FEMRAT, MESHKUJT DHE STERILITETI

All-llahu i madhruar e ka prmendur femrn n disa vende n Librin e Tij fisnik, madje, prve
tjerash, ka aluduar edhe pr nj t vrtet shkencore rreth lindjes s femrave dhe meshkujve dhe
shtjes s sterilitetit. Studimet kan vrtetuar se prqindja e abortimit spontan tek femrat
shtatzn me fetus mashkull sht pr 10% m e lart se sa tek shtatznat me fetus femr.
Prqindja e abortit spontan n vendet e zhvilluara sht m e ult se n vendet e pazhvilluara.
Studimi ka trajtuar plot 30,000 (tridhjetmij) raste n t gjith botn. Prkufizimi pr
shtatznin e dshtuar ka dalluar nga vendi n vend ku sht kryer studimi. Hulumtuesit
prkufizimet pr lindjen e dshtuar n periudhn e fundit i kan reduktuar n dy definicione
kryesore:
1) Q pesha e foshnjs s lindur t jet s paku 400-500 gram, dhe
2) Q lindja t ndodh ndrmjet javve 20-28, pra para javs s 37, e cila nnkupton afatin e
zakonshm t shtatznis.

Hulumtuesit kan gjetur se prqindja e abortit spontan me fetusin mashkull sht m e lart se
ajo me fetusin femr. Nn udhheqjen e Dr. Fiona Mathews, hulumtuesit n universitetin Ekstr
(University of Exeter), n nj deklarat t tyre, kan pohuar se prqindja e abortit me fetusin
mashkull n periudhat e hershme t shtatznis sht pr 10% m e lart se prqindja e abortit

me fetusin femr, q i bie se jan rreth 100,000 (njqindmij) raste shtes t abortit n nivel
global.
Ajo q ka qen e njohur m par sht se shtatznia me fetusin mashkull sht m e komplikuar
se shtatznia me fetusin femr, sepse prqindja e lindjeve t parakohshme kur fetusin sht
mashkull sht m e lart se prqindja kur fetusin sht femr. Po kshtu edhe mundsia e
prekjes nga steriliteti sht m e vogl, d.t.th. se radhitja e mundsive sht si vijon: lindja e
vajzave, lindja e meshkujve, steriliteti. Nj studim i ri ka vrtetuar se shifra e meshkujve me
kalimin e kohs sht n zvoglim e sipr, veanrisht n njqindvjetorin e kaluar. Shkak i ksaj
sht dobsia e kapeleve t ADN-s q ndryshe quhen telomere, t cilat dobsohen kur jan n
skajet e kromozomit Y ndrsa forcohen kur jan n kromozomin X. Mashkulli posedon
kromozome Y-X ne ndrkoh q femra posedon vetm X-X, q nnkupton se n rast t dmtimit
t njrs, tjetra kryen edhe punn e saj. Rrjedhimisht, qelizat e femrs jan m prballuese dhe
sfidojn m shum pleqrin, gj kjo q me kalimin e kohs on n paksimin e meshkujve. Ktu
e prkujtojm thnien e Profetit ton fisnik, Muhammedit [sal-laAll-llahu alejhi ve sel-lem], i cili
duke folur pr shenjat e fundit t bots thot: ..q meshkujt t paksohen dhe femrat t
shtohen. [Buhariu]
Kurani dhe aludimet pr kt shtje
E vrteta shkencore po thot se mundsia q nj shtatzni me fetusin femr t ket sukses sht
m e madhe se ajo me fetusin mashkull. N kt aludohet edhe n Kuranin fammadh. N ajetin
e begatimit t prindrve me fmij s pari sht filluar me fmijt e gjinis femrore pastaj me
ata t gjinis mashkullore. Thot All-llahu i Madhruar:


Vetm i All-llahut sht pushteti i qiejve e i toks; Ai krijon ka t doj; Ai i fal vetm femra
atij q do; e i fal vetm meshkuj atij q do. 50. Ose u fal ift, meshkuj e femra, por at q do
e l pa fmij (steril); Ai sht i dijshm, i fuqishm. [Esh Shura: 49-50]
Po kshtu, edhe gjuha arabe e dshmon kt, pasi q fjala femra (ar. inath) ka ardhur n trajtn
e pashquar q nnkupton se bhet fjal pr shum femra, prderisa fjala meshkuj (ar. dhukur)
n ajet ka ardhur n trajtn e shquar q nnkupton s bhet fjal pr grup t caktuar dhe t pakt.
Kjo prputhet me t gjeturat e studimit t prmendur sipr. Pr kt shkak ajeti ka filluar me
femrat. P.sh. kur ne themi rixhal (meshkuj), me kt fjal mund t prfshijm t gjith
meshkujt e bots, ndrsa kur themi err-rrixhal (meshkujt) me kt nnkuptojm individ t
caktuar.
Pr kt shkak, Allahu deshi ta nderoj femrn duke filluar me prmendjen e saj n ajet para
meshkujve,. Ky sht nj fakt q ua mbyll gojn atyre q Islamin e shohin si fe mashkullore
(patriarkale). Ka dhe shum ajete tjera q na thrrasin e obligojn t nderojm femrn, madje
edhe ather nse nuk e duam (nuk joshemi prej gruas legjitime).


... oni jet t mir me to. Nse i urreni ato, bni durim pse ndodh q All-llahu t jap shum
t mira n nj send q ju e urreni. [En Nisa: 19]
Kt gj nuk e ka kushtzuar All-llahu i Madhruar n rastin e femrs, pra nse ajo nuk e do
burrin, nuk e pranon at. Ky sht nj nder i madh pr femrn. Madje, kur flet pr njerzimin n
prgjithsi, przgjedh nj emr t prgjithshm q sht n gjinin femrore, emrin nefs, si
qndron n ajetin:

Ai ju krijoi juve prej nj njeriu, mandej prej tij e krijoi paln (iftin) e tij ... [Ez-Zumer: 6]
N hadithet profetike ka aludim t drejtprdrejt pr kt dukuri. Kjo bn q ato t jen
mrekulli. Profeti [sal-laAll-llahu alejhi ve sel-lem] ka paralajmruar pr paksimin e burrave dhe
shtimin e grave. N hadith autentik qndron se Profeti [sal-laAll-llahu alejhi ve sel-lem] ka
thn: Prej shenjave t Kiametit jan: ngritja (humbja) e dijes, shtimi i injorancs, prhapja e
zinas (amoralitetit), (prhapja e dukuris s) konsumimit t alkoolit, paksimi i burrave dhe
shtimi i grave, (dukuri kjo q prhapet) derisa (t shprputhet ekuilibri gjinor duke br q) n
pesdhjet gra t jet nj mashkull i vetm. [Buhariu dhe Muslimi.]
Dhe n fund fare, ka ajete q aludojn pr prparsit e femrs dhe nderimin q Islami i ka br
asaj. Kjo, nnkupton po kshtu, se disa imazhe t dhuns ndaj femrs q mund ti vrejm tek
disa individ mysliman, jan veprime t tyre t cilat nuk kan t prbashkt asgj me Ilsamin
dhe msimet e tij dhe aq m pak t prfaqsojn ato.
Falnderimi i takon All-llahut pr mirsin e Islamit!

Autor: Abdudaim El-Kehil

Burimi: www.kaheel7.com/ar
Referenca t autorit:
1) http://www.dw.de
2) https://en.wikipedia.org/wiki/Telomere
3) https://www.researchgate.net/publication/6482896_Why_do_women_live_longer_than_
men