CAMARINES NORTE STATE COLLEGE

College of Engineering and Industrial Technology

Bachelor of Science in Electrical Engineering

Filipino Handout

PAGBASA
GROUP VI
Ibana, Angelo O.
Formalejo, Froilan G.
Saman, Marielle M.
Serrano, Albert C.

2015

ANO ANG PAGSASALITA?

Ang pagsasalita ay isa sa mga makrong kasanayan na may layuning ipahayag
ang kaisipan, paniniwala at saloobin. Ang kaisipang ito ay maaaring pagbibigay
impormasyon o kabatian, samantalang ang saloobin ay pagpapahayag kung ano ang
nadarama. Tinatayang 70% ng mga impormasyong natatandaan ng tao ay nagmula sa
kanyang sinabi.
Mahalaga ang pagsasalita dahil naipaparating sa kausap ang ideya at emosyong
nasa loob ng isang nagsasalita.
TATLONG ELEMENTO NA KAILANGAN SA PAGSASALITA
1)
2)
3)

Ang pinanggagalingan ng lakas o enerhiya

Ang artikulador o ang nanginginig na bagay
Ang resonador o ang patunugan
Ang enerhiya o lakas ay ang pwesang nalilikha ng papalabas na hangin galing sa
baga ay nagpapakinig sa mga babagtingang-tinig na nagsisilbing artikulador. Itoy
nakalalabas tunog na inaayos ng bibig na siya namang nagsisilbing patunugan o
resonador.
Ang bibig ng tao ay may apat na bahaging mahalaga sa paggawa ng tunog; ang
panga, ang ngipin at labi, ang matigas na ngala-ngala (itaas) at ang malambot na
ngala-ngala (sa likod).
MGA KAILANGAN SA MABISANG PAGSASALITA
Ang mabisang komunikasyon ay nakasalalay ng malaki sa mga partisipant nito.
Kung gayon, malaki ang impluwensya ng mabisang pagsasalita sa epektibong proseso
ng komunikasyon.
1. Kaalaman
Makukuha ang kaalaman sa mga tuwirang karanasan, sa pagmamasid ay sa
pagbabasa ng mga peryodiko, ibat ibang magasin at mga aklat.
2. Tiwala sa Sarili
Kung may tiwala sa sarili ang nagsasalita alam niya ang kanyang sasabihin,
magiging panatag ang kanyang damdamin, makakapagsalita siya ng maayos at
makapag-iisip siya ng mabuti.
Ang mga sumusunod ay nagpapakita ng kawalan ng tiwala sa sarili:

Kimi o hindi palakibo.

Mahina ang tinig.
Garalgal ang boses.
Mabagal magsalita.
Pautal-utal na pagbigkas.
Panginginig, paninigas o pag-iwas sa tingin.
Labis na pagpapawis.
Kabado.

 Madalas na ang pagkakaroon ng tiwala sa sarili ay bunga ng sapat na kaalaman sa

paksang pinag-uusapan at maging sa malawak na talasalitaan. Ito ay natatamo rin
sa pamamagitan ng pagsasanat at eksposyur. Ngunit para sa mga taong likas na
mahiyain, kailangan ang nararapat na pagkakataon upang masanay silang
magsalita o makipag-usap hindi lamang sa taong kaharap kung hindi lalo na sa
madla.
3. Kasanayan
o Naipapamalas ang kasanayan sa pagsasalita kapag batid ang wastong pagbigkas
at paggamit sa tamang salita, naihahayag nang maayos, malinaw at lohikal ang
mga kaisipan.
o Ang pagsasalita ay isa sa apat na makrong kasanayan. Kung kaya kailangang
linangin ang mga sumusunod na kasanayan:
1. Kasanayan sa pag-iisip ng mga mensahe sa pinakamabilis na panahon.
2. Kasanayan sapaggamit ng mga kasangkapan sa pananalita.
3. Kasanayan sa pagpapahayag ng ibat ibang genre.

MGA KASANGKAPAN SA PAGSASALITA

1. Tindig
Kapag nagsasalita, ang maayos na tindig ay nagpapamalas ng tiwala sa sarili, may
kakayan, paggalang at agiging interesado sa kausap. Tandaan na laging
pinagmamasdan ang nagsasalita lalo na kung nagbibgay ito ng panayam o kung
ito ay nagtatalumpati.
Mga dapat isaalang-alang kung nagsasalita:
Dapat na tumindig nang maginhawa at maluwag.
Maging anyong kagalang-galang at maginoo sa pagtayo.
Tuwid ang katawan at ulo sa paglakad sa entablado.
Huwag tindig military o tiping-tipi na tila isang estatwa at huwag ding tindig
marino na nakabuka ang dalawang paa na parang handang
makipagsunggaban.
Huwag ding idurukot ang mga kamay sa bulsa na parang cowboy na
makikipagbarilan.
Huwag ding namemeywangan na parang lilipad na ibon.
Ipatong ang bigat ng katawan sa isang paa at para maging handa na
gumalaw ng paurong o pasulong.
Pagpalitin sa mga paa ang pagpapatong ng bigat ng katawan sa bawat
pagpapalit ng isa pang tinatalakay.
2. Galaw o Kilos
Ang galaw ng katawan ng isang tagapagsalita ay madalas na napapansin ng mga
tagapakinig. Kapag nagsasalita, iwasan ang madalas na paglalakad sapagkat
inaagaw nito ang pokus ng tagapakinig sa mensaheng nais niyang malaman o
marinig.

 Dalawang Uri ng Galaw

Galaw ng buong katawan - kung lumalakad nang paurong o pasulong o
limilipat sa ibang panig ng entablado.
Galaw ng mga bahagi ng katawan tinutukoy na kumpas.
3. Kumpas
Ang kumpas ng kamay ay nakatutulong din upang lalong maging kanais-nais at
nakakahikayat ang pagsasalita. Ito rin ay nagbibigay diin sa mga salitang nais
bigyang pansin. May mga pagkakataong kailangang gamitin ang kamay upang
ilahad ang isang tiyak na opinyong nais bigyang pansin, kaya gumagamit ang
mananalumpati ng kumpas ng kamay sa mga tiyak na salitang kinakailangang
sabayan ng kilos ng kamay.
Dalawang Uri ng Kumpas
Kumpas na kinaugalian Hal; kumpas na parang may itinuturo, kumpas na ang
palad ay nakatihaya, ang palad ay nakataob at ayos patulak, mapwersang
kumpas ang pagpalakpak ng mga kamay, pagpadyak ng mga paa o pagdagok
ng kuyom na kamay hangin.
Kumpas na mapaglarawan Hal; pagkibit-balikat, pag-iling ng ulo, ang
pagtungo, ang pagkindat at pagngiti.
4. Ekspresyon ng Mukha
Ito ang nagsisilbing hudyat sa mga tagapakinig upang malaman ang emosyon
ng nagsasalita. Siguraduhing ang nagsalitang binibigkas ay angkop ang
ekspresyon ng mukha.
Dapat iwasan ang:
Pagtungo
Pagbabasa ng palagian sa mga tala
Pagsasalita ng kausap ang dingding
5. Tinig o Boses
Ito ang pinaka importanteng kasangkapan ng pakikipagtalastasan. Nakapaloob
dito ang wastong paggamit ng mga sangkap sa pagsasalita at wastong
paghinga upang makatulong sa pagkakaroon ng angkop at natural na tinig.
May mga katangian ang tinig na maaaring pag-iba-ibahin at ang mga itoy ang
diin ang tulin, ang taas o baba at ang uri ng tinig.
Isaalang-alang ang tulin ng pagsasalita. Gayumpaman, ipinalalagay na an tulin
120 o130 salita sa isang minuto ay kainaman na.
Kailangang sapat ang tinig para marinig ng lahat.
Napakahalagang maging wasto ang pagbigkas ng isang nagsasalita. Kailangan
maging matatas at malinaw ang pagbigkas niya sa mga salita.