Professional Documents
Culture Documents
Overblijf Op de Zonnebloem3
Overblijf Op de Zonnebloem3
Van: Eddy van der Heiden, Erik Ooms, Birgitte de Keizer, Annemiek Wortman
Betreft: Overblijf op de Zonnebloem
Aanleiding
De MR heeft afgesproken om in de aanloop naar het schooljaar 2010 – 2011 de overblijf
op de Zonnebloem te professionaliseren. Per 1 augustus 2011 moet ten minste de helft
van de overblijfkrachten geschoold zijn. De huidige overblijfcoördinator Henny Hoops
houdt er binnenkort mee op. Diane de Man zal Henny opvolgen.
Een goed moment voor bezinning! Waar staan we nu, waar willen we heen, en wat gaan
we daarvoor doen?
Hierbij de voorzet met het antwoord op deze vragen van de werkgroep overblijf.
1
De overblijf op de Zonnebloem
1. Aanleiding
2. Huidige situatie
Op dit moment maken dagelijks tussen de 150 en 190 leerlingen gebruik van de
overblijfmogelijkheden. Dat is ca. 30 - 40% van het totaal aantal leerlingen.
Er zijn nu 15 overblijfkrachten actief op 12 groepen, die de lunch in de klas begeleiden.
De overblijf duurt van 12.00 uur tot 13.15 uur. Na het eten is er veel tijd voor spelen,
waarbij de kinderen in principe naar buiten gaan. Er zijn 6 vrijwilligers als pleinwacht
aanwezig tijdens het buitenspelen (3 vrijwilligers voor groep 3 – 8 en 3 voor groep 1 –
2).
In de huidige situatie bestaat ook een aantal knelpunten. Via de ouderenquête hebben
ouders kenbaar gemaakt niet altijd tevreden te zijn over de overblijf. Ook van uit de
leerlingenraad zijn suggesties gedaan voor verbeteringen.
De kritiek heeft vooral betrekking op:
• de sfeer tijdens de overblijf
• het overwicht dat de overblijfkrachten hebben in de groep.
• de manier waarop zij omgaan met conflicten
Het pedagogische klimaat van de overblijf wijkt momenteel te veel af van het
pedagogische klimaat van de school, waarin juist veel aandacht bestaat voor respectvol
met elkaar omgaan en de Vreedzame School. Leerlingen gaan soms niet met plezier
naar de overblijf. Leerkrachten ervaren soms de nadelen van een onrustige overblijf na
de middagpauze in hun groep.
Het is nu soms lastig vrijwilligers aan te spreken op de kwaliteit van hun werk tijdens de
overblijf. Dat is kwetsbaar. Als vrijwilligers (moeten) stoppen, ontstaat acuut een
capaciteitsprobleem. Het is de vraag of het eenvoudig is nieuwe vrijwilligers te vinden.
Het is extra kwetsbaar omdat niet goed functionerende vrijwilligers door
capaciteitsproblemen toch als overblijfkracht aan de slag blijven: niet leuk voor de
2
leerlingen en ook niet voor de leerkrachten die met onrustige leerlingen aan de slag
moeten in de middag.
Andere knelpunten zijn: het gebrek aan mogelijkheden om (rustig) binnen te spelen
tussen de middag, en het gebrek aan leuke activiteiten. Anderhalf uur is erg lang, zeker
als een groot deel van de tijd bestaat uit vrij spelen zonder veel activiteiten en toezicht.
Met name bij de kleuters valt op dat er geen afspraken zijn gemaakt over het al dan niet
leeg eten van het broodtrommeltje, en de opvang van nieuwe leerlingen.
3. Visie / uitgangspunten
De overblijf moet zo georganiseerd zijn, dat overblijven voor kinderen leuk is en een
natuurlijke overgang met school vormt, de leerkrachten na de lunch weer aan de slag
kunnen met uitgeruste leerlingen, en ouders hun kinderen met een gerust hart laten
overblijven.
Uitgangspunten:
Professionele vrijwilligers
• Goed geschoolde vrijwilligers
• Een extra belasting voor het team van de Zonnebloem moet zoveel mogelijk
beperkt worden
3
• Af en toe ruimte voor extra, recreatieve activiteiten: voetballen, knutselen,
toneel, muziek, dans etc.
Continurooster
Er is samenhang tussen de wens om de kwaliteit van de overblijf te verbeteren, en de
vraag of invoering van het continurooster wenselijk is.
Bij een continurooster blijven in principe alle kinderen over (NB: dit is niet verplicht,
maar het is wel waarschijnlijk dat er meer kinderen tussen de middag op school zullen
blijven). Bij een continurooster is de middagpauze onderdeel van de schooltijd (NB: de
middagpauze telt niet mee als onderwijstijd). Op scholen met een continurooster (zie
voorbeeld in Bijlage 1) is de middagpauze ingekort tot ca. drie kwartier. In samenhang
daarmee gaat de school eerder uit. Scholen kunnen ouders geen financiële bijdrage
vragen voor de overblijf, ouders betalen wel zelf voor de lunch van hun kinderen.
Leerkrachten hebben een rol bij de begeleiding van de middagpauze: de pauze van het
team wordt ingeroosterd zodat leerkrachten ook een half uur pauze kunnen hebben.
De huidige organisatie van de overblijf sluit aan bij een situatie waarin het grootste deel
van de kinderen tussen de middag naar huis gaat. Voor de overblijvers is opvang
georganiseerd. Door de stijgende arbeidsparticipatie blijven steeds meer kinderen over:
die trend is ook op de Zonnebloem zichtbaar.
Invoering van een continurooster roept ook een aantal vragen op.
Bij de Zonnebloem blijft (van de jongere leerlingen) ongeveer de helft over. Wat willen
ouders? Is overstappen wenselijk, of willen ze dat de kinderen tussen de middag thuis
kunnen komen?
Invoering van het continurooster betekent een wijziging van de werktijden van
leerkrachten: hun middagpauze wordt ingekort tot een half uur, ze zijn ’s middags
eerder vrij.
En als gevolg van een continurooster zijn de kinderen ’s middags eerder vrij: werkende
ouders zullen hun werktijden moeten aanpassen, of nieuwe afspraken moeten maken
met de NSO.
Het is nog niet duidelijk óf ouders en team op de Zonnebloem invoering van een
continurooster wenselijk vinden. Invoering ervan heeft flinke consequenties voor de
schooltijden. De MR stelt daarom voor om op korte termijn de professionalering van de
vrijwilligers en meer keuzevrijheid voor leerlingen tijdens de overblijf, op te pakken. In
het schooljaar 2010 / 2011 zal de MR met ouders en leerkrachten in gesprek gaan over
de wenselijkheid van de invoering van het continurooster op de Zonnebloem.
4
Het is de bedoeling vanaf het nieuwe schooljaar 2010 – 2011 volgens de nieuwe
werkwijze aan de slag te gaan.
Overblijfprotocol:
1. De organisatie
1.1 Werkgroep Overblijven
1.2 Overlegmomenten met betrokken
2. Kwaliteitseisen overblijfkrachten en overblijfcoördinator
2.2 Profiel overblijfkracht
2.3 Profiel overblijfcoördinator
2.4 Proefdraaien
2.5 Bezettingsgraad overblijfkrachten
3 Overblijfruimte
4 Presentie kinderen
5 Veiligheid
5.1 EHBO
5.2 Voedselallergieën en medicijngebruik
5.3 Hoe te handelen in geval van een calamiteit
5.4 Sociale veiligheid
6 Tijden
7 Regels in en om het overblijflokaal
8 Regels voor het buiten spelen
9 Slecht weerscenario
10 Financiën
10.1 Ouderbijdrage
10.2 Vergoeding overblijfkrachten
Bron: Kadernotitie TSO van de Katholieke Scholenstichting Fectio
5
Het is de vraag of de vrijwilligers die nu actief zijn op de Zonnebloem allemaal kunnen
meegaan met de gewenste professionalisering. Naar verwachting zal een aantal
vrijwilligers afscheid willen (of moeten) nemen.
Om dit gat op te vangen zal – samen met de overblijfcoördinator – nog voor de zomer
gestart moeten worden met het werven van nieuwe vrijwilligers (onder ouders, in de
buurt van de school).
5. Financiën
De vrijwilligers ontvangen een vrijwilligersvergoeding van [PM: ouder dan 23: 4,50 per
uur, maximaal 150 per maand en 1.500 per jaar, jonger dan 23 geldt 2,50 per uur].
Vrijwilligers kunnen eventueel meer vergoeding krijgen door ook reistijd, vergaderingen
en tijd voor scholing te vergoeden.
6
Bijlage 1
Een aantal voorbeelden van mogelijke organisatie van de overblijf uit de OCW brochure
Over overblijven:
7
Overblijfmedewerker (medewerker tussenschoolse opvang)
Je werkzaamheden
Tijdens het eten hebben we mooie, door de kinderen zelf gemaakte placemats
en voor het binnen en buiten spelen beschikken we over leuk speelgoed. Vaak is
er de mogelijkheid om iets actiefs of creatiefs te doen met de kinderen:
voetballen; knutselen; dansen enz. Hierdoor kun jij een meerwaarde geven aan
de tussenschoolse opvang. Ook voor nieuwe ideeën staan we open.
De “Overblijf” moet voor de kinderen en voor jou een feest zijn en ouders het
vertrouwen geven dat er goed voor hun kind gezorgd wordt. De leerkrachten
vinden na de pauze weer frisse, goed gevoede en uitgeruste kinderen terug in
de klas. En jij bent degene die dat mogelijk maakt!
Taakomschrijving
Functie-eisen
• Je bent enthousiast en kunt goed met kinderen omgaan
• Je kunt goed luisteren en kinderen op hun eigen niveau aanspreken
• Je bent in staat orde te handhaven op een kindvriendelijke manier
• Je bent betrouwbaar en komt op tijd
• Je bent bereid om een cursus of opleiding te volgen indien
noodzakelijk/gewenst
8
Overblijfcoördinator (Coördinator tussenschoolse opvang)
Je werkzaamheden
Je zorgt voor het aannemen, aansturen, begeleiden en evalueren van het team
van overblijfmedewerkers en hebt regelmatig overleg over het functioneren van
de opvang met de directie van OBS De Zonnebloem. Als onderdeel van het
inwerken stel je (nieuwe) overblijfmedewerkers op de hoogte van de geldende
overblijfregels en je ziet erop toe, dat zij werken volgen deze regels. Waar
nodig, heb je rechtstreeks contact met ouders, leerkrachten en leerlingen.
Taakomschrijving
Functie-eisen
9
• Kunnen organiseren
• Kunnen luisteren
• Communicatief
• Enthousiast
• Betrouwbaar
• Zorgvuldig
10