CCH LM BI, TRNH BY BI TP TNH HUNG

Php lut i cng p dng t kho C11

1. I VI DNG BI TP THA K:
1. Thi im m tha k: sinh vin phi trnh by chnh xc theo d kin bi nu ra nh ngy thng
nm thi im m tha k l thi im ngi c di sn li cht.
2. Chia di sn tha k
a. Trnh t: Trong mt tnh hung th nu c c chia di sn theo di chc v theo php lut th chia theo di
chc trc, cn li mi chia theo php lut.
b. Xc nh di sn tha k: l phn ti sn ring ca ngi cht v ti sn nm trong khi ti sn chung
(cch xc nh ti sn ring hay di sn tha k c hng dn trong cng n tp ri). Nu l di sn
chung sinh vin phi thc hin php chia c th v c lp lun c th (v d ti sn ca v chng trong
thi kz hn nhn l ti sn chung nn khi chm dt hn nhn c chia mi ngi mt na) nu
ngi li di sn tha k c ngha v trong vic tr n hay ngha v ti chnh khc th phi tr cc
khon tin ny trc khi chia (tin n, chi ph chung trong vic bo qun sa cha ti sn chung, chi ph
mai tng).
c. Chia theo di chc: u tin ly di sn tha k chia theo di chc trc. Trng hp chia di sn cho
nhng ngi khng ph thuc vo ni dung di chc: nu pht hin c trng hp ny th cn chia cho
nhng ngi ny trc theo ng quy nh sau cn li bao nhiu mi chia theo di chc
d. Chia theo php lut: phi xc nh nhng ngi cng hng tha k c nhn di sn (s lng ngi
c hng v lp lun v sao?)
Kt lun: s ti sn mi ngi nhn c t ngi cht theo bi a ra (cng s tin chia theo di
chc vi s tin chia theo php lut nu c). Sinh vin thng nhm ln, y ch yu cu xc nh s
ti sn nhn t ngi cht ch khng bao gm s ti sn ng nhin ca h.
1. II. DNG BI TP XC NH CU THNH TI PHM
1. Xc nh ti danh: phn ny chim t 0,25 im n 0,5 im, phn ln trong bi a ra 3 loi
ti danh sinh vin la chon da trn kin thc, hiu bit ca mnh.
2. Phn tch cc mt cu thnh ti phm:
a. Mt khch quan: sinh vin phi ch ra c cc yu t sau:
Hnh vi phm ti (hnh vi khch quan)
Hu qu ca hnh vi
Mi quan h nhn qu gia hnh vi vi hu qu xy ra: nu tnh hung r rng sinh vin ch cn
nhn mnh li l vic hu qu xy ra nu trn l do hnh vi khch quan gy ra
b. Mt ch quan: sinh vin phi ch ra c cc yu t sau:

 Li ca ch th khi thc hin hnh vi: xc nh l li (l c trc tip hay c gin tip; v v qu t tin
hay v do cu th). Trng hp tnh tit a ra khng phn tch su hn th ch cn xc nh l
li c hay v .
V mc ch, ng c vi phm khng yu cu sinh vin nht thit phi phn tch tm ra. (trong qu
trnh lm p n ngi ra ch c cu nhiu nht 0,15 im cho 2 mc ny)
c. Ch th: sinh vin phi ch ra c cc yu t sau:
Ch th l c nhn thc hin hnh vi phm ti ( phi tui v c nng lc chu trch nhim php l
theo quy nh v l ngi thc hin hnh vi phm ti)
d. Khch th: sinh vin phi ch ra mi quan h x hi m b hnh vi tri php lut xm hi ti m c
php lut hnh s bo v.
V d: Khch th ca ti cp ti sn trc tip xm hi n 2 quan h x hi sau:
@ Quan h nhn thn, l quan h v tnh mng, sc kho con ngi, quyn c bo v tnh mng
sc kho bi Nh nc ca con ngi.
@ Quan h ti sn: quan h v quyn s hu, quyn s hu ti sn hp php ca cng dn c Nh
nc bo v
Khch th ca ti trm cp ti sn l @ Quan h ti sn: quan h v quyn s hu, quyn s hu
ti sn hp php ca cng dn c Nh nc bo v
Khch th ca cc ti git ngi (iu 93) Ti c { gy thng tch (iu 104), Ti v lm cht ngi
(iu 98): Quan h nhn thn, l quan h v tnh mng, sc kho con ngi, quyn c bo v tnh
mng sc kho bi Nh nc ca con ngi. C th hn l xm phm n quyn sng, n tnh
mng ca con ngi. (iu 93, iu 98)
Khch th Ti vi phm quy nh v iu khin phng tin giao thng ng b trc tip xm hi ti 2
loi quan h x hi, l:
+ Xm phm n s an ton, s hot ng bnh thng ca cc phng tin giao thng ng b.
+ Xm phm quan h v tnh mng, sc kho v ti sn ca ngi khc

Khch th Ti hi l, nhn hi l trc tip xm s hot ng ng n ca cc c quan Nh nc

t chc x hi.
Cc bc lm bi tp chia tha k
Bc 1: V s ph h.
y l bc khng cn thit trong khi lm bi thi nhng bn nn lm hoc lm ra nhp c th thy
mt cch tng quan v quan h gia cc i tng trong bi, trnh b xt i tng khi chia ti sn.
Bc 2: Xc nh di sn ngi cht li.
lm c bc ny cn phi ch { n, ngi cht l ngi c thn hay kt hn, nu kt
hn th cn phi xem ti sn no l ti sn ring, ti sn no l ti sn chung, phn ti sn chung th php
p dng nguyn tc phn chia ti sn ca v chng theo quy nh ti iu 95 Lut Hn nhn gia nh ( v

nguyn tc l chia i).

Cc ngha v ngi cht li: Thng thng trong cc bi tp chia tha k th c phn chi ph mai
tng, chi ph ny s c tr vo s di sn ca ngi cht.
Cc khi ti sn khc ca ngi cht c c: C th ngi nhn c mt phn di sn tha k ca
ngi khc trong cng mt tnh hung, v vy cn ch { cng thm khon ny vo khi di sn.
Bc 3: Xc nh c di chc hay khng? Di chc c hp php hay khng? C hiu lc ton b hay mt
phn?
lm c bc ny bn cn xem d kin bi ra xem c di chc li hay khng? Nu c th bn
phi xem di chc c hp php v mt ni dung v hnh thc theo quy nh ca php lut hay khng?
Tham kho iu 652 BLDS. Xem trong nhng ngi nhn tha k cn sng ti thi im m tha k hay
khng? ( i vi c nhn), cn tn ti hay khng? ( i vi t chc).
Nu sau khi xem xt thy c di chc hp php th chia tha k theo di chc, nu khng c di chc th
chia theo php lut. Ty trng hp c th cn phi xem xt di chc nh ot ht ton b di sn hay
cha? Nu c phn cha c nh ot hoc khng c hiu lc th phi tip tc chia theo php lut.
Nhng lu khi chia tha k theo di chc
iu 669. Ngi tha k khng ph thuc vo ni dung ca di chc
Nhng ngi sau y vn c hng phn di sn bng hai phn ba sut ca mt ngi tha k theo
php lut, nu di sn c chia theo php lut, trong trng hp h khng c ngi lp di chc cho
hng di sn hoc ch cho hng phn di sn t hn hai phn ba sut , tr khi h l nhng ngi t
chi nhn di sn theo quy nh ti iu 642 hoc h l nhng ngi khng c quyn hng di sn theo
quy nh ti khon 1 iu 643 ca B lut ny:
Con cha thnh nin, cha, m, v, chng;
Con thnh nin m khng c kh nng lao ng.
iu 677. Tha k th v
Trong trng hp con ca ngi li di sn cht trc hoc cng mt thi im vi ngi li di sn
th chu c hng phn di sn m cha hoc m ca chu c hng nu cn sng; nu chu cng
cht trc hoc cng mt thi im vi ngi li di sn th cht c hng phn di sn m cha
hoc m ca cht c hng nu cn sng.
Thng thng nu bi tp cho d kin c di chc th di chc l di chc c hiu lc mt phn, 1 phn
s khng pht sinh hiu lc do c ngi cht trc hoc cht cng hoc di chc khng cho nhng
ngi c bo v iu 669 hng 2/3 1 sut tha k theo php lut.
Trng hp 1:
C ngi cht trc hoc cht cht cng thi im: Trong trng hp ny th sau khi chia theo phn di
chc c hiu lc th tip tc chia tha k theo php lut phn di sn cn li, tuyt i khng p dng
tha k th v ( iu 677) trong trng hp ny.
Trng hp 2:
Sau khi chia theo di chc v php lut m c ngi tha k thuc iu 669 th cn phi cho h hng
2/3 mt sut tha k theo php lut, trong trng hp ny phi tnh mt sut tha k theo php lut,
sau xc nh phn h cn thiu 2/3 mt sut tha k. Vn l ly phn cn thiu ny t u
th hin ti vn tn ti 02 quan im:
Quan im 1: Ly theo t l ca nhng ngi tha k theo di chc.

Quan im 2: Ly theo t l ca nhng ngi c hng tha k theo di chc v theo php lut.
Trong bi vit ny, mnh s lm theo quan im th 2.
Nhng lu khi chia tha k theo php lut

Nhng trng hp chia tha k theo php lut.

Cc bn tham kho iu 675 B lut Dn s 2005.

Xc nh hng tha k theo quy nh ti iu 676 BLDS.

Tha k th v: Cn lu { tha k th v ch p dng khi con ca ngi li di sn cht trc

hoc cht cng thi im vi ngi cht ch khng p dng i vi trng hp ngi con cht
sau ngi li di sn. V chu, cht c hng tha k phi l con rut ca ngi con
cht, c th hiu nm na l khng p dng i vi chu nui, cht nui. Tha k th v cng
ch p dng i vi trng hp chia tha k theo php lut, khng p dng i vi trng hp
chia tha k theo di chc. Khi di chc c phn li cho ngi nhng ngi cht th phn
s khng pht sinh hiu lc v c chia theo php lut, lc ny ngi chu/cht mi c
hng tha k th v.

Mt s v d in hnh
V d 1
V d ny s nu ln cch chia tha k theo php lut.
A kt hn vi B v c 2 con l C v D.
C ly E c 2 con l C1 v C2.
D ly F c 2 con l D1 v D2. Khi tham gia giao thng, A v C b tai nn v qua i, c 2 ngi u khng
c di chc trc khi cht. Hy chia ti sn ca gia nh bit A v B c chung 600 triu.

Gii:
S ph h:

Xc nh di sn ca A v C.
Do A v B c chung 400 triu => A c 600 / 2 = 300 triu.

Do A khng c di chc nn ton b 200 triu ca A s c chia theo php lut. Theo nhng
ngi c hng tha k l B, C, D. Mi ngi c 300 / 3 = 100 triu.
Tuy nhin do C v A cht cng thi im nn 100 triu m C nhn c t A s c chuyn
cho C1 v C2, mi ngi c 100 / 2 = 50 triu (theo lut tha k k v).
Vy:
B = D = 100 triu (ngoi ra B cn 300 triu)
C1 = C2 = 50 triu.

V d 2
V d chia tha k theo di chc.
ng A kt hn vi b B vo nm 1980 tai H Ni v c 3 ngi con l C, D, E.
C c v l M v c con l X v Y.
D c v l N v c con l K v H.
Nm 1999 ng A chung sng vi b Q v c con chung l P.
Thng 5 nm 2008 ng A v C cng cht trong mt tai nan giao thng. Trc khi cht ng A lp di chc
lai ton b ti sn cho b B v C, D, E.
Hy chia di sn ca ng A, bit rng ti sn chung ca ng A v b B l 400 triu, trong thi gian chung
sng ng A v b Q c ti sn chung l 400 triu.
Gii:

S ph h.

Li gii c (Khng chun)

Li gii mi:
Xc nh ti sn ca A
Do A v Q c chung 400 triu nn A s c 200 triu t y.
Do A v B c chung 400 triu nn A s c 200 triu t y.
Do A v B l v chng hp php nn s tin 200 triu ca A c vi Q s chia cho B mt na.
Vy tng cng A =B = 300 triu.

Do A c u li di chc hp php, chuyn ton b ti sn cho B v C, D, E nn mi ngi s c

300 / 4 = 75 triu.
Tuy nhin do C cht cng thi im vi A nn 75 triu ca C s c chia theo php lut. Theo
nhng ngi c tha k l. B, C, D, E v P (hng tha k th nht) v mi ngi c 75 /
5 = 15 triu. Do C cht nn 15 triu ca C s c chuyn cho 2 con X v Y, mi ngi c 7,5
triu.
Khi :
B = D = E = 75 + 15 = 90 triu. (Ngoi ra B cn 300 triu l 1 na chung vi A).
P = 15 triu
X = Y = 7,5 triu.

Do ti thi im A cht, P cha 18 tui nn P l i tng thuc din ca lut 669 v P c nhn
cho 2/3 ca 1 sut tha k theo php lut.
Gi s ban u chia theo php lut, s c 5 ngi c hng tha k l B, C, D, E v P (Phn ca C s
c X v Y nhn theo k tha k v). Mi ngi c hng 300 / 5 = 60 triu. Do P s tin P nhn
c l 2 / 3 * 60 = 40 triu. Nh vy mi ngi (B, C, D, E) s phi trch li cho P mt khon 40 15 =
25 triu.
Theo nh t l trn ta tnh c B:C:D:E = 90:15:90:90. Do :
B, D, E mi ngi cn cn trch ra 25 * (90/285) = 7,89 triu.
C (X+Y) cn trch ra 25 * (15/285) = 1,32 triu.

Vy cui cng ta c:
B = D = E = 90 7,89 = 82,11 triu. (B cn 300 triu na).
X = Y = (15 1,32) / 2 = 6,84 triu.
P = 40 triu.
Q = 200 triu.
Tng s tin l: 82,11 * 3 (B, D, E) + 6,84 * 2 (X, Y) + 40 (P) + 200(Q) + 300(B) = 800,01 triu (Do lm trn
s).
V d 3
ng A kt hn vi b B v c 2 con chung l C, D.
C b bi lit t nh. D c v l E v 2 con l F, G.
+ 2004, D b bnh cht.
+ 2/2006 b B lp di chc hp php li 1/3 cn nh cho chu ni l G hung tha k.
+ 10/2006 b B cht. Sau cc bn xy ra tranh chp.
Gii quyt tranh chp bit rng:
+ Ti sn ring ca D l 100 triu
+ Cn nh l ti sn chung ca ng A v b B tr gi 240 triu. Cha m b B cht.
Gii
S ph h:

Ti thi im D cht. D c 100 triu.

Do D khng c di chc nn ti sn ca D s chia theo php lut cho 5 ngi (A, B, E, F, G) mi

ngi 20 triu.

Khi :
A = B = 120 (1/2 ca 240) + 20 = 140 triu.
E = F = G = 20 triu.

Ti thi im B cht B c 140 triu.

Do B c di chc nn ta phi chia theo di chc l G c 1/3 cn nh = 1/3 * 240 = 80 triu. B cn

140 80 = 60 triu khng nhc ti. N s c chia theo php lut. 60 triu ny chia theo php
lut th A, C, D s c hng mi ngi 20 triu. Do D cht ri nn 20 triu ny s c chia
u cho F v G theo k tha k v.
Khi :
A v C c nhn thm 20 triu
F v G nhn thm 10 triu

Do C b tn tt v A khng c nhc n trong di chc ca B nn C v A l i tng thuc din trong

lut 669. Do vy A v C s c nhn 2/3 s ti sn ca 1 ngi khi chia theo php lut.
Gi s ban u ti sn ca B chia theo php lut. Khi c 3 ngi l A, C, D nhn c, mi ngi
c 140 / 3 = 46,67 triu. Do A v C mi ngi phi c nhn s tin l 2 / 3 * 46,67 = 31,11
triu > 20 triu nh trn. Khi ta cn chia li nh sau:
S tin ca B cn li sau khi chia cho A v C l 140 (31,11 * 2) = 77,78 triu. Do 77,78 cn li ca B t
hn 80 triu m G c nhn theo di chc nn ton b 77,78 triu thuc v G.
Vy:
A = 140 + 31,11 = 171,11 triu
C = 31,11 triu
E = F = 20 triu
G = 20 + 77,78 = 97,78 triu.