Matematika B - DBH 4

Geometria analitikoa - Zuzenaren ekuazioak


A(a,b) zuzenaren edozein puntua eta d   v 1 , v 2  bektore gidatzailea izanik, bi elemento
horiek definitzen duten r zuzenaren ekuazioa, honako adierazpen bidez eman daiteke:

Ekuazio bektoriala  r :  x , y    a, b   t   v 1 , v 2  t edozein zenbaki erreala izanik

x  a  t  v1
Ekuazioa parametrikoak  r : 
y  b  t  v 2
t edozein zenbaki erreala izanik

x a yb
Ekuazio jarraitua  r :  bi zatidura horien balioa t izanik
v1 v2

v2
Ekuazio puntu-malda  r : y  b  m  (x  a) m ,
v1

v2
Ekuazio esplizitua  r : y  m x  n m
zuzenaren malda izanik.
v1
Zuzena (0,n) puntutik igarotzen da eta n honi jatorriko ordenatu
deritzo.

A 
Ekuazio orokorra  r : Ax  By  C  0 eta d    B, A 
m
B
Bektore gidatzailearentzako aukera asko daude, hau da, (-B,A)
edo honen edozein bektore paralelo.

Ekuazio orokorrari, ekuazio inplizitua deritzo


A(-1,3) puntutik igaro eta d   2,5  bektore gidatzailea izanik, idatzi dagokion r
zuzenaren ekuazioa ikusi dituzun modu guztietan. Aurkitu kasu bakoitzean zuzenaren 3 puntu
Ekuazio bektoriala  r :  x, y     1,3   t   2,5  t edozein zenbaki erreala izanik

Puntuak aurkitzeko t parametroari 3 balio desberdin emanik, 3 puntu lortuko ditugu:

t0  x, y    1,3  0   2,5   Puntua (1,3)

t2  x, y    1,3   2   2,5   Puntua (3,7)
t  1   x, y    1,3  1  2,5   Puntua (3,8)

 x  1  t  2
Ekuazioa parametrikoak  r : 
y  3  t  5 t edozein zenbaki erreala izanik

Puntuak aurkitzeko t parametroari 3 balio desberdin emanik, 3 puntu lortuko ditugu:

 x  1  3  2  5
t  3   puntua (5, 12)
 y  3  3  5   12
 x  1  1  2  1
t  1  puntua (1,2)
 y  3  1 5  2
 1
1  x  1  2  2  0
 1
t   puntua (0, )
2 y  3  1  5  1 2

 2 2

x1 y3
Ekuazio jarraitua  r :  bi zatidura horien balioa t izanik
2 5

Zatidurari, t-ri, balioak emanez, puntuak lortuko ditugu.

x1 y3  x  1  2·1  x  1 

  1   puntua  1,2 
2 5  y  3  5·1  y  2 
x1 y3  x  1  2·0  x  1 
 0  puntua   1,3 
2 5  y  3  5·0  y  3 
x1 y3  x  1  2·  2   x   5 
  2    puntua   5,13 
2 5  y  3  5·  2   y  13 

5 v2  5
Ekuazio puntu-malda  r: y3    x  1 m  ,
2 v1 2

Puntuak aurkitzeko x-ri balioak eman eta y kalkulatu

5 5 5 1  1
x  0 y3    0  1  y  3    y    3  y   puntua  0, 
2 2 2 2  2
5
x  1 y  3    1  1  y  3  5  y  5  3  y  2  puntua  1,2 
2
5 5
x  1  y  3     1  1  y  3    0  y  3  puntua   1,3 
2 2
 5 5
Ekuazio esplizitua r: y xn m n-ren balioa ateratzeko puntu malda
2 2
ekuaziotik abiatuko gara eta eragiketak egingo ditugu y=mx+n itxura lortu arte

5  5x  5  5x  5 6  5x  5  6
r: y3   x  1  y  3   y   y 
2 2 2 2 2
 5x  1 5 1 1
y  y  x n  izanik
2 2 2 2
5 1 1
Ekuazio esplizitua  r : y   x  n  izanik
2 2 2
Beraz, puntuak ateratzeko x-ri balioak eman eta y kalkulatu behar da

1 puntua  1 
x  0  y    0, 
2  2
5 1 10 1 puntua  11 
x   2  y    (  2)        2, 
2 2 2 2  2
5 1 20 1 puntua  21 
x  4  y    ( 4)        4, 
2 2 2 2  2

Ekuazio orokorra ateratzeko errezena da esplizitua hartu eta eragin zerorekin berdindu arte
5 1 bider 2 gaiak aldatuz
y   x    2y  5x  1    5x  2 y  1  0
2 2

Ekuazio orokorra r :  5 x  2 y  1  0

Puntuak ateratzeko y askatuko genuke, hau da, esplizitura pasa eta x-ri balioak emanez eta y
kalkulatu eta puntuak zehaztu