Final

Project
DONNIE DARKOYLA ZAMANDA YOLCULUK

Semih Bedir
TV-Technology-Culture
1/13/2012

Donnie Darkoyla Zamanda Yolculuk

nsanlar dier varlklardan ayran ve hatta insanlar var yapan en nemli
zelliklerinden birisi insanlarn dnme yetenekleridir. nsanlar sadece an yaamazlar,
nsanlar an yaadklar gibi aslnda gemii ve gelecei dnrler. Srrekli olarak
gemii dnmeden edemedii gibi acaba gelecein nasl olacan srekli merak
ederler. O kadar nemlidir ki gelecei tahmin edebilmek yada geleceklerini istedikleri
kurabilmek iin tm hayatlar adarlar.Hatta gelecekleri iin rerler ve kendi kanndan
oluan nesillerin yarna umutla bakmas iin alrlar.
Teknoloji srekli gelien ve yeni rnler reten bir kavram haline getiren
insanolu , zamanda yolculuk yapmak ve bu yolculuklar sayesinde gelecei bilmek
yada gemie dnerek imdi hallerini deitirebilecekleri bir teknolojik rn retmek
iinde geri kalmad. nsanolu srekli olarak bu hayallerinden vazgemedi. Bu hayalleri
onlarn filmlerinde , bilim kurgu eserlerinde nemli bir yer edindi.
Zamanda yolculuk, zamanda gemie ya da gelecee yolculuk yapabilme
kuramdr. Zaman'n doas henz tam anlalamadndan, zamanda yolculuk imdilik
bilim kurgu'nun egemenliindedir. Aslnda zamanda yolculuk olas grnmese de boyut
deitirme ya da zamann etkisinde olmayan bir boyut dnldnde gereklemesi
olas bir eydir. Yani zamandan bamsz bir varlk zamanda yolculuk yapma imkanna
sahiptir. Bilim insanlar bu konu hakknda aratrmalarn hala srdrmekle beraber,
zamanda yolculuk aratrmalarnda yava yava ileriye gittiklerini dile getirmitir.
Zamanda yolculuk aslnda bir ok farkl adan yaklalabilinecek bir
kavramdr.Hernekadar bu konu sadece bilim kurgularda yer eden bir konu gibi
gzksede aslnda bir fiziksel ve bilimsel bir temele dayanr.En nemli konu ise ierdii
paradoksdur. Bu paradoks yle rneklendirilir mesela gemie dnp kendi byk
annenizi ldrseniz aslnda kendinizide ldrm olurdunuz.Eer kendinizi ldrrseniz
gemie dnen nasl olacaksnz.Stanford niversitesinden Felsefe profsr Maudlin
bu paradoksu kitabnda daha da karmak hale getirir.ok depresif ve intahar etmek
zere olan bir insan eline silah alr ama bir trl kendini ldrmeyi baaramaz. Keke
birisi gelse ve onu ldrse diye dnr. Ama kimseye silahn verip kendini ldrmesini
tabiki isteyemez. Bu durumda olan birisi odasnda bulunan zaman makinesini kullanarak
gemie dnp gemiini sonlandrmay dnr.Gemie dnen bu kii aslnda
farklda bir boyuta girmi olur. Bu boyutta sol gz kanayan birisinin,tpk kendisine
benzeyen birisinin karsna doru geldiini grr.Gelen kii bir silah ona
dorultmutur ve birden ate eder. Silah onu sol gznden yaralar.Aclar iinde yere
ylan gen tekrardan farkl bir boyuta gemi olur. Bu boyuttta sonunda kendi
genliini bulur. Ona doru silahn dorultur fakat onu ldremez nk sol gz delik
deik olmutur ve silahyla tam nian olmad iin genlik halininde sol gznden vurur.

Ve sonuta genlik halinin sol gz kanlar iinde ac ektiini grr.Aslnda profsr

paradoksu bir adm teye gtrerek iinden kamayacanz bir genin iinde
bulunucan gstermi olur.Bu ksmda aslnda daha nemli bir konunun farkl
boyutlara yolculuunda zamanda yolculuun bir paras olduunu gstermektir.
2001 ylnda ilk ktnda byk bir ilgi toplamt Donnie Darko filmi. Aslnda bir
ok kiiye gre bu filmin bu kadar ilgi uyandrmas anlamszd. nk bir ok
eletirmene gre filmin konusu finale balanamyor ve filmi izleyenlerin bir oununda
filmden ok fazla bir ey anlamadklar ortaya kyordu.yleki filmi DVDden ynetmen
yorumuyla birlikte izlediinizde aslnda yazan ve yneten Richard Kelly bir sahneyle ilgili
yle bir yorum yapyordu 'Burda Charita zgn olduu iin yle bakyor olabilir. Ama
tabi sadece dnceli de olabilr. Bu yorumundan dahi yazarnda aslnda bir ok
noktada hikayeyi kafasnda netletiremediini grebiliyorduk.Her ne kadar bu ekilde
yorumlasamda filmin hikayesini ve ieriindeki baz sembolleri dndmzde filmin
aratrlcak ve zamanda yolculuk iin konu olabilecek taraflarnn olduunu
sylememek hakszlk olurdu.
Donnie Darko sorunlu bir lise rencisidir, tedavi grmektedir ayn zamanda uyur
gezerdir. Bir gece saat 12yi gsterdiinde gkyznden bir uak motoru Donnie'nin
odasna der ama Donnie uyur gezer olduundan odasnda olmad iin hayatta
kalmay baarmtr. in esrarengiz yan moturu eve den uaktan hi bir iz yoktur
etrafta. O gece saat 12 vurduunda motor tam eve derken evrende yeni bir boyut
alr ve lmesi gereken Donnie ans eseri boyut atlar ve Tanjant evrenine geer. Tanjat
evren dediimiz eyde aslnda bir nevi paralel evren olarak yorumlanabilir.Bu da
konumuz olan zamanda yolculua dolayl yoldan bir balant kurar. Hikayemizin geri
kalan gerek evrende deil tanjant evrende geer.Bu evreni aslnda olas evren olarak
da yorumlayabiliriz.Zamann bilinmezliiyle dorudan ilikisi olan bir konudur aslnda bu.
Donnienin hayatta kalmasyla ilerleyen zamanda pek ok olaya sebep olur bu
durum.Tpk felsefe profsrnn reneinde olan ve gemie dnp kendisini
ldrmeye alann yol atklar gibi.Donnie Darko 4 kiinin lmne bir kiininde
hapse girmesine ve deerli bir retmenin de okuldan atlmasna sebep olur. Filmin
sonunda ise bir yolunu bularak tanjant evrenin balad ana geri dner ve odasnda
uak motorunun dmesini bekler ve orda lr bylece pek ok hayat kurtarm olur.
Donnie Darkonun konusuna bakldnda zamanda yolculuk ve boyutlar aras
yolculuu ilgilendiren bir ka nemli noktalar var. Bunlardan ilki phesiz Donnienin
farkl boyutlara yapt yolculuk ve bunun yannda getii bu boyutta yaptklarnn
gelecee ve imdiki zamana etkileri.Burda en nemli sahne Donnienin gece yars yine
uyanmas ve sarmal merdivenlerden aaya doru inerek tavan Frankla bahede
karlamas. Tavan Frank ona dnyann sonunun geleceini syler ve ona
matematiksel bir hesaptan bahseder.Bu hesapa gre dnya ok yaknda yok olacaktr.
Bu sahne zamanda yolculuk teorimiz iin olduka nemlidir. Bu yolculuu yapabilmeniz

iin uygun teknolojik bilgiye sahip olmanz gerekir.Sprial merdivenlerden ini ve eytan
temsil eden tavan Frankla buluma bu nedenle olduka nemlidir. Sylediimiz gibi
zamanda yolculuk yapmak iin zamann boyutlar konusunda bilgi sahibi olmak gerekir.
u ana kadar bilinen 3 boyut vardr ve bunlar Saa Sola ne arkaya ve yukar aaa
eklinde olduu teorisyenler tarafndan sylenir.Ancak evrenin blinmeyen boyutlarda
vardr ve ilk batada sylediimiz gibi insanlar cezb eden aslnda bu bilinmeyen
boyutlar ve unlara ulama arzusudur.Bunun yan sra bu konuda fikirlerini beyan eden
birde M teorisyenleri vardr. Onlar evrende 11 boyut olduunu sler. Super gravityciler
ise 5 boyut olduundan bahsederler.Her nekadar bu konu zerinde farkl bir ok gr
olsada deimeyen bir boyuttan ortak olarak sz edilir.Bu boyut ise spiral boyut ve bu
filmin teorisine gre eytann yaad boyut bu spiral boyuttur.Bu filmin analizlerini
yapan bir ok felsefeci ve sinema yorumcular bu sebeple olsa gerek dnen
merdivenlerden kp inmek aslnda Donnienin boyut deitridiinin gstergesi olarak
sunarlar. Filmin banda bu boyutun sahibinin Frank yani eytan olduu dnlr.
Fakat bu konuda da film bizi ilerleyen sahnelerinde bir kez daha artmay baarr.
Donnie Darko Tavan Frankla konutuunda aslnda bahsettii bir dier konuda tavan
Frankn zaman yolculuudur. Bunun zerine Darko fizik hocasna gider ve bu konuda
bilgi ister. Bu sahnede ilk karmza kan isim Stephen Hawking dir. Stephen
Hawkingin bilimsel kimliinin yan sra kendisinin ateist olmasda filmin konusu itibariyle
nemlidir. Burada Donnie Darkonun sprial bir oyuncak olan yo yo diye evrilen Slinkyi
boynuna geirmesi aslnda bahsettiimiz tm sprial boyutun bizlere sunduu nemli bir
noktadr.
Donnie Darkonun garip karakterlerinden bir taneside 101 yanda olan lm
ninedir. Ad Roberta Sparrow ama evredeki herkes onu lm Nine diye aryor.Bu
kadn herkese Everybody dies alone yani herkes kendi bana lr szn
tekrarlayarak sylyor. Bu noktada baka bir felsefe konusu olan illuminatiyi
aratrmamz gerekiyor. nk bu szde bahsedilen lm aslnda bildiimiz yok olutan
ziyade yeniden douu sembolleyen bir eylem.limunati her ne kadar trke anlamyla
aydnlam olarak yorumlansada bundan ok daha derin amalar ve felsefesi olan bir
oluum. Tarihteki adyla Bavyeral Illuminati, Rnesans dneminde 1 Mays 1776'da
kurulmu gizli bir cemiyet. Modern lluminati; zihin kontrol uygulayarak, hkmetleri ve
kurulular ele geirerek Yeni Dnya Dzeni'ni salamak amacyla hareket eden,
monarileri ykmay, dini inanlar yok etmeyi, ulus devletleri ve vatanseverlii
sonlandrarak sosyal dzeni alt st etmeyi planlad ne srlen; ancak faaliyeti ve
varl kantlanamam bir topluluktur. Baz komplo teorisyenleri, lluminati yelerini
n insanlar ya da aydnlanmlar olarak adletmektedirler. illuminatinin eytani
felsefesi ise yledir ki buda lm ninenin bize ne demek istediini
gsteriyor.lluminatinin eytani felsefesine gre yalnzlk seni eritir , bitirir ve en
sonunda tkenirsin ve o kadar kt bir duruma dersin ki dibe vurursun ve buda yeni
bir sen dourur. Bu yeni sen korkusuz ve tamamn eytanidir. Bu kadn yllar nce

kilisede rahibeyken bir gecede byk bir deiim geirmitir.Kiliseyi terkedip kendini
bilime adam. Neticesinde bir kitap yazm 'the Philosophy of Time Travel '.Bu kitab
yazar ve kadn evine ekilir ve ok yalanr ve insanlar tarafndan lm nine diye
anlmaya balar. Bu noktada ilgin bir bilgi daha karmza kar. O da udur ki lm
nine 101 yandadr. Bu rakamn ans eseri olarak seilmedii aktr.101 ve 303
rakamlar ilimunatiye ait rakamlardr.Bir ok komplo teorisyeni 303 rakamnn
masonluun 33.devresine ait olduunu dnr. Bunun yannda ilimunatiye gre 101
rakamlarda aslnda 11.evreni temsil eder.
The Philosophy of Time Travel kitabnda lm ninenin bize neyden bahsettii
konusunda filmde ok fazla fikrimiz olmasada filmin internet sayfasna girdiimizde
kitapla ilgili ierik bilgilerine ulaabiliriz. Kitapda bizlerezaman yolculuu iin metal ve su
nemlidir denir ve zellikle metal nesneler zamann iinde hareket edebilir olmasnn
neminden bahsedilir.Ksacas kitapda bunu baarabilmek iin kesinlikle bir kapnn
olmas gerekliliinden bahsedilir ve aslnda bu kurt delii Wormholedur. Bu kurt delii
ksaca zamann 4.boyutudur. Zamann katlanmas da denir. Yani bir kutu dnn
kutunun altna bir delik alr ve yan tarafnada bir delik aalr.Yan taraftaki delikten
parmam sokduumuz anda sanki aadaki delikten dar doru sokuyormucasna
aniden ordan kar yani kutunun iindeki mekan kavramu sfr olur.Uzayn katlanmas ve
kurt delii teorisi temelde Einstein' a ait bir teoridir ve Hawkins bunun zerine eitli
bilgiler eklemitir.Filmin bir sahnesinde de aslnda bu kapnn yanslt bir sahne vardr.
Donnie ayann karsndaki tavan Frankla konuur ve sinirlenip aynaya doru bir bak
batrr. Fakat batrd bak sprial bir dalgalanma oluturur yine fakat bu dalgalanma
Frankn gznde yuvarlak bir eksen iareti oluturur. Bu sembol aslnda Dan Brownun
kitaplarnda da bolca bulunan bir semboldr ve tanry sembolize eder. Daha sonra bu
k kresi byr ve filmde byk bir k dalgalanmas oluturur. Bu noktada filmin
bandan beri tavan Frank eytan olarak dnen izleyi aslnda bu sahneyle birlikte
eytan Frankn aslnda Tanrda olduunu ve eytann Tanr olduu sonucuna
varlabilir.
Filmde aslnda bir dier noktada yani oluturulan tm bu dnyann da farkl bir
boyut olacan gsteren nemli noktalar bulunmaktadr. Aslnda tm insanlarn ve bu
insanlarn oluturduu sisteminde acmasz yann gsteren sahneler vardr. zellikle
kiisel geliim ile ilgili panelde Donnienin bahsettikleride aslna tam bu noktada
nemlidir. Sorunlar basit olan insanlarn parasn almak iin o sorunlar byten ve
sonucunda insanlar yardma muhta hissettiren insanlarla bir bakma savar Donnie.
Sonrasnda ise sevgilisiyle gittii sinemada tavan Frankn geliiyle filmin en
beendiim replikleri gelir izleyiciye ve Donnie son grevini alr. Donnie Franka o aptal
tavan kostmn neden giydiini sorduunda Frankda sen neden o aptal insan
kostmn giyiyorsun diye sorar. Donnienin son grevi ise sorunlu ve srekli kendini
beenmi Jimin evini yakmaktr. Bu grev iin ktnda sinemann tepesindeki reklam

panosunda ilgin bir yaz vardr. The evil dead. The last temptation of Christ eytann
ldn ve sann son gnaha tevii. te bu noktada tavanmz son grevini
verirken aslnda isa olduunuda gsteriyor bizlere.
Sonu olarak zamanda yolculuk denildiinde bir kutunun iinde yada rabada
gemie ve gelecee gidip gelmek gelir. Aslnda zamanda yolculuun ok farkl trleri
vardr ve buda sizi farkl boyutlara gtrr. Farkl boyutlar aslnda sizde mistik sorular
yada sorunlar oluturur ve buda bu konuda daha ok dnp farkl boyutlarla ilgili
semboller kullanmanz gerektiini gsterir. Bu noktada Donnie Darko olduka ilgin bir
filmdir. Donie Darkodan edindiimiz bilgiler ve bunun yannda bu konuda yaplan
aratrmalar sonucunda bu illuminatinin deiik bir eytan inanc var olduu gzkyor.
eytana tapyorlar evet ama onlar eytann sa olduunu dnyor. Yani aslnda
gerek tanr eytan, tanr sandmz tanr ise aslnda gerek eytan. Sebebide u
gerek tanr ilk bata kendini eytan gibi gsteriyor ve szde ktlk yapmamz istiyor
ama yaptklarmz olumlu sonulanyor mesela Jim in evini yaktktan sonra adamn bir
ocuk pornocusu olduu ortaya kt gibi ve Donnie'nin irinler teorisinide baz alrsak
tanrnn byle kk bir hile yapma sebebi de insann kendi doasn izlemesini
istemesi. Yani sada solda sevgi ve cevap arayarak deilde kendi iinde kendinden
korkmadn zaman ve cevaplar orada aardn zaman ilk eytan takip ediyor gibi
oluyorsun ama sonra aniden bir yeniden dou oluyor ve aydnlanyorsun tpk yalnz
lmn yeni bir dou olduu szndeki gibi. Tm bu bilgileri aslnda filmin yazarnn
felsefesinden ve bu konularla ilgili att twitlerden kolaylkla grebiliyoruz.

REFERANSLAR

http://plato.stanford.edu/entries/time-travel-phys/
http://www.closertogod.net/main/thoughts/worlddetail/darko.htm
http://blog.milliyet.com.tr/Illuminati_nedir_/Blog/?BlogNo=342475&R
efNo=22
http://entertainment.salon.com/2004/07/23/darko/
http://www.donniedarkofilm.com/
http://twitter.com/JRichardKelly
http://en.wikipedia.org/wiki/Time_travel
http://en.wikipedia.org/wiki/Illuminati