Nocioni i se drejtes nderkombetare

publike
Teresi e rregullave juridike ose normave te cilat jane te

detyrueshme per subjektet (organizatat nderkombetare,

individet, shtetet) gjate marredhenieve te tyre.
DNP zhvillohet ne drejtim te krijimit te nje bashkepunimi
me te gjere midis shteteve, ndalimit te forces dhe
zgjidhjen e problemeve ne menyre paqesore, zhvillimin
dhe
ndikimin
me
te
madh
te
organizatave
nderkombetare, globalizimi i te drejtes nderkombetare.
Te gjitha keto ne drejtim te mbrojtjes se te drejtave te
njeriut ne nivel nderkombetar.
DNP perfshin te gjitha rregullat juridike qe rregullojne
marredheniet ndermjet shteteve sovrane dhe ato midis
subjekteve tjera ne marredheniet nderkombetare.

 Ndarja e se drejtes nderkombetare:

- Publike
- Private (studion marredheniet civilo-juridike me
-

element te huaj)
Universale (teresi e rregullave jurdike te cilat vlejne
per te gjithe komunitetin nderkombetar)
Rajonale (teresi e rregullave juridike te cilat
rregullojne marredheniet midis shteteve te nje rajoni,
psh Lidhja e shteteve Arabe, Organizata e Afrike,
Organizata e shteteve amerikane)
Kontraktuese
Zakonore
Qellimi i DNP-se: unifikimi i rregullave juridike te
shteteve te ndryshme per zgjidhjen e nje ceshtje, ne
menyre qe te evitohet mundesia e konfliktit te ligjeve
nacionale. Psh nepermjet konventave nderkombetare

 Ndarja e DNP-se ne baze te shkalles se obligueshmerise:

- Jus cogens (e drejta nderkombetare e detyrueshme eshte

ajo e cila paraqet baze per rendin juridik nderkombetar

dhe nuk mund te nderohet me asnje marreveshje midis
shteteve, psh: ndalimi i perdorimit te forces, gjenocidi,
diskriminimi racor, te drejtat themelore te njeriut etj)
- Jus dispozitivum (e drejta nderkombetare qe parasheh
standarde mirepo keto nuk jane te detyrueshme per
shtetet)
Marredheneiet ndermjet te drejtes nderkombetare dhe asaj
nacionale: Ekzistojne tre teori kryesore te cilat i sqarojne
keto marredhenie dhe ate
- Teoria dualiste: thote se ekziston dallim i madh ndermjet te
drejtes nderkombetare dhe asaj nacionale te shteteve pasiqe
lenda me te cilen meren ato eshte e ndryshme. E drejta
nderkombetare eshte e drejte midis shteteve te pavarura
ndersa e drejta nacionale eshte e drejte e krijuar nga vete
shteti per ti regulluar marredheniet midis qytetareve te saj dhe
shtetit

- Teoria moniste: nis nga qendrimi se e drejta nderkombetare

eshte sistem i teresishem per rregullimin e marredhenieve

jo vetem midis shteteve por edhe midis individeve
- Teoria e koordinimit: tenton te beje kompromis midis dy
teorive te para , dhe nis nga teza se ekzistojne dy sisteme
te drejtesise me karakteristikat e veta te cilat eliminojne
mundesine qe ato ne menyre te drejtperdrejte ti
nenshtrohen njeri-tjetrit, por njekohesisht ato dy sisteme
nuk vlejne ne konflikt te kompetencave derisa funksionojne
secili ne sferen e vet. Mundesia per konflikt ekziston vetem
nese shteti nuk vepron ne rast konkret sipas te drejtes
nderkombetare dhe atehere ekziston pergjegjesi e shtetit
ne plan nderkombetar. E drejta nderkombetare eshte e
drejte koordinuese qe nuk nenkupton nenshtrimin e
menjehershem te se drejtes nacionale, por theks i jep
praktikes se eliminimit te konflikteve per cdo rast individual
dhe koordinimit te ketyre dy sistemeve.

 Si zgjidhen konfliktet qe ekzistojne ne marredheniet e

-

se drejtes nacionale me ate nderkombetare? Duke

respektuar disa rregulla juridike:
e para, ekziston obligim per shtetet qe ta
harmonizojne te drejten e brendshme me detyrat qe
dalin nga e drejta nderkombetare;
e dyta, nderimi i qeverise se shtetit perkates nuk
mund te jete arsye per mosrespektimin e obligimeve
qe dalin nga e drejta nderkombetare;
e treta, e drejta nacionale vleresohet se a eshte ne
pajtueshmeri ose jo me te drejten nderkombetare nga
gjykate nderkombetare per rast konkret;
e katerta, vendimet e organeve te organizatave
nderkombetare nuk jane te detyrueshme per gjykatat
e shteteve-anetare pa mos u realizuar procedure
plotesuese e bashkepunimit per realizimin e parapare
me te drejten e brendshme.