Download as docx, pdf, or txt
Download as docx, pdf, or txt
You are on page 1of 12

Norve (Norve Krall)

Bakent: Oslo
Para Birimi: Norve Kronu
Nfus: 5.136.700 (2013 saym)
Anayasal monari
lkede iki kere referandum yaplm ikisinde de Avrupa Birlii'ne red
kmtr. NATO lkesi.
8.-11. yzyl arasnda Norve'te Vikingler olarak bilinen bir kavim hkm
srmtr. 1000 yl civarnda Hristiyan misyonerler Norve'te Hristiyanl
yaymaya baladlar. Norve kral I. Haakon Hristiyanl kabul
etti. 995 ylnda I. Olaf Norve'teki ilk Hristiyan kilisesini kurdu. 1030
ylnda Danimarkallar Norve'i ellerine geirdiler. 1363 ylnda Norve kral
VI. Hkon Danimarka kral IV. Valdemar'n kz I. Margrete'le evlenerek iki
lkeyi bir bayrak altnda birletirdi.
1397 ylnda sve, Norve, Danimarka ve smrgeleri (Faroe
Adalar, zlanda, Grnland ve Finlandiya) birleerek Kalmar Birlii ad altnda
byk bir skandinav mparatorluu haline geldiler.
1521 ylnda sve Kalmar Birlii'nden ayrld. Bu arada skandinav
lkeleri Martin Luther tarafndan Almanya'da balatlan Protestan Reformu ile
sarsld. Danimarka ve Norve1821 ylna kadar Danimarka-Norve ad altnda
birlikte hareket etmeye devam ettiler. Krallar tekti ama yasalar, devlet
kurumlar ve ordular ayr ayr gelimeye devam etti. 19. yzyln balarnda
Norve Napolyon Savalar'yla temelinden sarsld. Fransa sava kaybedince
Danimarka 1814 ylnda imzalad Kiel Antlamas uyarnca sava kazanan
tarafn yesi olan sve'e Norve'i brakmak zorunda kald. Norveliler sve
ynetimini istemediler. Bir temsilciler meclisi 1814 de Norve anayasasn
kabul etti ve sve'e direndi ama bir kral iki meclis presibini kabul etmek
zorunda kald. Norve bayra adeta bu geii anlatr gibi Norve'te
kullanlagelen krmz beyaz Danimarka bayrann ortasna sve'i temsil
eden mavi renkte bir ha ekleyerek kabul edildi. Nihayet 1905'te sve,
Norve'in bamszln tand. 12 Kasm 1905'te referandum sonucuna
gre %79'la monari yanllar galip kt ve Danimarka Kral VIII. Frederik'in
olu Karl, VII. Haakon adyla Norve kral ilan edildi.[9] Bu gn Birliin
Dalmas Gn adyla kutlanmaktadr.

Norve I. Dnya Sava'nda tarafsz kald. II. Dnya Sava'nda da tarafsz


kalma niyetinde olmasna ramen 9 Nisan 1940 tarihinde Nazi Almanyas
tarafndan igal edildi. 8 Mays 1945 tarihinde Almanya'nn teslim olmasna
kadar Norve igal altnda kald. 1949 ylnda Norve NATO'ya ye
oldu. 1960'larn sonlarnda Norve sularnda kefedilen petrol ve doal
gaz Norve'e byk bir refah kazandrd. 1972 ve 1994'de
yaplan referandumlarda Norve halk Avrupa Birlii'ne yelii reddetti.
Norve Avrupa Birlii ile olan ilikilerini yesi bulunduu EFTA kurumu
araclyla srdrmektedir. Gnmzde Norve Birlemi Milletler raporlarna
gre yaam standartlar bakmndan dnyann en ileri lkelerinden biridir.
Norve'te hemcins iftler evlenme hakkna sahiptirler.
kinci dnya sava ncesindeki 100 yl sresinde Norve'in nfusunun nemli
bir ksm denizar lkelere zellikle ABD'ye g etmitir.
kinci dnya sava sonras Norve bir refah toplumu haline gelmi ve yeni
yeni gmen gruplar gelmeye balamtr. zelikle 80li yllar sonras petrol
gelirlerinin de etkisiyle Norve iltica ve refah arayan gmenler iin ekici bir
lke haline gelmitir. Son 50 ylda Norve Ortadou, Avrupa, Asyadan g
almtr.
Norve hkmeti 2012 ylnda yapt aratrmada nfusun %14'nn
gmen olduu veya gmen aileden doduunu belirlemitir.

323.000 (%39) Avustralya, Kuzey Amerika az bir oranla Avrupa

505.000 (%61) Fas, Irak, Somali, Pakistan

Bebek lm oran: 3.94 lm/1,000 doan bebek (2001 tahmini)

Ortalama hayat sresi:

Toplam nfus: 78.79 yl,

Erkeklerde: 75.87 yl,

Kadnlarda: 81.92 yl (2001 verileri)

Ortalama ocuk says: 1.81 ocuk/1 kadn (2001 tahmini)

Norvelilerin ounluunu oluturanlar Cermen kkenli bir halktr.


Norve'in isizlik oran ABD ve Lxemburg gibi lkelerden bile daha dktr.
Dnyada kii bana den milli gelir sralamasnda Lxemburg'dan sonra
ikinci srada yer almaktadr. Asgari cretin dnyadaki en yksek olduu
lkeler arasnda yine ikinci sradadr. Endstri devrimi, zellikle su gcnn
ve elektriin kullanm Norve'te erken balamtr.
lkelerin GSYHya (SAGP) gre sralan
Dnya lkelerinin gayri safi yurtii haslalarna (GSYH) gre sralanm
listesi vardr. Bu listedeki GSYH dolar tahminleri satn alma gc
paritesi (SAGP) hesaplamalarndan elde edilmitir. SAGP bazn kullanmak,
nispi yaam maliyeti ve lkeler aras enflasyonu hesaba katt iin,
gelirlerdeki gerek farkllarn potansiyel olarak bozulmasna yol aan sadece
kur bazl hesaplamaya gre daha yararldr.
GSYH (SAGP)

- Kii bana

2015
Danimarka

sve

Trkiye

$67,445
$45,451

$47,229

$20.188

Sinema
1990 lardan sonra ylda yaklak 20 film reten Norve sinemasnn
uluslararas isim yapm geleri unlardr.

Kon-Tiki (1950), 1959 da Oscar dl kazanan belgesel Thor


Heyerdahl ve grubunun gney Amerikadan asyaya sal seyahatini anlatr.
Dokuz hayat, Arne Skouen, Oscar dl aday
Flklypa Grand Prix, yazar Kjell Aukrust'un karakterlerinin Ivo
Caprino tarafndan animasyonu en ok seyredilmi Norve filmidir.
zci (Nils Gaup, 1987), Oscar dl aday, bir lapon masaln canlandrr
Kristin Lavransdatter (Liv Ullmann, 1995) Nobel dl kazanm Sigrid
Undset'in bir romannn filmidir

sve (sve Krall)


Bakent: Stockholm
Nfus: 9.784.445
Meclis sistemine sahip, meruti monari ile ynetilen bir lkedir.
sve, Avrupa Birlii lkeleri arasnda en byk nc lkedir. lkenin
toplam nfusu 9,3 milyon olup younluk bakmndan km bana 20 insan
yaamaktadr. Ancak nfus younluu gneye doru gidildike ivmeli ekilde
artar. lkedeki halkn %85'i kentlerde yaar.
Ekonomi bakmndan gelimi bir lke olan sve, The
Economist'in Demokrasi ndeksi'ne gre birinci srada olup, Birlemi
Milletler'in nsani Gelime Endeksi'ne gre de yedinci sradadr. lke bunun
yannda 1 Ocak 1995 tarihinden beri bir Avrupa Birlii lkesidir.
sve, Ortaa'dan beri bamsz ve tek bir lkedir. sve'in yer ald son
sava ise 1814 ylnda gerekleti. Bu sava, sve'in, komusu Norve'i tek
bir lke altnda birletirmeye zorlamasyla ba gsterdi. Kurulan birlik 1905
ylna kadar srd. 1814'ten beri sve, bar politikas izlemekte ve savaa
dayanmayan bir d ilikiler siyaseti gzetmekte, kan ou savata tarafsz
kalmaktadr.
sve'in tarih ncesi dnemi yaklak M 12000'li yllara uzanan Allerd
salnm dnemine kadar uzanmaktadr. Eski Ta a sonlarnda
rastlanan Bromme Kltr'ne ait ren geyii av kamplarna lkenin en
gneyinde bir buz kenarnda rastlanmtr.
sve'te Vikinglerin dnemi 8. ve 11. yzyllar arasnda yaand.
11. yzylda Hristiyanlk blgede en yaygn din konumuna geldi ve 1050
ylndan itibaren sve bir Hristiyan lke olarak anlmaya baland. 12. ve 15.
yzyllar arasnda sve, i karklklarla ve dier skandinav lkelerinin
saldrlaryla urat. Ancak yine de sve krallar snrlarn genileterek
bugnk Finlandiya'y sve snrlar iine kattlar ve Ruslarla savatlar.[10]
14. yzylda sve'te hyarckl veba salgnlaryla beraber Kara lm kendini
gsterdi. Buna ramen bu dnemde sve dier Avrupa lkelerine oranla
geliimini daha hzl srdrd. sve'in birok kenti daha st dzey haklar
elde ederken Hansa Birlii'nden Alman tccarlar, halk tarafndan rnek

alnmaya baland. Bu tccarlar o dnemde ounlukla Visby evresinde


yaamaktayd. 1319 ylnda sve ve Norve, kral Magnus Eriksson'un
ynetimi altnda birleti. Yine 1397'de kralie I. Margaret, sve, Norve ve
Danimarka'nn Kalmar Birlii ad verilen tek bir g altnda birlemesine etki
etti. Fakat Margaret'ten sonra gelen Danimarkal yneticiler, sve soylularn
kontrol edemediler. Asl g, ounlukla Sture ailesinden kan kral
vekillerinin elinde kald. Danimarka kral II. Kristian, 1520'de Stokholm'deki
sve soylularna kar bir katliam yaplmas konusunda ordusuna emir verdi.
Bu olay Stokholm kan banyosu olarak bilinmektedir. Bu olaydan sonra sve
soyluluu sarsld ve halk Gustav Vasa'y kral olarak baa geirdi. 6 Haziran
1523'te gerekleen bu olay, ada sve'in kurulduu gn olarak kabul
edilip her yl sve'te resm bayram olarak kutlanmaktadr. Kuruluundan ksa
sre sonra sve'te Katolikmezhebi eriyerek Protestanlk mezhebine gei
sreci balad.

sve mparatorluu
17. yzylda sve, Avrupa'da bir sper g durumuna geldi. sve
mparatorluu'nun kuruluundan nce son derece yoksul, dk nfuslu ve
az bilinen bir kuzey lkesi olan lkenin elinde bir zel g, n ya da kaynak
yoktu. sve, bu kt durumundan kral Gustav II Adolf dneminde kurtuldu.
zellikle Rusya'dan, Lehistan-Litvanya Birlii'nden ve Otuz Yl Savalar'ndan
ald topraklarla yava yava tannmaya balad. Bu askeri baarlar
sayesinde sve mparatorluu, 1721'deki ykla kadar Protestanlk
mezhebinin ana merkezi oldu.
1880'lerde nfusun yzde birinden fazlas aamal olarak Amerika Birleik
Devletleri'ne g etti.
19. yzyldaki yava sanayileme oranna ramen, birok
nemli tarmsal deiiklik yaand. zellikle bu alandaki yeniliki atlmlar ve
hzl nfus art nedeniyle tarm, lkedeki en nemli ekonomik faaliyet oldu.
Tarmsal alandaki yeniliki atlmlarn banda arsalarn iftilere verilmesi,
tarmsal alanlarn deerinin arttrlmas ve patates gibi yeni rnlerin halka
tantlmas yer almaktadr. Bunun yannda sve'in Avrupa'nn dier hibir
tarafndan grlmeyen bir ekilde halkn kylletirmeye balad. Bunun bir
sonucu olarak sve'in siyasi ilerleyiinde tarm, bir simge oldu ve Tarm
Partisi (gnmzde Merkez Partisi) gibi siyasi oluumlara nayak oldu. 1870
ve 1914 yllar arasnda sve, sanayileme alannda daha nemli almalara
balayarak tarm dndaki alanlarda da gelime gsterdi.

1889 ylnda sve Sosyal Demokrat Partisi kuruldu. Tm bu almalarn bir


sonucu olarak sve, da verdii glere bir son vererek, I. Dnya
Sava ncesinde g alan bir demokratik lke halini almaya balad. sve'e
ge gelen sanayi devrimi, 20. yzylda youn olarak kendini gsterdi.
nsanlar kylerden kentlere, eitli fabrikalarda almak iin g etti. Ayrca
halkn byk bir ksm da sosyalist sendikalara ye oldu. 1917 ylndaki
sosyalizme gei istei geri evrildi ve halka parlamenter sistem tantld.
Bunun sonucunda lke demokratikleti.
Dnya Savalar
sve, hem I. Dnya Sava, hem de II. Dnya Sava'nda resmen tarafsz
olduunu bildirdi. Ancak zellikle II. Dnya Sava'ndaki tarafszl birok kez
tartlmtr. Almanya'y uzun bir sre rnek alan sve, bu dnemde
dnyada beliren bloklara kaytsz kalmay tercih etti.[24]sve hkmeti,
lkenin II. Dnya Sava srasnda Almanya ile savamayacan beyan
ederek birtakm ayrcalklar elde etti. zellikle sve, sava srasnda
Almanya'ya elik ve makine tamacl yapmasyla bilindi. Ancak sve,
sava srasnda Norve'in savunmasn da destekledi. Bu balamda 1943
ylnda Danimarkal Yahudilerin toplama kamplarndan kurtulmas iin
giriimde bulundu.
Ancak savan sonrasnda birok sve ve Dnya otoritesi lkenin bu yllarda
daha fazla insani yardm yapabileceini ve Nazilerin savataki tahribatn
daha fazla engelleyebileceini syleyerek, lkenin savataki tutumunu
eletirdi.
Souk Sava
sve tm 20. yzyl boyunca tarafszlyla bilinse de, Souk
Sava dneminde lkenin ve lkede bulunan belli bal otoritelerin Amerika
Birleik Devletleri ile daha arlkl ilikilerinin bulunduu, geni evrelerce
bilinmektedir. 1960'larn banda iki lke, sve'in bat yakasnda birka
Amerikan nkleer denizaltnn konulandrlmas iin anlat. Ayn yl, sve,
ABD ile bir savunma pakt imzalad. Bu anlama bir devlet srr olarak kald ve
1994 ylnda sve halkna akland.
Savan ardndan sve, bozulmam bir sanayi temeline, toplumsal bir
dengeye ve birtakm doal kaynaklara sahipti. Bu sayede lke, yeniden
kurulmakta olan Avrupa'nn gereksinimlerini karlamak iin nemli bir rol
stlendi. Marshall Plan'nn bir paras olan sve, ayrca Ekonomik Kalknma
ve birlii rgt'ne de (OECD) dahil oldu. Sava sonras dnemin

ounluunda lke, sve Sosyal Demokrat


Partisi (svee: Socialdemokraterna) tarafndan ynetildi. Bu
partililer, korporatist bir siyaset izleyerek byk kapitalist irket ve byk
birlikleri kayrmaya balad. zellike sve Ticari Birlik
Konfederasyonu bunlarn arasnda yer alr. Yine brokrat saylar altmlarda
normal dzeyin stne kt ve seksenlerde ar boyutlara eriti. Bu
dnemde sve, ticarete ak oldu ve uluslararas rekabet altnda retim
sektrn destekledi. Buna bal olarak gerekleen byme, yetmilere
kadar yolunda gitti.
sve, 197374 ve 197879 dnemlerindeki petrol ambargolar neticesinde
dnyadaki dier devletler gibi gerilemeler yaad. Seksenlerde sve
sanayisinin nemli bir ksm yeniden yaplandrld. Gemi yapm
durdurulurken, odunculuk sektr, adalatrlm kat sektryle
kaynatrld. Bunun yannda elik sanayileri arttrlarak zelletirildi. Son
olarak mekanik iilik robotlatrld
970 ve 1990 yllar arasnda vergiler artt ve zamlar ba gsterdi. Bunun
yannda sve, tam tersine dier Bat Avrupa lkelerine oranla daha yava
geliti. alanlar iin gelir vergisi snr %80'e dayand. En sonunda devlet,
lkenin gayri safi yurtii haslasnn yarsndan fazlasn harcad. sve, tm
bunlardan dolay kii banda den gayr safi milli hasla bakmndan ilk
beteki yerini kaybetti.
Gnmz
Yetersiz kontrol ve buna ek olarak uluslararas piyasalarda resesyon ve antiisizlik politikalarndan anti-enflasyonist politikalara geme,emlak sektr
balonunun patlamasna neden olmu; tm bunlar sonucunda 1990'larn
banda bir mali kriz yaanmtr. sve'in GSYHyaklak %5 azald. 1992'de
para birimi deerinde bir dizi deiim vard, dviz kuru karsnda para
biriminin deerini korumak iin merkez bankas baarsz bir aba gstererek
ksa yoldan faiz oranlarn %500'e ykseltti. Kriz sresince toplam istihdam
yaklak %10 azald. Azalan refah devleti ve kamu servis ve
mallarnn zelletirilmesi karsnda, hkmetin yant, harcamalar kesmek
ve sve'in rekabet gcn gelitirmek iin bir sr reform balatmak oldu.
Siyasi kurumlarn ou AB yeliini destekledi, ve sve referandumu 13
Kasm 1994'te, AB'ye katlmn lehine %52'ye 48 olarak sonuland. sve, 1
Ocak 1995'te Avrupa Birlii'ne katld.
ancak sve yine de euro'yu kabul etmedi.

sve yirmibe adet blge (landskap) barndrr. Bu blgeler herhangi bir


ynetimsel durum tekil etmezken, halkn kendilerini tanmlamakta
kullandklar birer isimden ibarettir. Bu blgeler, ana blm (land)
oluturur. Bunlar kuzeydeki Norrland, ortadakiSvealand ve
gneydeki Gtaland topraklardr. Norrland, olduka seyrek bir nfusa
sahipken, lkenin yz lm bakmndan yzde altmn kapsar.
klim
sve'in topraklarnn yzde on bei, Kuzey Kutup Dairesi iinde yer alr. Yine
gney sve tarmsal olarak ileriyken, kuzey blgeler ise youn ormanlar
sayesinde ormancla el verilidir.
lkeninKuzey Kutup Dairesi iinde yer alan blgesinde yaz boyunca gne
batmazken, klar da hi gne domaz. Yine gneydouda yer alan
bakent Stokholm'de haziran aynda on sekiz saat gndz grlr. Ancak
yine bu kentte aralk aynda sadece alt saat gndz yaanr.
G
2007 yl itibariyle, sve'e en ok g veren lkelerin banda Finlandiya yer
almaktadr.
Bunu, Yugoslavya, Irak, Polonya, ran,Danimarka, Almanya, Norve, Trkiye,
ili, Lbnan, Tayland, Somali, Birleik Krallk, Suriye, in Halk
Cumhuriyeti ve Amerika Birleik Devletleri doumlu insanlar izlemektedir.
Son on ylda ise bu lkelerin banda Irak, Polonya, Tayland, Somali ve in
Halk Cumhuriyeti yer almaktadr.
1967 ylnda tantlan ve skandinav lkeleri dndan lkeye gelen g
zorlatran yasalar sonucunda, 196970 yllar dolaylarnda lkeye g eden
skandinav gmen nfusu 40.000 ile tarihteki en yksek noktasna eriti.
Yine mlteci olarak lkeye gelip yerleen mlteciler ve onlarn ardndan
gelen mlteci yaknlar sayesinde lkedeki mlteci oran 1980'lerin sonundan
sonra hzla artt. zellikle ran ve ili'den gelen mlteciler daha yksek bir
ivmeye sahipti. 1990'lar boyunca bu lkelere Yugoslavya'dan kopan lkeler
ile Orta Dou lkeleri eklendi. 15 Aralk 2008'de gelen yeni yasa sayesinde
Avrupa Birlii dndan ii almlar kolaylat. Bylece Hindistan, in Halk
Cumhuriyeti ve Amerika Birleik Devletleri'nden gelen ii says da artmaya
balad
Dil

sve'te en ok konuulan dil, svecedir.


Norvee bilen bir kii zorlanarak da olsa svee bir konumay anlayabilir.
Yine Danca bilen bir kii, Norvee bilenden biraz daha fazla zorlanarak
konumalar anlayabilir.[64] svee sve'te en ok konuulan dil olmasna
karn lkede resmi dil konumunda deildir. sve Finleri de sve'te ikinci
byk dil grubunu oluturur. lkedeki nfusun yzde tarafndan
konuulan Fince, aznlk dili olarak kabul edilmektedir. lkedeki dier aznlk
dilleri Menkieli, Sami, Romanca ve Yidi eklindedir. sveenin devlet dili
olmas konusunda mecliste yaplan bir 2005 nerisi, snrda bir oyla
reddedildi.
Salk
sve, bebek lm oran dnyadaki en dk be lkeden biridir.
Bilim Teknoloji
leri bir sanayi devleti olan sve, dnya genelinde sz sahibi olan bilimsel ve
teknolojik birok gelimenin ncsdr. Yine devlet sektrn ve zel
sektrn aratrma ve gelitirme ksm lkenin gayr safi yurtii
haslasnn yaklak %4'nden pay alr. Bu balamda yzde olarak en ok ArGe yatrm yapan lkelerden biri sve'tir. sve'teki aratrma etkinlikleri
standart olduka yksek olup, lke bu konuda birok alanda dnya lideridir.
sve, Avrupa'da en ok Ar-Ge yatrm yapan ve kii bana en ok bilimsel
alma den lke konumundadr.
sve ekonomisi, bilgi younluklu ve ihracat zerine kurulu bir retim
sektrn barndrr.
Sinema
lkenin 20. yzyl kltr tarihinde, ilk verilen sinema eserleri arasnda yer
alan filmler nemli bir yer tutmaktadr. Bu ilk sinema rnekleri
arasnda Mauritz Stiller ve Victor Sjstrm gibi nl sveli oyuncularn
eserleri yer almaktadr. 1920'lerden 1980'lere kadarki dnemdefilm
yapmcs Ingmar Bergman; oyuncu Greta Garbo ve Ingrid
Bergman uluslararas olarak geni tannrlk elde etti. Son yllarda Lukas
Moodysson ve Lasse Hallstrm gibi isimlerin filmleri de geni bir izleyici
kitlesine sahiptir.
Cinsellik
1960'lar ve 1970'ler boyunca sve, "cinsel devrim" olarak anlan ve kadnerkek eitliini savunan kltrel akmda da nc bir grev stlendi.

Gnmzde sve'teki bekarlarn says dnya standartlarna gre olduka


yksektir. Eski bir sve filmi olan I Am Curious (Yellow) (1967), ierdii
sevime sahnelerinin yannda cinselliin liberal asna deinmektedir. Bu
tarz, o dnemden sonra "sve gnah" (Swedish sin) olarak anlmaya
balad. sve ayrca ecinsellikkonusunda da zgrlk bir tutuma sahiptir.
rnein Fucking ml filminde kk bir sve kenti olan ml'daki iki
gen lezbiyenin hayat aktarlmaktadr. sve'te hemcins iftler, Mays
2009'da evlenme hakkna sahip oldular. Bunun yan sra hem yerli
ortaklklara hem de kaytl birlikteliklere izin verilmektedir. Her yatan ve
cinsiyetten birlikte yaama (sammanboende) durumu lke apnda yaygndr.
Irklk ve terr
sve milliyetilii 20. yzyl ortalarna kadar devlet politikas olarak kuvvetle
benimsenmitir. Komular ve denizar lkelerle yzyllarca srdrlen
savakan devlet politikas milliyeti propagandayla birlikte yrm,
svelilerin kkl bir stn rk olduu dncesi yaygn bir kabul durumuna
getirilmitir. 2. Dnya Sava srasnda Nazilerle yaanan ibirlii de
toplumsal hafzada derin izler brakm, "stn sveli" idesini glendirmitir.
20. yzyln sonlarndan itibaren youn g alan sve'de yabanc
dmanl popler kltrn bir paras ve rklk da en nemli su
etkenlerinden birisi haline gelmitir.

Danimarka (Danimarka Krall )


Bakent: Kopenhag
Nfus: 5.540.000
Para Birimi: Danimarka Kronu
Danimarka anayasal bir monari olup, devlet bakan 2'inci
Margrethe'dr. Grnland ve Faroe Adalar da Danimarka'ya aittir.

zlanda ise 1944'e dek Danimarka'nn egemenlii altnda kalmt. Danimarka


1973'ten beri Avrupa Birlii yesidir.
Dil: Danca
Para birimi: Danimarka Kronu
Tarih
Danimarka'ya hakim olan ilk kavim 8. yzyl-11. yzyl hkm
sren Vikinglerdir. Danimarka I. Dnya Sava'nda tarafsz kald.
Danimarka II. Dnya Sava'nda tarafsz kalmas ramen 9
Nisan 1940 tarihindeAlmanya tarafndan igal edildi. Buna karlk Birleik
Krallk ordusu Faroe Adalar vezlanda'y igal etti. zlanda 17
Haziran 1944 tarihinde bamszln ilan ederek Danimarka'dan ayrld.
Faroe Adalar ise 1948'de Danimarka'ya geri verildi.
Dnya savalarndan sonra Danimarka tarafszlk siyasetine son
verdi. 1945 ylnda Birlemi Milletler'e ye oldu. 1949 ylnda iseNATO'nun
kurucu yelerinden biri oldu. 1 Ocak 1973 tarihinde de Avrupa Birlii'ne
katlan Danimarka baz konularda Avrupa Birlii'nin dnda kalmay tercih
etmektedir. rnein 2000 ylnda yaplan bir referandumun reddedilmesi
zerine Danimarka Euro Alan dnda kalmay yelemitir.
Demograf
Danimarka statistiklerine gre, Danimarka'da yaayanlarn %90,5
'i Danimarkal soyundandr ki bu da Danimarka Nfsunun 5 milyonuna
tekabl eder.[1] Geriye kalan %9,5 ise komu lkelerden veya arlkl
olarak Bosna'l olan gmenler tarafndan oluturulmaktadr. Sz
konusu gmenler 1983 ylnda imzalanan Yabanc Yasas( Udlndingeloven)
ile lkeye gelmilerdir. 2006 saymna gre; lkenin ortalama ya 39,8'dir. Bir
kadna 0,98 erkek dmektedir. Okur yazarlk oran (15 ya stnde)
ise %98,2 olan Danimarka'da doum oran 1,74'dr.
Din
Danimarka Anayasas'nda devletin dini belirtilmektedir. Ocak 2012 saylarna
gre nfusun 79%' Danimarka Ulusal Kilisesi'nin (Den Danske Folkekirke)
yesidir.[5] Kilise Danimarka Anayasas tarafndan belirlenmi
olan Lutheryan mezhebindendir.

Danimarka nfusunun %4' mslmandr ki mslmanlar Danimarka'nn


ikinci byk dini topluluunu olutururlar.
Danimarka'da 2005 ylnda yaplan bir aratrmaya gre Danimarkallar'n
31%'i "Bir tanr olduuna", nfusun 9%'u "hayatmzn kayna olan bir ruhun
veya bir hayat gcn mevcut olduuna" ve nfusun 19%'u "tanr, ruh, veya
bir hayat gcnn olmadna " inanmaktadr. 2005 ylnda Zuckerman
tarafndan yaplan bir aratrmaya gre ise, Danimarka dnyann en byk
drdnc ateist veya agnostik grubun younluuna sahip lkesidir ki, sz
konusu aratrmaya gre lke deki ateist veya agnostik (tanrnn varln
kabul etmeyen veya bilinemezcilerin) grubun oran %43 ile %80 arasndadr.
1849 Anayasas vatandalara inan zgrl verdiinden Danimarka
Kilisesine yelik bireyin gnlllk esasna dayanr. 2012de belirli bir
dereceye kadar bir kurum gibi ileyen Danimarka Kilisesine nfusun
neredeyse %80i yedir.
Ekonomi
Transparency International 2013 Yolsuzluk Alglama Endeksi'nde, Yeni
Zelanda ile birlikte 100 zerinden 91 puanla birinci srada yer ald (0 puan =
yksek yolsuzluk, 100 puan = temiz).

skandinav Mitolojisi
Snorri Sturluson'un Eddas (1179-1241) bu efsanelerin ounu ierir. Mitolojinin yaratl detaylarn
ok eitli kaynaklara dayanarak sadece Snorri kaleme almtr.

You might also like