Adr 2015 Cilt2 PDF

You might also like

Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 614

ECE/TRANS/242 (Cilt II)

Avrupa Ekonomik Komisyonu


Ulatrma Komitesi

1 Ocak 2015 tarihinden itibaren geerlidir

Tehlikeli Mallarn Karayolu ile


Uluslararas Tamaclna likin

Avrupa Anlamas

Cilt II

BRLEM
MLLETLER
New York ve Cenevre, 2014

NOT
Bu yaynda kullanlan tasarmlar ve materyalin sunuluu, herhangi bir lke, blge, ehir veya alann veya bunlarn
makamlarnn yasal stats veya bunlarn snr veya hudutlarnn snrlandrlmas ile ilgili olarak Birlemi Milletler
Sekreterliinin herhangi bir grnn ifadesi anlamna gelmez.

ECE/TRANS/225 (Cilt I)

Copyright Birlemi Milletler, 2014

Tm haklar sakldr.
Birlemi Milletler'in nceden yazl onay olmakszn bu yaynn
herhangi bir ksm sat amacyla oaltlamaz, herhangi bir sistemde
saklanamaz yada herhangi bir ekilde veya yntemle, elektronik,
elektrostatik, manyetik bant, mekanik, fotokopi veya dier bir ekilde aktarlamaz.

BRLEM MLLETLER YAYINLARI


Sat No.: E.14.VIII.I
ISBN
(ki ciltten oluan komple set).
e-ISBN
Cilt I ve II ayr ayr satlmaz.

- ii -

Birlemi Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu (UNECE)


Birlemi Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu (UNECE), Ekonomik ve Sosyal Konsey
(ECOSOC) tarafndan ynetilen, Birlemi Milletlerin be blgesel komisyonundan biridir. Sava
sonras Avrupann yeniden inasna yardm etmek, ekonomik faaliyeti gelitirmek, Avrupa lkeleri
arasndaki ekonomik ilikileri kuvvetlendirmek ve Avrupann dnyann geri kalanyla olan ilikilerini
glendirmek amacyla 1947 ylnda kurulmutur. Souk sava srasnda, UNECE, ekonomik diyalog
ve Dou ile Bat arasndaki ibirlii iin zgn bir forum olarak sunuldu. Bu dnemin karmaklna
ramen ok sayda uyumlatrma ve standardizasyon anlamasnn ortak kararyla belli bal
kazanmlar edinilmitir.
Souk sava sonras dnemde, UNECE sadece yeni ye devletler deil ayn zamanda yeni
fonksiyonlar da kazand. 1990larn ilk yllarndan itibaren, merkez ve dou Avrupa lkelerinin dnya
pazarna entegrasyonuna olanak salayan uyumlatrma deneyimini kullanarak, organizasyon
dnm srecinin analizine odaklanmtr,
UNECE bat, orta ve dou Avrupa, Orta Asya ve Kuzey Amerika lkelerinin toplamda 56
lke- ekonomik ibirliklerinin aralarn ekillendirmek iin bir araya geldii forumdur. Bu
ibirlii, ekonomi, istatistik, evre, nakliye, ticaret, srdrlebilir enerji, malzeme ve habitat
konularyla ilgilenir. Komisyon, anlamalar, normlar ve standartlar detaylandrmak ve
uyumlatrmak iin blgesel bir yap sunar. Komisyonun uzmanlar Gney-Dou Avrupa
lkelerine ve Bamsz Devletler Topluluuna teknik destek salar. Bu yardm, deneyimlerini ve
en iyi uygulamalarn paylaan lkelerin danmanlk hizmetleri, eitim seminerleri ve altaylar
ile ekillenir.

- iii -

UNECEde Tamaclk
UNECE Yurtii Tamaclk Komisyonu (ITC), uluslararas insan ve mal hareketlerini yurtii
ulam ekilleriyle kolaylatrmaktadr. Bu komisyon tamaclk sektrnde rekabetilik,
gvenlik, enerji verimlilii ve emniyeti artrmay amalamaktadr. Ayn zamanda da tamaclk
faaliyetlerinin evre zerindeki olumsuz etkilerini azaltmaya ve srdrlebilir geliime etkili bir
ekilde katk salamaya odaklanmaktadr. ITC:
-

Avrupa ve tesindeki ok tarafl tamaclk standartlar ve anlamalarna ynelik bir


merkezdir, rnein; kresel seviyede tehlikeli mal tamacl ve karayolu tat
yapmna ilikin ynetmelikler

Teknik destek ve en iyi uygulama paylam iin bir geittir

ok lkeli yatrm planlamasnn tevikisidir

Tamaclk ve ticareti kolaylatrma giriimlerinin nemli bir ortadr

Tamaclk istatistiklerine ynelik tarihi bir merkezdir.

Alt yldan fazladr ITC, uluslararas tamacl kolaylatrma ve gelitirmenin yan sra gvenlii
ve evresel performansn iyiletirmek iin hkmetler aras bir ibirlii platformu salamtr. Bu
azimli ve nemli almann en nemli sonular, uluslararas karayolu, demiryolu, i su ve ok trl
tamaclk ile tehlikeli mal tamacl ve karayolu tat yapmna ynelik hukuki bir ereve ve
teknik dzenlemeler salayan 50den fazla uluslararas anlama ve konvansiyona yanstlmtr.
UNECE, tamaclk sektrnn ve dzenleyicilerinin ihtiyalarn gz nnde bulundurarak dengeli
bir yaklam ve benzeri kolaylatrma ve gvenlik konularnn iyiletirilmesini sunmaktadr.

- iv -

NDEKLER TABLOSU
CLT II
Sayfa
Ek A
Ksm 4

Genel hkmler ile tehlikeli maddelere ve nesnelere ilikin hkmler


(devam) .................................................................................................................................

Ambalajlama ve tank hkmleri ........................................................................................

Blm 4.1

Orta hacimli konteynerler (IBCler) ve


byk ambalajlar dahil ambalajlarn kullanm ....................................

Tehlikeli mallarn IBCler ve byk ambalajlar da dahil olmak zere


ambalajlarda paketlenmesine ilikin genel hkmler ...................................
4.1.2 IBClerin kullanm iin ilave genel hkmler ..............................................
4.1.3 Ambalajlama talimatlarna ilikin genel hkmler .....................................
4.1.4 Ambalajlama talimatlarnn listesi ................................................................
4.1.5 Snf 1de yer alan maddeler iin zel ambalajlama hkmleri ...................
4.1.6 Snf 2ye ait zel ambalajlama hkmleri ile ambalajlama talimat
P200e tahsis edilmi dier snflara ait maddelere ilikin zel
ambalajlama hkmleri ...............................................................................
4.1.7 Organik peroksitler (Snf 5.2) ve kendiliinden reaktif Snf 4.1
maddeleri iin zel ambalaj hkmleri ........................................................
4.1.8 Bulac maddeler (Snf 6.2) iin zel ambalajlama hkmleri ...............
4.1.9 Radyoaktif malzeme iin zel ambalajlama hkmleri .............................
4.1.10 IBClerin kullanm iin ilave genel hkmler ............................................

4.1.1

Blm 4.2

4.2.1
4.2.2

4.2.3
4.2.4
4.2.5
Blm 4.3

4.3.1
4.3.2
4.3.3
4.3.4
4.3.5
Blm 4.4

4.4.1
4.4.2

Portatif tanklarn ve UN ok elemanl gaz konteynerlerinin


(MEGCler) kullanm ................................................................................
Snf 1 ve Snf 3 ila 9a ait maddelerin tanmasnda portatif tanklarn
kullanmna ilikin genel hkmler .............................................................
Soutulmadan svlatrlm gazlarn ve basn altndaki
Kimyasallarn tanmasna ynelik portatif tanklarn kullanmna
ilikin genel hkmler ................................................................................
Soutularak svlatrlm gazlarn tanmasna ynelik portatif
tanklarn kullanmna ilikin genel hkmler .............................................
UN Sertifikal ok elemanl gaz konteynerlerinin (MEGCler)
kullanmna ilikin genel hkmler ..............................................................
Portatif tank talimatlar ve zel hkmler ....................................................

5
33
3
37
135

136
139
140
141
144

151

151

155
156
158
159

Sabit tanklarn (tank aralar), sklebilir tanklarn,


tank konteynerlerin ve metalik malzemeden mamul gvdeli ile
tank takas gvdelerinin ve batarya aralar ile
ok elemanl gaz konteynerlerinin (MEGCler) kullanm ....................

175

Kapsam .........................................................................................................
Tm snflar iin geerli hkmler ..............................................................
Snf 2 iin geerli zel hkmler .................................................................
Snf 1 ve 3 ila 9 iin geerli olan zel hkmler .........................................
zel hkmler ..............................................................................................

175
175
179
188
195

Fiber takviyeli plastik (FRP) tanklar,


sabit tanklar (tank aralar), sklebilir tanklar,
tank konteynerleri ve tank takas gvdelerinin kullanm ......................

199

Kapsam .........................................................................................................
altrma .....................................................................................................

199
199

-v-

Sayfa
Blm 4.5

Vakumla alan atk tanklarnn kullanm.............................................

201

Kullanm .......................................................................................................
altrma ......................................................................................................

201
201

Blm 4.6

(Revize Edilmi) ...........................................................................................

203

Blm 4.7

Mobil patlayc retim birimlerinin (MEMUlar) kullanm ..................

205

Kullanm .......................................................................................................
altrma ......................................................................................................

205
205

Sevkiyat prosedrleri .............................................................................................................

207

Blm 5.1

Genel hkmler ..........................................................................................

209

Uygulama ve genel hkmler .......................................................................


D paketlerin kullanm ...............................................................................
Dkme yk tamada kullanlan bo, temizlenmemi ambalajlar
(IBC'ler ve byk ambalajlar dahil), tanklar, MEMUlar, aralar ve
konteynerler ....................................................................................................
Kark ambalajlama ......................................................................................
Snf 7 iin genel hkmler ...........................................................................

209
209

aretleme ve etiketleme .............................................................................

217

Ambalajlarn iaretlenmesi ...........................................................................


Ambalajlarn etiketlenmesi ...........................................................................

217
221

Konteynerlere, MEGC'lere, MPBlere, tank konteynerlere, portatif


tanklara ve aralara levha takma ve iaretleme.......................................

229

Levha takma ..................................................................................................


Turuncu renkli plaka iaretleme ...................................................................
Yksek scakla sahip madde iareti ............................................................
(Rezerve edilmi) ...........................................................................................
(Rezerve edilmi) ...........................................................................................
evre iin tehlikeli madde iareti .................................................................

229
232
237
238
238
238

Dokmantasyon ..........................................................................................

239

Genel..............................................................................................................
Tehlikeli mallara ilikin tama belgeleri ve ilgili bilgiler ..........................
Byk konteyner veya ara ambalaj sertifikas .............................................
Yazl talimatlar .............................................................................................
Tehlikeli mallar tama bilgilerinin saklanmas ............................................
ok modlu tamaclk kapsamnda tanan tehlikeli mal formu rnei .....

239
239
248
249
255
255

zel hkmler .............................................................................................

259

(Silindi) ..........................................................................................................
Fmige edilmi kargo tama niteleri iin geerli zel hkmler .............
Soutma veya havalandrma (kuru buz (UN 1845) veya azot,
soutulmu sv (UN 1977) veya argon, soutulmu sv (UN 1951 gibi)
amacyla kullanldklarnda asfiksasyon riski ieren madde ieren
ambalajlar ve aralar ve konteynrlara ynelik zel hkmler ..................

259
259

4.5.1
4.5.2

4.7.1
4.7.2
Ksm 5

5.1.1
5.1.2
5.1.3

5.1.4
5.1.5
Blm 5.2
5.2.1
5.2.2
Blm 5.3

5.3.1
5.3.2
5.3.3
5.3.4
5.3.5
5.3.6
Blm 5.4
5.4.0
5.4.1
5.4.2
5.4.3
5.4.4
5.4.5
Blm 5.5
5.5.1
5.5.2
5.5.3

- vi -

209
210
210

261

Sayfa
Ksm 6

Ambalajlarn, orta hacimli konteynerlern (IBCler), byk ambalajlarn,


tanklar ve dkme konteynerlern retim ve test zorunluluklar ........................................

265

Blm 6.1

Ambalajlar iin retim ve test zorunluluklar .........................................

267

Genel ..............................................................................................................
Ambalaj tiplerinin gsterimine ynelik kod ................................................
aretleme .....................................................................................................
Ambalaj zorunluluklar .................................................................................
Ambalajlar iin test gereksinimleri ...............................................................
Srasyla 6.1.5.2.6 ve 6.5.6.3.5e uygun olmak zere polietilen ambalajlarn
ve IBClerin kimyasal uyumluluuna ilikin olarak yrtlen testlerin
onaylanmas iin standart svlar ...................................................................

267
268
270
274
285

6.1.1
6.1.2
6.1.3
6.1.4
6.1.5
6.1.6

Blm 6.2

6.2.1
6.2.2
6.2.3
6.2.4
6.2.5
6.2.6

Blm 6.3

6.3.1
6.3.2
6.3.3
6.3.4
6.3.5
Blm 6.4

6.4.1
6.4.2
6.4.3
6.4.4
6.4.5
6.4.6
6.4.7
6.4.8
6.4.9
6.4.10
6.4.11
6.4.12

Basnl kaplar, aerosol pskrtcler, gaz ieren kk


kaplar (gaz kartular) ve svlatrlm alevlenir gaz ieren
yakt hcresi kartular iin retim ve
test zorunluluklar .....................................................................................
Genel zorunluluklar ......................................................................................
UN sertifikal basnl kaplara ilikin zorunluluklar ...................................
UN sertifikal olmayan kaplar iin genel zorunluluklar ...............................
Anlan standartlara gre tasarlanan, yaplan ve test edilen
UN sertifikasz basnl kaplara ilikin zorunluluklar ..................................
Anlan standartlara gre tasarlanmayan, yaplmayan ve test edilmeyen
UN sertifikasz basnl kaplara ilikin zorunluluklar ...................................
Aerosol pskrtcler, gaz ieren kk kaplar
(gaz kartular) ve alevlenir gaz ieren yakt hcresi kartular
iin genel zorunluluklar ................................................................................

294

297
297
302
319
323
329

333

Snf 6.2ye ait A Kategorisi bulac maddeler iin kullanlan


ambalajlarn retimine ve testine ilikin zorunluluklar .........................

337

Genel .............................................................................................................
Ambalaj zorunluluklar ................................................................................
Ambalaj tiplerinin gsterimine ynelik kod .................................................
aretleme .....................................................................................................
Ambalajlar iin test gereksinimleri ...............................................................

337
337
337
337
338

Radyoaktif ve bu gibi malzemelerin ambalajlarnn


retimine, testine ve onayna
ilikin zorunluluklar ...................................................................................

343

(Rezerve edilmi) ..........................................................................................


Genel zorunluluklar .....................................................................................
(Rezerve edilmi) ..........................................................................................
stisnai ambalajlara ilikin zorunluluklar ......................................................
Endstriyel ambalajlara ilikin zorunluluklar ...............................................
Uranyum hekzaflorr ieren ambalajlara ilikin zorunluluklar ....................
Tip A ambalajlarna ilikin zorunluluklar ...................................................
Tip B(U) ambalajlarna ilikin zorunluluklar ...............................................
Tip B(M) ambalajlarna ilikin zorunluluklar ...............................................
Tip C ambalajlarna ilikin zorunluluklar .....................................................
Blnebilen malzeme ieren ambalajlara ilikin zorunluluklar .................
Test prosedrleri ve uygunluk gsterimi ......................................................

343
343
344
344
344
345
346
347
349
349
350
353

- vii -

Sayfa
6.4.13 Saklama sistemi ile koruyucu plaka btnlnn test edilmesi ve
kritiklik gvenliinin deerlendirilmesi .......................................................
6.4.14 Drme testlerinde hedef ............................................................................
6.4.15 Normal tama koullarna dayanma zelliini
gsterme testleri ............................................................................................
6.4.16 Svlar ve gazlar iin tasarlanan Tip A ambalajlar iin
ilave testler ....................................................................................................
6.4.17 Tama srasnda kaza koullarna dayanma zelliini
gsterme testleri ............................................................................................
6.4.18 105 A2'den daha fazlasn ieren Tip B(U) ve Tip B(M) ambalajlar
ile Tip C ambalajlar iin geniletilmi suya batrma testi .............................
6.4.19 Blnebilen malzeme ieren ambalajlar iin su szdrma testi .....................
6.4.20 Test prosedrleri ve uygunluk gsterimi ......................................................
6.4.21 0,1 kg veya daha fazla uranyum hekzaflorr iermek zere
tasarlanm ambalajlarn muayenesi ............................................................
6.4.22 Ambalaj tasarmlarnn ve malzemelerinin onay .........................................
6.4.23 Radyoaktif malzemelerin tanmasna ilikin bavurular ve onaylar ............
Blm 6.5
6.5.1
6.5.2
6.5.3
6.5.4
6.5.5
6.5.6
Blm 6.6

6.6.1
6.6.2
6.6.3
6.6.4
6.6.5
Blm 6.7

6.7.1
6.7.2

6.7.3

6.7.4
6.7.5

354
354
355
356
356
357
357
357
358
359
360

Orta hacimli konteynerlerin (IBCler) retimine ve test edilmesine


ilikin zorunluluklar .................................................................................

369

Genel zorunluluklar ......................................................................................


aretleme .....................................................................................................
retim zorunluluklar ...................................................................................
Test, belgelendirme ve muayene ..................................................................
IBCler iin zel zorunluluklar .....................................................................
IBCler iin test zorunluluklar .....................................................................

369
371
374
375
376
383

Byk ambalajlar iin retim ve


test zorunluluklar ....................................................................................

393

Genel .............................................................................................................
Byk ambalaj tiplerinin gsterimine ynelik kod .......................................
aretleme .....................................................................................................
Byk ambalajlar iin zel zorunluluklar ....................................................
Byk ambalajlar iin test gereksinimleri ...................................................

393
393
394
395
397

Portatif tanklar ile UN ok elemanl gaz konteynerlerinin


(MEGClerin) tasarmna, retimine, muayenesine ve test
edilmesine ilikin zorunluluklar ...............................................................

403

Uygulama ve genel hkmler ........................................................................


Snf 1 ve Snf 3 ila Snf 9 kapsamndaki maddelerin
tanmasna ynelik portatif tanklarn tasarm, retimi,
muayenesi ve test edilmesi ...........................................................................
Soutulmadan svlatrlm gazlarn tanmasna ynelik
portatif tanklarn tasarm, yapm, muayenesi ve test edilmesine
ilikin zorunluluklar .....................................................................................
Soutularak svlatrlm gazlarn tanmasna ynelik portatif
tanklarn tasarm, retimi, muayenesi ve test edilmesi ................................
Soutulmam gazlarn tanmasna ynelik UN sertifikal
ok elemanl gaz konteynerlerinin (MEGCler) tasarm, retimi,
muayenesi ve test edilmesine ilikin zorunluluklar ......................................

- viii -

403

403

420
434

446

Sayfa
Blm 6.8

6.8.1
6.8.2
6.8.3
6.8.4
6.8.5

Blm 6.9

6.9.1
6.9.2
6.9.3
6.9.4
6.9.5
6.9.6
Blm 6.10

6.10.1
6.10.2
6.10.3
6.10.4
Blm 6.11

Metalik malzemeden mamul gvdeli sabit tanklar (tankerler),


sklebilir tanklar, tank konteynerleri, tank takas gvdeleri ile
tpl gaz tankerleri ve ok elemanl gaz konteynerlerinin (MEGC'ler)
yapmna, tehizatna, tip onayna,
muayenesine, testlerine ve iaretlenmesine
ilikin zorunluluklar ...................................................................................
Kapsam .........................................................................................................
Tm snflar iin geerli zorunluluklar .........................................................
Snf 2 iin geerli zel zorunluluklar ..........................................................
zel hkmler ..............................................................................................
En az 1 MPalk (10 bar) bir test basnc gerektiren
sabit kaynakl tanklar, sklebilir kaynakl tanklar ve
kaynakl tank konteynerlerin kaynakl gvdeleri ile
Snf 2 kapsamndaki soutularak svlatrlm
gazlarn tanmasna ynelik sabit kaynakl tanklar,
sklebilir kaynakl tanklar ve kaynakl tank konteynerlerin
malzemeleri ve yapmna ilikin zorunluluklar..............................................

455
455
455
475
485

492

Fiber takviyeli plastik (FRP) sabit tanklar (tankerler),


sklebilir tanklar, tank konteynerler ve tank takas gvdelerinin
tasarmna, retimine, tehizatna, tip onayna, testine ve
iaretlenmesine ilikin zorunluluklar ........................................................

497

Genel .............................................................................................................
Yapm ...........................................................................................................
Tehizat paralar .........................................................................................
Tip testi ve onay ...........................................................................................
Muayeneler ...................................................................................................
aretleme .....................................................................................................

497
497
501
501
503
503

Vakumlu alan atk tanklarnn tasarmna, retimine,


tehizatna, tip onayna, muayenesine ve
iaretlenmesine ilikin zorunluluklar ......................................................

505

Genel .............................................................................................................
Yapm ...........................................................................................................
Tehizat paralar .........................................................................................
Muayeneler ...................................................................................................

505
505
506
507

Dkme konteynerlerin tasarmna, muayenesine ve


test edilmesine ilikin zorunluluklar ........................................................

509

6.11.1 Tanmlar .......................................................................................................


6.11.2 Uygulama ve genel zorunluluklar .................................................................
6.11.3 CSC'ye uygunluk gsteren ve BK1 veya BK2 yn konteyner olarak
kullanlan konteynerlerin tasarmna, yapmna, muayenesine ve test
edilmesine ilikin zorunluluklar ...................................................................
6.11.4 CSCye uygunluk gsteren konteyner haricindeki
BK1 veya BK2 yn konteynerlerin tasarm, yapm
ve onay iin zorunluluklar ...........................................................................

- ix -

509
509

509

510

Sayfa
Blm 6.12

Tanklarn, dkme konteynerlerin ve mobil patlayc retim


birimi (MEMU) patlayclarna ynelik zel
blmelerin yapm, tehizat, tip onay, muayenesi,
test edilmesine ve iaretlenmesi iin zorunluluklar ................................

511

Kapsam .........................................................................................................
Genel hkmler ............................................................................................
Tanklar ..........................................................................................................
Techizat paralar .........................................................................................
Patlayclara ynelik zel blmeler ..............................................................

511
511
511
513
513

Tama, ykleme, boaltma ve elleleme koullarna ilikin


hkmler ...............................................................................................................................

515

Blm 7.1

Genel hkmler ........................................................................................

517

Blm 7.2

Ambalaj iinde yaplan tamalara ilikin hkmler .............................

519

Blm 7.3

Dkme halinde yaplan tamalara ilikin hkmler .............................

523

6.12.1 Genel hkmler ............................................................................................


6.12.2 7.3.1.1 (a) hkmlerinin uyguland hallerde dkme halinde tamaya
ilikin ek koullar .........................................................................................
6.12.3 7.3.1.1 (b) hkmlerinin uyguland hallerde dkme halinde tamaya
ilikin ek koullar ..........................................................................................

523

6.12.1
6.12.2
6.12.3
6.12.4
6.12.5
Ksm 7

524
526

Blm 7.4

Tanklarda yaplan tamalara ilikin hkmler .....................................

529

Blm 7.5

Ykleme, boaltma ve ellelemeye ilikin


hkmler ....................................................................................................

531

Yklemeye, boaltmaya ve ellelemeye ilikin genel hkmler ..................


Kark ykleme yasa ................................................................................
(Rezerve edilmi) ..........................................................................................
Gda maddeleri, dier tketim maddeleri ve hayvan yemlerine
ilikin nlemler ............................................................................................
7.5.5 Tanan miktarlarn snrlandrlmas ............................................................
7.5.6 (Rezerve edilmi) ...........................................................................................
7.5.7 Elleleme ve istifleme ..................................................................................
7.5.8 Boaltmadan sonra temizlik ..........................................................................
7.5.9 Sigara ime yasa ........................................................................................
7.5.10 Elektrostatik yklere kar nlemler .............................................................
7.5.11 Belirli snflar veya spesifik mallar iin geerli ek hkmler .......................
7.5.1
7.5.2
7.5.3
7.5.4

-x-

531
531
534
534
534
535
536
537
537
537
537

Sayfa
Ek B
Ksm 8

Aralarn retimine ve
onayna ilikin zorunluluklar ..............................................................................................

545

Ara ekibine, tehizatna, faaliyetine ve dokmantasyona


ilikin zorunluluklar ............................................................................................................

547

Blm 8.1

8.1.1
8.1.2
8.1.3
8.1.4
8.1.5
Blm 8.2

8.2.1
8.2.2
8.2.3

Blm 8.3

Tama birimlerine ve tehizatlara ilikin


genel zorunluluklar ...................................................................................

549

Tama niteleri ............................................................................................


Tama nitesinde bulundurulacak belgeler .................................................
Levha takma ve iaretleme ...........................................................................
Yangnla mcadele tehizat .........................................................................
eitli tehizatlar ve kiisel koruyucu tehizatlar .........................................

549
549
549
549
550

Ara ekibinin eitimine ilikin


zorunluluklar .............................................................................................

553

Kapsam ve srclerin eitimine ilikin genel zorunluluklar ......................


Srclerin eitimine ilikin zel zorunluluklar ..........................................
8.2.1 kapsamnda sertifika sahibi srcler dnda,
karayolunda tehlikeli mal tamaclnda yer alan
kiilerin eitimi .............................................................................................

553
553

558

Ara ekibinin uymas gereken eitli


zorunluluklar .............................................................................................

559

Yolcular ........................................................................................................
Yangnla mcadele cihazlarnn kullanm ...................................................
Ambalajlar ama yasa ..............................................................................
Portatif aydnlatma aparatlar .......................................................................
Sigara ime yasa ........................................................................................
Ykleme ve boaltma srasnda motorun altrlmas ................................
El frenlerinin ve tekerlek takozlarnn kullanm ..........................................
Kablo kullanm ............................................................................................

549
549
549
549
550
549
549
550

Blm 8.4

Aralarn gzetimine ilikin zorunluluklar .............................................

561

Blm 8.5

Baz snf ve maddelere ilikin


ek zorunluluklar ........................................................................................

563

Tehlikeli mal tayan aralarn geii srasnda


karayolu tnel kstlamalar .....................................................................

567

8.3.1
8.3.2
8.3.3
8.3.4
8.3.5
8.3.6
8.3.7
8.3.8

Blm 8.6

8.6.1
8.6.2
8.6.3
8.6.4

Genel hkmler ............................................................................................


Tehlikeli mal tayan aralarn tnellerden geiini dzenleyen
yol iaretleri veya sinyaller ...........................................................................
Tnel kstlama kodlar .................................................................................
Tehlikeli mal tayan tama nitelerinin tnellerden gemesine
ilikin kstlamalar ........................................................................................

- xi -

567
567
567
567

Sayfa
Ksm 9

Aralarn retimine ve onayna ilikin zorunluluklar ......................................................


Blm 9.1

9.1.1
9.1.2
9.1.3
Blm 9.2

9.2.1
9.2.2
9.2.3
9.2.4
9.2.5
9.2.6
Blm 9.3

9.3.1
9.3.2
9.3.3
9.3.4
9.3.5
9.3.6
9.3.7
Blm 9.4

Blm 9.5

Blm 9.6

Blm 9.7

9.7.1
9.7.2
9.7.3
9.7.4
9.7.5

569

Tama birimlerine ve tehizatlara ilikin


genel zorunluluklar ...................................................................................

571

Kapsam ve tanmlar ......................................................................................


EX/II, EX/III, FL, OX ve AT aralar ile MPBlarn onaylanmas ...........
Onay sertifikas .............................................................................................

571
572
573

Kapsam, tanmlar ve aralarn onay iin geerli


zorunluluklar .............................................................................................

577

Bu blmn zorunluluklarna uygunluk .......................................................


Elektrik donanm .........................................................................................
Fren tehizat ................................................................................................
Yangn risklerinin nlenmesi ........................................................................
Hz snrlandrma cihaz ................................................................................
Rmork balant cihazlar ............................................................................

577
580
583
583
584
585

Patlayc maddelerin ve nesnelerin (Snf 1) ambalajlar iinde


tanmasna ynelik btn halindeki veya birleik
EX/II veya EX/III aralarna ilikin ek zorunluluklar ...........................

587

Ara gvdelerinin yapmnda kullanlacak malzemeler ...........................


Yanmal stclar .........................................................................................
EX/II aralar ...............................................................................................
EX/III aralar ..............................................................................................
Motor ve yk blmesi .................................................................................
D s kaynaklar ve yk blmesi ..............................................................
Elektrik tehizat .........................................................................................

577
587
587
587
588
588
588

Ambalaj iinde tehlikeli mal tamaclna ynelik


btn halindeki veya birleik aralarn
(EX/II ve EX/III aralar hari) gvdelerinin
yapmna ilikin ek zorunluluklar ...........................................................

589

Tehlikeli katlarn dkme eklinde tanmasna ynelik


btn halindeki veya birleik aralarn gvdelerinin
yapmna ilikin ek zorunluluklar ...........................................................

591

Scaklk kontroll maddelerin tamaclnda


kullanlmas amalanan btn halindeki veya
birleik aralara ilikin ek zorunluluklar ...............................................

593

Kapasitesi 1 m3'ten fazla olan sabit tanklar (tank aralar),


batarya aralar, ve btn halindeki veya birleik aralarda
tehlikeli mal tamacl yapmak iin kullanlan sklebilir
tanklara veya kapasitesi 3 m3'ten fazla olan tank konteynerler,
portatif tanklar veya MEGC'lere (EX/III,FL, OX ve AT aralara)
ilikin ek zorunluluklar .............................................................................

595

Genel hkmler ............................................................................................


Tanklarla ilgili zorunluluklar ........................................................................
Balantlar ....................................................................................................
FL aralarnn topraklanmas ........................................................................
Tankerlerin dengesi ......................................................................................

595
595
595
595
595

- xii -

Sayfa
9.7.6
9.7.7
9.7.8
9.7.9
Blm 9.8

9.8.1
9.8.2
9.8.3
9.8.4
9.8.5
9.8.6
9.8.7
9.8.8

Aralarn arka korumas ...............................................................................


Yanmal stclar ..........................................................................................
Elektrik tehizat ...........................................................................................
EX III aralarna ilikin ek emniyet zorunluluklar ......................................

596
596
596
597

Btn halindeki veya birleik MEMUlar iin


ek zorunluluklar .....................................................................................

599

Genel hkmler ............................................................................................


Tanklarla ve dkme konteynerler iin zorunluluklar ...................................
MEMUlarin topraklanmas .........................................................................
MEMUlarin salaml ..............................................................................
MEMUlarin arka korumas ........................................................................
Yanmal stclar .........................................................................................
Ek gvenlik zorunluluklar ...........................................................................
Ek emniyet zorunluluklar ............................................................................

599
599
599
599
599
599
600
600

- xiii -

EK A
GENEL HKMLER LE TEHLKEL
MADDELERE VE NESNELERE LKN
HKMLER
(devam)

-2-

KISIM 4
Ambalajlama ve tank hkmleri

-3-

-4-

BLM 4.1
ORTA BOY HACML KONTEYNERLER (IBCLER) VE BYK
AMBALAJLAR DAHL AMBALAJLARIN KULLANIMI
4.1.1

Tehlikeli mallarn IBCler ve byk ambalajlar da dahil olmak zere ambalajlarda


paketlenmesine ilikin genel hkmler
NOT: Snf 2, 6.2 ve 7 kapsamndaki maddelerin ambalajlanmas iin, bu blmde yer alan genel
hkmler sadece, 4.1.8.2 (Snf 6.2), 4.1.9.1.5 ( Snf 7) ve 4.1.4'teki ilgili ambalajlama talimatlarnda
(Snf 2 iin P201 ve LP02 ve Snf 6.2 iin P620, P621, IBC620 ve LP621) belirtildii ekilde
geerlidir.

4.1.1.1

Tehlikeli mallar; tama niteleri arasndaki aktarma, tama niteleri ve depolar arasnda aktarma ile
mteakip olarak manel veya mekanik elleleme iin bir paletten veya ambalajdan ayrma da dahil
olmak zere normal olarak tama esnasnda maruz kalnabilecek darbe ve yklemelere dayanabilecek
salamlktaki byk ambalajlar ve IBCler dahil kaliteli ambalajlara yerletirilmelidir. Byk
ambalajlar ve IBC'ler dahil ambalajlar tamaya hazrlanrken, tama srasndaki normal koullar ya
da titreim ve nem veya basn deiikliklerinin (rnein rakmdan kaynaklanan) neden olabilecei
ierik kaybn nlemek zere hazrlanmal ve kapatlmaldr. Byk ambalajlar ve IBC'ler dahil
ambalajlar, retici tarafndan verilen bilgilere uygun ekilde kapatlmaldr Tama esnasnda
ambalajlarn, IBC'lerin ve byk ambalajlarn d ksmlarna herhangi bir tehlikeli kalnt
yapmamaldr. Bu hkmler gerektii takdirde yeni, yeniden kullanlan, onarlan veya yeniden
retilen ambalajlar ve yeni, yeniden kullanlan, onarlan veya yeniden retilen IBC'ler ve yeni veya
yeniden kullanlan byk ambalajlar iin geerlidir.

4.1.1.2

IBCler ve byk ambalajlar dahil tehlikeli mallarla dorudan temas eden ambalaj ksmlar:
(a)

Tehlikeli mallardan etkilenmemeli veya bu nedenle nemli lde zayflamamaldr;

(b)

Reaksiyon hzlandrma veya tehlikeli mallarla tepkimeye geme gibi tehlikeli etkilere neden
olmamaldr ve

(c)

Normal tama koullar altnda tehlike tekil edebilecek tehlikeli maddelerin nfuz etmesine
izin vermemelidir.

Gerekli olduunda, uygun bir i kaplamaya veya ileme tabi tutulacaklardr.


NOT: IBCler de dahil olmak zere polietilenden mamul plastik ambalajlarn kimyasal uyumluluu
iin bkz. 4.1.1.21.
4.1.1.3

ADR'de aksi ngrlmedii takdirde, i ambalajlar dnda byk ambalajlar ve IBCler dahil tm
ambalajlar, 6.1.5, 6.3.5, 6.5.6 veya 6.6.5 hkmlerine uygun olarak baaryla test edilmi bir tasarm
tipine uygun olmaldr. Testin gerekli olmad ambalajlar 6.11.3'te belirtilmitir.

4.1.1.4

Byk ambalajlar ve IBC'ler dahil ambalajlar sv ile doldurulurken, tama esnasnda scakla bal
olarak svnn genlemesinden kaynaklanabilecek bir sznt veya kalc ekil bozukluunun nlenmesi
iin yeterli boluk (bo ksm) braklmaktadr. zel zorunluluklar belirtilmedike, svlar 55 C
scaklkta bir ambalaj tamamen dolduramaz. Bununla birlikte, 50 C ortalama dkme scaklnda, su
kapasitesinin %98'inden daha fazla doldurulmamasn temin etmek iin bir IBCde yeterli boluk
braklmaldr.15 C doldurma scakl iin, maksimum doldurma derecesi, aksi belirtilmedike
aadaki iki yntemden biriyle belirlenecektir:

(a)
Maddenin C cinsinden kaynama
noktas (ilk kaynama noktas)

< 60

60
< 100

100
< 200

200
< 300

300

Ambalaj kapasitesinin yzdesi olarak


doldurma derecesi

90

92

94

96

98

veya

-5-

(b)

ambalaj kapasitesinin % si olarak.

doldurma derecesi =

Bu formlde , sv maddenin 15 C 50 C scaklnda gsterdii kbik genlemenin


ortalama katsaysdr; yani, scaklktaki maksimum 35 C art iin,
u frmlle hesaplanr

d15 ve d50, svnn 15 C ve 50 C scaklndaki nispi younluudur


esnasndaki ortalama scakldr.

ve tf svnn doldurma

4.1.1.5

ambalajlar, normal tama koullarnda krlmayacak, delinmeyecek veya iindeki maddeleri d


pakete szdrmayacak ekilde d paketler iine yerletirilmelidir. Sv ieren i ambalajlar, kapamalar
yukar bakacak ekilde ve 5.2.1.9da n grlen yn dzeni iaretlerine uygun d paketler ierisine
yerletirecektir. Cam, porselen veya sert mlek veya baz plastik malzemelerden yaplm olan
kolayca krlabilecek yada delinebilecek i ambalajlar uygun dolgu malzemesi ile d pakete
sabitlenmelidir. Tanan maddelerin szmas, dolgu malzemesinin veya d paketin koruyucu zelliini
nemli lde bozmamaldr.

4.1.1.5.1

Kombinasyon paketinin d ambalajnn veya byk bir ambalajn farkl trdeki i ambalajlarla
baarl bir ekilde test edilmi olmas durumunda, bu trden farkl i ambalajlar bu d paket veya
byk ambalaj iinde birletirilebilir. Buna ilave olarak edeer bir performans salanmas kaydyla
ambalajn daha fazla test edilmesine gerek kalmakszn aadaki i ambalaj trlerine izin
verilmektedir:
(a)

(b)

Edeer veya daha kk i ambalajlar aadaki koullarda kullanlabilir:


(i)

ambalajlarn test edilen i ambalajlara benzer tasarmda olmas (yuvarlak ekilli,


dikdrtgen, vb.);

(ii)

ambalaj malzemelerinin darbe ve ylma kuvvetlerine orijinal olarak test edilen i


ambalajlarla eit veya daha fazla seviyede dayankllk sunmas (cam, plastik, metal
vb.);

(iv)

Bo alanlar doldurmak ve i ambalajlarn nemli lde hareket etmesini nlemek


iin yeterli ilave dolgu malzemesi kullanlmas ve

(v)

ambalajlarn test edilen ambalajdaki gibi d pakete uyum salamas.

Daha az saydaki test edilmi i ambalajlar veya yukarda (a) maddesinde belirtilen alternatif
trdeki i ambalajlar, bo alanlar doldurmak ve i ambalajn nemli lde hareket etmesini
nlemek iin dolgu maddelerin kullanlmas kouluyla kullanlabilir.

4.1.1.5.2

Ambalajlama talimatlarna ek olarak bir d paket iindeki tamamlayc paketlemelerin kullanm


(rnein; ara paketleme yada gerekli bir i ambalaj iindeki muhafaza) 4.1.1.3te verilenler de dhil
olmak zere tm gerekliliklerin karlanmas artyla gerekletirilecektir ve uygun olmas halinde,
doru bir yastklama da ambalaj iindeki hareketi engellemek iin kullanlabilir.

4.1.1.6

Tehlikeli mallar, birbirleriyle tehlikeli ekilde tepkimeye giriyorlarsa veya aada belirtilenlere neden
oluyorlarsa ayn d paket ierisine yada byk ambalajlara konmamaldr:

(a)

Yanma veya nemli lde s olumas;

(b)

Alevlenir, boucu, ykseltgen veya zehirli gazlarn olumas;

Nispi younluk (d), zgl arlk (SG) olarak kabul edilmekte olup ve bu blmde bu ekilde kullanlacaktr.

-6-

(c)

Andrc maddelerin olumas veya

(d)

Kararl olmayan maddelerin olumas.

NOT: Kark ambalajlarn zel hkmleri iin, 4.1.10'a bakn.


4.1.1.7

Islatlm veya seyreltilmi maddeler ieren ambalajlarn kapaklar tama esnasnda n grlen sv
(su, zelti veya reaksiyon yavalatc) ierme yzdesinin altna dmemelidir.

4.1.1.7.1

ki veya daha fazla kapama sistemi IBC'ye seri olarak donatlmsa tanan maddeye en yakn olan
nce kapatlmaldr.

4.1.1.8

Ambalaj ierisinde, ieriklerden gaz salm nedeniyle basncn oluabilecei hallerde (scaklk art
veya dier nedenler nedeniyle), ambalaj veya IBC, salnan gazn zehirlilik, alevlenirlik veya salnan
miktar nedeniyle tehlike tekil etmemesi kaydyla bir havalandrma kapayla donatlabilir.
Tehlikeli ar basncn, maddelerin normal ayrmas nedeniyle olumasnn olas olduu hallerde,
havalandrma cihaz donatlacaktr. Havalandrma delii, Ambalaj veya IBCnin, tanmasnn
amaland durumlarda, sv sznts ve yabanc madde giriinin normal tama koullar altnda
engellenecei bir ekilde tasarlanacaktr.
NOT: Ambalajn havalandrlmasna, havayoluyla tama ilemlerinde izin verilmez

4.1.1.8.1

Svlar yalnzca normal tama koullarnda oluabilecek i basnca uygun bir dirence sahip i ambalajlara
doldurulabilir.

4.1.1.9

IBCler ve byk ambalajlar dahil olmak zere yeni, yeniden retilmi veya yeniden kullanlan
ambalajlar veya yenilenen ambalajlar ve onarlan ve rutin olarak bakm yaplan IBCler, ilgili
durumlarda 6.1.5, 6.3.5, 6.5.6 veya 6.6.5'te aklanan testleri geebilmelidir Doldurulmadan ve
tamaya verilmeden nce, IBC'ler ve byk ambalajlar dahil tm ambalajlarn korozyona,
kontaminasyona veya dier bir hasara uramad kontrol edilmeli ve tm IBC'ler herhangi bir servis
tehizatnn dzgn alp almadna ilikin olarak muayene edilmelidir. Kabul edilen tasarm tipi
ile karlatrldnda salamlnn azaldnn iaretlerini veren herhangi bir ambalaj daha fazla
kullanlmamal veya tasarm tipi testlerine dayankl olacak ekilde yenilenmelidir. Test edilen tasarm
tipi ile karlatrldnda salamlnn azaldnn iaretlerini veren IBC'ler daha fazla
kullanlmamal ve tasarm tipi testlerine dayanabilecek ekilde onarlmal ve rutin olarak bakm
yaplmaldr.

4.1.1.10

Svlar yalnzca normal tama koullarnda oluabilecek i basnca uygun bir dirence sahip IBClere
ve ambalajlara doldurulmaldr. Srasyla 6.1.3.1 (d) ve 6.5.2.2.1'de aklanan hidrolik test basncna
uygun ekilde iaretlenen ambalajlar ve IBC'ler, yalnzca buhar basncna sahip aadaki trden
svlar ile doldurulmaldr:
(a)

55 C scaklkta, 4.1.1.4 uyarnca maksimum doldurma derecesi ile 15 C doldurma scakl


temel alnarak belirlenmi olan ambalaj veya IBC'deki toplam gaz basnc (yani, doldurulan
maddenin buhar basnc art havann veya dier etkisiz gazlarn gsterge basnc eksi 100 kPa)
iaretli test basncnn te ikisini gemeyecektir; veya

(b)

50 C scaklkta, iaretlenen test basncnn yedide biri art 100 kPadan az olacaktr veya

(c)

55 C scaklkta, iaretlenen test basncnn te ikisi art 100 kPa'dan az olacaktr.

Svlarn tanmasna ynelik IBC'ler, 50 C scaklkta 110 kPadan (1,1 bar) veya 55 C scaklkta
130 kPadan (1,3 bar) daha fazla buhar basncna sahip svlarn tanmasnda kullanlmayacaktr.

-7-

IBCler de dahil olmak zere ambalajlar iin 4.1.1.10 (c)de hesapland zere
istenen ve iaretli test basnlarna rnekler
UN
No.

Ad

Snf Ambalaj Vp55 Vp55 1,5 (Vp55 1,5) 6.1.5.5.4(c)


Ambalaja iaretlenecek
lama
kapsamnda
istenen
asgari test basnc
eksi
100
(kPa)
(kPa)
grubu
asgari
gsterge (gsterge) (kPa)
(kPa)
basnc (kPa)

2056 Tetrahidrofuran

II

70

105

100

100

2247 n-Dekan

III

1,4

2,1

-97,9

100

100

6.1

III

164

246

146

146

150

199

299

199

199

250

1593 Diklorometan
1155 Dietil eter

NOT 1: Saf svlar iin 55 C'de istenen buhar basnc genellikle bilimsel tablolardan edinilebilir.
NOT 2: Tablo, yalnzca 4.1.1.10 (c)nin kullanm iin geerlidir; yani iaretlenen test basnc 55
Cde buhar basnc eksi 100 kPa'nn 1,5 katn amaldr. rnein n-dekann test basnc 6.1.5.5.4
(a)'ya gre belirlendiinde, minimum iaretli test basnc daha dk olabilir.
NOT 3: Dietil eter iin 6.1.5.5.5e gre istenen minimum test basnc 250 kPa'dr.
4.1.1.11

Tehlikeli bir madde iermi olan byk ambalajlar ve IBC'ler dahil bo ambalajlar, tehlikenin ortadan
kaldrlmas iin gerekli nlemler alnmad takdirde dolu ambalajlar iin geerli olan hkmlere
tabidir.
NOT: Bu tr ambalajlar bertaraf, yeniden kullanm yada geri dnm iin tanmas halinde, Blm
3.3 dhilindeki zel hkm 663 koullar saland takdirde UN 3509 uyarnca tanabilir.

4.1.1.12

Blm 6.1de belirtilen ve sv iermesi planlanan tm ambalajlar uygun szdrmazlk testini baarl
ekilde gemelidir ve 6.1.5.4.3'te belirtilen uygun test seviyesini karlayacak nitelikte olmaldr:
(a)

Tama iin ilk kullanmdan nce;

(b)

Tama iin tekrar kullanlmadan nce, yenilendikten veya onarldktan sonra;

Bu test iin, ambalaj veya IBCde kapaklarn takl olmas gerekli deildir. Kompozit bir ambalajn i
kab, test sonular etkilenmemek kaydyla d paket olmadan test edilebilir. Bu test aada
belirtilenler iin gerekli deildir:
-

Kombine ambalajlarn veya byk ambalajlarn i ambalajlar;

6.1.3.1 (a) (ii) uyarnca "RID/ADR" sembol ile iaretlenen kompozit ambalajlarn (cam,
porselen veya sert mlek) i kaplar;

6.1.3.1 (a) (ii) uyarnca "RID/ADR" sembol ile iaretlenen ince metal ambalajlar

4.1.1.13

Tama esnasnda scakla bal olarak sv hale dnmesi muhtemel katlar iin kullanlan IBC'ler
dahil ambalajlar ayn zamanda sv haldeki maddeyi tayabilmelidir.

4.1.1.14

Toz veya granl haldeki maddeler iin kullanlan IBC dahil ambalajlar, maddeleri da doru
geirmemeli veya maddeler iin bir astara sahip olmaldr.

4.1.1.15

Yetkili kurum tarafndan aksi onaylanmadka, plastik varil ve bidonlar, sert plastik IBC'ler ve plastik
i kaba sahip kompozit IBC'ler iin, tehlikeli mallarn tanmas iin izin verilen kullanm sresi
tanan maddenin yapsndan dolay daha ksa bir kullanm sresi belirtilmedike kaplarn retim
tarihinden itibaren be yldr.

4.1.1.16

Soutucu olarak buz kullanldnda, ambalajn btnl etkilenmeyecektir.

-8-

4.1.1.17

6.1.3, 6.2.2.7, 6.2.2.8, 6.3.1, 6.5.2 veya 6.6.3 uyarnca iaretlenen fakat ADR'ye Taraf lkeler dnda
bir lke tarafndan onaylanm byk ambalajlar ve IBC'ler dahil ambalajlar, ADR kapsamnda
tamada kullanlabilir.

4.1.1.18

Patlayclar, kendiliinden reaktif maddeler ve organik peroksitler


ADR'de aksi bir zel hkm bulunmadka Snf 1de yer alan maddelerin, Snf 4.1de yer alan
kendiliinden reaktif maddelerin ve Snf 5.2deki organik peroksitlerin tanmasnda kullanlan byk
ambalajlar ve IBC'ler dahil tm ambalajlar orta tehlike grubu (ambalajlama grubu II) hkmlerine
uygunluk gsterecektir.

4.1.1.19

Kurtarma ambalajlarnn ve byk kurtarma ambalajlarnn kullanm

4.1.1.19.1

Hasarl, kusurlu, szdran veya uygunluk gstermeyen ambalajlar veya aktma veya szdrma yapm
tehlikeli mallar 6.1.5.1.1.11'de belirtilen kurtarma ambalajlarnda ve 6.6.5.1.9'da sz edilen byk
kurtarma ambalajlarnda tanabilir. Bu, 4.1.1.19.2 ve 4.1.1.19.3 koullarna uygun tip ve performans
dzeyindeki orta boy dkme konteynr (IBC) ve byk ambalaj dahil olmak zere daha byk
boyutta bir ambalajlamann, kullanlmasn engellemez.

4.1.1.19.2

Kurtarma ambalaj yada byk kurtarma ambalaj ierisinde hasarl veya szdran ambalajlarn ar
lde hareketini nlemek zere gerekli nlemler alnmaldr. Kurtarma ambalaj yada byk
kurtarma ambalajlar sv ieriyorsa, serbest svnn varln ortadan kaldrmak iin yeterli miktarda
inert emici madde eklenmelidir.

4.1.1.19.3

Tehlikeli basn oluumunun meydana gelmemesini salamak amacyla ilgili nlemler alnacaktr.

4.1.1.20

Kurtarma Basnl Kaplarn Kullanm

4.1.1.20.1

Basnl kaplarn zarar grmesi, hasar grmesi, szdrmas veya uygun olmamas halinde, 6.2.3.11e
gre kurtarma basnl kaplar kullanlabilir.
NOT: Bir kurtarma basnl kap, 5.12ye uyumlu ekilde, d konteynr olarak kullanlabilir. D
konteynr olarak kullanldnda, iaretlemeler, 5.2.1.3 yerine 5.1.2.1e uygun ekilde yaplacaktr.

4.1.1.20.2

Basnl kaplar, uygun boyutlardaki kurtarma basnl kaplara yerletirilecektir. Tanan maddenin
ieriinin bilinmesi ve dieriyle tehlikeli ekilde tepkime vermemesi kaydyla, ayn kurtarma basnl
kapta birden fazla basnl kap yerletirilebilir. (Bkz. 4.1.1.6) Blmlere ayrma, balama yada
yastklama ile kurtarma basnl kaplarn iinde basnl kaplarn kaymasn nlemek iin uygun
ller alnacaktr.

4.1.1.20.3

Bir basnl kap, sadece kurtarma basnl kaba u durumlarda konulabilir:


(a)
6.2.3.11e uygun olarak kurtarma basnl kap ve onay sertifikasnn bir kopyasnn uygun
olmas;
(b)

Tehlikeli maddelerle direkt temas halinde olan kurtarma basnl kabn paralar, tehlikeli
maddelerden etkilenmeyecek veya zayflamayacak ve tehlikeli bir etkiye neden olmayacak
olmas; (rn. Katalizr etkisi veya tehlikeli madde ile tepkimeye girmesi); ve

(c)

Bu kapsamdaki basnl kaplarn ierii, basn ve hacim olarak snrldr, bylece eer
tamamen kurtarma basnl kabn iine boalrsa, 65 derece scaklktaki kurtarma basnl kabn
basnc, kurtarma basnl kabn test basncn gemeyecektir. (Gazlar iin, bkz. 4.1.4.1deki
paketleme talimat P200 (3)) Kurtarma basnl kabn kullanlabilir su kapasitesindeki dme,
rn. herhangi bir muhafaza edilmi tehizat ve yastklama ile, dikkate alnacaktr.

4.1.1.20.4

Uygun sevkiyat ad, UN harfleri ve etiket(ler)le belirtilen UN numaralar, Blm 5.2deki ambalajlar
iin istenmektedir, muhafaza edilen basnl kap(lar)daki tehlikeli maddelere uygulanabilir ve tamak
iin kurtarma basnl kaplara uygulanacaktr.

4.1.1.20.5

Kurtarma basnl kaplar, her kullanmdan nce temizlenmeli, artlmal ve iten ve dtan grsel
olarak denetlenmelidir. En azndan her be ylda bir 6.2.3.5e uygun ekilde periyodik olarak
denetlenmeli ve test edilmelidir.

-9-

4.1.1.21

Doldurma maddelerinin standart svlara zmlenmesi yoluyla IBCler de dahil olmak zere plastik
ambalajlarn kimyasal uyumluluunun dorulanmas

4.1.1.21.1

Kapsam
6.1.5.2.6da belirtilen polietilen ambalajlar ile 6.5.6.3.5te belirtilen polietilen IBCler iin, doldurma
maddeleriyle kimyasal uyumluluk, 4.1.1.21.3 ila 4.1.1.21.5te belirlenen prosedrlerin ardndan ve
4.1.1.21.6daki tablo kullanlarak standart svlara indirgenme yoluyla dorulanabilir. Bunun iin 6.1.6
gz nnde bulundurularak ve 4.1.1.21.2 koullar karlanmak kaydyla zel tasarm tiplerinin, 6.1.5
veya 6.5.6daki standart svlarla test edilmesi gerekmektedir. Bu alt balk kapsamndaki zmleme
ileminin mmkn olmad hallerde, kimyasal uyumluluk, 6.1.5.2.5 kapsamndaki tasarm tipi testi
yoluyla veya srasyla ambalajlar iin 6.1.5.2.7 kapsamndaki laboratuar testleri yoluyla ve IBCler
iin 6.5.6.3.3 veya 6.5.6.3.6 kapsamndaki testler yoluyla dorulanabilir.
NOT: Bu alt baln hkmlerinden bamsz olarak, IBCler de dahil olmak zere ambalajlarn
spesifik bir doldurma maddesi iin kullanm, Blm 3.2, Tablo Adaki snrlamalar ile Blm
4.1deki ambalajlama talimatlarna tabidir.

4.1.1.21.2

Koullar
Doldurma maddelerinin nispi younluklar, srasyla 6.1.5.3.5 veya 6.5.6.9.4 kapsamndaki baaryla
yrtlen drme testinin yksekliini belirlemek iin kullanlan deeri ve 6.1.5.6 kapsamnda
baaryla yrtlen istifleme testinin ktlesini veya gerekli hallerde 6.5.6.6 uyarnca zmlenmi
standart svlarla yrtlen testin ktlesini amayacaktr. Doldurma maddelerinin 50 C veya 55
Cdeki buhar basnlar, 6.1.5.5.4 veya 6.5.6.8.4.2 kapsamnda, zmlenmi standart svlarla
baaryla yrtlen i basn (hidrolik) testinin basncn belirlemek iin kullanlan deeri
amayacaktr. Doldurma maddelerinin, standart svlardan oluan bir kombinasyona zmlenmesi
durumunda, doldurma maddelerinin karlk gelen deerleri, uygulanan drme yksekliklerinden,
istifleme ktlelerinden ve i basn testlerinden elde edilen minimum deerleri amayacaktr.
rnein: UN 1736 Benzoil klorr, Hidrokarbonlar ve slatc zelti karm adndaki standart
svlar kombinasyonuna zmlenmitir. 50 Cde buhar basnc 0.34 kPa, nispi younluu ise yaklak
1.2dir. Plastik veriler ve bidonlar iin tasarm tipi testleri, minimum olarak istenen test seviyelerinde
yrtlmtr. Uygulamada bu, istifleme testinin genel olarak istifleme ykleriyle Hidrokarbon
karm iin 1.0 deerinde nispi younluun, Islatc zelti iinse 1.2 deerinde bir nispi
younluun dnlerek yrtld anlamna gelir (standart svlarn tanm iin bkz. 6.1.6). Sonu
olarak, test edilen tasarm tiplerinin kimyasal uyumluluu, hidrokarbon karm adl standart sv
ile tasarm tipinin yetersiz test seviyesi nedeniyle benzoil klorr iin dorulanamaz. (ou durumda
uygulanan i hidrolik test basncnn 100 kPadan az olmamas nedeniyle, benzoil klorrn buhar
basnc, 4.1.1.10 uyarnca bu test seviyesi tarafndan karlanacaktr).
Bir zelti de olabilecek doldurma maddesinin tm bileenleri, deterjanlardaki veya
dezenfektanlardaki slatc ajanlar gibi mstahzar karm, tehlikeli olup olmadklar nemli
olmakszn, zmleme prosedrne dahil edilecektir.

4.1.1.21.3

zmleme prosedr
Doldurma maddelerinin, tablo 4.1.1.21.6da sral maddeler veya madde gruplarna tahsis edilmesi iin
aadaki admlar atlacaktr (ayrca bkz. ekil 4.1.1.21.1):
(a)

Doldurma maddesinin Ksm 2 prosedrleri ve kriterleri uyarnca snflandrlmas (UN


numaras ile ambalajlama grubunun belirlenmesi);

(b)

Burada yer alyorsa, tablo 4.1.1.21.6, stun (1)deki UN numarasna gidilmesi;

(c)

Bu UN numaras iin birden fazla kayt varsa, ambalajlama grubu, konsantrasyon, parlama
noktas, tehlikeli olmayan bileenlerin varl gibi unsurlar bakmndan, stun (2a), (2b) ve
(4)te verilen bilgiler yoluyla karlk gelen izginin seilmesi.

- 10 -

Bu mmkn deilse, kimyasal uyumluluk ambalajlar iin 6.1.5.2.5 veya 6.1.5.2.7 uyarnca ve
IBCler iin 6.5.6.3.3 veya 6.5.6.3.6 uyarnca dorulanacaktr (bununla birlikte, sulu zeltiler
iin bkz. 4.1.1.21.4);
(d)

UN numaras ve doldurma maddesinin (a) kapsamnda belirlenen ambalajlama grubu,


zmleme listesinde yer almyorsa, kimyasal uyumluluk ambalajlar iin 6.1.5.2.5 veya
6.1.5.2.7 uyarnca, IBCler iinse 6.5.6.3.3 veya 6.5.6.3.6 uyarnca kantlanacaktr;

(e)

Seilen izginin stun (5)inde yer alyorsa 4.1.1.21.5te aklanan Toplu kaytlar kuralnn
uygulanmas;

(f)

Standart svnn veya standart sv kombinasyonunun stun (5)te zmlenmi olmas ve


tasarm tipinin sz konusu standart sv(lar) iin onaylanm olmas halinde doldurma
maddesinin kimyasal uyumluluunun, 4.1.1.21.1 ve 4.1.1.21.2 gz nnde bulundurularak
doruland dnlebilir.

ekil 4.1.1.21.1: Doldurma maddelerinin standart svlara zmlenmesine dair ema

UN numaras ile ambalajlama grubunun


belirlenmesi iin maddenin Ksm 2
uyarnca snflandrlmas

UN numaras ile
ambalajlama grubu,
zmleme
listesinde yer
alyor mu?

Hayr

Daha fazla test gerekli


(bkz 4.1.1.21.1

Evet

Madde veya
maddeler grubu
zmleme listesinde
adyla
anlyor mu?

Evet

zmleme listesi,
standart svy veya
standart sv
kombinasyonunu
belirtiyor mu?

Hayr

Hayr

Toplu kaytlar kural ile devam edilecek

- 11 -

Ambalaj/IBC tasarm
tipi standart svlarla test
edildiyse kimyasal
Evet
uyumluluun
onayland
dnlebilir; sulu
zeltiler iin de geerli
olabilir

4.1.1.21.4

Sulu zeltiler
4.1.1.21.3 kapsamndaki spesifik standart svlara zmlenmi maddelerin veya madde gruplarnn
sulu zeltileri, aadaki koullarn karlanmas kaydyla sz konusu standart svlara zmlenebilir:
(a)

Sulu zelti, 2.1.3.3 kriterleri uyarnca listelenmi bir madde olarak ayn UN numarasna tahsis
edilebilir, ve

(b)

Sulu zelti, 4.1.1.21.6 kapsamndaki zmleme listesinde ismen zel olarak anlmamaktadr,
ve

(c)

Tehlikeli madde ve zc su arasnda kimyasal tepkime gereklememektedir.

rnein: UN 1120 tert-Butanol sulu zeltileri:


-

Saf tert-Butanoln kendisi, zmleme listesinde asetik asit adl standart svya tahsis
edilmitir.

Test-Butanol sulu zeltileri, 2.1.3.3 kapsamnda UN 1120 BUTANOLLER kayd altnda


snflandrlabilir; nk test-Butanol sulu zeltisi, snf, ambalajlama grubu ve fiziksel hali
bakmndan saf madde kaytlarndan farkl deildir. Ayrca, 1120 BUTANOLLER kayd,
aka saf maddeler ile snrlandrlmamtr; bu maddelerin sulu zeltileri de Blm 3.2,
Tablo Ada ve zmleme listesinde ismen baka bir ekilde zel olarak belirtilmemektedir.

UN 1120 BUTANOLLER, normal tama koullar altnda suyla tepkimeye girmemektedir.

Sonu olarak, UN 1120 tert-Butanol sulu zeltileri, standart sv asetik asite tahsis edilebilir.
4.1.1.21.5

Toplu kaytlar kural


Stun (5)'te, Toplu kaytlar kuralnn belirtildii doldurma maddelerinin zmlenmesi iin aadaki
admlar atlacak ve artlar karlanacaktr (ayrca bkz. ekil 4.1.1.21.2deki ema):
(a)

4.1.1.21.2deki koullar dikkate alnarak zeltinin, karmn veya mstahzarn 4.1.1.21.3


uyarnca her bir tehlikeli bileeni iin zmleme prosedrnn yrtlmesi. Jenerik kaytlar
halinde, yksek younluktaki polietilen zerinde hasar veriri bir etkisi olmad bilinen
bileenler gz ard edilebilir (UN 1263 BOYA veya BOYA LE LGL MALZEMELER);

(b)

Bir zelti, karm veya mstahzar, u durumlarda standart bir svya zmlenemez:

(c)

(i)

Bir veya daha fazla tehlikeli bileenin UN numaras ve ambalajlama grubunun


zmleme listesinde yer almamas; veya

(ii)

Toplu kaytlar kuralnn bir veya daha fazla bileen iin zmleme listesinin stun
(5)inde gsteriliyor olmas; yada

(iii)

(UN 2059 NTROSELLOZ ZELT, ALEVLENR, hari olmak zere) tehlikeli


bileenlerinden birinin veya daha fazlasnn snflandrma kodunun, zeltinin,
karmn veya mstahzarn kodundan farkl olmas.

Tm tehlikeli bileenlerin zmleme listesinde yer almas ve snflandrma kodlarnn,


zeltinin, karmn veya mstahzarn kendisinin snflandrma koduna uygun olmas halinde
ve tm tehlikeli bileenlerin stun (5)te ayn standart svya veya standart sv karmlarna
zmlenmi olmas durumunda, zeltinin, karmn veya mstahzarn kimyasal
uyumluluunun 4.1.1.21.1 ve 4.1.1.21.2 gz nnde bulundurularak doruland kabul
edilebilir.

- 12 -

(d)

Tm tehlikeli bileenlerin zmleme listesinde sralanm olmas ve snflandrma kodlarnn,


zeltinin, karmn veya mstahzarn kendisinin snflandrma koduna uygun olmas halinde,
fakat stun (5)'te farkl standart svlarn gsteriliyor olmas durumunda, 4.1.1.21.1 ve
4.1.1.21.2 dikkate alnarak kimyasal uyumluluun yalnzca aadaki standart kombinasyonlar
iin doruland dnlebilir:
(i)

Snflandrma kodu C1 olan inorganik asitler hari olmak zere, standart sv suya
tahsis edilmi %55 oranndaki su/nitrik asit;

(ii)
(iii)
(iv)

Su/slatc zelti;
Su/asetik asit;
Su/hidrokarbon karm;

(v)

su/n-butil asetat n-butil asetat ile doydurulmu slatc zelti;

(e)

Bu kural kapsamnda, kimyasal uyumluluun (d)de belirtilenlerden ve her durumda


(b)de belirtilenlerden farkl standart sv kombinasyonlar iin doruland
dnlmez. Bu durumlarda, kimyasal uyumluluk baka yntemlerle dorulanacaktr
(bkz. 4.1.1.21.3 (d)).

rnek 1: UN 1940 TYOGLKOLK AST (%50) ve UN 2531 METAKRLK AST,


KARARLILATIRILMI (%50); karmn snflandrmas: UN 3265 AINDIRICI SIVI, ASDK,
ORGANK, B.B.B..
-

Hem bileenlerin UN numaras hem de karmn UN numaras zmleme listesine dahil edilir;

Hem bileenler hem de karm ayn snflandrma koduna sahiptir: C3;

UN 1940 TYOGLKOLK AST, standart sv "asetik asit"e zmlenmi olup, UN 2531


METAKRLK AST, KARARLILATIRILMI, standart sv "n- butil asetat/n-butil asetat ile
doydurulmu slatc zeltiye zmlenmitir. Paragraf (d) uyarnca, bu kabul edilebilir bir
standart sv kombinasyonu deildir. Karmn kimyasal uyumluluunun baka yntemlerle
dorulanmas gerekir.

rnek 2: UN 1793 ZOPROPL AST FOSFAT (%50) ve UN 1803 FENOSLFONK AST, SIVI
(%50); karmn snflandrmas: UN 3265 AINDIRICI SIVI, ASDK, ORGANK, B.B.B..
-

Hem bileenlerin UN numaras hem de karmn UN numaras zmleme listesine dahil edilir;

Hem bileenler hem de karm ayn snflandrma koduna sahiptir: C3;

UN 1793 ZOPROPL AST FOSFAT, standar sv slatc zeltiye zmlenmi olup, UN


1803 FENOSLFONK AST, SIVI, standart sv suya zmlenmitir. Paragraf (d)
uyarnca, bu kabul edilebilir standart sv kombinasyonlarndan biridir. Sonu olarak, ambalaj
tasarm tipinin, standart svlar olarak slatc zelti ve su iin onaylanm olmas
kaydyla kimyasal uyumluluun bu karm iin doruland dnlebilir.

- 13 -

ekil 4.1.1.21.2: Toplu kaytlar kural emas


zmleme listesinde Toplu kaytlar kural
ibaresine sahip tek kaytlar, toplu kaytlar,
zeltiler, karmlar, mstahzarlar

zeltinin,
karmn veya
mstahzarn
tm bileenleri iin
zmleme listesinde
kayt var m?

Hayr

Evet

Tm bileenler,
zelti,
karm veya
mstahzar olarak ayn
snflandrma koduna
sahip mi?

Hayr

Evet

Tm bileenler
ayn standart
svya
Veya standart sv
kombinasyonuna
zmlenmi mi?

Tm bileenler, ayr
ya da birlikte, aadaki
standart sv
kombinasyonlarndan birine
zmlenmi mi?

Hayr

Evet

Hayr

Daha fazla
test
gerekir

Evet

Ambalaj/IBC tasarm tipinin belirtilen standart svlarla test edilmi olmas halinde
kimyasal uyumluluun kantland dnlebilir.

Kabul edilebilir standart sv kombinasyonlar:


Snflandrma kodu C1 olan inorganik asitler hari olmak
edilmi su/nitrik asit (%55);
Su/slatc zelti;
Su/asetik asit;
Su/hidrokarbon karm;
su/n-butil asetat n-butil asetat ile doydurulmu slatc zelti

- 14 -

zere,

standart

sv

suya

tahsis

4.1.1.21.6

zmleme listesi
Aadaki tabloda (zmleme listesi), tehlikeli maddeler, UN numaralarnn saysal srasyla
listelenmitir. Kural olarak her bir satr, spesifik bir UN numarasnn kapsad tehlikeli bir maddeyi,
tek kayd veya toplu kayd ele almaktadr. Bununla birlikte, ayn UN numarasna ait maddelerin farkl
isimleri (rn. bir madde grubunun mnferit izomerleri), farkl kimyasal zellikleri, farkl fiziksel
zellikleri ve/veya farkl tama koullar olmas halinde, ayn UN numaras iin birka ardk satr da
kullanlabilmektedir. Bu durumlarda, spesifik ambalajlama grubu ierisindeki tek kayt veya toplu
kayt, bu ardk satrlarn sonuncusudur.
Tablo 4.1.1.21.6, stun (1) ila (4), Blm 3.2, Tablo Adakine benzer bir yapy izlemekte olup, bu alt
baln amalar bakmndan maddenin tanmlanmas iin kullanlmaktadr. Son stun, maddenin
zmlenebilecei standart svy (svlar) gstermektedir.
Her bir stun iin aklayc notlar:
Stun (1)

UN No.

UN numarasn ierir:
-

Madde, kendi spesifik UN numarasna atanmsa, tehlikeli maddenin UN numaras


anlamndadr; veya

smen listelenmeyen tehlikeli maddenin Ksm 2 kriterleri (karar aalar) uyarnca tahsis
edildii toplu kaydn UN numaras anlamndadr.

Stun (2a)

Uygun sevkiyat ad veya teknik ad

eitli izomerler ierebilen maddenin adn, tek kaydn adn veya toplu kaydn kendisinin adn ierir.
Gsterilen isim, ilgili uygun sevkiyat adnden farkllklar gsterebilir.
Stun (2b)

Aklama

Snflandrma, tama koullar ve/veya maddenin kimyasal uyumluluunun deikenlik


gsterebilecei durumlarda kaydn kapsamnn netlie kavuturulmas amacyla aklayc bir metin
ierir.
Stun (3a)

Snf

Bal, tehlikeli maddeyi de kapsamak zere snfn numarasn ierir. Bu snf numaras, Ksm 2
prosedrleri ve kriterleri uyarnca tahsis edilir.
Stun (3b)

Snflandrma kodu

Tehlikeli maddenin Ksm 2 prosedrleri ve kriterleri kapsamndaki snflandrma kodunu ierir.


Stun (4)

Ambalajlama grubu

Ksm 2 prosedrleri ve kriterleri uyarnca tehlikeli maddeye tahsis edilmi olan ambalajlama grubu
numaralarn (I, II veya III) ierir. Baz maddeler, ambalajlama gruplarna tahsis edilmez.
Stun (5)

Standart sv

Bu stun, belirleyici bir bilgi olarak, maddenin zmlenebilecei standart svy veya standart svlar
kombinasyonunu yada 4.1.1.21.5 kapsamndaki toplu kaytlar kuralna yaplan bir referans gsterir.

- 15 -

Tablo 4.1.1.21.6: zmleme listesi


UN
No.

Uygun sevkiyat ad
veya teknik ad

3.1.2
(1)

(2a)

Aklama

Sn Snfla Ambalajla
f
ndrma ma
kodu
grubu

3.1.2

2.2

(2b)

2.2

(3a)

(3b)

Standart sv

2.1.1.3
(4)

(5)

1090

Aseton

F1

II

1093

Akrilonitril,
kararllatrlm

FT1

Hidrokarbon karm
Dikkat: Yalnzca,
maddenin tamaya ynelik
ambalaj dna
geirgenliinin kabul
edilebilir bir seviyede
olduu durumlarda
geerlidir
n-Btil
asetat/ n-btil asetat
ile doydurulmu slatc
zelti
n-Btil asetat/ n-btil asetat
ile doydurulmu slatc
zelti
n-Btil asetat/ n-btil asetat
ile doydurulmu slatc
zelti
Hidrokarbon karm ve
slatc zelti

1104

Amil asetatlar

Saf izomerler ve izomerik


karm

F1

III

1105

Pentanoller

Saf izomerler ve izomerik


karm

F1

II/III

1106

Amilaminler

Saf izomerler ve izomerik


karm

FC

II/III

1109

Amil formatlar

Saf izomerler ve izomerik


karm

F1

III

1120

Butanoller

F1

II/III

1123

Butil asetatlar

Saf izomerler ve izomerik


karm
Saf izomerler ve izomerik
karm

F1

II/III

1125

n-Butilamin

FC

II

1128

n-Btil format

F1

II

1129
1133
1139

Btiraldehid
Yapkanlar
Kaplayc zelti

3
3
3

F1
F1
F1

II
I/II/III
I/II/III

1145
1146
1153

Siklohekzan
Siklopentan
Etilen glikol dietil eter

3
3
3

F1

II

F1
F1

II
III

1154

Dietilamin

FC

II

Hidrokarbon karm ve
slatc zelti

1158

Diizopropilamin

FC

II

Hidrokarbon karm ve
slatc zelti

Alevlenir sv ierir
yzey uygulamalar veya
endstriyel veya ara alt
kaplamas, varil veya f i
kaplamas
gibi
dier
kaplamalar kapsar

- 16 -

n-Btil asetat/ n-btil asetat


ile doydurulmu slatc
zelti
Asetik asit
n-Btil asetat/ n-btil asetat
ile doydurulmu slatc
zelti
Hidrokarbon karm ve
slatc zelti
n-Btil asetat/ n-btil asetat
ile doydurulmu slatc
zelti
Hidrokarbon karm
Toplu kayt kural
Toplu kayt kural

Hidrokarbon karm
Hidrokarbon karm
n-Btil asetat/ n-btil asetat
ile doydurulmu slatc
zelti ve hidrokarbon
karmlar

UN
No.

(1)

Uygun sevkiyat ad
veya teknik ad

Aklama

3.1.2

3.1.2

(2a)

Snf

2.2

(2b)

Snfla Ambala
ndrma jlama
kodu
grubu
2.2

(3a)

(3b)

Standart sv

2.1.1.3
(4)

(5)

1160 Dimetilamin sulu zelti

FC

II

1165 Dioksan
1169 ztler, aromatik, sv

3
3

F1
F1

II
II/III

1170 Etanol veya Etanol


sulu zelti
zeltisi
1171 Etilen glikol monoetil eter

F1

II/III

Asetik asit

F1

III

1172 Etilen glikol monoetil eter


asetat

F1

III

n-Btil asetat/ n-btil asetat


ile doydurulmu slatc
zelti ve hidrokarbon
karmlar
n-Btil asetat/ n-btil asetat
ile doydurulmu slatc
zelti ve hidrokarbon
karmlar

1173 Etil asetat

F1

II

1177 2-Etilbtil asetat

F1

III

1178 2-Etil-btiraldehit
1180 Etil btirat

3
3

F1

II

F1

III

1188 Etilen
glikol
monometil eter

F1

III

1189 Etilen glikol monometil


eter asetat

F1

III

n-Btil asetat/ n-btil asetat


ile doydurulmu slatc
zelti ve hidrokarbon
karmlar

1190 Etil format

F1

II

F1

III

n-Btil asetat/ n-btil asetat


ile doydurulmu slatc
zelti
Hidrokarbon karm

1192 Etil laktat

F1

III

1195 Etil propionat

F1

II

1197 ztler, tatlandrc,


sv
1198 Formaldehit zeltisi,
alevlenir

F1

II/III

FC

III

Asetik asit

F1

III

Hidrokarbon karm

1191 Oktil aldehitler

1202 Dizel yakt

Saf izomerler ve izomerik


karm

Sulu
zelti,
parlama
noktas 23 C ve 60 C
arasnda
EN590:2009+A1:2010a
uygun veya parlama noktas
en fazla 100 C

- 17 -

Hidrokarbon karm ve
slatc zelti
Hidrokarbon karm
Toplu kayt kural

n-Btil asetat/ n-btil asetat


ile doydurulmu slatc
zelti
n-Btil asetat/ n-btil asetat
ile doydurulmu slatc
zelti
Hidrokarbon karm
n-Btil asetat/ n-btil asetat
ile doydurulmu slatc
zelti
n-Btil asetat/ n-btil asetat
ile doydurulmu slatc
zelti ve hidrokarbon
karmlar

n-Btil asetat/ n-btil asetat


ile doydurulmu slatc
zelti
n-Btil asetat/ n-btil asetat
ile doydurulmu slatc
zelti
Toplu kayt kural

UN
No.

(1)

Uygun sevkiyat ad
veya teknik ad

Aklama

3.1.2

3.1.2

(2a)

Snf

2.2

(2b)

Snfla Ambala
ndrma jlama
kodu
grubu
2.2

(3a)

(3b)

Standart sv

2.1.1.3
(4)

(5)

1202 Gaz ya

Parlama noktas en fazla


100 C

F1

III

Hidrokarbon karm

1202 Istma ya, hafif

Ekstra hafif

F1

III

Hidrokarbon karm

1202 Istma ya, hafif

EN590:2009+A1:2010a
uygun veya parlama noktas
en fazla 100 C

F1

III

Hidrokarbon karm

F1

II

Hidrokarbon karm

F1

II

Hidrokarbon karm

n-Hekzaldehid
Saf izomerler ve izomerik
karm
1210 Bask mrekkebi veya Alevlenir, bask mrekkebi
bask mrekkebiyle ilgili inceltici veya azaltc bileik
dahil
malzemeler

3
3

F1
F1

III
II

Hidrokarbon karm
Hidrokarbon karm

F1

I/II/III

1212 zobutanol
1213 zobtil asetat

3
3

F1
F1

III
II

1214 zobtilamin

FC

II

F1

II

Hidrokarbon karm

1219 zopropanol
1220 zopropil asetat

3
3

F1
F1

II
II

1221 zopropilamin

FC

Asetik asit
n-Btil asetat/ n-btil asetat
ile doydurulmu slatc
zelti
Hidrokarbon karm ve
slatc zelti

1223 Kerosen
1224 3,3-Dimetil-2-btanon
1224 Ketonlar, sv, b.b.b.

3
3
3

F1
F1
F1

III
II
II/III

1230 Metanol
1231 Metil asetat

3
3

FT1
F1

II
II

1233 Metilamil asetat

F1

III

1235 Metilamin sulu zelti

FC

II

1237 Metil btirat

F1

II

1247 Metil
metakrilat
monomer,
kararllatrlm

F1

II

1248 Metil propionat

F1

II

1203 Motor yakt veya benzin


veya petrol
1206 Heptanlar

Saf izomerler ve izomerik


karm

1207 Hekzaldehid
1208 Hekzanlar

1216 zooktenler

Saf izomerler ve izomerik


karm

- 18 -

Toplu kayt kural

Asetik asit
n-Btil asetat/ n-btil asetat
ile doydurulmu slatc
zelti
Hidrokarbon karm ve
slatc zelti

Hidrokarbon karm
Hidrokarbon karm
Toplu kayt kural
Asetik asit
n-Btil asetat/ n-btil asetat
ile doydurulmu slatc
zelti
n-Btil asetat/ n-btil
asetat ile doydurulmu
slatc zelti
Hidrokarbon karm ve
slatc zelti
n-Btil asetat/ n-btil
asetat ile doydurulmu
slatc zelti
n-Btil asetat/ n-btil
asetat ile doydurulmu
slatc zelti
n-Btil asetat/ n-btil
asetat ile doydurulmu
slatc zelti

UN
No.

(1)

Uygun sevkiyat ad
veya teknik ad

Aklama

3.1.2

3.1.2

(2a)

Snf

2.2

(2b)

Snfla Ambala
ndrma jlama
kodu
grubu
2.2

Standart sv

2.1.1.3
(4)

(3a)

(3b)

Saf izomerler ve izomerik


karm

F1

II

1263 Boya veya Boya ile ilgili boya, vernik, emaye,


renklendirici, lake, cila,
malzemeler
parlatma sv dolgu ve sv
vernik baz dahil veya
boya inceltici veya azaltc
bileik dahil

F1

I/II/III

Toplu kayt kural

1265 Pentanlar
1266 Parfmeri rnleri
1268 Kmr katranl nafta

3
3
3

F1
F1
F1

II
II/III
II

Hidrokarbon karm
Toplu kayt kural
Hidrokarbon karm

F1

I/II/III

Toplu kayt kural

3
3
3

F1
F1
F1

II/III
II
II

1262 Oktanlar

n-Pentan
alevlenir zcler ieren
50 Cde buhar basnc 110
kPadan az

1268 Petrol
damtklar,
b.b.b.
veya
Petrol rnleri, b.b.b.
1274 n-Propanol
1275 Propionaldehid
1276 n-Propil asetat

(5)
Hidrokarbon karm

1277 Propilamin

n-Propilamin

FC

II

1281 Propil formatlar

Saf izomerler ve izomerik


karm

F1

II

1282 Piridin
1286 amsakz ya

3
3

F1
F1

II
II/III

Asetik asit
Hidrokarbon karm
n-Btil asetat/ n-btil
asetat ile doydurulmu
slatc zelti
Hidrokarbon karm ve
slatc zelti
n-Btil asetat/ n-btil
asetat ile doydurulmu
slatc zelti
Hidrokarbon karm
Toplu kayt kural

1287 Kauuk zeltisi

F1

II/III

Toplu kayt kural

1296 Trietilamin

FC

II

Hidrokarbon karm ve
slatc zelti

FC

I/II/III

Hidrokarbon karm ve
slatc zelti

F1

II

F1

II/III

6.1

T1

II

Asetik asit

6.1

T1

II

Asetik asit

6.1

T1

I/II/III

1604 Etilendiamin

CF1

II

Hidrokarbon karm ve
slatc zelti

1715 Asetik anhidrit

CF1

II

Asetik asit

1297 Trimetilamin sulu zelti


1301 Vinil
kararllatrlm

Ktlece en
trimetilamin

fazla

%50,

asetat,

1306 Tahta koruyucular,


sv
1547 Anilin
1590 Dikloroanilinler, sv

Saf izomerler ve izomerik


karm

1602 Boya, sv, zehirli, b.b.b.


Veya Boya ara rn, sv,
zehirli, b.b.b.

- 19 -

n-Btil asetat/ n-btil


asetat ile doydurulmu
slatc zelti
Toplu kayt kural

Toplu kayt kural

UN
No.

(1)

Uygun sevkiyat ad
veya teknik ad

Aklama

3.1.2

3.1.2

(2a)

Snf

2.2

(2b)

2.2

(3a)

1717 Asetil klorr

Snfla Ambala
ndrma jlama
kodu
grubu

(3b)

Standart sv

2.1.1.3
(4)

(5)
n-Btil asetat/ n-btil asetat
ile doydurulmu slatc
zelti
Islatc zelti
Asetik asit
Toplu kayt kural
Su

FC

II

8
8
8
8

C3
C5
C5
C1

III
III
II/III
II

C3

II

6.1
6.1

TC1
TC1

II
II

6.1

TC1

C1

II/III

C9

II

Su

1760 O,O-Dietildityofosforik asit

C9

II

1760 O,O-Diizopropildityofosforik asit

C9

II

1760 O,O-Di-n-propildityofosforik asit

C9

II

8
8

C9
CT1

I/II/III
II/III

n-Btil asetat/ n-btil asetat


ile doydurulmu slatc
zelti
n-Btil asetat/ n-btil asetat
ile doydurulmu slatc
zelti
n-Btil asetat/ n-btil asetat
ile doydurulmu slatc
zelti
Toplu kayt kural
Hidrokarbon karm ve
slatc zelti

8
8

C3
C1

II
II

Asetik asit
Su

8
8

C1
C3

II
II

Su
Asetik asit

C7

II/III

Hidrokarbon karm ve
slatc zelti

sulu zelti
sulu zelti
%38den fazla sulu zelti
ile
En fazla %60 hidroflorik asit
ieren

8
8
8

C1
C1
C1

II/III
II/III
II/III

Su
Su
Su

CT1

II

Ticarette kabul grd


ekilde slatc ajanlar ieren
sulu zelti

C9

II/III

1718
1719
1719
1730

Btil asit fosfat


Hidrojen slfr
sulu zelti
inorganik
Kostik alkali sv, b.b.b.
Antimon
pentaklorr, saf
sv

1736 Benzoil klorr


1750 Kloroasetik asit zelti
1750 Kloroasetik asit zelti

sulu zelti
Mono ve dikloroasetik
asit karmlar

1752 Kloroasetil klorr

1755 Kromik asit zeltisi


1760 Siyanamid

1760 Andrc sv, b.b.b.


1761 Bakretilendiamin
zeltisi
1764 Dikloroasetik asit
1775 Floroborik asit
1778 Florosilikik asit
1779 Formik asit
1783 Hekzametilendiamin
zeltisi
1787 Hidriyodik asit
1788 Hidrobromik asit
1789 Hidroklorik asit
1790 Hidroflorik asit
1791 Hipoklorit zelti

En fazla %30 kromik asit


ieren sulu zelti
En fazla %50 siyanamid
ieren sulu zelti

Parlama noktas 60 Cden


fazlazelti
sulu

En fazla %50 floroborik


asit ieren sulu zelti
Ktlece %85ten fazla asit
ile
sulu zelti

- 20 -

Hidrokarbon karm ve
slatc zelti
Asetik asit
Asetik asit
n-Btil asetat/ n-btil asetat
ile doydurulmu slatc
zelti
Nitrik asit

Su, izin verilen kullanm


sresi: En fazla 2 yl
Nitrik asit ve slatc zelti
*

UN
No.

(1)

Uygun sevkiyat ad
veya teknik ad

Aklama

3.1.2

3.1.2

(2a)

Snf

2.2

(2b)

Snfla Ambala
ndrma jlama
kodu
grubu
2.2

(3a)

(3b)

Standart sv

2.1.1.3
(4)

(5)

1791 Hipoklorit zelti


8
C9
II/III
sulu zelti
Nitrik asit *
* UN 1791 iin: Testler yalnzca bir havalandrma kapa ile yrtlecektir. Testin, standart sv olarak nitrik asit ile
yrtlmesi halinde, aside direnli bir havalandrma kapa ve conta kullanlacaktr. Testin, hipoklorit zeltileriyle
yrtlmesi halinde, ayn tasarm tipindeki ve hipoklorite direnli (rn. silikon kauuk), fakat nitrik aside direnli olmayan
kapaklar ve contalarn kullanmna da izin verilmektedir.
1793 zopropil asit fosfat
8
C3
III
Islatc zelti
1802 Perklorik asit
8
CO1
II
ktlece en fazla %50 asit
Su
ieren sulu zelti
1803 Fenolslfonik asit, sv
8
C3
II
izomerik karm
Su
1805 Fosforik asit, zelti
1814 Potasyum hidroksit
zelti
1824 Sodyum hidroksit
zelti
1830 Slfrik asit

sulu zelti

8
8

C1
C5

III
II/III

Su
Su

sulu zelti

C5

II/III

Su

%51den fazla saf asit ile

C1

II

Su

Kimyasal olarak kararl

8
8
8

C1
C1
C7

II
II
II

Su
Su
Su

8
8

C1
C3

III
III

1862 Etil krotonat

F1

II

1863 Yakt,
havaclk,
trbin motoru
1866 Reine zeltisi
1902 Diizositil asit fosfat
1906 Dip asidi
1908 Klorit zeltisi
1914 Btil propionatlar

F1

I/II/III

Su
n-Btil asetat/ n-btil asetat
ile doydurulmu slatc
zelti
n-Btil asetat/ n-btil asetat
ile doydurulmu slatc
zelti
Hidrokarbon karm

3
8
8
8
3

F1
C3
C1
C9
F1

I/II/III
III
II
II/III
III

akrilat,

3
3

F1
F1

III
II

akrilat,

F1

II

F1

III

6.1
8
3

T4
C3
FT1

I/II/III
II
I/II/III

Su
Asetik asit
Toplu kayt kural

3
3

F1
F1

III
II/III

Asetik asit
Toplu kayt kural

1832 Slfrik asit, kullanlm


1833 Slfrl asit
1835 Tetrametilamonyak
hidroksit, zelti
1840 inko klorr zelti
1848 Propionik asit

1915 Siklohekzanon
1917 Etil
kararllatrlm
1919 Metil
kararllatrlm
1920 Nonanlar

1935 Siyanr zeltisi, b.b.b.


1940 Tiyoklikolik asit
1986 Alkoller,
alevlenir,
zehirli, b.b.b.
1987 Siklohekzanol
1987 Alkoller, b.b.b.

Parlama noktas 60 Cden


fazla olan sulu zelti
sulu zelti
Ktlece en az %10, en
fazla %90 asit ile

Alevlenir

sulu zelti

Saf izomerler ve izomerik


karmlar, parlama noktas
23 C ila 60 C arasnda
inorganik

Teknik saf

- 21 -

Toplu kayt kural


Islatc zelti
Nitrik asit
Asetik asit
n-Btil asetat/ n-btil asetat
ile doydurulmu slatc
zelti
Hidrokarbon karm
n-Btil asetat/ n-btil asetat
ile doydurulmu slatc
zelti
n-Btil asetat/ n-btil
asetat ile doydurulmu
slatc zelti
Hidrokarbon karm

1988 Aldehitler,
alevlenir,
zehirli, b.b.b.

UN
No.

Uygun sevkiyat ad
veya teknik ad

3.1.2
(1)

(2a)

Aklama

Snf

3.1.
2

2.2

I/II/III

Toplu kayt kural

Snfla Ambala
ndrma jlama
kodu
grubu
2.2

Standart sv

2.1.1.3
(4)

(3a)

(3b)

1989 Aldehitler, b.b.b.

F1

I/II/III

Toplu kayt kural

1992 2,6-cis-Dimetilmorfolin
1992 Alevlenir sv, alevlenir,
b.b.b.
1993 Propionik asit vibil
ester
1993 (1-Metoksi-2-propil)
asetat
1993 Alevlenir sv, b.b.b.
2014 Hidrojen peroksit, sulu
zelti

FT1

III

Hidrokarbon karm

FT1

I/II/III

Toplu kayt kural

F1

II

F1

III

3
5.
1

F1
OC1

I/II/III
II

n-Btil asetat/ n-btil


asetat ile doydurulmu
slatc
n-Btil zelti
asetat/ n-btil
asetat ile doydurulmu
slatc
zelti
Toplu kayt
kural
Nitrik asit

6.
1
8

TC1

II

Asetik asit

CT1

II

Su

CT1

II

Su

CO1

II

Nitrik asit

2045 zobtilraldehit

F1

II

Hidrokarbon karm

2050 Diizobtilen izomerik


bileikler
2053 Metil izobtil karbinol

F1

II

Hidrokarbon karm

F1

III

Asetik asit

2054 Morfolin

CF1

Hidrokarbon karm

2057 Tripropilen

F1

II/III

Hidrokarbon karm

F1

II

Hidrokarbon karm

I/II/III

6.
1
6.
1
6.
1
8

T1

II

TC1

II

Toplu kayt kural: Genel


prosedrden sapmalar
gstermek
zere, bu kural
Islatc zelti
snflandrma kodu F1
zeltileri iin
Asetik asit
uygulanabilir

T1

II

C7

II

n-Btil asetat/ n-btil


asetat ile doydurulmu
slatc zeltikarm
Hidrokarbon

2022 Kresilik asit


2030 Hidrazin sulu zelti
2030 Hidrazin hidrat
2031 Nitrik asit

2058 Valeraldehid
2059 Nitroselloz zeltisi,
alevlenir
2075 Kloral, susuz,
kararllatrlm
2076 Kresoller, sv
2078 Tolen diizosiyanat

(2b)

FT1

En az %20, en fazla %60


orannda hidrojen peroksitle
(gerektii gibi
ararllatrlm)
Kresoller, siklenoller ve
metil fenoller ieren sv
karm en az %37, en
Ktlece
fazla %64 hidrazin ile
%64
orannda
hidrazin
ieren sulu zelti
Krmz dumanl dnda, en
fazla %55 orannda saf asit
ieren

Saf izomerler ve izomerik


karm

Saf izomerler ve izomerik


karm
sv

2079 Dietilentriamin

(5)

2209 Formaldehid zeltisi

%37 orannda Form-aldehid,


metanol ieriine sahip sulu
zelti: %8-10

C9

III

Asetik asit

2209 Formaldehid zeltisi

En az %
formaldehit
zelti

C9

III

Su

CF1

II

n-Btil asetat/ n-btil


asetat ile doydurulmu
slatc zelti

25 orannda
ieren sulu

2218 Akrilik asit,


kararllatrlm

- 22 -

UN
No.

(1)

Uygun sevkiyat ad
veya teknik ad

Aklama

3.1.2

3.1.2

(2a)

Snf

2.2

(2b)

Snfla Ambala
ndrma jlama
kodu
grubu
2.2

Standart sv

2.1.1.3
(4)

(3a)

(3b)

F1

III

6.1

T2

III

3
3
3

F1
F1
F1

II
II
III

3
3
3
8
8

F1
F1
F1
CF1
CF1

III
III
III
II
II

8
3

C7
FC

II
III

Su
Hidrokarbon karm ve
slatc zelti

F1

II

Mixture of hydrocarbons

2264 N,N-Dimetilsiklohekzilamin

CF1

II

Hidrokarbon karm ve
slatc zelti

2265 N,N-Dimetil-formamid

F1

III

2266 Dimetil-n-propilamin

FC

II

n-Btil asetat/ n-btil asetat


ile doydurulmu slatc
zelti
Hidrokarbon karm ve
slatc zelti

2269 3,3'-mino-dipropilamin

C7

III

FC

II

2275 2-Etilbutanol

F1

III

2276 2-Etilhekzilamin

FC

III

2277 Etil
metakrilat,
kararllatrlm

F1

II

3
3

F1
F1

II
III

F1

III

2227 n-btil
metakrilat,
kararllatrlm
2235 Klorobenzil klorrler,
sv
2241 Sikloheptan
2242 Siklohepten
2243 Siklohekzil asetat

2244
2245
2247
2248
2258

para-Klorobenzin klorr

Siklopentanol
Siklopentanon
n-Dekan
Di-n-btilamin
1,2-Propilendiamin

2259 Trietilentetramin
2260 Tripropilamin

2263 Dimetilsiklohekzanlar

2270 Etilamin sulu zelti

2278 n-Hepten
2282 Hekzanoller

Saf izomerler ve izomerik


karm

En az %50, en fazla %70


orannda etilamin ieren,
parlama noktas 23 C'nin
altnda, andrc veya hafif
andrc

Saf izomerler ve izomerik


karm

2283 zobtil
metakrilat,
kararllatrlm

- 23 -

(5)
n-Btil asetat/ n-btil asetat
ile doydurulmu slatc
zelti
Hidrokarbon karm
Hidrokarbon karm
Hidrokarbon karm
n-Btil asetat/ n-btil asetat
ile doydurulmu slatc
zelti
Asetik asit
Hidrokarbon karm
Hidrokarbon karm
Hidrokarbon karm
Hidrokarbon karm ve
slatc zelti

Hidrokarbon karm ve
slatc zelti
Hidrokarbon karm ve
slatc zelti

n-Btil asetat/ n-btil asetat


ile doydurulmu slatc
zelti
Hidrokarbon karm ve
slatc zelti
n-Btil asetat/ n-btil asetat
ile doydurulmu slatc
zelti
Hidrokarbon karm
n-Btil asetat/ n-btil asetat
ile doydurulmu slatc
zelti
n-Btil asetat/ n-btil asetat
ile doydurulmu slatc
zelti

UN
No.

(1)

Uygun sevkiyat ad
veya teknik ad

Aklama

3.1.2

3.1.2

(2a)

Snf

2.2

(2b)

Snfla Ambala
ndrma jlama
kodu
grubu
2.2

(3a)

(3b)

Standart sv

2.1.1.3
(4)

(5)

3
3
3
8

F1
F1
F1
C7

III
II
II
III

F1

III

Hidrokarbon karm
Hidrokarbon karm
Hidrokarbon karm
Hidrokarbon karm ve
slatc zelti
Hidrokarbon karm

3
3

F1
F1

II
III

Hidrokarbon karm
Hidrokarbon karm

3
3
8

F1
F1
C1

II
III
II

Hidrokarbon karm
Hidrokarbon karm
Su

3
3

F1
F1

II
III

Hidrokarbon karm
Hidrokarbon karm

6.1

T4

C7

III

Hidrokarbon karm ve
slatc zelti

F1

III

Hidrokarbon karm

C7

III

Hidrokarbon karm ve
slatc zelti

C7

III

Hidrokarbon karm ve
slatc zelti

2330 Undekan
2336 Alil format

3
3

F1
FT1

III
I

2348 Btil
akrilatlar, Saf izomerler ve izomerik
karm
kararllatrlm

F1

III

CF1

II

Hidrokarbon karm
n-Btil asetat/ n-btil asetat
ile doydurulmu slatc
zelti
n-Btil asetat/ n-btil asetat
ile doydurulmu slatc
zelti
Hidrokarbon karm ve
slatc zelti

2361 Diizobtilamin

FC

III

Hidrokarbon karm ve
slatc zelti

2366 Dietil karbonat

F1

III

2367 alfa-metil-valeraldehit

F1

II

n-Btil asetat/ n-btil


asetat ile doydurulmu
slatc zelti
Hidrokarbon karm

2370 1-Hekzen
2372 1,2-Di-(dimetilamino)etan

3
3

F1
F1

II
II

2286
2287
2288
2289

Pentametilheptan
zoheptenler
zohekzenler
zoforonediamin

2293 4-Metoksi-4-metilpentan-2-on
2296 Metilsiklohekzan
2297 Metilsiklohekzanon
2298 Metilsiklopentan
2302 5-Metilhekzan-2-on
2308 Nitrosilslfrik asit,
sv
2309 Oktadienler
2313 Pikolinler
2317 Sodyum
bakrsiyanr zelti
2320 Tetraetilenpentamin

2324 Triizobtilen

Saf izomerler ve izomerik


karm

Saf izomerler ve izomerik


karm
sulu zelti

C12-monoolefinler
karm, parlama noktas
23 C ve 60 C arasnda

2326 Trimetilsiklohekzilamin
2327 Trimetilhekzametilendiaminler

2357 Siklohekzilamin

Saf izomerler ve izomerik


karm

Parlama noktas 23 C ve
60 C arasnda

- 24 -

Su

Hidrokarbon karm
Hidrokarbon karm ve
slatc zelti

UN
No.

Uygun sevkiyat ad
veya teknik ad

3.1.2
(1)

(2a)

Aklama

Snf Snfla Ambala


ndrma jlama
kodu
grubu

3.1.2

2.2
(2b)

2.2

(3a)

(3b)

Standart sv

2.1.1.3
(4)

(5)
Hidrokarbon karm ve
slatc zelti
Hidrokarbon karm ve
slatc zelti

2379 1,3-Dimetilbtilamin

FC

II

2383 Dipropilamin

FC

II

2385 Etil izobtirat

F1

II

2393 zobtil format

F1

II

F1

III

2396 Metakrilaldehit,
kararllatrlm
2400 Metil izovalerat

FT1

II

F1

II

2401 Piperidin

CF1

2403 zopropenil asetat

F1

II

2405 zopropil btirat

F1

III

2406 zopropil izobtirat

F1

II

2409 zopropil propionat

F1

II

2410 1,2,3,6-Tetrahidropiridin
2427 Potasyum klorat,
sulu zelti
2428 Sodyum klorat, sulu
zelti
2436 Tiyoasetik asit
2457 2,3-Dimetilbtan
2491 Etanolamin
2491 Etanolamin zeltisi
2496 Propionik anhidrid

F1

II

5.1

O1

II/III

Su

5.1

O1

II/III

Su

3
3
8
8
8

F1
F1
C7
C7
C3

II
II
III
III
III

2524 Etil ortoformat

F1

III

2526 Furfurilamin

FC

III

Asetik asit
Hidrokarbon karm
Islatc zelti
Islatc zelti
n-Btil asetat/ n-btil
asetat ile doydurulmu
slatc zelti
n-Btil asetat/ n-btil
asetat ile doydurulmu
slatc zelti
Hidrokarbon karm ve
slatc zelti

2394 zobtil propionat

Parlama noktas 23 C ve
60 C arasnda

sulu zelti

- 25 -

n-Btil asetat/ n-btil


asetat ile doydurulmu
slatc zelti
n-Btil asetat/ n-btil
asetat ile doydurulmu
slatc zelti
n-Btil asetat/ n-btil
asetat ile doydurulmu
slatc zelti
Hidrokarbon karm
n-Btil asetat/ n-btil
asetat ile doydurulmu
slatc zelti
Hidrokarbon karm ve
slatc zelti
n-Btil asetat/ n-btil
asetat ile doydurulmu
slatc zelti
n-Btil asetat/ n-btil
asetat ile doydurulmu
slatc zelti
n-Btil asetat/ n-btil
asetat ile doydurulmu
slatc zelti
n-Btil asetat/ n-btil
asetat ile doydurulmu
slatc zelti
Hidrokarbon karm

UN
No.

Uygun sevkiyat ad
veya teknik ad

3.1.2

Aklama

Snf Snflan Ambala

drma
jlama
kodu
grubu

3.1.2

2.2

Standart sv

2.1.1.3

2.2
(3a)

(3b)

2527 zobtil akrilat,


kararllatrlm

F1

III

2528 zobtil izobtirat

F1

III

2529 zobtirik asit

FC

III

2531 Metakrilik asit,


kararllatrlm

C3

II

6.
13

T1
F1

II
III

2564 Trikloroasetik asit zelti sulu zelti

C3

II/III

2565 Disiklohekzilamin

C7

III

Hidrokarbon karm ve
slatc zelti

2571 Etilslfrik asit

C3

II

2571 Alkilslfrik asitler


2580 Alminyum bromr
sulu zelti
zelti
2581 Alminyun klorr zelti sulu zelti

8
8

C3
C1

II
III

n-Btil asetat/ n-btil


asetat ile doydurulmu
slatc zelti
Toplu kayt kural
Su

C1

III

Su

sulu zelti
%5ten fazla serbest
slfrik asit ile
2584 Alkilslfonik asitler, sv %5ten fazla serbest
slfrik asit ile

8
8

C1
C1

III
II

Su
Su

C1

II

%5ten fazla serbest


slfrik asit ile
%5ten fazla serbest
slfrik asit ile

C1

II

n-Btil asetat/ n-btil


asetat ile doydurulmu
slatc zelti
Su

C1

II

Su

%5ten fazla serbest


slfrik asit ile

C1

II

C1

III

n-Btil asetat/ n-btil


asetat ile doydurulmu
slatc zelti
Su

C1

III

C1

III

n-Btil asetat/ n-btil


asetat ile doydurulmu
slatc zelti
Su

C1

III

Su

C1

III

FC

III

n-Btil asetat/ n-btil


asetat ile doydurulmu
slatc zelti
Hidrokarbon karm ve
slatc zelti

(1)

(2a)

(2b)

2542 Tribtilamin
2560 2-Metilpentan-2-ol

2582 Ferik klorr zelti


2584 Metan slfonik asit

2584 Benzen slfonik asit


2584 Tolen slfonik asitler
2584 Arilslfonik asitler, sv

En faza %5 serbest slfrik asit


ile
2586 Alkilslfonik asitler, sv En faza %5 serbest slfrik asit
ile
2586 Metan slfonik asit

2586 Benzen slfonik asit


2586 Tolen slfonik asitler
2586 Arilslfonik asitler, sv

En faza %5 serbest slfrik


asit ile
En faza %5 serbest slfrik
asit ile
En faza %5 serbest slfrik
asit ile

2610 Trialilamin

- 26 -

(4)

(5)
n-Btil asetat/ n-btil
asetat ile doydurulmu
slatc zelti
n-Btil asetat/ n-btil
asetat ile doydurulmu
slatc zelti
n-Btil asetat/ n-btil
asetat ile doydurulmu
slatc zelti
n-Btil asetat/ n-btil
asetat ile doydurulmu
slatc zelti
Hidrokarbon karm
n-Btil asetat/ n-btil
asetat ile doydurulmu
slatc zelti
Asetik asit

UN
No.

Uygun sevkiyat ad
veya teknik ad

3.1.2
(1)

Aklama

Sn Snfland Ambala
f rma kodu jlama
grubu
2.2
2.1.1.3
2.2

3.1.2

(2a)

(4)

(3a)

(3b)

3
3

F1
F1

III
III

Asetik asit
Asetik asit

CF1

II

Hidrokarbon karm ve
slatc zelti

F1

III

3
5
.
61
.8
1

FT1
O1

II
II

n-Btil asetat/ n-btil


asetat ile doydurulmu
slatc zelti
Hidrokarbon karm
Nitrik asit

T1
C5

III
III

Su
Su

CFT

II

Asetik asit

FC

III

Hidrokarbon karm ve
slatc zelti

CF1

II

Hidrokarbon karm ve
slatc zelti

inorganik

C1

III

Su

Saf izomerler ve izomerik


karm

F1

II/III

Hidrokarbon karm

2733 Aminler, alevlenir,


andrc, b.b.b.
veya
Polieminler, alevlenir,
andrc, b.b.b.
2734 Di-sek-btilamin
2734 Aminler, sv, andrc,
alevlenir, b.b.b. veya
Poliaminler, sv,
andrc, alevlenir,
b.b.b.
2735 Aminler,
sv, andrc,
alevlenir, b.b.b.
veya
Poliaminler, sv,
andrc, b.b.b.

FC

I/II/III

8
8

CF1
CF1

II
I/II

Hidrokarbon karm
Hidrokarbon karm
ve slatc zelti

C7

I/II/III

Hidrokarbon karm
ve slatc zelti

2739 Btirik anhidrid

C3

III

Ktlece %80den fazla asit asit


ieren sulu zelti

CF1

II

n-Btil asetat/ n-btil


asetat ile doydurulmu
slatc zelti
Asetik asit

ktlece %10dan fazla


ancak %80den az asit ieren sulu
zelti

C3

II/III

2614 Metalil alkol


2617 Metilsiklohekzanoller

(2b)

Standart sv

Saf izomerler ve izomerik


karm, parlama noktas 23 C
ve 60 C arasnda

2619 Benzildimetilamin

2620 Amil btiratlar

Saf izomerler ve izomerik


karm, parlama noktas 23 C
ve 60 C arasnda

2622 Glisidaldehit
2626 Klorik asit, sulu zelti

Parlama noktas 23 C altnda


En fazla %10 orannda klorik asit
ieren
Parlama noktas 60 Cden fazla
15 Cde su ierisinde bal
younluu 0,880 ila 0,957
arasnda olan ve %10dan fazla
ama %35ten az amonyak ieren

2656 Kinolin
2672 Amonyak zelti

2683 Amonyum slfr


zelti
2684 3-Dietilaminopropilamin

Sulu zelti, parlama noktas


23 C ve 60 C arasnda

2685 N,N-Dietiletilendiamin
2693 Bislfitler, sulu
zelti, b.b.b.
2707 Dimetildioksanlar

2789 Asetik asit, glasiyal


veya
Asetik asit zeltisi
2790 Asetik asit zeltisi

- 27 -

(5)

Hidrokarbon karm ve
slatc zelti

Asetik asit

UN
No.

Uygun sevkiyat ad
veya teknik ad

3.1.2
(1)

(2a)

Aklama

Sn Snfland Ambala
f rma kodu jlama
grubu
2.2
2.1.1.3
2.2
(4)

3.1.2
(2b)

(3a)

Standart sv

(3b)

(5)

2796 Slfrik asit

En fazla %51 orannda saf asit ile 8

C1

II

Su

2797 Ak svs, alkali

Potasyum/Sodyum hidroksit, sulu 8


zelti

C5

II

Su

2810 2-Kloro-6-florobenzil
klorr
2810 2-Feniletanol

kararllatrlm

6.1

T1

III

Hidrokarbon karm

6.1

T1

III

Asetik asit

2810 Etilen glikol monohekzil


eter

6.1

T1

III

Asetik asit

2810 Zehirli sv, organik,


b.b.b.

6.1

T1

I/II/III

Toplu kayt kural

2815 N-Aminoetilpiperazin

C7

III

CT1

II/III

Hidrokarbon karm
ve slatc zelti
Asetik asit

C3

III

Islatc zelti
n-Btil asetat/ n-btil
asetat ile doydurulmu
slatc zelti
Asetik asit

2818 Amonyum polislfr


zelti

sulu zelti

2819 Amil asit fosfat


2820 Btirik asit

n-Btirik asit

C3

III

2821 Fenol zeltisi

sulu zelti, zehirli, alkali


olmayan

6.1

T1

II/III

2829 Kaprotik asit

n-Kaproik asit

C3

III

2837 Bislfatlar, sulu zelti

C1

II/III

2838 Vinil btirat,


kararllatrlm

F1

II

2841 Di-n-Amilamin

FT1

III

F1

III

n-Btil asetat/ n-btil


asetat ile doydurulmu
slatc zelti
Hidrokarbon karm
ve slatc zelti
Hidrokarbon karm

6.1

T1

III

Asetik asit

2874 Furfuril alkol

6.1

T1

III

Asetik asit

2920 O,O-Dietil- dityofosforik Parlama noktas 23 C ve 60 C


arasnda
asit

CF1

II

2920 O,O-Dimetildityofosforik asit

Parlama noktas 23 C ve 60 C
arasnda

CF1

II

n-Btilasetat/ nBtilsetat ile


doydurumu slatc
zelti zelti
Islatc

2920 Hidrojen bromr

Glasiyal asetik asitte %33


orannda zelti

CF1

II

Islatc zelti

2920 Tetrametilamonyum
hidroksit

Sulu zelti, parlama noktas


23 C ve 60 C arasnda

CF1

II

Su

CF1

I/II

Toplu kayt kural

CT1

II

Su

CT1

II

Asetik asit

2850 Propilen tetramer

2873 Dibtilaminoetanol

C12-monoolefinler karm,
parlama noktas 23 C ve 60 C
arasnda
N,N-Di-n- btilaminetanol

2920 Andrc sv, alevlenir,


b.b.b.
2922 Amonyum slfr
Parlama noktas 60 Cden fazla
olan sulu zelti
2922 Kresoller
Sulu alkali zeltisi, sodyum ve
potasyum kresolat karm

- 28 -

n-Btil asetat/ n-btil


asetat ile doydurulmu
slatc zelti
Su

UN
No.

Uygun sevkiyat ad
veya teknik ad

3.1.2
(1)

(2a)

Aklama

Sn Snfland Ambala
f rma kodu jlama
grubu
2.2
2.1.1.3
2.2

3.1.2
(2b)

(3a)

(3b)

(4)

Standart sv

(5)

Sulu alkali zeltisi, sodyum ve


potasyum fenolat karm
2922 Sodyum hidrojen diflorr sulu zelti

CT1

II

Asetik asit

CT1

III

Su

2922 Andrc sv, zehirli,


b.b.b.

CT1

I/II/III

Toplu kayt kural

FC

I/II/III

Toplu kayt kural

2927 Zehirli sv, andrc,


organik, b.b.b.
2933 Metil 2-kloro-propionat

6.1

TC1

I/II

Toplu kayt kural

F1

III

2934 zopropil 2-kloropropionat


2935 Etil 2-kloropropionat

F1

III

F1

III

2936 Tiyolaktik asit

6.1

T1

II

n-Btil asetat/ n-btil


asetat ile doydurulmu
slatc
n-Btil zelti
asetat/ n-btil
asetat ile doydurulmu
slatc
n-Btil zelti
asetat/ n-btil
asetat ile doydurulmu
slatc
zelti
Asetik asit

6.1

T1

III

Asetik asit

2943 Tetrahidrofurfurilamin

F1

III

Hidrokarbon karm

2945 N-Metilbtilamin

FC

II

2946 2-Amino-5-dietilaminopentan
2947 zopropil kloroasetat

6.1

T1

III

F1

III

O1

III

Hidrokarbon karm
ve slatc zelti
Hidrokarbon karm
ve slatc zelti
n-Btil asetat/ n-btil
asetat ile doydurulmu
slatcasit
zelti
Nitrik

F1

III

Hidrokarbon karm

2922 Fenol

2924 Alvlenir sv, andrc,


b.b.b.

2941 Floroanilinler

2984 Hidrojen peroksit, sulu


zelti

Hafif andrc

Saf izomerler ve izomerik


karm

En az %8, en fazla %20 orannda 5.1


hidrojen peroksitle, gerektii gibi
kararllatrlm

3056 n-Heptaldehit
3065 Alkoll iecekler

hacimce %24ten fazla alkol ile

F1

II/III

Asetik asit

3066 Boya veya Boya ile ilgili


malzemeler

8
boya, vernik, emaye,
renklendirici, lake, cila, parlatma
sv dolgu ve sv vernik baz
dahil veya boya inceltici veya
azaltc bileeni dahil

C9

II/III

Toplu kayt kural

6.1

TF1

M6

III

n-Btil asetat/ n-btil


asetat ile doydurulmu
slatc zelti
n-Btil
asetat/ n-btil
asetat ile doydurulmu
slatc
zelti
ve
hidrokarbon karmlar

3079 Methakrilonitril,
kararllatrlm
3082 sek-Alkol C6-C17 poli (36) etoksilat

- 29 -

UN
No.

Uygun sevkiyat ad
veya teknik ad

3.1.2
(1)

Aklama

Sn Snfland Ambala
f rma kodu jlama
grubu
2.2
2.1.1.3
2.2

3.1.2

(2a)

(2b)

(3a)

(3b)

(4)

3082 Alkol C12-C15 poli (1-3)


etoksilat

M6

III

3082 Alkol C13-C15 poli (1-6)


etoksilat

M6

III

Standart sv

(5)
n-Btil asetat/ n-btil
asetat ile doydurulmu
slatc
zelti
ve
hidrokarbon karmlar
n-Btil asetat/ n-btil
asetat ile doydurulmu
slatc
zelti
ve
hidrokarbon karmlar

3082 Uak trbin yakt JP-5

Parlama noktas 60 Cden fazla

M6

III

Hidrokarbon karm

3082 Uak trbin yakt JP-7

Parlama noktas 60 Cden fazla

M6

III

Hidrokarbon karm

3082 Katran
3082 Kmr katranl nafta

Parlama noktas 60 Cden fazla


Parlama noktas 60 Cden fazla

9
9

M6
M6

III
III

Hidrokarbon karm
Hidrokarbon karm

3082 Katrandan retilmi kreozot Parlama noktas 60 Cden fazla

M6

III

Hidrokarbon karm

3082 Odun katrandan retilmi Parlama noktas 60 Cden fazla


kreozot
3082 Kresil difenil fosfat

M6

III

Hidrokarbon karm

M6

III

Islatc zelti

3082 Desil akrilat

M6

III

n-Btil asetat/ n-btil


asetat ile doydurulmu
slatc zelti ve
hidrokarbon karmlar

3082 Diizobtil ftalat

M6

III

n-Btil asetat/ n-btil


asetat ile doydurulmu
slatc zelti ve
hidrokarbon karmlar

3082 Di-n-btil ftalat

M6

III

n-Btil asetat/ n-btil


asetat ile doydurulmu
slatc zelti ve
hidrokarbon karmlar

M6

III

Toplu kayt kural

M6

III

Islatc zelti

3082 Hidrokarbonlar

Sv, parlama noktas 60Cden


fazla, evre iin tehlikeli

3082 zodesil
difenil
fosfat
3082 Metilnaftalalenler

isomeric mixture, liquid

M6

III

Hidrokarbon karm

3082 Triaril fosfatlar

b.b.b.

M6

III

Islatc zelti

3082 Trikresil fosfat

with not more than 3%


ortho-isomer

M6

III

Islatc zelti

M6

III

Islatc zelti

3082 Triksilenil fosfat


3082 inko alkil dityofosfat

C3-C14

M6

III

Islatc zelti

3082 inko aril dityofosfat

C7-C16

M6

III

Islatc zelti

M6

III

Toplu kayt kural

OT1

I/II/III

Toplu kayt kural

3082 evre iin tehlikeli


madde, sv, b.b.b.
3099 Zehirli, b.b.b.

5
.
1

- 30 -

UN
No.

Uygun sevkiyat ad
veya teknik ad

3.1.2
(1)

(2a)

Aklama

Sn Snfland Ambala
f rma
jlama
kodu
grubu

3.1.2

2.2
2.2
(3a)

(2b)

Standart sv

2.1.1.3
(4)

(3b)

(5)

3101 Organik Peroksit, Tip B,


5
P1
n-Btil asetat/ n-btil
.
asetat ile doydurulmu
3103 C, D, E veya F, sv
2
slatc zelti
3105 veya
Organik Peroksit, Tip B,
ve
3107 C, D, E veya F, sv,
hidrokarbon karmlar
3109 scaklk kontroll
ve
3111
nitrik asit**
3113
3115
3117
3119
** UN Numaras 3101, 3103, 3105, 3107, 3109, 3111, 3113, 3115, 3117, 3119 iin (%40 peroksit ieriine sahip tert-btil
hidroperoksit ve peroksiasetik asitler haritir): Teknik olarak saf haldeki veya uyumluluklar bakmndan bu listede standart
sv olarak hidrokarbon karm kapsamndaki zcler ierisindeki bir zeltide bulunan tm organik peroksitler.
Havalandrma kapaklarnn ve contalarn organik peroksitlerle uyumluluu, tasarm tipi testinden bamsz olarak, nitrik
asitle yrtlen laboratuar testleri yoluyla dorulanacaktr.
3145 Btilfenoller
3145 Alkilfenoller, sv, b.b.b.

sv, b.b.b.
C2
ila
C12
homologlar dahil

C3
C3

I/II/III
I/II/III

peroksit
ve UN 2790 asetik asit, UN 2796 5.1
3149 Hidrojen
peroksiasetik asit karm, slfrik asit ve/veya UN 1805
kararllatrlm
fosforik asit, su ve en fazla %5
peroksiasetik asit ile

OC1

II

3210 Kloratlar, inorganik, sulu


5.1
zelti, b.b.b.
3211 Perkloratlar, inorganik,
5.1
sulu zelti, b.b.b.
3213 Bromatlar, inorganik, sulu
5.1
zelti, b.b.b.
3214 Permanganatlar,
5.1
inorganik, sulu zelti,
b.b.b.
inorganik,
3216 Perslfatlar,
5.1
sulu zelti, b.b.b.
inorganik,
3218 Nitratlar,
5.1
sulu zelti, b.b.b.
3219 Nitritler, inorganik, sulu
5.1
zelti, b.b.b.
3264 Bakrl klorr
8
sulu zelti, hafif andrc
3264 Hidroksilamin slfat
8
%25 sulu zelti
3264 Fosforlu asit
8
sulu zelti
3264 Andrc sv, asidik, Parlama noktas 60 Cden fazla 8
inorganik, b.b.b.

O1

II/III

Su

O1

II/III

Su

O1

II/III

Su

O1

II

Su

O1

III

Islatc zelti

O1

II/III

Su

O1

II/III

Su

C1
C1
C1
C1

III
III
III
I/II/III

3265 Metoksiasetik asit

C3

3265 Alil sksinik asit


anhidrit

C3

II

3265 Ditiyoglikolik asit

C3

II

- 31 -

8
8

Asetik asit
n-Btil asetat/ n-btil
asetat ile doydurulmu
slatc zelti
Islatc zelti ve nitrik
asit

Su
Su
Su
Toplu kaytlar kural;
UN No. 1830, 1832,
1906 ve 2308
bileenlerine sahip
karmlar iin geerli
deildirasetat/ n-btil
n-Btil
asetat ile doydurulmu
slatc zelti
n-Btil asetat/ n-btil
asetat ile doydurulmu
slatc zelti
n-Btil asetat/ n-btil
asetat ile doydurulmu
slatc zelti

UN
No.

Uygun sevkiyat ad
veya teknik ad

3.1.2
(1)

(2a)

3265 Btil fosfat

Aklama

Snf Snfla Ambala


ndrma jlama
kodu
grubu

3.1.2

2.2
(2b)

Mono ve
karm

dibtil

2.2

(3a)
fosfat

(3b)

Standart sv

2.1.1.3
(4)

(5)

C3

III

Islatc zelti

3265 Kaprilik asit

C3

III

3265 zovelarik asit

C3

III

3265 Pelargonik asit

C3

III

3265 Pirvik asit

C3

III

3265 Valerik asit


3265 Andrc sv, asidik,
organik, b.b.b.
3266 Sodyum hidroslfr
3266 Sodyum slfr

8
8

C3
C3

III
I/II/III

n-Btil asetat/ n-btil


asetat ile doydurulmu
slatc zelti
n-Btil asetat/ n-btil
asetat ile doydurulmu
slatc zelti
n-Btil asetat/ n-btil
asetat ile doydurulmu
slatc zelti
n-Btil asetat/ n-btil
asetat ile doydurulmu
slatc zelti
Asetik asit
Toplu kayt kural

8
8

C5
C5

II
III

C5

I/II/III

C7

II

Parlama noktas 60 Cden


3267 Andrc sv, bazik,
fazla
organik, b.b.b.
3271 Etilen glikol monobtil eter Parlama noktas 60 C
3271 Eter, b.b.b.
3272 Akrilik asit tert-btil ester

C7

I/II/III

3
3
3

F1
F1
F1

III
II/III
II

3272 zobtil propionat

F1

II

3272 Metil valerat

F1

II

3272 Trimetil orto-format

F1

II

3272 Etil valerat

F1

III

3272 zobtil izovalerat

F1

III

3272 n-Amil propionat

F1

III

3272 n-Btilbtirat

F1

III

3272 Metil laktat

F1

III

3272 Ester, b.b.b.

F1

II/III

3266 Andrc sv, bazik,


inorganik, b.b.b.
3267 2,2'-(Btilimino)bisetanol

Parlama noktas 60 Cden


fazla
sulu zelti
sulu zelti, hafif, andrc
Parlama noktas 60 Cden
fazla

Parlama noktas 23 C altnda

- 32 -

Asetik asit
Asetik asit
Toplu kayt kural
Hidrokarbon karm ve
slatc zelti
Toplu kayt kural
Asetik asit
Toplu kayt kural
n-Btil asetat/ n-btil
asetat ile doydurulmu
slatc zelti
n-Btil asetat/ n-btil
asetat ile doydurulmu
slatc zelti
n-Btil asetat/ n-btil
asetat ile doydurulmu
slatc zelti
n-Btil asetat/ n-btil
asetat ile doydurulmu
slatc zelti
n-Btil asetat/ n-btil
asetat ile doydurulmu
slatc zelti
n-Btil asetat/ n-btil
asetat ile doydurulmu
slatc zelti
n-Btil asetat/ n-btil
asetat ile doydurulmu
slatc zelti
n-Btil asetat/ n-btil
asetat ile doydurulmu
slatc zelti
n-Btil asetat/ n-btil
asetat ile doydurulmu
slatc zelti
Toplu kayt kural

UN
No.

Uygun sevkiyat ad
veya teknik ad

3.1.2
(1)

Snf Snfla Ambala


ndrma jlama
kodu
grubu

3.1.2

(2a)

2.2
(2b)

3287 Zehirli sv, inorganik,


b.b.b.
3291 Klinik atk,
tanmlanmam,
b.b.b.
sulu zelti
3293 Hidrazin
Heptenler
Nonanlar
Dekanlar
1,2,3-Trimetilbenzen

3295 Hidrokarbonlar, sv,


b.b.b.
3405 Baryum klorat, zelti
3406 Baryum perklorat,
zelti
3408 Kurun perklorat, zelti
3413 Potasyum siyanr,
zelti
3414 Sodyum siyanr, zelti
3415 Sodyum florr, zelti
3422 Potasyum florr,
zelti

2.2

(3a)

%40 sulu zelti

3287 Sodyum nitrit

3295
3295
3295
3295

Aklama

(3b)

Standart sv

2.1.1.3
(4)

(5)
Su

6.1

T4

III

6.1

T4

I/II/III

Sv

6.2

I3

II

Su

Ktlece en fazla %37 orannda


hidrazin ile
b.b.b
Parlama noktas 23 C altnda
b.b.b

6.1

T4

III

Su

3
3
3
3

F1
F1
F1
F1

II
II
III
III

Hidrokarbon karm
Hidrokarbon karm
Hidrokarbon karm
Hidrokarbon karm

F1

I/II/III

sulu zelti
sulu zelti

5.1
5.1

OT1
OT1

II/III
II/III

Su
Su

sulu zelti
sulu zelti

5.1
6.1

OT1
T4

II/III
I/II/III

Su
Su

sulu zelti
sulu zelti
sulu zelti

6.1
6.1
6.1

T4
T4
T4

I/II/III
III
III

Su
Su
Su

Toplu kayt kural

Toplu kayt kural

4.1.2

IBClerin kullanm iin ilave genel hkmler

4.1.2.1

Parlama noktas 60 C (kapal kap) veya daha dk olan svlarn veya toz patlamasna meyilli
tozlarn tanmas iin IBClerin kullanlmas halinde, tehlikeli elektrostatik boaltm nleyecek
nlemler alnacaktr.

4.1.2.2

Her metal, sert plastik ve kompozit IBC, 6.5.4.4 veya 6.5.4.5 uyarnca gerektii ekilde muayene ve
test edilecektir:
-

Hizmete alnmadan nce;

Ardndan iki buuk yl amayan aralklarla;

Tama iin tekrar kullanlmadan nce, yenilendikten veya onarldktan sonra.

Bir IBC, son periyodik muayene test veya muayenenin son geerlilik tarihinin ardndan
doldurulmayacak ve tamaya sunulmayacaktr. Bununla birlikte, son periyodik testin veya
muayenenin son geerlilik tarihinden nce doldurulan bir IBC, son periyodik testin veya muayenenin
son geerlilik tarihinin ardndan ay gemeyecek bir sr boyunca tanabilir. Buna ilave olarak
IBC'ler aadaki durumlarda son periyodik test veya muayeneden sonra kullanlabilir:
(a)

Tekrar doldurma ileminden nce gerekli testin veya muayenenin yrtlmesi amacyla,
boaltmdan sonra fakat temizlemeden nce;

(b)

Yetkili Kurum tarafndan aksi onaylanmadka, tehlikeli mallarn veya atklarn dzgn ekilde
imha edilmesi veya geri dntrlmesi iin geri gnderilmesine olanak tanmak amacyla, son
periyodik testin veya muayenenin son geerlilik tarihinden itibaren en fazla alt ay boyunca

NOT: Tama belgesindeki bilgiler iin, bkz. 5.4.1.1.11.


4.1.2.3

31HZ2 tipindeki IBC'ler d muhafazann hacminin en az %80'i kadar doldurulmaldr.

- 33 -

4.1.2.4

Devleti ve ad veya yetkili sembol dayankl bir ekilde zerine iaretlenmi olan metal, sert plastik
veya kompozit ve esnek IBC'lerin sahipleri tarafndan yrtlen rutin bakmlar dnda, rutin bakm
gerekletiren taraf aada belirtilenleri gsterecek ekilde reticinin UN tasarm tipi iaretinin
yannda IBC'ye iaret koymaldr:
(a)

Rutin bakmn gerekletii Devletin ad; ve

(b)

Rutin bakm gerekletiren tarafn ad veya yetkili sembol

4.1.3

Ambalajlama talimatlarna ilikin genel hkmler

4.1.3.1

1. ila 9. Snflarda yer alan tehlikeli mallar iin geerli ambalajlama talimatlar Ksm 4.1.1'de
verilmitir. Talimatlar, geerli olduklar ambalajlama tipine bal olarak alt ksma ayrlmtr:
Alt blm 4.1.4.1

IBCler ve byk ambalajlar dndaki ambalajlar iin; bu ambalajlama


talimatlar RID ve ADR'ye zel ambalajlar iin "P" veya "R" harfi ile
balayan alfanmerik bir kod ile gsterilir;

Alt blm 4.1.4.2

IBC'ler iin; bunlar "IBCler" eklinde ile balayan alfanmerik bir kod ile
gsterilir;

Alt blm 4.1.4.3

byk ambalajlar iin; bunlar "LP" harfleri ile balayan alfanmerik


bir kod ile gsterilir.

Genel olarak ambalajlama talimatlar 4.1.1, 4.1.2 veya 4.1.3te yer alan genel hkmlerin
karlanmakta olduunu gsterir. Ambalaj talimatlar, gerekli durumlarda Blm 4.1.5, 4.1.6, 4.1.7,
4.1.8 veya 4.1.9un zel hkmleriyle uygunluk gsterilmesini gerektirebilir. zel ambalajlama
hkmleri, mnferit maddelere veya malzemelere ilikin ambalajlama talimatnda da belirtilebilir.
Ayn zamanda aada belirtilen harfleri ieren alfanmerik kodlarla da gsterilebilirler:
"PP"

IBCler ve byk ambalajlar dndaki ambalajlar iin, yada "RR", RID ve ADR'ye zg zel
hkmler iin;

"B"

IBCler iin, veya "BB", RID ve ADRye zg zel ambalajlama hkmleri iin;

"L"

byk ambalajlar iin, yada LL, ADRye zg zel ambalajlama hkmleri iin

Aksi belirtilmedike, her bir ambalajlama Ksm 6'nn ilgili hkmlerine uygunluk gsterecektir.
Genel olarak ambalajlama talimatlar uyumlulukla ilgili bir rehberlik sunmamakta olup kullanc, ilgili
maddenin seilen ambalaj malzemesiyle uyumlu olup olmadn (rnein, cam kaplar pek ok florr
iin uygun deildir) kontrol etmeden bir ambalaj semeyecektir. Ambalajlama talimatlarnda cam
kaplara izin verildii hallerde, porselen, mlek veya sert mlek ambalajlara da msaade edilir.
4.1.3.2

Blm 3.2, Tablo A, Stun (8) her bir madde veya nesne iin bavurulmas gereken ambalajlama
talimatlarn gstermektedir. Stun (9a) ve (9b), spesifik maddeler veya nesneler iin geerli olan zel
ambalajlama hkmleriyle kark ambalajlama hkmlerini (bkz. 4.1.10) gstermektedir.

4.1.3.3

Her bir ambalajlama talimat uygun durumlarda kabul edilebilir tekli veya kombine ambalajlamalar
gstermektedir. Kombine ambalajlar iin kabul edilebilir d paketler, i ambalajlar ve geerli
olduunda her bir i veya d paketin iermesi iin msaade edilen azami miktar gsterilmektedir.
Azami net ktle ve azami kapasite 1.2.1'de belirtilmektedir.

4.1.3.4

Tama esnasnda
kullanlmayacaktr:

svlamaya

meyilli

maddeler

tanrken

aada

belirtilen

ambalajlar

Ambalajlar
Variller:
Kutular:
Torbalar:
Kompozit ambalajlar:

1D ve 1G
4A, 4B, 4C1, 4C2, 4D, 4F, 4G, 4H1 ve 4H2
5L1, 5L2, 5L3, 5H1, 5H2, 5H3, 5H4, 5M1 ve 5M2
6HC, 6HD2, 6HG1, 6HG2, 6HD 1, 6PC, 6PD 1, 6PD2, 6PG1, 6PG2
ve 6PH1

- 34 -

Byk ambalajlar
Esnek plastik:

51H (d paket)

IBCler
Ambalajlama grubu I maddeleri iin: IBCnin tm tipleri
Ambalajlama grubu II ve III maddeleri iin:
Ahap:
Mukavva:
Esnek:
Kompozit:

11C, 11D ve 11F


11G.
13H1, 13H2, 13H3, 13H4, 13H5, 13L1, 13L2, 13L3, 13L4,
13M1 ve 13M2
11HZ2 ve 21HZ2

Bu paragrafn amalar bakmndan, 45 C'ye eit veya daha dk bir erime noktasna sahip maddeler
ve madde karmlar tama esnasnda sv haline gelebilecek katlar olarak deerlendirilmelidir.
4.1.3.5

Bu Blmdeki ambalajlama talimatlarnn, belirli bir ambalaj tipinin kullanmna (rn. 4G; 1A2) yetki
verdii hallerde, Ksm 6 artlarna uygun ekilde iaretlenmi olan V,"U veya "W" harflerinin
ardndan geldii ayn ambalaj tanmlama kodunu tayan ambalajlar (rn. 4GV, 4GU yada 4GW;
1A2V, 1A2U yada 1A2W) ilgili ambalajlama talimat uyarnca sz konusu ambalaj tipinin kullanm
iin geerli olan ayn koullar ve snrlamalar altnda kullanlabilir. rnein, ambalaj kodu 4GV ile
iaretlenmi kombinasyon paketi, 4G ile iaretli herhangi bir kombinasyon paketinin kullanmna
yetki verildii her durumda kullanlabilir; bunun iin i ambalaj tipleri ve miktar snrlamalar
konusundaki ilgili ambalajlama talimatnda yer alan artlarn gzetilmesi gerekir.

4.1.3.6

Svlar ve katlar iin basnl kaplar

4.1.3.6.1

ADRde aksi belirtilmedike, unlara uyan basnl kaplar:


(a)

Blm 6.2nin ilgili artlar veya

(b)

4.1.3.6 hkmlerinin karlanmas kaydyla basnl kabn imal edildii lkenin uygulad,
tasarm, yapm, test, imalat ve muayene hakkndaki ulusal ve uluslararas standartlar; ve
metalik silindirler, tpler, basnl variller ve silindir demetleri ve kurtarma basnl kaplar iin
minimum patlama orannn (patlama basnc bl test basnc) u ekillerde olabilecei bir
yapm:
(i)

Doldurulabilir basnl kaplar iin 1,50;

(ii)

Yeniden doldurulamayan basnl kaplar iin 2,00,

Patlayclar, sl olarak kararsz maddeler, organik peroksitler, kendiliinden reaktif maddeler,


kimyasal tepkime nedeniyle nemli basn deerlerinin oluabilecei maddeler ve radyoaktif
malzemeler (4.1.9 kapsamnda izin verilmedike) haricindeki her trl sv veya kat maddenin
tanmas iin yetkilendirilmitir.
Bu alt balk, 4.1.4.1., ambalajlama talimat P200, tablo 3te anlan maddeler iin geerli deildir.
4.1.3.6.2

Basnl kabn her bir tasarm tipi, imalat lkesinin yetkili kurumunca veya Blm 6.2de belirtildii
ekilde onaylanacaktr.

4.1.3.6.3

Aksi belirtilmedike, minimum test basnc 0.6 MPa olan basnl kaplar kullanlacaktr.

4.1.3.6.4

Aksi belirtilmedike, basnl kaplar ar doldurma veya yangn halinde patlamay nleyecek ekilde
tasarlanm bir acil durum basn tahliye cihaz ile temin edilebilir.

- 35 -

Basnl kap valfleri, ieriin salnm olmakszn hasara dayanabilecek zellikte olacak ekilde
tasarlanacak ve yaplacak veya 4.1.6.8 (a) ila (e)'de verilen yntemlerden biri sayesinde basnl kabn
ieriinin istenmeden salnmna neden olabilecek hasarlara kar korunacaktr.
4.1.3.6.5

Doldurma derecesi, 50 Cde basnl kabn kapasitesinin %95ini amayacaktr. Basnl kabn, 55 C
scaklkta tamamen sv olmamasn salamak zere yeterli bir fire braklacaktr.

4.1.3.6.6

Aksi belirtilmedike, basnl kaplar her be ylda bir periyodik muayeneye ve teste tabi tutulacaktr.
Periyodik muayene kapsamnda d inceleme, i inceleme veya yetkili kurumun onaylad alternatif
bir yntem, bir basn testi veya yetkili kurumunun onay zerine edeer lde etkili bir tahribatsz
bir test ile birlikte tm aksesuarlar zerinde muayene yrtlecektir (rn. Valflarn skl, acil durum
tahliye valflar veya eriyebilir elemanlar).
Basnl kaplar, periyodik muayene ve test zamanlar geldikten sonra doldurulmayacaktr; ancak sre
limitinin bitmesinden sonra kendileri tanabilir. Basnl kap onarmlar 4.1.6.11 artlarn
karlayacaktr.

4.1.3.6.7

Doldurma ileminden nce, ambalajlayan taraf basnl kap zerinde bir muayene yrtecek olup,
basnl kabn, tanacak madde iin onayl olduundan ve ADR zorunluluklarnn karlandndan
emin olacaktr. Kapatma valfleri, dolumdan sonra kapatlacak ve tama srasnda kapal kalacaktr.
Sevkiyat, kapaklarn ve tehizatlarn szdrmadn dorulayacaktr.

4.1.3.6.8

Yeniden doldurulabilir basnl kaplar, hizmet deiimi iin gerekli ilemler yrtlmediyse daha nce
muhafaza edilen maddeden farkl bir maddeyle doldurulmayacaktr.

4.1.3.6.9

Svlar ve katlar iin basnl kabn 4.1.3.6 kapsamnda iaretlenmesi (Blm 6.2 artlarna uygunluk
gstermeyen), imalat lkesinin yetkili kurumunun belirledii artlara uygun olacaktr.

4.1.3.7

lgili ambalajlama talimatnda zel olarak yetki verilmemi olan ambalajlar veya IBCler, 1.5.1
kapsamnda Taraf lkeler arasnda geici bir istisna anlamas kapsamnda zel olarak izin
verilmedike, maddenin veya nesnenin tanmas iin kullanlamaz.

4.1.3.8

Snf 1de yer alanlar dndaki ambalajlanmam nesneler

4.1.3.8.1

Byk veya salam nesnelerin Blm 6.1 veya 6.6 zorunluluklar uyarnca ambalajlanamad veya
bo, temizlenmemi veya ambalajlanmam ekilde tanmalar gerektiinde, menei lkenin yetkili
kurumu 2 bu tr bir tama yntemini onaylayabilir. Bunu yaparken yetkili kurum aadaki hususlar
gz nnde bulunduracaktr:

(a)

Byk ve salam nesneler, tama niteleri arasndaki aktarma, tama niteleri ve depolar
arasnda aktarma ile olarak manel veya mekanik elleleme iin bir paletten veya ambalajdan
ayrma da dahil olmak zere tama srasnda normal olarak karlalabilecek darbe ve
yklemelere dayanabilecek gce sahip olacaktr.

(b)

Tm koruyucu zarflar ve azlar, tama srasndaki normal koullar yada titreim ve nem veya
basn deiikliklerinin (rnein rakmdan kaynaklanan) neden olabilecei ierik kaybn
nleyecek ekilde kapatlacaktr. Tama esnasnda byk ve salam nesnelerin d ksmlarna
herhangi bir tehlikeli kalnt yapmayacaktr.

(c)

Byk ve salam nesnelerin tehlikeli mallarla dorudan temas eden ambalaj ksmlar:
(i)

Tehlikeli mallardan etkilenmemeli veya bu nedenle nemli lde zayflamamaldr;


ve

(ii)

Reaksiyon hzlandrma veya tehlikeli mallarla tepkimeye geme gibi tehlikeli etkilere
neden olmamaldr;

Menei lke ADR'ye Taraf lke deilse, sevkiyatn ulaaca ilk ADRye Taraf lkenin yetkili kurumu.

- 36 -

4.1.3.8.2

d)

Sv ieren byk ve salam nesneler, tama esnasnda herhangi bir szdrmay veya kalc bir
ekil bozukluunu nleyecek ekilde istiflenmeli ve korunmaldr.

(e)

Normal tama koullarnda esnemeyecek ekilde kzaklara, sandklara veya dier tama
aralarna yada tama nitesine veya konteynere sabitlenmelidir

4.1.3.8.1 hkmleri uyarnca yetkili kurum tarafndan onaylanan ambalajlanmam malzemeler, Ksm
5'teki sevkiyat prosedrlerine tabi olacaktr. Ayrca, bu nesneleri sevk eden taraf, sz konusu onayn
bir kopyasnn tama belgesine ilitirildiinden emin olacaktr.
NOT: Byk ve salam nesnelere, esnek yakt tama sistemleri, askeri tehizatlar, 3.4.6 uyarnca
snrl miktarlarn zerinde tehlikeli mal ieren makineler veya tehizatlar rnek olarak verilebilir.

4.1.4

Ambalajlama talimatlarnn listesi


NOT: Aadaki ambalajlama talimatlar, IMDG Kodu ve UN Model Kurallar'nda kullanlan
numaralama sistemini kullanmasna karn, okuyucular baz ayrntlarn ADR iin farkl olabileceini
dikkate almaldr.

- 37 -

Ambalaj kullanmna ilikin ambalajlama talimatlar (IBCler ve byk ambalajlar hari)

4.1.4.1

P001
AMBALAJLAMA TALMATI (SIVILAR)
P001
4.1.1 ve 4.1.3teki genel hkmlerin karlanmas kouluyla aadaki ambalajlarn kullanmna izin verilmitir:
Kombine ambalajlar:
Maksimum kapasite/Net ktle (bkz. 4.1.3.3)
ambalajlar
D paketler
Ambalajlama
Ambalajlama
Ambalajlama
grubu I
grubu II
grubu III
Cam
Plastik
Metal

10 l
30 l
40 l

Variller
elik (1A1, 1A2)
alminyum (1B1, 1B2)
elik veya alminyum
hari metal (1N1, 1N2)
plastik (1H1, 1H2)
kontrplak (1D)
fiber (1G)

250 kg
250 kg
250 kg

400 kg
400 kg
400 kg

400 kg
400 kg
400 kg

250 kg
150 kg
75 kg

400 kg
400 kg
400 kg

400 kg
400 kg
400 kg

Kutular
elik (4A)
alminyum (4B)
hari metal (4N)
doal ahap (4C1, 4C2)
kontrplak (4D)
yeniden yaplandrlm
ahap (4F)
mukavva (4G)
genlemeli plastik (4H1)
sert plastik (4H2)

250 kg
250 kg
250 kg.
150 kg
150 kg
75 kg
75 kg
60 kg
150 kg

400 kg
400 kg
400 kg.
400 kg
400 kg
400 kg
400 kg
60 kg
400 kg

400 kg
400 kg
400 kg.
400 kg
400 kg
400 kg
400 kg
60 kg
400 kg

Bidonlar
elik (3A1, 3A2)
alminyum (3B1,
3B2)
plastik (3H1, 3H2)

120 kg
120 kg
120 kg

120 kg
120 kg
120 kg

120 kg
120 kg
120 kg

250 l
a
250 l
250 l
a
250 l
250 l

450 l
450 l
450 l
450 l
450 l

450 l
450 l
450 l
450 l
450 l

450 l

450 l

250 l
a
250 l

450 l
450 l

450 l
450 l

60 l
a
60 l
60 l
a
60 l
60 l
a
60 l

60 l
60 l
60 l
60 l
60 l
60 l

60 l
60 l
60 l
60 l
60 l
60 l

Tekli ambalajlar:
Variller
elik, sklemez balk (1A1)
elik, sklebilir balk (1A2)
alminyum, sklemez balk (1B1)
alminyum, sklebilir balk (1B2)
elik veya alminyum dndaki metal,
sklemez balk (1N1)
elik veya alminyum hari metal, sklebilir
balk (1N2)
plastik, sklemez balk (1H1)
plastik, sklebilir balk (1H2)
Bidonlar
elik, sklemez balk (3A1)
elik, sklebilir balk (3A2)
alminyum, sklemez balk (3B1)
alminyum, sklebilir balk (3B2)
plastik, sklemez balk (3H1)
plastik, sklebilir balk (3H2)
a

250 l

Yalnzca 2680 mm2/sN'den daha fazla viskozitesi olan maddelere izin verilmitir.

(Sonraki sayfada devam ediyor)

- 38 -

P001
Tekli ambalajlar (devam)

AMBALAJLAMA TALMATI (SIVILAR) (devam)


P001
Maksimum kapasite/Net ktle (bkz. 4.1.3.3)

Kompozit ambalajlar
dta elik veya alminyum varile sahip plastik
kap (6HA1, 6HB1)
dta elyaf, plastik veya kontrplak varile sahip
plastik kap (6HG1, 6HH1, 6HD1)
Dta elik veya alminyum sandkl veya kutulu
plastik kap yada dta ahap, kontrplak, mukavva
veya sert plastik kutulu plastik kap (6HA2, 6HB2,
6HC, 6HD2, 6HG2 veya 6HH2)
Dta elik, alminyum, mukavva, kontrplak, sert
plastik veya genlemeli plastik varile sahip cam
kap (6PA1, 6PB 1, 6PG1, 6PD 1, 6PH1 veya
6PH2); yada dta elik veya alminyum sandk
yada kutuya veya dta ahap veya mukavva
kutuya veya rgl sepete sahip cam kap
(6PA2, 6PB2, 6PC, 6PG2 veya 6PD2)

Ambalajlama
grubu I

Ambalajlama
grubu II

Ambalajlama
grubu III

250 l

250 l

250 l

120 l

250 l

250 l

60 l

60 l

60 l

60 l

60 l

60 l

4.1.3.6 hkmlerinin karlanmas kaydyla basnl kaplar.


Dier zorunluluklar:
Snf 3, ambalajlama grubu IIIte yer alan, az miktarda karbondioksit veya nitrojen salan maddeler iin, ambalajlara
iin, ambalajlar havalandrma zellii barndrmaldr.
zel ambalajlama hkmleri:
PP1

UN No. 1133, 1210, 1263 ve 1866 iin ve yapkanlar, bask mrekkepleri, bask mrekkebiyle ilgili
malzemeler, boyalar, boya ile ilgili malzemeler ve UN No 3082ye tahsis edilmi reine zeltileri,
ambalajlama grubu II ve III kapsamndaki ve ambalaj bana 5 litre veya daha dk miktarlardaki maddeler
iin metal veya plastik ambalajlarn, aadaki ekillerde tandklarnda Blm 6.1deki performans testlerini
karlamalarna gerek yoktur:
(a) paletler zerine konmu ykler, paletli bir kutu veya birim yk cihaznda; rnein kaylanarak, sk veya
gergin rtye sarlarak veya dier uygun yntemlerle bir palet zerine yerletirilmi, istiflenmi ve
sabitlenmi tekli ambalajlar halinde; veya
(b) maksimum 40 kg net ktleye sahip kombinasyon paketlerinin i ambalajlar olarak.

PP2

UN No. 3065 iin, maksimum kapasitesi 250 litre olan ve Blm 6.1 hkmlerini karlamayan ahap variller
kullanlabilir.

PP4

UN Numaralar 1774 olan maddeler iin, ambalajlar, ambalajlama grubu II iin ngrlen performans
seviyesini karlamaldr.

PP5

UN No. 1204 iin, ambalajlar artan i basn nedeniyle patlamann mmkn olmayaca ekilde tasarlanacaktr.
Bu maddeler iin silindirler, tpler ve basnl kaplar kullanlamaz.

PP6

(Silindi)

PP10

UN No 1791, ambalajlama grubu II iin, ambalaj havalandrlmaldr.

PP31

UN No 1131 iin, ambalajlarn hava geirmeyecek ekilde szdrmazl salanacaktr.

PP33 UN No. 1308, ambalajlama grubu I ve II iin, sadece brt ktlesi maksimum 75 kg olan kombine ambalajlara
msaade edilir.
PP81 %60'tan fazla fakat %85'ten az hidrojen florrl UN No. 1790 ve %55'ten fazla nitrik asitli UN No. 2031 iin,
tekli ambalajlar olarak plastik variller ile bidonlara izin verilen kullanm sresi, retim tarihlerinden itibaren iki
yldr.
RID ve ADRye zel ambalajlama hkmleri
RR2 UN No 1261 iin, sklebilir balkl ambalajlara msaade edilmez.

- 39 -

P002
AMBALAJLAMA TALMATI (KATILAR)
P002
4.1.1 ve 4.1.3teki genel hkmlerin karlanmas kouluyla aadaki ambalajlarn kullanmna izin verilmitir:
Maksimum net ktle (bkz. 4.1.3.3)

Kombinasyon paketleri:
ambalajlar

Cam
Plastika
Metal
a, b, c
Kat
a, b, c
Fiber
.

D paketler

10 kg
50 kg
50 kg
50 kg
50 kg

Ambalajlama
grubu I

Variller
elik (1A1, 1A2)
alminyum (1B1, 1B2)
hari metal (1N1, 1N2)
plastik (1H1, 1H2)
kontrplak (1D)
fiber (1G)
Kutular
elik (4A)
alminyum (4B)
hari metal (4N)
doal ahap (4C1)
toz geirmez duvarl doal
ahap (4C2)
kontrplak (4D)
yeniden
yaplandrlm
ahap (4F)
mukavva (4G)
genlemeli plastik (4H1)
sert plastik (4H2)
Bidonlar
elik
(3A1,
3A2)
alminyum (3B1, 3B2)
plastik (3H1, 3H2)

Tekli ambalajlar:
Variller
elik (1A1 veya 1A2 d)
alminyum (1B1 veya 1B2 d)
elik veya alminyum hari metal (1N1 veya 1N2 d )
plastik (1H1 veya 1H2 d)
fiber (1G) e
kontrplak (1D)e
Bidonlar
elik (3A1 veya 3A2 d)
alminyum (3B1 veya 3B2 d)
plastik (3H1 veya 3H2 d)
a

c
d

Ambalajlama
grubu II

Ambalajlama
grubu III

400 kg
400 kg
400 kg
400 kg
400 kg
400 kg

400 kg
400 kg
400 kg
400 kg
400 kg
400 kg

400 kg
400 kg
400 kg
400 kg
400 kg
400 kg

400 kg
400 kg
400 kg
250 kg

400 kg
400 kg
400 kg.
400 kg

400 kg
400 kg
400 kg.
400 kg

250 kg
250 kg

400 kg
400 kg

400 kg
400 kg

125 kg
125 kg
60 kg
250 kg

400 kg
400 kg
60 kg
400 kg

400 kg
400 kg
60 kg
400 kg

120 kg
120 kg
120 kg

120 kg
120 kg
120 kg

120 kg
120 kg
120 kg

400 kg
400 kg
400 kg
400 kg
400 kg
400 kg

400 kg
400 kg
400 kg
400 kg
400 kg
400 kg

400 kg
400 kg
400 kg
400 kg
400 kg
400 kg

120 kg
120 kg
120 kg

120 kg
120 kg
120 kg

120 kg
120 kg
120 kg

Bu i ambalajlar, tozun dar kmasn nleyecek zellikte olmaldr.

Bu i ambalajlar, tama esnasnda sv haline gelebilecek maddelerin tanmasnda kullanlmamaldr (bkz.


4.1.3.4)
Bu i ambalajlar, ambalajlama grubu Ide yer alan maddeler iin kullanlmamaldr
Bu ambalajlar tama esnasnda sv hale gelebilen ambalajlama grubu I maddeleri iin kullanlmamaldr (bkz.
4.1.3.4).
Bu ambalajlar, tama esnasnda sv haline gelebilecek maddelerin tanmasnda kullanlmamaldr (bkz.
4.1.3.4)

(Sonraki sayfada devam ediyor)

- 40 -

P002
Tekli ambalajlar (devam):

AMBALAJLAMA TALMATI (KATILAR) (devam)


P002
Maksimum net ktle (bkz. 4.1.3.3)
Ambalajlama
Ambalajlama
Ambalajlama
grubu I
grubu II
grubu III

Kutular

elik (4A) e
alminyum (4B) e
hari metal (4N) e
doal ahap (4C1)e
kontrplak (4D) e
yeniden yaplandrlm ahap (4F) e
toz geirmez duvarl doal ahap (4C2) e
mukavva (4G) e
sert plastik (4H2) e
Torbalar

torbalar (5H3, 5H4, 5L3, 5M2) e


Kompozit ambalajlar
dta elik, alminyum, kontrplak, elyaf veya
plastik varile sahip plastik kaplar (6HA1, 6HB1,
6HG1 e, 6HD1 e veya 6HH1)
dta elik veya alminyum sandkl veya kutu,
ahap kutu, kontrplak kutu, mukavva kutu
veya sert plastik kutuya sahip plastik kap
(6HA2, 6HB2, 6HC, 6HD2 e , 6HG2 e veya
6HH2)
dta elik, alminyum, kontrplak veya elyaf
varil (6PA1, 6PB1, 6PD1 e veya 6PG 1 e ) veya
dta elik veya alminyum sandk veya kutu
veya dta ahap veya mukavva kutuya veya
dta rgl sepet (6PA2, 6PB2, 6PC, 6PD2 e
veya 6PG2e) veya dta sert plastik veya
genlemeli plastik ambalaja (6PH2 veya 6PH1
e)
sahip cam kap

zin verilmez
zin verilmez
zin verilmez
zin verilmez
zin verilmez
zin verilmez
zin verilmez
zin verilmez
zin verilmez

400 kg
400 kg
400 kg
400 kg
400 kg
400 kg
400 kg
400 kg
400 kg

400 kg
400 kg
400 kg
400 kg
400 kg
400 kg
400 kg
400 kg
400 kg

zin verilmez

50 kg

50 kg

400 kg

400 kg

400 kg

75 kg

75 kg

75 kg

75 kg

75 kg

75 kg

4.1.3.6 hkmlerinin karlanmas kaydyla basnl kaplar.


e
Bu ambalajlar, tama esnasnda sv haline gelebilecek maddelerin tanmasnda kullanlmamaldr (bkz.
4.1.3.4).
(Sonraki sayfada devam ediyor)

- 41 -

AMBALAJLAMA TALMATI (KATILAR) (devam)

P002

P002

zel ambalajlama hkmleri:


PP6

(Silindi)

PP7

UN No. 2000 selloit, kapal aralar veya konteynerler iinde tam yk olarak, ince plastik tabakaya sarlp
elik bantlar gibi uygun yntemlerle sabitlenerek ambalajlanmam ekilde paletler zerinde. Palet bana
1.000 kg almamaldr.

PP8

UN No. 2002 iin, ambalajlar artan i basn nedeniyle patlamann mmkn olmayaca ekilde
tasarlanacaktr. Bu maddeler iin silindirler, tpler ve basnl kaplar kullanlamaz.

PP9

UN Numaralar 3175, 3243 ve 3244 olan maddeler iin ambalajlar, ambalajlama grubu IInin performans
seviyesi iin ngrlen bir szdrmazlk testinden gemi bir tasarm tipine uygun olacaktr. UN No. 3175 iin,
svlar mhrl torbalarda yer alan kat maddelere tamamen emdirilmise szdrmazlk testi gerekmez.

PP11

UN No. 1309, ambalajlama grubu III ile UN No. 1362 iin 5H1, 5L1 ve 5M1 kodlu torbalarn, eer plastik
torbalar iine paketlenmi ve paletler zerinde gergin veya skca rtlerek paketlenmise kullanmna izin
verilmitir.

PP12

UN No. 1361, 2213 ve UN No. 3077 iin 5H1, 5L1 ve 5M1 kodlu torbalarn kapal aralarda veya
konteynerlerde tandnda kullanmna izin verilmitir.

PP13

UN No. 2870 kapsamnda snflandrlan maddeler iin, sadece ambalajlama grubu I iin ngrlen performans
seviyesini karlayan kombine ambalajlarn kullanmna izin verilmitir.

PP14

UN Numaralar 2211, 2698 ve 3314 iin, ambalajlarn Blm 6.1de belirtilen performans testlerini
karlamas zorunlu deildir.

PP15

UN Numaralar 1324 ve 2623 olan maddeler iin, ambalajlar ambalajlama grubu III iin ngrlen performans
seviyesini karlamaldr.

PP20

UN No. 2217 iin, herhangi bir toz geirmez ve yrtlmaz kap kullanlabilir.

PP30

UN No. 2471 iin, kat veya elyaf i ambalajlara msaade edilmez.

PP34

UN No. 2969 iin (tlmemi tanecikler olarak) 5H1, 5L1 ve 5M1 torbalarnn kullanm serbesttir.

PP37

UN No. 2590 ve 2212 iin, 5M1 torbalarnn kullanmna izin verilmitir. Her tipten tm torbalar, kapal
aralar veya konteynerler ierisinde tanacak veya kapal sert d ambalajlara yerletirilecektir.

PP38

UN No. 1309, ambalajlama grubu II iin, torbalar sadece kapal ara veya konteynlerler ierisinde kabul edilir.

PP84

UN No. 1057 olan maddeler iin, sert d paketler, ambalajlama grubu II iin ngrlen performans seviyesini
karlamaldr. Ambalajlar, cihazlarn hareket etmesini, kazara tutumasn veya alevlenir gazlarn vya svlarn
kazara salmn nleyecek ekilde tasarlanacak, yaplacak ve dzenlenecektir.

NOT:

Ayr ekilde toplanan atk akmaklar iin bkz. Blm 3.3, zel hkm 654.

RID ve ADRye zel ambalajlama hkm:


RR5 PP84teki zel ambalajlama hkm gz nnde bulundurulmakszn, ambalajn brt ktlesi en fazla 10 kg ise,
yalnzca 4.1.1.1, 4.1.1.2 ve 4.1.1.5 ila 4.1.1.7nin genel hkmlerine uygunluk gsterilmesi
gerekmektedir.
NOT:

Ayr ekilde toplanan atk akmaklar iin bkz. Blm 3.3, zel hkm 654.

- 42 -

AMBALAJLAMA TALMATI

P003

P003

Tehlikeli mallar, uygun d paketlere yerletirilmelidir. Ambalajlar 4.1.1.1, 4.1.1.2, 4.1.1.4, 4.1.1.8 ve 4.1.3'te
belirtilen hkmleri karlamal ve 6.1.4'teki ambalaj yapm gereksinimlerini karlayacak ekilde tasarlanmaldr.
Yalnzca uygun malzemeden mamul ve ambalaj kapasitesi ile amalanan kullanm bakmndan yeterli mukavemete ve
tasarma sahip d paketler kullanlacaktr. Bu ambalajlama talimatna, maddelerin ve kombine ambalajlarn i
ambalajlarnn tanmas iin bavurulduunda, ambalajlar tama esnasnda maddelerin istenmeden dklmesini
nleyecek ekilde tasarlanmal ve yapm buna gre yrtlmelidir.
zel ambalajlama hkmleri:
PP16 UN No. 2800 iin, bataryalar ksa devrelere kar korunmal ve salam d paketlere yerletirilerek gvenli
biimde paketlenmelidir.
NOT 1:Mekanik veya elektronik bir tehizatn almas iin gerekli olan ve bu nedenle bu tehizata entegre bir
para olarak kullanlan akmaz bataryalar, tehizatn batarya kabnda salam bir ekilde sabitlenmeli ve
hasarlarn veya ksa devrelerin meydana gelmesini nleyecek ekilde korunmaldr.
NOT 2: Kullanlm bataryalar (UN No. 2800) iin, bkz. P801a.
PP17 UN No. ve 2037 iin, ambalajlar fiber levha levha ambalajlar iin 55 kg net ktleyi, dier ambalajlar iin
125 kg net ktleyi amamaldr.
PP19 UN No. 1364 ve 1365 iin, balya olarak tamaya izin verilmektedir.
PP20 UN No. 1363, 1386, 1408 ve 2793 iin, herhangi bir toz geirmez ve yrtlmaz kap kullanlabilir.
PP32 UN No. 2857 ve 3358, ambalajlanmadan sandklarn veya uygun d ambalajlarn iinde tanabilir.
PP87 (Silindi)
PP88 (Silindi)
PP90 UN No. 3506 iin, mhrl i astarlar veya gl szdrmazla sahip torbalar ve konumuna veya
ynlendirmesine bakmakszn civann ambalaj dna szmasn nleyen, patlama dayanml malzeme
kullanlacaktr.
PP91 UN No. 1044 iin, 4.1.3.8.1 (a) ila (e) artlar salandnda, vanalar 4.1.6.8 (a) ila (d) dhilinde verilen
metotlardan birine gre korunduunda ve yangn sndrc zerinde bulunan dier ekipmanlarn kazayla
devreye girmesini nlemek amacyla korunduunda, byk yangn sndrcler ambalajsz olarak
tanabilir. Bu zel ambalajlama hkm amacyla, byk yangn sndrc Blm 3.3. zel hkm 225
(c) ila (e) paragraflarnda tanmlanan yangn sndrcleri ifade eder.
RID ve ADRye zel ambalajlama hkmleri:
RR6

UN No. ve 2937 iin, tam ykte tama durumunda, metal nesneler u ekilde de ambalajlanabilir: Nesneler
tablalar zerindeki birimler olarak birlikte gruplanmal ve uygun bir plastik kapak ile sabitlenmelidir; bu
birimler st ste dizilmeli ve uygun ekilde paletler zerinde emniyete alnmaldr.

RR9

UN No. 3509 iin ambalajlarn, 4.1.1.3 hkmlerini karlamas gerekmez.


6.1.4 gerekliliklerini karlayan ambalajlar, sznt nleyici bulunan yada monte edilmi olan ve delinmeye
direnli szdrmaz astar veya torba kullanlacaktr.
Geri kalan kat kalntlarn sadece tama srasnda karlaabilecek hava scaklklarnda svlamaya eilimli
olmayan katlar olmas halinde, esnek ambalajlar kullanlabilir.
Sv kalntlar mevcut olduunda, szdrmazlk salayan sert ambalajlar (rnein, emici materyaller)
kullanlacaktr.
Tama iin doldurulma ve yklemeden nce, her bir ambalaj anma, bulama (kontaminasyon) yada dier
hasarlar bulundurmadndan emin olmak adna kontrol edilecektir. Diren kayb belirtisi gsteren hibir
ambalaj kullanlmayacaktr (ufak ezik yada izikler, ambalajn direncini dren etmenler olarak
deerlendirilmeyecektir).
Tamaya ynelik olarak Snf 5.1 trnden kalntlarla kirlenmi, kullanlmayan, bo, ambalajlar
herhangi bir aa yada dier kolay tutuan malzemelerle hibir etkileime girmeyecek ekilde
yaplandrlacak yada dzenlenecektir.

- 43 -

AMBALAJLAMA TALMATI

P004

P004

Bu talimat, UN No. 3473, 3476, 3477, 3478 ve 3479 iin geerlidir.


Aadaki ambalajlarn kullanmna izin verilmitir:
(1)

Yakt hcresi kartular iin, 4.1.1.1, 4.1.1.2, 4.1.1.3, 4.1.1.6 ve 4.1.3n salanmas kaydyla,
Variller (1A2, 1B2, 1N2, 1H2, 1D, 1G);
Kutular (4A, 4B, 4N, 4C1, 4C2, 4D, 4F, 4G, 4H1, 4H2);
Bidonlar (3A2, 3B2, 3H2).
Ambalajlar, ambalaj grubu IInin performans seviyesine uyacaktr.

(2)

Tehizatla paketlenmi yakt hcresi kartular iin, 4.1.1.1, 4.1.1.2, 4.1.1.6 ve 4.1.3 genel hkmlerini
salayan dayankl d paketler.
Yakt hcresi kartular, tehizatla birlikte paketlendiinde, i ambalajlar ierisinde paketlenecek veya
dolgu malzemesine veya blc ayralara sahip d paket ierisine yerletirilecek, bylece yakt hcresi
kartularnn, d paket ierisinde ieriklerin hareket etmesinden veya yerinin deimesinden
kaynaklanabilecek hasarlara kar korunmas salanacaktr. Tehizat ierisine entegre yakt hcresi
kartular, ksa devrelere kar korunacak olup, tm sistem ise kazara almalara kar korunacaktr.
Tehizat, d paketin iinde harekete kar gvenli hale getirilmelidir.
Bu paketleme talimat kapsamnda, tehizat ilemleri iin paketlenmi yakt hcresi kartularna
gereksinim duyan aparat anlamna gelmektedir.

(3)

Tehizat ieren yakt hcresi kartular iin: 4.1.1.1, 4.1.1.2, 4.1.1.6 ve 4.1.3 genel hkmlerini salayan
gl d paketler.
Yakt hcresi kartular ieren byk salam tehizat, (bkz. 4.1.3.8) ambalajsz tanabilir. Tehizatl yakt
hcresi kartular iin, tm sistem, ksa devre ve dikkatsizce yaplan ilemlere kar korunacaktr.

P010

AMBALAJLAMA TALMATI

P010

Aadaki ambalajlara 4.1.1 ve 4.1.3deki genel hkmlere uymas kouluyla izin verilir.
Kombine ambalajlama
ambalajlar
Cam 1 l
elik 40 l

Tekli ambalajlar:

P099

D paketler
Variller
elik
(1A1,1A2)
plastik
(1H1,1H2)
kontrplak
(1D)
fiber(1G)
Kutular
elik (4A)
doal ahap (4C1, 4C2)
kontrplak (4D)
yeniden yaplandrlm
Maksimum
(bkz. 4.1.3.3)
ahap kapasite
(4F)
mukavva (4G)
genlemeli plastik (4H1)
sert plastik
(4H2)
AMBALAJLAMA
TALMATI

Maksimum net ktle (bkz. 4.1.3.3)


400 kg
400 kg
400 kg
400 kg
400 kg
400 kg
400 kg
400 kg
400 kg
60 kg
400 kg

P099

Yalnzca bu maddeler iin yetkili kurum tarafndan onaylanan ambalajlar kullanlabilir. Yetkili kurum onaynn
nshas, her bir sevkiyatta bulundurulacaktr veya tama belgesi ambalajn yetkili kurum tarafndan onaylandn
gsterir bir ibare ierecektir

- 44 -

AMBALAJLAMA TALMATI

P101

P101

Yalnzca menei lkenin yetkili kurumu tarafndan onaylanan ambalajlar kullanlabilir. Menei lke ADR'ye Taraf
lke deilse, ambalaj sevkiyatn ulaaca ilk ADRye Taraf lkenin yetkili kurumu tarafndan onaylanr. Yetkili
kurumun temsil ettii Devletin, uluslararas trafikte motorlu aralarn ayrt edecek iaret, tama dokmanlarna u
ekilde iaretlenmelidir:
(. Yetkili kurumu tarafndan onaylanan ambalaj) (bkz. 5.4.1.2.1 (e))

P110(a)

MBALAJLAMA TALMATI

P110(a)

(Rezerve edilmi)
NOT: UN Model Dzenlemelerindeki bu ambalaj talimatna, ADR uyarnca tama iin bavurulamaz

P110(b)
AMBALAJLAMA TALMATI
P110(b)
4.1.1 ve 4.1.3teki genel ambalajlama hkmleri ile 4.1.5teki zel ambalajlama hkmlerin karlanmas kouluyla
aadaki ambalajlarn kullanmna izin verilmitir:
Ara ambalajlar
ambalajlar ve dzenlemeler
D paketler
Blc ayralar
metal
Kutular
Kaplar
doal ahap, toz geirmez duvarl (4C2)
Ahap
metal
kontrplak (4D)
plastik
ahap
yeniden yaplandrlm ahap (4F)
mukavva
lastik, iletken
plastik, iletken
Torbalar
lastik, iletken
plastik, iletken
zel ambalajlama hkm:
PP42 UN No. 0074, 0113, 0114, 0129, 0130, 0135 ve 0224 iin, aadaki artlar karlanmaldr:
(a)
ambalajlar 50 g'dan daha fazla patlayc madde (kuru maddeye karlk gelen miktar) iermemelidir;
(b)
Blc ayralar arasndaki blmeler, skca yerletirilmi bir i ambalajdan daha fazlasn
iermemelidir; ve
(c)
D paket en fazla 25 blme ierecek ekilde ayrlabilir.

- 45 -

P111
AMBALAJLAMA TALMATI
P111
4.1.1 ve 4.1.3teki genel ambalajlama hkmleri ile 4.1.5teki zel ambalajlama hkmlerin karlanmas kouluyla
aadaki ambalajlarn kullanmna izin verilmitir:
Ara ambalajlar
ambalajlar
D paketler
Gerekli deil
Torbalar
kat, su geirmez
plastik
kuma, kauuklu

Kutular
elik (4A)
alminyum (4B)
doal ahap, normal (4C1)
doal ahap, toz geirmez (4C2)
kontrplak (4D)
yeniden yaplandrlm
ahap (4F)
mukavva (4G)
plastik, genlemeli (4H1)
plastik, sert (4H2)
dier metaller (4N)

Kaplar
Ahap
Levhalar
plastik
kuma, kauuklu

Variller
elik (1A1,1A2)
alminyum (1B1,1B2)
dier metaller (1N1,1N2)
kontrplak (1D)
mukavva (1G)
plastik (1H1, 1H2)
zel ambalajlama hkm:
PP43

UN No. 0159 iin, d paket olarak metal (1A1, 1A2, 1B1, 1B2, 1N1 veya 1N2) veya plastik (1H1 veya 1H2)
variller kullanldnda i ambalajlarn kullanm zorunlu deildir.

AMBALAJLAMA TALMATI
P112(a)
(Kat slatlm, 1.1D)
4.1.1 ve 4.1.3teki genel ambalajlama hkmleri ile 4.1.5teki zel ambalajlama hkmlerin karlanmas kouluyla
aadaki ambalajlarn kullanmna izin verilmitir:
ambalajlar
D paketler
Ara ambalajlar
P112(a)

Torbalar
kat, ok katl, su
direnli plastik
kuma
kuma, kauuklu
dokuma plastik
Kaplar
metal
plastik
ahap

Torbalar
plastik
kuma,
kaplamal
astarl

plastik
veya

Kaplar
metal
plastik
ahap

Kutular
elik (4A)
alminyum (4B)
dier metaller (4N)
doal ahap, normal (4C1)
doal ahap, toz geirmez
(4C2)
kontrplak (4D)
yeniden yaplandrlm ahap (4F)
mukavva (4G)
plastik, genlemeli (4H1)
plastik, sert (4H2)
Variller
elik (1A1, 1A2)
alminyum (1B1, 1B2)
dier metaller (1N1, 1N2)
kontrplak (1D)
fiber(1G)
plastik (1H1, 1H2)

Dier zorunluluklar:

D paket olarak szdrmaz sklebilir balkl variller kullanlrsa, ara ambalajlarn kullanm zorunlu deildir.

- 46 -

zel ambalajlama hkmleri:


PP26 UN No. 0004, 0076, 0078, 0154, 0219 ve 0394 iin, ambalajlar kurunsuz olmaldr.
PP45

UN No. 0072 ve 0226 iin, ara ambalajlar gerekli deildir.


AMBALAJLAMA TALMATI

P112(b)

P112(b)

(Kat kuru, toz dnda 1.1D)


4.1.1 ve 4.1.3teki genel ambalajlama hkmleri ile 4.1.5teki zel ambalajlama hkmlerin karlanmas kouluyla
aadaki ambalajlarn kullanmna izin verilmitir:
D paketler
ambalajlar
Ara ambalajlar
Torbalar
kat, kraft
kat, ok katl, su geirmez
plastik
kuma
kuma, kauuklu
dokuma plastik

Torbalar (yalnzca UN No.


Torbalar
0150 iin)
dokuma plastik, toz geirmez (5H2)
plastik
dokuma plastik, su geirmez (5H3)
kuma,
plastik
plastik, ince tabaka (5H4)
kaplamal
veya
kuma, toz geirmez (5L2)
astarl
kuma, su geirmez (5L3)
kat, ok katl, su
geirmez (5M2)
Kutular
elik (4A)
alminyum (4B)
dier metaller (4N)
doal ahap, normal (4C1)
doal ahap, toz geirmez
(4C2)
kontrplak (4D)
yeniden yaplandrlm ahap (4F)
mukavva (4G)
plastik, genlemeli (4H1)
plastik, sert (4H2)
Variller
elik (1A1, 1A2)
alminyum (1B1, 1B2)
dier metaller (1N1, 1N2)
kontrplak (1D)
fiber(1G)
plastik (1H1, 1H2)

zel ambalajlama hkmleri:


PP26

UN No. 0004, 0076, 0078, 0154, 0219 ve 0394 iin, ambalajlar kurunsuz olmaldr.

PP46

UN No. 0209 iin, kuru tanecikli veya peletlenmi TNT iin toz geirmez torbalar tavsiye edilir.

PP47

UN No. 0222 iin, d paket bir torba ise i ambalajn kullanm zorunlu deildir.

- 47 -

AMBALAJLAMA TALMATI
P112(c)
(Kat kuru toz 1.1D)
4.1.1 ve 4.1.3teki genel ambalajlama hkmleri ile 4.1.5teki zel ambalajlama hkmlerin karlanmas kouluyla
aadaki ambalajlarn kullanmna izin verilmitir:
D paket
ambalajlar
Ara ambalajlar
P112(c)

Torbalar
kat, ok katl, su
geirmez plastik
dokuma plastik

Torbalar
Kat, ok katmanl, i
astarla su geirmez
plastik

Kaplar
mukavva
metal
plastik
ahap

Kaplar
metal
plastik
ahap

Kutular
elik (4A)
alminyum (4B)
dier metaller (4N)
doal ahap, normal (4C1)
doal ahap, toz geirmez
(4C2)
kontrplak (4D)
yeniden yaplandrlm ahap (4F)
mukavva (4G)
plastik, sert (4H2)
Variller
elik (1A1, 1A2)
alminyum (1B1, 1B2)
hari metal (1N1, 1N2)
kontrplak (1D)
fiber(1G)
plastik (1H1, 1H2)

Dier zorunluluklar:
1.

Eer d paket olarak varil kullanlrsa, i ambalajlarn kullanm zorunlu deildir.

2.

Ambalaj, tozun dar kmasn nleyecek zellikte olmaldr.

zel ambalajlama hkmleri:


PP26

UN No. 0004, 0076, 0078, 0154, 0219 ve 0394 iin, ambalajlar kurunsuz olmaldr.

PP46

UN No. 0209 iin, kuru haldeki tanecikli veya peletlenmi TNT iin toz geirmez torbalar ile maksimum 30
kg net ktle tavsiye edilir.

PP48

UN No. 0504, metal ambalajlar kullanlamaz.

- 48 -

P113
AMBALAJLAMA TALMATI
P113
4.1.1 ve 4.1.3teki genel ambalajlama hkmleri ile 4.1.5teki zel ambalajlama hkmlerin karlanmas kouluyla
aadaki ambalajlarn kullanmna izin verilmitir:
ambalajlar
D paketler
Ara ambalajlar
Gerekli deil
Torbalar
kat
plastik
kuma, kauuklu

Kutular
elik (4A)
alminyum (4B)
hari metal (4N)
doal ahap, normal (4C1)
doal
ahap,
toz
geirmez
duvarl
(4C2)
kontrplak (4D)
yeniden yaplandrlm
ahap (4F)
mukavva (4G)
plastik, sert (4H2)

Kaplar
mukavva
metal
plastik
ahap

Variller
elik (1A1, 1A2)
alminyum, sklebilir balk (1B1, 1B2)
hari metal (1N1, 1N2)
kontrplak (1D)
fiber (1G)
plastik (1H1, 1H2)
Dier zorunluluklar:
Ambalaj, tozun dar kmasn nleyecek zellikte olmaldr.
zel ambalajlama hkmleri:
PP49

UN No. 0094 ve 0305 iin, bir i ambalaja maddenin en fazla 50 gr' konacaktr.

PP50

UN No. 0027 iin, d paket olarak variller kullanlyorsa, i ambalajlarn kullanm gerekli deildir.

PP51

UN No. 0028 iin, i ambalaj olarak kraft kat veya parafinli kat yapraklar kullanlabilir.

- 49 -

AMBALAJLAMA TALMATI
(Kat slatlm)

P114(a)

P114(a)

4.1.1 ve 4.1.3teki genel ambalajlama hkmleri ile 4.1.5teki zel ambalajlama hkmlerin karlanmas kouluyla aadaki
ambalajlarn kullanmna izin verilmitir:
D paketler
ambalajlar
Ara ambalajlar
Torbalar
plastik
kuma
dokuma plastik

Torbalar
plastik
kuma, plastik kaplamal veya
astarl

Kaplar
metal
plastik
ahap

Kaplar
metal
plastik
Ayrma Blmeleri
ahap

Kutular
elik (4A)
elik veya alminyum olmayan metal
(4N)
doal ahap, normal (4C1)
doal ahap, toz geirmez duvarl (4C2)
kontrplak (4D)
yeniden
yaplandrlm
ahap (4F)
mukavva (4G)
plastik, sert (4H2)
Variller
elik (1A1, 1A2)
alminyum (1B1, 1B2)
hari metal (1N1, 1N2)
fiber (1G)
plastik (1H1, 1H2)

Dier zorunluluklar:
D paket olarak szdrmaz sklebilir balkl variller kullanlyorsa, ara ambalajlarn kullanm zorunlu deildir.
zel ambalajlama hkmleri:
PP26 UN No. 0077, 0132, 0234, 0235 ve 0236 iin, ambalajlar kurunsuz olmaldr.
PP43 UN No. 0342 iin, d paket olarak metal (1A1, 1A2, 1B1, 1B2, 1N1 veya 1N2) veya plastik (1H1, 1H2) variller
kullanlyorsa i ambalajlarn kullanm zorunlu deildir.

AMBALAJLAMA TALMATI
P114(b)
(Kat kuru)
4.1.1 ve 4.1.3teki genel ambalajlama hkmleri ile 4.1.5teki zel ambalajlama hkmlerin karlanmas kouluyla aadaki
ambalajlarn kullanmna izin verilmitir:
D paketler
ambalajlar
Ara ambalajlar
Kutular
Gerekli deil
Torbalar
doal ahap, normal (4C1)
kat, kraft
doal ahap, toz geirmez duvarl (4C2)
plastik
kontrplak (4D)
kuma, toz geirmez
yeniden yaplandrlm
dokuma plastik, toz geirmez
ahap (4F)
mukavva (4G)
Kaplar
mukavva
Variller
metal
elik (1A1, 1A2)
kat
alminyum (1B1, 1B2)
plastik
dier metal (1N1, 1N2)
dokuma plastik, toz geirmez
kontrplak (1D)
ahap
fiber (1G)
plastik (1H1, 1H2)
P114(b)

zel ambalajlama hkmleri:


PP26

UN No. 0077, 0132, 0234, 0235 ve 0236 iin, ambalajlar kurunsuz olmaldr.

PP48

UN No. 0508 ve 0509 iin, metal ambalajlar kullanlamaz.

PP50

UN No. 0160 ve 0161 ve 0508 iin, d paket olarak variller kullanlyorsa, i ambalajlarn kullanm gerekli deildir.

PP52

UN No. 0160 ve 0161 iin, d paket olarak metal variller (1A1, 1A2, 1B1, 1B2, 1N1 veya 1N2) kullanlyorsa, metal
ambalajlar i veya d etkenlerden kaynaklanan i basn art nedeniyle oluabilecek patlama tehlikesini nleyecek
ekilde yaplmaldr.

- 50 -

AMBALAJLAMA TALMATI

P115

P115

4.1.1 ve 4.1.3teki genel ambalajlama hkmleri ile 4.1.5teki zel ambalajlama hkmlerin karlanmas kouluyla
aadaki ambalajlarn kullanmna izin verilmitir:
D paketler
ambalajlar
Ara ambalajlar
Kaplar
Plastik
ahap

Torbalar
metal iinde plastik kaplar
Variller
Metal
Kaplar
ahap

Kutular
doal ahap, normal (4C1)
doal ahap, toz geirmez duvarl (4C2)
kontrplak (4D)
yeniden yaplandrlm ahap (4F)
Variller
elik (1A1, 1A2)
alminyum (1B1, 1B2)
dier metal (1N1, 1N2)
kontrplak (1D)
fiber (1G)
plastik (1H1, 1H2)

zel ambalajlama hkmleri:


PP45

UN No. 0144 iin, ara ambalajlar gerekli deildir.

PP53

UN No. 0075, 0143, 0495 ve 0497 iin, d ambalaj olarak kutular kullanlyorsa i ambalajlar yaptrlm
vidal balkl kapatma sistemine sahip olmal ve her birinin kapasitesi 5 litreden daha fazla olmamaldr.
ambalajlar yanmaz emici dolgu malzemeleri ile evrilmelidir. Emici dolgu malzemesi sv ierikleri emmek
iin yeterli miktarda olmaldr. Metal kaplar, birbirlerinden dolgu malzemesiyle ayrlacaktr. D paketler
kat ise, iticinin net ktlesi her ambalaj iin 30 kgdir.

PP54

UN No. 0075, 0143, 0495 ve 0497 iin, d ambalaj olarak variller kullanldnda ve ara ambalajlar da varil
olduunda, bunlar sv ierii emmeye yetecek miktarda yanmaz dolgu malzemesi ile evrilmelidir. Metal
bir varil iinde plastik bir kaptan oluan kompozit bir ambalaj, i ve ara ambalajlarn yerine kullanlabilir.
Her bir ambalajdaki iticinin net hacmi 120 litreyi amamaldr.

PP55

UN No. 0144 iin, emici dolgu malzemesi konmaldr.

PP56

UN No. 0144 iin, i ambalajlar olarak metal kaplar kullanlmaldr.

PP57

UN No. 0075, 0143, 0495 ve 0497 iin, d ambalaj olarak kutular kullanlyorsa, ara ambalaj olarak torbalar
kullanlmaldr.

PP58

UN No. 0075, 0143, 0495 ve 0497 iin, d ambalaj olarak variller kullanlyorsa, ara ambalaj olarak variller
kullanlmaldr.

PP59

UN No. 0144 iin, d ambalaj olarak mukavva kutular (4G) kullanlabilir.

PP60
UN No. 0144 iin, alminyum variller (1B1 ve 1B2) ve elik veya alminyum olmayan metal variller (1N1,
1N2) kullanlmayacaktr.

- 51 -

P116

AMBALAJLAMA TALMATI

P116

4.1.1 ve 4.1.3teki genel ambalajlama hkmleri ile 4.1.5teki zel ambalajlama hkmlerin karlanmas kouluyla
aadaki ambalajlarn kullanmna izin verilmitir:
D paketler
ambalajlar
Ara ambalajlar
Gerekli deil
Torbalar
kat, su ve ya geirmez
kuma, plastik kaplamal veya
astarl
dokuma plastik, toz geirmez

Torbalar
dokuma plastik (5H1, 5H2, 5H3)
kat, ok katl, su
geirmez (5M2)
plastik, ince tabaka (5H4)
kuma, toz geirmez (5L2)
kuma, su geirmez (5L3)

Kaplar
mukavva, su geirmez
metal
plastik
ahap, toz geirmez

Kutular
elik (4A)
alminyum (4B)
hari metal (4N)
doal ahap, normal (4C1)
doal ahap, toz geirmez duvarl (4C2)
kontrplak (4D)
yeniden yaplandrlm ahap (4F)
mukavva (4G)
plastik, sert (4H2)

Levhalar
kat, su geirmez
kat, paranfinli
plastik

Variller
elik (1A1, 1A2)
alminyum (1B1, 1B2)
dier metal (1N1, 1N2)
kontrplak (1D)
fiber (1G)
plastik (1H1, 1H2)
Bidonlar
elik (3A1, 3A2)
plastik (3H1, 3H2)
zel ambalajlama hkmleri:
PP61 UN No. 0082, 0241, 0241, 0331 ve 0332 iin, d ambalaj olarak sklebilir balkl szdrmaz variller
kullanlyorsa, i ambalajlarn kullanmna gerek yoktur.
PP62 UN No. 0082, 0241, 0331 ve 0332 iin, sv geirmez bir malzeme iinde patlayc madde bulunuyorsa i
ambalaj kullanmna gerek yoktur.
PP63 UN No. 0081 iin, madde nitrik ester geirmez sert plastik iinde olduunda, i ambalajlar gerekli deildir.
PP64 UN No. 0331 iin, torbalar (5H2), (5H3) veya (5H4) D paketler olarak kullanldnda, i ambalajlarn
kullanm gerekli deildir.
PP65 (Silindi)
PP66 UN No. 0081 iin, torbalar D paketler olarak kullanlmamaldr.

- 52 -

AMBALAJLAMA TALMATI

P130

P130

4.1.1 ve 4.1.3teki genel ambalajlama hkmleri ile 4.1.5teki zel ambalajlama hkmlerin karlanmas kouluyla
aadaki ambalajlarn kullanmna izin verilmitir:
D paketler
ambalajlar
Ara ambalajlar
Gerekli deil

Gerekli deil
Kutular
elik (4A)
alminyum (4B)
hari metal (4N)
doal ahap, normal (4C1)
doal ahap, toz geirmez duvarl (4C2)
kontrplak (4D)
yeniden yaplandrlm ahap (4F)
mukavva (4G)
plastik, genlemeli (4H1)
plastik, sert (4H2)
Variller
elik (1A1, 1A2)
alminyum (1B1, 1B2)
dier metal (1N1, 1N2)
kontrplak (1D)
fiber (1G)
plastik (1H1, 1H2)

zel ambalajlama hkm:


PP67

UN No. 0006, 0009, 0010, 0015, 0016, 0018, 0019, 0034, 0035, 0038, 0039, 0048, 0056, 0137, 0138, 0168,
0169, 0171, 0181, 0182, 0183, 0186, 0221, 0243, 0244, 0245, 0246, 0254, 0280, 0281, 0286, 0287, 0297,
0299, 0300, 0301, 0303, 0321, 0328, 0329, 0344, 0345, 0346, 0347, 0362, 0363, 0370, 0412, 0424, 0425,
0434, 0435, 0436, 0437, 0438, 0451, 0488 ve 0502 iin:
Normalde askeri kullanma ynelik byk ve gl patlayc maddeler, ateleme mekanizmas olmakszn
yada etkili en az iki koruyucu zellik ierdii takdirde ateleme mekanizmalaryla ambalajlanmadan
tanabilir. Bu maddeler tahrik arjna sahipse veya kendiliinden tahrik zelliine sahipse, ateleme
sistemleri normal tama koullarnda karlalacak tahrik etkilerine kar korunmaldr. Ambalajlanmam
bir para zerinde yrtlen Test Serisi 4'n negatif sonular, parann ambalajsz olarak tanabileceinin
dnlebileceini gstermektedir. Ambalajsz bu tr paralar, kzaklara sabitlenebilir veya sandk yada
uygun baka bir tama sistemine yerletirilebilir.

- 53 -

P131

AMBALAJLAMA TALMATI

P131

4.1.1 ve 4.1.3teki genel ambalajlama hkmleri ile 4.1.5teki zel ambalajlama hkmlerin karlanmas kouluyla
aadaki ambalajlarn kullanmna izin verilmitir:
D paketler
ambalajlar
Ara ambalajlar
Torbalar
kat
plastik

Gerekli deil

Kutular
elik (4A)
alminyum (4B)
hari metal (1N1, 1N2)
doal ahap, normal (4C1)
oal ahap, toz geirmez
duvarl (4C2)
plastikler, kat (4H2)
kontrplak (4D)
yeniden yaplandrlm ahap (4F)
mukavva (4G)

Kaplar
mukavva
metal
plastik
ahap
Makaralar

Variller
elik (1A1, 1A2)
alminyum (1B1, 1B2)
hari metal (1N1, 1N2)
kontrplak (1D)
fiber (1G)
plastik (1H1, 1H2)

zel ambalajlama hkm:


PP68 UN No. 0029, 0267 ve 0455 iin, torbalar ve makaralar i ambalaj olarak kullanlmamaldr.

AMBALAJLAMA TALMATI
P132(a)
(nfilak eden bir patlayc ieren kapal metal, plastik veya mukavva muhafazalardan veya
plastik bileimli infilak eden patlayclardan oluan nesneler)
4.1.1 ve 4.1.3teki genel ambalajlama hkmleri ile 4.1.5teki zel ambalajlama hkmlerin karlanmas kouluyla
aadaki ambalajlarn kullanmna izin verilmitir:
D paketler
ambalajlar
Ara ambalajlar
P132(a)

Gerekli deil

Gerekli deil

Kutular
elik (4A)
alminyum (4B)
hari metal (4N)
doal ahap, normal (4C1)
ahap, doal, toz geirmez duvarl (4C2)
kontrplak (4D)
yeniden yaplandrlm
ahap (4F)
mukavva (4G)
plastik, sert (4H2)

- 54 -

AMBALAJLAMA TALMATI
P132(b)
(Kapal muhafazalara sahip olmayan nesneler)
4.1.1 ve 4.1.3teki genel ambalajlama hkmleri ile 4.1.5teki zel ambalajlama hkmlerin karlanmas kouluyla
aadaki ambalajlarn kullanmna izin verilmitir:
D paketler
ambalajlar
Ara ambalajlar

P132(b)

Kaplar
mukavva
metal
plastik
ahap

Gerekli deil

Kutular
elik (4A)
alminyum (4B)
hari metal (4N)
doal ahap, normal (4C1)
doal ahap, toz geirmez duvarl
(4C2)
kontrplak (4D)
yeniden yaplandrlm ahap (4F)
mukavva (4G)
plastik, sert (4H2)

Levhalar
kat
plastik

P133
AMBALAJLAMA TALMATI
P133
4.1.1 ve 4.1.3teki genel ambalajlama hkmleri ile 4.1.5teki zel ambalajlama hkmlerin karlanmas kouluyla
aadaki ambalajlarn kullanmna izin verilmitir:
D paketler
ambalajlar
Ara ambalajlar
Kaplar
mukavva
metal
plastik
ahap

Kutular
elik (4A)
alminyum (4B)
hari metal (4N)
doal ahap, normal (4C1)
doal ahap, toz geirmez
(4C2)
kontrplak (4D)
yeniden yaplandrlm
ahap (4F)
mukavva (4G)
plastik, sert (4H2)

Kaplar
mukavva
metal
plastik
ahap

Tablalar, blc ayral


mukavva
plastik
ahap

Dier zorunluluklar:
ambalajlarn tabla olarak kullanld durumlarda, kaplara yalnzca ara ambalajlar olarak gerek duyulur.
zel ambalajlama hkm:
PP69 UN No. 0043, 0212, 0225, 0268 ve 0306 iin tablalar i ambalajlar olarak kullanlmamaldr.

- 55 -

P134
AMBALAJLAMA TALMATI
P134
4.1.1 ve 4.1.3teki genel ambalajlama hkmleri ile 4.1.5teki zel ambalajlama hkmlerin karlanmas kouluyla
aadaki ambalajlarn kullanmna izin verilmitir:
ambalajlar
D paketler
Ara ambalajlar
Torbalar
su geirmez

Gerekli deil
Kutular
elik (4A)
alminyum (4B)
hari metal (4N)
doal ahap, normal (4C1)
doal ahap, toz geirmez duvarl (4C2)
kontrplak (4D)
yeniden yaplandrlm
ahap (4F)
mukavva (4G)
plastik, genlemeli (4H1)
plastik, sert (4H2)

Kaplar
mukavva
metal
plastik
ahap
Levhalar
mukavva, oluklu
Borular
mukavva

Variller
elik (1A1, 1A2)
alminyum (1B1, 1B2)
hari metal (1N1, 1N2)
kontrplak (1D)
fiber (1G)
plastik (1H1, 1H2)

P135
AMBALAJLAMA TALMATI
P135
4.1.1 ve 4.1.3teki genel ambalajlama hkmleri ile 4.1.5teki zel ambalajlama hkmlerin karlanmas kouluyla
aadaki ambalajlarn kullanmna izin verilmitir:
D paketler
ambalajlar
Ara ambalajlar
Torbalar
kat
plastik

Gerekli deil
Kutular
elik (4A)
alminyum (4B)
hari metal (4N)
doal ahap, normal (4C1)
doal ahap, toz geirmez duvarl (4C2)
kontrplak (4D)
yeniden yaplandrlm
ahap (4F)
mukavva (4G)
plastik, genlemeli (4H1)
plastik, sert (4H2)

Kaplar
mukavva
metal
plastik
ahap
Levhalar
kat
plastik

Variller
elik (1A1, 1A2)
alminyum (1B1, 1B2)
hari metal (1N1, 1N2)
kontrplak (1D)
fiber (1G)
plastik (1H1, 1H2)

- 56 -

AMBALAJLAMA TALMATI

P136

P136

4.1.1 ve 4.1.3teki genel ambalajlama hkmleri ile 4.1.5teki zel ambalajlama hkmlerin karlanmas kouluyla
aadaki ambalajlarn kullanmna izin verilmitir:
D paketler
ambalajlar
Ara ambalajlar
Gerekli deil

Torbalar
plastik
kuma

Kutular
elik (4A)
alminyum (4B)
hari metal (4N)
doal ahap, normal (4C1)
doal ahap, toz geirmez duvarl (4C2)
kontrplak (4D)
yeniden yaplandrlm ahap (4F)
mukavva (4G)
plastik, sert (4H2)

Kutular
mukavva
plastik
ahap
D
ambalajda
ayralar

blc

Variller
elik (1A1, 1A2)
alminyum (1B1, 1B2)
hari metal (1N1, 1N2)
kontrplak (1D)
fiber (1G)
plastik (1H1, 1H2)

P137
AMBALAJLAMA TALMATI
P137
4.1.1 ve 4.1.3teki genel ambalajlama hkmleri ile 4.1.5teki zel ambalajlama hkmlerin karlanmas kouluyla
aadaki ambalajlarn kullanmna izin verilmitir:
D paketler
ambalajlar
Ara ambalajlar
Gerekli deil

Torbalar
plastik

Kutular
elik (4A)
alminyum (4B)
hari metal (4N)
doal ahap, normal (4C1)
doal ahap, toz geirmez duvarl (4C2)
plastikler, kat (4H2)
kontrplak (4D)
yeniden yaplandrlm
ahap (4F)
mukavva
(4G)

Kutular
mukavva
ahap
Borular
mukavva
metal
plastik
D
ambalajda
ayralar

blc

Variller
elik (1A1, 1A2)
alminyum (1B1, 1B2)
hari metal (1N1, 1N2)
kontrplak (1D)
fiber (1G)
plastik (1H1, 1H2)

zel ambalajlama hkm:


PP70 UN No. 0059, 0439, 0440 ve 0441 iin, ekilli arjlar ayr ayr ambalajlandnda, konik boluk aaya bakmal
ve ambalaj THIS SIDE UP (BU TARAF YUKARI) olarak iaretlenmelidir. ekil verilmi arjlar ift olarak
ambalajlandnda, konik boluklar kazara ateleme halinde frlama etkisini en aza indirmek iin ieriye doru
bakmaldr.

- 57 -

P138

AMBALAJLAMA TALMATI

P138

4.1.1 ve 4.1.3teki genel ambalajlama hkmleri ile 4.1.5teki zel ambalajlama hkmlerin karlanmas kouluyla
aadaki ambalajlarn kullanmna izin verilmitir:
D paketler
ambalajlar
Ara ambalajlar
Torbalar
plastik

Gerekli deil

Kutular
elik (4A)
alminyum (4B)
hari metal (4N)
doal ahap, normal (4C1)
doal ahap, toz geirmez duvarl (4C2)
kontrplak (4D)
yeniden yaplandrlm
ahap (4F)
fiber levha (4G)
plastik, sert (4H2)
Variller
elik (1A1, 1A2)
alminyum (1B1, 1B2)
dier metal (1N1, 1N2)
kontrplak (1D)
fiber (1G)
plastik (1H1, 1H2)

Dier zorunluluklar:
Maddelerin ular mhrlenmise i ambalaj kullanm gerekli deildir.

P139
AMBALAJLAMA TALMATI
P139
4.1.1 ve 4.1.3teki genel ambalajlama hkmleri ile 4.1.5teki zel ambalajlama hkmlerin karlanmas kouluyla
aadaki ambalajlarn kullanmna izin verilmitir:
D paketler
ambalajlar
Ara ambalajlar
Torbalar
plastik

Gerekli deil

Kutular
elik (4A)
alminyum (4B)
hari metal (4N)
doal ahap, normal (4C1)
doal ahap, toz geirmez duvarl (4C2)
kontrplak (4D)
yeniden yaplandrlm
ahap (4F)
fiber levha (4G)
plastik, sert (4H2)

Kaplar
fiber levha
metal
plastik
ahap
Makaralar
Levhalar
kat
plastik

Variller
elik (1A1, 1A2)
alminyum (1B1, 1B2)
kontrplak (1D)
fiber (1G)
plastik (1H1, 1H2)

zel ambalajlama hkmleri:


PP71 UN No. 0065, 0102, 0104, 0289 ve 0290 iin infilakl fitil ular, rnein patlaycnn kmamasn salayacak
skca sabitlenmi bir tpayla mhrlenmelidir. Esnek infilakl fitil ular gvenli ekilde sktrlmaldr.
PP72 UN No. 0065 ve 0289 iin sarg halindelerse, i ambalaj kullanm gerekli deildir.

- 58 -

AMBALAJLAMA TALMATI

P140

P140

4.1.1 ve 4.1.3teki genel ambalajlama hkmleri ile 4.1.5teki zel ambalajlama hkmlerin karlanmas kouluyla
aadaki ambalajlarn kullanmna izin verilmitir:
D paketler
ambalajlar
Ara ambalajlar
Gerekli deil

Torbalar
Plastik

Kutular
elik (4A)
alminyum (4B)
hari metal (4N)
doal ahap, normal (4C1)
doal ahap, toz geirmez duvarl (4C2)
kontrplak (4D)
yeniden yaplandrlm ahap (4F)
fiber levha (4G)
plastik, sert (4H2)

Kaplar
ahap
Makaralar
Levhalar
kat, kraft
plastik

Variller
elik (1A1, 1A2)
alminyum (1B1, 1B2)
hari metal (1N1, 1N2)
kontrplak (1D)
fiber (1G)
plastik (1H1, 1H2)
zel ambalajlama hkmleri:
PP73 UN No. 0105 iin, eer ular mhrlendiyse i ambalajlarn kullanm gerekli deildir.
PP74 UN No. 0101 iin, fnyenin kat bir boru ile kapatld ve borunun her iki ucuna sklebilir kapaklar
takld durumlar haricinde, ambalaj toz geirmez olacaktr.
PP75 UN No. 0101 iin, elik, alminyum veya hari metal kutular veya variller kullanlmamaldr.

P141
AMBALAJLAMA TALMATI
P141
4.1.1 ve 4.1.3teki genel ambalajlama hkmleri ile 4.1.5teki zel ambalajlama hkmlerin karlanmas kouluyla
aadaki ambalajlarn kullanmna izin verilmitir:
D paketler
ambalajlar
Ara ambalajlar
Gerekli deil

Kaplar
fiber levha
metal
plastik
ahap

Kutular
elik (4A)
alminyum (4B)
hari metal (4N)
doal ahap, normal (4C1)
doal ahap, toz geirmez duvarl (4C2)
kontrplak (4D)
yeniden yaplandrlm
ahap (4F)
fiber levha (4G)
plastik, sert (4H2)

Tablalar, blc ayral


plastik
ahap
D
ambalajda
ayralar

blc

Variller
elik (1A1, 1A2)
alminyum (1B1, 1B2)
hari metal (1N1, 1N2)
kontrplak (1D)
fiber (1G)
plastik (1H1, 1H2)

- 59 -

AMBALAJLAMA TALMATI

P142

P142

4.1.1 ve 4.1.3teki genel ambalajlama hkmleri ile 4.1.5teki zel ambalajlama hkmlerin karlanmas kouluyla
aadaki ambalajlarn kullanmna izin verilmitir:
D paketler
ambalajlar
Ara ambalajlar
Torbalar
kat
plastik

Gerekli deil

Kutular
elik (4A)
alminyum (4B)
hari metal (4N)
doal ahap, normal (4C1)
doal ahap, toz geirmez duvarl (4C2)
kontrplak (4D)
yeniden yaplandrlm ahap (4F)
fiber levha (4G)
plastik, sert (4H2)

Kaplar
fiber levha
metal
plastik
ahap
Levhalar
kat

Variller
elik (1A1, 1A2)
alminyum (1B1, 1B2)
hari metal (1N1, 1N2)
kontrplak (1D)
fiber (1G)
plastik (1H1, 1H2)

Tablalar, blc ayral


plastik

AMBALAJLAMA TALMATI

P143

P143

4.1.1 ve 4.1.3teki genel ambalajlama hkmleri ile 4.1.5teki zel ambalajlama hkmlerin karlanmas kouluyla
aadaki ambalajlarn kullanmna izin verilmitir:
D paketler
ambalajlar
Ara ambalajlar
Torbalar
kat, kraft
plastik
kuma
kuma, kauuklu

Gerekli deil

Kutular
elik (4A)
alminyum (4B)
hari metal (4N)
doal ahap, normal (4C1)
doal ahap, toz geirmez duvarl (4C2)
kontrplak (4D)
yeniden yaplandrlm
ahap (4F)
fiber levha (4G)
plastik, sert (4H2)

Kaplar
fiber levha
metal
plastik
ahap
Tablalar, blc ayral
plastik
ahap

Variller
elik (1A1, 1A2)
alminyum (1B1, 1B2)
hari metal (1N1, 1N2)
kontrplak (1D)
fiber (1G)
plastik (1H1, 1H2)

Dier zorunluluklar:
Yukardaki i ve D paketler yerine, kombine ambalajlar (6HH2) (d sert plastik kutulu plastik kap) kullanlabilir.
zel ambalajlama hkm:
PP76

UN No. 0271, 0272, 0415 ve 0491 iin, metal ambalaj kullanldnda, metal ambalajlar i veya d
etkenlerden kaynaklanan i basn art nedeniyle oluabilecek patlama riskini nleyecek ekilde yaplmaldr.

- 60 -

P144
AMBALAJLAMA TALMATI
P144
4.1.1 ve 4.1.3teki genel ambalajlama hkmleri ile 4.1.5teki zel ambalajlama hkmlerin karlanmas kouluyla
aadaki ambalajlarn kullanmna izin verilmitir:
D paketler
ambalajlar
Ara ambalajlar
Gerekli deil

Kaplar
fiber levha
metal
plastik
ahap
D
ambalajda
ayralar

Kutular
elik (4A)
alminyum (4B)
hari metal (4N)
doal ahap, metal astarl normal (4C1)
metal astarl kontrplak (4D)
yeniden yaplandrlm ahap (4F)
metal astar plastikle, genlemi (4H1)
plastik, sert (4H2)

blc

Variller
elik (1A1, 1A2)
alminyum (1B1, 1B2)
hari metal (1N1, 1N2)
plastik (1H1, 1H2)
zel ambalajlama hkm:
PP77 UN No. 0248 ve 0249 iin, ambalajlar su girmesine kar korunmaldr. Su ile aktif hale gelen dzenekler
ambalajsz ekilde tanyorsa, su giriini nleyecek en az iki bamsz koruyucu zellik ile donatlmaldr.

- 61 -

P200
AMBALAJLAMA TALMATI
Ambalaj tipleri: Silindirler, tpler, basnl bidonlar ve silindir demetleri

P200

Silindirler, tpler, basnl bidonlar ve silindir demetleri, 4.1.6daki zel ambalajlama hkmleri salanmas,
aada (1) ila (9) dhilinde verilen hkmlerin salanmas ve Tablo 1,2 yada 3te zel ambalajlama hkmleri
stununda atfta bulunulmas, aada (10) altnda verilen zel ambalajlama hkmlerinin karlanmas kouluyla
onaylanr.
Genel
(1)

Basnl kaplar gaz kaaklarn nleyecek ekilde kapal ve szdrmaz olacaktr;

(2)

Tabloda belirtildii zere, 200 ml/m3e (ppm) eit veya daha dk LC50'ye sahip zehirli maddeler ieren
basnl kaplar, basn tahliye cihaz ile donatlmayacaktr; UN No. 1013 karbon dioksit ve UN No. 1070
azot oksitlerin tanmasnda kullanlan UN basn kaplarna basn tahliye cihaz taklacaktr.

(3)

Aadaki tablo sktrlm gazlar (Tablo 1), svlatrlm ve znm gazlar (Tablo 2) ve Snf 2'de
yer almayan maddeleri (Tablo 3) kapsar. Tablolar u bilgileri vermektedir:
(a)

Maddenin UN numaras, ad, tanm ve snflandrma kodu;

(b)

Zehirli maddeler iin LC50;

(c)

Maddeler iin onaylanan basnl kaplarn tipleri ("X" harfi ile gsterilir);

(d)

Basnl kaplarn periyodik muayenesi iin azami test sresi;


NOT: Kompozit materyallerden yararlanm olan basn kaplar iin periyodik muayene skl, tip
onayn yaynlayan yetkili otorite tarafndan atanan yetkili kurum tarafndan belirlenir.

(e)

Basnl kaplarn asgari test basnc;

(f)

Sktrlm gazlar iin basnl kaplarn azami alma basnc yada svlatrlm ve znm
gazlar iin azami doldurma oranlar;

(g)

Maddeye zg ambalajlama hkmleri.

Test basnc, doldurma oranlar ve doldurma zorunluluklar


(4)

stenen asgari test basnc 1 MPadr (10 bar);

(5)

Basnl kaplar hibir koulda aadaki izin verilen snrlar aacak miktarda doldurulmamaldr;
(a)

Sktrlm gazlar iin, alma basnc basnl kaplarn test basncnn te ikisinden daha fazla
olmamaldr. alma basncndaki bu st limit snrlamas, zel ambalaj hkm "o" tarafndan
konmutur. 65 C'deki i basn hibir koulda test basncn amamaldr.

(b)

Yksek basnl svlatrlm gazlar iin doldurma oran, 65 C'deki sabit basncn test basncn
amayaca seviyede olmaldr.
zel ambalajlama hkm onun geerli olduu durumlar haricinde, tablodakilerin dndaki test
basnlar ile doldurma oranlarnn kullanmna u koullarla izin verilmitir:
(i)
(ii)

zel ambalajlama hkm r kriterinin ilgili durumlarda karlanmas;


Yukardaki kriterin dier tm durumlarda karlanmas.

lgili verilerin bulunmad yksek basnl svlatrlm gazlar ve gaz karmlar iin, azami
doldurma oran (FR) u ekilde belirlenir:

FR = 8,5 10-4 dg Ph
Bu denklemde

FR
dg
Ph

=
=
=

azami doldurma oran


gaz younluu (15 Cde, 1 bar)(kg/m3 olarak)
asgari test basnc (bar olarak).
(Sonraki sayfada devam ediyor)

- 62 -

AMBALAJLAMA TALMATI
Gazn younluu bilinmiyorsa, azami doldurma oran u ekilde belirlenir:

P200

P200

Ph MM 10 3
FR =
R 338
Bu denklemde

FR
Ph
MM
R

=
=
=
=

azami doldurma oran


asgari test basnc (bar olarak)
molekler ktle (gr/mol olarak)
8,31451 10-2 bar.l.mol-1.K-1 (gaz sabiti).

Gaz karmlar iin, eitli bileenlerin hacim konsantrasyonlar hesaba katlarak ortalama
molekler arlk alnr.
(c)

Dk basnl svlatrlm gazlar iin, su kapasitesi litresinin bana ieriklerin azami ktlesi,
50 C'deki sv halin yo unluunun 0,95 katna eit olmaldr. Ayrca, maddenin sv hali, 60 C'ye
kadarki herhangi bir scaklkta basnl kab doldurmamaldr. Basnl kabn test basnc, en az
svnn 65 C'deki buhar basnc (mutlak de er) eksi 100 kPaya (1 bar) eit olmaldr.
lgili verilerin bulunmad dk basnl svlatrlm gazlar ve gaz karmlar iin, azami
doldurma oran u ekilde belirlenir:
FR = (0,0032 BP 0.24) d1
Bu
denklemde

(d)
(6)

FR

azami doldurma oran

BP

kaynama noktas (Kelvin olarak)

d1

svnn kaynama noktasndaki yo unluu (kg/l olarak).

UN No. 1001 znm asetilen ve UN No. 3374 zcsz asetilen iin bkz. (10), zel
ambalajlama hkm "p"ye bakn.

Dier test basnc ve doldurma oranlar, yukarda paragraf (4) ve (5)'te aklanan genel hkmleri sa lamak
artyla kullanlabilir;

(7)
(a) Basnl kaplarn doldurulma ilemi, yalnzca zel donanml merkezlerde, uygun prosedrler uygulayan
kalifiye personel tarafndan yrtlebilir.
Prosedrler u kontrolleri iermelidir:

Kaplar ve aksesuarlara ilikin dzenlemelerle uygunluk kontrol;


Tanacak rnle uyumluluk kontrol;
Gvenlii etkileyebilecek hasar durumlarnn var olup olmadnn kontrol;
lgili durumlarda doldurma derecesi ve basnca uygunluun kontrol;
Dzenleme iaretlerinin ve tanmlamalarn kontrol.

(b) Tplerde doldurulacak LPG, yksek kaliteli olacaktr; doldurulacak LPG, ISO 9162:1989de belirtilen
anma limitine uygun ise, bu artn yerine getirildii kabul edilir.
Periyodik muayeneler
(8)

Yeniden doldurulabilir basnl kaplar, 6.2.1.6 ve 6.2.3.5 gereksinimleri uyarnca periyodik muayenelere
tabidir.

(9)

Baz maddeler iin aadaki tabloda zel hkmler belirtilmemise, periyodik muayeneler u ekilde
yaplmaldr:
(a)

Snflandrma kodu 1T, 1TF, 1TO, 1TC, 1TFC, 1TOC, 2T, 2TO, 2TF, 2TC, 2TFC, 2TOC, 4A, 4F ve
4TC olan gazlarn tanmasna ynelik basnl kaplar iin her 5 ylda bir;

(b)

Dier snflardaki maddelerin tanmasna ynelik basnl kaplar iin her 5 ylda bir;
(Sonraki sayfada devam ediyor)

- 63 -

P200

AMBALAJLAMA TALMATI
P200
Snflandrma kodu 1A, 1O, 1F, 2A, 2O ve 2F olan gazlarn ta nmasna ynelik basnl kaplar iin
her 10 ylda bir.
Bu paragrafn geerli olmad durumlarda, kompozit malzemelerin kullanld basnl kaplarn (kompozit
basnl kaplar) periyodik muayenesi, tip onayn yaynlayan yetkili otorite tarafndan atanan yetkili otorite
veya kurum tarafndan belirlenen aralklarda gerekletirilmelidir.
(c)

zel ambalajlama hkmleri


(10)

Malzeme uyumluluu
a:

Alminyum alaml basnl kaplarn kullanmna izin verilmez.

b:

Bakr valflar kullanlmamaldr.

c:

eriklerle temas halindeki metal paralar, %65'ten fazla bakr iermeyecektir.

d:

elik basnl kaplar iin, yalnzca 6.2.2.7.4 (p) ile uyumlu olan H iareti tayanlara izin verilecektir.

200 ml/m3e (ppm) eit veya daha dk bir LC50'ye sahip zehirli maddelere ilikin zorunluluklar
k:

Valf azlar, basnc tutan gaz geirmez tapalar veya valf azlarnnkine uygun dili kapaklarla
donatlacak ve basnl kabn ieriklerinden zarar grme eilimi gstermeyen materyallerden mamul
olacaktr.
Grup iindeki her bir silindire tama esnasnda kapatlmas gereken ayr bir valf taklmaldr.
Doldurma ileminden sonra manifold tahliye edilmeli, temizlenmeli ve kapatlmaldr.
UN No. 1045 sktrlm flor ieren gruplar, her bir silindirde izolasyon valf yerine, en fazla 150
litrelik silindir gruplarnda izolasyon valflar ile donatlabilir.
Silindirler ve grup iindeki mnferit silindirler, 200 bara eit veya bundan yksek bir test basncna
sahip olacak ve alminyum alam iin 3,5 mm, elik iin 2 mm asgari cidar kalnlna sahip
olacaktr. Bu zorunlulua uygunluk gstermeyen mnferit silindirler, silindiri ve donanmlarn yeterli
bir ekilde koruyacak ve ambalajlama grubu I performans seviyesini karlayacak sert bir d ambalaj
ierisinde tanabilir. Basnl varillerin asgari cidar kalnl, yetkili kurum tarafndan belirlenecektir.
Basnl kaplara basn tahliye cihaz taklmamaldr.
Silindirlerin ve grup iindeki mnferit silindirlerin azami su kapasitesi 85 litre ile snrl olmaldr.
Her bir valfn, basnl kabn test basncna dayanacak zellikte olmas ve ya bir konik dile yada ISO
10692-2:2001 zorunluluklarn karlayan dier yntemlerle basnl kaba dorudan balanmas
gerekir.
Her bir valf ya deliksiz diyaframl ambalajsz tipte yada ambalaj iinde veya dnda sznty
nleyecek bir tipte olacaktr.
Kapsller iinde tamaya msaade edilmez.
Her bir basnl kap, doldurma ileminden sonra szntya kar test edilir.
(Sonraki sayfada devam ediyor)

- 64 -

AMBALAJLAMA TALMATI

P200

P200

Gazlara zel hkmler


l:

UN No. 1040 etilen oksit, ambalajlama grubu I iin n grlen performans seviyesini salayan bir
fiber levha, ahap veya metal kutularn iine uygun ekilde yerletirilmi, hava geirmez ekilde
szdrmazl salanm cam veya metal i ambalajlar iinde de ambalajlanabilir. Herhangi bir cam i
ambalaj iin izin verilen azami miktar 30 gr'dr ve herhangi bir metal i ambalaj iin izin verilen azami
miktar 200 gr'dr. Doldurma ileminden sonra, her bir i ambalajn szdrmaz olduu saptanacaktr.
Bunun iin, i ambalaj etilen oksitin 55 C'de elde edilen buhar basncna eit bir i basnc salayacak
kadar yeterli bir scaklk ve bir zaman sresince scak bir su banyosu iine konacaktr. Herhangi bir d
ambalajdaki azami net ktle 2,5 kg'yi gememelidir.

m:

Basnl kaplar 5 bar gemeyen bir alma basncna kadar doldurulmaldr.

n:

Silindirler ve bir grup iindeki mnferit silindirler, en fazla 5 kg gaz ierebilir. UN No. 1045
sktrlm florin ieren ynlarn, zel ambalajlama grubu k uyarnca silindir gruplarna ayrlm
olmalar halinde her grup en fazla 5 kg gaz ierebilir.

o:

Tabloda belirtilen alma basnc veya doldurma oran hibir koulda almamaldr.

p:

UN No. 1001 znm asetilen ve UN No. 3374 zcsz asetilen iin: silindirler homojen bir
monolitik gzenekli malzeme ile doldurulabilir. alma basnc ve asetilen miktar onayda veya varsa
ISO 38071:2000 yada ISO 38072:2000'da belirtilen deerleri amamaldr.
UN No. 1001 znm asetilen iin: silindirler bir miktar aseton veya onayda belirtilen uygun bir
zc iermelidir (varsa bkz. ISO 3807-1:2000 veya ISO 3807-2:2000); basn tahliye cihaz ile
donatlm veya balant borularyla birbirlerine balanm silindirler dikey olarak tanmaldr.
UN No. 1001 znm asetilen iin alternatif olarak: UN basnl kaplar olmayan silindirler
monolitik olmayan gzenekli bir malzeme ile doldurulabilir; asetilen miktar ve zc miktar onayda
belirtilen deerleri amamaldr. Silindirlerin periyodik muayenesi iin azami test sresi be yl
gememelidir.
52 barlk test basnc, yalnzca ISO 3807-2:2000'e uygunluk gsteren silindirlere
uygulanabilir.

q:

Piroforik gazlar veya piroforik bileikleri %1'den daha fazla ieren yanc gaz karmlarna ynelik
basnl kaplarn valf azlarna, basnl kabn muhteviyatndan etkilenmeyen gaz szdrmaz tapalar
veya kapaklar taklmaldr. Bu basnl kaplar bir grup olarak birbirlerine balandnda, basnl
kaplarn her birine tama srasnda kapatlmas gereken ayr bir valf taklmaldr ve manifold k
valfna gaz szdrmaz bir tapa veya kapak taklmaldr. Gaz geirmez tapalar veya kapaklarn valf
azlarnnkine uygun dileri olmaldr. Kapsller iinde tamaya msaade edilmez.

r:

Bu gazn doldurma oran, komple dekompozisyonun olmas halinde basncn, basnl kaba ait test
basncnn te ikisini amamas salanacak ekilde snrlandrlmaldr.

ra:

Bu gaz, aadaki koullar altnda kapsller ierisine de yerletirilebilir:


(a)

Gaz ktlesi kapsl bana 150 gram amamaldr;

(b)

Kapsller, mukavemeti zayflatacak kusurlardan ari olmaldr;

(c)

Kapan szdrmazl, tama esnasnda kapaktan herhangi bir sznty nleyebilecek


kabiliyetteki ilave herhangi bir donanm ile salanmaldr (balk, ta, conta, skma vb.);

(d)

Kapsller yeterli dayankllktaki bir d ambalaj iine yerletirilmelidir. Bir ambalaj 75 kg'den
daha ar olmamaldr.
(Sonraki sayfada devam ediyor)

- 65 -

AMBALAJLAMA TALMATI

P200
s:

P200

Alminyum alaml basnl kaplar:


- Sadece pirin veya paslanmaz elik valflar ile donatlmal ve
- Hidrokarbon kontaminasyonuna kar temizlenmeli ve ya ile kontamine olmamaldr. UN
sertifikal basnl kaplar, ISO 11621:1997'ye uygun olarak temizlenmelidir.

ta:

UN No. 1965 maddelerini tamaya ynelik kaynakl elik silindirlerin doldurulmas iin farkl dier
kriterlere bavurulabilir:
(a)

Tamann gerekletii lkelerin yetkili kurumlarnn mutabakat zerine ve

(b)

Ulusal bir kodun hkmlerine veya yetkili kurumlarn kabul ettii bir standarda uygunluk
ierisinde.

Doldurma ilemine ilikin kriterler P200(5)'te belirtilenlerden farklysa, tama belgesine "Carriage
in accordance with packing instruction P200, special packing provision ta" (Ambalajlama talimat
P200, zel ambalaj hkm ta'ya uygun tama) ibaresi ile doldurma orannn hesaplanmas iin
kullanlan referans scaklk bilgisi eklenmelidir.
Periyodik muayene
u:

Alminyum alaml basnl kaplar iin periyodik testler arasndaki sre 10 yla kadar uzatlabilir.
Bu uygulama d hkm, basnl kaplarn alam ISO 7866:2012'da belirtildii ekilde gerilim
korozyonu testine tabi tutulmusa yalnzca UN basnl kaplar iin geerli olabilir.

ua:

Periyodik testler arasndaki aralk, Alminyum alaml silindiler ve bu silindir demetleri iin, bu
ambalajlama talimatlarnn paragraf (13)te verilen hkmlerinin salanmas artyla 15 yla kadar
uzatlabilir. Bu durum Alminyum alam AA 6351den yaplm olan silindirler iin geerli
deildir. Karmlar iin, bu ua hkm, karmdaki her bir gazn Tablo 1 yada Tablo 2deki ua
ibaresine atanmas halinde geerli olabilir.

v:

(1)

(2)

va:

UN No. 1011, 1075, 1965, 1969 yada 1978 iin yeniden doldurulabilir elik silindirler
dndaki elik silindirler iin muayene aral 15 yla uzatlabilir:
(a)

Bunun iin, periyodik muayenenin ve tamann gerekletirildii lkenin (lkelerin)


yetkili kurumunun (kurumlarnn) mutabakat ve

(b)

Teknik bir koda veya yetkili kurumlarn kabul ettii bir standarda uygunluk gerekir.

UN No. 1011, 1075, 1965, 1969 veya 1978 iin yeniden doldurulabilir kaynakl elik
silindirler iin, muayene aral bu ambalajlama talimatnn paragraf (12) hkmlerinin
uygulanmas halinde 15 yla uzatlabilir.

EN ISO15996:2005 +A1:2007 uyarnca tasarlanm ve test edilmi artk basn vanas bulunan
kaynaksz elik silindirler iin ve ENISO15996:2005 +A1:2007 uyarnca test edilmi artk basn
cihaz bulunan ana vana(lar) ile donatlm kaynaksz elik silindir demetleri iin, periyodik testler
arasndaki aralk, bu ambalajlama talimatlar dhilindeki paragraf (13)e uyulmas halinde 15 yla
kadar uzatlabilir. Karmlar iin, bu va hkm karmdaki tm gazlarn Tablo 1 yada Tablo
2deki va iermesi halinde uygulanabilir.
NOT:Artk Basn Vanalarsilindirler ve vana k arasndaki pozitif diferansiyeli yneterek
kirlerin giriini engelletecek bir reziduel basn arac oluturan kapatcdr. Yksek basnl bir
kaynaktan silindir iine svlarn geri akn nlemek amacyla, artk basn cihaz veya reglatr
gibi silindir vanasna ayr ek bir cihaz Geri ade Olmayan Vana (NRV) fonksiyonu bnyesine
dahil edilmelidir.

B.B.B. kaytlar ve dier karmlarla ilgili zorunluluklar


z:
Basnl kaplarn ve aksesuarlarnn yapm malzemesi muhteviyatla uyumlu olmal ve bunla
reaksiyona girerek zararl veya tehlikeli bileikler oluturmamaldr.

(Sonraki sayfada devam ediyor)

- 66 -

AMBALAJLAMA TALMATI
P200
Test basnc ve doldurma oran (5)'te belirtilen ilgili gerekliliklere uygun ekilde hesaplanmaldr.
200 ml/m3e (ppm) eit veya daha az bir LC50'ye sahip Zehirli maddeler tplerde, basnl
varillerde veya MEGC'lerde tanmamal ve zel ambalajlama hkm "k"nin gereksinimlerini
karlamaldr. Bununla birlikte UN 1975 Nitrik oksit ve dinitrojen tetroksit karm basnl
varillerde tanabilir.
Piroforik (abuk yanc) gazlar veya % 1'den daha fazla piroforik bileikleri ieren tutuabilir gaz
karmlar ieren basnl kaplar iin, zel ambalaj hkm "q"nun gereklilikleri karlanmaldr.
Tama esnasnda tehlikeli reaksiyonlarn (rnein, polimerizasyon, dekompozisyon) olumasn
nlemek iin gerekli tedbirler alnmaldr. Gereken durumlarda, stabilizasyon veya inhibitr
ekleme ilemi zorunlu olabilir. UN No. 1911 diboran ieren karmlar, tam diboran ayrmasnn
meydana geldii hallerde, basnl kabn test basncnn te ikisini gemeyen bir basnca kadar
doldurulmaldr.
Hidrojen veya nitrojen iinde en fazla %35 orannda german veya helyum veya argon iinde en
fazla %28 german bulunan karmlar haricinde, UN 2192 german ieren karmlar belirli bir
basnca kadar doldurulacak; bu basn, germann komple dekompozisyonu halinde, basnl kabn
test basncnn te ikisini amayacaktr.

P200

Snf 2de yer almayan maddelere ilikin zorunluluklar


ab:

Basnl kaplar aadaki koullar karlamaldr:


(i)

Basn testi basnl kaplarn i ksmnn muayenesini ve aksesuarlarn kontroln iermelidir;

(ii)

Korozyona dayankllk uygun enstrmanlar (rnein, ultrason) kullanlarak her iki ylda bir
kontrol edilmeli ve aksesuarlarn durumuna onaylanmaldr;
Duvar kalnl 3 mm'den az olmamaldr.

(iii)
ac:
ad:

(11)

Testler ve muayeneler yetkili kurum tarafndan onaylanm bir uzman gzetiminde yaplacaktr.
Basnl kaplar aadaki koullar karlamaldr:
(i)

Basnl kaplar en az 2,1 MPa (21 bar) tasarm basncna (gsterge basnc) gre
tasarlanacaktr;

(ii)

Yeniden doldurulabilir kaplara ilikin iaretlere ek olarak, basnl kaplar aka okunabilen ve
dayankl karakterlerle yazlm aadaki bilgileri tamaldr:
-

UN numaras ve maddenin 3.1.2 uyarnca tam tama ad;

Doldurulduunda izin verilen azami ktle ile doldurma srasnda takl aksesuarlar da dahil
olmak zere basnl kabn daras veya brt arlk.

Aadaki ilgili standartlarn da uygulanmas durumunda bu ambalaj talimatnn ilgili hkmlerine uyulduu
kabul edilir:

lgili
zorunluluklar
(7)

Referans
EN 1919:2000

(7)

EN 1920:2000

(7)

EN 13365:2002
+A1:2005
EN 1439:2008
(3.5 ve Ek G
hari)
EN 14794:2005

(7) ve (10) ta
(b)

Belgenin bal
Tanabilir gaz silindirleri. Gazlar iin silindirler (asetilen ve LPG
hari). Doldurma srasnda muayene
Tanabilir gaz silindirleri. Sktrlm gazlar iin silindirler
(asetilen hari). Doldurma srasnda muayene
Tanabilir gaz silindirleri Kalc ve svlatrlm gazlar iin
silindir demetleri (asetilen hari) Doldurma srasnda muayene
LPG tehizat ve aksesuarlar LPG silindirlerinin doldurma
ncesindeki, esnasndaki ve sonrasndaki kontrol iin prosedrler

(10) p

EN 12755:2000

LPG tehizat ve aksesuarlar Svlatrlm petrol gaz iin (LPG)


tanabilir yeniden doldurulabilir alminyum silindirler Doldurma
ncesindeki, srasndaki ve sonrasndaki kontrol prosedrleri
Tanabilir gaz silindirleri asetilen gruplar iin doldurma artlar

(10) p

EN ISO
11372:2011

Gaz tpleri asetilen tpleri doldurma koullar ve doldurma


denetimi (ISO 11372: 2011)

(10)p

EN ISO
13088:2012

Gaz silindirleriAsetilen silindir demetleri Dolum artlar ve dolum


kontrol(ISO13088:2011)

(7) ve (10) ta
(b)

(Sonraki sayfada devam ediyor)

- 67 -

P200
(12)

AMBALAJLAMA TALMATI
P200
Yeniden doldurulabilir kaynakl elik silindirler zerindeki periyodik muayene iin 15 yllk aralklar,
aadaki hkmlerin uygulanmas halinde, paragraf (10), zel ambalajlama talimat v (2) uyarnca
belirlenebilir.
1.
Genel hkmler
1.1
Bu blmn amalar bakmndan, yetkili kurum grevlerini ve sorumluluklarn Xb
kurumlarna (tip B muayene kurumlar) veya IS kurumlarna (kurum ii muayene hizmetleri)
devredemez.
1.2
Silindirlerin sahibi, 15 yllk araln verilmesi iin yetkili kuruma bavuracak ve alt
paragraflar 2, 3 ve 4n zorunluluklarnn karlandn gsterecektir.
1.3
1 Ocak 1999 tarihinden itibaren imal edilmi olan silindirler, u standartlara uygun ekilde
imal edilmi olmaldr:
EN 1442 veya
EN 13322-1 veya
ADR tablo 6.2.4'e uygun olarak 84/527/EEC (AET) a sayl Konsey Direktifi, Ek 1,
ksm 1 ila 3.
1 Ocak 2009 tarihinden nce, yetkili bir ulusal kurum tarafndan kabul edilen bir teknik kod
uyarnca ADRye uygunluk ierisinde imal edilmi olan dier silindirlerin 15 yllk aralk koulu
iin kabul edilmesi, bavuru srasnda ADR hkmlerininkine e deer bir gvenlie sahip
olmalarna baldr.
1.4
Silindir sahibi, yetkili kuruma silindirlerin alt paragraf 1.3n hkmlerine uygunluk
gsterdiini beyan edecek belge kantlar ibraz edecektir. Yetkili kurum bu koullarn karlandn
onaylar.
1.5
Yetkili kurum, alt paragraf 2 ve 3 hkmlerinin karlanp karlanmadn ve doru
uygulanp uygulanmadn kontrol edecektir. Tm koullarn uygulanmas halinde, sz konusu
silindirler iin 15 yllk muayene aralna izin verecektir. Bu izinde, silindir tipi (tip onaynda
belirtildii zere) veya silindir grubu (bkz. Not) aka tanmlanacaktr. zin, silindir sahibine
gnderilecek ve yetkili kurum bunun nshasn saklayacaktr. Silindir sahibi, silindirlerin 15 yllk
muayene aralna tabi olduklar sre boyunca ilgili belgeleri saklayacaktr.
NOT: Silindir gruplar, ADRnin ve yetkili kurum tarafndan kabul edilen teknik kodun ilgili
hkmlerinin teknik ierikleri asndan deimedii bir sre boyunca birbirinin ayns silindirlerin
imalat tarihleriyle tanmlanr. rnein: Birbiri ile ayn tasarma ve hacme sahip olan ve ADRnin 1
Ocak 1985 ve 31 Aralk 1988 tarihleri arasndaki hkmleri ile ayn sre boyunca yetkili kurumun
kabul ettii bir teknik koda gre imal edilmi olan silindirler, bu paragrafn hkmleri bakmndan
tek bir grup oluturmaktadr.
1.6
Yetkili kurum, ADRnin hkmleriyle uygunluk ve verilen izin bakmndan ilgili
durumlarda, fakat en az ylda bir veya prosedrlerde deiiklikler uygulandnda silindir sahibini
denetleyecektir.
2.
Operasyonel hkmler
2.1
Periyodik muayene aralklarnn 15 yl olmasna izin verilen silindirler, kantlanm bir kalite
sisteminden yararlanan doldurma merkezlerinde doldurulacak; bylece bu ambalajlama talimatnn
paragraf (7) hkmleri ile EN 1439:2008'deki tm zorunluluklar ve sorumluluklarn karlanmas ve
yerine getirilmesi temin edilecektir.
2.2
Yetkili kurum, bu zorunluluklarn yerine getirildiini onaylayacak ve bunu uygun
zamanlarda, fakat en az her ylda bir veya prosedrlerde deiiklikler uygulandnda kontrol
edecektir.
2.3
Silindir sahibi, yetkili kuruma doldurma merkezinin alt paragraf 2.1in hkmlerine
uygunluk gsterdiini beyan edecek kant niteliinde belgeler ibraz edecektir.
2.4
Bir doldurma merkezinin, ADRye farkl bir taraf lke olmas durumunda, silindir sahibi
doldurma merkezinin sz konusu ADRye taraf lkenin yetkili kurumunca usule uygun ekilde
denetlendiini gsteren kant niteliinde ek belgeler ibraz edecektir.
2.5
korozyonun nlenmesi amacyla, yalnzca ok dk kontaminasyon potansiyeli barndran
yksek kalitede gazlar silindirlere doldurulacaktr. ISO 9162:1989de belirtilen andrclk
kstlamas seviyesine uymas durumunda karland kabul edilir.
(Sonraki sayfada devam ediyor)

ye Devletlerin kaynakl alamsz elik gaz silindirlerine ilikin kanunlarnn yaklatrlmasna


ilikin, 19.11.1984 tarih ve L 300 sayl Avrupa Topluluklar Resmi Gazetesinde yaynlanan konsey direktifi.
a

- 68 -

AMBALAJLAMA TALMATI

P200
3.

4.

(13)

1.

P200

Kalifikasyon ve periyodik muayene hkmleri


3.1
Muayene aral olarak 15 yl verilmi olan ve 15 yllk araln uygulanm olduu halihazrda
kullanmdaki bir tip veya gruptaki silindirler, 6.2.3.5 uyarnca bir periyodik muayeneye tabi
tutulacaktr.
NOT: Silindir gruplar iin bkz. alt paragraf 1.5teki Not.
3.2
15 yllk muayene aralna tabi bir silindirin, rnein patlama veya sznt yoluyla nedeniyle
muayene srasnda hidrolik basn testini geememesi halinde, silindir sahibi aratrma balatarak,
arzann nedenine ve dier silindirlerin (rn. ayn tipteki ve gruptaki) etkilenip etkilenmediine ilikin
bir rapor hazrlayacaktr. kinci durumun geerli olmas halinde silindir sahibi yetkili kurumu
bilgilendirecektir. Yetkili kurum daha sonra ilgili nlemlere zerinde bir karara vararak, dier ADRye
taraf lkelerin yetkili kurumlarn konu hakknda bilgilendirecektir.
3.3
Uygulanan standarttaki ekilde bir i korozyonun (bkz. alt paragraf 1.3) tespit edilmesi halinde,
silindir kullanmdan ekilecek ve doldurma ve tama iin ilave bir sre verilmesi sz konusu
olmayacaktr.
3.4
15 yllk muayene aral verilmi olan silindirler, yalnzca EN 13152:2001 + A1:2003, EN ISO
14245:2010 yada ENISO15995:2010 uyarnca asgari 15 yllk bir kullanm sresi iin imal edilmi ve
tasarlanm valflarla donatlacaktr. Periyodik muayeneden sonra, silindire yeni bir valf taklacak olup,
EN 14912:2005 uyarnca yenilenmi ve muayene edilmi olan manel olarak altrlan valflar ise,
ilave bir 15 yllk kullanm sresine uygun olmalar halinde yeniden donatlabilir. Yenileme veya
muayene yalnzca valflarn imalats tarafndan veya bu imalatnn teknik talimatlar nda sz
konusu alma iin yeterli vasflara sahip olan ve kantlanm bir kalite sistemi kapsamnda alan bir
iletme tarafndan yrtlecektir.
aretleme
Bu paragraf uyarnca periyodik muayene aralnn 15 yl olmasna izin verilen silindirler, ak ve
okunakl biimde P15Y ile iaretlenecektir. Bu iaret, silindirin 15 yllk aralk izninin
kaldrlmasndan sonra sklecektir.
NOT: Bu iaretleme zorunluluu, 1.6.2.9, 1.6.2.10daki geici hkme veya bu ambalajlama talimatnn
paragraf (19; zel ambalajlama hkm v(1)in hkmlerine tabi silindirler iin geerli deildir.
Aadaki hkmlerin uygulanmas halinde, kaynaksz elik ve Alminyum alaml silindirler ve bu
silindir demetleri iin periyodik incelemeler arasndaki 15 yllk bir aralk, paragraf (10) dhilindeki
zel ambalajlama hkmleri ua yada va uyarnca uygulanabilir.
Genel hkmler
1.1
Bu paragrafn uygulanmas iin, yetkili merci kendi grevlerini ve sorumluluklarn Xb kurullarna
(B tipi inceleme kurulu) yada IS kurullarna (kurum ii inceleme servisleri) devretmeyecektir.
1.2 Silindirlerin yada silindir demetlerinin sahibi 15 yllk ara vermek iin Yetkili Merciye
bavuracaktr ve 2,3 ve 4 numaral alt paragraflarda verilen gerekliliklerin karlandn gsterecektir.
1.3
1 Ocak 1999 ylndan itibaren retilen silindirler aadaki standartlardan birine uygun olarak
retilmi olacaktr:
EN 1964-1yada EN 1964-2;yada
EN1975;yada
EN ISO 9809-1yada EN ISO 9809-2;yada
EN ISO 7866; yada
retim zamannda geerli olan Konsey Direktifi
Ek I, Ksm 1 ila 3(Ayrca baknz 6.2.4.1 dhilindeki Tablo).

84/525/EECb

ve

84/526/EECc

(Sonraki sayfada devam ediyor)

19.11.1984 tarihli Avrupa Topluluklar No L 300 Resmi Gazetesinde yaynlanm Kaynaksz elik, gaz silindirlerine
ilikin ye lkelerin mevzuatnn yaknlatrlmasna dair Konsey Direktifi
c
19.11.1984 tarihli Avrupa Topluluklar No L 300 Resmi Gazetesinde yaynlanm Kaynaksz elik, gaz silindirlerine
ilikin ye lkelerin mevzuatnn yaknlatrlmasna dair Konsey Direktifi

- 69 -

AMBALAJLAMA TALMATI
P200
1 Ocak 2009 tarihinden nce, yetkili bir ulusal kurum tarafndan kabul edilen bir teknik kod uyarnca
ADRye uygun ekilde imal edilmi olan dier silindirlerin 15 yllk aralk koulu iin kabul edilmesi,
bavuru srasnda ADR hkmlerine e deer bir gvenlie sahip olmalarna baldr.

P200

NOT:Bu hkm, silindirlerin 16 Haziran 2010 tarihli Direktif 2010/35/EU Ek III yada 29 Nisan 1999
tarihli Direktif 1999/36/EC Ek IV, Blm II dhilinde verilen uygunluun deerlendirmesine gre yerine
getirilmi olarak Kabul edilebilir.
6.2.2.7.2(a) de belirtilmi olan Birlemi Milletler ambalajlama sembol ile iaretlenmi olan silindirler ve
silindir demetlerinin periyodik incelemeleri iin 15 yl ara verilmeyecektir. .
1.4 Silindir demetleri, boylamsal eksendeki silindirler arasndaki etkileim anmaya neden olmayacak
ekilde yaplmas gerekmektedir. Destekleyiciler ve sabitleyici kaylar silindirlerin anma riskini en aza
indirecek trden olmaldr. Destekleyicilerde kullanlan amortisr malzemelere, ancak su emilimini
azaltmak iin kullanlmalar halinde msaade edilecektir. Uygun materyallerin rnekleri ise su geirmez
kay ve lastiktir.
1.5 Mal sahibi, silindirlerin 1.3 bendinde verilen hkmlere uygun olduunu gsteren kantlar Yetkili
Merciye sunacaktr. Yetkili merci bu koullarn karlandn dorulayacaktr.
Yetkili otorite 2 ve 3 numaral bentlerde verilen hkmlerin karlanp karlanmadn ve
doru bir ekilde uygulanp uygulanmadn kontrol edecektir. Tm hkmlerin yerine getirilmesi
halinde, yetkili otorite silindiler iin yada silindir demetleri iin periyodik inceleme aral olarak 15
yllk zaman verecektir. Bu yetkilendirmede, bir silindir grubu (aadaki NOTa baknz) aka
tanmlanacaktr. Yetkilendirme mal sahibine bildirilecektir; yetkili otorite de bir kopyasn
bulunduracaktr. Silindir sahibi, silindirlerin 15 yllk muayene aralna tabi olduklar sre boyunca
ilgili belgeleri saklayacaktr.

1.6

NOT:Silindir grubu, ADRnin ve yetkili otorite tarafndan kabul edilmi teknik ilkelerin uygun
hkmlerinin teknik ierik asndan deitirilmedii sre boyunca zde silindirlerin retim tarihleri
itibari ile tanmlanr. rnein: 1 Ocak 1985 ile 31 Aralk 1988 tarihleri arasnda uygulanabilir olan
ADR hkmleri ile yetkili merci tarafndan Kabul edilmi ve ayn tarihlerde uygulanabilir olan teknik
ilkelerin kombinasyonu ile retilmi olan zde tasarm ve hacmi olan silindirler, bu paragrafn
hkmleri uyarnca bir grup oluturur.
1.7 Mal sahibi, ADR hkmlerine uygunluu ve makul olarak verilen yetkilendirmeyi salayacak ve
ayrca bu durumu talep edilmesi halinde Yetkili Merciye gsterecektir; ancak en az her ylda bir
olmak zere yada ilkelerde nemli bir deiiklik olmas halinde gsterecektir.
2.

Operasyonel hkmler
2.1
Periyodik incelemeler iin 15 yllk aralklar verilmi olan silindirler yada silindir demetleri ancak
bu ambalajlama talimatlar paragraf (7) hkmlerininin ve EN1919:2000,EN1920:2000 yada
EN13365:2002 dhilinde verilen gereklilikler ve sorumluluklarn doru bir ekilde yerine getirilmesini
ve uygulanmasn salayan belgeli ve yetkili kalite sistemi uygulayan doldurma tesislerinde
doldurulacaktr. ISO 9000 (serileri) ve muadillerine gre kalite sistemi, yetkili merci tarafndan tannm
yetkili bir bamsz kurulu tarafndan belgelendirilecektir.Bu durum, dolum ncesi ve dolum sonras
incelemelere ilikin ilkeleri ve silindirler, silindir demetleri ve vanalarn dolum srelerini
iermektedir.
2.2
Alminyum alaml silindirler ve artk basn vanas bulunmayan ve periyodik inceleme iin 15
sene ara verilen bu trden silindir demetleri her dolumdan nce en azndan aadakilerden birini ieren
belgelendirilmi ilkelere gre kontrol edilecektir:
Artk basnc kontrol etmek iin silindir valfini yada silindir demetinin ana valfini
anz;

Gaz boaltlm ise, silindir yada silindir demeti doldurulabilir;

Gaz boaltlmam ise, silindirin yada silindir demetinin i durumu kirlilik


ynnden kontrol edilecektir;

Herhangi bir kirlilik yok ise, silindir yada silindir demeti doldurulabilir.

Kirlilik var ise, dzeltici eylemler gerekletirilebilir.


(Sonraki sayfada devam ediyor)

- 70 -

AMBALAJLAMA TALMATI
P200
2.3
Artk basn vanas bulunan kaynaksz elik silindirler ve periyodik incelemeler iin 15 yllk
zaman verilmi olan bir artk basn cihaz bulunan ana valf ile donatlm kaynaksz elik silindir
demetleri her dolumdan nce en azndan aadakilerden birini ieren belgelendirilmi ilkelere gre
kontrol edilecektir:
Artk basnc kontrol etmek iin silindir valfini yada silindir demetinin ana valfini anz;
Gaz boaltlm ise, silindir yada silindir demeti doldurulabilir;
Gaz boaltlmam ise, artk basn cihaznn almas kontrol edilecektir;
Kontrol sonucunda artk basn cihaznn basn bulundurduunun grlmesi halinde, silindir
yada silindir demeti doldurulabilir;
Kontrol sonucunda artk basn cihaznn basn bulundurmadnn grlmesi halinde,
silindirlerin yada silindir demetlerinin i durumu kirlilik asndan kontrol edilecektir:
Herhangi bir kirlilik yok ise, silindir yada silindir demeti, artk basn cihaznn
onarlmasnn yada deitirilmesinin ardndan doldurulabilir;
Kirlilik var ise, dzeltici eylemler gerekletirilecektir.
2.4
anmay engellemek iin, sadece olduka dk potansiyel kirlilik bulunduran yksek kaliteli
gazlar silindirlerin yada silindir demetlerinin iine doldurulacaktr. Gazlarn/ materyalin uygunluunun
EN ISO 11114-1:2012 ve EN 11114-2:2013 uyarnca kabul edilebilir olmas halinde, ve gaz kalitesinin
EN ISO 14175:2008 dhilinde verilen artlar karlamas halinde yada standartlara uygun olmayan
gazlar iin hacimce en az %99.5 ve maksimum 40 ml/ m3 (ppm) nem ierii olmas halinde yerine
getirilmi saylr. Azot oksit iin, deerlerin hacimce %98 kadar minimum saflk ve 70ml/m3(ppm)
maksimum nem ierii olmas gerekmektedir.

P200

2.5 Mal sahibi, 2.1 ila 2.4. dhilinde verilen hkmlere uygunluunu salayacak ve talep edilmesi
halinde bunun belgeli kantn yetkili otoriteye gsterecektir; ancak en az her ylda bir olmak zere
yada ilkelerde nemli bir deiiklik olmas halinde gsterecektir.
2.6
Dolum merkezinin farkl bir ADR Szleme Tarafnda yer almas halinde, mal sahibi talep
edilmesi halinde dolum tesisinin bu Szleme Tarafnn yetkili mercii tarafndan gzlemlendiine
ilikin ek yazl delilleri Yetkili Merciye ulatracaktr. Ayrca baknz 1.2.
3.

Kalite Kontrolleri ve Periyodik ncelemelere likin Hkmler


3.1 Yetkili merciinin memnunluu iin son periyodik incelemeden itibaren alt paragraph 2 koullarnn
salanaca halihazrda kullanmda olan silindirler ve silindir demetleri, son periyodik inceleme
tarihinden itibaren 15 yla kadar uzatlm inceleme periyoduna sahip olabilirler. Aksi durumda, test
periyodunun
10
yldan
15
yla
deitirilmesi
periyodik
inceleme
zamannda
gerekletirilecektir. .Periyodik inceleme raporu, silindirlerin yada silindir demetlerinin uygun biimde
artk basn cihaz ile donatlmas gerektiini belirtecektir. Dier yazl deliller de yetkili merci tarafndan
kabul edilebilir.
3.2
15 yllk zamana sahip olan bir silindirin basn testinde patlayarak yada aknt yaparak baarsz
olmas halinde yada periyodik inceleme srasnda hasarsz testte ciddi bir hasarn tespit edilmesi
halinde, dier silindirlerin (rnein ayn tip yada gruptaki bir silindirde) zerinde bir etki meydana
gelmisemal sahibi bu baarszln nedenini aratracak ve bir rapor hazrlayacaktr.kinci durumda,
mal sahibi yetkili mercii bilgilendirecektir. Yetkili merci daha sonar uygun nlemleri belirleyecek ve
ADRilikin dier Szleme Taraflarnn yetkili mercilerini bilgilendirecektir.
3.3 anmann yada 6.2.4te verilen periyodik inceleme standartlarnda belirtilen dier hasarlarn
tespit edilmesi halinde, silindir kullanmdan alnacaktr ve dolum ile tama iin herhangi bir periyot
verilmeyecektir.
3.4
Periyodik inceleme iin 15 yllk zamana sahip silindirler yada silindir demetleri ancak retim
srasnda EN 849 yada EN ISO10297 uyarnca tasarlanm ve test edilmi valflerle donatlacaktr(ayrca
baknz 6.2.4.1de verilen Tablo). Periyodik incelemeden sonra, yeni bir valf yerletirilecektir; ancak
ENISO22434:2011 uyarnca onarlan yada incelenen valfler yeniden kullanlabilir.

4.

aretleme
Bu paragraf uyarnca periyodik inceleme iin 15 yllk zamana sahip olan silindirler ve silindir
demetleri, blm 5.2.1.6 (c) uyarnca bir sonraki periyodik incelemenin tarihini (yl) gsterecektir ve
ayrca P15Y ile ak ve okunabilir ekilde iaretlenecektir. Bu iaretleme, silindirin yada silindir
demetlerinin periyodik inceleme iin artk 15 yllk bir zamana sahip olmamalar halinde kaldrlacaktr
(Sonraki sayfada devam ediyor)

- 71 -

AMBALAJLAMA TALMATI (devam)

P200

P200

Basnl variller

Silindir gruplar

Test sresi, yllar a

alma
Azami
basnc, bar b
zel
ambalajlama
hkmleri

Tpler

1002

HAVA, SIKITIRILMI

1A

10

ua,va

1006

ARGON, SIKITIRILMI

1A

10

ua,va

1016

KARBONMONOKST,
SIKITIRILMI

1TF

1023

KMR GAZI, SIKITIRILMI

1TF

1045

FLOR, SIKITIRILMI

1046

HELYUM, SIKITIRILMI

1A

10

1049

HDROJEN, SIKITIRILMI

1F

10

1056

KRPTON, SIKITIRILMI

1A

10

d, ua,va
ua,va

1065

NEON, SIKITIRILMI

1A

10

ua,va

1066

NTROJEN, SIKITIRILMI

1A

10

ua,va

1071

PETROL GAZI, SIKITIRILMI

1TF

1072

OKSJEN, SIKITIRILMI

1O

10

1612

HEKZAETL TETRAFOSFAT
VE SIKITIRILMI GAZ
KARIIMI

1T

1660

NTRK OKST, SIKITIRILMI

1953

SIKITIRILMI GAZ,
TOKSK, ALEVLENEBLR,
B.B.B.
SIKITIRILMI
GAZ,
ALEVLENEBLR,
B.B.B.
SIKITIRILMI GAZ,

1954
1955

3760

1TOC 185

1TOC 115
1TF

5000

1F
1T

TOKSK, B.B.B.

5000

Test basnc, bar b

sim ve aklama

LC50 ml/m3

UN
No.

Silindirler

Snflandrma kodu

Tablo 1: SIKITIRILMI GAZLAR

200

30

a, k, n,
o
ua,va

s, ua,va
z

225

33

k, o

z,

10

z, ua,va

10

z, ua,va

1956

SIKITIRILMI GAZ, B.B.B.

1957

DTERYUM, SIKITIRILMI

1F

10

d, ua,va

1964

HDROKARBON GAZ KARIIMI,


SIKITIRILMI, B.B.B.

1F

10

z, ua,va

1971

METAN, SIKITIRILMI VEYA


DOAL GAZ, SIKITIRILMI
yksek seviyede metal ierir

1F

10

ua,va

2034

HDROJEN VE METAN
KARIIMI, SIKITIRILMI

1F

10

d, ua,va

2190

OKSJEN DFLORR,
SIKITIRILMI

3156

SIKITIRILMI GAZ,
OKSTLEYC, B.B.B.

10

1A

1TOC 2.6
1O

X
X

- 72 -

200

30

a, k, n,
o
z, ua,va

AMBALAJLAMA TALMATI (devam)

P200

P200

3304
3305
3306

OKSTLEYC, KOROZF, B.B.B.

Tpler

Basnl variller

Silindir gruplar

Test sresi, yllar a

1TO

5000

Test basnc, bar b

Silindirler

SIKITIRILMI GAZ,
TOKSK,
OKSTLEYC,
SIKITIRILMI
GAZ,
B.B.B.
TOKSK, KOROZF,
SIKITIRILMI
GAZ,B.B.B
TOKSK, ALEVLENEBLR,
KOROZF,
B.B.B.
SIKITIRILMI
GAZ, TOKSK,

LC50 ml/m3

3303

sim ve aklama

Snflandrma kodu

UN
No.

alma
Azami
basnc, bar b
zel
ambalajlama
hkmleri

Tablo 1: SIKITIRILMI GAZLAR

1TC

5000

1TFC

5000

1TOC

5000

Kompozit malzemelerden yaplm basnl kaplar iin geerli deildir.

Deerlerin bo brakld yerlerde, alma basnc test basncnn te ikisini gememelidir.

- 73 -

AMBALAJLAMA TALMATI (devam)

P200

P200

BROMOTFLOROMETAN
(SOUTUCU GAZ R 13B1)

1010

BUTADENLER, STABLZE
(1,2-butadien) veya
BUTADENLER, STABLZE
(1,3-butadien) veya
BUTADENLER VE
HDROKARBON KARIMI,
STABLZE
BUTAN
BUTLEN KARIIMLARI veya
1-BUTLEN veya
CIS-2-BUTLEN veya
TRANS-2 BUTLEN
KARBONDOKST

1010
1010

1011
1012
1012
1012
1012
1013

X
X

X
X

X
X
X

10
5
5

2A

10

2F

10

60
c, p
29 0.54 b, ra
225 0.715 A
300 0.86
42 1.13 ra ra
120 1.44 ra
250 1.60
10 0.59 Ra

2F

10

10

0.55

2F

10

10

0.50 ra, v, z

2F
2F
2F
2F
2F
2A

X
X
X
X
X
X

X
X
X
X
X
X

X
X
X
X
X
X

X
X
X
X
X
X

10
10
10
10
10
10

X
X

X
X

X
X

5
10

0.52
0.50
0.53
0.55
0.54
0.68
0.76
1.25
1.03

ra, v
ra, z

X
X

10
10
10
10
10
190
250
22
27

Ra

ra, ua,va
ra, ua,va
a, ra
Ra

1017
1018

KLOR
KLORODFLOROMETAN
(SOUTUCU GAZ R 22)

2TOC
2A

1020

KLORPENTANFLUOROE
TAN (SOUTUCU GAZ R
115)
1-KLORO-1,2,2,2TETRAFLUOROETAN
(SOUTUCU GAZ R 124)
KLOROTRFLOROMETAN
(SOUTUCU GAZ R 13)

2A

10

25

1.05

Ra

2A

10

11

1.20

Ra

2A

10

1026
1027
1028

SYANR
SKLOROPROPAN
DKLORODFLOROMETAN
(SOUTUCU GAZ R 12)

2TF
2F
2A

X
X
X

X
X
X

X
X
X

X
X
X

5
10
10

100
120
190
250
100
18
16

0.83 ra ra
0.90 ra ra
1.04
1.11
0.70 ra, u
0.55 Ra
1.15 Ra

1029

DKLOROFLOROMETAN
(SOUTUCU GAZ R 21)

2A

10

10

1.23

Ra

1030

1,1-DFLUOROETAN
(SOUTUCU GAZ R 152a)

2F

10

16

0.79

Ra

1021

1022

293

zel
ambalajlama
hkmleri

X
X
X

Doldurma oran

4000
387

Tpler

Test basnc, bar b

1009

Test sresi, yllar a

4F
2TC
2TC

Silindir gruplar

ASETLEN, ZNM
AMONYAK, ANHDRT
BORON TRFLORR

Basnl variller

1001
1005
1008

Silindirler

sim ve aklama

LC50 ml/m3

UN
No.

Snflandrma kodu

Tablo 2: SIVILATIRILMI GAZLAR VE ZNM GAZLAR:

350

- 74 -

AMBALAJLAMA TALMATI (devam)

P200

P200

Tpler

Basnl variller

Silindir gruplar

Test sresi, yllar a

Test basnc, bar b

DMETLAMN, ANHDRT

2F

10

10

0.59 b, ra

1033
1035

DMETL ETER
ETAN

2F
2F

X
X

X
X

X
X

X
X

10
10

1036
1037
1039
1040

ETLAMN
ETL KLORR
ETL METL ETER
ETLEN OKST veya
AZOT LE BERABER
ETLEN 50 Cde toplam
1MPa (10 bar) basnca
kadar
ETLEN OKST VE
KARBONDOKST
KARIIMI, %9dan
fazla, %87den az etilen oksit
ile
beraber GBRE
KMYASAL

2F
2F
2F
2TF

X
X
X
X

X
X
X
X

X
X
X
X

X
X
X
X

10
10
10
5

18
95
120
300
10
10
10
15

0.58 Ra
0.25 ra ra
0.30 ra
0.40
0.61 b, ra
0.80 a, ra
0.64 Ra
0.78 l, ra

2F

10

190
250

0.66
0.75

4A

1041

1043

1048

AMONYAK ZELTS
serbest amonyak ile
HDROJEN BROMR,
ANHDRT

2900

zel
ambalajlama
hkmleri

Silindirler

1032

Doldurma oran

sim ve aklama

LC50 ml/m3

UN
No.

Snflandrma kodu

Tablo 2: SIVILATIRILMI GAZLAR VE ZNM GAZLAR:

ra ra

b, z

2TC

2860

60

1.51

a, d, ra
a, d, ra
a, d, ra
a, d, ra
a, d, ra

1050

HDROJEN KLORR,
ANHDRT

2TC

2810

100
120
150
200

0.30
0.56
0.67
0.74

1053

HROJEN SLFR

2TF

712

48

0.67 d, ra, u

1055
1058

ZOBUTLEN
SIVILATIRILMI
GAZLAR, alevlenmez; azot,
karbondioksit veya hava ile
yklenmi
METLASETLEN VE
PROPADEN KARIIMI,
STABLZE
%1 ila %4 metilasetilen ieren
propadien
Karm P1
Karm P2
METLAMN, ANHDRT

2F
2A

X
X

X
X

X
X

X
X

10
10

10

0.52

2F

10

2F

10

22

0.52

2F
2F
2F

X
X
X

X
X
X

X
X
X

X
X
X

10
10
10

30
24
13

0.49 c, ra
0.47 c, ra
0.58 b, ra

METL BROMR, %2den


daha az kloropikrin ierir
METLKLORR
(SOUTUCU GAZ R 40)

2T

10

1.51

10

17

0.81

a, ra

1060

1061
1062
1063

2F

850

- 75 -

Ra
Ra

c, ra, z

c, ra

AMBALAJLAMA TALMATI (devam)

P200

P200

1350

1067

DAZOT TETRAOKST
(AZOT DOKST)
NTROSL KLORR
AZOTLU OKST

2TOC

115

2TC
2O

35

X
X

PETROL GAZI,
SIVILATIRILMI
FOSGEN
PROPLEN
SOUTUCU GAZ, B.B.B.
Karm F1
Karm F2
Karm F3
KKRT DOKST
KKRT HEKZAFLORR

2F

1069
1070

1075
1076
1077
1078

1079
1080

1081
1082

1083
1085
1086
1087
1581
1582
1589
1741
1749
1858

TETRAFLOROETLEN,
STABLZE
TRFLOROKLOROETLEN,
STABLZE (SOUTUCU
GAZ R1113)
TRMETLAMN,
ANHDRT
VNL BROMR,
STABLZE
VNL KLORR,
STABLZE
VNL METL ETER,
STABLZE
KLOROPKRN VE METN
BROMR KARIIMI %2den
fazla kloropikrin ierir
KLOROPKRN VE METL
KLORR KARIIMI
SYANOJEN KLORR,
STABLZE
BORON TRKLORR
KLOR TRFLORR
HEKZAFLOROPROPLEN
(SOUTUCU GAZ R 1216)

10

0.78 d, ra, u

10

1.30

X
X

5
10

13
180
225
250

1.10
0.68
0.74
0.75

k, ra
ua,va
ua,va
ua,va

10

X
X
X
X
X
X
X
X

X
X
X
X
X
X
X

X
X
X
X
X
X
X
X

X
X
X
X
X
X
X
X

5
10
10
10
10
10
5
10

2F

2F

2F
2F

2TC
2F
2A
2A
2A
2A
2TC
2A

2520

2F
2TF

2000

zel
ambalajlama
hkmleri

Doldurma oran

Test basnc, bar b

2TF

Test sresi, yllar a

Silindirler

METL MERKAPTAN

Silindir gruplar

LC50 ml/m3

1064

Basnl variller

sim ve aklama

Tpler

UN
No.

Snflandrma kodu

Tablo 2: SIVILATIRILMI GAZLAR VE ZNM GAZLAR:

v, z
20
27

1.23
0.43

a, k, ra
Ra
ra, z

10

12
18
29
12
70
140
160
200

1.23
1.15
1.03
1.23
Ra
1.06 ra, ua,va
1.34 ra, ua,va
1.38 ra, ua,va
m, o, ra

19

1.13

ra, u

10

10

0.56

b, ra

10

10

1.37

a, ra

10

12

0.81

a, ra

10

10

0.67

Ra

2T

850

10

1.51

2T

17

0.81

2TC

80

20

1.03

2TC
2TOC
2A

2541
299

X
X
X

X
X
X

5
5
10

10
30
22

1.19
1.40
1.11

a, ra
A
Ra

- 76 -

X
X
X

X
X
X

AMBALAJLAMA TALMATI (devam)

P200

P200

DBORAN
METN KLORR VE
METLEN KLORR
KARIIMI
ETLEN OKST VE
KARBONDOKST KARIIMI
en fazla %9 etilen oksit ierir

2TF
2F

1,2-DKLORO-1,1,2,2TETRAFLOROETAN
(SOUTUCU GAZ R 114)
1,1-DFLUOROETLEN
(SOUTUCU GAZ R 1132a)

1952

1958

1959

0.74 A
1.10
0.64 a, ra

X
X

5
10

250
17

0.07 d, k, o
0.81 a, ra

10

190
250

0.66
0.75

ra
ra

10

10

1.30

Ra

10

250

0.77

Ra

225
300

0.34
0.38

X
X

2A

2A

2F

80

1962

ETLEN

2F

10

1965

HDROKARBON GAZ
KARIIMI, SIVILATIRILMI,
B.B.B.
Karm A
Karm A01
Karm A02
Karm A0
Karm A1
Karm B1
Karm B2
Karm B
Karm C
ENSEKTST GAZ, TOKSK,
B.B.B.
ENSEKTST GAZ, B.B.B.
ZOBUTAN
KLORODFLORO-METAN VE
KLOROPENTAFLORO-ETAN
KARIIMI sabitlenmi kaynama
noktas, yaklak %49
klorodiflorometan ierir
(SOUTUCU GAZ R 502)

2F

10

1967
1968
1969
1973

1974

KLORODFLOROBROMOME
TAN (SOUTUCU GAZ R
12B1)

ra, ta,
v, z

2F
2F
2F
2F
2F
2F
2F
2F
2F
2T

10
10
10
10
10
10
10
10
10
5

2A
2F
2A

X
X
X

X
X
X

X
X
X

X
X
X

10
10
10

10
31

ra, z
0.49 ra, v
1.01 Ra

2A

10

10

1.61

- 77 -

10
15
15
15
20
25
25
25
30

zel
ambalajlama
hkmleri

1911
1912

10

200
300
250

450

Doldurma oran

2F

Test basnc, bar b

VNL FLORR, STABLZE

Test sresi, yllar a

1860

Silindir gruplar

2TC

Basnl variller

SLKON TETRAFLORR

Tpler

1859

Silindirler

sim ve aklama

LC50 ml/m3

UN
No.

Snflandrma kodu

Tablo 2: SIVILATIRILMI GAZLAR VE ZNM GAZLAR:

0.50
0.49
0.48
0.47
0.46
0.45
0.44
0.43
0.42
Z

Ra

AMBALAJLAMA TALMATI (devam)

P200

P200

2TOC

115

2.A

1978
1982

PROPAN
TETRAFLOROMETAN
(SOUTUCU GAZ R 14)

2F
2A

1983

1-KLORO-2,2,2,TETRAFLUOROETAN
(SOUTUCU GAZ R 133a)
TRFLOROMETAN
(SOUTUCU GAZ R 23)
1,1,1-TRFLUOROETAN
(SOUTUCU GAZ R 143a)
KSENON
2,2-DMETLPROPAN
AMONYAK ZELT, suda
15 Cde bal younluu
0,880den az,
%35ten fazla ama %40tan az
amonyak ile
%40tan fazla ama %50den az
amonyak ile
ARSN
DKLOROSLAN

1976

1984
2035
2036
2044
2073

2188
2189

10

11 1.32

X
X

X
X

X
X

X
X

10
10

2A

10

23
200
300
10

2A

10

2F

2A
2F
4A

X
X

X
X

X
X

4A

4A

Doldurma oran

Test basnc, bar b

Tpler

zel
ambalajlama
hkmleri

Silindirler

NTRK OKST VE
DNTROJEN TETROKST
KARIIMI (NTRK OKST VE
NTROJEN DOKST
KARIIMI)
OKLAFLOROSKLOBUTAN
(SOUTUCU GAZ RC 318)

Test sresi, yllar a

LC50 ml/m3

1975

Silindir gruplar

sim ve aklama

Basnl variller

UN
No.

Snflandrma kodu

Tablo 2: SIVILATIRILMI GAZLAR VE ZNM GAZLAR:

k, z

0.43
0.71
0.90
1.18

Ra
ra, v

Ra

10

190 0.88
250 0.96
35 0.73

ra
ra
Ra

X
X

10
10

130 1.28
10 0.53

Ra

10 0.80

12 0.77

5
5

2TF
2TFC

20
314

X
X

X
X

2T
2TF

3020
620

X
X

X
X

X
X

X
X

5
5

42
10
200
50
250

1.10
0.90
1.08
1.10
0.064

10

200 1.13

d, k
A

2191
2192

SLFRL FLORR

2193
2194

HEKZAFLOROETAN
(SOUTUCU GAZ R 116)
SELENYUM HEKZAFLORR

2TC

50

36 1.46

k, ra

2195

TELLR HEKZAFLORR

2TC

25

20 1.00

k, ra

2196

TUNGSTEN HEKZAFLORR

2TC

160

10 3.08

a, k,ra

2197

2TC

2860

23 2.25

a, d,ra

2198

HDROJEN YODR,
ANHDRT
FOSFOR PENTAFLORR

2TC

190

2199

FOSFN c

2TF

20

200
300
225
250

2200

PROPADEN, STABLZE

2F

10

GERMAN c

2A

- 78 -

0.90
1.25
0.30
0.45

22 0.50

U
d, ra,r, q

k
k
d, k,q, ra
d, k, q, ra
Ra

AMBALAJLAMA TALMATI (devam)

P200

P200

2F

2204
2417

KARBONL SLFR
KARBONL FLORR

2TF
2TC

2418
2419

KKRT TETRAFLORR
BROMOTRFLORO-ETLEN

2420
2421
2422

HEKZAFLOROASETON
NTROJEN TROKST
OKTAFLOROBUT-2-ENE
(SOUTUCU GAZ R 1318)
OKTAFLOROPROPAN
(SOUTUCU GAZ R 218)
AZOT TRFLORR
ETLASETLEN, STABLZE

2424
2451
2452
2453
2454
2455
2517

ETL FLORR (SOUTUCU


GAZ R 161)
METL FLORR (SOUTUCU
GAZ R 41)
METL NTRT
1-KLORO-1,1- DFLOROETAN
(SOUTUCU GAZ R 142b)

31

1.60

225
250
30
200
300
30
10

0.32
0.36
0.87
0.47
0.70
0.91
1.19

q
q
ra, u

10

1700
360

X
X

X
X

X
X

X
X

5
5

2TC
2F

40

X
X

X
X

5
10

2TC
2TOC
2A

470

2A

2O
2F

X
X

X
X

X
X

2F

2F

X
5
22 1.08
TAINMASI YASAKTIR
X
10
1
1.34
2
X
10
2
1.04
5
X
10
200 0.50
X
10
1
0.57
0
X
10
3
0.57
0
X
10
300 0.63

2A
2F

TAINMASI YASAKTIR
X
10
10 0.99

X
X

2534
2548

METLKLOROSLAN
KLORPENTAFLORR

2599

KLOROTRFLORO-METAN
VE TRFLOROMETAN
AZEOTROPK KARIIMI
yaklak %60 kloroflorometan
ierir (SOUTUCU GAZ R 503)

2A

2F
2A

2676

SKLOBUTAN
DKLORODFLORO-METAN
VE DFLOROETAN
AZEOTROPK KARIIMI
yaklak %74
diklorodiflorometan ierir
(SOUTUCU GAZ R 500)
STBN

2901

BROM KLORR

2601
2602

zel
ambalajlama
hkmleri

SLAN c

Doldurma oran

2203

SELENR,

Test basnc, bar b

HDROJEN
ANHDRT

Test sresi, yllar a

2202

Silindir gruplar

Silindirler

sim ve aklama

Basnl variller

LC50 ml/m3

2TF

UN
No.

Tpler

Snflandrma kodu

Tablo 2: SIVILATIRILMI GAZLAR VE ZNM GAZLAR:

2TFC
2TOC

600
122

a, k, ra
Ra
Ra
Ra
Ra

c, ra
Ra
Ra

Ra

X
X

5
5

13 1.49

ra, z
a, k

10

31 0.12

Ra

42 0.17

ra ra

100 0.64
X
X

2TF

20

2TOC

290

- 79 -

X
X

X
X

X
X

10
10

10 0.63
22 1.01

Ra
Ra

200 0.49

10

k, ra,
r
A

1.50

AMBALAJLAMA TALMATI (devam)

P200

P200

3070

ETLEN OKST VE
DKLORODFLORO-METAN
KARIIMI en fazla %12,5 etilen
oksit ierir

2A

3083
3153

PERKLORL FLORR
PERFLORO(METL VNL
ETER)
PERFLORO(ETL VNL
ETER)
SIVILATIRILMI GAZ,
OKSTLEYC, B.B.B.
1,1,1,2-TETRAFLOROETAN
(SOUTUCU GAZ R 134a)

2TO
2F

SIVILATIRILMI GAZ,
TOKSK, ALEVLENEBLR,
B.B.B.
SIVILATIRILMI
GAZ,
ALEVLENEBLR, B.B.B.
SIVILATIRILMI GAZ,
TOKSK, B.B.B.
SIVILATIRILMI GAZ,
B.B.B.
PENTAFLOROETAN
(SOUTUCU GAZ R 125)

2TF

DFLOROMETAN
(SOUTUCU GAZ R 32)
HEPTAFLOROPROSPAN
(SOUTUCU GAZ R 227)
ETLEN OKST VE
KLOROTETRAFLORO-ETAN
KARIIMI en fazla %8,8 etilen
oksit ierir
ETLEN OKST VE
PENTAFLOROETAN
KARIIMI en fazla %7,9 etilen
oksit ierir
ETLEN OKST VE
TETRAFLOROETAN
KARIIMI en fazla %5,6 etilen
oksit ierir
ETLEN OKST VE
KARBONDOKST KARIIMI
en fazla %87 etilen oksit ierir

3154
3157
3159

3160
3161
3162
3163
3220
3252
3296
3297

3298

3299

3300

3307

SIVILATIRILMI GAZ,
TOKSK, OKSTLEYC,
B.B.B.

zel
ambalajlama
hkmleri

Doldurma oran

10

Test basnc, bar b

2TC

Test sresi, yllar a

Silindirler

TRFLOROASETL KLORR

Silindir gruplar

LC50 ml/m3

3057

Basnl variller

sim ve aklama

Tpler

UN
No.

Snflandrma kodu

Tablo 2: SIVILATIRILMI GAZLAR VE ZNM GAZLAR:

17

1.17

k, ra
Ra

10

18

1.09

X
X

X
X

X
X

X
X

5
10

33
20

1.21
0.75

U
Ra

2F

10

10

0.98

Ra

2O

10

2A

10

ra, z

10

ra, z

2A
2A

X
X

X
X

X
X

X
X

10
10

2F

2A

2A

2A

2A

770

5000

2F
2T

5000

18

1.05

Ra

10

49
35
48

0.95
0.87
0.78

ra, z
ra
ra
Ra

10

13

1.21

Ra

10

10

1.16

Ra

10

26

1.02

Ra

10

17

1.03

Ra

28

0.73

Ra

2TF

2900
den
fazla

2TO

5000

- 80 -

AMBALAJLAMA TALMATI (devam)

P200

P200

Basnl variller

Silindir gruplar

Test sresi, yllar a

ra, z

ra, z

10

36

0.82 Ra

3338

SOUTUCU GAZ R 407A


(Diflorometan, pentafloroetan ve
1,1,1,2 tetrafloroetan zeotropik
karm, yaklak %20
diflorometan ve %40
pentafloroetan ierir)

2A

10

32

0.94 Ra

3339

SOUTUCU GAZ R 407B


(Diflorometan, pentafloroetan ve
1,1,1,2 tetrafloroetan zeotropik
karm, yaklak %10
diflorometan ve %70
pentafloroetan ierir)

2A

10

33

0.93 Ra

3340

SOUTUCU GAZ R 407C


(Diflorometan, pentafloroetan ve
1,1,1,2 tetrafloroetan zeotropik
karm, yaklak %23
diflorometan ve %25
pentafloroetan ierir)

2A

10

30

0.95 Ra

3354

NSEKTST GAZ,
ALEVLENEBLR, B.B.B
NSEKTST GAZ, TOKSK,
ALEVLENEBLR, B.B.B.

2F

10

ra, z

2TF

ra, z

2F

3310

3318

3337

3355
3374

ASETLEN, ZCSZ

60

zel
ambalajlama
hkmleri

Tpler

SIVILATIRILMI GAZ,
2TC 5000
TOKSK, KOROZF, B.B.B.
SIVILATIRILMI GAZ,
2TFC 5000
TOKSK, ALEVLENEBLR,
KOROZF, B.B.B.
SIVILATIRILMI GAZ,
2TO 5000
TOKSK, OKSTLEYC,
C
KOROZF, B.B.B.
AMONYAK ZELT, suda
4TC
15 Cde bal younluu
0,880den az, %50den fazla
amonyak
SOUTUCU GAZ R 404A
2A
(Pentafloroetan, 1,1,1
trifloroetan ve 1,1,1,2tetrafloroetan zeotropik karm,
yaklak %44 pentafloroetan
ve %52 1,1,1 trifloroetan ierir)

Doldurma oran

Silindirler

3308

Test basnc, bar b

sim ve aklama

LC50 ml/m3

UN
No.

3309

Snflandrma kodu

Tablo 2: SIVILATIRILMI GAZLAR VE ZNM GAZLAR:

c, p

Kompozit malzemelerden yaplm basnl kaplar iin geerli deildir.


UN No. 1965 karmlar iin, kapasitenin litre bana azami izin verilen doldurma arl aada
olduu gibidir:

- 81 -

Ticari
propan

Ticarip ropan

Litre bana izin verilen


azami ierik ktlesi
A

0,50
A01

0,49
A02

0,48
A0

0,47
A1

0,46
B1

0,45
B2

0,44
B

0,43
0,42

C
0.440 0.450 0.463 0.474 0.485 0.495 0.505 0.516 0.525
50 Cde in kg/l zerinden younluk

c
d

Piroforik (abuk yanc) olarak kabul edilir.


Zehirli olduu kabul edilir. LC50 deeri saptanacaktr

- 82 -

AMBALAJLAMA TALMATI (devam)

P200

P200

Test sresi, yllar a

Test basnc, bar b

Doldurma oran

ambalajlama
zel
hkmleri

10

0.84

10

50

10

CT1

966

10

0.84

a,
ab,
k,acab,
ad
k, ab,
ad
ab,
ac

OTC

120

10

HDROJEN SYANR,
STABLZE %3ten az su
ierir
HDROJEN FLORR,
ANHDRT

6.1

TF1

40

CT1

966

BROM
PENTAFLORR
BROM TRFLORR

5.1

OTC

25

5.1

OTC

1790

HDROFLORK AST,
zelti, %85ten fazla
hidroflorik asit ierir

2495

YOT PENTAFLORR

5.1

1052
1745
1746

Basnl variller

1051

Tpler

0.55

Silindirler

100

LC50 ml/m3

sim ve aklama

Snflandrma kodu

UN
No.

Snf

Silindir gruplar

Tablo 3: SINIF 2DE YER ALMAYAN MADDELER

Kompozit malzemelerden yaplm basnl kaplar iin geerli deildir.

Hacim olarak asgari %8 fire bulunmas zorunludur.

AMBALAJLAMA TALMATI

P201

k, ab,
ad

P201

Bu talimat, UN No. 3167, 3168 ve 3169 iin geerlidir.


Aadaki ambalajlara izin verilmitir:
(1)

Yetkili kurum tarafndan onaylanm olan yapm, test ve doldurma gereksinimlerini karlayan silindirler ve
gaz kaplar.

(2)

4.1.1 ve 4.1.3 genel hkmler saland takdirde aadaki kombine ambalajlar:

D paketler:
Variller (1A1, 1A2, 1B1, 1B2, 1N1, 1N2, 1H1, 1H2, 1D, 1G);
Kutular (4A, 4B, 4N, 4C1, 4C2, 4D, 4F, 4G, 4H1, 4H2);
Bidonlar (3A1, 3A2, 3B1, 3B2, 3H1, 3H2).
ambalajlar:
(a)

Zehirli olmayan gazlar iin, ambalaj bana 5 litre azami kapasiteli, hava ve su szdrmaz ekilde
mhrlenmi cam veya metal i ambalajlar;

(b)

Zehirli gazlar iin, ambalaj bana 1 litre azami kapasiteli, hava ve su szdrmaz ekilde mhrlenmi
cam veya metal i ambalajlar;

Ambalajlar, paketleme grubu IIIn performans seviyesini salayacaktr.

- 83 -

P202

AMBALAJLAMA TALMATI

P202

AMBALAJLAMA TALMATI

P203

(Rezerve Edilmi)
P203

Bu talimat, Snf 2 kapsamndaki SOUTULARAK SIVILATIRILMI gazlar iin geerlidir.


Kapal kryojenik hazneler (kaplar) iin zorunluluklar:
(1)
4.1.6'daki zel ambalajlama hkmleri karlanmaldr.
(2)
(3)
(4)

(5)

(6)

Blm 6.2nin zorunluluklar karlanmaldr.


Kapal kryojenik kaplar, donla kaplanmayacak ekilde yaltlmaldr.
Test basnc
Soutulmu svlar, kapal kryojenik kaplara, aadaki asgari test basnlaryla doldurulacaktr:
(a)
Vakumlu yaltma sahip kryojenik kaplar iin, test basnc doldurulmu kabn, doldurma ve boaltma
srasndaki basn da dahil olmak zere azami i basncnn toplamnn 1,3 kat art 100 kPadan az
olamaz
(b)
Dier kapal kryojenik kaplar iin test basnc, doldurma ve boaltma srasnda oluan basn gz
nnde bulundurularak, doldurulmu kabn azami i basncnn 1.3 katndan daha az olamaz.
Doldurma derecesi
Yanc ve Zehirli olmayan SOUTULARAK SIVILATIRILMI gazlar iin (snflandrma kodlar 3A ve
3O), doldurma scaklndaki ve 100 kPa basntaki (1 bar) sv fazn hacmi, basnl kabn su
kapasitesinin %98ini aamaz.
Snflandrma kodu 3F olan yanc SOUTULARAK SIVILATIRILMI gazlar iin doldurma derecesi;
muhteviyat buhar basnc tahliye valfnn alma basncna eit olduu scakla ykseldiinde, hacmin bu
scaklkta kapasitenin %98ine ulaaca snrn altnda kalmaldr.
Basn tahliye cihazlar
Kapal kryojenik kaplar en az bir basn giderme (tahliye) cihazyla donatlacaktr.

(7)

Uyumluluk
Balant yerlerinde sznt geirmezlii salama amacyla yada kapaklarn bakm iin kullanlan malzemeler
tank iindeki maddelerle uyumlu olmaldr. Ykseltgen gazlarn tanmasna ynelik kaplar iin
(snflandrma kodu 3O), bu malzemeler bu gazlarla tehlikeli bir ekilde tepkimeye girmeyecektir.

(8)

Periyodik Muayene
(a)
6.2.1.6.3 ile uyumlu periyodik muayene ve basn tahliye valflerinin test sklklar, be yl
gemeyecektir.
UN-harici kapal kriyojenik kaplarn periyodik inceleme ve test skl 6.2.3.5.2 uyarnca 10 yldan fazla
olmayacaktr

(b)

(Sonraki sayfada devam ediyor)

- 84 -

P203

AMBALAJLAMA TALMATI (devam)

P203

Bu talimat, Snf 2 kapsamndaki SOUTULARAK SIVILATIRILMI gazlar iin geerlidir.


Ak kryojenik hazneler (kaplar) iin zorunluluklar:
Yalnzca snflandrma kodu 3Aya sahip, ykseltgen olmayan aadaki SOUTULARAK SIVILATIRILMI
gazlar ak kryojenik kaplarda tanabilir: UN No. 1913, 1951, 1963, 1970, 1977, 2591, 3136 ve 3158.
Ak kryojenik kaplar aadaki zorunluluklar karlayacak ekilde yaplacaktr:
(1)
Kaplar, normal kullanm ve normal tama koullarnda maruz kalacaklar tm koullara dayanacak ekilde
tasarlanmal, retilmeli, test edilmeli ve donatlmaldr.
(2)
Kapasite 450 litreden fazla olamaz.
(3)
Kaplar, i ve d duvar arasndaki bolukta ii boaltlm (vakum yaltml) ift cidarl bir yapya sahip
olacaktr. Yaltm, kabn dnda kra oluumunu nleyecektir.
(4)
Yapm malzemeleri, hizmet scaklnda uygun mekanik zelliklere sahip olacaktr.
(5)
Tehlikeli mallarla dorudan temas halindeki materyaller, tanmas amalanan maddeler nedeniyle
etkilenmeyecek veya gszlemeyecek ve tehlikeli bir etkiye, rnein tepkime balangcna veya tehlikeli
mallarla tepkimeye neden olmayacaktr.
(6)
ift cidarl yapma sahip kaplarda, uygun bir dolgu veya emici materyallere sahip d bir ambalaj bulunmal
ve bu, normal tama koullar altndaki muhtemel basnlara ve darbelere dayanabilecek gte olmaldr.
(7)
Kaplar, tama srasnda dik pozisyonda duracak ekilde tasarlanmal; yani tam kapasitesi doldurulduunda
kk ebad arlk merkezinin yksekliinden daha fazla olan bir tabana sahip olmal veya kardanlara monte
edilmelidir.
(8)
Kaplarn azlar, gaz kaana izin veren, svlarn darya sramasn nleyen mekanizmalarla donatlmal
ve devrilmeyecek ekilde yerletirilmelidir.
(9)
Ak kryojenik kaplara damgalama, kazma veya asitle yaklma yoluyla kalc olarak aadaki iaretler
ilitirilecektir:
malatnn ad ve adresi;
Model numaras veya ad;
Seri veya parti numaras;
Kabn kullanmnn amaland gazlarn UN numaras ve tam sevkiyat ad;
Kabn litre cinsinden kapasitesi.

- 85 -

P204

AMBALAJLAMA TALMATI

P204

(Rezerve Edilmi)

P205

AMBALAJLAMA TALMATI

P205

Bu talimat, Snf 2 kapsamndaki SOUTULARAK SIVILATIRILMI gazlar iin geerlidir.


Bu talimat, UN No. 3468 iin geerlidir.
(1)
Metal hidrit depolama sistemleri iin, 4.1.6nn zel ambalajlama hkmleri karlanacaktr.
(2)
Su bakmndan 150 litre kapasiteyi amayan ve en fazla 25 MPalk azami oluan basnca sahip basnl
kaplar bu ambalajlama talimatnn kapsamna girer.
(3)
Blm 6.2 kapsamndaki gazlar ieren basnl kaplara ynelik yapm ve test zorunluluklarn karlayan
metal hidrit depolama sistemlerinin kullanmna yalnzca hidrojenin tanmas iin izin verilmitir.
(4)
elik basn kaplar veya elik astarlara sahip kompozit basn kaplarnn kullanlmas halinde yalnzca
6.2.2.9.2 (j) uyarnca H iaretini tayanlar kullanlabilir.
(5)
Metal hidrit depolama sistemleri, hizmet koullarn, tasarm kriterlerini, kapasiteyi, tip testlerini, seri
testlerini, rutin testleri, test basncn, dolum basncn ve ISO 16111:2008de (Tanabilir gaz depolama
cihazlar Geri dntrlebilir metal hidrite emdirilmi Hidrojen) belirtilen tanabilir metal hidrit
depolama sistemlerine ynelik basn tahliye cihazlarna ilikin hkmleri karlayacak olup, uygunluklar
ve onaylar, 6.2.2.5 uyarnca deerlendirilecektir.
(6)
Metal hidrit depolama sistemleri, ISO 16111:2008de belirtildii zere sistem zerindeki kalc iaretlerde
yer alan dolum basncn amayan bir basnta hidrojenle doldurulacaktr.
(7)
Metal hidrit depolama sistemi iin periyodik test zorunluluklar ISO 16111:2008 uyarnca olmal ve
6.2.2.6ya uygun olarak yrtlmelidir; periyodik muayene aral ise be yldan fazla olmamaldr.

P206
AMBALAJ TALMATI
P206
Bu talimat UN No. 3500, 3501, 3502, 3503, 3504 ve 3505 iin geerlidir.
ADRde aksi belirtilmedii takdirde, Blm 6.2nin uygulanabilir gerekliliklerine uyan silindir ve basnl varillere
izin verilir.
(1)

4.1.6nn zel ambalaj hkmleri karlanacaktr.

(2)

Periyodik inceleme iin azami test sresi 5 yl olacaktr.

(3)

Silindirler ve basnl variller, 50Cde gaz halinde olmayan faz bunlarn su kapasitelerinin %95ini
amayacakv ve 60Cde tamamen dolmayacak ekilde doldurulacaktr. Doldurulduunda, 65Cde i basn,
silindirlerin ve basnl varillerin test basncn amayacaktr. Silindirler ve basnl variller ierisindeki tm
maddelerin buhar basnlar ve hacimsel genlemeleri gz nnde bulundurulacaktr.

(4)
tici iin asgari test basnc ambalaj talimat P200e uygun olacak fakat 20 bardan az olmayacaktr..
Ek gereklilik:
Bir hortum yada pskrtc balk gibi pskrtme uygulama ekipmanna balandnda, silindirler ve basnl
variller tanmak zere verilmeyecektir.
zel ambalaj hkm:
PP89 UN No. 3501, 3502, 3503, 3504 ve 3505 iin, 4.1.6.9. (b)ye baklmakszn, yap standardna ilikin kapasite
ve basn snrlamalarnn, azami kapasiteyi 50 litreyle snrlandran ISO 11118:1999a uygun olmas kouluyla,
kullanlan yeniden doldurulamayan silindirler bar olarak ifade edilen test basncna blnen 1 000 litreyi amayan
litre cinsinden su kapasitesine sahip olabilir.

- 86 -

P207
AMBALAJLAMA TALMATI
P207
Bu talimat UN No. 1950 iin geerlidir.
4.1.1 ve 4.1.3 genel hkmlerine uymak kouluyla aadaki ambalajlara izin verilir:
(a) Variller (1A1, 1A2, 1B1, 1B2, 1N1, 1N2, 1H1, 1H2, 1D, 1G);
Kutular (4A, 4B, 4N, 4C1, 4C2, 4D, 4F, 4G, 4H1, 4H2);
Ambalajlar paketleme grubu II performans seviyesine uymaldrlar.
(b) Azami net ktlesi aadaki gibi olan sert D paketler:
Elyaf
55 kg
Elyaf dnda
125 kg
4.1.1.3n hkmlerinin karlanmasna gerek yoktur.
Ambalajlar normal tama koullar boyunca aerosollerin hareketini ve yanllkla boaltlmasn engelleyecek ekilde
tasarlanmal ve retilmelidir.
zel ambalajlama hkm:
PP87 zel hkm 327e gre tanan UN 1950 atk aerosoller iin, ambaljalar tama srasnda serbest svnn kamasn
engelleyecek bir tutucu ynteme sahipolmaldr, rnein emici malzeme. Ambalajlar alevlenir atmosfer olumasn ve
basncn artmasn engeleyecek ekilde yeterli miktarda havalandrlmaldr.
RID ve ADRye mahsus zel ambalajlama hkm
RR6 Tam ykleme yaplmas ile UN 1950 tanmasnda, metal nesneler u ekilde ambalajlanabilir: Nesneler tablalar
zerinde birimler eklinde beraber gruplara ayrlr ve uygun bir plastik kaplama ile yerletirilir; bu birimler istiflenir ve
uygun bir ekilde paletlerin zerine gvenli konuma alnr.

- 87 -

P208

AMBALAJLAMA TALMATLARI

P208

Bu talimat Snf 2 adsorbe gazlar iin geerli olacaktr.


1.
2.
3.
4.
5.
6.

7.
8.
9.

4.1.6.1deki genel ambalajlama koullarnn karlanmas halinde aadaki ambalajlara izin verilecektir.
Blm 6.2de, ISO 11513:2011 yada ISO 9809-1:2010 uyarnca belirtilmi olan silindirler.
Doldurulmu her bir silindirin basnc, 20Cde 101.3kPadan az ve50 C de de 300kPadan az olacaktr.
Silindirlerin minimum test basnc21bar olacaktr.
Silindirlerin minimum patlama basnc 94.5 bar olacaktr.
Dolu silindirlerin 65Cdeki i basnc silindirin test basncn amayacaktr.
Adsorbe malzeme, silindirle uyumlu olacaktr ve adsorbe olacak gazla birlikte tehlikeli yadaa zararl bileenler
iermeyecektir. Adsorbe malzeme ile bileen gaz silindiri etkilemeyecek yadaa zayflatmayacak veya tehlikeli
bir reaksiyona neden olmayacaktr (rnein; katalizleme reaksiyonu).
Adsorbe malzemenin kalitesi her dolum srasnda, bu ambalajlama talimatnn bir adsorbe gaz paketinin
tanmas durumunda basn ve kimyasal stabilite gerekliliklerini karladn dorulayacaktr.
Adsorbe malzeme, ADR dhilindeki herhangi bir snfn kriterlerini karlamayacaktr.
LC50- 200ml/m3 (ppm)den az yadaa buna eit toksik gaz ieren silindirler yada kapaklar iin gereklilikler
(baknz Tablo1)aadaki gibi olacaktr:
a) Valf klarnda, basn geciktirici gaz szdrmazlk tkalar yadaa valf klarndakilere uygun
kapaklar bulunacaktr.
b) Her bir valf ya deliksiz diyagram bulunan ambalajsz modelden yada ambalajdan aknty nleyen modelden

olacaktr.
c) Her bir silindir ve conta, dolumdan sonra sznt ynnden test edilecektir.
d) Her bir valf, silindirin test basncna kar koyacak kapasitede olacaktr ve dorudan ya konik vida diine yada

ISO 10692-2:2001 gerekliliklerini karlayan dier yollara balanacaktr.


e) Silindirler ve valfler, basn boaltma vanas bulundurmayacaktr.
10.
11.
12.
13.

Piroforik gazlar ieren silindiler iin vana klarnn gaz szdrmaz tpalar ile donatlmas ya da vana
klarndakilerle eleen vida dileri bulunan kapaklar ile donatlmas gerekmektedir.
Dolum ilkesi, ISO 11513:2011 Ek Aya uygun olacaktr.
Periyodik muayeneler iin maksimum periyot 5 yl olacaktr.
Bir maddeye zg olan zel ambalajlama hkmler (baknz: Tablo1).
Malzeme Uyumluluu
a: Alminyum alam silindirler kullanlmayacaktr.
d: elik silindirler kullanldnda, s a d e c e 6.2.2.7.4 (p) uyarnca H iareti bulunduranlara msaade
edilecektir.
Gaza zg hkmler
r: Bu gazn dolumu, tam dalma meydana gelmesi halinde, basncn silindirin test basncnn te birini
amayacak ekilde snrlandrlacaktr.
B.B.B adsorbe gaz girdileri iin malzeme uyumluluu
z: Silindirlerin ve eklentilerin yapm malzemesi, ierikle uyumlu olacaktr ve bu durumlardaki tehlikeli ve zararl
bileenlerle etkileime girmeyecektir.

- 88 -

P208

AMBALAJLAMA

P208

TALMATLARI
Tablo1:ADSORBE
GAZLAR (devam)
UN
No.

Snflandrma
Kodu

sim ve Tanm

LC50
ml/m3

zel
Ambalajlama
Hkm

3510

ADSORBE GAZ,YANICI,B.B.B.

9F

3511

ADSORBE GAZ,N.O.S.

9A

3512

ADSORBE GAZ,TOKSK, B.B.B.

9T

3513

ADSORBE GAZ,OKSTLEYC, B.B.B.

9O

3514

ADSORBE GAZ,TOKSK,YANICI, B.B.B.

9TF

5000

3515

ADSORBE GAZ,TOKSK,OKSTLEYC, B.B.B.

9TO

5000

3516

ADSORBE GAZ,TOKSK,AINDIRICI, B.B.B.


ADSORBE GAZ,TOKSK,YANICI,AINDIRICI,
B.B.B.
ADSORBE GAZ,TOKSK,OKSTLEYC,AINDIRICI,
B.B.B.

9TC

5000

9TFC

5000

9TOC

5000

9TC

387

a
a

3517
3518

5000

z
z

3519

BOR, TRFLORR,ADSORBE

3520

KLOR,ADSORBE

9TOC

293

3521

SLKON TETRAFLORR,ADSORBE

9TC

450

3522

ARSN GAZI,ADSORBE

9TF

20

3523

GERMANE,ADSORBE

9TF

620

d,r

3524

FOSFOR PENTAFLORR, ADSORBE

9TC

190

3525

FOSFN, ADSORBE

9TF

20

3526

HDROJEN SELENYR, ADSORBE

9TF

P209
AMBALAJLAMA TALMATI
P209
Bu ambalajlama talimat UN No. 3150 aralar, kk, hidrokarbon gazla alan veya hidrokarbon gazla alan
kartular kk aralar iin
(1) 4.1.6nn zel ambalajlama hkm uygun olduunda karlanr.
(2) Nesneler doldurulduklar lkenin hkmlerine uymaldrlar.
(3) Aralar ve kartular 6.1.4e uygun olan D paketler iinde paketlenmelidirler ve Blm 6.1 paketleme grubu
IIye uygun olarak onaylanmaldrlar.

P300

AMBALAJLAMA TALMATI

P300

Bu talimat, UN No. 3064 iin geerlidir.


4.1.1 ve 4.1.3teki genel hkmlerin karlanmas kouluyla aadaki ambalajlarn kullanmna izin verilmitir:
Her biri en fazla 1 litrelik kapasiteye sahip i metal klflar ile en fazla 5 litre zelti ieren d ahap kutulardan
(4C 1, 4C2, 4D veya 4F) oluan kombine ambalajlar.
Dier zorunluluklar:
1.

Metal klflar, tamamen emici dolgu malzemesi ile evrilmelidir.

2.

Ahap kutular, su ve nitrogliserin geirmeyen uygun bir malzeme ile tamamen kaplanmaldr.

- 89 -

AMBALAJLAMA TALMATI

P301

P301

Bu talimat, UN No. 3165 iin geerlidir.


4.1.1 ve 4.1.3teki genel hkmlerin karlanmas kouluyla aadaki ambalajlarn kullanmna izin verilmitir:
(1)

Borulardan yaplm ve kaynakl balklar olan alminyum basnl kap.


Bu kap iindeki yaktn ana deposu, azami 46 litre bir i hacme sahip alminyum kaynakl bir keseden
olumaldr.
D kap, asgari 1 275 kPa tasarm gsterge basncna ve asgari 2 755 kPa patlama gsterge basncna sahip
olmaldr.
Her bir kap, imalat srasnda ve sevkiyattan nce szdrma kontrolne tabi tutulmal ve bu testlerde szdrmaz
olduu saptanmaldr.
Btn i nite, vermikulit gibi yanmaz bir dolgu malzemesi ile skca paketlenmeli ve tm donanm
yeterince koruyacak skca kapatlm salam bir metal d ambalaj iine konmaldr. Birim ve ambalaj
bana maksimum yakt miktar 42 litredir.

(2)

Alminyum basnl kap.


Bu kap iindeki yaktn ana deposu, azami 46 litre i hacminde elastomerik keseye sahip buhar geirmez
kaynakl bir yakt blmesinden olumaldr.
Basnl kap, asgari 2 860 kPa tasarm gsterge basncna ve asgari 5 170 kPa patlama gsterge basncna
sahip olmaldr.
Her kap, imalat srasnda ve sevkiyattan nce vermikulit gibi yanmaz bir dolgu malzemesi ile skca
ambalajlanmal ve tm donanm yeterince koruyacak skca kapatlm salam bir metal d ambalaj iine
konmaldr.
Birim ve ambalaj bana azami yakt miktar 42 litredir.

AMBALAJLAMA TALMATI

P302

P302

Bu talimat, UN No. 3269 iin geerlidir.


4.1.1 ve 4.1.3teki genel hkmlerin karlanmas kouluyla aadaki ambalajlarn kullanmna izin verilmitir:
D paketler:
Variller (1A1, 1A2, 1B1, 1B2, 1N1, 1N2, 1H1, 1H2, 1D, 1G);
Kutular (4A, 4B, 4N, 4C1, 4C2, 4D, 4F, 4G, 4H1, 4H2);
Bidonlar (3A1, 3A2, 3B1, 3B2, 3H1, 3H2);
ambalajlar:
Aktifletirici (organik peroksit) sv haldeyse i ambalaj bana azami 125 ml ve kat haldeyse i
ambalaj bana azami 500 gr olmaldr.
Temel malzeme ve aktifletirici, i ambalajlarda ayr ayr paketlenmelidir. Maddeler, szma
durumunda tehlikeli ekilde temas etmeyecek ekilde ayn d ambalajn iine konulabilir.
Ambalajlar, temel malzemelere uygulanan Snf 3 kriterlerine gre ambalaj grubu II veya III
performans seviyesine uygun olacaktr.

- 90 -

AMBALAJLAMA TALMATI

P400

P400

4.1.1 ve 4.1.3teki genel hkmlerin karlanmas kouluyla aadaki ambalajlarn kullanmna izin verilmitir:
(1)

4.1.3.6 hkmlerinin karlanmas kaydyla basnl kaplar. Kaplar, elikten olmal ve en az 1 Mpa (10 bar)
(gsterge basnc) basnta ilk teste ve her 10 ylda bir periyodik testlere tabi tutulmaldr. Tama srasnda
sv, gsterge basnc en az 20 kPa (0,2 bar) olan bir asal gaz tabakas altnda yer almaldr.

(2)

Her biri en fazla 1 litre kapasiteye sahip, contal ve dili kapakl cam veya metal i ambalajlar ieren
szdrmaz metal klflar evreleyen kutular (4A, 4B, 4N, 4C1, 4C2, 4D, 4F veya 4G), variller (1A1, 1A2,
1B1, 1B2, 1N1, 1N2, 1D veya 1G) veya bidonlar (3A1, 3A2, 3B1 veya 3B2). ambalajlar, tm
muhteviyat emmeye yetecek miktarda kuru, emici, yanmaz malzeme ile tm taraflardan desteklenmelidir.
ambalajlar, kapasitelerinin %90'n geecek ekilde doldurulmamaldr. D paketler azami 125 kg net
arla sahip olmaldr;

(3)

Her biri en fazla 4 litre kapasiteye sahip, contal ve dili kapakl szdrmaz i metal klflar ieren, her biri
150 kg azami net ktleye sahip elik, alminyum veya metal variller (1A1, 1A2, 1B1, 1B2, 1N1 veya 1N2),
bidonlar (3A1, 3A2, 3B1 veya 3B2) veya kutular (4A, 4B veya 4N). ambalajlar, tm muhteviyat
emmeye yetecek miktarda kuru, emici, yanmaz malzeme ile tm taraflardan desteklenmelidir.
ambalajlarn her bir kat, dolgu malzemesine ilave olarak blc bir ayra ile ayrlmaldr. ambalajlar,
kapasitelerinin %90'n geecek ekilde doldurulmamaldr.

zel ambalajlama hkm:


PP86 UN No. 3392 ve 3394 iin buhar alanndaki hava, nitrojen veya baka yollarla bertaraf edilecektir.

P401

AMBALAJLAMA TALMATI

P401

4.1.1 ve 4.1.3teki genel hkmlerin karlanmas kouluyla aadaki ambalajlarn kullanmna izin verilmitir:
(1)
4.1.3.6 hkmlerinin karlanmas kaydyla basnl kaplar. Kaplar, elikten olmal ve en az 0,6 Mpa (10 bar)
(gsterge basnc) basnta ilk teste ve her 6 ylda bir periyodik testlere tabi tutulmaldr. Tama srasnda,
sv gsterge basnc en az 20 kPa (0,2 bar) olan bir gsterge basncyla asal gaz tabakasnn altnda yer
almaldr;
(2)
Kombine ambalajlar:
D paketler:
Variller (1A1, 1A2, 1B1, 1B2, 1N1, 1N2, 1H1, 1H2, 1D, 1G);
Kutular (4A, 4B, 4N, 4C1, 4C2, 4D, 4F, 4G, 4H1, 4H2);
Bidonlar (3A1, 3A2, 3B1, 3B2, 3H1, 3H2);
ambalajlar:
Azami 1 litre kapasiteye sahip yivli kapakl cam, metal veya plastikler.
Her i ambalaj, inert bir yastklama ve tm malzemeyi emebilecek miktarda emici malzeme ile
evrelenecektir.
D ambalaj bana azami net ktle, 30 kg. amamaldr.
RID ve ADR ye zel ambalajlama hkmleri:
RR7 UN No. 1183, 1242, 1295 ve 2988 iin, basnl kaplar, her be ylda bir testlere tabi tutulacaktr.
.

- 91 -

P402

AMBALAJLAMA TALMATI

P402

4.1.1 ve 4.1.3teki genel hkmlerin karlanmas kouluyla aadaki ambalajlarn kullanmna izin verilmitir:
(1)
4.1.3.6 hkmlerinin karlanmas kaydyla basnl kaplar. Kaplar, elikten olmal ve en az 0,6 Mpa (10 bar)
(gsterge basnc) basnta ilk teste ve her 6 ylda bir periyodik testlere tabi tutulmaldr. Tama srasnda sv,
gsterge basnc en az 20 kPa (0,2 bar) olan bir asal gaz tabakas altnda yer almaldr.
(2) Kombine ambalajlar:
D paketler:
Variller (1A1, 1A2, 1B1, 1B2, 1N1, 1N2, 1H1, 1H2, 1D, 1G);
Kutular (4A, 4B, 4N, 4C1, 4C2, 4D, 4F, 4G, 4H1, 4H2);
Bidonlar (3A1, 3A2, 3B1, 3B2, 3H1, 3H2).
ambalajlarn azami ktlesi aadaki gibidir:
Cam
10 kg.
Metal veya plastik
15 kg.
Her i ambalajn yivli kapaklarla tutturulmas gerekir.
Her i ambalaj, inert yastklama ve tm malzemeyi emebilecek
miktarda emici malzeme ile evrelenecektir.
Her d ambalaj bana azami net ktle, 125 kg. amayacaktr.
(3)
(4)

Azami kapasitesi 250 litre olan elik variller (1A1);


Azami kapasitesi 250 litre olan, dta elik veya alminyum varil veya alminyum (6HA1 veya
6HB1) bulunduran plastik bir kaptan oluan kombine ambalajlar.

RID ve ADRye zel ambalajlama hkmleri


RR4 UN No. 3130 iin, kaplarn azlar seri bal iki mekanizma yardmyla skca kapatlmaldr;
mekanizmalardan biri vidalanmal veya edeer bir yntem ile sabitlenmelidir.
RR7 UN No. 3129 iin, basnl kaplar, her be ylda bir testlere tabi tutulacaktr.
RR8 UN No. 1389, 1391, 1411, 1421, 1928, 3129, 3130, 3148 ve 3482 iin, basnl kaplar, en az 1 MPa (10 bar)
test basncnda bir balang testine ve periyodik testlere tabi tutulacaktr.

- 92 -

P403
AMBALAJLAMA TALMATI
P403
4.1.1 ve 4.1.3teki genel hkmlerin karlanmas kouluyla aadaki ambalajlarn kullanmna izin verilmitir:
Kombine ambalajlar:
Azami net ktle
ambalajlar
D paketler
Variller
Cam
2 kg
elik (1A1, 1A2)
Plastik
15 kg
400 kg
alminyum (1B1, 1B2)
Metal
20 kg
400 kg
hari metal (1N1, 1N2)
400 kg
plastik (1H1, 1H2)
ambalajlar szdrmaz
400 kg
olarak mhrlenecektir
400 kg
kontrplak (1D)
(rn. bantlama veya dili
400 kg
fiber (1G)
kapaklar yoluyla)
Kutular
elik (4A)
alminyum (4B)
hari metal (4N)
doal ahap (4C1)
toz geirmez duvarl doal ahap (4C2)
kontrplak (4D)
yeniden yaplandrlm ahap (4F)
fiber levha (4G)
genlemeli plastik (4H1)
sert plastik (4H2)
Bidonlar
elik (3A2)
alminyum (3B2)
plastik (3H2)

400 kg
400 kg
400 kg.
250 kg
250 kg
250 kg
125 kg
125 kg
60 kg
250 kg

120 kg
120 kg
120 kg

Tekli ambalajlar:
Variller
elik (1A1, 1A2)
250 kg
alminyum (1B1, 1B2)
250 kg
elik veya alminyum hari metal (1N1, 1N2)
250 kg
plastik (1H1, 1H2)
250 kg
Bidonlar
elik (3A1, 3A2)
120 kg
120 kg
alminyum (3B1, 3B2)
120 kg
plastik (3H1, 3H2)
Kompozit ambalajlar
dta elik veya alminyum varile sahip plastik kap (6HA1 veya 6HB1)
250 kg
dta fiber, plastik veya kontrplak varile sahip plastik kap (6HG1, 6HH1veya 6HD1)
75 kg
Dta elik veya alminyum sandkl veya kutulu plastik kap yada dta ahap, kontrplak,
75 kg
fiber levha veya sert plastik kutulu plastik kap (6HA2, 6HB2, 6HC, 6HD2, 6HG2 veya
6HH2) hkmlerinin karlanmas kaydyla basnl kaplar.
4.1.3.6
Dier zorunluluklar:
Ambalajlar hava ve su szdrmaz ekilde mhrlenmelidir.
zel ambalajlama hkm:
PP83 UN No. 2813 iin, sl oluum amalaryla en fazla 20 gr madde ieren su geirmez torbalar tama iin
ambalajlanabilir. Su geirmez her torba, plastik bir torbada mhrlenecek ve bir ara ambalaja yerletirilecektir.
Hibir d ambalaj 400 grdan fazla madde iermeyecektir. Suyla reaktif maddeyle tepkimeye girebilecek su
veya svlar, ambalaja dahil edilmeyecektir.

- 93 -

AMBALAJLAMA TALMATI

P404

P404

Bu talimat piroforik katlar iin geerlidir: UN Nolar: 1383, 1854, 1855, 2008, 2441, 2545, 2546, 2846, 2881, 3200,
3391 ve 3393.
4.1.1 ve 4.1.3teki genel hkmlerin karlanmas kouluyla aadaki ambalajlarn kullanmna izin verilmitir:
(1)

Kombine ambalajlar
D paketler:

(1A1,1A2,1B1,1B2,1N1,1N2,1H1,1H2,1D,1G,4A,4B,4N,4C1,4C2,4D,4F,4G yada
4H2)

Ambalajlar:

Her biri maksimum 15 kg net arla sahip metal kaplar. Ambalajlar szdrmaz
olarak kapatlm olacaktr ve vidal contalara sahip olacaklardr;
Her biri maksimum 1 kg net arla sahip cam kaplar. Fitilli vidal contalara sahip
olacaktr, tm ynlerinden boluklu olacaktr ve hermetik olarak mhrlenmi metal
kutulara konulacaktr.

D paketler maksimum 125 kg arla sahip olacaktr.

(2)
(3)

Metal ambalajlar:

(1A1, 1A2, 1B1, 1N1, 1N2, 3A1, 3A2, 3B1 ve 3B2) Azami net ktle: 150 kg;

Kompozit ambalajlar:

Dta elik veya alminyum varile sahip plastik kap (6HA1 veya 6HB1) Azami net
ktle: 150 kg.

4.1.3.6 hkmlerinin karlanmas kaydyla basnl kaplar.


zel ambalajlama hkm:
UN No. 3391 ve 3393 iin buhar alanndaki hava, nitrojen veya baka yollarla bertaraf edilecektir.

PP86

AMBALAJLAMA TALMATI

P405

P405

Bu talimat, UN No. 1381 iin geerlidir.


4.1.1 ve 4.1.3teki genel hkmlerin karlanmas kouluyla aadaki ambalajlarn kullanmna izin verilmitir:
(1)

UN No. 1381, fosforlar, slak iin:


(a)

Kombine ambalajlar
D paketler:

(4A, 4B, 4N, 4C1, 4C2, 4D veya 4F) Azami net ktle: 75 kg

ambalajlar:

(b)

(i)

Azami net ktlesi 15 kg olan hava ve su szdrmaz ekilde mhrlenmi metal klflar; veya

(ii)

Tm muhteviyat emmeye yetecek miktarda kuru, emici, yanmaz malzeme ile tm kenarlar
doldurulmu, azami net arl 2 kg olan cam i ambalajlar veya

Variller (1A1, 1A2, 1B1, 1B2, 1N1 veya 1N2); azami net ktle: 400 kg
Bidonlar (3A1 veya 3B1); azami net ktle: 120 kg.

Bu ambalajlar, 6.1.5.4'te belirtilen ambalajlama grubu II performans seviyesi iin ngrlen szdrmazlk
testini gemelidir.
(2)

UN No. 1381, kuru fosforlar iin:


(a)

Eridiinde, azami net ktlesi 400 kg olan variller (1A2, 1B2 veya 1N2); veya

(b)

Snf 1de yer alan aksamlar olmakszn tandnda mermiler veya sert muhafazal mallarda:
Yetkili kurumun belirledii ekilde.

- 94 -

AMBALAJLAMA TALMATI

P406

P406

4.1.1 ve 4.1.3teki genel hkmlerin karlanmas kouluyla aadaki ambalajlarn kullanmna izin verilmitir:
(1)
Kombine ambalajlar

(2)

D paketler:

(4C1, 4C2, 4D, 4F, 4G, 4H1, 4H2, 1G, 1D, 1H1, 1H2, 3H1 veya 3H2)

i ambalajlar:

su geirmez ambalajlar;

Su geirmez bir i torbal, plastik film astarl veya su szdrmaz kaplamal plastik, kontrplak veya fiber levha
variller (1H2, 1D veya 1G) veya kutular (4A, 4B, 4N, 4C1, 4D, 4F, 4C2, 4G ve 4H2);

(3)

Metal Variller (1A1, 1A2, 1B1, 1B2, 1N1 veya 1N2), plastik variller (1H1 veya 1H2), metal bidonlar (3A1,
3A2, 3B1 veya 3B2), plastik bidonlar (3H1 ve 3H2), d elik veya alminyum varilli plastik kaplar (6HA1 ve
6HB1), d fiber, plastik veya kontrplak varilli plastik kaplar (6HG1, 6HH1 veya 6HD1), d elik veya
alminyum sandkl veya kutulu veya d ahap, kontrplak, fiber levha veya sert plastik kutulu plastik kap
(6HA2, 6HB2, 6HC, 6HD2, 6HG2 veya 6HH2).
Dier zorunluluklar:
1.

Ambalajlar, su veya alkol ieriin veya reaksiyon yavalatc ieriin kaybn nlemeyecek ekilde
tasarlanmal ve yaplmaldr.

2.

Ambalajlar, patlayc bir ar basnc veya 300 kPadan (3 bar) fazla basn birikimini nleyecek ekilde
yaplmal ve kapatlmaldr.

zel ambalajlama hkmleri:


PP24 UN No. 2852, 3364, 3365, 3366, 3367, 3368 ve 3369 ambalaj bana 500 gr'dan daha fazla miktarlarda
tanmamaldr.
PP25 UN No. 1347 iin, tanan miktar ambalaj bana 15 kg'yi amamaldr.
PP26 UN No. 1310, 1320, 1321, 1322, 1344, 1347, 1348, 1349, 1517, 2907, 3317 ve 3376 iin, ambalajlar
kurunsuz olmaldr.
PP48 UN No. 3474 iin, metal ambalajlar kullanlamaz.
PP78 UN No. 3370, ambalaj bana 11,5 kg'dan daha fazla miktarlarda tanmamaldr.
PP80 UN Numaralar 2907 olan maddeler iin, ambalajlar, ambalajlama grubu II iin ngrlen performans
seviyesini karlamaldr. Ambalajlama grubu I iin ngrlen test kriterlerini karlayan ambalajlar
kullanlmamaldr.

P407
AMBALAJLAMA TALMATI
Bu talimat, UN No. 1331, 1944, 1945 ve 2254 iin geerlidir.

P407

4.1.1 ve 4.1.3teki genel hkmlerin karlanmas kouluyla aadaki ambalajlarn kullanmna izin
verilmitir:
D paketler:
Variller (1A1, 1A2, 1B1, 1B2, 1N1, 1N2, 1H1, 1H2, 1D, 1G)
Kutular (4A, 4B, 4N, 4C1, 4C2, 4D, 4F, 4G, 4H1, 4H2)
Bidonlar (3A1, 3A2, 3B1, 3B2, 3H1, 3H2)
ambalajlar:
Kibritler, normal tama artlar altnda kazara alev almasn engelleyecek ekilde kapatlm i ambalajlarda skca
paketlenmelidir.
Ambalajlar, Ambalaj Grubu III iin ngrlen performans seviyesini salamaldrlar.
zel ambalajlama hkm:
PP27 UN No. 1331, kolay tutuabilen kibritler, ayr i ambalajlara konulmas gereken emniyet kibritleri veya Wax
Vesta kibritleri dnda dier tehlikeli mallarla ayn D paketler iine konmamaldr. ambalajlar, 700'den
fazla kolay tutuabilen kibrit ieremez.

- 95 -

AMBALAJLAMA TALMATI

P408

P408

Bu talimat, UN No. 3292 iin geerlidir.


4.1.1 ve 4.1.3teki genel hkmlerin karlanmas kouluyla aadaki ambalajlarn kullanmna izin verilmitir:
(1)

Piller iin:
Variller (1A2, 1B2, 1N2, 1H2, 1D, 1G)
Kutular (4A, 4B, 4N, 4C1, 4C2, 4D, 4F, 4G, 4H1, 4H2)
Bidonlar (3A2, 3B2, 3H2)
Piller arasnda ve piller ile D paketlern i yzeyleri arasnda temas nlemek iin ve tama esnasnda
pillerin d ambalaj ierisinde tehlikeli ekilde hareket etmemesini salamak iin yeterli dolgu malzemesi ile
donatlm D paketler. Ambalajlar ambalajlama grubu II iin ngrlen performans seviyesini salamaldr.

(2)

Bataryalar iin:
Akler ambalajlanmadan veya koruyucu muhafazalar (rnein, tamamen kapal veya ince ve dar ahap
paralarndan yaplan sandklar) iinde tanabilir. Batarya kutuplar, dier bataryalar veya bataryalar ile
birlikte ambalajlanan malzemenin arln tamamaldr.
Ambalajlar, 4.1.1.3 deki gereklilikleri salamak zorunda deildir.

Dier zorunluluklar:
Piller ve bataryalar ksa devreye kar korunmaldr ve ksa devre olumasn nleyecek ekilde yaltm
salanmaldr.

P409
AMBALAJLAMA TALMATI
Bu talimat, UN No. 2956, 3242 ve 3251 iin geerlidir.

P409

4.1.1 ve 4.1.3teki genel hkmlerin karlanmas kouluyla aadaki ambalajlarn kullanmna izin verilmitir:
(1)

Bir astar veya kaplama malzemesiyle donatlabilen fiber varil (1G); azami net arlk: 50 kg;

(2)

Kombine ambalajlar: Tekli bir i plastik torbaya sahip fiber levha kutu (4G);
azami net ktle: 50 kg;

(3)

Kombine ambalajlar: Her biri azami 5 kg ieren plastik i ambalajl fiber levha kutu (4G) veya fiber varil
(1G); azami net ktle: 25 kg.

- 96 -

P410

AMBALAJLAMA TALMATI

P410

4.1.1 ve 4.1.3teki genel hkmlerin karlanmas kouluyla aadaki ambalajlarn kullanmna izin verilmitir:
Kombine ambalajlar:
Azami net ktle
ambalajlar
D paketler
Ambalajlama Ambalajlama grubu
grubu
III
I
Variller
Cam
10 kg
I kg
elik(1A1,1A2)
400
400 kg
Plastik a
30 kg
alminyum (1B1,1B2)
400 kg
400 kg
Metal
40 kg
elik veya alminyum hari metal
400 kg
400 kg
Kat a,b
10 kg
metal (1N1,1N2)
Elyaf a,b
10 kg
400 kg
400 kg
plastik (1H1,1H2)
400 kg
400 kg
kontrplak (1D)
a
400
kg
400 kg
elyaf (1G)
Kutular
elik (4A)
400 kg
400 kg
alminyum (4B)
400 kg
400 kg
dier metal (4N)
400 kg
400 kg
doal ahap (4C1)
400 kg
400 kg
toz geirmez duvarl doal
400 kg
400 kg
ahap (4C2)
kontrplak (4D)
400 kg
400 kg
yeniden yaplandrlm ahap (4F)
400 kg
400 kg
mukavva (4G)a
60 kg
400 kg
genlemeli plastik (4H1)
400 kg
60 kg
sert plastik (4H2)
400 kg
400 kg
Bidonlar
elik (3A1,3A2)
120 kg
120 kg
alminyum (3B1,3B2)
120 kg
120 kg
plastik (3H1,3H2)
120 kg
120 kg
Tekli ambalajlar:
Variller
elik (1A1 veya 1A2)
400 kg
400 kg
alminyum (1B1 veya 1B2)
400 kg
400 kg
elik veya alminyum hari metal (1N1 veya 1N2)
400 kg
400 kg
plastik (1H1 veya 1H2)
400 kg
400 kg
Bidonlar
elik (3A1 veya 3A2)
120 kg
120 kg
120 kg
120 kg
alminyum (3B1 veya 3B2)
120 kg
120 kg
plastik (3H1 veya 3H2)
Kutular
elik (4A)c
400 kg
400 kg
alminyum (4B)c
400 kg
400 kg
dier metal (4N)c
400 kg
400 kg
doal ahap (4C1)c
400 kg
400 kg
kontrplak (4D)c
400 kg
400 kg
yeniden yaplandrlm ahap (4F) c
400 kg
400 kg
toz geirmez duvarl doal ahap (4C2) c
400 kg
400 kg
mukavva (4G) c
400 kg
400 kg
solid plastics (4H2) c
400 kg
400 kg
Torbalar
50
50 kg
uvallar (5H3, 5H4, 5L3, 5M2) e
a
kg
Ambalajlar, tozun dar kmasn nleyecek zellikte olmaldr.
a
Bu i ambalajlar, tama esnasnda sv haline gelebilecek maddelerin tanmasnda kullanlmamaldr.
c Bu ambalajlar, tama esnasnda sv haline gelebilecek maddelerin tanmasnda kullanlmamaldr.
d Bu ambalajlar yalnzca ambalajlama grubu IIde yer alan maddeler kapal bir arata veya konteynerde tandnda
kullanlabilir.
(Sonraki sayfada devam ediyor)

- 97 -

AMBALAJLAMA TALMATI (devam)

P410

P410

Azami net ktle


Ambalajlama
Ambalajlama
grubu II
grubu III
400 kg
400 kg

Kompozit ambalajlar
dta elik, alminyum, kontrplak, fiber veya plastik varile sahip plastik kaplar
(6HA1, 6HB1, 6HG1 , 6HD1 veya 6HH1)
75 kg
75 kg
Dta elik veya alminyum sandkl veya kutulu plastik kap yada dta ahap,
kontrplak, fiber levha veya sert plastik kutulu plastik kap (6HA2, 6HB2, 6HC,
6HD2, 6HG2 veya 6HH2)
75 kg
75 kg
dta elik, alminyum, kontrplak veya fiber varil (6PA1, 6PB1, 6PD1 veya
6PG1) veya dta elik veya alminyum sandk veya kutu veya dta ahap
veya fiber levha kutuya veya dta rgl sepet (6PA2, 6PB2, 6PC, 6PD2 veya
6PG2) veya dta sert plastik veya genlemeli plastik ambalaja (6PH2 veya
6PH1) sahip cam kap
4.1.3.6 hkmlerinin karlanmas kaydyla basnl kaplar.
zel ambalajlama hkmleri:
PP39 UN No. 1378 iin kullanlan metal ambalajlarda havalandrma cihaznn bulunmas gereklidir.
PP40 UN No. 1326, 1352, 1358, 1395, 1396, 1436, 1437, 1871, 2805 ve 3182, ambalajlama grubu II iin torbalarn
kullanmna izin verilmez.
PP83 UN No. 2813 iin, sl oluum amalaryla en fazla 20 gr madde ieren su geirmez torbalar tama iin
ambalajlanabilir. Su geirmez her torba, plastik bir torbada mhrlenecek ve bir ara ambalaja yerletirilecektir.
Hibir d ambalaj 400 grdan fazla madde iermeyecektir. Suyla reaktif maddeyle tepkimeye girebilecek su
veya svlar, ambalaja dahil edilmeyecektir.
AMBALAJLAMA TALMATI

P411

P411

Bu talimat, UN No. 3270 iin geerlidir.


4.1.1 ve 4.1.3teki genel hkmlerin karlanmas ve artan i basntan dolay patlama olasl olmamak kouluyla
aadaki ambalajlarn kullanmna izin verilmitir:
Variller (1A2,1B2, 1N2, 1H2, 1D, 1G)
Kutular (4A, 4B, 4N, 4C1, 4C2, 4D, 4F, 4G, 4H1, 4H2)
Bidonlar ( 3A2, 3B2, 3H2)
Azami net arlk 30 kg' amamaldr.

P500

AMBALAJLAMA TALMATI

Bu talimat, UN No. 3356 iin geerlidir.


4.1.1 ve 4.1.3'teki genel hkmlerin karlanmas kouluyla aadaki ambalajlarn kullanmna izin verilmitir:
Variller (1A2, 1B2, 1N2, 1H2, 1D, 1G)
Kutular (4A, 4B, 4N, 4C1, 4C2, 4D, 4F, 4G, 4H1, 4H2)
Bidonlar (3A2,3B2, 3H2)
Ambalajlar, ambalajlama grubu II iin ngrlen performans seviyesine uygunluk gstermelidir.
Jeneratr(ler), ambalaj iinde bir jeneratr altrldnda aadaki hkmleri karlayan bir ambalaj iinde
tanmaldr:
(a)

Ambalaj iindeki dier jeneratrler altrlmayacaktr;

(b)

Ambalaj malzemesi tutumayacaktr ve

(c)

Komple ambalajn d yzey scakl 100 C'yi amayacaktr.

- 98 -

P500

P501
AMBALAJLAMA TALMATI
P501
Bu talimat, UN No. 2015 iin geerlidir.
4.1.1 ve 4.1.3teki genel hkmlerin karlanmas kouluyla aadaki ambalajlarn kullanmna izin verilmitir:
D ambalaj
azami net
ambalaj azami
Kombine ambalajlar:
ktle
kapasite
(1) Cam, plastik veya metal i ambalaja sahip kutular (4A, 4B, 4N, 4C1, 4C2,
4D, 4H2) veya variller (1A1,1A2, 1B1,1B2, 1N1,1N2, 1H1,1H2, 1D) veya
bidonlar (3A1,3A2, 3B1, 3B2,3H1, 3H2)
(2) Her biri plastik bir torba iinde plastik veya metal i ambalajl, fiber levha
kutu
(4G) veya fiber varil (1G)
Tekli
ambalajlar:
Variller
elik (1A1)
alminyum (1B1)
elik veya alminyum hari metal (1N1)
plastik (1H1)
Bidonlar
elik (3A1)
alminyum (3B1)
plastik (3H1)
Kompozit ambalajlar
dta elik veya alminyum varile sahip plastik kap (6HA1, 6HB1)
dta fiber, plastik veya kontrplak varile sahip plastik kap (6HG1, 6HH1,
6HD1)
Dta elik veya alminyum sandkl veya kutulu plastik kap yada dta
ahap, kontrplak, fiber levha veya sert plastik kutulu plastik kap (6HA2,
6HB2, 6HC, 6HD2, 6HG2 veya 6HH2)
elik, Alminyum,elyaf yada Kontrplak gvdeli d ksma sahip cam kap
(6PA1,6PB1,6PD1 yada 6PG1) yada elik, Alminyum, ahap yada
mukavva varil kutuyu sahip yada hasr sepeti olan (6PA2,6PB2,6PC, 6PG2
yada 6PD2) veya sert yada elastik ambalaj olan cam kap(6PH1yada 6PH2).
Dier zorunluluklar:
1.
Ambalajlarn doldurma derecesi azami %90dr.
2.
Ambalajlar havalandrma kapaklar ile donatlmaldr.

- 99 -

5l

125 kg

2l
Azami kapasite
250 l

60 l

250 l
250 l
60 l

60 l

50 kg

P502
AMBALAJLAMA TALMATI
P502
4.1.1 ve 4.1.3teki genel hkmlerin karlanmas kouluyla aadaki ambalajlarn kullanmna izin verilmitir:
Kombine ambalajlar:
Azami net ktle
ambalajlar
D paketler
Cam
5 l
Variller
125 kg
elik (1A1,1A2)
Metal
5 l
125 kg
alminyum(1B1,1B2)
Plastik
5l
dier metal (1N1, 1N2)
kontrplak (1D)

125 kg
125 kg
125 kg
125 kg

fiber (1G)
plastik (1H1,1H2)
Kutular
elik (4A)
alminyum (4B)
dier metal (1N1, 1N2)
doal ahap (4C1)
toz geirmez duvarl doal ahap (4C2)
kontrplak (4D)
yeniden yaplandrlm ahap (4F)
fiber levha (4G)
genlemeli plastik (4H1)
sert plastik (4H2)

125 kg
125 kg
125kg
125 kg
125 kg
125 kg
125 kg
125 kg
60 kg
125 kg

Tekli ambalajlar:
Variller
elik (1A1)

Azami kapasite
250 l

alminyum (1B1)
plastik (1H1)
Bidonlar
elik (3A1)
alminyum (3B2)
plastik (3H1)
Kompozit ambalajlar:
dta elik veya alminyum varile sahip plastik kap (6HA1, 6HB1)
dta fiber, plastik veya kontrplak varile sahip plastik kap (6HG1, 6HH1, 6HD1)
Dta elik veya alminyum sandkl veya kutulu plastik kap yada dta ahap, kontrplak,
fiber levha veya sert plastik kutulu plastik kap (6HA2, 6HB2, 6HC, 6HD2, 6HG2 veya
6HH2)
elik, Alminyum,elyaf yada Kontrplak gvdeli d ksma sahip cam kap(6PA1,6PB1,6PD1
yada 6PG1) yada elik, Alminyum, ahap yada mukavva varil kutuyu sahip yada hasr sepeti
olan (6PA2,6PB2,6PC, 6PG2 yada 6PD2) veya sert yada elastik ambalaj olan cam
kap(6PH1yada 6PH2).

60 l

250 l
250 l
60 l

60 l

zel ambalajlama hkm:


PP28 UN No. 1873 iin, kombine ambalajlar ve kompozit ambalajlar iin yalnzca cam i ambalajlar ile cam i
kaplarn kullanmna izin verilmitir.

- 100 -

P503
AMBALAJLAMA TALMATI
P503
4.1.1 ve 4.1.3teki genel hkmlerin karlanmas kouluyla aadaki ambalajlarn kullanmna izin verilmitir:
Kombine ambalajlar:
ambalajlar
D paketler
Azami net ktle
Cam
5 kg
Variller
125 kg
elik (1A1,1A2)
Metal
5 kg
125 kg
Plastik
5 kg
alminyum(1B1,1B2)
125 kg

dier metal (1N1, 1N2)


kontrplak (1D)
fiber (1G)

125 kg
125 kg

plastik
(1H1,1H2)

125 kg

Kutular
elik (4A)
alminyum (4B)
dier metal (4N)
doal ahap (4C1)
toz geirmez duvarl doal ahap (4C2)
kontrplak (4D)
yeniden yaplandrlm ahap (4F)
fiber levha (4G)
genlemeli plastik (4H1)
sert plastik (4H2)

125 kg
125 kg
125 kg
125 kg
125 kg
125 kg
40 kg
60 kg
125 kg

Tekli ambalajlar:
Azami net ktlesi 250 kg olan metal variller (1A1, 1A2, 1B1, 1B2, 1N1 veya 1N2).
Azami net ktlesi 200 kg olan, i astarlarla donatlm fiber levha (1G) veya kontrplak (1D) kaplar.

- 101 -

P504

AMBALAJLAMA TALMATI

P504

4.1.1 ve 4.1.3teki genel hkmlerin karlanmas kouluyla aadaki ambalajlarn kullanmna izin verilmitir:
Kombine ambalajlar:
Azami net ktle
(1)
Azami kapasitesi 5 litre olan 1A1,1A2,1B1, 1B2,1N1, 1N2, 1H1,1H2, 1D, 1G, 4A, 4B,4N, 4C1, 4C2, 4D,
75 kg
4F, 4G, 4H2 kodlu D paketlere sahip cam kaplar

75 kg

(2)

Azami kapasitesi 30 litre olan 1A1,1A2,1B1, 1B2,1N1, 1N2, 1H1,1H2, 1D, 1G, 4A, 4B,4N, 4C1, 4C2, 4D,
4F, 4G, 4H2 kodlu d paketlere sahip cam kaplar

(3)

Azami kapasitesi 40 litre olan, 1G, 4F veya 4G kodlu d paketlere sahip metal
kaplar.

125 kg

(4)

Azami kapasitesi 40 litre 1A1,1A2, 1B1,1B2,1N1, 1N2, 1H1,1H2, 1D, 4A, 4B,4N, 4C1, 4C2, 4D, 4H2
kodlu d paketlere sahip cam kaplar

225 kg

Tekli ambalajlar:
Variller
elik, sklemez balk (1A1)
elik, sklebilir balk (1A2)
alminyum, sklemez balk (1B1)
alminyum, sklebilir balk (1B2)
elik veya alminyum dndaki metal, sklemez balk (1N1)
elik veya alminyum hari metal, sklebilir balk (1N2)
plastik, sklemez balk (1H1)
plastik, sklebilir balk (1H2)
Bidonlar
elik, sklemez balk (3A1)
elik, sklebilir balk (3A2)
alminyum, sklemez balk (3B1)
alminyum, sklebilir balk (3B2)
plastik, sklemez balk (3H1)
plastik, sklebilir balk (3H2)
Kompozit ambalajlar
dta elik veya alminyum varile sahip plastik kap (6HA1, 6HB1)
dta fiber, plastik veya kontrplak varile sahip plastik kap (6HG1, 6HH1, 6HD1)
Dta elik veya alminyum sandkl veya kutulu plastik kap yada dta ahap, kontrplak,
fiber levha veya sert plastik kutulu plastik kap (6HA2, 6HB2, 6HC, 6HD2, 6HG2 veya
6HH2)
elik, Alminyum,elyaf yada Kontrplak gvdeli d ksma sahip cam
kap(6PA1,6PB1,6PD1 yada 6PG1) yada elik, Alminyum, ahap yada mukavva varil
kutuyu sahip yada hasr sepeti olan (6PA2,6PB2,6PC, 6PG2 yada 6PD2) veya sert yada
elastik ambalaj olan cam kap(6PH1ya6PH2).
zel ambalajlama hkmleri:
PP10 UN No 2014, 2984 ve 3149 iin, ambalaj havalandrlmaldr.

- 102 -

Azami kapasite
250 l
250 l
250 l
250 l
250 l
250 l
250 l
250 l
60 l
60 l
60 l
60 l
60 l
60 l
250 l
120 l
60 l

60 l

P505

AMBALAJLAMA TALMATI

P505

Bu talimatUN No.3375a iin geerlidir.


4.1.1 ve 4.1.3teki genel hkmlerin karlanmas kouluyla aadaki ambalajlarn kullanmna izin verilmitir:

Birleik Ambalajlama:
Cam, plastik yada metal i ambalaj bulunan
Kutular(4B,4C1,4C2,4D,4G,4H2) yada variller(1B2,1G,1N2,1H2,1D) yada
bidonlar (3B2,3H2)
Tek Ambalajlar:
Variller
Alminyum(1B1,1B2)

Ambalajlama
Maksimum Ktle

D
Ambalajlama
Maksimum
Net Ktle

5l

125kg

Maksimum
Kapasite
250l
250l

Plastik(1H1,1H2)
Bidonlar:
Alminyum(3B1,3B2)
Plastik(3H1,3H2)
Birleik Ambalajlar:
D alminyum varil olan Plastik kap(6HB1)
D hasr, plastik yada Kontrplak varil olan Plastik
kap(6HG1,6HH1,6HD1)
D alminyum sandk yada kutu olan Plastik kap yada d ahap,
sandk, odun lifi yada sert plastik kutu olan Plastik
kap(6HB2,6HC,6HD2,6HG2 yada 6HH2)
D alminyum, fiber ya da sandk varil olan cam kap (6PB1,6PG1,6PD1)
ya da d esnek ya da sert kaplar olan cam kaplar (6PH1ya da6PH2) veya
d alminyum sandk yada kutu olan plastik kaplar veya d ahap yada odun
lifi olan veya d hasr sepet olan plastik kaplar (6PB2,6PC,6PG2veya6PD2)

- 103 -

60l
60l
250l
250l
60l

60l

AMBALAJLAMA TALMATI

P520

P520

Bu talimat, Snf 5.2de yer alan organik peroksitler ile Snf 4.1de yer alan kendiliinden reaktif maddeler iin
geerlidir.
Aada listelenen ambalajlarn kullanmna, 4.1.1 ve 4.1.3'teki genel hkmler ile 4.1.7.1'deki zel hkmlerin
karlanmas artyla izin verilmitir.
Ambalajlama yntemleri OP1'den OP8'e kadar numaralandrlmtr. Halihazrda mnferit ekilde numaralandrlm
olan organik peroksitler ve kendiliinden reaktif maddeler iin uygun ambalajlama yntemleri 2.2.41.4 ve 2.2.52.4te
sralanmtr. Her ambalajlama yntemi iin belirtilen miktarlar, ambalaj bana izin verilen azami miktarlardr.
Aadaki ambalajlarn kullanmna izin verilmitir:
(1)

Kutulardan (4A, 4B,4N, 4C1, 4C2, 4D, 4F, 4G, 4H1 ve 4H2), varillerden (1A1,1A2,1B1,1B2, 1G,1H1, 1H2 ve
1D), bidonlardan (3A1,3A2,3B1, 3B2,3H1 ve 3H2) oluan d paketlere sahip kombine ambalajlar;

(2)

Varillerden (1A1, 1A2, 1B1, 1B2, 1G, 1H1, 1H2 ve 1D) ve bidonlardan (3A1, 3A2, 3B1, 3B2, 3H1 ve 3H2)
oluan tekli ambalajlar;

(3)

Plastik i kaplar (6HA1, 6HA2, 6HB1, 6HB2, 6HC, 6HD1, 6HD2, 6HG1, 6HG2, 6HH1 ve 6HH2) olan
kompozit ambalajlar.
OP1 ila OP8 aras ambalajlama yntemleri iin ambalaj/paket a bana azami miktar
Ambalajlama
Yntemi

Azami
Miktar
Katlar ve kombine
ambalajlar (sv ve kat)
iin azami arlk

OP1

OP2 a

OP3

OP4 a

OP5

OP6

OP7

OP8

0.5

0.5/10

5/25

25

50

50

400 b

Svlar iin litre


0.5
5
30
60
60
225 d
olarak azami
ierik
c
miktar
a
ki deer verildiyse ilk deer i ambalaj bana azami net arl, ikinci deer komple ambalajn azami net
arln ifade eder.
b

Bidonlar iin 60 kg/kutular iin 200 kg ve katlar iin kutulardan oluan d paketlere sahip ve azami net
ktlesi 25 kg olan plastik veya fiber i ambalajlara sahip kombine ambalajlarda (4C1, 4C2, 4D, 4F, 4G, 4H1
ve 4H2).
Viskoz maddelerin, 1.2.1'de sunulan "svlar" tanmnda n grlen kriterleri karlamad hallerde, kat
maddeler olarak ilem grmelidir.

d
Bidonlar iin 60 litre.
Dier zorunluluklar:

1.

Kombine ambalajlarn i ambalajlar ve kombine veya kompozit ambalajlarn d paketleri de dahil olmak
zere metal ambalajlar, sadece OP7 ve OP8 ambalajlama yntemleri iin kullanlabilir.

2.

Kombine ambalajlarda, cam kaplar katlar iin 0,5 kg veya svlar iin 0,5 litre azami ierik ile sadece i
ambalaj olarak kullanlabilir.

3.

Kombine ambalajlarda, dolgu malzemesi kolayca yanabilir cinsten olmamaldr.

4.

"EXPLOSIVE" (PATLAYICI) ilave risk etiketi (model No. 1, bkz. 5.2.2.2.2) tamas gereken bir organik
peroksit ve kendiliinden reaktif maddenin ambalaj, 4.1.5.10 ve 4.1.5.11'de belirtilen hkmlere de uygunluk
gstermelidir.

zel ambalajlama hkmleri:


PP21 UN Numaralar 3221, 3222, 3223, 3224, 3231, 3232, 3233 ve 3234 olan Tip B veya C kendiliinden reaktif
baz maddeler iin, srasyla ambalajlama yntemi OP5in ve OP6nn izin verdiinden daha kk bir ambalaj
kullanlmaldr (bkz. 4.1.7 ve 2.2.41.4).
PP22

UN No. 3241, 2-Brom-2-nitropropan-1, 3-diol, ambalajlama yntemi OP6'ya uygun ekilde ambalajlanmaldr.

- 104 -

P600

AMBALAJLAMA TALMATI

P600

Bu talimat, UN No. 1700, 2016 ve 2017 iin geerlidir.


4.1.1 ve 4.1.3teki genel hkmlerin karlanmas kouluyla aadaki ambalajlarn kullanmna izin verilmitir:
Ambalajlama grubu IInin performans seviyesini karlayan d paketler
(1A1,1A2,1B1,1B2,1N1,1N2,1H1,1H2, 1D,1G, 4A, 4B,4N, 4C1, 4C2, 4D, 4F, 4G, 4H2). Maddeler, normal
tama koullar altnda istenmeyen dklmeleri nlemek iin ayr ayr ambalajlanmal ve birbirlerinden
ayralar, blcler, i ambalajlar veya dolgu malzemeleri kullanlarak ayrlmaldr.
Azami net ktle: 75 kg
P601

AMBALAJLAMA TALMATI

P601

4.1.1 ve 4.1.3teki genel hkmlerin karlanmas ve ambalajlarn hava ve su geirmez ekilde mhrlenmesi
kouluyla aadaki ambalajlarn kullanmna izin verilmitir:
(1)

Azami net ktlesi 15 kg olan ve unlardan oluan kombine ambalajlar:

Her biri azami 1 litre olan ve kapasitelerinin en fazla %90'una kadar doldurulmu olan; azlar
tama srasnda darbe veya vibrasyon nedeniyle gevemeye veya kmaya kar korunacak
ekilde sabitlenmi olan ve aadakilere teker teker yerletirilmi bir veya daha fazla cam i
ambalaj

cam ambalajlarn tm ieriini absorbe etmeye yetecek dolgu maddesine sahip olan ve

1A1,1A2,1B1, 1B2,1N1,1N2,1H1,1H2, 1D, 1G, 4A, 4B,4N, 4C1, 4C2, 4D, 4F,
4G veya 4H2 D paketler iine yerletirilmi metal kaplar;
(2)

Azami brt arl 75 kg olan 1A1,1A2,1B1, 1B2,1N1,1N2,1H1,1H2, 1D, 1G, 4A, 4B,4N, 4C1, 4C2,
4D, 4F, 4G veya 4H2 kodlarn tayan d paketler iinde tm ierii emmeye yetecek miktarda emici
madde ve asal dolgu malzemesi ile ayr ayr paketlenmi azami 5 litre kapasiteye sahip metal i
ambalajlardan yada plastikten oluan kombine ambalajlar. ambalajlar kapasitesinin %90'ndan daha
fazla doldurulmamaldr. Her i ambalaj kapa, tama srasnda titreim veya darbe etkisi ile kapan
gevemesini nleyecek her trl yntem kullanlarak fiziksel olarak sabitlenmelidir;

(3)

unlardan oluan ambalajlar:


D paketler: 6.1.5 test zorunluluklarna uygun olarak, ya i ambalaj iermek zere bir ambalaj olarak
yada kat veya sv iermek zere tek bir ambalaj olarak bir araya getirilmi ambalajn ktlesine karlk
gelen bir ktlede test edilmi olan ve buna gre iaretlenen sklebilir balkl elik veya plastik variller
(1A1,1A2,1H1 veya 1H2);

ambalajlar:
Blm 6.1'de tekli ambalajlar iin belirtilen gereksinimleri karlayan variller ve kompozit ambalajlar
(1A1, 1B1, 1N1, 1H1 veya 6HA1) aadaki artlara tabidir:
(a) Hidrolik basn testi, en az 0,3 Mpa (gsterge basnc) basnta yrtlecektir;
(b) Tasarm ve retim szdrmazlk testleri, 30 kPa'lk bir test basncnda yrtlecektir;
(c) Bunlar d varilden, i ambalajn tm kenarlarn evreleyen asal darbe azaltc dolgu malzemesi
kullanlarak izole edilecektir;
(d) Kapasiteleri 125 litreyi amayacaktr ve

- 105 -

AMBALAJLAMA TALMATI (devam)

P601
(3)

P601

unlardan oluan ambalajlar: (devam)


(e) Kapaklar, vidal kapak tipinde olacaktr; bu kapaklar:

(f)

(i)

tama esnasnda titreim veya darbe etkisi ile kapan zlmesi veya gevemesini nleyecek her
trl yntem kullanlarak fiziksel olarak sabitlenmelidir ve

(ii)

bir kapak contas ile verilmelidir;

D ve i ambalajlar periyodik olarak (b) maddesine gre iki buuk yl amayan aralklarla bir
szdrmazlk testine tabi tutulmaldr;

(g) Komple ambalajlar, yetkili kurumun gerektirdii ekilde en az her 3 ylda bir grsel muayeneden geer;
(h) D ve i ambalaj, aka okunabilen ve dayankl karakterlerle yazlm ekilde u
bilgileri tamaldr:

(4)

(i)

lk test ile son periyodik test ve muayenenin tarihi (ay, yl);

(ii)

Testi ve muayeneyi yrten uzmann damgas;

4.1.3.6 hkmlerinin karlanmas kaydyla basnl kaplar. Bunlar, en az 1 Mpa (10 bar) (gsterge basnc)
basnta ilk teste ve her on ylda bir periyodik testlere tabi tutulmaldr. Basnl kaplara basn tahliye cihaz
taklmamaldr. LC50 deeri 200 ml/m3 e eit (ppm) veya bundan daha dk olan ve soluma yoluyla Zehirli
olan bir sv ieren her bir basnl kap, aadakilere uyan bir tpa veya valfla kapatlacaktr:
(a)

Her bir tpa veya valf, basnl kaba dorudan konik dili bir balantya sahip ve basnl kabn test
basncna hasar veya sznt olmakszn dayanabilecek zellikte olacaktr.

(b)

Her bir valf deliksiz diyaframl paketsiz tipte olacaktr; fakat andrc maddeler iin, valf gvdesine
ilitirilmi bir balant contasna sahip mhrl kapak yoluyla maddenin ambalaj iinde veya dnda
kaybn nlemek amacyla gaz szdrmaz hale getirilmi bir dzenekle birlikte paketli tip olabilir;

(c)

Her bir valf k, dili bir kapak veya dili sert bir tpa ve asal conta malzemeleriyle
mhrlenecektir;

(d)

Basnl kap, valflar, tpalar, k kapakklar, lk ve contalar iin yapm materyalleri birbirleriyle ve
ieriklerle uyumludur.

2 mmden herhangi bir ekilde daha dk cidar kalnlna sahip her bir basnl kap ve zerine monte valf
korumasna sahip olmayan her bir basnl kap, d pakette tanacaktr. Basnl kaplar monifoldlanmamal
veya birbirleriyle balantl olmamaldr.
zel ambalajlama hkm:
PP82 (Silindi)
RID ve ADRye zel ambalajlama hkmleri
RR3

(Silindi)

RR7

UN No. 1251 iin, basnl kaplar, her be ylda bir testlere tabi tutulacaktr.

RR10 UN No. 1614, gzenekli asal bir malzeme tarafndan tamamen emildiinde, kapasitesi en fazla 7,5 litre olan
metal kaplar iine konmal, birbirleriyle temas etmemesi iin ahap muhafazalar iine yerletirilmelidir.
Kaplar, uzun sreli kullanmdan sonra, darbe altnda veya 50 C'ye kadarki scaklklarda bile sarslmayacak
veya tehlikeli boluklar oluturmayacak gzenekli malzeme ile tamamen doldurulmaldr;

- 106 -

P602

AMBALAJLAMA TALMATI

P602

4.1.1 ve 4.1.3teki genel hkmlerin karlanmas ve ambalajlarn hava ve su geirmez ekilde mhrlenmesi
kouluyla aadaki ambalajlarn kullanmna izin verilmitir:
(1)
Azami net ktlesi 15 kg olan ve unlardan oluan kombine ambalajlar:
Her biri azami 1 litre olan ve kapasitelerinin en fazla %90'una kadar doldurulmu olan; azlar tama
srasnda darbe veya vibrasyon nedeniyle gevemeye veya kmaya kar korunacak ekilde
sabitlenmi olan ve aadakilere teker teker yerletirilmi bir veya daha fazla cam i ambalaj

cam ambalajlarn tm ieriini absorbe etmeye yetecek dolgu maddesine sahip olan ve

1A1,1A2,1B1, 1B2,1N1, 1N2,1H1, 1H2, 1D, 1G, 4A, 4B,4N,4C1, 4C2, 4D, 4F, 4G
veya 4H2 d ambalajlar iine yerletirilmi olan metal kaplar;
(2)

Azami brt arl 75 kg olan 1A1,1A2,1B1, 1B2,1N1, 1N2,1H1, 1H2, 1D, 1G, 4A, 4B,4N, 4C1, 4C2,
4D, 4F, 4G veya 4H2 kodlarn tayan d paketler iinde tm ierii emmeye yetecek miktarda emici
madde ve asal dolgu malzemesi ile ayr ayr paketlenmi metal veya plastik i ambalajlardan oluan
kombine ambalajlar. ambalajlar kapasitesinin %90'ndan daha fazla doldurulmamaldr. Her i ambalaj
kapa, tama srasnda titreim veya darbe etkisi ile kapan gevemesini nleyecek her trl yntem
kullanlarak fiziksel olarak sabitlenmelidir. ambalajlarn kapasitesi 5 litreyi amamaldr;

(3)

Variller ve kompozit ambalajlar (1A1, 1B1, 1N1, 1H1 veya 6HA1) a adaki koullara tabidir:
(a)
Hidrolik basn testi, en az 0,3 Mpa (gsterge basnc) basnta yrtlecektir;
(b)
Tasarm ve retim szdrmazlk testleri, 30 kPa test basncnda yrtlecektir ve
(c)
Kapaklar, vidal kapak tipinde olacaktr; bu kapaklar:
(i)
Tama esnasnda titreim veya darbe etkisi ile kapan zlmesi veya gevemesini
nleyecek her trl yntem kullanlarak fiziksel olarak sabitlenmelidir ve
(ii)
Bir kapak contas ile verilmelidir;

(4)

4.1.3.6 hkmlerinin karlanmas kaydyla basnl kaplar. Bunlar, en az 1 Mpa (10 bar) (gsterge basnc)
basnta ilk teste ve her on ylda bir periyodik testlere tabi tutulmaldr. Basnl kaplara basn tahliye
cihaz taklmamaldr. LC50 deeri 200 ml/m3 e eit (ppm) veya bundan daha dk olan ve soluma yoluyla
Zehirli olan bir sv ieren hebir basnl kap, aadakilere uyan bir tpa veya valfle kapatlacaktr:
(a)
Her bir tpa veya valf, basnl kaba dorudan konik dili bir balantya sahip ve basnl kabn test
basncna hasar veya sznt olmakszn dayanabilecek zellikte olacaktr.
(b)
Her bir valf deliksiz diyaframl paketsiz tipte olacaktr; fakat andrc maddeler iin, valf valf
gvdesine ilitirilmi bir balant contasna sahip mhrl kapak yoluyla maddenin ambalaj iinde
veya dnda kaybn nlemek amacyla gaz szdrmaz hale getirilmi bir dzenekle birlikte paketli
tip olabilir;
(c)
Her bir valf k, dili bir kapak veya dili sert bir tpa ve asal conta malzemeleriyle
mhrlenecektir;
(d)

Basnl kap, valflar, tpalar, k kapakklar, lk ve contalar iin yapm materyalleri birbirleriyle
ve ieriklerle uyumludur.

2 mmden herhangi bir ekilde daha dk cidar kalnlna sahip her bir basnl kap ve zerine monte
valf korumasna sahip olmayan her bir basnl kap, d pakette tanacaktr. Basnl kaplar
monifoldlanmamal veya birbirleriyle balantl olmamaldr.

- 107 -

P620

AMBALAJLAMA TALMATI

P620

Bu talimat, UN No. 2814 ve 2900 iin geerlidir.


4.1.8deki genel ambalajlama hkmlerinin karlanmas kouluyla aadaki ambalajlarn kullanmna izin
verilmitir:
Blm 6.3'te belirtilen hkmleri karlayan, buna uygun olarak onaylanan ve aadakilerden oluan ambalajlar:
(a)

(b)

unlardan oluan i ambalajlar:


(i)

Szdrmaz ana kap(lar);

(ii)

Szdrmaz ikincil ambalaj;

(iii)

Kat bulac maddeler hari olmak zere, ana kap(lar) ile ikincil ambalaj arasna yerletirilmi olan tm
ierii emmeye yetecek miktarda emici madde; tek bir ikincil ambalaj iine ok sayda ana kap
yerletirilmise, birbirlerine temas etmelerini nlemek iin ayr ayr paketlenmelidir;

Sert bir d paket:


Variller (1A1,1A2,1B1, 1B2,1N1, 1N2,1H1, 1H2, 1D,1G)
Kutular (4A, 4B, 4N, 4C1, 4C2, 4D, 4F, 4G, 4H1, 4H2)
Bidonlar (3A1,3A2,3B1,3B2,3H1,3H2)
En kk d boyut, en az 100 mm olacaktr.

Dier zorunluluklar:
1.

Bulac madde ieren i ambalajlar, birbirleriyle ilikili olmayan rn tipleri ieren i ambalajlarla konsolide
edilemez. Komple ambalajlar 1.2.1 ve 5.1.2 hkmlerine uygun olarak d ambalajlara yklenebilir, rnein
byle bir d ambalaj kuru buz ierebilir.

2.

zel ambalajlama gerektiren tam organlar gibi istisnai sevkiyatlar iin olanlar haricinde, aadaki ek
zorunluluklar geerlidir:
(a)

Ortam scaklklarnda veya daha yksek bir scaklkta tanan maddeler: Ana kaplar cam, metal veya
plastikten olmaldr. Szdrmazl salamak maksadyla pozitif yntemler salanmaldr: rn. s
contas, etekli tapa veya metal kvrma contas. Vidal kapaklar kullanlrsa, kapaklar yapkan bant,
parafinli mhr bant veya kilitleyici kapak ile takviye edilmelidir;

(b)

Soutulmu veya dondurulmu olarak tanan maddeler: Buz, kuru buz veya dier dondurucu ajanlar,
ikincil ambalajlarn etrafna veya alternatif olarak 6.3.3e uygun ekilde iaretlenmi bir veya daha
fazla komple ambalaja sahip bir d ambalaja yerletirilecektir. kincil ambalajlarn veya ambalajlarn
buzun dalmasndan sonra sabitliini korumak amacyla i destekler temin edilecektir. Buz
kullanlyorsa, d paket veya d ambalaj szdrmaz olmaldr. Kuru buz kullanlyorsa d paket veya
d ambalaj karbondioksit gaznn tahliyesine izin vermelidir. Ana kap ve ikincil ambalaj, kullanlan
soutucunun scaklnda btnlklerini idame ettirmelidir.

Sv nitrojen iinde tanan maddeler: ok dk scaklklara direnli plastik ana kaplar


kullanlmaldr. kincil ambalaj da ok dk scaklklara dayankl olmas ve ou durumda, ana
kabn zerine ayr olarak donatlmas gerekmektedir. Sv nitrojende sevkiyat hkmleri yerine
getirilecektir. Ana kap ve ikincil ambalaj, sv nitrojen scaklnda btnlklerini idame ettirmelidir;
(d)
Dondurularak kurutulmu (liyofilize) maddeler de aleve kar mhrlenmi cam ampller veya metal
contalarla donatlm lastik tapal flakonlardan oluan ana haznelerde tanabilir.
Sevkiyatn amalanan scaklnn ne olduuna baklmakszn, birincil kap veya ikincil ambalaj, en az 95 kPa
diferansiyel basn reten bir i basnta ve -40 C ila +55 C arasndaki scaklklarda sznt yapmadan diren
gsterecek zellikte olmaldr.
Dier tehlikeli maddeler, viyabilite, stabilizasyonun idame ettirilmesi veya degradasyonun nlenmesi yada
bulac maddelerin tehlikelerinin ntrletirilmesi gibi nedenlerle gerekli olmadklar takdirde Snf 6.2 kapsamndaki
bulac maddelerle ayn ambalaja yerletirilemez. Snf 3, 8 veya 9a ait 30 ml veya daha az miktardaki tehlikeli
maddeler, bulac madde ieren ana kaplara yerletirilebilir. Snf 3, 8 veya 9a ait tehlikeli maddelerin bu
kk miktarlar, bu ambalajlama talimatna uygun olarak ambalajlanmas halinde ADRnin herhangi bir ek
ykmllne tabi deildir.
Hayvansal malzemelerinin tanmasna ynelik alternative ambalajlarn kullanmna, 4.1.8.7 hkmlerine uygun
olarak mene lkenin a yetkili kurumu tarafndan izin verilebilir.
(c)

3.

4.

5.

Mene lke ADR'ye taraf lke deilse, sevkiyatn ulaaca ilk ADRye taraf lkenin yetkili kurumu.

- 108 -

P621

AMBALAJLAMA TALMATI

P621

Bu talimat, UN No. 3291 iin geerlidir.


4.1.1.15 hari olmak zere 4.1.1 ve 4.1.3teki genel hkmlerin karlanmas kouluyla aadaki ambalajlarn kullanmna izin verilmitir:
Toplam mevcut sv miktarn emmeye yetecek miktarda emici madde ve svlar tutma zelliine sahip bir ambalaj olmas artyla:
Variller (1A2,1B2,1N2,1H2,1D,1G)
Kutular(4A,4B,4N,4C1,4C2,4D,4F,4G,4H1,4H2)
Bidonlar(3A2,3B2,3H2)
Ambalajlar, katlar iin Ambalaj grubu II iin ngrlen performans seviyesini salamaldr.
(2) Daha fazla miktarlarda sv ieren ambalajlar iin:
Variller (1A1,1A2,1B1,1B2,1N1,1N2,1H1,1H2,1D,1G)
Bidonlar(3A1,3A2,3B1,3B2,3H1,3H2)
Kompozitler(6HA1,6HB1,6HG1,6HH1,6HD1,6HA2,6HB2,6HC,6HD2,6HG2,6HH2,6PA1,6PB1,6PG1,6PD1,6PH1,6PH2,6PA2,6PB2,6PC,6
PG2 veya 6PD2)
Ambalajlar, svlar iin Ambalaj grubu II iin ngrlen performans seviyesini salamaldr.
(1)

Dier zorunluluklar:
Krk cam ve ine gibi, keskin maddeleri tamak iin yaplm ambalajlar, Blm 6.1'deki performans test artlar altnda delinmeye direnli ve sv
tutabilme zelliine sahip olmaldr.

- 109 -

AMBALAJLAMA TALMATI

P650

P650

Bu talimat, UN No. 3373 iin geerlidir.

Bu ambalajlama talimat, UN No. 3373 iin geerlidir.


(1)

(2)

(3)

(4)

Ambalaj; aralar veya konteynerler arasnda ve aralar ve konteylerlerle depolar arasnda aktarma ile
mteakip olarak manel veya mekanik elleleme iin bir paletten veya d ambalajdan ayrma da dahil
olmak zere normal olarak tama esnasnda maruz kalnabilecek darbelere ve yklemelere dayanabilecek
salamlktaki kaliteli ambalajlara yerletirilmelidir. Ambalajlar tanmaya hazrlanrken veya tama
koullar altnda titreim, scaklk nem veya basn deiikliklerinden kaynaklanabilecek ierik kaybn
nlemek zere hazrlanmal ve kapatlmaldr.
Ambalaj, en az bileenden oluacaktr:
(a)

Ana kap

(b)

kincil ambalaj

(c)

D paket

Bunlardan ya ikincil yada d paket sert olacaktr.


Ana kaplar, normal tama koullarnda krlmayacak, delinmeyecek veya iindeki maddeleri ikincil
ambalaja szdrmayacak ekilde ikincil ambalajn iine yerletirilmelidir. kincil ambalajlar uygun dolgu
malzemesi ile d paketler sabitlenmelidir. Tanan maddelerin szmas, dolgu malzemesinin veya d
paketin btnln bozmamaldr.
Tama iin, aada gsterilen iaret, d paketin d yzeyinde, zt renkteki bir zeminde yer alacak ve
kolayca grnr ve okunakl olacaktr. aret, ebatlar asgari 50 mmye 50 mm olan 45 (elmas eklinde) bir
aya yerletirilmi bir kare eklinde olmal; izginin genilii en az 2 mm olmal ve harflerle rakamlar en az
6 mm boyunca olmaldr. En az 6 mm boyundaki tam sevkiyat ad BYOLOJK MADDE, KATEGOR B
harfleri, d pakete, elmas eklindeki iaretin bitiiine ilenecektir.

(5)

D paketin en az bir yzeyinin asgari ebatlar 100 mm 100 mm olacaktr.

(6)

Komple ambalaj, 6.3.5.2de belirtildii zere 6.3.5.3teki 1.2 m yksekliinden dme testini geebilecek
zellikte olacaktr. lgili drme sklnn ardndan, ana kaplardan hibir sznt olmayacaktr; bunlar,
gerekiyorsa ikincil ambalajdaki emici materyal tarafndan korunacaktr.
(Sonraki sayfada devam ediyor)

- 110 -

AMBALAJLAMA TALMATI (devaam)

P650
(7)

P650

Sv maddeler iin:
(a) Ana kap(lar) szdrmaz olacaktr;
kincil ambalaj szdrmaz olacaktr;
Birden fazla krlgan ana kap, tek bir ikincil ambalaja yerletirildiyse, ya ayr ayr sarlm veya
birbirleri arasnda temasn nlenecei ekilde ayrlm olacaktr;
(d) Emici materyal, ana kaplar ile ikincil ambalajn arasna yerletirilecektir. Emici materyal, ana kaplarn
tm ieriini emebilecek miktarda olacak; bylece sv maddenin salnmas halinde bile, dolgu
malzemesinin veya d paketin btnl bozulmayacaktr;
(e) Ana kap veya ikincil ambalaj, 95 kPa (0,95 bar) bir i basnca sznt olmadan diren gsterme
zelliine sahip olmaldr.
Kat maddeler iin:
(a) Ana kap(lar) toz geirmez olacaktr; (b)
kincil ambalaj toz geirmez olacaktr;
(c) Birden fazla krlgan ana kap, tek bir ikincil ambalaja yerletirildiyse, ya ayr ayr sarlm veya
birbirleri arasnda temasn nlenecei ekilde ayrlm olacaktr;
(d) Tama srasnda ana kapta atk svnn bulunduuna ilikin bir phe varsa, emici maddelerle birlikte
svlara uygun bir ambalaj kullanlacaktr.
Dondurulmu veya donmu numuneler: Buz, kuru buz ve sv nitrojen:
(a) Numunelerin souk kalmas iin kuru buz veya sv nitrojen kullanlyorsa, 5.5.3 deki gereklilikler
salanacaktr. Kullanlan buz veya kuru buz, ikincil ambalajlarn dna yada d paketin veya d
ambalajn iine yerletirilmelidir. kincil ambalajlar orijinal yerlerinde tutmak iin i destekler
sunulmaldr. Buz kullanlyorsa, d paket veya d ambalaj szdrmaz olmaldr.
(b) Ana kap ve ikincil ambalaj, kullanlan soutucunun scaklnda ve soutma zelliinin kayb halindeki
scaklklarda ve basnlarda btnlklerini idame ettirmelidir.
(b)
(c)

(8)

(9)

(10) Ambalajlar bir d ambalaja yerletirildiyse, bu ambalajlama talimatnn n grd ambalaj iaretleri ya
aka grnr olmal yada d ambalajn dna da yerletirilmelidir.
(11) UN No. 3373e atanm olan paketlenmi bulac maddeler ve bu ambalajlama talimatna gre iaretlenmi
olan ambalajlar ADR'nin baka bir zorunluluuna tabi deildir.
(12) Bu ambalajlarn doldurulmas ve kapatlmasna ilikin net talimatlar, ambalaj imalatlar ve mteakip
distribtrler tarafndan sevkiyatya veya ambalaj hazrlayan kiiye (rn. hasta) gnderilecek olup, ambalajn
bylelikle tamaya doru ekilde hazrlanmas salanacaktr.
(13) Dier tehlikeli mallar, viyabilite, stabilizasyonun idame ettirilmesi veya degradasyonun nlenmesi yada
bulac maddelerin tehlikelerinin ntrletirilmesi gibi nedenlerle gerekli olmadklar takdirde Snf 6.2
kapsamndaki bulac maddelerle ayn ambalaja yerletirilemez. Snf 3, 8 veya 9a ait 30 ml veya daha az
miktardaki tehlikeli mallar, bulac madde ieren ana kaplara yerletirilebilir. Bu kk miktarlardaki
tehlikeli maddelerin, bu ambalajlama talimatna uygun ekilde paketlenmesi durumunda, ADRnin dier
zorunluluklarnn karlanmasna gerek yoktur.
(14) Herhangi bir maddenin ara veya konteyner iine szmas veya dklmesi durumunda, bu aralar tamamen
temizlenene, gerekliyse dezenfekte edilene veya kontaminasyonu giderilene kadar kullanlamaz. Ayn ara
veya konteyner iinde tanan dier maddeler ve mallar olas bir kontaminasyona kar muayene edilmelidir.
Dier zorunluluklar:
Havyan malzemelerinin tanmasna ynelik alternatif ambalajlarn kullanmna, mene lkenin yetkili kurumu a
tarafndan 4.1.8.7 hkmleri uyarnca izin verilebilir.
a

Mene lke ADR'ye taraf lke, sevkiyatn ulaaca ilk ADRye taraf lkenin yetkili kurumu.

- 111 -

AMBALAJLAMA TALMATI

P800

P800

Bu talimat, UN No. 2803 ve 2809 iin geerlidir.


4.1.1 ve 4.1.3teki genel hkmlerin karlanmas kouluyla aadaki ambalajlarn kullanmna izin verilmitir:
(1)

4.1.3.6 hkmlerinin karlanmas kaydyla basnl kaplar.

(2)

3 litre kapasiteyi amayan, dili kapakl elik flakonlar veya ieler; veya

(3)

Aadaki hkmleri salayan kombine ambalajlar:


(a)

ambalajlar, her biri azami 15 kg net arlkta, sv iermek iin tasarlanm cam, metal veya sert
plastik maddelerden olumaldr;

(b)

ambalajlar krlmay nlemek iin yeterli dolgu malzemesi ile kaplanmaldr;

(c)

ambalajlar veya d paketler, muhteviyatn konumu ve yn ne olursa olsun ambalajdan kamasn


nlemek zere muhteviyat tamamen evreleyen ve muhteviyata direnli gl szdrmaz ve delinmez
malzemeli i astarlara veya torbalara sahip olmaldr.

(d)

Aadaki d paketlere ve azami net ktlelere izin verilmitir:

D paket:
Variller
elik (1A1,1A2)
elik veya alminyum hari metal (1N1,1N2)
plastik(1H1,1H2)
kontrplak (1D)
fiber (1G)
Kutular
elik (4A)
elik veya alminyum hari metal (4N)
doal ahap (4C1)
toz geirmez duvarl doal ahap (4C2)
kontrplak (4D)
yeniden yaplandrlm ahap (4F)
fiber levha (4G)
genlemeli plastik (4H1)
sert plastik (4H2)

Azami net ktle


400 kg
400 kg
400 kg
400 kg
400 kg
400 kg
400 kg
250 kg
250 kg
250 kg
125 kg
125 kg
60 kg
125 kg

zel ambalajlama hkm:


PP41 UN No. 2803 iin, kat halinin idame ettirilebilmesi galyumun dk scaklklarda tanmas gereken
durumlarda yukardaki ambalajlar, kuru buz veya baka soutucu maddeler ieren dayankl, su geirmez d
paket iine yerletirilebilir. Soutucu kullanlyorsa, galyumun paketlenmesinde kullanlan yukardaki
malzemelerin tm kimyasal ve fiziksel olarak soutucuya direnli olmal ve kullanlan soutucunun dk
scaklklarnda darbe mukavemetine sahip olmaldr. Kuru buz kullanlyorsa d paket, karbondioksit gaznn
tahliyesine izin vermelidir.

- 112 -

AMBALAJLAMA TALMATI

P801

P801

Bu talimat, UN No. 2794, 2795 veya 3028'e atanm yeni ve kullanlm akler iin geerlidir.
4.1.1.3 hari olmak zere 4.1.1 ve 4.1.3teki genel hkmlerin karlanmas kouluyla aadaki ambalajlarn
kullanmna izin verilmitir:
(1)
(2)
(3)

Sert d paketler;
Tahta suntal sandklar;
Paletler.

Dier zorunluluklar:
1.

Akler ksa devreye kar korunmaldr.

2.

st ste konan akler, iletken olmayan malzemeden yaplm tabakalar ile ayrlan katmanlarda sabitlenmelidir.

3.

Ak kutuplar, zerlerine konan dier malzemelerin arln kaldrmamaldr.

4.

Akler istenmeyen hareketin nlenmesi iin ambalajlanmal ve sabitlenmelidir. Asal dolgu malzemesi
kullanlmaldr.
AMBALAJLAMA TALMATI

P801(a)

P801(a)

Bu talimat, UN No. 2794, 2795, 2800 ve 3028 numaralarna sahip kullanlm akler iin geerlidir.
Kapasitesi 1 m3'e kadar olan paslanmaz elik veya sert plastik ak kutularn kullanmna, aadaki hkmlerin
karlanmas halinde izin verilmitir:
(1)

Ak kutular, depolama akleri iinde bulunan andrc maddelere direnli olmaldr;

(2)

Normal tama koullar altnda ak kutularndan andrc madde szmamal ve ak kutular iine baka
hibir madde (rnein, su) girmemelidir. Depolama akleri iinde biriken tehlikeli andrc madde
kalntlar ak kutularnn dna yapmamaldr;

(3)

Ak kutular, kutularn kenarnn yksekliinden daha fazla bir ykseklie sahip olan depolama akleri ile
yklenmemelidir;

(4)

Ak kutusuna madde veya birbiriyle tehlikeli reaksiyon gsterebilen dier tehlikeli mallar ieren depolama
aks konmamaldr;

(5)

Ak kutular;

(a)

ya kapal olacaktr yada

(b)

kapal rtl aralarda veya konteynerler iinde tanacaktr.

- 113 -

AMBALAJLAMA TALMATI

P802

P802

4.1.1 ve 4.1.3teki genel hkmlerin karlanmas kouluyla aadaki ambalajlarn kullanmna izin verilmitir:
(1)

Kombine ambalajlar:
D paketler: 1A1,1A2, 1B1,1B2, 1N1,1N2, 1H1,1H2, 1D, 1G,4A, 4B, 4N,4C1, 4C2, 4D, 4F,4G veya 4H2;
azami net ktle: 75 kg.
ambalajlar: cam veya plastik; azami kapasite: 10 litre;

(2)

Kombine ambalajlar:
D paketler: 1A1,1A2, 1B1,1B2, 1N1,1N2, 1H1,1H2, 1D, 1G, 4A, 4B,4N, 4C1, 4C2, 4D, 4F, 4G veya 4H2;
azami net ktle: 125 kg.
ambalajlar: metal, azami kapasite: 40 litre;

(3)

Kompozit ambalajlar:elik, Alminyum yada mukavva kutu d ksma sahip olan (6PA1,6PB1 yada 6PD1)
ve yaelik, alminyum yada ahap kutuya yada mukavva varil kutuya sahip olan 6PA2,6PB2,6PC veya
6PD2) yada plastik d ksma sahip olan (6PH2); maksimum 60 litre kapasiteli cam kap

(4)

Azami kapasitesi 250 litre olan elik variller (1A1);

(5)

4.1.3.6 hkmlerinin karlanmas kaydyla basnl kaplar.

P803
AMBALAJLAMA TALMATI
P803
Bu talimat, UN No. 2028 iin geerlidir.
4.1.1 ve 4.1.3teki genel hkmlerin karlanmas kouluyla aadaki ambalajlarn kullanmna izin verilmitir:
(1)

Variller (1A2, 1B2, 1N2, 1H2, 1D, 1G);

(2)

Kutular ( 4A, 4B,4N, 4C1, 4C2, 4D, 4F, 4G, 4H2).

Azami net ktle: 75 kg.


Maddeler, normal tama koullar altnda istenmeyen dklmeleri nlemek iin ayr ayr ambalajlanmal ve
birbirlerinden ayralar, blcler, i ambalajlar veya dolgu malzemeleri kullanlarak ayrlmaldr.

- 114 -

AMBALAJLAMA TALMATI

P804

P804

Bu talimat, UN No. 1744 iin geerlidir.


4.1.1 ve 4.1.3teki genel hkmlerin karlanmas ve ambalajlarn hava ve su geirmez ekilde mhrlenmesi
kouluyla aadaki ambalajlarn kullanmna izin verilmitir:
(1)
Azami net ktlesi 25 kg olan ve unlardan oluan kombine ambalajlar:
Her biri azami 1,3 litre olan ve kapasitelerinin en fazla %90'una kadar doldurulmu olan; azlar tama
srasnda darbe veya vibrasyon nedeniyle gevemeye veya kmaya kar korunacak ekilde sabitlenmi
olan ve aadakilere teker teker yerletirilmi bir veya daha fazla cam i ambalaj
cam ambalajlarn tm ieriini absorbe etmeye yetecek dolgu maddesine sahip olan ve
1A1,1A2, 1B1,1B2, 1N1,1N2, 1H1,1H2,1D, 1G, 4A, 4B,4N, 4C1, 4C2, 4D, 4F, 4G veya 4H2 d
ambalajlar iine yerletirilmi olan metal kaplar.
(2)
Azami brt arl 75 kg olan 1A1,1A2, 1B1,1B2, 1N1,1N2, 1H1,1H2, 1D, 1G, 4A, 4B,4N, 4C1, 4C2, 4D,
4F, 4G veya 4H2 kodlarn tayan d paketler iinde tm ierii emmeye yetecek miktarda emici madde ve
asal dolgu malzemesi ile ayr ayr paketlenmi azami 5 litre kapasiteye sahip metal veya poliviniliden florr
(PVDF) i ambalajlardan oluan kombine ambalajlar. ambalajlar kapasitesinin %90'ndan daha fazla
doldurulmamaldr. Her i ambalaj kapa, tama srasnda titreim veya darbe etkisi ile kapan gevemesini
nleyecek her trl yntem kullanlarak fiziksel olarak sabitlenmelidir;
(3)
unlardan oluan ambalajlar:
D paketler:
6.1.5 test zorunluluklarna uygun olarak, ya i ambalaj iermek zere bir ambalaj olarak yada kat veya sv
iermek zere tek bir ambalaj olarak bir araya getirilmi ambalajn ktlesine karlk gelen bir ktlede test
edilmi olan ve buna gre iaretlenen sklebilir balkl elik veya plastik variller (1A1,1A2,1H1 veya 1H2);
ambalajlar:
Blm 6.1'de tekli ambalajlar iin belirtilen gereksinimleri karlayan variller ve kompozit ambalajlar (1A1,
1B1, 1N1, 1H1 veya 6HA1) aadaki artlara tabidir:
(a)
Hidrolik basn testi, en az 300 Mpa (3 bar) (gsterge basnc) basnta yrtlecektir;

(4)

(b)

Tasarm ve retim szdrmazlk testleri, 30 kPa'lk (0.3 bar) bir test basncnda yrtlecektir;

(c)

Bunlar d varilden, i ambalajn tm kenarlarn evreleyen asal darbe azaltc dolgu malzemesi
kullanlarak izole edilecektir;

(d)

Kapasiteleri 125 litreyi amayacaktr;

(e)

Kapaklar, vidal kapak tipinde olacaktr;

Bu kapaklar:
(i)
Tama esnasnda titreim veya darbe etkisi ile kapan zlmesi veya gevemesini nleyecek
her trl yntem kullanlarak fiziksel olarak sabitlenmelidir;
(ii)
Bir kapak contas ile temin edilmelidir;
(f)
D ve i ambalajlar periyodik olarak (b) maddesine gre iki buuk yl amayan aralklarla bir i
muayeneye ve bir szdrmazlk testine tabi tutulmaldr;
(g)
D ve i ambalaj, aka okunabilen ve dayankl karakterlerle yazlm ekilde u bilgileri tamaldr:
(i)
ambalaj zerinde yrtlen ilk test ile son periyodik test ve muayenenin tarihi (ay, yl);
(ii)
Testleri ve muayeneleri yrten uzmann ad veya yetkili sembol;
4.1.3.6 hkmlerinin karlanmas kaydyla basnl kaplar.
(a)
Bunlar, en az 1 Mpa (10 bar) (gsterge basnc) basnta ilk teste ve her on ylda bir periyodik testlere
tabi tutulmaldr;
(b)
En fazla iki buuk yl aralklarla bir i muayeneye ve szdrmazlk testine tabi tutulmaldr;
(c)
Basn tahliye cihazyla donatlmamaldr;
(d)
Her basnl kap, bir tpa veya ikincil bir kapama cihazyla donatlm valflarla kapatlmaldr; ve
(e)
Basnl kap, valflar, tpalar, k kapakklar, lk ve contalar iin yapm materyalleri birbirleriyle ve
ieriklerle uyumludur.

- 115 -

AMBALAJLAMA TALMATI
P805
Bu talimat UN No.3507. iin geerlidir.

P805

4.1.1 ve 4.1.3 deki genel hkmlerinin ve 4.1.9.1.2, 4.1.9.1.4 ve 4.1.9.1.7 zel ambalajlama hkmlerinin
karlanmas kouluyla aadaki ambalajlarn kullanmna izin verilmitir;
Ambalajlar unlar ierecektir:
(a)

Metal yada plastik ana kap(lar);

(b)

Szdrmaz sert ikincil ambalaj(lar);

(c)

Sert d paket:
Variller (1A2,1B2,1N2,1H2,1D,1G);
Kutular (4A,4B,4C1,4C2,4D,4F,4G,4H1,4H2);
Bidonlar (3A2,3B2,3H2).

Dier Gereklilikler:
1 Birincil i kaplar, ikincil ambalajlar iine normal tama koullarnda krlmayacak, patlamayacak veya ierikleri
ikincil ambalajn iine szmayacak ekilde yerletirilmelidir. kincil ambalajlar, hareketi engellemek amacyla uygun
tamponlama
malzemesi
bulunan
d
paket iine konulacaktr. Birden ok birincil kabn tek bir ikincil ambalaj iine konmas halinde, tek tek
sarlacak yada birbirinden ayrlacaklardr ki bylece birbirleri ile etkileim kurmalar nlenecektir.
2.

eriin, 2.2.7.2.4.5.2 hkmleri ile uyumlu olmas gerekmektedir.

3. 6.4.4 Hkmleri karlanacaktr


zel Ambalaj Hkmleri:
stisnai blnebilen malzeme durumlarnda 2.2.7.2.3.5 ve 6.4.11.2 dhilinde verilen limitler karlanacaktr.

P900

AMBALAJLAMA TALMATI

P900

(Revize edilmitir)

P901
AMBALAJLAMA TALMATI
P901
Bu talimat, UN No. 3316 iin geerlidir.
4.1.1 ve 4.1.3teki genel hkmlerin karlanmas kouluyla aadaki ambalajlarn kullanmna izin verilmitir:
Variller (1A1,1A2,1B1, 1B2,1N1, 1N2,1H1, 1H2, 1D,1G)
Kutular (4A, 4B, 4N, 4C1, 4C2, 4D, 4F, 4G, 4H1, 4H2)
Bidonlar (3A1,3A2,3B1,3B2,3H1,3H2)
Ambalajlar, bir btn olarak sete tahsis edilmi ambalajlama grubu ile uyumlu performans seviyesine sahip ambalajlar
(bkz. Blm 3.3.1, zel hkm 251). Set, ambalajlama grubu olmayan tehlikeli madde ieriyorsa, ambalajlar
ambalajlama grubu II nin performans seviyesini salamaldr.
Herbir d paket bana tehlikeli mal miktar, 10 kgyi gememelidir; buna soutucu olarak kullanlan karbondioksit,
kat, (kuru buz) ktlesi dahil deildir.
Dier zorunluluklar:
Set halindeki tehlikeli mallar, kapasitesi 250 ml veya 250 gr amayacak ekilde i ambalajlar iine konmaldr ve set
iindeki dier maddelerden korunmaldr

- 116 -

P902

AMBALAJLAMA TALMATI

P902

Bu talimat, UN No. 3268 iin geerlidir.


4.1.1 ve 4.1.3teki genel hkmlerin karlanmas kouluyla aadaki ambalajlarn kullanmna izin verilmitir:
Variller (1A2,1B2,1N2,1H2, 1D,1G)
Kutular (4A, 4B, 4N, 4C1, 4C2, 4D, 4F, 4G, 4H1, 4H2)
Bidonlar (3A2,3B2,3H2)
Ambalajlar, Ambalajlama grubu III iin ngrlen performans seviyesini salamaldrlar.
Ambalajlar, normal tama koullarnda maddelerin istenmeyen ekilde hareket etmesini nleyecek ekilde
tasarlanmal ve yaplmaldr.
Paketlenmemi Nesneler:
Nesneler, imal edildikleri yerden birletirme yerine atanm elleleme aletleri,aralar veya konteynrlar vastasyla
paketlenmemi ekilde tanabilirler.
Dier zorunluluklar:
Her basnl kap, basnl kaplar iine konan maddeler iin yetkili kurum tarafndan belirlenen zorunluluklara
Ayrca maddeler,
imal edildikleri yerden monte edildikleri yere aktarldklarnda elleleme aralar, vastalar veya
uygunluk
gsterecektir.
konteynerlerde ambalajlanmadan tanabilirler.

- 117 -

P903

AMBALAJLAMA TALMATI

Bu talimat, UN No. 3090, 3091, 3480 ve 3481 iin geerlidir.


4.1.1 ve 4.1.3teki genel hkmlerin karlanmas kouluyla aadaki ambalajlarn kullanmna izin verilmitir:
(1) Piller ve Akler iin:
Variller (1A2,1B2,1N2,1H2, 1D,1G)
Kutular (4A, 4B, 4N, 4C1, 4C2, 4D, 4F, 4G, 4H1, 4H2)
Bidonlar (3A2,3B2,3H2)
Piller veya akler, pillerin veya aklerin ambalaj iindeki hareketlerinden veya yerletirilmelerinden
doabilecek hasarlara kar korunacak ekilde ambalajlarn iinde paketlenmelidirler.
Ambalajlar, Ambalajlama grubu II iin ngrlen performans seviyesini salamaldr.
Buna ek olarak, 12 kg veya daha fazla brt ktleye sahip gl ve darbeye direnli bir d muhafazaya
sahip piller veya akler ile bu tr pillerin veya aklerin donanmlar:
(a) gl d paketlere,
(b) koruyucu mahfazalar iinde (rn. tamamen kapal veya tahta suntal sandklar iine) veya
(c) paletler veya dier elleleme cihazlar
yerletirilebilir.
Piller veya akler, istenmeyen hareketi nlemek zere sabitlenecek olup, terminaller dier elemanlarn
arln tamayacaktr.
Ambalajlar 4.1.1.3 deki gereklilikleri karlamak zorunda deildir.
(3) Tehizat ile paketlenmi piller ve akler iin:
Bu ambalajlama talimatnn,paragraf (1) deki gereklilikler ile uyumlu olan ve tehizat ile birlikte bir d
pakete konulan ambalajlar iin; veya
Pilleri veya akleri tamamen iine alan, ve sonrasnda bu ambalajlama talimatnn paragraf (1) deki
gereklilikleri ile uyumlu olan ve tehizat ile birlikte ambalaj iine konulan ambalajlar.
Tehizat d paket ile harekete kar korunmaldr.
Bu ambalajlama talimat kapsamnda, tehizat gereksinim duyduu, lityum metal veya lityum iyon piller
veya aklerle beraber ambalajlanan aletlere denir.
(4) Tehizat iinde bulunan piller veya akler iin:
Gerekli gte olan ve tasarm ambalaj kapasitesi ve kullanm alanna gre olan,uygun malzemeden imal
edilmi dayankl d paketler. Tama esnasnda kazara ilemesini nleyecek bir ekilde imal edilmelidirler.
Ambalajlarn 4.1.1.3 deki gereklilikleri salamasna gerek yoktur.
Pillerin veya aklerin ierisinde bulunduklar tehizat tarafndan edeer bir korumaya maruz kaldklar
durumlarda, byk tehizatlar tama esnasnda ambalajlanmam veya paletler zerinde tanabilinir.
radyo frekans tanmlama etiketi (RFID), saatler ve scaklk bildiricileri gibi ciddi anlaml s retemeyecek
cihazlar, alr durumdayken dayankl d paetlerde tanabilirler.
Dier zorunluluklar:
(2)

Piller veya akler ksa devreye kar korunmaldr.

- 118 -

P903

P903(a)

AMBALAJLAMA TALMATI

P903(a)

(Revize edilmitir)

P903(b)

AMBALAJLAMA TALMATI

P903(b)

(Revize edilmitir)

P904

AMBALAJLAMA TALMATI

P904

Bu talimat, UN No. 3245 iin geerlidir.


Aadaki ambalajlarn kullanmna izin verilmitir:
(1)
Ambalajlar 4.1.1.1, 4.1.1.2, 4.1.1.4, 4.1.1.8 ve 4.1.3'te belirtilen hkmleri karlamal ve 6.1.4'teki ambalaj
yapm gereksinimlerini karlayacak ekilde tasarlanacaktr. Uygun malzemeden mamul olan ve ambalaj
kapasitesi ve kullanm amac bakmndan yeterli mukavemete ve tasarma sahip d paketler kullanlacaktr. Bu
ambalajlama talimatna, kombine ambalajlarn i ambalajlarnn tanmas iin bavurulduunda, ambalajlar
tama esnasnda kazara dklmeleri nleyecek ekilde tasarlanmal ve retimi buna gre yrtlmelidir.
(2)
Blm 6'da belirtilen ambalajlama test zorunluluklarn karlamas gerekmeyen, fakat aadakilere uygunluk
gsteren ambalajlar:
(a)
unlardan oluan bir i ambalaj:
(i)
Ana kap ve ikincil ambalaj, ana kap veya ikincil ambalaj, svlar iin szdrmaz veya katlar iin
geirmez olacaktr;
(ii) Svlar iin ana kaplar ile ikincil ambalajn arasna yerletirilen emici materyal. Emici materyal,
ana kaplarn tm ieriini emebilecek miktarda olacak; bylece sv maddenin salnmas halinde
bile, dolgu malzemesinin veya d paketin btnl bozulmayacaktr;
(iii) Birden fazla krlgan ana kap, tek bir ikincil ambalaja yerletirildiyse, ya ayr ayr sarlm veya
birbirleri arasnda temasn nlenecei ekilde ayrlm olacaktr;
(b)
D paket, kapasitesi, ktlesi ve amalanan kullanm iin yeterli mukavemete sahip olacak ve en kk
d ebad en az 100 mm olacaktr.
Tama iin, aada gsterilen iaret, d paketin d yzeyinde, zt renkteki bir zeminde yer alacak ve kolayca grnr
ve okunakl olacaktr. aret, her kenar en az 50 mm uzunlua sahip olan 45 (elmas eklinde) bir aya yerletirilmi
bir kare eklinde olmal; izginin genilii en az 2 mm olmal ve harflerle rakamlar en az 6 mm boyunda olmaldr.

Dier zorunluluklar:
Buz, kuru buz ve sv nitrojen
Kuru buz veya sv nitrojen soutkan olarak kullanlyorsa, 5.5.3n gereklilikleri salanacaktr. Buz,kullanld
zamanlarda, ikincil ambalajlarn dna yada d ambalajn veya d paketin iine yerletirilmelidir. Ikincil ambalajlar
yerlerine sabitlemek iin i destekler salanmaldr. Buz kullanlyorsa, d ambalaj veya byk paket szdrmaz
olmaldr.

- 119 -

AMBALAJLAMA TALMATI

P905

P905

Bu talimat, UN No. 2990 ve 3072 iin geerlidir.


4.1.1 ve 4.1.3'teki genel hkmlerin karlanmas artyla herhangi uygun bir ambalajn kullanmna izin verilmitir.
Buna, ambalajlarn Blm 6'da belirtilen zorunluluklar karlamasna gerek olmad hkm dahil deildir.
Hayat kurtarc cihazlar, hava geirmez muhafazalar iine yerletirilmise veya bunlar ieriyorsa (rnein cankurtaran
botu) ambalajlanmadan tanabilir.
Dier zorunluluklar:
1.

2.

Cihazlarn iinde tehizat olarak bulunan tm tehlikeli maddeler ve nesneler, istenmeyen hareketlerinin
nlenmesi amacyla sabitlenmelidir ve ayrca:
(a)

Snf 1 ikaz cihazlar, plastik veya fiber levha i ambalajlara yerletirilmelidir;

(b)

Alev almaz ve Zehirli olmayan gazlar, yetkili kurumun onaylad, bazen cihaza bal ekilde tedarik
edilen silindirler iine yerletirilmelidir.

(c)

Elektrik depolama akleri (Snf 8) ve lityum akler (Snf 9), svnn olas dklmesini nlemek zere
birbirleriyle balantsz olmal; elektriksel olarak yaltlmal ve sabitlenmelidir ve

(d)

Az miktarlardaki dier tehlikeli mallar (rnein, Snf 3, 4.1 ve 5.2) dayankl i ambalajlar iine
konmaldr.

Tama ve ambalajlama iin yaplan hazrlk, cihazlarn kazara imesini nleyecek hkmleri gzetmelidir.

AMBALAJLAMA TALMATI

P906

P906

Bu talimat, UN No. 2315, 3151, 3152 ve 3432 iin geerlidir.


4.1.1 ve 4.1.3teki genel hkmlerin karlanmas kouluyla aadaki ambalajlarn kullanmna izin
verilmitir:
(1)

PCB'ler veya polihalojenli bifeniller yada terfeniller ieren veya bunlarla kontamine svlar veya katlar iin:
P001 veya P002 hkmlerine uygun ambalajlar;

(2)

Transformatrler, kondansatrler ve dier cihazlar iin:

(a)

(b)

P001 veya P002 hkmlerine uygun ambalajlar. Maddeler, normal tama koullarnda kastsz
hareketlerin nlenmesi iin uygun yastklama malzemeleri ile korunacaktr; yada
Cihazlara ek olarak PCB svsnn hacminin en azndan 1,25 kat fazlasn tayabilecek olan
szdrmaz ambalajlar, poli halojenize bifeniller yada bunlarn iinde bulunan terfeniller.
Ambalajn iinde, cihazda bulunan svnn hacminin en az 1.1 katn emecek olan emici materyal
bulunacaktr. Genel olarak, transformatrler ve kondansatrler szdrmaz metal ambalajlarda
tanacaktr ki bunlarn transformatrlere ve kondansatrlere ek olarak ierilerinde bulunan svnn
en az 1.25 katn tayabilmesi gerekmektedir

Yukardakilerin haricinde, P001 ve P002'ye uygun ekilde ambalajlanmam svlar ve katlar ile ambalajlanmam
transformatrler ve kondansatrler, ykseklii en az 800 mm olan, serbest sv hacminin en az 1,1 kat kadar asal
emici madde ieren szdrmaz metal tablalar ile donatlm kargo tama niteleri iinde tanabilir.
Dier zorunluluklar:
Normal tama koullar altnda, transformatrler ile kondansatrlerin szdrmasn nlemek iin yeterli nlemler
alnmaldr.

- 120 -

P908

AMBALAJLAMA TALMATI

P908

Bu talimat hasarl yada kusurlu lityum iyon piller ve bataryalar ile UN No.3090, UN No. 3091, UN No. 3480 ve UN
No.3481. ekipmanlarnda bulunan hasarl yada kusurlu lityum iyon metal piller ve bataryalar iin geerlidir.
4.1.1 ve 4.1.3teki genel hkmlerin karlanmas kouluyla aadaki ambalajlarn kullanmna izin verilmitir:
Piller ve bataryalar iin pil ve batarya ieren ekipmanlar:
Variller (1A2,1B2,1N2,1H2,1D,1G)
Kutular (4A,4B,4N,4C1,4C2,4D,4F,4G,4H1,4H2)
Konteynerler (3A2,3B2,3H2)
Ambalajlar, ambalaj grubu II Performans dzeyine uygun olacaktr.
Hasarl yada kusurlu pil yada bataryalarn her biri yada bu trden pil yada batarya ieren ekipmanlar
i ambalaj iine tek tek konulacaktr ve daha sonra bir d paket iine yerletirilecektir. ambalaj
yada d paket, muhtemel elektrolit salnmn engellemek adna szdrmaz olacaktr.
2.
Her bir i ambalaj, yeterli yanmaz ve iletken olmayan termal izolasyon malzemeleri ile evrelenecektir
ki bylece, tehlikeli bir scaklk evrimi engellenebilir.
3.
Kapatlm ambalajlarn, uygun olmas halinde hava tahliye vanas ile donatlmas gerekmektedir.
4.
Titreim ve sarsntlarn muhtemel etkilerini en aza indirmek, tama srasnda daha fazla hasar meydana
gelmesini ve tehlikeli durumlar nlemek adna pillerin ve bataryalarn ambalaj iinde hareketini
nlemek iin uygun nlemler alnacaktr. Yanmaz ve iletken olmayan trden yastklama malzemesi de
bu ihtiyacn karlanmas iin kullanlabilir.
5.
Yanmazlk, ambalajn tasarland yada retildii lkede geerli olan standarda gre
deerlendirilecektir.
Szdran piller ve bataryalar iin, herhangi bir elektrolit salnmnn emilmesi iin yeterli inert emici malzeme i
ambalaja yada d pakete eklenecektir.
30 kgden fazla net ktlesi olan bir pil yada batarya her d paket iin bir pil yada batarya ile snrlandrlacaktr.
1.

Dier Gereklilikler:
Piller ve bataryalarn ksa devreye kar korumal olmas gerekmektedir.

- 121 -

P909

AMBALAJLAMA TALMATI

P909

Bu talimat, lityum olmayan batarya ile paketlendiinde yada lityum olmayan batarya olmadan paketlendiinde,
bertaraf yada geri dnm iin tanan UN No.3090, UN No. 3091, UN No. 3480 ve UN No.3481 iin geerlidir.
1.

1.
2.

Piller ve bataryalar u ekilde paketlenecektir:


(a) 4.1.1 ve 4.1.3teki genel hkmlerin karlanmas kouluyla aadaki ambalajlarn kullanmna izin
verilmitir:
Variller (1A2,1B2,1N2,1H2,1D,1G);
Kutular (4A,4B,4N,4C1,4C2,4D,4F,4G,4H2);ve
Konteynerler (3A2,3B2,3H2).
(b) Ambalajlar ambalajlala grubu II performans dzeyine uygun olacaktr..
(c) Metal ambalajlar kullanm amac iin uygun dayanklla sahip iletken olmayan kaplama
malzemesi ile donatlacaktr.(rnein plastik)
2. Ancak, 20 Whden az Watt saat oran olan lityum iyon piller, 100 Whden fazla Watt saat oran olan lityum
iyon bataryalar,1 gdan az lityum ierii bulunan lityum metal piller ve 2 gdan az agregat lityum ierii bulunan
lityum metal bataryalar, aadaki durumlara gre paketlenebilir:
(a) 4.1.1.3 ve 4.1.3 hari olmak zere 4.1.1 Genel Hkmlerini karlayan ve 30 kg a kadar brt
ktlesi olan, dayankl d paketler
(b) Metal ambalajlar kullanm amac iin uygun dayanklla sahip iletken olmayan kaplama
malzemesi ile donatlacaktr.(rnein plastik)
3. Ekipmanda bulunan piller ve bataryalar iin, uygun malzemeden yaplm ve yeterli dayanklla sahip olan ve
ambalaj kapasitesi ile kullanm amacna gre tasarlanm d paketler kullanlabilir. Ambalajlarn 4.1.1.3
gerekliliklerini karlamalar gerekmez. Piller ve bataryalarn bulunduu ekipman yeterli korumay
saladnda, bunlarn almadan yada paletler yardmyla tanmas iin byk bir ekipman kullanlabilir.
4. Ayrca,12 kg veya daha fazla brt ktleye sahip piller ve bataryalar iin, salam, darbeye dayankl kasa,
ambalajn kullanm amac ve kapasitesine uygun ve yeteri kadar dayankl malzemeden yaplm d paketler
kullanlabilir. Ambalajlarn, 4.1.1.3 gerekliliklerini karlamas gerekmez.

Dier Gereklilikler:
1.
Pillerin ve bataryalarn ksa devreleri ve tehlikeli scaklk deiimini nleyecek ekilde tasarlanmas yada
paketlenmesi gerekmektedir.
2.
Ksa devrelere ve tehlikeli scaklk deiimine kar nlemler, aadakilerle snrl olmamak zere u ekildedir:
-batarya terminallerinin bireysel korunmas,
-bataryalar ve pillerin etkileimini nlemek adna i ambalaj,
-ksa devrelere kar korunmak zere tasarlanm gmme terminalli bataryalar; yada
-Ambalaj iinde piller ve bataryalar arasndaki boluklar doldurmak adna iletken olmayan ve
yanmaz yastklama malzemelerin kullanm
3.
Pillerin ve bataryalarn, tama srasnda ar hareketi engellemek adna d paket ile korunmas gerekmektedir
(rn.Yanmaz ve iletken olmayan yastklama malzemesini kullanarak yada skca kapatlm plastik anta kullanarak)

- 122 -

R001
AMBALAJLAMA TALMATI
R001
4.1.1 ve 4.1.3teki genel hkmlerin karlanmas kouluyla aadaki ambalajlarn kullanmna izin verilmitir:
Azami kapasite/azami net ktle
nce metal ambalajlar
Ambalajlama grubu I Ambalajlama grubu II Ambalajlama grubu III
elik, sklemez balk (0A1)

zin verilmez

40 l / 50 kg

40 l / 50 kg

elik, sklebilir balk (0A2) a


zin verilmez
40 l / 50 kg
40 l / 50 kg
a
UN No. 1261 NTROMETAN iin izin verilmez.
NOT 1: Bu talimat, katlar ve svlar iin geerlidir (tasarm tipinin test edilmesi ve uygun ekilde iaretlenmesi
kouluyla).
NOT 2: Snf 3, ambalajlama grubu II iin, bu ambalajlar sadece ikincil bir risk tamayan ve 50 C'de en fazla 110
kPa buhar basnc olan maddeler iin ve az Zehirli pestisitler iin kullanlabilir.

- 123 -

IBClerin kullanmna ilikin ambalajlama talimatlar

4.1.4.2

AMBALAJLAMA TALMATI

IBC01

IBC01

4.1.1, 4.1.2 ve 4.1.3teki genel hkmlerin karlanmas kouluyla aadaki IBClerin kullanmna izin verilmitir:
Metal (31A, 31B ve 31N).
RID ve ADRye zel ambalajlama hkm:
UN No. 3130 iin, bu maddeyi tayacak kaplarn azlar seri bal iki mekanizma yardmyla skca
kapatlmaldr; mekanizmalardan biri vidalanmal veya edeer bir yntem ile sabitlenmelidir.

BB1

AMBALAJLAMA TALMATI

IBC02

IBC02

4.1.1, 4.1.2 ve 4.1.3teki genel hkmlerin karlanmas kouluyla aadaki IBClerin kullanmna izin verilmitir:
(1)

Metal (31A, 31B ve 31N).

(2)

Sert plastik (31H1 ve 31H2);

(3)

Kompozit (31HZ1).

zel ambalajlama hkmleri:


B5

UN No. 1791, 2014, 2984 ve 3149 iin, IBC'ler tama esnasnda havalandrmay salayan bir cihaza sahip
olmaldr. Tama esnasnda azami doldurma koullar altnda havalandrma cihaznn girii IBC'nin buhar
boluu iine yerletirilmelidir.

B7

UN Numaralar 1222 ve 1865 iin, 450 litre kapasiteden daha byk IBC'lerin kullanmna maddenin yksek
hacimlerde tandnda tekil ettii patlama tehlikesi nedeniyle izin verilmemitir.

B8

50 C'de 110 kPadan veya 55 C'de 130 kPadan fazla buhar basncna sahip olduu bilindiinden, bu
maddenin saf hali IBC'ler iinde tanmamaldr.

B15

%55ten fazla nitrik asit ieren UN No. 2031 iin, sert plastik IBClerin ve sert plastik i kaba sahip kompozit
IBClerin izin verilen kullanm, imalatlarndan itibaren iki yl olacaktr.

B16

UN No.3375 iin B16, 31A ve 31N tiplerindeki IBClere yetkili merci onay olmadan izin verilemez.

RID ve ADRye zel ambalajlama hkm:


BB2

UN No. 1203 iin, 534 zel hkm (bkz. 3.3.1) gz nnde bulundurulmakszn, IBCler yalnzca gerek
buhar basnc 50 Cde en fazla 100 kPa, 55 Cde ise 130 kPa iken kullanlabilir.

BB4

2.2.3.1.4 dorultusunda ambalaj grubu III'e atanan UN No. 1133, 1139, 1169, 1197,1210, 1263, 1266, 1286,
1287, 1306, 1866, 1993 ve 1999 iin, kapasitesi 450 litreden daha fazla olan IBClere izin verilmez.

AMBALAJLAMA TALMATI

IBC03

IBC03

4.1.1, 4.1.2 ve 4.1.3teki genel hkmlerin karlanmas kouluyla aadaki IBClerin kullanmna izin verilmitir:
(1)

Metal (31A, 31B ve 31N).

(2)

Sert plastik (31H1 ve 31H2);

(3)

Kompozit (31HZ1, 31HA2, 31HB2, 31HN2, 31HD2 ve 31HH2).

zel ambalajlama hkm:


B8

50 C'de 110 kPadan veya 55 C'de 130 kPadan fazla buhar basncna sahip olduu bilindiinden, bu
maddenin saf hali IBC'ler iinde tanmamaldr.

- 124 -

AMBALAJLAMA TALMATI

IBC04

IBC04

4.1.1, 4.1.2 ve 4.1.3teki genel hkmlerin karlanmas kouluyla aadaki IBClerin kullanmna izin verilmitir:
Metal (11A, 11B, 11N, 21A, 21B ,21N, 31A ,31B ve 31N ).

AMBALAJLAMA TALMATI

IBC05

IBC05

4.1.1, 4.1.2 ve 4.1.3teki genel hkmlerin karlanmas kouluyla aadaki IBClerin kullanmna izin verilmitir:
(1)

Metal (11A, 11B, 11N, 21A, 21B, 21N, 31A, 31B ve 31N ).

(2)

Sert plastik (11H1, 11H2, 21H1, 21H2,31H1ve 31H2 );

(3)

Kompozit (11HZ, 21HZ1ve 31HZ1).

AMBALAJLAMA TALMATI

IBC06

IBC06

4.1.1, 4.1.2 ve 4.1.3teki genel hkmlerin karlanmas kouluyla aadaki IBClerin kullanmna izin verilmitir:
(1)

Metal (11A, 11B, 11N, 21A, 21B , 21N, 31A, 31B ve 31N );

(2)

Sert plastik (11H1, 11H2, 21H1, 21H2, 31H1 ve 31H2 ),

(3)
Kompozit (11HZ1, 21HZ1 ve 31HZ1 );
Dier zorunluluklar:
Katnn tama srasnda sv olma ihtimalinin bulunduu haller iin bkz. 4.1.3.4.
zel ambalajlama hkmleri:
B12

UN Numaras 2907 olan maddeler iin, IBCler ambalajlama grubu II iin ngrlen performans seviyesini
karlamaldr. Ambalajlama grubu I iin ngrlen test kriterlerini karlayan IBCler kullanlmamaldr.

AMBALAJLAMA TALMATI

IBC07

IBC07

4.1.1, 4.1.2 ve 4.1.3teki genel hkmlerin karlanmas kouluyla aadaki IBClerin kullanmna izin verilmitir:
(1)

Metal (11A, 11B, 11N, 21A, 21B, 21N, 31A, 31B ve 31N );

(2)

Sert plastik (11H1, 11H2, 21H1, 21H2, 31H1 ve 31H2 ),

(3)

Kompozit (11HZ1, 11HZ2, 21HZ1,21HZ2 ve 31HZ1 );

(4)

Ahap (11C, 11D ve 11F).

Dier zorunluluklar:
1.

Katnn tama srasnda sv olma ihtimalinin bulunduu haller iin bkz. 4.1.3.4.

2.

Ahap IBC astarlar darya toz geirmez olmaldr.

- 125 -

IBC08

AMBALAJLAMA TALMATI

IBC08

4.1.1, 4.1.2 ve 4.1.3teki genel hkmlerin karlanmas kouluyla aadaki IBClerin kullanmna izin verilmitir:
(1)

Metal (11A, 11B, 11N, 21A, 21B, 21N, 31A, 31B ve 31N);

(2)

Sert plastik (11H1, 11H2, 21H1, 21H2, 31H1 ve 31H2 );

(3)

Kompozit (11HZ1, 11HZ2, 21HZ1,21HZ2 ve 31HZ1 );

(4)

Fiber levha (11G);

(5)

Ahap (11C, 11D ve 11F);

(6)

Esnek (13H1, 13H2, 13H3, 13H4, 13H5, 13L1, 13L2, 13L3, 13L4, 13M1 ve 13M2).

Dier zorunluluklar:
Katnn tama srasnda sv olma ihtimalinin bulunduu haller iin bkz. 4.1.3.4.
zel ambalajlama hkmleri:
B3

Esnek IBC'ler darya toz geirmez ve su geirmez olmal veya darya toz geirmez ve su geirmez bir astar
ile donatlmaldr.

B4

Esnek, fiber levha veya ahap IBC'ler darya toz geirmez ve su geirmez olmal veya darya toz geirmez
ve su geirmez bir astar ile donatlmaldr.

B6

UN No. 1363, 1364, 1365, 1386, 1408, 1841, 2211, 2217, 2793 ve 3314 iin, IBC'lerin Blm 6.5'te belirtilen
IBC test zorunluluklarn karlamas gerekmez.

B13

Not: 1748, 2208, 2880, 3485, 3486 ve 3487 iin, IBClerde deniz tamacl IMDG Kodu uyarnca yasaktr.

RID ve ADR ye zg zel ambalajlama hkmleri:


IBClerin UN 3509 iin 4.1.1.3 gerekliliklerini karlamas gerekmez.

BB3

6.5.5 gerekliliklerini karlayan, sznt nleyici yada uygun bir tka ve delinmeye kar dayanm
olan kapal astar vaya torba ile donatlm IBCler kullanlacaktr.
Artk maddelerin tanma srasnda karlalabilecek scaklklarda sv hale gelme ihtimali olmayan kat
maddeler olmas halinde, esnek IBCler kullanlabilir.
Sv artklarn olmas halinde, szdrmazlk salayan sert IBCler kullanlacaktr (rnein emici malzemeler).
Dolumdan ve tama aamasna alnmadan nce, her bir IBC herhangi bir anma, kir yada dier hasarlarn
bulunmadndan emin olmak adna incelenecektir. Diren kayb belirtisi gsteren herhangi bir IBC,daha
fazla kullanlmayacaktr.(ufak gkler ve iziklerin IBCnin salamln drd dnlmeyecektir).
Ambalajlarn tanmas amal eskimi, bo yada Snf 5.1 trnden atklarn temizlenmedii IBCler, ahap
yada dier yanabilir malzemelerle etkileim kurmayacak ekilde yaplacaktr

IBC99

AMBALAJLAMA TALMATI

IBC99

Yalnzca bu maddeler iin yetkili kurum tarafndan onaylanan IBCler kullanlabilir. Yetkili kurum onaynn nshas,
her bir sevkiyatta bulundurulacaktr veya tama belgesi ambalajn yetkili kurum tarafndan onaylandn gsterir bir
ibare ierecektir.

- 126 -

AMBALAJLAMA TALMATI

IBC100

IBC100

Bu talimat, UN No. 0082, 0222, 0241, 0331 ve 0332 iin geerlidir.


Aadaki IBClerin kullanmna, 4.1.1, 4.1.2 ve 4.1.3'teki genel hkmler ile 4.1.5'teki zel hkmlerin karlanmas
artyla izin verilmitir:
(1)

Metal (11A, 11B, 11N, 21A, 21B, 21N, 31A, 31B ve 31N);

(2)

Esnek (13H2, 13H3, 13H4, 13L2, 13L3, 13L4 ve 13M2);

(3)

Sert plastik (11H1, 11H2, 21H1, 21H2, 31H1 ve 31H2);

(4)

Kompozit (11HZ1, 11HZ2, 21HZ1, 21HZ2, 31HZ1 ve 31HZ2).

Dier zorunluluklar:
1.

IBCler yalnzca serbest halde akan maddeler iin kullanlmaldr.

2.
Esnek IBC'ler sadece katlar iin kullanlmaldr.
zel ambalajlama hkmleri:
B3

UN No. 0222 iin, esnek IBCler suya dayankl olacaktr yada suya dayankl dolgu ierecektir.

B9

UN No. 0082 iin, bu ambalajlama talimatna yalnzca maddeler amonyum nitrat veya dier inorganik nitratlar
ile patlayc ierii olamayan dier tutuabilen maddelerin karmlar olduunda bavurulabilir. Bu tr
patlayclar nitrogliserin, benzer sv organik nitratlar veya kloratlar iermemelidir. Metal IBClerin
kullanmna izin verilmez.

B10

UN No. 0241 iin, bu ambalajlama talimatna yalnzca ana ierik maddesi olarak su ve bir ksm veya tamam
zelti iindeki yksek oranlarda amonyum nitrat veya dier ykseltgenleri ieren maddeler iin
bavurulabilir. Dier maddeler hidrokarbon veya alminyum tozu ierebilir; fakat trinitrotoluen gibi azot
trevlerini iermemelidir. Metal IBClerin kullanmna izin verilmez.

B17

UN No. 0222 iin, metal IBClere izin verilmeyecektir.

- 127 -

IBC520

AMBALAJLAMA TALMATI

IBC520

Bu talimat, F tipi organik peroksitler ile kendiliinden reaktif maddeler iin geerlidir.
Aada listelenen IBClerin, yine aada listelenen formlasyonlar iin kullanmna, 4.1.1, 4.1.2 ve 4.1.3'teki genel
hkmler ile 4.1.7.2'deki zel hkmlerin karlanmas artyla izin verilmitir.
Aada yer almayan formlasyonlar iin, sadece yetkili kurum tarafndan onaylanan IBC'ler kullanlabilir (bkz.
4.1.7.2.2).
UN No.
Organik peroksit
IBC tipi
Azami
Kontrol Acil durum
miktar
scakl
scakl
(litre)
ORGANK PEROKST, TP F, SIVI
3109
tert-Butil hidroperoksit, suyla birlikte en fazla %72
31A
1 250
tert-Butil peroksiasetat, inceltici tip Ada en fazla %32
31A
1 250
31HA1
1 000
tert-Butil peroksibenzoat, inceltici tip Ada en fazla %32
31A
1 250
tert-Butil peroks-3,5,5-trimetilhekzanoat, inceltici tip
Ada en fazla %37
Kmil hidroperoksit, inceltici tip Ada en fazla %90
Dibenzol peroksit, su iinde kararl ekilde dalm
olarak en fazla %42
Di-tert-Butil peroksit, inceltici tip Ada en fazla %52

31A
31HA1
31HA1
31H1

1 250
1 000
1 250
1 000

31A
31HA1
31H1

1 250
1 000
1 000

31A

1 250

31HA1

1 000

zopropil kmil hidroperoksit, inceltici tip Ada en


fazla %72
p-Mentil hidroperoksit, inceltici tip Ada en fazla %72

31HA1

1 250

31HA1

1 250

Peroksiasetik asit, kararllatrlm, en fazla %17

31A
31H1
31H2
31HA1

1 500
1 500
1 500
1 500

31A
31H1
31HA1

2 000

31A

1 250

+10 C

+15 C

31HA1
31A
31A

1 000
1 250
1 250

+30 C
+30 C
0 C

+35 C
+35 C
+10 C

31A
31HA1
31HA1
31A
Kmil peroksineodekanoat, en fazla %52, kararl dalm, 31A
suda

1 250
1000
1 000
1 250
1 250

-5 C
-5 C
+10 C
+10 C
-15 C

+5 C
+5 C
+15 C
+15 C
- 5 C

1,1-Di-(tert-butilperoksi) sikloheksan, inceltici tip Ada


en fazla %42
1,1-Di-(tert-butilperoksi) sikloheksan, inceltici tip Ada
en fazla %37
Dilauroil peroksit, en fazla %42, kararl dalm, suda

3110

3119

ORGANK PEROKST, TP F, KATI


Dikmil peroksit

ORGANK PEROKST, TP F, SIVI,


SICAKLIK KONTROLL
tert-Amil peroksipivalat, inceltici tip Ada en fazla %32
tert-Butil peroksi-2-etilhekzanoat, inceltici tip Bde en
fazla %32
tert-Butil peroksineodekanoat, inceltici tip Ada en
fazla %32
1,1,3,3 tert-Butil peroksineodekanoat, en fazla %52,
kararl dalm, suda
tert-Butil peroksipivalat, inceltici tip Bde en fazla %27

(Sonraki sayfada devam ediyor)

- 128 -

AMBALAJLAMA TALMATI (devam)

IBC520
UN No.

Organik peroksit

IBC tipi

3119
(devam)

tert-Butil peroksineodekanoat, en fazla %42 kararl


dalm, suda
Di-(4-tert-butilsikloheksil) peroksidikarbonat, en
fazla %42, kararl dalm, suda
Disetil peroksidikarbonat, en fazla %42, kararl dalm,
suda
Di-(2-neodekanoilperoksiizopropil)benzen, en fazla %42,
kararl dalm, suda
3-Hidroksi-1,1-dimetilbutil peroksineodekanoat, en
fazla %52, kararl dalm, suda
Di-(2-etilheksil) peroksidikarbonat, en fazla %62, kararl
dalm, suda
Dimiristil peroksidikarbonat, en fazla %42, kararl
dalm, suda
Di-(3,5,5-trimetilhekzanol) peroksit, inceltici tip Ada en
fazla %38
Di-(3,5,5-trimetilheksanol) peroksit, en fazla %52, kararl
dalm, suda
T1,1,3,3-Tetrametilbutil peroksineodekanoat, en
fazla %52, kararl dalm, suda
Disikloheksilperoksidikarbonat, su iinde kararl ekilde
dalm olarak en fazla %42
Diisobutiril peroksit, en fazla %28, kararl dalm, suda
Diisobutiril peroksit, en fazla %42, kararl dalm, suda

IBC520

31A

Azami
miktar
(litre)
1 250

31HA1

Kontrol Acil durum


scakl
scakl
- 5 C

+ 5 C

1 000

+30 C

+35 C

31HA1

1 000

+30 C

+35 C

31A

1 250

-15 C

-5 C

31A

1 250

-15 C

-5 C

31A

1 250

-20 C

-10 C

31HA1

1 000

+15 C

+20 C

31HA1
31A
31A

1 000
1 250
1 250

+10 C
+10 C
+10 C

+15 C
+15 C
+15 C

31A

1 250

- 5 C

+ 5 C

31A

1 250

+10 C

+15 C

31HA1
31A
31HA1
31A

1 000
1 250
1 000
1 250

-20 C
-20 C
-25 C
-25 C

- 10 C
-10 C
-15 C
-15 C

ORGANK PEROKST, TP F, KATI,


SICAKLIK KONTROLL
Formlasyon listelenmemitir.
Dier zorunluluklar:

3120

1.

IBC'ler tama esnasnda havalandrmay salayan bir cihazla donatlacaktr. Tama esnasnda azami doldurma
koullar altnda basn tahliye cihaznn girii IBC'nin buhar boluu iine yerletirilmelidir.

2.

Komple metal muhafazal metal IBC'lerin veya kompozit IBC'lerin patlayarak krlmasn nlemek amacyla,
acil durum tahliye cihazlar, kendiliinden hzlanan dekompozisyon veya 4.2.1.13.8'de hesapland zere en
az bir saatlik yangn girdab srasnda ortaya kan tm dekompozisyon rnlerini ve buharlar tahliye edecek
ekilde tasarlanmaldr. Bu ambalajlama talimatnda belirtilen kontrol ve acil durum scaklklar yaltlmam
bir IBC'yi temel almaktadr. Bir IBC ierisinde, bu talimata uygun olarak bir organik peroksit tanrken,
aadaki hususlar temin etmek gnderen tarafn sorumluluundadr:
(a)
(b)

IBC'lere monte edilen basn ve acil durum tahliye cihazlar, organik peroksitin kendiliinden hzlanan
dekompozisyonu ve yangn girdab dikkate alnarak tasarlanmtr ve
lgili durumlarda, kullanlacak IBC'nin tasarm gzetilerek (rnein, yaltm) belirtilen kontrol ve acil
durum scaklklarnn uygunluu salanmtr.

- 129 -

IBC620

AMBALAJLAMA TALMATI

IBC620

Bu talimat, UN No. 3291 iin geerlidir.


4.1.1.15 hari olmak zere 4.1.1, 4.1.2 ve 4.1.3teki genel hkmlerin karlanmas kouluyla aadaki IBClerin
kullanmna izin verilmitir: Ambalajlama grubu II iin ngrlen performans seviyesine uygunluk gsteren sert,
szdrmaz
IBCler.
Dier
zorunluluklar:
1.
2.
3.

IBC iinde bulunan tm sv ierii emmeye yetecek miktarda emici madde bulunacaktr.
IBC'ler svlar tutabilecek zellikte olacaktr.
Krk cam ve ine gibi keskin maddeleri tamas amalanan IBC'ler, delinmeye direnli olacaktr.

- 130 -

Byk ambalajlarn kullanmna ilikin ambalajlama talimatlar

4.1.4.3

LP01
AMBALAJLAMA TALMATI (SIVILAR)
LP01
4.1.1 ve 4.1.3teki genel hkmlerin karlanmas kouluyla aadaki byk ambalajlarn kullanmna izin verilmitir:
ambalajlar
Cam
Plastik
Metal

10 litre
30 litre
40 litre

Byk d paketler

Ambalajlama
grubu I

elik (50A)
Alminyum (50B)
elik veya alminyum
hari metal (50N)
Sert plastik (50H)

zin verilmez

Ambalajlama
grubu II

zin verilmez

Doal ahap (50C)

Ambalajlama
grubu III

Azami
kapasite: 3 m3

Kontrplak (50D)
yeniden yaplandrlm
ahap (50F)
Fiber levha (50G)

LP02
AMBALAJLAMA TALMATI (KATILAR)
LP02
4.1.1 ve 4.1.3teki genel hkmlerin karlanmas kouluyla aadaki byk ambalajlarn kullanmna izin verilmitir:
ambalajlar
Cam
Plastik b
Metal
Kat a, b
Fiber a, b

a
b
c

Byk d paketler
10 kg
50 kg
50 kg
50 kg
50 kg

Ambalajlama
grubu I

elik (50A)
Alminyum (50B)
elik veya alminyum hari
metal (50N)
Sert plastik (50H)
Doal ahap (50C)
Kontrplak (50D)
yeniden yaplandrlm
ahap (50F)
Fiber levha (50G)
Esnek plastik (51H) c

zin verilmez

Ambalajlama
grubu II

zin verilmez

Ambalajlama
grubu III

Azami
kapasite: 3 m3

Bu i ambalajlar, tama esnasnda sv haline gelebilecek maddelerin tanmasnda kullanlmamaldr.


Bu i ambalajlar, tozun dar kmasn nleyecek zellikte olmaldr.
Yalnzca esnek i ambalajlarla kullanlacaktr.

zel ambalajlama hkmleri:


L2

L3

UN No. 1950 aerosoller iin byk ambalajlar, ambalajlama grubu III iin ngrlen performans seviyesini
karlamaldr. zel hkm 327 kapsamnda tanan atk aerosoller iin byk ambalajlarn ayrca, tama
srasnda szabilecek herhangi bir serbest svy tutacak bir mekanizmaya rn. bir emici materyale sahip
olmas gerekir.
NOT: UN No.2208 ve 3486 iin, deniz yoluyla byk ambalajlarda tama yasaktr.
(Sonraki sayfada devam ediyor)

- 131 -

AMBALAJLAMA TALMATI (KATILAR) (devam)

LP02

LP02

RID ve ADRye zg zel ambalajlama hkmleri


LL1 UN no. 3509 iin, byk ambalajlarn 4.1.1.3 hkmlerini karlamas gerekmez.
6.6.4 gerekliliklerini karlayan, sznt nleyici yada uygun bir tka ve delinmeye kar dayanm
olan kapal astar vaya torba ile donatlm IBCler kullanlacaktr.
Artk maddelerin tanma srasnda karlalabilecek scaklklarda sv hale gelme ihtimali olmayan
kat maddeler olmas halinde, esnek byk ambalajlar kullanlabilir.
Sv artklarn olmas halinde, sert szdrmazlk salayan byk ambalajlar kullanlacaktr (rnein;
emici malzemeler)
Dolumdan ve tama aamasna alnmadan nce, her bir byk ambalaj herhangi bir anma, kir yada
dier hasarlarn bulunmadndan emin olmak adna incelenecektir. Diren kayb belirtisi gsteren
herhangi bir byk ambalaj, daha fazla kullanlmayacaktr.(ufak gkler ve iziklerin byk
ambalajlarn salamln drd dnlmeyecektir).

AMBALAJLAMA TALMATI

LP99

LP99

Yalnzca bu maddeler iin yetkili kurum tarafndan onaylanan byk ambalajlar kullanlabilir. Yetkili kurum
onaynn nshas, her bir sevkiyatta bulundurulacaktr veya tama belgesi ambalajn yetkili kurum tarafndan
onaylandn gsterir bir ibare ierecektir.

AMBALAJLAMA TALMATI

LP101

LP101

Aadaki ambalajlarn kullanmna, 4.1.1 ve 4.1.3'teki genel hkmler ile 4.1.5'teki zel hkmlerin karlanmas
artyla izin verilmitir.
ambalajlar
Ara ambalajlar
Byk ambalajlar

Gerekli deil

elik (50A)
Alminyum (50B)
elik veya alminyum
hari metal (50N)
Sert plastik (50H)
Doal ahap (50C)
Kontrplak (50D)
yeniden yaplandrlm
ahap (50F)
Fiber levha (50G)

Gerekli deil

zel ambalajlama hkm:


L1

UN No. 0006, 0009, 0010, 0015, 0016, 0018, 0019, 0034, 0035, 0038, 0039, 0048, 0056, 0137, 0138, 0168,
0169, 0171, 0181, 0182, 0183, 0186, 0221, 0243, 0244, 0245, 0246, 0254, 0280, 0281, 0286, 0287, 0297,
0299, 0300, 0301, 0303, 0321, 0328, 0329, 0344, 0345, 0346, 0347, 0362, 0363, 0370, 0412, 0424, 0425,
0434, 0435, 0436, 0437, 0438, 0451, 0488 ve 0502 iin:
Normalde askeri kullanma ynelik byk ve gl patlayc maddeler, ateleme mekanizmas olmakszn
yada etkili en az iki koruyucu zellik ierdii takdirde ateleme mekanizmalaryla ambalajlanmadan
tanabilir. Bu maddeler tahrik arjna sahipse veya kendiliinden tahrik zelliine sahipse, ateleme sistemleri
normal tama koullarnda karlalacak tahrik etkilerine kar korunmaldr. Ambalajlanmam bir para
zerinde yrtlen Test Serisi 4'n negatif sonular, parann ambalajsz olarak tanabileceinin
dnlebileceini gstermektedir. Ambalajsz bu tr paralar, kzaklara sabitlenebilir veya sandk yada
uygun baka bir tama sistemine yerletirilebilir.

- 132 -

AMBALAJLAMA TALMATI

LP102

LP102

Aadaki ambalajlarn kullanmna, 4.1.1 ve 4.1.3'teki genel hkmler ile 4.1.5'teki zel hkmlerin karlanmas
artyla izin verilmitir.
ambalajlar
Ara ambalajlar
D paketler
Torbalar
su geirmez
Kaplar
fiber levha
metal
plastik
ahap

elik (50A)
Alminyum (50B)
elik veya alminyum hari
metal (50N)
Sert plastik (50H)
Doal ahap (50C)
Kontrplak (50D)
yeniden yaplandrlm ahap
(50F)
Fiber levha (50G)

Gerekli deil

Levhalar
fiber levha, oluklu
Borular
fiber levha

AMBALAJLAMA TALMATI

LP621

LP621

Bu talimat, UN No. 3291 iin geerlidir.


4.1.1 ve 4.1.3teki genel hkmlerin karlanmas kouluyla aadaki byk ambalajlarn kullanmna izin verilmitir:
(1)

ambalajlara yerletirilen klinik atklar iin: Toplam mevcut sv miktarn emmeye yetecek miktarda emici
madde ve svlar tutma zelliine sahip bir ambalaj olmas artyla ambalajlama grubu II iin ngrlen
performans seviyesinde, kat maddeler iin Blm 6.6'daki hkmlere uyan sert, szdrmaz byk ambalajlar;

(2)

Daha fazla miktarlarda sv ieren ambalajlar iin LP02: Svlar iin ambalajlama grubu II performans
seviyesinde, Blm 6.6'daki hkmlere uyan sert byk ambalajlar.

Dier zorunluluklar:
Krk cam ve ine gibi, keskin maddeleri tamak iin yaplm byk ambalajlar, Blm 6.6'daki performans testi
koullarnda delinmeye direnli ve sv tutabilme zelliine sahip olmaldr.

LP902

AMBALAJLAMA TALMATI

LP902

Bu talimat, UN No. 3268 iin geerlidir.


4.1.1 ve 4.1.3teki genel hkmlerin karlanmas kouluyla
Ambalajlanm maddeler:
aadaki ambalajlarn kullanmna izin verilmitir:
Ambalajlama grubu III iin ngrlen performans seviyesine uygunluk gsteren ambalajlar. Ambalajlar, normal
tama koullarnda maddelerin istenmeyen ekilde hareket etmesini nlemek zere tasarlanmal ve yaplmaldr.
Ambalajlanmam maddeler:
Ayrca maddeler, imal edildikleri yerden monte edildikleri yere aktarlrken elleleme aralar, vastalar veya
konteynerlerde ambalajlanmadan tanabilirler.
Dier zorunluluklar:
Her basnl kap, basnl kaplar iine konan maddeler iin yetkili kurum tarafndan belirlenen zorunluluklara
uygunluk gsterecektir.

- 133 -

LP903
AMBALAJLAMA TALMATI
LP903
Bu talimat UN No. 3090, UN No. 3091, UN No. 3480 ve UN No. 3481 iin geerlidir.
Aadaki byk ambalajlara , 4.1.1 ve 4.1.3n genel hkmlerinin salanmas artyla, ekipman iinde bulunan bir
batarya da dhil olmak zere tek bir batarya iin izin verilir.
Ambalaj grubu II Performans Dzeyine uygun, sert byk ambalajlar
elik (50A);
alminyum (50B);
elik ve alminyum dndaki metaller (50N);
sert plastik (50H);
doal ahap (50C);
kontrplak (50D);
yeniden yaplandrlm ahap (50F);
sert mukavva(50G).
Batarya, byk ambalaj ierisinde hareket yada yer deiiklii nedeniyle meydana gelebilecek hasarlara kar korunmas
amacyla ambalajlanacaktr..
Dier Gereklilikler:
Bataryalar, ksa devreye kar korunacaktr.

LP904
AMBALAJLAMA TALMATI
LP904
Bu talimat, ekipman iinde bulunanlar da dhil olmak zere UN No. 3090, UN No. 3091, UN No. 3480 ve UN No. 3481
hasarl yada kusurlu tek batarya iin geerlidir.
4.1.1 ve 4.1.3n Genel Hkmlerinin yerine getirilmesi artyla tek bir hasarl yada kusurlu batarya iin yada
ekipman iinde bulunan tek bir hasarl yada kusurlu batarya iin aadaki byk ambalajlara izin verilmitir.
Bataryalar ve batarya bulunduran ekipmanlar iin byk ambalajlar:
elik (50A)
Alminyum (50B)
elik yada alminyum dndaki metaller (50N)
Sert plastik (50H)
Kontrplak (50D)
Ambalajlar ambalajlama grubu II performans dzeyine uygun olacaktr.
1.

2.
3.
4.

5.

Hasarl yada kusurlu pil yada bataryalarn her biri yada bu trden pil yada batarya ieren ekipmanlar i
ambalaj iine tek tek konulacaktr ve daha sonra bir d paket iine yerletirilecektir. ambalaj yada d
paket, muhtemel elektrolit salnmn engellemek adna szdrmaz olacaktr.
Her bir i ambalaj, yeterli yanmaz ve iletken olmayan termal izolasyon malzemeleri ile evrelenecektir ki
bylece, tehlikeli bir scaklk evrimi engellenebilir.
Kapatlm ambalajlarn, uygun olmas halinde hava tahliye vanas ile donatlmas gerekmektedir.
Titreim ve sarsntlarn muhtemel etkilerini en aza indirmek, tama srasnda daha fazla hasar meydana
gelmesini ve tehlikeli durumlar nlemek iin pillerin ve bataryalarn ambalaj iinde hareketini nlemek adna
uygun nlemler alnacaktr. Yanmaz ve iletken olmayan trden yastklama malzemesi de bu ihtiyacn
karlanmas iin kullanlabilir.
Yanmazlk, ambalajn tasarland yada retildii lkede geerli olan standarda gre deerlendirilecektir.

Szdran piller ve bataryalar iin, yeterli inert emici malzeme i ambalaja yada d pakete eklenecek ve bylece
herhangi bir elektrolit salnm engellenecektir
Dier Gereklilikler:
Bataryalar, ksa devreye kar korunacaktr.
4.1.4.4

(Silindi)

- 134 -

4.1.5

Snf 1de yer alan maddeler iin zel ambalajlama hkmleri

4.1.5.1

4.1.1in genel hkmleri karlanmaldr.

4.1.5.2

Snf 1de yer alan mallara ynelik tm ambalajlar u ekilde tasarlanacak ve imal edilecektir:
(a)

Scaklk, nem ve basntaki n grlebilir deiiklikler de dahil olmak zere normal tama
koullarnda patlayclar koruyacak, kamasn nleyecek ve istenmeyen tutuma veya alma
risklerinde arta neden olmayacaktr;

(b)

Normal tama artlarnda komple ambalajn emniyetli olarak tanabilecektir ve

(c)

Ambalajlar patlayclarn tekil ettii riskin artmayaca ekilde, tama srasnda olas bir
yma ilemi nedeniyle zerlerine yklenen yke kar mukavemete sahip olacak; ambalajlarn
tama ilevi hasar grmeyecek ve ambalajlarn dayanklln azaltacak veya bir ynn
dengesizliine neden olacak ekilde ekil bozukluuna maruz kalmayacaktr.

4.1.5.3

Tamaya hazrlanan tm patlayc maddeler ve mallar, 2.2.1'de detaylar verilmi olan prosedrlere
uygun ekilde snflandrlm olacaktr.

4.1.5.4

Snf 1de yer alan maddeler, 4.1.4'te detaylandrld zere, Blm 3.2, Tablo A, Stun (8)'de
belirtilen ilgili ambalajlama talimatna uygun olarak ambalajlanmaldr.

4.1.5.5

ADRde aksi belirtilmedike, IBC'ler ve byk ambalajlar da dahil olmak zere ambalajlar, uygun
olduu hallerde 6.1, 6.5 veya 6.6nn zorunluluklarna uygun olacak ve ambalajlama grubu II iin test
zorunluluklarn karlayacaktr.

4.1.5.6

Sv patlayclar ieren ambalajlarn kapatma tertibat, sznty nlemek iin ift korumaya sahip
olmaldr.

4.1.5.7

Metal kaplarn kapatma tertibat uygun bir conta iermelidir; kapatma tertibat vidal bir diliye
sahipse, patlayc maddelerin vidal diliye girmesi engellenmelidir.

4.1.5.8

Suda znr maddelere ynelik ambalajlar su geirmez olmaldr. Hassasl giderilmi veya
reaksiyonu yavalatlm maddelere ynelik ambalajlar, tama esnasnda konsantrasyon
deiikliklerini nlemek amacyla kapal ekilde kullanlmaldr.

4.1.5.9

Ambalajlarn su ile doldurulmu ift zarf iermesi durumunda, su tama esnasnda donabilecei iin,
donmay nlemek amacyla su iine yeterli miktarda antifriz ajan eklenmelidir. Alev alabilirlik zellii
nedeniyle yangn tehlikesi oluturabilecek antifrizler kullanlmamaldr.

4.1.5.10

Koruyucu muhafazas olmayan metalden mamul ivi, tel ve dier kapatma tertibatlar, i ambalajn
patlayc maddeleri metallerle temas etmeye kar yeterli korumay salamas durumu hari d paketin
iine girmemelidir.

4.1.5.11

ambalajlar, donanm ve dolgu malzemeleri ile patlayc maddelerin veya nesnelerin ambalajlar iine
yerletirilmesi normal tama artlar altnda patlayc maddelerin veya nesnelerin d paket iinde
gevemesini nleyecek bir yntemle yaplr. Maddelerin metal bileenlerinin metal ambalajlarla temas
etmesi nlenmelidir. D bir muhafaza iine konmam patlayc maddeler ieren malzemeler,
birbirlerine srtnmesini ve birbirine arpmasn nlemek zere birbirlerinden ayrlmaldr. Dolgu
maddesi, tablalar, i ve d apketler iindeki ayralar, kalplar veya kaplar bu amala kullanlabilir.

4.1.5.12

Ambalajlarn yapld malzemeler, ambalajn iinde bulunan patlayclarla uyumlu olmal ve


bunlardan etkilenmemelidir. Bylece ambalaj malzemeleri ve patlayclar arasndaki olas bir etkileim
veya sznt nlenir; patlayc tama srasnda tehlike tekil etmez ve tehlike ayrm veya uygunluk
grubu deimez.

4.1.5.13

Patlayc maddelerin, dikili metal ambalajlarn balant aralklarndan ieri girmeleri nlenmelidir.

4.1.5.14

Plastik ambalajlar, herhangi bir salnmn ambalajlanm patlayc maddelerin veya malzemelerin
tahrik olmasna, ate almasna veya almasna neden olabilecei miktarda statik elektrik
retmeyecek veya biriktirmeyecek ekilde olur.

- 135 -

4.1.5.15

Normalde askeri kullanma ynelik byk ve gl patlayc maddeler, ateleme mekanizmas


olmakszn yada etkili en az iki koruyucu zellik ierdii takdirde ateleme mekanizmalaryla
ambalajlanmadan tanabilir. Bu maddeler tahrik arjna sahipse veya kendiliinden tahrik zelliine
sahipse, ateleme sistemleri normal tama koullarnda karlalacak tahrik etkilerine kar
korunmaldr. Ambalajlanmam bir para zerinde yrtlen Test Serisi 4'n negatif sonular,
parann ambalajsz olarak tanabileceinin dnlebileceini gstermektedir. Bu tr
ambalajlanmam maddeler normal tama koullarnda esnemeyecek ekilde kzaklara, sandklara
veya dier tama aralarna yada tama nitesine veya konteynere sabitlenebilir.
Bu gl patlayc maddeler ADR'nin amalarn karlayan test rejimlerine tabi tutulan alma
gvenlii ve uyumluluk testlerinin bir paras olduunda ve bu testler baaryla gerekletirildiinde,
Yetkili kurum bu maddelerin ADR'ye tabi olarak tanmasn onaylayabilir.

4.1.5.16

Patlayc maddeler, scaklk veya dier etkilerden kaynaklanan i ve d basn farklarnn bir
patlamaya veya ambalajn yrtlmasna neden olabilecei i veya d paketler iine konmamaldr.

4.1.5.17

Gevek patlayc maddeler veya muhafazas olmayan veya ksmen muhafazal patlayc maddelerin
metal ambalajlarn (1A1,1A2,1B1, 1B2, 4A, 4B ve metal kaplar) i yzeyleri ile temas ettikleri
hallerde, metal ambalajlar i astarl veya kaplamal olarak temin edilmelidir (bkz. 4.1.1.2).

4.1.5.18

Ambalajn Blm 3.2, Tablo A, Stun (8)'deki ambalaj talimat hkmlerine uyup uymadna
baklmakszn bir yetkili kurum tarafndan onaylanmas durumunda, ambalaj talimat P101e herhangi
bir patlayc iin bavurulabilir.

4.1.6

Snf 2ye ait zel ambalajlama hkmleri ile ambalajlama talimat P200e tahsis edilmi dier
snflara ait maddelere ilikin zel ambalajlama hkmleri

4.1.6.1

Bu blm, Snf 2'ye ait maddeler ile ambalajlama grubu P200e tahsis edilmi dier snflara ait
mallarn tanmasna ynelik basnl kaplarn ve ak kryojenik kaplarn kullanm iin geerli olan
genel zorunluluklar sunmaktadr (rn. UN 1051 hidrojen siyanr, kararllatrlm). Basnl kaplar,
tama srasndaki normal koullar altnda ve titreim ve nem veya basn deiikliklerinin (rnein
rakmdan kaynaklanan) de neden olabilecei ierik kaybn nleyecek ekilde kapatlacaktr.

4.1.6.2

Basnl kaplarn ve ak kryojenik kaplarn tehlikeli mallarla dorudan temas halindeki ksmlar, sz
konusu tehlikeli mallardan etkilenmeyecek ve tehlikeli bir etki (bir tepkimeyi balatma veya tehlikeli
mallarla tepkimeye girme gibi) yaratmayacaktr (ayrca bkz. bu blmn sonundaki standartlar
tablosu).

4.1.6.3

Kapaklar da dahil olmak zere basnl kaplar ve ak kryojenik kaplar, 6.2.1.2nin gereklilikleri ve
4.1.4'n ilgili ambalajlama talimatlar uyarnca bir gaz veya gaz karmlarn tamak iin
kullanlabilir. Bu alt blm, yalnzca MEGClerin ve tpl gaz tankerlerinin elemanlar olan basnl
kaplar iin geerlidir.

4.1.6.4

Yeniden doldurulabilir bir basnl kabn kullanmndaki herhangi bir deiiklik, emniyetli alma
iin gerekli olan boaltma, temizleme ve tehlikeli mallardan arndrma ilemlerini iermelidir (bu
blmn sonundaki standartlar tablosuna da bakn). Buna ek olarak, daha nceden Snf 8e ait bir
andrc madde veya andrma yan riski tekil eden baka bir snf maddesi iermi olan basnl bir
kap, 6.2.1.6 ve 6.2.3.5te srasyla belirtilen gerekli muayene ve test ilemleri yrtlmediyse Snf
2ye ait bir maddenin tanmas iin kullanlamaz.

4.1.6.5

Doldurma ileminden nce, ambalajlayan taraf basnl kap veya ak kryojenik kap zerinde bir
muayene yrtecek olup, basnl kabn veya ak kryojenik kabn ve,basn altndaki bir kimyasaln
olmas halinde itici iin, tanacak maddenin onayl olduundan ve zorunluluklarn karlandndan
emin olacaktr. Kapatma valflar, dolumdan sonra kapatlacak ve tama srasnda kapal kalacaktr.
Sevkiyat, kapaklarn ve tehizatlarn szdrmadn dorulayacaktr.
NOT: Demetler iindeki mnferit silindirlere donatlm kapatma valflar, tanan maddenin
ambalajlama hkm P200deki zel ambalajlama hkm k veya qya tabi olmamas halinde tama
srasnda ak olabilir.

- 136 -

4.1.6.6

Basnl kaplar ve ak kryojenik kaplar doldurulan spesifik maddeye ilikin ilgili ambalajlama
talimatnda belirtilen alma basnlar, doldurma oranlar ve hkmlerine uygun ekilde
doldurulacaktr. Reaktif gazlar ve gaz karmlar, gazn komple dekompozisyonu srasnda basnl
kabn alma basncnn almayaca bir basnca kadar doldurulacaktr. Silindir demetleri, demetteki
hibir silindirin en dk alma basncn aacak ekilde doldurulmayacaktr.

4.1.6.7

Kapaklaryla birlikte basnl kaplar, Blm 6.2'de belirtilen tasarm, yapm, muayene ve test
hkmlerini karlamaldr. D paketlerin n grld durumlarda basnl kaplar ve ak kryojenik
kaplar belirtilen d paketlerin iine salam bir ekilde emniyete alnarak konmaldr. Ayrntl
ambalajlama talimatlarnda aksi belirtilmedike, bir veya daha fazla i ambalaj bir d paket ierisine
yerletirilebilir.

4.1.6.8

Valflar, ieriin salnm olmakszn hasara dayanabilecek zellikte olacak ekilde tasarlanacak ve
yaplacak veya aadaki yntemlerden biri sayesinde basnl kabn ieriinin istenmeden salnmna
neden olabilecek hasarlara kar korunacaktr (ayrca bkz. bu blm sonundaki standartlar tablosu):
(a) Valflar kaplarn boyun ksm iine yerletirilmelidir ve dili tapalar ile korunmaldr;
(b) Valflar kapakklar ile korunmaldr. Kapakklar, valflarda sznt oluursa, gazlar boaltmak iin
yeterli kesit alan olan havalandrma deliklerine sahip olur.
(c) Valflar rtler veya muhafaza kapaklar ile korunmaldr;
(d ) Basnl kaplar erevelerde tanr (rn. demetlerdeki silindirler); veya
(e) Basnl kaplar koruyucu kutularda tanr. UN basnl kaplar iin, tamaya hazrlanan ambalaj,
6.1.5.3te belirtilen dme testini ambalajlama grubu I performans seviyesine gre geebilecek
zellikte olmaldr.

4.1.6.9

Yeniden doldurulamayan basnl kaplar:


(a)

Kutu veya sandk gibi d paketlerde veya skca rtl tablalar veya gergin rtl tablalar gibi
d ambalajlarda tanabilir.

(b)

Yanc veya Zehirli gazlar ile doldurulduunda, 1.25 litre veya daha az bir su kapasitesine
sahip olmaldr;

(c)

200 ml/m3e (ppm) eit veya daha dk bir LC50'ye sahip Zehirli maddeler iin kullanlamaz
Ve

(d)

Hizmete alndktan sonra onarma tabi tutulamaz.

4.1.6.10

kryojenik kaplar dndaki yeniden doldurulabilir basnl kaplar, 6.2.1.6 hkmlerine, UN olmayan
kaplar 6.2.3.5.1 hkmlerine ve ambalajlama talimat P200, P205 veya P206a gre periyodik olarak
muayene edilecektir. Kapal kriyogenic kaplarn ban tahliye vanalar, 6.2.1.6.3 deki hkmlere ve
P203 ambalajlama talimatlarna gre, periyodik muayenelere ve testlere tabi tutulacaklardr. Basnl
kaplar, periyodik muayene zaman geldikten sonra doldurulmayacak olup, muayene ve imha
ilemlerinin ve ara tama operasyonlarnn yrtlmesi amalaryla zaman snrnn sona ermesinden
sonra tanabilir.

4.1.6.11

Onarmlar, ilgili tasarm ve yapm standartlarnn imalat ve test zorunluluklaryla tutarl olacak olup,
blm 6.2de belirtilen periyodik muayene standartlarnda belirtildii ekilde yrtlecektir. Kapal
kryojenik kaplarn ceketi hari olmak zere basnl kaplar, aadakilerden hibirinin onarmna tabi
tutulmayacaktr:
(a)

Kaynak atlaklar veya dier kaynak kusurlar;

(b)

Cidarlardaki atlaklar;

(c)

Cidar, balk veya alt tarafn malzemesindeki szntlar veya kusurlar.

- 137 -

4.1.6.12

4.1.6.13

Kaplarn doldurulmasna aadaki durumlarda izin verilmez:


(a)

Kabn veya servis tehizatnn btnl etkilenecek lde hasar grdnde;

(b)

Basnl kap ve servis tehizat muayene edilip ve iyi alr durumda olduu belirlenmediyse;

(c)

Gerekli sertifikalar, yeniden testler ve doldurma iaretleri okunakl deilse.

Doldurulmu kaplarn tamada kullanmna aadaki hallerde izin verilmez:


(a)

Sznt yapyorsa;

(b)

Kabn veya servis tehizatnn btnl etkilenecek lde hasar grdnde;

(c)

Basnl kap ve servis tehizat muayene edilip ve iyi alr durumda olduu belirlenmediyse
ve
Gerekli sertifikalar, yeniden testler ve doldurma iaretleri okunakl deilse.

(d)
4.1.6.14

Kap sahipleri, yetkili kurumun makul bir talebi zerine, basnl kabn uygunluunu gstermek iin
gerekli tm bilgileri, yetkili kurumun kolaylkla anlayaca bir dilde ibraz edecektir. Talep zerine sz
konusu kurumla sahip olduklar basnl kaplarn uygunsuzluunu ortadan kaldrmak iin yrtlen
her trl eylem konusunda ibirlii de yapacaklardr.

4.1.6.15

UN basnl kaplar iin, aada sralanan ISO standartlar uygulanacaktr. Dier basnl kaplar iin,
aadaki ilgili standartlarn da uygulanmas durumunda blm 4.1.6nn zorunluluklarnn yerine
getirildii kabul edilir:

lgili
paragraflar
4.1.6.2

Belgenin bal

Referans

ISO11114-1:2012

Gaz silindirleri Silindirin ve valf malzemelerinin gaz ierikleriyle


uyumluluu Ksm 1: Metalik Materyaller

ISO 11114-2:2000

Tanabilir gaz silindirleri Silindirin ve valf malzemelerinin gaz


ierikleriyle uyumluluu Ksm 2: Metalik Olmayan Materyaller

4.1.6.4

Gaz silindirleri Gaz servisinin deitirilmesine ilikin prosedrler


ISO 11621:1997
NOT: Bu ISO standardnn
EN versiyonu gereklilikleri
salar ve kullanlabilinir.

4.1.6.8
Kendiliinden
korumaya sahip
valfler

ISO 10297:2006 Ek A
Gaz silindiri Yeniden doldurulabilir gaz silindiri valfleri Teknik
NOT: Bu ISO standardnn zellikler ve tip testi
EN versiyonu gereklilikleri
salar ve kullanlabilinir.
EN 13152:2001 +
A1:2003

LPG silindir valflarna ynelik testler ve teknik zellikler


kendiliinden kapanan

EN 13153:2001 +
A1:2003
ENISO14245:2010

LPG silindir valflarna ynelik testler ve teknik zellikler manel


altrlan

ENISO15995:2010

Gaz Silindirleri LPG silindir valflerinin zellikleri ve test edilmesi- Kendi


kendine kapanr (ISO14245:2006)
Gaz SilindirleriLPG silindir valflerinin zellikleri ve test edilmesi Manuel

alr(ISO15995:2006)

4.1.6.8
(b) ve (c)

ISO 11117:1998
Veya
ISO 11117:2008 + Cor
1:2009

Gaz Silindirleri Endstriyel ve medikal gaz silindirleri iin valf


koruma kapakklar ve valf muhafazalar - Tasarm, yapm ve testler

EN 962:1996 + A2:2000

Endstriyel ve medikal gaz silindirleri iin valf koruma kapakklar


ve valf muhafazalar - Tasarm, yapm ve testler
Tanabilir gaz depolama cihazlar Geri dntrlebilir metal
hidrite emdirilmi hidrojen

ISO 16111:2008

- 138 -

4.1.7

Organik peroksitler (Snf 5.2) ve kendiliinden reaktif Snf 4.1 maddeleri iin zel
ambalajlama hkmleri

4.1.7.0.1

Organik peroksitler iin, tm kaplar "efektif olarak kapatlmaldr. Gaz geliiminden dolay
ambalaj iinde nemli miktarda i basn birikmesi halinde, gaz emisyonunun tehlikeye
neden olmamas artyla bir havalandrma mekanizmas taklmas gerekebilir; aksi takdirde
doldurma derecesi snrlandrlr. Havalandrma mekanizmas, ambalaj dik konumdayken sv
karmayacak ekilde yaplmal ve pisliklerin ieri girmesini nleyebilecek zellikte
olmaldr. Varsa d paketler, havalandrma mekanizmasnn almasn engellemeyecek
ekilde tasarlanr.

4.1.7.1

Ambalajlarn kullanm (IBCler dnda)

4.1.7.1.1

Organik peroksitlere ve kendiliinden reaktif maddelere ynelik ambalajlar Madde 6.1


zorunluluklarna uygunluk gsterecek ve ambalajlama grubu IInin test zorunluluklarn yerine
getirecektir.

4.1.7.1.2

Organik peroksitler ve kendiliinden reaktif maddelere ynelik ambalajlama yntemleri, ambalajlama


talimat 520'de sralanm olup OP1 ila OP8 aras numaralandrlmtr. Her ambalajlama yntemi iin
belirtilen miktarlar, ambalaj bana izin verilen azami miktarlardr.

4.1.7.1.3

Halihazrda mnferit ekilde numaralandrlm olan organik peroksitler ve kendiliinden reaktif


maddeler iin uygun ambalajlama yntemleri 2.2.41.4 ve 2.2.52.4te sralanmtr.

4.1.7.1.4

Yeni organik peroksitler, yeni kendiliinden reaktif maddeler veya halihazrda


numaralandrlm olan organik peroksitler ile kendiliinden reaktif maddelerin yeni
formlleri iin uygun ambalajlama ynteminin belirlenmesi iin prosedr izlenecektir:
(a)

ORGANK PEROKST, TP B veya KENDLNDEN REAKTF MADDE, TP B:


Organik peroksitlerin (veya kendiliinden reaktif maddelerin) Testler ve kriterler elkitabndaki
20.4.3 (b) (ilgili, 20.4.2 (b)) kriterlerini karlamas durumunda, ambalajlama yntemi OP5e
tabi olacaklardr. Organik peroksit (veya kendiliinden reaktif madde), bu kriterleri yalnzca
ambalajlama yntemi OP5 ile izin verilenden daha kk bir ambalaj ile salyorsa (yani,
OP1'den OP4'e kadar listelenen ambalajlardan biri), bu durumda daha dk OP numaral
uygun bir ambalajlama yntemi tahsis edilir.

(b)

ORGANK PEROKST, TP C veya KENDLNDEN REAKTF MADDE, TP C:


Organik peroksitlerin (veya kendiliinden reaktif maddelerin) Testler ve kriterler elkitabndaki
20.4.3 (c) (ilgili, 20.4.2 (c)) kriterlerini karlamas durumunda, ambalajlama yntemi OP6ya
tabi olacaklardr. Organik peroksit (veya kendiliinden reaktif madde), bu kriterleri yalnzca
ambalajlama yntemi OP6 ile izin verilenden daha kk bir ambalaj ile salyorsa, bu
durumda daha dk OP numaral uygun bir ambalajlama yntemi tahsis edilir.

(c)

ORGANK PEROKST, TP D veya KENDLNDEN REAKTF MADDE, TP D:


Bu tip organik peroksit veya kendiliinden reaktif madde iin ambalajlama yntemi OP7 tahsis
edilir;

(d)

ORGANK PEROKST, TP E veya KENDLNDEN REAKTF MADDE, TP E:


Bu tip organik peroksit veya kendiliinden reaktif madde iin ambalajlama yntemi OP8 tahsis
edilir;

(e)

ORGANK PEROKST, TP F veya KENDLNDEN REAKTF MADDE, TP F:


Bu tip organik peroksit veya kendiliinden reaktif madde iin ambalajlama yntemi OP8 tahsis
edilir.

- 139 -

4.1.7.2

Orta hacimli dkme konteynerlerin kullanm

4.1.7.2.1

Ambalajlama talimat IBC520de zel olarak sralanm olan halihazrda atanm organik peroksitler,
bu ambalajlama talimat uyarnca IBClerde tanabilir. IBCler Blm 6.5in zorunluluklarna
uygunluk gsterecek ve ambalajlama grubu IInin test zorunluluklarna uyacaktr.

4.1.7.2.2

Dier tip F organik peroksitler veya kendiliinden reaktif maddeler, yetkili kurumun bu tr bir
tamann emniyetli bir ekilde yaplacan onaylad uygun testler temelinde, mene lkenin yetkili
kurum tarafndan ngrlen artlar altnda IBC'ler iinde tanabilir. Yaplan bu testlerin unlar
iermesi gerekir:
(a)

Organik peroksitin (veya kendiliinden reaktif maddenin) Testler ve kriterler elkitabndaki


20.4.3 (f) (ilgili, 20.4.2 (f)) maddesinde, El Kitab ekil 20.1 (b), k kutusu F'de verilen
snflandrma prensiplerine uygunluk gsterdiinin dorulanmas;

(b)

Tama esnasnda normalde temas halindeki tm maddelerin uyumluluunun dorulanmas;

(c)

Uygulanabilir olduunda, SADT trevi olarak dnlen, IBC iinde tanan maddeler ile ilgili
kontrol ve acil durum scaklklarnn saptanmas;

(d)

Uygulanabilir olduunda, basn ve acil durum tahliye cihazlarnn tasarlanmas; ve

(e)

Maddelerin gvenle tanmas iin gerekliyse zel hkmlerin belirlenmesi.

Menei lke ADR'ye taraf lke deilse, snflandrma ve tama koullar sevkiyatn ulaaca ilk
ADRye taraf lkenin yetkili kurumu tarafndan tannmaldr.
4.1.7.2.3

Dikkate alnmas gereken acil durumlar, kendiliinden hzlanan dekompozisyon ve yangn girdabdr.
Komple metal muhafazal metal veya kompozit IBC'lerin patlayarak paralanmasn nlemek iin, acil
durum tahliye cihazlar dekompozisyon rnlerini ve kendiliinden hzlanan dekompozisyon srasnda
veya 4.2.1.13.8de formllerle hesaplanan en az bir saatlik bir yangn girdab srasnda ortaya kan
buharlar tahliye edecek ekilde tasarlanmaldr.

4.1.8

Bulac maddeler (Snf 6.2) iin zel ambalajlama hkmleri

4.1.8.1

Bulac maddeleri gnderen taraflar, ambalajlarn var yerine iyi bir durumda ulamasn salayacak
ekilde hazrlanmasn ve tama esnasnda insanlar veya hayvanlar iin tehlike tekil etmemesini
salamaldr.

4.1.8.2

4.1.1.3, 4.1.1.9 ila 4.1.1.12 ve 4.1.1.15 hari olmak zere, 1.2.1deki tanmlar ve 4.1.1.1'den
4.1.1.17'ya kadar olan genel ambalajlama hkmleri bulac madde ambalajlar iin geerlidir.
Bununla birlikte svlar yalnzca normal tama koullarnda oluabilecek i basnca uygun bir dirence
sahip ambalajlara doldurulmaldr.

4.1.8.3

eriklerin maddeler halindeki bir listesi, ikincil ambalajla d ambalaj arasna ilitirilecektir. Tanan
bulac maddelerin bilinmemesi fakat Kategori Aya dahil edilme kriterlerini karladna dair phe
duyulmas halinde pheli Kategori A bulac madde ibaresi parantez ierisinde, d paketin
iindeki dokmandaki tam sevkiyat adnn ardndan gelecektir.

4.1.8.4

Bo bir ambalaj, gnderen kiiye veya baka bir yere geri gnderilmeden nce, ambalaj dezenfekte
veya sterilize edilmeli ve bylece her trl tehlike etkisiz hale getirilmeli ve ambalajn bulac bir
madde iermi olduunu belirten herhangi bir iaret veya etiket kaldrlmal veya silinmelidir.

4.1.8.5

Edeer performans seviyesi salanmak kouluyla ikincil ambalaj iine yerletirilmi olan ana
kaplardaki u deiikliklere komple ambalajn daha fazla test edilmesine ihtiya duymakszn msaade
edilmitir:

- 140 -

(a)

(b)

Test edilen birincil kaplara eit veya bundan daha kk boyuttaki ana kaplarn kullanmna u
koullarda izin verilebilir:
(i)

Ana kaplarn test edilen ana kapla benzer tasarmda olmas (rnein, ekil: yuvarlak,
dikdrtgen, vs.);

(ii)

Ana kaplarn yapm malzemesinin (rn. cam, plastik, metal), darbe ve yma
kuvvetlerine orijinal olarak test edilen i ambalajlarla eit veya daha fazla seviyede
dayankllk sunmas;

(iii)

Ana kabn ayn veya daha kk deliklere sahip ve benzer tasarmda kapakl olmas
(rnein vidal kapak, srtnme kapak, vb.);

(iv)

Bo alanlar doldurmak ve ana kaplarn nemli lde hareket etmesini nlemek iin
yeterli ilave dolgu malzemesi kullanlmas; ve

(v)

Ana kaplarn ikincil ambalaj ierisine, test edilen ambalajdaki gibi yerletirilmi
olmas.

Daha az saydaki test edilmi ana kaplar veya yukarda (a) maddesinde belirtilen alternatif
trdeki ana kaplar, bo alanlar doldurmak ve ana kabn nemli lde hareket etmesini
nlemek iin dolgu maddelerin kullanlmas kouluyla kullanlabilir.

4.1.8.6

4.1.8.1 ila 4.1.8.5 sayl paragraflar, yalnzca Kategori Adaki bulac maddeler iin geerlidir (UN
No. 2814 ve 2900). Bunlar, UN No. 3373, BYOLOJK MADDE, KATEGOR B (bkz. ambalajlama
talimat P650, 4.1.4.1), UN No. 3291 KLNK ATIK, BELRSZ, B.B.B. veya (BYO) TIBB ATIK,
B.B.B. veya DZENLENM TIBB ATIK B.B.B. iin geerli deildir.

4.1.8.7

Hayvansal malzemelerin tanmas iin, ilgili ambalajlama talimatnda spesifik olarak kullanmna izin
verilmemi ambalajlar veya IBC'ler, mene lkenin yetkili kurumu 2 tarafndan zel olarak
onaylanmad ve aadaki koullar karlamad takdirde bir maddenin veya nesnenin tanmas
iin kullanlmaz:

(a)

Alternatif ambalaj, bu Ksmn genel zorunluluklarna uygunluk gstermektedir;

(b)

Blm 3.2, Tablo A, Stun 8de gsterilen ambalajlama talimat n gryorsa, alternatif ambalaj
Ksm 6nn zorunluluklarn karlamaktadr;

(c)

Mene lkenin yetkili kurumu 2, alternatif ambalajn madde Blm 3.2, Tablo A, Stun (8)de
gsterilen zel ambalajlama talimatnda belirtilen bir yntemle ambalajlanm olduu hallerle en
azndan ayn gvenlik seviyesini saladna karar vermitir ve

(d)

Yetkili kurum onaynn nshas, her bir sevkiyatta bulundurulmaktadr veya tama belgesi alternatif
ambalajn yetkili kurum tarafndan onaylandn gsterir bir ibare iermektedir.

4.1.9

Radyoaktif malzemeler iin zel ambalajlama hkmleri

4.1.9.1

Genel

4.1.9.1.1

Radyoaktif maddeler iin kullanlan ambalajlama ve ambalajlar, Blm 6.4'te belirtilen zorunluluklara
uymaldr. Bir ambalaj iindeki radyoaktif malzeme miktar 2.2.7.2.2, 2.2.7.2.4.1, 2.2.7.2.4.4,
2.2.7.2.4.5, 2.2.7.2.4.6, Blm 3.3teki zel hkm 336 ve 4.1.9.3te belirtilen snrlar amayacaktr.

Mene lke ADR'ye taraf lke deilse, sevkiyatn ulaaca ilk ADR'ye taraf lkenin yetkili kurumu.

- 141 -

ADR kapsamndaki radyoaktif maddeler iin ambalaj tipleri yledir:


(a)
(b)
(c)
(d)
(e)
(f)
(g)
(h)

stisnai ambalaj (bkz. 1.7.1.5);


Endstriyel ambalaj Tip 1 (Tip IP-1 ambalaj);
Endstriyel ambalaj Tip 2 (Tip IP-2 ambalaj);
Endstriyel ambalaj Tip 3 (Tip IP-3 ambalaj);
Tip A ambalaj;
Tip B(U) ambalaj;
Tip B(M) ambalaj;
Tip C ambalaj

Blnebilen malzeme veya uranyum hekzaflorr ieren ambalajlar ek zorunluluklara tabidir.


4.1.9.1.2

Herhangi bir ambalajn d yzeyinde ksa sreli olarak tutunan kontaminasyon, mmkn olduu
kadar az tutulmal ve normal tama artlar altnda, aadaki snrlar amamaldr:
(a)

Beta ve gama malar ile dk zehirlilie sahip alfa malar iin 4 Bq/cm2 ve

(b)

Dier tm alfa malar iin 0,4 Bq/cm2

Bu snr deerleri, yzeyin herhangi bir ksmndaki 300 cm2'lik bir alan zerindeki ortalama deer iin
geerlidir.
4.1.9.1.3

Bir ambalaj, radyoaktif malzemelerin kullanm iin gerekli olanlar dnda hibir madde
iermeyecektir. Tasarmdan kaynaklanan tama koullar altnda bu maddeler ile ambalaj arasndaki
etkileim, ambalajn emniyetini azaltmayacaktr.

4.1.9.1.4

7.5.11, CV33'te belirtilenler hari olmak zere, bu d paketlerin, konteynerlerin, tanklarn ve


IBClerin i ve d yzeyindeki ksa sreli tutunan kontaminasyon seviyesi, 4.1.9.1.2'de belirtilen
snrlar aamaz.

4.1.9.1.5

Dier tehlikeli zelliklere sahip radyoaktif malzemeler iin ambalaj tasarm srasnda bu zellikler
dikkate alnmaldr. kincil bir risk tekil eden radyoaktif malzemeler, Ksm 6'nn ilgili
blmlerindeki zorunluluklar ile sz konusu ikincil riske ynelik Blm 4.1, 4.2 veya 4.3'teki ilgili
zorunluluklar tam olarak karlayan ambalajlar, IBC'ler, tanklar veya yn konteynerler iinde tanr.

4.1.9.1.6

Bir ambalaj radyo aktif malzeme tanmas iin kullanlmadan nce, gerekli ADR hkmleri ile
uygunluu salamak adna tasarm koullarna uygun ekilde retildii dorulanacaktr. Aadaki
gereklilikler de uygun olmalar halinde yerine getirilecektir:

4.1.9.1.7

(a)

Muhafaza sisteminin tasarm basnc 35 kPa (gsterge) aarsa, her bir ambalajma muhafaza
sisteminin bu basn altnda btnln idame ettirebilme yeteneine ilikin onaylanm
tasarm gereksinimlerine uygun olmas temin edilmelidir.

(b)

TipB(U),TipB(M) yadaTipCambalaj olarak kullanlacak olan her bir ambalajlama iin ve


paralanabilir malzeme ierecek olan her bir ambalajlama iin, korumalk ile muhafazann
etkinliinin ve gerektiinde s transferi zellikleri ile depolama sisteminin etkinliinin,
onaylanan tasarm iin belirlenen veya geerli snrlar ierisinde olduu temin edilmelidir;

(c)

Paralanabilir malzeme iermesi mmkn her bir ambalaj iin, kritiklik gvenlik zelliklerinin
etkililiinin tasarm iin uygun olan ve belirlenmi snrlar iinde olduuna ilikin zellikle
6.4.11.1 ntron zehri gerekliliklerinin karlanmasna ilikin kontroller yaplacaktr vebu ntron
zehrinin varln ve dalmn dorulayacak kontroller yaplacaktr.

Herhangi bir ambalajn nakliyesinden nce, ambalajn aadakilerden hibirini iermedii kontrol
edilir:
(a)

Ambalaj tasarm iin belirtilenlerden farkl radyonklitler; yada

(b)

Ambalaj tasarm iin belirtilenlerden farkl formda yada fiziksel ve kimyasal durumdaki
ierikler.

- 142 -

4.1.9.1.8

Herhangi bir ambalajn nakliyesinden nce, ADRnin ilgili hkmlerinde belirtilen ve onay belgesinde
belirtilen ilgili tm hkmlerin yerine getirilip getirilmedii kontrol edilecektir. Aadaki
gereklilikler de uygun olmalar halinde yerine getirilecektir:
(a)

6.4.2.2 gerekliliklerini karlamayan kaldrma malzemelerinin ortadan kaldrldndan yada


6.4.2.3 uyarnca ambalaj kaldrmak iin yetersiz olarak deerlendirildiinden emin olunuz

(b)

Her bir TipB(U), TipB(M) ve TipC ambalaj, gerekliklerden herhangi bir karm tek tarafl
onay almad srece scaklk ve basn gerekliliklerine yeterli uyum salanana kadar
bekletilecektir;

(c)

Her bir Tip B(U), Tip B(M) ve Tip C ambalaj, muayene ve/veya uygun testlerle muhafaza
sisteminin radyoaktif ieriklerin kaabilecei btn kapaklarn, valflarn ve dier aklklarnn
uygun bir ekilde kapandndan ve uygun olduu durumlarda 6.4.8.8 ve 6.4.10.3 hkmlerine
uygun ekilde olduunu gsterir ekilde mhrlendiinden emin olunmaldr.

(d)

Blnebilir paralar ieren ambalajlar iin, 6.4.11.5(b) dhilinde verilen lmler ve 6.4.11.8
dhilinde verilen her bir ambalajn kapan gsteren testler yaplr.

4.1.9.1.9

Mal gnderen ayrca sertifika koullar altnda ambalajn dzgn kapatlmas ve sevkiyat ncesi
hazrlklarla ilgili talimatlarn bir nshasn da bulundurmaldr.

4.1.9.1.10

Mnhasr kullanm kapsamndaki sevkiyatlar haricinde, herhangi bir ambalajn veya d paketin
tama indeksi 10u, kritiklik gvenlik indeksi ise 50yi amayacaktr.

4.1.9.1.11

7.5.11, CV33 (3.5)(a)da belirtilen koullar altnda mnhasr kullanm kapsamnda tanan ambalajlar
veya d paketler haricinde, bir ambalajn veya d paketin d yzeyindeki azami radyasyon dzeyi,
hibir koulda 2 mSv/say amayacaktr.

4.1.9.1.12

Mnhasr kullanm kapsamndaki bir ambalajn veya d paketin azami radyasyon dzeyi, hibir
koulda 10 mSv/say amayacaktr.

4.1.9.2

DE maddelerinin ve YKC'nin tanmasna ilikin zorunluluklar ve kontroller

4.1.9.2.1

Tekli endstriyel ambalaj Tip IP-1, Tip IP-2 ve Tip IP-3 iindeki DE maddesi veya DE miktar
veya nesne veya nesneler toplam, hangisi uygunsa, korumasz malzeme veya nesne veya nesneler
toplamndan 3 m mesafede harici radyasyon seviyesi 10 mSv/sa deerini amayacaktr.

4.1.9.2.2

2.2.7.2.3.5 kapsamnda tutulmayan blnebilir bir para olan yada blnebilir para ieren DE
malzemesi ve YKC iin, 7.5.11, CV33 (4.1) ve (4.2) gereklilikleri karlanacaktr

4.1.9.2.3

Blnebilir bir para olan yada blnebilir para ieren LSA malzemesi ve SCO iin, 6.4.11.1
gereklilikleri karlanacaktr.

4.1.9.2.4

DE-I ve YKC-I gruplar iinde yer alan DE maddeleri ve YKC aadaki artlarda
ambalajlanmadan tanabilir:
(a)

Sadece doal olarak meydana gelen radyonklidler ieren maden cevherleri dndaki tm
ambalajlanmam malzemeler, normal tama artlar altnda aratan radyoaktif ieriklerin
kamasn nleyecek ve koruyucu malzemede herhangi bir hasar olmayacak ekilde tanr;

(b)

Sadece ulalabilir ve ulalamayan yzeylerdeki kontaminasyonun 2.2.7.1.2'de belirtilen


kontaminasyon" tanmnda karlk gelen seviyenin on katndan daha fazla olmad YKC-I
grubunun tand haller hari olmak zere, her bir ara mnhasr kullanm artlarna tabidir

- 143 -

4.1.9.2.5

(c)

Ulalamayan yzeylerdeki sabit olmayan kontaminasyonun 2.2.7.2.3.2 (a)(i)de belirtilen


deerleri atndan phelenilen YKC-I iin, radyoaktif maddenin araca salnmadnn
kantlanmas iin gerekli lmler yaplr.

(d)

Ambalajlanmam blnebilir malzemeler, 2.2.7.2.3.5 (e) gerekliliklerini karlayacaktr

DE maddeleri ve YKC, 4.1.9.2.4' te aksi belirtilen haller haricinde, aadaki tabloya uygun olarak
ambalajlanr:
Tablo 4.1.9.2.5: DE maddelerine ve YKCye ilikin endstriyel ambalaj zorunluluklar
Radyoaktif ierikler

Endstriyel ambalaj tipi


Mnhasr kullanma tabi
olanlar

Mnhasr kullanma tabi


olmayanlar

DE-I
Kat a
Sv

Tip IP-1
Tip IP-1

Tip IP-1
Tip IP-2

Kat
Sv ve gaz

Tip IP-2
Tip IP-2

Tip IP-2
Tip IP-3

DE-III

Tip IP-2

Tip IP-3

Tip IP-1

Tip IP-1

Tip IP-2

Tip IP-2

DE-II

YKC-I
YKC-II
a

4.1.9.3

4.1.9.2.4 'te belirtilen koullar altnda DE-I malzemeleri ve YKC-I ambalajsz olarak tanabilir.

Blnebilen malzeme ieren ambalajlar


Blnebilen malzeme ambalajlarnn ierii, dorudan ADR iinde yada onay belgesinde ambalaj
tasarm iin belirtilecektir.

4.1.10

Kark ambalajlar iin zel hkmler

4.1.10.1

Bu blmdeki hkmlere uygun olarak kark ambalajlara izin verildiinde, farkl tehlikeli mallar
veya tehlikeli mallar ve dier her trl mal 6.1.4.21e uyan kombine ambalajlar iinde, birbirleriyle
tehlikeli bir ekilde reaksiyona girmemesi ve bu Blmdeki dier tm ilgili hkmlerin karlanmas
artyla birlikte ambalajlanabilir.
NOT 1: Ayrca bkz. 4.1.1.5 ve 4.1.1.6.
NOT 2: Radyoaktif malzemeler iin bkz. 4.1.9.

4.1.10.2

Sadece Snf 1 maddelerini veya sadece Snf 7 maddelerini ieren ambalajlar hari, d paket olarak
ahap veya fiber levha kutular kullanlyorsa, farkl maddeleri birlikte ambalajlanm olarak ieren bir
ambalaj 100 kg'dan daha ar olamaz.

4.1.10.3

4.1.10.4 uyarnca ilgili bir zel hkm tarafndan aksi belirtilmedike, ayn snfta yer alan ve ayn
sertifikasyon koduna sahip olan tehlikeli mallar birlikte ambalajlanabilir.

4.1.10.4

Blm 3.2, Tablo A, Stun (9b)de verilmi bir giri deeri olarak belirtildiinde, aadaki zel
hkmler bu girie tahsis edilmi maddelerin ayn ambalaj iinde dier maddelerle kark
ambalajlanmas iin geerlidir.
MP 1 Sadece ayn uygunluk grubu iindeki ayn tip maddeler ile birlikte ambalajlanabilir.
MP 2 Dier maddelerle birlikte ambalajlanamaz.
MP 3 UN No. 1873 ile UN No. 1802nin birlikte ambalajlanmasna izin verilmitir.

- 144 -

MP 4

Baka snflarda yer alan maddeler ile birlikte veya ADR zorunluluklarna tabi
olmayan maddeler ile birlikte ambalajlanmaz. Bununla birlikte, bu organik peroksitin
Snf 3 maddeleri iin bir katlatrc veya bileik sistem olmas durumunda, Snf 3'te
yer alan bu maddeler ile birlikte kark ambalajlanmasna izin verilmitir.

MP 5

UN No 2814 ve UN No. 2900, P620ye uygun bir kombine ambalajda birlikte yer
alabilir. Bunlar baka maddelerle birlikte ambalajlanamaz; fakat bu hkm, P650
uyarnca ambalajlanm UN No. 3373 Biyolojik atk, Kategori B veya buz, kuru buz
veya soutulmu sv nitrojen gibi soutucular olarak eklenmi maddeler iin geerli
deildir.

MP 6

Dier maddelerle birlikte ambalajlanamaz. Bu, soutucu olarak eklenen maddeler,


rnein buz, kuru buz veya soutulmu sv nitrojen iin geerli deildir.

MP 7

ambalaj bana 5 litreyi amayan miktarlarda, 6.1.4.21'e uyan bir kombine ambalaj
iinde birlikte ambalajlanabilir:

MP 8

MP 9

MP 10

MP 11

Bunlar iin kark ambalaj kullanmna da izin verildiinde, dier


snflandrma kodlarna ait ayn snf maddeler ile veya

Birbirleriyle
tehlikeli
tepkimeye
girmemeleri
zorunluluklarna tabi olmayan maddeler ile.

kaydyla,

ADR

ambalaj bana 3 litreyi amayan miktarlarda, 6.1.4.21'e uyan bir kombine ambalaj
iinde birlikte ambalajlanabilir:
-

Bunlar iin kark ambalaj kullanmna da izin verildiinde, dier


snflandrma kodlarna ait ayn snf maddeler ile veya

Birbirleriyle
tehlikeli
tepkimeye
girmemeleri
zorunluluklarna tabi olmayan maddeler ile.

kaydyla,

ADR

6.1.4.21'e uygun olan kombine ambalajlar iin bir d paket iinde birlikte
ambalajlanabilir:
-

Snf 2de yer alan dier maddeler ile;

Bunlar iin kark ambalaj kullanmna da izin verildiinde, dier snflarda


yer alan maddeler ile veya

Birbirleriyle
tehlikeli
tepkimeye
girmemeleri
zorunluluklarna tabi olmayan maddeler ile.

kaydyla,

ADR

ambalaj bana 5 kgyi amayan miktarlarda, 6.1.4.21'e uyan bir kombine ambalaj
iinde birlikte ambalajlanabilir:
-

Bunlar iin kark ambalaj kullanmna da izin verildiinde, dier


snflandrma kodlarna ait ayn snf maddeler ile veya baka snflara ait
maddeler ile veya

Birbirleriyle
tehlikeli
tepkimeye
girmemeleri
zorunluluklarna tabi olmayan maddeler ile.

kaydyla,

ADR

ambalaj bana 5 kgyi amayan miktarlarda, 6.1.4.21'e uyan bir kombine ambalaj
iinde birlikte ambalajlanabilir:

- 145 -

MP 12

Bunlar iin kark ambalaj kullanmna da izin verildiinde, dier


snflandrma kodlarna ait ayn snf maddeler ile veya baka snflara ait
maddeler ile (Snf 5.1 kapsamndaki ambalajlama grubu I veya IIye ait
maddeler hari) veya

Birbirleriyle
tehlikeli
tepkimeye
girmemeleri
zorunluluklarna tabi olmayan maddeler ile.

kaydyla,

ADR

ambalaj bana 5 kgyi amayan miktarlarda, 6.1.4.21'e uyan bir kombine


ambalaj iinde birlikte ambalajlanabilir:
-

Bunlar iin kark ambalaj kullanmna da izin verildiinde, dier


snflandrma kodlarna ait ayn snf maddeler ile veya baka snflara ait
maddeler ile (Snf 5.1 kapsamndaki ambalajlama grubu I veya IIye ait
maddeler hari) veya

Birbirleriyle
tehlikeli
tepkimeye
girmemeleri
zorunluluklarna tabi olmayan maddeler ile.

kaydyla,

ADR

Ambalajlar 45 kgden fazla olmayacaktr. Fakat d paket olarak fiber levha kutular
kullanlyorsa, bir paket 27 kgden ar olmayacaktr.
MP 13

MP 14

MP 15

MP 16

ambalaj ve ambalaj bana 3 kgyi amayan miktarlarda, 6.1.4.21'e uyan bir


kombine ambalaj iinde birlikte ambalajlanabilir:
-

Bunlar iin kark ambalaj kullanmna da izin verildiinde, dier


snflandrma kodlarna ait ayn snf maddeler ile veya baka snflara ait
maddeler ile veya

Birbirleriyle
tehlikeli
tepkimeye
girmemeleri
zorunluluklarna tabi olmayan maddeler ile.

kaydyla,

ADR

ambalaj bana 6 kgyi amayan miktarlarda, 6.1.4.21'e uyan bir kombine ambalaj
iinde birlikte ambalajlanabilir:
-

Bunlar iin kark ambalaj kullanmna da izin verildiinde, dier


snflandrma kodlarna ait ayn snf maddeler ile veya baka snflara ait
maddeler ile veya

Birbirleriyle
tehlikeli
tepkimeye
girmemeleri
zorunluluklarna tabi olmayan maddeler ile.

kaydyla,

ADR

ambalaj bana 3 litreyi amayan miktarlarda, 6.1.4.21'e uyan bir kombine ambalaj
iinde birlikte ambalajlanabilir:
-

Bunlar iin kark ambalaj kullanmna da izin verildiinde, dier


snflandrma kodlarna ait ayn snf maddeler ile veya baka snflara ait
maddeler ile veya

Birbirleriyle
tehlikeli
tepkimeye
girmemeleri
zorunluluklarna tabi olmayan maddeler ile.

kaydyla,

ADR

ambalaj ve ambalaj bana 3 litreyi amayan miktarlarda, 6.1.4.21'e uyan bir


kombine ambalaj iinde birlikte ambalajlanabilir:
-

Bunlar iin kark ambalaj kullanmna da izin verildiinde, dier


snflandrma kodlarna ait ayn snf maddeler ile veya baka snflara ait
maddeler ile veya

Birbirleriyle
tehlikeli
tepkimeye
girmemeleri
zorunluluklarna tabi olmayan maddeler ile.

- 146 -

kaydyla,

ADR

MP 17

MP 18

MP 19

MP 20

ambalaj ve ambalaj bana 0,5 litreyi amayan miktarlarda, 6.1.4.21'e uyan bir
kombine ambalaj iinde birlikte ambalajlanabilir:
-

Bunlar iin kark ambalaj kullanmna da izin verildiinde, Snf 7 hari


dier snflarda yer alan maddeler ile veya

Birbirleriyle
tehlikeli
tepkimeye
girmemeleri
zorunluluklarna tabi olmayan maddeler ile.

kaydyla,

ADR

ambalaj ve ambalaj bana 0,5 kgyi, ambalaj bana ise 1 kgyi amayan
miktarlarda, 6.1.4.21'e uyan bir kombine ambalaj iinde birlikte ambalajlanabilir:

Bunlar iin kark ambalaj kullanmna da izin verildiinde, Snf 7 hari


dier snflarda yer alan maddeler ile veya

Birbirleriyle
tehlikeli
tepkimeye
girmemeleri
zorunluluklarna tabi olmayan maddeler ile.

kaydyla,

ADR

ambalaj bana 5 litreyi amayan miktarlarda, 6.1.4.21'e uyan bir kombine ambalaj
iinde birlikte ambalajlanabilir:
-

Bunlar iin kark ambalaj kullanmna da izin verildiinde, dier


snflandrma kodlarna ait ayn snf maddeler ile veya baka snflara ait
maddeler ile veya

Birbirleriyle
tehlikeli
tepkimeye
girmemeleri
zorunluluklarna tabi olmayan maddeler ile.

kaydyla,

ADR

Ayn UN numaras altnda yer alan maddeler ile birlikte ambalajlanabilir.


zel hkm MP 24te ngrlen durumlar haricinde Farkl UN numaralarna sahip
Snf 1e ait maddeler birlikte ambalajlanamaz.
Baka snflarda yer alan maddeler ile birlikte veya ADR zorunluluklarna tabi
olmayan maddeler ile birlikte ambalajlanmaz.

MP 21

Ayn UN numaras altnda yer alan nesneler ile birlikte ambalajlanabilir.


unlar hari olmak zere, farkl UN numaralarna sahip Snf 1 maddeleri ve
malzemeleri ile birlikte ambalajlanamaz:
(a)

(b)

Kendiliinden tahrik olma mekanizmas, aadakileri salyorsa:


(i)

Normal tama artlar altnda,


mekanizmas almayacak veya

kendiliinden

tahrik

olma

(ii)

Bu mekanizma, tahrik mekanizmasnn istenmeden almas


durumunda bir maddenin patlamasn nleyecek en az iki adet etkili
koruma zelliine sahip olacak veya

(iii)

Mene lkenin yetkili kurumu 3 grne gre, bu yntemler iki


etkili koruyucu zellie sahip deilse (yani uyumluluk grubu Bye
tahsis edilmi tahrik yntemleri), tahrik mekanizmalarnn kazara
almas, normal tama koullar altnda bir maddenin patlamasna
neden olmayacaktr.

Uyumluluk gruplar C, D ve Ede yer alan nesneler.

Mene lke ADR'ye taraf lke deilse, onayn sevkiyatn ulaaca ilk ADRye taraf lkenin yetkili kurumu
tarafndan dorulanmas gerekir.

- 147 -

Baka snflarda yer alan maddeler ile birlikte veya ADR zorunluluklarna
tabi olmayan maddeler ile birlikte ambalajlanmaz.
Maddeler bu zel hkmlere uygun olarak birlikte ambalajlandnda,
2.2.1.1'e uygun ambalaj snflandrmasndaki muhtemel deiiklik hesaba
katlmaldr.
Maddelerin
tama
belgesindeki
aklamas
iin,
bkz. 5.4.1.2.1 (b).
MP 22

Ayn UN numaras altnda yer alan nesneler ile birlikte ambalajlanabilir.


unlar hari olmak zere, farkl UN numaralarna sahip Snf 1 maddeleri ve
malzemeleri ile birlikte ambalajlanamaz:
(a)

normal tama artlar altnda, tahrik olma mekanizmasnn almamas


kaydyla, kendiliinden tahrik olma mekanizmalar veya

(b)

Uyumluluk gruplar C, D ve Ede yer alan nesnelerle veya

(c)

MP 24 zel hkm tarafndan n grlmse.

Baka snflarda yer alan maddeler ile birlikte veya ADR zorunluluklarna tabi
olmayan maddeler ile birlikte ambalajlanmaz.
Maddeler bu zel hkmlere uygun olarak birlikte ambalajlandnda, 2.2.1.1'e uygun
ambalaj snflandrmasndaki muhtemel deiiklik hesaba katlmaldr. Maddelerin
tama belgesindeki aklamas iin, bkz. 5.4.1.2.1 (b).
MP 23

Ayn UN numaras altnda yer alan nesneler ile birlikte ambalajlanabilir.


unlar haricinde deiik
birlikte ambalajlanamaz:

UN

numaralarna

sahip

Snf

maddeleri

ile

(a)

Normal tama artlar altnda, tahrik olma mekanizmasnn almamas


kaydyla, kendiliinden tahrik olma mekanizmalar veya

(b)

MP 24 zel hkm tarafndan n grlmse.

Baka snflarda yer alan maddeler ile birlikte veya ADR zorunluluklarna tabi
olmayan maddeler ile birlikte ambalajlanmaz.
Mallar bu zel hkmlere uygun olarak birlikte ambalajlandnda, 2.2.1.1'e uygun
ambalaj snflandrmasndaki muhtemel deiiklik hesaba katlmaldr. Mallarn
tama belgesindeki aklamas iin, bkz. 5.4.1.2.1 (b).
MP 24

UN numaralar aadaki tabloda gsterilen maddeler ile birlikte, aadaki


artlar altnda ambalajlanabilir:

Tabloda A harfi ile belirtilirse, bu UN numarasna sahip maddeler, ayn


ambalaj iinde herhangi bir zel ktle snrlamas olmakszn tanabilir;

Tabloda B harfi ile belirtilirse, bu UN numarasna sahip maddeler, ayn


ambalaj iinde toplam 50 kg patlayc maddeye kadar tanabilir;

Maddeler bu zel hkmlere uygun olarak birlikte ambalajlandnda,


2.2.1.1'e uygun ambalaj snflandrmasndaki muhtemel deiiklik hesaba katlmaldr.
Maddelerin tama belgesindeki aklamas iin, bkz. 5.4.1.2.1 (b).

- 148 -

UN
0012 0014 0027 0028 0044 0054 0160 0161 0186 0191 0194 0195 0197 0238 0240 0312 0333 0334 0335 0336 0337 0373 0405 0428 0429 0430 0431 0432 0505 0506 0507
No.
0012
A
0014
0027

A
B

B
B

B
B

0028
0044

B
B

0054
0160

0161
0186

- 149 -

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B
B

0191
0194

B
B

B
B

0195
0197

B
B

B
B

B
B

B
B

0238
0240

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

0312
0333

B
A

0334
0335

A
A

0336
0337

A
A

A
A

A
A

A
A

A
A

A
A

0373
0405

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

0428
0429

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

0430
0431

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

0432
0505

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

0506
0507

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

B
B

BLM 4.2
PORTATF TANKLARIN VE UN SERTFKALI OK
ELEMANLI GAZ KONTEYNERLERNN (MEGCler)
KULLANIMI
NOT 1:

Metalik malzemeden mamul gvdeli sabit tanklar (tank aralar), sklebilir tanklar ile tank
konteynerleri ve tank takas gvdeleri ve tpl gaz tankerleri ile ok elemanl gaz kaplar (MEGCler)
iin bkz. Blm 4.3; fiber takviyeli plastik tanklar iin bkz. Blm 4.4; vakumla alan atk tanklar
iin bkz. Blm 4.5.

NOT 2:

Blm 6.7nin ilgili hkmleri uyarnca iaretlenen, ancak ADR'ye taraf olmayan bir devlette
onaylanan portatif tanklar ve UN sertifikal MEGC'ler de ADR kapsamnda tamaclk iin
kullanlabilir.

4.2.1

Snf 1 ve Snf 3 ila 9a ait maddelerin tanmasnda portatif tanklarn kullanmna ilikin genel
hkmler

4.2.1.1

Bu blm Snf 1, 3, 4.1, 4.2, 4.3, 5.1, 5.2, 6.1, 6.2, 7, 8 ve 9a ait maddelerin tanmas iin portatif
tanklarn kullanlmasyla ilikili genel hkmlere yer vermektedir. Bu genel hkmlere ek olarak
portatif tanklar, 6.7.2de ayrntlar verilen tasarm, yapm, muayene ve test zorunluluklarna uygunluk
gstermelidir. Maddeler, Blm 3.2. Tablo A, Stun (10)da belirtilen, 4.2.5.2.6'da (T1 ila T24)
tanmlanan ilgili portatif tank talimatlarna ve her bir madde iin Blm 3.2, Tablo A, Stun (11)de
ngrlen ve madde 4.2.5.3te tanmlanan zel portatif tank hkmlerine uygun olarak tanmaldr.

4.2.1.2

Tama srasnda portatif tanklar, yanlamasna ve boylamasna darbeler ile devrilme sonucu tank
gvdesinde ve servis tehizatnda meydana gelebilecek hasarlara kar gereince korunmaldr. Eer
tank gvdesi (haznesi) ve servis tehizat darbelere yada devrilmeye kar korunakl olarak yaplm
ise, bu ekilde korunmasna ihtiya yoktur. Bu tr koruma rnekleri 6.7.2.17.5te yer almaktadr.

4.2.1.3

Baz maddeler kimyasal olarak kararszdr. Bu tr maddelerin tanmasna, yalnzca tama srasnda
tehlikeli bir ekilde znmelerini, dnmelerini yada polimerizasyonu nlemeye ynelik gerekli
nlemler alnm ise izin verilir. Bu amala, zellikle tank gvdelerinin, bu trden reaksiyonlar
kolaylatracak veya tetikleyecek maddeler iermemesine azami dikkat gsterilir.

4.2.1.4

Azlar ve kapaklar hari olmak zere, tank gvdesinin d yzeyinin scakl yada s yaltmnn
scakl tama srasnda 70 C'yi geemez. Gerekli olduunda, gvde sl olarak yaltlacaktr.

4.2.1.5

Temizlenmeyen ve gazsz olmayan bo portatif tanklar, daha nce ilerinde bulunan maddeyle dolu
portatif tanklarla ayn hkmlere tabidir.

4.2.1.6

Maddelerin, birbirleriyle tehlikeli bir ekilde reaksiyona girebilecei hallerde sz konusu maddeler
ayn veya bitiik gvde blmlerinde tanamaz (bkz. Blm 1.2.1, "tehlikeli reaksiyon" tanm).

4.2.1.7

Her bir portatif tank iin yetkili kurumlarn yada sz konusu kurum tarafndan yetkilendirilen
kurumun dzenledii tasarm onay sertifikas, test raporu ve ilk muayene ile test sonularn gsteren
sertifika; sz konusu kurum, mercii ve tank sahibi tarafndan saklanr. Tank sahipleri, yetkili kurumun
talebi zerine bu dokmantasyonu ibraz etmekle ykmldr.

4.2.1.8

Tanmakta olan maddelerin ad (adlar) 6.7.20.2de tarif edildii ekilde bir metal levha zerine yazl
olmad srece, 6.7.2.18.1de ngrlen sertifikann bir nshas, Yetkili kurumun veya
yetkilendirdii merciin talebi zerine ibraz edilecek ve her koulda gnderen, alc veya temsilci
tarafndan sunulacaktr.

- 151 -

4.2.1.9

Doldurma derecesi

4.2.1.9.1

Dolumdan nce gnderici, uygun portatif tankn kullanldndan ve sz konusu portatif tankn, tank
gvdesinin, szdrmaz contalarn, servis tehizatnn ve koruyucu kaplamalarn imal edilmesinde
kullanlan maddelerle dolumu yaplacak maddelerin temasnn, tehlikeli rnler yaratacak yada bu
maddeleri belirgin lde zayflatacak ekilde tehlikeli bir reaksiyona girmeyeceinden emin olur.
Gndericinin, madde ile portatif tankn retiminde kullanlan maddelerin uygunluu konusunda bilgi
almak amacyla yetkili kurumla ilgili madde imalatsyla istiarede bulunmas gerekebilir.

4.2.1.9.1.1

Portatif tanklar, 4.2.1.9.2 ila 4.2.1.9.6 aras maddelerde ngrlen derecenin stnde dolduramaz.
4.2.1.9.2, 4.2.1.9.3 veya 4.2.1.9.5.1'in mnferit maddeler iin geerlilii, 4.2.5.2.6 yada 4.2.5.3 ve
Blm 3.2, Tablo A, Stun (10) veya (11)de yer alan ilgili portatif tank talimatnda yada zel
hkmlerinde aklanmtr.

4.2.1.9.2

Genel kullanmda azami doldurma derecesi (% olarak) u formlle saptanr:

97
Dolum derecesi = 1 + (t r - t f )
4.2.1.9.3

Snf 6.1 Snf ile Snf 8de yer alan ve ambalajlama gruplar I ve II'ye ait svlar ile mutlak buhar
basnc 65 C'de 175 kPa'dan (1.75 bar) fazla olan svlarn azami doldurma derecesi aadaki
formlle hesaplanr:

95
Dolum derecesi = 1 + (t r - t f )
4.2.1.9.4

Bu formllerde , svnn doldurma srasndaki ortalama scakl (tf) ile tama srasndaki azami
ortalama dkme yk scakl (tr) arasndaki ortalama kbik genleme katsaysdr (ikisi de C
zerinden olmak zere). Ortam scakl koullarnda tanan svlar iin, aadaki formlle
hesaplanabilir:

d15 - d50
35d50

Bu formlde d15 ve d50, srasyla 15 C'deki ve 50 C'deki sv younluklardr.


4.2.1.9.4.1

Azami ortalama dkme yk scakl (tr) 50 C olarak alnacaktr; ancak scak veya ekstrem iklim
koullarndaki yolculuklar iin ilgili yetkili kurum, duruma gre bu scakl drebilir veya daha
yksek bir scakl gerekli grebilir.

4.2.1.9.5

Tama srasnda 50 C'nin stnde bir scaklkta tutulan (rnein bir stc cihaz kullanlarak)
maddeler ieren portatif tanklar iin 4.2.1.9.2 ila 4.2.1.9.4.1 aras hkmler geerli deildir. Istc
cihazlarla tehiz edilmi olan portatif tanklarda, tama srasnda herhangi bir anda azami dolum
derecesinin, st limitin % 95'inden daha fazla olmamasn salamak amacyla bir scaklk dzenleyici
kullanlr.

4.2.1.9.5.1

Erime noktalarnn zerinde tanan katlar ve yksek scaklktaki svlar iin azami doldurma derecesi
(% cinsinden) u formlle hesaplanabilir:
Doldurma derecesi = 95

dr
df

Burada df ve dr, svnn doldurma srasndaki ortalama scakl ile tama srasndaki azami ortalama
dkme yk scaklndaki younluklardr.
4.2.1.9.6

Aadaki hallerde portatif tanklarla tama nerilmez:


(a)

Portatif tanklarn gvdeleri blmeler yada tama levhalaryla en fazla 7500 litre kapasiteli
blmlere ayrlm olmad srece, 20 C'de 2 680 mm 2/sden daha az bir viskoziteye sahip
olan svlar yada stlan maddeler halinde tama srasnda azami madde scaklnda % 20'den
fazla, ancak % 80'den az bir dolum derecesinde;

(b)

Daha nce tanan maddelerin kalntlarnn tank gvdesinin dna yada servis tehizatna
yapm olmas.

- 152 -

(c)

Portatif tankn yada tank kaldrma veya sabitleme tertibatlarnn btnln etkileyecek
derecede sznt yada hasar bulunmas halinde; ve

(d)

Servis tehizatnn muayene edilip, iyi ve alr durumda olduu tespit edilmedii srece.

4.2.1.9.7

Tankn dolu olduu hallerde portatif tanklarn forklift cepleri kapatlr. Bu hkm, 6.7.2.17.4 uyarnca
forklift ceplerinin kapanmasna ynelik bir tertibatla tehiz edilmesi gerekmeyen portatif tanklar iin
geerli deildir.

4.2.1.10

Snf 3te yer alan maddelerin portatif tanklarda tanmasyla ilgili ilave hkmler

4.2.1.10.1

Yanc svlarn tamasnda kullanlmas amalanan tm portatif tanklar, 6.7.2.8 ila 6.7.2.15 aras
maddeler uyarnca kapal olacak ve tahliye tertibatlaryla donatlacaktr.

4.2.1.10.1.1

Sadece karada kullanm amalanan portatif tanklar iin, Blm 4.3 uyarnca izin verilmesi halinde,
ak havalandrma sistemleri kullanlabilir.

4.2.1.11

Snf 4.1, 4.2 yada 4.3te yer alan maddelerin (Snf 4.1de yer alan kendiliinden reaktif maddeler
hari) portatif tanklarda tanmasyla ilgili ilave hkmler
(Rezerve edilmi)
NOT: Snf 4.1de yer alan kendiliinden reaktif maddeler iin bkz. 4.2.1.13.1.

4.2.1.12

Snf 5.1de yer alan maddelerin portatif tanklarda tanmasyla ilgili ilave hkmler
(Rezerve edilmi)

4.2.1.13

Snf 5.2de yer alan maddeler ile Snf 4.1de yer alan kendiliinden reaktif maddelerin portatif
tanklarda tanmasyla ilgili ilave hkmler

4.2.1.13.1

Her bir madde test edilmi olacak ve mene lkenin yetkili kuruma onay iin bir rapor ibraz
edilecektir. Buna ilikin bir bildirim, var lkesindeki yetkili kuruma gnderilir. Bu bildirimde, ilgili
tama bilgileri ile test sonularnn ilitirildii bir rapor yer alr. Yaplan bu testlerin unlar iermesi
gerekir:
(a)

Tama esnasnda normalde temas halindeki tm maddelerin uyumluluunun dorulanmas;

(b)

Portatif tankn tasarm zellikleri dikkate alnarak, basn ve acil tahliye tertibatlarna ilikin
verilerin kantlanmas.

Maddenin emniyetli bir ekilde tanmas iin gerekli ilave hkmler, raporda ak olarak tarif edilir.
4.2.1.13.2

Aadaki hkmler, 55 C veya daha yksek bir Kendiliinden Hzlanan zlme Scaklna sahip
F Tipi organik peroksitler veya F Tipi kendiliinden reaktif maddeler iin geerlidir. htilaf halinde bu
hkmler, Blm 6.7.2de ngrlen hkmlerin yerini alr. Dikkate alnmas gereken acil durumlar,
maddenin kendiliinden hzlanan zlmesi (dekompozisyon) ve 4.2.1.13.8de tanmlanan yangnn
girdabdr.

4.2.1.13.3

SADTsi 55 C veya daha az olan organik peroksitlerin veya kendiliinden reaktif maddelerin portatif
tanklarda tanmasna ilikin ilave hkmler, mene lkenin Yetkili Kurumlarnca belirlenir. Buna
ilikin bir bildirim, var lkesindeki yetkili kuruma gnderilir.

4.2.1.13.4

Portatif tank tasarm, en az 0,4 MPa (4 bar) test basncna uygun olur.

4.2.1.13.5

Portatif tanklar scaklk sezici cihazlarla donatlacaktr.

4.2.1.13.6

Portatif tanklar basn tahliye tehizatlaryla ve acil durum tahliye tertibatlaryla donatlacaktr.
Vakum boaltma (tahliye) tertibatlar da kullanlabilir. Basn tahliye cihazlar gerek maddenin
zellikleri, gerekse portatif tankn imalat zelliklerine uygun olarak belirlenecek basnlarda
alacaktr. Tank gvdesinde eriyebilir elemanlarn kullanlmasna izin verilmez.

- 153 -

4.2.1.13.7

Basn tahliye cihazlar, kimyasal zlmeye urayan rnlerin ve 50 C scaklkta salnan buharlarn
portatif tank iinde ciddi lde birikimini nleyecek ekilde monte edilen yay kurmal vanalardan
oluacaktr. Tahliye vanalarnn kapasitesi ve tahliyeye balama basnc, yukarda 4.2.1.13.1de
ngrlen testlerin sonularn temel alacaktr. Bununla birlikte, tahliyeye balama basnc, portatif
tankn devrilmesi durumunda vanadan veya vanalardan sv kaana hibir durumda meydan
vermeyecek ekilde olacaktr.

4.2.1.13.8

Acil durum tahliye tertibatlar, aadaki formlle hesaplanan en az bir saatlik komple yangn girdab
boyunca oluan tm dekompozisyon (kimyasal zlme) rnleri ile buharlar boaltmak zere
tasarlanm yay kurmal yada krmal trden, yada her ikisinin kombinasyonu eklinde olabilir:
q = 70961 F A 0.82
Bu denklemde:
q =

s emilimi

[W]

A =

slak alan

[m2 ]

F =

yaltm faktr

yaltlmam gvdeler iin 1 veya


yaltlm gvdeler iin

F=
Bu denklemde:
K=
L=
U=
T=

yaltm tabakasnn s iletkenlii


yaltm tabakasnn kalnl
K/L = yaltmn s transfer katsays
maddenin serbest brakm koullarndaki scakl

[W. m-1. K-1]


[m]
[W. m-2. K-1]
[K]

Acil durum tahliye tertibatlarnn tahliyeye balama basnc, yukarda 4.2.1.13.7de ngrlenden daha
yksek olacak ve 4.2.1.13.1de anlan testlerin sonularn temel alacaktr. Acil durum tahliye
tertibatlar, portatif tank iindeki azami basncn, tankn test basncn hibir ekilde gemeyecei
boyutlarda olacaktr.
NOT: Acil durum tahliye tertibatlarnn ebadn belirlemeye ynelik rnek bir yntem, Testler ve
kriterler elkitab, Ek 5te verilmitir.
4.2.1.13.9

zole portatif tanklarda acil durum tahliye tertibatnn veya tertibatlarnn kapasitesi ve ayar, yzey
alannn % 1 yaltm kaybna urad varsaylarak belirlenecektir.

4.2.1.13.10

Vakum tahliye tertibatlar ve yay kurmal vanalar, alev kesicilerle donatlacaktr. Boaltma
kapasitesinde alev kesicilerin neden olduu azalmaya gerekli dikkat gsterilecektir.

4.2.1.13.11

Vanalar ve harici borular gibi servis tehizat, portatif tankn doldurulmasndan sonra ilerinde hi
madde kalmayacak ekilde dzenlenecektir.

4.2.1.13.12

Portatif tanklar izole edilebilecei gibi, gne siperlii vastasyla da korunabilir. Portatif tank iindeki
maddenin SADTsinin 55C yada daha az olmas yada portatif tankn alminyumdan imal edilmi
olmas halinde, portatif tank tamamen izole edilecektir. Tankn d yzeyi beyaz veya parlak metalle
kaplanr.

4.2.1.13.13

Doldurma derecesi 15 C'de % 90' geemez.

4.2.1.13.14

6.7.2.20.2de ngrlen iaretleme, UN numarasn ve sz konusu maddenin onaylanan


konsantrasyonu ile maddenin teknik adn ierir.

4.2.1.13.15

4.2.5.2.6daki T23 sayl portatif tank talimatnda zel olarak belirtilen organik peroksitler ile
kendiliinden reaktif giren maddeler portatif tanklarda tanabilir.

- 154 -

4.2.1.14

Snf 6.1de yer alan maddelerin portatif tanklarda tanmasyla ilgili ilave hkmler
(Rezerve edilmi)

4.2.1.15

Snf 6.2de yer alan maddelerin portatif tanklarda tanmasyla ilgili ilave hkmler
(Rezerve edilmi)

4.2.1.16

Snf 7de yer alan maddelerin portatif tanklarda tanmasyla ilgili ilave hkmler

4.2.1.16.1

Radyoaktif maddelerin tanmasnda kullanlan portatif tanklar, baka mallarn tanmas iin
kullanlamaz.

4.2.1.16.2

Portatif tanklarn doldurma derecesi % 90', yada alternatif olarak, ilgili makam tarafndan onaylanan
baka bir deeri geemez.

4.2.1.17

Snf 8de yer alan maddelerin portatif tanklarda tanmasyla ilgili ilave hkmler

4.2.1.17.1

Snf 8de yer alan maddelerin tanmas amacyla kullanlan portatif tanklarn basn tahliye
tertibatlar, bir yl gemeyen aralklarla muayene edilecektir.

4.2.1.18

Snf 9da yer alan maddelerin portatif tanklarda tanmasyla ilgili ilave hkmler
(Rezerve edilmi)

4.2.1.19

Erime noktalarnn zerinde tanan kat maddelerin tanmasyla ilgili ilave hkmler

4.2.1.19.1

Erime noktalarnn zerinde tanmak zere tamaya verilen veya tanan ve Blm 3.2, Tablo A,
Stun (10)'daki bir portatif tank talimatna tahsis edilmemi olan veya tahsis edilmi portatif tank
talimatnn erime noktalar zerindeki scaklklarla tama iin geerli olmamas durumunda bu kat
maddeler, bu kat maddelerin Snf 4.1, 4.2, 4.3, 5.1, 6.1, 8 veya 9 altnda snflandrlm olmas, Snf
6.1 veya Snf 8inkiler dnda ikincil risk tekil etmemesi ve ambalajlama grubu IIye veya IIIe ait
olmas kaydyla portatif tanklarda tanabilir.

4.2.1.19.2

Blm 3.2, Tablo Ada aksi gsterilmiyorsa, bu kat maddelerin erime noktalar zerinde tanmas
iin kullanlan portatif tanklar, ambalajlama grubu IIIe ait kat maddeler iin portatif tank talimat
T4n veya ambalajlama grubu IIye ait kat maddeler iin T7nin hkmlerine uygunluk
gsterecektir. Ayn veya daha yksek bir gvenlik seviyesi temin eden bir portatif tank, 4.2.5.2.5
kapsamnda seilebilir. Azami doldurma derecesi (% cinsinden), 4.2.1.9.5 (TP3) uyarnca
belirlenecektir.

4.2.2

Soutulmadan svlatrlm gazlarn ve basn altndaki kimyasallarn tanmasna ynelik


portatif tanklarn kullanmn ilikin genel hkmler

4.2.2.1

Bu blmde, soutulmadan svlatrlm gazlarn ve basn altndaki kimyasallarn tanmasna


ynelik portatif tanklarn kullanlmasna ilikin genel hkmler yer almaktadr.

4.2.2.2

Portatif tanklar, 6.7.3te ayrntlar verilen tasarm, yapm, muayene ve test artlarna uygunluk
gsterecektir. Soutulmadan svlatrlm gazlar ve basn altndaki kimyasallar, 4.2.5.2.6da
tanmlanan T50 portatif tank talimatna ve Blm 3.2, Tablo A, Stun (11)de belirli soutulmadan
svlatrlm gazlar iin ngrlen zel portatif tank hkmlerine uygun portatif tanklarla tanr.
Tama srasnda portatif tanklar, yanlamasna ve boylamasna darbeler ile devrilme sonucu tank
gvdesinde ve servis tehizatnda meydana gelebilecek hasarlara kar gereince korunmaldr. Tank
gvdesi (haznesi) ve servis tehizat darbelere yada devrilmeye kar korunakl olarak yaplm ise, bu
ekilde korunmasna ihtiya yoktur. Bu tr koruma rnekleri 6.7.3.13.5te yer almaktadr.

4.2.2.3

4.2.2.4

Baz soutulmadan svlatrlm gazlar kimyasal olarak kararszdr. Bu tr maddelerin tanmasna,


yalnzca tama srasnda tehlikeli bir ekilde znmelerini, dnmelerini yada polimerizasyonu
nlemeye ynelik gerekli nlemler alnm ise izin verilir. Bu amala, portatif tanklarn, bu trden
reaksiyonlar kolaylatracak veya tetikleyecek soutulmadan svlatrlm gazlar iermemesine
azami dikkat gsterilir.

- 155 -

4.2.2.5

Tanmakta olan maddelerin ad (adlar) 6.7.3.16.2de tarif edildii ekilde bir metal levha zerine
yazl olmad srece, 6.7.3.14.1de ngrlen sertifikann bir nshas, yetkili kurumun veya yetkili
kurumun talebi zerine ibraz edilecek ve her koulda gnderen, alc veya temsilci tarafndan
sunulacaktr.

4.2.2.6

Temizlenmeyen ve gazsz olmayan bo portatif tanklar, daha nce ilerinde soutulmadan


svlatrlm gazla dolu portatif tanklarla ayn hkmlere tabidir.

4.2.2.7

Doldurma

4.2.2.7.1

Dolumdan nce portatif tank muayene edilerek tanacak soutulmadan svlatrlm gaz veya basn
altndaki kimyasallarn sevki iin iin uygunluu, sz konusu portatif tankn tank gvdesinin,
szdrmaz contalarn, servis tehizatnn ve koruyucu kaplamalarn imal edilmesinde kullanlan
maddelerle temas halinde tehlikeli rnler yaratacak yada bu maddeleri belirgin lde zayflatacak
ekilde tehlikeli bir reaksiyona girebilecek soutulmadan svlatrlm gazlar veya basn altndaki
kimyasallar ile dolu olmad kantlanmaldr. Dolum srasnda soutulmadan svlatrlm gazn
veya basn altndaki kimyasallarn sevkinin scakl, tasarm scakl snrlar ierisinde yer
almaldr.

4.2.2.7.2

Beher litre tank gvdesi bana konacak azami soutulmadan svlatrlm gaz ktlesi (kg/l),
soutulmadan svlatrlm gazn 50 C'deki younluunun 0.95 ile arplmas sonucu elde edilen
deeri aamaz. Ayrca tank gvdesi, 60 C'de svyla komple dolu olamaz.

4.2.2.7.3

Portatif tanklar, tanacak her bir gaz iin ngrlen azami kabul edilebilir brt ktlenin ve kabul
edilebilir azami yk ktlesinin stnde doldurulamaz.

4.2.2.8

Aadaki hallerde portatif tanklarla tama nerilmez:


(a)
(b)
(c)
(d)

Tank gvdesi iindeki alkantdan tr kabul edilemez bir hidrolik kuvvet retebilecek bir
hava boluu durumunda;
Sznt yapyorsa;
Portatif tankn yada tank kaldrma veya sabitleme tertibatlarnn btnln etkileyecek
derecede hasar bulunmas halinde ve
Servis tehizatnn muayene edilip, iyi ve alr durumda olduu tespit edilmedii srece.

4.2.2.9

Tankn dolu olduu hallerde portatif tanklarn forklift cepleri kapatlr. Bu hkm, 6.7.3.13.4 uyarnca
forklift ceplerinin kapanmasna ynelik bir tertibatla tehiz edilmesi gerekmeyen portatif tanklar iin
geerli deildir.

4.2.3

SOUTULARAK SIVILATIRILMI gazlarn tanmasna ynelik portatif tanklarn


kullanmna ilikin genel hkmler

4.2.3.1

Bu blmde, soutularak svlatrlm gazlarn tanmasna ynelik portatif tanklarn kullanlmasna


ilikin genel hkmler yer almaktadr.

4.2.3.2

Portatif tanklar, 6.7.4te ayrntlar verilen tasarm, yapm, muayene ve test artlarna uygunluk
gsterecektir. Soutularak svlatrlm gazlar, 4.2.5.2.6da tanmlanan T75 portatif tank talimatna
ve Blm 3.2, Tablo A, Stun (11)de belirli soutularak svlatrlm gazlar iin ngrlen ve
4.2.5.3te aklanan zel portatif tank hkmlerine uygun portatif tanklarla tanr.

4.2.3.3

Tama srasnda portatif tanklar, yanlamasna ve boylamasna darbeler ile devrilme sonucu tank
gvdesinde ve servis tehizatnda meydana gelebilecek hasarlara kar gereince korunmaldr. Eer
tank gvdesi (haznesi) ve servis tehizat darbelere yada devrilmeye kar korunakl olarak yaplm
ise, bu ekilde korunmasna ihtiya yoktur. Bu tr koruma rnekleri 6.7.4.12.5te yer almaktadr.

4.2.3.4

Tanmakta olan maddelerin ad (adlar) 6.7.4.15.2de tarif edildii ekilde bir metal levha zerine
yazl olmad srece, 6.7.4.13.1de ngrlen sertifikann bir nshas, yetkili kurumun veya
yetkilendirdii merciin talebi zerine ibraz edilecek ve her koulda gnderen, alc veya temsilci
tarafndan sunulacaktr.
Temizlenmeyen ve gazsz olmayan bo portatif tanklar, daha nce ilerinde bulunan maddeyle dolu
portatif tanklarla ayn hkmlere tabidir.

4.2.3.5

- 156 -

4.2.3.6

Doldurma

4.2.3.6.1

Dolumdan nce portatif tank muayene edilerek tanacak soutularak svlatrlm gaz iin
uygunluu, sz konusu portatif tankn tank gvdesinin, szdrmaz contalarn, servis tehizatnn ve
koruyucu kaplamalarn imal edilmesinde kullanlan maddelerle temas halinde tehlikeli rnler
yaratacak yada bu maddeleri belirgin lde zayflatacak ekilde tehlikeli bir reaksiyona girebilecek
soutularak svlatrlm gazlar ile dolu olmad kantlanmaldr. Dolum srasnda soutularak
svlatrlm gazn scakl, tasarm scakl snrlar ierisinde yer almaldr.

4.2.3.6.2

lk dolum derecesi hesaplanrken, karlalabilecek olan gecikmeler de dahil olmak zere, amalanan
seyahat iin gerekli tutu sresi dikkate alnacaktr. 4.2.3.6.3 ile 4.2.3.6.4te hkme balanan haller
dnda tank haznesinin ilk dolum derecesi, helyum haricinde, tank iindeki maddenin, buhar
basncnn maksimum izin verilebilir alma basncna (MB) eitlendii bir scakla eritiinde,
svnn igal ettii hacim % 98'i amayacak ekilde belirlenir.

4.2.3.6.3

Helyumun tanmasna ynelik tank gvdeleri, basn tahliye tertibatnn giriine kadar, ancak bundan
daha yksek olmayan bir dereceye kadar doldurulabilir.

4.2.3.6.4

Amalanan tama sresinin, tutma sresinden nemli lde ksa olduu hallerde ve ilgili makamn
onayna tabi olmak kaydyla daha yksek bir ilk dolum derecesine izin verilebilir.

4.2.3.7

Fiili tutma sresi

4.2.3.7.1

Fiili tutma sresi aadakilere dayal olarak, yetkili kurum tarafndan kabul edilen bir prosedr
uyarnca her bir seyahat iin ayrca hesaplanr:
(a)

Tanacak olan soutularak svlatrlm gaz iin referans tutma sresi (bkz. 6.7.4.2.8.1)
(6.7.4.2.15.1te anlan edilen plakada gsterildii ekilde):

(b)

Fiili dolum younluu;

(c)

Fiili dolum basnc;

(d)

Basn snrlama cihaznn (cihazlarnn) en dk basn ayar.

4.2.3.7.2

Fiili tutu sresi, ya portatif tankn zerine iaretlenecek yada 6.7.4.15.2 uyarnca portatif
tank zerine salam bir ekilde tutturulan metal bir plaka zerine yazlacaktr.

4.2.3.8

Aadaki hallerde portatif tanklarla tama nerilmez:

4.2.3.9

(a)

Tank gvdesi iindeki alkantdan tr kabul edilemez bir hidrolik kuvvet retebilecek bir
fire durumunda;

(b)

Sznt yapyorsa;

(c)

Portatif tankn yada tank kaldrma veya sabitleme tertibatlarnn btnln etkileyecek
derecede hasar bulunmas halinde;

(d)

Servis tehizatnn muayene edilip, iyi ve alr durumda olduu tespit edilmedii srece;

(e)

Tanan SOUTULARAK SIVILATIRILMI gazn fiili tutu sresinin 4.2.3.7 uyarnca


belirlenmedii ve portatif tank 6.7.4.15.2 uyarnca iaretlenmedii srece; ve

(f)

Karlalabilecek gecikmeler de dikkate alndktan sonra, tama sresi, fiili tutu sresinin
altnda olmad srece.

Tankn dolu olduu hallerde portatif tanklarn forklift cepleri kapatlr. Bu hkm, 6.7.4.12.4 uyarnca
forklift ceplerinin kapanmasna ynelik bir tertibatla tehiz edilmesi gerekmeyen portatif tanklar iin
geerli deildir.

- 157 -

4.2.4

UN sertifikal ok elemanl gaz konteynerlerinin (MEGC) kullanmna ilikin genel hkmler

4.2.4.1

Bu blmde, 6.7.5te sz edilen soutulmadan svlatrlm gazlarn tanmasnda ok elemanl gaz


kaplarnn (MEGC) kullanlmasna ilikin genel hkmler yer almaktadr.

4.2.4.2

MEGC'ler, 6.7.5te ayrntlar verilen tasarm, yapm, muayene ve test artlarna uygunluk
gsterecektir. MEGC'lerin bileenleri, 4.1.4.1de yer alan P200 sayl ambalajlama talimatnda ve
6.2.1.6da ngrlen hkmlere uygun olarak periyodik bir ekilde muayene edilir.

4.2.4.3

Tama srasnda MEGCler, yanlamasna ve boylamasna darbeler ile devrilme sonucu bileenlerde ve
servis tehizatnda meydana gelebilecek hasarlara kar korunmaldr. Eer bileenler ve servis
tehizat darbelere yada devrilmeye kar korunakl olarak yaplm ise, bu ekilde korunmasna
ihtiya yoktur. Bu tr koruma rnekleri 6.7.5.10.4te yer almaktadr.

4.2.4.4

MEGClere ilikin periyodik test ve muayene artlar 6.7.5.12de sralanmtr.


MEGC'ler yada bileenleri, periyodik muayene zamanlar geldikten sonra yklenmeyecek yada
doldurulmayacaktr; ancak sre limitinin bitmesinden sonra kendileri tanabilir.

4.2.4.5

Doldurma

4.2.4.5.1

Dolumdan nce, MEGC'ler, tanacak gaz iin kullanmna izin verildiklerinin kantlanmas ve ilgili
ADR hkmlerinin yerine getirilip getirilmediinin kontrol amacyla muayene edilir.

4.2.4.5.2

MEGC bileenleri, her bir elemana doldurulacak olan belli gaz iin 4.1.4.1, P200 sayl ambalaj
talimatnda belirtilen alma basnlarna, dolum oranlarna ve dolum hkmlerine uygun olarak
doldurulacaktr. Hibir durumda bir MEGC veya bileenler grubu bir nite olarak, herhangi bir
elemann en dk alma basncnn stnde doldurulmaz.

4.2.4.5.3

MEGCler kabul edilebilir en yksek brt ktlelerinin stnde doldurulmaz.

4.2.4.5.4

zolasyon vanalar, dolumdan sonra kapatlacak ve tama srasnda kapal kalacaktr. Zehirli gazlar (T,
TF, TC, TO, TFC ve TOC grubu gazlar), sadece her bir elemann bir izolasyon vanasyla donatlm
olduu MEGC'lerde tanabilir.

4.2.4.5.5

Dolum az veya azlar, kapaklarla veya tkalarla kapatlr. Dolum sonrasnda, kapaklarn ve
tehizatn szdrmazl, dolumu yapan tarafndan kontrol edilir.

4.2.4.5.6

MEGClerin doldurulmasna aadaki durumlarda izin verilmez:

4.2.4.6

4.2.4.7

(a)

Basnl kaplarn yada yapsal veya servis tehizatnn btnl etkilenecek lde hasar
grdnde;

(b)

Basnl kap veya yapsal yada servis tehizat muayene edilip ve iyi alr durumda olduu
belirlenmediyse;

(c)

Gerekli sertifikalar, yeniden testler ve doldurma iaretleri okunabilir deilse.

Aadaki hallerde dolu MEGCler tamaya sunulamaz: (a) Sznt yapyorsa;


(b)

Basnl kaplarn yada yapsal veya servis tehizatnn btnl etkilenecek lde hasar
grdnde;

(c)

Basnl kap veya yapsal yada servis tehizat muayene edilip ve iyi alr durumda olduu
belirlenmediyse;

(d)

Gerekli sertifikalar, yeniden testler ve doldurma iaretleri okunabilir deilse.

Temizlenmeyen ve ykanmayan bo ok elemanl gaz kaplar, daha nce ilerinde bulunan


maddeyle dolu ok elemanl gaz kaplarla ayn hkmlere tabi olacaktr.

- 158 -

4.2.5

Portatif tank talimatlar ve zel hkmler

4.2.5.1

Genel

4.2.5.1.1

Bu blmde, portatif tanklarda tanma yetkisi verilen tehlikeli mallarla ilgili portatif tank talimatlar
ve zel hkmleri yer almaktadr. Her bir portatif tank talimat, alfa saysal bir kodla tanmlanmtr
(rnein T1). Blm 3.2, Tablo A, Stun (10)da, portatif bir tankta tanmasna izin verilen her bir
madde iin bavurulacak portatif tank talimat gsterilmektedir. Belli bir tehlikeli mal girii iin Stun
(10)da herhangi bir portatif tank talimatnn yer almamas halinde, 6.7.1.3te ayrntlar verildii
ekilde yetkili bir makamdan onay alnmad srece, sz konusu maddenin portatif tanklarla
tanmasna izin verilmez. Portatif tank zel hkmleri, Blm 3.2, Tablo A, Stun (11)de yer alan
belirli tehlikeli mallara tahsis edilmitir. Her bir portatif tank talimat, alfa saysal bir kodla
tanmlanmtr (rnein TP1). Portatif tank zel hkmlerinin bir listesi 4.2.5.3te verilmitir.
NOT: MEGClerde tanmalarna izin verilen gazlar Blm 3.2, Tablo A, Stun (10)da (M)
harfiyle gsterilmitir.

4.2.5.2

Portatif tank talimatlar

4.2.5.2.1

Portatif tank talimatlar, Snf 1 ila Snf 9da yer alan tehlikeli mallar iin geerlidir. Portatif tank
talimatlar, belli maddeler iin geerli olan portatif tank hkmleriyle ilgili zel bilgiler vermektedir
Bu hkmler, bu Blmdeki genel hkmler ile Blm 6.7de yer alan genel zorunluluklara ek olarak
yerine getirilecektir.

4.2.5.2.2

Snf 1 ve 3 ila 9'da yer alan mallar iin portatif tank talimatlar, geerli asgari test basncn, asgari
kabuk (gvde) kalnln (referans elik zerinden), alt az zorunluluklar ile basn tahliye
zorunluluklarn gstermektedir. T23 sayl portatif tank talimatnda, portatif tanklarda tanmasna
izin verilen Snf 4.1 kendiliinden reaktif maddeler ile Snf 5.2 organik peroksitler, geerli kontrol ve
acil tahliye scaklklaryla birlikte verilmitir.

4.2.5.2.3

Soutulmadan svlatrlm gazlar, T50 sayl portatif tank talimatna tabidir. T50 sayl talimat,
portatif tanklarda tanmasna izin verilen soutulmadan svlatrlm gazlar iin kabul edilebilir en
yksek alma basnlarn, sv seviyesinin altndaki az (delik) zorunluluklarn, basn tahliye
zorunluluklarn ve en yksek dolum younluu zorunluluklarn vermektedir.

4.2.5.2.4

Soutularak svlatrlm gazlar, T75 sayl portatif tank talimatna tabidir.

4.2.5.2.5

lgili portatif tank talimatlarnn belirlenmesi


Blm 3.2, Tablo A, Stun (10)da belli bir tehlikeli mal girii iin zel bir portatif tank talimatnn
ngrlm olduu hallerde, daha yksek azami test basnlarna, daha byk kabuk kalnlklarna,
daha kat alt az ve basn tahliye tertibat artlarna sahip olan ilave portatif tanklar kullanlabilir.
Aadaki klavuz ilkeler, belli maddelerin tanmas amacyla kullanlabilecek olan uygun portatif
tanklarn belirlenmesi iin geerlidir:

- 159 -

Belirtilen portatif
tank talimat
T1
T2
T3

4.2.5.2.6

Ayrca izin verilen portatif tank talimatlar


T2, T3, T4, T5, T6, T7, T8, T9, T10, T11, T12, T13, T14, T15, T16, T17, T18, T19, T20, T21,
T22
T4, T5, T7, T8, T9, T10, T11, T12, T13, T14, T15, T16, T17, T18, T19, T20, T21, T22
T4, T5, T6, T7, T8, T9, T10, T11, T12, T13, T14, T15, T16, T17, T18, T19, T20, T21, T22

T4

T5, T7, T8, T9, T10, T11, T12, T13, T14, T15, T16, T17, T18, T19, T20, T21, T22

T5

T10, T14, T19, T20, T22

T6

T7, T8, T9, T10, T11, T12, T13, T14, T15, T16, T17, T18, T19, T20, T21, T22

T7

T8, T9, T10, T11, T12, T13, T14, T15, T16, T17, T18, T19, T20, T21, T22

T8

T9, T10, T13, T14, T19, T20, T21, T22

T9

T10, T13, T14, T19, T20, T21, T22

T10

T14, T19, T20, T22

T11

T12, T13, T14, T15, T16, T17, T18, T19, T20, T21, T22

T12

T14, T16, T18, T19, T20, T22

T13

T14, T19, T20, T21, T22

T14

T19, T20, T22

T15

T16, T17, T18, T19, T20, T21, T22

T16

T18, T19, T20, T22

T17

T18, T19, T20, T21, T22

T18

T19, T20, T22

T19

T20, T22

T20

T22

T21

T22

T22

Yok

T23

Yok
Portatif tank talimatlar
Portatif tank talimatlar, belirli maddelerin tanmas iin kullanldklarnda portatif tank iin geerli
olan zorunluluklar ortaya koyar. T1 ila T22 portatif tank talimatlar, ilgili asgari test basncn, asgari
gvde kalnln (mm referans elik zerinden) ve basn tahliye ile alt az zorunluluklarn ortaya
koyar.

- 160 -

T1 - T22
PORTATF TANK TALMATLARI
T1 - T22
Bu tanabilir tank talimatlar Snf 1 ve Snf 3 ilaSnf 9 sv yada kat maddelerde uygulanabilir. Blm 4.2.1
Genel Hkmleri ve Blm 6.7.2 gereklilikleri karlanacaktr
Basn tahliye
Alttan kapak
Portatif tank talimat
Asgari test
Asgari gvde kalnl
a
b
zorunluluklar
zorunluluklar
(bkz.
basnc (bar)
(mm zerinden referans
(bkz. 6.7.2.8)
6.7.2.6)
elik) (bkz. 6.7.2.4)

T1

1.5

Bkz. 6.7.2.4.2

Normal

Bkz. 6.7.2.6.2

T2

1.5

Bkz. 6.7.2.4.2

Normal

Bkz. 6.7.2.6.3

T3

2.65

Bkz. 6.7.2.4.2

Normal

Bkz. 6.7.2.6.2

T4

2.65

Bkz. 6.7.2.4.2

Normal

Bkz. 6.7.2.6.3

T5

2.65

Bkz. 6.7.2.4.2

Bkz. 6.7.2.8.3

zin verilmez

T6

Bkz. 6.7.2.4.2

Normal

Bkz. 6.7.2.6.2

T7

Bkz. 6.7.2.4.2

Normal

Bkz. 6.7.2.6.3

T8

Bkz. 6.7.2.4.2

Normal

zin verilmez

T9

6mm

Normal

zin verilmez

T10

6mm

Bkz. 6.7.2.8.3

zin verilmez

T11

Bkz. 6.7.2.4.2

Normal

Bkz. 6.7.2.6.3

T12

Bkz. 6.7.2.4.2

Bkz. 6.7.2.8.3

Bkz. 6.7.2.6.3

T13

6mm

Normal

zin verilmez

T14

6mm

Bkz. 6.7.2.8.3

zin verilmez

T15

10

Bkz. 6.7.2.4.2

Normal

Bkz. 6.7.2.6.3

T16

10

Bkz. 6.7.2.4.2

Bkz. 6.7.2.8.3

Bkz. 6.7.2.6.3

T17

10

6mm

Normal

Bkz. 6.7.2.6.3

T18

10

6mm

Bkz. 6.7.2.8.3

Bkz. 6.7.2.6.3

T19

10

6mm

Bkz. 6.7.2.8.3

zin verilmez

T20

10

8mm

Bkz. 6.7.2.8.3

zin verilmez

T21

10

10mm

Normal

zin verilmez

T22

10

10mm

Bkz. 6.7.2.8.3

zin verilmez

Normal ibaresinin yer ald hallerde, 6.7.2.8.3 dndaki tm 6.7.2.8 zorunluluklar geerli olur.

Bu stunda zin verilmez ibaresi yer alyorsa, tanacak maddenin bir sv olmas halinde alttan kapaklarn
kullanmna izin verilmez (bkz. 6.7.2.6.1). Tanacak maddenin normal tama koullar altnda karlalan tm
scaklklarda bir kat olmas halinde, 6.7.2.6.2 zorunluluklarna uyan alttan kapaklarn kullanmna izin verilmitir.

- 161 -

T23

PORTATF TANK TALMAT

IT23

Bu portatif tank talimat, Snf 4.1 kapsamndaki kendiliinden reaktif maddeler ile Snf 5.2 kapsamndaki organik
peroksitler iin geerlidir. Blm 4.2.1in genel hkmleri ile Blm 6.7.2nin zorunluluklar karlanacaktr.
Snf 4.1 kapsamndaki kendiliinden reaktif maddelerle 4.2.1.13teki Snf 5.2 organik peroksitlere zel ek
hkmler de karlanacaktr.
UN
Madde
Asgari test Asgari
Alttan
Basn
Doldurma Kontrol
Acil
No.
basnc
gvde
kapak
tahliye
derecesi scakl durum
(bar)
kalnl zorunlu- zorunlulukscakl
(mmluklar
lar
referans
elik)
3109
4
Bkz.
Bkz.
Bkz.
Bkz.
ORGANK PEROKST,
6.7.2.4.2 6.7.2.6.3
6.7.2.8.2 4.2.1.13.13
TP F, SIVI
4.2.1.13.6
tert-Butil hidroperoksita,
4.2.1.13.7
suyla birlikte en
4.2.1.13.8
fazla %72
Kmil hidroperoksit,
inceltici tip Ada en
fazla %90
Di-tert-Butil peroksit,
inceltici tip Ada en
fazla %32
zopropil kmil
hidroperoksit, inceltici
tip Ada en fazla %72
p-Mentil hidroperoksit,
inceltici tip Ada en
fazla %72
Pinanil hidroperoksit,
inceltici tip Ada en
fazla %56
ORGANK PEROKST,
Bkz.
Bkz.
Bkz.
Bkz.4.2.1.1
3110
4
TP F, KATI
6.7.2.4.2 6.7.2.6.3
6.7.2.8.2
3.13
4.2.1.13.6
Dikmil peroksit b
4.2.1.13.7
4.2.1.13.8
c
c
3119
4
ORGANK PEROKST,
Bkz.
Bkz.
Bkz.
Bkz.4.2.1.1
TP F, SIVI, SICAKLIK
6.7.2.4.2 6.7.2.6.3
6.7.2.8.2
3.13
KONTROLL
4.2.1.13.6
4.2.1.13.7
4.2.1.13.8
tert-Amil
-10 C
-5 C
peroksineodekanoat,
inceltici tip Ada en
fazla %47
tert-Butil peroksiasetat,
+30 C
+35 C
inceltici tip Bde en
fazla %32
tert-Butil peroksi-2+15 C
+20 C
etilhekzanoat, inceltici
tip Bde en fazla %32

%65 tert-Butil hidroperoksit ve %35 suyun gvenlik e deerinin salanmas iin gerekli nlemlerin
alnm olmas artyla.

Portatif tank bana azami miktar: 2.000 kg.

Yetkili Kurumun onaylad ekilde.


- 162 -

PORTATF TANK TALMATI (devam)

T23

T23

Bu portatif tank talimat, Snf 4.1 kapsamndaki kendiliinden reaktif maddeler ile Snf 5.2 kapsamndaki organik
peroksitler iin geerlidir. Blm 4.2.1in genel hkmleri ile Blm 6.7.2nin zorunluluklar karlanacaktr.
Snf 4.1 kapsamndaki kendiliinden reaktif maddelerle 4.2.1.13teki Snf 5.2 organik peroksitlere zel ek
hkmler de karlanacaktr.
UN
No.

3119
(devam)

3120

Madde

tert-Butil
peroksipivalat, inceltici
tip Bde en fazla %27
tert-Butil peroksi3,5,5-trimetilhekzanoat,
inceltici tip Bde
en fazla %32
Di-(3,5,5trimetilhekzanol)
peroksit, inceltici tip
Ada en fazla %38
Peroksiasetik asit,
distile, tip F,
kararllatrlm d
ORGANK
PEROKST, TP F,
KATI, SICAKLIK
KONTROLL

Asgari test Asgari


basnc
gvde
(bar)
kalnl
(mmreferans
elik)

3230

KENDLNDEN
REAKTF KATI TP F

Bkz.
6.7.2.4.2

3239

KENDLNDEN
REAKTF SIVI TP F,
SICAKLIK
KONTROLL
KENDLNDEN
REAKTF KATI TP F,
SICAKLIK
KONTROLL

Bkz.
6.7.2.4.2

Bkz.
6.7.2.4.2

+35 C

+40 C

0 C

+5 C

+30 C

+35 C

Bkz.4.2.1.13.
13

Bkz.4.2.1.13.
13

Bkz.
Bkz. 6.7.2.8.2
6.7.2.6.3
4.2.1.13.6
4.2.1.13.7
4.2.1.13.8
Bkz.
Bkz. 6.7.2.8.2
6.7.2.6.3
4.2.1.13.6
4.2.1.13.7
4.2.1.13.8
Bkz.
Bkz. 6.7.2.8.2
6.7.2.6.3
4.2.1.13.6
4.2.1.13.7
4.2.1.13.8
Bkz.
Bkz. 6.7.2.8.2
6.7.2.6.3
4.2.1.13.6
4.2.1.13.7
4.2.1.13.8

Bkz.
6.7.2.4.2

Acil
durum
scakl

+10 C

Bkz.
Bkz. 6.7.2.8.2 Bkz.4.2.1.13.
6.7.2.6.3
4.2.1.13.6
13
4.2.1.13.7
4.2.1.13.8

Kontrol
scakl

+5 C

Bkz.
6.7.2.4.2

KENDLNDEN
REAKTF SIVI TP F

Doldurma
derecesi

3229

3240

Alttan
Basn
kapak
tahliye
zorunlu- zorunlulukluklar
lar

Bkz.4.2.1.13.
13
Bkz.4.2.1.13.
13

Yetkili Kurumun onaylad ekilde.


En fazla % 41 su ihtiva eden konsantrasyon iinde peroksiasetik asitten peroksiasetik asit damtmasyla elde
edilen formlasyon; toplam aktif oksijen (Peroksiasetik asit + H2O2) % 9.5, Testler ve kriterler elkitab, 20.4.3
( f ) maddesinde ngrlen kriterlere uygun. AINDIRICIrisk afii gerekli (ModelNo8,baknz5.2.2.2.2)

- 163 -

PORTATF TANK TALMATI

T50

T50

Bu portatif tank talimat, soutulmadan svlatrlm gazlar ve basn altndaki kimyasallar (UN No. 3500, 3501,3502,
3503, 3504, 3505) iin geerlidir. Blm 4.2.2nin genel hkmleri ile Blm 6.7.3n zorunluluklar karlanacaktr.
UN
No.

Soutulmadan svlatrlm
gazlar

1005 Amonyak, anhidrit

1009 Bromotriflorometan (Soutucu


gaz R 13B1)

1010 Butadienler, kararllatrlm

1010 Butadienler ve hidrokarbon


karm, kararllatrlm
1011 Butan

1012 Butilen

1017 Klor

1018 Klorodiflorometan (Soutucu gaz


R 22)

1020 Kloropentafloroetan (Soutucu


gaz R 115)

1021 1-Kloro- 1, 2,2,2,- trifluoroetan


(soutucu gaz R 124)

1027 Siklopropan

Azami izin verilen alma


Sv
basnc (bar): Kk;
seviyesinin
stsz, Gne Korumal;
altndaki
Yaltml; srasyla a
azlar

Basn tahliye Azami doldurma


zorunluluklar b
oran
(bkz. 6.7.3.7)

29.0
25.7
22.0
19.7
38.0
34.0
30.0
27.5
7.5
7.0
7.0
7.0
Bkz. 6.7.3.1, MB tanm

zin verilir

See 6.7.3.7.3

0.5
3

zin verilir

Normal

1.1
3

zin verilir

Normal

0.5
5

zin verilir

Normal

7.0
7.0
7.0
7.0
8.0
7.0
7.0
7.0
19.0
17.0
15.0
13.5
26.0
24.0
21.0
19.0
23.0
20.0
18.0
16.0
10.3
9.8
7.9
7.0
18.0
16.0
14.5
13.0

zin verilir

Normal

0.5
1

zin verilir

Normal

0.5
3

Bkz. 6.7.3.7.3

1.2
5

zin verilir

Normal

1.0
3

zin verilir

Normal

1.0
6

zin verilir

Normal

1.2
0

zin verilir

Normal

0.5
3

zin verilmez

Bkz. 4.2.2.7

Kk, 1.5 m veya daha dk bir gvde apna sahip tanklar demektir; stsz, 1 mden fazla gvde
apna sahip, yaltm ve gne korumas olmayan tanklar anlamna gelir (bkz. 6.7.3.2.12); Gne korumas, gvde
ap 1,5 mden fazla olan ve gne korumasna sahip tanklar anlamna gelir (bkz. 6.7.3.2.12); Yaltml, gvde ap
1,5 mden fazla olan ve yaltma sahip tanklar anlamna gelir (bkz. 6.7.3.2.12); (bkz. 6.7.3.1, Tasarm referans
scakl).
b

Basn tahliye zorunluluklar stunundaki Normal ibaresi, 6.7.3.7.3te belirtilen krlabilir diskin gerekli
olmadn ifade eder.

- 164 -

PORTATF TANK TALMATI (devam)

T50

T50

Bu portatif tank talimat, soutulmadan svlatrlm gazlar ve basn altndaki kimyasallar (UN No. 3500, 3501,3502,
3503, 3504, 3505) iin geerlidir. Blm 4.2.2nin genel hkmleri ile Blm 6.7.3n zorunluluklar karlanacaktr.

UN
No.

Soutulmadan svlatrlm
gazlar

1028 Diklorodiflorometan (Soutucu


gaz R 12)
1029 Diklorodiflorometan (Soutucu
gaz R 21)
1030 1,1-Difluoroetan (soutucu gaz
R 152a)

1032 Dimetilamin, anhidrit

1033 Dimetil eter

1036 Etilamin

1037 Etil klorr

1040 Etilen oksit veya azot ile beraber


etilen 50 Cde toplam 1MPa (10
bar) basnca kadar
1041 Etilen oksit ve karbondioksit
karm, %9dan fazla, %87den
az etilen oksit ile beraber
1055 zobutilen

Azami izin
verilenalma basnc
(bar): Kk; stsz,
Gne Korumal;
Yaltml; srasyla a
16.0
15.0
13.0
11.5
7.0
7.0
7.0
7.0
16.0
14.0
12.4
11.0
7.0
7.0
7.0
7.0
15.5
13.8
12.0
10.6
7.0
7.0
7.0
7.0
7.0
7.0
7.0
7.0
10.0
Bkz. 6.7.3.1, MB
tanm
6.7.3.1
8.1
7.0
7.0
7.0

Basn tahliye Azami doldurma


Sv
seviyesinin zorunluluklar b younluu (kg/l)
(bkz. 6.7.3.7)
altndaki
azlar
zin verilir

Normal

1.1
5

zin verilir

Normal

1.2
3

zin verilir

Normal

0.7
9

zin verilir

Normal

0.5
9

zin verilir

Normal

0.5
8

zin verilir

Normal

0.6
1

zin verilir

Normal

0.8
0

Bkz. 6.7.3.7.3

0.7
8

zin verilmez

zin verilir

Normal

zin verilir

Normal

Bkz. 4.2.2.7

0.5
2

Kk, 1.5 m veya daha dk bir gvde apna sahip tanklar demektir; stsz, 1 mden fazla gvde
apna sahip, yaltm ve gne korumas olmayan tanklar anlamna gelir (bkz. 6.7.3.2.12); Gne korumas, gvde
ap 1,5 mden fazla olan ve gne korumasna sahip tanklar anlamna gelir (bkz. 6.7.3.2.12); Yaltml, gvde ap
1,5 mden fazla olan ve yaltma sahip tanklar anlamna gelir (bkz. 6.7.3.2.12); (bkz. 6.7.3.1, Tasarm referans
scakl).
b

Basn tahliye zorunluluklar stunundaki Normal ibaresi, 6.7.3.7.3te belirtilen krlabilir diskin gerekli
olmadn ifade eder.

- 165 -

PORTATF TANK TALMATI (devam)

T50

T50

Bu portatif tank talimat, soutulmadan svlatrlm gazlar ve basn altndaki kimyasallar (UN No. 3500, 3501,3502,
3503, 3504, 3505) iin geerlidir. Blm 4.2.2nin genel hkmleri ile Blm 6.7.3n zorunluluklar karlanacaktr.

UN
No.

Soutulmadan svlatrlm
gazlar

1060 Metilasetilen ve propadien


karm, kararllatrlm

1061 Metilamin, anhidrit

1062 Metil bromr, %2den daha az


kloropikrin ierir
1063 Metilklorr (soutucu gaz R 40)

1064 Metil merkaptan

1067 Diazot tetraoksit

1075 Petrol gaz, svlatrlm


1077 Propilen

1078 Soutucu gaz, b.b.b.


1079 Slfr dioksit

1082 Triflorokloroetilen,
kararllatrlm (Soutucu gaz
R 1113)

Azami izin verilen


alma basnc (bar):
Kk; stsz, Gne
Korumal; Yaltml;
srasyla a
28.0
24.5
22.0
20.0
10.8
9.6
7.8
7.0
7.0
7.0
7.0
7.0
14.5
12.7
11.3
10.0
7.0
7.0
7.0
7.0
7.0
7.0
7.0
7.0
Bkz. 6.7.3.1, MB
tanm
28.0
24.5
22.0
20.0
Bkz. 6.7.3.1, MB
tanm
11.6
10.3
8.5
7.6
17.0
15.0
13.1
11.6

Basn tahliye Azami doldurma


Sv
seviyesinin zorunluluklar b younluu (kg/l)
(bkz. 6.7.3.7)
altndaki
azlar
zin verilir

Normal

0.4
3

zin verilir

Normal

0.5
8

Bkz. 6.7.3.7.3

1.5
1

Normal

0.8
1

zin verilmez

Bkz. 6.7.3.7.3

0.7
8

zin verilmez

Bkz. 6.7.3.7.3

1.3
0

zin verilmez

zin verilir

zin verilir

Normal

zin verilir

Normal

zin verilir

Normal

Bkz. 4.2.2.7
0.4
3

Bkz. 4.2.2.7

zin verilmez

Bkz. 6.7.3.7.3

1.2
3

zin verilmez

Bkz. 6.7.3.7.3

1.1
3

Kk, 1.5 m veya daha dk bir gvde apna sahip tanklar demektir; stsz, 1 mden fazla gvde
apna sahip, yaltm ve gne korumas olmayan tanklar anlamna gelir (bkz. 6.7.3.2.12); Gne korumas, gvde
ap 1,5 mden fazla olan ve gne korumasna sahip tanklar anlamna gelir (bkz. 6.7.3.2.12); Yaltml, gvde ap
1,5 mden fazla olan ve yaltma sahip tanklar anlamna gelir (bkz. 6.7.3.2.12); (bkz. 6.7.3.1, Tasarm referans
scakl).
b

Basn tahliye zorunluluklar stunundaki Normal ibaresi, 6.7.3.7.3te belirtilen krlabilir diskin gerekli
olmadn ifade eder.

- 166 -

T50

PORTATF TANK TALMATI (devam)

T50

Bu portatif tank talimat, soutulmadan svlatrlm gazlar ve basn altndaki kimyasallar (UN No. 3500, 3501,3502,
3503, 3504, 3505) iin geerlidir. Blm 4.2.2nin genel hkmleri ile Blm 6.7.3n zorunluluklar karlanacaktr.

Basn tahliye Azami doldurma


Azami izin verilen
Sv
zorunluluklar
b
alma basnc (bar):
seviyesinin
younluu
(bkz.
6.7.3.7)
(kg/l)
Kk; stsz, Gne
altndaki
Korumal; Yaltml;
azlar
srasyla a
zin verilir
Normal
1083 Trimetilamin, anhidrit
7.0
0.5
7.0
6
7.0
7.0
zin verilir
Normal
1085 Vinil bromr, kararllatrlm
7.0
1.3
7.0
7
7.0
7.0
Vinil
klorr,
kararllatrlm
zin verilir
Normal
1086
10.6
0.8
9.3
1
8.0
7.0
zin verilir
Normal
1087 Vinil metil eter, kararllatrlm
7.0
0.6
7.0
7
7.0
7.0
zin verilmez Bkz. 6.7.3.7.3
1581 Kloropikrin ve metil bromr
7.0
1.5
karm %2den fazla
1
7.0
kloropikrin ierir
7.0
7.0
zin verilmez Bkz. 6.7.3.7.3
Kloropikrin
ve
metil
klorr
1582
19.2
0.8
karm
16.9
1
15.1
13.1
zin verilir
Normal
1858 Hekzafloropropilen(Soutucu
19.2
1.1
gaz R 1216)
16.9
1
15.1
13.1
zin verilir
Normal
1912 Metil klorr ve metilen klorr
15.2
0.8
karm
13.0
1
11.6
10.1
zin verilir
Normal
1958 1,2-dikloro-1,1,2,27.0
1.3
tetrafloroetan (soutucu gaz R
7.0
0
114)
7.0
7.0
Bkz. 6.7.3.1, MB
zin verilir
Normal
Bkz. 4.2.2.7
1965 Hidrokarbon gaz karm,
svlatrlm, b.b.b.
tanm
zin verilir
Normal
1969 zobutan
8.5
0.4
7.5
9
7.0
7.0
UN
No.

Soutulmadan svlatrlm
gazlar

Kk, 1.5 m veya daha dk bir gvde apna sahip tanklar demektir; stsz, 1 mden fazla gvd e
apna sahip, yaltm ve gne korumas olmayan tanklar anlamna gelir (bkz. 6.7.3.2.12); Gne korumas, gvde
ap 1,5 mden fazla olan ve gne korumasna sahip tanklar anlamna gelir (bkz. 6.7.3.2.12); Yaltml, gvde ap
1,5 mden fazla olan ve yaltma sahip tanklar anlamna gelir (bkz. 6.7.3.2.12); (bkz. 6.7.3.1, Tasarm referans
scakl).
b

Basn tahliye zorunluluklar stunundaki Normal ibaresi, 6.7.3.7.3te belirtilen krlabilir diskin gerekli
olmadn ifade eder.

- 167 -

T50

PORTATF TANK TALMATI (devam)

T50

Bu portatif tank talimat, soutulmadan svlatrlm gazlar ve basn altndaki kimyasallar (UN No. 3500, 3501,3502,
3503, 3504, 3505) iin geerlidir. Blm 4.2.2nin genel hkmleri ile Blm 6.7.3n zorunluluklar karlanacaktr.

UN
No.

Soutulmadan svlatrlm
gazlar

1973 Klorodiflorometan ve
kloropentafloroetan karm
sabitlenmi kaynama noktas,
yaklak %49 klorodiflorometan
ierir (soutucu gaz R 502)
1974 Klorodiflorobromometan
(soutucu gaz R 12B1)

1976 Oklaflorosiklobutan (soutucu


gaz RC 318)

1978 Propan

1983 1-kloro-2,2,2,- trifluoroetan


(soutucu gaz R 133a)

2035 1,1,1-trifluoroetan (soutucu gaz


R 143a)

2424 Oktafloropropan (soutucu gaz


R 218)

2517 1-Kloro-1,1- difluoroetan


(soutucu gaz R 142b)

2602 Diklorodiflorometan ve 1,1difloroetan azeotropik karm


yaklak %74
diklorodiflorometan ierir
(soutucu gaz R 500)

Azami izin verilen


alma basnc (bar):
Kk; stsz, Gne
Korumal; Yaltml;
srasyla a
28.3
25.3
22.8
20.3
7.4
7.0
7.0
7.0
8.8
7.8
7.0
7.0
22.5
20.4
18.0
16.5
7.0
7.0
7.0
7.0
31.0
27.5
24.2
21.8
23.1
20.8
18.6
16.6
8.9
7.8
7.0
7.0
20.0
18.0
16.0
14.5

Basn tahliye Azami doldurma


Sv
zorunluluklar
b younluu (kg/l)
seviyesinin
(bkz.
6.7.3.7)
altndaki
azlar
zin verilir

Normal

1.05

zin verilir

Normal

1.61

zin verilir

Normal

1.34

zin verilir

Normal

0.42

zin verilir

Normal

1.18

zin verilir

Normal

0.76

zin verilir

Normal

1.07

zin verilir

Normal

0.99

zin verilir

Normal

1.01

Kk, 1.5 m veya daha dk bir gvde apna sahip tanklar demektir; stsz, 1 mden fazla
gvde apna sahip, yaltm ve gne korumas olmayan tanklar anlamna gelir (bkz. 6.7.3.2.12);
Gne korumas, gvde ap 1,5 mden fazla olan ve gne korumasna sahip tanklar anlamna
gelir (bkz.6.7.3.2.12); Yaltml, gvde ap 1,5 mden fazla olan ve yaltma sahip tanklar anlamna
gelir (bkz.6.7.3.2.12); (bkz. 6.7.3.1, Tasarm referans scakl).
a

Basn tahliye zorunluluklar stunundaki Normal ibaresi, 6.7.3.7.3te belirtilen krlabilir


diskin gerekli olmadn ifade eder.
b

- 168 -

T50

PORTATF TANK TALMATI (devam)

T50

Bu portatif tank talimat, soutulmadan svlatrlm gazlar ve basn altndaki kimyasallar (UN No. 3500, 3501,3502,
3503, 3504, 3505) iin geerlidir. Blm 4.2.2nin genel hkmleri ile Blm 6.7.3n zorunluluklar karlanacaktr.

UN
No.

Soutulmadan svlatrlm
gazlar

3057 Trifloroasetil klorr

3070 Etilen oksit ve


diklorodiflorometan
karm, %12,5ten etilen oksit
3153 Perfloro(metil vinil eter)

3159 1,1,1,2-tetrafloroetan (soutucu


gaz R 134a)
3161 Svlatrlm gaz, yanc, b.b.b.

3163 Svlatrlm gaz, b.b.b.

3220 Pentafloroetan (soutucu gaz R


125)

3252 Diflorometan (soutucu gaz R


32)

3296 Heptafloropropan (soutucu gaz


R 227)

3297 Etilen
oksit
ve
klorotetraflorometan karm, en
fazla %8,8 etilen oksit

Azami izin verilen


alma basnc (bar):
Kk; stsz, Gne
Korumal; Yaltml;
srasyla a
14.6
12.9
11.3
9.9
14.0
12.0
11.0
9.0
14.3
13.4
11.2
10.2
17.7
15.7
13.8
12.1
Bkz
.
6.7.3.1, MB
tanm
Bkz
.
6.7.3.1, MB
tanm
34.4
30.8
27.5
24.5
43.0
39.0
34.4
30.5
16.0
14.0
12.5
11.0
8.1
7.0
7.0
7.0

Basn tahliye Azami doldurma


Sv
zorunluluklar
b younluu (kg/l)
seviyesinin
(bkz.
6.7.3.7)
altndaki
azlar
zin verilmez

6.7.3.7.3

1.17

zin verilir

6.7.3.7.3

1.09

zin verilir

Normal

1.14

zin verilir

Normal

1.04

zin verilir

Normal

Bkz. 4.2.2.7

zin verilir

Normal

Bkz. 4.2.2.7

zin verilir

Normal

0.87

zin verilir

Normal

0.78

zin verilir

Normal

1.20

zin verilir

Normal

1.16

Kk, 1.5 m veya daha dk bir gvde apna sahip tanklar demektir; stsz, 1 mden fazla
gvde apna sahip, yaltm ve gne korumas olmayan tanklar anlamna gelir (bkz. 6.7.3.2.12);
Gne korumas, gvde ap 1,5 mden fazla olan ve gne korumasna sahip tanklar anlamna
gelir (bkz.6.7.3.2.12); Yaltml, gvde ap 1,5 mden fazla olan ve yaltma sahip tanklar anlamna
gelir (bkz.6.7.3.2.12); (bkz. 6.7.3.1, Tasarm referans scakl).
a

Basn tahliye zorunluluklar stunundaki Normal ibaresi, 6.7.3.7.3te belirtilen krlabilir


diskin gerekli olmadn ifade eder.
b

- 169 -

T50

PORTATF TANK TALMATI (devam)

T50

Bu portatif tank talimat, soutulmadan svlatrlm gazlar ve basn altndaki kimyasallar (UN No. 3500, 3501,3502,
3503, 3504, 3505) iin geerlidir. Blm 4.2.2nin genel hkmleri ile Blm 6.7.3n zorunluluklar karlanacaktr.
UN
No.

3298

3299

3318

3337

3338

outulmadan svlatrlm gazlar Azami izin verilen alma Sv seviyesinin Basn tahliye
zorunluluklar b
altndaki
basnc (bar): Kk;
(bkz. 6.7.3.7)
azlar
stsz, Gne Koumal;
Yaltml; srasyla a
Etilen oksit ve pentafloroetan
zin verilir
Normal
25.9
karm, en fazla %7,9 etilen oksit
23.4
20.9
18.6
Etilen oksit ve tetrafloroetan
zin verilir
Normal
16.7
karm, en fazla %5,6 etilen oksit
14.7
12.9
11.2
Amonyak zelti, suda 15 Cde Bkz. 6.7.3.1, MB tanm
zin verilir
Bkz. 6.7.3.7.3
bal
younluu
0,880den
az, %50den fazla amonyak
Soutucu gaz R 404A
zin verilir
Normal
31.6
28.3
25.3
22.5
Soutucu gaz R 407A
zin verilir
Normal
31.3
28.1
25.1
22.4

Azami doldurma
younluu (kg/l)

1.02

1.03

Bkz. 4.2.2.7

0.84

0.95

3339

Soutucu gaz R 407B

33.0
29.6
26.5
23.6

zin verilir

Normal

0.95

3340

Soutucu gaz R 407C

29.9
26.8
23.9
21.3

zin verilir

Normal

0.95

3500

Basn altndaki kimyasallar, b.b.b

Bkz.6.7.3.1,MB tanm

zin verilir

Bkz. 6.7.3.7.3

TP4c

3501

Basn altndaki
kimyasallar,yanc,b.b.b
Basn altndaki
kimyasallar,zehirli,b.b.b
Basn altndaki
kimyasallar,andrc,b.b.b
Basn altndaki
kimyasallar,yanc,zehirli,b.b.b
Basn altndaki
kimyasallar,yanc,andrc, b.b.b

Bkz.6.7.3.1,MB tanm

zin verilir

Bkz. 6.7.3.7.3

TP4c

Bkz.6.7.3.1,MB tanm

zin verilir

Bkz. 6.7.3.7.3

TP4c

Bkz.6.7.3.1,MB tanm

zin verilir

Bkz. 6.7.3.7.3

TP4c

Bkz.6.7.3.1,MB tanm

zin verilir

Bkz. 6.7.3.7.3

TP4c

Bkz.6.7.3.1,MB tanm

zin verilir

Bkz. 6.7.3.7.3

TP4c

3502
3503
3504
3505

Kk, 1.5 m veya daha dk bir gvde apna sahip tanklar demektir; stsz, 1 mden fazla
gvde apna sahip, yaltm ve gne korumas olmayan tanklar anlamna gelir (bkz. 6.7.3.2.12); Gne
korumas, gvde ap 1,5 mden fazla olan ve gne korumasna sahip tanklar anlamna gelir (bkz. 6.7.3.2.12); Ya
ltml, gvde ap1,5 mden fazla olan ve yaltma sahip tanklar anlamna gelir (bkz. 6.7.3.2.12); (bkz. 6.7.3.1,
Tasarm referans scakl).
b

Basn tahliye zorunluluklar stunundaki Normal ibaresi, 6.7.3.7.3te belirtilen krlabilir diskin
gerekliolmadn ifade eder.
c

UN No.3500,3501,3502,3503,3504 ve 3505 iin, azami doldurma oran yerine doldurma as

kullanlmaldr.

- 170 -

T75
PORTATF TANK TALMATLARI
T75
Bu portatif tank talimat, soutularak svlatrlm gazlar iin geerlidir. Blm 4.2.3nin genel hkmleri ile
Blm 6.7.4n zorunluluklar karlanacaktr.
4.2.5.3

Portatif tank zel hkmleri


Blm 6.7de yer alan portatif tank talimatlar yada zorunluluklaryla ngrlenlere ilave olarak veya
bunlarn yerine uygulanan hkmleri vurgulamak amacyla belli maddeler iin portatif tank zel
hkmleri tahsis edilmitir. Portatif tank zel hkmleri, "TP" (tank hkm) harfleri ile balayan
alfa saysal bir kodla tanmlanm olup Blm 3.2, Tablo A, Stun (11)de yer alan belirli maddelere
tahsis edilmitir. Aada, portatif tank zel hkmlerinin bir listesi verilmitir:
TP1

4.2.1.9.2de ngrlen dolum derecesi alamaz.

(Doldurma Derecesi =
TP2

4.2.1.9.3te ngrlen dolum derecesi alamaz.


(Doldurma Derecesi =

TP3

Erime noktalarnn zerinde tanan katlar ve yksek scaklktaki svlar iin azami
doldurma derecesi (% cinsinden) 4.2.1.9.5e gre saptanacaktr.
(Doldurma Derecesi = 95

TP4

Doldurma derecesi % 90', ya da alternatif olarak, ilgili makam tarafndan


onaylanan baka bir deeri geemez (bkz. 4.2.1.16.2).

TP5

4.2.3.6da ngrlen dolum derecesi alamaz.

TP6

Yangn girdab da dahil olmak zere herhangi bir olayda tankn patlamasn
nlemek iin, tankn kapasitesine ve tanan maddenin yapsna uygun basn tahliye
tertibatlar donatlacaktr. Bu tertibat, tanan maddeye de uygunluk gsterecektir.

TP7

Buhar alanndaki hava, nitrojen veya baka yollarla bertaraf edilecektir.

TP8

Tanan maddenin parlama noktasnn 0C'den yksek olduu hallerde test basnc
1,5 bara drlebilir.

TP9

Bu aklama kapsamndaki bir madde, sadece ilgili makam tarafndan verilecek bir
onay zerine portatif bir tankla tanabilir.

TP10

Ylda bir kez test edilecek olan en az 5 mm kalnlnda bir kurun kaplama, yada
yetkili kurum tarafndan onaylanan baka bir uygun kaplama malzemesi gerekmektedir.

TP12

(Silindi)

TP13

(Rezerve edilmi)

TP16

Tank, normal tama artlarnda yetersiz basnc ve ar basnc nleyecek zel bir
cihazla donatlmaldr. Bu cihaz yetkili kurum tarafndan onaylanmaldr.
rnn basn tahliye vanasnda kristallemesini nlemeye ynelik basn tahliye artlar,
6.7.2.8.3te ngrld gibidir.

- 171 -

TP17

Tankn scaklk yaltm iin sadece inorganik, yanmaz malzemeler kullanlmaldr.

TP18

Scaklk 18 C ila 40 C arasnda tutulacaktr. Katlatrlm metakrilik asit ihtiva eden


portatif tanklar, tama srasnda tekrar stlmayacaktr.

TP19

Hesaplanan gvde kalnl 3 mm kadar artrlacaktr. Gvde kalnl, periyodik


hidrolik
test periyotlar arasnda orta aralklarla ultrason yntemiyle kontrol
edilir.

TP20

Bu madde sadece bir nitrojen rts (blanket) altnda yaltlm tanklarda tanabilir.

TP21

Gvde kalnl 8 mmden az olmayacaktr. Tanklar, 2,5 yl amayan aralklarla


hidrolik olarak test edilecek ve i muayeneden geecektir.

TP22

Mafsallar ve dier tehizatlar iin kullanlan yalama maddeleri oksijen uyumlu


olacaktr.

TP23

Yetkili kurumlarca ngrlen zel koullar altnda tamaya izin verilebilir.

TP24

Tanan maddenin yava yava kimyasal olarak zlmesinden kaynaklanan ar


basn birikimini nlemek amacyla portatif tank, gvdenin buhar alannda azami
dolum artlar altnda bir yerde bir tertibatla tehiz edilebilir. Bu tertibat ayrca
devrilme yada tanka yabanc madde girii durumunda kabul edilemez miktarda sv
szntsn da nleyecektir. Bu cihaz yetkili kurum yada yetkili kurumu tarafndan
onaylanmaldr.

TP25

32.5C'ye eit veya stnde bir scaklkta tutulmas kouluyla, %99,95 saflkta kkrt
trioksit, bir nleyici (negatif katalizr) olmakszn tanklarla tanabilir.

TP26

Istlm artlar altnda tand hallerde, stma tehizat gvdenin dna monte edilir.
UN No. 3176 iin, bu zorunluluk sadece maddenin suyla tehlikeli bir reaksiyona girdii
haller iin geerlidir.

TP27

6.7.2.1de tanmlanan test basnc uyarnca 4 bar veya daha dk bir test
basncnn kabul edilebilir olduunun kantlanmas halinde, asgari 4 bar test basncna
sahip portatif bir tank kullanlabilir.

TP28

6.7.2.1de tanmlanan test basnc uyarnca 2,65 bar veya daha dk bir test basncnn
kabul edilebilir olduunun kantlanmas halinde, asgari 2,65 bar test basncna sahip
portatif bir tank kullanlabilir.

TP29

6.7.2.1de tanmlanan test basnc uyarnca 1,5 bar veya daha dk bir test basncnn
kabul edilebilir olduunun kantlanmas halinde, asgari 1,5 bar test basncna sahip
portatif bir tank kullanlabilir.

TP30

Bu madde, yaltlm tanklarda tanacaktr.

TP31

Bu madde, yalnzca kat halde, tanklarda tanacaktr.

TP32

UN No. 0331, 0332 ve 3375 iin, portatif tanklar aadaki koullara tabi olarak
kullanlabilir:
(a)

Gereksiz kstlamay nlemek amacyla, metalden mamul her portatif


yeniden kapanan yayl tipte bir basn tahliye cihaz, krlabilir disk
eriyebilir bir elemanla donatlacaktr. Boaltmaya balama veya duruma
patlama basnc, test basnlar 4 bardan fazla olan portatif tanklar iin
bardan fazla olmayacaktr.

(b)

Sadece UN 3375 iin tanklarda tamaya uygunluk kantlanacaktr. Bu uygunluu


deerlendirme yntemlerinden biri, Test Serisi 8deki test 8 (d)dir (bkz. Testler
ve Kriterler Elkitab, Ksm 1, Alt Blm 18.7).

- 172 -

tank
veya
gre
2.65

(c)

Maddelerin, keklemeyle sonulanabilecek bir sre boyunca portatif tankta


kalmalarna izin verilmeyecektir. Maddelerin tank iindeki birikimini ve
skmasn nlemek iin uygun nlemler alnacaktr (rn. temizlik vs.).

TP33

Bu maddeye tahsis edilmi olan portatif tank talimat, granl ve toz eklindeki katlar
ile soutulmu ve kat ktle olarak tanan, erime noktalarnn zerindeki scaklklarda
doldurulan ve tanan katlar iin geerlidir. Erime noktalar zerinde tanan katlar iin
bkz. 4.2.1.19.

TP34

Portatif
tank,
6.7.4.15.1de
belirtilen
levha
zerinde
DEMRYOLU
TAIMACILII N DEL iaretini, d ceketin iki tarafnda da en az 10 cm
ykseklikteki harflerle tayorsa, portatif tanklarn 6.7.4.14.1deki darbe testine tabi
tutulmasna gerek yoktur.

TP35

31 Aralk 2008e kadar geerli olan ADRde n grlen portatif tank talimat, 31Aralk
2014 tarihine kadar uygulanmaya devam edebilir.

TP36

Buhar alanndaki eriyebilir elemanlar portatif tanklarda kullanlabilir.

TP37

T14 portatif tank talimat 31 Aralk 2016ya kadar uygulanmaya devam edebilir;bunun
iin bu tarihe kadar:
(a)

UN No. 1810, 2474 ve 2668 iin T7 uygulanabilir;

(b)

UN No. 2486 iin, T8 uygulanabilir ve

(c)

UN No. 1838 iin, T10 uygulanabilir.

TP38

31 Aralk 2012 kadar uygulanabilir olan ADRdeki T9 portatif tank talimat,31


Aralk 2018ya kadar uygulanmaya devam edebilir.

TP39

31 Aralk 2012 kadar uygulanabilir olan ADRdeki T4 portatif tank talimat,31


Aralk 2018ya kadar uygulanmaya devam edebilir.

TP40

Portatif tanklar, sprey uygulama tehizat ile donatlm ise tanamazlar.

TP41

Yetkili otoriteyle bir anlama ile, 2,5 yllk i denetim iptal edilebilir yada bu tank
hkmlerinin geerli olduu organo metalik maddelerin tanmas iin portatif
tanklarn tahsis edilmesi artyla, dier test metotlar yada muayene yntemleri ile
gerekletirilebilir. Ancak bu inceleme, 6.7.2.19.7 koullar karlandnda gerekli olur.

- 173 -

- 174 -

BLM 4.3
SABT TANKLARIN (TANK ARALARIN), METALK MALZEMEDEN MAMUL
GVDEL SKLEBLR TANK KAPLARI LE TANK TAKAS GVDELERNN VE
TPL GAZ TANKERLER LE OK ELEMANLI GAZ
KONTEYNERLERNN (MEGC) KULLANIMI
NOT:

Portatif tanklar ve UN sertifikal ok elemanl gaz kaplar iin bkz. Blm 4.2; fiber takviyeli plastik
tanklar iin bkz. Blm 4.4; vakumla alan tanklar iin bkz. Blm 4.5.

4.3.1

Kapsam

4.3.1.1

Sayfann geniliini kapsayacak ekilde yer alan hkmler, hem sabit tanklar (tank aralar),
sklebilir tanklar ve tpl gaz tankerleri, hem de tank konteynerleri, tank takas gvdeleri ve ok
elemanl gaz konteynerleri (MEGC) iin geerlidir. Tek bir stunda bulunan hkmler ise sadece
aadakiler iin geerlidir:

4.3.1.2

Sabit tanklar (tank aralar), sklebilir tanklar ve tpl gaz tankerleri (sol stun);

Tank konteynerler, tank takas gvdeleri ve MEGCler (sa stun).

Bu hkmler unlar iin geerlidir:


Sabit tanklar (tank aralar), sklebilir
tanklar ve tpl gaz tankerleri

Tank konteynerler, tank takas gvdeleri ve MEGC lar

Gazl, sv, toz halinde veya tanecikli maddelerin tanmas iin kullanlan aralar.
4.3.1.3

Blm 4.3.2, her snftan maddenin tanmasna ynelik olarak kullanlabilen sabit tanklar (tank
aralar), sklebilir tanklar, tank konteynerleri ve tank takas gvdeleri iin geerli olan hkmler ile
2. Snftan gazlarn tanmas amacyla kullanlan tpl gaz tankerleri ve MEGC'ler (ok elemanl gaz
konteynerleri) iin geerli olan hkmlere yer vermektedir.

4.3.1.4

Yapm, donanm, tip onay, testler ve iaretlemeye ilikin gereklilikler iin bkz. Blm 6.8.

4.3.1.5

Bu Blmn uygulanmasyla ilikili geici nlemler iin bkz:


1.6.3.

1.6.4.

4.3.2

Tm snflar iin geerli hkmler

4.3.2.1

Kullanm

4.3.2.1.1

ADR'ye tabi bir madde, sadece Blm 3.2, Tablo A, Stun (12)deki 4.3.3.1.1 ve 4.3.4.1.1
maddeleri uyarnca tank koduyla ilgili bir hkm getirilmise sabit tanklar (tank aralar), sklebilir
tanklar, tpl gaz tankerleri, tank konteynerleri, tank takas gvdeleri ve MEGC'lerde tanabilir.

4.3.2.1.2

Gerekli tank, tpl gaz tankeri ve MEGC tipi, Blm 3.2, Tablo A, Stun (12)de kod eklinde
verilmitir. Burada grlen tanm kodlar, belli bir sraya gre harflerden yada rakamlardan
olumaktadr. Kodun drt parasnn okunmasna ilikin aklamalar 4.3.3.1.1 (tanacak maddenin 2.
Snfa ait olduu hallerde) ile 4.3.4.1.1de (tanacak maddenin Snf 1 ve Snf 3'ten 9'a kadar olduu
hallerde)1 verilmitir.

Snf 1,5.2 veya 7 kapsamndaki maddelerin tanmasna ynelik tanklar iin istisna yaplmtr (bkz.4.3.4.1.3).

- 175 -

4.3.2.1.3

4.3.2.1.2 uyarnca gerekli olan tip, bu Blmde yada Blm 6.8de aksi ngrlmedii srece, sz
konusu tehlikeli madde iin kabul edilebilir olan en az kat imalat zorunluluklarna
karlk gelmektedir. Daha yksek asgari bir hesaplama basnc yada dolum ve boaltm azlarna
veya emniyet vanalarna ilikin daha kat zorunluluklar n gren kodlara karlk gelen tanklar da
kullanlabilir.(bkz. Snf 2 iin 4.3.3.1.1 ve Snf 3 ila 9 iin bkz. 4.3.4.1.1).

4.3.2.1.4

Baz maddeler iin tanklar, tpl gaz tankerleri yada MEGC'ler, Blm 3.2, Tablo A, Stun
(13)te ngrlen zel hkmler arasnda yer alan ilave hkmlere tabidir.

4.3.2.1.5

Tanklar, tpl gaz tankerleri ve MEGCler, 6.8.2.3.1 uyarnca tanmas onaylananlar


haricindeki ve tank gvdesinin, szdrmaz contalarn, servis tehizatnn ve koruyucu kaplamalarn
imal edilmesinde kullanlan maddelerle temas halinde, tehlikeli rnler yaratacak yada bu
maddeleri belirgin lde zayflatacak ekilde tehlikeli bir reaksiyona (bkz. tehlikeli reaksiyon,
1.2.1) girebilecek maddelerle yklenemez2.

4.3.2.1.6

Kamu salnn zarar grmemesi iin gerekli nlemler alnmad srece, tehlikeli mallarn
tanmasnda kullanlan tanklar, gda maddelerinin tanmas iin kullanlamaz.

4.3.2.1.7

Tank kayd, tank sahibi veya operatr tarafndan saklanacak; bu kii bu belgeleri yetkili
kurumun talebi zerine ibraz edecektir. Tank kayd, tankn kullanm mr boyunca ve tankn
hizmetten alnmasndan itibaren 15 ay boyunca saklanacaktr.
Tank sahibinin veya operatrn tankn kullanm mr srasnda deimesi durumunda, tank kayd
yeni tank sahibine veya operatre teslim edilecektir.
Tank kaydnn veya tm gerekli belgelerin nshalar, periyodik muayeneler ve istisnai kontroller
halinde 6.8.2.4.5 veya 6.8.3.4.16 uyarnca tanklar zerinde yrtlmesi gereken testler, muayeneler ve
denetimler iin uzmana sunulacaktr.

4.3.2.2

Doldurma derecesi

4.3.2.2.1

Ortam scaklklarndaki svlarn tanmasna ynelilk tanklarda aadaki dolum dereceleri


alamaz:
(a)

yanc maddeler, evreye zararl maddeler ve yanc evreye zararl maddeler iin, baka riskler
olmakszn (rn. zehirlilik yada andrclk), havalandrma cihaz yada gvenlik valfleri
bulunan tanklarda, (nnde bir patlama diski bulunduu hallerde bile):
(Doldurma Derecesi =

(b)

zehirli ve andrc maddeler iin (yanc veya evreye zararl olup olmadna baklmakszn)
havalandrma aygt yada emniyet vanasna sahip tanklarda (nnde bir patlama diski
bulunduu hallerde bile);
(Doldurma Derecesi =

(c)

kapasitenin % si

kapasitenin % si

yanc maddeler, evreye zararl maddeler ve dk derecede zehirli yada andrc olan
maddeler iin (yanc veya evreye zararl olup olmadna baklmakszn) szdrmaz olarak
kapal, emniyet tehizat bulunmayan tanklarda;
(Doldurma Derecesi =

kapasitenin % si

Tankn, tpl gaz tankerinin yada MEGCnin malzemeleriyle maddenin uyumluluu konusunda bilgi almak
zere maddenin imalats ve yetkili kuruma danmak gerekli olabilir.
2

176

(d)

yksek derecede zehirli, zehirli, yksek derecede andrc yada andrc maddeleriin (yanc
veya evreye zararl olup olmadna baklmakszn) szdrmaz olarak kapal, emniyet
tehizat bulunmayan tanklarda;
( Doldurma derecesi

4.3.2.2.2

kapasitenin % si

Bu formllerde , 15 C ila 50 C arasndaki, yani 35 C scaklktaki azami deime iin, svnn


ortalama kbik genleme katsaysdr.
u formlle hesaplanr:

=
Bu denklemde d15 ve d50, svnn srasyla 15 C'deki ve 50 C'deki relatif younluklardr. tF
ise svnn dolum srasndaki ortalama scakldr.
4.3.2.2.3

Yukardaki 4.3.2.2.1in (a)'dan (d)'ye kadar olan hkmleri, muhteviyat bir stma tertibat yoluyla
tama srasndaki scakl 50 C'nin stnde tutulan tanklar iin geerli olmayacaktr. Bu
durumda balangtaki dolum derecesi, tank kapasitesinin % 95'inden daha fazla dolu olmayacak ve
tama srasnda dolum scakl almayacak ekilde olacaktr. Scaklk buna gre dzenlenmelidir.

4.3.2.2.4

Sv haldeki maddelerin, svlatrlm gazlarn veya SOUTULARAK SIVILATIRILMI gazlarn


tanmasna ynelik tank gvdelerinin blmeler veya tama plakalar vastasyla en fazla 7500 litre
kapasitede blmlere ayrlmad hallerde, bunlar kapasitelerinin %80'inden az yada %20'sinden fazla
doldurulamaz.
Bu hkm unlar iin geerli deildir:
-

20 Cde kinematik viskozitesi, en az 2 680 mm2/s olan svlar;


Doldurma derecesinde en az 2 680 mm2/s kinematik viskoziteye sahip erimi maddeler;
UN 1963, HELYUM, SOUTULMU, SIVI ve UN No. 1966 HDROJEN,
SOUTULMU, SIVI.

4.3.2.3

altrma

4.3.2.3.1

Gvde duvarlarnn kalnl, kullanm boyunca, aadaki ekilde ngrlen asgari rakamn
altna inemez:
6.8.2.1.17 den 6.8.2.1.21 e kadar

6.8.2.1.17 den 6.8.1.20 ye kadar

4.3.2.3.2
Tama srasnda tank konteynerleri/MEGCler,
tayc ara zerine, tayc aracn yada tank
konteynerinin/MEGC'nin kendi sabitleme tertibatyla
yanlamasna ve boylamasna darbelere kar ve
devrilmeye kar yeterince korunacak ekilde
yklenir.3 Servis tehizat da dahil olmak zere tank
konteynerleri/MEGC'LER darbelere yada devrilmeye
kar korunakl olarak imal edilmi ise, bu ekilde
korunmasna ihtiya yoktur.

Gvdelerin korunmasyla ilgili rnekler:


Yan darbelere kar koruma rnein orta izgi seviyesinde gvdeyi her iki yandan da koruyan boylamasna
ubuklardan oluabilir;
Devrilmeye kar koruma rnein kasayla iliki iinde enlemesine sabitlenen takviye halkalarndan yada
ubuklarndan oluabilir;
Arkadan darbeye kar koruma rnein tampon yada bir kasadan oluabilir
177

4.3.2.3.3

Tanklarn, tpl gaz tankerlerinin ve MEGC'lerin doldurulmas ve boaltlmas srasnda,


tehlikeli miktarlarda gaz ve buharn aa kmasn nlemek iin uygun nlemler alnmaldr.
Tanklar, tpl gaz tankerleri ve MEGC'ler, iindeki maddelerin kontrolsz bir ekilde salmasn
nleyecek ekilde kapatlacaktr. Alttan boaltmal tanklarn azlar vida dili tpalarla, bo flanlarla
yada bunlar kadar etkili dier tehizatla kapatlr. Dolum sonrasnda, doldurucu, tanklarn, tpl gaz
tankerlerinin, oklu gaz silindirlerin tama konteynrlarnn kapal ve szdrmaz olduundan emin
olmaldr. Bu husus ayn zamanda, daldrma tpnn st ksm iin de geerlidir.

4.3.2.3.4

Birden fazla kapama sistemi IBC'ye seri olarak entegre edildiyse tanan maddeye en yakn olan
nce kapatlmaldr.

4.3.2.3.5

Tama srasnda tankn d ksmna doldurulan maddenin tehlikeli kalnts yapmamaldr.

4.3.2.3.6

Birbirleriyle tehlikeli bir reaksiyona girebilecek olan maddeler, tanklarn bitiik blmlerinde
tanmaz.
Sz konusu blmelerin, tankn kendisinin kalnlna eit veya daha byk bir duvar kalnlna sahip
bir blmeyle birbirinden ayrlmas halinde, birbirleriyle tehlikeli bir reaksiyona girebilecek maddeler
tanklarn bitiik blmelerinde tanabilir. Bu tr maddeler, dolu blmeler arasnda bo bir aralk
yada bo bir blme braklmak suretiyle birbirinden ayrlarak da tanabilir.

4.3.2.4

Temizlenmeyen bo tanklar, tpl gaz tankerleri ve MEGC'ler


NOT: Temizlenmemi bo tanklar, tpl gaz tankerleri ve MEGC'ler iin, 4.3.5teki TU1,TU2,
TU4, TU16 ve TU35 zel hkmleri geerli olabilir.

4.3.2.4.1

Tama srasnda tankn d ksmna doldurulan maddenin tehlikeli kalnts yapmamaldr.

4.3.2.4.2

Temizlenmemi bo tanklarn, tpl gaz tankerlerinin ve MEGC'lerin tamaya kabul


edilebilmesi iin sanki dolularm gibi ayn ekilde ve ayn derecede szdrmaz olacak biimde
kapatlm olmalar gerekmektedir.

4.3.2.4.3

Temizlenmemi bo tanklarn, tpl gaz tankerlerinin ve MEGC'lerin, sanki dolularm gibi ayn
ekilde ve ayn szdrmazlk derecesinde kapatlmad ve ADR hkmlerine uyulmad hallerde, bu
tr tank, ara ve kaplar, yeterli ve uygun emniyet artlar azami lde dikkate alnarak, temizlik
yada onarm ilemlerini yaplabilecei en yakn uygun yere tanabilir. ADR hkmlerine e
deer gvenliin salanmas ve tehlikeli mallarn kontroll ekilde aa kmasnn nlenmesi
iin uygun nlemler alndysa, tama ileminin yeterince gvenli olduu kabul edilir.

4.3.2.4.4

Temizlenmemi bo sabit tanklar (tank aralar), sklebilir tanklar, tpl gaz tankerleri, tank
kaplar, tank takas gvdeleri ve MEGC'LER ayrca 6.8.2.4.2 ve 6.8.2.4.3te ngrlen sona erme
srelerinin ardndan da muayene yaplmak zere tanabilir.

178

4.3.3

Snf 2 iin geerli zel hkmler

4.3.3.1

Kodlama ve tanklarn hiyerarisi

4.3.3.1.1

Tanklarn, tpl gaz tankerlerinin ve MEGC'lerin kodlanmas


Blm 3.2, Tablo A, Stun (12)de verilen kodlarn (tank kodlarnn) drt ksm aadaki anlamlar
tamaktadr:
Ks
Aklama
m1
Tank tipi, tpl gaz C =
tankeri veya MEGC P =
R=
2

Hesaplama
basnc

X =
22

Azlar
(bkz. 6.8.2.2
ve 6.8.3.2)

B=

C=
D=

Emniyet
vanalar/tertibatlar

N=

H=

Tank Kodu
sktrlm gazlar iin tank, tpl gaz tankeri veya MEGC;
svlatrlm veya zlm gazlar iin tank, tpl gaz
tankeri veya MEGC;
SOUTULARAK SIVILATIRILMI gazlar iin tank.
4.3.3.2.5teki tablo uyarnca ilgili asgari test basncnn
deeri; yada
= asgari hesaplama basnc (bar olarak).
3 kapakl, alttan doldurmal yada boaltmal tank; yada
sv yzeyinin altnda az bulunan veya sktrlm gazlar i
in tpl gaz tankeri yada MEGC
3 kapakl stten doldurmal yada boaltmal, sv zeyinin
altnda sadece temizlik az bulunan tank;
3 kapakl stten doldurmal yada boaltmal tank; yada sv
yzeyinin altnda az olmayan tpl gaz tankeri yada MEGC.

6.8.3.2.9 veya 6.8.3.2.10 uyarnca emniyet vanas bulunan,


ancak hava geirmez (szdrmaz) olarak kapatlmayan tank,
tpl gaz tankeri yada MEGC;
hava geirmez (szdrmaz) tpl gaz tankeri yada
MEGC (bkz. 1.2.1.);

NOT 1: Blm 3.2, Tablo A, Stun 13te yer alan ve baz gazlara zel TU17 sayl zel
hkm, sz konusu gazn sadece tpl gaz tankeriyle yada MEGC ile tanabilecei anlamna gelir.
NOT 2: Baz gazlar iin Blm 3.2 Tablo A Stun (13) de belirtilen TU40 zel hkm,gazn sadece,
elemanlar kaynaksz kaplardan oluan, tpl gaz tankerlerinde veya oklu gaz silindirleri tama
konteynrlarnda tanabileceini belirtir.
NOT 3: Tankn kendi zerinde yada panel zerinde gsterilen basn, "X" deerinden
yadahesaplanan asgari basntan daha az olmayacaktr.

179

4.3.3.1.2

Tanklarn hiyerarisi

Tank

Bu kod kapsamndaki maddeler iin izin verilen dier tank kodu (kodlar)

kodu
C*BN
C*BH
C*CN
C*CH
C*DN
C*DH
P*BN
P*BH
P*CN
P*CH
P*DN
P*DH
R*BN
R*CN
R*DN

C#BN, C#CN, C#DN, C#BH, C#CH, C#DH


C#BH, C#CH, C#DH
C#CN, C#DN, C#CH, C#DH
C#CH, C#DH
C#DN, C#DH
C#DH
P#BN, P#CN, P#DN, P#BH, P#CH, P#DH
P#BH, P#CH, P#DH
P#CN, P#DN, P#CH, P#DH
P#CH, P#DH
P#DN, P#DH
P#DH
R#BN, R#CN, R#DN
R#CN, R#DN
R#DN

"#" ile gsterilen figr, "*" ile gsterilen figre eit yada ondan daha byk olur.
NOT: Bu hiyeraride, her bir kayt iin ngrlen zel hkmler dikkate alnmamtr (bkz.4.3.5. ve
6.8.4).
4.3.3.2

Dolum artlar ve test basnlar

4.3.3.2.1

Sktrlm gazlarn tanmas iin kullanlan tanklardaki tank basnc, basnl kaplar iin 1.2.1de
tanmlanan alma basncnn en az 1.5 kat olur.

4.3.3.2.2

unlarn tanmasna ynelik tanklar iin test basnc:


-

yksek basnca sahip svlatrlm gazlar ve

znm gazlar

tank gvdesi azami dolum orannda doldurulduu zaman, maddenin scaklk yaltml
tanklarda 55C'de gvde iinde yaratt basn yada scaklk yaltm bulunmayan tanklarda 65 C'de
yaratt basn, test basncn gememelidir.
4.3.3.2.3

Dk basnl svlatrlm gazlarn tanmasnda kullanlan tanklarn test basnc u ekilde


olacaktr:
(a)

Tank s yaltmyla donatlmsa, en az test basncna eit; svnn 60 C'deki buhar


basncnn 0,1 Mpa (1 bar) altndaki deerde, ancak 1 Mpa'dan (10 bar) dk;

(b)

Tank s yaltmyla donatlmamsa, en az test basncna eit; svnn 65 C'deki buhar


basncnn 0,1 Mpa (1 bar) altndaki deerde, ancak 1 Mpa'dan (10 bar) dk;

Litre bana, en yksek kabul edilebilir ierik ktlesi aadaki ekilde hesaplanr:
Litre bana en yksek kabul edilebilir ierik ktlesi = 0,95 x sv fazda 50 C'deki younluk (kg/l
olarak)
Ayrca, buhar faz 60 C'nin altnda ortadan kalkmayacaktr.
Gvde apnn 1,5 metreden fazla olmamas halinde, 4.1.4.1deki P200 ambalaj talimatna uygun test
basnc ve en yksek dolum oran geerli olur.
4.3.3.2.4

Soutularak svlatrlm gazlarn tanmas amacyla kullanlan tanklardaki test basnc, kabul
edilebilir en yksek alma basncnn 1,3 katndan daha az olmayacak ve tank zerinde
gsterilecektir; ancak bu basn, 300 kPa'nn ( 3 bar) altnda olamaz; vakum izolasyonlu tanklarda test

- 180 -

basnc ise kabul edilebilir azami alma basncna 100 kPa (1 bar) ilave edilerek bulunan deerden
daha az olmayacaktr.
4.3.3.2.5

Sabit tanklarla (tank aralar), tpl gaz tankeriyle, sklebilir tanklarla, tank
konteynerleriyle yada ok elemanl gaz kaplaryla tanabilecek olan gazlarn ve gaz karmlarnn,
tanklar iin asgari test basnlarn ve mmkn olduu lde dolum orann gsteren tablosu
n.o.s/b.b.b kaytlar kapsamnda snflandrlan gazlar veya gaz karmlar halinde, test basnc
ve dolum oran deerleri, ilgili makamca onaylanan uzman tarafndan belirlenir.
Sktrlm yada yksek basnl svlatrlm gazlar iin kullanlan tanklarn, tabloda gsterilenden
daha dk bir test basncna tabi tutulmas ve tanklarn, s yaltmyla donatlm olmas halinde,
maddenin 55C'de tank iinde yaratt basncn, tank zerine iaretlenen test basncn gememesi
kouluyla, yetkili kurum tarafndan onaylanan uzman tarafndan daha dk bir azami yk
ngrlebilir.

UN
No.

Ad

Snflandr
ma
kod
u

Tanklar iin asgari test basnc


Is yaltml
Is
yaltmsz

Litre bana izin


verilen azami
ierik ktlesi

MPa
bar
MPa
bar
kg
sadece haznelerden oluan MEGC'lerde ve tpl gaz
tankerlerinde
bkz. 4.3.3.2.1
bkz. 4.3.3.2.4
2.6
26
2.9
29
0.53
bkz. 4.3.3.2.1
22.5
225
22.5
225
0.715
30
300
30
300
0.86
12
120
1.50
4.2
42
1.13
12
120
1.44
25
250
1.60

1001

Asetilen, znm

1002
1003
1005
1006
1008

Hava, sktrlm
Hava, soutulmu sv
Amonyak, anhidrit
Argon, sktrlm
Boron triflorr

1009

Bromotriflorometan (Soutucu Gaz


R13B1)

2
A

1010

BUTADENLER, STABLZE
(1,2- butadien) veya
BUTADENLER, STABLZE
(1,3- butadien) veya
BUTADENLER VE
HDROKARBON KARIMI,
STABLZE
Butan
1-BUTLEN veya
trans-2-butilen veya
cis-2-butilen veya
butilen karm
Karbon dioksit

2
F
2
F

10

10

0.59

10

10

0.55

2
F
2
F
2
F
2
F
2
F
2
F
2
A

10

10

0.50

1
1
1
1
1
19
22.5

10
10
10
10
10
190
225

1
1
1
1
1

10
10
10
10
10

19
25

190
250

0.51
0.53
0.54
0.55
0.50
0.73
0.78
0.66
0.75

1.9
2.6

19
26

1.25
1.03

1010
1010

1011
1012
1012
1012
1012
1013

1016
1017
1018

Karbonmonoksit, sktrlm
Klor
Klorodiflorometan (Soutucu gaz R22)

1020

Dikloropentafloroetan (Soutucu gaz


R115)
1-kloro-1,2,2,2-tetrafloroetan (Soutucu
gaz R124)
Klorotriflorometan (Soutucu gaz R13)

1021
1022

4
F
1
A
3
O
2
TC
1
A
2
TC

1
2TF
TOC
2
A
2
A
2
A
2
A

bkz. 4.3.3.2.1
1.7
17
2.4
24
2

20

2.3

23

1.08

10

1.1

11

1.2

12
22.5

120
225
100
120
190
250

0.96
1.12
0.83
0.90
1.04
1.10

10
12
19
25

- 181 -

UN
No.

Ad

1029

Kmr gaz, sktrlm


Siyanr
Siklopropan
Diklorodiflorometan (Soutucu gaz
R12)
Dikloroflorometan (Soutucu gaz R21)

1030

1,1-difluoroetan (Soutucu gaz R152a)

1032
1033
1035

Dimetilamin, anhidrit
Dimetil eter
Etan

1023
1026
1027
1028

1036
1037
1038
1039
1040
1041

1046
1048
1049
1050

Etilamin
Etil klorr
Etilen, soutulmu sv
Etil metil eter
Etilen oksit veya azot ile beraber etilen
50 Cde toplam 1MPa (10 bar) basnca
Etilen oksit ve karbondioksit
karm, %9dan fazla, %87den az
etilen oksit ile beraber
Helyum, sktrlm
Hidrojen bromr, anhidrit
Hidrojen, sktrlm
Hidrojen klorr, anhidrit

1053
1055
1056
1058

Hidrojen slfr
zobutilen
Kripton, sktrlm
Svlatrlm gazlar, alevlenmez;
azot, karbondioksit veya hava ile
yklenmi

1060

Metilasetilen ve propadien karm,


kararllatrlm:
Karm P1
Karm P2
%1 ila %4 metilasetilen ieren propadien

1061
1062

Metilamin, anhidrit
Metil bromr, %2den daha az kloropikrin
ierir

1063
1064
1065

Metil klorr
(Soutucu gaz R40)
Metil merkaptan
Neon, sktrlm

1066
1067

Nitrojen, sktrlm
Diazot tetraoksit (azot dioksit)

1070

Azot oksit

Snflandr
ma
kod
u
T
2F
TF
2
F
2
A
2
A
2
F
2
F
2
F
2
F

Tanklar iin asgari test basnc


Is yaltml
Is
yaltmsz
MPa
bar
bkz. 4.3.3.2.1
10
100
1.6
16
1.5
15

bar

kg

10
1.8
1.6

100
18
16

0.70
0.53
1.15

10

10

1.23

1.4

14

1.6

16

0.79

1
1.4
12

10
14
120

1
1.6

10
16

9.5
12
30
1
1

95
120
300
10
10

0.59
0.58
0.32
0.25
0.29
0.39
0.61
0.8

1
1.5

10
15

0.64
0.78

2.6

26

0.73

5.5

55

1.54

10
12
15
20
5
1

100
120
150
200
50
10

0.69
0.30
0.56
0.67
0.74
0.67
0.52

2
F
2
F
3
F
2
F
2
TF
2
F

1
10
1
10
bkz. 4.3.3.2.4
1
10
1.5
15

1
A
2
TC
1
F
2
TC

bkz. 4.3.3.2.1
5
50
bkz. 4.3.3.2.1
12
120

2
TF
2
F
1
A
2
A

4.5
45
1
10
bkz. 4.3.3.2.1

2
F

MPa

Litre bana izin


verilen azami
ierik ktlesi

2.4

24

1.5 x dolum basnc


bkz. 4.3.3.2.2 veya 4.3.3.2.3
bkz. 4.3.3.2.2 veya 4.3.3.2.3

2
F
2
F
2
F
2
F
2
T

2.5

25

2.8

28

0.49

2.2
2.2

22
22

2.3
2.2

23
22

0.47
0.50

1
1

10
10

1.1
1

11
10

0.58
1.51

2
F

1.3

13

1.5

15

0.81

10

0.78

2
TF
1
A
1
2A
TOC
2
O

- 182 -

1
10
bkz. 4.3.3.2.1
bkz. 4.3.3.2.1

sadece haznelerden oluan MEGC'lerde ve tpl gaz tankerinde


22.5
225
0.78
18

180

0.68

22.5

225

0.74

25

250

0.75

UN
No.

Ad

1071
1072
1073

Petrol gaz, sktrlm


Oksijen, sktrlm
Oksijen, soutulmu sv

1075

Petrol gazlar,sv

1076

Fosgen

2 TC

1077
1078

Propilen
Soutucu gazlar, b.b.b., rnein:
Karm F1
Karm F2

2F
2A
2A
2A

2.5

25

2.7

27

0.43

1
1.5

10
15

1.1
1.6

11
16

1.23
1.15

Karm F3

2A

2.4

24

2.7

27

1.03

dier karmlar

2A

Slfr dioksit
Kkrt hekzaflorr

2 TC
2A

12

1.23
1.34

70

1.04

14
16

140
160

1.33
1.37

1079
1080

1 TF
1O
3O
2F

Tanklar iin asgari test basnc


Is yaltml
MPa
bar
bkz. 4.3.3.2.1
bkz. 4.3.3.2.1
bkz. 4.3.3.2.4

Is
yaltmsz
MPa
bar

Litre bana izin


verilen azami
ierik ktlesi
kg

bkz. 4.3.3.2.2 veya 4.3.3.2.3


sadece haznelerden oluan MEGC'lerde tpl gaz tankerinde

bkz. 4.3.3.2.2 veya 4.3.3.2.3


1
12

10
120

1.2

Sadece kaynaksz kaplar olan olan tpl gaz tankerlerinde


veya oklu gaz silindirleri tama konteynrlarnda

1081

Tetrafloroetilen, kararlatrlm

1082

2 TF

1.5

15

1.7

17

1.13

1083

Triflorokloroetilen, kararllatrlm
(Soutucu gazR1113)
Trimetilamin, anhidrit

2F

10

10

0.56

1085
1086

Vinil bromr, kararllatrlm


Vinil klorr, kararllatrlm

2F
2F

1
1

10
10

1
1.1

10
11

1.37
0.81

1087
1581

inil metil eter, kararllatrlm

2F
2T

1
1

10
10

1
1

10
10

0.67
1.51

1582

Kloropikrin ve metil klorr karm

2T

1.3

13

1.5

15

0.81

1612

Hekzaetil tetrafosfat ve
sktrlm gaz karm
Klor triflorr
Heksafloropropilen
(Soutucu gaz R 1216)

1T

1749
1858

Snflandrma
kodu

Kloropikrin ve metil bromr karm %2den


fazla kloropikrin ierir

2F

bkz. 4.3.3.2.1

2 TOC
2A

3
1.7

30
17

3
1.9

30
19

1.40
1.11

2 TC

20
30
12
22.5

200
300
120
225

20
30

200
300

0.74
1.10
0.58
0.65

25

250

0.64

1.3

13

15

0.81

190
250

0.66
0.75

1859

Silikon tetraflorr

1860

Vinil florr, kararllatrlm

2F

1912

Metil klorr ve metilen klorr karm

2F

1913
1951
1952

3A
3A
2A

bkz. 4.3.3.2.4
bkz. 4.3.3.2.4
19
190
25
250

1953

Neon, soutulmu sv
Argon, soutulmu sv
Etilen oksit ve karbondioksit
karm en fazla %9 etilen oksit
ierir
Sktrlm gaz, Zehirli, yanc, b.b.b.a

1 TF

bkz. 4.3.3.2.1 veya 4.3.3.2.2

1954
1955
1956
1957

Svlatrlm gaz, yanc, b.b.b.


Sktrlm gaz, Zehirli, b.b.b.a
Sktrlm gaz, b.b.b.
Dteryum, sktrlm

1F
1T
1A
1F

bkz. 4.3.3.2.1 veya 4.3.3.2.2


bkz. 4.3.3.2.1 veya 4.3.3.2.2
bkz. 4.3.3.2.1 veya 4.3.3.2.2
bkz. 4.3.3.2.1

L C50 200 ppmye eit veya daha yksekse izin verilir.

- 183 -

1.5

19
25

UN
No.

Ad

Snflandrma
kodu

1958

1,2-dikloro-1,1,2,2- tetrafloroetan
(soutucu gaz R114)

2A

1959

1,1-difluoroetilen (Soutucu gaz R1132a)

2F

1961
1962

Etan, soutulmu sv
Etilen

3F
2F

Tanklar iin asgari test basnc


Is yaltml
Is
yaltmsz
MPa
1

bar
10

12
22.5

120
225

MPa
1

25

1963
1964
1965

1966
1967
1968
1969
1970
1971
1972

1973

1974
1976
1977
1978
1982
1983
1984

Helyum, soutulmu sv
Hidrokarbon gaz karm,
svlatrlm, b.b.b.
Hidrokarbon gaz karm, svlatrlm,
b.b.b.
Karm A
Karm A01
Karm A02
Karm A0
Karm A1
Karm B1
Karm B2
Karm B
Karm C
Dier karmlar
Hidrojen, soutulmu sv
Ensektisit gaz, Zehirli, b.b.b.a
Ensektisit gaz, b.b.b.
zobutan
Kripton, soutulmu sv
Metan, sktrlm veya doal gaz,
sktrlm yksek seviyede metal
Metan, sktrlm sv veya doal
gaz, yksek metan ieren soutulmu
sv
Klorodiflorometan ve
kloropentafloroetan karm
sabitlenmi kaynama noktas,
yaklak %49 klorodiflorometan ierir
(Soutucu gaz R 502)
Klorodiflorobromometan (Soutucu gaz
R12B1)
Oktaflorosiklobutan (Soutucu gaz RC3
18)
Azot, soutulmu sv
Propan
Tetraflorometan (Soutucu gaz R14)
1-kloro-2,2,2,- trifluoroetan (soutucu gaz
R 133a)
Triflorometan (Soutucu gaz R23)

3A
1F

Hidrojen ve metan karm,


sktrlm

kg
1.3

250

0.66
0.78
0.77

225
300

0.25
0.36
0.34
0.37

10
14
14
14
18
23
23
23
27

0.50
0.49
0.48
0.47
0.46
0.45
0.44
0.43
0.42

10

0.49

Bkz. 4.3.3.2.4
Bkz. 4.3.3.2.1 veya 4.3.3.2.2

2F
2F
2F
2F
2F
2F
2F
2F
2F
2F
2F
3F
2T
2A
2F
3A
1F

1
10
1
1.2
12
1.4
1.2
12
1.4
1.2
12
1.4
1.6
16
1.8
2
20
2.3
2
20
2.3
2
20
2.3
2.5
25
2.7
bkz. 4.3.3.2.2 veya 4.3.3.2.3
bkz. 4.3.3.2.4
bkz. 4.3.3.2.2 veya 4.3.3.2.3
bkz. 4.3.3.2.2 veya 4.3.3.2.3
1
10
1
bkz. 4.3.3.2.4
bkz. 4.3.3.2.1

3F

bkz. 4.3.3.2.4

2A

2.5

25

2.8

28

1.05

2A

10

10

1.61

2A

10

10

1.34

2.3
20
30
1

23
200
300
10

0.42
0.62
0.94
1.18

190
250

0.92
0.99
0.87
0.95

3A
2F
2A
2A
2A

bkz. 4.3.3.2.4
2.1
21
20
200
30
300
1
10
19
25

190
250
19
25

2034

bar
10

bkz. 4.3.3.2.4
12
120
22.5
225
22.5
30

Litre bana izin


verilen azami
ierik ktlesi

1F

- 184 -

bkz. 4.3.3.2.1

Ad

Snflandrma
kodu

2035

1,1,1-trifloroetan (Soutucu gaz R143a)

2F

MPa
2.8

bar
28

2036

Ksenon

2A

12

120

Litre bana izin


verilen azami
ierik ktlesi

MPa
3.2

bar
32

kg
0.79

130
10

1.30
1.24
0.53

2F
4A

10

13
1

4A

10

10

0.80

4A

1.2

12

1.2

12

0.77

1
5

10
50

20
2.1
2.0

200
21
20

0.90
1.1
1.28
1.34
1.10
2.25
0.50

22.5
25
3.0
20
30
1
1.8
1

225
250
30
200
300
10
18
10

0.32
0.36
0.84
0.47
0.70
1.19
1.08
1.34

2.3
20
30
1
2.5
30
1

23
200
300
10
25
300
10

1.07
0.50
0.75
0.57
0.57
0.36
0.99

3.1

31

10
18

4.2
10
1
2

42
100
10
20

0.11
0.21
0.76
0.20
0.66
0.63
1.01

10
13

1
1.5

10
15

1.50
1.17

2187
2189
2191
2193

2,2-dimetilpropan
AMONYAK ZELT, suda 15 Cde
relatif younluu 0,880den az,
%35ten fazla ama %40tan az amonyak
ile
%40tan fazla ama %50den az amonyak
ile
Karbon dioksit, soutulmu sv
Diklorosilan
Slfril florr
Hekzaflorometan (Soutucu gaz R116)

3A
2 TFC
2T
2A

bkz. 4.3.3.2.4
1
10
5
50
16
160
20
200

2197
2200
2201
2203

Hidrojen iyodr, anhidrit


Propadien, kararllatrlm
Azot oksit, soutulmu sv
Silan b

2 TC
2F
3O
2F

2204
2417

Karbonil slfr
Karbonil florr

2 TF
2 TC

2419
2420
2422

Bromotrifloroetilen
Hekzafloroaseton
Oktaflorobut-2-ene (Soutucu gaz
R1318)

2F
2 TC
2A

1.9
19
1.8
18
bkz. 4.3.3.2.4
22.5
225
25
250
2.7
27
20
200
30
300
1
10
1.6
16
1
10

2424
2451

Oktafloropropan (Soutucu gaz R218)


Azot triflorr

2A
2O

2452
2453
2454
2517

Etilasetilen, kararllatrlm
Etil florr (Soutucu gaz R 161)
Metil florr (Soutucu gaz R41)
1-kloro-1,1-difloroetan (Soutucu gaz R
142b)

2F
2F
2F
2F

2591
2599

Ksenon, soutulmu sv
Klorotriflorometan ve triflorometan
azeotropik karm, yaklak %60
kloroflorometan ierir (Soutucu gaz
R503)

3A
2A

2601
2602

Siklobutan
Diklorodiflorometan ve difloro-1,1 etan,
azeotropik karm yaklak %74
diklorodiflorometan ierir (soutucu gaz
R 500)

2F
2A

1
1.8

2901
3057

Brom klorr
Trifloroasetil klorr

2 TOC
2 TC

1
1.3

2044
2073

Tanklar iin asgari test basnc


Is yaltml
Is
yaltmsz

UN
No.

Piroforik (abuk yanc) olarak kabul edilir.

- 185 -

2.1
20
30
1
2.1
30
1

21
200
300
10
21
300
10

bkz. 4.3.3.2.4
3.1
31
4.2
42
10
100

UN
No.

Snflandrma
kodu

Tanklar iin asgari test basnc


Is yaltml
Is
yaltmsz
MPa
1.5

bar
15

bar
16

kg
1.09

3.0

30

1.21

15
10

1.14
0.98

18

1.04

49

0.95

4.3

43

0.78

14

1.6

16

1.20

10

10

1.16

2A

2.4

24

2.6

26

1.02

2A

1.5

15

1.7

17

1.03

2 TF

2.8

28

2.8

28

0.73

Etilen oksit ve diklorodiflorometan


karm, %12,5ten etilen oksit

3083
3136
3138

Perkloril florr
Triflorometan, soutulmu sv
Etilen, asetilen ve propilen karm,
soutulmu sv, en az %71,5
etilen, %22,5'tan az asetilen ve %6'dan
az olmayan propilen

3153
3154
3156
3157
3158
3159

2F
2F
1O
2O
3A
2A

1.4
14
1.5
1
10
1
bkz. 4.3.3.2.1 veya 4.3.3.2.2
bkz. 4.3.3.2.2 veya 4.3.3.2.3
bkz. 4.3.3.2.4
1.6
16
1.8

3160

Perfloro(metil vinil eter)


Perfloro(etil vinil eter)
Sktrlm gaz, ykseltgen, b.b.b.
Svlatrlm gaz, ykseltgen, b.b.b.
Gaz, soutulmu sv, b.b.b.
1,1,1,2-tetrafloroetan (Soutucu gaz
R134a)
Svlatrlm gaz, Zehirli, yanc, b.b.b.a

2 TF

bkz. 4.3.3.2.2 veya 4.3.3.2.3

3161
3162

Svlatrlm gaz, yanc, b.b.b.


Svlatrlm gaz, Zehirli, b.b.b.a

2F
2T

bkz. 4.3.3.2.2 veya 4.3.3.2.3


bkz. 4.3.3.2.2 veya 4.3.3.2.3

3163
3220

Svlatrlm gaz, b.b.b.


Pentafloroetan
(Soutucu gaz R125)

2A
2A

bkz. 4.3.3.2.2 veya 4.3.3.2.3


4.1
41
4.9

3252

Diflorometan
(Soutucu gaz R32)
Heptafloropropan
(Soutucu gaz R227)
Etilen oksit ve klorotetraflorometan
karm, en fazla %8,8 etilen oksit

2F

3.9

39

2A

1.4

2A

3297

3298
3299
3300
3303
3304
3305
3306

Etilen oksit ve pentafloroetan


karm, en fazla %7,9 etilen oksit
Etilen oksit ve tetrafloroetan
karm, en fazla %5,6 etilen oksit
Etilen oksit ve karbondioksit
karm, %87den fazla etilen oksit ierir
Sktrlm gaz, Zehirli, ykseltgen,
Sktrlm gaz, Zehirli, andrc,
Sktrlm gaz, Zehirli, yanc,
andrc, b.b.b. a
Sktrlm gaz, Zehirli,
Ykseltgen, andrc, b.b.b. a

2 TO
3A
3F

2.7
27
Bkz. 4.3.3.2.4
bkz. 4.3.3.2.4

1 TO

bkz. 4.3.3.2.1 veya 4.3.3.2.2

1 TC

bkz. 4.3.3.2.1 veya 4.3.3.2.2

1 TFC

bkz. 4.3.3.2.1 veya 4.3.3.2.2

1 TOC

bkz. 4.3.3.2.1 veya 4.3.3.2.2

3307

Svlatrlm gaz, Zehirli, Ykseltgen,

2 TO

bkz. 4.3.3.2.2 veya 4.3.3.2.3

3308

2 TC

bkz. 4.3.3.2.2 veya 4.3.3.2.3

2 TFC
2 TOC

bkz. 4.3.3.2.2 veya 4.3.3.2.3


bkz. 4.3.3.2.2 veya 4.3.3.2.3

3311

Svlatrlm gaz, Zehirli, andrc,


Svlatrlm gaz, Zehirli,
yanc, andrc, b.b.b. a
Svlatrlm gaz, Zehirli,
Ykseltgen, andrc, b.b.b.
a
Gaz, soutulmu sv, ykseltgen, b.b.b.

3312

Gaz, soutulmu sv, yanc, b.b.b.

3309
3310

Litre bana izin


verilen azami
ierik ktlesi

MPa
1.6

2A

3070

3296

Ad

3O

bkz. 4.3.3.2.4

3F

bkz. 4.3.3.2.4

L C50 200 ppmye eit veya daha yksekse izin verilir

- 186 -

UN
No.

Ad

Snflandrma
kodu

3318

Amonyak zelti, suda 15Cde bal


younluu 0,880den az, %50den fazla
amonyak
Soutucu gaz R404A
Soutucu gaz R407A
Soutucu gaz R407B
Soutucu gaz R407C
nsektisid gaz, yanc, b.b.b.
nsektisid gaz, Zehirli, yanc, b.b.b.a

4 TC

Tanklar iin asgari test basnc


Is yaltml
Is
yaltmsz
MPa
bar
MPa
bar
bkz. 4.3.3.2.2

2A
2A
2A
2A
2F
2 TF

2.9
29
3.2
2.8
28
3.2
3.0
30
3.3
2.7
27
3.0
bkz. 4.3.3.2.2 veya 4.3.3.2.3
bkz. 4.3.3.2.2 veya 4.3.3.2.3

3337
3338
3339
3340
3354
3355
a

32
32
33
30

Litre bana izin


verilen azami
ierik ktlesi
kg

0.84
0.95
0.95
0.95

L C50 200 ppmye eit veya daha yksekse izin verilir

4.3.3.3

altrma

4.3.3.3.1

Tanklar, tpl gaz tankerleri yada MEGC'lerin kullanmna farkl gazlar iin izin verildii takdirde
kullanm deiiklii, emniyetli altrma iin gerekli olduu lde boaltma, temizleme ve tahliye
etme ilemlerini ierir.

4.3.3.3.2

Tanklar, tpl gaz tankerleri yada MEGC'ler tamaya sunulduunda, yalnzca 6.8.3.5.6da
belirtilen ve yklenen veya boaltlan gaz iin geerli olan bilgiler grnr olmal; dier gazlarla ilgili
bilgiler kapal olmaldr.

4.3.3.3.3

tpl gaz tankerlerin veya MEGC'lerin tm elemanlar (blmeleri) sadece tek ve ayn gaz
iermelidir.

4.3.3.3.4

D ar basncn, tankn d basnca olan direncinden fazla olabilecei durumlarda (rn. Dk evre
scaklklarndan dolay), dk basnta svlatrlm gaz tayan tanklar deformasyon riskine kar
korumak amacyla gerekli nlemlerin, rn. Tank iinde yeterli basnc salamak amacyla,tanklar azot
veya dier inert bir gazla doldurmak, alnmas gerekmektedir.

- 187 -

4.3.4

Snf 1 ve 3 ila 9 iin geerli olan zel hkmler

4.3.4.1

Kodlama, mantksal yaklam ve tanklarn hiyerarisi

4.3.4.1.1

Tanklarn kodlanmas
Blm 3.2, Tablo A, Stun (12)de verilen kodlarn (tank kodlarnn) drt ksm aadaki anlamlar
tamaktadr:

Ksm
1

Aklama
Tank tipleri

L=

Tank
Sv haldeki maddeler iin tanklar (eriyik halde
tamaya sunulan svlar veya katlar);

S=

Kat haldeki maddeler iin tanklar (toz veya tanecikli).

Hesaplama basnc G =

Azlar
(bkz. 6.8.2.2.2)

6.8.2.1.14n genel zorunluluklar uyarnca asgari


hesaplama basnc veya

1.5; 2.65; 4; 10; 15 yada 21=


Bar olarak asgari hesaplama basnc (bkz. 6.8.2.1.14).
A = 2 kapakl, alttan doldurmal ve boaltmal azlara
sahip tank
B

= 3 kapakl, alttan doldurmal ve boaltmal azlara


sahip tank

= stten doldurmal ya da boaltmal, sv yzeyinin


altnda sadece temizlik az bulunan tank;

= stten doldurmal yada boaltmal azlara sahip, sv


yzeyinin altnda az olmayan tank;
Emniyet
V = 6.8.2.2.6 uyarnca havalandrma aygtna sahip fakat
vanalar/tertibatlar
alevin yaylmasna engel olacak aygt olmayan tank;
veya patlamama basncna oka direnli tank
F = 6.8.2.2.6 uyarnca havalandrma aygtna sahip fakat
alevin yaylmasna engel olacak aygt olmayan tank;
veya patlama basncna - oka direnli tank
N = 6.8.2.2.6 uyarnca havalandrma aygtna sahip
olmayan ve szdrmaz olarak kapatlmam tank;
D

H = szdrmaz olarak kapatlm tank (bkz. 1.2.1)

- 188 -

4.3.4.1.2

ADR tank kodlarnn madde gruplarna tahsis edilmesine ynelik mantksal yaklam ve tanklarn
hiyerarisi
NOT: Baz maddeler ve madde gruplar mantksal yaklama dahil edilmemitir; bkz. 4.3.4.1.3.
Mantksal yaklam
zin verilen maddeler grubu

Tank Kodu
SIVILAR
LGAV
LGBV

LGBF

L1.5BN

L4BN

Snf
3
9
4.1
5.1
9

Snflandrma kodu
F2
M9
F2
O1
M6
M11
Ve tank kodu LGAV iin izin verilen madde gruplar
3
F1

Ambalajlama grubu
III
III
II, III
III
III
III

II
50 Cde buhar basnc 1,1 bar
F1
III
D
II
50 Cde buhar basnc 1,1 bar
D
III
Ve tank kodu LGAV ve LGBV iin izin verilen madde gruplar
3
F1
II
50 Cde buhar basnc > 1,1 bar
F1
III
Parlama noktas < 23 C, viskoz,
50 Cde buhar basnc > 1,1 bar;
kaynama noktas > 35 C
D
II
50 Cde buhar basnc > 1,1 bar
Ve tank kodu LGAV, LGBV ve LGBF iin izin verilen madde gruplar
3
F1
I,
III
FC
III
D
I
5.1
O1
I, II
OT1
I
8
C1
II, III
C3
II, III
C4
II, III
C5
II, III
C7
II, III
C8
II, III
C9
II, III
C10
II, III
CF1
II
CF2
II
CS1
II
CW1
II
CW2
II
CO1
II
CO2
II
CT1
II, III
CT2
II, III
CFT
II
9
M11
III
Ve tank kodu LGAV, LGBV, LGBF ve L1.5BN iin izin verilen madde gruplar

- 189 -

Tank Kodu
L4BH

L4DH

L10BH

Mantksal yaklam
zin verilen maddeler grubu
Snf
Snflandrma kodu
Ambalajlama grubu
3
FT1
II, III
FT2
II
FC
II
FTC
II
6.1
T1
II, III
T2
II, III
T3
II, III
T4
II, III
T5
II, III
T6
II, III
T7
II, III
TF1
II
TF2
II, III
TF3
II
TS
II
TW1
II
TW2
II
TO1
II
TO2
II
TC1
II
TC2
II
TC3
II
TC4
II
TFC
II
I3
II
6.2
I4
9
M2
II
Ve tank kodu LGAV, LGBV, LGBF ve L1.5BN ile L4BN iin izin verilen madde gruplar
4.2
S1
II, III
S3
II, III
ST1
II, III
ST3
II, III
SC1
II, III
SC3
II, III
4.3
W1
II, III
WF1
II, III
WT1
II, III
WC1
II, III
8
CT1
II, III
Ve tank kodu LGAV, LGBV, LGBF, L1.5BN ve L4BN ile L4BH iin izin verilen madde gruplar
8
C1
I
C3
I
C4
I
C5
I
C7
I
C8
I
C9
I
C10
I
CF1
I
F2
I
CS1
I
W1
I
W2
I
CO1
I
CO2
I
CT1
I
CT2
I
COT
I
Ve tank kodu LGAV, LGBV, LGBF, L1.5BN ve L4BN ile L4BH iin izin verilen madde gruplar

- 190 -

Tank Kodu
L10CH

L10DH

L15CH

L21DH

Mantksal yaklam
zin verilen maddeler grubu
Snf
Snflandrma kodu
Ambalajlama grubu
3
FT1
I
FT2
I
FC
I
FTC
I
6.1*
T1
I
T2
I
T3
I
T4
I
T5
I
T6
I
T7
I
TF1
I
TF2
I
TF3
I
TS
I
TW1
I
TO1
I
TC1
I
TC2
I
TC3
I
TC4
I
TFC
I
TFW
I
Ve tank kodu LGAV, LGBV, LGBF, L1.5BN, L4BN, L4BH ve L10BH iin izin verilen madde gruplar
* LC50 deeri 200 ml/m3e eit veya bundan dk olan, doymu buhar konsantrasyonu 500 LC 50ye eit
veya bundan yksek maddeler, tank kodu L15CHye tahsis edilebilir.
4.3
W1
I
WF1
I
WT1
I
WC1
I
WFC
I
5.1
OTC
I
8
CT1
I
Ve tank kodu LGAV, LGBV, LGBF, L1.5BN, L4BN, L4BH, L4DH, L10BH ve L10CH iin izin verilen
madde gruplar
3
FT1
I
6.1**
T1
I
T4
I
TF1
I
TW1
I
TO1
I
TC1
I
TC3
I
TFC
I
TFW
I
Ve tank kodu LGAV, LGBV, LGBF, L1.5BN, L4BN, L4BH, L10BH ve L10CH iin izin verilen madde
gruplar
** LC50 deeri 200 ml/m3e eit veya bundan dk olan, doymu buhar konsantrasyonu 500 LC 50ye eit
veya bundan yksek maddeler, bu tank koduna tahsis edilebilir.
4.2
S1
I
S3
I
SW
I
ST3
I
Ve tank kodu LGAV, LGBV, LGBF, L1.5BN, L4BN, L4BH, L4DH, L10BH, L10CH, L10DH ve
L15CH iin izin verilen madde gruplar

- 191 -

Tank Kodu
KATILAR
SGAV

SGAN

SGAH

Mantksal
yaklam
zin verilen maddeler
grubu
Snf
Snflandrma
kodu
Ambalajlama grubu
4.1
F1
III
F3
III
4.2
S2
II, III
S4
III
5.1
O2
II, III
8
C2
II, III
C4
III
C6
III
C8
III
C10
II, III
T2
III
9
M7
III
M11
II, III
4.1
F1
II
F3
II
FT1
II, III
FT2
II, III
FC1
II, III
FC2
II, III
4.2
S2
II
S4
II, III
ST2
II, III
ST4
II, III
SC2
II, III
SC4
II, III
W2
II, III
4.3
WF2
II
WS
II, III
WT2
II, III
WC2
II, III
5.1
O2
II, III
OT2
II, III
OC2
II, III
8
C2
II
4
II
6
II
8
II
10
II
CF2
II
CS2
II
CW2
II
CO2
II
CT2
II
9
M3
III
Ve tank kodu SGAV iin izin verilen madde gruplar
6.1
T2
II, III
T3
II, III
T5
II, III
T7
II, III
T9
II
TF3
II
TS
II
TW2
II
TO2
II
TC2
II
TC4
II
9
M1
II, III
Ve tank kodu SGAV ve SGAN iin izin verilen madde gruplar

- 192 -

Tank Kodu
S4AH

S10AN

S10AH

Mantksal
yaklam
zin verilen maddeler
grubu
Snf
Snflandrma
kodu
Ambalajlama grubu
6.2
I3
II
9
M2
II
Ve tank kodu SGAV, SGAN ve SGAH iin izin verilen madde gruplar
8

C2
I
C4
I
C6
I
C8
I
C10
I
CF2
I
CS2
I
CW2
I
CO2
I
CT2
I
Ve tank kodu SGAV ve SGAN iin izin verilen madde gruplar
6.1
T2
I
T3
I
T5
I
T7
I
TS
I
TW2
I
TO2
I
TC2
I
TC4
I
Ve tank kodu SGAV, SGAN ve S10AN iin izin verilen madde gruplar
Tanklarn hiyerarisi
Bu tabloda veya Blm 3.2, Tablo Ada gsterilenlerden farkl tank kodlarna sahip tanklar, bu tank
kodlarnn 1 ila 4. ksmlarnn herhangi bir unsurunun (rakam veya harf) aadaki artan sraya gre
Blm 3.2, Tablo Ada gsterilen tank kodunun karlk gelen unsuruna en azndan eit bir seviyede
gvenlik salamas kaydyla kullanlabilir:
Ksm 1: Tank tipleri
SL
Ksm 2: Hesaplama basnc
G 1,5 2,65 4 10 15 21 bar
Ksm 3: Azlar
ABCD
Ksm 4: Emniyet vanalar/tertibatlar
V F N H rnein:
-

rnein tank kodu L10CN olan bir tank, L4BN tank kodunun tahsis edilmi olduu bir
maddenin tanmasnda kullanlabilmektedir.

rnein tank kodu L4BN olan bir tank, SGAN tank kodunun tahsis edilmi olduu bir
maddenin tanmasnda kullanlabilmektedir.

NOT: Bu hiyeraride, her bir kayt iin ngrlen zel hkmler dikkate alnmamtr (bkz.4.3.5. ve
6.8.4).

4.3.4.1.3

Blm 3.2, Tablo A, Stun (12)deki tank kodundan sonra (+) gelen aadaki maddeler ve
madde gruplar, zel hkmlere tabidir. Bu durumda tanklarn dier maddeler ve madde
gruplar iin dnml kullanlmasna, sadece tip onay sertifikasnda bunun aka
belirtilmi olduu hallerde izin verilebilir. Ne var ki Blm 3.2, Tablo A, Stun (13)te
gsterilen zel hkmlerin izlenmesi kouluyla, 4.3.4.1.2'deki tablonun sonunda yer alan
hkmler uyarnca daha yksek deere sahip tanklar kullanlabilir.
- 193 -

(a)

Snf 1:
Blm 1.5,UN No. 0331,patlayc, infilak, tip B: kod S2.65AN;

(b)

Snf 4.1:
UN No. 2448 slfr , erimi; kod LGBF

(c)

Snf 4,2:
UN No. 1381 fosfor, beyaz veya sar, kuru yada su altnda veya zelti iinde ve UN No. 2447
fosfor, beyaz erimi halde: kod L10DH;

(d)

Snf 4,3:
UN No. 1389 alkali metal amalgam, sv, UN No. 1391 alkali metal dalm veya toprak
alkali metal dalm, UN No. 1392 toprak alkali metal amalgam, sv, UN No. 1415 lityum, UN
No. 1420 potasyum metal alamlar, sv, UN No. 1421 alkali metal alam, sv, b.b.b., UN
No. 1422 potasyum sodyum alamlar, sv, UN No. 1428 sodyum, UN No. 2257 potasyum,
UN No. 3401 alkali metal amalgam, kat, UN No. 3402 toprak alkali metal amalgam, kat, UN
No. 3403 potasyum metal alamlar, kat, UN No. 3404 potasyum sodium alamlar, kat ve
UN No. 3482 alkali metal dalm, yanc veya UN No. 3482 alevlenir, toprak alkali metal
dalm: kod L10BN;
UN No. 1407 sezyum ve UN No. 1423 rubidyum: kod L10CH;
UN No.1402 kalsiyum karbid, ambalaj grubu I:kod S2.65AN;

(e)

Snf 5.1:
UN No. 1873 perklorik asit %50-72: kod L4DN:
UN No. 2015 hidrojen peroksit,
peroksitle kararllatrlm: kod L4DV:

sulu

zelti,

70'ten

fazla

hidrojen

UN No. 2014 hidrojen peroksit, %20-60 hidrojen peroksit ieren sulu zelti, UN No.2015
hidrojen peroksit, sulu zelti, %60-70 hidrojen peroksitle kararllatrlm, UN No. 2426
amonyum nitrat, sv, %80den fazla fakat %93ten az scak konsantrasyon zeltisi ve UN No.
3149 hidrojen peroksit ve peroksiasetik asit karm, kararllatrlm: kod
L4BV:
UN No. 3375 amonyum nitrat emlsiyonu, sspansiyon veya jel, sv: kod LGAV;
UN No. 3375 amonyum nitrat emlsiyonu, sspansiyon veya jel, sv: kod SGAV;
(f)

Snf 5.2:
UN No. 3109 organik peroksit, tip F, sv ve UN No. 3119 organik peroksit tip F, sv, scaklk
kontroll: kod L4BN:
UN No. 3110 organik peroksit, tip F, kat ve UN No. 3120 organik peroksit tip F, kat, scaklk
kontroll: kod S4AN;

(g)

Snf 6,1:
UN No. 1613 hidrojen siyanr, sulu zelti ve UN No. 3294 hidrojen hidrojen siyanr, alkolde
zelti: kod L15DH;

(h)

Snf 7:
Tm maddeler: zel tanklar;
Svlar iin asgari zorunluluklar: kod L2.65CN; katlar iin: kod S2.65AN
Bu paragrafn genel zorunluluklarna baklmakszn, radyoaktif maddelerin tanmasnda
kullanlan tanklar ayrca 5.1.3.2 zorunluluklarna uyulmas kouluyla dier maddelerin
tanmas iin de kullanlabilir.

- 194 -

(i)

Snf 8:
UN No. 1052 hidrojen florr, anhidrit, UN No. 1744 bromin veya bromine zeltisi ve
UN No. 1790 hidroflorik asit, zelti, %85ten fazla hidroflorik asit ile: kod L21DH;
UN No. 1791 hipoklorit zelti ve UN No. 1908 klorit zelti: kod L4BV.

4.3.4.1.4

Blm 6.10 artlarna uygun olan sv atklarn tanmas amacyla kullanlan ve 6.10.3.2 uyarnca iki
kapakla donatlm olan tanklar, L4AH tank koduna tahsis edilmelidir. Sz konusu tanklarn sv ve
kat atklarn dnml olarak tanmas amacyla donatlm olmas halinde bu tanklar L4AH+S4AH
birleik kodlarna tahsis edilmelidir.

4.3.4.2

Genel hkmler

4.3.4.2.1

Scak maddelerin yklendii hallerde, tankn d yzeyinin ya da s yaltml yzeyin scakl


tama srasnda 70C'yi gemez.

4.3.4.2.2

Bir tama nitesinin bamsz, ancak birbiriyle balantl tanklar arasndaki balant borular tama
srasnda bo olmaldr. Gvdelere sabit bir ekilde balanm olmayan esnek doldurma ve boaltma
borular, tama srasnda bo olmaldr.

4.3.4.2.3

(Rezerve edilmi)

4.3.5

zel hkmler
Blm 3.2, Tablo A, Stun (13)te bir kayt altnda gsterilmeleri halinde, aadaki zel hkmler geerli
olacaktr:
TU1

Tanklar, iindeki madde tamamen katlatrlp zeri bir etkisiz (inert) bir gazla kaplanncaya
kadar tamaya sunulmayacaktr. Daha nce bu maddeleri barndrm olan temizlenmemi bo
tanklar, etkisiz (inert) bir gazla doldurulacaktr.

TU2

Madde, etkisiz (inert) bir gazla kaplanacaktr. Daha nce bu maddeleri barndrmolan
temizlenmemi bo tanklar, etkisiz (inert) bir gazla doldurulacaktr.

TU3

Gvdenin ii ve madde ile temas edebilecek tm paralar temiz tutulacaktr.


Pompalarda, vanalarda veya dier aksamlarda, madde ile tehlikeli bir ekilde
birleebilecek hibir yalama maddesi kullanlamaz.

TU4

Tama srasnda bu maddeler gsterge basnc en az 50 kPa (0,5 bar) olan bir asal gaz tabakas
altnda yer almaldr. Daha nce iinde bu maddeleri iermi olan temizlenmemi bo tanklar,
tamaya sunulmadan nce, gsterge basnc en az 50 kPa (0,5 bar) olan bir asal gazla
doldurulmaldr.

TU5

(Rezerve edilmi)

TU6

200 ppm'den daha dk bir LC50'ye sahip olmalar halinde tanklarda, tpl gaztankerlerinde ve
MEGC'lerde tanmasna izin verilmez.

TU7

Balant yerlerinde sznt geirmezlii salama amacyla yada kapaklarn bakm iin kullanlan
malzemeler tank iindeki maddelerle uyumlu olmaldr.

TU8

Tank, sadece bu tr bir tama iin tahsis edilmedii ve asetaldehit asitsiz olmad srece,
alminyum alaml bir tank tama iin kullanlamaz.

TU9

6.8.2.1.14 (a) uyarnca tasarm yaplan ve 6.8.2.2.6'ya uygun tehizatla donatlm olan tanklarda
50C'de 110 kPa'nn (1,1 bar) stnde, ancak 150 kPa'nn (1,5 bar) altnda buhar basncna sahip
UN No. 1203 petrol (gazolin) de tanabilir.

TU10

(Rezerve edilmi)

TU11

Dolum srasnda maddenin scakl 60C'yi gemeyecektir. Alevsiz yanma noktalarnn


nlenmesi ve aadaki artlarn yerine getirilmesi kouluyla, azami 80C'lik bir dolum
- 195 -

scaklna izin verilebilir. Dolumdan sonra tanklara, sklk kontrol iin basn
verilecektir (rnein sktrlm havayla). Tama srasnda basn kaybnn olmamasna
dikkat edilir. Boaltmdan nce, tanklarn iindeki basncn atmosferik basncn hala zerinde
olup olmad kontrol edilmelidir. Aksi geerliyse, boaltmdan nce tanka asal gaz verilir.
TU12

Kullanm deiiklii halinde, bu maddenin tanmasndan nce ve sonra, tank gvdesi ve tm


tehizat, her trl kalntdan iyice temizlenmelidir.

TU13

Tanklar, dolum srasnda kirletici maddelerden arndrlm olmaldr. Vanalar ve


harici borular gibi servis tehizat, doldurma veya boaltma ilemlerinden sonra boaltlr.

TU14

Tama srasnda azlarn koruyucu kapaklar kilitlenir.

TU15

Tanklar gda maddelerinin, tketim maddelerinin yada hayvan yemlerinin tanmas


iin kullanlamaz.

TU16

Temizlenmemi bo tanklar, tama iin teslim edildiinde ya


-

azotla doldurulacak yada

kapasitelerinin en az % 96's, en fazla % 98'i orannda suyla doldurulacaktr; 1


Ekim ile 31 Mart tarihleri arasnda bu suyun tama srasnda donmasn
nlemek iin bu suya yeterli miktarda antifriz madde eklenecek; bu antifriz
maddesi, andrc faaliyetten ari olacak ve fosforla tepkimeye girme eilimi
gstermeyecektir.

TU17

Sadece
tpl
gaz
MEGC'lerde tanacaktr.

tankerlerinde

TU18

Doldurma derecesi; muhteviyat buhar basnc tahliye valfnn alma basncna eit
olduu scakla ykseldiinde, hacmin bu scaklkta kapasitenin %95'ine ulaaca
snrn altnda kalmaldr. 4.3.2.3.4te verilen hkm geerli deildir.

TU1

Tanklar, dolum scaklnda ve basncnda % 98'e kadar doldurulabilir. 4.3.2.3.4te


verilen hkm geerli deildir.

TU20

(Rezerve edilmi)

TU21

Koruyucu madde olarak su kullanlmas halinde tanacak madde, dolum srasnda en az 12


cm derinliinde suyla kaplanacaktr. 60 C scaklktaki dolum derecesi % 98'i
gemeyecektir. Koruyucu madde olarak azot kullanlmas halinde, 60C scaklktaki dolum
/derecesi % 96'y gemeyecektir. Kalan boluk, soutmadan sonra bile, basncn hibir
zaman atmosfer basncnn altna dmemesini salayacak ekilde azotla doldurulur. Tank,
hibir gaz sznts olmayacak ekilde kapatlr.

TU22

Tanklar kapasitelerinin %90'ndan daha fazla doldurulmamaldr; bununla birlikte,


sv ortalama 50 C scaklktayken svlar iin en az %5'lik bir alan bo
braklmaldr.

TU23

Ktlece dolum halinde dolum derecesi litre bana 0.93 kg'yi gemeyecektir. Hacimce dolum
halinde ise dolum derecesi % 85'i geemez.

TU24

Ktlece dolum halinde dolum derecesi litre bana 0,95 kg'yi gemeyecektir. Hacimce dolum
halinde ise dolum derecesi % 85'i geemez.

TU25

Ktlece dolum halinde dolum derecesi litre bana


Hacimce dolum halinde ise dolum derecesi % 85'i geemez.

TU26

Doldurma derecesi % 80'i geemez.

TU27

Tanklar, kapasitelerinin %98'ini geecek ekilde doldurulmamaldr.

- 196 -

veya

elemanlar

1,14

haznelerden

kg'yi

oluan

gemeyecektir.

TU28

Tanklar 15C referans scaklnda kapasitelerinin en fazla % 95'i kadar doldurulur.

TU29

Tanklar kapasitelerinin en fazla % 97'si kadar doldurulacak olup dolum sonrasndaki azami
scaklk 140C'yi geemez.

TU30

Tanklar, tankn tip onay iin dzenlenen test raporunda ngrld ekilde
doldurulacaktr; ancak kapasitelerinin en fazla % 90' kadar doldurulacaktr.

TU31

Tanklar, litre bana en fazla 1 kg doldurulacaktr.

TU32

Tanklar, kapasitelerinin %88'ini geecek ekilde doldurulmamaldr.

TU33

Tanklar kapasitelerinin en az % 88'i ve en fazla % 92'i kadar, yada litre bana 2,86
kg kadar doldurulur.

TU34

Tanklar, litre bana en fazla 0,84 kg doldurulacaktr.

TU35

lerinde daha nce bu maddeleri barndrm olan ve temizlenmemi bo sabit tanklar (tank
aralar), bo sklebilir tanklar ile bo tank konteynerleri, tehlikeleri bertaraf etmeye
ynelik yeterli nlemlerin alnm olmas halinde ADR artlarna tabi deildir.

TU36

4.3.2.2 uyarnca 15C referans scaklnda dolum derecesi, kapasitenin % 93'n


amaz.

TU37

Tanklarda tama, ciddi bir tehlike tekil etmesi muhtemel olmayan ve maruziyet
halindeciddi enfeksiyona
neden
olabilmelerine
karn
etkili
tedavi
ve
nleyici
tedbirler olanaklarnn bulunduu ve enfeksiyonun yaylma riskinin snrl
olduu (yani hafif kiisel risk veya topluma kar dk risk) patojenler ieren
maddelerle snrldr.

TU38

(Rezerve edilmi)

TU39

Maddenin
tanklara
tamaya
uygunluu
kantlanacaktr.
Bu
uygunluu
deerlendirme yntemi yetkili kurum tarafndan onaylanacaktr. Yntemlerden biri,
Test Serisi 8deki test 8 (d)dir (bkz. Testler ve kriterler elkitab, Ksm 1, Alt Blm
18.7).Maddelerin, keklemeyle sonulanabilecek bir sre boyunca tankta kalmalarna
izin verilmeyecektir. Maddelerin tank iindeki birikimini ve skmasn nlemek iin
uygun nlemler alnacaktr (rn. temizlik vs.).

TU40

Sadece kaynaksz kaplar olan, tpl gaz tankerlerinde veya oklu gaz silindirleri
tayan aralarda tanabilinirler.

TU41

Tanklarda tanacak maddenin uygunluu, tamann yaplaca her lkenin yetkili


otoritesi tarafndan yeterli bulunulmaldr.

Bu yeterlilii deerlendirme yntemi, ADRye Taraf lke olmayan bir lkenin yetkili otoritesi
tarafndan, ADR,RID, ADN veya IMDG Kod e uygun prosedrlere gre verilen onay da
tanyabilecek, herhangi bir ADR Taraf lkenin yetkili otoritesi tarafndan onaylanacaktr.
Maddeler, tank iinde olas topaklamann olabilecei bir sre bulundurulamazlar. Tankta, birikimin
ve istiflenmenin nlenmesi iin gerekli nlemler (rn. Temizlemek,vs.) alnacaktr.

- 197 -

- 198 -

BLM 4.4
FBER TAKVYEL PLASTK (FRP) TANKLAR, SABT TANKLAR (TANKERLER),
SKLEBLR TANKLAR, TANK-KONTEYNERLER VE TANK TAKAS
GVDELERNN KULLANIMI
NOT:

Portatif tanklar ve UN sertifikal ok elemanl gaz konteynerleri (MEGC'ler) iin bkz. Blm 4.2;
metalik malzemeden mamul gvdeli sabit tanklar (tankerler), sklebilir tanklar ile tank- konteynerleri
ve tank takas gvdeleri ve tpl gaz tankerleri ile UN sertifikal MEGCler haricindeki ok elemanl
gaz konteynerleri (MEGCler) iin bkz. Blm 4.3; vakumla alan atk konteynerleri iin bkz.
Blm 4.5.

4.4.1

Genel
Tehlikeli maddelerin fiber takviyeli plastik (FRP) tanklarda tanmasna, sadece aadaki artlarn
yerine getirilmesi halinde izin verilir:
(a)

Maddenin Snf 3, 5.1, 6.1, 6.2, 8 veya 9 kapsamnda snflandrlmas;

(b)

Maddenin 50C'deki azami buhar basncnn (mutlak basnc) 110 kPa'y (1,1 bar)
amamas;

(c)

Maddenin metalik tanklarda tanmasna 4.3.2.1.1 uyarnca izin verilmesi;

(d)

Sz konusu madde iin Blm 3.2, Tablo A, Stun (12)de verilen tank kodu, ksm 2de
ngrlen hesaplama basncnn, 4 bar gememesi (ayrca bkz. 4.3.4.1.1) ve

(e)

Tankn, sz konusu maddenin tanmasyla ilgili Blm 6.9 hkmlerine uygunluk


gstermesi.

4.4.2

altrma

4.4.2.1

4.3.2.1.5 ila 4.3.2.2.4; 4.3.2.3.3 ila 4.3.2.3.6; 4.3.2.4.1, 4.3.2.4.2, 4.3.4.1 ve 4.3.4.2 hkmleri geerlidir.

4.4.2.2

Tanan maddenin scakl, dolum srasnda 6.9.6'da anlan tank levhasnda gsterilen azami servis
scakln geemez.

4.4.2.3

Metalik tanklarda tamaya ilikin olarak Blm 3.2, Tablo A, Stun (13)te belirtildii zere, 4.3.5'in
zel hkmleri (TU) de geerlidir.

- 199 -

- 200 -

BLM 4.5
VAKUMLA ALIAN ATIK TANKLARININ
KULLANIMI
NOT:

Portatif tanklar ve UN sertifikal ok elemanl gaz konteynerleri (MEGC'ler) iin bkz. Blm 4.2;
metalik malzemeden mamul gvdeli sabit tanklar (tankerler), sklebilir tanklar ile tank- konteynerleri
ve tank takas gvdeleri ve tpl gaz tankerleri ile UN sertifikal MEGCler haricindeki ok elemanl
gaz kaplar (MEGCler) iin bkz. Blm 4.3; fiber takviyeli plastik tanklar iin bkz. Blm 4.4.

4.5.1

Kullanm

4.5.1.1

Snf 3, 4.1, 5.1, 6.1, 6.2, 8 ve 9a giren maddelerden oluan atklar Blm 4.3 uyarnca sabit
tanklarda, sklebilir tanklarda, tank-konteynerlerinde yada tank takas gvdelerinde tanmalarna izin
verilmi olmas halinde, Blm 6.10'a uygun vakumla alan atk tanklarnda tanabilir. Blm 3.2,
Tablo Ada Stun (12)de verilen Tank Kod L4BH iin yada 4.3.4.1.2deki hiyerari altnda izin
verilmi baka bir tank koduna ait maddeleri ieren atklar; 9.1.3.5'e uygun ara onay sertifikas No.
9.5'te gsterildii zere, tank kodunun 3. ksmndaki "A" veya "B" harfini tayan vakumla alan
atk tanklarla tanabilir.

4.5.1.2

Atk olmayan maddeler, 4.5.1.1 altnda verilmi olan koullarla ayn durumda vakumlu atk tanklarnda
tanabilir.

4.5.2

altrma

4.5.2.1

Vakumla alan atk tanklar iin 4.3.2.2.4 ve 4.3.2.3.3 hkmleri hari, Blm 4.3
hkmleri ile aada ilave 4.5.2.2 ila 4.5.2.6 hkmleri uygulanmaldr.

4.5.2.2

Snf 3 parlama noktas kriterlerini salayan svlarn tanmas iin, vakumla alan atk tanklar,
tanka dk bir seviyede salnan dolum malzemesiyle doldurulur. Bir pskrmenin meydana gelme
olaslnn en aza indirgenmesi iin gerekli tedbirler alnr.

4.5.2.3

Parlama noktas 23C'nin altnda bulunan alevlenir svlarn hava


boaltlmas srasnda, izin verilen en yksek basn 100 kPadr (1 bar).

4.5.2.4

Bir kompartman duvar olarak ilev gren dahili bir pistonla donatlm tanklarn
kullanlmasna, yalnzca duvarn (pistonun) herhangi bir tarafndaki maddelerin birbiriyle tehlikeli bir
reaksiyona girmedii hallerde izin verilir (bkz. 4.3.2.3.6).

4.5.2.5

(Rezerve edilmi)

4.5.2.6

Bir ateleme kayna salayabilecek bir vakum pompas/aspiratr nite yanc svlar doldurmak yada
tahliye etmek iin kullanldnda, maddenin tutumasn nlemek yada tankn d tarafndaki ateleme
etkilerinin yaylmasn nlemek iin nlemler alnacaktr.

- 201 -

basnc

kullanlarak

- 202 -

BLM 4.6
(Rezerve edilmitir)

- 203 -

- 204 -

BLM 4.7
MOBL PATLAYICI RETM BRMLERNN (MEMUlar) KULLANIMI
NOT 1:

Ambalajlar iin bkz. Blm 4.1; portatif tanklar iin bkz. Blm 4.2; sabit tanklar (tankerler),
sklebilir tanklar, tank-konteynerleri ve metalik malzemelerden mamul tank takas gvdeleri iin bkz.
Blm 4.3; fiber takviyeli plastik (FRP) tanklar iin bkz. Blm 4.4; vakumla alan atk
tanklar iin bkz. Blm 4.5.

NOT 2:

retim, tehizat, tip onay, testler ve iaretlemeye ilikin zorunluluklar iin bkz. Blm 6.7, 6.8, 6.9,
6.11 ve 6.12.

4.7.1

Kullanm

4.7.1.1

Snf 3, 5.1, 6.1 ve 8e ait maddeler, Blm 6.12ye uygun MPBler zerinde; Blm 4.2 uyarnca
tanmalarna izin verilmise portatif tanklar iinde, Blm 4.3 uyarnca tanmalarna izin verilmise
sabit tanklar, sklebilir tanklar veya tank takas gvdeleri iinde, Blm 4.4 uyarnca tanmalarna
izin verilmise fiber takviyeli plastik (FRP) tanklar iinde, Blm 7.3 uyarnca tanmalarna izin
verilmise yn konteynerler iinde tanabilir.

4.7.1.2

Yetkili kurumun onayna tabi olarak (bkz. 7.5.5.2.3), Snf 1 kapsamndaki patlayc
maddeler veya nesneler, Blm 4.1 uyarnca ambalajlama ekillerine, Blm 7.2 ve 7.5 uyarnca ise
tanmalarna izin verilmise, ambalajlar ierisinde balk 6.12.5'e uygunluk gsteren zel blmelerde
tanabilir.

4.7.2

altrma

4.7.2.1

Blm 6.12 kapsamndaki tanklarn operasyonu iin aadaki hkmler geerlidir:


(a)

Kapasitesi 1000 litre veya daha fazla olan tanklar iin Blm 4.2 ve 4.3.1.4, 4.3.2.3.1, 4.3.3
ve 4.3.4 hari olmak zere Blm 4.3 veya Blm 4.4 hkmleri, MPBler zerinde
tama iin geerli olacak ve bu hkmler aadaki 4.7.2.2, 4.7.2.3 ve 4.7.2.4 hkmleri ile
tamamlanacaktr.

(b)

Kapasitesi 1000 litre veya daha az olan tanklar iin Blm 4.2 ve 4.3.1.4, 4.3.2.1,
4.3.2.3.1, 4.3.3 hari olmak zere Blm 4.3 veya Blm 4.4 hkmleri, MPBler
zerinde tama iin geerli olacak ve bu hkmler aadaki 4.7.2.2, 4.7.2.3 ve 4.7.2.4
hkmleri ile tamamlanacaktr.

4.7.2.2

Gvde duvarlarnn kalnl, kullanm boyunca, ilgili retim zorunluluklarnda n grlen asgari
rakamn altna inemez.

4.7.2.3

Kalc olarak bal olup olmadklarna baklmakszn esnek boaltma borular ve besleme gzleri
tama srasnda kark ve hassaslatrlm patlayc maddeler iermeyecektir.

4.7.2.4

Tanklarda tamaya ilikin olarak Blm 3.2, Tablo A, Stun (13)te belirtildii zere, 4.3.5'in
zel hkmleri (TU) de geerlidir.

4.7.2.5

Operatrler, 9.8.8de belirtilen kilitlerin tama srasnda kullanlmalarn salayacaktr.

- 205 -

- 206 -

KISIM 5
Sevkiyat Presedrleri

BLM 5.1
GENEL HKMLER

5.1.1

Uygulama ve genel hkmler


Bu Ksm tehlikeli mal sevkiyatlarnn iaretlenmesi, etiketlenmesi, belgelendirilmesi ve
uygun olduu durularda sevkiyatlarn onaylanmas ve nceden bildirilmesine ilikin
hkmleri ortaya koyar.

5.1.2

D paketlerin kullanm

5.1.2.1

(a)

D paket u zellikleri tayacaktr:


(i)

OVERPACK (DI PAKET) kelimesiyle iaretlenecek ve

(ii)

UN (UN) harflerinin ardndan gelen bir UN Numarasyla iaretlenecek ve d


pakette bulunan her bir tehlikeli mal iin, 5.2.1.1 ve 5.2.1.2 ambalajlarndan istendii
ekilde ve 5.2.1.8 de ambalajlar iin gerekli ise evreye zararl madde iareti ile
etiketlenecektir.

Aksi halde, d pakette bulunan tm tehlikeli mallar temsil eden UN numaralar, etiketler ve
evreye zararl madde iaretleri 5.2.2.1.11de n grlen durumlar hari olmak zere aka
grnr olacaktr. Farkl ambalajlar iin ayn UN numarasnn veya ayn etiketin
kullanlmas gerekiyorsa, yalnzca bir kere uygulanmas gerekir.
OVERPACK sembolnn iaretlemesi en az 12 mm byklnde olacaktr DI
AMBALAJ kelimesi, aka grnr ve okunakl olacak ve mene lkenin resmi dilinde ve
ayrca bu dilin ngilizce, Franszca veya Almanca olmamas halinde, tama ilemine mdahil
lkeler arasndaki anlamalarn aksini n grmedii durumlarda, ngilizce, Franszca veya
Almanca dillerinde olacaktr.
(b)

aretlemenin gzkmemesi durumunda, 5.2.1.9de verilen yn oklar, 5.2.1.9.1e uygun


olarak iaretlenmesi gereken ambalajlar ieren d ambalajlarn karlkl iki yannda yer
alacaktr.

5.1.2.2

D paketlerin iinde yer alan her bir tehlikeli mal ambalaj, ADR'nin ilgili hkmlerine
uygunluk gsterecektir. Ambalajlarn amalanan ilevine, d paket nedeniyle zarar verilmemelidir.

5.1.2.3

Ambalaj dzenlemesine ilikin 5.2.1.9daki iaretlemeleri tayan ve d paketin iine veya byk
bir ambalajn iine yerletirilmi her bir ambalaj, bu iaretlemelere uygun ekilde dzenlenecektir.

5.1.2.4

Karma yklemelere ilikin yasaklar d paketler iin de geerlidir.

5.1.3

Dkme yk tamada kullanlan bo, temizlenmemi ambalajlar (IBC'ler ve byk ambalajlar


dahil), tanklar, MEMUler, aralar ve konteynerler

5.1.3.1

Snf 7 dndaki snflarda yer alan tehlikeli mallar iermi olan dkme yk tamasnda
kullanlan bo, temizlenmemi ambalajlar (IBC'ler ve byk ambalajlar dahil), tanklar (tankerler,
tpl gaz tankerleri, sklebilir tanklar, portatif tanklar, tank-konteynerleri, MEGC'ler), MEMUler,
aralar ve konteynerler doluymu gibi iaretlenmeli ve etiketlenmelidir.
NOT: Dokmantasyon iin bkz. Blm 5.4.

5.1.3.2

Radyoaktif malzemelerin tanmasnda kullanlan, konteynerler, tanklar, IBC ler, ayrca ambalajlar
ve d amblajlar, beta ve gama malar ile dk zehirlilie sahip alfa malar iin 0,4 Bq/cm2
seviyesinin altnda ve dier tm alfa malar iin 0,04 Bq/cm2'nin altnda kontaminasyona maruz
kalmamalar halinde, dier maddelerin depolanmasnda veya tanmasnda kullanlmamaldr.

- 209 -

5.1.4

Kark ambalajlama
ki veya daha fazla tehlikeli mal, ayn d paket iine konulduunda, ambalaj her bir madde veya
nesne iin gereken ekilde iaretlenmeli veya etiketlenmelidir. Farkl mallar iin ayn etiket
gerekliyse, sadece bir defa uygulanmasna ihtiya vardr.

5.1.5

Snf 7 iin genel hkmler

5.1.5.1

Sevkiyat onay ve bildirim

5.1.5.1.1

Genel
Blm 6.4'te belirtilen ambalaj tasarmlarnn onaylarna ilave olarak baz durumlarda (5.1.5.1.2 ve
5.1.5.1.3) ok tarafl sevkiyat onay gereklidir. Baz durumlarda yetkili kurumlarn sevkiyat hakknda
bilgilendirilmesi (5.1.5.1.4) gereklidir.

5.1.5.1.2

Sevkiyat onaylar
ok tarafl sevkiyat onay aadaki artlarda gereklidir:
(a)

6.4.7.5 gereksinimlerine uygun olmayan veya kontroll olarak aralkl havalandrlacak ekilde
tasarlanan Tip B(M) ambalajlarn sevkiyatnda;

(b)

Dk olan dikkate alnacak ekilde 3000 A1 veya 3000 A2 veya baz durumlarda 1000
TBq deerinde etkinlie sahip radyoaktif malzeme ieren Tip B(M) ambalajlarn
sevkiyatnda;

(c)

Tek bir ara veya konteynerdeki ambalaj kritiklik gvenlik indeksi toplamnn 50'yi at
durumlarda, blnebilen malzeme ieren ambalajlarn sevkiyatnda;

Yukardakilere, yetkili kurumun tasarm onayndaki zel bir hkm ile (bkz. 5.1.5.2.1) sevkiyat onay
olmakszn lkesine ya da lkesinde tamay onaylad durumlar dahil deildir.
5.1.5.1.3

zel dzenleme ile sevkiyat onay


ADR'nin ilgili tm hkmlerini karlamayan bir sevkiyatn, zel bir dzenleme (bkz. 1.7.4)
kapsamnda tanmasna ynelik hkmler yetkili kurum tarafndan onaylanabilir.

5.1.5.1.4

Bildirimler
Yetkili kurumlara yaplan bildirimlerde aada belirtilen hususlar gereklidir:
(a)

Yetkili kurum onayn gerektiren herhangi bir ambalajn ilk sevkiyatndan nce mal
gnderen, ilgili ambalaj tasarm iin geerli olan her bir ilgili yetkili kurum sertifikasnn bir
nshasn sevkiyatn k lkesinin yetkili kurumuna veya sevkiyatn lkesinde tanaca veya
lkesine ulaaca yetkili kuruma temin etmelidir. Mal gnderen yetkili kurumdan herhangi
bir teyit beklemekle, yetkili kurum ise sertifikay teslim aldna ilikin bir teyit vermekle
ykml deildir.

(b)

Aadaki sevkiyat tiplerinin her biri iin:


(i)

Dk olan dikkate alnacak ekilde 3000 A1 veya 3000 A2 veya baz


durumlarda 1000 TBq deerinde etkinlie sahip radyoaktif malzeme ieren Tip C
ambalajlar;

(ii)

Dk olan dikkate alnacak ekilde 3000 A1 veya 3.000 A2 veya baz


durumlarda 1000 TBq deerinde etkinlie sahip radyoaktif malzeme ieren Tip B(U)
ambalajlar;

(iii)

Tip B(M) ambalajlar;

(iv)

zel dzenleme kapsamnda gerekleen sevkiyatlar;


Mal gnderen taraf, sevkiyatn k lkesinin yetkili kurumu ile sevkiyatn iinden
- 210 -

geecei veya ulaaca lkenin yetkili kurumunu bilgilendirecektir. Bu bildirim


sevkiyatn yaplmasndan nce, tercihen en az 7 gn ncesinden her bir ilgili yetkili
kuruma ibraz edilmi olmaldr.
(c)

Gnderici, gerekli bilgilerin sevkiyat onay bavurusuna daha nceden ilitirilmi olmas
halinde ayr bir bildirim gndermekle ykml deildir; (baknz6.4.23.2)

(d)

Sevkiyat bildirimi unlar iermelidir:


(i)

lgili tm sertifika numaralarn ve tanmlama iaretleri de dahil olmak zere


ambalaj veya ambalajlarn tanmlanmasn mmkn klacak ekilde yeterli bilgi;

(ii)

Sevkiyat tarihi, muhtemel var tarihi ve teklif edilen gzergaha ilikin bilgiler;

(iii)

Radyoaktif malzemenin (malzemelerin) veya nklidin (nklidlerin) ad;

(iv)

Radyoaktif malzemenin fiziksel veya kimyasal hallerinin aklamas ya da zel bir


radyoaktif malzeme veya dk yaylma sahip radyoaktif malzeme olup olmadnn
aklamas ve

(v)

Tama esnasnda uygun SI n eki sembol ile bekerel (Bq) cinsinden ifade
edilen radyoaktif ieriklerin azami etkinlii (bkz. 1.2.2.1). Blnebilen malzeme
iin (veya gerekiyorsa karmlar iin her bir blnebilen nklidin) gram (gr)
veya katlar cinsinden
blnebilen
malzemenin
ktlesi,
etkinlik
yerine
kullanlabilir.

5.1.5.2

Yetkili kurum tarafndan dzenlenen sertifikalar

5.1.5.2.1

Yetkili kurum tarafndan dzenlenen sertifikalar aadakiler iin gerekmektedir:


(a)

Aadakilere ynelik tasarmlar:


(i)

zel biimde ambalajlanm sahip radyoaktif malzemeler;

(ii)

Dk yaylma sahip radyoaktif malzemeler;

(iii)

2.2.7.2.3.5te hari tutulmu blnebilir malzeme (f);

(iv)

0,1 kg veya daha fazla uranyum hekzaflorr ieren ambalajlar;

(v)

2.2.7.2.3.5, 6.4.11.2 veya 6.4.11.3'de muaf tutulmadka blnebilen malzeme ieren


ambalajlar;

(vi)

Tip B(U) ambalajlar ve Tip B(M) ambalajlar;

(vii)

Tip C ambalajlar;

(b)

zel dzenlemeler;

(c)

Baz zel sevkiyatlar (bkz. 5.1.5.2.2);

(d)

Tablo 2.2.7.2.2.1de listelenmemi tek radyonklitler iin 2.2.7.2.2.1'de verilmi temel


radyonklit deerlerinin belirlenmesi(baknz2.2.7.2.2.2(a));

(e)

Ara gere yada nesnelerin muaf nakliyesi iin alternatif aktivite snrlar (baknz 2.2.7.2.2.2
(b))..

Sertifikalar ilgili gereksinimlerin karlandn teyit etmeli ve tasarm onaylar iin tasarma bir
tanmlama iareti tahsis etmelidir.
Ambalaj tasarm ve nakliyesi iin onay sertifikalar tek bir sertifikada birletirilebilir
Sertifikalar ve bu sertifikalara ynelik bavurular, 6.4.23 zorunluluklarna uygun olmaldr.

- 211 -

5.1.5.2.2

Mal gnderen, ilgili her sertifikann bir nshasn bulundurmaldr.

5.1.5.2.3

Ambalaj tasarmlar iin onay gerekmedii durumlarda yetkili merci bir onay belgesi hazrlar ve
gnderen, yetkili kurum muayenesi iin ambalaj tasarmnn ilgili tm gereksinimlere
uygunluk gsterdiini belgeleyen dokmanlar talep zerine ibraz etmelidir.

5.1.5.3

Tama indeksinin (TI) ve kritiklik gvenlik indeksinin (CSI) saptanmas

5.1.5.3.1

Bir ambalaj, d paket veya konteyner ya da ambalajlanmam DE-I veya YKC-I iin tama indeksi
(TI), aadaki yntemle tretilen numara olacaktr.
Ambalajn, d paketin, konteynerin veya ambalajlanmam DE-I ve YKC-Iin d
yzeylerinden 1 m mesafede, saatte milisievert birimi zerinden (mSv/h) azami radyasyon
seviyesini belirlenir. Saptanan deer, 100 ile arplr ve elde edilen rakam tama indeksi olur.
Uranyum ve toryum cevherleri ile konsantrasyonlar iin, ykn d yzeyinden herhangi bir
noktadan 1 m mesafedeki azami radyasyon seviyesi u ekilde belirlenebilir:

(a)

0,4 mSv/sa Uranyum ve toryum cevherleri ve fiziksel konsantrasyonlar iin;


0,3 mSv/sa Kimyasal toryum konsantrasyonlar iin;
0,02 mSv/sa Uranyum hekzaflorr haricindeki kimyasal uranyum konsantrasyonlar iin;
(b)

Tanklar, konteynerler ve ambalajlanmam DE-I ve YKC-I iin, yukardaki (a)


admnda saptanan deer, Tablo 5.1.5.3.1deki uygun faktrle arplacaktr.

(c)

(a) ve (b) admlarnda elde edilen deer, ilk ondalk basamakta yer alan rakama yuvarlanacaktr
(rn. 1.13, 1.2 olmaldr). Bununla birlikte 0,05 veya daha dk bir deer sfr olarak kabul
edilecektir.
Tablo 5.1.5.3.1: Tanklar, konteynerler ve ambalajlanmam
DE-I ve YKC-I iin arpm katsaylar
Ykn boyutu a
Ykn boyutu 1 m2
1 m2 < yk boyutu 5 m2
5 m2 < yk boyutu 20 m2
20 m2 < yk boyutu
a

arpm katsays
1
2
3
10

llen ykn en byk kesit alan.

5.1.5.3.2

Her bir d paket, konteyner veya ara iin tama indeksi, ierilen tm ambalajlarn
TIlerinin toplam olarak veya radyasyon seviyesinin dorudan llmesiyle belirlenecektir. Buna,
tama indeksinin yalnzca tm ambalajlarn TIilerinin toplam olarak belirlenecei sert olmayan
d paketler dahil deildir.

5.1.5.3.3

D paketlerin veya konteynerlerin kritiklik gvenlik indeksi, ierdikleri tm ambalajlarn


CSIsinin toplam olarak saptanacaktr. Bir sevkiyata veya ara zerinde tamaya ynelik toplam CSI
toplamnn belirlenmesinde de ayn prosedr izlenecektir.

5.1.5.3.4

Ambalajlar, d ambalajlar ve konteynerler, Tablo 5.1.5.3.4te belirtilen koullara ve aadaki


zorunluluklara uygun olarak I-WHITE, II-YELLOW veya III-YELLOW (I-BEYAZ, II-SARI
veya III- SARI) kategorilerine tahsis edilecektir.
(a)

Ambalaj veya d ambalaj iin uygun kategorinin belirlenmesinde hem tama indeksi hem
de yzey radyasyon seviyesi koullar dikkate alnacaktr. Tama indeksinin bir kategorinin
koulunu karlamas; fakat yzey radrasyon seviyesinin farkl bir kategorinin koulunu
karlamas durumunda, ambalaj d ambalaj veya konteyner daha yksek deere sahip
kategoriye tahsis edilecektir. Bu amala, I-WHITE (I-BEYAZ) kategorisi, en dk kategori
olarak kabul edilecektir;

(b)

Tama indeksi, 5.1.5.3.1 ve 5.1.5.3.2de belirtilen prosedrlerin ardndan saptanacaktr;

(c)

Yzey radyasyon seviyesi 2 mSv/sadan yksekse, ambalaj veya d paket mnhasr kullanm
kapsamnda ve 7.5.11, CV33 (1.3) ve (3.5) (a) hkmlerine tabi olarak tanacaktr.
- 212 -

(d)

zel dzenleme kapsamnda tanan bir ambalaj, 5.1.5.3.5 koullarnn geerli olduu haller
hari olmak zere III-YELLOW (III-SARI) kategorisine tahsis edilecektir.

(e)

zel dzenleme kapsamnda tanan ambalajlar ieren bir d paket, 5.1.5.3.5


koullarnn geerli olduu haller hari olmak zere III-YELLOW (III-SARI) kategorisine
tahsis edilecektir.
Tablo 5.1.5.3.4: Ambalaj, d ambalaj ve konteyner kategorileri

Tama indeksi
0a
En az 0, en fazla 1a
En az 1, en fazla 10
10dan fazla
a
b

Koullar
D yzey zerindeki herhangi bir noktadaki
azami radyasyon seviyesi

Kategori

0,005 mSv/sadan fazla deil


0,005 mSv/sadan yksek fakat en fazla 0,5mSv/sa

I-BEYAZ

0,5 mSv/sadan yksek fakat en fazla 2 mSv/sa

III-SARI

2 mSv/sadan yksek fakat en fazla 10 mSv/sa

III-SARI b

II-SARI

llen TI, 0,05ten yksek deilse, anlan deer 5.1.5.3.1 (c) uyarnca sfr olmaldr.
Mnhasr kullanm kapsamnda da tanacaktr. Konteynerler dnda(baknz: 7.5.11CV33(3.3)
iindekiTabloD)

5.1.5.3.5

Yetkili kurum tarafndan tasarm ve tama onay gerektiren ambalajlarn uluslararas


tamacla ilikin her koulda, bu ileme dahil olan farkl lkelerde farkl onay tipleri geerli
olup, snflandrma tasarmn mene lkesinin sertifikasna uygun ekilde gerekletirilir.

5.1.5.4

Snf 7deki radyoaktif malzemelerin istisnai amlalajlar iin zel hkmler

5.1.5.4.1

Snf 7 deki radyoaktif malzemelerin stisnai ambalajlar, ambalajn d ksmnda okunakl ve


dayankl ekilde yle iaretlenecektir:

5.1.5.4.2

5.1.5.4.3

(a)

"UN" (UN) harflerinin nde yer ald UN numaras;

(b)

Mal gnderen veya mal alan kiinin veya ikisinin knyesi ve

(c)

50 kgyi ayorsa izin verilen brt ktle.

Blm 5.4teki dokmantasyon gereklilikleri Snf 7 deki radyoaktif malzemelerin stisnai


ambalajlarna uygulanmaz; unlar hari:
(a)

UN harflerinden sonra gelen UN numaras ve gnderici ve alcnn ad ile adresi, gerekli


olmas halinde onay belgesinin yetkili mercii iin tanmlama iareti (baknz 5.4.1.2.5.1(g)),
konimento, ya da CMR veya CIM sevk notu gibi tama evraknda gsterilecektir;

(b)

Gerekli olmas halinde, 5.4.1.2.5.1 (g), 5.4.1.2.5.3 ve 5.4.1.2.5.4 gereklilikleri geerli olur;

(c)

5.4.2 ve 5.4.4 gereklilikleri uygulanr.

Gerekli olmas halinde 5.2.1.7.8 ve 5.2.2.1.11.5 gereklilikleri uygulanr

- 213 -

5.1.5.5

Onay ve n bildirim gereksinimlerinin zeti


NOT 1: Tasarm iin yetkili kurum onaynn gerekli olduu herhangi bir ambalajn ilk sevkiyatndan
nce mal gnderen, bu tasarma ilikin onay sertifikasnn bir nshasnn gzergah zerindeki her
bir lkenin yetkili kurumuna ibraz edilmesini salayacaktr (5.1.5.1.4 (a)).
3

NOT 2: Ambalaj ieriinin 3 x 10 A veya 3 x 10 A2 veya 1000 TBq deerlerini amas


durumunda bildirim zorunludur (bkz. 5.1.5.1.4 (b)).
3

NOT 3: Ambalaj ieriinin 3 x 10 A1 veya 3 x 10 A2 veya 1.000 TBq deerlerini amas veya
kontroll olarak aralkl havalandrmaya izin verilmi olmas durumunda ok tarafl sevkiyat onay
gereklidir (bkz. 5.1.5.1).
NOT 4: Bu maddenin tanmasna ynelik ilgili ambalaj hakkndaki onay ve n bildirim hkmlerine
baknz.

Konu

UN Numaras

Evet

Evet

Her sevkiyattan nce mal


gnderen mene lke ile
gzergah zerindeki
lkelerin a yetkili
kurumlarn bildirmekle
ykmldr
Hayr

Hayr
Hayr

Hayr
Hayr

Hayr
Hayr

Yetkili kurum onay


gereklidir
Mene lke

Gzergah
zerinde lke
a

Listelenmemi A1 ve A2 deerlerinin
hesaplanmas
Muaf ambalajlar
- ambalaj tasarm
- sevkiyat

2908, 2909,
2910, 2911

DE maddeleri b ve YKC b 1, 2
veya 3 tipi endstriyel ambalaj
tipleri, blnebilenler ve
blnemeyenler hari
- ambalaj tasarm
- sevkiyat

2912, 2913,
3321, 3322

Tip A ambalajlar b ,
blnebilenler ve blnemeyenler
hari
- ambalaj tasarm
- sevkiyat
Tip B(U) ambalajlar b ,
blnebilenler ve
blnemeyenler
- ambalaj tasarm
- sevkiyat

2915, 3332

Tip B(M) ambalajlar b ,


blnebilenler ve
blnemeyenler hari
- ambalaj tasarm

Referans

Hayr
Hayr

Hayr
Hayr

Hayr
Hayr
-

Hayr
Hayr

Hayr
Hayr

Hayr
Hayr

2916
Evet
Hayr

Hayr
Hayr

Bkz. Not 1
Bkz. Not 2

2917
Evet
Bkz. Not 3

Evet
Bkz. Not 3

Hayr
Evet

5.1.5.1.4 (b),
5.1.5.2.1 (a),
6.4.22.2

5.1.5.1.4 (b),
5.1.5.2.1 (a),
5.1.5.1.2,
6.4.22.3

Sevkiyatn gnderildii, iinden getii veya vard lkeler.

b
Radyoaktif ierikleri, blnebilen malzeme ieren ambalajlara ynelik hkmlerden muaf klnmam blnebilen
malzemelerden olumas durumunda, blnebilen malzeme ieren ambalajlara ynelik hkmler geerli olacaktr (bkz. 6.4.11).

- 214 -

Tip C ambalajlar b ,
blnebilenler ve blnemeyenler
hari
- ambalaj tasarm
Blnebilen malzeme ambalajlar
- ambalaj tasarm
- sevkiyat :
- kritiklik gvenlik
indekslerinin toplam en
fazla 50
- kritiklik gvenlik
indekslerinin toplam
50den fazla
zel biimde ambalajlanm
radyoaktif malzemeler
- tasarm
- sevkiyat
Dk yaylma sahip
radyoaktif malzemeler
- tasarm
- sevkiyat
0,1 kg veya daha fazla uranyum
hekzaflorr ieren ambalajlar
- tasarm
- sevkiyat

3323

2977, 3324,
3325, 3326,
3327, 3328,
3329, 3330,
3331, 3333

Bkz. Not 4

Evet
Hayr

Hayr
Hayr

Bkz. Not 1
Bkz. Not 2

Evet c

Evet c

Hayr

Hayr d

Hayr d

Bkz. Not 2

Evet

Evet

Bkz. Not 2

Evet
Bkz. Not 4

Hayr
Bkz. Not 4

Hayr
Bkz. Not 4

Bkz. Not 4

Evet
Bkz. Not 4

Hayr
Bkz. Not 4

Hayr
Bkz. Not 4

Bkz. Not 4

Evet
Bkz. Not 4

Hayr
Bkz. Not 4

Hayr
Bkz. Not 4

Evet

Evet

Evet

Bkz. 1.6.6

Bkz. 1.6.6

Bkz. Not 1

zel Dzenlemeler
- sevkiyat

2919, 3331

Geici nlemlere tabi onayl ambalaj


tasarmlar

5.1.5.1.4 (b),
5.1.5.2.1 (a),
6.4.22.2
5.1.5.2.1 (a),
5.1.5.1.2,
6.4.22.4,
6.4.22.5

1.6.6.4,
5.1.5.2.1 (a)
6.4.22.5

5.1.5.2.1 (a),
6.4.22.3

5.1.5.2.1 (a),
6.4.22.1

1.7.4.2,
5.1.5.2.1 (b),
5.1.5.1.4 (b)
1.6.6.1,
1.6.6.2,
5.1.5.1.4 (b),
5.1.5.2.1 (a),
5.1.5.1.2.

Blnebilen malzemeye ynelik ambalajlarn tasarmlar iin tablodaki dier kalemlerden birine ilikin olarak da onay
alnmas gerekebilir.
d
Sevkiyatlar iin tablodaki kalemlerden birine ilikin olarak da onay alnmas gerekebilir.

- 215 -

- 216 -

BLM 5.2
ARETLEME VE ETKETLEME

5.2.1

Ambalajlarn iaretlenmesi
NOT: Ambalajlarn, byk ambalajlarn, gaz kaplarnn ve IBC'lerin retimi, test edilmesi ve
onaylanmasna ilikin iaretler iin Ksm 6'ya bakn.

5.2.1.1

ADR'de aksi belirtilmedike, ambalaj iindeki tehlikeli mallara karlk gelen UN numaras, her bir
ambalaj zerine okunakl ve dayankl biimde "UN" harfleri ne gelecek ekilde iaretlenmelidir.
UN numaras ve UN harfleri, kapasitesi 30 litre veya daha az olan veya azami brut ktlesi 30 kg
olan ambalajlar hari olmak zere en az 12 mm uzunlukta, su kapasitesi 60 litre veya daha az olan
silindirler iin 6 mm uzunlukta, 5 litre veya 5 kg. den az olan ambalajlar hari uygun uzunlukta
olmaldrlar.Ambalajlanmam nesneler iin iaret sz konusu nesne zerinde, kafesinde veya tutma,
depolama veya ama mekanizmasnn zerinde yer almaldr.

5.2.1.2

bu Blmde zorunlu olduu belirtilen tm ambalaj iaretleri:


(a)

kolay grlebilir ve okunakl olmaldr;

(b)

etkinliinde nemli bir azalma olmakszn ak hava maruziyetine dayanabilmelidir.

5.2.1.3

Kurtarma ambalajlar ve kurtarma basnl kaplar ilave olarak "SALVAGE" (KURTARMA)


kelimesi ile iaretlenmelidir. KURTARMA iaretinin harfleri en az 12 mm byklnde olacaktr

5.2.1.4

450 litre kapasiteden fazla orta hacimli konteynerlerin (IBC) ve byk ambalajlarn karlkl iki
taraf da iaretlenmelidir.

5.2.1.5

Snf 1 kapsamnda yer alan maddelere ilikin ek hkmler


Snf 1 kapsamnda yer alan maddeler iin ambalajlar ayrca 3.1.2 uyarnca belirlenmi olan uygun
sevkiyat adn tamaldr. aret, aka okunur ve silinmez olup, mene lkenin resmi dilinde ve buna
ilave olarak resmi dil ngilizce, Franszca veya Almanca deilse, tama ilemine mdahil lkeler
arasnda imzalanm olan anlamalar aksini ngrmedike, ngilizce, Franszca veya Almanca
dillerinde de yazlmaldr.
Snf 2 kapsamnda yer alan maddelere ilikin ek hkmler

5.2.1.6

Yeniden doldurulabilir kaplar, ak ekilde okunabilir ve dayankl karakterlerle u bilgileri


tamaldr:
(a)

Gaz veya gaz karmnn 3.1.2'de belirlendii zere UN numaras ve uygun tama ad.
1
B.B.B. kayd olarak snflandrlan gazlarda, gazn yalnzca teknik ad UN
numarasna ilave olarak belirtilmelidir.
Karmlarda, tehlikelere en baskn ekilde katkda bulunan en fazla iki bileik
Belirtilmelidir;

Teknik ad yerine, aada belirtilen isimlerden birinin kullanlmasna izin verilmitir:


-

UN No. 1078 soutucu gaz, B.B.B. iin: Karm Fl, karm F2, karm F3;
UN No. 1060 metilasetilen ve propadin karmlar, stabilize iin: Karm P1, karm P2;
UN No. 1965 hidrokarbon gaz karm, svlatrlm, B.B.B. iin: karm A veya btan, karm
A0l veya btan, karm A02 veya btan, karm A0 veya btan, karm A1, karm B1,
karm B2, karm B, karm C veya propan;
UN No. 1010 Butadienler, stabilize iin: 1,2-Butadien, stabilize, 1,3-Butadien, stabilize.
- 217 -

(b)

Ktlesel olarak doldurulan sktrlm gazlar ve svlatrlm gazlar iin; doldurma


srasndaki tertibatlar veya donatlm aksesuarlarla birlikte azami doldurma ktlesi ve kabn
daras veya brt ktle;

(c)

Sonraki periyodik muayenenin tarihi (yl).

Bu iaretler kaznm ekilde, kap zerine ilitirilmi dayankl bir bilgi levhas veya etiket
zerinde ya da bask veya edeer bir ilem ile yaptrlm ve hemen grlebilir bir iaretleme
yntemiyle gsterilebilir.Bu iaretler kaznm ekilde, kap zerine ilitirilmi dayankl bir bilgi
levhas veya etiket zerinde ya da bask veya edeer bir ilem ile yaptrlm ve hemen grlebilir
bir iaretleme yntemiyle gsterilebilir.
NOT 1: Ayrca bkz. 6.2.2.7.
NOT 2: Yeniden doldurulamayan kaplar iin bkz. 6.2.2.8.
5.2.1.7

Radyoaktif malzemeler iin zel iaretleme hkmleri

5.2.1.7.1

Her bir ambalaj, gndericinin veya alcnn ad veya her ikisinin yer ald bir tanmlamayla ambalajn
d tarafndan okunabilir ve dayankl olarak iaretlenmelidir. Her bir d ambalaj, iindeki tm
ambalajlarn iaretlemelerinin grnr olmad durumda, gndericinin veya alcnn ad veya her
ikisinin yer ald bir tanmlamayla d ambalajn d tarafndan okunabilir ve dayankl olarak
iaretlenmelidir.

5.2.1.7.2

Muaf ambalajlar hari her bir ambalaj iin "UN" harflerinin ardndan gelen UN numaras ve uygun
sevkiyat ad okunakl ve dayankl ekilde ambalajn d ksmna iaretlenmelidir. Muaf ambalajlar,
5.1.5.4.1de ngrlen ekilde iaretlenecektir.

5.2.1.7.3

Brt ktlesi 50 kg'den fazla olan her bir ambalajda, izin verilen brt arln okunakl ve dayankl bir
ekilde ambalajn d ksmnda iaretlenmi olmas gerekir.

5.2.1.7.4

Her bir ambalaj:

5.2.1.7.5

5.2.1.7.6

(a)

Tip IP-1, Tip IP-2 veya Tip IP-3 ambalaj tasarmna uygunsa, ambalajn d ksmnda "TP IP1" (TYPE IP-1), "TP IP-2" (TYPE IP-2) veya "TP IP-3" (TYPE IP-3) ibareleri okunakl
ve dayankl ekilde iaretlenmelidir.

(b)

Tip A ambalaj tasarmna uygunsa ambalajn d tarafnda "TP A" (TYPE A) ibaresi okunakl
ve dayankl ekilde iaretlenmelidir;

(c)

Tip IP-2, Tip IP-3 veya Tip A ambalaj tasarmna uygunsa, ambalajn dna tasarm
gerekletiren mene lkenin uluslararas ara kayt kodu (VRI Kodu) 2, reticilerin ad veya
yetkili kurum tarafndan belirtilen dier bir tanm okunakl ve dayankl ekilde
iaretlenmelidir.

5.1.5.2.1,6.4.22.1 den 6.4.22.4e ,6.4.23.4 ten 6.4.23.7 ye ve 6.4.24.2 dhilindeki bir ya da daha fazla
paragraf altnda tasarm onayna uygun olan her bir ambalaj okunakl ve dayankl ekilde aadaki
bilgileri de ierecek ekilde ambalajn d ksmndan iaretlenecektir:
(a)

yetkili kurum tarafndan sz konusu tasarma tahsis edilen tanmlama iareti;

(b)

bu tasarma uygun olan her bir ambalaj zel olarak tanmlayan bir seri numaras;

(c)

TipB(U), TipB(M) yada Tip C, bir TipB(U), TipB(M) yada TipC durumunda ambalaj
tasarm..

Tip B(U), Tip B(M) veya Tip C ambalaj tasarmna uygun her bir ambalajn yangn ve suyun
etkilerine direnli d veya en dtaki kabna kabartmal, damgal veya yangn ve suyun etkilerine
direnli baka bir yntemle aadaki ekilde gsterilen yonca sembol sade biimde
iaretlenmelidir.

Karayolu Trafiine ilikin Viyana Konvansiyonunda (l968) ngrlen uluslararas trafikte motorlu aralar
ayrt etme iareti.
2

- 218 -

X yarapna sahip merkezi bir daireyi esas alan oranlara sahip basit bir yonca sembol.
zin verilen asgari X boyutu 4 mmdir.

5.2.1.7.7

DE-I veya YKC-I malzemesinin kaplar veya sarma malzemeleri ierisinde bulunmas ve
4.1.9.2.4' te msaade edilen ekilde mnhasr kullanm koullar altnda tanmas halinde, bu kaplarn
ve sarma malzemelerinin d yzeyinde "RADYOAKTF DE-I" (RADIOACTIVE DE-I) veya
"RADYOAKTF YKC-I" (RADIOACTIVE YKC-I) iareti bulunmaldr.

5.2.1.7.8

Yetkili kurum tarafndan tasarm veya tama onay gerektiren ambalajlarn uluslararas
tamaclna ilikin her koulda, bu ileme dahil olan farkl lkelerde farkl onay tipleri geerli olup,
iaretleme ilemi tasarmn mene lkesinin sertifikasna uygun ekilde gerekletirilir.

5.2.1.8

evre iin tehlikeli maddelere ilikin zel iaretleme prosedrleri

5.2.1.8.1

2.2.9.1.10 kriterlerini karlayan evre iin tehlikeli maddeler ieren ambalajlar, 5.2.1.8.3te gsterilen
evre iin tehlikeli madde iareti ile dayankl ekilde iaretlenecek olup; tek ve kombine ambalajlarn
aadakilere sahip olmas halinde bir istisna geerli olacaktr:
- Svlar iin miktar 5 l veya daha az olanlar veya
- Katlar iin net ktlesi 5 kg veya daha az olanlar.

5.2.1.8.2

evre iin tehlikeli madde iareti, 5.2.1.1'de istenen iaretlerin bitiiinde yer alacaktr. 5.2.1.2
ve 5.2.1.4 zorunluluklar karlanmaldr.

5.2.1.8.3

evreye zararl maddeyi ekil5.2.1.8.3de gsterilen ekilde iaretleyiniz


ekil 5.2.1.8.3

evreye zararl madde iareti

- 219 -

aretleme, 450derecelik a ile kare biiminde olacaktr (baklava eklinde). Sembol (balk ve aa)
beyaz zerine siyah ya da uygun kontrast arka plan zerine siyah olacaktr. Minimum boyutlar 100
mm x 100mm olacaktr ve baklava eklini oluturan minimum genilik 2mm olacaktr.Ambalaj
boyutlarnn bunu gerektirdii durumlarda, boyut / izgi kalnl, iaretleme net grlecek ekilde
azaltlabilir. Boyutlarn belirtilmemesi durumunda, tm zellikler gsterilenlere yakn olacaktr.
NOT: evreye zararl madde iareti tayan ambalajlar iin ambalajlar iin her bir gereklilie ek
olarak 5.2.2nin etiketleme hkmleri uygulanacaktr.
5.2.1.9

Yn dzeni oklar

5.2.1.9.1

5.2.1.9.2de n grlen haller dnda:


-

Sv ieren i ambalajlara sahip kombine ambalajlar;

Havalandrma kapaklarna sahip tek ambalajlar ve

Soutularak svlatrlm gazlarn tanmasna mahsus kryojenik kaplar,

aada gsterilene benzer veya ISO 780:1997 teknik zelliklerine uygun ambalajn yn dzeni oklar
ile okunakl ekilde iaretlenecektir. Yn dzeni oklar, oklar doru dik konumu gsterecek
ekilde ambalajn karlkl iki dik yzeyinde yer alacaktr. Bunlar, dikdrtgen olacak ve ambalajn
boyutuna uygun ebatlara sahip olacaktr. Oklarn evresinde dikdrtgen snrlarn gsterimi tercihe
baldr.
ekil 5.2.1.9.1.1

ekil 5.2.1.9.1.1

ya da

Beyaz ya da uygun kontrast renkte arka plan zerinde iki siyah yada krmz ok
Dikdrtgen ereve istee baldr.
Tm zellikler burada gsterilene yakn oranl olacaktr.
5.2.1.9.2

Yn oklarnn aada belirtilenlerde bulunmasna gerek yoktur:


(a)

Kryojenik kaplar haricindeki basnl kaplar ieren d paketler;

(b)

Sv ieriklerin tamamen emilmesi amacyla i ve d paketler arasnda yeterli derecede


emici materyal bulunan her biri en fazla 120 ml kapasiteye sahip i ambalajlarda
tehlikeli mal ieren d paketler;

(c)

Herbiri en fazla 50 ml kapasiteye sahip ana kaplardaki Snf 6.2ye ait bulac maddeler
ieren d paketler;

(d)

Tip IP-2, Tip IP-3,Tip A, Tip B(U), Tip


radyoaktif malzemeler ieren;

(e)

Tm yn dzenlerinde szdrmaz olan maddeler ieren d paketler (rn.


termometrelerdeki alkol veya cva, aerosoller, vb.); veya

(f)

Her biri en fazla 500 ml olan tehlikeli mal ieren hermetik olarak mhrl i
ambalajlar bulunduran d paketler.
- 220 -

B(M) veya Tip C ambalajlarndaki Snf 7

5.2.1.9.3

Uygun ambalaj ynn gstermek haricindeki bir amaca hizmet eden oklar, bu alt-balk
kapsamnda iaretlenmi bir ambalaj zerinde yer almaz.

5.2.2

Ambalajlarn etiketlenmesi

5.2.2.1

Etiketleme hkmleri

5.2.2.1.1

Stun (6)da zel bir hkm ile aksi belirtilmedike Blm 3.2, Tablo A'da sralanan her birmadde
veya nesne iin Stun (5)te gsterilen etiketler ilitirilmelidir.

5.2.2.1.2

ngrlen modellere tam olarak karlk gelen silinmez tehlike iaretleri etiketler yerine kullanlabilir.

5.2.2.1.3 den 5.2.2.1.5e (Rezerve edilmi)


5.2.2.1.6

5.2.2.2.1.2de n grlenler hari olmak zere her etiket:


(a)

Ambalajn boyutlar msaade ediyorsa ambalajn ayn yzeyine; Snf 1 ve 7ye ait ambalajlar
iinse uygun sevkiyat adni gsteren iaretin yanna yaptrlmaldr;

(b)

Ambalajn herhangi bir paras veya ksm ya da baka bir etiket veya iaret tarafndan
kapanmayacak veya grnm engellenmeyecek ekilde ambalaja yerletirilmelidir ve

(c)

Birden fazla etiketin zorunlu olduu durumlarda birbirlerinin yannda yer almaldr. Ambalajn,
etiketin gerektii ekilde yaptrlamayaca dzensiz bir ekle veya kk bir boyuta sahip
olmas durumunda, etiket ambalaj zerinde bir knyeye yaptrlarak ya da
baka uygun bir yntemle ilitirilecektir.

5.2.2.1.7

450 litreden fazla kapasiteye sahip orta boy hacimli konteynerlerin (IBC) ve byk
ambalajlarn karlkl iki taraf da etiketlenmelidir.

5.2.2.1.8

(Rezerve edilmi)

5.2.2.1.9

Kendiliinden reaktif maddeler ile organik peroksitlerin etiketlenmesine ilikin zel hkmler
(a)

Model No. 4.1'e uygun etiket, ayn zamanda rnn alev alabilecei ve bu nedenle model No.
3'e uygun bir etiketin gerekli olmad anlamna da gelmektedir. Buna ilave olarak, model No.
1e uygun bir etiket de kendiliinden reaktif Tip 1 maddeleri iin geerli olabilir. Buna yetkili
kurumun, byle bir ambalajdaki kendiliinden reaktif maddenin patlayc zellik
gstermediinin testlerle kantlanmas zerine bu etiketin zel bir ambalaj iin datlmasna
izin verdii durumlar dahil deildir.

(b)

Model No. 5,2'e uygun etiket, ayn zamanda rnn alev alabilecei ve bu nedenle model No.
3'e uygun bir etiketin gerekli olmad anlamna da gelmektedir. Ayrca aadaki etiketler de
kullanlacaktr:
(i)

Organik peroksitler tip B iin Model No. 1e uygun bir etiket. Buna, yetkili kurumun,
byle bir ambalajdaki organik peroksitin patlayc zellik gstermediinin testlerle
kantlanmas zerine bu etiketin zel bir ambalaj iin datlmasna izin verdii
durumlar dahil deildir.

(ii)

Ambalaj grubu I veya II, Snf 8in kriterleri karlandnda model 8'e uygun etiket
gereklidir.

Ad belirtilen kendiliinden reaktif maddeler ile organik peroksitler iin, yaptrlacak etiketler
srasyla 2.2.41.4 ve 2.2.52.4'te bulunan listede gsterilmektedir.
5.2.2.1.10

Bulac maddelerin ambalajlarnn etiketlenmesine ilikin zel hkmler


Model No. 6.2'ye uygun etikete ilave olarak bulac madde ambalajlar iindeki maddelerin yapsnn
gerektirdii baka bir etiket daha tamaldr.
- 221 -

5.2.2.1.11

Radyoaktif malzemenin etiketlenmesine ilikin zel hkmler

5.2.2.1.11.1

5.3.1.1.3 uyarnca bytlm etiketlerin kullanlmas hari, radyoaktif malzeme ieren her bir ambalaj,
d ambalaj ve konteynerlere, 7A,7B yada 7C modellerine uygun etiketler, uygun kategoriye gre
yerletirecektir. Etiketler ambalajn yada d ambalajn d ksmna karlkl iki ynde yada bir
konteyner yada tankn drt bir yanna yerletirilecektir. Buna ilave olarak, 2.2.7.2.3.5 hkmleri
kapsamnda muaf klnan blnebilen maddeler hari blnebilen madde ieren her bir ambalaj, d
ambalaj ve konteyner, model No.7E' ye uygun etiketler tamaldr; uygun olan yerlerde bu
etiketler uygun modeller olan 7A, 7B ve 7C etiketlerinin yanna yerletirilecektir. Etiketler 5.2.1'de
belirtilen iaretleri kapatmamaldr. Ambalajn iindeki malzemelerle ilgisi olmayan herhangi bir
etiket sklmeli ya da kapatlmaldr.

5.2.2.1.11.2

Uygulanabilir 7A, 7B veya 7C no.lu modellerine uyan her bir etiket aadaki bilgilerle
tamamlanacaktr:
(a)

indekiler:
(i)

DE-I maddeleri hari Tablo 2.2.7.2.2.1'den alnan radyonklidlerin ve yine bu


tablodaki belirtilen sembollerle birlikte ad. Radyonklid karmlar iin satr
boluunun izin verdii kadaryla en kstlayc nklidler sralanmaldr. DE veya
YKC grubu, radyonklidin adn takip etmelidir. Bu amala "DE- II","DE-III",
"YKC-I" ve "YKC-II" ibareleri kullanlmaldr;

(ii)

DE-I maddeleri iin sadece "DE-I" terimi gereklidir; radyonklidin adnn


belirtilmesi gerekli deildir;

(b)

Etkinlik: Tama esnasnda uygun SI n ek sembol ile bekerel (Bq) cinsinden ifade edilen
radyoaktif ieriklerin azami etkinlii (bkz. 1.2.2.1). Blnebilen malzeme iin, gram (g)
birimindeki blnebilir nklitlerin toplam ktlesi ve bunun katlar etkinlik yerine kullanlabilir

(c)

D paketler ve konteynerler iin etiketteki "iindekiler" ve "etkinlik" bilgileri, d paket


ya da konteynerin iindeki tm maddeler hesaba katlarak srasyla yukarda (a) ve (b)'de
belirtilen bilgileri iermelidir; farkl radyonklidler ieren kark ambalaj ykleri barndran
d paket ya da konteyner etiketlerinde "Tama Dokmanlarna Baknz" ibaresi yer alabilir.

(d)

Tama indeksi: 5.1.5.3.1 ve 5.1.5.3.2 uyarnca saptanm olan rakam (I-WHITE


kategorisi iin tama indeksi kayd gerekmez).

5.2.2.1.11.3

Model No.7Eye uygun her bir etiket, nakliyenin getii veya gtrld lkede uygulanabilir olan ve
yetkili otorite tarafndan verilen onay sertifikasnda belirtildii gibi veya 6.4.11.2 ya da 6.4.11.3te
belirtilen ekilde kritik gvenlik endeksi (CSI) ile tamamlanacaktr.

5.2.2.1.11.4

D ambalajlar ve konteynerler iin, M odel No.7Eye uygun etiket, d ambalajlar ve konteynerler


iindeki btn ambalajlarn tamamnn kritik gvenlik endekslerinin toplamn zerinde bulundurur.

5.2.2.1.11.5

Yetkili otoritenin tasarm veya tama onayn gerektiren ambalajlarn uluslararas tamaclna
ilikin her koulda, bu ileme dahil olan farkl lkelerde farkl onay tipleri geerli olup, etiketleme
ilemi tasarmn mene lkesinin sertifikasna uygun ekilde gerekletirilir.

5.2.2.2

Etiket hkmleri

5.2.2.2.1

Etiketler aadaki hkmleri karlamal ve renk, semboller ve genel format asndan


5.2.2.2.2'de gsterilen modellere uygunluk gstermelidir. Dier tama modlar iin istenen ve etiketin
tam anlamn etkilemeyen kk deiiklikler ieren modeller de kabul edilebilir.
NOT: lgili durumlarda, 5.2.2.2.2deki etiketler, 5.2.2.2.1.1de n grlen noktal bir d snrla yer
alr. Etiket, kontrast yaratan bir zemine uygulanmsa buna gerek yoktur.

- 222 -

5.2.2.2.1.1

Etiketler, ekil 5.2.2.2.1.1de verildii zere dzenlenecektir.


ekil5.2.2.2.1.1

Snf / Blm Etiketi

**

***

4.1, 4.2 ve 4.3 snf ya da snflar iin 4 yada 6.1 ve 6.2 snflar iin 6 alt kede
gsterilecektir.
lave metinler / numaralar / harfler (zorunlu olmas halinde) yada (opsiyonel olmas
halinde) bu alt yarda gsterilebilir.
Snf iareti yada 1.4, 1.5 ve 1.6 iin blm numaralar ve Model No 7E iin
BLNEBLEN kelimesi st yarda gsterilecektir.

5.2.2.2.1.1.1

Etiketler kontrast bir arka plan zerinde ya da d kenar izgisi kenarnda noktal ya srekli izgi
olarak verilecektir.

5.2.2.2.1.1.2

Etiket, 450 a ile kare eklinde olacaktr (baklava biimli). Minimum boyutlar 100 mm x 100 mm ve
baklava eklini oluturan ke ierisindeki minimum izgi boyutu 2 mm olacaktr. Ke ierisindeki
izgi paralel olacaktr ve bu izginin dndan etiketin kesine 5 mm kadar olacaktr. Etiketin st
yarsndaki kenin iindeki izgi semboln rengi ile ayn renkte olacaktr ve etiketin alt yarsndaki
kenin iindeki izgi alt kede yer alan snf ya da blm numaras ile ayn renkte olacaktr.
Boyutlarn verilmedii yerlerde, tm zellikler burada gsterilenlere yakn oranda olacaktr.

5.2.2.2.1.1.3

Etiketteki sembollerin ve dier elemanlarn grnr kalmas kouluyla, ambalaj boyutlarnn


gerektirmesi halinde, boyutlar azaltlabilir. Kenar iindeki izgi, etiketin kenarndan 5 mm ieride
kalacaktr. Kenar iinde izginin minimum genilii 2 mm olarak kalacaktr. Silindirler iin boyutlar,
5.2.2.2.1.2 ile uygunluk gsterecektir.

5.2.2.2.1.2

Snf 2 silindirleri, tamaya ynelik ekil, yerleme ve sabitleme mekanizmalar asndan, silindirik
olmayan (omuz) ksmlarda yer alacak biimde ISO 7225:2005 "Gaz silindirleri - nlem etiketlerinde
belirtilen boyutlara uygun olacak ekilde bu blmde belirtilenlere uygunluk gsterecek boyutlar
kltlm etiketler, ve uygun olduu yerde evreye zararl madde iaretini, tamaldr.
5.2.2.1.6 hkmlerine baklmakszn, etiketler ve evreye zararl madde iareti (bknz.5.2.1.8.3), ISO
7225:2005'in msaade ettii lde st ste gelebilir. Bununla birlikte ncelikli risk etiketi ve etikette
grlen ekiller her koulda aka grlebilir, semboller ise tamamen tannabilir olmaldr.
Snf 2ye ait gazlara ynelik bo, temizlenmemi basnl kaplar, durumun gerektirdii ekilde
yeniden doldurma ve muayene ile yeni bir etiketin yrrlkteki dzenlemelere uygun ekilde
uygulanmas veya basnl kabul imhas amalaryla silindi veya hasarl etiketlerle tanabilir.

- 223 -

5.2.2.2.1.3

Snf 1 kapsamndaki 1.4, 1.5 ve 1.6 Blmlerine mahsus etiketler hari olmak zere, etiketin st
yars, resimsel bir sembol, alt yars ise unlar ierecektir:
(a)

1, 2, 3, 5.1, 5.2, 7, 8 ve 9 Snflar iin snf numaras;

(b)

4.1, 4.2 ve 4.3 Snflar iin "4" rakam;

(c)

6.1 ve 6.2 Snflar iin "6" rakam.

Etiketlerde, metin ksmnn istenen dier etiket unsurlarn kapatmamas kouluyla UN numaras veya
5.2.2.2.1.5 uyarnca tehlikeyi (rn. alevlenir) tanmlayan kelimeler yer alabilir.
5.2.2.2.1.4

Ayrca, Tehlike Blm 1.4, 1.5 ve 1.6 hari olmak zere, Snf 1 etiketlerinin alt yarsnda ve snf
numarasnn zerinde, blm numaras ve madde veya nesne iin uyumluluk grubu harfi yer alr.
Tehlike Blm 1.4, 1.5 ve 1.6ya ynelik etiketlerin st ksmnda blm numaras, alt ksmnda ise
snf numaras ve uyumluluk grubu harfi bulunmaldr.

5.2.2.2.1.5

Snf 7 kapsamndaki maddeye ynelik etiketler hari olmak zere, etiketlerin zerinde
semboln altndaki bolua tercihen eklenen herhangi bir metin (snf numaras dahil deildir),
riskin zelliini ve elleleme srasnda alnmas gereken nlemleri aklayan bilgilerle snrl olacaktr.

5.2.2.2.1.6

Semboller, metin ve numaralar aka okunabilir ve silinmez olmal ve aada belirtilenler hari
tm etiketlerde siyah renkte olmaldr:

5.2.2.2.1.7

(a)

Snf 8 etiketinde; burada metin (varsa) ve snf numaras beyaz renkte olmaldr;

(b)

Tamamen yeil, krmz veya mavi zeminli etiketler; yukarda sralananlar bu tr


etiketlerde beyaz renkle gsterilebilir;

(c)

Snf 5.2 etiketi; burada sembol beyaz renkte gsterilebilir ve

(d)

UN No. 1011, 1075, 1965 and 1978 iin silindir ve gaz kartularndaki model No. 2.1'e uygun
etiketler; burada yeterli kontrast salanmsa kabn zemin rengiyle ayn olabilir.

Tm etiketler, etkinliklerinde
dayanabilmelidir.

nemli

- 224 -

bir

azalma

olmakszn

ak

hava

maruziyetine

5.2.2.2.2 rnek etiketler


SINIF 1 TEHLKES
Patlayc maddeler veya nesneler

(No. 1)
Tehlike Blmleri 1.1, 1.2 ve 1.3
Sembol (patlayan bomba): siyah; Zemin: turuncu; Alt kede 1rakam

(No. 1.4)
Tehlike Blm 1.4

(No. 1.6)
Tehlike Blm 1.6

(No. 1.5)
Tehlike Blm 1.5

Zemin: turuncu; ekiller: siyah; Rakamlar yaklak 33 mm yksekliindedir


ve 5 mm kalnlndadr (ebatlar 100 mm x 100 mm olan bir etiket iin); alt kede 1 rakam
Tehlike blm yeri patlayclk, ikincil risk ise bo braklacak
Uyumluluk grubu yeri patlayclk, ikincil risk ise bo braklacak
SINIF 2 TEHLKES
Gazlar

(No. 2.2)
Yanc olmayan, zehirli olmayan gazlar
Sembol (gaz silindiri): siyah veya beyaz
Zemin: yeil; Alt kede 2 rakam

(No. 2.1)
Alevlenir gazlar
Sembol (alev): siyah veya beyaz;
(5.2.2.2.1.6 (d)'de ngrlenler haricinde)
Zemin: krmz; Alt kede 2 rakam

SINIF 3 TEHLKES
Yanc svlar

(No.
Sembol (alev): siyah veya beyaz;
Zemin: krmz; Alt kede 3 rakam

(No. 2.3) Zehirli gazlar


Sembol (kafatas ve apraz kemikler): siyah;
Zemin: beyaz; Alt kede 2 rakam

- 225 -

SINIF 4.1 TEHLKES


Alevlenir katlar,
kendiliinden reaktif maddeler ve
hassasiyeti giderilmi kat patlayclar

(No. 4.1)
Sembol (alev): siyah;
Zemin: yedi dikey
krmz erit ile beyaz;
Alt kede 4 rakam

SINIF 4.2 TEHLKES


Kendiliinden yanmaya
yatkn maddeler

(No. 4.3)
Sembol (alev): siyah veya Beyaz;
Zemin:mavi; Alt kede 4 rakam

(No. 4.2)
Sembol (alev): siyah;
Zemin: st yars beyaz,
alt yars krmz;
Alt kede4 rakam

SINIF 5.1 TEHLKES


Ykseltgen (Oksitleyici) maddeler

SINIF 4.3 TEHLKES


Su ile temas ettiinde alevlenir
Gazlar aa karan maddeler
patlayclar

SINIF 5.2 TEHLKES


Organik Peroksitler

(No. 5.2)
Sembol (alev): siyah veya beyaz; Zemin:
yars krmz, alt yars sar; Alt kede 5.2
rakam

(No. 5.1)
Sembol (daire zerinde alev):
siyah; Zemin: sar; Alt kede
5.1 rakam
SINIF 6.1 TEHLKES
Zehirli maddeler

(No. 6.1)
Sembol (kafatas ve apraz kemikler): siyah;
Zemin: beyaz; Alt kede 6 rakam

SINIF 6.2 TEHLKES


Bulac maddeler

(No. 6.2)
Etiketin alt yars u ibareleri tayabilir: 'BULAICI MADDE' (INFECTIOUS SUBSTANCE) ve
'Hasar veya sznt durumunda derhal Salk Yetkililerine haber verin' (In the case of damage or
leakage immediately notify Public Health Authority). u ibareler de yer alacaktr:
siyah; Zemin: beyaz; Alt kede 6 rakam
- 226 -

SINIF 7 TEHLKES
Radyoaktif malzeme

(No. 7A)
Kategori I - Beyaz
Sembol (yonca): siyah;
Zemin:
Metin (zorunlu): etiketin alt yarsnda
'RADYOAKTF'
"NDEKLER (CONTENTS
ETKNLK
'RADIOACTIVE'
kelimesinin ardndan krmz bir erit
Alt kede 7 rakam.

(No. 7B)
Kategori II - Sar

(No. 7C)
Kategori III - Sar

Sembol (yonca): siyah;


Zemin: st yars, beyaz snrlar iinde sar; alt yars
beyaz; Metin (zorunlu): etiketin alt yarsnda siyah:
'RADYOAKTF' (RADIOACTIVE
"NDEKLER
(CONTENTS
ETKNLK (ACTIVITY.......)
Siyah d izgili bir kutuda: 'TRANSPORT
INDEX' (TAIMA
RADYOAKTF kelimesinin
RADYOAKTF kelimesinin
ardndan iki adet krmz
ardndan iki adet krmz
erit
erit
Alt kede 7 Rakam

(No. 7E)
Snf 7, blnebilen madde
Zemin: beyaz;
Metin (zorunlu): etiketin st yarsnda siyah:'FISSILE';
etiketin alt yarsnda siyah keli bir kutuda:
'CRITICALITY SAFETY INDEX' (Kritiklik gvenlik indeksi);
Alt kede 7 rakam.
SINIF 8 TEHLKES
Andrc maddeler

SINIF 9 TEHLKES
Muhtelif tehlikeli maddeler ve nesneler

(No. 8)
Sembol (iki cam kaptan dklen, bir el ile
birmetale zarar veren sv): siyah;
Zemin: st yars beyaz, alt yars beyaz snrlara
sahip siyah; Alt kede 8 rakam

- 227 -

(No. 9)
Sembol (st yarda yedi adet dikey erit): siyah;
Zemin: beyaz;
Alt kede alt izili 9 rakam

- 228 -

BLM 5.3
KONTEYNERLERE, MEGC'LERE, MEMULERE, TANK-KONTEYNERLERE,
PORTATF TANKLARA VE ARALARA LEVHA TAKMA VE ARETLEME
NOT:

Deniz yolculuunu ieren bir tama zincirinde tanan konteynerler, MEGC'lere, tankkonteynerlere ve portatif tanklara levha taklmas ve iaretleme iin ayrca bkz. 1.1.4.2.1.
1.1.4.2.1 (c) hkmleri geerliyse, bu blmdeki yalnzca 5.3.1.3 ve 5.3.2.1.1 ksmlar geerli
olacaktr.

5.3.1

Levha takma

5.3.1.1

Genel hkmler

5.3.1.1.1

Bu blmde istenen levhalar konteynerlerin, MEGC'lerin, MEMUlerin, tank-konteynerlerin,


portatif tanklarn ve aralarn d yzeyine taklmaldr. Levhalar; konteyner, MEGC, MEMU, tankkonteyner, portatif tank veya aralarda bulunan tehlikeli mallar iin Blm 3.2, Tablo A, Stun (5)
ve ilgili durumlarda Stun (6)da n grlen etiketlere karlk gelmeli ve 5.3.1.7'deki artlara
uygunluk gstermelidir. Levhalar, kontrast yaratan renkteki bir zeminde yer alacak ve ya noktal ya da
belirgin bir d snr izgisine sahip olacaktr.

5.3.1.1.2

Snf 1 iin, aralarn, konteynerlerin veya MEMUlerin zel blmeleri iki veya daha fazla
uyumluluk grubuna ait madde veya nesne tayorsa uyumluluk gruplar levhalarda belirtilmemelidir.
Farkl tehlike blmlerine ait maddeleri veya nesneleri tayan aralar, konteynerlerin veya
MEMUlerin zel blmeleri sadece u sraya gre en tehlikeli tehlike blm modeline uygun levhay
tamaldr:
1.1 (en tehlikeli), 1.5, 1.2, 1.3, 1.6, 1.4 (en az tehlikeli).
1.5 D maddelerinin, Tehlike Blm 1.2 maddeleri veya nesneleri ile birlikte
tanddurumlarda araca veya konteynere Tehlike Blm 1.1'deki ekilde levha taklmaldr.
Tehlike Blm 1.4, uyumluluk grubu Snin tanmas halinde levha taklmasna gerek yoktur.

5.3.1.1.3

Snf 7 iin, birincil risk levhas 5.3.1.7.2'de belirtildii zere model No. 7D'ye uygun olmaldr. Bu
levha istisnai ambalajlar ile kk konteynerleri tayan aralar veya konteynerler iin gerekli deildir.
Snf 7 etiketleri ile levhalarnn aralara, konteynerlere, MEGC'lere, tank-konteynerlere veya portatif
tanklara taklmas gerektiinde, model No.7A, 7B yada 7Cnin gerekli bytlm levhas her iki
amaca da hizmet edecek ekilde No. 7D levhas yerine kullanlabilir. Bu durumda, boyutlar 250mmye
250 mmden az olmayacaktr.

5.3.1.1.4

Birden fazla snfa ait maddeleri ieren konteynerler, MEGC'ler, MEMUler, tankkonteynerler, portatif tanklar veya aralarn, ilave risk levhas tamasna gerek yoktur. Bunun
iin sz konusu levha tarafndan temsil edilen tehlikenin halihazrda birincil veya ilave risk
levhasnda gsterilmesi gerekmektedir.

5.3.1.1.5

Tanan tehlikeli
saklanmaldr.

5.3.1.1.6

Levha, katlanabilir panellere ilitirilmise, bunlar tama srasnda tutamak ksmnda


bklmeyecek veya gevemeyecek (zellikle de darbeler veya kazara eylemler nedeniyle) ekilde
tasarlanacak ve sabitlenecektir.

5.3.1.2

Konteynerlere, MEGC'lere, tank-konteynerlere ve portatif tanklara levha taklmas

mal

veya

kalntlar

ile

ilgisi

olmayan

levhalar

sklmeli

ya

da

NOT: Bu alt balk, hem karayolunu hem de rayl sistemleri ieren zincirlerde tanan tank takas
gvdeleri veya takas gvdeleri hari takas gvdeleri iin geerli deildir.
Levhalar, konteynerlerin, MEGC'lerin, tank-konteynerlerin veya portatif tanklarn her iki yanna ve
her bir ucuna taklmaldr.

- 229 -

Tank-konteynerlerin veya portatif tanklarn birden fazla blmeye sahip olduu ve iki veya daha fazla
tehlikeli mal tad durumlarda, uygun levhalar ilgili blmelerin her iki taraf boyunca yerletirilmeli
ve her modele ilikin bir levha iki uta da iki tarafta yer almaldr.
5.3.1.3

Konteyner, MEGC, tank-konteyner ve portatif tank tayan aralara levha taklmas


NOT: Bu alt-balk, hem karayolunu hem de rayl sistemleri ieren zincirlerde tanan tank takas
gvdeleri veya takas gvdeleri haricindeki takas gvdeleri tayan aralar iin geerli deildir. Bu
aralar iin bkz. 5.3.1.5.
Konteynerlere, MEGC'lere, tank-konteynerlere veya portatif tanklara taklan levhalar, bunlar tayan
aralarn d tarafndan grnmyorsa, ayn levhalar aracn her iki tarafna ve arka tarafna da
taklmaldr. Aksi takdirde, tamay yapan araca levha taklmasna gerek yoktur.

5.3.1.4

Dkme yk, tanker, tpl gaz tankerleri ve sklebilir tanklara sahip aralarla tamaclk iin
kullanlan aralara levha taklmas

5.3.1.4.1

Levhalar aracn her iki yanna ve arka tarafna taklmaldr.


Arata tanan tank-konteynerin veya sklebilir tankn birden fazla blmeye sahip olduu ve iki veya
daha fazla tehlikeli mal tad durumlarda, uygun levhalar ilgili blmelerin her iki taraf boyunca
yerletirilmeli ve her modele ilikin bir levha, aracn arkasnda iki tarafta yer almaldr. Bununla
birlikte, tm blmelerin ayn levhay tamas gerektii durumlarda, bu levhalar her iki taraf
boyunca ve aracn arkasnda bir defaya mahsus olmak zere yer almaldr.
Ayn blme iin birden fazla levha gerekli olduunda bu levhalar birbirlerinin yanna taklmaldr.
NOT: ADR sevkiyat sresince veya ADR sevkiyat sonunda yar treyler tank gemiye ya da karayolu
tama aracna yklenmek zere ekicisinden ayrldnda, levhalar yar treylerin n ksmnda da
bulunmaldr.

5.3.1.4.2

Tanklara veya yn konteynerlere sahip MEMUler, barndrdklar maddelere ilikin


olarak5.3.1.4.1e uygun ekilde levhalanmaldr. Kapasitesi 1000 litreden az olan tanklar iin,
levhalarn yerine 5.2.2.2ye uygun etiketler kullanlabilir.

5.3.1.4.3

Snf 1 kapsamnda yer alan maddeleri veya nesneleri (Tehlike Blm 1.4, Uyumluluk Grubu
S hari olmak zere) ieren ambalajlar tayan MEMUler iin levhalar aracn her iki yanna ve arka
tarafna taklmaldr.
Patlayclara mahsus zel blmeler, 5.3.1.1.2 hkmlerine uygun ekilde levhalanacaktr.
5.3.1.1.2nin son cmlesi geerli deildir.

5.3.1.5

Yalnzca ambalaj tayan aralara levha taklmas


NOT: Bu alt-balk, karayolunu ve rayl sistemleri ieren bir zincirde tananlar hari olmak zere,
ambalajlarla yklenmi takas gvdeleri tayan aralar iin de geerlidir. Karayolu ve demiryolunu
ieren tamalar iin bkz. 5.3.1.2 ve 5.3.1.3.

5.3.1.5.1

Snf 1 kapsamnda yer alan maddeleri veya nesneleri (Tehlike Blm 1.4, Uyumluluk Grubu
S hari olmak zere) ieren ambalajlar tayan aralar iin levhalar aracn her iki yanna ve arka
tarafna taklmaldr.

5.3.1.5.2

Ambalajlar veya IBC'ler ierisinde (istisnai ambalajlar hari) Snf 7 kapsamndaki radyoaktif
malzemeleri tayan aralar iin levhalar aracn her iki yanna ve arka tarafna taklmaldr.

5.3.1.6

Bo tankerlerin, batarya aralarn, MEGC'lerin, MEMUlerin, tank-konteynerlerin, portatif


tanklarn ve dkme yk iin kullanlan bo aralarla konteynerlerin levhalanmas.

5.3.1.6.1

Temizlenmemi ve gazdan arndrlmam bo tank-aralar, sklebilir tankl aralar, tpl gaz


tankerleri, MEGC'ler, MEMUler, tank-konteynerler ve portatif tanklar ile dkme yk tamaclnda
kullanm amalanan, temizlenmemi bo aralar ve konteynerler, bir nceki ykn gerektirdii
levhalar tamaya devam etmelidir.

- 230 -

5.3.1.7

Levhalarn zellikleri

5.3.1.7.1

5.3.1.7.2de verilen Snf 7 levhas ve 5.3.6.2deki evreye zararl madde iareti hari, bir levha,
aadaki ekil 5.3.1.7.1de verilen ekilde dzenlenecektir.

Minimum l
250 mm.

Minimum
l
250 mm.

Uyar Sembol (Snf7 Hari)

aretleme, 450derecelik a ile kare biiminde olacaktr (baklava eklinde).Minimum boyutlar 250 mm
x 250 mm olacaktr (levha kenarndan). Ke ierisindeki izgi paralel olacaktr ve bu izginin
dndan etiketin kesine 12,5 mm kadar olacaktr. Sembol ve kenar dhilindeki izgi, sz konusu
tehlikeli maddelerin snf ya da blm numaras ile ayn renkte olacaktr. Snf ya da blm sembol /
numaras, 5.2.2.2de belirtilenlerle ayn ekilde konumlandrlacak ve boyutlandrlacaktr. Levha,
rakamlar 25 mmden kk olmamak artyla, ilgili etiket iin 5.2.2.2de verilen ekilde sz konusu
tehlikeli maddelerin snf ya da blm numarasn (ve Snf 1 mallar iin, uyumluluk grup harfini)
gsterecektir. Boyutlarn verilmedii yerlerde, tm zellikler burada gsterilenlere yakn oranda
olacaktr.
5.3.1.7.2

Snf 7 levhas, 250 mm x 250 mm ebadndan kk olmamal ve kenardan 5 mm ieride kenara


paralel siyah bir izgi ile evrili olmaldr; aksi takdirde aada gsterildii gibi (Model No. 7D)
olmaldr. "7" rakamnn ykseklii 25 mm'den az olmamaldr. Levhann st yarsnn zemin rengi
sar, alt yars ise beyaz olmaldr; paral yoncann rengi ve yazlar siyah olmaldr. Bu levhann
sevkiyat iin ilgili UN numarasnn gsterecek ekilde alt ksmda "RADIOACTIVE"
(RADYOAKTF) ibaresinin kullanm istee baldr.

- 231 -

Snf 7ye ait radyoaktif malzeme levhas

Min
10 mm

RADYOAKTF
MNMU
M L
250 mm.

MNMUM L
250 mm.

(No.7D)
Sembol (yonca): siyah; Zemin: st yar,
beyaz snrlar iinde sar;
alt yar beyaz;Alt taraf "RADIOACTIVE" (radyoaktif) kelimesini veya
ilgili UN Numarasn, ve alt kede "7" rakamn iermelidir.

5.3.1.7.3

3 m3 kapasiteyi amayan tanklar ve ufak konteynerler iin levha yerine 5.2.2.2'ye uygun
etiketler kullanlabilir. Bu iaretler, tama yapan aracn dndan gzle grlecek ekilde deillerse,
5.3.1.7.1e uyumlu etiketler tatn her iki yanna ve arkasna yerletirilmelidir.

5.3.1.7.4

Snf 1 ve 7 iin, aracn bykl ve yaps itibariyle ngrlen levhann ilitirilmesi iin yeterli
yzey alan bulunmuyorsa, levhann boyutlar her kenarndan 100 mm'ye kadar kltlebilir.

5.3.2

Turuncu renkli plaka iareti

5.3.2.1

Turuncu renkli plaka iaretine ilikin genel hkmler

5.3.2.1.1

Tehlikeli mal tayan tama nitelerinde, dikey dzleme yerletirilmi ekilde 5.3.2.2.1'e uygun
turuncu renkli dikdrtgen plakalar bulunmaldr. Her ikisi de tama nitesinin dikey eksenine doksan
derece dik olacak ekilde tama nitesinin n ve arka tarafna taklmaldr. Aka grnr olmaldr.
Tehlikeli mallarn tanmas srasnda, tehlikeli mal ieren rmorkun motor arac ile balants
ayrlmsa, turuncu renkli plaka rmorkun arkasna tutturulmu ekilde kalacaktr. Tanklar 5.3.2.1.3
uyarnca iaretlendiinde, bu plaka tankta tanan en tehlikeli maddeye karlk gelecektir

5.3.2.1.2

Tehlike tanmlama numaras Blm 3.2, Tablo A, Stun (20)de belirtiliyorsa, tehlikeli mal tayan
bir veya daha fazla tanka sahip tankerler, tpl gaz tankerleri veya tama niteleri her bir tank
veya tank blmesinin veya tpl gaz tankerlerinin her bir elemannn yanlarnda ek olarak, aka
okunabilir ve aracn dikey eksenine paralel olmak zere 5.3.2.1.1'de belirtilenlerle ayn zelikte
turuncu renkli plaka tayacaktr. Turuncu renkli plakalar tankta, tank blmesinde veya tpl gaz
tankerinin bir elemannda tanan her bir madde iin Blm 3.2, Tablo A, srasyla Stun (20) ve
(1)de ngrlen tehlike tanmlama numarasyla UN numarasn bulundurmaldr. MEMUler iin bu
zorunluluklar, yalnzca kapasitesi 1000 litre veya daha fazla olan tanklar ile dkme tanklar iin
geerlidir.

- 232 -

5.3.2.1.3

UN No. 1202, 1203 veya 1223 maddelerini veya UN No. 1268 veya 1863 altnda
snflandrlan havaclk yaktlarn tayan fakat baka bir tehlikeli madde tamayan bir ya da daha
fazla tanka sahip tank-aralar veya tama niteleri iin, 5.3.2.1.1 uyarnca ne ve arkaya taklm
olan plakalarn tanan en tehlikeli madde iin yani en dk parlama noktasna sahip madde
iin ngrlen tehlike tanmlama numaras ile UN numarasn tamas durumunda 5.3.2.1.2de n
grlen turuncu renkli plakalarn taklmasna gerek yoktur.

5.3.2.1.4

Tehlike tanmlama numaras Blm 3.2, Tablo A, Stun (20)de belirtiliyorsa,


ambalajlanmam katlar ya da nesneler veya mnhasr kullanm kapsamnda tanmas gereken, tek
bir UN numarasna sahip ambalajl radyoaktif malzemeler tayan ve baka tehlikeli mal tamayan
tama niteleri ve konteynerler, her bir tama nitesinin veya konteynerin yanlarnda ek olarak,
aka okunabilir ve aracn dikey eksenine paralel olmak zere 5.3.2.1.1'de belirtilenlerle ayn zelikte
turuncu renkli plakalar tayacaktr. Bu turuncu renkli plakalar, tama nitesinde veya konteynerde
dkme olarak tanacak olan her bir madde iin ve tama nitesinde veya konteynerde mnhasr
kullanm kapsamnda tanmas gerekiyorsa ambalajl radyoaktif materyal iin Blm 3.2, Tablo A,
srasyla Stun (20) ve (1)de ngrlen tehlike tanmlama numarasyla UN numarasn
bulundurmaldr.

5.3.2.1.5

5.3.2.1.2 ve 5.3.2.1.4te n grlen ve konteynerlere, tank-konteynerlerine, MEGClere veya portatif


tanklara ilitirilen turuncu renkli levhalarn tayan aracn dndan aka grlebilir olmamas
halinde, ayn levhalar aracn iki yanna da ilitirilecektir.
NOT: Azami 3000 litre kapasiteye sahip tanklar tayan kapal ve rtl konteynerlere turuncu renkli
levhalar taklmasnda bu paragrafn uygulanmasna gerek yoktur.

5.3.2.1.6

Yalnzca tek bir madde tayan ve tehlikeli olmayan madde tamayan tama niteleri iin, 5.3.2.1.1
uyarnca n ve arka tarafta bulunanlarn Blm 3.2, Tablo A, Stun (20) ve (1)de srasyla belirtilen
tehlike tanmlama numaras ile UN numarasn barndrmas halinde, 55.3.2.1.2, 5.3.2.1.4 ve
5.3.2.1.5'te anlan turuncu renkli plakalarn tanmasna gerek yoktur.

5.3.2.1.7

5.3.2.1.1 ila 5.3.2.1.5in zorunluluklar, bo, sabit veya sklebilir tanklar, tpl gaz tankerleri,
tank-konteynerleri, portatif tanklar ve temizlenmemi, gaz giderilmemi ve kontaminasyonu
giderilmemi MEGC'ler ile temizlenmemi MEMUler ile temizlenmemi veya kontaminasyonu
giderilmemi ekilde dkme tamacla mahsus bo aralar ve konteynerler iin de geerlidir.

5.3.2.1.8

Tanan tehlikeli mallarla veya kalntlaryla ilgisi olmayan turuncu renkli iaret sklmeli ya da
saklanmaldr. Plakalarn st kapatlrsa kapatmada kullanlan malzeme yangn girdabnda
15 dakika sre ile kalsa dahi btn halinde ve salam kalmaldr.

5.3.2.2

Turuncu renkli plakalarn zellikleri

5.3.2.2.1

Turuncu renkli levhalar reflektrl olacak ve tabandan 40 cm'ye ve boy olarak 30 cm'ye sahip
olacaktr; 15 mm geniliinde siyah bir snrla evreleneceklerdir. Kullanlan materyal, havaya
direnli olacak ve dayankl iaretleme yntemlerine imkan tanyacaktr. Bu levha/plaka, 15 dakikalk
yangn girdab durumunda takld yerden sklmeyecektir. Aracn yn dzenlemesinden
bamsz olarak sabit kalacaktr. Turuncu renkli levhalar, 15 mm kalnlkta siyah yatay bir izgi ile
ortadan ikiye ayrlacaktr.
Aracn boyutunun ve yapsnn, uygun yzey alannn bu turuncu renkli plakalar yaptrmak iin
yeterli olmamas halinde boyutlar temelden minimum 300 mmye kadar, ykseklik olarak 120mmye
kadar ve siyah snr iin de 10 mmye kadar drlebilir. Bu durumda, belirtilen aralk iinde farkl
boyutlandrmalar 5.3.2.1.1 iinde belirtilmi iki turuncu renkli plaka iin kullanlabilir.
Turuncu renkli plakalarn kltlm boyutlar, harici kullanm altnda ambalajlanm radyo aktif
malzemeler iin kullanldnda, sadece UN Numaras gerekir ve 5.3.2.2.2de verilen rakam boyutu
ykseklik olarak 65mmye ve kalnlk olarak da 10mmye drlebilir
Dkme eklinde tehlikeli katlar tayan konteynerler ile tank-konteynerler, MEGCler ve portatif
tanklar iin, 5.3.2.1.2, 5.3.2.1.4 ve 5.3.2.1.5te n grlen levalarn yerini, yapkan bir levha, boya
veya edeer olan baka bir yntem alabilir. Bu alternatif iaret, yangna diren konusunda 5.3.2.2.1
ve 5.3.2.2.2de anlan hkmler hari olmak zere, bu alt-balkta ne srlen teknik zelliklere
uygunluk gsterecektir.

- 233 -

NOT: Normal kullanm koullarnda turuncu plakalarn rengi aadaki koordinatlarn


birletirilmesiyle oluan renk diyagramndaki alan ierisinde kalan renk koordinatlarna sahip
olmaldr:
Renk diyagramndaki alann kelerindeki noktalarn renk koordinatlar
xy
0.52
0.52
0.578
0.38
0.40
0.422

0.618
0.38

Reflektrl rengin parlaklk faktr: > 0,12.


Referans merkez E, standart aydnlatc C, normal geli as 45, 0'de grlr.
5 aydnlatma asnda 0,2'de grlen, yanstlan aydnlatma younluu etkisi: m2 bana 20 kandela
(candela) deerinden daha az deildir.
Tehlike tanmlama numaras ve UN numaras, 100 mm yksekliinde ve 15 mm kalnlnda siyah
rakamlardan olumaldr. Tehlike tanmlama numaras plakann st ksmnda UN numaras ise alt
ksmda bulunmaldr; bunlar plakann ortasndan bir taraftan br tarafa uzanan 15 mm genilikte
siyah yatay bir izgi ile birbirinden ayrlmaldr (bkz. 5.3.2.2.3). Tehlike tanmlama numaras ve UN
numaras silinmez olmal ve 15 dakikalk bir yangn girdabnda kalsa dahi okunabilir olmaldr.
Tehlike tanmlama numaras ile UN numarasn temsil eden, birbirinin yerini alabilen rakamlar ve
harfler, tama srasnda ve aracn yn dikkate alnmakszn sabitliini koruyacaktr.

5.3.2.2.3

Tehlike tanmlama numaras ve UN numarasna sahip turuncu renkli plaka rnei

10 cm

30 cm

5.3.2.2.2

Tehlike Tanmlama
numaras (uygun
olduunda, X harfinden
nce 2 veya 3 rakam gelir;
bkz. 5.3.2.3)

10 cm

UN numaras (4 rakam)

40 cm

Arka zemin turuncu


Snr, yatay izgi ve rakamlar siyah, 15 mm kalnlkta.
5.3.2.2.4

Bu alt-balkta belirtilen boyutlara ynelik izin verilen tolerans %10dur.

5.3.2.2.5

Turuncu renkli levha, katlanabilir panellere ilitirilmise, bunlar tama srasnda tutamak
ksmnda bklmeyecek veya gevemeyecek (zellikle de darbeler veya kazara eylemler nedeniyle)
ekilde tasarlanacak ve sabitlenecektir.

5.3.2.3

Tehlike tanmlama numaralarnn anlam

5.3.2.3.1

Tehlike tanmlama numaralar iki veya rakamdan oluur. Genel olarak rakamlar aadaki
tehlikeleri ifade eder:
2
3
4

Basn veya kimyasal reaksiyondan kaynaklanan gaz emisyonu


Svlarn (buharlarn) ve gazlarn ya da kendiliinden snmal svlarn alevlenirlii
Katlarn veya kendiliinden snmal katlarn alevlenirlii
- 234 -

5
6
7
8
9

Ykseltgen (yangn younlatrc) etki


Zehirleyicilik veya enfeksiyon riski
Radyoaktivite
Andrclk
Ani tehlikeli reaksiyon riski

NOT: No. 9da yer alan ani tehlikeli reaksiyon riski, maddenin tabiatndan dolay nemli miktarda s
veya alevlenir ve/veya zehirli gazlarn salnmas zerine patlama, paralanma veya polimerleme
riskini iermektedir.
Bir rakamn iki kere yazlmas, sz konusu tehlikenin daha youn olduu anlamna gelmektedir.
Maddeyle ilikilendirilen tehlikenin tek bir rakamla gsterilmesi yeterliyse, bu rakamn ardndan sfr
eklenir.
u rakam kombinasyonlar ise zel bir anlama sahiptir: 22, 323, 333, 362, 382, 423, 44, 446,
462, 482, 539, 606, 623, 642, 823, 842, 90 ve 99, bkz. aadaki 5.3.2.3.2.
Tehlike tanmlama numarasnn nne "X" harfinin gelmesi, maddenin su ile tehlikeli ekilde
tepkimeye girecei anlamna gelir. Bu tr maddeler iin su, yalnzca uzmanlar tarafndan onay
verildiinde kullanlabilir.
Snf 1e ait maddeler iin, Blm 3.2, Tablo A, Stun (3b)ye uygun snflandrma kodu, tehlike
tanmlama numaras olarak kullanlacaktr. Bu snflandrma kod unlar iermektedir:
2.2.1.1.5 uyarnca tehlike blm numaras ve
2.2.1.1.6 uyarnca uyumluluk grubu harfi.
5.3.2.3.2

Blm 3.2, Tablo A Stun (20)de


anlamlara sahiptir:

tanmlama

numaralar aadaki

20
22
223
225
23
238
239
25
26
263
265
268
28

Asfiksant gaz veya ilave risk tamayan gaz


Soutularak svlatrlm gaz, asfiksant
Soutularak svlatrlm gaz, alevlenir
Soutularak svlatrlm gaz, ykseltgen (yangn younlatrc)
Alevlenir gaz
Alevlenir andrc gaz
Alevlenir gaz, ani tehlikeli tepkimeye yol aabilen
Ykseltgen (yangn younlatrc) etki
Zehirleyici gaz
Zehirleyici gaz, alevlenir
Zehirleyici gaz, ykseltgen (yangn younlatrc)
Zehirleyici gaz, andrc
Gaz,andrc

30

Alevlenir sv (23C ile 60 C (dahil) arasnda parlama noktasna sahip) veya


60 C zerinde parlama noktasna sahip alevlenir sv veya erimi haldeki kat,
parlama noktasna eit veya zerinde bir scakla stlm veya kendiliinden
snmal sv
Su ile tepkimeye giren, alevlenir gazlar karan yanc sv
Su ile tehlikeli tepkimeye giren, alevlenir gazlar karan yanc sv 1
Olduka alevlenir sv (parlama noktas 23C'nin altnda)
Piroforik sv
Su ile tehlikeli tepkimeye giren piroforik sv 1
Olduka alevlenir sv, zehirli
Olduka alevlenir sv, andrc
Olduka alevlenir sv, andrc, su ile tehlikeli ekilde tepkimeye giren 1
Ani tehlikeli tepkimeye yol aabilen olduka alevlenir sv
Alevlenir sv (23C ile 60 C (dahil) arasnda parlama noktasna sahip), biraz zehirli,
veya kendiliinden snmal sv, zehirli
Su ile tepkimeye giren, alevlenir gazlar karan alevlenir sv, zehirli
Su ile tehlikeli tepkimeye giren, alevlenir gazlar karan alevlenir zehirli sv 1

323
X323
33
333
X333
336
338
X338
339
36
362
X362
1

listelenen tehlike

Su, uzmanlarn onay olmadka kullanlamaz.


- 235 -

368
38
382
X382
39
40
423

X423

43
X432
44
446
46
462
X462
48
482
X482
50
539
55
556
558
559
56
568
58
59
60
606
623
63
638
639
64
642
65
66
663
664
665
668
X668
669
68
69
70
78
1

Alevlenir sv, zehirli, andrc


Alevlenir sv (23C ile 60 C (dahil) arasnda parlama noktasna sahip), biraz
andrc, veya kendiliinden snmal sv, andrc
Su ile tepkimeye giren, alevlenir gazlar karan alevlenir sv, andrc
Su ile tehlikeli tepkimeye giren, alevlenir gazlar karan alevlenir sv, andrc 1
Ani tehlikeli tepkimeye yol aabilen alevlenir sv
Alevlenir kat ya da kendiliinden reaktif madde veya kendiliinden snmal madde
Su ile tepkimeye giren, alevlenir gazlar karan kat veya suyla tepkimeye giren,
alevlenir gazlar karan alevlenir kat veya suyla tepkimeye giren, alevlenir
gazlar karan kendiliinden snmal kat
Su ile tehlikeli tepkimeye giren, alevlenir gazlar karan kat veya suyla tehlikeli
tepkimeye giren, alevlenir gazlar karan alevlenir kat veya su ile tehlikeli tepkimeye
giren, alevlenir gazlar karan kendiliinden snmal kat 1
Aniden alevlenir (piroforik) kat
Su ile tehlikeli tepkimeye giren, alevlenir gazlar karan aniden alevlenir
1
(piroforik) kat
Alevlenir kat, ykseltilmi scaklkta erimi halde
Alevlenir kat, zehirli, ykseltilmi scaklkta erimi halde
Alevlenir veya kendiliinden snmal kat, zehirli
Su ile tepkimeye giren, alevlenir gazlar karan zehirli kat
1
Su ile tehlikeli tepkimeye giren, zehirli gazlar karan kat
Alevlenir veya kendiliinden snmal kat, andrc
Su ile tepkimeye giren, yanc gazlar karan andrc kat
1
Su ile tehlikeli tepkimeye giren, andrc (andrc) gazlar karan kat
Ykseltgen (yangn younlatrc) madde
Alevlenir organik peroksit
Kuvvetli ykseltgen (yangn younlatrc) madde
Kuvvetli ykseltgen (yangn younlatrc) madde, zehirli
Kuvvetli ykseltgen (yangn younlatrc) madde, andrc
Kuvvetli ykseltgen (yangn younlatrc) madde, ani tehlikeli tepkimeye
neden olabilen
Ykseltgen madde (yangn younlatrc), zehirli
Ykseltgen madde (yangn younlatrc), zehirli, andrc
Ykseltgen madde (yangn younlatrc), andrc
Ykseltgen madde (yangn younlatrc), ani tehlikeli tepkimeye neden
olabilen
Zehirli veya biraz zehirli madde
Bulac madde
Su ile tepkimeye giren, yanc gazlar karan zehirli sv
Zehirli madde, alevlenir (parlama noktas 23 C ve 60 C arasnda, sonraki dahil)
Zehirli madde, alevlenir (parlama noktas 23 C ve 60 C arasnda, sonraki
dahil), andrc
Zehirli madde, alevlenir (parlama noktas en fazla 60 C), ani tehlikeli
tepkimeye neden olabilir
Yanc veya kendiliinden snmal zehirli kat
Su ile tepkimeye giren, alevlenir gazlar karan zehirli kat
Zehirli madde, ykseltgen (yangn younlatrc)
Olduka zehirli madde
Olduka zehirli madde, alevlenir (parlama noktas en fazla 60 C)
Olduka zehirli madde, alevlenir veya kendiliinden snmal
Olduka zehirli madde, ykseltgen (yangn younlatrc)
Olduka zehirli madde, andrc
1
Olduka zehirli andrc madde, su ile tehlikeli tepkimeye giren
Ani tehlikeli tepkimeye yol aabilen olduka zehirli kat
Zehirli madde, andrc
Ani tehlikeli tepkimeye yol aabilen zehirli veya biraz zehirli madde
Radyoaktif malzeme
Radyoaktif malzeme, andrc

Su, uzmanlarn onay olmadka kullanlamaz.


- 236 -

84
842
85
856
86
88
X88
883
884
885
886
X886
89

Andrc veya biraz andrc madde


Su ile tehlikeli tepkimeye giren andrc veya biraz andrc madde 1
Su ile tepkimeye giren, yanc gazlar karan andrc sv
Andrc veya biraz andrc madde, alevlenir (parlama noktas 23 C ve 60 C
arasnda, sonraki dahil)
Andrc veya biraz andrc madde, alevlenir (parlama noktas 23 C ve 60 C
arasnda, sonraki dahil), suyla tehlikeli tepkimeye girebilir1
Andrc veya biraz andrc madde, alevlenir (parlama noktas 23 C ve 60 C
aras, sonraki dahil), ani tehlikeli tepkimeye neden olabilir
Andrc veya biraz andrc madde, alevlenir (parlama noktas 23 C ve 60 C
aras, sonraki dahil), ani tehlikeli tepkimeye neden olabilir ve suyla tehlikeli
tepkimeye girebilir 1
Andrc kat, alevlenir veya kendiliinden snmal
Su ile tepkimeye giren, alevlenir gazlar karan andrc kat
Andrc veya biraz andrc madde, ykseltgen (yangn younlatrc)
Andrc veya biraz andrc madde, ykseltgen (yangn younlatrc) ve zehirli
Andrc veya biraz andrc madde, zehirli
Olduka andrc madde
Olduka andrc madde, su ile tehlikeli tepkimeye giren1
Olduka andrc madde, alevlenir (parlama noktas 23 C ve 60 C arasnda,
Olduka andrc kat, alevlenir veya kendiliinden snmal
Olduka andrc madde, ykseltgen (yangn younlatrc)
Olduka andrc madde, zehirli
1
Olduka andrc madde, zehirli, su ile tehlikeli tepkimeye giren
Ani tehlikeli tepkimeye yol aabilen andrc veya biraz andrc madde

90
99

evre iin tehlikeli madde; dier tehlikeli maddeler


Yksek scaklkta tanan dier tehlikeli madde.

80
X80
823
83
X83
839
X839

5.3.3

Ykseltilmi Scaklkta Madde areti


100 oC veya zerinde sv olarak yada 240 oC derecede veya zerinde kat olarak tanan veya
tamaya verilen bir madde ieren tank-aralarn, tank-konteynerlerin, portatif tanklarn, zel aralarn
ya da konteynerlerin veya zel donanml aralarn yada konteynerlerin her iki yannda ve aracn arka
ksmnda, ve konteynerlerin, tank konteynerlerin ve portatif tanklarn her iki yannda ve her iki
ucunda ekil 5.3.3te verilen iaret yer alacaktr.
ekil 5.3.3

Minimum l 250 mm.

Ykseltilmi Scaklkta Madde areti

Su, uzmanlarn onay olmadka kullanlamaz.


- 237 -

aretleme ekenar gen eklinde olacaktr. aretin rengi krmz olacaktr. Kenarlarn minimum
boyutu 250mm olacaktr. Boyutlarn verilmedii yerlerde, tm zellikler burada gsterilenlere yakn
oranda olacaktr.
5.3.4

(Rezerve edilmi)

5.3.5

(Rezerve edilmi)

5.3.6

evre iin tehlikeli madde iareti

5.3.6.1

Balk 5.3.1 hkmleri kapsamnda bir levhann ilitirilmesi gerekiyorsa, 2.2.9.1.10


kriterlerini karlayan evre iin tehlikeli maddeler ieren konteynerler, MEGCler, tankkonteynerleri, portatif tanklar ve aralar, 5.2.1.8.3te gsterilen evre iin tehlikeli madde ile
iaretlenmelidir.

5.3.6.2

Konteynerler, MEGCler, tank konteynerler ve portatif tanklar ile aralar iin evreye zararl madde
iareti 5.2.1.8.3 dhilinde ve ekil 5.2.1.8.3te tanmland gibi olacaktr; ancak minimum boyutlar
250 mm x 250 mm olacaktr. Levhalarla ilgili Blm 5.3.1deki dier hkmler gerekli deiiklikler
yapldktan sonra levhaya uygulanacaktr

- 238 -

BLM 5.4
DOKMANTASYON
5.4.0

Genel

5.4.0.1

Aksi belirtilmedike, ADR kapsamndaki madde tamaclnda ibu Blmde n grlen


dokmanlar bulundurulacaktr.
NOT: Tama nitelerinde tanacak dokmanlarn listesi iin, 8.1.2'ye bakn.

5.4.0.2

Elektronik bilgi ilem (EDP) ya da elektronik bilgi deiimi (EDI) tekniklerinin, kt belgeleri
tamamlayc veya kt belgelerin yerini alacak ekilde kullanmna msaade edilmitir; ancak
elektronik verilerin elde edilmesi, saklanmas ve ilenmesinde kullanlan prosedrler, tama esnasnda
kt belgelere en azndan edeer olacak ekilde bilgilerin kantlayc deeri ve ulalabilirliine
ilikin yasal gereksinimleri karlamaldr.

5.4.0.3

Tehlikeli mal tamacl bilgilerinin tacya EDP veya EDI teknikleriyle verildii durumlarda, mal
gnderen taraf bu bilgileri taycya bilgilerin bu Blmde istenen sraya gre yer ald bir kat
evrak olarak ibraz edebilmelidir.

5.4.1

Tehlikeli mallara ilikin tama belgeleri ve ilgili bilgiler

5.4.1.1

Tama belgesinde yer almas gereken genel bilgiler

5.4.1.1.1

Tama belgesi (belgeleri), tamaya sunulan her bir tehlikeli madde, malzeme veya nesne iin aada
belirtilen bilgileri iermelidir:
(a)

"UN" harflerinin nde yer ald UN numaras;

(b)

3.1.2'de belirtildii zere, uygun olduu durumlarda (bkz. 3.1.2.8.1) parantez


adla birlikte yer alan (bkz. 3.1.2.8.1.1) uygun sevkiyat ad;

(c)

iindeki teknik

Snf 1de yer alan maddeler ve nesneler iin: Blm 3.2, Tablo A, Stun (3b)'de
verilen snflandrma kodu.
Blm 3.2, Tablo A, Stun (5)te 1, 1.4, 1.5 ve 1.6dan farkl etiket model numaralar
verilmise, bu etiket model numaralar parantez iinde snflandrma kodunu takip
etmelidir;

Snf 7ye ait radyoaktif malzemeler iin: Snf numaras: "7";

NOT: kincil risk tekil eden radyoaktif malzemeler iin ayrca bkz. Blm 3.3, zel
hkm 172.
-

(d)

Dier snflarda yer alan maddeler ve nesneler iin: Blm 3.2, Tablo A, Stun (5)te
verilen etikel model numaralar veya Stun (6)da belirtilen zel bir hkm
kapsamnda geerli olanlar. Birden fazla etiket model numaras verilmise, ilkini takip
eden rakamlar parantez iinde yer alacaktr. Blm 3.2, Tablo A, Stun (5)te etiket
modeli verilmeyen maddeler ve nesneler iin, Stun (3a)ya uygun snflar
verilecektir;

5.4.1.4.1'de belirtilen lisanlar kullanldnda, "PG" harflerinin (rnein "PG II") veya
"Packing Group" (Ambalajlama Grubu) kelimelerinin ilk harflerine karlk gelen harflerin
nde bulunaca maddenin ambalaj grubu;
NOT: kincil riskler tekil eden Snf 7 radyoaktif malzemeleri iin bkz. Blm 3.3, zel hkm
172 (d).

- 239 -

(e)

lgili durumlarda ambalajlarn says ve aklamas; UN ambalaj kodlar yalnzca ambalaj


trnn aklamasn tamamlamak zere kullanlabilir (rn. bir kutu (4G));
NOT: Bir kombine ambalajn d paketi ierisindeki her bir i ambalajn says, tipi ve
kapasitesinin belirtilmesine gerek yoktur.

(f)

Farkl UN numaras tayan tehlikeli mallarn her bir kaleminin toplam miktar, tam sevkyat
ad veya geerli olduunda ambalaj grubu (hacim olarak veya brt ktle olarak veya uygunsa
net ktle olarak);
NOT 1: 1.1.3.6'nn amalanan ekilde uygulanmas halinde, her bir tama kategorisi iin
toplam tehlikeli mal miktar 1.1.3.6.3'e uygun ekilde tama belgesinde belirtilmelidir.
NOT 2: bu Ekte belirtilen makineler veya tehizatlar ierisindeki tehlikeli mallar iin,
belirtilen miktar, kilogram veya litre cinsinden tanan tehlikeli mallarn toplam miktar
olacaktr.

(g)

Gnderenin ad ve adresi;

(h)

Alcnn (alclarn) ad ve adresi. Tama ilemine mdahil lkelerin yetkili


kurumlarnn mutabakat zerine, tanan mallarn tama ileminin banda tam olarak
belirtilemeyen birden fazla alcya gnderilmesi halinde, Teslimatta Sat kelimeleri
verilebilir;

(i)

Herhangi bir zel dzenlemenin koullarnn gerektirmesi halinde uygun bir beyan;

(j)

(Rezerve edilmi)

(k)

Tahsis edildiyse, parantez iinde byk harflerle Blm 3.2, Tablo A, Stun (15)te verilen
tnel kstlama kodu. Tama ileminin, tehlikeli mallarn tanmasnda geerli olan
kstlamalara tabi bir tnelden gemeyecei en bandan biliniyorsa, tnel kstlama
kodunun eklenmesine gerek yoktur.

Bilgilerin tama belgesinde bulunma yeri ve sras tercihe braklmtr; ancak (a), (b), (c), (d) ve (k)
maddeleri ADRde aksi n grlmedike, yukardaki srada (yani (a), (b), (c), (d), (k) eklinde)
bilgiler birbirine karmakszn yer almaldr.
Bu ekilde izin verilen tehlikeli mal aklamalarna rnekler:
"UN 1098 ALL ALKOL, 6.1 (3), I, (C/D)" veya
"UN 1098 ALL ALKOL, 6.1 (3), PG I, (C/D)"
5.4.1.1.2

Tama belgesinde yer almas gereken bilgiler okunakl olacaktr.


Blm 3.1 ve Blm 3.2, Tablo A'da tam sevkiyat adnn paras olmas gereken kalemlerin aka
gsterilmesi amacyla byk harfler kullanlm ve ibu Blmde tama belgesinde yer almas
gereken bilgilerin aka gsterilmesi iin byk ve kk harf kullanlm olsa dahi, 5.4.1.1.1 (k)
hkmlerinin geerli olduu haller dnda, tama belgesine bilgiler yazlrken byk veya kk harf
kullanm serbesttir.

5.4.1.1.3

Atklar iin zel hkmler


Tehlikeli mal ieren atklar (radyoaktif atklar hari) tanyorsa, bu ifade tam sevkiyat adnn bir
paras olmad srece tam sevkiyat adnn nnde "ATIK" (WASTE) kelimesi bulunmaldr,
rnein:
"ATIK, UN 1230 METANOL, 3, (6.1), II, (D/E) " veya
"UN 1230 ATIK METANOL, 3 (6.1), PG II, (D/E)" veya
"UN 1993 ATIK ALEVLENR SIVI, B.B.B., (tolen ve etil alkol), 3, II, (D/E)" veya
"UN 1993 ATIK ALEVLENR SIVI, B.B.B., (tolen ve etil alkol), 3, PG II, (D/E)".

- 240 -

2.1.3.5.5 dahilinde verilen atk hkmlerinin uygulanmas halinde, 5.4.1.1.1 (a) dan (d) ye kadar ve (k)
daki bilgiler aadaki tehlikeli madde tanmna eklenecektir:
"2.1.3.5.5E UYGUN ATIK (rn. "UN 3264, KOROZF SIVI, ASDK, NORGANK, B.B.B., 8, II,
(E), 2.1.3.5.5E UYGUN ATIK").
Blm 3.3, zel hkm 274te ngrlen teknik adn eklenmesine gerek yoktur.
5.4.1.1.4

(Silindi)

5.4.1.1.5

Kurtarma ambalajlar ve kurtarma basnl kaplar iin zel hkmler


Tehlikeli mallarn kurtarma ambalajlarnda veya kurtarma basnl kaplarda tanmas halinde,
"SALVAGE PACKAGE" (KURTARMA AMBALAJI) veya SALVAGE PRESSURE
RECEPTACLE (KURTARMA
BASINLI KAP) kelimeleri tama belgesindeki madde
tanmlarnn ardndan gelmelidir.

5.4.1.1.6

Temizlenmemi bo muhafaza aralar iin zel hkm

5.4.1.1.6.1

Snf 7 haricindeki snflara ait tehlikeli mallarn kalntlarn ieren temizlenmemi bo


muhafaza aralar iin, BO, TEMZLENMEM veya KALINTI, SON BULUNDUU YER
ibareleri, 5.4.1.1.1 (a) ila (d) ve (k)de belirtilen tehlikeli mal aklamasndan nce ya da sonra yer
alacaktr. Bununla birlikte 5.4.1.1.1 (f) geerli deildir.

5.4.1.1.6.2

5.4.1.1.6.1 zel hkmnn yerini, duruma gre 5.4.1.1.6.2.1, 5.4.1.1.6.2.2 veya 5.4.1.1.6.2.3
hkmleri alabilir.

5.4.1.1.6.2.1

Snf 7 dndaki snflara ait tehlikeli mal kalntlar ieren temizlenmemi bo ambalajlar ve gazlara
mahsus kapasitesi en fazla 1000 litre olan bo, temizlenmemi kaplar iin, 5.4.1.1.1 (a), (b), (c), (d),
(e) ve (f) kapsamndaki bilgilerin yerini, duruma uygun olacak ekilde "BO AMBALAJ", "BO
KAP", "BO IBC" veya "BO BYK AMBALAJ" ibareleri alr. Bunlar, 5.4.1.1.1 (c)de
akland zere son yklenen maddelere ilikin bilgilerin ardndan yer alr.
Aadaki rnee baknz: "BO AMBALAJ, 6.1 (3)

Son yklenen mallarn Snf 2 kapsamndaki mallar olmas halinde, byle bir durumda
5.4.1.1.1 (c)de n grlen bilgilerin yerini snf "2" rakam alabilir.
5.4.1.1.6.2.2

Snf 7 dndaki snflara ait tehlikeli mallarn kalntlarn ieren bo muhafaza aralar iin
(temizlenmemi ambalajlar hari olmak zere) ve gazlara mahsus, kapasitesi 1000 litreden
fazla olan bo temizlenmemi kaplar iin, 5.4.1.1.1 (a) - (d) ve (k) kapsamndaki bilgilerin
nnde duruma gre uyarlanacak ekilde "BO TANKER", "BO SKLEBLR TANK",
"BO TANK-KONTEYNER", "BO PORTATF TANK", "BO tpl gaz tankeri", "BO
MEGC", "BO MEMU", "BO ARA", "BO KONTEYNER" veya "BO KAP
ifadeleri yer alacak ve ardndan SON YK kelimeleri gelecektir. Bununla birlikte 5.4.1.1.1
(f) paragraf geerli deildir.
Aadaki rnee baknz:
"BO TANKER, SON YK: UN 1098, ALL ALKOL, 6.1 (3), I, (C/D)" veya
"BO TANKER, SON YK: UN 1098 ALL ALKOL, 6.1 (3), PG I, (C/D)".

5.4.1.1.6.2.3

Snf 7 dndaki snflara ait tehlikeli madde kalntlar ieren temizlenmemi bo muhafaza aralar
gndericiye iade edilirken, bu maddelerin tam kapasitede tanmas iin hazrlanm olan tama
dokmanlar da kullanlabilir. Bu hallerde, miktar ibaresi kaldrlacak (silme, zerini izme veya
dier yntemlerle) ve yerine "BO, TEMZLENMEM ADE" kelimeleri kullanlacaktr.

5.4.1.1.6.3

(a)

Eer temizlenmemi bo tanklar, tpl gaz tankerleri ve MEGC'ler 4.3.2.4.3 hkmlerine


gre temizleme veya onarm ilemlerinin gerekletirilebilecei en yakn yere tanyorsa,
tama belgesinde ek olarak u ifade yer almaldr: "4.3.2.4.3e uygun tama".

- 241 -

(b)

Temizlenmemi aralar ve konteynerler 7.5.8.1 hkmlerine gre temizleme veya onarm


ilemlerinin gerekletirilebilecei en yakn yere tanyorsa, tama belgesinde ek olarak u
ifade yer almaldr: "7.5.8.1e uygun tama".

5.4.1.1.6.4

Sabit tanklarn (tankerlerin), sklebilir tanklarn, tpl gaz tankerlerinin, tank-konteynerlerin ve


MEGClerin 4.3.2.4.4 koullar altnda tanmas iin, tama belgesine u kayt eklenecektir:
"4.3.2.4.3e uygun tama".

5.4.1.1.7

Deniz yolu veya hava yolunu ieren tama zincirinde tamaya ilikin zel hkmler
1.1.4.2.1 uyarnca tama iin, tama belgesine u ifade eklenmelidir: "1.1.4.2.1e uygun tama".

5.4.1.1.8 ve 5.4.1.1.9

(Rezerve edilmi)

5.4.1.1.10

(Silindi)

5.4.1.1.11

Son periyodik testin veya muayenenin geerlilik tarihinden sonra IBC'lerin veya portatif tanklarn
tanmasna ilikin zel hkmler
4.1.2.2 (b), 6.7.2.19.6 (b), 6.7.3.15.6 (b) veya 6.7.4.14.6 (b) uyarnca tama iin, sz konusu duruma
atfta bulunan bir ifade tama belgesine eklenmelidir: "4.1.2.2 (b)ye uygun tama", "6.7.2.19.6
(b)ye uygun tama", "6.7.3.15.6 (b)ye uygun tama" veya "6.7.4.14.6 (b)ye uygun tama"

5.4.1.1.12

(Rezerve edilmi)

5.4.1.1.13

ok blmeli tank-aralarnda veya birden fazla tanka sahip tama nitelerinde tamaya ilikin zel
hkmler
5.3.2.1.2 dikkate alnmakszn, ok blmeli bir tankerin veya birden fazla tanka sahip tama nitesinin
5.3.2.1.3'e uygun olarak iaretlendii durumlarda, her bir tank veya her bir tank blmesinde bulunan
maddeler tama belgesinde belirtilmelidir.

5.4.1.1.14

Yksek scaklkta tanan maddelerin tamasna ilikin zel hkmler


100 C'ye eit veya daha yksek bir scaklkta sv halinde ya da 240 C'ye eit veya daha yksek bir
scaklkta kat halinde tamaya sunulan veya tanan bir maddenin tam sevkiyat ad, yksek scaklk
durumunu yanstmyorsa (rnein uygun sevkiyat adnn bir paras olarak "MOLTEN" (ERM)
veya "ELEVATED TEMPERATURE" (YKSEK SICAKLIK) gibi kelimelerin kullanlmas
yoluyla), "HOT" (SICAK) kelimesi uygun sevkiyat adnn hemen nnde yer almaldr.

5.4.1.1.15

Scaklk kontrolyle stabilize hale getirilmi maddelerin tamasna ilikin zel hkmler
Stabilizasyon scaklk kontrol ile salandnda, "STABILIZED" (STABLZE) kelimesi tam
sevkiyat adnn bir parasn oluturuyorsa (ayrca bkz. 3.1.2.6), kontrol ve acil durum scaklklar
(bkz. 2.2.41.1.17) aada belirtilen ekilde tama belgesinde gsterilmelidir:
"Control temperature (Kontrol scakl): .C
Emergency temperature (Acil durum scakl): .... C"

5.4.1.1.16

Blm 3.3'teki zel hkm 640'a uyarnca gerekli bilgiler


Blm 3.3'teki zel hkm 640 uyarnca gerekiyorsa, tama belgesinde "Special provision 640X"
(zel hkm 640X) ifadesi bulunmaldr. Burada "X" Blm 3.2, Tablo A, Stun (6)daki zel hkm
640'a ilikin olarak yaplan atfn ardnda yer alan byk harftir.

- 242 -

5.4.1.1.17

Katlarn 6.11.4e uygun yn konteynerlerde tanmasna ilikin zel hkmler


Katlarn 6.11.4e uygun ekilde tanmas halinde, tama belgesinde aadaki ifade yer alacaktr
(bkz. 6.11.4'n banda yer alan NOT):
" yetkili kurumu tarafndan onayl yn konteyner BK(x) 1 "

5.4.1.1.18

evre iin tehlikeli maddelerin tanmasna ynelik zel hkmler (sulu ortam)
1 ila 9 arasndaki snflardan birine ait bir maddenin 2.2.9.1.10 snflandrma kriterlerini karlamas
halinde tama belgesinde ek olarak MARINE POLLUTANT/ENVIRONMENTALLY
HAZARDOUS (DENZLER KRLETC/EVRE N TEHLKEL) ibaresi yer alacaktr. Bu
ek zorunluluk, UN No. 3077 ve 3082 ile 5.2.1.8.1de sralanan istisnalar iin geerli deildir.
"MARINE POLLUTANT" (DENZLER KRLETC) ibaresi (IMDG Kodu, 5.4.1.4.3 uyarnca),
deniz tamacln da ieren bir tama zincirinde yrtlen tama ilemleri iin kullanlabilir.

5.4.1.1.19

Bertaraf edilecek, bo ya da temizlenmemi ambalajlarn tanmas iin zel hkmler (UN 3509)
Bertaraf edilecek, bo, temizlenmemi ambalajlar iin, 5.4.1.1.1 (b) iinde belirtilmi uygun sevkiyat
ad ([...] KALINTILARI LE) ibaresi ile tamamlanacak ve takiben snf numaralandrma srasna
gre, kalntlara karlk ekilde snflar ve muhtemel riskler yazlacaktr. Ayrca, 5.4.1.1.1 (f)
uygulanmayacaktr.
rnein: Bertaraf edilecek, bo, temizlenmemi Snf 6.1 ek riskiyle Snf 3 mallarn ieren
ambalajlar ile beraber paketlenmi bertaraf edilecek, bo, temizlenmemi Snf 4.1 mallarn ieren
ambalajlar iin, tama evraknda u ekilde belirtilmelidir:
UN 3509 AMBALAJLAR, BERTARAF EDLECEK, BO, TEMZLENMEM, (3, 4.1, 6.1
KALINTILARI LE), 9

5.4.1.2

Belirli snflar iin gerekli ilave veya zel bilgiler

5.4.1.2.1

Snf 1 iin zel hkmler


(a)

5.4.1.1.1 (f)'deki zorunluluklara ilaveten tama belgesinde unlar bulunmaldr:

Farkl UN numaras tayan her bir madde veya nesne iin patlayc ieriklerinin 2 kg cinsinden
toplam net ktlesi;
Tama belgesinde yer alan her bir madde veya nesne iin patlayc ieriklerinin 2 kg cinsinden
toplam net ktlesi;

1
2

(b)

ki farkl maddenin kark ekilde ambalajland durumlarda, tama belgesindeki maddelerin


tanm her iki madde veya nesnenin Blm 3.2,Tablo A, Stun (1) ve (2)de byk harflerle
belirtilen UN numaralarn ve adlarn iermelidir. kiden fazla farkl maddenin 4.1.10'un zel
hkmleri MP1, MP2 ve MP20 ila MP24'te belirtilen kark ambalajlama hkmlerine uygun
ekilde ayn ambalajda yer almas durumunda, tama belgesindeki maddelerin tanm
ksmnda, ambalajda bulunan tm maddelerin ve nesnelerin UN numaras, "Goods of UN
Nos..." (...UN Numaralarna Sahip Maddeler) eklinde yer almaldr.

(c)

Bir b.b.b. kaydna veya 0190 NUMUNELER, PATLAYICI kaydna tahsis edilmi veya
4.1.4.1'deki ambalaj talimat P101'e uygun ekilde ambalajlanm maddelerin ve nesnelerin
tanmas durumunda, yetkili kurumun tama koullar onaynn bir nshas tama belgesine
ilitirilmelidir. Bu nsha, sevkiyat yapan lkenin resmi dilinde ve ayrca bu dilin ngilizce,
Franszca veya Almanca olmamas halinde, tama ilemine mdahil lkeler arasndaki
anlamalarn aksini n grmedii durumlarda, ngilizce, Franszca ve Almanca dillerinde
olacaktr.

(x), uygun ekilde 1ya da2olarak deitirilecektir.


Nesneler iin "patlayc ierik" ifadesi, nesnenin iinde bulunan patlayc madde anlamna gelir.

- 243 -

(d)

Uyumluluk grubu B ve D maddelerini ve nesnelerini ieren ambalajlar, 7.5.2.2 koullar


uyarnca ayn araca birlikte yklenirse, 7.5.2.2'deki tablo altndaki not a uyarnca koruyucu
blmeye veya muhafaza sistemine ilikin onay sertifikas tama belgesine ilitirilmelidir. Bu
nsha, sevkiyat yapan lkenin resmi dilinde ve ayrca bu dilin ngilizce, Franszca veya
Almanca olmamas halinde, tama ilemine mdahil lkeler arasndaki anlamalarn aksini n
grmedii durumlarda, ngilizce, Franszca ve Almanca dillerinde olacaktr.

(e)

Patlayc maddelerin veya nesnelerin, ambalaj talimat P101'e uygun ambalajlarda


tand durumlarda tama belgesinde "Packaging approved by the competent authority of ..."
(....yetkili kurumu tarafndan onaylanan ambalaj) ifadesi yer almaldr. (bkz. 4.1.4.1,
ambalajlama talimat P101);

(f)

(Rezerve edilmi)

(g)

UN No. 0333, 0334, 0335, 0336 ve 0337 kapsamndaki havai fieklerin tanmas durumunda
tama belgesinde u ifade bulunmaldr:

"Yetkili kurum tarafndan havai fiek referans XX/YYZZZZ ile havai fiek snflandrmas".
Snflandrma onay sertifikasnn sevkiyatta bulundurulmasna gerek olmamakla birlikte, kontrol
amalaryla taycya veya yetkili kurumlara ibraz edilecektir. Snflandrma onay sertifikas veya
bunun bir nshas, sevkiyat yapan lkenin resmi dilinde ve ayrca bu dilin Almanca, ngilizce veya
Franszca olmamas halinde, Almanca, ngilizce veya Franszca dillerinde hazrlanacaktr.
NOT 1: Maddelerin ticari veya teknik ad, tama belgesindeki uygun sevkiyat adne eklenebilir.
NOT 2: Snflandrma referanslar, 3.3.1, zel hkm 645 uyarnca snflandrma kodunun
onayland ve uluslararas trafikte motorlu aralar ayrt edici iaret ile gsterilen ADRye taraf
lkenin (XX)2, yetkili kurum knyesini ve zel seri referans (ZZZZ) ierecektir. Bu tr snflandrma
referanslarna rnekler unlardr:
GB/HSE123456
D/BAM1234.
5.4.1.2.2

Snf 2 iin ilave hkmler

(a)

Tanklarda (sklebilir tanklar, sabit tanklar, portatif tanklar, tank-konteynerler veya tpl gaz
tankerlerinin ya da MEGC'lerin birimleri) karmlarn tanmas halinde, hacim yzdesi veya ktle
yzdesi olarak karmn bileimi verilmelidir. % 1den az bileiklerin belirtilmesine gerek yoktur
(ayrca bkz. 3.1.2.8.1.2). 581, 582 veya 583 hkmlerinin onaylad teknik adlarn, uygun sevkiyat
adni tamamlamak zerine kullanlmas halinde karmn kompozisyonunun verilmesine gerek
yoktur;
(b)

Silindirlerin, borularn, basnl varillerin, kryojenik kaplarn ve silindir gruplarnn 4.1.6.10


koullar kapsamnda tanmas iin tama belgesine u ifade eklenmelidir: "4.1.6.10 a uygun
tama".

5.4.1.2.3

Snf 4.1de yer alan kendiliinden reaktif maddeler ile Snf 5.2'de yer alan organik peroksitlere
ilikin ilave hkmler

5.4.1.2.3.1

Snf 4.1de yer alan kendiliinden reaktif maddeler iin ve tama esnasnda scaklk kontrol
gerektiren Snf 5.2 kapsamndaki organik peroksitler iin (kendiliinden reaktif maddeler iin bkz.
2.2.41.1.17; organik peroksitler iin bkz. 2.2.52.1.15-2.2.52.1.17), tama belgesinde kontrol ve acil
durum scaklklar u ekilde belirtilmelidir:
"Kontrol scakl: ... C

Acil durum scakl: ... C".

Karayolu Trafiine ilikin Viyana Konvansiyonunda (l968) ngrlen uluslararas trafikte motorlu
aralar ayrt etme iareti.
2

- 244 -

5.4.1.2.3.2

Snf 4.1 kapsamndaki kendiliinden reaktif baz maddeler ve Snf 5.2 kapsamndaki baz organik
peroksitler iin yetkili kurumun model No.1e uygun bir etiketin zel bir ambalaj iin (bkz. 5.2.2.1.9)
tamasna izin verdii durumlarda, tama belgesinde ek olarak u ifade bulunmaldr: "Model No.1'e
uygun etiket gerekli deildir".

5.4.1.2.3.3

Organik peroksitler ve kendiliinden reaktif maddeler onayn gerekli olduu koullarda


tanyorsa (organik peroksitler iin bkz. 2.2.52.1.8, 4.1.7.2.2 ve 6.8.4'teki zel hkm TA2;
kendiliinden reaktif maddeler iin bkz. 2.2.41.1.13 ve 4.1.7.2.2), bu amaca uygun olarak tama
belgesinde u ifade yer almaldr: "2.2.52.1.8e uygun tama".
Tama koullaryla ilgili yetkili kurum onaynn bir nshas tama belgesine eklenmelidir. Bu nsha,
sevkiyat yapan lkenin resmi dilinde ve ayrca bu dilin ngilizce, Franszca veya Almanca olmamas
halinde, tama ilemine mdahil lkeler arasndaki anlamalarn aksini n grmedii durumlarda,
ngilizce, Franszca veya Almanca dillerinde olacaktr.

5.4.1.2.3.4

Organik peroksit (bkz. 2.2.52.1.9) veya kendiliinden reaktif madde (bkz. 2.2.41.1.15) numunesi
tanyorsa, bu amaca uygun olarak tama belgesinde u ifade bulunmaldr: "2.2.52.1.9a uygun
tama".

5.4.1.2.3.5

Kendiliinden reaktif Tip G (bkz. Testler ve Kriterler Elkitab, Ksm II, paragraf 20.4.2 (g)) maddesi
tanyorsa, u ifade tama belgesine eklenebilir: "Snf 4.1de yer alan kendiliinden reaktif
madde deil".
Tip G organik peroksitleri tanyorsa (bkz. Testler ve Kriterler Elkitab, Ksm II, paragraf 20.4.2 (g)),
u ifade tama belgesine eklenebilir: "Snf 5.2de yer alan madde deil".

5.4.1.2.4

Snf 6.2 iin ilave hkmler


Alcya ilikin bilgilere ek olarak (bkz. 5.4.1.1.1 (h)), sorumlu kiinin ad ve telefon numaras da temin
edilecektir.

5.4.1.2.5

Snf 7 iin ilave hkmler

5.4.1.2.5.1

Snf 7ye ait maddelerin sevkiyat iin tama belgesine0, belirtilen srada ve 5.4.1.1.1 (a) den (c)ye
ve (k) altnda istenen bilgilerin hemen ardna aadaki bilgiler eklenecektir:
(a)

Her bir radyonklidin ad veya sembol; radyonklid karmlar iin uygun genel bir aklama
veya en kstlayc nklidlerin listesi;

(b)

Malzemenin fiziksel ve kimyasal biiminin tanm veya malzemenin, zel biimli bir
radyoaktif malzeme ya da dk yaylml bir radyoaktif malzeme olduunu belirten aklama.
Kimyasal form iin genel kimyasal bir tanm kabul edilir. kincil risk tekil eden radyoaktif
malzemeler iin, Blm 3.3, zel hkm 172nin (c) bendine baknz.

(c)

Tama esnasnda uygun SI n eki sembol ile bekerel (Bq) cinsinden ifade edilen radyoaktif
ieriklerin azami etkinlii (bkz. 1.2.2.1). Blnebilen malzeme iin, blnebilen malzemenin
ktlesi (veya gerekiyorsa karmlar iin her bir blnebilen nklidin ktlesi) gram (g) veya
katlar cinsinden olmak zere, etkinlik yerine kullanlabilir.

(d)

Ambalaj kategorisi, rn. I-WHITE (BEYAZ), II-YELLOW (SARI), III-YELLOW (SARI);

(e)

Tama indeksi (yalnzca II-YELLOW ve III-YELLOW kategorileri iin);

- 245 -

5.4.1.2.5.2

(f)

Blnebilen malzemeler iin:

(i)

2.2.7.2.3.5 (a) dan (f)ye kadar olan hkmler altnda muaf bir tamada,
bu paragrafa referans verilecek

(ii)

2.2.7.2.3.5 (c) den (e)ye kadar olan hkmler altnda tandnda, toplam
blnebilen nklit ktlesi;

(iii)

6.4.11.2 (a) den (c)ye kadar yada 6.4.11.3 hkmlerinden birinin uyguland bir
ambalaj ierisindeyse; bu paragrafa referans verilecek;

(iv)

Gerektii durumda, Kritiklik gvenlik endeksi,

(g)

Sevkiyata ilikin her bir yetkili kurum onay sertifikas iin tanmlama iareti (zel biimde
ambalajlanm radyoaktif malzeme, dk yaylml radyoaktif malzeme, 2.2.7.2.3.5 (f)
uyarnda muaf tutulan blnebilen malzeme, zel dzenleme, ambalaj tasarm veya tama);

(h)

Birden fazla ambalaj ieren sevkiyatlar iin, 5.4.1.1.1de ve yukardaki (a) ila (g)de istenen
bilgiler her bir ambalaj iin temin edilecektir. D paket, konteyner veya bir
ara iindeki
ambalajlarn sevkiyatnda, d paket, konteyner veya arata yer alan her bir ambalajn ieriine
ve ilgili duruma gre uyarlanmak zere sevkiyattaki her bir d pakete, konteyner veya araca
ilikin ayrntl beyan. Ambalajlar, d paketten, konteynerden veya aratan bir ara boaltma
noktasnda indirilecekse, ilgili tama belgeleri ibraz edilmelidir;

(i)

Bir sevkiyatn mnhasr kullanm koullar kapsamnda gerekletirilmesi gerekiyorsa,


MNHASIR KULLANIM KAPSAMINDA SEVKYAT ifadesi eklenmelidir;

(j)

DE-II ve DE-III maddeleri, YKC-I ve YKC-II iin toplam sevkiyat etkinlii, A2'nin katlar
olarak. A2 deerinin snrsz olduu radyoaktif malzemeler iin, A2nin kat sfr olacaktr.

Gnderen, varsa tayc tarafndan yrtlmesi gereken ilemlerle ilgili bir beyan tama belgesine
eklemelidir. Bu beyan, tayc veya ilgili kurumlar tarafndan gerekli grlen dillerde olmaldr ve en
azndan aadaki bilgileri iermelidir:
(a)

Isnn gvenli dalmna ynelik (bkz. 7.5.11, CV 33 (3.2) zel hkm) zel istifleme
hkmleri de dahil olmak zere ambalajn, d paketin veya konteynerin yklenmesine,
istiflenmesine, ellelenmesine ya da boaltlmasna ilikin ilave gereksinimler veya bu tr
gereksinimlerin aranmadn belirten beyan;

(b)

Tama ekli veya aracn tabi olduu yasaklar ile gerekli tm gzergah talimatlar;

(c)

Sevkiyata ilikin acil durum dzenlemeleri.

5.4.1.2.5.3

Yetkili kurum tarafndan tasarm veya tama onay gerektiren ambalajlarn uluslararas
tamaclna ilikin her koulda, bu ileme dahil olan farkl lkelerde farkl onay tipleri geerli olup,
5.4.1.1.1de istenen UN numaras ile uygun sevkiyat ad tasarmn mene lkesinin sertifikasna uygun
ekilde gerekletirilir.

5.4.1.2.5.4

lgili yetkili kurum sertifikalarnn, sevkiyatta yer almasna gerek yoktur. Gnderen taraf, sz konusu
sertifikalar ykleme veya boaltma ncesinde taycya (tayclara) ibraz etmelidir.

5.4.1.3

(Rezerve edilmi)

5.4.1.4

Format ve dil

5.4.1.4.1

5.4.1.1 ve 5.4.1.2'deki bilgileri ieren bir belge, dier bir tama yntemiyle tama hakknda
yrrlkteki dier dzenlemelerin gerektirdii bir belge olabilir. Gnderen birden fazla kiiyse,
gnderenlerin ad ve adresi ile tanan maddelerin yaps ve miktarlarnn herhangi bir zamanda
deerlendirilmesini salamak zere gnderilen miktarlar, dier belgelere veya dier belirli
dzenlemeler uyarnca zorunlu klnan ve arata bulunmas dier belgelere eklenebilir.

- 246 -

Belgeye eklenmesi gereken bilgiler, sevkiyat yapan lkenin resmi dilinde ve ayrca bu dilin ngilizce,
Franszca veya Almanca olmamas halinde, varsa uluslararas karayolu tamacl dzenlemeleri
veya tama ilemine mdahil lkeler arasndaki anlamalarn aksini n grmedii durumlarda,
ngilizce, Franszca veya Almanca dillerinde olacaktr.
5.4.1.4.2

Ykn bykl nedeniyle bir sevkiyatn bir btn olarak tek bir tama nitesine
yklenemedii durumlarda, yklenen tama niteleri kadar ayr dokmann veya tek bir belgenin
kopyalarnn hazrlanmas gerekir. Ayrca, 7.5.2'de ngrlen yasaklar nedeniyle her durumda ayn
araca birlikte yklenemeyen sevkiyatlar veya sevkiyat blmleri iin ayr tama belgeleri
hazrlanmaldr.
Tanacak maddelerin tehlikelerine ilikin bilgiler (5.4.1.1'de belirtildii zere), mevcut tama
veya kargo belgesinin iine eklenebilir veya bunla kombine edilebilir. Belgede bulunan bilgilerin
dizilii (veya elektronik bilgi ilem (EDP) ya da elektronik bilgi deiimi (EDI) teknikleri yoluyla
ilgili verilerin iletim sras) 5.4.1.1.1'de belirtildii ekilde olmaldr.
Mevcut tama belgesi veya kargo belgesi, ok modlu tamada kullanlan tehlikeli mal belgeleri iin
kullanlamyorsa, 5.4.5'te gsterilen rnee karlk gelen belgelerin kullanlmasnn tavsiye
edilebilecei dnlmektedir 3.

5.4.1.5

Tehlikeli olmayan mallar


Blm 3.2, Tablo A'da ad geen maddelerin Ksm 2'ye gre tehlikeli olmadklar dnld iin
ADR hkmlerine tabi olmamas durumunda, gnderen tama belgesine u ifadeyi ekleyebilir: "Snf
. maddeleri deil"
NOT: Gnderen tarafndan, tanan maddelerin kimyasal yaps (rnein zeltiler veya karmlar)
veya bu maddelerin dier dzenleme amalar nedeniyle tehlikeli kabul edilmesi nedeniyle, sevkiyatn
yolculuk esnasnda kontrole tabi tutulabileceinin dnlmesi halinde zellikle bu hkme
bavurulabilir.

Kullanld takdirde, UNECE Birlemi Milletler Ticareti Kolaylatrma ve Elektronik Merkezinin ilgili
tavsiyelerine, zellikle de Tavsiye No. 1e (Birlemi Milletler Ticari Dokmanlarn Sayfa Dzeni Anahtar)
(ECE/TRADE/137, bask 81.3), UN Ticari Dokmanlarn Sayfa Dzeni Anahtar- Bavurular iin Klavuz lkeler
(ECE/TRADE/270, bask 2002), Tavsiye No. 11e (Tehlikeli Mallarn Uluslararas Tamacl iin Dokman
zellikleri) (ECE/TRADE/204, bask 96.1 u anda revizyon halinde) ve Tavsiye No. 22ye (Standart Sevkiyat
Talimatlar iin Dzen Anahtar) (ECE/TRADE/168, bask 1989) bavurulabilir. Ayrca bkz. UN/CEFACT Ticareti
Kolaylatrma Tavsiyelerinin zeti (ECE/TRADE/346, bask 2006) ile Birlemi Milletler Ticari Veriler Dizinine
(UNTDED) (ECE/TRADE/362, bask 2005).
- 247 -

Byk konteyner veya ara ambalaj sertifikas

5.4.2

Tehlikeli mallarn deniz yolculuundan nce byk bir konteynerde tanmas halinde, IMDG5
Kodunun 4 5.4.2. ksmna uygunluk gsteren konteyner ambalaj sertifikas tama belgesiyle 6 birlikte
bulundurulmaldr.
5.4.1 kapsamnda istenen tama belgesinin ve yukarda belirtilen konteyner ambalaj sertifikasnn
ilevini tek bir belge ikisini de ierecek ekilde grebilir; aksi takdirde bu belgeler birbirlerine
ilitirilmelidir. Bu ilevleri tek bir belge gryorsa, konteynerin ilgili tama yntemi ynetmeliklerine
uygun olarak yklendiini belirten bir beyan ile konteyner ambalaj sertifikasndan sorumlu kiinin
tanmlanmas bu belge iin yeterli olacaktr.
NOT: Konteyner ambalaj sertifikas portatif tank, tank-konteyner ve MEGC'ler iin gerekli deildir.

Maddelerin tama nitelerine yklenmesi uygulamalarnda ve eitimlerinde bavurulabilecek klavuz


ilkeler Uluslararas Denizcilik rgt (IMO), Uluslararas alma rgt (ILO) ve Birlemi Milletler Avrupa
Ekonomik Komisyonu (UNECE) tarafndan da hazrlanm olup IMO tarafndan yaynlanmtr
("IMO/ILO/UNECE Kargo Tama niteleri iin (CTU) Ambalajlama Klavuzlar").
IMDG Kodu, Ksm 5.4.2ye gre unlar gereklidir:
"5.4.2
Konteyner/ara ambalaj sertifikas
5.4.2.1
Tehlikeli mallarn herhangi bir konteynere veya araca yklenmesi veya burada paketlenmesi
halinde, konteyneri veya arac ambalajlamakla ykml taraflar, konteyner/ara tanmlama numarasn
/numaralarn) belirten ve ilemin u koullar gzetilerek yrtldn onaylayan bir konteyner
/ara ambalajlama sertifikas sunacaktr:
.1
.2

Konteyner/ara temiz; kuru ve maddeleri barndrmaya uygun gzkmektedir;


Ayr yerletirilme zorunluluklar uyarnca ayrlmas gereken ambalajlar, konteynerde/arata birlikte
paketlenmemitir [(IMDG Kodu) madde 7.2.2.3 uyarnca sz konusu yetkili kurum tarafndan
onaylanmadka];

.3
.4

Tm ambalajlar hasara kar d muayeneden gemi olup, yalnzca salam ambalajlar yklenmitir;
Yetkili kurumun aksi iin onay vermedii durumlarda variller dik pozisyonda yerletirilmi olup tm
maddeler dzgn ekilde yklenmitir ve gerekli durumlarda amalanan yolculuun tama yntemine
uyacak sabitleme malzemesiyle yeterince desteklenmitir;

.5
.6

Dkme ekilde yklenen maddeler konteyner/ara ierisinde eit bir ekilde dalmtr;
Tehlike blm 1.4 hari olmak zere Snf 1de yer alan maddeleri ieren sevkiyatlar iin,
konteyner/ara (IMDG Kodu) 7.4.6 uyarnca yapsal olarak hizmete uygun durumdadr.

Konteyner/ara ve ambalajlar dzgn ekilde iaretlenmi, etiketlenmi ve gerektiinde levhalar


taklmtr;
.8
Boulma riski bulunduran maddeler soutma ve havalandrma amal kullanldnda (rnein UN
1845deki gibi) yada nitrojen, soutulmu sv (UN 1977) yada argon, soutulmu sv (UN 1951)) olarak
kullanldnda, konteyner / ara harici olarak (IMDG Kodu) 5.5.3.6 uyarnca iaretlenir; ve
.9
Konteynere/araca yklenen her bir tehlikeli mal sevkiyat iin (IMDG Kodu) 5.4.1de belirtilen
tehlikeli mal tama belgesi alnmtr.
NOT: Konteyner/ara ambalaj sertifikas tanklar iin gerekli deildir.
5.4.2.2
Tehlikeli mal tama belgesi ve konteyner/ara ambalaj sertifikas iin gerekli olan bilgiler tek bir belgede
.7

yer alabilir; aksi halde bu belgeler birbirlerine ilitirilmelidir. Bilgiler tek bir belgede birletirilmise, belgede yle bir
beyan bulunmaldr: Maddelerin konteynerde/arata ilgili hkmlere uygun ekilde ambalajlandn beyan ederiz. Bu

beyana tarih atlmal ve beyan imzalayan kii belgede tanmlanmaldr. lgili kanunlar ve dzenlemeler faks
imzalarnn yasal geerliliini tanyorsa, faks imzalar da atlabilir.
5.4.2.3
Konteynr/ara ambalajlama sertifikas, taycya EDP veya EDI iletim teknikleriyle sunulmusa,
imzalar elektronik imza olabilir veya imza atmaya yetkili kiinin ad (adlar) (byk harflerle) kullanlabilir.
5.4.2.4
Konteynr/ara ambalajlama sertifikas, taycya EDP veya EDI teknikleriyle sunulmusa
ve ardndan tehlikeli mallar, kat zerinde tehlikeli mal tama belgesi gerektiren bir taycya
aktarldysa, tayc kat evrakn Asl nsha elektronik olarak alnmtr ibaresinin yer aldndan ve
imza yetkilisinin adnn byk harflerle gsterildiinden emin olmaldr.
- 248 -

5.4.3

Yazl talimatlar

5.4.3.1

Tama srasnda meydana gelebilecek kazaya bal bir acil durumda destek olarak, 5.4.3.4'te belirtilen
biimdeki yazl talimatlar, ara ekibinin kabininde tanacak ve derhal eriilebilir olacaktr.

5.4.3.2

Bu talimatlar tayc tarafndan, yolculuun balamasndan nce her yenin okuyup


anlayabilecei dillerde olacak ekilde ara ekibine sunulacaktr. Tayc, ara ekibinin her bir
yesinin talimatlar anladklarndan ve bu talimatlar dzgn ekilde yerine getirebileceklerinden emin
olmaldr.

5.4.3.3

Yolculuun balamasndan nce, ara ekibinin yeleri ykl tehlikeli mallar konusunda
birbirlerini bilgilendirmeli ve bir kaza veya acil durum halinde alnmas gereken eylemlere dair
detaylar konusunda yazl talimatlara bavurmaldr.

5.4.3.4

Yazl talimatlar, biimi ve ierikleri bakmndan aadaki drt sayfal modele uygunluk
gstermelidir.

- 249 -

- 250 -

ADRYE GRE YAZILI TALMATLAR

Kaza veya acildurum halinde alnacaktedbirler


Tama esnasnda oluabilecek bir kaza veya tehlike annda ara ekibi, gvenli ve elverili bir yerde aadaki admlar
izlemelidir:
-

Fren sistemini devreye sokunuz, motoru durdurunuz ve mmkn ise alteri kullanarak aky devre d
braknz;

Ateleme kaynaklarndan kann, zellikle, sigara imeyin, elektronik sigara ya da benzeri cihazlar
kullanmayn veya herhangi bir elektrikli ekipman amayn;

Olay, kaza veya tanan madde ile ilgili mmkn olduunca ok bilgi vermeye alarak uygun acil yardm
hizmetlerini araynz;

Uyar yelei giyiniz ve uygun bir ekilde ikaz iaretlerini yerletiriniz;

Gelen yardm ekiplerine cevap vermek adna tama evraklarn hazrda bulundurunuz;

Dklen maddelerin zerinde yrmeyiniz veya dokunmaynz. zerinize rzgarla gelen havaya karm
olabilecek gaz, duman, tozu, buhar solumaktan kannz;

Uygun ve gvenli olduunda lastik, fren ve motor blmlerindeki ufak ve balang yangnlarn
sndrmek iin yangn sndrc kullannz.

Ara ekibi, yk blmndeki yangnlarn stesinden gelmeye almamaldr.

lgili durumlarda ve gvenliyse, kabindeki ekipmanlar kullanlarak tanan tehlikeli maddenin su


kaynaklarna, kanalizasyon sistemine sznts nlenmelidir.

Kazann veya acil durumun gerekletii ortamdan uzaklan; olay yerinde bulunan insanlara oradan
uzaklamalarn tavsiye ediniz ve acil yardm ekibinin tavsiyelerini dinleyip, uygulaynz.

Tanan maddeye maruz kalan kyafetlerinizi ve tanan maddelere kar kullandnz koruyucu
ekipmanlar kaldrnz ve onlar gvenli bir ekilde bertaraf ediniz.

- 251 -

Tehlikeli mallarn snflara gre tehlike zellikleri ve ortaya kan koullara ilikin
eylemler hakknda ara ekibi yeleri iin ilave klavuz
Tehlike zellikleri
(2)

Tehlike etiketleri ve levhalar


(1)
Patlayc maddeler ve nesneler

1.5

1.6

Ktlesel patlama; paralarn frlamas; youn


ate/s akm; parlak k oluumu; yksek ses
veya duman gibi zelliklere ve etkilere neden
olabilir.

Talimat
(3)

Kendinizi koruma altna alnz ve yere yakn


yerlerden uzak durunuz.

oklara ve/veya darbelere ve/veya sya hassastr.

Patlayc maddeler ve nesneler


Ufak bir patlama ve ate alma riski.

Kendinizi koruyunuz.

1.4
Alevlenir gazlar

Yangn riski.
Patlama riski.

Basn altnda olabilir. Boulma riski.

Yanklara ve/veya souk srmasna neden olabilir.

Kendinizi koruma altna alnz ve pencerelerden


uzak durunuz.

indekiler sndnda patlayabilir.

2.1
Alevlenmeyen, zehirsiz gazlar

Boulma riski.
Basn altnda olabilir.

Souk srmasna neden olabilir.

Kendinizi koruma altna alnz ve yere yakn


yerlerden uzak durunuz.

indekiler sndnda patlayabilir.

2.2
Zehirli gazlar

Zehirlenme riski.

Gaz maskesi taknz.

Basn altnda olabilir.


Yanklara ve/veya souk srmasna neden olabilir.

indekiler sndnda patlayabilir.


2.3

Kendinizi koruma altna


alnz ve yere yakn yerlerden
uzak durunuz.

Alevlenir svlar
Yangn riski.

Kendinizi koruyunuz.
Yere yakn yerlerden uzak durunuz.

Patlama riski.
3

indekiler sndnda patlayabilir.

3
Alevlenir katlar, kendiliinden
reaktif maddeler ve patlayc
zellii duyarszlatrlm kat
patlayclar

Yangn riski. Alevlenir veya patlayc; s, kvlcm


veya alev halinde tutuabilir.
Srtnme ve darbe yoluyla dier maddeler (asitler,
ar metal bileenleri ve aminler) ile temas
ettiinde s aa kmas durumunda egzotermik
paralanmaya sebep olabilecek reaktif maddeler
ierebilir.
Bu, zararl ve alevlenir gazlarn veya buharlarn
olumasna ya da kendiliinden tutumaya neden
olabilir.

4.1

indekiler sndnda patlayabilir.


Duyarszlatrma maddesinin kaybndan sonra
Kendiliinden yanmaya yatkn
maddeler

Ambalajlar zarar grrse veya iindekiler


dklrse aniden yanma riski vardr.
Suyla temas ettiinde kuvvetli tepki verebilir.

4.2
Su ile temas ettiinde alevlenir
gazlar aa karan maddeler
Suyla temasnda yangn ve patlama riski vardr.
4

4.3

- 252 -

Dklm maddeler, dkntlerin


kapatlmas yoluyla kuru tutulmaldr.

Tehlike zellikleri
(2)

Tehlike etiketleri ve levhalar


(1)

Ek klavuz ilke
(3)

Ykseltgen maddeler
Tutuabilir veya alevlenir maddelerle temas halinde
Alevlenir veya tutuabilir maddelerle (rn. tala)
tehlikeli tepkime, tutuma veya patlama riski.
kartrmaktan saknnz.
5.1
Organik peroksit

Yksek scaklklarda, dier maddelerle temasta


(rn. asit, ar metal bileikleri veya aminler)
egzotermik paralanma riski. Bu, zararl ve
Alevlenir veya tutuabilir maddelerle (rn. tala)
alevlenir gazlarn veya buharlarn olumasna ya da kartrmaktan saknnz
kendiliinden tutumaya neden olabilir.

5.2
Zehirli maddeler
Soluma, ciltle temas veya yutma halinde
zehirlenme riski.
Sulu ortam veya kanalizasyon sistemi iin risk
tekil eder.

Gaz maskesi kullannz.

6.1
Bulac maddeler

Enfeksiyon riski.
nsanlarda veya hayvanlarda ciddi hastalklara
neden olabilir. Sulu ortam veya kanalizasyon
sistemi iin risk tekil eder.

6.2
Radyoaktif malzeme

Emilim ve d radyasyon riski.

Maruziyet sresini snrlandrn.

Blnebilen malzeme
Nkleer zincir tepkimesi riski.

Andrc maddeler

8
Muhtelif tehlikeli maddeler ve
nesneler

Andrma nedeniyle yank riski.


Birbiriyle, suyla veya dier maddelerle tehlikeli
tepkimeye girebilir.
Dklen madde andrc buharlar oluturabilir.
Sulu ortam veya kanalizasyon sistemi iin risk
tekil eder.
Yank riski.
Yangn riski.
Patlama riski.
Sulu ortam veya kanalizasyon sistemi iin risk
tekil eder.

NOT 1:
Birden fazla risk tekil eden tehlikeli mallar ve kark yklenmi maddeler iin, ilgili her madde gz
nnde bulundurulacaktr.
NOT 2:
Yukarda belirtilen ilave klavuz ilkeler, tanacak tehlikeli mallarn snflarn ve tanma
yntemlerini yanstmak amacyla uyarlanabilir.

- 253 -

aret
(1)

Tehlikeli mallarn snflara gre, iaretlerle gsterilen tehlike zellikleri ve ortaya kan
koullara ilikin eylemler hakknda ara ekibi yeleri iin ilave klavuz
Tehlike zellikleri
Ek klavuz ilke
(2)
(3)

Sulu ortam veya kanalizasyon sistemi


iin risk tekil eder
evre iin tehlikeli maddeler

Tama nitesinin scak ksmlar ve dklen madde


ile temas etmekten kann.

Is nedeniyle yank riski.


Ykseltilmi scaklk maddeleri

Genel eylemler ile ADR bal k 8.1.5


Uyarnca arata tanacak tehlikeye zg acil durum
Eylemlerinin yrtlmesi iin kiisel ve genel koruyucu tehizatlar
Tama nitesinde aadaki tehizatlar tanacaktr:
-

Her ara iin, tekerlein ap ve tatn azami ktlesine uygun byklkte en az bir
takoz.
ki adet kendi bana durabilen ikaz iareti;
a
Gz durulama svs ve

Her bir ara ekibi yesi iin


-

Bir uyar yelei


Portatif aydnlatma gereleri;
Bir ift koruyucu eldiven ve
Gz koruyucu donanm (rn. koruyucu gzlkler).

Baz snflar iin gereken ilave koruyucu tehizatlar:

Ara ekibinin her bir yesi iin bir acil durum maskesi tehlike etiketi numaralar 2.3 veya 6.1 iin
arata tanacaktr;
b
Krek ;
Kanalizasyon rts b;

Toplama kab .

a
b

Tehlike etiketi numaralar 1, 1.4, 1.5, 1.6, 2.1, 2.2 ve 2.3 iin gerekli deildir.
Yalnzca tehlike etiketi numaralar 3, 4.1, 4.3, 8 veya 9a sahip katlar ve svlar iin gereklidir.

- 254 -

5.4.4

Tehlikeli mallar tama bilgilerinin saklanmas

5.4.4.1

Gnderen ile tayc, tehlikeli mal tama belgesinin bir nshas ile ADRde aklanan ilave
bilgileri ve evraklar en az aylk bir sre boyunca saklayacaktr.

5.4.4.2

Belgeler elektronik olarak veya bilgisayar sisteminde tanyorsa, sevkiyat yapan taraf ile tayc,
bunlar kt alabilecek ekilde basabilmelidir.

5.4.5

ok modlu tamaclk kapsamnda tanan tehlikeli mal formu rnei


Tehlikeli mallarn birden fazla modda tanmasna ilikin kombine bir tehlikeli mal beyan ve
konteyner ambalaj sertifikas olarak kullanlabilecek olan form rnei.

- 255 -

- 256 -

OK MODLU TEHLKEL MAL TAIMA FORMU


2. Tama belgesi no
3.
Sayfa 1/

4. Sevkiyat referans
Sayfa
5. Taycnn referans

6. Alc

7. Tayc (tayan tarafndan doldurulacak)

SEVKYATININ BEYANI
Bu sevkiyatn iindekilerinin, uygun sevkiyat adne uygun ekilde aada eksiksiz ve
doru olarak tanmlandn; snflandrldn, ambalajlandn,
iaretlendiini/levhalandn ve her adan ilgili uluslararas ve ulusal dzenlemelere
uygun ekilde tama iin uygun durumda olduunu beyan ederim.

8. Bu sevkiyat unlar iin n grlen snrlandrmalara uygundur: (ilgili deilse siliniz) 9. lave elleleme bilgileri
* TEHLKEL MADDELER N: BM No., tam sevkiyat ad, tehlike snf, ambalaj grubu (atandysa) ve ilgili ulusal ve uluslararas
ynetmelikler kapsamnda istenen dier bilgileri belirtmeniz gerekir.

YOLCU VE

KARGO UAI

YALNIZCA KARGO UAI


10. Gemi / uu no. Ve tarihi

11. Liman/ykleme yeri

12. Liman/boaltma yeri

13. Var yeri

14. Nakliye aretleri

15. Konteyner tanmlama no./


Ara kayt no.

* Ambalaj says ve tr; maddelerin tanm

16. Mhr numaralar

KONTEYNER/ARA AMBALAJ SERTFKASI


bu belgeyle, yukarda tanmlanan maddelerin yukarda
belirtilen konteynere/araca ilgili hkmlere uygun ekilde
yklendiini beyan ederim **

Brt ktle (kg)

17. Konteyner/ara boyutu ve tipi

Net ktle

18. Dara (kg)

Kp (m3)

19. Toplam brt ktle


(dara dahil) (kg)

21.ALAN KURULUUN MAKBUZU


Yukarda belirtilen saydaki ambalajlar/konteynerler/rmorklar, aada aksi belirtilmiyorsa iyi
dzende ve durumda teslim alnmtr. ALAN KURULUUN AIKLAMALARI:

AMBALAJLAMA/YKLEMEDEN SORUMLU K TARAFINDAN


TM KONTEYNER/ARA YKLER N TAMAMLANMALI VE
MZALANMALIDIR

20. irket ad

ekicinin ad

22. irket ad (BU NOTU HAZIRLAYAN NAKLYECNN)

Beyan verenin ad/konumu

Ara kayt no.

Beyan verenin ad/konumu

Yer ve tarih

mza ve tarih

Yer ve tarih

Beyanda bulunan tarafn imzas

SRCNN MZASI

Beyanda bulunan tarafn imzas

** Bkz. 5.4.2.

- 257 -

SYAH TARAMALAR SYAH TARAMALAR SYAH TARAMALAR SYAH TARAMALAR SYAH TARAMALAR SYAH TARAMALAR SYAH TARAMALAR SYAH TARAMALAR SYAH TARAMALAR SYAH TARAMALAR SYAH TARAMALAR SYAH
TARAMALAR

1. Ykleten/Sevkiyat/Gnderen

OK MODLU TEHLKEL MAL TAIMA FORMU


2. Tama belgesi no.

4. Gnderen referans
3.
Sayfa 1/
5. Taycnn referans

* Ambalaj says ve tr; maddelerin tanm

* TEHLKEL MADDELER N: BM No., tam sevkiyat ad, tehlike snf, ambalaj grubu (atandysa) ve ilgili ulusal ve uluslararas
ynetmelikler kapsamnda istenen dier bilgileri belirtmeniz gerekir.

14. Nakliye aretleri

- 258 -

Brt ktle (kg)

Net ktle

Kp (m3)

SYAH TARAMALAR SYAH TARAMALAR SYAH TARAMALAR SYAH TARAMALAR SYAH TARAMALAR SYAH TARAMALAR SYAH TARAMALAR SYAH TARAMALAR SYAH TARAMALAR SYAH TARAMALAR SYAH TARAMALAR SYAH TARAMALAR

1. Ykleten/Sevkiyat/Gnderici

Dosyann Devam

BLM 5.5
ZEL HKMLER
5.5.1

(Silindi)

5.5.2

Fmige edilmi kargo tama niteleri iin geerli zel hkmler (UN 3359)

5.5.2.1

Genel

5.5.2.1.1

Baka tehlikeli madde iermeyen fmige edilmi kargo tama niteleri (UN 3359), bu balk altnda
belirtilenler dnda baka ADR hkmlerine tabi deildir.
NOT: bu Blmn amalar bakmndan, kargo tama nitesi bir ara, bir konteyner, bir tankkonteyner, bir portatif tank veya bir MEGC anlamna gelir.

5.5.2.1.2

Fmige edilmi kargo tama nitesi, fumigantlara ilave olarak tehlikeli mallarla yklenmise, bu
maddeleri ilgilendiren ADR hkmleri (levhalama, iaretleme ve dokmantasyon da dahil olmak
zere), bu baln hkmlerinin yan sra geerli olacaktr.

5.5.2.1.3

Yalnzca gaz kaann asgariye indirgendii


fmigasyon altnda kargo tamas iin kullanlabilir.

5.5.2.2

Eitim

ekilde

kapatlabilen

kargo

niteleri,

Fmige edilmi kargo tama nitelerinin ellelenmesinde yer alan kiiler, sorumluluklarna uygun
ekilde eitim alacaktr.
5.5.2.3

aretleme ve levha takma

5.5.2.3.1

Fmige edilmi bir kargo nitesi 5.5.2.3.2de tarif edilen bir uyar iaretiyle iaretlenecek olup, bu
iaret kargo tama nitesini aan veya iine giren kiilerin kolayca grebilecei bir konumda, her bir
eriim noktasna ilitirilecektir. Bu iaret, aadaki hkmler karlanana kadar kargo tama
nitesinde yer alacaktr:

5.5.2.3.2

(a)

Fmige edilmi kargo tama nitesinin, fmige edici gazn zararl konsantrasyonlar kana
kadar havalandrlmas ve

(b)

Fmige edilmi maddelerin veya malzemelerin boaltlmas.

Fmgasyon uyar iareti ekil 5.5.2.3.2de gsterildii ekilde olacaktr.

259

ekil 5.5.2.3.2

BU NTE (tarih*) TARHNDE


( fumigantn ad* ) LE FMGE EDLMTR

En az l

DKKAT

HAVALANDIRMA TARH ( tarih* )


GRLMEZ
* gerekli detaylar giriniz
En az l 400 mm

Fmgasyon uyar iareti


aretleme dikdrtgen biimli olacaktr. Minimum boyutlar 400 mm genilik x300 mm ykseklik
eklinde olacaktr ve d izginin minimum genilii 2 mm olacaktr. aretleme, harflerin 25 mmden
kk olmamas artyla beyaz bir arka plan zerine siyah olacaktr. Boyutlarn verilmedii yerlerde,
tm zellikler burada gsterilenlere yakn oranda olacaktr.
5.5.2.3.3

Fmige edilmi kargo tama nitesi, nitenin kaplarnn almas veya fmigasyon sonras mekanik
havalandrma yoluyla tamamen havalandrldysa, havalandrma tarihi de fmigasyon uyar iareti
zerine eklenecektir.

5.5.2.3.4

Fmige edilmi kargo tama nitesi havalandrldnda ve boaltldnda, fmigasyon iareti


kaldrlacaktr.

5.5.2.3.5

Model No. 9a uygun levhalar (bkz. 5.2.2.2.2), iinde bulunan dier Snf 9 maddeleri veya nesneleri iin
istenenler hari olmak zere fmige edilmi kargo tama nitesine taklmayacaktr.

5.5.2.4

Dokmantasyon

5.5.2.4.1

Fmige edilmi ve tama ileminden nce tamamen havalandrlmam kargo tama nitelerinin
tanmasna ilikin belgelerde u bilgiler yer alacaktr:
- "UN 3359, fmige edilmi kargo tama nitesi, 9", veya "UN 3359, fmige edilmi kargo tama
nitesi, Snf 9";
- Fmigasyon tarihi ve saati ve
- Kullanlan fmigant gazn tipi ve miktar.
Bu bilgiler, sevkiyat yapan lkenin resmi dilinde ve ayrca bu dilin ngilizce, Franszca veya
Almanca olmamas halinde, tama ilemine mdahil lkeler arasndaki anlamalarn aksini n
grmedii durumlarda, ngilizce, Franszca ve Almanca dillerinde olacaktr.

5.5.2.4.2

Belgeler, 5.5.2.4.1de istenen bilgileri iermeleri kouluyla her trl biimde olabilir. Bu bilgilerin
tanmlanmas kolay, okunakl ve dayankl olmas gerekir.

5.5.2.4.3

Buharla dezenfeksiyon cihazlar (kullanldysa) dahil olmak zere dezenfekte maddesi kalntlarnn
uzaklatrlmasna ilikin talimatlar da yer almaldr.

5.5.2.4.4

Fmige edilmi kargo tama nitesinin tamamen havalandrlm olmas ve havalandrma


tarihinin uyar iaretinde belirtilmesi (bkz. 5.5.2.3.3 ve 5.5.2.3.4) halinde bir dokmana ihtiya oktur.

260

5.5.3

Soutma veya iklimlendirme (kuru buz (UN 1845) veya azot, soutulmu sv (UN1977)
veya argon, soutulmu sv (UN 1951) gibi) amacyla kullanldklarnda asfiksasyon riski ieren
madde ieren ambalajlar ve aralar ve konteynrlara ynelik zel hkmler

5.5.3.1

Kapsam

5.5.3.1.1

Bu ksm, tehlikeli mallar ile birlikte konsiye olarak tanan ve soutma veya iklimlendirme
amacyla kullanlabilecek olan nesnelere uygulanamaz. Konsinye olarak tandklarnda, tamann
ilgili koullarna uygun olmak zere, Blm 3.2 Tablo Ann ilgili kaytna gre tanmaldrlar.

5.5.3.1.2

Bu ksm soutma dngsndeki gazlara uygulanamaz.

5.5.3.1.3

Tama esnasnda, tanklar veya MEGCleri soutma veya iklimlendirme amacyla kullanlan
tehlikeli mallar bu ksma tabi deillerdir.

5.5.3.1.4

Soutma ve iklimlendirme amalar iin kullanlan maddeler ihtiva eden aralar ve konteynerler,
paketlerin iini soutma ve iklimlendirme amalar iin kullanlan maddelerin yan sra serinletme ve
soutma amalar iin kullanlan ambalajlanmam maddelerle birlikte aralar ve konteyneler ihtiva
eder.

5.5.3.1.5

Alt-blmler 5.5.3.6 ve 5.5.3.7 sadece ara veya konteynerde gerek bir boulma riski olduunda
uygulanr. Serinletme ve iklimlendirme iin kullanlan maddelerin ortaya koyduu tehlikeler,
tanacak maddenin miktar, seyahatin sresi ve kullanlacak muhafazann trn hesaba katarak, bu
riskleri belirlemek ilgili katlmclar iindir.

5.5.3.2

Genel

5.5.3.2.1

Soutma veya iklimlendirme amacyla(fmigasyon hari) maddeleri ieren aralar ve konteynrlar bu


ksm hari ADRnin dier hibir hkmne tabi deildir.

5.5.3.2.2

Soutma veya iklimlendirme amalar iin kullanlan maddeler ihtiva eden aralara veya
konteynerlere tehlikeli mallar yklendiinde, ADR'nin ibu tehlikeli maddeler ile ilgili olan herhangi
bir hkm, ibu blmdeki hkmlere ilaveten uygulanr.

5.5.3.2.3

(Rezerve edilmitir)

5.5.3.2.4

Serinletme veya havalandrma iin kullanlan maddeler ihtiva eden ara ve konteynelerin ellelenmesi
veya tamas ileriyle sorumlu kiilere kendi sorumluluklar ile ilgili olarak eitim verilecektir.

5.5.3.3

Soutucu veya havalandrc ieren ambalajlar

5.5.3.3.1

Soutma veya iklimlendirme gereklilii olan, 4.1.4.1 deki P203,P620,P650,P800,P901 veya P904
ambalajlama talimatlarna atanm ambalajlanm tehlikeli mallar, o ambalajlama talimatlarnn ilgili
gerekliliklerine uymaldr.

5.5.3.3.2

Dier ambalajlama talimatlarna atanan, soutma veya iklimlendirme gereklilii olan ambalajlanm
tehlikeli mallar iin, ambalajlar ok dk scaklklara dayanacak ve soutucu veya havalandrc
tarafndan etkilenmeyecek veya ciddi anlamda zarar grmeyecek ekilde olmaldr. Ambalajlar,
ambalaj delebilecek basncn ykselmesini engellemek iin gazn boaltlmasn salayacak
biimde tasarlanmal ve imal edilmelidir. Tehlikeli mallar, herhangi bir soutucunun veya
havalandrcnn dalmasndan sonra hareket etmeyecek ekilde ambalajlanmaldrlar.

5.5.3.3.3

Soutucu veya havalandrc ihtiva eden ambalajlar iyi havalandrlm ara ve konteynerlerde
tanacaktr. Bu hkm byle ambalajlarn, ''Bozulabilir Gda Maddelerinin Uluslararas Tamacl
ve bu gibi Tamalarda kullanlacak zel Ekipman Anlamas'' (ATP)nda tanmland zere,
yaltlm, soutmal, veya mekanik olarak soutulmu ekipmanda tanmas halinde uygulanmaz

- 261 -

5.5.3.4

Soutucu veya iklimlendirici ieren ambalajlarn iaretlenmesi

5.5.3.4.1

Soutma veya iklimlendirme amal tehlikeli mal tayan ambalajlar, Blm 3.2 Tablo A, Stun (2)
deki ilgili tehlikeli maln ismiyle iaretlenmelidir. Bu iaretlenmeden sonra, SOUTUCU
OLARAK
veya HAVALANDIRICI OLARAK menei lkenin dilinde ve menei lkenin
dilinin, ngilizce, Franszca veya Almanca olmamas halinde ve tama operasyonunu ile ilgili lkeler
arasnda anlamalarn olmamas halinde, ngilizce, Franszca veya Almanca olarak iaretlenmelidir.

5.5.3.4.2

aretler dayankl, okunakl olmaldr ve kolaylkla grnebilmesi iin ambalaja gre uygun boyutta
ve konumda yerletirilmelidir.

5.5.3.5

Ambalajlanmam kuru buz ieren aralar ve konteynrlar

5.5.3.5.1

Ambalajlanmam kuru buzun kullanld durumlarda, kuru buz, metalin atlamamas iin aracn
veya konteynrn metal yapsyla temas etmemelidir. Asgari 30 mm aralk braklarak (rn. Tahta
kalaslar, paletler, vs. gibi dk s geirgenlii malzemeler kullanarak), kuru buz ile ara veya
konteynr arasnda yeterli izolasyonun salanmas iin gerekli nlemler alnmaldr.

5.5.3.5.2

Kuru buzun ambalajlarn etrafna yerletirildii durumlarda, kuru buzun dalmasndan sonra
ambalajlarn ilk konumlarnda kalmalarn salamak iin gerekli nlemler alnmaldr.

5.5.3.6

Aralarn ve konteyerlarn iaretlenmesi

5.5.3.6.1

Soutma veya iklimlendirme amal tehlikeli mal ieren aralar ve konteynrlar, 5.5.3.6.2 de
belirtildii gibi, araca veya konteynere giren veya aan her ahs tarafndan rahat grnebilcek, her bir
eriim yerine tutturulmu uyar iaretine sahip olmaldrlar. Bu iaret, aadaki hkmler salanana
kadar arata veya konteynrda bulunacaktr:

5.5.3.6.2

(a)

Ara veya konteynr zararl miktarda birikmi soutucu veya havalandrcnn yok olmas iin
havalandrlmsa; ve

(b)

Soutulmu veya havalandrlm mallar boaltlmsa.

Uyar iareti ekil 5.5.3.6.2.deki gibi gsterilecektir.

- 262 -

En az

ekil 5.5.3.6.2

En az 150 mm

Aralar ve konteynerler iin soutucu ve iklimlendirme uyar iareti


* Blm 3.2 Tablo A Stun (2) de belirtilen soutucu/iklimlendirici ismini ekleyiniz. Yazlar byk
harfle olmal, tek bir satrda olmal ve en az 25 mm ykseklikte olmaldr. Eer uygun sevkiyat ismi
bolua samayacak kadar ok uzun ise, harfler smas iin mmkn olan maksimum lde
indirgenmelidir. rnein: KARBON DOKST, KATI.
**
Uygun olacak ekilde SOUTUCU OLARAK veya KLMLENDRC OLARAK
ekleyiniz. Yaz byk harfle olmaldr, tek bir satrda ve en az 25 mm ykeklikte olmaldr.
aret dikdrtgen eklinde olacaktr. Minimum boyutlar 150 mm genilik x 250 mm ykseklik
olacaktr
UYARI szc krmz veya beyaz ve en az 25 mm ykseklikte olacaktr. Boyutlarn
tanmlanmad hallerde, tm zellikler bu gsterilenler ile yaklak olarak orantl olacaktr.
UYARI szc ve SOUTUCU OLARAK veya KLMLENDRC OLARAK szckleri,
uygun olduu lde, menei lkenin yasal dilinde olacaktr ve ayrca, eer bu dil ngilizce, Franszca
veya Almanca deil ise, sevkiyat operasyonu ile ilgisi bulunan lkeler aras yaplan szlemelerde
belirtilmedike, ngilizce, Franszca veya Almanca olacaktr.

- 263 -

5.5.3.7

Belgelendirme

5.5.3.7.1

Soutma ve iklimlendirme amal kullanlan ve tama ncesinde tamamen iklimlendirilmemi olan


aralar veya konteynerlar ile ilgili belgeler (konimento, kargo manifestosu veya CMR/CIM irsaliyesi
gibi) aadaki bilgileri iermelidir.
(a)

ncesinde UN ifadesi olan UN numaras; ve

(b)

Blm 3.2 Tablo A, Stn (2) belirtilen isimden sonra, uygun olduu ekilde, SOUTUCU
OLARAK veya KLMLENDRC OLARAK, semboln aasnda gsterildii gibi
beyaz zemin zerine siyah harflerle, harflerin 25 mm. den az ykseklikte olmamas
kouluyla, menei lkenin dilinde ve menei lkenin dilinin, ngilizce, Franszca veya Almanca
olmamas halinde ve tama operasyonunu ile ilgili lkeler arasnda anlamalarn olmamas
halinde ngilizce, Franszca veya Almanca olarak iaretlenmelidir.
rn: UN 1845, KARBON DOKST, KATI, SOUTUCU OLARAK

5.5.3.7.2

Bu tama belgesi, 5.5.3.7.1 deki bilgileri iermesi kouluylar, herhangi bir formatta olabilir. Bu bilgi,
kolaylkla tannabilir, okunabilir ve dayankl olmaldr.

- 264 -

KISIM 6
Ambalajlar, orta hacimli konteynerler
(IBC'ler), byk ambalajlar ve tanklar
ve dkme konteynerler iin retim ve
test zorunluluklar

BLM 6.1
AMBALAJLAR N RETM VE TEST
ZORUNLULUKLARI
6.1.1

Genel

6.1.1.1

bu blmdeki zorunluluklar aadakiler iin geerli deildir:


(a)

Aksi belirtilmedike Snf 7 kapsamndaki radyoaktif malzemeleri ieren ambalajlar (bkz.


4.1.9);

(b)

Aksi belirtilmedike Snf 6.2 kapsamndaki bulac maddeleri ieren ambalajlar (bkz.
Blm 6.3, Not ve 4.1.4.1'deki ambalaj hkmleri P621);

(c)

Snf 2 kapsamndaki gazlar ieren basnl kaplar;

(d)

Net ktlesi 400 kgyi aan ambalajlar;

(e)

Kombine ambalajlar dndaki, kapasitesi 450 litreyi aan sv ambalajlar.

6.1.1.2

6.1.4'teki ambalajlama hkmleri kullanlan mevcut ambalajlara dayanmaktadr. Bilim ve


teknolojideki gelimelerin gzetilebilmesi iin, ayn derecede etkili olmalar, yetkili kurum tarafndan
kabul edilebilir olmalar ve 6.1.1.3 ile 6.1.5'te aklanan testleri baarl ekilde gemeleri kaydyla
6.1.4'te belirtilenlerden farkl zelliklere sahip ambalajlarn kullanmnda saknca yoktur. Bu Blmde
belirtilen yntemlere edeer olmalar ve yetkili kurum tarafndan kabul edilmeleri kaydyla bu
Blmde tanmlanan test yntemlerinden farkl yntemler kabul edilebilir.

6.1.1.3

Sv iermesi planlanan tm ambalajlar uygun szdrmazlk testini baarl ekilde gemelidir ve


6.1.5.4.3'te belirtilen uygun test seviyesini karlayacak nitelikte olmaldr:
(a)

Tama iin ilk kullanmdan nce;

(b)

Tama iin tekrar kullanlmadan nce, yenilendikten veya onarldktan sonra;

Bu test iin, ambalajlarda kendilerin ait kapaklarn donatlm olmas gerekmemektedir.


Kompozit bir ambalajn i kab, test sonularnn etkilenmemesi kaydyla d paket olmadan test
edilebilir.
Bu test aada belirtilenler iin gerekli deildir:
6.1.1.4

Kombine ambalajlarn i ambalajlar;


6.1.3.1 (a) (ii) uyarnca "RID/ADR" sembol ile iaretlenen kompozit ambalajlarn (cam,
porselen veya sert mlek) i kaplar;
6.1.3.1 (a) (ii) uyarnca "RID/ADR" sembol ile iaretlenen ince metal ambalajlar

Her bir ambalajn bu Blmdeki hkmleri karlamasn temin etmek amacyla ambalajlar yetkili
kurumu tatmin eden bir kalite gvence programna gre retilmeli, onarlmal ve test edilmelidir.
NOT:
zlenebilecek prosedrler hakknda rehberlik iin, ISO 16106:2006 "Ambalaj
Tehlikeli mallar iin tama ambalajlar Tehlikeli mal ambalajlar, orta boy hacimli konteynerler
(IBCler) ve byk ambalajlar ISO 9001in uygulanmasna ynelik klavuz ilkelere bavurulabilir.

- 267 -

6.1.1.5

Ambalaj reticileri ve datclar, izlenecek prosedrlerin yan sra, tamada kullanlacak


ambalajlarn bu Blmdeki geerli performans testlerini geebilmesini salamak iin ihtiya duyulan
kapaklarn ve dier aksamlarn (ilgili contalar da dahil olmak zere) tipleri ve boyutlar
hakknda bilgi sunmaldr.

6.1.2

Ambalaj tiplerinin gsterimine ynelik kod

6.1.2.1

Bu kod unlar iermektedir:


(a)

Ambalajn varil, bidon vb. gibi trn gsteren bir rakam ve ardndan;

(b)

Latin harfleriyle elik, ahap vb. gibi malzemenin zelliini gsteren byk harf(ler) ve
gerektiinde ardndan;

(c)

Ambalaj grubunun ait olduu tr ierisinde ambalaj kategorisini gsteren rakam.

6.1.2.2

Kompozit ambalaj durumunda, iki byk Latin harfi, kodun ikinci srasnda kullanlr. Birincisi
i kabn malzemesini; ikincisi ise d paketin malzemesini gstermektedir.

6.1.2.3

Kombine ambalaj durumunda sadece d paketin kod numaras kullanlr.

6.1.2.4

"T", "V" veya "W" harfleri ambalaj kodunu takip edebilir. "T" harfi, 6.1.5.1.11 hkmlerine uygun
kurtarma ambalajn belirtmektedir. "V" harfi, 6.1.5.1.7 hkmlerine uygun zel ambalajlar
belirtmektedir. "W" harfi, kodun gsterdii ayn tipte olsa dahi, ambalajn
6.1.4'teki zelliklerden farkl retildiini ve 6.1.1.2 hkmlerine gre edeer kabul edildiini
belirtmektedir.

6.1.2.5

Ambalaj trleri iin aadaki rakamlar kullanlmaldr:


l.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
0.

6.1.2.6

Varil
(Rezerve edilmi)
Bidon
Kutu
Torba
Kompozit ambalajlar
(Rezerve edilmi)
nce metal ambalajlar

Malzeme eitleri iin aadaki byk harfler kullanlmaldr:


A.
B.
C.
D.
F.
G.
H.
L.
M.
N.
P.

elik (tm tipleri ve yzey ilemleri)


Alminyum
Doal ahap
Kontrplak
Yeniden yaplandrlm ahap
Fiber levha
Plastik malzeme
Tekstil
Kat, ok katmanl
Metal (elik veya alminyum hari metal)
Cam, porselen veya sert mlek

NOT: Plastik malzeme, kauuk gibi dier polimerik malzemeleri dahil etmek amacyla
alnmtr.
6.1.2.7

Aadaki tablo, ambalaj trne, retiminde kullanlan malzemelere ve kategorilerine bal


olarak ambalaj trlerinin belirlenmesinde kullanlacak kodlar gstermektedir; ayn zamanda ilgili
hkmler iin bavurulacak alt blmlere referans olmaktadr.

- 268 -

Tr

Malzeme

Kategori

Kod

1. Variller

A. elik

karlamaz balk

1A1

karlabilir balk

1A2

karlamaz balk

1B1

karlabilir balk

1B2

B. Alminyum

Alt blm
6.1.4.1
6.1.4.2

D. Kontrplak

1D

6.1.4.5

G. Mukavva

1G

6.1.4.7

karlabilir balk

1H1
1H2

6.1.4.8

N. Metal (elik veya


alminyum hari
metal)

karlamaz balk

1N1

karlabilir balk

1N2

A. elik

karlamaz balk

3A1

karlabilir balk

3A2

karlamaz balk

3B1

karlabilir balk

3B2

karlamaz balk

3H1

karlabilir balk

3H2

H. Plastik

karlamaz balk

6.1.4.3

2. (Rezerve edilmi)
3. Bidonlar

B. Alminyum
H. Plastik
4.Kutular

6.1.4.4
6.1.4.8

A. elik

4A

6.1.4.14

B. Alminyum

4B

6.1.4.14

C. Doal ahap

normal

4C1

toz geirmez duvarl

4C2

6.1.4.9

D. Kontrplak

4D

6.1.4.10

F. Yeniden yaplandrlm

4F

6.1.4.11

G. Mukavva levha

4G

6.1.4.12

H. Plastik

genlemeli

4H1

kat

4H2

N. Metal, elik veya


alminyum dnda
5. Torbalar

6.1.4.4

H. Dokuma plastik

4N
astarsz veya kaplamasz
toz geirmez duvarl

5H1
5H2

su geirmez

5H3
5H4

H. Plastik
L. Kuma

M. Kat

astarsz veya
kaplamasz

5L1

toz geirmez duvarl

5L2

su geirmez

5L3

ok katmanl

5M1

ok katmanl, su geirmez

5M2

- 269 -

6.1.4.13
6.1.4.14

6.1.4.16
6.1.4.17

6.1.4.15

6.1.4.18

Tr

Malzeme

Kategori

Kod

6.

H. Plastik kaplar

dta elik varille

6HA1

dta elik kafes veya

6HA2

dta alminyum varille

6HB1

dta elik kafes veya


kutuyla

6HB2

dta ahap kutuyla

6HC

dta kontrplak varille

6HD1

dta kontrplak varille

6HD2

dta fiber varille

6HG1

dta fiber levha kutuyla

6HG2

dta plastik varille


dta sert plastik
kutuyla

6HH1
6HH2

dta elik varille

6PA1

dta elik kafes veya

6PA2

dta alminyum varille

6PB1

dta elik kafes veya


kutuyla

6PB2

dta ahap kutuyla

6PC

dta kontrplak varille


dta rg sepetle

6PD1
6PD2

dta fiber varille

6PG1

dta fiber levha kutuyla

6PG2

dta genlemeli
plastik ambalajla

6PH1

dta sert plastik


ambalajla

6PH2

karlamaz balk

0A1

karlabilir balk

0A2

Kompozit
ambalajlar

P. Cam, porselen veya sert


mlek kap

Alt blm

6.1.4.19

6.1.4.20

7. (Rezerve edilmi)
0. nce metal
ambalajlar
6.1.3

A. elik

6.1.4.22

aretleme
NOT 1: aret, tanm olduu ambalajn testten baaryla geen bir tasarm tipi olduunu ve
ambalajn kullanm hari olmak zere retimine ilikin bu Blmdeki gereksinimleri karladn
gstermektedir. Bu nedenle tek bana iaret her zaman ambalajn herhangi bir madde iin de
kullanlabileceini teyit etmez: Genel olarak ambalaj tr (rnein elik varil), azami kapasitesi
ve/veya ktlesi ve zel gereksinimler her bir madde iin Blm 3.2, Tablo A'da belirtilmektedir.
NOT 2: aretin ambalaj reticileri, onarm yapanlar, ambalaj kullanclar, tayclar ve
dzenleyici makamlara yardmc olmas amalanmtr. Yeni bir ambalajn kullanm ile ilgili olarak,
orijinal iaret bu ambalaj reticileri iin ambalajn tipini tanmlamann ve performans testi
dzenlemelerinin karlandn gstermenin bir yntemidir.

- 270 -

NOT 3: aret, daima test seviyelerinin vb. tm ayrntlarn sunmamakta olup, test sertifikasna, test
raporlarna veya testten baaryla gemi olan ambalajlarn kaydna referans olarak ayrntlarn gz
nnde bulundurulmas gerekebilir. rnein, X veya Y iaretini tayan bir ambalaj, 6.1.5'in ilgili
ambalaj test hkmlerinde belirtilen 1,5 veya 2,25 faktr dikkate alnarak saptanm olan azami izin
verilen nispi younluk1 ile tahsis edilmi daha dk bir tehlikeye sahip ambalaj grubu maddeleri
iin kullanlabilir; yani, nispi younluu 1,2 olan rnler iin test edilen bir ambalaj grubu I
ambalaj, 1,8 nispi younluu sahip rnler iin ambalaj grubu II ambalaj olarak veya 2,7 nispi
younlua sahip rnler iin ambalaj grubu III ambalaj olarak kullanlabilir. Elbette bunun iin tm
performans kriterlerinin daha yksek nispi younlua sahip rnle de karlanabiliyor olmas gerekir.
6.1.3.1

ADR'ye uygun ekilde kullanlmas planlanan her bir ambalaj dayankl, okunakl ve kolayca grnr
ekilde, ambalaja uygun byklkte ve uygun yere yerletirilmi iaretler tamaldr. 30 kg'dan fazla
brt ktleye sahip ambalajlar iin iaretler veya iki iaret ambalajn stnde veya yan tarafnda
bulunmaldr. Harfler, rakamlar ve semboller en azndan 12 mm yksekliinde olacaktr; 30 litre veya
30 kg veya daha az kapasiteli ambalajlar iin ise ykseklik en az 6 mm, 5 litre veya 5 kg veya daha az
ambalajlar iin ise uygun byklkte olmaldr.
aret unlar gsterecektir:
(a)

(i)

Birlemi Milletler ambalaj sembol

Bu sembol, bir ambalajn, portatif tankn veya MEGCnin Blm 6.1, 6.2, 6.3, 6.5,
2
6.6 veya 6.7nin ilgili zorunluluklarna uygunluk gsterdiini belgeleme amalar
haricindeki bir ama iin kullanlmayacaktr. Bu sembol, 6.1.1.3, 6.1.5.3.1 (e),
6.1.5.3.5 (c), 6.1.5.4, 6.1.5.5.1 ve 6.1.5.6nn (ayrca bkz. Aada (ii)) basitletirilmi
koullarna
uygunluk
gsteren ambalajlar
iin ullanlmayacaktr.
Kabartmal metal ambalajlar iin sembol yerine "UN" (UN) byk harfleri
kullanlabilir veya
(ii)

Basitletirilen koullara (bkz. 6.1.1.3, 6.1.5.3.1 (e), 6.1.5.3.5 (c), 6.1.5.4,


6.1.5.5.1 ve 6.1.5.6) uyan kompozit ambalajlar (cam, porselen veya sert mlek) ve ince
cidarl metal ambalaj iin RID/ADR sembol;
NOT: Bu sembol tayan ambalajlarn, srasyla RID, ADR ve ADN
hkmlerine tabi demiryolu, karayolu ve lke ii suyollarnda tamaclk operasyonlar
iin kullanmna onay verilmitir. Ancak dier dzenlemelere tabi karayolu, demiryolu
veya lke ii suyollarnda yaplacak tama operasyonlar iin veya dier tama
modlar ile tama iin kullanmlarna her zaman izin verilmemektedir.

(b)

6.1.2 kapsamnda ambalaj trn gsteren kod;

(c)

ki paradan oluan kod:


(i)

Tasarm tipinin baar ile test edildii ambalaj grubunu (gruplarn) gsteren
harf:
Ambalaj grubu I, II ve III iin X;
Ambalaj grubu II ve III iin Y;
Yalnzca ambalaj grubu III iin Z;

(d)

1
2

Ambalajn kat malzemelerin veya i ambalajlarn tanmasna ynelik olarak tasarlandn


gsteren "S" harfi veya sv tamaya ynelik ambalajlar iin (kombine ambalajlardan hari
olmak zere), ambalajn kPa cinsinden dayanmas gereken, en muhtemel 10 kPa'ya
yuvarlanm olan hidrolik test basnc.

Nispi younluk (d), zgl Arlk (SG) olarak kabul edilmekte olup ve bu metinde bu ekilde kullanlacaktr.
Bu sembol, dier tama modlar onaylanm iin esnek dkme konteynrlarn Blm 6.8 deki gerekliliklere ve UN Model
Ynetmeliklerine uyumluluk gsterdiini belgeler.

- 271 -

23C'de 200 mm2/sn'yi aan viskozite deerine sahip svlar tamas iin amalanan ve
6.1.3.1 (a) (ii) uyarnca "RID/ADR" sembol ile iaretlenen ince cidarl metal ambalajlar iin
S harfi;
(e)

Ambalajn retildii yln son iki rakam. 1H ve 3H ambalaj trleri, ayn zamanda retim
ayna uygun ekilde iaretlenmelidir; bu iaretin geri kalanndan farkl bir yerde ambalaj
zerine iaretlenebilir. Uygun bir yntem u ekildedir:

12
11
10

1
2

3
8

4
7

malat ylnn son iki basama szkonusu yerde gsterilebilir. Bu gibi hallerde, saatin i
dairesindeki ve tr onay iaretindeki yln son iki basama ayn olacaktr.
NOT: gereken minimum bilgiyi, dayankl, grnr ve okunakl biimde salayan dier
yntemler de kabl edilebilir.

(f)

Uluslararas trafikte motorlu aralara ynelik ayrt edici iaret3 ile gsterilen ve iaretin
tahsisini yapan devlet;

(g)

reticinin ad veya yetkili kurum tarafndan belirtilen dier ambalaj tanmlar.

6.1.3.2

6.1.3.1'de ngrlen iarete ilave olarak, kapasitesi 100 litreyi aan her yeni metal varil alt
taraflarnda 6.1.3.1. (a)'dan (e)ye kadar belirtilmi olan, en az gvdede kullanlan metalin nominal
kalnln gsterecek (mm olarak 0,1 mm'ye kadar) ekilde dayankl (rnein, kabartmal) iaretleri
tamaldr. Bir metal varilin herhangi bir balnn nominal kalnl, gvdesine nazaran daha
inceyse, st balk, gvde ve alt baln nominal kalnl alt ksmda dayankl bir ekilde
(rnein, kabartmal) iaretlenmelidir; rnein "1,0-1,2-10" veya "0,9-1,0-1,0". Metalin nominal
kalnl, ilgili ISO standardna gre belirlenmelidir; rnein elik iin ISO 3574:1999. 6.1.3.1 (f) ve
(g)'de belirtilen iaretler 6.1.3.5'te aksi ngrlmedike kalc bir ekilde uygulanmamaldr.

6.1.3.3

6.1.3.2'de belirtilenler hari olmak zere onarm ilemine girmesi muhtemel tm ambalajlar 6.1.3.1
(a) ila (e)'de belirtilen ekilde kalc bir iaret tamaldr. Onarm ilemine direnme zelliine sahip
olmalar durumunda iaretler kalc (rnein, kabartmal) olmaldr. Kapasitesi 100 litreyi
aan metal variller dndaki ambalajlar iin bu kalc iaretler 6.1.3.1'de ngrlen dayankl
iaretlerin yerini alabilir.

Karayolu Trafiine ilikin Viyana Konvansiyonunda (l968) ngrlen uluslararas trafikte motorlu aralar
ayrt etme iareti.
3

- 272 -

6.1.3.4

Yeniden imal edilen metal variller iin ambalaj tipinde bir deiiklik yoksa ve entegre
herhangi bir yapsal aksam deitirilmemi ya da sklmemise, gerekli olan iaretlerin kalc
olmasna ihtiya duyulmamaktadr. Yeniden imal edilen dier her bir metal varil, 6.1.3.1 (a) ila (e)'de
belirtilen kalc (rneini kabartlm) iaretleri tamaldr.

6.1.3.5

Tekrar tekrar kullanlmak zere tasarlanm malzemelerden (rnein, paslanmaz elik) mamul
metal kaplar 6.1.3.1 (f) ve (g)'de belirtilen iaretleri kalc biimde (rn. kabartmal) tamaldr.

6.1.3.6

6.1.3.1'e uygun iaretler sadece tek bir tasarm tr veya tasarm tr serisi iin geerlidir.
Farkl yzey ilemleri ayn tasarm tr olarak deerlendirebilir.
"Tasarm tipi serisi", ayn yapsal tasarma, duvar kalnlna, malzemeye ve kesit alanna sahip olan
ve sadece onaylanan tasarm trnden daha az tasarm yksekliklerine sahip ambalajlar anlamna
gelir.
Kaplarn kapaklar test raporunda belirtildii zere tanmlanabilir olmaldr.

6.1.3.7

aretler 6.1.3.1'deki alt paragraflarda belirtilen srada uygulanmaldr; bu alt paragraflara ve baz
durumlarda 6.1.3.8 (h) ila (j) alt paragraflarna gre gerekli olan iaretin her bir paras kolayca
tanmlanabilecek ekilde rnein kesme iareti veya boluk kullanlarak ak olarak ayrlmaldr.
rnekler iin bkz. 6.1.3.11.
Yetkili kurum tarafndan msaade edilen ilave iaretler 6.1.3.1'de belirtildii ekilde iaretin
paralarnn doru olarak tanmlanabilmesini salamaya devam etmelidir.

6.1.3.8

Ambalajn onarlmasndan
uygulanmasn salamaldr:

sonra,

onaran

kii

aadaki

srada

dayankl

iaretlerin

(h)

Uluslararas trafikte motorlu aralara ynelik ayrt edici iaret 2 tarafndan gsterilen ve
onarmn yrtld lke;

(i)

Onarm yapan kiinin ad veya yetkili kurum tarafndan belirtilen dier ambalaj tanmlar.

(j)

Onarm tarihi; R harfi ve 6.1.1.3 kapsamndaki szdrmazlk testini baaryla geen her bir
ambalaj iin ek olarak L harfi.

6.1.3.9

Onarmdan sonra 6.1.3.1 (a) ila (d)'ye gre gerekli olan iaretler metal varilin st banda veya
yan tarafnda artk grlmyorsa, onaran taraf ayrca 6.1.3.8 (h), (i) ve (j)'deki sra ile bu iaretleri
dayankl bir ekilde uygulamaldr. Bu iaretler, zgn tasarm tipinin test edilip iaretlenmi olduu
performans kabiliyetinden daha yksek bir performans iaret etmemelidir.

6.1.3.10

1.2.1'de tanmlanan geri dntrlm plastik malzemelerle retilen ambalajlar "REC" ile
iaretlenmelidir. Bu iaret, 6.1.3.1de n grlen iaretin yanna yerletirilmelidir.

Karayolu Trafiine ilikin Viyana Konvansiyonunda (l968) ngrlen uluslararas trafikte motorlu aralar
ayrt etme iareti.
3

- 273 -

6.1.3.11

YEN ambalajlar iin iaret rnekleri


4G/Y145/S/02
NL/VL823

6.1.3.1 (a) (i), (b), (c), (d) ve (e)


ile 6.1.3.1 (f) ve (g)de belirtilen

Yeni bir fiber levha kutu iin:

1A1/Y1.4/150/98
NL/VL824

6.1.3.1 (a) (i), (b), (c), (d) ve (e)


ile 6.1.3.1 (f) ve (g)de belirtilen

Sv ierecek olan yeni elik


varil iin

1A2/Y150/S/01
NL/VL825

6.1.3.1 (a) (i), (b), (c), (d) ve (e)


ile 6.1.3.1 (f) ve (g)de belirtilen

Kat veya i ambalaj ierecek


yeni elik varil

4HW/Y136/S/98
NL/VL826

6.1.3.1 (a) (i), (b), (c), (d) ve (e)


ile 6.1.3.1 (f) ve (g)de belirtilen

Edeer zellikteki yeni


plastik kutu iin

1A2/Y/100/01
USA/MM5

6.1.3.1 (a) (i), (b), (c), (d) ve (e)


ile 6.1.3.1 (f) ve (g)de belirtilen

Sv ierecek olan
onarlm elik varil iin

RID/ADR/0A1/Y100/89
NL/VL123

6.1.3.1 (a) (ii), (b), (c), (d) ve (e)


ile 6.1.3.1 (f) ve (g)de belirtilen

karlmaz bala sahip


ince cidarl yeni metal
ambalaj iin

RID/ADR/0A2/Y20/S/04
NL/VL124

6.1.3.1 (a) (ii), (b), (c), (d) ve (e)


ile 6.1.3.1 (f) ve (g)de belirtilen

Kat veya 23 Cde 200


mm2/snyi aan viskoziteye
sahip svlar iermesi
amalanan, karlabilir
balkl yeni, ince cidarl metal
ambalaj iin.

6.1.3.12

6.1.3.13

ONARILMI ambalajlar iin iaret rnekleri


1A1/Y1.4/150/97
NL/RB/01 RL

6.1.3.1 (a) (i), (b), (c), (d) ve (e)


ile 6.1.3.8 (h), (i) ve (j)de belirtilen

1A2/Y150/S/99
USA/RB/00 R

6.1.3.1 (a) (i), (b), (c), (d) ve (e)


ile 6.1.3.8 (h), (i) ve (j)de belirtilen

KURTARMA ambalajlar iin iaret rnei


1A2T/Y300/S/01
USA/abc

6.1.3.1 (a) (i), (b), (c), (d) ve (e)


ile 6.1.3.1 (f) ve (g) de belirtilen

NOT: 6.1.3.11, 6.1.3.12 ve 6.1.3.13te rnekleri verilmi olan iaretler tek bir satrda veya doru
srann gzetilmesi kaydyla birden fazla satrda yazlabilir.
6.1.3.14

Sertifikasyon
6.1.3.1'e uygun iaretlerin yaptrlmasyla, seri retim rn ambalajlarn onaylanan tasarm trne
karlk geldii ve onayda anlan zorunluluklarn karland sertifikalandrlmaktadr.

6.1.4

Ambalaj zorunluluklar

6.1.4.0

Genel zorunluluklar
Ambalajda bulunan maddenin herhangi bir ekilde nfuzu, normal tama koullar altnda
herhangi bir tehlike tekil etmeyecektir.

- 274 -

6.1.4.1

elik variller
1A1 karlamaz balk
1A2 karlabilir balk

6.1.4.1.1

Gvde ve balklar uygun tipteki elik levhadan mamul ve varilin kapasitesi ile kullanm
amacna gre yeterli kalnlkta olmaldr.
NOT: Karbon elik variller iin, uygun elikler ISO 3573:1999 "Ticari ve izim
kalitesinde scak haddeli karbon elik sac" ve ISO 3574:1999 Ticari ve izim kalitesinde souk
ezmeli elik sac dokmanlarnda belirtilmektedir. 100 litrenin altndaki karbon elik variller iin,
yukardaki standartlarn yan sra uygun elikler ISO 11949:1995 "Souk ezmeli elektrolitik kalay
kapl elik, ISO 11950:1995 Souk ezmeli elektrolitik krom/krom oksit kapl elik ve ISO
11951:1995 Kalay veya elektrolitik krom/krom oksit kapl elik retimi iin sarmal eklindeki souk
ezmeli siyah sac belgelerinde belirtilmektedir.

6.1.4.1.2

40 litreden fazla sv iermesi amalanan varillerin gvde dikileri kaynakl olmaldr. Gvdede
bulunan dikiler, kat ya da 40 litre veya daha az sv iermesi amalanan varillerde mekanik olarak
birletirilmeli veya kaynaklanmaldr.

6.1.4.1.3

ki utaki evli ksmlar mekanik olarak birletirilmeli veya kaynaklanmaldr. Ayr glendirici
halkalar eklenebilir.

6.1.4.1.4

Kapasitesi 60 litreden fazla olan varillerin gvdesinde, genellikle, geniletilmi en az iki adet
yuvarlak kasnak veya alternatif olarak en az iki ayr yuvarlak kasnak olmaldr. Ayr yuvarlak
kasnaklar varsa gvdeye skca oturmas gerekir, bylece kaymayacak ekilde sabitlenir. Yuvarlak
kasnaklar nokta kaynakl olmamaldr.

6.1.4.1.5

Gvde zerindeki veya sklemeyen bala sahip kabn balklarndaki (1A1) doldurma,
boaltma ve havalandrma deliklerinin ap 7 cm'yi gememelidir. Daha byk deliklere sahip
varillerin sklebilir balk tipinde (1A2) olduu dnlecektir. Kabn gvde ve balklar zerindeki
deliklerin kapaklar normal tama koullar altnda skca kapal ve szdrmayacak ekilde tasarlanmal
ve uygulanmaldr. Kapak flanlar mekanik olarak birletirilmi veya kaynaklanm olabilir. Kapan
i taraftan szdrmazl salanmadnda conta veya dier szdrmazlk elemanlar kapaklarla birlikte
kullanlmaldr.

6.1.4.1.6

Sklebilir balkl varillerin (1A2) kapak mekanizmalar, normal tama koullarnda sk ve


szdrmaz kalacak ekilde tasarlanmal ve uygulanmaldr. Tm sklebilir balklar iin
conta veya dier szdrmazlk elemanlar kullanlmaldr.

6.1.4.1.7

Gvde, balk, kapak ve tehizatlar iin kullanlan malzemeler tanan maddelerle uyumlu deilse
uygun dahili koruyucu kaplamalar veya ilemler uygulanmaldr. Bu kaplamalar veya ilemler normal
tama koullarnda koruyucu zelliklerini devam ettirmelidir.

6.1.4.1.8

Varilin azami kapasitesi: 450 litre.

6.1.4.1.9

Azami net ktle: 400 kg.

6.1.4.2

Alminyum variller
1B1
1B2

karlamaz balk
karlabilir balk

6.1.4.2.1

Gvde ve balklar en az %99 saflkta alminyumdan ya da alminyum tabanl alamdan yaplmaldr.


Malzemeler uygun tipte ve varilin kapasitesi ile kullanm amacna gre yeterli kalnlkta
olmaldr.

6.1.4.2.2

Tm diki yerleri kaynakl olmaldr. U taraftaki kenarlar varsa ayr glendirici halkalarn
eklenmesi ile glendirilmelidir.

6.1.4.2.3

Kapasitesi 60 litreden fazla olan varillerin gvdesinde, genellikle, geniletilmi en az iki adet yuvarlak
kasnak veya alternatif olarak en az iki ayr yuvarlak kasnak olmaldr. Ayr yuvarlak kasnaklar varsa
gvdeye skca oturmas gerekir, bylece kaymayacak ekilde sabitlenir. Yuvarlak kasnaklar nokta
kaynakl olmamaldr
- 275 -

6.1.4.2.4

Gvde zerindeki veya sklemeyen bala sahip varillerin balklarndaki (1B1) doldurma,
boaltma ve havalandrma deliklerinin ap 7 cm'yi gememelidir. Daha byk deliklere sahip
varillerin sklebilir balk tipinde (1B2) olduu dnlecektir. Kabn gvde ve balklar zerindeki
deliklerin kapaklar normal tama koullar altnda skca kapal ve szdrmayacak ekilde tasarlanmal
ve uygulanmaldr. Kapak flanlar kaynaklanmaldr, bylece kaynak szdrmaz dikileri salar.
Kapan i taraftan szdrmazl salanmadnda conta veya dier szdrmazlk elemanlar kapaklarla
birlikte kullanlmaldr.

6.1.4.2.5

Sklebilir balkl varillerin (1B2) kapak mekanizmalar, normal tama koullarnda sk ve


szdrmaz kalacak ekilde tasarlanmal ve uygulanmaldr. Tm sklebilir balklar iin conta
veya dier szdrmazlk elemanlar kullanlmaldr.

6.1.4.2.6

Varilin azami kapasitesi: 450 litre.

6.1.4.2.7

Azami net ktle: 400 kg.

6.1.4.3

Alminyum veya elik dndaki metal variller


1N1 karlamaz balk
1N2 karlabilir balk

6.1.4.3.1

Gvde ve balklar metalden ya da elik veya alminyum dndaki metal alamlardan


yaplmaldr. Malzemeler uygun tipte ve varilin kapasitesi ile kullanm amacna gre yeterli kalnlkta
olmaldr.

6.1.4.3.2

U taraftaki kenarlar varsa ayr glendirici halkalarn eklenmesi ile glendirilmelidir. Tm diki
yerleri, varsa, kullanlan metal veya metal alamna gre en son teknolojiye uygun ekilde
birletirilmelidir (kaynaklanarak, lehimlenerek, vb).

6.1.4.3.3

Kapasitesi 60 litreden fazla olan varillerin gvdesinde, genellikle, geniletilmi en az iki adet
yuvarlak kasnak veya alternatif olarak en az iki ayr yuvarlak kasnak olmaldr. Ayr yuvarlak
kasnaklar varsa gvdeye skca oturmas gerekir, bylece kaymayacak ekilde sabitlenir. Yuvarlak
kasnaklar nokta kaynakl olmamaldr

6.1.4.3.4

Gvde zerindeki veya sklemeyen bala sahip varillerin balklarndaki (1N1) doldurma,
boaltma ve havalandrma deliklerinin ap 7 cm'yi gememelidir. Daha byk deliklere sahip
varillerin sklebilir balk tipinde (1N2) olduu dnlecektir. Kabn gvde ve balklar zerindeki
deliklerin kapaklar normal tama koullar altnda skca kapal ve szdrmayacak ekilde tasarlanmal
ve uygulanmaldr. Kapak flanlar, kullanlan metal veya metal alamna gre en son teknolojiye gre
birletirilmelidir (kaynaklanarak, lehimlenerek, vb.); bylece birleme yerlerindeki dikiler szdrmaz
olacaktr. Kapan i taraftan szdrmazl salanmadnda conta veya dier szdrmazlk elemanlar
kapaklarla birlikte kullanlmaldr.

6.1.4.3.5

Sklebilir balkl varillerin (1N2) kapak mekanizmalar, normal tama koullarnda sk ve


szdrmaz kalacak ekilde tasarlanmal ve uygulanmaldr. Tm sklebilir balklar iin conta
veya dier szdrmazlk elemanlar kullanlmaldr.

6.1.4.3.6

Varilin azami kapasitesi: 450 litre.

6.1.4.3.7

Azami net ktle: 400 kg.

6.1.4.4

elik veya alminyum bidonlar


3A1 elik, sklemez balk
3A2 elik, sklebilir balk
3B1 alminyum, sklemez balk
3B2 alminyum, sklebilir balk

6.1.4.4.1

Gvde ve balklar en az %99 saflkta elik levhadan ya da alminyum tabanl alamdan


yaplmaldr. Malzemeler uygun tipte ve bidonun kapasitesi ile kullanm amacna gre yeterli
kalnlkta olmaldr.

6.1.4.4.2

elik bidonlarn kenarlar mekanik olarak birletirilmeli ya da kaynaklanmaldr. 40 litreden fazla sv


iermesi amalanan elik bidonlarn gvdede bulunan dikileri kaynakl olmaldr. 40 litre veya daha
az sv iermesi planlanan elik bidonlarn gvde dikileri mekanik olarak dikili ya da kaynakl
olmaldr. Alminyum bidonlar iin tm diki yerleri kaynakl olmaldr. U taraftaki kenarlar,
varsa, ayr glendirici halkalarn eklenmesi ile glendirilmelidir.
- 276 -

6.1.4.4.3

Sklemeyen bala sahip bidonlardaki (3A1 ve 3B1) deliklerin ap 7 cm'yi gememelidir Daha
byk deliklere sahip bidonlarn sklebilir balk tipinde (3A2 ve 3B2) olduu dnlecektir.
Kapaklar normal tama koullarnda sk kalacak ve szdrmayacak ekilde tasarlanmal ve
uygulanmaldr. Kapan i taraftan szdrmazl salanmadnda conta veya dier szdrmazlk
elemanlar kapaklarla birlikte kullanlmaldr.

6.1.4.4.4

Gvde, balk, kapak ve tehizatlar iin kullanlan malzemeler tanan maddelerle uyumlu deilse
uygun dahili koruyucu kaplamalar veya ilemler uygulanmaldr. Bu kaplamalar veya ilemler normal
tama koullarnda koruyucu zelliklerini devam ettirmelidir.

6.1.4.4.5

Bidonun azami kapasitesi: 60 litre.

6.1.4.4.6

Azami net ktle: 120 kg.

6.1.4.5

Kontrplak variller
1D

6.1.4.5.1

Kullanlacak ahap, iyice kurutulmu, kuru ve varilin kullanm amac bakmndan etkinliini azaltma
ihtimali olan herhangi bir kusur iermemelidir. Balklarn retiminde kontrplaktan farkl malzeme
kullanlyorsa, kontrplaa edeer kalitede olmaldr.

6.1.4.5.2

Gvde iin en azndan iki katmanl kontrplak, balklar iin en azndan katmanl kontrplak
kullanlmaldr; katmanlar taneli yapsyla birlikte suya dayankl yaptrc ile birbirlerine skca
yaptrlmaldr.

6.1.4.5.3

Varilin gvdesi ve balklar ile balantlar, kabn kapasitesi ve kullanm amacna gre uygun
tasarma sahip olmaldr.

6.1.4.5.4

indeki malzemelerin dar kmasn engellemek iin kapaklar, kraft kat veya benzeri baka
bir malzeme ile kapaa salam ekilde sabitlenecek ve tm etrafn dtan kaplayacak ekilde
kaplanmaldr.

6.1.4.5.5

Varilin azami kapasitesi: 250 litre.

6.1.4.5.6

Azami net ktle: 400 kg.

6.1.4.6

(Silindi)

6.1.4.7

Fiber variller
1G

6.1.4.7.1

Varilin gvdesi, ok tabakal kartondan veya fiber levhadan (oluklu olmayan) skca
yaptrlarak veya birlikte lamine edilerek oluturulmaldr ve bir veya daha fazla koruyucu bitm,
parafinli kraft kad, metal folyo, plastik vb. gibi tabakalar ierebilir.

6.1.4.7.2

Balklar doal ahaptan, fiber levhadan, metalden, kontrplaktan, plastikten ya da baka uygun
bir malzemeden yaplmaldr ve bir veya daha fazla bitm, parafinli kraft kad, metal folyo, plastik
malzeme vb. gibi koruyucu katman ierebilir.

6.1.4.7.3

Varilin gvdesi ve balklar ile balantlar, kabn kapasitesi ve kullanm amacna gre uygun
tasarma sahip olmaldr.

6.1.4.7.4

Birletirilen ambalaj
dayankl olmaldr.

6.1.4.7.5

Varilin azami kapasitesi: 450 litre.

6.1.4.7.6
6.1.4.8

Azami net ktle: 400 kg.


Plastik variller ve bidonlar

normal

tama

koullarnda

- 277 -

ayrlmayacak

ekilde

suya

yeterince

1H1 variller, sklemez balk


1H2 variller, sklebilir balk
3H1 bidonlar, sklemez balk
3H2 bidonlar, sklebilir balk
6.1.4.8.1

Ambalajlar uygun plastik malzemeden retilmeli; kapasitesi ve kullanm amacna gre


yeterince dayankl olmaldr. 1.2.1'de tanmlanan dntrlm plastik malzemeler haricinde, retim
kalntlar veya ayn retim ilemi srasndaki atklardan farkl kullanlm malzeme kullanlamaz
Ambalajlar tanan malzeme veya ultraviyole radyasyon nedeniyle bozulmaya ve ypranmaya kar
yeterince dayankl olmaldr. Ambalajda bulunan maddenin nfuzu veya yeni ambalaj retiminde
kullanlan dntrlm plastik malzeme normal tama koullarnda tehlike tekil etmemelidir.

6.1.4.8.2

Ultraviyole radyasyona kar koruma gerekliyse, karbon siyah tabaka veya uygun dier
renklerin veya inhibitrlerin ilavesi ile bu salanmaldr. Bu katk maddeleri, tanan
maddeler ile uyumlu olmal ve ambalajn kullanm mr boyunca etkin kalmaldr. Test edilen
tasarm tipinin retiminde kullanlanlar hari olmak zere, karbon siyah tabaka, pigmentler veya
inhibitrler kullanldnda, karbon siyah tabaka ktle olarak %2'yi veya pigmentler ktle olarak %3'
amyorsa testin tekrarlanmas gerekli olmayabilir; ultraviyole radyasyon inhibitrlerinin ierii
konusunda snrlama yoktur.

6.1.4.8.3

Ultraviyole radyasyona kar koruma dnda farkl amalar iin kullanlan katk maddeleri ambalaj
malzemesinin kimyasal ve fiziksel zelliklerini olumsuz ekilde etkilememek kaydyla plastik
malzemenin bileimine eklenebilir. Bu durumlarda testin tekrarlanmas gerekmeyebilir.

6.1.4.8.4

Ambalajn her noktasndaki duvar kalnl, her bir noktann gerilime maruz kalabilecei gerilim
hesaba katlarak kapasitesine ve kullanm amacna uygun olmaldr.

6.1.4.8.5

Sklemeyen balkl varillerin (1H1) ve bidonlarn (3H1) gvdelerindeki veya


balklarndaki doldurma, boaltma ve havalandrma deliklerinin ap 7 cm'yi gememelidir. Daha
byk deliklere sahip varillerin ve bidonlarn sklebilir balk tipinde (1H2 ve 3H2) olduu
dnlecektir. Varillerin ve bidonlarn gvde veya balklar zerindeki deliklerin kapaklar normal
tama koullar altnda skca kapal ve szdrmayacak ekilde tasarlanmal ve uygulanmaldr.
Kapan i taraftan szdrmazl salanmadnda conta veya dier szdrmazlk elemanlar kapaklarla
birlikte kullanlmaldr.

6.1.4.8.6

Sklebilir balkl varillerin ve bidonlarn (1H2 ve 3H2) kapak mekanizmalar normal tama
koullar altnda skca kapal ve szdrmayacak ekilde tasarlanmal ve uygulanmaldr. Varil
veya bidon tipi iin sklebilir balk skca kapatlmad ve i taraftan szdrmazl
salanmadnda tm sklebilir balklar iin conta veya dier szdrmazlk elemanlar
kullanlmaldr.

6.1.4.8.7

Alevlenir svlar iin msaade edilebilir azami geirgenlik 23C scaklkta 0,008 gr/l.sa
deerinde olmaldr (bkz. 6.1.5.7).

6.1.4.8.8

Yeni ambalajlarn retilmesinde geri dnml plastik malzeme kullanld durumlarda, Yetkili
kurum tarafndan tannm bir kalite gvence programnn bir paras olarak geri dnml plastik
malzemenin spesifik zellikleri garanti edilmeli ve belgelendirilmelidir. Kalite gvence program, her
bir geri dnml plastik partisinin uygun eritme ak hzna, younlua ve akma snrndaki gerilme
direncine sahip olduunu ve bu tr geri dnml malzemelerden mamul tasarm tipine uygun
olduunu gsteren uygun kaytlara sahip olmaldr. Bu kayt, geri dnml plastiin elde edildii
ambalaj malzemesi ile bu ambalajlarn nceki ierikleri hakknda bilgileri de iermelidir; nk
nceki muhteviyatn sz konusu malzeme kullanlarak imal edilmi yeni ambalajn kabiliyetini
azaltma ihtimali vardr. Ayrca, ambalaj reticisinin 6.1.1.4 kapsamndaki kalite gvence program,
geri dnml plastik malzemenin her bir partisi zerinde 6.1.5teki mekanik tasarm tipi testinin
performansn iermelidir. Bu testte, yma performans statik yk testinden ziyade ilgili dinamik
skma testi tarafndan dorulanabilir.
NOT: ISO 16103:2005 "Ambalajlama Tehlikeli maddelerin tama ambalaj Geri dnml
plastik materyaller", geri dnml plastik materyallerin kullanmnn onaylanmas konusunda
izlenecek prosedrlere ilikin ilave rehberlik salamaktadr.

- 278 -

6.1.4.8.9

Varillerin ve bidonlarn azami kapasitesi:

6.1.4.8.10

Azami net ktle:

6.1.4.9

Doal ahap kutular


4C1
4C2

1H1, 1H2: 450 litre.


3H1, 3H2: 60 litre.

1H1, 1H2: 400 kg


3H1, 3H2: 120 kg.

normal
toz geirmez duvarl

6.1.4.9.1

Kullanlacak ahap iyi kurutulmu, ticari kurulukta olmal ve kutunun herhangi bir ksmnn
salamln malzeme asndan azaltabilecek bir kusur iermemelidir. Kullanlan malzemenin
salaml ve yapm ekli kutunun kapasitesine ve kullanm amacna uygun olmaldr. Kutunun st ve
alt taraflar sert odunlifi levha, yonga levha veya dier bir uygun bir tipte suya dayankl yeniden
yaplandrlm ahaptan mamul olabilir.

6.1.4.9.2

Balant yerleri normal tama koullarnda maruz kalnabilecek titreime dayankl olmaldr.
Uygulanabildiinde son ivileme ileminden kanlmaldr. Gerilmeye fazlasyla maruz kalma
ihtimali olan balant yerleri perinli veya yuvarlak ivileme kasna veya edeer bir balant paras
ile birletirilmelidir.

6.1.4.9.3

Kutu 4C2: her bir ksm, bir adet para veya edeerinden olumaldr. Yaptrlarak bir grup haline u
metotlardan biri ile getirilen paralar, tek bir paraya edeer olarak dnlmektedir: Lindermann
balants, zvana lamba balant, oturma balant veya yivli balant veya her bir balantda en az iki
oluklu metal balantl deme balant.

6.1.4.9.4

Azami net ktle: 400 kg.

6.1.4.10

Kontrplak kutular
4D

6.1.4.10.1

Kullanlan kontrplak en az katl olmaldr. Soyma, kesme veya biilmi kaplamadan mamul
ve kuru olmaldr; kutunun dayanklln azaltacak malzeme kusurlarn iermemelidir. Kullanlan
malzemenin salaml ve yapm ekli kutunun kapasitesine ve kullanm amacna uygun olmaldr.
Tm katmanlar birbirlerine suya dayankl yaptrclar ile birletirilmelidir. Kutularn retilmesi
esnasnda kontrplakla birlikte uygun dier malzemeler kullanlabilir. Kutular, kelerden veya
ularndan salam ekilde ivilenmeli ya da sabitlenmelidir veya uygun cihazlarla birletirilmelidir.

6.1.4.10.2

Azami net ktle: 400 kg.

6.1.4.11

Yeniden yaplandrlm ahap kutular


4F

6.1.4.11.1

Kutunun duvarlar sert odunlifi levha, yonga levha veya dier bir uygun bir tipte suya dayankl
yeniden yaplandrlm ahaptan mamul olmaldr. Kullanlan malzemenin salaml ve yapm ekli
kutunun kapasitesine ve kullanm amacna uygun olmaldr.

6.1.4.11.2

Kutularn dier ksmlar dier uygun malzemeden mamul olabilir.

6.1.4.11.3

Kutular uygun cihazlar yardmyla salam ekilde birletirilmelidir.

6.1.4.11.4

Azami net ktle: 400 kg.

6.1.4.12

Fiber levha kutular


4G

- 279 -

6.1.4.12.1

Kutunun kapasitesine ve kullanm amacna uygun ekilde salam ve kaliteli sert veya ift ynl
oluklu fiber levha (tek veya ok duvarl) kullanlmaldr. D yzey, ktle artnn su emilimini
saptamada kullanlan Cobb metoduyla 30 dakikay akn bir sre boyunca yrtlen testte
belirlenen 155 gr/m2den (bkz. ISO 535:1991'e bakn) daha fazla olmayaca bir suya dirence sahip
olacaktr. Uygun bkme zelliklerine sahip olmaldr. Fiber levha atlama, yzey krlmas veya
beklenmeyen bklmeler olmakszn birlemeye msaade edecek ekilde kesilmeli, izgisiz
katlanmal ve olua oturtulmaldr. Oluklu fiber levha yivleri yzeylere skca yapmaldr.

6.1.4.12.2

Kutunun ularnda ahap ereve bulunabilir ya da tamamen ahap veya uygun dier bir malzemeden
yaplabilir. Glendirilmi ahap tirizler veya uygun dier bir malzeme kullanlabilir.

6.1.4.12.3

Kutularn gvdesindeki retim balantlar bantlanmal, oturtulmal ve yaptrlmaldr ya da metal


zmbalar yoluyla oturtulmal ve dikilenmelidir. Birbirine ekleme balantlar uygun bindirmeye sahip
olmaldr.

6.1.4.12.4

Kapatma ilemi yaptrma veya bantlama ile gerekletiinde suya dayankl yaptrc
kullanlmaldr.

6.1.4.12.5

Kutular tayaca maddeleri tam olarak kavrayacak ekilde tasarlanmaldr.

6.1.4.12.6

Azami net ktle: 400 kg.

6.1.4.13

Plastik kutular
4H1 genlemeli plastik kutular
4H2 sert plastik kutular

6.1.4.13.1

Kutu, uygun plastik malzemeden retilmeli; kapasitesi ve kullanm amacna gre yeterince
dayankl olmaldr. Kutu, tanan malzeme veya ultraviyole radyasyon nedeniyle bozulmaya ve
ypranmaya kar yeterince dayankl olmaldr.

6.1.4.13.2

Genlemeli plastik kutu, i ambalaj iin boluklar ieren alt ksm ile alt blmn stn rten ve
buray kapatan st ksm olmak zere kalpl geniletilmi plastik malzemeden iki paradan
olumaldr. st ve alt ksmlar i ambalaja skca oturacak ekilde tasarlanmaldr. ambalajlarn
kapama kapaklar, bu kutunun st ksmnn iine temas etmemelidir.

6.1.4.13.3

Genlemeli plastik kutu, sevkiyat srasnda almasn nleyecek ekilde yeterince dayankl ve
kendiliinden yapkanl bant ile kapatlmaldr. Yapkanl bant hava koullarna dayankl
olmaldr ve yapkan kutunun genleen plastik malzemesi ile uyumlu olmaldr. En azndan
etkinlii eit olan dier kapama mekanizmalarna da bavurulabilir.

6.1.4.13.4

Sert plastik kutular iin ultraviyole radyasyona kar koruma gerekliyse, karbon siyah tabaka veya
uygun dier pigmentlerin veya inhibitrlerin ilavesi ile bu salanmaldr. Bu katk maddeleri, tanan
maddeler ile uyumlu olmal ve kutunun kullanm mr boyunca etkin kalmaldr. Test edilen tasarm
tipinin retiminde kullanlanlar hari olmak zere, karbon siyah tabaka, pigmentler veya
inhibitrler kullanldnda, karbon siyah tabaka ktle olarak %2'yi veya pigmentler ktle olarak
%3' amyorsa testin tekrarlanmas gerekli olmayabilir; ultraviyole radyasyon inhibitrlerinin ierii
konusunda snrlama yoktur.

6.1.4.13.5

Ultraviyole radyasyona kar koruma dnda farkl amalar iin kullanlan katk maddeleri kutu
malzemesinin kimyasal veya fiziksel zelliklerini olumsuz ekilde etkilememek kaydyla
plastik malzemenin bileimine eklenebilir. Bu durumlarda testin tekrarlanmas gerekmeyebilir.

6.1.4.13.6

Kat plastik kutular istenmeden almasn nleyecek ekilde


malzemeden yeterince dayankl yaplm kapaklara sahip olmaldr.

- 280 -

tasarlanmal

ve

uygun

6.1.4.13.7

Yeni ambalajlarn retilmesinde geri dnml plastik malzeme kullanld durumlarda, Yetkili
kurum tarafndan tannm bir kalite gvence programnn bir paras olarak geri dnml plastik
malzemenin belirli zellikleri garanti edilmeli ve belgelendirilmelidir. Kalite gvence program, her
bir geri dnml plastik partisinin uygun eritme ak hzna, younlua ve akma snrndaki gerilme
direncine sahip olduunu ve bu tr geri dnml malzemelerden mamul tasarm tipine uygun
olduunu gsteren uygun kaytlara sahip olmaldr. Bu kayt, geri dnml plastiin elde edildii
ambalaj malzemesi ile bu ambalajlarn nceki ierikleri hakknda bilgileri de iermelidir; nk
nceki muhteviyatn sz konusu malzeme kullanlarak imal edilmi yeni ambalajn kabiliyetini
azaltma ihtimali vardr. Ayrca, ambalaj reticisinin 6.1.1.4 kapsamndaki kalite gvence program,
geri dnml plastik malzemenin her bir partisi zerinde 6.1.5teki mekanik tasarm tipi testinin
performansn iermelidir. Bu testte, yma performans statik yk testinden ziyade ilgili
dinamik skma testi tarafndan dorulanabilir.

6.1.4.13.8

Azami net ktle

6.1.4.14

elik, alminyum veya dier metal kutular


4A
4B
4N

4H1: 60 kg
4H2: 400 kg.

elik kutular
alminyum kutular
metal, elik veya alminyum hari, kutular

6.1.4.14.l

Metalin salaml ve kutunun yapm ekli, kutunun kapasitesine ve kullanm amacna uygun
olmaldr.

6.1.4.14.2

Kutular fiber levha veya karton ambalaj paralar ile hizaya getirilmeli ve gerektiinde dahili bir
astarla ya da uygun bir malzeme ile kaplanmaldr. Eer iki dikili metal astar kullanlmsa
zellikle patlayclarn diki aralarna girmesini engellemek amacyla nlemler alnmaldr.

6.1.4.14.3

Kapaklar herhangi bir tipte olabilir; normal tama koullarnda sk olarak kapal kalmaldr.

6.1.4.14.4

Azami net ktle: 400 kg.

6.1.4.15

Kuma torbalar
5L1 astarsz veya kaplamasz
5L2 toz geirmez
5L3 su geirmez

6.1.4.15.1

Kullanlan tekstil malzemeleri kaliteli olmaldr. Kuman salaml ve torbann yapm ekli, torbann
kapasitesine ve kullanm amacna uygun olmaldr.

6.1.4.15.2

Torbalar, toz geirmez, 5L2: aadaki malzemelerin kullanm ile torbann geirmezlii
salanmaldr:

6.1.4.15.3

6.1.4.15.4

(a)

bitm gibi suya dayankl yaptrc ile torbann i yzeyine yaptrlan kat; veya

(b)

torbann i yzeyine yaptrlan plastik tabaka; veya

(c)

kat veya plastik malzemeden yaplm bir veya daha fazla astar.

Torbalar, su geirmez, 5L3: torbaya nemin girmesini nlemek iin aadaki malzemeler
kullanlarak torbalarn su geirmez olmas salanmaldr:
(a)

Suya dayankl ayr i astarlar (rnein parafinli kraft kad, ziftli kat veya plastik kapl
kraft kad); veya

(b)

Torbann i yzeyine yaptrlan plastik tabaka veya

(c)

Plastik malzemeden yaplm bir veya daha fazla astar.

Azami net ktle: 50 kg.


- 281 -

6.1.4.16

rme plastik torbalar


5H1 astarsz veya kaplamasz
5H2 toz geirmez
5H3 suya dayankl

6.1.4.16.1

Torbalar stre bantlardan veya uygun plastik malzemeden mamul monofilamentten yaplmaldr.
Kullanlan malzemenin salaml ve torbann yapm ekli, torbann kapasitesine ve kullanm amacna
uygun olmaldr.

6.1.4.16.2

Kuma dz ekilde dokunduysa, torbalar diki ya da dier bir yntem ile alt ksmn ve bir tarafn
kapanmasn salayacaktr. Dokuma boru eklinde ise torbalar diki, rg veya edeer dayankl
dier bir kapama metodu ile kapatlmaldr.

6.1.4.16.3

Torbalar, toz geirmez, 5H2: aadaki malzemelerin kullanm ile torbann geirmezlii salanmaldr:

6.1.4.16.4

(a)

Torbann i yzeyine yaptrlan kat veya plastik tabaka veya

(b)

Kat veya plastik malzemeden yaplm bir veya daha fazla ayr i astar.

Torbalar, su geirmez, 5H3: torbaya nemin girmesini nlemek iin aadaki malzemeler
kullanlarak torbalarn su geirmez olmas salanmaldr:
(a)

Suya dayankl ayr i astarlar (rnein parafinli kraft kad, ift ziftli kraft kad veya
plastik kapl kraft kad); veya

(b)

Torbann i veya d yzeyine yaptrlan plastik tabaka veya

(c)

Bir ya da birden fazla i plastik astar.

6.1.4.16.5

Azami net ktle: 50 kg.

6.1.4.17

Plastik ince torbalar


5H4

6.1.4.17.1

Torbalar uygun plastik malzemeden yaplmaldr. Kullanlan malzemenin salaml ve torbann


yapm ekli, torbann kapasitesine ve kullanm amacna uygun olmaldr. Balant yerleri
ve
kapaklar normal tama koullarnda oluabilecek basn ve darbelere dayanmaldr.

6.1.4.17.2

Azami net ktle: 50 kg.

6.1.4.18

Kat torbalar
5M1 ok katmanl
5M2 ok katmanl, su geirmez

6.1.4.18.1

Torbalar uygun kraft kadndan veya en az katmanl edeer bir kattan yaplmaldr; orta
katman fileli olabilir ve yaptrc ile d kat katmanlarna yapabilir. Kadn salaml ve
torbann yapm ekli, torbann kapasitesine ve kullanm amacna uygun olmaldr. Balant yerleri ve
kapaklar geirmez olmaldr.

6.1.4.18.2

Torbalar 5M2: nemin girmesini nlemek iin, drt veya daha fazla katmanl bir torbada, en d iki
katmandan birisi su geirmez ya da en d iki katman arasnda su geirmez koruyucu malzeme
kullanlarak su geirmezlik salanr; katmanl torbada en dta su geirmez katmann
kullanlmasyla su geirmezlik salanmaldr.
Tanan maddenin nem ile reaksiyona girme tehlikesinin bulunduu ya da nemli paketlendii zaman
ift taraf ziftli bir kraft kad, plastik kapl kraft kad, torbann i yzeyine yaptrlm plastik
ince tabaka veya bir ya da daha fazla i plastik astar gibi su geirmez bir katman veya bariyer de
maddenin yanna yerletirilmelidir. Balant yerleri ve kapaklar su geirmez olmaldr.

6.1.4.18.3

Azami net ktle: 50 kg.


- 282 -

6.1.4.19

Kompozit ambalajlar (plastik malzeme)


6HA1
6HA2
6HB1
6HB2
6HC
6HD1
6HD2
6HG1
6HG2
6HH1
6HH2

dta elik varille plastik kap


dta elik kafes veya kutuyla plastik kap
dta alminyum varille plastik kap
dta alminyum kafes veya kutuyla plastik kap
dta ahap kutuyla plastik kap
dta kontrplak varille plastik kap
dta kontrplak kutulu plastik kap
dta fiber varilli plastik kap
dta fiber levha kutulu plastik kap
dta plastik varilli plastik kap
dta sert plastik kutulu plastik kap

6.1.4.19.1

kap

6.1.4.19.1.1

Plastik i kaplar iin 6.1.4.8.1 ve 6.1.4.8.4-6.1.4.8.7 hkmleri geerlidir.

6.1.4.19.1.2

Plastik i kaplar plastik malzemeyi andrabilecek herhangi bir knt iermeksizin d paketin
iine skca oturmaldr.

6.1.4.19.1.3

kabn azami kapasitesi:


6HA1, 6HB1, 6HD1, 6HG1, 6HH1:
6HA2, 6HB2, 6HC, 6HD2, 6HG2, 6HH2:

6.1.4.19.1.4

250 litre.
60 litre.

Azami net ktle:


6HA1, 6HB1, 6HD1, 6HG1, 6HH1:
6HA2, 6HB2, 6HC, 6HD2, 6HG2, 6HH2:

400 kg
75 kg.

6.1.4.19.2

D paket

6.1.4.19.2.1

Dta elik veya alminyum varile sahip plastik kap 6HA1 veya 6HB1; d paketin yaps iin
6.1.4.1in veya baz durumlarda 6.1.4.2'nin ilgili hkmleri geerlidir.

6.1.4.19.2.2

Dta 6HA2 veya 6HB2 tipi elik veya alminyum kafese veya kutuya sahip plastik kap; d paketin
yaps iin 6.1.4.14n ilgili hkmleri geerlidir.

6.1.4.19.2.3

Dta tipi ahap kutuya sahip plastik kap 6HC; d paketin yaps iin 6.1.4.9'daki ilgili hkmler
geerlidir.

6.1.4.19.2.4

Dta ahap kutuya sahip plastik kap 6HC; d paketin yaps iin 6.1.4.9'daki ilgili hkmler
geerlidir.

6.1.4.19.2.5

Dta kontrplak kutuya sahip plastik kap 6HD2; d paketin yaps iin 6.1.4.10'daki ilgili hkmler
geerlidir.

6.1.4.19.2.6

Dta fiber varile sahip plastik kap 6HG1; d paketin yaps iin 6.1.4.7.1 ila 6.1.4.7.4n ilgili
hkmleri geerlidir.

6.1.4.19.2.7

Dta fiber levha kutuya sahip plastik kap 6HG2; d paketin yaps iin 6.1.4.12deki ilgili hkmler
geerlidir.

6.1.4.19.2.8

Dta plastik varile sahip plastik kap 6HH1; d paketin yaps iin 6.1.4.8.1 ila 6.1.4.8.6
nn ilgili hkmleri geerlidir.

6.1.4.19.2.9

Dta sert plastik kutulu (oluklu plastik malzeme dahil) plastik kaplar 6HH2; d paketin yaps iin
6.1.4.13.1 ve 6.1.4.13.4 ila 6.1.4.13.6'daki hkmler geerlidir.
- 283 -

6.1.4.20

Kompozit ambalajlar (cam, porselen veya mlek)


6PA1
6PA2
6PB1
6PB2
6PC
6PD1
6PD2
6PG1
6PG2
6PH1
6PH2

dta elik varile sahip kap


dta elik kafes veya kutuya sahip kap
dta alminyum varile sahip kap
dta alminyum kafes veya kutuya sahip kap
dta ahap kutuya sahip kap
dta kontrplak varile sahip kap
dta rg sepete sahip kap
dta fiber varile sahip kap
dta fiber levha kutuya sahip kap
dta genlemeli plastik ambalaja sahip kap
dta sert plastik ambalaja sahip kap

6.1.4.20.1

kap

6.1.4.20.1.1

Kaplar uygun ekilde (silindirik veya armut eklinde) ve mukavemetini azaltacak herhangi bir kusur
iermeyen kaliteli malzemeden mamul olmaldr. Duvarlar her noktada yeterince kaln olmaldr ve i
gerilmelere maruz kalmamaldr.

6.1.4.20.1.2

Vidal dili plastik kapaklar, cam ie tapalar veya edeer etkinlie sahip kapaklar kapak olarak
kullanlmaldr. Kap ierisinde bulunan maddelerle temas etmesi muhtemel kapan herhangi bir
ksm, bu maddelere direnli olmaldr. Kapaklarn tama esnasnda szdrmaz olmasn ve
gevemesini nlemek iin uygun ekilde skca kapanmasn salamak zere gerekli ihtimam
gsterilmelidir. Hava tahliye kapaklar gerekliyse bunlar 4.1.1.8'e uygun olmaldr.

6.1.4.20.1.3

Kaplar, destekleyici ve/veya emici malzemeler kullanlarak d paketlere skca oturtulmaldr.

6.1.4.20.1.4

Kabn azami kapasitesi: 60 litre.

6.1.4.20.1.5

Azami net ktle: 75 kg.

6.1.4.20.2

D paket

6.1.4.20.2.1

Dta elik varile sahip kap 6PA1; d paketin yaps iin 6.1.4.1'deki ilgili hkmler geerlidir. Bu tr
ambalaj iin gerekli olan sklebilir kapakk, kapak eklinde olabilir.

6.1.4.20.2.2

Dta elik kafese veya kutuya sahip kap 6PA2; d paketin yaps iin 6.1.4.14'teki ilgili hkmler
geerlidir. Silindirik kaplar iin d paket dik durduunda kap ve kapan zerinde kalmaldr.
Kafes, armut eklindeki bir kab evreliyorsa ve ayn ekilde ise d paket koruyucu rt (kapak) ile
donatlmaldr.

6.1.4.20.2.3

Dta alminyum varile sahip kap 6PB1; d paketin yaps iin 6.1.4.2'deki ilgili hkmler geerlidir.

6.1.4.20.2.4

Dta alminyum kafese veya kutuya sahip kap 6PB2; d paketin yaps iin 6.1.4.14'teki
ilgili hkmler geerlidir.

6.1.4.20.2.5

Dta ahap kutuya sahip plastik kap 6PC; d paketin yaps iin 6.1.4.9'daki ilgili hkmler
geerlidir.

6.1.4.20.2.6

Dta kontrplak varile sahip kap 6PD1; d paketin yaps iin 6.1.4.5'teki ilgili hkmler geerlidir.

6.1.4.20.2.7

Dta rg sepete sahip kap 6PD2. rg sepet, kaliteli malzemeden mamul olmaldr. Kabn zarar
grmesinin engellenmesi iin koruyucu bir kapakkla (kapakla) donatlmaldr.

6.1.4.20.2.8

Dta fiber varile sahip kap 6PG1; d paketin yaps iin 6.1.4.7.1 ila 6.1.4.7.4n ilgili hkmleri
geerlidir.

- 284 -

6.1.4.20.2.9

Dta fiber levha kutuya sahip kap 6PG2; d paketin yaps iin 6.1.4.12deki ilgili hkmler
geerlidir.

6.1.4.20.2.10

Dta genlemeli plastik veya sert plastik ambalajl kap (6PH1 veya 6PH2); her iki d paketin
da malzemeleri 6.1.4.13'n ilgili hkmlerini karlamaldr. Dta sert plastik ambalajlar, yksek
younluklu polietilenden veya benzeri dier plastik malzemelerden mamul olmaldr. Bu tr
ambalaj iin gerekli olan sklebilir kapakk, kapak eklinde olabilir.

6.1.4.21

Kombine ambalajlar
Kullanlacak d paketler iin Blm 6.1.4'n ilgili hkmleri geerlidir.
NOT: Kullanlacak i ve d paketler iin Blm 4.1'deki ilgili ambalajlama talimatlarna baknz.

6.1.4.22

nce metal ambalajlar


0A1
0A2

karlamaz balk
karlabilir balk

6.1.4.22.1

Gvde ve kenarlara ynelik sac levha, uygun bir elik malzemeden mamul ve ambalajn
kapasitesi ile kullanm amacna uygun llerde yaplm olmaldr.

6.1.4.22.2

Balant yerleri, kaynakl ve kenar eritleri ile en az ift dikili olmal veya benzer derecede
mukavemet ve szdrmazlk salayacak bir yntemle retilmelidir.

6.1.4.22.3

inko, kalay, lakl vernik vb. gibi malzemelerden mamul i kaplamalar sert olmal ve
kapaklar dahil eliin her noktasna yapmaldr.

6.1.4.22.4

karlamayan balkl (0A1) ambalajlarn gvdelerindeki veya balarndaki doldurma,


boaltma ve havalandrma deliklerinin ap 7 cm'yi gememelidir. Daha byk deliklere sahip
ambalajlarn sklebilir balk tipinde (0A2) olduu dnlecektir.

6.1.4.22.5

Sklemeyen balkl ambalajlarn (0A1) kapaklar ya vidal dili tipte olmal ya da


vidalanabilir bir mekanizma veya edeer etkinlie sahip bir mekanizmayla sabitlenebilir zellikte
olmaldr. Sklebilir balkl ambalajlarn (0A2) kapaklar sk ekilde kapanacak ekilde tasarm
edilmeli ve donatlmal olup normal tama koullarnda ambalajn szdrmazln korumaldr.

6.1.4.22.6

Ambalajlarn azami kapasitesi: 40 litre.

6.1.4.22.7

Azami net ktle: 50 kg.

6.1.5

Ambalajlar iin test gereksinimleri

6.1.5.1

Test performans ve skl

6.1.5.1.1

Her ambalajn tasarm tipi, iaret tahsisine izin veren yetkili kurumun belirledii prosedrlere uygun
olarak, 6.1.5te n grld ekilde test edilecek olup, bu yetkili kurum tarafndan onaylanacaktr.

6.1.5.1.2

Her ambalaj tasarm tipi, kullanmdan nce bu Blmde n grlen testleri baaryla
geecektir. Ambalaj tasarm tipi; tasarm, byklk, malzeme ve kalnlk, retim ve ambalajlama
ekline gre belirlenir; ancak farkl yzey ilemlerini ierebilir. Tasarm tipinden yalnzca
daha dk bir tasarm ykseklii bakmndan farkl olan ambalajlar da iermektedir.

6.1.5.1.3

Testler yetkili kurum tarafndan belirlenen aralklarla rn numunelerinde tekrarlanmaldr. Kat


veya fiber levha ambalajlar zerinde yrtlecek bu tr testler iin ortam koullarnda hazrln
6.1.5.2.3'teki hkmlere e deer olduu dnlmelidir.

6.1.5.1.4

Testler tasarm, malzeme veya ambalajn retim eklinde bir deiiklik yaratan her bir
modifikasyon durumunda tekrarlanmaldr.

- 285 -

6.1.5.1.5

Yetkili kurum, test edilen bir tipten yalnzca kk zellikler bakmndan farkllk gsteren
ambalajlarn, (rnein daha kk boyutlardaki i ambalajlar veya daha kk net ktleye sahip i
ambalajlar ile d boyutlarnda kk azaltmalara gidilmi ekilde imal edilen varil, torba ve kutular
gibi ambalajlar) seici ekilde test edilmesine izin verebilir.

6.1.5.1.6

(Rezerve edilmi)
NOT: Bir d pakette farkl i ambalajlarn bir araya getirilmesine ilikin koullar ve i
ambalajlarda izin verilen varyasyonlar iin bkz. 4.1.1.5.1.

6.1.5.1.7

Katlar veya svlar iin kullanlan herhangi bir tipteki malzemeler veya i ambalajlar aadaki
koullar altnda d paketin test edilmesine gerek kalmakszn birletirilebilir ve tanabilir:
(a)

D paket, ambalaj grubu I dme ykseklii kullanlarak, sv ieren krlabilir i


ambalajlarla (rnein cam) 6.1.5.3'e uygun olarak baarl ekilde test edilmelidir;

(b)

ambalajlarn toplam brt kombine ktlesi yukardaki (a) maddesindeki drme testinde
kullanlan i ambalajlarn brt ktlesinin bir buuk katn amamaldr;

(c)

ambalajlar arasndaki ve i ambalajlar ile ambalajn d arasndaki dolgu


maddesinin kalnl orijinal olarak test edilen ambalajn kalnlna karlk gelen deerin
altna drlmemelidir; orijinal testte yalnzca tek bir i ambalajn kullanlmas
halinde, i ambalajlar arasndaki dolgu malzemesinin kalnl orijinal testteki ambalajn d ile
i ambalaj arasndaki dolgu malzemesinin kalnlndan az olmamaldr. Daha az ya da daha
kk i ambalajlar kullanlmsa (drme testinde kullanlan i ambalajlarla
karlatrldnda), bo alanlar doldurmak iin ilave olarak yeterince dolgu malzemesi
kullanlmaldr;

(d)

D paket bo iken 6.1.5.6'daki yma testini baaryla gemelidir. Ayn ambalajlarn toplam
ktlesi yukardaki (a) maddesinde belirtilen drme testinde kullanlan i ambalajlarn
kombine ktlesini baz almaldr;

(e)

Sv ieren i ambalajlar i ambalajn tm sv ieriini emecek yeterli miktarda emici


malzeme ile evrelenmelidir;

(f)

D ambalaj svlar iin kullanlacak i ambalajlar tamak iin planlandysa ve


szdrmaz deilse veya katlar iin kullanlacak i ambalajlar tamak iin planlandysa ve
geirmez deilse szdrma durumunda sv veya kat ieriklerin tutulmas iin szdrmaz astar,
plastik torba veya edeer etkili tutucu bir madde temin edilmelidir. Sv ieren ambalajlar
iin yukardaki (e) maddesine gre gerekli olan emici malzemenin sv ierikleri tutmak zere i
tarafa yerletirilmesi gerekir;

(g)

Ambalajlar, kombine ambalajlar iin ambalaj grubu I performansna gre test edilmi olarak
6.1.3'e uygun iaretlenmelidir. Kilogram cinsinden iaretlenen brt ktle, d paket ktlesine ek
olarak yukardaki (a) maddesinde belirtilen drme testinde kullanlan i ambalaj ktlesinin bir
buuk kat eklenerek bulunan toplam deer olmaldr. Byle bir ambalaj iareti 6.1.2.4'te
belirtilen "V" harfini de iermelidir.

6.1.5.1.8

Yetkili kurum herhangi bir zamanda bu blmde belirtilen testler yoluyla seri retimden mamul
ambalajlarn tasarm tipi testlerinin gereksinimlerini karladna ilikin bir kant ibraz edilmesini
talep edebilir. Dorulama amacyla bu testlerin kaytlar saklanmaldr.

6.1.5.1.9

Gvenlik nedenleriyle i yzey ilemi


koruyucu zelliklerini idame etmelidir.

6.1.5.1.10

Test sonularnn geerliliinin etkilenmemesi ve Yetkili kurumdan onay alnmas kouluyla tek bir
numunede bir ka test gerekletirilebilir.

6.1.5.1.11

Kurtarma ambalajlar

veya

kaplama

gerekliyse,

testlerden

sonra

bile

Kurtarma ambalajlar (1.2.1'e bakn) aada belirtilenler hari olmak zere katlarn ve i ambalajlarn
tanmasna ynelik amalanan ambalaj grubu II ambalajlar iin geerli hkmlere uygun ekilde test
edilmeli ve iaretlenmelidir:
- 286 -

(a)

Testler gerekletirilirken kullanlan test maddesi su olmaldr ve ambalajlar azami


kapasitesinin en az %98i kadar doldurulmamaldr. Test sonular etkilenmeyecek ekilde,
gerekli toplam ambalaj ktlesine erimek iin kurun plakalar gibi ilave paralar
kullanlabilir. Alternatif olarak drme testi gerekletirilirken, drme ykseklii 6.1.5.3.5
(b)ye uygun olarak deiiklikler gsterebilir;

(b)

lave olarak ambalajlar 6.1.5.8'de n grlen test raporunun yanstt bu testin sonularna
gre 30 kPada szdrmazlk testini baar ile gemi olmaldr; ve

(c)

Ambalajlar 6.1.2.4'de belirtilen "T" harfi ile iaretlenmelidir.

6.1.5.2

Ambalajlarn teste hazrlanmas

6.1.5.2.1

Testler, kombine ambalajlara bakmndan, kullanlan i ambalajlar dahil tama iin


hazrlanan ambalajlarda gerekletirilmelidir. veya tekli kaplar veya torbalar dndaki ambalajlar
svlar iin azami kapasitelerinin en az %98'i, katlar iinse en az %95i kadar doldurulmaldr.
Torbalar, kullanlabilecekleri azami ktleye kadar doldurulacaktr. ambalajlarn sv ve katlar
tamak iin tasarland kombine ambalajlar iin hem sv hem de kat ierikler iin ayr testler
gereklidir. Ambalajlarda tanacak madde ve malzemeler testlerin sonularn geersiz klmamak
kaydyla dier madde veya malzemelerin yerini alabilir. Katlar iin dier bir madde kullanldnda
tanacak madde ile ayn fiziksel zelliklere (ktle, tane bykl, vb.) sahip olmaldr. Test
sonular etkilenmeyecek ekilde, gerekli toplam ambalaj ktlesine erimek iin kurun plakalar gibi
ilave paralar kullanlabilir.

6.1.5.2.2

Svlar iin uygulanan drme testlerinde dier bir madde kullanldnda tanan
maddeninkine benzer nispi younlua ve viskoziteye sahip olmaldr. 6.1.5.3.5'teki koullar altnda
sv drme testi iin su da kullanlabilir.

6.1.5.2.3

Kat veya fiber levha ambalajlar, nispi nem ve scakln (r.h.) kontrol edildii bir ortamda en
azndan 24 saat sre ile tutulmaldr. Bulunan adet seenekten biri seilmelidir. Tercih edilen ortam
23 2 C ve %50 %2 nispi nem deerlerine sahip olmaldr. Dier iki seenek,
20 2 C ve %65 %2 nispi nem veya 27 2 C ve %65 %2 nispi nem deerleridir.
NOT: Ortalama deerler bu snrlar ierisinde yer almaldr. Ksa sreli dalgalanmalar ve lm
snrlamalar, mnferit lmlerin testten ayn sonularn alnma ihtimalini nemli lde
azaltmakszn %5 nispi neme kadar deiiklik gstermesine neden olabilir.

6.1.5.2.4

(Rezerve edilmi)

6.1.5.2.5

Svlarla kimyasal uyumluluklarnn yeterli olduunu test etmek iin 6.1.4.8 kapsamndaki plastik
varil ve bidonlar ile gerekirse 6.1.4.19 kapsamndaki kompozit ambalajlar (plastik malzeme) alt ay
sreyle tanmas planlanan maddelerin test numunelerinin doldurulaca ortam scaklnda
saklanmaldr.
Depolamann ilk ve son 24 saatinde test numuneleri kapaklar aaya doru bakacak ekilde
yerletirilmelidir. Bununla birlikte tahliye deliiyle donatlm ambalajlar sadece be dakika sre
ile yerletirilmelidir. Bu depolamadan sonra test numuneleri 6.1.5.3 ila 6.1.5.6'da belirtilen
testlere tabi tutulmaldr.
Kompozit ambalajlarn (plastik malzeme) i kaplarndaki plastik malzemelerin mukavemet
zelliklerinin, maddenin doldurulma ilemiyle nemli lde deimedii biliniyorsa, kimyasal
uyumluluun yeterli olup olmadnn kontrol edilmesi zorunlu deildir.
Mukavemet zelliklerindeki ciddi deiiklik u anlamlara gelir:
(a)

Fark edilebilir gevreklik veya

(b)

Yk altnda uzamada en azndan orantl bir artla ilgili olmadka, elastikiyette nemli lde
azalmadr.

Dier yntemlerle plastik malzemenin davran saptandnda, yukardaki uyumluluk testinden


vazgeilebilir. Bu prosedrler, yukardaki uyumluluk testine en azndan e deer olmaldr ve yetkili
kurum tarafndan tannmaldr.
NOT: Plastik variller, bidonlar
malzeme) iin ayrca bkz. 6.1.5.2.6.

ve

polietilenden

- 287 -

mamul

kompozit

ambalajlar

(plastik

6.1.5.2.6

6.1.4.8 kapsamndaki polietilen variller ve bidonlar ve gerekiyorsa 6.1.4.19 kapsamndaki


polietilen kompozit ambalajlar iin, 4.1.1.21 kapsamnda kaldrlan doldurma svlaryla kimyasal
uyumluluk, standart svlarla aadaki gibi dorulanacaktr (bkz. 6.1.6).
Standart svlar, polietilen zerinde bozulma srelerini temsil eder; nk ime, gerilme altnda
atlama, molekler degradasyon ve bunlarn birleimi gibi nedenlerle yumuama grlmektedir.
Ambalajlarn yeterli kimyasal uyumluluu, istenen test numunelerinin ilgili standart svlar ile birlikte
hafta boyunca 40 Cde saklanarak onaylanabilir. Burada sz konusu standart sv, sudur; bu
prosedre uygun saklama ilemine gerek yoktur. Islatma zeltisi ve asetik asit eklindeki standart
svlar durumunda, istifleme testi iin kullanlan test numuneleri iin de saklama ilemine gerek yoktur.
Saklama ileminin ilk ve son 24 saatinde test numuneleri kapaklar aaya doru bakacak ekilde
yerletirilmelidir. Bununla birlikte tahliye deliiyle donatlm ambalajlar sadece be dakika sre ile
yerletirilmelidir. Bu saklama ileminden sonra test numuneleri 6.1.5.3 ila
6.1.5.6'da belirtilen testlere tabi tutulmaldr.
%40'tan fazla peroksit ieren tersi-Btil hidroperoksit ve Snf 5.2 kapsamndaki
peroksiasetik asitlerin uyumluluk testi standart svlar kullanlarak yaplmamaldr. Bu maddeler iin
test numunelerinin yeterli kimyasal uyumluluun ispat, tamas amalanan maddeler ortam
scaklnda alt ay sreyle bekletilerek salanmaldr.
Bu paragraf kapsamndaki prosedrn polietilen ambalajlarla ilgili sonular, i yzeyi florlanm olan
edeer bir tasarm tipi iin de onaylanabilir.

6.1.5.2.7

6.1.5.2.6daki testi geen 6.1.5.2.6da belirtilen polietilen ambalajlar iin, 4.1.1.21e gre asimile
olanlar dndaki maddelerin doldurulmasna da onay verilebilir. Bu onay, bu tr doldurma
maddelerinin test numuneleri zerindeki etkisinin standart svlarnkinden daha dk olduunu
kantlayan laboratuar testlerine dayanmal ve buna ilikin olarak ilgili bozulma sreleri dikkate
alnmaldr. 4.1.1.21.2de belirtilenlerle ayn olan koullar, nispi nem ve buhar basnc iin de
geerlidir.

6.1.5.2.8

Bir kombine ambalajn plastik i ambalajlarnn mukavemet zelliklerinin, doldurma maddesi ilemi
nedeniyle nemli lde deimemesi kouluyla, kimyasal uyumluluun ispat edilmesi gerekli
deildir. Mukavemet zelliklerindeki ciddi deiiklik u anlamlara gelir:
(a)

Fark edilebilir lde gevreklik;

(b)

Yk altnda uzamada en azndan orantl bir artla ilgili olmadka, elastikiyette


nemli lde azalma.
3

6.1.5.3

Drme testi

6.1.5.3.1

Test numunelerinin says (tasarm tipi ve reticiye gre) ve drme ayar


Dz drmeler haricinde arlk merkezi darbe noktasna dikey olmaldr.
Herhangi bir drme testi iin birden fazla ayar mmkn olduunda, ambalajn baarsz olma
ihtimalinin en yksek olaca ayar kullanlmaldr.

Bkz. ISO Standard 2248.


- 288 -

Ambalaj
(a) elik variller
Alminyum variller
Alminyum veya elik dndaki
metal variller elik
bidonlar Alminyum
bidonlar Kontrplak
variller Fiber variller
Plastik variller ve bidonlar
Varil eklinde kompozit ambalajlar
nce metal ambalajlar

Test numunesi says

Drme ayar
lk drme ( numune kullanlarak):
Ambalaj hedefe u taraftaki kenarlardan
arpmal veya ambalajda ke yoksa, dairesel
bir dikiten veya keden arpmaldr.

kinci drme ( numune kullanlarak):


Ambalaj, ilk drmede test edilmeyen en
Alt
(her drme iin adet) zayf ksmndan, rnein bir kapaktan,
hedefe arpacaktr veya baz silindirik
variller iin, varil gvdesinin kaynakl
boylamasna dikiinden arpacaktr.

(b) Doal ahap kutular


Kontrplak
kutular
Yeniden yaplandrlm
ahap kutular
Fiber levha kutular
Plastik kutular
elik veya alminyum kutular
Kutu eklinde kompozit ambalajlar

lk drme: alt ksmdan dz


kinci drme: st ksmdan dz
nc drme: uzun yandan dz
Be
Drdnc drme: ksa yandan dz
(her drme iin bir adet) Beinci drme: Bir keye

(c) Torbalar- yan dikile tek katmanl

lk drme: geni yzey zerine dz


(torba bana drme) kinci drme: Dar yzey zerine dz
nc drme: torbann ucundan

(d) Torbalar- yan dikisiz tek katmanl veya


lk drme: geni yzey zerine dz
ok katmanl
(torba bana iki drme) kinci drme: torbann ucundan
(e) 6.1.3.1 (a) (ii) kapsamnda RID/ADR
Orta utan apraz ekilde veya u kenar
sembol ile iaretlenmi olan ve varil
(her drme iin bir adet) yoksa dairesel bir diki veya alt ke
veya
kutu
eklindeki
kompozit
ambalajlar (cam, mlek veya porselen)

6.1.5.3.2

Drme testi iin test numunelerinin zel hazrl


Test numunesinin ve ieriklerinin scakl aada belirtilen ambalajlar iin 18C veya
aasna drlmelidir:
(a)

Plastik variller (bkz. 6.1.4.8); (b)

Plastik bidonlar (bkz. 6.1.4.8);


(c)

Genlemeli plastik kutular haricindeki plastik kutular (bkz. 6.1.4.13);

(d)

Kompozit ambalajlar (plastik malzeme) (bkz. 6.1.4.19) ve

(e)

Katlar ve nesneleri tamas amalanan plastik torbalardan farkl plastik i ambalajl


kombine ambalajlar.

Test numuneleri bu ekilde hazrlandnda, 6.1.5.2.3'teki hazrla gerek olmayabilir. Test svlar
gerekirse antifriz ilavesi ile sv halde tutulmaldr.
6.1.5.3.3

Svlar iin karlabilir balkl ambalajlar, doldurma ilemi ile her trl olas conta gevemesine izin
verecek ekilde kapatldktan en az 24 saat sonraya kadar drme testine tabi tutulmamaldr.

- 289 -

6.1.5.3.4

Hedef
Hedef, esnemez ve yatay bir yzeye sahip olacak ve u zellikleri tayacaktr:

6.1.5.3.5

Yerinden oynamamasna yetecek ekilde btn halinde ve byk;

Test sonularn etkiyebilecek blgesel kusurlardan ari bir yzeyle birlikte dz;

Test koullar altnda deforme olmayacak kadar salam ve testler nedeniyle hasar grme eilimi
gstermeyen; ve

Test edilecek ambalajn tamamen yzeye dmesini salayacak genilikte.

Drme ykseklii
Katlar ve svlar iin, test tanacak kat veya svlar ile veya temel olarak ayn fiziksel zelliklere
sahip dier maddeler ile gerekletirilmise:
Ambalaj Grubu I

Ambalaj Grubu II

1,8 m

Ambalaj Grubu III

1,2 m

0,8 m

Tekli ambalajlardaki svlar ile kombine ambalajlarn i ambalajlar iin, test su ile yrtlyorsa:
NOT: Su ifadesi, - 18 Cde test ilemi iin en az 0,95 zgl arla sahip su/antifriz zeltilerini
kapsar.
(a)

(b)

(c)

Tanacak maddeler 1,2yi amayan nispi younlua sahipse:


Ambalaj Grubu I

Ambalaj Grubu II

Ambalaj Grubu III

1,8 m

1,2 m

0,8 m

Tanacak maddelerin 1,2yi aan nispi younlua sahip olmas durumunda, drme
ykseklii tanacak maddenin nispi younluu (d) temel alnarak, tek basamaa yuvarlanmak
suretiyle aadaki gibi hesaplanr:
Ambalaj Grubu I

Ambalaj Grubu II

Ambalaj Grubu III

d 1,5 (m)

d 1,0 (m)

d 0,67 (m)

23C scaklkta 200 mm2/snden fazla viskoziteye sahip maddelerin tanmas iin planlanan ve
6.1.3.1 (a) (ii)'ye gre "RID/ADR" sembol ile iaretli ince cidarl metal ambalajlar iin (ISO
Standard 2431:1993'e gre 6 mm apnda sprey deliine sahip ISO ak kabyla 30 saniyelik
bir ak sresine karlk gelmektedir):
(i)

Nispi younluk 1,2yi amyorsa:


Ambalaj grubu II
0,6 m

(ii)

Ambalaj grubu III


0,4 m

Tanacak maddelerin 1,2yi aan nispi younlua (d) sahip olmas durumunda, drme
ykseklii tanacak maddenin nispi younluu (d) temel alnarak, tek basamaa
yuvarlanmak suretiyle aadaki gibi hesaplanr:
Ambalaj grubu II
d 0,5 m

- 290 -

Ambalaj grubu III


d 0,33 m

6.1.5.3.6

Testi geme kriterleri

6.1.5.3.6.1

ve d basnlar arasnda denge salandnda sv ieren her bir ambalaj szdrmaz olmaldr;
bununla birlikte kombine ambalajlarn i ambalajlar iin ve 6.1.3.1 (a) (ii)'ye gre "RID/ADR"
sembol ile iaretli kompozit ambalajlarn (cam, porselen veya sert mlek) i ambalajlar hari olmak
zere basnlarn dengelenmesine gerek yoktur.

6.1.5.3.6.2

Katlara ynelik bir ambalajn drme testine tabi tutulmas ve bu ambalajlarn st yzeyinin hedefe
arpmas durumunda, tm ierikler i ambalaj veya i kap (rnein plastik torba) tarafndan
tutuluyorsa kapak artk geirmez hale gelmi olsa dahi test numunesi testi gemi kabul edilir.

6.1.5.3.6.3

Kompozit veya kombine bir ambalajn d paket veya ambalaj ksm tama esnasnda gvenlii
etkileyebilecek bir hasara neden olmamaldr. kaplar, i ambalajlar veya nesneler, tamamen d paket
iinde kalmal ve doldurma maddesi i kaplardan veya i ambalajlardan sznt yapmamaldr.

6.1.5.3.6.4

Bir torbann d katman veya bir d paket tama esnasnda gvenlii etkileyecek bir hasara
neden olmamaldr.

6.1.5.3.6.5

Darbe sonucu kapaktan ufak bir boalmann gereklemesi,


kouluyla baarszlk olarak deerlendirilmeyecektir.

6.1.5.3.6.6

Snf 1 maddelerine ynelik ambalajlarda patlayc maddelerin veya nesnelerin d paketten


dklmesine neden olabilecek bir delinme gerekleemez.

6.1.5.4

Szdrmazlk testi

szntnn

devam etmemesi

Szdrmazlk testi sv tamas amalanan tm ambalaj tasarm tipleri iin gerekletirilmelidir;


bununla birlikte bu test aada belirtilenler iin gerekli deildir:
-

Kombine ambalajlarn i ambalajlar;

6.1.3.1 (a) (ii) uyarnca "RID/ADR" sembol ile iaretlenen kompozit ambalajlarn
(cam, porselen veya sert mlek) i kaplar;

23C'de 200 mm2/sn'yi aan viskoziteye sahip svlar tamas iin amalanan ve
6.1.3.1 (a) (ii) uyarnca "RID/ADR" sembol ile iaretli ince cidarl metal ambalajlar.

6.1.5.4.1

Test numunesi says: tasarm tipi ve retici bana test numunesi.

6.1.5.4.2

Test iin test numunelerinin


zel hazrl:
havalandrmal
havalandrmasz kapaklarla deitirilecek veya kapak mhrlenecektir.

6.1.5.4.3

Uygulanacak test metodu ve basnc: kapaklar dahil ambalajlar iten basn uygulanrken 5
dakika sre ile su altnda tutulur; bu srada metot test sonularn etkilememelidir.

kapaklar

ya

Uygulanacak hava basnc (gsterge) aadaki deerlerde olmaldr:


Ambalaj Grubu I

Ambalaj Grubu II

En az 30 kPa
(0,3 bar)

En az 20 kPa
(0,2 bar)

En azndan etkinlii eit olan dier kapama metotlara da bavurulabilir.


6.1.5.4.4

Testi geme kriteri: sznt olmayacaktr.

- 291 -

Ambalaj Grubu III


En az 20 kPa
(0,2 bar)

benzer

6.1.5.5

basn (hidrolik) testi

6.1.5.5.1

Test edilecek ambalajlar


basn (hidrolik) testi, sv iermesi amalanan tm metal, plastik ve kompozit ambalajlarn tasarm
tipleri iin gerekletirilmelidir. Bu test aada belirtilenler iin gerekli deildir:
-

Kombine ambalajlarn i ambalajlar;

6.1.3.1 (a) (ii) uyarnca "RID/ADR" sembol ile iaretlenen kompozit ambalajlarn (cam,
porselen veya sert mlek) i kaplar;
23C'de 200 mm2/sn'yi aan viskoziteye sahip svlar tamas iin amalanan ve 6.1.3.1 (a) (ii)
uyarnca "RID/ADR" sembol ile iaretli ince cidarl metal ambalajlar.

6.1.5.5.2

Test numunesi says: tasarm tipi ve retici bana test numunesi.

6.1.5.5.3

Ambalajlarn test iin zel olarak hazrlanmas: havalandrmal kapaklar yada benzer havalandrmasz
kapaklarla deitirilecek veya kapak mhrlenecektir.

6.1.5.5.4

Uygulanacak test metodu ve basnc: Kapaklar dahil metal ambalajlar ve kompozit ambalajlar (cam,
porselen veya sert mlek) 5 dakika sre ile test basncna tabi tutulmaldr. Kapaklar dahil metal
ambalajlar ve kompozit ambalajlar (cam, porselen veya sert mlek) 30 dakika sre ile test basncna
tabi tutulmaldr. Bu basn 6.1.3.1 (d)'de n grlen iarette yer almaldr. Ambalajlarn desteklenme
ekli test sonularn geersiz klmamaldr. Test basnc srekli ve her tarafta eit olarak
uygulanmaldr; test sresi boyunca sabit tutulmaldr. Aadaki metotlardan birinde belirtildii ekilde
uygulanan hidrolik basn (gsterge):
(a)

En az doldurulan svnn ambalajda lden ve 1.5 gvenlik faktr ile arplan


55 Cdeki toplam gsterge basnc (doldurulan svnn buhar basnc ve havann veya dier
inert gazlarn ksmi basnc eksi 100 kPa); bu toplam gsterge basnc, 4.1.1.4
kapsamndaki azami doldurma derecesi ile l5 Cde doldurma scakl baz alnarak
belirlenecektir veya

(b)

En az tanacak svnn 50C'deki buhar basncnn 1,75 kat ve asgari 100 kPa test basnc
ile eksi 100 kPa; veya

(c)

En az tanacak svnn 55 C'deki buhar basncnn 1,5 kat ve asgari 100 kPa test basnc
ile eksi 100 kPa.

6.1.5.5.5

Buna ilave olarak ambalaj grubu I kapsamndaki svlar iermesi amalanan ambalajlar,
ambalajn yapld malzemeye bal olarak 5 ila 30 dakikalk bir test sresi boyunca asgari
250 kPa (gsterge) test basncnda test edilmelidir.

6.1.5.5.6

Testi geme kriteri: hibir ambalaj sznt yapmayacaktr.

6.1.5.6

stifleme testi
Torbalar ve dier istiflenemeyen kompozit ambalajlar (cam, porselen veya sert mlek) hari olmak
zere, 6.1.3.1 (a) (ii)'ye gre "RID/ADR" sembol ile iaretli olan tm ambalaj tasarm tipleri istifleme
testine tabi tutulmaldr.

6.1.5.6.1

Test numunesi says: tasarm tipi ve retici bana test numunesi.

6.1.5.6.2

Test yntemi: Test numunesi, tama srasnda zerine istiflenebilecek ayn ambalajlarn toplam
arlna e deer olacak ekilde test numunesinin st yzeyine uygulanacak bir kuvvete tabi
tutulmaldr; burada test numunesinin ierikleri, tanacak olan svnnkinden farkl bir nispi younlua
sahip svlardan oluuyorsa, kuvvet ikincisine gre hesaplanacaktr. Test numunesi dahil istiflin
asgari ykseklii 3 metre olmaldr. Testin sresi 24 saat olmaldr; buna en az 40C scaklkta 28
gnlk bir sre boyunca istifleme testine tabi tutulmas gereken sv tamaya ynelik plastik
variller, bidonlar ve kompozit ambalajlar 6HH1 ve 6HH2 dahil deildir.
6.1.5.2.5 kapsamndaki test iin, asl doldurma maddesi kullanlmaldr. 6.1.5.2.6 kapsamndaki test iin
istifleme testi standart sv ile gerekletirilmelidir.
- 292 -

6.1.5.6.3

Testi geme kriterleri: hibir test numunesi sznt yapmayacaktr. Kompozit ambalajlarda ve
kombine ambalajlarda, i kap veya i ambalajdan doldurulan maddenin szmamas gerekir. Test
numuneleri, tama gvenliini ters ekilde etkileyebilecek veya ambalaj istiflerinin mukavemetini
azaltabilecek veya dengesizliine neden olabilecek bozulmaya neden olmamaldr. Plastik ambalajlar
deerlendirmeden nce ortam scaklna kadar soutulmaldr.

6.1.5.7

6.1.4.8'deki plastik varil ve bidonlar iin ve 6HA1 hari olmak zere parlama noktas
60 C olan svlar tamas amalanan 6.1.4.19 kapsamndaki kompozit ambalajlar iin
(plastik malzeme) tamamlayc geirgenlik testi
Polietilen ambalajlar yalnzca benzen, toluen, ksilen veya bu maddeleri ieren karmlar ve
mstahzarlar iin onaylanmas gerekiyorsa bu teste tabi tutulmaldr.

6.1.5.7.1

Test numunesi says: tasarm tipi ve retici bana ambalaj.

6.1.5.7.2

Test edilecek test numunesi iin zel hazrlk: test numuneleri 6.1.5.2.5 kapsamndaki orijinal
doldurma maddesi ile veya polietilen ambalajlar iin 6.1.5.2.6 kapsamndaki standart hidrokarbon sv
karm (beyaz ispirto) ile nceden saklanmaldr.

6.1.5.7.3

Test yntemi: ambalajn onaylanmas gereken maddelerle dolu test numuneleri, hem
saklanmadan nce hem de sonra 23C scaklkta ve %50 nispi atmosferik nemde 28 gn boyunca
tartlmaldr. Test, polietilen ambalajlar iin benzen, toluen veya ksilen yerine standart sv
hidrokarbon (beyaz ispirto) karm ile gerekletirilebilir

6.1.5.7.4

Testi geme kriteri: Geirgenlik 0,008 gr/l.sa deerini amamaldr.

6.1.5.8

Test Raporu

6.1.5.8.1

En az aadaki
sunulmaldr:

bilgileri

ieren

bir

test

raporu

hazrlanarak

ambalaj

kullanclarna

1.

Testin gerekletii tesisin ad ve adresi;

2.

Bavuru sahibinin (varsa) ad ve adresi;

3.

zel bir test raporu tanmlamas;

4.

Test raporunun tarihi;

5.

Ambalaj reticisi;

6.

malat metodu (rnein fleme kalpl) ile birlikte izimler ve/veya fotoraflar da
ierebilecek bir ambalaj tasarm tipi aklamas (rnein boyutlar, malzemeler, kapaklar,
kalnlk, vb.);

7.

Azami kapasite;

8.

Test ieriklerinin zellikleri, rnein svlar iin viskozite ve nispi younluk, katlar iin
partikl bykl;

9.

Test aklamalar ve sonular;

10. Test raporu, imzalayann ad ve unvan ile birlikte imzalanmaldr.


6.1.5.8.2

Test raporunda tama iin hazrlanan ambalajn bu blmdeki ilgili hkmlere gre test
edildiini ve dier bir ambalaj metodu veya paralarnn kullanmnn, bu testi geersiz klabileceini
ifade eden bir beyan yer alacaktr. Test raporunun bir nshas yetkili kuruma ibraz edilmelidir.

- 293 -

6.1.6

Srasyla 6.1.5.2.6 ve 6.5.6.3.5e uygun olmak zere polietilen ambalajlarn ve IBClerin


kimyasal uyumluluuna ilikin olarak yrtlen testlerin onaylanmas iin standart svlar

6.1.6.1

Aada belirtilen standart svlar bu plastik malzemeler iin kullanlmaldr.


(a)

Islatma zeltisi; gerilme altnda polietilende ciddi atlamalara neden olan maddeler,
zellikle slatma ajanlar ieren tm zeltiler ve mstahzarlar iin.
%1 alkil benzen slfonat ieren sulu zelti veya testler iin ilk kez kullanlmadan nce
40 C scaklkta en az 14 gn boyunca n saklamada bulunmu olan %5 nonilfenol
etoksilat ieren sulu zelti kullanlacaktr. Bu zeltinin yzey gerilmesi 23Cde 31 - 35
mN/m olmaldr.
stifleme testi, en az 1,20lik bir nispi younluk baz alnarak yrtlmelidir.
Islatma zeltisinin yeterli kimyasal uyumluluu olduu ispat edilirse asetik asitle uyumluluk
testi gerekli deildir.
Islatma zeltisine direnli olan ve gerilme altnda polietilende atlamaya neden olan
doldurma maddeleri iin yeterli miktarda kimyasal uyumluluk, 6.1.5.2.6 kapsamnda 40C'de
orijinal doldurma maddesi ile haftalk bir n saklama ileminden sonra kantlanabilir.

(b)

Asetik asit; gerilme altnda polietilende atlamalara neden olan maddeler, zellikle de
monokarboksilik asitler ve tek deerli alkoller iin.
%98 ila %100 konsantrasyonunda asetik asit kullanlmaldr.
Nispi younluk = 1,05.
stifleme testi, en az 1,1lik bir nispi younluk baz alnarak yrtlmelidir.
Polietilenin, polietilen ktlesinin %4e kadar artabilecei lde asetik asitten daha fazla
imesine neden olan doldurma maddeleri durumunda yeterli miktarda kimyasal uyumluluk,
6.1.5.2.6 kapsamnda orijinal doldurma maddesi ile 40C'de haftalk bir n saklama
ileminden sonra kantlanabilir.

(c)

Normal btil asetat/normal btil asetatta doymu slatma zeltisi; polietilen


ktlesinin yaklak %4 oranna artmasna neden olabilecek kadar polietilenin imesine neden
olan ve ayn zamanda gerilme altnda atlamalara neden olabilen maddeler ve mstahzarlar,
zellikle de bitkisel temizlik rnleri, sv boyalar ve esterler iin. %98 - %100
konsantrasyonundaki normal btil asetat 6.1.5.2.6 uyarnca n saklama ileminde
kullanlmaldr.
6.1.5.6 kapsamndaki istifleme testi iin, yukardaki (a) maddesine uygunluk gsteren
%2 normal btil asetat ile karm %1 ila 10 sulu slatma zeltisinden oluan test svs
kullanlmaldr.
stifleme testi, en az 1,0lik bir nispi younluk baz alnarak yrtlmelidir.
Polietilenin, polietilen ktlesinin %7,5a kadar artabilecei lde normal btil
asetattan daha fazla imesine neden olan doldurma maddeleri durumunda, yeterli miktarda
kimyasal uyumluluk, 6.1.5.2.6 kapsamnda orijinal doldurma maddesi ile 40C'de
haftalk bir n saklama ileminden sonra kantlanabilir.

(d)

Hidrokarbon (beyaz ispirto) karmlar; polietilenin imesine neden olan maddeler ve


mstahzarlar, zellikle hidrokarbonlar, esterler ve ketonlar iin.
Kaynama noktas 160C ila 220C, nispi nemi 0.78 ila 0.80, kaynama noktas >50C ve
aromatik ierii %16 - %21 olan hidrokarbon karmlar kullanlmaldr.
stifleme testi, en az 1,0lik bir nispi younluk baz alnarak yrtlmelidir.
Polietilenin ve ktlesinin %7,5a kadar artabilecei lde imesine neden olan doldurma
maddeleri durumunda yeterli miktarda kimyasal uyumluluk, 6.1.5.2.6 kapsamnda orijinal
doldurma maddesi ile 40C'de haftalk bir n saklama ileminden sonra kantlanabilir.
- 294 -

(e)

Nitrik asit; polietilen zerinde ykseltgen etkiye neden olan ve %55 nitrik asit
orannda veya bundan daha az molekler ayrmaya neden olan tm maddeler ve mstahzarlar
iin.
En az %55lik bir nitrik asit konsantrasyonu kullanlmaldr
stifleme testi, en az 1,4lik bir nispi younluk baz alnarak yrtlmelidir.
Doldurulan maddelerin %55 nitrik asitten daha fazla ykseltgen olmas veya molekler ktlede
ayrmaya neden olmas durumunda 6.1.5.2.5'e gre hareket ediniz.
Kullanm sresi byle durumlarda hasar derecesi gzetilerek saptanmaldr (rnein, en az
%55 konsantrasyon ierisindeki nitrik asit iin iki yl);

(f)

Su; (a) ila (e) kapsamnda alnan durumlarn herhangi birinde polietileni etkilemeyen
maddeler, zellikle de inorganik asitler ve amar suyu, sulu tuz zeltileri, ok deerli
alkoller ve sulu zeltideki organik maddeler iin.
stifleme testi, en az 1,2lik bir nispi younluk baz alnarak yrtlmelidir.
Islatma zeltisinin yeterli kimyasal uyumluluu slatma zeltisi veya nitrik asitle ispat
edilirse su ile tasarm tipi testi gerekli deildir.

- 295 -

- 296 -

BLM 6.2
BASINLI KAPLAR, AEROSOL PSKRTCLER VE GAZ EREN UFAK KAPLAR
(GAZ KARTULARI) VE SIVILATIRILMI ALEVLENR GAZ EREN YAKIT HCRES
KARTULARI N RETM VE TEST ZORUNLULUKLARI

NOT:

Aerosol pskrtcler, gaz ieren kk kaplar (gaz kartular) ve svlatrlm alevlenir gaz
ieren yakt hcresi kartular, 6.2.1 ila 6.2.5 zorunluluklarna tabi deildir.

6.2.1

Genel zorunluluklar

6.2.1.1

Tasarm ve yap

6.2.1.1.1

Basnl kaplar, normal kullanm ve tama koullarnda maruz kalacaklar yorulma da dahil olmak
zere tm koullara dayanacak ekilde tasarlanmal, retilmeli, test edilmeli ve donatlmaldr.

6.2.1.1.2

(Rezerve edilmi)

6.2.1.1.3

Asgari cidar kalnl hibir koulda tasarm ve retim standartlarnda belirtilenden daha dk
olmayacaktr.

6.2.1.1.4

Kaynakl basnl kaplar iin yalnzca kaynaklanabilir kalitedeki metaller kullanlacaktr.

6.2.1.1.5

Silindirlerin, tplerin, basnl varillerin ve silindir demetlerinin test basnc 4.1.4.1,


ambalajlama talimat P200e gre, veya, basn altndaki kimyasallar iin 4.1.4.1,
ambalajlama talimat P206a gre uygun olacaktr. Kapal kryojenik kaplar iin test basnc, 4.1.4.1,
ambalajlama talimat P203e uygun olacaktr. Metal hidrit saklama sisteminin test basnc, 4.1.4.1,
ambalajlama talimat P205'e uygun olacaktr. Emilmi gazlar iin silindirin test basnc 4.1.4.1,
ambalajlama talimat P208'e uygun olacaktr

6.2.1.1.6

Gruplar halinde birletirilen basnl kaplar yapsal olarak desteklenmeli ve tek bir nite olarak
bir arada tutulmaldr. Basnl kaplar, zararl blgesel gerilmelerin younlamasna neden olacak
yapsal birleme ve harekete kar hareketi nleyecek ekilde sabitlenmelidir. Manifold gruplar (rn.
manifold, valflar, basn gstergeleri), tama srasnda normal olarak karlalabilecek darbelerden
kaynaklanan hasarlara ve kuvvetlere kar korunacak ekilde tasarlanmal ve yaplmaldr.
Manifoldlar, silindirlerle en azndan ayn test basncna sahip olmaldr. Zehirli svlatrlm gazlar
iin her basnl kapta, bir izolasyon valf bulunacak; bu valf her bir basnl kabn ayr bir ekilde
doldurulmasna ve tama srasnda basnl kap ieriklerinin birbirine karmamasna imkan
tanyacaktr.
NOT: Zehirli svlatrlm gazlarn snflandrma kodlar yledir: 2T, 2TF, 2TC, 2TO, 2TFC veya
2TOC.

6.2.1.1.7

Galvanik hareketle hasara yol aabilecek, farkl metallerin temaslarndan kanlacaktr.

6.2.1.1.8

Soutularak svlatrlm gazlar iin kapal kryojenik kaplarn


zorunluluklar

6.2.1.1.8.1

Her bir basnl kap iin kullanlan metalin mekanik zellikleri ve darbe mukavemeti ile
bklme katsays belirlenecektir.

retimine ynelik ilave

NOT: Darbe mukavemetine ilikin olarak, alt-balk 6.8.5.3, bavurulabilecek test zorunluluklarnn
detaylarn sunmaktadr.
6.2.1.1.8.2

Basnl kaplar termik olarak yaltml olmaldr. Isl yaltm, ceket yoluyla darbeye kar
korunmaldr. Basnl kap ile ceket arasndaki boluun havadan arndrlmas (vakum yaltm)
durumunda, ceket kalc deformasyon olmakszn, kabul edilmi bir teknik koda gre hesaplanan
en az 100 kPa (1 bar) d basnca veya en az 200 kPa (2 bar) gsterge basncna sahip kritik kme
basncna dayanabilecek ekilde tasarlanacaktr. Ceket, gazlar geirmeyecek ekilde kapatldysa
(rnein, vakum yaltm durumunda), basnl kapta veya tehizatlarnda yetersiz gaz szdrmazl
nedeniyle yaltm tabakasnda tehlikeli ekilde basn olumasn nleyecek bir cihaz temin
edilmelidir. Cihaz, nemin yaltm ierisine nfuz etmesini nlemelidir.
- 297 -

6.2.1.1.8.3

Atmosfer basncnda 182 o C'nin altnda bir kaynama noktasna sahip soutularak
svlatrlm gazlarn tanmas amacna ynelik kapal kryojenik kaplar, oksijen veya oksijenle
zenginletirilmi svlarla temas riski mevcut sl yaltm paralarnda kullanldklarnda, oksijenli
veya oksijenle zenginletirilmi atmosferlerle tehlikeli bir biimde reaksiyona girebilecek
malzemeleri ihtiva etmeyecektir.

6.2.1.1.8.4

Kapal kryojenik kaplar, uygun kaldrma ve sabitleme dzenlemeleriyle tasarlanacak ve


yaplacaktr.

6.2.1.1.9

Asetilen iin basnl kaplarn retimi iin ek zorunluluklar


UN 1001 asetilen, znm ve UN 3374 asetilen, zcsz maddelerine ynelik basnl kaplar
eit dalml, gzenekli ve yetkili kurumun belirledii zorunluluklar ile test koullarna
uygunluk gsteren ve aadaki zelliklere sahip bir malzemeyle doldurulacaktr:
(a)

Basnl kap ile uyumlu olan ve UN 1001 halinde asetilen veya zcyle tehlikeli ya da
zararl bileikler oluturmayan ve

(b)

Asetilenin dekompozisyonunun gzenekli malzemede yaylmn nleyebilen. UN No. 1001


halinde, zc basnl kapla uyumlu olacaktr.

6.2.1.2

Malzemeler

6.2.1.2.1

Tehlikeli maddelerle dorudan temas halindeki basnl kap retim materyalleri, tanmas
amalanan tehlikeli maddeler nedeniyle etkilenmeyecek veya gszlemeyecek ve tehlikeli bir
etkiye, rnein tepkime balangcna veya tehlikeli maddelerle tepkimeye neden olmayacaktr.

6.2.1.2.2

Basnl kaplar ile kapaklar, tasarm ve retim standartlarnda ile basnl kapta tanmas
amalanan maddelere ilikin ilgili ambalajlama talimatnda belirtilen malzemelerden mamul olacaktr.
Malzemeler, tasarm ve retim standartlarnda belirtilen gevreklik krlmasna ve korozyon
atlamasna direnli olacaktr.

6.2.1.3

Hizmet tehizat

6.2.1.3.1

Basn tahliye cihazlar hari olmak zere basnca maruz kalan valflar, borular ve dier
aksamlarn tasarm ve retiminde, patlama basncnn, basnl kabn test basncnn en az
1,5 kat olmas salanacaktr.

6.2.1.3.2

Hizmet tehizat, normal elleleme ve tama koullarnda basnl kap muhteviyatnn


tahliyesine neden olabilecek hasarlarn nlenmesini salayacak ekilde dzenlenmeli ve
tasarlanmaldr. Kesme valflarna uzanan manifold boru tesisat, valflarn ve borularnn basnl kap
ierikleri tarafndan yarlmasna veya bu nedenle ierikleri tahliye etmelerine kar koruyacak
esneklikte olmaldr. Doldurma ve boaltma valflar ve her trl koruyucu kapak istenmeyen
almalara kar salam ekilde skca duracak zellikte olmaldr. Valflar
4.1.6.8de belirtildii gibi korunacaktr.

6.2.1.3.3

Manel olarak ellelenemeyen veya dndrlemeyen basnl kaplar, mekanik yntemlerle


emniyetli ekilde ellelenmelerini salayacak ve basnl kaplarn cidarlarnda mukavemeti
azaltacak veya dzensiz gerilmeleri nleyecek ekilde dzenlenmelerini salayan mekanizmalarla
(kayaklar, halkalar, eritler) donatlacaktr.

6.2.1.3.4

Mnferit basnl kaplar, 4.1.4.1, ambalajlama talimat P200 (2) veya P205 veya 6.2.1.3.6.4 ve
6.2.1.3.6.5te belirtilen basn tahliye cihazlaryla donatlacaktr. Basn tahliye cihazlar, yabanc
madde giriini, gaz kaan ve herhangi bir tehlikeli ar basn oluumunu nleyecek ekilde
tasarlanacaklardr. Takl ise alevlenir gaz ile dolu manifoldlu yatay basnl kaplardaki basn
tahliye cihazlar, normal tama koullarnda kaan gazn basnl kaplara arpmasn nleyecek bir
ekilde ak havaya serbeste boaltma yapabilecek ekilde dzenlenmelidir.

6.2.1.3.5

Doldurma ilemi hacim cinsinden llen basnl kaplarda seviye gstergesi bulunmaldr.

- 298 -

6.2.1.3.6

Kapal kryojenik kaplar iin ilave zorunluluklar

6.2.1.3.6.1

Alevlenir, dondurulmu svlatrlm gazlarn tanmasnda kullanlan kapal kryojenik bir kaptaki
doldurma ve boaltma azlar, seriler halinde en az iki adet birbirinden bamsz kapatma cihazyla
donatlacak, bunlardan biri durdurma valfi, dieri ise bir kapakk veya edeer bir aksam olacaktr.

6.2.1.3.6.2

Her iki utan da kapanabilen ve sv rnn hapsedilebildii boru sistemi blmlerinde, boru
sisteminin iinde ar basn olumasn nlemek iin bir otomatik basn giderme yntemi
bulunmaldr.

6.2.1.3.6.3

Kapal kryojenik bir kaptaki her bir balant, ilevini belirtecek ekilde okunakl olarak
iaretlenmelidir (rn. buhar veya sv faz).

6.2.1.3.6.4

Basn tahliye cihazlar

6.2.1.3.6.4.1

Kapal kryojenik kaplar en az bir basn giderme (tahliye) cihazyla donatlacaktr. Basn tahliye
cihazlar sv akn da dahil olmak zere dinamik kuvvetlere dayanacak tipte olacaktr.

6.2.1.3.6.4.2

Kapal kryojenik kaplarda, 6.2.1.3.6.5in zorunluluklarnn karlanmas amacyla yayla alan


mekanizmalara paralel krlabilir bir disk de bulunabilir.

6.2.1.3.6.4.3

Basn tahliye cihazlarna yaplan balantlar, basn tahliye cihazyla snrlandrlmam biimde
gerekli boaltm salayacak yeterli boyutta olacaklardr.

6.2.1.3.6.4.4

Tm basn tahliye cihaz girileri, azami doldurma koullar altnda, kapal kryojenik kabn buhar
boluuna yerletirilecek ve cihazlar kan buharn snrlanmadan boaltlmasn salayacak ekilde
dzenlenecektir.

6.2.1.3.6.5

Basn tahliye cihazlarnn kapasitesi ve ayarlanmas


NOT: Kapal kryojenik kaplarn basn tahliye cihazlar iin, maksimum izin verilen alma basnc
(MB), doldurma ve boaltma srasndaki en yksek efektif basn da dahil olmak zere alr
durumdaki ykl bir kapal kryojenik kabn st ksmnda izin verilen azami efektif gsterge basnc
anlamna gelir.

6.2.1.3.6.5.1

Basn tahliye cihazlar MP'den daha dk olmayan bir basnta otomatik olarak almal ve
MB'nin %110'una eit bir basnta tamamen ak olmaldr. Bu cihazlar, boaltmadan sonra,
boaltmann balad basncn %10'undan daha dk olmayan bir basnta kapanacak ve tm daha
dk basnlarda kapal kalacaktr.

6.2.1.3.6.5.2

Krlabilir diskler, dk olan geerli olmak zere test basncna ya da MBnin %150'sine eit bir
nominal basnta krlmaya ayarlanacaktr.

6.2.1.3.6.5.3

Vakum yaltml kapal kryojenik kaplarda vakum kayb grlmesi halinde, kurulu tm basn
tahliye cihazlarnn toplam kapasitesi, kapal kryojenik kapn iindeki basncn (birikim de dahil)
MBnin %120sini gemeyecei yeterlilikte olacaktr.

6.2.1.3.6.5.4

Basn tahliye cihazlarnn istenen kapasitesi, yetkili kurum tarafndan kabul edilen kkl bir teknik
koda gre hesaplanacaktr 1.

6.2.1.4

Basnl kaplarn onaylanmas

6.2.1.4.1

Basnl
kaplarn
uygunluu,
yetkili
kurumun
istedii
zere,
retim
srasnda
deerlendirilecektir. Basnl kaplar, bir muayene kurumu tarafndan muayene edilecek, test edilecek
ve onaylanacaktr. Teknik dokmanlar, tm tasarm ve retim zellikleri ile retim ve testlere ilikin
tm dokmanlar iermelidir.

6.2.1.4.2

Kalite gvence sistemleri, yetkili kurumun n grd gereksinimlere uygunluk gstermelidir.

rn. bkz. CGA Yaynlar S-1.2-2003 "Basn Tahliye Cihaz Standartlar- Ksm 2- Sktrlm Gazlar iin Kargo
Tanklar ve Portatif Tanklar"
1

- 299 -

6.2.1.5

lk muayene ve test

6.2.1.5.1

Kapal kryojenik kaplar ve metal hidrit saklama sistemleri dndaki yeni basnl kaplar, retim
srasnda ve sonrasnda, aadakiler de dahil olmak zere ilgili tasarm standartlarna uygun ekilde
test ve muayeneye tabi tutulacaktr:
Yeterli bir basnl kap rneine ilikin olarak:
(a)

retim malzemesinin mekanik zellikleri zerinde test;

(b)

Asgari duvar kalnlnn onaylanmas;

(c)

Her bir retim serisi iin materyalin homojenliinin dorulanmas;

(d)

Basnl kaplarn i ve d koullarnn muayene edilmesi;

(e)

Boyun dilerinin muayenesi;

(f)

Tasarm standardnn uygunluunun dorulanmas;

Tm basnl kaplar iin:


(g)

Hidrolik basn testi. Basnl kaplar, tasarm zelliklerinde izin verilenden fazla
genleme gstermeksizin test basncna dayanabilir zellikte olacaktr;

NOT: Yetkili kurumun onay zerine, hibir tehlike tekil etmemek kaydyla hidrolik basn
testinin yerini gaz kullanlan bir test alabilir.
(h)

(i)
(j)

6.2.1.5.2

malat kusurlarnn muayenesi ve deerlendirmesi ile bunlarn onarlmas veya basnl


kaplarn hizmetten muaf klnmas. Kaynakl basnl kaplar iin, kaynaklarn kalitesine zel
ihtimam gsterilmelidir;
Basnl kaplarn zerindeki iaretlerin muayene edilmesi;
Ayrca, UN No. 1001 znm asetilen ve UN No. 3374 zcsz asetilen tamas
amalanan basnl kaplar, gzenekli malzemenin ve zc miktarnn kurulumunun ve
durumunun uygun ekilde salanmas amacyla muayene edilecektir.

Kapal kryojenik kaplarn yeterli miktardaki numunesi zerinde, 6.2.1.5.1 (a), (b), (d) ve (f)de
belirtilen muayeneler ve testler yrtlmelidir. Ayrca, kaynaklar radyografik, ultrasonik veya
dier uygun bir tahribatsz test yntemi uygulanarak, ilgili tasarm ve retim standardna uygun bir
kapal kryojenik kap numunesi zerinde muayene edilecektir. Bu kaynak muayenesi ceket iin geerli
deildir.
Ayrca, tm kapal kryojenik kaplar 6.2.1.5.1 (g), (h) ve (i)de belirtilen ilk muayeneler ile testlere
tabi tutulacak; bunlara ek olarak bir szdrmazlk testinden ve montaj sonras hizmet tehizatnn
uygun alp almadna ilikin bir testten geecektir.

6.2.1.5.3

Metal hidrit saklama sistemleri iin, 6.2.1.5.1 (a), (b), (c), (d), (e), (f), (g), (h) ve (i)de
belirtilen muayeneler ile testlerin, metal hidrit saklama sisteminde kullanlan kaplarn yeterli
miktardaki numuneleri zerinde yrtld onaylanacaktr. Ayrca, metal hidrit saklama
sistemlerinin yeterli miktardaki numuneleri zerinde 6.2.1.5.1 (c) ve (f)de ilgili durumlarda
6.2.1.5.1 (e)de belirtilen muayeneler ile testler yrtlecek ve metal hidrit saklama
sisteminin d koullar zerinde muayene yaplacaktr.
Ayrca, tm metal hidrit saklama sistemleri 6.2.1.5.1 (h) ve (i)de belirtilen ilk muayeneler ile testlere
tabi tutulacak; bunlara ek olarak bir szdrmazlk testinden ve montaj sonras hizmet tehizatnn
uygun alp almadna ilikin bir testten geecektir.
- 300 -

6.2.1.6

Periyodik muayene ve test

6.2.1.6.1

Kryojenik kaplar haricindeki yeniden doldurulabilir basnl kaplar, yetkili kurumun


yetkilendirdii bir mercii tarafndan aadakiler de dahil olmak zere periyodik muayenelere ve
testlere tabi tutulacaktr:
(a)

Basnl kabn d koullarnn kontrol edilmesi ve tehizatlar ile d iaretlemelerin


dorulanmas;

(b)

Basnl kabn i koullarnn kontrol (rn. i muayene, asgari cidar kalnlnn


dorulanmas);

(c)

Aksamlar sklmse veya korozyon bulgular varsa dilerin kontrol;

(d)

Hidrolik basn testi, gerekirse uygun testlerle malzeme zelliklerinin dorulanmas;

(e)

Hizmet tehizatnn, dier aksesuarlarn ve hizmete yeniden alnacaklarsa basn tahliye


cihazlarnn kontrol.

NOT 1: Yetkili kurumun onay zerine, hibir tehlike tekil etmemek kaydyla hidrolik basn
testinin yerini gaz kullanlan bir test alabilir.
NOT 2: Yetkili kurumun onay zerine, silindirler veya tpler zerindeki hidrolik basn testlerin
yerini edeer baka bir yntem alabilir. Bu yntemin, akustik emisyon testine veya akustik emisyon
testi ile ultrasonik incelemeye dayanmas gerekir. Akustik emisyon testi prosedrleri iin ISO
16148:2006ya rehber olarak bavurulabilir.
NOT 3: Hidrolik basn testinin yerini, dikisiz alminyum alaml gaz silindirlerine ilikin ISO
10461:2005+A1:2006 ile dikisiz elik gaz silindirlerine ilikin ISO 6406:2005e uygun ekilde
yrtlen ultrasonik bir inceleme alabilir.
NOT 4: Periyodik muayene ve test sklklar iin bkz. ambalajlama talimat P200, 4.1.4.1
veya basn altndaki kimyasallar iin bknz. P206, 4.1.4.1.
6.2.1.6.2

UN No. 1001 znm asetilen ile UN No. 3374, zcsz asetilenin tanmasna ynelik basnl
kaplar yalnzca 6.2.1.6.1 (a), (c) ve (e)de belirtilen ekilde incelenecektir. Gzenekli malzemenin
durumu da (rn. atlaklar, st boluk, geveme, skma) incelenecektir.

6.2.1.6.3

Kapal kiriyojenik kaplar iin basn tahliye vanalar periyodik muayenelere ve testlere
tabidir.

6.2.1.7

reticilerin uymas gereken zorunluluklar

6.2.1.7.1

malat, teknik olarak gerekli yetkinlie sahip olmal ve basnl kaplarn gereken ekilde retimi
iin istenen dier uygun kaynaklara sahip olmaldr; bu zellikle de kalifiye personel iin geerlidir:
(a)

Tm retim srecinin denetlenmesi iin;

(b)

Malzemelerin birletirilmesi iin;

(c)

lgili testlerin yrtlmesi iin.

6.2.1.7.2

Bir retici yeterlilik testi, onay lkesinin yetkili kurumu tarafndan onaylanan bir muayene kurumu
tarafndan her koul altnda yrtlecektir.

6.2.1.8

Muayene kurumlar iin zorunluluklar

6.2.1.8.1

Muayene kurumlar, retim tesislerinden bamsz olacak ve istenen testleri, muayeneleri ve onaylar
yrtebilecek yetkinlie sahip olacaktr.

- 301 -

6.2.2

UN sertifikal basnl kaplara ilikin zorunluluklar


6.2.1'deki genel zorunluluklara ilave olarak UN sertifikal basnl kaplar ilgili standartlar da dahil
olmak zere bu blmdeki zorunluluklara uygunluk gsterecektir. 6.2.2.1 v e 6.2.2.3' deki herhangi
belli bir standart uyarnca yeni basnl kaplarn veya servis ekipmanlarnn retimine tablonun sa
stununda gsterilen tarihten sonra izin verilmez.
NOT: retim tarihinde geerli olan standartlara gre retilen UN basn kalplar ve servis
ekipmanlar, ADR nin periyodik muayyene hkmlerine tabi olacak ekilde kullanlmaya devam
edilebilir.

6.2.2.1

Tasarm, retim ve ilk muayene ile test


6.2.2.1.1
UN sertifikal silindirlerin tasarm, retimi ve ilk muayenesi ile test edilmesi iin
aadaki standartlar
geerlidir;
uygunluk
deerlendirme
sistemi
ve
onayla
ilgili
muayene zorunluluklar ise 6.2.2.5e uygun ekilde yrtlecektir:
Balk

retim zni

Gaz silindirleri Yeniden doldurulabilir dikisiz elik gaz silindirleri


Tasarm, retim ve test Ksm 1: Gerilme direnci 1 100 Mpadan
dk suverilmi ve sertletirilmi elik silindirler
NOT: Bu standardn 7.3 numaral bal altnda F faktrne ilikin
not, UN sertifikal silindirler iin geerli deildir.

31 Aralk
2018e
kadar

ISO 9809-1:2010

Gaz silindirleri Yeniden doldurulabilir dikisiz elik gaz silindirleri


Tasarm, retim ve test Ksm 1: Gerilme direnci 1 100 Mpadan
dk suverilmi ve sertletirilmi elik silindirler

Yeni
bildirime
kadar

ISO 9809-2:2000

Gaz silindirleri Yeniden doldurulabilir dikisiz elik gaz silindirleri


Tasarm, retim ve test Ksm 2: Gerilme direnci 1 100 MPaya eit
veya bundan yksek suverilmi ve sertletirilmi elik silindirler

31 Aralk
2018e
kadar

ISO 9809-2:2010

Gaz silindirleri Yeniden doldurulabilir dikisiz elik gaz silindirleri


Tasarm, retim ve test Ksm 2: Gerilme direnci 1 100 MPaya eit
veya bundan yksek suverilmi ve sertletirilmi elik silindirler

Yeni
bildirime
kadar

ISO 9809-3:2000

Gaz silindirleri Yeniden doldurulabilir dikisiz elik gaz silindirleri


Tasarm, retim ve test Ksm 3: Normalletirilmi elik silindirler

ISO 9809-3:2010

Gaz silindirleri Yeniden doldurulabilir dikisiz elik gaz silindirleri


Yeni bildirime
Tasarm, retim ve test Ksm 3: Normalletirilmi elik silindirler
kadar

ISO 7866:1999

Gaz silindirleri Yeniden doldurulabilir dikisiz elik gaz silindirleri


Tasarm, retim ve test Ksm 1:
NOT: Bu standardn 7.2 numaral bal altnda F faktrne ilikin
not, UN sertifikal silindirler iin geerli deildir. Alminyum
alam 6351A - T6 veya edeerine izin verilmez.

Referans
ISO 9809-1:1999

31 Aralk
2018e kadar

31 Aralk
2020ye kadar

Gaz silindirleri Yeniden doldurulabilir dikisiz elik gaz silindirleri


Tasarm, retim ve test Ksm 1:
NOT: Alminyum alam 6351A veya e deerine izin verilmez.

Yeni bildirime
kadar

ISO 4706:2008

Gaz silindirleri Yeniden doldurulabilir kaynakl elik silindirler


Test basnc 60 bar veya daha dk olan

Yeni bildirime
kadar

ISO 18172-1:2007

Gaz silindirleri Yeniden doldurulabilir kaynakl paslanmaz elik


silindirler Ksm 1: Test basnc 6 MPa ve altnda olan

Yeni bildirime
kadar

ISO 20703:2006

Gaz silindirleri Yeniden doldurulabilir alminyum alam


silindirler Tasarm, retim ve test

Yeni bildirime
kadar

ISO 11118:1999

Gaz silindirleri Yeniden doldurulamayan metalik gaz silindirleri


Teknik zellikler ve test yntemleri

Yeni bildirime
kadar

ISO 7866:2012

- 302 -

Balk

Referans

retim zni

ISO 11119-1:2002

Kompozit retimden mamul gaz silindirleri Teknik zellikler ve


test yntemleri Ksm 1: ember sarml kompozit gaz silindirleri

Yeni bildirime
kadar

ISO 11119-2:2002

Kompozit retimden mamul gaz silindirleri Teknik zellikler ve


test yntemleri Ksm 2: Tamamen sarml, fiber takviyeli, yk
paylaan metal astarlara sahip kompozit gaz silindirleri

Yeni bildirime
kadar

ISO 11119-3:2002

Kompozit retimden mamul gaz silindirleri Teknik zellikler ve


test yntemleri Ksm 3: Tamamen sarml, fiber takviyeli, yk
paylamayan metalik veya metal olmayan astarlara sahip kompozit gaz
silindirleri

Yeni bildirime
kadar

NOT 1:
Yukarda atfta bulunulan standartlarda kompozit silindirler snrsz hizmet mrne
uygun ekilde tasarlanacaktr.
NOT 2:
Hizmetlerinin ilk 15 ylnn ardndan, bu standartlar kapsamnda imal edilmi olan
kompozit silindirlerin hizmet mr, silindirlerin ilk onayndan sorumlu olan yetkili kurum
tarafndan uzatlabilir; yetkili kurum kararn reticinin, silindir sahibinin veya kullancnn temin
ettii test bilgilerini esas alarak verecektir.
6.2.2.1.2

UN sertifikal tplerin tasarm, retimi ve ilk muayenesi ile test edilmesi iin aadaki
standartlar geerlidir; uygunluk deerlendirme sistemi ve onayla ilgili muayene zorunluluklar ise
6.2.2.5e uygun ekilde yrtlecektir:
Balk

Referans
ISO 11120:1999

6.2.2.1.3

retim zni

Gaz silindirleri Sktrlm gaz tamaclna ynelik olan, su


kapasitesi 150 litre ila 3000 arasndaki yeniden doldurulabilir
Yeni bildirime
dikisiz elik tpler Tasarm, retim ve test
kadar
NOT: Bu standardn 7.1 numaral bal altnda F faktrne ilikin not,
UN sertifikal tpler iin geerli deildir.

UN sertifikal asetilen silindirlerin tasarm, retimi ve ilk muayenesi ile test edilmesi iin aadaki
standartlar geerlidir; uygunluk deerlendirme sistemi ve onayla ilgili muayene zorunluluklar ise
6.2.2.5e uygun ekilde yrtlecektir:
Silindir gvdesi iin:
Balk

Referans

retim zni

ISO 9809-1:1999

Gaz silindirleri Yeniden doldurulabilir dikisiz elik gaz


silindirleri Tasarm, retim ve test Ksm 1: Gerilme direnci 1
100 Mpadan dk suverilmi ve temperlenmi elik silindirler NOT: 31 Aralk 2018e
kadar
Bu standardn 7.3 numaral bal altnda F faktrne ilikin not, UN
sertifikal silindirler iin geerli deildir.

ISO 9809-1:2010

Gaz silindirleri Yeniden doldurulabilir dikisiz elik gaz


silindirleri Tasarm, retim ve test Ksm 1: Gerilme direnci Yeni bildirime
Kadar
1100 Mpadan dk suverilmi ve temperlenmi elik silindirler

ISO 9809-3:2000

Gaz silindirleri Yeniden doldurulabilir dikisiz elik gaz silindirleri


31 Aralk 2018e
Tasarm, retim ve test Ksm 3: Normalletirilmi elik silindirler
kadar

ISO 9809-3:2010

Gaz silindirleri Yeniden doldurulabilir dikisiz elik gaz silindirleri


Yeni bildirime
Tasarm, retim ve test Ksm 3: Normalletirilmi elik silindirler
Kadar

- 303 -

Silindirdeki gzenekli malzeme iin:


Balk

Referans

6.2.2.1.4

6.2.2.1.5

ISO 3807-1:2000

Asetilen silindirleri Temel gereksinimler Ksm 1: Eriyebilir


tapaya sahip olmayan silindirler

Yeni bildirime
Kadar

ISO 3807-2:2000

Asetilen silindirleri Temel gereksinimler Ksm 2: Eriyebilir


tapaya sahip olan silindirler

Yeni bildirime
Kadar

UN sertifikal kryojenik haznelerin tasarm, retimi ve ilk muayenesi ile test edilmesi iin aadaki
standartlar geerlidir; uygunluk deerlendirme sistemi ve onayla ilgili muayene zorunluluklar ise
6.2.2.5e uygun ekilde yrtlecektir:
Referans

Balk

ISO 21029-1:2004

Kryojenik kaplar Hacmi en fazla 1000 litre olan vakum yaltml


tanabilir kaplar Ksm 1: Tasarm, retim, muayene ve testler

retim zni
Yeni bildirime
Kadar

UN sertifikal metal hidrit saklama sistemlerinin tasarm, retimi ve ilk muayenesi ile test edilmesi
iin aadaki standartlar geerlidir; uygunluk deerlendirme sistemi ve onayla ilgili muayene
zorunluluklar ise 6.2.2.5e uygun ekilde yrtlecektir:
Balk

Referans
ISO 16111:2008

6.2.2.1.6

retim zni

Tanabilir gaz saklama cihazlar Geri dntrlebilir metal


hidrite emdirilmi hidrojen

retim zni
Yeni bildirime
Kadar

Aada gsterilen standart UN silindir demetlerinin tasarm, yap ve ilk muayyene ve testi iin
uygulanacaktr. UN silindir demetinin iindeki her bir silindir, UN silindiri olacaktr ve
6.2.2.gereksinimlerini karlayacaktr. Uygunluk tayin sistemi ile ilgili olan Muayyene gereksinimleri
ve UN silindir demetleri onay 6.2.2.5 ile uyumlu olacaktr.
Balk

Referans
ISO 10961:2010

Gaz silindirleri silindir demetleri tasarm,imalat, test ve muayene

retim zni
Yeni bildirime
kadar

NOT: Mevcut UN silindir demeti iinde ayn tasarm trndeki bir yada fazla silindiri deitirmek,
ayn test basncna sahip olmak zere, mevcut demetin yeniden belgelenmesini gerektirmez
6.2.2.1.7

Aadaki standartlar UN silindirlerin, emilmi gazlar iin , tasar, yap ve ilk muaynesi iin,
uygunluk tayin sistemi haricinde uygulanacaktr ve de onay 6.2.2.5. ile uyumlu olacaktr.
Balk

Referans
ISO 11513:2011

ISO 9809-1:2010

retim zni

Gaz silindirleri Alt atmosferik gaz ambalaj iin malzeme ierem


Yeni bildirime
(asetilen hari) Doldurulabilir kaynakl elik silindirler tasarm,
kadar
inaat, test ve periyodik muayyene
Gaz silindirleri Doldurulabilir dikisiz elik gaz silindirleri Yeni bildirime
Tasarm,yapm ve test-- Ksm 1: gerilme mukavemeti 1 100 Mpa'dan
kadar
az olan Sndrlm ve sertletirilmi elik silindirleri

- 304 -

6.2.2.2

Malzemeler
Basnl kaplarn tasarm ve retim standartlarnda belirtilen malzeme gereksinimlerine ve
tanacak gaz(lar)n ilgili ambalajlama talimatnda (rnein, ambalaj talimat P200 veya P205, 4.1.4.1)
belirtilen kstlamalara ilave olarak, aada belirtilen standartlar malzeme uyumluluu iin
geerlidir:

6.2.2.3

ISO 11114-1:2012

Gaz silindirleri Silindirin ve valf malzemelerinin gaz ierikleriyle uyumluluu Ksm 1:


Metalik materyaller

ISO 11114-2:2000

Tanabilir gaz silindirleri Silindirin ve valf malzemelerinin gaz ierikleriyle uyumluluu


Ksm 2: Metalik olmayan materyaller

Hizmet tehizat
Aadaki standartlar kapaklar ve korunma mekanizmalar iin geerlidir:
Balk

Referans
ISO 11117:1998

ISO 11117:2008
+Deiiklik 1:2009

retim zni

Gaz silindirleri Vana koruma kapaklar ve valf muhafazalar snai ve


tbbi gaz silindirleri iin Tasarm, retim ve testler
Gaz silindirleri Vana koruma kapaklar ve valf muhafazalar
Tasarm, retim ve testler

31 Aralk
2014 e kadar

Yeni bildirime

kadar

ISO 10297:1999

Gas silindirleri tekrar doldurulabilir gaz silindir vanalar zellikler ve


tip testi

ISO 10297:2006

Gas silindirleri tekrar doldurulabilir gaz silindir vanalar zellikler ve Yeni bildirime
tip testi
kadar
NOT: Bu ISO standartn EN versiyonu da gereksinimleri karlar ve
kullanlabilir.
Sevkedilebilen gazsilindirleri doldurulamayan silindirler iin silindir Yeni bildirime
vanalar zellikler ve prototip testi
kadar

ISO 13340:2001

31Aralk
2008 e kadar

UN metal hidrit saklama sistemleri iin, aadaki standartta belirtilen zorunluluklar


kapaklara ve koruma sistemlerine ilikindir:
Balk

Referans

Tanabilir gaz saklama cihazlar Geri dntrlebilir


metal hidrite emdirilmi hidrojen

ISO 16111:2008

6.2.2.4

retim zni
Yeni bildirime
kadar

Periyodik muayene ve test


UN sertifikal silindirler ile UN sertifikal metal hidrit saklama sistemlerinin periyodik
muayenesi ve test edilmesi iin aadaki standartlar geerlidir:
Balk

Referans

retim zni

ISO 6406:2005

Dikisiz elik silindirlerin periyodik muayenesi ve test edilmesi

ISO 10460:2005

Gaz silindirleri Kaynakl Karbon-elik silindirleri - Teknik


zellikler ve tip testi
Not: Bu standardn 12.1 bendinde belirtilen kaynaklarn onarmna izin Yeni bildirime
verilmeyecektir. 12.2 bendinde belirtilen onarmlar iin, 6.2.2.6
kadar
ya gre periyodik muayeneleri ve test kurumunu onaylayan, yetkili
otoritenin onayna gerek vardr.

ISO 10461:2005
A1:2006

Dikisiz alminyum alaml gaz silindirleri Periyodik muayene ve


test

Yeni bildirime
kadar

ISO 10462:2005

Gaz silindirleri znm asetilen iin tanabilir silindirler


Periyodik muayene ve bakm

Yeni bildirime
kadar

- 305 -

Yeni bildirime
kadar

Balk

Referans
ISO 11513:2011

ISO 11623:2002
ISO 16111:2008

retim zni

Gaz silindirleri alt atmosferik gaz ambalaj iin malzeme ieren (aseliten
hari) doldurulabilir kaynakl elik silindirler tasarm, ina, test, Yeni bildirime
kullanm ve periyodik muayyene
kadar
Yeni bildirime
Tanabilir gaz silindirleri Kompozit gaz silindirlerinde periyodik
kadar
muayene ve test
Yeni
bildirime
Tanabilir gaz saklama cihazlar Geri dntrlebilir metal
kadar
hidrite emdirilmi hidrojen

6.2.2.5

Uygunluk deerlendirme sistemi ve basnl kap retiminin onaylanmas

6.2.2.5.1

Tanmlar
Bu alt blmn amalar bakmndan:
Uygunluk deerlendirme sistemi, yetkili kurumun, basnl kap tasarm tipi onay, retici kalite
sistemi onay ve muayene kurumlar onayndan olumak zere, bir reticiyi onaylamas iin kulland
sistemi ifade eder;
Tasarm tipi, belirli bir basnl kap standard tarafndan ngrlen basnl kap tasarmn ifade
eder;
Dorulama, belirtilen zorunluluklarn karlandnn
sunulmas yoluyla teyit edilmesini ifade eder.

6.2.2.5.2

inceleme

veya

objektif

bir

kantn

Genel zorunluluklar
Yetkili kurum

6.2.2.5.2.1

Basnl kab onaylayan yetkili kurum, basnl kaplarn ADR zorunluluklarna uygunluunu temin
etmek amacyla uygunluk deerlendirme sistemini onaylamaldr. Basnl kab onaylayan yetkili
kurumun retici lkedeki yetkili kurum olmamas durumunda onay lkesinin ve retim
lkesinin iaretleri basnl kap iaretinde gsterilmelidir (bkz. 6.2.2.7 ve 6.2.2.8).
Onay lkesinin yetkili kurumu talep zerine, kullanm lkesindeki edeer makama, bu
uygunluk deerlendirme sistemine uygunluu gsteren bir kant ibraz edecektir.

6.2.2.5.2.2

Yetkili kurum, bu uygunluk deerlendirme sistemindeki grevlerini tamamen veya ksmen


devredebilir.

6.2.2.5.2.3

Yetkili kurum, onaylanm muayene kurumlaryla tanmlama iaretlerinin ve


reticilerle mevcut tanmlama iaretlerinin bir listesinin ibraz edilmesini salamaldr.

onaylanan

Muayene Kurumu
6.2.2.5.2.4

Muayene kurumu basnl kaplarn muayenesi iin yetkili kurum tarafndan onaylanmaldr ve
aada belirtilen hususlar yerine getirmelidir:
(a)

Teknik grevlerini tatminkar ekilde gerekletirmek amacyla gerekli kabiliyete, eitime,


yetkinlie ve becerilere sahip olan, organizasyonel bir yapdaki personele sahip olmaldr;

(b)

Uygun ve yeterli tesislere ve tehizatlara eriimi olmaldr;

(c)

Tarafsz bir ekilde almal ve bunu engelleyecek herhangi bir etkiden bamsz
olmaldr;

(d)

reticinin ve dier kurumlarn ticari ve mlki faaliyetlerinin gizliliini garanti etmelidir;

- 306 -

6.2.2.5.2.5

(e)

Muayene kurumunun asl ilevleriyle ilgili dier ilevlerin snrn iyi ayrt etmelidir;

(f)

Belgelendirilmi bir kalite sistemi erevesinde almaldr;

(g)

lgili basnl kap standardnda ve ADR'de belirtilen test ve muayenelerin gerekletirilmesini


salamaldr ve

(h)

6.2.5.6.6'ya uygun olarak etkili ve uygun bir rapor ve kayt sistemini temin etmelidir.

Muayene kurumu, ilgili basnl kap standardna uygunluun dorulanmas amacyla tasarm tipi
onayn, basnl kap retim testi ile muayenesini ve sertifikasyonunu gerekletirmelidir (bkz.
6.2.2.5.4 ve 6.2.2.5.5).
malat

6.2.2.5.2.6

malat unlar karlayacaktr:


(a)

6.2.5.6.3 uyarnca belgelendirilmi bir kalite sistemi kapsamnda alacaktr;

(b)

6.2.5.6.4'e uygun tasarm tipi onaylarna bavuracaktr;

(c)

Onay lkesindeki yetkili kurumun tand onayl muayene kurumlarnn listesinden bir
muayene kurumu semelidir ve

(d)

6.2.5.6.6 uyarnca kaytlar saklamaldr.

Test laboratuar
6.2.2.5.2.7

Test laboratuar aada belirtilenlere sahip olmaldr:


(a)

Organizasyonel yap ierisinde alan, say bakmndan yeterli, gerekli yetkinlie ve


becerilere sahip personel ve

(b)

Muayene kurumunun n grd ekilde, retim standardnn gerektirdii testleri


gerekletirilmesi iin uygun ve yeterli sayda tesis ve tehizat.

6.2.2.5.3

malatnn kalite sistemi

6.2.2.5.3.1

Kalite sistemi reticinin benimsedii tm unsurlar, gereksinimleri ve hkmleri iermelidir. Bu


sistem, yazl politikalar, prosedrler ve talimatlar eklinde sistemli ve dzenli olarak
belgelendirilmelidir.
zellikle aada belirtilen hususlarn yeterli aklamalar yer almaldr:
(a)

Organizasyonel yap, personelin tasarm ve rn kalitesi bakmndan sorumluluklar;

(b)

Basnl kaplarn tasarm esnasnda kullanlacak tasarm kontrol ve tasarm dorulama


teknikleri, sreler kaplarn tasarm srasnda izlenecek prosedrler;

(c)

Basnl kapla ilgili olarak bavurulacak retim, kalite kontrol, kalite gvence ve sre ilem
talimatlar;

(d)

Muayene raporlar, test verileri ve kalibrasyon verileri gibi kalite kaytlar;

(e)

6.2.2.5.3.2 uyarnca denetimlerden kan kalite sisteminin verimli almasn salamak zere
ynetim incelemeleri;

(f)

Mteri gereksinimlerinin nasl karlandn aklayan sre;

(g)

Belgelerin ve revizyonlarnn kontrolne ilikin sre;


- 307 -

6.2.2.5.3.2

(h)

Uygun olmayan basnl kaplarn, satn alnan aksamlarn, ara ve nihai malzemelerin kontrol
yntemleri ve

(i)

lgili personel iin eitim programlar ve kalifikasyon prosedrleri.

Kalite sistemi denetimi


Kalite sistemi, yetkili kurumun talebi zerine ncelikle 6.2.2.5.3.1'deki
karlayp karlamadnn belirlenmesi amacyla deerlendirilmelidir.

gereksinimleri

retici, denetim sonular hakknda bilgilendirilmelidir. Bilgilendirme, denetim sonularn ve


istenilen dzeltici eylemleri iermelidir.
Periyodik denetimler yetkili kurumun talebi zerine, reticinin kalite sistemini idame ettiini ve
uyguladn temin etmek zere gerekletirilmelidir. Periyodik denetim raporlar reticiye
sunulmaldr.
6.2.2.5.3.3

Kalite sisteminin idame edilmesi


retici, kalite sistemini idame ederek yeterli ve etkili srdrlmesini salamaldr.
retici kalite sistemini onaylayan yetkili kurumu planlanan her trl deiiklik hakknda
bilgilendirmelidir. Deitirilecek kalite sisteminin 6.2.2.5.3.1'deki hkmleri karlayp
karlamadnn belirlenmesi amacyla nerilen deiiklikler deerlendirilmelidir.

6.2.2.5.4

Onay sreci
lk tasarm tipi onay

6.2.2.5.4.1

lk tasarm tipi onay, reticinin kalite sisteminin onay ile retilecek olan basnl kabn
tasarmnn onayn iermelidir. lk tasarm tipi onay bavurusu 6.2.2.5.4.2 ila 6.2.2.5.4.6 ve
6.2.2.5.4.9'daki gereksinimleri karlamaldr.

6.2.2.5.4.2

Basnl kap standardna ve ADRye uygun basnl kaplar retmeyi planlayan bir retici,
6.2.2.5.4.9da belirtilen prosedre gre en az bir basnl kap tasarm tipi iin onay lkesinin yetkili
kurumu tarafndan dzenlenen bir tasarm tipi onay sertifikasna bavurmal, bunu almal ve
saklamaldr. Bu sertifika talep zerine kullanm lkesinin yetkili kurumuna ibraz edilmelidir.

6.2.2.5.4.3

Bavuru, her retim tesisi iin yaplmal ve unlar iermelidir:


(a)

reticinin ad ve kaytl adresi ve ayrca bavuru yetkili temsilci tarafndan yapldysa yetkili
temsilcinin ad ve adresi;

(b)

retim tesisinin adresi (yukardakinden farklysa);

(c)

Kalite sisteminden sorumlu personelin ad ve unvan;

(d)

Basnl kabn gsterimi ve ilgili basnl kap standard;

(e)

Dier bir yetkili kurum tarafndan benzer bir bavurunun reddi veya onayna ilikin ayrntlar;

(f)

Tasarm tipi onay iin muayene kurumunun tanmlamas;

(g)

6.2.2.5.3.1de belirtilen retim tesisi dokmanlar ve

(h)

Basnl kaplarn ilgili basnl kap tasarm standard hkmleri ile uygunluunun
onaylanmasn salamak amacyla tasarm tipi onay iin gereken teknik dokmanlar. Teknik
dokmanlar tasarm ve retim metodunu kapsamal ve deerlendirme iin ilgili olacak
aadaki hususlar iermelidir:

- 308 -

(i)

Basnl kap tasarm standard, varsa aksamlar ve alt montaj gruplarn gsteren
tasarm ve retim izimleri;

(ii)

izimlerin anlalmas iin gerekli olan tanmlar ve aklamalar ile basnl kaplarn
amalanan kullanm;

(iii)

retim srecini tam olarak tanmlamakta gerekli olan standartlarn listesi;

(iv)

Tasarm hesaplar ve malzeme zellikleri ve

(v)

6.2.2.5.4.9a uygun olarak gerekletirilen incelemelerin ve testlerin sonularn


aklayan tasarm tipi onay test raporlar.

6.2.2.5.4.4

6.2.2.5.3.2 kapsamndaki ilk denetim, yetkili kurumun talebi zerine gerekletirilmelidir.

6.2.2.5.4.5

malatnn bavurusunun reddedilmesi durumunda, yetkili kurum ret kararna ilikin nedenlerin
detayl bir yazl aklamasn sunmaldr.

6.2.2.5.4.6

Onay takiben, ilk onay ile ilgili


deiiklikler yetkili kuruma iletilmelidir.

6.2.2.5.4.3

kapsamnda

sunulan

bilgilerde

yaplan

Mteakip tasarm tipi onaylar


6.2.2.5.4.7

malatnn, ilk tasarm tipi onayna sahip olmas kaydyla, mteakip tasarm tipi onayna
ynelik bir bavuru, 6.2.2.5.4.8 ve 6.2.2.5.4.9 zorunluluklarn karlamaldr. Bu durumda
6.2.2.5.3 uyarnca reticinin kalite sistemi, ilk tasarm tipi onay srasnda onaylanm olmal ve yeni
tasarm iin geerliliini korumaldr.

6.2.2.5.4.8

Bavuruda unlar yer alacaktr:

6.2.2.5.4.9

(a)

reticinin ad ve adresi ve ayrca bavuru yetkili temsilci tarafndan yapldysa yetkili


temsilcinin ad ve adresi;

(b)

Dier bir yetkili kurum tarafndan benzer bir bavurunun reddi veya onayna ilikin
ayrntlar;

(c)

lk tasarm tipi onaynn alndn gsteren kant ve

(d)

6.2.5.6.4.3 (h)de aklanan teknik dokmantasyon. Tasarm tipi onay prosedr

Muayene kurumu:
(a)

unlar dorulamak amacyla teknik dokmantasyonu inceleyecektir:


(i)

Tasarmn ilgili standart hkmlerine uygunluk gsterip gstermedii ve

(ii)

Prototip serisinin teknik dokmanlara uygun olarak retilip retilmedii ve


tasarm yanstp yanstmad;

(b)

retim muayenelerinin 6.2.2.5.5'e uygun olarak gerekletirildiini dorulayacaktr;

(c)

Basnl kab prototip retim serisinden seecek ve bu basnl kaplarn tasarm tipi onay
iin gerekli olan testleri denetleyecektir;

- 309 -

(d)

(e)

Aada belirtilen hususlarn kesinlie kavuturulmas iin basnl kap standardnda belirtilen
incelemeleri ve testleri gerekletirecek veya gerekletirmi olacaktr:
(i)

Standardn uygulanp uygulanmad ve karlanp karlanmad ve

(ii)

retici tarafndan benimsenmi


karlayp karlamad ve

olan

prosedrlerin

standart

hkmlerini

Farkl tipteki onay incelemelerinin ve testlerin doru ve eksiksiz ekilde gerekletirilmesini


temin edecektir.

Prototip testi baarl sonularla tamamlandktan ve 6.2.2.5.4'teki ilgili tm hkmler karlandktan


sonra, tasarm tipi onay sertifikas dzenlenecek olup, bu sertifika reticinin adn ve adresini,
incelemenin sonularn ve nihai sonular ile tasarm tipinin tanmlanmas iin gerekli tm bilgileri
ierecektir.
reticinin tasarm tipi bavurusunun reddedilmesi durumunda, yetkili kurum ret kararna ilikin
nedenlerin detayl bir yazl aklamasn sunmaldr.
6.2.2.5.4.10

Onaylanan tasarm tipinde deiiklikler


malat aadaki eylemlerden birini yrtecektir:
(a)

Onay dzenleyen yetkili kurumu, onaylanan tasarm tipinde yaplan deiiklikler konusunda,
bu deiikliklerin basnl kap standardnda belirtilen yeni bir tasarm tekil etmediine ilikin
olarak bilgilendirecektir;

(b)

Sz konusu deiikliklerin ilgili basnl kap standard kapsamnda yeni bir tasarm iaret
ettii durumlarda mteakip tasarm tipi onay talep edecektir. Bu ilave onay, zgn tasarm
tipi onay sertifikasna tadil eklinde verilmelidir.

6.2.2.5.4.11

Talep zerine, yetkili kurum tasarm tipi onay, onaylardaki deiiklikler ve geri ekilen onaylar
hakkndaki bilgileri dier yetkili kurumlara iletecektir.

6.2.2.5.5

retim muayenesi ve sertifikasyon


Genel zorunluluklar
Muayene kurumu veya yetkilisi, her bir basnl kabn muayenesini ve serfikasyonunu
gerekletirmelidir. retim srasnda muayene ve test iin retici tarafndan seilen muayene kurumu,
tasarm tipi onayna ilikin testte yararlanlan muayene kurumundan farkl olabilir.
Muayene kurumunun talebi zerine, reticinin retim ilemlerinden bamsz olarak eitimli ve yetkin
denetilere sahip olduu kantlanabilirse, muayene bu denetiler tarafndan gerekletirilebilir. Bu
durumda retici, denetilerin eitim kaytlarn saklamaldr.
Muayene kurumu, reticinin sz konusu basnl kaplar zerinde yrtt muayenelerin ve testlerin
standarda ve ADR zorunluluklarna eksiksiz olarak uyum gsterdiini dorulamaldr. Bu muayene
ve testlerle balantl olarak uygunsuzluk tespit edilirse, muayenenin reticinin denetileri tarafndan
yrtlmesi iin verilen izin geri ekilebilir.
retici, muayene kurumunun onayndan sonra, sertifikalandrlan tasarm tipine uygunluk beyan
yapmaldr. Basnl kap sertifikasyon iaretine ynelik bavuru, basnl kabn ilgili basnl kap
standartlarna, bu uygunluk deerlendirme sisteminin gereksinimlerine ve ADRye uygunluk
gsterdiine ilikin bir beyan olarak dnlecektir. Muayene kurumu, basnl kap sertifika iareti ile
muayene kurumunun tescilli iaretini her bir onayl basnl kaba ilitirecek veya reticiyi bunu
yapmas iin grevlendirecektir.
Muayene kurumu ve retici tarafndan imzalanan uygunluk sertifikas basnl kaplar doldurulmadan
nce dzenlenmelidir.
- 310 -

6.2.2.5.6

Kaytlar
Tasarm tipi onay ve uygunluk sertifikas kaytlar en az 20 sene boyunca retici ve muayene kurumu
tarafndan saklanmaldr.

6.2.2.6

Basnl kaplar zerinde periyodik muayenesi ve test iin onay sistemi

6.2.2.6.1

Tanm
Bu blmn amalar bakmndan:
Onay sistemi, basnl kaplar zerinde periyodik muayene ve test yrten bir kurumun (bundan
byle periyodik muayene ve test kurumu olarak anlacaktr) yetkili kurum tarafndan onaylanmas
anlamna gelmekte olup onay, bu kurumun kalite sisteminin onaylanmasn da ierir.

6.2.2.6.2

Genel zorunluluklar
Yetkili kurum

6.2.2.6.2.1

Yetkili kurum, basnl kaplar zerindeki periyodik muayene ile testlerin ADR
zorunluluklarn yerine getirmesini salamak amacyla bir onay sistemi kuracaktr. Basnl kaplar
zerinde periyodik muayene ve test yrten bir kurumu onaylayan yetkili kurumun, basnl kabn
retimini onaylayan lkenin yetkili kurumu olmamas halinde, periyodik muayene ile testi onaylayan
lkenin iaretleri de basnl kap iaretinde yer alacaktr (bkz.
6.2.2.7).
Periyodik muayene ve testi onaylayan lkenin yetkili kurumu, talep zerine bu kaplarn kullanld
lkedeki edeer kuruma bu onay sistemine uygunluu gsteren kantlar ve periyodik muayene ve test
kaytlarn ibraz edecektir.
Onay lkesinin yetkili kurumu, onay sistemine uygunsuzluu gsterir kantlarn ibraz zerine
6.2.2.6.4.1de anlan onay sertifikasn feshedebilir.

6.2.2.6.2.2

Yetkili kurum, bu onay sistemindeki grevlerini tamamen veya ksmen devredebilir.

6.2.2.6.2.3

Yetkili kurum, onaylanan periyodik muayene ve test kurumlarnn gncel bir listesinin ve
bunlarn tanmlama iaretlerinin bulunduunu temin edecektir.
Periyodik muayene ve test kurumu

6.2.2.6.2.4

Periyodik muayene
karlayacaktr:

ve

test

kurumu,

yetkili

kurum

tarafndan

onaylanacak

ve

unlar

(a)

Teknik grevlerini tatminkar ekilde gerekletirmek amacyla gerekli kabiliyete, eitime,


yetkinlie ve becerilere sahip olan, organizasyonel bir yapdaki personele sahip olmaldr;

(b)

Uygun ve yeterli tesislere ve tehizatlara eriimi olmaldr;

(c)

Tarafsz bir ekilde almal ve bunu engelleyecek herhangi bir etkiden bamsz olmaldr;

(d)

Ticari gizlilii salamaldr;

(e)

Asl muayene ve test kurumu grevleriyle dier ilgisiz grevlerin snrn iyi izebilmelidir;

(f)

6.2.2.6.3 uyarnca belgelendirilmi bir kalite sistemi kapsamnda alacaktr;

(g)

6.2.2.6.4 uyarnca onay bavurusu yapacaktr;

(h)

Periyodik muayeneler ile testlerin 6.2.2.6.5e uygun yrtlmesini salayacaktr; ve

(i)

6.2.2.6.6'ya uygun olarak etkili ve uygun bir rapor ve kayt sistemi temin etmelidir.
- 311 -

6.2.2.6.3

Kalite sistemi ve periyodik muayene ve test kurumunun denetlenmesi

6.2.2.6.3.1

Kalite sistemi
Kalite sistemi periyodik muayene ve test kurumunun benimsedii tm unsurlar, gereksinimleri ve
hkmleri iermelidir. Bu sistem, yazl politikalar, prosedrler ve talimatlar eklinde sistemli
ve dzenli olarak belgelendirilmelidir.
Kalite sistemi unlar iermelidir:

6.2.2.6.3.2

(a)

Organizasyonel yap ile sorumluluklarn aklamas;

(b)

Bavurulacak muayene ve test, kalite kontrol, kalite gvence ve sre ilem talimatlar;

(c)

Muayene raporlar, test verileri ve kalibrasyon verileri ve sertifikalar gibi kalite kaytlar;

(d)

6.2.2.6.3.2 uyarnca yrtlen denetimlerden


almasn salamak zere ynetim incelemeleri;

(e)

Belgelerin ve revizyonlarnn kontrolne ilikin sre;

(f)

Uygunsuzluk gsteren basnl kaplar kontrol yntemi; ve

(g)

lgili personel iin eitim programlar ve kalifikasyon prosedrleri.

kan

kalite

sisteminin

verimli

Denetim
Periyodik muayene ve test kurumu ile kurumun kalite sistemi, yetkili kurumun kabul edebilecei
lde ADRnin zorunluluklarn yerine getirip getirmediinin belirlenmesi amacyla denetlenecektir.
Denetim, ilk onay srecinin bir paras olarak yrtlecektir (bkz. 6.2.2.6.4.3). Denetim, bir onayn
deitirilme srecinin bir paras olarak yrtlecektir (bkz. 6.2.2.6.4.6).
Periyodik denetimler, yetkili kurumun talebi zerine, periyodik muayene ve test kurumunun ADR
zorunluluklarn karlamaya devam edip etmediinin saptanmas amacyla yrtlecektir.
Periyodik muayene ve test kurumu, her trl denetimin sonucu hakknda bilgilendirilecektir.
Bilgilendirme, denetim sonularn ve istenilen dzeltici eylemleri iermelidir.

6.2.2.6.3.3

Kalite sisteminin idame edilmesi


Periyodik muayene ve test
srdrlmesini salamaldr.

kurumu,

kalite

sistemini

idame

ederek

yeterli

ve

etkili

Periyodik muayene ve test kurumu, kalite sistemini onaylayan yetkili kurumu,


6.2.2.6.4.6daki bir onayn deitirilmesine ynelik srece uygun olarak amalanan her trl
deiiklik konusunda bilgilendirecektir.
6.2.2.6.4

Periyodik muayene ve test kurumlar iin onay sreci


lk onay

6.2.2.6.4.1

Basnl kaplar zerinde bir basnl kap standard ile ADRye uygun ekilde periyodik
muayene ve test yrtmeyi amalayan bir kurum, yetkili kurum tarafndan dzenlenen bir onay
sertifikasna bavurmal, bunu edinmeli ve saklamaldr.
Bu yazl onay, talep zerine kullanm lkesinin yetkili kurumuna ibraz edilmelidir.

6.2.2.6.4.2

Bavuru, her bir periyodik muayene ve test kurumu iin yaplmal ve unlar iermelidir:
(a)

Periyodik muayene ve tesr kurumunun ad ve adresi ve ayrca bavuru yetkili temsilci


tarafndan yapldysa yetkili temsilcinin ad ve adresi;
- 312 -

6.2.2.6.4.3

(b)

Periyodik muayene ve test yrten her bir tesisin adresi;

(c)

Kalite sisteminden sorumlu personelin ad ve unvan;

(d)

Basnl kaplarn gsterimi; periyodik muayene ve test yntemleri ve kalite sisteminin


karlad ilgili basnl kap standartlar;

(e)

6.2.2.6.3.1de aklanan her tesis, tehizat ve kalite sistemine ilikin dokmantasyon;

(f)

Periyodik muayene ve test personelinin vasflar ve eitim kaytlar; ve

(g)

Dier bir yetkili kurum tarafndan benzer bir bavurunun reddi veya onayna ilikin
ayrntlar.

Yetkili kurum unlar yapacaktr:


(a)

Prosedrlerin, ilgili basnl kap standartlar ile ADR zorunluluklarna uygun olduunu
dorulamak zere dokmantasyonu inceleyecektir ve

(b)

Muayenelerin ve testlerin, ilgili basnl kap standartlar ve ADRnin n grd ekilde


yrtldn dorulamak zere, 6.2.2.6.3.2 uyarnca bir denetim yrtecektir.

6.2.2.6.4.4

Denetim tatmin edici sonularla tamamlandktan ve 6.2.2.6.4n tm ilgili zorunluluklarnn


karlanmasndan sonra onay sertifikas dzenlenecektir. Periyodik muayene ve test kurumunun adn,
tescilli iaretini, her bir tesisin adresini ve onayl faaliyetlerinin tanmlanabilmesi iin gerekli verileri
(rn. basnl kabn var yeri, periyodik muayene ve test yntemi ile basnl kap standartlar).

6.2.2.6.4.5

Periyodik muayene ve test kurumunun onaynn reddedilmesi durumunda, yetkili kurum ret kararna
ilikin nedenlerin detayl bir yazl aklamasn sunmaldr.
Periyodik muayene ve test kurumu onaylarnda deiiklikler

6.2.2.6.4.6

Onayn ardndan, periyodik muayene ve test kurumu, onay dzenleyen yetkili kurumu, ilk onayla
ilgili olarak 6.2.2.6.4.2 kapsamnda ibraz edilen bilgilerdeki deiiklikler konusunda
bilgilendirecektir.
Bu deiiklikler, ilgili basnl kap standartlar ile ADRnin zorunluluklarnn karlanp
karlanmadnn belirlenmesi amacyla deerlendirilecektir. 6.2.2.6.3.2 uyarnca bir denetim
gerekli olabilir. Yetkili kurum bu deiiklikleri yazl olarak kabul veya reddedecek ve tadil edilmi bir
onay sertifikas gerektii ekilde dzenlenecektir.

6.2.2.6.4.7

Talep zerine, yetkili kurum dier yetkili kurumlara ilk onaylar, onaylardaki deiiklikler ve
geri ekilen onaylar hakkndaki bilgileri iletecektir.

6.2.2.6.5

Periyodik muayene ve test ile sertifikasyon


Bir basnl kap zerine periyodik muayene ve test iaretinin uygulanmas, basnl kabn ilgili
basnl kap standartlarna ve ADR zorunluluklarna uygunluk gsterdiine ilikin bir beyandr.
Periyodik muayene ve test kurumu, periyodik muayene ve test iaretini ve tescilli iaretini onaylanan
her bir basnl kaba ilitirecektir (bkz. 6.2.2.7.7).
Basnl kabn, periyodik muayene ile testi getiini tasdik eden bir kayt, periyodik muayene ve test
kurumu tarafndan, basnl kap doldurulmadan dzenlenecektir.

6.2.2.6.6

Kaytlar
Periyodik muayene ve test kurumu, basnl kap zerinde yrtlen periyodik muayene ve test ve
test tesisinin konumunu ieren kaytlar (geenler ve kalanlarla birlikte), en az 15 yllk bir sre
boyunca saklayacaktr.
Basnl kabn sahibi, basnl kap hizmetten tamamen geri ekilmedii takdirde bir sonraki periyodik
muayene ve teste kadar bir kayt saklayacaktr.
- 313 -

6.2.2.7

Yeniden doldurulabilir UN sertifikal basnl kaplarn iaretlenmesi


NOT: UN s e r t i f i k a l m e t a l h i d r i t depolama s i s t e m l e r i iin iaretleme zorunluluklar
6.2.2.9da, UN sertifikal silindir demetleri iin iaretleme zorunluluklar ise 6.2.2.10. da verilmitir.

6.2.2.7.1

6.2.2.7.2

Yeniden doldurulabilir UN sertifikal basnl kaplar, sertifikasyon, operasyonel ve retim


iaretleri ile aka ve okunakl ekilde iaretlenecektir. Bu iaretler basnl kap zerine kalc
olarak ilitirilecektir (rnein, damgalanarak, kaznarak veya asitle yaklarak). aretler basnl kabn
omuz ksmnda, st ucunda veya boyun ksmnda ya da basnl kabn kalc bir ekilde sabitlenmi
olan bir bileeninde (rnein, kaynakl bir yaka veya kapal bir kryojenik kabun d klfna
kaynaklanm korozyona direnli bir levha) yer almaldr. "UN" (UN) ambalaj iareti hari, iaretlerin
asgari boyutu 140 mm veya daha byk apl basnl kaplar iin 5 mm, 140 mm'den daha kk apa
sahip basnl kaplar iin ise 2,5 mm olmaldr. "UN" ambalajlama iaretinin asgari boyutu 140 mm
veya daha byk apa sahip basnl kaplar iin 10 mm ve 140 mm'den daha az apa sahip basnl
kaplar iin ise 5 mm olmaldr.
Aada belirtilen sertifikasyon iaretleri uygulanmaldr:

(a)

Birlemi Milletler ambalaj sembol

Bu sembol, bir ambalajn, portatif tankn veya MEGCnin Blm 6.1, 6.2, 6.3, 6.5, 6.6 veya
6.7nin 2 ilgili zorunluluklarna uygunluk gsterdiini belgeleme amalar haricindeki bir ama
iin kullanlmayacaktr. Bu sembol, yalnzca 6.2.3 ila 6.2.5 zorunluluklarna uyan basnl
kaplar iin kullanlmaz (bkz. 6.2.3.9).
(b)

Tasarm, retim ve test iin kullanlan teknik standart (rn. ISO 9809-1);

(c)

Uluslararas trafikte motorlu aralara ynelik ayrt edici iaretler tarafndan gsterilen onay
lkesini tanmlayan karakter(ler)3;
NOT:
Onay lkesi, retim srasnda mnferit basnl kab muayene etmi olan kurumu
onaylayan lke olarak kabul edilir.

6.2.2.7.3

(d)

arete yetki veren lkenin yetkili kurumunda kaytl muayene kurumunu tanmlayan bir
iaret veya mhr;

(e)

lk muayene tarihi; yl (drt basamakl) ve ardndan kesme iareti ("/") ile ayrlan ay;

Aada belirtilen operasyonel iaretler uygulanmaldr:


(f)

"PH" harflerinin ardndan gelen test basnc (bar cinsinden) ve ardndan "BAR" harfleri;

(g)

Kalc ekilde takl olan entegre paralar (rnein, boyun halkas, ayak halkas, vb.) dahil
olmak zere bo basnl kabn kilogram cinsinden ktlesi ve ardndan "KG" harfleri. Bu ktle;
valfn, valf kapann veya valf muhafazasnn, herhangi bir kaplamann veya asetilen iin
geirgen malzemenin ktlesini iermemelidir. Ktle, son basamaa yuvarlanm anlaml
rakam ile ifade edilmelidir. 1 kg'dan hafif silindirler iin ktle son basamaa yuvarlanan iki
anlaml rakamla ifade edilmelidir. UN No. 1001 znm asetilen ile UN No. 3374,
zcsz asetilene ynelik basnl kaplar durumunda, 1 kgdan az basnl kaplar iin en
az bir ondalk say, ondalk ayrma virglnden sonra en az iki rakamla gsterilecektir;

Bu sembol, dier tama modlar onaylanm iin esnek dkme konteynrlarn Blm 6.8 deki gerekliliklere ve
UN Model Ynetmeliklerine uyumluluk gsterdiini belgeler.
3
Karayolu Trafiine ilikin Viyana Konvansiyonunda (l968) ngrlen uluslararas trafikte motorlu aralar
ayrt etme iareti.
- 314 -

6.2.2.7.4

6.2.2.7.5

(h)

Basnl kabn garanti edilen asgari duvar kalnl milimetre cinsinden belirtilir ve ardndan
"MM" harfleri gelir. 1 litre veya daha dk su kapasitesine sahip basnl kaplar veya
kompozit silindirler ya da kapal kryojenik kaplar iin bu iaret gerekli deildir;

(i)

Basnl kaplarn sktrlm gazlar, UN No. 1001 znm asetilen ve UN No. 3374
zcsz asetilen tamas amalanyorsa alma basnc bar cinsinden ifade edilir ve "PW"
harfleri nde bulunur. Kapal kryojenik kaplar durumunda ise, izin verilebilir azami alma
basnc, MB harflerinin arkasndan gelir;

(j)

Svlatrlm gazlar ve soutularak svlatrlm gazlara ynelik basnl kaplar iin, su


kapasitesi litre cinsinden son basamaa yuvarlanan anlaml rakam ile ifade edilir ve
ardndan "L" harfi takip gelir. Asgari veya nominal su kapasitesi tam say ise, ondalk
basamaktan sonraki basamaklar ihmal edilebilir;

(k)

UN No. 1001 znm asetilene mahsus bir basnl kap durumunda bo kabn, doldurma
esnasnda sklmeyen tehizat ve aksesuarlarn, her trl kaplamann, gzenekli malzemenin,
zc ve doyma gaznn ktlesi son basamak yuvarlanarak rakam ile ifade edilir ve
ardndan "KG" harfleri takip eder; En azndan bir ondalk say, ondalk ayrma virglnn
arkasndan gelecektir. 1 kg'dan hafif basnl kaplar iin ktle son basamaa yuvarlanan iki
anlaml rakamla ifade edilmelidir;

(l)

UN No. 3374 zcsz asetilene mahsus basnl kap durumunda, bo basnl kabn toplam
ktlesi, doldurma esnasnda sklmeyen tehizat ve aksesuarlarn, her trl kaplamann ve
gzenekli malzemenin ktlesi son basamak yuvarlanarak rakam ile ifade edilir ve ardndan
"KG" harfleri takip eder. En azndan bir ondalk say, ondalk ayrma virglnn arkasndan
gelecektir. 1 kg'dan hafif basnl kaplar iin ktle son basamaa yuvarlanan iki anlaml
rakamla ifade edilmelidir;

Aada belirtilen retim iaretleri uygulanmaldr:


(m)

Silindir diinin tanm (rnein, 25E). Kapal kryojenik kaplar iin bu iarete gerek yoktur;

(n)

Yetkili kurum tarafndan tescilli olan retici iareti. malat lke, onay lkesi ile ayn deilse
reticinin iaretinin nnde retim lkesinin uluslararas trafikte motorlu aralara ynelik ayrt
edici iareti3 bulunur. lke iareti ile retici iareti bir boluk veya taksim iaretiyle
birbirinden ayrlacaktr;

(o)

retici tarafnda verilen seri numaras;

(p)

Hidrojen gevreklii riski tekil eden gazlarn tanmas iin amalanan elik basn kaplar ve
elik astarl kompozit basn kaplarnda, eliin uyumluluunu gsteren "H" harfi (bkz. ISO
11114-1:2012).

Yukardaki iaretler grup halinde yerletirilmelidir:


-

retim iaretleri st grupta olmal ve ardk olarak 6.2.2.7.4'te verilen srada yer
almaldr.

6.2.2.7.3te belirtilen operasyonel iaretler, orta grupta; test basncnn (f) ise, gerekirse hemen
nnde alma basnc (i) bulunmaldr.

Sertifikasyon iaretleri alt grupta olmal ve ardk olarak 6.2.2.7.2'de verilen srada yer
almaldr.

Karayolu Trafiine ilikin Viyana Konvansiyonunda (l968) ngrlen uluslararas trafikte motorlu aralar
ayrt etme iareti.
3

- 315 -

Aada, bir silindire ilitirilmi iaret rnei yer almaktadr.

(m)
25E

(n)
MF

(o)
765432

(p)
H

(i)
PW200

(f)
PH300BAR

(g)
62.1KG

(j)
50L

(h)
5.8MM

(a)

(b)

(c)

(d)

(e)

ISO 9809-1

IB

2000/12

6.2.2.7.6

Dier iaretler gerilimin az olduu blmlerde yer almalar ve zararl gerilme birikmelerine neden
olmayacak byklk ve derinlikte olmalar kaydyla yan duvarlar dndaki blmlerde kullanlabilir.
Kapal kryojenik kaplar durumunda bu iaretler d klfa ilitirilmi ayr bir levhada yer alabilir. Bu
iaretler istenen iaretlerle eliki yaratmayacaktr.

6.2.2.7.7

nde yer alan iaretlere ek olarak, 6.2.2.4teki periyodik muayene ve test zorunluluklarn
karlayan her bir yeniden doldurulabilir basnl kap unlar gsterecek ekilde iaretlenecektir:
(a)

Periyodik muayeneyi ve testi yrten kurumu yetkilendiren lkeyi tanmlayan, uluslararas


trafikteki motorlu aralardaki ayrt edici iaretlerdeki gibi, karakter(ler). Bu kurum, retimi
onaylayan lkenin yetkili kurumu tarafndan onaylandysa bu iarete gerek yoktur;

(b)

Yetkili kurum tarafndan periyodik muayene ve test yrtmekle yetkilendirilmi kurumun


tescilli iareti;

(c)

Periyodik muayene ve test tarihi; yl (iki basamakl) ve ardndan kesme iareti ("/") ile ayrlan
ay (iki basamakl). Yln ifade edilmesi iin drt basamak kullanlabilir. Yukardaki iaretler,
belirtilen srada yer alacaktr.

6.2.2.7.8

Asetilen silindirleri iin, yetkili kurumun mutabakat zerine, en son yrtlen periyodik
muayene ve test ile periyodik muayene ve testi yrten kurumun mhr, silindir zerinde valfn tuttuu
bir halka zerine kaznabilir. Bu halka, yalnzca valfn silindirden sklmesi halinde karlabilecek
yapda olmaldr.

6.2.2.7.9

(Silindi)

6.2.2.8

Yeniden doldurulamayan UN sertifikal basnl kaplarn iaretlenmesi

6.2.2.8.1

Yeniden doldurulamayan UN sertifikal basnl kaplar sertifikasyonla; gazl veya basnl kaplar ise
zel iaretlerle aka ve okunakl ekilde iaretlenmelidir. Bu iaretler basnl kap zerine kalc
olarak ilitirilecektir (rnein, markalanarak, damgalanarak, kaznarak veya asitle yaklarak).
Markalama durumu hari olmak zere, iaretler basnl kabn omuz ksmnda, st ucunda veya boyun
ksmnda ya da basnl kabn kalc bir ekilde sabitlenmi olan bir bileeninde (rnein, kaynakl
yaka) yer almaldr. "UN" (UN) ambalaj ve DO NOT REFILL (YENDEN DOLDURMAYIN)
iareti hari, iaretlerin asgari boyutu 140 mm veya daha byk apl basnl kaplar iin 5 mm, 140
mm'den daha kk apa sahip basnl kaplar iin ise 2,5 mm olmaldr. "UN" ambalajlama iaretinin
asgari boyutu 140 mm veya daha byk apa sahip basnl kaplar iin 10 mm ve 140 mm'den daha az
apa sahip basnl kaplar iin ise 5 mm olmaldr. DO NOT REFILL (YENDEN
DOLDURMAYIN) iaretinin asgari boyutu 5 mm olmaldr.

Karayolu Trafiine ilikin Viyana Konvansiyonunda (l968) ngrlen uluslararas trafikte motorlu aralar
ayrt etme iareti.
3

- 316 -

6.2.2.8.2

6.2.2.7.2 ila 6.2.2.7.4'te sralanan iaretler (g), (h) ve (m) maddeleri hari uygulanmaldr. Seri
numaras (o) yerine parti numaras kullanlabilir. Buna ilave olarak "DO NOT REFILL" (YENDEN
DOLDURMAYIN) harflerinin ykseklii en azndan 5 mm olmaldr.

6.2.2.8.3

6.2.2.7.5 zorunluluklar geerlidir.


NOT: Yeniden doldurulamayan basnl kaplarda boyutlarndan dolay bu iaret yerine etiket
kullanlabilir.

6.2.2.8.4

Dier iaretler gerilimin az olduu blmlerde yer almalar ve zararl gerilme birikmelerine neden
olmayacak byklk ve derinlikte olmalar kaydyla yan duvarlar dndaki blmlerde kullanlabilir.
Bu iaretler istenen iaretlerle eliki yaratmayacaktr.

6.2.2.9

UN sertifikal metal hidrit depolama sistemlerinin iaretlenmesi

6.2.2.9.1

UN sertifikal metal hidrit saklama sistemleri, aada listelenen iaretlerle aka ve


okunabilir ekilde iaretlenecektir. Bu iaretler metal hidrit saklama sistemi zerine kalc olarak
ilitirilecektir (rnein, damgalanarak, kaznarak veya asitle yaklarak). Bu iaretler, metal hidrit
saklama sisteminin omuz ksmnda, st ucunda veya boynunda ya da metal hidrit saklama sisteminin
ayrlmaz paras olan bir elemannda yer alacaktr. Birlemi Milletler ambalajlama sembol dnda,
iaretlerin asgari boyutu, en kk toplam boyutu 140 mm veya daha dk olan metal hidrit
saklama sistemleri 5 mm, en kk toplam boyutu 140 mm olan metal hidrit saklama sistemleri iinse
2,5 mm olmaldr. Birlemi Milletler ambalajlama sembolnn asgari boyutu en kk toplam
boyutu 140 mm veya daha dk olan metal hidrit saklama sistemleri 10 mm, en kk toplam
boyutu 140 mm olan metal hidrit saklama sistemleri iin 5 mm olmaldr.

6.2.2.9.2

Aada belirtilen iaretler uygulanmaldr:

(a)

Birlemi Milletler ambalaj sembol

Bu sembol, bir ambalajn, portatif tankn veya MEGCnin Blm 6.1, 6.2, 6.3, 6.5, 6.6 veya
6.7nin ilgili zorunluluklarna uygunluk gsterdiini belgeleme amalar haricindeki bir ama
iin kullanlmayacaktr.
(b)

"ISO 16111" (tasarm, retim ve test iin kullanlan teknik standart);

(c)

Uluslararas trafikte motorlu aralara ynelik ayrt edici iaretlerin ifade ettii onay lkesini
tanmlayan karakter(ler)3;
NOT: Onay lkesi, retim srasnda mnferit basnl kab muayene etmi olan kurumu
onaylayan lke olarak kabul edilir.

(d)

arete yetki veren lkenin yetkili kurumunda kaytl muayene kurumunu tanmlayan bir
iaret veya mhr;

(e)

lk muayene tarihi; yl (drt basamakl) ve ardndan kesme iareti ("/") ile ayrlan ay;

(f)

Kabn "PH" harflerinin ardndan gelen test basnc (bar cinsinden) ve ardndan "BAR"
harfleri;

(g)

Metal hidrit saklama sisteminin "PH" harflerinin ardndan gelen nominal doldurma basnc
(bar cinsinden) ve ardndan "BAR" harfleri;

Karayolu Trafiine ilikin Viyana Konvansiyonunda (l968) ngrlen uluslararas trafikte motorlu aralar
ayrt etme iareti.
- 317 -

(h)

Yetkili kurum tarafndan tescilli olan retici iareti. malat lke, onay lkesi ile ayn deilse
reticinin iaretinin nnde retim lkesinin uluslararas trafikte motorlu aralara ynelik ayrt
2
edici iareti
bulunur. lke iareti ve retici iareti kesme veya boluk ile birbirinden
ayrlmaldr;

(i)

retici tarafnda verilen seri numaras;

(j)

elik kaplar ve elik astara sahip kompozit kaplar durumunda, eliin uyumluluunu gsteren
H harfi (bkz. ISO 11114-1:2012) ve

(k)

Snrl bir kullanm mr olan metal hidrit saklama sistemleri iin, son geerlilik tarihi
FINAL (SON) harfleri ile gsterilir; ardndan yl (drt basamakl) ve bunun ardndan bir
taksim iaretiyle (/) ayrlacak ekilde ay (iki basamakl) gelir.

(a) ila (e) maddelerinde belirtilen sertifikasyon iaretleri, belirtilen srada yer alacaktr. Test basnc
(f), nominal doldurma basncnn (g) hemen nnde yer alacaktr. (h) ila (k) maddelerinde belirtilen
retim iaretleri, belirtilen srada yer alacaktr.
6.2.2.9.3

Dier iaretler gerilimin az olduu blmlerde yer almalar ve zararl gerilme birikmelerine neden
olmayacak byklk ve derinlikte olmalar kaydyla yan duvarlar dndaki blmlerde kullanlabilir.
Bu iaretler istenen iaretlerle eliki yaratmayacaktr.

6.2.2.9.4

nde yer alan iaretlere ek olarak, 6.2.2.4teki periyodik muayene ve test zorunluluklarn
karlayan her bir metal hidrit saklama sistemi unlar gsterecek ekilde iaretlenecektir:
(a)

Periyodik muayene ve testi yrten kurumu onaylayan ve uluslararas trafikte motorlu aralar
ayrt etme iareti3 ile gsterilen lkeyi tanmlayan karakterler. Bu kurum, retimi onaylayan
lkenin yetkili kurumu tarafndan onaylandysa bu iarete gerek yoktur;

(b)

Yetkili kurum tarafndan periyodik muayene ve test yrtmekle yetkilendirilmi kurumun


tescilli iareti;

(c)

Periyodik muayene ve test tarihi; yl (iki basamakl) ve ardndan kesme iareti ("/") ile ayrlan
ay (iki basamakl). Yl gstermek iin drt basamak kullanlabilir.

Yukardaki iaretler, belirtilen srada yer alacaktr.


6.2.2.10

UN silindir demetlerinin iaretlenmesi

6.2.2.10.1

Silindir demetlerindeki her bir silindir 6.2.2.7. ile uyumlu olarak iaretlenecektir.

6.2.2.10.2

Doldurulabilir UN silindir demetleri ak ve okunakl bir ekilde sertifika, operasyon ve imalat


iaretleri ile iaretleneceklerdir. Bu iaretler silindir demetinin erevesine kalc olarak tutturulmu
olan tabakann zerine kalc olarak taklacaktr (r. mhrl, kaznm). UN ambalaj sembol
haricinde, iaretlerin minimum ls 5mm olmaldr. UN ambalaj sembolnn minimum ls 10
mm olmaldr.

6.2.2.10.3

Aadaki iaretler uygulanacaktr:

(a)

6.2.2.7.2 (a), (b), (c), (d) ve (e) de tanmlanan sertifikalama iaretleri;

(b)

6.2.2.7.3 (f), (i), (j) da tanmlanan operasyonel iaretler bu demetin erevesinin toplam ktlesi
ve de kalc olarak eklenmi olan tm ksmlar ( silindirler, tertibatlar ve vanalar). UN 1001
asetilenin tama amal demetleri, zlm, ve UN 3374 asetilen, zcsz, ISO
10961:2010 nn B.4.2. hkmnde tanmlanan dara ktlesini tayacaktr; ve

(c)

6.2.2.7.4 (n), (o) tanmlanan imalat iaretleri, ve uygulanabilir olduu mddete, (p).

Karayolu Trafiine ilikin Viyana Konvansiyonunda (l968) ngrlen uluslararas trafikte motorlu aralar
ayrt etme iareti.
- 318 -

6.2.2.10.4

6.2.2.11

aretler grupta yerletirilecektir:


(a)

malat iaretleri en st grup olacak ve 6.2.2.10.3 (c) verilen srayla arka arkaya grnr
olacaktr;

(b)

6.2.2.10.3 (b) daki operasyonel iaretler orta grupta yer alacak ve 6.2.2.7.3 (f) tanmlanan
operasyonel iaretler 6.2.2.7.3 (i) tanmlanan operasyonel iaretlerin hemen ncesinde yer
alacaktr, ikincisi gerektiinde;

(c)

Sertifikalama iaretleri alt grupta yer alacak ve de 6.2.2.10.3 (a).de gsterilen srayla
belirtilecektir.

Uygunluk deerlendirmesi ile periyodik muayene ve test iin edeer prosedrler


Aadaki prosedrlerin uygulanmas halinde UN sertifikal basnl kaplar iin, 6.2.2.5 ve 6.2.2.6
zorunluluklarnn karland dnlr.
Prosedr

lgili kurum

Tip onay (1.8.7.2)

Xa

malat denetimi (1.8.7.3)

Xa veya IS

lk muayene ve testler (1.8.7.4)

Xa veya IS

Periyodik muayene (1.8.7.5)

Xa veya Xb veya IS

Xa, 1.8.6.2, 1.8.6.4, 1.8.6.5 ve 1.8.6.8e uygunluk gsteren ve EN ISO/IEC 17020: 2012 (8.1.3 hkm
hari) tip A kapsamnda akredite olan yetkili kurum, temsilcisi veya muayene kurumu anlamna gelir.
Xb, 1.8.6.2, 1.8.6.4, 1.8.6.5 ve 1.8.6.8e uygunluk gsteren ve EN ISO/IEC 17020:2012 (8.1.3 hkm
hari) tip B kapsamnda akredite edilen muayene kurumu anlamna gelir.
IS, 1.8.6.2, 1.8.6.4, 1.8.6.5 ve 1.8.6.8e uygunluk gsteren ve EN ISO/IEC 17020: 2012 (8.1.3 hkm
hari) tip A kapsamnda akredite edilen bir muayene kurumunun denetimi altnda, bavuru
sahibinin kurum iin muayene hizmeti anlamna gelir. Kurum iin muayene hizmeti,
tasarm srecinden, retim operasyonlarndan ve bakm ve onarm faaliyetlerinden bamsz olacaktr.
6.2.3

UN sertifikal olmayan kaplar iin genel zorunluluklar

6.2.3.1

Tasarm ve yap

6.2.3.1.1

6.2.2 zorunluluklarna uygun olarak tasarlanmam, yaplmam, muayene ve test edilmemi ve


onaylanmam olan basnl kaplar ile kapaklar, bu baln zorunluluklar ile 6.2.4 veya 6.2.5in
zorunluluklar tarafndan tamamlanan veya deitirilen 6.2.1 genel zorunluluklar uyarnca
tasarlanacak, yaplacak, muayene ve test edilecek ve onaylanacaktr.

6.2.3.1.2

Mmkn olan her durumda, duvar kalnl ihtiya duyulursa deneysel gerilme analizleri ile
hesaplanarak tespit edilir. Aksi takdirde duvar kalnl deneysel metotlarla belirlenebilir.
Basn zarf ve destek aksamlarnn uygun tasarm hesaplamalar ilgili basn kaplarnn gvenliini
salamada kullanlmaldr.
Basnca dayanacak asgari duvar kalnl zellikle aada belirtilenlere gre hesaplanr:
-

Test basncndan az olmamas gereken hesaplama basnlar;

Uygun gvenlik paylarna imkan tanyan hesaplama scaklklar;

Azami gerilmeler ve gerektiinde en st gerilme konsantrasyonlar;

Malzemenin zelliklerinin doasnda bulunan faktrler.


- 319 -

6.2.3.1.3

Kaynakl basn kaplar iin sadece 20C ortam scaklnda yeterli darbe mukavemetini
salayabilecek kaynak yaplabilir kalitede metaller kullanlmaldr.

6.2.3.1.4

Kapal kryojenik kaplar iin, 6.2.1.1.8.1 kapsamnda belirlenecek darbe mukavemeti 6.8.5.3te n
grld ekilde test edilecektir.

6.2.3.1.5

Asetilen silindirlerine erir tapa taklmayacaktr.

6.2.3.2

(Rezerve edilmi)

6.2.3.3

Hizmet tehizat

6.2.3.3.1

Hizmet tehizat, 6.2.1.3e uygunluk gsterecektir.

6.2.3.3.2

Azlar/Delikler
Basnl kaplar, doldurma ve boaltma ilemleri iin azlarla ve seviye gstergeleri, basn
gstergeleri veya tahliye mekanizmalarna ynelik dier azlarla donatlabilir. Deliklerin says
gvenli operasyonlarla tutarllk salamak amacyla asgari dzeyde tutulmaldr. Basnl kaplar,
ayrca etkin bir kapak ile kapatlmas gereken bir muayene delii ile donatlmaldr.

6.2.3.3.3

Tehizatlar
(a)

Silindirler, dnmeyi nleyecek bir mekanizmayla donatlmsa, bu mekanizma valf kapann


ayrlmaz bir paras olmamaldr;

(b)

Devrilebilen basnl kaplar yuvarlak kasnaklarla donatlmaldr veya dnme nedeniyle hasar
grmesine kar dier bir ekilde korunmaldr (rnein, basnl kap yzeyine pskrtlen
korozyona dayankl metal ile);

(c)

Silindir demetleri, emniyetli bir ekilde ellelenmelerini ve tanmalarn salayan uygun


mekanizmalarla donatlacaktr.

(d)

Seviye gstergeleri, basn gstergeleri veya tahliye cihazlar kuruluysa, bunlar 4.1.6.8'de
valflar iin ngrld ekilde korunmaldr.

6.2.3.4

lk muayene ve test

6.2.3.4.1

Yeni basnl kaplar, 6.2.1.5in zorunluluklar uyarnca, retim ncesi ve sonrasnda test ve
muayeneye tabi tutulacaktr.

6.2.3.4.2

Alminyum alam basnl kaplar iin geerli zel hkmler


(a)

6.2.1.5.1 uyarnca gerekli olan ilk muayeneye ek olarak, bakr ieren alminyum alamn
kullanld veya magnezyum ve manganez ieren ve manganez ieriinin %3,5ten
fazla veya %0,5ten az olduu alminyum alamlarn kullanld durumlarda,
basnl kaplarn i duvarlarnn muhtemel tane snr korozyonuna kar test edilmesi
gereklidir.

(b)

Alminyum/bakr alam kullanm durumunda, test yeni alamn yetkili kurum tarafndan
onayland srada retici tarafndan gerekletirilmelidir; ardndan retim esnasnda her bir
alam dkmnde tekrar edilmelidir;

(c)

Alminyum/magnezyum alam kullanm durumunda yeni alamn ve retim srecinin


yetkili kurum tarafndan onaylanmas annda retici tarafndan test gerekletirilmelidir.
Alamn bileiminde veya retim srecinde deiiklik yaplmas durumunda test tekrar
edilmelidir.

- 320 -

6.2.3.5

Periyodik muayene ve test

6.2.3.5.1

Periyodik muayene ve test, 6.2.1.6 ya uygun yrtlecektir.


NOT: Tip onayn dzenleyen lkenin mutabakat zerine, 6,5 litreden az kapasitesi olan UN No.
1965, svlatrlm hidrokarbon karm, b.b.b. tamas amalanan her bir kaynakl elik
silindir zerindeki hidrolik basn testinin yerini edeer gvenlik seviyesini karlamas kaydyla
dier bir test alabilir.

6.2.3.5.2

Kapal kriyojenik kaplar aadakilere uygun olarak ve 4.1.4.1deki ambalaj talimatlar P203 (8)
(b)de tanmlanan periyodlarda, periyodik muayene ve testlere tabi olacaktr:
(a)

Haznenin d yzey kontrol ve ekipman ve d iaretlerin dorulanmas;

(b)

Szdrmazlk testi.

6.2.3.6

Basnl kaplarn onaylanmas

6.2.3.6.1

1.8.7 bal altndaki uygunluk deerlendirmesi ve


aadaki tabloya gre ilgili kurum tarafndan yrtlecektir.

periyodik

Prosedr

lgili kurum

Tip onay (1.8.7.2)

Xa

malat denetimi (1.8.7.3)

Xa veya IS

lk muayene ve testler (1.8.7.4)

Xa veya IS

Periyodik muayene (1.8.7.5)

Xa veya Xb veya IS

muayene

prosedrleri,

Basnl kaplar iin, dorudan gvenlik ilevine sahip valflarn ve dier sklebilir aksesuarlarn
uygunluk deerlendirilmesi, kaplardan ayr bir ekilde yrtlebilir; uygunluk deerlendirme sreci
ise kurulu olduklar basnl kabn tabi tutulduu prosedrle en az eit sklkta olacaktr.
Xa, 1.8.6.2, 1.8.6.4, 1.8.6.5 ve 1.8.6.8e uygunluk gsteren ve EN ISO/IEC 17020: 2012 (8.1.3 hkm
hari) tip A kapsamnda akredite olan yetkili kurum, temsilcisi veya muayene kurumu anlamna gelir.
Xb, 1.8.6.2, 1.8.6.4, 1.8.6.5 ve 1.8.6.8e uygunluk gsteren ve EN ISO/IEC 17020: 2012 (8.1.3 hkm
hari) tip B kapsamnda akredite edilen muayene kurumu anlamna gelir.
IS, 1.8.6.2, 1.8.6.4, 1.8.6.5 ve 1.8.6.8e uygunluk gsteren ve EN ISO/IEC 17020: 2012 (8.1.3 hkm
hari) tip A kapsamnda akredite edilen bir muayene kurumunun denetimi altnda, bavuru
sahibinin kurum iin muayene hizmeti anlamna gelir. Kurum ii muayene hizmeti, tasarm
srecinden, retim operasyonlarndan ve bakm ve onarm faaliyetlerinden bamsz olacaktr.
6.2.3.6.2

Onay lkesi, ADR'ye taraf lke deilse, 6.2.1.7.2'de bahsedilen yetkili kurum, ADR'ye taraf lkenin
yetkili kurumu olacaktr.

6.2.3.7

malatlarn uymas gereken zorunluluklar

6.2.3.7.1

1.8.7nin ilgili zorunluluklar yerine getirilecektir.

6.2.3.8

Muayene kurumlar iin zorunluluklar


1.8.6nn ilgili zorunluluklar yerine getirilecektir.

6.2.3.9

Yeniden doldurulabilir basnl kaplarn iaretlenmesi

6.2.3.9.1

aretler, aadaki varyasyonlar gzetilmek suretiyle, 6.2.2.7 alt balna uygun olacaktr.

- 321 -

6.2.3.9.2

6.2.2.7.2 (a)da Birlemi Milletler ambalaj sembol, uygulanmayacaktr.

6.2.3.9.3

6.2.2.7.3 (j)nin zorunluluklarnn yerini aadakiler alacaktr:


(j)

Basnl kabn su kapasitesi, litre cinsinden belirtilerek, ardndan L harfi gelecektir.


Svlatrlm gazlara mahsus basnl kaplar durumunda, litre cinsinden su kapasitesi, son
basamaa yuvarlanm anlaml rakam ile ifade edilecektir. Asgari veya nominal su
kapasitesi tam say ise, ondalk basamaktan sonraki rakamlar ihmal edilebilir.

6.2.3.9.4

UN No. 1965, svlatrlm hidrokarbon gaz karm, b.b.bye mahsus basnl kaplar iin
6.2.2.7.3 (g) ve (h) ile 6.2.2.7.4 (m)de belirtilen iaretler aranmaz.

6.2.3.9.5

6.2.2.7.7 (c)nin n grd tarih iaretlenirken, periyodik muayene aralnn 10 yl veya daha
fazla olduu gazlar iin ayn belirtilmesine gerek yoktur (bkz. ambalajlama talimat P200 ve P203,
4.1.4.1).

6.2.3.9.6

6.2.2.7.7 iaretleri, valf kuruluysa silindire ilitirilmi uygun malzemeden mamul bir halka zerine
kaznabilir; bu halkann yalnzca valfin silindirden karlmas durumunda sklebilmesi gerekir.

6.2.3.9.7

Silindir demetlerinin iaretlenmesi

6.2.3.9.7.1

Bir silindir demeti ierisindeki her bir silindir 6.2.3.9.1 ila 6.2.3.9.6'ya uygun olarak iaretlenecektir

6.2.3.9.7.2

Silindir demetlerinin iaretlenmesi 6.2.2.10.2 ve 6.2.2.10.3'e uygun olacaktr, fakat 6.2.2.7.2 (a)'da
belirtilen Birlemi Milletler ambalaj sembol geerli olmayacaktr

6.2.3.9.7.3

Yukarda yer alan iaretlemelere ek olarak, 6.2.4.2'nin periyodik inceleme ve test gerekliliklerini karlayan
her bir silindir demeti aadakileri belirtecek ekilde iaretlenecektir:
(a)

Uluslararas trafikte motorlu tatlarn ayrt edici iareti ile belirtilen ekilde, periyodik inceleme ve
testi gerekletiren kurumu yetkilendiren lkeyi tanmlayan karakter(ler) 3. Bu kurum, imalat
onaylayan lkenin yetkili makam tarafndan onaylanmsa, bu iaretlemeye gerek yoktur;

(b)

Periyodik inceleme ve test gerekletirmek zere yetkili makam tarafndan yetkilendirilen kurumun
tescilli markas;

(c)

Yl (iki hane) ayn (iki hane) takip ettii ve taksim (yani: "/") iareti ile ayrlm periyodik inceleme
ve test tarihi. Yl belirtmek iin drt hane kullanlabilir.

Yukarda yer alan iaretler, 6.2.2.10.2'de belirtilen plakada ya da silindir demeti asisine kalc olarak
tutturulan ayr bir plaka zerinde, verilen sralamaya uygun olarak bir biri ardndan grnecektir.
6.2.3.10

Yeniden doldurulamayan basnl kaplarn iaretlenmesi

6.2.3.10.1

aretler, 6.2.2.8e uygun yaplmaldr; bununla birlikte 6.2.2.7.2 (a)da belirtilen Birlemi
Milletler ambalaj sembol uygulanmayacaktr.

6.2.3.11

Kurtarma basnl kaplar

6.2.3.11.1

Kurtarma basnl kaplar iinde tanan basnl kaplarn gvenli ellelenmesi ve imha edilmesine izin
verilmesi iin, tasarm , yass kapaklar, hzl alm aygtlar veya silindir ksmndaki aklklar gibi
silindirlerde veya basnl varillerde kullanlmayan tehizatlar ierebilir.

Karayolu Trafiine ilikin Viyana Konvansiyonunda (l968) ngrlen uluslararas trafikte motorlu aralar
ayrt etme iareti.
- 322 -

6.2.3.11.2

Kurtarma basnl kaplarn gvenli ellelenmesi ve kullanlmas konusundaki talimatlar, onay veren
lkenin yetkili otoritesine yaplan bavuru belgelerinde aka belirtilmelidir ve bu talimatlar onay
sertifikasnn bir parasn oluturacaktr.Kurtarma basnl kaplarda tanmas onaylanan basnl
kaplar onay sertifikasnda belirtilecektir. Tehlikeli mallarla temas etmesi olas imalatta kullanlan her
malzemenin listesi de eklenecektir.

6.2.3.11.3

Onay sertifikasnn bir nshas, kurtarma basnl kabn sahibine iletilecektir.

6.2.3.11.4

6.2.3e gre kurtarma basnl kabn iaretlenmesi, 6.2.3.9 daki uygun olan hkmleri dikkate
alarak, onay veren lkenin yetkili otoritesi tarafndan belirlenecektir. aret, kurtarma basnl kabn su
kapasitesini ve test basncn ierecektir.

6.2.4

Anlan standartlara gre tasarlanan, yaplan ve test edilen UN sertifikasz basnl kaplara ilikin
zorunluluklar
NOT: Standartlarda, ADR kapsamndaki sorumluluklara sahip olduu belirtilen kiiler veya kurumlar
ADR zorunluluklarn yerine getirecektir.
Tasarm, retim ve ilk muayene ile test

6.2.4.1

Aadaki tabloda anlan referanslar, stun (3)te anlan Blm 6.2 zorunluluklarnn karlanmas
amacyla stun (4)te belirtilen tip onaylarnn dzenlenmesiyle ilgilidir. Stun (3)te anlan Blm
6.2 zorunluluklar her durumda geerli olacaktr. Stun (5), mevcut tip onaylarnn
1.8.7.2.4
uyarnca geri ekilecei son tarihi vermektedir; hibir tarih gsterilmiyorsa, tip onay son
geerlilik tarihine kadar devam edecektir.
1 Ocak 2009 tarihinden itibaren, referansta bulunulan standartlara bavurulmas zorunlu
olmutur. stisnalara 6.2.5te yer verilmitir.
Ayn zorunluluklarn uygulanmasna ilikin olarak birden fazla standarda atfta bulunulduysa, yalnzca
bir tanesi uygulanacak olup, tabloda aksi belirtilmedike tamamen uygulanacaktr.
Her bir standartn uygulanmas, aksi aadaki tabloda belirtilmediyse, ilgili standartn kapsam
hkmnde tanmlanmtr.

Referans
(1)

Belgenin bal
(2)

Tasarm ve retim iin


Ek I, Ksm 1 ila 3
84/525/EEC (AET)
(AET),

lgili altbalklar ve
paragraflar

Yeni tip onaylar


ve yenilemeler
iin geerli

(3)

(4)

ye Devletlerin dikisiz elik gaz


silindirlerine ilikin kanunlarnn
yaklatrlmasna ilikin, 19.11.1984
6.2.3.1 ve 6.2.3.4
tarih ve L 300 sayl Avrupa
Topluluklar Resmi Gazetesinde
yaynlanan konsey direktifi.
84/526/EEC (AET)
ye Devletlerin dikisiz, alamsz
(AET), Ek I, Ksm 1 ila 3 alminyum ve alminyum alaml gaz
silindirlerine
ilikin
kanunlarnn
yaklatrlmasna ilikin, 19.11.1984 6.2.3.1 ve 6.2.3.4
tarih ve L 300 sayl Avrupa
Topluluklar
Resmi
Gazetesinde
yaynlanan konsey direktifi.
84/527/EEC (AET)
ye Devletlerin kaynakl, alamsz
(AET), Ek I, Ksm 1 ila 3 elik gaz silindirlerine ilikin
kanunlarnn yaklatrlmasna ilikin,
6.2.3.1 ve 6.2.3.4
19.11.1984 tarih ve L 300 sayl
Avrupa Topluluklar Resmi
Gazetesinde yaynlanan konsey

- 323 -

kinci bir bildirime


kadar

kinci bir bildirime


kadar

kinci bir bildirime


kadar

Mevcut tip
onaylarnn
geri ekilmesi
iin son tarih
(5)

Referans
(1)

Belgenin bal
(2)

EN 1442:1998 + AC:1999 Svlatrlm petrol gaz (LPG) iin


tanabilir yeniden doldurulabilir
kaynakl elik silindirler Tasarm
EN 1442:1998 + A2:2005 Svlatrlm petrol gaz (LPG) iin
tanabilir yeniden doldurulabilir
kaynakl elik silindirler- Tasarm ve
retim
EN 1442:2006 + A1:2008 Svlatrlm petrol gaz (LPG) iin
tanabilir yeniden doldurulabilir
kaynakl elik silindirler- Tasarm ve
EN 1800:1998 + AC:1999 Tanabilir gaz silindirleriAsetilen
silindirlerTemel gereksinimler ve
tanmlar
EN 1800:2006

EN ISO 3807:2013

Yeni tip onaylar


ve yenilemeler
iin geerli

(3)

(4)

6.2.3.1 ve 6.2.3.4

6.2.3.1 ve 6.2.3.4

6.2.3.1 ve 6.2.3.4

6.2.1.1.9

Tanabilir gaz silindirleriAsetilen


silindirlerTemel
gereksinimler,
tanmlar ve tip testi

6.2.1.1.9

Gaz silindirleri Asetilen silindirleri


Temel gereksinimler ve test tipi
NOT: Erir tapa taklmayacaktr.

Tanabilir gaz silindirleri- Kapasitesi


0,5 litre ila 150 litre arasnda olan
yeniden doldurulabilir, tanabilir,
dikisiz elik gaz silindirlerinin
tasarm ve retimine ilikin teknik
zellikler- Ksm 1: Rm deeri 1 100
MPadan az olan dikisiz elikten
mamul silindirler
EN 1975:1999 (G Eki
Tanabilir
gaz silindirleri- Kapasitesi
hari)
0,5 litre ila 150 litre arasnda olan
yeniden doldurulabilir, tanabilir,
dikisiz alminyum ve alminyum
alaml gaz silindirlerinin tasarm ve
retimine ilikin teknik zellikler
EN 1975:1999 + A1:2003 Tanabilir gaz silindirleri- Kapasitesi
0,5 litre ila 150 litre arasnda olan
yeniden doldurulabilir, tanabilir,
dikisiz alminyum ve alminyum
alaml gaz silindirlerinin tasarm ve
retimine ilikin teknik zellikler
EN ISO 7866:2012
Gaz silindirleri Yeniden doldurulabilir
lehimsiz alminyum alaml gaz
+ AC:2014
silindirleri Tasarm, yap ve test etme
(ISO 7866:2012)
EN ISO 11120:1999
Gaz silindirleri Sktrlm gaz
tamaclna ynelik olan, su
kapasitesi
150 litre ila 3000 litre arasndaki
yeniden doldurulabilir dikisiz elik
tpler
Tasarm,
retim
ve test150 litre
EN ISO 11120:1999
Gaz silindirleri
su
kapasitesi
+ A1:2013
ve 3000 litre arasnda olan skstrlm
gaz tamacl iin ii doldurulabilir
dikisiz elik borular tasarm, retim ve
test

lgili altbalklar ve
paragraflar

6.2.1.1.9

Mevcut tip
onaylarnn
geri ekilmesi
iin son tarih
(5)

1 Temmuz 2001 ve
30 Haziran 2007 31 Aralk 2012
aras
1 Ocak 2007 ve 31
Aralk 2010 aras

kinci bir bildirime


kadar
1 Temmuz 2001 ve
31 Aralk 2010
aras
1 Ocak 2009 ve
31 Aralk 2016
kinci bir bildirime
kadar

EN 1964-1:1999

6.2.3.1 ve 6.2.3.4

31 Aralk 2014e
kadar

6.2.3.1 ve 6.2.3.4

30 Haziran 2005e
kadar

6.2.3.1 ve 6.2.3.4

1 Ocak 2009 ve
31 Aralk 2016

6.2.3.1 ve 6.2.3.4

kinci bir bildirime


kadar

6.2.3.1 ve 6.2.3.4

1 Temmuz 2001 ve
30 Haziran 2015

6.2.3.1 ve 6.2.3.4

kinci bir bildirime


kadar

- 324 -

6.2.2.7.4 (p) uyarnca


"H" harfi ile
iaretlenen tpler
iin 31 Aralk 2015

Referans
(1)
EN 1964-3:2000

EN 12862:2000

EN 1251-2:2000

EN 12257:2002
EN 12807:2001
(Ek A hari)
EN 12807:2008

EN 1964-2:2001

EN ISO 9809-1:2010

EN ISO 9809-2:2010

EN ISO 9809-3:2010

EN 13293:2002

EN 13322-1:2003

Belgenin bal
(2)
Tanabilir gaz silindirleri- Kapasitesi
0,5 litre ila 150 litre arasnda olan
yeniden doldurulabilir, tanabilir,
dikisiz elik gaz silindirlerinin
tasarm ve retimine ilikin teknik
zellikler- Ksm 3: Rm deeri 1 100
MPadan az olan dikisiz paslanmaz
elikten mamul silindirler
Tanabilir gaz silindirleri Yeniden
doldurulabilir, tanabilir, kaynakl
alminyum alaml gaz silindirlerinin
tasarmna ve retimine ilikin teknik
Kryojenik kaplar Hacmi en fazla
1000 litre olan vakum yaltml
tanabilir kaplar Ksm 2: Tasarm,
retim, muayene ve testler
Tanabilir gaz silindirleri Dikisiz,
ember sarml kompozit silindirler
Svlatrlm petrol gaz (LPG) iin
tanabilir yeniden doldurulabilir sert
lehimli elik silindirler- Tasarm ve
retim
Svlatrlm petrol gaz (LPG) iin
tanabilir yeniden doldurulabilir sert
lehimli elik silindirler- Tasarm ve
retim
Tanabilir
gaz
silindirleriSu
kapasitesi 0,5 litre ila 150 litre arasnda
olan yeniden doldurulabilir, tanabilir,
dikisiz elik gaz silindirlerinin tasarm
ve retimine ilikin teknik zelliklerKsm 2: Rm deeri 1 100 MPa veya
bundan yksek olan dikisiz elikten
mamul silindirler
Gaz
silindirleri

Yeniden
doldurulabilir, dikisiz, gaz silindirleriTasarm,retim ve test- Ksm 1: 110m
MPadan az (ISO 9809-1:2008) ekme
direnci
olan,su
verilmi
ve
menevilenmi elik silindirler

lgili alt- balklar


ve paragraflar

Yeni tip onaylar


ve yenilemeler
iin geerli

(3)

(4)

6.2.3.1 ve 6.2.3.4

kinci bir bildirime


kadar

6.2.3.1 ve 6.2.3.4

kinci bir bildirime


kadar

6.2.3.1 ve 6.2.3.4

kinci bir bildirime


kadar

6.2.3.1ve 6.2.3.4

kinci bir bildirime


kadar

6.2.3.1 ve 6.2.3.4

1 Ocak 2005 ve 31
Aralk 2010

6.2.3.1 ve 6.2.3.4

kinci bir bildirime


kadar

6.2.3.1 ve 6.2.3.4

31 Aralk 2014e
kadar

6.2.3.1 ve 6.2.3.4

kinci bir bildirime


kadar

Gaz
silindirleri

Yeniden
doldurulabilir, dikisiz, gaz silindirleriTasarm,retim ve test- Ksm 2: 110m
MPa veya daha fazla (ISO 9809-2:2008)
ekme direnci olan,su verilmi ve 6.2.3.1 ve 6.2.3.4
menevilenmi elik silindirler
Gaz
silindirleri

Yeniden
doldurulabilir, dikisiz, gaz ilindirleriTasarm,retim ve test- Ksm 3: az
6.2.3.1 ve 6.2.3.4
normalize elik silindirler (ISO 98093:2008)
Tanabilir
gaz
silindirleri

Sktrlm,
svlatrlm
ve
znm gazlar iin su kapasitesi 0.5
litreye kadar olan ve karbon dioksit
6.2.3.1 ve 6.2.3.4
iin 1 litreye kadar olan, yeniden
doldurulabilir ve tanabilir dikisiz,
normalletirilmi, karbon manganez
elik
gaz silindirlerinin
tasarm
ve
Tanabilir
gaz silindirleri
Yeniden
retimi
iin teknikkaynakl
zellikleri elik gaz 6.2.3.1 ve 6.2.3.4
doldurulabilir
silindirleri Tasarm ve retim Ksm
1: Kaynakl elik
- 325 -

kinci bir bildirime


kadar

kinci bir bildirime


kadar

kinci bir
bildirime
kadar
30 Temmuz
2007e
kadar

Mevcut tip
onaylarnn geri
ekilmesi iin son
tarih
(5)

31 Aralk 2012

Referans

lgili alt- balklar


ve paragraflar

Belgenin bal

(1)
EN 13322-1:2003
+ A1:2006

(2)
(3)
Tanabilir gaz silindirleri Yeniden
doldurulabilir kaynakl elik gaz 6.2.3.1 ve 6.2.3.4
silindirleri Tasarm ve retim Ksm
1: Kaynakl elik

EN 13322-2:2003

Tanabilir gaz silindirleri Yeniden


doldurulabilir kaynakl paslanmaz elik
gaz silindirleri Tasarm ve retim
Ksm 2: Kaynakl paslanmaz elik
Tanabilir gaz silindirleri Yeniden
doldurulabilir kaynakl paslanmaz elik
gaz silindirleri Tasarm ve retim
Ksm 2: Kaynakl paslanmaz elik

EN 13322-2:2003
+ A1:2006

EN 12245:2002

Tanabilir gaz silindirleri Tamamen


sarml kompozit silindirler

EN 12245:2002+ A1:2011 Tanabilir gaz silindirleri Tamamen


sarml kompozit silindirler
EN 12205:2001
EN 13110:2002

EN 13110:2012

EN 14427:2004

EN 14427:2004
+ A1:2005

EN 14427:2013

EN 14208:2004

EN 14140:2003

Tanabilir gaz silindirleri


Yeniden doldurulamayan metalik
gaz
silindirleri petrol gaz (LPG) iin
Svlatrlm
tanabilir yeniden doldurulabilir
kaynakl alminyum silindirler
Tasarm ve retim
Svlatrlm petrol gaz (LPG) iin
tanabilir yeniden doldurulabilir
kaynakl alminyum silindirler
Tasarm ve retim
Svlatrlm petrol gazlar iin tam
olarak sarml tanabilir, yeniden
doldurulabilir kompozit silindirler
Tasarm ve retim
NOT: Bu standart, yalnzca basn
tahliye valfyla donatlm silindirler
iin geerlidir.
Svlatrlm petrol gazlar iin tam
olarak sarml tanabilir, yeniden
doldurulabilir kompozit silindirler
Tasarm ve retim
NOT 1: Bu standart, yalnzca basn
tahliye valfyla donatlm silindirler
iin geerlidir.
NOT 2: 5.2.9.2.1 ve 5.2.9.3.1de, iki
silindirde, reddedilme kriterlerine eit
veya bundan daha dk hasarlar
gstermeleri halinde patlama testine
tabi tutulacaktr.
LPG Ekipman ve aksesuaralr
LPG iin doldurulabilir tamamen
sarlm kompozit silindirler
tasarm ve ina
Tanabilir gaz silindirleri Gazlarn
tanmas iin kapasitesi en fazla 1000
litre olan kaynakl basn varilleri iin
teknik zellikler Tasarm ve retim
Svlatrlm petrol gaz (LPG) iin
tanabilir, yeniden doldurulabilir
kaynakl elik silindirler- Alternatif
tasarm ve retim

6.2.3.1 ve 6.2.3.4

Yeni tip onaylar


ve yenilemeler
iin geerli
(4)
kinci bir
bildirime
kadar
30 Temmuz
2007e
kadar

6.2.3.1 ve 6.2.3.4

kinci bir
bildirime
kadar

6.2.3.1 ve 6.2.3.4

1 Ocak
2015den nce

6.2.3.1 ve 6.2.3.4
6.2.3.1 ve 6.2.3.4

kinci bir bildirime


kadar
kinci bir bildirime
kadar

6.2.3.1 ve 6.2.3.4

31 Aralk
2014e
kadar

6.2.3.1 ve 6.2.3.4

kinci bir bildirime


kadar

6.2.3.1 ve 6.2.3.4

1 Ocak 2005
ve 30 Haziran
2007

1 Ocak 2007 ve
31 Aralk 2016
6.2.3.1 ve 6.2.3.4

6.2.3.1 ve 6.2.3.4

kinci bir bildirime


kadar

6.2.3.1 ve 6.2.3.4

kinci bir
bildirime
kadar

6.2.3.1 ve 6.2.3.4

1 Ocak 2005 ve
31 Aralk 2010

- 326 -

Mevcut tip
onaylarnn
geri ekilmesi
iin son tarih
(5)

- 327 -

Referans

(1)

Belgenin bal

(2)

EN 14140:2003 +
A1:2006

LPG tehizat ve aksesuarlar LPG


iin tanabilir, yeniden doldurulabilir
kaynakl elik silindirler Alternatif
tasarm ve retim

EN 13769:2003 +
A1:2005

Tanabilir gaz silindirleri Silindir


demetleri

Tasarm,
retim,
tanmlama ve test

EN 10961:2012

Gaz silindirleri Silindir demetleri


Tasarm, retim, denetim ve test

EN 14638-1:2006

EN 14893:2006 +
AC:2007

EN 14893:2014

LPG gereksinimleri ve aksesuarlar


Sevkedilebilir LPG kaynakl 150 ve
1000 litre aras kapasiteye sahip elik
basnl kaplar

Tanabilir gaz silindirleri Kapasitesi


en fazla 150 litre olan yeniden
doldurulabilir kaynakl hazneler
Ksm 3: Deneysel yntemlerle kendini
kantlam olan bir tasarma sahip olan,
Kapaklar iin
kaynakl karbon
EN 849:1996 (Ek A hari) Tanabilir gaz silindirleri Silindir
paslanmaz
elik silindirler
valflar Teknik
zellikler ve tip testi
EN 146383:2010/AC

Tanabilir gaz silindirleri Silindir


valflar Teknik zellikler ve tip testi

EN ISO 10297:2006

Tanabilir gaz silindirleri Silindir


valflar Teknik zellikler ve tip testi
Gaz tpleri - LPG tp vanalarnn
zellikleri ve deney yntemleri Kendiliinden kapanan (ISO
14245:2006)
LPGnin teknik zellikleri ve test
edilmesi Silindir valflar
Kendiliinden kapanan

EN ISO 14245:2010

EN 13152:2001

Yeni tip onaylar


ve yenilemeler
iin geerli

(3)

(4)

6.2.3.1 ve
6.2.3.4

Tanabilir gaz silindirleri Kapasitesi


en fazla 150 litre olan yeniden
doldurulabilir kaynakl hazneler
Ksm
1LPGDeneysel
kendini
tehizat yntemlerle
ve aksesuarlar
kantlam olan
Kapasitesi
150birilatasarma
1000 sahip
litre olan,
olan
kaynakl
stenitkaynal
paslanmaz
elik
tanabilir LPG
elik basn
silindirler
varilleri

EN 849:1996 + A2:2001

lgili alt-balklar
ve paragraflar

kinci bir bildirime


kadar

1
Ocak
2015den nce

6.2.3.1 ve
6.2.3.4

kinci
bildirime
kadar

6.2.3.1 ve
6.2.3.4

6.2.3.1 ve
6.2.3.4

6.2.3.1 ve
6.2.3.4

6.2.3.1 ve
6.2.3.3
6.2.3.1 ve
6.2.3.3
6.2.3.1 ve
6.2.3.3
6.2.3.1 ve
6.2.3.3

6.2.3.1 ve
6.2.3.3

EN 13152:2001 +
A1:2003

LPGnin teknik zellikleri ve test


edilmesi Silindir valflar
Kendiliinden kapanan

6.2.3.1 ve
6.2.3.3

EN ISO 15995:2010

Gaz tpleri - LPG tp vanalarnn


zellikleri ve deney yntemleri - Elle
altrlan (ISO 15995:2006)

6.2.3.1 ve
6.2.3.3

EN 13153:2001

LPGnin teknik zellikleri ve test


edilmesi Silindir valflar Manel
altrlan

6.2.3.1 ve
6.2.3.3

- 328 -

(5)

6.2.3.1 ve
6.2.3.4

6.2.3.1 ve
6.2.3.4

Mevcut tip
onaylarnn geri
ekilmesi iin
son tarih

bir

kinci
bir
bildirime
kadar
1 Ocak 2009 ve
31 Aralk 2016

kinci
bildirime
kadar
kinci
bildirime
kadar

bir

bir

30 Haziran 2003e 31 Aralk 2014


kadar
30 Haziran 2007e 31 Aralk 2016
kadar
kinci bir bildirime
kadar
kinci bir
bildirime kadar

1 Ocak 2005 ve 31
Aralk 2010
1 Ocak 2009 ve 31
Aralk 2014
arasnda
kinci bir bildirime
kadar
1 Ocak 2005 ve 31
Aralk 2010

Referans

Belgenin bal

(1)

lgili alt-balklar
ve paragraflar

Yeni tip onaylar


ve yenilemeler
iin geerli

(3)

(4)

(2)

Mevcut tip
onaylarnn geri
ekilmesi iin
son tarih
(5)

EN 13153:2001 +
A1:2003

LPGnin teknik zellikleri ve test


edilmesi Silindir valflar Manel
altrlan

EN ISO
13340:2001

Tanabilir gaz tpleri - Yeniden


kinci bir bildirime
6.2.3.1 ve
doldurulamayan tpler iin vanalarkadar
6.2.3.3
zellik ve tip deneyi
Kriyojenik kaplar Ar basntan
korunmaya ynelik gvenlik cihazlar 6.2.3.1 ve 6.2.3.4 kinci bir bildirime
kadar
Ksm 1: Kriyojenik tip gvenlik
vanalar
Kriyojenik kaplar Kriyojenik tip
vanalar
6.2.3.1 ve 6.2.3.4 kinci bir bildirime
kadar

EN 13648-1:2008

EN 1626:2008 (vana
kategorisi B hari)

6.2.4.2

6.2.3.1 ve
6.2.3.3

1 Ocak 2009 ve 31
Aralk 2014
arasnda

Periyodik muayene ve test


Aadaki tabloda anlan standartlar, her koulda geerli olmas gereken 6.2.3.5'in zorunluluklarnn
karlanmas amacyla stun (3)te belirtilen basnl kaplar zerinde yrtlecek periyodik muayene
ve test iin geerli olacaktr.
Atfta bulunulan standardn kullanm zorunludur.
Bir basnl kabn 6.2.5in hkmlerine gre yaplm olmas durumunda, tip onaynda
belirtiliyorsa periyodik muayene prosedr izlenecektir.
Ayn zorunluluklarn uygulanmasna ilikin olarak birden fazla standarda atfta bulunulduysa, yalnzca
bir tanesi uygulanacak olup, tabloda aksi belirtilmedike tamamen uygulanacaktr.
Referans
(1)

Belgenin bal
(2)

Uygulama bilgisi
(3)

Periyodik muayene ve test iin


EN 1251-3:2000
Kryojenik kaplar Hacmi en fazla 1000 litre olan vakum yaltml
kinci bir bildirime kadar
tanabilir kaplar Ksm 3: letimsel gereksinimler
Tanabilir gaz silindirleri Dikisiz elik gaz silindirlerinde periyodik
EN 1968:2002 + A1:2005
kinci bir bildirime kadar
muayene ve test
(Ek B hari)
EN 1802:2002 (Ek B hari) Tanabilir gaz silindirleri Alminyum alaml gaz silindirlerinde
kinci bir bildirime kadar
periyodik muayene ve test
Tanabilir gaz silindirleri znm asetilen silindirlerde periyodik
EN 12863:2002 + A1:2005
muayene ve test
31 Aralk 2016
NOT:
Bu standartta, ilk muayene dendiinde, yeni bir asetilen
silindirin nihai onaynn ardndan ilk periyodik muayene
anlalmaktadr.

EN ISO 10462:2013

Gaz silindirleri Asetilen silindirleri Periyodik inceleme ve


bakm (ISO 10462:2013)

EN 1803:2002 (Ek B hari)

Tanabilir gaz silindirleri Kaynakl elik gaz silindirlerinde periyodik


muayene ve test
Tanabilir gaz silindirleri Kompozit gaz silindirlerinde periyodik
muayene ve test
Tanabilir gaz silindirleri Silindir valflarnda muayene ve bakm

EN ISO 11623:2002 (kloz 4


hari)
EN ISO 22434:2011
EN 14876:2007
EN 14912:2005

1 Ocak 2017'den itibaren


zorunlu
kinci bir bildirime kadar
kinci bir bildirime kadar
kinci bir bildirime kadar

Tanabilir gaz silindirleri Kaynakl elik basn valflarnda periyodik


kinci bir bildirime kadar
muayene ve test
LPG tehizat ve aksesuarlar Silindirlerin periyodik muayenesi srasnda
kinci bir bildirime kadar
LPG silindirinde muayene ve bakm

- 329 -

Referans

Belgenin bal

(1)

(2)

Uygulama bilgisi
(3)

EN 1440:2008+A1:2012 (Ek LPG ekipmanlar ve aksesuarlar Tanabilir yeniden doldurulabilir


G ve Ek H hari)
LPG tplerinin periyodik muayenesi

Sevkedilebilir gaz silindirleri Silindir demetleri Periyodik muayyene ve test kinci bir bildirime kadar

EN 15888: 2014

6.2.5

kinci bir bildirime kadar

Anlan standartlara gre tasarlanmayan, yaplmayan ve test edilmeyen UN sertifikasz basnl


kaplara ilikin zorunluluklar
Bilimsel veya teknik bir ilerlemeyi yanstmak veya 6.2.2 ya da 6.2.4te herhangi bir standarda
atfta bulunulmadysa veya 6.2.2 ya da 6.2.4te anlan bir standartta ele alnmayan belirli zelliklere
deinmek amacyla, yetkili kurum ayn seviyede gvenlik salayan teknik bir kodun kullanmna izin
verebilir.
Tip onaynda, onay dzenleyen kurum, 6.2.2 ya da 6.2.4te anlan standartlarn geerli olmamas
halinde periyodik muayene prosedrn belirlemelidir.
Yetkili kurum, UNECE sekreterliine kabul ettii teknik kodlarn bir listesini iletecektir. Liste,
aadaki detaylara yer verecektir: Kodun ad ve tarihi, kodun amac ve kodun edinilebilecei yerle
ilgili detaylar. Sekreterlik bu bilgileri web sitesinde halka duyurmaldr.
ADRnin gelecekteki basklarndan birinde referans olarak benimsenen bir standardn kullanm,
UNECE sekreterliine bildirimde bulunulmakszn yetkili kurum tarafndan onaylanabilir.
6.2.1, 6.2.1 ve aadaki zorunluluklar karlanmaldr.
NOT: Bu baln amalar bakmndan, 6.2.1deki teknik standarda yaplan referanslar, teknik
kod referanslar olarak kabul edilmektedir.

6.2.5.1

Malzemeler
Aadaki hkmler, 6.2.1.2deki malzemelerle ilgili zorunluluklarn yerine getirilmesi iin
kullanlabilecek olan malzeme rneklerini iermektedir.
(a)

Sktrlm, svlatrlm, soutulmu ve znm gazlar ve 4.1.4.1, ambalajlama talimat


P200, Tablo 3, Snf 2de yer almayan maddeler iin karbon elik;

(b)

Sktrlm, svlatrlm ve znm gazlar ve 4.1.4.1, ambalajlama talimat P200,


Tablo 3, Snf 2de yer almayan maddeler iin alam elik (zel elikler), nikel, nikel
alam (monel gibi);

(c)

unlar iin bakr:


(i)

15C scaklkta doldurma basnc 2 MPay


snflandrma kodu 1A, 1O, 1F ve 1TF olan gazlar;

(ii)

Snflandrma kodu 2A olan gazlar ve UN No. 1033 dimetil eter; UN No. 1037
etil klorr; UN No. 1063 metil klorr; UN No. 1079 slfr dioksit; UN No. 1085
vinil bromr; UN No. 1086 vinil klorr ve UN No. 3300 etilen oksit ile %87den
fazla etilen oksite sahip karbon dioksit karm;

(iii)

(20

bar)

amayan

ve

Snflandrma kodlar 3A, 3O ve 3F olan gazlar;

(d)

Alminyum alam: 4.1.4.1'de bulunan ambalajlama talimat P200 (10)un zel "a" hkmne
baknz;

(e)

Sktrlm, svlatrlm, soutularak svlatrlm gazlar ve znm gazlar iin


kompozit malzeme;
- 330 -

6.2.5.2

(f)

Soutularak svlatrlm gazlar iin sentetik malzemeler ve

(g)

UN No. 2187 karbondioksit, soutulmu, sv veya karmlar hari olmak zere


snflandrma kodu 3A olan soutularak svlatrlm gazlar ve snflandrma kodu 3O
olan gazlar iin cam.

Hizmet tehizat
(Rezerve edilmi)

6.2.5.3

Metal silindirler, borular, basnl kaplar ve silindir gruplar


Test basncnda, basnl kapta en iddetli gerilmenin meydana geldii noktadaki metal zerindeki
gerilme, garanti edilen asgari akma geriliminin (Re) %77'sini amamaldr.
"Akma gerilimi", binde 2 (yani %0.02) orannda kalc uzamann veya stenit elikler iin test
parasnda %1 orannda mastar uzamasnn gerekletii gerilmedir.
NOT: Sac metallerde, test parasnn ekme gerilimi ekseni, yuvarlanma dorultusuna dik ada
olmaldr. Krlmadaki kalc uzama, mastar uzunluunun (l) apn ( d ) be kat ( l = 5 d ) olduu
dairesel kesite sahip test paras zerinde llr; dikdrtgen eklinde kesit alanna sahip test
paralar kullanlyorsa mastar uzunluu " l" u forml ile hesaplanmaldr:

l = 5,65

Fo

Burada F0, test parasnn balangtaki kesit alann gstermektedir.


Basnl kaplar ve kapaklar, -20 C ve +50C scaklklar arasnda gevreme krlmasna ve gerilme
korozyonuna dayankl uygun malzemelerden yaplmaldr.
Kaynak ilemleri titizlikle yaplmal ve tam gvenlik salanmaldr.
6.2.5.4

Aerosol pskrtcler ve gaz ieren ufak kaplar (gaz kartular) haricindeki gaz ieren
malzemelerle birlikte sktrlm gazlar, svlatrlm gazlar, znm gazlar ve zel hkmlere
tabi basnsz gazlar (gaz numuneleri) iin kullanlan alminyum alaml basnl kaplarla ilgili
ilave hkmler

6.2.5.4.1

Kabul edilecek
karlamaldr:

alminyum

A
Gerilme direnci,
Rm, MPa cinsinden (= N/mm2 ) 49 ila 186
Akma gerilimi, Re, (MPa)
2
10 ila 167
(= N/mm )
(Kalc deformasyon = 0.2%)
Krlmada kalc uzama (l =
5d) (yzde cinsinden)

12 ila 40

Bkme testi (ilk dnin ap = n


e, burada e, test parasnn n=5(Rm 98)
n=6(Rm > 98)
kalnldr)

Alminyum Dernei Seri No


a

1 000

alaml

basnl

kaplarn

malzemeleri

aadaki

hkmleri

196 ila 372

196 ila 372

343 ila 490

59 ila 314

137 ila 334

206 ila 412

12 ila 30

12 ila 30

11 ila 16

n=6(Rm 325)
n=7(Rm > 325)

n=6(Rm 325)
n=7(Rm > 325)

n=7(Rm
392)
n=8(Rm
392)
2 000

5 000

6 000

>

Bkz. Aluminium Association (Alminyum Dernei), 750 Third Avenue, New York "Aluminium Standards and
Data (Alminyum Standartlar ve Bilgileri), beinci bask, Ocak 1976.
- 331 -

Gerek zellikler, ilgili alam bileimine ve basnl kapta yaplan nihai ileme baldr; fakat
hangi alam kullanlrsa kullanlsn basnl kabn kalnl aadaki formllerden biri ile
hesaplanmaldr:
Pbar D

PMPa D
e=

veya e =
20Re
1,3 + PMPa

Bu denklemde
e
PMPa
Pbar
D
Re

20Re + P
bar
1,3

basnl kabn mm zerinden asgari kalnl


MPa cinsinden test basnc;
bar zerinden test basnc;
basnl kabn mm cinsinden nominal d ap ve
%0,2 gerilime sahip garanti edilen asgari gerilim; MPa cinsinden
(=N/mm2)

=
=
=
=
=

Buna ilave olarak, formldeki garanti edilen asgari zorlama gerilimi (Re) deeri, hangi eit alam
kullanlrsa kullanlsn garanti edilen asgari ekme geriliminin (Rm) 0,85 katndan daha byk
olmamaldr.
NOT 1: Yukardaki zellikler basnl kaplar iin kullanlan u malzemelere ilikin nceki deneyimlere
dayanmaktadr:
Stun A:
Alminyum, alamsz, %99,5 saflk;
Stun B:
Alminyum ve magnezyum alamlar;
Stun C:
Alminyum, silikon ve magnezyum alamlar, ISO/R209-Al-Si-Mg (Alminyum Dernei
6351) gibi;
Stun D:
Alminyum bakr ve magnezyum alamlar.
NOT 2: Krlmadaki kalc uzama, mastar uzunluunun (l) apn ( d ) be kat ( l = 5 d ) olduu dairesel
kesite sahip test paralaryla llr; dikdrtgen eklinde kesit alanna sahip test paralar kullanlyorsa
mastar uzunluu u forml ile hesaplanmaldr:
l = 5,65

Fo

Burada F0, test parasnn balangtaki kesit alann gstermektedir.


NOT 3:

(a)

Bkme testi (ekle bakn) 3e geniliinde iki eit para kesilerek elde edilen
numuneler zerinde gerekletirilmelidir; fakat hi bir zaman silindirin yuvarlak
ksm 25 mm'den az olmamaldr. Numuneler, keler dnda hibir blgede
makineli ilemden gememelidir;

(b)

Bkme testi, mandrel ap (d) ile (d + 3e) mesafesiyle ayrlan iki dairesel destek
arasnda yrtlr. Test srasnda, i yzler mandrelin apndan daha byk
olmayan bir mesafeyle ayrlacaktr;

(c)

Numune, i yzeyler mandrel apndan daha byk olmayan bir mesafe ile
ayrlana kadar mandrel nitesi etrafnda ie doru bkldnde krlma
gstermemelidir;

(d)

Mandrel ap ve numune kalnl arasndaki oran ( n ) , tabloda verilen deerlere


uygun olmaldr.

- 332 -

Bkme testi diyagram

d+ 3 e yakl.

6.2.5.4.2

Basnl kaplarn yapld lkenin yetkili kurumu tarafndan onaylanan ilave testin,
6.2.5.4.1'deki tabloda verilen zelliklere uygun olarak yaplan basnl kaplardaki kadar tama
emniyetini salad ispatland durumlarda en dk asgari uzama deeri kabul edilebilir (ayrca bkz.
EN 1975:1999 + A1:2003).

6.2.5.4.3

Basnl kaplarn en ince noktasndaki cidar kalnl aadaki gibi olmaldr:


-

Basnl kabn ap 50 mm'den az ise: en az 1,5 mm;

Basnl kabn ap 50 mm ila 150 mm arasnda ise: en az 2 mm; ve

Basnl kabn ap 150 mm'den fazla ise: en az 3 mm.

6.2.5.4.4

Basnl kaplarn ular yar dairesel, elips eklinde veya "sepet tutama" blmlerine sahip
olmaldr; bunlar basnl kaplarn gvdesiyle ayn derecede gvenlik salamaldr.

6.2.5.5

Kompozit malzemeden mamul basnl kaplar


Kompozit silindirler ile kompozit malzemeden mamul tpler, basnl variller ve silindir demetleri
iin, asgari patlama orannn (test basncna blnen patlama basnc) u ekilde olmasn salayacak
bir retim prosedr izlenecektir:

6.2.5.6

Halka sarl basnl kaplar iin 1,67;

Tamamen sargl basnl kaplar iin 2,00.

Kapal kryojenik kaplar


Aadaki zorunluluklar, soutularak svlatrlm gazlar iin kapal kryojenik kaplarn retimi iin
geerlidir:

6.2.5.6.1

Metal olmayan malzemeler kullanlmsa basnl kabn ve aksamlarnn en dk alma


scaklndaki gevreme krlmasna dayankl olmaldr.

6.2.5.6.2

Basn tahliye cihazlar, en dk alma scaklklarnda bile kusursuz alacak bir retime sahip
olacaktr. Bu scaklktaki gvenilirlikleri ve ileyileri her bir valfn veya ayn retim tipindeki valf
numunelerinin test edilmesiyle saptanacak ve kontrol edilecektir.

6.2.5.6.3

Basnl kaplardaki kapaklar ve basn tahliye cihazlar, svlarn dar salmasn nleyecek ekilde
tasarlanmaldr;

- 332 -

6.2.6

Aeresol pskrtcler, gaz ieren kk kaplar (gaz kartular)


alevlenir gaz ieren yakt hcresi kartular iin genel zorunluluklar

6.2.6.1

Tasarm ve retim

6.2.6.1.1

Yalnzca tek bir gaz veya gaz karm ieren aerosol pskrtcler (UN No. 1950 aerosoller) ve gaz
ieren ufak kaplar (gaz kartular) metalden mamul olmaldr. Bu zorunluluk, UN No. 1011 btandan
azami 100 ml kapasiteye sahip gaz ieren aerosollar ve ufak kaplar iin geerli deildir Dier
aerosol pskrtcler (UN No. 1950 aerosoller) metal, sentetik malzeme veya camdan
yaplmaldr. Metalden mamul ve en az 40 mm d apa sahip kaplar ibkey (konkav) eklinde alt
ksma sahip olmaldr.

6.2.6.1.2

Metalden mamul kaplarn kapasitesi 1000 mlyi; sentetik malzeme veya camdan mamul kaplarn
kapasitesi 500 mlyi amamaldr.

6.2.6.1.3

Her kap modeli (ister aerosol pskrtc ister kartu olsun) hizmete alnmadan nce
6.2.6.2'ye uygun ekilde gerekletirilecek bir hidrolik basnc karlamaldr.

6.2.6.1.4

Aerosol pskrtclerin (UN No. 1950 aerosoller) brakma valflar ve pskrtme


mekanizmalar ile UN No. 2037 gaz ieren kk kaplarn (gaz kartular) valflar, kaplarn szdrmaz
olmasn salayacak ekilde kapatlmal ve kazara almalara kar korunmaldr. Yalnzca i basn
hareketi ile kapanan valflar ve pskrtme mekanizmalar kabul edilmez.

6.2.6.1.5

Aerosol pskrtclerin 50 C deki i basnc test basncnn te ikisini ya da 1.32 MPay (13.2 bar)
amamaldr. Aerosol pskrtcler 50 C de sv faznn kapasitesinin 95% ni amayacaktr. Gaz
ieren kk kaplar (gaz kartular) test basncn ve 4.1.4.1 deki P200 gereksinimlerini karlayacaktr.

6.2.6.2

Hidrolik basn testi

6.2.6.2.1

Uygulanacak i basn (test basnc), asgari 1 MPa (10 bar) basnla 50C'deki i basncn 1,5 kat
olmaldr.

6.2.6.2.2

Hidrolik basn testleri


gerekletirilmelidir:

6.2.6.3

her

bir

modelden

en

az

be

adet

ve

bo

svlatrlm

kap

zerinde

(a)

n grlen test basncna, herhangi bir sznt veya gzle grlr kalc deformasyon
gereklemeksizin ulalana kadar ve

(b)

Sznt veya patlama gerekleene kadar; varsa konkav u akma yapmal ve kap test
basncnn 1,2 kat bir basnca ulalana veya bu basn alana kadar szma yapmamal veya
patlamamaldr.

Sklk (szdrmazlk) testi


Doldurulmu olan her bir aeresol pskrtc veya kartuu veya yakt hcresi kartuu scak su
havuzunda 6.2.6.3.1 ile veya 6.2.6.3.2 ile uyumlu olarak onaylanm alternatif su havuzu testine tabi
tututalacaktr.

6.2.6.3.1

Scak su havuz testi

6.2.6.3.1.1

Havuz suyunun scakl ve testin sresi 55 C de ulalabilecek i basnca eriebilecei ekilde


ayarlanmaldr. (50 C deki sv faz, aeresol pskrtcnn, gaz kartuunun veya yakt hcresi
kartuunun kapasitesinin 95% ni amyor ise). Bununla birlikte, ieriklerin sya hassas olmas veya
aerosol pskrtclerin, gaz kartularnn ya da yakt hcresi kartularnn, bu scaklkta yumuayan
bir plastik malzemeden mamul olmas halinde, havuz scakl 20 C ila 30 C arasnda
olacaktr. Ayrca her 2000 tanede bir aeresol datc, gaz kartuu veya yakt hcresi kartuu, daha
scak bir derecede test edilecektir.

6.2.6.3.1.2

Plastik aeresol pskrtc, gaz kartuu veya yakt hcresi kartuundan hibir sznt gereklememeli
veya bunlarn zerinde kalc deformasyon olmamaldr; bununla birlikte bir plastik aeresol
pskrtc, gaz kartuu veya yakt hcresi kartuu szdrmamak kouluyla yumuama nedeniyle
deforme olabilir.
- 333 -

6.2.6.3.2

Alternatif yntemler
Yetkili makamn onay ile, 6.2.6.3.2.1 ve, uygun olduu lde, 6.2.6.3.2.2 veya 6.2.6.3.2.3
gereksinimlerinin karlanmas artyla, ayn emniyeti salayan alternatif yntemler kullanlabilir.

6.2.6.3.2.1

Kalite sistemi
Aeresol pskrtc, gaz kartuu veya yakt hcresi kartuu doldurucular ve birleik reticiler kalite
sistemine sahip olacaktr. Kalite sistemi, tm deforme olmu olan aeresol pskrtcleri, gaz kartular
veya yakt hcresi kartularnn reddedilmesi ve sevkiyat iin nerilmemesini temin etmek iin tm
prosedrleri salayacaktr.
Kalite sistemi aadakileri ierecektir:
(a)

Organizasyonel yapnn ve sorumluluklarn tanm;

(b)

Kullanlacak olan ilgili muayene, kalite kontrol, kalite gvencesi, sre ve operasyon talimatlar;

(c)

Muayene raporlar, test verileri, kalibrasyon verileri ve sertifikalar gibi kalite kaytlar;

(d)

Kalite sisteminin etkin yrtldn gsteren ynetim deerlendirmeleri;

(e)

Belgelerin ve revizyonlarnn kontrolne ilikin sre;

(f)

Uygunsuz aeresol pskirtcler, gaz kartular veya yakt hcresi kartularnn kontrol iin
yntemler;

(g)

lgili personel iin eitim programlar ve kalifikasyon prosedrleri; ve

(h)

Nihai rnde hasar meydana gelmemesini temin etmek iin prosedrler.

lk denetim ve periyodik denetim yetkili makam tatmin etmek zere yaplacaktr. Bu denetimler, onayl
sistemin yeterli ve etkili olmasn salayacaktr. Onayl sistemle ilgili sunulan deiiklikler, yetkili
kuruma nceden bildirilecektir.
6.2.6.3.2.2

Aerosol pskrtcler
Dolu her bir aerosol pskrtc, scak su banyosunda veya onayl bir su banyosu yntemiyle test
edilecektir.

6.2.6.3.2.2.1

Aersosol pskrtclerin doldurmadan nce basn ve sdrmazlk testi


Her bir bo aeresol pskrtc 55 C de doldurulmu aeresol pskrtclerden maksimum seviyede
beklenenden daha fazla veya eit derecede basnca tabi tutulacaktr. (eer sv faz kabn 50 Cde
kapasitesinin %95 ni amaz ise ,50 C). Bu, aeresol pskrtcnn tasarm basncnn en az te ikisi
olacaktr. Eer herhangi bir aerosol, test basncnda 3.3 10-2 mbar.l.s-1 ile eit veya daha fazla sznt
kant gsterir ise, reddedilecektir.

6.2.6.3.2.2.2

Aersosol pskrtclerin doldurulduktan sonra test edilmesi


Dolumdan nce, dolduran taraf sktrma tehizatnn doru ekilde ayarlandndan ve belirtilen
pskrtcnn kullanldndan emin olacaktr.
Doldurulmu her bir aeresol pskrtc, tartlacak ve sznt testine tabi tutulacaktr. Sznt tespit
ekipman, 20 C de en az 2.0 10-3 mbar.l.s-1 oranndaki sznty tespit edebilecek seviyede yeterli
derecede hassas olmaldr
Dolu tm aerosol pskrtcler, sznt, deformasyon veya ar arlk bulgusu gstermeleri halinde
reddedilecektir.

- 334 -

6.2.6.3.2.3

Gaz kartular ve yakt hcresi kartular

6.2.6.3.2.3.1

Gaz kartular ve yakt hcresi kartular basn testi


Her bir gaz kartuu veya yakt hcresi kartuu, 55 C de doldurulmu kaptan maksimum seviyede
beklenenden daha fazla veya eit seviyede test basncna tabi tutulacaktr (Eer 50 Cde sv faz kabn
kapasitesinin 95%ni amaz ise, 50 C). Bu test basnc gaz kartuu veya yakt hcre katuu iin
tanmlanacak olup gaz kartuun veya yakt hcresi kartuunun tasarm basncnn te ikisini
amayacaktr. Eer herhangi bir gaz kartuu veya yakt hcre kartuu, test basncnda, 3.3 10-2
mbar.l.s-1 eit veya daha fazla bir sznt kant gsterir ise, reddedilecektir.

6.2.6.3.2.3.2

Gaz kartularnn veya yakt hcresi kartularnn szdrmazlk testi


Doldurma ve mhrlemeden nce, dolduran taraf (eer mevcut ise) kapanlarn ve ilgili mhrleme
ekipmannn uygun olarak kapatldndan ve tanmlanm olan gazn kullanldndan emin olacaktr.
Doldurulmu her bir gaz kartuu veya yakt hcresi kartuu, gazn doru ktlesi iin kontrol edilecek
ve szdrmazlk testine tabi tutulacaktr. Szdrmazlk testi iin kullanlan ekipmanlar, 20 C de en az
2.0 10-3 mbar.l.s-1 oranndaki sznty tespit edebilecek seviyede yeterli derecede hassas olacaktr.
Beyan edilen ktle limitleri ile uyumlu olmayan, sznt veya defarmasyon kant gsteren tm gaz
kartular veya yakt hcresi kartular reddedilecektir.

6.2.6.3.3

Yetkili kurumun onay alnmak kaydyla, kk aerosol pskrtcler ile kaplar, steril olmalar
gerekiyorsa fakat su testinden olumsuz etkilenebilme ihtimalleri varsa, 6.2.6.3.1 ve 6.2.6.3.2
zorunluluklarna tabi tutulmayacaktr; bunun iin:
(a)

6.2.6.4

Alevlenmeyen bir gaz iermeleri gerekir ve


(i)

tp, veterinerlik veya sair amalara sahip farmastik rnlerin ayrlmaz paralar olan
dier maddeler iermeleri,

(ii)

farmastik rnler iin retim srecinde kullanlan dier maddeler iermeleri yada

(iii)

tp, veterinerlik veya sair uygulamalarda kullanlyor olmalar gerekir.

(b)

Sznt tespiti ve basnca dayankllk iin reticinin alternatif yntemleri kullanmas sonucunda
edeer seviyede gvenlik elde edilecektir; helyum tespiti ve her retim serisinden 2000
iinden en az birinin istatistiksel numunesinin zerinde su banyosu testi bu yntemlere
rnek olarak verilebilir ve

(c)

Yukardaki (a), (i) ve (iii) kapsamndaki farmastik rnler, ulusal salk idaresinin kurumu
altnda ima edilecektir. Yetkili kurumun talep etmesi halinde, Dnya Salk rgtnn
(WHO)4 belirledii yi malat Uygulamalar (GMP) ilkeleri izlenecektir.

Standart referanslar
Bu blmdeki zorunluluklar, aadaki standartlara uygunluk gsterildiinde karlanm kabul edilir:
-

Aeresol kaplara ilikin standartlar (UN No. 1950: aerosoller): malat srasnda geerli olan ve
tadil edilmi ekliyle 75/324/EEC (AET)5 sayl Konsey Direktifine Ek4;

UN No. 2037 iin, UN No. 1965 svlatrlm hidrokarbon gaz karm b.b.b. ieren kk
gaz kaplar (gaz kartular): EN 417:2012 svlatrlm petrol gazlar iin yeniden
doldurulamayan metalik gaz kartular, valfl veya valfsz, tanabilir aletler ile kullanma
ynelik- retim, muayene, test ve iaretleme standartlar

DS Yayn: Farmastik rnlerde kalite gvence. Klavuz ilkeler ve ilgili materyaller. Cilt 2: yi retim
uygulamalar ve muayene".
5
9.06.1975 tarih ve L 147 sayl Avrupa Topluluklar Resmi Gazetesinde yaynlanm olan, ye
Devletlerin aerosol pskrtclere ilikin kanunlarnn yaknlatrlmas hakkndaki 20 Mays 1975 tarih ve
75/324/EEC (AET) sayl Konsey Direktifi.
4

- 335 -

- 336 -

BLM 6.3
SINIF 6.2YE AT A KATEGORS BULAICI MADDELER N KULLANILAN
AMBALAJLARIN RETMNE VE TESTNE LKN ZORUNLULUKLAR
NOT:

Bu Blmdeki zorunluluklar 4.1.4.1'deki ambalajlama talimat P621 uyarnca Snf 6.2


maddelerinin tanmas iin kullanlan ambalajlar iin geerli deildir.

6.3.1

Genel

6.3.1.1

Bu Blmn zorunluluklar, Kategori A kapsamnda yer alan bulac maddelerin tanmasna ynelik
ambalajlar iin geerlidir.

6.3.2

Ambalaj zorunluluklar

6.3.2.1

6.1.4'teki ambalajlama zorunluluklar, halihazrda kullanlan ve 6.1.4de belirtilen mevcut


ambalajlara dayanmaktadr. Bilim ve teknolojideki gelimelerin gzetilebilmesi iin, ayn derecede
etkili olmalar, yetkili kurum tarafndan kabul edilebilir olmalar ve 6.3.5'te aklanan testleri
baarl ekilde gemeleri kaydyla bu Blmde belirtilenlerden farkl zelliklere sahip byk
ambalajlarn kullanmnda saknca yoktur. ADRde belirtilen yntemlere edeer olmalar ve yetkili
kurum tarafndan kabul edilmeleri kaydyla bu farkl test yntemleri kabul edilebilir.

6.3.2.2

Her bir ambalajn bu Blmdeki hkmleri karlamasn temin etmek amacyla ambalajlar yetkili
kurumu tatmin eden bir kalite gvence programna gre retilmeli ve test edilmelidir.
NOT: zlenebilecek prosedrler hakknda rehberlik iin, ISO 16106:2006 "Ambalaj Tehlikeli
maddeler iin tama ambalajlar Tehlikeli madde ambalajlar, orta boy hacimli konteynerler
(IBCler) ve byk ambalajlar ISO 9001in uygulanmasna ynelik klavuz ilkelere bavurulabilir.

6.3.2.3

Ambalaj reticileri ve datclar, izlenecek prosedrlerin yan sra, tamada kullanlacak


ambalajlarn bu Blmdeki geerli performans testlerini geebilmesini salamak iin ihtiya duyulan
kapaklarn ve dier aksamlarn (ilgili contalar da dahil olmak zere) tipleri ve boyutlar hakknda bilgi
sunmaldr.

6.3.3

Ambalaj tiplerinin gsterimine ynelik kod

6.3.3.1

Ambalaj tiplerinin gsterimine ynelik kodlar 6.1.2.7de belirtilmektedir.

6.3.3.2

"U" veya "W" harfleri ambalaj kodunu takip edebilir. U" harfi, 6.3.5.1.6nn
zorunluluklarna uygunluk gsteren zel bir ambalajlama trn ifade eder. W harfi ise, kodun
gsterdii tiple ayn tipteki ambalajn 6.1.4te belirtilenden farkl bir teknik zellie gre retildiini
ve 6.3.2.1 kapsamndaki zorunluluklar kapsamnda e deer olduunu ifade eder.

6.3.4

aretleme
NOT 1: aret, tanm olduu ambalajn testten baaryla geen bir tasarm tipi olduunu ve
ambalajn kullanm hari olmak zere retimine ilikin bu Blmdeki gereksinimleri karladn
gstermektedir.
NOT 2: aretin ambalaj reticileri, onarm yapanlar, ambalaj kullanclar, tayclar ve
dzenleyici makamlara yardmc olmas amalanmtr.
NOT 3: aret, daima test seviyelerinin vb. tm ayrntlarn sunmamakta olup, test sertifikasna, test
raporlarna veya testten baaryla gemi olan ambalajlarn kaydna referans olarak ayrntlarn gz
nnde bulundurulmas gerekebilir.

- 337 -

6.3.4.1

ADR'ye uygun ekilde kullanlmas planlanan her bir ambalaj dayankl, okunakl ve kolayca grnr
ekilde, ambalaja uygun byklkte ve uygun yere yerletirilmi iaretler tamaldr. 30 kg'dan fazla
brt ktleye sahip ambalajlar iin iaretler veya iki iaret ambalajn stnde veya yan tarafnda
bulunmaldr. Harfler, rakamlar ve semboller en azndan 12 mm yksekliinde olacaktr; 30
litre veya 30 kg veya daha az kapasiteli ambalajlar iin ise ykseklik en az 6 mm, 5 litre veya 5
kg veya daha az ambalajlar iin ise uygun byklkte olmaldr.

6.3.4.2

Bu baln ve 6.3.5'in zorunluluklarn karlayan bir ambalaj aadakilerle iaretlenmelidir:

(a)

Birlemi Milletler ambalaj sembol

Bu sembol, bir ambalajn, portatif tankn veya MEGCnin Blm 6.1, 6.2, 6.3, 6.5, 6.6 veya
1
6.7nin ilgili zorunluluklarna uygunluk gsterdiini belgeleme amalar haricindeki bir ama
iin kullanlmayacaktr.

6.3.4.3

(b)

6.1.2 zorunluluklar kapsamnda ambalaj trn gsteren kod;

(c)

"CLASS 6.2" (SINIF 6.2) metni;

(d)

Ambalajn retim ylnn en son iki basama;

(e)

Uluslararas trafikte motorlu aralara ynelik ayrt edici iaret tarafndan gsterilen ve iaretin
tahsisini yapan devlet;

(f)

reticinin ad veya yetkili kurum tarafndan belirtilen dier ambalaj tanmlar;

(g)

6.3.5.1.6 zorunluluklarn karlayan ambalajlar iin, yukardaki (b) maddesi uyarnca gerekli
olan iaretten sonra gelen "U" harfi.

aret, 6.3.4.2 (a) - (g)de gsterilen srada uygulanacak; bu alt paragraflarda istenen iareti
oluturan her bir unsur, kolayca tespit edilebilmesi iin birbirinden ak bir ekilde, rnein bir
taksim veya boluk ile ayrlacaktr. rnekler iin bkz. 6.3.4.4.
Yetkili kurum tarafndan msaade edilen ilave iaretler 6.3.4.1'de belirtildii ekilde iaretin
paralarnn doru olarak tanmlanabilmesini salamaya devam etmelidir.

6.3.4.4

aretleme rnei
4G/CLASS 6.2/06
belirtildii ekilde
S/SP-9989-ERIKSSON
ekilde

6.3.4.2 (a), (b), (c) ve (d)de


6.3.4.2 (e) ve (f)de belirtildii

6.3.5

Ambalajlar iin test gereksinimleri

6.3.5.1

Test performans ve skl

6.3.5.1.1

Her ambalajn tasarm tipi, iaret tahsisine izin veren yetkili kurumun belirledii prosedrlere uygun
olarak u balkta n grlen ekilde test edilecek olup, yetkili kurum tarafndan onaylanacaktr.

Bu sembol UN Model Dzenlemesi Blm 6.8deki kurallara uygun dier tama modlar iin yetkilendirilmi
dkme yk konteynrlar belgelendirmekte de kullanlr.
2
Karayolu Trafiine ilikin Viyana Konvansiyonunda (l968) ngrlen uluslararas trafikte motorlu aralar
yrt etme iareti.
1

- 338 -

6.3.5.1.2

Her ambalaj tasarm tipi, kullanmdan nce bu Blmde n grlen testleri baaryla
geecektir. Ambalaj tasarm tipi; tasarm, byklk, malzeme ve kalnlk, retim ve ambalajlama
ekline gre belirlenir; ancak farkl yzey ilemlerini ierebilir. Tasarm tipinden yalnzca daha
dk bir tasarm ykseklii bakmndan farkl olan ambalajlar da iermektedir.

6.3.5.1.3

Testler yetkili kurum tarafndan belirlenen aralklarla rn numunelerinde tekrarlanmaldr.

6.3.5.1.4

Testler tasarm, malzeme veya ambalajn retim eklinde bir deiiklik yaratan her bir
modifikasyon durumunda tekrarlanmaldr.

6.3.5.1.5

Yetkili kurum, test edilen bir tipten yalnzca kk zellikler bakmndan (rnein ana kaplarda
daha kk boyutlar veya daha dk net ktle gibi) farkllk gsteren, ambalajlar ile d
boyutlarnda kk azaltmalara gidilmi ekilde imal edilen varil, torba ve kutular gibi ambalajlarn
seici ekilde test edilmesine izin verebilir.

6.3.5.1.6

Herhangi bir tipteki ana kaplar, orta (ikincil) ambalaj iinde bir araya getirilebilir ve aada
belirtilen koullar kapsamnda sert d pakette, teste gerek kalnmakszn tanabilir:
(a)

D paket, krlabilir (rnein, cam) i kaplar ile 6.3.5.2.2'ye uygun olarak baarl bir ekilde
test edilmi olmaldr;

(b)

Ana kaplarn toplam brt kombine ktlesi yukardaki (a) maddesindeki drme testinde
kullanlan ana kaplarn brt ktlesinin bir buuk katn amamaldr;

(c)

Ana kaplar arasndaki ve ana kaplar ile ikincil ambalajn d arasndaki dolgu
maddesinin kalnl orijinal olarak test edilen kabn kalnlna karlk gelen deerin altna
drlmemelidir; orijinal testte yalnzca tek bir ana kabn kullanlmas halinde, ana kaplar
arasndaki dolgu malzemesinin kalnl orijinal testteki ikincil ambalajn d ile ana kap
arasndaki dolgu malzemesinin kalnlndan az olmamaldr. Daha az ya da daha kk ana
kaplar kullanlmsa (drme testinde kullanlan ana kaplarla karlatrldnda), bo
alanlar doldurmak iin ilave olarak yeterince dolgu malzemesi kullanlmaldr;

(d)

Salam d paket bo iken 6.1.5.6'daki yma testini baaryla gemelidir. Ayn ambalajlarn
toplam ktlesi yukardaki (a) maddesinde belirtilen drme testinde
kullanlan ambalajlarn kombine ktlesini baz almaldr;

(e)

Sv ieren ana kaplar iin ana kaplarn tm sv ieriini emecek ekilde yeterli
miktarda emici malzeme bulunmaldr;

(f)

Eer salam d paket svlar iin kullanlacak ana kaplar tamak iin planlandysa ve
szdrmaz deilse veya katlar iin kullanlacak ana kaplar tamak iin planlandysa
ve geirmez deilse szdrma durumunda sv veya kat ieriklerin tutulmas iin szdrmaz
astar, plastik torba veya edeer etkili tutucu bir madde temin edilmelidir;

(g)

6.3.4.2 (a) ila (f)'de ngrlen iaretlere ilave olarak ambalajlar 6.3.4.2 (g)'ye uygun olarak
iaretlenmelidir.

6.3.5.1.7

Yetkili kurum herhangi bir zamanda bu blmde belirtilen testler yoluyla seri retimtan mamul
ambalajlarn tasarm tipi testlerinin gereksinimlerini karladna ilikin bir kant ibraz edilmesini
talep edebilir.

6.3.5.1.8

Test sonularnn geerliliinin etkilenmemesi ve yetkili kurum onay alnmas kouluyla tek bir
numunede bir ka test gerekletirilebilir.

6.3.5.2

Ambalajlarn teste hazrlanmas

6.3.5.2.1

Her bir ambalaj numunesi ayn ekilde tamaya hazrlanacaktr. Sv veya kat bulac
maddelerin yerini ise su veya scakln 18 C olmas n grldyse, su/antifriz alacaktr. Ana
kaplar, kapasitelerinin %98inden daha az olacak ekilde durdurulmayacaktr.
NOT:
Su ifadesi, 18 Cde test ilemi iin en az 0,95 zgl arla sahip su/antifriz
zeltilerini kapsar.
- 339 -

stenen testler ve numune says

6.3.5.2.2

Ambalaj tipleri iin istenen testler


Ambalaj tipi a
stenen testler
Drme
Sert d
Ana kap
Su
Souk
Ek drme
6.3.5.3.6.3
ambalajlar;
pskrtme iklimlendir- 6.3.5.3
Plastik Dier 6.3.5.3.6.1
me
6.3.5.3.6.2
Numune
Numune
Numune
Numune
says
says
says
says
Fiber levha
x
5
5
10
kutular
x
5
0
5
Fiber levha
x
3
3
6
varil
x
3
0
3
x
0
5
5
Ambalajn
Plastik kutular
kuru buz
x
0
5
5
Plastik
veril/bidon

Dier
malzemeden
mamul kutular
Dier malzemelerden
mamul variller/
bidonlar

x
x
x

iermesi
planlanyorsa,
tek bir
numunede
gerekir.

Delme
6.3.5.4

stifleme 6.1.5.6

Numune
says
2
2
2
2
2
2

Numune says

2
2

6.3.5.1.6da
aklanan U
iaretli
ambalajlarn
zel
hkmlerine
ynelik olarak
test edilmesi
srasnda
numune
zerinde gerekir

Ambalaj tipi, ambalaj trne ve malzeme zelliklerine gre ambalajlar test amalaryla kategorilere
ayrmaktadr.
NOT 1:
Ana kabn, iki farkl veya daha fazla malzemeden yaplm olduu durumlarda zarar
grme ihtimali en yksek olan malzeme ilgili testleri belirleyecektir.
NOT 2:
kincil ambalajlarn
srasnda dikkate alnmayacaktr.

malzemesi,

testin

seimi

veya

testin

hazrlanmas

Tablonunkullanmnailikinaklama:
Test edilecek ambalajn, plastik i kaba sahip bir fiber levha d kutudan olumas halinde, be
numune drme testinden nce su pskrtme testinden geecek (bkz. 6.3.5.3.6.1) ve dier be
numune ise drme testinden nce 18 Cye iklimlendirilecektir (bkz.
6.3.5.3.6.2). Ambalajn, kuru buz ierecei hallerde, bir tane daha numune 6.3.5.3.6.3 uyarnca
iklimlendirme ileminden getikten sonra be kere drlecektir.
Tama ilemine hazrlanan ambalajlar, 6.3.5.3 ve 6.3.5.4teki testlere tabi tutulacaktr. D paketler
iin, tablodaki balklar performans nemden hzla etkilenebilen fiber levha veya benzer materyalleri;
dk scaklkta gevrekleebilen plastikleri ve performans nemden veya scaklktan etkilenmeyen
metal benzeri dier malzemeleri ifade etmektedir.
6.3.5.3

Drme testi

6.3.5.3.1

Numuneler, 6.1.5.3.4e uygun, sert, yatay, dz, byk ve esnek olmayan bir yzeye, 9 m
ykseklikten serbest dlere tabi tutulacaktr.

6.3.5.3.2

Numunelerin bir kutu eklinde olmas halinde bunlardan bei, her biri aadaki ynlerde olmak
zere drlecektir:
(a)

tabandan dz;

(b)

st ksmdan dz;

(c)

uzun yandan dz;


- 340 -

6.3.5.3.3

(d)

ksa yandan dz;

(e)

bir keye.

Numunelerin bir varil eklinde olmas halinde bunlardan , her biri aadaki ynlerde olmak
zere drlecektir:
(a)

apraz olarak st kenar zerine, arlk merkezi dorudan arpma noktas zerinde olacak
ekilde,

(b)

apraz olarak alt kenar zerine;

(c)

yandan dz.

6.3.5.3.4

Numunenin istenen dzenleme srasnda braklmas gerekmektedir; fakat aerodinamik


nedenlerden dolay bu dzenlemede istenen darbenin gereklemeyebilecei kabul edilmektedir.

6.3.5.3.5

Uygun drme srasn takiben ana kaptan (kaplardan) hibir sznt olmayacak olup bu ana kaplar,
ikincil ambalaj ierisindeki dolgu amal/emici malzeme tarafndan korunmaya devam edecektir.

6.3.5.3.6

Drme testi iin test numunelerinin zel hazrl

6.3.5.3.6.1

Fiber levha (Fiber levha) - Su pskrtme testi:


Fiber levha d paketler: Numuneler en az bir saat sre ile saatte yaklak 5 cmlik yamur dne
maruziyeti taklit eden bir su pskrtmesine tabi tutulmaldr. Daha sonra 6.3.5.3.1de
belirtilen teste tabi tutulmaldr.

6.3.5.3.6.2

Plastik malzeme Souk iklimlendirme


Plastik ana kaplar veya d paketler: Test numunesi ile ieriklerinin scakl, en az 24 saatlik bir sre
boyunca, 18 C veya daha dk bir scakla drlmeli ve bu ortamdan alndktan sonraki 15
dakika ierisinde test numunesi 6.3.5.3.1de aklanan teste tabi tutulacaktr. Numunenin kuru buz
ierdii hallerde, iklimlendirme sresi 4 saat olacaktr.

6.3.5.3.6.3

Kuru buz iermesi amalanan ambalajlar lave drme testi


Ambalajn kuru buz iermesi amalanyorsa, 6.3.5.3.1 ve ilgili durumlarda 6.3.5.3.6.1 veya
6.3.5.3.6.2de belirtilenlere ilave bir test gerekletirilmelidir. Bir numune, kuru buzun
kaybolaca ekilde saklanmal ve ardndan, 6.3.5.3.2de aklanan, ambalajn bozukluk
gstermesinin en muhtemel olduu yn dzenlerinden birinde drlmelidir.

6.3.5.4

Delme testi

6.3.5.4.1

Brt ktlesi 7 kg veya daha az olan ambalajlar


Numuneler sert dz bir yzeye yerletirilmelidir. En az 7 kg ktleye, 38 mm'yi amayan bir apa ve 6
mm'yi amayan arpma ucu kenarlarna sahip silindir eklindeki elik ubuk (bkz. ekil 6.3.5.4.2), 1
m ykseklikten dikey olarak serbest braklmaldr. Bu ykseklik, arpma ucundan numunenin arpma
yzeyine kadarki lmdr. Bir adet numune ambalajn tabanna yerletirilmelidir. kinci bir numune,
ilkinde kullanlana gre dikey olacak ekilde yerletirilmelidir. Her iki durumda da elik ubuk ana
kaba arpacak ekilde ynlendirilmelidir. Her arpmadan sonra, birincil kaptan sznt olmamas
kouluyla ikincil ambalaja nfuz edilmesi kabul edilir.

- 341 -

6.3.5.4.2

Brt ktlesi 7 kgyi aan ambalajlar


Numuneler silindir eklindeki elik ubuun ucu zerine drlmelidir. ubuk sert dz bir yzeye
dikey olarak yerletirilmelidir. ubuun ap 38 mm olmal, st ucun keleri ise en fazla 6 mm
yarapa sahip olmaldr (bkz. 6.3.5.4.2). ubuk, ana kaplarn merkezi ile d paketin d yzeyi
arasndaki mesafeye eit mesafede en az 200 mm olmak zere dar kk olacaktr. Bir numune,
st yz aa bakacak ekilde 1 m ykseklikten serbest de tabi tutulacak; bu ykseklik elik
ubuun st ksmndan llerek hesaplanacaktr. kinci bir numune, ilkinde kullanlana gre dikey
olacak bir dzende ayn ykseklikten drlecektir. Her iki durumda da, ambalaj elik ubuun ana
kaplara nfuz edebilecei ekilde ynlendirilmelidir. Her arpmadan sonra, ana kaptan sznt
olmamas kouluyla ikincil ambalaja nfuz edilmesi kabul edilir.

ekil 6.3.5.4.2

Yar ap 6mm

mm cinsinden boyut

6.3.5.5

Test raporu

6.3.5.5.1

En az aadaki bilgileri ieren bir yazl test raporu hazrlanarak ambalaj kullanclarna
sunulmaldr:

6.3.5.5.2

1.

Testin gerekletii tesisin ad ve adresi;

2.

Bavuru sahibinin (varsa) ad ve adresi;

3.

zel bir test raporu tanmlamas;

4.

Test ve rapor tarihi;

5.

Ambalaj reticisi;

6.

malat metodu (rnein fleme kalpl) ile birlikte izimler ve/veya fotoraflar da
ierebilecek bir ambalaj tasarm tipi aklamas (rnein boyutlar, malzemeler,
kapaklar, kalnlk, vb.);

7.

Azami kapasite;

8.

Test ierikleri;

9.

Test aklamalar ve sonular;

10.

Test raporu, imzalayann ad ve unvan ile birlikte imzalanmaldr.

Test raporunda tama ilemine hazrlanan ambalajn bu Blmdeki ilgili hkmlere gre test
edildiini ve dier bir ambalaj metodu veya paralarnn kullanmnn, bu testi geersiz klabileceini
ifade eden bir beyan yer alacaktr. Test raporunun bir nshas yetkili kuruma ibraz edilecektir.

- 342 -

BLM 6.4
RADYOAKTF VE BU GB MALZEMELERN AMBALAJLARININ
RETMNE, TESTNE VE ONAYINA LKN ZORUNLULUKLAR
6.4.1

(Rezerve edilmi)

6.4.2

Genel zorunluluklar

6.4.2.1

Ambalaj, ktlesi, hacmi ve ekli bakmndan kolaylkla ve gvenle tanacak ekilde


tasarlanmaldr. lave olarak ambalaj tama esnasnda ara ierisine ve zerine uygun olarak skca
sabitlenecek ekilde tasarlanmaldr.

6.4.2.2

Amaland ekilde kullanldnda ambalajdaki herhangi bir kaldrma mekanizmasnn


bozulmayaca ekilde tasarm yaplacaktr; kaldrma mekanizmalarnda herhangi bir bozulma
olmas halinde ambalajn bu Ek'teki dier zorunluluklar karlama kabiliyeti zarar grmemelidir.
Tasarm, dzensiz kaldrmay kapsayacak uygun emniyet unsurlarn gzetmelidir.

6.4.2.3

Ambalajn d yzeyindeki kaldrma iin kullanlabilecek tehizatlar ve dier mekanizmalar,


6.4.2.2'nin gereksinimleri uyarnca ambalaj ktlesini destekleyecek ekilde tasarlanmal veya
karlabilir olmaldr; aksi halde tama srasnda kullanlmas imkansz klnacaktr.

6.4.2.4

Uygulanabildii kadaryla ambalaj d yzeylerinde kntlara sahip olmayacak ve kontaminasyondan


kolayca arndrlacak ekilde tasarlanmaldr.

6.4.2.5

Uygulanabildii kadaryla ambalajn d tabakas su toplamayacak ve tutmayacak ekilde


tasarlanmaldr.

6.4.2.6

Ambalajn asl paras olmayan ve ambalaja tama srasnda eklenen her trl zellik,
ambalajn gvenliini azaltmamaldr.

6.4.2.7

Ambalaj, normal tama koullarnda oluabilecek ivmelenme, titreim veya titreim


rezonansna, farkl kaplardaki kapama mekanizmalarnn etkinliinde veya btn olarak ambalajn
tutarllnda herhangi bir bozulma olmakszn dayanabilecek zellikte olmaldr. zellikle somunlar,
cvatalar ve dier sabitleme aralar, tekrar eden kullanmdan sonra dahi gevemeyi veya istenmeden
zlmeyi nleyecek ekilde tasarlanmaldr.

6.4.2.8

Ambalaj malzemeleri ve bileenleri veya yaplar, fiziksel ve kimyasal olarak birbirleriyle ve


radyoaktif ieriklerle uyumlu olmaldr. rradyasyon altnda gsterilen davranlar dikkate alnmaldr.

6.4.2.9

Radyoaktif ieriklerin
korunmaldr.

6.4.2.10

Ambalajn tasarmnda, normal tama


scaklklar ve basnlar dikkate alnmaldr.

6.4.2.11

Bir ambalaj, normal tama artlarnda ve maksimum radyoaktif ierik ile, paketin d yzeyinde
2.2.7.2.4.1.2, 4.1.9.1.10 ve 4.1.9.1.11, uygun olduu mddete, 7.5.11 CV33 (3.3) (b) ve (3.5)de
hesaba katlarak tanmlanan deerleri amamasn temin edecek ve yeterli korumay salayacak
ekilde tasarlanacaktr

6.4.2.12

Dier tehlikeli zelliklere sahip radyoaktif malzemeler iin ambalaj tasarm srasnda bu
zellikler dikkate alnmaldr; bkz. 2.1.3.5.3 ve 4.1.9.1.5.

6.4.2.13

Ambalaj reticileri ve datclar, izlenecek prosedrlerin yan sra, tamada kullanlacak


ambalajlarn bu Blmdeki geerli performans testlerini geebilmesini salamak iin ihtiya duyulan
kapaklarn ve dier aksamlarn (ilgili contalar da dahil olmak zere) tipleri ve boyutlar hakknda bilgi
sunmaldr.
(Rezerve edilmi)

6.4.3

bir

ekilde

kaabilecei

- 343 -

koullar

tm

valflar

altnda

izinsiz

karlalmas

altrmaya

kar

muhtemel

ortam

6.4.4

stisnai ambalajlara ilikin zorunluluklar


stisnai ambalajlar 6.4.2'de belirtilen gereksinimleri karlayacak ekilde tasarlanmaldr.

6.4.5

Endstriyel ambalajlara ilikin zorunluluklar

6.4.5.1

Tip IP-1, IP-2 ve IP-3 ambalajlar, 6.4.2 ve 6.4.7.2de belirtilen zorunluluklar karlayacaktr.

6.4.5.2

Tip IP-2 ambalaj, 6.4.15.4 ve 6.4.15.5'te belirtilen testlere tabi tutulmusa, aadakileri nlemelidir:
(a)

Radyoaktif ieriklerin kayb veya dalmas ve

(b)

Ambalajn herhangi bir d yzeyinde azami radyasyon seviyesinde %20den fazla bir art.

6.4.5.3

Tip IP-3 ambalaj, 6.4.7.2 ila 6.4.7.15te belirtilen tm zorunluluklar karlayacaktr.

6.4.5.4

Tip IP-2 ve IP-3 ambalajlar iin alternatif zorunluluklar

6.4.5.4.1

Aadakilerin salanmas kouluyla ambalajlar Tip IP-2 ambalaj olarak kullanlabilir:

6.4.5.4.2

6.4.5.4.3

6.4.5.4.4

(a)

6.4.5.1 gereksinimlerinin karlanmas;

(b)

Blm 6.1de ambalajlama grubu I ve II iin n grlen zorunluluklar karlayacak ekilde


tasarlanm olmalar ve

(c)

Blm 6.1'deki ambalajlama grubu I veya II'ye iin istenen testlere tabi tutulduklarnda unlar
nlemeleri:
(i)

Radyoaktif ieriklerin kayb veya dalmas ve

(ii)

Ambalajn herhangi bir d yzeyinde azami radyasyon seviyesinde %20den fazla bir
art.

Portatif tanklar da, aadakilerin karlanmas kouluyla Tip IP-2 veya IP-3 ambalajlar olarak
kullanlabilir:
(a)

6.4.5.1 zorunluluklarnn karlanmas;

(b)

Blm 6.7de n grlen zorunluluklar karlayacak ekilde tasarlanm olmalar ve 265 kPa
test basncna dayanacak zellikte olmalar ve

(c)

Temin edilen ilave korumann, elleleme ve rutin tama koullarndan kaynaklanan statik
ve dinamik gerilmelere dayanacak ekilde ve portatif tankn d yzeylerindeki radyasyon
seviyesinde %20lik bir art nleyebilecek olmalar.

Portatif tanklar haricindeki tanklar da, Tablo 4.1.9.2.5te n grlen DE-I ve DE-II svlar
ile gazlarn tanmas amacyla Tip IP-2 veya IP-3 ambalajlar olarak kullanlabilir; bunun iin
unlarn karlanmas gerekir:
(a)

6.4.5.1 zorunluluklarnn karlanmas;

(b)

Blm 6.8de n grlen zorunluluklar yerine getirmeleri ve

(c)

Temin edilen ilave korumann, elleleme ve rutin tama koullarndan kaynaklanan statik
ve dinamik gerilmelere dayanacak ekilde ve tankn d yzeylerindeki radyasyon
seviyesinde %20lik bir art nleyebilecek olmalar.

Kalc bir kapama zelliine sahip olan konteynerler de aadakilerin salanmas kouluyla Tip IP-2
veya IP-3 ambalajlar olarak kullanlabilir:
- 344 -

6.4.5.4.5

(a)

Radyoaktif ieriklerin kat malzemelerle snrlandrlm olmas;

(b)

6.4.5.1 gereksinimlerinin karlanmas; ve

(c)

ISO 1496-1:1990: "Seri 1 Konteynerleri Teknik zellikler ve Testler Ksm 1: Geel Kargo
Konteynerleri standard ile 1:1993, 2:1998, 3:2005, 4:2006 and 5:2006 sayl mteakip
tadillere (boyutlar ve oranlar hari olmak zere) uygunluk gsterecek ekilde tasarlanm
olmalar. Buna ilaveten bu dokmanda belirtilen testlere tabi tutulmalar halinde ve normal
tama koullarnda gerekleen ivmelenmeler durumunda aadakilerin meydana gelmesini
nleyecek ekilde tasarlanm olmalar:
(i)

radyoaktif ieriklerin kayb veya dalmas ve

(ii)

Konteynerlerin herhangi bir d yzeyinde azami radyasyon seviyesinde %20den fazla


bir art.

Metal orta boy hacimli konteynerler de, aadakilerin karlanmas kouluyla Tip IP-2 veya IP-3
ambalajlar olarak kullanlabilir:
(a)

6.4.5.1 zorunluluklarnn karlanmas ve

(b)

Ambalajlama grubu I veya II iin Blm 6.5'te ngrlen zorunluluklara uygun ekilde
tasarlanm olmalar fakat bu Blmde n grlen testlere tabi tutulmalar halinde en fazla
hasar verebilecek yn dzenlemesinde gerekletirilen drme testinde aadakileri
nlemeleri:
(i)

Radyoaktif ieriklerin kayb veya dalmas; ve

(ii)

Orta boy hacimli konteynerin herhangi bir d yzeyinde azami radyasyon


seviyesinde %20den fazla bir art.

6.4.6

Uranyum hekzaflorr ieren ambalajlara ilikin zorunluluklar

6.4.6.1

Uranyum heksaflorid iermek iin tasarlanan ambalajlar, ADR nin herhangi bir yerinde tanmlanm
olan malzemenin radyoaktif ve blnebilir zelliklerine mahsus olan gereksinimleri karlayacaktr.
6.4.6.4'te izin verilen durum hari olmak zere, 0,1 kg veya daha fazla miktarlardaki uranyum
hekzaflorr, ISO 7195:2005 "Nkleer Enerji Uranyum hekzaflorrn (UF6) tama iin
ambalajlanmas" (Packaging of uranium hexafluoride (UF6) for transport) hkmleri ile 6.4.6.2 ve
6.4.6.3 zorunluluklarna uygun olarak ambalajlanacak ve tanacaktr.

6.4.6.2

0.1 kg veya daha fazla uranyum hekzaflorr iermek zere tasarlanan her bir ambalaj aada
belirtilen gereksinimleri karlayacak ekilde tasarlanmaldr:
(a)

ISO 7195:2005'te belirtildii zere sznt ve kabul edilemez gerilme gstermeksizin


6.4.21.5'te belirtilen yapsal testlere dayanabilecek zellikte olmaldr; 6.4.6.4 te izin verilenler
hari

(b)

Uranyum hekzaflorr kayb veya dalm olmakszn 6.4.15.4'te belirtilen serbest d


testine dayanacak zellikte olmaldr ve

(c)

Saklama sistemi krlmakszn 6.4.17.3'te belirtilen termal (sl) teste dayanmaldr. 6.4.6.4 te
izin verilenler hari

6.4.6.3

0.1 kg veya daha fazla uranyum hekzaflorr iermek zere tasarlanan ambalajlar, basn tahliye
cihazlar ile donatlmamaldr.

6.4.6.4

Yetkili kurumun karlkl onayna bal olmak zere, 0,1 kg veya daha fazla uranyum
hekzaflorr iermek zere tasarlanan ambalajlar aadaki hususlarn karlanmas kouluyla
tanabilir:
(a)
(b)

E deer bir gvenlik seviyesinin salanmas kouluyla ISO 7195:2005 dndaki uluslararas
veya ulusal standartlara uygun ekilde; ve /veya
Szdrmalar ve kabul edilemeyecek gerilmeler gstermeksizin, 6.4.21.5'te belirtildii zere
- 345 -

2,76 MPa'dan dk bir test basncna dayanacak ekilde; ve/veya


(c)

9000 kg veya daha fazla uranyum hekzaflorr ve ambalajlar ierdiinde 6.4.6.2 (c)
zorunluluunun karlanmasna gerek yoktur.

Dier tm konularda, 6.4.6.1 ila 6.4.6.3te belirtilen zorunluluklar yerine getirilecektir.


6.4.7

Tip A ambalajlarna ilikin zorunluluklar

6.4.7.1

Tip A ambalajlar, 6.4.2 ve 6.4.7.2 - 6.4.7.17'deki genel zorunluluklar karlayacak ekilde


tasarlanmaldr.

6.4.7.2

Ambalajn en kk toplam d boyutu 10 cm'den az olmamaldr.

6.4.7.3

Ambalajn d tarafnda kolay krlmayan ve dokunulmadnda ambalajn almadn gsteren


mhr gibi bir zellik bulunmaldr.

6.4.7.4

Ambalajlardaki sabitleme aksesuarlar, tama srasndaki normal koullarda ve kaza


durumlarnda bu aksesuarlar zerindeki kuvvetlerin ambalajn ADR hkmlerini karlama zelliini
azaltmamasn salayacak ekilde tasarlanmaldr.

6.4.7.5

Ambalajn tasarmnda, ambalajn bileenleri iin scakln -40C ile +70C arasnda
deiebilecei gz nnde bulundurulmaldr. Svlar iin dondurucu scaklklar ile verilen scaklk
aralndaki ambalaj malzemelerinin muhtemel bozulma durumlar dikkate alnmaldr.

6.4.7.6

Tasarm ve retim teknikleri ulusal ve uluslararas standartlara veya Yetkili kurum tarafndan kabul
edilebilecek dier zorunluluklara uygunluk gstermelidir.

6.4.7.7

Tasarmda, bir sabitleme mekanizmasyla istenmeden ya da ambalaj ierisinde oluacak bir basn
nedeniyle alamayacak ekilde sabitlenmi olan bir saklama sistemi bulunmaldr.

6.4.7.8

zel biimde ambalajlanm radyoaktif malzemeler, saklama sisteminin bir bileeni olarak
dnlebilir.

6.4.7.9

Saklama sistemi ambalajda ayr bir nite oluturuyorsa, ambalajn


bamsz bir sabitleme mekanizmas ile skca kapatlabilir zellikte olmaldr.

6.4.7.10

Saklama sistemindeki herhangi bir bileenin tasarm, ilgili durumlarda, svlarn ve dier hassas
malzemelerin radyolitik dekompozisyonu ve kimyasal reaksiyon veya radyoliz nedeniyle gaz retimi
gz nnde bulundurularak yaplmaldr.

6.4.7.11

Saklama sistemi, ortam basncnn 60 kPann altna inmesi durumunda radyoaktif ieriini tutmaya
devam etmelidir.

6.4.7.12

Basn tahliye valflar hari tm valflar valftan sznty tutacak ekilde bir koruyucu zarfa sahip
olmaldr.

6.4.7.13

Saklama sisteminin bir paras olarak tanmlanan bir ambalaj bileenini kaplayan radyasyon
koruyucu plaka, bu bileenin koruyucu plakadan istenmeden kn nleyecek ekilde
tasarlanmaldr. Radyasyon koruyucu plakann ve iindeki sz konusu bileenin ayr bir nite
oluturduu hallerde, radyasyon koruyucu plaka dier ambalaj yapsndan bamsz bir sabitleme
mekanizmas ile skca kapanacak zellikte olmaldr.

6.4.7.14

Ambalaj, 6.4.15'te belirtilen testlere tabi tutulmas halinde aadakileri nleyecek ekilde
tasarlanmaldr:

dier

ksmlarndan

(a)

Radyoaktif ieriklerin kayb veya dalmas ve

(b)

Ambalajn herhangi bir d yzeyinde azami radyasyon seviyesinde %20den fazla bir art.

- 346 -

6.4.7.15

Sv radyoaktif malzemeye ynelik ambalaj tasarm, ieriklerin scaklklar, dinamik etkiler ve


doldurma dinamiklerindeki deiikliklere uyabilecek bir fire ile temin edilmelidir.
Sv ierecek Tip A ambalajlar

6.4.7.16

Sv radyoaktif malzeme iermek zere tasarlanm olan bir Tip A ambalaj, ayrca:
(a)

6.4.16'da belirtilen testlere tabi tutulmusa 6.4.7.14 (a)da belirtilen koullar karlayacak
yeterlilikte olmal ve

(b)

Aadaki koullardan birini karlamaldr:


(i)

Sv ieriklerini iki katna kadar bir emici malzeme ile temin edilmelidir. Bu tr emici
malzemeler sznt halinde svlara temas edebilecek uygun bir konuma yerletirilmelidir
veya

(ii)

Ana i ve ikincil d saklama bileenlerinden oluan bir saklama sistemiyle temin


edilmeli, bu sistem sv ierikleri tamamen kapsamak zere, ana i saklama
sisteminde sznt olsa dahi sv ieriklerin ikincil d saklama sisteminde
tutulmasn salayacak ekilde tasarlanmaldr.

Gaz ierecek Tip A ambalajlar


6.4.7.17

Gazlar iin tasarlanan bir ambalaj, 6.4.16'da belirtilen testlere tabi tutulmas halinde
ambalajdaki radyoaktif ieriklerin kaybolmasn veya dalmn nlemelidir. Trityum gaz veya soy
gazlar iin tasarlanan bir Tip A ambalaj bu hkmden hari tutulmutur.

6.4.8

Tip B(U) ambalajlarna ilikin zorunluluklar

6.4.8.1

Tip B(U) ambalajlar, 6.4.7.14 (a)da belirtilenler hari olmak zere, 6.4.2 ve 6.4.7.2
ila6.4.7.15'te belirtilen zorunluluklar ve bunlara ilaveten 6.4.8.2 ila 6.4.8.15'te belirtilen
zorunluluklar karlayacak ekilde tasarlanmaldr.

6.4.8.2

Ambalajlar, 6.4.8.5 ve 6.4.8.6da belirtilen ortam koullar altnda, radyoaktif ierikler


tarafndan ambalaj ierisinde meydana gelen snn, 6.4.15'teki testlerde saptanan normal tama
koullarnda, bir hafta sreyle ilgilenilmemesi durumunda ilgili saklama sistemi ve koruyucu plaka
zorunluluklarn karlayamamasna neden olabilecek bir ynde ambalaj kt olarak etkilememesini
salamak zere tasarlanmaldr. Aadakilerden biri veya daha fazlasna neden olabilcek s etkilerine
kar zel nem gsterilmelidir:
(a)

Radyoaktif ieriklerin dzeninin, geometrik eklinin veya fiziksel durumunun


deimesi veya radyoaktif malzeme teneke veya kap (rnein, kaplanm yakt elemanlar)
ierisinde ise tenekenin, kabn veya radyoaktif malzemenin eklinin bozulmas veya erimesi;

(b)

Radyasyon koruyucu plaka malzemesinin diferansiyel s genlemesi veya atlama veya


erimeden dolay ambalajn etkinliinin azalmas;

(c)

Nemle birlikte korozyonun hzlanmas.

6.4.8.3

Mnhasr kullanm kapsamnda tandklar durumlar haricinde ambalajlar, 6.4.8.5te


belirtilen ortam koullar altnda ve gne radyasyonu olmakszn, ambalajn eriilebilir yzeylerindeki
scakln 50C'yi amamasn salayacak ekilde tasarlanmaldr.

6.4.8.4

Ambalajn tanmas esnasnda kolayca eriilebilecek yzeylerin azami scakl, 6.4.8.5te belirtilen
ortam koullar altnda ve gne radyasyonu olmakszn 85C'yi amamaldr. Kiilere koruma
salama amal bariyerler ve perdelere zel ihtimam gsterilmeli ve bariyerler veya perdeler hibir
teste tabi tutulmamaldr.

6.4.8.5

Ortam scaklnn 38C olduu varsaylmaldr.

6.4.8.6

Gne radyasyonu koullar Tablo 6.4.8.6'da belirtildii ekilde varsaylmaldr.


- 347 -

Tablo 6.4.8.6: Gne radyasyonu verileri


Gnde 12 saat gne
radyasyonu (W/m2)

Durum Yzeyin biimi ve konumu


1
2
3
4
5

Yatay olarak aa bakarak tanan dz yzeyler Yatay


olarak yukar bakarak tanan dz yzeyler Dik tanan
yzeyler
Dier aa bakan yzeyler (yatay olmayan)
Dier tm yzeyler

0
800
200a
200 a
400 a

Alternatif olarak, sourma katsays kullanlarak ve etrafta bulunan cisimlerin muhtemel


yansmalarnn etkileri ihmal edilerek sins fonksiyonu kullanlabilir.
a

6.4.8.7

6.4.17.3'te belirtilen s testlerin zorunluluklarn karlamak amacyla sl korumaya sahip bir ambalaj,
6.4.15 ve 6.4.17.2 (a) ve (b) veya baz durumlarda 6.4.17.2 (b) ve (c)'de belirtilen testlere tabi
tutulduunda bu korumann etkin kalmasn salayacak ekilde tasarlanmaldr. Ambalajn d
yzeyindeki bu tr bir koruma yarlma, kesilme, kayma, anma veya kaba elleleme nedeniyle etkisiz
kalmamaldr.

6.4.8.8

Ambalajlar testlere tabi tutulduklarnda aadakileri karlayacak ekilde tasarlanacaktr:


(a)

6.4.15'te belirtilen testlerde, saatte 10-6 A2'den daha fazla radyoaktif ierik kaybn
nleyebilecektir ve

(b)

6.4.17.1, 6.4.17.2 (b), 6.4.17.3 ve 6.4.17.4'te belirtilen testler hemde aada belirtilen testlerde
(i)

ambalaj en fazla 500 kg ktleye ve d boyutlara gre en fazla 1000 kg/m3


toplam younlua sahipse ve zel biimde ambalajlanm radyoaktif malzemeler hari
olmak zere 1000 A2'den fazla radyoaktif ierie sahipse 6.4.17.2 (c)deki testlerde
veya

(ii)

dier tm ambalajlar iin 6.4.17.2 (a)'da belirtilen testlerde, aadaki hkmleri


karlamaldr:

ambalajn yzeyinden 1 m mesafedeki radyasyon seviyesinin, ambalajn tamas


amalanan azami radyoaktif ierikle 10 mSv/sayi amamasn salamak zere yeterli koruyucu
plakay koruyacaktr ve

radyoaktif ieriklerin bir haftalk bir sre ierisindeki birikimli kaybnn kripton-85 iin en fazla
10 A2 ve dier tm radyonklidler iin ise en fazla A2 olacak ekilde snrlandracaktr.

Farkl radyonklid karmlar varsa, 2.2.7.2.2.4 ila 2.2.7.2.2.6 hkmleri geerli olacaktr. Fakat
kripton-85 iin 10 A2 deerine eit efektif bir A2(i) deeri kullanlabilir. Yukardaki (a) durumunda,
deerlendirmede 4.1.9.1.2'deki harici kontaminasyon snrlar hesaba katlmaldr.
6.4.8.9

105 A2'den daha yksek etkinlie sahip radyoaktif ierikli ambalaj, 6.4.18'de belirtilen
geniletilmi suya daldrma testine tabi tutulduunda saklama sisteminde krlma olmayacak ekilde
tasarlanmaldr.

6.4.8.10

zin edilen etkinlik salnm snrlarna uygunluk, ne filtreleri ne de mekanik soutma sistemini baz
almaldr.

6.4.8.11

Ambalaj, 6.4.15 ve 6.14.17'de belirtilen test koullar altnda evreye radyoaktif malzemelerin
salnmna izin verebilecek saklama sisteminde bir basn tahliye sistemine iermemelidir.

6.4.8.12

Ambalaj, azami normal alma basncndayken ve 6.4.15 ve 6.4.17'de belirtilen testlere tabi
tutulmu durumdayken, saklama sistemindeki akma seviyesinin ambalajn geerli hkmleri
karlamada baarsz kalmasna neden olarak kt etkilenmesine neden olabilecek deerlere
ulamayacak ekilde tasarlanmaldr.

- 348 -

6.4.8.13

Ambalaj, 700 kPa gsterge basncn aan azami normal alma basncna sahip olmamaldr.

6.4.8.14

Dk yaylml radyoaktif malzeme ieren bir ambalajn tasarm, dk yaylml radyoaktif


malzemenin bir paras olmayarak eklenen zelliklerin veya ambalajn i bileenlerinin, dk
yaylml radyoaktif malzemenin performansndan etkilenmeyecei ekilde yaplmaldr.

6.4.8.15

Ambalaj, -40C ila +38C arasndaki ortam scaklna gre tasarlanmaldr.

6.4.9

Tip B(M) ambalajlarna ilikin zorunluluklar

6.4.9.1

Tip B(M) ambalajlar, 6.4.8.1de belirtilen zorunluluklar karlamaldr. Yalnzca belirli bir lke
ierisinde veya belirli lkeler arasnda tanacak ambalajlar iin yukardaki 6.4.7.5, 6.4.8.4 den
6.4.8.6 ya ve 6.4.8.9 ila 6.4.8.15te verilenler haricindeki hkmler, bu lkelerin yetkili kurumlarnn
onay zerine kabul edilebilir. Bununla birlikte 6.4.8.4 ve 6.4.8.9 dan 6.4.8.15e belirtilen Tip
B(U) ambalaj zorunluluklar mmkn olduunca karlanmaldr.

6.4.9.2

Havalandrmaya ilikin ilgili iletim koullarnn yetkili kurum tarafndan kabul edilmesi
kouluyla Tip B(M) ambalajlarnn aralkl havalandrlmasna izin verilmitir.

6.4.10

Tip C ambalajlarna ilikin zorunluluklar

6.4.10.1

Tip C ambalajlar, 6.4.7.14 (a)da belirtilenler hari olmak zere, 6.4.2 ve 6.4.7.2 ila
6.4.7.15'te belirtilen zorunluluklar ve bunlara ilaveten 6.4.8.2 ila 6.4.8.6, 6.4.8.10 ila 6.4.8.15
ve 6.4.10.2 ila 6.4.10.4te belirtilen zorunluluklar karlayacak ekilde tasarlanmaldr.

6.4.10.2

6.4.10.3

-1 -1
Ambalaj, sabit halde 0.33 W.m .K deerinde s iletimine ve 38C scakla sahip bir ortama
gmldkten sonra 6.4.8.8 (b) ve 6.4.8.12'deki testlerde n grlen deerlendirme kriterlerini
karlayabilmelidir. Deerlendirmenin balang koullarnda, ambalajn s yaltmna mdahale
edilmedii, ambalajn azami normal alma basncnda olduu ve ortam scaklnn 38C
olduu varsaylmaktadr.
Ambalaj azami normal alma basncnda
aadakileri karlayacak ekilde tasarlanmaldr:
(a)

6.4.15 te tanmlanan testler,


snrlandracak;ve

(b)

6.4.20.1 de devam eden testler,

olmas

ve

unlara

tabi

tutulmas

halinde

radyoaktif ieriin kaybnn saatte 10 -6 A2 olmamak zere

(i)

maksimum radyoaktif ierii ihtiva etmek zere tasarlanm olan ambalajn


yzeyinden 1 m den radyasyon seviyesinin 10 mSv/h amamasn temin edecek yeterli
koruyucu muhafazay salayacak ; ve

(ii)

1 hatfalk periyodlar ile kripton-85 iin 10 A2 ve dier tm radyo nklitler iin A 2


dan fazla olamayacak ekilde radyoaktif ieriin birikmi kaybn nleyecektir.

Farkl radyonklid karmlar varsa, 2.2.7.2.2.4 ila 2.2.7.2.2.6 hkmleri geerli olacaktr. Fakat
kripton-85 iin 10 A2 deerine eit efektif bir A2(i) deeri kullanlabilir. Yukardaki (a) durumunda,
deerlendirmede 4.1.9.1.2'deki harici kontaminasyon snrlar hesaba katlmaldr.
6.4.10.4

Ambalaj, 6.4.18'de belirtilen geniletilmi suya batrma testinin gerekletirilmesinden sonra saklama
sisteminde krlma olmayacak ekilde tasarlanmaldr.

- 349 -

6.4.11

Blnebilen malzeme ieren ambalajlara ilikin zorunluluklar

6.4.11.1

Blnebilen malzemeler aadakileri karlamalar kouluyla tanacaktr:


(a)

(b)

6.4.11.2

Rutin, normal tama ve kaza koullarnda kritiklik altnda bir durumu temin etmelidir;
zellikle aada belirtilen olaslklar gz nnde bulundurulmaldr:
(i)

Ambalaj ierisine ve ambalajdan darya su sznts;

(ii)

Entegre ntron emicilerin veya moderatrlerinin etkinliinin kaybolmas;

(iii)

Ambalaj ierisindeki muhteviyatn ya ambalaj ierisinde ya da ambalajdan ierik


kayb nedeniyle yeniden dzenlenmesi;

(iv)

Ambalajlar ierisindeki veya arasndaki boluklarn azalmas;

(v)

Suya daldrlm veya kara gmlm ambalajlar; ve

(vi)

Scaklk deiiklikleri ve

Aadaki zorunluluklar karlamaldr:


(i)

2.2.7.2.3.5 (e) tarafndan


malzeme haricinde 6.4.7.2;

zellikle izin verildiinde ambalajlanmam

(ii)

Malzemenin radyoaktif zelliklerine ilikin ADRnin herhangi bir ksmnda


n grlen zorunluluklar

(iii)

malzeme, 2.2.7.2.3.5 tarafndan kabl edilmedike, 6.4.7.3;

(iv)

malzeme, 2.2.7.2.3.5, 6.4.11.2 veya 6.4.11.3 tarafndan kabl edilmedike,


6.4.11.4 den 6.4.11.14e

Alt-paragraf (a) dan (c) ye kadar olan blnebilen madde ieren ambalajlar 6.4.11.4 den 6.4.11.1.ye
kadar olan hkmlerden muaftr.
(a)

yle olmas kouluyla, blnebilir malzeme irene ambalajlar:


(i)

ambalajn en kk d boyutu 10 cm den az deildir;

(ii)

ambalajn kritik gvenlik indeksi aadaki forml ile hesaplanr:

CSI = 50 x 5 x

+
Z

280

* Ambalajdaki Pu-241 miktarnn Pu-240 dan az olmas kouluyla, pltoniyum herhangi bir izotopik
birleim olabilir;
Z deerlerinin Tablo 6.4.11.2 den alnd hallerde,
(iii)
(b)

Herhangi bir ambalajn CSI's 10 u amaz;

herhangi bir biimde blnebilen malzeme ieren ambalajlar u kouularn gereklemesiyle:


(i)

Ambalajn en kk d boyutu 30 cmden daha az deildir;

- 350 -

(ii)

(iii)

Ambalaj, 6.4.15.1 to 6.4.15.6 te tanmlanan teste tabi tutulduktan sonra:


-

Blnebilir malzeme ieriini korur;

Ambalajn toplam d boyutlarn en az 30 cm kadar korur;

10 cm lik bir kbn giriini engeller

Ambalajn kritik gvenlik indeksi aadaki forml ile hesaplanr:

CSI = 50 x 2 x

+
Z

280

* Ambalajdaki Pu-241 miktarnn Pu-240 dan az olmas kouluyla, pltoniyum herhangi bir izotopik
birleim olabilir;
Z deerlerinin Tablo 6.4.11.2 den alnd hallerde,
(iv)

Herhangi bir ambalajn emniyet indeksi 10 u aamaz;

herhangi bir biimde blnebilen malzeme ihtiva eden ambalajlar u koulda:

(c)

(i)

ambalajn en kk d boyutlarnn 10 cm den az olmamas;

(ii)

ambalajn 6.4.15.1 den 6.4.15.6 tanmlanan testelere tabi tutulduktan sonra

(iii)

Blnebilir malzeme ieriini korumas;

en az 10 cm de paketin toplam d boyutlarn korur;

10 cm llk bir kbn giriini engeller;

Ambalajn CSI's aadaki forml ile hesaplanr:

CSI = 50 x 2 x

+
450

280

* Ambalajdaki Pu-241 miktarnn Pu-240 dan az olmas kouluyla, pltoniyum herhangi bir izotopik
birleim olabilir;
(iv)

ambalajdaki blnebilen nklitlerin maksimum ktlesi 15 gm aamaz;

tek bir pakette berilyum, deteryum ile zenginletirilmi hidrojenli malzeme, grafit ve karbonun
dier alotropik biimlerinin toplam ktlesi, toplam konsantrasyonlar her 1000 g lk malzemede
1 g amad haller haricinde, paketteki blnebilen nklitlerin ktlesinden daha byk
olmayacaktr. Almn arlnn %4 ne kadar olan bakr almlarna dahil edilen berilyumun
hesaba katlmas gerekmez.

(d)

Tablo 6.4.11.2

6.4.11.2 uyarnca kritik gvenlik endeksinin hesaplanmas iin Z Deerleri


Zenginletrmea

Uranyum %1.5e kadar zenginletirilmi

2200

Uranyum %5e kadar zenginletirilmi

850

Uranyum %10a kadar zenginletirilmi

660

Uranyum %20e kadar zenginletirilmi

580

Uranyum %100e kadar zenginletirilmi

450

eer ambalaj U-235 deien deerli uranyum ieriyorsa, en yksek zenginlemeye denk gelen deer
Z iin kullanlacaktr.
a

- 351 -

6.4.11.3

1000 g dan fazla pltonyum iermeyen ambalajlar 6.4.11.4 den 6.4.11.14 uygulanmasndan aadaki
koul ile, hari tutulacaktr:
(a)

pltonyumun ktlesinin %20 sinden fazlas blnebilir nklit olmayacaktr;

(b)

ambalajn kritiklik emniyet indeksi aadaki forml ile hesaplanr:

(c)

CSI 50 x 2 x pltonyum ktlesi (g)


1000
uranyum plutonyum ile mevcut ise, uranyumun ktlesi pultonyumun ktlesinin %1 den fazla
olamaz.

6.4.11.4

Kimyasal veya fiziksel form, izotopik kompozisyon, ktle veya younluk, tavlama oran veya
younluu, veya geometrik konfigrasyon bilinmiyorsa, 6.4.11.8 ila 6.4.11.13 deerlendirmeleri
gerekletirilecektir. Bu deerlendirmelerde bilinmeyen her bir parametrenin, bu deerlendirmeler
zerine bilinen artlar ve parametrelerle uyumlu azami ntron arpmn veren deere sahip olduu
varsaylacaktr.

6.4.11.5

Iyan nkleer yaktlar iin, 6.4.11.8 ila 6.4.11.13 deerlendirmeleri aadaki hususlar
karlamak iin izotopik kompozisyona dayanmaldr:

6.4.11.6

(a)

Ima gemii boyunca azami ntron oalmas veya

(b)

Ambalaj deerlendirmeleri iin ntron oaltmasna ilikin tutucu bir tahmin.


Imadan sonra ama sevkiyattan nce, lm izotopik kompozisyonun bu tutuculuunu
onaylamak amacyla gerekletirilmelidir.

Ambalaj, 6.4.15te belirtilen testlere tabi tutulduktan sonra:


(a)

Ambalajn asgari toplam d boyutlarnn en az 10 cmde kalmasn salayacak ve

(b)

10 cmlik bir kpn giriini engelleyecektir.

6.4.11.7

Yetkili kurum ambalaj tasarm onay sertifikasnda aksini n grmedii takdirde, ambalaj 40C ila +38C arasndaki ortam scaklklarna uygun ekilde tasarlanmaldr.

6.4.11.8

zolasyonlu bir ambalaj iin saklama sistemi ierisindekiler dahil ambalajdaki tm bo alanlarn
ierisinde veya darya doru suyun szabilecei varsaylmaldr. Bununla birlikte tasarmda, hata
sonucu olsa dahi suyun belirli bo alanlara veya darya szmasn nleyen belirli zellikler
bulunuyorsa bo alanlarn szntnn gereklemediini salad varsaylabilir. Ayrca aadakilerde
bu belirli zellikler arasnda yer alr:
(a)

Ambalaj 6.4.11.13 (b)'de belirtilen testlere tabi tutulduunda, ambalajlarn retim, bakm
ve onarmnda ve her bir sevkiyattan nce her bir ambalajn kapatldn gsteren testlerde
yksek kalite kontrole sahip, en fazla ikisi su geirmez olarak kalabilen oklu yksek standartta
su bariyerleri veya

(b)

Yalnzca azami zenginletirilme oran 5 olan ktle yzdesine sahip uranyum-235 ieren
uranyum hekzaflorre mahsus ambalajlar iin:
(i)

6.4.11.13 (b)'de belirtilen testlerden sonra valf ile orijinal balant noktas hari
ambalajn dier bir paras arasnda fiziksel temasn olmad ve ilave olarak
6.4.17.3'te belirtilen test sonrasnda valflarn szdrmazln koruduu ambalajlar ve

(ii)

Her sevkiyattan nce her bir ambalajn kapandn kantlamay amalayan testlerle
birlikte, ambalajlarn retimi, bakm ve onarmnda yksek derecede kalite kontrol.

- 352 -

6.4.11.9

Saklama sisteminin en azndan 20 cm su veya ilave olarak ambalaj evreleyen malzemenin daha
by ile temsil edildii varsaylmaldr. Bununla birlikte, 6.4.11.13 (b)'de belirtilen testler
ardndan saklama sisteminin ambalaj ierisinde kald kantlanabiliyorsa, en azndan 20 cm su ile
ambalajn yakn benzerlii 6.4.11.10 (c)'de varsaylabilir.

6.4.11.10

Azami ntron oaltmna neden olan ambalaj koullar aadaki hususlar ile uyumlu
olduunda 6.4.11.8 ve 6.4.11.9'deki koullar kapsamnda ambalajlar kritiklik deeri altnda kabul
edilecektir:
(a)

Normal tama koullar (kazasz);

(b)

6.4.11.12 (b)'de belirtilen testler;

(c)

6.4.11.13 (b)'de belirtilen testler;

6.4.11.11

(Rezerve edilmi)

6.4.11.12

Normal tama koullar iin "N" rakam tretilmeli ve buna gre "N" ambalajlarnn be kat,
aadakilerle tutarl azami ntron oaltmn salayan dzenlemeler ve ambalaj koullar iin
kritiklik altnda kabul edilmelidir:

6.4.11.13

(a)

Ambalajlar arasnda herhangi bir ey olmamaldr ve ambalaj dzeni her kenardan en azndan 20
cm su ile yanstlmaldr ve

(b)

6.4.15'te belirtilen testlere tabi tutulduunda ambalajlarn durumu deerlendirilen ve kantlanan


durumunda olmaldr.

Kazaya maruz kalan tama koullar iin "N" rakam tretilmeli ve buna gre "N"
ambalajlarnn iki kat, aadakilerle tutarl azami ntron oaltmn salayan dzenlemeler ve
ambalaj koullar iin kritiklik altnda kabul edilmelidir:
(a)

Ambalajlar arasnda hidrojen moderasyonu ve her kenardan en az 20 cm ile yanstlan ambalaj


dzeni ve

(b)

Aadakilerden daha snrlayc olan testlerin ardndan 6.4.15te belirtilen testler:

(c)

(i)

6.4.17.2 (b)'de belirtilen testler ve ya en fazla 500 kg ktleye ve d boyutlara gre


en fazla 1000 kg/m3 toplam younlua sahip ambalajlar iin 6.4.17.2 (c); ya da dier
tm ambalajlar iin 6.4.17.2 (a); bu testlerin ardndan 6.4.17.3'te belirtilen test ile
6.4.19.1-6.4.19.3'te belirtilen testler yrtlr veya

(ii)

6.4.17.4'te belirtilen test ve

6.4.11.13 (b)'de belirtilen testlerden sonra saklama sisteminden herhangi bir


blnebilen malzeme katnda, blnebilen malzemenin dizi halindeki her bir ambalajdan
kat varsaylmaldr ve tm blnebilen malzeme en azndan 20 cm su ile yakn yansma
ile azami ntron oaltmasna neden olan konfigrasyon ve dzende dzenlenmelidir.

6.4.11.14

Blnebilen malzeme ieren ambalajlar iin kritiklik gvenlik indeksi (CSI), test rakam 50nin
6.4.11.12 ve 6.4.11.13de tretilen iki deerinden kk olanna blnmesiyle elde edilecektir
(yani CSI = 50/N). Kritiklik gvenlik indeksinin deeri sfr olacak; bunun iin snrsz sayda
ambalajn kritiklik altnda olmas gerekecektir (yani N, iki durumda da sonsuz say olacaktr).

6.4.12

Test prosedrleri ve uygunluk gsterimi

6.4.12.1

2.2.7.2.3.1.3, 2.2.7.2.3.1.4, 2.2.7.2.3.3.1, 2.2.7.2.3.3.2, 2.2.7.2.3.4.1, 2.2.7.2.3.4.2 ve 6.4.2 ila 6.4.11e


gre gerekli olan performans standartlarna uygunluk gsterimi, aada belirtilen yntemlerden biri
veya birka ile birlikte gerekletirilmelidir:

- 353 -

(a)

DE-III malzemelerini veya zel biimde ambalajlanm radyoaktif malzemeleri temsil


eden numunelerle ya da ambalaj prototipleri veya numuneleriyle gerekletirilen testlerin
performans; burada numunelerin veya ambalajn ierii testler iin radyoaktif ieriklerin
beklenen araln mmkn olduunca uygun ekilde taklit edecek ve test edilecek
numune veya ambalaj, tamaya sunulduu ekliyle test edilecektir;

(b)

Yeterince benzer yapya sahip nceki tatmin edici gsterimlere referans;

(c)

Mhendislik deneyimi byle testlerin sonularnn tasarm amalarna uygun


olduunu gsterdiinde, aratrlan madde bakmndan nemli olan zellikleri barndran
uygun lekli modellerle yaplan performans testleri. lek modeli kullanldnda, nfuz
edicinin ap veya sktrma yk gibi belirli test parametrelerinin ayarlanmas ihtiyac gz
nne alnmaldr;

(d)

Hesaplama prosedrleri ve parametrelerinin genel olarak gvenilebilir ve konzervatif olduu


durumlarda hesaplama veya gerekelendirilmi iddialar.

6.4.12.2

rnek, prototip veya numune


testlere
tabi tutulduktan
sonra test prosedrleri
zorunluluklarnn,
2.2.7.2.3.1.3,
2.2.7.2.3.1.4,
2.2.7.2.3.3.1,
2.2.7.2.3.3.2,
2.2.7.2.3.4.1,
2.2.7.2.3.4.2 ve 6.4.2 ila 6.4.11'de belirtilen performans ve kabul standartlarna uygun olarak
gerekletirildiinden emin olmak amacyla uygun deerlendirme metotlar kullanlmaldr.

6.4.12.3

Aadakiler de dahil olmak zere kusurlarn veya hasarn tespit ve kaydedilmesi amacyla testten
nce tm rnekler muayene edilmelidir:
(a)

Tasarmdan sapma;

(b)

retim kusurlar;

(c)

Korozyon veya dier bozukluklar ve

(d)

zelliklerin bozulmas.

Ambalajn saklama sistemi aka belirlenmelidir. rneklerin herhangi bir ksmna basite ve aka
atfta bulunulabilmesi iin rneklerin d zellikleri aka tanmlanmaldr.
6.4.13

Saklama sistemi ve koruyucu plaka btnlnn test edilmesi ve kritiklik gvenliinin


deerlendirilmesi
6.4.15 ila 6.4.21'de belirtilen ilgili her bir testten sonra:
(a)

6.4.14

Kusurlar ve hasarlar tespit ve kaydedilmelidir;

(b)

Test edilen ambalaj iin saklama sistemi ve koruyucu plaka btnlnn 6.4.2- 6.4.11'e
gre gerekli olan lde salanp salanmad belirlenmelidir;

(c)

Blnebilen malzeme ieren ambalajlar iin, 6.4.11.1-6.4.11.14 kapsamndaki


deerlendirmelerde yararlanlan bir veya daha fazla ambalaja ilikin varsaymlarn ve koullarn
geerli olup olmad belirlenmelidir.

Drme testlerinde hedef


2.2.7.2.3.3.5 (a), 6.4.15.4, 6.4.16 (a), 6.4.17.2 ve 6.4.20.2de belirtilen drme testlerindeki hedef,
rnein arpmas zerine yer deitirme veya ekil deitirmedeki herhangi bir artn rnekteki hasar
nemli lde artrmayaca dz, yatay bir yzey olmaldr.

- 354 -

6.4.15

Normal tama koullarna dayanma zelliini gsterme testleri

6.4.15.1

Bu testler yledir: Su pskrtme testi, serbest drme testi, istifleme testi ve penetrasyon testi.
Ambalaj rnekleri her test ncesinde su pskrtme testi yaplmak zere serbest drme testine,
istifleme testine ve penetrasyon testine tabi tutulacaktr. 6.4.15.2'deki zorunluluklar karlanmak
kaydyla tm testler iin bir rnek kullanlabilir.

6.4.15.2

Su pskrtme testinin tamamlanmas ile mteakip test arasndaki zaman aral, rnek
ambalajn d tarafnda kayda deer bir kuruma olmakszn suyun azami lde emilmesini salayacak
oranda olmaldr. Aksini kantlayan bir durum olmamas halinde, su pskrtme e zamanl olarak drt
dorultudan uygulanmsa bu aralk iki saat olarak alnmaldr.
Bununla birlikte su pskrtme drt dorultunun her birinden srasyla uygulanmsa zaman aral
gememelidir.

6.4.15.3

Su pskrtme testi: rnek, en az bir saat sre ile saatte yaklak 5 cmlik yamur dne aruziyeti
taklit eden bir su pskrtme testine tabi tutulmaldr.

6.4.15.4

Serbest drme testi: rnek, gvenlik zelliklerinin test edilmesi iin azami hasara urayacak ekilde
hedef zerine drlmelidir.
(a)

rnein en alt noktasndan hedefin st yzeyine kadarki llen drme ykseklii Tablo
6.4.15.4'te ilgili ktle iin belirtilen mesafeden daha az olmamaldr. Hedef, 6.4.14te
belirtildii gibi olmaldr;

(b)

En fazla 50 kg ktleye sahip dikdrtgen fiber levhalar veya ahap ambalajlar iin, 0,3 m
ykseklikten her bir ke zerine serbest decek ekilde ayr rnekler kullanlmaldr;

(c)

En fazla 100 kg ktleye sahip silindirik fiber levha ambalajlar iin, 0,3 m ykseklikten her bir
kenarn drtte birlik ksm zerine serbest decek ekilde ayr rnekler kullanlmaldr;

Tablo 6.4.15.4: Normal tama koullarnda test edilecek ambalajlar iin serbest drme
mesafesi
Ambalaj ktlesi (kg)

6.4.15.5

Serbest drme mesafesi (m)

Ambalaj ktlesi < 5 000

1.2

5 000 Ambalaj ktlesi < 10 000

0.9

10 000 Ambalaj ktlesi < 15 000

0.6

15 000 Ambalaj ktlesi

0.3

stifleme testi: Ambalajn ekli etkin bir ekilde istiflemeyi nlemiyorsa, rnek 24 saat sre ile
aadakilere eit veya daha byk sktrma yklerine tabi tutulmaldr:
(a)

Ambalajn azami arlnn 5 katna edeer bir arlk ve

(b)

Ambalajn dikey olarak uzanan alannn 13 kPa ile arplmas sonucu elde edilen deer.

Yk, biri normal olarak ambalajn dayanaca taban olmak zere, rnein her iki kart zeyine
dzgn olarak uygulanmaldr.
6.4.15.6

Penetrasyon testi: rnek, test gerekletirilirken nemli lde hareket etmeyecek sert, dz, yatay
yzeye yerletirilmelidir.
(a)

3,2 cm apnda yarmkre uca ve 6 kg ktleye sahip bir ubuk, uzunluuna ekseni dikey
olarak rnein en zayf ksmnn merkezine doru decek, bylece yeterince nfuz etmesi
halinde saklama sistemine arpacak ekilde drlmeli ve ynlendirilmelidir. ubuk test
performans nedeniyle nemli lde ekil bozukluuna uramamaldr;

(b)

Numunenin st yzeyindeki planlanan arpma noktas ile ubuun alt ucu arasnda llen
drme ykseklii 1 m olmaldr.
- 355 -

6.4.16

Svlar ve gazlar iin tasarlanan Tip A ambalajlar iin ilave testler


Bir rnek veya ayr rnekler, aadaki her bir teste tabi tutulmaldr. Bunun iin bir testin, sz
konusu rnek iin dier rnekten daha ar olduu gsterilememesi gerekmektedir. Buna gre,
rneklerden biri daha ar teste tabi tutulacaktr.
(a)

Serbest drme testi: rnek, muhafazaya en fazla hasar verecek ekilde hedef zerine
drlmelidir Numunenin en alt ksmndan hedefin st yzeyine kadar llen drme
ykseklii 9 m olmaldr. Hedef, 6.4.14'te belirtildii ekilde olmaldr;

(b)

Penetrasyon testi: Drme yksekliinin 6.4.15.6 (b)'de belirtildii gibi 1 m'den 1,7 m'ye
artrlmas hari numune 16.4.15.6'da belirtilen teste tabi tutulmaldr.

6.4.17

Tama srasnda kaza koullarna dayanma zelliini gsterme testleri

6.4.17.1

Numune, 6.4.17.2 ve 6.4.17.3'te belirtilen testlerin srasyla kmlatif etkilerine tabi


tutulmaldr. Bu testlerden sonra hem rnek hem de ayr rnekler 6.4.17.4te ve baz durumlarda
6.4.18'de belirtilen suya batrma testlerinin etkilerine tabi tutulmaldr.

6.4.17.2

Mekanik test: Mekanik test farkl drme testi iermektedir. Her bir rnek 6.4.8.8 veya
6.4.11.13'de belirtildii ekilde ilgili drmelere tabi tutulmaldr. rnein drmelere tabi tutulma
sras, mekanik testin tamamlanmas zerine rnein mteakip s testinde azami hasara maruz kalaca
lde hasara maruz kalm olmasdr.

6.4.17.3

(a)

Birinci drme iin, rnek azami hasara urayacak ekilde hedef zerine
drlmelidir ve rnein en alt noktasndan hedefin st yzeyine kadar llen mesafe
9 m olmaldr. Hedef 6.4.14'te belirtildii ekilde olmaldr;

(b)

kinci drme iin, rnek hedef zerinde dikey olarak salam yerletirilmi ubuk zerinde
azami hasar oluturacak ekilde drlmelidir. Numunenin planlanan arpma
noktasndan ubuun st yzeyine kadar llen mesafenin ykseklii 1 m olmaldr. ubuk
(15,0 cm 0,5 cm) apnda dairesel kesitli ve 20 cm uzunluunda kat yumuak elikten
olmaldr. Daha uzun bir ubuk daha byk hasar verecekse, yeterli uzunlua sahip ubuun
kullanlmas gerekir. ubuun st u kenar en fazla 6 mm yarapa sahip olacak ekilde
yuvarlatlm kelere sahip ve dz ve yatay olmaldr. ubuun zerine yerletirildii hedef
maksimum zarar iin 6.4.14'te belirtildii ekilde olmaldr;

(c)

nc drme iin, 500 kg ktlenin 9 metre ykseklikten numune zerine


drlerek azami hasara maruz kalnacak ekilde numunenin hedef zerine yerletirildii
dinamik ezme testine tabi tutulmaldr. Ktle 1 m'ye 1 m ebadnda kat yumuak elik levha
olmal ve yatay ekilde dmelidir. Metal tabakann aa yznn ular ve kenarlar yarap 6
mmyi gemeyecek ekilde yuvarlatlacaktr. Drme ykseklii, levhann alt tarafndan
numunenin en st seviyesine kadar llmelidir. Numunenin zerinde durduu hedef 6.4.14'te
belirtildii ekilde olmaldr.

Is testi: Numune, 38C ortam scakl koullar altnda s dengesine sahip olarak, Tablo
6.4.8.6'da belirtilen gnete braklma koullarna ve radyoaktif ieriklerden ambalaj
ierisinde azami dahili s retimi salayacak tasarma tabi olmaldr. Alternatif olarak mteakip
ambalaj reaksiyonunun deerlendirmesi hesaba katlmak kaydyla, bu parametrelerin herhangi
birinin test ncesinde ve srasnda farkl deerlere sahip olmasna msaade edilir.

- 356 -

Is testleri aada belirtilenleri iermelidir:


(a)

Numune 30 dakika sre ile 0,9 deerinde asgari ortalama alev ma katsays ve en azndan
800C ortalama scakl vermek zere yeterince hareketsiz ortam koullarnda en azndan
hidrokarbon yakt/hava yanmasna eit s ak salayan, 0,8 deerinde yzey emi katsaysna
sahip veya belirtilen atee maruz kalmsa ambalajn sahip olduunu gsterilebilecek bir deer
ile numuneyi tamamen kapsayan s ortamna tabi tutulmaldr, ve mteakiben,

(b)

Numune 38C ortam scaklna maruz kalmal, Tablo 6.4.8.6'da belirtilen gnee maruz
kalma koullarna tabi olmal ve numunedeki scaklklarn her yerde azalmasn ve/veya
balang kararl durum koullarn salamak zere yeterli bir sre radyoaktif ieriklerinden
kaynaklanan ambalaj ierisindeki dahili s retiminin azami tasarm deerine tabi olmaldr.
Alternatif olarak mteakip ambalaj reaksiyonunun deerlendirmesi
hesaba
katlmak
kaydyla, bu parametrelerin herhangi birinin stmann durdurulmas ardndan farkl
deerlere sahip olmasna msaade edilir.

Test esnasnda ve sonrasnda numune suni


olarak soutulmamaldr
malzemelerinin yanmaya doal olarak ilerlemesi msaade edilmelidir.

ve

numune

6.4.17.4

Suya batrma testi: Numune, azami hasara neden olacak ekilde sekiz saatten daha az olmayan bir sre
ile en azndan 15 m ykseklie sahip su ierisine batrlmaldr. Gsterim amacyla en azndan 150 kPa
deerinde bir harici basncn bu koullar karlad dnlmelidir.

6.4.18

105 A2'den daha fazlasn ieren Tip B(U) ve Tip B(M) ambalajlar ile Tip C
ambalajlar iin geniletilmi suya batrma testi
Geniletilmi suya batrma testi: Numune, bir saatten az olmayacak bir sre ile en azndan 200 m
ykseklie sahip su ierisine batrlmaldr. Gsterim amacyla en azndan 2 MPa deerinde bir
harici basncn bu koullar karlad dnlmelidir.

6.4.19

Blnebilen malzeme ieren ambalajlar iin su szdrma testi

6.4.19.1

6.4.11.8 ila 6.4.11.13' ye gre deerlendirme yaparken ieriye veya darya su szdrma
asndan en byk reaktiviteye neden olduu varsaylan ambalajlar bu testten hari tutulmaldr.

6.4.19.2

Numune aada belirtilen su szdrma testine tabi tutulmadan nce 6.4.17.2 (b)'deki testler ile
6.4.11.13'ye gre gerekli olan ya 6.4.17.2 (a)ya ya da (c)'ye ve 6.4.17.3'te belirtilen teste tabi
tutulmaldr.

6.4.19.3

Numune, azami szntnn beklendii ekilde sekiz saatten daha az olmayan bir sre ile en azndan
0,9 m ykseklie sahip su ierisine batrlmaldr.

6.4.20

Tip C ambalajlar iin testler

6.4.20.1

Numuneler aada belirtilen sra ile her bir test etkisine tabi tutulmaldr:
(a)

6.4.17.2 (a), 6.4.17.2 (c), 6.4.20.2 ve 6.4.20.3'te belirtilen testler; ve

(b)

6.4.20.4'te belirtilen test.

(a) ve (b)'deki her bir sra iin ayr numunelerin kullanlmasna msaade edilmitir.
6.4.20.2

Delinme/yrtlma testi: Numune, yumuak elikten yaplm dikey kat bir sondann hasar veren
etkilerine tabi tutulmaldr. Sondann ambalaj numunesi ve ambalaj yzeyindeki etki noktas pozisyonu
6.4.20.1 (a)'da belirtilen test srasnn sonucunda azami hasar verecek ekilde olmaldr

- 357 -

(a)

250 kg'dan daha az bir ambalaj temsil eden numune hedef zerine yerletirilmelidir ve
planlanan arpma noktasnn zerinde 3 m ykseklikten 250 kg'a sahip sondann dne tabi
tutulmaldr. Bu test iin sonda, arpan ucu aada belirtilen boyutlara sahip saa dnl
kesik konili 20 cm apl silindirik ubuk olmaldr: 30 cm yksekliinde ve stte ap 2,5 cm
olan ve kenarlar en fazla 6 mm yarapa sahip olacak kadar yuvarlatlm bir ubuk.
Numunenin yerletirildii hedef 6.4.14te akland gibi olacaktr.

(b)

250 kg veya daha fazla ktleye sahip ambalajlar iin sondann taban hedef zerine
yerletirilmeli ve numune sonda zerine drlmelidir. Numuneye arpma noktasndan
sondann st yzeyine kadar llen drme ykseklii 3 m olmaldr. Bu test iin sonda,
sondann ktle ve uzunluunun numuneye azami hasar vermesi durumu hari yukardaki (a)
maddesinde belirtilen ayn zelliklere ve boyutlara sahip olmaldr. Sondann tabannn
yerletirildii hedef 6.4.14'te belirtildii ekilde olmaldr.

6.4.20.3

Geniletilmi s testi: Bu testin koullar, 60 dakika sre ile s ortamna maruz kalmak
haricinde 6.4.17.3'te belirtildii ekilde olmaldr.

6.4.20.4

Darbe testi: Numune, azami hasara maruz kalacak ekilde hedef zerinde 90 m/sn'den az olmayan
bir hzda darbeye tabi tutulmaldr. Hedef 6.4.14te akland gibi olacaktr; hedef yzeyi ise
numunenin numune yoluna normal olmas kouluyla her hangi bir yn dzeninde olabilir.

6.4.21

0,1 kg veya daha fazla uranyum hekzaflorr iermek zere tasarlanm ambalajlarn muayenesi

6.4.21.1

mal edilen her bir ambalaj ile hizmet ve yapsal tehizatlar hem birlikte hem de ayr olarak
iletmeye alnmadan nce ve daha sonra periyodik olarak muayene edilmelidir. Bu
muayeneler yetkili kurumun onay ile gerekletirilmeli ve sertifikalandrlmaldr.

6.4.21.2

Balang muayenesinde tasarm karakteristiklerinin kontrol, yapsal test, szdrmazlk testi, su


kapasite testi ve servis cihazlarnn tatminkar almasnn kontrol yer almaldr.

6.4.21.3

Periyodik muayenelerde gzle muayene, yapsal test, szdrmazlk testi ve servis cihazlarnn
tatminkar almasnn kontrol yer almaldr. Periyodik muayeneler arasndaki azami zaman aral
be sene olmaldr. Be senelik sre ierisinde muayene edilmeyen ambalajlar yetkili kurum tarafndan
onaylanan programa uygun olarak tamadan nce incelenmelidir. Bu ambalajlar, periyodik
muayenenin tm programnn tamamlanmasndan nce tekrar doldurulmamaldr.

6.4.21.4

Tasarm zelliklerinin
gstermelidir.

6.4.21.5

lk yapsal test iin, 0,1 kg veya daha fazla uranyum hekzaflorr iermek zere tasarlanan
ambalajlar en azndan 1,38 MPa dahili basnta hidrolik olarak test edilmelidir; ancak test basnc 2,76
MPa'dan daha az olduunda tasarm iin ok tarafl onay gereklidir.Ambalajlarn tekrar test edilmesi
iin imha edici olmayan edeer dier bir test ok tarafl onaya tabi tutulabilir.

6.4.21.6

Szdrmazlk testi, 0,1 Pa.l/sn (10-6 bar.l/sn) deerinde hassasiyete sahip


sistemindeki szdrmalar gsterebilen bir prosedre uygun olarak gerekletirilmelidir.

6.4.21.7

Ambalajlarn su kapasitesi, 15C referans scaklkta ve %0,25 hassasiyette belirlenmelidir. Hacim


deeri 6.4.21.8'de tanmlanan plaka zerinde belirtilmelidir.

6.4.21.8

Paslanmaz metalden yaplm plaka ambalaj zerinde kolay eriilebilecek bir yere salam bir ekilde
taklmaldr. Plakann taklma metodu ambalajn dayanklln bozmamaldr. En azndan aada
belirtilen zellikler damgalama veya edeer baka bir metot ile plaka zerine iaretlenmelidir.

kontrol,

tasarm

tipi

Onay numaras;

reticinin seri numaras;

Azami alma basnc (gsterge basnc);

- 358 -

zellikleri

ve

retim

program

ile

uyum

muhafaza

Test basnc (gsterge basnc);

indekiler: uranyum hekzaflorr;

Litre olarak ifade edilen kapasite;

uranyum hekzaflorrn azami msaade edilen doldurma ktlesi;

Bo ktle;

lk testin ve son periyodik testin tarihi (ay, yl);

Testleri gerekletiren uzmann mhr.

6.4.22

Ambalaj tasarmlarnn ve malzemelerinin onay

6.4.22.1

0,1 kg veya daha fazla uranyum hekzaflorr ieren ambalajlarnn tasarm onay aada
belirtilenleri gerektirmektedir:

6.4.22.2

(a)

6.4.6.4'teki hkmleri karlayan her bir tasarm ok tarafl onay gerektirmektedir;

(b)

6.4.6.1 ila 6.4.6.3 zorunluluklarn karlayan her bir tasarm iin, ADRnin baka bir ksmnda
ok tarafl onay istenmedii takdirde tasarmn mene lkesinin yetkili kurumu tarafndan tek
tarafl bir onayn verilmesi gerekir.

Her bir Tip B(U) ve Tip C ambalaj tasarm aada belirtilenler hari tek tarafl onay
gerektirmektedir:
(a)

6.4.22.4, 6.4.23.7 ve 5.1.5.2.1e tabi olan blnebilen malzemelere ynelik ambalaj tasarm da
ok tarafl onay gerektirir ve

(b)

Dk yaylml radyoaktif malzeme iin Tip B(U) ambalaj tasarm ok tarafl onay
gerektirmektedir.

6.4.22.3

6.4.22.4, 6.4.23.7 ve 5.1.5.2.1 hkmlerine tabi olan blnebilen malzemeler ve dk


yaylml radyoaktif malzemeler dahil her bir Tip B(M) ambalaj tasarm ok tarafl onay
gerektirmektedir.

6.4.22.4

2.2.7.2.3.5 (a) den (f), 6.4.11.2 ve 6.4.11.3 paragraflarn hibiri tarafndan istisna edilmeyen blnebilen
mazlemeler iin herbir ambalaj tasarm, karlkl onay gerektirecektir.

6.4.22.5

zel
biimde
ambalajlanm
radyoaktif
malzemelerin
tasarm
tek tarafl
onay
gerektirmektedir. Dk yaylml radyoaktif malzeme tasarm ok tarafl tasarm gerektirmektedir
(ayrca bkz. 6.4.23.8).

6.4.22.6

BLNEBLEN snflandrmasndan hari tutulan blnebilen malzeme tasarm 2.2.7.2.3.5 (f) ile
uyumlu olarak, karlkl onay gerektirecektir.

6.4.22.7

Aralarn veya nesnelerin muaf gnderisinin alternatif aktivite limitleri veya 2.2.7.2.2.2 (b) ile uyumlu
nesneler karlkl onay gerektirir

6.4.22.8

ADR'ye taraf lkeden tek tarafl onay gerektiren herhangi bir tasarm o lkenin yetkili kurumu
tarafndan onaylanmaldr; ambalajn tasarland lke ADR'ye taraf lke deilse tama ilemi aada
belirtilen koullar salandnda mmkndr:
(a)

Ambalaj tasarmnn ADR teknik zorunluluklarn karladn kantlayan sertifika bu lke


tarafndan temin edilmi ve bu sertifika sevkiyatn ulat ADR'ye taraf lkenin yetkili kurumu
tarafndan ikinci defa imzalanmtr;

(b)

ADR'ye taraf lke tarafndan sertifika ve ambalaj tasarm onay temin edilmemise, ambalaj
tasarm sevkiyatn ulat ilk ADR'ye taraf lkenin yetkili kurumu tarafndan onaylanr.

6.4.22.9

Geici tedbirler kapsamnda onaylanan tasarmlar iin, bkz. 1.6.6.

6.4.23

Radyoaktif malzemelerin tanmasna ilikin bavurular ve onaylar


- 359 -

6.4.23.1

(Rezerve edilmi)

6.4.23.2

Sevkiyat onay bavurusunda aadakiler yer almaldr:


(a)

6.4.23.3

Onayn talep edildii sevkiyatn zaman dilimi;

(b)

Gerek radyoaktif ierikler, beklenen edilen tama modlar, ara tipi ve muhtemel veya
nerilen gzergah ve

(c)

5.1.5.2.1 kapsamnda dzenlenen, eer mmkn ise, 5.1.5.2.1 (a) (v), (vi) veya (vii)
kapsamnda yaynlanan, ambalaj tasarm onay sertifikalarnda anlan nlemler ile idari veya
operasyonel kontrollerin nasl uygulanacana ilikin ayrntlar.

zel dzenlemelere tabi sevkiyat onay bavurusunda, tama srasndaki toplam gvenlik
seviyesinin, ilgili tm ADR hkmlerinin karlanmasyla edinilecek seviyeye e deer olduunu
yetkili kuruma kantlayacak tm bilgiler yer alacaktr.
Bavuruda unlar yer alacaktr:
(a)

(b)

6.4.23.4

6.4.23.5

Tama ileminin ilgili ADR


nedenlerine ilikin beyan ve

hkmlerine

tam

olarak

uygun

yaplamamas

ve

lgili ADR hkmlerini karlamadaki yetersizlii telafi etmek zere, tama srasnda
uygulanacak zel tedbirlerin veya zel idari ya da operasyonel kontrollerinin beyan.

Tip B(U) veya Tip C ambalaj tasarm onay bavurusunda aadakiler yer almaldr:
(a)

Fiziksel ve kimyasal durumlar ve yaylan radyasyonun zellikleri bakmndan nerilen


radyoaktif ieriklerin ayrntl tanm;

(b)

Eksiksiz mhendislik izimleri, malzeme planlar ve retim metotlar dahil olmak zere
tasarmn ayrntl beyan;

(c)

Yrtlen testlerin ve sonularn beyan, veya hesaplama metotlarna dayanan ya da tasarmn


ilgili hkmleri yeterince karladn gsteren kantlar;

(d)

Ambalajn kullanmna ilikin nerilen iletme ve bakm talimatlar;

(e)

Ambalaj, 100 kPa gsterge deerini aan azami normal alma basncna sahip olmak iin
tasarlandysa, muhafaza sisteminin retiminde kullanlan malzemelerin zellikleri, alnacak
numuneler ve yaplacak testler;

(f)

nerilen radyoaktif ierikler yan nkleer yaktlar olduunda, yaktn zellikleri ile ilgili
emniyet analizlerindeki varsaymlarn beyan ve nedeni ile 6.4.11.5 (b)'ye gre gerekli olan
sevkiyat ncesi nlemlerin aklamas;

(g)

Kullanlacak farkl tama modlar ve ara veya konteyner tipleri gz nnde


bulundurulduunda ambalajdan snn emniyetli ekilde azalmasn temin etmek iin gerekli
zel yma hkmleri;

(h)

Ambalajn yapln gsteren 21 cm x 30 cm boyutlarn amayacak resim eklinde gsterim ve

(i)

1.7.3'e gre gerekli olan geerli ynetim sisteminin zellikleri;

Tip B(M) ambalaj tasarm onayna bavuruda Tip B(U) ambalajlarnn 6.4.23.4e gre gerekli olan
genel bilgilere ilave olarak aada belirtilen hususlar bulunmaldr:
(a)

Ambalajn uygunluk gstermedii


6.4.8.15e zorunluluklarnn listesi;

- 360 -

6.4.7.5,

6.4.8.4 ten

6.4.8.6ya

ve

6.4.8.9

dan

(b)

Dzenli olarak bu Ekte n grlmeyen fakat ambalajn gvenliini salamak ve yukardaki (a)
maddesinde belirtilen eksiklikleri telafi etmek iin gerekli olan ve tama esnasnda
uygulanmasna ynelik nerilen ilave operasyonel kontroller;

(c)

Tama modunun tabi olduu kstlamalara


elleleme hkmlerine ilikin beyan ve

ve

ykleme,

tama,

(d)

Tama esnasnda karlalmas beklenen ve tasarm esnasnda


bulundurulan ortam koullarnn aklamas (scaklk, gne mas).

boaltma

gz

veya

nnde

6.4.23.6

0,1 kg veya daha fazla uranyum hekzaflorr ieren ambalajlarn onay bavurusunda,
tasarmn 6.4.6.1'deki geerli hkmleri karladna ilikin tm gerekli bilgilerle 1.7.3 uyarnca
gerekli olan geerli ynetim sistemi aklamas bulunmaldr.

6.4.23.7

Blnebilen ambalaj onay bavurusunda, tasarmn 6.4.11.1'deki geerli hkmleri


karladna ilikin gerekli tm bilgilerle 1.7.3 uyarnca gerekli olan geerli ynetim sisteminin
zellikleri bulunmaldr.

6.4.23.8

zel biimde ambalajlanm sahip radyoaktif malzeme tasarm ve dk yaylml radyoaktif malzeme
tasarm onay bavurusunda aada belirtilen hususlar bulunmaldr:

6.4.23.9

6.4.23.10

(a)

Radyoaktif malzemenin veya kapslse ieriklerin ayrntl aklamas; hem fiziksel hem de
kimyasal haller iin zel referans;

(b)

Kullanlacak kapsln tasarmnn ayrntl aklamas;

(c)

Yaplan testlerin ve sonularnn beyan, veya radyoaktif malzemenin performans standartlarn


karladn gsteren hesaplama metotlarna dayanan bilgiler veya zel biimde ambalajlanm
radyoaktif malzeme veya dk yaylml radyoaktif malzemenin ADR'deki geerli hkmleri
karladna ilikin dier bilgiler;

(d)

1.7.3'e gre gerekli olan geerli ynetim sisteminin zellikleri ve

(e)

zel biimde ambalajlanm radyoaktif malzemelerin veya dk yaylml radyoaktif


malzemelerin sevkiyatnda kullanlmak zere nerilen sevkiyat ncesi nlemler.

''BLNEBLR'' snflandrmasndan hari tutulan blnebilen malzeme tasarmnn, Tablo


2.2.7.2.1.1. ile uyumlu olarak ve 2.2.7.2.3.5. kapsamnda onay iin bavuru unlar ierecektir:
(a)

malzemenin detayl tarifi; fiziksel ve kimyasal aamalarn her ikisi iinde ilgili referanslar
yaplacaktr;

(b)

yrtlen testlerin aklamalar ve sonular , veya malzemenin 2.2.7.2.3.6 nn gereksinimlerini


karladn gsteren hesaplama ynetmelerine dayanan kant;

(c)

1.7.3 n gerektirdii gibi geerli ynetim sisteminin artnamesi;

(d

sevkiyat ncesi yaplmas gereken belli eylemlerin aklamas.

Aralarn muaf gnderisi iin alternatif aktivite limitlerinin onay iin yaplan bavuru aadakileri
ierecektir:
(a)

aracn veya nesnenin, tanm ve detayl tarifi, kullanm amaca ve de birletirildii


radyonklit(ler);

(b)

ara veya nesnedeki radyonklitlerin maksimum aktivitesi;

(c)

ara veya nesneden kaynaklanan maksimum yzey radrasyon seviyeleri;

(d)

ara veya nesnenin ierdii rodayonklitlerin kimyasal veya fiziksel yaps ;

- 361 -

6.4.23.11

(e)

zellikle, normal ve kazal tama artlarnda, rutindeki radyonklitin korunmas ve muhafazas


olmak zere, ara veya nesnenin retim ve tasarm detay;

(f)

radyoaktif malzemenin tanmlanm maksimum radyasyon seviyesi veya nesne veya ara iin
tanmlanan maksimum radrasyon seviyelerinin almamasn temin etmek amacyla radyoaktif
kaynaklara, birleimlere ve bitmi rnlere uygulanmak zere geerli ynetim sistemindeki
tasarm artnamelerine gre retildii;

(g)

gnderi bana yllk tahmini maksimum ara ve nesne says;

(h)

Radrasyonun yonize olmasna kar ve Radrasyon Kaynkalrnn Emniyeti iin Uluslararas


Temel Emniyet Standartlar, Emniyet Serisi No.115, Viyana (1996) da ortaya koyulan prensip
ve yntemler ile uyumlu olarak doz tayinleri, kamu mensuplarna yaplacak bireysel dozlar,
uygun olduu mddete, rutinden kaynaklanan toplu dozlar da dahil olmak zere, normal ve
kazasal tama artlarnda, temsili tama senaryolar altndaki esaslara tabi olacaktr

Yetkili kurum tarafndan dzenlenen her bir onayn sertifikasna tanmlama iareti verilmelidir.
Tanmlama iareti aada belirtilen genel tiplerde olmaldr:
VRI/No/Tip Kodu
(a)

6.4.23.12 (b)'de belirtilen durumlar hari olmak zere, VRI, sertifikay dzenleyen
1
lkenin uluslararas motorlu ara tescilinin tanmlama kodunu temsil etmektedir ;

(b)

Numara yetkili kurum tarafndan tahsis edilmelidir; zel bir tasarm veya muaf gnderinin
alternatif aktivite limiti iin zel ve tek olmaldr. Gnderinin onay iaretinin tanm akca
tasarmn onay iaretinin tanmyla balantl olacaktr

(c)

Dzenlenen onayn sertifikalarnn tiplerine atfta bulunmak iin aada belirtilen tip kodlar
listelenen srada kullanlr:
AF
B(U)
B(M)
C
IF
S
LD
FE
T
X
AL

Blnebilen malzeme iin Tip A ambalaj tasarm


Tip B(U) ambalaj tasarm [blnebilen malzeme iinse B(U)F]
Tip B(M) ambalaj tasarm [blnebilen malzeme iinse B(M) F]
Tip C ambalaj tasarm (blnebilen malzeme iinse CF)
Blnebilen malzeme iin endstriyel ambalaj tasarm
zel biimde ambalajlanm sahip radyoaktif malzemeler
Dk yaylma sahip radyoaktif malzemeler
2.2.7.2.3.6nn artlarna uygun blnebilir malzeme
Sevkiyat
zel dzenleme
Madde ve ara gerelerin muaf gnderileri iin alternatif aktivite limitleri

Blnebilen olmayan veya blnebilen olmas beklenen uranyum hekzaflorr iin ambalaj
tasarmlar durumunda, yukardaki kodlar uygulanmyorsa aada belirtilen tip kodlar
kullanlmaldr:
H(U)
H(M)

(d)

Tek tarafl onay


ok tarafl onay;

1.6.6.2 den 1.6.6.4 e geici hkmleri kapsamnda dzenlenen onayn sertifikalar hari olmak
zere, ambalaj tasarm ve zel biimde ambalajlanm radyoaktif malzeme iin ve dk
yaylml radyoaktif malzeme iin -96 sembolleri tip koduna eklenecektir.

Bkz. Karayolu Trafiine likin 1968 tarihli Viyana Konvansiyonu.


- 362 -

6.4.23.12

Bu tanmlama iaretleri aadaki ekilde uygulanacaktr:


(a)

Her sertifika ve her ambalaj yukardaki 6.4.23.11 (a), (b), (c) ve (d)'de belirtilen
sembolleri ieren uygun tanmlama iaretini tamaldr; bununla birlikte ambalajlar iin,
yalnzca baz durumlarda -96" sembollerini ieren ilgili tasarm tipi kodlar ikinci basamaktan
sonra yer alacaktr. Yani T veya X bu ambalajdaki tanmlama iaretinde yer
almayacaktr. Tasarmn onaynn ve sevkiyatn onaynn birlikte yer ald durumlarda ilgili
tip kodlarnn tekrarlanmasna gerek yoktur. rnein:
A/132/B(M)F-96:

Avusturya yetkili kurumun tasarm numaras olarak 132'yi tahsis


ettii, ok tarafl onay gerektiren blnebilen malzeme iin onaylanan
Tip B(M) ambalaj tasarm (hem ambalaj zerine hem de ambalaj
tasarm iin onayn sertifikasna iaretlenecektir);

A/132/B(M)F-96T:

Yukarda belirtilen tanmlama iaretini tayan ambalaj iin


dzenlenen sevkiyatn onay (sadece sertifikaya iaretlenecektir);

A/137/X:

137 numarasnn tahsis edildii, Avusturya yetkili kurumu


tarafndan dzenlenen zel dzenlemenin onay (sadece sertifikaya
iaretlenecektir);

A/139/IF-96:

139 ambalaj tasarm numarasnn tahsis edildii, Avusturya


yetkili kurumu tarafndan onaylanan blnebilen malzeme iin
endstriyel ambalaj tasarm (hem ambalaj hem de ambalaj tasarm
iin onaynn sertifikas iaretlenecektir) ve

A/145/H(U)-96:

(b)

145 ambalaj tasarm numarasnn tahsis edildii, Avusturya yetkili


kurumu tarafndan onaylanan blnebilen iermeyen uranyum
hekzaflorr iin ambalaj tasarm (hem ambalaja hem de ambalaj
tasarm iin onayn sertifikas iaretlenecektir);

6.4.23.20 ile uyumlu olarak ok tarafl onay verildiinde, yalnzca tasarmn mene lkesi
veya sevkiyat lkesi tarafndan dzenlenen tanmlama iareti kullanlacaktr. ok tarafl
onay mteakip lkelerde sertifikalarn yaynlanmas ile verildiyse, her bir sertifika uygun
tanmlama iaretini tamaldr ve tasarm kabul edilen ambalajda uygun tanmlama
iaretleri bulunmaldr. rnein:
A/132/B(M)F-96
CH/28/B(M)F-96
iaretleri, orijinal olarak Avusturya'da onaylanan ve mteakiben ayr bir sertifika ile svire
tarafndan onaylanan ambalajn tanmlama iareti olacaktr. lave tanmlama iaretleri ambalaj
zerine benzer ekilde tablo olarak yazlmaldr;

(c)

Sertifika revizyonu, sertifika zerindeki tanmlama iaretinden sonra parantez


ierisinde ifade edilerek gsterilmelidir. rnein A/132/B(M)F-96 (Rev.2), Avusturya ambalaj
tasarm onaynn sertifikasnn 2. revizyonunu ifade edecek veya A/132/B(M)F-96
(Rev.0), Avusturya ambalaj tasarm onaynn sertifikasnn asl dzenlendii nshasn ifade
edecektir. Orijinal basklar iin, parantez ierisinde kayt tercihe bal olup, orijinal bask
gibi dier kelimeler de "Rev.0" yerine kullanlabilir. Sertifika revizyon numaralar, sadece
orijinal onayn sertifikasn dzenleyen lke tarafndan dzenlenebilir;

(d)

lave semboller (ulusal dzenlemeler nedeniyle gerekli olabilir), tanmlama iaretinin sonuna
parantez ierisinde eklenebilir; rnein, A/132/B(M)F-96(SP503);

(e)

Tasarm sertifikasndaki her bir revizyondan sonra ambalajdaki tanmlama iaretinin


deitirilmesine gerek yoktur. Byle bir yeniden iaretleme ilemi, ambalaj tasarm sertifikas
revizyonunun ikinci blmeden sonra ambalaj tasarm iin harf tipi kodlarnda bir
deiiklik gerektiriyorsa yaplacaktr.

- 363 -

6.4.23.13

zel biimde ambalajlanm radyoaktif malzeme veya dk yaylml radyoaktif malzeme iin
yetkili kurum tarafndan dzenlenen her bir onayn sertifikasnda aadaki bilgiler yer almaldr:
(a)

Sertifika tipi;

(b)

Yetkili kurum tanmlama iareti;

(c)

Dzenleme tarihi ve son geerlilik tarihi;

(d)

lgili ulusal ve uluslararas dzenlemelerin listesi; zel biimde ambalajlanm


radyoaktif malzemenin veya dk yaylml radyoaktif malzemenin onayland Radyoaktif
Malzemelerin Gvenli Tanmasna ilikin IAEA Dzenlemelerinin basks;

(e)

zel biimde ambalajlanm radyoaktif malzeme ile dk yaylml radyoaktif malzemenin


tanm;

(f)

zel biimde ambalajlanm


malzemenin aklamas;

(g)

zel biimde ambalajlanm radyoaktif malzeme veya dl yaylml radyoaktif


malzemeler iin izimlere referanslar da ierebilen tasarm spesifikasyonlar;

(h)

lgili aktiviteleri ieren ve fiziksel ve kimyasal formlara da yer verebilecek radyoaktif ierik
zellikleri;

(i)

1.7.3'e gre gerekli olan geerli ynetim sisteminin zellikleri;

(j)

6.4.23.14

radyoaktif

malzeme

ile

dk

yaylml

radyoaktif

Sevkiyat ncesinde yaplacak zel ilemlerle ilgili olarak bavuran tarafndan temin edilen
bilgilerin referanslar;

(k)

Yetkili kurum tarafndan uygun grldnde bavurann kimliinin referans;

(l)

Sertifika veren resmi grevlinin imzas ve kimlii;

''BLNEBLR'' snflandrlmasnda muaf tutulan malzeme iin yetkili makam tarafndan baslan her
bir belge aadaki bilgileri ierecektir:
(a)

Belgenin tr;

(b)

Yetkili makamn tantc iareti;

(c)

Basm tarihi ve sona erme tarihi;

(d)

istisnann onayland kapsamda Radyoaktif Malzemenin Gvenli Tamaclna Dair IAEA


Dzenlemleri de dahil olmak zere, ulusal ve uluslararas hukuki dzenlemelerin listesi;

(e)

Muaf tutulan malzemenin tanm;

(f)

Muaf tutulan malzeme iin snrlandran artnameler;

(g)

1.7.3 gereince geerli ynetim sisteminin artnamesi;

(h)

sevkiyattan nce alnmas gereken belli nlemlere ilikin olarak bavuran tarafndan salanan
bilgilere atf;

(i)

yetkili makam tarafndna uygun varsaylmas halinde, bavurann kimlik bilgilerine atf;

(j)

Belgelendiren grevlinin imzas ve kimlii;

(k)

2.2.7.2.3.6. ile uyumu gsteren belgelere yaplan atf.

- 364 -

6.4.23.15

zel bir dzenleme iin yetkili kurum tarafndan dzenlenen her bir onay sertifikasnda aada
belirtilen bilgiler bulunmaldr:
(a)

Sertifika tipi;

(b)

Yetkili kurum tanmlama iareti;

(c)

Dzenleme tarihi ve son geerlilik tarihi;

(d)

Tama modu (modlar);

(e)

Tama modlarna, ara tipine, konteynere ilikin kstlamalar ile gerekli gzergah talimatlar;

(f)

lgili ulusal ve uluslararas dzenlemelerin listesi; zel dzenlemenin onayland


Radyoaktif Malzemelerin Gvenli Tanmasna ilikin IAEA Dzenlemelerinin basks;

(g)

u beyan:
Bu sertifika, sevkiyat yapan taraf ambalajn tanaca veya geecei lkenin hkmeti
tarafndan n grlen zorunluluklardan muaf tutmaz.;

(h)

Yetkili kurum tarafndan uygun grlen alternatif radyoaktif ierik sertifikalar, dier
Yetkili kurum onay veya ilave teknik veriler veya bilgilerin referanslar;

(i)

izimlere veya tasarm zelliklerine atfta bulunan ambalaj aklamas. Yetkili kurum
tarafndan uygun grlyorsa, 21 cm x 30 cm boyutlarn amayan ve ambalajn yapsn
gsteren bir ekil temin edilmeli ve retim malzemeleri, brt arlk, genel harici boyutlar ve
grn dahil ambalajn ksa bir tanm da eklenmelidir;

(j)

Ambalajn yapsndan dolay aka tespit edilememe ihtimali bulunan, radyoaktif ieriklerdeki
her trl kstlamalar da dahil olmak zere izin verilen radyoaktif ieriklerin spesifikasyonu.
Buna, fiziksel ve kimyasal formlar, ilgili etkinlikler (baz durumlarda eitli izotoplar), gram
cinsinden ktle (blnebilen malzeme veya ilgili durumlarda her bir blnebilen nklid
iin) ve radyoaktif malzeme, dk blnebilen radyoaktif malzeme veya
2.2.7.2.3.5 (f) uyarnca, uygun olduu mddete, istisnai blnebilen malzeme zel biimi;

(k)

Bunlara ilaveten, blnebilen malzeme ieren ambalajlar iin:


(i)

zin verilen radyoaktif ieriklerin detayl aklamas;

(ii)

Kritiklik gvenlik indeksi deeri;

(iii)

eriklerin kritiklik gvenliini gsteren dokmanlara atf;

(iv)

Kritiklik deerlendirmesinde belirli bo alanlarda su eksikliinin olduunun


varsayld temel alnarak zel durumlar;

(v)

Gerek irradyasyon deneyimi nedeniyle gvenlik deerlendirmesinde ntron


oalmasnda varsaylan deiiklie imkan tannp tannmad (6.4.11.5 (b)ye gre)
ve

(vi)

zel dzenlemenin onayland ortam scakl aral;

(l)

Isnn emniyetli ekilde azalmas iin zel yma hkmleri dahil sevkiyatn
hazrlanmas, yklenmesi, tanmas, indirilmesi ve ellelenmesinde uygulanacak gerekli ilave
operasyonel kontrollerin ayrntl listesi;

(m)

Yetkili kurum tarafndan uygun grldnde zel dzenlemenin nedenleri;

- 365 -

6.4.23.16

(n)

zel dzenlemeye kapsamndaki sevkiyatn sonucunda uygulanacak tazmin edici nlemlerin


aklamas;

(o)

Ambalaj kullanm veya sevkiyat ncesinde yaplacak zel ilemler ile ilgili olarak
bavuran tarafndan temin edilen bilgilerin referanslar;

(p)

6.4.8.5, 6.4.8.6 ve baz durumlarda 6.4.8.15'te belirtilenlere uygun deilse tasarm


amalar iin varsaylan ortam koullarna ilikin bir ifade;

(q)

Yetkili kurum tarafndan gerekli grlen acil durum dzenlemeleri;

(r)

1.7.3'e gre gerekli olan geerli kalite ynetim sisteminin zellikleri;

(s)

Yetkili kurum tarafndan uygun grldnde bavurann ve taycnn kimliinin referans;

(t)

Sertifika veren resmi grevlinin imzas ve kimlii;

Bir sevkiyat iin yetkili kurum tarafndan dzenlenen her bir onayn sertifikasnda aada belirtilen
bilgiler bulunmaldr:
(a)

Sertifika tipi;

(b)

Yetkili kurum tanmlama iareti;

(c)

Dzenleme tarihi ve son geerlilik tarihi;

(d)

lgili ulusal ve uluslararas dzenlemelerin listesi; sevkiyatn onayland Radyoaktif


Malzemelerin Gvenli Tanmasna ilikin IAEA Dzenlemelerinin basks;

(e)

Tama modlarna, ara tipine, konteynere ilikin kstlamalar ile gerekli gzergah
talimatlar;

(f)

u beyan:
Bu sertifika, sevkiyat yapan taraf ambalajn tanaca veya geecei lkenin hkmeti
tarafndan n grlen zorunluluklardan muaf tutmaz.;

(g)

Isnn emniyetli ekilde azalmas iin zel yma hkmleri dahil sevkiyatn
hazrlanmas, yklenmesi, tanmas, indirilmesi ve ellelenmesinde uygulanacak gerekli
ilave operasyonel kontrollerin ayrntl listesi;

(h)

Sevkiyat ncesinde yaplacak zel ilemlerle ilgili olarak bavuran tarafndan temin edilen
bilgilerin referanslar;

(i)

lgili tasarm onaynn sertifikalarna referans;

(j)

Ambalajn yapsndan dolay aka tespit edilememe ihtimali bulunan, radyoaktif ieriklerdeki
her trl kstlamalar da dahil olmak zere gerek radyoaktif ieriklerin zellikleri. Buna,
fiziksel ve kimyasal formlar, ilgili etkinlikler (baz durumlarda eitli izotoplar), gram
cinsinden ktle (blnebilen malzeme veya ilgili durumlarda her bir blnebilen nklid iin) ve
radyoaktif malzeme, dk blnebilen radyoaktif malzeme veya 2.2.7.2.3.5 (f) uyarnca,
uygun olduu mddete, istisnai blnebilen malzeme zel biimi;

(k)

Yetkili kurum tarafndan gerekli grlen acil durum dzenlemeleri;

(l)

1.7.3'e gre gerekli olan geerli kalite ynetim sisteminin zellikleri;

(m)

Yetkili kurum tarafndan uygun grldnde bavurann kimliinin referans;

(n)

Sertifika veren resmi grevlinin imzas ve kimlii;

- 366 -

6.4.23.17

Yetkili kurum tarafndan dzenlenen bir ambalaj tasarmnn her bir onayn sertifikas u ilgileri
ierecektir:
(a)

Sertifika tipi;

(b)

Yetkili kurum tanmlama iareti;

(c)

Dzenleme tarihi ve son geerlilik tarihi;

(d)

Baz durumlara tama modlaryla ilgili kstlamalar;

(e)

lgili ulusal ve uluslararas dzenlemelerin listesi; tasarmn onayland Radyoaktif


Malzemelerin Gvenli Tanmasna ilikin IAEA Dzenlemelerinin basks;

(f)

u beyan:
Bu sertifika, sevkiyat yapan taraf ambalajn tanaca veya geecei lkenin hkmeti
tarafndan n grlen zorunluluklardan muaf tutmaz.;

(g)

Yetkili kurum tarafndan uygun grlen alternatif radyoaktif ierik sertifikalar, dier Yetkili
kurum onay veya ilave teknik veriler veya bilgilerin referanslar;

(h)

Sevkiyat onaynn 5.1.5.1.2 kapsamnda n grld durumlarda, sevkiyata onay veren


ifade;

(i)

Ambalajn tanm;

(j)

izimlere veya tasarm zelliklerine atfta bulunan ambalaj aklamas. Yetkili kurum tarafndan
uygun grlyorsa, 21 cm x 30 cm boyutlarn amayan ve ambalajn yapsn gsteren
bir ekil temin edilmeli ve retim malzemeleri, brt arlk, genel harici boyutlar ve grn
dahil ambalajn ksa bir tanm da eklenmelidir;

(k)

izimlere atflarla birlikte tasarm spesifikasyonu;

(l)

Ambalajn yapsndan dolay aka tespit edilememe ihtimali bulunan, radyoaktif


ieriklerdeki her trl kstlamalar da dahil olmak zere izin verilen radyoaktif ieriklerin
spesifikasyonu. Buna, fiziksel ve kimyasal formlar, ilgili etkinlikler (baz durumlarda eitli
izotoplar), gram cinsinden ktle (blnebilen malzeme veya ilgili durumlarda her bir
blnebilen nklid iin) ve radyoaktif malzeme, dk blnebilen radyoaktif malzeme veya
2.2.7.2.3.5 (f) uyarnca, uygun olduu mddete, istisnai blnebilen malzeme zel biimi;

(m)

Saklama sisteminin aklamas;

(n)

Ambalaj tasarmnn 6.4.22.4 uyarnca karlkl onayn gerektiren blnebilen malzeme ieren
ambalaj tasarmlar:
(i)

zin verilen radyoaktif ieriklerin detayl aklamas;

(ii)

Saklama sisteminin aklamas;

(iii)

Kritiklik gvenlik indeksi deeri;

(iv)

eriklerin kritiklik gvenliini gsteren dokmanlara atf;

(v)

Kritiklik deerlendirmesinde belirli bo alanlarda su eksikliinin olduunun varsayld


temel alnarak zel durumlar;

(vi)

Gerek irradyasyon deneyimi nedeniyle gvenlik deerlendirmesinde ntron


oalmasnda varsaylan deiiklie imkan tannp tannmad (6.4.11.5 (b)ye gre);
ve
Ambalaj tasarmnn onayland ortam scakl aral;

(vii)

- 367 -

6.4.23.18

(o)

Tip B(M) ambalajlar iin, ambalajn uygunluk gstermedii 6.4.7.5, 6.4.8.4, 6.4.8.5, 6.4.8.6 ve
6.4.8.9 ila 6.4.8.15 zorunluluklar aklayan bir ifade ile dier yetkili kurumlar iin yararl
olabilecek ilave bilgiler;

(p)

1 kgden fazla uranyum hekzaflorr ieren ambalajlar iin, 6.4.6.4te n grlen ve geerli
olan hkmlerin bir beyan ile dier yetkili kurumlara yararl olacak ilave bilgiler;

(q)

Isnn emniyetli ekilde azalmas iin zel yma hkmleri dahil sevkiyatn
hazrlanmas, yklenmesi, tanmas, indirilmesi ve ellelenmesinde uygulanacak gerekli
ilave operasyonel kontrollerin ayrntl listesi;

(r)

Ambalaj kullanm veya sevkiyat ncesinde yaplacak zel ilemler ile ilgili olarak
bavuran tarafndan temin edilen bilgilerin referanslar;

(s)

6.4.8.5, 6.4.8.6 ve baz durumlarda 6.4.8.15'te belirtilenlere uygun deilse tasarm amalar iin
varsaylan ortam koullarna ilikin bir ifade;

(t)

1.7.3'e gre gerekli olan geerli kalite ynetim sisteminin zellikleri;

(u)

Yetkili kurum tarafndan gerekli grlen acil durum dzenlemeleri;

(v)

Yetkili kurum tarafndan uygun grldnde bavurann kimliinin referans;

(w)

Sertifika veren resmi grevlinin imzas ve kimlii;

Yetkili makam tarafnca nesne ve aralarn muaf gnderimi iin 5.1.5.2.1 8 (d) uyarnca alternatif
aktivite limitleri iin yaymlanan herbir belge, aadaki bilgileri de ierecektir:
(a)

Belgenin tr;

(b)

Yetkili makam tanc iareti;

(c)

Yaym tarihi ve sona erme tarihi;

(d)

istisnann onayland kapsamda Radyoaktif Malzemenin Gvenli Tamaclna Dair IAEA


Dzenlemleri de dahil olmak zere, ulusal ve uluslararas hukuki dzenlemelerin listesi;

(e)

nesne veya aracn kimlii;

(f)

nesne veya aracn tanm;

(g)

nesne veya aracn tasarm artnameleri;

(h)

rakdyonklitlerin artnamesi, ara(lar) veya nesne(ler) in muaf gnderimleri iin onaylanm


alternatif aktivite limit(ler)i;

(i)

2.2.7.2.2.2 (b) ile riayeti gsteren belgeye atf;

(j)

yetkili makam tarafndan uygun varsaylmas halinde, bavurann kimlik bilgisi;

(k)

belgeleyen memurun imza ve kimlik bilgisi.

6.4.23.19

Yetkili kurum, 1.6.6.2.1, 1.6.6.2.2, 6.4.22.2, 6.4.22.3 ve 6.4.22.4 kapsamnda onayladklar


tasarma gre retilen her bir ambalajn seri numaras hakknda bilgilendirilmelidir.

6.4.23.20

ok tarafl onay, tasarm veya sevkiyatn mene lkesinin yetkili kurumu tarafndan
dzenlenen orijinal sertifikann onaylanmas ile gerekletirilebilir. Bu tr onaylama, sevkiyatn
yapld veya tand lkenin yetkili kurumu tarafndan orijinal sertifikann tasdik edilmesi
veya ayr bir tasdik, ek, ilave vb. dzenlemesi eklinde olabilir.

- 368 -

BLM 6.5
ORTA BOY HACML KONTEYNERLERN (IBCler)
RETMNE VE TEST EDLMESNE LKN
ZORUNLULUKLAR

6.5.1

Genel zorunluluklar

6.5.1.1

Kapsam

6.5.1.1.1

Bu blmdeki zorunluluklar, Blm 3.2, Tablo A, Stun (8)'de gsterilen ambalajlama


talimatlarna gre belirli tehlikeli maddelerin tanmas iin zellikle onaylanan orta boy hacimli
konteynerler (IBCler) iin geerlidir. Srasyla Blm 6.7 veya 6.8'deki zorunluluklar karlayan
portatif tank ve tank konteyerler, IBC olarak kabul edilmemektedir. Bu blmdeki zorunluluklar
karlayan IBC'ler, ADR amalarna uygun konteynerler olarak kabul edilmeyecektir. IBC harfleri bu
metnin ilerleyen blmlerinde de orta boy hacimli konteynerleri temsil etmek zere kullanlacaktr.

6.5.1.1.2

Bir istisna olarak, burada sz edilen zorunluluklara tam olarak uymayan ancak kabul edilebilir
alternatifleri olan IBCler ile hizmet tehizatlar, Yetkili kurum tarafndan onaya uygun grlebilir.
Buna ek olarak, bilim ve teknolojideki gelimelerin dikkate alnmas amacyla, tanan maddelerin
zellikleriyle uyumluluk bakmndan edeer bir gvenlik ile darbeye, yklere ve yangna stn diren
gsteren alternatif dzenlemelerin kullanm da yetkili kurum tarafndan gz nnde bulundurulabilir.

6.5.1.1.3

IBClerin retimi, tehizat, test edilmesi, iaretlenmesi ve iletimi, IBClerin onayland lkenin
yetkili kurumun onayna tabi olacaktr.
NOT: IBCnin hizmete sunulmasndan sonra dier lkelerde muayeneleri ve deneyleri yaplan
partiler, IBCnin onaylanm olduu lkenin yetkili otoritesi tarafndan kabul edilme zorunluluu
yoktur, fakat kontroller ve deneyler IBCnin onaylanmasnda belirtilen kurallara gre
gerekletirilmelidir.

6.5.1.1.4

IBC reticileri ve datclar, izlenecek prosedrlerin yan sra, tamada kullanlacak IBClerin
bu Blmdeki uygulanabilir performans testlerini geebilmesini salamak iin ihtiya duyulan
kapaklarn ve dier aksamlarn (ilgili contalar da dahil olmak zere) tipleri ve boyutlar hakknda
bilgi sunmaldr.

6.5.1.2

(Rezerve edilmi)

6.5.1.3

(Rezerve edilmi)

6.5.1.4

IBCler iin gsterim kodu sistemi

6.5.1.4.1

Kod, (a)'da belirtilen iki rakamdan oluacak, bunu (b)'de belirtilen byk harf(ler) izleyecek ve
arkasndan da, mnferit bir blmde bahsi geiyorsa, IBC kategorisini gsteren bir rakam gelecektir.
(a)

Tip

Sert

Esnek

Katlar iin, dolu veya boaltlm


by gravity
under pressure of more
than 10 kPa (0.1 bar)
11
21
13
-

- 369 -

Svlar
iin
31
-

(b)

Malzemeler
A.
B.
C.
F.
G.
H.
L.
M.
N.

elik (tm tipleri ve yzey ilemleri)


Alminyum
Doal ahap D.
Kontrplak
Yeniden yaplandrlm ahap
Fiber levha
Plastik malzeme
Tekstil
Kat, ok katmanl
Metal (elik veya alminyum hari metal).

6.5.1.4.2

Kompozit IBCler iin kodun ikinci pozisyonundaki srada iki byk Latin harfi
kullanlacaktr. Bunlardan birincisi IBC'nin i kabnn malzemesini ve ikincisi de IBC'nin d paketini
ifade edecektir.

6.5.1.4.3

Aadaki IBC tipleri ve kodlar tahsis edilmitir:


Malzeme
Metal
A.elik

B. Alminyum

N.
elik
veya
alminyum hari
Esnek
H. Plastik

L. Tekstil

M. Kat
H. Sert plastik

Kategori

katlar iin, yer ekimiyle doldurulmu veya


boaltlm
katlar iin, basn altnda doldurulmu veya
boaltlm
svlar iin
katlar iin, yer ekimiyle doldurulmu veya
katlar iin, basn altnda doldurulmu veya
svlar iin
katlar iin, yer ekimiyle doldurulmu veya
katlar iin, basn altnda doldurulmu veya
svlar iin

Kod

11A
21A
31A
11B
21B
31B
11N
21N
31N

dokumal plastik, kaplamasz veya astarsz


dokumal plastik, kaplamal
dokumal plastik, astarl
dokumal plastik, kaplamal ve astarl
plastik tabaka
kaplamasz veya astarsz
kaplamal
astarl
kaplamal ve astarl
ok katmanl
ok katmanl, su geirmez
katlar iin, yer ekimiyle doldurulmu veya
boaltlm, yapsal tehizatla donatlm

13H1
13H2
13H3
13H4
13H5
13L1
13L2
13L3
13L4
13M1
13M2
11H1

katlar iin, yer ekimiyle doldurulmu veya


boaltlm, desteksiz

11H2

katlar iin, basn altnda doldurulmu veya


boaltlm, yapsal tehizatla donatlm

21H1

katlar iin, basn altnda doldurulmu veya


boaltlm, desteksiz

21H2

svlar iin, yapsal tehizatla donatlm


svlar iin, desteksiz

31H1
31H2

- 370 -

Altbalk

6.5.5.1

6.5.5.2

6.5.5.3

Malzeme

Kategori

HZ. Plastik i kaba


a
sahip, kompozit

G. Mukavva
Ahap
C. Doal ahap
D. Kontrplak
F.
Yeniden
yaplandrlm
ahap

Kod

katlar iin, yer ekimiyle doldurulmu veya


boaltlm, sert plastik i kapla birlikte
katlar iin, yer ekimiyle doldurulmu veya
boaltlm, esnek plastik i kapla birlikte
katlar iin, basn altnda doldurulmu veya
boaltlm, sert plastik i kapla birlikte
katlar iin, basn altnda doldurulmu veya
boaltlm, esnek plastik i kapla birlikte
svlar iin, sert plastik i kapla birlikte
svlar iin, esnek plastik i kapla birlikte
katlar iin, yer ekimiyle doldurulmu veya
boaltlm

Alt
blm

11HZ1
11HZ2
21HZ1

6.5.5.4

21HZ2
31HZ1
31HZ2
11G

katlar iin, yer ekimiyle doldurulmu veya


boaltlm, i astarla birlikte
katlar iin, yer ekimiyle doldurulmu veya
boaltlm, i astarla birlikte
katlar iin, yer ekimiyle doldurulmu veya
boaltlm, i astarla birlikte

6.5.5.5

11C
11D

6.5.5.6

11F

Kod, Z harfi yerine, d muhafaza iin kullanlan malzemenin zelliine atfta bulunmak amacyla
6.5.1.4.1 (b)ye uygun bir byk harf kullanlarak tamamlanacaktr.
a

6.5.1.4.4

IBC kodunun arkasndan "W" harfi gelebilir. W" harfi, kodun iaret ettii tiple ayn olmasna
ramen IBC'nin 6.5.5'tekilerden farkl bir zellikte retildiini ve 6.5.1.1.2 zorunluluklar uyarnca
edeer kabul edildiini gstermektedir.

6.5.2

aretleme

6.5.2.1

lk iaretleme

6.5.2.1.1

ADR kapsamnda imal edilen ve kullanm amalanan her bir IBC kalc, okunakl ve kolayca
grlen bir yere yerletirilmi olan bir iaret tamaldr. Harfler, rakamlar ve semboller en az 12 mm
yksekliinde olmal ve aadakileri gstermelidir:
(a)

Birlemi Milletler ambalaj sembol

Bu sembol, bir ambalajn, portatif tankn veya MEGCnin Blm 6.1, 6.2, 6.3, 6.5, 6.6 veya
6.7nin1 ilgili zorunluluklarna uygunluk gsterdiini belgeleme amalar haricindeki bir ama
iin kullanlmayacaktr. aretin damgalama veya kabartma ile konduu metal IBCler iin,
sembol yerine byk harflerle "UN" yazlabilir;
(b)
(c)

6.5.1.4 kapsamnda IBC tipini gsteren kod;


Tasarm tipinin onayland ambalaj grubunu (gruplarn) gsteren byk harf:
(i)

Ambalaj grubu I, II ve III iin X (yalnzca katlara ynelik IBCler iin);

(ii)

Ambalaj grubu II ve III iin Y;

(iii)

Yalnzca ambalaj grubu III iin Z;

Bu sembol UN Model Dzenlemesi Blm 6.8deki kurallara uygun dier tama modlar iin yetkilendirilmi
dkme yk konteynrlar belgelendirmekte de kullanlr.
- 371 -

(d)

retimin yapld ay ve yl (son iki basamak);

(e)

Uluslararas trafikte motorlu aralara ynelik ayrt edici iaret tarafndan gsterilen ve iaretin
2
tahsisini yapan devlet ;

(f)

reticinin ad veya sembol ya da yetkili kurum tarafndan belirtilen dier IBC


tanmlar;

(g)

Kg olarak istifleme testi yk. stiflemeye uygun olarak tasarlanm olmayan IBCler iin, "0"
rakam konulacaktr;

(h)

Kg cinsinden izin verilen azami brt ktle.

Yukardaki istenen birinci iaretleme ilemi, aadaki alt paragraflarn belirttii srayla
uygulanacaktr: 6.5.2.2'de istenen iaret ile yetkili kurum tarafndan gerekli grlen dier ek
iaretleme ilemleri iaret blmlerinin doru tanmlanmasn mmkn klacaktr.
(a) ila (g) maddeleri ve 6.5.2.2 kapsamnda uygulanan iaretlerin her bir bileeni, kolayca
tanmlanabilecek ekilde rnein boluk veya kesme iaretleri ile aka ayrlmaldr.
6.5.2.1.2

eitli IBC tipleri iin, yukardaki ( a ) ve ( h ) ' y e uygun iaretleme rnekleri:

11A/Y/02 99
NL/Mulder 007
5500/1500

Katlar iin rnein yer ekimiyle boaltlm ve elikten


mamul bir metal IBC iin/ambalajlama gruplar II ve III
iin/retim tarihi ubat 1999 /Hollanda tarafndan onay
verilmi/Mulder tarafndan imal edilmi ve yetkili kurumun
007 seri numarasn tahsis ettii bir tasarm tipine sahip/kg
olarak istifleme testi yk/kg olarak izin verilen azami brt
ktle.

13H3/Z/03 01
F/Meunier 1713
0/1500

Katlar iin, rnein younlukla boaltlm ve dokumal


plastikten mamul esnek bir IBC iin ve astarl/ istifleme iin
tasarlanmam.

31H1/Y/04 99
GB/9099
10800/1200

Yapsal tehizat istif ykne dayankl, svlara ynelik


plastikten mamul sert plastik bir IBC.

31HA1/Y/05 01
D/Muller 1683
10800/1200

Sert plastikten i kava ve elik bir d muhafazaya sahip olan


svlara ynelik kompozit bir IBC iin.

11C/X/01 02
S/Aurigny 9876
3000/910

mbalaj grubu I, II ve III iin tamaya izin verilmi olan


ve i astara sahip, katlara ynelik bir ahap IBC iin

Karayolu Trafiine ilikin Viyana Konvansiyonunda (l968) ngrlen uluslararas trafikte motorlu
aralar ayrt etme iareti.
2

- 372 -

6.5.2.2

Ek iaretler

6.5.2.2.1

Her IBC, 6.5.2.1'de belirtilen iaretleri ve bunlara ek olarak, muayene iin kolaylkla
eriilebilecek bir yere kalc ekilde ilitirilmi anmaya dayankl bir plaka zerinde gsterilebilecek
olan aadaki bilgileri tayacaktr:
Ek iaretler
Metal
a

20 Cde litre kapasitesi


a
kg cinsinden dara ktle
Varsa, test (gsterge)
basnc, kPa veya bar a
a
kPa veya bar cinsinden
maksimum
doldurma/boaltma basnc
Gvde malzemesi ve mm
cinsinden minimum kalnl
Son szdrmazlk testi tarihi
(ay ve yl)

X
X

Son muayene tarihi (ay ve


yl)
malatnn seri numaras
zin
verilen
b
maksimum yk
a
b

6.5.2.2.2

Sert
plastik
X
X
X

IBC kategorisi
Kompozit
Fiber levha
X
X
X

Ahap

Kullanlan birim belirtilecektir.


Bkz.6.5.2.2.2. Bu ilave iaret, 1 Ocak 2011 tarihinden itibaren imal edilen, onarlan
veya yeniden imal edilen tm IBCler iin geerli olacaktr (ayrca bkz. 1.6.1.15).

IBC kullanmda olduunda izin verilen maksimum geerli yk istifleme ekil 6.5.2.2.2.1 veya ekil
6.5.2.2.2.2.de gsterildii gibi bir sembol ile gsterilecektir. Sembol dayankl ve akca grlebilir
olacaktr
ekil 6.5.2.2.2.2

E az 1

E az 1

ekil 6.5.2.2.2.1

En az 100 mm

En az 100 mm

stiflenebilen IBCler

stiflenemeyen IBCler

Minimum boyutlar 100 mm x 100 mm. Olacaktr. Ktleyi gsteren harf ve rakamlar en az 12 mm
ykseklikte olacaktr. Boyutsal oklarla gsterilen baslm yerin iindeki alan kare eklinde
olacaktr. Boyutlarn tanmlanamad hallerde, tm zellikler bu gsterilenlerle uygun orantda
olacaktr. Semboln stnde iaretlenen ktle taarm testinde yklenen yk (baknz 6.5.6.6.4) 1.8 ile
blnen yk amayacaktr
6.5.2.2.3

Esnek IBCler, 6.5.2.1'de belirtilen iaretlemelere ek olarak, nerilen kaldrma yntemlerini


gsteren bir resimli yaz tayacaktr.
- 373 -

6.5.2.2.4

1 Ocak 2011den sonra imal edilen kompozit IBClerin i kaplar, 6.5.2.1.1 (b), (c), (d)de
belirtilen iaretleri; bu tarihin plastik i astarn retimini belirtmek iinse (e) ve (f)de belirtilen
iaretleri tayacaktr. UN ambalaj sembol uygulanmayacaktr. aret, 6.5.2.1.1de verilen srada
uygulanacaktr. Dayankl ve okunakl olan bu iaret, i kap d muhafazaya yerletirildiyse hemen
grlebilecek bir konuma yerletirilecektir.
Plastik i kabn retim tarihi, i kabn zerine, iaretin geri kalannn yanna da eklenebilir. Bu gibi
hallerde, iarette yer alan yln son iki harfi ve saatin i dairesi zde olacaktr.Uygun iaretleme
yntemine yle bir rnek verilebilir:

NOT: dayankl, grnr ve okunakl biimde minimum bilgiyi salayan dier yntemler de kabl
edilebilirdir

6.5.2.2.5

Kompozit IBClerin, d muhafazalarn bo iken tama iin sklecekleri ekilde tasarlanm olduu
durumlarda (rnein IBC'nin yeniden kullanm iin onu sevk eden kurulua iade edilmesi iin),
sklecek paralarn her biri skldnde, retim ay ve yl ile reticinin ad ve sembol ve
yetkili kurum tarafndan istendii ekilde IBC'nin dier tanmlarnn iaretlerini tamaldr
(bkz. 6.5.2.1.1 (f)).

6.5.2.3

Tasarm tipine uygunluk


aret, IBClerin baaryla test edilmi bir tasarm tipine tekabl ettiini ve sertifikada anlan
zorunluluklar karladn ifade etmektedir.

6.5.2.4

Yeniden imal edilmi kompozit IBClerin iaretlenmesi (31HZ1)


6.5.2.1.1 ve 6.5.2.2de belirtilen iaret, asl IBCden karlacak ve kalc olarak okunamaz hale
getirilecek olup, yeni iaretler, ADYye uygun ekilde yeniden imal edilmi IBCye uygulanacaktr.

6.5.3

retim zorunluluklar

6.5.3.1

Genel zorunluluklar

6.5.3.1.1

IBCler d ortama bal bozulmalara kar dayankl olacak veya bunlara kar eksiksiz
korunacaktr.

6.5.3.1.2

IBCler normal tama koullarnda titreim etkileri veya scaklk, nem veya basn
deiiklikleri karsnda, ierdikleri malzemelerin hibirinin darya kmasna izin vermeyecek
ekilde yaplacak ve kapatlacaktr.

6.5.3.1.3

IBCler ve kapaklar, aadakilere yol amayacak ekilde, iinde tanan maddelerle uyumlu bir
malzemeden yaplm olacak veya ierden korunacaklardr:

6.5.3.1.4

(a)

Kullanmlarn tehlikeli hale getirecek ekilde malzemeden etkilenme;

(b)

Tanan maddelerin reaksiyona girmesine veya zlmesine neden olmas veya


IBClerle zararl veya tehlikeli bileikler oluturmas.

Conta
kullanlyorsa,
bunlar
IBClerde
kalmayacak malzemelerden yaplacaktr.

- 374 -

tanan

malzemelerden

etkilenmeye

maruz

6.5.3.1.5

Tm hizmet tehizat, elleleme ve tama srasnda oluabilecek


malzemelerin kama riski en aza inecek ekilde yerletirilecek ve korunacaktr.

6.5.3.1.6

IBCler, balantlar ve hizmet ve yapsal tehizatlar, ierdikleri malzemede kayba yol


amadan, bunlarn i basnc ile normal elleleme ve tama basklarna kar koyacak ekilde
tasarlanacaklardr. stifleme amal IBCler, istiflemeye uygun ekilde tasarlanacaklardr. IBClerin
kaldrma ve gvenlik zellikleri, bariz bir bklme veya aksaklk olmadan, normal elleleme ve
tama basklarna kar koyacak gte ve IBClerin herhangi bir blmnde istenmeyen bir baskya
yol amayacak ekilde yerletirilecektir.

6.5.3.1.7

IBC'nin bir ereve ierisindeki bir gvdeden olumas durumunda, aadaki hususlar hesaba katlarak
tasarlanacaktr:
(a)

hasarlar

sonucu

Gvde ereveye, gvde malzemesine zarar verecek ekilde srtnmeyecek ve onu


andrmayacaktr;

(b)

Gvde her zaman erevenin iinde muhafaza edilecektir;

(c)

Tehizat bileenleri, gvde ile ereve arasndaki balantlar greceli genleme veya harekete
izin veriyorsa bunlardan zarar grmeyecek ekilde sabitlenecektir.

6.5.3.1.8

Bir alt boaltma valf bulunuyorsa, bu kapal konumda sabitlenecek ve tm boaltma sistemi hasardan
uygun bir biimde korunacaktr. Seviye kapaklarna sahip valflar, kazara alma riskine kar
korunabilecek ve ak veya kapal konumda hemen grnr yerlerde olacaktr. Sv ieren IBClerde
boaltma aznn szdrmazln salayacak bo bir flan veya buna edeer bir cihaz gibi ikinci bir
mekanizma bulunacaktr.

6.5.4

Test, belgelendirme ve muayene

6.5.4.1

Kalite gvence: retilen, yeniden retilen veya onarlan IBClerin bu Blmdeki hkmleri
karlamasn temin etmek amacyla IBCler Yetkili kurumu tatmin eden bir kalite gvence
programna gre retilmeli, onarlmal ve test edilmelidir.
NOT: zlenebilecek prosedrler hakknda rehberlik iin, ISO 16106:2006 "Ambalaj Tehlikeli
maddeler iin tama ambalajlar Tehlikeli madde ambalajlar, orta boy hacimli konteynerler
(IBCler) ve byk ambalajlar ISO 9001in uygulanmasna ynelik klavuz ilkelere bavurulabilir.

6.5.4.2

Test zorunluluklar: IBCler tasarm tipi testlerine ve ilgili durumlarda, 6.5.4.4 maddesine gre
balang ve periyodik testlere tabi tutulacaklardr.

6.5.4.3

Sertifikasyon: Her IBC tasarm tipi ile ilgili olarak, tehizat da dahil olmak zere, tasarm tipinin
test hkmlerini karladn kantlayan bir sertifika ve iaret (6.5.2'deki gibi) dzenlenecektir.

6.5.4.4

Muayene ve test
NOT: Onarlan IBClere ynelik testler ve muayeneler iin ayrca bkz. 6.5.4.5.

6.5.4.4.1

Her metal, kat plastik ve kompozit


belirtildii gibi, muayene edilecektir:
(a)

IBC, yetkili kurumu tatmin edecek ekilde, aada

Hizmete konulmadan nce (yeniden retildikten sonra) ve bundan sonra da be yl


amayacak aralklarla, aadaki hususlarda:
(i)

aretleme dahil olmak zere tasarm tipine uygunluk;

(ii)

ve d durum;

(iii)

Hizmet tehizatnn dzgn ileyii.

Varsa s yaltm, yalnzca IBC'nin gvdesinin uygun bir ekilde incelenmesine izin verecek
lde kaldrlmaldr.
- 375 -

(b)

ki buuk yl amayacak aralklarla, aadaki hususlarda:


(i)

D durum;

(ii)

Hizmet tehizatnn dzgn ileyii.

Varsa s yaltm, yalnzca IBC'nin gvdesinin uygun bir ekilde incelenmesine izin verecek
lde kaldrlmaldr.
IBClerin her biri, her bakmdan kendi tasarm tipine uygunluk gsterecektir.
6.5.4.4.2

Svlar veya basn altnda doldurulan veya boaltlan katlar iin her metal, sert plastik ve
kompozit IBC, 6.5.6.7.3te n grlen testle edeer etkililie sahip uygun bir szdrmazlk
testinden geecek ve 6.5.6.7.3te belirtilen test seviyesini karlayabilecek zellikte olacaktr:
(a)

Tama iin ilk kullanmdan nce;

(b)

ki buuk yl amayacak aralklarla.

Bu test iin IBC, ana alt kapakla donatlacaktr. Kompozit bir IBC'nin i kab, test sonular
etkilenmemek kaydyla d muhafaza olmadan test edilebilir.
6.5.4.4.3

Her muayeneye ve teste ilikin bir rapor, IBC'nin sahibi tarafndan en azndan bir sonraki
muayeneye veya teste kadar muhafaza edilecektir. Rapor muayenenin ve testin sonularn ierecek ve
muayene ile testi yapan taraf tanmlayacaktr (ayrca bkz. 6.5.2.2.1 iaretleme zorunluluklar).

6.5.4.4.4

Yetkili kurum herhangi bir zamanda bu blmde belirtilen testler yoluyla IBClerin tasarm tipi
testlerinin gereksinimlerini karladna ilikin bir kant ibraz edilmesini talep edebilir.

6.5.4.5

Onarlan IBCler

6.5.4.5.1

Bir IBC arpma (rnein bir kaza) veya baka bir nedenle hasar grmse, tasarm tipine uygun
bir biimde tamir edilecek veya bir ekilde bakm yaplacaktr (1.2.1'deki "IBClerin dzenli
bakmlar" tanmna baknz). Hasar grm olan sert plastikten mamul IBClerin gvdeleri ile
kompozit IBClerin i hazneleri deitirilecektir.

6.5.4.5.2

ADR'deki dier test ve muayene zorunluluklarna ek olarak, IBCler 6.5.4.4te n grlen test ve
muayene zorunluluklarna tabi tutulacak ve her tamir edildiklerinde, istenen raporlar hazrlanacaktr.

6.5.4.5.3

Onarmdan sonra testleri ve muayeneleri yrten Taraf, reticinin UN tasarm tipi iaretlemesine yakn
bir yere, aadaki hususlar gstermek zere, kendi iaretini kalc olarak koyacaktr:
(a)

Testlerin ve muayenelerin yrtld Devlet;

(b)

Testleri ve muayeneleri gerekletiren tarafn ad veya yetkili sembol ve

(c)

Testlerin ve muayenelerin tarihi (yl, ay).

6.5.4.5.4

6.5.4.5.2 kapsamnda yrtlen test ve muayenelerin, iki buuk yllk ve be yllk periyodik testler
ve muayenelerin gereksinimlerini karlad dnlebilir.

6.5.5

IBCler iin zel zorunluluklar

6.5.5.1

Metal IBCler iin zel zorunluluklar

6.5.5.1.1

Bu zorunluluklar, katlarn ve svlarn tanmasna ynelik metal IBClere uygulanmaktadr. Metal


IBClerin kategorisi bulunmaktadr:
(a)

Katlar iin yer ekimi altnda doldurulan veya boaltlan IBCler (11A, 11B, 11N);

- 376 -

(b)

Katlar iin, 10 kPadan (0,1 bar) yksek bir gsterge basncnda doldurulan veya
boaltlan IBCler (21A, 21B, 21N) ve

(c)

Svlar iin IBCler (31A, 31B, 3 31N).

6.5.5.1.2

Gvdeler kaynak ileminin yaplabilirliinin tamamen gsterildii uygun bir yumuak


malzemeden yaplm olacaktr. Kaynaklar titizlikle yaplacak ve tam bir gvenlik salayacaktr.
Malzemenin dk scaklktaki performans hesaba katlacaktr.

6.5.5.1.3

Farkl metallerin yan yana oluundan kaynaklanan galvanik hareketin yol aaca hasarn
nlenmesine dikkat edilecektir.

6.5.5.1.4

Alevlenir svlarn tanmasna ynelik olarak kullanlan alminyum IBClerde, alminyum ile
srtnme veya arpma eklinde temas sonucu tehlikeli bir reaksiyona neden olabilecek paslanma
ihtimali bulunan korunmam elikten yaplm kapak, rt, vb. hareketli para bulunmayacaktr.

6.5.5.1.5

Metal IBCler aadaki hkmleri karlayan metallerden yaplm olacaktr:

(a)

elik iin, % olarak, krlmadaki uzama mutlak minimumu %20 olmak zere

deerinden

az olmamaldr.
2

burada Rm = kullanlacak eliin N/mm


mukavemetidir;
(b)

cinsinden garanti edilen minimum ekme

Alminyum ve alamlar iin, krlmadaki uzama mutlak minimumu %8 olmak zere


deerinden az olmamaldr.
Krlmadaki uzamay saptamakta kullanlan rnekler, yuvarlanma ynnde apraz olarak
alnacak ve aadaki deerleri salayacaktr:
Lo = 5d

veya

Lo = 5,65

Bu denklemde:

6.5.5.1.6

Lo

Testten nce numunenin gsterge uzunluu

ap

Test numunesinin kesit alan.

Asgari duvar kalnl:


(a)

Litre
cinsinden
kapasite (C)
C 1000

Rm x A0 = 10 000 deerinde bir rne sahip olan bir referans elii iin, cidar kalnl
aadakilerden az olmayacaktr:
Mm cinsinden duvar
Tip 11A, 11B, 11N
Korumasz
2.0

Tip 21A, 21B, 21N, 31A, 31B, 31N

Korumal
1.5

Korumasz
2.5

Korumal
2.0

1000 < C 2000

T = C/2000 + 1,5

T = C/2000 +1,0

T = C/2000 +2,0

T = C/2000 + 1,5

2000 < C 3000

T = C/2000 + 1,5

T = C/2000 +1,0

T = C/1000 +1,0

T = C/2000 + 1,5

- 377 -

Ao = gerilme basks altndaki krkta kullanlacak referans eliin asgari


uzamas (yzde olarak) (baknz 6.5.5.1.5);

Bu denklemde:

(b)

(a)da aklanan referans elik haricindeki metaller iin, asgari duvar kalnl
aadaki formlle belirlenir:
e1 =
3

Bu denklemde:

21,4 e

Rm1 A1

e1

kullanlacak metal iin istenen edeer kalnlk (mm olarak);

e0

referans elik iin istenen asgari duvar kalnl (mm olarak);

Rm1 =

Kullanlacak metalin garanti edilen asgari gerilme direnci


(N/mm2 cinsinden) (bkz (c));

A1 =

gerilme basks altnda krkta kullanlan metalin asgari uzamas


(yzde olarak) (baknz 6.5.5.1.5).

Bununla birlikte, cidar kalnl hibir ekilde 1,5 mm'den az olmayacaktr.


(c)

(b)'de tarif edilen hesaplama amalar bakmndan, kullanlacak metalin garanti edilen asgari
gerilme mukavemeti (Rm1) ulusal veya uluslararas malzeme standartlarna gre kabul edilmi
asgari deer olacaktr. Bununla birlikte, stenit elikler iin, malzeme standartlarna gre
belirlenmi olan Rm deeri, malzeme muayene sertifikasnda daha yksek bir deer beyan
ediliyorsa % 15 arttrlabilir. Sz konusu malzeme iin hibir malzeme standard yoksa Rm'nin
deeri malzeme muayene sertifikasnda beyan edilen asgari deer olacaktr.

6.5.5.1.7

Basn tahliye zorunluluklar: Svlara ynelik BC'ler, gvdede hibir hasarn olmamasn
salamak iin, herhangi bir yangn durumunda uygun miktarda buharn dar kmasn salayacak
nitelikte olacaktr. Bu, klasik basn tahkiye cihazlaryla veya baka yapsal vastalarla salanabilir.
0
Boaltmaya balama basnc 65kPadan (0,65 bar) yksek ve IBClerde 55 C'de, 4.1.1.4'te
tanmland ekilde azami doldurma derecesi baznda saptanm toplam ayar basncndan dk
(yani doldurulan maddenin buhar basnc art hava veya dier atl gazlarn ksmi basnc eksi 100 kPa
(1 bar)) olmayacaktr. Gerekli tahliye cihazlar buhar alanna taklmaldr.

6.5.5.2

Esnek IBCler iin zel zorunluluklar

6.5.5.2.1

Bu zorunluluklar aada belirtilen tiplerdeki esnek IBCler iin geerlidir:


13H1
13H2
13H3
13H4
13H5
13L1
13L2
13L3
13L4
13M1
13M2

dokumal plastik, kaplamasz veya astarsz


dokumal plastik, kaplamal
dokumal plastik, astarl
dokumal plastik, kaplamal ve astarl
plastik tabaka
tekstil, kaplamasz veya astarsz
tekstil, kaplamal
tekstil, astarl
tekstil, kaplamal ve astarl
kat, ok katmanl
kat, ok katl, su geirmez

Esnek IBCler sadece katlar tamak iin tasarlanmtr.


6.5.5.2.2

Gvdeler uygun malzemelerden mamul olacaktr. Malzemenin dayankll ve esnek IBC'nin


yaps kapasitesine ve kullanm amacna uygun olacaktr.

6.5.5.2.3

13M1 ve 13M2 tipi esnek IBClerin retiminde kullanlan tm malzemeler, en az 24 saat sreyle
tamamen suya batrma testinden sonra, %67 nispi neme veya daha azna gre koullanm olan
malzemenin balangta llen gerilim kuvvetinin en az %85'ini koruyacaktr.
- 378 -

6.5.5.2.4

Balant yerleri diki, sl szdrmazlk, yaptrma veya edeer


oluturulacaktr. Dikilmi btn balant ular gvenli hale getirilecektir.

6.5.5.2.5

Esnek IBCler, ultraviyole nlarnn veya iklim koullarnn veya iinde tad maddenin yol
at eskimeye ve bozunmaya yeterli lde direnli olacak; amalanan kullanma uygun bir ekilde
hizmet edecektir.

6.5.5.2.6

Esnek plastik IBCler iin ultraviyole radyasyona kar koruma gerekliyse, karbon siyah tabaka
veya uygun dier pigmentlerin veya inhibitrlerin ilavesi ile bu salanmaldr. Bu katk
maddeleri, tanan maddeler ile uyumlu olmal ve gvdenin kullanm mr boyunca etkin kalmaldr.
Test edilmi tasarm tipinin retiminde kullanlanlarn dndaki karbon siyah, pigmentler veya
inhibitrlerin kullanlmas durumunda; karbon siyah ieriindeki, pigment ieriindeki veya inhibitr
ieriindeki deiikliklerin, retim malzemesinin fiziksel zelliklerini olumsuz etkilememesi kaydyla,
yeniden test ileminden vazgeilebilir.

6.5.5.2.7

Malzemenin fiziksel veya kimyasal zelliklerini ters ynde etkilememek kouluyla, eskimeye kar
direnci gelitirmek veya baka amalarla, gvde malzemesinin iine katk maddeleri eklenebilir.

6.5.5.2.8

IBC gvdelerinin retiminde, kullanlm haznelerin geri kazanmyla elde edilen hibir
malzeme kullanlmayacaktr. Bununla birlikte, ayn retim srecinden geen retim artklar veya
hurdalar kullanlabilir. Daha nceki kullanmlar srasnda hasar grmemi olmalar kouluyla,
balant paralar veya palet tabanlar gibi bileenler de kullanlabilir.

6.5.5.2.9

Doldurulduklarnda, yksekliin ene oran 2:1'den fazla olmayacaktr.

6.5.5.2.10

Astar uygun bir malzemeden yaplm olacaktr. Kullanlan malzemenin salaml ve astarn
yapm ekli, IBCnin kapasitesine ve kullanm amacna uygun olmaldr. Balantlar ve kapaklar
geirmez olacak ve normal elleleme ve tama koullar altnda meydana gelebilecek
basnlara ve arpmalara kar dayanabilme yeteneine sahip olacaktr.

6.5.5.3

Sert plastik IBCler iin zel zorunluluklar

6.5.5.3.1

Bu zorunluluklar, katlarn ve svlarn tanmasna ynelik sert plastik IBCler iin geerlidir.
Sert plastik IBCler aadaki tiplerdedir:
11H1
11H2
21H1
21H2
31H1
31H2

baka

bir

yntemle

IBCler istiflendiinde toplam yke dayanacak ekilde tasarlanm olan yapsal


tehizatla donatlm, younlukla doldurulan veya boaltlan katlar iin
desteksiz duran, younlukla doldurulan veya boaltlan katlar iin
IBCler istiflendiinde toplam yke dayanacak ekilde tasarlanm olan yapsal
tehizatla donatlm, basn altnda doldurulan veya boaltlan katlar iin
desteksiz duran, basn altnda doldurulan veya boaltlan katlar iin
IBCler istiflendiinde toplam yke dayanacak ekilde tasarlanm olan yapsal
tehizatla donatlm, svlar iin
desteksiz duran, svlar iin.

6.5.5.3.2

Gvde, uygun plastik malzemeden retilmeli; kapasitesi ve kullanm amacna gre yeterince
dayankl olmaldr. Malzeme, tanan madde veya ultraviyole radyasyon nedeniyle
bozulmaya ve ypranmaya kar yeterince dayankl olmaldr. Dk scaklktaki performans hesaba
katlacaktr. Tanan maddenin herhangi bir ekilde nfuzu, normal tama koullar altnda herhangi
bir tehlike tekil etmeyecektir.

6.5.5.3.3

Ultraviyole radyasyona kar koruma gerekliyse, karbon siyah tabaka veya uygun dier renklerin
veya inhibitrlerin ilavesi ile bu salanmaldr. Bu katk maddeleri, tanan maddeler ile
uyumlu olmal ve gvdenin kullanm mr boyunca etkin kalmaldr. Test edilmi tasarm tipinin
retiminde kullanlanlarn dndaki karbon siyah, pigmentler veya inhibitrlerin kullanlmas
durumunda; karbon siyah ieriindeki, pigment ieriindeki veya inhibitr ieriindeki deiikliklerin,
retim malzemesinin fiziksel zelliklerini olumsuz etkilememesi kaydyla, yeniden test ileminden
vazgeilebilir.

6.5.5.3.4

Malzemenin fiziksel veya kimyasal zelliklerini ters ynde etkilememek kouluyla, eskimeye kar
direnci gelitirmek veya baka amalarla, gvde malzemesinin iine katk maddeleri eklenebilir.

- 379 -

6.5.5.3.5

Ayn retim srecinden geen retim artklar veya talama kalntlar dndaki hibir
kullanlm malzeme, sert plastikten mamul IBClerin retiminde kullanlamaz.

6.5.5.4

Plastik i kaplara sahip kompozit IBCler iin zel zorunluluklar

6.5.5.4.1

Bu zorunluluklar katlarn veya svlarn tanmas amacna ynelik kompozit IBCler iin
geerlidir:
11HZ1
11HZ2
21HZ1
21HZ2
31HZ1
31HZ2

Sert plastik i hazneli kompozit IBCler, yer ekimiyle doldurulan veya boaltlan
iin
Esnek plastik i hazneli kompozit IBCler, yer ekimiyle doldurulan veya boaltlan
iin
Sert plastik i hazneli kompozit IBCler, basn altnda doldurulan veya boaltlan
iin
Esnek plastik i hazneli kompozit IBCler, basn altnda doldurulan veya boaltlan
iin
Sert plastik i hazneli kompozit IBCler, svlar iin
Esnek plastik i hazneli kompozit IBCler, svlar iin

katlar
katlar
katlar
katlar

Kod, Z harfi yerine, d muhafaza iin kullanlan malzemenin zelliine atfta bulunmak amacyla
6.5.1.4.1 (b)ye uygun bir byk harf kullanlarak tamamlanacaktr.
6.5.5.4.2

kap/hazne, d muhafaza olmakszn bir saklama ilevi getirme amacyla tasarlanmamtr. "Sert"
bir i hazne bo iken, kapaklar takl deilken ve d muhafaza olmakszn genel eklini
koruyan bir kaptr. "Sert" olmayan bir i hazne, "esnek" olarak kabul edilir.

6.5.5.4.3

D muhafaza normal olarak, i hazneyi elleleme ve tama ilemleri srasnda fiziksel


hasarlardan korumaya ynelik sert malzemeden yaplm olacaktr ve saklama ilevi amac
tamayacaktr. Gerekli durumlarda, taban paleti ierir.

6.5.5.4.4

Tamamen kapal d muhafazaya kompozit bir IBC, szdrmazlk ve hidrolik basn testlerini
mteakiben kolaylkla i haznesinin salamlnn deerlendirilebilecei bir tasarma sahip olacaktr.

6.5.5.4.5

31HZ2 tipindeki IBCler, 1250 litreyi amayan bir kapasiteyle snrlandrlmaldr.

6.5.5.4.6

hazne, uygun plastik malzemeden retilmeli; kapasitesi ve kullanm amacna gre


yeterince dayankl olmaldr. Malzeme, tanan madde veya ultraviyole radyasyon nedeniyle
bozulmaya ve ypranmaya kar yeterince dayankl olmaldr. Dk scaklktaki performans hesaba
katlacaktr. Tanan maddenin herhangi bir ekilde nfuzu, normal tama koullar altnda herhangi
bir tehlike tekil etmeyecektir.

6.5.5.4.7

Ultraviyole radyasyona kar koruma gerekliyse, karbon siyah tabaka veya uygun dier
renklerin veya inhibitrlerin ilavesi ile bu salanmaldr. Bu katk maddeleri, tanan
maddeler ile uyumlu olmal ve i haznenin kullanm mr boyunca etkin kalmaldr. Test
edilmi tasarm tipinin retiminde kullanlanlarn dndaki karbon siyah, pigmentler veya
inhibitrlerin kullanlmas durumunda; karbon siyah ieriindeki, pigment ieriindeki veya inhibitr
ieriindeki deiikliklerin, retim malzemesinin fiziksel zelliklerini olumsuz etkilememesi kaydyla,
yeniden test ileminden vazgeilebilir.

6.5.5.4.8

Malzemenin fiziksel veya kimyasal zelliklerini ters ynde etkilememek kouluyla, eskimeye kar
direnci gelitirmek veya baka amalarla, i hazne malzemesinin iine katk maddeleri eklenebilir.

6.5.5.4.9

Ayn retim srecinden geen retim artklar veya talama kalntlar dndaki hibir
kullanlm malzeme, i haznelerin retiminde kullanlamaz.

6.5.5.4.10

Tip 31HZ2 IBClerinin i haznesi en az katl filmden oluacaktr.

6.5.5.4.11

Malzemenin salaml ve d muhafazann retim ekli, kompozit IBCnin kapasitesine ve


kullanm amacna uygun olmaldr.

6.5.5.4.12

D muhafazada i hazneye zarar getirebilecek herhangi bir knt olmayacaktr.


- 380 -

6.5.5.4.13

Metal d muhafaza uygun kalnla sahip bir metalden yaplm olmaldr.

6.5.5.4.14

Doal ahaptan mamul d muhafazalar kurutulmu, ticari kurulukta olmal ve muhafazann herhangi
bir ksmnn salamln malzeme asndan azaltabilecek bir kusur iermemelidir. Kutunun st ve alt
taraflar sert odunlifi levha, yonga levha veya dier bir uygun bir tipte suya dayankl yeniden
yaplandrlm ahaptan mamul olabilir.

6.5.5.4.15

Kontrplaktan mamul d muhafazalar, soyma, kesme veya biilmi kaplamadan mamul ve kuru
olmaldr; muhafazann dayanklln azaltacak malzeme kusurlarn iermemelidir. Tm katmanlar
birbirlerine suya dayankl yaptrclar ile birletirilmelidir. Muhafazalarn retiminde kontrplakla
birlikte uygun dier malzemeler kullanlabilir. Muhafazakar, kelerden veya ularndan salam
ekilde ivilenmeli ya da sabitlenmelidir veya uygun cihazlarla birletirilmelidir.

6.5.5.4.16

Yeniden yaplandrlm ahaptan mamul d muhafazalar, sert odunlifi levha, yonga levha veya dier
bir uygun bir tipte suya dayankl yeniden yaplandrlm ahaptan mamul olmaldr. Muhafazalarn
dier ksmlar dier uygun malzemeden mamul olabilir.

6.5.5.4.17

Fiber levha d muhafazalar iin, muhafazann kapasitesine ve kullanm amacna uygun ekilde
salam ve kaliteli sert veya ift ynl oluklu fiber levha (tek veya ok duvarl) kullanlmaldr. D
yzey, ktle artnn su emilimini saptamada kullanlan Cobb metoduyla 30 dakikay akn bir sre
boyunca yrtlen testte belirlenen 155 gr/m2den (bkz. ISO 535:1991) daha fazla olmayaca bir
suya dirence sahip olacaktr. Uygun bkme zelliklerine sahip olmaldr. Fiber levha atlama, yzey
krlmas veya beklenmeyen bklmeler olmakszn birlemeye msaade edecek ekilde kesilmeli,
izgisiz katlanmal ve olua oturtulmaldr. Oluklu fiber levha yivleri yzeylere skca yapmaldr.

6.5.5.4.18

Fiber levhadan mamul d muhafazalarn kenarlarnda ahap bir ereve bulunabilir veya komple
ahap olabilir Ahap takozlardan oluan takviyeler kullanlabilir.

6.5.5.4.19

Fiber levha d muhafazadaki retim balantlar bantlanmal, oturtulmal ve yaptrlmaldr ya da


metal zmbalar yoluyla oturtulmal ve dikilenmelidir. Birbirine ekleme balantlar uygun bindirmeye
sahip olmaldr. Kapatma ilemi yaptrma veya bantlama ile gerekletiinde suya dayankl
yaptrc kullanlmaldr.

6.5.5.4.20

D kasann plastik malzemeden yaplm olduu durumlarda, i haznelere ilikin


zorunluluklarn kompozit IBClerin d muhafazalar iin de geerli olabilecei anlayyla 6.5.5.4.6
ila 6.5.5.4.9 maddeleri arasndaki ilgili zorunluluklar uygulanacaktr.

6.5.5.4.21

Tip 31HZ2 IBC'nin d kasas her yandan i hazneyi kapatacaktr.

6.5.5.4.22

IBC'nin parasn oluturan herhangi bir entegre palet taban veya herhangi bir sklebilir palet, azami
izin verilebilir brt ktlesine kadar doldurulmu olan IBC ile mekanik ellelemeye uygun
olacaktr.

6.5.5.4.23

Palet veya entegre taban, IBC'nin tabannda elleleme srasnda hasara neden olabilecek
herhangi bir kntnn bulunmayaca ekilde tasarlanacaktr.

6.5.5.4.24

D muhafaza, elleleme ve tamada dengeyi salamak iin herhangi bir ayrlabilir palete gvenlice
sabitlenecektir. Ayrlabilir bir palet kullanldnda, st yzeyinde IBC'ye zarar verebilecek herhangi
bir sivri knt bulunmayacaktr.

6.5.5.4.25

stifleme performansn arttrmak iin, ahap destekler


kullanlabilir; ancak bunlar i hazneye dtan donatlacaktr.

6.5.5.4.26

IBClerin istifleme amacna ynelik olduu durumlarda, tayc yzey yk gvenli bir biimde
dayanacak ekilde datacaktr. Bu tr IBCler, ykn i kap tarafndan desteklenmeyecei ekilde
tasarlanmaldr.

6.5.5.5

Fiber levha IBCler iin zel zorunluluklar

6.5.5.5.1

Bu zorunluluklar, younlukla doldurulmu veya boaltlm katlarn tanmas amacyla fiber


levhadan retilmi IBC iin geerli olacaktr. Fiber levhadan yaplm IBCler aadaki tiptedir: 11G.

6.5.5.5.2

Fiber levha IBCler, st kaldrma mekanizmalarn bulundurmayacaktr.


- 381 -

gibi

glendirme

aralar

6.5.5.5.3

Gvde, IBCnin kapasitesine ve kullanm amacna uygun ekilde salam ve kaliteli sert veya ift ynl
oluklu fiber levhadan (tek veya ok duvarl) yaplmaldr. D yzey, ktle artnn su emilimini
saptamada kullanlan Cobb metoduyla 30 dakikay akn bir sre boyunca yrtlen testte belirlenen
155 gr/m2den (bkz. ISO 535:1991'e bakn) daha fazla olmayaca bir suya dirence sahip olacaktr.
Uygun bkme zelliklerine sahip olmaldr. Fiber levha atlama, yzey krlmas veya beklenmeyen
bklmeler olmakszn birlemeye msaade edecek ekilde kesilmeli, izgisiz katlanmal ve olua
oturtulmaldr. Oluklu fiber levha yivleri yzeylere skca yapmaldr.

6.5.5.5.4

Duvarlar, tavan ve taban dhil, ISO 3036:1975'e gre asgari 15 J'lik bir delinme direncine sahip
olacaktr.

6.5.5.5.5

IBClerin gvdesindeki retim balant yerleri, uygun bir katlamayla yaplacaktr ve


bantlanacak, yaptrlacak, metal tutturucularla bir araya getirilecek veya en az bunlara edeer bir
ekilde tutturulacaktr. Balant ilemi yaptrma veya bantlama ile gerekletiinde suya dayankl
yaptrc kullanlmaldr. Metal zmbalar, sabitlenecek tm paralar ierisinden geecek olup, hibir
i astarn bu zmbalar nedeniyle anmas veya paralanmas sz konusu olmayacak ekilde
yerletirilecektir.

6.5.5.5.

6Astar uygun bir malzemeden yaplm olacaktr. Kullanlan malzemenin salaml ve astarn yapm
ekli, IBCnin kapasitesine ve kullanm amacna uygun olmaldr. Balantlar ve kapaklar geirmez
olacak ve normal elleleme ve tama koullar altnda meydana gelebilecek basnlara ve
arpmalara kar dayanabilme yeteneine sahip olacaktr.

6.5.5.5.7

IBC'nin parasn oluturan herhangi bir entegre palet taban veya herhangi bir sklebilir palet,
azami izin verilebilir brt ktlesine kadar doldurulmu olan IBC ile mekanik ellelemeye
uygun olacaktr.

6.5.5.5.8

Palet veya entegre taban, IBC'nin tabannda elleleme srasnda hasara neden olabilecek
herhangi bir kntnn bulunmayaca ekilde tasarlanacaktr.

6.5.5.5.9

Gvde, elleleme ve tamada dengeyi salamak iin herhangi bir ayrlabilir palete gvenlice
sabitlenecektir. Ayrlabilir bir palet kullanldnda, st yzeyinde IBC'ye zarar verebilecek
herhangi bir sivri knt bulunmayacaktr.

6.5.5.5.10

stifleme performansn arttrmak iin, ahap


kullanlabilir; ancak bunlar astara dtan donatlacaktr.

6.5.5.5.11

IBClerin istifleme amacna ynelik olduu durumlarda, tayc yzey yk gvenli bir biimde
dayanacak ekilde datacaktr.

6.5.5.6

Ahap IBCler iin zel zorunluluklar

6.5.5.6.1

Bu zorunluluklar, younlukla doldurulmu veya boaltlm katlarn tanmas amacyla


ahaptan mamul IBCler iin geerlidir. Ahap IBCler aadaki tiplerdedir:
11C
11D
11F

destekler

gibi

glendirme

aralar

astarl doal ahap


astara sahip kontrplak
astarl yeniden yaplandrlm ahap.

6.5.5.6.2

Ahap IBClerde, st kaldrma mekanizmalarn bulunmayacaktr.

6.5.5.6.3

Kullanlan malzemenin salaml ve gvdenin yapm ekli IBCnin kapasitesine ve kullanm amacna
uygun olmaldr.

6.5.5.6.4

Doal ahap iyi kurutulmu, ticari kurulukta olmal ve IBCnin herhangi bir ksmnn
salamln malzeme asndan azaltabilecek bir kusur iermemelidir. IBCnin her bir ksm, bir adet
para veya edeerinden olumaldr. Uygun bir yaptrma montaj yntemi (rnein Lindermann
balants, dil ve oyuk balants, gemi bindirme pay veya kini balants) veya her balantda en az
iki oluklu metal balants olan dz ulu balant kullanldnda veya en az bunlara eit etkinlikte
baka yntemler kullanldnda paralar, tek para kabul edilmektedirler.
- 382 -

6.5.5.6.5

Kontrplak gvdeler en az katl olmaldr. Soyma, kesme veya biilmi kaplamadan mamul ve kuru
olmaldr; gvdenin dayanklln azaltacak malzeme kusurlarn iermemelidir. Tm katmanlar
birbirlerine suya dayankl yaptrclar ile birletirilmelidir. Kutunun retiminde kontrplakla birlikte
uygun dier malzemeler kullanlabilir.

6.5.5.6.6

Yeniden yaplandrlm ahaptan mamul gvdeler, sert odunlifi levha, yonga levha veya dier
bir uygun bir tipte suya dayankl yeniden yaplandrlm ahaptan mamul olmaldr.

6.5.5.6.7

IBCler, kelerden veya ularndan salam ekilde ivilenmeli ya da sabitlenmelidir veya uygun
cihazlarla birletirilmelidir.

6.5.5.6.8

Astar uygun bir malzemeden yaplm olacaktr. Kullanlan malzemenin salaml ve astarn yapm
ekli, IBCnin kapasitesine ve kullanm amacna uygun olmaldr. Balantlar ve kapaklar
geirmez olacak ve normal elleleme ve tama koullar altnda meydana gelebilecek
basnlara ve arpmalara kar dayanabilme yeteneine sahip olacaktr.

6.5.5.6.9

IBC'nin parasn oluturan herhangi bir entegre palet taban veya herhangi bir sklebilir palet,
azami izin verilebilir brt ktlesine kadar doldurulmu olan IBC ile mekanik ellelemeye
uygun olacaktr.

6.5.5.6.10

Palet veya entegre taban, IBC'nin tabannda elleleme srasnda hasara neden olabilecek
herhangi bir kntnn bulunmayaca ekilde tasarlanacaktr.

6.5.5.6.11

Gvde, elleleme ve tamada dengeyi salamak iin herhangi bir ayrlabilir palete gvenlice
sabitlenecektir. Ayrlabilir bir palet kullanldnda, st yzeyinde IBC'ye zarar verebilecek
herhangi bir sivri knt bulunmayacaktr.

6.5.5.6.12

stifleme performansn arttrmak iin, ahap


kullanlabilir; ancak bunlar astara dtan donatlacaktr.

6.5.5.6.13

IBClerin istifleme amacna ynelik olduu durumlarda, tayc yzey yk gvenli bir biimde
dayanacak ekilde datacaktr.

6.5.6

IBCler iin test zorunluluklar

6.5.6.1

Test performans ve skl

6.5.6.1.1

Her bir IBC tasarm tipi, kullanlmadan ve iaret tahsisine izin veren yetkili kurum tarafndan
onaylanmadan nce, bu Blmde n grlen testleri baaryla gemelidir. Bir IBCnin tasarm
tipi; tasarm, byklk, malzeme ve kalnlk, retim ve doldurma ve boaltma ekline gre belirlenir;
ancak farkl yzey ilemlerini ierebilir. Tasarm tipinden yalnzca daha kk d boyutlaryla
farkllk gsteren IBCleri de iermektedir.

6.5.6.1.2

Testler, tama iin hazrlanan IBCler zerinde yrtlecektir. IBCler ilgili blmlerde ifade edildii
ekilde doldurulacaktr. IBClerde tanacak maddelerin yerini, testlerin sonularn geersiz klmamak
kaydyla dier maddeler alabilir. Katlar iin dier bir madde kullanldnda tanacak madde ile ayn
fiziksel zelliklere (ktle, tane bykl, vb.) sahip olmaldr. Test sonular etkilenmeyecek ekilde,
gerekli toplam ambalaj ktlesine erimek iin kurun plakalar gibi ilave paralar kullanlabilir.

6.5.6.2

Tasarm tipi testleri

6.5.6.2.1

Her tasarm tipi, boyutu, duvar kalnl ve retim tarzna ait IBCler, 6.5.6.3.7'de verilen sraya
gre ve 6.5.6.4ten 6.5.6.13e kadarki maddelerde belirtildii ekilde testlere sunulacaktr. Bu tasarm
tipi testleri yetkili kurumun talep ettii ekilde yrtlecektir.

6.5.6.2.2

erilen maddelerin veya standart svlarla, 6.5.6.3.3 veya 6.5.6.3.5 uyarnca 31H2 tipi sert plastik
IBCler veya 31HH1 ve 31HH2 tipi kompozit IBCler iin kimyasal uyumluluun yeterli olduunun
kantlanabilmesi iin, IBCler istiflenmeye uygun tasarlandysa ikinci bir IBC kullanlabilir. Bu
durumda, iki IBC de ilk saklama ileminden geirilecektir.

6.5.6.2.3

Yetkili kurum, test edilen tipe gre baz kk farkllklar (rnein d boyutlardaki baz kk
farkllklar) olan IBClerin seici olarak test edilmelerine izin verebilir.
- 383 -

destekler

gibi

glendirme

aralar

6.5.6.2.4

Eer testlerde ayrlabilir paletler kullanlyorsa,


kullanlan paletlerin teknik tanmlarn ierecektir.

6.5.6.14'e

gre

hazrlanan

test

raporu,

6.5.6.3

IBClerin teste hazrlanmas

6.5.6.3.1

Kat veya fiber levha IBCler ile fiber levha d muhafazalara sahip kompozit IBCler
kontroll scakla ve nispi neme (r.h.) sahip bir ortamda en az 24 saat sreyle bekletilecektir. Bulunan
adet seenekten biri seilmelidir. Tercih edilen ortam 23 2 C ve %50 %2 nispi nem
deerlerine sahip olmaldr. Dier iki seenek, 20 2 C ve %65 %2 nispi nem veya 27 2 C ve
%65 %2 nispi nem deerleridir.
NOT: Ortalama deerler bu snrlar ierisinde yer almaldr. Ksa sreli dalgalanmalar ve lm
snrlamalar, mnferit lmlerin testten ayn sonularn alnma ihtimalini nemli lde
azaltmakszn %5 nispi neme kadar deiiklik gstermesine neden olabilir.

6.5.6.3.2

Sert plastik IBCler (31H1 ve 31H2 tipleri) ile kompozit IBClerin (31HZ1 ve 31HZ2 tipleri)
retiminde kullanlan plastik malzemelerin srasyla 6.5.5.3.2den 6.5.5.3.4e kadar olan
zorunluluklarla 6.5.5.4.6dan 6.5.5.4.9a kadar olanlara uygunluklarnn temin edilmesi iin ilave
admlar atlacaktr.

6.5.6.3.3

Tanan maddelerle yeterli kimyasal uyumluluun var olduunun kantlanmas amacyla, IBC
numunesi, alt ay boyunca n depolamaya tabi tutulacak ve bu srada numuneler, saklamas amalanan
maddelerle veya sz konusu plastik malzemeler zerinde en azndan eit lde gerilme atlamas,
gszleme veya molekler degradasyon etkisine sahip olduu bilinen maddelerle dolu olacak; bu
sreten sonra ise numuneler 6.5.4.3.5teki tabloda sralanan ilgili testlere sunulacaktr.

6.5.6.3.4

Dier yntemlerle plastik malzemenin tatmin edici davran saptandnda, yukardaki


uyumluluk testinden vazgeilebilir. Bu prosedrler, yukardaki uyumluluk testine en azndan e deer
olmaldr ve yetkili kurum tarafndan tannmaldr.

6.5.6.3.5

6.5.5.3 kapsamndaki polietilen sert plastik IBCler (tip 31H1 ve 31H2) ile 6.5.5.4
kapsamndaki polietilen i kaplara sahip kompozit IBCler iin (tip 31HZ1 ve 31HZ2),
4.1.1.21 ile benzeen doldurma svlaryla kimyasal uyumluluk, standart svlarla aadaki
gibi dorulanabilir (bkz. 6.1.6).
Standart svlar, polietilen zerinde bozulma srelerini temsil eder; nk ime, gerilme altnda
atlama, molekler degradasyon ve bunlarn birleimi gibi nedenlerle yumuama grlmektedir.
IBClerin yeterli kimyasal uyumluluu, istenen test numunelerinin ilgili standart svlar ile birlikte
hafta boyunca 40 Cde saklanarak onaylanabilir. Burada sz konusu standart sv, sudur; bu prosedre
uygun saklama ilemine gerek yoktur. Islatma zeltisi ve asetik asit eklindeki standart svlar
durumunda, istifleme testi iin kullanlan test numuneleri iin de saklama ilemine gerek yoktur. Bu
saklama ileminden sonra test numuneleri 6.5.6.4 ila
6.5.6.9'da belirtilen testlere tabi tutulmaldr.
%40'tan fazla peroksit ieren tersi-Btil hidroperoksit ve Snf 5.2 kapsamndaki
peroksiasetik asitlerin uyumluluk testi standart svlar kullanlarak yaplmamaldr. Bu maddeler iin
test numunelerinin yeterli kimyasal uyumluluun ispat, tamas amalanan maddeler ortam
scaklnda alt ay sreyle bekletilerek salanmaldr.
Bu paragraf kapsamndaki prosedrn polietilen IBClerle ilgili sonular, i yzeyi
florlanm olan edeer bir tasarm tipi iin de onaylanabilir.

6.5.6.3.6

6.5.6.3.5te belirtilen testi geen ve 6.5.6.3.5te tanmlanan polietilenden mamul IBC tasarm tipleri
iin, doldurma maddeleriyle kimyasal uyumluluk, laboratuar testleriyle de dorulanabilir; burada bu
doldurma maddelerinin test numuneleri zerindeki etkisinin, ilgili bozulma sreleri de hesaba
katlarak ilgili standart svlarnkinden daha az olduu kantlanmaldr. 4.1.1.21.2de belirtilenlerle
ayn olan koullar, nispi nem ve buhar basnc iin de geerlidir.

- 384 -

6.5.6.3.7
IBC tipi

stenen tasarm tipi testleri ve uygulanma sras


Titreim f

Metal:
11A, 11B, 11N 21A,
21B, 21N 31A, 31B,
31N

1.

Esnek d

Sert plastik:
11H1, 11H2 21H1,
21H2 31H1, 31H2

Alttan
kaldrma

stten
kaldrma

1inci a

2nci
2nci
3nc

3nc
3nc
4nc

4nc
5inci

5inci
6nc

xc

1inci
2nci a
-

stifleme Szdrmazlk
b

Hidrolik
basn

Drm Yrtm Devirme Dorultma


C
e
a
-

6'nc
7nci e
X

4nc e
e

1.

1inci a
1inci a
2nci a

2nci
2nci
3nc

3nc
3nc
4nc g

4nc
5inci

5inci
6nc

4nc
6nc
7nci

Kompozit:
11HZ1, 11HZ2
21HZ1, 21HZ2
31HZ1, 31HZ2

1.

1inci a
1inci a
2nci a

2nci
2nci
3nc

3nc
3nc
4nc g

4nc
5inci

5inci
6nc

4nc e
6'nc e
7nci e

Fiber levha

1inci

2nci

3nc

Ahap

1inci

2nci

3nc

a
b
c
d

e
f
g

IBCler bu elleleme yntemi iin tasarlandysa.


IBCler istiflenmeye ynelik olarak tasarlandysa.
IBCler, stten veya yandan kaldrlmaya ynelik tasarlandysa.
xin iaret ettii gerekli test; bir testi gemi olan IBC herhangi bir srada dier testler iin
kullanlabilir.
Ayn tasarmdaki baka bir IBC drme testi iin kullanlabilir.
Ayn tasarmdaki baka bir IBC titreim testi iin kullanlabilir.
6.5.6.2.2 kapsamndaki ikinci IBC, n saklama ileminin hemen ardndan verilen sra dnda
kullanlabilir.

6.5.6.4

Alttan kaldrma testi

6.5.6.4.1

Uygulanabilirlik
Tm fiber levha ve ahap IBCler ile alttan kaldrma mekanizmalar ile donatlm tm IBC
tipleri iin, tasarm tipi testi olarak.

6.5.6.4.2

IBCnin teste hazrlanmas


IBC doldurulacaktr. Bir yk eklenecek ve eit ekilde datlacaktr. Doldurulmu IBC ve
yk ktlesi, izin verilebilir azami brt ktlenin 1,25 kat olacaktr.

6.5.6.4.3

Test yntemi
IBC, atallar merkeze ayarlanm ve giriin yan tarafndaki (giri noktalar sabit olmadka) boyutun
drtte ne yerletirilmi bir forklift ile iki kere kaldrlacak ve indirilecektir. atallar giri ynnde
drtte ne kadar girmi olacaktr. Test mmkn olan her giri ynnde tekrarlanacaktr.

6.5.6.4.4

Testi geme kriterleri


IBC'de, eer varsa palet taban dahil olmak zere, tama iin gvensiz klan hibir kalc deformasyon
ve ierik kayb olmayacaktr.

6.5.6.5

Yukardan kaldrma testi

6.5.6.5.1

Uygulanabilirlik
stten kaldrlacak ekilde tasarlanm tm IBC tipleri ile yukardan veya yandan kaldrlacak ekilde
tasarlanm esnek IBCler iin, tasarm tipi testi olarak.

- 385 -

6.5.6.5.2

IBCnin teste hazrlanmas


Metal, sert plastik ve kompozit IBCler doldurulacaktr. Bir yk eklenecek ve eit ekilde
datlacaktr. Doldurulmu IBC ve yk, izin verilebilir azami brt ktlenin iki kat olacaktr. Esnek
IBCler temsili bir malzemeyle doldurulacak ve ardndan izin verilebilir azami ktlenin, yk
dzgn bir biimde datlarak, alt katna kadar doldurulacaktr.

6.5.6.5.3

Test yntemleri
Metal ve esnek IBCler tasarlandklar tarzda yerden yukarya kaldrlacak ve o pozisyonda be
dakikalk bir sreyle tutulacaklardr.
Sert plastik ve kompozit IBCler aadaki ekilde kaldrlacaklardr:
(a)
(b)

Kaldrma kuvvetlerinin dikey uygulanmas maksadyla, diyagonal olarak karlkl kaldrma


cihazlarnn her bir iftinden beer dakikalk bir sreyle kaldrlmasyla ve
0
Kaldrma kuvvetlerinin merkeze doru dikeyle 45 ada uygulanmas maksadyla,
diyagonal olarak karlkl kaldrma cihazlarnn her bir iftinden beer dakikalk bir sreyle
kaldrlmasyla.

6.5.6.5.4

Esnek IBCler iin en az bunlara edeer etkinlikteki dier stten kaldrma test
yntemlerinden ve hazrlklarndan yararlanlabilir.

6.5.6.5.5

Testi geme kriterleri


(a)

Metal, sert plastik ve kompozit IBCler: IBC, normal tama koullar iin gvenliini korumal;
IBCde (taban palet de dahil olmak zere) gzlenebilen kalc bir deformasyon olmamal ve
ierik kayb grlmemelidir.

(b)

Esnek IBCler: IBC'de veya onun kaldrma cihazlarnda tamay veya ellelemeyi
gvensiz klacak hibir hasarn olmamas.

6.5.6.6

stifleme testi

6.5.6.6.1

Uygulanabilirlik
Birbiri zerine istiflenecek ekilde tasarlanm tm IBC tipleri iin, tasarm tipi testi
olarak.

6.5.6.6.2

IBCnin teste hazrlanmas


IBC izin verilebilir azami brt ktlesine kadar doldurulacaktr. Eer test iin kullanlmakta olan rnn
zgl arl buna izin vermiyorsa, IBC izin verilebilir azami brt ktlede test edilebilecek ekilde
ayrca doldurulacak ve yk dzgn bir biimde datlacaktr.

6.5.6.6.3

Test yntemi
(a)

IBC, sert yzeyli zemine taban zerinde oturtulacak ve zerine homojen olarak
datlarak bindirilmi bir test yk uygulanacaktr (baknz 6.5.6.6.4). 31H2 tipinde sert
plastik IBCler ile 31HH1 ve 31HH2 tiplerindeki kompozit IBCler iin, istifleme testi,
6.5.6.3.3 veya 6.5.6.3.5 kapsamndaki orijinal doldurma maddesiyle veya standart bir svyla
(bkz. 6.1.6) doldurulacak; 6.5.6.2.2 kapsamndaki ikinci IBC, n saklama ileminden sonra
kullanlacaktr. IBCler test ykne en az aadaki srelerle tabi tutulacaklardr:
(i)

Metal IBCler iin 5 dakika;

(ii)

Sert plastikten mamul 11H2, 21H2 ve 31H2 tiplerindeki IBCler ile istifleme ykne
dayanabilecek plastik malzemeden d muhafazaya sahip kompozit IBCler (rnein
0
11HH1, 11HH2, 21HH1, 21HH2, 31HH1 ve 31HH2 tipleri) iin 40 C'de 28 gn;

(iii)

Dier tm IBC tipleri iin 24 saat;


- 386 -

(b)

6.5.6.6.4

Yk aadaki yntemlerden biri kullanlarak uygulanacaktr:


(i)

Test edilen IBC'nin zerine istiflenen, izin verilebilir azami brt ktleye kadar
doldurulmu, ayn tipteki bir veya birden fazla IBC;

(ii)

Test edilen IBC'nin zerine istiflenen, ya bir dz plaka ya da IBC'nin tabanna


benzetilmi bir kopyas zerine konulmu uygun arlklar.

ste bindirilecek test yknn hesaplanmas


IBC zerine yerletirilecek yk, tama srasnda IBC'nin zerine dizilecek benzer IBClerin saysnn
toplam izin verilebilir azami brt ktlelerinin 1,8 kat kadar olacaktr.

6.5.6.6.5

Testi geme kriterleri


(a)

(b)

Esnek IBCler dndaki tm IBCler: IBC'de, eer varsa palet taban dahil olmak zere, tama
iin gvensiz klan hibir kalc deformasyon ve ierik kayb olmayacaktr;
Esnek IBCler: IBC'de tamay gvensiz klacak hibir bozulma ve ierik kayb
olmayacaktr.

6.5.6.7

Szdrmazlk testi

6.5.6.7.1

Uygulanabilirlik
Basn altnda doldurulmu veya boaltlm svlar veya katlar iin kullanlan tm IBC
tiplerinde tasarm tipi testi ve periyodik test olarak.

6.5.6.7.2

IBCnin teste hazrlanmas


Test, herhangi bir s yaltm donatlmadan yaplacaktr. Havalandrmal kapaklar ya benzer
havalandrmasz kapaklarla deitirilecek veya kapak mhrlenecektir.

6.5.6.7.3

Uygulanacak test metodu ve basnc


Test, en fazla 20 kPa (0,2 bar) gsterge basnc altnda en az 10 dakikalk bir sreyle yrtlecektir.
IBC'nin hava geirmezlii, hava basnl diferansiyel testle veya metal IBCler iin dikiler ve balant
yerleri bir sabun zeltisi ile kaplanarak, IBC'yi suya daldrma yntemiyle saptanacaktr. Daldrma
durumunda hidrostatik basn iin bir dzeltme faktr uygulanacaktr.

6.5.6.7.4

Testi geme kriteri


Hava sznts olmayacaktr.

6.5.6.8

basn (hidrolik) testi

6.5.6.8.1

Uygulanabilirlik
Basn altnda doldurulmu veya boaltlm svlar veya katlar iin kullanlan IBC tipleri
iin tasarm tipi testi olarak.

6.5.6.8.2

IBCnin teste hazrlanmas


Test, herhangi bir s yaltm donatlmadan yaplacaktr.
kartlacak ve klar kapatlacak veya almalar engellenecektir.

6.5.6.8.3

Basn

giderme

cihazlar

Test yntemi
Test, en az 6.5.6.8.4'te belirtilenlere eit bir hidrolik basn uygulanarak en az 10 dakikalk bir
sreyle yrtlecektir. IBCler test srasnda mekanik adan gerilmeyecektir.

- 387 -

6.5.6.8.4

Uygulanacak basnlar

6.5.6.8.4.1

Metal IBCler:

6.5.6.8.4.2

(a)

21A, 21B ve 21N tiplerindeki IBClerde, ambalajlama grubu I katlar iin, 250 kPa (2,5 bar)
gsterge basnc;

(b)

21A, 21B, 21N, 31A, 31B ve 31N tiplerindeki IBClerde, ambalajlama gruplar II veya
III maddeleri iin, 200 kPa (2 bar) gsterge basnc;

(c)

Buna ek olarak, 31A, 31B ve 31N tiplerindeki IBCler iin 65 kPa (0,65 bar) gsterge basnc.
Bu test 200 kPa (2 bar) testinden nce yaplacaktr.

Sert plastik ve kompozit IBCler:


(a)

21H1, 21H2, 21HZ1 ve 21HZ2 tiplerindeki IBCler iin: 75 kPa (0,75 bar) (gsterge);

(b)

31H1, 31H2, 31HZ1 ve 31HZ2 tiplerindeki IBCler iin: iki deerden hangisi daha
yksekse; ilki aadaki yntemlerden biriyle belirlenir:
(i)

IBC'de 55 C'de llen toplam gsterge basncnn (yani doldurulan maddenin buhar
basnc ve havann veya dier inert gazlarn ksmi basnc eksi 100 kPa) 1,5 gvenlik
faktryle arpm; bu toplam gsterge basnc, 4.1.1.4'e uygun azami doldurma
derecesi ve 15 C'lik doldurma scakl baznda saptanacaktr;

(ii)

Tanacak svnn 50C'deki buhar basncnn 1,75 kat ve asgari 100 kPa test
basnc ile eksi 100 kPa; veya

(iii)

Tanacak svnn 55 C'deki buhar basncnn 1,5 kat ve asgari 100 kPa test
basnc ile eksi 100 kPa veya

kinci deer ise aadaki yntemle saptanacaktr:


(iv)

6.5.6.8.5

Tanacak maddenin statik basncnn iki kat ile suyun statik basncnn asgari
iki kat;

Testi (testleri) geme kriterleri:


(a)

21A, 21B, 21N, 31A, 31B ve 31N tiplerindeki IBCler iin, 6.5.6.8.4.1 (a) ve (b)'de
belirtilen test basncna tabi tutulduklarnda: sznt olmayacaktr;

(b)

31A, 31B ve 31N tiplerindeki IBCler iin, 6.5.6.8.4.1 (c)de belirtilen test basncna tabi
tutulduklarnda: IBCyi tama iin gvensiz hale getirmeyecek kalc bir deformasyon ve
sznt grlmeyecektir;

(c)

Sert plastik ve kompozit IBCler iin: IBCyi tama iin gvensiz hale getirmeyecek kalc bir
deformasyon ve sznt grlmeyecektir;

6.5.6.9

Drme testi

6.5.6.9.1

Uygulanabilirlik
Tm IBCler iin tasarm tipi testi olarak.

6.5.6.9.2

IBCnin teste hazrlanmas


(a)

Metal IBCler: IBC, katlar iin azami kapasitesinin en az %95i kadar, svlar iin azami
kapasitesinin en az %98ine kadar doldurulacaktr. Basn tahliye cihazlar kartlacak ve
klar kapatlacak veya almalar engellenecektir;

(b)

Esnek IBCler: IBC, ierikler eit olarak yaylacak ekilde, azami izin verilebilir brt ktlesine
kadar doldurulacaktr;
- 388 -

(c)

(d)
6.5.6.9.3

Sert plastik ve kompozit IBCler: IBC, katlar iin azami kapasitesinin en az %95i kadar, svlar
iin azami kapasitesinin en az %98ine kadar doldurulacaktr. Basn giderme amacyla temin
edilen dzenlemeler sklebilir ve kapatlabilir veya almaz hale getirilebilir. IBClerin test
ilemi, test numunesinin ve ieriinin scaklnn eksi 18 oC veya daha altna drlmesinden
sonra yaplacaktr. Kompozit IBClerin test numuneleri bu ekilde hazrlandysa, 6.5.6.3.1'de
belirtilen koullardan vazgeilebilir. Test svlar gerekirse antifriz ilavesi ile sv halde
tutulmaldr. Bu iklimlendirme, sz konusu malzemeler
dk
scaklklarda
yeterince
yumuakla ve gerilim mukavemetine sahiplerse gz ard edilebilir;
Fiber levha ve ahap IBCler: IBC, kapasitesinin en az %95i kadar doldurulacaktr.

Test yntemi
IBC, 6.1.5.3.4 zorunluluklarna uygun ekilde esnek olmayan, yatay, dz, byk ve sert bir zemine
drlecektir. Burada, darbe noktasnn IBC tabannn en hassas olduu dnlen ksm olmas
3
salanacaktr. 0,45 m veya daha dk kapasitedeki IBCler aadaki ekilde drlecektir:
(a)

Metal IBCler: lk drmede test edilen taban blmnn dndaki en hassas blgesi zerine;

(b)

Esnek IBCler: en hassas kenar zerine;

(c)

Sert plastik, kompozit, fiber levha ve ahap IBCler: bir yan zerine dz olarak, st ksm
zerine dz olarak ve bir kesi zerine.

Her bir drme ileminde ayn veya farkl IBCler kullanlabilir.


6.5.6.9.4

Drme ykseklii
Katlar ve svlar iin, test tanacak kat veya svlar ile veya temel olarak ayn fiziksel
zelliklere sahip dier maddeler ile gerekletirilmise:
Ambalaj grubu I
1,8 m

Ambalaj grubu II
1,2 m

Ambalaj grubu III


0,8 m

Test su ile gerekletirildiyse svlar iin:


(a)

Tanacak maddeler 1,2yi amayan nispi younlua sahipse:


Ambalaj grubu II
1,2 m

(b)

Ambalaj grubu III


0,8 m

Tanacak maddelerin 1,2yi aan nispi younlua sahip olmas durumunda, drme
ykseklii tanacak maddenin nispi younluu (d) temel alnarak, tek basamaa yuvarlanmak
suretiyle aadaki gibi hesaplanr:
Ambalaj grubu II
d 1,0 m

6.5.6.9.5

Ambalaj grubu III


d 0,67 m

Testi (testleri) geme kriterleri:


(a)

Metal IBCler: ierik kayb olmayacaktr;

(b)

Esnek IBCler: ierik kayb olmayacaktr. Darbe zerine, kapaklardan veya balant
deliklerinden hafif bir boalma, IBC yerden yukarya kaldrldnda baka hibir sznt
olmuyorsa, testin baarszl olarak kabul edilmeyecektir.

(c)

Sert plastik, kompozit, fiber levha ve ahap IBCler: ierik kayb olmayacaktr. Darbe sonucu
kapaktan ufak bir boalmann gereklemesi, szntnn devam etmemesi kouluyla baarszlk
olarak deerlendirilmeyecektir;
- 389 -

(d)

Tm IBCler: Hurda veya imha iin tanan IBC'yi gvensiz klacak herhangi bir hasar ve ierik
kayb grlmeyecektir. Buna ek olarak, IBC be dakika boyunca yerden taban kesilene
kadar uygun ekilde kaldrlabilecek zellikte olacaktr.
NOT: (d) maddesindeki kriterler, 1 Ocak 2011 tarihinden itibaren retilen IBC tasarm tipleri
iin geerlidir.

6.5.6.10

Yrtma testi

6.5.6.10.1

Uygulanabilirlik
Tm esnek IBC tipleri iin tasarm tipi testi olarak.

6.5.6.10.2

IBCnin teste hazrlanmas


IBC, kapasitesinin % 95'inden az olmamak zere ve izin verilebilir brt ktlesine kadar, ierii dzgn
bir biimde datlarak doldurulacaktr.

6.5.6.10.3

Test yntemi
IBC zemine yerletirildikten sonra, alt yzey ile ieriin st yzeyinin arasnda bir yere, geni
0
yzn duvarna tamamen girecek ekilde, IBC'nin ana eksenine 45 'lik bir ayla, 100 mm'lik bir
bakla entik atlacaktr. Ardndan IBC, zerine, izin verilebilir azami brt ktlenin iki katna
edeer ve dzgn datlm bir ilave yk yklenecektir. Yk en az be dakika sreyle
uygulanacaktr. Bundan sonra, stten veya yandan kaldrlmak zere tasarlanm olan bir IBC, zerine
binen yk kaldrldktan sonra, zeminden yukarya kaldrlacak ve o pozisyonda be dakikalk bir
sreyle tutulacaktr.

6.5.6.10.4

Testi geme kriterleri


Kesik, orijinal uzunluunun % 25'inden fazla bymemi olacaktr

6.5.6.11

Devrilme testi

6.5.6.11.1

Uygulanabilirlik
Tm esnek IBC tipleri iin tasarm tipi testi olarak.

6.5.6.11.2

IBCnin teste hazrlanmas


IBC, kapasitesinin % 95'inden az olmamak zere ve izin verilebilir brt ktlesine kadar, ierii
dzgn bir biimde datlarak doldurulacaktr.

6.5.6.11.3

Test yntemi
IBC, kapasitesinin ve izin verilebilir brt ktlesinin % 95'inden az olmamak zere, ierii dzgn
bir biimde datlarak doldurulacaktr.

6.5.6.11.4

Devrilme ykseklii
Ambalaj grubu I
1,8 m

6.5.6.11.5

Ambalaj grubu II
1,2 m

Ambalaj grubu III


0,8 m

Testi geme kriterleri


erik kayb olmayacaktr. Darbe sonucu kapaklardan veya diki deliklerinden ufak bir
boalmann gereklemesi, szntnn devam etmemesi kouluyla baarszlk olarak
deerlendirilmeyecektir.

- 390 -

6.5.6.12

Dorultma testi

6.5.6.12.1

Uygulanabilirlik
stten veya yandan kaldrlmak zere tasarlanm btn IBC tipleri iin tasarm tipi testi olarak.

6.5.6.12.2

IBCnin teste hazrlanmas


IBC, kapasitesinin % 95'inden az olmamak zere ve izin verilebilir brt ktlesine kadar, ierii dzgn
bir biimde datlarak doldurulacaktr.

6.5.6.12.3

Test yntemi
Yan taraf zerine yatrlm olan IBC, bir kaldrma cihaz veya drd de salandnda iki kaldrma
cihaz tarafndan, en az 0,1 m/sn hzla dik pozisyona kaldrlacaktr.

6.5.6.12.4

Testi geme kriterleri


IBC'de veya onun kaldrma cihazlarnda tamay veya ellelemeyi gvensiz klacak hibir hasarn
lmamas.

6.5.6.13

Titreim testi:

6.5.6.13.1

Uygulanabilirlik
Svlar iin kullanlan tm IBCler iin tasarm tipi testi olarak.
NOT: Bu test, 31 Aralk 2010dan sonra retilen IBC tasarm tipleri iin geerlidir (ayrca bkz.
1.6.1.14).

6.5.6.13.2

IBCnin teste hazrlanmas


Bir IBC numunesi rasgele seilerek, tama ilemi iin donatlacak ve kapatlacaktr. IBC, azami
kapasitesinin en az %98i kadar suyla doldurulacaktr.

6.5.6.13.3

Test yntemi ve sresi

6.5.6.13.3.1

IBC, 25 mm %5lik dikey sinusoidal, tepeden tepeye genlie sahip bir test makinesi platformunun
merkezine yerletirilecektir. Gerekiyorsa, numunenin dikey hareketi kstlamakszn yatay olarak
platformdan kaymasn nlemek zere platforma tahdit cihazlar monte edilecektir.

6.5.6.13.3.2

Test, her bir dngnn bir ksm iin IBC tabannn bir ksmnn geici bir sre titreen platformdan
kalkmasna neden olan bir frekansta bir saat boyunca yrtlecek olup, burada metal bir takoz aralkl
olarak tamamen en azndan IBCnin tabanyla test platformunun arasna sokulabilecektir. Frekansn,
ambalajn rezonansa girmesini nlemek amacyla ilk olarak ayarlanan noktadan sonra ayarlanmas
gerekebilir. Bununla birlikte, test frekans, bu paragrafta tarif edildii zere IBCnin altna metal
takozun yerletirilmesine imkan vermeye devam etmelidir. Metal takozun sokulabilmesinin devam
etmesi, testi gemek iin zaruridir. Bu test iin kullanlan metal takoz, en az 1,6 mm kalnlkta, 50 mm
genilikte olmal ve testin yrtlmesi iin asgari 100 mm eklinde IBC ile test platformunun
arasnda sokulabilecek uzunlukta olmaldr.

6.5.6.13.4

Testi geme kriterleri


Sznt ya da krlma gzlenmeyecektir. Ayrca, krk kaynaklar veya bozuk balant paralar gibi,
yapsal bileenlerde bozukluk veya krlmalar gzlenmeyecektir.

- 391 -

6.5.6.14

Test raporu

6.5.6.14.1

En az aadaki bilgileri ieren bir test raporu hazrlanarak IBC kullanclarna sunulmaldr:
1.
2.
3.
4.
5.
6.

7.
8.
9.
10.
6.5.6.14.2

Testin gerekletii tesisin ad ve adresi;


Bavuru sahibinin (varsa) ad ve adresi;
zel bir test raporu tanmlamas;
Test raporunun tarihi;
IBC reticisi;
retim yntemi (rnein fleme kalpl) ile birlikte izimler ve/veya fotoraflar da
ierebilecek bir IBC tasarm tipi aklamas (rnein boyutlar, malzemeler, kapaklar, kalnlk,
vb.);
Azami kapasite;
Test ieriklerinin zellikleri, rnein svlar iin viskozite ve nispi younluk, katlar iin
partikl bykl;
Test aklamalar ve sonular;
Test raporu, imzalayann ad ve unvan ile birlikte imzalanmaldr.

Test raporunda, tamaya hazrlanan IBCnin bu Blmdeki ilgili zorunluluklara uyarnca test edildiini
ve dier bir ambalajlama metodu veya bileenlerinin kullanmnn, bu testi geersiz klabileceini ifade
eden bir beyan yer alacaktr. Test raporunun bir nshas yetkili kuruma ibraz edilecektir.

- 392 -

BLM 6.6
BYK AMBALAJLAR N RETM VE TEST
ZORUNLULUKLARI

6.6.1

Genel

6.6.1.1

Bu Blmdeki zorunluluklar aadakiler iin geerli deildir:

6.6.1.2

Aerosoller de dahil olmak zere nesneler iin kullanlan byk ambalajlar hari, Snf 2
ambalajlar;

UN No. 3291 tr klinik atklar iin kullanlan byk ambalajlar hari, Snf 6.2
ambalajlar;

Radyoaktif malzeme ieren Snf 7 ambalajlar.

mal edilen her bir byk ambalajn bu Blmdeki zorunluluklar karlamasn temin etmek
amacyla byk ambalajlar yetkili kurumu tatmin eden bir kalite gvence programna gre
retilmeli, onarlmal ve test edilmelidir.
NOT:
zlenebilecek prosedrler hakknda rehberlik iin, ISO 16106:2006 "Ambalaj Tehlikeli
maddeler iin tama ambalajlar Tehlikeli madde ambalajlar, orta boy hacimli konteynerler
(IBCler) ve byk ambalajlar ISO 9001in uygulanmasna ynelik klavuz ilkelere bavurulabilir.

6.6.1.3

6.6.4'teki byk ambalajlar iin zel hkmler, hali hazrda kullanlan byk ambalajlara
dayanmaktadr. Bilim ve teknolojideki gelimelerin gzetilebilmesi iin, ayn derecede etkili olmalar,
yetkili kurum tarafndan kabul edilebilir olmalar ve 6.6.5'te aklanan testleri baarl ekilde
gemeleri kaydyla 6.6.4'te belirtilenlerden farkl zelliklere sahip byk ambalajlarn kullanmnda
saknca yoktur. Bu Blmde belirtilen yntemlere edeer olmalar ve yetkili kurum tarafndan
kabul edilmeleri kaydyla bu Blmde tanmlanan test yntemlerinden farkl yntemler kabul
edilebilir.

6.6.1.4

Ambalaj reticileri ve datclar, izlenecek prosedrlerin yan sra, tamada kullanlacak


ambalajlarn bu Blmdeki geerli performans testlerini geebilmesini salamak iin ihtiya duyulan
kapaklarn ve dier aksamlarn (ilgili contalar da dahil olmak zere) tipleri ve boyutlar hakknda bilgi
sunmaldr.

6.6.2

Byk ambalaj tiplerinin gsterimine ynelik kod

6.6.2.1

Byk ambalajlar iin kullanlan kod unlardan oluur:


(a)

ki rakam:
Sert byk ambalajlar iin 50 veya
Esnek byk ambalajlar iin 51;

(b)

6.6.2.2

Malzemenin yapsn (rnein ahap, elik, vb.) gsteren bir byk Latin harfi.
Kullanlan byk harfler 6.1.2.6'da gsterilenlerdir.

Byk Ambalaj kodunun arkasndan "T" veye W harfi gelebilir. T harfi, 6.6.5.1.9 un
gereksinimlerini yerine getiren bir geni kurtarma ambalajn iaret eder W" harfi, kodun iaret ettii
tiple ayn olmasna ramen byk ambalajn 6.6.4tekilerden farkl bir zellikte retildiini ve 6.6.1.3
zorunluluklar uyarnca edeer kabul edildiini gstermektedir.

- 393 -

6.6.3

aretleme

6.6.3.1

lk iaretleme
ADR koullar kapsamnda kullanm amalanan ve retilen her byk ambalaj; kalc, okunakl ve
kolayca grlebilir bir yere/noktaya yerletirilmi iaret tamaldr. Harfler, rakamlar ve semboller en
az 12 mm yksekliinde olmaldr ve grlebilmelidir
(a)

Birlemi Milletler ambalaj sembol

Bu sembol, bir ambalajn, portatif tankn veya MEGCnin Blm 6.1, 6.2, 6.3, 6.5, 6.6 veya 6.7
(1)nin ilgili zorunluluklarna uygunluk gsterdiini belgeleme amalar haricindeki bir ama
iin kullanlmayacaktr. aretin damgalama veya kabartma ile konduu metal byk ambalajlar
iin, sembol yerine byk harflerle "UN" yazlabilir;
(b)

Byk sert ambalaj ifade eden "50" says veya esnek byk ambalaj ifade eden
gsteren "51" says ile bunlar izleyen 6.5.1.4.1 (b)'ye uygun malzeme tipi;

(c)

Tasarm tipinin onayland ambalaj grubunu (gruplarn) gsteren byk harf:


ambalaj grubu I, II ve III iin X
ambalaj grubu II ve III iin Y
yalnzca ambalaj grubu III iin Z;

(d)

retimin yapld ay ve yl (son iki basamak);

(e)

Uluslararas trafikte motorlu aralara ynelik ayrt edici iaret tarafndan gsterilen ve iaretin
tahsisini yapan devlet (2);

(f)

reticinin ad veya sembol ya da yetkili kurum tarafndan belirtilen dier byk


ambalaj tanmlar;

(g)

Kg olarak istifleme testi yk. stiflemeye uygun olarak tasarlanm olmayan byk
ambalajlar iin, "0" rakam konulacaktr;

(h)

Kg cinsinden izin verilen azami brt ktle.

Yukardaki istenen birinci iaretleme ilemi, aadaki alt paragraflarn belirttii srayla
uygulanacaktr:
(a) ila (h) maddeleri kapsamnda uygulanan iaretin her bir bileeni, kolayca tanmlanabilecek ekilde
rnein boluk veya kesme iaretleri ile aka ayrlmaldr.

1 Bu sembol UN Model Dzenlemesi Blm 6.8deki kurallara uygun dier tama modlar iin yetkilendirilmi
dkme yk konteynrlar belgelendirmekte de kullanlr.
2 Karayolu Trafiine ilikin Viyana Konvansiyonunda (l968) ngrlen uluslararas trafikte motorlu aralar
ayrt etme iareti.
- 394 -

6.6.3.2

6.6.3.3

aretleme rnekleri:
50A/X/05 01/N/PQRS
2500/1000

stiflemeye uygun byk elik ambalaj iin, istifleme


yk: 2 500 kg; azami brt ktle: 1 000 kg.

50H/Y/04 02/D/ABCD 987


0/800

stiflemeye uygun olmayan byk plastik ambalajlar


iin azami brt ktle: 800 kg.

51H/Z/06 01/S/1999
0/500

stiflemeye uygun olmayan byk esnek bir ambalaj iin


azami brt ktle: 500 kg.

50AT/Y/05/01/B/PQR
S 2500/1000

stiflemeye uygun byk elik kurtarma mbalaj iin,


istifleme yk: 2 500 kg; azami brt ktle: 1 000 kg

Geni ambalajlama kullanld zaman uygulanabilir maksimum izin verilen istif yk, ekil 6.6.3.3.1
veya ekil 6.6.3.3.2. stnde gsterilen sembol ile ifade edilecektir. Sembol dayanakl ve akca
grlebilir olacaktr.
ekil 6.6.3.3.1

ekil 6.6.3.3.2

stiflenemeyen IBCler

E az 1

E az 1

stiflenebilen IBCler

En az 100 mm

En az 100 mm

Minimum boyutlar 100 mm x 100 mm. Olacaktr. Ktleyi belirten harf ve rakamlar en az 12mm
ykseklikte olacaktr. Boyutsal oklarla gsterilen iaretlerin iinde kalan alan ise kare eklinde olacaktr.
Boyutlarn tanmlanmad yerlerde, tm zellikler bu gsterilenler ile uygun orantda olacaktr. Semboln
stnde iaretlenen ktle tasarm tr testinde yklenen ykn 1.8 ile blmn amayacaktr.
(baknz.6.5.3.3.4).

6.6.4

Byk ambalajlar iin zel zorunluluklar

6.6.4.1

Metal byk ambalajlar iin zel zorunluluklar


50A elik
50B alminyum
50N metal (elik veya alminyum hari)

6.6.4.1.1

yk ambalaj, kaynak ileminin yaplabilirliinin tamamen gsterildii uygun bir yumuak


malzemeden yaplm olacaktr. Kaynaklar titizlikle yaplacak ve tam bir gvenlik salayacaktr. Dk
scaklktaki performans hesaba katlacaktr.

6.6.4.1.2

Farkl metallerin yan yana oluundan kaynaklanan galvanik hareketin yol aaca hasarn nlenmesine
dikkat edilecektir.

6.6.4.2

Esnek malzemeden mamul byk ambalajlar iin zel zorunluluklar


51H esnek plastik
51M esnek kat
- 395 -

6.6.4.2.1

Byk ambalaj, uygun malzemelerden yaplm olacaktr Malzemenin dayankll ve esnek byk
ambalajn yaps kapasitesine ve kullanm amacna uygun olacaktr.

6.6.4.2.2

51M tipi byk ambalajlarn retiminde kullanlan tm malzemeler, en az 24 saat sreyle


tamamen suya batrma testinden sonra, %67 nispi neme veya daha azna gre koullanm olan
malzemenin balangta llen gerilim kuvvetinin en az %85'ini koruyacaktr.

6.6.4.2.3

Balant yerleri diki, sl szdrmazlk, yaptrma veya edeer baka bir yntemle
oluturulacaktr. Dikilmi btn balant ular gvenli hale getirilecektir.

6.6.4.2.4

Esnek byk ambalajlar, ultraviyole nlarnn veya iklim koullarnn veya iinde tad
maddenin yol at eskimeye ve bozunmaya yeterli lde direnli olacak; amalanan kullanma
uygun bir ekilde hizmet edecektir.

6.6.4.2.5

Esnek plastik byk ambalajlar iin ultraviyole radyasyona kar koruma gerekliyse, karbon siyah
tabaka veya uygun dier pigmentlerin veya inhibitrlerin ilavesi ile bu salanmaldr. Bu katk
maddeleri, tanan maddeler ile uyumlu olmal ve byk ambalajn kullanm mr boyunca etkin
kalmaldr. Test edilmi tasarm tipinin retiminde kullanlanlarn dndaki karbon siyah, pigmentler
veya inhibitrlerin kullanlmas durumunda; karbon siyah ieriindeki, pigment ieriindeki veya
inhibitr ieriindeki deiikliklerin, yapm malzemesinin fiziksel zelliklerini olumsuz etkilememesi
kaydyla, yeniden test ileminden vazgeilebilir.

6.6.4.2.6

Malzemenin fiziksel veya kimyasal zelliklerini ters ynde etkilememek kouluyla, eskimeye kar
direnci gelitirmek veya baka amalarla, byk ambalaj malzemesinin iine katk maddeleri
eklenebilir.

6.6.4.2.7

Doldurulduklarnda, yksekliin ene oran 2:1'den fazla olmayacaktr.

6.6.4.3

Plastik byk ambalajlar iin zel zorunluluklar


50H sert plastik

6.6.4.3.1

Byk ambalaj, uygun plastik malzemeden retilmeli; kapasitesi ve kullanm amacna gre
yeterince dayankl olmaldr. Malzeme, tanan madde veya ultraviyole radyasyon nedeniyle
bozulmaya ve ypranmaya kar yeterince dayankl olmaldr. Dk scaklktaki performans hesaba
katlacaktr. Tanan maddenin herhangi bir ekilde nfuzu, normal tama koullar altnda herhangi
bir tehlike tekil etmeyecektir.

6.6.4.3.2

Ultraviyole radyasyona kar koruma gerekliyse, karbon siyah tabaka veya uygun dier
renklerin veya inhibitrlerin ilavesi ile bu salanmaldr. Bu katk maddeleri, tanan
maddeler ile uyumlu olmal ve d paketin kullanm mr boyunca etkin kalmaldr. Test edilmi
tasarm tipinin retiminde kullanlanlarn dndaki karbon siyah, pigmentler veya inhibitrlerin
kullanlmas durumunda; karbon siyah ieriindeki, pigment ieriindeki veya inhibitr ieriindeki
deiikliklerin, yapm malzemesinin fiziksel zelliklerini olumsuz etkilememesi kaydyla, yeniden test
ileminden vazgeilebilir.

6.6.4.3.3

Malzemenin fiziksel veya kimyasal zelliklerini ters ynde etkilememek kouluyla, eskimeye kar
direnci gelitirmek veya baka amalarla, byk ambalaj malzemesinin iine katk maddeleri
eklenebilir.

6.6.4.4

Fiber levha byk ambalajlar iin zel zorunluluklar


50G sert fiber levha

6.6.4 4.1

Byk ambalajn kapasitesine ve kullanm amacna uygun ekilde salam ve kaliteli sert veya ift
ynl oluklu fiber levha (tek veya ok duvarl) kullanlmaldr. D yzey, ktle artnn su emilimini
saptamada kullanlan Cobb metoduyla 30 dakikay akn bir sre boyunca yrtlen testte belirlenen
155 g/m2den (bkz. ISO 535:1991) daha fazla olmayaca bir suya dirence sahip olacaktr. Dzgn
bklme zellikleri barndracaktr. Fiber levha atlama, yzey krlmas veya beklenmeyen
bklmeler olmakszn birlemeye msaade edecek ekilde kesilmeli, izgisiz katlanmal ve olua
oturtulmaldr. Oluklu fiber levha yivleri yzeylere skca yapmaldr.

- 396 -

6.6.4.4.2

Duvarlar, tavan ve taban dhil, ISO 3036:1975'e gre asgari 15 J'lik bir delinme direncine sahip
olacaktr.

6.6.4.4.3

Byk ambalajlarn d paketlerindeki retim balant yerleri, uygun bir katlamayla


yaplacaktr ve bantlanacak, yaptrlacak, metal tutturucularla bir araya getirilecek veya en az
bunlara edeer bir ekilde tutturulacaktr. Balant ilemi yaptrma veya bantlama ile
gerekletiinde suya dayankl yaptrc kullanlmaldr. Metal zmbalar, sabitlenecek tm paralar
ierisinden geecek olup, hibir i astarn bu zmbalar nedeniyle anmas veya paralanmas sz
konusu olmayacak ekilde yerletirilecektir.

6.6.4.4.4

Byk ambalajn parasn oluturan herhangi bir entegre palet taban veya herhangi bir
sklebilir palet, azami izin verilebilir brt ktlesine kadar doldurulmu olan byk ambalaj ile
mekanik ellelemeye uygun olacaktr.

6.6.4.4.5

Palet veya entegre taban, byk ambalaj tabannda elleleme


olabilecek herhangi bir kntnn bulunmayaca ekilde tasarlanacaktr.

6.6.4.4.6

Gvde, elleleme ve tamada dengeyi salamak iin herhangi bir ayrlabilir palete gvenlice
sabitlenecektir. Ayrlabilir bir palet kullanldnda, st yzeyinde byk ambalaja zarar verebilecek
herhangi bir sivri knt bulunmayacaktr.

6.6.4.4.7

stifleme performansn arttrmak iin, ahap


kullanlabilir; ancak bunlar astara dtan donatlacaktr.

6.6.4.4.8

Byk ambalajlarn istifleme amacna ynelik olduu durumlarda, tayc yzey yk gvenli
bir biimde dayanacak ekilde datacaktr.

6.6.4.5

Ahap byk ambalajlar iin zel zorunluluklar


50C
50D
50F

destekler

srasnda

gibi

hasara

glendirme

neden

aralar

doal ahap
kontrplak
yeniden yaplandrlm ahap

6.6.4.5.1

Kullanlan malzemenin salaml ve yapm ekli byk ambalajn kapasitesine ve kullanm amacna
uygun olmaldr.

6.6.4.5.2

Doal ahap iyi kurutulmu, ticari kurulukta olmal ve byk ambalajlarn herhangi bir
ksmnn salamln malzeme asndan azaltabilecek bir kusur iermemelidir. Byk ambalajlarn
her bir ksm, bir adet para veya edeerinden olumaldr. Uygun bir yaptrma montaj
yntemi (rnein Lindermann balants, dil ve oyuk balants, gemi bindirme pay veya kini
balants) veya her balantda en az iki oluklu metal balants olan dz ulu balant kullanldnda
veya en az bunlara eit etkinlikte baka yntemler kullanldnda paralar, tek para kabul
edilmektedirler.

6.6.4.5.3

Kontrplak byk ambalajlar en az katl olmaldr. Soyma, kesme veya biilmi


kaplamadan mamul ve kuru olmaldr; byk ambalajlarn dayanklln azaltacak malzeme
kusurlarn iermemelidir. Tm katmanlar birbirlerine suya dayankl yaptrclar ile
birletirilmelidir. Byk ambalaj retiminde kontrplakla birlikte uygun dier malzemeler kullanlabilir.

6.6.4.5.4

Yeniden yaplandrlm ahaptan mamul byk ambalajlar, sert odunlifi levha, yonga levha veya
dier bir uygun bir tipte suya dayankl yeniden yaplandrlm ahaptan mamul olmaldr.

6.6.4.5.5

Byk ambalajlar, kelerden veya ularndan


sabitlenmelidir veya uygun cihazlarla birletirilmelidir.

6.6.4.5.6

Byk ambalajn parasn oluturan herhangi bir entegre palet taban veya herhangi bir
sklebilir palet, azami izin verilebilir brt ktlesine kadar doldurulmu olan byk ambalaj ile
mekanik ellelemeye uygun olacaktr.

6.6.4.5.7

Palet veya entegre taban, byk ambalaj tabannda elleleme


olabilecek herhangi bir kntnn bulunmayaca ekilde tasarlanacaktr.

6.6.4.5.8

Gvde, elleleme ve tamada dengeyi salamak iin herhangi bir ayrlabilir palete gvenlice
sabitlenecektir. Ayrlabilir bir palet kullanldnda, st yzeyinde byk ambalaja zarar verebilecek
herhangi bir sivri knt bulunmayacaktr.
- 397 -

salam

ekilde

ivilenmeli

srasnda

hasara

ya

da

neden

6.6.4.5.9

stifleme performansn arttrmak iin, ahap


kullanlabilir; ancak bunlar astara dtan donatlacaktr.

6.6.4.5.10

Byk ambalajlarn istifleme amacna ynelik olduu durumlarda, tayc yzey yk gvenli
bir biimde dayanacak ekilde datacaktr.

6.6.5

Byk ambalajlar iin test gereksinimleri

6.6.5.1

Test performans ve skl

6.6.5.1.1

Her ambalajn tasarm tipi, iaret tahsisine izin veren yetkili kurumun belirledii prosedrlere uygun
olarak, 6.6.5.3te n grld ekilde test edilecek olup, bu yetkili kurum tarafndan onaylanacaktr.

6.6.5.1.2

Her byk ambalaj tasarm tipi, kullanmdan nce bu Blmde n grlen testleri baaryla
geecektir. Byk ambalaj tasarm tipi; tasarm, byklk, malzeme ve kalnlk, retim ve
ambalajlama ekline gre belirlenir; ancak farkl yzey ilemlerini ierebilir. Tasarm tipinden
yalnzca daha dk bir tasarm ykseklii bakmndan farkl olan byk ambalajlar da iermektedir.

6.6.5.1.3

Testler yetkili kurum tarafndan belirlenen aralklarla rn numunelerinde tekrarlanmaldr.


Fiber levha byk ambalajlar zerinde yrtlecek bu tr testler iin ortam koullarnda
hazrln 6.6.5.2.4'teki zorunluluklar karlad dnlmelidir.

6.6.5.1.4

Testler tasarm, malzeme veya byk ambalajn retim eklinde bir deiiklik yaratan her bir
modifikasyon durumunda tekrarlanmaldr.

6.6.5.1.5

Yetkili kurum, test edilen bir tipten yalnzca kk zellikler bakmndan farkllk gsteren
ambalajlarn, (rnein daha kk boyutlardaki i ambalajlar veya daha kk net ktleye sahip i
ambalajlar ile d boyutlarnda kk azaltmalara gidilmi ekilde imal edilen byk ambalajlar) seici
ekilde test edilmesine izin verebilir.

6.6.5.1.6

(Rezerve edilmi)

destekler

gibi

glendirme

aralar

NOT: Bir byk ambalajda farkl i ambalajlarn bir araya getirilmesine ilikin koullar ve i
ambalajlarda izin verilen varyasyonlar iin bkz. 4.1.1.5.1.
6.6.5.1.7

Yetkili kurum herhangi bir zamanda bu blmde belirtilen testler yoluyla seri retimtan mamul
byk ambalajlarn tasarm tipi testlerinin gereksinimlerini karladna ilikin bir kant ibraz
edilmesini talep edebilir.

6.6.5.1.8

Test sonularnn geerliliinin etkilenmemesi ve Yetkili kurumdan onay alnmas kouluyla tek bir
numunede bir ka test gerekletirilebilir.

6.6.5.1.9

Byk kurtarma ambalajlar


Byk kurtarma ambalajlar test edilecektir ve aadakiler haricinde, ambalajlama grubu II katlar
veya i ambalajlarn tanmas amal byk ambalajlar iin geerli olan hkmlere uygun olarak
iaretlenecektir:
(a)

Testleri gerekletirirken su kullanlacaktr ve byk kurtarma ambalajlar maksimum


kapasitelerinin %98 inden daha az olmayacak ekilde doldurulacaklardr. Gerekli toplam
ambalaj ktlesini elde etmek iin kurun antalar gibi katk maddelerin kullanmna mmkn
olduu srece izin verilir bylece sonular etkilenmez. Alternatif olarak, dme testini
yrtrken, dme ykseklii 6.6.5.3.4.4.2 (b) ile uyumlu olarak deiebilir;

(b)

6.6.5.4. tarafndan gerekli klnan test raporunda yer alan bu testin sonular ile birlikte, byk
kurtarma ambalajlar,ek olarak, 30 kPa'da szdrmazlk testini baaryla geecek; ve

(c)

Byk kurtarma ambalajlar 6.6.2.2.''de tanmland gibi T harfi ile gsterilecektir.

- 398 -

6.6.5.2

Teste hazrlk

6.6.5.2.1

Kullanlan i ambalajlar veya nesneler dahil, tamaya hazrlanan byk ambalajlar zerinde testler
yaplacaktr. ambalajlar svlar iin azami kapasitelerinin en az %98'i, katlar iinse en az %95i
kadar doldurulmaldr. ambalajlarn sv ve katlar tamak iin tasarland byk ambalajlar iin
hem sv hem de kat ierikler iin ayr testler gereklidir. ambalajlardaki maddeler ile byk
ambalajlarda tanacak nesnelerin yerini, test sonularn geersiz klmamak kaydyla dier madde veya
malzemeler alabilir. Baka i ambalajlar veya nesneler kullanld zaman, bunlar tanacak i
ambalajlar veya nesneler ile ayn fiziksel zelliklere (ktle, vb.) sahip olmallardr. Test sonular
etkilenmeyecek ekilde, gerekli toplam ambalaj ktlesine erimek iin kurun plakalar gibi ilave
paralar kullanlabilir.

6.6.5.2.2

Svlar iin uygulanan drme testlerinde dier bir madde kullanldnda tanan
maddeninkine benzer nispi younlua ve viskoziteye sahip olmaldr. 6.6.5.3.4.4teki koullar altnda
sv drme testi iin su da kullanlabilir.

6.6.5.2.3

Plastik malzemeden mamul byk ambalajlar ve - katlar veya nesneleri tamaya ynelik torbalar
hari - plastik malzemelerden mamul i ambalajlar ihtiva eden byk ambalajlar, test numunesi ve
ieriinin scaklnn -18 C veya daha altna drlmesinden sonra drme testine tabi tutulacaktr.
Bu iklimlendirme, sz konusu malzemeler dk scaklklarda yeterince yumuakla ve gerilim
mukavemetine sahiplerse gz ard edilebilir. Test numuneleri bu ekilde hazrlandnda, 6.6.5.2.4teki
iklimlendirmeye gerek olmayabilir. Test svlar gerekirse antifriz ilavesi ile sv halde tutulmaldr.

6.6.5.2.4

Fiber levha byk ambalajlar, kontroll scakla ve nispi neme (r.h.) sahip ortamda en
azndan 24 saat sre ile bekletilmelidir. Bulunan adet seenekten biri seilmelidir.
Tercih edilen ortam 23 C 2 C ve %50 %2 bal nemdir. Dier iki seenek ise: 20 C
2 C ve %65 %2 bal nem veya 27 C 2 C ve %65 %2 bal nem.
NOT: Ortalama deerler bu snrlar ierisinde yer almaldr. Ksa sreli dalgalanmalar ve lm
snrlamalar, mnferit lmlerin testten ayn sonularn alnma ihtimalini nemli lde
azaltmakszn %5 nispi neme kadar deiiklik gstermesine neden olabilir.

6.6.5.3

Test zorunluluklar

6.6.5.3.1

Alttan kaldrma testi

6.6.5.3.1.1

Uygulanabilirlik
Alttan ykleme aralar donatlm her trl byk ambalaj iin, tasarm tipi testi olarak

6.6.5.3.1.2

Byk ambalajn teste hazrlanmas


Byk ambalajlar, izin verilebilir azami brt ktlenin 1,25 katna kadar ve ykn eit olarak
datlaca bir ekilde ykleneceklerdir.

6.6.5.3.1.3

Test yntemi
Byk ambalaj, atallar merkeze ayarlanm ve giriin yan tarafndaki (giri noktalar sabit olmadka)
boyutun drtte ne yerletirilmi bir forklift ile iki kere kaldrlacak ve indirilecektir. atallar giri
ynnde drtte ne kadar girmi olacaktr. Test mmkn olan her giri ynnde tekrarlanacaktr.

6.6.5.3.1.4

Testi geme kriterleri


Byk ambalajlarda tamay gvensiz klan hibir kalc deformasyonun ve ierik kaybnn
grlmemesi.

- 399 -

6.6.5.3.2

Yukardan kaldrma testi

6.6.5.3.2.1

Uygulanabilirlik
stten kaldrlmak zere tasarlanm ve
ambalajlar tipleri iin tasarm tipi testi olarak.

6.6.5.3.2.2

kaldrma

niteleriyle

donatlm

tm

byk

Byk ambalajn teste hazrlanmas


Byk ambalaj, izin verilebilir azami brt ktlenin iki katna kadar doldurulacaktr. Esnek bir byk
ambalaj, izin verilebilir azami brt ktlenin, ykn dzgn bir ekilde dalmyla, alt katna kadar
doldurulacaktr.

6.6.5.3.2.3

Test yntemi
Byk ambalaj, tasarlandklar tarzda yerden yukarya kaldrlacak ve o pozisyonda be dakikalk bir
sreyle tutulacaklardr.

6.6.5.3.2.4

Testi geme kriterleri


(a)

Metal ve sert plastik byk ambalajlar: Byk ambalajda, eer varsa palet taban dahil olmak
zere, tama iin gvensiz klan hibir kalc deformasyon ve ierik kayb olmayacaktr;

(b)

Esnek byk ambalajlar: Byk ambalajda veya onun kaldrma cihazlarnda tamay veya
ellelemeyi gvensiz klacak hibir hasarn olmamas.

6.6.5.3.3

stifleme testi

6.6.5.3.3.1

Uygulanabilirlik
Birbiri zerine istiflenecek ekilde tasarlanm tm byk ambalaj tipleri iin, tasarm tipi
testi olarak.

6.6.5.3.3.2

Byk ambalajn teste hazrlanmas


Byk ambalaj, izin verilebilir azami brt ktlesine kadar doldurulacaktr.

6.6.5.3.3.3

Test yntemi
Byk ambalaj, sert yzeyli zemine taban zerinde oturtulacak ve en az be dakika sreyle, zerine
homojen olarak datlarak bindirilmi ilave test ykne (baknz 6.6.5.3.3.4) tabi tutulacaktr; bu sre
ahaptan, fiber levhadan ve plastik malzemelerden mamul byk ambalajlar iin 24 saattir.

6.6.5.3.3.4

ste bindirilecek test yknn hesaplanmas


Byk ambalajlar zerine yerletirilecek yk, tama srasnda byk ambalajlarn zerine dizilecek
benzer byk ambalajlarn saysnn toplam izin verilebilir azami brt ktlelerinin
1,8 kat kadar olacaktr.

6.6.5.3.3.5

Testi geme kriterleri


(a)

Esnek byk ambalajlar haricindeki tm byk ambalaj tipleri: byk ambalajda, eer varsa
palet taban dahil olmak zere, tama iin gvensiz klan hibir kalc deformasyon ve ierik
kayb olmayacaktr;

(b)

Esnek byk ambalajlar: Byk ambalajda tamay gvensiz klacak hibir gvde bozulmas
ve ierik kayb olmayacaktr.

6.6.5.3.4

Drme testi

6.6.5.3.4.1

Uygulanabilirlik
Tm byk ambalajlar iin tasarm tipi testi olarak.
- 400 -

6.6.5.3.4.2

Byk ambalajn teste hazrlanmas


Byk ambalaj, 6.6.5.2.1'e uygun olarak doldurulacaktr.

6.6.5.3.4.3

Test metodu
Byk ambalaj, 6.1.5.3.4 zorunluluklarna uygun ekilde esnek olmayan, yatay, dz, byk ve sert
bir zemine drlecektir. Burada, darbe noktasnn byk ambalaj tabannn en hassas olduu
dnlen ksm olmas salanacaktr.

6.6.5.3.4.4

Drme ykseklii
NOT: Snf 1 maddeleri ve nesnelerine mahsus byk ambalajlar, ambalajlama grubu II
performans seviyesinde test edilecektir.

6.6.5.3.4.4.1

Kat veya sv maddeler veya nesneler ieren i ambalajlar iin, testin tanacak kat, sv veya
nesneyle yrtlmesi halinde veya znde ayn zelliklere sahip baka bir madde veya nesneyle
yrtlmesi halinde:
Ambalaj grubu I
1,8 m

6.6.5.3.4.4.2

Ambalaj grubu II

Ambalaj grubu III

1,2 m

0,8 m

Test su ile gerekletirildiyse sv ieren i ambalajlar iin:


(a)

Tanacak maddeler 1,2yi amayan nispi younlua sahipse:


Ambalaj grubu I
1,8 m

(b)

Ambalaj grubu II
1,2 m

Ambalaj grubu III


0,8 m

Tanacak maddelerin 1,2yi aan nispi younlua sahip olmas durumunda, drme
ykseklii tanacak maddenin nispi younluu (d) temel alnarak, tek basamaa yuvarlanmak
suretiyle aadaki gibi hesaplanr:
Ambalaj grubu I

Ambalaj grubu II

Ambalaj grubu III

d 1,5 (m)

d 1,0 (m)

d 0,67 (m)

6.6.5.3.4.5

Testi geme kriterleri

6.6.5.3.4.5.1

Byk ambalaj, tama srasnda gvenlii etkileyecek hibir hasar gstermemelidir.


Doldurulan maddenin i ambalaj(lar) veya tanan nesnelerden szmamas gerekir.

6.6.5.3.4.5.2

Byk ambalajlarda, Snf 1 kapsamndaki nesnelerin byk ambalajlardan serbest patlayc madde
veya nesnenin dklmesine izin veren hibir yrtk olmamaldr.

6.6.5.3.4.5.3

Byk ambalajn drme testine tabi tutulduu hallerde, kapak artk geirmezliini
kaybetmi olsa dahi btn ierikler korunuyorsa, numune testi gemi saylr.

6.6.5.4

Sertifikasyon ve test raporu

6.6.5.4.1

Her byk ambalaj tasarm tipi ile ilgili olarak, tehizat da dahil olmak zere, tasarm tipinin test
zorunluluklarn karladn kantlayan bir sertifika ve iaret (6.5.3'teki gibi) dzenlenecektir.

- 401 -

6.6.5.4.2

6.6.5.4.3

En az aadaki bilgileri ieren bir test raporu hazrlanarak byk ambalaj kullanclarna
sunulmaldr:
1.

Testin gerekletii tesisin ad ve adresi;

2.

Bavuru sahibinin (varsa) ad ve adresi;

3.

zel bir test raporu tanmlamas;

4.

Test raporunun tarihi;

5.

Byk ambalaj reticisi;

6.

Byk ambalaj tasarm tipinin aklamas (rn. boyutlar, malzemeler, kapaklar, kalnlk, vb.)
ve/veya fotoraflar;

7.

Azami kapasite/izin verilen azami brt ktle;

8.

Test ieriklerinin zellikleri yani kullanlan i ambalajlarn ve nesnelerin tipleri ve


aklamalar;

9.

Test aklamalar ve sonular;

10.

Test raporu, imzalayann ad ve unvan ile birlikte imzalanmaldr.

Test raporunda tama iin hazrlanan byk ambalajn bu Blmdeki ilgili hkmlere gre test
edildiini ve dier bir ambalaj metodu veya bileen kullanmnn, bu testi geersiz klabileceini ifade
eden bir beyan yer alacaktr. Test raporunun bir nshas Yetkili kuruma ibraz edilecektir.

- 402 -

BLM 6.7
PORTATF TANKLAR LE UN SERTFKALI
OK ELEMANLI GAZ KONTEYNERLERNN (MEGCLERN) TASARIMINA,
RETMNE, MUAYENESNE VE TEST EDLMESNE LKN ZORUNLULUKLAR
NOT:

Metalik malzemeden mamul gvdeli sabit tanklar (tankerler), sklebilir tanklar ile tank konteynerleri
ve tank takas gvdeleri ve tpl gaz tankerleri ile UN sertifikal MEGCler dndaki ok elemanl gaz
konteynerleri (MEGCler) iin bkz. Blm 6.8; fiber takviyeli plastik tanklar iin bkz. Blm 6.9;
vakumla alan atk tanklar iin bkz. Blm 6.10.

6.7.1

Uygulama ve genel zorunluluklar

6.7.1.1

Bu Blmn zorunluluklar, her trl tama modunu kapsamak zere, yalnzca tehlikeli mallarn
tanmasn amalayan portatif tanklar ile Snf 2 kapsamndaki soutulmam gazlarn tanmasna
ynelik MEGCler iin geerlidir. Bu blmn zorunluluklarna ek olarak, aksi belirtilmedike, tadil
edilmi haliyle 1972 tarihli Uluslararas Gvenli Konteynerler Konvansiyonunun (International
Convention on Safe Containers - CSC) ilgili hkmleri, bu Konvansiyonun terminolojisi
kapsamndaki "konteyner" tanmna uyan her trl ok modlu portatif tank veya MEGC tarafndan
karlanacaktr. Deniz tesi portatif tanklar veya MEGCler iin ek zorunluluklar geerli olabilir.

6.7.1.2

Bu blmn teknik gereksinimleri, bilimsel ve teknolojik ilerlemelere uygun olarak, alternatif


dzenlemelerle deitirilebilir. Bu alternatif dzenlemeler, tanan maddeler ile uyumluluk ve portatif
tank veya MEGC'nin darbelere, ykleme ve yangn koullarna kar direnme yetenei
bakmlarndan, bu Blmn hkmlerinin ngrdnden daha dk olmayan bir gvenlik seviyesi
sunacaktr. Uluslararas tamaclk iin, portatif tanklar veya MEGC'ler konusundaki alternatif
dzenlemelere iin yetkili kurumlardan onay alnacaktr.

6.7.1.3

Bir maddeye Blm 3.2, Tablo A, Stun (10)'da bir portatif tank talimat (T1 ila T23, T50 veya
T75) tahsis edilmediyse, menei lkenin yetkili kurumu tarafndan tama iin geici bir onay
verilebilir. Onay sevkiyat belgelerine eklenecek ve minimum olarak normalde bir portatif tank
talimatnda verilen bilgiler kadar bilgiyi ve maddenin tanaca koullar ierecektir.

6.7.2

Snf 1 ve Snf 3 ila Snf 9 kapsamndaki maddelerin tanmasna ynelik portatif


tanklarn tasarm, retimi, muayenesi ve test edilmesi

6.7.2.1

Tanmlar
Bu blmn amalar bakmndan:
Alternatif dzenleme, bu Blmde tanmlanm olanlarn dndaki teknik gereksinimler veya test
yntemleri kapsamnda tasarlanan, retilen veya test edilen bir portatif tank veya MEGC iin yetkili
kurum tarafndan verilen onay anlamna gelir:
Portatif tank, Snf 1, Snf 3 ve 9 kapsamndaki malzemelerin tanmas iin kullanlan ok modlu bir
tank anlamna gelir. Portatif tank, tehlikeli maddeleri tamak iin kullanlmas gereken hizmet
tehizatnn ve yapsal tehizatn donatld bir gvdeyi iermektedir. Portatif tank, yapsal
tehizat karlmadan doldurulabilecek ve boaltlabilecektir. Gvdenin dnda dengeleme
elemanlarna sahip olacak ve dolu olduunda kaldrlabilecektir. zellikle de bir araca, vagona
veya deniz veya karayoluna mahsus bir seyrsefer aracna yklenebilecek ekilde tasarlanm
olacak ve mekanik ellelemeyi kolaylatracak takozlar, montaj tertibat veya aksesuarlarla
donatlacaktr.
Tankerlerin, tank vagonlarnn, metal olmayan tanklarn ve orta boy hacimli konteynerlerin
(IBC'ler), portatif tanklarn tanmna girmedikleri kabul edilmektedir;
Gvde, portatif tankn tanacak (tanka uygun) maddeleri muhafaza eden blm anlamnda olup
girileri ve kapaklar iermektedir, ancak hizmet tehizat veya yapsal tehizat buna dahil deildir

- 403 -

Hizmet tehizat, lm cihazlar ile doldurma, boaltma, havalandrma, gvenlik, stma, soutma ve
yaltm cihazlar anlamna gelir;
Yapsal tehizat, gvdenin dndaki takviye, balama, koruma ve dengeleme elemanlar anlamna
gelir;
Maksimum izin verilebilir alma basnc (MB), alma konumunda gvdenin en st ksmnda
llen aadaki basnlarn en az en yksei kadar olan bir basn anlamna gelir:
(a)

Doldurma veya boaltma srasnda gvdede izin verilen maksimum etkin lm basnc
veya

(b)

Aadakilerin toplamndan az olmamak zere, gvdenin tasarlanm olduu maksimum etkin


lm basnc:
(i)

Maddenin 65 C'deki mutlak buhar basnc (bar olarak), eksi 1 bar ve

(ii)

65 C'lik maksimum fire scakl ve tr - tf (tf = (doldurma scakl, genellikle 15


C;
tr = maksimum ortalama dkm scakl, 50 0C) ortalama dkm
scaklndaki arta bal bir sv genlemesi tarafndan belirlenen fire
boluundaki havann veya dier gazlarn ksmi basnc (bar olarak) ve

Tasarm basnc, tannm basnl kap kodunun gerektirdii, hesaplamalarda kullanlacak basn
anlamna gelir. Tasarm basnc aadaki basnlarn en ykseinden daha az olmayacaktr:
(a)

Doldurma veya boaltma srasnda gvdede izin verilen maksimum etkin lm basnc
veya

(b)

unlarn toplam:

(c)

(i)

Maddenin 65 C'deki mutlak buhar basnc (bar olarak), eksi 1 bar;

(ii)

65 C'lik maksimum fire scakl ve tr - tf (tf = (doldurma scakl,


genellikle 15 C; tr = maksimum ortalama dkm scakl, 50 C) dortalama
km scaklndaki arta bal bir sv genlemesi tarafndan belirlenen fire
boluundaki havann veya dier gazlarn ksmi basnc (bar olarak) ve

(iii)

6.7.2.2.12'de belirtilen statik kuvvetler baz alnarak saptanan, ancak 0,35 bardan az
olmayan bir hidrolik yk basnc veya

4.2.5.2.6'daki ilgili portatif tank talimatnda belirtilen minimum test basncnn te ikisi; Test
basnc, hidrolik basn testi srasnda gvde zerindeki tasarm basncnn 1,5 katndan daha
az olmayan maksimum lm basnc anlamna gelir. Belirli maddeler iin portatif tanklarn
minimum test basnc, 4.2.5.2.6'daki ilgili portatif tank talimatnda belirtilmitir;
Szdrmazlk testi, gvdeyi ve onun hizmet tehizatn maksimum izin verilebilir alma
basncnn en az %25'i orannda etkin bir i basnca tabi tutan gazn kullanld bir test
anlamna gelir;
Maksimum izin verilebilir brt ktle (MBK), portatif tankn dara ktlesi ile tanmas iin
izin verilen en ar ykn toplam anlamna gelir;
Referans elii, 370 N/mm2 'lik bir ekme mukavemetine sahip olan ve %27 orannda
krlmada uzama gsteren elik anlamna gelir;
Yumuak elik, 360 N/mm2 ila 440 N/mm2 arasnda garanti edilmi ekme mukavemetine
sahip olan ve 6.7.2.3.3.3 kapsamndaki asgari garanti edilen krlmada uzama gsteren olan
bir elik anlamna gelir;
Gvdenin tasarm scakl aral, ortam koullarnda tanan maddeler iin -40 oC ila 50 oC
arasnda olacaktr. Yksek scaklk koullar altnda ellelenen dier maddeler iin tasarm
scakl, maddenin doldurma, boaltma veya tama srasndaki azami scaklndan az
olmayacaktr. Sert iklim koullarna tabi portatif tanklar iin, daha ar tasarm scaklklar
dikkate alnmaldr;
- 404 -

nce taneli elik, ASTM E 112-96 uyarnca veya EN 10028-3, Ksm 3'te belirlendii zere, feritli tane
boyutu 6 veya daha ince olan elik anlamna gelmektedir;
Eriyebilir eleman, sl olarak harekete geen, kapatlmayan bir basn tahliye cihaz anlamna
gelir;
Deniz tesi portatif tank, ak deniz tesislerine, tesislerinden veya bunlar arasnda tama iin tekrarl
kullanma ynelik olarak zel olarak tasarlanm olan bir portatif tank anlamna gelir. Deniz tesi
portatif tank, MSC/Circ.860 sayl dokmanda Uluslararas Denizcilik rgtnn belirledii
ak denizlerde ellelenen konteynerlerin onaylanmasna ynelik klavuz ilkelere uygun ekilde
tasarlanr ve yaplr.
6.7.2.2

Genel tasarm ve yapm zorunluluklar

6.7.2.2.1

Gvdeler, yetkili kurumlar tarafndan tannm bir basnl kap kodunun gereksinimlerine uygun
olarak tasarlanacak ve retilecektir. Gvdeler ekillendirmeye uygun metalik malzemelerden
yaplacaktr. Prensip olarak, malzemeler ulusal ve uluslararas malzeme standartlarna uygun olacaktr.
Kaynakl gvdeler iin, sadece kaynak ilemine uygunluu tamamen kantlanm olan malzemeler
kullanlacaktr. Kaynaklar titizlikle yaplacak ve tam bir gvenlik salayacaktr. retim sreci veya
malzemeler gerektirdiinde, kaynakta ve sdan etkilenen blgelerde yeterli sertliin salanmas
amacyla, gvdeler uygun bir biimde sl ileme tabi tutulacaklardr. Malzemenin seiminde,
gevreklikten tr kopma riski, korozyona bal atlaklarn gerilmesi riski ve darbeye diren
bakmndan tasarm scaklk aral hesaba katlmaldr. nce taneli elik kullanlyorsa, malzeme
artnamesine gre akma mukavemetinin garanti edilen deeri 460 N/mm2'den fazla olmayacak ve
ekme mukavemetinin st snrnn garanti edilen deeri 725 N/mm2'yi amayacaktr. Alminyum,
sadece Blm 3.2, Tablo A, Stun (11)'de belirli bir maddeye tahsis edilmi olan zel bir portatif tank
koulunda anld zaman veya yetkili kurum tarafndan onaylanmas halinde yapm malzemesi olarak
kullanlabilir. Alminyum kullanmna izin verildiyse, alminyum en az 30 dakika sreyle 110
kW/m2 s ykne tabi tutulduunda fiziksel zelliklerinde nemli bir kayp olmasn nleyecek
ekilde yaltlacaktr. Yaltm, 649 C'nin altndaki tm scaklklarda etkinliini koruyacak ve erime
noktas en az 700 C olan bir malzemeyle kaplanacaktr. Portatif tank malzemeleri tanabilecekleri
d ortama da uygun olacaklardr.

6.7.2.2.2

Portatif tank gvdeleri, aksamlar


malzemelerden yaplm olacaktr:

ve

boru

tesisatlar

aadaki

zelliklere

sahip

(a)

Tanmalar amalanan maddeler tarafndan zarar grmeye olduka dayankl veya

(b)

Kimyasal tepkimelere kar uygun ekilde pasifize edilmi veya ntrletirilmi veya

(c)

Dorudan doruya gvdeye balanm anmaya dayankl malzemeyle ii astarlanm veya


edeer yntemlerle donatlm.

6.7.2.2.3

Contalar
tanmas
yaplacaklardr.

amalanan

malzemelerden

6.7.2.2.4

Gvdeler astarlysa, astar nemli tanacak malzemelerden nemli lde etkilenmeyecek yapda,
homojen, gzeneksiz, deliksiz, yeterince esnek ve gvdenin sl genleme zellikleriyle
uyumlu olacaktr. Her gvdenin, gvde aksamlarnn ve boru tesisatnn astar, kesintisiz olacak ve
herhangi bir flann yz etraf boyunca uzanacaktr. Tanka d aksamlar kaynaklanmsa, astar
aksamlar ve d flanlar boyunca kesintisiz olacaktr.

6.7.2.2.5

Astardaki balantlar ve diki yerleri, malzeme birlikte eritilerek veya eit lde etkin dier
yntemlerle yaplacaklardr.

6.7.2.2.6

Galvanik hareketle hasara yol aabilecek, farkl metallerin temaslarndan kanlacaktr.

6.7.2.2.7

Her trl cihazlar, contalar, astarlar ve aksesuarlar dahil olmak zere portatif tank
malzemeleri, tanmas amalanan maddeyi (maddeleri) ters bir biimde etkilemeyecektir.

6.7.2.2.8

Portatif tanklar tama srasnda gvenli bir taban oluturacak desteklerle ve uygun kaldrma
ve balama aparatlaryla tasarlanacak ve retilecektir.
- 405 -

zarar

grmeyecek

malzemelerden

6.7.2.2.9

Portatif tanklar, en azndan tanan ierie bal dahili basn ile normal elleleme ve tama
koullar srasndaki statik, dinamik ve termal (sl) yklere kayp vermeden dayanacak ekilde
tasarlanacaktr. Tasarm, portatif tankn beklenen kullanm mr sresince, bu yklerin
tekrarlanarak uygulanmasndan kaynaklanan malzeme yorgunluu etkilerinin hesaba katlm
olduunu kantlayacaktr.

6.7.2.2.9.1

Ak denizde kullanmak amal portatif tanklar iin, ak denizlerde ellelemeden


kaynaklanan dinamik gerilmeler hesaba katlacaktr.

6.7.2.2.10

Vakumlu tahliye cihazyla donatlacak olan bir gvde, i basncn en az 0,21 bar zerindeki bir d
basnca, kalc bir deformasyon olmakszn dayanacak ekilde tasarlanacaktr. Vakumlu tahliye
cihaz, gvde daha yksek bir d basn iin tasarlanmamsa, en fazla eksi (-) 0,21 bara ayarl bir
vakumda tahliyeye balayacak ekilde ayarlanacaktr ve taklacak vakumlu tahliye cihaznn basnc
tankn tasarm vakum basncndan fazla olmayacaktr. Yalnzca ambalaj gruplar II ve III
kapsamndaki, tama srasnda svlamayan kat maddelerin (ister toz halinde, ister tanecikli olsun)
tanmas iin kullanlan bir gvde, yetkili kurumun onayna tabi olunmak kaydyla, daha dk bir d
basnca uygun ekilde tasarlanabilir. Bu durumda, vakum valf bu dk basnta alacak ekilde
ayarlanmaldr. Vakumlu tahliye cihazyla donatlmayacak olan bir gvde, i basncn en az 0,4
bar zerindeki bir d basnca, kalc bir deformasyon olmakszn dayanacak ekilde tasarlanacaktr.

6.7.2.2.11

Snf 3 kapsamndaki parlama noktas kriterlerini karlayan maddelerin ve parlama


noktasnda veya onun zerinde tanan yksek scaklktaki maddelerin tanmasna ynelik portatif
tanklarda kullanlan vakumlu tahliye cihazlar, alevin hemen gvdenin ierisine gemesini
nleyecektir veya portatif tank gvdenin ierisine geen alevin sonucunda, sznt yapmadan, bir i
patlamaya dayankl bir gvdeye sahip olacaktr.

6.7.2.2.12

Portatif tanklar ve balantlar, maksimum izin verilebilir yk altnda, ayr ayr uygulanan
aadaki statik kuvvetleri emebilecek zellikte olacaktr:

6.7.2.2.13

(a)

Seyahat ynnde: MBKnin (maksimum izin verilebilir brt ktle) iki kat ile
yerekimine (g)1 bal ivmenin arpm;

(b)

Yatayda ve seyahat ynne dik alarda: MBK (seyahat yn ak bir ekilde saptanamyorsa,
kuvvetler MBK'nin iki katna eit olacaktr) ile yerekimine bal ivmenin (g)1 arpm;

(c)

Dikeyde yukar doru: MBK ile yerekimine bal ivmenin (g)1 arpm ve

(d)

Dikeyde aa doru: MBK'nin (yerekiminin etkisi dahil toplam ykleme) iki kat ile
yerekimine (g)1 bal ivmenin arpm.

6.7.2.2.12'deki kuvvetlerin her biri altnda, idame ettirilecek gvenlik faktr aadaki gibi olacaktr:
(a)

Aka tanmlanm bir akma snrna sahip metaller iin, garanti edilen akma karlk 1,5
deerinde bir gvenlik faktr veya

(b)

Aka tanmlanm bir akma snrna sahip olmayan metaller iin, garanti edilen % 0,2
dayanm kuvvetine ve stenit elikler iin % 1 dayanm kuvvetine karlk 1,5 deerinde
bir gvenlik faktr.

6.7.2.2.14

Akma mukavemeti ve dayanm mukavemeti deerleri, ulusal ve uluslararas malzeme


standartlarna uygun olacaktr. stenit elikler kullanlyorsa, malzeme standartlarna gre belirlenmi
akma mukavemeti ile dayanm mukavemetinin belirtilen minimum deerleri, arttrlm deerler
malzeme muayene sertifikasnda onaylanmsa %15'e kadar arttrlabilir. Sz konusu metal iin hibir
malzeme standard mevcut deilse, kullanlan akma mukavemeti ve dayanm mukavemeti deerleri
yetkili kurum tarafndan onaylanacaktr.

6.7.2.2.15

Snf 3 kapsamndaki parlama noktas kriterlerini karlayan maddeler ile parlama noktasnda veya
onun zerinde tanan yksek scaklktaki maddelerin tanmasna ynelik portatif tanklar, elektriksel
olarak topraklanabilme yeteneine sahip olacaktr. Tehlikeli elektrostatik boalmay nlemek iin
nlemler alnacaktr.

Hesaplama amalar bakmndan g = 9,81 m/sn2.


- 406 -

6.7.2.2.16

Belirli maddeler iin Blm 3.2, Tablo A, Stun (10)'da gsterilen ve 4.2.5.2.6'da tanmlanan ilgili
portatif tank talimatnda veya Blm 3.2, Tablo A, Stun (11)'de gsterilen ve 4.2.5.3'te tanmlanan
portatif tank zel koullarnda ngrlmesi halinde; portatif tanklar ilave gvde kalnl veya daha
yksek test basnc gibi ek koruma nlemleri sunacak olup, bu ilave gvde kalnl veya daha
yksek test basnc, sz konusu maddenin tanmasna ilikin yapsal olarak mevcut risklerin
nda saptanacaktr.

6.7.2.2.17

Y kseltilen scaklkta tanan maddeler iin bulunan zrh ile dorudan temas halinde olan termal
yaltm, tankn maksimum tasarm ssndan yksek olmamak zere en az 50 C tutuma scakl
olacaktr

6.7.2.3

Tasarm kriterleri

6.7.2.3.1

Gvdeler, diren gerilim gstergeleri veya yetkili kurum tarafndan onaylanm dier
yntemlerle matematiksel veya deneysel olarak gerilme analizine tabi tutulacak yetenekte olacaktr.

6.7.2.3.2

Gvdeler, tasarm basncnn en az 1,5 katna sahip bir hidrolik test basncna dayanacak ekilde
tasarlanm ve retilmi olacaktr. Belirli maddeler iin, Blm 3.2, Tablo A, Stun (10)'da gsterilen
ve 4.2.5.2.6'da tanmlanan ilgili portatif tank talimatnda veya Blm 3.2, Tablo A, Stun (11)'de
gsterilen ve 4.2.5.3'te tanmlanan portatif tank zel hkmlerinde zel gereksinimler belirlenmitir.
6.7.2.4.1'den 6.7.2.4.10'a kadar olan maddelerde belirtilen minimum gvde kalnlk hkmlerine dikkat
ekilmektedir.

6.7.2.3.3

Aka tanmlanm bir akma noktasna veya garanti edilmi bir dayanm mukavemetine (genel
olarak %0,2'lik dayanm mukavemeti veya stenit elikler iin %1'lik dayanm mukavemeti) sahip
metaller iin gvdedeki ana membran gerilimi (sigma), test basncnda 0,75 Re veya 0,50 Rm'yi
(dk olan uygulanacak ekilde) amayacaktr. Burada:
Re

N/mm2 olarak akma mukavemeti veya %0,2'lik dayanm kuvveti veya stenit elikler
iin %1'lik dayanm kuvveti;

Rm

N/mm2 olarak minimum ekme mukavemetidir.

6.7.2.3.3.1

Kullanlacak Re ve Rm deerleri, ulusal ve uluslararas malzeme standartlarna uygun belirli asgari


deerler olacaktr. stenit elikler kullanlyorsa, malzeme standartlarna gre belirlenmi Re ve
Rm minimum deerleri, arttrlm deerler malzeme muayene sertifikasnda onaylanmsa
%15'e kadar arttrlabilir. Sz konusu metal iin hibir malzeme standard mevcut deilse, kullanlan
Re ve Rm deerleri yetkili kurum veya onun yetkili mercii tarafndan onaylanacaktr.

6.7.2.3.3.2

0,85'ten yksek bir Re/Rm oranna sahip eliklerin kaynakl gvdelerin yapmnda
kullanmna izin verilmeyecektir. Bu orann saptanmasnda kullanlacak Re ve Rm deerleri, malzeme
muayene sertifikasnda belirtilen deerler olacaktr.

6.7.2.3.3.3

Gvdelerin yapmnda kullanlan elikler, % olarak, 10000/Rm'den az olmamak zere, ince tanecikli
elikler iin %16'lk ve dier elikler iin %20'lik bir mutlak minimum kopma uzamasna sahip
olacaktr. Gvdelerin yapmnda kullanlan alminyum ve alminyum alamlar, % olarak,
10000/6Rm'den az olmamak zere, %12'lik bir mutlak minimum kopma uzamasna sahip olacaktr.

6.7.2.3.3.4

Malzemelerin gerek deerlerini saptamak amacyla, sac metaller iin, ekme testi numunesi ekseninin
dnme ynne dik ada (apraz olarak) olmasna dikkat edilecektir. Kalc krlmadaki uzama, 50 mm
gsterge uzunluunun kullanlarak ISO 6892:1998'e uygun olarak dikdrtgen kesitlere sahip test
numuneleri zerinde llecektir.

6.7.2.4

Minimum gvde kalnl

6.7.2.4.1

Minimum gvde kalnl aadaki hususlara dayanlarak yksek kalnlkta olacaktr:


(a)

6.7.2.4.2 ila 6.7.2.4.10 zorunluluklar kapsamnda saptanm minimum kalnlk;

(b)

6.7.2.3 zorunluluklar dahil olmak zere, tannan basnl kap koduna uygun olarak saptanm
olan minimum kalnlk ve
- 407 -

(c)

Belirli maddeler iin, Blm 3.2, Tablo A, Stun (10)'da gsterilen ve 4.2.5.2.6'da tanmlanan
ilgili portatif tank talimatnda veya Blm 3.2, Tablo A, Stun (11)'de gsterilen ve 4.2.5.3'te
tanmlanan portatif tank zel hkmlerinde anlan minimum kalnlk.

6.7.2.4.2

En fazla 1,80 m apa sahip gvdelerin silindirik ksmlar, ular (balklar) ve adam giri
delikleri, 5 mm kalnlktaki referans eliinden veya kullanlacak edeer metal kalnlndan daha ince
olmayacaktr. 1,80 m apndan daha byk gvdeler, ambalajlama grubu II veya III kapsamndaki toz
veya tanecikli kat maddeler iin minimum kalnlk gereksiniminin 5 mm kalnlktaki referans elii
veya kullanlacak edeer metal kalnlndan az olmayacak ekilde drlebilmesi durumu hari
olmak zere, 6 mm kalnlktaki referans eliinden veya kullanlacak edeer metal kalnlndan
daha ince olmayacaktr.

6.7.2.4.3

Gvde hasarna kar ilave korumaya gerek duyulduunda, 2,65 bardan daha dk test
basnlarna sahip portatif tanklar, yetkili kurum tarafndan onayland ekilde ve salanan korumayla
orantl olarak azaltlm minimum gvde kalnlklarna sahip olabilirler. Bununla birlikte, aplar 1,80
m'den byk olmayan gvdeler 3 mm kalnlktaki referans eliinden veya kullanlacak edeer
metal kalnlndan daha ince olmayacaktr. aplar 1,80 m'den byk gvdeler 4 mm kalnlktaki
referans eliinden veya kullanlacak edeer metal kalnlndan daha ince olmayacaktr.

6.7.2.4.4

Tm gvdelerin silindirik ksmlar, ular (balklar)


malzemesine baklmakszn, 3 mm'den daha ince olmayacaktr.

6.7.2.4.5

6.7.2.4.3'te sz edilen ilave koruma, gvdeyi koruyan bir d kaplamal (ceket) uygun bir
"sandvi" retimi gibi, ift-cidar yapm veya gvdeyi uzunlamasna ve aprazlama yapsal
elemanlar ile komple bir ereve iine sarmak suretiyle bir btn d yapsal koruma tarafndan
salanabilir.

6.7.2.4.6

6.7.2.4.2'deki referans elik iin n grlen kalnln dndaki bir metalin edeer kalnl,
aadaki formlle saptanacaktr:
e1 =
3

Bu denklemde:

6.7.2.4.7

ve

adam

giri

delikleri,

yapm

21,4 e

Rm1 A1

e1

kullanlacak metal iin istenen edeer kalnlk (mm olarak);

e0

Blm 3.2, Tablo A, Stun (10)'da gsterilen ve 4.2.5.2.6'da


tanmlanan uygulanabilir portatif tank talimat ile Blm 3.2, Tablo
A, Stun (11)'de gsterilen ve 4.2.5.3'te tanmlanan portatif tank zel
hkmlerinde belirtilen referans eliinin minimum kalnl (mm
olarak);

Rm1 =

kullanlacak metalin N/mm2 cinsinden garanti edilen minimum


gerilme mukavemeti (bkz. 6.7.2.3.3);

A1

ulusal veya uluslararas standartlara gre kullanlacak metalin


garanti edilen minimum krlmadaki uzamas (% olarak).

4.2.5.2.6'daki ilgili portatif tank talimatnda, 8 mm veya 10 mm minimum kalnlk belirtildii


durumlarda, bu kalnlklarn referans eliinin zelliklerine veya 1,80 m'lik gvde apna
dayandrlmasna dikkat edilecektir. Yumuak eliin (bkz. 6.7.2.1) dnda bir malzeme
kullanldnda veya gvde 1,80 m'nin zerinde olduunda, kalnlk aadaki formlle saptanacaktr:
e1 =
3

21,4 e

Rm1 A1

e1

= kullanlacak metal iin istenen edeer kalnlk (mm olarak);

e0

= Blm 3.2, Tablo A, Stun (10)'da gsterilen ve 4.2.5.2.6'da tanmlanan


uygulanabilir portatif tank talimat ile Blm 3.2, Tablo A, Stun
(11)'de gsterilen ve 4.2.5.3'te tanmlanan portatif tank zel hkmlerinde
belirtilen referans eliinin minimum kalnl (mm olarak);
= gvdenin ap (m olarak) (1,80 m'den az olmayacaktr);

d1
Rm1

= kullanlacak metalin N/mm cinsinden


gerilme mukavemeti (bkz. 6.7.2.3.3);
- 408 -

garanti

edilen

minimum

A1

ulusal veya uluslararas standartlara gre kullanlacak metalin garanti


edilen minimum krlmadaki uzamas (% olarak).

6.7.2.4.8

Cidar kalnl hibir ekilde 6.7.2.4.2, 6.7.2.4.3 ve 6.7.2.4.4'te belirtilenden daha az


olmayacaktr. Gvdenin btn paralar 6.7.2.4.2'den 6.7.2.4.4'e kadarki maddelerde sz edilen
minimum kalnlklara sahip olacaktr. Bu kalnlk herhangi bir paslanma paynn dnda tutulacaktr.

6.7.2.4.9

Yumuak elik (bkz. 6.7.2.1) kullanlyorsa, 6.7.2.4.6'daki formln kullanmyla yaplan


hesaplama gerekli olmayacaktr.

6.7.2.4.10

Gvdenin silindirik ksmlarna


deiiklikler olmayacaktr.

6.7.2.5

Hizmet tehizat

6.7.2.5.1

Hizmet tehizat, elleleme ve tama srasnda bklme veya hasar grme risklerine kar
korunmay salayacak ekilde dzenlenecektir. ereve ile gvde arasndaki balant, tali paralar
arasndaki greceli harekete izin veriyorsa, tehizat bu hareketin alan paralarn hasar grme riskini
nleyecek ekilde sabitlenmelidir. D boaltma aksamlar (boru soketleri, kapatma cihazlar) ile i
durdurma valf ve oturma yeri, d kuvvetler tarafndan bklme tehlikesine kar korunacaktr
(rnein kesme ksmlar kullanlarak). Doldurma ve boaltma cihazlar (flanlar ve dili tapalar dahil)
ve her trl koruyucu kapak istenmeyen almalara kar salam ekilde skca duracak zellikte
olmaldr.

6.7.2.5.2

Portatif tankta yer alan doldurma veya boaltma amal tm azlar, makul lde
uygulanabildii ekilde gvdeye yakn yerletirilmi ve manel olarak alan bir durdurma valfyla
donatlacaktr. Havalandrma veya basn tahliye cihazlarna giden giriler dndaki giriler, makul
lde uygulanabildii ekilde gvdeye yakn yerletirilmi bir durdurma valf veya baka bir uygun
kapama aracyla donatlacaktr.

6.7.2.5.3

Btn portatif tanklarda, adam giri delii veya dahili muayene ile i ksmlarda yeterli bakm ve
onarm iin yeterli eriime imkan tanyacak byklkte baka muayene kapaklar olmaldr.
Kompartmanlara blnm portatif tanklarda, her blme iin ayr birer adam giri delii veya baka
adam giri kapaklar bulunacaktr.

6.7.2.5.4

D balant paralar mmkn olduunca bir araya getirilerek gruplandrlacaktr. Yaltml portatif
tanklarda st balant paralar, uygun oluklara sahip bir dknt toplama kab ile evrelenecektir.

6.7.2.5.5

Bir portatif tanktaki her balant, ilevini aka belirtecek ekilde iaretlenecektir.

6.7.2.5.6

Durdurma valf veya dier kapama aralar, tama srasnda beklenen scaklklar hesaba katlarak,
gvdenin MBsinden az olmayan bir nominal basnca gre tasarlanacak ve retilecektir. Vidal afta
sahip tm durdurma valflar el arknn saat ynndeki hareketiyle kapatlacaktr. Dier durdurma
valflarnda, konum (ak ve kapal) ve kapama yn ak bir ekilde belirtilecektir. Tm durdurma
valflar kaza ile almalar nleyecek ekilde tasarlanacaktr.

6.7.2.5.7

Parlama noktasnda veya onun zerindeki scaklklarda tanacak maddeler dahil olmak zere, Snf 3
kapsamndaki parlama noktas kriterlerini karlayan maddelerin tanmas amacna ynelik
alminyum portatif tanklar ile srtnmeye veya arpma temasna yatknlk olduu zaman; kapaklar,
kapatma elemanlar, vb. gibi hareketli paralarn hibiri korunmas olmayan, anabilir elikten
yaplm olmayacaktr.

6.7.2.5.8

Boru sistemi, sl genleme veya bzme, mekanik ok ve titreime bal hasar riskini
nleyecek ekilde tasarlanacak, retilecek ve denecektir. Btn boru sistemi uygun metalik
malzemeden yaplm olacaktr. Uygun her yerde kaynakl boru balantlar kullanlacaktr.

ular

(balklarn)

taklrken,

levha

kalnlnda

ani

6.7.2.5.9

Bakr tplerdeki balantlar lehimlenecek veya buna eit salamlkta bir metal birleim
yntemi mevcut olacaktr. Lehim malzemelerinin erime noktas 525 C'den dk olmayacaktr.
Balantlar, di alrken meydana gelebilecei ekilde, borunun dayanklln azaltmayacaktr.

6.7.2.5.10

Btn borularn ve boru balantlarnn patlama basnc, gvdenin MBsinin drt katndan ya da
hizmet srasnda bir pompann veya baka bir cihazn hareketi tarafndan tabi tutulacak basncn drt
katndan daha az olmayacaktr (basn tahliye cihazlar hari).

6.7.2.5.11

Valflarn ve aksesuarlarn yapmnda biimlendirilebilir metaller kullanlacaktr.


- 409 -

6.7.2.5.12

I s sistemi, tankn iindeki basnc MAWP amasn veya dier tehlikelere (rnein tehlikeli termal
bozunma) neden olmasn salayacak bir scakla ulamamas iin tasarlanacak veya kontrol
edilecektir.

6.7.2.5.13

Is sistemi, stc aparatlar madde iine tamamen batmadka i stma elementleri devreye girmeyecei
ekilde tasarlanacak veya kontrol edilecektir. I stma ekipmannn yzey ss, veya d stma
ekipman iin zrhtaki s, hibir ekilde, tanan maddenin tutuma scaknn %80'i amayacaktr.

6.7.2.5.14

Eer tank iin elektrik sistemi denmi ise, 100mA dan az serbest akm ile, toprak kaa devre
krcsyla donatlacaktr.

6.7.2.5.15

Tanklara denen elektrik anahtar dolaplarnn tankn iiyle dorudan temas olmayacak ve en az IEC
144 veya IEC 529a gre IP56 trne edeer bir koruma salayacaktr

6.7.2.6

Alt delikler

6.7.2.6.1

Baz maddeler alt deliklere (girilere) sahip portatif tanklarda tanmayacaktr. Blm 3.2, Tablo
A, Stun (10)'da gsterilen ve 4.2.5.2.6'da tanmlanan ilgili portatif tank talimatnda alt deliklerin
yasakland ngrlyorsa, maksimum izin verilebilir doldurma snrna kadar doldurulmu
gvdelerde, sv seviyesinin altnda hibir delik bulunmayacaktr. Mevcut bir delik kapatldnda,
delie i taraftan veya d taraftan, gvdeye kaynatlm bir levha ile ulalabilecektir.

6.7.2.6.2

Belirli kat, kristalize olabilen veya olduka akmaz maddelerin tand portatif tanklar iin, alt
boaltma delikleri, seri eklinde donatlm ve karlkl bamsz en az iki adet kapatma cihazyla
donatlacaktr. Tehizatn tasarm, yetkili kurumu veya onun yetkili merciini tatmin edici dzeyde
olacak ve aadakileri ierecektir:

6.7.2.6.3

(a)

Gvdeye olabildiince yakn bir ekilde donatlm olan ve darbe ya da kazara dier hareketler
nedeniyle istenmeyen herhangi bir almay nleyecek olan d durdurma valf ve

(b)

Boaltma borusunun ucunda, somunlu bir bo flan veya bir vidal kapak gibi, sv szdrmaz
durdurucu bir kapak.

6.7.2.6.2'de belirtilenler hari olmak zere her alt boaltma delii, seri olarak monte edilmi ve
karlkl bamsz adet kapatma cihazyla donatlacaktr. Tehizatn tasarm, yetkili kurum veya
onun yetkili merciini tatmin edici dzeyde olacak ve aadakileri ierecektir:
(a)

6.7.2.6.4

Gvde iindeki veya kaynakl flan ya da veya onun mukabil flan iindeki bir
durdurma valf niteliinde olan, aadaki gibi bir dahili kendi kendine kapanr durdurma valf:
(i)

Valfn altrlmas iin kontrol cihazlar, darbe veya dier kazalar sonucu oluan
hareketlerden tr istenmeyen biimde almalarn nleyecek ekilde tasarlanacaktr;

(ii)

Valf yukardan veya aadan altrlabilir zellikte olabilir;

(iii)

Mmknse, valfn ayar (ak veya kapal) yerden kontrol edilebilecek zellikte
olacaktr;

(iv)

En fazla 1000 litre kapasiteye sahip portatif tanklar hari, valf valfn
kendisinden uzak ve portatif tankn ulalabilir bir noktasndan kapatmak mmkn
olacaktr ve

(v)

Valfn altrmasn kontrol etmek amacyla kullanlan d cihaza zarar gelmesi


durumunda valf etkin bir biimde almaya devam edecektir;

(b)

Gvdeye mmkn olduu lde yakn yerletirilmi bir d durdurma valf ve

(c)

Boaltma borusunun ucunda, somunlu bir bo flan veya bir vidal kapak gibi, sv
szdrmaz durdurucu bir kapak.

Astarl bir gvde iin, 6.7.2.6.3 (a)'da art koulan dahili durdurma valfnn yerini ilave bir d
durdurma valf alabilir. retici, yetkili kurumun veya onun yetkili merciinin zorunluluklarn
karlayacaktr.
- 410 -

6.7.2.7

Emniyetli tahliye cihazlar

6.7.2.7.1

Tm portatif tanklarda en az bir basn giderme (tahliye) cihaz bulunacaktr. Tm tahliye


cihazlar yetkili kurumu veya onun yetkili merciini tatmin edici dzeyde tasarlanm, retilmi
ve iaretlenmi olacaktr.

6.7.2.8

Basn tahliye cihazlar

6.7.2.8.1

En az 1900 litre kapasiteye sahip portatif tanklar ile benzer kapasiteye sahip her bamsz portatif
tank blmesi, bir veya daha fazla yayla alan tipte basn tahliye cihaz ile temin edilecek olup; buna
ek olarak da, 4.2.5.2.6'daki portatif tank talimatlarnda yer alan 6.7.2.8.3 ile ilgili herhangi bir
yasaklamann olduu durumlar hari, yayla alan cihazlara paralel olarak, krlabilir bir disk ya da
eriyebilir bir elemana sahip olabilecektir. Basn tahliye cihazlar, doldurmadan, boaltmadan veya
ieriklerinin snmasndan kaynaklanacak ar basnca ya da vakuma bal kopmalar yeterli lde
nleyecek kapasiteye sahip olacaktr.

6.7.2.8.2

Basn tahliye cihazlar, yabanc madde giriini, sv szntsn ve herhangi bir tehlikeli ar basn
oluumunu nleyecek ekilde tasarlanacaklardr.

6.7.2.8.3

Belirli maddeler iin Blm 3.2, Tablo A, Stun (10)'da gsterilen ve 4.2.5.2.6'da tanmlanan ilgili
portatif tank talimat tarafndan art koulduunda, portatif tanklar yetkili kurum tarafndan
onaylanm bir basn giderme cihazna sahip olacaktr. Hizmete tahsis edilen bir portatif tank, tanan
malzeme ile uyumlu bir malzemeden yaplm ve onaylanm bir basn giderme cihazyla
donatlmamsa, bu cihaz, yayla alan bir basn giderme cihaznn nnde yer alan bir
krlabilir diskten oluabilir. Krlabilir bir disk gerekli basn giderme cihazna seri biimde
taklmsa, krlabilir disk ile basn giderme cihaz arasndaki bolukta, bir basnler ya da basn
giderme sisteminin hatal almasna yol aabilecek disk kopmas, ufak delikler veya szntlar
saptamada kullanlabilecek uygun bir basn gstergesi veya uygun gsterge indikatr olmaldr.
Krlabilir disk, basn giderme cihaznn basnc boaltmaya balama dzeyinin %10 yukarsndaki bir
nominal basnta kopacaktr.

6.7.2.8.4

1900 litreden az kapasiteye sahip her portatif tanka, 6.7.2.11.1'deki hkmlere uyduu
takdirde, krlabilir disk eklinde de olabilen bir basn giderme cihaz monte edilecektir. Yayla alan
basn giderme cihaz kullanlmyorsa, krlabilir disk test basncna eit bir nominal basnta kopacak
ekilde ayarlanmaldr. Ayrca, 6.7.2.10.1e uygunluk gsteren eriyebilir elemanlar da kullanlabilir.

6.7.2.8.5

Gvde basn tahliyesi iin donatlmsa, giri hattna, gvdenin MBsinden daha yksek
olmayan bir basnta alacak ekilde uygun bir basn giderme cihaz taklacak ve gvdeye mmkn
olduunca yakn yerletirilmi bir durdurma valf monte edilecektir.

6.7.2.9

Basn tahliye cihazlarnn ayarlanmas

6.7.2.9.1

Gvdenin normal tama koullarnda gereksiz basn dalgalanmalarna maruz kalmamas


gerektiinden, basn giderme cihazlarnn sadece scaklkta ar artlarn meydana gelmesi hallerinde
almas gerektiine dikkat edilmelidir (bkz. 6.7.2.12.2).

6.7.2.9.2

stenen basn giderme cihaz, test basnc 4,5 bar amayan bir basnca sahip gvdelerdeki test
basncnn altda bei ve test basnc 4,5 bar aan bir basnca sahip gvdelerdeki test basncnn te
ikisinin %110'u dzeyindeki bir nominal basnta boaltmaya balayacak ekilde ayarlanacaktr.
Tahliyeden sonra cihaz, tahliyenin balad basncn %10 altndakinden fazla olmayan bir
basnta kapanacaktr. Cihaz, tm dk basnlarda kapal kalacaktr. Bu zorunluluk, vakumlu
tahliye cihazlarnn veya kombine basn tahliye ve vakumlu tahliye cihazlarnn kullanmn
engellemez.

6.7.2.10

Eriyebilen elemanlar

6.7.2.10.1

Eriyebilir elemanlar, erime scaklnda gvde iindeki basncn test basncndan daha fazla
olmamas kouluyla, 100 C ila 149 C arasndaki bir scaklkta almaya balayacaklardr. Bunlar
gvdenin stne, girileri buhar boluunda olacak ekilde yerletirilecekler ve tama gvenlii
amalaryla kullanldklarnda, d sya kar korunmu olmayacaklardr. Eriyebilir elemanlar, Blm
3.2, Tablo A, Stun (11)deki zel TP36 hkm tarafndan n grlmedike test basnc
2,65 bar aan portatif tanklarda kullanlmayacaktr. Yksek scaklklardaki maddelerin tanmas
amacna ynelik portatif tanklarda kullanlan eriyebilir elemanlar, tama srasnda maruz
kalnacak maksimum scaklktan daha yksek bir scaklkta alacak ve yetkili kurumu veya
onun yetkili merciini tatmin edecek ekilde tasarlanacaktr.
- 411 -

6.7.2.11

Krlabilir diskler

6.7.2.11.1

6.7.2.8.3'te belirtilenler hari olmak zere, krlabilir diskler tasarm scakl aral boyunca test
basncna eit bir nominal basnta kopacak ekilde ayarlanacaklardr. Krlabilir diskler kullanlyorsa,
6.7.2.5.1 ve 6.7.2.8.3 zorunluluklarna zel ihtimam gsterilecektir.

6.7.2.11.2

Krlabilir diskler, portatif tankta ortaya kabilecek vakum basnlarna uygun olacaklardr.

6.7.2.12

Basn tahliye cihazlarnn kapasitesi

6.7.2.12.1

6.7.2.8.1 tarafndan art koulan yayla alan basn tahliye cihaz, 31,75 mm'lik delie edeer
bir minimum ak alan kesitine sahip olacaktr. Vakumlu boaltma cihazlar kullanlyorsa, en az 284
mm2 minimum ak alan kesitine sahip olacaklardr.

6.7.2.12.2

Basn tahliye cihaznn kombine hizmet kapasitesi (portatif tankn yayla alan basn tahliye
cihazlarnn nnde yer alan krlabilir disklerle donatlm olmas veya yayla alan basn tahliye
cihazlarnn alevin geiini nleyecek bir cihazla temin edilmesi halinde ak d dikkate alnmak
suretiyle), portatif tankn tam yangn girdabnda kalmas durumunda gvdedeki basnc, basn
kstlayc cihazlarn boaltmaya balama basncnn %20sinin zerinde bir deerle snrlandracak
zellikte olacaktr. stenen tam tahliye kapasitesine ulamada acil durum basn tahliye cihazlar
kullanlabilir. Bu cihazlar eriyebilir, yayla alan veya krlabilir disk eklinde veya yayla alan ve
krlabilir disk cihazlarnn bir kombinasyonu eklinde olabilir. Tahliye cihazlarnn gerekli toplam
kapasitesi 6.7.2.12.1'deki forml ya da 6.7.2.12.2.3'teki tablo kullanlarak saptanabilir.

6.7.2.12.2.1

Katk salayan tm cihazlarn mnferit kapasitelerinin toplam olarak da kabul edilebilecek olan,
tahliye cihazlarnn gerekli toplam kapasitesini saptamak iin aadaki forml kullanlacaktr:
0.82

Q = 12.4 FA
LC

ZT
M

Bu denklemde:
Q

minimum gerekli boaltma oran, standart koullarda ve saniyede metrekp hava


(m3/sn) olarak: 1 bar ve 0 C (273 K);

Aadaki deerlere sahip bir katsay:


yaltmsz gvdeler iin: F = 1;
yaltml gvdeler iin:
F = U(649 - t)/13.6, fakat hibir ekilde 0.25ten az deil
Bu denklemde:
-1
U
=
yaltmn sl iletkenlii, 38 0C'de, kW.m-2.K olarak;
t

doldurma srasndaki maddenin fiili scakl (C olarak); bu

scaklk bilinmedii zaman, t = 15 C kabul ediniz;

Yaltlm gvdeler iin yukarda verilen F deeri, yaltmn 6.7.2.12.2.4'e uygun olarak salanmas
halinde alnabilir;
2

gvdenin toplam d yzey alan, m olarak;

birikim durumunda gazn sktrlabilme faktr (bu faktr bilinmediinde,


Z=1.0 olarak kabul ediniz);

L=

birikim durumunda basn tahliye cihazlarnn zerindeki Kelvin olarak mutlak scakl (C +
273);
birikim durumunda svnn gizli buharlama scakl, kJ/kg olarak;

tahliye edilen gazn molekler ktlesi;

zgl slarn k orannn bir fonksiyonu olarak aadaki formllerden birinden tretilen bir
sabit katsay:
cp
k=
cv
- 412 -

Bu denklemde:
cp
cv

sabit basntaki zgl s;


sabit hacimdeki zgl sdr.

k > 1 ise :

k = 1 veya k bilinmiyor ise:

burada e matematiksel 2.7183 katsaysdr


C aadaki tablodan da alnabilir:
k
1.00
1.02
1.04
1.06
1.08
1.10
1.12
1.14
1.16
1.18
1.20
1.22
1.24
6.7.2.12.2.2

k
1.26
1.28
1.30
1.32
1.34
1.36
1.38
1.40
1.42
1.44
1.46
1.48
1.50

C
0.660
0.664
0.667
0.671
0.674
0.678
0.681
0.685
0.688
0.691
0.695
0.698
0.701

k
1.52
1.54
1.56
1.58
1.60
1.62
1.64
1.66
1.68
1.70
2.00
2.20

C
0.704
0.707
0.710
0.713
0.716
0.719
0.722
0.725
0.728
0.731
0.770
0.793

Yukardaki formle alternatif olarak, svlarn tanmas iin tasarlanm gvdeler


6.7.2.12.2.3'teki tabloya uygun boyutlardaki tahliye cihazlarna sahip olabilirler. Bu tablo, yaltm
deerinin F = 1 olduunu varsaymaktadr ve gvde yaltlaca zaman uygun ekilde ayarlanacaktr.
Bu tablonun saptanmasnda kullanlan dier deerler aadadr:
M
L=
Z

6.7.2.12.2.3

C
0.607
0.611
0.615
0.620
0.624
0.628
0.633
0.637
0.641
0.645
0.649
0.652
0.656

=
=
=

86.7
334,94 kJ/kg
1

T
C

=
=

394 K
0,607

1 bar ve 0 C'de (273 K), saniyedeki hava miktar metrekp olarak, gerekli minimum
boaltm oran Q
A Maruz kalan
alan (metre
kare)
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Q
(saniyede hava
metrekp)
0.230
0.320
0.405
0.487
0.565
0.641
0.715
0.788
0.859
- 413 -

A Maruz kalan
alan (metre
kare)
37.5
40
42.5
45
47.5
50
52.5
55
57.5

Q
(saniyede hava
metrekp)
2.539
2.677
2.814
2.949
3.082
3.215
3.346
3.476
3.605

6.7.2.12.2.4

A Maruz kalan
alan (metre
kare)

Q
(saniyede hava
metrekp)

A Maruz kalan
alan (metre
kare)

Q
(saniyede hava
metrekp)

12
14
16
18
20
22.5
25
27.5
30
32.5
35

0.998
1.132
1.263
1.391
1.517
1.670
1.821
1.969
2.115
2.258
2.400

60
62.5
65
67.5
70
75
80
85
90
95
100

3.733
3.860
3.987
4.112
4.236
4.483
4.726
4.967
5.206
5.442
5.676

Havalandrma kapasitesini azaltmak amacyla kullanlan yaltm sistemleri, yetkili kurum veya
onun yetkili mercii tarafndan onaylanacaktr. Her halkarda, bu amala onaylanm yaltm sistemleri:
(a)

649 oC'ye kadarki tm scaklklarda etkinliini koruyacaktr ve

(b)

Erime noktas 700 C veya daha fazla olan bir malzemeyle giydirilecektir.

6.7.2.13

Basn tahliye cihazlarnn iaretlenmesi

6.7.2.13.1

Her basn tahliye


iaretlenecektir:

cihaz

aadaki

belirtilen

ekilde

aka

ve

kalc

bir

biimde

(a)

Boaltmaya ayarland basn (bar veya kPa olarak) veya scaklk (C olarak);

(b)

Yayla alan sistemler iin boaltma basncnda izin verilebilir tolerans;

(c)

Krlabilir diskler iin nominal basnca tekabl eden referans scakl;

(d)

Eriyebilir elemanlar iin izin verilebilir scaklk tolerans;

(e)

Yayla alan basn tahliye cihazlarnn, krlabilir disklerin veya eriyebilir elemanlarn
standart metrekp cinsinden nominal ak kapasitesi (m3/sn);

(f)

Yayla tahrik edilen basn tahliye cihazlarnn, krlabilir disklerin ve eritilebilir elemanlarn
ak kesit alanlar mm2;

Uygulanabildii hallerde, aadaki bilgi de gsterilecektir:


(g)

reticinin ad ve cihazn ilgili katalog numaras.

6.7.2.13.2

Yayla alan basn tahliye cihazlar zerinde iaretlenmi nominal ak kapasitesi


ISO 4126-1:2004 ve ISO 4126-7:2004'e uygun olarak saptanacaktr.

6.7.2.14

Basn tahliye cihazlar balantlar

6.7.2.14.1

Basn tahliye cihazlarna yaplan balantlar, gvenlik cihazyla kstl olmayan biimde gerekli
boaltm salayacak yeterli boyutta olacaklardr. Gvde ve basn tahliye cihazlar arasna, bakm
veya dier nedenlerle benzer cihazlarn konulmas hari, hibir durdurma valf konmayacak; fiili
kullanmdaki cihazlara hizmet eden durdurma valflar ak olarak kilitlenecek ya da benzer
cihazlardan en azndan biri, her zaman kullanmda olacak ekilde kilitlenecektir. Gvdeden bir hava
deliine veya basn tahliye cihazna giden bir aklkta ak snrlandracak veya kesecek herhangi
bir engel bulunmayacaktr. Basn tahliye cihaz klarndan giden havalandrma delikleri veya
borular kullanlyorsa, boaltlan buhar veya svy, boaltlan cihazlardaki minimum sistemde kalan
basn koullarnda atmosfere tayacaklardr.
- 414 -

6.7.2.15

Basn tahliye cihazlarnn yerletirilmesi

6.7.2.15.1

Her basn tahliye cihaz girii, gvdenin zerinde, gvdenin mmkn olduu kadar
boylamasna ve aprazlamasna merkezinin yaknndaki bir pozisyonda yerletirilecektir. Tm
basn tahliye cihaz girileri, maksimum doldurma koullar altnda, gvdenin buhar boluuna
yerletirilecek ve cihazlar kan buharn snrlanmadan boaltlmasn salayacak ekilde
dzenlenecektir. Alevlenir maddeler iin, kan buhar gvdeyi etkileyemeyecek ekilde
ynlendirilecektir. Gerekli basn tahliye cihaz kapasitesinin drlmemesi
kouluyla, buhar aknn ynn deitiren koruyucu cihazlara izin verilebilir.

6.7.2.15.2

Yetkisi olmayan kiilerin basn tahliye cihazlarna erimesini nlemek ve cihazlar, portatif tankn
devrilmesinden kaynaklanan hasarlardan korumak amacyla dzenlemeler yaplmaldr.

6.7.2.16

lm cihazlar

6.7.2.16.1

Tankn ieriiyle dorudan temasta olan cam seviye lm cihazlar ile dier krlabilir
malzemelerden yaplm lm cihazlar kullanlmayacaktr.

6.7.2.17

Portatif tank destekleri, iskeletleri, kaldrma ve balama aparatlar

6.7.2.17.1

Portatif tanklar, tama srasnda gvenli bir taban salayacak bir destek yapsyla
tasarlanmal ve retilmelidir. 6.7.2.2.12'de belirtilen kuvvetler ve 6.7.2.2.13'te belirtilen gvenlik
faktr tasarmn bu asndan gz nnde bulundurulacaktr. Kzaklar, iskeletler, kafesler veya dier
benzer yaplar kabul edilebilir.

6.7.2.17.2

Portatif tank montajlarndan (kafesler, iskeletler, vb.), portatif tank kaldrma ve balama
aparatlarndan kaynaklanan kombine gerilimler, gvdenin herhangi bir ksmnda ar gerilime
neden olmayacaktr. Tm portatif tanklara, kalc kaldrma ve balama aparatlar monte edilecektir.
Bunlar tercihen portatif tank desteklerine monte edilecektir; ancak destek noktalarndan gvde
zerindeki kuvvetlendirici levhalara da sabitlenebilirler.

6.7.2.17.3

Desteklerin ve iskeletlerin tasarmnda, evresel korozyonun etkileri dikkate alnacaktr.

6.7.2.17.4

Forklift cepleri kapanabilme zelliine sahip olacaktr. Forklift ceplerini kapatma


mekanizmalar, iskeletin kalc birer paras olacak ve iskelete kalc bir biimde eklenecektir.
3,65 m'den daha ksa olan tek blmeli portatif tanklarda, aadaki koullar saland
takdirde, kapatlm forklift ceplerine gerek bulunmayacaktr:

6.7.2.17.5

(a)

Btn aksamlar da dahil olmak zere gvde, forklift atallarnn arpmalarna kar
korunduunda;

(b)

Forklift ceplerinin merkezleri arasndaki uzaklk, en az portatif tankn azami


uzunluunun yars kadar olduunda;

Portatif tanklar tama srasnda 4.2.1.2'ye gre korunmadklar zaman, gvdeler ve hizmet
tehizat, yandan veya boydan darbelere ya da gvde ve hizmet tehizatnn devrilmesinden
kaynaklanan hasarlara kar korunacaklardr. D aksamlar, darbe veya portatif tankn zerlerine
devrilmesi sonucunda gvde ieriinin dar kmasna engel olmak iin korunacaklardr. Koruma
rnekleri aadakileri iermektedir:
(a)

Yan darbelere kar koruma rnein orta izgi seviyesinde gvdeyi her iki yandan da
koruyan boylamasna ubuklardan oluabilir;

(b)

skelet boyunca sabitlenmi takviye halkalar ve ubuklarn ierebilen, portatif tankn


devrilmesine kar koruma;

(c)

Arkadan darbeye kar koruma rnein tampon ya da bir kasadan oluabilir.

(d)

ISO 1496-3:1995'e uygun


devrilmesine kar koruma.

bir

ISO

- 415 -

asisi

kullanmyla,

gvdenin

darbelere

veya

6.7.2.18

Tasarm onay

6.7.2.18.1

Yetkili kurum veya onun yetkili mercii, her yeni portatif tank tasarm iin bir tasarm onay
sertifikas dzenleyecektir. Bu sertifika, portatif tankn sz konusu makam tarafndan incelenmi
bulunduunu, amalanan kullanm iin uygun olduunu ve bu Blmdeki zorunluluklarla uygun olan
yerlerde, Blm 4.2 ve Blm 3.2'deki Tablo A'da belirtilen maddelere ilikin hkmleri karladn
tasdik edecektir. Tasarmda deiiklik yaplmadan retilen portatif tank serilerinde, sertifika tm seriler
iin geerli olacaktr.
Sertifikada prototip test raporundan, tamasna izin verilen maddeler veya madde gruplarndan,
gvdenin ve (uygulanabildii yerlerde) i kaplamann yapm malzemelerinden ve bir onay
numarasndan sz edilecektir. Onay numaras, onayn verildii Devleti gsteren ayrt edici sembol
veya iareti, yani Karayolu Trafiine ilikin Viyana Konvansiyonunda (l968) gsterildii ekilde
uluslararas trafikteki ayrt edici sembol veya iareti ile bir kayt numarasn ierecektir. 6.7.1.2
kapsamndaki tm alternatif dzenlemeler, sertifika zerinde yer alacaktr. Bir tasarm onay, ayn tr
ve kalnlktaki malzemelerden, ayn fabrikasyon teknikleriyle ve ayn desteklere, edeer kapaklara ve
dier aparatlara sahip daha kk portatif tanklarn onay olarak da kullanlabilir.

6.7.2.18.2

Tasarm onay iin prototip test raporu en az aadakileri kapsamaldr:


(a)

ISO 1496-3:1995'te belirtilen ilgili iskelet testinin sonular;

(b)

6.7.2.19.3'e gre test ve ilk muayene sonular ve

(c)

Varsa, 6.7.2.19.1'deki darbe testinin sonular.

6.7.2.19

Muayene ve test

6.7.2.19.1

Tadil edilmi haliyle 1972 tarihli Gvenli Konteynerlere ilikin Uluslararas Konvansiyonda anlan
konteyner tanmn karlayan portatif tanklar, Testler ve Kriterler Elkitab, Ksm IV, Blm 41de n
grlen Dinamik, Uzunlamasna Darbe Testine her bir tasarmn temsili prototipi tabi tutularak
baaryla kalifiye olduklarna karar verilmedike kullanlmayacaktr.

6.7.2.19.2

Her portatif tankn gvdesi ve tehizat elemanlar, ilk kez hizmete alnmadan nce (ilk
muayene ve test) ve ondan sonra da be yl amayacak aralklarla (5 yllk periyodik muayene
ve test) testlere tabi tutulacaktr; 5 yllk periyodik muayene ve testler arasnda bir periyodik muayene
ve test (2,5 yllk periyodik muayene ve test) yrtlecektir. 2,5 yllk periyodik muayene ve test,
belirlenen tarihten itibaren 3 ay iinde gerekletirilebilir.
6.7.2.19.7 uyarnca gerekli grldnde, son muayene ve test tarihine baklmakszn, istisnai
bir muayene ve test yaplacaktr.

6.7.2.19.3

Portatif tanktaki ilk muayene ve test, tasarm karakteristiklerinin bir kontroln, portatif tankn
ve balantlarnn tanacak maddelerle ilgili olarak ieriden ve dardan incelenmesini ve bir
basn testini kapsayacaktr. Portatif tank hizmete alnmadan nce, bir szdrmazlk testi ile tm
hizmet tehizatnn tatmin edici bir ekilde alp almadnn kontrol de yaplacaktr. Gvde ve
aksamlar ayr ayr basn testine tabi tutulduklarnda, montajdan sonra birlikte bir szdrmazlk testine
tabi tutulacaklardr.

6.7.2.19.4

5 yllk periyodik muayene ve test, bir i ve d incelemeyi ve genel bir kural olarak, bir hidrolik
basn testini ierecektir. Tama srasnda svlamayan, toksit veya andrc madde haricinde
sadece kat madde tayan tankar iin, hidrolik test basnc, yatkili otoritenin onayna tabi olmak zere,
MAWPnin 1.5.kat olan uygun bir basn testi ile deitirilebilir. Koruyucu kaplama, sl yaltm ve
benzerleri sadece portatif tankn durumunun gvenilir bir biimde deerlendirilmesine yetecek kadar
sklecektir. Gvde ve tehizat ayr ayr basn testine tabi tutulduklarnda, montajdan sonra birlikte
bir szdrmazlk testine tabi tutulacaklardr.

6.7.2.19.5

2,5 yllk periyodik muayene ve test, asgari olarak portatif tank ve aksamlarnn tanacak
maddeler bakmndan ieriden ve dardan incelenmesini, bir szdrmazlk testini ve tm hizmet
tehizatnn tatmin edici bir ekilde alp almadna ilikin bir kontrol kapsayacaktr. Koruyucu
kaplama, sl yaltm ve benzerleri sadece portatif tankn durumunun gvenilir bir biimde
deerlendirilmesine yetecek kadar sklecektir. Tek bir maddenin tanmas amacna ynelik
portatif tanklarda, 2,5 yllk periyodik muayene ve testinden feragat edilebilir veya yetkili kurum
veya onun yetkili Mercii tarafndan belirlenmi baka test yntemleri ya da muayene prosedrleri ile
deitirilebilir.
- 416 -

6.7.2.19.6

Portatif tank, 6.7.2.19.2'de art koulduu ekilde 2,5 yllk veya 5 yllk periyodik muayene ve
testin son geerlilik tarihinden sonra doldurulmayabilir veya tamaya sunulmayabilir. Bununla
birlikte, son periyodik muayene ve testin son geerlilik tarihinden nce doldurulmu olan bir portatif
tank, son periyodik test veya muayenenin son geerlilik tarihinden itibaren en fazla aylk bir sre
boyunca tanabilir. Buna ilave olarak portatif tanklar aadaki durumlarda son periyodik test veya
muayenenin son geerlilik tarihinden sonra tanabilir:
(a)

Tekrar doldurma ileminden nce bir sonraki testin veya muayenenin yrtlmesi amacyla,
boaltmdan sonra fakat temizlemeden nce;

(b)

Yetkili kurum tarafndan aksi onaylanmadka, tehlikeli mallarn veya atklarn dzgn ekilde
imha edilmesi veya geri dntrlmesi iin geri gnderilmesine olanak tanmak
amacyla, son periyodik testin veya muayenenin son geerlilik tarihinden itibaren en fazla alt
ay boyunca. Bu muafiyete ilikin bir atf tama belgesinde yer almaldr.

6.7.2.19.7

Portatif tankta hasarl veya anm alanlar veya sznt, ya da portatif tankn btnln
etkileyebilecek bir kusur gzlemlendiinde istisnai muayene ve testin yrtlmesi gerekir. stisnai
muayene ve testin ls, portatif tanktaki hasar veya bozukluun miktarna baldr. Bu, en az
6.7.2.19.5 kapsamndaki 2,5 yllk muayene ve test ilemini kapsayacaktr.

6.7.2.19.8

ve d incelemeler aadakileri temin etmelidir:


(a)

Gvde, portatif tank tama iin gvensiz klabilecek oyuklar, korozyon veya srtnme
andrmalar, kntler, biim bozulmas, kaynaklardaki bozukluklar veya szntlar dahil
dier koullar saptamak amacyla muayene edilmitir;

(b)

Portatif tank dolum, boaltm ve tama iin gvensiz klabilecek borular, valflar,
stma/soutma sistemi ve contalar, anm alanlar, bozukluklar veya szntlar dahil dier
koullar saptamak amacyla muayene edilmitir;

(c)

Adam giri deliklerinin kapaklarn sktrmaya ynelik cihazlar almaktadr ve adam


giri delii kapaklarnda veya contalarnda sznt yoktur;

(d)

Herhangi bir flanl balantdaki veya bo flantaki kayp veya gevek cvatalar veya
somunlar deitirilmi veya sklatrlmtr;

(e)

Hibir acil durum cihaznda ve valfnda korozyon, biim bozulmas ve normal almalarn
engelleyen herhangi bir hasar veya bozukluk yoktur. Uzaktan kapama cihazlar ve kendi
kendine kapanan durdurma valflar, doru alp almadklarnn saptanmas iin
altrlacaklardr;

(f)

Varsa, astarlar (i kaplama) astar reticisi tarafndan belirlenen kriterlere uygun olarak
muayene edilmitir;

(g)

Portatif tank zerindeki gerekli iaretler okunakl olup ilgili zorunluluklara uyum
gstermektedir ve

(h)

Portatif tank
durumdadr.

kaldrmada

kullanlan

iskelet,

destekler

ve

dzenlemeler

dzgn

6.7.2.19.9

6.7.2.19.1, 6.7.2.19.3, 6.7.2.19.4, 6.7.2.19.5 ve 6.7.2.19.7'deki muayeneler ve testler, yetkili kurum


veya onun yetkili mercii tarafndan onaylanm bir uzman tarafndan veya onun gzetiminde
yaplacaktr. Basn testi, muayene ve testin bir parasysa bu, portatif tankn veri levhasnda
gsterilecek basn test basncdr. Basn altndayken, portatif tankn gvdesinde, borularnda veya
tehizat zerinde herhangi bir szntnn olup olmad kontrol edilecektir.

6.7.2.19.10

Gvde zerindeki kesme, yakma ve kaynak ilemlerinin etkilendii her durumda, bu ilemler
gvdenin yapmnda kullanlan basn ara kodu dikkate alnarak yetkili kurum veya onun yetkili
merciinin onayna tabi olacaktr. alma tamamlandktan sonra zgn test basncnda bir basn testi
yaplacaktr.

6.7.2.19.11

Herhangi bir gvensiz durum belirtisi ortaya ktnda, bu dzeltilinceye ve test tekrarlanp, testten
olumlu sonu alnana kadar portatif tanklar hizmete geri alnmayacaktr.
- 417 -

6.7.2.20

aretleme

6.7.2.20.1

Her portatif tankta, muayene iin kolayca grlebilen ve eriilebilir bir yere kalc olarak monte
edilmi, anmaya dayankl bir metal levha bulunmaldr. Portatif tank dzenlemelerine ilikin
nedenlerle levha gvdeye kalc olarak monte edilmiyorsa, gvde en azndan gerekli basnl kap kodu
bilgisiyle iaretlenmelidir. Asgari olarak aada belirtilen bilgiler, damgalama veya edeer baka bir
metot ile levha zerine iaretlenmelidir:
(a)

Tank sahibine ilikin bilgiler


(i)

(b)

retim bilgileri
(i)
(ii)
(iii)
(iv)

(c)

Tank sahibinin tescil numaras;

retim lkesi;
retim yl;
reticinin ad veya iareti;
reticinin seri numaras;

Onay bilgileri
(i)

Birlemi Milletler ambalaj sembol

Bu sembol, bir ambalajn, portatif tankn veya MEGCnin Blm 6.1, 6.2, 6.3,6.5,
6.6 veya 6.7nin2 ilgili zorunluluklarna uygunluk gsterdiini belgeleme amalar
haricindeki bir ama iin kullanlmayacaktr.

(d)

(e)

(g)

(ii)
(iii)
(iv)
(v)

Onay lkesi;
Tasarm onay iin yetkili kurum;
Tasarm onay numaras;
Tasarm, alternatif dzenlemeler kapsamnda onaylandysa AA harfleri (bkz. 6.7.1.2);

(vi)

Gvdenin tasarland basnl kap kodu;

Basnlar
(i)

MB (bar lm veya kPa lm olarak)3;

(ii)

Test basnc (bar lm veya kPa lm olarak)3;

(iii)
(iv)

lk basn testi tarihi (ay ve yl);


lk basnl test gzetmeninin knyesi;

(v)
(vi)

D tasarm basnc4 (bar lm veya kPa lm olarak)3;


Istma/soutma sistemi iin MB (bar lm veya kPa lm olarak)3
(geerli durumlarda);

Scaklklar
(i)

Tasarm scakl aral (C zerinden)3;

(f)
(i)

Malzemeler
Gvde malzemesi (malzemeleri) ve malzeme standart referans (referanslar);

(ii)

Referans elikte edeer kalnlk (mm olarak)3;

(iii)

Astar malzemesi (varsa);

Kapasite

Bu sembol UN Model Dzenlemesi Blm 6.8deki kurallara


yetkilendirilmi dkme yk konteynrlar belgelendirmekte de kullanlr.
3 Kullanlan birim belirtilecektir.
4 Bkz. 6.7.2.2.10.
- 418 -

uygun

dier

tama

modlar

iin

(i)

(ii)

20 Cde tankn su kapasitesi (litre olarak) ;


Gvde, tamay nleyici levhalarla kapasitesi en fazla 7500 litre olan blmlere ayrlmsa bu
ibarenin ardndan S sembol gelecektir;
Her bir blmenin 20 Cdeki su kapasitesi (litre olarak)3 (ilgili durumlarda, ok blmeli tanklar
iin).
Blme, tamay nleyici levhalarla kapasitesi en fazla 7500 litre olan blmlere ayrlmsa bu
ibarenin ardndan S sembol gelecektir;

(h)

Periyodik muayeneler ve testler


(i)
(ii)
(iii)
(iv)

Son yrtlen periyodik testin tipi (2,5 yl, 5 yl, istisnai test vb.);
Son yrtlen periyodik testin tarihi (ay ve yl);
3
Son yrtlen periyodik testin test basnc (bar lm veya kPa lm olarak) (geerli
durumlarda);
Son testi yrten veya gzetleyen yetkili merciinin knyesi.

ekil 6.7.2.20.1: Tanmlayc levha iaretleme rnei


Tank sahibinin tescil numaras
RETM BLGLER
retim lkesi
retim yl
retici
reticinin seri numaras
ONAY BLGLER
Onay lkesi
Tasarm onay iin yetkili kurum
Tasarm onay numaras
Gvde tasarm kodu (basnl kap kodu)
BASINLAR
MB
Test basnc
lk basn testi tarihi:
(aa/yyyy)
ahit mhr:
D tasarm basnc
Istma/soutma sistemi iin MB
(geerli durumlarda)
SICAKLIKLAR
Tasarm scakl aral
MALZEMELER
Gvde malzemesi (malzemeleri) ve malzeme standart
Referans eliinde edeer kalnlk
Astar malzemesi (varsa)
KAPASTE
20 Cde tankn su kapasitesi
blmesinin 20 Cdeki su kapasitesi (ilgili durumlarda,
ok blmeli tanklar iin)
PERYODK MUAYENELER / TESTLER
ahit mhr ve test
Test tipi
Test tarihi
a
basnc
(aa/yyyy)
bar veya

a
3

Test tipi

AA (geerliyse)

bar veya kPa


bar veya kPa
bar veya kPa
bar veya kPa
C

mm

Litre S (geerliyse)
Litre S (geerliyse)

Test tarihi
(aa/yyyy)

lgili durumlarda test basnc.


Kullanlan birim belirtilecektir.

- 419 -

ila

ahit mhr ve test


a
basnc
bar veya

6.7.2.20.2

Aadaki bilgiler, ya portatif tankn zerine dayankl olarak iaretlenecek ya da portatif tank zerine
salam bir ekilde tutturulan metal bir levha zerine yazlacaktr:
Operatrn ad
zin verilen maksimum brt ktle (MBK)
Bo (dara) ktle
kg
4.2.5.2.6 uyarnca portatif tank talimat

kg

NOT: Tanan maddelerin tanmlanmas iin, ayrca bkz. Ksm 5.


6.7.2.20.3

Bir portatif tank ak denizlerde tamak zere tasarlanm ve onaylanmsa, "OFFSHORE


PORTABLE TANK (DENZ TES PORTATF TANKI)" kelimeleri, tanmlama levhas zerinde
yer almaldr.

6.7.3

Soutulmadan svlatrlm gazlarn tanmasna ynelik portatif tanklarn tasarm, yapm,


muayenesi ve test edilmesine ilikin zorunluluklar
NOT: Bu kurallar kimyasallarn basn altnda (UN No 3500, UN No 3501, UN No 3502, UN No
3503, UN No 3504 ve UN No 3503) tanmas iin tasarlanm portatif tanklara da uygulanr.

6.7.3.1

Tanmlar
Bu blmn amalar bakmndan:
Alternatif dzenleme, bu Blmde tanmlanm olanlarn dndaki teknik gereksinimler veya test
yntemleri kapsamnda tasarlanan, retilen veya test edilen bir portatif tank veya MEGC iin yetkili
kurum tarafndan verilen onay anlamna gelir;
Portatif tank, Snf 2 kapsamndaki soutulmadan svlatrlm gazlarn tanmas iin kullanlan,
450 litreden fazla kapasiteye sahip ok modlu bir tank anlamna gelir. Portatif tank, gazlar
tamak iin kullanlmas gereken hizmet tehizatnn ve yapsal tehizatn donatld bir gvdeyi
iermektedir. Portatif tank, yapsal tehizat karlmadan doldurulabilecek ve boaltlabilecektir.
Gvdenin dnda dengeleme elemanlarna sahip olacak ve dolu olduunda kaldrlabilecektir.
zellikle de bir araca, vagona veya deniz veya karayoluna mahsus bir seyrsefer aracna
yklenebilecek ekilde tasarlanm olacak ve mekanik ellelemeyi kolaylatracak takozlar, montaj
tertibat veya aksesuarlarla donatlacaktr. Tankerlernn, tank vagonlarnn, metal olmayan tanklarn,
orta boy hacimli konteynerlerin (IBC'ler), gaz silindirlerinin ve byk kaplarn portatif tanklarn
tanmna girmedikleri kabul edilmektedir;
Gvde, portatif tankn tanacak (tanka uygun) soutulmadan svlatrlm gaz muhafaza eden
blm anlamnda olup girileri ve kapaklar iermektedir, ancak hizmet tehizat veya d yapsal
tehizat buna dahil deildir;
Hizmet tehizat, lm cihazlar ile doldurma, boaltma, havalandrma, gvenlik ve yaltm cihazlar
anlamna gelir;
Yapsal tehizat, gvdenin dndaki takviye, balama, koruma ve dengeleme elemanlar anlamna
gelir;
Maksimum izin verilebilir alma basnc (MB), alma konumunda gvdenin en st ksmnda
llen aadaki basnlarn en az en yksei kadar olan fakat hibir durumda 7 bardan dk
olmayan bir basn anlamna gelir:
(a)

Doldurma veya boaltma srasnda gvdede izin verilen maksimum etkin lm basnc
veya

(b)

Gvdenin tasarland ve aadakilere uygun maksimum efektif lm basnc:


(i)

4.2.5.2.6'daki T50 portatif tank talimatnda listelenen soutulmadan svlatrlm


gazlar iin, T50 portatif tank talimatnda o gaz iin verilen MB (bar olarak);

- 420 -

(ii)

(iii)

Dier soutulmadan svlatrlm gazlar iin, aadakilerin toplamndan az


olmamak zere:
-

Tasarm referans scaklndaki soutulmadan


mutlak buhar basnc (bar olarak), eksi 1 bar ve

svlatrlm

gazlarn

Tasarm referans scakl ve tr - tf (tf = (doldurma scakl, genellikle


15 C; tr = maksimum ortalama dkm scakl, 50 C) ortalama dkm
scaklndaki arta bal bir sv genlemesi tarafndan belirlenen fire
boluundaki havann veya dier gazlarn ksmi basnc (bar olarak);

Basn altndaki kimyasallar iin 4.2.5.2.6nn T50sinde listelenmi yaktlarn


svlatrlm gaz ksmna ait T50 portatif tank talimatnda/ynergesinde belirtilmi zin
Verilebilir Azami alma Basnc (bar cinsinden)

Tasarm basnc, tannm basnl kap kodunun gerektirdii, hesaplamalarda kullanlacak basn anlamna
gelir. Tasarm basnc aadaki basnlarn en ykseinden daha az olmayacaktr:
(a)

Doldurma veya boaltma srasnda gvdede izin verilen maksimum etkin lm basnc veya

(b)

unlarn toplam:
(i)

MB tanmnn (yukar baknz) (b) maddesinde tanmland gibi, gvdenin tasarlanm olduu
izin verilen maksimum etkin lm basnc ve

(ii)

6.7.3.2.9'da belirtilen statik kuvvetler baz alnarak saptanan, ancak 0,35 bardan az olmayan bir
hidrolik yk basnc;

Test basnc, basn testi srasnda gvdenin stndeki maksimum lm basnc anlamna gelir;
Szdrmazlk testi, gvdeyi ve onun hizmet tehizatn maksimum izin verilebilir alma basncnn en az
%25'i orannda etkin bir i basnca tabi tutan gazn kullanld bir test anlamna gelir;
Maksimum izin verilebilir brt ktle (MBK), portatif tankn dara ktlesi ile tanmas iin
izin verilen en ar ykn toplam anlamna gelir;
Referans elii, 370 N/mm2'lik bir ekme mukavemetine sahip olan ve %27 orannda krlmada uzama
gsteren elik anlamna gelir;
Yumuak elik, 360 N/mm2 ila 440 N/mm2 arasnda garanti edilmi ekme mukavemetine sahip olan ve
6.7.3.3.3.3 kapsamndaki minimum garanti edilen krlmada uzama gsteren olan bir elik anlamna gelir;
Gvdenin tasarm scakl aral, ortam koullarnda tanan soutulmadan svlatrlm gazlar iin -40 C
ila 50 C arasnda olacaktr. Sert iklim koullarna tabi portatif tanklar iin, daha ar tasarm scaklklar
dikkate alnmaldr;
Tasarm referans scakl, MB'nin hesaplanmas amacyla, ieriin buharlama basncnn saptand
scaklk anlamna gelir. Tasarm referans scakl, gazn her zaman svlatrlm halde kalmasn salamak
iin, tanmas amalanan soutulmadan svlatrlm gazn veya basn altnda kimyasal svlatrlm gaz
yaktlarn kritik scaklndan daha az olacaktr. Bu deer, her portatif tank tipi iin aadaki gibidir:
(a)

1,5 metre veya daha kk apl gvdeler: 65 C;

(b)

1,5 metreden daha byk apl gvdeler:


(i)

Yaltm veya gne kalkan olmadan: 60 C;

(ii)

Gne kalkan ile (bkz. 6.7.3.2.12): 55 C ve

(iii)

Yaltm ile (bkz. 6.7.3.2.12): 50 C;

Doldurma younluu, soutulmadan svlatrlm gazn ortalama ktlesinin litre baznda gvdenin
kapasitesinin oran anlamna gelir (kg/l). Doldurma younluu 4.2.5.2.6'daki T50 portatif tank
talimatnda verilmektedir.
- 421 -

6.7.3.2

Genel tasarm ve yapm zorunluluklar

6.7.3.2.1

Gvdeler, yetkili kurumlar tarafndan tannm bir basnl kap kodunun zorunluluklarna uygun
olarak tasarlanacak ve retilecektir. Gvdeler ekillendirmeye uygun elik malzemelerden
yaplacaktr. Prensip olarak, malzemeler ulusal ve uluslararas malzeme standartlarna uygun olacaktr.
Kaynakl gvdeler iin, sadece kaynak ilemine uygunluu tamamen kantlanm olan malzemeler
kullanlacaktr.
Kaynaklar titizlikle yaplacak ve tam bir gvenlik salayacaktr. retim sreci veya malzemeler
gerektirdiinde, kaynakta ve sdan etkilenen blgelerde yeterli sertliin salanmas amacyla, gvdeler
uygun bir biimde sl ileme tabi tutulacaklardr. Malzemenin seiminde, gevreklikten tr kopma
riski, korozyona bal atlaklarn gerilmesi riski ve darbeye diren bakmndan tasarm scaklk aral
hesaba katlmaldr. nce taneli elik kullanlyorsa, malzeme artnamesine gre akma
mukavemetinin garanti edilen deeri 460 N/mm2'den fazla olmayacak ve ekme mukavemetinin st
2
snrnn garanti edilen deeri 725 N/mm 'yi
amayacaktr.
Portatif
tank
malzemeleri
tanabilecekleri d ortama uygun olacaklardr.

6.7.3.2.2

Portatif tank gvdeleri, aksamlar ve boru tesisatlar aadaki zelliklere sahip malzemelerden yaplm
olacaktr:
(a)

Tanmalar amalanan soutulmadan svlatrlm gazlar tarafndan zarar grmeye


olduka dayankl veya

(b)

Kimyasal tepkimelere kar uygun ekilde pasifize edilmi veya ntrletirilmi.

6.7.3.2.3

Contalar tanmas amalanan soutulmadan svlatrlm gaz(lar) ile uyumlu malzemelerden


yaplacaklardr.

6.7.3.2.4

Galvanik hareketle hasara yol aabilecek, farkl metallerin temaslarndan kanlacaktr.

6.7.3.2.5

Her trl cihazlar, contalar, astarlar ve aksesuarlar dahil olmak zere portatif tank
malzemeleri, tanmas amalanan soutulmadan svlatrlm gaz (gazlar) ters bir biimde
etkilemeyecektir.

6.7.3.2.6

Portatif tanklar tama srasnda gvenli bir taban oluturacak desteklerle ve uygun kaldrma
ve balama aparatlaryla tasarlanacak ve retilecektir.

6.7.3.2.7

Portatif tanklar, en azndan tanan ierie bal dahili basn ile normal elleleme ve tama
koullar srasndaki statik, dinamik ve termal (sl) yklere kayp vermeden dayanacak ekilde
tasarlanacaktr. Tasarm, portatif tankn beklenen kullanm mr sresince, bu yklerin
tekrarlanarak uygulanmasndan kaynaklanan malzeme yorgunluu etkilerinin hesaba katlm
olduunu kantlayacaktr.

6.7.3.2.8

Gvdeler, kalc bir biim bozulmas olmakszn, i basncn en az 0,4 bar (lm basnc)
zerindeki bir d basnca dayanacak ekilde tasarlanacaklardr. Gvde, doldurmadan nce veya
boaltma srasnda nemli bir vakuma maruz kaldnda, i basncn en az 0,9 bar (lm
basnc) zerindeki bir d basnca dayanacak ekilde tasarlanacak ve gvde o basnta
denenecektir.

6.7.3.2.9

Portatif tanklar ve balantlar, maksimum izin verilebilir yk altnda, ayr ayr uygulanan
aadaki statik kuvvetleri emebilecek zellikte olacaktr:

(a)

Seyahat ynnde: MBKnin (maksimum izin


1
yerekimine (g) bal ivmenin arpm;

verilebilir

brt

ktle)

iki

kat

ile

(b)

Yatayda ve seyahat ynne dik alarda: MBK (seyahat yn ak bir ekilde saptanamyorsa,
1
kuvvetler MBK'nin iki katna eit olacaktr) ile yerekimine bal ivmenin (g) arpm;

(c)

Dikeyde yukar doru: MBK ile yerekimine bal ivmenin (g) arpm ve

(d)

Dikeyde aa doru: MBK'nin (yerekiminin etkisi dahil toplam ykleme) iki kat ile
1
yerekimine (g) bal ivmenin arpm.

Hesaplama amalar bakmndan g = 9,81 m/sn .


- 422 -

6.7.3.2.10

6.7.3.2.9'daki kuvvetlerin her biri altnda, idame ettirilecek gvenlik faktr aadaki gibi olacaktr:
(a)

Aka tanmlanm bir akma snrna sahip elikler iin, garanti edilen akmaya karlk
1,5 deerinde bir gvenlik faktr veya

(b)

Aka tanmlanm bir akma snrna sahip olmayan elikler iin, garanti edilen % 0,2 dayanm
kuvvetine ve stenit elikler iin % 1 dayanm kuvvetine karlk 1,5 deerinde bir
gvenlik faktr.

6.7.3.2.11

Akma mukavemeti ve dayanm mukavemeti deerleri, ulusal ve uluslararas malzeme


standartlarna uygun olacaktr. stenit elikler kullanlyorsa, malzeme standartlarna gre belirlenmi
akma mukavemeti veya dayanm mukavemetinin belirtilen minimum deerleri, arttrlm deerler
malzeme muayene sertifikasnda onaylanmsa %15'e kadar arttrlabilir. Sz konusu elik iin hibir
malzeme standard mevcut deilse, kullanlan akma mukavemeti ve dayanm mukavemeti deerleri
yetkili kurum tarafndan onaylanacaktr.

6.7.3.2.12

Soutulmayarak svlatrlm gazlarn tanmasna mahsus gvdelerin,


donatlm olmas halinde, sl yaltm sistemleri u zorunluluklar karlayacaktr:

sl

yaltmla

(a)

Gvdenin yzeyinin te birinden az olmayan, ancak yarsn amayan bir ekilde gvdenin st
ksmn kaplayan bir kalkandan oluacaktr ve gvdeden aralarnda 40 mm civarnda bir hava
boluu ile ayrlacaktr;

(b)

Nemin giriini ve normal tama koullarndaki hasarlar nleyecek ve bu sayede


-1
0,67'den (W.m-2 .K ) byk olmayan bir sl iletkenlii salayacak, uygun kalnlktaki yaltm
malzemelerinden yaplm tam bir kaplamadan oluacaktr;

(c)

Koruyucu kaplama gaz szdrmaz bir ekilde kapatld zaman, gvdenin veya donanm
elemanlarnn yetersiz bir gaz szdrmazl olduunda, yaltm tabakasnda herhangi bir tehlikeli
basncn olumasn nlemek iin bir cihaz bulunacaktr ve

(d)

Isl yaltm, balant paralarna ve boaltm cihazlarna eriime engel olmayacaktr.

6.7.3.2.13

Alevlenir soutulmadan svlatrlm gazlarn tanmas amacna ynelik portatif tanklar


elektriksel olarak topraklanabilecek zellikte olacaktr.

6.7.3.3

Tasarm kriterleri

6.7.3.3.1

Gvdeler dairesel bir kesite sahip olacaktr.

6.7.3.3.2

Gvdeler, tasarm basncnn en az 1,3 katna sahip bir test basncna dayanacak ekilde
tasarlanm ve retilmi olacaktr. Gvdenin tasarmnda, tanmas amalanan her bir soutulmadan
svlatrlm gaz iin, 4.2.5.2.6'daki T50 portatif tanklar talimatnda verilen minimum MB
deerleri gz nnde bulundurulacaktr. 6.7.3.4te belirtilen asgari gvde kalnlk hkmlerine dikkat
ekilmektedir.

6.7.3.3.3

Aka tanmlanm bir akma noktasna veya garanti edilmi bir dayanm kuvvetine (genel olarak
%0,2'lik dayanm kuvveti veya stenit elikler iin %1'lik dayanm kuvveti) sahip elikler iin
gvdedeki ana diyafram stresi (sigma), test basncnda 0,75 Re veya 0,50
Rm'yi (dk olan geerli olmak suretiyle) amayacaktr. Burada:
Re

Rm

N/mm2 olarak akma mukavemeti veya %0,2'lik dayanm kuvveti veya stenit elikler
iin %1'lik dayanm gerilmesi;
N/mm2 olarak minimum ekme mukavemetidir.

6.7.3.3.3.1

Kullanlacak Re ve Rm deerleri, ulusal ve uluslararas malzeme standartlarna uygun belirli minimum


deerler olacaktr. stenit elikler kullanlyorsa, malzeme standartlarna gre belirlenmi Re ve
Rm minimum deerleri, arttrlm deerler malzeme muayene sertifikasnda onaylanmsa
%15'e kadar arttrlabilir. Sz konusu elik iin hibir malzeme standard mevcut deilse, kullanlan Re
ve Rm deerleri yetkili kurum veya onun yetkili mercii tarafndan onaylanacaktr.

6.7.3.3.3.2

0,85'ten yksek bir Re/Rm oranna sahip eliklerin kaynakl gvdelerin yapmnda
kullanmna izin verilmeyecektir Bu orann saptanmasnda kullanlacak Re ve Rm deerleri, malzeme
muayene sertifikasnda belirtilen deerler olacaktr.
- 423 -

6.7.3.3.3.3

Gvdelerin yapmnda kullanlan elikler, % olarak, 10 000/Rm'den az olmamak zere, ince


tanecikli elikler iin %16'lk ve dier elikler iin %20'lik bir mutlak minimum kopma uzamasna
sahip olacaktr.

6.7.3.3.3.4

Malzemelerin gerek deerlerini saptamak amacyla, sac metaller iin, ekme testi numunesi
ekseninin dnme ynne dik ada (apraz olarak) olmasna dikkat edilecektir. Kalc krlmadaki
uzama, 50 mm gsterge uzunluunun kullanlarak ISO 6892:1998'e uygun olarak dikdrtgen kesitlere
sahip test numuneleri zerinde llecektir.

6.7.3.4

Minimum gvde kalnl

6.7.3.4.1

Minimum gvde kalnl aadaki hususlara dayanlarak yksek kalnlkta olacaktr:


(a)

6.7.3.4 zorunluluklar uyarnca saptanm minimum kalnlk; ve

(b)

6.7.3.3 zorunluluklar da dahil olmak zere, tannan basnl kap koduna uygun olarak
saptanm olan minimum kalnlk.

6.7.3.4.2

En fazla 1,80 m apa sahip gvdelerin silindirik ksmlar, ular (balklar) ve adam giri
delikleri, 5 mm kalnlktaki referans eliinden veya kullanlacak edeer elik kalnlndan daha ince
olmayacaktr. aplar 1,80 m'den byk gvdeler 6 mm kalnlktaki referans eliinden veya
kullanlacak edeer elik kalnlndan daha ince olmayacaktr.

6.7.3.4.3

Tm gvdelerin silindirik ksmlar, ular (balklar) ve


malzemesine baklmakszn, 4 mm'den daha ince olmayacaktr.

6.7.3.4.4

6.7.3.4.2'deki referans elik iin n grlen kalnln dndaki bir eliin edeer kalnl,
aadaki formlle saptanacaktr:
e1 =
3

Bu denklemde:

adam

giri

delikleri,

yapm

21,4 e

Rm1 A1

e1

kullanlacak metal iin istenen edeer kalnlk (mm olarak);

e0

Blm 3.2, Tablo A, Stun (10)'da gsterilen ve 4.2.5.2.6'da tanmlanan


uygulanabilir portatif tank talimat ile Blm 3.2, Tablo A, Stun (11)'de
gsterilen ve 4.2.5.3'te tanmlanan portatif tank zel hkmlerinde
belirtilen referans eliinin minimum kalnl (mm olarak);

Rm1 =
A1

kullanlacak metalin N/mm2 cinsinden garanti edilen minimum


gerilme mukavemeti (bkz. 6.7.2.3.3);
ulusal veya uluslararas standartlara gre kullanlacak metalin
garanti edilen minimum krlmadaki uzamas (% olarak).

6.7.3.4.5

Cidar kalnl hibir ekilde 6.7.3.4.1 ila 6.7.3.4.3te belirtilenden daha az olmayacaktr.
Gvdenin btn paralar 6.7.3.4.1 ila 6.7.3.4.3e kadarki maddelerde sz edilen minimum
kalnlklara sahip olacaktr. Bu kalnlk herhangi bir paslanma paynn dnda tutulacaktr.

6.7.3.4.6

Yumuak elik (bkz. 6.7.3.1)


hesaplama gerekli olmayacaktr.

6.7.3.4.7

Gvdenin silindirik ksmlarna


deiiklikler olmayacaktr.

6.7.3.5

Hizmet tehizat

6.7.3.5.1

Hizmet tehizat, elleleme ve tama srasnda bklme veya hasar grme risklerine kar
korunmay salayacak ekilde dzenlenecektir. ereve ile gvde arasndaki balant, tali paralar
arasndaki greceli harekete izin veriyorsa, tehizat bu hareketin alan paralarn hasar grme
riskini nleyecek ekilde sabitlenmelidir. D boaltma aksamlar (boru soketleri, kapatma cihazlar) ile
i durdurma valf ve oturma yeri, d kuvvetler tarafndan bklme tehlikesine kar korunacaktr
(rnein kesme ksmlar kullanlarak). Doldurma ve boaltma cihazlar (flanlar ve dili tapalar dahil)
ve her trl koruyucu kapak istenmeyen almalara kar salam ekilde skca duracak zellikte
olmaldr.
- 424 -

kullanlyorsa,

ular

6.7.3.4.4teki

(balklarn)

formln

taklrken,

kullanmyla

levha

yaplan

kalnlnda

ani

6.7.3.5.2

Portatif tanklarn gvdelerindeki basn giderme delikleri, adam giri delikleri ve kapal boaltma
delikleri hari olmak zere, 1,5 mm'den daha byk apl tm delikler, seri olarak balanm
birbirinden karlkl olarak bamsz en az adet kapatma cihazyla donatlacaktr;
bunlardan birincisi dahili bir durdurma valf, ar ak valf veya edeeri bir cihaz, ikincisi bir d
durdurma valf ve ncs bo bir flan ya da edeeri bir cihaz olacaktr.

6.7.3.5.2.1

Portatif tanka bir ar ak valf taklmsa, bu ar ak valfnn oturma yeri gvdenin ya da kaynakl
bir flann ierisinde olacak veya ar ak valf dtan taklmsa, balant paralar darbe durumunda
valfn etkinliini srdrebilecei bir biimde tasarlanm olacaktr. Ar ak valflar, retici tarafndan
belirlenen nominal aka ulaldnda, otomatik olarak kapanacaklar ekilde tasarlanacak ve monte
edileceklerdir. Bu tr bir valfa giden veya ondan gelen balantlar veya ekler, ar ak valfndan gelen
nominal aktan daha yksek bir ak kapasitesine sahip olacaklardr.

6.7.3.5.3

Doldurma ve boaltma delikleri iin, ilk kapatma valf bir dahili kapatma valf olacak ve ikincisi ise
her doldurma ve boaltma borusu zerinde ulalabilir bir pozisyonda yerletirilmi bir
durdurma valf olacaktr.

6.7.3.5.4

Alevlenir ve/veya zehirli soutulmadan svlatrlm gazlarn veya basn altndaki


kimyasallarn tanmas amacna ynelik portatif tanklarn alt doldurma ve boaltma deliklerindeki
dahili durdurma valf, doldurma veya boaltma srasnda portatif tankn istenmeyen hareketleri
halinde veya yangn girdab durumunda, otomatik olarak hzla kapanan bir gvenlik cihaz
olacaktr. En fazla 1000 litre kapasiteye sahip portatif tanklar hari, bu cihaz uzaktan altrmak
mmkn olacaktr

6.7.3.5.5

Doldurma, boaltma ve gaz basnc dengeleme deliklerine ek olarak, gvdelerde lm


cihazlarnn, termometrelerin ve manometrelerin monte edilecei aklklar da bulunacaktr. Bu tr
cihazlarn balantlar uygun biimde kaynaklanm memeler veya ceplerle yaplacak; gvdede vidal
balantlar olmayacaktr.

6.7.3.5.6

Btn portatif tanklarda, adam giri delikleri veya dahili muayene ile i ksmlarda yeterli bakm
ve onarm iin yeterli eriime imkan tanyacak byklkte baka muayene kapaklar olmaldr.

6.7.3.5.7

D
aksamlar
mmkn
gruplandrlmaldr.

6.7.3.5.8

Bir portatif tanktaki her balant, ilevini aka belirtecek ekilde iaretlenecektir.

6.7.3.5.9

Durdurma valf veya dier kapama aralar, tama srasnda beklenen scaklklar hesaba
katlarak, gvdenin MBsinden az olmayan bir nominal basnca gre tasarlanacak ve retilecektir.
Vidal afta sahip tm durdurma valflar el arknn saat ynndeki hareketiyle kapatlacaktr. Dier
durdurma valflarnda, konum (ak ve kapal) ve kapama yn ak bir ekilde belirtilecektir. Tm
durdurma valflar kaza ile almalar nleyecek ekilde tasarlanacaktr.

6.7.3.5.10

Boru sistemi, sl genleme veya bzme, mekanik ok ve titreime bal hasar riskini
nleyecek ekilde tasarlanacak, retilecek ve denecektir. Btn boru sistemi uygun metalik
malzemeden yaplm olacaktr. Uygun her yerde kaynakl boru balantlar kullanlacaktr.

6.7.3.5.11

Bakr tplerdeki balantlar lehimlenecek veya buna eit salamlkta bir metal birleim

yntemi mevcut olacaktr. Lehim malzemelerinin erime noktas 525 C'den dk olmayacaktr.
Balantlar, di alrken meydana gelebilecei ekilde, borunun dayanklln azaltmayacaktr.

6.7.3.5.12

Btn borularn ve boru balantlarnn patlama basnc, gvdenin MBsinin drt katndan ya da
hizmet srasnda bir pompann veya baka bir cihazn hareketi tarafndan tabi tutulacak basncn drt
katndan daha az olmayacaktr (basn tahliye cihazlar hari).

6.7.3.5.13

Valflarn ve aksesuarlarn yapmnda yumuak metaller kullanlacaktr.

6.7.3.6

Alt delikler

6.7.3.6.1

Baz soutulmadan svlatrlm gazlar, 4.2.5.2.6'daki T50 portatif tank talimatnda alt
deliklere izin verilmedii belirtildiinde, alt deliklere sahip portatif tanklarda tanmayacaktr.
Maksimum izin verilebilir doldurma snrna kadar doldurulduklarnda, gvdenin sv seviyesinin
altnda hibir delik bulunmayacaktr.

olduunca

- 425 -

uygulanabilir

biimde

bir

araya

getirilerek

6.7.3.7

Basn tahliye cihazlar

6.7.3.7.1

Portatif tanklara bir veya daha fazla yayla alan basn tahliye cihaz monte edilmi
olmaldr. Basn tahliye cihazlar MB'den daha dk olmayan bir basnta otomatik olarak
almal ve MB'nin %110'una eit bir basnta tamamen ak olmaldr. Bu cihazlar, boaltmadan
sonra, boaltmann balad basncn %10'undan daha dk olmayan bir basnta kapanacak ve tm
daha dk basnlarda kapal kalacaktr. Basn tahliye cihazlar sv akn da dahil olmak zere
dinamik kuvvetlere dayanacak tipte olacaktr. Yayla alan basn tahliye cihaz ile seri balantl
olmayan krlabilir disklere izin verilmemektedir.

6.7.3.7.2

Basn tahliye cihazlar, yabanc madde giriini, gaz kaan ve herhangi bir tehlikeli ar basn
oluumunu nleyecek ekilde tasarlanacaklardr.

6.7.3.7.3

4.2.5.2.6'daki T50 portatif tank talimatlarnda belirtilen baz soutulmadan svlatrlm


gazlarn tanmas amacna ynelik portatif tanklar, yetkili kurum tarafndan onaylanm bir basn
tahliye cihazyla donatlacaktr. Hizmete tahsis edilen bir portatif tank, ykle uyumlu bir
malzemeden yaplm ve onaylanm bir basn giderme cihazyla donatlmamsa, bu cihaz, yayla
alan bir basn giderme cihaznn nnde yer alan bir krlabilir diskten oluabilir. Krlabilir disk
ile basn giderme cihaz arasndaki boluk, bir basnler ya da uygun bir gsterge cihazyla temin
edilecektir. Bu dzenleme, basn giderme cihaznn hatal almasna yol aabilecek disk kopmas,
ufak delikler veya szntlarn saptanmasna izin vermektedir. Krlabilir disk, basn giderme
cihaznn
basnc
boaltmaya
balama dzeyinin %10 yukarsndaki bir nominal basnta
kopacaktr.

6.7.3.7.4

ok amal portatif tanklardaki basn tahliye cihazlar, portatif tankta tanmasna izin verilen
gazlarn maksimum izin verilebilir basncnn en ykseine sahip gaz iin 6.7.3.7.1'de gsterilen
basnta alacaklardr.

6.7.3.8

Tahliye cihazlarnn kapasitesi

6.7.3.8.1

Tahliye cihazlarnn toplu olarak hizmet kapasitesi, tam yangn girdab durumunda, gvdenin iindeki
basncn (birikim dahil) MB'sinin % 120'sini amamasna yetecek ekilde olacaktr. stenen tam
tahliye kapasitesine ulamada yayla alan tahliye cihazlar kullanlacaktr. ok amal tanklar sz
konusu olduunda, basn tahliye cihazlarnn toplu olarak hizmet kapasitesi, portatif tanklarda
tanmasna izin verilen gazlar arasndan en yksek hizmet kapasitesini gerektiren gaz iin alnacaktr.

6.7.3.8.1.1

eitli cihazlarn mnferit kapasitelerinin toplam olarak da kabul edilebilecek olan, tahliye
cihazlarnn gerekli toplam kapasitesini saptamak iin aadaki forml4 kullanlacaktr:
ZT

Q = 12.4 FA 0.82
LC

Bu denklemde:
Q

minimum gerekli boaltma oran, standart koullarda ve saniyede metrekp hava


3
(m /sn) olarak: 1 bar ve 0 C (273 K);

Aadaki deerlere sahip bir katsay:


yaltmsz gvdeler iin:

1;

yaltml gvdeler iin:

U(649 - t)/13,6, fakat hibir ekilde 0,25ten


az deil;

Bu denklemde:
U

-2

-1

yaltmn sl iletkenlii, 38 C'de, kW.m .K olarak;

t
=
doldurma srasnda soutulmadan svlatrlm gazn fiili scakl
Bu forml, sadece birikim durumundaki scakln olduka zerinde kritik scaklklara sahip
(C olarak);Birikim
bu scaklk
bilinmediiscakla
zaman, t =yakn
15 Cveya
kabulbunun
ediniz;altndaki
soutulmadan svlatrlm gazlar iin geerlidir.
durumundaki
kritik scaklklara sahip gazlar iin, basn tahliye cihaznn hizmet kapasitesi hesaplanrken, gazn dier termodinamik
zellikleri dikkate alnacaktr (rn. bkz. CGA S-1,2 -20032, Basn Tahliye Cihaz Standartlar - Ksm 2 Sktrlm
Gazlar iin Kargo ve Portatif Tanklar).
4

- 426 -

doldurma srasnda soutulmadan svlatrrlm gazn fiili scakl (oC


olarak) bu scaklk bilinmedii zaman t = 15 oC kabul edilir.

Yaltlm gvdeler iin yukarda verilen F deeri, yaltmn 6.7.3.8.1.2'ye uygun olarak
salanmas halinde alnabilir;
Bu denklemde:
2

gvdenin toplam d yzey alan, m olarak;

birikim durumunda gazn sktrlabilme


bilinmediinde, Z=1,0 olarak kabul ediniz);

birikim durumunda basn tahliye cihazlarnn zerindeki Kelvin olarak


mutlak scakl (C + 273);

birikim durumunda svnn gizli buharlama scakl, kJ/kg olarak;

(bu

tahliye edilen gazn molekler ktlesi;

zgl slarn k orannn bir fonksiyonu olarak aadaki


formllerden birinden tretilen bir sabit katsay
cp
k=
cv

Bu denklemde:
cp
cv

faktr

sabit basntaki zgl s;


sabit hacimdeki zgl sdr.

k > 1 ise :

k = 1 veya k bilinmiyor ise:

burada e matematiksel 2.7183 katsaysdr

- 427 -

faktr

C aadaki tablodan da alnabilir:


k
1.00
1.02
1.04
1.06
1.08
1.10
1.12
1.14
1.16
1.18
1.20
1.22
1.24
6.7.3.8.1.2

C
0.607
0.611
0.615
0.620
0.624
0.628
0.633
0.637
0.641
0.645
0.649
0.652
0.656

k
1.26
1.28
1.30
1.32
1.34
1.36
1.38
1.40
1.42
1.44
1.46
1.48
1.50

C
0.660
0.664
0.667
0.671
0.674
0.678
0.681
0.685
0.688
0.691
0.695
0.698
0.701

k
1.52
1.54
1.56
1.58
1.60
1.62
1.64
1.66
1.68
1.70
2.00
2.20

C
0.704
0.707
0.710
0.713
0.716
0.719
0.722
0.725
0.728
0.731
0.770
0.793

Havalandrma kapasitesini azaltmak amacyla kullanlan yaltm sistemleri, yetkili kurum veya
onun yetkili mercii tarafndan onaylanacaktr. Her halkarda, bu amala onaylanm yaltm sistemleri:
(a)

649 C'ye kadarki tm scaklklarda etkinliini koruyacaktr ve

(b)

Erime noktas 700 C veya daha fazla olan bir malzemeyle giydirilecektir.

6.7.3.9

Basn tahliye cihazlarnn iaretlenmesi

6.7.3.9.1

Her basn tahliye


iaretlenecektir:

cihaz

aadaki

belirtilen

ekilde

sade

ve

kalc

bir

(a)

Boaltmaya ayarland basn (bar veya kPa olarak);

(b)

Yayla alan sistemler iin boaltma basncnda izin verilebilir tolerans;

(c)

Krlabilir diskler iin nominal basnca tekabl eden referans scakl ve

(d)

Saniyedeki standart hava metrekp olarak (m /sn), cihazn nominal ak kapasitesi.

(e)

Yayla tahrik edilen basn tahliye cihazlar ve krlabilir disklerin ak kesit alanlar mm

biimde

olarak;
Uygulanabildii hallerde, aadaki bilgi de gsterilecektir:
(f)

reticinin ad ve cihazn ilgili katalog numaras.

6.7.3.9.2

Basn tahliye cihazlar zerinde iaretlenmi nominal ak kapasitesi ISO 4126-1:2004 ve


ISO 4126-7:2004'e uygun olarak saptanacaktr.

6.7.3.10

Basn tahliye cihazlar balantlar

6.7.3.10.1

Basn tahliye cihazlarna yaplan balantlar, gvenlik cihazyla kstl olmayan biimde gerekli
boaltm salayacak yeterli boyutta olacaklardr. Gvde ve basn tahliye cihazlar arasna, bakm
veya dier nedenlerle benzer cihazlarn konulmas hari, hibir durdurma valf konmayacak; fiili
kullanmdaki cihazlara hizmet eden durdurma valflar ak olarak kilitlenecek ya da benzer
cihazlardan en azndan biri, her zaman kullanmda olacak ekilde kilitlenecektir. Gvdeden bir hava
deliine veya basn tahliye cihazna giden bir aklkta ak snrlandracak veya kesecek herhangi
bir engel bulunmayacaktr. Basn tahliye cihaz klarndan giden havalandrma delikleri
kullanlyorsa, boaltlan buhar veya svy, boaltlan cihazlardaki minimum sistemde kalan basn
koullarnda atmosfere tayacaklardr.
- 428 -

6.7.3.11

Basn tahliye cihazlarnn yerletirilmesi

6.7.3.11.1

Her basn tahliye cihaz girii, gvdenin zerinde, gvdenin mmkn olduu kadar
boylamasna ve aprazlamasna merkezinin yaknndaki bir pozisyonda yerletirilecektir. Tm
basn tahliye cihaz girileri, maksimum doldurma koullar altnda, gvdenin buhar boluuna
yerletirilecek ve cihazlar kan buharn snrlanmadan boaltlmasn salayacak ekilde
dzenlenecektir. Alevlenir soutulmadan svlatrlm gazlar iin, kan buhar gvdeyi
etkileyemeyecek ekilde ynlendirilecektir. Gerekli basn tahliye cihaz kapasitesinin
drlmemesi kouluyla, buhar aknn ynn deitiren koruyucu cihazlara izin verilebilir.

6.7.3.11.2

Yetkisi olmayan kiilerin basn tahliye cihazlarna erimesini nlemek ve cihazlar, portatif tankn
devrilmesinden kaynaklanan hasarlardan korumak amacyla dzenlemeler yaplmaldr.

6.7.3.12

lm cihazlar

6.7.3.12.1

Portatif tankn tartyla doldurulmas amalanmazsa, tank bir veya birden fazla lm
cihazyla donatlacaktr. Gvdenin ieriiyle dorudan temasta olan cam seviye lm cihazlar ile
dier krlabilir malzemelerden yaplm lm cihazlar kullanlmayacaktr.

6.7.3.13

Portatif tank destekleri, iskeletleri, kaldrma ve balama aparatlar

6.7.3.13.1

Portatif tanklar, tama srasnda gvenli bir taban salayacak bir destek yapsyla
tasarlanmal ve retilmelidir. 6.7.3.2.9'da belirtilen kuvvetler ve 6.7.3.2.10'da belirtilen gvenlik
faktr tasarmn bu asndan gz nnde bulundurulacaktr. Kzaklar, iskeletler, kafesler veya dier
benzer yaplar kabul edilebilir.

6.7.3.13.2

Portatif tank montajlarndan (kafesler, iskeletler, vb.), portatif tank kaldrma ve balama
aparatlarndan kaynaklanan kombine gerilimler, gvdenin herhangi bir ksmnda ar gerilime
neden olmayacaktr. Tm portatif tanklara, kalc kaldrma ve balama aparatlar monte edilecektir.
Bunlar tercihen portatif tank desteklerine monte edilecektir; ancak destek noktalarndan gvde
zerindeki kuvvetlendirici levhalara da sabitlenebilir.

6.7.3.13.3

Desteklerin ve iskeletlerin tasarmnda, evresel korozyonun etkileri dikkate alnacaktr.

6.7.3.13.4

Forklift cepleri kapanabilme zelliine sahip olacaktr. Forklift ceplerini kapatma


mekanizmalar, iskeletin kalc birer paras olacak ve iskelete kalc bir biimde eklenecektir.
3,65 m'den daha ksa olan tek blmeli portatif tanklarda, aadaki koullar saland takdirde,
kapatlm forklift ceplerine gerek bulunmayacaktr:

6.7.3.13.5

(a)

Btn aksamlar da dahil olmak zere gvde, forklift atallarnn arpmalarna kar
korunduunda; ve

(b)

Forklift ceplerinin merkezleri arasndaki uzaklk, en az portatif tankn maksimum


uzunluunun yars kadar olduunda;

Portatif tanklar tama srasnda 4.2.2.3'e gre korunmadklar zaman, gvdeler ve hizmet tehizat,
yandan veya boydan darbelere ya da gvde ve hizmet tehizatnn devrilmesinden kaynaklanan
hasarlara kar korunacaklardr. D aksamlar, darbe veya portatif tankn zerlerine devrilmesi
sonucunda gvde ieriinin dar kmasna engel olmak iin korunacaklardr. Koruma rnekleri
aadakileri iermektedir:
(a)

Yan darbelere kar koruma rnein orta izgi seviyesinde gvdeyi her iki yandan da koruyan
boylamasna ubuklardan oluabilir;

(b)

skelet boyunca sabitlenmi takviye halkalar ve ubuklarn ierebilen, portatif tankn


devrilmesine kar koruma;

(c)

Arkadan darbeye kar koruma rnein tampon ya da bir kasadan oluabilir.

(d)

ISO 1496-3:1995'e uygun bir ISO asisi kullanmyla, gvdenin darbelere veya
devrilmesine kar koruma.
- 429 -

6.7.3.14

Tasarm onay

6.7.3.14.1

Yetkili kurum veya onun yetkili mercii, her yeni portatif tank tasarm iin bir tasarm onay
sertifikas dzenleyecektir. Bu sertifika, portatif tankn sz konusu makam tarafndan incelenmi
bulunduunu, amalanan kullanm iin uygun olduunu ve bu Blmdeki gereklilikler ile, uygun olan
yerlerde, 4.2.5.2.6'daki T50 portatif tank talimatnda belirtilen gazlara ilikin hkmleri karladn
beyan edecektir. Tasarmda deiiklik yaplmadan retilen portatif tank serilerinde, sertifika tm
seriler iin geerli olacaktr. Sertifikada prototip test raporundan, tanmasna izin verilen
gazlardan, gvdenin yapm malzemelerinden ve bir onay numarasndan sz edilecektir. Onay
numaras, onayn verildii Devleti gsteren ayrt edici sembol veya iareti, yani Karayolu Trafiine
ilikin Viyana Konvansiyonunda (l968) gsterildii ekilde uluslararas trafikteki ayrt edici sembol
veya
iareti ile bir kayt numarasn ierecektir. 6.7.1.2 kapsamndaki tm alternatif dzenlemeler, sertifika
zerinde yer alacaktr.
Bir tasarm onay, ayn tr ve kalnlktaki malzemelerden, ayn fabrikasyon teknikleriyle ve ayn
desteklere, edeer kapaklara ve dier aparatlara sahip daha kk portatif tanklarn onay olarak
da kullanlabilir.

6.7.3.14.2

Tasarm onay iin prototip test raporu en az aadakileri kapsamaldr:


(a)

ISO 1496-3:1995'te belirtilen ilgili iskelet testinin sonular;

(b)

6.7.3.15.3'e gre test ve ilk muayene sonular ve

(c)

Varsa, 6.7.3.15.1'deki darbe testinin sonular.

6.7.3.15

Muayene ve test

6.7.3.15.1

Tadil edilmi haliyle 1972 tarihli Gvenli Konteynerlere ilikin Uluslararas Konvansiyonda anlan
konteyner tanmn karlayan portatif tanklar, Testler ve Kriterler Elkitab, Ksm IV, Blm 41de n
grlen Dinamik, Uzunlamasna ve Darbe Testine her bir tasarmn temsili prototipi tabi tutularak
baaryla kalifiye olduklarna karar verilmedike kullanlmayacaktr.

6.7.3.15.2

Her portatif tankn gvdesi ve tehizat elemanlar, ilk kez hizmete alnmadan nce (ilk muayene
ve test) ve ondan sonra da be yl amayacak aralklarla (5 yllk periyodik muayene ve test)
testlere tabi tutulacaktr; 5 yllk periyodik muayene ve testler arasnda bir periyodik muayene ve test
(2,5 yllk periyodik muayene ve test) yrtlecektir. 2,5 yllk periyodik muayene ve test,
belirlenen tarihten itibaren 3 ay iinde gerekletirilebilir.
6.7.3.15.7 uyarnca gerekli grldnde, son muayene ve test tarihine baklmakszn, istisnai
bir muayene ve test yaplacaktr.

6.7.3.15.3

Portatif tankn ilk muayene ve testi, tasarm zelliklerinin bir kontroln, portatif tankn gvdesi
ve balantlarnn tanacak soutulmadan svlatrlm gazlar dikkate alnarak ieriden ve dardan
incelenmesini ve 6.7.3.3.2'ye uygun test basnlarna atfen bir basn testini kapsayacaktr. Basn testi,
bir hidrolik test olarak veya yetkili kurumunda veya bu yetkili merciinin onay zerine baka bir
svnn veya gazn kullanmyla icra edilebilir. Portatif tank hizmete alnmadan nce, bir
szdrmazlk testi ile tm hizmet tehizatnn tatmin edici bir ekilde alp almadnn kontrol de
yaplacaktr. Gvde ve aksamlar ayr ayr basn testine tabi tutulduklarnda, montajdan sonra birlikte
bir szdrmazlk testine tabi tutulacaklardr. Gvdedeki tam gerilim dzeylerine maruz kalan tm
kaynaklar, balang testi srasnda radyografik, ultrasonik veya zarar vermeyen baka bir uygun test
yntemiyle kontrol edileceklerdir. Bu, ceket iin geerli deildir.

6.7.3.15.4

5 yllk periyodik muayene ve test, bir i ve d incelemeyi ve genel bir kural olarak, bir hidrolik
basn testini ierecektir. Koruyucu kaplama, sl yaltm ve benzerleri sadece portatif tankn
durumunun gvenilir bir biimde deerlendirilmesine yetecek kadar sklecektir. Gvde ve tehizat
ayr ayr basn testine tabi tutulduklarnda, montajdan sonra birlikte bir szdrmazlk testine tabi
tutulacaklardr.

- 430 -

6.7.3.15.5

2,5 yllk periyodik muayene ve test, asgari olarak portatif tank ve aksamlarnn tanacak
soutulmadan svlatrlm gazlar bakmndan ieriden ve dardan incelenmesini, bir szdrmazlk
testini ve tm hizmet tehizatnn tatmin edici bir ekilde alp almadna ilikin bir kontrol
kapsayacaktr. Koruyucu kaplama, sl yaltm ve benzerleri sadece portatif tankn durumunun
gvenilir bir biimde deerlendirilmesine yetecek kadar sklecektir. Tek bir soutulmadan
svlatrlm gazn tanmas amacna ynelik portatif tanklarda, 2.5 yllk periyodik muayene ve
testinden feragat edilebilir veya yetkili kurum veya onun yetkili mercii tarafndan belirlenmi
baka test yntemleri ya da muayene prosedrleri ile deitirilebilir.

6.7.3.15.6

Portatif tank, 6.7.3.15.2'de gerekli grld ekilde 2,5 yllk veya 5 yllk periyodik muayene ve
testin son geerlilik tarihinden sonra doldurulmayabilir veya tamaya sunulmayabilir. Bununla birlikte,
son periyodik muayene ve testin son geerlilik tarihinden nce doldurulmu olan bir portatif tank, son
periyodik test veya muayenenin son geerlilik tarihinden itibaren en fazla aylk bir sre boyunca
tanabilir. Buna ilave olarak portatif tanklar aadaki durumlarda son periyodik test veya muayenenin
son geerlilik tarihinden sonra tanabilir:
(a)

Tekrar doldurma ileminden nce bir sonraki testin veya muayenenin yrtlmesi amacyla,
boaltmdan sonra fakat temizlemeden nce;

(b)

Yetkili kurum tarafndan aksi onaylanmadka, tehlikeli mallarn veya atklarn dzgn ekilde
imha edilmesi veya geri dntrlmesi iin geri gnderilmesine olanak tanmak amacyla,
son periyodik testin veya muayenenin son geerlilik tarihinden itibaren en fazla alt ay
boyunca. Bu muafiyete ilikin bir atf tama belgesinde yer almaldr.

6.7.3.15.7

Portatif tankta hasarl veya anm alanlar veya sznt, ya da portatif tankn btnln
etkileyebilecek bir kusur gzlemlendiinde istisnai muayene ve testin yrtlmesi gerekir. stisnai
muayene ve testin ls, portatif tanktaki hasar veya bozukluun miktarna baldr. Bu, en az
6.7.3.15.5 kapsamndaki 2,5 yllk muayene ve test ilemini kapsayacaktr.

6.7.3.15.8

ve d incelemeler aadakileri temin etmelidir:

6.7.3.15.9

(a)

Gvde, portatif tank tama iin gvensiz klabilecek oyuklar, korozyon veya srtnme
andrmalar, kntler, biim bozulmas, kaynaklardaki bozukluklar veya szntlar dahil
dier koullar saptamak amacyla muayene edilmitir;

(b)

Portatif tank dolum, boaltma ve tama iin gvensiz klabilecek borular, valflar ve contalar,
anm alanlar, bozukluklar veya szntlar dahil dier koullar saptamak amacyla muayene
edilmitir;

(c)

Adam giri deliklerinin kapaklarn sktrmaya ynelik cihazlar almaktadr ve adam


giri delii kapaklarnda veya contalarnda sznt yoktur;

(d)

Herhangi bir flanl balantdaki veya bo flantaki kayp veya gevek cvatalar veya somunlar
deitirilmi veya sklatrlmtr;

(e)

Hibir acil durum cihaznda ve valfnda korozyon, biim bozulmas ve normal almalarn
engelleyen herhangi bir hasar veya bozukluk yoktur. Uzaktan kapama cihazlar ve kendi
kendine kapanan durdurma valflar, doru alp almadklarnn saptanmas iin
altrlacaklardr;

(f)

Portatif tank zerindeki gerekli iaretler okunakl olup ilgili zorunluluklara uyum
gstermektedir ve

(g)

Portatif tank
durumdadr.

kaldrmada

kullanlan

iskelet,

destekler

ve

dzenlemeler

dzgn

6.7.3.15.1, 6.7.3.15.3, 6.7.3.15.4, 6.7.3.15.5 ve 6.7.3.15.7deki muayeneler ve testler, yetkili kurum


veya onun yetkili mercii tarafndan onaylanm bir uzman tarafndan veya onun gzetiminde
yaplacaktr. Basn testi, muayene ve testin bir parasysa bu, portatif tankn veri levhasnda
gsterilecek basn test basncdr. Basn altndayken, portatif tankn gvdesinde, borularnda veya
tehizat zerinde herhangi bir szntnn olup olmad kontrol edilecektir.
- 431 -

6.7.3.15.10

Gvde zerindeki kesme, yakma ve kaynak ilemlerinin etkilendii her durumda, bu ilemler gvdenin
yapmnda kullanlan basn ara kodu dikkate alnarak yetkili kurum veya onun yetkili mercisinin
onayna tabi olacaktr. alma tamamlandktan sonra orijinal test basncnda bir basn testi
yaplacaktr.

6.7.3.15.11

Herhangi bir gvensiz durum belirtisi ortaya ktnda, bu dzeltilinceye ve basn test
tekrarlanp, testten olumlu sonu alnana kadar portatif tanklar hizmete geri alnmayacaktr.

6.7.3.16

aretleme

6.7.3.16.1

Her portatif tankta, muayene iin kolayca grlebilen ve eriilebilir bir yere kalc olarak monte
edilmi, anmaya dayankl bir metal levha bulunmaldr. Portatif tank dzenlemelerine ilikin
nedenlerle levha gvdeye kalc olarak monte edilmiyorsa, gvde en azndan gerekli basnl kap kodu
bilgisiyle iaretlenmelidir. Asgari olarak aada belirtilen bilgiler, damgalama veya edeer baka bir
yntem ile levha zerine iaretlenmelidir:
(a)

Tank sahibine ilikin bilgiler


(i) Tank sahibinin tescil numaras;

(b)

retim bilgileri
(i)

retim lkesi;

(ii) retim yl;


(iii) reticinin ad veya iareti;
(iv) reticinin seri numaras;
(c)

Onay bilgileri
(i)

Birlemi Milletler ambalaj sembol

Bu sembol, bir ambalajn, portatif tankn veya MEGCnin Blm 6.1, 6.2, 6.3, 6.5,
2
6.6 veya 6.7nin
ilgili zorunluluklarna uygunluk gsterdiini belgeleme amalar
haricindeki bir ama iin kullanlmayacaktr.
Onay lkesi;

(ii)

(iii) Tasarm onay iin yetkili kurum;


(iv) Tasarm onay numaras;
(v) Tasarm, alternatif dzenlemeler kapsamnda onaylandysa AA harfleri (bkz. 6.7.1.2);
(vi) Gvdenin tasarland basnl kap kodu;
(d)

Basnlar
(i)

MB (bar lm veya kPa lm olarak) ;


3

(ii) Test basnc (bar lm veya kPa lm olarak) ;


(iii) lk basn testi tarihi (ay ve yl);
(iv) lk basnl test gzetmeninin knyesi;
4

(v) D tasarm basnc (bar lm veya kPa lm olarak) ;


(e)

Scaklklar
(i)

Tasarm scakl aral (C zerinden) ;


3

(ii) Tasarm referans scakl (C zerinden) ;

Bu sembol UN Model Dzenlemesi Blm 6.8deki kurallara uygun dier tama modlar iin yetkilendirilmi
dkme yk konteynrlar belgelendirmekte de kullanlr.
3
Kullanlan birim belirtilecektir.
4
Bkz. 6.7.3.2.8.
- 432 2

(f)

Malzemeler
(i)

Gvde malzemesi (malzemeleri) ve malzeme standart referans (referanslar);


3

(ii) Referans elikte edeer kalnlk (mm olarak) ;


(g)

Kapasite
(i)

(h)

20 Cde tankn su kapasitesi (litre olarak) ;

Periyodik muayeneler ve testler


(i)

Son yrtlen periyodik testin tipi (2,5 yl, 5 yl, istisnai test vb.);

(ii) Son yrtlen periyodik testin tarihi (ay ve yl);


(iii) Son yrtlen periyodik testin test basnc (bar lm veya kPa lm olarak)
(geerli durumlarda);

(iv) Son testi yrten veya gzetleyen yetkili merci knyesi.


ekil 6.7.3.16.1: Tanmlayc levha iaretleme rnei
Tank sahibinin tescil numaras
RETM BLGLER
retim lkesi
retim yl
retici
reticinin seri numaras
ONAY BLGLER
Onay lkesi
Tasarm onay iin yetkili kurum
Tasarm onay numaras
Gvde tasarm kodu (basnl kap kodu)
BASINLAR
MB
Test basnc
lk basn testi tarihi:
(aa/yyyy)
D tasarm basnc
SICAKLIKLAR
Tasarm scakl aral
Tasarm referans scakl
MALZEMELER
Gvde malzemesi (malzemeleri) ve malzeme standart
Referans eliinde edeer kalnlk
KAPASTE
20 Cde tankn su kapasitesi
PERYODK MUAYENELER / TESTLER
ahit mhr ve test
Test tipi
Test tarihi
a
basnc
(aa/yyyy)
bar veya

AA (geerliyse)

bar veya kPa


bar veya kPa
ahit mhr:
bar veya kPa
C

ila

C
C

Mm
Litre
Test tipi

Test tarihi
(aa/yyyy)

lgili durumlarda test basnc.

Kullanlan birim belirtilecektir.


- 433 -

ahit mhr ve test


a
basnc
bar veya

6.7.3.16.2

Aadaki bilgiler, ya portatif tankn zerine dayankl olarak iaretlenecek ya da portatif tank zerine
salam bir ekilde tutturulan metal bir levha zerine yazlacaktr:
Operatrn ad
Tanmasna izin verilen soutulmadan svlatrlm gazlarn ad
zin verilen soutulmadan svlatrlm her bir gaz iin izin verilebilir maksimum yk ktlesi
_kg
zin verilen maksimum brt ktle (MBK)
kg
Bo (dara) ktle
kg
4.2.5.2.6 uyarnca portatif tank talimat
NOT: Tanan soutulmadan svlatrlm gazlarn tanmlanmas iin ayrca bkz. Ksm 5.

6.7.3.16.3

Bir portatif tank ak denizlerde tamak zere tasarlanm ve onaylanmsa, "OFFSHORE


PORTABLE TANK (DENZ TES PORTATF TANKI)" kelimeleri, tanmlama levhas zerinde
yer almaldr.

6.7.4

Soutularak svlatrlm gazlarn tanmasna ynelik portatif tanklarn tasarm, retimi,


muayenesi ve test edilmesi

6.7.4.1

Tanmlar
Bu blmn amalar bakmndan:
Alternatif dzenleme, bu Blmde tanmlanm olanlarn dndaki teknik gereksinimler veya test
yntemleri kapsamnda tasarlanan, retilen veya test edilen bir portatif tank veya MEGC iin yetkili
kurum tarafndan verilen onay anlamna gelir;
Portatif tank, soutularak svlatrlm gazlarn tanmas iin gerekli hizmet tehizat ve yapsal
tehizatla mcehhez, 450 litreden fazla kapasiteye sahip ve termal olarak yaltlm ok modlu bir
tank anlamna gelir. Portatif tank, yapsal tehizat karlmadan doldurulabilecek ve boaltlabilecektir.
Tank, dardan dengeleme elemanlarna sahip olacak ve dolu olduunda kaldrlabilecektir. zellikle
de bir araca, vagona veya deniz veya karayoluna mahsus bir seyrsefer aracna yklenebilecek ekilde
tasarlanm olacak ve mekanik ellelemeyi kolaylatracak takozlar, montaj tertibat veya aksesuarlarla
donatlacaktr. Tankerlernn, tank vagonlarnn, metal olmayan tanklarn, orta boy hacimli
konteynerlerin (IBC'ler), gaz silindirlerinin ve byk kaplarn portatif tanklarn tanmna girmedikleri
kabul edilmektedir;
Tank, aadakilerden herhangi birinden oluan yap anlamna gelir:
(a)

Bir ceket ile bir veya birden fazla i gvde. Ceketle gvde(ler) arasndaki boluunu havas
tamamen alnarak (vakum yaltm) bir sl yaltm sistemine sahip olabilir; veya

(b)

Bir ceket ile ara bir kat sl yaltm malzemesinden mamul tabakaya sahip bir i gvde
(rnein kat kpk);

Gvde, portatif tankn tanacak soutularak svlatrlm gaz muhafaza eden blm anlamnda olup
girileri ve kapaklar iermektedir, ancak hizmet tehizat veya d yapsal tehizat buna dahil deildir;
Ceket, yaltm sisteminin bir paras olabilen bir d yaltm rts veya kaplamas anlamna
gelir.
Hizmet tehizat, lm cihazlar ile doldurma, boaltma, havalandrma, gvenlik, basnlandrma,
soutma ve sl yaltm cihazlar anlamna gelir;
Yapsal tehizat, gvdenin dndaki takviye, balama, koruma ve dengeleme elemanlar anlamna
gelir;
Maksimum izin verilebilir alma basnc (MB), doldurma ve boaltma srasndaki en yksek etkin
lm basnc dahil, alma pozisyonundaki ykl portatif tankn gvdesinin st ksmnda izin
verilebilen maksimum etkin lm basnc anlamna gelir;
Test basnc, basn testi srasnda gvdenin stndeki maksimum lm basnc anlamna
gelir;
- 434 -

Szdrmazlk testi, gvdeyi ve onun hizmet tehizatn maksimum izin verilebilir alma basncnn en
az %90' orannda etkin bir i basnca tabi tutan gazn kullanld bir test anlamna gelir;
Maksimum izin verilebilir brt ktle (MBK), portatif tankn dara ktlesi ile tanmas iin
izin verilen en ar ykn toplam anlamna gelir;
Tutma sresi, ilk doldurma koulunun belirlenmesinden, basn snrlandrma cihaz(lar)nn ayarlanm
en dk basncndaki s akna dayal olarak basncn ykseliine kadar geen zaman anlamna gelir;
Referans elii, 370 N/mm2'lik bir ekme mukavemetine sahip olan ve %27 orannda krlmada uzama
gsteren elik anlamna gelir;
Minimum tasarm scakl, gvdenin tasarm ve yapmnda kullanlan ve normal doldurma, boaltma
ve tama koullar srasnda muhteviyatn en dk (en souk) scaklndan (hizmet scakl)
yksek olmayan scaklk anlamna gelir.
6.7.4.2

Genel tasarm ve yapm zorunluluklar

6.7.4.2.1

Gvdeler, yetkili kurumlar tarafndan tannm bir basnl kap kodunun gereksinimlerine uygun
olarak tasarlanacak ve retilecektir. Gvdeler ve ceketler ekillendirmeye uygun metalik
malzemelerden yaplacaktr. Ceketler elikten mamul olacaktr. Metalik olmayan malzemeler,
minimum tasarm scaklndaki malzeme zelliklerinin yeterli olduu kantland takdirde, gvde ile
ceket arasndaki balantlarda ve desteklerde kullanlabilirler. Prensip olarak, malzemeler ulusal ve
uluslararas malzeme standartlarna uygun olacaktr. Kaynakl gvdeler ve ceketler iin, sadece kaynak
ilemine uygunluu tamamen kantlanm olan malzemeler kullanlacaktr. Kaynaklar titizlikle
yaplacak ve tam bir gvenlik salayacaktr. malat sreci veya malzemeler gerektirdiinde, kaynakta
ve sdan etkilenen blgelerde yeterli sertliin salanmas amacyla, gvdeler uygun bir biimde sl
ileme tabi tutulacaklardr. Malzemenin seiminde, gevreme sonucu krlma, hidrojen gevreklii,
korozyona bal atlaklarn gerilmesi riski ve darbeye diren bakmndan tasarm minimum scakl
hesaba katlmaldr. nce taneli elik kullanlyorsa, malzeme artnamesine gre akma
2
mukavemetinin garanti edilen deeri 460 N/mm 'den fazla olmayacak ve ekme mukavemetinin st
2
snrnn garanti edilen deeri 725 N/mm 'yi amayacaktr. Portatif tank malzemeleri tanabilecekleri
d ortama uygun olacaklardr.

6.7.4.2.2

Balant paralar, contalar ve boru sistemi dahil, portatif tankn normal olarak tanan
soutularak svlatrlm gaz ile temas etmesi beklenen herhangi bir paras, o soutularak
svlatrlm gaz ile uyumlu olacaktr.

6.7.4.2.3
6.7.4.2.4

Galvanik hareketle hasara yol aabilecek, farkl metallerin temaslarndan kanlacaktr.


Isl yaltm sistemi, gvdenin (gvdelerin) tam bir etkin yaltm malzemeleriyle kaplanmasn
ierecektir. Harici yaltm, nemin giriini ve normal tama koullarndaki hasarlar nleyecek bir
ceketle korunacaktr.

6.7.4.2.5

Bir ceket gaz szdrmaz ekilde kapatldysa, yaltm tabakasnda herhangi bir tehlikeli
basncn olumasn nleyecek bir cihaz bulunacaktr.

6.7.4.2.6

Atmosfer basncnda eksi (-) 182 C'nin altnda bir kaynama noktasna sahip soutularak
svlatrlm gazlarn tanmas amacna ynelik portatif tanklar, oksijen veya oksijenle
zenginletirilmi svlarla temas riski mevcut sl yaltm paralarnda kullanldklarnda, oksijen veya
oksijenle zenginletirilmi atmosferlerle tehlikeli bir biimde reaksiyona girebilecek malzemeleri ihtiva
etmeyeceklerdir.

6.7.4.2.7

Yaltm malzemeleri hizmet srasnda beklenmedik bir ekilde bozulmayacaklardr.

6.7.4.2.8

Portatif tankta tanmas amalanan her soutularak svlatrlm gaz iin bir referans tutma sresi
saptanacaktr.

6.7.4.2.8.1

Referans tutma sresi, aadakiler baznda ilgili makam tarafndan tannan bir yntemle
saptanacaktr:
(a)

6.7.4.2.8.2'ye uygun olarak saptanm olan yaltm sisteminin etkinlii;

(b)

Basn snrlama cihaznn (cihazlarnn) en dk basn ayar;


- 435 -

6.7.4.2.8.2

(c)

lk doldurma koullar;

(d)

30 C'lik bir varsaylan ortam scakl;

(e)

Tanmas amalanan her soutularak svlatrlm gazn fiziksel zellikleri.

Yaltm sisteminin etkinlii (watt cinsinden s ak), yetkili kurum tarafndan tannm olan bir
prosedre uygun olarak portatif tank zerinde tip testi yaplarak saptanacaktr. Bu test unlardan
birinden oluacaktr:
(a)

Soutularak svlatrlm gaz kayb, bir zaman sresi ierisinde llyorsa, bir sabit basn
testi (rnein atmosfer basncnda) veya

(b)

Gvdedeki basn art bir zaman sresi ierisinde llyorsa, bir kapal sistem testi. Sabit
basn testi
yrtlrken,
atmosfer basncndaki
deiiklikler
gz
nnde
o
bulundurulacaktr. Testlerin herhangi birini yaparken, ortam scaklnn 30 C'lik varsaylan
referans ortam scakl deerinden her sapmas iin dzeltmeler yaplacaktr.

NOT: Her yolculuk ncesi fiili tutma sresinin saptanmas iin, bkz. 4.2.3.7.
6.7.4.2.9

Vakum yaltml ift cidarl bir tankn ceketi, kabul edilmi bir teknik koda uygun olarak
hesaplanan ve 100 kPadan (1 bar) (lm basnc) dk olmayan bir d tasarm basnc veya
200 kPadan (2 bar) (lm basnc) dk olmayan bir hesaplanm kritik kertme basncna
sahip olacaktr. Ceketin d basnca direnme yeteneini hesaplamada, i ve d takviyeler dahil
edilebilir.

6.7.4.2.10

Portatif tanklar tama srasnda gvenli bir taban oluturacak desteklerle ve uygun kaldrma
ve balama aparatlaryla tasarlanacak ve retilecektir.

6.7.4.2.11

Portatif tanklar, en azndan tanan ierie bal dahili basn ile normal elleleme ve tama
koullar srasndaki statik, dinamik ve termal (sl) yklere kayp vermeden dayanacak ekilde
tasarlanacaktr. Tasarm, portatif tankn beklenen kullanm mr sresince, bu yklerin
tekrarlanarak uygulanmasndan kaynaklanan malzeme yorgunluu etkilerinin hesaba katlm
olduunu kantlayacaktr.

6.7.4.2.12

Portatif tanklar ve balantlar, maksimum izin verilebilir yk altnda, ayr ayr uygulanan
aadaki statik kuvvetleri emebilecek zellikte olacaktr:

6.7.4.2.13

(a)

Seyahat ynnde: MBKnin (maksimum izin verilebilir brt ktle) iki kat ile yerekimine (g)
bal ivmenin arpm;

(b)

Yatayda ve seyahat ynne dik alarda: MBK (seyahat yn ak bir ekilde saptanamyorsa,
1
kuvvetler MBK'nin iki katna eit olacaktr) ile yerekimine bal ivmenin (g) arpm;

(c)

Dikeyde yukar doru: MBK ile yerekimine bal ivmenin (g) arpm ve

(d)

Dikeyde aa doru: MBK'nin (yerekiminin etkisi dahil toplam ykleme) iki kat ile
1
yerekimine (g) bal ivmenin arpm.

6.7.4.2.12'deki kuvvetlerin her biri altnda, idame ettirilecek gvenlik faktr aadaki gibi olacaktr:
(a)

Aka tanmlanm bir akma snrna sahip malzemeler iin, garanti edilen akmaya karlk 1,5
deerinde bir gvenlik faktr ve

(b)

Aka tanmlanm bir akma snrna sahip olmayan malzemeler iin, garanti edilen %
0.2 dayanm kuvvetine ve stenit elikler iin % 1 dayanm kuvvetine karlk 1.5
deerinde bir gvenlik faktr.
2

Hesaplama amalar bakmndan g = 9,81 m/sn .


- 436 -

6.7.4.2.14

Akma mukavemeti ve dayanm mukavemeti deerleri, ulusal ve uluslararas malzeme


standartlarna uygun olacaktr. stenit elikler kullanlyorsa, malzeme standartlarna gre belirlenmi
minimum deerler, arttrlm deerler malzeme muayene sertifikasnda onaylanmsa %15'e kadar
arttrlabilir. Sz konusu metal iin hibir malzeme standard mevcut deilse veya metal olmayan
malzemeler kullanlyorsa, akma mukavemeti ve dayanm mukavemeti deerleri yetkili kurum
tarafndan onaylanacaktr.

6.7.4.2.15

Alevlenir soutularak svlatrlm gazlarn tanmas


elektriksel olarak topraklanabilecek zellikte olacaktr.

6.7.4.3

Tasarm kriterleri

6.7.4.3.1

Gvdeler dairesel bir kesite sahip olacaktr.

6.7.4.3.2

Gvdeler, MBnin en az 1,3 katna sahip bir test basncna dayanacak ekilde tasarlanm ve
retilmi olacaktr. Vakum yaltml gvdeler iin test basnc, MB ile 100 kPann (1 bar)
toplamnn 1,3 katndan az olmayacaktr. Test basnc hibir ekilde 300 kPadan (3 bar) (lm
basnc) az olmayacaktr. 6.7.4.4.2den 6.7.4.4.7ye kadar olan maddelerde belirtilen minimum gvde
kalnlk hkmlerine dikkat ekilmektedir.

6.7.4.3.3

Aka tanmlanm bir akma noktasna veya garanti edilmi bir dayanm mukavemetine (genel
olarak %0,2'lik dayanm mukavemeti veya stenit elikler iin %1'lik dayanm mukavemeti) sahip
metaller iin gvdedeki ana membran gerilimi (sigma), test basncnda
0,75 Re veya 0,50 Rm'yi (dk olan uygulanacak ekilde) amayacaktr. Burada:

amacna

ynelik

portatif

tanklar

Re

N/mm olarak akma mukavemeti veya %0,2'lik dayanm kuvveti veya, stenit elikler
iin %1'lik dayanm kuvveti;

Rm

N/mm olarak minimum ekme mukavemetidir.

6.7.4.3.3.1

Kullanlacak Re ve Rm deerleri, ulusal ve uluslararas malzeme standartlarna uygun belirli


minimum deerler olacaktr. stenit elikler kullanlyorsa, malzeme standartlarna gre belirlenmi
Re ve Rm minimum deerleri, arttrlm deerler malzeme muayene sertifikasnda
onaylanmsa %15'e kadar arttrlabilir. Sz konusu metal iin hibir malzeme standard mevcut
deilse, kullanlan Re ve Rm deerleri yetkili kurum veya onun yetkili mercisi tarafndan
onaylanacaktr.

6.7.4.3.3.2

0,85'ten yksek bir Re/Rm oranna sahip eliklerin kaynakl gvdelerin yapmnda
kullanmna izin verilmeyecektir Bu orann saptanmasnda kullanlacak Re ve Rm deerleri, malzeme
muayene sertifikasnda belirtilen deerler olacaktr.

6.7.4.3.3.3

Gvdelerin yapmnda kullanlan elikler, % olarak, 10 000/Rm'den az olmamak zere, ince tanecikli
elikler iin %16'lk ve dier elikler iin %20'lik bir mutlak minimum kopma uzamasna sahip
olacaktr. Gvdelerin yapmnda kullanlan alminyum ve alminyum alamlar, % olarak,
10000/6Rm'den az olmamak zere, %12'lik bir mutlak minimum kopma uzamasna sahip olacaktr.

6.7.4.3.3.4

Malzemelerin gerek deerlerini saptamak amacyla, sac metaller iin, ekme testi numunesi
ekseninin dnme ynne dik ada (apraz olarak) olmasna dikkat edilecektir. Kalc krlmadaki
uzama, 50 mm gsterge uzunluunun kullanlarak ISO 6892:1988'e uygun olarak dikdrtgen kesitlere
sahip test numuneleri zerinde llecektir.

6.7.4.4

Minimum gvde kalnl

6.7.4.4.1

Minimum gvde kalnl aadaki hususlara dayanlarak yksek kalnlkta olacaktr:


(a)

6.7.4.4.2 ila 6.7.4.4.7 zorunluluklar kapsamnda saptanm minimum kalnlk;

(b)

6.7.4.3 zorunluluklar da dahil olmak zere, tannan basnl kap koduna uygun olarak
saptanm olan minimum kalnlk.

- 437 -

6.7.4.4.2

aplar en fazla 1,80 m olan gvdeler 5 mm kalnlktaki referans eliinden veya kullanlacak edeer
metal kalnlndan daha ince olmayacaktr. aplar 1,80 m'den byk gvdeler 6 mm kalnlktaki
referans eliinden veya kullanlacak edeer metal kalnlndan ince olmayacaktr.

6.7.4.4.3

Vakum yaltml tanklarn aplar 1,80 m'den byk olmayan gvdeler 3 mm kalnlktaki referans
eliinden veya kullanlacak edeer metal kalnlndan ince olmayacaktr. aplar
1,80 m'den byk gvdeler 4 mm kalnlktaki referans eliinden veya kullanlacak edeer metal
kalnlndan daha ince olmayacaktr.

6.7.4.4.4

Vakum yaltml tanklar iin, ceket ve gvdenin toplam kalnl 6.7.4.4.2'de tarif edilen
minimum kalnla karlk gelecek; gvdenin kendisinin kalnl ise 6.7.4.4.3'te tanmlanan minimum
kalnlktan az olmayacaktr.

6.7.4.4.5

Gvdeler, yapm malzemesine baklmakszn, 3 mm'den ince olmayacaktr.

6.7.4.4.6

6.7.4.4.2 ile 6.7.4.4.3'teki referans elik iin n grlen kalnln dndaki bir metalin edeer
kalnl, aadaki formlle saptanacaktr:
e1 =
3

21,4 e

Rm1 A1

Bu denklemde:
e1

kullanlacak metal iin istenen edeer kalnlk (mm olarak);

e0

6.7.4.4.2 ve 6.7.4.4.3te belirtilen referans eliinin minimum kalnl (mm olarak);


2

Rm1 =
A1

kullanlacak metalin N/mm cinsinden garanti edilen minimum gerilme


mukavemeti (bkz. 6.7.4.3.3);
ulusal veya uluslararas standartlara gre kullanlacak metalin garanti edilen
minimum krlmadaki uzamas (% olarak).

6.7.4.4.7

Cidar kalnl hibir ekilde 6.7.4.4.1 ila 6.7.4.4.5te belirtilenden daha az olmayacaktr.
Gvdenin btn paralar 6.7.4.4.1 ila 6.7.4.4.6da belirtilen minimum kalnlklara sahip
olacaktr. Bu kalnlk herhangi bir paslanma paynn dnda tutulacaktr.

6.7.4.4.8

Gvdenin silindirik ksmlarna


deiiklikler olmayacaktr.

6.7.4.5

Hizmet tehizat

6.7.4.5.1

Hizmet tehizat, elleleme ve tama srasnda bklme veya hasar grme risklerine kar
korunmay salayacak ekilde dzenlenecektir. ereve ile tank arasndaki veya ceket ve gvde
arasndaki balant, greceli harekete izin veriyorsa, tehizat bu hareketin alan paralarn hasar
grme riskini nleyecek ekilde sabitlenmelidir. D boaltma aksamlar (boru soketleri, kapatma
cihazlar) ile durdurma valf ve oturma yeri, d kuvvetler tarafndan bklme tehlikesine kar
korunacaktr (rnein kesme ksmlar kullanlarak). Doldurma ve boaltma cihazlar (flanlar ve
dili tapalar dahil) ve her trl koruyucu kapak istenmeyen almalara kar salam ekilde skca
duracak zellikte olmaldr.

6.7.4.5.2

Alevlenir soutularak svlatrlm gazlarn tanmasnda kullanlan portatif tanklardaki her


doldurma ve boaltma deliine, seri olarak balanm ve birbirinden karlkl olarak
bamsz en az adet kapatma cihaz monte edilecektir; bunlardan birincisi cekete mmkn olduu
kadar yakn bir ekilde yerletirilmi bir durdurma valf, ikincisi bir durdurma valf ve ncs de
bo bir flan ya da edeeri bir cihaz olacaktr. Cekete en yakn kapatma cihaz, doldurma veya
boaltma srasnda portatif tankn istenmeyen hareketleri halinde veya yangn ierisinde kalma
durumunda otomatik olarak hzla kapanan bir cihaz olacaktr. Bu cihaz uzaktan kumanda ile
altrmak da mmkn olacaktr.

6.7.4.5.3

Alevlenir soutularak svlatrlm gazlarn tanmasnda kullanlan portatif tanklardaki her


doldurma ve boaltma deliine, seri olarak balanm ve birbirinden karlkl olarak
bamsz en az adet kapatma cihaz monte edilecektir; bunlardan birincisi cekete mmkn olduu
kadar yakn bir ekilde yerletirilmi bir durdurma valf, ikincisi bir durdurma valf ve ncs de
bo bir flan ya da edeeri bir cihaz olacaktr.

ular

- 438 -

(balklarn)

taklrken,

levha

kalnlnda

ani

6.7.4.5.4

Her iki utan da kapanabilen ve sv rnn hapsedilebildii boru sistemi blmlerinde, boru
sisteminin iinde ar basn olumasn nlemek iin bir otomatik basn giderme yntemi
bulunmaldr.

6.7.4.5.5

Vakum yaltml tanklarda muayene iin delik bulunmas gerekmemektedir.

6.7.4.5.6

D aksamlar
mmkn
gruplandrlmaldr.

6.7.4.5.7

Bir portatif tanktaki her balant, ilevini aka belirtecek ekilde iaretlenecektir.

6.7.4.5.8

Durdurma valf veya dier kapama aralar, tama srasnda beklenen scaklk hesaba
katlarak, gvdenin MBsinden az olmayan bir nominal basnca gre tasarlanacak ve retilecektir.
Vidal afta sahip tm durdurma valflar el arknn saat ynndeki hareketiyle kapatlacaktr. Dier
durdurma valflarnda, konum (ak ve kapal) ve kapama yn ak bir ekilde belirtilecektir. Tm
durdurma valflar kaza ile almalar nleyecek ekilde tasarlanacaktr.

6.7.4.5.9

Basn oluturan niteler kullanlyorsa, bu niteye uzanan sv ve buhar balantlar, basn


oluturan nitenin hasar grmesi durumunda muhteviyatta kayb nlemek iin cekete mmkn
olduunca yakn bir biimde monte edilmi bir valfla donatlacaktr.

6.7.4.5.10

Boru sistemi, sl genleme veya bzme, mekanik ok ve titreime bal hasar riskini nleyecek
ekilde tasarlanacak, retilecek ve denecektir. Btn boru sistemi uygun malzemeden yaplm
olacaktr. Yangna bal kaaklar nlemek iin, ceket ile herhangi bir kn ilk kapana olan
balant arasnda sadece elik borular ve kaynakl birleimler bulunacaktr. Kapa bu balantya
balama yntemi yetkili kurumunu veya o kurumun yetkili birimini tatmin edecek biimde olacaktr.
Baka yerlerdeki boru balantlar gerektiinde kaynaklanacaktr.

6.7.4.5.11

Bakr tplerdeki balantlar lehimlenecek veya buna eit salamlkta bir metal birleim yntemi

mevcut olacaktr. Lehim malzemelerinin erime noktas 525 C'den dk olmayacaktr. Balantlar, di
alrken meydana gelebilecei ekilde, borunun dayanklln azaltmayacaktr.

6.7.4.5.12

Valflarn ve aksesuarlarn yapmnda kullanlan malzemeler, portatif tankn en dk alma


scaklnda tatmin edici zellikler gsterecektir.

6.7.4.5.13

Btn borularn ve boru balantlarnn patlama basnc, gvdenin MBsinin drt katndan ya da
hizmet srasnda bir pompann veya baka bir cihazn hareketi tarafndan tabi tutulacak basncn drt
katndan daha az olmayacaktr (basn tahliye cihazlar hari).

6.7.4.6

Basn tahliye cihazlar

6.7.4.6.1

Her portatif tanka en az iki adet sayda yayla alan basn tahliye cihaz monte edilmi olmaldr.
Basn tahliye cihazlar MB'den daha dk olmayan bir basnta otomatik olarak almal ve
MB'nin %110'una eit bir basnta tamamen ak olmaldr. Bu cihazlar, boaltmadan sonra,
boaltmann balad basncn %10'undan daha dk olmayan bir basnta kapanacak ve tm daha
dk basnlarda kapal kalacaktr. Basn tahliye cihazlar sv akn da dahil olmak zere dinamik
kuvvetlere dayanacak tipte olacaktr.

6.7.4.6.2

Alevlenmeyen soutularak svlatrlm gazlar ve hidrojene mahsus gvdeler, ayrca yayla alan
cihazlara paralel biimde, 6.7.4.7.2 ve 6.7.4.7.3'te belirtilen krlabilir disklere sahip olabilirler.

6.7.4.6.3

Basn tahliye cihazlar, yabanc madde giriini, gaz kaan ve herhangi bir tehlikeli ar basn
oluumunu nleyecek ekilde tasarlanacaklardr.

6.7.4.6.4

Basn tahliye cihazlar yetkili kurum veya onun yetkili mercisi tarafndan onaylanacaktr.

6.7.4.7

Basn tahliye cihazlarnn kapasitesi ve ayarlanmas

6.7.4.7.1

Vakum yaltml bir tanktaki vakumun kayb veya kat maddelerle yaltlm bir tankn
yaltmnda %20'lik bir kaybn bulunmas durumunda, tm basn tahliye cihazlarnn kurulu kombine
kapasitesi, gvdenin iindeki basncn (birikim dahil) MBnin %120'sini amayaca
ekilde olacaktr.
- 439 -

olduunca

uygulanabilir

biimde

bir

araya

getirilerek

6.7.4.7.2

Alevlenir olmayan soutularak svlatrlm gazlar (oksijen hari) ve hidrojen iin, bu


kapasiteye gerekli emniyetli boaltm cihazlaryla paralel krlabilir disklerin kullanmyla ulalabilir.
Krlabilir diskler, gvdenin test basncna eit bir nominal basnta krlacaktr.

6.7.4.7.3

6.7.4.7.1 ve 6.7.4.7.2'de aklanan koullar ile birlikte yangn girdab koullar altnda, tm basn
tahliye cihazlarnn kurulu kombine kapasitesi, gvdedeki basnc test basncyla snrlandrmak iin
yeterli olmaldr.

6.7.4.7.4

Boaltm cihazlarnn istenen kapasitesi, yetkili kurum tarafndan kabul edilen kkl bir teknik
koda gre hesaplanacaktr 7.

6.7.4.8

Basn tahliye cihazlarnn iaretlenmesi

6.7.4.8.1

Her basn tahliye


iaretlenecektir:

cihaz

aadaki

belirtilen

ekilde

sade

ve

kalc

bir

(a)

Boaltmaya ayarland basn (bar veya kPa olarak);

(b)

Yayla alan sistemler iin boaltma basncnda izin verilebilir tolerans;

(c)

Krlabilir diskler iin nominal basnca tekabl eden referans scakl ve

(d)

3
Saniyedeki standart hava metrekp (m /sn) olarak cihazn nominal ak kapasitesi.

biimde

(e)

Yayla tahrik edilen basn tahliye cihazlar ve krlabilir disklerin ak kesit alanlar
2
mm olarak;
Uygulanabildii hallerde, aadaki bilgi de gsterilecektir:
(f)

reticinin ad ve cihazn ilgili katalog numaras.

6.7.4.8.2

Basn tahliye cihazlar zerinde iaretlenmi nominal ak kapasitesi ISO 4126-1:2004 ve


ISO 4126-7:2004'e uygun olarak saptanacaktr.

6.7.4.9

Basn tahliye cihazlar balantlar

6.7.4.9.1

Basn tahliye cihazlarna yaplan balantlar, gvenlik cihazyla kstl olmayan biimde gerekli
boaltm salayacak yeterli boyutta olacaklardr. Gvde ve basn tahliye cihazlar arasna, bakm
veya dier nedenlerle benzer cihazlarn konulmas hari, hibir durdurma valf konmayacak; fiili
kullanmdaki cihazlara hizmet eden durdurma valflar ak olarak kilitlenecek ya da durdurma valflar
6.7.4.7 zorunluluklarnn her zaman karlanmas iin ortak kilide sahip olacaktr. Gvdeden bir hava
deliine veya basn tahliye cihazna giden bir aklkta ak snrlandracak veya kesecek herhangi bir
engel bulunmayacaktr. Buhar veya svy havalandrma amal boru sistemi kullanlyorsa, bunlar
boaltlan buhar veya svy, boaltlan cihazlardaki minimum kar basn koullarnda atmosfere
tayacaktr.

6.7.4.10

Basn tahliye cihazlarnn yerletirilmesi

6.7.4.10.1

Her basn tahliye cihaz girii, gvdenin zerinde, gvdenin mmkn olduu kadar
boylamasna ve aprazlamasna merkezinin yaknndaki bir pozisyonda yerletirilecektir. Tm
basn tahliye cihaz girileri, maksimum doldurma koullar altnda, gvdenin buhar boluuna
yerletirilecek ve cihazlar kan buharn snrlanmadan boaltlmasn salayacak ekilde
dzenlenecektir. Alevlenir soutulmadan svlatrlm gazlar iin, kan buhar gvdeyi
etkileyemeyecek ekilde ynlendirilecektir. Gerekli basn tahliye cihaz kapasitesinin
drlmemesi kouluyla, buhar aknn ynn deitiren koruyucu cihazlara izin verilebilir.

6.7.4.10.2

Yetkisi olmayan kiilerin basn tahliye cihazlarna erimesini nlemek ve cihazlar, portatif tankn
devrilmesinden kaynaklanan hasarlardan korumak amacyla dzenlemeler yaplmaldr.

rnein bkz. CGA S-1.2-2003 Basn Tahliye Cihaz Standartlar Ksm 2- Sktrlm Gazlar iin
Kargo ve Portatif Tanklar.
- 440 -

6.7.4.11

lm cihazlar

6.7.4.11.1

Portatif tankn tartyla doldurulmas amalanmazsa, tank bir veya birden fazla lm
cihazyla donatlacaktr. Gvdenin ieriiyle dorudan temasta olan cam seviye lm cihazlar ile
dier krlabilir malzemelerden yaplm lm cihazlar kullanlmayacaktr.

6.7.4.11.2

Vakum gstergesine mahsus balant, vakum yaltml portatif tankn ceketinde yer alacaktr.

6.7.4.12

Portatif tank destekleri, iskeletleri, kaldrma ve balama aparatlar

6.7.4.12.1

Portatif tanklar, tama srasnda gvenli bir taban salayacak bir destek yapsyla
tasarlanmal ve retilmelidir. 6.7.4.2.12de belirtilen kuvvetler ve 6.7.4.2.13te belirtilen gvenlik
faktr tasarmn bu asndan gz nnde bulundurulacaktr. Kzaklar, iskeletler, kafesler veya dier
benzer yaplar kabul edilebilir.

6.7.4.12.2

Portatif tank montajlarndan (kafesler, iskeletler, vb.), portatif tank kaldrma ve balama aparatlarndan
kaynaklanan kombine gerilimler, tankn herhangi bir ksmnda ar gerilime neden olmayacaktr. Tm
portatif tanklara, kalc kaldrma ve balama aparatlar monte edilecektir. Bunlar tercihen portatif tank
desteklerine monte edilecektir; ancak destek noktalarndan tank zerindeki kuvvetlendirici levhalara da
sabitlenebilirler.

6.7.4.12.3

Desteklerin ve iskeletlerin tasarmnda, evresel korozyonun etkileri dikkate alnacaktr.

6.7.4.12.4

Forklift cepleri kapanabilme


zelliine sahip olacaktr. Forklift ceplerini kapatma
mekanizmalar, iskeletin kalc birer paras olacak ve iskelete kalc bir biimde eklenecektir.3,65
m'den daha ksa olan tek blmeli portatif tanklarda, aadaki koullar saland takdirde,
kapatlm forklift ceplerine gerek bulunmayacaktr:

6.7.4.12.5

(a)

Btn aksamlar da dahil olmak zere tank, forklift atallarnn arpmalarna kar
korunduunda; ve

(b)

Forklift ceplerinin merkezleri arasndaki uzaklk, en az portatif tankn maksimum


uzunluunun yars kadar olduunda;

Portatif tanklar tama srasnda 4.2.3.3'e gre korunmadklar zaman, gvdeler ve hizmet
tehizat, yandan veya boydan darbelere ya da gvde ve hizmet tehizatnn devrilmesinden
kaynaklanan hasarlara kar korunacaklardr. D aksamlar, darbe veya portatif tankn zerlerine
devrilmesi sonucunda gvde ieriinin dar kmasna engel olmak iin korunacaklardr. Koruma
rnekleri aadakileri iermektedir:
(a)

Yan darbelere kar koruma rnein orta izgi seviyesinde gvdeyi her iki yandan da
koruyan boylamasna ubuklardan oluabilir;

(b)

skelet boyunca sabitlenmi takviye halkalar ve ubuklarn ierebilen, portatif tankn


devrilmesine kar koruma;

(c)

Arkadan darbeye kar koruma rnein tampon ya da bir kasadan oluabilir.

(d)

ISO 1496-3:1995'e uygun


devrilmesine kar koruma;

(e)

Portatif tankn darbeye veya devrilmelere kar vakum yaltml ceket tarafndan
korunmas.

bir

ISO

asisi

kullanmyla,

gvdenin

darbelere

veya

6.7.4.13

Tasarm onay

6.7.4.13.1

Yetkili kurum veya onun yetkili mercisi, her yeni portatif tank tasarm iin bir tasarm onay
sertifikas dzenleyecektir. Bu sertifika, portatif tankn bu merci tarafndan muayene edildiini,
amalanan kullanmna uygun olduunu ve bu Blmn gereksinimlerini karladn tasdik edecektir.
Tasarmda deiiklik yaplmadan retilen portatif tank serilerinde, sertifika tm seriler iin geerli
olacaktr. Sertifikada prototip test raporundan, tanmasna izin verilen soutularak svlatrlm
gazlardan, gvdenin ve ceketin yapm malzemelerinden ve bir onay numarasndan sz edilecektir.
Onay numaras, onayn verildii Devleti gsteren ayrt edici sembol veya iareti, yani Karayolu
- 441 -

Trafiine ilikin Viyana Konvansiyonunda (l968) gsterildii ekilde uluslararas trafikteki ayrt edici
sembol veya iareti ile bir kayt numarasn ierecektir. 6.7.1.2 kapsamndaki tm alternatif
dzenlemeler, sertifika zerinde yer alacaktr. Bir tasarm onay, ayn tr ve kalnlktaki
malzemelerden, ayn fabrikasyon teknikleriyle ve ayn desteklere, edeer kapaklara ve dier
aparatlara sahip daha kk portatif tanklarn onay olarak da kullanlabilir.
6.7.4.13.2

Tasarm onay iin prototip test raporu en az aadakileri kapsamaldr:


(a)

ISO 1496-3:1995'te belirtilen ilgili iskelet testinin sonular;

(b)

6.7.4.14.3'e gre test ve ilk muayene sonular; ve

(c)

Varsa, 6.7.4.14.1'deki darbe testinin sonular.

6.7.4.14

Muayene ve test

6.7.4.14.1

Tadil edilmi haliyle 1972 tarihli Gvenli Konteynerlere ilikin Uluslararas Konvansiyonda anlan
konteyner tanmn karlayan portatif tanklar, Testler ve Kriterler Elkitab, Ksm IV, Blm 41de n
grlen Dinamik, Uzunlamasna ve Darbe Testine her bir tasarmn temsili prototipi tabi tutularak
baaryla kalifiye olduklarna karar verilmedike kullanlmayacaktr.

6.7.4.14.2

Her portatif tankn tank ve tehizat elemanlar, ilk kez hizmete alnmadan nce (ilk muayene ve test)
ve ondan sonra da be yl amayacak aralklarla (5 yllk periyodik muayene ve test) testlere tabi
tutulacaktr; 5 yllk periyodik muayene ve testler arasnda bir periyodik muayene ve test (2,5 yllk
periyodik muayene ve test) yrtlecektir. 2,5 yllk periyodik muayene ve test, belirlenen tarihten
itibaren 3 ay iinde gerekletirilebilir. 6.7.4.14.7 uyarnca gerekli grldnde, son muayene ve test
tarihine baklmakszn, istisnai bir muayene ve test yaplacaktr.

6.7.4.14.3

Portatif tanktaki ilk muayene ve test, tasarm zelliklerinin bir kontroln, portatif tank
gvdesinin ve balantlarnn tanacak soutularak svlatrlm gazlarla ilgili olarak ieriden
ve dardan incelenmesini ve 6.7.4.3.2 kapsamndaki test basnlarna atfta bulunan bir basn testini
kapsayacaktr. Basn testi, bir hidrolik test olarak veya yetkili kurumun veya bu kurumun yetkili
mercisinin onayyla baka bir svnn veya gazn kullanmyla icra edilebilir. Portatif tank hizmete
alnmadan nce, bir szdrmazlk testi ile tm hizmet tehizatnn tatmin edici bir ekilde alp
almadnn kontrol de yaplacaktr. Gvde ve aksamlar ayr ayr basn testine tabi
tutulduklarnda, montajdan sonra birlikte bir szdrmazlk testine tabi tutulacaklardr. Tam gerilim
dzeylerine maruz kalan tm kaynaklar, balang testi srasnda radyografik, ultrasonik veya zarar
vermeyen baka bir uygun test yntemiyle kontrol edileceklerdir. Bu, ceket iin geerli deildir.

6.7.4.14.4

5 ve 2,5 yllk periyodik denetim ve testler, tanan soutularak svlatrlm gazlarla ilgili olarak
portatif tank ve balantlar konusundaki bir d inceleme ile, bir szdrmazlk testini, tm hizmet
tehizatnn tatmin edici bir biimde alp almadnn kontroln ve baz durumlarda bir
vakum testini ierecektir. Vakumsuz yaltml tanklar durumunda, ceket ve yaltm 2,5 ve 5 yllk
periyodik muayene ve testlerde sklecek; ama bu yalnzca gvenilir bir deerlendirme iin gerekli
olan lde yaplacaktr.

6.7.4.14.5

(Silindi)

6.7.4.14.6

Portatif tank, 6.7.4.14.2'de art koulduu ekilde 2,5 yllk veya 5 yllk periyodik muayene ve
testin son geerlilik tarihinden sonra doldurulmayabilir veya tamaya sunulmayabilir. Bununla
birlikte, son periyodik muayene ve testin son geerlilik tarihinden nce doldurulmu olan bir portatif
tank, son periyodik test veya muayenenin son geerlilik tarihinden itibaren en fazla aylk bir sre
boyunca tanabilir. Buna ilave olarak portatif tanklar aadaki durumlarda son periyodik test veya
muayenenin son geerlilik tarihinden sonra tanabilir:
(a)

Tekrar doldurma ileminden nce bir sonraki testin veya muayenenin yrtlmesi amacyla,
boaltmdan sonra fakat temizlemeden nce;

(b)

Yetkili kurum tarafndan aksi onaylanmadka, tehlikeli mallarn veya atklarn dzgn ekilde
imha edilmesi veya geri dntrlmesi iin geri gnderilmesine olanak tanmak
amacyla, son periyodik testin veya muayenenin son geerlilik tarihinden itibaren en fazla alt
ay boyunca. Bu muafiyete ilikin bir atf tama belgesinde yer almaldr.
- 442 -

6.7.4.14.7

Portatif tankta hasarl veya anm alanlar veya sznt, ya da portatif tankn btnln
etkileyebilecek bir kusur gzlemlendiinde istisnai muayene ve testin yrtlmesi gerekir. stisnai
muayene ve testin ls, portatif tanktaki hasar veya bozukluun miktarna baldr. Bu, en az
6.7.4.14.4 kapsamndaki 2,5 yllk muayene ve test ilemini kapsayacaktr.

6.7.4.14.8

lk muayene ve test srasndaki i inceleme, gvdedeki oyuklarn, korozyonun veya srtnme


andrmasnn, kntlerin, bozulmalarn, kaynaklardaki kusurlarn veya portatif tank tama
iin gvensiz klabilecek dier koullarn saptanmasn salayacaktr.

6.7.4.14.9

D inceleme aadaki hususlar salayacaktr.


(a)

(b)

Portatif tank doldurma, boaltma ve tama iin gvensiz klabilecek d borular, valflar,
basnlandrma/soutma sistemi ve contalar, anm alanlar, bozukluklar veya szntlar
dahil dier koullar saptamak amacyla muayene edilmitir;
Adam giri delii kapaklarnda ve contalarnda sznt yoktur;

(c)

Herhangi bir flanl balantdaki veya bo flantaki kayp veya gevek cvatalar veya somunlar
deitirilmi veya sklatrlmtr;

d)

Hibir acil durum cihaznda ve valfnda korozyon, biim bozulmas ve normal almalarn
engelleyen herhangi bir hasar veya bozukluk yoktur. Uzaktan kapama cihazlar ve kendi kendine
kapanan durdurma valflar, doru alp almadklarnn saptanmas iin altrlacaklardr;

(e)

Portatif tank zerindeki gerekli iaretler okunakl olup ilgili zorunluluklara uyum gstermektedir
ve

(f)

Portatif tank
durumdadr.

kaldrmada

kullanlan

iskelet,

destekler

ve

dzenlemeler

dzgn

6.7.4.14.10

6.7.4.14.1, 6.7.4.14.3, 6.7.4.14.4, 6.7.4.14.5 ve 6.7.4.14.7deki muayeneler ve testler, yetkili kurum


veya onun yetkili mercisi tarafndan onaylanm bir uzman tarafndan veya onun gzetiminde
yaplacaktr. Basn testi, muayene ve testin bir parasysa bu, portatif tankn veri levhasnda
gsterilecek basn test basncdr. Basn altndayken, portatif tankn gvdesinde, borularnda veya
tehizat zerinde herhangi bir szntnn olup olmad kontrol edilecektir.

6.7.4.14.11

Portatif tankn gvdesi zerindeki kesme, yakma ve kaynak ilemlerinin etkilendii her
durumda, bu ilemler gvdenin yapmnda kullanlan basn ara kodu dikkate alnarak yetkili
kurumun veya onun yetkili mercisinin onayna tabi olacaktr. alma tamamlandktan sonra orijinal
test basncnda bir basn testi yaplacaktr.

6.7.4.14.12

Herhangi bir gvensiz durum belirtisi ortaya ktnda, bu dzeltilinceye ve test tekrarlanp, testten
olumlu sonu alnana kadar portatif tanklar hizmete geri alnmayacaktr.

6.7.4.15

aretleme

6.7.4.15.1

Her portatif tankta, muayene iin kolayca grlebilen ve eriilebilir bir yere kalc olarak monte
edilmi, anmaya dayankl bir metal levha bulunmaldr. Portatif tank dzenlemelerine ilikin
nedenlerle levha gvdeye kalc olarak monte edilmiyorsa, gvde en azndan gerekli basnl kap kodu
bilgisiyle iaretlenmelidir. Asgari olarak aada belirtilen bilgiler, damgalama veya edeer baka bir
metot ile levha zerine iaretlenmelidir:
(a)

Tank sahibine ilikin bilgiler


(i) Tank sahibinin tescil numaras;

(b)

retim bilgileri
(i)

retim

lkesi;

(ii) retim yl;


(iii) reticinin ad veya iareti;
(iv) reticinin seri numaras;
- 443 -

(c)

Onay bilgileri
(i) Birlemi Milletler ambalaj sembol

Bu sembol, bir ambalajn, portatif tankn veya MEGCnin Blm 6.1, 6.2, 6.3, 6.5, 6.6 veya
2
6.7nin ilgili zorunluluklarna uygunluk gsterdiini belgeleme amalar haricindeki bir ama
iin kullanlmayacaktr.
(ii) Onay lkesi;
(iii) Tasarm onay iin yetkili kurum;
(iv) Tasarm onay numaras;
(v) Tasarm, alternatif dzenlemeler kapsamnda onaylandysa AA harfleri (bkz. 6.7.1.2);
(vi) Gvdenin tasarland basnl kap kodu;
(d)

Basnlar
(i)

MB (bar lm veya kPa lm olarak) ;


3

(ii) Test basnc (bar lm veya kPa lm olarak) ;


(iii) lk basn testi tarihi (ay ve yl);
(iv) lk basnl test gzetmeninin knyesi;
(e)

Scaklklar
(i)

Minimum tasarm scakl (C zerinden) ; (f)

Malzemeler
(i)

Gvde malzemesi (malzemeleri) ve malzeme standart

referans (referanslar);
3

(ii) Referans elikte edeer kalnlk (mm olarak) ;


(g)

Kapasite
(i)

20 Cde tankn su kapasitesi (litre olarak) ; (h)

Yaltm
(i)

Termal yaltml veya Vakum yaltml ibaresi (geerli olduu zere);


3

(ii) Yaltm sisteminin etkililii (s ak) (Watt cinsinden) ;


(i)

Tutma sreleri portatif tankta tanmasna izin verilmi olan her bir soutularak svlatrlm
gaz iin
(i)
(ii)

Soutularak svlatrlm gazn tam ad;


Referans tutma sresi (gn veya saat olarak)3; (iii) lk
3

basn (bar lm veya kPa lm olarak) ; (iv) Doldurma


3

derecesi (kg olarak) ;


(j)

Periyodik muayeneler ve testler


(i)

Son yrtlen periyodik testin tipi (2,5 yl, 5 yl, istisnai test vb.);

(ii) (ii) Son yrtlen periyodik testin tarihi (ay ve yl);


(iii) Son testi yrten veya gzetleyen yetkili mercinin knyesi.

Bu sembol UN Model Dzenlemesi Blm 6.8deki kurallara uygun dier tama modlar iin yetkilendirilmi
dkme yk konteynrlar belgelendirmekte de kullanlr.
3 Kullanlan birim belirtilecektir.
2

- 444 -

ekil 6.7.4.15.1: Tanmlayc levha iaretleme rnei


Tank sahibinin tescil numaras
RETM BLGLER
retim lkesi
retim yl
retici
reticinin seri numaras
ONAY BLGLER
Onay lkesi
Tasarm onay iin yetkili kurum
Tasarm onay numaras
Gvde tasarm kodu (basnl kap kodu)
BASINLAR
MB
Test basnc
lk basn testi tarihi:
(aa/yyyy)
ahit mhr:
SICAKLIKLAR
Minimum tasarm scakl
MALZEMELER
Gvde malzemesi (malzemeleri) ve malzeme standart
Referans eliinde edeer kalnlk
KAPASTE
20 Cde tankn su kapasitesi
YALITIM
Termal yaltml veya vakum yaltml ibaresi (hangisi geerliyse);
Is ak
TUTMA SRELER
zin verilen soutularak
Referans tutma sresi
svlatrlm gaz(lar)
Gn veya saat

PERYODK MUAYENELER / TESTLER


Test tipi
Test tarihi
ahit mhr
(aa/yyyy)

6.7.4.15.2

Test tipi

AA (geerliyse)

bar veya kPa


bar veya kPa

mm
litre

Watt
Doldurma
derecesi

lk basn
bar veya kPa

Test tarihi
(aa/yyyy)

kg

ahit mhr

Aadaki bilgiler, ya portatif tankn zerine iaretlenecek ya da portatif tank zerine salam bir ekilde
tutturulan metal bir levha zerine kalc ekilde yazlacaktr.
Sahibin veya operatrn ad
Tanan soutularak svlatrlm ad (ve minimum ortalama dkm scakl) zin
verilen maksimum brt ktle (MBK)
_kg
Bo (dara) ktle
kg
Tanan gaz iin fiili tutma sresi
gn (veya saat)
4.2.5.2.6 kapsamndaki portatif tank talimat
NOT: Tanan soutularak svlatrlm gazlarn tanmlanmas iin ayrca bkz. Ksm 5.

6.7.4.15.3

Bir portatif tank ak denizlerde tamak zere tasarlanm ve onaylanmsa, "OFFSHORE


PORTABLE TANK (DENZ TES PORTATF TANKI)" kelimeleri, tanmlama levhas zerinde
yer almaldr.
- 445 -

6.7.5

Soutulmam gazlarn tanmasna ynelik


konteynerlerinin (MEGCler) tasarm, retimi,
zorunluluklar

6.7.5.1

Tanmlar

UN sertifikal ok elemanl gaz


muayenesi ve test edilmesine ilikin

Bu blmn amalar bakmndan:


Alternatif dzenleme, bu Blmde tanmlanm olanlarn dndaki teknik gereksinimler veya test
yntemleri kapsamnda tasarlanan, retilen veya test edilen bir portatif tank veya MEGC iin yetkili
kurum tarafndan verilen onay anlamna gelir;
Elemanlar silindirler, tpler veya silindir demetleridir;
Szdrmazlk testi, MEGCnin elemanlarnn ve hizmet tehizatnn test basncnn en az
%20si orannda bir etkin i basnca tabi tutulduu, gaz kullanlarak yrtlen bir testtir;
Manifold, elemanlarn doldurma ve/veya boaltma deliklerini balayan boru sistemi ve
valflar btndr;
Maksimum izin verilebilir brt ktle (MBK), MEGCnin dara ktlesi ile tanmas iin izin verilen
en ar ykn toplam anlamna gelir;
UN sertifikal ok elemanl gaz konteynerleri (MEGC'ler), bir manifoldla birbirlerine balanm ve bir
iskelet ierisinde monte edilmi ok modlu silindirler, tpler ve silindir gruplar birleimidir. MEGC,
gazlarn tanmas iin gerekli hizmet tehizatn ve yapsal tehizat da kapsar;
Hizmet tehizat, lm cihazlar ile doldurma, boaltma, havalandrma ve gvenlik cihazlar anlamna
gelir;
Yapsal tehizat, elemanlarn dndaki takviye, balama, koruma ve dengeleme elemanlar anlamna
gelir;
6.7.5.2

Genel tasarm ve yapm zorunluluklar

6.7.5.2.1

MEGC, yapsal tehizat karlmadan doldurulabilecek ve boaltlabilecek zellikte olacaktr.


Elleleme ve tamada yapsal btnlnn korunmas amacyla, elemanlara dtan bal dengeleyici
unsurlara sahip olacaktr. MEGC'ler tama srasnda gvenli bir temel oluturacak
desteklerle ve azami izin verilebilir brt ktlesine kadar yklendii durumlar dahil, MEGC'nin
kaldrlmasna uygun kaldrma ve balama aparatlaryla tasarlanacak ve retileceklerdir. MEGC bir
araca, vagona veya deniz veya karayoluna mahsus bir seyrsefer aracna yklenecek ekilde
tasarlanacak ve mekanik ellelemeyi kolaylatracak kzaklar, balantlar veya aksesuarlarla
donatlacaktr.

6.7.5.2.2

MEGC'ler normal elleleme ve tama hallerinde maruz kalabilecekleri tm koullara


dayanabilecek ekilde tasarlanacak, retilecek ve donatlacaklardr. Tasarm dinamik ykleme
ve yorgunluk etkilerini gz nnde bulunduracaktr.

6.7.5.2.3

Bir MEGC'nin elemanlar dikisiz elikten yaplm olacak ve 6.2.1'e ve 6.2.2ye gre
retilecek ve test edilecektir. Bir MEGC'deki tm elemanlar ayn tasarm tipinde olacaktr.

6.7.5.2.4

MEGC'nin elemanlar, balantlar ve boru sistemi aadaki zelliklerde olacaktr:


(a)

Tanmas amalanan maddelere uygun (bkz. ISO 11114-1:2012 ve ISO 11114-2:2000);


veya

(b)

Kimyasal tepkimelere kar uygun ekilde pasifize edilmi veya ntrletirilmi.

6.7.5.2.5

Galvanik hareketle hasara yol aabilecek, farkl metallerin temaslarndan kanlacaktr.

6.7.5.2.6

Her trl cihazlar, contalar ve aksesuarlar dahil olmak zere MEGC malzemeleri, tanmas
amalanan gaz (gazlar) ters bir biimde etkilemeyecektir.
- 446 -

6.7.5.2.7

MEGCler, en azndan tanan ierie bal dahili basn ile normal elleleme ve tama
koullar srasndaki statik, dinamik ve termal (sl) yklere kayp vermeden dayanacak ekilde
tasarlanacaktr. Tasarm, ok elemanl gaz konteynerinin beklenen kullanm mr sresince, bu
yklerin tekrarlanarak uygulanmasndan kaynaklanan malzeme yorgunluu etkilerinin hesaba katlm
olduunu kantlayacaktr.

6.7.5.2.8

MEGCler ve aksamlar, maksimum izin verilebilir yk altnda, ayr ayr uygulanan aadaki statik
kuvvetleri emebilecek zellikte olacaktr:
(a)

Seyahat ynnde: MBKnin (maksimum izin verilebilir brt ktle) iki kat ile yerekimine (g)
1
bal ivmenin arpm;

(b)

Yatayda ve seyahat ynne dik alarda: MBK (seyahat yn ak bir ekilde saptanamyorsa,
kuvvetler MBK'nin iki katna eit olacaktr) ile yerekimine bal ivmenin (g)1 arpm;

(c)

Dikeyde yukar doru: MBK ile yerekimine bal ivmenin (g)1 arpm; ve;

(d)

Dikeyde aa doru: MBK'nin (yerekiminin etkisi dahil toplam ykleme) iki kat ile
1
yerekimine (g) bal ivmenin arpm.

6.7.5.2.9

6.7.5.2.8'de tanmlanan kuvvetler altnda, en ciddi ekilde gerilim altnda kalan noktadaki gerilim,
6.2.2.1'deki ilgili standartlarda veya bu elemanlar o standartlara gre tasarlanp retilerek test
edilmemilerse, kullanld lkedeki yetkili kurum tarafndan kabul edilip onaylanan teknik kod veya
standartta verilen deerleri amayacaktr (bkz. 6.2.5).

6.7.5.2.10

6.7.5.2.8'deki kuvvetlerin her biri altnda, iskelet ve aksamlar iin idame ettirilecek gvenlik faktr
aadaki gibi olacaktr:
(a)

Aka tanmlanm bir akma snrna sahip elikler iin, garanti edilen akmaya karlk
1,5 deerinde bir gvenlik faktr veya

Aka tanmlanm bir akma snrna sahip olmayan elikler iin, garanti edilen % 0,2
dayanm kuvvetine ve stenit elikler iin % 1 dayanm kuvvetine karlk 1,5 deerinde
bir gvenlik faktr.
Alevlenir gazlarn tanmas amacna ynelik MEGCler elektriksel olarak topraklanabilecek
zellikte olacaktr.
(b)

6.7.5.2.11

6.7.5.2.12

Elemanlar yapya ilikin istenmeyen hareketleri ve zararl yerel gerilimlerin konsantrasyonunu


nleyecek biimde sabitlenecektir.

6.7.5.3

Hizmet tehizat

6.7.5.3.1

Hizmet tehizat, normal elleleme ve tama koullarnda basnl kap muhteviyatnn


tahliyesine neden olabilecek hasarlarn nlenmesini salayacak ekilde dzenlenmeli ve
tasarlanmaldr. ereve ile elemanlar arasndaki balant, tali paralar arasndaki greceli harekete
izin veriyorsa, tehizat bu hareketin alan paralarn hasar grme riskini nleyecek ekilde
sabitlenmelidir. Manifoldlar, boaltma aksamlar (boru soketleri, kapatma cihazlar) ve durdurma
valflar d kuvvetler tarafndan bklme tehlikesine kar korunacaktr. Kesme valflarna uzanan
manifold boru tesisat, valflarn ve borularnn basnl kap ierikleri tarafndan yarlmasna veya
bu nedenle ierikleri tahliye etmelerine kar koruyacak esneklikte olmaldr. Doldurma ve
boaltma cihazlar (flanlar ve dili tapalar dahil) ve her trl koruyucu kapak istenmeyen almalara
kar salam ekilde skca duracak zellikte olmaldr.

6.7.5.3.2

Zehirli gazlarn (T, TF, TC, TO, TFC ve TOC grubu gazlar) tanmasna ynelik her elemana bir valf
monte edilmi olacaktr. Svlatrlm zehirli gazlar (2T, 2TF, 2TC, 2TO, 2TFC ve 2TOC grubu
gazlar) iin manifold, elemanlarn ayr ayr doldurulabilecei ve szdrmazlk zellii olan bir valf
tarafndan izole edilebilecei ekilde tasarlanm olacaktr. Yanc gazlarn (F grubu gazlar)
tanmas iin, elemanlar, her biri valf araclyla izole edilmi ekilde, 3000 litreyi amayan
gruplara blneceklerdir.

6.7.5.3.3

MEGC'nin doldurma ve boaltma kapaklar iin, her boaltma ve doldurma borusunun


zerinde ulalabilir bir yere seri balanm iki valf yerletirilecektir. Valflardan biri geri dnsz bir

Hesaplama amalar bakmndan g = 9,81 m/sn .


- 447 -

tipte olabilir. Doldurma ve boaltma cihazlar bir manifolda taklabilir. Her iki utan da kapanabilen
ve sv rnn hapsedilebildii boru sistemi blmlerinde, ar basn olumasn nlemek iin bir
basn tahliye valf bulunmaldr. MEGC zerindeki ana yaltm (izolasyon) valflar, kapama ynlerini
ak gsterecek ekilde iaretlenmelidir. Her durdurma valf veya dier kapama arac, MEGC'nin test
basncnn 1,5 katna eit veya daha byk bir basnca dayanacak ekilde tasarlanacak ve retilecektir.
Vidal afta sahip tm durdurma valflar el arknn saat ynndeki hareketiyle kapatlacaktr. Dier
durdurma valflarnda, konum (ak ve kapal) ve kapama yn ak bir ekilde belirtilecektir.
Tm durdurma valflar kaza ile almalar nleyecek ekilde tasarlanacak ve yerletirilecektir.
Valflarn ve aksesuarlarn yapmnda yumuak metaller kullanlacaktr.
6.7.5.3.4

Boru sistemi, genleme veya bzme, mekanik ok ve titreime bal hasar riskini nleyecek ekilde
tasarlanacak, yaplacak ve denecektir. Tplerdeki balantlar lehimlenecek veya buna eit
salamlkta bir metal birleim yntemi mevcut olacaktr. Lehim malzemelerinin erime noktas 52

C'den aa olmayacaktr. Hizmet tehizatnn ve manifoldun nominal basnc, elemanlarn test


basncnn te ikisinden daha az olmayacaktr.

6.7.5.4

Basn tahliye cihazlar

6.7.5.4.1

UN No. 1013 karbon dioksit ile UN No 1070 azot oksit tamas iin kullanlan MEGClerin
elemanlar, her biri valfle izole edilecek ekilde, en fazla 3000 litrelik gruplara blnecektir. Her bir
grup, bir ya da daha fazla basn tahliye cihazyla donatlacaktr. Kullanm lkesinin yetkili kurumu
tarafndan talep edilmesi halinde, dier gazlara ynelik MEGCler, sz konusu yetkili kurumun
belirledii basn tahliye cihazlaryla donatlacaktr.

6.7.5.4.2

Basn tahliye cihazlar takldnda, MEGC'nin eleman gruplarndaki her yaltlabilecek elemana
da bir veya daha fazla basn tahliye cihaz taklacaktr. Basn tahliye cihazlar, sv aknlar dahil
dinamik kuvvetlere dayanacak bir tipte olacaklar; yabanc madde giriini, sv szntsn ve herhangi bir
tehlikeli ar basn oluumunu nleyecek ekilde tasarlanacaklardr.

6.7.5.4.3

4.2.5.2.6'daki T50 portatif tank talimatlarnda belirtilen soutulmam gazlarn tanmasnda


kullanlan MEGC'ler, kullanlan lkedeki yetkili kurum tarafndan onaylanm bir basn tahliye
cihazna sahip olabilir. Hizmete tahsis edilen bir MEGC, tanacak gazla uyumlu bir malzemeden
yaplm ve onaylanm bir basn giderme cihazyla donatlmamsa, bu cihaz, yayla alan bir basn
giderme cihaznn nnde yer alan bir krlabilir diskten oluabilir. Krlabilir disk ile yayl cihaz
arasndaki boluk, bir basnler ya da gaz sayacyla temin edilecektir. Bu dzenleme, basn
giderme cihaznn hatal almasna yol aabilecek disk kopmas, ufak delikler veya szntlarn
saptanmasna izin vermektedir. Krlabilir disk, yayl cihazn basnc boaltmaya balama dzeyinin
%10 yukarsndaki bir nominal basnta kopacaktr.

6.7.5.4.4

Dk basnl svlatrlm gazlar iin kullanlan ok amal MEGC'lerde basn giderme


cihazlar, MEGC'de tanmasna izin verilen maksimum basnca sahip gaz iin 6.7.3.7.1'de gsterilen
basnta alacaklardr.

6.7.5.5

Basn tahliye cihazlarnn kapasitesi

6.7.5.5.1

Tahliye cihazlarnn toplu olarak hizmet kapasitesi, MEGCnin tam yangn girdabna maruz kalmas
durumunda, elemanlarn iindeki basncn (birikim dahil) basn tahliye cihaznn ayarl basncnn
%120'sini amamasna yetecek ekilde olacaktr. CGA S-1.2-2003 Basn Tahliye Cihaz Standartlar
Ksm 2 Sktrlm Gazlar iin Kargo ve Portatif Tanklar dokmannda belirtilen forml, basn
tahliye cihazlarnn sistemi iin minimum toplam ak kapasitesini belirlemek zere kullanlacaktr.
CGA S-1.1-2003 Basn Tahliye Cihaz Standartlar Ksm 1 Sktrlm Gazlar iin Silindirler
dokman, mnferit elemanlarn tahliye kapasitesini belirlemek iin kullanlabilir. Yayla alan basn
tahliye cihazlar, ngrlen tam boaltma kapasitesine ulamada kullanlabilecektir. ok amal
MEGCler sz konusu olduunda, basn tahliye cihazlarnn toplu olarak hizmet kapasitesi, MEGCde
tanmasna izin verilen gazlar arasndan en yksek hizmet kapasitesini gerektiren gaz iin
alnacaktr.

6.7.5.5.2

Svlatrlm gazlarn tanmasnda kullanlan elemanlar zerinde kurulu basn tahliye


cihazlarnn toplam gerekli kapasitesinin saptanmasnda, gazn termodinamik zellikleri hesaba
katlacaktr (rnein dk basnl svlatrlm gazlar iin bkz. CGA S-1.2-2003, Basn Tahliye
Cihaz Standartlar Ksm 2 Sktrlm Gazlar iin Kargo ve Portatif Tanklar ve yksek
basnl svlatrlm gazlar iin bkz. CGA S-1.1-2003 Basn Tahliye Cihaz Standartlar Ksm 1
Sktrlm Gazlar iin Silindirler).
- 448 -

6.7.5.6

Basn tahliye cihazlarnn iaretlenmesi

6.7.5.6.1

Basn tahliye cihazlar aadaki belirtilen ekilde aka ve kalc bir biimde iaretlenecektir:
(a)
(b)
(c)
(d)

retici ad ve ilgili katalog numaras;


Ayarl basn ve/veya ayarl scaklk;
Son yrtlen testin tarihi.
Yayla tahrik edilen basn tahliye cihazlar ve krlabilir disklerin ak kesit alanlar
mm2 olarak;

6.7.5.6.2

Yayla alan basn tahliye cihazlar zerinde iaretlenmi olan dk basnl svlatrlm gazlarn
nominal ak kapasitesi ISO 4126-1:2004 ve ISO 4126-7:2004'e uygun olarak saptanacaktr.

6.7.5.7

Basn tahliye cihazlar balantlar

6.7.5.7.1

Basn tahliye cihazlarna yaplan balantlar, basn tahliye cihazyla snrlandrlmam biimde
gerekli boaltm salayacak yeterli boyutta olacaklardr. Elemanlar ve basn tahliye cihazlar arasna,
bakm veya dier nedenlerle benzer cihazlarn konulmas hari, hibir durdurma valf konmayacak; fiili
kullanmdaki cihazlara hizmet eden durdurma valflar ak olarak kilitlenecek ya da durdurma valflar
ortak kilide sahip olacak ve bylelikle benzer cihazlardan en azndan birinin her zaman
altrlabilmesi ve 6.7.5.5 gereksinimlerini karlayabilmesi salanacaktr. Elemandan bir hava
deliine veya basn tahliye cihazna giden bir aklkta ak snrlandracak veya kesecek herhangi bir
engel bulunmayacaktr. Tm borularn ve balantlarn delikleri, en az bal olduklar basn tahliye
cihaznn girii ile ayn ak alanna sahip olacaktr. Boaltma borusunun nominal boyutu en azndan
basn tahliye cihaznn k kadar geni olacaktr. Basn tahliye cihaz klarndan
giden havalandrma delikleri kullanlyorsa, boaltlan buhar veya svy, boaltlan cihazlardaki
minimum sistemde kalan basn koullarnda atmosfere tayacaklardr.

6.7.5.8

Basn tahliye cihazlarnn yerletirilmesi

6.7.5.8.1

Her basn tahliye cihaz, azami doldurma koullar altnda, svlatrlm gazlarn
tanmasnda kullanlan elemanlarn buhar alanyla iletiim iinde olacaktr. Cihazlar donatlrken,
kan gazn veya svnn MEGC'ye, elemanlarna veya personele zarar vermesini nlemek iin, kan
buharn yukar doru ve snrlanmadan boaltlmasn salayacak ekilde dzenlenecektir. Alevlenir,
piroforik ve ykseltgen gazlar durumunda kan gaz, elemanlar etkileyemeyecek
ekilde
ynlendirilecektir. Basn tahliye cihaz kapasitesinin drlmemesi kouluyla, buhar aknn
ynn deitiren sya direnli koruyucu cihazlara izin verilebilir.

6.7.5.8.2

Yetkisi olmayan kiilerin basn tahliye cihazlarna erimesini nlemek ve cihazlar,


MEGCnin devrilmesinden kaynaklanan hasarlardan korumak amacyla dzenlemeler yaplmaldr.

6.7.5.9

lm cihazlar

6.7.5.9.1

MEGCnin tartyla doldurulmas amalanyorsa, tank bir veya birden fazla lm cihazyla
donatlacaktr. Camdan veya dier krlabilir malzemelerden mamul seviye gstergeleri
kullanlmayacaktr.

6.7.5.10

MEGC destekleri, iskeletleri, kaldrma ve balama aparatlar

6.7.5.10.1

MEGCler, tama srasnda gvenli bir taban salayacak bir destek yapsyla tasarlanmal ve
yaplmaldr. 6.7.5.2.8de belirtilen kuvvetler ve 6.7.5.2.10da belirtilen gvenlik faktr tasarmn bu
asndan gz nnde bulundurulacaktr. Kzaklar, iskeletler, kafesler veya dier benzer yaplar kabul
edilebilir.

6.7.5.10.2

Eleman gruplarndan (kafesler, iskeletler, vb.) ve MEGC kaldrma ve balama aparatlarndan


kaynaklanan kombine gerilimler, hibir elemann herhangi bir ksmnda ar gerilime neden
olmayacaktr. Tm MEGClere, kalc kaldrma ve balama aparatlar monte edilecektir. Hibir
koulda aksamlar veya aparatlar elemanlara kaynaklanmayacaktr.

6.7.5.10.3

Desteklerin ve iskeletlerin tasarmnda, evresel korozyonun etkileri dikkate alnacaktr.

- 449 -

6.7.5.10.4

MEGC'ler tama srasnda 4.2.4.3'e gre korunmadklar zaman, elemanlar ve hizmet tehizat
yandan veya boydan darbeler ya da devrilmeden kaynaklanan hasarlara kar korunacaklardr. D
aksamlar, darbe veya MEGCnin zerlerine devrilmesi sonucunda
elemanlarn ieriinin dar kmasna engel olmak iin korunacaklardr.
korunmasna zellikle zen gsterilecektir. Koruma rnekleri aadakileri iermektedir:

Manifoldun

(a)

Boylamasna ubuklardan oluabilecek yandan darbelere kar koruma;

(b)

skelet boyunca sabitlenmi takviye halkalar ve ubuklarn ierebilen devrilmelere kar


koruma;

(c)

Arkadan darbeye kar koruma rnein tampon ya da bir kasadan oluabilir.

(d)

ISO 1496-3:1995'in ilgili hkmlerine uygun bir ISO asisi kullanmyla, elemanlarn ve
hizmet tehizatnn darbelere veya devrilmesine kar koruma.

6.7.5.11

Tasarm onay

6.7.5.11.1

Yetkili kurum veya onun yetkili mercisi, her yeni portatif MEGC tasarm iin bir tasarm onay
sertifikas dzenleyecektir. Bu sertifika, MEGCnin bu merci tarafndan incelendiini, amalanan
kullanmna uygun olduunu ve bu Blmn gereksinimleriyle Blm 4.1 kapsamndaki gazlara
ynelik ilgili hkmlerle ve P200 ambalajlama talimatnn ilgili hkmlerine uygunluk gsterdiini
tasdik edecektir. Tasarmda deiiklik yaplmadan retilen MEGC serilerinde, sertifika tm seriler
iin geerli olacaktr. Sertifikada prototip test raporuna, manifoldun yapm malzemelerine ve
elemanlarn yapm standartlarna deinilecek ve bir onay numaras bulunacaktr. Onay numaras,
onayn verildii Devleti gsteren ayrt edici sembol veya iareti, yani Karayolu Trafiine ilikin
Viyana Konvansiyonunda (l968) gsterildii ekilde uluslararas trafikteki ayrt edici sembol veya
iareti ile bir kayt numarasn ierecektir. 6.7.1.2 kapsamndaki tm alternatif dzenlemeler, sertifika
zerinde yer alacaktr. Bir tasarm onay, ayn tr ve kalnlktaki malzemelerden, ayn fabrikasyon
teknikleriyle ve ayn desteklere, edeer kapaklara ve dier aparatlara sahip daha kk MEGClerin
onay olarak da kullanlabilir.

6.7.5.11.2

Tasarm onay iin prototip test raporu en az aadakileri kapsamaldr:


(a)

ISO 1496-3:1995'te belirtilen ilgili iskelet testinin sonular;

(b)

6.7.5.12.3 kapsamndaki test ve ilk muayene sonular ve

(c)

6.7.5.12.1deki darbe testinin sonular ve

(d)

Silindirlerin
ve tplerin
sertifikasyon belgeleri.

ilgili

standartlara

uygunluk

gsterdiini

onaylayan

6.7.5.12

Muayene ve test

6.7.5.12.1

Tadil edilmi haliyle 1972 tarihli Gvenli Konteynerlere ilikin Uluslararas Konvansiyonda (CSC)
anlan konteyner tanmn karlayan MEGCler, Testler ve Kriterler Elkitab, Ksm IV, Blm
41de n grlen Dinamik, Boyuna Darbe Testine her bir tasarmn temsili prototipi tabi tutularak
baaryla kalifiye olduklarna karar verilmedike kullanlmayacaktr.

6.7.5.12.2

Her bir MEGC'nin elemanlar ve tehizatlar, ilk kez servise konulmadan nce muayene ve test (ilk
muayene ve test) edilecektir. Ondan sonra da be yl amayacak aralklarla (5 yllk periyodik
muayene) muayenelere tabi tutulacaklardr. 6.7.5.12.5 uyarnca gerekli grldnde, son muayene ve
test tarihine baklmakszn, istisnai bir muayene ve test yaplacaktr.

6.7.5.12.3

MEGC'nin ilk muayene ve testi, tasarm zelliklerinin bir kontroln, MEGC'nin ve


balantlarnn, tanacak gazlar hesaba katlarak dardan incelenmesini ve 4.1.4.1'deki P200
ambalajlama talimatndaki uygun test basnlarna atfen bir basn testini kapsayacaktr. Manifoldun
basn testi, bir hidrolik test olarak veya yetkili kurumun veya yetkili mercisinin onayyla baka bir
svnn veya gazn kullanmyla icra edilebilir. MEGC hizmete alnmadan nce, bir szdrmazlk testi ile
tm hizmet tehizatnn tatmin edici bir ekilde alp almadnn kontrol de yaplacaktr.
Elemanlar ve aksamlar ayr ayr basn testine tabi tutulduklarnda, montajdan sonra birlikte bir
szdrmazlk testine tabi tutulacaklardr.
- 450 -

6.7.5.12.4

5 yllk periyodik muayene ve test 6.7.5.12.6'ya gre yapnn, elemanlarn ve hizmet


tehizatnn bir d incelemesini kapsayacaktr. Elemanlar ve boru sistemi, P200 ambalajlama
talimatnda belirtilen periyotlarda ve 6.2.1.5'te tanmlanan hkmlere gre test edileceklerdir.
Elemanlar ve tehizat ayr ayr basn testine tabi tutulduklarnda, montajdan sonra birlikte bir
szdrmazlk testine tabi tutulacaklardr.

6.7.5.12.5

MEGCde hasarl veya anm alanlar veya sznt, ya da MEGCnin btnln


etkileyebilecek bir kusur gzlemlendiinde istisnai muayene ve testin yrtlmesi gerekir. stisnai
muayene ve testin ls, MEGCdeki hasar veya bozukluun miktarna baldr. Bu, en az
6.7.4.12.6'da belirtilen incelemeleri kapsayacaktr.

6.7.5.12.6

ncelemeler aadaki hususlar salayacaktr:


(a)

Elemanlar, MEGCyi tama iin gvensiz klabilecek oyuklar, korozyon veya


srtnme andrmalar, kntler, biim bozulmas, kaynaklardaki bozukluklar veya szntlar
dahil dier koullar saptamak amacyla d muayeneye tabi tutulmutur;

(b)

MEGC doldurma, boaltma ve tama iin gvensiz klabilecek borular, valflar ve


contalar, anm alanlar, bozukluklar veya szntlar dahil dier koullar saptamak amacyla
muayene edilmitir;

(c)

Herhangi bir flanl balantdaki veya bo flantaki kayp veya gevek cvatalar veya somunlar
deitirilmi veya sklatrlmtr;

(d)

Hibir acil durum cihaznda ve valfnda korozyon, biim bozulmas ve normal almalarn
engelleyen herhangi bir hasar veya bozukluk yoktur. Uzaktan kapama cihazlar ve kendi
kendine kapanan durdurma valflar, doru alp almadklarnn saptanmas iin
altrlacaklardr;

(e)

MEGC zerindeki gerekli iaretler okunakl olup ilgili zorunluluklara uyum gstermektedir
ve

(f)

MEGCyi kaldrmada kullanlan iskelet, destekler ve dzenlemeler dzgn durumdadr.

6.7.5.12.7

6.7.5.12.1, 6.7.5.12.3, 6.7.5.12.4 ve 6.7.5.12.5'teki muayeneler ve testler, yetkili kurum


tarafndan onaylanm bir merci tarafndan veya onun denetiminde yaplacaktr. Basn testi, muayene
ve testin bir parasysa bu, MEGCnin veri levhasnda gsterilecek basn test basncdr. Basn
altndayken, MEGCnin elemanlarnda, borularnda veya tehizat zerinde herhangi bir szntnn olup
olmad kontrol edilecektir.

6.7.5.12.8

Herhangi bir gvensiz durum belirtisi ortaya ktnda, bu dzeltilinceye ve ilgili testlerle
onaylamalardan geilinceye kadar MEGCler hizmete geri alnmayacaktr.

6.7.5.13

aretleme

6.7.5.13.1

Her MEGCde, muayene iin kolayca grlebilen ve eriilebilir bir yere kalc olarak monte edilmi,
anmaya dayankl bir metal levha bulunmaldr. Metal levha elemanlara taklmamaldr. Elemanlar
Blm 6.2 hkmleri kapsamnda iaretlenecektir. Asgari olarak aada belirtilen bilgiler,
damgalama veya edeer baka bir metot ile levha zerine iaretlenmelidir:
(a)

(b)

Tank sahibine ilikin bilgiler


(i)
Tank sahibinin tescil numaras;
retim bilgileri
(i)

retim lkesi;

(ii)

retim yl;

(iii)

reticinin ad veya iareti;

(iv)

reticinin seri numaras;

- 451 -

(c)

Onay bilgileri

(i)

Birlemi Milletler ambalaj sembol

Bu sembol, bir ambalajn, portatif tankn veya MEGCnin Blm 6.1, 6.2, 6.3,
2
6.5, 6.6 veya 6.7nin
ilgili zorunluluklarna uygunluk gsterdiini belgeleme
amalar haricindeki bir ama iin kullanlmayacaktr.
(ii)

Onay lkesi;

(iii)

Tasarm onay iin yetkili kurum;

(iv)

Tasarm onay numaras;

Tasarm, alternatif dzenlemeler kapsamnda onaylandysa AA harfleri (bkz.


6.7.1.2);
Basnlar
(v)

(d)

(e)

(g)

(i)

Test basnc (bar lm olarak) ;

(ii)

lk basn testi tarihi (ay ve yl);

(iii)

lk basnl test gzetmeninin knyesi;

Scaklklar
3

(i)

Tasarm scakl aral (C zerinden) ;

(f)

Elemanlar / Kapasite

(i)

Eleman says;

(ii)

Toplam su kapasitesi (litre olarak)3;

Periyodik muayeneler ve testler


(i)

Son yrtlen periyodik testin tipi (5 yl, istisnai test vb.);

(ii)

Son yrtlen periyodik testin tarihi (ay ve yl);

(iii)

Son testi yrten veya gzetleyen yetkili mercinin knyesi.

Bu sembol UN Model Dzenlemesi Blm 6.8deki kurallara uygun dier tama modlar iin yetkilendirilmi
dkme yk konteynrlar belgelendirmekte de kullanlr.
3
Kullanlan birim belirtilecektir.
2

- 452 -

ekil 6.7.5.13.1: Tanmlayc levha iaretleme rnei


Tank sahibinin tescil numaras
RETM BLGLER
retim lkesi
retim yl
retici
reticinin seri numaras
ONAY BLGLER
Onay lkesi
Tasarm onay iin yetkili kurum
Tasarm onay numaras
BASINLAR
Test basnc
lk basn testi tarihi:
(aa/yyyy)
SICAKLIKLAR
Tasarm scakl aral
ELEMANLAR / KAPASTE
Eleman says
Toplam su kapasitesi
PERYODK MUAYENELER / TESTLER
Test tipi
Test tarihi
ahit mhr
(aa/yyyy)

6.7.5.13.2

AA (geerliyse)
bar
ahit mhr:
C

ila

litre
Test tipi

Test tarihi
(aa/yyyy)

ahit mhr

MEGCye skca ilitirilmi metal bir levhada aadaki bilgiler dayankl olarak iaretli olacaktr:
Operatrn ad
Maksimum izin verilen yk ktlesi
kg
15Cde alma basnc:
bar lm
zin verilen maksimum brt ktle (MBK)
Bo (dara) ktle
kg

- 453 -

kg

- 454 -

BLM 6.8
METALK MALZEMEDEN MAMUL GVDEL SABT TANKLAR (TANKERLER), SKLEBLR
TANKLAR, TANK KONTEYNERLER, TANK TAKAS GVDELER LE TPL GAZ TANKERLER VE
OK ELEMANLI GAZ KONTEYNERLERNN (MEGC'LER) YAPIMINA, TEHZATINA, TP ONAYINA,
MUAYENESNE, TESTLERNE VE ARETLENMESNE LKN ZORUNLULUKLAR

NOT:1

Portatif tanklar ve UN sertifikal ok elemanl gaz konteynerleri (MEGCler) iin bkz. Blm 6.7;
fiber takviyeli plastik tanklar iin bkz. Blm 6.9; vakumla alan atk tanklar iin bkz. Blm 6.10.

NOT 2:

Sabit tanklar (tank-aralar) ve ilave donanmlar ieren portatif tanklar iin Blm 3.3.teki zel
hkm 664e baknz.

6.8.1

Kapsam

6.8.1.1

Bu sayfann enine tamamn kaplayacak ekilde yer alan zorunluluklar, hem sabit tanklar
(tankerler), sklebilir tanklar ve tpl gaz tankerleri, hem de tank konteynerleri, tank takas gvdeleri
ve ok elemanl gaz konteynerleri (MEGC) iin geerlidir. Tek bir stunda bulunan hkmler ise
sadece aadakiler iin geerlidir:

6.8.1.2

Sabit tanklar (tankerler), sklebilir tanklar ve tpl gaz tankerleri (sol stun);

Tank konteynerler, tank takas gvdeleri ve MEGCler (sa taraf).

Bu zorunluluklar unlar iin geerlidir:


Sabit tanklar (tankerler), sklebilir tanklar
ve tpl gaz tankerleri

Tank konteynerleri, tank takas gvdeleri ve


MEGCler

Gazl, sv, toz halindeki veya tanecikli maddelerin tanmas iin kullanlanlar.
6.8.1.3

Balk 6.8.2, tm snflar kapsamndaki maddelerin tanmas amacna ynelik sabit tanklar
(tankerler), sklebilir tanklar, tank konteynerleri, portatif tank tayan aralar ile Snf 2 kapsamndaki
gazlarn tanmas iin kullanlan tpl gaz tankerleri ve MEGC'ler iin geerli olan zorunluluklar
ortaya koymaktadr. 6.8.3'ten 6.8.5'e kadar olan balklar, balk 6.8.2 zorunluluklarn tamamlayc
veya tadil edici zel zorunluluklar kapsamaktadr.

6.8.1.4

Bu tanklarn kullanmna ilikin hkmler iin bkz. Blm 4.3.

6.8.2

Tm snflar iin geerli zorunluluklar

6.8.2.1

Yapm
Temel ilkeler

6.8.2.1.1

Gvdeler, aksamlar ve hizmet tehizatlar ile yapsal tehizatlar, ierik kayb olmakszn (gaz tahliye
valflarndan kaan gaz miktarlar dnda) aadakilere dayanacak ekilde tasarlanacaktr:
-

6.8.2.1.2 ve 6.8.2.1.13'te belirtildii zere normal tama koullarndaki statik ve


dinamik gerilmelere;

6.8.2.1.15de n grld zere asgari gerilmelere.

- 455 -

6.8.2.1.2

6.8.2.1.3

Tanklar ve balantlar, maksimum izin


verilebilen yk altnda unlarn kard
kuvvetleri emebilecek zellikte olacaktr:

Tank konteynerler ve balantlar, maksimum izin


verilebilen yk altnda unlarn kard
kuvvetleri emebilecek zellikte olacaktr:

Seyahat ynnde: toplam ktlenin iki


kat;

Seyahat
kat;

Seyahat ynne dik alarda:


toplam ktle;

Dikeyde yukar doru: toplam ktle;

Yatayda
ve
seyahat
ynne
dik
alarda: toplam ktle; (seyahat yn aka
belirlenmediyse, her ynde de toplam
ktlenin iki kat);

Dikeyde aa doru: toplam ktlenin


iki kat.

Dikeyde yukar doru: toplam ktle;

Dikeyde aa doru: toplam ktlenin iki


kat.

ynnde:

toplam

ktlenin

iki

Gvde duvarlar en az aadaki balklarda belirtilen kalnla sahip olacaktr:


6.8.2.1.17 ila 6.8.2.1.21

6.8.2.1.17 ila 6.8.2.1.20.

6.8.2.1.4

Gvdeler, 6.8.2.6'da sralanan standartlarn getirdii zorunluluklar veya 6.8.2.7 kapsamndaki yetkili
kurum tarafndan tannan, malzemenin seimini ve gvde en kalnlnn, azami ve asgari doldurma ve
alma scaklklar gz nnde bulundurularak saptanmasn ieren bir teknik kodun gerekliliklerine
uygun olarak tasarlanacak ve retileceklerdir. Ancak, 6.8.1.2.6 ve 6.8.2.1.26'daki asgari zorunluluklar
yerine getirilecektir.

6.8.2.1.5

Belirli tehlikeli maddelerin tanmasna ynelik tanklar ek korumaya sahip olacaklardr.


Bunlar, ilgili maddelerin znde var olan tehlikelerin dikkate alnmasyla saptanm ek gvde kalnl
(arttrlm hesaplama basnc) veya koruyucu bir cihaz eklinde olabilir (bkz.6.8.4teki zel
hkmler).

6.8.2.1.6

Kaynak ilemleri titizlikle yaplmal ve tam gvenlik salanmaldr. Kaynak ilemi ve kontrol
6.8.2.1.23 zorunluluklar ile uyumlu olmaldr.

6.8.2.1.7

Negatif i basntan kaynaklanacak deformasyon riskine kar gvdeleri korumak iin


nlemler alnacaktr. 6.8.2.2.6a gre olan gvdeler hari olmak zere, vakum valflaryla donatlacak
ekilde tasarlanan gvdeler, i basntan en az 21 kPa (0,21 bar) daha fazla bir d basnca, kalc
bir deformasyon olumadan, dayanacak zellikte olacaktr. Yalnzca ambalajlama gruplar II ve III
kapsamndaki, tama srasnda svlamayan kat maddelerin (ister toz halinde, ister tanecikli olsun)
tanmas iin kullanlan gvdeler, daha dk bir d basnca uygun ekilde tasarlanabilir; fakat bu
basn 5 kPadan (0,05) dk olamaz. Vakum valflar, tankn tasarmnda ngrlen vakum
basncndan daha yksek olmayan bir vakum ayarnda boaltma yapacak ekilde ayarlanacaktr.
Vakum valfyla donatlmak zere tasarlanmam olan gvdeler, i basncn en az 40 kPa (0,4 bar)
zerindeki bir d basnca, kalc bir deformasyon olmakszn dayanacak zellikte olacaktr.
Gvde malzemeleri

6.8.2.1.8

Gvdeler, eitli snflarda art koulan baka scaklk aralklar sz konusu deilse, -20 oC ile +50 oC
scaklklar arasnda gevreklikten kaynaklanan krlmalara ve gerilim anmasndan kaynaklanan
atlamalara kar dayankl olan uygun metalik malzemelerden yaplm
olacaktr.

6.8.2.1.9

erikle temas halinde olan gvdelerin veya koruyucu astarlarnn malzemeleri, ierikle tehlikeli
biimde tepkimeye (bkz. 1.2.1, "Tehlikeli tepkime") girebilecek, tehlikeli bileikler oluturacak veya
malzemeyi nemli oranda zayflatacak maddeler iermeyecektir.
Tanan madde ile gvdenin yapmnda kullanlan malzeme arasndaki temas, gvdenin et kalnlnda
ilerleyen bir azalmaya neden oluyorsa, et kalnl retim srasnda uygun bir miktarda arttrlacaktr.
Anmaya kar ilave edilen bu kalnlk, gvde et kalnlnn hesaplanmasnda gz nnde
bulundurulmayacaktr.
- 456 -

6.8.2.1.10

Kaynakl gvdelerde, sadece kusursuzca kaynaklanabilen ve -20 oC' lik ortam scaklnda zellikle
kaynak izi ve evresindeki blgelerde yeterli darbe mukavemetine sahip olduu garanti edilebilen
malzemeler kullanlacaktr.
nce taneli elik 2kullanlyorsa, malzeme artnamesine gre akma mukavemetinin garanti edilen Re
deeri 4602N/mm 'den fazla olmayacak ve ekme mukavemetinin st snrnn garanti edilen Rm deeri
725 N/mm 'yi amayacaktr.

6.8.2.1.11

0,85'ten yksek bir Re/Rm


kullanmna izin verilmeyecektir.
Re

oranna

eliklerin,

sahip

kaynakl

gvdelerin

yapmnda

aka tanmlanm akma snrna sahip elikler iin grnr akma mukavemeti veya
aka tanmlanm akma noktas olmayan elikler iin %0.2'lik dayanm mukavemeti
(stenit elikler iin %1).

Rm = ekme mukavemeti.
Malzemenin muayene sertifikasnda belirtilen deerler, her durumda bu orann belirlenmesi
iin temel olarak alnacaktr.
6.8.2.1.12

elik iin, % olarak, krlmadaki uzama


10 000
2

N/mm zerinden belirlenen ekme


mukavemeti
deerinden dk olmayacak; hibir koulda da ince tanecikli elikler iin %16'dan ve dier elikler
iin %20'den daha kk olmayacaktr.
Alminyum alamlar iin krlmadaki uzama %12'den 1 az olmayacaktr.
Gvde kalnlnn hesaplanmas
6.8.2.1.13

Gvde kalnl iin esas alnan basn tasarm basncndan


6.8.2.1.1'de sz edilen gerilmeler ile, gerekliyse, aadaki
bulundurulacaktr:

Tankn, gerilime maruz kalarak kendini


tayan bir yesini oluturduu aralarda
gvde,
dier
kaynaklardan
gelen
gerilimlere ek olarak bu ekilde oluan
gerilimlere kar da dayanacak ekilde
tasarlanacaktr:
Bu gerilimler altnda, gvdenin ve onun
balantlarnn en ciddi gerilim altnda
kalan noktalarndaki gerilim 6.8.2.1.16'da
tanmlanan deerini amayacaktr
:

az olmayacaktr, ancak
gerilmeler gz nnde

Bu gerilimlerin her biri altnda, gzlenecek


emniyet faktr aadaki gibi olacaktr
- Aka
tanmlanm
akma
noktasna
sahip metaller iin: grnr akma
mukavemetine karlk 1,5 gvenlik faktr
veya
-

Aka tanmlanmam akma noktasna


sahip metaller iin: Garanti edilmi %0,2'lik
dayanm kuvvetine karlk 1,5 gvenlik
faktr (stenit elikler iin maksimum %1
uzama).

Sac metallerde, test parasnn ekme gerilimi ekseni, yuvarlanma dorultusuna dik ada olmaldr.
Krlmadaki kalc uzama, mastar uzunluunun (l) apn ( d ) be kat ( l = 5 d ) olduu dairesel kesite sahip test
paralaryla llr; dikdrtgen eklinde kesit alanna sahip test paralar kullanlyorsa mastar uzunluu u forml ile
hesaplanmaldr:
l = 5,65
Fo
Burada Fo, test parasnn balangtaki kesit alann gstermektedir.
1

- 457 -

6.8.2.1.14

Hesaplama basnc, Blm 3.2, Tablo A, Stun (12) uyarnca, kodun ikinci ksmdr (bkz.
4.3.4.1).
"G" harfi kullanlyorsa, aadaki zorunluluklar geerlidir:

(a)

50 C'deki buhar basnc 110 kPay (1,1 bar) (mutlak basn) amayan maddelerin tanmasna
ynelik yer ekimiyle ile boaltlan gvdeler, tanacak maddenin statik basncnn iki kat kadar
bir hesaplama basnc ile tasarlanacak olup bu, suyun statik basncnn iki katndan az
olmayacaktr;

(b)

50 C'deki buhar basnc 110 kPay (1,1 bar) (mutlak basn) amayan maddelerin tanmasna
ynelik basnla doldurulan veya basnla boaltlan gvdeler, doldurma veya boaltma
basncnn 1,3 katna eit bir hesaplama basnc ile tasarlanacaktr;

Asgari hesaplama basncnn saysal deeri (lm basnc) verildii zaman, gvde bu basnca
gre tasarlanacak fakat bu basn doldurma veya boaltma basncnn 1,3 katndan daha dk
olmayacaktr. Bu durumlarda aadaki asgari zorunluluklar geerlidir:

(c)

50 C'deki buhar basnc en az 110 kPa (1,1 bar) olan ve kaynama noktas 35 Cden yksek
olan maddelerin tanmasna ynelik gvdeler, doldurma veya boaltma sistemi nasl olursa
olsun, en az 150 kPa (1,5 bar) lm basncndaki veya doldurma veya boaltma basncnn
1,3 kat (hangisi bykse) olan bir hesaplama basncyla tasarlanacaktr;

(d)

Kaynama noktas 35 Cden dk olan maddelerin tanmasna ynelik gvdeler, doldurma veya
boaltma sistemi nasl olursa olsun, doldurma veya boaltma basncnn
1,3 katna eit, fakat en az 0,4 MPa (lm basnc) olan bir hesaplama basncna uygun
olarak tasarlanacaktr.

6.8.2.1.15

Test basncnda, gvdenin en ciddi biimde gerilime maruz kalan noktasndaki gerilimi, aada
tarif edilen malzemeye baml snrlar amayacaktr. Kaynaklara bal zayflamalar iin pay
braklacaktr.

6.8.2.1.16

Tm metaller ve alamlar iin, test basncndaki gerilimi aadaki formln verdii


deerlerin kk olanndan dk olacaktr:
0,75 Re veya 0,5 Rm
Burada
Re

aka tanmlanm akma noktasna sahip elikler iin grnr akma mukavemeti veya
aka tanmlanm akma noktas olmayan elikler iin %0,2'lik dayanm mukavemeti
(stenit elikler iin %1).

Rm

ekme mukavemeti.

Kullanlacak Re ve Rm deerleri, malzeme standartlarna uygun belirli minimum deerler olacaktr.


Sz konusu metal veya alam iin hibir malzeme standard mevcut deilse, kullanlan Re ve Rm
deerleri yetkili kurum veya onun belirledii bir yetkili merci tarafndan onaylanacaktr.
stenit elikler kullanlyorsa, malzeme standartlarna gre belirlenmi minimum deerler, arttrlm
deerler muayene sertifikasnda onaylanmsa %15'e kadar arttrlabilir. Bununla birlikte
6.8.2.1.18de verilen forml uygulanyorsa minimum deerler almayacaktr.
Minimum gvde kalnl
6.8.2.1.17

Gvdenin kalnl aadaki formllerle saptanan deerlerin byk olanndan az olmayacaktr:

- 458 -

Bu denklemde:
=

mm cinsinden minimum gvde kalnl

PT

MPa cinsinden test basnc

PC

6.8.2.1.14te belirtildii zere MPa cinsinden hesaplama basnc

gvdenin mm cinsinden i ap

6.8.2.1.16da belirtilen, N/mm2 cinsinden izin verilen gerilim

kaynaklara bal zayflamalarn dikkate alnmas amacyla 6.8.2.1.23'te tanmlanan


muayene yntemleriyle balantl olarak tespit edilen, 1i amayan bir katsay.

Kalnlk hibir ekilde aadaki balklarda belirtilenlerden daha dk olmayacaktr:


6.8.2.1.18 ila 6.8.2.1.21.
6.8.2.1.18

6.8.2.1.18 ila 6.8.2.1.21.

6.8.2.1.21'de sz edilenler hari olmak


zere ap 1,80 m'yi amayan dairesel kesitli 2
gvdeler yumuak elikten 3 yaplmlarsa 5
mmden veya baka bir metalden yaplmlarsa
edeeri bir kalnlktan daha ince olmayacaktr.

Yumuak elikten mamullerse


gvdelerin
kalnl en az 5 mm (6.8.2.1.11in ve
6.8.2.1.12 nin zorunluluklarna uygun ekilde)
veya baka malzemeden mamullerse edeeri
kalnlkta olacaktr.

ap 1.80 m. den fazlaysa, toz yada ap


tanecikli
1.8
maddelerin tanmasnaynelik gvdeler hari,
bu kalnlk, gvde yumuakelikten yaplmsa
6mm. ye baka metalden yaplmsa edeeri
kalnla ykseltilecektir

ap 1.80 m. den fazlaysa, toz yada tanecikli


maddelerin tanmasnaynelik gvdeler hari,
bu kalnlk, gvde yumuakelikten yaplmsa
6mm. ye baka metalden yaplmsa edeeri
kalnla ykseltilecektir.
Kullanlan metal nemli olmakszn gvde
kalnl hi bir koulda 3 mm. den ince
olamaz.

"Edeer kalnlk" aadaki formlle elde edilen kalnlk anlamna gelir:


e1 =
3

464 e

Rm1 A1

Dairesel kesitli olmayan, rnein kutu veya elips ekilli gvdeler iin, verilen aplar ayn alann
dairesel kesiti temelinde hesaplananlara uygunluk gsterecektir. Bu tr kesit ekilleri iin gvde cidarnn
dbkeyliinin yarap yanlarda 2000 mm'yi veya st ve altta 3000 mm'yi amayacaktr.
3

Yumuak elik ve referans elik tanmlar iin bkz. 1.2.1.Bu durumda yumuak elik, EN malzeme
standartlarnda yumuak elik olarak anlan ve minimum ekme mukavemeti 360 N/mm ve 490 N/mm arasnda
olan, krlmadaki minimum uzamas ile 6.8.2.1.12ye uygun bir deerde olan elikleri de kapsamaktadr.
4
Bu forml u genel formlden tretilmitir.

e1 = seilen metal iin mm cinsinden minimum gvde kalnln;


eo = 6.8.2.1.18 ve 6.8.2.1.19 uyarnca yumuak elik iin mm cinsinden minimum gvde kalnln ifade eder;
Rmo = 370 (referans elik iin ekme mukavemeti, bkz. 1.2.1deki tanm, N/mm 2 olarak);
Ao = 27 (referans elik iin krlmadaki uzama, % olarak);
Rm1 = Seilen metal iin N/mm2 cinsinden minimum ekme mukavemeti ve
A1 = ekme gerilimi altnda seilen metalin % olarak minimum krlmadaki uzamas.

- 459 -

Yanal darbe veya devrilmeden kaynaklanan


hasara kar koruma, 6.8.2.1.20 kapsamnda
salanmsa, yetkili kurum yukarda belirlenen
asgari kalnlklarn temin edilen korumaya
oranla azaltlmasna izin verebilir; bununla
birlikte,ap en fazla 1,80 m olan gvdeler iin
sz konusu kalnlklar, yumuak eliin 3
kullanlmas halinde 3 mmden az ve baka
materyallerin kullanlmas halinde e deer
kalnlkta olacaktr. ap 1,80 m'den fazla
olan gvdeler iin yukarda belirtilen minimum
kalnlk, yumuak elik3
durumunda 4
mmye veya baka metal kullanm durumunda
edeer bir ykseklie karlacaktr.

Hasara kar tank korumas 6.8.2.1.20ye


uygun ekilde salandysa, yetkili kurum
yukarda anlan minimum kalnln temin
edilen korumaya oranla azaltlmasna izin
verebilir. Bununla birlikte, ap en fazla 1,80
m olan gvdeler iin sz konusu kalnlk
yumuak elik3 kullanm halinde en az 3
mm, baka malzemelerin kullanm halinde
ise edeer bir kalnlkta olmaldr. ap 1,80
m'den fazla olan gvdeler iin yukarda
belirtilen minimum kalnlk, yumuak elik3
durumunda 4 mmye veya baka metal
kullanm durumunda edeer bir ykseklie
karlacaktr.

Edeer kalnlk, 6.8.2.1.18deki


elde edilen kalnlktr.

formlle

Edeer kalnlk, 6.8.2.1.18deki formlle


elde edilen kalnlktr.

6.8.2.1.21'de ngrlenler hari olmak zere,


6.8.2.1.20 (a)ya ve (b)'ye uygun hasara kar
korumay da ieren gvdelerin et kalnl,
aadaki tabloda verilen deerlerden daha az
olmayacaktr.

6.8.2.1.20 uyarnca hasara kar korumayla


donatlm gvdelerin kalnl, u tabloda
verilen deerlerden dk olamaz

Gvdelerin
minimum
kalnl

6.8.2.1.19

6.8.2.1.20

Gvde ap
stenitli paslanmaz elikler
stenitli-ferritik paslanmaz elikler
Dier elikler
Alminyum alamlar
%99,80 saflkta alminyum

1 Ocak 1990dan sonra retilen tanklar


iin, aadaki veya edeer nlemlerin 5 alnm
olmas halinde 6.8.2.1.19da anlan hasar
korumasnn mevcut olduu kabul edilir:
(a)

Toz halindeki veya tanecikli maddelerin


tanmasna ynelik tanklar iin,
hasara kar koruma yetkili kurum
tarafndan kabul edilebilir zellikte
olacaktr.
(b)
Dier maddelerin tanmasna ynelik
tanklar iin u durumlarda hasara kar
koruma saland kabul edilir:
1. Erilik yarap maksimum 2 m olan
dairesel veya elips bir apraz kesite
sahip gvdeler durumunda, gvde
blmelerden, levhalardan veya i ya
da
d
halkalardan
oluan
glendirme elemanlar iledonatlacak
olup, bunlar aadaki koullardan en
az
biri
karlanacak
ekilde
yerletirilecektir:

1,80 m
2,5 mm
3 mm
3

> 1,80 m
3 mm
3,5 mm
4 mm

4
6

5 mm
8 mm

6.8.2.1.19da anlan koruma unlardan


oluabilir:
- Gvdenin, "sandvi" yap eklinde olduu
gibi tmyle kendisine balanm bir
koruma ile kaplanmas veya
- Gvdenin boyuna ve enine yapsal
elemanlar ieren komple bir iskeletle
desteklendii bir yap veya
- ift cidarl koruma.
Tanklar ift cidara sahipse, aralarndaki
boluun havas tahliye edilecek, d metal
duvarn toplam kalnl ile gvde kalnl
6.8.2.1.18de
ngrlen
asgari
duvar
kalnlna karlk gelecek, gvdenin
kendisinin duvar kalnl ise 6.8.2.1.19da
n grlen asgari kalnlktan az olmayacaktr.

Yumuak elik ve referans elik tanmlar iin bkz. 1.2.1. Bu durumda yumuak elik, EN malzeme
standartlarnda yumuak elik olarak anlan ve minimum ekme mukavemeti 360 N/mm ve 490 N/mm arasnda olan,
krlmadaki minimum uzamas ile to 6.8.2.1.12ye uygun bir deerde olan elikleri de kapsamaktadr".
5
Edeer nlemler 6.8.2.6da atf yaplan standardlarda belirtilen nlemlerdir.
- 460 -

2.

3.

4.

Yan yana duran iki glendirme


eleman arasndaki mesafenin 1,75 mden
fazla olmamas.
ki blme veya levha arasndaki
hacmin 7500 litreden fazla olmamas.
Bir halkann dikey apraz kesiti, ilgili
balant da dahil olmak zere, en az 10
cm3 kesit kat saysna sahip olacaktr.
D halkalar, yarap 2,5 mmden az olan
kk kenarlara sahip olamaz.
Blmeler
ve
levhalar,
6.8.2.1.22
zorunluluklar ile uyumlu olacaktr.
Blmelerin ve levhalarn kalnl, hibir
durumda gvdenin kalnlndan az
olmayacaktr.
Tanklar ift cidara sahipse, aralarndaki
boluun havas tahliye edilecek, d
metal duvarn toplam kalnl ile gvde
kalnl 6.8.2.1.18de ngrlen duvar
kalnlna karlk gelecek, gvdenin
kendisinin
duvar
kalnl ise
6.8.2.1.19da n grlen minimum
kalnlktan az olmayacaktr.
En az 50 mm kalnlnda kat
malzemelerden mamul ara tabakaya sahip
ift duvarl tanklar iin, d duvarn
kalnl, yumuak elik 3 kullanm
halinde en az 0,5 mm, cam fiber takviyeli
plastik malzeme halinde en az 2 mm
olacaktr. Darbe emilim kapasitesi rnein
poliretan kpk gibi olan bir kat kpk,
kat malzemenin ara tabakas olarak
kullanlabilir.
1de bahsedilenler haricindeki ekillere
sahip gvdeler, zellikle de kutu
eklindeki
gvdeler,
dikey
yksekliklerinin orta noktas evresince
ve yksekliklerinin en az %30unu
aacak ekilde bir korumayla donatlacak
olup; bu koruma 5 mm kalnla (1,80
myi amayan apa sahip bir gvde iin)
veya 6 mm kalnla (ap 1,80 mden
fazla olan bir gvde iin) sahip, yumuak
elikten 3 mamul bir gvdeninkine eit
lde dayankllk salayacak ekilde
tasarlanacaktr. Koruma, dayankl bir
ekilde gvdeye tutturulacaktr.

Tanklar, en az 50 mm kalnlkta kat


malzemelerden mamul ara bir tabakaya sahip
ift cidarla yaplmsa d duvar, yumuak
elik3 kullanm halinde en az 0,5 mm, cam
fiber takviyeli plastik malzeme kullanm
halinde en az 2 mm olacaktr. Darbe emilim
kapasitesi bunun gibi olan kat kpk, rnein
poliretan kpk kat
malzemenin
ara
tabakas olarak kullanlabilir.

Korumann,
glendirilecek
alana,
gvdeyle ayn malzemeden mamul bir
levhann kaynaklanmasn da iermesi
ve bylece
minimum
duvar
kalnlnn 6.8.2.1.18e uygunluunun
salanmas halinde,
3

Yumuak elik ve referans elik tanmlar iin bkz. 1.2.1. Bu durumda yumuak elik, EN
malzeme standartlarnda yumuak elik olarak anlan ve minimum ekme mukavemeti 360 N/mm ve
490 N/mm arasnda olan, krlmadaki minimum uzamas ile 6.8.2.1.12ye uygun bir deerde olan elikleri
de kapsamaktadr.
- 461 -

sz konusu spesifik dayanklln daha ayrntl


ekilde kantlanmasna gerek kalmamas
halinde bu zorunluluun karland kabul
edilir.Ular ve duvarlarn, en fazla 1,80 m aplar
iin en az 5 mm kalnla, 1.80den yksek
aplar iinse 6 mm kalnla sahip olduu
durumlarda, bu koruma yumuak elikten 3
mamul gvdelerin bir kaza halinde maruz
kalabilecei gerilmelere baldr.
Baka bir malzeme kullanlmsa, edeer
kalnlk 6.8.2.1.18de anlan formle uygun
ekilde edinilecektir.
Sklebilir tanklar iin bu koruma, tamay
gerekletiren aracn yan duvar kapaklar
sayesinde, tm kenarlar korunuyorsa, bu
korumaya gerek yoktur.
6.8.2.1.14 (a) uyarnca tasarlanm olan,
kapasitesi ya en fazla 5000 litre olan ya da en
fazla 5000 litre birim kapasitesine sahip
szdrmaz blmelere ayrlm olan gvdelerin
kalnl, 6.8.3te ya da 6.8.4te aksi
belirtilmedike, aadaki tabloda gsterilen
uygun deerden dk olmayan bir seviyeye
ayarlanabilir.
Gvdenin
maksimum
erilik yar
ap (m)
2
2-3

Gvde veya
Minimum
gvde
kalnlk
blmesinin
(mm)
3
kapasitesi (m ) Yumuak
elik
3
5,0
3
3,5
4
> 3,5 fakat 5,0

Yumuak
elik3
dnda
bir
metal
kullanlyorsa, kalnlk 6.8.2.1.18de verilen
edeerlilik
formlyle belirlenecek ve
aadaki tabloda verilen deerlerden dk
olmayacaktr

Yumuak elik ve referans elik tanmlar iin bkz. 1.2.1. Bu durumda yumuak elik, EN malzeme
standartlarnda yumuak elik olarak anlan ve minimum ekme mukavemeti 360 N/mm ve 490 N/mm arasnda olan,
krlmadaki minimum uzamas ile 6.8.2.1.12ye uygun bir deerde olan elikleri de kapsamaktadr.
3

- 462 -

Gvdenin
maksimum
erilik yar
ap (m)

Gvdenin
minimum
kalnl

6.8.2.1.22

Gvde veya
gvde
blmesinin
3
kapasitesi (m )
stenit
paslanmaz
elikler
Dier elikler
Alminyum
alamlar
%99,80
saflkta
alminyum

2-3

5,0

3,5

2,5 mm

2,5 mm

3 mm

3 mm

3 mm

4 mm

4 mm

4 mm

5 mm

6 mm

6 mm

8 mm

2-3

> 3,5
fakat
5,0

Blmelerin ve levhalarn kalnl, hibir


durumda gvdenin kalnlndan az olmayacaktr
Levhalar ve blmeler, bombeli olacak;
bombenin derinlii en az 10 cm olacak; ya da
bombenin yerine oluklu, profilli veya ayn
mukavemeti salayacak ekilde takviyeli
olacaktr. Levha alan, levhann donatld
tankn apraz kesit alannn en az %70i
kadar olacaktr.:
Kaynak ilemi ve kaynaklarn muayenesi

6.8.2.1.23

reticinin kaynak operasyonlarn yrtme konusundaki yetkinlii, yetkili kurum tarafndan


tannacaktr. Kaynak ilemi usta kaynaklar tarafndan, etkinlii (gerekli olabilecek sl ilemler de
dahil olmak zere) test ile dorulanm olan bir kaynaklama yntemi ile yaplacaktr. Radyografi veya
ultrason yntemleriyle tahribatsz testler yaplacak olup kaynak kalitesinin gerilimlere uygunluu teyit
edilmelidir.
6.8.2.1.17'deki gvde kalnlnn saptanmasnda kullanlan katsaysnn deerine uygun olarak
aadaki testler uygulanacaktr:
= 0,8:

= 0,9:

= 1:

kaynak kabarcklar her iki yzden gzle muayene edilecek ve tahribatsz rasgele
kontrole tabi tutulacaktr. ncelenen kaynan toplam uzunluu, boylamasna, evresel
ve radyal kaynaklarn (tank ularndaki) uzunluunun toplamnn en az %10unu
oluturacak ekilde, kaynaktaki
tm T eklindeki kaynak balantlar test
edilecektir;
boyuna kabarcklarn tamam tm boylarnca, tm balantlar ve evresel
kabarcklarn %25'i ile byk apl donanm elemanlarnn montaj kaynaklar
tahribatsz muayeneye tabi tutulacaktr. Kaynak kabarcklar her iki yzden mmkn
olduunca gzle muayene edilecektir;
tm kabarcklar tahribatsz kontrollere tabi tutulacaklar ve her iki yzden mmkn
olabildiince gzle muayene edileceklerdir. Bir kaynak deneme paras alnacaktr.

Yetkili kurum, kaynak kabarcklarnn kaliteleri konusunda kuku duymas halinde, ek kontroller
isteyebilir.
Dier yapm zorunluluklar
6.8.2.1.24

Koruyucu astar, normal tama koullarnda ne tr deformasyon


szdrmazln muhafaza edecek ekilde tasarlanacaktr (bkz. 6.8.2.1.2).

6.8.2.1.25

Isl yaltm, doldurma ve boaltma cihazlar ile emniyet valflarna ulalmasn veya onlarn
almasn engellemeyecek ekilde tasarlanacaktr.
- 463 -

oluursa

olusun,

6.8.2.1.26

60 C'yi amayan bir parlama noktasna sahip alevlenir svlarn tanmasna mahsus gvdelere
metalik olmayan koruyucu astarlarla (i katmanlar) donatlmsa, gvdeler ve koruyucu astarlar
elektrostatik yklerden kaynaklanacak bir tutuma tehlikesi olumayacak ekilde tasarlanacaklardr.

6.8.2.1.27

Parlama noktas en fazla 60 C olan svlarn


tanmas veya alevlenir gazlarn ya da UN No.
1361 karbon ya da UN No. 1361 karbon siyah
tabaka, ambalajlama grubu IInin tanmas
iin tasarlanan gvdeler, asiye en az bir
salam elektrik balants ile bal olacaktr.
Elektrodinamik korozyona neden olabilecek
her trl metal temasndan kanlacaktr.
Gvdeler, topraklanacak ve bu topraklama
balantlarndan en az biri
sembolyle
iaretlenecek ve bunlar elektriksel olarak
balanabilir zellikte olacaktr.

6.8.2.1.28

Tankn st ksmna monte aksamlarn korunmas

Parlama noktas en fazla 60 C olan svlarn,


alevlenir gazlarn veya UN No. 1361 karbon
ya da UN No. 1361 karbon
siyah tabaka, ambalajlama grubu IInin
tanmasna ynelik bir tank konteynerin tm
paralar elektriksel topraklanma zelliine
sahip olacaktr. Elektrodinamik korozyona
neden olabilecek her trl metal temasndan
kanlacaktr.

Tankn st ksmna monte edilmi aksamlar ve


aksesuarlar devrilmelerden kaynaklanabilecek
hasarlara kar korunmaldr. Bu, etkin bir
koruma salayacak ekilde biimlendirilmi
glendirici halkalar, koruyucu rtler veya
apraz ya da uzunlamasna elemanlar eklinde
olabilir.
6.8.2.2

Tehizat paralar

6.8.2.2.1

Hizmet tehizat ile ve yapsal tehizatn retiminde, uygun metalik olmayan malzemeler
kullanlabilir.
Tehizat paralar, elleleme veya tama srasnda bklme veya hasar grme risklerine kar
korunmay salayacak ekilde dzenlenecektir. Bunlar gvdelerin kendileriyle karlatrldnda
uygun bir emniyet dzeyi ierecek ve zellikle:
-

tanan maddelerle uyumlu olacak ve


6.8.2.1.1 zorunluluklarn karlayacaklardr.

Boru sistemi, sl genleme veya bzme, mekanik ok ve titreime bal hasar riskini nleyecek
ekilde tasarlanacak, retilecek ve denecektir.
6.8.2.1.19

Mmkn olduunca fazla alan aksam,


gvdedeki mmkn olan en dk sayda
delikten beslenecektir. Hizmet tehizatnn,
adam giri deliklerinin kapaklar dahil olmak
zere szdrmazl, bir darbe halinde ortaya
kan kuvvetler de (rn. hzlanma ve dinamik
basn) hesaba katlarak tankn devrilmesi
halinde bile idame ettirilecektir. Tank
ieriklerinin, darbe srasnda basn art
nedeniyle snrl bir ekilde salnm kabul
edilebilir.

Hizmet
tehizatnn
szdrmazl, tank
konteynerinin devrilmesi halinde bile idame
ettirilecektir.

Contalar tanan madde ile uyumlu bir malzemeden


nedenlerle, etkinlikleri kaybolur kaybolmaz deitirilecektir.

yaplm

olacak

ve

eskime

gibi

Tanklarn normal kullanmlar srasnda ileyen balant paralarnn szdrmazln salayan contalar,
bunlar bir araya getiren balant paralarnn ileyiinden zarar grmeyecekleri ekilde tasarlanacak ve
dzenleneceklerdir.

- 464 -

Blm 3.2, Tablo A, Stun (12) uyarnca, nc ksmnda bir "A" harfini ieren koda (bkz. 4.3.4.1.1)
sahip tanklarn her alttan doldurma veya alttan boaltma delii (girii), aadakilerden oluan en az iki
adet seri balanm ve birbirinden bamsz kapama cihaz ile donatlacaktr.

6.8.2.2.2

Deforme olabilen metal malzemeden yaplm boru sistemi ile birlikte bir harici kapama
valf ve

Her borunun ucunda, bir vidalanabilir tka, bir kr flan veya buna edeer bir cihaz olabilen
bir kapak. Bu kapama cihaz, muhafaza edilen maddenin kayna uramasna neden olmayacak
sklkta olacaktr. Kapama cihaz tamamen kaldrlmadan nce, boaltma borusundaki basncn
gvenle tahliye edilmesini salamak zere gerekli nlemler alnacaktr.
Blm 3.2, Tablo A, Stun (12) uyarnca, nc ksmnda bir "B" harfini ieren koda (bkz.
4.3.3.1.1 veya 4.3.4.1.1) sahip tanklarn her alttan doldurma veya alttan boaltma delii (girii),
aadakilerden oluan en az adet seri balanm ve birbirinden bamsz kapama cihaz ile
donatlacaktr:

Bir dahili, yani gvdenin iine veya kaynakl bir flana veya bu flann kar flanna monte
monte bir durdurma valf;

Bir harici durdurma valf veya edeeri bir cihaz6

Her borunun sonuna bir adet


ve
-

gvdeye olabildiince yakn konuma

Her borunun ucunda, bir vidalanabilir tka, bir kr flan veya buna edeer bir cihaz
olabilen bir kapak. Bu kapama cihaz, muhafaza edilen maddenin kayna uramasna neden
olmayacak sklkta olacaktr. Kapama cihaz tamamen kaldrlmadan nce, boaltma
borusundaki basncn gvenle tahliye edilmesini salamak zere gerekli nlemler alnacaktr.

Bununla birlikte, baz kristalize olabilen veya olduka viskoz maddelerin tanmasna ynelik
tanklar ve bir ebonit veya termoplastik malzemeyle kapl gvdeler sz konusu olduunda, dahili
durdurma valfnn yerini ilave korumal bir harici durdurma valf alabilir.
Dahili durdurma valf yukardan veya aadan altrlabilecektir. Bunun ayar - ak veya kapal mmkn mertebe her iki durumda da, yerden dorulanabilme yeteneinde olmaldr. Dahili durdurma
valfnn kontrol cihazlar, arpma veya kaza ile yaplacak bir hareketten tr istenmeyen almalar
nleyecek ekilde tasarlanacaktr.
Dahili kapatma valf, d kontrol cihazna bir zarar gelmesi durumunda bile ekinliini koruyacak
ekilde almasn srdrecektir.
D balant paralarna (boru ular, yandaki kapatma cihazlar) zarar gelmesi durumunda herhangi
bir ierik kaybn nlemek iin, dahili kapama valf ve onun balant yeri d kuvvetler tarafndan
bklme tehlikesine kar korunacak veya bunlara dayanacak ekilde tasarlanacaktr. Doldurma ve
boaltma cihazlar (flanlar ve dili tapalar dahil) ve her trl koruyucu kapak istenmeyen almalara
kar salam ekilde skca duracak zellikte olmaldr.
Kapatma cihazlarnn kapaklarnn pozisyonu ve/veya yn aka belirtilecektir.
Blm 3.2, Tablo A, Stun (12)'de, nc ksmnda bir "C" veya "D" harfini ieren kodla (baknz
4.3.3.1.1 ve 4.3.4.1.1) anlan tanklarn tm delikleri, svnn yzey seviyesinin zerine
yerletirileceklerdir.
Bu tanklarda sv yzey seviyesinin altnda hibir boru veya boru balants bulunmayacaktr. Bununla
birlikte, nc ksmnda bir "C" harfini ieren tank koduyla anlan tanklar iin gvdelerin alt
ksmlarnda temizleme deliklerine (yumruk delikleri) izin verilebilir. Bu deliin szdrmazl bir
flan ile salanacak ve yetkili kurum ya da onun tarafndan yetkilendirilmi baka bir kurum
tarafndan onaylanacaktr.
3

1 m kapasitenin altndaki tank konteynerleri sz konusu olduunda, d durdurma valf veya onun
edeeri cihaz bir bo flan ile deitirilebilir.
6

- 465 -

6.8.2.2.3

Hermetik olarak kapatlmam olan tanklar, kabul edilemez negatif i basnc nleyecek vakum
valflaryla donatlabilir; bu vakum tahliye valflar, tankn tasarlanm olduu vakum basncndan
yksek olmayan bir vakum ayarnda tahliyeye balayacak ekilde ayarlanacaktr (bkz. 6.8.2.1.7).
Hermetik olarak kapal tanklar, vakum valflaryle donatlmaz. Bununla birlikte 21 kPadan (0,21 bar)
dk olmayan bir negatif basnla alan vakum valflaryla donatlm olan SGAH, S4AH veya
L4BH kodlu tanklarn, hermetik olarak kapatld kabul edilecektir. Yalnzca ambalajlama gruplar II
ve III kapsamndaki, tama srasnda svlamayan kat maddelerin (ister toz halinde, ister tanecikli
olsun) tanmas iin kullanlan tanklar iin, negatif basn en az 5 kPaya (0,05) drlebilir.
Snf 3n parlama noktas kriterlerini karlayan maddelerin tanmasna mahsus tanklarda
kullanlan vakum valflar ve havalandrma cihazlar (bkz. 6.8.2.2.6), alevin iskelete/gvdeye hzlca
geiini, uygun koruyucu bir mekanizma yardmyla nleyecek veya tankn gvdesi alevin gemesiyle
meydana gelecek defarmasyona izin veren ancak sznt olmadan dayanabilme anlamna gelen, patlama
basncndan kaynakl ok etkisine kar direnli olacaktr
Koruyucu mekanizma, uygun bir alev kapan veya alev siperinden oluuyorsa bu, gvdeye veya
gvde blmesine olabildiince yakn ekilde yerletirilmelidir. ok blmeli tanklar iin her bir blme
ayr olacak korunacaktr.

6.8.2.2.4

Her gvdenin
bulunacaktr.

ya

da

blmenin

muayene

iin

yeterli

olabilecek

genilikte

bir

delii

6.8.2.2.5

(Rezerve edilmi)

6.8.2.2.6

50 C'deki buhar basnc 110 kPay (1,1 bar) (mutlak) amayan svlarn tanmasna ynelik tanklar,
tank devrildiinde ieriin dar dklmesini nleyecek bir havalandrma cihaz ve gvenlik cihazna
sahip bulunacaklar ya da 6.8.2.2.7 veya 6.8.2.2.8'e uygun olacaklardr.

6.8.2.2.7

50 C'deki buhar basnc 110 kPadan (1,1 bar) fazla, kaynama noktas ise 35 Cden fazla olan
svlarn tanmasna ynelik tanklar, en az 150 kPaya (1.5 bar) (lm basnc) ayarl ve test
basncndan yksek olmayan bir basnta tamamen alacak bir emniyet valfna sahip bulunacaklar;
aksi takdirde 6.8.2.2.8'e uygun olacaklardr.

6.8.2.2.8

Kaynama noktas en fazla 35 C olan svlarn tanmasna ynelik tanklar, en az 300 kPaya (3 bar)
ayarl bir lm basncna sahip olan ve test basncn amayan bir basnta tamamen alabilen bir
7
emniyet valfna sahip bulunacaklar; aksi takdirde hermetik olarak kapal olacaklardr .

6.8.2.2.9

Parlama noktas en fazla 60 C olan alevlenir svlarn tanmasna ynelik veya alevlenir gazlarn
tanmasna mahsus alminyum gvdelerle srtnme veya darbe temasna maruz kalacak kapaklar,
rtler, vb. gibi hareketli paralar korunmasz paslanabilir elikten mamul olmayacaktr.

6.8.2.2.10

Hermetik olarak kapatlmas istenen tanklarn emniyet valflaryle donatlm olmas halinde, bunlarn
nnde bir patlayc diski yer alacak ve aadaki koullar gzetilecektir:
Patlayc disk ve emniyet valfnn dzeni yetkili kurum tarafndan yeterli bulunmaldr. Patlayc disk
ile emniyet valf arasndaki bolua, emniyet valfnn almasn bozabilecek herhangi bir kopma,
delinme veya szntnn saptanmasn salamak zere, bir basn lm cihaz veya baka bir uygun
gsterge taklacaktr.

Hermetik olarak kapatlm tank tanm iin bkz. 1.2.1.


- 466 -

6.8.2.3
6.8.2.3.1

Tip onay
Yetkili kurum ya da yetkili kurumun grevlendirdii bir merci, her yeni tanker, sklebilir tank,
tank konteyneri, portatif tank tama arac, tpl gaz tankeri veya MEGC tipi iin; balant paralar
dahil bu tipin sz konusu makam tarafndan incelenmi bulunduunu, amalanan kullanm iin
uygun
olduunu
ve
6.8.2.1'deki
yapm
zorunluluklar
ile 6.8.2.2'deki
tehizat
zorunluluklarn ve tanan madde snflarnn zel koullarn karladn tasdik eden bir
sertifika dzenleyecektir.
Sertifikada unlar yer alacaktr:
-

Test sonular;

Tip iin onay numaras;


Onay numaras, onayn verildii Devleti gsteren
ayrt edici iaret8 ile bir tescil numarasndan
oluacaktr.

4.3.3.1.1 veya 4.3.4.1.1 uyarnca tank kodu.

Tankn onayland maddelerin tanmasna ilikin olarak, Blm 3.2, Tablo A, stun (13)te
gsterilen ve zel yapm (TC), tehizat (TE) ve tip onay (TA) hkmlerine yer veren 6.8.4
maddesi kapsamndaki alfasaysal kodlar;

Gerektiinde, tankn tanmasnda kullanmna onay verilen maddeler ve/veya madde


gruplar. Bunlar, snflandrmalaryla (Snf, snflandrma kodu ve ambalajlama kodu) birlikte
kimyasal adlar veya ilgili ortak giri koduyla (bkz. 2.1.1.2) gsterileceklerdir. Snf 2
kapsamndaki maddeler ve 4.3.4.1.3te sralananlar hari olmak zere, onayl maddelerin
sralanmasndan feragat edilebilir. Bu tr hallerde 4.3.4.1.2'deki mantksal yaklamda
gsterilen tank kodu temelinde izin verilen madde gruplar, ilgili zel hkmler de gz nnde
bulundurularak tama iin kabul edilecektir.

Genel olarak, sertifikada sz edilen maddeler veya mantksal yaklama gre onaylanan madde
gruplar, tankn karakteristik zellikleriyle uyumlu olacaktr. Tip onay dzenlenirken
uyumluluun incelenmesi mmkn olmadysa bu durum sertifikada ayrca belirtilecektir.
Sertifikann bir nshas, yaplan her bir tank, tpl gaz tankeri veya MEGCnin tank kaydna
ilitirilecektir (bkz. 4.3.2.1.7).
Yetkili kurum ya da yetkili kurumun grevlendirdii bir merci, bavurann talebi zerine
6.8.2.6.1deki tablodaki bir standart iin bu standarda uygun olarak, valfler ve dier hizmet e
kipmanlar iin ayr bir tip onay dzenleyebilir. Bu ayr tip onay, tankn sertifikasn
verirken, test sonular mevcutsa ve valfler ve dier hizmet ekipmanlar kullanm amal
hazrlandysa dikkate alnacaktr.
6.8.2.3.2

Tanklar, tpl gaz tankerleri veya MEGC'ler deiikliklere maruz kalmadan seri retim
eklinde retiliyorsa bu onay, seri retim eklinde veya prototipe uygun olarak retilen tm tanklar,
tpl gaz tankerleri veya MEGC'ler iin geerli olacaktr.
Bir tip onay, tanklar zerindeki ykleri ve gerilimleri azaltan (rnek olarak, daha dk basn, daha
dk ktle, daha dk hacim) ya da yapnn gvenliini arttran (rnek olarak, daha fazla gvde
kalnl, daha fazla kabarma levhalar, daha dk aklk aplar) snrl tasarm deiikliklerine
sahip tanklarn onaylanmasnda da kullanlabilir. Snrl deiiklikler, tip onay sertifikasnda aka
tarif edilecektir.

6.8.2.3.3

Aadaki zorunluluklar, 6.8.4te (ve dolaysyla 1.8.7.2.4te yer alan) zel TA4 tank
kodunun geerli olmad tanklar ilgilendirmektedir.

Karayolu Trafiine ilikin Viyana Konvansiyonunda (l968) ngrlen uluslararas trafikte motorlu aralar ayrt
etme iareti.
8

- 467 -

Tip onay, maksimum 10 yl boyunca geerli olacaktr. Bu sre ierisinde, ADRnin teknik
zorunluklar (atfta bulunulan standartlar da dahil olmak zere) deimesi zerine onaylanan tipin
artk bunlara uygunluk gstermemesi halinde, tip onayn veren yetkili kurum veya bunun
grevlendirdii merci, tip onayn geri ekerek, tip onay sahibini bilgilendirecektir.
NOT: Mevcut tip onaylarnn geri ekilecei nihai tarihler iin, bkz. geerli olduu zere 6.8.2.6
veya 6.8.3.6daki tablolar, stun (5).
Tip onaynn geerliliinin sona ermesi veya geri ekilmesi halinde, tanklarn,
tankerlerinin veya MEGClerin bu tip kapsamnda retimine artk izin verilmeyecektir.

tpl gaz

Bu halde, geerlilik tarihi sona ermi veya geri ekilmi olan tip onaynda yer alan ve tanklarn, tpl
gaz tankerlerinin ya da MEGClerin kullanm, periyodik muayenesi ve ara muayenesine ilikin
ilgili hkmler, son geerlilik tarihi veya geri ekme ileminden nce yaplm olan tanklar, tpl gaz
tankerleri veya MEGCler iin geerli olmaya devam eder.
ADRnin zorunluluklarna uygunluunu srdrmeleri halinde bu aralarn kullanmna devam
edilebilir. ADRnin zorunluluklarna artk uygunluk gstermemeleri halinde, kullanmlarna ancak
Blm 1.6daki ilgili geici tedbirler kapsamnda izin verilmesi halinde devam edilebilir.
Tip onaylar, ADRnin yenileme tarihinde geerli olan hkmlerine uygunluk bakmndan eksiksiz bir
inceleme ve deerlendirme ardndan yenilenebilir. Tip onay geri ekildikten sonra yenileme
ilemi yaplamaz. Mevcut bir tip onay iin uygunluu etkilemeyen (bkz. 6.8.2.3.2) geici tadiller,
sertifikann asl geerliliini geniletmez veya deitirmez.
NOT: Uygunluk incelemesi ve deerlendirmesi, asl tip onayn dzenlemi olan dndaki bir kurum
tarafndan yrtlebilir.
Dzenleyen kurum, yenilemeler de dahil olmak zere tm geerlilik dnemi boyunca tip onayna
ilikin belgeleri saklayacaktr.
Dzenleyici kurumun grevlendirmesi sona erdirilir veya kstlanrsa ya da bu kurumun faaliyetlerini
sonlandrmas halinde, dosyalarn baka bir kurum tarafndan saklandn veya ibraza hazr olduunu
temin etmek zere uygun admlar yetkili kurum atacaktr.
6.8.2.3.4

Geerlilii devam eden, sresi gemi veya iptal edilmi bir tip onay ile tankta
deiikliklerin yaplmas durumunda test, muayene ve onay ilemleri, tankn sadece modifiye edilmi
(deitirilmi) ksmlarna/paralarna uygulanr. Modifikasyon deiikliin yapld tarihte
yrrlkte olan ADR hkmlerini karlamaldr. Modifikasyondan etkilenmeyen tank
blmleri/paralar iin ilk tip onayna ait belgeler geerli kalr.
Deiiklik tip onay kapsamna giren bir ya da daha fazla tank iin uygulanr (geerlidir).
Modifikasyonun onayland sertifika, ADRye taraf herhangi bir lkenin yetkili otoritesi veya bu
otoritenin atad bir kurulu tarafndan verilir ve tank ile ilgili kaytlarn bir blm olarak saklanr.
Bir deiikliin yaplmas amac tayan her onay sertifikas mracaat, tek bir yetkili
otoriteye veya bunun yetkilendirdii kurulua yaplacaktr.

- 468 -

6.8.2.4

Muayeneler ve testler

6.8.2.4.1

Gvdeler ve tehizat, birlikte veya ayr olarak, hizmete alnmadan nce bir ilk muayeneye tabi
tutulacaktr. Bu muayene unlar ierecektir:
-

Onaylanm tipe uygunluun kontrol;

Tasarm zelliklerinin kontrol

ve d koullarn bir incelemesi;

6.8.2.5.1'de n grld ekilde, levhada gsterilen test basncnda bir hidrolik basn
testi10; ve

Donanmn szdrmazlnn testi ve tatmin edici ekilde alp almadnn ontrol.

Snf 2 durumu hari, hidrolik basn testi iin test basnc hesaplama basncna baldr ve en az
aada gsterilen basnca eit olacaktr:
Hesaplama basnc (bar)

Test basnc, bar

G 11
1,5
2,65
4
10
15
21

G 11
1,5
2,65
4
4
4
12

10 (4 )

Snf 2'ye ilikin minimum test basnlar, 4.3.3.2.5te yer alan gazlar ve gaz karmlar
tablosunda verilmitir.
Hidrolik basn testi, btn olarak gvde zerinde veya blmeli gvdelerin her bir
blmesinde ayr olarak yrtlecektir.
Test, her blmede maksimum alma basncnn
en az 1,3 katna eit bir basnta yrtlecektir.
Hidrolik basn testi, gerekli olduunda, sl yaltmnn kurulumundan nce yaplacaktr.
Gvdeler ve tehizatlar ayr ayr teste tabi tutulduklarnda, montajdan sonra birlikte 8.2.4.3'e
uygun olarak bir szdrmazlk testine tabi tutulacaklardr.
Szdrmazlk testi, blmeli gvdelerde her blme zerinde ayr ayr uygulanacaktr.
6.8.2.4.2

Gvdeler ve tehizatlar, u sklkta periyodik muayeneye tabi tutulacaktr:


Alt ylda bir.

Be ylda bir.

Periyodik muayeneler unlar ierecektir:


9

ve d inceleme;

1 MPa (10 bar) veya daha yksek bir test basncn gerektiren gvdeler iin tasarm zelliklerinin kontrol,
6.8.2.1.23'e uygun olarak kaynak test paralarnn (i rnekleri) alnmasn ve 6.8.5'te tarif edilen testleri de
kapsayacaktr.
10
zel durumlarda ve yetkili makam tarafndan onaylanan uzmann da kabul zerine, bu tr bir operasyon
herhangi bir tehlike tekil etmiyorsa, hidrolik basn testi yerine baka bir sv veya gazn kullanld bir basn testi
uygulanabilir.
11
G = 6.8.2.1.14 genel zorunluluklar uyarnca minimum hesaplama basnc (bkz. 4.3.4.1).
12
UN No. 1744 veya UN No. 1744 brom zeltisi iin minimum test basnc.
- 469 -

Gvdenin, tehizatyla birlikte 6.8.2.4.3 kapsamndaki szdrmazlk testine tabi tutulmas ve tm


tehizatn tatmin edici ekilde alp almadnn kontrol;
10
Genel bir kural olarak, bir hidrolik basn testi (gvdeler ve varsa blmelerine ynelik test
basnc iin baknz 6.8.2.4.1).

Isl veya dier yaltmlar iin koruyucu kaplama, sadece gvdenin zelliklerinin gvenilir ekilde
deerlendirilmesine yetecek kadar sklecektir.
Toz veya granl (tanecikli) maddelerin tanmasna ynelik tanklar sz konusu olduunda ve yetkili
kurum tarafndan onaylanan uzmanla mutabakata varlarak, periyodik hidrolik basn testi yerine ve
maksimum alma basncna eit etkili bir i basnta 6.8.2.4.3'e uygun olan szdrmazlk testleri
yaplabilir.
6.8.2.4.3

Gvdeler ve tehizatlar, u aralklarla ara muayenelere tabi tutulacaktr


ylda bir

ki buuk ylda bir

Bu ara muayeneler, ilk muayeneden ve her bir periyodik muayeneden sonra yrtlecektir.
Bu ara muayeneler, belirtilen tarihten nce veya sonra ay ierisinde de yrtlebilir. Bununla
birlikte, ara muayene, belirtilen tarihten nce herhangi bir zamanda yrtlebilir.
Bir ara muayenenin, gereken tarihten ay nce yrtlmesi halinde, dier ara muayene bu tarihten
sonra en ge
yl sonra

ki buuk yl sonra yrtlecektir.

Bu ara muayeneler, gvdenin tehizatyla birlikte szdrmazlk testine tabi tutulmasn ve tm


tehizatlarn tatmin edici ekilde alp almadnn kontroln ierecektir. Bu amala tank, en
az azami alma basncna eit bir etkin i basnca tabi tutulacaktr. Svlarn veya tanecikli ya da toz
halindeki katlarn tanmasna ynelik tanklar iin szdrmazlk testinde bir gaz kullanld zaman,
test en az azami alma basncnn %25'ine eit bir basnta yaplacaktr. Test basnc hibir ekilde 20
kPadan (0,2 bar) (lm basnc) az olmayacaktr.
Devrilmeleri durumunda ieriin dklmesini engellemek iin havalandrma cihazlar bir gvenlik
cihazyla donatlm tanklar iin, test basnc, doldurulan maddenin statik basncna eit olacaktr.
Szdrmazlk testi, blmeli gvdelerde her blme zerinde ayr ayr uygulanacaktr.
6.8.2.4.4

Tankn veya donanmnn gvenlii tamir, deiiklik veya kaza sonucu zarar grd zaman, istisnai
kontrol gerekletirilecektir. 6.8.2.4.2 zorunluluklarn karlayan istisnai bir kontrol yrtlmse,
istisnai kontroln periyodik muayene olarak kabul edilmesi mmkndr.
6.8.2.4.3 zorunluluklarn karlayan istisnai bir kontrol yrtlmse, istisnai kontroln ara muayene
olarak kabul edilmesi mmkndr.

6.8.2.4.5

6.8.2.4.1'e veya 6.8.2.4.4'e uygun testler, muayeneler ve kontroller yetkili kurum tarafndan
onaylanm bir uzman tarafndan yaplacaktr. Sertifikalar, olumsuz sonular olsa bile bu ilemlerin
sonularn gsterecek ekilde dzenlenecektir. Bu sertifikalar, bu tankn tamasna izin
verilen maddelerin listesine veya tank kodu ile 6.8.2.3'teki zel hkmlerin gerektirdii alfanmerik
kodlara atfta bulunacaktr.
Bu sertifikalarn bir nshas, test edilen her bir tank, tpl gaz tankeri veya MEGCnin tank kaydna
ilitirilecektir (bkz. 4.3.2.1.7).

zel durumlarda ve yetkili makam tarafndan onaylanan uzmann da kabul zerine, bu tr bir
operasyon herhangi bir tehlike tekil etmiyorsa, hidrolik basn testi yerine baka bir sv veya gazn kullanld bir
basn testi uygulanabilir.
10

- 470 -

6.8.2.5

aretleme

6.8.2.5.1

Her portatif tankta, muayene iin kolayca grlebilen ve eriilebilir bir yere kalc olarak monte
edilmi, anmaya dayankl bir metal levha bulunmaldr. En azndan aada belirtilen
zellikler damgalama veya edeer baka bir metot ile levha zerine iaretlenmelidir. Bu
zellikler, gvdenin dayankll zarar grmeyecek biimde takviye edilecek olursa, gvdenin zerinde
13.
dorudan doruya kabartma olarak da ilenebilir
-

Onay numaras;

reticinin ad veya iareti;

reticinin seri numaras;

retim yl;

Test basnc (lm basnc);

D tasarm basnc (bkz 6.8.2.1.7);

Gvdenin kapasitesi ok blmeli gvdeler halinde, her blmenin kapasitesi


kapasitesi 7500 litreden fazla gvdeler veya blmeler, levhalarla en fazla 7500 litrelik
blmelere ayrlmsa ardndan S harfi;

Tasarm scakl (yalnzca +50 C zerinde veya -20 C altndaysa);

Son periyodik testin tarihi ve tipi: Test, ilk test veya 6.8.2.4.1 ve 6.8.2.4.2
kapsamndaki bir periyodik test ise ay, yl ve ardndan bir P harfi veya test
6.8.2.4.3 kapsamndaki ara bir szdrmazlk testi ise ay, yl ve ardndan L harfi;
-

Testi yrten uzmann damgas;

Gvdenin malzemesi ve varsa malzeme standartlarna referans; baz durumlarda astar


koruyucu astar;

MPa veya bar olarak (lm basnc),


blmelere gre basncn gvde zerindeki
basntan dk olduu, btn olarak
gvdenin zerindeki test basnc ve
blmelere gre test basnc.
Ayrca, izin verilen azami alma basnc, basnla doldurulan veya basnla boaltlan
tanklarda yer alacaktr.

6.8.2.1.19

6.8.2.5.2
Aadaki
zellikler
tank
aralarnda (tankn kendisinde veya bir levha
zerinde) yazl olacaktr.13:

Aadaki bilgiler tank konteynrlarnda


(tankn kendisinde veya bir levha zerinde)
13
belirtilecektir :

Sahibinin veya operatrn ad;

Tank aracnn dara (yksz) ktlesi ve

- Gvdenin kapasitesi;

Tank aracnn izin verilebilir azami


ktlesi.

Daras;

zin verilebilir azami brt ktlesi;

4.3.4.1.3e gre belirlenmi maddeler


iin; nakliye amal kabul edilen
maddenin (maddelerin) uygun sevkiyat
ad

Aadaki zellikler sklebilir tanklarda


(tankn kendisi veya plakalar zerinde) yazl
olacaktr.13:
-

Sahibinin veya operatrn ad;

- Sklebilir Tank
-

Tankn bo (yksz) ktlesi

- Tankn izin verilebilir azami brt


ktlesi.

13

lm birimlerini saysal deerlerin ardna ekleyiniz.


- 471 -

Sahibinin ve operatrn ad;

- 4.3.4.1.1
kodu, ve
-

kapsamndaki

tank

4.3.4.1.3
kapsam
dndaki
dier
maddeler iin; Blm 3.2 Tablo.Ann 13.
stununda gsterilen TC ve TEnin btn
zel artlarna ait alfa-nmerik kodlar

6.8.2.1.19
4.3.4.1.3e gre belirlenmi
maddeler iin; nakliye amal kabul edilen
maddenin (maddelerin) uygun sevkiyat ad
4.3.4.1.1 kapsamndaki tank kodu, ve 4.3.4.1.3
kapsam dndaki dier maddeler iin; Blm
3.2 Tablo.Ann 13. stununda gsterilen TC ve
TEnin btn zel artlarna ait alfa-nmerik
kodlar
Referans verilen standartlara gre tasarlanan, yaplan ve test edilen tanklara ilikin
zorunluluklar

6.8.2.6

NOT: Standartlarda, ADR kapsamndaki sorumluluklara sahip olduu belirtilen kiiler veya kurumlar
ADR zorunluluklarn yerine getirecektir.
6.8.2.6.1

Tasarm ve yapm
Aadaki tabloda anlan referanslar, stun (3)te anlan Blm 6,8 zorunluluklarnn karlanmas
amacyla stun (4)te belirtilen tip onaylarnn dzenlenmesiyle ilgilidir. Stun (3)te anlan Blm 6,8
zorunluluklar her durumda geerli olacaktr. Stun (5), mevcut tip onaylarnn 1.8.7.2.4 veya 6.8.2.3.3
uyarnca geri ekilecei son tarihi vermektedir; hibir tarih gsterilmiyorsa, tip onay son geerlilik
tarihine kadar devam edecektir.
1 Ocak 2009 tarihinden itibaren, referansta bulunulan standartlara bavurulmas zorunlu olmutur.
stisnalara 6.8.2.7 ve 6.8.3.7 maddelerinde yer verilmitir.
Ayn zorunluluklarn uygulanmasna ilikin olarak birden fazla standarda atfta bulunulduysa, yalnzca
bir tanesi uygulanacak olup, tabloda aksi belirtilmedike tamamen uygulanacaktr.
Her bir standartn bavurusunun kapsam, aksi aadaki tabloda tanmlanmadka, standartn kapsam
hkmne gre tanmlanacaktr

Referans
(1)
Tm tanklar iin
EN 14025:2003 +
AC:2005

Belgenin bal

lgili alt
balklar ve
paragraflar

Yeni tip onaylar


ve yenilemeler
iin geerli

(3)

(4)

(2)

1 Ocak 2005 ve 30
Haziran 2009 aras

Tehlikeli mallarn tanmasna ynelik


tanklar Metalik basnl tanklar Tasarm
ve yapm

6.8.2.1

EN 14025:2008

Tehlikeli mallarn tanmasna ynelik


tanklar Metalik basnl tanklar Tasarm
ve yapm

6.8.2.1 ve 6.8.3.1

EN 14025:2013

Tehlikeli maddelerin tanmasna ynelik


ynelik tanklar Metal basnl tanklar
Tasarm ve yap

6.8.2.1 ve 6.8.3.1 kinci bir bildirime

Tehlikeli mallarn tanmasna ynelik


tanklar Sv kimyasallarn tanmasna
ynelik tank tehizat rn boaltm ve
hava giri valflar

6.8.2.2.1

EN 14432:2006

EN 14433:2006

Mevcut tip
onaylarnn
geri ekilmesi
iin son tarih
(5)

1 Temmuz 2009
ve 31 Aralk
2016 aras
kadar

kinci bir bildirime


kadar

6.8.2.2.1
Tehlikeli mallarn tanmasna ynelik
kinci bir bildirime
tanklar Sv kimyasallarn tanmasna
kadar
ynelik tank tehizat Taban valflar
Azami alma basnc en fazla 50 kPa olan ve kendileri iin Blm 3.2, Tablo A, stun (12)de tank kodu olarak G harfi
verilmi olan mallarn tanmasna ynelik tanklar iin
EN 13094:2004
6.8.2.1
Tehlikeli mallarn tanmasna ynelik
1 Ocak 2005 ve 31
tanklar alma basnc en fazla 0,5 olan
Aralk 2009 aras
alma basncna sahip metalik tanklar
Tasarm ve yapm
6.8.2.1
EN 13094:2008 + Tehlikeli mallarn tanmasna ynelik
kinci bir bildirime
tanklar alma basnc en fazla 0,5 olan
AC:2008
kadar
alma basncna sahip metalik tanklar

- 472 -

Referans
(1)

Belgenin bal
(2)

lgili alt
balklar ve
paragraflar

Yeni tip onaylar


ve yenilemeler
iin geerli

(3)

(4)

Mevcut tip
onaylarnn
geri ekilmesi
iin son tarih
(5)

Snf 2 kapsamndaki gazlara ynelik tanklar


EN 12493:2001
(Ek C hari
olmak zere)

EN 12493:2008
(Ek C hari
olmak zere)

Svlatrlm petrol gaz (LPG) iin


kaynakl elik tanklar (LPG) Karayolu
tankerleri Tasarm ve retim
NOT: Karayolu tankerleri ifadesinden,
ADR uyarnca sabit tanklar" ile
sklebilir tanklar anlalmaldr.

6.8.2.1 (6.8.2.1.17
hari olmak zere);
1 Ocak 2005 ve 31
6.8.2.4.1
(szdrmazlk
testi Aralk 2010 aras
hari olmak zere);
6.8.2.5.1, 6.8.3.1 ve
6.8.3.5.1

31 Aralk 2012

LPG tehizatlar ve aksesuarlar Svlatrlm petrol gaz (LPG) iin


kaynakl elik tanklar Karayolu tankerleri
Tasarm ve retim
NOT: Karayolu tankerleri ifadesinden,
ADR uyarnca sabit tanklar" ile
sklebilir tanklar anlalmaldr.

6.8.2.1 (6.8.2.1.17
hari olmak zere),
6.8.2.5, 6.8.3.1, 1 Ocak 2010 ve 30
6.8.3.5, 6.8.5.1 ila Haziran 2013 aras
6.8.5.3

31 Aralk 2014

EN
12493:2008+A1:
2012 (Ek C hari
olmak zere)

LPG tehizatlar ve aksesuarlar Svlatrlm petrol gaz (LPG) iin


kaynakl elik tanklar Karayolu tankerleri
Tasarm ve retim
NOT: Karayolu tankerleri ifadesi, ADR
uyarnca sabit tanklar" ile sklebilir
tanklar olarak anlalmaldr.

6.8.2.1 (6.8.2.1.17
hari olmak zere),
6.8.2.5, 6.8.3.1,
6.8.3.5, 6.8.5.1 ila
6.8.5.3

31 Aralk 2015

EN 12493:2013
(Ek C hari)

LPG ekipman ve aksesuarlar


Svlatrlm petrol gaz (LPG) iin kaynakl
elik tanklar Karayolu tankerleri Tasarm ve
imalat
NOT: Karayolu tankerleri ADR uyarnca
"sabit tanklar" ve "sklebilir" tanklar
anlamnda anlalacaktr.
LPG karayolu tankerlerinin donatlmas
NOT: Karayolu tankerleri ifadesinden,
ADR uyarnca sabit tanklar" ile
sklebilir tanklar anlalmaldr.
LPG tehizatlar ve aksesuarlar LPG
karayolu tankerlerinin donatlmas NOT:
Karayolu tankerleri ifadesinden, ADR
uyarnca sabit tanklar" ile
sklebilir tanklar anlalmaldr.

EN 12252:2000

EN 12252:2005 +
A1:2008

EN 13530-2:2002

Kryojenik aralar Tanabilir, vakum


yaltml aralar Ksm 2: Tasarm, retim,
muayene ve testler

EN 13530-2:2002 + Kryojenik aralar Tanabilir, vakum


yaltml aralar Ksm 2:Tasarm, retim,
A1:2004
muayene ve testler
EN 14398-2:2003
Kryojenik aralar Tanabilir, vakum
(Tablo 1 hari olmak yaltml olmayan aralar Ksm 2: Tasarm,
retim,
muayene
ve
testler
zere)
"NOT: Bu standart -100 C altndaki
scaklklarda
tanan
gazlar
iin
kullanlmayacaktr.
EN 14398- 2:2003 + Kriyojenik kaplar Tanabilir vakum
yaltmsz byk kaplar Ksm 2: Tasarm,
A2:2008
fabrikasyon, inceleme ve test etme
NOT: Bu standart -100 C altndaki
scaklklarda
tanan
gazlar
iin
kullanlmayacaktr.
EN 14129:2014

LPG Ekipman ve aksesuarlar basn


tahliye vanalar LPG basn aralar iin

EN 1626:2008 (vana Kriyojenik kaplar Kriyojenik tip


kategorisi B hari) vanalar

6.8.2.1,
6.8.2.5,
6.8.3.1,
6.8.3.5,
6.8.5.1 ila
6.8.5.3
6.8.3.2 (6.8.3.2.3
hari olmak zere)

31 Aralk 2013e
kadar

kinci bir bildirime


kadar

1 Ocak 2005 ve 31
Aralk 2010 aras

6.8.3.2
(6.8.3.2.3
hari olmak zere)
kinci bir bildirime
ve 6.8.3.4.9
kadar
6.8.2.1 (6.8.2.1.17
hari olmak zere),
6.8.2.4, 6.8.3.1 ve
6.8.3.4
6.8.2.1 (6.8.2.1.17
hari olmak zere),
6.8.2.4, 6.8.3.1 ve
6.8.3.4
6.8.2.1 (6.8.2.1.17,
6.8.2.1.19 ve
6.8.2.1.20
hari
olmak zere),
6.8.2.4, 6.8.3.1 ve
6.8.3.4
6.8.2.1 (6.8.2.1.17,
6.8.2.1.19
ve
6.8.2.1.20
hari),
6.8.2.4, 6.8.3.1 ve
6.8.3.4

Between 1 January
2005 and 30 June
2007

kinci bir bildirime


kadar
1 Ocak 2005
ve 31 Aralk 2016
arasnda

Yeni bir bildiriye


kadar

6.8.2.1.1 ve 6.8.3.2.9 Yeni bir bildiriye


kadar

6.8.2.4
ve 6.8.3.4

- 473 -

Yeni bir bildiriye


kadar

31 Aralk 2012

Referans

Belgenin bal

(1)

lgili alt
balklar ve
paragraflar

Yeni tip onaylar


ve yenilemeler
iin geerli

Mevcut tip
onaylarnn
geri ekilmesi
iin son tarih

(3)

(4)

(5)

(2)

Sv petrol rnleri ve buhar basnc 50 Cde en fazla 110 kPa olan Snf 3 kapsamndaki dier maddeler ile petrol ve zehirl i veya
andrc yan tehlike tekil etmeyen maddelerin tanmasna ynelik tanklar iin
EN 13094:2004
Tehlikeli mallarn tanmasna ynelik
6.8.2.1
1 Ocak 2005 ve
tanklar alma basnc en fazla 0,5 olan
31 Aralk 2009
alma basncna sahip metalik tanklar
aras
Tasarm ve yapm
6.8.2.1

EN 13094:2008 +
AC:2008

Tehlikeli mallarn tanmasna ynelik


tanklar alma basnc en fazla 0,5 olan
alma basncna sahip metalik tanklar
Tasarm ve yapm

EN 13082:2001

Tehlikeli mallarn tanmasna ynelik tanklar 6.8.2.2 ve


6.8.2.4.1
Tanklar iin hizmet tehizat Buhar
aktarma vanas

kinci bir
bildirime kadar

1 Ocak 2005 ve 31 Aralk 2014


30 Haziran
2013 aras
aras
kinci bir
bildirime
kadar

EN 13082:2008 +
A1:2011

Tehlikeli mallarn tanmasna ynelik tanklar 6.8.2.2 ve


6.8.2.4.1
Tanklar iin hizmet tehizat Buhar
aktarma vanas

EN 13308:2002

Tehlikeli mallarn tanmasna ynelik


tanklar Tanklar iin hizmet tehizat
Basnc dengelenmemi taban valf

6.8.2.2 ve
6.8.2.4.1

kinci bir
bildirime kadar

EN 13314:2002

Tehlikeli mallarn tanmasna ynelik


tanklar Tanklar iin hizmet tehizat
Doldurma delii kapa

6.8.2.2 ve
6.8.2.4.1

kinci bir
bildirime kadar

EN 13316:2002

Tehlikeli mallarn tanmasna ynelik


tanklar Tanklar iin hizmet tehizat
Basnc dengelenmi taban valf

6.8.2.2 ve
6.8.2.4.1

kinci bir
bildirime kadar

EN 13317:2002 (Ek
Bdeki ekil ve
tablo B.2 hari)
(Malzeme, EN
13094:2004
standardnn Balk
EN 13317:2002 +
A1:2006

Tehlikeli mallarn tanmasna ynelik tanklar 6.8.2.2 ve


Tanklar iin hizmet tehizat Adam giri
6.8.2.4.1
delii kapa aksamlar

EN 14595:2005

EN 16257:2012

6.8.2.6.2

Tehlikeli mallarn tanmasna ynelik tanklar


Tanklar iin hizmet tehizat Adam giri
delii kapa aksamlar
Tehlikeli mallarn tanmasna ynelik
tanklar Tanklar iin hizmet tehizat
Basn ve vakum havalandrma kapak

Tehlikeli madde sevkiyat Servis


ekipman 100 mm aptan (nom) farkl dier
dip vanas lleri

1 Ocak 2005 ve
31 Aralk 2010
aras

6.8.2.2 ve
6.8.2.4.1

kinci bir
bildirime kadar

6.8.2.2 ve
6.8.2.4.1

kinci bir
bildirime kadar

6.8.2.2.1 ve
6.8.2.2.2

31 Aralk 2012

Yeni bildirime
kadar

Muayene ve test
Aadaki tabloda anlan standart, her koulda geerli olmas n grlen, stun (3)te anlan Blm
6.8 zorunluluklarnn karlanmas amacyla stun (4)te belirtilen tanklarn muayenesi ve
testi iin geerli olacaktr.
Atfta bulunulan standardn kullanm zorunludur.

- 474 -

Referans

Belgenin bal

(1)
EN 12972:2007

6.8.2.7

(2)
Tehlikeli mallarn tanmasna ynelik tanklar
Metalik tanklarn test edilmesi, muayene edilmesi
ve iaretlenmesi

lgili alt
balklar ve
paragraflar
(3)
6.8.2.4
6.8.3.4

Uygulanma
(4)
kinci bir bildirime
kadar

Referans verilen standartlara gre tasarlanmayan, yaplmayan ve test edilmeyen tanklara ilikin
zorunluluklar
Bilimsel veya teknik bir ilerlemeyi yanstmak veya 6.8.2.6da herhangi bir standarda atfta
bulunulmadysa veya 6.8.2.6da anlan bir standartta ele alnmayan belirli zelliklere
deinmek amacyla, yetkili kurum ayn seviyede gvenlik salayan teknik bir kodun kullanmna izin
verebilir. Bununla birlikte, bu tanklar 6.8.2'deki asgari gereksinimlere uygunluk gsterecektir.
Yetkili kurum, UNECE sekreterliine kabul ettii teknik kodlarn bir listesini iletecektir. Liste,
aadaki detaylara yer verecektir: Kodun ad ve tarihi, kodun amac ve kodun edinilebilecei yerle
ilgili detaylar. Sekreterlik bu bilgileri web sitesinde halka duyurmaldr.
ADRnin gelecekteki basklarndan birinde referans olarak benimsenen bir standardn kullanm,
UNECE sekreterliine bildirimde bulunulmakszn yetkili kurum tarafndan onaylanabilir.
Test, muayene ve iaretleme ilemleri bakmndan, 6.8.2.6da anlan ilgili standarda da bavurulabilir.

6.8.3

Snf 2 iin geerli zel zorunluluklar

6.8.3.1

Gvdelerin yapm

6.8.3.1.1

Sktrlm veya svlatrlm gazlarn veya znm gazlarn tanmasna ynelik tanklar elikten
yaplm olacaktr. Kaynaksz gvdeler sz konusu olduunda, 6.8.2.1.12'de belirtilenlerden farkl
olarak, %14'lk bir asgari krlma uzamasna ve ayn zamanda burada malzemeye gre verilen snrlara
eit veya daha dk bir gerilimine izin verilebilmektedir:
(a)

Re/Rm oran (sl ilem sonras garanti edilen minimum zelliklerle ilgili), 0,66'dan yksek
olup 0,85'i amad zaman:
0,75 Re;

(b)

Re/Rm oran (sl ilem sonras garanti edilen minimum zelliklerle ilgili), 0,85'ten
fazla olduu zaman:
0,5 Rm.

6.8.3.1.2

6.8.5 zorunluluklar, kaynakl gvdelerin malzemeleri ve yapm iin geerlidir.

6.8.3.1.3

(Rezerve edilmi)
Tpl gaz tankerlerinin ve MEGC'lerin imalat

6.8.3.1.4

Tpl gaz tankerinin veya MEGC'nin elemanlar olarak silindirler, tpler, basnl variller ve silindir
gruplar Blm 6.2'ye uygun olarak retilecektir.
NOT 1: Tpl gaz tankerlerinin veya bir MEGC'nin eleman olmayan silindir gruplar Blm6.2
zorunluluklarna tabi tutulacaktr.
NOT 2: Tpl gaz tankerlerinin veya bir MEGC'nin elemanlar olan tanklar, 6.8.2.1 ve
6.8.3.1'e gre retilecektir.
NOT 3: Sklebilir tanklar14, tpl gaz tankerlerinin veya MEGC'lerin elemanlar olarak
dnlmez.

14

Sklebilir tank tanm iin bkz. 1.2.1.


- 475 -

6.8.3.1.5

Elemanlar ve balant paralar, azami izin verilebilir yk altndayken, 6.8.2.1.2'de


tanmlanan kuvvetleri emebilecek zellikte olmaldr. Her kuvvet altnda, eleman ve balantsnn en
ciddi biimde gerilim altnda kalan noktasndaki gerilim; silindirler, tpler, basnl variller ve
silindir demetleri iin 6.2.3.1'de tanmlanan deeri ve tanklar iin
6.8.2.1.16'da tanmlanan deerini amayacaktr.

6.8.3.2

Tehizat paralar

6.8.3.2.1

Tanklarn boaltma borular, bo flanlar veya ayn lde gvenilir baka cihazlarla
kapatlabilmelidir. Soutularak svlatrlm gazlarn tanmasna ynelik tanklar iin bu bo flanlar
veya ayn lde gvenilir cihazlar, azami 1,5 mm apndaki basn giderme delikleri ile donatlabilir.

6.8.3.2.2

Svlatrlm gazlarn tanmasna ynelik gvdelerde, 6.8.2.2.2 ve 6.8.2.2.4'te belirtilen deliklere


ek olarak, altrlmalar ve gvenlikleri iin gerektii ekilde ayar cihazlar, termometreler ve
manometrelerin montaj iin delikler ve szma delikleri bulunabilir.

6.8.3.2.3

Tanklarn tm doldurma ve boaltma azlarndaki i durdurma valflar


3

Kapasitesi 1 m ten fazla olanlar


tanklarn svlatrlm yanc veya zehirli gazlarn tanmasna ynelik olmas halinde, hemen
kapanabilir zellikte olmal ve tankn istenmeyen bir hareketi ya da yangn halinde otomatik olarak
kapanabilir zellikte olmaldr. Ayrca, i durdurma valfnn uzaktan kumandayla altrlmas
mmkn olmaldr.
Bununla birlikte, svlatrlm, zehirli olmayan
yanc gazlarn tanmasna ynelik tanklarda,
uzaktan
kumandaya sahip i durdurma
valflarnn yerini, tankn yalnzca buhar
halinde, doldurma deliklerinde dnsz bir
valf alabilir. Dnsz valf, tankn iine
yerletirilecek ve yayla alabilir zellikte
olacaktr; bylece doldurma izgisindeki
basncn tankn iindeki basnca eit olmas
veya bundan dk olmas halinde valfn
kapanmas salanacaktr. Bu valflar, uygun
contalarla14 donatlacaktr (15).

6.8.3.2.4

Svlatrlm alevlenir ve/veya zehirli gazlarn tanmasna ynelik tanklarn, emniyet valflarn
ve kapal szma delikleri tayan delikleri hari tm delikleri, nominal aplar 1,5 mm'den bykse, bir
i kapatma cihazyla donatlacaktr.

6.8.3.2.5

6.8.2.2.2, 6.8.3.2.3 ve 6.8.3.2.4 zorunluluklarna bal olmakszn, soutularak svlatrlm gazlarn


tanmasna ynelik tanklar, dardan taklan cihazlar iin en az gvdenin cidar kadar d hasara
kar koruma salanabiliniyorsa, dahili cihazlar yerine harici cihazlarla donatlabilir.

6.8.3.2.6

Tanklar, tanan madde ile dorudan temas halindeki lm cihazlaryla donatlmsa, bu cihazlar
effaf malzemeden mamul olmayacaktr. Termometreler varsa, bunlar dorudan doruya gaz veya
svnn iine doru ynlendirilmeyecektir.

6.8.3.2.7

Tankn st ksmnda yer alan doldurma ve boaltma delikleri, 6.8.3.2.3'te belirtilenlere ek olarak
ikinci bir d kapatma cihazyla donatlacaktr. Bu cihaz, bo bir flan veya eit derecede
gvenilir bir cihazla kapatlabilir zellikte olacaktr.

6.8.3.2.8

Gvenlik valflar, 6.8.3.2.9 ila 6.8.3.2.12 gereksinimlerini karlayacaktr:

15

Metal ve metal conta kullanm yasaktr.


- 476 -

6.8.3.2.9

Sktrlm veya svlatrlm veya znm gazlarn tanmasna ynelik tanklar yayla alan
gvenlik valflaryla donatlabilir. Bu valflar, donatldklar tankn test basncnn 0,9 ila 1,0 kat
arasndaki bir basn altnda otomatik alabilir zellikte olacaktr. Bu valflar, sv akn da dahil olmak
zere dinamik streslere dayanabilecek tipte olacaktr. l arlk veya kar arlk valflarnn
kullanm yasaktr. Gvenlik valflarnn istenen kapasitesi,
6.7.3.8.1.1de yer alan formle uygun olarak hesaplanacaktr.

6.8.3.2.10

Tanklarn deniz yoluyla tanmas amalanyorsa, 6.8.3.2.9 zorunluluklar IMDG Kodu'na


uygunluk gsteren valflarn donatlmasn engellemeyecektir.

6.8.3.2.11

Soutularak svlatrlm gazlarn tanmasna ynelik tanklar, tankn zerinde belirtilen


maksimum alma basncnda alabilme zellii gsteren iki veya daha fazla, birbirinden bamsz
emniyet valfyla donatlacaktr. Bu emniyet valflarnn ikisinin boyutlar mnferit olarak ayarlanacak
ve bu boyutlar sayesinde normal iletim srasnda buharlamayla meydana gelen gazlarn, tanktan
szmasna izin verilerek basncn hibir koulda, tankta belirtilen alma basncnn %10'undan
fazlasn amamas salanacaktr.
Gvenlik valflarndan birinin yerini, test basncnda patlayacak bir patlayc disk alabilir.
ift cidarl bir tankta vakum kayb halinde veya tek cidarl bir tankn yaltmnda %20lik bir tahribat
gereklemesi halinde, gvenlik valflar birlikte, gvde ierisindeki basncn test basncn amasn
engelleyecek bir d akn gereklemesini temin edecektir. 6.8.2.1.7 hkmleri, vakum yaltml
tanklar iin geerli deildir.

6.8.3.2.12

6.8.3.2.13

Soutularak svlatrlm gazlarn tanmasna ynelik tanklarn basn tahliye cihazlar, en dk


alma scaklklarnda bile arza gstermeksizin alabilecek ekilde tasarlanacaktr. Sz konusu
scaklktaki ileyilerinin gvenilirlii ya her cihazn test edilmesi ya da her tasarm tipi iin rnek bir
cihazn test edilmesi yoluyla salanacak ve kontrol edilecektir.
Sklebilir tanklarn devrilebilen valflar,
koruyucu kapaklarla temin edilmelidir.
Isl yaltm

6.8.3.2.14

6.8.3.2.15

Svlatrlm gazlarn tanmasna ynelik tanklarda sl yaltm varsa, bu tr bir yaltm


aadakilerden oluacaktr:
-

Tank yzeyini en az st te biri, en fazla st yars kadar rten ve gvdeden aralarnda en az 4


cm olacak ekilde hava boluuyla ayrlm bir gne kalkan; ve

Uygun kalnlktaki yaltm malzemeleri ile komple bir kaplama.

Soutularak svlatrlm gazlarn tanmasna ynelik tanklar sl yaltma sahip olacaktr.


Isl yaltm, kesintisiz bir rt vastasyla salanacaktr. Gvde ve rt arasndaki boluk vakum
altndaysa (vakumlu yaltm), koruyucu klf en azndan 100 kPa (1 bar) d basnta kalc
deformasyon olmadan dayanacak ekilde tasarlanmaldr. 1.2.1'de yer alan "hesaplama basnc"
tanmndan farkl olarak, hesaplamalarda d ve i takviye cihazlar gz nnde bulundurulabilir.
Klf, gaz szdrmaz bir ekilde kapatld zaman, gvdenin veya donanm elemanlarnn yetersiz bir
gaz szdrmazl olduunda, yaltm tabakasnda herhangi bir tehlikeli basncn olumasn nlemek
iin bir cihaz bulunacaktr. Bu cihaz, nemin s yaltm rtsnn iine szmasn nleyecektir.

6.8.3.2.16

Atmosfer basncnda -182 C'lik bir kaynama noktasna sahip svlatrlm gazlarn tanmas amal
tanklar, sl yaltmnda veya balant unsurlarnda herhangi bir yanc malzeme iermeyecektir.
Vakum yaltml tanklar iin balant unsurlar, yetkili kurumun onayyla, gvde ve rt arasnda
plastik maddeler ierebilir.

6.8.3.2.17

6.8.2.2.4'n gereksinimlerinden farkl olarak, soutularak svlatrlm gazlarn tanmasna ynelik


gvdelerde muayene aklnn (deliinin) bulunmas gerekmez.
- 477 -

Tpl gaz tankerleri ve MEGC'ler iin tehizat elemanlar


6.8.3.2.18

Hizmet tehizat ile yapsal tehizat, normal elleleme ve tama koullarnda basnl kap
muhteviyatnn tahliyesine neden olabilecek hasarlarn nlenmesini salayacak ekilde dzenlenmeli ve
tasarlanmaldr. Tpl gaz tankeri veya MEGC erevesi ile elemanlar arasndaki balant, tali paralar
arasndaki greceli harekete izin veriyorsa, tehizat bu hareketin alan paralarn hasar grme riskini
nleyecek ekilde sabitlenmelidir. Kesme valflarna uzanan manifold boru tesisat, valflarn ve
borularnn basnl kap ierikleri tarafndan yarlmasna veya bu nedenle ierikleri tahliye
etmelerine kar koruyacak esneklikte olmaldr. Doldurma ve boaltma cihazlar (flanlar ve dili
tapalar dahil) ve her trl koruyucu kapak istenmeyen almalara kar salam ekilde skca duracak
zellikte olmaldr.

6.8.3.2.19

Hasar halinde ierik kaybnn nlenmesi amacyla, manifoldlar, doldurma aksamlar (boru soketleri,
kapatma cihazlar) ile durdurma valflar, d kuvvetler nedeniyle bklmeye kar korunacak veya
bunlara dayanabilecek ekilde dzenlenecektir.

6.8.3.2.20

Manifold -20 oC ila +50 oC scaklk aralnda hizmet vermek zere tasarlanacaktr.
Manifold, sl genleme veya bzme, mekanik ok ve titreime bal hasar riskini nleyecek ekilde
tasarlanacak, retilecek ve denecektir. Btn boru sistemi uygun metalik malzemeden yaplm
olacaktr. Uygun her yerde kaynakl boru balantlar kullanlacaktr.
Bakr tplerdeki balantlar lehimlenecek veya buna eit salamlkta bir metal birleim yntemi mevcut
olacaktr. Lehimleme malzemelerinin erime noktas en az 525 oC olacaktr. Balantlar, di ama
srasnda olabilecei gibi, tp sistemini zayflatmayacaktr.

6.8.3.2.21

UN No. 1001 znm asetilen hari, haznelerin test basncndaki manifold dzeninin izin erilen
azami gerilimi, malzemenin gerilme kuvvetinin %75'ini amayacaktr.
UN No. 1001 znm asetilenin tanmas iin gerekli manifold dzeninin cidar kalnl
onaylanm uygulama koduna gre hesaplanacaktr.
NOT: Akma mukavemeti iin bkz. 6.8.2.1.11.
Aadaki standartlar uygulandnda, bu
davranld kabul edilecektir: (Rezerve edilmi).

paragrafn

temel

zorunluluklarna

uygun

6.8.3.2.22

6.8.3.2.3, 6.8.3.2.4 ve 6.8.3.2.7 zorunluluklarndan farkl olarak, tpl gaz tankerleri veya
MEGC'yi oluturan silindirler, tpler, basnl variller ve silindir gruplar (asiler) iin gerekli kapatma
cihazlar manifold dzenlemeleri ierisinde salanacaktr.

6.8.3.2.23

Elemanlardan biri bir emniyet valfyla donatlmsa ve elemanlar arasnda kapatma cihazlar
bulunuyorsa, her eleman ayn ekilde donatlacaktr.

6.8.3.2.24

Doldurma ve boaltma cihazlar bir manifolda taklabilir.

6.8.3.2.25

Zehirli gazlarn tanmasna ynelik her eleman, bir grup iindeki her silindir dahil, bir
kapatma valf tarafndan yaltlabilme zelliine sahip olmaldr.

6.8.3.2.26

Zehirli gazlarn tanmasna ynelik tpl gaz tankerlerinde veya MEGC'lerde, emniyet
valflarndan nce birer patlayan disk bulunmadka, emniyet valflar kullanlmayacaktr. Emniyet
valfndan nce patlayc disk bulunduu durumlarda, patlayc disk ve emniyet valf dzeni yetkili
kurum tarafndan yeterli grlmelidir.

6.8.3.2.27

Tpl gaz tankerlerinin


veya MEGClerin deniz yoluyla tanmas amalanyorsa,
6.8.3.2.26n zorunluluklar IMDG Kodu'na uygunluk gsteren valflarn donatlmasn
engellemeyecektir.

6.8.3.2.28

Alevlenir gazlarn tanmasna ynelik bir tpl gaz tankeri veya MEGC'nin elemanlar olan
hazneler, bir kapatma valf tarafndan yaltlabilme zellii olan ve 5000 litreyi amayan gruplar
halinde birletirilmelidir.
Bu Blmn zorunluluklarn karlayan tanklardan oluan ve alevlenir gazlarn tanmasna mahsus
bir tpl gaz tankerinin veya MEGC'nin, her eleman bir kapatma valf tarafndan yaltlabilme
zelliine sahip olmaldr.
- 478 -

6.8.3.3

Tip onay
zel bir zorunluluk yoktur.

6.8.3.4

Muayeneler ve testler

6.8.3.4.1

Silindirler, tpler, basnl variller ve silindir gruplarnn paras olan silindirler hari, tpl gaz
tankerinin veya bir MEGC'nin eleman olan her kaynakl gvdenin malzemeleri, 6.8.5'te belirtilen
ynteme gre test edilecektir.

6.8.3.4.2

Test basnc iin temel zorunluluklar, 4.3.3.2.1'den 4.3.3.2.4'e kadar olan ksmlarda; asgari test
basnlar ise 4.3.3.2.5'teki gazlar ve gaz karmlar tablosunda verilmektedir.

6.8.3.4.3

lk hidrolik basn testi sl yaltm denmeden nce gerekletirilecektir. Gvde, balant


paralar, boru sistemi ve tehizat paralar ayr olarak test ediliyorsa, tank, montajdan sonra
szdrmazlk testine tabi tutulacaktr.

6.8.3.4.4

Ktlece doldurulmu sktrlm gazlar, svlatrlm gazlar veya znm gazlarn


tanmasna ynelik her gvdenin kapasitesi, yetkili kurum tarafndan onaylanm bir
uzmann gzetiminde, tartlarak veya gvdeyi dolduran su miktarnn hacminin llmesi yoluyla
saptanacak; gvde kapasitesinin lm %1 snrlar ierisindeki bir hassasiyette olacaktr. Gvdenin
boyutlarn temel alan bir hesaplamayla elde edilecek bir saptamaya izin verilmemektedir. 4.3.3.2.2 ve
4.3.3.2.3 ile birlikte 4.1.4.1'deki P200 veya P203 ambalajlama talimatna gre izin verilen azami
doldurma ktleleri, onaylanm uzman tarafndan belirlenecektir.

6.8.3.4.5

Kaynaklarn kontrol, 6.8.2.1.23'teki =1 hkmlerine gre yaplacaktr.

6.8.3.4.6

6.8.2.4.2nin gereklerinden farkl olarak, periyodik muayeneler u ekilde yrtlecektir:


en az alt yl

en az sekiz yl

hizmet verdikten sonra ve soutularak svlatrlm gazlarn tanmas tasarlanm tanklarn ise en
az her 12 ylda bir.
6.8.2.4.3e gre yaplan ara muayeneler, her bir
periyodik muayeneden sonra en az alt yl
ierisinde yrtlecektir.
.

6.8.2.4.3e gre yaplan ara muayene veya


szdrmazlk testi, yetkili otoritenin talebi
zerine iki ardk periyodik muayene
arasnda gerekletirilebilir.

Gvde, balant paralar, boru sistemi ve tehizat paralar ayr olarak test ediliyorsa, tank,
montajdan sonra szdrmazlk testine tabi tutulacaktr.
6.8.3.4.7

Vakum yaltml tanklar sz konusu olduunda, onaylanm uzmann izniyle, hidrolik basn testi ve i
koullarn kontrol ilemleri yerine szdrmazlk testi ve vakum lm yaplabilir.

6.8.3.4.8

Soutularak svlatrlm gazlarn tanmasna ynelik tanklarn gvdelerinde, periyodik muayeneler


srasnda aklklar (delikler) oluturulmusa gvdelerin hizmete iade edilmesinden nce bunlarn skca
kapatlmasndaki yntem onayl uzman tarafndan onaylanacak ve gvdenin btnl salanacaktr.

6.8.3.4.9

Gazlarn tanmasna
yrtlecektir:

ynelik

tanklarn

szdrmazlk

testleri,

en

az

basnlarda

Sktrlm gazlar, svlatrlm gazlar ve znm gazlar iin: Test basncnn %20si;

Soutularak svlatrlm gazlar iin: Azami alma basncnn %90.

- 479 -

Tpl gaz tankerleri ile MEGClere ynelik muayeneler ve testler


6.8.3.4.10

Her bir tpl gaz tankerinin veya MEGC'nin elemanlar ve tehizatlar, ilk kez servise
konulmadan nce birlikte veya ayr olarak muayene ve test (ilk muayene ve test) edilecektir. Daha
sonra elemanlar haznelerden oluan tpl gaz tankerlerinin veya MEGC'lerin elemanlar be
yl amayan aralklarla muayene edilecektir. Elemanlar tanklardan oluan tpl gaz tankerleri veya
MEGC'ler 6.8.3.4.6' ya gre muayene edilecektir. Gerekli grldnde, son periyodik muayeneye ve
testle baklmakszn, 6.8.3.4.14'e gre istisnai bir muayene ve test yaplabilir.

6.8.3.4.11

lk muayeneler unlar ierecektir:


-

Onaylanm tipe uygunluun kontrol;

Tasarm zelliklerinin kontrol;

ve d koullarn bir incelemesi;

6.8.3.5.10da n grld ekilde, levhada gsterilen test basncnda bir hidrolik basn
10
testi ve

Azami alma basncnda bir szdrmazlk testi ve

Tehizatn yeterli ekilde alp almadnn kontrol.


Elemanlar ve aksamlar ayr ayr basn testine tabi tutulduklarnda, montajdan sonra birlikte
bir szdrmazlk testine tabi tutulacaklardr.

6.8.3.4.12

Silindirler, tpler, basn varilleri ve silindir gruplarnn paralar olan silindirler, 4.1.4.1'deki
P200 veya P203 ambalajlama talimatna gre test edilecektir.
Tpl gaz tankerlerinin veya MEGC'nin manifoldunun test basnc, tpl gaz tankerlerinin veya
MEGC'lerin elemanlarnnkiyle ayn olacaktr. Manifoldun basn testi, bir hidrolik test olarak veya
yetkili kurumun veya bu kurumun yetkili mercisinin onayyla baka bir svnn veya gazn
kullanmyla icra edilebilir. Bu zorunluluktan farkl olarak, tpl gaz tankerinin veya MEGCnin test
basnc, UN No. 1001, znm asetilen iin 300 bardan az olmayacaktr.

6.8.3.4.13

Tpl gaz tankerinde veya MEGC'de hasarl veya paslanm alanlar veya sznt ya da tpl gaz
tankerinin veya MEGC'nin btnln etkileyebilecek bir bozukluk grldnde, istisnai bir
muayenenin ve testin yaplmas gereklidir. Elemanlar ve boru balantlar, 4.1.4.1, ambalajlama talimat
P200de tanmland aralklarla ve srasyla 6.2.1.6 ve 6.2.3.5 zorunluluklarna uygun ekilde
yrtlecektir. Elemanlar ve tehizat ayr ayr basn testine tabi tutulduklarnda, montajdan sonra
birlikte bir szdrmazlk testine tabi tutulacaklardr.

6.8.3.4.14

Tpl gaz tankerinde ve MEGCde hasarl veya paslanm alanlar veya sznt, ya da tpl gaz
tankerinin veya MEGCnin btnln etkileyebilecek bir kusur gzlemlendiinde istisnai muayene
ve testin yrtlmesi gerekir. stisnai muayene ile testin ls ve gerekli grldnde elemanlarn
sklmesi, tpl gaz tankerindeki veya MEGCdeki hasar veya bozulma miktarna baldr. Bu, en az
6.8.3.4.15te belirtilen incelemeleri kapsayacaktr.

6.8.3.4.15

ncelemeler aadaki hususlar salayacaktr:


(a)

Elemanlar, tpl gaz tankerleri veya MEGCyi tama iin gvensiz klabilecek oyuklar,
korozyon veya srtnme andrmalar, kntler, biim bozulmas, kaynaklardaki bozukluklar
veya szntlar dahil dier koullar saptamak amacyla d muayeneye tabi tutulmutur;

(b)

Tpl gaz tankeri veya MEGC doldurma, boaltma ve tama iin gvensiz klabilecek borular,
valflar ve contalar, anm alanlar, bozukluklar veya szntlar dahil dier koullar saptamak
amacyla muayene edilmitir;

zel durumlarda ve yetkili kurum tarafndan onaylanan uzmann da kabul zerine, bu tr bir operasyon
herhangi bir tehlike tekil etmiyorsa, hidrolik basn testi yerine baka bir sv veya gazn kullanld bir basn testi
uygulanabilir.
10

- 480 -

6.8.3.4.16

(c)

Herhangi bir flanl balantdaki veya bo flantaki kayp veya gevek cvatalar veya
somunlar deitirilmi veya sklatrlmtr;

(d)

Hibir acil durum cihaznda ve valfnda korozyon, biim bozulmas ve normal almalarn
engelleyen herhangi bir hasar veya bozukluk yoktur. Uzaktan kapama cihazlar ve kendi
kendine kapanan durdurma valflar, doru alp almadklarnn saptanmas iin
altrlacaklardr;

(e)

Tpl gaz tankeri veya MEGC zerindeki gerekli iaretler okunakl olup ilgili zorunluluklara
uyum gstermektedir ve

(f)

Tpl gaz tankerleri veya MEGCleri kaldrmaya ynelik her trl iskelet, destek ve
dzenleme dzgn durumdadr.

6.8.3.4.10 ila 6.8.3.4.15 kapsamndaki testler, muayeneler ve kontroller yetkili kurum


tarafndan onaylanm bir uzman tarafndan yaplacaktr. Sertifikalar, olumsuz sonular olsa bile bu
ilemlerin sonularn gsterecek ekilde dzenlenecektir.
Bu sertifikalar, 6.8.2.3.1 uyarnca bu tpl gaz tankerinde veya MEGCde tamasna izin verilen
maddelerin listesine atfta bulunacaktr.
Bu sertifikalarn bir nshas, test edilen her bir tank, tpl gaz tankeri veya MEGCnin tank
kaydna ilitirilecektir (bkz. 4.3.2.1.7).

6.8.3.5

aretleme

6.8.3.5.1

Aadaki ek bilgiler 6.8.2.5.1'de tarif edilen levha zerinde damgalama ya da benzer baka bir
yntemle veya tankn duvar zarar grmeyecek ekilde glendirilmise, dorudan doruya gvde
duvarnn zerinde belirtilecektir.

6.8.3.5.2

Sadece bir maddenin tanmasna ynelik tanklarda:


-

Gazn uygun sevkiyat ad ve ayrca bir b.b.b. kodu altnda snflandrlm gazlar iin teknik
16
ad

Bu ifade aadaki hususlarla tamamlanacaktr:

6.8.3.5.3

Hacimle doldurulmu (basn) sktrlm gazlarn tanmas amal tanklar sz konusu

olduunda, tank iin 15 C'deki izin verilen azami doldurma basncnn belirtilmesiyle; ve

Ktlece
doldurulmu
sktrlm
gazlarn,
svlatrlm
gazlarn,
soutularak
svlatrlm gazlarn veya zndrlm gazlarn tanmas amal tanklarda, izin verilen

azami yk ktlesinin (kg olarak) ve -20 C'nin altnda ise, doldurma scaklnn belirtilmesiyle.

ok amal tanklarda:
-

Gazlarn uygun sevkiyat isimleri ve ayrca bir b.b.b. kodu altnda tankta tanmas iin onay
15
verilen snflandrlm gazlar iin teknik adlar

Uygun sevkiyat ad veya baz durumlarda teknik bir adn ncesinde yer alan b.b.b. kaydnn uygun
sevkiyat ad yerine, aadaki adlarn kullanmna izin verilmitir:
16

UN No. 1078 soutucu gaz, B.B.B. iin: Karm Fl, karm F2, karm F3;

UN No. 1060 metilasetilen ve stabilize propadin karmlar iin: Karm P1, karm P2;

UN No. 1965 hidrokarbon gaz karm, svlatrlm, B.B.B. iin: karm A, karm A01, karm
A02, karm A0, karm A1, karm B1, karm B2, karm B, karm C. Ticarette yaygn olarak
kullanlan ve 2.2.2.3, Snflandrma kodu 2F, UN No. 1965, Not 1de anlan isimler yalnzca
tamamlayc olarak kullanlabilir.

UN No. 1010 Butadienler, stabilize iin: 1,2-Butadien, stabilize, 1,3-Butadien, stabilize.


- 481 -

Bu zellikler, her gaz iin izin verilen azami yk ktlesinin (kg olarak) belirtilmesiyle
tamamlanacaktr.
6.8.3.5.4

Soutularak svlatrlm gazlarn tanmasna mahsus tanklarda:


-

6.8.3.5.5

Isl yaltmla donatlm tanklarda:


-

6.8.3.5.6

zin verilen azami alma basnc.

Termal yaltml (thermally insulated) veya vakum yaltml (thermally insulated by


vacuum) ibaresi.

6.8.2.5.2de belirtilen hususlara ilave olarak,


aadaki zellikler tank aralarnda (tankn
kendisinde veya bir levha zerinde) yazl
olacaktr.13
(a)

(b)

(c)

Tankn fiili test basncyla birlikte, sertifikaya gre tank kodu (bkz. 6.8.2.3.1);

u ibare: zin verilen minimum doldurma scakl: ";

Tankn sadece bir madde tamasnn sz konusu olduu durumlarda:


-

Gazn uygun sevkiyat ad ve ayrca bir b.b.b. kodu altnda snflandrlm gazlarin
teknik ad16

Ktlece doldurulmu sktrlm gazlar iin ve svlatrlm gazlar, soutularak


svlatrlm gazlar veya znm gazlar iin, kg zerinden maksimum izin verilen
ktle;

Tank ok amal bir tanksa:


-

(d)

6.8.2.5.2de belirtilen hususlara ilave olarak,


aadaki bilgiler tank konteynrlarnda (tankn
kendisinde veya bir levha zerinde)
Belirtilecektir13:

Gazn uygun sevkiyat ad ve b.b.b. kayd altnda snflandrlm gazlar iin,


tanmalar iin tanka her birine ilikin maksimum izin verilebilir yk ktlesi ibaresinin
verildii tm gazlarn teknik isimleri16

Gvdenin, sl yaltmla donatlm olduu durumlarda:


-

lgili lkeler arasnda tama operasyonlarna ait mevcut baka bir anlama yoksa kaytl
olduu lkenin resmi dilinde ve ayn zamanda, bu dil ngilizce, Franszca veya Almanca
deilse, ngilizce, Franszca veya Almanca olarak "thermally insulated" (veya "thermally
insulated by vacuum") ("sl olarak yaltlm" (veya "vakumla sl olarak yaltlm"))
ifadesi.

6.8.3.5.7

(Rezerve edilmi)

6.8.3.5.8

Bu bilgiler, sklebilir tank tayan aralarda aranmaz.

6.8.3.5.9

(Rezerve edilmi)

13

lm birimlerini saysal deerlerin ardna ekleyiniz.


16
Uygun sevkiyat ad veya baz durumlarda teknik bir adn ncesinde yer alan b.b.b. kaydnn uygun sevkiyat ad
yerine, aadaki adlarn kullanmna izin verilmitir:
-

UN No. 1078 soutucu gaz, B.B.B. iin: Karm Fl, karm F2, karm F3;

UN No. 1060 metilasetilen ve stabilize propadin karmlar iin: Karm P1, karm P2;

UN No. 1965 hidrokarbon gaz karm, svlatrlm, B.B.B. iin: karm A, karm A01, karm
A02, karm A0, karm A1, karm B1, karm B2, karm B, karm C. Ticarette yaygn olarak
kullanlan ve 2.2.2.3, Snflandrma kodu 2F, UN No. 1965, Not 1de anlan isimler yalnzca
tamamlayc olarak kullanlabilir.

UN No. 1010 Butadienler, stabilize iin: 1,2-Butadien, stabilize, 1,3-Butadien, stabilize.


- 482 -

Tpl gaz tankerlerinin ve MEGC'lerin iaretlenmesi


6.8.3.5.10

Her tpl gaz tankerinde ve her MEGCde, muayene iin kolayca grlebilen ve eriilebilir bir
yere kalc olarak monte edilmi, anmaya dayankl bir metal levha bulunmaldr. En azndan
aada belirtilen zellikler damgalama veya edeer baka bir metot ile levha zerine iaretlenmelidir
13

Onay numaras;

reticinin ad veya iareti;

reticinin seri numaras;

retim yl;

Test basnc (lm basnc);

Tasarm scakl (yalnzca +50 C zerinde veya -20 C altndaysa);

6.8.3.4.10 ila 6.8.3.4.13 uyarnca ilk testin ve son periyodik testin tarihi (ay ve yl);

Testi yrten uzmann damgas.

hizmet verdikten sonra ve soutularak svlatrlm gazlarn tanmas tasarlanm tanklarn ise en
az her 12 ylda bir.
6.8.3.5.11

Aadaki bilgiler tpl gaz tankerinin kendisi


13
ya da bir levha zerinde belirtilecektir :

Aadaki bilgiler MEGCnin kendisi ya da


13
bir levha zerinde belirtilecektir :

Sahibinin ve operatrn ad;

- Sahibinin ve operatrn ad;

Eleman says;

- Eleman says;

Elemanlarn toplam kapasitesi;

- Elemanlarn toplam kapasitesi;

Ktlece doldurulan tpl gaz tankerleri iin


ise:
-

Bo ktle;

Maksimum izin verilebilen ktle.

- Maksimum izin verilen dara ktlesi;


- MEGCnin fiili test basncyla birlikte,
onay sertifikas kapsamndaki tank kodu
(bkz. 6.8.2.3.1);
- Gazlarn tam sevkiyat isimleri ve
tanmalar iin MEGClerin kullanld ve
bir b.b.b. kodu altnda tankta tanmas iin
onay verilen snflandrlm gazlar iin
16
teknik adlar

Ktlece doldurulan MEGCler iin ise:


- Dara.

13

lm birimlerini saysal deerlerin ardna ekleyiniz.

Uygun sevkiyat ad veya baz durumlarda teknik bir adn ncesinde yer alan b.b.b. kaydnn uygun
sevkiyat ad yerine, aadaki adlarn kullanmna izin verilmitir:
16

UN No. 1078 soutucu gaz, B.B.B. iin: Karm Fl, karm F2, karm F3;

UN No. 1060 metilasetilen ve stabilize propadin karmlar iin: Karm P1, karm P2;

UN No. 1965 hidrokarbon gaz karm, svlatrlm, B.B.B. iin: karm A, karm A01, karm
A02, karm A0, karm A1, karm B1, karm B2, karm B, karm C. Ticarette yaygn olarak
kullanlan ve 2.2.2.3, Snflandrma kodu 2F, UN No. 1965, Not 1de anlan isimler yalnzca
tamamlayc olarak kullanlabilir.

UN No. 1010 Butadienler, stabilize iin: 1,2-Butadien, stabilize, 1,3-Butadien, stabilize.

- 483 -

6.8.3.5.12

Bir tpl gaz tankerinin veya MEGCnin erevesi, doldurma noktasnn yaknndaki bir noktada
aadakileri gsteren bir levha tayacaktr:
-

Sktrlm gazlara ynelik elemanlar iin izin verilen, 15 C'deki maksimum


13
doldurma basnc

Blm 3.2 uyarnca, gazn uygun sevkiyat ad ve ayrca bir b.b.b. kodu altnda
16
snflandrlm gazlar iin teknik ad

Ayrca bunlara ek olarak svlatrlm gazlar iin:


6.8.3.5.13

Silindirler, tpler ve basnl variller ile silindir grubunun paras olan silindirler 6.2.2.7
kapsamnda iaretlenecektir. Kaplarn veya haznelerin, Blm 5.2de istenen tehlike iaretleriyle ayr
ayr etiketlenmesine gerek yoktur.
Tpl gaz tankerleri
iaretlenecektir.

6.8.3.6

13

Eleman bana izin verilen maksimum yk .

ve

MEGCler,

Blm

5.3

uyarnca

levhalanacak

ve

Referans verilen standartlara gre tasarlanan, yaplan ve test edilen tpl gaz tankerlerine ve
MEGClere ilikin zorunluluklar
NOT: Standartlarda, ADR kapsamndaki sorumluluklara sahip olduu belirtilen kiiler veya kurumlar
ADR zorunluluklarn yerine getirecektir.
Aadaki tabloda anlan referans, stun (3)te anlan Blm 6.8 zorunluluklarnn karlanmas
amacyla stun (4)te belirtilen tip onaylarnn dzenlenmesiyle ilgilidir. Stun (3)te anlan Blm 6,8
zorunluluklar her durumda geerli olacaktr. Stun (5), mevcut tip onaylarnn 1.8.7.2.4 uyarnca geri
ekilecei son tarihi vermektedir; hibir tarih gsterilmiyorsa, tip onay son geerlilik tarihine kadar
devam edecektir.
1 Ocak 2009 tarihinden itibaren, referansta
olmutur. stisnalara 6.8.3.7de yer verilmitir.

bulunulan

standartlara

bavurulmas

zorunlu

Ayn zorunluluklarn uygulanmasna ilikin olarak birden fazla standarda atfta bulunulduysa, yalnzca
bir tanesi uygulanacak olup, tabloda aksi belirtilmedike tamamen uygulanacaktr.

lm birimlerini saysal deerlerin ardna ekleyiniz.


Uygun sevkiyat ad veya baz durumlarda teknik bir adn ncesinde yer alan b.b.b. kaydnn uygun
sevkiyat ad yerine, aadaki adlarn kullanmna izin verilmitir:
13
16

UN No. 1078 soutucu gaz, B.B.B. iin: Karm Fl, karm F2, karm F3;

UN No. 1060 metilasetilen ve stabilize propadin karmlar iin: Karm P1, karm P2;

UN No. 1965 hidrokarbon gaz karm, svlatrlm, B.B.B. iin: karm A, karm A01, karm
A02, karm A0, karm A1, karm B1, karm B2, karm B, karm C. Ticarette yaygn olarak
kullanlan ve 2.2.2.3, Snflandrma kodu 2F, UN No. 1965, Not 1de anlan isimler yalnzca
tamamlayc olarak kullanlabilir.

UN No. 1010 Butadienler, stabilize iin: 1,2-Butadien, stabilize, 1,3-Butadien, stabilize.


- 484 -

Referans

Belgenin bal

(2)
(3)
Tanabilir gaz silindirleri Tpl gaz
6.8.3.1.4 ve
tankerleri Tasarm, retim, tanmlama ve test 6.8.3.1.5,
6.8.3.2.18 ila
6.8.3.2.26,
6.8.3.4.10 ila
6.8.3.4.12 ve
6.8.3.5.10 ila
6.8.3.5.13

(1)
EN 13807:2003

6.8.3.7

lgili alt
balklar ve
paragraflar

Yeni tip onaylar


ve yenilemeler
iin geerli
(4)

Mevcut tip
onaylarnn
geri ekilmesi
iin son tarih
(5)

kinci bir bildirime


kadar

Referans verilen standartlara gre tasarlanmayan, yaplmayan ve test edilmeyen tpl gaz
tankerlerine ve MEGClere ilikin zorunluluklar
Bilimsel veya teknik bir ilerlemeyi yanstmak veya 6.8.3.6da herhangi bir standarda atfta
bulunulmadysa veya 6.8.3.6da anlan bir standartta ele alnmayan spesifik zelliklere deinmek
amacyla, yetkili kurum ayn seviyede gvenlik salayan teknik bir kodun kullanmna izin verebilir.
Bununla birlikte, tpl gaz tankerleri ve MEGCler 6.8.3'teki asgari zorunluluklara uygunluk
gsterecektir.
Tip onaynda, onay dzenleyen kurum, 6.2.2, 6.2.4 veya 6.8.2.6 referans
standartlarn geerli olmamas halinde periyodik muayene prosedrn belirlemelidir.

verilen

Yetkili kurum, UNECE sekreterliine kabul ettii teknik kodlarn bir listesini iletecektir. Liste,
aadaki detaylara yer verecektir: Kodun ad ve tarihi, kodun amac ve kodun edinilebilecei yerle
ilgili detaylar. Sekreterlik bu bilgileri web sitesinde halka duyurmaldr.
ADRnin gelecekteki basklarndan birinde referans olarak benimsenen bir standardn kullanm,
UNECE sekreterliine bildirimde bulunulmakszn yetkili kurum tarafndan onaylanabilir.
6.8.4

zel hkmler
NOT 1:
Parlama noktas en fazla 60 C olan svlar iin ve alevlenir gazlar iin ayrca
bkz. 6.8.2.1.26, 6.8.2.1.27 ve 6.8.2.2.9.
NOT 2: En az 1 MPa (10 bar) test basncna tabi tutulan tanklara veya soutularak
svlatrlm gazlarn tanmasna mahsus tanklara ilikin zorunluluklar iin bkz. 6.8.5.
Blm 3.2, Tablo A, Stun (13)da bir kayt altnda gsterilmeleri halinde, aadaki zel hkmler
geerli olacaktr:
(a)

Yapm (TC)

TC1

6.8.5in zorunluluklar, bu gvdelerin malzemeleri ve yapm iin geerlidir.

TC2

Gvdeler ve tehizat paralar, hidrojen peroksidin bozunmasna neden olmayacak bir ekilde
en az %99,5 saflkta alminyum veya elikten yaplm olacaktr. Gvdenin
%99,5'ten az olmayan saflkta alminyumdan yaplm olduu yerlerde,
6.8.2.1.17'deki forml daha yksek bir deer verse bile, cidar kalnlnn 15 mm'yi amas
gerekir.

TC3

Gvdeler, stenit elikten mamul olacaktr.

TC4

Gvdenin malzemesi UN No. 3250, kloroasetik asitten etkileniyorsa, gvdelere


emaye koruyucu astar donatlacaktr.

TC5

Gvdelerde en az 5 mm kalnlnda ya da ona edeer bir kurun astar bulunacaktr.


- 485 -

TC6

Tanklarda alminyum malzeme kullanlmas gerekiyorsa, bu tr tanklar %99,5 saflkta


alminyumdan yaplm olacak; 6.8.2.1.17'deki forml daha yksek bir deer verse bile, cidar
kalnlnn 15 mm'yi amas gerekmeyecektir.

TC7

Gvdenin etkin asgari kalnl hibir zaman 3 mm'den az olmayacaktr.

TC8

Gvdeler alminyum veya alminyum karmndan yaplm olmaldr. (b)

(b)

Tehizat paralar (TE)

TE1

(Silindi)

TE2

(Silindi)

TE3

Tanklar ilave olarak aadaki zorunluluklar da salayacaktr. Istma cihaz gvdenin iine
girmeyecek ve gvdenin dna taklacaktr. Bununla birlikte, fosforu karmak iin kullanlan
bir boruda, bir stma ceketi bulunabilir. Ceketi stan cihaz, fosforun scaklnn gvdenin
doldurma scakln amasn nleyecek ekilde ayarlanmaldr. Dier borular gvdenin iine
st ksmndan girecek; delikler fosforun izin verilen en yksek dzeyinin yukarsnda yer
alacak ve kilitlenebilir kapaklarla tamamen kapanma zelliine sahip olacaktr. Tank,
fosforun dzeyini dorulama amacna ynelik bir lm sistemiyle donatlacak ve koruyucu
faktr olarak su kullanlyorsa, suyun izin verilen en yksek dzeyini gsteren sabit ayar
iaretine sahip bir lm sistemi ile donatlacaktr.

TE4

Gvdeler kolayca
donatlacaktr.

TE5

Gvdeler bir s yaltmyla donatlmsa, bu kolayca alevlenmeyen malzemelerden mamul


olmaldr.

TE6

Tanklar, tanan maddenin kendisine engel olmasna imkan tanmayan bir


tasarmdaki ve gvde iindeki ar basn veya yetersiz basn birikimi ile sznty nleyen
bir cihazla donatlacaktr.

TE7

Gvde boaltm sistemi, ilki onaylanm tipte abuk kapanan bir i durdurma valf, ikincisi
ise ayn trden bir d durdurma valf eklini alabilen, seri balanm ve karlkl bamsz iki
kapatma cihazyla donatlacaktr. Ayn gvenlik dzeyini salayan bir bo flan veya edeeri
baka bir cihaz da her d durdurma valfnn kna taklacaktr. durdurma valf, borunun
bklmesi halinde durdurma valf gvdede ve kapal pozisyonda kalacak ekilde olacaktr.

TE8

Tanklarn d boru soketlerine giden balantlar hidrojen peroksidin bozunmasna


neden olmayacak malzemelerden yaplm olacaktr.

TE9

Tanklarn st ksmlarna, tanan malzemelerin bozunmasna, herhangi bir sv


szntsna ve gvdenin ierisine yabanc madde giriine bal olarak gvde ierisinde ar
basncn olumasn nleyecek ekilde bir kapatma cihaz monte edilecektir.

alevlenmeyen

malzemelerden

mamul

bir

yaltmyla

TE10 Tanklarn kapatma cihazlar, tama srasnda katlam madde tarafndan cihazlara zarar
verilmesini nleyecek ekilde tasarlanacaktr. Tanklarn sl yaltm malzemesiyle rtld
yerlerde malzeme inorganik karakterde ve tamamen yanmayan zellikte olacaktr.
TE11 Gvdeler ve hizmet tehizat, yabanc maddelerin giriini, svnn szntsn veya gvdenin
iinde tanan malzemelerin bozunmasndan kaynaklanan tehlikeli ar basncn olumasn
nleyecek ekilde tasarlanacaktr. Yabanc cisim giriini nleyen bir gvenlik valf de bu
hkm karlamaktadr.
TE12

Tanklar 6.8.3.2.14'n zorunluluklarna uygun sl yaltmla donatlacaktr. Tankn iindeki


organik peroksidin KHDS'si 55 C ya da daha az ise veya tank alminyumdan yaplmsa,
gvde tamamen yaltlacaktr. Gne kalkan veya tankta kalkann kaplamad yerler, ya da
komple yaltmn d rts, beyaza boyanacak veya parlak metal ile aprelenecektir. Boya her
tama ileminden nce temizlenecek ve sararma ya da bozulma durumunda yenilenecektir.
- 486 -

Is yaltmnda yanabilir malzeme kullanlmayacaktr. Tanklar scaklk sezici cihazlarla


donatlacaktr.
Tanklara emniyet valflar ve acil durum basn tahliye cihazlar monte edilecektir. Vakum
boaltma (tahliye) tertibatlar da kullanlabilir. Acil durum basn tahliye cihazlar gerek
organik peroksitin zellikleri, gerekse tankn retim zelliklerine uygun olarak belirlenecek
basnlarda alacaktr. Eriyebilir elemanlarn gvdenin yapsnda kullanmna izin
verilmemektedir.
Tankn ierisinde bozunan rnlerden kaynaklanan nemli bir basncn olumasn nlemek
amacyla, tanklara yayla alan emniyet valflar taklacak ve 5C scaklktaki buhar dar
braklacaktr. Emniyet valfnn kapasitesi ve boaltmaya balama basnc, TA2 zel hkmnde
belirlenen testlerin sonularna dayanacaktr. Bununla birlikte, boaltmaya balama basnc,
hibir ekilde, tank devrildiinde svnn valf(lar)dan dar kaca ekilde olmayacaktr.
Acil durum tahliye tertibatlar, aadaki formlle hesaplanan en az bir saatlik komple yangn
girdab boyunca oluan tm dekompozisyon (kimyasal zlme) rnleri ile buharlar
boaltmak zere tasarlanm yay kurmal ya da krmal trden olabilir:
0.82
q = 70961 F A
Bu denklemde:
q = s emilimi [W]
2
A = slatlm alan [m ]
F = yaltm faktr
F = l yaltmsz tanklar iin ya da
U (923 - TP0 )
F=

yaltml tanklar iin


47032

Bu denklemde:
K = yaltm tabakasnn s iletkenlii [Wm-1K-1]
L = yaltm tabakasnn kalnl [m]
U = K/L = yaltmn s aktarm katsays [Wm-2K-1]
TPO = boaltma koullarnda peroksitin scakl [K]
Acil durum boaltma cihazlarnn boaltmaya balama basnc yukarda belirtilenden daha
yksek olacak ve TA2 zel hkmnde sz edilen testlerin sonularna dayanacaktr. Acil
durum boaltma cihazlar, tanktaki azami basn hibir zaman tankn test basncn
amayacak ekilde boyutlandrlacaktr.
NOT: Acil durum tahliye tertibatlarnn ebadn belirlemeye ynelik rnek bir yntem,
Testler ve Kriterler El Kitab, Ek 5te verilmitir.
Komple giydirmeden oluan s yaltmyla donatlm tanklar iin, acil durum tahliye
tertibatnn veya tertibatlarnn kapasitesi ve ayar, yzey alannn % 1 yaltm kaybna urad
varsaylarak belirlenecektir.
Tanan maddeler ve bunlarn ayrt rnler yanmayan rnler olmad srece, tanklarn
vakum boaltma cihazlar ve yayla alan emniyet valflarna alev tutucular monte
edilecektir. Boaltma kapasitesinde alev kesicilerin neden olduu azalmaya gerekli dikkat
gsterilecektir.
TE13

Tanklar s yaltmna sahip olacak ve dtan bir stma cihaz taklacaktr.

TE14

Tanklar s yaltmyla donatlacaktr. Gvdeyle dorudan temas halindeki s yaltm, tankn

tasarlanm olduu azami scaklktan en az 50 C daha yksek bir tutuma scaklna sahip
olacaktr.

TE15

(Silindi)
- 487 -

TE16

(Rezerve edilmi)

TE17

(Rezerve edilmi)

TE18

190 C'den yksek bir scaklkta doldurulmu maddelerin tanmasna mahsus tanklar,
doldurma srasnda cidar scaklnda ani bir yerel arttan kanmak amacyla, st doldurma
deliklerine dik olarak yerletirilmi deflektrlerle donatlacaktr.

TE19 Tankn st ksmna monte edilmi


balant paralar ve aksesuarlar
aadaki ekillerden biri olmaldr:
- Oyulmu bir yuvaya sokulmu veya
- Bir i emniyet valfyla donatlm
veya
- Bir kapak veya apraz ya da
uzunlamasna unsurlar, veya bunlara
eit lde etkin cihazlar tarafndan
korunmu olacak ve devrilme
durumunda balant paralar ve
aksesuarlarn hasar grmeyecekleri
bir profile sahip olacaktr.
Tankn alt ksmna monte edilmi
balant paralar ve aksesuarlar:
Boru soketleri, yanal kapatma cihazlar
ve tm boaltma cihazlar, tankn d
yzeyinden en az 200 mm ieriye
gmlecek veya en az 20 cm3 atalet
katsaysna sahip ak ynne apraz bir
rayla korunacak; tank dolu olduunda
yerden ykseklikleri 300 mm'den az
olamayacaktr.
Tankn arka yzne monte edilmi
balant paralar ve aksesuarlar,
9.7.6'da tanmlanan bir tamponla
korunacaktr. Yerden ykseklikleri
tampon
tarafndan
yeteri
kadar
korunabilecek ekilde olacaktr..
TE20 4.3.4.1.2'de mantksal yaklamdaki tanklar hiyerarisinde verilen dier tank kodlarna bal
olmakszn, tanklar bir emniyet valf ile donatlacaklardr.
TE21

Kapamalar kilitlenebilir kapaklarla korunacaktr.

TE22

(Rezerve edilmi)

TE23

Tanklar, tanan maddenin kendisine engel olmasna imkan tanmayan bir tasarmdaki ve
gvde iindeki ar basn veya yetersiz basn birikimi ile sznty nleyen bir cihazla
donatlacaktr.

TE24 Bitmenin tanmas ve ellelenmesine


ynelik tanklarn, boaltma borusunun
ucunda bir sprey ubuuyla donatlm
olmas alinde 6.8.2.2.2'de n grlen
kapatma cihaznn yerini, boaltma
orusunun
zerinde
yer
alacak
ve sprey ubuunun nnde olacak
ekilde yerletirilecek bir kapama valf
alabilir.
TE25 (Rezerve edilmi)
- 488 -

(c)

Tip onay (TA)

TA1

Organik maddelerin tanmas iin tanklarn kullanmna izin verilmez.

TA2

Bu madde, sabit veya sklebilir tanklarda, menei lkenin yetkili kurumu tarafndan
belirlenmi koullar altnda tanabilir. Bunun iin, aada bahsedilen testler temel alnarak,
yetkili kurumun bu tr bir tama ileminin gvenle yrtlebilecei konusunda tatmin
olmas gerekmektedir. Menei lke ADR'ye Anlamaya Taraf lke deilse, bu koullar
sevkiyatn ulaaca ilk ADRnin Anlamaya Taraf lkesinin yetkili kurumu tarafndan
onaylanacaktr.
Tip onay iin testler u amalarla yrtlecektir:
-

Tama esnasnda
dorulamak;

normalde

temas

halindeki

tm

maddelerin

uyumluluunu

Tankn tasarm zellikleri gz nnde bulundurularak acil durum basn tahliye


cihazlarnn ve gvenlik valflarnn tasarmn hzlandrmak zere veri sunmak ve

Maddenin gvenli tanmas iin gerekli zel zorunluluklar belirlemek. Test sonular,
tip onay raporuna eklenecektir.

TA3 Bu madde, yalnzca tank kodu LGAV veya SGAV olan tanklarda tanabilir. 4.3.4.1.2de
belirtilen hiyerari geerli deildir.
TA4 Balk 1.8.7nin uygunluk deerlendirme prosedrleri, 1.8.6.2, 1.8.6.4, 1.8.6.5 ve 1.8.6.8e
uygunluk gsteren ve EN ISO/IEC 17020:2004 tip A kapsamnda akredite olan yetkili kurum,
temsilcisi veya muayene kurumu tarafndan yrtlecektir.
TA5 Bu madde sadece tank kodu S2.65AN(+) olan tanklara uygulanabilir; 4.3.4.1.2de belirtilen
prosedr uygulanmaz
(d)

Testler (TT)

TT1 Saf alminyum tanklarn yalnzca 250 kPa (2,5 bar) (lm basnc) basnta balang ve
periyodik hidrolik basn testlerine tabi tutulmalar gerekmektedir.
TT2

Gvdelerin astarlarnn durumu, yetkili kurum tarafndan onaylanm ve gvdenin iini


denetleyecek bir uzman tarafndan her yl denetlenecektir.

TT3

6.8.2.4.2'nin zorunluluklarndan farkl olarak, periyodik muayeneler en az sekiz ylda bir


yerine getirilecek ve uygun aygtlarn kullanmyla yaplacak bir kalnlk kontroln
kapsayacaktr. Bu tr tanklar iin, en az drt ylda bir, 6.8.2.4.3'te ngrlen szdrmazlk
testi ve kontrol yaplacaktr.

TT4

(Rezerve edilmi)

TT5

Hidrolik basn testi en az u aralklarla gerekleecektir:


3 ylda bir
2 buuk ylda bir

TT6

Hidrolik
basn
testini
de
kapsayan periyodik testler en az 3
ylda bir yaplacaktr.

TT7

6.8.2.4.2 zorunluluklara ramen, periyodik i muayene yerine yetkili kurumun onaylayaca


bir program kullanlabilir.

TT8

UN No. 1005, AMONYAK, ANHDRT, girii iin istenen uygun sevkiyat adnin 6.8.3.5.1 ila
6.8.3.5.3 uyarnca iaretlendii ve akma mukavemeti, malzeme standard uyarnca 400
N/mm2den fazla olan ince tanecikli metalden mamul tanklar, 6.8.2.4.2 kapsamndaki her
periyodik test srasnda, yzey atlaklarnn tespit edilmesi amacyla manyetik partikl
muayenelerine tabi tutulacaktr.
- 489 -

Her bir gvdenin alt ksm iin, her bir evresel ve boylamasna kaynak, tm enjektrl
kaynaklar ve her trl onarm ve topraklama alanyla birlikte muayene edilecektir.
Tankn veya tank levhasnn zerindeki madde iaretinin kaldrlmas halinde, manyetik partikl
muayenesi yrtlecek ve bu eylemler tank kaydna ilitirilecek muayene sertifikasna
kaydedilecektir.
Bu tr manyetik para muayenesi EN 473 (Tahribatsz deney yntemi - NDT personelinin
sertifikasyonu ve yeterlilii - Genel ilkeler)e gre, bu yntem iin yetkin nitelikli bir uzman
kii tarafndan yrtlr.
TT9

Muayene ve testler (ve retim denetimi) iin, Balk 1.8.7nin prosedrleri, 1.8.6.2, 1.8.6.4,
1.8.6.5 ve 1.8.6.8e uygunluk gsteren ve EN ISO/IEC 17020:2004 tip A kapsamnda
akredite olan yetkili kurum, temsilcisi veya muayene kurumu tarafndan yrtlecektir.

TT10 Periyodik muayeneler 6.8.2.4.2ye gre gerekletirilecektir:


En az her ylda bir

En az her 2,5 ylda bir

TT11 Sadece LPG tamak iin kullanlan ve


karbon elik kabuk ve hizmet ekipman
bulunan sabit tanklar (tank tatlar ve
sklebilir tanklar iin, hidrolik basn
testi, periyodik inceleme annda ve
bavuru sahibinin talebi zerine, aada
listelenen tahribatsz test (NDT)
teknikleriyle deitirilebilir. Yetkili
makam, temsilcisi ya da inceleme
kurumu tarafndan uygun grlen
ekilde bu teknikler tek bana ya da
kombinasyon halinde kullanlabilir (bkz.
zel hkm TT9):

EN ISO 17640:2010 Tahribatsz


kaynak testi Ultrasonik test etme
Teknikler, test etme seviyeleri ve
deerlendirme,

EN ISO 17638:2009 Tahribatsz


kaynak testi Belirtilerin EN ISO
23278:2009 uyarnca kabul edildii
manyetik
partikl
testi

Kaynaklarn manyetik partikl testi.


Kabul seviyeleri,

EN 1711:2000 Tahribatsz kaynak


testi Karmak dzlem analiziyle
kaynaklarn girdap akm testi,

EN 14127:2011 Tahribatsz
kaynak testi Ultrasonik kalnlk
lm,
Aadaki
standart
uyarnca, NDT'de yer alan personel
kalifiye,
belgeli
olacak
ve
gerekletii ,belirledii,denetledii,
izledii ya da deerlendirdii
tahribatsz testler hakknda uygun
teorik ve pratik bilgiye sahip
olacaktr:

- 490 -

EN ISO 9712:2012 Tahribatsz test


NDT personelinin nitelii ve
belgelendirilmesi.

Tankn basn ieren elemanlarna yaplan


kaynak ya da kesim gibi dorudan s
uygulamasndan
sonra,
ngrlen
herhangi bir NDT'ye ek olarak bir hidrolik
test gerekletirilecektir.
NDT, gvdenin ve ekipmann aadaki
tabloda listelenen alanlar zerinde
gerekletirilecektir:
Kabuk ve ekipman alan
Kabuun boylamsal aln kaynaklar
Kabuun evresel aln kaynaklar
Kabukun direkt balantlar, ii
yolu, nozller ve az kaynaklar (i)
Balama katlama plakalarnn yksek
stresli alanlar (kaldrma kancasnn
ucu zerinden, her yanda 400 mm
aa)
Boru hatt ve dier ekipman
kaynaklar
Kabuk, dardan gzle
incelenemeyen alanlar

NDT
%100
NDT,
u
tekniklerden bir ya da
daha
fazlasn
kullanarak: ultrasonik,
manyetik partikl ya
da girdap akm testi

Ultrasonik
kalnlk
muayenesi, i taraftan,
150 mm (maksimum)
aralkl

Tank iin kullanlan orijinal tasarm ve


yap standardna ya da teknik koda
baklmakszn, kusur kabul seviyeleri
EN 14025:2013 (Tehlikeli maddelerin
tanmasna ynelik tanklar metal
basnl tanklar tasarm ve yap), EN
12493:2013
(LPG
ekipman
ve
aksesuarlar svlatrlm petrol gaz
(LPG) iin kaynakl elik tanklar
karayolu tankerleri tasarm ve imalat),
EN ISO 23278:2009 (Tahribatsz
kaynak testi kaynaklarn manyetik
partikl testi kabul seviyeleri)
standartlarnn ilgili ksmlarndaki
gerekliliklere ya da uygulanabilir NDT
standardnda atfta bulunulan kabul
standardna uygun olacaktr
NDT yntemleriyle tankta kabul
edilemez bir kusur bulunduunda, tank
onarlacak ve yeniden test edilecektir.
Gereken onarmlar yapmadan tankta
hidrolik test yaplmasna izin verilmez.
NDT sonular kaydedilecek ve tankn
kullanm mr boyunca saklanacaktr.

- 491 -

(e)

aretleme (TM)

NOT: Bu bilgiler, ilgili lkeler arasnda tama operasyonlarna ait mevcut baka bir anlama aksini
belirtmiyorsa, tescil edilmi lkenin resmi dilinde ve ayn zamanda, bu dil ngilizce, Franszca veya
Almanca deilse, ngilizce, Franszca veya Almanca olacaktr.
TM1

Tanklar, 6.8.2.5.2'de tanmlanan hususlara ek olarak u ibareyi tayacaktr: "Do not open
during carriage. Liable to spontaneous combustion. (Tama srasnda amaynz.
Kendiliinden alev alabilir)" (ayrca bkz yukardaki Not).

TM2

Tanklar, 6.8.2.5.2'de tanmlanan hususlara ek olarak u ibareyi tayacaktr: "Do not open
during carriage. Gives off flammable gases on contact with water (Tama srasnda
amaynz. Suyla temas halinde alevlenir gazlar aa karr)." (ayrca bkz. yukardaki
Not).

TM3

Tanklarda ayrca 6.8.2.5.1'de ngrlen plaka zerinde bu maddenin uygun sevkiyat adn ve
kg cinsinden maksimum izin verilen yk ktlesi yer alacaktr.

TM4

Tanklar iin aadaki ek zellikler 6.8.2.5.2'de tarif edilen levha zerinde damgalama ya da
benzer baka bir yntemle veya tankn duvar zarar grmeyecek ekilde glendirilmise,
dorudan doruya gvde duvarnn zerinde belirtilecektir: sz konusu maddenin onaylanan
konsantrasyonuyla birlikte kimyasal ad.

TM5

Tanklar, 6.8.2.5.1'de belirtilen hususlara ek olarak, gvdenin i durumunun en son


denetlendii tarihi (ay, yl) de tayacaktr.

TM6

(Rezerve edilmi)

TM7

5.2.1.7.6'da tanmlanan yonca sembol, 6.8.2.5.1'de belirtilen levha zerinde damgalama


veya benzer bir yntemle veya tankn cidarlar hasar grmeyecek lde glendirilmise,
dorudan gvdenin zerine iaretlenecektir.

6.8.5

En az 1 MPalk (10 bar) bir test basnc gerektiren sabit kaynakl tanklar, sklebilir
kaynakl tanklar ve kaynakl tank konteynerlerin kaynakl gvdeleri ile Snf 2
kapsamndaki soutularak svlatrlm gazlarn tanmasna ynelik sabit kaynakl
tanklar, sklebilir kaynakl tanklar ve kaynakl tank konteynerlerin malzemeleri ve
yapmna ilikin zorunluluklar

6.8.5.1

Malzemeler ve gvdeler

6.8.5.1.1

(a)

unlarn tanmasna ynelik gvdeler:


-

Snf 2 kapsamndaki sktrlm, svlatrlm veya znm gazlar;

Snf 4.2 kapsamndaki UN No. 1380, 2845, 2870, 3194 ve 3391 ila 3394 ve

Snf 8 kapsamndaki UN No. 1052 hidrojen florr (susuz) ile %85'ten fazla
hidrojen florrl UN No. 1790 hidroflorik asit.

elikten mamul olacaktr;


(b)

unlarn tanmasna ynelik ince tanecikli eliklerden mamul gvdeler:


-

Snf 2 kapsamndaki korozif gazlar ile UN No. 2073 amonyak zeltisi; ve

Snf 8 kapsamndaki UN No. 1052 hidrojen florr (susuz) ile %85'ten fazla
hidrojen florrl UN No. 1790 hidroflorik asit.

termal gerilimlerin giderilmesi iin sl ileme tabi tutulacaktr.

- 492 -

6.8.5.1.2

(c)

Snf 2 kapsamndaki soutularak


alminyum, alminyum alam,
olacaktr. Bununla birlikte, bakr
asetilen iermeyen gazlar iin
orannda asetilen ierebilir;

(d)

Sadece gvdelerin, balantlarnn ve aksesuarlarnn en dk ve en yksek alma


scaklklarna uygun olan malzemeler kullanlabilir.

Gvdelerin retiminde aadaki malzemelerin kullanmna izin verilmektedir:


(a)

En dk alma scaklnda klcal atlaklara maruz kalmayan elikler (bkz. 6.8.5.2.1):


-

6.8.5.1.3

6.8.5.1.4

svlatrlm gazlarn tanmasna ynelik gvdeler elik,


bakr veya bakr alamndan (rnein pirin) yaplm
veya bakr alamndan yaplm olan gvdelere sadece
izin verilecektir; bununla birlikte, etilen fazla %0,005

Yumuak elikler (Snf 2 kapsamndaki soutularak svlatrlm gazlar hari);

nce tanecikli elikler, -60 C scaklna kadar;


Nikel elikler (%0,5 ile 9 aras nikel ihtiva eden), nikel ieriine bal olarak
196 C scaklna kadar;
stenit krom-nikel elikleri, -270 C scaklna kadar;

(b)

En az %99,5 saflktaki alminyum veya alminyum alamlar (bkz. 6.8.5.2.2);

(c)

En az %99,9 saflktaki oksijensiz bakr veya %56'dan fazla bakr ieren bakr alam (bkz.
6.8.5.2.3).

(a)

elik, alminyum veya alminyum alamndan yaplm olan gvdeler ya dikisiz ya da


kaynakl olacaktr;

(b)

stenit elik, bakr veya bakr alamndan yaplm olan gvdeler sert lehimli olabilir.

Balant paralar
sabitlenmi olabilir:

ve

aksesuarlar

gvdelere

vidalanm

veya

aadaki

ekilde

(a)

elik, alminyum veya alminyum alamndan yaplm olan gvdeler: Kaynakla;

(b)

stenit elik, bakr veya bakr alamndan yaplm olan gvdeler: kaynakla veya sert
lehimle.

oraya

6.8.5.1.5

Gvdelerin ve onlarn araca, alt asiye veya konteynerdeki asiye balantlar unu temin
edecektir: Yk tama bileenlerinin scaklklarndaki herhangi bir d bu gvdenin ve bu
balantlarn krlgan hale gelmesi kesinlikle engellenecektir. Gvdelerin balant aralar, gvdenin
en dk scaklklarda olmas durumunda bile, mekanik zelliklerinin korunmas salanacak ekilde
tasarlanacaktr.

6.8.5.2

Test zorunluluklar

6.8.5.2.1

elik gvdeler
Gvdelerin ve kaynak kabarcklarnn yapmnda kullanlan malzemeler, en dk scaklklarda ancak

en az -20 C'de, arpma mukavemetine ilikin aadaki gereklilikleri karlayacaklardr:


-

Testler V eklinde entikleri olan test paralar ile yaplacaktr;

Uzunlamasna ekseni dnme ynne dik alarda olan ve levha yzeyine dik olmak zere V
eklindeki entik (ISO R148'e uygun) test paralar iin asgari arpma mukavemeti (bkz.
6.8.5.3.1 ve 6.8.5.3.3), yumuak elik (mevcut ISO standartlarndan tr, dnme ynnde
uzunlamasna ekseni sahip olan); ince tanecikli elik; Ni < %5'lik alaml elik; %5 Ni
2
%9'luk alaml elik ve stenit Cr-Ni elii iin 34 J/cm olacaktr;

stenit eliklerde, yalnzca kaynak kabarc arpma mukavemeti testine tabi tutulacaktr;

-196 C'nin altndaki alma scaklklar iin, arpma mukavemeti testi en dk alma

scaklnda deil, -196 C'de yaplacaktr.


- 493 -

6.8.5.2.2

Alminyum veya alminyum alamndan yaplm olan gvdeler


Gvdelerin dikileri, yetkili kurum tarafndan belirlenen gereklilikleri karlayacaktr.

6.8.5.2.3

Bakr veya bakr alamndan yaplm olan gvdeler


arpma mukavemetinin uygun olup olmadn saptamak iin test yaplmas gerekli deildir.

6.8.5.3

arpma mukavemeti testleri

6.8.5.3.1

En fazla 10 mm en az 5 mm kalnlktaki levhalar iin 10 mm x e mm'lik bir kesite sahip test paralar
(burada "e" levhann kalnln temsil eder) kullanlacaktr. Gerektiinde, 7,5 mm veya 5 mm'ye
2
kadar ilemeye izin verilmektedir. Her koulda 34 J/cm 'lik asgari deer karlanacaktr.
NOT: 5 mm'den ince levhalar veya onlarn kaynak izleri zerinde hibir arpma mukavemeti testi
yaplmayacaktr.

6.8.5.3.2

(a)

Levhalarn testi amacyla, arpma mukavemeti test paras zerinde saptanacaktr.


Test paralar dnme ynne dik alarda alnacaktr; bununla birlikte, yumuak
eliklerde bunlar dnme ynnde alnacaktr.

(b)

Kaynak izinin testi iin, test paralar aadaki gibi alnacaktr:


e 10 mm ise:
kaynan merkezinde entikli test paras;
sdan etkilenen blgenin merkezinde entikli test paras (V entii rnein
merkezinde erime snrn geecektir);

Kaynan merkezi

Isdan etkilenen blge

- 494 -

10 mm < e 20 mm ise:
kaynan merkezinden test paras;

e
e e
2 2

sdan etkilenen blgenin merkezinden test paras (V entii rnein merkezinde


erime snrn geecektir);

Kaynan merkezi

Isdan etkilenen blge


e > 20 mm ise:
test parasndan iki takm, bir takm st yzde ve bir takm alt yzde olmak zere aada
gsterilen noktalarn her birinde (sdan etkilenen blgeden alnanlar iin, V entii rnein
merkezinde erime snrn geecektir)

Kaynan merkezi

Isdan etkilenen blge


6.8.5.3.3

(a)

Levhalar iin, testin ortalamas 6.8.5.2.1'de gsterilen 34 J/cm 'lik asgari deeri
karlayacak; bireysel deerlerin birden fazlas asgari deerden aada olmayacak ve
24 J/cm2'den dk olmayacaktr.

(b)

Kaynaklar iin, kaynan merkezindeki test parasndan elde edilen ortalama 34


2
J/cm 'lik asgari deerden dk olmayacak; bireysel deerlerin birden fazlas asgari
2
deerden aada olmayacak ve 24 J/cm 'den dk olmayacaktr;

- 495 -

(c)

6.8.5.3.4

6.8.5.3.5

Isdan etkilenen alan iin (V entii rnein merkezinde erime snrn geecektir), test
2
parasndan elde edilen bireysel deerlerden bir taneden fazlas 34 J/cm 'lik asgari deerden
2
aa olabilir; ancak 24 J/cm 'den dk olamaz.

6.8.5.5.3'te tarif edilen zorunluluklar karlanmyorsa, aadaki durumlarda sadece bir test tekrar
yaplabilecektir:
2

(a)

lk testin ortalama deeri 34 J/cm 'lik asgari deerin altndaysa, veya

(b)

Mnferit deerlerden bir taneden fazlas 34 J/cm 'lik asgari deerden aa ise, ancak
2
24 J/cm 'den az deilse.

Levhalar veya kaynaklar zerinde tekrarlanan bir arpma testinde, deerlerden hibiri 34
2
J/cm 'den aa olamayacaktr. Orijinal testin ve tekrarlanan testin tm sonularnn ortalama deeri 34
2
J/cm 'lik asgari deere eit veya onun zerinde olmaldr.
Isdan etkilenen alan zerinde tekrarlanan bir arpma mukavemeti testinde, mnferit
2
deerlerden hibiri 34 J/cm 'den aa olamayacaktr.

6.8.5.4

Standart referanslar
Aadaki ilgili standartlar uygulanyorsa 6.8.5.2 ve 6.8.5.3'n gereksinimlerinin yerine
getirilmi olduu kabul edilecektir:
EN 1252-1:1998 Kryojenik aralar - Malzemeler- Ksm 1: -80C'nin altndaki scaklklar iin
dayankllk gereksinimleri.
EN 1252-2: EN 1252-2:2001 Kryojenik aralar - Malzemeler - Ksm 2: -80C ila - 20C
arasndaki scaklklar iin dayankllk gereksinimleri.

- 496 -

BLM 6.9
FBER TAKVYEL PLASTK (FRP) SABT TANKLAR (TANKERLER),
SKLEBLR TANKLAR, TANK KONTEYNERLER VE TANK TAKAS
GVDELERNN TASARIMINA, RETMNE, TEHZATINA, TP ONAYINA,
TESTNE VE ARETLENMESNE LKN ZORUNLULUKLAR
NOT:

Portatif tanklar ve UN sertifikal ok elemanl gaz konteynerleri (MEGC'ler) iin bkz. Blm 6.7;
metalik malzemeden mamul gvdeli sabit tanklar (tankerler), sklebilir tanklar ile tank konteynerleri
ve tank takas gvdeleri ve tpl gaz tankerleri ile UN sertifikal MEGCler haricindeki ok elemanl gaz
konteynerleri (MEGCler) iin bkz. Blm 6.8; vakumla alan atk tanklar iin bkz. Blm 6.10.

6.9.1

Genel

6.9.1.1

FRP tanklar, yetkili kurum tarafndan tannm bir kalite garantisi programna uygun olarak
tasarlanacak, retilecek ve test edilecektir. zellikle, termoplastik astarlarn laminasyon ve kaynak
almalar, yetkili kurum tarafndan kabul edilmi bir prosedre gre, sadece kalifiye personel
tarafndan gerekletirilecektir.

6.9.1.2

FRP tanklarn tasarm ve testlerinde, 6.8.2.1.1, 6.8.2.1.7, 6.8.2.1.13, 6.8.2.1.14 (a) ve (b), 6.8.2.1.25,
6.8.2.1.27, 6.8.2.1.28 ve 6.8.2.2.3'n hkmleri de geerlidir.

6.9.1.3

FRP tanklarnda stma elemanlar kullanlmayacaktr.

6.9.1.4

Tankerlerin dengesi iin 9.7.5.1'in zorunluluklar geerli olacaktr.

6.9.2

Yapm

6.9.2.1

Gvdeler, tama operasyonunun yapld lkenin yetkili kurumu tarafndan zel iklim koullar
0
0
iin belirlenmi scaklk aralklar bulunmuyorsa, -40 C ila +50 C aralndaki bir servis scaklnda,
tanacak maddelerle uyumlu malzemelerden yaplacaktr.

6.9.2.2

Gvdeler aadaki elemandan oluacaktr:


- astar,
- Yapsal tabaka,
- D tabaka.

6.9.2.2.1

astar, tanacak maddelere karlk uzun vadeli kimyasal diren sunacak ana bariyer olarak
tasarlanm olan bir i gvde duvar blgesi olup, ieriklerle her trl tehlikeli tepkimeyi veya tehlikeli
bileiklerin olumasn ve rnlerin i astardan yaylmas nedeniyle yapsal tabakann nemli
lde gszlemesini engellemeyi amalar.
astar bir FRP veya termoplastik bir astar olabilir.

6.9.2.2.2

FRP astarlar aadakilerden oluacaktr:


(a)

Yzey tabakas ("jel kaplama"): reine bakmndan yeterince zengin ve reine ve ierikle
uyumlu bir zarla takviye edilmi yzey tabakas. Bu tabaka, %30'u amayan bir fiber ktle
ieriine sahip olacak ve kalnl 0,25 ila 0,60 mm olacaktr;

(b)

Glendirici tabaka(lar): asgari 2 mm kalnla sahip ve edeer emniyet daha az bir cam
ieriiyle salanmad srece, asgari 900 g/m2'lik cam hasr veya camdaki ktle ierii
%30'dan az olmayan kylm fiberler ieren tabaka veya tabakalar.

- 497 -

6.9.2.2.3

Termoplastik astarlar 6.9.2.3.4'te sz edilen, gerekli ekilde birbirlerine kaynatlm ve yapsal


tabakalarn baland termoplastik levha malzemesinden olumaktadr. Astarlar ile yapsal tabaka
arasnda dayankl bir ba, uygun bir yaptrcnn kullanmyla salanacaktr.
NOT: Alevlenir svlarn tanmas iin, elektriksel yklerin birikmesini nlemek amacyla,
6.9.2.14'e uygun olarak baz ek nlemlerin alnmas gerekebilir.

6.9.2.2.4

Gvdenin yapsal tabakas, gvdenin, 6.9.2.4 ila 6.9.2.6'da belirtilenler uyarnca, mekanik
gerilimlere dayanacak ekilde zel olarak tasarlanm blgedir. Normal olarak bu ksm, belirli
ekilde ynlendirilmi, birka fiber takviyeli tabakadan olumaktadr.

6.9.2.2.5

D tabaka gvdenin atmosferle dorudan temasta olan parasdr. Asgari 0,2 mm kalnlnda
reine bakmndan zengin bir tabakay ierecektir. 0,5 mm'den fazla kalnlklar iin bir hasr
kullanlacaktr. Bu tabakann camda ktle ierii %30'dan az olmaldr ve d koullara, zellikle de
tanan maddeyle doal temasa kar dayanma zelliine sahip olacaktr. Reine, ultraviyole
nlarndan yapsal tabakann zarar grmemesi iin koruma salayacak doldurucu veya katk maddeleri
ierecektir.

6.9.2.3

Ham maddeler

6.9.2.3.1

FRP tanklarnn yapmnda kullanlan btn malzemeler, kaynaklar ve zellikleri bilinen


malzemelerden mamul olacaktr.

6.9.2.3.2

Reineler
Reine karm, tedarikinin nerilerine tamamen uyularak ilenecektir. Bu zellikle de, sertletiriciler,
balatclar ve hzlandrclarn kullanmn ilgilendirmektedir. Bu reineler yle olabilir:
-

Doymam polyester reineler;

Vinil ester reineler;

Epoksi reineler;

Fenolik reineler.

Reinenin ISO 75-1:2013e uygun olarak saptanm s altnda deformasyon scakl (HDT), tankn
azami hizmet scaklndan en az 2C yksek olacak; ancak her koulda 7C'nin altna dmeyecektir.
6.9.2.3.3

Fiber takviyeler
Yapsal tabakalar glendirme malzemesi, ISO 2078:1993'e gre E veya ECR tipi cam fiberleri gibi
uygun bir fiber snfnda olacaktr. yzey astar iin, ISO 2078:1993'e gre C tipi cam fiberleri
kullanlabilir. Termoplastik zarlar, sadece i astarlar iin ve tanmak istenen ierikle uyumlar
kantlandnda kullanlabilir.

6.9.2.3.4

Termoplastik astar malzemesi


Plastikletirilmemi polivinil klorr (PVC-U), polipropilen (PP), poliviniliden florr (PVDF), politen
rafloroenilen (PTFE) vb. tr termoplastik astarlar, astarlama malzemesi olarak kullanlabilir.

6.9.2.3.5

Katk maddeler
Reinenin ilenmesi iin gerekli katalizrler, hzlandrclar, sertletiriciler veya tiksotropik maddeler
gibi katk maddeleri ile birlikte, tank gelitirmek iin kullanlan doldurucular, renkler, pigmentler, vb.
tr malzemeler, tankn mr ve tasarmn scaklk beklentisi gibi hususlar gz nnde bulundurularak,
tankn zayflamasna yol amayacaklardr.

6.9.2.4

Gvdeler, aksamlar ve hizmet tehizatlar ile yapsal tehizatlar, ierik kayb olmakszn (gaz
tahliye valflarndan kaan gaz miktarlar dnda) tasarm mrleri boyunca aadakilere
dayanacak ekilde tasarlanacaktr:
- 498 -

6.9.2.5

Normal tama koullarnda statik ve dinamik ykler;

6.9.2.5 ila 6.9.2.10'da tanmlanan saptanm asgari ykler.

6.8.2.1.14 (a) ve (b)'de belirtilen basnlarda, tasarm iin belirlenmi azami younluklu
muhteviyatn yol at statik yerekimi kuvvetleri altnda ve azami doldurma derecesinde;
gvdenin herhangi bir tabakasnn boylamasna ve evrelemesine tasarm gerilimi aadaki deeri
amayacaktr:

Bu denklemde:
Rm

Test sonularnn ortalama deeri alnarak test sonularnn standart sapmasnn iki
katnn bundan karlmasyla elde edilen ekme mukavemeti deeri. Testler, EN ISO
527-4:1997 ve EN ISO 527-5:2009 un zorunluluklarna gre ve tasarm tipi ile yapm
yntemini temsil eden en az alt rnek alnarak yaplacaktr;

S K0 K1 K2 K3
Burada
K, minimum 4 deerine sahip olacak ve
S

K0 =

gvenlik katsays olacaktr. Genel tasarm iin, tanklar Blm 3.2, Tablo A,
Stun (12)de, ikinci ksmnda "G" harfi dahil olmak zere, bir tank koduyla
verilmise (bkz. 4.3.4.1.1), S deeri 1,5'e eit veya bundan byk olacaktr.
Tanmalar srasnda arttrlm bir emniyet dzeyini gerektiren maddelerin
tanmasna ynelik tanklar iin, yani tanklar Blm 3.2, Tablo A, Stun
(12)de, ikinci ksmnda "4" rakam da dahil olmak zere, bir tank koduyla
gsterilmise (bkz. 4.3.4.1.1), gvdede hasara kar boylamasna ve
aprazlamasna yapsal unsurlar ieren
komple
bir
metal
iskelet
tarafndan koruma salanmad srece, S deeri iki faktryle arplacaktr.
tanan maddenin kimyasal hareketinin bir sonucu olarak malzeme
zelliklerinde snme ve eskimeye bal bozulma ile ilikili bir faktr. u
formlle hesaplanacaktr:
Ko 1

Burada "" snme faktr ve "" eskime faktr olup bu faktrler, EN


977:1997'deki testlerin ardndan, EN 978:1997'ye gre saptanmtr. Buna
alternatif olarak, muhafazakar bir deer olarak K0 = 2 kullanlabilir. ile
deerlerinin saptanmas iin, ilk sapma 2 deerine tekabl etmelidir;

K1 =

Aadaki denklemle, minimum 1 deeriyle hesaplanan


scaklyla reinenin sl zelliklerine ilikin faktr:

ve

hizmet

K1 = 1,25 0,0125 (HDT - 70)


Burada HDT, reinenin C cinsinden sl eilme scakldr;
K2 =

Malzemenin yorgunluuyla ilikili bir faktr; yetkili kurum tarafndan aksi


belirtilmedike K2 = 1,75 deeri kullanlacaktr. 6.9.2.6da genel hatlar
verilen dinamik tasarm iin K 2 = 1,1 deeri kullanlacaktr;

- 499 -

K3 =

Krlemeyle ilikili bir faktr olup aadaki deerlere sahiptir:


- Krleme onayl ve belgelere dayandrlm bir srece uygun ekilde
yrtldyse 1,1;
-

Dier durumlarda 1,5.

6.9.2.6

6.8.2.1.2'de gsterilen dinamik gerilimlerde, tasarm gerilimi 6.9.2.5'te belirlenen deerin


faktrne blnm halini amayacaktr.

6.9.2.7

6.9.2.5 ve 6.9.2.6'da tanmlanan herhangi bir gerilimde, herhangi bir yndeki bileke (toplam) uzama,
%0,2'yi veya reinenin krlmadaki uzamasnn onda birini (hangisi dkse) amayacaktr

6.9.2.8

6.8.2.1.14 (a) ve (b)'de belirtilen ilgili hesaplama basncndan daha dk alnmayacak olan
belirlenmi test basncnda, gvdedeki azami gerilme reinenin krlmadaki uzamasndan byk
olmayacaktr.

6.9.2.9

Gvde, 6.9.4.3.3'e gre yaplacak top drme testine, herhangi bir grnr i veya d hasara
uramadan dayanabilme zelliine sahip olacaktr.

6.9.2.10

U balantlar, tamay nleyici levhalarn balantlar ve gvde ile olan blmeler dahil,
balantlarda kullanlan kaplama laminatlar, yukarda sz edilen statik ve dinamik
gerilimlere dayanabilme zelliine sahip olacaktr. Kaplama laminatta gerilim birikimini engellemek
iin, uygulanan maniple 1:6 dan daha dik olmayacaktr.
Kaplama laminatlar ile bunlarn baland tank bileenleri arasndaki kayma gerilimi
aadakinden az olmayacaktr:
= Q R
l
K
Bu denklemde:
R

EN ISO 14125:1998 + AC:2002 + A1:2011 ( noktal yntem) gre saptanm


2
bklme kayma mukavemeti olup ve llm herhangi bir deer yoksa R = 10 N/mm
asgari deeri olarak alnacaktr;

balantnn statik ve dinamik ykler altnda tayaca birim bana yk;

statik ve dinamik gerilimler iin 6.9.2.5'e gre hesaplanan faktr;

rt laminatnn uzunluudur

6.9.2.11

Gvdedeki delikler, statik ve dinamik gerilimlere kar en az gvdenin kendisi iin 6.9.2.5 ve
6.9.2.6'da belirtilen gvenlik faktrleri kadar glendirilecektir. Deliklerin says asgariye
indirilecektir. Oval ekilli deliklerin aks oran 2'den fazla olmayacaktr.

6.9.2.12

Gvdeye eklenen flanlarn ve boru


cvatalarn sklmas da dikkate alnmaldr.

6.9.2.13

Tank, 6.9.4.3.4'teki zorunluluklar tarafndan belirlendii gibi, 30 dakikalk bir sre boyunca tam bir
yangn girdab etkilerine kar, hibir nemli sznt olmadan dayanabilme zelliinde olmaldr.
Karlatrlabilir tank tasarmlaryla testler suretiyle yeterli lde kant sunulmas halinde ve yetkili
kurumun da kabul grmesi kouluyla, test ileminden vazgeilebilir.

6.9.2.14

Parlama noktas en fazla 60 C olan maddelerin tanmas iin zel zorunluluklar

sisteminin

tasarm

iin,

elleleme

kuvvetleri

ile

Parlama noktas en fazla 60 C olan maddelerin tanmas iin kullanlan FRP tanklar, deiik
bileenler zerindeki statik elektriin giderilmesini salayacak ve tehlikeli yklerin birikimini
nleyecek ekilde retilecektir.
6.9.2.14.1

lmlerle belirlendii zere, gvdenin iindeki ve dndaki elektriksel yzey direnci, 10 ohm'dan
fazla olmayacaktr. Buna, metal veya karbon a gibi, reinelere ve laminatlar aras iletken levhalara
katk maddelerinin eklenmesiyle ulalabilir.
- 500 -

6.9.2.14.2

lmlerle belirlendii zere, topraa boaltm direnci 107 ohm'dan fazla olmayacaktr.

6.9.2.14.3

Gvdenin tm bileenleri elektriksel olarak birbirlerine, tankn hizmet ve yapsal tehizatna ve aracn
kendisine balanacaktr. Birbirleriyle temas halindeki bileenler ile donanm arasndaki diren 10
ohm'u amayacaktr.

6.9.2.14.4

Her retilen tank veya gvde rnei zerinde, yetkili kurum tarafndan kabul edilmi bir
prosedre gre, balangta elektriksel yzey direnci ve boaltma direnci lmleri yaplacaktr.

6.9.2.14.5

Her tankn topraa boaltma direnci, periyodik muayenenin bir paras olarak, yetkili kurum
tarafndan kabul edilmi bir prosedre gre llecektir.

6.9.3

Tehizat paralar

6.9.3.1

6.8.2.2.1, 6.8.2.2.2 ve 6.8.2.2.4'ten 6.8.2.2.8'e kadar olan maddelerdeki zorunluluklar geerli olacaktr.

6.9.3.2

Ayrca, Blm 3.2, Tablo A, Stun (13)'te bir giri olarak gsterilmise, 6.8.4 (b) (TE)'nin zel
koullar da geerli olacaktr.

6.9.4

Tip testi ve onay

6.9.4.1

FRP tank tipinin herhangi bir tasarm sz konusu olduunda, malzemeleri ve temsili bir
prototipi, aada ana hatlar verilen tasarm tipi testine tabi tutulacaktr.

6.9.4.2

Malzeme testi

6.9.4.2.1

Kullanlan reinelerle ilgili olarak, EN ISO 527-5:2009a veya EN ISO 527-4:1997ye gre
krlmadaki uzama ve ISO 75-1:2013e gre sl eilme scakl saptanacaktr.

6.9.4.2.2

Gvdeden kesilen paralar zerinde aadaki zellikler saptanacaktr. Gvdeden paralarn


kesilerek alnmas mmkn deilse, sadece paralel olarak retilen rnekler kullanlabilecektir. Testten
nce, mevcut tm astarlar kaldrlacaktr.
Testler unlar kapsayacaktr:
-

Gvde cidarnn ortasndan ve kenarlarndan alnan laminatlarn kalnl;

Glendirme katmanlarnn
dzenlenmesi;

EN ISO 527-5:2009a veya EN ISO 527-4:1997ye gre gerilim ynlerindeki ekme


mukavemeti, krlmadaki uzamas ve elastiklik modl. Ayrca ultrason yntemiyle
reinenin krlmadaki uzamas belirlenecektir.

EN ISO 14125:1998 + AC:2002 + A1:2011e gre, asgari 50 mm geniliine ve cidar


kalnlnn en az 20 kat kadar destek mesafesine sahip bir numune kullanlarak 1000 saatlik
bir sre boyunca yrtlen bkme snmesi testi yoluyla saptanan bkme dayanm ve sapma.
Ayrca, snme faktr ile eskime faktr de bu testle EN 978:1997ye uygun ekilde
belirlenecektir.

cam

ktle

ierii

ve

kompozisyonu, yerletirilmesi ve

Balantlarn laminatlar aras kayma mukavemeti,


rnekler zerinde ekme testi yaplarak llecektir.

6.9.4.2.4

Gvdenin tanan maddelerle kimyasal olarak uyumluluu, yetkili kurumun onay alnarak,
aadaki yntemlerden biriyle gsterilecektir. Bu gsterim, gvdenin kimyasal olarak bozulmas,
maddenin kritik tepkimelerinin balamas ve ikisinin arasndaki tehlikeli tepkimeler dahil
olmak zere, gvde ve donanm malzemelerinin tanmakta olan maddelerle uyumunun tm ynlerini
ortaya koyacaktr.
- 501 -

EN ISO 14130:1997'ye

gre temsili

6.9.4.2.3

6.9.4.3

Gvdenin bozukluklarn belirlemek iin, kaynakl i astarlar dahil gvdeden alnan temsili
rnekler, EN 61:1977'ye gre 50C derecede 1000 saat sreyle kimyasal uyum testine tabi
tutulacaktr. Kullanlmam bir rnekle karlatrldnda, EN 978:1997'ye gre yaplan
bkme testi ile llen dayankllk kayb ve elastiklik modl, %25'i amayacaktr.
Tabakalarn ve astarlarn ayrlmas, przllk, atlaklar, kabarcklar, oyuklama etkileri kabul
edilemez.

Sz konusu doldurulan maddelerin verilen scaklklar, sreler ve ilgili dier hizmet


koullarnda gvde malzemeleriyle uyumluluu konusundaki olumlu deneyimlerin kabul
edilmi ve belgelenmi verileri.

Konuyla ilgili olarak yaynlanm ve yetkili kurum tarafndan kabul edilebilir olan
literatrde, standartlarda veya dier kaynaklarda bulunan teknik veriler.

Tip testi
Temsili bir tank aada belirtildii ekilde testlere tabi tutulacaktr. Bu amala gerektiinde hizmet
tehizat baka tehizat paralaryla deitirilebilir.

6.9.4.3.1

Prototip, tasarm tipi zelliklerinin ve uygunluun test edilmesi amacyla muayene edilecektir. Bu,
ieriden ve dardan gzle muayeneyi ve ana boyutlarn lmn ierecektir.

6.9.4.3.2

Tasarm hesabna gre karlatrma gerektiren her yerde gerilim lme


donatlm prototip, aadaki yklere tabi tutulacak ve gerilimler kaydedilecektir:

cihazlaryla

Azami doldurma derecesine kadar suyla doldurulmu iken. lmleme


6.9.2.5'e gre tasarm hesaplamasnn ayarlanmasnda kullanlacaktr;

Azami doldurma derecesine kadar suyla doldurulmu ve, prototip araca balyken sr
ve frenleme egzersizleri yoluyla her ynde hzlandrmalara tabi tutulmu iken. 6.9.2.6'daki
tasarm hesabyla karlatrmak iin kaydedilen gerilimler, 6.8.2.1.2'ye gre
gerekli
ivmelerin blmne gre d deerlendirmeye tabi tutulacak ve llecektir;

Suyla doldurulmu ve belirlenen test basncna tabi tutulmu iken. Bu yk altnda gvde
grnen hibir hasar veya sznt gstermemelidir.

sonular,

6.9.4.3.3

Prototip EN 976-1:1997, No. 6.6'ya gre top drme testine tabi tutulacaktr. Tankta ieriden veya
dardan grnen hibir hasar olumamaldr.

6.9.4.3.4

Prototip, hizmet ve yapsal tehizat donatlm ve maksimum kapasitesinin %80ine kadar suyla
doldurulmu ekilde, ak stc ya havuzundaki bir yangn veya benzer etkiye sahip baka tipte bir
yangnn neden olduu tam bir yangn girdabna 30 dakika boyunca maruz braklacaktr. Havuzun
boyutlar tankn boyutlarndan her ynden 50 cm fazla olacak ve yakt seviyesi ile tank arasnda
50 cm ila 80 cm arasnda bir mesafe bulunacaktr. Tankn sv seviyesinin altnda kalan ve aklklar
ile kapaklar ieren dier blm, damlayan yerler hari, szdrmazln koruyacaktr.

6.9.4.4

Tip onay

6.9.4.4.1

Yetkili kurum veya yetkili kurumun atad bir merci, her yeni tank tipi iin; tasarmn
amalanan kullanm iin uygun olduunu ve bu blmdeki yapm ve donanm zorunluluklar ile
tanan maddeler iin geerli zel hkmleri karladn belirten bir onay dzenleyecektir.

6.9.4.4.2

Onay, tm malzeme ve prototip test sonular ile bunlarn tasarm hesaplaryla


karlatrmalar da dahil, hesaplamaya ve test raporuna dayanacak; tasarm tipi zellikleri ile kalite
denetim programndan sz edilecektir.

6.9.4.4.3

Onay, gvde ile uyumluluu salanan maddeler veya madde gruplarn kapsayacaktr.
Bunlarn kimyasal adlar veya tekabl eden ortak giri kodu (bkz. 2.1.1.2) ile snflar ve
snflandrma kodlar gsterilecektir.

6.9.4.4.4

Onay, bunlara ek olarak, onaylanm tasarm tipine gre retilmi her tank iin belirlenen tasarm
ve eik deerleri (yaam mr, hizmet scakl aral, alma ve test basnlar, malzeme verileri
gibi) ile retimi, testi, tip onay, iaretlenmesi ve kullanm iin alnmas gerekli nlemleri
kapsayacaktr.
- 502 -

6.9.5

Muayeneler

6.9.5.1

Onaylanm tasarma uygun olarak retilmi her tank iin aada belirtilen malzeme testleri
ve muayeneler yaplacaktr.

6.9.5.1.1

ekme testi ve bkme snmesi testinin sresi 100 saate drlmesi haricinde, gvdeden alnan
rnekler zerinde malzeme testleri yaplacaktr. Gvdeden paralarn kesilerek alnmas
mmkn deilse, sadece paralel olarak retilen rnekler kullanlabilecektir. Onaylanm tasarm
deerleri karlanmaldr.

6.9.5.1.2

Gvdeler ve tehizat, birlikte veya ayr olarak, hizmete alnmadan nce bir ilk muayeneye tabi
tutulacaktr. Bu muayene unlar ierecektir:
-

Onaylanm tasarma uygunluun kontrol;

Tasarm zelliklerinin kontrol;

ve d inceleme;

6.8.2.5.1de n grld ekilde, levhada gsterilen test basncnda bir hidrolik basn
testi ve

Tehizatn yeterli ekilde alp almadnn kontrol;

Gvde ve tehizat ayr olarak test edildiyse szdrmazlk testi.

6.9.5.2

Tanklarn periyodik muayenesi iin, 6.8.2.4.2 ile 6.8.2.4.4 arasndaki zorunluluklar geerli
olacaktr. Ayrca 6.8.2.4.3 kapsamndaki muayene, gvdenin i durumunun incelemesini de
kapsayacaktr.

6.9.5.3

6.9.5.1 ve 6.9.5.2 kapsamndaki testler ve muayeneler, yetkili kurum tarafndan onaylanm bir
uzman tarafndan yaplacaktr. Bu ilemlerin sonularn gsteren sertifikalar hazrlanacaktr. Bu
sertifikalar, 6.9.4.4 uyarnca gvdede tamasna izin verilen maddelerin listesine atfta bulunacaktr.

6.9.6

aretleme

6.9.6.1

FRP tanklarn iaretlenmesi iin, aadaki deiikliklerle birlikte 6.8.2.5in zorunluluklar geerli
olacaktr:

6.9.6.2

Tank levhas da gvdeye laminatlanabilir veya uygun plastik malzemelerden yaplm


olabilir.

Tasarm scaklk aral her zaman iaretlenmelidir.

Ayrca, Blm 3.2, Tablo A, Stun (13)'te bir giri olarak gsterilmise, 6.8.4 (e) (TM)'nin zel
koullar da geerli olacaktr.

- 503 -

- 504 -

BLM 6.10
VAKUMLA ALIAN ATIK TANKLARININ TASARIMINA,
RETMNE, TEHZATINA, TP ONAYINA, MUAYENESNE VE
ARETLENMESNE LKN ZORUNLULUKLAR
NOT 1:

Portatif tanklar ve UN sertifikal ok elemanl gaz konteynerleri (MEGC'ler) iin bkz. Blm 6.7;
metalik malzemeden mamul gvdeli sabit tanklar (tankerler), sklebilir tanklar ile tank konteynerleri
ve tank takas gvdeleri ve tpl gaz tankerleri ile UN sertifikal MEGCler haricindeki ok
elemanl gaz konteynerleri (MEGCler) iin bkz. Blm 6.8; fiber takviyeli plastik tanklar iin bkz.
6.9.

NOT 2:

Bu blm sabit tanklar, sklebilir tanklar, tank konteynerleri ve tank takas gvdeleri iin geerlidir.

6.10.1

Genel

6.10.1.1

Tanm
NOT: Blm 6.8in zorunluluklarna tamamen uyan bir tankn vakumla alan atk tank
olduu dnlmez.

6.10.1.1.1

"Korunmu alan" terimi aadaki ekilde yerletirilmi alanlar anlamna gelir:

(a)

Alt besleme hattnn her iki tarafnda 60 'lik bir a boyunca uzanan bir blgedeki tankn
alt ksm;

(b)

st besleme hattnn her iki tarafnda 30 'lik bir a boyunca uzanan bir blgedeki tankn
st ksm;

(c)

Motorlu aralarda tankn n ucunda;

(d)

9.7.6'da art koulan cihaz tarafndan oluturulan koruma hacmi iindeki tankn arka ucu
zerinde.

6.10.1.2

Kapsam

6.10.1.2.1

6.10.2 ila 6.10.4 arasndaki maddelerin zel zorunluluklar, Blm 6.8'i tamamlamakta veya tadil
etmekte olup vakumla alan atk tanklar iin geerlidir.
Vakumla alan atk tanklar, Blm 4.3'n zorunluluklar tanan maddelerin alttan boaltlmasna
izin veriyorsa (4.3.4.1.1 uyarnca Blm 3.2, Tablo A, Stun (12)'de verilen tank kodunun Ksm
3'nde "A" veya "B" ile gsterilmektedir) alabilir ularla donatlabilir.
Vakumla alan atk tanklar, bu Blmn zel hkm tarafndan stlenilen gereklilikleri hari,
Blm 6.8'in tm gerekliliklerine uymaktadr. Bununla birlikte, 6.8.2.1.19, 6.8.2.1.20 ve 6.8.2.1.21
zorunluluklar geerli deildir.

6.10.2

Yapm

6.10.2.1

Tanklar, 400 kPadan (4 bar) (lm basnc) az olmamak zere, doldurma veya boaltma
basncnn 1,3 katna eit bir hesaplama basncna gre tasarlanacaktr. Blm 6.8'de tank iin daha
yksek bir hesaplama basnc belirlenmi olan maddelerin tanmasnda, daha yksek olan bu basn
uygulanacaktr.

6.10.2.2

Tanklar 100 kPalk (1 bar) bir ters i basnca dayanacak ekilde tasarlanacaktr.

- 505 -

6.10.3

Tehizat paralar

6.10.3.1

Tehizat paralar, elleleme veya tama srasnda bklme veya hasar grme risklerine kar
korunmay salayacak ekilde dzenlenecektir. Bu gereksinim, donanm kalemlerinin "korunmu alan"
olarak adlandrlan yere yerletirilmesiyle karlanabilir (bkz. 6.10.1.1.1).

6.10.3.2

Gvdelerin alttan boaltm, gvdeye mmkn olduu kadar yakn monte edilmi bir
durdurma valfyla birlikte d boru sistemi ve bo bir flan ya da baka bir edeer cihaz gibi ikinci bir
kapak ile salanabilir.

6.10.3.3

Gvdeye veya blmeli gvdelerde herhangi bir blmeye balanm durdurma valfnn konumu
ve kapatma yn kesin ve belirgin olacak ve yerden de kapatlabilecektir.

6.10.3.4

D doldurma ve boaltma balantlarna (borular, yanlamasna kapatma cihazlar) herhangi bir


zarar gelmesi durumunda, herhangi bir ierik kaybn nlemek iin, i durdurma valf veya ilk d
durdurma valf (varsa) ile bunun yataklar, d gerilimler tarafndan bklme tehlikesine kar
korunacak veya dayanacak ekilde tasarlanacaktr. Doldurma ve boaltma cihazlar (flanlar ve dili
tapalar dahil) ve her trl koruyucu kapak istenmeyen almalara kar salam ekilde skca duracak
zellikte olmaldr.

6.10.3.5

Tanklar alabilir ularla donatlabilir. Alabilir ular aadaki koullar salayacaktr:

6.10.3.6

(a)

Ular, kapandklarnda szdrmazl salayacak sklkta tasarlanacaktr;

(b)

stenmeyen almalar mmkn olmamaldr;

(c)

Alma mekanizmas motorla alyorsa, g kesildiinde u gvenli bir biimde kapal


kalacaktr;

(d)

Tankn ierisinde hala fazla bir ar basn kald zaman, alabilir ucun almamasn
salamak iin bir emniyet veya krlabilir mhr cihaz entegre edilmelidir. Bu gereksinim,
hareketin pozitif olarak kontrol edildii, motorla alan alabilir ular iin geerli deildir.
Bu durumda, kontroller otomatik tipte olacaktr; operatrn alabilir ularn hareketini her
zaman gzlemleyebilecei ve alabilir ucun almas ve kapanmas srasnda tehlikede
olmayaca bir ekilde yerletirilecektir ve

(e)

Alabilir ucu korumak ve aracn, tank konteynerinin ya da tank deitirme gvdesinin ters
dnme srasnda almaya zorlanmasnn nne gemek iin hkmler konacaktr.

Tankn temizlenmesi veya boaltlmasnda yardmc olmas amacyla dahili bir pistonla
donatlm vakumla alan atk tanklarnda, pistona tankn izin verilebilen azami alma basncna
edeer bir kuvvet uyguland zaman, her alma konumunda pistonun darya kmasn
engelleyecek durdurma cihazlar bulunmaldr. Pnmatik pistonlu tanklar veya blmeler iin azami
alma basnc 100 kPay (1,0 bar) amayacaktr. Dahili piston, piston hareket ettii zaman herhangi
bir ateleme kayna oluturmayacak biimde ve bu amaca uygun malzemelerden yaplm olacaktr.
Dahili piston, konumu gvenli olarak ayarland takdirde, bir blme olarak kullanlabilir. Dahili
pistonun konumunu gvence altna alma amacyla, tankn dna bir balant varsa, bu balantnn
tanka kazara hasar vermeyecek biimde yerletirilmesi gerekmektedir.

6.10.3.7

Aadaki koullarda tanklar emme kolonlar ile donatlacaktr:


(a)

(b)

Kolon, dorudan gvdeye veya dorudan gvdeye kaynaklanm bir bkme


sabitlenmi bir i veya d durdurma valfyla donatlacak olup; dner ayna dilisi gvde
veya bkm ile d durdurma valf arasna yerletirilebilir. Bunun iin dner ayna dilisinin
korunmu alanda yer almas ve durdurma valfnn d ykler nedeniyle anma tehlikesine kar
bir hazne veya kapak ile korunmas gerekir.
(a)da sz edilen durdurma valf, ak konumunda tamann nlenecei ekilde dzenlenmise;

- 506 -

(c)
6.10.3.8

Kolon, zerine kazayla arpma sonucu tankn szdrmasna yol aamayaca ekilde yaplmsa.

Tanklarda aadaki ilave hizmet tehizat bulunacaktr:


(a)

Bir pompa/aspiratr biriminin k, herhangi bir yanc veya zehirli buharn tehlike
yaratmayaca bir yere ynlenmesini salayacak ekilde dzenlenmi olacaktr;

(b)
Ate kayna saylabilecek ve yanc atklarn tanmasnda kullanlan bir tanka monte edilmi
bulunan bir vakum pompas/aspiratr nitesinin tm azlarna alevin ani geiini nleyecek bir cihaz
taklacaktr; defarmasyona izin veren ancak sznt olmadan dayanabilme anlamna gelen, patlama
basncndan kaynakl ok etkisine kar direnli olacaktr

6.10.3.9

(c)

Pozitif basn iletebilen pompalar, basn altnda kalabilen boru sistemine taklm bir emniyet
cihazna sahip olacaktr. Emniyet cihaz tankn azami alma basncn amayan bir basnta
boaltmak zere ayarlanacaktr;

(d)

Gvde veya gvdeye monte edilmi ar dolum nleme cihaznn k ile gvdeyi
pompa/aspiratr birimine balayan boru sistemi arasna bir durdurma valf monte edilecektir;

(e)

Tanka, pompa/aspiratr birimini altran kiinin rahatlkla okuyabilecei konumda monte


edilmi uygun bir basn/vakum manometresi taklacaktr. Gsterge zerinde tankn azami
alma basncn gsteren ayrt edici bir izgi iaretlenecektir;

(f)

Tank veya blmeli tanklar sz konusu olduunda her blme, bir seviye gsterge cihaz ile
donatlacaktr. Aadaki hallerde, gzleme (kontrol) camlar seviye gsterge cihazlar olarak
kullanlabilir:
(i)

Tank cidarnn bir parasn oluturduklar ve tanknkiyle karlatrlabilir bir basn


direncine sahip olduklar hallerde; veya tanka dardan takldklarnda;

(ii)

Tanka st ve alt balantlarn dorudan doruya gvdeye sabitlenmi durdurma


valflaryla donatld ve valflarn ak konumlarnda tamann nlendii
hallerde;

(iii)

Tankn azami alma basncnda almaya uygun olmalar halinde ve

(iv)

Kazayla hasar grmeyecekleri bir konumda yerletirilmeleri halinde.

Vakumla alan atk tanklarnn gvdelerinde patlayc bir diskin arkasndan gelen emniyet valf
bulunacaktr.
Bu valflar, donatldklar tankn test basncnn 0,9 ila 1,0 kat arasndaki bir basn altnda otomatik
alabilir zellikte olacaktr. l arlk veya kar arlk valflarnn kullanm yasaktr.
Patlayc disk, en erken valfn ilk alma basncna ulaldnda en ge ise bu basn, donatlm
olduu tankn test basncna ulatnda patlayacaktr.
Bu valflar, sv akn da dahil olmak zere dinamik streslere dayanabilecek tipte olacaktr. Patlayc
disk ile gvenlik valf arasndaki bolukta, gvenlik valfnn bozulmasna neden olabilecek disk
krlmas, ine ucu kusurlar veya szntlarn tespit edilmesi amacyla bir basn gstergesi veya
uygun bir saya bulunacaktr.

6.10.4

Muayene
Vakumla alan atk tanklar, sabit tanklar veya sklebilir tanklar iin her ylda bir, tank
konteynerleri ve tank takas gvdeleri iin ise her iki buuk ylda bir i durum incelemesine tabi
tutulacak ve bunlara ek olarak 6.8.2.4.3 kapsamndaki testlerden geecektir.

- 507 -

- 508 -

BLM 6.11
YIIN KONTEYNERLERN TASARIMINA, MUAYENESNE VE TEST
EDLMESNE LKN ZORUNLULUKLAR
6.11.1

(Rezerve edilmi)

6.11.2

Uygulama ve genel zorunluluklar

6.11.2.1

Yn konteynerler, hizmet ve yapsal tehizatlar, ierdikleri malzemede kayba yol amadan, bunlarn
i basnc ile normal elleleme ve tama basklarna kar koyacak ekilde tasarlanacak ve yaplacaktr.

6.11.2.2

Bir boaltma valf bulunuyorsa, bu kapal konumda sabitlenecek ve tm boaltma sistemi hasardan
uygun bir biimde korunacaktr. Seviye kapaklarna sahip valflar, istenmeden alma riskine kar
korunabilecek ve ak veya kapal konumda hemen grnr yerlerde olacaktr.

6.11.2.3

Yn konteyner tiplerinin gsterimine ynelik kod


Aadaki tablo, yn konteyner tiplerinin gsterimi iin kullanlacak kodlara yer
vermektedir:
Yn konteyner tipi
rtl yn konteyner
Kapal yn konteyner

Kod
BK1
BK2

6.11.2.4

Bilim ve teknolojideki gelimelerin gz nnde bulundurulmas amacyla, yetkili kurum bu blmn


zorunluluklarnn n grd e deer gvenlii salayan alternatif dzenlemelerinin kullanmn
gzden geirebilir.

6.11.3

CSCye uygunluk gsteren ve BK1 veya BK2 yn konteyner olarak kullanlan


konteynerlerin tasarmna, yapmna, muayenesine ve test edilmesine ilikin zorunluluklar

6.11.3.1

Tasarm ve yapm zorunluluklar

6.11.3.1.1

Yn konteynerin ISO 1496-4:1991 "Seri 1 Yk konteynerleri- Teknik zellikler ve test


Ksm 4: Basnlandrlmam kuru yk konteyneri standardnn zorunluluklarna uygunluk gstermesi
ve konteynerin geirmez olmas halinde, bu alt baln genel tasarm ve yapm zorunluluklarna
uyulduu kabul edilir.

6.11.3.1.2

ISO 1496-1:1990 Seri 1 Yk konteynerleri Teknik zellikler ve test Ksm 1: Genel


amalara ynelik genel kargo konteynerleri standardna uygun ekilde tasarlanan ve test edilen
konteynerler, konteynere balants da dahil olmak zere u duvarlar glendirmek ve ISO 14964:1991 ilgili test gereksinimlerine uygunluk gsterilmesi amacyla boylamasna gerilmeleri azaltmak
iin tasarlanm iletimsel tehizatla donatlacaktr.

6.11.3.1.3

Yn konteynerler geirmez olacaktr. Konteynerin geirmez olmas iin astar kullanlyorsa, bu astar
uygun malzemeden mamul olacaktr. Kullanlan malzemenin salaml ve astarn yapm ekli,
konteynerin kapasitesine ve kullanm amacna uygun olmaldr. Astarn balantlar ve kapaklar
geirmez olacak ve normal elleleme ve tama koullar altnda meydana gelebilecek basnlara ve
arpmalara dayanabilme yeteneine sahip olacaktr. Havalandrmal yn konteynerler iin,
astarlar havalandrma cihazlarnn almasn olumsuz etkilemeyecektir.

6.11.3.1.4

Eme yoluyla boaltlacak ekilde tasarlanm yn konteynerlerin iletimsel tehizat, eilmi


yn dzeninde doldurulmu toplam ktleye dayanabilecek zellikte olacaktr.

6.11.3.1.5

Hareket edebilir at ya da yan veya u duvar ya da at kesiti, zemin seviyesindeki herhangi bir
gzlemciye kilitlenmi modu gsterecek ekilde tasarlanm sabitleme cihazlarna sahip kilitleme
mekanizmalaryla donatlacaktr.
- 509 -

6.11.3.2

Hizmet tehizat

6.11.3.2.1

Doldurma ve boaltma cihazlar, elleleme veya tama srasnda bklme veya hasar grme
risklerine kar korunmay salayacak ekilde dzenlenecektir. Doldurma ve boaltma cihazlar,
istenmeyen almalara kar emniyete alnabilecek zellikte olacaktr. Kapamann yn ile ak ve
kapal konumu, aka gsterilecektir.

6.11.3.2.2

Az mhrleri, yn konteynerin altrlmas, doldurulmas


kaynaklanan her trl hasarn nlenmesine uygun ekilde dzenlenecektir.

6.11.3.2.3

Havalandrma gerekiyorsa, yn konteynerler, ya azlar sayesinde doal s yaym yoluyla ya da fan


gibi aktif elemanlar yoluyla s deiimi mekanizmalaryla donatlacaktr. Havalandrma, konteyner
iindeki negatif basnlar her zaman nleyecek ekilde tasarlanacaktr. Alevlenir maddelerin veya
alevlenir gaz veya buhar salan maddelerin tanmasna ynelik yn konteynerlerin havalandrma
elemanlar, herhangi bir tutuma kayna tekil etmeyecek ekilde tasarlanacaktr.

6.11.3.3

Muayene ve test

6.11.3.3.1

Bu balk altndaki zorunluluklar kapsamnda yn konteynerler olarak kullanlan, bakm yaplan


ve kabul edilen konteynerler, CSC uyarnca test edilecek ve onaylanacaktr.

6.11.3.3.2

Yn konteynerler olarak kullanlan ve kabul edilen konteynerler, periyodik olarak CSC


uyarnca muayene edilecektir.

6.11.3.4

aretleme

6.11.3.4.1

Yn konteyner olarak kullanlan konteynerler, CSC uyarnca Gvenlik Onay Levhas ile
iaretlenecektir.

6.11.4

CSCye uygunluk gsteren konteyner haricindeki BK1 veya BK2 yn konteynerlerin


tasarm, yapm ve onay iin zorunluluklar

ve

boaltlmasndan

NOT: Bu baln hkmlerine uygunluk gsteren konteynerlerin, dkme halindeki katlarn


tanmas iin kullanlmas halinde, aadaki ifade tama belgesinde yer almaldr:
"Bulk container BK(x) approved by the competent authority of ( Yetkili kurumu
tarafndan onayl yn konteyner (BK(x))" (bkz 5.4.1.1.17)".
6.11.4.1

Bu balk kapsamndaki yn konteynerler arasnda yklenti aralar, deniz tesi yn


konteynerler, dkme bidonlar, tekne ekilli konteynerler, silindirik konteynerler ve aralarn yk
blmeleri yer almaktadr.
NOT: Bu yn konteynerler arasnda ayrca 7.1.3te bahsedilen 591, 592 ve 592-2 ila 592-4
numaral UIC kitapklarna uygunluk gsteren ve CSC'ye uygunluk gstermeyen konteynerler
de yer almaktadr.

6.11.4.2

Bu yn konteynerler, duruma uygun olacak ekilde, tamaclk modlar arasnda aktarmalar da dahil
olmak zere, tama srasnda normal koullarda karlalan oklara ve yklemelere dayanabilecek
mukavemette olacak ekilde tasarlanmal ve yaplmaldr.

6.11.4.3

(Rezerve edilmi)

6.11.4.4

Bu yn konteynerler, yetkili kurum tarafndan onaylanacak olup, onay 6.11.2.3 ile geerli muayene
ve test zorunluluklar uyarnca yn konteyner tiplerini gstermeye ynelik koda yer verecektir.

6.11.4.5

Tehlikeli mallarn muhafaza edilmesi iin bir astarn kullanm gerekliyse, bu astar 6.11.3.1.3
hkmlerini karlayacaktr.

- 510 -

BLM 6.12
TANKLARIN, YIIN KONTEYNERLERN VE MOBL PATLAYICI RETM BRM
(MPB) PATLAYICILARINA YNELK ZEL BLMELERN
YAPIMI, TEHZATI, TP ONAYI, MUAYENES, TEST EDLMES VE
ARETLENMES N ZORUNLULUKLAR
NOT 1:

Portatif tanklar iin bkz. Blm 6.7; metalik malzemeden mamul gvdeli sabit tanklar (tankerler),
sklebilir tanklar, tank takas gvdeleri iin bkz. Blm 6.8; fiber takviyeli plastik tanklar iin bkz.
Blm 6.9; vakumla alan atk tanklar iin bkz. Blm 6.10, yn konteynerler iin bkz. Blm 6.11.

NOT 2:

Bu Blm, Not 1de anlan Blmlerin tm zorunluluklarn karlamayan sabit tanklar, sklebilir
tanklar, tank konteynerleri ve tank takas gvdeleri ile yn konteynerler ve patlayclara mahsus zel
blmeler iin geerlidir.

6.12.1

Kapsam
Bu Blmn zorunluluklar, tanklar, yn konteynerler ve tehlikeli mallarn MPBlerde
tanmasna ynelik zel blmeler iin geerlidir.

6.12.2

Genel hkmler

6.12.2.1

Bu blmn zel hkmleri tarafndan deitirilmi ekliyle, sabit tanklar iin 1.2.1 bal altnda
tanmlanan asgari kapasite gz nnde bulundurulmakszn, tanklar Blm 6.8in zorunluluklarn
yerine getirecektir.

6.12.2.2

Tehlikeli mallarn MPBlerde tanmasna ynelik


konteynerler iin n grlen zorunluluklar karlayacaktr.

6.12.2.3

Tek bir tankn veya yn konteynerin birden fazla madde iermesi halinde, her bir madde
aralarndaki hava tahliye edilecek ekilde en az iki duvarla birbirinden ayrlacaktr.

6.12.3

Tanklar

6.12.3.1

Kapasitesi 1000 litre veya daha fazla olan tanklar

6.12.3.1.1

Bu tanklar, 6.8.2 balnn zorunluluklarn yerine getirecektir.

yn

konteynerler,

BK2

tipi

yn

6.12.3.1.2

UN No.1942 ve UN No.3375 iin, tanklar havalandrma cihazlaryla ilgili Blm 4.3 ve Blm
6.8deki hkmleri karlamaldr ve ayrca tanklarda lkenin yetkili otoritesi tarafndan kullanm
onaylanm uygun acil basn tahliye aralar veya dier patlayc diskler bulunacaktr.

6.12.3.1.3

6.8.2.1.4 uyarnca ve burada anlan standartlar ya da teknik kod yoluyla hesaplanamayan rnein
kutu eklindeki veya elips gvdeler gibi dairesel apraz kesite sahip olmayan gvdeler iin, izin
verilen gerilmeye dayanma zellii, yetkili kurumun n grd bir basn testi yoluyla
gsterilebilir.
Bu tanklar, 6.8.2.1.3, 6.8.2.1.4 ve 6.8.2.1.13 ila 6.8.2.1.22 hari olmak zere 6.8.2.1 alt
balnn zorunluluklarn yerine getirecektir.

- 511 -

Bu duvarlarn kalnl, aadaki tabloda verilen deerlerden dk olamaz:


Malzeme

Minimum kalnlk

Paslanmaz stenit elikler

2,5 mm

Dier elikler

3 mm

Alminyum alamlar

4 mm

%99,80 saflkta alminyum

6 mm

Tankn, yanal darbe veya devrilme nedeniyle meydana gelen hasarlara kar korunmas salanacaktr.
Bu koruma, 6.8.2.1.20ye uygun ekilde temin edilecek veya yetkili kurum alternatif koruma tedbirleri
alacaktr.
6.12.3.1.4

6.8.2.5.2 zorunluluklarndan farkl olmak zere, tanklarn duruma uygun olarak tank kodu ve zel
hkmlerle iaretlenmesine gerek yoktur.

6.12.3.2

Kapasitesi 1000 litreden az olan tanklar

6.12.3.2.1

Bu tanklar, 6.8.2.1.3, 6.8.2.1.4, 6.8.2.1.6, 6.8.2.1.10 ve 6.8.2.1.23 arasndaki hkmler ve


6.8.2.1.28 hari olmak zere 6.8.2.1 alt balnn zorunluluklarn yerine getirecektir.

6.12.3.2.2

Bu tanklarn tehizat, 6.8.2.2.1 zorunluluklarn karlayacaktr. UN No. 1942 ve UN No.


3375 iin, tanklar havalandrma cihazlaryla ilgili Blm 4.3 ve Blm 6.8deki hkmleri
karlamaldr ve ayrca tanklarda lkenin yetkili otoritesi tarafndan kullanm onaylanm uygun acil
basn tahliye aralar veya dier patlayc diskler bulunacaktr.

6.12.3.2.3

Bu duvarlarn kalnl, aadaki tabloda verilen deerlerden dk olamaz:


Malzeme
Paslanmaz stenit elikler

Minimum kalnlk
2,5 mm

Dier elikler

3 mm

Alminyum alamlar

4 mm

%99,80 saflkta alminyum

6 mm

6.12.3.2.4

Tanklarn, dbkey yarapna sahip olmayan yapsal paralar olabilir. Alternatif


destekleyici tedbirler olarak eimli duvarlar, oluklu duvarlar veya ubuklar anlabilir. En azndan bir
ynde, tankn her bir yanndaki paralel destekler arasndaki mesafe, duvar kalnlnn 100 katndan
fazla olmayacaktr.

6.12.3.2.5

Kaynak ilemleri titizlikle yaplmal ve tam gvenlik salanmaldr. Kaynak ilemi usta
kaynaklar tarafndan, etkinlii (gerekli olabilecek sl ilemler de dahil olmak zere) test ile
dorulanm olan bir kaynaklama yntemi ile yaplacaktr.

6.12.3.2.6

6.8.2.4 zorunluluklar geerli deildir. Bununla birlikte, bu tanklarn ilk ve periyodik


muayeneleri, MPB kullancsnn veya sahibinin sorumluluu altnda yrtlecektir. Gvdeler ve
tehizatlar, d ve i durumlar iin grsel bir inceleme ile en az ylda bir yetkili kurumu tatmin
edecek bir szdrmazlk testine tabi tutulacaktr.

6.12.3.2.7

6.8.2.3 tip onay ve 6.8.2.5 iaretleme zorunluluklar geerli deildir.

- 512 -

6.12.4

Tehizat paralar

6.12.4.1

UN 1942 ve UN 3375e ynelik alttan boaltma deliine sahip tanklarn en az iki kapa
olacaktr. Bu kapaklardan biri, rn kartrma veya boaltma pompas veya sondaj pompas
olabilir.

6.12.4.2

lk kapaktan sonraki her trl boru balants, eriyebilir elemanlardan (rn. kauuk hortum)
mamul olacak veya eriyebilir elemanlara sahip olacaktr.

6.12.4.3

D borulara ve boaltma aksamlarna (borular) zarar gelmesi durumunda herhangi bir ierik
kaybn nlemek iin, ilk kapak ve oturma yerleri, d kuvvetler tarafndan bklme tehlikesine
kar korunacak veya bunlara dayanacak ekilde tasarlanacaktr. Doldurma ve boaltma cihazlar
(flanlar ve dili tapalar dahil) ve her trl koruyucu kapak istenmeyen almalara kar
salam ekilde skca duracak zellikte olmaldr.

6.12.4.4

UN 3375e ynelik tanklarda, 6.8.2.2.6 kapsamndaki havalandrma cihazlarnn yerini, kaz


boyunlar alabilir. Bu tehizatlar, d gerilmelerden hasar grme tehlikesine kar korunacak ve
bu gerilmelere dayanabilecek ekilde tasarlanacaktr.

6.12.5

Patlayclara ynelik zel blmeler


Fnye ve/veya fnye gruplar ieren patlayclar veya uyumluluk grubu D maddelerini ve
nesnelerini ieren ambalajlara ynelik blmeler, ayrma yntemiyle etkin bir blmlendirme
salayarak, fnyelerden ve/veya fnye gruplarndan uyumluluk grubu D maddeleri veya
nesnelerine ateleyici aktarm tehlikesini ortadan kaldracaktr. Ayrma, ayr blmelerin
kullanm yoluyla veya iki patlayc tipinden birinin zel bir muhafaza sistemine yerletirilmesi
yoluyla gerekleebilir. Her iki ayrma yntemi de yetkili kurumun onayna tabidir. Blme
iin kullanlan malzeme metal ise, blmenin komple i ksm, uygun bir yangn direnci
salayan malzemelerle kaplanacaktr. Patlayc blmeleri, engebeli topraklarda oluabilecek
darbelere ve hasarlara kar korunacak ve ara zerindeki tehlikeli mallarla tehlikeli tepkimeye
girmesi nlenecek ve egzozlar vb. yoluyla ate kaynaklarndan uzak kalmas salanacaktr.
NOT: EN 13501-1:2007 + A1:2009 standard uyarnca B-s3-d2 snf altna alnm olan
malzemelerin, yangna diren zorunluluunu karlad kabul edilir.

- 513 -

- 514 -

KISIM 7
Tama, ykleme, boaltma ve elleleme
koullarna ilikin hkmler

- 516 -

BLM 7.1
GENEL HKMLER
7.1.1

Bu Blm ile ambalajlar iinde tama iin Blm 7.2, dkme yk halinde tama iin Blm 7.3 ve
tanklarla tama iin Blm 7.4'n koullarna gre tehlikeli mallarn tanmas, zel tama
tehizatlarnn zorunlu olarak kullanmna tabidir. Ayrca, Blm 7.5in ykleme,boaltma ve elleleme
ile ilgili hkmleri de dikkate alnacaktr.
Blm 3.2, Tablo A, Stun (16), (17) ve (18), bu Ksmn belirli tehlikeli belirli tehlikeli mallar iin
geerli olan zel hkmlerini gstermektedir.

7.1.2

Bu Ksmn koullarna ek olarak; tehlikeli mallarn tanmasnda kullanlan aralar, tasarmlar,


yapmlar ve baz durumlarda onaylar itibariyle, Blm 9'un ilgili gereksinimlerine de uygunluk
gsterecektir.

7.1.3

Tadil edilmi ekliyle CSC (1972)'de veya UIC 591 (01.10.2007'deki stat, 3. bask) 592
(01.10.2013'teki stat 2. bask ) 592-2 (01.10.2004deki stat, 6. bask), 592-3 (01.01.1998deki bask,
2. bask), 592-4 (01.05.2007deki stat, 3. bask) kitapklarnda1 verilen "konteyner" tanmna uyan
byk konteynerler, portatif tanklar ve tank konteyne rleri; byk konteyner ya da portatif tank veya
tank konteyner erevesi CSC'nin veya UIC kitapklar 591, 592, 592-2, 592-3 ve 592-4'n koullarn
yerine getirmedike, tehlikeli mallarn tanmasnda kullanlamaz.

7.1.4

Byk bir konteyner, sadece yapsal olarak hizmet verebilir olduunda tamaya sunulabilir. "Yapsal
olarak hizmet verebilir" ifadesi, konteynerin rnein alt ve st yan raylar, kap eii ve balk, taban
apraz kirileri, ke direkleri ve ke balantlar gibi belli bal yapsal bileenlerinde nemli
kusurlarn bulunmamas anlamna gelir. "nemli kusurlar", yapsal elemanlarda uzunluklarna
baklmakszn 19 mm derinliinde kntler ve bklmeler; yapsal elemanlardaki atlaklar veya
krklar; st ve alt u raylarnda veya kap balklarnda birden fazla ya da uygunsuz ek yerleri (rnein
st ste binmi ek yeri) veya herhangi bir st veya alt u rayda ikiden fazla ek yeri veya kap eii veya
ke direinde herhangi bir ek yeri; skm, bklm, krlm, eksik ya da herhangi bir ekilde
almayan kap menteeleri ve elemanlar; kapanmayan contalar ve szdrmazlklar; bir aside veya
arataki elleleme donanmnn, montajlarn ve gvenlik nitelerinin dzgn ekilde bir arada
almasn nlemeye yetecek ekilde genel yapnn herhangi bir bozukluu anlamna gelmelidir.
Bunlara ek olarak, konteynerin herhangi bir bileenindeki, rnein yan cidarlarda paslanm metal veya
btnl bozulmu cam fiber (fiberglas) gibi bozukluklar, yapm malzemelerine baklmakszn kabul
edilmeyecektir. Bununla birlikte, oksidasyon (paslanma) dahil normal anma, hafif kntler ve
izikler ile hizmete elverililik veya hava koullarna dayankllk gibi zellikleri etkilemeyen dier
hasarlar kabul edilebilir.
Konteyner, yklenmeden nce, bir nceki ykne ait kalntlarn bulunmadndan ve i taban ile
cidarlarda herhangi bir knt olmadndan emin olunmas iin kontrol edilecektir.

7.1.5

Byk konteynerler, sz konusu yk iin aracn gvdesine ilikin bu Ksmda ve


bazdurumlarda, Ksm 9'da n grlen gereksinimleri karlayacak olup bu nedenle aracn gvdesinin
bu koullar karlamasna gerek olmayacaktr.
Bununla birlikte, bu gereksinimleri karlayan ve platformlar yaltlm ve sya direnli olan aralarda
tanan byk konteynerlerin bu nedenle sz konusu gereksinimleri karlamalarna gerek olmayacaktr.
Bu koul, patlayc maddelerle Snf 1de yer alan nesnelerin tanmasnda kullanlan kk
konteynerler iin de geerlidir.

7.1.6

7.1.5'in ilk cmlesinin son ksmnn koullarna tabi olmak kaydyla, tehlikeli mallarn bir veya daha
fazla konteynerde muhafaza edilmesi, tanan tehlikeli mallarn yaps ve miktarlar nedeniyle
aracn karlamas gereken koullar etkilemeyecektir.

- 517 -

- 518 -

BLM 7.2
AMBALAJ NDE TAIMACILIK YAPILMASINA LKN HKMLER
7.2.1

7.2.2 ila 7.2.4'de aksi ngrlmedike, ambalajlar:


(a)

Kapal aralara veya kapal konteynerlere veya

(b)

rtl aralara veya rtl konteynerlere veya

(c)

Ak aralara veya ak konteynerlere yklenebilir.

7.2.2

Neme hassas malzemelerden mamul ambalajlardan oluan paketler, kapal veya rtl aralara ya da
kapal veya rtl konteynerlerin iine yklenecektir.

7.2.3

(Rezerve edilmi)

7.2.4

Blm 3.2, Tablo A, Stun (16)da bir kayt altnda gsterilmeleri halinde, aadaki zel hkmler
geerli olacaktr:
V1
Ambalajlar, kapal veya rtl aralarn zerine ya da kapal veya rtl konteynerlerin iine
yklenecektir.
V2

(1)

Ambalajlar sadece Ksm 9'daki ilgili gereksinimleri karlayan EX/II veya


EX/III aralarna yklenecektir. Aracn seimi, tanacak miktara bal olup bu miktar
yklemeye ilikin hkmlere gre tama birimi bana snrldr (Bkz.7.5.5.2).

(2)

Yar rmorklar hari olmak zere EX/II veya EX/III aralarna ilikin
gereksinimleri karlayan rmorklar, bu gereksinimleri karlamayan motorlu
aralar tarafndan ekilebilirler.
Konteynerlerle tama iin, ayrca bkz. 7.1.3 ila 7.1.6.
Snf 1 maddelerinin veya nesnelerinin, EX/III aracndan (aralarndan) olumu bir
tama birimini gerektiren miktarlarda ve liman alanlar, demiryolu terminalleri veya
kalk-var havaalanlar arasnda, ok modlu bir seyahatin paras olarak
konteynerlerle tanmalar durumunda; IMDG Kodu, RID veya ICAO Teknik
Talimatlarnn gereksinimlerine uygun EX/II aracndan (aralarndan) oluan bir tama
birimi kullanlabilir.

V3

Serbest halde akan toz halindeki maddeler ve havai fiekler iin, konteynerin taban metalikolmayan bir yzeye veya kaplamaya sahip olmaldr.

V4

(Rezerve edilmi)

V5

Ambalajlar kk konteynerlerde tanamaz.

V6

Esnek IBC'ler, kapal aralarda veya kapal konteynerlerde; rtl aralarda ya da rtl
konteynerlerde tanacaktr. rt geirimsiz ve yanmayan bir malzemeden mamul olacaktr.

V7

(Rezerve edilmi)

V8

(1)
Scaklk kontrolyle stabilize edilen maddeler, 2.2.41.1.17 ve 2.2.41.4'te veya
2.2.52.1.16 ve 2.2.52.4'te anlan kontrol scaklklarnn hibir aman almayaca ekilde
tanacaktr.

- 519 -

(2)

(3)

(4)

Tama iin seilen scaklk kontrol yntemleri aadakiler gibi birok unsura
baldr:
-

Tanacak maddenin (maddelerin) kontrol scakl (scaklklar);

Kontrol scakl ile beklenen ortam scakl arasndaki fark;

Is yaltmn etkinlii;

Tama operasyonunun sresi ve

Gzergah zerindeki gecikmeler iin izin verilecek gvenlik pay.

Kontrol scaklnn almasn nlemek iin uygun yntemler aada, artan etkinlik
srasna gre listelenmektedir:
R1

Maddenin (maddelerin) ilk scaklklarnn kontrol scaklnn yeterince


altnda olmas kouluyla, s yaltm;

R2

Aadakilerin salanmas kouluyla, s yaltm ve soutucu sistem:


-

Muhtemel bir gecikme payna izin veren yeterli miktarda


alevlenmeyen soutucunun (rnein sv azot veya kat karbon
dioksit) ikmal yntemi olarak tandnn garanti edilmesi;

Sv oksijen veya havann soutucu olarak kullanlmamas;

Soutucunun ounun tkenmesi durumunda bile homojen bir


soutma etkisinin bulunmas; ve

ahslarn girmesinden nce tama nitesinin havalandrlmas


gerekliliinin, kapnn (kaplarn) zerinde bir uyar iaretiyle
aka ifade edilmesi;

R3

Acil durum scakl toplam art 5 C'den daha dk bir parlama


noktasna sahip maddeler iin, maddelerden kan alevlenir buharlarn
yanmasn nlemek zere, soutma blmesinde patlamaya dayankl elektrik
balantlar EEx IIB T3'n kullanlmas kouluyla; s yaltm ve tekli
mekanik soutma;

R4

Aadakilerin salanmas kouluyla, s yaltm, kombine mekanik


soutma sistemi ile soutucu sistem:
-

ki sistemin birbirlerinden bamsz olmas ve

Yukardaki R2 ve R3 yntemlerindeki gereksinimlerin karlanmas;


R5 Aadakilerin salanmas kouluyla, s yaltm ve ikili
mekanik soutucu sistem:

Dahili g tedarik nitesi dnda, iki sistemin birbirlerinden


bamsz olmas;

Her sistemin tek bana yeterli scaklk kontroln idame etme


yeteneine sahip olmas ve

Acil durum scakl toplam art 5 C'den daha dk bir parlama


noktasna sahip maddeler iin, maddelerden salnan alevlenir
buharlarn yanmasn nlemek zere, soutma blmesinde
patlamaya dayankl elektrik balantlar EEx IIB T3'n
kullanlmas.

R4 ve R5 Yntemleri, tm organik peroksitler ve kendiliinden tepkimeye giren


maddeler iin kullanlabilir.
- 520 -

R3 Yntemi, C, D, E ve F Tipi organik peroksitler ve kendiliinden tepkimeye


girenmaddeler iin ve tama srasnda beklenen maksimum ortam scaklnn kontrol
scakln 10C'den fazla amad durumlarda B Tipi organik peroksitler
ile kendiliinden tepkimeye giren maddeler iin kullanlabilir.
R2 Yntemi, tama srasnda beklenen maksimum ortam scaklnn kontrol
scakln 30 C'den fazla amad durumlarda C, D, E ve F Tipi organik peroksitler
ve kendiliinden tepkimeye giren maddeler iin kullanlabilir.
R1 Yntemi, tama srasnda beklenen maksimum ortam scaklnn kontrol
scaklndan en az 10C dk olduu durumlarda C, D, E ve F Tipi organik
peroksitler ve kendiliinden tepkimeye giren maddeler iin kullanlabilir.
(5)

Maddelerin yaltlm, soutulmu veya mekanik olarak soutulmu aralarda veya


konteynerlerde tanmalarnn gerektii durumlarda, bu aralar veya konteynerler
Blm 9.6 zorunluluklarn yerine getirecektir.

(6)

Maddelerin
bir
soutucuyla
doldurulmu
koruyucu
ambalajlar
iinde
bulunmasdurumunda,bunlar kapal veya rtl aralara veya kapal veya rtl
konteynerlere yklenecektir. Kullanlan aralar veya konteynerler kapal ise, bunlar
yeterli lde havalandrlacaktr.rtl aralar ve konteynerlere yan kapaklar ve bir
arka kapak monte edilecektir. Bu aralarn ve konteynerlerin rtleri geirimsiz ve
yanmayan bir malzemeden mamul olacaktr.

(7)

Soutma sistemindeki kontrol ve scaklk alglama cihazlar kolayca eriilebilir olacak


ve tm elektrik balantlar hava koullarna dayankl olacaktr. Tama biriminin
iindeki havann scakl bamsz iki sensr (alglayc) tarafndan llecek ve
scaklklardaki deiikliklerin kolayca saptanabilecei bir ekilde kaydedilecektir. +25
C'den daha dk bir kontrol scaklna sahip maddeler tanrken, tama birimi
grlebilir ve duyulabilir alarm cihazlaryla donatlacak; soutma sisteminden
bamsz bir g kaynana sahip olacak ve kontrol scaklnda ya da onun altndaki
scaklklarda alacak ekilde ayarlanacaktr.

(8)

Bir yedek soutma sistemi veya yedek paralar mevcut olmaldr.

NOT: Maddeler, KHDS 50 C'den yksek olacak ekilde kimyasal inhibitrler katlarak
stabilize edildikleri zaman, bu V8 hkm 3.1.2.6'da anlan maddeler iin geerli deildir. Bu son
duruma gre scaklk kontrol, scakln 55 C'yi aabilecei yerlerdeki tama koullar altnda
gerekebilir
V9

(Rezerve edilmi)

V10

IBC'ler kapal veya rtl aralar ya da kapal veya rtl konteynerlerde tanacaktr.

V11

Metal veya sert plastikten mamul IBC'lerin dndaki IBC'ler, kapal veya rtl aralarda ya
da kapal veya rtl konteynerlerde tanacaktr.

V12

31HZ2 tipindeki (31HA2, 31HB2, 31HN2, 31HD2 ve 31HH2) IBCler, kapal aralarda veya
konteynerlerde tanabilir.

V13

5H1, 5L1 veya 5MI torbalarnda


konteynerlerde tanacaklardr.

V14

Blm 3.3, zel hkm 327 kapsamnda yeniden ileme veya imha amacyla tanan aerosoller,
yalnzca havalandrmal veya ak aralarda veya konteynerlerde tanacaktr.

- 521 -

ambalajlandklar

zaman,

kapal aralarda

veya

- 522 -

BLM 7.3
DKME HALNDE TAIMACILIK YAPILMASINA LKN HKMLER
7.3.1

Genel hkmler

7.3.1.1

Aadaki durumlarn geerli olmamas halinde mallar dkme halinde dkme konteynerlerde tanamaz:
(a)

BK koduyla tanmlanan veya zel bir paragrafa referans edilen ve bu tama moduna
aka izin veren zel bir hkmn Blm 3.2, Tablo A, stun (10)da gsterilmesi ve 7.3.2nin
ilgili koullarnn, bu balk kapsamndakilere ilaveten karlanmas;

(b)

VC koduyla tanmlanan veya zel bir paragrafa referans edilen ve bu tama moduna
aka izin veren zel bir hkmn, Blm 3.2, Tablo A, stun (17)de gsterilmesi ve AP
koduyla tanmlanan her hangi bir hkmle birlikte 7.3.3n ilgili koullarnn, bu balk
kapsamndakilere ilaveten karlanmas;

Bununla birlikte, bu tama modu ADR'nin dier hkmleri tarafndan aka yasaklanmam ise
temizlenmemi, bo ambalajlar dkme yk olarak tanabilirler.
NOT: Tanklarda tama iin, Blm 4.2ye ve 4.3'e baknz.
7.3.1.2

Tama srasnda karlalabilecek scaklklarda sv haline gelebilecek maddelerin dkme halinde


tanmasna izin verilmemektedir.

7.3.1.3

Dkme konteynerler, konteynerler veya ara gvdeleri szdrmaz olacak ve normal tama
koullarnda titreim etkileri veya scaklk, nem veya basn deiiklikleri karsnda, ierdikleri
malzemelerin hibirinin darya kmasna izin vermeyecek ekilde yaplacak ve kapatlacaktr.

7.3.1.4

Dkme halindeki maddeler dkme konteynerin, konteynerin veya aracn hasar grmesine veya tehlikeli
maddelerin szmasna neden olabilecek hareketleri en az indirgeyecek ekilde yklenecek ve eit olarak
datlacaktr.

7.3.1.5

Havalandrma cihazlarnn donatld noktalar temiz ve iletilebilir halde tutulacaktr.

7.3.1.6

Maddeler, dkme konteylerin, konteynerlerin, aracn malzemeleriyle ve contalarn, kapaklar ve tenteler


gibi tehizatlarn ve ieriklerle temas halindeki koruyucu kaplamalarn malzemeleriyle tehlikeli
tepkimeye girmeyecektir veya bunlar ierikleri nemli lde gszletirmeyecektir. Dkme
konteynerler, konteynerler veya aralarn yapm ve dzenlemesi, mallarn ahap zemin kaplamalar
arasnda girmemesini veya mallarn malzemeleri veya kalntlar nedeniyle etkilenebilecek dkme
konteyner, konteyner veya ara paralaryla temasa girmemesini salayacaktr.

7.3.1.7

Doldurulmadan ve tamaya verilmeden nce, her bir dkme konteyner, konteyner veya ara muayene
edilerek temizlenecek ve ne ite ne de dta aadakilere neden olabilecek herhangi bir kalnt
bulunmamas salanacaktr:
-

Tanmas amalanan madde ile tehlikeli tepkimeye neden olabilecek kalntlar;

Dkme konteynerin, konteynerin veya aracn yapsal btnln olumsuz ekilde


etkileyebilecek kalntlar; veya

Dkme konteynerin, konteynerin veya aracn tehlikeli madde tutma kabiliyetini etkileyebilecek
kalntlar.

7.3.1.8

Tama srasnda, hibir tehlikeli kalnt dkme konteynerin ve konteynerlerin veya ara gvdelerinin
d yzeylerine yapmayacaktr.

7.3.1.9

eitli kapama sistemleri seri ekilde donatlmsa, tanacak maddeye en yakn noktada bulunan
sistem, dolumdan nce ilk kez kapatlacaktr.

7.3.1.10

Dkme halinde tehlikeli kat bir madde tam olan bo dkme konteynerler, konteynerler
veya aralar, herhangi bir tehlikenin ortadan kaldrlmas iin yeterli tedbirler alnmadysa, dolu bir
dkme konteyner, konteyner veya ara iin ADRnin n grd ekilde ilem grecektir.

- 523 -

7.3.1.11

Dkme konteynerler, konteynerler veya aralar, toz patlamasna neden olabilecek veya yanc buharlar
karabilecek (rn. baz atklar iin) mallarn dkme eklinde tanmas iin kullanlyorsa, alev
kaynaklarndan saknlacak veya maddenin tanmas, doldurulmas veya boaltlmas srasnda tehlikeli
elektrostatik boalmlar nleyecek tedbirler alnmaldr.

7.3.1.12

Birbiriyle tehlikeli tepkimeye girebilecek atk gibi maddeler ve birbiriyle tehlikeli tepkimeye girebilecek
olan ve ADR kapsam dndaki farkl snflara ait maddeler ve mallar, ayn dkme konteynerde,
konteynerde veya arata bir arada yerletirilemez. Tehlikeli tepkimeler yledir:

7.3.1.13

(a)

Yanma veya nemli lde s olumas;

(b)

Alevlenir ve/veya zehirli gazlarn yaylm;

(c)

Andrc svlarn olumas veya

(d)

Kararl olmayan maddelerin olumas.

Bir dkme konteyner, konteyner veya ara doldurulmadan nce, yapsal anlamda hizmet verebildiinin
kantlanmas; i duvarlarnn, tavann ve zeminlerin kntlardan veya hasarlardan ari olmasnn
salanmas ve i astarlarn veya madde tutan tehizatlarn yrtklardan, anmalardan veya kargo
saklama kabiliyetini azaltabilecek herhangi bir hasardan ari olduunun gsterilmesi amacyla grsel
incelemeye tabi tutulacaktr. Yapsal olarak hizmet verebilirlik, dkme konteynerin, konteynerin veya
aracn, st ve alt yan kollar, st ve alt u kollar, kap eii ve bal, deme paralar, kelikler ve
ke aksamlar gibi yapsal elemanlarnda herhangi ciddi bir kusura sahip olmad anlamna gelir.
Ciddi kusurlar arasnda unlar yer alr:
(a)

Yapsal veya destek paralarnda, dkme konteynerin, konteynerin veya ara gvdesinin
btnln etkileyebilecek bklmeler, atlaklar veya krklar;

(b)

st veya alt u kollarda veya kap balklarnda birden fazla kaynak balants
veya uygunsuz kaynak balants (rnein st ste binmi balant);

(c)

st veya alt yan kolda ikiden fazla kaynak balants;

(d)

Kap eiinde veya keliklerde kaynak balants;

(e)

Kstrlm, bklm, krlm, eksik veya almayan kap menteeleri;

(f)

Yapmayan contalar veya mhrler;

(g)

Dkme konteynerin genel konfigrasyonunda, bir asi ya da ara zerinde elleleme


tehizatlarnn, montajn veya sabitleme mekanizmasnn dzgn ekilde hizalanmasn
nleyecek bir bozukluk;

(h)

Kaldrma balantlarnda veya elleleme tehizat arabirim paralarnda herhangi bir hasar veya

(i)

Hizmet veya iletimsel tehizatta herhangi bir hasar.

7.3.2

7.3.1.1 (a) hkmlerinin uyguland hallerde dkme halinde tamaya ilikin koullar

7.3.2.1

Blm 7.3.1. deki genel hkmlere ilave olarak, bu blmn hkmleri uygulanr. Blm 3.2, Tablo
A, stun (10)' daki BK1 ve BK2 kodlar aadaki anlamlar tamaktadr:
BK1: rtl dkme konteynerlerde dkme yk tamasna izin verilir;
BK2: Kapal dkme konteynerlerde dkme yk tamasna izin verilir.

7.3.2.2

Kullanlan dkme konteyner, Blm 6.11 zorunluluklarna uygunluk gsterecektir.

7.3.2.3

Snf 4.2 kapsamndaki maddeler


Dkme konteynerde tanan toplam ktle, ani atelenme scaklnn 55 Cden fazla olaca
miktarda olmaldr.

- 524 -

7.3.2.4

Snf 4.3 kapsamndaki maddeler


Bu mallar, su geirmez dkme konteynerlerde tanacaktr.

7.3.2.5

Snf 5.1 kapsamndaki maddeler


Dkme konteynerin yaps ve dzeni, mallarn ahap veya dier uyumsuz maddelerle temas
etmemesini salayacaktr.

7.3.2.6

Snf 6.2 kapsamndaki maddeler

7.3.2.6.1

Bulac madde ieren hayvan malzemeleri (BM No. 2814, 2900 ve 3373), aadaki koullarn
karlanmas kaydyla dkme yk konteynerlerinde tanabilir:
(a)

Maddelerin rtyle temas etmesini nlemek amacyla, azami kapasitelerine kadar


doldurulmamalar kaydyla BK1 tipi rtl dkme konteynerler kullanlabilir. BK2 tipi kapal
dkme konteynerlerin kullanmna da izin verilmitir;

(b)

Kapal ve rtl dkme konteynerler ile aklklar, szdrmaz olarak tasarlanm olacak veya
uygun bir astarn yerletirilmesi yoluyla szdrmazl salanacaktr;

(c)

Hayvan malzemeleri, tanmadan evvel ykleme ncesinde uygun bir dezenfektan ile tepeden
trnaa ilemden geecektir;

(d)

rtl dkme konteynerler, uygun bir dezenfektan ile muamele grm olan emici bir
malzemeyle yklenmi ek bir st astarla kaplanacaktr;

(e)

Kapal veya rtl dkme konteynerler, batan aa temizlenene ve dezenfekte edilene kadar
yeniden kullanma alnmayacaktr.

NOT: lgili ulusal salk otoriteleri, ek hkmler arayabilir.


7.3.2.6.2

Snf 6.2 kapsamndaki atklar (BM 3291)


(a)

(Rezerve edilmi)

(b)

Kapal dkme konteynerler ile aklklar, szdrmaz olarak tasarlanacaktr. Bu dkme


konteynerler, gzeneksiz bir i yzeye sahip olacak ve atlaklardan veya iindeki ambalajlara
zarar verebilecek, dezenfeksiyonu engelleyecek veya istenmeyen salnmlara neden olabilecek
dier durumlardan ari olacaktr;

(c)

BM No. 3291 atklar, ambalajlama grubu IIye ait katlar iin test edilmi ve 6.1.3.1
uyarnca iaretlenmi olan BM tip testine tabi tutulmu ve onayl mhrl szdrmaz
plastik torbalar ierisinde, kapal dkme konteynerlerde saklanacaktr. Bu plastik torbalar,
ISO 7765-1:1988 "Plastik film ve rt kaplama Serbest drme yntemiyle darbe
dayankllnn belirlenmesi - Ksm 1: Merdiven yntemleri" ve ISO 6383-2:1983 "Plastikler Film ve rt kaplama Yrtlma dayankllnn belirlenmesi. Ksm 2: Elendorf yntemi
standard uyarnca yrtlma ve darbe dayankllna ynelik testlerden geecektir. Her
torba, torbann uzunluu karsnda hem paralel hem de dikey dzlemlerde, en az 165 gr darbe
dayankllna ve en az 480 gram yrtlma dayankllna sahip olacaktr. Her bir plastik torba
iin maksimum net ktle 30 kgdr;

(d)

ilteler gibi 30 kgyi aan tek nesneler, yetki kurum tarafndan izin verildiyse, plastik torba
gerekmeksizin tanabilir;

(e)

Sv ieren BM No. 3291 atklar, yalnzca sv dkme konteynere dklmeksizin tm miktarn


emebilecek yeterlilikte emici malzeme ieren plastik torbalarda tanabilir;

(f)

Sivri nesneler ieren BM No. 3291 atklar, P621, IBC620 veya LP621 ambalajlama
talimatlar hkmlerini karlayan BM tip testine tabi tutulmu ve onaylanm sert ambalajlarda
tanabilir;

(g)

P621, IBC620 veya LP621 ambalajlama talimatlarnda belirtilen sert plastikler de kullanlabilir.
Bunlar, normal tama koullarnda hasara kar korunacak ekilde emniyete alnacaktr.

- 525 -

Ayn kapal dkme konteynerde, sert ambalajlar ve plastik torbalar iinde tanan atklar, uygun
sert bariyerler veya blcler, alar veya ambalajlara normal tama koullar altnda hasar
gelmesini nleyebilecek benzer gvenlik mekanizmalaryla birbirinden ayrlacaktr;

7.3.2.7

(h)

Plastik torbalardaki BM No. 3291 atklar, torbalarn szdrmazln kaybetmeyecei ekilde


kapal bir dkme konteynerde sktrlacaktr;

(i)

Kapal dkme konteynerler, her seyahat sonrasnda sznt veya dklmelere kar muayene
edilecektir. Herhangi bir BM No. 3291 atnn, kapal dkme konteyner iine szm veya
dklm olmas durumunda, bu ara tamamen temizlenene, gerekliyse dezenfekte edilene veya
kontaminasyonu giderilene kadar yeniden kullanlamaz. Tbbi veya veteriner atklar haricindeki
baka hibir mal BM No.3291 ile birlikte tanamaz. Ayn kapal dkme konteynerde tanan
benzer dier atklar, olas kontaminasyonlara kar muayene edilecektir.

Snf 7 kapsamndaki malzemeler


Ambalajlanmam radyoaktif malzemelerin tanmasna ilikin olarak bkz. 4.1.9.2.4.

7.3.2.8

Snf 8 kapsamndaki mallar


Bu mallar, su geirmez dkme konteynerlerde tanacaktr.

7.3.2.9

Snf 9 kapsamndaki mallar

7.3.2.9.1

UN 3509 iin, sadece kapal dkme konteynerler (BK 2) kullanlabilir. Dkme konteynerler szdrmaz
olacak veya szdrmaya ve delinmeye kar dayankl szdrmaz rt veya uvallarla kaplanacak ve
tama srasnda herhangi bir svnn szmasn nleyecek aralara, rnein emici malzemeye sahip
olacaklardr. Snf 5.1 kapsamndaki artklarn olduu, skarta, bo, temizlenmemi ambalajlar, tahta
veya dier tutuabilir materyaller ile temasn nleyecek ekilde imal edilen dkme konteynerlerde
tanacaktr.

7.3.3

7.3.1.1 (b) hkmlerinin uyguland hallerde dkme halinde tamaya ilikin koullar

7.3.3.1

7.3.1 deki genel hkmlere ek olarak, Blm 3.2 Tablo A stun (17)de yer almas durumunda bu
blmn hkmleri uygulanr. Bu blmde kullanlan rtl veya kapal aralar yada rtl veya kapal
konteynerlerin Blm 6.11 gerekliliklerine uygunluu aranmaz. Blm 3.2 Tablo A stun (17)de
verilen VC1, VC2 ve VC3 kodlar aadaki anlamlara gelmektedir.
VC1

rtl
aralarda,
rtl
konteynerlerde
dkme tamaya izin verilmitir.

yada

rtl

dkme

konteynerlerde

VC2

Kapal
aralarda,
kapal
konteynerlerde
dkme tamaya izin verilmitir.

yada

kapal

dkme

konteynerlerde

VC3 Menei lkenin yetkili otoritesince tanmlanan standartlar


dorultusunda zel
olarak
donatlm aralar veya konteynerlerde dkme tamaya izin verilmitir. Eer menei lke
ADRye taraf deilse, gnderinin ulaaca ADRye taraf olan ilk lkenin yetkili otoritesi
tarafndan belirtilen artlar geerli olacaktr.
7.3.3.2

VC dkme kodlar kullanldnda, blm 3.2. Tablo A stun (17) de gsterilen aadaki ilave
hkmler uygulanacaktr:

7.3.3.2.1

Snf 4.1 kapsamndaki mallar


AP1

Aralar ve konteynerler metal bir gvdeye sahip olacak ve baland yer yanmaz rtyle
kapatlacaktr.

AP2

Aralar ve konteynerler yeterli havalandrmaya sahip olacaktr.

- 526 -

7.3.3.2.2

Snf 4.2 kapsamndaki mallar


AP1

7.3.3.2.3

Aralar ve konteynerler metal bir gvdeye sahip olacak ve baland yer yanmaz rtyle
kapatlacaktr

Snf 4.3 kapsamndaki mallar


AP2

Aralar ve konteynerler yeterli havalandrmaya sahip olacaktr.

AP3

rtl aralar ve rtl konteynerler sadece, madde paracklar halinde iken kulanlabilecektir.
(pudra, granl, toz veya kl biiminde olmayacak).

AP4

Kapal aralar ve kapal konteynerler, doldurma ve boaltmada kullanlmak zere, gazn


kn nleyen ve nemin girmesine izin vermeyen, hermetik olarak kapatlm azlar ile
donatlacaktr

AP5

Kapal aralarn
ve kapal konteynerlerin yk kapaklar ykseklii 25 mm den az
olmayan harflerle aadaki ibareyle iaretlenecektir:
DKKAT
HAVALANDIRMA YOKTUR
DKKATL AINIZ

Bu, gnderici tarafndan, uygun kabul edilen bir dilde yazlacaktr.


7.3.3.2.4

7.3.3.2.5

Snf 5.1 kapsamndaki mallar


AP6

Eer ara veya konteyner tahta veya dier tutuabilen bir malzemeden yaplmsa, yanmaya
dayankl geirmez yzey kaplamas veya sodyum silikat veya benzeri bir malzemenin yanmaya
dayankl geirmez yzey kaplamas bulunmaldr. rt ayrca geirmez ve yanmaz olacaktr.

AP7

Dkme tama sadece tam yk eklinde olacaktr.

Snf 6.1 kapsamndaki mallar


AP7

7.3.3.2.6

Dkme tama sadece tam yk eklinde olacaktr.

Snf 8 kapsamndaki mallar


AP7

Dkme tama sadece tam yk eklinde olacaktr.

AP8

Aralarn veya konteynerlerin yk blmelerinin tasarm, her hangi bir kaak akmdan ve
bataryalardan kaynaklanan etkileri de hesaba katacaktr.

Ara veya konteynerlerin yk blmeleri, bataryalarda bulunan andrc maddelere kar dayankl
elikten olacaktr. Yeterli byklkte duvar kalnl veya andrc maddelere dayankl plastik
astar/tabaka olduunda daha az dayankl elik kullanlabilir.
NOT: Anma etkisi altnda yllk azami 0,1 mm anma hz sergileyen elik, andrc maddelere kar
dayankl olarak kabul edilebilir.
Aralarn veya konteynerlerin yk blmelerine ait duvarlar zerine yk yklenmeyecektir.
Tamamen doldurulduunda, -18 C de 0.8 m ykseklikten sert bir zemine
krlmayacak kk plastik konteynerler iinde tamaya ayrca izin verilir.

- 527 -

dt zaman

7.3.3.2.7

Snf 9 kapsamndaki maddeler


AP2

Aralar ve konteynerlar yeterli havalandrmaya sahip olacaktr.

AP9

lgili UN numarasnn atand maddenin ortalama 1 000 mg/kg den fazla ierilmedii katlar
iin (maddeler ve karmlar, bu tr preparatlar veya atklar) dkme tamaya izin verilmitir.
Yklemenin hi bir noktasnda, bu maddenin veya maddelerin deriimleri 10 000 mg/kgden
fazla olmayacaktr.

AP10 Aralar ve konteynerler szdrmaz olacak veya szdrmaya ve delinmeye kar dayankl
szdrmaz rt veya uvallarla kaplanacak ve tama srasnda herhangi bir svnn szmasn
nleyecek aralara, rnein emici malzemeye, sahip olacaklardr. Snf 5.1 kapsamndaki
artklarn olduu, skarta, bo, temizlenmemi ambalajlar, tahta veya dier tutuabilir
materyaller ile temasn nleyecek ekilde imal edilen aralarda ve konteynerlerde tanacaktr.

- 528 -

BLM 7.4
TANKLARDA TAIMACILIK YAPILMASINA LKN HKMLER
7.4.1

Blm 3.2, Tablo A, Stun (10) yada (12)'de bir kod ile gsterilmedike veya 6.7.1.3'te ayrntl olarak
belirtildii zere yetkili kurumlar tarafndan onaylanmadka tehlikeli mallar tanklarda tanamaz.
Tama ilemi, uygulamalarda olduu gibi Blm 4.2, 4.3, 4.4 veya 4.5 hkmlerine uygun olarak
yrtlecektir. Sert aralar, ekici aralar, rmorklar veya yar rmorklar gibi aralar, Blm 3.2, Tablo
A, Stun 14te gsterilen ve kullanlacak araca ilikin Blm 9.1, 9.2 ve 9.7.2nin ilgili zorunluluklarn
yerine getirecektir.

7.4.2

9.1.1.2'deki EX/III, FL, OX veya AT kodlaryla gsterilmi olan aralar aadaki gibi
kullanlacaktr:
-

Bir EX/III arac ngrlyorsa, yalnzca bir EX/III arac kullanlabilir;

FL arac ngrlyorsa, sadece bir FL arac kullanlabilir;

OX arac ngrlyorsa, sadece bir OX arac kullanlabilir;

AT arac ngrlyorsa, AT, FL ve OX aralar kullanlabilir.

- 529 -

- 530 -

BLM 7.5
YKLEME, BOALTMA VE ELLELEMEYE LKN HKMLER

7.5.1

Yklemeye, boaltmaya ve ellelemeye ilikin genel hkmler


NOT: Bu balk kapsamnda bir konteynerin, dkme konteynerin, tank konteynerinin veya portatif
tankn bir araca yerletirilmesi, ykleme olarak, bir aratan karlmas ise boaltma olarak kabul
edilir.

7.5.1.1

Tank ve ofr, byk konteynerler, dkme konteynerler, tank konteynerleri veya varsa portatif
tanklar, ykleme ve boaltma sahalarna ve konteyner terminallerine var zerine dzenleyici
hkmlere (gvenlik, emniyet, temizlilik, ykleme ve boaltmada kullanlan tehizatn tatmin edici
ekilde ileyiiyle ilgili olanlar) uygunluk gsterecektir.

7.5.1.2

ADRde aksi belirtilmedii srece ykleme aadaki hallerde yaplmayacaktr:


(a)

Belgelerin incelenmesi veya

(b)

Aracn, byk konteynerlerin, dkme konteynerlerin, tank konteynerlerinin veya varsa portatif
tanklarn ayrca ykleme ve boaltma srasnda kullanlan tehizatlar zerinde yrtlen grsel
bir muayene,

Aracn, srcnn, (byk) konteynerin, dkme konteynerin, tank konteynerinin, portatif tankn
veya bunlarn tehizatlarnn, dzenleyici hkmlere uymadn gstermedii hallerde. Aracn veya
konteynerlerin i ve d ksmlar, yklemeden nce muayene edilecek ve btnln veya iinde
ykl ambalajlarn btnln etkileyebilecek bir hasarn olmadndan emin olunacaktr.
7.5.1.3

ADRde aksi belirtilmedii srece yukarda sz edilen muayenelerin boaltma gvenliini veya
emniyetini etkileyebilecek eksiklikleri iaret etmesi halinde, boaltma ilemi yaplmayacaktr.

7.5.1.4

7.3.3 veya 7.5.11'in zel koullarna gre, Blm 3.2, Tablo A, Stun (17) ve (18) uyarnca, baz
tehlikeli mallar sadece "tam yk" olarak gnderilecektir (tanm iin bkz. 1.2.1). Bu durumda yetkili
kurumlar bu tamada kullanlan aracn veya byk konteynerin sadece bir noktada yklenmesini ve
sadece bir noktada boaltlmasn talep edebilir.

7.5.1.5

Yn dzenleme oklarnn kullanm gerekiyorsa, ambalajlarn ve varillerin yn bu iaretlere


uygun ekilde dzenlenecektir.
NOT: Sv tehlikeli mallar, uygulanabilen koullarda kuru tehlikeli mallarn altna yklenecektir.

7.5.1.6

Tm muhafaza aralar, kendilerinin tasarlanm ve, gerekirse, test edilmi olduu bir elleleme
yntemine uygun olarak yklenecek ve boaltlacaktr.

7.5.2

Kark ykleme yasa

7.5.2.1

Farkl tehlike etiketleri tayan ambalajlar, tadklar tehlike ambalajlar baz alnarak hazrlanan
aadaki Tabloya gre kark yklenmelerine izin verilmedii srece, ayn araca veya konteynere
birlikte yklenemeyecektir.
NOT: 5.4.1.4.2'ye gre, ayn araca veya konteynere birlikte yklenemeyecek olan sevkiyatlar iin ayr
tama belgeleri hazrlanacaktr.

- 531 -

Etiket No.

1.4

1.5

1.6 2.1,
2.2,
2.3

4.1

4.1
l

4.2

4.3

5.1

5.2

5.2
+1

6.1

6.2 7 A,
B, C

1
a

1.4

b
a

a
b

Bkz. 7.5.2.2

1.5

1.6

2.1, 2.2, 2.3

4.1

4.1 + 1

4.2

4.3

5.1
5.2
5.2 + 1
6.1

6.2

7A, B, C

b
c

Kark yklemeye izin verilir.

1.4S maddeleri ve nesnelerinin kark yklenmesine izin verilir.

Snf 1 kapsamndaki mallarla Snf 9 kapsamndaki hayat kurtarc aralar arasnda kark yklemeye izin
verilmitir (BM No. 2990, 3072 ve 3268).

Blm 1.4 teki piroteknik, uyumluluk grubu G, emniyet cihazlar (UN No. 0503) ile Snf 9, elektrikle balatlan
emniyet cihazlar (UN No. 3268) arasnda kark yklemeye izin verilmitir.

nfilak eden patlayclar (BM No. 0083 patlayc, infilak eden, tip C hari) ve amonyum nitrat (BM No.1942 ve
2067) ile alkali metal nitratlar ve alkalin toprak metal nitratlar arasnda, bunlarn tmnn levha takma, ayrma,
istifleme ve maksimum izin verilen yk amalar bakmndan Snf 1kapsamndaki infilak eden patlayclar
olarak muamele grmesi kouluyla kark yklemeye izin verilmitir. Alkali metal nitratlar arasnda, sezyum
nitrat (BM 1451), lityum nitrat (BM 2722), potasyum nitrat (BM 1486), rubidyum nitrat (BM 1477) ve sodyum
nitrat (BM 1498) yer alr. Alkali toprak metal nitratlar arasnda baryum nitrat (BM 1446), berilyum nitrat (BM
2464), kalsiyum nitrat (BM 1454), magnezyum nitrat (BM 1474) ve strontiyum nitrat (BM 1597) yer alr.

- 532 -

7.5.2.2

lgili uyumluluk gruplar iin aadaki Tabloya gre kark yklemeye izin verilmedii srece; deiik
uyumluluk gruplarna tahsis edilmi 1, 1.4, 1.5 veya 1.6 model no.lar ile uyumlu etiket tayan ve Snf
1 kapsamndaki maddeleri veya nesneleri ieren ambalajlar, ayn ara veya konteynere
yklenmeyecektir.

Uyumluluk
Grubu
A
B

bc

bc

bc

X
X

X
X

X
X

X
d

L
N
S

C
D

bc

bc

bc

Kark yklemeye izin verilir.

Uyumluluk grubu B nesnelerini ieren ambalajlar ve uyumluluk grubu D maddelerini veya


nesnelerini ieren ambalajlar, tek bir araca veya konteynere birlikte yklenebilir. Bunun iin,
bunlarn etkili bir ekilde birbirinden ayrlarak, uyumluluk grubu B maddelerinden, uyumluluk
grubu D maddeleri veya nesnelerine infilak aktarm tehlikesinin olmamas salanmaldr.
Ayrma ilevi, ayr blmelerin kullanlmas veya iki patlayc tipinden birinin zel bir muhafaza
sistemine yerletirilmesi yoluyla yrtlebilir. Her iki ayrma yntemi de yetkili kurumun onayna
tabidir.

Blm 1.6, uyumluluk grubu N kapsamndaki deiik nesne tipleri, sadece Blm 1.6,
uyumluluk grubu N kapsamndaki nesnelerle birlikte, nesneler arasnda test veya
karlatrmalarla ilave bir detonasyon riski tamadklar anlaldnda birlikte tanabilirler.
Aksi halde, tehlike blm 1.1 olarak kabul edilmeleri gerekir.

Uyumluluk grubu N nesneleri C, D ve E uyumluluk grubu maddeleri ve nesneleriyle birlikte


tandklarnda, uyumluluk grubu N nesnelerinin uyumluluk grubu Dnin zelliklerini tad
kabul edilir.

Uyumluluk grubu L maddelerini ve nesnelerini ieren ambalajlar, ayn uyumluluk grubuna


dahil madde ve nesne tiplerini ieren ambalajlarla bir araca veya konteynere birlikte
yklenebilir.

- 533 -

7.5.2.3

Ayn arata kark ykleme yasaklarnn uygulanmas amacyla, tm kenarlarndan kapal


konteynerlerde yer alan maddeler dikkate alnmayacaktr. Bununla birlikte, 1, 1.4, 1.5 veya 1.6 model
numaralarna uygun etiketleri tayan kark ambalaj yklemelerini ilgilendiren 7.5.2.1'de konan
yasaklar ile deiik uyumluluk gruplarna ait patlayclarn kark yklenmesini ilgilendiren 7.5.2.2'de
konan yasaklar, bir konteynerde yer alan tehlikeli mallar ile ayn araca ykl dier tehlikeli aralar
arasnda da, sonraki maddelerin bir veya daha fazla konteynere ykl olup olmadklarna baklmakszn,
uygulanacaktr.

7.5.2.4

Blm 1.4 ve BM no.0161 ve BM no.0499 olanlar hari, herhangi bir tr patlayc madde veya
paralarla birlikte snrl miktarda ambalajlanm tehlikeli mallarn kark yklenmesi yasaktr.

7.5.3

(Rezerve edilmi)

7.5.4

Gda maddeleri, dier tketim maddeleri ve hayvan yemlerine ilikin nlemler


Blm 3.2, Tablo A, Stun (18)'de bir madde iin CV28 zel koulu gsteriliyorsa; gda maddeleri,
dier tketim maddeleri ve havyan yemlerine ilikin aadaki nlemler alnacaktr.
Byk ambalajlar ve orta boy hacimli konteynerler (IBC'ler) dahil olmak zere, 6.1 veya 6.2 model
numaralarna uygun etiketleri ya da BM No. 2212, 2315, 2590, 3151,
3152 veya
3245 tipi rnleri ieren ve model numaras 9 ile uyumlu etiketleri tayan ambalajlar ile temizlenmemi
bo ambalajlar; aralarda, konteynerlerde ve ykleme, boaltma veya transit yerlerinde gda
maddelerini, dier tketim maddelerini veya hayvan yemlerini ierdikleri bilinen ambalajlarn yaknna
dizilmeyecek veya yklenmeyecektir.
Sz konusu etiketleri tayan bu ambalajlarn gda maddesi dier tketim maddeleri veya hayvan
yemleri ierdii bilinen ambalajlarn yaknna yklendii durumlarda, bu
ambalajlardan uzak tutulacaktr:
(a)

Sz konusu etiketleri tayan ambalajlarla ayn ykseklikteki tam blmelerle;

(b)

Model numaralar 6.1, 6.2 veya 9'a uygun etiketleri tamayan veya Model 9'a uyan ancak BM
No. 2212, 2315, 2590, 3151, 3152 veya 3245 tipi rnleri iermeyen ambalajlarla; veya

(c)

En az 0,8 m bir bolukla;

Yukardaki koullar iin sz konusu etiketleri tayan ambalajlarn ek bir ambalaj ile tedarik edilmesi
veya tamamen kapal olmas gerekmektedir (rn. rt, fiber levha veya dier tedbirlerle).
7.5.5

Tanan miktarlarn snrlandrlmas

7.5.5.1

Aadaki hkmler veya 7.5.11'in Blm 3.2, Tablo A, Stun 18 kapsamnda uygulanacak ek
hkmleri; tanabilecek belirli mallarn miktarnda bir kstlamay gerektiriyorsa, tehlikeli mallarn bir
veya daha fazla konteynerde tanyor olmas, bu koullarn gerektirdii tama birimi bana ktle
snrlamasn etkilemeyecektir.

7.5.5.2

Patlayc maddelere ve nesnelere ilikin kstlamalar

7.5.5.2.1

Tanan maddeler ve miktarlar


Bir tama biriminde tanabilecek patlayc maddenin, kg cinsinden toplam net ktlesi (veya
patlayc nesneler durumunda, tm nesneler ierisindeki patlayc maddenin toplam net ktlesi),
aadaki tabloda grld ekilde snrlandrlacaktr (kark ykleme yasayla ilgili olarak ayrca
bkz. 7.5.2.2):
- 534 -

Snf 1 kapsamndaki patlayclarda tama birimi bana kg cinsinden izin verilebilir


maksimum net ktle
Tama
nitesi

Tehlike
Blm
Uyumluluk
grubu

EX/II aralar
EX/III
a

1.
1

1.2

1.3

1.4
1.4S
dnda

1.5
ve 1.6
1.4S

Bo
temizlenmemi
ambalajlar

1.1A

1.1A
dnda

6,25

1 000

3 000

5 000

15 000

Snrsz

5 000

Snrsz

18,7
5

16 000

16 000

16 000

16 000

Snrsz

16 000

Snrsz

EX/II ve EX/III aralar aklamalar iin bkz. Ksm 9.

7.5.5.2.2

Snf 1'in farkl blmlerindeki maddelerin ve nesnelerin, 7.5.2.2'deki kark ykleme yasaklarna
uygun olarak ayn tama birimine yklendii hallerde, ykn bir btn olarak en tehlikeli blme ait
olduu varsaylacaktr (1.1, 1.5, 1.2, 1.3, 1.6, 1.4 srasyla). Bununla birlikte, S uyumluluk grubuna ait
patlayclarn net ktlesi tanan miktarlarnn snrlandrlmasnda hesaba katlmayacaktr.
1.5D eklinde snflandrlan maddelerin bir tama biriminde blm 1.2'nin maddeleriyle birlikte
tand yerlerde, toplam ykn blm 1.1'e ait olduu kabul edilecektir.

7.5.5.2.3

MPBler zerinde patlayclarn tanmas


MPBlerde patlayclarn tanmasna ancak aadaki koullarn karlanmas kaydyla izin
verilmitir:
(a)

Yetkili kurum, kendi topraklar ierisinde tama ilemine yetki verecektir;

(b)

Tanan ambalajl patlayclarn tipi ve miktar, MPBde retilecek olan malzemenin miktar
iin gerekli olacak ekilde kstlanacak ve hibir durumda unlar amayacaktr:
-

Uyumluluk grubu D kapsamndaki patlayclar iin 200 kg ve

Yetkili kurum aksini onaylamadysa, toplam 400 adet fnye nitesi veya fnye grubu
veya ikisinin karm;

(c)

Ambalajlanm
tanacaktr;

patlayclar

yalnzca

6.12.5in

zorunluluklarn

karlayan

blmelerde

(d)

Baka hibir tehlikeli mal, ambalajl patlayclarla ayn blmede tanamaz;

(e)

Ambalajl patlayclar, dier tehlikeli mallarn yklemesi tamamlandktan sonra ve tama


ileminden hemen nce MPBye yklenecektir;

(f)

Snf 5.1 kapsamndaki patlayclar ile maddeler arasnda karma yklemeye izin verilmise (BM
1942 ve BM 3375), bunlarn toplam, ayrma, istifleme ve maksimum izin verilen yk
amalaryla Snf 1 kapsamndaki infilak eden patlayclar olarak muamele grecektir.

7.5.5.3

Snf 5.2 kapsamndaki organik peroksitler ile Snf 4.1 kapsamndaki B, C, D, E veya F tipindeki
kendiliinden reaktif maddelerin maksimum miktar, tama nitesi bana 20000 kg ile snrldr.

7.5.6

(Rezerve edilmi)

- 535 -

7.5.7

Elleleme ve istifleme

7.5.7.1

lgili durumlarda, ara veya konteyner tehlikeli mallarn sabitlenmesine ve ellelenmesine


ynelik mekanizmalarla donatlacaktr. Tehlikeli maddeler ve ambalajlanmam tehlikeli nesneler ieren
ambalajlar, mallar ara veya konteyner iinde sabitleyici yntemlerle sabitlenecek (sabitleyici kaylar,
kayar tahtalar, ayarlanabilir dirsekler gibi) ve bylelikle tama srasnda ambalajlarn dzenini
deitirebilecek veya hasar grmelerine neden olabilecek hareketler nlenecektir. Tehlikeli mallar dier
mallarla birlikte tanyorsa (rn. ar makine veya sandklar), tm mallar aralar veya konteynerler
iinde
gvenli
ekilde sabitlenecek
veya tehlikeli mallarn salnmn nleyecek ekilde
paketlenecektir. Ambalajlarn hareketi, tm boluklarn yk koruma tahtalaryla doldurulmas veya
bloklama ve payandalama yoluyla nlenecektir. Sarma veya kay gibi kstlama mekanizmalar
kullanlyorsa, bunlar ambalajda hasara veya deformasyona neden olabilecek sklkta
uygulanmamaldr1. Bu paragrafta belirtilen gereklilikler, EN 12195-1:2010 standardna uygun olarak
kargo gvenlii salanmas durumunda yerine getirilmi saylr.

7.5.7.2

Ambalajlar, bu amala tasarlanmad takdirde st ste ylmayacaktr. Yma amacna ynelik


olarak tasarlanm olan farkl ambalaj trleri birlikte yklenecekse, bunlarn birbirleri zerine
ylmasna ynelik uyumluluklar gz nnde bulundurulacaktr. Gerekli olduu hallerde, st ste
ylm ambalajlarn yk tayc mekanizmalarn kullanm yoluyla alttaki ambalaja hasar grmesi
engellenecektir.

7.5.7.3

Ykleme ve boaltma srasnda tehlikeli mallar ieren ambalajlar hasarlara kar korunacaktr.
NOT: Tanmaya hazrlanmalar srasnda, ambalajlarn ellelenmesine, tanacaklar aracn veya
konteynerin tipine ve ykleme ve boaltma yntemine zel ihtimam gsterilecek olup, ambalajlarn
srnmesi veya yanl ellelenmesi yoluyla istenmeyen hasarlarn nlenmesi salanacaktr.

7.5.7.4

7.5.7.1 zorunluluklar konteynrlarn, tank konteynrlarn, portatif tanklarn ve MEGClerin


aralara yklenmesi, istiflenmesi ve aralardan boaltlmas durumlar iin de geerli olacaktr.

7.5.7.5

Ara ekibinin yeleri, tehlikeli mal ieren bir ambalaj aamaz.

Tehlikeli mallarn st ste ylmasna ilikin rehber bir belge olarak, Avrupa Komisyonu tarafndan yaynlanan
Karayolu Tamaclnda Kargolarn Sabitlenmesine ilikin Avrupa En yi Uygulamalar Klavuzlarna danlabilir. Dier
rehber belgeler, yetkili kurumlarda ve sanayi kurumlardan edinilebilir.
- 536 1

7.5.8

Boaltmadan sonra temizlik

7.5.8.1

Ambalajlanm tehlikeli mallar ieren bir ara veya konteyner boaltldnda, baz ieriklerin
kam olduu fark edilirse, tekrar yklenmeden nce her koulda ara veya konteyner mmkn
olduu kadar sratle temizlenecektir.
Temizliin o konumda yaplmas mmkn deilse, ara veya konteyner tam olarak gvenli olaca en
yakn yere gtrlecek ve orada temizlenecektir.
Kam maddelerin kontrolsz yaylmn nleyen yeterli nlemler alndysa tama yeterince gvenli
olarak kabul edilir.

7.5.8.2

Dkme yk eklindeki tehlikeli mallarla yklenmi olan aralar veya konteynerler, yeni yk
ncekinin ayns deilse, yeniden yklenmeden nce uygun bir biimde temizlenmelidir.

7.5.9

Sigara ime yasa


Elleleme operasyonlar srasnda aralarn veya konteynerlerin yaknnda ve aralarn veya
konteynerlerin iinde sigara imek yasaktr. Bu sigara ime yasa ayn zamanda elektronik sigara ve
benzer cihazlarn kullanm iin de geerlidir.

7.5.10

Elektrostatik yklere kar nlemler


Yanc gazlar veya parlama noktas 60C veya altnda olan maddeler ya da BM No.1361, karbon veya
karbon siyah tabaka, ambalajlama grubu II sz konusu olduunda; tanklarn yklenmesinden veya
boaltlmasndan nce, aracn, portatif tankn veya tank konteynerinin asisinden topraa iyi bir elektrik
balantsnn kurulmu olmas gereklidir. Buna ek olarak, doldurma oran da snrlandrlmaldr.

7.5.11

Belirli snflar veya zel mallar iin geerli ek hkmler


7.5.1 den 7.5.10 arasndaki hkmlere ek olarak, Blm 3.2, Tablo A,Stun (18)'de bir kayt altnda yer
almas halinde aadaki koullar da geerli olacaktr.
CV1

(1)

Aadaki ilemlerin yrtlmesi yasaktr:


(a)
(b)

CV2

Yetkili kurumlarn izni olmadan ortak alanlarda ve yerleim mahallerinde


ykleme ve boaltma yaplmas;
Gvenlik gibi nedenlerle acil olarak yaplmasn gerektiren haller dnda,
yerleim mahalleri dndaki kamu alanlarnda, nceden yetkili kurumlara
konu hakknda bilgi verilmeden ykleme veya boaltma yaplmas.

(2)

Herhangi bir nedenle elleleme operasyonlarnn ortak alanlarda


gerekiyorsa, maddeler veya dier nesneler etiketlerine gre ayrlacaktr.

yaplmas

(1)

Yklemeden nce, aracn veya konteynerin ykleme yzeyi tamamen temizlenmelidir.

(2)

Maddeleri tayan aralarn veya konteynerlerin zerinde, yaknnda ve bu maddelerin


yklenmesi ve boaltlmas srasnda ate veya plak alevinkullanlmas
yasaklanacaktr.

CV3

Bkz. 7.5.5.2.

CV4

Uyumluluk grubu L kapsamndaki maddeler ve nesneler sadece tam yk olarak


ykleneceklerdir.

CV5 den CV8e


CV9

(Rezerve edilmi)

Ambalajlar atlmayacak veya arpmaya maruz kalmayacaktr.


Kaplar ara veya konteyner zerinde ters dnmeyecek
istifleneceklerdir.
- 537 -

veya

dmeyecek

ekilde

CV10 1.2.1'de tanmlanan silindirler araca veya konteynere yatay olarak yatrlacak veya dik olarak
yerletirileceklerdir; bununla birlikte, n apraz duvara yerletirilenler sz konusu eksene dik
olacaklardr.
Geni apl (yaklak 30 cm veya daha yukars) ksa silindirler, valf koruma aygtlar
ile aracn veya konteynerin ortasna doru bakacak ekilde ve uzunlamasna
istifleneceklerdir.
Yeterince dengeli olan silindirler ile ters dnmelerini nleyecek ve dz durmalarn salayacak
uygun cihazlarla tanan silindirler yukar bakacak ekilde yerletirilebilirler.
Dz yatrlan silindirler, yer deitirmeyecek ekilde, gvenli ve uygun bir biimde balanacak
veya sabitlenecektir.
CV11 Kaplar her zaman tasarlandklar ve dier ambalajlardan zarar grmeleri olaslna kar
korunacaklar pozisyonda yerletirileceklerdir.
CV12 Nesnelerle ykl paletlerin dizilii, her palet kat alttaki kata eit biimde datlacak
ekilde ve gerektiinde yeterli dayankllkta ara malzemeler kullanlarak yaplacaktr.
CV13 Herhangi bir maddenin ara veya konteyner iine szmas veya dklmesi durumunda, bu
aralar tamamen temizlenene, gerekliyse dezenfekte edilene veya kontaminasyonu giderilene
kadar yeniden kullanlamaz. Ayn ara veya konteyner iinde tanan dier maddeler ve mallar
olas bir kontaminasyona kar muayene edilmelidir.
CV14 Mallar direkt gne ndan ve tama srasnda snmadan korunacaktr.
Ambalajlar sadece serin, iyi havalandrlm yerlerde ve s kaynaklarndan uzakta
depolanacaklardr.
CV15 Bkz. 7.5.5.3.
CV16 dan CV19a

(Rezerve edilmi)

CV20 Madde 4.1.4.1'deki P520 ambalajlama talimatlarnda yer alan OP1 veya OP2 ambalajlama
yntemine gre gerektii ekilde ambalajlandysa; Blm 5.3'n hkmleri ile Blm 7.2'nin
zel hkmleri V1 ve V8(5) ve (6) geerli olmayacak olup; bu istisnann geerli olduu
maddenin toplam miktar, tama birimi bana 10 kg olarak snrlandrlmtr.
CV21 Tama birimi yklemeden nce tamamen muayene edilecektir.
Tamadan nde tayc u konularda bilgilendirilecektir:
-

Soutma sisteminin almas ve gzergah zerindeki mevcut soutma


tedarikilerinin bir listesi

Scaklk kontrolnn kayb halinde izlenecek prosedrler.

Blm 7.2'nin V8(3) zel koulunda yer alan R2 veya R4 yntemlerine gre scaklk
kontrol yaplmas durumunda, yeterli miktarda alevlenici olmayan soutucu (rnein sv
azot veya kuru buz), herhangi bir imkan salanmamsa, muhtemel gecikmeler iin makul bir
gecikme pay verilmi ekilde tanacaktr.
Ambalajlar kolayca eriilebilecek bir ekilde istiflenecektir.
Belirlenen kontrol scakl, ykleme ve boaltma dahil tm tama operasyonu boyunca, ara
duraklar da dahil olmak zere, idame ettirilecektir.
CV22 Ambalajlar, ykleme alannda serbest hava akmnn homojen bir ykleme scakln
salayaca ekilde ykleneceklerdir. Bir aracn veya byk konteynerin ierii 5000 kg
alevlenir kat ve/veya organik peroksit miktarn ayorsa, yk her biri 5000 kg'yi amayan ve
aralarnda en az 0,05 m hava bulunan iki sraya blnecektir.
- 538 -

CV23 Ambalajlar ellelenirken, suyla temas etmemeleri iin zel nlemler alnacaktr.
CV24 Ykleme yaplmadan nce, aralar veya konteynerler tamamen temizlenecek ve zellikle
tutuabilir kalntlar giderilecektir (saman, ot, kat, vb.).
Ambalajlarn istiflemesinde hemen alevlenir malzemelerin kullanm yasaktr.
CV25 (1)

Ambalajlar kolayca eriilebilecek bir biimde istifleneceklerdir.

(2)

Ambalajlar 15 C'yi amayacak bir ortam scaklnda veya soutulmu olarak


tanacaklarsa, scaklk boaltma veya depolama srasnda idame ettirilecektir.

(3)

Ambalajlar
sadece
depolanacaklardr.

serin

bir

yerde,

kaynaklarndan

uzakta

CV26 Bir aracn veya konteynerin, bu maddelerle temasta olan ahap paralar sklecek ve
yaklacaktr.
CV27 (1)

Ambalajlar kolayca eriilebilecek bir biimde istifleneceklerdir.

(2)

Ambalajlar soutulmu olarak tanacaksa, boaltlacaklar zaman veya depolama


srasnda soutma zincirinin ileyii salanacaktr.

(3)

Ambalajlar sadece serin bir yerde, s kaynaklarndan uzakta depolanacaklardr.

CV28 Bkz. 7.5.4.


CV29 dan CV32ye

(Rezerve edilmi)

CV33 NOT 1: "Kritik grup", toplumun yeleri arasndan verilen bir radyasyon kaynana maruz
kalmas ve maruz kalma yolu ile ilgili olarak makul lde homojen bir grup anlamnda
kullanlmaktadr ve verilen bir kaynaktan verilen bir yolla en yksek etkin dozu alan birey
tarafndan temsil edilmektedir.
NOT 2: Toplum yeleri" genel anlamyla, ileri gerei veya tbbi olarak radyasyona maruz
kalanlar hari, toplumun herhangi bir bireyi anlamna gelir.
NOT 3: iler" bir iveren adna tam zamanl, yar-zamanl veya geici olarak alan ve
ileri gerei radyasyon korumas konusunda haklar ve grevleri olan kiilerdir.
(1)

Ayr tutma
(1.1)

Ambalajlar, d paketler, konteynerler


aadakilerden ayrlacaklardr:
(a)

ve

tanklar

tama

srasnda

Dzenli olarak alma alanlarnda bulunan iilerden:


(i)

Aadaki Tablo A'ya gre veya

(ii)

Ylda 5 mSv doz kriteri ve tutucu model parametreleri


kullanlarak hesaplanan mesafelerle;

NOT: Radyasyon korumas amacyla bireysel izlemeye tabi iiler,


ayrma amalaryla hesaba katlmayacaktr.
(b)

Kamunun dzenli eriime sahip olduu blgelerde, halkn ierisinde


yer alan kiilerde:
(i)

Aadaki Tablo A'ya gre veya

(ii)

Ylda 1 mSv doz kriteri ve tutucu model parametreleri


- 539 -

kullanlarak hesaplanan mesafelerle;

(c)

lenmemi fotoraf filmlerinden veya posta antalarndan:

(i)

Aadaki Tablo B'ye gre veya

(ii)

Bu filmin sevkiyat bana 0,1 mSv olacak ekilde,


radyoaktif madde tamas nedeniyle ilenmemi fotoraf
filmlerinin radyasyona maruz kalma kriteri kullanlarak
hesaplanan mesafelerle ve

NOT: Posta antalarnn ilenmemi film ve levha ierdikleri


varsaylacak ve bu nedenle ayn yolla radyoaktif malzemelerden
ayrlacaklardr.
(d)
Tablo A:

unlardan fazla
olmayan tama
indekslerinin
toplam
2
4
8
12
20
30
40
50

7.5.2ye uygun olarak tehlikeli mallardan.


II-SARI kategorisi ve III-SARI kategorisi kapsamndaki
ambalajlar ile kiiler arasndaki minimum mesafeler
Yllk maruz kalma sresi (saat)
Toplum fertlerinin dzenli
Devaml olarak bulunulan
eriime sahip olduu alanlar
alma alanlar
50
250
50
250
Arada koruma malzemesi olmadan ayrma
uzaklklar:
1
3
0,5
1
1,5
4
0,5
1,5
2,5
6
1,0
2,5
3
7,5
1,0
3
4
9,5
1,5
4
5
12
2
5
5,5
6,5

Tablo B:

2,5
3

5,5
6,5

II-SARI kategorisi ve III-SARI kategorisi kapsamndaki


ambalajlar ile "FOTO" kelimesini tayan ambalajlar veya
posta
antalar
arasndaki
minimum
uzaklklar

Aadakilerden unlardan
fazla olmayan
fazla
ambalaj says
olmayan
tama
Kategori
III- sar II- sar indekslerinin
toplam
0,2
0,5
1
1
2
2
4
4
8
8
1
10
10
2
20
20
3
30
30
4
40
40
5
50
50
(1.2)

13,5
15,5

Yolculuk veya depolama sresi, saat

10

24

48

120

240

M cinsinden minimum uzaklklar


0,5
0,5
0,5
0,5
1
1
1
1,5
2
3
3

0,5
0,5
0,5
1
1
1,5
2
3
3
4
4

0,5
0,5
1
1
1,5
2
3
4
5
5
6

0,5
1
1
1,5
3
4
4
6
7
8
9

1
1
2
3
4
6
7
9
11
13
14

1
2
3
4
6
8
9
13
16
18
20

2
3
5
7
9
13
14
20
25
30
32

3
5
7
9
13
18
20
30
35
40
45

II-SARI ve III-SARI kategorisi kapsamndaki ambalajlar ve d ambalajlar,


- 540 -

(1.3)

(2)

bu ambalajlar ve d ambalajlara zel olarak refakat etmekle


grevlendirilmi kuryeler dnda, yolcularn bulunduu blmelerde
tanmayacaklardr.
Ara ekibinin yeleri hari hi kimse II-SARI ve III-SARI kategorisi etiketleri
tayan ambalajlar, d paketleri veya konteynerleri tayan aralara alnamaz.

Etkinlik snrlar
Endstriyel Ambalajlar Tip 1de (Tip IP-1), Tip 2 (Tip IP-2), Tip 3 (Tip IP-3) bulunan
veya ambalajlanmam DE maddelerinin ya da YKCnin tanmas iin bir
arataki toplam etkinlik, aadaki Tablo C'de gsterilen snrlar amayacaktr.

Tablo C:

Endstriyel ambalajlardaki veya ambalajlanmam DE


maddeleri ile YKC iin ara etkinlik snrlar

Malzemenin veya cismin zellii


DE-I
DE-II ve DE-III
yanmaz katlar

Ara iin etkinlik snr


Snr yok

DE-II ve DE-III
yanmaz svlar ve tm
svlarla gazlar
YKC

(3)

Snr yok

100 A2
100 A2

Tama srasnda istifleme ve transit srasnda depolama


(3.1)

Sevk edilen mallar gvenli bir biimde istiflenecektir.

(3.2)

Ortalama yzey s aknn 15 W/m2'yi amamas ve hemen


evresindeki kargonun torbalar iinde olmamas kouluyla, yetkili kurumlar
tarafndan ilgili bir onayn sertifikas ile zel olarak istenen herhangi bir
istifleme koulu bulunmuyorsa, bir ambalaj veya d paket, ambalajlanm
genel kargo ile tanabilir veya istiflenebilir.

(3.3)

Konteynerlerin yklenmesi ve ambalajlarn, d paketlerin ve konteynerlerin


toplanmas aadaki ekilde kontrol edilecektir:
(a)

Mnhasr kullanm koullar hari olmak zere ve DE-I


malzemelerinin sevkiyat iin, tek bir araca yklenen ambalajlar, d
paketler ve konteynerler, arataki toplam tama indeksinin aadaki
Tablo
D'de
gsterilen
deerleri
amayaca
ekilde
snrlandrlacaktr.

(b)

Rutin tama koullar altndaki radyasyon seviyesi, aracn d


yzeyinde 2 mSv/sa deerini, d yzeyinden 2 metre mesafede ise
0,1 mSv/sa deerini amayacaktr; buna mnhasr kullanm
kapsamnda tanan ve bu nedenle ara evresindeki radyasyon
snrlarnn (3.5) (b) ve (c)de verildii sevkiyatlar dahil deildir;

(c)

Bir konteynerdeki ve aracn zerindeki kritik gvenlik indeksinin


genel toplam, aadaki Tablo E'de gsterilen deerleri
amayacaktr.

- 541 -

Mnhasr kullanma tabi olmayan konteynerler ve aralar


iin Tama ndeksi snrlar

Tablo D:

Konteyner veya ara


tipi
Kk konteyner

Konteyner iindeki veya ara stndeki tama


indeksi genel toplamnda snrlamalar
50

Byk konteyner

50

Ara

50

Tablo E:

Blnebilen madde ieren konteynerler ve aralar iin


Kritik Gvenlik ndeksi

Konteyner veya ara


tipi

Kritik Gvenlik indeksinde genel toplam


Mnhasr kullanma tabi
olmayanlar

Kk konteyner

50

Byk konteyner

50
50

Ara

yo
k
10
0
10
0

(3.4)

10 yksek tama indeksine veya 50'den yksek kritik gvenlik


indeksine sahip herhangi bir ambalaj veya d ambalaj sadece mnhasr
kullanm altnda tanacaktr.

(3.5)

Mnhasr kullanm altndaki sevkiyatlar iin, radyasyon dzeyi aadakileri


amayacaktr:
(a)

(4)

Mnhasr kullanma tabi


olanlar

Bir ambalaj veya d ambalajn d yzeyinde yer alan herhangi bir


noktada 10 mSv/sa olup aadaki koullar halinde sadece 2 mS/sa
y aabilir:
(i)

Ara, rutin
tama
koullar
srasnda
yetkili
olmayankiilerin iine erimesine engelleyen bir muhafaza
ile donatlmsa;

(ii)

Ara
muhafazas
iinde
ambalaj
veya
d
ambalajnpozisyonu rutin tama koullarnda sabit kalacak
ekilde hazrlklar yaplmsa ve

(iii)

Sevkiyat srasnda hibir tama veya boaltma ilemi


yoksa;

(b)

Alt ve st yzeyleri dahil olmak zere aracn d yzeyleri


zerindeki
herhangi bir noktada; veya aracn ak olmas durumunda, aracn d
kenarlarndan dikey dzlemlere olan izdmnn herhangi bir
noktasnda, ykn st yzeyinde ve aracn alt d yzeyinde 2
mSv/sa; ve

(c)

Aracn d yanal yzeyleri tarafndan temsil edilen aracn d


yzeyindeki herhangi bir noktada; ya da yk ak bir arata
tanyorsa, aracn d kenarlarndan dikey dzlemlere olan
izdmnn herhangi bir noktasndan 2 m uzaklktaki herhangi bir
noktasnda 0,1 mSv/sa.

Blnebilen malzemenin sevkiyatnda, tama ve depolama ile ilgili ek gereklilikler


(4.1)

Transit srasnda, herhangi bir depolama alannda depolanan blnebilen


- 542 -

malzemeleri ieren herhangi bir ambalaj, d paket veya konteyner grubu


snrlandrlarak, grup iindeki toplam kritik gvenlik indeksinin 50yi
amamas salanacaktr. Her grup, dier benzer gruplardan en az 6 metrelik
bir mesafe korunacak ekilde depolanacaktr.
(4.2)

Bir arataki veya konteynerdeki kritik gvenlik indeksi genel


toplamnn yukarda Tablo Ede izin verildii zere 50yi amas durumunda,
bu tr ambalaj, d ambalaj ve konteyner gruplar, dier ambalajlar, d
ambalajlar ve konteynerler ile aralarnda en az 6 m mesafe olacak ekilde
depolanacaklardr.

(4.3)

2.2.7.2.3.5.de (a) dan (f) ye kadar olan gerekliklerinden birini karlayan


blnebilen malzemeler aadaki gereksinimleri de karlayacaktr.
(a)
(b)

(c)

(d)

(e)

(5)

Gnderi bana 2.2.7.2.3.5 (a) dan (f) ye hkmlerden sadece bir


tanesine izin verilecektir;
2.2.7.2.3.5 (f) dorultusunda snflandrlan onayl ambalajlardaki
blnebilen malzemeden, onay belgesinde birden ok malzeme
onaylanmadka, gnderi bana sadece bir tanesi iin izin
verilecektir;
2.2.7.2.3.5. (c) dorultusunda snflandrlm olan ambalajlardaki
blnebilir malzemeler, bir sevkiyatta 45 gdan fazla blnebilen
nkliti bulunmayacak ekilde tanacaklardr;
2.2.7.2.3.5 (d) dorultusunda snflandrlm olan ambalajlardaki
blnebilen malzemeler
15 g'dan fazla blnebilir nkliti
bulunmayacak ekilde tanacaklardr;
2.2.7.2.3.5 (e) dorultusunda snflandrlan ambalajlanmam veya
ambalajlanm blnebilen malzemeler, 45 g'dan fazla blnebilen
nkliti olmayan aralarda mnhasr kullanmla tanacaklardr.

Hasarl veya szdran ambalajlar, kontaminasyona maruz kalm ambalajlar


(5.1)

Bir ambalajn hasar grd veya szdrdna dair belirtiler varsa veya
ambalajn szdrm olduundan ve hasar grdnden kukulanlyorsa; o
ambalaja eriim derhal snrlandrlacak ve kalifiye bir personel mmkn
olduu kadar sratle kontaminasyon derecesi ile son radyasyon dzeyini
deerlendirecektir. Deerlendirme; ambalaj, arac, evredeki ykleme ve
boaltma alanlarn ve gerekiyorsa, arata tanan dier malzemeleri
kapsayacaktr. Bu tr sznt veya hasarn sonularn gidermek ve minimize
etmek iin, yetkili kurumlar tarafndan ngrlen hkmlere uygun olarak
kiilerin, mallarn ve evrenin korunmas amacyla ek admlar atlacaktr.

(5.2)

Normal tama koullar altnda, izin verilen snrlarn stnde hasar gren
veya radyoaktif ierik szdran ambalajlar gzlem altndaki kabul edilebilir
bir ara depolama alanna gtrlebilir, ancak onarlana ve temizlenene kadar
sevk edilmez.

(5.3)

Dzenli olarak radyoaktif malzeme tamaclnda kullanlan ara ve


donanm, kontaminasyon dzeyini saptamak amacyla periyodik kontrollere
tabi tutulacaktr. Bu kontrollerin skl kontaminasyon olaslna ve
radyoaktif malzemenin hangi lde tandna bal olacaktr.

- 543 -

(5.4)

(5.5)

(6)

Paragraf (5.5)'te belirtilenler hari olmak zere, radyoaktif malzemenin


tanmas srasnda 4.1.9.1.2'deki snrlardan aan bir kontaminasyona sahip
olan veya yzeyde 5 Sv/saati aan bir radyasyon dzeyi gsteren
herhangi bir ara veya donanm, kalifiye bir personel tarafndan mmkn
olduunca sratle temizlenecek ve aadaki koullar yerine getirilmedike
yeniden kullanlmayacaktr:
(a)

sabitlenmemi kontaminasyon
amayacaktr

4.1.9.1.2 e tanmlanan limitleri

(b)

sabitlenmi kontaminasyondan kaynaklanan radyasyon seviyesi


yzeyde 5 Sv/h amayacaktr.

Mnhasr kullanm kapsamnda ambalajlanmam radyoaktif malzeme


tamaclna tahsis edilmi bir konteyner, tank, orta boy hacimli konteyner
(IBC) veya ara, sadece i yzeyleri bakmndan ve bu zel belirli kullanm
alan ierisinde kald srece, buradaki paragraf (5.4)'n ve zellikle
4.1.9.1.4 zorunluluklarndan muaf tutulacaktr.

Dier hkmler
Bir sevkiyatn teslim edilemedii durumlarda, sevkiyat gvenli bir yere
yerletirilecek, mmkn olduunca sratle yetkili kurumlara haber verilecek ve
bundan sonra neler yaplaca konusunda talimat istenecektir.

CV34 Basnl kaplarn tanmasndan nce,


ykselmediinden emin olunacaktr.

basncn olas hidrojen oluumu

nedeniyle

CV35 Tek ambalaj olarak torbalar kullanlyorsa, s yitimini salamak amacyla uygun ekilde
ayrlacaktr.
CV36

Ambalajlar, tercihan ak veya havalandrmal aralara veya ak veya havalandrmal


konteynerlere yklenecektir. Bu uygun deilse ve ambalajlar dier kapal aralarda veya
konteynerlerde tanyorsa, aralarn veya konteynerlerin kargo kaplar, en az 25 mm
ykseklikteki u ibareyle iaretlenecektir:
"WARNING
NO VENTILATION OPEN WITH
CAUTION (UYARI
HAVALANDIRMA YOKTUR
DKKATLCE AINIZ)"
Bu ibare, mal gnderen tarafn uygun grd bir dilde olacaktr.

CV37

Tama ncesinde, alminyum izabesi yan rnler ya da alminyum ergitme yan rnler
ykleme ncesinde ortam scaklna soutulacaktr. rtl tatlar ve rtl konteynrlar su
geirmez olacaktr. Kapal tatlarn ve kapal konteynrlarn yk kapaklar ykseklii 25
mm'den az olmayan harflerle aadaki ibareyle iaretlenecektir:
"UYARI
KAPALI MUHAFAZA ARALARI
DKKATLCE AIN"
Bu ibare, gnderici tarafndan uygun grlen bir dilde olacaktr

- 544 -

EK B
TAIMA TEHZATI
VE TAIMA
FAALYETLERNE LKN HKMLER

-546 -

KISIM 8
Ara ekibine, tehizatna, faaliyetine ve
dokmantasyona ilikin zorunluluklar

-547 -

-548 -

BLM 8.1
TAIMA NTELER VE ARATAK TEHZATLARA LKN
GENEL ZORUNLULUKLAR

8.1.1

Tama niteleri
Tehlikeli mal ile ykl olan tama niteleri hibir durumda birden fazla sayda rmork (veya yarrmork) ieremez.

8.1.2

Tama nitesinde bulundurulacak belgeler

8.1.2.1

Dier ynetmeliklerin gerektirdii belgelere ek olarak, tama nitesinde aadaki belgeler


bulundurulacaktr:

8.1.2.2

(a)

5.4.1'de belirtilmi olan; tanlan tm tehlikeli mallar ve ilgili durumlarda 5.4.2'de belirtilen
byk konteyner veya ara ambalajlama ruhsatn ieren tamaclk belgeleri;

(b)

5.4.3te n grlen yazl talimatlar;

(c)

(Rezerve edilmi)

(d)

Ara ekibinin her bir yesi iin 1.10.1.4 kapsamnda bir fotoraf da ieren bir tanmlama.

ADR hkmlerinin aadaki belgelerin dzenlenmesini gerektiriyorsa, bu belgeler de tama


nitesinde bulundurulacaktr:
(a)

Her bir tama nitesi ya da eleman iin 9.1.3 uyarnca onay belgesi;

(b)

8.2.1'de belirtilen src eitim sertifikas;

(c)

5.4.1.2.1 (c) ya da (d) ya da 5.4.1.2.3.3te n grlyorsa yetkili kurum onaynn nshas.

8.1.2.3

5.4.3te n grlen yazl talimatlar, derhal eriilebilir bir yerde saklanacaktr.

8.1.2.4

(Silindi)

8.1.3

Levha takma ve iaretleme


Tehlikeli mal tamacl yapan tama niteleri Blm 5.3 uyarnca levhalanmal ve iaretlenmelidir.

8.1.4

Yangnla mcadele tehizat

8.1.4.1

Aadaki Tablo 8.1.4.2'de belirtilenler dnda tehlikeli mal tayan nakliye birimlerine
uygulanmakta olan A, B ve C snfndaki 1 alev almayan mallar iin tanabilir yangn sndrclere
ait asgari hkmleri gstermektedir:

Yanclk snflarn tanm bakmndan, bkz. Standart EN 2:1992+A1:2004 Yangnlarn snflandrlmas.

-549 -

(1)
Nakliye/Tama
biriminin izin
verilen azami
ktlesi

(2)
Yangn
sndrcnn
asgari says

(3)
Her bir
tama/nakliye
nitesinin en
kk toplam
kapasitesi

(4)
Motor veya
src kabini
yangn iin en
uygun
sndrc. En
azndan birinin
asgari
kapasitesi:

(5)
Ek sndrc
gereksinimi. En
azndan bir
tanesinin
asgari
kapasitesi:

2
4 kg
2 kg
2 kg
3,5 ton
2
8 kg
2 kg
6 kg
> 3,5 ton
7,5 ton
> 7,5 ton
2
12 kg
2 kg
6 kg
Kapasiteler kuru toz (ya da sndrmede kullanlan dier uygun edeer ajan madde) cihazlar
iindir.
8.1.4.2

1.1.3.6 uyarnca tehlikeli mal tayan tama niteleri, asgari 2 kg kuru toz (ya da ayn kapasiteye
sahip baka bir sndrc madde) ieren, A, B, C yanclk snfna1 uygun tanabilir bir yangn
sndrme aleti bulunduracaktr.

8.1.4.3

Portatif yangn sndrme cihazlar, arata kullanma uygun olacaktr ve EN 3 Portatif yangn
sndrcler, Ksm 7 (EN 3-7:2004 + A1:2007) zorunluluklarna uygunluk gsterecektir.
Motorun yanmas durumunda otomatik olarak ya da kolayca mdahale edebilecek sabit bir yangn
sndrme aleti arata varsa, motorun yanmasna mdahale etmek iin portatif bir yangn sndrme
aleti elverili olmayabilir. Sndrc ajanlar, zehirli gazlar src kabinine szdrmayacak ya da
atein ssndan etkilenmeyecek bir yapya sahip olacaktr.

8.1.4.4

8.1.4.1 veya 8.1.4.2 hkmlerini dorulayan portatif yangn sndrcler, kullanlmadklarn


dorulamay salayan bir mhr tamaldr..
Yangn sndrcler, ilevsel emniyetlerinin garanti edilmesi iin, yetkili ulusal standartlar ile
uyumlu olarak denetleneceklerdir. Uygun olduu ekilde, yetkili otorite tarafndan tannan bir
standarda uygun olduklarn gsteren bir iaret ve bir sonraki denetim tarihini (ay, yl) gsteren bir
iaret tayacaklar yada izin verilen maksimum kullanma sresini belirten bir iaret tayacaklardr.

8.1.4.5

Yangn sndrme aletleri, ara ekibinin kolayca ulaabilecei bir yere yerletirilmi olmaldr.Yangn
sndrme aleti, havann etkilerine kar ilevsel gvenliinin etkilenmeyecei bir biimde
konumlandrlacaktr.Tama srasnda, 8.1.4.4'n gerektirdii tarihin sresi dolmayacaktr.

8.1.5

eitli tehizatlar ve kiisel koruyucu tehizatlar

8.1.5.1

Tehlikeli mal tayan her bir tama nitesi, 8.1.5.2 kapsamndaki genel ve kiisel koruyucu tehizatlar
ile donatlacaktr. Tehizatlar, ykl mallarn tehlike etiketi numarasna gre seilecektir. Etiket
numaralar, tama belgesinde tanmlanacaktr.

8.1.5.2

Tama nitesinde aadaki tehizatlar tanacaktr:


-

Her ara iin, tekerlein ap ve aracn maksimum ktlesine uygun byklkte en az bir takoz;

ki adet dikilebilir uyar iareti;

Gz durulama svs2 ve

her bir ara ekibi yesi iin

1
2

Yanclk snflarn tanm bakmndan, bkz. Standart EN 2:1992+A1:2004 Yangnlarn snflandrlmas.


Tehlike etiketi numaralar 1, 1.4, 1.5, 1.6, 2.1, 2.2 ve 2.3 iin gerekli deildir.

-550 -

8.1.5.3

Bir ikaz yelei (EN 471:2003 + A1:2007 standardnda akland ekilde);

8.3.4 hkmlerine uygun portatif aydnlatma aparat;

Bir ift koruyucu eldiven ve

Gz koruyucu donanm (rn. koruyucu gzlkler).

Baz snflar iin gerekli ilave koruyucu tehizatlar:


-

Ara ekibinin her bir yesi iin bir acil durum maskesi
6.1 iin arata tanacaktr;

Krek 4;

Drenaj mhr 4;

Toplama kab 4.

tehlike etiketi numaralar 2.3 veya

rnein, kombine gaz/toz filtresine sahip, En 141 standardnda aklanana benzer A1B1E1K1-P1 ya da
A2B2E2K2-P2 tipi acil durum maskesi.
Yalnzca tehlike etiketi numaralar 3, 4.1, 4.3, 8 veya 9a sahip katlar ve svlar iin gereklidir.

-551 -

-552 -

BLM 8.2
ARA EKBNN ETMNE LKN ZORUNLULUKLAR
8.2.1

Kapsam ve srclerin eitimine ilikin genel zorunluluklar

8.2.1.1

Tehlikeli mal tayan aralarn srcleri, yetkili kurum tarafndan dzenlenmi olan ve
srclerin eitime katldklarn ve tehlikeli madde tamacl srasnda karlanmas gereken zel
zorunluluklar hakkndaki snav getiklerini beyan eden bir sertifika tayacaklardr.

8.2.1.2

Tehlikeli mal tayan aralarn srcleri, temel bir eitim programna katlacaklardr. Eitim, yetkili
kurumun onaylad bir program biiminde verilecektir. Bu eitimin ana hedefleri, srclerin
tehlikeli mallarn tanmas srasnda doabilecek tehlikelere dair bilinlenmesini salamak, kaza
olasln en aza indirebilmek iin gerekli olan temel bilgileri vermek ve herhangi bir kaza
durumunda kendilerinin, evrenin ve halkn gvenlii asndan, olayn etkilerini snrlandracak,
gerekli olabilecek nlemleri almalarn salamaktr. Bu eitim bireysel pratik egzersizleri de ierecek
ve tm srcler iin asgari olarak 8.2.2.3.2de tanmlanan konular kapsayan temel bir eitim grevi
grecektir. Yetkili kurum, spesifik tehlikeli maddelerle veya belirli snf veya snflarla snrl olan
temel eitimleri onaylayabilir. Bu snrl temel eitimler 8.2.1.4. de atfedilen eitimlere katlma
hakkn vermeyecektir.

8.2.1.3

Sabit tanklarda ya da kapasitesi 1 m3'ten fazla olan sklebilir tanklarda tehlikeli mal
tamacl yapan aralarn veya MEMUlerin srcleri, toplam kapasitesi 1 m3' aan tpl gaz
tankerlerinin ve srcleri ile tama nitesindeki mnferit kapasitesi 3 m3 aan tank
konteynerlerinde, portatif tanklarda ya da MEGClerde tehlikeli mal tamacl yapan aralarn
veya MEMUlerin srcleri, en az 8.2.2.3.3'te tanmlanan konular ierecek biimde tanklarla
tama yapabilmek iin tank uzmanlk eitimine devam edeceklerdir. Bu snrl tank uzmanlama
eitimi 8.2.1.4te atfedilen eitimlere katlma hakkn vermeyecektir.

8.2.1.4

Tehlike blm 1.4 uyumluluk grubu S olan madde ve nesneler haricindeki Snf 1 yada Snf 7ye ait
tehlikeli mal tayan ara srcleri, uygun olduu mddete, en azndan 8.2.2.3.4 veya 8.2.2.3.5te
tanmlanan konular kapsayan uzmanlama eitimine katlacaklardr.

8.2.1.5

Tm eitim programlar, pratik egzersizler, snavlar ve yetkili kurumun rol, 8.2.2'nin


hkmlerine uygun olacaktr.

8.2.1.6

Bu baln zorunluluklarna uygunluk gsteren ve 8.2.2.8 uyarnca Anlamaya Taraf lkenin yetkili
kurumu tarafndan dzenlenen tm eitim sertifikalar, dier Anlamaya Taraf lkelerin yetkili
kurumlar tarafndan da geerlilik sreleri boyunca kabul edilecektir.

8.2.2

Srclerin eitimine ilikin zel zorunluluklar

8.2.2.1

Gerekli bilgi ve beceriler, kuramsal dersler ve uygulamal egzersizlerden oluan bir eitimle
kazandrlacaktr. Bilgiler, snav yoluyla llecektir.

8.2.2.2

Eitim kurumu, eitimcilerin tehlikeli mallar ile ilgili ynetmeliklerde yaplan ve tehlikeli mallarn
tanmasna ilikin eitsel gerekliliklere dair son gelimeler hakknda iyi dzeyde bilgi sahibi
olduklarndan ve bu deiiklikleri dikkate aldklarndan emin olacaktr. Eitim, pratik uygulamalar
ierecektir.8.2.2.3.2 ila 8.2.2.3.5te belirlenen konulara ilikin eitim program 8.2.2.6da anlan
onaya uygunluk gsterecektir. Eitim, bireysel pratik egzersizleri de ierecektir (bkz. 8.2.2.3.8).

8.2.2.3

Eitimin yaps

8.2.2.3.1

Eitim, temel bir eitim ile ilgili durumlarda uzmanlama kurslar biiminde verilecektir.Temel
eitimler ile uzmanlk eitimi kurslar, ayn durumda ve ayn eitim kurumu tarafndan btn
olarak yrtlen kapsaml bir eitim eklinde verilebilir.

-553 -

8.2.2.3.2

8.2.2.3.3

8.2.2.3.4

8.2.2.3.5

8.2.2.3.6

Temel eitim en az aadaki konular kapsayacaktr:


(a)

Tehlikeli mallarn tanmasna ilikin genel zorunluluklar;

(b)

Balca tehlike trleri;

(c)

Atk naklinin denetlenmesinde evrenin korunmasna ilikin bilgiler;

(d)

eitli tehlike trleri iin geerli olan nleyici tedbirler ve gvenlik tedbirleri;

(e)

Kaza sonrasnda yaplmas gerekenler (ilk yardm, yol gvenlii, koruyucu donanmn
kullanmna dair temel bilgiler, yazl talimatlar, vb.);

(f)

aretleme, etiketleme, levha takma ve turuncu renkli ikaz levhas asma;

(g)

Tehlikeli mallarn tanmas esnasnda srcnn yapmas ve yapmamas gerekenler;

(h)

Aralardaki teknik tehizatn altrlma yntemleri ve amalar;

(i)

Ayn arata ya da konteynerde kark yklemeye ilikin yasaklar;

(j)

Tehlikeli mallarn yklenmesi ve boaltlmas esnasnda alnacak tedbirler;

(k)

Hukuki sorumluluklara ilikin genel bilgi;

(l)

ok modlu tamaclk faaliyetlerine ilikin bilgiler;

(m)

Paketlerin ellelenmesi ve istiflenmesi;

(n)

Tnellerde trafik kstlamalar ve tnellerde eylem talimatlar (kazalarn nlenmesi, gvenlik,


yangn ve dier acil durumlar halinde alnacak eylemler, vb.);

(o)

Gvenlik bilinci.

Tankta tamacla ilikin


aadakileri ierecektir:

uzmanlama

eitiminin

kapsayaca

zel

konular

en

az

(a)

Ykn hareketleri de dahil olmak zere, yolda bulunan aralarn davranlar;

(b)

Aralara ilikin zel zorunluluklar;

(c)

eitli ve farkl doldurma ve boaltma sistemleri zerinde genel kuramsal bilgi;

(d)

Bu aralarn kullanm iin geerli olan ilave zel hkmler (onay belgeleri, onay iareti, levha
takma ve turuncu renkli ikaz levhas, vb.).

Snf 1 kapsamndaki maddelerin veya nesnelerin tanmasna ilikin uzmanlama eitiminin


kapsayaca konular asgari unlar olacaktr:
(a)

Patlayc ve piroteknik maddelere ve nesnelere ilikin spesifik tehlikeler;

(b)

Snf 1'e giren maddelerin ve nesnelerin birlikte yklenmesine ilikin spesifik gereklilikler.

Snf 7 kapsamndaki radyoaktif materyallerin tanmasna ilikin uzmanlama eitiminin kapsayaca


konular asgari unlar olacaktr:
(a)

yonlatrc radyasyonla ilgili spesifik tehlikeler;

(b)

Radyoaktif malzemelerin ambalajlanmas, ellelenmesi, birlikte yklenmesi ve istiflenmesine


ilikin spesifik gereklilikler;

(c)

Radyoaktif malzeme ieren bir kaza durumunda alnacak zel tedbirler.

nitelerin 45 dakika olarak srmesi amalanmtr.

-554 -

8.2.2.3.7

Genel olarak, her eitim gnnde en fazla sekiz ders saatine izin vardr.

8.2.2.3.8

Bireysel uygulamal egzersizler kuramsal eitim ile balantl olarak yaplacak olup, asgari ilk yardm,
yangn sndrme ve bir durum ya da kaza halinde yaplmas gerekenleri kapsayacaktr.

8.2.2.4

Temel eitim program

8.2.2.4.1

Her bir balang eitiminin veya kapsaml eitimin bir parasnn teorik unsurlarn minimum olarak
u ekilde sunulacaktr:
Temel eitim

18 ders saati

Tank ile tamaclk iin uzmanlama eitimi

12 ders saati

Snf 1 kapsamndaki maddelerin ve nesnelerin tanmasna


ilikin uzmanlk eitimi

8 ders saati

Snf 7 kapsamndaki radyoaktif malzemelerin tanmasna


ilikin uzmanlk eitimi

8 ders saati

Tanklarda tamaya ilikin temel eitim kursu ile uzmanlama eitimi iin, ders alan srclerin
saysna bal olarak 8.2.2.3.8de anlan pratik egzersizlere ynelik olarak ek dersler gerekebilir.
8.2.2.4.2

Kapsaml eitimin toplam sresi yetkili kurum tarafndan belirlenebilir. yetkili kurum, temel kursun
ve tanklarla ilgili uzmanlama programnn sresini deitirmemelidir; ancak bunlar Snf 1 ve Snf 7
iin ksaltlm uzmanlama programlar ile takviye edebilir.

8.2.2.5

Bilgi tazeleme program

8.2.2.5.1

Dzenli aralklarla devam edilen bilgi tazeleme programlar srclerin bilgilerini


gncelletirme amacna hizmet edecek olup yeni teknik, yasal ve maddelerle ilgili gelimeleri
kapsayacaktr.

8.2.2.5.2

Bireysel pratik egzersizleri de ieren bilgi tazeleme eitimlerinin sresi, kapsaml eitimler iin en az
iki gn veya bireysel eitimler iin 8.2.2.4.1de belirtilen ilk temel veya balang uzmanlama eitimi
iin tahsis edilen srenin en az yars kadar olacaktr.

8.2.2.5.3

Src, bilgi tazeleme eitimi ile snav yerine, karlk gelen balang eitimi ve snavn alabilir.

8.2.2.6

Eitim onay

8.2.2.6.1

Eitim programlar yetkili kurumun onayna tabidir.

8.2.2.6.2

Onay yalnzca yazl olarak sunulan bavurulara verilecektir.

8.2.2.6.3

Aadaki belgeler onay bavurularna eklenecektir:

8.2.2.6.4

(a)

retilen konular, zaman izelgesini ve planlanan retim metodunu belirten ayrntl bir
eitim program;

(b)

Eitimi veren personelin nitelikleri ve faaliyet alanlar;

(c)

Derslerin yapld tesise, eitim materyallerine ve uygulamal egzersiz tesislerine dair bilgi;

(d)

Programa katlm artlar (rnein katlmc says).

Yetkili kurum, eitim ve snavlarn denetimini organize edecektir.

-555 -

8.2.2.6.5

Yetkili kurum tarafndan verilen onay yazl olacak ve aadaki koullara tabi olacaktr:
(a)

Eitim, bavuru belgelerine uygun olarak verilecektir;

(b)
Yetkili kurum, yetkili kiileri eitim programnda ve snavlarda bulundurma hakkna sahip
olacaktr;
(c)
Yetkili kurum, bireysel eitim programlarnn tarihleri ve yerleri konusunda zamannda
bilgilendirilecektir;
(d)

Onay koullarna uyulmazsa, onay geri ekilebilir.

8.2.2.6.6

Onay belgesi, sz konusu kurslarn temel, uzmanlama eitimi, balang eitimi veya bilgi tazeleme
eitimi olduunu belirtecek ve bunlarn spesifik tehlikeli maddelerle veya spesifik snflar veya
snflarla snrl olup olmadn beyan edecektir.

8.2.2.6.7

Eitim kurumu, eitim programnn onay almasndan sonra, onay ilgilendiren ayrntlarla ilgili
deiiklik yapmaya karar verirse, deiiklik yapmadan nce yetkili kurumdan izin alacaktr. Bu,
zellikle de eitim programna ilikin deiiklikler iin geerlidir.

8.2.2.7

Snavlar

8.2.2.7.1

Temel eitim snavlar

8.2.2.7.1.1

Uygulamal egzersizler de dahil olmak zere temel eitimin tamamlanmasndan sonra, temel eitimle
ilgili bir snav yaplacaktr.

8.2.2.7.1.2

Aday, snavda temel eitim programnda retildii ekliyle profesyonel bir srcnn tehlikeli
mal tayan aralar kullanmas iin gerekli olan bilgi, kavray ve becerileri edinmi olduunu
kantlamak zorundadr.

8.2.2.7.1.3

Bu amala, yetkili kurum, 8.2.2.3.2'de zetlenmi olan maddelere ilikin bir soru katalogu
hazrlayacaktr. Snavda sorulacak olan sorular bu katalogdan seilecektir. Adaylarn, snav ncesinde
katalogdan seilen sorular hakknda bilgisi olmayacaktr.

8.2.2.7.1.4

Kapsaml eitim kurslar iin tek bir snav yaplabilir.

8.2.2.7.1.5

Her bir yetkili kurum snav usullerini denetleyecektir.

8.2.2.7.1.6

Snav, yazl bir snav ya da hem yazl, hem de szl snav biiminde olacaktr. Her bir adaya temel
eitim iin en az 25 yazl soru sorulacaktr. Snav, bilgi tazeleme eitiminden sonra dzenleniyorsa,
en az 15 yazl soru sorulacaktr. Bu snavlarn sresi srasyla en az 45 ve 30 dakika olacaktr. Sorular,
farkl zorluk derecelerinde ve farkl arlklarda olabilir.

8.2.2.7.2

Tanklarda tama veya Snf 1 kapsamndaki madde ve nesneler ya da Snf 7 kapsamndaki radyoaktif
malzemelerin tanmasna ynelik uzmanlk eitimlerinin snavlar

8.2.2.7.2.1

Temel eitim snavn aldktan ve tanklarda tama veya Snf 1 kapsamndaki maddeler ve nesneler ile
Snf 7 kapsamndaki radyoaktif malzemelerin tanmasna ynelik uzmanlk eitimine katldktan
sonra, adayn eitimle ilgili snava katlmasna izin verilir.

8.2.2.7.2.2

Bu snav, 8.2.2.7.1e dayanarak dzenlenecek ve denetlenecektir. Soru katalogu duruma gre geerli
olmak zere 8.2.2.3.3, 8.2.2.3.4 veya 8.2.2.3.5te zetlenen maddelere atfta bulunacaktr.

8.2.2.7.2.3

Her bir zel eitim snav iin, en az 15 yazl soru sorulacaktr. Snav, bilgi tazeleme
eitiminden sonra dzenleniyorsa, en az 10 yazl soru sorulacaktr. Bu snavlarn sresi srasyla en az
30 ve 20 dakika olacaktr.

8.2.2.7.2.4

Snav, snrl bir temel eitime dayanyorsa, bu uzmanlama eitiminin snavn da ayn kapsamla
snrl tutacaktr.

-556 -

8.2.2.8

Src eitimi sertifikas

8.2.2.8.1

8.2.1.1de anlan sertifika u ekilde dzenlenecektir:

8.2.2.8.2

(a)

Adayn 8.2.2.7.1 ile uygun olarak snav baarlyla gemesi durumunda, temel eitim
programnn tamamlanmasndan sonra;

(b)

Mmknse, tankl tamaclk ya da Snf 1 kapsamndaki madde ve nesne veya Snf 7


kapsamndaki radyoaktif malzemelerin tanmasna ilikin uzmanlk eitiminin tamamlamas
ya da Blm 8.5'teki S1 ve S11 zel hkmlerinde belirtilen bilgilerin edinilmesinden sonra,
adayn 8.2.2.7.2 uyarnca snav gemesi durumunda.

(c)

lgili durumlarda, snrl temel veya snrl tank uzmanlama eitiminin


tamamlanmasndan sonra, adayn 8.2.2.7.1 veya 8.2.2.7.2 kapsamndaki snav
getikten sonar. Dzenlenen sertifika, bu eitimin ilgili tehlikeli maddeler veya snflara
ynelik snrl geerlilik kapsamn aka belirtecektir.

Src eitim sertifikasnn geerlilik tarihi, srcnn balang temel eitimi veya balang
kapsaml eitim snavn getii tarihten itibaren be yl olacaktr.
Srcnn, 8.2.2.5 kapsamndaki bilgi tazeleme eitimine katldna dair bir kant sunmas ve
aadaki hallerde 8.2.7.7 kapsamndaki snav gemesi durumunda yenilenecektir:
(a)

Sertifikann son geerlilik tarihi gelmeden on iki ay nce. Yetkili kurum, geerlilik sresi
nceki sertifikann sona erme tarihiyle balayacak olan ve geerlilii be yllk yeni bir
sertifika dzenleyecektir.

(b)

Sertifikann son geerlilik tarihinden nceki on iki ay nce. Yetkili kurum, bilgi
tazeleme eitimi snavnn baaryla tamamland tarihten itibaren geerlilik sresi balayacak
olan ve geerlilii be yllk yeni bir sertifika dzenleyecektir.

Bir srcnn, geerlilik sresi srasnda sertifikasnn kapsamn 8.2.2.8.1 (b) ve (c) zorunluluklarn
karlayarak geniletmesi durumunda, yeni sertifikann geerlilik sresi, nceki sertifikannkiyle ayn
kalacaktr. Bir srcnn, uzmanlk eitimini tamamlamas halinde, uzmanlk, sertifikann son
geerlilik tarihine kadar geerli olacaktr.
8.2.2.8.3

Sertifika, 8.2.2.8.5te gsterilen modelin dzenine sahip olacaktr. Boyutlar ISO 7810:2003 ID-1ye
uygun olacak ve plastikten yaplm olacaktr. Renk, siyah harflerle birlikte beyaz zeminden
oluacaktr. Ayrca, hologram, UV bask veya burma ssleri gibi ek bir gvenlik zellii tayacaktr.

8.2.2.8.4

Sertifika, sertifikay dzenleyen yetkili kurumun bulunduu lkenin dillerinden birinde veya dilinde
hazrlanacaktr. Bu dillerden hibiri ngilizce, Franszca veya Almanca deilse, sertifikann bal,
madde 8in bal ve arka sayfadaki balklar ngilizce, Franszca veya Almanca dillerinde de
dzenlenecektir.

-557 -

8.2.2.8.5

Tehlikeli madde tayan aralarn srcleri iin eitim sertifikas modeli

ADR SRC ETM SERTFKASI

**
n

(Src
fotoraf)
*

1. (SERTFKA No.)*
2. (SOYADI)*
3. (DER ADI)*
4. (DOUM TARH gg/aa/yyyy)*
5. (UYRUU)*
6. (SRC MZASI)*
7. (DZENLEYEN KURUM)*
8. SON GEERLLK TARH: (gg/aa/yyyy)*

GEERLLK SINIFLARI VEYA UN Numaralar:

arka

TANKLAR

TANKLAR DIINDA

9. (Snf veya
UN No girin)*

10. (Snf veya


UN No. girin)*

Metne gerekli veriler girilecektir.

**

Uluslararas trafikte aralarda kullanlan ayrt edici iaret (1968 tarihli Karayolu Trafii
Konvansiyonu ya da 1949 tarihli Karayolu Trafii Konvansiyonu Taraflar, bu
konvansiyonlarn srasyla Madde 45(4) veya Ek 4 kapsamnda UN Genel Sekreterine
bildirildii haliyle).

8.2.2.8.6

Anlama Taraflar, bu blmde dzenlenmi hususlar ieren sertifikalarn rneklerini, halen geerli
olan belge rnekleri ile birlikte, UNECE sekreterliine sunacaktr. Anlama taraf, ilaveten aklayc
notlar da sunabilir. UNECE sekreterlii sunulan bu bilgilere tm anlama taraflarnca ulalabilmesini
salayacaktr.

8.2.3

8.2.1 kapsamnda sertifika sahibi srcler dnda, karayolunda tehlikeli mal tamaclnda
yer alan kiilerin eitimi
Karayolunda tehlikeli mal tamaclnda yer alan tm kiiler, bu tr mallarn tanmasyla ilgili
zorunluluklar konusunda Blm 1.3 uyarnca sorumluluk ve grevlerine uygun bir eitim alm
olmaldr. Bu zorunluluk, yalnzca karayolu arac operatr veya mal gnderen tarafndan istihdam
edilen personel gibi kiiler, tehlikeli madde ykleyen veya boaltan personel, yk gnderme veya
tama acentelerinin personeli ve karayolunda tehlikeli madde tamaclna mdahil olan ve 8.2.1
kapsamndaki sertifikaya sahip olan srcler dndaki aralarn srcleri iin geeridir.

-558 -

BLM 8.3
ARA EKBNN SALAMASI GEREKEN ETL
ZORUNLULUKLAR

8.3.1

Yolcular
Ara ekibinin dnda, tehlikeli mal tamacl yapan tama nitelerinde yolcu tanamaz.

8.3.2

Yangnla mcadele cihazlarnn kullanm


Ara ekibi, yangn sndrme cihazn kullanmasn bilecektir.

8.3.3

Ambalajlar ama yasa


Src ya da src muavini tehlikeli mal ieren bir ambalaj aamaz.

8.3.4

Portatif aydnlatma aparatlar


Kullanlan portatif aydnlatma aparatlar kvlcm karabilecek metal bir yzeye sahip olamaz.

8.3.5

Sigara ime yasa


Elleleme operasyonlar srasnda aralarn yaknnda ve aralarn iinde sigara imek yasaktr.
Bu sigara ime yasa ayn zamanda elektronik sigara ve benzer cihazlarn kullanm iin de geerlidir.

8.3.6

Ykleme ve boaltma srasnda motorun altrlmas


Pompann altrlmas iin motor kullanmnn zorunlu olduu ya da arata ykleme ya da
boaltmada gerekli dier aygtlarn altrlmasnn zorunlu olduu durumlar ile ve aracn alt
lkenin bu tr kullanmlara yasal olarak izin verdii durumlar dnda, ykleme ve boaltma ilemleri
esnasnda motor kapal olacaktr.

8.3.7

El frenlerinin ve tekerlek takozlarnn kullanm


Tehlikeli mal tayan hibir ara, el freni ekilmeden park edilemez. Frenleme mekanizmalar olmayan
rmorklarn hareketi, 8.1.5.2de aklanan tekerlek takozunun uygulanmasyla kstlanmaldr.

8.3.8

Kablo kullanm
Kilitlenmeyen bir fren sistemiyle (ABS) donatlm olan ve maksimum ktlesi 3.5 tonu aan rmork
ve bir motorlu aratan oluan tama niteleri iin, paragraf 9.2.2.6.3te anlan balantlar, btn
tama ilemi boyunca ekme aracna ve rmorka bal olacaktr.

-559 -

-560 -

BLM 8.4
ARALARIN DENETLENMESNE LKN ZORUNLULUKLAR
8.4.1

8.4.2

Blm 3.2, Tablo A, Stun (19) uyarnca belirli bir madde iin Blm 8.5'te yer alan S1 (6) ve S14 ile
S24 zel hkmlerinde anlan miktarlarda tehlikeli mal tayan aralar denetlenecektir. Alternatif
olarak gvenli bir depoda veya gvenli bir fabrikada denetlenmeden de bekletilebilirler. Bu tr
olanaklar mevcut deilse ara, gvenlikli bir hale getirildikten sonra, aadaki (a), (b) ya da (c)
gerekliliklerini karlayacak bir biimde tecrit edilmi olarak bekletilebilir.
(a)

Ykn ierii ve srcnn bulunduu yer hakknda bilgi sahibi olan bir grevlinin
denetledii bir ara park.

(b)

Aracn dier aralardan zarar grme ihtimalinin olmad kamu ya da zel bir ara park ya da

(c)

Halkn genellikle gemedii ya da kullanmad otoyol ve meskenlerden ayrlm uygun


bir ak alan.

(b)

Maddesinde izin verilen park alanlar yalnzca (a) maddesinde tarif edilenler mevcut deilse
kullanlabilir ve (c) maddesinde belirtilenler yalnzca (a) ve (b) maddesinde tarif edilen alanlar
mevcut deilse kullanlabilir.

Ykl MEMUler, denetlenecek veya alternatif olarak gvenli bir depo veya fabrika tesisinde park
edilecek ve orada braklacaktr. Bo, temizlenmemi MEMUler bu zorunluluktan muaftr.

-561 -

-562 -

BLM 8.5
ZEL SINIFLARA VEYA MADDELERE LKN EK
ZORUNLULUKLAR
Blm 8.1 ila 8.4te yer alan zorunluluklara ek olarak, Blm 3.2, Tablo A, Stun (19)'da aadaki
zorunluluklara atfta bulunuluyorsa, bu zorunluluklar ilgili maddelerin ya da nesnelerin tanmas iin
geerli olur. Blm 8.1 ila 8.4te yer alan zorunluluklarla eliki halinde, bu Blmde belirtilen
zorunluluklara ncelik verilecektir
S1

Patlayc maddelerin ve nesnelerin tanmasna ilikin zorunluluklar (Snf 1)


(1)

Srcler iin zel eitim


Src, Anlamaya Taraf lkelerde uygulanan dier ynetmelikler kapsamnda farkl bir
sistemde ya da farkl bir amala 8.2.2.3.4 maddesinde tanmlanan konular ieren dengi bir
kursa, eitime devam etmise, uzmanlama programndan btnyle ya da ksmi olarak muaf
tutulabilir.

(2)

Onay sahibi grevli


Ulusal ynetmelikler byle gerektiriyorsa, ADR'ye Taraf lkenin yetkili kurumu, arata,
masraflar tayc tarafndan karlanmak zere, onay sahibi bir memurun bulundurulmasn
gerektirebilir.

(3)

Sigara ime, ate yakma ve plak alev yasa


Snf 1 kapsamndaki madde ve nesneleri tayan aralarn zerinde, yaknnda ve bu
maddelerin yklenmesi ve boaltlmas srasnda sigara iilmesi, ate yaklmas veya plak
alev kullanlmas yasaktr. Bu sigara ime yasa ayn zamanda elektronik sigara ve benzer
cihazlarn kullanm iin de geerlidir.

(4)

(5)

Ykleme ve boaltma yerleri


(a)

Yetkili kurumlardan zel izin alnmadan, kamu alan olan meskun blgelerde Snf
1'e ait maddelerin ve nesnelerin yklenmesi ve boaltlmas yaplmayacaktr;

(b)

Gvenlik nedenleriyle acil olarak yaplmasn gerektiren haller dnda, meskun


alanlar dndaki kamu alanlarnda, nceden yetkili kurumlara konu hakknda bilgi
verilmeden Snf 1e ait maddelerin ve nesnelerin yklenmesi veya boaltlmas
yasaktr;

(c)

Herhangi bir nedenle elleleme operasyonlarnn ortak alanlarda yaplmas


gerekiyorsa, maddeler veya dier nesneler etiketlerine gre ayrlacaktr;

(d)

Snf 1'e ait maddeleri ve nesneleri tayan aralarn ykleme veya boaltma ilemi
yapmak zere kamu alanlarnda durmalar zorunluysa, duran aralarn arasnda en az
50 metrelik bir mesafe bulunacaktr. Bu mesafe ayn tama birimine ait olan aralar
iin uygulanmayacaktr.

Konvoylar
(a)

Snf 1'e ait maddeleri ve nesneleri konvoy halinde tayan aralar iin her bir tama
birimi ile dieri arasnda en az 50 metrelik bir mesafe bulunacaktr;

(b)

Yetkili kurum konvoy dzeni ya da yapsna dair kurallar koyabilir.

-563 -

(6)

Aralarn denetlenmesi
Blm 8.4'te belirtilen zorunluluklar, aada belirtilen snrlarn zerinde olan toplam net
patlayc madde ktlesine sahip, Snf 1'e ait maddeleri ve nesneleri tayan aralar iin geerli
olacaktr.
Tehlike Blm 1.1:
Tehlike Blm 1.2:
Tehlike Blm 1.3, uyumluluk grubu C:
Tehlike Blm 1.3, uyumluluk grubu C hari olmak zere:
Tehlike Blm 1.4, aada sralananlar hari olmak zere:
Tehlike Blm 1.5:
Tehlike Blm 1.6:
UN numaralar 0104, 0237,0255, 0267, 0289, 0361, 0365, 0366, 0440,0441, 0455,
0456 ve 0500e ait Tehlike Blm 1.4 olan maddeler ve nesneler:

0 kg
0 kg
0 kg
50 kg
50 kg
0 kg
50 kg
0 kg

Karma ykler iin, tanan maddelerin veya nesnelerin herhangi biri iin geerli olan en dk
snr toplam yk iin kullanlacaktr.
Buna ek olarak, herhangi bir kt niyetli eylemi nlemek ve kayp ya da yangn durumunda
srcy ve yetkili mercileri uyarmak amacyla bu maddeler ve nesneler her zaman
denetlenecektir.
Temizlenmemi bo ambalajlar bundan muaftr.
(7)

Aralarn kilitlenmesi
EX/II aralarnn yk blmelerindeki kaplar ve sert kapaklar ile Snf 1 kapsamndaki
maddeleri ve nesneleri tayan EX/III aralarnn yk blmelerindeki tm aklklar, ykleme
ve boaltma dnemleri hari olmak zere tama sresince kapal olacaktr.

S2:

Alevlenir sv ya da gazlarn tanmasna ilikin ek zorunluluklar


(1)

Portatif aydnlatma aparatlar


Parlama noktas en fazla 60C olan svlar ya da Snf 2'ye ait alevlenir maddeleri ve
nesneleri tayan kapal aralarn yk blmeleri, aracn iine szabilecek herhangi bir yanc
buhar ya da gaz tututurmayacak biimde tasarlanm ve yaplm portatif fenerler dnda bir
aydnlatma aparat tayan kiiler giremez.

(2)

Ykleme ya da boaltma esnasnda yanmal stclarn altrlmas


FL tipi aralarn (bkz. Ksm 9) yanmal stclarnn ykleme ya da boaltma
esnasnda ve ykleme blgelerinde altrlmas yasaktr.

(3)

Elektrostatik yklere kar nlemler


FL tipi aralarda, (bkz. Ksm 9) tanklar doldurulmadan ya da boaltlmadan nce ara
asisinden topraa bir elektrik balants kurulacaktr. Buna ek olarak, doldurma oran da
snrlandrlmaldr.

S3:

Bulac maddelerin tanmasna ilikin zel hkmler


8.1.4.1deki tablonun (2), (3) ve (5) numaral stunlarndaki ve
uygulanmayacaktr.

S4:

8.3.4deki zorunluluklar

Kontroll scaklklarda yaplan tamaya ilikin ek zorunluluklar


n grlen scakln idame ettirilmesi, gvenli bir tama ilemi iin esastr. Genel olarak, scaklk
u ekillerde korunacaktr:
-

Ykleme ncesinde tama nitesinin muayene edilmesiyle;

Tayclar iin soutma sisteminin almasna ilikin talimatlar ve gzergah zerindeki


mevcut soutma tedarikilerinin bir listesi ile;
-564 -

Scaklk kontrolnn kayb halinde izlenecek prosedrler ile;

alma scaklklarnn dzenli olarak denetlenmesi ile ve

Yedek soutma sistemi ya da yedek paralarn bulundurulmas ile.

Tama biriminin iindeki havann scakl bamsz iki sensr (alglayc) tarafndan llecek ve
scaklklardaki deiikliklerin kolayca saptanabilecei bir ekilde kaydedilecektir.
Scaklk her drt ila alt saat arasnda kontrol edilecek ve kaydedilecektir.
Kontrol scaklnn tama srasnda almas halinde, soutma cihaznda gerekli onarmlar ya da
soutma kapasitesinde bir art yaplmas (rnein sv ya da kat soutucu madde eklenerek) dahil
olmak zere, bir ikaz sreci balatlacaktr. Acil durum prosedrlerinin uygulanmas iin scakln
sk sk kontrol edilmesi ve hazrlk yaplmas gerekmektedir. Acil durum scaklna (ayrca bkz.
2.2.41.1.17 ve 2.2.52.1.15 ila 2.2.52.1.18) varldnda, acil durum prosedrlerine geilir.
NOT: Maddeler, KHDS 50 C'den yksek olacak ekilde kimyasal inhibitrler katlarak stabilize
edildikleri zaman, bu S4 hkm 3.1.2.6'da anlan maddeler iin geerli deildir. Bu son duruma gre
scaklk kontrol, scakln 55 C'yi aabilecei yerlerdeki tama koullar altnda gerekebilir.

S5:

Snf 7'ye ait radyoaktif malzemelerin (UN No. 2908, 2909, 2910 ve 2911) yalnzca muaftutulmu
ambalajlarda tanmasndaki ortak zel hkmler
8.1.2.1 (b) ve 8.2.1, 8.3.1 ve 8.3.4'teki yazl talimatlara ilikin zorunluluklar geerli deildir.

S6:

Snf 7'ye ait radyoaktif malzemelerin,


tanmasndaki ortak zel hkmler

muaf

ambalajlar

haricindeki

yollarla

8.3.1 hkmleri, yalnzca kategori I-BEYAZ etiketlerine sahip ambalajlar, d paketler veya
konteynerleri tayan aralar iin geerli deildir.
8.3.4 hkmleri, ikincil risk olmamas durumunda geerli deildir.
Dier ek zorunluluklar veya zel hkmler

S7:

(Silindi)

S8:

Bir tama birimine 2000 kilogramdan fazla bu maddelerden yklenmise, hizmet ihtiyalar iin
yerleim blgelerinde ya da ilek yerlerde mmkn olduunca durulmayacaktr. Bu tr blgelerin
yaknnda uzunca beklemek ancak yetkili mercilerin izniyle mmkndr.

S9:

Bu maddelerin tanmas esnasnda yerleim blgelerinde ya da ilek yerlerde hizmet ihtiyalar


iin mmkn olduunca durulmayacaktr. Bu tr blgelerin yaknnda uzunca beklemek ancak yetkili
mercilerin izniyle mmkndr.

S10:

Nisan ila Ekim aylar arasndaki dnemde, aracn park halinde bulunduu lkenin yasalar
gerektiriyorsa, ara park halindeyken ambalajlar iin rnein ykn en az 20 zerine levhalar
konularak gnee kar etkin bir koruma salanacaktr.

S11:

Src, taraf lkelerde uygulanan dier ynetmelikler kapsamnda farkl bir sistemde ya da farkl bir
amala 8.2.2.3.5de tanmlanan konular ieren dengi bir kursa, eitime devam etmise, uzmanlama
programndan btnyle ya da ksmi olarak muaf tutulabilir.

-565 -

S12:

Eer tama biriminde radyoaktif malzeme ieren ambalajlarn toplam says 10'u, tama
indekslerinin toplam 3' gemiyorsa ve ilave riskler mevcut deilse, srclerin eitimine ilikin
8.2.1 gereksinimlerinin uygulanmasna gerek yoktur. Ancak, srcler daha sonra, radyoaktif
malzemelerin tanmasna ve ayrca kendi grevlerine ynelik uygun eitimi alacaklardr. Bu eitim
radyoaktif malzemelerin tanmas srasndaki radyasyon tehlikeleri konusunda bilinlenmelerini
salamaldr. Byle bir bilinlenme eitimi iveren tarafndan verilen bir sertifika ile dorulanacaktr.
Ayrca baknz 8.2.3

S13:

(Silindi)

S14:

Aralarn denetlenmesine ilikin Blm 8.4 hkmleri, herhangi bir miktarda bu maddeleri tayan
aralar iin geerli olacaktr.

S15:

Aralarn denetlenmesine ilikin Blm 8.4 hkmleri, herhangi bir miktarda bu maddeleri tayan
aralar iin geerli olacaktr. Bununla birlikte, ykl blmenin kilitli olmas veya tanan ambalajlarn
herhangi bir ekilde yetkisiz boaltmaya kar korunuyor olmas halinde, Blm 8.4 hkmlerinin
uygulanmasna gerek yoktur.

S16:

Aralarn denetlenmesine ilikin Blm 8.4 hkmleri, bu maddelerin arataki toplam ktlesinin
500 kilogram at hallerde geerlidir.
Buna ek olarak, 500 kilogramdan fazla bu maddelerden tayan aralar, herhangi bir kt amal
eylemi nlemek ve kayp ya da yangn durumunda srcy ve yetkili mercileri uyarmak amacyla
her zaman denetlenecektir.

S17:

Aralarn denetlenmesine ilikin Blm 8.4 hkmleri, bu maddelerin arataki toplam ktlesinin
1000 kilogram at hallerde geerlidir.

S18:

Aralarn denetlenmesine ilikin Blm 8.4 hkmleri, bu maddelerin arataki toplam ktlesinin
2000 kilogram at hallerde geerlidir.

S19:

Aralarn denetlenmesine ilikin Blm 8.4 hkmleri, bu maddelerin arataki toplam ktlesinin
5000 kilogram at hallerde geerlidir.

S20:

Aralarn denetlenmesine ilikin Blm 8.4 hkmleri, bu maddelerin arataki toplam ktlesinin
veya hacminin ambalajl mallar olarak 10.000 kilogram, tanklar da ise 3000 litreyi at hallerde
geerlidir.

S21:

Aralarn denetlenmesine ilikin Blm 8.4 hkmleri, ktle miktarlarna baklmakszn tm


malzemeler iin geerlidir. Ayrca, herhangi bir kt amal eylemi nlemek ve kayp ya da yangn
durumunda srcy ve yetkili mercileri uyarmak amacyla bu mallar her zaman denetlenecektir.
Bununla birlikte, Blm 8.4 hkmlerinin u durumlarda uygulanmasna gerek yoktur:
(a)

Ykleme yaplan blm kilitlenmise veya tanan ambalajlar ruhsatsz boaltmaya kar
baka ekilde korunuyorsa; ve

(b)

Doz oran aracn


gemiyorsa.

yzeyinin

eriilebilir

herhangi

bir

noktasnda

5Sv/syi

S22:

Aralarn denetlenmesine ilikin Blm 8.4 hkmleri, bu maddelerin arataki toplam ktlesinin
veya hacminin ambalajl mallar olarak 5000 kg kilogram, tanklar da ise 3000 litreyi at hallerde
geerlidir.

S23:

Aralarn denetlenmesine ilikin Blm 8.4 hkmleri, bu madde dkme halinde veya
tanklarda tanyorsa ve arataki toplam ktle veya hacim 3000 kgyi veya 3000 litreyi ayorsa
geerli olacaktr.

S24:

Aralarn denetlenmesine ilikin Blm 8.4 hkmleri, bu maddelerin arataki toplam ktlesinin
100 kilogram at hallerde geerlidir.

-566 -

BLM 8.6
TEHLKEL MAL TAIYAN ARALARIN GE SIRASINDA
KARAYOLU TNEL KISITLAMALARI

8.6.1

Genel hkmler
Bu Blmn hkmleri, aralarn karayolu tnellerinden geii 1.9.5 kapsamnda snrlysa geerli
olacaktr.

8.6.2

Tehlikeli mal tayan aralarn tnellerden geiini dzenleyen yol iaretleri veya sinyaller
Yetkili kurumun, tehlikeli mal tayan tama nitelerinin geiini kstlamak amacyla bir karayolu
tneline 1.9.5.1 uyarnca tahsis ettii tnel kategorisi, yol iaretleri ve sinyalleri ile aadaki ekilde
gsterilecektir:
aret ve sinyal
aret yok
B harfi tayan ek bir panele sahip iaret
C harfi tayan ek bir panele sahip iaret
D harfi tayan ek bir panele sahip iaret
E harfi tayan ek bir panele sahip iaret

Tnel kategorisi
Tnel kategorisi A
Tnel kategorisi B
Tnel kategorisi C
Tnel kategorisi D
Tnel kategorisi E

8.6.3

Tnel kstlama kodlar

8.6.3.1

Belirli tehlikeli mallarnda tanmas esnasnda tnellerden gei ile ilgili kstlamalar, bu mallarn
Blm 3.2, Tablo A, Stun (15)'te belirtilen tnel kstlama kodlarna gre yaplacaktr. Tnel
kstlama kodlar, hcrenin alt kesinde parantez ierisinde belirtilecektir. Tnel kstlama kodu
yerine () ifadesi olduunda, tehlikeli mallar iin herhangi tunnel kstlamasna tabi deildir; UN
NO 2919 ve 3331e atanan tehlikeli mallar iin tnellerden gei 1.7.4.2 uyarnca yetkili kurumun
(kurumlarn) onaylad zel bir dzenlemeye uyarnca mmkn olabilir.

8.6.3.2

Tama nitesi, farkl tnel kstlama koduna sahip tehlikeli mallar ieriyorsa, en fazla kstlamann
olduu yke atanan tnel kodu tm tama iin geerli olacaktr.

8.6.3.3

1.1.3 uyarnca tanan tehlikeli mallar tnel kstlamalarna tabi deildir ve tama nitesindeki
ykn tamam iin tanmlanm (uygulanacak) tnel kstlama kodlarn belirlerken gz nnde
bulundurulmayacaktr ancak tama birimi 3.4.14 1ye tabii olan 3.4.13e uygun olarak iaretlenmesi
gerekenler haricinde ise uygulanr.

8.6.4

Tehlikeli mal tayan tama nitelerinin tnellerden gemesine ilikin kstlamalar


Tnellerden gei iin u snrlamalar uygulanr:

E kategorisindeki tnellerden gei, 3.4.14e 1 uygun olarak 3.4.13e gre iaretlenmesi


gereken nakliye aralarna

Aadaki tabloya uygun olarak tama birimindeki ykn tamamna uygulanacak tnel
snrlama kodu bir kez tespit edildikten sonra 5.3.2e gre turuncu renkli levha tamas
gereken nakliye aralarna.

veya 1.6.1.20de bahsi geen geici nlemler uyguland takdirde 31 Aralk 2010a kadar ilemlere devam
edildii ekliyle ADR 3.4.11e bal olarak 3.4.10 ile uyumlu olan

-567 -

Tm yke ilikin tnel


kstlama kodu
B

B1000C

B/D

B/E
C

C5000D

C/D

C/E
D
D/E
E
-

Kstlama
B, C, D ve E kategorilerindeki tnellerden gei yasaktr
Tama nitesi bana toplam net patlayc ktlesinin unlar at
tama ilemleri:
1000 kgyi aanlar: B, C, D ve E kategorilerindeki
tnellerden gei yasaktr;
1000 kgyi amayanlar: C, D ve E kategorilerindeki
tnellerden gei yasaktr
Tankla tama ilemleri: B, C, D ve E kategorilerindeki
tnellerden gei yasaktr;
Dier tama ilemleri: D ve E kategorilerindeki tnellerden
gei yasaktr
Tankla tama ilemleri: B, C, D ve E kategorilerindeki
tnellerden gei yasaktr;
Dier tama ilemleri: E kategorisindeki tnellerden gei
C, D ve E kategorilerindeki tnellerden gei yasaktr
Tama nitesi bana toplam net patlayc ktlesinin unlar at
tama ilemleri:
5.000 kgyi aanlar: C, D ve E kategorilerindeki
tnellerden gei yasaktr;
5.000 kgyi amayanlar: D ve E kategorilerindeki
tnellerden gei yasaktr
Tankla tama ilemleri: C, D ve E kategorilerindeki tnellerden gei
yasaktr;
Dier tama ilemleri: D ve E kategorilerindeki tnellerden
gei yasaktr
Tankla tama ilemleri: C, D ve E kategorilerindeki tnellerden
gei yasaktr;
Dier tama ilemleri: E kategorisindeki tnellerden gei
D ve E kategorilerindeki tnellerden gei yasaktr
Dkme halinde veya tankla tama ilemleri: D ve E
kategorilerindeki tnellerden gei yasaktr;
Dier tama ilemleri: E kategorisindeki tnellerden gei
E kategorisindeki tnellerden gei yasaktr
Tm tnellerden gei yaplabilir (UN No. 2919 ve 3331 iin;
ayrca bkz. 8.6.3.1).

NOT 1: rnein, snflandrma kodu 1.3C, tnel kstlama kodu C5000D olan ve 3000 kg toplam net
patlayc ktlesini temsil eden bir miktarda UN No. 0161, dumansz barut tayan bir tama nitesinin
D ve E kategorilerindeki tnellerden geii yasaktr.
NOT 2: IMDG Kodu uyarnca iaretlenmi konteynrlarda ya da nakliye birimlerinde tanmas
amalanm snrl miktarlarda paketlenen tehlikeli mallar, snrl miktarda paketlenmi tehlikeli mal
ihtiva eden ambalajlarn toplam brt arl her bir nakliye birimi iin 8 tonu amad srece E
kategorisindeki tnellerden gei iin kstlamaya tabi deildir.

-568 -

KISIM 9
Aralarn retimine ve onayna ilikin
zorunluluklar

BLM 9.1
KAPSAM, TANIMLAR VE ARALARIN ONAYI
N GEERL ZORUNLULUKLAR

9.1.1

Kapsam ve tanmlar

9.1.1.1

Kapsam
Ksm 9'un zorunluluklar, Aralarn Yapm zerine Konsolide Edilmi Karar (R.E.3) 1 Ek 7'de
ortaya konduu zere, tehlikeli mal tamaclna ynelik N ve O kategorisindeki aralar iin
geerli olacaktr.
Bu zorunluluklar, aralar iin geerli olup bunlarn yapmlarn, tip onaylarn, ADR onaylarn
ve yllk teknik muayenelerini ilgilendirir.

9.1.1.2

Tanmlar
Ksm 9un amalar bakmndan:
Ara ister tamamlanm, ister tamamlanmam, ister komple olan ve tehlikeli maddelerin
karayoluyla tanmasn amalayan her trl ara anlamna gelir;
"EX/II arac" veya "EX/III arac, patlayc maddelerin ve nesnelerin tanmasna ynelik bir ara
anlamna gelir (Snf 1);
"FL arac" u anlama gelir:
(a)

Parlama noktas en fazla 60C olan svlarn (EN 590:2004 + A1: 2010 standardna uygunluk
gsteren ve UN No. 1202 olan, EN 590:2004 + A1:2010 standardnda belirtilen parlama
noktasna sahip dizel yakt, gaz ya ve stma ya (hafif) hari olmak zere), kapasitesi 1
m3ten fazla olan sabit tanklarda veya sklebilir tanklarda veya mnferit kapasitesi
3m3 aan tank konteynerlerinde veya portatif tanklarda tanmasna ynelik bir ara; veya

(b)

Yanc gazlarn, kapasitesi 1 m3ten fazla olan sabit tanklarda veya sklebilir tanklarda
ya da mnferit kapasitesi 3 m3ten fazla olan tank konteynerlerinde, portatif tanklarda
veya MEGClerde tanmasna ynelik bir ara veya

(c)

Yanc gazlarn tanmasn amalayan ve toplam kapasitesi 1 m3ten fazla olan tplgaz
tankeri;

OX arac, stabilize hidrojen peroksit veya %60'tan fazla hidrojen peroksit ieren sulu bir zeltiyle
kararlatrlm hidrojen peroksitin (Snf 5.1, UN No. 2015), kapasitesi 1 m3ten fazla olan sabit
tanklarda veya sklebilir tanklarda ya da mnferit kapasitesi 3 m3ten fazla olan tank
konteynerlerinde ya da portatif tanklarda tanmasna ynelik bir ara anlamna gelir;
"AT arac" u anlama gelir:
(a)

Kapasitesi 1 m3ten fazla olan sabit tanklarda veya sklebilir tanklarda; ya da mnferit
kapasitesi 3 m3ten fazla olan tank konteynrlarda, portatif tanklarda veya MEGClerde
tehlikeli mallarn tanmas amalanm EX/III, FL veya OX haricindeki tatlar ya da
MEGC haricindeki aralar; veya

(b)

Toplam kapasitesi 1 m3' aan ve FL arac dndaki tpl gaz tankeri;

MEMU, 1.2.1de aklanan mobil patlayc retim biriminin tanmna uyan bir ara anlamna
gelir.
Tamamlanm ara, daha fazla tamamlama ilemine ihtiya duymayan her trl ara anlamna gelir
(rn. tek aamada ina edilen yk vagonlar, kamyonlar, traktrler, rmorklar);

Birlemi Milletler belgesi ECE/TRANS/WP.29/78/Rev.3


- 571 -

Tamamlanmam ara, en az bir ilave aamayla tamamlama ilemi gerektiren ara anlamna
gelir (rn. asili kabin, rmork asisi);
Komple ara, ok aamal bir srecin sonucu olarak elde edilen ara anlamna gelir (rn. gvde
almasyla donatlm bir asi veya asili kabin);
Tip onayl ara, 105 sayl AEK Ynetmelii 2 uyarnca onaylanm olan ara anlamna gelir;
ADR onay, Anlamaya Taraf lkelerden birinin yetkili kurumu tarafndan dzenlenmi olan ve
tehlikeli madde tamaclna ynelik tek bir aracn, bir EX/II, EX/III, FL, OX veya AT tatlar ya da
MEGC aralar olarak bu Ksmn ilgili teknik gereksinimlerini karladn beyan eden sertifikasyon
anlamna gelir.
9.1.2

EX/II, EX/III, FL, OX ve AT aralar ile MEMUlerin onaylanmas


NOT: EX/II, EX/III, FL, OX ve AT aralar ile MEMUler haricindeki aralar iin, menei lkede
normalde uygulanan genel gvenlik ynetmeliklerinin gerektirdiklerinin haricinde zel bir onay
sertifikas gerekmemektedir.

9.1.2.1

Genel
EX/II, EX/III, FL, OX ve AT aralar ile MEMUler, bu Ksmn ilgili zorunluluklarn yerine
getirecektir.
Her tamamlanm ve komple ara, Blm 9.2 ila 9.8in ilgili teknik gereksinimleriyle uygunluun
dorulanmas amacyla, bu blmn idari gereksinimleri uyarnca yetkili kurum tarafndan bir ilk
muayeneye tabi tutulacaktr.
Yetkili kurum, reticinin, tam yetkilisinin veya yetkili kurumun tand bir kurumun, Blm 9.2nin
zorunluluklaryla uygunluk beyannda bulunduu; 9.1.2.2 uyarnca tip onayl bir traktrn veya yar
rmorkun ilk muayenesinden feragat edebilir.
Aracn uygunluu, 9.1.3 kapsamndaki bir onay sertifikasnn dzenlenmesi yoluyla tasdik edilecektir.
Aralarn, dayankl bir fren sistemiyle donatlmas isteniyorsa, aracn reticisi veya tam yetkili bir
temsilcisi, AEK Ynetmelii No. 133 'n Ek 5'inde yer alan ilgili hkmlere uygunluk beyan
hazrlayacak olup bu beyan, ilk teknik muayenede sunulacaktr.

9.1.2.2

Tip onayl aralarla ilgili zorunluluklar


Ara reticisinin veya tam yetkili temsilcisinin talebi zerine, 9.1.2.1 uyarnca ADR onayna tabi
aralara, yetkili bir kurum tarafndan tip onay verebilir. Bir yetkili kurum tarafndan 105 sayl AEK
Ynetmelii2 uyarnca bir tip onay sertifikas dzenlenmise Blm 9.2nin ilgili teknik
gereksinimlerinin karland kabul edilecektir. Bunun iin, sz konusu Ynetmeliin teknik
gereksinimlerinin bu Ksmdaki Blm 9.2ye karlk gelmesi ve arataki herhangi bir deiikliin,
bunun geerliliini deitirmemesi gerekmektedir. MEMUler iin, 105 sayl AEK Ynetmelii
uyarnca ilitirilmi olan tip onay iareti, aracn MEMU veya EX/III olduunu tanmlayabilir.
MEMUlerin yalnzca 9.1.3 kapsamnda dzenlenmi olan onay sertifikasnda tanmlanmas
gerekmektedir.
Anlamaya Taraf lkelerden birince verilmi olan bu tip onay, tek bir ara ADR onayna muayene
iin teslim edildiinde aracn uygunluunu garanti edecek dier Anlamaya Taraf lkelerce kabul
edilecektir.

AEK Ynetmelii No. 105 (Tehlikeli maddelerin tanmasna ynelik aralarn, spesifik yapsal zellikleri
bakmndan onayna ilikin yeknesak hkmler).
3

AEK Ynetmelii No: 13 (fren sistemi bakmndan M, N ve O kategorilerindeki aralarn


onayna ilikin yeknesak hkmler)

- 572 -

ADR onayna ynelik muayenede, Blm 9.2nin ilgili zorunluluklarna uygunluk


bakmndan tip onayl tamamlanmam aracn yalnzca tamamlama srecinde toplanan veya
deitirilen paralar muayene edilecektir.
9.1.2.3

Yllk teknik muayene


EX/II, EX/III, FL, OX ve AT aralaryla MEMUler, bu Ksmn ilgili gereksinimlerine ve tescil
edildikleri lkede geerli olan genel gvenlik ynetmeliklerine (frenler, farlar vb. ile ilgili) uygunluk
gsterdiklerinden emin olunmak zere, tescil edildikleri lkede yllk teknik muayeneye tabi olacaktr.
Aracn uygunluu, ya onay sertifikasnn geerliliinin uzatlmas ya da 9.1.3 kapsamnda yeni bir
onay sertifikasnn dzenlenmesi yoluyla tasdik edilecektir.

9.1.3

Onay sertifikas

9.1.3.1

EX/II, EX/III, FL, OX ve AT aralaryla MEMUlerin bu Ksmn zorunluluklaryla uygunluu,


yetkili kurumun dzenledii onay sertifikasna (ADR onay sertifikasna) tabidir. Sz konusu yetkili
kurum, muayenesi tatmin edici sonular veren veya 9.1.2.1 uyarnca Blm 9.2nin zorunluluklarna
uygunluk beyannn dzenlenmesini salayan her bir aracn tescil lkesindeki yetkili kurumdur.

9.1.3.2

Bir Anlamaya Taraf lkenin yetkili kurumu tarafndan, yine bu Anlamaya Taraf lkenin snrlar
iinde kaytl bir araca ynelik olarak dzenlenen onay sertifikas, geerliliinin devam etmesi
kaydyla dier Anlamaya Taraf lkelerin yetkili kurumlar tarafndan kabul edilecektir.

9.1.3.3

Onay sertifikas, 9.1.3.5te gsterilen modelle ayn dzene sahip olacaktr. Boyutlar 210 mm x 297
mm (A4 format) olacaktr. Sertifikann hem n hem de arka taraf kullanlacaktr. Sertifika, pembe
aprazlamasna bir erit ile beyaz renkte olacaktr.
Bu sertifika, dzenleyen lkenin dilinde ya da dillerinden birinde hazrlanacaktr. Bu dilin ngilizce,
Franszca veya Almanca olmamas halinde, onay sertifikasnn bal ile No. 11 altndaki aklamalar
ngilizce, Franszca veya Almanca dillerinde de yazlacaktr.
Vakumla alan atk tankerine ynelik onay sertifikas u ibareyi ierecektir: "vacuum- operated
waste tank-vehicle" (vakumla alan atk tankeri).

9.1.3.4

Onay sertifikasnn geerlilii, sertifikann dzenlenmesinden nce ara zerinde


gerekletirilen teknik muayene tarihinden en fazla bir yl sonra sona erecektir. Bir sonraki onay
dnemi, kabul edilen en yeni son geerlilik tarihiyle balantl olacaktr. Bunun iin teknik
muayenenin, bu tarihten nceki veya sonraki bir ay ierisinde gerekletirilmesi gerekir.
Bununla birlikte, zorunlu teknik muayeneye tabi olan tanklar iin bu hkm, tanklar zerindeki sklk
(szdrmazlk) testlerinin, hidrolik basn testlerinin veya i muayenelerin Blm 6.8 ile 6.9da ortaya
konanlardan daha ksa aralklarla yrtlmesi gerektii anlamna gelmez.

- 573 -

- 574 -

9.1.3.5

Belirli tehlikeli mallar tayan aralar iin onay sertifikas modeli


BELRL TEHLKEL MALLAR TAIYAN
ARALAR N ONAY SERTFKASI

Bu sertifika, aada belirtilen aracn, Tehlikeli Mallarn Karayolu ile Uluslararas Tamaclna ilikin Avrupa
Anlamas (ADR) tarafndan ngrlen koullar karladn beyan eder.
1. Sertifika No.

2. Ara reticisi:

3. Ara Tanmlama No

5.

Taycnn, operatrn veya ara sahibinin ad ve i adresi:

6.

Arala ilgili aklamalar:

4. Tescil numaras (varsa):

1
2

7.

ADR 9.1.1.2 kapsamndaki ara kodu (kodlar):


EX/II
EX/III
FL
OX
AT
MEMU
3
8. Dayankl fren sistemi:
Yok
ADR 9.2.3.1.2 uyarnca etkinlik
tonluk 4 bir tama nitesinin4 toplam ktlesi iin yeterlidir.
9. Sabit tanklar/tpl gaz tankeriyle ilgili aklama
(varsa):
9.1 Tank reticisi:
9.2 Tank/tpl gaz tankeri onay numaras:
9.3 Tank reticisinin seri numaras/Tpl gaz tankerinin elemanlarnn tanmlamas:
9.4. retim yl:
9.5 ADR 4.3.3.1 veya 4.3.4.1 uyarnca tank kodu:
9.6 ADR 6.8.4 uyarnca TC ve TE zel hkm (varsa) 6:
10. Tanmasna izin verilen tehlikeli mallar:
Ara, No. 7deki ara kodlarna atanm olan tehlikeli mallarn tanmas iin aranan koullar karlamaktadr.
10.1 Ara. EX/II ise
uyumluluk grubu J de dahil olmak zere Snf 1 maddeleri
veya EX/III arac ise 3 uyumluluk grubu J hari olmak zere Snf 1 maddeleri
10.2 Tanker/tpl gaz tankeri iin 3
yalnzca tank kodu ve No. 9da belirtilen zel hkmler kapsamnda izin verilen maddeler tanabilir 5
ya da
yalnzca aadaki maddeler tanabilir (Snf, UN No. ve gerekliyse ambalajlama grubu ile uygun
sevkiyat ad):
Yalnzca, gvde, conta, tehizat ve (varsa) koruyucu astar malzemeleriyle tehlikeli tepkimeye girmeye meyilli
olmayan maddeler tanabilir.
11. Aklamalar:
12. Son geerlilik tarihi:

Dzenleyen kurum mhr


Yer, Tarih, mza

2
3
4

Aralarn Yapmna ilikin Konsolide Kararn (R.E.3) Ek 7'sinde veya 2007/46/AT sayl Direktifte tanmlanan
elektrikle alan aralarn ile N ve O kategorilerindeki rmorklarn tanmlar uyarnca.
lgili olmayann stn iziniz.
lgili olan iaretleyiniz.
lgili deeri giriniz. 44 t deeri, tescil belgelerinde yer alan tescil/hizmet srasndaki maksimum izin verilen
ktle yi snrlamaz.
Varsa zel hkmler de dikkate alnarak No. 9 da belirtilen tank koduna veya 4.3.3.1.2 veya 4.3.4.1.2deki
hiyerari kapsamnda izin verilen baka bir tank koduna tahsis edilmi olan maddeler.
zin verilen maddeler No. 10.2'de yer alyorsa aranmaz.

- 575 -

13.
Geerlilik tarihi u tarihe kadar uzatlmtr

Geerliliin uzatlmas

Dzenleyen kurumun mhr, yer, tarih, imza:

NOT:
Ara hizmetten alnlnda, ara No. 5te belirtilen baka bir taycya, operatre veya ara sahibine
devredildiinde, sertifikann geerlilik tarihinin sona ermesi zerine veya aracn bir veya birden fazla temel zelliinde
ciddi bir deiiklik gereklemesi halinde, sertifikay dzenleyen kuruma iade edilecektir.

- 576 -

BLM 9.2
ARALARIN RETMNE LKN ZORUNLULUKLAR

9.2.1

Bu blmn zorunluluklarna uygunluk

9.2.1.1

EX/II, EX/III, FL, OX ve AT aralar, aadaki tablo uyarnca, bu Blmn zorunluluklarn


karlayacaktr.
EX/II, EX/III, FL, OX ve AT dndaki aralar iin:
-

9.2.3.1.1in zorunluluklar (13 sayl AEK Ynetmelii veya 71/320/AET sayl Direktif
uyarnca fren tehizat), 30 Haziran 1997den itibaren ilk tescili yaplan (veya tescil zorunlu
deilse hizmete alnan) tm aralar iin geerlidir;

9.2.5 zorunluluklar (89 sayl AEK Ynetmelii veya 92/24/AET sayl Direktif
uyarnca hz snrlandrma cihaz), ilk tescili 31 Aralk 1987den sonra yaplan ve maksimum
ktlesi 12 tondan fazla olan tm motorlu aralar ile ilk tescili 31 Aralk 2007den
sonra
yaplan ve maksimum ktlesi en az 3,5 ton, en fazla 12 ton olan tm motorlu aralar iin
geerlidir.

- 577 -

ARALAR
TEKNK ZELLKLER

9.2.2.2

ELEKTRK
TEHZATI
Kablo tesisat

9.2.2.3

Ak ana alteri

9.2.2

EX/II EX/III

YORUMLAR

AT

FL

OX

9.2.2.3.1

Xa

Xa

9.2.2.3.2

9.2.2.3.3

9.2.2.3.4
9.2.2.4

Akler

9.2.2.5

Kalc olarak g
verilmi devreler

9.2.2.5.1

9.2.2.5.2

9.2.2.6

Kabin arkasndaki
elektrik tesisat

9.2.3

FREN
TEHZATI
Genel hkmler

9.2.3.1

9.2.2.3.1in son cmlesi, 1 Temmuz 2005ten sonra ilk tescili yaplan (ya da tescil zorunlu
deilse hizmete alnan) aralar iin geerlidir.
a

Kilitlenmeyen fren sistemi

Xb

Xb

Xb

Xb

Dayankl fren
sistemi

Xc

Xc

Xc

Xc

Maksimum ktlesi 16 tondan fazla olan motorlu aralarla (traktrler ve esnemez aralar)
maksimum ktlesi 10 tondan fazla olan ve rmork ekme onay tayan motorlu aralar (yani
tam rmorklar, yar rmorklar ve aks rmorklar) iin geerlidir. Motorlu aralar, kategori 1
kapsamndaki kilitlenmeyen fren sistemiyle donatlacaktr.
Maksimum ktlesi 10 tondan fazla olan rmorklar iin geerlidir (rn. tam rmorklar ve yar
rmorklar). Rmorklar, kategori A kapsamndaki kilitlenmeyen fren sistemiyle donatlacaktr.
c Maksimum ktlesi 16 tondan fazla olan veya maksimum ktlesi 10 tondan fazla olan ve
rmork ekmeye yetkili motorlu aralar iin geerlidir. Dayankl dren sistemi IIA tipinde
olacaktr.
b

ARALAR
TEKNK ZELLKLER
9.2.4

EX/II EX/III

AT

YORUMLAR
FL

OX

9.2.4.2

YANGIN
RSKLERNN
Ara kabini

9.2.4.3

Yakt tanklar

9.2.4.4

Motor

9.2.4.5

Egzoz sistemi

9.2.4.6

Ara mukavemet freni

9.2.4.7

Yanmal stclar

Xd

Xd

Xd

Xd

Xe

9.2.4.7.1
9.2.4.7.2
9.2.4.7.5
9.2.4.7.3
9.2.4.7.4

Xd

9.2.4.7.6

Xe

Xe

9.2.5

9.2.6

Xd

HIZ
SINIRLANDIRMA
CHAZI
RMORKLARIN
KAPLN

Xe

Xe

30 Haziran 1999 tarihinden sonra donatlm motorlu aralar iin geerlidir. 1 Ocak 2010
tarihine kadar 1 Temmuz 1999dan nce donatlm aralar iin zorunlu uyumluluk vardr.
Donatma tarihi bilinmiyorsa, ilk tescil tarihi kullanlacaktr.
d
30 Haziran 1999 tarihinden sonra donatlm motorlu aralar iin geerlidir. 1 Ocak 2010
tarihine kadar 1 Temmuz 1999dan nce donatlm aralar iin zorunlu uyumluluk vardr.
Donatma tarihi bilinmiyorsa, ilk tescil tarihi kullanlacaktr.
lk tescili 31 Aralk 1987den sonra yaplm olan ve maksimum ktlesi 12 tonu aan motorlu
aralar iin ve ilk tescili 31 Aralk 2007den sonra yaplm olan ve maksimum ktlesi en az 3.5
ton, en fazla 12 ton olan tm motorlu aralar iin geerlidir.

9.2.1.2

MEMUler, bu Blmn EX/III aralar iin geerli olan zorunluluklarn yerine getirecektir.

9.2.2

Elektrik donanm

9.2.2.1

Genel hkmler
Tm elektrik tesisat, 9.2.1 tablosuna uygun olarak 9.2.2.2 ila 9.2.2.6 'nn hkmlerini
karlayacaktr.

9.2.2.2

Kablo tesisat

9.2.2.2.1

letkenlerin boyutu ar snmay ynleyecek byklkte olacaktr. letkenler yeterli lde


yaltlmaldr. Aadakiler dnda btn devreler, sigortalar ya da otomatik devre kesiciler yoluyla
korunacaktr:
-

Ak ile souk hareket tertibat ve motorun durma sistemi arasndaki devreler;

Ak ile alternatr arasndaki devreler;

Alternatr ile sigorta veya devre kesici kutu arasndaki devreler;

Ak ile altrc motor arasndaki devreler;

Sistem elektrikli ya da elektromanyetik ise ak ile bu frenleme sisteminin g kontrol


merkezi
(bkz. 9.2.3.1.2) arasndaki devreler;

Ak ile boji dingilini kaldrmaya ynelik elektrikli kaldrma mekanizmas arasndaki


devreler. Yukardaki korunmasz devreler, olabildiince ksa olacaktr.

9.2.2.2.2

Kablolar, iletkenlerin mekanik ve termal gerilimlere kar yeterli lde korunabilecei ekilde
gvenlice balanacak ve yerletirilecektir.

9.2.2.3

Ak ana alteri

9.2.2.3.1

Elektrik devresini kesme alteri, aknn mmkn olabildiince yaknna yerletirilmelidir. Tek
kollu bir alter kullanlyorsa, bu toprak balantsna deil, besleme balantsna yerletirilecektir.

9.2.2.3.2

alterin balant kesme ve yeniden balant kurma ilevlerini yerine getirmesi iin, bir kontrol
aygt src kabininin iine yerletirilecektir. Bu, srcnn kolay ulaabilecei bir yerde
bulunacak ve ayrt edilecek biimde iaretlenecektir. Bu, ya iki ynde hareket eden bir kontrol
aygt kullanlarak koruyucu bir kaplama eklenmek suretiyle ya da uygun baka yollar ile
istenmeyen almalara kar korunacaktr. Ek kontrol aygtlar, ayrt edici ekilde
iaretlenmek suretiyle ve istenmeyen almalara kar korunduklar takdirde kurulabilir. Kontrol
cihazlar elektrikle alyorsa, kontrol cihazlarnn devreleri 9.2.2.5 zorunluluklarna tabidir.

9.2.2.3.3

alter, IEC Standard 529 uyarnca IP 65 koruma derecesine sahip bir muhafazaya sahip
olacaktr.

9.2.2.3.4

alterdeki kablo balantlar IP 54 koruma derecesine sahip olacaktr. Bununla birlikte, bu


balantlar, bir merkezde (ki bu ak kutusu olabilir), toplanmlarsa bu koul geerli deildir. Bu
durumda, rnein lastik bir kapakla ksa devrelere kar balantlarn yaltlmas yeterlidir.

9.2.2.4

Akler
Ak terminalleri, yaltc ak kutusu kapa ile kapatlacak veya elektriksel olarak yaltlacaktr.
Akler motor kapann altna yerletirilmemise, havalandrmal bir kutu iine taklacaktr.

- 580 -

9.2.2.5

Kalc olarak g verilmi devreler

9.2.2.5.1

(a)

Balama telleri
enerjisine bal
olacaktr. Bu tr
60079 ksm 1,
gsterecektir;

(b)

IEC 60079 ksm 141 'n uygulanmas iin, aadaki snflandrmadan yararlanlacaktr;

de dahil olmak zere, ak ana alteri ak olduunda daimi elektrik


kalacak olan elektrik tesisat tehlikeli alanlarda kullanma elverili
tehizatlar IEC 60079, ksm 0 ve 141 'n genel zorunluluklarna ve IEC
2, 5, 6, 7, 11, 25 ya da 18'de belirtilen ek zorunluluklara uygunluk

9.2.2.3 ve 9.2.2.4'e tabi olmayan balant telleri de dahil olmak zere, daimi olarak elektrik
enerjisine balanm olan tehizatlar, genel olarak elektrik donanm sz konusu olduunda
Blge 1'in gerekliliklerine uyacak veya src kabininin iine yerletirilmi olan elektrik
donanm sz konusu olduunda ise Blge 2'nin gerekliliklerine uyacaktr. Patlama grubu
IIC, scaklk snf T6nn zorunluluklar yerine getirilmelidir.
Bununla birlikte, ortamdaki elektrikli olmayan tehizatlarn neden olduu scakln T6
scaklk snrn at bir ortama monte edilmi olan kalc olarak elektrik verilmi elektrikli
tehizatlar iin, kalc olarak elektrik verilmi tehizatlarn scaklk snflandrmas, en az
T4 scaklk snfnnkiyle ayn olacaktr.
(c)

Kalc olarak enerji verilmi tehizatlarn besleme balantlar, IEC 60079, ksm 7
(Yksek gvenlik) hkmlerine uygunluk gsterecek ve bir sigorta ya da g kaynana
olabildiince yakn ekilde yerletirilmi olan otomatik devre kesici ile korunacaktr; ya da
kendiliinden gvenli tehizat ise, bu balantlar g kaynana olabildiince yakn
ekilde yerletirilmi olan bir gvenlik bariyeri ile korunacaktr.

9.2.2.5.2

Ak ana alteri ak olduunda elektrik enerjisine bal kalmas gereken elektrik donanmnn ak
ana alteri ile elektrik bypass devresi balantlar; sigorta, devre kesici ya da emniyet engeli (akm
snrlayc) gibi uygun aralar yoluyla fazla snmaya kar korunacaklardr.

9.2.2.6

Elektrik tesisatnn src kabininin arkasna yerletirilen blmne ilikin hkmler


Elektrik donanmnn tamam, aracn normal kullanm koullarnda alev almayacak ya da ksa devre
oluturmayacak ve bir arpma ya da bir deformasyon durumunda bu tr risklerin minimum
dzeyde tutulaca biimde tasarlanacak, yaplacak ve korunacaktr. zellikle de:

9.2.2.6.1

Kablo tesisat
Src kabininin arkasndaki kablo sistemi, aracn normal almas esnasnda arpmaya, anmaya
ve ypranmaya kar korunacaktr. Uygun koruma rnekleri aadaki 1, 2, 3 ve 4 numaral
ekillerde verilmitir. Bununla birlikte, kilitlenmeyen frenleme sistemlerinin sensr kablolar ek
koruma gerektirmez.

IEC 60079 ksm 14 zorunluluklar bu Ksm zorunluluklarnn yerini almaz.

- 581 -

ekil No 1
Oluklu polimid hat

Ayr ayr yaltml kablolar

Oluklu polimit hat

ekil No 2
Yaltm klf

Ayr ayr yaltml


kablolar

ekil No 3
klf

Poliretan kaplama

Ayr ayr yaltml kablolar

ekil No 4
D katman

katman

Ayr ayr yaltml kablolar


Metal dili koruma

- 582 -

9.2.2.6.2

Aydnlatma
Vidal bala sahip lamba kullanlmayacaktr.

9.2.2.6.3

Elektrik balantlar
Motorlu aralar ile rmorklar arasndaki elektrik balantlar IEC 60529 standard uyarnca IP54
koruma derecesine sahip olacaktr ve kaza sonucu oluabilecek balant kopmalarn nleyecek
biimde tasarlanacaktr. Balantlar, duruma gre uyarlanacak ekilde ISO 25981:20082 , ISO
12098:20042, ISO 7638:2003 2 ve EN 15207:2006 ile uyumlu olacaktr.

9.2.3

Fren tehizat

9.2.3.1

Genel hkmler

9.2.3.1.1

Tehlikeli mallarn tanmasna ynelik tama niteleri olarak kullanlmas amalanan motorlu
aralar ve rmorklar, AEK Ynetmelii No. 13 3 'n veya tadil edildii ekliyle
71/320/AEK3 Direktifinin, ilerinde belirtilen bavuru tarihlerine uygun olacak ekilde, ilgili tm
teknik gereksinimlerini karlayacaktr.

9.2.3.1.2

EX/III, FL, OX ve AT aralar AEK Ynetmelii No. 134, Ek 5'in gereksinimlerini


karlayacaktr.

9.2.3.2

(Silindi)

9.2.4

Yangn risklerinin nlenmesi

9.2.4.1

Genel hkmler
Aadaki teknik hkmler 9.2.1deki tablo kapsamnda geerlidir.

9.2.4.2

Ara kabini
Src kabini kolayca alev almayan bir malzemeden yaplmamsa, tankla ayn ene sahip metalden
ya da bir baka uygun materyalden yaplm bir koruyucu levha src kabininin arka tarafna
yerletirilecektir. Src kabininin arka tarafndaki ve koruyucu levhadaki btn pencereler
skca kapal olacaktr ve atee dayankl iskeletlerden ve atee dayankl emniyet camndan yaplm
olacaktr. Ayrca, tank ile src kabini ya da koruyucu levha arasnda en az 15 santimetrelik bir
boluk bulunacaktr.

9.2.4.3

Yakt tanklar
Ara motorunu ikmal etmek iin kullanlan yakt tank aadaki zorunluluklara tabidir:

9.2.4.4

(a)

Herhangi bir szntnn meydana gelmesi durumunda, yakt aracn ya da ykn scak
ksmlarna temas etmeden yere akacaktr;

(b)

Benzin ieren yakt tanklar, doldurma deliinde deliin hermetik olarak kapatlmasn
salayan etkin bir alev tuza ya da bir kapakla donatlacaktr.

Motor
Arac hareket ettiren motor snma ya da alevlenme yoluyla yk iin herhangi bir tehlikeye yol
amayacak bir biimde donatlm ve yerletirilmi olacaktr. EX/II ve EX/III aralar sz konusu
olduunda, motor sktrmal ateleme yapsnda olacaktr.

Burada refere edilen ISO 4009 standardn uygulanmas gerekmemektedir.


AEK Ynetmelii No: 13 (frenlemeye ilikin M, N ve O kategorilerindeki aralarn onayna
ilikin standart hkmler)
3

- 583 -

9.2.4.5

Egzoz sistemi
Egzoz sistemi (egzoz borular dahil) snma ya da alevlenme yoluyla yk iin herhangi bir tehlikeye
yol amayacak bir biimde oluturulacak ve korunacaktr. Yakt tanknn (dizel) altna direkt olarak
yerletirilmi egzoz sisteminin paralarnda en az 100 milimetrelik bir boluk olacaktr ya da
koruyucu s kalkan ile korunacaklardr.

9.2.4.6

Ara mukavemet freni


Src kabininin arka duvarnn arkasna yerletirilen ve yksek scaklk yayan bir mukavemet
frenleme sistemine sahip olan aralarda, lokal olsa bile tank duvarnn ya da ykn snmasn
nlemek amacyla bu sistemle tank ya da yk arasna salam bir biimde balanan ve yerletirilen bir
koruyucu s kalkan bulunacaktr.
Buna ek olarak, koruyucu s kalkan, kazara olsa dahi ykn dar akmasna ya da szmasna kar
frenleme sistemini koruyacaktr. rnein, ikiz gvdeli bir kalkan ieren bir koruma yeterli
saylacaktr.

9.2.4.7

Yanmal stclar

9.2.4.7.1

Yanmal stclar, burada belirtilen bavuru tarihleri ve 9.2.1deki tablo kapsamnda geerli olan
9.2.4.7.2 ila 9.2.4.7.6 hkmlerine uygun olarak, tadil edilmi ekliyle 1224 sayl AEK
Ynetmeliinin ilgili teknik zorunluluklarna uygunluk gsterecektir.

9.2.4.7.2

Yanmal stclar ve bu tr stclarn egzoz gaz hatt, ykn snmas ya da alev almas gibi kabul
edilemez bir riski nleyecek biimde tasarlanacak, yerletirilecek, korunacak ya da rtlecektir.
Aracn yakt tank ve egzoz sistemi, yakt tanklar ve egzoz sistemleri iin srasyla 9.2.4.3 ile
9.2.4.5'te belirtilen benzer hkmlere uygunluk salyorsa, bu zorunluluk yerine getirilmi
saylacaktr.

9.2.4.7.3

Yanmal stclar, aadaki yntemlerle iletimden geri ekilecektir:


(a)

Src kabinindeki dmeden kastl olarak manel kapama;

(b)

Aracn motorunu durdurmak; bu durumda stma cihaz src tarafndan manel olarak
yeniden balatlabilir;

(c)

Tanan tehlikeli mallar iin, motorlu aracn stndeki besleyici pompay altrmak.

9.2.4.7.5

Yanmal stcnn iletimden ekilmesinden sonra tekrar altrlmasna izin verilmitir.9.2.4.7.3


(b) ve (c)de anlan yntemler iin, ateleme havas ikmaline en fazla 40 saniye sren almaya
devam dngsnden sonra uygun baz nlemlerle mdahale edilecektir. Yalnzca s eanjrnn
normal kullanm srasnda 40 saniyelik azaltlm bir alma devam dngsne dayankl olduu
kantlanan stclar kullanlacaktr.
Yanmal eanjr elle altrlacaktr. Programlama cihazlarnn kullanm yasaktr.

9.2.4.7.6

Gazl yaktlarla alan yanmal stclarn kullanm yasaktr.

9.2.5

Hz snrlandrma cihaz

9.2.4.7.4

Azami arl 3,5 tonu aan motorlu aralara (sabit kasal aralar ve yar rmork ekicileri), tadil
edilmi ekliyle AEK Ynetmelii, No. 895 'un teknik zorunluluklar uyarnca bir hz snrlandrma
cihaz taklacaktr. Aracn teknolojik toleransnn gz nnde bulundurulmas suretiyle, cihaz, aracn
saatte 90 kilometre hz amayaca bir biimde kurulmu olacaktr.

AEK Ynetmelii No. 122 (Bir stma sisteminin veya bir aracn stma sistemi bakmndan tip nayna ilikin
ynetmelik)
5
AEK Ynetmelikleri No. 89: unlarn onayna ilikin yeknesak hkmler:
I.
Maksimum hzlarnn snrlandrlmasna ilikin aralar;
II.
Onayl tipteki bir hz snrlandrma cihaznn (SLD) kurulumuna ilikin aralar;
III.
Hz snrlandrma cihazlar (SLD).
- 584 -

9.2.6

Rmork balant cihazlar


Rmork balant cihazlar, AEK Ynetmelii No. 55 6 teknik gereksinimleri ile belirtilen bavuru
tarihlerine kapsamnda uygunluk gsterecektir.

AEK Ynetmelii No. 55 (Ara kombinasyonlarnn mekanik balant bileenlerinin onayna ilikin
yeknesak hkmler).
6

- 585 -

- 586 -

BLM 9.3
PATLAYICI MADDELERN VE NESNELERN (SINIF 1) AMBALAJLAR NDE TAINMASINA
YNELK TAMAMLANMI VEYA KOMPLE EX/II VEYA EX/III ARALARINA LKN EK
ZORUNLULUKLAR

9.3.1

Ara gvdelerinin yapmnda kullanlacak malzemeler


Tanan patlayc maddelerle tehlikeli bileikler oluturabilecek hibir malzeme gvdenin yapmnda
kullanlmayacaktr.

9.3.2

Yanmal stclar

9.3.2.1

Yanmal stclar, yalnzca src kabininin veya motorun stlmas iin EX/II ve EX/III aralarna
monte edilecektir.

9.3.2.2

Yanmal stclar, 9.2.4.7.1, 9.2.4.7.2, 9.2.4.7.5 zorunluluklarn yerine getirecektir.

9.3.2.3

Yanmal stcnn alteri, src kabininin dna taklabilir.


Is eanjrnn, azaltlm alma devam dngsne direnli olduunun kantlanmas gerekli
deildir.

9.3.2.4

Yanmal stcnn iletimi iin gereken hibir yanmal stc veya yakt tank, g kayna, ateleme
havas ya da stma havas emme borusu veya egzoz borusu k, yk blmesine monte
edilmeyecektir.

9.3.3

EX/II aralar
Aralar; patlayclarn d tehlikelerden ve hava koullarndan korunaca ekilde tasarlanacak,
yaplacak ve donatlacaktr. Aralar, ya kapatlacak ya da zerleri rtlecektir. rt yrtlmaya
dayankl ve kolayca alev almayan, su ve hava geirmez maddeden yaplm olacaktr. Ykleme
alann her yandan kapatmak amacyla gerilecektir.
Kapal aralarn yk kompartmanndaki tm aklklar, kilitlenebilir, skca oturan kaplara veya
esnemez kapaklara sahip olacaktr. Src blmesi, aralksz bir duvarla yk blmesinden
ayrlacaktr.

9.3.4

EX/III aralar

9.3.4.1

Aralar; patlayclarn d tehlikelerden ve hava koullarndan korunaca ekilde


tasarlanacak, yaplacak ve donatlacaktr. Bu aralar kapal tutulacaktr. Src blmesi, aralksz bir
duvarla yk blmesinden ayrlacaktr. Ykleme yzeyi aralksz olacaktr. Yk sktrma noktalar
kurulacaktr.Tm balant noktalar mhrlenecektir. Aklklarn hepsi kilitlenebilir olacaktr.
Bunlar, balant yerlerinin stne gelecek biimde yerletirilecek ve yaplacaktr.

9.3.4.2

Gvde, minimum kalnl 10 mm olan sya ve aleve dayankl malzemelerden mamul olacaktr. EN
13501-1:2007 + A1:2009 standard kapsamnda Snf B-s3-d2 altnda snflandrlm malzemelerin bu
zorunluluu karlad kabul edilir.
Gvde iin kullanlan malzeme metal ise, gvdenin komple i ksm, ayn zorunluluu karlayan
malzemelerle kaplanacaktr.

Yanclk sz konusuysa ISO Standard 3795:1989 Tarm ve ormanclk iin karayolu aralar ve
traktrler ile makineler malzemelerin yanclk davrannn saptanmas dokmanndaki prosedr
uyarnca, rt numunelerinin 100 mm/dakikay amayan bir yanma hz olmas halinde bu zorunluluun
karland dnlecektir.
1

- 587 -

9.3.5

Motor ve yk blmesi
Bir EX/II veya EX/III aracn altran bir motor, yk blmesinin n duvarnn ilerisine
yerletirilecektir; bununla birlikte fazla s yk blmesinin i yzeyinin scakln 80C'nin stne
kararak yk iin tehlike oluturmayaca ekilde yaplabilirse yk blmesinin altna da
yerletirilebilir.

9.3.6

D s kaynaklar ve yk blmesi
EX/II ve EX/III aralarnn egzoz sistemleri ya da tamamlanm ya da komple aralarn dier
paralar, fazla snn yk blmesinin i yzeyinin scakln 80C'nin stne kararak yk iin
tehlike oluturmayaca ekilde kurulacak ve yerletirilecektir.

9.3.7

Elektrik tehizat

9.3.7.1

Elektrik sisteminin nominal voltaj 24V'yi gemeyecektir.

9.3.7.2

EX/II aralarnn yk blmesindeki herhangi bir aydnlatma sistemi, tavanda yer olacak ve kablolar
ya da ampul daryla temas etmeyecek ekilde kaplanacaktr.
Uyumluluk Grubu J iin, elektrik tesisat en az IP65 olacaktr (rn. alev geirmez Eex d). Yk
blmesinin iinden eriilebilen elektrikli tehizat, ieriden gelebilecek mekanik darbelere kar
yeterli derecede korunacaktr.

9.3.7.3

EX/III aralarndaki elektrik tesisat ile ilgili 9.2.2.2, 9.2.2.3, 9.2.2.4, 9.2.2.5.2 ve 9.2.2.6
maddelerinde belirtilen zorunluluklar yerine getirilecektir.
Yk blmesindeki elektrik tesisat tozdan korunacak (en azndan IP54 ya da dengi); ya da J
Uyumluluk Grubu iin, minimum IP65 (rnein, yanmaz Eex d) olacaktr.

- 588 -

BLM 9.4
AMBALAJ NDE TEHLKEL MAL TAIMACILIINA YNELK
BTN HALNDEK VEYA BRLEK ARALARIN
(EX/II VE EX/III ARALARI HAR) GVDELERNN
YAPIMINA LKN EK ZORUNLULUKLAR
9.4.1

Yanmal stclar aadaki zorunluluklar karlayacaktr:


(a)

alter, src kabininin dna taklabilir.

(b)

Cihaz, yk blmesinin dndan kapatlabilir ve

(c)

Is eanjrnn, azaltlm alma devam dngsne direnli olduunun kantlanmas gerekli


deildir.

9.4.2

Aracn, 1, 1.4, 1.5, 1.6, 3, 4.1, 4.3, 5.1 ya da 5.2 numaral modellere uyan etiketlerin
yaptrld tehlikeli mal tamas amalanyorsa, ykleme blmesinde yakt tank, g kaynaklar,
yakm havas ya da yakc hava emme borusu ve yanmal stcnn altrlmas iin gerekli olan
egzoz borusu k ykleme blmesinde bulundurulmayacaktr. Ykn stma havas kn
engellemediinden emin olunacaktr. Ambalajlarn stld hava 50C'yi amayacaktr. Ykleme
blmesinde bulunan stma cihazlar var olan alma koullarnda bir patlamann olumasn
engelleyecek ekilde tasarlanacaktr.

9.4.3

Belirli tehlikeli mallarn ya da spesifik ambalajlarn tamaclnda kullanlmas amalanan aralarn


gvdelerinin yapmna ilikin ek zorunluluklar, belirli bir madde iin Blm 3.2, Tablo A, Stun
(16)'da belirtilenler uyarnca Ksm 7'ye, Blm 7.2'ye dahil edilebilir.

- 589 -

- 590 -

BLM 9.5
TEHLKEL KATILARIN DKME EKLNDE TAINMASINA YNELK BTN
HALNDEK VEYA BRLEK ARALARIN GVDELERNN
YAPIMINA LKN EK ZORUNLULUKLAR
9.5.1

Yanmal stclar aadaki zorunluluklar karlayacaktr:


(a)

alter, src kabininin dna taklabilir.

(b)

Cihaz, yk blmesinin dndan kapatlabilir ve

(c)

Is eanjrnn, azaltlm alma devam dngsne direnli olduunun kantlanmas gerekli


deildir.

9.5.2

Aracn, 4.1, 4.3 veya 5.1 numaral modellere uyan etiketlerin yaptrld tehlikeli mallar tamas
amalanyorsa, ykleme blmesinde yakt tank, g kaynaklar, yakm havas ya da yakc hava
emme borusu ve yanmal stcnn altrlmas iin gerekli olan egzoz borusu k ykleme
blmesinde bulundurulmayacaktr. Ykn stma havas kn engellemediinden emin olunacaktr.
Ykn stld havann scakl 50C'yi amayacaktr. Ykleme blmesinde bulunan stma
cihazlar var olan alma koullarnda bir patlamann olumasn engelleyecek ekilde tasarlanacaktr.

9.5.3

Tehlikeli mallarn dkme halinde tanmasna ynelik aralarn gvdeleri, duruma gre
uyarlanacak ekilde Blm 6.11 ve 7.3 zorunluluklarn karlayacak olup, 7.3.2 veya 7.3.3
zorunluluklar ise, belirli bir madde iin Blm 3.2, Tablo Ann srasyla stun (10)u ile (17)sinde
verilen ibareler uyarnca geerli olabilecektir.

- 591 -

- 592 -

BLM 9.6
SICAKLIK KONTROLL MADDELERN TAIMACILIINDA
KULLANILMASI AMALANAN BTN HALNDEK VEYA BRLEK
ARALARA LKN EK ZORUNLULUKLAR
9.6.1

9.6.2

Scaklk kontroll madde tamacl yapmas amalanan yaltlm, soutulan ve otomatik olarak
soutulan aralar aadaki koullara uygun olacaklardr:
(a)

Ara, yaltm ve soutma aralaryla ilgili olarak, 2.2.41.1.17 ve 2.2.52.1.16 ile 2.2.41.1
ve 2.2.52.2'de belirtilen, tanlan madde iin gerekli olan kontrol scakln amayacak
ekilde donatlacaktr. Toplam s transferi katsays 0.4 W/m2K'dan fazla olmayacaktr;

(b)

Ara, tanan maddelerden ya da soutucu maddelerden kabilecek buharn src kabinine


szmayaca ekilde donatlm olacaktr;

(c)

Ykleme alanndaki scakln src kabininden herhangi bir zamanda tespit edilebilmesini
salayan uygun bir cihaz bulundurulacaktr;

(d)

Ykleme alannda tehlikeli lde fazla basn olumas riski var ise ykleme alannda hava
borusu ya da havalandrma kapa bulundurulacaktr. Gerekli grlen yerlerde soutmann,
hava borusu ya da havalandrma kapa tarafndan, zarar grmemesi salanmaldr;

(e)

Soutma gaz yanc olmayacaktr ve

(f)

Otomatik olarak soutulan bir aracn soutma cihaz arac hareket ettirmek iin kullanlan
motordan bamsz bir alma kapasitesine sahip olacaktr.

Kontrol scaklnn almasn nleme yntemleri (bkz. V8(3)) Blm 7.2'de (R1'den R5'e kadar)
sralanmtr. Kullanlan ynteme bal olarak, ara gvdelerinin yapmna ilikin ek artlar blm
7.2'ye dahil edilebilir.

- 593 -

- 594 -

BLM 9.7
KAPASTES 1 M3'TEN FAZLA OLAN SKLEBLR TANKLARDA VEYA KAPASTES
3 M3'TEN FAZLA OLAN TANK KONTEYNERLERNDE, PORTATF TANKLARDA VEYA
MEGC'LERDE (FL, OX VE AT ARALARINDA) TEHLKEL MAL TAIMACILII YAPMAK
N KULLANILAN SABT TANKLARA (TANKERLER), TPL GAZ TANKERLERNE VE
TAMAMLANMI VEYA KOMPLE ARALARA LKN EK ZORUNLULUKLAR
9.7.1

Genel hkmler

9.7.1.1

Uygun araca ya da onun yerine kullanlan ara alt dzeni nitelerine ek olarak, tankerler bir ya da
daha fazla gvdeden, bunlarn donanm kalemlerinden ve bunlar araca ya da alt dzen nitelerine
tutturmak iin gerekli aksamlardan oluur.

9.7.1.2

Sklebilir tank, tayc araca takldnda, tm nite tankerler iin belirlenen gerekliliklere uygun
olacaktr.

9.7.2

Tanklarla ilgili zorunluluklar

9.7.2.1

Metalden yaplm sabit tanklar ya da sklebilir tanklar Blm 6.8' de belirtilen ilgili zorunluluklara
uygun olacaktr.

9.7.2.2

Tpl gaz tankerlerinin ve MEGC'lerin bileenleri; silindir, tp, basnl kaplar ve silindir gruplar
sz konusu olduunda, Blm 6.2'nin ilgili zorunluluklarna ve tanklar sz konusu olduunda Blm
6.8'in zorunluluklarna uygun olacaktr.

9.7.2.3

Metalden yaplm tank konteynerleri Blm 6.8'in zorunluluklarna, portatif tanklar Blm 6.7'nin
ya da ilgili durumlarda, IMDG Kodunun (bkz. 1.1.4.2) zorunluluklarna uygun olacaktr.

9.7.2.4

Fiber takviyeli plastikten mamul tanklar Blm 6.9'un zorunluluklarn yerine getirecektir.

9.7.2.5

Vakumla alan atk tanklar, Blm 6.10'un zorunluluklarn karlayacaktr.

9.7.3

Balantlar
Balantlar, normal tama koullarndaki statik ve dinamik basnca ve tankerler, tpl gaz tankerleri
ve sklebilir tanka eklenen aralar sz konusu olduunda 6.8.2.1.2, 6.8.2.1.11 ila 6.8.2.1.15te
tanmland ekliyle asgari basnlara dayankllk gsterecek ekilde tasarlanacaktr.

9.7.4

FL aralarnn topraklanmas
FL tankerlerinin, metal ya da fiber takviyeli plastikten mamul tanklar ve FL tpl gaz tankerlerinin
ak bileenleri asiye en az bir adet salam elektrik balantsyla balanacaktr. Elektrodinamik
korozyona neden olabilecek her trl metal temasndan kanlacaktr.
NOT: Ayrca bkz. 6.9.1.2 ve 6.9.2.14.3.

9.7.5

Tankerlerin dengesi

9.7.5.1

Yer seviyesi balant yzeyinin toplam genilii (ayn dingilin sa lastii ile sol lastiinin zemininin
d balant noktalar arasndaki mesafe), ykl aracn arlk merkezinin yksekliinin en az yzde
doksanna eit olacaktr. Ekli bir arata, yar-rmork yk tama nitesinin dingillerindeki arlk
btn eklemli aracn nominal yk arlnn yzde altmn amayacaktr.

- 595 -

9.7.5.2

Buna ek olarak, 3 m3'ten fazla kapasiteye sahip olan ve sv ya da ergimi halde 4 bar'dan az bir
basn ile kontrolden geirilmi tehlikeli mallarn tanmas, burada belirtilen bavuru tarihleri
erevesinde yanlamasna denge iin AEK Ynetmelii No. 111'in1 teknik zorunluluklarn
karlayacaktr. Bu zorunluluklar, 1 Temmuz 2003 tarihinden itibaren ilk kez kayt olan tankerler iin
geerlidir.

9.7.6

Aralarn arka korumas


Arka taraftan gelebilecek darbelere kar yeterli bir biimde dayankl olan bir tampon aracn eni
boyunca arkasna balanacaktr. Tankn arka yzeyi ile tamponun arka ksm arasnda en az 100 mm
uzunluunda bir boluk bulunacaktr (bu boluk tank yzeyinin arkadaki en u noktasndan ya da
kntl balant paralarndan ya da tanan madde ile balantl olan eklentilerden llecektir).
Toz halinde maddelerin ya da tanecikli maddelerin tanmas iin kullanlan eimli gvdeli aralar ve
arkadan boaltlan bir eimli gvdeye sahip vakumla alan atk tanklar, gvdenin arka taraf
gvdeyi tampon kadar iyi biimde koruyacak bir koruma aracna sahipse, ayrca bir tamponla
donatlma ihtiyac duymaz.
NOT 1: Bu hkm, tank konteynerlerinde, MEGC'lerde, ya da portatif tanklarda tehlikeli mal
tamacl yapan aralar iin geerli deildir.
NOT 2: Yandan arpma ya da devrilme yoluyla gerekleebilecek hasarlara kar tanklarn
korunmas iin, bkz. 6.8.2.1.20 ve 6.8.2.1.21 ya da portatif tanklar iin bkz. 6.7.2.4.3 ve 6.7.2.4.5.

9.7.7

Yanmal stclar

9.7.7.1

Yanmal stclar, 9.2.4.7.1, 9.2.4.7.2, 9.2.4.7.5te da belirtilen ve aadaki zorunluluklar yerine


getirecektir:
(a)

alter, src kabininin dna taklabilir.

(b)

Cihaz, yk blmesinin dndan kapatlabilir ve

(c)

Is eanjrnn, azaltlm alma devam dngsne direnli olduunun kantlanmas


gerekli deildir.

FL aralar, bunlara ek olarak, 9.2.4.7.3 ve 9.2.4.7.4'te belirtilen gerekliliklere uygun olacaktr.


9.7.7.2

Aracn, 1.5, 3, 4.1, 4.3, 5.1 veya 5.2 numaral modellere uyan etiketlerin yaptrld
tehlikeli mallar tamas amalanyorsa, ykleme blmesinde yakt tank, g kaynaklar, yakm
havas ya da yakc hava emme borusu ve yanmal stcnn altrlmas iin gerekli olan egzoz
borusu k ykleme blmesinde bulundurulmayacaktr. Ykn stma havas kn
engellemediinden emin olunacaktr. Ykn stld havann scakl 50C'yi amayacaktr.
Ykleme blmesinde bulunan stma cihazlar var olan alma koullarnda bir patlamann
olumasn engelleyecek ekilde tasarlanacaktr.

9.7.8

Elektrik tehizat

9.7.8.1

FL aralarndaki elektrik tesisat 9.2.2.2, 9.2.2.3, 9.2.2.4, 9.2.2.5.1 ve 9.2.2.6nn ilgili gereksinimlerini
karlayacaktr.
Bununla birlikte, aracn elektrik tesisatnda yaplan eklentiler ya da deiiklikler ilgili grubun elektrik
tesisatnn zorunluluklarn ve tanacak maddelere gre scaklk snfn karlayacaktr.
NOT: Geici hkmler iin ayrca bkz. 1.6.5.

AEK Ynetmelii No. 111: N ve O kategorilerine ait tankerlerinin, devrilme kararll bakmndan
onaylanmasna ilikin yeknesak hkmler.
- 596 -

9.7.8.2

FL aralarnda, patlamaya yol aan ya da yol amas beklenen bir ortama zel nlem
gerektirecek kadar yksek miktarlarda monte edilmi bulunan elektrik tehizatlar, tehlikeli bir alanda
kullanma elverili olacaktr. Bu tehizatlar, IEC 60079 ksm 0 ve 14n genel zorunluluklar ile IEC
60079 ksm 1, 2, 5, 6, 7, 11 veya 18in 2 geerli ek zorunluluklarn karlayacaktr. Tanacak
maddelere gre ilgili grup ve scaklk snfnn elektrikli aparatlarna ynelik zorunluluklar da
karlanacaktr.IEC 60079 ksm 14'n 2 uygulanmas iin, aadaki snflandrmadan
yararlanlacaktr;
BLGE 0
Tank blmelerinin i ksmlarnda, doldurma ve boaltma ve buhar geri kazanm hatlar iin tesisat.
BLGE 1
Doldurma ve boaltma iin kullanlan tehizat dolaplarnn iinde ve havalandrma cihazlar ile basn
tahliye gvenlik valflarnn 0,5 m ierisinde.

9.7.8.3

Kablolar da dahil olmak zere, Blge 0 ve Blge 1'in dna yerletirilmi olan ve elektrik akm
verilmi tehizatlar, genel elektik tehizatlar sz konusu olduunda Blge 1 iin geerli olan
gerekliliklere ve src kabininin dna yerletirilmi elektrik donanm sz konusu olduunda IEC
60079 ksm 14'e 2 gre Blge 2 iin geerli olan gerekliliklere uygun olacaktr.
Tanacak
maddeler gerei ilgili elektrik aygt grubu iin geerli olan zorunluluklara uyulacaktr.

9.7.9

EX/III Aralaryla ilgili ek gvenlik zorunluluklar

9.7.9.1

EX/III aralar motor blm iin otomatik yangn sndrc sistemleri ile donatlmtr.

9.7.9.2

Tekerlek yanmasna kar metal termal kalkan ile ykn korunmas salanacaktr.

- 597 -

- 598 -

BLM 9.8
KOMPLE VE TAMAMLANMI MEMULER N EK
ZORUNLULUKLAR
9.8.1

Genel hkmler
Uygun araca ya da onun yerine kullanlan ara alt dzeni nitelerine ek olarak, bir MEMU, bir ya da
daha fazla tanktan ve yn konteynerden, bunlarn tehizat paralarndan ve bunlar araca ya da alt
dzen nitelerine tutturmak iin gerekli aksamlardan oluur.

9.8.2

Tanklar ve yn konteynerler iin zorunluluklar


Tanklar, yn konteynerler ve MEMUlerin patlayc ambalajlar iin zel blmeler Blm 6.12nin
zorunluluklarn karlayacaktr.

9.8.3

MEMUlerin topraklanmas
Tanklar, yn konteynerler ve metal veya fiber takviyeli plastik malzemeden mamul patlayc
ambalajlar iin zel blmeler, asiye en az bir tane salam elektrik balantsyla
balanacaktr. Elektrokimyasal anmaya neden olabilecek veya tanklarda ya da yn konteynerlerde
tanan tehlikeli mallarla tepkimeye girebilecek her trl metal temasndan kanlacaktr.

9.8.4

MEMUlerin salaml
Yer seviyesindeki tama yzeyinin toplam genilii (ayn dingilin sa lastii ile sol lastiinin
zemininin d temas noktalar arasndaki mesafe), ykl aracn arlk merkezinin yksekliinin en az
yzde doksanna eit olacaktr. Ekli bir arata, yar-rmork yk tama nitesinin dingillerindeki
arlk btn eklemli aracn nominal yk arlnn yzde altmn amayacaktr.

9.8.5

MEMUlerin arka korumas


Arka taraftan gelebilecek darbelere kar yeterli bir biimde dayankl olan bir tampon aracn eni
boyunca arkasna balanacaktr. Tankn arka yzeyi ile tamponun arka ksm arasnda en az 100 mm
uzunluunda bir boluk bulunacaktr (bu boluk tank yzeyinin arkadaki en u noktasndan ya da
kntl balant paralarndan ya da tanan madde ile balantl olan eklentilerden llecektir).
Gvdenin arka balant paralarnda, gvdeyi bir tamponla ayn ekilde koruyan bir koruma sistemi
bulunuyorsa arkadan boaltm yapan eimli gvdeye sahip aralara tampon taklmasna gerek yoktur.
NOT: Bu hkm, tanklar, baka yntemlerle, rnein tehlikeli maddeler iermeyen makineler veya
boru balantlaryla arkadan darbelerle kar yeterli lde korunuyorsa MEMUler iin geerli
deildir.

9.8.6

Yanmal stclar

9.8.6.1

Yanmal stclar, 9.2.4.7.1, 9.2.4.7.2,


zorunluluklar yerine getirecektir:

9.2.4.7.5,

9.2.4.7.6'da

belirtilen

ve

aadaki

(a)

alter, src kabininin dna taklabilir;

(b)

Cihaz, MEMU blmesinin dndan kapatlabilir ve

(c)

Is eanjrnn, azaltlm alma devam dngsne direnli olduunun kantlanmas


gerekli deildir.

- 599 -

9.8.6.2

Hibir yakt tank, g kayna, ateleme havas ya da stma havas emme borusu ve yanmal
stcnn altrlmas iin gerekli olan egzoz borusu klar yk blmesine monte edilmeyecektir.
Istma havas knn engellenmediinden emin olunacaktr. Herhangi bir tehizatn snd scaklk
50 C'yi amayacaktr. Yk blmesinde bulunan stma cihazlar var olan alma koullarnda bir
patlamann olumasn engelleyecek ekilde tasarlanacaktr.

9.8.7

Ek gvenlik zorunluluklar

9.8.7.1

MEMUler motor blmesi iin otomatik yangn sndrme sistemleri ile donatlacaktr.

9.8.7.2

Ykn, lastie kar metal sl korumalarla korunmas salanacaktr.

9.8.8

Ek emniyet zorunluluklar
lem tehizatlar ile MEMUler iindeki zel blmeler, kilitlerle donatlacaktr.

- 600 -

You might also like