Gjenetika modern filloi me punn e GregorMendelit, i cili formuloi bazn e
koncepte vet trashgimis. ValterSutoni parashtroiq kromozomet ishin pjes e faktor vetrashgimore t Mendelit.Gjenetika sht nj shkenc q nuk ka m shum se 100 vjet q i ka nisjet e veta po edhe pse kaq e re ka z ne nj vend mjaft t rendsishm n jetn tone t prditshme duke filluar q nga ana mjeksore si p.sh. terapit e smundjeve t ndryshme e deri t prdorimi i gjenetiks n raste t ndryshme kriminalistike. Ta marrsh holl holl gjenetika sht nj shkenc mikroskopike sepse merret pak a shum me materialin q ndodhet n brthamat e qelizave prmasat e t cilave shkojn n t dhjetrat e micronit (10^-7). Secili nga n e ka dgjuar se n brthamat e qelizave ka material gjenetik i cili kryen funksione t shumta n trupin e njeriut. Me miliona operacione do sekond kan nevoj pr materialin gjenetik.N qoft s do t jap imdisanumra pr trupin e njeriut mund t themi s jemi t prber nga rreth 65 mij miliard qeliza dhe secila prej ktyre kan brthamat e tyre 1,8 metr ADN (do mndodheshpesh ta shkruajm t vogla kt sigl po merrni si ADN). Kjo ADN karreth 3 miliard nukleotide.Ky material prdoret nga do qelize pr t jetuar ose t themi m mire pr t mbijetuar. Qelizat e kuqe t gjakut q e heqin brthamn q t ken sa m shum hapsire pr t ushtruar funksionet e tyre kan nj jet gjatsi rreth 120 dit nga paaftsija pr t rinovuar strukturat e veta t brendshme. do qeliz q jeton duhet t ket t njjtin material gjenetik q t mund t ec prpara.Vdekja e nj qelize me an t procedurave t ndryshme si sht apoptoza ose ndryshe si quhet ndryshe "vdekje e programuar" ka nevoj pr materialin gjenetik.Nse marrim parasysh q do sekond trupi i njeriut prodhon rreth 2 milion qeliza gjaku dhe se po kaq qeliza shkatrrohen, ose q jetgjatsia e qelizave t bardha sht shum i shkurtr dhe se her pas here duhet t zvendsohen dhe s do sekond trupi i njeriut duhet t jet n gjendje ti bj ball mikroorganizmave t ndryshm q mund ta sulmojn dhe se sa dhjetra lloje hormonesh q duhet t prodhohen do sekond q ta mbajn trupin n nj ekuilibr t mahnitshm do ta kuptonim m mir se sa rendsi ka ajo struktur e vogl Brenda do qelize. Ka raste q mjafton nj mutacion n njrn nga ato 3 miliard baza, si ndodh n disa smundje gjenetike, dhe trupi i njeriut mund t shkoje drejt vdekjes.Kto jansi tip hyrje pr sa i prket gjerave q sht n gjendje t bj materiali gjenetik n trupin e njeriut, ky material gjenetik q
quhet ADN (acidideoksiribonukleik) oseARN (acid ribonukleik). Kto dy forma
ndryshojn njeri nga tjetri pr llojin e sheqerit ose m mire t themi pr nga grupi q sht i vendosur te karboni 2 i sheqerit (ribozatek ARN dhe deoksiribozatek ADN) dhe pr nga llojet e bazave t azotuara (tek ARN ka uracil n vend ttimins).
Fushat e studimit Gjenetika sot degezohet ne shume disiplina shkencore.sipas nivelit te organizmit te materies se gjalle e cila hulumtohet, dallohen keto disiplina shkencore te gjenetikes:
Gjenetika molekulare:e cila hulumton strukturen molekulare te gjenit dhe
produkteve paresore te tij se dhe sintezen e proteinave.
Citogjenetika e cila hulumton procesin e trashegimise dhe te variablitetit
me analize mikroskopike te organeleve qelizore
Gjenetika e zhvillimit ose fiziologjike hulumton procesin e diferencimit
gjate zhilliitontogjenetik te organizmave.
Gjenetika e populacionit hulumton structure gjenetike te populacioneve