let me try to address some of these be satisfied before a claim for secession ternational instruments until with the self-determination” of peoples, stating bly’s definition of aggression: “[N]oth-
issues that provide indeed a full legal may be granted, such as 1) identifying United Nations in the 1950s. In 1960, that, “all peoples have the right freely to ing in this definition … could in any
justification for Kosova’s right to self- the group claiming the right of self-de- the Declaration on the Granting of Inde- determine, without external interfer- way prejudice the right to self-determi-
determination, i.e., independence. termination (Ved Nanda, Self determi- pendence to Colonial Countries and ence, their political status and pursue nation, freedom and independence, as
It is not a novelty to say that nation under international law: validity Peoples stated, “all peoples have the their economic, social and cultural de- derived from the Charter, of peoples
much has been written about the inter- of claims to secede, 13 case W Res J, right to self-determination; by virtue of velopment, and every state has the duty forcibly deprived of that right and re-
national legal principle of self-determi- Int’l L. 257, 275 (1981), and what right that right they freely determine their po- to respect this right in accordance with ferred to in the Declaration…, particu-
nation. (See e.g. Ved Nanda: The New is it; 2) what is the nature and scope of litical status and freely pursue their eco- the provisions of the Charter” (supra larly peoples under colonial rule and
Dynamics of Self Determination: Revis- their claim; 3) what are the reasons be- nomic, social and cultural note 1 at 269). racist regimes … nor the right of these
iting Self Determination as an Interna- hind the group’s claim, and 4) the de- development”. However, self-determi- peoples to struggle to that end and re-
tional Law Concept: a Major Challenge gree of the deprivation of basic human nation in that Declaration was aimed A state owes a duty, under this Declara- ceive support in accordance with the
in the post Cold War Area, 3 ILSA J rights. These criteria encompass both solely at decolonization. It contained a tion, towards a people claiming the right principles of the Charter and in con-
Ind’l & Comp L 443 (1997), Note 1) objective and subjective elements. The clause prohibiting the disruption of the of self-determination, formity with the above mentioned Dec-
This is well established in international objective criteria are: a common racial national unity and territorial integrity of “to refrain from any forcible action laration” (G.A. Res. 3314, 29 UN
law as opinion juris (Frederic L. Kirgis, background, ethnicity, language, reli- a state (See Micaela Pomerance, The which deprives peoples… of their right GAOR, Supp (No 31) 142 UN Doc.
Jr. The degrees of self determination in gious, history and cultural heritage; an- United States and Self Determination: to self-determination and freedom and A/0631 (1974).
the UN Ear, 88 AJIL 304 (1994) citting, other important objective factor is the Perspectives on the Wilsonian Concep- independence. In their actions against We know that while the Dec-
Frederic L. Kirgis, Jr. Custom on a slid- defined group’s territory and clearly de- tion, 70 am.J Int’l L. 1( 1976). I am and resistance to such forcible action in larations and other instruments were
LONDON JULY 2008 38
looked at the context of colonial rule mental human rights „watch-dog“. specific issue as, I hope, clearly outlined opinions on the break up of the SFRY, does not recognize this new reality. That
(which, as a matter of fact, can be said These are official documents prepared above, and as will be again underlined says about that country which the 1974 „state union“ also „has ceased to exist“
was the case with Kosova, too, though by an international institution and made below, under a number of international constitution was construed to serve and following the referendum in Montene-
not declared as such), the principles and available to all its participating states. A law documents. Added to them is the defend, and upon which the whole do- gro, which gave the tiny Balkan country
rights that the UN sought and seeks to look at these published documents non-consensual, indeed the violent, mestic legislation of that country was independence and which was immedi-
protect remain the same, whether a would be beneficial to those who still break-up of the former Yugoslavia, built, and I quote from Legal Opinion ately recognized by the international
colony or repressive regime. In the case may have some doubts on the above. In through bloody wars that were provoked No 8 of that Commission, “The SFRY community. With Montenegro’s inde-
of Kosova, the logical interpretation of short, not only does this type of behav- by one constituent element of a country has ceased to exist”. If a state ceases to pendence ended the process of each and
the right to receive support must be con- ior rise to the level of crimes against hu- in the name of the unity and integrity of exist, automatically, all legal instru- every single southern Slav nation hap-
strued as international community rec- manity, but it also violates all the human a(nother) whole country. Secondly, it re- ments of that state, beginning with the pily going independent. Still UNSC
ognizing the Kosovar Albanians’ rights instruments in force. It is fair to sulted in massive violence, repression 1974 constitution, and including Res. 1244 does not recognize this new
legitimate right to self-determination, say Kosova met its burden under the and mass expulsions of people from Kosova’s relationships with it, have, to- reality, nor does it make reference to it,
i.e. secession, in other words - inde- “human rights deprivation” test. their homes and territories. I believe all gether with that country and its constitu- or to Serbia alone, but refers to a Feder-
pendence. But let me get a bit closer to would still have fresh in their mind’s tion, also ceased to exist! Reference to ation which has legally and practically
To rehash history and specific our days and try to see several other as- eyes images of trains loaded with tens constitutional arrangements and legality, „ceased to exist“ two times, in two dif-
events is not the purpose of this presen- pects of international law. of thousands of people, almost a million therefore, do not have much ground and ferent forms, and within a matter of only
tation. What has happened is known by Kosovar Albanians in total, half of can hardly serve as justification. a few years.
all and I need not re-elaborate. It is im- Kosova is an issue of vital im- whom found refuge in neighboring Further, after the Dayton Ac- Notwithstanding this, the
portant to note, however, that since its portance for Albania. The final urgent Macedonia and half in Albania. They cords, which actually left Kosova out of UNSC Res. 1244 was not even revisited
inception as such case, Kosova and its settlement of the status of Kosova was were actually expelled at gun point, like the package, though it is not my intten- or taken up for discussion as having, if
people have suffered and were subjected necessitated by the developments and in the time of pogroms, bringing live tion to deal with the reasons why that not lived its days, at least having
to the brutal whim of those in power. It the reality on the ground there and was pictures of the 1940s. Thirdly, this fol- was the case, the Rambuillet process reached a point that warrants amend-
is of paramount importance, therefore, dictated by the interests of stability and lowed protracrted, constant, premedi- started, a document was drafted, not en- ment. To make this missing process and
to separate the sui generis situation of security in the region and in Europe. It is tated, programmed, all kinds of massive dorsed by Belgrade, which stated, what look even funnier, there still are
Kosova from the rest of the self-deter- only normal, therefore, that Europe too human rights violations over decades amongst other things, that „the settle- certain capitals that continue to refer to
mination movements, which certain had and has a vital interest in securing and decades, by the state apparatus until ment of the future status of Kosova will the UN and UNSC Res. 1244 as the
capitals and/or individual politicians lasting peace, prosperity and coopera- only 9 years ago. These events culmi- be based on the expressed will of the legal framework to settle the question of
evoke not infrequently by mistakenly tion in its territory. All should be inter- nating in 1999, as a package, shaped people of Koasova“. It led afterwards to the final status of Kosova, including by
trying to draw parallels. Until 1989, ested, in fact, to ensure that peace, what wwe saw in February 2008, Resolution 1244 of the Security Coun- calling for further negotiations, which in
when Kosova was stripped of the auton- stability, prosperity prevails everywhere namely, declaration of independence cil, which was tailor-made to serve that fact sounds ridiculous, at least to my
omy in violation of the Constitution of in Europe. Opposing a settlement along and recognition of it. specific period and to offer only a ears.
that country which does not exist, it was these lines would only leave room for framework for the temporary solution of UNSC resolution 1244 place
an autonomous entity with a political any interpretation, including a lack of [That whole situation led to the Kosova issue until the final status no limits on the scope of that status out-
status equal to the other six republics, interest to have a lasting, peaceful and the intervention of NATO through a res- was settled. This said, however, United come. Paragraphy 11(a) states very
meaning that a Kosovar Albanian secure Europe. That is why coherence, olution of the Security Council. There Nations resolutions are not sacro sanct clearly that the substantial autonomy
headed, as has been the case, the Federal the unity of purpose between the USA was a debate over legality versus legiti- or cast in iron. They are compiled by which Kosova was to enjoy within the
Republic as part of the rotating presi- and EU on this matter and the move to macy of the intervention. I am refraining people and are supposed to be amended, FRY (alive when that resolution was
dency. adopted) was an interim outcome
The nature and scope of the „pending a final settlement“.
claim of the Kosovars and the reasons
for their claim are all tied together into As if this were not enough to
a simple answer: acts of aggression have invalidate references to this resolution,
been committed upon them on a daily Serbia adopted in 2006 a constitution
basis over a very long, protracted period which some hastened to applaud. Just as
of time which, Professor Nanda, as early Milosevic unilaterally stripped Kosova
as 1981, in his Self Determination of its former autonomy in 1989, ignor-
Under International Law: Validity of ing 2 million Albanians in Kosova, the
Claims to Secede, has described as, 2006 constitution stipulates, by a unilat-
“there must be little hope that any action eral decision in Belgrade, that Kosova
short of separation would satisfy the is part of Serbia, again totally ignoring
sub-group’s (.i.e. Kosovars) desire for the will of 2 million people of Kosova,
effective participation in the value as if they were nonexistant. In addition,
process”. that constitution was changed and
Although all the elements do adopted unilaterally by the Government
overlap, the human rights issue is the of Serbia in the middle of the status
final test, defined as “to what extent a process excluding any future for
group suffers subjugation, domination Kosova outside Serbia. It thus effec-
and exploitation … and to what extent tively and unilaterally ended any chance
the individual members are deprived of of a negotiated settlement. This political
the opportunity to participate in the behaviour and decision, a perfect repe-
value processes of a body politic be- tition of the past, puts a big question
cause of their group identification”. In mark on the whole issue of the legality
this respect Professor Nanda writes of that constitution with regard to
again, “Severe deprivations of human Kosova.
rights often leave no alternative to terri- Politically, too, the argument
torial separation. The world community is very week, indeed,and can hardly be
must respond effectively and efficiently defended. The elected Kosovar repre-
to the consequences of such separation. recognize Kosova’s independence, was from entering into further discussion as may be necessary, by people once cir- sentatives were absolutely right to say
There is a growing recognition of the a visionary determining factor, highly about legality versus legitimacy, be- cumstances change or warrant this. My „that Constitution had nothing to do
close link between human rights and in- valued, warmly applauded by Kosova cause this is not the scope of my pres- personal view is that Resolution 1244 with and would not affect the issue of
ternational peace and security”. and its people and all those who share entation and has already been dealt with has long served its days, it has become Kosova, thus ignoring it. The interna-
the same interest. very eloquently by others before me. We redundant and been overtaken by events tional community could not be party to
I was only referring to the Let me return to the speci- believe, however, that the decision was and developments, also from the legal a settlement that was opposed by over
most notable minds of the international ficity of the case. We continue to hear both legitimate and legally grounded, point of view: 90 percent of a territory’s population.
law and the relevant documents recall- that Kosova is not specific and should the action that followed was also fully Firstly, because UNSC Res. Apart from anything else it would be
ing, in this regard, what has seen on TV not be treated as a sui generis case. In- legitimate and grounded.] 1244 makes reference to FRY (Federal contrary to the Security Council’s over-
screens - thousands of thousands of deed, other cases continue to be named Republic of Yugoslavia), and Kosova, riding priority of upholding peace and
refugees tracking hundreds of miles on which, given what was said above, bear Let me try to draw attention directly and indirectly, as part of it. Just security.
foot to flee the rapes, the murders, the no comparison whatsoever with the to a particular legal aspect referred to as the SFRY „had ceased to exist“, ac- [Since UNSC Res 1244, a
beatings, the plundering and burning of Kosova issue. As many international very frequently. If, according to interna- cording to Badinter‘s stated Legal Opin- number of governments in Belgrade
homes and the mass destruction of en- community members and all but one tional law, reference is made to what ion No 8, quoted a moment ago, so has have tried to wrestle with the legacy of
tire villages - horrendous, massive and member of the Contact Group have indi- were the legal aspects of the break up of the FRY ceased to exist, this time with- Milosevic’s war crimes. They may be
planned human rights violations, in cated, including the firm conviction of the Socialist Federative Republic of Yu- out a Badinter Commission report. right to argue that they should not be
Kosova. President Ahtisaari, a totally unbiased goslavia (SFRY) and what resulted af- Why? In 2005 the FRY ceased to exist punished for those crimes. But equally,
Let me mention at this junc- international personality who mediated terwards, what comes into play is the by legally becoming the State Union of they have a duty to resolve the problems
tion two books, 300 plus pages each, on the talks, we firmly believe, it is a sui constitution of that country, the so- Serbia and Montenegro. caused by those crimes and Milosevic,
the human rights situation in Kosova in generis case for a number of reasons: called 1974 constitution. A UN interna- and they must accept that the legacy of
the pre-war period and during the war, tional commission – known after the UNSC Res. 1244, as a legal protracted oppression and violence, cul-
compiled and published by ODIHR of Firstly, because there were name of its chairman as the Badinter framework, does not make any mention minating in the Milosevic era, has made
the OSCE, the European inter-govern- specific circumstances that relate to this Commission – established to give legal of or indirect reference to it. It therefore it impossible for Kosova to return to any
LONDON JULY 2008 39
control by Belgrade.] peace and security
Let me also remind that an- but has produced
other international commission set up troubles. No auton-
by the former UN Secretary General, omy would have
Koffi Annan, under the co-chairmanship guaranteed lasting
of the then Swedish Prime Minister and piece, security and
Judge Goldstone, the first head of the stablity. Any form
International Criminal Tribunal on the of autonomy
former Yugoslavia (ICTY) in the Hague. would have only
This commission was composed of 11 preserved a limbo
renowned international laywers from all situation of insecu-
major countries. It analysed the whole rity, “an untenable
dynamics and developments in Kosova situation”, as the
in the last 100 years or so, and came up December 2007
in the end with five possible alternative EU Declaration
conclusions. After analysing and consid- has stated.
ering invalid the first four alternatives, [ T h e
the report comes to the fifth conclusion Serbs, as history
as the only viable one for the solution of has proven, have
the status of Kosova: “conditional inde- not demonstrated
pendence”, or supervised independence, that they can coex-
as it is called today, because, as it said, ist, on an equal
among other things, “with all what has footing, and I wish
happened in Kosova, there is no way to underline the
Kosova could return to any kind of Ser- “equal footing”,
bian rule”. with other peoples
And I would say, there are no and cultures. This
double standards when it comes to the was the case with
interpretation or implementation of the the Croats and
OSCE’s fundamental document – the Slovenes in the
Helsinki Final Act, as Serbia and the Kingdom of Serbs-
Russian Federation claim. Athough the Slovenes-Croats
OSCE is only a regional organization before WWII, dur-
under Chapter VIII of the Charter of the ing which the ef-
United Nations, reference is made by forts of the Serbs
them to only one paragraph of the Final for domination led
Act, „territorial integrity and sover- to bloody political
eignty of states“ [in order to justify their events. That was
position against Kosova’s indepen- the case again with
dende]. May I recall that there is also the SFRY after
another paragraph in that same Final Act WWI, that was the
that evokes the right of self-determina- case with the FRY
tion of peoples, to which referrence was in the last decade.
made above under a host of United Na- Serbs have all
tions documents. This principle has in along tried with all
fact a universal character, whereas the manner of means
principle of non-violent change of bor- to dominate others
ders, i.e., limiting only the means used, and place them in
has only a non-universal character. Suf- an unequal posi-
fice to mention that in 1988 the United tion. Amongst the
Nations numbered 147 states, whereas constituent nations
in 1998 the figure reached 180 states, to of the former
illustrate this process of continuous bor- SFRY, all except
der changes. for the Albanians
would, in the medium and long-term, States, the European Union, and this Kosova independent when all condi-
Why Kosova’s independence and the Hungarians, have been southern
play an important emancipating role for great country – the United Kingdom – tions were indeed ripe for that and the
would contribute to and benefit long slav nations and peoples. History has
the Serbs, too. Balance in power associ- for their great efforts and clarity to come right decision was taken by the biggest
lasting peace, security and stability in proven that there has not been one sin-
ated with equality in status between the to a coherent and unified position in and most powerful world democracies
the Balkans? gle southern-Slav nation and people that
Albanians and the Serbs would help the favour of Kosova’s independence and to to recognize it! This was based on a sim-
As it would be evident from wanted to live with or under another
Serbs finally free themselves from the assist in the implementation of the status ple logic in international relations:
the above, I would assume, the conflict southern-Slav nation. Through wars
conviction that they possess enough settlement. We can only hail the political when, for the solution of an issue pend-
between the Albanians and the Serbs has most of them, and peacefully a couple
power to keep other peoples under dom- decision taken by the EU to sent the ing solution and under international ad-
not been an institutional or constitu- of others, all went their own ways to in-
ination and to deserve a status that is EULEX mission to Kosova. This is in ministration and supervision, there is no
tional conflict, it has not been a conflict dependence. Rightly so, such independ-
higher than and dominant on others. Let fact an endorsement and in implemen- consensus, a solution has to be found
between democracy and dictatorship, it ence was recognized by the
me recall in this regard a saying by tation of the Ahtisaari package proposal and a decision has to be made to provide
has not been a conflict between various international community. Why, in the
Tito’s right-hand ideologist and adviser, which overwhelmingly was believed to that solution. Recognition is a political
ideologies, it has not been a purely his- end, should a non-Slav nation, the
Milovan Gilas, who is quoted to have be the best package. act not subordinate to or dependent on
torical conflict to determine solely his- Kosova Albanians, be denied the same
said that, “Serbia would never become international law. It solely depends on
torical truths. Nor has it been a conflict right when the development of events
democratic until it would take off from Albania, like many other the political will of individual sovereign
between one person, e.g., Milosevic, as has been such, and all international doc-
its neck the yoke of Kosova”. countries, saw no alternative to that states.
some would try unconvincingly to sim- uments have spoken loudly in favour of
Unbalanced force and in- package proposal. It saw it as the only There is still some stubborn
plify the issue, and a people, but it has their right to become independent?!]
equality among peoples and nations, as solid, viable and practical proposal and persistance in trying to create obstacles.
been a conflict between two peoples and
well as the lack of democratic emanci- the only one that has the chance to be These obstacles will be gradually over-
nations, two distinct cultures, languages, A solution is a real one when
pation of Serbs, in particular when it implemented with success. This is what come. History will prove that this was
traditions and historical identities, at the it is legitimate, and a solution would be
comes to the question of Kosova, are the Kosova authorities are actually the right decision, just as it has proved,
root of which, basically, lied and lies po- legitimate when it represents the free
among the most powerful sources of in- doing – implement it to the letter. (Actu- in hundred of ways, that attaching
litical reasons: this conflict has been be- will of the people. That is exactly what
stability for peace and security in the ally almost 70 % of it deals with the pro- Kosova to Serbia almost 100 years ago
tween efforts on the part of the Serbs to has been the case with Kosova’s inde-
Balkans. tection of the rights of Serbs in Kosova.) was a wrong decision.
preserve their domination over the Al- pendence. It would therefore guarantee
Kosova’s independence is a To make sure this is the case, Kosova I thank you all for your indul-
banians, and efforts on the part of the lasting peace and security in the region
principal factor to achieve democracy in adopted yesterday, in the presence of all gence and attention.
Albanians for freedom, for political also because it would, technically, in ad-
all its values and elements that accom- the diplomatic community accredited to
state independence. Hence, the best and dition to all other elements, bring about
pany this political process. It serves the Prishtina, the new Cosntitution of
only lasting solution has been the one a so-called “equilibrium of forces” (not
further democratization of Kosova and Kosova. This laid the solid fouhndation *Ambassador of Albania to the
that is in conformity with, guarantees necessarily and only in the classical
Serbia. It will ultimately free Serbia for the future of a democratic, multieth- United Kingdom of Great Britain and
and consolidates fundamental values, sense of arms control), but in a much
from the myths of the past and lead it to nic, peaceful and prosperous Kosova Northern Ireland and to the Republic
such as, freedom, justice, equality, broader sense - it would bring about
where it deserves to be – in the main that is going to live in peace and good of Ireland
peace, security, etc. equality in the status of peoples and na-
trend of Euro-Atlantic integration relations with all its neighbours.
Of all options, independence tions, and it would therefore bring about
processes. Oxford International Study Center
is the one that would garantee all these emancipating consequences.
Albania has saluted very To conclude my presentation, St Anthony’s College, Oxford Univer-
values. Kosova has experienced all
warmly the readiness of the United the right decision was taken to declare sity
forms of autonomy, none has secured The independence of Kosova
LONDON JULY 2008 40

You might also like