Së gi¸o dôc vµ ®µo t¹o §¸p ¸n §Ò thi chän häc sinh giái toµn tØnh

Nam ®Þnh N¨m häc 2005-2006

-------- M«n : Hãa häc- Líp 12 chuyªn
§Ò ChÝnh thøc Thêi gian lµm bµi: 180 phót

C©u 1. ( 4,00 ®iÓm) 1/ Hoµn thµnh c¸c ph¬ng tr×nh ph¶n øng sau:
a/ 2MnO2 + 3PbO2 + 6HNO3  2HMnO4 + 3Pb(NO3)2 + 2H2O
( 0,5 ®iÓm)
b/ 2KMnO4 + 5KNO2 + 3H2SO4  K2SO4 + 5KNO3 + 2MnSO4 + 3H2O
( 0,5 ®iÓm)
c/ Na2O2 + 2Fe(OH)2 + 2H2O  2NaOH + 2Fe(OH)3
( 0,5 ®iÓm)
d/ 8FeSO4 + 2NaNO3 + 4H2SO4  3Fe2(SO4)3 + 2[Fe(NO)]SO4 + Na2SO4 + 4H2O
( 0,5 ®iÓm)
e/ 3H2S + K2MnO4 + 2H2SO4  3S + K2SO4 + MnSO4 + 5H2O
( 0,25 ®iÓm)
7/ 5Cr2O3 + 6NaBrO3 + 14NaOH  10Na2CrO4 + 3Br2 + 7H2O
( 0,5 ®iÓm)
2/ B»ng tÝnh to¸n h·y chØ ra r»ng CuS tan Ýt trong dung dÞch NH3 ®Æc hay dung
dÞch HCl ®Æc nhng tan tèt trong dung dÞch HNO3 ®un nãng.
Cho biÕt: TÝch sè tan cña CuS = 10-35,2 ; h»ng sè t¹o phøc bÒn cña Cu(NH3)2+4 = 1012,3 ;
cña phøc CuCl2-4 = 105,6 ; E0 ( S /H2S ) = 0,14V; E0 ( NO-3,H+/ NO ) = 0,96V;
H2S cã pKa1 = 7; pKa2 = 13.
a/ TÝnh ®é tan cña CuS trong dung dÞch HCl ®Æc.
CuS  Cu2+ + S2- Ks = 10-35,2
2H+ + S2-  H2S (Ka1.Ka2)-1 = 107.1013 = 1020 .
Cu2+ + 4Cl-  CuCl2-4  = 105,6
CuS + 2H+ + 4Cl-  CuCl2-4 + H2S K = 10-9,6
K rÊt nhá => CuS tan kh«ng ®¸ng kÓ trong dung dÞch HCl ®Æc.
( 0,5 ®iÓm)
b/ TÝnh ®é tan cña CuS trong dung dÞch NH3 ®Æc.
CuS  Cu2+ + S2- Ks = 10-35,2
Cu2+ + 4NH3  Cu(NH3)2+4  = 1012,3
2+ 2-
CuS + 4NH3  Cu(NH3) 4 + S K = 10-22,9
K rÊt nhá => CuS tan kh«ng ®¸ng kÓ trong dung dÞch NH3 ®Æc.
( 0,5 ®iÓm)
c/ TÝnh ®é tan cña CuS trong dung dÞch HNO3 lo·ng, nãng
3x| CuS  Cu2+ + S2- Ks = 10-35,2
3x| 2H+ + S2-  H2S (Ka1.Ka2)-1 = 107.1013 = 1020 .
-3x| S + 2H+ + 2e  H2S K = 102.0,14/0,059 = 104,746
2x| NO-3 + 4H+ + 3e  NO + 2H2O K = 103.0,96/0,059 = 1048,8
- + 2+
3CuS + 2NO 3 + 8H  3Cu + 3S + 2NO + 4H2O K = 1037,762
K rÊt lín => CuS tan hoµn toµn trong dung dÞch HNO3 lo·ng, nãng.
( 0,25 ®iÓm)
C©u 2. ( 3,0 ®iÓm)
Thùc nghiÖm cho biÕt ph©n tö amoniac cã cÊu tróc h×nh chãp trong ®ã gãc liªn kÕt
HNH = 1070. Cho biÕt sè hiÖu nguyªn tö cña N = 7 vµ cña H = 1.
1/ Trªn c¬ së cña thuyÕt lai hãa h·y gi¶i thÝch kÕt qu¶ thùc nghiÖm trªn.
2/ Khi NH3 kÕt hîp proton chuyÓn thµnh ion NH+4. X¸c ®Þnh cÊu tróc cña NH+4 vµ so
s¸nh gãc liªn kÕt cña HNH trong ph©n tö NH3 víi trong ion NH+4 . Gi¶i thÝch.
3/ XÐt ph¶n øng : N2(k) + 3H2(k)  2NH3(k) (1)
T¹i ®iÒu kiÖn chuÈn ®èi víi c¸c chÊt cã:
0 0
S 298 K , pu = -197,9 J/K vµ H 298 K , pu = -91,8 kJ
a/ Dùa vµo cÊu tróc vµ ®Æc ®iÓm liªn kÕt trong c¸c ph©n tö N2 , H2 vµ NH3 h·y gi¶i
thÝch t¹i sao ph¶n øng (1) l¹i táa nhiÖt.
0
b/ TÝnh G 298 K , pu vµ kÕt luËn vÒ kh¶ n¨ng x¶y ra ph¶n øng (1). TÝnh h»ng sè c©n
b»ng Kp cña ph¶n øng ®ã vµ thiÕt lËp ph¬ng tr×nh vÒ sù phô thuéc cña lgKp  (T).
c/ NÕu ph¶n øng (1) viÕt ë d¹ng: 1/2N2(k) + 3/2H2(k)  NH3(k) (1’)
th× gi¸ trÞ h»ng sè c©n b»ng Kp vµ thµnh phÇn c¸c chÊt ë tr¹ng th¸i c©n b»ng cã thay ®æi
kh«ng? Thay ®æi nh thÕ nµo?
d/ NÕu ban ®Çu ®a vµo b×nh ph¶n øng N2 , H2 , NH3 cã ¸p suÊt riªng phÇn t¬ng øng
lµ 10,0 atm ; 10,0 atm ; 1,0 atm . TÝnh Gpø .Dùa vµo kÕt qu¶ trªn , h·y gi¶i thÝch møc ®é
x¶y ra ph¶n øng (1) ë 2 trêng hîp a/ vµ c/ . KÕt qu¶ ®ã cã phï hîp víi nguyªn lý chuyÓn dÞch
c©n b»ng L¬ Sat¬lie kh«ng?

Bµi lµm
1/ CÊu h×nh electron cña N (Z = 7) : 1s2 2s2 2p3
H ( Z = 1): 1s1
Nguyªn tö nit¬ cã sù tæ hîp 1 obitan 2s víi 3 obitan 2p ( 2px, 2py, 2pz) ®Ó t¹o ra 4 obiatn
lai hãa sp3 híng vÒ 4 ®Ønh cña h×nh tø diÖn. Trong ®ã 3 obitan lai hãa chøa 3 electron ®éc
th©n sÏ xen phñ trôc víi 3 obitan 1s chøa 1 electron ®éc th©n cña 3 nguyªn tö hi®ro ®Ó t¹o ra
3 liªn kÕt  . Gãc liªn kÕt HNH = 1070 < 109028’ do ®«i electron kh«ng liªn kÕt chiÕm thÓ
tÝch kh«ng gian lín h¬n nªn Ðp c¸c liªn kÕt l¹i.
( 0,5 ®iÓm)
2/ NH3 + H+ -> NH+4
CÊu tróc: Do nguyªn tö nit¬ kh«ng cã sù thay ®æi tr¹ng th¸i lai hãa ®ång thêi c¶ 4 obiatn lai
hãa ®Òu ®· liªn kÕt víi 4 nguyªn tö hi®ro vµ híng vÒ 4 ®Ønh cña h×nh tø diÖn ®Òu do ®ã
gãc liªn kÕt HNH = 109028’.
( 0,5 ®iÓm)
3/ a/ CÊu tróc cña N2 : Trong ph©n tö N2 , 2 nguyªn tö liªn kÕt víi nhau b»ng 1 liªn kÕt
 bÒn v÷ng vµ 2 liªn kÕt  kÐm bÒn h¬n.
Trong ph©n tö H2, 2 nguyªn tö liªn kÕt víi nhau b»ng 1 liªn kÕt .
Trong ph©n tö NH3, c¸c nguyªn tö liªn kÕt víi nhau ®Òu b»ng c¸c liªn kÕt  bÒn v÷ng.
Do ®ã cã thÓ gi¶ thiÕt r»ng sù t¹o thµnh ph©n tö NH3 tõ N2 vµ H2 tr¶i qua giai ®o¹n nh
sau:
1x N2  2N Elk(N2) = 1Elk  + 2 Elk 
3x H2  2H Elk(H2) = Elk 
-2x NH3  N + 3H Elk (NH3) = 3Elk 
......................................................................................................................................
N2 + 3H2  2NH3 Hpu = Elk(N2) + 3Elk(H2) - 2Elk (NH3)
 = 1Elk  + 2 Elk  +3 Elk  - 6Elk 
= 2 Elk  - 2Elk  < 0
( 0,75 ®iÓm)
b/ XÐt ph¶n øng : N2(k) + 3H2(k)  2NH3(k) (1)
0 0 0
G pu = H 298 K , pu - T.S 298 K , pu
= -91,8. 1000 - 298. ( - 197,9 ) = - 32825,8 ( J ) < 0
T¹i ®iÒu kiÖn chuÈn, ph¶n øng diÔn ra theo chiÒu thuËn.
0 G pu
0
 32825,8
Ta cã: G pu = - RTln Kp => lnKp =    = 13,25
RT 8,314.298
Kp = 10 5,754.
Ph¬ng tr×nh cña sù phô thuéc cña lgKp  (T).
G pu
0
H pu
0
S pu
0
4794,45
lgKp =      10,336.
2,303.RT 2,303RT 2,303R T
( 0,5 ®iÓm)
c/ NÕu ph¶n øng (1) viÕt ë d¹ng: 1/2N2(k) + 3/2H2(k)  NH3(k) (1’)
1/2
Kp’ = (Kp)
Thµnh phÇn c¸c chÊt ë tr¹ng th¸i c©n b»ng kh«ng thay ®æi.
( 0,25 ®iÓm)
2
PNH 3
d/ Gpø = G0pø + RTln
PH32 .PN 2
1,0 2
= - 32825,8 ( J ) + 8,314.298.ln = - 55645,1 J < 0
10,0 3.10,0
Trêng hîp c/ Gpø < Gpø cña trêng hîp a/ do ®ã, c©n b»ng chuyÓn dÞch vÒ phÝa
thuËn. §iÒu nµy hoµn toµn phï hîp víi nguyªn lý L¬ Sat¬lie.
( 0,5 ®iÓm)

C©u 3. ( 3,0 ®iÓm) Cho 2 nöa pin sau:

Nöa pin I: thanh Cu nhóng trong 1 lÝt dung dÞch Cu(NO3)2 0,100M.
Nöa pin II: thanh Al nhóng trong 1 lÝt dung dÞch Al(NO3)3 0,200M.
Nèi 2 ®iÖ cùc víi nhau b»ng d©y ®ång vµ 2 dung dÞch víi nhau b»ng cÇu muèi KNO3 nh·o.
1/ TÝnh thÕ t¹i c¸c ®iÖn cùc ë 250C. Cho biÕt E0(Cu2+/Cu) = 0,34V; E0(Al3+/Al) =
-1,66V
2/ ViÕt c¸c ph¶n øng x¶y ra t¹i c¸c ®iÖn cùc vµ ph¶n øng x¶y ra trong pin khi pin ho¹t
®éng.TÝnh søc ®iÖn ®éng cña pin tai 250C.
3/ Gi¶ sö lÊy nh«m d vµ pin phãng ®iÖn hoµn toµn. TÝnh ®iÖn lîng ®· ®îc gi¶i
phãng vµ nh«m ®· bÞ hao hôt.
4/ Cho NaOH (r) vµo dung dÞch Cu(NO3)2 ë thêi ®iÓm ban ®Çu th× x¶y ra sù kÕt tña
Cu(OH)2 vµ do ®ã lµm thay ®æi søc ®iÖn ®éng cña pin. Sau khi thªm xong , søc ®iÖn ®éng
cña pin lµ 1,460V vµ [Na+] = 0,500M. X¸c ®Þnh tÝch sè tan cña Cu(OH)2.
BiÕt r»ng pin kh«ng ®æi cùc vµ nhiÖt ®é tiÕn hµnh thÝ nghiÖm lµ 250C.

Bµi lµm: 1/ Nöa pin I: Cu2+ + 2e  Cu

0,059
EI = 0,34 + lg Cu 2  = 0,311V
2
( 0,25 ®iÓm)
 Nöa pin II: Al3+ + 3e  Al
0,059
EII = -1,66 + lg[ Al 3 ] = - 1,674V
3
( 0,25 ®iÓm)
2/ EI > EII => Nöa pin I ®ãng vai trß cùc d¬ng; nöa pin II ®ãng vai trß cùc ©m.
CÊu t¹o cña pin: (-) Al | Al3+ 0,200M || Cu2+ 0,100M | Cu (+)
( 0,5 ®iÓm)
3+
Ph¶n øng t¹i cùc (-): Al  Al + 3e
Ph¶n øng t¹i cùc (+): Cu2+ + 2e  Cu
Ph¶n øng chung trong pin: 2Al + 3Cu2+  2Al3+ + 3Cu (1)
Søc ®iÖn ®éng cña pin Epin = EI – EII = 0,311 – ( -1,674) = 1,985V
( 0,5 ®iÓm)
3/ TÝnh h»ng sè c©n b»ng cña ph¶n øng (1):
6.1,985
lgK = 0,059
= 201,864 => K rÊt lín, ph¶n øng hoµn toµn.
 ph¶n øng trong pin dõng l¹i khi lîng Cu2+ ®· hÕt.
 §iÖn lîng ®· gi¶i phãng = 0,1x2x6,022.1023x1,6.10-19 = 19270,4 (J)
( 0,5 ®iÓm)
4/ Khi cho NaOH vµo dung dÞch Cu(NO3)2 ta cã:
NaOH  Na+ + OH-
0,500M 0,500M
2+ -
Cu + 2OH  Cu(OH)2
Gi¶ thiÕt K rÊt lín ta cã ph¶n øng coi nh x¶y ra hoµn toµn.
 Thµnh phÇn giíi h¹n cña ph¶n øng cã [OH- ] = 0,300M
Ks Ks
 [Cu2+] = [OH  ] 2 = 0,09
V× pin kh«ng ®æi cùc => EI = Epin + EII = 1,460 + (-1,674) = -0,214V
 lg[Cu2+] = (-0,214 – 0,340) x2/0,059 = -18,78
 [Cu2+] = 10-18,78 <=> Ks = 0,09.10-18,78 = 10-19,826 .
( 1,0 ®iÓm)

C©u 4. ( 4,0 ®iÓm) Cho biÕt t¹i pH = 0 vµ ë 250C, thÕ khö chuÈn ( E0 ) cña mét sè cÆp oxi
hãa - khö ®îc cho nh sau: NO-3/ NO2(k) 0,80V; NO-3/ NO(k) 0,96V; HNO2/NO(k) 1,00V
; NO(k)/ N2(k) 1,715V ; N2/ NH+4 0,306V;
1/ ViÕt ph¬ng tr×nh nöa ph¶n øng oxi hãa-khö cña c¸c cÆp ®· cho vµ ph¬ng tr×nh
Nerst cña c¸c cÆp oxi hãa/ khö ®ã.
2/ TÝnh E0 cña c¸c cÆp NO-3/ NH+4 ; HNO2/ N2(k) .
3/ Axit nitr¬ (HNO2) lµ chÊt kÐm bÒn (®Æc biÖt lµ khi ®un nãng) ph©n hñy tù oxi
hãa-khö thµnh NO-3 vµ NO. ViÕt ph¬ng tr×nh ph¶n øng ph©n hñy vµ tÝnh h»ng sè c©n b»ng
cña ph¶n øng ®ã.
4/ Gi¶i thÝch t¹i sao khi cho Cu t¸c dông víi dung dÞch HNO 3 ®Æc, nãng th× chØ thÊy
gi¶i phãng khÝ NO2 cßn dung dÞch HNO3 lo·ng l¹i chØ thÊy xuÊt hiÖn khÝ NO.
5/ Gi¶i thÝch hiÖn tîng thùc nghiÖm sau: Thªm dÇn dung dÞch NaNO 2 vµo dung dÞch
I2 (trong hçn hîp KI, hå tinh bét) cho tíi d khi Êy dung dÞch mÊt mµu. Thªm tõ tõ tõng giät
dung dÞch HCl vµo hçn hîp thu ®îc thÊy dung dÞch l¹i cã mµu xanh trë l¹i.

Bµi lµm:
CÆp NO-3/NO2 : NO-3 + 2H+ + e  NO2 + H2O
RT [ NO3 ].[ H  ] 2
-
Ph¬ng tr×nh Nerst: E (NO 3/NO2) = 0,8 + ln (V) ( 0,25
F PNO2
®iÓm)
CÆp NO-3/NO : NO-3 + 4H+ + 3e  NO + 2H2O
RT [ NO3 ].[ H  ] 4
Ph¬ng tr×nh Nerst: E (NO-3/NO) = 0,96 + ln (V) ( 0,25
3F PNO
®iÓm)
CÆp HNO2/NO : HNO2 + H+ + e  NO + H2O
RT [ HNO2 ].[ H  ]
Ph¬ng tr×nh Nerst: E (HNO2/NO) = 1,00 + ln (V) ( 0,25
F PNO
®iÓm)
CÆp NO/N2 : 2NO + 4H+ + 4e  N2 + 2H2O
RT P 2 NO [ H  ] 4
Ph¬ng tr×nh Nerst: E (NO/N2) = 1,715 + ln (V) ( 0,25
4F PN 2
®iÓm)
CÆp N2/NH+4 : N2 + 8H+ + 6e  2NH+4
 8
+ RT PN 2 .[ H ]
Ph¬ng tr×nh Nerst: E (N2/NH 4) = 0,306 + ln (V) ( 0.25
6F [ NH 4 ] 2
®iÓm)
2/ TÝnh E0 cña c¸c cÆp NO-3/ NH+4 ; HNO2/ N2(k) .
a/ TÝnh E0 cña c¸c cÆp NO-3/ NH+4

1x| NO-3 + 4H+ + 3e  NO + 2H2O E01 = 0,96V

0,5x| 2NO + 4H+ + 4e  N2 + 2H2O E02 = 1,715V
0,5x| N2 + 8H+ + 6e  2NH+4 E03 = 0,306V
--------------------------------------------------------------------------------------------------------
NO-3 + 10H+ + 8e NH+4 + 3H2O
E0 = (3E01 + 2E02 + 3E03)/8 = 0,9035V
( 0,50 ®iÓm)

TÝnh E0 cña c¸c cÆp HNO2/N2

2x| HNO2 + H+ + e  NO + H2O E01 = 1,00V

1x| 2NO + 4H+ + 4e  N2 + 2H2O E02 = 1,715V
--------------------------------------------------------------------------------------------------------
2HNO2 + 6H+ + 6e N2 + 4H2O
E0 = (2E01 + 4E02)/6 = 1,477V
( 0,50 ®iÓm)
3/ Axit nitr¬ (HNO2) lµ chÊt kÐm bÒn (®Æc biÖt lµ khi ®un nãng) ph©n hñy tù oxi
hãa-khö thµnh NO-3 vµ NO. ViÕt ph¬ng tr×nh ph¶n øng ph©n hñy vµ tÝnh h»ng sè c©n b»ng
cña ph¶n øng ®ã.

3x| HNO2 + H+ + e  NO + H2O E01 = 1,00V

 -1x| NO-3 + 4H+ + 3e  NO + 2H2O E01 = 0,96V

____________________________________________________________________________

3HNO2  NO-3 + 2NO + H+ + H2O K = 103(1,00-0,96)/0,059 = 108,12.

( 0,5 ®iÓm)
4/ Gi¶i thÝch t¹i sao khi cho Cu t¸c dông víi dung dÞch HNO 3 ®Æc, nãng th× chØ thÊy
gi¶i phãng khÝ NO2 cßn dung dÞch HNO3 lo·ng l¹i chØ thÊy xuÊt hiÖn khÝ NO.
¥ nhiÖt ®é thêng NO2 vµ NO ®Òu lµ c¸c chÊt khÝ Ýt tan trong níc.
Khi cho Cu t¸c dông víi HNO3 ®Æc nãng th× ph¶n øng x¶y ra m·nh liÖt vµ NO2 sinh ra
m¹nh vît qu¸ dé tan cña NO2 khi ®ã NO2 sÏ t¸ch ra khái dung dÞch mµ kh«ng kÞp tù oxi hãa
khö thµnh c¸c chÊt kh¸c. §ång thêi do nång ®é NO -3 vµ H+ lín, do ®ã mét sè khÝ kh¸c cã thÓ
t¸c dông víi NO-3 vµ H+ :
VD NO + 2NO-3 + 2H+  3NO2 + H2O
Khi nång ®é dung dÞch HNO3 lo·ng, NO2 tù oxi hãa khö thµnh NO. NO rÊt Ýt tan
trong níc, nªn tho¸t ra ngoµi nhanh mµ kh«ng kÞp tù oxi hãa –khö thµnh c¸c khÝ kh¸c cã sè oxi
hãa thÊp h¬n.
( 0,75 ®iÓm)
5/ Gi¶i thÝch hiÖn tîng thùc nghiÖm sau: Thªm dÇn dung dÞch NaNO 2 vµo dung dÞch
I2 (trong hçn hîp KI, hå tinh bét) cho tíi d khi Êy dung dÞch mÊt mµu. Thªm tõ tõ tõng giät
dung dÞch HCl vµo hçn hîp thu ®îc thÊy dung dÞch l¹i cã mµu xanh trë l¹i.
Thªm dÇn dung dÞch NaNO2 vµo dung dÞch I2 (trong hçn hîp KI, hå tinh bét):
NO-2 + I-3 + H2O  NO-3 + 3I- + 2H+
v× thÕ mµu s¾c cña dung dÞch mÊt dÇn.
Thªm tõ tõ tõng giät dung dÞch HCl vµo hçn hîp c©n b»ng trªn chuyÓn dÞch vÒ phÝa
thuËn do ®ã mµu xanh cña dung dÞch trë l¹i.
( 0,50 ®iÓm)

C©u 5. ( 3,0 ®iÓm) Hçn hîp B gåm 100,00ml CH3COOH 0,120M vµ 100,00 ml H3PO4.
1/ TÝnh nång ®é dung dÞch H3PO4 , biÕt r»ng hçn hîp B cã pH =1,632.
2/ TÝnh thÓ tÝch NaOH 0,100M cÇn ®Ó trung hßa 100,00 ml hçn hîp B ®Õn
pH=7,21.
3/ Thªm Na2CO3 vµo dung dÞch B cho ®Õn pH = 4,0. H·y cho biÕt thµnh phÇn chñ
yÕu trong dung dÞch thu ®îc. ViÕt c¸c ph¬ng tr×nh ph¶n øng x¶y ra.
Cho biÕt: H3PO4 cã pKa1 = 2,15; pKa2 = 7,21; pKa3 = 12,32 ; CH3COOH cã pKa = 1,74.10-5 .
CO2 + H2O cã h»ng sè axit pKa1 = 6,35; pKa2 = 10,33;
®é tan cña CO2 trong níc t¹i 250C = 3.10-2 M.
1/( 1,5 ®iÓm)
Gäi a lµ nång ®é cña H3PO4 trong dung dÞch B;
Nång ®é cña CH3COOH trong dung dÞch B = 0,06M.
C¸c c©n b»ng trong dung dÞch B:
H3PO4  H+ + H2PO-4 (1) K1 = 10-2,15
H2PO-4  H+ + HPO2-4 (2) K2 = 10-7,21
HPO2-4  H+ + PO3-4 (3) K3 = 10-12,32
CH3COOH  CH3COO- + H+ (4) K4 = 1,74.10-5
+ -
H2O  H + OH (5) K5 = 10-14
Gi¶ sö nång ®é H3PO4 rÊt nhá so víi nång ®é cña CH3COOH
 Ta cã c©n b»ng (4) sÏ quyÕt ®Þnh pH cña dung dÞch B
CH3COOH  CH3COO- + H+ (4) K4 = 1,74.10-5
C(M) 0,06
[ ](M) 0,06 – x x x
[CH 3 COO  ].[ H  ] x2
Ap dông §LTDKL ta cã: K4 =  = 1,74.10-5.
[CH 3 COOH ] 0,06  x
=> x  10-3 =>[H+] cña CH3COOH ph©n ly tèi ®a lµ 10-3M << [H+] cña dung dÞch B = 10-
1,632

=> H+ trong dung dÞch B chñ yÕu do H3PO4 ph©n ly ra.

Ta cã K1 >> K2 >> K3 >> K5 . Do ®ã coi c©n b»ng(1) quyÕt ®Þnh pH cña dung dÞch B.
H3PO4  H+ + H2PO-4 (1) K1 = 10-2,15 .
C(M) a
[ ](M) a–y y y
[ H 2 PO4 ].[ H  ] y2
Ap dông §LTDKL ta cã: K4 =  = 10-2,15 = 7,1.10-3 .
[ H 3 PO4 ] a y
ChÊp nhËn r»ng y = 10-1,632 (M) => a  0,1M. => CM ( H3PO4) = 0,2M
2/( 0,5 ®iÓm)
T¹i pH = 7,21 ta cã :
[CH 3 COO  ] K4 1,74.10 5
= = = 282,2 => [CH3COO-] >> [CH3COOH]
[CH 3 COOH ] [H  ] 10  7 , 21
VËy axit coi nh ®· ph¶n øng hÕt víi OH-
[ H 2 PO4 ] 10 2,15
  7 , 21 = 10
5,06
=> [ H2PO-4] >> [ H3PO4 ]
[ H 3 PO4 ] 10
[ HPO42 ] 10 7 , 21
 =1 => [ HPO2-4] = [ H2PO-4 ]
[ H 2 PO4 ] 10 7 , 21
[ PO43 ] 10 12,32
 = 10-5,11 => [ HPO2-4] >> [ PO3-4 ]
[ HPO42 ] 10 7 , 21
 OH- ®· ph¶n øng hÕt víi CH3COOH, nÊc 1 vµ 1/2 nÊc 2 cña H3PO4
 sè mol OH- d· ph¶n øng = 0,1 ( 0,06 + 1,5.0,1) = 0,021 mol
 ThÓ tÝch dung dÞch NaOH = 0,027/0,1 = 0,27 lÝt = 210 ml.
3/ ( 1,0 ®iÓm)
Thªm Na2CO3 vµo dung dÞch B cho ®Õn pH = 4,0. H·y cho biÕt thµnh phÇn chñ yÕu
trong dung dÞch thu ®îc. ViÕt c¸c ph¬ng tr×nh ph¶n øng x¶y ra.
Cho biÕt: H3PO4 cã pKa1 = 2,15; pKa2 = 7,21; pKa3 = 12,32 ; CH3COOH cã pKa = 1,74.10-5 .
CO2 + H2O cã h»ng sè axit pKa1 = 6,35; pKa2 = 10,33;
®é tan cña CO2 trong níc t¹i 250C = 3.10-2 M.
T¹i pH =4.
[ H 2 PO4 ] 10 2,15
Ta cã  = 70,8 => [ H2PO-4] = 70,8 [ H3PO4 ]
[ H 3 PO4 ] 10  4
[ HPO42 ] 10 7 , 21

 4 = 10-3,21 => [ HPO2-4] << [ H2PO-4 ]
[ H 2 PO4 ] 10
 [ PO43 ] 10 12,32
 = 10-8,32 => [ HPO2-4] >> [ PO3-4 ]
[ HPO42 ] 10  4
[CH 3 COO  ] 1,74.10 5
 = 0,174 => [ CH3COO-] = 0,174[CH3COOH]
[CH 3 COOH ] 10  4
[ HCO3 ] 10 6 ,35
 = 10-2,35 [HCO-3] << [ CO2 ] = 3.10-2 M ( b»ng ®é tan
[CO2 ] 10  4
b·o hßa)
 Thµnh phÇn dung dÞch t¹i pH = 4 gåm: [ H2PO-4] ; [ H3PO4 ] ;[ CH3COO-] ;
CH3COOH] vµ CO2 b·o hßa.
 Cã c¸c ph¶n øng sau x¶y ra ra:
CO2-3 + 2CH3COOH  CH3COO- + H2O + CO2
CO2-3 + 2H3PO4  H2PO-4 + H2O + CO2
C©u 6. ( 3 ®iÓm) Khö hoµn toµn m gam oxit kim lo¹i R xOy b»ng CO thu ®îc 8,4 gam kim
lo¹i R vµ khÝ CO2. §em hßa tan hoµn toµn 8,4 gam R trong dung dÞch HCl d thu ®îc 3,36 lÝt
H2 (®ktc).HÊp thô hoµn toµn khÝ CO 2 b»ng 500 ml dung dÞch Ba(OH)2 0,35M th× thu ®îc
kÕt tña. Läc bá kÕt tña , cho dung dÞch Na2SO4 vµo dung dÞch níc läc sau ph¶n øng thu ®îc
5,825 gam kÕt tña tr¾ng.
a/ X¸c ®Þnh c«ng thøc cña oxit RxOy.
b/ §em hßa tan hoµn toµn m gam R xOy trong 500 gam dung dÞch HNO3 ®Æc, nãng thu
®îc dung dÞch X. TÝnh nång ®é mol/l cña muèi tan trong dung dÞch X.

1/ ( 2 ®iÓm) T×m ra ®îc FeO , Fe3O4

2/ ( 1 ®iÓm) C% = 7,27%