Professional Documents
Culture Documents
Edrejtaepunes
Edrejtaepunes
MBROJTJA NE PUNE
Mbrojtja ne pune perfaqeson teresine e masave
teknike,shendetesore,organizative dhe shoqerore qe synojne
sigurimin e kushteve sa me te pershtatshme ne
parandalimin e aksidenteve ne pune,te semundjeve
profesionale dhe te semundjeve te pergjithshme.Mbrojtjen
ne pune e gezojne te gjithe punemarresit qe jane ne
maredhenie pune.
Sipas nenit 39 te kodit te punes:
1- Punedhenesi per te parandaluar aksidentet dhe
semundjet profesionale duhet te percaktoje qarte
rregullat e sigurimit teknik.Punedhenesi duhet te
vendose sinjale te dallueshme qarte ne cdo vend pune,
qe paraqet rrezik per jeten dhe shendetin e
punemarresve .
KOHA E PUNES
Me kohezgjatje te punes kuptohet koha gjate se ciles
punemarresi eshte ne dispozicion te punedhenesit ne
permbushje te detyrimeve qe burojne nga maredhenia
juridike e punes.Legjislacioni yne i punes nga pikepamja e
kohezgjatjes dallon 3 lloje kohe pune:
KONTRATA E PUNES
Kontrata e punes eshte nje mareveshje ndermjet
punemarresit dhe punedhenesit,qe rregullon maredheniet e
punes dhe permban te drejtat dhe detyrimet e paleve.Ne
kontraten e punes punemarresi merr persiper te ofroje
punen ose sherbimin e tij per nje periudhe te caktuar ose te
pa caktuar kohe,ne kuader te organizimit dhe te urdherave
te nje personi tjeter te quajtur punedhenes,i cili merr
persiper te paguaje nje shperblim.Kontrata e punes mund te
lidhet dhe ndryshohet me goje ose me shkrim.Ajo mund te
ndryshohet vetem ne mareveshje midis paleve.Kontrata e
punes e lidhur me shkrim duhet te permbaje:
1-Identitetin e paleve
2-vendin e punes
3-pershkrimin e pergjithshem te punes
4-daten e fillimit te punes
10
ZGJIDHJA E MENJEHERSHME E
KONTRATES SE PUNES
-Punedhenesi e punemarresi ne cdo kohe ,mund te zgjidhin
menjehere kontraten e punes per shkaqe te
justifikuara.Gjykata vendos nese egzistojne shkaqe te
justifikuara per zgjidhjen e menjehershme te
kontrates.Konsiderohen shkaqe te justifikuara,rastet kur
punemarresi shkel detyrimet kontraktuale me faj te rende,si
dhe rastet kur punemarresi shkel detyrimet kontraktuale me
faj te lehte,ne menyre te perseritur,megjithe paralajmerimet
me shkrim te punedhenesit.Kur shkaqet e justifikuara te
zgjidhjes se kontrates me efekt te menjehershem lidhen me
mos respektimin e kontrates nga njera pale,ajo duhet ti
ndreqe teresisht demin e shkaktuar pales tjeter,si rrjedhim i
mos respektimit te afatit te njoftimit.Ne rastet e pushimit te
punes me arsye te justifikuara punemarresi e humbet te
drejten e marrjes se shperblimit per vjetersine e punes.
11
SINDIKATAT
Sindikatat dhe organizatat e punedhenesve jane organizata
profesionale shoqerore te pavarura qe krijohen si bashkime
vullnetare te punemarresve ose punedhenesve.Qellimi i tyre
eshte perfaqesimi dhe mbrojtja e te drejtave dhe interesave
12
13
15
E DREJTA E GREVES
Greva eshte nderprerja e perkoheshme e punes,te cilen
punemarresit e perdorin per zgjidhjen e kerkesave te tyre
ekonomike e shoqerore e qe e ushtrojne ne perputhje me
rregullat e percaktuara ne kushtetute si dhe ne aktet e
tjera ligjore.Pjesmarrja ne greve eshte vullnetare,askush
nuk mund te detyrohet te marre pjese kunder deshires se
tij.Vetem sindikatat kane te drejte te organizojne greve
dhe ta shpallin ate.Punedhenesi nuk ka te drejte qe gjate
zhvillimit te greves te zevendesoje ne pune grevistet me
persona te tjere,te cilet ne kohen e shpalljes se greves
nuk kane qene punonjes te tij,si dhe nuk lejohet te marre
punonjes te ri pas kesaj date.Greva quhet e ligjshme kur
organizohet nga sindikata qe gezon personalitet juridik,kur
ka per qellim te arrije nenshkrimin e nje kontrate kolektive
pune ,ose nese egziston nje e tille,plotesimin e kerkesave
qe burojne nga maredheniet e punes dhe qe nuk
rregullohen nga kjo kontrate, kur sindikatat jane perpjekur
te bien dakort duke iu nenshtruar procedures se
ndermjetesimit dhe te pajtimit dhe kur nuk bie ne
kundershtim me legjislacionin ne fuqi.
Greva nuk mund te ushtrohet ne sherbimet e rendesise
jetike,ku nderprerja e punes rrezikon jeten,sigurine
personale ose shendetin e nje pjese ose te tere popullsise
sic jane:
1-Sherbimet e domosdoshme mjekesore dhe spitalore
2-sherbimet e furnizimit me uje
3-sherbimet e furnizimit me energji elekrtike
4-sherbimet e kontrollit ajror
5-sherbimet ne burgje
6-sherbimet e mbrojtjes kundra zjarrit
16
17
20
SHKALLA E ANKIMIT
1-Nj npuns civil, ndaj t cilit sht marr nj mas
disiplinore nga nj organ disiplinor, mund t ankohet
pran komisionit t shrbimit civil kundr:
a) konstatimit t br ndaj tij apo vlersimit t veprimit t
tij; ose
b) mass disiplinore; ose
c) konstatimit dhe mass s bashku;
) pr rastet e tjera t prcaktuara n ligj.
2. Nse funksionari politik nuk e ka gzuar statusin e
npunsit civil para se t emrohej si funksionar politik
dhe ndaj tij merret masa e prshkruar n pikn 9.8.b,
ather ai nuk e ka t drejtn e ankimit.
3. Nse funksionari politik ka gzuar statusin e npunsit
civil para se t emrohej si funksionar politik dhe ndaj tij
merret masa e prshkruar n pikn 9.8.b, ai nuk ka t
drejt t ankohet pr tu kthyer n pun si funksionar
politik, por mund t ankohet pran komitetit disiplinor t
ankimit njlloj si nj npuns civil, ndaj t cilit organi
disiplinor ka dhn masn e largimit nga puna.
4. Komiteti disiplinor i ankimit vepron sipas piks 7 t ktij
vendimi, duke e konsideruar ankuesin si nj npuns t
atij niveli q ai kishte para se t emrohej si funksionar
politik.
5. Nse komiteti disiplinor i ankimit hedh posht masn e
largimit nga puna, ather me npunsin veprohet njlloj
21
22
23
24
2. MASA DISIPLINORE
3. ORGANET DISIPLINORE
25
26
5. PROCEDURAT DISIPLINORE
27
28