Uputstvo Za CNC Masine

OSNOVNA OBUKA
MAHO-osnovna obuka odnosi se na programiranje

MAHO-univerzalne frez maine i builice sa upravljakim ureajem CNC 432
MAHO-osnovi obuke sastoji se od
folije nastavnih mapa
priloene sveske Osnovi obuke i
sveseke Didaktiko-metodski naini i reenja
Priloene stranice 85 ilustrovanih tema predstavljaju 85
tema na 162 stranice u boji. Ove stranice su koncipirane kao transparentna struktura.:
Svakoj temi pripada vie pojedinanih stranica kje su
ralanjene na svakodnevne nastavne sadraje u jasnim informativnim koracima. Broj stranica svake teme
kree se od jedne do etiri (pogledaj broj u kvadratu
desno ispod naslova svake teme).
Osnovi obuke sadre kako opte osnove CNC-glodaa,
tako i mogunosti programiranja CNC 432. Naroita
panja posveena je temama Krugovi, Parametri programiranja, Podprograma-tehnika i kapacitetima geometrijsko-raunskog sistema.
15 vebi u prilogu slue za primenu i dublju spoznaju
naroito vanih programskih sadraja.
Ovaj novi MAHO-osnovi obuke zamenjuje MAHOinformacije i radne listove iz januara 1983. godine
Autori
Sadraj
1
Uvod
Strana
MAHO-univerzalna glodalica i builica

CNC 432 upravljaki sistem
Ekran
Grafika testiranje
6
7
8
9
4.1.1
4.1.2
4.1.3
4.1.4
CNC 432 osnovna konstrukcija

CNC 432 specijalna konstrukcija
1.3.
Poreenje izmeu tradicionalne i CNC

glodalice
1.4
Od crtea do radnog komada
10
11
4.2.1
4.2.2
4.2.3
2.1.3
Princip korekcije radijusa alata

G41/G42/G40/G43/G44
Program glodanja sa korekcijom poluprenika
alata
32
33
34
Programiranje krunih lukova
13
4.3.1
4.3.2
4.3.3
Osnovi programiranja
Osa pri radu sa horizontalnim vretenom

Pravac ose pri radu sa horizontalnim
vretenom
Osa i pravac ose pri radu sa vertikalnim
vretenom
28
29
30
31
12
Ose i pravci osa

2.1.1
2.1.2
Pomeranje nulte take G51...G59

Prikaz G98 i definisanje neobraenog dela G99
Program glodanja sa G0 i G1
Prostorno pozicioniranje
Osnovi korekcije radijusa radnog komada
MAHO-sistem konstruisanja na PC
1.2.1
1.2.2
Strana
Programiranje centralne take glodanja
MAHO CNC 432

1.1.1
1.1.2
1.1.3
1.1.4
Frezprogram sa G0, G1, G2 i G3
4.3.4
14
4.3.5
15
Glodanje krunih lukova do 180

Koordinate centra kruga I, J i K
Glodanje eljenog krunog luka sa
apsolutnim mernim parametrima
Glodanje eljenog krunog luka sa
inkrementalnim mernim parametrima
Glodanje krunog luka u ravni G17
35
36
37
38
39
Primer programiranja u ravnima G17 i G18
16
2.2
Vrste upravljanja
17
2.3
Nulta taka ranog komada
18
2.4
Take na radnom komadu
19
4.4.1
4.4.2
4.4.3
Primer programiranja sa G2/G3 ravan G18

Primar programiranja sa G2/G3 ravan G17
Prikaz G98 i definicija nrobra]enog dela
G99 (ravan G17)
Program glodanja sa ciklusima
5.1
Definisanje ciklusa i pokretanje ciklusa
40
41
42
Merni parametri
2.5.1
2.5.2
Apsolutni merni parametri G90 (osnovni)

Inkrementalni merni parametri G91
(relativni)
2.6
G0, G1, G2/G3, G17/G18
2.7
M3/M4, M6/M66, M8/M9, M30
2.8
Struktura programa i reeniki format
Pripreme na maini
3.1
Objanjenje tehnolokih podataka
3.2
Odreivanje nulte take pomou ivinog

merila
3.3
Odreivanje nulte take u osi radnog komada
20
43
Ciklus buenja
21
22
23
5.2.1
5.2.2
5.2.3
5.2.4
24
Ciklus buenja G81

Ciklus buenja duboke rupe G84
Ciklus urezivanja navoja G84
Ciklus rendisanja G85, ciklus urezivanja G86
44
45
46
47
Ciklus frezovanja
5.3.1
5.3.2
5.3.3
5.3.4
Osnovi ciklusa glodanja G87, G88 i G89

Ciklus glodanja pravouglih komora G47
Ciklus glodanja lebova G88
Ciklus glodanja krunih komora G89
48
49
50
51
Pokretanje ciklusa
Pokretanje ciklusa G79
25
26
5.4.1.1 Pokretanje ciklusa G79 sa mrenim ili

polarnim koordinatama
Beleke
27
52
53
Strana
5.4.2
Definisanje take sa G78
Strana
54
Definisanje krune rupe G77

5.4.3.1
5.4.3.2
Definisanje krune rupe sa ciklusom

buenja
Definisanje krune rupe sa ciklusom
glodanja
9.1.
9.2
55
9.3
56
Primeri programiranja u ravnima

G17 i G18
10
5.5.1
5.5.2
Primer programiranja ravan G17

Program sa specijalnim G-funkcijama
6.1
Program sa specijalnim G-funkcijom

- pregled
59
Prelazna funkcija i funkcija ponavljanja G14 60
6.2
57
58
6.3.2
6.3.3
10.1.1
10.1.2
10.1.3
10.1.4
10.2.1
10.2.2
10.2.3
10.2.4
10.2.5
10.2.6
10.2.7
10.2.8
10.2.9
10.2.10
Pomeranje nulte take G92/G93 sa Dekartovim

ili polarnim koordinatama
61
Pomeranje nulte take G92/93 sa
osom rotacije
62
Primer programiranja na temu Pomeranje
nulte take
63
Ogledala G73/G72
Primer programiranja na temu Ogledala
64
65
Poveanja i smanjenja
6.5.1
6.5.2
Poveanja i smanjenja sa G73 A4=...

Primer programiranja na temu
Poveanja/Smanjenja
66
67
Uvod u programiranje sa parametrima
7.1
7.2
Princip parametar-programiranja
Parametar-programiranje
Parametar-programiranje sa proraunom
parametara
7.3
Podprogram tehnika
8. 1
Osnovi podprograma- tehnika
8.2

Podprogram-tehnika
8.3
Podprogram sa parametarskim
programiranjem
74
75
76
Programiranje kompleksnih
linija kontura
Programiranje dve prave linije sa G11

Zaobljenje ugla i faze prelaza sa G11
Primer programiranja - ravan G17
77
78
79
80
Programiranje sa G64
Ogledala
6.4.1
6.4.2
Osnove polarnih koordinata

Glodanje po pravoj liniji sa
Glodanje krunih lukova sa polarnim
koordinatama programiranje
Pomeranje nulte take G92/G72

6.3.1
Programiranje sa polarnim
koordinatama
11
Vebe
11.1
11.2
11.3
11.4
11.5
11.6
11.7
Apsolutni merni parametri G90

Nulta taka sa ivinim merilom
Proraun konturnih taaka
Program glodanja sa G0, G1, G2 i G3
G81, G87, G88 i G89
Program buenja sa definisanjem
taaka G78
Program buenja i glodanja sa
programom deo-ponavljanje
Ogledala G72/G73
Pomeranje nulte take,
poveavanje/smanjivanje
Program glodanja sa podprogramom
Program glodanja sa G11
11.8
68
11.9
69
11.10
11.11
70
11.12
11.13
11.14
11.15
71
12
72
73
Proraun take preseka prava-prava
Proraun take preseka prava-krug
Proraun take preseka krug-krug
Spoj krugova u taci preseka
Proraun take tangente
Spoj krugova u taci tangente
Spajanje elemenata krunim prelazom
Lista greaka
G-funkcije / M-funkcije
Spisak pojmova
Tastetura
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
104
105
106
107
108 111
112/113
114/115
116/117
Univerzalna glodalica i builica

9
Programiranje sa polarnim
koordinatama
9.1.
9.2

Frezovanje po pravoj liniji sa
Frezovanje krunih lukova sa polarnim
9.3
10
74
75
76
linija kontura
10.1.1
10.1.2
10.1.3
10.1.4

Uglasto zaobljenje i faze prelaza sa G11
77
78
79
80
10.2.1
10.2.2
10.2.3
10.2.4
10.2.5
10.2.6
10.2.7
10.2.8
10.2.9
10.2.10
11
Vebe
11.1
11.2
11.3
11.4
11.5
11.6
11.7
Apsolutna srazmera G90

Inkrementalna srazmera G91
Nulta taka sa lisnatim merilom ivica
Frez-program sa G0 i G1
Frez-program sa G0, G1, G2 i G3
Frez-program sa ciklusima
G81, G87, G88 i G89
taaka G78
Program buenja i frezovanja sa
Ogledala G72/G73
Frez-program sa podprogramom
Frez-program sa G11
Frez-program sa G64
11.8
11.9
11.10
11.11
11.12
11.13
11.14
11.15
12
Lista greaka
Spisak pojmova
Tastetura
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
104
105
106
107
108 111
112/113
114/115
116/117
Upravljaki ureaj
9.1.
9.2
9.3

10
74
75
76
linija kontura
10.1.1
10.1.2
10.1.3
10.1.4

77
78
79
80
10.2.1
10.2.2
10.2.3
10.2.4
10.2.5
10.2.6
10.2.7
10.2.8
10.2.9
10.2.10
11
Vebe
11.1
11.2
11.3
11.4
11.5
11.6
11.7

G81, G87, G88 i G89
taaka G78
Ogledala G72/G73
Frez-program sa G11
Frez-program sa G64
11.8
11.9
11.10
11.11
11.12
11.13
11.14
11.15
12
Lista greaka
Spisak pojmova
Tastetura
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
104
105
106
107
108 111
112/113
114/115
116/117
Ekran
9.1.
9.2

9.3
10
74
75
76
linija kontura
10.1.1
10.1.2
10.1.3
10.1.4

77
78
79
80
10.2.1
10.2.2
10.2.3
10.2.4
10.2.5
10.2.6
10.2.7
10.2.8
10.2.9
10.2.10
11
Vebe
11.1
11.2
11.3
11.4
11.5
11.6
11.7

G81, G87, G88 i G89
taaka G78
Ogledala G72/G73
Frez-program sa G11
Frez-program sa G64
11.8
11.9
11.10
11.11
11.12
11.13
11.14
11.15
12
Lista greaka
Spisak pojmova
Tastetura
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
104
105
106
107
108 111
112/113
114/115
116/117
Ekran u reimu rada AUTO
Grafika tok testiranja

ploter
ploter
simulacija grafike
Osnovna konstrukcija
sistem konstrukcije za pristupanja glodanju u CNC

(najbolje sa nemakim kolskim softverom-Preis 1986)
baza CNC-glodanja po DIN 66 025 i DIN 66 217
editovanje sa originalnom CNC 432-tasteturom
1.2.2
CNC 432 specijalna konstrukcija
originalna tastetura CNC 432 ureaja

originalni editor CNC 432-ureaja
originalna grafika CNC 432-ureaja
(testrun 5, testrun 6, testrun 7)
ON LINE-povezivanje sa mainom
10
Poreenje tradicionalne glodalice i

CNC-glodalice
zajedniki pogon
(trofazni motor)
skale
runi tokovi
trapezno vreteno
kuite vretena
suport (konzola)
postolje
oslona ploa stuba
glavni pogon
(motor za jednosmernu
struju)
linearni srazmernik
(na voicama)
ekran
upravljaki
mehanizam sa
vretenom
komandna
tabla
pogonska osovina
(motor za pomicanje za
jednosmernu struju)
11
Od crtanja do radnog komada
itati crte
programirati
zadati program
zavriti
12
Ose pri radu sa horizontalnim

vretnom
DIN 66 217: Programer mora imati uvek u vidu

da se u radu pomera samo alat.
Stvarno se kree samo...

... alat u Z osi.
... alat u Y osi ...
13
... alat u X osi.
Pravci osa pri radu

sa horizontalnim vretenom
Z- osa lei paralelno sa osom radnog vretena, odnosno, one su usklaene (DIN 66217).
osa
osa
osa
Mesto stajanja:
za komandnim pultom
koordinatni sistem
osa
Pravac gledanja:
otpozadi, prema
radnom komadu
osa
radni alat nadesno
radni alat nagore
radni alat ka nazad.
14
Ose i pravci osa pri radu

sa vertikalnim vretenom
Vreteno se pri radu vrti (univerzalna glodalica i builica):
I prema vretenu u radu takoe vai pravilo navedenog

koordinatnog sistema !
Mesto stajanja:
za komandnim pultom
koordinatni sistem
Pravac gledanja:
otpozadi, prema
radnom komadu
osa
osa
radni alat nadesno
radni alat nagore
radni alat ka nazad
15
Vrste upravljanja
Upravljanje takom
Upravljanje duima
mogue glodanje
samo paralelnih osa
Upravljanje 2D-putanjom
istovremeno glodanje
po 2 ose
Upravljanje 2 D-putanjom
2D-glodanje na vie ravni
brzi hod po 3 ose
Upravljanje 3D-putanjom
istovremeno glodanje
po 3 ose
16
Postavljanje alata u nultu taku radnog komada

Simbol za nultu taku radnog komada:
...pri radu sa horizontalnim vretenom
Koordinatni sistem:
... pri radu sa vertikalnim vretenom
Koordinatni sistem:
17
Take na radnom komadu
18

(osnovni merni parametri)
Apsolutni merni parametri odnose se uvek na nultu taku radnog komada.
znai
NA (AUF)
Ulazni podaci
Ulazni podaci
NA (AUF)
Prei
poziciju
ravan
NA (AUF)
Prei
poziciju
19

(relativni merni parametri)
Inkrementalni merni parametri odnose se uvek na trenutnu poziciju alata.
znai
U (UM)
Ulazni podaci
Postavi
Ulazni podaci
Postavi
20
U (UM)
u
pravac
pravac
U (UM)
u
pravac
pravac
G-funkcije su ustanovljene prema DIN 66 025.
brzi hod
pomeranje po
pravoj liniji
pomeranje u smeru
kazaljke na satu
pomeranje u smeru suprotnom

od kazaljke na satu
ravan
ravan
21
M-funkcije su ustanovljene u DIN 66 025.
.smer obrtanja
DESNO
.smer obrtanja
LEVO
.promena alata automatskim

potezom unazad
promena alata u trenutnoj

poziciji osovine
Rashlaiva UKLJUENO (EIN)
Rashlaiva ISKLJUENO (AUS)
kraj programa
skok unazad na
poetak programa
22
Struktura programa i reeniki format
Izvod iz programa
N 9004 je
programski broj
(N>9000)
Program se sastoji iz niza

odreenih naredbi.
N 1, N 2, N 3 itd
su reeniki brojevi
Ralanjavanje jednog programa:
Program
tehnikih
naredbi
PROGRAM
REENICA
RE
se sastoji od
se sastoji od
se sastoji od
Geometrijske
naredbe
Tehnoloke
naredbe
reenica
rei
adrese i nekog broja
23
Objanjenje tehnikih podataka
ta treba da
se radi?
Koje
vretenasto
glodalo?
Koji broj
obrtaja?
Alat Nr. 1
znai
znai
Koju brzinu
pomeranja?
znai
24
Odreivanje nulte take pomou

ivinog meraa
Nalogodavac mora da zada poloaj nulte take na radnom komadu.
Ivino morilo (d=10 mm)

nalazi se NA poziciji X-5
Ulazni podatak (Reset Axis):
Ivino merilo (d=10 mm)

nalazi se NA poziciji Z-5
Ulazni podatak (Reset Axis):
25
Nulta taka u osi alata

U pripremi postupaka mora se proraunati duina alata.
Odgovarajui alat se preuzima u magacinu alata.
U praksi su uobiajena dva naina rada.
1. Obrada sa jednim alatom
Ulazni podatak:
Regulisanje
(Reset Axis)
2. Obrada sa vie alata

Regulisanje
(Reset Axis)
Prednji kraj vretena
krajnja mera
50.000
krajnja mera
50.000
Ulazni
podatak:
Regulisanje
(Reset Axis)
Magacin alata
26
Magacin alata
Pomeranja nulte take G51...G59
Prilikom iskljuivanja maine upravljaki ureaj gubi nultu taku W.
referentna taka
Tek nakon pokretanja
referentne take R
upravljaki reaj zna gde stoji
alat.
mainska nulta taka

fiksira radnik na maini
( = mainsko fiksiranje
prema koordinatnom
sistemu)
W = nulta taka
radnog
komada
W zadaje programer
(=zavisi od koordinatnog sistema radnog
komada)
Sa G52 (automatsko memorisanje)

odnosno od G54 do G59 moe se memorisati pomicanje M
Po ukljuenju, upravljaki ureaj ponovo
pronalazi nultu taku W radnog komada.
Sa G51 odnosno G53 W se ponovo pomera na M:

G51 ponitava se G52.
G53 ponitava se G54 do G59.
27
Prikaz G98
Definisanje neobraenog dela G99
Testiranje grafike slui za proveru

novog programa na ekranu.
Definicija neobraenog dela
Prikaz
(ne vidi se na ekranu)
Taka PF
Okretanje oko X-ose

(B nema vrednost: B-60)
Taka PF
(inkremental)
Definicija neobraenog dela
Taka PR
Taka PR
28
Okretanje oko Y-ose

( B1 nema vrednost: B1= 30)
glodanje po putanji centralne take
Nacrtani leb treba da se gloda sa glodalom 10.
Nedostatak ovog programiranja:

Ne programiraju se mere prema crteu.
Novo glodalo prenik
novi program
29
Prostorno pozicioniranje
2. Kretanje u negativnom pravcu ose alata

KRETANJE:
PROGRAM:
osa
ravan
osa
1. Kretanje u pozitivnom pravcu ose alata

PROGRAM:
osa
KRETANJE:
osa
ravan
ravan
kretanje
Negativan pravac
ose alata
kretanje
Pozitivan pravac
ose alata
30
Princip korekcije
radijusa alata
Korekcijom radijusa alata omoguava se programiranje mere alata.
Princip
Magacin alata
Mera alata se programira tako to upravljaki ureaj svaki put sa vrednou radijusa R
proraunava srednju taku putanje alata.
Podaci u magacinu alata:

Alat Nr. 2
Alat Nr. 1
Prenik glodala
10 mm
Prenik glodala
10 mm
31
Poto upravljaki ureaj moe da proraunava samo iz programskih podataka i podataka magacina alata, ovi
podaci moraju meusobno da komuniciraju kako bi ureaj proraunao gde alat treba da gloda.
Zato postoji pet G-funkcija:
Korekcija poluprenika
levo...
desno...
Korekcija poluprenika
nema
korekcije poluprenika
oko...
od konture glodanja
do...
konture glodanja
Pomona
oznaka:
G4l = levo
ivica radnog komada
sa G40 se G41, G42 i

G43 ponitavaju
Pravac pomicanja = pravac gledanja
32
Program glodanja sa korekcijom

poluprenika alata
Upravljaki ureaj automatski proraunava putanju alata kao putanju koja je paralelna sa konturom radnog
komada.
Poluprenik glodala: d = 10 mm
U svakoj reenici sme se pisati samo jedna G-funcija.

U G43 nije sadran G1, otuda je G1 ispred.
Pozicija centralne take glodala prema konturi glodanja.
33
Glodanje krunog luka do 1800

Kruni luk/krug se programira funkcijom G2 ili G3:
Glodanje u
smeru suprotnom
kazaljkama sata
smeru kazaljki sata
Kruni luk do 1800 se programira reju R:
format reenice :
poluprenik krunog luka
pravac kretanja
koordinate
krajnje take
krunog luka
34
Koordinate centralne take kruga

I, J i K
Ako programiranje krunog luka nije mogue sa R adresom, mora se programirati centralna taka kruga. To
se postie sa adresama I, J i K.
koordinata je paralelna
sa
osom
sa
osom
sa
osom
Glodanje sledi po pravilu

ili u ravni
ili u ravni
polazna taka
krajnja taka
srednja taka
u ravni
u ravni
prema tome se
i
usklauju kao koordinate centralne take kruga.
35
Glodanje eljenog krunog luka

sa apsolutnim mernim parametrima
Kruni luk 1800 moe, kruni luk

1800 mora da se progrimira sa
koordinatama centralne take I, K (J).
Reeniki format:
pravac kretanja
koordinate centra
koordinate krajnje take
krunog luka
Upravljaki ureaj pomou koordinata A i M proraunava vrednost poluprenika.
36
Glodanje eljenog krunog luka

sa relativnim mernim parametrima
Ova vrsta programiranja se naroito primenjuje kod programiranja ponavljanja
delova programa.
.
Reeniki format:
Definisanje X i Z koordinata
Definisanje I i K koordinata
(inkrementalno)
(inkrementalno)
predznak:
predznak:
Gledati od A prema M!
Obrati panju: gledati od A prema E!
37
Glodanje krunog luka u ravni G17

(sastavljanje)
Programiranje kruga pomuu rei R:
Programiranje kruga sa apsolutnim

mernim parametrima:
Programiranje kruga sa relativnim

mernim parametrima
38
Primer programiranja
ravan G18
taka potapanja
polazna taka
konture
Nacrtana kontura se gloda iz neobraenog komada 150x150 mm alatom-korekcijom.

Dubina glodanja treba dsa iznosi 5 mm. Poluprenik glodala: d = 10 mm
39
ravan G17
Izrez je izglodan 10 mm duboko. Konture trebaju biti glatke. Prilaz alata konturi, odnosno odmicanje od
konture treba da se izvode u etvtini kruga sa R20.
Moraju da se proraunaju
crveno predstavljene mere
(pogledaj radni list).
Poluprenik glodala :
taka
potapanja
poetna
taka konture
izlazni krug
poetni krug
40
Prikaz G98 i definisanje neobraenog

komada G99 (ravan G17)
Testiranje grafike slui za proveru

novog programa na ekranu.
definicija
neobraenog
komada
Prikaz
(na ekranu se ne vidi)
Prikaz
Taka PF
okretanje oko X-ose

(B nema vrednost:
B -60)
Taka PF
(inkrementalna)
Definicija neobraenog komada
Taka PR
(inkrementalna)
Taka PR
41
okretanje oko Y-ose

(B1 nema vrednost:
B1 = 30)
Definisanje ciklusa i ciklus pozivanja
Ciklus je instaliran u upravljakom ureaju sa tokom svakog pojedinog koraka (DIN 66 257).
Moraju se jo samo postaviti eljene mere.
Definisanje ciklusa.
Sa definisanjem ciklusa utvruje

se i neophodan radi tok.
npr. ciklus buenja

dubina buenja
sigurnosno rastojanje
Naredni ciklusi:
G83 buenje u dubinu rupe
G84 ciklus urezivanja
G85 ciklus struganja
G86 ciklus obrade
unutranje povrine
G87 ciklus glodanja
pravouglih izreza
G88 ciklus glodanja ljebova
G89 glodanje krunih izreza
Ciklus pozivanja
Sa G77, G78 i G79 se naznaava gde

ciklus treba da se radi.
To znai:
definicija krune rupe
definicija take
ciklus pozivanja
ili
42
Ciklus buenja G81
Definisanje ciklusa
ciklusa:
vreme boravka u rupi
dubina buenja
duina vraanja nazad
sa reju B
bez rei B
znai pomicanje
znai brzi hod
vreme trajanja u sek.
Obratite panju:
takoe i u ravni G18 dubina buenja znai Z.
za pokretanje cilkusa (ovde G79) vae koordinate svake ravni.
43
Ciklus buenja dubokih rupa G83

Za buenje dubokih rupa postoje 2 mogunosti na raspolaganju:
1. Potpuno vraanje iz buotine (odstranjivanje strugotine)
Identifikacija: Re J se ne programira
Definisanje ciklusa:
vidi G81
vrednost smanjenja
dubina prvog pomeranja
sa B
reju
ciklus poinjanja
bez
rei B
2. Vraanje sa programiranim rastojanjem (drobljenje strugotine)

Identifikacija: re J se programira.
svako rastojanja vraanja unazad
poinjanje ciklusa
44
sa B
reju
bez
rei B
Ciklus urezivanja navoja G84
1. Programiranje sa korakom zavojnice (re J)
vidi G81
korak
zavojnice
veliina ulaznog nagiba
broj
obrtaja
( 1 % od S)
2. Programiranje sa pomicanjem (re F).
pomicanje
sa reju B
bez rei B
navoj:
korak zavojnice:
brzina rezanja:
prebaciti smer
obrtanja
broj ortaja:
pomicanja*:
Obratite panju:
Pomicanje F = korak zavojnice broj obrtaja
Poveanje sigurnosnog rastojanja Y kao kod G81/G83
45
Ciklus struganja G85

Ciklus prekidanja G86
Ciklus struganja G85:
ravan
pogledaj G81
sa reju B
bez rei B
Ciklus prekidanja G86:
sa reju B
bez rei B
vreteno - stop
46
Osnovi za ciklus glodanja

G87, G88 i G89
Kod ciklusa G87, G88 i G89 mora se u ravnima G17 i G18 strogo razlikovati
definisanje ciklsa od ciklusa pozivanja.
Ciklus pozivanja:
ravan
5 duboko
ravan
Obratite panju:
Kod G87, G88 i G 89 je
vrednost X je uvek 1. mera u ciklusu
paralelna sa osom X (X je uvek X)
vrednost Y je uvek druga mera u ciklusu
vrednost Z je ukupna mera u ciklusu
47
Za pozivanje ciklusa sa G77, G78 i

G79 vae koordinate kako ravni G17,
tako i ravni G18.
Pravougli izrezi ciklus glodanja G87
1. Definisanje ciklusa:
1. merenje izreza:
paralelno sa X-osom
poluprenik
ugla izreza
(R polu
ptrniku
glodanja
ukupna
mera izreza
2. merenjee izreza:
G17: paralelno sa Y osom
G18: paralelno sa Z osom
sigurnosno
rastojanje
glodanje suprotno smeru kretanja (bez rei J ili

J1: istovremeno
glodanje)
irina rezanja glodanja

u % (bez l vrednosti:
l = 83%)
dubina svakog
pojedinog reza
progr. F vrednost
potapanje-pomicanje
Pozivanje ciklusa: programira se sredite izreza
moe se programirati ugaoni poloaj izreza.
48
Ciklus glodanja lebova G88
1. Definisanje ciklusa:
1. merenje leba :
paralelno sa X osom
vidi G87
konana
mera leba
dubina svakog
pojedinog reza
2. merenje leba:
G17: paralelno sa Y osom
G18: paralelno sa
ulazna taka
Tok ciklusa:
koliina kretanja
uzduno pomeranje u lebu
potapanje-pomeranje
Ciklus pozivanja: programira se ulazna taka
moe se programirati ugaoni poloaj leba.
49
Kruni izrez ciklus glodanja G89
ukupna dubina izreza
poluprenik izreza
vidi G87
dubina
svakog
pojedinog
reza
progr. F vrednost
potapanje -pomeranje
Pozivanje ciklusa: programira se sredite izreza.
50
Pozivanje ciklusa G79 sa Dekartovim ili

U G79-reenici se programira pozicija, gde treba da se radi poslednji definisani ciklus.
Dekartove koordinate
Ciklus buenja G81

predstavljen ovde
vai za sve cikluse.
Polarne koordinate
Za 1. poziv ciklusa G79 moraju biti zadate sve koordinate. U G79-reenicama koje slede potom potrebno je
samo uneti koordinate koje se menjaju.
51
Beleke
52
Definisanje take sa G78
U reenici G78 se definie poloaj svake take

Polarne koordinate
Take takoe mogu leati u razliitim ravnima:
Sa G78 defenisanom takom moe se promeniti pozivanje ciklusa:
max. 4 take po reenici

53
Definisanje krune rupe G77

sa ciklusom buenja
U G77-reenici se definie taka koja se nalazi u nepromenjenom rastojanju u krugu
sredita otvora.
Za ovu taku se prethodno definie ciklus:
Definicija kruga sredita otvora:
koordinate centra kruga
poluprenik
krunog
otvora
ravan radnog
komada
broj taaka na
krunom
otvoru
poetni ugao
Bez zadatog krajnjeg ugla
krajnji ugao
Sa zadatim krajnjim uglom
Koordinate centralne take kruga mogu se takoe programirati i pomou polarnih

koordinata ili pomou definicije taaka:
54
Definisanje kruga otvora G77

sa ciklusom glodanja
Ciklusi glodanja G87, G88 i G89 mogu se pozvati i sa definisanjem krune rupe G77.
1. Definisanje ciklusa (na primer G87):
2. Definisanje krunog otvora:
Uz ciklus glodanja G87 i G88 moe se programirati dodatni ugaoni poloaj

sa B1 = ... .
55
Primer programiranja cikusa

ravni G17
Nacrtani radni komad treba da se obradi sledeim alatima:
burgija 6 mm
burgija 6 mm
ureznica M6
56
Primer programiranja ciklusa

ravni G18
Nacrtani radni komad treba zavriti glodalom d = 8 mm (T1) i burgijom d= 6 mm (T2).
57
Programi sa specijalnim
G-funkcijama (pregled)
Ponavljanjem funkcije G-14 u povezivanju sa svakom pojedinom specijalnom Gfuncijom, mogue su razliite promene dela programa.
smanjivanje
pomicanje
viestruko ponavljanje
poveavanje
osnovni program
pomicanje sa
rotiranjem ose
ogledala
58
Funkcija skoka i ponavljanja

G 14
Fnkcijom G14 moe se ponoviti deo programa.
Reeniki format
Broj ponavljanja
(bez rei J: J1)
Poetak
ponavljanja
Kraj
ponavljanja
Treba da se ponovi samo jedna

reenica, tako da ispada N2 = ...
Prenik glodanja: d = 16 mm
59
Pomicanje nulte taka G92/G93 prema

Dekartovim ili polarnim koordinatama
Pomicanjem nulte take (NPV), programiranje se moe pojednostaviti.

Postoje dve vrste NPV:
apsolutna NPV
inkrementalna NPV
vaea nulta taka
Polarne koordinate
vaea nulta taka
60
Pomeranje nulte take

G92/G93 sa rotacijom ose
Rotaciojom ose moe se rotirati koordinatni sistem oko take rotacije.
inkrementalni NPV G92 sa
rotacijom ose
apsolutni NPV G93 sa

rotaciojom ose
Naredno okretanje koordinatnog sistema mogue je sa G92 B4 = ...
Programiranje NPV sa rotacijom ose, takoe je mogue i u polarnom koordinatnom sistemu:
61
Primer
programiranja
na temu
Pomicanje
nulte take
G92/G93 sa rotiranjem ose
Pomicanje nulte take
inkrementalna NPV
G92
apsolutna NPV
G93
Rotiranjem ose
koordinatni
sistem moe
uspeno
NPV
+ rotacija ose
G93
B4da
= se okrene oko nulte take.
Programira se:
apsolutna NPV G93

sa rotacijom ose
inkrementalna NPV G92

sa rotacijom ose
Prenik glodanja:
d = 16 mm
Daljnje okretanje koordinatnog sistema mogue je sa G92 B4 = ...
Programiranje NPV sa rotacijom ose mogue je takoe i u polarnim koordinatama:
62
Ogledala G72/G73
Funkcijom G73 mogu se, promenom predznaka okretanja, promeniti
vrednosti koordinata
u jednoj osi (x ili y) odnosno
u dve ose ( x i y)
u efektu ogledala.
program
osnovni
oblik
glodanje
suprotno
smeru
kretanja
istosmerno
glodanje
Funkcija ogledala moe se ponititi

sa G73 i odgovarajuom osom i pozitivnim
predznakom, npr. G73 X1
sa G72 za sve ose istovremeno.
63

Ogledala
5
duboko
taka
potapanja
Prenik glodala:
d = 16 mm
64
Poveavanja i smanjivanja
sa G73 A4 = ...
Sa G73 A4 = ... mogu se mere radnog komada poveavati ili smanjivati. Promene
mogu biti izraene kao faktor (npr. A4= 2*) ili kao procenat (npr. A4 = 200*)
poveavanje
smanjivanje
program
osnovna
forma
Sa G72 se pveanje odnosno smanjenje ponovo vraa.
u skladu sa postavljenim parametrima
65

Poveavanje/Smanjivanje
(godalo 16 mm)

Poveavanje/Smanjivanje
(godalo 24 mm)
(godalo 8 mm)
66
Princip
parametar programiranje
Slini radni komadi...
... imaju sa parametar-programiranjem isti program.

Princip:
Broj
buenja:
ravan buenja
Parametri E1, E2... su drai mesta koji mogu uzeti raliite vrenosti.
Struktura programa:
definicija parametra
definicija ciklusa sa
parametrima
pozivanje ciklusa sa
parametrima
67

Parametar-programiranje
Program sa estim vraanjem radnog komada sa buenjem u krunoj rupi treba da se
postavi sa Parametar-programiranjem.
Broj
buenja
ravan
buenja
Pomicanje
sigurnosno
rastojanje
68
Parametar-programiranje sa
proraunom parametara
Sadraj programa je proraunavanje parametara pomoi raunskih operadija
+ - * : mogue.
Kod nacrtanog radnog komada treba taka potapanja EP glodala da stalno lei izmeu
E1 i E4 i da ima rastojanje od E13 = radijus + 2 mm od konture glodanja.
sigurnosno
reastojanje
Prenik glodanla: d = 16 mm
69
Osnovi podprograma - tehnika
Podprogrami (makroi) su samostalni programi koji se nalaze u odvojenim podprogramima sa nekim

%-Br. (procentnim brojem).
Glavni
program
kutije
Oni znae:
(magacin delova programa)
(magacin podprograma)
Podprogrami se koriste za uproavanjeistih delova programa kod radnih komada sa

vraanjem.
Zavretak programa:
Glavni
program
Kutije:
8 x mogue
70

Podprogram tehnika
Za nacrtani radni komad su postavljeni glavni program i podprogram (UP)
Radmi komad:
glodalo T1 d = 16 mm
burgija
T2 d = 6 mm
UP za konture
Glavni program
UP za plan buenja
71
Podprogram(UP) sa
parametar - programiranjem
Za nacrtani rani komad sa razliitim konturama postavljen je program u parametarprogramiranju
Prenik glodala:
d = 16 mm
E11, E13, E14
pogledaj temu 7.3
Glavni program
UP za konture
72
Osnovi za polarne koordinate

Poloaj take P moe se odrediti prema
Dekartovim koordinatama
ili
polarnim koordinatama.
Kod polarnih koordinata taka P je odreena jednim uglom i

jednom dui.
Za podatak ugla
se koristi adresa B.
Pravila
predcrtanja:
ili
ili
ili
73
ili
Glodanje po pravoj liniji sa polarnim

koordinatama - programiranje
Pored programiranja kretanja u brzom hodu (G0 X...Y...) ili linearnog pomeranja
(G1 X...Y...), takoe je mogue programiranje...
A = polazna taka kretanja
E= krajnja taka kretanja
polarne koordinate
sa geometrijskim merama
74
Glodanje krunog luka sa polarnim

koordinatama - programiranje
Pored programiranja krunog kretanja po Dekartovim koordinatama sa G2 (G3)
X...Y...I...J.., mogue je i programiranje po polarnim koordinatama.
1. Programiranje krajnje take kruga
2. Programiranje centralne take kruga
A = Poetna taka kretanja

E = krajnja taka kretanja
75
Programiranje dve prave

sa G11
Sa G11 mogu se jednostavno, u jednoj reenici, programirati dve prave.
polarne koordinate
1. krajnje take na obe prave su poznate
2. duina i ugao obe prave su poznati
1. prava
1. prava
2. prava
2. prava
*Adrese 2. prave se programiraju indeksom.

3. Krajnja taka i ugao 2. prave su poznati
76
Zaobljeni ugao i prelazna faza

sa G11
Izmeu dva pravca rezanja moe se sa G11-programiranjem izraditi zaobljeni ugao
(adresa R) odnosno jedna faza (adresa K):
polarne koordinate
1. krajnje take obe prave su poznate
2. duina i ugao obe prave su poznati
3. krajnja taka i ugao 2. prave su poznati
Na kraju 2. prave moe se sa R1 = ... izvesti naredni radijus, odnosno sa K1 = ... naredna faza.
77
ravan G17
Zadat je izrez dubine 10 mm.
Kontura treba biti glatka.
Primicanje konturi, odnosno
odmicanje od konture, treba
izvesti sa R20.
Prenik glodala: d= 10 mm.
78
Primer programiranje
ravan G18
Prenik glodala: d = 20
mm
79
Geometrijsko proraunavanje omoguava programiranje komplikovanih kontura;
taku preseka i taku tangente obraunava upravljaki ureaj.
Struktura programa
Ukljuivanje geometrijskog proraunavanja

Programiranje konture
Iskljuivanje geometrijskog proraunavanja
Mogunosti primene
1. Proraunavanje take preseka
PRAVA - PRAVA
KRUG - KRUG
PRAVA - KRUG
2. Povezivanje krugova u taci preseka

PRAVA - PRAVA
PRAVA - KRUG
KRUG - KRUG
3. Proraunavanje take tangente
4. Spajanje krugova u takama tangenti
5. Prelaz krugova po elementima spajanja

PRAVA - KRUG
KRUG - KRUG
80
Proraunavanje take preseka

prava - prava
Kod dve prave koje slede jedna za
drugom, prvo se programira prva prava
sa uglom B1 =...
Za dve prave postoje dve mogunosti:

1. Programiranje krajnje take
*Programiranje krajnje take mogue je i pomou

polarnih koordinata sa L2 = ... B2 = ...
2. Programiranje pomone take
pomona taka
81
Proraunavanje take preseka

prava - krug
Presecanjem prave preko kruga
dobijaju se dve take preseka.
Razlikovanje pravca gledanja:
J1 = 1 leva taka preseka
J1 = 2 desna taka preseka
PRAVA - KRUG
*R otpada, ako se programira krajnja

taka kruga
KRUG - PRAVA
*R otpada, ako se programira startna

taka kruga.
82
Proraunavanje taki preseka

krug - krug
Ako se presecaju dva kruga,

nastaju dve take preseka.
Razlikovanje pravca gledanja:
krug 1
J1 = 1 leva taka preseka

J2 = 2 desna taka preseka
krug 2
*R otpada kada se programira startna taka

*R otpada kada se programira taka kruga
*Ako se krugovi dodiruju, tada otpada
J1 = 1, odnosno J1 = 2.
83
Povezivanje krugova u
taci preseka
Ako se presecaju geometrijski elementi PRAVA-PRAVA, PRAVA-KRUG ili KRUG-KRUG,
onda su mogue take preseka etiri povezana kruga.
PRAVA PRAVA
RAZLIKOVANJE:
PRAVA KRUG
KEUG - KRUG
K1 se nalazi na pravcu kretanja desno pred takom preseka. Povezivani krugovi K1 = 2...
lee u pravcu suprotnom kretanju kazaljke na satu od take preseka.
PRAVA - PRAVA
PRAVA - KRUG
KRUG - KRUG
*R otpada, kada se programira

startna taka kruga.
taka kruga.
84
Proraunavanje take tangente
Jedna prava moe sleva ili zdesna dodirivati krug.

Razlikovanje pravca pogleda:
R1 = 1 leva take tangente
R1 = 2 desna taka tangente
KRUG - PRAVA
Ako se na taci tangente gubi iz vida pravac

kretanja, tada se moe programirati R1 = 0.
*B1 = 1 ... otpada, ako se programira krajnja taka ili se

proraunava taka tangente.
PRAVA - KRUG
KRUG PRAVA - KRUG
*R otpada, ako se programira startna taka kruga.

*R otpada, ako ako se programira krajnja taka
kruga.
85
Spajanje krugova u
taci tangente
Kad se dodiruju geometrijski elementi PRAVA-KRUG ili KRUG-KRUG, tada su
mogua dodirivanja spojebih krugova u dve take tangente.
PRAVA - KRUG
KRUG - KRUG
Razlikovanje pravca pogleda: K1 = 10 ili K1= 12
spajanje krugova na levoj strani
K1 = 20 ili K1 = 22 spajanje krugova na desnoj strani

PRAVA - KRUG
KRUG - PRAVA
*B otpada, ako se programira krajnja

taka, ili se prorauvana taka
tangente.
KRUG - KRUG
*R otpada kada se programira startna

taka kruga.
taka kruga.
86
Spajanje elemenata
krunim prelazom
Ako geometrijski elementi PRAVA-KRUG odnosno krug-krug LEE JEDNO PORED
DRUGOG (nema take preseka/nema take tangente), tad postoje, izmeu
ostalog, sledei kruni prelazi:
PRAVA - KRUG
KRUG - KRUG
*R otpada, ako se programira startna taka

kruga.
*R otpada, ako se programira krajnja taka
kruga.
87
ravni G17
Za nacrtanu konturu treba
postaviti program sa
funkcijom G64.
Prenik glodala = d = 10 mm
poetak konture
88
ravni G18
Za nacrtanu konturu potrebno je
postaviti program sa G64-funkcijom.
Dubina glodanja treba da iznosi 5 mm.
Prenik glodala: d = 10 mm
poetak konture
89
Vebe
Osnovi programiranja
Glava 2:
1. Apsolutni merni parametri G90

2. Inkrementalni merni parametri G91
Pripreme na maini
Glava 3:
3. Odreivanje nulte take pomou ivinog merila

Glava 4:
Program glodanja sa G0, G1, G2 i G3
4. Program glodanja sa G0 i G1
5. Proraunavanje konturnih taaka
6. Program glodanja sa G0, G1, G2 i G3
Glava 5:
Program glodanja sa ciklusom
7. Program glodanja sa ciklusima G81, G87, G88 i G89

8. Program buenja sa definisanjem take G78
Glava 6:
Program sa specijalnom G-funkcijom
9. Program buenja i glodanja sa programskim delom-ponavljanje

10. Ogledalo G72/G73
11. Pomeranje nulte take, poveavanje/smanjivanje
Uvoenje u programiranje sa parametar/podprogram tehnikom
Glava 7/8:
12. Program glodanja sa podprogramom

Glava 9/10:
Programiranje sa polarnim koordinatama/programiranje

kompleksnih konturnih linija
13. Program glodanja sa G11

14. Program glodanja sa G11 i G64
15. Program glodanja sa G64
90

(prema 2.5.1)
a) stvarna vrenost:
b) potrebna vrednost:
c) ta se programira?
Prenesite u smeru strelica.
potrbna vrenost
Stvarna vrednost:
Ulaz:
Nova
pozicija
glodala
kod G90
Zapis MAHO treba da se ugravira vertikalnim vretenom

(koordinata Y se ne uzima u obzir)
G90 - ulazni podaci:
Polazna taka
91
stvarna vrednost

(prema 2.5.2)
a) stvarna vrenost:
b) potrebna vrednost:
c) ta se programira?
Prenesite u smeru strelica.
potrebna vrenost
Stvarna vrednost:
Ulaz:
Nova
pozicija
glodala
kod G90
Zapis MAHO treba da se ugravira vertikalnim vretenom

(koordinata Y se ne uzima u obzir)
G91 - ulazni
podaci:
Polazna taka
92
stvarna vrednost
Odreivanje nulte take pomou

ivinog merila (prema 3.2)
Koji su ulazni podaci neophodni za odreivanje nulte take u nacrtanom primeru, ako ivino
merilo ima prenik d = 10,0 mm?
ravan G17
ravan G18
ulazni podaci:
(Reset Axis)
ulazni podaci:
(Reset Axis)
ivino merilo
d = 10,0 mm
ulazni podaci:
(Reset Axis)
ulazni podaci:
(Reset Axis)
93
Program glodanja
sa G0 i G1 (prema 4.2.2)
Prtenik glodala:
d = 10 mm
Dubina glodanja:
t = 5 mm
94
Proraunavanje konturnih taaka

(prema 4.4.2)
Koordinate taaka P1, P2, P3 i P4 treba da se proraunaju (vidi crte radnog komada i
program 4.4.2).
1. proraunavanje dui a
2. proraunavanje dui b
3. proraunavanje dui c
4. proraunavanje dui d i e
Pojedinost X
5. proraunavanje dui f (
A(
6. proraunavanje dui g i h ( ABD)
Pojedinost Y
95
Program glodanja sa
G0, G1, G2 i G3
(prema 4.3)
Prenik glodanja:
d = 16 mm
Dubina glodfanja:
t = 6 mm
96

G81, G87, G88 i G89
(prema 5.3)
Alati:
T1 glodalo d = 10 mm
T2 burgija d = 5 mm
sve burgije d = 5 mm, 6 mm duboko
97
Program buenja
sa definisanjem take G78
(prema 5.4.2)
Redosled operacija:
1. centriranje
2. buenje (sa G83)
3. urezivanje navoja
Alati:
T1 burgija za centriranje
T2 burgija d = 8,5 mm
T3 burgija d = 6 mm
T4 ureznica M10
98
Buenje i glodanja sa
programskim delom ponavljanje (prema 6.2)
Redosled operacija:
1. glodanje izreza
2. centriranje
3. buenje
4. sputanje (obaranje
ivica)
Alati:
T1 glodalo d = 10 mm
T2 burgija za centriranje
T3 burgija d = 5 mm
T4 konusni uputa
sva buenja d = 5 mm, 10 mm duboko
99
Ogledala G72/G73
(prema 6.4.1)
Prenik glodala:
d = 16 mm
Dubina gloganja:
t = 5 mm
100

poveanje/smanjenje
(prema 6.3/6.5)
101
2x
ponoviti
poveati
G73 A4 = 2
smanjiti
G73 A4 = 0,5
smanjiti
G73 A4 = 0,7
i rotirati
0
0
(-65 / +65 )
102

(prema 8)
Za sluaj estih izreza sa pravim uglovima ugraen je podprogram za glaanje u

parametar-programiranju.
T1 prenik glodala:
d = 10 mm
T2 prenik glodala:
d = 10 mm
(alat za glaanje)
103
(prema 10.1)
Prenik glodala:
d = 12 mm
Dubina glodanja:
t = 5 mm
104
Program glodanja
sa G11 i G64
(prema 10.1/10.2)
Prenik glodala:
d = 12 mm
Dubina gloganja:
t = 5 mm
105
(prema 10.2)
Prenik glodala:
d = 10 mm
Dubina glodanja:
t = 5 mm
106
MAHO
Lista greaka CNC 432
stanje: 3. 8. 1986
Greke programera
P 01
P 02
P 03
P 04
P 05
Programirana nevaea re u jednom bloku

Nedostaje neophodna adresa npr . kod G 04 X
Nevaea G-funkcija
Pomeranje nije programirano
4. osa je rotaciona osa i ona se programira sa G02, G03
P 06
P 07
P 08
P 09
P 10
P 11
P 12
P 13
P 14
P 15
Osa alata aktivna (G73) i poziva se ciklus (G79)

Programirani parametri su preveliki
G14, G29 reeniki brojevi u programskim delovima ili makroima ne postoje
G22 traenog makro-programa nije pronaen
G22 makro-programa ukljuen vie od 8x, G14 vie nego 3 x ukljuivan
G22 skok nazad nije mogu (jer je ponitena reenica nakon G22)
G14, G29 programira se u Teach
Kruno kretanje se programira kod G43/G44
G79 programiran, ali nije definisan ciklus
Ciklus G79 pozvan, ali nije programiran M3, M4, M13 ili M14
P 16
P 17
P 18
P 19
P 20
Pozvane take nisu definisane

Programirane ose nisu pronaene
Greka u oitavanju aktivnog programa (NC-sistemska greka)
Kod pozivanja G43, G44 postojee pozicije i programirane pozicije su identine
Radijus alata vei od programiranog radijusa (G41, G42, G87, G88)
P 21
P 22
P 23
P 24
P 25
E-parametar deljen sa 0
Dolo do zamene zapoinjanja i zavravanja kod G14 (ispitati reeniki broj)
Kod G87, G88, G89 nije programiran radijus
I-vrednost kod G87, G89 zadata manja od 1%, odnosno vea od 100%
Kod M3, M4, M13, M14 nije programiran S
Vrednosti mainskih konstanti izvan doputenog podruja

Programirani T-brojevi nisu doputene u NC ili su T-brojevi pozvani pogrenim M (npr. M6,
M46, T50 u magacinu sa alatom 24)
P 28 Pozvani E-parametri nisu definisani
P 29 Proraun E-parametara suvie veliki
P 30 NC oitan u metrikom, a ita se u col-programu (G70/G71)
NC oitan u col-programu, a ita se u metrikom (G70/G71)
P 26
P 27
P 31
P 32
P 33
P 34
P 35
Programirani broj obrtaja izvan podruja

Ponavljanje J postalo 0, programirano kod G14, G29, G77
4. osa je bez linearne ose (G20 aktivan)
Programske greke u narednim reenicama kod G41, G42 i G11
Programirana krajnja taka nije na krugu
P 36
P 37
P 38
P 39
P 40
Kolizija mera meraa za vreme brzog hoda unutar mernog ciklusa

Ciljna mera nije pronaena
Izmerene merne razlike su vee nego zadate tolerancije u G49
Nema tanih razlika vrednosti ili tolerancija u G50
Merni ciklus programiran, ali taster mera mainskih konstanti nije aktiviran
P 41
P 42
P 43
P 44
P 45:
G23: zadat bez programskog broja

G23: programirana reenica nije pronaena
G23: programirani program nije pronaen
G23: editovanje mora biti zavreno za pozivanje
G23: editovanje mora biti zaveno za skok unazad
P 47
P 48
P 49
Pri aktiviranju rotacije funkcija nije dozvoljena

M3/M4 se progragramira dok je merni taster aktivan
Upozorenje, radijus alata vei od programiranog radijusa (G41, G42, G87, G88, G89)
Geometrijske programske greke

P
P
P
P
51
52
53
54
Prava sa takom nije doputena

Prava sa uglom nije doputena
Prava sa uglom i takom nije doputena
Prava sa takom dodira nije doputena
107
P 55
Prava sa takom preseka nije doputena
P 56
P 57
P 58
P 59
P 60
Faza nije doputena

Krug sa krajnjom takom nije dozvoljen
Krug sa takom centra nije doputen
Krug sa takom dodira nije doputen
Krug sa takom preseka nije doputen
P 66
P 67
P 68
P 69
P 70
Nije mogue zaobljenje krug-krug

R-zaobljenje preveliko izmeu dva kruga koja se presecaju
Dodirna taka izmeu prave i kruga koji ona preseca nije mogua
R-zobljenje preveliko izmeu prave i kruga koji ona preseca
Zaobljenje nije dozvoljeno
P 61 Bez take preseka dve prave

P 62 Bez take preseka prava-krug
P 63 Taka preseka prava-krug i J1 = nije programirana
P 64 Bez take dodira krug-prava-krug
P 65 Nije mogue zaobljenje prava-krug
P 71 Nedefinisana reenica
P 72 Reenica nije doputenja
P 73 Polazna taka prave je centar kruga
P 74 K1 = J1 = ili R1 = nije doputeno
P 80 Greka u prvoj geometrijskoj reenici
P 81
P 82
P 83
P 84
P 85
Greka posle prave

Greka posle prava-faza
Greka posle prava-faza-prava dodira
Greka posle prava-faza-prava dodira-zaobljenje
Greka posle prava-zaobljenje
P 86
P 87
P 88
P 89
P 90
Greka posle prava-zaobljenje-prava dodira

Greka posle prava-zobljenje-prava dodirazaobljenje
Greka posle prava-prava dodira
Greka posle prava-prava dodira-zaobljenje
Greka posle preseka prave
P 91
P 92
Greka posle prava preseka-zaobljenje

Greka posle prava dodira
P 93
P 94
P 95
P 96
P 97
P 98
P 99
P 100
P 101
P 102
P 103
P 104
P 105
P 106
P 107
P 108
P 109
P 110
Greka posle prava dodira-zaobljenje

Greka posle presek kruga
Greka posle presek kruga-prava dodira
Greka posle presek kruga-prava dodira-zaobljenje
Greka posle presek kruga-zaobljenje
Greka posle presek kruga zaobljenje-prava dodira
Greka posle presek kruga-zaobljenje
taka dodira-zaobljenje
Greka posle dodir krugova
Greka posle dodir kruga-prava dodira
Greka posle dodir kruga-prava dodira-zaobljenje
Greka posle dodir kruga-zaobljenja
Greka posle dodir kruga-zaobljenje-prava dodira
Greka posle dodir kruga -zaobljenje-prava dodira
-zaobljenje
Greka posle kruga
Greka posle krug-zaobljenje
Greka posle krug-zaobljenje-prava dodira
Greka posle krug-zaobljenje-prava dodirazaobljenje
Alat istog tipa u programskom delu
Grafike greke
G1
G2
G 20
Programska greka prozor

Programska greka neobraenog dela konture
Greka u komunikaciji
Greke u korienju
O 01
O 02
O 03
O 04
O 05
Promena programa ili makroa za vreme obrade

Nije zadat reeniki broj
Traeni reeniki broj nije pronaen
Greka u oitavanju (NC-sistemska greka)
Programirano vie od 80 znakova u jednoj reenici
O 06
O 07
O 08
O 09
O 10
Reeniki broj zauzet

Predupozorenje programska memorija puna
Programska memorija puna
Nevaei N, T, E ili P broj programiran (prekoraeno dozvoljeno podruje)
Broj programa zauzet
O 11
O l2
O 14
O 15
O 17
Programski broj nije pronaen

Programski boj nije zadat (N 9000-N 9999999)
Kod G41, G42 greka u oitavanju u sledeoj reenici (NC-sistemska greka)
Kod plejbeka etiri ose memorisane u jednoj reenici
Tokom traenja u Teach in/M30 se nalazi u plejbeku
O18
O 19
O 20
O 21
O 22
Zadata premala veliina memorije u MC2

Posle znaka = data pogrena adresa ili podatak (npr. E1 = N)
Programirana nevaea G-funkcija u plejbeku
Prebaciti na Teach In, ako je reenica aktivna sa G11, ili se u jednoj reenici radi sa vie taaka
Vie istih mesta bojeva u memoriji alata
O 23
O 24
O 25
O 26
O 27
MC-konstante prelaze dozvoljeno podruje

Kolizija tastera mera izvan mernog ciklusa
Koliina pozvanih brojeva vea nego to je zadato u MC 43
Isti pozvani broj je ve u PE-memoriji
Ve postoji alat istog tipa
108
O 28
O 29
O 30
O 31
O 49
Pozvani broj nije u PE-memoriji

Pozvani broj nije odreen
Pogrena orijentacija ose (MC 102 itd)
Orijentacija 4. ose nedostaje (MC 117)
Program se zakljuao preko soft-tipke
O 50
O 51
Opseg memorije je iskorien

Broj programa je vei nego to je dato u MC 85
Greke X-ose
X 01
X 02
X 03
X 04
X 05
Predupozorenje linearnog mernog sistema

Upozorenje greke mernog sistema
Obezbeenje struje mernog sistema u kvaru
Maksimalno rastojanje prekoraeno
Zavravanje softverom nije dozvoljeno
X 06 Proraunata brzina ose prevelika, ranije dato kroz brzinu brzog hoda u MC
X 07 Traeno poveanje mirovanja
X 08 Proraunata brzina ose prevelika, ranije dato kroz brzinu pomeranja u MC
Isti opis greaka kod Y, Z, 4. i 5. ose
Greke memorije
M 01
M 02
M 03
M 21
M22
Provera greaka MC-memorije (RAM-memorija)

Provera greaka memorije alata (RAM-memorija)
Provera greaka osnove pozadine memorije mainskih konstanti n(RAM-memorija)
Provera greaka EPROM 1-4
M 23
M 60

Provera greaka programa radnog komada i programa memorije makroa (RAM-memorija)
Greke vretena
Sistemske greke
S 01
S 02
S 03
S 04
S 05
# 01
# 02
# 03
# 05
# 96
Greka sistema softvera

Pogrean proraun
0
Temperatura u NC je preko 55 C
Dojava pregrevanja alata maine
Greka softverskog sistema (deljenje sa nulom)
# 97
# 98
# 99
Sistemska greka softvera (over flow)

Sistemska greka softvera (neoekivan prekid programa)
Sistemska greka softvera (debug)
Predupozorenje mernog sistema

Upozorenje na greku mernog sistema
Obetbeenje struje mernog sistema u kvaru
Maksimalno rastojanje prekoraeno
U poziciji prozora prazno (M19)
Greke runih tokova

W1
W2
W3
Predupozorenje mernog sistema

Upozorenje na greku mernog sistema
Obezbeenje struje mernog sistema u kvaru
Greka podataka uitavanja i biranja

D 01
D 02
D 03
D 04
D 05
Uitavanje korekture alata ili mainskih konstanti dok je jedan program u radu
Nije utan reeniki broj
Programski brojevi koji su izabrani ne treba da se nalaze
Greka u oitavanju (NC-sistemska greka)
Reenica sadri vie od 80 znakova
D 06
D 07
D 08
D 09
D 10
Reeniki broj ve zauzet

Predupozorenje programska memorija puna
Programska memorija puna
Nevaei N. T. E. ili P broj programiran (prekoraeno dozvoljeno podruje)
Programski broj ve zauzet
D 11
D 12
D 13
D 19
D 25
Programski broj nije traen (kod branja)

Programski broj nije programiran (N 9000-N 9999999)
Data nevaea veliina RAM-memorije
Posle znaka = pogrena adresa ili podatak (npr. E1 = N)
Koliina pozvanih brojeva je vea nego to je u MC 43
D 26
D 27
D 28
D 29
D 30
Isti pozvani broj je ve u PE-memoriji

Postoji ve isti tip alata
Pozvani broj nije u PE-memoriji
Pozvani broj nije odreen
Adresa ve postoji
109
D 31
D 32
D 33
D 34
D 35
Nevaei znak
Greke u paritetima
Pogrena duina rei
Uitavanje odnosno biranje se prekida
Programski broj dat manji od 9000
D 36
D 37
D 38
D 39
D 40
Izbor memorije pri uitavanju programa nedostaje (npr. %PM) ili je pogrean
Posle rei programiran nevaei znak (npr. N 9001 %PM)
Adresa bez podatka
Reeniki broj, T-broj ili broj mainske konstante nije napisan na poetku reenice
Redosled programiranih znakova nevaei (npr. X123 = Y345)
D 41
D 42
D 43
D 44
D 45
Aparat nije spreman za uitavanje ili biranje

Greka u racionalnim bodovima
Izabrana nevaea memorija (npr %QM)
Uitavanje adrese na maini se ne menja (npr. N100 Q20)
Minus-znak programiran u nekoj adrese, u kojoj ne sme da stoji nijedan minus-znak (npr. S-100)
D 46
D 47
D 48
D 49
D 50
U jednoj adresi vie znakova = (npr. E1=E2=E3 )

Programski broj koji se uitava ne treba da se nalazi
NC na metarskom sistemu, uitava se u col-programu (G70/G71)
NC na col-sistemu, uitava se metriki program (G70/G71)
Memorisanje za vreme DATA I/0
Zauzimanje memorije za vreme DATA I/0
D 51
D 80
D 81
D 82
D 83
Broj programa je vei nego to je dat u MC 85

DNC nije sinhronizovan
Veza prekinuta
Struktura crtea nije ispravna, odnosno, podaci su poremeeni, pogreni racionalni bodovi
Paritet pogrean
D 84
D 85
D 86
Kraj ekanja
Blok kontrole crtanja pogrean
DNC-raunar ne moe poslati zahtevani program
Greke interfejsa
I 01
I 10
I 11
I 12
I 13
Interfejs nije ukljuen u naponsku mreu

Slomljen alat prepoznat
Upozorenje, vreme zastoja se prekorauje
Vreme zastoja prekoraeno
Upozorenje, granina vrednost se prekorauje (kontrola upravljanja interfejsom)
I 14
I 15
I 16
I 17
I 18
I 19
I 20
Zamena alata ija se 1. granina vrenost prekorauje

2. granina vrednost se prekorauje (kontrola upravljanja interfejsom)
Preuzimanje vrednosti mera alata nedostaje
Mera vrednosti alata je nula
Maksimalna mera vrednosti prekoraena
2, mera vrednosti vea od 1. vrednosti mere
Ve je dat pozivni broj za ovaj slobodni signal, odnosno dat je prvo drugi broj, pa tek onda prvi.
I 21
I 22
I 23
Start eksternog programa bez pozivnog broja

Eksterni pozvani program se upravo menja
Pozivni broj je odreen bez programskog broja
I 24
I 27
I 28
I 29
Pozivnim brojem je odreen programski broj koji nije u programskoj memoriji

Prekida otvoren/Prekida zatvoren oba na 0-signalu
Broj paleta ne odgovara vrednostima u MC 41
Povratni signal vrednosti paleta nedostaje
I 30
I 31
I 32
I 33
I 34
I 35
Prekida regulie zaustavljanje vretena ukljueno/iskljueno (Ein/Aus) oba na I-signalu

Prekida hvatae alata ukljueno /iskljueno (auf/zu) oba na I-signalu
Prekida menjaa alata napred/nazad (vorne/hinten) oba na I-signalu
Prekida menjaa alata levo/desno (links/rechts) oba na I-signalu
Steza alata slobodan
Ulaz vretena i pomeranje stoje na 0-signalu
I 36
I 37
I 38
I 39
I 40
Prozor kabine nije zatvoren (izuzev M60)

Prekida prozora kabine otvoreno/zatvoreno (offen/geschlossen) oba na I-signalu
Program startovan bez palete na stolu
Prekida pritezanja palete stegnuto/slobodno oba na I-signalu
Prekida menjaa palete u/van oba na I-signalu
I 41
I 42
Menja paleta nije van, izuzev M60

NC startovan iako glodanje ciklus glodanja nije zavren
110
I 43
I 44
I 45
Prekida glave glodalice pogona vodoravno/uspravno oba na I-signalu

Prekida glave glogalice sa indeksacijom iskljueno/ukljueno (auf/zu) oba na I-signalu
Bez slobodnog oitavanja o IPC ili interno o NC
I 46
I 47
I 48
I 50
Prekida promene ruke desni na 0-signalu

Prekida promene ruke levi na 0-signalu
Prekida promene ruke napred na o-signalu
Kvar brojaa impulsa magacina alata
I 51
I 52
I 53
I 54
I 55
Magacin alata nije u poziciji ili magacin nije sinhronizovan ili oba impulsa postaju I-signal
Menja ruke nije u levoj ili desnoj poziciji
Hvata alata zatvoren dok se trai T
Hvata alata zatvoren izuzev kod M06
Menja alata nije pozadi izuzev kod M06
I 56
I 57
I 58
I 59
I 60
Menja ruke alata nije pozadi kod M06 unutar 6 sekundi

Greka u sinhronizaciji magacina alata
Memmorisan nevaei poloaj alata
Prekidaa stezaa alata stegnut na I-signal
Programiran pogrean broj obrtaja (kod 18-stepenog prenosa)
I 61
I 62
I 63
I 64
I 65
Pogrean broj obrtaja izabran u mainskim konstantama (kod 18-stepenog prenosa)

Stepen prenosa nije u definisanoj poziciji
Prekida orijentisanja vretena ukljueno(Ein) pogrean
Prekida orejentisanja vretena iskljueno(Aus) pogrean
Vreteno stoji dok pomicanje n-zadato=n-potrebno na 0-signalu. Vreteno nije prihvatilo programirani broj obrtaja.
Ulaz n<n-min ima I-signal (IPC1 str. 16)
I 66
I 67
I 68
I 69
Kod infracrvenog mernog tastera prekinut merni zrak

MC560 = 0 ili 3 dok se alat menja automatski
Povratni signal n postojei = n potrebni nedostaje
Menja paleta sa M61/M62 i prekida palete stoje u poziciji levo/desno
I- signal, odnosno manje paleta sa M60 i prekida paleta u levoj i desnoj poziciji dok se paleta postavlja
Menja paleta nije osloboen
I 70
I 71
Prekida paleta u levoj ili desnoj poziciji

obe na 0-signalu
Menja paleta, prozor otvoren/zatvoren u kvaru
Menja paleta nije van
Menja paleta nije unutar
Menja paleta, greka u stezanju
I 96
I 76
I 77
I 78
I 79
I 80
Stege palete nisu osloboene

Stege palete nisu stegnute
Prekida pallete leva pozicija u kvaru
Prekida palete desna pozicija u kvaru
Glava glodalice nije nametene
vodoravno ili uspravno
I 103
I 81
I 82
I 83
I 84
I 85
Glava glodalice ne stoji vodoravno

Glava glodalice ne stoji uspravno
Indeksiranje glave glodalice nije otvoreno
Indeksiranje glave glodalice nije zatvoreno
Stezanje glave glodalice nije osloboeno
I 86
I 87
I 88
I 89
I 90
Stezanje glave glodalice - nije stegnuto

Bez povratnog signala vretena
Pinol nije u krajnjem poloaju
X- ili Y-osa nije u promenjenoj poziciji
Opira ili viestruka glava glodalice montirana
I 91
I 92
I 93
I 94
I 95
Steza alata nije oslodoen

Mera broja obrta postavljen u srednjem poloaju
Pokretna glava glodalice nije zavrila ciklus kretanja
Prenos glave glodalice nije nameten vodoravno
Prenos glave glodalice nije nameten uspravno
I 72
I 73
I 74
I 75
I 100
I 101
I 102
Prekida glave glodalice uspravno i vodoravno

oba 0-signal
Povratni signal centralno podmazivanje nije 0-signal
Povratni signal centralno podmazivanje prekida za
1. osu nije 1-signal
I 104 Povratni signal centralno podmazivanje prekida za

I 107 Magacin alata nije osloboen (menja ae)
I 108 Menja alata nije osloboen (menja ae)
I 109 M-funkcija nije osloboena (menja ae)
I 110 Steza alata nije osloboen odvrtanjem (menja
ae)
I 111 Steza alata nije osloboen zavrtanjem (menja
ae)
I 112 Bez povratnog signala M6 (menja ae)
I 113 Brava leve palete nije otvorena
I 114
I 115
I 116
I 117
111
Brava leve palete nije zatvorena

Brava desne palete nije otvorena
Brava desne palete nije zatvorena
Greka centralno podmazivanje
MAHO
G-funkcije
Znaenje
G0*
G1
G2
G3
Znaenje
Brzi hod
Interpolacija prave
Interpolacija kruga, u pravcu kazaljke na satu
Interpolacija kruga, suprotno kazaljki na satu
G70 Nalog u colovnom sistemu

G71* Nalog u metrikom sistemu
G72* Bez obrade efektom ogledala
G73 Obrada sa efektom ogledala
G4** Vreme zadrke (o,1 do 983 sek.)

G77** Definisanje krunih rupa
G78** Definisanje taaka
G11** Polarne koordinate, zaobljenje uglova,

obaranje ivica
G79** Pozivanje ciklusa

G14** Komanda skoka i finkcija ponavljanja
G17* Izbor ravni XY, horizontalno
G18 Izbor ravni XZ, vertikalno
G19 Izbor ravni ZY, horizontalno, rotirano za 900
G22 UP (podprogram) pozivanje
G25* Pomeranje sa efektom drobljenja opiljaka
G26 Pomeranje 100%
Ciklus buenja
Ciklus buenja dubokih rupa
Ciklus rezanja navoja
Ciklus ribanja
Ciklus prekidanja
Ciklus glodanja izreza
Ciklus glodanja lebova
Ciklus glodanja krunih izreza
G90* Programiranje apsolutne mere

G91 Programiranje relativne mere
G27* Pomeranje sa bruenjem

G28 Pomeranje sa tanim zaustavljanjem
G92** NP-pomeranje - inkrementalno

G93** NP-pomeranje apsolutno
G29** Uslovna komanda skoka

G40*
G41
G42
G43
G44
G81
G83
G84
G85
G86
G87
G88
G89
Bez korekture radijusa

Korektura radijusa, levo
Korektura radijusa, desno
Korektura radijusa, do
Korektura radijusa, preko
G94* Pomeranje u mm/min,

Jedinica 0,001 mm/min
G95 Pomeranje u mm/sat, Jedinica
0,001 mm/sat
G98
G99
G51 Ponitavanje G52

G52 Vrednost pomeranja Reset Axis aktiviran
Prozor za prikaz
Konture neobraenog dela
Objanjenje
znakova:
G53*
G54
G55
G56
G57
G58
G59
Bez memorisanog NP-pomeranja

Memorisano NP-pomeranje 1
G63
G64
Iskljuenje geometrijskog raunskog sistema

Ukljuenje geometrijskog raunskog sistema
* = ukljuivanje prekidaem
** = djeluje samo u kompletu
(serijski)
112
MAHO
M funkcije
Znaenje
M0**
M3
M4
M5
M6**
M7
M8
M9
Program zaustavljanja (STOP)

Rad vretena nadesno
Rad vretena nalevo
Rad vretena stop
Zamena alata sa automatskim vraanjem
Rashladno sredstvo Br. 2 ukljueno (Ein)
Rashladno sredstvo Br. 1 ukljueno
Rashladno srestvo iskljueno (Aus)
M10
M11
NC-kruni sto stegnut

NC-kruni sto osloboen
M13
M14
M16
M17
M18
M19
M20**
M21
M30**
M46**
M60**
M61**
M62**
M66**
M67**
Rad vretena-nadesno i rashlaivanje ukljueno (Ein)

Rad vretena-nalevo i rashlaivanje ukljueno
Ponitavanje M17 i M18
Ispiranje opiljaka
ienje radnog komada
Orijentisano zaustavljanje vretena
Dodatne M-funkcije
2. promena brzine kod M6, M46
Program kraj
Zamena alata u eljenoj poziciji
Zamena palete
Zamena palete leva paleta
Zamena palete desna paleta
Zamena alata na aktueloj poziciji ose
Izmena korekture alata
Objanjenje znakova:
* = ukljuenje prekidaem
** = deluje samo u kompletu (serijski)
113
Komandna tabla upravljakog ureaja

CNC 432
1.
2.
3.
4.
Korisniko polje za reim rada izbor

Korisniko polje za reim rada RUNO
Korisniko polje za programiranje
Korisniko polje sa softverskim tasterima (tasteri sa promenjivim
nainima funkcionisanja).
114
MAHO
Funkcije tastera na
komandnoj tabli upravljakog ureaja
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Multufuncionalni taster F1 (softverski)

Multifunkcionalni taster F2 (softverski)
Biranje glavnog programa memorija
Biranje podataka o alatima memorija
Biranje mainskih konstanti memorija
Biranje reima rada podataka-prenoenje
25
Manuelno postupanje sa osama
26
Obrtanje vretena ulevo u impulsnom

pogonu
28
29
Broj obrtaja vretena korektura nadole

Broj obrtaja vretena korektura nagore
30
Ponovno postavljanje programiranog

broja obrtaja vretena
10 Ubacivanje raunskih oznaka +, , :,

i * .
31
11
Tastetura za ukucavanje brojanih

vrednosti
32
12
Promena predznaka i oznaavanje

proputene reenice /N
Mera koraka ose u 1 inkrementu

0,001 mm)
Mera koraka ose u 10 inkremenata
0,01 mm)
0,1 mm)
1,0 mm)
Biranje mere koraka
Pomeranje korekcija 0% (F-OVR)
Pomeranje korekcija nadole
Pomeranje korekcija nagore
33
13
Ukucavanje decimalne zapete
14
Ponitavanje pogrenog signala i

pogreno datog naloga
15
16
17
18
19
20
21
Ukucavanje znaka jednakosti

Izbor menija na ekranu
Prebacivanja naloga u memoriju naloga
Memorisanje
Kursor levo-desno
Kursor gore-dole
Traenje
22
Okretanje magacina alata (magacin se

kree, ako se oba tastera dre pritisnuti;
pravac kretanja odreuje taster koji je prvi
pritisnut)
23
Oslobaanje i stezanje alata u vretenu
24
Ukljuenje i iskljuenje pumpe

rashladnog materijala kod dodatnog
ukljuenja funkcije rashladnog materijala
34
35
36
37
38
115
39
Ponovno postavljanje programiranog

pomeranja i brzine brzog hoda
40
Izbor funkcije uitavanja preskoene

reenice
41
42
43
44
Izbor reima rada TEACH-IN MDI

Izbor reima rada SINGLE
Izbor reima rada AUTO
Izbor reima rada MANUAL
45
Vraanje upravljakog ureaja u stanje

ukljueno
46
47
48
Pomeranje i zaustavljanje vretena

Pomeranje - zaustavljanje
Start
BELEKE
116

Uputstvo Za CNC Masine

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

You might also like

Uputstvo Za CNC Masine

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Uputstvo Za CNC Masine

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

OSNOVNA OBUKA

MAHO-osnovna obuka odnosi se na programiranje

MAHO-univerzalna glodalica i builica

CNC 432 osnovna konstrukcija

Poreenje izmeu tradicionalne i CNC

Od crtea do radnog komada

Princip korekcije radijusa alata

Programiranje krunih lukova

Osa pri radu sa horizontalnim vretenom

Ose i pravci osa

Pomeranje nulte take G51...G59

Osnovi korekcije radijusa radnog komada

Programiranje centralne take glodanja

MAHO CNC 432

Frezprogram sa G0, G1, G2 i G3

Glodanje krunih lukova do 180

Primer programiranja u ravnima G17 i G18

Nulta taka ranog komada

Take na radnom komadu

Primer programiranja sa G2/G3 ravan G18

Program glodanja sa ciklusima

Definisanje ciklusa i pokretanje ciklusa

Apsolutni merni parametri G90 (osnovni)

G0, G1, G2/G3, G17/G18

M3/M4, M6/M66, M8/M9, M30

Struktura programa i reeniki format

Objanjenje tehnolokih podataka

Odreivanje nulte take pomou ivinog

Odreivanje nulte take u osi radnog komada

Ciklus buenja G81

Osnovi ciklusa glodanja G87, G88 i G89

5.4.1.1 Pokretanje ciklusa G79 sa mrenim ili

Definisanje take sa G78

Definisanje krune rupe G77

Definisanje krune rupe sa ciklusom

Primeri programiranja u ravnima

Primer programiranja ravan G17

Program sa specijalnim G-funkcijama

Program sa specijalnim G-funkcijom

Pomeranje nulte take G92/G93 sa Dekartovim

Poveanja i smanjenja sa G73 A4=...

Uvod u programiranje sa parametrima

Osnovi podprograma- tehnika

Primer programiranja na temu

Programiranje dve prave linije sa G11

Osnove polarnih koordinata

Pomeranje nulte take G92/G72

Apsolutni merni parametri G90

Univerzalna glodalica i builica

Osnove polarnih koordinata

Programiranje dve prave linije sa G11

Apsolutna srazmera G90

Osnove polarnih koordinata

Programiranje dve prave linije sa G11

Apsolutna srazmera G90

Osnove polarnih koordinata

Programiranje dve prave linije sa G11

Apsolutna srazmera G90