Kapisanan ng mga Makabayang Mag-aaral sa Filipino, Araling Panlipunan at MAPEH

(MAKABAYAN)
Cool pa ba Maging Makabayan?
Tinanong ko sa mga estudyante ko kung cool o astig pa ba maging makabayan sa kasalukuyang
panahon. Paano ba maging makabayan sa panahon ng globalisasyon? Pero bago ito, ano ba muna ang
ibig sabihin ng pagiging makabayan? Sapat na ba ang pagsusuot ng mga damit na may nakatatak na
"Proud to be Pinoy!" at pakikinig sa musika ni Francis M. para maipakita ang pagiging makabayan sa
kasalukuyang panahon? Ito na ba ang depinisyon ng pagkamakabayan?
Si Jose Rizal daw ang unang pumapasok sa isip ng mga estudyante ko kapag naririnig ang salitang
makabayan. Siguro daw, noong panahon ni Rizal ay cool maging makabayan. Pero noon 'yon. Hindi na
raw ngayon. Isang makalumang ideya raw ang pagiging makabayan. Para sa kanila, mahirap isiping o
i-imagine na magkasama sa iisang lunan at panahon ang pagiging "moderno" (sa kanilang
pagpapakahulugan, ang pagiging moderno ay tumutukoy sa paggamit ng iba't ibang porma at
produkto ng mga bagong teknolohiya gaya ng cellphone, MP3 player, internet, atbp.) at pagiging
makabayan.
Sa panahon ng globalisasyon, ang pagiging makabayan daw (gaya ng nabanggit na nina Bienvenido
Lumbera at Wilfrido Villacorta) ay pinaniniwalaang kailangang iwaksi nang sa gayon ay maging
maunlad ang mga mamamayan at ang bayan. Sa madaling salita, hadlang sa pagiging matagumpay
ng sambayanan. Ang kailangan ay maging "globally competitive" at isang malaking pader na dapat
tibagin ang pagkamakabayan para maging ganap na "mamamayan ng daigdig" ang mga Pilipino. Itong
baluktot na paniniwalang ito na pinaiiral ng naghaharing pwersa sa lipunang Pilipino ang dahilan kung
bakit para sa mga kabataan ay tila wala nang saysay maging makabayan.
Ano ba ang ibig sabihin ng pagkamakabayan?
Sa panahon nina Rizal at ng Unang Kilusang Propaganda, malinaw na ang "maykapangyarihan" ay ang
kolonyalistang Espanyol at patriyarkal/pyudal na paghahari ng Simbahang Katoliko. Malinaw na ang
mga ito ang siyang tinutuligsa ni Rizal sa kanyang mga nobela. Makabayan si Rizal dahil sa kanyang
mga nobela ay ibinunyag niya ang mapagsamantalang katangian ng naghaharing uri. Isang
propagandang naglingkod sa interes ng mas nakararami ang ginawa ni Rizal at ng iba pang
intelektwal. Kasabay nito ay inorganisa at inarmasan naman ng mga mamamayan ang kanilang mga
sarili at sama-samang kumilos laban sa uring mapagsamantala. Kaya't tunay na makabayan din
silang maituturing dahil ipinagtanggol nila ang kanilang lupa, buhay, at karapatan mula sa gahum ng
kolonisador at ng Simbahan. Samakatuwid, cool at astig maging makabayan lalo na sa panahong ito.
Sa kasalukuyang panahon ay may nagbago ba? Mula nang dumating ang Imperyalistang US at
magtatag ito ng papet na pamahalaan para ganap na makontrol ang ekonomya, politika, at kultura,
ang kondisyon ng lipunang Pilipino ay hindi nagbago at sa halip ay lalo pa ngang lumala. Sa kumunoy
ng krisis na nararanasan ng Imperyalistang US ay pilit nitong hinihila papunta sa ilalim ang neokolonyang Pilipinas. Habang lalong umiigting ang krisis ay tumitingkad naman ang diwang palaban ng
mga Pilipino, gaya ng ipinakita ng mga Pilipino lumaban sa mananakop na Kastila. Ito ang panahong
dumarami ang hanay ng mga rebolusyonaryo, mga tunay na makabayang lumalaban para makamit at
ipagtanggol ang soberanya ng bansa, para sa tunay na repormang agraryo, para agawin ang sentro ng
kapangyarihang pampulitika. At para paralisahin, i-neutralize, kundi man tuluyang supilin ang diwang
makabayan ng mga Pilipino, pinalalabnaw ng Imperyalistang US, katuwang ang mga burukrata
kapitalista at mga panginoong maylupa, ang konsepto ng pagiging makabayan. Pinaniniwala nila na sa
pamamagitan ng pagtangkilik sa mga produktong "nagpapahayag" ng pagka-Pilipino ay maipapakita
ang pagiging makabayan (halimbawa, pagsusuot ng jacket na parang bandila ng Pilipinas na mula sa
Nike o Adidas, o kaya'y ang pagsusuot ng t-shirt na may nakalagay na "Pinoy ako!" mula sa Bench, o
ang pagsuporta kay Manny Pacquiao sa tuwing siya ay may laban, atbp.). Sa ganitong paraan ay
nakikinabang pa ang mga naghaharing uri sa klase ng pagkamakabayang ibinabandera nila sa
pamamagitan ng fashion industry at mass media.
Dapat lang na magkaroon ng at linangin pa ang diwang makabayan ng mga kabataan. Hindi ito
natatapos sa pa-cool-cool lamang. Mayroon itong kaakibat na malaking responsibilidad at malalim na

sensibilidad. Pwede kang magsuot ng t-shirt na nagsasabing "Ang mamatay nang dahil sa 'yo," pero
hindi nito mababago ang lipunan.
http://andangjuan.blogspot.com/2011/07/cool-pa-ba-maging-makabayan.html