Download as doc, pdf, or txt
Download as doc, pdf, or txt
You are on page 1of 9

Vendim nr. 29, dat 09.11.

2005
(V 29/05)
Gjykata Kushtetuese e Republiks s Shqipris, e prbr nga Gjergj Sauli, Kryetar,
Alfred Karamuo, Fehmi Abdiu, Kujtim Puto, Vjollca Meaj, Xhezair Zaganjori, Petrit
Plloi, Sokol Sadushi, antar, me sekretare Arbenka Lalica, n dat 30.06.2005, mori n
shqyrtim n seanc gjyqsore me dyer t hapura shtjen me nr.34 Akti q i prket:
K E R K U E S:

GJYKATA E LART E REPUBLIKS S SHQIPRIS

SUBJEKTE T INTERESUARA:
1. KUVENDI I SHQIPRIS, prfaqsuar nga kshilltari juridik, Idar Bistri,
me autorizim.
2. KSHILLI I MINISTRAVE, prfaqsuar nga drejtori i kodifikimit n
Ministrin e Drejtsis, me autorizim.
3. KSHILLI I LART I DREJTSIS, n munges
4. VLADIMIR SKENDERI, gjyqtar n Gjykatn e Rrethit Gjyqsor Vlor, n
munges.
O B J E K T I:

Shfuqizimi si i papajtueshm me Kushtetutn e

Republiks s Shqipris i nenit 34/1 t ligjit nr.8811, dat 17.05.2001 Pr


organizimin dhe funksionimin e Kshillit t Lart t Drejtsis
Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart gjat shqyrtimit t shtjes me objekt
anullim t vendimit nr.162, dat 14.09.2004 t Kshillit t Lart t Drejtsis, kan
pezulluar gjykimin dhe i kan krkuar Gjykats Kushtetuese shfuqizimin e nenit 34/1 t
ligjit nr.8811, dat 17.05.2001 Pr organizimin dhe funksionimin e Kshillit t Lart t
Drejtsis, me argumentet e mposhtm:
- Neni 34/1 i ligjit nr.8811, dat 17.05.2001 Pr organizimin dhe funksionimin e
Kshillit t Lart t Drejtsis, n kundrshtim me nenin 147 t Kushtetuts s
Republiks s Shqipris, u njeh gjyqtarve t drejtn e ankimit pr t gjitha masat
disiplinore;

- Sipas nenit 147/6 t Kushtetuts s Republiks s Shqipris, Gjykata e Lart


nuk ka juridiksion pr gjykimin e ankesave ndaj masave t tjera disiplinore t gjyqtarve,
me prjashtim t mass s shkarkimit nga detyra;
- Kur ekziston nj prplasje e till midis norms ligjore dhe asaj kushtetuese,
prparsin e merr norma kushtetuese.
Prfaqsuesit e Kuvendit dhe t Kshillit t Ministrave arsyetuan trajtimin e
ksaj shtjeje n dy drejtime kryesore:
- Aspekti i par lidhet me t drejtn substanciale t gjyqtarit pr tu ankuar ndaj
do vendimi t Kshillit t Lart t Drejtsis. Ligji q i njeh gjyqtarit t drejtn e ankimit
pr do mas disiplinore nuk mund t bhet antikushtetues, pr shkak se ai tejkalon n
mnyr pozitive standardin kushtetues. Kushtetuta, n nenin 17/2 t saj, kujdeset pr
moskufizimin e standardeve dhe jo pr tejkalimin pozitiv t tyre. Nj zgjidhje e till
prbn nj garanci m shum pr pavarsin e gjyqsorit;
- Aspekti i dyt ka t bj me t drejtn procedurale t gjyqtarit pr tu ankuar pr
vrejtjen e dhn. E drejta e gjyqtarit pr tu ankuar n Kolegjet e Bashkuara t Gjykats
s Lart, pr raste t tilla, nuk mund t merret e shkputur nga e drejta e tij e ankimit pr
shkarkimin nga detyra. E drejta pr tu ankuar pr masat e tjera disiplinore nuk
konsiderohet zgjerim i juridiksionit gjyqsor t Gjykats s Lart.
GJYKATA KUSHTETUESE,
pasi dgjoi relatorin e shtjes Sokol Sadushi, prfaqsuesit e subjekteve t interesuara
dhe shqyrtoi shtjen n trsi,
V E R E N:
- Kshilli i Lart i Drejtsis, me vendimin nr.162, dat 14.09.2004, ka dhn
mas disiplinore Vrejtje ndaj subjektit t interesuar, Vladimir Sknderi, aktualisht
gjyqtar pran Gjykats s Rrethit Gjyqsor Vlor. Gjyqtari sht ankuar ndaj ksaj mase
disiplonore n Gjykatn e Lart. Gjat shqyrtimit t shtjes n Kolegjet e Bashkuara t
Gjykats s Lart, prfaqsuesi i Kshillit t Lart t Drejtsis krkoi mosshqyrtimin e
shtjes me argumentin se Gjykata e Lart nuk sht kompetente pr shqyrtimin e saj.
Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart, n vlersimin q i kan br shtjes,
kan arritur n prfundimin se ekziston mosprputhje midis dispozits ligjore dhe norms
kushtetuese dhe se zgjidhja prfundimtare e shtjes lidhet domosdoshmrisht me ligjin

q kundrshtohet pr antikushtetutshmri. N kto kushte, n baz t nenit 145/2 t


Kushtetuts t Republiks s Shqipris, ato i kan krkuar Gjykats Kushtetuese t
shprehet pr antikushtetutshmrin e dispozits objekt shqyrtimi.
N nenin 34/1 t ligjit nr.8811, dat 17.05.2001 Pr organizimin dhe
funksionimin e Kshillit t Lart t Drejtsis, parashikohet se ankimi ndaj vendimit t
Kshillit t Lart t Drejtsis pr shkarkimin nga detyra e gjyqtarit si dhe pr do mas
tjetr me karakter disiplinor bhet nga ky i fundit n Gjykatn e Lart brenda 10 ditve
nga marrja e njoftimit pr vendimin e ktij Kshilli. Sipas nenit 147, pika 6 t
Kushtetuts s Republiks s Shqipris, kundr vendimit t shkarkimit nga detyra,
gjyqtari ka t drejt t ankohet n Gjykatn e Lart.
Pr rastin n shqyrtim, Gjykata Kushtetuese mon se merr rndsi t veant
analiza q i duhet br hierarkis s normave juridike. Kuptimi normativist bazohet n
hierarkin juridike dhe n supremacin e norms kushtetuese ndaj akteve m t ulta, q
n doktrinn kushtetuese njihet si parimi i eprsis (supremacis) t Kushtetuts.
Kushtetuta, si ligji themelor i shtetit, detyron t gjitha organet e pushtetit publik q ti
ushtrojn kompetencat e tyre vetm n kuadr dhe n baz t normave kushtetuese, q
prbn nj parim tjetr t rndsishm, at t kushtetutshmris funksionale.
Mbshtetur n kto parime, veprimtaria dhe funksionet e t gjitha organeve
shtetrore bazohen n Kushtetut. Jan veprimtaria normvnse e organeve t
autorizuara nga Kushtetuta si edhe natyra e prmbajtja e ligjeve dhe akteve nnligjore q
ato nxjerrin, t cilat prcaktojn edhe pozitn e ktyre akteve n hierarkin e normave
juridike. Nga kjo, buron krkesa dhe parimi, sipas t cilit, aktet juridike m t ulta duhet
t jen n pajtim me aktet juridike m t larta, si n kuptimin formal, ashtu edhe at
material.
Dispozitat e Kushtetuts zbatohen drejtprsdrejti, prve rasteve kur Kushtetuta
parashikon ndryshe. Ky sht nj parim themelor i sanksionuar n nenin 4, pika 3, t
Kushtetuts s Republiks s Shqipris, sipas t cilit kur rregulli kushtetues parashikohet
shprehimisht, ai nuk mund t mnjanohet dhe as t tejkalohet, por duhet t zbatohet
drejtprsdrejti. Prjashtimi kushtetues, i parashikuar n kt dispozit, nnkupton se
normat kushtetuese mund edhe t mosgjejn zbatim drejtprsdrejti, kur Kushtetuta ka
ngarkuar posarisht organet shtetrore prkatse pr t nxjerr ligjet dhe aktet e tjera

nnligjore, me qllim rregullimin e marrdhnieve n fusha t ndryshme dhe n prputhje


me hierarkin e normave.
Pra, Kushtetuta prmban dispozita q rregullojn zbatimin e saj n mnyr t
drejtprdrejt ose t trthort, duke i krijuar hapsir ligjvnsit pr t vepruar m shum
ose m pak, me prjashtim t rasteve kur vet Kushtetuta parashikon ndryshe. Par nga
ky kndvshtrim, sht Kushtetuta q autorizon ligjvnsin, q duke respektuar konceptet
dhe parimet kushtetuese, t caktoj kufijt e hapsirs rregulluese nprmjet nxjerrjes s
normave juridike.
Pr ti dhn zgjidhje krkess s paraqitur, Gjykata Kushtetuese mon t
nevojshme se duhet t prqndrohet te mnyra e formulimit t nenit 147, pika 4 dhe 6 t
Kushtetuts. Sipas piks 4 t ktij neni, Kshilli i Lart i Drejtsis vendos pr
transferimin e gjyqtarve, si dhe pr prgjegjsin e tyre disiplinore sipas ligjit.
Formulimi i ksaj dispozite prfshihet n ato raste prjashtimore kur normat kushtetuese
nuk mund t zbatohen n mnyr t drejtprdrejt, pasi n to sht parashikuar mundsia
e rregullimit t marrdhnies prkatse me an t ligjit. Kjo dispozit e Kushtetuts
prmban elementet e nj norme referuese, pr shkak se mnyrn e transferimit t
gjyqtarve dhe prgjegjsin e tyre disiplinore, ia ka deleguar ligjvnsit. Sipas dispozits
s siprcituar, ligjvnsit i sht dhn e drejta q nprmjet ligjeve t rregulloj n
mnyr t hollsishme shtjet q prfshihen vetm n kto dy drejtime t specifikuara.
sht i ndryshm formulimi i nenit 147, pika 6, n t cilin rezulton se Kushtetuta
nuk e ka autorizuar ligjvnsin, por ka marr prsipr ta rregulloj vet si shtjen e
objektit t ankimit ashtu edhe at t organit kompetent q do t merret me shqyrtimin e
tij. N kt mnyr, kjo norm kushtetuese paraqitet si nj dispozit prjashtimore e
kufizuese, dhe si e till, duhet interpretuar n mnyr strikte. Kushtetuta, pa ln shteg
pr mdyshje, ka parashikuar se vetm ankimi pr masn e shkarkimit nga detyra t
Kshillit t Lart t Drejtsis shqyrtohet nga Kolegjet e Bashkuara t Gjykats s Lart.
Mbshtetur n kuptimin q del nga kjo analiz, Gjykata Kushtetuese mon se neni
34, pika 1 e ligjit nr. 8811, dat 17.05.2001 Pr organizimin dhe funksionimin e Kshillit
t Lart t Drejtsis, q parashikon t drejtn e ankimit n Gjykatn e Lart ndaj do
mase tjetr me karakter disiplinor, prbn tejkalim t prmbajtjes s dispozits

kushtetuese n dy drejtime, n aspektin e zgjerimit t masave t tjera disiplinore dhe n


at t tejkalimit t juridiksionit t Gjykats s Lart.
Standardi i pranuar nga Kushtetuta pr mbrojtjen e statusit t gjyqtarit
prqndrohet pr tu zbatuar ndaj mass s shkarkimit nga detyra t gjyqtarit dhe jo ndaj
masave t tjera disiplinore. Masa e shkarkimit, si nj mas e rnd disiplinore i jep fund
karriers s gjyqtarit dhe, pr rrjedhoj, ka t bj n mnyr t drejtprdrejt me
statusin kushtetues t tij. Kushtetuta nuk ndalon ndrhyrjen n disiplinimin e gjyqtarve
pr ato aspekte q lidhen me ushtrimin e funksionit t tyre. Jan kto arsye q shpjegojn
prse i sht dhn e drejta e Kshillit t Lart t Drejtsis q, n baz t ligjit, t
procedoj gjyqtart dhe t marr ndaj tyre masa disiplinore. Lloji dhe natyra e masave
disiplinore si dhe procedura e marrjes s tyre jan brenda vullnetit t ligjvnsit,
prjashtimisht mass s shkarkimit nga detyra, pr t ciln Kushtetuta ka parashikuar nj
rregullim t veant.
Pikrisht, kt rregullim ndryshe e parashikon neni 147, pika 6 e Kushtetuts, n
t cilin masn e shkarkimit e ka trajtuar n mnyr t posame dhe me nj garanci m t
madhe n raport me t gjitha masat e tjera disiplinore, duke e ln shqyrtimin e saj n
kompetenc t Kolegjeve t Bashkuara t Gjykats s Lart. Jo pa qllim Kushtetuta, t
drejtn e ankimit pr masn e shkarkimit nga detyra si dhe organin q duhet ta shqyrtoj
kt mas e ka parashikuar n pikn 6 t nenit 147, duke e veuar nga pika 4 e tij, e cila
l n diskrecionin e ligjvnsit trajtimin e rasteve t prgjegjsis disiplinore t
gjyqtarve.
Njkohsisht, aspekt tjetr i antikushtetutshmris s dispozits ligjore, objekt i
ktij gjykimi sht dhnia e nj kompetence ligjore Gjykats s Lart, kompetenc q del
jasht juridiksionit t saj kushtetues. N baz t nenit 147, pika 6 t Kushtetuts, kundr
vendimit t shkarkimit, gjyqtari ka t drejt t ankohet n Kolegjet e Bashkuara t
Gjykats s Lart. Kushtetuta e ka t prcaktuar juridiksionin e Gjykats s Lart. N
nenin 141 t Kushtetuts sht parashikuar se kjo gjykat ka juridiksion fillestar dhe
rishikues. Gjithnj, sipas ksaj dispozite, asaj i njihet e drejta e njsimit ose e ndryshimit
t praktiks gjyqsore.
Gjykata Kushtetuese nuk shtron pr shqyrtim interpretimin e zgjeruar kushtetues
t juridiksionit rishikues t Gjykats s Lart, t parashikuar n nenin 141, prsa koh q

shtjen e ankimit ndaj mass s shkarkimit t gjyqtarve si dhe organin q shqyrton nj


mas t till, Kushtetuta e ka parashikuar shprehimisht dhe n mnyr t posame n nj
dispozit tjetr.
Gjithashtu, Kushtetuta nuk i ka ln ndonj hapsir ligjvnsit, q n kuptim t
fuqizimit t standardit t mbrojtjes s gjyqtarve, t prfshij n juridiksionin kushtetues
t Gjykats s Lart shqyrtimin e ankimit ndaj masave t tjera disiplinore. Kaprcimi i
standardit t mbrojtjes s gjyqtarve nuk mund t prbj argument pr t tejkaluar
juridiksionin kushtetues t ktij organi.
shtja e standardeve pozitive sht nj koncept q prgjithsisht lejohet nga
Kushtetuta, por ky nuk mund t ket shtrirje t pakufizuar, aq m pak pr kategorin e
funksionarve publik. Neni 17 i Kushtetuts si dhe qndrimet e mbajtura nga
jurisprudenca gjyqsore pranojn teorin e standardit pozitiv kur bhet fjal pr t drejtat
themelore t individit, por jo ndaj zyrtarve t lart t shtetit.
Shkarkimi nga detyra i gjyqtarit sht nj procedur impeachment, e cila zbatohet
pr zyrtar q ushtrojn aspekte t sovranitetit shtetror dhe, si e till, ajo nuk mund t
barazohet me procedurn q ndiqet pr individt e thjesht. E drejta pr tiu drejtuar
gjykats prbn nj aspekt t t drejtave t do individi, por kjo nuk sht e drejt
absolute. Ajo mund t jet subjekt i kufizimeve t ligjshme.1 Sidoqoft, n kt drejtim,
Kushtetuta ka br nj hap m tej se Konventa Evropiane pr t Drejtat e Njeriut, duke e
shoqruar masn e shkarkimit t gjyqtarit me garancit e ankimit n Gjykatn e Lart.
Shtrirja e ktij koncepti edhe pr masat e tjera disiplinore bie n kundrshtim me
Kushtetutn. Nga ky kuptim, neni 147, pika 6 i Kushtetuts, duke qen i konceptuar si nj
dispozit me karakter prjashtimor, nuk mund t interpretohet n mnyr zgjeruese.
Mbshtetur n kto argumente, neni 34/1 i ligjit Pr organizimin dhe
funksionimin e Kshillit t Lart t Drejtsis, q zgjeron objektin e ankimit t
gjyqtarve pr masat e tjera disiplinore si dhe juridiksionin e Gjykats s Lart, i ka
kaprcyer caqet e vendosura nga Kushtetuta. Prderisa ndodhemi prpara nj norme
ligjore q nuk mbshtetet n parimet dhe rregullimet e specifikuara kushtetuese, por n
tejkalime jashtkushtetuese, si n form ashtu edhe n prmbajtje, Gjykata Kushtetuese
mon se sht prekur parimi i hierarkis s normave. Ky sht nj qndrim i konsoliduar i
1

shtja Devlin kundr Mbretris s Bashkuar , (vendim nr 29545/95 dat 30.10.2001, i Gjykats
Europiane pr t Drejtat e Njeriut.

Gjykats Kushtetuese n disa shtje t tjera analoge, n t cilat ka theksuar se at q


nuk ka dashur ta bj Kushtetuta nuk mund ta bj ligji. Prandaj nuk mund t pranohet
se ajo ka ometuar pa prmendur raste t tilla ... 2
Mbi bazn e t gjitha argumenteve t parashtruara m sipr, Gjykata Kushtetuese
arrin n prfundimin se dispozita objekt shqyrtimi duhet shfuqizuar si antikushtetuese
vetm sa i takon pjess s saj q parashikon t drejtn e gjyqtarve pr tu ankuar edhe
ndaj masave t tjera disiplinore n Gjykatn e Lart.
PER KETO ARSYE,
Gjykata Kushtetuese e Republiks s Shqipris, duke u bazuar n nenet 131,
shkronja a; 134, pika 1, shkronja d; 145, pika 2 t Kushtetuts si dhe n nenin 72 t
ligjit nr.8577, dat 10.02.2000 Pr organizimin dhe funksionimin e Gjykats
Kushtetuese t Republiks s Shqipris, me shumic votash,
VENDOSI:
- Shfuqizimin si t papajtueshm me Kushtetutn e Republiks s Shqipris t
shprehjes si dhe pr do mas tjetr me karakter disiplinor, n nenin 34/1 t ligjit
nr.8811, dat 17.05.2001 Pr organizimin dhe funksionimin e Kshillit t Lart t
Drejtsis.
- Ky vendim sht prfundimtar, i forms s prer dhe hyn n fuqi ditn e botimit
n Fletoren Zyrtare.

Vendimi i Gjykats Kushtetuese nr. 212, dat 29.12.2002; Prmbledhje e vendimeve, viti 2002, faqe
206.

MENDIMI I PAKICES
Jam kundr vendimit t shumics. Nuk mendoj se neni 34/1 i ligjit nr.8811, dat
17.05.2001 Pr organizimin dhe funksionimin e Kshillit t Lart t Drejtsis, sht
antikushtetues e duhet t shfuqizohet.
Ashtu si pakica e Kolegjeve t Bashkuara t Gjykats s Lart, edhe un, jam i
mendimit se tejkalimi n mnyr pozitive i standardit kushtetues nprmjet nxjerrjes s
nj ligji q i njeh gjyqtarit t drejtn e ankimit pr do mas disiplinore, nuk e bn at
antikushtetues. N argument t kundrt, shumica e Gjykats Kushtetuese n vendimin e
saj, nuk pranon konkluzionin e msiprm. Kjo, sipas saj, se Kushtetuta jon pranon
teorin e standardeve pozitiv n raport me t drejtat themelore t individit, por jo ndaj
zyrtarve t lart t shtetit. Nj qndrim i till vlen t diskutohet. Funksionart e shtetit
gzojn nj sr t drejtash individuale kushtetuese q lidhen direkt me qenien e tyre si
individ (e drejta pr pun, pr proces t rregullt, pr ankim, etj.). Kt ka pranuar edhe
praktika e Gjykats Kushtetuese, e cila, t drejtn kushtetuese individuale pr proces t
rregullt ligjor e ka pranuar n raport me funksionart politik. N kto kushte, duke qen
se ankimi sht nj e drejt kushtetuese, zgjerimi i tij n kahun pozitiv, kurrsesi nuk
mund t jet shkelje e ktyre t drejtave e as fryms s Kushtetuts.
Nj interpretim i till i zgjeruar i nenit 147 t Kushtetuts i br nga vet
ligjvnsi duhet analizuar jo thjesht nga pikpamja formale si kaprcim i juridiksionit t
Gjykats s Lart, parashikuar shprehimisht n Kushtetut. Ai para s gjithash, duhet
gjykuar n qllimin e n pasojat q sjell pr rendin juridik e pastaj mund t pasojn
konsideratat. Edhe sikur ta thjeshtosh problemin n aspektin logjik, un nuk mendoj se
nj veprim i konsideruar formalisht si shkelje e Kushtetuts, t mund t sjell pasoja
pozitive lidhur me pozitn e pushtetit gjyqsor n Shqipri. N termin praktik, zgjerimi i
juridiksionit t Gjykats s Lart n shqyrtimin e konflikteve q kan t bjn me
pavarsin, patundshmrin e paprekshmrin e gjyqsorit, shkon n sensin pozitiv. Po ta
vresh Kushtetutn e sidomos nenin 17, preokupimi i legjislatorit sht kur kufizon t
drejtat (prandaj prcakton edhe kritere baz) e jo kur atyre u sigurohet nj mbrojtje sa m
efektive. Pr pakicn, mbrojtja efektive duhet t jet prezent jo vetm n largimet nga
puna por edhe n rastet e tjera (n dukje disiplinore por n thelb represive) si transferim

pr nj periudh njvjeare e sidomos transferimi n nj rreth t nj kategorie m t ult


(q n terenin faktik sht konvertuar me largim nga puna).

You might also like