Hard Disk  [mh'f'pf

uGefysKwmpepf zGJUpnf;yHkxJu   Hard Disk 

uGefysKwmpepfwpfckwGiftMurf;tm;jzifh pufu&
d d,mrsm;  (Hardware)  ESifh
y&d*  (Software)  wdkUyg0ifygonf/4if;pufud&d,mrsm;udk
k &rf;rsm; tajccHtm;jzifh tkyfpk(4)pkcGí
J
avhvmEdkifygonf/4if;wdkUrSm-

 (Input/Output) 
1/toGif;?txkwf ud&d,mrsm;

2/t "durSwfnPf(Memory) 

3/t&efrSwfnPf(Backing store) 

4/ yifrwGupf uf  (CPU Central Processing Unit)wdkUjzpfygonf/ 

"mwfjym;trm(Hard disk)  onf pufu&d d,mrsm; (hardware) rS t&efrSwfnPfypönf; rsm; (Backing store 

device)teufwpfckjzpfygonf/HardDisk xJwGifvufiif;toHk;jyK&ef vdktyfaomtcg 4if;xJrS 
Program  ESifhtcsuftvufrsm;udk(Memory)  xJodkUae&mcsay;ygonf/t"durSwfnPfay:a&mufrS toHk;jyKí&
onf/xdkodkUjyKvkyfjcif;udk toHk;cs Program  wpfcktm; Load and Run  jyKvkyfonf[a k c:onf/t"du

rSwfnPf ay:&Sdtcsuftvufzdi k frsm;udk jyKjyifjznfUpGufNyD;aemuf  Hard Disk ay:odkUjyefvnfodrf;qnf;

onf/xdkodkUjyKvkyfjcif;udk tcsuftvufzdkifwpfcktm; Save  vkyfonf[kac:onf/

t&efrSwfnPfypönf;rsm; (Backing store Devices) 

Floppy Disk/Drive("mwfjym;csyf?zwfpuf) 
Hard Disk/Drive("mwfjym;csyf?zwfpuf) 
Tape Drive 
Cassette 
Magnetic Disk 
CD­ROM 
RAM­DISK 
BUBBLE MEMORY 

ponfwdkUjzpfonf/
Hard Disk &JUtoGifjyif½yk fvu©Pm 

Hard Disk wGif tvlrDeD,H jzifhjyKvkyfxm;aom "mwfjym;csyfwkUd yg0ifonf/4if;wdkUudk  Platter 

[kac:onf/4if;rsufESmjyifay:wGif r*¾epfwpfatmufqdk 'ftvTmjzifhtkyx
f m;onf/"mwfjym;csyf(6)cktxd
yg½Sdwwfonf/rsufESmjyifatmufbufonf r*Pef;rsm;jzpfonf/4if;wdkUudk avvHkcef;í tvHkydwfxm;onf/

a&;zwfacgifonf (READ/WRITE HEAD) "mwfjym;rsufESmjyifa½Tvsm;Edkifonf/"mwfjym;
rsufESmjyifay:wGif puf0dkif;yHkvrf; (TRACKS)aMumif;rsm;yg½Sdygonf/"mwfjym;rsufESmhjyif(6)ck½dSonfU
twGuf wpfBudrfwi
G f vrf;aMumif;(6)ckvnf ywfEdkifonf/a&;zwfacgif;rsm;udk wpfae&mxJwGif

pkpnf;wyfqifxm;NyD; a½SUaemufa½TU½Sm;Edkifonf/a&;zwfacgifonf   "mwfjym;rsufESmjyifESifh wpfvufr&JU (10)oef;

yHkwpfyHkcefU tuGmta0;wGif½Sdygonf/Hard Disk onf tvsm; 6 vufrcefU?teH 4 vufrcefU?xk 1

vufrcefU ½Sdaom axmifr
h Swy
f Hkjzpfonf/4if;onf pHowfrSwx
f m;aomyHkpHjzpfonf/

4if;atmufzufwi
G f   LOGIC BOARD [kac:aom vQyfpD;jym; wpfckuyfvQuf½Sdonf/4if;aemufzufwGif

yiftyf tacsmif; 40ygaom aub,fBudK ;jzifh qufoG,&

f efyiftyf(4)acsmif;ygaom  PLUG 
yvyfyg½Sdonf/4if;aemufrlv(Primary) odkUr[kwf  'kwd,"mwfjym;trm(Secondary or slave) 

(odkU)wpfckwnf; (Single)  tjzpf vkyfaqmifap&ef ajymif;vJay;&rnfUcvkyful; (Jumper)yg½Sdonf/

 Hard Disk  [mh'f'pfwpfvkH;&Sd tpdwftydkif;rsm;azmfjyyHk  

Hard Disk  [mh'f'pf(1)cktm;a&Gcs,fjcif; 

Hard Disk wpfcktm; rdrd ComputerwGifwyfqifrnfqkdygu

atmufygtcsuftvufrsm;tm;xnfUoGif;pOfpm;&efvdktyfygonf-

(1),HkMunfpdwc
f srI (Reliability) 
(2)odkavmifEdkifrIyrmP(Capacity) 

f wfEdkifonfUpepf(Interface Type) 
(3)csdwq

(4)udk,yf dkif ppfaq;Edkifjcif; (Self Monitoring)  eJU owif;tcsufvufenf;ynm(Reporting 

Technique) 
(5)pufacgif;wnfaqmufenf;ynm(Head Technology) 

(6)oufwrf;umv(MTBF) 

(7)vI½Sm;rIcrf;Edkif&ef txdef;rsm; (Shock Mounting) 

(8)tjrefEIef; (Speed) 

(9)wefzdk;aiGyrmP(Cost) 

 
wdkUudkxnfUoGif;pOfpm;oifhygonf/

Hard Disk  [mh'f'pf wpfvHk;wGif atmufyg tcsdwt

f qwftydkif;rsm;
yg0ifygonf-

(1)Disk Palatters 
(2) Logic Board 

(3) Read/Write Heads 

(4)  Cable and Connector 

(5)Head Acutuator Mechanism 

(6) Configuration Items(Jumper or Switches) 

(7) Spindle Motor 

rsm;yg0ifygonf/
Hard Disk  [mh'f'pftm;wyfqifjcif; 
Hard Disk  [mh'f'pftm;wyfqif&mwGif tcsuftvufydkUBudK;vdktyfygonf
þae&mwGif pepf,lepfudk vQyfppfyg0gjzwfawmufxm;NyD; tzHk;zGifhí Hard Disk  [mh 'f 'pf "mwfjym;rm\

txdef;u'fudk yDpD\t"duvQyfpD;jym; ay:½Sdoufqdkif&mvGwfaeaomarQmhaMumif; wGif wyfqifNyD;jzpfae&ygrnf/ 

Hard Disk  [mh'f'pfwyfqifjcif;wGif tqifh(4)qifh cGJjcm;awGUjrifEdkifygonf-

(1) Hard Disk  [mh'f'pftopfukd 4if;\vufpGpJ mnTef; (Manual)  twdkif;rdrdvkd

tyfovdktoHk;jyK&ef(Master  odkUr[kwf  Slave odkUr[kwf  Single wpfvHk;wnf;

ponfwdkUtwGuf)4if;ay:½Sd  (Jumper)cvkwt f ul; wdkUudkjyifqifyg/(Jumper setting) 

(2) Hard Disk  [mh'f'pfudk pepf,lepfxJ½Sd 4if;\wyfqif&mae&m (Drive Bay)xJodkUxnfUNyD;

ab;ESpfzufrS0uftljzifhNidrfatmifusyfyg/xdkUaemuftxdef;u'f\ qufoG,f&mae&m(Connetor)  ESifh  Hard 

Disk  [mh'f'pf ay:½Sd a'wmaub,f qufoG,f&efae&mwdkUudk 40vdkdif;a'wm

aub,fjzifhqufoG,fonf/wpfzefvQyfppfaxmufydkU&mae&m(Power Supply)  rS yg0gBudK;jzifh yif; 4

acsmif;ygaom qufoG,f&mae&m yvyf(Plug)udk csdwfwufonf/tjcm;vdktyfaom tcsufjyrD; (LED)wdkU udk

csdwq
f ufyg/

 Hard Disk  [mh'f'pftm; uGefysLwmpepf emvnfEdkif&eftwGuf

(3)yDpDudkvQyfppfjzifhjyefvnfqufoG,Nf yD;

 (CMOS)  wGif udkun

pepfwnfaqmufrIZ,m; f Datmifjyifyg/

k f&ef  Hard Disk  [mh'f'pf&JU

(4)owiftcsuftvuf xnfUoGif;odrf;qnf;Edi BudKwifjyifqifrIrsm;
twdkif;aqmif½Gufyg/4if; aemufpufudk ydwNf yD; tcsdeftenf;i,fapmifhíjyefzGifhyg/oufqdkif&m

pufvnfywfapaomy½kd*&rf (Opreating System Prompt)  udkjrif&vQif toHk;jyK&ef tqifoifh jzpfygNyD/

pufvnfywfapaomy½kd*&rf jzpfygu pufpwifzGifh,lcsdefwi

G f 4if;\tvkyfvkyfNyD;  Hard Disk  [mh'f'pfudk
tvdktavsmuf½SmazGNyD; todtrSwfjyKonf/
(I D E)tdkif  'D tD; jzifhcsdwq
f uftoHk;jyKyHk
'kw,
d [mh'f'pf Hard Disk  tm;wyfqiftok;H jyKjcif;
'kwd,  Hard Disk  [mh'f'pftmwyfqifrnfqkdygu oifhueG fysLwmESifhqaD vQmf aomtrsdK; tpm;udk
a&Tcs,ftoHk;jyK&ygrnf/tdkif'DtD; txdef;u'fay:wGifvnf;

 Hard Disk  [mh'f'pfwyfqifEdkif&ef tudk(2)ckyg&Sdyg&Sdygonf/oifh&JU Hard 

tdkif'DtD;(1)?tdkif'DtD;(2) [lí

Disk  [mh'f'pf[m tdik f'DtD txdef;u'f jzpfygu 'kwd, onfvnf; tdkif'DtD;

trsdKtpm;jzpf&ygrnf/,aeUacwfumvwGif tdkif'DtD;trsdK ;tpm;tm; toHk;jyKrsm;vm Muygonf/

'kwd,  Hard Disk  wyfqif&ef pwm;0uftlvn

S fUwpfckvdktyfygonf/
'kwd,[m'f'pftm;wyfqif&ef atmufygtcsuftvufrsm;vdkufygaqmif&Gu&
f ygrnf/

(1)oifhyDpD udkydwjf yD; vQyfppf"mwftm; jzwfawmufxm;yg/jyD;aemuf tzHk;tm;zGiy

fh g/

(2)wyfqifrnfU 'kwd,  Hard Disk  ay:&Sd cvkwful; (Jumpers)  wdkUudk olneT fMum;csuf

pm&Guy
f gtwdkif;tvkyfvy
k f&efajymif;vJwyfqifyg/

(3)xdkUtwl rlv Hard Disk  [mh'f'pfay:&Sd cvkwful; (Jumpers)rsm;udkvnf; 4if;nTef;

f wdkif; rlv(Hard Disk)ukd vnf;wyfqifyg/
Mum;csufpm&Gut

(4) Hard Disk  "mwfjym;trm;tmwyfqif&mwGif0uftljzifhaocsmwyfqifyg/

(5)'kwd, (Hard Disk)"mwfjym;trm;tm;vQyfppf0g,mBudK;wyfqifyg/txdef;u'frSvmaom

tcsuftvufydkU,lBudK; (Data Cable)  udk  (Hard Disk)"mwfjym;trmay:odkUwyfqifygonf/

(6)qufoG,r
f Irsm;jyeffvnfppfaq;yg/
(&)pepf,lepf udkjyefydwfjyD;prf;oyfyg/

(8)pepfwnfaqmufrIZ,m;odkUoGm;jyD;  Hard Disk "mwfjym;trmtwGut f csuftvuf

jznfU oGif;&efae&mwGifjyifqifjznfUqnfyg/4if;aemufpufudktpujyefzGifh(Restart or Rebot) 

vdkufyg/wyfqifvdkua f om(Hard Disk)"mwfjym;tm;emrnfay;yg/

(9)tu,fí 'kwd, Hard Disk "mwfjym;trmonf tcsuftvufrsm;xnfUoGif;&ef tqifoifhrjzpf;ao;ygu

tqifhjrify h HkpHcsjcif; (High Level Format)jyKvkyf&rnf/rlv Hard Disk "mwfjym;trmtrSwt f om;

odkUajymif;í &vQif  'kwd, (Hard Disk)"mwfjym;trmonf toHk;jyK&ef

tqifoifhjzpfygonf/txufygvkyfaqmifrIrsm;onfyDpDwpfvHk;xJodkU 'kwd, Hard Disk 

"mwfjym;trm;wyfqifjyD; pufvnfywfaom aomy&d*k &rf(Operating System)  udk toHk;jyK&eftwGuf

tqifoifhjzpfaejcif;omjzpfonf/
Hard Disk  [mh'f'pftoH;k jyKaepOf tcuftcJrsm;ajz&Sif;jcif;

uGefysLwmpepfawmfawmfrsm;rsm;onf toHk;rjyKrD 4if;ESifhquf pyfrnfY tajccHyg0ifaom

''
uD;bkwf?armfeDwm?[mh f pf?rSwfnPf?vQyfppfaxmufydkUrI
ponfUajccHyg0ifaom tcsdwt
f qufrsm;tm;ppf;aq;ygonf/tu,fícsdKU,Gif;rI&y
Sd gu
toHwdk?toH&Snfjzifhtcsufjyavh&Sdonf/xdktwlcsdKU,Gif;csufudkvnf; azmfjyavh&Sdygonf/tjzpfrsm;aom
tJ&m*Pef;rsm;tm;atmufwi
G fazmfjyxm;ygonf----  

Beeping Er r or 
Beep pattern  Device at fault 
No Beep  Power supply , Mother Board Bad 
UNremmitting Beep  Power Supply Bad 
Shot,Repetitive Beep  Power Supply Bad 
Long Beep, Shot Beep  Mother Board Bad 
Long Beep, Two  Short Beeps  Video Bad 
Long Beep,Three Short Beeps  Video Bad 
Two Short Beep  Video Bad(with display error code) 
Shot beep,long beep  video disk drive,controller cable bad 
No beep  the speaker is bad or missing 
Short beep  everything’s okey 

Gener al post er r or  codes 

Error code  device that failed the post 

2x  power supply 
1xx  mother board 
2xx  memory 
3xx  keyboard 
4xx  monochrome video 
5xx  color(CGA)video 
6xx  floppy drive
7xx  math coprocessor 
8xx  not presently usesd 
9xx  printer adapter used 
10xx  secondary printer adapter card 
11xx  serial (RS­232) adapter card 
12xx  secondary serial adapter card 
13xx  game,controller card 
17xx  hard drive 
18xx  expansion card 
24xx  EGA video 
25xx  secondary   GEA video 
30xx  network adapter 
31xx  secondary network adapter 
39xx  PGA video 
74xx  Voice communications 
85xx  floppy drive 
86xx  VGA video 
100xx  PS/2 multiprotocol adapter 
104xx  PS/2 Esdi hard drive 

txufwGifazmfjyxm;aom tJ&m *Pef;rsm;onf tjzpfrsm;aom *Pef;rsm;jzpf tao;pdwf udkazmfjy

xm;jcif;r[kwy
f g/puf(pepf)zGifhvQifzGifc
h sif; toHk;jyK&eftqifoifh rjzpfrDwGif toHwkdwpfcsuf ESifh
toH&SnfwpfcsufjrnfvQif jzpfEdkifacs(3)rsdK;&Sdygonf/ csdKU,Gif;csuf&Sa
d eEdkifygonf/jypufarmfeDwmay:wGif

'
pmom;rsm;ay:aevQif AD D,dk tydkifr[kwa " '
f wmhbJ? mwfjym;zwfpufESifh txdef;u fBudK ;wdkUudk qufo,
G fcsuftm;

aoaocsmcsmwyfqifjyD; jyefzGifhMunfUygu jyefvt '

J vkyfvkyfwwfygonf/txdef;u f ESifh tcsuftvuf

ydkU,lBudK;wdkUudk wpfckpDvJv,
S p
f rf;oyfí tvkyfvkyv
f Qif   "mwfjym;trmzwfpufaumif;NyD; txdef;u'f odkUr[kwf
tcsuftvufydkU,lBudK; (Data Bus) üomcsdKU,Gif;csuf&SdEdkifygonf/xdkokdUr[kwfvQif  "mwfjym;trmüomcsdKU,Gif;csuf

&SdEdkifygonf/armfeDwmjypufrSefay:wGif csdKU,Gif;csuf trSwfpOfudk(17xx)  udkazmfjyaevQif vnf; "mwfjym;trm 

(Hard Disk)  csdKU,Gif;csufjzpfygonf/