Test broj 1

BOSNA I HERCEGOVINA
Ovdje nalijepiti ifru uenika !

FEDERACIJA BOSNE I HERCEGOVINE

TUZLANSKI KANTON

PEDAGOKI ZAVOD TUZLANSKOG

KANTONA

maj-juni, 2015. godine

BIOLOGIJA
Uputstvo kandidatu:
Test popunjavajte perom ili hemijskom olovkom.
Vrijeme izrade testa: 180 minuta.
Paljivo prouite uputstvo.
Ponite sa izradom testa, kada Vam deurni nastavnik da potrebne upute.
Pomone radnje, u rjeavanju zadataka, radite uz tekst zadatka.
Ocjenjiva nee uzimati u obzir dodatne listove.
Piite itko, perom ili hemijskom olovkom. Ako pogrijeite, napisano prekriite.
Pazite da Va rad bude pregledan i itljiv.
Nejasni i neitljivi zadaci nee se bodovati.
Svaki zadatak briljivo provjerite. Rjeavajte ih promiljeno.
Uzdajte se u sebe i svoje sposobnosti.
Broj bodova, koje moete osvojiti, je 100.
Prema broju osvojenih bodova, ocjene su:
Osvojeni bodovi

Ocjena

od

39

.................................... 1

od
od
od
od

40
55
70
85

54
69
84
100

....................................
....................................
....................................
...................................

2
3
4
5

elimo Vam puno uspjeha.

I. ZAOKRUI SLOVO ISPRED TANOG ODGOVORA

1. Unoenje krupnih estica u stanicu se oznaava kao:
a) egzocitoza
b) fagocitoza
c) transcitoza
d) pinocitoza

2. Tamna faza fotosinteze odvija se u:

a) stromi hloroplasta
b) tilakoidima hloroplasta
c) citoplazmi
d) matriksu mitohondrija

3. Klinefelterov sindrom je:

a) trisomija
b) polisomija
c) monosomija
d) asomija

4. Zigot koji ima oba gena ista za jednu osobinu je:

a) zigot koji nastaje mutacijom
b) homozigot
c) heterozigot
d) zigot koji nastaje kodominantnim nasljeivanjem
5. Mehaniko tkivo kod biljka je:
a) parenhim
b) floem
c) ksilem
d) kolenhim
6. Traheje su tipovi organa za disanje kod:
a) turbelarija
b) insekata
c) lankovitih glista
d) rakova
7. Mali krvotok obuhvata tok krvi od:
a) desne komore srce do lijeve pretkomore
b) lijeve komore srca do lijeve pretkomore
c) lijeve komore srca do desne pretkomore
d) desne komore srca do desne pretkomore
8. U ubrzavanju hemijskih reakcija uestvuju:
a) hormoni
b) enzimi
c) masti
d) eeri

9. Hemofilija predstavlja nemogunost:

a) savijanja prsta
b) savijanja jezika u lijeb
c) razlikovanja boja
d) zgruavanja krvi
10. Partenogeneza je:
a) razvie iz neoploenog jajeta
b) proces stvaranja eritrocita
c) proces parenja organizama
d) faza u razviu mahovina

11. Kodon na iRNK je UUC AUG. Koji je odgovarajui antikodon na tRNK?

a) UAG UUC
b) GAU TAC
c) AAG UAC
d) GUC UAC

12. Dokazi evolucije su:

a) selekcija
b) izolacije
c) mozaicizam
d) prelazni oblici

13. Udvostruavanje DNK dogaa se u:

a) anafazi
b) metafazi
c) interfazi
d) profazi

14. U kotanoj sri se stvaraju:

a) hormoni
b) enzimi
c) proteini
d) eritrociti

15. U neuromedijatore spadaju:

a) tiroksin
b) holesterol
c) acetilholin
d) trijodtironin

16. U biosintezi proteina vanu ulogu imaju:

a) lisosomi
b) ribosomi
c) mitohondrije
d) centrioli

17. Molekula hlorofila u pirolovom prstenu sadri:

a) magnezij
b) kobalt
c) eljezo
d) olovo

18. Aktin i miozin uestvuju u:

a) prenoenju nervnog impulsa
b) miinoj kontrakciji
c) sintezi proteina
d) transkripciji

19. Tijelo Spongia je:

a) asimetrino
b) bilateralno simetrino
c) dvobono simetrino
d) radijalno simetrino

20. u je proizvod elija:

a) bubrega
b) crijeva
c) jetre
d) guterae

21. Krebsov ciklus se odvija u:

a) citoplazmi
b) jedru
c) lizosomima
d) mitohondrijama

22. Steljka (talus) je:

a) tijelo talofita
b) rizom
c) lukovica
d) korijen talofita

23. Pepsin u elucu razlae:

a) masti
b) proteine
c) skrob
d) glukozu
24. Organizmi koji podnose uska variranja nekog ekolokog faktora nazivaju se:
a) eurivalentni organizmi
b) mezovalentni organizmi
c) stenovalentni organizmi
d) izovalentni organizmi

25. Alkaptonurija je:

a) trisomija
b) monosomija
c) enzimopatija
d) diploidija

26. Thymus serpyllum je:

a) drijen
b) kopriva
c) metvica
d) majina duica

27. Rana esculenta je:

a) som
b) aba
c) guter
d) poskok

28. Antigen stimulira stvaranje:

a) hormona
b) antitijela
c) koenzima
d) enzima

29. Raljasta nervatura lista karakteristina je za:

a) jednosupnice
b) mahovine
c) Ginko bilobu
d) paprati

30. Izbaci uljeza:

a) auksini
b) inzulin
c) giberelini
d) citokinini

II. DOPUNI REENICE

1. Prepisivanje genetike informacije sa molekule ______ na molekulu iRNK naziva se 2
____________________.
2. Srce riba je graeno iz _______________ pretkomore i ______________ komore.

3. Kod je smjeten na molekuli _____, kodon na molekuli ______, a antikodon se nalazi na 2

molekuli _______.
4. Organske materije od vrha stabljike do korjena provodi ___________________.

5. Enzimi koji prepoznaju palindromine sekvence se nazivaju _________________________

____________________________.

6. Organizmi koji imaju i muke i enske spolne organe nazivaju se ____________________.

7. Ekoloka valenca je _________________________________________________________

___________________________________________________________________________
8. Patau sindrom je trisomija __________ para hromosoma.

9. Sumarna reakcija procesa disanja glasi: _________________________________________

___________________________________________________________________________
10. Tkivo pomou kojeg biljka raste u irinu naziva se _________________________.

III. ZAOKRUI PRAVILNE TVRDNJE (dvije tvrdnje tane)

1.
a)
b)
c)
d)

Kod ovjeka smee oi se nasljeuju kao dominantna osobina.

Homeotermni organizmi imaju promjenjivu tjelesnu temperaturu.
Uloga ui je u emulziji proteina.
Mitohondrije uestvuju u proizvodnji energije.

a)
b)
c)
d)

Preko korijenovih dlaica vri se transpiracija.

Za vrh stabla i korjena karakteristian je apikalni rast.
Svaka elija posjeduje elijski zid.
Tilakoidi strome su dijelovi hloroplasta.

2.
2

IV. PITANJA SA SLIKOM

1.

Navedite faze mitoze na slikama!

3

2.

ta predstavlja slika? ______________________________________

Pored svakog broja napii ta isti predstavlja!

1. ___________________________________ 2. ___________________________________
3. ___________________________________ 4. ___________________________________
3. ta predstavljaju slike? ______________________________________ Ispod svake slike
napii ta ista predstavlja!
3

4. ta predstavlja slika? ______________________________________ Obiljei je!

3

5.
ta predstavlja slika? ____________________________________________________
Popunite kvadrate!
3

V. RIJEI ZADATKE
1. Kakvo se oekuje potomstvo od mukarca daltoniste i zdrave ene (iji otac ima gen za
daltonizam)? Odredite genotipove roditelja, kao i procenat zdrave i bolesne djece.
5

2. U sluaju rjeavanja spornog oinstva odredite kakvu bi krvnu grupu mogao imati otac
djeteta, ako majka ima krvnu grupu A i Rh je negativna, a dijete krvnu grupu O i Rh je
pozitivno. Koji je pravi otac od dva testirana mukarca od kojih je jedan sa krvnom grupom B
i Rh je pozitivan, a drugi sa krvnom grupom AB i Rh je pozitivan? Predstaviti genotipove
mukaraca, ene i djeteta, te izvriti krianja.
5

3. Koje gamete mogu dati sljedei genotipovi:

a) AABbcc _____________________________________________________________
b) AaBbcc ______________________________________________________________

VI. SREDI TABELU

1. Popunite tabelu!
ORGANELA

PROCES
transkripcija

ribosomi
fotosinteza
mitohondije
glikoliza

2. Popunite tabelu!
LATINSKI NAZIV VRSTE

NARODNI NAZIV
Orah

Pinus nigra
Jagorevina
Urtica dioica
Jelenak
Calendula arvensis
Breza
Bellis perennis
3. Slova ispred navedenih procesa rasporedite u tabelu na odgovarajue mjesto:
A)
B)
C)
D)
E)
F)
G)

Oslobaanje vodene pare

Oslobaanje energije
Nastanak CO2
Koritenje suneve svjetlosti
Troenje kisika
Sinteza organske materije
Oslobaanje kisika
FOTOSINTEZA

DISANJE

TRANSPIRACIJA

4. Napravite ispravan hijerahijski niz stavljanjem broja na liniju ispred navedenog pojma:
______ Biocenoza
______ Geobiocenoza
______ Individuum
______ Biosfera
______ Populacija
______ Biom