Kabanata XXVI

Ang Bisperas ng Pista

Buod
Ika-10 ng Nobyembre angn bisperas ng pista sa bayan ng San Diego.Naging masigla
sa paghahanda ang kilusan sa lahat ng dako.Ang mga bintana ng bahay ay napapalam
utian ng iba t-ibang dekorasyon. May nagpapaputok ng kuwitis at may nagtutugtugan
ng mga banda ng musiko.
Sa bahay ng mga nakakariwasa,nakaayos ang minatamis na bungang kahoy,may nakahan
dang pagkain ,alka na binili pa sa Maynila na katulad ng hamon at ng relyenong p
abo,serbesa,tsanpan at iba pang klase ng alak na inangkat pa mula sa Europa.Ang
mga pagkain ganito ay inuukol sa mga banyaga,kaibiganokaaway,at sa mga Pilipino,
mahirap man o mayamanupang masiyahan sila sa pista.
Ang mga ilawang globong kristal na minana pa sa kanilang mga kanununuan ay inila
labas dinkabilang na ang kanyong binurdahan ng mga dalaga,belong
Ginansilyo ,alpombra,bulaklak na gawang kamay, banehang pilak na lalagyan ng tab
ako, sigarilyo,hitso at nganga.Dahil sa sobrang kintab ng sahig ay pwewdeng ng m
akapanalamin.Puno ng kurtinang sutla ang mga pinto at at pati ang mga santo at i
mahen ay nagagayakan din
Ang mga masasayang lugar ng San Diego ay tinayuan ng arkong kawayan. Naglagay na
man ng malaking tolda at mayroong tukod sa may paligid ng patyo ng simbahan. Ang
tolda ay mayroong tukod na kawayan upang makadan ang prusisyon. Sa liwasang bay
an naman ay itinayo ang magandang tanghalan siyang pagdarausan ng komedya ng mga
taga-Tundo. Madalas na tinutogtug ang kampana kasdunod ang mga putok ng mgha ku
witis at bomba.
Lahat-lahat ay mayroong limang banda ng musiko at tatlong oirkestra ang inihanda
sa para sa pagdiriwang ng pista. Sina Kapitan Tiyago at Kapitan Juaquin na may
dalawang 18,000, ang intsik na si Carlos na siyang naglalagay sa sugal na liam-p
o at mga mamamayan buhat pa sa Lipa,Tanauan,Batangas at Sta.Cruz ang inaasahang
na darating. Batay sa mga balita Si Padre Damaso ang magsesermon sa umaga at mag
iging bangkero naman pasgdating ng gabi. Ang mag magbubukid at taga bundok ay na
ghahanda ng manok,baboy bungangkahoy at mga gulay na dadalhin sa mayayamang mayari na kanilang sinasaka.
Sa isang lugar naman na malapit sa bahay ni Ibarra, tinatapos ng mga trabahador
ang katangang semento na siyang pagtatayuan ng bahay paaralan. Si Nol Juan, ang
nangangasiwa sa mga manggagawa. Habang abala ang mga manggagawa,ipinaliliwanag n
i Juan ang kanilang itatayo ay isang malaking paaralan. Ang isang panig ay para
sa mga lalakiat ang ikalawa naman ay para sa mga babae. Ang paaralan ay magiging
kauri ng mga modernong paaralan sa Alemenya. Batay sa planong ginawa ni Ginoong
A, na siyang arkitekto ,ang tagiliran ng eskwela ay tatamnan ng maraming puno a
t gulay, magkakaroon ng bodega at piitan para sa mga batang tamad na mag-aral.
Sa proyekto ni Ibarra ay naghandog ng tulong ang mga mayayaman samantalang ang k
ura ay humiling na siya angn gawing padrino at magbabasbas sa paglalagay ng unan
g batosa huling araw ng pista. Sa mga pag-alok ng pagtulong ay tumanggi si Ibarr
a sapagkat hindi naman simabahan ang kanyang ipinagagawa. Sasagutin niya ang kla
hat ng gastos.
Dahil dito,siya ay hinangaan ng mga binata at nag-aaral sa Maynila. Ginawa siyan
g huwaran, ngunit karaniwan, ang atin lamang natutularan sa kanila ay maliliit n
a bagay na kanilang ginagawa at ang mga kasiraan ay napupuna tulad ng ayos ng ku
rbata, tabas ng kuwelyong damit, bilang ng butones ngtsaleko o amerikana. Nawala
sa isipan ni Ibarra ang mga natatakot na hinala ni Mang Tasyo, at ito ay kanyan

g nasasbi ngunit tinugon siya nng matanda sa isang aral ni Balagtas na "Kung ang
isalubong sa iyong pagdating may masayang mukha t pakitang gilliw, lalong pag-ing
ata t kaaway na lihim siyang isaisip na kakabakahin.