REPUBLIKA E SHQIPRIS

KONTROLLI I LART I SHTETIT

ZDHNSI
Njoftim pr Shtyp
KLSH KALLZON N PROKURORI
DREJTORIN E PRGJITHSHM T AUTORITETIT RRUGOR SHQIPTAR
Dmi i shkaktuar Buxhetit t Shtetit arrin n rreth 634 milion lek ose 4,5 milion euro
Kontrolli i Lart i Shtetit, n zbatim t programit t tij t auditimit nr. 787/1 prot, dat
10.09.2015, ka prfunduar auditimin n Autoritetin Rrugor Shqiptar (ARRSH), pr periudhn
01.01.2014 - 30.09.2015 t veprimtaris s ktij institucioni, ku me Vendimin nr.13, dat
20.02.2016 t Kryetarit t KLSH-s sht miratuar Raporti Prfundimtar i Auditimit,
rekomandimet e t cilit i jan prcjell ARRSH me shkresn nr. 787/14, dat 22.02.2016.
Nga auditimi rezultoi se institucioni reflekton nj nivel t ult prgjegjshmrie me pasoja
negative n efektivitetin e prdorimit fondeve buxhetore n kt sektor strategjik. Dmi i
konstatuar arrin n rreth 634 milion lek, dm i ardhur kryesisht nga mungesa e
supervizimit gjat zbatimit t projekteve n infrastrukturn rrugore. Fakt ky, q sjell n
vmendje nevojn pr ndrhyrje n drejtim t forcimit kontrollit n zbatimin e punimeve,
duke eleminuar procedurat formale t vrejtura deri tani n realizimin e shrbimit t
supervizimit. M konkretisht nga auditimi rezultoi:
1. Mungesa e nj politike t kujdesshme n lidhje me realizimin e projekteve, t cilat rezultojn
t mbivendosura dhe t paharmonizuara me politikat e zhvillimit n sektorin e transportit, ku
ndryshimet e shpeshta prgjat vitit n programin e investimeve, kan sjell si pasoj nj
inkonsistenc t programimit n nivel afatmesm dhe kosto buxhetore t panevojshme.
2. Kryerja e nj numri t konsiderueshm prokurimesh me objekt konsulence, studime dhe
projektime pr projekte investimi, ndrkoh q mungojn fondet e programuara pr
realizimin e ktyre projekteve. Praktik e cila ka sjell kosto shtes n kontratat e lidhura pr
zbatimin e punimeve si pasoj e shkputjes n koh ndrmjet projektimit dhe zbatimit t
projekteve.
Kshtu, gjat vitit 2015, nga ARRSH jan programuar 29 procedura prokurimi, nga t cilat 12
jan pr konsulence, studime dhe projektime pr projekte investimi dhe njkohsisht jan
kryer 6 shtesa kontratash pr objektet n zbatim.
N lidhje me kto gjetje, KLSH ka rekomanduar hartimin e nj strategjie kombtare
afatmesme dhe afatgjat t zhvillimit t infrastrukturs (rrjetit) rrugore, duke e konsideruar
si domosdoshmri harmonizimin e investimeve n fushn rrugore n prputhje me kt
strategji dhe projektbuxhetet afatmesme t miratuara.

3. Nj mosveprim i pajustifikuar i ARRSH-s (pr m shum se nj vit e gjysm) n nxjerrjen e

prgjegjsive financiare t subjekteve q kan kryer punime me cilsi t dobt apo nuk i kan
kryer ato sipas kushteve t kontrats (s bashku me prgjegjsit e gjith mbikqyrsve dhe
kolaudatorve t ktyre punimeve), n analiz t konstatimeve t bra n raportin e
konsulentit t huaj, Elletipi, shrbimi i t cilit ishte prokuruar nga vet ARRSH.

Nga shqyrtimi q KLSH i bri konstatimeve t ktij raporti (kjo n prputhje me standardin
ndrkombtar t auditimit - ISSAI 1620) rezultoi q dmi q i sht shkaktuar buxhetit t
shtetit si pasoj e mosveprimit t ARRSH n drejtim t evidentimit dhe rikuperimit t vlers
financiare t ktyre shkeljeve (prfituar padrejtsisht nga subjektet private) arrin n vlern
495,500,480 lek pa TVSH.
Duke marr parasysh vlern e konsiderueshme financiare q ARRSH duhet t kishte filluar ti
krkonte subjekteve t konstatuara me shkelje nga raporti i ekspertit t huaj, nuk justifikohet
vonesa mbi nj vit e gjysm e ARRSH-s n rikuperimin nga subjektet private t ksaj vlere
financiare n kontrast t dukshm me emergjencn e paraqitur n momentin e prokurimit.
Kshtu diferenca n volume punimesh jan konstatuar n akset e mposhtme rrugore:
Nr
.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19

Punime te pa kryera

OBJEKTI
Segmenti By Pass Plepa - Kavaj - Rrogozhin Loti 1
Segmenti By Pass Plepa - Kavaj - Rrogozhin Loti 2
Segmenti By Pass Plepa - Kavaj - Rrogozhin Loti 3
Segmenti By Pass Plepa - Kavaj - Rrogozhin Loti 4
Segmenti By Pass Plepa - Kavaj - Rrogozhin Loti 5
Segmenti By Pass Plepa - Kavaj - Rrogozhin Loti 6
Segmenti By Pass Plepa - Kavaj - Rrogozhin Loti 7
Segmenti By Pass Plepa - Kavaj - Rrogozhin Loti 8
Segmenti By Pass Plepa - Kavaj - Rrogozhin Loti 9
Segmenti By Pass Plepa - Kavaj - Rrogozhin Loti 10
Segmenti Milot - Fush Kruj Loti 5
Segmenti Milot - Fush Kruj Loti 7
Segmenti Milot - Fush Kruj Loti 9
Segmenti Milot - Fush Kruj Loti 10
Sistemim Asfaltim Rruga Kuks - Krum Loti 2
Rikonstruksion Rruga Glaukia - Durrs
Segmenti K.Parisit - Rruga e Re Tiran - Elbasan
Segmenti Fakulteti Filologjik - Unaza e Madhe Tiran
Ndrtim Rruga Unaza e Re Tiran - Mullet Loti 1
TOTALI

12,795,657
34,020,400
31,907,250
13,480,615
12,396,044
14,135,020
55,016,640
29,892,777
63,480,045
14,666,245
59,293,187
64,128,256
32,842,847
35,278,897
9,008,822
4,586,810
1,142,099
5,895,131
1,533,739
495,500,480

4. Favorizim i qllimshm i subjekteve private t kontraktuara pr ndrtimin e rrugs By Pass

Plepa - Kavaj - Rrogozhin (lotet 4 deri 11) duke miratuar krkesn e tyre pr ndryshimin e
tipit t parmakve mbrojts (guardrail) nga H3W8 n H2W3, pasi n rast se kto
subjekte do t vazhdonin implementimin korrekt t specifikimeve teknike t projektit i cili
parashikonte vendosjen e parmakve t tipit H3W8, subjektet private do t detyroheshin t
paguanin nj kosto t konsiderueshme shtes si pasoj e faktit q vlera e ktyre parmakve
ishte rritur nga 3,000 4,000 Lek/ml (n fazn e prokurimit) n rreth 100 Euro/ml (n kohn
e zbatimit t punimeve).
Pr m tepr, ARRSH nprmjet ktij ndryshimi n specifikimet teknike t parmakve
mbrojts s ktij aksi rrugor, ka cnuar me ndrgjegje sigurin rrugore t ktij aksi, ka
prbn nj shkelje flagrante t misionit dhe funksionit kryesor t ktij institucioni t
prcaktuara n Ligjin nr. 10164, dat 15.10.2009 Pr autoritetin Rrugor Shqiptar, i cili n
nenin 5.1/c t tij shprehet: Autoriteti garanton siguri pr t gjith prdoruesit e rrugs n t
gjith veprimtarin q organizon.
5. Rritje artificiale e fondit limit, n vlern prej 100,001,686 lek, prfituar padrejtsisht nga
operatori ekonomik fitues i prokurimit me objekt: Studim, projektim zgjerimi i Superstrads
Tiran-Durrs.
M konkretisht nga auditimi u konstatua q pr prcaktimin e fondit limit t ktij studim projektimi, ARRSH kishte marr pr baz koston e mesatare pr kilometr t autostrads
Fush Kruj Milot me vler 476 milion Lek/km. Nga analiza q grupi i auditimit i bri

prllogaritjeve t paraqitura nga ARRSH n prcaktimin e fondit limit, u evidentuan nj sr

pasaktsish dhe shifrash t paargumentuara (koeficientt) n baz t t cilave krijohej bindja
pr nj keqprllogaritje t qllimshme t fondit limit me synimin e rritjes s tij n favor t
subjektit fitues t procedurs s prokurimit.
Kshtu, n prllogaritjet e ARRSH evidentohen dy koeficient (1.306 dhe 1.237) pr t cilt
ARRSH nuk jepte asnj shpjegim apo arsye n lidhje me kuptimin dhe prdorimin e tyre n
prllogaritjen e kostos pr km t rrugs s marr si referenc. N sqarimet e dhna nga
ARRSH n lidhje me mnyrn e prllogaritjes s vlers s fondit limit, evidentohen disa
variante prllogaritje, ka tregon q fondi limit i ksaj procedure prokurimi sht
prllogaritur jo sipas nj varianti t argumentuar teknik.
Nga ana tjetr, segmenti rrugor Fush Kruj - Milot me gjersi totale prej 25 m (20072009), i marr si referenc nga ARRSH pr prcaktimin e kostos s rrugs pr km, nuk
prputhej n specifikime teknike me aksi rrugor Tiran Durrs, i cili do t zgjerohej n
total me 15 m. Njkohsisht, segmenti rrugor Fush Kruj - Milot, prmban nj sr
mbikalimesh, nnkalimesh, kryqzimesh, ura dhe element t tjer, numri dhe kosto e t
cilave duhet t ishte zbritur nga ARRSH kostos totale t ksaj rruge prpara se t prcaktohej
kostoja pr km. Prfshirja e ksaj kategorie punimesh n prllogaritjen e kostos s rrugs pr
km t segmentit rrugor Fush Kruj - Milot (i marr si referenc) dhe m pas shtimi srish i
kostove t do mbikalimi, nnkalimi, kryqzimi, ure apo elementi tjetr n prllogaritjen e
fondit limit t zgjerimit t aksit rrugor Tiran Durrs, ka rritur artificialisht dhe jasht
logjiks teknike fondin limit t prokurimit.
N total, nga auditimi rezultoi q fondi limit i prokurimit Studim, projektim zgjerimi i
Superstrads Tiran - Durrs sht rritur artificialisht n vlern 100,001,686 Lek ka
konsiderohet dm ekonomik n buxhetin e shtetit.
Gjithashtu, rezulton q prgjat periudhs s prgatitjes s dokumentave t tenderit dhe
zhvillimit t procedurs s prokurimit Studim, projektim zgjerimi i Superstrads Tiran Durrs, jan br disa investime nga institucione t tjera me fonde t buxhetit t shtetit,
investime t cilat me zbatimin e projektit t zgjerimit t superstrads Tiran Durrs, do t
mbivendosen, ribhen apo prishen plotsisht.
Kshtu, nga Fondi Shqiptar i Zhvillimit, sht zhvilluar m 30.06.2014 procedura e
prokurimit me objekt: Rehabilitimi i segmentit Rrethrrotullimi i Dogans Kashar, pr t
cilin sht lidhur m pas n dat 11.09.2014 edhe kontrata me vler 275,270,827 Lek.
Nga ARRSH, me shkresn nr. 6000/1, dat 05.09.2014, sht br parashikimi i procedurave
t prokurimit publik pr prmirsimin e siguris dhe sinjalistiks rrugore n superstradn
Titan Durrs, n vlern 250,000,000 Lek, t ndar n dy lote.
Ndrsa nga Ministria e Mjedisit sht zhvilluar m dat 13.06.2014 procedura e prokurimit
Gjelbrimi dhe sistemimi ansor i aksit rrugor, mbikalimi i Kamz Qafa e Kasharit
Rinas (Aeroport), me vler 68,396,651.10 Lek pa TVSH.
T tre kto investime, n segmente t caktuara t tyre, preken totalisht nga zbatimi i projektit
Studim, projektim zgjerimi i Superstrads Tiran - Durrs.

Pr rrjedhoj ARRSH, n dijeni t plot t ktyre investimeve, nprmjet prokurimit t ktij

studim projektimi, ka projektuar q n fillim shkatrrimin e investimeve t sapo filluara n
vler totale prej rreth 593 milion Lek pa tvsh, ka automatikisht i kthen kto investime n
vlera t konsiderueshme monetare n investime tejet afatshkurtra, t cilat rndojn n mnyr
t paprgjegjshme buxhetin e Shtetit.

6. Prfitim i padrejt, nga siprmarrsit e punimeve t ndrtimit, t vlerave monetare pr

punime t pakryera, u konstatua nga auditimi i zbatimit t punimeve t objektit Sistemim,
Asfaltim Unaza Ersek", ku rezultoi nj prfitim i padrejt nga ana e siprmarrsit t
punimeve n vlern 2,332,658 lek. Nga auditimi i zbatimit t punimeve t objektit Plotsim
- Rifreskim i sinjalistiks vertikale/horizontale n akset kombtare dhe prmirsim i siguris
rrugore", rezultoi nj prfitim i padrejt nga ana e siprmarrsit t punimeve n vlern
8,381,626 lek. Ndrsa nga auditimi i zbatimit t punimeve t objektit Prmirsimi i siguris
dhe sinjalistiks rrugore n superstradn Tiran-Durrs dhe segmentin rrugor Kashar-Rinas"
Loti 1, rezultoi nj prfitim i padrejt nga ana e siprmarrsit t punimeve n vlern
11,221,290 lek.
7. Ekzistenca e mangsive dhe shkeljeve t rndsishme procedurale n hartimin e termave t
referencs, hartimin e dokumenteve standarde t tenderit, vendosjen e kritereve t veanta
kualifikuese, vlersimit t ofertave, si dhe lidhjen dhe zbatimin e kontratave.
Kshtu n hartimin e termave t referencs pr studim - projektime, konstatohet se ARRSH
nuk ka nj preventiv tip pr orientimin e operatorve ekonomik konkurrues, mbi te cilin t
vlersoj ofertat e operatorve ekonomik.
Pr pasoj mimet e ofertave t paraqitura nga operatort e ndryshm ekonomik n
procedurat e prokurimit rezultojn t fryra artificialisht me zra shpenzimesh t
pajustifikueshme dhe jo n prputhje me termat e referencs (si punime ambientale, qira zyre,
energji elektrike, licenca, punime shpronsimi, etj) duke rezultuar n nj rritje artificiale prej
rreth 7 milion lek t kostos s shrbimit pr studime projektime, ku n raste t caktuara
zrat indirekte t kostos s shrbimit arrinin n rreth 70% t kostos direkte t shrbimit t
prokuruar.
Gjithashtu, nga auditimi u konstatuan raste t vendosjes s kritereve t veanta t kualifikimit
me qllimin e shpalljes fitues t operatorve t caktuar ekonomik. Kto problematika
rezultuan n tendert me objekt: Riveshje dhe sistemim asfaltim rruga Elbasan-Banj, loti
I, Riveshje dhe sistemim asfaltim rruga Elbasan-Banj, loti II, Riveshje sistemim, asfaltim
rruga Elbasan-Banj, Loti 3-t, Supervizim dhe auditim pr verifikimin e cilsis s
punimeve t objekteve t rrugve, Prmirsimi i siguris dhe i sinjalistiks rrugore n
superstradn Tiran-Durrs dhe segmenti rrugor Kashar-Rinas, loti 1, Rikonstruksion i
rrugs Shkodr (mbikalimi i trenit) - Mes.
8. Cilsimi i mirmbajtjeve t tuneleve si investime dhe jo si shpenzime korente duke sjell
nj deformim t kostos s investimeve n zrin rrug dhe t kostos s mirmbajtjeve t
ktyre tuneleve.
Nga ARRSH, pr periudhn objekt auditimi, jan zhvilluar dy procedura prokurimi pr
mirmbajtjen e tuneleve (Tuneli i Kalimashit me vler 197 milion lek dhe Tuneli i Krrabs
me vler 117 milion lek) pr t cilat nga auditimi rezultoi se ishin vendosur kritere q
favorizonin operator t caktuar ekonomik. M konkretisht nga auditimi rezultoi q n
dokumentet e tenderit jan krkuar licenca e kryerjes s punimeve n ndrtime nnstacione,
kabina elektrike, linja telefonike, radiotelefonike apo punime t inxhinieris s mjedisit,
krkesa t cilat nuk kishin t bnin me mirmbajtjen e pajisjeve t tunelit dhe kufizonin n
mnyr t paargumentuar pjesmarrjen e operatorve t tjer ekonomik.
9. Mosmarrja nga ARRSH e miratimeve t projektuesve dhe preventivuesve pr t gjitha rastet e
brjes s ndryshimeve n projekt dhe preventiv, duke sjell si pasoj shmangien e
prgjegjsis s shoqrive t kontraktuara t studim - projektimit pr cilsin e dobt t
projekteve. Nga auditimi rezultoi gjithashtu q n disa raste t ndryshimeve t projekteve dhe
preventivave, ishin vendosur zra t rinj punimesh t cilt nuk kishin analiza apo mime t
miratuara.

10. Shtyrja n disa raste e afatit t realizimit t punimeve me m shum se dyfishin e afatit t
parashikuar, duke lidhur kontrata shtes pr shkaqe t paargumentuara, me qllim shmangien
e penaliteteve ndaj subjekteve private kontraktore.
11. Mosrespektimi i radhs kronologjike kohore (sipas regjistrit fillestar) t dmshprblimit t
personave t shpronsuar si pasoj e ndrtimit t akseve rrugore. Nga auditimi rezultoi q
likuidimet e bra nga ARRSH nuk ishin kryer sipas renditjes dhe numrit t protokollit, duke
kryer likuidime jasht radhe pr persona t veant.
Pr t gjitha shkeljet e konstatuara n Raportin prfundimtar t Auditimit, KLSH ka krkuar
dhnien e mass disiplinore Largim nga shrbimi civil pr 10 npuns t ARRSH, n varsi
t prgjegjsive t evidentuara.
N prfundim t ktij auditimi, KLSH ka adresuar t gjitha problematikat e konstatuara,
pran Kryetarit t Kshillit t Ministrave, me shkresn nr.787/16, dat 24.02.2016, duke i
krkuar njkohsisht t filloj procedurat pr dhnien e mass disiplinore Shkarkim nga
detyra pr Z. Dashamir Xhika shkak t shkeljeve t dispozitave ligjore e nnligjore n
fuqi, sidomos n fushn e prokurimeve dhe zbatimin e kontratave t infrastrukturs rrugore.
Gjithashtu, n prfundim t ktij auditimi KLSH, i sht drejtuar Autoritetit t Konkurencs,
pr t hetuar lidhur me ekzistencn ose jo t marrveshjeve t ndaluara n procedurat e
prokurimit publik, pr objektet e sinjalistiks rrugore ku konstatohet se konkurruesit ndjekin
parimin e rotacionit n t qenit fitues. Nj rotacion i till, ka sjell q diferenca n vler nga
oferta n ofert dhe n fondin limit t jet e paprfillshme.
N lidhje me shkeljet e konstatuara n prokurimin me objekt: Studim, projektim zgjerimi
i Superstrads Tiran-Durrs n t cilin u konstatua nj rritje artificiale e fondit limit, n
vlern prej 100,001,686 lek, prfituar padrejtsisht nga operatori ekonomik fitues i
prokurimit, si dhe shkeljet e konstatuara n lidhje me favorizimin e qllimshm t
subjekteve private t kontraktuara pr ndrtimin e rrugs By Pass Plepa - Kavaj Rrogozhin (lotet 4 deri 11), KLSH me shkresn nr. 787/15, dat 22.02.2016, i ka prcjell
organit t Prokuroris, kallzim penal pr D.Xh, Drejtor i Prgjithshm i ARRSH dhe pes
npuns t tjer t ktij institucioni Th.Xh, N.M, A.A, D.Sh dhe D.G pr veprn penale t
Shprdorimit t detyrs, parashikuar nga neni 248 i Kodit Penal.