Professional Documents
Culture Documents
Sandor Ferenczi - Psikanaliz Açışından Cinsel Yaşamın Kökenleri PDF
Sandor Ferenczi - Psikanaliz Açışından Cinsel Yaşamın Kökenleri PDF
c em
p s ik o lo ji
PSKANALZ AISINDAN
CNSEL YAAMIN
KKENLER
T rk esi:
H se n P o rta k a l
P S K O L O J D Z S
PSKANALZ AISINDAN
CNSEL YAAMIN KKENLER
Dr. Sandor Ferenczi
1. Basm : Eyll 1999
Dizgi: Mustafa Balaban
ISBN 975-406-701-5
Bask: Umut Matbaas
(0212) 637 09 34
Cem Yaynevi: pek Soka No: 11
80060 Beyolu-stanbul
Tel: (0212) 293 41 70 Faks: 244 15 33
NDEKLER
NSZ 7
GR 10
BREYOLUSAL BLM
Boalma Srecinde Cinsel Duygularn Kaynamas 17
A mfim iktik Sre O larak Birleme 29
Gerekliin E rotik Duygusunun Gelime Evreleri 35
Cinsel Birlemenin eitli Evrelerinin Yorumu 43
Bireysel Cinsel lev 53
SOYOLUSAL BLM
Soyolusal Koutluk 63
D enize Dn zlemi 71
Cinsel Birleme ve rem e 79
Cinsel Birleme ve U yku 93
Biyoanalitik Sonular 103
KADIN VE ERKEK
Kadn ve E rkek 123
Kk Szlk 137
Sandor Ferenczi 139
evirmen
GR
10
11
13
BREYOLUSAL
BLM
18
25
26
27
(*) H em en akla
insanla ilgili
mek isterim.
srelere de
cam.
32
34
35
37
39
41
(*) rnek olarak kimi hayvanlarn cinsel birlem elerini nerdeyse sonsu
za dein uzattklarn gsterebilirim . rmcek iin cinsel birleme s
resi 7 saattir; kurbaalarn birlem e sresi drt haftaya dein uzaya
bilir. Kimi asalak hayvanlarn srekli birlem e halinde olduklar ok
tan beridir biliniyor; burada erkek tm yaamn dlyatanda ya da
diinin boaznda geirir. Gereklik duyusunun bir st derecesindeki
asalaklar, tm geim kayglarn konuk olduklar elerinin stne b
rakrlar ve kendileri yalnzca cinsel ilevin hizm etinde olurlar.
42
47
50
51
52
54
58
60
SOYOLUSAL
BLM
SOYOLUSAL KOUTLUK
64
65
68
69
70
DENZE DN ZLEM
71
72
raslants olduu ve yer yaamna uyum boyunca i-dasalaksal yaamn geri dn deneyimleri baarl getii iin
de tm hayvanlar lmediler. Sonunda, yksek omurgallar
i dllenmeyi rgtlemeyi ve ana karnnn iinde gelimeyi
ve bylece bu asalak varolu biimiyle, denize geri dn
arzusunu bir araya getirmeyi baardlar.
A na karnndaki dlt ile, su ortam nda kendine oksijen ve
besin salayan hayvan arasnda bir baka benzerlik ortaya
karlabilir. D ltn tyle kapl d zar, anann kan gl
dlt yatanda serbeste yzer ve geime yoluyla havay
salar. te bu tyl zarlarda (ve hibir zaman grev yapm a
yan embriyoner solungalarda deil), suda yaayan hayvan
larn solunga organlarnn dengini ortaya karabiliriz; bu
tyl zarlar, karada yaayan hayvanlarda olduu gibi oksi
jeni havadan deil, svdan ve geime yoluyla edinirler. D e
mek ki em briyoner dlyata, embriyona oksijen (ve besin)
salayan ve solunga solunum una yknen asalak nitelikte
bir solunum organ oluturur ve bu, organlar ana karnnn
dnda karadaki bamsz yaama uyarncaya dein srer.
evresel oluum koutluu kuramn ciddi olarak gzleri
mizin nne getirmek istersek, deniz yaamndan kara yaa
mna gei dnemi srasnda bir akcier gelitirinceye dein
solungalarla soluma yetilerini koruyan atalarn varln
kabul etmemiz gerekiyor. Byle bir tr gnmze dein
varln srdrmtr. Bu konuda yle diyor Haeckel:
G erek balklarla ikiyaamllar arasna akcierli balklarn
garip snf yerletirilebilir (D ipnoi, Protopteri). Bu balk
trleri gnmzde artk ok az var: Am azon blgesinde ak
cierli amerikan balklar (Lepidosiren paradoxa) ve A fri
k ann eitli blgelerinde akcierli afrika balklar (Protopterus annectens). Bu garip hayvanlar yazn kuraklk bala
74
76
77
78
81
kalnts, sadece rahatsz edici dayanlmaz rnlerdir ve autotom i yasalarna gre de ortadan kaldrlmalar gerekiri).
ki yaamllarda iftleme ilevinin ortaya kn, daha n
ceki bir kaza srasnda ygun olarak ortaya kan iftleme
biimine benzer (baka bir canl ile bir araya gelme) zm
biimine geri dn gibi dndmz an, iftleme ile
viyle, dl verici ilevin bir tek edimde bir araya gelmesinin
evresindeki gizem de bylece aydnlanm olur. Ayn an
lamdaki sreleri bir tek edimde toplamay amalayan bir
letirme eiliminden dolay gnlk zararl rnlerin atlm a
syla (sidik, dk), cinsel organlarda biriken erotik gerilim
ve yine bizim varsaymmza gre tohum dokularnda evrim
boyunca birikmi ve boalmak isteyen duyumsamalar ara
snda bir kaynamann olmas (aa om urgallarda yetersiz
bir ka giriimden sonra), sonunda bizi artmyor.
Doal olarak bu sonuncu rn (cinsel rn), vcuttan atlan
dier herhangi bir rnden daha zenle retilmitir. Bunun
la birlikte, dltn koruyucu dzenlemeleri de, yalnzca ana
organizmasndaki zen sonucu olumaz, ayrca ve hi deil
se ksmen, bunlar tohum hcrelerinin dirimsel rnleridir
denilebilir; yine buna benzer biimde, kimi asalak canllar
da, bir kez hayvann vcuduna girince, orada kimi tepkilere
yol aarlar, kkeninde savunmaya ynelik bu tepkiler, ou
zaman ii sv dolu bir kistle bir smak olutururlar. Buna
karlk baka bir olasl da grmezlikten gelemeyiz; yle
(*) Bizim burada aklamaya altm z genetik iliki zerine Freud,
D as leh und das E s ( Ben ve A ltb e n ) ad altndaki almasnda daha
fazla bir ey sylemiyor: G enital edim de cinsel rnlerin atlmas, be
den ile tohum un birbirinden ayrlmasna aa yukar denk der; bu
nedenledir ki tam bir doyum lm e benzer ve aa hayvanlarda cin
sel birlem e lm le sonulanr.
83
86
II. Deiiklik
Soyoluum
Birey-evreoluum
Organik yaamn
ortaya k
Cinsel hcrelerin
olgunlamas
Bireysel tekhcrelilerin
ortaya k
Cinsel bezlerden
olgun cinsel
hcrelerin douu
Eeyli remenin
balamas
Dllenme
Ana dlyatanda
embriyonun evrimi
III. Deiiklik
89
Denizlerin kurumas,
karadaki yaama uyum
Doum
Cinsel organn
stnlk kazanmas
Gizil dnem
IV. Deiiklik
V. Deiiklik
90
93
96
98
99
100
Uyku biyolojisi konusunda nemli almalar olan Trmner, bu konuda yazd byk bir denem ede birok karla
trm alar yapyor. U yanklkla ilgili olarak syledikleri:
...So entsteht Licht und Leben aus dem Schosse von
Nacht und Nichts. A ber die Nacht entlsst ihre Gesc
hpfe nicht dauernd, sie zwingt sie periodisch zurck in
ihren schweingenden schoss... W ir mssen tglich zu
rck zum schosse der allernhrenden Nacht. In seinem
D unken w ohnen die wahren M tter des D aseins!*).
T rm nerin peinden H ufelandm bu konuda sylediklerini
de buraya aktarabiliriz:
Schlaf ist des M enschen Pflanzenszeit,
Wo Nahrung, W achstum bass gedeiht,
Wo selbst die Seel, wom Tag verw irrt
H ier gleichsam neu geboren w ird.!**)
Cinsel birleme ve ana karnndaki varolua elik eden uyku
durumu, tpk ruhsal durum da olduu gibi, oktan beridir
gerilerde kalm varolu biimlerinin, belki de yaam nce
sinin bir yinelenmesidir. Eski bir Latin szne gre uyku,
lmn kardeidir. Bu gncel yeniden doutaki uyanma s
rasnda etkili olan travm atik gler, daha nce yaam iinde
uyanan ilkel m addeyle ayndrlar. Evrim e zorlanm her
(*)
101
102
BYOANALTK SONULAR
107
108
110
111
112
113
116
117
118
119
KADIN VE ERKEK
KADIN YE ERKEK
126
136
KK SZLK
Alter ego: Bireyin yerini alabilen, ayn bene sahip.
Amfiniksi: Ksmi cinsel eilimlerin (anal ve tiretral) birbirleriyle kaynamas.
Anal: Anse ilikin.
Animizm: Dirimsel ve ruhsal giic birarada oluu.
Autotomi: Biyolojide aa hayvanlarda gzlenebilen bir
olay: Canlnn ac veren bir organdan kurtulm as iin
onu kendi bedeninden ayrmas.
Bireyolusal (ontojenes): Dllenm eden yetikinlie dein
bireyin geliimi.
Descensus testiculorum: Eril yum urtadan gelen.
Descensus ovarii: Dii yum urtadan gelen.
Kataleptik: stem ve doyumlarn yitimi.
Komptilsiyon: Tem elinde sululuk duygusu ya da sknt ya
tan ve bireyi hep ayn hareketleri yapm aya iten nev
roz.
Pajenes: Cinsel organn dier tm organlar temsil etmesi.
Sanr (hallucinatio): Duyularn yanlmas, varolmayan nes
neleri varm gibi sayma.
Soyolu (flojenes): Evrim srecinde trlerin oluumu ve
geliimi.
Thalassa: Deniz.
137
SANDOR FERENCZ
1873- M acaristanda kk bir kent olan M iskolcta dodu.
1897- V iyanada tp renimini bitirdi.
1899-1908- Tp dergilerinde ok eitli konular zerine ok
sayda makaleler.
1905- B udapete cinayet m ahkem esinde psikiyatri uzman.
1907- Freud ile tanma ve psikanalitik almaya balama.
1908- lk psikanalitik yaynlar: Gncel nevrozlar ve psikonevroz (makale), Erkeklerde gszln psikanalitik
yorum u (makale).
1909- A m erika Birleik D evletlere bir dizi konferans ver
meye giden F reu d e elik etti: e yansma ve aktar
m a c yaynlad (makale).
1910-W eim erdeki psikanaliz kongresine katld, uluslara
ras srekli bir dernein kurulmas iin bir rapor sun
du. Psikanalitik Denemeler (kitap).
1913- M acaristan psikanaliz derneini kurdu. Gereklik d u
yusunun geliim dereceleri (makale).
1914- Nevrotik semptomlarn oluum u ve ortadan kalkmas,
dier psikanalitik denem eler (kitap).
1918- Uluslararas psikanaliz derneine bakan seildi.
1919- M acaristan olaylar yznden bu grevinden ekildi.
Budapete niversitesine retim yesi oldu. ngiliz
derneine onur yesi seildi. Histeri ve Patonevroz
(kitap).
139
140
V;*#
#y
9799754067018